ECLIPSIBUS - Doria
ECLIPSIBUS - Doria
ECLIPSIBUS - Doria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
I. N. S. S.„ T<br />
DISPUTATIO PHIHOSOPHICA<br />
Dcj<br />
<strong>ECLIPSIBUS</strong><br />
Quarn cum conienfu<br />
dmplifiimoz IfacuUatps Phikfophkce<br />
Ik<br />
fiegia Fennonrm qu
Reverendiffinto h QhrifloPatriacDominsi<br />
Dft. JOHANNI GEZELIO,<br />
S.S. Theol. Dod. celeberrimo , Epifcopo<br />
Diacefeos Abocnfis longe graviiiimo><br />
Regi* Academi* , qu* Abo* eft, Procaneel;<br />
lario ampliffimo, Confiftorijq; Ecclefiaftici ibidat»<br />
Pr*fidi aequiffimo, M*cenati acPatrono magno,<br />
fummb honore «c reveremia per*<br />
petim profe>pendo.<br />
Pl. Reverendo ac Pr£clariJflmo Viro,<br />
Dn. M.MARTINO MILTOP^O,<br />
Rcgi^ Aboenfis Academiac Re&ori Magnifico,<br />
ibidemqj^tofeflori flog, long^ digniffimo, ac ir<<br />
ptjftjsFaftorimeritiffimojPrseceptoriac Promotori<br />
quovis honoiis eultu devenerando,<br />
NE 0 NO N<br />
Maximeßevereniis&ExceUentifflmisVirki<br />
Dn. ENEVALDO SVENONIO,<br />
S.S.Th.D. Ejufdemqiin Acad. AboenfiPro»<br />
feffiori primario celeberrimo, tieclefiarum Aboen?ftum<br />
& Nummenfis Paftori grayjffimo.<br />
Confiflorijq; Senion.<br />
Dn, petro S3ang/ S.S.Th.Dod,<br />
in«j", Acad. Ab.ejufdem ProfefT. celebeni^<br />
mo, & Paflori in fideliffimo.<br />
Dn. NICOLAO TIINANDRO,<br />
S. S. Theol. Profeifori accaratiilimc,<br />
ac Paftori in jUmdO digniffimo.<br />
Patronit, Promotoribut acTautoribus devotnacfubmijfa<br />
mcntefemper(ohtldk<br />
Salutern & obfecjuisu»
QUod ttevota animi fuhjefliohe jam offerO<br />
ingcnij mci qualecuntfo jfecimen^<br />
iiomtnibus Veftris, Reverendijjime DoMiNE,<br />
Magntfice Dn. Rector, Maximeßcverendt<br />
2?Amp/tffimi DoMiNI, quod infcribere<br />
fujlineam, audaciJt ac temeritutis notum<br />
mereri pro veniap/ane exiflimaripoffet, nifi<br />
mihi boc jamprtdem smperarent tUa vefim<br />
longe maxima bcneficia j soncederet fingu*<br />
laris vefler favor %5 benevo/entia; qutbut.<br />
& Ego iS totu mea domtupaterna vobis ad<br />
qu
iri. Pauce quofc lieet h* fint pagin.it<br />
tionfatis negotium, quod cxpcrant, abfolpentes,<br />
ac propterea magnorum virorum<br />
conffeßu indign
PRyEFATIO<br />
MAgnam vim fyderum in haeC<br />
inferiora ac corpora mixta eifc<br />
iiemo fanus facile fuftinebit diffiten,<br />
cjund negaret,non minus ignorantiam<br />
quam pervicaciam fuam turpiter mihi vidctur<br />
prodere. Abhoc mortaliumcommercio<br />
Utut remotiffima funt Aftra, fingularem<br />
tarnen corum yirtutemfentimus. Pro vario<br />
fuo pofitu varias temporum variascj-, generationum<br />
& corruptionurn' viciffitudines<br />
infert Sol; Heliotropium omnibus horis<br />
fum Soie converti mirum eft. Humores<br />
crefcente Luna augeri, decrefcente minui<br />
quis ignorat,^ Incancris, oftreis, conchyleis<br />
experientiam habemus teftem, his plenilunio<br />
überior cft fuccus. Ligna in plenilunio<br />
cxfa, aediurn fabricationi propter<br />
humoris abundantiam minuscommodacffe<br />
