05.01.2013 Views

ío8o Lib. IV-De Aff. Abdominis. Cap.LXH

ío8o Lib. IV-De Aff. Abdominis. Cap.LXH

ío8o Lib. IV-De Aff. Abdominis. Cap.LXH

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ioj4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>LlX.<br />

<strong>De</strong> Calculo Renum.<br />

uilto, bibííTccacídulss , unde ab illo ipfo momento<br />

Mp*, tfpracepiei, ut bibcret tertiam pmem<br />

urina fubftitir, admortcmufqueperxi. dies.VVedelius \ de optinWbaifamT,"¿Z^t]L\i<br />

m •<br />

*7- Per medtcameHt* Mpraftantia) Diurética ínter,<br />

quam culmen fpci cakuloüs, ut videreeftex/'r M>- tan-<br />

funt TmBurancpbritica, jfiritus carminativa, licuor<br />

CafloreDurame,Z4cu,o.(k0. Chadeton p^f**'*<br />

Mephriticm, térra folíala tartarí: Inhorum ramenulii<br />

L.quor flillantiuse fruíru quodam -Ai^Sionu<br />

obiervetur, utubi fruftra fuerint adhibira , fublifta-<br />

tclnaí,henil, vi ,gn,s exrradus, & B»di¿ *"<br />

tur, & quali feria: relinquantur naturx ; Qupd moni- reexhibirofenam Ii largáisconcedatur valkunnariaL<br />

turo perexperientiam confirmar Epiph, Ferdm. hilt.94, reftati et.am mordacitatis veftigia difcifTus in culi"<br />

deparoxyímonephritico , in quo per novem diespíu- rehnquit. Inftilletur9j.fero laftisi Videatur G4 P<br />

ra remedia propinara & applicata abfque ufu & cff¿- fo H. N. Brafilix L 4. c. 4.6. Zacutm Pr.lUfl. ].g.' '¡<br />

¿tu fuerunt, fed cúm poftmodum per xi. dies quie- ídem p. 20/. ' "<br />

tcm concelfiflet natura;; hace fponte fuá liberavit x-<br />

«»• Exfimplicíbus) Gummi cerafer. in vino albo<br />

gram, in fine duodecimi plures cálculos ejiciendoj<br />

diilolutumcontra calculum profuiíle certocxpcrimen.<br />

Etmuller.<br />

to compertum cft. Mizjúdm.<br />

87,<br />

Permedieamentaid prdfiantia) Omnii ojfea ck *>• Exfimphcibiu) Probarus rmnicft virgxame<br />

lapidofa, á vegetabilis&mmeraliregno , funtlithon- pulvifeulus, vdartewijia, vc\ catan, arotmu.ponderriptica:<br />

Sic baca, alkekingi , acacia, arilli cynosbati, re 5j..in vino albo in aurora exhibitus, ied ipíorum/it<br />

»Jfa datlylornucl. cerafor.mejj'i/or. perjicor.lapides cancr. frequentior ufus, Reiu. Solenander.<br />

