t. II (PL 162)

PATROLOGIiE 

CDRSUS COMPLETUS 

SEU BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFOUMIS, COMMODA, (ECONOMICA, 

OIHNIllM SS. PATRllM, DOCTORDM SCRIPT0811MPE ECCLESIiSTICORCM, 

SIVE LATINORUU, SIVE GR^COnUM, 

QUI AB JEVO APOSTOLICO AD ^TATEM INNOCENTII IIl (ANNO 1216) PRO LATINIS 

ETADBESSAIilONIS TEMPORA {ANN0 9.&S) PRO GRASCIS FLORUERUNT : 

RECUSIO CHROINOLOGICA 

OMNIUM QUM EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLIC^ TRADiTlONIS PER QUINDECIM PRIORA 

ECCLESI/E SMCVLk ET AMPLIUS, 

JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS, INTER SE CUMQUE NONNULLIS CODICIBUS MANUSCRIPTIS COLLATAS, PERQUAM 

DILIGENTER CASTIGATA j DISSERTATIONIBUS, COMMENTARIIS, VARIISQUE LECTIONIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ; 

OMNIBUS OPERIBUS POST AMPLISSIMAS EDITIONES QU^ TRIBUS NOVISSIMIS S/ECULIS DEBENTUR ABSOLUTAS 

DETECTIS AUCTA; INDICIBUS PARTIGULARIBUS ANALYTICISjSINGULOS sive tohos sive auctores aligujus 

MOMENTI SUBSEQUENTIBUS, DONATA ; CAPITULIS INTRA IPSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET 

TITULIS SINGULABUM PAGINARUM MARGINEM SUPEBIOREM DISTINGUENTIBUS subjectamque mate- 

RiAM significantibus, adornata; operibus cum DUBIIS, tum APOCRYPHIS, aliqua vero 

auctobitate iN ordine ad traditionem ecclesiasticam pollentieus, amplificata; 

ducentis et amplius locupletata indicibus; auctgrum sicut et operum, alphabeticis, chronologicis. 

statisticis, syntueticis, analy-ticis, analogicis, in quodque religionis punctum, dogmaticum, morale, 

liturgicum, canonicum, disciplinare historicum, et cuncta alia sine ulla exceptione ; sed prmsertim 

duobus indicibus immensis et generalibus, altero scilicet RERUM, quo consulto, 

QUIDQUID NON SOLUM TALIS TALISVE PATER, VERUM ETIAM UNUSQUISQUE PATRUM, NE UNO QUIDEM 

OMISSO, IN QUODLIBET THEMA SCRIPSERIT, UNO INTUITU CONSPICIATUR ; ALTERO SCRIPTUR-Ê 

SACR^, EX QUO LECTORI COMPERIRE SIT OBVIUM QUINAM PATRES ET IN QUIBUS OPERUM 

SUORUM LOCIS SINGULOS SINGULORUM LIBRORUM S. SCRIPTUR^ VEBSUS, A PRIMO 

GENESEOS USQUE AD NOVISSIMUM APOCALYPSIS, COMMENTATI SINT. 

EDITIO ACCURATISSIMA, C/ETERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA, SI PERPENDANTUR CHARACTEBUM NITIDITAS 

CHART.E QUALITAS, INTEGRITAS TEXTUS, PERFECTIO COBRECTIONIS, OPEHUM RECUSORUM TUM VARIETAS, TUM 

NUMERUS, FOBMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO PATROLOGI.E DECURSU CONSTANTER 

SIMILIS, PRETII EXIGUITAS, PR^SERTIMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CHBONOLOGICA 

SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE HAGTENUS HIC ILLIC SPARSORUM, PRIMUM AUTEM 

IN NOSTRA BIBLIOTHECA, EX OPERIBUS ET MSS. AD OMNES ^TATES, LOCOS, LINGUAS FORMASQUE 

PERTINENTIBUS COADUNATORUM. 

SERIES LATIINA, 

IN QUA PRODEUNT PATRES, DOCTORES, SCRIPTORESQUE ECCLESI^ LATIN/E 

A TERTULLIANO AD INNOCENTIUM III. 

AGCURANTE J.-P. MIGNE, 

ISibBiothecse Cleri iinivers»e, 

SIVE CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTI^ ECCLESIASTICiE RAMOS EDITORE 

PATROLOGI^ LATINJE TOMUS CLXII. 

S. IVO CARNOT. EPISC. PETRUS CHRYSOLANUS MEDIOL, ARCHIEP. RICHARDUS CARD 

LAMBERTUS ATREBAT., GALO PARIS., GODEFRIDUS AMBIAN., EPISCOPI ANSELMUS 

SCHOLAST. ET CAN. LAUDUN. B. ROBERTUS DE ARBRISSELLO. SEHERUS CALMOSiAC. 

ABB. JOANNES MON. S. AUDOENI JOANNES MON. BESUEN. FRANCISCUS CAME.VUS. 

REIMBALDUS PR^POS. S. JOANN. LEOD. 

— n 

«O-i I 

PARISIIS 

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUGGESSORES, 

IN VIA DICTA: AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAVSS&E DU MAHSE, 127. 

1889

ê s

S^CULUM XII 

SANCTI IVONIS 

CARNOTENSIS EPISCOPI 

OPERA OMNIA 

PETRI CHRYSOLANI, MEDIOLANENSIS ARCHIEPISCOPI, RICHARDI CARDINALIS, LAMBERTI 

ATRKBATENSIS, GALONIS PARISIENSIS, GODEFRIDI AMBIANENSIS, EPISCOPORUM; 

ANSELMI SCHOLASTICI ET CANONICI LAUDUNENSIS, B. ROBERTI DE ARBRIS- 

SELLO, SEHERI,CALMOSIACENSIS ABBATIS, JOANNIS MONACHI. S. AU 

DOENI, JOANNIS MONACHI BESUENSIS, FRANCISCI CAMENI, 

REIMBALDI PRiEPOSJTI S. JOANNIS LEODIENSIS 

OPUSCULA, DIPLOMATA, EPISTOLJE 

AGCURANTE J.-P. MIGNE 

IBi3>Eiot!meiC Cleri universse 

SIVE 

CURSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENTLE ECCLESIASTIC.« RAMOS EDITORE 

S. IVONIS TOMUS SECUNDUS, C^TERORUM UNICUS 

PARISIIS 

APUD GARNIER FRATRES, EDITORES ET J.-P. MIGNE SUCCESSORES, 

.• IN VIA DICTA AVENUE DU MAINE, 189, OLIM CHAUSSEE DU MAINE, 127 

1889

. 

ELENCHUS 

AUCTORUS\^ ET OPERUM QUI IN HOC TOMO CXLII CONTINENTUR 

Epistoloe Col. H 

Addenda ad Ivonis epistolas. 287 

Sermones. 505 , 

Diibia. — Sermones sex ad populum. — Micrologus. — Chronicon. 

gjj 

LAMBERTUS ATREBATENSIS EPISCOPUS. 

Gesla quibus Atrebatensium civitas, excusso Cameracensium jugo, in antiquam 

reformatur digitautem. (527 

Epistolffi. 647 

Privilegia. 

FRANCISCUS CAMENUS. 

701 

Hymnus in S. Nicolaum peregrinum. 721 

GALO PARISIENSIS EPISCOPUS 

Epistola ad Lamberium Atrebatensem. 721 

Diplouia pro monachis Fossatensibus. 725 

GODEFRIDUS AMBIANENSIS EPISCOPUS. 

EpistoliX! et diplomata. 735 

Charta conjnmuia; Ambianensis. 747 

REIMBALDUS PR^POSITUS S. JOANNIS LEODIENSIS 

Epistola;. 751 

JOANNES MONACHUS BESUENSIS. 

Chronicon Besut nse. 861 

PETRUS CHRYSOLANUS MEDIOLANENSIS ARCHIEPISCOPUS. 

Oratio de Spiritu sancto. 1007 

B. ROBERTUS DE ARBRISSELLO. 

Regulffi sanclimonialium Fontis-Ebraldi. 1079 

PrtEcepta recle vivendi 

1082 

Diplomata. 

SEHERUS ABBAS CALMOSIACENSIS. 

1085 

De primordiis Calmosiacensis monasterii. 1119 

JOANNES MONACHUS S. AUDOENI. 

Sermones qualuor. 1153 

ANSELMUS SCHOLASTICUS ET CANONICUS LAUDUNENSIS. 

Enarrationes in cantica. 

— in Matthaium. 

— iu Apocaiypsin. 

1187 

1227 

1499 

Epistola ad H. abbatem S. Laurentii Leodiensis. 1587 

RICHARDUS CARDINALIS. 

Epistola; et diplomata. 1661 

1

CARTONENSIS EPISCOPI 

OPHHUM PARS ALTERV 

EPISTOL^ 

Cum notis doctissimorum virorum Jureti canoaici Lingonensis, et Soucheti canonici 

Carnoteiisis 

SERMONES 

Quibus additi ex mss. Bibliothecse Regise et Petatianx : 

mn mmm m wmmi nmmm 

Adela comitissa, Caraotensis, epistolae, 5,91, 101, 116, 

121, ng, 18T. 

Adela palatina comitissa, 136. 

Albertus Cenoiranensis Ecclesiae electus, 277. 

Anselmus Caatuariacensis archiapiscopus, 39. 

Auselus Belvaceusis episcopus, 281. 

Audoeuus Ebroicensis episcopus desigaatus, 223, 242. 

B 

Belvacensis Ecclesia; fratres, epist. 17, 32, 98, 137, 263. 

lienedictus cardinalis pre3b}'ter et RomaniE Ecclesife 

vicarius, 87. 

Bernardus Majoris Monasterii abbas, 4, 73. 

Bernerius abbas Buuaevaleusis monasterii, 226, 269. 

Bruno priaise sedis Belgicorum episcopus, 214. 

G 

Carnotenses clerici et laici, 20. 

Clarehaldus Silvanectensis episcopus, epistola 268. 

Columbeuses monachi, 192. 

Cono Prceuestinus episcopus et apostolicce sedis legatus, 

266, 267, 273, 275. 

' D 

Daimbertus SenoDensium archiepiscopus, epist. 76, 9(1, 

111 113, 115, H9, 124, 125, 126, 132, 134, 139, 146, 

168' 170, 171, 182, 200, 225, 2.37. 

D.iimbertus patriarcha Hierosolymitaniis, 93. 

Daimbertus Senonensis Ecclesia; metropolitanus, 115. 

Ouleusis uionasteni monachi, 78. 

Dolensis clerus, 178. 

Dunensis monasterii S. Aviti virgines, 10. 

Ecclesife filii, 172. 

Eduensis clerici, 222, 

Episcopi Remensis dioecesis, 83. 

Eudo vel Relido Normannis dapifer, 27. 

Fulco Belvaceusium episcopus, epist. 30, 31. 

Fulco Parisiensis episcopus, 112. 

E 

F 

Patrol. GLXIL 

NOMINA EORUM 

AD QUOS SGRlPTili EPISTOL^ IVONIS. 

A F. Cenomanensis ecclesiae praecentor, 232. 

J5 

Galteriu?, sive Walterius, Belvacensis Ecclesiae bibliothecarius, 

epist. 123. 

Galterius Meldensis episcopus, 70. 

Galterius Stirpensis ecclesiae praepositus, 69. 

Gaudefridus episcopus Ambianensis, 268. 

Gaufridus anachorita, 240. 

Gaufridus Belvacensis episcupus, epist. 177, 193, 212. 

Gaufridus Cenomanensis decanus, 52. 

Gaufridus comes Vindocinensis, 129. 

Gaufridus sive Gaufredus, Vindocinensis monasterii abbas, 

41, 57, 82, 163, 193. 

Gaufridus monachus, 20S. 

Gaufridus solitudinis cultor, 164, 208. 

Gerardus, 6. 

Gilbertus Ebroicensium episcopus, 153. 

GirbertuB Parisiensis archidiaconus, 249. 

Gislebertus, 198, nepos Turonensis archiepiscopi, 199. 

Giiaceliiius Wiutonensium episcopus, 38. 

Gualo Parisiensis episcopus, 169, 218, 243. 

Gualo presbyter, 99. 

Guido seu Wido regis dapifer, 23, 47. 

Guido abbas Molismensis monasterii, 224. 

Gulielmus abbas Majoris Mooasterii, 197, 234. 

Gulielmus Augloruui rex, 71. 

Gulielmus Gatalaunensis episcopus, 268. 

Gulie mus miles, 205. 

Gulielmus episoopus Parisiensis, 79. 

Gulielmus Rothouiagensium archiepiscopus, 149. 

Guntherius sive Guutherus, vel Gonherius presbyter, 

11, 140, 228. 

G. abbas monasterii S. Guandregisili, 72. 

H 

Haimericus abbas Aquicinensis, epist. 287. 

Henricus abbas Angeliacensis nionasterii, 233. 

Henricus Anglorum rex, 106, 118. 2ti1. 

Hildebertus Ceuomanensia episcopus, 74, 148, 167, 20 6 

220, 230.

11 D. IVONIS CAHNOTENSIS EPISCOPI 12 

Hoellus Cenomanensis episcopus, 21. 

Huo-o archiepiscopus Lugdunensis. 24. Qui etiam apostoifcBe 

sedis vicarius, 54. Lesalus, 55, 59, 60. RomanEe 

Ecclesiae legatus, 6l, 66. Episcopus prima! sedis, 66, 

68, 158. 

Hugo Cluniacensis monasterii abbas, 191. 

Hugo Ecclesiai Aurelianensis decanus, 194. 

Hugo Trecensium comes, 209, 245. 

Hugo Suessionum episcopus, 42. 

Hugo Biilvacensis Ecclesice decanus, et caeleri fratres, 

Humbal.lus Autis=iodorensis episcopus, 166, 241. 

H. Suessionensis Ecclesiae diaconus, 96. 

J 

Joannes primcE sedis Lugdunensis arcbiepiscopus, epist. 

236. 

Joannes Aurelianensium electus, 64. Episcopus, 75, 100, 

114, 162, 213, 221, 247. ^ , . , 

Joannes cardinalis presbyter, et Rumanffi Ecclesia? legatus, 

84. Vicarius, 87. 

Joannes Tarvanensis episcopus, 97. 

L 

Lambertus Atrebatensis episcopus, epist. 33, 97. 

Laurenlius monasterii Charitatis monachus, 186. 

Leodegarius archiepiscopus Bituricensis, 180. 

Lesiardus vel Lisiardus episcopus Suossionum, 203, 229, 

246, 279, 280. 

Leudo presbyler, 63. 

Ludovicus rex Francorum, 127, 196, 202, 239, 2o3, 26!, 

L. Suessionensis Ecclesiae prsepositus, 96. 

M 

Manasses Meldiensium episcopus, epist. 251. 

Manasses Remorum archiepiscopus, 85, 102, 145. 

Mauegaldus, 40. 

Matildis Anglorum regina, 107, 142, 174. 

Matildis Blesensis vicecomitissa, 130. 

Mellentini clerici, 45. 

Odo archidiaconus, epist. 155. 

Odo presbyter, 128. 

Olricus, 156. 

abbas majoris monasterii, 289. 

0. Gemmeticensis, vel Gemetensis monaslerii abbas, 160. 

P 

Paschalis pontifex summus, epist. 81, 88, 89, 92, 94, 95, 

103, 104, 105, 108, 109, 110, 117, 135, 144, 147, 159, 

173, 173, 176, 190, 204, 210, 219, 227, 238, 214, 250, 

234! 238, 271, 274, 276. 

Petrus doctor, 96. 

Petrus Pictaviensis episcopus, 36. 

Philippus comes Trecassinus, 79. 

Philippus Francorum rex, 9, 15, 22, 28, 56. 

Philippus Trecensium cpiscopuf, 257. 

PontiusCluniacensium abbas, 231, 262. 

A 

Quintini (S.) fratres, epist. 17, 32. 

RadulfuR abbas monasterii Sancti Fusciani, 235. 

Radulfus de BHlgeuciaco, 248. 

Radulfus Remensium archiepiscopns epistolce, 188,211, 

252, 239. 

Radullus Remensis Ecclesiaa prfepositus, 161. 

Radulfus Turonum archiepiscopus, 235. 

Rainaldus, 256. 

Raiualdus Remorum archiepiscopus, 13. 

Reginaldus Andegavensis episcopus, 272. 

Remensis dicBcesis episcopi, 83. 

Reudo, vel Eudo Northmanniae dapifer, 27. 

Ricardus velRichardus Albanensis episcopus, etsanclfe 

sedis vicarius seu legatus, 133, 141, 181, 216, 217. 

Richerius archiepiscopus Senonensis, 8, 33, SO. 

Robertus, 34, 37. 

Robertus comes Pontivensis, 120. 

Robertus Lincholiensis Ecclesia; episeopus, 278. 

p Robertus Mellentiuus comes, 143, 154. 

Rogerius cardinalis, 18. 

Rogerius presbyter, 29. 

Roscelinus, 7. 

S 

Q 

R 

Sanctio presbyter, epist. 51. Episcopus, 62. Aurelianensis, 

53. 

Samso Wigorniensis episcopus, 165, 207. 

Stephanus archidiaconus, 138.. 

Stephanus comes, 178. 

Slephanus palatinus comes, 49, 86. 

Stephanus regis caucellarius, 260. 

Suessionensis congregatio B. Stephaui, 58. 

Suesfionensis Ecclesiae clerus, 96. 

Thomas F.boracensis archiepiscopus, epistola, 215. 

Turgedus Abrincensium episcopus, 270. 

_ Urbanus pontifex maximus, epist. 3, 12, 23, 43, 'i5, 48, 

t 63, 67, 289. 

W 

AValo Belvacensis episcopus, 268. 

Walterius, seu Galterius Meldensis episcopus, 16. 

Wallerius abbas Fossatensis monasterii, 26. 

Wallerius sive Galterius Belvacensis Ecclesiae biljliothecarius, 

184. 

Wido, seu Guido, regis dapifer, 23, 47. 

Wilelmus, vel Guillelmus Fiscanensis monasterii abbas, 

19, 80. 

Wilelmus Parisiensis archidiaconus, 183, 185. 

Wilelmus Rothomagensium archiepiscopus, 185. 

Wigrinus Aurelianeueis archidiacouns, 194. 

Wigrinus Parisiensis archidiaconus, 122, 131, 138. 

Ncmina aliorum QUOfiUM EPISTOL/E insertx et vcl adjunctx sunt Ivonianis. 

Bernardus Clarffival. abbati Majoris Monasterii, pag. 

123. 

Daimbertusarchiepisc. Senon. JoanniLugd. archiepisc , 

epist. 236, pag. 100. 

Hugo Pontiniacensis 0. abbali Majoris-Monasteru, pag. 

123. 

-B 

Joanues Lugdunensis archiepisc. Daimbcrto Senoneus 

arcliiepisc. epist. 237, pag. 102. 

Urbanus papa clero et poi-iulo Carnotens. epist. i, jiag. 1. 

Idem Richerio Senon. ari:hiep. epist. 2, jiag. 1. 

IJem Ivoni, pag. 2. 

D. IVOINIS EFISTOLii 

EPISTOLA PRIMA 

Urbanus [II] episcopus, senus servorum Dei, dilcctis 

in Ckristo filiis, clero ac populo Carnoiensi sahdem 

el apostolicam benedictionem. 

Nos quidem tuiii pro beataj Mariae semper virginis 

devotione ac reverenlia, elc. Exstat inter epistolas 

Urbani U, Patrologix tom. CLI. 

EPISTOLA II. 

Urbanus episcopus, servus servorum Dei, Richerio 

Senonensi archiepiscopo, salutein el apostolicam 

benedictionem. 

Quantas pro Gaufrido quondam opiscopo, etc. 

Vide ubi supra.

13 EPISTOL^. — EPIST. IV. 14 

2 Oraho Urbani papse ad Ivonem ccnsecratum 

episcopwn. 

Quoniam,utcredimus,divinot3nutuvocante,clerus 

et populus Carnotensis ecslesiae (n) unanimiter 

elegerunt rectorem, et ad nos usque perducentes 

petierunt oonsecrari episcopum, et ideo Deo an- 

nuente per tnanus nostrse impositionem episcopus 

consecratus es, amodo, frater charissime, scias te 

maximum pondus suscepisse laboris,quod est sar- 

gessimus,illibatam et inviolabilem custodias; quia 

fldes est fundamentum omnium virtutum. Scimus 

autem quod ab infantia sacris es litteris eruditus, 

et canonum institutis edoctus, attamen breviler ad 

te noster dirigendus est sermo. Nullus te favor ex- 

A frafrum [Belvacensium adep. 17] pia societas charitate 

plena plus omnibus divitiis mihi applaudebat, 

cum sic mihi latenti, nec tale quid suspicanti Ecclesia 

Carnotensis pontificatus professionis pondus 

obtrusit (epist. 8); nec sane ejus voluntati aliqua 

ratione victus cederem, nisi id vos velle atque prae- 

cepisse (epist. 12), cui non obedire nefas est, pro- 

testaretur. Episcopum Belvacensem (c) sanctitati ve- 

strse commendo, cujus simplicitas hoc habet lauda- 

cina regiminis animarum, et commodis deservire 

multorum, omniumque fleri minimum atque ministrum, 

et pro credito tibi talento in die divini examinis 

rationem redditurum. Nam siSalvatornosler 

bile, quod nec perversa agentibus placere, nec recte 

sapienlibusdisplicere potest; novit enim prudenlia 

vestra eum in quibusdam accusatum, non tara zelo 

justitiaj quam virtutis eemulatione. Sed mihi non 

dixit : Non veni ministrari, sed minislrare (Marc x; videtur rationabiliter posse fieri, ut a minori per- 

Matth. xx), et animam suam posuit pro ovibus suis. sona debeat retractari quod sub vestri judicii exaquanto 

magis nosdesidiosi servi summi Patrisfami- j, mine finem sortiri"meruit. Sed ad me revertar,quem 

lias debemus maximo sudore incumbere, oves Do 

minicas, nobis a sumrao pastore consignatas, ad 

pastoralis curaj vincula premunt; qui etiam, quod 

nondum erratibus meis adhibui, cogor deberecor- 

ovile Dominicum sutTraganle divina gratia absque reolionem alienis erroribus; cujus vita, licet olim 

morbo vel maoula [et mancha] perducere? Exhortamur 

itaque dilectionem tuam, ut fidem quam in 

exordio tuae consecrationis breviter lucideque di- 

in conspectu summi Judicis calumniosa haberetur 

nunc maxime tamen vicinior est accusationi suas 

quam excusationi aliense. Vale. 

EPISTOL.A. IV. 

Ivo, Dei gratia, humilis Carnotcnsium episcopus, dilectissimo 

abbati Majoris Monasterii Bernardo, et 

qui secuni [al. 17?«' tecum] sunt fratribus, in Domino 

salutem. 

tollat, nulla adversitas atterat, id est nec lal. ut nec ; Quoniam summus Pastor pastoris nomenhabere 

al. non in] in prosperis cor tuum elevetur, nec in nos voluit, et officium pastorale exercere praecepit, 

adversis aliquo dejiciatur, sed omnia et in omnibus errabundisetlanguidisovibuscongruam medicinam 

caute et cum discretione agere te volumus, utabs- providere nos convenit, ut nec importuna instantia 

que reprehensione ab omnibus vivere comproberis. L aliquam prfefocemus, nec blandiente nobis desidia 

Sancta Trinitas fraternitatem tuam sua protectione 

incolumera custodiat,utdum[cumJ tali moderamine 

in Domino nostro onus quod susccpisti peregeris, 

in die aeternce retributionis eo dicente audire me- 

rearis : Euge, serve bone et fidelis, quia super pauca 

fuisli tidelis, supra multa te constituam, intra in gaudium 

Domini lui {Luc. xix ; Matlh. xxv. 

EPISTOL.\ III [b). 

Urbano summo pontifici patri et domino siio Ivo 

Carnotensis. 

Si animo meo morem gerere vellem, si denique 

sic esset tolerabile ut non etiam pojnale judicaretur 

successorem Petri in arce summi pontiflcatus positum 

lacessere, jam quidem in vos odiorum oastra 

nostra negligenter aliquam perire permittamus : ne 

otium nostrum negotiis soecularibus praeponamus, 

quominusparturientiEcclesiaedebilumministerium 

persolvamug. Licetenim in amplexua speciosaa Ra- 

chel intendat labor militia; nostrs, spe tamen prolis 

numerosioris, amplexus Li« nobis est tolerandua 

{Gen. 5;xx): quia,cum illa plus videat, ista plus fructificat 

: et cum illi visio sua sit jucundissima,hujus 

actio multis est necessaria : et, ut evidentiua dicam, 

cum in illa pene sola sit dilectio Dei, in hac mani- 

fesla est etiam dilectio proximi. Cujus dilectionis 

sequacibus suis insinuanda; formam protulit MediatorDei 

et hominum,qui non solum pro nobisde 

secreto suo ad publicum nostrum prodiit, sed etiam 

movere, maledictis persequi non cessarem. Gredo D oarnem assumptam flagellis, colaphis, sputis, ac 

enim, propter quod loquor, me opera vestra de tran- demum morli crucis addixit. Quid hoc faoto summus 

quillitatis littore abstractum in altitudinem maris Pastor nobis insinuat, nisi ut nos dicti pastores 

inopinato casu devenisse, et temporalium oocupa- oves erroneas ad custodiam nostram pertinentes, 

tionum quasi procellosis fluctibus jactandum prospicio, 

ubi, dum multorum utilitatibus providere 

per devia quasque et aspera fugientes, indeflcienli 

compellor, tam meas quam ipsorum saluti posse 

sufflcere despero. Elegeram abjectus esse in domo 

Dei, utpote cui non generis nobilitas, non scientiee 

dignitas eloquentiae animos dabat, et paucorum, 

(a) Civitas illius. 

[b] Haec epistola a Jureto primum edita, reperta 

est in vetustis scliediB Ant. Loeselli jur. 

charitate consectemur, ut ad gregem reportenlur : 

licet in sequendo vepribus consciendamur (zn/'. ep. 

272), crebris spinarum aculeis cruentemur? Quod 

quia prudenliam vestram latere non ignoro, nesoio 

utrum patientiam vestram vel negligentiam,quan- 

(c) Videtur intelligere de Fulcone, argumento 

eorum qua3 notavi ad epist. 30 ex Anselmo Cantuariensi 

archiepiscopo.

IS 

D. iYONlS nxnXOTENSIS EPJSCOPI 

tum fasêst ex charitatis affectu, reprehendo, quod A 

contra instituta majorum quosdiim fratres semel 

a nobis ad custodiam animarura dimissos apud 

vos detinetis, in quibus nostram et illorum famam 

Isdi permittitis, et raorbis oviura illis commissarum 

nullam medicins curam preeparatis. 

Undc, ut interim de csteris sileam, rogando mo- 

,aeo, monendo rogo fratcrnitatem vestram ut, omni 

occasione remota usque ad prassens capul jejunu, 

transmittatis mihi doranura Gauterium, quondam 

monasterii Bona^vallis abbatem, quatenus audita S 

ab eo suffi discessionis causa, solulio ejus si 

probanda est, a nobis approbetur; vel si approbanda 

non est, consilio el auxilio cooperatorum 

nostrorum in officio et loco suo plenissime refor- 

metur. Vale. 

EPISTOLA V. 

]vo Dei graiia Carnotennum himilis episcopus, 

Adel^ nobili comitissas : recta m Chrislo sapere. 

Regius in excellenlia vestra sanguis ex utraque 

linea descendens, nobilitatem generis in oculis omnium[aL 

oculis hominum] manifeste commendat. 

Sed hanc apud religiosas mentes morum probitas et 

larga ad erogandum manus,quantum didici, vehementer 

exsuperat. Unde miror qua ralione consobrinam 

vestram, Adalaidem [at. Adalidem] sicut vos 

ipsaraamaredicatis,cujusadulterinoscumGulielmo 

[aLVuilelmo]complexusvel defendere,vel protelare 

tanto studio laboratis, nec saluti veslrae vel illorum 

est lUe cui nuda est abyssus humans conscien 

.1& 

EPISTOLA VI. 

Ivo, Dei grulia, quamvis indignus Carnotensium episcopus, 

Gerardo [al. Girardo; ul. Geraldo] dilecto 

sibi in Christo, salutem. 

Apices tuae charitatis in me nuntios per prssentium 

latorem nuper accepi, quibus quse mihi pa.x 

apud vicinos,quae gratia apud principes diligenter 

inquisisti. Instrumentum etiam nivei caudoris ad 

ordinandos oapiilos in idipsum charitatis signum 

transmisisti. Quod cum mihi placeat in suo ge- 

nero quantum bujusmodi placere debent propter 

exteriorem pulchritudinem , vehcmentius tamen 

placet propter pulchri sacramenti interiorem cei- 

situdinem. Nam cum in capillis inordiiiati mores, 

vel inordinati populi quadara oomparatione possint 

iutelligi, oredo prudentiam tuam munusoulo 

B hoc quasi quodara monitorio vigilantiam meam 

excitare, ut studeam inordinatos populorum mores 

diversis exhortalionum modis componere, 

atque habito discretionis moderamine ad debitom 

ordinem revocare, Quid vero ipso irstrumenti 

decore, quod longa lima ct longa politura ad 

hunc candorem perductura est, significare vide- 

ris, nisi ut castigem corpus meum et in servitutem 

redigam, ne forte, cum aliis preedicaverim, 

ipse rcprobus flam? {l Cor. ix,) Rogo itaque te 

per ipsa charitatis viscera, quee visitare me di- 

gnata est quo modo voluit aut valuit fraternitas 

tui, ut, qucmadmodum {al. ut quomodo] pra;dicti§ 

beuevolentia3 signis cogis uos habere memoriam 

satis commode providetis, neque quantum pericu tui frequentem, sic in orationibus tuis habeas 

um vel quanta intaraia mihi super hoc imraineat n frequentem memoriam nostri. Vestree ruim oratio 

aliquatenus praecavetis.Quomodo enim gladius spi- nes quanto quietiores, tanto saniores. Nostr» vero 

ritus in ore raeo positus ferire audebit longe positos et si non sauciae, tamen propler instanles neces- 

simili contagione poUutos, qui tangere non audebit situdincs (a), et ssculariura uegotiorura lumultus, 

vel dissimulabit juxtase positos ; nonne dicturi sunt s.-Epe sunt perlurbatcB. Perturbationis vero mese 

mihi illud evangelicum : fijfce[in v.c.eice] primnm 

Irabem de oculo luo, ut postca videas festucam ia nostro 

{Matth. vii). Hanc porro me habere tolerantiam 

terribiliter Apostolus vetat, de hujusmodi scelerum 

causas et si non nosti per experientiam, nosti tamen 

per scientiam. Nam qui in modico flumine 

ad regendam modioam navem prius nuUa ratione 

praevalebam, quomodo nunc quasi de portu tran- 

patratoribus, dicens : Qouniam qui lalia agunt, digni quillitatis fduotus et in altitudinem maris dedu- 

sunt morte, nec solum qui faciunt, sed etiam qui conctus, ad regendam tam pondcrosam lamque nausentiunt 

facienlibus {Rom. i). Consentientes autem fragosam navem sufficiam ? Quod si raeruissem 

B. Arabrosius dissimulantes vocat, vel defendcuto.-. piicientiam tuam, sicut Lugduni te rogavcram, 

Qua de re obnixe peto, ut non indignetur adver- per prudentiam consilii tui, et pcr gratiam quam 

sum me vestra sublimitas, quoniam testis mihi habes in oculis civium nostrorum, multa perfecisset 

divina Clementia, quas attingere nondum 

tia3 me hoc non arripuisse causa malevolentiffi -U audet imbecillitas mea. Itaque pulsando insto, 

:ie8B vel alienae, sed solo rigore et amore justitim, in.stando pulso, ut, qu3?sita opportunitate, nos 

in tantum ut, si aliler fieri non possit, malira ho- tua3 visitationis consolatione laetilices, quod et saminura 

incurrers malevoicntium quam legeui Uei luti niultorum proderit, et proposito luae sancii- 

mei derelinquere. Quadam tamen conditione contalis non oberit. Prospora autem nostra et addescendara 

petitioni vestrce, si uteique juraverit versa de quibus qua^sisti, sic modificat medicinalis 

quod ante Qnilam causam a carnali conjunctione Dei sapientia ut nec frangi permittat adversitate, 

se immunes custodiant; alioquin satagendum est neque extoUi prosperitate, quatenus dicere pnssi- 

mihi, ut raortuum jam quatriduanum longe la- 

teque fetentem {Joan. xi) crebra admonitione de 

infurno inferiori valeam evocare {Psal. lxxxv). 

Valete. 

(a) Al. necessitales. Hac de re conqueritur, epist. 19. 

raus cum Apostolo : Fidelis Deus, gui'ncn permittil 

nos tentari supra id quod possumus suslinere (i Cor. 

x\ Pauci tamen calcaneum raeura observanl, sed, 

Deo miserante, plures sunt, qui matutini exitus

17 EPiSTOL^. EP13T. VIll. 18 

et vespercB lcBtifloari desiderant (Pnal. xlv). Pu3da- A probriis vestem Domiiii tui, quam publioe scinde- 

gogus (fl) ilie ab oificio pastoris et noniuie procul 

pulsus.jam non habet unde lac et lanas ovium per- 

ditarumdiripiat,praeterquam quod in Nurlhiiiannia 

pr;Eposituram quamdam EcclesiEe nostrae, auxilio 

insulsi comitis terrae illius sibi usurpat etdevastat. 

Vale. 

EPISTOLA VIL 

Ivo, Dei qratia Carnotensiuni humilis episcopus, 

RoscBLiNO non plus sapere quam oportel sapere,sed 

sapere ad sobrietatem. 

bi esses ovis centesima in deserto perdita, sed 

gregi jam reddita (Luc.xv ; Matth. xviii),sicut exnrserat 

in te zelus meus quandiu te intellexi aversum 

et adversum,sio requiesceret in te spiritus meus. 

bas,publice resarcias.qudtoiius sicut mullis exemplumerroris 

fuisii, sic de cailero fias exemplum 

correctionis [correptionisj (f). Sic enim bono odore 

praecedente,et pristinum fetorem consumente, et a 

nobiset ab aliis diligi etoolligi,et benelioiis poteris 

ampliari. 

EPISTOLA VIII. 

RicHERio, Dei gratia, Senonensi archiepiscoijo, Ivo 

per eamdem graliam Pelri (d) manibus Ecclesix 

Carnotensi consecratus el delegalus episcopus, a 

Homanx Ecclesix- pace non discedere, et si quid 

atiter sapmt, valde velociter [celeriter] resipiscere. 

Litteras contumeliosas et araaritudinis plenassi- 

llo vestro signatas.et nomine [vestro,v. c.] titula- 

te coEinosoerem ad doctrinam sanam conversum et ^ tas, a quibusdam clericis nuper accepi in quibus 

; 

' 

„ . . . . ... , „ . I> , 

reversum.Sed quia soio te post conoilium Suessio 

nense in auribus quorumdam quos mecum bene 

nosti, pristinam sententiam tuam clandestinisdisputationibus 

studiosissime 4 defeadisse, et eamdem 

quam abjuraveras,et alias non minus insanas 

persuadere voluisse,nonpotestintrare in cormeum 

quod adhu3 fldem tuam oorrexeris, quod mores in 

melius commutaveris. Si ergo ex hac occasione te 

afnixit,et rebus tuis nudavit quorumdam violentorum 

rapax avaritia, non hoc ex se fecit injusta eorum 

violentia, sed justa et correctioni [correptioni] 

tuas consulens Dei sapientia, faciens etiam permalos, 

quamvis nescientes, bona sua, cujus vestem 

scindere oonabaris rationibus humanis armata,9ed 

tamen infecunda facundia (epist. 207). Cum vero 

. r ,_ ..1 „;„„„r^l 

primo depressionem [unus v. c. reprehensionemj 

meam et falsascriminum ubjectiones in me factas, 

postremo sedis apostolicse majestatem non leviter 

laesam mecum vehementer indolui. Cum enim ut 

pacem haberetis, et in fllium susoiperetis aposto- 

lica auctoritate (epist. 2) fuisselis [fuisses, Ba?-.] 

commonitus,neo ut fratremsalutastis me in litteris 

illis, neo ut ooepiscopum, qui nullum vobis coepi- 

scopi adjutorium,vel filii denegavi [abnegavit,Ba!',] 

obsequium. Cur igitur alienigenam ad judicium vo- 

catis.cur obedientiaj vinculis astringitis, quem neo 

suffraganeum,nec collegam esse cognoscitis ?Huic 

injurioe me;e graviorem superadditis,quod demem- 

bratorem metropolitanae sedis non apte satis appel- 

latis.Nam cum ramus aridus, qui in radice arboris 

lultis e.xemplis ethici tractatoris veram oonstet C niatris nunquam coaluit.nec in sevirens fructumle- 

esse sententiam : 

Quo semel esl imbuta recens servabil odorem 

Testa diu. 

HoRATius, lib. I, epist, 3. 

non tamen propter me timerem vel horrerempraesentiam 

tuam, de te sperans meliora et saluti vioiniora. 

Sed quidam cives nostri ad cognosoendam 

vitara alienam ouriosi, quamvis ad corrigendam 

suum desidiosi, te quidem odibilem, me vero propter 

te suspectum haberent ;et, audito nominptuo 

et pristina conversatione tua, more suo subito ad 

lapides convolarent.etlapidumaggereobrutumpraefocarent 

(a).Interimigilur consulo tibi utassumpta 

patientia beati Job, quamvis longe impar, cum eo 

cit, magni cultoris manu excisus esset («) ; eadem 

manus quffi ramum praemortuumexcidit.menon a1 

demembrationem,sed ad supplendum locum indcmortui 

[demortui], eidem arbori, quantum in se 

erat, inseruit, quia [qua3, Bar.] hoc et oura aliqna 

spe fruotus et sine vulnere matris arboris posse ficri 

oxistimavit [v. c. sstimavit]. Cui ergo sine vestra 

contradictione licuit quod nocebat excidere, qus 

ratio impedit ut ei non liceatquod profuturum spe- 

rabat inserere ? Dicitis etiam [eniiii.f.c.] in litteris 

illis me sedem invasisse GaufVidi coepiscopi vestii, 

in quo raanifeste contra sedem apostolicam caput 

erigitis, dum quodilla eedificat, vos, quantum in 

vobis est, destruitis, etquod illa destruxit vos a'di- 

tamen dicas : «Sustinebo iram Dei,quoniammarui, j) ficare oontenditis ;cujus judiciis et constitutionibus 

donec justifioet causam meam {Job vi). »Testiflcor 

enim libi, si conversus ingemueris,et in simplici- 

tate fidei degere volens, avanitate carnalis sensus 

tui dctumueris, non deerunt tibi ubera divinfecon- 

solationis [sic velt. codd. ; antea, verba div. cons.], 

et raater Eoolesia qua devium exasperavit paterna 

severitate,correctum assumet matcrnapietate. Re- 

stat igitur ut palinodiam soribas, et recantatis op- 

(a) Paedogoginomenindeteriorem sensum aooipit 

ut epist.98. et intelligitur Gaufridus de quo epist. 1 

{h) ldem'locus,epist. 34, etlOSet 240, ex S. August., 

lib. 10, Confess. 

. 

obviare,pIane est haBrctiCcB pravitatis notam incur- 

rere, oum Scriptura dicat: 

c. Haereticum esse con- 

stat, qui Romanae Ecclesiae non concordat. » {ciiii. 

Nolite, rfwMl.) Prffiterea [deesl in Bar.] famae ve- 

stree non bene consulitis, qui caprum emissarium, 

cujus adulteria,fornicationes,periuria, proditiones, 

peromnemfermeLatinamEcclesiampublicatcesunt, 

qui pro hiset aliissimilibus asede apostolicadam- 

(e)Similis loous, epist. 141. 

(d) Id i^st, UnBANi papa3, uL supra, epist. 1. 

(e)Gaufridus de quo c| isl. 1 quemetiam vide- 

; 

tur appellare inimicum hominem, epist. 12.

19 D. lYONIS CARNOTENSIS EPISCUPI 20 

natus est,ita ut,se purgare non valens, virgam pa- A. peotanda censura,ut nihil prius de eo qui ad sinum 

sloralem redderetet annulum,de quo apostolicum 

acoepistis decretum in tioec verba (siip. epist. 1) : 

sanctcB Piomana^ confugil Ecclesia3,ejusque implorat 

auxilium,deoernatur,quam ab ejus Ecclesiae fueril 

« QuicunqueGaufridumdepositum deincepsjuveril prffioepLum auotoritate, quas vicessuas ita aliis im- 

ad infestandum vel reinvadendum Garnotensem pertivit Ecclesiisut sint in partem vooataesollicitu- 

episcopatum, e.xcommunicatum eum esse censemus, 

» adhuc episcopum vocare, in episoopum relormare 

contenditis : cujus maletacta defendere, 

quid est aliud nisi similemdamnationis sententiam 

in se provocare? Cumenim,secundum Apostolum, 

sntis sit ad damnationem peccatis alienis consen- 

tire,cur non rcagis sufficiet eadem fovere et defen- 

dere ? Neque enim in hoc protegitvosclypeusignorantiae.cum 

ha3c, (sicut dixi,) nota sint non tantum 

Eoclesiis Lugdunensis Galliae, sed omnibus ferme 

dinis, non in pleniLudinem potestatis. Proinde di- 

lecLio vestra quorum devotione gaudemus, jungat 

ouram suam dispositionibusnoslris. » Etpostplu- 

ra : « Nec pigeat forte aut pudeat nostris obedire 

mandatis.aut aposLolicae sedis obsecundare priece- 

ptis.quiahimiilibusdaturgratia [qui bumilibus dat 

graLiam,Z>ar.j,non superbis.Nam nulli fas est velle 

vel posse transgredi aposLolicae sedis prg;oepta,nec 

nostraa disposilionis ministerium,quod vestram se- 

qui oportet chariLatem. Sit ergo ruin

21 

EPISTOL^. — EPIST. X. 

apostolicae licuerit, objeotionibus vestris respon- \ 

Jere, ad cujus audienliam aliquando forsitan op- 

portebit ista [i(/. nos istaj referre. Pax Dei, quaj 

exsuperat omnem sensum , custodiat cor vestrum 

et intelligentiam vestram [al. et animam 

vestram], ut obedientia vestra prselatis vestris ex- 

hibita, nos vobis obedientes exhibeatet devotesub- 

jectos. 

EPISTULA IX. 

Philippo (a), Dei gratia marjniftco fraucorum rcgi 

domino suo, Ivo humilis Carnoiensium episcoijus 

[al. iiiinister] ab eo saloari qui dat salulem regi- 

bus. 

Gum testem factorum meorum oircumspioio conscientiam 

meam,vehementer admiror,quia nihil ia 

me reperio cur pia lenitas veslra atque regia man- „ 

suetudo in tantam adversus me conversa sit amaritudinem 

ut a vestra serenitate nullum audiam 

nuntium bonum, nihil audiam nisi verbum asperum. 

Quod enim inter Beccences et Molismenses 

monachos (fc) quantulamounquepacem protempore 

feci nullam Beccensibus in hoc violenliam intuli. 

Sed abbas Beccensis cognoscens et erubescens inordinatam 

spoliationem faotain Molisiuensibus a quibusdam 

neophitis monachis suis, multum me ro- 

gavit, ut vel pacem intereos componerem, vel ju- 

ste inter eos deoernerem. Sed ego propter reveren- 

tiam vestrain judicium interim distuli, el gratis 

oblata poitione victualium suorum ab ipso abbate, 

quae Molismenses repetebant, jurgia qu» inter eos 

erant, pro ipsius abbatis charitate mitigavi. Qua de 

re non decuit humilitati meee succensere sublimi- G 

tatem vestram, quia in ipsos spoliatores etiam ab 

inordinata invasione desistere coegissem, majestatem 

tamen regiam [vestram tamen majestatem regiam, 

V. c.] nullatenus offendissem. Sicut enim est 

regias potestatis civilia jura servare, et eorum trans- 

gressores debita poena inultare, sic episcopalis of- 

ficii est ecclesiasticas institutiones subditis servan- 

das imponere,et transgressoreseorum paternaseveritate 

ad debitum ordinem revocare. Abscindantur 

[velt. codd. abscidantur] iiaque qui serenitateni ve- 

stram contuibant, quorum persuasionibus si ac- 

quieveritis, nec per vias justitias incedetis, nec ad 

gaudia patriae coeleslis pervenire valebitis. Quiounque 

autem illi sunt, si conductum horum mihi et 

his qui mecum sunt miseritis, ut securi simus in r\ 

eundo et redeundo, et apud vos morando, paratus 

sum in praesentia vestra omnibus cemulorum 

meorum objectionibus respondere, et injunctas 

eorum [m uno v. c. caecorum] calumnias irrefraga- 

bili ratione confutare.Nostis enim quantos inimicos 

habeam pro justitia maxime in patria ista, et in 

curia veslra. Bene valete,et sacerdotem vestrum no- 

lite impedire quominus pro incolumitate vestra pos- 

sit orare. 

(n) Philippo I, Henrici regis filio. 

(6) Confer. epist. 39. 

EPISTOLA X. 

Ivo, Dei gralia, Carnotensinm episcopus, virginibus 

in Duncnsi monasterio [al. ccenobio] sancii Aviti 

Deo devolis, in virginitatis proposito plicere 

virginum Sponso. 

Gloriosum nomen virginitatis, sed gloriosior est 

fructus.Gum enira justus quisque Domini sui vesti- 

gia jubeatur sequi qua poterit,de virginibus legitur 

quia sequuntur Agnurn quocunque icril {Apoc. xiv, 

4). Et cum unusquisque gradus conjugatorum vel 

continentium semper babeat de perpetrata carnis 

corruptione quod defleat,virginitasintemerata semper 

habet in Auctore suo quo gaudeat.Cujus quanto 

6 superior [est, v. c.] gradus, tanto gravior esl casus.Guiperseveranti 

quantofeIicior[facilior,«.c.](c) 

et suprema speranda est glorificatio, tanto cadenti 

iniserior et extrema timenda damnatio. Virginitas 

superniE civilatis est virtus,supernorum civium de- 

cus, ubi non habet quis de integritate quod perdat, 

de corruptione quod doleat. Quam quisquis in hac 

mortalitate studiosius aimulabitur, eo fumiliarius 

Sponsi virginum visitatione et charitate delectabi- 

tur ; 

ut autem probetis hano paradisi esse virtutem, 

mementote quia primi parenteshancante pecoatum 

in paradiso servaverunt, post lapsum facti exsules 

in terris amiserunt. Nam quia su£e civitalis munimenta 

projecerunt, ab antiquo hoste facile expu- 

gnati, et in hujus exsilii eerumnas expulsi,ejusdem 

civitatis ornamenta merito perdiderunt. Ut ergova- 

leatisde exsilio ad patriam repedaro, ejusdem pa- 

triae munimentis vos munite, ejusdem ornamentis 

vosornate quo et antiqui , 

hostiscallida tentamenta 

fortiter respuatis, etimmortali Spouso, cui integri- 

tatem corporum vestrorum devovistis, complacerc 

valeatis. Ghristo eniin vovistis nubere, non clericis. 

Ghristo vovistis nubere,non saecularium hominum 

colioquia frequentare. Ad hoc enim vobis 

septamonasteriifactasunt,nemundiamatores intra 

castra mundum fugientium recipiatis, ne ad publicum 

prodeatis, ac de corporali mundi visione, 

tractis introrsum foedis iriiaginibus atque expu- 

gnata intus virginitate, corpus quoque corruptioni 

subjici permittatis. Quomodo ergo pudicitiam ser- 

vare valebitis, quse cum irapudicis hominibus miscere 

colloquia publica vel privata quotidiano usu 

laboratis ? legistis enim : Corrumpunt mores bonos 

confabulationes pessimae (/ Cor. xv). Non enim 

beata Virgo Maria, cujus vita Christi virginibus 

specialis [sic in vetl. codd.; antea spiritualisjest forma 

proposita, residebat in publico, nec procorum 

delectabatur colloquio, quando est ab angelo salutata, 

quando est Spirilusancto obumbrata et mater 

Salvatoris effecta. Sic reliquae sanctae mulieres, 

quaa in proposito sanctitatis Deo placere voluerunt, 

virorum colloquia respuerunt, pr^ter eos, quorum 

necessitatibusaliquando desuasubstantia charitate 

Sed leetio quae est in textu, rectior.

23 D. IVONIS CARNOTENSIS EPISCOPI 

monente ministraveninf, vel a quibus sancl,ffi • ex A 

tores, per quos vobis uccessaria ministrabit.et res 

hortationis gratiam percipere meruerunt,non (a)au- monaslerii vestri lutaset incolumes conservabit.Si 

tem aiiquando carnis amatoribus pretiosa veste,vel euini aliqua vestrum essel uiicui nuptiali foBdere 

fuoata facie,non gestu iubrico, vel soluto incessu sociata (A; et ad alium transiret nonne adulteraju- 

placere studuerunt ; immortalis etenim Sponsus in dicaretur ?nonne capitali senteutia ajudicibus puinteriorihominevestroimputribilemqugeritpulchriniretur? 

Quanto magis putatis eam majora mereri 

tudinera, non exlorioris hominis pulchram pulredinem 

[putre pulchritudihem, u. c.]. Sic enim de 

sponsaChristi legilis [legistis, v. c.] in psalmo : Oin- 

nisgloria ejus filix Regis ab inlus {Psal. xliv). Chri- 

sfci ergo virginom primum decet cordis humiliias, 

fuciea pallida macieque confecta, cutis ciiioio 

squalida, non balneis frequentibus accurata, in loquendo 

verecundia.in audiendo obedientia, in cibo 

gitur fuisse in monasteriis jEgyptiorum, ut neminem 

reciperent qui nollet operi operam dare (S. 

HiERON. epistadRusiin., ctEpiPHAN. mon.hajresi 80), 

supplicia, quae, spretis castis immortalis Sponsi 

nuptiis, amorem suum cuiquam carnaliler impen- 

dit ? Hoc [haec] considerantes charissimae inimor- 

tali Sponto adhaerere, totum amorem vestrum illi 

irapendite, fams vc-strfe, quam ex parte macuiastis 

de ca;tero consulite, ne compellar ad vos quandoque 

in virga venire, et inveniam vos quales nolo, 

et vos me inveniatis qualem uon vullis (c). Volo au- 

parcitas, in potu sobrietas, in incessu gravitas, in tem et praecipio in summa obedientia,ut omni heb- 

veste vilitas, non dissoIiitiE mcntis nutrix et index „ domada semel in conventu vestro legaturh«c cpiprodigalitas, 

ut in his omnibus Ki,o Tî^n i.^l.-,.^*-.^),* non voluptali ^ -i,i- 1 _.. • 1 1.. ,1 „..n:«u.. 

ser- stola, quatenus ea quae inhonesta sunt, sollicite 

viatur, sed necessitaLi. Sicut enim bona domus in cavere discatis, et quae bonesta {d} sunt et saluti ve- 

ipso vestibulo agnoscitur, sic religios» mentis hastrae congrua, alacriteret fortiter observare studeabilus 

hissignis toris agnoscitur, et eiidcm ad oontis. Bene valete. 

temptum sui quotidianis profectibus eruditur(AM- 

EPISTOLA XI. 

BROS. lib. De virg. ii). Quanto enim quisque vilior Ivo, humilis Carnotensium episcopus Gontiierio (al. 

est in oculis suis, tanto sublimior est in oculis Con- GuNHERio. V. c.) fratri et compresbijtero ascenditoris. 

Oportet quoquc utsemper sitis intentasoradtnti a convalle lacrymarum, intense canlare cantioni, 

aut lectioni, aut operi, ut diabolus vos inveticum graduim. 

niat occupatas (S. Hier. in c. Sunquam, dist. 5j, Gaudeo tequasi postliminio rediisse,gratiasagens 

nec mentes vestras nocuis et vagis [al. nocivis vel protectori nostro, oujus niisericordia te protexit 

lascivis] cogitationibus expositas. Iste enmi mos le- etiam per marina discrimina. Nunc ergo quia iucolumis 

es redditus fratribus tuis, licet desiderio 

internae quietis omnibus prodesse non possis, tamen 

vel paucis prodesse non graveris. Unde moneo 

non proptcr necessitatem, sed propter vitandam G fraternitatem tuam, ut ad ecclesiam Gornacensem 

otiositatem,quaeinimica est aninicH.Ad h»c fortasse 

diclurffi estis, quod dixerunt quidem a Doniino re- 

cedentes, et post Satauam abeuntes : Durus esl liic 

sermo {Joan. vi). Non potest talia pati nostra y.tas, 

non potest ferre nostra iugenuitas. Quibus respon- 

deo : 

Quae vestrum nobilior beata Casoilia, quas cili- 

cio merabradomabat?Qu8e vestrum Aynete beatissimatenerior, 

quasnon solum conjugium oobilium 

sprevit, sed sicut ipsa de se dicit, carnis spurcitias 

immaculato calle transivit ?Plena sunt exemplis religiosarum 

et religiosorurn sajcula, qui in omni 

conditione, in omni sexu, in omni astate supra dictis 

modis Domino plaeuerunt Quare ergo vos non 

beatffi semper Virginis transeas, ubi et desideratae 

quieti vacare, et aliquorum fratrum saluti poteris 

providere. De Ccetero ora pro me, 7 Irater charis • 

sime, ne remigantern in altitudine maris tempes- 

tas submerget me. Vale. 

EPISTOLA XII. 

Reverendissimo Pntri Palrum Urbano, fidelisnwiis 

ejus fitius Ivo Carnotensium dictus episcopus, non 

deficere in tribidationibus. 

Quoniam per sacram vestra^ manus (e) impositionem, 

de stercore erectum divina providentia 

suae messis ordinavit operarium ; in ipsa Dei agri- 

cullura [agri Dei cultura, v . c.) exercenda.quantum 

poleritis in Patre luminum, quod isti et ist« potue- valeo, me moveo, sed tanquam formicino gressu inrunt?E3taIiud 

quod fortasse vel tacita cogitatione q cedens, pricpediente imbeciliitate mea, non quan- 

proponetis : si tamiliaribus nostris denegaverimus 

consueta colloquia.et ipsi denegabunt nobis solita 

obsequia, subtrahent nobis necessaria subsidia.Ad 

quod ego vobis ex apostolica voce promitto, quod 

fidelis Deus, qui non patietur vos tentari supra id 

quod potestis suslinere (/ Cor. xj, sed parabit vobis 

pro uno earnali amatore centum spirituales ama- 

(a) Non deest in v. c. 

(b) Al. copulaLa. Augustinus in psal. lxxxiii et 

canon. Quae Cbristo c. 27, q. 1. 

(f) IdemreprehendiLinsanctimonialibusccenobii 

Sanctae Faras, epist. /0. 

tum volo [valeo, v. c.] promoveo ; in erogando verbi 

semine, curam, prout divina gratia subministrat, 

adhibeo. Sed quia messis multa est, et ab inimico 

homine (/') multumzizaniorum prius seminatum vel 

superseminatum est (Ma(i/i. xiii ; Lmc. iii), paucos 

fructus ex meo labore capere me sentio. Timens 

igitur triclicum eradicare cum dolio, et tanquam de 

(d) Deest in v. c. 

{e) Ab Urbano enim Romae fuit consecratus episcopus. 

sup. epist. 2 et 8. 

(/') VideturautemsubintelligereGaurridumdequo 

epist. 1 et 2, cujus crimina designat, epist. 8.

25 EPISTOL^. — EPIST. Xlll. 26 

discretioneprudentisagricolKtnihiblandiens mulla A transiti/^^.Adversa an prospera erga vos sint(5f),spe- 

tolero,mulla dissimulo. Sed rursus [rursura, v. c.], ciali [male anlea, spiriluali] filio vestro niandate, 

utruni hoc siL virtus discretionis,vel vilium [((/.,an qualenus quantum Dei dunaverit, orare sludearaus 

vitium]r6missionis(a)subspecieviilutisoccurrentis, 

non satis acute distinguo. In qua menlis anxielale, 

cum divinum a me studiosiua imploretur auxilium, 

insurficienticB mea2 necessarium ac debitum avestra 

paternitate piffi oralionis imploro suflragium.Neque 

enim aliqua ratione hoc onus subire voluissem, nisi 

vestra prsmonuissel sanctitas.nisi ut Id ipsum subirem 

vestra.perfecisset auctoritas. Paterne igitur 

filio uteri veslri consulite, paterne succurrite,ui si 

quid permedivina manus dignata fuerit operari, 

non meae parvitati, sed vestras post Deum [Dominum] 

ascribatur sanctitati. Multa enim inordinata 

flerivideoindoinoDeiquaeraetorqueut,maximequod 

apud nosqui altari [a/.. altario u. c.] non sorviunt, 

de altari vivunt (/ Cor. ix). A quo sacrilegio, oum 

eos absterrere velim monendo.increpando, excommunicando, 

altaria a me redimere volunt sub nomine 

persouee.sicut a prasdecessoribus meis [b) ox 

prava consuetudineredemerunt.In quo maximein- 

digeo consilio vestro,si id tolerabile vobis videtur, 

vel auxilio,si id intolerabile judicatur. Gstera quidem 

Lolerabilia vel corrigibilia mihi in parochia nostra 

videntur, si hoc consilio vestro et auxilio ad 

ordinem redigi cogeretur. De caetero notum tacio 

beatitudini vestrae quod Senonensis archiepiscopus 

[RicheriuSjtfx epist. 2 e/8]consilio Parisiensis episcopi 

infatuatus, adhibito sibi [nl., seoum] eodem 

Parisiensi episcopo, et duobus aliis non dissimilis 

vecordise, Meldensi et Trecassino, hoc anno Stampis 

de ordinatione, quam a vobis acceperara, me 

inordinate satis accusavit.dicens me in majestatem 

regiam offendisse [deliquisse, v. c.],qui asede apo- 

stolica conseorationem ,praesumpseram accepisse. 

Cum itaque conarentur Gaufridum depositum(c) 

contra decretum vestrum in statum pristinum re- 

formare,el in me depositionis sententiam proferre, 

sedem apostolicum appellavi,et decretis apostolicis, 

quamvis ea non nisi in futurum timerent, a sua 

prassumptione revocavi, appellationem tamen nec 

prosequi taxaverunt,nec plenara pacem mecum ha- 

bere voluerunt.Unde necessarium mihi videtur, ut 

litteras oommunes tam archiepiscopo quam suffra- 

ganeis mittatis,quatenus aut plenam raecum pacera 

habeanl, aut praesentiam vastram, rationem inde 

reddiluri,meoura adeant.Suggero etiam paternitati 

vestrs(rf)ulpartibus nostris ordinetis aliquem legalum,virum 

boni testiraonii, qui non sua qusrat, 

sed quae Jesu Christi {l^hil. ii) (e). Necessarius enim 

esset Ecclesiae Dei,in qua quilibet quodlibet audet, 

et quod audet facit, et quod facit impunitum 

(a) Desunt in v. c. 

(b) AL, ab antecessorib. Huc spectaut verba con- 

cilii Arvernensis relata in cap. Quassitum, can. 1. 

q. 3, 

(c) Ex episcop. dicit epist. 49. 

Id) Deest in v. c. 

ul si prospera sunt firmentur, si vero adversa pellanlur. 

Si venerit ad vos quidam propter infamiam 

de ecciesia nostra pulsus, rogo ne de eo quidquam 

statuatur, donec a vobis causaejus plenius audia- 

tur. Bene valeat, sanctitas vestra. 

EPI8T0LA XIII 

Rainaldo [al., Rainoldo, v. c, vel Ramnaldo] renc- 

rendo Remorum archiepiscopo, Ivo humilis Carno- 

lensium episcopus, consolationis visceribus abun- 

dare. 

Tj Expertus quantum sit periculum praelatorum, 

juxta quod in psalmo legitur: Qui descendunt mare 

in navibus, facienies operationem in aquis mullis, 

ipsi vider-unt mirubilia in profundo ; ascendunt ad 

cwlos,et descendunt usque ab abijssos, anima eorum 

in malis iabescebat. Turbati sunt el moti sunt sicut 

ehrius, et omnis sapientia eorum devorata est (Psal. 

cviji). In quo per nie^minus sapio, vestro caeterorumque 

coDsilio prudentium informari vel conhrmari 

desidero. Nuper enim cum a domino nostro 

rege fuissem invitatus [aL,evocatus]ad coUoquium, 

quorumdam malevoloium meorum suggestione ob- 

nixe me rogavit, ut essem ei adjutor in celebrandis 

nuptiis quas faoere disponebat, de Bertreda [al., 

Bertradajdicta conjuge comitis Andegavensis(/i).Ad 

quod cum respondissem non ita oportere fieri,quo- 

^ piam noudum esset causa diffinita inter ipsum et 

uxorem ejus, testatus est pleniter diffinitam esse 

apostolica auctoritate, et vestra vestrorumque coepiscoporum 

laudatione.Quo audito,respondi rae hoo 

iKnorare,nec hujusmodi nuptiisvelle interesse,nisi 

vos earum essetis consecrator et auctor, et coepi- 

scopi vestri asserlores et cooperatores,quoniam id 

competitjuri Ecclesiae vestrae ex apostolica auctori- 

tate et antiquaconsuetudine.Quoniam igitur confi- 

do dereligione vestra,nihil vos de re periculosa, ct 

famffi vestrae et honestati tntius regni tam pernicio- 

sa facturum dictururave, quod non auctoritate vel 

ratione nitatur, studiosissime et devotissime obse- 

cro charitatera vestram, ut mihi fluctuanti veritatem 

hujus rei quam scitis,aperiatis,et sanum con- 

D siliura licet arduum et asperum superhoc praebeatis.Malo 

enim perpetuo officio et nomine episcopi 

carere,quam pusillum gregem Domini mei legis 

praevaricatione seandalizare. Sunt etiam latentes 

causce,quasinterim laceremeconvenit,propter quas 

hoc matrimonium laudare nonpossim[aL,possum]. 