videmus, contra in lunaz decremento<br />
diffeda, aptiffima_>. Unde Cic. lib. 2. de<br />
Nat. Deorum: Muita X Luna manant (£<br />
fluunt, quibus 0* animantes aiantur augefcantq.<br />
(f pubeficant maturitatemqj ajfetjuantur,<br />
tju* oriuntur a terra. Praete-<br />
A j rea
ea in propriis quoq; noftris corporibusnoa<br />
raro experimur mutationes, quas diverfus<br />
ille infert coeli influxus, jam enim malorum<br />
nebulis quafi difcuffis ftontem porrigimus,<br />
jam vero eandem fpiffis a;gricudipum<br />
maculis obfuicati corrugamus. Ex<br />
guibus praecer alia innurnera, quemad,modum<br />
patet aftrorum vim magnam eife, ita<br />
ficcitates aut pluvias, tempeftates, yentos,<br />
ifterilitates, amaon* caritatern &c. ex ijs<br />
probabiliter polTe praemoneri, credimus.<br />
Varia infuper Aftrorum in haee inferiora<br />
eftedta varios efiam eorum arguunt in coelo<br />
motus. Aiiis enim ftellis aliosindidit Deus<br />
motus vt afficerent varie haec inferiora_..<br />
Id vel evincunt (^cuvi^tva, illa manifefta,<br />
quae vifui ita exponuntür vt ab omnibus<br />
ctiam fine folerti obfervatione cernantur,<br />
qualia funt temporum viciifitudines, alter»<br />
tiatim creicencia & decrefcentia dierum &<br />
no&ium fpacia, cerca loca ortus& occafus<br />
Solis in cardine ufjroq; Horizoncis orientali&<br />
occidencali; Variae Effigies feu phafet<br />
LunaeiVencris nuncexort»anteSolem matutinus,<br />
nunc fplendor vefpertinus, aliaq;eju&<br />
Oiodifolooculorurn fenfu cognofcibilia. Ob<br />
hiincquoqivarium motum diverfa* accidunc<br />
fteilis paffiones,hinc Planetarum jam in hoc<br />
jam aiiud ftgnumvel cccli domum curfus,<br />
md«
inde funt c: rum conjunctiones & oppofitiones,<br />
ob quas non raro contmgit iumen<br />
earum nobis terrafincolisinrercipi, quominus<br />
eo frui poifimus, unde tKKcnrHV ieudelinquere<br />
quafi videntur. At cum in hoc<br />
argumento, quod eft de Solis ac Lun£ Eclipfibus<br />
ingenij mci vires periclitari jam<br />
conftitueram, paucisq; id, quod a me in<br />
hancrem adferri poteft, fpeciminis edendi<br />
gratia comprehendcre, propius me ad propofitum<br />
conferam. Te interim benevole<br />
Leftor humilime & officiofe rogo vt mihs<br />
adfis benigno animo. Nonea accurationc ac<br />
tarn plene efle traclatam pcrpolitamq; hanc<br />
materiam, quin plura adhucprxclariora adferri<br />
poifint, ingenue fateor. Y^niam er*go<br />
brevitati & his, quarpofitafunt,dabis.<br />
Qupniam putaverarn ad dilucidatio-»<br />
nern hujus materia: plurimum facerc, fi<br />
praemitterem perbrcvem motuum Solis Lunarq;<br />
donfiderationem, quo via pararetut<br />
mihi facilior, explicatis quibufdam terminis,<br />
Eclipfium indagandi naturarn, in tris<br />
membra hoc qualecunq;excercitium difpefcercvolui,<br />
quorum primum terminorum<br />
aliquorum explicationem fuppeditabit, reliqua<br />
duo ipfius argumenti enodabunt traftatum.<br />
Faveat Dcits cuncHpotens conatibus<br />
mcis, qui vt in ipfius laudem & gloriarai<br />
cedant devote opto..