feriar.feorpion.ludushum. lapis fudaic. lyncis, nephri-<br />

*<br />

ücw,piftlithui,\\ac faciuntilcem itgnumncphrit..\C[uzs<br />

- inficiens, millepedes prapar. ob fal nitrofum volatile,<br />

quo pollenr. Wdelius.<br />

88<br />

• Pr&ftanttorafutitexfimplicibttí) Cinü corticum<br />

évorum aduftoruma 5fí. ad$j. exhibitusí*» vino albo<br />

, potenterexpellitcalculum in urina: meatibushxrentem.<br />

Sanguis loirci prxparatus ab ómnibus tum<br />

neotericis, tum antiquis commendatur tanquam remedium<br />

excellcns ad diflblvendujn calculuní: Doíis<br />

illuis erit á 3fí.ad 5j. ^.Aqua ex fanguine hirci dejltllata<br />

per vitiea organa in B. M. miranda prxftat •, Sed hircus<br />

per menfem nutriendus cft Saxífraga . pimpwclla.baccü<br />

junip. petrofel. aliifque diurcticisíine ullopotu.<br />

Hartmannus urinam hirci tanquam ftupendum rtmedium<br />

commendat, In obfirutlione renum a calcule<br />

tetali,veletiamubi uréteres zjveftcad cálcalis in eam<br />

regionem detrufis, omnino fuerunt obftrutli , utnegntta<br />

quidem urinaprolabi pojfit, praftantijfimum eft,J¡ urina<br />

hirci, recentiffime ex víventeadhuc hirco cum vélica<br />

extraña, potandadetur, (¿ementum cum inteftinü,<br />

venir i, pubi (§ perimofuerit applicatum; Sic enim calculus<br />

repente confumitur, fine Ufione vaforum, &patiens<br />

líberabitur.<br />

Valvismillepedum ad diflblvendos cálculos prxftantiflirBUs<br />

eft , ut & Infufum in vino albo paratum & diu<br />

continuatum ad idemeftefficax.<br />

Apud Prácticos commendatur cinis feorpionum ad<br />

9j. exhibíais, cum aquagramin. parietar. aur vino albo,<br />

cujus tamen ufus rariíKmus eft: At frequenriüs unitpmuOleum<br />

feorpion. maulo, cujus5j. per os exhibitacumprxdi&isliquoribus,<br />

calculi excrerionem eximio<br />

accelcrar.<br />

Achimicislaudatur Mercurius dulcís cumpropriis<br />

vehicuüs ufurpatus. Riverius.<br />

Olí 1<br />

' ' Prafranúortt funt ex fmplicibtu) Sanguinaria<br />

hetba, Geraniorunuu apparer generis, qux cxiio emicat<br />

flore, tota fuá fubftantiá in vino decoéta & pora<br />

, nngulari experimento adverfus calculum faceré<br />

dicitur, quod ego á calculofis audivi. Hier. Trsmu.<br />

^«*«fe-f tufiaegj. pondere invino funfpti,<br />

calculum expellunt, experientia id atteftante. ídem<br />

*»• Praftantiorafmt exjimpl.) Balfamum Pcruvianum<br />

(genuinum á>«W*»,Turcárum Imperaroris invidia<br />

chnítianis emporiis importan xgre íinit) Zj. aut<br />

5;j. pondere,iníenlaaiscapciUideftillati póculo, eporum<br />

finguhs auror.s per mcnfe(n . Virtutem hanc<br />

ancigorgonicam in Ballamo, olím deprehenderunt<br />

PriÍGÍ, tcltimoi>io(jrf/f*< ó.fimpl.tic. deBalf. SS- Lapisprunella) Hicg5. pondcre,cum^»4 auc<br />

phlegmate vitrioli, bis in feptimana mané fumptus , i.<br />

quibufdam pro fingulari arcano prxdicatur. Platerus.<br />

?<br />

uluraeft; cujus potu fe curant, arque euam bene<br />

príf<br />

etvant.<br />

6 - Lapis Carpionis) Gemma Perca nihil prxfentiusin<br />

frangendo calculo veficx, propterea eriam meritb&cautéab<br />

his qui ejus vires fciunt colligitur Chníí.<br />

Enciliut Lapillos e cerebro pifeis Percx , i n quibufdam<br />

Germanix locis, in Pomeraniá & alibis Pharmacopo-<br />

IxfervareSívenderéfolent adverfus cálculos renum»<br />

&quxin coftisalibive feritiuntur dolores pungentes;<br />

Conr. Gefnertu.<br />

Tophus repertus in fecore apri fylv. miré prodeft calculofis.<br />

Chr.Encelius, qui ex Plinio defumpfit, In ¡ecore<br />

apri,, inveniuntur lapilli, ficuti in vulgari fue;<br />

duririe lapillis íimilcs, candidi,quibus contritis, & in<br />

vino potis, cálculos pelliajunt.<br />

97' EJfentiaCryslalltrum) ínterEJfentias, fummí<br />

arcani & fpecifici titulo infigniuntur EJfentia baccaruni<br />

alkekingi, & EJfentia falisfoflilis, qux fie paratur.<br />

Tf*. Salisfoffúisq. V. inde in retortam, ac¡uam abunde<br />

pluvialem (3 ufque ad extreman» guttam deíiilla:<br />

pon capiti mortuo denuo aquam affundefluwam^uper'<br />

funde, (S deslilktionem itera , illudque tamdtu doñee_<br />

fal totumeum pradia¿aquÁtranJibit,Collttlom aquam<br />

\milatam\emtet poftea ufquead ternasabürahe, &<br />

tn loco frígido ad cry^alUfandutn expone.<br />

Hxcryltalli, non tanu.m in calculo, verum& in<br />

defperatiffimis morbis, invererata podagia , lum-


ioyó" <strong>Lib</strong>. <strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LlV <strong>De</strong> Calculo Renum.<br />

mum affenmt revalefccndi folatium, Christ.Langius. ratij Augenii, qui ejufmodi auxilio af<br />

98 • Excompofitis) Troch.de alkek. lithontript. Au-<br />

"^<br />

na, abfinth. & cauliumallii, Jurculorum,beder £ 6 «í*<br />

junip. vel lauri & paliuri: Sí de illis quantum ma^<br />

comprehendiporeft fumatur, perqué eos vinum m<br />

velmalvat. adt&j. cum tertiá parte aqux w« noV1 '<br />

ampliulque rrans funda tur.<br />

Succi etiam aliqui in hanc rem quoque bibunturquiJkbtiluatcinfigni,<br />

autacidirate, qux laxa I" 0 !.,<br />

diilipare poteft (-ficut/^*»^/aceto rupes pertfigj<br />

idprxftant; uti vinum tenue álbum, acetum cMH<br />

aqua , prxferrim convenienti. Platería.<br />

Ad liquores refer urinam hirciquadrimí, ^ ^ ^<br />

/>r cur generationem potiús, quám dc~<br />

Jhuclianem calculi adícribam íali volatili Chr. Langiia.<br />

,0<br />

í- Salís ononidis ) Hujus radix inter aperienres &<br />

refolvemes vulgo nominatur, primatumenim ducit in<br />

doloiibus nephriticis, pro íáburrá renum evaeuandá»<br />

EJfentia hujus proftat in quibufdam locis,inaftc(ítibus<br />

calculoiis infigniter commendata.<br />

If.. Plantam integram, rad. (3 flor, mundata (3 "»cifa<br />

infunde malvatico ad eminentiam 4. digitorum,<br />

ftent in loco calido per 8. dies in digeftionc, poft deftilla<br />

, & in liquorem deftillatam herbara recenter<br />

contufamimméigecum radie, ¿kjloribi: rurfus per o-<br />

¿liduumin digtftione ftem, poftmodum miftura fortiterexprimanir,<br />

coletur& inbalneo mar. nonnihil abftrahatur,<br />

qux perchartamemporetieam filtrara magis<br />

pura fiunr, abhmcex cap.momio reftitantecalcinando<br />

elice falflxum fal'fum, quod li nimis calcinatur, fitürinoíumjHocadde<br />

prioribus.ckhabebis effentiam diuretii<br />

eam (3 Itthontripticam egregiam. Etmuller comm.Schr.<br />

pag. ¡sa. \<br />

'OÍ,. ytm Rhenani) Vini acidi largo potu fe quidam<br />

inebrians,urinamqucetfimi¿l-uriret,quamdiu ferré poterat5retinens,<br />

tandemque iinpecu quodam reddens,<br />

hac rarionecálculosretentosin ureteribus,eumqueaffligentes,propellebatíxpequcemingebar¡<br />

