Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

144 Opt-ratiom-s in Tsaliuos. ir)19-ir)21.'lustitiain dci'. (|ii;iin iiitra s('i>ius liahchimus, oportet, u( assnoscanuisveiv canonica signifioatioiu' intoUiüvro, noii caiu, qua deus iiistus est ipse,(pia (^t impios dainnat, nt vulüatissiine aeeipitur. Sed, iit ]5. Augustinus despii-itii et litcra dicit. (|iia iiiduit hominem, dum eum iustificat: Ipsam scilicetmisriicordiani seu gratiani iustifieauteni, qua apud deum iusti reputamur, de niWi'iii. 1, 17. tjua A|>ostolus l\o. i. 'lustitia dei revclatur in Euangelio, sicut scriptumSHöm. 3 ai.est: Justus ex fide vivit'. Et Ro. iij. 'Nunc autcm sine lege manifestataest iustitia dei, testificata per legem et prophctas'. Vocatur autem iustitiadei et nostra, quod illius gratia nobis donata sit, sicut opus dei, quod innobis operatur, sicut verbum dei, quod in nobis loquitur, sicut virtutes dei, lo%\. 31, 2. quas in nobis operatur et multa alia. Sic psal. xxx. 'In iustitia tua liberamm. 10, 3. nie'. Et Ko. x. 'Ignorantes iustitiam dei et suam volentes constituere^üi. 24. h. lustitiae dei non sunt subiecti'. Unde psal. xxiij. non inepte transtulit 'Hieaccipiet benedictionem a domino et misericordiam a deo salutari suo', cum]iro 'misericordia" hebreus 'iustitiam" habeat, quod benedictio dei et iustitia ndei sint idem, scilicet ipsa misericordia et gratia dei nobis collata in Cliristo.Atque hie tropus loquendi de iustitia dei, quia alius est ab usitato humauaelocntionis modo, multas multis difficultates peperit, quanquam non sit penitusreiiciendum, iustitiam dei etiam tropo iam dicto esse iustitiam, qua deusiustus est, ut eadem iustitia Deus et nos iusti simus, sicut eodem verbo deus sofacit et nos sumus, quod ipse est, ut in ipso simus, et suum esse nostrumesse sit. Sed haec sublimiora quam locus nunc patiatur, et alio sensu dictaquam illi sentiunt. Etsi utilia et necessaria, pro alio tarnen tempore diceuda.^Illud quoque aptissirae dictum, quod hebraeus 'ante faciem meam viamtuam', ubi nos 'in conspectu tuo viara meam' habemus, prorsus contraria s.ssententia, et hebreus cum parte praecedente velut tautologice consentitquod 'iustitia tua' et 'via tua' idem ferme sint. Via enim dei est iustitiadei, in qua viveudum et ambulaudum est, non in via nostra aut iustitianostra. Haec via dei est et via iustorum, de qua psal. dictum est 'Quo-5(51. ], 6. i.niam novit dominus viam iustorum', quam et Johannes Baptista voluit, quandosoSuc. 3, 4. dixit : Preparate \aam domini. Est autem via dei, quia sicut dicit Levi-3.iWof.26,i2. tici xxvi. 'Ambulat in nobis', hoc est operatur in nobis, vivit in nobisWare. 13, 11. loquitur in nobis. 'Non enim vos estis' inquit 'qui loquimini'. Non tamenfalso dicit nostra translatio 'viam meam', quia operante deo in nobis et nosoperari recte dicimur, quanquam hoc operari magis sit rapi, duci et pati 3.')operatorem deum, sicut hie versus indicat dicens 'deduc me', 'dirige viamtuam', quo significat se non ex se agere, sed a deo duci et agi.2 fere A 11 Sic] Sicut C 24 heb. A 29 quo B 30 voluit] novit Cuoluit 2Ö.m^) SBte löut^ereingc{)enbci; 3.ju biefer Stuffaijung ber iu.stitia dei gefotnmen tft, batüber fpvtd)t erä5. am ®d)tuife bc-5 aJortootteS 311 33b. 1 ber Opera latina Viteb. (1545) au§.