Membrum Primum, "<br />
De motibus Solis & Lunas.<br />
V Olis motus eft vel diurnus pcl annuus^<br />
*^hie proprius, illecommunis appellatun_.i<br />
Patet quippe expcrientiafcnfuum Solern fuo<br />
motu diurno vere ac propric circa terram<br />
moveri ab oriente per meridiem in occidentem<br />
indcq; per mediam nodem in orientern<br />
rcverti. Licct hie motus Solis eft<br />
continuus & uniformis, quod ex umbVis<br />
corporum altitudinibusq; Solisuniformiter<br />
crefcentibus & decreicentibus patet,tamen<br />
non eft perfede circularis fed fpiralis fphaericus,-<br />
nam non femper oritur & occidit Sol<br />
in iifdern punctis horizontis: nee femper<br />
tranfit per eadem meridiani pun&a vt ma-r<br />
nifeftum eft.<br />
§. u. Annnus So/it motm annuo fpatio<br />
abfolvitur-, Tranfit fiquidem Sol hoc fuo<br />
motu ab occidente in orientern progrediendo<br />
infra 12. afterifmos Zodiaci via obiiqua<br />
refpetftu acquatoris, quia modo adverticem<br />
noftrum polumq; confpicuum accedit,<br />
modo ab eo ad oppofitum mundi polum<br />
reccdit. Sed extra tropicorum metas<br />
nunquam egrcditur; poftquamenim die folftitij<br />
asftivi tropicum cancri aequatori parallelum<br />
accefferat, inde curfum fle&it convertendo
yeftendo fe per alias fpiras ad auftrum, x.<br />
§. 111. Nonminus AftrenomiquamPhyfici<br />
fuppont^nt quidem motum Solis incaelo<br />
proprium uniformem & sequalem effe ac<br />
aequalibus temporibus eum aequalem curfum<br />
abfolvere, unde etiam bic motus prout<br />
nos e terraeum obfervamus, verttsfimul<br />
&apparens appellatur, eft tarnen hie motus<br />
inajqualis &difformis, dumaequalibus tem*<br />
poribus maequales arcus de Zodiaco abfumat,<br />
quod manifeftum eft ex temporum<br />
intervallis, quibus Sol percurrit diverfos<br />
femicirculos variasq; quadrantes elipticae.*<br />
Patet enim ex obfervatione a:quino&iorum<br />
A 5<br />
folem
Solern in femicirculo boreali feu ab initia<br />
y per © ad initium £b morari diebus<br />
JB6. aut 187. at in femicirculo auftrali ab<br />
»2: per *p ad initium y> diebusfaltemi7B,<br />
aut 179. Hinc in calendariis a 10. Martij<br />
ad 13. Septembns numerantur dies 187. 313<br />
vero Scptembris ufq; ad 10. Martij tantum<br />
dies 178.<br />
§. iv. Orbita, quam hoc fuo proprio<br />
motu Sol percurrit, eft excentrica eamqv<br />
conficit dieb. 36). hor.s. min. 49, &c. fere,<br />
Locum Apogaei talis eccentrici inquirere<br />
folenc Aftronomi, Ptolomaeus eum invenb<br />
effe fub grad 5 } Geminorum. At curam<br />
ejus Rei relinquimus Aftronomis, folorura<br />
terminorum explicationc hac vicecontenti,<br />
Sccentricus ctrch/tispianetarum efi circuitu^<br />
cujus centrum efi extra mundi (f zodiaci<br />
sentrum. Diftantia inter centrum mundi<br />
& centrum excentrici dicitur excentricitas<br />
planetae. Punclum apogaeum feu fummus<br />
apex ecccntrici, in quo pJancta maxime a<br />