Sjc&c alius<br />

largiotc potu vini,pagiBlafini, in marchionaru Bajileé<br />

vicino,quod potenterdiureticum eft, cálculos ex ureteribuspropellens,ponderis<br />

Jfi. íxpe per urinas reddidir,<br />

quorum multos hoc remedí 1 genere * fine o.-.¡gniscruciatibus<br />

excretos mihi monftiavir. Plattrut..<br />

10<br />

7- IJinumgenerojuminquo) Iníuliune vinum ad<br />

cálculos abigendos paratur, úbaccís alkek¿ngi coirrw<br />

tis vinum aftutidatur , 8fpnft maccmnoneni jliquain<br />

bibatur. Vel li raphanu* communis, qui ai ns • il, vel<br />

ruflicanus concifus vel contritus \n vino per fatuas ad<br />

minimum xij. maceretur; quodadipodum juvat. Ab*<br />

Jynthites vinum ad cálculos renum &aruiulascuiirerrc<br />

docet Diofcor. Etpluribus vinum per infuíioi.em para-<br />

ri poteft. Platerus.<br />

108. Spiritus)Citcz commendatam fpmruum mineraliumin<br />

calculo efficaciara dubium oceurnr, V;z. primúm<br />

calculi principi.um donavi aciditati, & nihilominus<br />

in fubdium médendi voco res acidiífimas, h. e. fpiritus<br />

minerales? '<br />

Refpondeotripliciter, 1. ínter acetofitatem ventricuü<br />

Scaciditatem fpirituum mineralium magnum efle<br />

diferimen; Illa, utpote adhuc crafsé corporahs,n\agis<br />

quoque corruptibilis eft, ac proinde quám faciliimc.<br />

fummum amariiudinis vitium adlcifcit, Id quod probo<br />

ex aceto,quod fi conuptioncm patitur, tune acidnas<br />

ipfius in txdiofam ftatim ttanfit amaritiem: Hxc vero<br />

tanquam fpiritualis, & alterationi quám d fticiilime<br />

obnoxia,non in amaritudinem, fed dulcedinem potiús<br />

convertitur.<br />

<strong>De</strong>inde putes fpiritus hos ácidos ex earum rerum el-.<br />

fenurnero , quibus diverfx & coiurarix iníicx íüntfa-.<br />

cultates , hi enim immodicís hxmorrh gias, evacúa-,<br />

rionefqüealiasqux p.n.accidunrrehciui liiftUQt.-Pár-.<br />

ro quxvis etiam duta diflolvuntcorpota,& íieperconfequens<br />

potiúspituitofoshumores, vilcdos tartáreos-.<br />

„.?„ ..J^AiSil. «,„ru¡cnrnmDCcdiEerunr,incidunt,<br />

que,atqi cruditates quafvis prompr<br />

ahíumunr, qua de te doaáf%'«^» %*$£2¿<br />

Tandeindozis quoque eorun» f*¡*j¡¡¡*!*<br />

f„AXm¡n¡m9 & veheulum ex advcilo, cur;<br />

quxprofeaommraa *ft v . ,¿ larguin , in quc^<br />

ipnitushiimmilccntur, eit opi &<br />

aciditas illa neceifanó «a dñfandjtu^ ut vel


ioy8 <strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LIX<br />

cxquifiw guftandí fcnfu vix percipiatur : Quin nec hodienovum,<br />

fimilia curari fimihbus : Cautelam infuper<br />

medico obfervandam addo , Qui fpiritibus hifee tum<br />

tcmporis utetur commodius, quando excedens acetofitas<br />

in ventrículo jam quodammodo eft corréela mitiorque<br />

faíb. Chrift. Langius.<br />

,o8, SpiritusSalís) Ex ípiritibus Salini prxcedunt,<br />

longé efneaciores quám falia ipfa j efficaciores dico,<br />

funt enim his manifefte fubtiliores, longé potentiores,<br />

atque vi penetrandimagispollentcs , Hmc etiam ínter<br />

hos fpiritus, quidam funt tantx efficacix, ut ex tempore<br />

omnem calculum , five renes oceuparit, five veíicam,<br />

in limpidumforisrelolvant liquorem, qui liquor<br />

cutí afhdtus , fi ex renum calculo fueritprxparatus<br />

, illi egregtumcolorcm durabilem largitur.<br />

Et hac potiflimúm vittutcexcellit^í'/rírwí acidas Mercurii<br />

faxijragus,áe quo Faberin curat.Hinc quámproximé<br />

virtute relpondet^/Ví7«j nitri duplicatus, ut &<br />

Jpirttusfialis comm. quorum hic, ex Helmontii experientia<br />

de lith.c.3. §.31. fibi par remedium non habet<br />

inextinguendis ardonbus(prxfcnte etiam in vélica calculo)<br />

& inferum ftranguriis, qux difficultcr alias fedaripofliint-,<br />

Summx ergo, non immcrito, funrexiftimationis<br />

hi fpiritus, qui infuper quoque putrefactionum<br />

incommoda impediunt, mucagines diflolvunt,<br />

arenafque é renibus ¿¿vélica cxpellunt, teftc Helmontiol.<br />

c.<br />

