Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

Sorlefung ükv SefoiaS. 1527-1530. (Se|. 1, 16.17. 18.) 13
L] 'Lavamini, miindi estote.' Hie totuni est. Duas ponit partes. i,i«
Una ponere sordes, infidelitatein, odia et cunctam impietatem. Altera est
benefacere. Ita David inquit: ' Declina a malo et fac bonum.' Per^Pi- »7, 27
lavacrum tolhmtur soi-des. Mundicies est noviim vitae genus. Lavemini
5 igitur ab impietate, mundemini per pietatem. Cesset impura cecitas et
cruenta manus.
*^Aufferte malLum cogLitationum vest[rarum.'' Hoc pertinet ad
locionem. 'Malum cogitaeionum" i. e. studiorum, cecitatis, impietatis, hypo-
crisis. Quiescite, desinite maligne agere, maliciam esercere in proximos
10 contra Charitatem, ne noceatis, ne offendatis eos.
'Querite iudicium" -jS'^- iiidicavit, as'j;:?? iudicium, ius. lusticia autemi,i7
pn^ dicta est administracio et exequucio iuris, quando scilicet fit, quod
iustum est. ni^^2 i. e. iusticia iustificans vel eleemosiiia.^ Hie, iuquit
Hiere. 23. et Psal. 23., accipiet benediccionem a deo, et nj^n^ zc. i. e. bene- 5jJf. 24,
if. dicetur et iustificabitur a domino. pns videtur pertinere ad iusticiam
externam, quae tamen recta est, si fluit ab interna. Nunc autem eatenus
procedit iusticia, quatenus procedit marsupium.
'Subvenite oppresso' i. e. erigite eum, qui vim patitur et depra-
vato iure vexatur. Cui vis fit, non ius confusis vocabulis. Mundus plenus
20 iniuriarum est, ut magistratui iusto parum temporis restet petendi templa,
'ludicate pupillo." Judicium pupilli est promovere, ne opprimatur,
ubi defensor non est in mundo, tunc pauper ubique iacet omni predae
expositus. Expende negocium tutorum et testamentariorum , anne hi sint
rei sanguinis. Yiduae defensore suo orbatae sunt. Hie mirnm inmodum
25 peccatu.r, multi sibi vivunt interim oracioni vacantes neglectis pauperibus
et sancti sibi videntur. Atqui non satis est lesisse proximum, sed deus
eciam exigit affirmativas sublaciones indigencium per Charitatem et inipendenda
est omnis substancia et vita pro fratribus 1. loan. 3. Utinam hoc 1.30I). 3,17
agnosceremus modo ita nos debere. Malum enim est, quod securi putamus
ao nos bene vivere. Nam serium est, quia audis: Dicit dominus.
'Et venite et arguite." Adeste et arguamnr, quasi diceret: prodibo ms
vobiscum in iudicium. Si haee facientibus, Credentibus, lotis, mundis non
benefecero et non propicius ero, tum arguite et calumniemini me, quod
non sim deus, Adfeetus nimirum internus et propensa voluntas dei est,
35 quam vellet nos esse bonos, utinam ex summo desiderio agnosceremus
nostra mala, tum veniret spiritus aliquando. At ita transire in socordia
2 Una bis sordes unt ro Pietatis due partes ro r 2j3 Altera est benefacere unt ro
Psal 13 et 36 r 11 Iudicium lusticia || ro r unten avi Seitenrande steht Negligeucia
proximi est homicidium ro 12113 pns ni^'lS || ro r 22123 Opera Cliaritatis liic praeci-
pinntur j-o r 30 Dicit] Dicis 36jl4,l Deus iuste agit impios arguens ro r
*) np'lS Dan. 4, 24.