Valete. 

{e) Conferepist. 109. 

(/) fdem loc. epist. 66. 

{g) Ita V. c. ut etiam in titulo epist. 25. 

{h) Fulconis consanguinei sui,ut dicit epist.211 : 

easdem nuptias improbat epist, 14, i5, 19 et 25.


8 EPISTOLA XIV. 

Archiepiscopis et episcopis ud regales nuptias inviialis 

Ivo humilis (a) Carnolensis EccLesix miidsier cum 

spiritu consilii spirilum hahere forliludinis. 

Exemplar litterarum, quaa misi domino nostro 

regi,charitati vestr» transmitto,ut eamdem causam 

me habere sciatis quam et vos habetis, cur nuptiis, 

ad quas vocati estis, subtrahere vos debetis. Voa 

igitur qui convenislis,nolitefieri canes nmti(b)latrare 

non valentes (Isa. lvi), sed sicut boni speculatores 

videntes gladium venieniem super terram, buccina 

insonate [Ezech. xxxiu), ut, cuin feceritis quod de- 

betis, vestras animas,et eorum quiad vocem buc- 

cinae se observaverint.vobisoum liberetis.Exemplar 

autem hoc est. 

EPISTOLA XV. 

Domino suo Philippo magnifico Fruncorum regi, Ivo " 

ad me direclis, humilitatem meam consuluit vestra 

fraternilaSjUtrum quis liabere possiteammulierem 

in conjugem,quam prius habuit pellicem. Quod idcirco 

vobis videtur illioitum,quia apud vos hactenus 

humitis Carnotensium episcopus, sic mititare in fuit insolitum.Nuno vero dicitis hoc ipsum idcirco 

regno terreno, ut non privetur xterno. 

venissein dubium;quod Rogerius (gjRomanaeEccle- 

Sicut serenitati vestrae dixi praesens ante juramentum 

vestrum,ita nunc scribo absens,quia huic 

nuptiarum solemnitati ad quani me vocatis inter- 

esse nec volo nec valeo,nisi prius generalis (c) con- 

cilii diffinitione decretum esse cognoscam [agno- 

scaml, inter vos et uxorem vestram legitimum in- 

tervenisse divortium, et oum ista quam ducere 

vultis, legitimumvos inire posse matrimonium. Si 

autem invitatus fuissem ad hujus rei discussionem 

in 80 loco in quo cum coepiscopis canonicas secure 

possem conferre gententias,ubi temerariam non timerera 

muUitudinem,libentissime ad hoc venirem. 

4 statavit,et ita sapientiam qua preecellebat amisit 

(/// Reg. xi). Caveatergo sublimitas vestra,ne in horum 

incidalis exemplum, et ita cum diminutione 

terreni, regnum amitlatis ceternum.Consulite ergo 

Angelum magni consilii [ha. vi), ut accepto ab 

eo Spiritu consilii, inhonesta et inutilia vitare,hO' 

nesla et utilia in omnibus negotiis vestris valealis 

perficere. Valele 

EPISTOLA XVI. 

Ivo, Dei gratia, humilis Carnotensium episcopus, 

Waterio [Galterio] Metdensium episcopo, viii- 

litcr siare in agone Christiano- 

Litteris veslris perportitorem prssentiuin nuper 

siie legatus Roma? hano consuetudinem Silvanectis 

asseruit,et hoc posse fieri beati Augustini sententia 

confirmavit. De quarevobis respondemusquia superboc 

diversas habemus senlentias, alias prohi- 

bentes, alias remittentes.Dicit enim beatus Gregorius 

in epistola ad Felicem Sicilice episcopum:oEam 

quam aliquis aliqua illicita pollutione maculavit,in 

conjugium ducere nuUi Christianorum vel licet vel 

licebit.» Legitur quoque in concilioCabilonensi capi- 

tulo 24,quia juxta canoaicam auctoritatem raptores 

ad conjugia legitima raptas sibi jure vindicare non 

possunt. Habemus etiam [et] in deoreto Hormisdae 

quod lex et justitia dictaret cuin audientibus audi- C pap8e,nuptias occulte factas non essc legitimas et 

rera, cum dicentibus dicerem, cum facientibus lacerem.Nunc 

vero quia absolute vocor ut Parisius((i) 

curo uxore vestra veniam, de qua nescio utrum 

possit esse uxor,propterconscientiam meam,quam 

coram Deo conservare debeo, et propler famam, 

quam Christi sacerdotem bonam habere oportel apud 

eos (jui [ons sunt (I Titn. ni), malo cum mola asinaria 

in profundum mergi [al., in profundum maris 

demergi] (Marc. ix), quam per rae mentibus 

infirmorum tanquam caeco offendiculum poni. Nec 

ista contra fidelitatem vestram,sed prosurainafide- 

litate dicere me arbitror (e),cum hoc et animae ve- 

strae magnum credam fore detrimentum.et coronse 

regni vestri summum periculum.Mementote(/)quia 

papa Evaristus contubernia conjugia dicit esse 

illarum mulierum, qude non sunt a parentibus tra- 

ditae,et legibus dotatffi,et a sacerdotibus solemniter 

benedictae.Habetur et in concilio Aquisgrani habito 

(cap. Placuil, can. 31, q. I) :ciQui mulierem rapuerit,vel 

furatus fuerit, aut seduxerit, nunquam eum 

uxorem habeat." Et in hunc niodum plurima reperiri 

possunt.E diverso vero legimus in deoretis Eu- 

scbii pap» oapitulo 5 : « Virgines quae |virginitatera 

non custodierint,si eosdem,quieas violaverint,ma- 

ritos acceperint, eo quod solas nuptias violaverint, 

post pcenitentiam unius anni reconcilientur.»Dicit 

quoque B. Augustinus in libro De bono conjuguli 

(cap. Denique, caus. I, q. 1): « Posse sanefieri lepriraum 

parentem,quemDominus universae visibili r» gitimas nuptias ex male conjunctis,honesto posteo 

creaturae praefecerat, mulier in paradisoseduxit,et 

itauterque a paradiso exsulavit {Gen. iii). Samson 

quoque fortissimus per mulierem seductus,fortitu- 

dine amisaa qua hostes superare solebat, ab hostibus 

est superatus {Judic.xYi). Salomon sapientissimus 

propter mulierum concupiscentiam aDeo apo- 

(a) Desunt in v. c. 

(6) Idem objicit episcopis in fine epist. 25. 

(c) Vide Annonium mnnach. Hisl. I. vi, c. 50. 

(a) Antea Parisiumv. c, sed Parisius legitur in 

vett. codd., ut etiam epist. 189, et saepe in aliis 

aoriptoribus illius saiculi. 

placilo consequente, manifestum est. » Quantum 

ergo mihi videturquod quidam Patres concubinas 

uxores fleri vetuerunt, honestatem conjugii commendantes, 

et fedam concubinatus consuetudineni 

coercere cupientes, rigorem justitiee teneridecreverunt.Quod 

vero alii aliter scripseruct,hoc intelligo, 

(«) Confer epist. 22. 

(/) Epist. 28 ; monet eumdem regem, obturare 

auditum contra sibilum serpeutis. 

(3)Maleantea Rogerius, cardinalem appellat. 

epist. 18.

29 EPISTOLyE. EPIST. XVII. 30 

quia intuitu misericordiaequoruindam imbecillitati A. sione justitia3 aliquam inferri violentiam,ut exoneoccurrentes, 

i'igorem canonum temperare malue- ratus sarcina pastorali plena amaritudinis fasti- 

runt.In quibus sentenliia non alia mihi videtur esse 

distantia,nisi ea quam inter se habent,judicium et 

misericordia, qus toties in unum negotium conve- 

niunt, in discretione reclorum ita consistunt, ut 

habila consideratione salutis animarum pro quali- 

tate personarum,pro opportunitate locorum et temporum, 

nuno severitas canonum possit exerceri, 

nuncindulgentiam,quibusoportebit,impendi{epist. 

55).De his hactenus.Do eo quod monelis,ut pro pace 

vobis impetranda, dominura regem suo tempore 

uonveniam,secundum comici(ea; Temjf. )sententiam 

vobis respondeo:nQuia opus est huic patrono,quem 

delensorem paras. » Hoc vcro vobis consulo, ut 

diosae(c), plena cura3 nubilosaj [fastidioscB et v. c.] 

vcrtere me possim quo meinvitat honestum otium, 

plenum duloedinis non fastidiosae,plenum securita- 

tis delicioss et luminosE.Sed rursus in hac sententia 

quodammodomihi displioeo,timens voluntatem 

Dci non sequi,sed prfevenire meo [al. sed convenire 

meo,]desiderio.Et tandem securc mihi oonsulitra- 

tio.utsicat non praaveni voluntatem Dei episcopatum 

ambiendo, sic non praeveniam conteranendo, 

sed voluntati ejus in omnibus obnoxius de manu 

Uomini aequo animo suscipiam prospera et aspera 

[al. et adversa], secundum illud Apostoli : Nemo 

nostrum sibivivit, et neino nostriim sibimoritur,sed 

conjugium ejus quod aiite factum ratione resistente g ei qui pro ipsis mortuus est [Rom. xiv).Ideo noa auuou 

laudastis (epist. 13), post factum nec dico nec deo manus subtrahere suscepto regimini. Non au- 

facto inconsulto approbetis ; sed commune consilium 

et judicium comprovincialium 9 episcoporum 

et ceeterorum studiose expetatis et longanimiter 

exspectetis, et si quid adveisi pro amore justitice 

vobis acciderit, a;quanimiter supportetis, huo at- 

itnA^tiAo , quia non sunl condignx passiones hujus 

iemporis ad futurani gloriarn quse revelaltilur in no- 

bis {Rom. vin). Valete. 

EPISTOLA XVII. 

\so,Dei gralia,humiiis Carnotensium episcopus dile- 

ctis in Christo [Deo] filiis cum cxieris fralribus[a), 

sic boni propositi cursum tenere ut ad bravium su- 

pernse vocationis vaieant[al .Y-a.lea.tis v.c.]pervenire. 

Quaeounque diversa vel adversa de m,e vobis ru- , 

mor popularis aspergat, firma stat anchora spei 

ineae, lidelem habens Deura,qui omnes tentationes 

meas pusillanimitati metE contemperat,et ad tolerandum 

fortitudinem prsstat.Unde si aliquando ex 

humana inrirmitate volitante fama,-iliquorum periculorum 

comminalione perturbor,disceptat adversum 

me(ft)ratio mea,et si non his verbis,hac tamen 

S6Dieai\a.:Qure tristis es, anima mea?qvare conlurbas 

meP^P.saZ.XLii.) Qui nunquam defuit tibi, nusquam 

[al., nunquid] deerit tibi Deus tuus salutare tuum. 

Quid est [tibi. v. c.] episcopatus, nisi cruciatus ? 

Quid aliud est hic honor, nisi onus .' Quid est ftibi 

V. €.] haee sublimitas, nisi naufragosa tempestas? 

Unde si, inventa honesta occasione, huic oneri te 

deo officiumlioguae meaenegare populo Dei,quotidie 

ad consultaanimffi suae recurrenti,ne plectar pcena 

servi mali et pigri. Unde oportet me propter spem 

numeros» prolis, consortium Liae nocte mihi sup- 

posil», licet lippae, tandiu tolerare, donec post ex- 

pletionem senarii operis ad amplexus speciosa Ra- 

chel, donante Dei gratia,valeam penetrare. Ligat 

me etiam charitas cleri,devotio populi,benevolentia 

principis quce itase mihigratuito contulit.ut etiam 

comittissa(d),me non petente.imo renuente,in manu 

mea quam sancte spoponderit pro se et pro co- 

mite, se mihi omnem (idem servaturos, et in'nulla 

persecutione,quam pro lege Dei patiar,aliqualenus 

defuturos. De domino autem rege,quod mihi infestus 

sit,quianuptiis ejus dicto et scripto caiumniam 

quam debui feci (supra epist. 13), scio vos non la- 

tere. Propter quod donec hffic procella vertatur in 

auram, praesentiam meam non valeo [al. possum.] 

vobis exhibere, absens vero exopto et exhortor, ut 

pacem sectemini et sanctimoniam.Hoc vovistis,hoc 

debetis, hoc et exhibetis, sed ut exhibeatis magis. 

Per hoc bono odore difTuso, qui hactenus a vobis 

processit,etfaIcultates Ecclesiae vestrae frequentibus 

augmentis multiplicabitis, et euntes de virtute in 

virlutem ut lilii paciflci [al. pacis.] in pace in id- 

ipsum dormietis [Psal. iv). Nec alia vobis scribere 

scio, nisi ut quae a me audistis, et accepistis,et tenuistis,ea 

indefesse teneatis, et omnes [omnibus. 

subtraheres, et tibi soli vacares, nuUo impediente v.c.] ad societatem vestram venientes [venientibus 

stadium hujus vitas percurrens,ad bravium supernae D v. c.] tenenda doceatis. Prscipue vero memoreses- 

vocationis expeditius pervenires. Assume ergo tibi 

pennas columbos.et avolabis a molestiis,et requies- 

ces,et inhabitabis in solituJine mentis.Ibi exspec- 

tabis eum qui [te v. c.] salvum ie faciet a pusillanimitate 

spiritus, et tempestate (Psal.Liv). In hac mea 

dcliberatione, et quadam commodorum et incommodorum 

veluti iibratione, plurimum mihi placet 

illa sententia, ut summopere optem mihi occa- 

(a) In uno D.c,interstitium vacuum relictum est; 

desunt enim propria nomina. Alii antiqui libri notant 

agi de fratribus Ecclesiae S. Quintini nempe 

Belvacensis, ut epistSl. et 32. 

tote communionis vestrs, ne si, quod absitlavari- 

tia in vobisradicem flxerit, apostolica conversatio- 

nis,qua vivere optatis,obliti cum Anania et Saphira 

apostolica maledictione condemneraini (Act. v) Et 

quia prona est omnis aetas ab adolescentia in malum,adolescentes 

vestros honestis semper exercitiis 

intentos,summa diligentia custodite, ut caste nu- 

triti sacris possint ministeriis applicari.Si quis au- 

(6)Deestin v. c. 

(c) Confer loc. epist 19. 

{(i) Garnotensis cujus saepe meminit.

31 D. IVONIS CARNOTENSIS EPISCOPI 32 

tetn inter vos ambulat inquiete,hunc mihi per epi- 

stolam notale, ut congregatis vobis et meo spirilu 

dignaeum possinius sfcveiitate corripere, quia non 

requiescetid eo spiritus meus a quo soandalizalur 

grex pusillus. Postremoquod monui {Adi epist. 32) 

iterum raoneo, ut aliquem substituatis loco meo, 

non quod veliui traternitatem vestram deserere, ied 

(si ita divinusordo se habet){a)ut [ut deest in v.c.] 

aliquando possitis sub eo quemmeo consiiio vobis 

praefeceritis, slrenue [strenue deesl. in v. c.] mili- 

tare. Et quomodocumque res se habeat, vivens 

vellem de vestra conversatione experimentocogno- 

scere quid boni post mortem meam de vobis sperare 

audeam. De cstero orate pro me, et quomodo res 

vestra; se habeant interiores et exteriores,et de in- 

columitate fratrum mihi rescribite. Valete. 

EPISTOLA XVIII. 

Ivo, Dei gralia, humilis Carnotensium episcopus Ro- 

GERio sanclx Romame Ecciesis'. cardinali, nonde- 

viare a vestigiis Pelri. 

Quod Simonem de Melfafi)adhuc in adulterio suo 

perdurantera, sub velamine apostolicee auctoritatis 

ab anathematis vinculo relaxare disponitis, quantum 

in vobis est majestatem apostolicam multum 

minuitis, et famae vestrae non bene consulitis ; si 

enim justo anathematis vinoulo est ligatus, cum 

justa vincula non dissolvat nisi vera cordis conver- 

sio [confessio, v. c.] eo adhuc permanente in ori- 

mine-ad persuasionem quamlibetsplendidte personie 

quid est hoc anathema destruere nisi seipsum 

prEEvaricatorem constituere?Si vero acceptis excu- 

satoriis ejus sacramentis de absentatione (c) vestri 

concilii, preproperam [cod. pul. perperam] in eum 

mededissesententiamcognosoitis(utinterimtaceam 

quod confessioneculpcevestraj crimenejus tegitis), 

huic rationi respondeo,quia nequaquam ex senten- 

tia concilii vestri, cui non interfui,cujus soita neo 

probavi nec audivi, 10 aliquid in eum judicavi. 

êd eo sajpe vocato et monito,etbis aut ter indultia.^patiisquaevoluit.causamejusmultamoraetmul- 

ta limadiscussi.et eo ad ultimum omnem subterfu- 

giente jnstitiam.judiciali sententia in eum data ex 

lege, anathematis eum vinculis alligavi, quandiu 

pcenitentiffi remedio nondeleverit maculam adulte- 

rii sui.Post aliquantum vero temporis defuncta conjuge,cuiistamquamnunchabetsnperinduxerat,pulsatus 

precibus ejus et quorumdam amicorum suorum,cum 

ei ostium misericordiffiquam flagitabat.ra- 

tionabiliteroperire [aperire V. c.] non valerem.dedi 

eilitteras seriem ejus causae cohtinentes ad domnum 

[quidam cod. dominum.]papam,ut,cognita veritate,quod 

inde vellet ordinaret,et mihi remanda- 

ret. Hoc responsum exspocto.necaliter mutabo sen- 

tentiam,nisi aut exore ojus audiam,aut ex htteris 

(a) Sequentia verba restituta sunt ope veterum 

cudicum. 

[b] Quidam cod., Melphuulius Nihelfa;quod verius 

censeo.Melfa enim est oppidulum dioecessis Garnot. 

Vita habet v. c. 

A intelligam.Quod si hoc pertinaoiter et non rationabiliter 

vobis videor faoere^puratus sum in capitulo 

Carnotensi,vel in praiscntia dumni papae coram positis 

universis calumuiantibus,legibus in medium 

datis, justilias satisfacere. Valete, 

EPISTOLA XIX. 

Ivo, Dei gratia, kumilis Carnolensium Ecclesix ser- 

vus, WiLELMo reverendo abbati Fiscanensis m.onas- 

sterii, non fraudari bravio diurni denarii. 

Magnis honestatis propugnatoribus et turpitudi- 

nis oppugnatoribus, Joanni scilicet et Eliaeâssimi- 

'" lure me voluit inlitteris vestris vestra fraternitas. 

Quorum sanclitati quamvis longe impares simus, 

eorum tamen vestigia, honorare, mirariet imitari 

quantum donante Deo possumus exoptamus. Unde 

„ non tantuni a rege, cujus illicito cciijugio contradiximus 

(.epist. 13), verum etiam a quibusdam 

aliis filiis hujus saeculi, quorum perversitatibus, 

quanlum possumus, reluclamur, bonorum ecclesiasticorum 

gravia damna perpetimur [d). Quorum 

direptionem lucri majoris compensatione per Dei 

gratiam longanimiter sustinemus, et majora, si 

necesse sit, subire parati sumus [ut sup. epist.l6), 

attendentes illud Apostoli; Qiiia non sunt condignx 

passiones /lujus iemporis ad futuram yloriani, qux 

revclabitur in nobis (Rom. viu) ; et illud: Si compatimur, 

ec conregnabimus (II Tunoth. ii). Et quiajam 

instant illa tempora periculosa,in quibus impletur 

quod scriptum est : Ex abundantia iiiiquitatis refri- 

gescet charitas muUorum [Luc. xxiii): dicendum est 

pelris montium : Cadile super nos, et abscondite nos 

L ab ira Agni [Apoc. vi). Quod quid est aliud dicere, 

nisi in fida roL)ustis,et sanctitate sublimibus viris in 

liac sententiasuppIicare,nostrae miserias misericor- 

ditercondescendite,etne intentationem inducamur, 

et iram Dei inourramus,vestris orationibus impe- 

trale.De quibus petris quia voset in sanctasocietatc 

vestra plures esse non diffidimus,hanc a vobis apud 

Deum intercessionem obnixe postulamus,quatenus 

sic per ignem et aq:iam transcamus, ut in refrige- 

rium divino ductu educi valeamus.l\'osenim publicorum 

negotiorumtumultibus occupati(/'),cumipsis 

compertcendis,tota die laborando sufficerenon pos- 

simus, internae quietis suavilatem vix aliquando 

admittimus.Raro etiam canonicum pensum deter- 

minalis horis solvere prsvalemus.Vos igitur et cffi- 

D teri servi Dei, qui velut in portu navigatis, oportet 

ut nobis orationis manus.quam longe potestis, ex- 

tendatis,etvobisoum ad optatam requiem perducere 

studeatis. De caetero, de fratreillo quem absolvi a 

me postulatis, ut libere eum in monachum susciperc 

valeatis, hoc vobis respondeo, quia si mores 

ejus experimento sicul ego nosceretis,nec ligatum 

necsolutum eum haberecuraretis [al. quareretis]. 

(c) Aliasin duob. v. c. absentionem alio absentia. 

(d) Vide epist. 12et25, in fine. 

(e) Deest in v. c. 

(/) De quibus conqueritur epist. 6.

33 EPISTOL^. EPIST. XXII. 34 

Ilomo enim magnus est in oculis snis, amans pri- A. eo forsitan raodo qui non placeat vobis. Valete. 

inos recubitus in ccBnis,primas cathedras in syna- Deus pacis et consolationis [al. et dilectionis, v. c.] 

ôgis.sdlutationes in foro,quaravis mundo renunti- detvobis in hoc negotio et in omnibus aliis recta 

averit,vanitati vestium studens,locorum mutatione sapere et facere. 

gaudens ; ita desos, ut per decera annos non exple- 

EPISTOLA XXI. 

verit dimidiam liebdomadam missas in ordine vicis Vencrabili Dei gratia, Hoello (a) Ccnomanensium 

suoe,qui toties hoc fucere conatus est, quotiesdesi- episropo, Ivo eadem cfrnlia Carnotensium episcopus, 

rleratus honor ei a fratribus delatus non est : 

toties 

(lesivit, quoties locura implend» vanitatis invenit. 

Quem si fratres loci absolverint, ego eum non te- 

nebo. Aliter autem hoc facere non valeo. Si crgo 

adeovobis charus vel neoessarius est frater ille, a 

confratribus ejus hanc solutionem quasrite, quia 

quidquid sibi licere dicat, sine ulla conditione Pt 

stabilitatilooi et societati fratrumcanonicce profes- 

sionis vinculis est alligatus. Vale. 

EPISTOLA XX. 

Ivo, Dei gratia CarnotensU episcopus,clericis el laicis 

Carnotensibus , 

salulem. 

Audivi priraates nrbis vestrae ad invicera conju- 

rasse guerram se facturos adversus vicecomitem 

pro raea liberationo.Quod nequaquam mea libera- 

tio est, nec [sed ;;. c.] inclusionis mejB non solura 

exasperatio, sed interminata productio. Quare ne 

fiat prohibeOjInterdico. Nec [al. neque] enira incen- 

diis domorum,deprEdationibus pauperura potestis 

Deum placare,scd vehementer exasperare,sine cujus 

boneplacito neque vos neque aliquis poterit me 

liberare.Nolo ergo, ut adversum me implere facia- 

tis aures Dei pauperumclamoribus,lamentis viduarum.Nec 

[u(, neque] enim decens est ut qui armis 

bellicis ad episcopatum non vcni,armis bellicis recuperem 

(w/ra epist. 30), quod non est pastoris, 

sed invasoris.Si raanus Domini tetigit rae etadhuo 

extenta est super me, perraittite me solura ebibere 

miseriara meam, et sustinere irnm Dei, donec justificet 

causam raeam, et nolite tribulationem meam 

aliena cumulare miseria. Decretura est enira mihi 

non solura includi,vel ecclesiastico honore privari, 

sed etiam raagis raori,quamper me stragera horainum 

fieri. Moneo igilur vos per supereminentem 

Ghristi cbaritatera,ut neque hoc faciatis neque fieri 

permittiitis. Quod tamen si feceritis, certum est 

quia nihil proderit vobis,cum detentormeusmultos 

hi et vobis consuluistis. De Cfetero ergo contenti 

eslote terminis quos posueruntpatres vestri,nesihis 

contenti 11 fueritis, quarara liberationera meam 

(a) Ita in oranibus, in v. e. antea, Boello. 

[b) Gonjectus enim fuerat in carcerem a vicecomite.sup. 

epist. 20. 

(c)Intelligitepisoopatum.Virgam pastoralem sibi a 

in Ch>istipermanerevisceribus. 

Oratias agoprimum Deo liberatori meo (A)indie 

qua eripuit me de manu [rt/.raanibus tr. c.\ omnium 

iniraicorura raeorurr, et de manu Sul. Dehinc vi- 

gilantissimffi charitati vestrae,"quiB intensis orationum 

claraoribus Dorainum in navidormitantemâL 

inmuUis v. c. dorraienlem] suscitavit, quatenus eo 

increpante ventos et mare, cessaret nubilosatera- 

„ pestas, et rediret serena tranquillitas [Marc. iv). 

Unde me vobis arctioribus charitatis nesibus [al. 

vinculis] astrinxistis, et inexcusabilem coraraodorum 

exsecutorera acquisistis, sed in hoc nubilo 

mentis meae plenam adhuc consolationera non ha- 

bui, quod illi sanctse laetitii^, quando corpus beati 

Juliani translatum est, adhuc in ergastulo clausiis 

interesse non merui.Posset autemvestra fraterni- 

tas hanc nubem cordismei in serenitatem citocon- 

vertere, si aliquas illius sancti corporis reliquias 

parvitati meae velletis communicare.Non eniminde 

patrocinium loci vestri minueretur,sed fama etme- 

ritum- beati confessoris pro raea occasione in Bel- 

},'ica provincia, in qua rarritum ejus minus notura 

est,publicaretur, etfestivitas ejus omni anno cele- 

briter coIoretur.Mandate igitur [mihi] per fratrem 

G istura cum ad nos redierit,si hoc ficri possit, qiiatenus 

veladvos mittara,vel ipsemet,si vobis visum 

fuerit,veniam.VBlete. 

EPISTOLA XXIf. 

Pnir.ippop!M5''mo Francorun regi. domino suo,lvo . 

humilis Carnotensium episcpas, sic guberaare iemporale 

regnum ut non amittat xternum. 

Quoniam prscedente divina gratia de stercore 

pauperusque ad solium principum (c) permanum 

vestrara elevatus sura, fateor rae post Deum pro 

possemeocunctavobisdeberequasvestrocongruunt 

honori et saluli. Sed quia exasperatus propter sa- 

lubres monitus quos serenitati vestrae ex sumraa fl- 

habeat adjutores, et nihil habeat quod ei auferre delilate et charitatedirexi((i),me dif(iduciastis(e),et 

possitis.Rccordamini quod legitur.quia Petrus ser- bona episcopalis domus diripienda adversariis noimhatur 

in carcere, oralio autem sine iniermisiione Q stris exposuistis, gravia et grandia inde perpessus 

pehat ab Ecdesia ah Deum pro eo (Act. xii). Oratio- incommoda(/'), regali curis ad prssensnec secure 

nibus ergoet severitateecclesiasticacontentiestote; 

quam si transgressi fueritis, scio quia ne ulterius 

possum interesse nec honeste.Supplico itaque majestati 

vestr», ut regia inlerim me mansuetudine 

episcopum habnre non vultis. In eo enim quod se- supportetis, donec possim aliquaatulum respirare, 

mel recessistisjsicutexitus approbal, non bene rai- et damna qu» mihi pene usquead penuriam panis 

inflicta sunt aliqua ex parte reparare. Exspecto 

etiam per misericordiamDeicito fu'urum,ut verum 

esse cognoscatis illud proverbium Salomonis ; Me- 

rege intrusara dicit epist. 8. 

id) Vide ep. 15. 

[e] Sic loquitur epist. ^73. 

(/') Gonfer cum epist. 19.


liora suntvutnera diligenlis,qvam frauduientaoscula Kmale habentibus {Malth. ix). Licet enim in regno 

blandientis {Prov. xxvii). Deo^Btero calumniatoribus Italico surrexerit alter Aohab, in Gallico autem al- 

meis.quibusmeresponderejubetis.cuminsinuatum tera Jezabel, queerentes aitaria sulfodere, prophe- 

fuerit qui sint.et quid expostulent, respondere non tas occidere, non esttamen dioendum Heliae : Reli- 

subterfugiara, vel in eoclesia, si eoclesiastica sunt clus sum solus, et qugerunl animam meam (III Reg. 

negotia, vel in curia, si sunt curialia. Bene va- 

lete. 

EPISTOLA XXIH. 

Ivo, Dei gratia, kumilis Carnotensium episcopus. 

VuiDOM (a) domini regis dapifero salulem. 

Cbarissime,quia sciovellete laborare de componendapace 

inter me et dominum meum regem, 

multas gratias tibi reddo. Sed quia haec pax non 

posset esse stabilis quandiu voluerit in incojpto suo 

durare, consilium meum est adhuo exspeotare, si 

xix) ; ne divinum dioat ei responsum : Reliqui mihi 

septem milliavirorum,qui non curvaverunt genuasua 

ante Baal {Ibid.]. Licet ad placitum Herodis saltel 

Herodias, petat caput Joannis, concedait Herodes 

(Marc. vi), dicat tamen Joennes : Non licet tibi uxorem 

tuam inordinate relinquere, et contribulis tui 

conjugem,vel pellicem in conjugium habere. Licet 

iialaam 12 dooeat Balac edere et fornioari, Phi- 

nees tamen non parcat Israeliticum Madianite for- 

nicanti {Num. xxv).Licet,ad persuasionem Simonis, 

^^^^ ^^^^^^ liget,incarceret (in oaroere v. c), non 

forte Deus daretei mentem bonam, ut vellet con- 13 ^.^^^ ^^^^^ ^^^^^^^ ^^^^^. ^.^^^ . p^^^^.^ ^^^^^_ 

silium suumin melius commutare [convertere, ve/, 

V. c.].Quod si facere vellet, scias omnia esse parata 

quae neoessaria sunt ad faciendum divortium inter 

eum et novam conjugem suam [Bertredam scilicet 

concubinam, de qua sup. epist. 13]. Vidi enim lit- 

teras {i\quasmisit domnus Urbanus apostolieusad 

omnes archiepiscopos et episcoposregnisui,uteum 

ad rationem mittant,et nisi resipuerit,ecolesiastica 

eum disciplina ad emendationem venire constrin- 

gant. IlaB quidem litterse jam publicatae essent, sed 

pro amore ejus feci eas adhuo detineri, quia modo 

regnum ejus. quantum ex me est [aL in me est. 

Idem locus epist. 28], adversus eum aliqua ratione 

commoveri. Hasc omnia volo ut dicas domino no- 

cum sit in perditione [al. perditionem] (Act. vm), 

Quanto enim studiosius perversorum temeritas et 

audacia rectitudinis statum labefactare conatnr,eo 

vehementius est eorum improbitatiresistendum,et 

religioni Ghristian» consulendum, et lamentabili- 

bus Ecclesiffi ruinis obviandum. Non haec quasi 

ignoranti scribo, sed persuasum esse vellem tuEe 

paternitati,ut iterum manum ad aratrum mitteres, 

et de agro Domini spinas,quas posses,eveileres, et 

semina quaeque messem latura superserainare non 

differres. Haeo haoteaus. De caetero devotissime postulopalernitatem 

tuam quatenus parvitati meas 

resoribas.utrum navi periclitantis Eoclesiae, etiam 

pene naufragium patientis,manum adhiberedispo- 

«strn T-fisi et secundum hocquod apud eum invene- n . . , . .... n j » 

stro regi,Bi, &cuuiiuuiu uuo i^ 

4^ 

j^ ^^^^ ^^ ^^^ in loco circa initium Quadragssimae te 

ris.mihi facias remandari. Vale. 

EPISTOLA XXIV. 

HuGONi reverendo Lugdunensium archiepiscopo, hu- 

milis Ivo Carnotensium cpisropus, in Christi esse 

visceribus. 

Audividomum Urbanumapostolicum legationem 

apostolioamtuae redidisse charitati,qualaudabiliter 

functus es (epist. 109) tempore praedecessoris sui 

beatae memoriae papa2 Gregorii. Audivi et Istatus sum 

in his quae dicta sunt mihi (Psal. cxxi, l),tum propter 

sinceram qua te amplector charitatem, tum 

proptercomraunem Ecclesiae Ghristi utilitatem.Sed 

hano meamlaetitiam postea perturbavit quod mihi 

dictumestteintantaperturbationehumerum(tuum 

c.)hunc oneri noUe supponere, dissuasione quo- 

valeam invenire. Quffidam enim ecclesiastica negotia 

tractanda sunt mihi cum tua prudentia, quod 

mihi operosum, tibi autem non erit onerosum. 

Vale. 

EPISTOLAXXV. 

Urbano sttmmo pontifici, Ivo specialis ejus filius, non 

servilis timoris, sed castse dilectionis obsequium. 

Ad visitandum paternitatis vestrae dulcedinem,ad 

relevandas quotidianas cruces meas, praesentiam 

vestram jam saepe adire proposui. Sed impediente 

Satana votum meum adhucimplere nonvalui.Nam 

ad bestias quotidie pugnans (/ Cor. xv). non inve- 

nio requiem spiritui rneo : et miserabiles ChriBtianae 

religionis ruinas,quibus reflciendis vix aliquis, aut 

rumdam dicenlium, propter languidum caput '^ nullus insudat,oum multa cordiscontritione deplo 

aegrotanti corpori et pene viribus deflnito {al. viri- ro.Unde quia video me praeesse,sed nulli fereprodbus 

destituto, v.c.] non posse commode subveniri. esse, sspe delibero renuntiare curae pastorali, et 

Sedimperitorum medioorum est tale consilium.tu- ad pristinam quietem redire(c),ubiillumexspectem, 

morespalpantium,etpalpandoputredinesdigestan qui salvumme faciat apusillanimitalespirituseltemtium, 

amantium suam tranquillitatem, non aegropestate {Psal. liv). Sed pene sola retinet me patertantiumsanitatem, 

neo attendentium quod Veritas nitatis vestraedileotio,ouiquantumdebeam necipse 

dicit: l\onest opus sanis medico [al. inedicus], sed pensare suffioio. Tamen nisi viderer os meumpo- 

(a)In septemveteribus exemplaribus itascriplum 

est,ut etiam in titulo ep. 47 quee habet idemargumentum. 

Antea cusum fuit, Vuilelmo. Sunt etiam 

quaedam membrarfs quae non expresso nomine primam 

tantum litteram pr«ferunt,unde natadiversa 

interpretatio. 

fine. 

{b) Fortasse illffi sunt quarum meminit ep. 25, in 

(c) Vide epist. 17 et 219 in fine.

37 EPISTOr.^. — EPIST. XXVJI. 38 

iiere in coelum {Psal. lxxii), injuriam adversus 

oum agerem,qui septem annis pro Rachel servienti, 

liiara jussitnocte supponi (Gen.xxix). Quse saltem si 

fetaret, et specioaitatem Rachel sua fecunditate 

Gompensaret, vix tandem ea conditione toleranda 

videretur, ut ad amplexus Rachel post alios septem 

aonos perveniendi copia donaretur. Nunc vero, 

quia hujus sterilitatem experior, et illius delectalionenon 

perfruor, miserabiliorem omni homineme 

judico, et ut tam lamentabile damnum diu tolerer 

[tolerem,t). c,], anima; raeae persuadere non valeo- 

Si placetitaque sanctitali vestrae ut adhuc tolerem' 

cudite mihi virgam ferream (Psal. ii). qua vasa lu^ 

tea conterantur, quK noa eo modo parcat uni, u 

in discrimen adducantur plurimi. Hoc ideo suggero 

sanctitati vestrffi, quia quidam clericus nostrfe urbis 

(a), falsis delationibus aures veatrae pietatis jam 

secundo pulsavit, dicens se per conjecturas accutum,etde 

sola suspectione [«/. suspicione, v. c.] 

proscriptum. Sed causa illa propter quam aclero 

separatus est, tam manifestis indiciis est revelala, 

tam certa accusatione publicata, tam evidenti exitu 

comprobata ut nemini, non tantum civium, sed 

etiam comprovincialium dubium sitquin in domo 

sua falsam monetam fabricari fecerit,et in quadam 

ecclesia ejusdem (cujusdam) praspositurs, quam ei 

Gaufridus (6) vendiderat,contravoluntatem omnium 

fratrum hoc publicum facinus, et qufedam ejus horrenda 

flagitia Deo volente vera esse probabo suo 

tempore in vestra prsescntia. Ideo sacramentum 

quod mihi obtulit,intuitu charitalis nolui suscipere, 

sciens eum pecoatum perjurii peccalo priori velle 

superponere. Tamen propter reverentiam vestra; 

paternitatis ad quam confugerat,quamvis dolose,in- 

terim volui ei reditus [a/.redditus] unius prajbendae 

integerrime dare,et cibum mecum in mensa, donec 

possem de hoc negolio in prassentia vesta agere, et 

consilio vestro quae restituenda viderentur, miseri- 

corditer restituere. Ipse autem uti superbus et ar- 

rogans est tanquam falsa dicendo perditam recu. 

perasset innocentiam,neque mihi,neque amicis suis 

voluit acquiescere, nisi quaecunque petebat, et in 

manu mea non sunt, et ab his qui ea legitime ac- 

ceperunt, invitis auferri non possunt, redderera in- 

tegerrime. Igitur secundum quod placuerit discretioni 

vestrae, aliquid tale super hoc parvitati mes 

t-escribite, quod huic slulto nt caeteris cornua non 

addat, et vires meas non excedat. Ipse autem nunc 

ad vos venire disposueram, sed iste publicavit adventum 

meum studiosissime per totam Romani iti. 

neris viara. Praeterea (c)quee damna. quas passiones, 

quas persecutiones intus et foris hoc anno pro lege 

Dei pertulerim [ut sup. epist 19), nota vobis faoere 

poterit iste frater. Litleras sanotitatis vestra; secu- 

(a) Conferloc. cpist. 12 in flne. 

{b) De quo epit. 1. 

(c) Deest in v. c. 

(d) Adversusregisadultererium, de quibussupra 

A ru3 mei periculi metropolitanis, et eorum suffraganeis 

sine mora direxi (f/); adhuc tamen tacent, tanquam 

canes muti non valentes latrare. Valele. 

EPISTOLA XXVI. 

Ivo , Dei graiia humilis Carnolensium episcopus , 

Walterio [al. WuLPERio, vel Wulfepio], ahbati 

jj 

Fossatensis monasierii, in sancl o proposito viiiriler 

slare. 

Quoniamprogratiatibidivinituscollataannonam 

quam potes conservis tuis fldeliter administras,licet 

ipsos conservos ingratos et de sua salute non satis 

sollicitos invenias, non tamen sub pondere et aestu 

diei fatigeris, ut peracto die a patrefamilias diurnum 

denarium percipere merearis. Audivi enim a 

fratre tuo Raimberto(Ramberto)monasteriinostri(p) 

monacho, quod exteriorum tribulationum crebra 

infcstatione vexatus.et propter indisciplinatam mo- 

nasteriitibi commissi conversationem quodam tae- 

dio tabefactus, onustibi impositum disponas depo- 

nere^/"), etin otium teconferre, magis eligensiniroo 

salvari quam in summo periclitari. Ethffic forsitan 

bona infenlio est, sed summa et frequenti libratione 

pensanda, ne angelus Satans Iransfigurans se in an. 

gelumlucis(// Cor. xi) sub hoc pallio pia; inten- 

lionis te a rcctudinis tuaestatu dejiciat, et sic pau- 

latim ad perpetranda aliqua inordinata latenterin- 

ducat. Nrtm si aliquibus ibi prodesse potes, non est 

sanum consilium ut fratrestibi ordinate eommissos 

inordinate relinquas, sed omnem sollicitodinem 

tuam intus et foris illis impendens bonos verbo et 

exemplo ad raeliora provoces, maloscorrigendo to- 

^ leresomnes communiter araes. 13 Sicut enim ait 

beatuspapaGregorius(can. 24, q. 4) 

: « Ibi squa- 

niraiter portandi sunt mali, ubi aliqui reperiuntur 

boni.nSi autem apud te omnes ita suntsua? salutis 

inimici ut penitus sit inutilis labor tuus, consulo 

fraternitati tuaj ut relicta lerra maledicta ad terram 

benedictam te conferas, ubi et si non alterius, tu« 

salterasaluti provideas. Sic enim propinato sibi veneno 

beatus Pater tuus fecit Benedictus, qui prsesse 

his noluitquibus prodesse non potuit(S. Gre- 

GOR., Dialog.lib. II, c. 3). Quem si imitaris, monasticffi 

professioni nullatenus adversaris. Hsc pauca 

tibipro multis soriberecuravi, persuasione praedicti 

fratris tui Rairaberti [Ramberti, v. c.], videlicet ut 

in hocoonsilii tui suinmam diligenter attendas,qua- 

D tenus aut cura aliquo fructu onus tibi injectura 

longanimiterferas.aut sine aliquofructu tibi victurus 

deponas. Vale. 

EPISTOLA XXVII. 

\\o,Dei gralia humilis Carnotcnsium e;;MCopM.?,EuDON 

[in uno V, c. EuDONi;in alio Êmom],Norlmannix 

dapifero, a %elo hono non tepescere.... 

Qua3sivit a me dilectio tua utrum contra eum qui 

epist. 23. 

(e) S.Quintini Belvacensis,instituti ab ipso Ivone. 

(/) Abbas consensu episcopi potest locum suum 

deserere, ca. abbas can. 18, q. 2.


ante ordinationem snam de Simoniaca liaeresi, et A obsequens Dominiois{e)praeceptis,etDeum metuens, 

quibusdamcriminibusapudmetropolitaniimetcomapeocatore sacerdote separarese debet,cum habeat 

provincialesepiscoposa teet aliishonestis pulsatus, potestatem dignos eligendi, et recusandi indignos, 

diemstatutaeexaminationisanticipaudosubterfugit, quia in lege ostendit Dominus ordinationes sacer- 

etviolentia principis consecrationem adeptus serti 

episcopali est intrusus, agere debeatis sicut episco- 

pum,vel sicut tantummodo clericum. Ego plane lioo 

ad inquisita respondeo.quia lioet apud quorumdam 

imperitiam existimetur episcopus, illis tampn non 

estin quorum consoientiis invasorest ethsreticus' 

Unde sic dioit Leo papa in epistola Rustico Narbonensiepisoopo 

direcla (ep. 90, c. 1 et c. 1, dist. 62) . 

a Nulla ratio sinit ut inter episcopos habeanturqui 

neo a clericis sunt electi, nec a plebibus expetiti : « 

dotales, non nisi sub populi assistentis consoientia 

fleri oportere,utplebe praesente vel malorum crimi- 

na detegantur,vel bonorum merita prffidicantur.nSi 

igitur rationes vestra? constant, constat non esse 

agendum contra eum ut episcopum, [al. quoniam] 

quem prsedictce nuctoritates episoopum esse non si- 

nunt. Nam sicut dicit papa Bonifaoius : « Manifestum 

est oonflteri de crimine,qui indulta et delegato 

judioio purgandi seoccasione non utitur. » Preeterea 

secundum consuetudinem Romanae Ecclesiae aliter 

agitur contra Simoniacatn et neophytorum haere- 

Et postpauca : « Quis ambigat non esse eis tribuendum 

quod non dooetur fuisse collaluni .' » Quibus s'"^ p (Grat. dist. 48),quam adversusca^teracrimina. 

verbisostenditur quia invasoribus episoopalis honor 

nullatenus est tribuendus. Nonesse etiam clerioatu 

dignos probat idem Leo in epistola episoopis Gallias 

et Germaniae directa(a), sicdicens/c Sic decet fldem 

sanctorura Patrum servari in Ecclesia catholica, ut 

quodhabuitamittatqui improbabilitemeritalequod 

non accepit assumpserit. » Quos non esse saoerdotes 

beatus Gregoriusitaconflrmat iu epistolaSyagrio et 

coepiscopisejusmissa(ft) : 

« Quicunque sacerdotium 

studet pretii datione mercari, non officium, sed nomen 

attendit; non esse, sed dici tantum sacerdos 

concupiscit. »Idem in epistola ad Giriacum episcopum 

Constantinopolitanum (epist. 169, lib. vi) 

« Sicut locus regiminis desiderantibus negandus 

est, ita fugientibus oCferendus. Et sicut scriptum 

est : 

: 

Nam cum in aliis aocusationibus, acousatorum et 

testium innocentia quaeratur, ad insimulationem 

talium etiam infames personas admittuntur.Possem 

quidem latius ista dixisse, etmultasimiliaad hujus 

sententiae confirmationem deauthenticis scripturis 

collegisse, sed propter vitandam prolixitatem epi- 

stolae, nuno ista sufflciant. De caetero suadeo dilectioni 

tuae, ut in causa ista non facile te committas 

illorum judicio.qui in hujus invasoris depositione 

suum attendunt imminere periculum .Sicut enim di- 

cit beatus Leo(/"):oQui episcopi talem consecraverint 

Facerdotem, qualem esse non liceat, etiamsi aliquo 

modo damnum proprii honorisevaserint,ordinationistamenjusulterius(3)nonhabebunt,necillisacramento 

intererunt, quod,neglectodivino judioio, im- 

Nec quisquam sibi sumil honorem,sed qui voca- C meritoprajstiterunt.» Si ergo secus quam justitia se 

lur a Deo tanquam Aaron [Hebr. v). » Et alibi {r) 

« Siout qui invitatusrenuit, quajsitus refugit,sacris 

altaribus est admovendus; sicqui ultroambit, aut 

importune se ingerit.prooul dubio est repellendus.» 

tales epi- 

Hinc dicit papa Paschiasus : «Quomodo 

sooposvelabbates vel clericosdevitamus, cum quibus 

si vel simus, vel oramus, exoommunioationem 

suhimns [inunocod. si vel simul oramus exoommunicationi 

subjicimur ; ita ms. 7]. » Quos quidem 

sacerdotes esse saltem credere, omnino errare est. 

De quorum repulsione etiam in canonibus Parisiis 

promulgati itahabeturf^d) :«Si per ordinationem rcgiam 

istius honoris culmen aliquis pervadere nimia 

temerilatepraesumperit,acomprovinoialibusepisco- 

pis nullalenus reoipi mereatur, quem indebite or- jj 

dinatum oognosount. » Inde ait beatus Ambrosius 

in libro Pastorali : « Uculis carnalibus videtur epi- 

scopus quasi magnus,sed divinis obtutibus est le- 

prosus. qui per pecuniam acquisivit indebitum ordinem. 

» Hinc et beatus martyr Cyprianus : « Plebs 

(a) Sed in c. Sic decet can. Epist. 86. 25, q. 2, 

tribuuntur Sylverio papae. 

(fc)Epist. 110, lib. vii. VideGrat. sub tit. Sipirit. 

emere can. 1 q. 1. 

(c) Gregor. lib. vii, epist. 110 ad Ryagriura et in 

ca. Sicut can. 1, q. 6, l.xxx De episc. et cler. 

(d) Cap. 8. concilii Parisiensis i etincap.Sdistinct. 

63 ; in sex autem vett. codd. hic scriptum 

habet,tibi judicatum fuerit,judices ipsos ad apostolicam 

invita au(lientiam,sinequa hujusmodinegotia 

commode finiri non possunt. Ego autem domno [al. 

dominojpapae litteris meiscommendabocausam ve- 

stram,silegati vestri [h] per metransierint. De ipso 

vero papa de quo qiiaosisti,hoo tibi dico, quia mense 

Novembri [al. Novembris] oum eo Romam pacifioe 

intravi mense Januario ibi eum dimisi. Ibi adhuc 

moratur, et adversariia Romanai Eoclesiae, quantum 

Deo donante praavaleret, obluotatur (;). Valete. 

EPISTOLA XXVIII. 

Philippo, Dei gralia maijnifico Fraucorumregi, Ivo, 

huinilis sublimitatis suss clericus, sic se regere ut 

Hegi regum valeat comptacere. 

Exoellentias vestras litteras nuper accepi, quibus 

submonebar utapud PontesiumvelGalvum moutem 

ouni manu militum vobis, diequem statueratis, oc- 

currerem, iturus vobiscum ad placitum quod futurum 

est intor regem Anglorum et comilem Northmanoruai; 

quod facere ad prssens magnae ctmultas 

Parisii. 

(

41 EPISTOLiS. — EPI8T. XXX. 42 

oausae me prohibent.Prima, quia domnus papaUr- A 

banusinterdicit vobisauctoritate apostolica(a) thoruramulierisquampro 

uxorehabeti8l4,et quia sacramentura 

de securitate(6)conoilliquod vobis mandavL'rat,fierivetuistis.A 

cujuscoinmistionesiamodo 

nnn cc8satis,separat voseadeni auctoritas a partici- 

patione corporis et sanguinis Dominici. Inlerdicit 

etiam omnibus episcopis ne capiti illius mnlieris 

coronam imponant,quam,ut ubique pene terrarum 

dicitur,lateri vestro illicite copulastis. Parcens igi- 

tur majestati vestrae dissimulo vestram adire pree- 

S6ntiam,nesedis apostolicffijussione compulsus,cui 

vice Christi parere me oportet, quod nuno dico in 

aurc.cogar in veslris el multorum auribus publicare. 

Ego autem nolo vos scandalizare,vel regiam maje- 

statem vestrara minuere, quamdiu possum aliqua ,, 

honesta ratione disdimulare.Prajterea casati eccle- 

si.Tj et roliqui milites pene omnes vel absunt,vel pro 

paco violata excommunicati sunt,quos sine satisfationo 

reconoiliare non valeo (c),et excommunicatos 

in hostem mittere non debeo.Postremo novit vestra 

serenitas quia non est mihi in curia vestra plena se- 

curitas, in qua ille sexus (d) mihi est supectua et 

infestus qui etiam amicis aliquando non satis est 

fidus.Exspeoto igilur ut aliquando cor vestrumillu- 

strante divina clementia, contra sibilum serpentis 

auditum obturetis (e) et monitis salutis aures cordis 

correctus, non tantum ad presbyterii dignilatem 

promotus es,sed etiam nomentuum in tantam eni- 

tuit claritatem ut opinio tua non tantum inter eru- 

ditos,sed etiam celebris neret inter Dei servos.Unde 

quidamqua;rentesbonasmargaritas,postpositi3aliis 

multis aeque vel plusnilentibus,tetanquam singula- 

riter pretiosam margaritam sua exstimatione [unus 

tfod.aestiinatione] repererunt, et tanquam lucernam 

ardentem et lucentem, ut in domo Dei luoeres, te 

super candelabrum posuerunt.Quis ergote fascina- 

vit, quia ooulos tui cordis excscavit, ut flagitium 

hoc quod tibi imponitur.non tantum non perpetra- j) 

res,sed nesaltem de te probabiliter oonfinf;i posset 

modis omnibus praecaveres? Putabam ooncupiscentiae 

oarnalis ardorem flumine lacrymarum tuarum 

medallitus in te refrigeratum ; et si quid ille ignis 

urens aliquando reliquerat in conscien tia tua cau teriatum,putabam 

frequenti sacrae Scripturce meditatione,tanquam 

temperativi malagmatis superposi- 

tione malaxatum, et coelitus infusa sancti Spiritus 

(a) Vide epist. 211 et 46. 

(b) Confer loc. epist. 35. 

(c) Sic in sex v. c. ; alias non audeo. 

(rf) Ob Bertredam, cujus inimicias memorat 

epist. 50. 

PArROL. GLXII. 

unctione curatum.Putabam quod angelus primogenita/Egyptiorum[a/./Egyptum] 

percutiens, domum 

tuam in utroque poste signataminterHebrajos per- 

transisset, et primogenita tua intacla reliquisset 

(Exod. xii). Nunc vero publicus rumor est te esse 

reversum in /Egyptum [a/.ad Mg.Uams.c.], et hoc 

primogenilum, quod est castitas, malleo universae 

terrae miserrimee in te esse contritum [quidam\n\.BV- 

iisse cont.].Hic oculis meis pene quotidianus fletus 

occurrit, hic jam mihi a tergo reverlitur, hic a 

dextera et lasva frequenter auribns meis^quasi novus 

infei'tur.Hocdevotarum mulieroularumsubmurmuratetciicumfcrlcuriosa 

loquacitas.Hoo eremitarum 

oontristut habitacula. Hoc monasteriorum quasi 

commiserando mirantur conventus.Hoc quasi argumentum 

ad defensionem suarum abusionum subsannando 

sibi resciscunt quidam ecclesiarum coetus. 

Hoc audiens et ideo alte ingemiscens.amplius susti- 

nere non valui,quin dolorem tibi mei cordisefTunderem 

(cod. S. Gcr. infunderem),et de meatristitia 

te salubritercontrisiarem.Suadeoergo tibi,3euvera, 

seu verisimilia sint quae dicuntur, ut a [al. ut de] 

candelabro cui superposilus es {Malih. v), inventa 

honesta occasione descendas,ne amodo fumum ma- 

gis (/) quam splendorem circumstantibus efTundas. 

Si enim vera sunt,apud auJitores tuos reprobus est 

sermo tuus,et qui flagitiorum tuorum sarcina pre- 

aperiatis. Hoc desidero ; hino ante Deum quotidie meris,aliena non corriges.Si autem tantum verisi- 

preces effundo [al. fundo ; ila ms. c.] Valete. 

milia sunt, ncc sic tamen proficies, quia famam 

EPISTOLA XXIX. 

tuam neglexisti, quam propter utilitatemproximo- 

Ivo, huinilis Carnotensium episcopus, Ro(»euio conrumtuorumimmaculatamconservaredebuisti.Quodfratri et compresbylero, sahUern. 

C si honore gaudens et quaerens tua, prceesse magis 

Quoniam sub disoiplinaet timore Domini a pue- deaideras quam prodesse,conventus ille pauperum 

ritia tua nutrituses et eruditos.etinexcessibus re- fratrum tibi co.mmissus non tantum per manum 

gularisvita3tam verborumquamverberum severitate tuamultranon multiplioabitur,sed etiam quotidia- 

nis defeclibus ad nihilum redigetur. Quod si hoc 

consilium meum ad praeaens videtur tibi importa- 

bile, obtestor te per tribunal ajterni Judicis, ante 

quod stabis,ut saltem nunc utili rubore suCfusus [al. 

vili rub perfusus],amodo suspectarum personarum 

coUoquia fugias, familiaritatem perhorrescas,ne il- 

lud propheticum jure objlciatur tibi [m vett. codd. 

objiciatur, ut sxpe alibi] : Facies meretricis facta est 

tibi.Noluistierubescere (/e)'.iii).In futuro autem sublatus 

a facie judicanlis,tradaris ministro puniendus 

sine respectu miserantis.Non ut confundam te haec 

scribo, sed ut fiiium charissimum monco,ut saluti 

tuae provideas,et pravo exemplo mores simplioium 

non'oorrumpas. Vale. 

EPISTOLA XXX. 

FuLcoNi, Dei gratia Belvacensium episcopo, Ivo, ea 

dem gratia Carnotensium episcopus, in advcrsis 

forlitudinem, in prosperis humilitatem (g). 

Quoniam diabolus adversarius nosier tanquam teo 

rugiens circuit quserens quem devoret (l Petr. v), fra- 

(e) Vide epist. 13. 

(/) Idem oonsulit Aldeberto, epist. 277. 

(g) In aliquotvett.codd. prasfigitur capitulumsequens 

: Non laudabat ui episcopus armis debellarel

43 D. IV0NI8 CARNOTENSIS EPISCOPI 44 

ternitatem vestrara familiari exhorlatione corarao- A bonos habeat nautas, et reliquos navis adjutores, 

neSjUt fallaoes ejuscircuitus omni vigilantia cavere 

studeatis,quatenus propositi et officii vestri memor 

mundanam superbiamnon armismundansmalitiaj 

(fl),sed armis Ghristianae militiae superare valeatis. 

Suadendoetiamconsulo,elconsulendosuadeo,utcon- 

traraandatadomniapostolici.etlegotiejusLugdunen- 

sisarchiepiscopi (i),ubirestaf adhuc anchora aliqua 

speinostrae,nullarationecaputerigatis,Bi postquan- 

tascunque procellas ad portura pervenire cogitatis. 

Exemplar litterarum quas raisitmihi domnuspapa 

de causa regis,postquam legati regis nuper discesse- 

runtabeo(c),vobistransmitto:ut sciatisquiadomnus 

papa,etsinonantecedit,nontamenretrocedit.Valete. 

15 EPrSTOLA XXXI. 

FuLcoNi, Dei gratia Belvacensium episcopo, Ivo ea- . 

dem graiia liumilis Carnolensinm episcopus, gravi- 

tatis anchora se in sancto proposito retinere [d). 

Quoniam, tam soientia quam experientia, novi 

praelatos in congregatione sibi commissa assiduos 

esse debere, postquam placuil ei qui ad convivium 

suum me invitaverat, ut recumbenti mihi in loco 

liumili diceret : Ascende siiperius [Luc. xiv), fre- 

quenter monui fratres mihi oommissos,ul de con- 

fratribus suis vel aliunde si ita eis complaceret, 

praelatum sibi eligerent, qui eos in disciplina sibi 

tradita posset custodire, et ad ascensiones in corde 

de valle laorymarum quotidianis monitis sublevare, 

ne lupus invisibilis aditum inveniens ovile Domini 

lioet etiam prosperum habeat ventum, tamen aut 

fluitat, aut fluclibus immergitur, aut scopulis illi- 

ditur,et sic planctum raagis invenit quam portum ; 

sio Ecolesia Dei, rectoris sui [umis cod. pastoris 

sui] prffisentia viduata, multis modis in hoc raundo 

tanquam in mari naufragoso periclitatur, et ab 

adilu asternse quietis, tanquam ab introitu portus, 

aut diu differtur, aut in aelernum removetiir. Quod 

ego ctttendens, sicut Sispe monui {ut supra, epist. 

17), ita nunc moneo et licentiam do, ut vobis rectorem 

regulariter e]igatis,quem sicut patrem animarum 

vestrarum omni honore dignum habeatis, 

oujus salutaribus monitis cum omni humilitate in 

omnibus obediatis.Nolo enim cum periculo raeo et 

vestro vobis praeesse ct non prodesse ; terramoooupare,et 

messem quamterra culta latura est.umbra 

mea praefooare [unus cod. suffooare]. IVlalo vos viventes 

videre sub alieno regimine quam lugere mortuos 

sub praelationisme» velamine ; haberevos fratres 

ordinatos, quam fllios incompositos. Nolo enim 

sine oausa laborasse in vobis,quos aiaterno affectu 

de veteri homine in novum me(|iante Dei timore 

generavi, quos geminorum uberum lacte usque ad 

solidi cibi perceptionem educavi, quos ita unice 

dilexi ut cum gaudentibus gauderem, cumdolentibus 

dolerem,oum infirmis infirraus fierem.quorum 

onera tanta mansuetudine supportavi quanta pa- 

rentes fllios oarnis suae tolerasse vix possunt inve- 

ingrederetur, et oves Dominicas aut extra raperet, niri. Gum ergo impediente nescio qua Dei disposi- 

aut intus ocoultis morsibus strangularet.Qnod cum tione ex maternis [al. dispensatione a raat.] uberihactenus 

suis de causis ab ei dilatum sit, nunc C bus lao sumere non possitis,qu8erite vobis matrem 

landem aoquieverunt raonitis meis, et disponunt adoptivara, de cujus uberibus lac sugatis,ne aliqui 

aliquera secundum quod mentibus eorum inspira- vestrum antetempusablactati,matremquam exspeverit 

Deus sibi praeficere, qui pro viribus sibi colctant non inveniant, et sic ad solidam escam non 

latis in necessitatibus eorum studeateis tam spiri- perveniant. In eligendo itaque omnes in coramune 

tualia quam corporalia ministrare. Ea igitur hora 

qua lilteras istas aoceperitis, per easdem litteras, 

consulite, ut nemo ibi privatam occasionem attendat, 

nemo ibi privata excellentia intumescat,nemo 

lioet absens corpore^praesens tamen spiritu,depono contentiosus existat, nec illi humiliter subdi refu- 

in manu vestra praslationem quam haotenushabui giat, quem fraterna concordia provisa utilitate sibi 

in ecclesia Beati Quintini, toto desiderio expostu- prasferri expostulat.Qui tamen tanto nuno diligenlans,ut 

quem congregatio illa ooncorditer vel pars tius a vobis est discutiendus, quanto postea non 

sanioris ooncilii regulariter sibi prajferri postulave- reprehendendus, sed ab omnibus ffiquanimiter ost 

ril, in eo loco et ordine in quo ibi erara substitua- tolerandus.Nolo autem certam vobis designare pertis, 

et substitutum in anxietatibus suis pro officio sonam, sed habere liberum electionis arbitrium,ut 

vestro paterna consolatione relevetis. Ego taraen et electum vestrum eo aequanimius toleretis quo eura 

si depono praelationem, non desero illius Ecolesiffi q voluntarie vobis praetuleritis. IIoc tamen [al. tan 

societatem,in qua aliquando potero vobis esse utitum] in fraternitate vestra retineo,ut quem de fralis, 

si Deus reddiderit pacem servis suis. Valete. tribus mecum habere voluero, mihi sicut patri fi- 

EPISTOLA XXXII. 

lium transraittatis, et sic ubi eum manere voluero, 

Ivo, Dei gratia Carnotensis Ecclesix servus, veslrse 

autem societatis fidelis frater, confralribus suis, 

sine scandalo concedatis.Qua in re non est vobis (/) 

formidandum, quia satis in hoo servabo modum. 

devotum fraternilatis obsequium {e). 