<strong>De</strong> Spiritibus norandum, ut& deíalibus, vix ípiritibus<br />

qui exfatifixo prxparantur,longé notabilioti eficacia<br />

vigere, quám qui ex jale volatili Se halituofo<br />

proliciuñtur. Hinc eúamHe/mont.l. c. §.32.marinum<br />

&Hifpanicumfal, quod omni propemodum, ut fie<br />

dicam,volatilitate carcr,validius omnino ceníet,quám<br />

Lotharingicum ; utporc quod fatis halituoftam eft, óc<br />

hin«inftomacho faciléacefcit, proptereaque putredinem&<br />

Duelch ; (h. e. calculum) minüs arcct,imópotiüs<br />

auger; Sic quoque plurimúm .laudatur fpiritus ex<br />

faiefixa urina prxparatus: Et hoc fundamento nixi<br />

Fr. Bafilius valentinus, cum sfiir. fiatis ex calce viva<br />

prxparato, ac Helmontius cum fuo ludo, graviflimas<br />

calculi pafliones.non rarócurarunr. ídem.<br />

109. pulveres) xiii.Pulvis,eflicaxremedium.<br />

%. Stercoraglirium, velmurisficcata » c ' v. velviL<br />

Oi/bani $\.fiem.fi>nic. "S&.cinnam. di.fi. Pulvis.<br />

'X<strong>IV</strong>. Magis adhuc eíficax.<br />

^£. Cicadamfeu ¡ocuftam media magnitudinis, fie<br />

t*mn°-j. velBli. ocul. cancri 9ii. vel alteriuspulveris,<br />

cinuam-di. fritadentur cum decollo anthemidis velaranorumjuniperi.<br />

XV. Pulvis vehementior.<br />

T£. Canthar. fíceosn°-¡v. lap. fpongie, Bii.fim.melon,<br />

medalla, ut contemperet cantharid. acrímoniam , 3ifl.<br />

facch. candi if\. pulverijkta dentur cum decollo fiem. tini<br />

vel fiero/aclis.<br />

Sxpeufurpatum ame magno fucceflii remedium.<br />

"%.. Rldtc. liquir. radie, lauri ana. 5ii. radie, ano-<br />

*id."*>\.fiemin.alkekingi, paliuri, mitii fiolis ana. 5ü.<br />

fitmin. apü, fcenic. petrofel. ana. 3Í. nafiurtii ^Cs.gummi<br />

cerafir. vel prunor. fuccini ana. 3i. refina lar. coila<br />

unc.fi. cinerum corticum fiabarum 3i. Oculorum<br />

cancror. 3i./. Pulvis, addendo ad gratiam cimtam.<br />

&ad colorem fiantal.r, tantillúm; Cui cum dolorem<br />

fimul mitigare volumus fiem. hyoficyami 5ifí. admifeere<br />

lioet; Daturper(e3i. quantitate cum facch. q. f. vel<br />

cum illius f. q. aquaque convenienti formantur Tabula,<br />

Aut fyrupo exceptus Pulvis in formara Eletluar.<br />

redigitur vel Pilular. Tune nuc/ei Perfic. commode<br />

permifeentur, Sclocorad. liquir. Caceas ejufdcm emollitusadditur.<br />

Platerus.<br />

l09 - Pulveres) Lumbrici, Afielli, pulverifiati,fpeñiúiafcarabai<br />

majales, prx csteris conveniunr, In-<br />

pnmis ala horum fiuperiores ac dure pU|ver<br />

propinatx ,n vino.egrcgium dant ancineph ! *<br />

Quod panter valer de Seorptonibus, (x n j ^<br />

actusex4.vel ¡.ficorpian. lavatis , ficqueviviín^ va<br />

h . ' " * ~" ' ~"" * "»- v |ut. Vivís llpr v •<br />

oras in vina malvatieo reliáis, poftmodum ;,?•<br />

Cavrzfoliafalv.a poÍKÍSj infur. oblandé I? 0 " 1<br />

pulve, Dofis gr.iii.adiv. invino veloviSlf<br />

netur. Etmuller. propi.<br />

109. puheres) Sequenscommendatur.<br />

_ If.. Lapíd. fudaici, pulv. lithontript. 7-ffi •<br />

aa. 5j. nuclear.perfic. gumm. tragac. & nUol.cZ<br />

fiar, aa.56. redueantur in Pulverem , detur cmtí<br />

no albo , vel ,x to fiat Bolus cum terebintkna.<br />

9u. detur ,n tres dotes W & fiero fim,H¿<br />

Riverius.<br />

fitis.<br />

Vidc Quercet. Pulverem §. Ex,<br />

' compi.<br />

w * Pulveres) Pulvis contra calculum, ut ín Ir.<br />

bro quodam Germánico manuferipto reperi, fecorü<br />

leporini usli, apü, i. e. petrofielini vulgo dm,fmin.<br />

aquíleg. ana. uncu, maxtllarumlucii, mdetrumper-<br />

Jic.fangu.hircini. fiem. Itthofipermi, faxijra¿. kpllor.<br />

de aJlacis. zx.. albi, cmnamomi ana. uncí anifi.co.<br />

riand. ana. unc.fi. macer. 5¡i.fiacch. unev. mifee. Ctnr.<br />

Gefinerus.<br />

Pulvifculumapteconficies ex rad.petr»fel.f«xitrat,<br />

(¿lapillis quiin aflacorum capitibusreperiunttir ,conrert<br />

inirifice ad lapidem confringendumeum vintdbo,<br />

aquajanic.ficotip. aut pttroficLdtiuto exhtbitus.lad.Diirettss.<br />

