Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

OiDerationes in Psalmos. 1519—1521. 93commandit molaribus suis, ut comedat inopes de terra et paupores ex hominibus\Hiis enim Christus devoratus est, quando coram Pilato ad crucemeorum vocibus et accusatiouibus adiudicatus est. Sic Apostolus Gal. v. ©ai. r,, ir,.'Si invicem mordetis et comeditis, videte, ne ab iuvicera consumanüni", et•Imultis aliis seripturae locis celebris est liaec dentiuni et maxillarum metaphoraac per seipsam satis manifesta. Contra et sponsa Cliristi deutesquoque habet, Can. iiij. et vi. "^Dentes tui sicut greges tonsarum, quae^''''f'- '*;ascendunt de lavacro', hoc est increpationes ,quibus Ecclesia mordet etarguit peccatores morsosque convertit et sibi incorporat, sunt sicut oves de-10 tonsae, mites, scilicet arguentes sine furia et zelo, tum tonsae, idest rerumcura inanes, non querentes lucra et lanam ovium. Neque enim verbumpraedicare potuerunt etiam Apostoli et simul servire mensis, ut Act. iiij. 9(pft.scribitur. Sed haec alias.Hü deutes figurati sunt in maxilla, quam Sampson levavit et perir.(;ussit in ea mille viros. ludicura xv. Mirf)t. in, ig.Unde et mitiore intelligentia percutit et content deus deutes peccatorummisericorditer, quando per gratiam conversionis ex raaledicis facit benevoloset ex criminatoribus ac detractoribus iustorum praedicatores et laudatoreseorum: Sicut sanctum Paulum, hipum voracissimum , robustissimis dentibus20 prevalidum contrivit et Apostolum fecit, devoratorem omnium gentium usquein hodiernum diera. Quo sensu et Isa. ij. dicit 'Conflabunt gladios suos in Sei- 2, 4.vomeres et lanceas suas in falces', quasi dicat: Mutabimt linguas noxias insahitares et cultrices terreuorum homiuum, ut sint vomeres corripiendo etfalces colligendo populos ad Christum.25 Possunt item dentes intelligi allegorice iuxta B. Augustinum principespeccatorum, quorum autoritate quisque de societate recte viventium praecidituret quasi incorporatur male viventibus ,quibus contrarii sint Principesiustorum, ut sacerdotes, qui exemplo et verbo bono commovent homines, utcredant et separati a saeculo in ecclesiae membra transeant. Et ad hoc30 aptatur illud Can. iiij. et vi. de dentibus positum. Verum cuivis in promptu |o}Jf{; ^,; l\est, dentium eiusmodi allegoriis abundare, pluribus non agam.Erit autem psalmus non inutilis pro cousolandis pusillis conscientiis,si ad tropologiam trahatur, et per tribulatores deutesque peccatorum intelligantiu-molestissimi illi insultus criminum et conscientiae male actae vitae.35 Nam hie vere laborat cor peccatoris solitarium, infirmum et desperatum, etnisi contra impetum suorum peccatorum assuescat oculos sursum levare etcontra conscientiam deum invocare periculum est, ne maligni Spiritus, qui inhoc negocio in tenebris perambulante animam capere anhelant, tandem absorbeantper tristitiam in desperationem. Ideo fortissime firmaudum est cor, et40 cum Christo, sive contra peccata conscientiam persequentia, sive contrapoenas salutem impetentes, dicendum cum fiducia.1 cSraedatA 22 quasi dicat] q. d. ABC 34 malae BCc, 2.