Hocetiam apud vos interira volohabere privilegium, 

Sicutnavispraesentia gubernatoris destituta,licet ut si {gj quK,quod absit ! inter praelatum vestrura et 

(a) In hanc sententiam epist. 20. 

(b) tlugohis, de quo epist. 24. 

(c) Confer epist. 28. 

(rf) In aliquot veteribuscodicibus habetur oapitulum 

sequens : Quomodo prselationem S. Quintini 

deposuit inmanu epiicopi. Gonferenda est cum se- 

quente. 

{c) Sic oonceptus est titulus in vett.codd.AUoquitur 

autem canonioos Ecclesiae S.Quintini Belvacen- 

sis ,• et conferendae sunt epist. 17 et 31. 

{f) Vobis deest in ms. c. 

{g) Qux deest in ms. c.

45 

EPISTOL^ ~ EPI8T. XXXV. 

aliquem de fratribus orta fuerit contentio,et aliqua A tenus toto affectu 

"1 

clamemus ad Dominum.cuinaare 

intemperantia zeli adversusalterumalter exarserit, et venli obediunt (,l/a«/i. viii),ut procellam nostram 

si hoc commode per vos seduri non poterit, non convertat inauram, etsileant fluctus ejus. Quod si 

prius ad aures publioas causa hcec prodeat quam ad Dominusin navi dormiens,ut experiatur sustinen- 

me deferatur, ut studeam vel immoderatum zelum tiam nostram,morarn fecerit,su3tinentes sustinea- 

illum temperare, vel demum canonics severitati 

vires dare. Inexpertus enim auriga, dum nescit 

mus, quia veniet, el supra sustinenliam nostram 

frena moderari,primo cursu cogitequum accelera- 

tione lassari. Cum ergo sit ars artium, onus onerum 

regiraen animarum, postquam usu ipsiusartis 

edootus fuerit vesterpr;Blalus,quid debeat dissimulare, 

quid debeat in promplu vindioare, tunc jam 

suo et veslro judicio contenti, poteritis omniacommodii 

negotia vestra commodare.Quiounque autem 

ille sit,tal6m eligat fraternitas vestra, qui sciat de 

tis ignotos.meliusenim sibi invicem cohaerent lapidos,qui 

frequenter collimati,inffiqualitatem suam 

deposuerunt frequenti limaturse exeroitio. Quod si 

forsitan oontigerit eumin oausisexterioribusminus 

esse exeroitatum (in c. Petrus dislinct. 39), ad disponenda 

omnia sibi oommissa, juvabit oum bona 

oonscientia et bonum testimonium. Ipse etiam fa- 

oiat sibi preepositum, qui consilio ejus et vestro 

omnia exteriora disponat. Ipse autem intus aolus 

cod.Pul. inlerim.Jsecundum traditionem sanctorum 

Patrum vaoet orationi et leotioni, et nutriendae fra- 

terniB dilectioni. Mulla loquor, sed quasi nunc demum 

16 vos ablactans vellem vosinomnibus esse 

instructos : ut quK sunt reota [al. bona] sapiatis, 

et reote intellecta, opere irapleatis. Sed quia [al. si 

ad] ad hoc non sufficitis, consulite Angelum magni 

consilii, ut oonsilia vestra dirigat, et ad bonum flnem 

[v. c. S. Vict. ad bonam flnem] perduoat. 

Deus patientiee et solatii sit vobiscum. Valete. 

EPISTOLA XXXIII. 

Lamberto, Dei gratia Atrebatensium episcopo, Ivo, 

Ecclesix Carnotensis servus, sincerse diUectionis 

munus. 

Si lantaesset nobis convicinitas locorum quanta 

est animorum, frequenter vellem tuo duloiloquio 

mulceri,tua consolatione refoveri.Desiderarem tibi 

frequenter aestus meos effundere, perturbationum 

mearum crebras incursiones tuis orationibus propulsandas 

ostendere,amissam quietem spiritus te- 

tentari nos non permittet (/ 6'o!-. x). De ca8tero,charissime, 

lasta tua, tristia tua communica suotempore 

diligenti et dilecto.quialffitaet Iristiatua mea 

sunt, siout mea tuaesse non ambigo. Vale. 

EPISTOLA XXXIV. 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesix se.rvus. Roberto 

jam bonx sjiei jralri, ascensiones incorde. 

Quoniam,sicut quorumdam relatione didicimus, 

jam vilescit tibi mundus et omnis vana spes cjus, 

thesauro suo proferre nova et vetera.qui etiam no- g credimus quia propitia divinitas inchoavit in peverit 

mores vestros,cujus mores et vos non habeactore tuo temphim suum,et locum sanctum habitationis 

suffi ;unde bonorum omnium largitori, aquo 

flt hffic de vetustatein novitatemlaudandamutatio, 

grates exsolviraus, et bonis prinoipiis felioem provectum 

et bonum exitum conferri [itaomnesv. c. 

fln/ea, proferri],ab eodem omnium bonorum largi- 

tore postulamus. Tu igilur, oharissime, adjuvante 

dlvina clemenlia sollicite cave, ne immundus spi- 

ritus ad te revertens, domum quam reliquit, intua 

vacanlem et foris ornatam inveniat, et secum alios 

septem nequam spiritus virtutum specie palliatos 

inducat,sicque novissima tua pejora prioribus effi- 

oiat {Luc. xt). Contra spirituales itaque nequitias 

pugnaturus, si seourus vis pugnare, castris Christi 

militum ordinate pugnantium te insere,nesi singu- 

lari oertamine contra exercitatos inexercitatus pu- 

gnare contenderis[a/. conlendis, ifa ms. c.], innumera 

adversariorum tuorum rnultitudine comprimaris.Postquam 

vero Spiritu consiliiet fortitudinis 

arraatus oalliditates antiqui hostis evitare consue- 

veris, jam exercitatior [o/. idem exerc.] in spiri- 

tuali cerlamine poteris solus, si ita contingat, 

contra quoslibet hostes certamcn inire,quorum impetus 

didiceris suslinere in acie. Unde Dominus 

noster Jesus Christus discipulos nondum Spiritu 

sanoto oonfirmatos,et adhuc spiritualis certarainis 

expertes admonuit [admonet v. c. ms.] dicens : Vos 

autem sedete in civitate, quoadusquc indtiamini vir- 

tute ex alto (Luc. xxiv). Possem fraternitali tuse 

hunc in modum multa scribere, sed quia tu per te 

cum Sffipe deflere ; in qua licebat aliquando divini D sapis, hoc prae cffiteris obsecro ut qui jam de tuis 

amoris dulcedinem appositadivini verbi mensa gu- 

stare[s!C v.c. antea, cogitare]. Sed quoniaraet tu 

jubente Deo reraigatis in altum,ut laxares retia in 

capturara, amodo poteris ex tuis meapensarepericula, 

qualia praelatos in profundo experiri pronun- 

tiat Psalmisla : Ascendunt usque adavlos, etdescen- 

dunt usque ad abyssos ; anima eorum in maiis iabe- 

scebat. Turbati sunt et moti sunt sicul ebrius, et 

omnis sapientia eorum devorata est (Psal. cvi). In 

quibus periculisunum est 3ingulareconsilium,qua- 

(a) Citat et explicat ep. 47. 

Deo in membris ejus ccepisti offerre saorificium, 

prinoipaliter ei de te offerre studeas holocaustum, 

ne si aliter, quod absit 1 feceris, dicatur tibi : « Si 

reote offeras, recte autem non dividas, peocasti, 

cura tua tribuas,et teipsum tibi retiaeas (s).» Vale. 

EPISTOLA XXXV. 

RiCHERio, Dei gratia sanctx matris Ecciesix Seno- 

nensis archiepiscopo,lvo, Ecclesix Carnotensis ser- 

vus, obedientium secundum constitutiones [ita 

omnes v. c.,a.ni(ia. consuetudines] Patrum, el cse-

..47 D. IVONIS CARN0TENSI8 EPISCOPI 48 

terts coepiscopis in urbe Remensi congregatis fra- A. fidelittitem qiiam debetis pleniter exhibetls,si offl- 

ternx ditecfionis obsequium. 

Si divinae legis fuissetis memores, cujus debetis 

esse dootores atque tutores, non contra sanotorum 

Patrum instituta [instituta ms. codexdesunt in ms.] 

rae invitassetis ad concilium, prssertim cujus 

facinus ignoratis aut flagitium.Primo, quia invita- 

verunt me quidam episcopi non oomprovinciales 

mei,qui sine auctoritate apostolica mei judioes esse 

non debent, cum peregrinajudicia nullius esse mo- 

raenti decretorum pariler et oanonum generali san- 

ctione deceraat [al. decernit, vel decrevit] auctori- 

tas(a).Secundo,quiaadmonitione metropolilani mei 

protrahere nitimini causam meam e.^tra provin- 

cii vestri munus explelis. Faoiat ergo dominus rex 

(/) adversum parvitatem mp!\m,quantum Deo per- 

mittenie libuerit et licuerit.inoludat, excludat,pro- 

scribatjinspiranteDei gratia etprosequ6nte,decrevi 

pati pro legc Dei mei,nec uUa ratione cogentevolo 

ei consentaneus in oulpaesse, qui nolo esse con- 

sors in pcena. Angelus magni consiiii, et Spiritus 

fortitudinis sit vobisoum, ut recta sapiatis et recta 

faciatis. Valete. 

EPISTOLA XXXVI. 

Beverendo confratri Petro Pictaviensi episcopo, Ivo, 

liumilis Carnotensis Ecclesix minisier, sic bona 

plantare,ut nonsiudeat bona convellere. 

ciam. Quod oum multis sanotionibus sanctoriini Si fraternitatem vestram injus vocare possemus, 

Patrum pr«cisum sit, unam ex multis beati Sle- „ quantum salvo charitatis vinculo fleri posset, jure 

phani pap» et martyris producam ad medium,qua3 

tanquam gladius biceps utriusque intentionem re- 

verberet,invitantis scilicet et accusantis.Dicitenim 

beatus papa Stephanus (epist.2) : 

« Ultra provincia? 

terminos accusandi [acousantis ms. cod. sedem] li- 

oentia non progrediatur,sed omnis accusatio intra 

provinoiara audiatur,eta oomprovincialibus terminetur,nisi 

ad apostolioam sedem fuerit tantumap- 

pellatum.»Et : « Neganda est accusantibus licenlia 

criminandi, priusquam se crimine quo premuntur 

exuerint (c. Qui rccus. non poss., et c. 1, caus. 3, 

q. 11). » Postremo quianon de veritatis tramite,sed 

de odii fom.ite(i) mea prooedit acousatio, apostolicam 

sedem appello.Quod omnibus in orimine pul- 

satis apostolicaoonoedit auotnritas,ut perse,autper 

vicarios suos loco et temporo,quod mihi prajscrip- G 

serit.causam meamdiscutiat,et oum peroratum fue- 

rit,Iegitimam sententiam proferri prasoipiat.Neque 

hoc bene mihi conscius causa vitandi judicii faoio, 

cum manifestaet brevissitmea purgatio de crimine 

perjurii,qui nuUi hodie viventium aliquan

003 eis [ei, m. t. c.] subjugare studeatis, quorum 

tanta debet esse excellenlia, ut secuudum beatuni 

Augustiniim(o):«Vix etiambonus monachus bonum 

clericum faciat.DSed quia clerious ista dixit de clericiî, 

audiamus monachum dicentem de monachis 

Dicit enira Hieronyrau3(/»);« Monachus non docen- 

tis, sed dolentis habet ofticiiim. » Et alibi :


nuUi religioso oxerosam minus esse memorem oo- ^ lestiarum taedio frequenter affectus, retrospecta 

rum quos aliquando in Ghristc dilexerat.vel a quibus 

pro Christo aliquod obsequium fraternitatis ao- 

ceperat.Quod tamen si aliquandoex quotidiana ec- 

clesiasticorum negotiorum instantia contingeret, 

tamen non immemores vestri [nostri tn.s. c.],par- 

vitatis nostrae memoriam tuas sublimitati quibus 

possumus vehiculis ad raentem reducimns [v.c.re- 

ducere curamus ; ms. c. reducere tantum], utpote 

qui tuis desideramus orationibus fulciri, et copiis 

si necease fuentrelevari. Astilimus enim hoc anno 

promultaintebenivolentiamonachisBeocensibus(a) 

oontra Molismenses,quantum ratione et auctoritate 

suffragante potuimus.Et jam de {b) Pixiacensi mo- 

nasterio plenam per nos consacuti fuissent justi- 

quietis amisssB pulchritudine graviter ingemisco,et 

datis mihi columbae pennis avolare (Psal. liv), iterum 

vacare desidero.In qua perturbatione solum 

mihi refugium est orare,et eum exspectare qui salvum 

me faciat a pusillanimitale spiritus el tetnpestale 

(ittc!.).A cujus voluutate sidissentire nontimerem, 

tanto oneri impar, eidem oneri humerum libenter 

subtraherera.Gum ergo atead partes nostrastrans- 

ierintvel redierint aliquijao ut videam interiorem 

hominem tuum in litteris tuis,siout ex parte vidisti 

meum in meis.De Ocetero commendo fratrem istum 

portitorem prcesentium [quidam add. litterarum] 

fraternitati tuae, ut familiarem [unus, familiariter] 

eum habeas, et in lectionibus tuis ei benigne res- 

tiara.nisi quod prius affeotabant regis oaptare beni- _ pondeas Quantum enim de homine ajstimare pos 

»rrtlj3r\fi'nm Vin I nt.î-^^f^ «^^ ]« „ ... I. :i„i; X ^ 1 : n : :i. : „ n „ «: 

' volentiam. De oeetero commendo paternitati tuas 

fratrcm Rothardum [rt/.Rohardum,vel Rotrardum] 

prffisentium latorem, per obedientiam confratrum 

ad partes istas direc',um,ut in quo indiguerit consi- 

]io,eum munias et auxilio. Si autem servitium no- 

Btrum in aliquo tu« sanctitati fuerit commodum, 

obedituro praeoipe. Vale. 

EPISTOLA XL. 

Ivo, Carnotensis Ecclesisenon satis aptus minisier, 

fratri Maneg.\ldo, sic crucem Christi portare iit 

ejus remigio mare hujus mundi valeat transfre- 

iare. 

Quoniam post multos oirouitus levem Ghristi sarcinam 

subire et oontempto mundi flore in domo 

sumus, asdilloari quasrit, non inflari. 

19 EPISTOLA XLI. 

lyo,humilis Ecclesix Camolensis minister Gaufredo 

[al. GoiFREDO, GoiFFRiDo GoDEFRiDo] Viudocinen- 

sis monasterii abbati, cum dilectione salutem. 

Quantum ex tenore litterarum tuarum perpendere 

potui, summa inquisitionis tuee fuit utrum 

monachus qui tantum a nionacho, et non a suo 

abbate benedictus est, ab abbate suo iterum (c) 

benedicendus sit. Quod fleri posse et dimitti posse 

arbitror absque ullo benedicti vel benedioentis inoommodo.Monaohi 

enim benediotio non est manus 

impositio,vel alicujus saoramenti ex apostolica tra- 

ditione celebratio.Neo aliam vim habere mihi vide- 

Dei abjeote vivere elegisti, soiens quia metius est tur, quam super poenitentem absolutio, vel super 

modieum justo, super divitias peccatorum mullas C populum sacerdotis oratio.Dicit enim B. Hierony- 

[Psal. xxxvi), divinae bonitati, qus humilibus dat 

grat!am,grates exsolvimus, et ut de commissotibi 

talento,tanquani lidelis nummularius,creditori tuo 

multiplicem referas usuram;eamdem divinam bo- 

nitalem intensius obsecramus. Sic enim ordo ra- 

tionis poscebat ut qui verbo ad viam vits plurimos 

informaveras, aliquos aliquando conformares et 

confirmares exemplo;et qui de semine patris Jaoob 

tanquam Zelpha inveterata etanoillari consuetudine 

philosophandi filios pepereras,jam deejusdem 

patris semine tanquara speoiosa Rachel ex intiinffi 

visionis libertate spiritualem sobolem multiplicarc 

non desistas {Gen. xxix). Ista [ita ms. c.] dicens : 

Minervara quidem non doceo, a qua magis doceri 

mus : " Monachus non habet olfloium docentis[a/. 

non est;ye/,monachi offlcium non est docentis],sed 

plangentis, qui se et mundum lugeat. » Sicut ergo 

monachus in hoi; offloio sibi soli prodest.ita exgra- 

tia vocantis solus ad hoc officium acoedere polest, 

nec praejudicat ad salutem, utrum simpliciter a 

[ asimplicims. c.] monacho vel ahbate susoipiat 

benedictionem, quiaverum monachum nulla faoit 

exterior adjeotio,uisi inundi contemptusetplenaDei 

dilectio. Quod in principibus .hujus ordinis, Paulo 

videlicet et Antonio, et multis aliis jîgyptiis mooa- 

chis facile apparet,qui nullam a pra;cedente abbate 

vel monacho suscipientes benedictionem, perfectamabeoqui 

habitare faoit monachosin domo,sui 

indigeo ; sed fraternis profectibus oongaudens, bo- j) laboris conseouti sunt retributionem.Quod vero po- 

nis principiis meliores exitus apponi desidero. Simul 

obseoro,ut pusiilanimitKtem meam in alto remigantem, 

et pene aliquando nautragantem, de 

portu tranquillitatis tuffi orationibus juves, salutaribus 

monitis aliquando consoleris. Notum enim 

credo prudentis tuae mihi pro Raohei servienti 

Liam esse noote suppositam (epist. 4 et 17), quam 

quidem invitus [al. quanquam invitus] susoepi, et 

invitus tolero, utpote parum videntem, parum parientem, 

sed multum exasperantem. Quarum mo- 

(o) Huo videtur referenda epist. 6. 

{b) Alias, Pixicensi, Pixinacensi, Pijacensi ; ea- 

stea multiplicatis monaohorum congregationibus 

professiones ab eis exactaj sunt, et benedictiones 

super eos datae, quadam cautela factum est ut mo- 

nasticus ordo quanto firmius in conspectu Dei et 

hominum et solemnius Iigaretur,tanto robustius et 

devotius ab ipsis servaretur.Et si qui vellent ab hoc 

proposito recedere, testimoniis pluribus convincerentur 

[vincerentur, ms. c.], et tanquam jurati [m 

Mjiocorf.perjuratis in Christi sacramenta tirones.ad 

propositum suum reverti cogerentur.QuibusIiquet 

dem varietas in tit. epist 45. 

(c) Iterum deest in ms. o,

53 EPISTOL^. — EPIST. XLIII. 54 

traditioneshujustnodinihilessealiud quamquajdam A nosorum actuum reprehensione, alioquin erimus 

reiigionisvincula,humanffi instabiiitati provisa.Quo 

niam omnis traditio religionis novitate et raritate 

viget et floret, antiquitate vero et numerositate, nisi 

districte ligetur et servetur,frigescit et vilescit.Unde 

in discretioneabbatum hoc mihi ponendumvidelur; 

utrum debeant professiones, coram aliis factas, vel 

benedictiones, ab aliis datas, in sua praesentia itera- 

re, quia non est hoc eoclesiastica saoramenta ite- 

rando violare,sed pro instabilitatepersonarum vinculum 

vinculo [al vinculis vincula] superponere. 

Quod si monacfai benediotio esset consecratio etiam 

apud Cluniacenses (a) apud quos(ut asserilis) est 

isla consuetudo, nulla prorsus fieri posset [a/.debe- 

ret] henediotionis iteratio.Unde nec consecralio vir- 

ginum, qufe ex auctoritate apostolica episcoporum p 

privilegio reservatur (can. Sicut, etca.u. Presbyteri, 

dist68), si aliquando a presbyteris usurpetur, pro- 

pter sacramentum Christi etEcclesise quod ibi conti- 

netur, nullatenus ab episcopis iteratur.Dixi de pro- 

posita quaestione quod sensi, et quantum mihi vide- 

tur,in nullo a ratione vel auctoritate dissensi. Vale, 

et quomodo ieris vel redieris, et quod audieris de 

consilio domni papae mihi rescribe. 

EPISTOLA XLII. 

Hdgoni, Dei gratia Suessionensium, episcopo, Ivo, 

pastores nosmetipsos pasoentes nostra qusrentes, 

oves morbidas non sanantes, sed iortes et pingues 

devorantes (Ezeoh. xxiv). Nec ab hac fortitudine deterreat 

vos rarilas praesentium exemplorum, cum 

exousare nos non valeat hffic ratio apud judicem 

internorum. Valete, et fratres nostros Bistesiaci [al. 

Bistisiacil Deo militaxites subpatrociono vestro pro 

Dei amore et nostro juvate, et oontra semulorum 

iufestationes paterne supportate. 

EPISTOLA XLIII. 

Domno et Patri suo Urbano summo ponlifici, Ivo, 

(humilis) Ecclesise Garr.otensis minister , ciim Petro 

pugnare, et cum Peiro regnare. 

Quoniam Romana Ecclesia postmulta naufragia 

sub vestro regimine ad portum pene [jam ms. c.] 

perveni!,et Italise regnum (/;) jamdiu rebelle in oon- 

spectu vestrototum pene conticuit,ita ut novus rex 

adlvoluntatemDei et veslram in manus vestras se dederit;gaudeoinDomino,etgaudiummeumnullissyllabarum 

metis explicare sulticio. Quotidianas etiam 

preces coram Deo pro vestra incolumitate et pace 

multiplioo, ut sermo Dei fer vos currat (IIThess. ii), 

et dedie in diem magis proticiat,etbona qujeper vos 

inchoavit, ad finem usque perduoat. Notum autem 

hiimilis Carnotensis 

in Domino. 

Ecclesix minister, confortari facio sublimitati vestrte quodGuillelmum [a/.Willelmum 

de quo ep. 5] bonae spei fratrem in Carnotensi 

Publicis negotiis pr8epedilus,pluraquae volui Ira- Eoolesia nutritum,Parisiensis Ecolesia elegit in epiternitati 

vestrae scribere non valui. Si autem alisoopum. Qui quidem sine oonsilio et asseusu nosqnandomererer 

dulcecoUoquium vestrum, dicerem tro nihil tale prfesumere voluit Miaimusitaque cum 

plurimain auretuta.quae chartulacelarenon posset, ^ eo quosdam de fratribus, 20 qui diligenter inqui 

si in femulorum manus, antequam ad vestras per- 

veniret,incideret.Hocitaqueinterim suadeo vobis,uf 

juventutem vestram honestis excerc itiis occupetis, 

lectione, oratione, sacrae legis meditatione,ut si aliquando 

aliqua fcedaimaginatio per sensuum fenes- 

tras templum oordis irrumpens ibi appingi lenta- 

verit vel prorsus ab ipso.introitu repellatur, vel si 

forte aliqua incuria vel importunitateostium oordis 

irrepserit,casta intus vigente dignitate oum dedeoo 

re exoludatur.Sic enim testimonio bona? conscientiae 

poteritis in justitia Deiexultare,et internaisuavitatis 

gustum proximis fiducialiter [unus cod. RdeiiteT] 

eructare. Neo infruotuosus esse poterit sermo doc- 

toris, quem intus acoendit et format divinivirtus 

rerent, utrum hffio electio mediante peounia, vel aliqua 

esset a rege extorta violentia. Quibus bene cun- 

ola renuntiantibus, illi fratri dedimus consilium et 

assensum,ut illielectioni cederet, et divinas ordina- 

tioni se non subduceret. Timebamus enim ne alius 

ex transverso intruderet, et Ecclesiam Simoniaca 

peste macularet. Addimus quoque consilio ejus, 

quia aliquantulum infra annos legitimos (c) nobis 

esse videbatur,ut prnmotiones ad gradus ecclesias- 

ticos per congrua intervalla (d) differret, etinterim 

aut per se aut per nuntios Ecolesiee pro his quie 

ad integritatem ordinationis minus sunt, a paternitate 

vestra indulgentiam postularet. Quod 

scribn ahsens, si opportunitas se offerret, dicerem 

amoris. Si vero perversorum odia et detraotiones D praesens, et pro ipsa Eoclesia, et oum ipsa Ecclesia 

ex hoc incurrerit vestra fraternitas, toleranda erunt a paternitate vestramagna in vos fiducia (magna 

vobis verbera verborum, qui in eorum numero [jV. animi flduoia ms. c), postulo, ut nulli Eemulo de 

cod.in eorum merito] estis, qui apostolico gradu insistentes 

pro domo Dei sustinuerunt non tantum 

rapinas bonorum suorum, sed etiam tormenta et 

mortes corporum. Quod enim illi sustinuerunt pro 

fldei defensione, nos sustinere habemus pro crimi- 

(a) Sicleg. ex melioribus libris. Cluniacensis monasterii 

meminit ep. 78; male antea, apud Gloriacenses. 

(b) Supra epist. 24,dicit inregno Italico surrexisse 

alterum Aohab., etia fine ep. 27, Urbanum Romee 

ejusinsimulatione aurem de ca^tero comraodetis [al. 

aooommoiletis], et per prEesentium latorem mihi 

et ipsi Eoclesise litteris vestris, quo ordine et quo 

modo resinoo3pta ad exituni cum gratia vestra perduci 

possit, vos ipse disponatis. Conterat Dominus 

obluctari adversariis. 

(c) Triginta, quo; ffitas viri perfecti dicta in concilio 

Agathensi, relato, cap. 6, episcopus diatinct. 

77. 

(d) De intervallis ordinum, Grat. distinc. 77.


Saianam, oro, sub pedibiis vestris (fiom.xvi). Valete. A correctores [correptorea, ms. c.] suos insurgent tan- 

EPISTOL.-V XLIV. 

quam phrenetioi in medicos, exspectantes de vobis 

Ivo, Dei gratia Carnoteasis Ecdesias minisler ,omni- meliora et vicinoria saluti {Hebr. vi), toleramus imbus 

in ejusdem Ecclesix episcopatu posilis salutem perfectionem vestram, dissimulamus impietatem 

in Domino. 

vestram,et cum abundante iniquitate sanare vos 

Notuna sit vobis, dilectissimi, qui ad supernam perfecte nequeamus, malumus infirmos ct saucios 

Hierusalem pertinere vos creditis, quiasi donativum 

superni Regis, ad quod vooati estis, promereri 

desideraMs, pacem vobis a Deo mandalam remota 

omni discordis peste servare debetis. Hano enim 

Christus niundum ingrediens angelica revelatione 

mundo mandavit ocelesti militia concinnente :Glo- 

ria in excetsis Deo, et in terra pax hominibus bonse 

voluntatis [Luc. ii). Hanc Christus proxime de 

mundo egressurus etin brevi ad ccelos reversurus 

vos habere quam penitus mortuos. fiogamus itaque 

et obseoramus,et exauotoritate Domini Jesu, cujus 

legatione. lioet indigni, funyimur, vobis priecipi- 

muSjUtsalvationis vestrce memores, saltim [itav. c. 

Pul.,al. sa.\lem] hos qualuor dies quibus et Dominus 

et Salvator noster raedioinalia salutis nostrae sacramenta 

evidentius operatus est, paoificos firmiter 

habeatis [unus y. c. vos flr. exhibeatis], el ab omni 

injuria [a/. iniquo], tarn inimicorum quam amico- 

comraendavit dicens : Pacem meam do vobis, pacem n rura, tam alienigenarum quam iudigenarum,men- 

meam relinquo vobis {Joan. xiv). Hano Apostolus 

necessariolenendam adnaonet dicens : Pacem sequiminicum 

omnibus et sanctimoniam, sine qua nemo vi- 

debit Deum {Heb. xii). Cum enim Christi adventus 

non solum inter se coelestia et terrestria, sed etiam 

ipsa lerrestria ad invicem pacifioare venerit, ut in 

unitate fidei et Ghristians pacis unum Christi cor- 

pus fierent, quid ei proderit Christi adventus, qui 

extra pacem fuerit inventus? Hano professi eslis, 

cum ad Deum, auctorem paois et amatorem revortentes, 

diabolo auctori et amatori discordiae et om- 

nibus operibus ejus in fonte vitffl renuntiastis.Ergo, 

fratres, si disiimulare non vultis, magna est vobis 

indiota [a) necessitas observandae paois, qui Regis 

les.manus, linguas compescatis.Novit enim quicunque 

est Chiîsliante religionis discipulus,quia quinta 

feria [qiiintae ferias cultus] Dominus Jesus ultimum 

oum discipulis oonvivium celebravit {JU(ji;/i. xxvi 

Luc. xxii), in quo corpus el sanguinem suum, quae 

sunt nostrfereconcilationis sacramenta,et vulnerum 

nostrorum medicamenta, edendum et bibendum,et 

de O£etero in sui commemoraiionem faoiendum eisdem 

disoipulis commendavii. Completo itaque coe- 

nae mysterio, eorumdem discipulorum pedes lavit, 

in sacramentum pcenitentia; et remissionis (Joan. 

xiii); hoc saoramento designans [designatur, ms. 

c.], lerreno pulvere etiam religiosa corda soniere, 

et neminem esse mortalium, qui non egeat poeni- 

asterni sacramentis obstrioti sterni praemii exspe tentia et peocatorum induigentia. Ejusdem diei 

ctalione ccelesti militifie vos manoipatis. Pro oerto C fine, discipulo prodente, traditus est in manus 

enira sciat fraternitas vestra, quia in regno Christi 

nullus est relictus disoordiE loous. Solum ouru au- 

ctore [al. actorej mortis et operibus ejus, indefl- 

ciens est nobis injunota discordia. Cum ergo, ut 

dictum est, ChrisUanorum lides pacem debeat ha- 

bero continuam {b), et non tantum mentes eorura a 

vitiis, sed etiam manus debeant vaoare ab operibus 

vitiosis : videte quantum jamdesit vobis ad Chri- 

stianam perfectionem [v. c. vobisChristians perfe- 

ctionis],qui dies.quos devovistis ccelesti militiaa ad 

quaerendam salutem,remittivoliiscogitisexeroendae 

malitiae ad inveniendam mortem.Attendite,fratres,si 

quisvestrum alternatimcarnem suam tribus diebus 

ferro iacideret, velignicombureret, velquolibet alio 

Juda3orum; quod tanta patientia fleri pertulit,ut se 

male traolantibus in nullo resisteret, imo aurem 

praecisam servo principis bonigne restitueret (I.«c. 

xxii). Quinta quoque feria peracta dispensatione 

suae inoarnationis vidcnlibus discipulis in glorifi- 

cata carne ccelos ascendit ^jl/arc. xvi); de caetero ad 

dexterara Patris interpellans pro nobis, ut eo se- 

quatur humilitas gregis, quo praecessit celsitudo 

pastoris. Quid in his omnibus dux noster, quid nisi 

paois exempla monstravit? videlicet ut quia die 

Christiana plebstot ad vitam medicamenta suscepit, 

nemo alium lasdendo se potius laedat, nemo 

alium interficiendo so potius interflciat; oum laesus 

foris, laedens intus [al. inlerius], pereat. Sexta vero 

cruciatualfligeret, quatuorverodiebustantum voca- Q feria primus Adam de limo plasmatus est (Gen.i) 

ret [vacaret,jns.c.],nonne ab amicis ligaretur, nonne 

tanquamphreneticusadmedicumduceroturPQuanto 

magis vulnerator animae suaB vel interfectur fortio- 

ribus Ghristi (c) vinculis esset alligandus, ut a morte 

animcB suae cessaret, et incessonter vitffl operam da- 

ret! Sed quia prona est omnis aetas ab adolescentia 

in malum {Gen. vi), et perversi horaines stipendia 

pecoati magis quam justitiaa diligentes adversus 

(«) Ita V. 0. Put.; alii injuncta. Ms. c. ep. 50, pacem 

quse indicta est. 

[b) Ita v. 0. Put. ut paulo ante dixit. In unitate 

et seoundus Adam ad redimendum hominem ve- 

niens, in utero Virginis angelo nuntiante estincar- 

natus {Luc i). Eadem quoque feria Christus passus 

est, et homo perditus, ad imaginem Dei per Chri- 

sti sanguinera est reformatus {Joan.xix). Quo ergo 

die pax reddita est mundo, pacem servare debet 

oinnis homo, ne ad mortem redeal, quam proto- 

plastus universo intulit mundo.Septima autem feria 

fidei et Christiame pacis. In aliis est : Fines pacem 

debeant habere, ms, c. 

(c) Chrisli deest in ms. o.

57 EPISTOL^. — EPI8T. XLVI. 58 

21 requievit Deus ab omni opere suo,8ignifioante A ctus Gualterius [Gauterius] genuit Radulphum pa- 

hoc nobis Spiritu sancto quod non tantum quiescere 

debemus ab omni opere vitioso.sed et requiem ex- 

spectare post tempus quo sabbatizandum csl ab 

omni opere oneroso.Non enim onerosum erit Deum 

perfecte diiigere, et ejus laudibus exdiiectione in-^ 

cessanter insistere.In figuram quoque futuri et prse- 

sontis sabbatismi '^M77tts corf,in signum quoque pra;- 

sentis sab.J.prsedicta feria caro Gtirisli requievitin 

sepulcro, anima ejus interim debcllante tarlara,et 

hostis antiqui fortitudine superata, perdita spolia 

reportante. Noli ergo, Christiane, Christi sanguine 

redempte, noli benenoiis tui Kederaptoris ingratus 

existere ; 

noli tartara in hao ereptionis et requietio- 

nis die tua prassentia curaulare, bona proximi tui 

rapiendo,eteum qui aliena non rapuit,sed se ipsum t> 

tibiimpendit in membris suis iterum persequendo. 

De ociava feria, quaj et prima, nulli oredenti dubium 

est quod ea die Dominus resurrexit,et certum 

nobis argumentum et exemplum duplae nostrae resurrectionis 

sua resurrectione contulerit, in qua 

plena pax dabitur flliis adoptionis, jam non conou- 

pisoente oariie adversus spiritum,vel spiritu adver- 

sus carnem {Gal.v). His et aliis de causis quse pro- 

brevitate sermonis onerosum est enuraerare,majo- 

res nostri in his potissimum diebus servandatn pacem 

esse sanxerunt,et pro qualitate personarum et 

quantitate malorum diversa et dira supplioia viola. 

toribus pacis inferri decreverunt. Quorum vestigia. 

pro posse nostro, sequentes, exhortando praicipimus, 

et praaoipiendo exhorcamur, ut paoem, cuju 

trem alterius Radulfi,qui genuit Vermandensem comitissam, 

ex qua nata est uxor comitis Hugonis, 

oujus liliam nunc duoere vult Mellentinus oomes. 

Si autera priedlota genealogia ita sibi cobaeret, lcgitimum 

non poterit esse coiijugiumjSed incestum 

contubernium,neo filios poterunl habere legitimos, 

sed spurios. Unde vobis ex apostolica et oanonica 

auctoritate prrecipimus,ut tam calumniosum conjugium 

in orclesiis nostri episcopatus necipsi conse- 

cretis, nec ab aliquo, quantum in vobis est, conse- 

orari permiLtatis, uisi priiuum in p'cescntia noslri 

oonsanguinitas hmc septimum gradum exoessisse 

legitime fuerit comprobata. Valete, et has litteras 

Mellentino comiti transmittite. 

EPISTOLA XLVI. 

Ukbano summo poiififtci, Ivo sanclitalis sux fxiius, 

fidelium oralionum munus. 

Venturi sunt ad vos in proximo nuntii ex parte 

regis Francorum,per quorum os loculurus est spi- 

ritus mendax, qui infatuati adeptione vel promis- 

sione honorum [(/7(irfa777,bonorum] ecclesiaslicorum 

infatuare m.olientur [al., moliuntur, e]i. 92] sedem 

juslitise (fe).Contra quorum calliditatem a parvitate 

mea vigilantiam vestram volo esse praemonitam et 

prffimunitam, quatenus rigorem vestrum promissiones 

eorum non emoliiant, comminationes non 

exterreant. Quidquid enim dicent [ut quid enim] 

jam securis ad radioem arboris posita est [Mutlh. 

xiii) nisi ut aut arcurn remittatiSjaut gladium sus- 

pendatis. Qui ergo venturi sunt confidentes in cal- 

constitutionem vobis scriptam dirigimus, sine dis- C liditate ingenioli sui,et venustate lingu

59 D. IVONIS CARNOTBNSIS EPISCOPI 60 

mihi vestra paternitas,ut in adversis compati,etin A. Remensem metropoiim quondam [al., aliquando, 

Isetis valeam congratulari. Valete 

ms. c.] matrem vestram, nunc autem filiam, sub 

EPIaTOLA XLVII 

orani celeritate vestris consolationibus refoveri,ve- 

Ivo, hurnilis Carnotensis episcopus,WiDoms (a) regis 

dapifero, sulutem. 

Quffi mihi mandasti per Landricum presbyterum 

jam audierara perEbrardum nepotem tuum,videlicet 

quod rex niulta mala dimiltere, et muita bona 

se promiltal velle facere.si cum pace senis aposto- 

Hcaeet communione ecclesiasticamulierem (6) quam 

iilicite habet, valeat ad teaipus retinere. Unde ex 

auctoritate divina hoc charitati tuse rescribo, quia 

nulla redemptione vel commutatione quis peocatum 

suum poterit abolere.quandiu vult in eo permanei'e,secundum 

illud Apostoli : Pôluniarie peccantibus 

non relinquitur hostia pro 22 peccato [Hebr. x). 

Quod esl aliis verbis dioere, quia nemo in peccato 

suo perdurare volens, peccatum suum poterit aliqua 

eleemosyna vel oblatione redimere. Unde el Dominus 

Cain sua offerenti, et tamen homicidium cogi- 

tanti legitur respondisse [Gen.iv) : « Si recte offeras 

et non recte dividas, peccasli, quiesce (c). » Quas' 

dicat : 

Peccas non recte partiendo qui tua offers,et 

de homicidio tractans, teipsum qui tuis meliores, 

mihi aufers.Hinc etiam dicit beatus papa Gelasius 

(in c. Legatur, caus. 23, q. 2) : « Legatur ex quo est 

religio Christiana, vel cerium detur exemplum in 

Ecclesia Dei a quibuslibet pontif]cibus,aut ab ipsis 

apostolis, ab ipso denique Salvatore, veniam nisi 

corrigentibus se fuisse concessam, Auditum autem 

sub isto coelo ab aliquibus nec legitur omnino, nec 

dicitur : Date nobis veniam,ut tamen nos inerrore 

duremus. Ostendant [a/., ostendatur] ergo quibus 

occasionibus, quibus regulis, qualectione [ai.,qua 

ratione] vel quo documeuto, sive a majoribus no- 

la) Al., GuiDONi regio dap.; ad eumdem scribit 

epist. 23, quae est ejusdem plane argumenti. 

(b) Bertradam de qua epist. 13, 15, 28, 46. 

(c) Qutesce abest ab uno v, o. ut etiam epist. 34. 

stro auxilio fulciri postulamus, ne adve)'sarius no- 

ster qui circuit quierens quem devoret (I Petr. v), 

electionem in domnura Manassem facta aliqua va- 

leat versutia periurbare, aliqua perturbatione cas- 

sare [al., quassare]. Non enim poterat illa Eccle- 

sia inter omaes filios suos quemquam invenire sedi 

apostolicae raagis devotum, suis utilitatibus magis 

necessarium, tum propter generis nobiIitatem,tum 

propter morum honestatem. Quantum vero necessarium 

sit Romanas Ecolesiee, ut in prEedicta sede 

devotum sibi ministrum substituat,non est meum 

vestram prudentiam instruere, quse novit eamdem 

T> sedem diadema regni habere (d), et omnibus pene 

Gallicanis Ecclesiis exemplum ruinee vel resurreo- 

tionis existere. Valete. 

EPiSTOLA XLIX. 

lm,indignus Ecclesise Carnotensis minisier, Stephano 

Palatino comiti, salutem. 

Mansuetudinem vestram adversura me amaricatam 

non sufficienter admiror, qui personam vestram 

l8esisse,velprincipatusvestri juslegitimura in nullo 

me minuisse arbitror.Quod tamen si aliqua subreptione 

fecissem, familiaribus coUoquiia ut errorem 

meumcorrigerem,fueram admonendus, autdemum 

ad jus congruis locis et temporibus invitandus,non 

verbis indignantibus et minacibus exasperandus. 

Cum ergonihilhorumpraecesserit(e),cognoscat stre- 

nuitas vestra,quam subito in amioum insurrexerit, 

'-' et compescat indignationem suam ; qui sic parati 

sumus vestrffi parere amicitiae, ut tamen ministerium 

nostrum honorificemus satisfaciendo justitiaj. 

Quod enim aclaustro oanonicorura omnis saecula- 

stris, sive ab ipsis apostolis, quos potiores fuisse ris potestass sit eliminata, jamdiu ante tempora pa- 

merito non dubium est,sive ab ipso DominoSalvatrum vestrorum [a/., noslrorum] et regum decretis 

tore, qui ju.licaturus creditur vivos et raortuos,vel estcautum,etecclesiastiois sanctionibus multiraode 

sifactumestunquam,veiraoiendumessemandatur.» roboratum.etad usque tempora Gaufridiexepiscopi 

Propter haec et alia multa his simiIla,scio consilium sine uIIainterruptioneconservatum.Quod ergo Ec- 

domini regis boQu;n exitum habere oon posse,nisi clesia tam liberaliter in primis obtinuit, quod tam 

ab hoc peccato desistat,et Christi jugo se poenitendo multis temporibus quiete possedit, putatis unius 

subjiciat, cum Deus [ul., Dominus, ms. c.] non hominis levitate vel perversitate a jure Ecclesia; 

nostra, sed nos ad salutem nostram requirat. Dic posseauferri,etsinemultadiscuss)one,sinejudiciali 

[unus V. c. dicantur] ergo haeo omnia doraino regi, definitione in alienum jusposse transferri ? Redeat 

ut sanius consiliuiH perquirat quod si ei Deus [al., 

; 

ergo ad se mansuetudo vestra,et acquiesoat verbis 

Dominus, ms. c.] ministraret,me adjutorem inqui- D sapientia» dicentis : Ne Iransgrediaris terminos anti 

buscunque possem invenirel. Vale. 

quos, terminos quos posuerunt patres tui[a.\., patres 

EPISTOLA XLVIII. 

wosfn,ms.c.](PTOD.xxii).Quosquicunquepra3sumpse- 

Urbano summo pontifici, Ivo, humilis Ecclesix Carrit adversus Ecclesiam parvitati mesB[nostrffi?Ms.c.] 

notensis servus, fidelium orationum munus. commissum transcendere, parati sumus pro pote- 

Quia [quoniam, ?fts.c.] Gallicanarum Ecclesiarum state [ai.,possibilitate] nobisaDeo collatausque ad 

pericula, quotidianarum pressurarura experimento darana rerum,usque ad essilium contradicendo re- 

oognoscimus, earumdem pressurarum onera sedi sistere; et gladio sancti Spiritus usque ad dignam 

apostolicse relevanda notificari praeoptamus. Unde satisfactionem persequendo ferire.Hicgladiuspene- 

(d) Non tamen semper reges Remis ooronatos 

probat epist. 189. 

(e) Confer. epist. 86.

61 FPISTOLiE. — EPIST. LI. 62 

trat turres.dejicit propugnacula, et omnem altitu- A 

dinem adversus humilitatem Christi se erigentera, 

ethaereditatera quam sibi suo sangaine aoquisivit, 

injuste pervadentem. Hic gladius inegestate fortior 

est, in exsilio non frangitur, caroere non alligatur, 

juxta illud Apostoli : Verbum Dei non esl alligatum 

(II Tim. ii). Quod si nos cum hoc gladio non ti- 

metis, tiraete Deura in nohis.oujus funt;imur lega- 

tione licet indigni,oujus sauramentorura dispensa- 

tores sumus,dioente Dominoper Prophetam: Noli- 

le tangere christos meos, et in prnphetis meis nolile 

malignari{Psal. civ). Habet enim legitimus princi- 

patus Eoolesiariim quietiprovidere, non Eoolesiaperiri poterunt, qua; hano subjectionem ab Ecclesia 

rum quietem perturbare,sua dare,non suis spolia- vestra removeant, et ejusdem Ecclesiae libertatem 

re,quateQus Ecclesia Deum pro principibus et po- dofendant. Qui melius sentiunt, melius consulant. 

lestatibus orans, non cum disceptatione hoc Ikciat _ Hoc tantum provideant[rt/. pr£Evideant],quiarerum 

sed cum pietate. De caatero de securitate, pro qua exitiis prudentia metitur, ut ab imminenti gladio 

me invitastis,ut eam vobis Mellis [in uno v. c. Mel- caput vestruin eripiant. De caetero sciatiscanonicos 

dis, et rectius] facerem, non est mihi consilium ut 

eam vobis alibi faciamnisiin civitatepro qua etde 

ijuavobis eam debeo.Nec decettam reotaeopinionis 

hominem, ut aliquid a me exigatis oontra consueludinem 

propter suscitandi odii occasionem. Non 

enim adeo suraoupidus aut tiraidus,utme,vel hoc, 

vel illud duoat in aliud quamhabet rjtio etconsue- 

tudo. Ego enim perquisitis Eooleaice soriptis, con- 

Bultia etiara antiquioribus Ecclesiffi olericis, nuHo 

modo invenirepotuialiquem antecessorum meorum 

canonice promotura, hanc securitatem fecisse antecessoribus 

vestris;nisi in civitate. Valete, et Deus 

paois sit vobisoum. 

in ejus ordinatione et consecratione uti nullatenus 

23 EPISTOLA L. 

RiCHEKio, Dei gratia Senonensium archiepiscopo, Ivo, 

c formidetis. Sio enim domnus papa mihi concessit 

apud montem Pessulanum,cum ad petitioneraregis 

humilis Carnotensium episcopus, salutem cum de- 

hila obeiientia. 

Parabam me sicut mihi mandaverat vestra paternitas,ut 

venirem ad colloquium vestrum etoon- 

fratrum nostrorum, oum eruditioribus Ecclesiae 

nostra filiis.Sed interim mihi pro certo intimatiim 

est a quibusdamamioismei3,quia parabantur mihi 

insidiae a quibusdam paroohianis vestris, qui sunt 

afflnes illius olim dictas reginaa (Bertrad8e,epist. 13 

et 105), cujus inimicitiae nondum sunt adversum 

me aliqua ratione sedatse. Unde rogo mansuetudinem 

vestram ut a Piouereis [Pliouris ms. c.] usque 

ad vos securum mihi conductura prffiparetis,sipr8e- J) 

sentiamea adeo necessaria est vobis. Nam in hoc 

itinere me perioulum aliquod incurrere, quantum 

mihi est daranosurn, tantum vobis ignominiosum. 

Quod si ad prajsens iieri non potest, quae dicerem 

vobis priTDsens, ea scribo vobis absens. De veteri 

querela quam habet adversus Senonensem Ecclesiam 

Lugdunensis Ecclesia, laudo et consulo ut,si 

qua habetis privilegia, apostolica manu roborata, 

vel scriptaauthentica, quee primatum Lugdunensis 

(a) Quse soror istius electi,ut ait in flneepist.54, 

[b] Dignitas paHii dicilur epist. 250. 

Ecclesiae (cujus etiam meminit, epist. 54), quem 

aliquando ex catalogis civitatum conjicimus exsti- 

tisse, ab Eoclesia vestra removeant, i_4 libertatem 

quam desideramus eidem Ecclesiffi defendant, ea 

oonfratribus noslris ostendatis et cadem parvilati 

nostrae transmittatis,quibuslanquam lirmissusten- 

taoulis innitamur, et libertatem matris nostraB pro 

posse nostro tueainur.Quae si modo ad manumnon 

habetis, non est consiiium meum ut contra torrentem 

brachia dirigatis.imo apostolicis sanctionibus 

interim acquiescatis absque prcejudicio privilegiorum 

vel authenticarura scriplurarum,si quandore- 

Parisienses, decanum videlicet cantorem, Rainaldum 

archidiaconum inpraesentia nostra secundum 

prKceptum domni pap^jurasse se nullo terrorere- 

gis vel diotcB regin8e((i)compulsos, domnum Gulielmum 

[al. Vuillelmuni, ut dicta epist. 54 et 55J episcopum 

sibi elegisse,neque aliquid Simoniacae pra- 

vitatis in ejus eleotione intendisse.Unde mando vo- 

bis ex parte domni papffl ut si Pdrisiensis Ecclesia 

eum sibi ordinari et consecrari poslulaverit, ante 

festum sancti Remigii secundum auctoritatem et 

consuetudinem Ecclesiae vestrae ei manum impona- 

tis, et honore pallii (6) ad terapus vobis interdioto, 

de ejusdem Gulielrai [al. Vuillelrai] electione tra- 

ctaretur.et postmullam venlilationem ejusdemele- 

ctionis disoussio mihi a domno papa ooraraittere- 

tur. Ad ultimum rogo paternitatera vestram,ut seoundum 

institutionem [unus v. c. constitutionem] 

paois quae a domnop-ipa omnibus GallicanisEccle- 

siis indicta est, de parochianis vestris Stampensi- 

bus,videlicetUrsione filio Theodoniselooraplicibus 

ejus, justiliam faciatis;qui episcopatus nostri par- 

tera episcopatui vestrocontiguamomnino devastant, 

et pacera quara habet reliqua pars episcopatussine 

causa perturbant. Pnecipite itaque Stampensi ar- 

chipresbylero (c),ut vel eos ad aatisfactionem adduoat,vel 

ipsis exoommunicatis et locisin quibusmo- 

rantur divinum ofticiura interdicat (epist. 263) seoundum 

consuetudinem pacis.Valete,et quod vobis 

placetper praesentium portitorem mihi remandate 

[unus cod. rescribite]. 

EPISTOLA LI. 

Ivo, Dei gralia Carnolensium episcopus, dilecto fra- 

tri et compresbytero Sanctioni (d), rec/a sapere in 

Domino. 

Noverit fraternitas tua litteras mihi essedirectas 

(c) Conjunge epist. 50. 

(o) Ita suppletum nomen episoopi ex v.c.S.Germ.;


a olericis Aurelianensibiis.qui majores in cleroillo A centiam ab eis promeruit, et hoc tantum ut moE 

esso videntur,constanter te accusantibua supergrachus Majoris Monasterli maneret,obtinuit.Qui ergo 

vibus capitulis,Siiiioniaca videlicet haaresi.et inva- contempto clerioatu ad monasterium confugit, el e 

sione Aurelianensis ecclesicB aliisijue criminalibus converso contempto monasterio,iterum ad clerica- 

culpis {a)quae si verffi sunt,canonica severitate sunt tum aspirare conlendit, non mihi faoile susoipien- 

plectendffi.Quinetiamtalionis vinoulo {b) in eisdem dus videtur ab hisquibus vita et riootrina et moribus 

nondum fuit manifestus.Si ergo ejusmodi per- 

litteris se aslringunt^nisi legitimo numero tegtium 

verahscesse probaverint, vel in prffisentia nostra, 

veleorum ad quorum sententiam tuum referendum 

est judicium.Unde charitate,qua in Christi corpore 

unum sumus, rraternitatem tuam oominoneoût si 

ia his reprehonsibilem oonscientia tua te judioat, 

ab incoepta pravitate pedem retrahas,ne tua inani- 

ter disperdas et te cum tuis miserabiliter perdas. 

Attende quia fetatem tuam jam usque in senium di- 

sonffi intrusionete senseris prwgravari, libera est 

tibi facultas refutandi, qu'a secundum decretum 

pap« Coclestini (in c. 12, Nullus, dist.6i) : « Tunc 

primum alter de altera eligendus est Ecclesia,side 

civitatis ipsius olero,cui episcopus est ordinandus, 

nullus dignus(quod evenirenon cred:mus)potuerit 

reperiri. » Et quia per te sapis, superfluum mihi 

videtur te instruere, quibus auctoritatibus debeas 

vina miserioordia pertruxit(c),et excessus tuosmo- g ignotos, et ex transverso venie-ntes refutare. Ho 

deratis flagellis feriens, pcenitentife tempora tibi 

indulsit. Noli ergo sub ipsum funus illam oelsitudinem 

ambire.quam imbeoillitas tua vel assequi 

non valeat,vel aliquando cadentem gravius elidat ; 

quam etiam ossequi non valuisti quando eras ajtate 

viridior, ingenio acutior,viribus corporis longe ro- 

bustior. Nonne tibi, charissime, satius erat in looo 

humili salvari quam in sublimi periolitari ? Si in 

oonvivio Oomini tui novissimum looum elegisses, 

et ab invitatore tuo tibi diotum esset : Amice,ascende 

superius, lunc esset libi laus et cjloria coram simul 

discumhentibtis (Luc. xiv). Nunc vero sicut dicitur, 

contra ecclesiasticaa sanctiones, data vel promissa 

peouniaimmensa,adjuncta etiamsasoulari potentia, 

ad fastigium curas pastoralis aspiras, quantum v 

tamen oonsulo tibi,utabbatem Majoris Mooasterii, 

cujus adhuc monachus ost, commonefaciatis, quatenus 

prasdictum Ebrardum a tali ambitione com- 

pesoat, ac regulari severitate, si sit necesse, ooer- 

ceat.Licet enim abbatem eum tieri consenserit,non 

tamen eum a jugo monasticae disoiplinae liberavit. 

Vale. 

EPISTOLA LIII. 

Ivo, Dei gratia humilis Carnotensium episcopus, 

Sanctioni (d) Aurelianensium episcopo, viriHter 

agcre et confortari in Domino. 

Audivi defraternitatevestra,quod mihi vehemen- 

ter displicet et omnibus bonis,quia si quid perversum 

admittit (quia vobis manus imposui) mihi 

imputatur.et aemulus vester,non tantum adversum 

deliir oum rubore novissinium possessurus locum, C vos, sed etiam adversum me de vestris excessibus 

cum bona tua distraxeris,et ecclesiam quaminvadis 

thesauris suis el ornamentis spoliaveris. Credo 

enim quia nemo condicecesanorum [«/.oondiocesianorum] 

tibi manumaudebit irnponere,nisi aut papa 

prseceperit, aut te immunem ab his criminibus legitima 

discnssio demonstraverit.Nunolibi usquead 

undeoimam horam otianti [unws v. c. moranti]et 

oscitanti,in vinea Dei laborandum erat, ut saltem 

in vespera laborares.et denarium diurnumcumhis 

qui portaverunt pondus diei et asstus reciperes 

{IHatth. xx). Non hasc ex aliqua amaritudine dioo, 

sed exsuraraa dileclione. VhIo. 

«4 EPISTOLA Llt. 

Ivo, humilis Ecclesix Carnotensis minisler, Gavfribo 

Cenomanensis Ecclesise decano, salutem. 

Multis et magnis negotiis occupatus, fraternitati 

tuae suffioienter ad praesena scribere non potui. De 

Ebrardo [Eherardo ms.c.] tamen hoc tibi respondeo, 

quia oum morum acerbitate, et tarn actuum 

suorum quam verborum import ibili prassumptione 

confratres suos frequentcr offeuderel, hoc modoli- 

sed variat in libro Put.in quo est Samsoni,quae varietas 

eliam notatur in tit. epist. 53.Primitiva editio 

habebat tnntum primam litteram nominis, ut 

multiquoque manuscripti. 

(a) Do quibus postea purgatus, ep. 54. 

{b) De quoepist. 138. 

gloriatur. Insinuatum est enim mihi per litteras 

quod olerioum illum, quem in die vestri introitus 

secundum morera vestraa civitatis nostra exhorta- 

tione de oarcere liberastis, iteruni carcerali ousto- 

dia; crudeliter mancipastis.Ea namque diequa vobis 

in missa servierat,qua vobis in mensa oommu- 

nioaverat, verberatum, spoliatum, per manus servorum 

trahi fecistis ad carcerem,et curiae traditum 

nulla consolatione refovistis,neque de ejus liberatioue 

curare voluistis. Nonne satius erat rapinam 

bonorum vestrorum perpeti, vel etiam personam 

vestram, sicut promiseratis, caroeri manoipari, 

quam clericus vester non judicatus,non damnatusa 

vobis curise traderetur [ouriae tradere, epist. 60] V 

D ubi more furis, contumeliis et injuriis quotidianis 

cruoiaretur.Non est hoo officium pastoris,sed mer- 

cenarii.Nonfaoit tales fructus arbor quam plantavit 

Dominus ; non promittunt bonos exitus malaprinoipia 

la/.istapr.J. Unde si vultis amplius nos ami- 

cos habere el adjutores [unus cod. ooadjutores],aut 

diaoonum curiae traditum liberate, aut pro ejus li- 

(c) Huno Sanctionem aelategravem dicit epist.54. 

{d) Ita suppletum nomen ex v. o. S. Germ. ; id 

cod.Put.Sajnwrei ; quaj soripturffl varietasetiam habetur 

intit.epist.5Mn cod.Si.Vict. legitur tantum 

Sal.

65 EPISTOL^. — EPIST. LV. 66 

beratione, quod exigit cura pastoralis sine dila- A tsstatis.Cum ergo adjunntisprecibusregisinstantcr 

tione perficite. Quod si non feceritis, patens erit 

procul dubio quia consilio vestro vel vestrorum 

captus fuit, nec eum fides sed fraua in introitu ve- 

tro liberavit. Paraveram quippc litteras mittcndas 

Lugduiiensi archiepiscopo de ordinatione vestra, 

quas retineo doneo audiam qiiomodo vos habueritis 

in hocnegotio. Valete. 

fiPlSTOLA LIV. 

HuGONi, Dei gralia Linjdunensi archiepiscopo , sedis 

aposlolicx vicario, episcopi Ivo Carnotensis, Vuil- 

LELMUs [al. GuiLELJius] Puriensis, Walterius 

[al. GuALTERUS, epist. 16] Meldensis, obsequiwn 

devolum cwn dcbiia obedientia. 

Quoniam quaa geruntur in Ecclesiis, ad auditum 

postularelEcclesia electnm suum sibi consecrari, 

pra3tendens irreparabiles t"cclesi

67 

D. IVONIS CABN0TEN8IS EPISCOPI 

fore praeviderat[a/.providerat] et jam experta erat, A 

summadevotionequ;Bsivit,multaprecumingemina 

tione promeruit.sic tamen ut super hoc vestra quK 

ratur benevolentia et desiderium supplieantis EoclesiEe 

vestra discretioae implealur sententia. Quoniam 

ergo exitus hujus negolii ex vestro pendet ar- 

bitrio,vigilantiam vestram multa precurfi instantia 

flagitamus,ut si aliquis venialis excessus,prout est 

humanaconditio,in praedicti electipersoria notatus 

est,quominus plena in eo videaturregularis integri- 

tas, provida hunc compensatione libretis, et utili 

dispensatione supportetis, prassertim ouni Ecclesia 

praesens a^que sibi ulilem non inveniat,queai cum 

pace regnietEcclesifficonsensuinepiscopumeligat. 

Neque enim,ut nobis videtur, damnose aliquando 

tutos angariare voluerit,vos habito cum eis communi 

eonsilio injustis oppressionibus pro personu 

vestra resistite, sic ut quse Dei sunt, Deo reddanl 

[al. reddantur], et quae Caesaris sunt, Caesari reddere 

non on;ittant [Mayc. xii). Valeat multo tempo- 

re sublimitas vestra. 

rieor canonum remittitur, ubimultorum utilitati . , , 

6"^ '' 

. .L,.. _. . 

p

nes, V. c.) oum ad oolloquium regis pariter conve- A 

nerimus. Valete. 