Pulvis fequens á Quercetano valde commendatur<br />

in Pharmacop.<br />

y . Túnica ínter, ventric.gallina (¿Jlercor.ditjntdem<br />

áá. unc.fi. pu/ver. pellicula ínter, qua in futamin.<br />

ovorumreperitur ^íifi. herniar. cinnar». 'ú.d:\'."ttcl.<br />

mejpil. 3¡v. fiem. agtfi fcenic. áá. 5i. redueantur in Pulv.<br />

tenuijfimum , dt quo capiat gíi. vel jj. cum voto<br />

alba.<br />

10?. pH¡veris) Pulverumlichontripticorumingcií<br />

proftar copia, interquos ducunt clalTem Pulvis mipedum<br />

("de quo ad diflblvendos cálculos portenroh effcüas<br />

apud authores inveniuntur) Pulvis lap.pdaici,<br />

nuclear.per Re. mejpilor.cynosbati, daclylor. fruñuam tikek^contufior.<br />

item mandibular, ac pupiüarum lucf fijéis,<br />

oculorum 6?. leporis cum pelle in fi"» 0 eA fo ca "'""/.<br />

tacilU avis, aemfiemm. fiaxifirag. ruJU^nugp^<br />

raphani,genifia, bardana, magna urda ,¡>erm»nt<br />

Chrift. Langius. . r «<br />

U0 -Pulvis Calculi humani)Uvi\\as qui in taun vene<br />

menfe Majo reperitur, maguara habec incomnunuc<br />

do calculo efneaciam: Hic (i vino imp nltuc '^ Ut Hic li vino imponitur<br />

¿;<br />

ro paululumfapore, colorem croceumcontrai<br />

hoc vino, quotidie recens affufo dor.ee lapis vino 1^<br />

pofirus omnino confumptus fit, bibere opon ><br />

enim ratione non modo calculum comminuí, ^<br />

atque coni'umi multos experientia docuit. x^<br />

r<br />

H J<br />

• Salís abfimth.artemifia) Chymicifuos &I« ^<br />

calculorumexclufionem máxime ? íxiicinl, c\ a¡J fanón<br />

infimuralocum obtiner Jal'filiquarum^F! ^<br />

bar. cujus 56. cum uino albo egregié operatur.<br />

Pulvis exfieminenafturMBabyl.)C^ s ^l<br />

fticus Allobrox ib magnam exerevilje aüermr ^<br />

rumfaburram,& per muiros dies.undeproriu ^<br />

líber fuit, referente Laz. Meififoncrto EpiK- V^ni<br />

vicium, in¡putlcgio de Calculo p. 1»^ ^ ul Lrí.t \ íbrcum<br />

fruftu plurimis prxbuit. Galli vocant J>re<br />

m3,des<strong>Cap</strong>ucines, Noftrares, dtsEJptransw •<br />

"¡- Pulvislepuficuli) Qujn *f An Z mS %rj^.<br />

ftifi id feufi. teienda terancur, cum tereb. milceanuii:,<br />

aciiHÍii.ai]uxin vafe obiurato ad putredincm, feu<br />

digeáionern leponancur per iü. menfes, poft<br />

dutdlentur; Obnnebis oleiim prxftantiflimum á gutt.<br />

i. invino albo c.ipiendum. Etmuller.<br />

" 6 - leftádenique ovorum) Ex quibus excluíi funt<br />

pulli: Optimxfunt teJU ovorumftruthianum»« q»'bus<br />

cum ipiritu latís, modo infmuata ratione ( Vide %.<br />

Himr nephriticus ) liquor nephnticus fallí pcregrini<br />

fiporis, fed prxftans parari poteft. Etmuller.<br />

""• Tefta ovorum ) Prxfcrtim fi pullus abns e<br />

fus fuerit. P/aterus. • , .. ,<br />

"1- Vt Barthalinm prodit) Ab hoc m hift. Anas. &<br />

"*+&¿*u.&f¿*. teftat ovorum calc.natx eomnwndantuí•<br />

.referens aquam nephriticam dccoftionis<br />

talis calcis teftarura ovorum miré prodeífc, Et in Ipecie<br />

^am caléisoíireorum ad calculum in mucilag.nem<br />

^Holvendum multüra prodefle referr.<br />

, " 8 exclu-<br />

- Doloris remotionem) Peraclisperagendis, fi íe-<br />

««turdolor, &calculusproraovetur res beneeft,ub<br />

!«o dolor fedacus, Se calculus adhuc hxrer, acc.flus<br />

f« ad ea , qux drarefi blanda urinam P ~ ^ P £<br />

¡Wtt, autpropinanda ea qux calculum d.ffr.ngere va<br />

e^D^s'amotionem, ^uov1.d1xdiuturnxacviriumexolut.o(cqumr,ad<br />

D ^ f - j J ^<br />

^««.rconfugiendum eft, H P^ilo»» Ramju<br />

d yftenadm.lcendV, Vel Uudam optan gr. v. vel v„<br />

^ ejufdcm laudm gr- »-• a« ,v - P« os cxhlbend ^ :<br />

^deniqueAr. depapav.^u in Julepo coavemenu.<br />

Tom. II.<br />

IÓJ9<br />

"*• Doloris amotionem ) mitiganí dolorem 8¿<br />

acrimoniam , vellicationeni & tenlionem fpaímodicam<br />

plexus nervoli & membrariofi attendentia, Hxd<br />

ipfaut máxime funt neceflária, ita id prxftanr in genere<br />

quxcunque fpiciila acuta, triangularía, íálíná<br />