centro tcrrae diftar, vocatur Auxfieu funtma<br />
Abfis. Pun&um perigaeum, infima<br />
cccenrrici pars in qua planetaterraeeftpropinquiffimusdicitur/wrf^/j.<br />
Progreffio<br />
feu motus planetae in eccentrico & fub Ecliptica<br />
dicitur motus in longitudinem h. c,<br />
fecundum fuccefflonem fignoritm , feu mofus<br />
in tonfequentia. Hie motus, fi ad excen^<br />
tricum
«ricum referatur, ajqualis ordinatus ae re
aut horizontern quam coctera» ftellat. Abfol»<br />
vit Luna hunc motum fere intra fpatium<br />
unius menfis, hinc menftruus dicitur.<br />
§. vii. Hie motus non fit direfte fub e'clipticaficut<br />
Solis; Quemadmodumfol bis<br />
fingulis annis interlecat asquatorem: Ita<br />
Luna bis quolibet menfe in duobusdiametraliter<br />
oppofitis pun&is. Circulus ille T<br />
quem Luna fpatio mcnfis, refpeclu cclipticac<br />
obliquum fic defcribit, orbita Lunaedicitur,<br />
hujus una mcdietas declinat abecliptica<br />
verfus polum ar&icum» altera verfus<br />
antarclicum, qu
€5 & *fc> poft aliquod fcmpus futurK funt<br />
in II & 5?, hinc cft quod eclipfesnonfemper<br />
contingant in ijfiiem locis Zodiaci, iemper<br />
tarnen in locis occidentalioribus, at<br />
nunquam niii ad di&cs nodos. Praeterca<br />
docent Aftronomi tiec orbitarn Lun
fex oppofito<br />
fthematepatet<br />
quomodoin
MSMB&UM SECUNDUM.<br />
De Sclipft in genere &de SolU<br />
in Specio-<br />
§. i. Ut initium fiat abexpofitione vo«<br />
eis £c/ipfcot, derivatur ilia a verbo tKhetTra»<br />
quod delinquo, languefco & deficio; item<br />
magis proprie relinquo & defero figmficat,<br />
inde |*A«\£
Siiiri queant, tali tarnen defcriptione hahe<br />
luminarium paffionem poflumus aliquo modo<br />
exprimere; quod fit /uminis Solis &Lun
ftrare folent. Seil. r. Solern effe majdrefii<br />
terra 0 luna, &f terram majoremcffe luna*<br />
z. Solern tf Lunam /ongius a nobU d:ftare y<br />
multoq 3 majom tffe , quam appareant: Nee<br />
von Lunam ejje terr
J. tr. Di&um eft fupra edipfin in reli«"<br />
quis planetis poffe tohringere,fedriunquam^<br />
quod notancum, eO modo, quo fiunceclipies<br />
Luna:; Ratioeft, quia umbra terreftris<br />
altms quam ad Veneris & mercurii fphxras<br />
nunquarii afcendit, vt id Ptoicmarus oftendit<br />
I'ib. 5. cap. v }.{ity.biW, Nee eft negandum<br />
ftellas fixas a planetis, fupefioreJqiioq,"<br />
horum ab inferioribus interdum abfcondi;<br />
Sed cum hae occultationes het^-lucem notabilirer<br />
terra: adimere; nee facile a quovis<br />
anifiisdverti poffint, nos de iis propterea<br />
Kon folliciti, deeclipfibuseti;:m vulgonotis<br />
jam a&uri,dupliccstamum facimuseclipfes,<br />
Solares, qua? interdiu & Lunares, qua:riotSai<br />
contingere folenL.<br />
: §. v, EctipfisSolisrfiaverfioradiorumfolartum<br />
a ctrta altquaparteterra, qu
iilipfis haec folaris, nori in conjnnflion*<br />
vera autmedia, fed vifibtli, tantum, quod<br />
fit, quando line