EPISTOLA LIX. 

HuGONi, Dei (jralia Lugdunensi archiepiscopo aposto- 

licse sedis iegato, Ivo, humilis Cnrnotensis Eccle- 

sise minisler, cum debita obedientia devoti famula- 

tus obsequia. 

Si dilectioni vestrae aliquando fuit de parvitate 

mea bona spes, non oportuit gravitatem vestram 

tam cito despcrare, nec malevolorura, non qufe Dei 

sunt sed sua qusrentium, obtrectationibus tam fa- 

ciie (a)aureniinolinare : uteorum lacerationibus,qui 

non possuntaliter sibi fftmam probitatis acquirere, 

nisi famfe insidientur alienaj, suspioemini me aut in 

via Dei non ambulasse, aut ab ea propter humanum ^^ 

favorem deviasse. Testis enim est mihi scrutator 

renum et conscius secretorum, quia in consecra- 

tione Aurelianensis episcopi (6) in qua mansuetudi- 

ne.n vestram exasperasse nunc videor,immunis est 

manus mea ab omni munere,munda est mens mea 

abomnitemporalisoommodiexspectatione.Eaetiam 

malaqusede prasdicto episoopo sollicitudini vestr» 

suggesta sunt, vel inaudita [mandata ms. c.] mihi 

fuerunt vel incognita, vel si aliqua ad aures meas 

pervenerunt quae purgatione digna viderentur, licet 

nulla exstaret legitima accusatio (c) sic tamen sunt 

secundum canonicam institutionem publica sacramentorum 

examinatione purgata, ut si qua posset 

remanere pro humana inflrmitate suspicio, jam 

non humano,sed divino mihi videretur reservanda 

judicio (rf).Unde sinef lla disceptationetestimonium ^ 

mihi reddit conscientia mea, me nihil in hoc nego- 

tio commisisse quod adversetur rectes fidei sanae- 

que doctrinae, qui generales Patrura sanctiones de 

ordinatione episcoporum me nescio transcendisse. 

Nam quod opposuistis castitatem ejus non fuisse 

probatam, nec a me in litteris meis fuisse commendatam 

((?), superfluum mihi visum fuit, post 

domnum papam de castitate ejus disceplare, cujus 

praecepto videram eum Romaein presbyterum ordi- 

nari (cujus eadem lex est continenti», qus et epi- 

scopi (f) cujus etiam sacerdotium post litteras papae 

oommendatitias legi litteris vestris commendatum, 

et episcopum suum,qui ejus sacerdolium asperna- 

batur, a vobis vehementer reprehensum. Quod vero 

mihi scripsistis, propter offlcium legationis vobis D 

injuncteeprius [post, ms. c.] hocad notitiamvestram 

(a) Tam facile deest in ms. c. 

{b) Videtur intelligi Sanctio, vel Samso, de cujus 

consecratione agit epist. 54. 

(c) Ut de tit. Deficientib. accusatorib . , quis sit cogendus 

ad purgandum. caus. 2, q. 4. 

(rf) Septem sacramentis hunc Sanotionem purgatum 

tastatur diota epist. 54. 

(e) Juxta canones apud Gratian., dist. 81. 

(/) Inclusa desumpta sunt ex ep. 90, c. 3, Leonis 

primi ad Rustic. Narbon. 

(g) Leo papa I, in epist. 82, cap. 1, et refertur in 

cap. 4, De person., distinct 65. 

EPISTOLjE. — EPI8T. IX. 70 

fuisse referendum, ut tunc eura demum conseoraremus, 

cum quod vobis bene placeret, afrnosceremus, 

quoniam sic prajcepit [al. prfficeperit] Leo 

papa Anastasio Thessalonicensi episcopo legato 

suo((/);personalehocfuisseintelligimuspriviIegium, 

non generale decretum, maxime cura secundum 

eumdem Leonem, « legationis offlcium pars sit apo- 

stolicae sollicitudinis, non plenitudo polestatis. » 

Quajetiam pars (/i) modo plus, modo minus recipit 

pro arbitrio commiltentis. Sed quia modo per vos 

demum cognovi,quod neo dicto nec scripto alicujus 

ante didiceram, non est meum studium contra pri- 

vilegiura legationis vestrae, vel quantamcunque su- 

blimitatem divina dispensatio vobis dare voluerit, 

contentiose agere, quisemper fui paratus pro viribus 

obedire, et honestati vestrs contra omnes ob- 

trectatores vestros, eos etiam qui me nunc apud vos 

lacerant, quantum prasvalui propugnare. De caetero 

itaque consulo sollicitudinem vestram, ut mihi 

rescribatis quid nobis agendum sit de D&imberto 

Senonensis Ecclesias electo, quem licet nobis in- 

consultis electum, Senonenses clcrici olferunt in 

initio Quadragesimae ordinandum, ac denuo in 

episcopumconsecrandum(«).Commendantenimeum 

satis accurate electores ejus, et generis nobilitate, 

et morum honestate, et publicarum aclionum stre- 

nuitate. Cujus electio si justa vobis videbitur,petimus 

ut nuUas moras innectatis ; si injusta qua lege 

differenda sit,vel oassanda, me et consufi^raganeos 

meos sic litteris vestris instruatis, ut nec uni, nec 

alteri, sed omnibus hoc onus imponatis. Bene va- 

lete, etaversutia Turonenensis archiepiscopi (;') diligenter 

vobis cavete, ne plus noceat amicus quam 

nocere poterit inimicus. 

EPISTOLA LX. 

HuGONi Liigdunensi archiepiscopo sedis apostolicx 

legato, tvo humilis Ecctesix Carnotensis minister, 

saluteni et servitium. 

Factum est ut imperastis, et manus a consecra- 

tioneSenonensiselecti(/c)continuimus,et litteras ve- 

stras per comprovinciales episcopos pro apostolics 

auctoritatis obedientia direximus. Petendo itaque 

consuliraus, et oonsulendo petimus discretionem 

vestram, ut parcius de caetero nos apostolics! obe- 

dientiae vinculis astringatis, ne humeris nostris 

importabilia imponendo, in inobedientiam labi, 

(h) Citatur in oap. Multum, causa 3, q. 6. Idem de 

Cffiteris Eoclesiis quihus vices suas impertit Romana, 

dicit S. Gregor. supra ep. 8. 

(i) Hunc etiam laudat a nobilitate, erudllione et 

bono testiraonio, epist. oO quem tamen hic ; Hugo 

consecrari prohibuit causa relata epist. 65. Qua de 

re oonqueritur auetor, epist. 60. 

(,;') Hujus insidias notai ep. 66, cujus mores turpissimos 

exajritat epist. 67. 

(k) Daimberti, utliquet ex epist. 66 ; hujusoeautem 

epistolae commeminit, epist. 67.

71 D. IVONIS CARNOTENSIS KPISCOPl 72 

27 prohibente aliqua impossibilitate, vel impe- A sedula, mi. r.] nos imitari non pra;cepit, ita abhoc 

rantealiqua necessitate faciatis, quia faoile est vo- veluti a [al. uti a] magno prscipitio nos custodire 

bis ooraminante arcu de longinquo pugnare, nobis oportet. » Nicolaus quoque inter caetera sic scribit 

autem nimis psriculosum adversantem gladio de Hincmaro (6) Remensi archiepiscopo : « Ridiculum 

prcEsenli ferirc. Nos tamen -nterdicta seu mandata estet satis abominabile dedecu3,ut traditiones quas 

pro fidei detensione, pro fldelium correctione, pro antiquitus a Patribus susoepimus, infringi patia- 

sceleratorum emendatione, pro imminentium vel mur (c). )) Gelasius quoque universis episcopis pei' 

futurorummaloruminlerdictione,promulgataasede Dardaniam de hac eadem re ita scribit (can. Quia 

apostolica sic volumus observare ut parati simus, per, dist. 64) : « Quia per ambitiones illicitas non 

Deo cooperante, quaelibet adversa pro eorum defen- pudetquosdam Ecclesiarum jura turbare, et privisione 

tolerare. Gum vero ea quai indiiTerenter se halegia quoB metropolitanis vel comprovincialibus epibent 

et in quibus non observatis,minime salus periscopis decrevit antiquitasâvidapraesumptione perclitatur, 

vel observatis minime juvatur, tam obnixe vadere, non respicientes quoniam [ai. quia, ila 

servanda sancitis.vel cum ea qus antiquitas sanxit, 

consuetudo servavit.et venerabilium auctoritas Pa- 

ms. c.] aeterno judici rationem tam de catholicffi sin- 

ceritalis injuria, quam de traditionum prcejudiciis 

trum sacrata firmavit, prout vultis, minuitis, aut n paternarum non sine perpetuee damnationis interitti 

mutatis attendere dobet prudentia vestra, quid sint reddituri ; si in hac obstinalione permanserint, 

saluti eorum quitius per omnia prodesse debetis, charitatem vestram duximus instruendam, ut vos 

conferatis.vel quorum institutio sit potius tcnenda, omnes in comrnune fratres per Dardaniam, sive per 

vel quiijus obedientia potius sit exhibenda, an illis contiguam quamque provinciara constituti, qui vos 

sanctis Patribus qui adhuc nobis in scriptis suis sub metropolitanis vestris esse meministis, et ab 

loquuntur, an vobisquibus nihil est aliud proposi eisdeiii [hisdcm] substitui decedontes, sicut vetus 

tum, nisi priorum sequi et honorare vestigia.Neque oonsuetudodeposcit,unanimiterstudeatisanlistites, 

hsec [hoc, ms. c.] dico, quod contra novos exoessus etviciasim si metropolilanus humanea conditionis 

non lioeat nova promulgare mandata, sed hoo dico, sorte reoesserit, a comprovincialibus episcopis; 

quod dicit papaZozimusNarbonensibus(can. Conira, sicutvetus forma transmisit,sacrari modis omnibus 

: caus. 25, q. 1) « Contra statuta Patrum concedero 

aliquid vel immutare,nec [ne, ms. c.] hujus quidem 

censeatis [Sic plures v. c. quidam conslituatis]. n 

Gum ergo tam ista quam alia generalia instituta 

sedis potest auctoritas, apud no? enim inconvulsis 

radicibus vivit antiquitas, cui decreta Patrum 

sanxere reverentiani. » In libro quoque pontificum, 

taiii absolute consecrationem melropolitani conti- 

neant,miramur cur privatis legibus et novis traditionibus 

veteres Iraditiones et consuetudines remo- 

qui dicitur Diurnus, ita continetur de professione C vcrecontenditis,prfficipiendoutSenonen9iselectus(d) 

Romani pontificis : « Nihil de traditione quam a anteconsecrationem suam vobis praisentetur,et jurc 

probatissimis praedecessoribusmeis traditam etser- primatus vestri subjectionem et obedientiam profivatam 

reperi,diminuere (a),vel mutare,aut aliquam teatur. Quod hactenus neo in Senonensi provincia, 

novitatemadmittere, sed ferventer, uteorum disoi- nec in aliis provinciis antiquitas instituit, neo con- 

pulus el sesquipeda totis [n/. totius] mentis me» sueludo servavit. Unde papa Nicolaus inter caetera 

conatibus, quae tradita oanonice coraperio, obser- sio soribit Radulpho archiepiscopo Bituricensi alivare 

ac venerari profiteor. " Beatus quoque Grego- qua ultra jus primatis sibi usurpanti (infra epist. 

rius Maurentio [unus cod. MaurentinoJ magistro pro 83) : « Priraates vel palriarchas nihil privilegii ha 

bere prae caeteris episcopis, nisi quantum sacri canones 

concedunt [al. concesserint], et prisca illis 

consuetudo contulit, diffinimus, ita ut secundum 

causa Theodori : « Grave nimis est contra veterem 

usum sacerdotes sibi quidquam arripere. » Item 

idem : « Omnia qua? usus antiquitatis statuit, intemerata 

serventur. » Inde Leo quartus scribit judici 

Sardinioa : « Nec mos, nec noviter introducta consuetudo 

nostrse Ecclesiae nostris prasdeoessoribus 

regulas Nicaenas sua privilegiaserventur Ecclesiis 

(c. 6 Nic. conc. et c. Mos anliquus, dist. 6). » Quofl 

si privilegio vestrae legationis eum vobis contendilis 

fuit contra canonum statuta, 

prffisumere. » Item Gregorius 

nova vel inusitata praesentari, qui nec apud nos, nec apud vos ab ali- 

j) 

universis episoopis quo esl accu8atus,non ita papa Leo Anastasio insti- 

Numidis (ep. 75, 1. i et in caus. Nos, dist. 12) 

« Consuetudinem, qua; contra fidem nihil ueurpare 

tuit Thessalonicensi episcopo vicario suo, sed ut 

tantura de nomine electi ad notitiam ejus provin- 

dignoscitur immotam permanere concedimus, sive 

de primatibus constituendis, sive de casteris capi- 

tulis. » Item Leo quartus Lothario : « Quod justa 

ac sedula consuetudo [quod si ista consuetudo ac 

[a) Hoc etiam testatur epist. 73. 

[b) V. Ser. Hingmauro, al. Hincmaro, sed Hincmaro 

legitur in ipsius Nicolai prim. epist. 70, citatur 

etiam cap. 6, dist. 12. 

[c) Addilur dicta ep. 70, pro libitu semper erran- 

ciales referant sacerdotes (c. De persona, dist. 65), 

ipse autem nullis difficultatibus, nullis dilationibus 

justasfatigaretelectiones.QuantumenimHudivimus, 

persona nobiliter nata,competenter erudita («), boni 

tium. 

(rf) Daimbertus, cujus consecrationem impediebat 

hic Hugo ob causam relatam epist. 65. 

(e) Confer, looum epist. 59, in fine.

73 EPISTOLiE. — EPIST. LX. 74 

testimonii inter notos.uum in eoclesia suadi.icona- A. aocepto permanentibus contra quoeistaloquuntur. 

tiia fungereturotffcio.sine ulla disconantia gratui- Nunc vero quia ea illioita raaxime facit praesidentam 

habuit electionem. Sed si his xactionibus t;um prohibitio, licita quoque eorumdem pro sua 

modo cederet, diceretur munere linguae vel officii .Tstimatione remissio{n),videmus nullos aut pene 

suam comparasse consecrationem. Quod autem nullos hujusmodi transgressione damnatos, plu- 

scripsigti prcedictum electum investituram episooparimos autem vexatos, plurimas ecclesias spoliatas, 

tus de manu regis accepisse, nec relatum [est, plurima soandalaexorta, divisum regnura et sacer- 

ms. c.] nobis ab aliquo qui viderit, nec cognitum. dotium, sine quorum ooncordia res humanaB nec 

Quod tamen si factum esset, -cum hoc nullam vim incolumes esse possunt tutas (6). Videmus quo- 

sacraraentigeratin constituendoepiscopoveladmisque miseros episoopos et abbates.nec ruinis raorum 

sum vel omissura, quid fidei, quid sacrfe religioni nec murorum refioiendis velle vel posse vacare, 

solura ad hoo intentos, ut possint sibi aliquam linguam 

magniloquam amicam facere,rujus nundinis 

officiat, ignoramus, cum post canonicam electionem 

reges ipsos apostolica]auctoritate a concessione 

episoopatuum prohibitos minime videamus {ep.l04, 

etc. Gum longe, dist. 63). Legimus enim sanct® 

recnrdationis summos ponlifices aliquando apud 

reges pro electis ecclesiarura, ut eis ab ipsis regi • 

bus concederentur episcopatus ad quos electi erant, 

intercessisse(c. Realina 16, dist. 63) aliquorum, 

quiaconcessionesregum nondumoonsecuti fuerant. 

consecrationes distulisse (o. i4(/a

75 D. IVONIS CARN0T3NSIS EPISCOPI 76 

postmodutn potuerit quod[aLquo ms. c.] semel A. tiooe audemus.timeutes rei fieri spoasionis, quaiii 

cesait.oQuod si huic petitioni nostrse acquieveritis 

consecrato omni studio persuadebimus,ul primatum 

(a) Lugdunensis Ecclesioe recognoscat, vobis 

sicut primati suo deferat et omnem debitam revereutiam 

secundum traditiones Patrum exhibeat. 

Qui si acquiescerenoluerit nostrispersuasionibus, 

nos tamen ab his qua praeceperit apostolica sedcs 

[ in tribus vers. codd. Romana sedes], non recedemus. 

Si autem petitionibus nostris non acquieve- 

ritis.et aliquod sohisma inde fue^ît exortum contra 

votum nostrum,secure dicam,ne(]ue iniquitas mea, 

neque peccatum meum (Psal. ,i,vm), neque vos po- 

melropolitanee sedi fecimus. Cujus prajsides si 

non recte incedunt, videtur nobis secundum 

29 Dominicum prsceptura enorraitas eorum devitanda, 

pervicacia arguenda, non autem potestas 

cathedr8e(c(), quEe non sacris locis propter personaa 

hujus temporis,sedpropter sacralocapersonis con- 

ceditur, est evertenda. Cumergo metropolitana sedes 

ad prfesens abhocofficio suspensa sit,possemus 

nos pro sede metropolilana confratribus [cum 

fratribus, ms. c.] nostris, secundum consuetudines 

nostras,intradicBcesim hocsacramentum consecra- 

tionis implere,conflrmata per ministerium vestree 

teritis dicere vobis non fuisse praedictum.De c^tero legationis praetexatffi personae electione,quam aliter 

preedam a Puteacensihus in me ct in Carnotensem faoientes quara cum ea vel pro ea, vel non confir- 

ecclesiam factam (epist. 75, 111 112 et 204) jure t. mactes (e), videremur prffilatam nobis cathedram 

possem a vobis rcpetere, si reverentiam vestram in quodamnodo subvertere.Quod si aliquando contigit, 

jus vocare possem,qui ad sugg?stionem aBraulorum penuria catholicorum episcoporum vel aliqua alia 

meorum, prasdictos sacrilegos a me et a coepiscopis necessitate cogente aliquem episcopum.a compro- 

meis communione privatos,me nesciente, commuvincialibus non fuisse consecratumf/") ; non debent 

nioni reddidistis ac per hoc scelerum suorum impu- h83C exempla praejudicium facere legi communi 

nitate ad perpetranda majora sacrilegia relaxastis. 

Quorumutrum faciendum fuerit, vel post facium 

cognita veritatecorrigendum,judioetjustitiavestra, 

cum justa vincula non solvat nisivera pcenitentia. 

Si ad haec omnia respondere non licet, vel non pla- 

cel, ad haeo saltem duo ultima respondeat sanctitas 

vestra. Bene vale. 

EPISTOLA LXI. 

HuGoNi primx sedis episcopo RomameEcclesiae lega- 

to, Ivo, humilis Carnotensis Ecclesise minister, 

salutem et obseguium. 

Secundum mandatum vestrumgratanter etdevote 

vobis quacunquB ocoasione, ubicunque [ubique 

ms, c.]opporlune fieri posset, occurreremus, sed de 

terra nostraexire vel in eauidem rediresine magno 

periculo non possumus,propter quosdam sceleratos 

viarura nostrarum observatores quos pro pace vio- 

lata et caeteris enormitatibus suis Satan» tradidi- 

mus(&).Pr8eter hoc secundum consuetudinem Eccle- 

siae nostr8B,synodum (f) vii Kal. Novemb. celebrare 

debemus, in qua de negotiis eoclesiastiois el pace 

lotius patrise multa nobis Iractanda sunt,quae sine 

vel generali consuetudini.Licet eaim prudentia ve- 

stra velit et debeat ministerium suum honorare((/), 

reminisci tamendebet,quiaoum Petrus Paulo esse; 

pr£elatus,dederunt tamen sibi invicem dexteras so- 

cietatis (i)i/ra epist. 234), ut alter in gentibus, al. 

ter in circumcisione prKdicaret Evangelium {Gal. 

ii). Attendat ergo discretio vestra,utrum quod ita 

fieri liceat, et si liceat, utrum expediat, ne forte 

odisse et detrectare incipiant jugum vestrum,quos 

vultis habere subjectosdum hoc exemplo'suo sein- 

C tellexerint jureesse privandos.Quanta autem fir- 

mitate singulis Ecclesiis sua jura servanda demonstrat 

Stephanus quintus papa ita scribens Walberto 

patriarcha?(/i);«Miramur prudentiam vebtram 

[al. tuam, ita ms. c.] Cumensi Eoclesiaj denegare 

consecrare pastorem, eum te etiam [jam, ms. c,]a.d 

hoc provocatum noveris apostolica exhortatione. 

Nunc vero iterato tibi scribimus, nolentes alicujus 

Ecclesiae privilegium infringere,Iicet apostolica prierogativapossumus 

dequalibet Ecclesiaolericum ordinare. 

ii Cum ergo prteeipua virtus sit viri illus- 

preesentia nostra vel non tractarentur, vel tractata 

Parcere suhjectis et debellare superbos 

uon terminarentur.Verum de eo quod consecratio- 

nem Nivernensis eleoti ad nostram dicBcesim perti- 

(VmGiL., VI Mneid.). 

nentem, Aagustini [al. Augustiduni, ila ms. c.] D cavendum est vestrae solertiae ne glorientur adver- 

facere diposuistis, simpliciter dico paternitati ve- sus nos,reoalcitrantes adversus vos, tanquam plus 

strae, q uia nec dispositionem vestram reprehendimus, 

quoniam reverentiaj vestraj deferimus, nec 

tamen approbamus,quia neo ex auctoritate,nec ex 

consuetudine ordinem hujus consecrationi habemu8,necinconsuetudinemduceresinemultadelibe- 

(a) Hujus mentio supra,et epist. 50 et 54 et 136. 

(A) Confer epist. 211. 

(c)De synodis singulis annis celebrandis Gratian. 

Decrec. parte i, dist. 18. 

(d) Idem locus, epist. 226. 

{e) Confirmanies deest in mss. 

tris. 

profuerit eis sua repugnantia quam nobis obedien- 

tibus nostra obedientia. Sed non est opus ut nos 

mullum in dicendo laboremus.quia nihil ultra terminos 

Patrum vestram moderationem usurpare ar- 

bitramur. Valete. 

(/) Vide Gratianum sub dist. 64 et 65. 

{g) Al. honorificare \ quo verboutitur, epist. 142 

et 156. Ita ms. c. 

(ft) Quidam, Gualberto, latius exstat in c.Nunc ve- 

ro, caus. 9, q. 3.

77 EPISTOL^. — EPI8T. LXIII. 78 

EPISTOLA LXIL 

Ivo, Dei gratia Camotensis Ecclesise minister, San- 

OTiONi [aL Sancioni, ita ms. c.]confralri etcoepi- 

copo [forte Aurelianensi , ex epist. 53), salutem et 

seroitiiim. 

Pacem quam feci cum ArJelecia Puteacensis ca- 

stri doraina, super quam admiramini, non ita feoi 

ut aliquid vestri juris usurparem. Sed omnequod 

ad vestrum jus pertinet,patenter exoiperem. Meam 

enim tantum injuriam remisi non vestram, et hoc 

postulavi a fraternitate vestra,ut pro prKterilis in- 

juriis meis supra prffidictam feminam nuliam exerccretis 

vindictam.Ad quam rcm magna rx parte me 

compulit timor vester.Signiflcastis enim mihi lilte- balteos ac liaras in gloriam et ad decorem, vestiesque 

ris vestris multa incommoda imminere vobis et Ec- his omnibus Aaron fnitrem tuum,et/ilios ejuscumeo, 

clesioB vestrfe, si differrem pacem cum ea facere. et cunctorum consecrabis manus, consecrabisque cos 

Unde inventa occasione volui tam vestris quam " ut sacerdotio fungantur tnifii [Exod. xxviii). Et in 

meis commodis providere. Si ergo restant aiiqua; 

injuriffi ad propriam parochiam pertinentes, ne vi- 

dear vobisesse importunus, proutvobisplacueritet 

ratio permiserit eas exposlulate. De cleriois autem 

vel monachis Puteacensibus,qui contrainterdictum 

vftstrum missas celebraverunt,mortuos sepeJierunt 

chrisma aliunde acceperunt,hocvobis respondeo et 

consulo, ut si graliam Lugdunensis archiepiscopi 

pleniterhabetis,cujusconsensuinterdictumvestrum 

praadicti Puteacenses cassatum fuisse dicunt, plenam 

secundum rigorem canonicum [al. canonum] 

super ejusmodi [hujusmodi ms. c.] transgressores 

vindictam exerceatis, ut et istos et alios ab hujus 

[hujusmodi ms.c.] inobedientia compescatis,secun- 

A 

el salubriter accipientibus ministrare. Quorum fa- 

tuitas raultipliciter iraprobari potest, partira ratio- 

npjpartim divinorum operum attestatione,postremo 

sanotorura Patrura irrefragabili auctoritate. Primo 

namque si d quibuscunque personis divina sacramenta 

conflcif-t tractari possent,ex abundanti con- 

stitutus esset in Ecclesia ordo sacerdotalis et leviticus 

quod impium ; 

est aliquem arbitrari,cum hunc 

ulruraque ordinem et vetus lex,primo, Dominojubente,sub 

figura constituerit,et evangelica vel apo- 

stolica doctrina postmodum in veritate consecraverit. 

Unde in Exodo Dominus ita loquitur ad Moy- 

sera ; Por?-o fdiis Aaron tunicas lineas parabis, et 

consequentibuB : Hoc oleum unctionis sanctum erit 

mihi, et juxta compositionem ejus non facietis aliud 

(Exod. xxx). Et ilem : Sanclum sanctorum erit in 

thymiama, lamen compositionem non [acietis. Qui- 

cunque homo fecerit simile, perihit de populis [al de 

filiis] suis (ibid. ^.Unde legitur in Levitico quod Na- 

dab et Abiu,f]lii Aaron,cum acceptis thuribulis po- 

suissent ignem,et incensum desuper offerentes coram 

Doraino ignem alienura.quod eis 30 non erat 

praeceptum, egressus est ignis a Domino et devoravit 

eos (Lev. x). Quid est autera ignem alienumsa- 

criflcio opponere,nisi sacerdotii opus sine legitima 

ordinatione ex sui spiritus preesumptione usurpare? 

Habemus quoquo in Levitico, quia completis a sa- 

dumillud Apostoli : 1« promptu habenles ulcisci om- C cerdote summo Aaron hostiis pro peocato et holo- 

nem inobedientiam (11 Cor. x). Alioquin, levius erit 

oa supportare. qu8e non licet ad plenum vindicare. 

De Gervasio (epist. 261 et 266) quoque non debet 

vestra fraternitas mirari vel indignari,quod eum ad 

communionem in pasehali curia suscepi.Pro regia 

enim honoriflcentia hoc feci, fretus auctoritate le- 

gis, in qua legitur : « Siquos (a) culpatorum regia 

potestas aut in gratiara benignitatis receperit, aut 

mensae suae partieipes effecerit,hos etiam sacerdotum 

et populorum conventus suscipere in ecclesia- 

stica coramunione debebit,ut quod principalis pie- 

tas recipit [vel receperit c.],nec a sacerdotibus Dei 

alienum [al. extraneum] habeatur. » Vale. 

EPISTOLA LXIII. 

caustis et paciflcis, egressus ignis a Doraino devo- 

ravit halocaustumetadipes quajerant superaltare 

(Lcv. ix). Unde e contrario in libro Numeri legitur 

quod cum Datan, Core et Abiron, sacerdotium sibi 

usurpare volentes,irnpositoigne thuribulis,thymiama 

superposuissent, non ihymiama divinus ignis 

adolevit, sed absorptis prinoipibus a terra complicem 

nGultiludinemsimiliterthuriflcantemmaterialis 

ignis assumpsit (iVi


ad haec offerenda vel ministranda ordinatos non A. «d femorulia (feminalia, ms. c.) et utentur eis Aasine 

ornamentis mystioisadhoo officiumsanctifioa ron et filii ejus, quando appropinquant ad aliare, ut 

tis.de quorum omnium sanctifioatione siohabemus ministrent ia sanctuario, ne iniquitatis rei morian- 

in Levitioo : Tulit Moijses itnclionis nleum quo linivit 

Labernaculum cum omnisuppellectiti sua.Cumque san- 

ctificans aspersissef aliare septem vicibus, unxii illud 

et omnia vasa ejus, labrumque cum basi sua , quod 

fundens super caput Aaron unxileum el consecravil, 

filiosque ejus oblafos vestivit lineis tunicis, et cinxit 

balleos {a.i. balteo), imposuitque tnitras, ut jusserat 

Dominus [Leu. viii). Et post pauoa ; Assumensque 

unguentum etsanguinem qui erat super altare,asper- 

sit super Aaron et super vestimenla ejus, et super fi- 

lios ejus ac vesles eorum, et sancliftcavit iyi vestitu 

suo. Completa autem sanctiflcalione dixit Moyses ad 

Aaron : Accede ad allare, et immoda pro peccato tuo. 

Offer holocaustum el deprecare pro te el pro populo. 

Statimque Aaron immolavit vitulum pro peccato suo, 

cujus sanguinem obtulerunt ei filii ejus [Lev. ix). In 

quibus attendendum est quia primum sacratur tabernaoulum,altare 

et vasa.saoerdotes et indumenta 

sacerdotalia, dehinc jubetur ut accedant ad altare 

saorificaturi, et pro suis populique pecoatis Dominum 

deprecaturi, ut intelligat populus Christianus, 

quia si, in his saorifloiis quae tantum fiebant ad 

emundationem carnis, cum tanta reverentia, iste 

ritus ministrorum et ministeriorum erat observan- 

dus, quanto magis in consecratione Dominici oorporis 

et sauguinis, in quibus consistit emundatio 

oarnis et spiritus, non statim ad mystioas benedi- 

tur (Exod. xxviii). De castero si ad paginas veniamus 

evangelicKS, legimus Salvatorem non laicis 

personis, sed solis discipulis suis sacramenla sui 

corporis et sanguinis commisisse celebranda. Qui 

etiam cum sacerdolium vetus transferre vellet in 

novum, preecepit eisdem discipulis ut sibi Pascha 

pararent in ccenaculo,ubi ipse manifeste novo fun- 

ctus sacerdotio eos hujus sacerdotii constituitsuo- 

cessores, post ministratam Euoharistiam ita iilis 

prcecipiens : Hoc facite in meani commemoration.em 

(Marc. XIV ; Luc. xxii). Quid est quod Salvator primum 

in coenaculo voluit hoc sacramentum celebrari,nisi 

quiaccenaculum celsior est habitatio domus, 

" sicut sacerdotium celsior est in Ecclesia gradus .' 

Cum ergo faota Domini, et facta sint in aperto, et 

adiud loquantur in occulto, quid voluit Dominus 

hac [at hujus] loci positione signari, nisi ut nemo 

attrectare prasumat hoo mysterium [ita v.c.antea, 

ministerium],nisi prius pervenerit ad sacerdotium? 

Hinc et Apostolusad Hebraeos ; 

Nec quisquam sumil 

sibi konorem, sed qui vocatur a Deo ianquam Aaron 

(Hehr. V. Hoc offioium ab apostolis, Oceteris pre- 

sbyteris per suocessionem esse relictum testatur 

Hieronymusinepistolaad Heliodorum monachum ; 

« Absit ut de eis sinistrum quidquam loquar, qui 

apostolioo gradui suooedentes [in uno additur, sa- 

oerdotes], oorpus Christi sacro ore confieiunt, per 

ctiones etobseorationes,quibusillaconsecratio per- quos nos etiam Christiani sumus,qui habent claves 

ficitur, quilibet est admittendus.nisi primum fuerit C regni coelorum. » Quod autem non soium [al. non 

in ordine sacerdotali consecratus, et omnium congruentium 

s upelleotiiium, et omnium ciroumstanlium 

ministeriorum plenitudine subornatus. Quod 

vero alius quam sacerdos ad consecrandum acce- 

dere non debeat, legitur in libro Numeri dioente 

Domino ad Aaron : Tu et filii tui, cuslodite sacerdo 

tium vestrum ; el omnia qum ad cultum altaris perli- 

nent, et intra velum sunl, per sacerdotes admintstra- 

buntur. Si quis externus [al. extraneus] accesserit,oc- 

cidetur (Num. xviii). Quid Aaron nisi summos sa- 

cerdotes,quid filii ejus nisi minores signifioant sa- 

cerdotes? qui accipientes a summis sacerdolibus 

manus impositionem, tanquam per paternam suc- 

cessionem, promoventur ad saoerdotalem benedi- 

solis] solemnibus verbisdivina contenta sint saora- 

menta, testatur idem Hieronymus in explanatione 

super Sophoniam his verbis (c. 3 in Sophon., et in 

can. Sacerdoles, c. 1, q. 1) : « Sacerdotes qui Eucharitiae 

serviunt, et sanguinem Domini populis 

ejus dividunt, impie agunt in legem Chisti, putantes 

eucharistiam iraprecantis faoere verba non 

vitam, et necessariam esse tantum solemnem ora- 

tionem, et non sacerdotum merita, de quibusdici- 

tur : Et sacerdos in quacunque fueril macula, non 

accedet offerre oblationes Domino (Lev. xxi) » Huio 

sententiae consonat Pater Auguslinus.quod benedi- 

cere non possit quis, nisi fuerit ordinatus, ita di- 

oens in quaestionibus Veteris 31 Testamenti (c. Di- 

tionem; qui ea qua;intra velum sunt administrant, D ctum 95, caus. 1, q. 1) : « Dictum est a Domino in 

Numeris ad Aaron : Vos ponite nomen meuni supcr 

dum corpus et sanguinem Domini,qu» intusaliud 

sunt, aliud foris apparent, mystica benedictione 

conseorant, et fidelibus popnlis salubriter admini- 

strant.Quid est aulem externus nisi in presbyterali 

offloio non oonseoratus ? qui autem saoramenta Do- 

minlca simulare prassumit, juste occiditur, quia a 

corpore justorum sua prffisumptione praeciditur. 

Quod vero non sine saoris vestibus ministrare de- 

beant, legitur in Exodo : Cum enira Oominus ad 

Moysem loquens vestes saoerdotales enumerasset, 

addidit : Facies et feminalia [al. et femoralia] linea, 

ul operiant carnem turpiiudinis sux a renibus usque 

filios Israel. Ego Dominus benedicam eos (Num. vi), 

ut gratiam [gratiarum, ms.c.] traditio per ministerium 

ordinati transfundat [transfundatur, ms. c.] 

hominibus. Quanta autem dignitas sit sacerdotalis 

ordinis, hinc advertamus.Dictura est autem de nc- 

quissimo Caipha interfectore Salvatoris,inter caeto- 

ra : Hoc autem a semetipso non dixit, sed cum essct 

princeps saco-dotum anni illius prophetavit (Joan.xi). 

Per quod ostenditur Spiritum sanotum gratiarum 

non personam sequi digni ut indigni, sed ordinem 

traditionis,aut quamvis aliquis boni meriti sit,non

81 EPISTOLiE. — EPIST. LXVI. 82 

famen poasil benpdicero nisi fuerit ordinatus,ut of- A. Parisiensis episcopus ad vos proflcisceretur, jam 

ficium ministerii exhibeat. Dei autem esteffectiim 

tribuere benerJiotionis. » Ex his igitur claret, quia 

diviiiorum plenitudo sacramenforurc non in solis 

constat mysticis orationibus [ordinationibus ms. c.] 

et solemnibus verbis, sed etiam his quae supra taxa- 

fermeoompleveratiter octo dieruin,quandononduni 

audierara eum ad vos esse venturuin. Quo tamen 

audito, per quemdam servienfem suum, misi post 

euni litteras istas quibus commendo eum paternilati 

vestrse, utpote apud nos enutritum et erudita 

sunt indiget [in septem, v. c. indigent, ms. c.] 

supplementis. Qui enim dedit preeceptum, ut nrditum, 

et quantura videbatur in annis adolesoentiaj 

sucB innooenter et sine querela conversalum. Pro 

nate flerent, negaviteffectum veritatisquce in sacra- eo ifaque quia ex indulgentia vesfrapasforalem sumentis 

intelligitur his qui traditum ordinem pnescepit soUicitudinem, supplicamus palernitati vetermitterent.Unde 

apostoli qui potestatem acccpestrceuteum materna pietatecoIligafis,paternagrarant 

super omnia dEemonia, cum quemdam Junativifate corrigatis, quatenus ex disoiplina vestra corcum 

solo verbo sanare voluissent,et non valuissent, reotior,ex gravitate vestra nobis reddatur gravior, 

cun admiratione ad Dominum revertenfes didice- videlioet ut studium venandi(6;,ef alia juvenilia deruntse 

praitermisissequoedam neceesaria, sinequisideria in se comprimat, sfudiosius solito orationi 

bus perfici non poterat illius lunatici cura.Ail. enim : p et lectioni incumbat.Praiterea summopere rogamus 

Hoc (jenus dxmonionmL non ejiciiur nisi in oratione excellentiam vestrara, uteum munilum apostoliois 

et jcjunio (Mullh. xvn; Marc. ix). Si ergo hi qui po- litteris remittatis contra Latiniacensem abbatem et 

testatem acceperant, in quod intendebant praeter- monachos ejus, qui nescio qua nova libertate suos 

raisso ordine implere non potuerunt, quid mysti- excessus tuentur, et subjectionem Parisiensi Ecclecum, 

quid divinum facerepoterunt, qui nullam posia; debitam et hactenus exhibitam, contra canonitestafem 

tractandorum divinorum mysleriorum accam inslifutionem de oervice sua excutere moliunceperunt 

? Sufficiant fibi inferim ista, charissime, tur. Haa autem personaj hujusmodi sunt, quibus 

quia oum his quae a nobis dicta sunt multa legendo magis neoessaria est subjectio quam libertas, qui 

reperiet tua diligentia, quibus faoile propulsabitur libertafe in ocoasionera carnis abutuntur, quibus si 

talium vaniloquorum nulla ratione vel auctoritate decem millia paidagogorum in Christo ad cuatodiam 

fulta insipientia. Averfat autem Deus hunc errn- deputarentur, vix taraen sio regularis continentiae 

rem ab Ecclesia sua,qui eam mundavitsibi lavacro legibus ligarenfur(c). Sicut ergo decet discretionpm 

aqux in verbo, ut eam haberet sponsam sine ma- raoderationis apostolics, ita rem infer utruraque 

cula et ruga [Ephes.-v.) Vale. 

temperate [temperare, ms. c.], ut nec Parisiensis 

EPISTOLA LXIV (a). 

Eoolesia suo jure minuatur, nec Latiniacense rao- 

Ivo, Dei gratia Carnotensis Ecclesiss minister, Joan- G nasteriura aliquod gravamen a Parisiensi Ecclesia 

Ni Aurelianensium electo, salutem. 

indebite patiatur.De Senonensielecto(rf), cujus con- 

De duobus illis clericis, Roberto videlicet et Vul- secratio a legato vestro Lugdunensi archiepiscopo 

Srino [o/. Wilelmo], super quibus nos consuluislis, ob hoc impeditur, quia ei jure primatus sui, ante 

quorum alfer alterius archidiaconum dicifur inva- consecrationem suam obedientiam non profltetur, 

sisse, duabusde causis oertam non possuraus dare quid nobis agendra sit rescribat vestra paternitas. 

vobiasentenliam.Primoquiamagnum nobis arietem Cum enim nulla aliquo accusante alia causapraeten- 

opponitis,Lugdunensisvidelicelarchiepiscopi insti deretur,propter quam ejus consecrafio differretur, 

tutum, oui obviando nec volumus,nec debemus ali- eo tamen juhente propfer reverentiam vestram maoui 

dare consilium. Postremo quia justusmediator nus ab ejus oonsecratione centinuimus (uzrfeepist. 

non est, qui altero litigante et alfero absente super 60),cum de professione a metropolitanis primatibus 

re indiscussa certam vult determinare senfentiam. facienda, nihil legamus oonsuefudiije firraatum, vel 

Si autem aliquando in audentia nostra et aliorum legibusinsfitutum, ultraquas metas nihil conoes- 

ad quos id pertinet^haec controversia ventilata fuerit sum esse primatibustesfatur papa Nicolaus ita scri- 

auditis utrumquerationiouibus, quod ratio persuabens(«), inferalia, RadulfoBifuricensi archiepisco- 

serit et lex dictaverit, libenter proferemus. Vale. 

EPISTOLA LXV. 

Domno et Palri suo Urbano summo pontifici [quid, 

cod. domino], Ivo filius [suus, ms. c.], saltem et 

obseguium. 

Postquam discessi a facie vestra; beatifudinis, 

multis hinc [et] inde ooncurrentibus oausis non fuit 

mihi facultas ad vos redeundi, nec per nunfium 

meum vestram celsitudinem salutandi. Cum enim 

(a) Heec epistola in ms. cod. est 67. 

[bj Venatio clericis interdicta c. Esau cum seq., 

distmct. 86, et c. 1 De Cler. venat. 

[e) Latiniacences monaohi inoontinentis vitai. 

Q 

po : « Primafes vel patriarohas nihil privilegii ha- 

bere pra; csteris episcopis nisi quantum sacri canones 

concedunt, et prisca oonsuetudo illis antiqui- 

tus oontulif, deiinimus [v. c. diffinimus]. » De pace 

sanctffi Romana3 Ecclesi£e et vestra prosperifate,det 

nobisDorainus audire quod [al. qnsi; itams. c.] 

optamus. Valete. 

32 EPISTOLA LXVI. 

HuGON , Lugdunensis Ecclesiss primae sedi.f episcopo, 

(d) Daimbertum intellige ex collatione epist. 59, 

60 et 67. 

(e)-Cilaf epist. 83, refertur c. Conqueslus caus, 9, 

q. 3.


Romanse Ecdesise legalo, Ivo humilis Carnolensis A gilantusque ad fructuosae arboris insertionem;quod 

Ecclesiae minister, salulcm el servitium. 

in boc negotio manifestum est. Non enim Turonen- 

Quia decorem doinus Dei vos hactenus dilexisse sis archiepiscopus ideo laboravit,ut Sanctio [quidam 

intelleximus, postdomnum papam superomnes ec- 

clesiasticas personas speciali amore vos dileximus, 

et famam vestrara ab aliquo lacerari squo animo 

ferrenon potuinius.Eumdem itaque zelum in vobis 

neo frigere nec tepere Kstiniantes, miseriam Aure- 

lianensisEccleîiaanteooulos vestros pouimuslepist. 

67) ; quara filii alieni sua quajrentes strangulant 

et devorant. De qua cum manu vestra avulsa es- 

set arbor infructuosa, nunc inseritur pestifera.Tu- 

ronensis enim arohiepiscopus prsdictae Ecclesice 

pasdagogus el incubus, in Natale Domini, regi con- 

tra interdictum vestrum coronam imponens (spist. 

veU. codd. el ep. 54 Sancio] deponeretur, quatenus 

eo melior eidem Ecjlesiae prffificeretur, sed hujusmodi 

qui ei per omniafamularetur. Iste etenimju- 

venis qui regejubente, et Turonensi archiepiscopo 

impingente praBdictae Ecclesiae est intrusus, ita est 

sub Turonensi archiepiscopo,sicut puer sub pasda- 

gogo, ut nec stans sedere, nec sedens audeat sur- 

gere, uisi eo jubente,aut innuente,utpote qui se ei 

ad turpes usus dicitur subdidisse. Ad ultimum,cum 

multa nefaria et turpissima dici verissime possent, 

qua2 deflcientibus testibus veritatis pro humana 

infirmitate probari forsitan non possent,hocad re- 

67 in fine), hac arte a rege obtinuit, ut Joannes qui » pulsionem prsedicti adolescentis sulficit quod perper 

Joannem defunctumepiscopum mullis submur- sona ignominiosa est per vicinas Ecclesias turpimurantibusetmalesentientibusfactus 

est archidiater diffaniata. Hic itaque per iitteras regis et capiconus, 

eidem Ecclesiae praeficeretur episcopus. De luli mihiest oblatus suo tempore ordinandus in pre- 

hoc enim rex Francorum non secreto, sed publice sbyterum, postmodum consecrandus in episcopum. 

mihi testatus est,quod prfedicti Joannis succubus Ejus autem eleciio nec adhuc a me est improbata, 

fuerit.Et hoc ita fama per Aurelianensem episcopatum 

et vicinas urbes publicavit, ut a concanonicis 

suis famosae cujusdsm conoubinffi Flora(a) agDomen 

acceperit. Hoc quod dico clerus approbarel, hoc po- 

pulas acclamaret, nisi metu regis comprimerentur, 

vel in insidiis Turonensis archiepiscopiterrerentur, 

vel approbata, sed nec aliquando approbanda, nisi 

domni papae vel veslra me ad hoc pertrahat obedientia. 

Scio enim Ecclesiae Dei non tantum hoc 

esse ignominiosum, sed etiam perniciosum. Rogo 

itaque paternitatem vestram, ut in hac rausa vigi- 

lantissime honestati et auotoritati vestrae consula- 

qui clericos sibi adversantes clandestinis delationitis, et Ecclesiae Dei provideatis, ne in manibus ejus 

buscurias tradi facit (izc epist. 5), aut in exilliuni committatur salus aliena, qui nunquam adhuc de- 

peliendos, aut bonis suis spoliandos. Hic enim cum liberavit de salute sua. Per portitorem itaque prae- 

duosepiscopatus (/;) habere non possit,Aurelianen senlium mihi rescribite quid me velitis super hoc 

sem Ecclesiam, quam non potest retinere per pro- C negotio facere, ut quod responsurus sum resônpriam,per3ubmissam 

vultpossiderepersonam,utin deam Aurelianensibus ex vestra auctoritate. Ipsi 

ea possit quos voluerit humiliarc, quos voluerit su- tamen quidquid respondeam.devestrabenevolentia 

blimare. Cui non sutficiL,quod in Ecclesia, in qua ir- plusjusto praesumentes vanizando [vanizando, sic 

repsit contra canonicas et aposlolicas sanctiones, (>mn. lih.] dicunt, quodjuxta petitionem Turonensis 

toleratur,nisi ei liceat Ecolesiam Dei quibus libuerit 

procis prostituere, oculos videntium etiam medicorum 

vaniloquiorun suorum fumo promissionum 

suarura nebulis intenebrare, ut quse audiunt de co 

non audiant, quae vident non videant, et qu» certa 

sunttanquam ignotasustioeant. Sioenim de seipso 

dicere solet « se non indigere bonis clericis vel canonibus 

cum haec omnia prassto sint ei in marsupio 

suo. » Nec mirum, cui quod libet licet, et quod licet 

impune facit, ut multi inde scandalizati altius ge- 

archiepiscopi eum consecrabitis, vel consecrari fa- 

cietis(/^). Quidquid autem vos faciatis, ego liberavi 

animam meam. Multi enim Aurelianenses ad ha;c 

quae dixi mihi darent testimonium, nisi tirnerent 

carcerem vel exsilium. Et ne rae ista uliqua occa- 

sione confinxisse credatis, unam cantilenam de 

multis (e) raefrice et musice de eo composifam ex 

persona cuncuborum suorum vobis misi quam per 

urbos nostras in compitis et plateis siniiles illi 

adolescentes cantitant, quam et ipse cum cisdem 

nent, dicentes magis impefrare desideria sua apud D concubis suis saepe cantativit, et ab illis cantitari 

judices ecolesiasticos, zelantes iniquitatem quam 

sequentes bonitutem (c). Veritas mihi testis est me 

non istadicere tanquam adversus istos bomines aliqua 

sit mihi privata controversia. Sed tabescere me 

facit zelus meus, cum videat in raesse Dei vepres 

et spinas bonum semen suffocare, nullamque aut 

pene nullam eradicantem manum. Et si aliquando 

Bunt qui perGciant malae arboris ruinam,non pervi- 

(a) Hujus Florae meminit etiam dicta ep. 67. 

(6) Bigamiam Eoolesiae vocat epist. 153. 

(c) Idem loous supra epist 12 

((i) la hanc rem ipse Hugo littetas innitatorias 

audivit. Praeterea sciat vestra sollicitudo [al. sciat 

vestra solertia], quia cum abbas Burguliensis 

[sic V. c. antea Gurguliensis] oie patulo, manibus 

apertis cum multa securitate ad curiara in Na- 

tale venisset ad accipiendum cpiscopatura, sicut 

ei illa pr«dicta regina (O proraiserat; quia animadversi 

sunt plures et pleniores sacouli nuramorum 

latere in apothecis amicorum istius quam 

scripserat, ut indicat Ivo epist. 67. 

(e) Horum etiam mentio flt in epist. 6 . 

(/jSoIetillius nomenreticer6;confer locura ep. 68.

apud abbatem, ille est admissus, iste est ex- 

clusus. Et cum abbas quereretur apud regem [al. 

adversus regem], quaresiceum delusisset, respon- 

dit : i< Suslinete interim donec de isto faciam pro- 

ficuum meum.postea qurerite ut iste deponatur, et 

tunc faciam voluntalem veslram. » Summaitaque 

ha;c est verborum meorum. Rogo, moneo, uthuic 

electioni nunquam assensum prsebeatis, nedomum 

Dei publicum prosLibulum et spoluncam latronum 

faciatis.Postremo rogo,quia semel ab Aurelianensi- 

bus deceptus sum, si quid mihi de eo scribere vo- 

lueritis, per talem nuntium oui credere possim, 

transmittatis. Et quia turpitudo non potest nisi 

verbis suis exponi, irreligiosis verbis pro religione 

tamen assumptis veniam, postulo. Valete. 

33 EPISTOLA LXVII. 

Urbano summo pontifici,\\o,m'inimus sanctitaiis suse 

filius, misericordiani et judicium. 

Audivi duloedinem vestram in me amaricatam, 

serenitatem vestram adversum me turbatam ; audivi, 

et conturbatus est venter, meus, et ossa mea 

conturbata sunt {Psal. vi). Et diligenter consului 

memoriaiu [unus corf.,animamjmeam quid dixerim, 

quid fecerim,unde mansuetudinem vestram exaspe- 

raverim.Nec occurrit mihi, nisi quod dixerunt quidam 

mihi quasdam litteras raecomposuisse adversus 

Romanam disceplantes Ecclesiam,quas miseram 

legalo vestro Lugdunensi archiepiscopo, pro causa 

Senonensis electi. Sed cum has apud me reperiens 

diligenterperlegissem(a),mulla ibi pro RomanaEc- 

clesia,nihil contra Romanam Ecclesiam in bis scriptum 

intellexi, nisi quis forte ad voluntatem scri- 

ptoris non accedens.et unam faciem castorum eloquiorum 

non attendens (.szc in tit. epist.222), dicat, 

quod absit I authentica scripta sibi invicem adversari, 

et auctoritatem auctoritate impugnari ; cum 

multa dissonaibi legantur, nisi suo modo intelli- 

gantur,et ad sententiamscriptonisaccommodentur. 

In his eniin litteris,sicut mihi testis est conscientia 

mea, et ipsarum tenor litterarum, nihil aliud in- 

lendi, nisi quod propter crebras inveotiones ac 

murmurationes (6) adversus Romanam Ecclesiam, 

quibus quotidie tinniunt aures meae,per domnum 

archiepiscopum Lugdunensem, cui consilia vestra 

commiltitis sollicitudinem vestram volui esse pra3munitam, 

quatenus cum vicariis vestris sic vestra 

decreta libraretis, ut Ecclesia non gravaretur, et 

eorumdem transgressor sua sententia multatus, 

aliis se corrigendi exemplum praeberetur, et fama 

vestra illibata servaretur. Hic simplex (Ita ep. 189) 

oculua totum defendit corpus illarum litterarum. 

Sed quiadomno Lugdunensi archiepiscopo qusedam 

ibi verba adver3a,secus [adversadum durius,ms.c.] 

quam vellet sonuerunt,maxime de primatu Lugdu- 

nensi, postposita conlemplatione scriptoris, [ulias 

(a) Intelligit epist. 60 ad Hugonem Lugd. arch. 

(fc) De his Gallorum conquestionibus agit epist. 

87, 89 et 109. 

(c) De hia conqueritur epist. 35. 

EPISTOL^. — EPIST. LXVII. 

A 

/i^sr. postposita intentioneacriploris ; itams. c.]e6cundum 

quodtunc affectus fuit.participem vossuae 

amaritudinis fieri voluit.Liceat cuique dicere quod 

sentit. Ego de me sentio, quod non est aliqua per- 

sona transmontana, qua3 pro lidelitate vestra, pro 

assertione prfficeptoruiu veitroium tot contumelias 

pertuleritjtot injurias acceperit.Sed quia illa verba 

quacunque occasioneanimum veslrum exacerbave- 

rint,nun est meum adversuni vos intrare in judicium.Malo 

enim [omni, ms. c.] episcopatui renunliarequamiram 

vestramjuste vel injuste sustinere. 

Haec satisfactio si placuerit [placet, ms. c.] vestrs 

paternitati, placet et meae parvitati. Hanc si placet, 

acoipite ; si plus placet, plus addite. Si desisto ve- 

ster esse servus, non desistam vester esse fllius, et 

•p sicut expertus sum ante episcopatum, plus potero 

prodesse in Ecclesia Dei exemplo privatus quam 

verbo praelatus.Gralissimum enim mihi est nudum 

nudam Christi crucem portare,ut in illo uberrimo et 

amplissimo prasdio contendam.in quo[MnMS cod., et 

in illo ub. et amp. praedio esse contentum in quo] 

amor paupertatis copiosos, amor divitiarum facit 

aerumnosos. Ecce jam hoc transacto septennio, vineam 

mihi comrnissara pro posse meo excolui, 

stercora etiam circumposui ; fructum autem quem 

quKrebam, non inveni. Detur ergo mihi libertas 

octavo anno ut hoc principium verae [vere] octavs 

aggrediar.utpossim mihisabbatizare,dulcesfructu3 

contemplationis carpere,eloclavs illiusgaudiapraalibare. 

Quod si vestra permissione id modo non 

facio, necessitate lamen me oportebit id facerepro- 

C pter renovatas in me veteri de causa regisinimicitias 

(epist. 67 et 141), et propter parochianos meos 

contemptores verbi Dei, qui proni sunt solis terre- 

nis inhiare, nunquam autem parati sursum cor 

levare ; 

qui neque propter timorem Dei,neque pro- 

pter ruborem temporalis excommunicationis.sacri- 

legiaquae perpetrant in Ecclesiis, volunt dimitlere, 

necjustitiam Dei recognoscere.Perportitorem ergo 

praesentium quod vobis placet mihi rescribite,et si 

petitioni meae acquiescitis,in vcstra manu me reti- 

nele,ne possint me pseudoepiscopi(c) pro libitu suo 

fatigare.De caetero quidquid deme Jiat, obsecro vos 

per charitatem Christi, ut si Turoncnsis archiepi- 

scopusvel aliquis Aurelianensis clericus pro ele- 

ctione pueri sui ad vos venerit, non eiaurem prie- 

j) beatis (d).Cujus dotes ut vobis breviter amplectar, 

persona est ignominiosa, et de inhonestafamiliari- 

tate Turonensis archiepiscopi,et fratrisejus defuncti,multorumque 

aliorum inhoneste viventium,per 

urbes Franoiae turpissime diffamata. Quidara enim 

concubii [concubi] sui (e) appellantes eum Floram, 

multas rythmicas cantileiias de eo composuerunt, 

quae a foedis adolescentibus, sicut nostis miseriam 

terrae illius,per urbes Francifein plateis et compi- 

(d) Hujus epistolae meminit epist. 68. 

(«) Horom etiam mentio flt epist. 66.Floraautem 

tunc temporis erat famosa concubina, ut ait dicta 

epist. 66.

87 B. IVONIS CARN0TENSI8 EPISCOPI 

tis cantitantur,quas et ipse [aliquando] cantitare.et A. vide epist.240)crudelis est.Ocoidit enina proximum 

coram se cantitari nonerubuit.Harum unamdomno quantum in se est. Potestas autem episcopalis in 

Lugdunensiin leslimoniummisi,quam ouidameam aedificationem debet esse non in destructionem. Et 

cantitantiviolenterabstuli.Providendo itaquevestrfe cum secundum Apostolumquorumdam peccatamanifesta 

sunt praecedentia ad judicium quorumdam 

honestati et Ecclesiae utiliiati, nunquam eum consecrari 

permittatis, ne Ecclesiam Dei prostibulum 

publicum et speluncam latronum taciatis. Sciatis 

etiam quia Turonensis arohiepiscopus contrainterdictum 

(epist. 66)legati vestri in Natale Doraini re- 

gi coronam imposuit,et utiste episoopus fieret,hac 

mercede [at., hanc mercedem] promeruit. Et ut 

sciatis puerilemfuisseelectionem.quidam etiamde 

eligentibus in Natale Innocentium in eligendo ita 

jocatus est : 

Eiigimus puerum,puerorum festa colentes, 

Non nostrum morem, sed regis jussa sequenies. 

EPISTOLA L.XVIII. 

HuGONi, primx sedis Lugdunensis Ecclesix episcopo, 

sedis apostoticw vicario, Ivo, Dei gralia Carnoten- 

sis episcopus. salutem. 

Litteras vestree paternitatis nuper aocepi invitan- 

tes me.vel quoslibet qui vellent impugnare electionem 

Joannis Aurelianensis archidiaconi(a),utin Kal. 

et subsequantur, Symoniaoa islius intrusio, quae 

licet vera sit,nondumtamen praecedit ad judicium, 

quoniam istaexsecrabilis negotiatio per cubicula- 

rios et pedisequos (5J«'rf.cod.,pedisequas ;sequipedam 

ep. 60, ms. c.) faota est,manifesta relatione ad 

aures vestras perveniet.nisiplautationemquam non 

plantavit Dominusstabilire prsproperetis.eteleotionem 

regiis preoibus, quae idem valent seoundum 

vulgare proverbium quod minas, extortam, vestra 

auctoritate confirmetis. Habentur enim apud noa 

quidam negotiatores creditores illius diotffi regina 

(c), qui secundum quod nobis dixerunt,exspectant 

partern pecuniarum aparentibus Joannispromissarum.Sed 

referente eademdicta regina quodam cautelfR 

studio ad persolvendum differuntur, donecse- 

curius post ejus conseorationem persoIvantur.Quarum 

tamen repetundarumaotio oito ventilabitur.si 

Martii praesentis vestrsseexhiberent probaturica- 

consecratio aliquandiu diiTeratur. Quid vero super 

electione(cOa priucipibus faota dicat septimasynopitula 

quae ei objicere voluerint, sive de Simonia dus, quid ootava, quid caetera sanotorum Patrum, 

[duo vet. cod., Simonisoaj, sive de aliis quae valeant quid etiam vestrainstituta clament, non estmeum 

ad ejus repulsioaem, quoniam non potestis simul voslram docereprudentiam.PraBtereasiintraprovin- 

accusator esse acjudex.Sed hoo de occultisdictum ciam secundum quod instituta majorumcontinent, 

esse novit prudentia vestra. Manifesta autemaocu- fleret prima discussio, sicut neoesse foret, in loco 

satione con egeretestatur beatus Ambrosius (c. 5. ubi non timeretur temeraria multitudo, non dees- 

et w- c. w. 17, ^ • 

, can. «.*.*, 2, ^, q. v^. 1) iy super ,ju^,ji Epistolam ijjjioiwiwiii ad ciu Corin vjuiiii- sent accusalores, ' non deessent testes, W.J, 

r, 

qui v^.-. pro ^... hu- 

thios, ita dioens de eo qui noveroa sua manifeste jusmodi negotiisnonaudent adremotaloca prodire, 

necsenecsua pro inoerto exitu inoertum periculum 

abutebatur : «Judicis, inquam, non est sine accu- 

satore damnare.Cognitoautem opere istiiis.pellendum 

eure de fraternitatis cietucensuit.Omnes enim 

crimen 34 ejus soiebant, in qua re neque testibu^ 

opuserat neque tergiversatione aliqua poterat tegi 

crimen. >) Simile quid scribit papa Nicolaus Carolo 

pegi(i):«Qu8e Lotharius rex vester neposoperatur, 

aoousatione non indigent. )i Manifeitacâx-pxie. in eo 

sunt opera carnis , quas sunlfornicatio et immundilia 

{Gal. v).Cum ergo quas in prioribus litteris soripsi, 

non tantum in uniu3civitatis,sed multarum civitatum 

notitia conspicua sint, mirantur multi, quare 

quaerantur occulta, cum ad repulsionem ejus qui 

nondum positus est,sola sufflciant manifesta.Cum 

enim multa ei desint quae in examinatione conse- ^ 

crandiepiscopi Paulusdioitnecessaria,unumdeesse 

ei.nobiscum bene soitis, quod casteris enumeratis 

per se prae cffiteris necessarium idem Apostolus 

commenda.t dicens : Oportet episcopum bonum ha- 

bere teslimonium ub liis qui forissunt, ne in oppro- 

brium incidat et laqueum diaboli (/ Tim. ii). Iste 

autem famam suam haotonus neglexit, quam qui 

negliglt, secundum beatum Augustinum (ser. 52 ; 

(a) Gonjungenda est epist. 66 et 67. 