edomant, & ad frugem reducunt, feu pondere S¿<br />

mole coniuoóta fint renibus onerofa, & mólefta feu fola<br />

rolione.<br />

Mitigara fi) aqueapulpofia&c gúmmofa qux ínvif¿<br />

cant quafi & obtundunr vim faliumillam, ut rad. alth:<br />

pulpa caffie,Scc.<br />

Mitigara (1) Aqu'ea, oleofia, utemu/fioneS, tac (3 fien*. .<br />

inemulíionemliquata, qux Se ftranguriam refpiciunc<br />

& cantharid. funt antidotus:Exemplum taleannotavit<br />

Langius l. i.ep. 97. &nos conlimile quoqueobfervavimus:<br />

Refrigerando hxc & Temperando fimul ftimulum<br />

íeminalem ¿pyasir/*wSv,, temperara.<br />

Mitigara^) Traumática, nlrvina, balfamiea, í¿<br />

pro re nata íeniter adftringentia : ínter traumática<br />

plantago, e\\\(c\aeeffentia ,extraclum , fiyrupus laxitarem<br />

rchum , inpnmis diabetieam , egregié corrinanni.<br />

, ..', j ... gunt, EJfentia item traumática , pulvis ílypticusi<br />

U. Nitri puriffi. Wx.fluat m igne, tnjicuncto deju~<br />

JfruílumrLhmaJtudine fiaba, quodeflagrata a- < Sic & ctnnabarina ,n paroxyimo cum ocul cancro^<br />

F pujtumjutp». g j ..1 •£•*,, • r„« Seu refo vera bus & anodvms funt laudatif*<br />

'imdfuperiniice, doñee hujus fiulphuris unc.fi. abiumrum<br />

Sea refolventibus & anodynis<br />

puiit, ubi omnia refrixerinr, ac denuó pulveniata lima.<br />

liietint, denuó eodem raodo procedarur, arque hoc Mitigant (4) Acrimoniam fimplicem, feu cum fer­<br />

teniavice repecatur , leraper fucceflivé fulphuris ad vore S¿orgalmo íaltim non item cum rolíone conjunétam,<br />

acida, quorum inflar omnium, prxter di-<br />

¿ta alia, eft hepatieum rubrum.<br />

Mitigant (5) anodyna , unicum natürx laborarais Se<br />

affliclx'íblatium; hxc quippe non remorara inpciunc<br />

viis, velobftruunt, fed urgentes dolores lopuint,<br />

unaque roborant nacutam, ut non tendatur merabranofum<br />

genus nimis, & induciis conceflis forráis 111furgat,<br />

quin ira juvetur ut toldare poflit, ucvmcere<br />

1 Ut enim pellcntibus fumraa noxa infertur nephriricis<br />

, ita á fedantibus fumma vittus expc^<br />

¿tanda.<br />

Profuntilla, tumaliisin cafibus * tum in calculo<br />

paroxyfmante, & miftione cruenta potiílimum, Opiata<br />

\exo magis in renibus primario afféftis & laneinatis,non<br />

icem in feminis«que virus. Wedelim Am,m.m.<br />

pa?.i87- , . .tr ~ r<br />

c ns. Doloris amotionem) Doloris potiilimum, iedandicausa,<br />

dantur qux narcorica & anodyna vi eum<br />

mitigant vel compefeunt, permifeendo femper ea quas<br />

renes ealculumque refpiciunr; Emulíio feu lac id prxftans.<br />

2¿. Nuclear. Perfic. quart.j.femin. melón, vel cucúrbita<br />

unc.fi. femin. papav.albi 3¡i. contundantur , addttaque<br />

aqua comm. vel parietar. aut malva Vb&.exprimaturfiuccw<br />

latleus, additoquejacch. vel melle , bibaí<br />

anc.m.veliv-<br />

Poflúnr Se Pulveres calculum pellentes, ad dolorem<br />

fimul mitigandum parari E. g.<br />

1C. Semin.papav. albi rec.'S'ú. fiem. hyoficyam. Si»-<br />

4.fiemin.frig.mai. malva,U. 3 i. miliifiolis alkek¿ (3 g e "<br />

nifta ana.36. liquir.3¡i.rad.ononid. ^i.fiacch.unc.ii. fi<br />

Pulvis.<br />

Opiata cura dolor fummus urget, quoque dantur;<br />

Sed & Purgantibus narcóticamifta, ad alviimroovendam,<br />

& dolorem fimul compefeendum quandoque exhibentur;<br />

quornm ftimulo forte Sí calculus redtms propcllirur:<br />

Ídem Clyftcribus quoque cum alvumlolvere<br />

, & dolorem fimul fedare volumus & ct.us fere &<br />

tutiús, quám peraflumpta ptxftatur. Platerus.<br />

Si hxc omnia ad pacera conc.Iiandam ignava fueira<br />

, Sí langu.danimis, neprxmarurx monuamp^<br />

n ^• • r .,, -nproi'2 Drx ídia audacter alcenftim^xrccUnorilque<br />

cncrgí* ["»<br />

SdnnV; nempe freática. U ^ h * * .<br />


íoó-o <strong>Lib</strong>. <strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>llY<br />

tionc; urjam confta&o penitus facultatisvitalis teño- nimis , Narcoticis-, Qua relat' r t<br />

