Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

3Operationes in Psalmos. 1519—1521. 4J3Est aiitem adverbium 'simuF hebraismus, quo multitudinem in unum collectanisignifieat, ut ps. cxxi. 'Cuius participatio eins in idipsum', idest 33). 122, 3.Hierusalem a.ssotiatnr ei sininl cum omnibu.s, qui in ca .sunt. Et ps. xxxiij.^Ji. 34, 4.'Exaltemu.s nomen eins in idip.sum', idest onme.s in nnuni .sinuil congregati.5 Ita hie 'simul iuutiles .sunt', idest omnes in unum sumpti. Et resjicctumpropliete observare oportet, qui inter homines videbat, alio.s quidem viderirecte incedere, deo appropinquare, utiles es.se, bona facere, ut speciososiu,sticiario.s, operarios legis, qui a vulgo manifestario peceatorum pliarisei(idest separati et separata longeque di.ssimili vitae et morum cousuetudiuelu in.signes) eeusentur. Propter hos potissimum sie repetit et ingeminat 'omnes",'simul', 'nee unus", ut peecatis foeliciter involvat et reos faciat seu, ut Apostolusait, ut 'omne os obstruatur, et obnoxius fiat omnis mundus deo', qui 9(öm. 3, 19.nimis infoelieiter sese explicuerunt, ne foedis titulis deelinandi, inutilltatis,non facti boui coramunieare viderentur.IS Tria dicit: 'declinaverunt omnes', 'inutiles facti sunt', 'non faciuutl)onum'. Declinatio pertinet ad impietatem seu increclulitatem, quae fons etCaput est malorum, sicut econtra Pietas seu fides est iuitium bonorum, quaad deum jiropinquamus. 'Oportet enim accedentem ad deum credere', ut dicitApostolus Heb. xi. Atque quod hie declinantibus tribuit .seu recedentibus .seuC-iein". 11, c.^0 discedentibus (est enim idem hoc loco verbura, quod ps. vi. 'Discedite a'^f. 0, 9.nie' &G.), superius iusipientibus dedit dicentlbus in corde suo 'Non est deus'.Declinare enim a deo et dicere in corde, non esse deum, idem sunt, scilicetnon credere. Sic Heb. iij. 'Videte fratres, ne forte .sit in aliquo vestrum corc-eor. 3, 12.incredulitatis, discedendi a deo vivo'. Et hunc fidei defectum in Ecclesia25 futurum videtur Apostolus ij. Tessa. ij. appellare Apostasiam dicens 'Nisi 2. ^ijcff. 2,prinumi venerit discessio seu defectio' (idest apostasia). Fidei, inquam, nonRomani imperii defectionem ego intelligo dictam a Paulo, scilicet ubi deseiloprincipe et autore fidei Ihesu Christo hominum operibus Ecclesia vastabitur.Sed et ip.se .seipsum exponit i. Timo. iiij. 'Spiritus manifeste dicit, quod iniXim4, iff30 novissimis temporibus discedent quidam a fide, attendeutes spiritibus erroneiset doctrinis daemoniorum, in hypocrisi loquentium mendacium et cauteriatamhabentium suam conscientiam, prohibeutiun] nubere et abstinere a cibis, quosdeus creavit ad percipiendum cum graciarum actione fidelibus'. Dura verba,aspera sententia in Romanarum legum tyrannidem, quam suis coloribus35 graphice depingit.Omnes autem declinasse dicit, ut eos quoque involvat, qui maximepropinquare deo videntur, sicut et Apo.stolus ij. Timo. iij. involvit eos, qui 2.21111.3,2 ff,speciem pietatis habent et virtutem eins abnegant, cum superbis, blasphemiset caeteris ,quos in novissimis periculosisque temporibus futuros })rcdicit.2 xij. c. A (idest, A, o^nc bic klammer 311 }d^(icfecn 3 xxx. P,(' 10 lioc 1', 12 imninndusW, 24 descedeiidi A liaiic AHC :]0 di.scedaiit ß crroiiis A(J error!.'; li