(6) Cap. Qux Lolharius, caus. 2, q. 1 ; exstatinter 

epistolas Nicolai primi epist. 55. 

(c) Conferlocumepist. 66, foriasse Bertradasub- 

praeoipitare. Testis est mihi verax [ei,ms. c.] veri- 

tas, et amborum charitas, quia etveradixi, et pro 

veritate et charitate dixi,providens,quantum in me 

est, etEoolesiae utilitati et vestrae honestati, ne si, 

quod absit ! aliter feoeritis quam desiderantquivos 

sincere diligunt,lamentabiliterpostea illud Jeremiae 

dioant : Obscuratum est aurum, mutalus cst color 

optimus (Thren. iv). Sciatis autem me ea quae vobis 

mandavi,domno quoque papae mandasse (epist.67), 

et me super his responsionem ejus exspectare. 

EPISTOLA LXIX. 

Ivo humili.s Ecctesise Carnotensis minister, Galtemo 

[al., Gauterio] Siirpensis Ecclesix prxposito, et 

pusillo gregi sibi commisso, salutem et orationum 

suffragia. 

Quantum intellexi ex litlerls exvestra partemihi 

nuper oblatis, graviter fert vestra fraternitas quod 

Lemovicensis episcopus in synodo agens,interdixit 

omnibus regularibus cleriois et regiraen parochiarum 

et confessionem pcenitentium (epist. 213). Qui 

reotius quidem fecisset, si omnes sacerdotes ad regularem 

vitam invitasset,quamregulariterviventes 

intelligitur, de quaepist. 13. 

(d) Hac de re epist. 102; vide Grat., cap. Nullus 

oum seq., dist. 63.

a Dominicarum ovium custodia penitus removisset ; A. 

quibus tanto plus displicet aliena maiitia, quanto 

longius discesserunl a sua. Hseo tamen protiibitio 

licet aliquo forsilan livore canonici ordinis facta 

esse videatur, quanto salubrior, tanto fiaternitati 

vestrse debet esse acceptior. Nos enira eo per viam 

Dei expeditius inceditis [eo enim expeditius per 

viam Dei iocedetis, ms. i;.], si alienorum criminum 

deprimentes fasciculos oum quotidianis vestrorum 

oxcessum lapsibus non portetis. Hoc vero interim 

ad inquisita respondeo, quia olerici regulares ab 

liocofficio nec penitus sunt removendi, nec [m urio 

addit. ad hoo officium] indiscrete admovendi. Nam 

si penitus removentur, oanonioo ordini indigna fit 

injuria, cui tanto securius est credenda correctio 

[al., correptio] vitae alienae, quanto majorem dili- t» 

gentiam adhibuit vilae sus corrigendae. Si vero in- 

disorete regularibus clericis hoc onus imponitur,in 

quibusdam ecclesiastica diaciplina frangitur, et ipsi 

fralres qui in claustris tanquam in castris contra 

tentationes fortiter stabant et vinoebaut,cum soli ad 

pugnam prodeunt, in tentationibus faoile superan- 

tur. Unde ait beatus Hieronymus : « Remotio viri 

castitatis arma collocat [al., colligas], construil in 

melioribus castra pudoris. » Si qui ergo sunt in 

collegio vestro viri prudentes et maturi,et igne ten- 

tationum examinati.quibushoconus imponi velitis, 

eos deducite ante praesentiam episcopi,ut ab eo cu- 

ras [curam ms. c.] animarum suscipiant,sine cujus 

arbitrio, si meministis, seoundum canonicas san- 

EPISTOLjE. — EPIST. LXXI. 90 

ctiones,nec criminales poeaitentias quaelibet presbyter 

potest [al., presbyteri possunt ; ita ms. c.] in- " 

in suo ordine corrigatis, aut si id fieri non potest, 

religiosis monachis locum illum cum suis pos- 

jungere, nec.peracta poenitentia, pcenitentes sacris sessionibus committcre studeatis ; accepta tamen 

altaribus reconciliare. Sic enim facientes, et epi- 

scopali reverenticB quod suum est deferetis,et cano- 

nicffi institutioais nullaclispendia facietis. Qui ideo 

canoDici appellati estis, quod canonicas regulas vos 

velle observare caeteris arctius devovistis.Quod vero 

voluistis, ut Lemovicensi episcopo aliqua superhoc 

negotio scriberem,interim ea de causa distuli, quia 

ille domnus ignolus est mihi, et opportunum tem- 

pus exspecto, ut de his et similibus quod ratio et 

auctoritas dictaverit, inter nos viva voce dissera- 

mus. Vale. 

EPISTOLA LXX. 

Ivo, humilis Ecclesise Cainwlensis servus, Galterio 

Ueldensi [al, Gauterio Meldensium] episcopo, D 

sancla sapere et sancla facere. 

Quoniam zelus domus Dei tepere non debet in 

cordibus nostris, ejusdem domus 35 decorem dili- 

gere, etpro eadem domo murum nos oportet opponere, 

ut impetus, quos super eam facit antiquus 

liostis, aut prajcavendo propulsemus, aut si jam in 

eam per aliquam partem irrupit, cooperante Dei 

gratia,collectis in unum animi viribus, exoludamus. 

15t quamvis difficilior sitlaborruinosa reflcere quam 

integra in suo statu custodire, nos tamen per an- 

(a) Hio seo. luit et nequissiraus, ut ait Matth. Paris. 

gusta et ardua,intercruentatione3 etiam spina^-um, 

inter incerta itinera nebularum, debemus perdita 

qiiajrere, dispersa colligere, quantum in nobis est 

sordidata mundare, moniti et instructi exemplo 

summi patrisfamilias, qui reliolis nonaginta novem 

ovibus in raontibus, contensimam quas periera>, 

ipse qucBsivit {Luc. xv ; Matth. xviii), suo sanguine 

redemit, et ad ovile a quo aberraverat reportavit. 

Ne ergo nobis tanquam pastoribus sua quaercntibus 

a summo Pastore cum nostra confusione exprobre- 

tur: Quod pcrierat non quxsistis, quod confractum 

erat, non consolidastis (Ezech. xxxiv) ; nullus nos 

privatusamor.nullius quamlibetexcellentispersonae 

favor, nulla spes commodoruin, nuUus timor incommodorum 

ad offlcii nostri intentione dimoveat, 

(luominus errantes ad viam revocemus, et animas 

propria fragilitate vel diabolica illusione deceptas, 

de fauce lupi invisibilis eripere studeamus. Quod 

ideo suggero dilectioni vestrfe, quia lam ex verbis 

Turonensium monachorum,quam ex litteris domi- 

na3 .\deleidis [al. domnae Adela^J venerabilis co- 

mitissae audivi turpissimam famam de monasterio 

Sanctee Farae, quod jam non locus sanctimonialium, 

sed mulierumda^monialium prostibulum dicendum 

est, corpora suaad turpes usus omni generi hominum 

prostituenlium. Quae quidem si corrigi nol- 

leiit, et sibi lantum mortem facerent, tolerari for- 

sitan possent. Sed quia multarum factae sunt la- 

queus animarum, suggero et consulo vigilantis 

vestras, ut aut praedictas mulieres in loco suo et 

ab eis cautione ut praedictas mulieres sub arcta 

disciplina coerceant, et eisdem necessaria de rebus 

monasterii, quandiu vixerin^t, provideant. Hoe 

enim modo multiplicem fructum de bono principio 

facielis,quiaet incontinenlesillasmulieres adpropoaituin 

continentiae reducetis, et possessiones mona- 

steriinecessitatibussanctorumafidelibusdeputatas, 

in suum statum reform,ibitis,etdetestabilem famam 

religiosamonasteria maloodore contristantem com- 

pescetis et incestuosorum animas ex earum contu- 

bernio pereuntes, ab aeterno interitu liberabitis. 

Qu£B vobis scribo, ex visceribus profero charitatis, 

idem mihi a vobis fleri desiderans, si me desidem 

in via Dei namque am- 

in simili periculo audieritis : 

bulantes mutuas exhortationum manus nobis invicem 

porrigere debemus, ut in pervenlione pariter 

[quid. cod. ut in fine pariter] de manipulis {Psat. 

cxxv) asternorum fructuum gaudeamus. Val>)te. 

EPISTOLA LXXI. 

GuiLLELMo [al. WiLLELMO («)], glorioso rcgi Anglorum, 

Ivo humilis Ecclesix minister,salutem et servitium. 

In litteris a sublimitate vestra mihi directis nuper 

[nuper ad me directis], mansueti, et prudentis ho- 

minis ingenium notavi,cum placeret [al. ; ))Iaouerit]


dignitati vestrs priusameaparvitaterationem quae- A 

EPISTOL.A. LXXIHa). 

rere qiiam deme nliquid inconsuitejudicare, secun- Ivo humiUs Carnotensis Ecclesix minisler, G. abbati 

dumillud viri sapientis .Nejudieesanleqiiam congnoscas{EccL 

i). Quffisivitenim ab humilitate mea vestra 

monasferii Sancli Guandregesili [al,, Wandregisili, 

aL, GuandregesiliX .salutem in Domino. 

excellentia,qua ratione exsolverim [absolverim. ms. Gonsulit parvitatem meam dilectio vestra utrum 

c.JNivardumdeSeptolioafiduciiset sacramentisqui- tabuls altariuiri aliquando consecratffi, cum transhussevestraennagnitudiniobligaverat,cumChristianilatae 

fuerint, et super novam struem lapidum po- 

ergaChristianosflduciassaorarcentaquKsibiinvicem sitffi, denuo sint consecrandae.Quod nohis ex aucto- 

prajbent, ohservare debeant. Quod quidem itaconritate et ratione faoiendum videlur, cum canon di- 

cedimus, si legitimavel non illicita fuerint [facta, 

ms. c.] sacramenta. Pr«diclus autem Nivardus te- 

statusest mihi fiducias et saoramenta quse sublimi- 

tati vestrae fecerat, prioribus sacramentis fuisse 

contraria quae fecerat naturalihus et legitimis dominis 

suis, de quorum manihus [plures v. c. manu, 

cat : « .Altare si motum fuerit, ecclesia denuo consecretur. 

» Quod 36 si ecclesia propter motionem 

denuo est consecranda,quanto magis ipsum altare 

quod motum est ? PraBlereacum signa similitudinem 

habeant earum rerum quarum signa sunt, sicut 

fides,qus caput et fundamentum est sacrs religioitams. 

c.] susceperat haereditaria sua heneflcia.npc B nis,imraohilis dehet manere [aL permanere] in creposteriora 

se posse observare, nisi priora [prima dente, sic visibile altare, quod figuram gerit fldei 

ms. c.], vellet violare. Cui ratione fultus etauctori- dehetmanere immobile.Etsicuta fundamento fidei, 

tite consilium dedi, ut accepta de posterioribus pos- 

nil,entia,justa injustis.legitima non legitimis.priora 

posterioribus sacramenta prasponeret. Quod cum 

multisrationibuset auctorilatibus confirmari possit 

de multis pauci subnectere curavi. llabemus enim 

in Toletano concilio ix, capitulo 4 (can. Duo mala, et 

seq. dist. 13) : « Duo mala licet omnino cautissimo 

sint prascavenda, tamen si necessitas ex his unum 

temperare compulerit, hoc dehemus resolvere quod 

minori nexu noscitur obligari. « Unde [al. inde] 

.Augustinus De bono coajugali (c. 4 et 20, caus. 22, 

q. 4) :« Siad peccatumadmittendumadhihetur fidea 

mirum est si fides appellatur. Verumtamen qualisounque 

sit, si contra ipsam sit [at. fit. tns. c.] 

pejus sit, nisi cum propterea deserilur, ut ad 

fidem veram legitimamque redeatur. » Idem 

Tharasius patriaroha (oap. 18, caus. 22. q. 4) 

« Ilerodes ohservavlt illicitum sacramentum, et 

periit. Petrus vero negavit cum juramento, et 

conversus flevit, et salvatus est. » Item Hieronymus 

super Jeremiam lib. i [Comment., c. 4 et c. 2, 

caus. 22, q. 2) : « Animadvertendum quod jusjuran- 

dum hos habeat oomites,veritatem,judicium atque 

justitiam. Si ista defuerint, nequaquam erit juramentum, 

sed perjurium. » Hinc Honorius papa 

quosdam transpadanosepiscopos vehementerredar- 

guit, qui suadehant Petro, viro glorioso, ut sacramenta 

quae praehuerat Aconio regi patri regis Adu- 

lubaldi frangeret, et Ariohaldo [sic. vett. codd. anlea 

Arlohaldo] consentiret. Ipsum vero gloriosum Petrum 

accurate commendat, quia pravis sacerdotum 

persuasionibus non acquievit, sed sacramenta quae 

Aconio fecerat firmiter ohservavit. His et aliis hujusmodi 

oognosoi potest sacramenta legitima vel li- 

cita flrmiter observanda; illicita vero aut esse vi- 

tanda, aut si facta sunt, cum poenitentia dissol- 

venda. Aliud consilium si parochiano meo mihi 

commisso dedissem, ovem errantem non revocassem, 

ovi morhidae curam quam debueram non im- 

pendissem. Valete. 

(a) Hujus epistolae meminit epist. 80. 

ai quis motus fuerit per manus impositionem cor- 

pori Christi, quod est Ecclesia, reoonciliandus est, 

sic mensa altaris fidei typum gerens, si mota fuerit, 

iterum sacris mysteriis imbuenda est. Nec satis si- 

milis ratio est quam quidam fratres vobis objiciunt, 

quod altaria portalilia [al. portabilia] licet de loco 

ad locum moveantur, non tamen denuo consecran- 

tur. Haec enim altaria non aliter consecramus, nisi 

vel in talibus ligneis, vel aliquo competenti substra- 

torio compaota et flrmiter sintaffixa. Undc licetde 

loco ad locum portenfur [al. comportentur], non 

tamen de loco in quo oonsecrata sunt moventur. A 

quo si evulsa fuerint.sicut caetera altaria denuo sunt 

consecranda. IIa;c de proposita quaestione breviter 

vobis resoripsi, eadem [eisdem, ms. c.] rationibus 

et auctoritatibus prolixius ostensurus, si oj.portunum 

esset. Sed haec prudentiae vestrae sufficere sum 

arbitratus, Vale. 

EPISTOLA LXXIII. 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesiseminisler . BEaNARDO, 

Majoris Mo7iaslerii abbati, promereri euge servi 

boni. 

Verhum quod erat in ore multorum auditui meo 

non intulit gaudium, quo animadverti generale dispendium 

monastica; reIigionis,et speciale incommodum 

vestrae perturbationis. Relatum enim est 

mihi quosdam e fratribus adversus fraternitatem 

vestram insurrexisse, qui dicerent curam vobis 

commissam nonlegitimum habuisse principium,his 

de causis, quod ab eo qui dicebatur excommunicatus 

esse,hGnedictionem acceperitis, et suhjectionem 

debitam metropolitanae sedi ante benediotionem pro- 

miseritis. Habent fortasse \al., forsitan ; ita ms. c.] 

fratres istis zelum Dei, sed non secundum scientiam 

[Rom. x). putantes quod promotionem abbatis fa- 

ciat episcopalis benediotio, et non potius fratrum 

communis electio [abbatis promotio an flt potius 

benedictione episoopali quam fratrum electione], 

cum tamen ipsam henedictionem conferat Dominus 

non secundum meritum dantis, sed secundum fidem

93 

EPISTOLiE. — EPIST. LXXIII. 

etpuritatem,benedictionem accipientis.Undebeatus A a Domino praemium ssternse salutis acquiritur.Quid 

Augustinus in libro QuaBstionum Veteris Testamen- 

ti : « Dictum est a Domino in Numeris ad Aaron : 

Vos ponite nomen meum stipcr filios Israel, ego Deus 

benedicam eos (Num vi), ul gratiam traditio per 

ministerium ordinati transfundat hominibup, nec 

voluntas sacerdotis [unus v. c., dantis ob.] obesse 

possit aut prodesse, sed meritum benedictionem 

poscentis. » Unde idem Augustinus in libro tertio 

De unioo baptismo : « Aliud est non habere aliquid, 

aliud non jure habcre vel illicite usurpare.Non ideo 

itaque non sunt sacramenta Christi et Eoclesi», 

quia eis illicite untuntur non soli hsBretici, sed 

etiam omnes iniqui et impii; sed illi oorrigendisunt 

aut puniendi, illa vero agnoscenda et veneranda 

ergo est disceptandum de benedictione abbatis, a 

quocunque episcopo eam fuerit consecutus, in qua 

nec fit manus impositio, nec consecratio {idem sup. 

opist. 88) sed simplex oratio, in qua accepta vel 

non accepta salus subditorura, nec minuitur nec 

augetur. Novit enim fraternitas vestra quam multi 

servi Dei iuyflgypto et Palaestina, caaterisque pro- 

viDciis monasteriorum patres exstiterunt, qui nec 

taraen hujusniodi benedictionem ab humano ore 

acceperunt, quibus subdidit nihilominus omnem 

obedientiam exhibuerunt, nec de salute sua propter 

hoc timuerunt. De caetero, quod calumniantur 

non recte vos fecisse, quod ante benedictionem (c) 

proraisistis obedientiam sedi metropolitanaj, vana 

sunt (a). » Item idem in libro contra Parraeniani epi- xj vel nulla calumnia est.Quomodo i-nim connexa sibi 

stolara:« Sicut redeunti non redditur, quod foris ha adinvicera potereunt esse membra corporisChristi, 

bebat.sicvenienti non repetendum estquod foris ac- nisidispensatores canonioarum vel monasticarum 

ceperat. >i Unde consequenter intelligitur perversi- 

tatem hominum esse coriigendam; sanctitatem autem 

sacramentorum in nullo perverso esse violan- 

dara Gonstat enim eam in perversis hominibus et 

sceleratis,siveineis qui intus sunt,sivein eis qui fo- 

ris,impollutamet[atqueTOS. c.\ inviolabilem perma- 

nere, sed in bonis ad pra?mium,in malis vero ad ju- 

dicinra. Unde etiam Anastasius papa, sacramenta 

quae Acatius condemnatus celebraverat, rata esse 

confirmat, ita scribens Anastasio imperatori : « Se- 

cunduraEcclesirecatholicajconsuetudinemsincerissimum serenitatis tuaepectusagnoscat,quodnullum 

rtehisvel quos Acatius baptizavit, vel quos saceC' 

congregationum eam obedientia exhibeant praela- 

tis su\s,qua.m{quamvisms. c. aiu' qualem) sibiexhi- 

beri volunt a subditis suis? Prasterea quae culpaest 

si exigiiurquod debeturet quod debetur exhibetur? 

Unde Angust.ad Siraplicianum libro primo: « Quis 

non videat iniquitatisneminemarguiposse,quiquod 

sibi debeturexegerit,neceuracertequiquodei debetur 

donare noluerit ? Hoc autem non esse in eorum 

qui debitores sunt,sed in ejus cui debetur arbitrio.» 

Debitores autem esse qui ad dignitates promovenlur 

ecclesiasticas.promittendaeobedientice testatur conciliumSyToletanumundeoimnmjCapitulo^:«Unusquisque 

qui ad gradus ecclesiastioos accessurus 

dolos vellevitas secundum canones ordinavit, ulla Ij est,non ante honorisconsecrationem accipiat,quam 

ex nomine Acatii portio laesionis attingat, quo forsi- 

tan per iniquum tradita sacraraenta, minus firma 

esse videantur. » Et infra : « Ideo ergo et hic, cujus 

nomen dicimus essereticendum, male bonaminis- 

trando sibi tantum nocuit, Nara inviolabile saoramcntum 

quod per eura datum est aliis,virtutem 

sua5perfectionisobtinuit(i).» Item Augustinus con- 

tra scripta Petiliani : « Ut sit quisque verus sacerdos 

oportet ut non solum sacramento [al. solo-], sed ju- 

stitia quoque induatur, sicut scriptum eat^.Sacerdotes 

luiinduanlur justitiam {Psal. cxxxi). Qui autem 

solo sacramento sacerdo s est, sicut fuit pontifex 

placiti sui innodatione promittat, ut fidem catholicam 

sinceri cordis devotione cnstodien8,,iuste et pie 

vivere debeat, et in nullis opertbus suis canonicis 

regulis contradicat, atqup ut debitura per orania honorem 

atque obsequii reverentiam proeminenti sibi 

unicuique dependat.»tpseenim sumraus pontifex^*) 

antequam consecrationis gratiam consequatur, con- 

suetudines Romanae Ecelesiffi et decreta prasdecessorum 

suorum se inviolabiliter servaturum proflte- 

tur.Sic reliqui pontifices ante consecrationem exa- 

rainantur, omnem veterummorum(i?)honestatem et 

debitara obedientiam se exhibituros suis ordinato- 

Gaiphas, persecutor unius et verissirai sacerdotis, ribus pollicentur. Cum enira humilitas sola, quae 

quamvis ipse non sit vernx, quod dat tamen verum comes est obedientiffi, digna sit exaltari, sicut suest, 

si non det suum, sed Dei. » Sacerdotii D perbia dejici, non peccat abbas si profltetur ore. 

autem ordinem.sicut dicit idem Augustinus in libro quod semper debet in corde habere, el, cura oppor- 

De bonoconjggali, qui serael acceperint, nou pritunuro fnerit,exhibere in opere.Nonergo hujusmodi 

vantur, licet aliqui pro aliquibus culpis ab officio perturbatores et pertubati otiose et curiose agen- 

removeantur. Ad ultimum, divina sacraraenta talia tes, non inteUigentcs qux loquuntur, neque de 

sunt unicuique, quali corde accesserit, sicut dicit quibus affirmant {I Tzfn. i),inutilibus scrutiniis suis, 

Augustinus in Diagolo contra Petilianum. Et hsc et vanis susurriis {sic velt. codd.) fraternitatem ve- 

quidera dicta sunt de sacraraentis eoclesiasticis, stram a Sabbato cordis expellant, vel a suscepta 

sinequibus Ghristianaconversatio non dicitur, nec obedia vos quantalibet tempestate removeant, et 

(rt) Sacramenta in bonis et malis aeque valent 

epist. 236, in flne. 

|ft) Hoc Idtius refertur in c. 8, dist. 19. 

(c)Aliud esse in electo episcopo erga suum pri- 

matem scribit epist. 60, et 66, supr, 

(flf) Idemscribitepist60exlibrocui titulus Diurni. 

{e) Morum deest in ras. o.

^5 D. IVONIS CARNOTENSIS EPISCOPI 96 

cadat super vos illa hostilis irrisio:fffc homo ctB- A bet adversa pati, ut non reoedas abordine: breviter 

pit xdificare, el non potuii consummare [Luc. xiv). 

Novit enim vestra diligentia quia ad hoo potissimum 

antiquus hostis invigilat, ut quietem servorum 

Dei interrumpat.et ouro interruperit.vasa sibi 

ablata restituat,et restituta antiquis et novis sordibusvehementius 

infioiat. Multiformes igiturejusin- 

Bidiascalliditateserpentis advertite,et murmuratorum 

molestias oolumbina simplioitatesupporlate,et 

tamen, quantum in vobis est, justam eis murmurandi 

caiisam auferte, ne, sicut aiunt, res monaste- 

rii vestraincuria dilabantur, et solita fratrum subsi- 

diaminuantur. Quodsi forte per aliquam oorporis 

imbecillitatem [so/Mi u. c. FaA. incommoditatem.] 

vel supernffi oontemplationis studium ad hoo minus 

suflicitis. sunt vobiscum viri prudentes, vobiscum 

unospiritugradientes,quibuspostestispartemvestri 

onerisimponere;vosautem liberiuset ideo uberius 

dulcedinem superna; contemplationisgustare, et in 

tempore verbi annonam conservis ministrare.Non 

homini ignoranti [al. hasc ig., ita ms. c.] srcribo, 

sed admonitam volo esse oharitatem vestram, ne 

tempestasapud vos ortaoffendioulum nat[u/. faoiat] 

inrirmis aut scandalum, qui occasionemquferentes 

incurrnnt illud problema Salomonis:g!ij timet ven- 

lum, nunquam seminat : el qui consideral nubes, 

nunquam metit [Eccles. xi.) Auferte igitur omnibus 

inOrmisvel invidisoccasionem sanctum propositum 

blasphemandi, vel arctam vits vism non aggrediendi, 

ne increpando dioatur vobis per prophetam 

a Domino : Quorf perterat noiiqusesislis, quodinfir- 

itaque tibi respondeo, consulens ut non transgre- 

diaris terminos antiquos, terminos quos posueriint 

patres tui. Aliter [Quid si taliterj namque innocentiam 

defendere, est innocentiam perdere(6) monomaohiam 

enim ferri calidi examinationem nec 

consuetudo ecolesiastica in discutiendis oausis ec- 

clesiasticis recipit,nec canonica auctoritas instituit. 

Unde Nicolaus in causa regis Lotharii et Theberga: 

(c) de falsi'; criminibus impetitae : « Monomachiam 

in legem non assumimus, quam prjeceptam 

6SS3 non reperimus; cum hffic et hujusmodisectan- 

tes, Deum soluramodo tentare videantur. >> Dicit 

aiitem [emm ms.] Augustinbs in libro QuEstionum 

superGenesim : « Quando habet homo quod faciat, 

non debet tantare Deum suum. » Inde etiam iia 

scripsit Alexander II papa Raniuldo [al. Rimaldo, 

vel Raymaldo,- rejertur ea super caus. 2, disl. 4.] 

Cumano episcopo : « Super causaGislandi presby- 

teri tui de morte episcopi sui praedecessoristui inla- 

mati in medium coosuluimus.Itaque circum astan- 

tium omnium fratruin assensu unanimi tuaedilectionirescribimus,pra!fatumGislandum[presbyrum 

ms. c.] ante te praesentandum,ubi, si certi accusatores 

defuerint, tunc diolante justitia, sineomnicontroversia 

presbyter (jueecunque ob hoc injuste ami- 

sit ac sacerdotium etintegra acoipiat beneflcia.pur- 

gationem tamen antea [al. ante te] duobus sibi saserdotibus 

junctis,ubi accusator cessaverit eumdem 

ex se preebere tuo committimus arbitrio. Vulgarem 

{d) deniquelegem ao nulla canonica sanctione 

mum fuerat [al. erat] non consolidastis, quodconfra- C fullam [a nulla oanonioa sanctione fultam legem rns 

ctiim non colligastis (Ezcch. xxxvi). Quod avertat a 

sanctitate vestra, qui animam suam pro nobis po- 

suit, et ut pro fratribus animas nostras poneremus 

verbo monuit, et exeraplo declaravit. Vale. 

EPISTGLA LXXIV. 

Ivo, Dei grutia, Carnotensis Ecclesise minisler, Hil- 

DEBERTo Cenomanensi episcopo, in tribulatione to- 

lerantiam, in toleraniia perseverantiam. 

Quantum ex tenore litterarumtuarum(o) perpendi,adsuggestionema3mulorumtuorumdeproditione 

Cenomicajurbis nuperfacta insimulare te molitur 

regis Anglorum metuenda severitas.nulla adversum 

stres innocentiam tuam. Cansulis itaque humilitatem 

meam utrum tibi bene conscius pro conser- 

vaniia integritate fama^ tuaa, et recuperanda regis 

gratia debeas voluntati ejus acquiescere, anqueeli- 

c.], ferventis scilicet sive frigidae aquK ignitique 

ferrioontactum,autcujuslibet popularis inventionis, 

(quiafabricante hasc sunt omnino ficta invidia) nec 

ipsum exhibere, nec aliquomodo le volumus postulare,immoapostolicaai-ctoritateprohibemusfirmissime 

[a/.severissime]. » Inde etiam Stephanus V[a/. 

ms. c.]episcopo Magontino(e) : 

« Ferri candentis vel 

aquas ferventis examinatione oon fessionem extorqueri 

aquolibet, sacri non censuerunt oanones, et quod 

sanctorum Patrum dooumento sanoitum non est, 

superstitiosa ad invenlione non est prassumendum. 

Spontaneaenim confessione vel testium approbatio- 

te legitima aocusatione prolata, sed pravorum dene 

publicata, delicta, habito prae oculis Dei timore, 

commissasuntregiminijudicare:occultaveroetincolatione 

conjeoturarum divinationibus palliata, et D gnitaillius sunt judicio relinquenda,quisolus novit 

cum paratus sis ad perflciendam purgationem legicorda filiorum hominum.>)38Pluratibi perscripsistimam, 

non .aliter vult te hnjus proditionis immusem super his, si liouisset.Tu itaque his et aliis aucne.-n 

credere, nisi igniti ferri examinatione demontoritatibus Patrum undique munitus viriliter age, et 

ne de te aliis praebeas exemplum futuris etprssenliburnociturum. 

Sienim aliquid contra justitiam pa- 

_(o)Exstat hujusHildelberti epist. 19quaconqueritur 

de saevitia regis Anglorum. 

(b) Confer epist. 20.5. 

(c)Inlra rdbergx, ep. 205 al. Tecbergx, vel Tie- 

teris, de tribulatione purgaberis, et probaberis, de- 

que probatione misericordiam consequeris. Vale. 

bergse refertur a Grat. in cap. Monomachiam, caus. 

2, q.5. 

(rf) Inc. Mennam. caus., 2,q.4etGreg. lib. ii, ep.8. 

(e)Gap. Consuluisti, can. 2, C. q. 4.

97 

EPISTOL^. — EPIST. LXXVII. 

EPISTOLA LXXV. A marius imponenda est, si id ad praesens ad plenum 

Ivo, Dei gralia Carnotensis episcopus, Joanni eadem deprehendere non valetis,differendum mihi hoc ne- 

gratia Aurelianensium episcopo, salutem (a). gotium usque ad luturam synodum videtur, ut tunc 

Quod licentiam postulavi a domno fpapa Putua- evidentius disoutiantur et eligentium studia etelecensem 

dominam' [Adeliciam episl. 76] et milites ctorum merita.De ca3teroAde licium (epist.75) Pu- 

ejus excommunicandi,magna et manifesta nie comteacensem dominam etHugonem filium ejus (epist. 

pulit necessitas pro interminatis injuriis CarnotcDsi 111 et 112) cum cateris adjutoribus suis propler 

Ecclesiae ab eis frequenter illatis, et ab Aurelianensi tyrannidem quam in nos exercent, ex auctoritate 

Bcolesia nondum emendatis. Ad quod etiam nunc apostolica a nobis oxcommunicatos precando insi- 

laborare videntur qui pro vobis scripserunt,ad libistimus, et insislendo precamur, ut vos quoque extum 

suum interpretantes litteras donini papffi,sencommunioetis, aul male invasa nobis restilui faciasum 

simm non aptantes ejus voluntati, sed insidias tis.Sic enim antiquitus est institutum, et nuper in 

facientes grammaticas positioni, tanquam et ipsi Avernensi [m solo v. c. Put. Nivernensi] concilio 

qui litteras apostolicas scripserunt, non fueriht omnium episcoporum qui aderant, consensu con- 

grammatici. Quando enim dixit, ut confirmaretis firmatum, ut ab uno episcopo quemlibet pro inju- 

sententiam nostram canonice dictatani in prcsdioriis ecclesiasticis excommunioatum, vicini quoque 

tam domnam, j^m dixerat esse parochianam ves- episcopi excommunicent (infra epist. 111 et 120). 

tram.et tamen dedit Carnotensi Ecclesia3 licentiam Quod si causatur injuste se excommunicatam, ve- 

excommunioandi eam pro suis injuriis.Canonicum 

[al. canonice, ita ms. c.] itaque est eam excommuniat 

ad Ecclesiam eui calumniam facit, et a qua 

nullaminjuriam pertulit; audiet Deo juvante [cod. 

nioare admonitam,et Scepe vocatam,et non resipis- Put.Deo annuentej justam se accepisse sententiam. 

centem Satauie tradere, cum illa potestas hoc oon- Apostolica autem auctoritate a nobis eam esse excesserit,cujus 

est de omni persona et de omni Ecoommunicatam, exemplar apostolicarum litteraclesia 

judicare (episl. 78).Rogo itaque et moneo ut rum quod vobis transmisi, declarabit. Valete. 

impleatis praeoeptum quod accepistis, quia et ego 

EPISTOLA LXXVn. 

ad praesens non privabor apostolico munere quod Ivo, Dei gratia humitis Ecclesix Carnoiensis mini- 

aocepi. Quod autem offertismihi eam ad justitiam ster, HuGONi iielvacensis Eeclesiae decano, et 

in capitulo Aurelianensi, vos ipse [u7ius cod. ipsi] 

scitis non esse cauonicum : quia honor quem con- 

tra canones invadit, Carnotensis Eoclesiae est, in 

qua obtuli ei omnem justitiara,et adhuc offero.Sed 

cxleris fratribus ejusdem Ecclesise, saliUem in 

Domino. 

De molendino quod Ecclesiae vestrs [nostras ms. 

c.] ab episcopo ejusdem molendini constructore est 

ipsa onmino refugit,quia injustam se novit habere C donatum et non tantum tricenaria ususcapione [at. 

calumniam. Debet autem nosse vestra fraternitas usucaptione, in nonnuUis vox usus deest] quiete 

quod [al. quia], (epist. i84; Gmi. can. 3, q. 6) quae- possessum.sed etiam vestrorum privilegiorum auque 

negotia in locis :n quibus orta sunt, primum 

sunt discutienda. Valete. 

EPISTOLA LXXVI. 

Daimberto, Dei gratia Senonensium archiepiscopo, 

Ivo, humilts sacerdos,salutem et debitam revei-en- 

tiam. 

Quoniam [unus v. c. quando] ex antiqua insti- 

ctoritale flrmatum ; nuno vero impedimentis pontiumettinctorumsordibusimpeditum,molendiami- 

sit officium.justam et omni ratione subnixam cau - 

sam habere videmini, et maxime adversus episoopum, 

qui non solum debet suis temporibus illioita 

non patrare,sed etiam ab antecessoribus suis illicite 

patrata corrigere. Sic enim scribit papa Gclasius 

tulione provincialem synodum celebrare vestra sol- Cresconio et Mesaliae [Massala3, ms. c.] episcopis 

licitudo disposuit,in qua ad oorreotionem pravorum cap. Decessorum. caus.25,q.2):«Decessorum statuta 

promulganda sunt instituta apostolica et canonioa, 

parvitatem meam quam invitatis, lioet minus uti- 

sicut legitima et justa successorem convenit custodire 

ita debet etiam malefacta corrigere.»Ideo nuno 

lem,subtrahere neo volo nec debeo, si tanien divina est suffloiens ratio quod dicit episoopus, praecepto 

miseratio libertatem mihi oonservaverilet sospita- rv suo nullum impedimentum illatum fuisse molendi 

tem. Per quamcumque autem viam eadem divina no.quo minus offioium suura faceret, nisi ipse eo3 

miseratio venire me coocesserit. ante aliquot dies 

praemando vobis ut in loco competenti quam secu- 

riorrim conductum poterilis mihi transmittatis.De 

electione autem Nivernensium,in qua se studia par- 

tium [al. vota partium] diviserunt, ex institutione 

Patrum instructam credo esse prudentiam vestram 

ut illum modis omnibus preeferatis^qui majoribus 

studiis juvatur et meritis (fc).Sed quia nemini cito 

(a) In aliijuot vett. oodd. oaput sequens prcefigitur 

: Quod sedis apostolicae licentia alterius parochia 

num exoouimunicare lioeat, confer cum fine 

qui impediunt pro potestate sui olfioii removeat ab 

impedimento.Sicutenim scribit Joannes VIII papa 

Ludovioo imperatori (epist. 100):« Faoientis culpam 

habet, qui quod potest corrigere, negligit emea- 

dare. » Quod si episcopus hoc a sua potestate removere 

conatur, legat sententiam [al. legatur sen- 

tentiajdeconcilio Gelasiipapaj. Dieitenim [cap.Pla- 

cuj7, caus. 16. q.3):«Plaouit huic sanct» ao magna?- 

epist. 60. 

(6) Nicaen. conc. c. 6, et Antiooh. c. 19; Leo papa 

epist. 82; vide Grat. dist. 61 et 65.


qiie synodo, ut res vel privilegia quae Dei Eoclesiis a nerii quonrlam BonKvallia [al. Bonfflvalensis, ita 

es longa consuetudine pertinent,sive a divae recor- 

dationis imperatoribus,sive ab aliis Dei cultoribus 

in scriptis donata,et ab eis per annos triginta pos- 

sessa sunl,nequaquKm removeantur (a) a potestate 

pnesulum enrum quoecunque saecularis persona per 

potestatem eis subtrahat, aut per argumenta quaeli - 

bet [al argumentum quodlibel] auferat;sed sint om- 

nia in potestate ac jussu praesulis Ecclesiae quaecunque 

intra triginta annorum spatium ab Eccle- 

siis possessa 39 fuisse noscuntur. Quisquis iaiilur 

[ergo clericorum,vel] saecularium contra praBsentem 

definitionem egerit, tanquam saorilegus judicetuv: 

et donec se oorrexerit, et Eoclesiae propria privilegia,seu 

res restituerit,anathema sit.^ltem deeodcm 

papa Nioolaus Adoni Viennensi arohiepiscopo : (b) , 

«De rebus qus semel Deo contributas atque dedica- 

tae sunt,et postea sub occasione ooncessionis principum 

a quibusdara invaduntur atque diripiuntur, 

sancimus ut prius consulto principe [consulatis 

principem] ad resecandam tam prtesumptivam far- 

tionem,et cognoscendum utrum illius sit conoessio, 

an invasoris praesumptio.Quod si principis inordinota 

fuerit largitio, et ipse sit princeps pro emen- 

datione redarguendus.Si autem invasoris deolaratur 

praesumptio, usque ad emendationem excom- 

municationis sit vindicta coercendus. » Oppositio 

vero annuae possessionis secundum consuetudinem 

suae civitatis,sive obligatio episcopi qua se promi- 

sit observaturum consuetudines ejusdem civitatis, 

sive turbulenta ooniuratio factae oommunionis nihil 

bonensis (Narbonensium ms. c.] : « Contra statuta 

Patrum aliquid concedere [al. concedere leg. m c. 

Oontra caus. 25, q.i] vel mutare,nec hujus quidem 

sedis potest auotoritas. Quod si adversus canonum 

formas aliquid vobis judicatum fuerit, si vobis visum 

fuerit,appellabitis audientiam eorum judicum, 

qui apud vos majoris videntur esse auctoritatis, 

sive apud vestrum metropolitaniim,sive apud legatum 

Romanum.Post appellationem vero infra quinque 

dies postulabitis litteras ab eo a quo appella- 

ms. c.] monaohi.Quorum relatione audila valde do- 

luimus.prooul dubio soientes.quia Satanas expetivit 

vos, et timentes ne ista occasione vos invicem 

mordeatis et oomedatis,etinvicem consumatis[u?tMs 

cod. oonsumamini]. Vooato itaque ad nos abbate 

Bonaevallis [Bonfflvallensis, ms. c.] raonasterii, et 

convooatis quibusdam de melioribus Ecolesiae nottrae 

fratribus diligenterinvestigavimus,utrum prs- 

diotua frater,vel in clericali ordiue,vel in monastico 

aliqua notabilis apparuisset infamia. Bonumergo ei 

[ejus, ms. c.] testimonium in orani aetate et ordine 

comperimus.Hoc solum abbas et monachi objece- 

runt quod sino licentia fratrum a monasterio disces- 

serit. Sed hujus discessionis causam et per nos 

scientes, et per alios subtilius inquirentes, cogno- 

vimus, quia eo tempore quo discessit, magna in eo 

monasterio perturbatio fuit, quam etiam abbas 

ejusdem loci ferre non valens, ad majus monasterium,in 

quo ad couversionem venerat, necessilate 

compulsus rediit.Gausam autem propterquam ab- 

bas discessit,propter reverentiam monastici ordinis 

melius est silere quam revelare.Quapropter illa dis- 

cessio, quae illi fratri et multis aliis pie sentienti- 

busvisa est in melius mutatio, nullum nobis vide- 

tur ei facere prffljudicium [unus cocl nullum ejus 

videtur irapedimentum], si vota omnium vestrum 

vel meliorum in eo conveniant,et mores monastico 

regimini non congruentes impediant, raaxime oum 

summus pontifex (epist. 75), cujus est de omni persona 

et de omni Eoclesia judicare, eum ab hoc vin- 

praejudicantlesîbus ecclesiastiois.Pactaenimetcon- C culo absolverit, Missas etiam ab eo audierit, et in 

stitutiones [a^ consuetudines] veletiam juramenta omnibus sacramentis ecclesiastiois coram religiosis 

qus sunt contra leges canonicas et auctoritates personis sajpe communicaveril. Quapropter si alia 

sanctorum Patrum,sicut vos ipsi bene nostis, nul- quse canoniois instilutis contraria sint in eo reperta 

lius sunt momenti. Dicit enim papa Zozimus Nar- non fuerint,rogamus et raonemus ut in eo charitatem 

conflrmetis,et ad pacis compagem festinanter 

redire studeatis. Habemus enim pra; manibus reli- 

giosoriim exempla virorum, qui relictis probabili 

causa monasteriia suis,ad Gluniacense monasterium 

(ep. 41), vel ad alia monasteria secesserunt, vel 

etiam ad ecclesiasticas dignitatesvel monasteriorum 

curas {e) sine omni repulsione [repulsaj ascende- 

runt. Ex quibus duo de monasterio Cruois, litterati 

et religiosi, Guimundus et Robertus.alter ad episcopatum 

(d) Aversensem, alter ad gubernationem 

120 , c. Si quis cum seq. caus. 2, q.6), i-v monasterii Sancti Laurentii Aversensi3,auotoritate 

ad eum ad quem appellatum est, ut diem utrique 

parti constituat, in quo causam vestram judiciali 

sententia terminari prasoipiat. Valete. 

EPISTOLA LXXVIII. 

Ivo, Carnolensis Ecclesias humilis minisler, inonachis 

Dolensis monasterii, unanimes habitare in domo. 

Venientes ad nos quidara de vestro monasterio di- 

versa gentiente8,notificaverunt nobis dissensionem 

quee inter vos orta est de electione fratris vestri Ber- 

(a) Deest in ms. c. sicut et in decreto. 

{b) Cap. De rebus, eausa 12, q. 2; exstat inler epistolas 

Nicolai papae I ad Odonem archiepisc, ep. 59 

apostolica assumpti sunt.Arnulfus [u?!H5, Ernulfus] 

Belvaoensis monasterii Sancti Simphoriani mona- 

chus, vir prudena et religiosus.simili de causa relicto 

monasterio, nunc Cantuariense monasterium 

regit. Sic et multi alii. Valete^ 

EPISTOLA LXXIX. 

Ivo, Dei gratia Carnolensis episcopus, Gulielmus 

[al. ViLELMUs] Parisiensis, Joannes Aurelianensis, 

Galterius [Gautehius] Meldensis, Humbaldus 

tora. III Epistol. summor. pontific. 

(c) lla vett. codd. ; vide not. ms. c. 

{d) Sio ex pluribus antiquit. libris.

101 EPISTOL^. — EPIST. LXXX. 102 

Antissiodorensis, Philippo Trecassino episcopo, 

salutem. 

Gongregatis in Stampensi ccmcilio multa super 

[al.dG frat.] fraternitate tua licet ingratis auditori- 

bus nobis relata sunt, de quibus valde mirati samus, 

quoniam et auribus piorum [al. proborum] 

sunt onerosa,et ordini tuo si vera sunt perioulosa; 

de quibus quia eadem legati tui rctulerunt, vel re- 

forre poterunt,interim silere decrevimus. Sed.quia 

ad oonciliura vocatus [a(.invitatus] non venisti,nec 

legatum, nec legitimam exousationem scripto vel 

dicto pro te misisti [unus cod. prasmisisti], potuissemus 

in te canonicam dedisse sententiam. Non 

enim metum mortis aut cruciatus suspicionem in- 

ferendi.sed prssentem tantum seoundum leges (/. 

ix,d. Quod met.cSiU.) pro legitima excusatione acci- 

pimus, ubi iter anticipare vel circuire nullas augusties 

prohibuerint [prohibueruntj.Pra^terea quidam 

contemptus in litteris tuis notari potuit, quod nec 

nomen metropolitani, sicut in litteris excusatoriis 

(a) fleri solet,interposuisti,nec ad eum aliqua excusatoria 

verba direxisti.Nos autem miscricordiee magis 

intenti quam judicio, inducias tibi adomno me- 

tropolilano impetravimususque ad Dominicam proximam 

anteNatalem Domini,quando futura est consecratio 

Nivarnensis episcopi.Monendo itaquemandamus 

et mandando raonemus ut tunc prssentiam 

tuam remota omni excusatione domno metropolitano 

exhibeas, satisfacturus de objectis.Quod si ad- 

esse neglexeris, amodo non erit culpanostra, si pro 

missricordia 40 judicium susceperis.Nec enim ti- 

bi timendum erit de vicecomite, qui de se et de 

filio suo, et omnibus suis omnem tibi securitatem 

in praesentia totius concilii promiait. Vale. 

EPISTOLA LXXX. 

Ivo, hei gratia Carnotensis Ecclesix minister, Vui- 

LELMO [al. GuiLELMo], Fiscanensis monasterii ab- 

bati, orationum munus mutuiim ct devolum servi- 

tium. 

De motione altaris vel parietum ecclesiae, utrum 

iteranda sit consecratio, vel non iteranda, nihil 

scriptum in antiquis regulis reperi. In collectionibus 

[cod. Put. oollationibus] autem Burchardi Wormacensis 

episcopi, ex concilio IMeldensi capitulo 

quinto ita scriptum reperitur [b) « Altare si motum 

fuerit, ecclesiadenuo consecretur : parietes vero si 

moti fuerint, et non altare, salibus tantum exorci- 

zentur.» Hoc capitulum si diligenter altendatur, ad 

omnes inquisitiones vestras respondet, et quia de 

motione altaris monachis Sancti Wandregisili [al. 

leg. Guandregisili] raUones quas potui, aliquando 

reddidi, easdem religioni vostrai scribere curavi, 

quibus ita soripsi (epist.71) : Consuluit parvitatem 

meam vestra dilectio, utrum tabulas altarium aliquando 

consecratee,cum translatse fuerint,et super 

(a) Unus cod. excusationis; ita excusaloria sacramenta 

dixit cpist. 18. 

{h) Extat in decreto Burch. lib. iii, c. 11, ex decretis 

Higini pap», c. 4. Ab aliis autem appellatur 

A novani struem lapidum positae, denuo sint consecrandae. 

Quod nobis ex auctoritate et ratione laciendum 

videtur, cum canon dicat (c) : « Altare si 

motum fuerit, ecclesia denuo consecretur. » Quod 

si Ecclesia propter motionem solius altaris denuo 

est consecranda, quanto magis ipsum altare quod 

motum est ? Prffiterea cum signa similitudinem ha- 

beant earum rorum,quarum signa sunt.sicut fides, 

quse caput et fundamentum est sacrae religionis.im- 

mobilis debel manere in credente,sic visibile altare, 

quod figuram gerit lidei,debet nianere immobile. Et 

sicut a fundamento fidei, si quis motus fuerit, per 

raanus impositionem, corpori Ghristi, quod est Ec- 

clesia, reconciliandus est ; sic mensa allaris fidei 

typum gerens, si mota fuerit, ilerum sacris mysten 

riis imbuenda est.Nec similis satis est ralio, quam 

quidam fratres vobis objieiunt, quod altaria portatilia 

[aLportabilia], licet de loco adlocum moveantur, 

non tamen dcnuo consecrantur [vet moneamus 

n. t. d. oonsecramus]. Hasc enim altaria non aliter 

consecramus, nisi vel in tabulis ligneis, vel in aliquo 

competenti substractario compacta et lirmitus 

[al. firmiter, ita ms. c.] sint afflxa. Unde licet de 

loco ad locum portentur,non tamen de loco in quo 

consecrata sunt, movc.ntur; a quo si avulsa [vel. 

evulsa 7ns c.] fuerint, sicut caetera altaria denuo 

sunt consecranda.Hseo de mutione allaris.De parietibus 

vero si restaurentur, quare salibus tantum 

sint exorcizandi et non consecrandi,ratio nobis in- 

vestiganda : 

ad quod nobis neoessarium videtur [vi- 

detur, wis.c.], ut primum attendamus formam tem- 

G pli invisibilis, ut cum ea postea conferre possimus 

flguram templi visibilis.Dicit enim Apostolus : Dei 

agricultnra eslis, Dei xdificatio estis, ego ut sapiens 

architeclus jundamentum posui (/ Cor. iii). (undamentum 

hoc,ut supra [sicul,);!S.c.] diximns,intelligimus 

fidem. cui superponuntur bona opera, quibus 

probatur dilectio Dei,et proximi,tarnquam parietes 

spiritualis tedifioii.His omnibus superadditur 

vice tecti, celsitudo spei, quae procedit penetrando 

usque ad interioravelaminis.Scriptum est autem ab 

eodem Apostolo : Sine fide impossibile est placere 

Deo [Hebr.xi). Fidfes ergo si evellatur, tota aedifica- 

tio spiritualis procul dubio destruitur. Reliqua 

vero cediflcatio,si aliqua vetustate atteritur, aliqua 

loBsione minuitur,sacramenta fldei nequaquam ite- 

]) rantur sed tantum quod macularum est,asperitate 

i 

pcenitentiae et compunctionis lacrymis emundatur. 

Secundurn ergo hanc similitudinem, moto allari, 

quod figuram gerit fldei sioutdictum est,totaEccle- 

sia oonsecranda est,quae corrupta flde tota destru- 

cta est. Motis vero parietibus sola aqua et salibus, 

tanquam pcenitentiaa sacramentis reformanda est. 

Novitenim prudentia vestra, quia sic orat Ecclesia 

ut quod in manufactis templis agitur,hoc in nobis 

Brocardus, ut decretalium lib. iv, tit. 4. 

(c) Cal. Si molum 18, de consecr. dist. 1, addetit. 

xL, De cons. eccl. vel altar. lib. iii, Decretal.


spiritualiter impleatur, quatenus per cultura visi- A tibi videtur ejus conservatio, lieentiam ei salvandi 

bilium sacramentorum provooemur ad agnitionera animam suam in alio monasterio concedas, et hoo 

[al. oognitionera, ila rns. c.] et smorem invisibi- mihi ad praesens resoribas.Ita enim fieri poterit ut 

et frater renovalis moribus melioretur, et anima 

lium aadificiorum. Possent de his observationibus 

cum his quiB dicta sunt plura dici, sed hoc puto 

suffioere prudentice vestrae, quse novit de minimis 

maxima, de paucis plura conjicere. Vale. 

EPISTOLA LXXXI. 

Paschali swnmo ponlilici,lvo, humilis Ecclesise Car- 

notensis minister, debitam obedieutiam cum fideli 

oraiionum obseguio. 

Paternilatem vestram apostolici culminis gradum 

asoendisse, et in locum beatffi [bonffi, tns. c.] 

memorice papffi Urbani successisse, nostra parvitas 

gratulatur.et suramae providenliaB gratias inde refe- 

rans, ut de bonis principiis meliores o.xitus prove- 

niant, pro modulo suo Deum quotidianis orationibus 

deprecatur.Credimus enim religionem vestram 

zelum Dei hactenus habuisse, et decorem domus 

Dei non flcte dilexisse.Unde postquara pateriiitalem 

vestram vicem apostolici gradus accepisse cognoviraus,summum 

desiderium nostrum fuit,ut per propriam 

personam adiremus pr8esentiamvestram,nisi 

nos retinuisset periculum niolestiae corporalis,quod 

ineundo facile incurreremus de nobis vera fatendo, 

vel periculum lapsus animaaquod nobisimniineret 

ver.i negando. Sic enim Petrus Christum negasse 

dicitur, non quod negaret Christum esse Christum, 

sed quia negavit Ghristi se esse disoipulum. Mitto 

itaque interim vobis fratrem istum prassentium 

portitorem, quem rogo utvice mea familiarem ha- 

beatis, et in his quae salubriter et utiliter reveren- 

liae vestrffi suggesserit, tanquam meipsum audia- 

tis. Valete. 

EPISTOLA LXXXn. 

l\'o, Dei gralia Carnotensis Ecclesise minisler , Gav- 

FRiDO fîndocinensis monaslerii abbati, salutem. 

Quidara frater raonasterii tui nomine Daniel 

ad nos venieiis graviter conquestus est a tua fra- 

ternitale se inordinate et miserabiliter multoties 

traotatum tam contumeliis verborum quam inju- 

riis verbeium, et qualem te in a.e exspertus est,talem 

te existere in oranes, aut pene oranes pronun- 

tiat. Unde moneo fraternitatem tuam quatenus zelum 

tuum ita modifioes,ut nec tumori paroas, neo 

in sanas pattes ferrum mittas, et quos corripis 

cum oharitate corripias,et quibus parcis cum cba- 

ritate parcas.Nosti enim quiacum unus prophetarum 

ligua caedens 41 iminoderale percuteret, ferrum 

de raanibus (a) prosilivit de raanubrio, et 

unum de filiis prophetarura oocidit. Sic sic, oha- 

rissime, immoderatus rigor disciplinffi quos oorri- 

pit non oorrigit, sed in laqueum diaboli prKcipi- 

tanter impellit, Rogo itaque et moneo fraternitatem 

tuarn, quoniam praedictus monachus sub 

pondere correptionis tuae foorrectionis ms. c.] 

deficit, ut eum in aliqua oella monasterii tui 

respirare permittas, aut, si omnino importabilis 

ejus de manu tua non requiratur. Vale. 

EPISTOLA LX.XXIII. 

Reverendis in Christo fralribus diaeccsis Remensis 

episcopis, Ivo, humilis Carnotensvum Ecclesix mi- 

nisier, saluiem a Domino. 

(a) e manibus deest in ms c. Idem locus epist. i6i, ex Deuter., c. 19. 

Litteras a metropolitano vestro ad vos directas 

vidimus et legimus (ep. 85) et quam asperis el 

rainacibus verbis sit usus dictator earum, credo 

quia meminit prudentia vestra. Sed quidquid minarum 

vel contumeliarum intentent litterai illae, 

vestrum est tam pro vobis quam pro oonfratre 

n vestfo Suessionensi episcopo pondus earura animadvertere, 

et in periculo ejus periculum vestrum 

studiose praecavere. Si enim concessum fuerit, ut 

metropolitanus in Ecclesiis comprovinoialibus 

(Gratian. cau. 9, q. 3) absque oonsensu [concessu, 

ms. c.] episcoporum, qui eis prsesunt, quidquid 

voluerit, valeat imperare. clericos earumdem ju- 

dicare, vel ab officio suo suspendere, dignitati 

episooporum indigna flet vioientia, et auctoritati 

sanctorum Patrum ruinosa injuria Uolus cod. Put. 

calumniosa injuria]. Rogatu itaque confratris vestri 

Suessionensis [al. SuessionisJ episcopi,ex communi 

debito charitatis hortamur vestram reveren- 

tiam, ut hujusmodi incceptis manus obvias exten- 

datis,et tantos impetus oanocicae auctoritatis arie- 

te repellatis. liabetis enim in Heptatieo, quia in 

conlentioue duorum, qui ad alterius pudenda manum 

raiserit, lapidibus obruatur {Deuter. xxv, vide 

notas). Quod quid est aliud dicere, nisi qui in aliqua 

disceptatione in aliquem oonvitiosa verba protulerit,ab 

omnibus duriter arguatiir. Quandiu enim 

Suessionenses parati sunt in capitulo suo per episcopum 

suum oanonioe satisfacere,nemo eis debet 

hasresis aut sacrilegii crimen imponere,et ipsi cle- 

rici vel eorum episoopus, si canonica servatur au- 

ctoritas, nisi canonice satisfactum fuerit, eis de 

objecta per scriptum infamia nullatenus debent ad 

objecta [unus cod. debent objectis] respondere. Et 

cum ea quoe a mescripta sunt multis auctoritatibus 

pos.-int muniri, pauca de multissubneotere curavi, 

non ad dooendum vos.sed ad commonefaciendum. 

D Dicit enim beatus Augustinus :« Qui malodictovel 

oriminis objeotu aliquem l8esit,sludeat ex oreeodem 

proferre medioamenta unde protulit vulnera.» Alio- 

quin secundum papam Fabianum,qui non probave- 

rit quod objecit, poenam quam intulit, ipse patiat-ir 

(tit. Qua pcena, eto. apud Grat. cau. 2, q. 3). Nisi 

illud forte obsit,quia majorum nugae negotia vocari 

soIent.De non judicandaveroalterius Ecclesia, multorum 

sententiis consentiens inter alia dicit Callix- 

tus papa (ep. 2, et in c. Sii-.ut cau. 7, q. 1). « Sicut 

alterius uxor nec adulterari ab aliquo vel judicari 

autdisponi nisi a proprioviro eoviventepermittitur.

105 EPISTOL^. EPIST. LXXXV. 106 

sic nec uxor episcopi, quae ejus ecclesia vel paro- A afi eumdum paratior. Si autom prater spem evechia 

indubitanter intelligitur, eo vivente absque nerint haec omnia, cum Ueus invicem nos loqui 

concesserit, et de termino et de loco habendi 

.jus judicio et voluntate altcri judicari vel disponi 

ionceditur. >i [nde etiam scribit papaNicolaus Ra- 

dulfo Hituricensi archiepiscopo (referl. epist. 236): 

« Conquestua est apostolal.ui noatro frater noster 

Sigegodiis archiepiscopus Narbonensis, quod clepicos 

suos eo invito ad judicium tuum venire com- 

peilas, et ne rebus ad Ecciesiam snam pertinenti- 

!)us eo inconsulto quasi jure patriarchatus tui dis- 

i)onas, cum hoc nec antiquilas (cui Patres sanxere 

rpverentiam) habeat, et auctoritas sacrorum canonum 

penitus interdicat, nisi forte pro causis quns 

apud se terminare non possunt, ad te quasi ad 

pnlriarcham suum provocaverint; vel, si episcopus 

311US decesserit, res Ecclesia; suse judicio tuo dis r, 

pensare voluerint. Primates enim vel patriarchns 

nihil privilegii habere prse caiteris episcopis, nisi 

quantum sacri canones concedunt, et prisoa con- 

suetudo illis antiquitus contulit, diffinimus, ita ut 

secundum Nicsnas regulas sna privilegia serven- 

tnr Ecclesiis » (c. 1, 2, 8, 10, 17, 21, cau. 25,'q.2). 

Possem in huno modum multa interponere, sed 

supervaouum videtur, quoniam habentur apud vos 

sicut apud nos. Valete. 

EPISTOLA LXXXIV. 

JoANNi presbylero cardinali, Romanx Ecclesix le- 

gatn, Ivo, liumilis Carnotensium EccleHae miinster, 

legatione funr/i in Christo. 

Litteras tuas benevolentice indices nuper accepi, 

quihus sliqua oonstantiae tus opera parvitati mea? 

notificasti. In quibus hoo egregie laudsbile intel- ^ 

lexi, quod te a communione regis (n) abstinuisti, 

qiioniam in hoc et famse tuae et legationi tibi com- 

missae sane consulnisti, licet quidam Belgicae pro- 

vinci.-B episcopi in Pentecosten contra interdictum 

bonie memoriae paps Urbani coronam ipsi regi 

imposnerint, tanquam mortuo praecone justitiam 

[justitia, m.s. c.] mortuam esse crediderint. Quod 

autem Pictavis aut intra provinciam Aquitanicam 

concilium celebrare disponis. omnino laudo, qnia 

si intra provincinm Belgicam vel Celticam conci- 

lium celebraretur. multa premi silentio oporteret, 

quiB ventilata scandalum generarent,et totum pene 

frucfum concilii aliqua exfestuatione prsfocarent, 

pressa vero silentio, tanquam verbo Dei alligato. 

concilii, et de multis aliis cum prudentia tua 

tractabo, quia muita praetereo quae non sine ra- 

tione interim charta; commendare diasimulo. 

Mitto itaque tibi 42 cum brevigerulo [unus, v. c. 

cum hoc gerulo] tuo cursorem istum, per quem 

mlhi remandes et de tempore et de looo collo- 

qiiii nostri, et de constitutione habendi concilii, 

Vale. 

EPISTOLA LXXXV. 

Manass^ reverenilo liemorum archiepiscopo, Ivo, hu- 

milis Carnotensis Ecclesix minister, charilatit 

visceribtis ahundare. 