«ente. Caufa eft exlgutt magnitudo lun*<br />
(f brevis ejusdem rernotio a terra refpeclu<br />
Solis: Item terr* major ($ fo/is maxtma,<br />
quantitof. Propter motum quoq; Lunae<br />
ab occafu in ortum occidentalibus Sol prius<br />
obicuratur, poftenusorientalibus. Nunquam<br />
tarnen Solis lumen a toto hemifphaerio<br />
averti poteft; nam eo tantum in fpacio<br />
terrar contingit eclipfis folaris, quod umbra<br />
Lunae, verfus terram, non iliuminata:<br />
involvit, quod 70. milliaria non excediL...<br />
Nee obftac, quod corpus Lunae ob fuam<br />
parvitatem folem nobis occultare nequeac.<br />
Sicut enim Jance, difco aut manu cculis<br />
propius admota montem maximum aut<br />
iedificium oculis ufurpare non poflumus;<br />
Ita parva & vicina lunafolem maXimum&<br />
remotiorem in deliquio folari nobis obtegit.<br />
§. vii. Non in fingulis noviluniis feu d<br />
contingunt hae folares obfcurationes; rarius<br />
enim juxtabinas iilas interfeiftiones viae<br />
Lunae cum Ecliptica feu circa nodos fiunt<br />
Solis Lunaeq; dircdtae fyzygiae feu conjuncliones.<br />
Eciipttca ergo crit hacconjunßie,<br />
fi Soli aliquid deliquii accidet, quod turn<br />
SoJum fit quando iatitudo Lun
fdiptica in conjunclione hon minor fuerit<br />
aggrcgato diametrorum folis lunacq , nulla<br />
folis obfcuratio expe&anda. Hinc Artifices<br />
propc nodos certosterminos invenerunt,<br />
quos vocant ecliptnos, ultra hos fi latitudo<br />
Lunx fe extendat, non fit eclipfis folis. Varii<br />
funt quoq; hi tcrrnini ecliptici pro divcrfirate<br />
zonarum & plagarum mundi,<br />
nullibi tarnen excedunt verfus nod. borealem<br />
grad. 20. & verfus auftrakm grad. 11,<br />
§ nx. Ex fupra di#is patet folarem eclipfin<br />
naturalitcr non poffe cffe univerfalem,nam<br />
acertatantum terra?Parte avertuntür<br />
ob hanc diredam eclipticam conjun-<br />
#ionem radii Solis Eft tarnen haccechpfis<br />
duplex toptlis & haec quidem finemora,ac<br />
pardalis, illa fit cum latitudinem luna nullarn<br />
habens jn Jjj> vcl J§ exiftit; hxc vero ,<br />
cum aliquam habet Luna diftantiam ab ctliptica,<br />
qua? tantotamcn minor eft, quanto<br />
propior fueritfummasfemidiametrorum.<br />
Caufa (juoq; hujus varietatis eft inaqualit<br />
luminartuxn difianda d terra ; Luna enim<br />
nobis propior magis tegit de fole, quara<br />
fi remotior fit ." nee non inaqualis motus lu~<br />
na fflm vertts quam prout ob mutadonem<br />
parallexeos nobis apparet, velocior enimbreviorem;<br />
tardior autern motus lunae longiorem<br />
facit eclipfin Solis. Totaliscclipfis Solis<br />
licet rariflima fit, cam tarnen couti-<br />
B 5<br />
giffe
gihe nou eft dubium & quidem tnm horfibifiter,<br />
vt non modo medio dieftellae in ccelo<br />
fulierinc fed & volucres caligine infvcta<br />
oppreffie e fublimi in terram deciderint-^.<br />
Talcm Annno ifiy. ti.Jan. apparuiffe legimtu<br />
pttd htjiari.e Polon. fcript. Math- Mtthovienfem.<br />