re fuperfedeantur j veré namque deploratis Ccrtiús<br />

euthanafiam extctiorcm, quám vira: fcmel extinctx<br />

reaccerfionem fpondent opiata: ubiitaque extrema ex<br />

calculo in delaplú fixo in procindtu fuerinr, pcricula,<br />

moxad divinum illud m»i*¡y¿^utt, anodynorumque<br />

longeantefignanum, dolores quofcunquc,&<br />

cruciatus corporis immanes, blando introducto fom-<br />

•, no,mircconfopiens, fimul etiam hífee fedatis , fpiritus<br />

anxietatibus exhauftos abunde refarcicns , Laudanum<br />

opiatum, Paracelfi inventum confugere , dccet<br />

Medicum cordatum ; Feliciter exhibiti, in via<br />

hxfitante calculo, exemplum vide apud Greg.Horftium<br />

Epi/t.med. 16. Charletonp. 220.<br />

Evacuatis primis viis, & fublatis impedimentis,<br />

dum adhuc urget dolor, & hxret calculus, propinanda<br />

taha, qux quantum poflibilc eft dolorem rol»<br />

IcrepofTuntj undeóc fubinde ad Opiata appropriatis<br />

talibus mifta accedendum venir.<br />

%£. Lapid.cancr. di. cinnabar. nal. feu amimon.<br />

91. laúd, op.gr. j. velii. m.f. Pulvis.<br />

ítem effentia urinaria anodyna D. Michaelis: ítem<br />

Malvaticum juniper.com ejfientia Opií miftum. Vel<br />

prxfcribi tur tale <strong>De</strong>codtum.<br />

3¿. Rad. alth. unc.i. liquir.yñ. flor, malva ,m. j.<br />

fiem. violar, unc.fi. coqu. infiq. aqua hord.<br />

Tf.. Colat.t6ii.Jyr. papav.albi %i&.lap.cancr.prap. 3¡mijee,<br />

(3 i tA propinetur.<br />

Pertinet huc <strong>De</strong>coüum Forefti egregium lib. 24. obfi.<br />

26. Sí Sennerti cap. de calculo renum. <strong>De</strong>collum<br />

fUrum chamom. fingulariter excellit in paroxyfmo<br />

nephritico,Itemy«»«» trymph. ceu egtegiura remedium<br />

in paroxyfmo ncphritico extollitur. Laudatomodo decofto,<br />

Sennertus curavit virum defpcratafuppreffione<br />

urinx ex calculo renis finiftri laborantem , protruíis<br />

lapillis cum Ímpetu ; Hujus deco&i fingulis hauftibus<br />

Timaus monet efle addendas guttas aliquot<br />

Jpiritus fialts dulcís Scc. Sane fpiritus falis, extremo<br />

igne prole¿tus, adeoque acido íálfns, fingularis eft<br />

ad promovendum Sí refringendum calculum. Species<br />

has <strong>De</strong>cocli Forefti correctas vide in Zvvclfen<br />

Ph. R. 89. Nec forfan cíTct incongruum fi his de femine<br />

hyper. aut fiem. dauci% aut baccar. jnniperi aliquid<br />

adderetur. Etmuller.<br />

*"• Doleris amotionem) In ncphriticá accellione,<br />

dum immanis hic hoftis , Duelcch , fuo ex útero<br />

exitum moliens , feínanguftum ureteris angiportum<br />

ímpetu protrudit , teneram ejufdem fubftantiam,<br />

nervulorum favore fenfu exquifitiore dotatam , in<br />

tranfitu, fi gravis fit , fuá mole pcrlidit plangitque; fi<br />

afpec, angularitate crudclitcrconfauciat; Anxiferum<br />

hunc impetum ut eludant, hoftemque füum retro in<br />

anttum équo recensprorumpebat, ftrenué repellara,<br />

Vafa urinaria, reni utrinque infeminata, impenfe triftantur,<br />

contrahuntur juxta longitudinem , velutique<br />

obfeuto fpafmo convulfi crifpantur : Atque hinc<br />

illx lacrymx, hinc lugendi calculoforum gemitus;<br />

hinc enim vaforum contracuirx, feu convulfivx cormgationi,<br />

mox fupervenit acerrimus dolor, rainc<br />

pali infixi, modo gladii dilancinantis alias ponderis divulfivi<br />

fpeciem prajfe ferens.<br />

Urgenti ¡taque hujufmodi fymptoraati, Ci tanta<br />

feritate fxviat in lu&uofum cuentera , ut perpetuis<br />

vi'giliis fpirituumque cxhauftu, eum in manifeftum<br />

vitx diferimen adducat , matute obvertendum erit<br />

medentis confiliura ; Dolorificam aurem ureteris<br />

crifparionem demulccnt atque confopiunt ea prxfidia,<br />

qux contractas relaxando fibras facilíorem calculo<br />

egrefluro exitum prxbent: aflbeíata anodynís.<br />

~—~ ,-.~,*„n,j, »Mia reíatione F„.M<br />

ética, levirerque detcrf.va, Fomenta Z ? * \<br />

ter: Inunciones & Balnea renfos Z l T *<br />

los relaxantia plurimura profutura ípondemuT<br />

le tan p. 116. r ucni "s. Cb*<br />

" 8 - Doloris amotionem ) A quoicm-ir; -<br />

duc¡jUbetc^.wi,v7r;rs:f:<br />

leila mature). r s ' maier >*csi.<br />

' ;• Quaperagitur) Exhibui in hoc dolóte „<br />

fine.nfignixgrí juvamento aqmeaptil. venera<br />

tn cucurb. vitrea ^.croei di. vini malvat. ex £<br />

rapb.anc.iñ. Solenander. "*"><br />

">' ^?«W»r) Si autem calofe ncquc<br />

p.uretic.s,lot.ura.ll. á tergo cumulare (üffund •<br />

bus, unaquaque dolorofum crifpationis fpaC<br />

blando madore laxant.bus, nec cucutbita]/deD1 '<br />

lumbisaflixxtra


I06-2 <strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> Aft <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LlV<br />