Allatai sunt nobis nuper litterae (epist. 83) a 

vobis per comprovinciales episcopos vestros mis- 

SFP, quibus perlectis intelleximus grave scandalum 

levi de causa inter Remensem et Suessionensem 

Ecclesiam nuper exortum. Gum autem in provin- 

cia vestra peregrinum sit judicium nostrum, peregrinum 

tamen non putamus esse consilium nos- 

trum, quo charitate suadente reverentiae vestrae 

et omni religioni, si facultas esset, vellemus bene 

esse consultum. Videbantur autem illsa litterae, ut 

paoe vestra dicam, plus conlinere invectionis 

quam correctionis [correptionia, ms. c.], perturba- 

tionis quam reconciliationis, magis percutere robur 

sanorum quam collligare vulnera inflrmorum, 

niti etiam auctoritatibus honestia et firmis, non 

tamen satis apte [b] ad id de quo agebatur accom- 

niodatis. Nec ista mordendo dioo, sed dolendo, 

fraterno amore desiderans ut scandalum prudenti 

moderatione sopiatis, et his qui curiosi sunt ad 

co'.'noscendam vitam alienam (epist. 7 et 118), desidiosi 

autem ad corrigendam auam, occasionem 

disceptandi de vobis quam celerius potestis sub- 

trahatis, et caecis offendiculum non ponatis. Le- 

gitur enim in Exodo quia si litigaverint duo viri, et 

perculserint mulierem praegnantem,etexierit inlans 

nondum formatus, detrimentum patietur quantum 

indixeritvirejus, etdabit pro anima aua.{E.xod. xxi). 

Quid est nutem ha!c mulier pitegnans, nisi anima 

intirma, nondum in amore Dei perfecta? haec ergo 

snima religiosis viris inter se contendentibus,et sua 

contentione scandalum generantibus,percutitur et 

legationis tut-e auctoritati [solus v.c. Put. verbo Dei [) soandalizatur, ita ut amorem Dei, quem tenuiter 

suffocato, Romanfe auctoritati] plurimum deroga- 

rent. De termino vero habendi concilii, quem iv 

Kal. Aug. designasti, facile (jccasionem qucErent 

episcopi partium nostrarum, dicturi non esse congruum 

spatium ad peragondam viam, et prfeparandum 

viaticum. Non enira poterunt multi episooporum 

ad locum pervenire concilii, nisi per 

multos cirouitus, et per acquisitos undecunque 

conductus. Si ergo videtur prudentiae tuae conve- 

nientior videretur mihi terminus in capite autumni: 

quando [nl. quon''am] et annus erit fertilior, et 

unusquisque invitatus indulto sibi congruo spatio 

(a) Philippi, de quo epist. 211. 

Patrol. CLXII. 

oonceperat, abjiciat et perdat. Qui autem huio in- 

lirmiori et muliebri animaeabortivumexoussit,damnum 

patietur.quia mercede, qua fidelia servus pro 

tnlento raultiplicato donandus est, privabitur. Vir 

vero hujus mulieris est Christus qui pajnam huic 

offensioni debitam inducit [indicit, ms. c, in guo duo 

sequenlia verba desuni] sio dicens, (Marc. ix) : 

Qui scandalizaverit unum. de pusillis credentibus in 

me, bonum est ei magis .«i circumdaretur mola asi- 

naria collo ejus, < t in mare milteretur. Qua3 delrimcnta 

ntevitare valeatis, filiam vcstram Suesfionensem 

Ecclesiam,quam sacrilegam, licetcanonioe 

(6) Apte, deest in ms. c.

107 D. IVONIS CABNOTENSIS EPIf?COPI 108 

obedire paratam, pronl libuit, p.ppellatis [a/.appel- A ut malos habere videatur ei quasi legitimuni,bonos 

lastis ita, ms. c.], ad sinum raatris paterne revooate, autem eligere quasi nefarium.Quod in hoc satis pa- 

et hsec araaritudinis vcrba, quffi cetcrnarura inimi- 

citiarum essc monumentum possunt [possunt esse 

monimentum,5«s. c.],mutatain meiius mente tem- 

pcrate:ne forto,si pertinaciter vosinvicem mordetis 

et comeditis, ab invicem consummaniini.Quantum 

enim intellexi, nisi zelum vestrum tcmperaverilis, 

non absque canonioa ratione cavebit se judicio ve- 

stro submittere, qui velutin hostem videmini ad- 

versus eam exercitum commovere,et quasi procinctum 

belli prfeparare.Utatur ergo prudentia vestra 

consilio non iratorum, sed [unns cod. consiiio malorura,sed] 

eorum qui possint esse discreti media- 

tores ulrarumque parlium, ne forte post raultas 

tet quod adversus lilteras dorani papas (epist. 89, ad 

Paschalem) et vestras deelectione vel assuraptione 

episcopi illicita prohibentes, ad contemptura sedis 

apostolioffi.irrisoria et contemptibilia verba in vos 

protulerint, et poslposita omni canonica obedien- 

tiaclericum quemdam illitteratum,aleatorem etc,E- 

teris hujusmodi [ai.hujus raundi] lenociniis vacantera, 

procul etiara a sacris ordinibus inventum, 

quondam quoque propter publicum adulterium a 

legato RomancS Ecclesiae Lugdunensi archiepiscopo 

de Ecclesia pjectum, pro voluntate regis, et illius 

contubernalis [n/. contubernialis, mi. c, epist. 13] 

su8e,in episcopura assumpserunt.Prffidictus autem 

vexationes alienum cogamini subire judicium. Va- -n intrusus Stophanus vocatur de Guarlanda [quidam 

lete. 

EPISTOLA LXXXVI. 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesix minister, Stephano 

palatino comiti, dilectionem et pacem. in Clirislo 

[al. salutem el dileclionem, cp. 49]. 

Clericos rainis territos et contumeliis alfectos,ad 

vos mittere non valeo. Mitto itaque chartara non 

timentem,nequeerubescentem,justiliam exigentem 

et justitiam promittentem.Moneo itaque exoellen- 

tiam vestram nunc tertio,ut homines vestros qui in 

pacem offenderunt, ad justitiara pacis, quam ipse 

dictastis et promisistis, venire faciatis, et cum boc 

correctura fuerit, si quid in vos deliquimus,emen- 

dare parati sumus. Neque enim aliud atiquid aliquando 

de boo negotio vobis raandavi, quidquid 

dixerint vobis legati vestri. Quidquid autem vel 

cod. de Gallanda, jjeZ de Valanda].Cui si ad episcopalem 

ministrationera [inaliiscod. ita ms. c. conse- 

crationem, cod.Put.Si episcopalis consecration] aliquando 

apostolica auctoritate patuerit aditus, ma- 

nifestura est [«liî«'ap.auct.potuerit per vos manif.] 

temporibusnostrisexitialesilentiumimpositumesse 

canonicislegibus.QuomodoenimadfontemscientitB 

pertingemus,43 si ab ipsis qui clavem tenent.in- 

trare non permittimur? [o/.permittitur.] His et hu- 

jusraodi pra^raonitam et prasmunitam volo esse sollicitudinem 

vestram, ut et vobis caveatis, et domnum 

papam super his cautum faciatis, ut qui ex 

adverso stat occasionem raaledicendi non habeat de 

vobis tanquam sua qua3rentibus, et non quae Jesu 

Ghristi. PrEedictus enim intrusus festinat ut cito 

'-' Romam vadat, aut mittat, et palatinos quibus poteplu8,vel 

rainus hactenus in auribus vestris dictura rit muneribus vel promissionibus flectat in suam 

sit, vel aliter, nunc expostulo justitiara et offero partem, et domnum papam quacunque poterit ma- 

justitiara, secundum rationem rerum gestarum et 

ordinem admonitionum,prout concorditer illi judi- 

cabunt.qui justa judicia se faoturos de pace jurave- 

runl. Et hoo futura die Martis. Quod si refutaveritis, 

scimus quia potentia vestra et principatus vester 

pace ecclesiastica non eget.Nos vero erimus contenti 

terminis nostris;et pacem i8tam,qua3 Ecclesife valde 

est onerosa et sumptuosa [qiiidam infructuosa], 

quam contra vos tenere non possumus,dimittemus; 

in aliis autem sicut magno et polenti viro serviemus 

[al. servientes]. Valete. 

EPISTOLA LXXXVII. 

chinatione decipiat.Rei itaque veritatem vobis noti- 

ficamus, ut et auctoritati apostolicffi provideatis, et 

famfe vestraj bene consulatis,et Ecclesiam in malis 

tabescentem solatio foveatis,forti manu relevetis,et 

corrosorum deutes sinceritatis lapide conteratis 

[unus cod. contundatis]. Si enim et in hoc cassata 

fuerit e.^pectatio nostrajam quid contra obloquen- 

tes pro Romana Ecclesia loquamur (t),non habebimus, 

et murura pro domo Dei ponere flducia Romana3 

Ecolesiaj ultra non audebimus [ai.non vale- 

bimus.] De mundana ergo Dei domo, et de vindicando 

contemptu vestro, consilium oito capite, et 

JoANNi el Benedicto cnrdinalibus presbyferis, el Ro- quid super hoc et super aliis disposilionibus J) vestris 

manx Ecclesiai vicariis, Ivo, humitis Ecclesix Car- facere velitis,per portitorem pra3sentiura rescribite. 

notensis minister, iia sibi commissa fiingi legatione Cum vobis Deo donante loqui poterimus,ha3c et alia 

ut Angelo niagni consilii valeant complacere. 

Quia Belvacensis Ecclesias lapsum dudum vobis 

ex parte per litteras insinuavi, nunc in quantum 

profundum malorum (a) descenderit, sollioitudini 

vestrse reticere non valeo:ne mea taoiturnitas mihi 

repuleturin vitium etveternoipsiusEcclesiffi morbo 

nullum proouret adhlbereremedium.Praedictaenim 

Ecclesia tandiu jam bonos desuevit habere pastores 

diligentius et diffusius exponemus. Valete. 

EPISTOLA LXXXVIII. 

Domno et omni veneratione dignissimo Paschali 

summo ponfifici, Ivo liumilis eûs /ilius,omnis obe- 

dientix affectum et eflectum. 

Audivi nescio quorum falsidicorum delatione ad 

aures sanctitatis vestrt-e pervenisse domnum Hilgotum 

[al. Hilgodum] quondam Suessionensem epi- 

(a) Malorum, deest in ms. c. (h) Vide in hanc rem qua3 scribit epist. 109.

109 EPISTOL^. — EPIST. LXXXIX. 110 

scopum pro certis criminibus depositum ad mona- A disrumpor. Undo 

sterium confugissc. Quod absit ut crodat sanctitaa 

suggero dulcissimee paternitati 

vostralNulla enim infamia denotatus, nulla crimi- 

nali acousatione pulsatus.proptor prffilatorum [pras- 

lationis] pericula. quaa jam expertusjuerat se sa- 

lubriter ferre non posse.episcopatui renuntiavit,et 

ad porlum monasterii confugiens de naufragio hujus 

mundi nudus evasit.Eram quippe tuno tempo- 

rig presbyter Belvaoi in quadam rcgulari Ecclesia: 

ipse autem mihi familiaris erat propter aliquam, 

quam in me aestimabat[a/.existimabal] pietatis formam. 

Per me enim transivit, in auribus meis coram 

Deo totum seeflTudit, ad ultimura propositum 

suum aperuit:et cum ei licet lcniter [al. leviter] 

tia,quod vir tantcS nobililatis, et tantê felicitalis, 

ita mundum calcaret, et sub leve Ghristi jugum 

confugeret, approbavi intentionem ejus, et qui me 

ve3trae,ut sl quae de partibus nostris accusandorum 

vel escusandorum episcoporum vel aliorum hominum 

ad aures vestras causaj perlatte fuerint, non 

statim petitionibus eorum qui qua; sua quffirunt,et 

non quae Jesn,;_Christi, acquiescalis, sed indulto 

congruo et prolixo spatio, religiosorum, qui in 

vicina regionc rem iiquide nosse possunt,testimo- 

nia requiratis, et ita cognita veritate prout vobis 

Deus inspiraveritjjuste vel misericorditer quaelibet 

negotia terminetis.Itaenim bonarafamam vestram, 

qua3 sedi apostolicffi vaide necessaria est, conservando, 

multorum saluti providebitis, etajmulorum 

linguas amaledicto revocabitis.Alioquin si quK pudenda 

patris,quod Deus avertat ! revelata fuerint, 

resisterem, et ut in regimine sibi commisso persi- 

steretmultis modispersuaderem.multisverbisultro g non ea ut filii aversionis deridebimus, sod tamen 

citroque habitis, summafuit consilii sui, se malle ab hujusmodi admonitionibus, quas infruoluosas 

in loco humili salvari, quam in alto [rjuidam in videbimuSjSLylum et linguam cohibebimus.Nec in- 

summo]pericIitari.Visa itaque animi ejusconstandignetur sanctitas vestra, si ut filius talia suggero 

paternitati vestra3, quia multos amatores justitias 

jam vidi [al. quia multos pastores jam vidi/con/îfr. 

locos epist, 109 et 110.] propter remissa flagitia, 

fecerat conscicntiaa suae judicem,habuit de c«tero vel multorum dissimulata facinorafuei dissimulata 

sui propositi laudatorem. Qualitcr autemin mona- multorum facinora [t'ei flagitia ?)is. c.], ori suo sisterio 

sit postea conversatus,dicant vobis qui novelentium posuisse, et aspecorrigendorum malorum 

runt,quietiam approbetaconversationis ejusexpe- plurimum defecisse. Haec hactenus. De cffitero norientiain 

patrem sibi eura elegerunt. In quo nihil tum facio excellentiaj vestrae, Belvacenses clericos 

aliud opponunt,quibus plus displicetbonum inso- contra interdictum vestrum et legatorum vestrolitum,quam 

malum inolitum,nisi quod episcopali rum, quemdam clericum nomine Stephanum {de 

dignitati indigna fiet injuria, si qui episcopus fuit, îwepist. 87,93 et i04),in episcopum assumpsispe, 

fiat arohimandrita. Dicunt enim „ quia non potest procul a sacris ordinibus inventum,utpote .J ^ nondum 

J, „,„VJ,„.>, „„..,,,.„„. 

esse abbas sine benedictione[al.si non benedicatur ^ subdiaconum, hominem illiteratum,aleatorem,mu 

i

m D. IVONIS CARNOTENSIS EPISCOPI 113 

ptum, jamdiu enim illa Ecclesia tales oonsuevit 

\Unus cod. consueratj habere pontiricea (a) quibus 

ipsadamnaretur, non a quibus ad viam vits diri- 

geretur.Vestrum aulero est et oves errantes et dissi- 

patas per nebulas et avia deserti quaerere, et ad 

pascua reducere, pnstoreraque qui gregis curam ha- 

beat, eidem providere.Et licet ipsas oves velint pe- 

rira, velint errare [vide loc. epist, 102), velint se 

ferocitati luporum euffocandas oiijioere; dioendum 

est tamen sanctitati vestrae,nolo erretis,nolo perea- 

tis.Ut autem sciatis verum essequod propteradul- 

terûm fuerit de Ecclesiae ejeotus,exemplar littera- 

ruin Lugdunensis archiepisoopi vobis mittereoura- 

vi. Valete. 

EPISTOLA XC. 

Daimberto, Dei gralia Senonensi archiepiscopo. 

Ivo, Carriolensi' Ecclesiae minisler,$alulem et ser- 

vitium. 

Portitor litterarum vestrarum festinabat ad redi- 

tum;ergo autemaliquantulum potione et sanguinis 

minutione [o(. diminutione] debilitatus eram pro 

valetudine, tamen et opportunitate haoad interro- 

gata respondeo, quia trevia [treuvia] Dei non est 

coramuni lege sancita,pro communi tamen ulilitate 

hominum ex plaoito et pacto civiialis ac patrias^ 

episcoporumetEoclesiarum,utnostis,est auotoritatu 

firraata.Unde judioia violatas pacis modificari oportetjsecundum 

pacta et ditlinitiones quas unaqua;que 

Eoclesia oonsensu paroohianorum instiluit, et 

per scripturam vel bonorum horainum testiraonium 

memorife oommendavit. Unde palam est, quia vi- 

trious et frater vester erga illum quem in jurando 

paoemab observantia pacis exoeperunt, quamvis 

reatum homicidii incurrerint, non tamen paotum 

paois violarunt. Sed quia exoeptio illa personam 

nooentisnon excessit,et nepos illius excommunicati 

non erat prius de ejus adjutorio vel communione 

culpatus, si ille nepos paoi eral juratus, quantum 

nobis videtur,injuste est contra paois instituta peromptus, 

nisi torte alias rationes habeatis, quae in 

litteris vestris minine fuerunt, quibus interfeotorem 

ejus a violatre paois injuria defendatis. Non 

enim etiam ipsos vio!atores pacis, non lantum ad 

puniendum nonexnonendos inimicis,sed nec excommunicandos 

esse consemus, nisi postquam accusati 

et convicti fuerint,et malefacta [al. malediota] 

sua emendare contempserint. Undfl Augus- 

tinus in libro De pojTitentia :« Nos qupmquam a 

communione prohibere [quidam cod. privare] nnn 

po3sumus,quamvis hajcprohibitio non sitmortalis, 

scd medicinalis.nisi aut sponte confessum aut aliquo 

sive saeoulari sive ecclesiasticojndicio accusa- 

tura atque oonviotum. » In hunc modum multa 

(a) Jungendi sunt similes loci epist. 87 et 92. 

(6) Is er.it Stephanus de Guarlandee utconstatex 

ep. C7 ot 8'.). 

(c) Nundum enim erat Subdiaconus, ut ait diota 

A 

dici possent, sed hfec vos ignorare non ajstimo. 

Valete. 

EPISTOLA XCI. 

Ivo, humiiis Ecclesix Carnotensis 7ninislcr, Adel^ 

nobili coinitissae, cum fideli oratione servitium. 

Gratias agimus Deo, qui prooellam vestrcB infir" 

mitatis couvertit in serenitatem reouperandffl so- 

spitntis.quia \at. quoniam), sicut oontristavit nos 

nubilum ingruentis inflrmitatis^sio laetiticavit serenum 

redeuntis sospitatis. Interpellamus itaque divinam 

cleraentiam,ut praesentia flagella carnis me- 

dicinam esse faciat interioris hominis, qnatenus et 

oommissa prffiterita fletu diluatis, et flenda de cae- 

tero caveatis committere, ne divina manus, quae 

modo miserioorditer flagellat, postea miserabiliter 

T. conterat. Rogo autem pro remedio animaj veatrae- 

ut eoclesiam beati Joannis Baptistas, in qua regularem 

vitam Deo donante ordinavimus,diligatis, et 

res ad ipsam ecolesiam pertinentes contra insidian- 

te,B et inoursantes pro posae vestro defendatis, et 

praecipue regulas oujusdam Haimerici quondam 

servi sanotaa Marife Jotrensis monasterii in eadem 

eoclesia conversi.quiete ab incursu vestrorum pos- 

sidere faoiatis. Abbatissa enim praedioti raonaste- 

rii servum illum oum rebus suis eideni ecolesiae 

manumisit ijuxta oanones sub distinct. 54), sicut 

dicet vobisdomna Hilescendis [al. Hilesendis, ms.c 

vei Hilensis] vioedomina. Pro boo enim a fratribus 

prasdictae eoclesije habebitis munua oratioaum,et a 

nobis fidele servitium. Valete. 

EPISTOLA XCII. 

G Paschali summo ponlifici, Ivo, humilis Carnotensis 

D 

Ecclesiae minister, debitam cum omni devotione 

obedientiam. 

Mater mea Belvaoensis Ecclesia, quae in Christo 

me genuit, quae lacte suo me aluit, crebra muta- 

tione pernioiosorum aut [ai. atqun. vide epist. 87 

et 89]inutilium episooporura valde vexata et vehementer 

attrita, lacrymabili vooiferatione post uie 

clamat, tanquam per me impediatur elecli (b) sui 

conscratio, vel eam apud sanotitatem vestram mea 

impetrare possit interoessio.Et quia materni dolo- 

res, quamvis aliquando non usquequaque rationa- 

biles pia viscera vehemsntius penetrant, ejusconquestionibus 

non possum non moveri, ejusdem 

gemitibus non compungi. Postulat autem eadem 

Eoclesia in persona eleoti sui unam tantum imper- 

fectionem reuiitti,videlicetquod in sacria ordinibus 

non est inventus(c)cumin caeterise.jus integritatem 

praedicet, utilitatem coraraendet. Si autom iu eo 

aliquid oriminosum, vel quod sacris canonibus 

obviet, repertum fuerit, pro hujusmodi non esl 

nostrum apud sedemjnstitiae intercedere(d),nec vestrum 

inordinatis precibus aurem prfebere.Soimus 

tamen ad audientiam vestram,et legatorum vestro- 

epist. 89 

[d) Sic etiam Romam appellat c. 46, et thronum 

iustitia? e]'isi. 250.

113 KPISTOI^. — EPIST. XCIV. 114 

rum quorumdam relatione fuisse perlatum,aliqiian- 

rlo pra3flictum electum insiraulante Lisiardo pr.-e- 

rtictffl Eoclesiae arcliidiacono per l.ugdunensem 

arcliiepiscopum, tunc sedis apostolici-e Ipgatum, 

cujusdam criminis olijectione fnisse pulsatum («.), 

non tamen sponle confessnm, vel aliquo ecclesiasMco 

vel sfficnlari judicio fuisse oonvictum Asaerit 

ilaque nrsdiota lOcoiesia eumdem ad omnia obiecta 

fore paratum canonioe respondere, si quis 45 ca- 

nonice possit accusare. Pra;dictiis etiara Lisiardus 

qui tunc iniraicus accusabat, nunc oonversus spe- 

cialius eum diligit [al. eligit], pree oasteris expetit, 

quanta potest excusationedefendit.In causisautem 

in qiiibus accusalores flunt defensores, quid judex 

facere debeat,non est meum vestram sollicitudinem 

monere, vestram prudentiam docere, Quicumque 

vero Inijus facti sint laudatores aut vituperatores, 

ipse electus tanquam de conscientia sua, qu83 illi 

non dubius testis est aut pro se, aut contra se, 

bene securus tribunalibus vestris se preeseutat,aut 

misericordiam accepturus, aut judicium subiturus. 

Petimusitaquecum petentibus,pulsamua cum pul- 

sanlibus (fc),quatenus sic judicium ex misericordia 

teraperetis, ut quaatum salvo honore vestro po- 

tcstis, miserabilibus Ecolesi» ruinis misericorditer 

occurratis. Sic enim volumus amicis prodesse, ut 

auctoritati et honestati sedis apostolicaa in nullo 

velimus obesse (c). Valete. 

BPISTOLA XCIII. 

Daimbebto, Dei gratia Hierosolijmiiano palriarchx, 

clesiffi dimisit, et parvitas mea super hoc, privile- 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesix servtis, fidelium gium a sanctitate vestra promeruit ad perficienoralionum 

muinis. 

^ dam ejusdem libertatis confirmationem, peto ab 

Quia divina miseratio sollioitudinem vestram illi excellentia vestra mitti litteras clero Carnotensi 

Ecclesi» prceesse voluit,de qua verbum Dei processit, 

gaudemus tum propter lamiliarein qua vos amplectimur 

oharitatem,tum propter utilitatem quam 

populo Dei coUaturam speramus vestram sollicitu- 

dinem. Quos igitur corporalis non jungit aspectus, 

jungat indissolubilis charitatisaffeotus,eianleoi:u- 

los mentis nos invicem quotidiana represeniet ora- 

tio,quorum pra;sentiam corporalem spatiosa((/) terrarum 

volumina excludunt. Oramus itaque, ul ex- 

tensis inccclum mauibus,et fusis in monte precibus 

vincatur Amalech {Elod. xvn),quatenus post mulla 

rusalem non serviat ut ancilla cum flliis suia, sed 

supernam qua3 libera [al. cum liberis] est imitetur ; 

A cujus cives sunt[a;.fiunt] nontantumquiin hac peregrinantur,sed 

omncsqui ad supernfe visionispacem 

pertinere merentur [unus cod. nituntur]. De 

caeterooommendamus9ollicitudinivestra3,parochia- 

niis nostros porlitores prassentium litterarum ,et caj- 

teros quos Hierosolymam venisse cognoveritis, ut 

ens palernis consolatinnibua toveatis,et si a viaju- 

stitiffl deviaverint, obsecrando, increpando,arguendo,ad 

supernas tramitem intentionis redire monea- 

tis.Nihil transitorium,nihil qiiod ad preesentem vitam 

pertineat a vobis espetimus ; sed si aliquid 

pium, aliquid sanctum, quod memoriam vestri 

menlinostrffiarctiusimprimeret,etmajoremin nos- 

bis gratiam devotionis excitaret, nobis mittere pos- 

setis, hoc optaremus, hoo humiliter peteremus. Si 

Tj quid autem de statu vestro,et matris nostra? orien- 

talis Ecclesias parvitati nostr» scribere volueritis, 

per istos secure poteritis. Augeat Dominus per of- 

flcium linguae vestrae populum fldelem merito sibi 

et numero servientem. Vaiete. 

EPISTOLA XCIV. 

Paschali summo pontiftci, Ivo. humiiis Carnotensis 

Ecclesix minister, sanctitatis suas servus obedien- 

tix et servitii munus debitum [un. coA., seiinum 

ul filium obedientissimum]. 

Quoniam divinoadjutorioCarnotensis comespravasconsuetudines 

quas habueranlantecessores sui, 

et ipse in domibus etrebus Carnotensis episcopi de- 

functi vel dDpositi,multo meo labore etsumptu Eo- 

continentes hanc sententiam,ut si forte aliqui Carnotensium 

comitum, vel ministrorum eorumdem 

aliquandocupidn tpmeritate et temerariacupidilate 

libertatero a comite concessam infregerint, tan- 

qnara ecclesiastici juris sacrilegi pervasores ab ipso 

clero apostolica auctorilate excommunicentur, et 

EocIesiiB, tara civiles qiiam suburbana; (epist. i2l), 

usque ad satisfactionem claudantur.Non enim po- 

test populus rapinis assuetus [quidam assuelactus] 

aliter a sua malitia coerceri, nisi summo rigore 

justitife refrenetur, et terribili excomrounicatione 

flagella flliorum I&rael,in tempore sacerdotii vestri plectatur. Addatur etiam, ut si succedens episco- 

arca Dei liberata revertatur in Silo (/ Reg. iv), ubi pps illius sacrilegii patratores absque satisfactione 

populus paciQeas hostiaspossit immolare,etpro of- D absolverit, vel ambitione aoquirendi episcopatus 

fensionibus suis sacriflcio contriti cordis Deum pla- vel timore amittendi supportaverit, tamquam sacare, 

Mittat etiam Salvator et propugnator noster, crilegii particeps, et episoopatus exutor adjudice- 

Davidfldelem(c),inauxiliumvestrum, qui numerosa tur.Tali enim obice poterit malitiae torrens a solilo 

Philistinorum prajpulia circumoidat, et in sortem prc-ecipitio retineri, intraque debitos limites coer- 

israeliticK plebis adducat,quatenusha3cterrenaHieceri. Nec indebilum est, si adversus nova morborum 

genera inveniuntur et apponuntur insolita 

medicamenta. Valete. 

(a) Adulterii scilicet, ut scribit epist. 89. 

(b) Scripsit coactus importunitatedioti Stephani, 

ut fit initio epit. 95. 

(e) Ut in fine epist. 133. 

(a) Sic habent nonnulli vett.codd.In allis est .spa- 

tiosa terrarum excludit inlerpositio,veIintercapedo, 

ms. c. 

(e) Ita ex vett. codd. in quorum uno, scriptum, 

D. D. male ante dominus fid.


EPISTOLA XCV. A 

Paschali sunmo ponlifici, Ivo, humilis Carnolensis 

Ecclesix minisler, se ipsum ul filium obedien/issimum 

[episcopus sanctilahs suse sercus obedientix 

et servitum debiiuni obsequium, ms. c.]. 

Lstatus sum supra quani dioi possit, et de Ste- 

phani Belvaoensis licolesia; proci repulsione, et de 

facta in me propter eum paterna inveclione {Vide 

epist. 87, 44 et 97), quamvis ego in posterioribus 

lilteris nihil oontrarium prioribus ox me seripsc- 

rim, nec pro ejus persona, sed pro ruinis Eoclesiae 

sanctitatem vestram interpellaverim.Importunitale 

enim sua extorsit a me litteras, quas (epist. 92) ei 

nullo modo [al. nullatenus, ms. c.] profuturas,imo 

multum credidi obfuturas [nnus v.c. olfonsurasj^si 

negotio restat,nisi ut bonis principiis et bonis provectibus 

bonus imponatur exitus.De caetero notum 

faoimus providontiaj [at. facio prudentiaj] vestraj, 

quod venerabilis confrater, et Romauce Ecclesise 

semper amator Catalaunensis episcopus, per nos 

qui Pictavensi [Pictaviensi] ooncilio interfuimus, 

convenit et interpellat clemenliam vestram, qua- 

tenus sententiam vestram de Ihesauraria Catalau- 

nensis EccIesiffl,importunitate Drogonis et ncbulis 

(a) verborum ejus ab innocentia vestra exorlam. 

alia provincia factus oanonicus et archidiaconus. 

Additum est etiam quod praetaxatus episcopus jam 

moriens et inunctus, imporlunitate Drogonis su- 

poratus non [nec,}?ij.c.] eum pra^dicta adminislra- 

lione investierit,sed tantum eo tenore concesserit, 

ut eo vivente nunquam se de ea intromitteret, nec 

cjus usufructus usurparet.Invitati itaque a venera- 

bilibus cardinalibus [Un. exemp. episcopis vel car- 

dinalibus] vestris ad judicium, cum nullus esset 

qui prsdictis rationibus obviaret, et conflrmantibus 

eisdem cardinalibus judioium nostrum [un. 

rorf. fratrum],ex ratione et auctoritate judicavimus 

non fuisse canonicam investituram, oontra quam 

clamant decreta apostolica canonioa instituta, et 

universa pene concilia.Leges enim nequaquam ap- 

intelligentem haberem [haberent ms. c.] lectorem, rj pellant investituram concessionis,sed possessionis. 

et commodum expositorem. In litteris itaque ves quam praadictus Drogo in vita defuncti episcopi 

tris, quam constans sit in vobis amor justitiaj et non habuit,sed post mortem ejus ipse seimpuden- 

zelus domus Dei, liquido mihi apparuit, et me puter ingessit.Nec Labet ordo canonicus,ut in ea Ecblicante 

fere omnibus nostri rpgni Eoclesiis ad laudem 

divini nominis innotuit. Nihil itaque de hoc 

olesia quis pr

117 EPISTOL^. — EPIST. XCIX. 118 

tirem dc sepultura patris sui,cui denegata est dc- A 

functo coramunio ecclesiastica, quam nec judioio 

ecclesiastico,nec pro aliqua faoinore in quo depre- 

liensus fuisset amiserat, sicut idem Petrus dicebat 

in vita. Quod si ita est, rata nobis haec sententia 

videtur quoniam \_ita v. c. «niert, videtur quod] defunotis 

communioneni interdioere non debemus, 

quibus vivis' [ai.quam vivis] nou iiiterdiximus:sic- 

ut defunotis illis communicare non debuimus.qui- 

bus vivis non cummunicavimus.Non enim datacst 

potestas Ecclesiffl alia ligare vel sclvere, nisi qure 

sunt super terram. Unde conatat ea divino reservanda 

judicio,qu8e inter viventes humano noii sunt 

terminata judicio (epist. 59 et 212). Precor itaque 

fralernitatem veatram et ooasilium do,ut iiuantum 

bare, et eos sicut fideles in domo Dei canes ubi li- 

cuit impugnare, vestram religiooem, importune et 

opportune rogamus et monemus,ut quod haotenus 

fecistis amore justitiae, propensius faciatis in hoc 

negotio ex debilo obedientice.Vos itaque ut sufTraganei 

Remensis Ecclesiee admonete metropolitanum 

vestrum, quatenus secundum tenorem litterarum 

quas (epist.98) domnus papa misit Belvaoensibus, 

Belvacensis Ecclesiae clericos ad faoiendam canonicam 

electionem pro offioii sui debito cohortetur, 

quatenus ex munimine auotoritatis ejus et infirmi 

in Christo fralribus Belvacensis Ecclestx filiis, 

slare, viriliter agere et confortari in Domino (b). 

DivintB miserationi pro modulo nostro gratias 

referimus quud in corpore Ecclesi» vestras sint 

adiauc plura quara credereraus membra sensibilia, 

de dolore suo doIentia,et pro sanitatesua laboran- 

tia.Benedictuu Deus,quia in vobis adhucest aliqua 

spesvitaj, quamvis inter vos sint aliqui filii alieni 

qui assumpta faoie meretricisnescientes erubescere, 

proventris esca, quam Deus destruet (/ Cor. vi, et 

vilibus sarcinulis [in cod. Put. et libidinis sarci- 

nulis] matrem suam eviscerant, et vitaj suk et 

famoa non paroentes, tanquam raembra putrida 

fetorem suum non sentiunt.et reliquos qui sanari 

possent sua putredine et felore coinquinare con- 

salva reverentia episcopi vestri fleii [al. forti] po- Ti tendunt. Vos itaque, qui adhuc mortem vetare [vitest,anxietatem 

confratris vestri relevetis.et sepultare, ms. c.] vultis, et praedicto putore formidatis 

turam ecclesiasticam, si ita injuste ablata est, ut putere, videte ut, quantum in vobis est.apostolicis 

prasdictus frater asserit, reliquiis palris ejus reddi prajoeptis et monitis obtemperetis,et eleotionem in 

faciatis. Valete. 

EPISTOLA XGVII. 

aliam personam,non dico illam, vel illam, sed tantum 

oatholieam et canonicam, secundum tenorem 

apostolicarum litterarum, oito facere studeatis.Uoc 

Reverendis fralribus et episcopis Lambf.rto Alreba- 

enim modo et Ecclesiam vestram a multiplioi p»tensi, 

et Jo.vnni Tarmnensi [al. Tarvernensi], I\o, 

dagogorum invasione liberabitis (c),et multas vexa- 

humitis Ecclesix Carnotensis minister, saluiem in 

tiones qua) adhuo pendeute negotio fiunt, evitabi- 

Domino. 

tis,et femce vestras utiliter oonsuletis. Nec ista dico 

ut aliquam specialiter sicut prajtaxatum est oom- 

Litteras domni papiB et vobis Iransmissas per 

mendem personam, quia omnis persona mihi pla- 

confratres nostros beati Quintini oanonicos credo 

oitura est quas vita clareat et doctrina (d). Nihil 

voa aooepisse,quibus et reprehensi sumus de qua- 

enim meum in hac causa requiro.sed vobis omniiicunque 

assensu Stephani Belvacensis Eoclesis - 

,• * 

i 

proci (a), et priBmoniti quatenus omnibus modis p bus qui pro domo Dei viriliter stare voluent.s, et 

• 

• r. , • '-' 

r, 1 

(. mp pt mea indiiferenter expono, secundum vires, 

caveamus, ne in Ecclesiam Belvaoensem irrepat me, et mea inQiiiereater expo 

persona minus apta sacra [sacris,nis.c.] ordinibus. consiiio vobis profuturus et auxilio.Angelus magni 

Quoniam igitur vestra semper consuetudo fuit lu- concilii et spiritus fortitudinis operetur vobiscum. 

pos in ovilia Dei subintrantes perfeoto odio repro- 

Valete. 

EPISTOLA XCIX. 

Ivo, Dei gratia Carrwtensis Ecclesix minister,dilecto 

in Chrisio Iratri et compresbytero Gualoni, satu- 

Lem in Domino. 

Sciscitata est a me dilectio tua utrum pueri sex 

annorum, vel infra, possint inter se sponsalium 

[ai. sponsaliorum, ms. c] vel matrimonii contra- 

here sacramentaiet celebratis sponsalibus, si alter 

obierit, utrum possit superstes cum sorore, vel cum 

fratre defunoti inire matrimonium, oum quo prius 

inierat desponsationis vinoulum (epist. 2-i6). Et de 

habeant unde sanentur [al. salventur],47 et fortes D matrimonioquidem.silegemnaturalemconsuhmus 

unde solidentur. Quod si pra3blandiente [al. si ipse et verba Domini dihgenler attendimus ubi dioit 

bland.] desidia facere distulerit,aut dissimulaverit, 

monendus est a vobis quatenus sio honorificet mi- 

nisterium suum, ut quod per eum faoiendum est, 

per mauus non impleatur aliorum. Vaiete. 

EPISTOLA XCVIII. 

Ivo, Dei gralia Curnotensis Ecclesix minister, dileciis 

Propter hoo relinquet homo patrem et matrem, et 

adhxrebit uxori suss, et erunt duo iii carne una 

(Gen. II, respondere incunclanter possumus, quia 

tunc primum initur legitimum matrimonium, oum 

conjuges per commistionem carnis reddere sibi 

invicem possunt oonjugii debitum. Si autem anle 

annos pubertalis ratione dilatandae vel conservandffi 

(a) Id etiam dicit initio ep.93,quia precibuscoa- elagerunt Galonem, de quo epist. 104. ^ 

olus soripserat ad Pasohalem, ut indicat epist. 92. (c) In deteriorem parteni accipit, ut epist. o. 

(b) Repulso Stephano, Paschalis jusserat alium (d) Vilissimus enim episcopus, nisi prsceiiax 

eligi, ut oonstat ex collatione epist.95 et 97.1taqu6 soientia et sanctitate, m cap. 45, caus. 1, q. i.

119 D. IVONIS CARNOTBNSIS EPISCOPI 120 

Pacis inter aliquos talia sacramenta celebrantur.si A Pictavensi [sic. vetl. cod. aiitea Pictaviensi] adjudiinter 

eas personaa fial inter qiias lex id fieri non catum est,secundum judiciumsynodinonrestituisti 

prohibet, et ex ambornm consensu, non repretien- 

dimus.quia sicut papa Nicolaus dicit (epist. 243. 

1, vii et XI, d. De siionsaUbus);^^ Matrimonium faoit 

consensus, non coitus. » Unde etiam in libro Pan- 

dectarum.continetur libro xxiii titnl. i ; « In Fponsalibus 

consensus eorum exip;endus est, quorum 

in nuptiis desideratur. Kt ideo sicut nuptiis, ita 

Fponsalibus filiamfamilias consentire oportet ; » Et 

in consequentibus (I. xiii, d. cod. et epist. 134) : 

» Filiofamilios dissentiente, sponsalia ejus nomine 

tieri non possunt. » Qua autem ajtate ista fleri 

mihi. Paganus (epist. 112 et 114) enim pra^dicti 

altari sacrilegus invasor adbuc manuiu mitlit ad 

sacrilegium,et tam tuo oonsensu quam Turooensis 

archiepiscopi patrocinio, cui plus justo subjacet 

Iraternitas tua, sibi usurpatjus meum. Si autora 

huic rei consensum non prEEbere tcdicas, credi non 

potest,qui pro officio tuo cum possis vindicare non 

vindicas : « Facientis autem procul dubio culpam 

habet (c. 3, dist. 36, et epist. 77), qui quod potest 

corrigere non studet eraendare ; nec caret nsevo 

consensionis 4?< occultaa, qui manifesto facinori 

debeant, nec ecclesiasticis, nec bumanis lesibus desinit obviare.» Unde soiat fraternitas tua quia si 

pleniter est diffinitum (n).Unde in supradicto con- de prsedicto pervasore plenam justitiam mihi non 

tinetur libro In ponsalibus coutrahendis wtas ri feoeris,quod exigi potest a faciente, de castero qui- 

contrahentium diffinita non est,ut in matrimonu 

quapropter a primordio eetatis sponsalia elfici pos- 

sunt, si modo id fieri ab utraque persona intelligitur 

[intelligatur, ms.c.].'-\

121 KPISTOLvE. — EPIST. CIV. 122 

episcopo,Uo,hiimilis Carnolensis Ecclesixminisler, A infirma auo more eligere ut confundat lortia, quis 

saluiem in Domino. 

Quamcrebris luporum inoursionibus [«nus, c. 

raorsibusj, quam rauitipiicibus liiiorum alienorum 

deoeptionibus aggravala sit Belvaccnsis Ecclesia, 

non esi necessanum vestram doccre pruileuliam, 

cu.ius ista nou praeteriere notitiam [cod. fat. in 

cujus ista subrepsere notitiamj. Sed, quia Ecclesia 

ilia inOhristo me geuuit,etfundamentuvii religionis 

in me posuit,quamvis ab aliis,quautumDeus dona- 

vit, superaedificatum sit, cum intirmatur, non possum 

noninlirmari ; cum soandalizatur, nonpossum 

non uri.Unde non miretur vigilantia vestra,6iapud 

paternitatem |a/. frateruitatem] vestram intercedo 

pro genitrice et nutrice mea,ut vos qui quolidianas 

[colidianas, iêto ms. c. ?'fc'ciiMsJ ejus ruinas li'e- g donaHuum recipere. 

quenti rolationecognosoitis.proolficiovestrolamen- 

tabiiibus ejuslapsibusoccurrere studeatis.Vestrum 

est enim dissipatas oves in die nubis et caliginis 

per avia quaerere, et ad ovile, quantum ad vos per- 

tinet,reducere,Iicet velint errare, licet velint perire 

(ep. 89, in flne ; S. August. in c, Displicet caus. 

23, q. 4). Vestrum est etiam quserendo oves perdi- 

tas,per ardua vos et aspera coarctare [latera etiam. 

si necesse sit, inter spinela oruentare, mss. c), ut 

possitisgaudenset nongemensbonam aeturnoJudici 

de commissa vobis sollicitudine rationem reddere. 

Vestrum est oves morbidas quaa contagione sua 

plurimas perdant, ab ovili interim removere [al. 

plurimos p.ab ovili interdum rem. mss. cj, et inter 

eas quae vocem pastoris audiunt nonconnumerare; 

sanis autem et non errantibus pascua providere,et 

pastori quem oves cognoscunt et expetunt, ovile 

committere. Et quia integrilatem personse electi {«) 

per VDS bene nostis,et voluntatem summi pontificis 

et oonsilium super hoc audistis, sanum consilium 

mihi videretur [ai. videtur, ita ms. c.J ut communicato 

et confirmato cum eoepiscopis consilio, con- 

secrationem electi praedictse Eoclesi® acceleraretis 

[al. acceleratisj, ne differendo, vel non faciendo 

quod vestrqmest,honorem vestrum alteridetis.Non 

enim licet regibus, sicul sanxit octava synodus, 

quam Romana Ecclesia commendat et veneratnr, 

electionibus episcoporum se immiscere, vel aliqua 

eas ratione impedire [al. prispedirej. Francorum 

est qui possit vel debeat ejusordinationi resistere? 

8ic David de post tetantes ad regnum assumptus 

est. Sic Petrus ad sunjmum apostolatum de pisca- 

tione vocatus. Sic multi egeni de pulvere suscilati 

et ad summa regimina Dei providentia sublimati 

[ai.,sublevatij, ut ostenderet quiaapud eum mundi 

sapientia vel s«cularis potentia nullius eunt mo- 

menti.Sed quia haicomnia non ignota [ai.ignorataj 

sunt vobis, summam repetendo concludam nostrai 

apud vosintercessionis.videlicetutlabenti Ecclesim 

cito subvenire studeatis. Vale. 

EPISTOLA CIII. 

Pascham summn ponlifici, Ivo, humilis Carnotensis 

Ecclesiss minister,cum Pelro mililare et cum Pelro 

Filius vester et confrater noster Silvanectensis 

Episoopus (epist.244 et 258) pro Romana Ecclesia 

oontra Romanam Ecclesiam absque audientia et 

judicio de propria sede pulsus, rerumque suarum 

damna perpessus,quamvis hoo anno rcdierit a sede 

apostolioa munitus litteris apostolicis, tamen nec 

npud regem tribulationis suae aliquodinvenit remedium, 

npc apud metropolitanum suum paternum 

suffragium, necapud comprovinciales suos fraternum 

solatium. Roditus[a/. rodditos] quoqueprae- 

bendae suae Parisiensis, de qua specialiter intuitu 

misericordicB mandaveratis, nullos recipit, imo, 

sicut dicitur,decanus Parisiensis praebendam suaru 

alteri tradens.episcopi prasbendam sibi manoipavit. 

49Condolens itaque non tantum ejus miseriffi, 

quantum ingemiscens apostolica; sedis injuri£e,hac 

a?state,eum apud me detinui, et pro modulo meo 

stipendia ministravi.Supplicando itaque moneo, et 

monendo supplico, ut tam pro vestra quam pro 

destitutiflliiinjuria,jamnon desistatisarcuminten- 

dere ; 

sed cervici eorum, qui contemptores exstite- 

runt praeceptoruraapostolicorum.nitaminigladium 

[axcouimunicationemj fortiter imprimere. Si enim 

filius vester, creatio vestra, sub raaternis alis pro- 

tectionem non invenerit, ignotus quid sperabit ? 

Sicut igitur Romana Ecclesia omnium Ecclesiarum 

mater est et magistra (c. Non decet., dist. 12) ; sic 

eam decet flliorum injurias propulsaj'e,et eontemptorum 

inobedientiam vindicare,ut et fllius fuisse 

etiam reges Carolus etLodovicus electionesepisoo- se subdi'um gaudeat.et contemptores inobedientes 

porum Ecclesiis concesserunt.quod et in suis capi- D se fuisse pomiteat [al. poeniteant]. Valete. 

tularibus scriptum reliquerunt (lib.i, c. 84), et in 

EPISTOLA CIV. 

conciliis episcoporura provincialibus sanciri per- Paschali summo pontifici, Ivo, humilis Cai^notensis 

miserunt. Habeatergo Deus in Ecclesiasuaprinci- Ecclesix minisier, cum devoto filii affectus debiti 

paliterquod suum est.Habeat rex posteriori ordine 

post Deum quod sibi a Deo concessum est.Neque id 

famulalus obseqnium. 

Belvarenses clerici melioris famffi,et consilii sa- 

impedirevideaturquodregideobnoxietateparentum nioris, prrecedente consilio vestro, consilio -optim.i- 

ejusinvidiose suggestumest,quiasecundum mediotum diQecesissuen,etIaudepopuli domnum Galonem 

oritatemsuamdehonestisparentibusprogenitusest, 

et obnoxietas eorum a nullo vivente legitimecom- 

(epist. 105) virum vita honestum, litteralibusquc 

[a/. liberalibusquej studiiset ecclesiasticisdiscipliprobari 

potest.Quod si Deus vult humilia et mundi nis ornatum in episcopum eibi elegerunt. Pauci 

(a) Galonis ex collatione, epist. 104.


tamen ex clericis Stephani illius (epist. 93) repu- A. 

diati complices, quos sibi pelliculis peregrinorum 

murium atquealiis hujusmodi vanitatum aucupiis 

inescaverat, huio electioni non assenserunt, nec 

lamen ei aliquidquod sacris canonibus obviet,objicere 

potuerunt.Cum vero rem per se impedirenon 

valerent, regem adierunt, qusdam verba auribus 

ejus instillaverunt, quae facilein corejus eliquave- 

runt, videlicet quod pradictus electus discipulus 

meus fuerit apud me nutritus, apud me eruditus 

[unuscod.educa.tus et eruditus], addentes quod a 

sanctitate vestra fuerit electus, et quod magnus ei 

1'uturus esset adversariussi inregnoejus aliquando 

fieret [al. fuerit] episcopus. Rex itaque virulentis 

his verbis succensus, et ab omni bona voluntate 

turbatus non vult electioni assensum pr£ebere, nec tj 

electo bona episcopalia dimittere(a).Undeelectores 

ejus ad paternitatem vestramjam confugissent,nisi 

quiametropolitanus eorum eos detinet condictodie 

[unus cod. coDstituto die] inter contradictores et 

electores, sicut dicitur pacem volens componere, 

vel forsitan propter voluntatem regis rem callide 

inipedire. Superest ergo, dilectissime Pater, ut pro 

potestate et auctoritate vestra, sicut ccopistis, Ec- 

clesias, prout clerici rationabiliter postulaverint, 

succurratis, etconsilium vestrum inconfusibile fa- 

ciatis,ne insidiatores et detractores vestri, subaannando 

de vobis dioere incipiant : Hic hoino cxpit 

asdificare, et non poluit cousummare [Luc. xiv). De 

caetero notum faoio sanctitati vestras, quod Fran- 

corum(ft)rex Romam in proximo se venturumdicit, 

quod tamen non credimus. Sed seu veniat, seu "- 

mittat,cavete et vobis et nobis, utsemper clavibus 

et catenis Petri fortiter teneatur.Et si forte absolu- 

tus fuerit,et ad vomitum(6'), sicutjam contigit, re- 

versus fuerit, e vestigio cisdem [ejusdem, ms.c.] 

clavibus reoludatur, eisdem catenis religetur. Et 

hoc lilteris vestrisomnibus Ecclesiis manifestetur. 

Ita enimcorrosorum dentes confringetis.et justitia3 

satisfacietis. Quod si forte Deus cor ejus ad pEeni- 

lenliam illustraverit, memeutote nostri qui porta- 

vimuspondusdieietastus(rf),ut, sicut fuimusparti- 

ceps tribulationis,itd simuset consolationis.Valete. 

EPISTOLA GV. 

Paschali sumwo ponh'y?c!, Ivo, humilis Carnolensis 

EcclesiiB minister, spiriiu fortitudinis abundare. 

De tribulatione qua a filiis vexatur alienis Belva- D 

ceasis Ecclesia, et de regis Francorum in flagitio 

suo sacrae religioni perniciosa et ignominiosa per- 

tinacia (epist. 13 et 104), nihil apertius et nihil 

vestrcB auctoritati utilius et honestius scribere vel 

dicere possum qupm scripsi (epist. 104), praater 

quod sacramentum sacris canonibus et omni reli- 

gioni obvium per quemdam servientem suum ad 

(a) Etiam juraveratrex hunc Galonem nunquam 

futurum episcopum, ut ait epist. 105. 

(6) VoxFrancorwm videtur eglossairrepsisse.cum 

antea regem tantum dioat. 

(c) Id est illicitum consortii Bertradee,dequaepiBt. 

suggestionem Drogoniscantoris,quiomni religioni, 

quantum prffivalet, adversatur, dari fecit, quod 

Galo in vita ejusnunquamfuturusesset Belvacensis 

episcopus (epist, 104). Qua in re prudentiam vostram 

muniri oportet spiritu fortitudinis, quia si 

tali sacramento annullari potest canonica electio, 

nullaulterius in regno Francorum futura est, nisi 

aut Sirnoniaca aut violenta intrusio. Quod si san- 

ctitatis vestras objicitur regemnon oportere cogiad 

perjurium,recordari potestis quid dicatbeatus Am- 

brosius libro primo De offlciis. Dicit enim [Gralia. 

cau, 22, q. 4) 

promissum custodire sacramentum,ut Herodes qui 

: « Est nonnunquam contra officium 

juravit quoniam quidquid petiturus esset, daret 

filiae Herodiadis, et necem Joannis concessit ne 

promissum negaret. » Dicit etiam Augustinus in sermone 

quem fecitin decollatione Joannis Baptists • 

« Video David bominem pium,sanctum in jurationem 

temerariam procidisse [al. incidissemi. c. ], 

et maluissenon facere quod juraverat quam jurationem 

suarn fuso sanguine hominis implere. » Item : 

(c JuravitDavidtemerCjSed non implevit jurationem 

majori pietate.Deduobus peccatis elegit minimum.» 

Item Ambrosius in libro tertio De offlciis : « Pleri- 

quesaepe seconstringunt[a/. constringunturjjuris- 

jurandi sacramento,etcum ipsi cognoverint promittendum 

non fuisse, sacramenti tamen contemplatione 

faciunt quod spoponderunt, sicut do Herode 

supra scripsimus. Quanto tolerabilius fuisset tale 

perjurium sacramento,si tamen perjuriumdici pos- 

set, quodejuratusintersaltantium choros promiserat?»Item 

Hieronymus,lib.i super Jeremiam.«Animadvertendum 

quod jusjurandumhosbabeatcomi- 

tes, veritatem, judicium atquejustitiam (epist. 16, 

e/in c. 2, cau. 22, q. 2). Si ista defuerint, nequa- 

quara juramentum erit, sed perjurium. « Et in 

actione septimce synodi legitur (c Actione. cau. 22, 

: q. 4) « Herodes observavit sacramentum, et periit. 

Petrus negavit cum juramento,et conversus flevit et 

salvatus est.rt Sed quia scientibus ista loquor,non 

docendo sed commemorando et commouefaciendo 

hcBC dicere me arbitror. Ad summam veniam. Si 

rex a sanctitate vestra.seu perse,seuper aliospos- 

nitentiam acceperit [sic v. c. areêa.egerit.J, et, ut 

pro certo credimus, ad vomitum reversus fuerit 

(epist. -104), qualiter me habere debeam, instruite 

et litteris praemunite. ValeLe. 

5© EPISTOLA GVI. 

Henrico (e) excellenti Anglorum regi, Ivo, humilis 

Carnolensis Ecclesiw minister, in eo vivere et re- 

gnare per quemreges regnant. 

Quoniam paterni regni solium conscendere vos 

fecit divina dispensatio[M)2MS cod.miseratio,epist.93J 

pro gratia nobis [al. vobis] coUata divinam inter- 

13 et 105. 

(d) Gratiam regis perdiderat pro justitia hujus 

causffi, ul ait epist. 141. 

(e) Primo, qui filius Vuillielmi seci.ndi. 

,

125 

EPISTOI.^. 

pellamus clementiam, quatenus paternos mores, 

paternam vos faciat imitari honorificentiam, ut in 

nuUo vestra sublimitas ab eorum nobilitate degene- 

ret, et in nulio ab eorum frugalitate declinet. Et 

quia res omnes aliler bene administraiilur, nisi 

cum regnum et sacerdotium in unum convenerint 

sludium (epi8t.60,214 et 239), celsitudinem vestram 

obsecrando monemus, quatenus verbum Dei in regno 

vobis commisso currerepermiUatis,et regnum 

terrenum cojlesti regno. quod Ecclesife commissum 

est, subditum esse debere semper cogitetis- 

Sicul enim sensus animalis subditus debet esse 

rationi, ita potestas terrena subdita esse debet ec- 

clesiastico regimini. Et quantum valet corpus nisi 

rogatur ab anima, tantum valet terrena potestas 

nisi informetur et regatur ecclesiastica disciplina. 

Et siout pacatum est regnum corporis, cum jam 

non resistit caro spiritui, sic in pace possidetur 

regnum mundi, cum jam resislere non molitur regno 

Dei. Hoc cogitando, servum servorum Dei vos 

esse intelligite, non dominum ; protectorem, non 

possessorem ; unam debere esse de cedris Libani 

quas plantavit Dominus, in qua nidiflcent passe- 

res {Psul. Giii), id est sub cujus tutela quiete fru- 

ctificent, et conversentur [al. conserventur] Christi 

quorum orationes pro statu regni vestri 

pauperes ; 

et incolumitate vestra quanto quietiores, tanto sa- 

niores, quanto saniores, tanto conslat esse 

etflcaoiores. Hoc enim faciendo, et regnum terrenum 

quiete Deo cooperante possidebitis, et ad 

regnum aaternum ejusdom miseratione perve- 

nietis. De cffitero commendo vobis hos canonioos 

nostrospraasentium litterarum porlitores quos Ec- 

clesia nostra oxcellentiae vestraj pro sua necessitate 

Iransmittit, quatenus, ea audita, prout vobis visum 

fuerit et Deus inspiraverit, eidem necessitati occur- 

ratis,et charitatem, quam erga eamdem Ecclesiam 

parentes vestri habuerunt(epist.ll8), et vos habere 

studeatis. Eadem enim Ecclesia parentes vestros 

specialius ceeteris benefactoribus suis habet in me- 

moria [habet cum mem.],tam pro eorum excellen- 

tia quam pro eorum munificentia. Valete. 

EPISTOLA CVII. 

Reverendas Anglorum reginx Mathildi, Ivo, humilis 

Carnolensis Ecclesix minister, in finibus terrx audire 

sapientiam Salomonis. 

Quoniam unam teesse de prudentibusmulieribus 

fama divulgante cognovimus, corpore longe positam, 

prcesentem te nobis bonfe opinionis odor ex- 

hibuit, et ad diligendam charitatem, quam in te 

castarum mentium sponsus ordinavit, excitavit. 

Unde a tua excellentia mutuam promereri cupimus 

dilectionem, quam propter proeclaram memoriam 

regin;B Angelorum Maria, Ecclesiaj, cui auctore 

Deo, licet indigni, deservimus, ante tua tempora 

exhibuerunt reginae Anglorum. Nec indecens est religioni 

et fam» tuae, si quem diligere debes com- 

(a) In V. 0. hoc argumentum est,quod monachus 

non accusandus est de his qux fecit ante conversionem. 

- EPIST. CVIII. 126 

A. muni sorte ut hominem,quodam privilegio diligas 

ut Ghristi sacerdotem, et Christianae religionis pro 

suo modulo dilectorem. Hac itaque confidentia 

transmisimus tuas liberalitati duos de canonicis 

nostris,qui necessitatem Ecclesiae nostrae tibi refe- 

rant, et benedictionem quam cordi tuo Deus im- 

miserit (epist. 142),sicut benedictionem accipiant. 

Peto etiam ut adimprimendam arctius menti mete 

tuas excellentiaj memoriam, poderem, vel aliquam 

aliam vestem sacerdotalem parvitati mea; trans- 

mittas qualem deceat et reginam dare, et episcopum 

in celebratione divinorum sacramentorum 

induere. Valete. 

EPISTOLA GVin. 

Paschali summo pontifici, Ivo, humilis Eeclesix 

Carnotensis minister, debitam cum omni devotione 

obedienliam. 

(a) Quanta charitate hactenus sollicitudo Romanorum 

pontificum quieli invigilaverit monachorum, 

quanto fervore studuerit procul fieri infestationes 

monasteria gravantium a vexatione monas- 

teriorum, quanto etiam cautelffi studiodiscutiman- 

daveritpersonas et causas accusantiumettestifican- 

tium, non est nostrum docere doctores nostros a 

quibus tantum exspectamus formam praecepta im- 

plendi, sicut accepimus regulam preecipiendi. Quae 

onmia si observare vult sanctitas vestra in causa 

domni abbatis Majoris-Monasterii, nec acousatores 

admittendos credimus ad accusandum, 

nec testes ad testiflcandum. Primo enim si 

personam acousatoris,Turonensis videlicet archie- 

C piscopi (b) attendimus,pene omnia quas in ordina- 

tione ejus facta sunt, contra ordinem usurpata 

sunl. Crimina vero adversum se commissa vel in 

se admissa,perjurium videlicet et proditio, qua; in 

prffidictum abbatem intendit,non sunt facile,quantum 

videtur, a judicibus ecclesiasticis audienda ; 

quffi aut nunquam perpetrata sunt, aut ordinata 

curatione ad sanitatem perducta sunt, cum dicat 

Apostolus : Qui videbantur esse columnae, quales 

anlea fuerint, nihil mea interesl. Deus enim personam 

hominis non accipit [Gal. ii). Quae si vera essent, 

tunc dicenda fuissent, quando videbat eum 

in publicis conventibus de ecclesiasticis negotiis 

cum episcopis judicantem,pontiflcalia saoramenta 

tractantem ; quaa tractare non debet nisi manus a 

n crimine immunis, et conscientiainnocentiae testis. 

Si de his recte pulsari poteral, magis arguendus 

erat propter usurpationem sacerdotii quam propter 

gerendam sollicitudinem monasterii,in qua nullum 

novimus esse genus ecclesiastici sacramenti, cum 

dicat Hieronymus monachorum institutor praeoipuus 

[sup. epist. 36) 

: « Monachus non docentis 

habet officium, sed plangentis, qui se et mundum 

lugeat. » Sed dicet aliquis, quia tunc merito tacuit, 

quando in episcopatu eum non laesit. Tanto minus 

itaque iste alienae vits curiosus inspector et su» de- 

{b) Hunc saepe culpat et reprehendit,ut epist. 59, 

in fine et 66 et 67.