Item ante mortcm Conftantii talis<br />
vifaefi, vt tefiatur<br />
Ammianus MarteUinut<br />
/tb. 10. Etiam ejusmodi tota/em eclipfin<br />
■pr
$c So! in apogso, fed turn fit eelipfis fo-<br />
Jaris cum mora cxigua. Atq,- hacknus dc<br />
Soi.f Eclipfi:<br />
Memjrum Tertium.<br />
De EdipfiLunar.<br />
§, '. Ecltpfts Luna: eft privatio luminit<br />
Lttnt £ Sole tnutuo ataptendi, qu,efit objetiu<br />
terra , in dtametrali Solts (5 Lun.<br />
§. ii. Luna vere priyarur lumine, durn<br />
eclipfatur; Terra enim inter urrumq; luminare<br />
interjecta, umbra fua lunam invoivit<br />
impeditq; ne Solis radii cam illuminent,<br />
quod contingit in tP fcu plenilunio, OUo<br />
Luna pleno orbc luccrc deberet, quippe<br />
luna, quse non prpprio fed mutuatitio lumi«"<br />
ne fulget, in umbram telluris cnliginofam<br />
I fole in averfarn partern projectam & formatam<br />
in CQni feu pyramidis figurarn ineurrit.<br />
Nam cum tota fphaera coeleftis radiis<br />
folaribus fi-mper colluftretur, escepto<br />
illo fpatio, quo terrae umbra porrigitur,<br />
haec quoq fiii a terra expanfionc lunar regionern<br />
longe exccdat; propterea oportet<br />
Junam jam obtinentem pun&um oppofiti<br />
Solis fub ecliptica, tamdiu orbari luminc<br />
folari, quo fruitur, dum tranfcat di&am<br />
umbram. Hinc clarum eft non in omni<br />
«Phas contingerc eclipfcs, fed mntum \n<br />
Ba, ei>
fjtj, qtue didmetntlis eft, Luna fcil.verfarjte<br />
aut tn ipfa eclipttiA aut prope cam, h.c.<br />
in punflis inter/eciionum fut circult cum ecltpitca.<br />
Ad latus enim eclipucae ab illis<br />
nodis tcmpore plenilunii paulo longius c -<br />
vngara, umbra terreft i tura evitata, ade?<br />
fedtu Jibera tnanet Luna_,.<br />
§. m Sunt autern cclipfcs Luna: dupliceS<br />
totales :jfpartiales, in iiiis totaluna, 111his<br />
pars aliqua obfcuratur, totales fiunt aUI<br />
cum mora in umb.a terreftri aut fincmora:<br />
In pnrciaiibus aue medietas lunae deficic aut<br />
pius minusq; medietate» Omniumtotahum<br />
maxima eft ccitralis, quae fit, dum Luna<br />
nullarn habet latitudiuem, fed centro lvi<br />
corporis qccupat noclqrum alterutrum.Cau?<br />
fae virietatis eclipfi.nl lunas quatvor ftatui<br />
poffunt. i. Indtqualis Lun
durat eclipfis: Quo remotior &<br />
tu-ra eft, eotenuiorem umbra: partern pertranfit,<br />
& fic citiusevancfcic eclipfis. 3. Ih-<br />
■gqualis Solis a terra diftantia, quae variac<br />
unibrae terrenae craffiticm, at de hoc fup.<br />
Mcmb. 1. §. 3. 4, Lun
Luna orta eft, Numerus tameji<br />
temporis hujus diverfus eftpropcer mendsdnorum<br />
tf horizontum vartctatem, ob qttam<br />
artentales quam occidentalesfempcrpitu nutncr/tnt.<br />
Sie hi numerarenthoiam noct.si.<br />
dum illi numcrent i. Ci iliis Sol citius uni<br />
hora oricur & occidit, quam tns.<br />
Coronidis loco<br />
piacet appon?re<br />
bypotypofin<br />
hanc Eciipfeos<br />
fo/Ulun*!fo,o£j.
