Theologiæ Gentilis Origines Philosophicæ

humorem ac Nilum, subdit ista: τὸν δὲ Ἀéρα φασìν ἀυτους προσαγορένειν Αθηναν:
Aera verò aiunt ad ijs Minervam vocari. Sic et Diodorus: Aeri porrò Minervæ Nomen
attribunt [Ægyptij] Iovisque filiam hanc et Virginem putari eò quod aer natura
corruptioninon obnoxius sit et summum universi mundi locum occupet. Similiter
Augustinus: Si ætheris partem superiorem Minervam tenere dicunt et hac occasione
fingere Poetas quod de Iovis capite nata sit, cur non ergo ipsa potiùs Deorum regina
deputatur, quod sit Iove superior? [3] Reliquium est igitur ut Iuno sit Terra. Ad Lunam
enim non refertur nisi ubi Iupiter pro sole accipitur? Luna autem hic per Dianam
significatur. Iupiter verò sive Solem significat sive Planetam proprium, constantissime ad
Cælum refertur, et Cæli uxor, ex veterum traditione, Terra est. Vnde Atheniensibus
Cælum et Terra erant Dij nuptiales. Sic Proclus in Timæum Planomis correxent. v: Ac
videntur, ait, idcirco et Cælo illi et Telluri, convenire nuptiæ quia in his imaginem sit
videre Cæli hujus et Telluris. Cujus gnaræ Atheniensium Leges statuerunt, ut ante
nuptias Cæo et Telluri sacra fierent. Iunonem autem pro Terra sumi D. [4] Augustinus ex
Virgilis et Philosophorum libris sic docet. Quid, ait, indignum digitur cum Iupiter et Iuno
nati dicuntur ex tempore si cælum est ille et illa terra, cum facta sint utique Cælum et
terra. Nam hoc quoque in libris suis habent eorum docti atque sapientes. Neque de
figmentis poeticis sed de Philosophorum libris a Vergilio dictum est
Tum pater omnipotens fæcundis imbribus æther
Conjugis in gremium lætæ descendit:
id est in gremium telluris aut Terræ Ita ille. Sed et Varro l. 3 de lingua latina Iunonem
Terram et Tellurem esse dicit. Plutarchus quoque (sicut est in Preparatio {de
veriti}{te Evange}lica [Editorial Note 1] Eusebij) Iunonem Terram et nuptialem viri et
fæmin{æ} conjunctionem interpretatur. Servius ait Iovem pro æthere et aere poni,
Iunonem pro Terra et Aqua. Et Horus Apollo quòd apud Ægyptios Minerva quidem
superius Cæli hemisphærium occupat, Iuno verò inferius.
Cum Saturnus ab Ennio milleretur et Deus idem naturalis diversis in regionibus sub
diversis nominibus sæpissimè coleretur , factum est tandem ut Latim ad Deos duodecim
Ennianos adderent alios octo Saturnum, Solem, Lunam, Tellurem, Plutonem, Liberum,
Ianum et Genium, et sic Deos omninò viginti selectos constituerent. Verum Sol concidit
cum Apolline, Luna cum Diana, Tellus et Pluto cum Cerere, Liber cum Marte, et Ianus,
ut aliqui volunt, cum Sole, vel potius cum Ægyptiorum, bifronte Saturno. Solus restat
Genius, quem Romana superstitio selectis addidisse videtur, quique nihil aliud est quam
personæ vel urbis vel regionis alicujus spiritus custos. Latinis igitur Deos Principes
duodecim et non plures colebant præter spurium illum Deum Genium, et Vestam Deam
quæ a reliquorum cælo excluditur, et sola in Domo Deorum manere fingitur, ne numerum
duodenarium perturbet. Et quemadmodum Ægyptij et Chaldæi menses Anni inter Deos
hosce distribuerunt sic etiam Latini sub initio videntur fecisse. Ovidius dicit quod ante
tempora Numæ Pompilis.
Martis erat primus Mensis, Venerisque secundus, nimirum Aprilis ab ἀφρὸς Spuma.
Vnde Ἀφροδίτη Venus Mensem Maias Mercurio Maiæ filio sacrum fuisse Diodorus