127 

sidiosus oorreotor audiendus est :. alten- [ 

A. moditatem. Unde ego et quidam correglonales no- 

dendus est], qui modo sincerum vas non amore stri hoG murmur non «quanimiter accipientes, 

justilias, sed livore vindiots nititur incrustare (Ho- 

RAT, sat. 3, lib. 1, vers. 56), non inorustatum a 

sorde mundai-e. Credo enim et bene credo, quia 

cuni veterem hominem depositurus, et novum pariturus, 

vefustatis suae saccum in oculis Doi me 

6fl prajsente conscinderet, et omne noxium quod 

intus latebat per contessionem oris eflunderet, si 

haeo dedeoora in se agnovisset, nuDatenus abscon- 

disset. Denique, si Ciiusam hujus accusationis in- 

spicitis, manifeste soitig non aliunde exarsisse istam 

malevolentiarn, nisi inde quod interdicente 

sedis aposlolicai denreto non potest Turonensis 

archiepiscopus in Majori IMonasterio publicas mis 

et causae, tales sibi suboruavit [a/. subordinavit], 

quos inter notos notum est aut maculis aspersos, 

aut sibi consanguineos, aut meroede oonductos, 

aut de domo sua produotos, quibus personis, sicut 

D. IVONIS CARNOTENSIS SPISCOPI 128 

utpote RomanaB Eoolesiffi nlii unanimes, scribere 

decrevimus sanctitatt vestree, ut alicui Irausalpmo 

legationem sedis apostoiicEe in.junâtis (episl. 12), 

qui et vicinius subrepentia mala cognoscat, et ea 

vel per se vel per relMtionem ad sedem apostolicam 

maturius curare praevaleat. Cui soUicitudini 

nullum magis cognovlmus idoneuni, quam domnum 

Lugdunensem arohiepisoopum, qui et in eodem 

offloio jamdiu ministravit, et ut experimenlo 

cognoviraus, tam Romanee Bcclesiae quam Iransal- 

pinis Ecclesiis mirabiliter [in plerisque leg. venera- 

biliter] profuit (b). ivlultos enim ad visitandam seiem 

apostolioam preepediunt, aut pericula immi- 

sas celebrare (c. Abbatem et c. Luminoso, cau. 18, -n neniia, aut rei familiaris indigentia, aut itinori 

q. c), erga monachos imperiose agere, bona mo dilflcultas, aut proprii corporis imbecillitas. Unde 

nasterii prout libuerit usurpare. Unde etiam hoo si velletis mediocritatis nostrce suggestioni aoqui- 

anno in synodo agens, siout dicunt qui adfuerunt, 

quantum in se est, .juliani renovavit [revocavil, 

esoere, congruum videretur, ut mediatricem per 

ms. c, inelius renovavit iit in textu] decretum; videlioet, 

« ne quis saaoulo renuntiaturus parorbianorum 

suorum majus ingrederetur monnsterium.» 

Postremo, si testifioantium personaa disoutiuntur 

- 

sonam huio sollioitudini piaefloeretis, potissimum 

in eadem sollioitudine coQsuetudine et utilitate 

probal.am, quas emergentia mala tanto IVequentius 

quanto vicinius agnosoeret, et levamiua quffi melius 

valeret adhiberet. Ausu quideni familiaritatis 

et fllialis amoris haec scribo, quia sio ego cum 

multis Eoclesiae Dei melius credo posse consuli, et 

eemulorum oblreotationes [al. detractiones] pobsc 

vitari. Btenim disoipuli Domini, Uomino lioet ni- 

soitis, faoile poterit imperari, ut testimonium perhil ignoranti [al. licet non ign.], plurima uecessahibeant 

tam inendaoio quam veritati. Gum igitur ria suggesserunt, quaj ad informandam posterita- 

ea quce diota sunt ita se habeant, quamvis non tem pri-filatorum non solum patienter audivit, sed 

necessario, tamen supplicando exbortamur sancti- C etiam aequanimiter adimplevit. Valete 

tatem vestram, quatenus sic in hac causa paternarum 

traditionura tramitera teneatis, ut et inno- Paschali 

EPISTOLA GX. 

summo pontifici, Ivo humilis sanctitatis 

centia non periclitetur, et perversa voluntas justo 

sux filius, quidquid polest esse felicius. 

talione punienda suis conatibus corruat, suisque Quoniam pro gratia nobis collata, decorem Eo- 

nexibus innodetur. Valete. 

clesiaa Dei [ai.domus Dei] diligimus, multa inordi- 

EPISTOLA CIX. 

Paschali mmmo poniijici, Ivo, humilis Carnotensis 

nate in eadem Oeri vehementer dolemus.Qui in (et 

oum in ms. c.) quibusdam subditis cum quasdam 

Ecclesix minister, sicut auctoritate, ita prxmine- illicita corrigere, vel oum quosdam ad meliora prore 

virtute. 

movere studemus, ipsi in stercoribus suis compu- 

Quoniam apud nos quotidie videmus Eoclesiam trescere cupientes, iitteras a sede apostolioa, nescio 

ruentem, et nullam aut pene nullam manum eri- quibus subreptionibus impetratas nobis deferuntad 

gentem,et pro domo fsrael murum ponentem,cha- palliandam malitiam suam, vel defendendam inobe 

ritas Ghristi urgei nos ut dolorem oordis nostri, dientiam. Undefit inEcolesia mirabilis contemptus 

quo pro morte et morbis ovium Ghristi cruoiamur. mandatorum Dei, el ineffabilis morum corrupteia, 

paternitati vesfrce revelemus. Interest entm capitis n oum ibi invenit quorumdam perversitas incorreptii 

membrorum imbeoillitatibus providere,et pro vale- conf'ugium,ubi innocentiasola deberet haberepra'tudinum 

quantitate vel qualitate congrua remedia 

proourare. Cum enim a latere vestro mittitis ad 

nos oardinalos vestrostanqnamflliosuterinos(epist. 

sidium. Et quod mirabilius et miserabilius esf.isli 

60et87), quiain transitu apud nos sunt, non tantum 

non possunt ouranda curare, sed neo ouranda 

prospicere ; 

inde est quod mulli prspositorum facta 

gladio linguae ferire oupientes,diount sedem apostolioam 

non subditnrum qu

129 KPISTOLiB. — EPIST. CXIII. 130 

mus, et pennas columbaj nobis dari flagitantes A anathemate feriatur, sitque danti et aocipienti, ve 

(epist. 17 et 25), avolare a molestiis inutilibus, et 

in menlis [al. montis] solitudine quiescere praeopt.imus. 

Hao itaque neoessitate commoniti, prossenpossidenti 

anathema. » Ista dicendo prudentiam 

vestrarn non docemus, sed ad officii veslri sarcinam 

tortiter portandam cohortamur, quatenus putiam 

sanctitatis veslrs adire oupientes, et de his sillunimitatem nnstram consolalio vestra confoveat, 

patientiam nostram fortitudo vestra communiat. 

Valete. 

EPISTOLA CXIl. 

quaj diota sunt [al. prfediota], cum multis aliis 

vobiscum tractare cupientes, venimus pene usque 

id Alpes ; in quarum angusliis, quia insidias no- 

bis paratas audieramus, usi magnorum virorum 

oonsilio, inito itinere [al. incepto itinere] super- 

sedimus. Domnum itaque Gualonem oonfratrem et 

ooepiscopum nostrum, qui in suspectis locis ad 

(iccultandum se aptior est,paternitati veslrse transmisimus, 

in cujus ore verba nostra posuimus, 

quatenus eum tam pro sua quam pro nostra ne- 

tolico roboratur. Valete. 

52 EPISTOLA CXI. 

Daimberto, Dei gralia Senonensium arciiiepiscopo, 

Ivo, humilis Ecclesiie Carnotensis minister, salii- 

iem et servilium. 

Colloquium vestrum jam a multo tempore deside- 

rans, speravi me posse paternitati vestraa loqui in 

conventu ad quem invitati eramus in civitate Vellavorum 

[al. Vellanorum], et ore ad os clamorem 

facere de injuriis quas mihi et Ecoiesice mihi commissae 

infert Hugo Puteacensis, more suorum sem 

per rependens mala pro bonis {epist.76, 112 et 211) . 

quem nec pudor humanus, neo fides quam mihi 

debet ut domino, detinet a rapinis, dum nulla no- 

stra in eum prsecesserit injuria,velnul]a ei a nobis 

sit denegata justitia. Quod ergo certa ratione tune 

distulimus,nunc praBsentibus litterisjflcxis genibus 

cordis, postulamus, ut eum a nobis excommunicatum 

(epist.76) excommunicetis,et divinum officium 

MerariviUce et ejus adjaoentiis inlerdicatis, et Aure- 

lianensi episcopo,ut idem laciat apud Puteacum (6), 

prjccipiatis. Alioquin, si principes mundi plus timemus 

quam Deum, manifeste jam portae inferi 

Ivo liumilis Carnotensis mini.tter, Fulconi {c) Pari- 

siensis Ecclesige decano, et clero sibi commisso, 

dileclionern et satulem. 

Quoniam omnis injuria eoolesiastioa qu!E admo- 

nitione non corrigitur, anatheraate plectenda est, 

si ancillam Ecclesi» vestrffi adversus dominos 

SU03 oalcitrantem exoommunicastis, quod vestri 

cessitate paterne audiatis, et quae corrigenda sunt juris eral lecistis, 

g maxime cum dominorum pote 

corrigatis, et qufe utiliter statuenda firmiter sta- tatem in servos suos illibatam debere esse lex 

iuatis. Quamvis enim quod ratio suadet, vel quod 

Qsus approbat, vel episcopalis moderatio disponit, 

per se satis vigere videatur, tamen charius (a) fit, 

constituat [t. n, De his qui sunt sui, vel, Al. jur.), 

neo cuiquam hominum jus suum detrahi posse 

permittat. Quod autem ex consuetudine Ecolesiae 

et quasi quadam luoe irradiatur, oum id, quod vestra; hoo vobis licere absque alterius personaj 

prohibendum vel praeoipiendum est, decrelo apos- interpellatione asseritis, non est h,-Bc solius Parisiensis 

Ecolesia; consuetudo, sed etiam Carnoten- 

rnaxime servari oonvenit usurpat, et male tractat 

(epist. 143). Undo ait Papa Symmachus in sexta 

syaodo [c. Quicunque et c. Prsedia, oaus. 12, q. 2) : 

« Qui praedia EoolesiK petierit, vel acceperit, vbI 

posaederit, vel retiuuerit, nisi se oito correxerit, 

(tt) A.I. ciarzMS, quod videtur textui congruentius. 

(6) Quiu excommunicatus a suo episcopo debebat 

etiam excommunioari a vioinis ; epist. 76. 

sis, et aliarum Ecclesiarum,quibus episcopali auctoritate 

excommunicandi jua ooncessum est. Unde 

non aliud sanius consilium vobis dare possumus 

quam ut sonsuetudinem fortiter teneatis, a qua si 

semel cesseritis [ai.discesseritis],aon ad arbitrium 

vestrum recuperare vaiebitis. De caetero culpo di- 

leotiouem vestram, quod Paganum (epist. 114) a 

nobis ecclesiastice excommuuioatum, et apostolica 

C auctoritate exigentibus oulpis suis in infamiam 

pulsum, in oommunioneai recipiiis, et Hugonem 

Puteaconsem similiter (epist. 76, 24 et 60), quod a 

nobis fleri de vestris excommunicatis manifeste 

culparelis. Moneo [uionemus, ms. c.\ itaque ut de 

cetero quam a nobis justitiam in necessitate ves- 

tra vobis fleri velletis, eamdem nobis in nostra 

necessitate facialis, ne, si vos negligentes invenerimus 

in nostris, et nos similes inveniamur in 

vestns. Et, ul hoo apostolioa auotoritate debere 

fleri sciatis, litteras domni papas, quas misit Seno- 

nensi Kcclesia;, et Aurelianensi, et Parisiensi interim 

vobis transmitto, quas jam bullatas domnus 

praevalebunt, ei qui pro domo Israel murum ponere 

rnetropolitanus accepit. 

EPISTOLA CXlIf. 

debemus (Ex,eck. xiii), seoundum prophetioam irri- D Daimberto, Dei gratia reverendo Senonensium 

sionem canes muti non valentss lalrare reputabimur claepiscopo, Ivo, humilis Ecclesiw Carnotensis mi- 

{Isa. Lvi). Res enim eoolesiatitiotB, siout testantur nister, filialem suhjeviionem ei jraternam dilectio- 

etiam steculi leges,qnia divini juris ount,in nullius nem. 

bouis sunl, etideo prorsus errat, qui pio suis ooca- De electione doiuni Manassa; facta in eum aMelsionibus 

aut principum jussionibus, a quibus eas densiEoulesia (epist. 115), pia tripudialionegaude- 

liius; quem bonsi indolis adolesoentem et melioris 

Bpeijuvenemevidentimurummansuetudineoomperiraus,partim 

aliorum relatione didioiraus. Unde ad 

ejus oonsecratioiiem,tam pro vestra paterna admo- 

nitione quam pro ejus optabiii dilectione, gratanter 

[r) Hio postea electus fuit episcopus Parisiensis, 

epist. 138 et 164.


occurrereanus, etiamsi ad roinota loca hac de cau- A. 

sa invitaremur. Sed quae difficultates, quae pericu- 

la vias nostras sapiant, non minus novit vestra 

paternitas quam nostra parvitas. Unde, si tanta 

instantia huic consecrationi interesse nos vultis, 

aut looum ad quem secure venire. possimus eligite, 

aut conductum nobis securum proourate. Alioquin 

paterna discretione date veniam manifosta°pericula 

metuenti, quam daretis eadem poricula non sine 

vestrse famee jactura subeunti. Quod si regius me- 

tus, vel aliorum qui adversum nos injuste saa- 

viunt, abesse coegerit, consecrationem quam voce 

et manibus facietis corporaliter praesentes, confirmabimus 

litteris et corde corporaliter absentes (a). 

Omnibus enim aliis cessantibus oausis vehemen- 

EPISTOLA CXV. 

Daimberto Senonensis Ecclesise metropolilano,el suf- 

fraganeis e]usdem Ecclesix coepiscopis suis, Ivo, 

humilis Carnotensis ecclesias minister, saluleni el 

obsequium. 

Quia apostolicum illud in me completum est, 

foris pugnx, intus timores {II Cor.yi]], praecordiali- 

ter [pra3Cordiabiliter ms. c.] doleo quod sancto et 

desiderabili conventui vestro interesse non valeo 

(epist. 113 et 119). Et quia in nomine Salvatoris 

congregatos vos esse non ambigo, quidquid salu- 

briter statuistis [slatuitis,m.9. c), voblscum statuo, 

et nominatim domnum Manassem claris natalibus 

ortum modestis moribus ornatum, quem Meldensis 

Ecclesia elegit,cum eligentibus eligo, et manus 

ter doleo, quod non mereor vestro colloquio con- n impositionem quam ei facturi estis praesentes corfoveri, 

vestra consolatione relevari. Gratias tamen pore, hanc ego oonfirmo et facio, quantum in me 

quas possum refero exoellentias vestrae, quia tribu. 

lationibus nostris compatimini, et doloribus nostris 

condoletis, et ad subveniendum, manum, 

quantum potestis, extenditis. Quod si alii confra- 

tres nostri similiter facerent, non in tantum portae 

inferi prsvalerent {Matth. xvi). Vale. 

EPISTOLA CXIV. 

JoANNi, Dei gralia Aurelianensi episcopo, Ivo, liumi- 

lis Ecclesix Carnolensis minisier, salulem. 

Quod nostris tribulationibus co.-npatiatur vestra 

fraternitas, quantas suffisimus vobis gratias referimus. 

De pace autera quam inter nos et domnum 

Ludovicum reformare velletis (epist.l24),hoc vobis 

respondemus, quia, quantum testatur nobis cons 

est, prasens (6) corde. Credo enim vos esse tanti 

consilii, et tantas fortitudinis, ut nihil prtesumatis 

illicitum, nihil subterfugiatis legitimum. Valete. 

EAISTOLA CXVI. 

Ivo, humilis Carriolensis Ecclesix minister, AoELiE 

excellenti comitissx, salutem et obsequium. 

Charitas qua nobilitatem vestram ab initio dilexi, 

nullatenus in me refrigescit, sed pr»cedentibu9 et 

subsequentibus in me beneficiis vestris, magis ac 

magis inardescit. Unde excellentiam vestram rogando 

moneo, et monendo rogo, ut si quid sinistrum 

[al,, sinistri] me adversum vos vel vestros 

feoisse vel dixisse suggestum fuerit (epist. 121), 

nullatenus oredatis, neo quidquam quod ira dic- 

cientia nostra, nullas ei injurias intulimus, et si C tante servientes vestri postulent, ad praesens sla 

quid anobis expostuIaret,judicio vestro et confratrum 

nostrorum libenter ci satisfaceremus, et si 

quid adversumparvilatem nostram fecit.quod eum 

non deceret, patientes supportaremus. Hugonem 

autem Puteaoensem (epist.ll2),et Paganum transfugam 

(epist. 100 et 112) 53 atque desertorem, sine 

digna satisfactione suscipere non possumus, quia 

itaestinter nos non sine summa obligatione con- 

dictum, et apostolica auctoritate roboratum. Si 

autem Paganus ideo seipso vult major fieri, quia 

deterior seipso factus est, et episcopali excellen- 

tiee summa flet injuria, et ordini [unus v. c. ordi- 

nationi] clericorum ad exorbitandum proclivior[a/. 

proclivis ita ms. c.] patebit via. In hoc ergo negof 

tuatis. Cum enim lerra exterius sit turbata, si 

etiam inlestina surgerent bella, periculum repente 

imminere plebi posset et urbi. Cum autem Deo 

prosperante ad nos veneritis, tunc omnia verius 

addiscetis, et secundum audita sanius consilium 

capietis. Valete. 

EPISTOLA CXVII. 

Pasciiali summo pontifici, Ivo, humilis Carnotensis 

Ecclesise minister, cum debito obedientias felicita- 

tem utriusque vilse. 

Cum nuper de amputandis pravis Ecclesias consuetudinibuB 

quredam mandata (epist. 133), vel in- 

terdicta vestrae paternitatis accepissem,et fratribus 

mihi commissis denuntiassem,quidam[qu3edam ms. 

ita praecavete periculo vestro sicut et nostro, quia j) c.] ita gratanter [graviter ms. c.] susceperunt, ut 

'" "" --j -^ : 

' 

' 

ut vobis verafateamur, malumus,quffiDeus permi- non tantum ea verbis approbarent, ' sed etiam qui- 

serit adversa perpeti, quam in parcendo filiis dis- busdam additis quae ad honestatem vel libertatem 

Ecordias plurimos in discrimen adduci. De loco au- Bcclesia3prodess6videbantur,]'urejurandoflrmarent. 

tem in quo secure colloqui possimus, certum non Et quia quibusdam qui sua quaerunt, quorum famae 

est mihi consilium, quia intra episcopatum vestrum 

et nostrum nullus mihi securus est exitus, 

velcommodis haeo etsimilia obviare videntur, aliquantisperdisplicentjUtpersuccedentiatemporain- 

nisi fraterna charitas vos cogeret, quodpetere non convulsa maneant sub clavi Petri, ita ea observari 

prEBSumo, ut usque ad nos veniretis, et de quibus per mediocritatis nostras intercessionem postulant, 

bonum esset nobiscum consulte quando velletis, utnulli minori clav) ea ulterius solverelice,at(epist. 

traotaretis. Valete. 

(a) Ut epist. 115, non enim est validius dicere 

Eacramenta in electione episcopi, quam scribere, 

ut ait Sidon. Apollin. lib. vii, epist. 9. 

126),et a sua stabilitate convellere. Misimus ilaque 

(i) Juxta cap. 8, 2 et 6, dist. 64, et cap. 2 et 3, 

dist. 65, quo spectat etiam epist. 113.

133 EPISTOL.E. — EPIST. CXXI. 134 

duos ex nostrorum collegio fratres,qui auribus pa- A 23), ad purgandum eum postuletis, et aocepta 

ternitatis vestra rei ordinem et causam aperiant, purgatione, sub conspectu eum publico ordinetis. 

ut cum intellexeritis pro quanta libertate et hone- Si enim praesens essem, si ita res se habet, uti 

state, vel pro quibus incommodis vitandis fecerint superius dixi,nihil aliud revorentiaj vestrae suade- 

quod fecerunt, auctoritate qua proeminetis missis rem. Vale. 

Ecclesias litteris confirmetis. Valete. 

EPISTOLA CXX. 

EPISTOLA CXVIII. 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesias minisler, Roberto 

Henrico, excellenti Anglorum regi, \vo ^humilis Car- 

comiti Pontivensi, salulem. 

nolensis Ecclesise minister, regis regum feliciter 

Si injuste vobis a Sagiensi episcopo divinum of- 

[in uno v. c, fidelite?'] mililare. 

ficium interdictum est, displicet mihi tam propter 

Quoniam instantia precum sospe flectitur excel- facientem quam propter patientem. Sed quia id non 

lentia regum, licet importuni videri erubescamus, debeo facere proximo quod nollem ab eo pati, ne 

tamen nunctertio per portitorem pra;sentium,dom- miremini si cbrismaquod anobis petitis adprssens 

num videlicet Gulielmum [Guillelmum ms. c.] Ec- non accipitis. Lex est enim ecclesiastica, ut qui inclesiae 

nostra? canonicum sublimitatis vestrfe aures terdicti vel excommunicati sunt ab una Ecclesia, 

pulsamus, ut saltem nunc benevolenlis vestraB non recipiantur ab alia (epist. 76 et 111). Nec est 

g 

ostium apertum sentiamus, quatenus exsuscitetis meum in absentem judicare, etiamsi pensem [ila 

dilectionem quam erga prsdictam Ecclesiam pa- habet v. c. S. G. prasessem ms. c.] utrum juste an 

rentes vestri et affectu habuerunt (epist. 106), et injuste vester pastor vos obligaverit, oum hoo tan- 

efffictu probaverunt. Gum enim in regibus praBcitum observare debeam, ut in alienam messem falpue 

vigere debeat pietas, mansuetudo, justitia, ad cem non mittam. Libenter autem tantis malis remedium 

quasrerem, si Deus mihi daret opportuni- 

pietatem pertinere oredimus,quod addivinum cultum 

etiam usque ad nos aliquos facultatum vestrarum 

ramusoulos extendi fiagitamus.Ad mansuetudinem 

vero pertinet,ut petentium importunitatem 

«equanimiter supportetis; adjustitiam vero,utpromissi 

vestri debitorem vos esse cognoscatis. Non 

enim ad proprios val humanos usus aliquid ab ex- 

cellentia vestra requirimus sed in quo non sufficimus 

ad decorandam vel conservandam domum Dei, 

adminioulum vestrum miserioorditer postulamus. 

tatem [et ms. c.] perficiendique facultatem. Valo. 

EPISTOLA CXXI. 

Ivo, humilis Ecclesix Carnotensis minister, Adel^ 

excellenli comilissx, patientise et pacis abundare 

visceribus. 

Pro summa charitate qua diligo principatum ve- 

strum, jan? semel et secundo monui celsitudinem 

vestram (epist. 116 et 136), ut quod dictante ira 

suaderent vobis servientes vestri, non statim reoi- 

Neo infruotuosam credimus futuram largitionem C pgj,g^jg^ ggij ^,^^5^^^^ ^gg^^^jj^ j^^j j^^^g^ ^^,, ^^^^1^^^^^^^ 

vestram. Quia quod nostris viribus non valemus, 

meritis beatae et perpetuae Virginis, cui Deo auo- 

tore famulamur, indubitanter obtineri posse con- 

fidimus. Valete. 

EPISTOLA CXIX. 

Daimberto, Dei gratia Senonensi archiepiscopo, Ivo, 

humilis Carnotensis Ecclesise minister, salutem et 

obsequium. 

Quoniam adversus eleotionem domni Manasss 

oontradictionem obortam esse audivimus (epist.113 

et 115), tum pro ipsius Ecolesiae vexatione, tum 

pro ipsius eleoti injuria,qua debemus compassione, 

dolemus. Dicitur enim quod qui adversus preedictum 

Manassem prodiit aocusator,nullo testium sit 

et cognoscendam veritatem rerum gestarum,exspe- 

ctaretis,quia parati eranteladhuc sunt omnes canonici 

beatce Marias ad exsequendum per manum 

nostram et quod ratio dictaveril, et juslitia exegerit. 

Cum itaque ad omnem justitiam exsequendam 

erga vos et erga vestros promptos se exhiberent, 

prajceplo vestro,siout diount, vestri servientes annonam 

Ecclesia apud Castrumduni, et apud Bonamvallem 

violenter acceperunt, et vinum domni Hil- 

duini cantoris in vico coriariorum saisierunt (epist. 

101), plurima etiam indigna clericis et hominibus 

eorum intulerunt. Postulant itaque clerici summa 

instantia ut in oivitate et per totum episoopatum divinum 

offloium interdicam (epist.94 et 120), donec 

fultus adminioulo, nihiletiamquod prajsens viderit D sua reoipiant, quae injuste et prajpropere sibi esse 

vel audierit in accusatione protulerit,sed quod tantum 

54 suspioionibus ipse sibi suasit, vel volatiois 

rumoribus conjectavit. Quod si ila est, cum etiam 

ipse accusator pridem sit notatus infamia, nec ejus 

accusatio ullatenus est admittenda,neo justa eleotio 

ullis est dilationibus fatiganda. Habent enim sicut 

nostis statuta majorum, « ut illie causae ajudicibus 

eoolesiasticis minime audianlur, qua3 legibus non 

continentur (epist. 220 et 241). « Tamen si pru- 

dentiae vestrae visum fuerit, famaj ipsius electi et 

vestrae congruit, ut quos melioris testimonii fratres 

de clero Meldensi probaveritis, (justa c. lllud dist. 

ablata reclamant. Et quia justiliffi deesse non pos- 

sum,postulavi ab eis inducias, quas vix impetravi, 

donec ad vos nunctertio mittereai,et ad corrigendum 

quod perperam factum est, exoellentiam vestram 

oommonefacerem. Moneo itaque et oonsulo, 

ut clericis sua restitui faciatis, ne tam prfficlara Ec- 

olesia in tam sanotis diebus divino privetur officio, 

et de vobis a transeuntibus, qualem non deoerel, 

publicetur opinio. In recuperabili enim re non est 

tam preeceps danda sententia,nec malevolorum in- 

ordinate satienda saevitia. Monui itaque et iterum 

moneo suadente charitate qua preecordialiter vos

135 D. IVONIS CAEN0TEN8I8 EPISCOPI 136 

diligo.ut quod oorrigendum est corrigatis, et quid- A mentum medicaminis, ne tanien aliquid severius 

quid duriter facere intenditis, usque ad legitimam 

discussionem differatis,ne,digesta ira.posniteat vos 

fecisse quod faoiendum non tuisse ratione,,riocente 

videbitis. Quod si admonitionibus et petitionibus 

meis toties repetitis acquiesoere non vultis,et justam 

satisfactionem respuitis, ne miremini si doleo 

cum dolentibus, et lugeo cum lugentibus, qui per 

omnia paratus eram et gaudiis vestris congaudere, 

et doloribus condolere. Valete. 

EPISTOLA CXXIl. 

Ivo, humilis Ecclesix Carnolensis minister, Vul- 

GRiNO Parisiensi archidiacono, a 7,elo jusiilix, non 

iepescere. 

Quia portilor litterarum vestrarum festinabat ad 

fuit. Quamvis itaque mulier duplioiter fornicata 

sit, quia ,et ad iJudaismum rediit, et viro alteri, 

Judaici videlicet ritus nupsit, vir tamen Christianus 

qui alia, vivente ea, duxit. procui dubio adulterium 

perpetravit. Canon autem manifeste dioit, 

sicut ipse bene nosti (epist. 225) : « Quia incestis 

conjunctionibus nihil venife reservamus, nisi cum 

adulterium separatione sanaverint. » Dioit enim 

beatus Augustinus in libro De uuptiis et ooncupiscentia 

{c. ult. caus. 32, q. 7, et epist. 125) : « Ma- ^ 

net inter viventes quoddam conjugale, quod nec 

separatio nec cum alio copulatio possit auferre. » 

Hieronymus etiam ad Oceanum [in duohus v. c. ad 

ultimumj de morte Fabiolae : « Prajcepit Dominus 

uxorem non debere dimitti. excepta causa forni- 

cationis, et si dimissa fuerit, manere innuptam. 

Quidquid viris praeoipitur,hoo consequenter redun- 

dat ad feminas. Neque enim adultera uxor dimit- 

tenda est et vir mcEchus tenendus. » Multa in 

hunc modum reperiri possent, sed te hfec bene 

nosse non ambigo. Vale. 

EPISTOLA CXXIII. 

Ivo, Ecclenx Carnotensis minister, Galterio [al. 

Gauterio] fratri, Betvacensis Ecclesix bihliottieca- 

rio, saltUem. 

Requisitus ex parte tua,qua pcenitentia mulotan- 

dus sit presbyter, qui verba divina sacramenti, et 

insignata sacerdotalis offlcii in oonjugali benedic- 

tione cujusdam virginis illusorie transmutavit, et 

alia pro aliis interposuit, hoc interim respondeo, 

quia speoialem secitenuam super hoc non inveni, 

quia nec tale adulterium vel potius sacrilegium divinorum 

saoramentorum ab aliquo perpetratum 

[al., saororum alioubi perp.] ulterius audivi. Vide- 

tur itaque mihi, quia siout 55 novum genus est 

oriminis, ita procurandum est novum experimen- 

(a) Latius exstat in cap, Nihil, cau. 7, q. 1. 

in hujusmodi sacrilegio sine divinas auctoritatis 

munimine judioetur ; ubi speciales sententiae non 

occuriunt (i. xii De legibiis), quanlum mihi vide- 

tur, generales, quae super divinorum sacramenlorum 

teaieratores promulgatas sunt, sufiioere pos- 

sunt. Habetur enim in conoilio Toletano viii oapi- 

tulo li (a):iItem in decretis Julii papse episcopis per /Egyptum 

missis : « Saoerdos aiiter quam praeoeptum est 

faoiens,tandiu a saorificando cessabit,quandiu legi- 

reditum, et ego publiois et farniliaribus negotiis p tima pajnitentiee satisfactione correptus ad gradus 

prspeditus eram, plura scribere non potuit. Brevi- sui ofliciura redeat quod amisit. » Et h

137 EPISTOL^. — EPI8T. CXXVIII. 138 

Carnolensis minister, cum humili devotione servi- A pauoa quae dicta sunt ud inquisita Buffioere arbi- 

lium. 

De Hierosolymitanis quorum uxores fornioatae 

sunt (ppist. 188), bene mihi videtur senlire sancti- 

tas vestra quia secundum evangelicam et aposto- 

lioam doctrinam oportet eos aut ad proprias uxores 

redire aut,ei3 viventibus, siue ulla carnis commis- 

tione manere. Alioquin, ii qui nec [nunc, ms. cod.] 

adulteras mulieres abhorrent, adulteri reputabunlur, 

ct adulterorum pcena apud Deum judicabuntur.secundum 

illud Apostoli:fo;-)ijcaiom et ndulle- 

ros judicahil Deus (Hebr. xiii). Unde Augustinus in 

libro De decem cordis:«Non adulterabis,id est non 

ibis ad alienam aliquam praeter uxorem tuam. « 

Idem in libro De nuptiis et conoupisceQtia (c. 20, 

tror. Valete. 

GAPUT CXXVI. 

Daimbehto, Dei gratia Senonensis Ecclesiae archie- 

jnscopo,lvo,kumitis Ecctesix Carnotensis minister, 

satulem et obsequivm. 

Gratias referiraus |a/.agimus] excellentiae vestra, 

quod paterna diligentia super nos vigilatis, et ne 

turha major inter Ecolesiam Carnotensem et comi- 

lissffi clientelam concitetur.praecavere nos monetis. 

Quod et nos studuimus, quamvis muitis injuriis la- 

cessiti, raultis contumeliis provocati (epist. 121). 

Certum tamenhabeatamantissimavestrapaternitas 

qnia juramentum quod fecerunt cjerici de non reci- 

piendis 56 vulgo natis (o) in concanonioos, vel qui- 

in 0.28, caus.32, q.7) :«Usque adeo manent inter 

g buslibetaliisdeextraneafamiliagenitis[«c v. c; areviventes 

seniel inita jura nuptiarum.ut potius sint 

139 D, IVONIS CARNOTENSIS EPISCOPI 

spectavitresponsum nostrumvel rescriptum.Nunc A dricus Sorus quemdam filium filiamque habuit, qui 

itaque fraternitati tu

141 EPISTOL^. EPIST. CXXXIII. 142 

Ivo, humilis Ecclesix Carnotensis minister, salu- 

tem et serviiium. 

Quoniam impnrtunitas pulsantium frequenter 

quod quffirit assequitur, iterum etiterum paternitatem 

vestram rogamus, ut justitiam adhuc ab ar- 

chipresbytero Stampensi dilatam (ep. 50, in fine), 

amodo accelerari faciatis de Haymono Starapensi 

parochiano vestro et nostro, qui hominem meum et 

alium hominem hujusarchipresbyterimei angustiis 

caroeralibus et inedia injuste ad redemptionem co- 

git qui etiam eumdem archipresbyterum, cum de- 

; 

ferret legationem vestram et nostram ad eum, 

coegit in fide spondere quod nullam de eo proolamationem 

vel apud vos vcl apud nos ultra deberet 

facere. Hanc igitur ignominiosam injuriam sicut de- 

cet animadvertite, et vobis et mihisuperhis quanlam 

oportet justitiam faoite. De ceeterodisoeptationem 

quae est inter partos Ecclesije nostroe volo ut 

sciatis, quambreviler adnotabo vobis. Violato claustro 

Carnotensi praDterita Kslate {epist. 133), major 

cleri pars, quantum ad personarum et numerum, 

ferre non valentes comitissfe injurias et minas, de 

civitate exierunt, quosdam ex suis ad vos mittendo. 

Alii regem regisque filium pro reclamanda injuria 

sibi illata adierunt ; de stipendiis oommunibus fra- 

trum, quod opus fuit, expenderunt. Injuriam sibi 

factam dicit minor pars adversaria, quod res communis 

sine communi consilio estexpensa. Gui objec- 

tioni respondet parsaltera : quod expendimus,tam canonici fiunt, me contradicente et persequente, 

pro vestraquam nostrautilitate expendimus,etquod Romanc-e Ecclesifficonsuetudine se defendunt,in qua 

vobis cum prius hoc nontractavimus,ratio fuit quia diount cubicularios etministros saori palatii multa 

a quibusdam vestrum impedimentum timebamais, C exigere a consecratis episoopis vel abbatibus, quae 

neo ad Ecclesiam nostram redire permittebamur. oblationis vel benedictionis noB;ine palliantur, cum 

Gonsentiunt in hoc multi quos ad hoc congregavi, nec calamus nec chartagratis ibi (utaiunt) habea- 

quia quod pro comniuni necessitate expensum est 

plurimorum et majorum oonsensu, de communi 

exsolvendum est. Volo itaque, ut per praesentium 

portitorem sententiam vestram et Ecclesice vestrK 

super hoc mihi rescribi faciatis. Vale. 

EPISTOLA CXXXIII. 

RiCARDO [al. RiGHARDo], Dei graiia Albanensium 

episcopo et sanctx Ecclesix Romanas legalo; Ivo, 

humilis Carnolensis Ecclesix minister, bene valere 

et non omni spiritui credere. 

Soiens quia meliora sunt vulnera diligenlis qiiam 

fraudulenia oscula h\a.ndi&niis {Prov. xxvn), etillud 

Psalmographi : Con-ipiel me jiislus in misericordia, 

vestrae, «quanimiter aocepi ; 

sed duplicitatem fal- 

sorum fratrum,qui quasi quibusdam latrooiniis no- 

ctis (epist. 219), falsa pro veris sollicitudini veslraj 

suggerunt, graviter animadverti, quorum falsitas 

cito patebit cum luce veritatis reverberabitur et in 

lucem prodire non audebit. Horum sunt quidam qui 

infamiam suam non aliter se posse velarearbitran- 

tur, nisi famam bonorum Isdere, et vasa sineera 

A incrustare moliantur (Horat., sat. 3, lib. i), quialia 

de causa Simoniam non reprehendunt, nisi quod 

[quia ms. c.] Simoniaci esse non possunt, cum alii 

aliqui in Ecolesia assequuntur quod isti praspediontibus 

nuibiisdam incursionibus assequi non meren- 

lur. Quod [qui ms. c.] si ocuios mcntis in se refle- 

cterent, prfeter Simoniam multain se tam facinora 

quam flagitia merito reprehenderent ut patentereis 

dici possit ilhid Apostoli : In ifuo allcriim judicas, 

teipsum condemnas; eadem enim agis qux judicas 

[Rom. ii). Nec ista dico quod conscientiam meam 

aliquando taliscelerecontaminatam intelligam ; sed 

miror our hoc solum vel in sola Garnotensi Ecclesia 

reprehenditur, cum ethocet multa alia feque damnabiliain 

omni peneGRllicanaEcclesia dominentur. 

Quod autem vobis suggestum cst, Simoniacam haj- 

resim me permittente in Ecclesia Carnotensi publice 

dominari, omnino veritate caret, quia hoc malum 

ab initio clericatus mei semper exhorrui, et postquam 

ad episcopatum veni, quantum, Deo donante, 

pra3valui, in superficie resecavi. Quod manifestum 

fieret, si paoe confratrum et coepisooporum nostrorum 

fieri posset; in quorum Ecclesiis mults mal» 

consuetudines adhuccaputerigunt,qu83 temporibus 

nostri sacerdotii Deo auxiliante in Ecclcsia Garnotensi 

sopitffi sunt (epist. 9-4 et 117). Si qua autem 

adhuo sunt quee pro consuetudine antiqua publice 

exigant decanus et cantor, et alii ministri ab his qui 

tur, et hoo quasi 5§ lapide conterunt frontom 

meam (a), cum non habeam quid respondeam, nisi 

evangelicum illud : Quod dicunt servale et facile 

sed si idfaeiunt, secundum opera corum nolite facere 

[Matlh, xxiii). Si autem hanc pestemradicitus evel- 

lere non valeo, non tantum invalitudini mece hoo 

imputandum est, quia ad hoc ab origine nascentis 

Ecclesias Romana Ecclesiu laboravit, neo a gremio 

etiam suo tales suaquaerentes penitus prEevaluiteli- 

minare. Nec in diebus malis regnare desinet cupiditas, 

donec, flnito mundi termino, paoatum regnum 

accipiat charitas. Interim autem, ut verbis Augu- 

stini utar (epist. 137 ]j, ad Hippon., in cap. 6, dist. 47). 

et increpabit me(Psal. cxl) : caustica (ep. 277) verba « Quantumlibet vigilet disciplina domus moae, homo 

vestraquantumpertinetad simplicitatemintcntionis sum, et inter homines vivo ; nec mihi arrogare au- 

deo, ut domus mea melior quam arca Noe, ubi inter 

homines octo reprobus unus derisor patris inventus 

est (Gen. ix) ; aut meliorquam domus Abrahffi, ubi 

dictum est : 

Ejice aucillam et flium ejus (Cen.xxi); 

aut meliorsitquam domus Isaac, cui de duobus ge- 

minis dictum est : Jacob dilexi, Esau autem odio 

habui [Mal. i). Et ut ad Christiana tempora veniam, 

semper patitur Christus, in membris suis 

(a) Hao de re Gregorius Magnus epist. 44, et refertur in cfip. Sicut, caus. 1, q. 2. 

;


Jadam proditorem,Ecclesia Nicolaum fornicationis A tur. » Qui consensus solus in nuptiis si forte deiuelaudatorem,Simonera 

lucrorum sacrilegorura secta- rit, caetera omniaetiam cumipso coitu frustrantur, 

torem, et utuniversaliterdicam, semper abundabit Joanne Chrysostomo magno doctore attestante,qui 

palea donec ventiletur area. Si qua tamen talia in ait : « Matrimonium non facit coitus sed voluntas. » 

auribua nostris judiciario ordine publicantur, si 

certisdocumentis approbantur, conservato quidem 

legum Iramite inulta prasterire non patiraur. In- 

certa autem seterni Judicis tribunalibus judicanda 

reservamus, scientes quia qui nou habet potestatem 

reum condemnare, vel non potest comprobare, immunis 

est.Intelligant igitur eonservi vestri, viventes 

in diebus malis sicut et nos, quibus nondum sunt 

revelata abscondita tenebrarum et manifesla [al. 

manifestata] consilia cordiura. sicut neo nobis, ex 

imperfectione sua iraperfectionem nostram, neque 

festinent incerta judicare. Sed si forsitan ad ligna _ 

cmdenda svnpliciter inoedunt, videant ne per ImlEoderatum 

ictum ferrum de manubrio fugiat,ei aliquem 

de fiiiis prophetarum occidat {Deu!. xix ; S. 

Gregor. lib. X Mor., c. 9. Pet. Bles. Epist.). De crn- 

tero notura facio soUicitudini vestr« suspectum vos 

esse clericis CarnotensisEccIesi», quod eos Blesim 

invitastis ad recipiendum pro eraunitate claustri 

Carnotensis judicium (epist. 127), ubi dicunt setimere 

vim temerariae multitudinis [al. leg. contrari» 

multitudinis], cum clientela comitissae praecipuam 

ibi habeat potestatem, qus statutum Carnotensis 

EcclesiK de non admittendis ad clerum libertis (a) 

adversus suam faotum esse conqueritur honesta- 

tem. Quapropter oportet libertatem reiigionis ves- 

trffl ita in medio stare ut non videamini in judicio 

iem el obsequiutn. 

De paoto conjugali quod factum est inter duos 

nobiles (1. Titia., De verb. obligal.), ita ut qui fi- 

liara habebat, juraverit se eam traditurum uni de 

filiis alterius nobilis cui vellet, cumad nubiles an- 

no3 virgo pervenisset:hoc paternitativestrae respon 

Inde etiam in legibus Romanis [al. Romanorum ; 

epist.99.] Justinianiimperatoris ita hahefur: «Spon- 

saliasicut nuptias consensu fiuntcontrahentium. Et 

ideo sicut in nuptiis, ita sponsalibus flliasfamilias 

consentire oportet. " Et alibi : « A primordio aetatis 

effici sponsaliapossunt, si modo ab utraque persona 

id fieri intelligatur, id estsi nonminores sintquam 

duodecim annis. » Hoc de proposita qusstione [al. 

inquisitione, ila ms. c.] sentio, et hujusmodi oon- 

troversiam,si ad aures meas pervenerit, tali ratione 

difflnio. De cstero notum facio paternitati vestrs 

quod cum nulla a me illata esset injuria, vel nulla 

denegata justitia, cum etiam respectus esset inter 

me et comitissam (ep. 127), raediante apostolico : 

Gulieln:ius comitisss fllius in mortem clericorum 

Carnotensium (epist. 136), et perniciem meam, et 

omnium ad nos pertinentiura coram altare [al. altari. 

ita ms. c.] beatae Marife conjuraverit, etomnes 

cives qui sub banno sunt ad eamdem oonjurationem 

compulerit, nisi voluntati servorum suorum cedamus, 

et sibi usurpet violentia, quod sola debet obti- 

nere [vel retinere] gratia. Ego itaque hoc Herodianumjuraraentum 

audiens, nolui posteain pra?sentia 

hujusmodi conjuratorum divina sacrumenta tractare, 

nec super eos benediclionem episcopalem more 

solito dare. Promeritum tamen anathema distuli su- 

per eos fundere,donec consilium vestr» paternitatis 

parvipendere personam pauperis el honorare vul- C et collegarum nostrorura super hoc acciperera, et, 

tum polentis. Nec ista dico,quod mali aliquid suspi- consilio et ausilio multorum fretus, debita eos cencer 

ex parte coraitissae, sed quia debitor sum hosuraafunestaconspiratione revocarem. Cumergoad 

nestati Romans Ecclesiae, quantum ad parvitatem vosremisero,volovosesseprffimunitum,ut consilium 

meara pertinet (epist. 92), providere. Cujus si non 

honoro missum, non videor honorare mittentem. 

EPISTOLA CXXXtV 

Daimberto, Dei gratia Senonensium archiepiscopo 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesix minister, salu- 

et auxilium quod vobis sit honestum et nobis utile 

ad manum habeatis, et naufragantibus ante submersionem 

manum extendere festinetis. Vale. 

EPISTOLA G.XXXV. 

Paschali sum no pontifici, Ivo, humilis Carnotensis 

minister, debitam cum devotione obedientiam, 

Miles iste praesentiura portitor, nomine Raim- 

baldus in obsidione liierosolymitama strenue mili- 

tavit. Unde reversus ad propria, diabolico instinctu 

et irapetu irae subversus, queradam monaohum et 

presbyterum Bonaevallensis monasterii, quia quos- 

deo, quod et natura disposuit, et lex tam ecclesia- dam ejus servientes herbam furantes, verberari fe- 

j) 

slicaquaramundana flrmavil, quiaquorum perconcerat, castrari fecit. Quod quia inauditum apud nos 

iutâlemcopulamunumdebetflericorpus.eorumdem fuerat, coacto rigore ecclesiastico, arma ei abstu- 

pariter animorura debet esse consensus. Quidquid liraus, 59 et quatuordecim annorum pcenitentiam 

ergopater,nescientevirgine,juraverit[aLjurat],cura indiximus, ut diebus sibi praascriplis a cibis lau- 

adannosrationalesperductaest[iie;.perve.nerit],nisi tioribus abstineret, et tam immane facinus elee- 

ipsavirgoconsentiat.etiara vivente patre secundura mosynis et jejuniis expinret. Quod obedienter qui- 

leses irritum erit. Unde papa Nicolaus Hincmaro 

scribit episcopo:« Sufficiat perleges [a'. secundum 

dem suscepit ; sed postea, adhibitis sibi multis et 

magnisintercessoribus,multa nos precum instantia 

leges, ita ms. c, ut in cap. 2, cau. 26, q. 2] solus fatigavitquatenus,proptcrinfestationesinimicorum 

eorum consensus de quorum conjunctionibus agi- suorum, armisei uticoncederemus. Sed hujusmodi 

(a)Sic pleriquevett.codd.;in exempl. Ser. legitur, /t6«r^!/ns. Hisconjungendi suntlociepist. 126et 147.

145 EPISTOL^. — EPIST. CXXXVIII. 146 

precibus assensum dare noluimus, timentes ne et A. tione et aucloritate sciatis quid sit verius, quid [in 

ipsum et multos alios tam facili indulgentia in discrimen 

adducercmus (epist. 161;. Reservantes 

itaque hauc indulgentiaui apostolica moderationi, 

ad apostoiorum eum limina direximus, quatenus et 

fatigatione itineris hiijus peccatum suum diluat, et 

apud pietatis vestrae viscera misericordiam, quam 

Deus Tobis inspiraverit, inveniat. Valete. 

EPISTOLA CXXXVI. 

Ivo, kumilis Ecclesix Carnotensis minister, Adeue 

Palatinse comitissse, et pacis et charitatis visceri- 

bus abundare. 

Multa vobis de me referuntur quae non oportet 

ut a vobis vera esse credantur. Ilabui enim et ha- 

uno V. c. quid sit verecundius, quidve] honestius, 

tamen pro temporum oppurtunitate sequi vos opor- 

tebit quodinflrmitati vestrfe eriltolerabilius (epist. 

171). Si autem sciremus vos esse paratos, ut cum 

gaudio tolerare possetis ruinas domorum, extermi- 

nationes corporum, rapinas bonorum vestrorum, 

possemus vos exhortari ut sequeremini consilium 

Susannee, qucemagis elegit in manus hominumin- 

cidere quam Dei legem derelinquere [Dan. xiii). 

Sed quia in donis spiritualibus consilium et fortitudo 

conjuncta sunt, consilium aliud, nisi quod 

patientia vestra tolerare possit, dare non audemus, 

quia qualis vestra sit fortitudo ignoramus. De cu- 

beo multos et magnos ad perturbandum suasores ria autem in causis clericorum vitanda (Grat. c. 11, 

(epist. 116 et 124), qui se etiarapromitterent futu- 2 ?. i), de accusatione vel testimomo clencorum 

-, 

. .. adversus laicos vel laicorum adversus clericos, 

ros per omnia etin omnibusadjutores. Quod adhuc 

quid decreta, quid canones, quid et mundanae le- 

studiose evito et evitavi, licet hoc a multis non religioni 

ascribatur, sed pusillanimitati. Et putabam ges clament, et apud vos habetur, et nos ex parte 

me invenisse raodum quo pax fieri poterat cum ve- scripsissemus vobis, nisi quia gerulus litterarum 

stra honestate et clericorum voluntate, niai consi- veslrarum sexta feria post meridiem ad nos venit, 

lio insipientium et malignorum, fllius vester Herodianum 

illud sacramentum fecisset (epist. 134), et 

ad idem burgenses suos (a) coegisset. Quo facto 

usus virorum honestorum consilio, nolui eis ultra 

dare benedictionem. Sed tamen pro amore vestro 

distuli maledictionem ; nec enim benedictione digni 

sunt qui malediotionem meruerunt, et in mortem 

immeritorum [sic ex vett. codd. antea, in mortem 

inimicorum] incaute conspiraverunt, donecre- 

sipiscant, et pro illioito juramento veniam petanl- 

Oportet ergo ut aatequam res in pejus vergat, aut 

per vos, aut idoneos mediatores colloquium habeamus, 

et prout melius Deus donaverit, tam periculosam 

et inutilem turbam ad pacem reducere studeamus. 

Jam enim dissimulare diu juste non potero, 

quin justo anathemate feriam talium malorum 

incentores et eorum cooperatores, nisi tantis 

ct illicitis ausibus remedium pra;pararetur, quo fes 

impia et turba inutilis in pacis serenum converta- 

tur. Valete, et quod melius vobis visum fuerit per 

praesentium portitorem remandate. 

EPISTOLA CXXXVII. 

Ivo, humilis Carnotensis Ecclesise minister,Belvacen- 

et ad redditum festinavit. Ad praesens aliud auxi- 

lium fraternitati ^vestras ferre non possumus, nisi 

quod Angelum magni consilii interpellabimus, ut 

consilia vestra et actus dirigat, et ad bonum exitum 

perducat. Valete. 

EPISTOLA CXXXVIII. 

Ivo, humilis Ecclesix Carnotensis minisler, dilectis 

sibi in Chrislo archidiaconibus Wulgrino et Ste- 

phano [Parisiensib. ex epist. 122 et 131], decorem 

C domus Dei diligere, et quse Jesu Chrisli sunt quse- 

rere. 

Cum de electione episcopi apud vos agerelur, et 

quibusdamvestrumdomnusFuicodecanusvesterî) 

eligeretur, habita est ut audivimus inter vos feda 

contentio, quee et multorum aures oflenderet, etde 

Ecclesia vestra non bonum odorem longe lateque 

dispergeret. De obtenebrataitaque pacis vestrae se- 

renitate, fralerna compassione doluimus, quiaquae 

gravamina de fraterno schismate Ecclesiis evenire 

soleant, experimento didioimus. Petitioni vestrae 

tamen hoc respondemus, quia electioni domni Fulconis 

vel alterius assensum non dabimus, nisi quem 

aut cleri plebisque consensus elegerit, aut metro- 

sis Ecclesise congregationt, divinam in tribulalionibus 

consolationem. 

politani judicium cum conniveniia [al. convenien- 

Sciat fraternitas vestra quia in tribulationibus D tia, ot5. c.] sufTraganeorum, habitalegitima discus- 

vestrls contribulor, et passionibus vestris compa- 

tior (epist. 263 et 264), sed quia res vestra in an- 

gusto posita est, prout oporteret, certum vobis con- 

silium dare non possumus, quia in hoc negotio ve- 

stro nisi Deus miserioorditer oonsulat, oportet ut 

autlegem offendatis aut regem. Si enim conoanonicum 

vestrum criminaliter impetitum alibi quam in 

Ecclesia examinari conceditis, canonicam legera 

oITenditis , si audientiam regalis curias respuitis, regem 

offenditis. In qua disceptatione oum ipsi et ra- 

(a) Vocat cives dicta epist. ^34. 

(i) EccIesiiEPariensis, utcoastatestit.epist. 112. 

sione, probaverit (Grat., dist.61). Gonsulendo itaque 

monemus fraternitatem vestram ut nemo vestrum 

in tanto discrimineprivataodiaexerceat,nullusprivatum 

honorem vel privatum commodum quaerat, 

nuilus fratrem suum publioa infamia pulset, nisi 

judiciario ordine probare possit quod objecerit : ne, 

dumtemerenon probandaobjicit, ipse talionem (c), 

recipiat, et se et sua in periculum mittat. Miramur 

autem prudentiam vestram, quare adversus regem 

in praesentia regis disposuistis causam istam exami- 

Confer etiam epist. 139. 

(c) Talionis vinculum appellat epist. 51.


nare («), ubi plns polcrit volunlas regis quam jus- 

titia legis, ubi nec veritas poterit cum pace disou- 

ti, vel inventa servari. Vaielc. 

m EPISTOLA CXXXIX. 

Daimberto, Dei gralia Scnonensium archiepiscopo, 

Ivo, humilis CarnoLensis Ecclesix minister, debi- 

tuni fi.lii famulalum. 

Appellatiu quam feceruntParisienses, ad vos rc- 

ferenda erat, ut vos eis diem et looum pro arbitrio 

vestro preescriberetis, et cpiscopos suffraganeos ad 

hanc discussionem indulto congruo spatio invita- 

retis. Quod quia factum non est, praepropere mihi 

facta videtur domni Fulconis eleotio (epist. 238), et 

ejusdem electionis fulura discussio. Et quia desi- 

deranti animas nihil satis festinatur, poterit contingere 

quod per sapientiam dioitur : Hieredilas ad 

quam festinatur in initio, in novissimo benedicLione 

carebil tProv. xxix). Ad hanc autem discussionera 

a domino Philippo rege invitatus eram ; sed hoc 

mibi displicebat, quia, secundum morem ecclesia- 

sticum et institutionem canonicam a vobis talis 

admonitio non prsecesserat. Nuno vero audila vestra 

admonitione, si conductum promissum rex mihi 

dederit, Deo donante venire curabo. Si autem aliqua 

prffipediente ratione venire non potero, neque 

tot de collegisconvenerint, qui ad tanti negotii 

diffmitionem sulliciant, aut in aliud tempus rem 

differre, aut ad sedem apostolicam utramque partem 

ire permittite, ad quam iturus est domnus 

Fulco, sive rata, sive irrila fiat ejus electio.Valele. 

EPISTOLA CXL. 

Ivo, Dei gratia humilis Ecclesise Carnoteiuis mini- 

ster, dilecto fratri etcompresbijLero Gunherio, Ciu?i 

quiele corporis quietem nienlis. 

Si sacramenta ecclesiaslica ab aposlolico, ut rumor 

est, vetita, quibus perioulose interesse times, 

scriptis apostoliois vel viva voee illius personas, fra- 

ternitati tua; interdlcta fuissent, cui haBC interdicendi 

licentia commissa fuisset, consulerem utnon 

tanlum eis interesse timeres, sed etiam ea penitus 

abhorreres, non quia quod celebratur non sit sacramentum, 

sed quia communicantibus usurpatum 

perinobedientiam flt detrimentum. Securumitaque 

te in talibus faciat oonsoientia munda, quia secundum 

Apostolum ; Omnia munda mundis (Rom. xiv) 

coi7iquinatis auiem et infidelibus nihil mundum, quia 

inquinala est eorum mens et conscienLia (Tit. i\ Si 

ergo ad divina saoramentate vel pro consuetudine 

reprajsentaveris, vel a fratribus invitatus fueris,qua3 

celebrantur apud quoscunque inveneris, cordis 

manu susoipe [b) mirare, et eorum significata sicut 

vita; alimenta in ventre memoriae suaviterruminanda 

repone, non magnopere attendens quid opinio 

aut rumor aspergat, sed quid legatio pra3lata3 po- 

testatis ad vos usque ordinabiliter perveniens pro- 

(a) Ad hujus electionis discussionem postea in- 

_ 

vitatus fuit Ivo a rege, ut tcstatur ep. seq. 

(b) Ex Eusebio Emisseno, citat.in fine epist. 287. 

[c) De absolulione regi? Philippi excommunicati. 

A 

hibeat aut jubeal. Sicut enim judicibus ecclesias- 

ticis non alia credenda sunt, licet vera sint, nisi 

quae judiciario ordine publicantur, quae manifestis 

lestimoniiscomprobantur (c. Qiiamvis, 13, caus. 11, 

q. 3). Itanonomniaquaj dicuntur fidei committenda 

sunt, nisi litteris authenticis comprobentur, aut 

viva vcce gerulorum publioentur. Hffic interim de 

tua dubitatione respondeo fraternitati tuae, nullum 

faciens prKJudicium sententire meliorum. Vale. 

EPISTOL.î CXLI. 

RiCARDO [at. RicnARDo], Dci graLia Albanensi epis- 

copo et sanclm sedis apostolics; vicario, Ivo, humi- 

iis Carnotensis Ecclcsise minister, saluLem et obse- 

quium. 

Sicut de excommunicatione regis graviter dolui- 

,j musjpropter Christianffi religionis detriinentum,ita 

de absolutione ejus, si ad honorom Dei et sanctse 

sedis apostolicas fieri posset, granditer gauderemus, 

propter ejusdem sancta; religionis inorementum 

(c). Ut autem secusflat quam soUicitudini ve- 

strae a dorano papa commissum est, consulerenon 

audemus, quia de rerum exitu sicut vos ita et nos 

incerti sumus. Si autem divina gratia cor ejushu- 

miliaverit ad pcenitentiam, consilium nobis videtur, 

ut coram posilis quamplurimis episcopis publice 

eum et solemniter absolvatis, quatenus sicut longe 

liteque patuit ejus aversio, ita multorum religiosorum 

tesiimonio publicetur circumquaque ejus optanda 

reversio. In qua re satagendum erit diligen- 

ticB vestras, quatenusqui pro amore justitite et obe- 

dientiasedisapostoliceeperdiderunt ejus amicitiam, 

C in reconciliatione ejus redintegrentur ad gratiam 

(opist. 104). Consultum autem famce veslree melius 

credidissem si alibi quam Senonis ista fieretabso- 

lutio, ubi cuique liceret libere dicere quod sentiret. 

De caetero ad concilium denominatum gratanter ire 

desidero ; sed contra voluntatem regis, cujus odium 

jam per decsnnium tolero [d), qua via, quo condu- 

otu, vel circuitu Trecas venire valeam, non invenio. 

Si ergo vel per ipsum regem vel per eomitissair, 

aliquam mibi securitatem impetrare potestis, ob- 

nixe rogo ut id faoere studealis. 

EPISTOLA CXLII. 

Ivo, humilis Ecclesim Carnolensis minister,M atiuldi 

Anglorum reginae (epist. 107), cumRegina angelolum 

in ccelo regnare. 

n Cum omne datum nontantum ex sua quantitate 

quantum ex dantis affectu aestimandum sit, campanas 

quas beatie et perpetuas virgini dedistis, tum 

pro vestra devotione, tum pro sua delectabili sono- 

ritate vice ipsiusperpetus Virginis gratanter susce- 

pimus, et in loco celebri ad auditum confluentium 

populorum collocari iecimus. Qu£e quoties ad signi- 

fioationem certarum horarum moventur, ita auditorum 

mentesmulcent [al. mulcentur], ut vestrame- 

Junge. epist. 144. 

[d) Kegis inimicitiae in Ivonem ep. 67, et mince 

epist. 35, a quo sibi metuit epist. 113.

149 EPISTOL^. — EPXST. CXLIV. 150 

moria ia singulorum cordibus renovetur. Nec le- A dispergit. In Agalhensi quoque ooncilio continetur 

viter est ajstimanda talis memoria, quoe tunc re- 

(lorescit, quando illa singularis hostia pro nobis 

redimendis in ara cruois oblata,per novi su.cerdotii 

ministros in Domini mensa quotidie consecratur) 

quando hymnis cQelestibus,tamquam vitulis labiorum, 

Deus a fidelibus honoriQcatur [al. honora- 

lur], quando a peccatoribus rei pectora tundenti- 

bus Deus offeasus sacrifioio contribulati spiritus 

ad miserioordiam inclinatur. Horuni bouorurn 

prooul dubio participes exstant, qui Dei ministris 

bona quibus abundant et istis desunt pro pjus ho- 

nore et amore subministrant. Ita quod deerat ino- 

ul in venditionibus quas abbates 1'aciunt ha;c for 

nia servetur : « ut quidquid sine licentia episcop 

vendilum fuerit, ad potestatom episcopi revoce- 

Lur (a). » Idem ctiara de strenuitate vestra dici 

polest, quia divina providentia vos eidem loco de 

fensorem prseparavit, quoniam quidquid a monas 

terio prajdicto siue vestro assensu distractum est 

totum oportet ipsi monaslerio restitui, et usibus 

fratrum quibus data sunt, integerrime lestaurari 

Iltec hacteuus. De caitero nobilitalem vestram in 

hoc culpamus quod beneflcium Carnotensis Eccle- 

site, quodaliis magnis magnum videtur, ita parvi- 

piee nostrae, copia vestra benigne ministraie jara penditis, ut neque quod dispersum est ab anteces- 

coepit, et se suppleturam in supplendis vel restisore vestro revocare studeatis, neque debitum notuendis 

{al. reficiendis] &i Ecclesiae nostrs tectis ri bis servitium in aliquo impleatis. Qui enim bene- 

uberius repromisit. Sic antiquus Dei populus ad 

tabernaculi usum, jubenle Domino per Moysem 

offerebat aurum, argentum et ms, bissum quoque 

et coccum, purpuram et hyaointhum, mulieres 

etiam gemmas, et inaures {Ezod. xxxv), quibus 

tuno visibiliter vestimentum pontificis et tabernaoulum 

ornarentur et ministrorum Novi Testaraenti 

sanoti mores designarentur. Quibus autem pre- 

ficium illud occupaveruut, ita inter utrumque natant 

ut neque nobis serviant propter vos, neque 

vobis propter nos. Monemus itaque vos, ut super 

hoo consilium capiatis, et nobis remandetis, quia 

in hoc nullum est vestne amplitudini commodum, 

nobis autem magnum incommodum. Valete. 