g? & C §?" Solis centrum ponitur E & duftis<br />
lincis orbem telluris tangentibiis N Qj_«_<br />
P Q^patet eas inQ__punflo conturrete ac<br />
umbrarn tcrrae ip coni formam delinere_».<br />
Proinde Lyna fua celeritate curium Splis<br />
Utnbraeq; muJtum fupcranscum didamumbram<br />
penes C nodum,ubi ampliQrefttjuam<br />
lunae diameter,tranfcat,tota!em ejus eclipfin<br />
&c|uidem cum mora fierineceifecft. Quia<br />
projedio umbrae centrum terrae A pro fuo<br />
meditulliorefpicit, veri ergoluminis curfus<br />
non autcm vifi ratio habendaeft, hie enim<br />
fuperficicm & iocum obfcrvantis: iJlc vero<br />
centrum terrae unice refpicit. TypumEclipfeos<br />
Solis contcmplari licet circa nodum<br />
alcendent. $, übi c ccntro terra; corpus lunx<br />
D foii ita opponitur vt totus, inde obfcrvanti<br />
revera occultari intelligatur, h, c.<br />
fpatium totum intra P. & N. in diametro<br />
Solis. Hoc dciiquium rclaturn ad fup crficiem<br />
tcrrat B.in Solis fere fcmidiametroM.<br />
N. definitur, dudis a. B. Lineis corpus Lunx<br />
tangentibus B. M. & B. H. Licet ij, qui<br />
folcm invertice poffident, defc&um folis plcnurn<br />
fentiunt, varie tarnen ob Lunae paralaxin<br />
hx folis defecliones confpiciuntur, di?<br />
verfoquoq; momento temporis accidunt ijs,<br />
qui ex fuperficie terra: in alijs atq; alijs locis<br />
illas obfervant. In toto reliquo traiftu vt iis.<br />
G ficut ibi nulla fit
pfis. Haec ita de Eclipfibus fcripta pro ijjs<br />
ftituti ac temporisratione fufficiant, accura?<br />
tioriomnium momentorum obfervationc^<br />
gute potiffimum calculo perficitur, jam omifla<br />
relitftaq; ijs, qui artern aftronomicam<br />
ex profeflb callerc habent neccfle. Die me»<br />
cum L. Benevolc_>,<br />
Cunßorum Creatcifitt Glorttu,<br />
Zrjt^pcomc mc^tf/uq adjeda^.<br />
I. Stderum caeleftium virttu in hacinferio*<br />
ra, licet magna (fadfnintndafit,adeo vt in<br />
resfublunaresfcreomnes agant; non tamcn<br />
babent in voluntatem hominU tale imperium,<br />
vt has vel iIUs tjut af-Uoncs necejfariq<br />
determinent.<br />
//. Liber (fnaturalisefi Stellarum motus d<br />
principio interno non externoproveniens; Na<br />
datur ergo aliquid tule prtmum mobilefeit<br />
fuprcmus orbis vi rapiens inferiores orbes<br />
cateros, fiquidtm fiella hberc in crelo pro-<br />
frio<br />
motu progrediuntur.<br />
111. Macula in lundconfpicuafunt obdher.<br />
fanspanium efus confittuiionem; hancenim<br />
diverfa luminis Solaris fequitur receptio,<br />
adeo vt pars denfior plus luminis, pars ra*<br />
rior minus nobis obferat.<br />
II? . Tempore matuttnoSo/ major p/erumg.<br />
fpparet quam meridiano ; At nunquam re»<br />
Tpera ita efi. Caufa eft medij diverfitas, ob<br />
ksc enim erefufsnlo matutinofropter vaporii
fts trajfttu tnnjor &propior videtur Sol.<br />
V. Eeitpfis So/U, qu
Nee fafftiofus unqtiarn,<br />
Etlipfiuiri frg.iras,<br />
Aut certiora punela_.,<br />
Fariter fiatos tfcurfus»<br />
JEffaptuumq; vires,<br />
Scrutarier labore».<br />
P E T R H J l| S ergo No«<br />
Genio faventiore, (fter,<br />
Cura valcniioro ,<br />
lchpiiUßi lecurfu*<br />
v;«<br />
t^hesq, fubpavendas,'<br />
Lxaminis fagaci<br />
Durn lance ponderarat;<br />
Sie creditur nefandos<br />
Morfus tnaligniorunL.<br />
Peffumdediffc vi&or:<br />
tit Palladis theatro<br />
Pergnavus intuliffs «<br />
Infignium laborum-.<br />
Infigne glarioium,<br />
infigne poft futuris.<br />
Adjeiia kvnvx£^ia.
tta, qui deeurruntfubtilitatum Magiftrh<br />
Vtrbofi, inttmpifitvt, fibi placintes, fid<br />
pulchro ffellacu/o & accurauore fiudio tnquifiverunt,<br />
quis mutidum bunc cvndidtt,<br />
qua mira in acre, tenitrtt^fulmen, vtnti t<br />
vtl qua alia habeant tiatura fuptrbtentit<br />
ammtu r.cvitate rtrum<br />
oeilacu/a,fcil. iffe<br />
latijfimtu
ihagfto animo adfurgis in omYiem laudem,<br />
utjncrito fis bonorum amorc oigniflimus»<br />
mearum if^qi partium erit, pr