EPISTOLA GXLIV. 

Paschali siimmo poniijici, Ivo, humilis Ecclesix 

tiosa ista deerant, pilos caprarum offerebant, qui- Carnotensis minisler, cum clebila obedienlia fidebus 

vela oilina fierent, ad conservandum aplendolium orationum obsequium. 

rem interiorum ornamentorum, ne pulvere sordes- Nctum faciraus paternitati vestia^ quod, t6rti& 

cerent, vel imbribus putrefierent. Hanc formam [quarto] Kal. Augusli, plures episcopi, tam Re- 

pietatis sequetur exoellentia vestra, oum ad utenmensis quam Senonensis provinois, invitati a 

silia vel satartecta domus Dei reficienda,in quibus domno Richardo [al., Richardo] Albanensi episco- 

voluerit, vel quantum voluerit, suppeditabit ne po legato vestro, convenimus in quoddam municicessaria. 

Pro quibus oranibus illum exspeotate ^ pium Aurelianensis episcopatus, nomine Balgen 

procul dubio retributorem, quera talium didicistis 

fuisse prfficeptorem. Vule. 

EPISTOL.^ CXLIII. 

Ivo, Dei gralia Carnotensis Ecclesias minister, Ro- 

BERTO iilellentino comiti, saliUem el orationum 

su/fragia. 

Libertati [liberalitati, ms.c.] et prudentias vestras 

gratias referimus,quod doranumRicharduraPratel- 

leusis monasterii abbatem.virum religiosum etpru- 

dentem, proutdignus est, honeste tractatis [tracte- 

lis, ms.c.], et in negotiis suis, prout opus est, de- 

vote et fideliter ei assistitis [assistatis, ms. c.] ; et 

insuper rogaraus, ut quod bene coepistis, meliori 

fine conoludatis. Quod enim in revocandis mona- 

oiacum, ad faciendam absolutionem regis (epist. 

14I),seoundum tenorem litterarum, quassuperhac 

re miserat moderatio vestra. Convenit etiam rex 

et lateralis sua (epist. 13 et 28), et, secundum praeceptum 

vestruin,taotis sacrosanctis Evangeliis,pa- 

rati fuerunt abjurare absolute omnem carnalis co- 

pulcB consuetudinem, insuper et mutuam collocutionem, 

nisi sub testimonio personarum minime 

suspectarum, usque ad vestram dispensationem. 

Sed quia in litteris vestris continebatur ut in hac 

absolutione consilium prudentium sibi adhiberet 

domnu i Albanensis episoopus, totum onus consilii 

voluit ex arbitrio pendere pontifloum.Episcopi vero 

nescimus quid conjioientes, semper replicabant se 

sterii sibicoramissi possessionibus elaborat,profes- £) debere esse hujus consilii comites et non duces. 

sionis suae debito coaotus facit, quia ab unoquoque Quamvis quibusdam nostrum videretur quod prs- 

abbate, quando benedictionem accepturus est ab dioia absolutio ita posset, sicut praetaxata est, ho- 

episcopo, hoc esigitur, quatenus proflteatur res neste fleri, et propter quorumdam simultates non 

monasterii sui hactenus male dispersas se recolle- satis rationabiliter impediri. Cum itaque res indecturum 

et ad usus fratrum pauperumque fideliter finita remaneret in raedio, rex clatriitans inculca- 

dispensaturum. Et in decretis Symmachi papa; csebat se male esse traotatum, qui taraen per se et 

terorumque sanotorura Patrum de distraotis Ecole- per nos adhuc pulsat ad aures paternitatis vestree, 

siajrebusoontinetur(epist. 111), utsitdanti, et uc- ut seoundura moderationemlitterarum vestrarum, 

cipienti, vel possidenti anathema, neo aliquo se et verba quee dorano Galoni episcopo nostro injun- 

obstaoulo ante tribunal Christi muniat qui a relixistis, causam e.jus temperetis, ne contingat de eo 

giosis animabus ad substantiam pauperum derelicta 

(a) Idem decreti lib.ii, tit.De alienatione et commii- 

tation. rer. Eccles. ; et Gratianus in cap. 12, q. 2, 

illud Saloraonis : Qui multiim emungit [al., e^nun- 

An res Ecclesisc, etc.


gitur], elicit sanguinem (Prov. xxx). Dispeusationis A ciesia^ curam susciperet, humiliter et devote petieantem 

modus nulli unquam sapientum displicuit. runt. Sed quia translationes episcoporum (epist. 

Unde beatus Cyrillus ad Gennadium presbyterum 288) necessitate urgente metropolitani auctoritate et 

(epist. 171) : « Sicut enim qui mare navigant, summi pontificia dispensatione fieri oportet, nos 

tempestate urgente, navique periclitante qucedam quantum in nobis est eidem electioni assensum 

pr5ebentes,paternitati vestrae suggerimus,quatenus 

eidem eleotioni astipulando,a domno papa postule- 

exonerant, ut Ccetora salva permaneant, ita et nos 

cum non habemus salvandorum omnium negotiorum 

certitudinem, despioimus ex iis queedam, ne 

cunctorum patiamur dispendia. » Et qui heec suggerendo 

dioimus non dooendo, nostrcB suggeslionis 

summa est, ut imbecillitati horainis, amodo, 

quantum cum salute ejus potestis, oondescendd- 

tis, et terram qufe ejus anathemate periolitatur, 

tis ut prasdiotum episcopum per manum vestram 

transferri pr8ecipiat,cum propriam sedem obtinere 

non valeat. Ita enimet vestrum ministerium hono- 

riQcabitis [al., honorabitis], ct Ecelesiae desolatas 

solatium prasbendo, eligentium et electi devotionem 

[al., dilectionem ; ita ms. c.] vobis arctius 

ab hoc periculo eruatis. De Ocstero sanctae paterni- astringetis. Et in hoc consilium vobis damus, ne, 

tati vestree sunplicando suggerimus, ut donmum si alio exitu res proveniat, Ecolesiae vestrs digni- 

Gaionem coepiacopum nostrum (epist. 145 et 146), „ tas in aliquo minuatur,et mutua charitas non tam 

de Belvacensi episcopatu, quem propler sacramentum 

domini Ludovioi habere non potest, per 

manum Senonensis arohiepisoopi transferre jube- 

atis in Parisiensem episcopatum, quem ei gratan- 

ter et devote concedunt pro vestro amore rex et 

regis fllius. Qualiler autem in eum cleri et plebis 

vota conveniant, dicet vobis prtesentium portitor 

clericus Parisiensis Ecclesi^ canonicus, ut cognoscatis 

eum bene posse transferri, qui sedem 

propriam nulla ratione prêvalet adipisci. Va- 

lete. 

02 EPISTOLA CXLV. 

Donino Manass/e Remomm arcliiepiscopo, Ivo, humi- 

lis Ecclesix Carnotensis minister, salutem et ser- 

vitium. 

Quoniam ego Belvacensis Ecclesise filiai vestrcB C 

genuinus filius paternitatem vestram quasi innata 

dileotione amplector, ut omnia vestra in charitate 

fiant ex evangelica et apostolica institutione. qua 

valeo sinceritate exhortor.Unde consulendo sugge- 

rimus,et suggerendo consulimus, ut rigorem justitiae 

quem nunc taudem, cum res ad portum jam 

pene [al., plene] pervenit, erga Belvacensem Ecclesiam 

nescio quo impellente intendistis, consultiori 

moderatione remittatis, douec pax quaa inter dominum 

regem, et domnura Gallonem Belvacen.î 

Ecclesiae consecratum (epist. 144), aut integre so- 

lidetur, aut penitus disrumpatur. Alioquin prore- 

tae offioium prohibere videbitur, ne navis procollis 

circumacta vel ad optatum portum applicare va- 

leat, vel ad alium. Valete. 

EPISTOLA CXLVI. 

Daimbbrto, Dei graiia Senonensi archiepiscopo, Ivo, 

humilis Ecclcsix Carnottnsis minisler, cum debiia 

reverentia serviiium. 

Notum facimus vestrae paternitati quod clerus et 

populus Parisiensis Ecclesife voto et voce domnum 

Galonem Belvacensi Ecoiesiae consecratum in episcopum 

elegerunt (epist. 144, 145 et 260), et ipaam 

electionem cum litterarum astipulatione missis es 

clero idoneis personis praedicto episcopo pra3sentes 

[praesentanles, ms.c.] ut pastoralem prajdicts Eo- 

(a) Conditionarii alioui obligati, vetabantur admitti 

ad saorum ordinem,cap.7,di8t. 34, et cap.lS, 

firmo vinculo colligetur. Valete. 

EPISTOLA GXLVII. 

Paschali smnmo pontipci, Ivo, humilis Ecclesise 

Carnoterisis minisler, debilam cum sinceritaie ohe- 

dientiam. 

Quoniam patres nostri autecessores vestri in 

multis negotiis aliqua severitati detraxerant(epist. 

214 et 23i], in quibus salus minime periclitaba- 

tur, ut majoribus malis amovendis operam da- 

rent, ea fiduoia, flexis genibus cordis, majestati 

aposlolicffi supplioamus, ut erga Ecclesiam Carno- 

tensem misericordi» viscera efTundatis (epist.126), 

et pacem diu turbatam, qus bene olentera Bccle- 

sise florem cum provectu bonorum fruotuum con- 

cutit et discutit, eidem Ecclesiae reformare stude- 

atis. Ita enim haec res ex vestro tantum pendet 

arbitrio ut ex verbis illius centurionis evangelici 

secure sanctitati vebtrc-e dicere possimus : Bic lantuni 

verbo, et sanabitur puer meus (Luc. vii). Jam 

enim tandem crebris persuasionibus publicis et 

privatis precibus, multa raora, multa lirna ad hoc 

Garnotensium clericorum corda Deo donante infleximus, 

quatenus apud paternitatem vestram 

fideliterintercedant.ut conditionarios (a) de familia 

Carnotensis comitis, qui de legitimo conjugio nati 

fuerint, etregios fiscalinos, pro quibus similis per- 

turbatio fieri posset, de privilegio quod eidem Ec- 

clesiae fecistis, de non admittendis conditionariis, 

excipiatis(i),et in eumdem statum in quo erant ante 

privilegium, redire jubeatis [o/., permittatis]. IVon 

£) enim hoo impedit sacramentum clericoruraquodsuper 

hac re anteafecerant,quia cognoscunt,tam ma- 

jores quam minores, et publice fatenlur se sacramentum 

illud hao conditione fecisse, ut possent in- 

stituto suo et profutura adjicere, et nocitura exci- 

pere.Aliter quippe darana,scandala, perturbationes 

intus et foris, oontentiones, iras, rixa, quse omnia 

ista de causa orta sunt,et quotidie oriuntur (epist. 

132); sedari non possunt. Haec autem omnia Deo 

faciente cessabunt, si vigilantia vestra manentibus 

in sua stabilitate his qui in privilegio sunt, ea 

tantum quae Ecclesia dispensari postulat, paterna 

dist. 54. 

[b) llt etiam vulgo natis, epist. 126.

153 

provisione dispensaveritêt ea qufB cohibenda sunt, 

apostolica censura cobibuerit.Hjec omniainpropria 

persona putavi me posse dicere sanctitati vestras 

sed a capite autumni ita me gravis vexavit inflrmi- 

tas et debilitavit ut non tantura prolixum iter, sed 

nec breve adhuc valeam arripere. Unde misi vobis 

vice mea doranum Bernerium,monasterii Bonsevallensis 

abbatem, boni testimonii virum, et Romance 

EcclesitE bene notum, qui et nece.->saria nnstra voliis 

insinuet.et ea qua3 ei commissimus a sanctitate ve- 

stra nobis reporlet.Miserunt etiam canonici vioe sua 

domnum Goselinura [nr,Guaslinum vel GRusliniira; 

ilatns. c.] presbyterum et concanonicura suum, qui 

commune votum concanonicorum suorum vobis 

sincera veritate denuntiet.et quod sanctitas vestra 

inde statuerit, eis renuntiet.Excusatos etiam volumus 

esse apud sanctitatem vestram decanum et 

cantorem a vobis invitatos, quos jam gravat aetag, 

et irruentium perturbationum [n/.,perturbantium] 

importunitas. Valete. 

EPISTOLA CLXVIII. 

HiLDEBERTO, Dei gratia Ccnomanensi episcopo, Ivo, 

humilis Ecclesias Carnotensis minisler, salu- 

tem. 

De viro illo qui prius por concubinatum cuidara 

adhcesit raulieri,postea vero cura eadem rauliere in- 

firmitate correpta pactum conjugale dafco annulo 

iniit (epist.l6 et 155), hoc respondemus prudentise 

vestrae,quia ex majori parte conjugii sacramentum 

implevit, quod postea nisi adulterium intercessis- 

set, lege divina et humana prohibente, solvi non 

potuit. Unde Augustinus in libro De bono conju- 

gali:« Posse sane fieri nuptias ex male oonjunctis, 

honesto postea 63 placito consequente, raanifestum 

est. » Idem in eodem:« Solet quaeri oura mas- 

culus et femina,nec ille maritus.nec illa uxor alte- 

rius, sibimet non filiorum procreandorum, sed pro 

incontinentia solius concubitus causa copulantur, 

ea flde media ut nec ille cum altera, nec illa cura 

altero id ficiat, utrum sint nuptis vocandae? Et 

potest quidem fortasse non absurde hoc appellari 

connubium,si usque ad niortera alicujus eorum id 

iater eos placuerit, et prolis generationem, quam- 

vis non ea causa conjuncti sunt, non tamen vita- 

verunt, ut vel, nolint sibi nasci filios vel etiam 

opere aliquo mala agant, nascantur. « Ambrosius 

ad virginitatis exhortationem : « Desponsata viro 

conjugis nomen accepit. Gum enim initiatur conjugium, 

tunc conjugii nomen assumitur. Non enim 

defloratio virginitatis facit oonjugium, sed pactio 

conjugalis.Deniquecumjungiturpuella,conjugium 

est,non cum viri admistione cognoseitur (o).» Isi- 

dorus Etymologiarum lib.ix,cap.7:«Conjuges verius 

appellantur a priraa desponsationis flde, quaravis 

adhuo inter eos ignoretur conjugalis concubitus. >> 

Item Nicolaus (epist. 243) Hincmaro [al. Hiomaro; 

aLIgmaro] episcopo : « Sufficiat secundum 

leges solus eorum consensus, quorum de con- 

(a) Consensus solus perficit nuptias, vide epist. 

; 

EPISTOL/E. — EPI3T. CXLIX. 

154 

A junctionibus sgitur. » Qui consensus, si solus in 

nuptiis forte defuerit, caetera omnia etiam cum 

ipso coitu frustrantur celebrata. Joanne Chrysostomo 

magno doctore testante, qui ait (hora. 16 in 

P 

Malth.) : « Matriraonium non facit coitus, sed vo- 

luntas. » Hino etiam habelurin libro Constitutionum 

(1 fin. c. De repud.) : « Si quis sine dotalibus 

instrumentis, affectione maritali uxorem duxerit, 

non audeat sine cousa legibus cognita repudium 

ei mittere. » Item in libris Novellarura (novel. 22 

De nuptiis, §, Nuptins et § Sic itaque) : « Si quis, 

divinis tactis Scripturis, juraverit mulieri se eam 

legitimam uxorem habiturura, vel si in oratorio 

tale sacramentum dederit, sit illa legitima uxor, 

quaravis nulla dos, nulla scriptura, alia interpo- 

sita sit. » Quod si propter patrata utrobique adul- 

teria dicitur eos ultra non posse conjungi, consu- 

latur Hieronymus ad Oceanum scribens {supra, 

epist. 23) : « Apud nos quod non licet feminis, 

aeque non licet et viris,et eadem servitus pari con- 

dilione censetur. » Item : « Indignantur mariti, si 

audiant adulteros viros pendere similes adulteris 

feminis pa3nas,cum tanto gravius eos puniri opor- 

tuerit,quanto magis ad eos pertinet et virtute vin- 

cere, et exemplo regere feminas. » Item {supra, 

epist. 125) : «Non erit turpis neque difficilis etiam 

post patrata atque purgata adulteria reconciliatio 

conjugura ; ubi per claves regni ccelorum non 

dubitatur fieri remissio peocatorum, sed ut post 

viri divortium adultera revocetur, non ut post 

Christi consortium adultera non vocetur. » Idem 

^ super Osee : « Non est oulpandus Osee propheta, 

si meretrioem quam duxit, convertit [al. converte- 

rit; infra, epist. 188] ad pudioitiam, sed potiua 

laudandus quod ex mala bonara fecerit. Non enim 

qui bonus permanet ipse polluitur, si societur 

malo; sed qui malus est in bonum vertitur,si boni 

exempla sectetur. » Ex quo intelligimus non prophetam 

perdidisse pudicitiam fornicariffi copulatum,sed 

fornicariam assumpsisse pudioitiara quam 

antea non habebat. Ex bis igitur et similibus sen- 

tentiis coUigere potest vestra prudentia inter 

prffitaxatas personas verum fuisse connubium, et 

si vir alteram duxerit, vel raulier alteri nupserit, 

manifestum esse adulterium; si vero ex consensu 

reconciliati fuerint, nullum esse flagitium. Va- 

D lete. 

EPISTOLA CXLIX. 

GuLiELMO [al. ViLLELMo], Dci gratia Rothomagensium 

archiepiscopo , et cxleris dicecesis Rolhoma- 

• gensis episcopis, Ivo, Immilis Ecclesise Carnoten- 

tensis minister, salutem et debitx charitatis cbse- 

quium. 

Gratias agimus justo et misericordi Deo, qui Eo- 

clesiam suam delinquentom paterna severitate fla- 

gellat, et flagellis attritam misericorditer visitat 

(epist. 153,154),ut tanquara pia mater panem oon- 

solationis tribuat lugenti, qui flagella prius juste

155 D. IVONIS CARN0TEN8IS EPISCOPI 156 

irrrogaverat delinquenti ; qund in Ecclesia Luxo- A rim novi cgo,noverunt et illi qui promissiones ve- 

viensi, nunc Deo propitiante, et vestra solertia coo- 

perante provenisse cognovimus. Quorum consilio 

et auxiiio eliminata est de prssdicta Ecclesia spur- 

citia (a) puerorum, nova et inaudita neopliytorum 

hsresi, cathedram episcopalem in eadem Ecclesia 

usurpantiuiQ.Quod quamvis ad lempus aliqua ratio- 

nabili consideratione, vel aliqua pusillanimitate sit 

a vobistoleratum, nunc tamen est, quanturn nobis 

videtur,in melius commulatum. Cum et ipsosflam- 

migeros pueros de prasdicta Ecclesia ejici feceritis 

{b),el virum strenuum et honestum,domnum vide- 

licet GuHelmum Ebroicensem archidiaconum in 

pastorem praedictas Ecclesia3 elegeritis. Unde multum 

liberalitati vestrse congratuiamur, et cfaaritati 

vestrae, si in hoc negotio parvitatis nostra; auxilium 

vel consilium foret opportunum, pro viribus 

paratum esse pollicemur. Valete. 

EPISTOLA GL. 

Domno et Patri suo Paschali summo ponli/icj, Ivo, 

humilis Ecdesias Camotensis minister, omnem pro 

sua possibililate obedienliam. 

Post Idus Januarii paternitatis vestrse litteras 

acoepi, commonefacientes me quatenus venirem 

ad concilium a sanotitate vestra oelebrandum in 

Nonis IVIartii; a quo termino non restabant nisi 

septem hebdomadce usque ad diem denominati 

concilii. Gompensans itaque vires meas cum bre- 

vitate tanti articuli, sensi hoc opus a me nullo 

modo in tanla brevitate posse transigi, utpote cui 

non erat ad manum tauta pecunia de qua possem 

stras mecum audierunt. Gontra petitionem etenim 

meam et promissionem vestram, contra canoni- 

cara et apostolicam institutionem, contradicenti- 

bus majoribus et prudentioribus Ecclesiaj tieati 

Quintini (d) fratribus, Odonem olim fratrem, nunc 

vero hostem in prsedicta Ecclesia, quod sine me 

fieri non poterat, confirmastis in abbatem. Hanc 

plantationem vestram poterit eradicare, qui non 

plantavit eam, Deus; fructum quippe primitiarum 

mearum, quantum in vobis est,in hoo mihi abstu- 

listis, et vobis forsitan non satis utiliter providis- 

tis.Qui enim hoc consilium vobis dederunt, callide 

inter me et vos discidium [sic velt. codd. ; antea 

dissidium] fieri voluerunt. Quod qua intentione 

j, faotum sit, si modo non perpenditis, fbrsitan aliquando 

perpendetis. Hoc autem factum vestrum 

si ad prsesens corrigere non vultis aut non valetis, 

saltem id quod mihi inter castera promisistis, ornamenta 

quee prcsdict» Ecclesiaj commendavi 

[commodavi, ms.c.], mihi facite restitui,et in cella 

fratris Gunherii {e) custodiri, donec suo tempore 

cogitem quid inde velim facere. Interim autem, 

ubicumque sint qui preedictum invasorem non re- 

cipiunt, nihil grave, nihil intolerabile [al. intolerandum] 

super eos faoiatis, vel fleri permittatis, 

quoniam sentientes se esse prtegravatos per me et 

per se sedem apostolicam appellant; in cujus re- 

dundabit injuriam, si quis eis amodo aliijuam in- 

tulerit violentiam. Valete. 

EPISTOLA GLII. 

tanto itineri necessaria tam oito pra^parare ; vel ea tl Leodegario venerabili Bituricensium archiepiscojio, 

corporig sanitas, vel tam libera membrorum agili- 

tas, quffi posset tam prolixum iter per vias arduas 

et ruinosas tanta velocitate perficere. Vera esse 

qucB dico testis est mea vSritas et conscientia 

mea, qui duo testes non sunt producendi impune 

ad falsa testimonia; quorum etiam testimonio 

profiteor desiderantissime faciem vestram videre 

me velle, non in turba, neque in transitu, sed 

in ea tranquillitate in qua possem vestro dulci- 

loquio aliquandiu famiiiariter frui, et ajstus cordis 

mei in oculis vestris effundere, et de fonte sacri 

pectoris vestri ad refocillationem languentis ani- 

mee aliquid salutiferi potus in cor meum eliquare. 

Supportate igitur paterna discretione absentiam 

Ivo, liumilis Ecclesix Carnotensis minisler, salu- 

lem el sermlium. 

Quoniam speoulatores domui Israel positi sumus 

(Ex,ech. iii), in alto positi magis a circumstantibus 

et longe positis inspicimur et disoutimur, quam si 

inloco humili positi nostrs tantum saluti et priva- 

tis utiiitatibus nostris sollieitudinem nostram impen- 

dere studeremus. Unde oportet ut in omnibus di- 

spensationibus nostris simpliciter incedamus, et 

scandala fratrum prce Cceteris cavere procuremus. 

Si enim sicut Apostolus monet, bonum nos habere 

oportet testimonium ab his qui foris sunl {I Jim.ui), 

quanto magis ab his qui domesticam conversationem 

nostram sciunt, et quibus voluerint revelare 

meam, donec Deus donet ut suo tempore exhibere pudenda nostra magis quam velare,in aliquo a no- 

J) 

possim conspectui vestro prfesentiam meam. Vabis offensi parati sunt?Quod ideo dilectioni vestrs 

lete. 

commemorOjUt injurias domni Hugonis Maidunen- 

©4 EPISTOLA CLI. 

sis,sicut ipse dioit,hactenus neglectas, zelo dilectio 

Gaufrido (f), Dei gratia Beivacensium episcopo, Ivo, nispaternaBattendatis, etquod verbo vel lingua cor- 

humilis Garnotensis Ecclesix minisler,sibi et yregi rigi non potest, severitatis baculo feriatis. Neo enim 

sibi commisso salubriter providere. 

De quanta spe proniissionum vestrarum oecide- 

(a) Stercora vocat epist. 153; ne autem neophyli 

episcopi flant, vide oan. sub dist. 48. 

(i) Vide epist. 157, ubi de Ranulfo Flammardo 

agitur. 

(c) In ora unius v. c. S. Vict. additur hoc loco 

manu prisci librarii; pejori lupo. Jam autem 

decet honestatem vestram esse oblitam qualiter vo- 

bis (sicutipse commemorat) inomnibusnecessitati- 

epist. 54, mentio fit subdecani cui cognomen erat 

PEJOR LUPO. 

(d) Belvacensis scilicet, ut notatur in vet. cod. 

{e) al. Gonherii; fortasae ille est ad quem scribit 

epist. 228. 

•

157 EPISTOL..E. EPIST. CLV. 158 

bus vestria adjutor et propugnator astiterit, qua- 

liter de incommodis vestris sicut de suis doluerit, 

ne ingratum fuisse beneflciis ejus vobis forsitan 

sit incommodum, et aliis in cxemplum. Cbaritate 

itaque suadente, excellentiam vestram moneo, ut 

quod hactenus erga nobilem virum minus soUicite 

feciatis, do caetero diligentius implere studeatis, ne 

si ad majorem audientiam clamor ejus pervenerit, 

et famse vestrae inourratis dispendium, et rerum 

vestrarum non sine corporis vestri vexatione detrimentum. 

Valete. 

EPISTOLA GLIIL 

GuLiELMO [al. VuiLLELMo], Dei cjratia Rolhomagensium 

archiepiscopo, el Gilberto [al. GiSLEBEBTO,ita 

ms. c.] Ebroicensium episcopo, Ivo, humilis Car- 

lii et fortitudinis. 

Quoniam pro domo Dei stare, et murum pro dorao 

Israel ponere ccepistis,soIIicitudini vestrs summopere 

cavendum est, ut sartago quaj fervere cce - 

pit, ferrea fortitudine nullis ignibus oedat, sed zelus 

domus Dei et amordeooris ejus de die in diem 

in mentibus vestris et vehementius exardescat. 

Quod ideo sanctitati veslrse commemoro, ut quod 

de Luxoviensi Ecclesia bene inctepistis, meliore 

exitu terminare studeatis, ut caudam hostiaa cum 

capite immoletis {Leuit. lu). Audivimus enim et 

dolemus, quod stercora quas de pr«dicta Dei dolium, suade ei, ut Ecolesiam Dei, quantum in se 

mo vestro fuerant labore emundata, multiplicato est, liberet, nec de peocatis alienis sua multipli- 

nequam spirituum numero in eamdem sint reporcet. Unde illi qui de adventu ejus ad has partes 

tata, et ipsa domus graviori errore quam prius bona senserunt [al. severunt] et bona praedixeinfecta.Quam 

domus Dei injuriam si non,ut decet, C runt, velint nolint, mutent serenitatem laudis in 

animadverteritis,si non pro persona quam portatis nubilum vituperationis. Non enim ad hoo insti- 

correxeritis, oertum nobis est quia cum iste fedus 

et fetidus ruraor apostolicas aures vel nostra vel 

aliena relatione percusserit, nec prceterita neglecta 

remittentur, et haeo graviter exigentur.' Ideo, dum 

tempus est, prcemonemus dilectionem vestram, ut 

suo lempore libera fronte possimus famam vestram 

excusare, et apostolicas aures opportune pro 

vobis et importune pulsare. Cum enim, in ipsa in- 

fantia mundi, in Lamech carnalis bigamia sit cul- 

pata, quomodo potorit in sponsa Christi qua3 est 

Ecclesia, laudari (epist. 15i), qase et sacramento et 

in veritate sacramenti uni debet viro desponsari? 

Eliminetur ergo de Lusovienai Ecclesia Ranulfus oolligi potest.Qua in re ex ratione qua praeditus es 

[al. Rannulfus, epist. 15'i] Dunelmensis episcopus, D considerarete oportet, quia alia est medicina quee 

ut bigamia non admittatur, eliminentur pueri congruit sanis ad conservandam sanitatem, alia 

ejus, ut neophytorum haeresis exstirpetur. Non quae debetur aegrotis ad recuperandam sospitatem, 

ignorantibus legem loquimur, sed charitate vos 

monemus ut vestrae oonsulatis honestati et Eccle- 

siae utilitati. Valete. 

EPISTOLA CLIV. 

Ivo, Dei gratia Carnotensis Ecclesix humilis minis- 

ter, RoBERTo comiti Mellentino, per viam vitse in- 

cedere et ab ea non recedere. 

Quoniam ad ovile nobis commissum pertinere te 

credimus, licet Istis pascuis abundes, nostrum tamen 

est aliquod sacrK admonitionis tibi pabulum 

ministrare.et adversus lupos invisibiles tuam dile- 

A clionem preemunire. Cum enim gratiam inveneris 

in conspeotu regis Anglorum, testantur multaj 

ecclesiasticaj personas quod plus ei plaoere studeas 

quam Regi angelorum. Non [al. neo] tamen culpamus 

ei placere in his quae Deo non displioent, sed 

si quid molitur regia potestas adversus Dominum 

et Christum ejus, et ©5 Ecclesiam ejus, in mentc 

habere debes quia Christi sunguine redemptus es, 

quia legibus Christi initiatus, per sacramenta 

Ecclesiae regeneratus [renalus, ms. c.] es, et illius 

es liber qui pro te se servum fecit, ut libertas lua 

nihil se debere intelligat alicui, quo divinam 

offendat. majestatem et Ecolesias minuat liberta- 

tem. Quod ideo suademus nobilitati tuffl, ut praadictum 

regem sanis consiliis informes, et legea 

noLensis Ecclesix minisler, abundare spirilu consi- r. ecolesiasticas a sanctis Patribus traditas et a catholicis 

regibus confirmatas in nullo conturbes. 

QuBB enim ratio, qua; lex permittil, ut Rannulfus 

Dunelmensis episcopus de Eoclesia alterius regni 

ad aliam Ecclesiam transeat (epist. 153, 157, et 

185), et velut quadam mcEchatione praisentiaB su^ 

[vestra3, ms. c.], vel filiorum suorum occupatione, 

Luxoviensera Ecclesiam per violentiam Anglici 

regis invadat? Quod facere vel tolerare, et conlra 

legem est, et contra regem, quia non est hoc po- 

pulo regimen praibere, sed discrimen augere. 

Quantum ergo ex tua sententia pendet ejus consi- 

tuuntur reges, ut leges frangant ; sed distortores 

legum gladio, si aliter corrigi non possunt,feriant. 

Vale. 

EPISTOLa CLV. 

Ivo, Dei graiia Carnotensis Ecciesix minister, Odoni 

Aureliunensi archidiacono, salutem. 

In litteris tuis scisoitata est fraternitas tua utrum 

mulier preegnans de fornicatione,possit legitimenu- 

bere (epist.107 et 147), ad quod priucipaliter ex sen- 

tentia faoile responderi non potest ; sed quid in 

hujusmodi observandum sit, ex similibus ratiocinando 

ab his qui non plus sapiunt quam oportet, 

quid secundum imperium prajcipialur sanis, quid 

seoundum indulgentiam concedaturinfirmis.Seoundum 

imperium quideui uaturale et institutum nulla 

muliersiveexflagitio, siveex matrimonio prsgnans 

ante ablactationeni sui partus debet vi.^-o carnaliter 

oommisceri, sine qui [quibus, ms. c.\non complenturjuramatrimonii. 

Siaulemmoderationemaposto- 

Iicam attendamus, qua dicitur : Unusquisque vir ha- 

beat uxorem suam propier forniuationem,et unaquse- 

que mulier suum virum {l Cor. vii), non excipiemus 

viduam, non excipiemus prasguantem, non

159 D. IVONIS CARNOTENSIS SPISCOPI 160 

excipiemus tbrnicariam, non exoipiemus incestiio- A. conservanda tide conjugii. Quis enim in circumcisam, 

tantum ut [ut ah. ahest aliq. v. c.] in Domino sione vel in prffiputio coactus est a preedioatoribus 

sit,id est ut ipsum per se oonjugium non sit tlagi- 

tiosum aut facinorosum. Neo inde culpandus est 

vir, qui fornioariam duxit, sed inde laudandus 

quod impudicam castam fecit. Unde Hieronymus 

super Osee lib. I (o). « Non est culpandus Osee 

proptieta, si meretricem quam duxit, ad pudici- 

tiam converterit : sed potius laudandus qund ex 

mnla bonam feoerit. Kon enim qui bonus perma- 

nel, polluitur si sociotur malo ; sed qui malus est 

in bonum vertitur, si boni exempla sectetur. « Ex 

quo intelligimus non prophetam perdidisse pudi- 

*e incidisse in crimen fornicationis vel adulterii. 

Quod ergo vult sibi a muliere indulgeri, our non 

et ipse mulieri indulgebit [al. indulgeat]? Unde 

Hieronymus ad Ooeanum de morte Fabiolas (in 

cap. 20, oau. 22, q. 5) : « Apud nos quod non licet 

enim servi- 

.feminis, Kque non lioet viris ; eadem 

tus pari oonditione tenetur. >> Item Augustinus De 

: « Non 

adulterinis conjugiis (cap.8,caus. 22, q. 1) 

erit turpis neque diffioilis et post parata atque pur- 

gata adulteria remissio pecoatDrum,non ut post viri 

divortium adultera revocetur, sed ut post Christi 

consortium adultera non vocetur. » Si ergo hoo fieri 

licet, de eaquse fredus conjugale violavit, cur non 

fieri magis lioeat de ea quaj in foedus matrimonii 

quod nondum inierat nihil deliquit?Attendantetiam C 

viri hujusmodi oalumnias inferentes, quod dioit Au- 

gustinus in libro De verbis Domini (serm. 46; et 

in oap. 2, caus. 32, q. 6).« Si duoturi estis uxorea, 

servate vos uxoribus veslris : quales vultis eas ad 

vos venire tales debent vos et ipsae invenire. Quis 

juvenis est, qui non velit ducere castam uxorom? 

et si virginem duoturus est,quis non intactam desi- 

deret ? Intactum quaeris? intactus esto.Puram quae- 

ris? noli esse irapurus. Non enim illa potest, et tu 

non potes. » Ex his ergo et similibus intelligi et 

probari potest quia si alligatus non esses uxori, 

posses deliberare;sed postquam ex pari oonsensu al- 

ligatus es uxori,non debes quserere solutionem.Ita 

enim ab ipsa mundi creatione naturale [aLorigine 

Novi Testamenti uxorem quam babuit ante baptismum, 

dimittere post baptismum ? Nec tamen di- 

00 quod contra interdicta copulanda sint conjugia; 

sed si copujata sunt, propter has causas non esse 

disjungenda. Qui autem contra inlerdicta talia 

conjugia contraxerint, vel presbyteri qui ea oonse- 

craverint, pro inobedientia sua digna satisfactione 

ad arbitrium judicis sui corrigantur, ut oaeteri a 

tali temeritate compesoantur : conjugia vero nisi 

causa legibus cognita minime solvantur. Sicut 

enim sacramentum ordinationis, quamvis ab ordi- 

citiam fornicariae oopulatum, sed fornicariam asnatoribus ordinationem illicite usurpantibus sesumpsisse 

pudicitiam quam antea non tiabebat. mel acceptum, manet in ordinatis, sic saoramen- 

Quod si causantur viri mulieres suas ante conju- -n tum conjugii, quamvis ab inobedientibus presbyn.;,, 

P.,; f : t.,_ _ii j-_j. -x :__: r :j._ " ,_ •_ -:i i ;_ : x:- _..: :_i.. 

gium fuisse fornicatas, attendant et ipsi forsitan teris impositum, manet in conjugatis, quia virtutem 

sacramentorum cassare non possunt prava 

merita usurpatorum. Semper ergo sanotitas eorum 

est honoranda, usurpantium vero perversitaa 

punienda. Sic thuribula Core, quia eis ante Deum 

ministratum est, jubente Deo altari apposita sunt 

faotores vero ejus igne oonsumpti sunt (/Vum.xvi). 

Prolixitatem vitans epistolfe non fui ausus plura 

inserere pagina3,66 quia nolui fraternitatem tuam 

rerum tibi bene notarum multitudine onerare. Po- 

tes tamen ex his paucis intelligere quid de praeta- 

xatis sentiam, et quid aliis ad haeo interrogata 

respondeara. Vale. 

EPISTOLA CLVI. 

Ivo, Dei gralia Carnotemis Ecclesix mimster, di- 

lecto sibi in Christo fratri Olrico [al., Alrico] 

salutem. 

In litteristuis continenturfaoinorosum quemdam 

cujusdam vicini sui domum sucoendisse, et ideo, 

cum satisfacere nollet.a presbytero suo excommunioatum 

fuisse. Qui postea cum vellet absolvi, se- 

creto orimen suum [aL seorete factum suum] oon- 

fessus est presbytero suo, cum nihil restituere vel- 

letde re perdita proximo suo. Queerit ergo frater- 

nitas tua quid mihi faciendum presbytero ejus excommunicatori 

videatur,oum ipse excommunicatus 

eoclesiam ingrediatur, utrum sit a communione 

publice repellendus,an aliqua dissimulatione tole- 

randus. Quo in negotio qusedam sententiaj sibi repugnare 

videntur, nisi solerti discretionis [al. nisi 

ita ms. c. vel conditione] et inviolabile manet oon- D sollioitaj diso.] libratione pensentur. Primo quia 

jugii saoramentum, ut nec praevaricatio originalis 

illud abstulerit, nec diluvii sententia crimina di- 

luens imrautaverit. Quod ergo divina sententia sanxit, 

et immutabile fieri voluit, non debet humano 

interdioto disjungi, nisi fuerit absque contrahen- 

tiura factum consensu, aut per se oriminosum, id 

est adulterinum, aut [vel] incestuosum. Quod cum 

evenerit, non est differendum, sed separatione sanandum. 

Ubi vero ista defuerint.sive sint raptores, 

sive exoommunioati, sive quolibet alio vitio conju- 

ges infecti, tamen hseo omnia toleranda sunt pro 

(a) Referlur in cap. 14, caus. 32, q. 1. 

presbyter precantem absolverenon potest, nisi poenitentem.secundum 

quod beatus Augustinus soribit 

ad Armentarium et Paulinam (epist. 54, ad Mace- 

don. et in c. Si res, oaus. 14, q. 6). « Si res prop- 

ter quam pecoatum est,cum reddi potest, non redditur, 

non agitur prenitentia, sed fingitur. Si autem 

veraciteragitur, non remittitur peooatum nisi resti- 

tuatur ablatum, si tamen, ut dixi, restitui potest.» 

Sunt et alise canonioae sententiae (o. Excommunicatos. 

oaus. II, q.3), sicut ipse nosti,qu8e oum excommu- 

nioatia orare (II Cor. vi), vel cibura sumere, vel 

;

161 EPISTOL^ — EPIST. CLVII. 162 

eis ave dioere (IlJoan. i), terribiliter contradicunt. A citur, coerce, corripe, excommunica. » Idem in ser- 

Sun. etalias quaeconfitentium secreta publioarenon mone De verbis Evangelii (c. 8. caus. 23. q. 4). • A 

permittunt. Unde habeturin concilio Agathensi, ca- malis corde semper disjunpimini, ad tempus oaute 

pitulo 8 : (( Si tantum episcopus alieni se scelfiris 

[al. alicujus se sceleris] consoium novit, quandiu 

probare non potest nihil prolerat, sed cum reo ad 

compunctionem cordis, secretis correptionibus elaborel. 

Qui si correptus pertinacior fuerit, et communioni 

publio» se ingesserit, ille quaradiu probari 

nihil potest in communione oranium, praeterquara 

illius quieum[a/.tamomnium quamilliusquieum.] 

ream judicat,permdneat.» Inconclusionehujussententi», 

solus excommunicator rei, a communione 

corpore copulamini. » Idem de eodem (serm. 18, 

De ver. Domini) : v Recedite, exite inde, et immundum 

ne tetigeritis ; sed oontactu cordis non corpo- 

ris ; displiouit tibi quod quis [quisque, ms.c,] pec- 

cavit, non tetigisti imraundum, redarguisti, corri- 

puisti, monuisti, adhibuisti etiam, si res exegit, 

congruam, et ques unitatera non violet, disoiplinam, 

existi inde. » Possera.us in hunc modum plura [al. 

multa] coliigere, sed ex iis et similibus intelligere 

potestdilectio tua, quia peocantem pecoata sua se- 

ejus quem exoommunicavit, excipi non praecipitur, oreto confitentem non debemus a nostra commu- 

sed exoipiendo permittitur abstinere, quia excepnione corporaliter separare, nec contactu cordis 

tiones non solent esse reguls, sed permissiones. p ejus pravitati communioare. Hoc tenore utramque 

Est et alia sententia, quae non tantum secretam sententiam servabimus, et illam qua prsecipiraur 

confessionem publicandam vetat, sed etiam publi- excommunicatis non communicare, et illam qua 

canti pcenam [al. publioam pffinam.] irrogat. Con- jubemur confitentium crimma non propalare. Detinetur 

enim in concilio Carthaginensi cap. 7, cui bent tamen presbyteri, non dosignatis personis, 

interfuit Faustinus [al. Fautinus,incap. 3. caus. 6, plebibus praedicare, taliter exooramunicatos ante 

tribunal Judicis cuncta cernentis esse damnatos, 

q. 2.j Romanas Eoclesiaj legatus : « Placuit ut si 

quando dioit episoopus aliquem sibi soli proprium 

orimen fuisse confessum, atque ille neget, non putet 

episcopus ad suam injuriam pertinere quod 

sibi soli non creditur, et si scrupulo proprise oon- 

soientias dicit se ei noUe communioare, qiiandiu 

excommunicato non communicaverit suus episoopus, 

eidem episcopo ab aliis non communicetur 

qui contra prasceptum Dei proximo nocuerunt et 

rem ejus insatiabili cupiditate in suos usus tran- 

stulerunt, aut diabolica malignitate de medio ab- 

stulerunt. Sic Dominus discipulis dioens : Unus ex 

vobis diabolus est {Joan. vi), non designata persona, 

Judam etêxcommunicatum pr»dioabat, et tamen 

eum a comraunione sua suorumque rainime seque- 

episcopis, ut magis caveat episcopus, ne dioat strabat. Cum igitur vitaDomini Jesu disoiplina sit 

in queniquam quod aliis docuraentis convincere morum, perfectus erit quisque dicente Domino, si 

non potest. » Unde Augustinus ad Vincentiura G sit, sicut magisier ejiis (Luc. vi). Hajc de proposita 

(epist. 48, in cap. 10, Quam magnuni, caus. 23, 

q. 4) 

: « Facta nooentium quae innocentibus de- 

monstrari, vel ab innocentibus credi non possunt, 

non inquiaant quemquam, si propter innooentes 

etiara cognita sustinentur ; non enim propter malos 

deserendi sunt boni, sed propter bonostoleran- 

di sunt mali, sicut toleraverunt prophetae, contra 

quos tanta dioebant, nec oommunionem sacramentorum 

illius populi relinquebant, sicut ipse Dominus 

nooentem Judam usque ad condignum ejus 

exitium toleravit, et eum sacram coenam cum in- 

nooeutibus communioare permisit, sicut tolerave- 

runt apostoli eos qui per invidiam, quod ipsius 

diaboli vitium est [al. quod ipsius diaboli merum 

qusestione sentio, sic ista quKrentibus ex ratione 

et auctoritate respondeo. Vale. 

EPISTOLA CLVII. 

Pasghali summo pontifici, Ivo, humilis Ecclesiae Car- 

notensis minister, debitum cum omni subjeclione 

famulatum. 

Cum status Ecclesiae peneubique terrarum ruinas 

laraentabiles patiatur, quisque dileotordomus Dei, 

rieshonestationes ejusdem domus quanto viciniua 

sentit, tanto uberius plangit, quoniam et ignis vi- 

ciniora oomburit. Quod idoiroo majestati' vestrae 

praelibaviraus, quoniam oum in aliis locis unusquisque 

domus Dei prostitutor malitiam suam aliquo 

velamine tegere moliatur, in terra Northman.no- 

est], Christum annuntiabant. » Ne istae ergo sen- D ''"na ita manifeste prostituta est Ecolesia ut de ea 

tentia3 dissonare videantur, sic modiflcands sunt illud prophetioum dioi possit : Peccatum suum 

ut quaedevitanda malorumcoramunioneloquuntur ticut Sodoma prxdicaverunt, nec absconderunt [Isa. 

de illis taulum nocentibus intelligantur, quorum ili). Quod in Ecolesia Luxoviensi patcrnitas vestra 

facinora aut ita nota sunt ut probatione non egeant, poterit agnoscere, quam jam per plures annos 

aut quae confessione evidenti manitesta sunt, aut ju Rannulfus 67 agnomine [al. cognomine) Flam- 

dioiario ordine publioata,aut suffioientibus testimomardus, Dunelmensis episcopus inaudito invasio- 

niis comprobata. Unde etiam Augustinus De unioo 

baptismo lib. ii : « Sane si judex es, si judicandi 

potestatem acoepisti ex ecclesiastica regula [ai. ex 

evang. regula; at. ex apostolioa reg.] si apud te reus 

acousatur; siveris documentis testibusque oonvin- 

(u) Hujus meminit ep. 153 et 154, in qua hos pueros vocat flammigeros. 

nis genere occupavit (a), qui duos filios suos vix 

duodennes accepto pastorali baoulo a comite Northmannorum 

praedicts Eoclesife intrudi feoit, ea 

conditione ut si primogenitus moreretur, Judaioo 

more in episcopatum alter alteri subrogaretur

163 D. IVONIS CARN0TEN8IS EPISCOPI 164 

[Gratian, caus. 8, q. 1]. Quod cum partim dolen- 

tibus partim deridentibus plurimis diu perpessa 

esset Ecclesia, monitu quorumdam religiosorum 

graviter redargui solo cbaritatis intuitu Rolhoma- 

{rensem archiepiscopum, ad cujus dioecesim perti- 

net pra3taxata Ecclesia (epist. 149 et 153), quod ex 

adverso non staret, quod pro domo Israel murum 

non opponeret. Hoc idem feci aliis episcopis ejus- 

dera metropolitani sulTraganeis. Tandem cum comes 

terrae illius periculo amittendiprincipatus sui 

urgeretur, quasi poenitentia ductus, monenteEbro- 

icensi episcopo cum metropolitano suo. pra^cepit 

ut prasdictus Dunelmensis episcopus de Ecclesia 

cum sua sobole ejiceretur et episcopus ibi canoni- 

ce eiigeretur. Oblalum estigiturprfedictcB Ecciesia?, ratus est jurejurando approbare, et idoneis testibus 

ul secundum morem ecclesiasticum episcopumsi- n confirmare. Et quia hfec genealogiaab Avernensibus 

bi eligerent qui communicato cum episcopis oon- 

; 

multoties est vobis compulata, obnixe precantur, ut 

silio elegerunt virum strenuum Gulielmum Ebroi- eamdem computationem litteris aperte signatis per 

censem archidiaconum, quem etiam a metropoli- praesentium portitorem episcopis ad curiam transtano 

suo postulaverunt sibi ordinari episcopum. mittatis, et reiveritatem litterarum testimonio ina- 

Sed cum subauditum esset quod metropolitanus ab niFestiorem faciatis. Nec enim decens est ut tantffi 

officio episcopali suspensus esset, praedictus arohi- nobilitatis sanguis tara publico incestu[(iL incestoi 

diaconus, qui farailiaris meus erat, et nihil adver- 

sus canones sciens prssumere volebat, ad me ve- 

niens mecum deliberavit, utrum cum hoc scrupu- 

lo posset a metropolitano suo sacram ordinationem 

suscipere, vel a suffraganeis quibus auctoritas me- 

tropolitana solet ista prKoipere. In qua deliberatione 

cum mihi occurreret illud apostoli : Omne 

quod non est ex fide, peccatum est (Rom. xiv) ; et il- 

lud AuCTustini 

: « Quiaconsecratio magis constatin 

fide et devotione benedictionem posoentis, quam 

in merito benedictionem dantis » prsdicto fratri 

consilium dedi (epist. 73), ut tantum sacramentum 

nulla cum disceptalione susciperet, sed apostolicam 

sedem aut per se, autper legatos suos consu- 

leret et rem, quantum nobis videbatur, bene in- 

cccptam auctoritate apostolica perficeret. Videns 

itaque Dunelmensis episcopus conseorationem dif- 

ferri, aliud tergiversationis genus arripuit, et pra3- 

dictum episcopatum cuidam clerioo suo a comite 

Northmannorum datum esse asseruit, Unde ijle 

clericusad sedem metropolitanam vooatus est, ut 

proferret si quid juris se habere in episoopatu confideret 

; quia nulla ratione potuit asserere, quod 

electionem cleri aut consensum plebis habuisset, 

aut etiam donum comitis, quod plus obesse quam 

prodesse debuerat, accepisset. Consilio itaque nostro 

et quorumdam comprovincialium suorum ma- 

jestatis vestraj projsentiam adiit, acceplurus aut 

justum pro ratione judicium, aut necessarium pro 

dispensatione consilium. Ausu igitur familiaritatis 

filialis suggero sanctitati vestra;, quatenus apud 

majestatem vestram gaudeat se invenisse paternum 

sufTragium, qua; nulli consuevit ad se confugienti 

denegare medicinale remedium. Vale. 

EPISTOLA GLVIII. 

HcGONi, Dei grutia Lugdanensis Ecdesim primx se- 

(a) Ita V. c. ut etiam paulo post, male, antea, copulationem gen. 

A dis episcopo, Ivo, humilis Carnotensis Ecclesise 

minister, salutem el servilium. 

Quia Deo annuente sategimus cum rege Franoorum, 

et filio ejus rege designato, ut jam displiceat 

eisincestum conjugium,quod estinter Constantiam 

flliam prajdicti regisetcomitem Trecassinum, fulti, 

auctoritale legum et adjutorio bonorum, cupiunt 

hujus conjugii maturare divortium. Dum ergo heec 

voluntas ita fervens est [guidam codd. ita recens est], 

eorum instinctu moneo et rogopaternitatem vestram 

ut commonitorias litteras mittatisarchiepiscopis et 

episcopis ad curiamquae habendaestin Natale Domini 

Suessionis, quatenus a regeipsoaudiant com- 

putationemgenealogi8B(a),quamipse,sioutdicit,pa- diutius polluatur, et ad similem incestum perpetrandum 

ferali exemplo carnalium voluntas anime- 

tur. Consulo itaque ut filius et familiaris, ut qui 

importune instare deberetis [al. debelis], nunc 

opportune, quantum in vobis est, malagma vulneri 

superponere minime differatis. Valete. 

EPISTOLA CLIX. 

Paschali summo ponfifici, Ivo, humilis Erclesix Car- 

notensis minister, per mare hujiis mundi prospere 

'-' navigare, et post superala naufragia navem in tulo 

cotlocare. 

Quoniam judioia Romana; Eoclesiee anemine foris 

retraotari posse, eadem Romana Ecclesia docente 

didicirauB (c. Patet ; c. Nemo ; c. Ipsi ; c. Cuncta; 

caus. 9, q. 3), si qui aliquando se praegravatos 

ipsius EcclesioB auctoritate conqueruntur, hoc eis 

consilium damus, ut non descendant in yEgyptum 

propter auxilium, sed ah ipsa ad ipsam confugiant, 

et inde expetant levamen, unde se conqueruntur 

accepisse gravamen, quia qua? aliquando 

corripit paterna severitate, eadem frequenter col- 

ligit materna pietate. Quod ideo praslibavimus 

beatitudini vestraj, ut causam Fossalensium monachorum 

patienter audiatis, et quantum salva 

]) apostolica reverentia fieri potest, anxietatem eorum 

misericorditer relevetis, Conqueruntur enim 

se in conoilio Turonensi fuisse prajgravatos quoniam 

ad suggestionem comitis Andegavensis dicunt 

fuisse subreptum domnopapae Urbano monasterium 

Sancti Mauri, situm in patria Andegaven- 

si, quod sub jure Fossatensis monasterii antea 

per trecentos aut eo amplius annos exstiterat, de 

ejusdem monasterii jure auferret, et ordinato ibi 

abbate liberum esse constitueret. Quod et factum 

estFossatensibusmonachisjussuumreclamantibus, 

et multis qui concilio intererant, aliter sentienti- 

,

165 EPISTOL^. — EPIST. CLXII. 166 

bus,cum vidcrent privilegium quo nitebantur Fossatenses 

monachi de manibus 6S eorum ab Ande- 

fjavensibus fuisse ereptum, et in plures partes 

fiiisse conscisRum. Adhibitis ergo multoruni inlercessionibus 

supplioant praedioLi monachi,ut eorum 

negotium a majestate vestra legitima discussione 

retractetur, et vel misericordia fleotente, vel justi- 

tia dictante terminetur. Vale. 

EPISTOLA CLX. 

Ivo, Dei gratia Carnolensis Ecclesix minister 0. 

[Odoni] Gemetensis [in aliquot v. c. Gemelicensis] 

monasterii abbati, palernx dileclionis viscenbus 

abundare. 

Hsee ovis gregis vobis commissi derelioto grege 

suo luporum morsibus patens miserabiliter per 

bujus raundi deserta vagatur,et multa ex ejusdem 

mundi oonversatione bella perpetitur,in tantum ut 

pene usque ad contemptum sui ordinis et monastioi 

habitus venire cogatur.Hasc itaque jam panem 

desiderans llliorum,sicut voto,sic voce Aic\i:Vadam 

ad Patrem meum (Luc. xv), sed clausa se dicit iu- 

venisse paterna viscera, ut nec inter filios recipi 

possit, nec inter mercenarios. Novit autem frater- 

nitas vestra,quia quicunque pastoris nomen habet, 

imitando summum pastorem, pastoris offlcium 

implere debet, qui oves quajsivit errantes, invenit 

perditas,curavit languidas,sanavit morbidas,lffita- 

tur de conversis, qui dolere nos admonet de aver- 

sis. Non equidem ista dicendo vos docemus, sed 

commemorando per ipsa viscera charitatis, quibus 

nos invicem diligere debemus,vos monemus et rorima. Vale. 

gamus, ut hunc fratrem revertentem (epist. .57), de C EPISTOLA CLXn. 

longinqua regione dissimilitudinis paterne susci- 

piatis,et cum satisfactione quae ejus excessibus de- 

betur,intra ovile a quo aberraverat coUigatis.Vale, 

EPISTOLA GLXI. 

Ivo, Dei gratia Cnniotensis Ecclesix minister, Ra- 

DULFo Remensis Ecclesiae prssposito, et Odolrico 

bonse spei frairi, salutem. 

De viro qui cum muliere, cujus nuptiaB inter- 

diotee non erant, pactum iniit conjugale postea 

vero ad alterius nuptias transiit (epist. 167), hoc 

sentio, quia sacramentum nuptiarum, quod cum 

perjurio et pacti conjugalis violatione usurpatum 

est, aut esse irritum aut manere ad judicium. Si 

irritum est, ad prius pactum constat esse redeun- 

dum ; si autem manet ad judioium, cessare debent 

opera nuptiarum. Quod si neutrum fecerit, 

semper juris pervasor erit alieni. Qui enim juramento 

paotum conjugale firmavit, ex majori parte 

sacramentum conjugale implevit. Unde et beatam 

Domini matrein,qua5 cum sancto Joseph pactum con- 

jugale inierat, angelus conjugem Joseph appellat : 

Noli timere accipere Uariam conjugem tuam [Maith. 

i) ; quam nondum traduxerat, neo aliquando car- 

nali commistione cogniturus erat. Super qua re 

multa Patrum dedimus testimonia in epistola 

(a) Epist. 135 et epist. 170. Item c. Disciplina, et 

c. Siint namque, dist. 45. 

[b) Vide cap. 27, Novimns extra, De ver. signif. 

A Hildeberto Cenomanensi episeopo missa (epist. 

148). Est autem canonica sententia quia « quod 

contra leges prajsumitur, per leges dissolvi mere- 

tur, » veluti si quis contra decreta sacerdotii sacramentum 

sibi usurpet, aut est omnino per leges 

deponendus,aut a rainisterio altaris suspendendus. 

Quibus auctoritatibus et rationibus liquet quia non 

debet prsponderare quod illicite et cum injuria 

proximi praesumptum est, sed id quod legitim.e et 

honeste consensu contrahentium prius confocderiilum 

est, quamvis si alterum prseponderaret, oum 

utrobique criraen sit, periculose tamen secundum 

Scripturas, illa admittitur compensatio, quaj crimen 

crimine defendit (S. August. in cap. Quod ait, 

dist. 14). Nec enim in Scriptura sacra laudatur, 

T. quod Lot voluit Sodomitis filias suas prostiluere 

j) 

(Gen. xix), ut ea compensatione compescerentur a 

sua turpitudine. Si ergo aiiqua compensatio in ta- 

libus admittenda est, ea est praeferenda qufe justa 

severitate saluti proximorum consulit, non ea quse 

simulata indulgentia latiorem viam ad patranda 

perjuria.ad committenda soelera lubriois pandit(a). 

Tutius enim est unius juris alieni pervasoris vo- 

luntati non parcere quam multos falsas misericor- 

dise esemplo in discrimen adducere. Prffiterea de 

sacramentis minoribus ad majora nisi ordinabili- 

ter transiri non oportet, quia desponsata alteri, al- 

teri nubere non debet; sicut conjugatu.s nisi a 

conjugio solutus, conseorari presbyter, aut mona- 

chus ordinari non potest; et in hune modum |plu- 

Ivo, Dei grntia Carnotensis Ecclesix minister, Joanni 

eadem gratia Aurelianensi episcopo, saluiem. 

De preshytero qui in slatua feminea saoramenta 

ecclesiastioa profanavit, breviter respondeo, quia 

ut sacrilegus et idololatra judicandus cst. Quam 

si tractare vultis secundum censuram canonicam 

oportet ut adhibitis vobis aliis quinque episcopis, 

publice detractis sacerdotalibus indumentis per 

singulos eum gradus deponatis {b), et depositum 

perpetuo careere damnetis, aut in ffiternum exsilium 

detrudatis. Quod si id facere vobis fuerit 

difficile, tamen ab omni honore clericali eum sus- 

pendite, ei cajtera qua3 supra dicta sunt ad C£ete- 

rorura correptionem [al. correotionem] in persona 

ejus perflcite. Quod vero merito sacrilegii sui deponendus 

sit, testatur decretalis sententia, qua 

dicitur (c) ; « Privilegium meretur amittere, qui 

concessa sibi abutitur potestate. n Quod vero a 

conspectu eorum qui scelus ejus oognoverunt removendus 

sit, ne fceda facti memoria simplicium 

mentes perturbet,hinc probari potest : quod pecus 

innocens quod a bestialibus hominibus ascende- 

batur, secundum legem {Lev. xix) occidi jubeha- 

tur (August., q. 74, ad c. sx Levit.), non propter 

crimen subacti pecoris, sed propler abolendam 

{c) Al. qux dicit, cau. Posteaquam, cap. 25, q. 2, 

et c. ubi ista 8, dist. 74.

167 D. IVONIS CAENOTBNSIS EPISCOPI 168 

memoriam tuam exseorabilis foeditatis.Quanto ma- A nihil redolere vanitatis et ambitionis, quasi cum 

gis ergo ab ocalis consciorum removendus est amore relictam abbatiam tenueris, et cum dolore 

quem nulla defendit innocentia, nulla exousat amiseris (epist. 208). Diois enim in lilteris illis, si 

ignorantia.Ut ergo ad summam veniam, hoc inau- tamen tuae sunt, preedictum Maurioium, utcunque 

ditum sacriiegium prudentia vestra tanta .severitate loco tuo positum, impulsu malorum te esse ejec- 

coerceat ut omnes qui audierint, a tam exsecrabili tum,vilissimumque omniurn factum, et ab iniquis 

abusione removeal.Sicut enim crimen est maudi- eum tibi superinductum. Contra quem etiam mi- 

tum,sio,si necesse sit, inaudita pflena est corrigendum, 

quia, secundum beatum Augustinum, nova 

genera morborum cogunt nos invenire novagenera 

ourationum (epiat. 288). Vale. 

EPISTOLA CLXIII. 

Ivo, Dei gratia Ecclesix Carnotensis minisier, Gau- 

FRmo Vindocinensis monaslerii abbati,in omnibus 

et illi esset criminosum et caeteris fratribus ruinosum.Cum 

enim juramentum oomites habeat justitiam 

et veritatem (Jer. iv), si justum fuit,quamvi3 

contra ordinem prEesumptum quod juravit (ex S. 

Hieronymo, epist. 105), oportet ut si et verum.Testatur 

enim Apoatolus juramentum rem esseimmo- 

bilem (Hebr. vi), per quod dicit Deum hasredibus 

Novi Testamenti immobilitatem sui pronuntiasse 

consilii. Praeterea ad propriam redundaret infamiam.si 

palliata obedienlia perjuranti tuam adhi- 

beres conniventiam. Plurade bis dicere possemus, 

quae silentio prseterimus, quia ignota tibi esse non 

credimus. Vale.

t. II (PL 162)

Create successful ePaper yourself