T*!fitombus tortas, ab ufiu fimplicis c/yíferij ex lacle vac-<br />

*moparatimquo adexemplum Craconis, vel veronitam,<br />

vel flores chamam. vuíg. decolls , qHam cx<br />

alus majons apparatu Strauflius. pag.jój. Pare. 3.<br />

Gymn.if.<br />

'*•• Habent hic (3 clysleres ) Utilis eft fequens.<br />

„. ^ ***. *P», petr0jel. brufici, gramm, (3 aftarag.<br />

aa. I,, rad. maha (3 alth. .,6 fol. parietar. m. tu<br />

fiem. amfii, fa„ie. á„eth,, carvt, dauc* , amees,<br />

carthamt, ruta, cumtni, baccar. lauri,ü. 5,j. chamam,<br />

melilat. aneth. (3 ftoechad. áá. p. j. coqu. in vino<br />

alba ad media,. I» calat. fcj. dijfiolve butyr. ree.<br />

f iv. mell. rofiac. |ij, facch. rub. Jj. bened.Jaxae.M. viteU.ovtrP.<br />

j. o/. „ucum , anethi vel tini 5¡ij. OT. £<br />

«£/?«• qul rcnneacur, duabus horis, fifieri poflit.<br />

Riverius.<br />

"+• Habent hic (3 Clyfteres) Clyfmata injeda dolorem<br />

nephnticum pleruinque & fubitó compefctint<br />

vel «mitigara, tum quia íxces flatuíquc cducendo;<br />

nc dolor augeatur -, quod vero ft illis inteftina rcferta<br />

finí, ob compreflionem uretcrum & renum accidit<br />

, prxcavenr : Tura quia ad hafce fedes pcrvenieraes,<br />

fi anodyna lint, ea ratione quoque juvant:<br />

m gifque adhuc fi narcótica addantur , Et ea recipiant<br />

qux fimul calculum propellunt , vel comrainuutit<br />

, triphci nomine runc opítulantur. Platerus.<br />

lt S- Quibus & fruñus) Communia Clyímara paffirh<br />

explicumir, Calculo accommodatum fimul hoc<br />

erit.<br />

"}£. 4- LI. emolí, cum tota , parietar. batan. Jenec.<br />

beta vel mercurial, ana. m. \. fiar, chamom. meh!oi.<br />

aneth. aa. p. \. rad. liquir. *j. cicer. rub. fúrfur,<br />

aa. p. j. fieuum »?. x. baccar. lauri fcj,j, b.icc.<br />

a Jkíkz 3>j- fiem\cucurb. lini ficenugr. ana. ¿fi. J'em<br />

fcenic. carv» ana. 5¡fl. fi. decotlio tn aqua (3 vino<br />

vel jure carnium In colar, q. f. dijfolve meltis vel<br />

facch. uncí?, caffia unc.j. ben. lax. wel hiera yuol.amygd<br />

d.ol. nucum , olivar, vel butyr. áá. uncí, refina<br />

lariceavelabiet. $j.fiatis parumfi. Clyfter Si dolor<br />

vehementer urgear, Philon.Rom. 3¡j. addirx, admodum<br />

eum íedant. Platerus.<br />

Sequentes tres commendantur) Anodyni clyfteres<br />

in colicis doloribus varii prxfcripti hic quoque<br />

conveniunt, máxime fi qux calculum refpiciunt illis<br />

quoqueaddantur, vel hic.<br />

3¿. Refina lañe, vel terebinth. unc.ij. diffolve<br />

tn vitella ovi (3 vini fcfi. adde olei amygd. amar.<br />

unc.ij. el. ficorp. unc.j. axungia anfier. unc.ij<br />

mifice. '<br />

Ad Calculum, dum in itincreeft, promovendum<br />

comminuendumque , fequensparatur.<br />

?¿. Rad. lilior. unc.ij. rad. raphan. tipid. apü<br />

fetrojel. cum fiol. ana.unc.j. h. parietar. braffica,fie<br />

xecion.fiwfr^ CMm ^ ^ ¿ ^ hyperice». cum<br />

Jior. ju Crateva, fenic. mar.ped. columb. aquilea,<br />

betula: ana. m. 6. velñ paüciorcs fumas,» j. LlUiar.genft,<br />

. ^ y ^ w ¿ ^ ^ ^ l<br />

n ?<br />

le<br />

ni<br />

r Z 7 - Uni '-' tMMr fialts, fiaxifrag. petroj:<br />

- •• ^ >J ^k.m.fiemiu.lll<br />

f. <strong>De</strong>canto m „ „ & ^ fg n¿ g<br />

meltis velfiacch. Unc,g ^ ^ \> »<br />

vel petrofiel. ana. unc.i (,,„ iJv.. 1 t ,<br />

,<br />

-<br />

r , J ,


io6"4 <strong>Lib</strong>.lV.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>,<br />

loco dolorem ipfios infierre teftando (3 quando in renum<br />

finiapervadunt,Calculosautem in renum carntbmgenerari<br />

, propon ione tophisin articular um marbis genitis<br />

rclhondentcs oratianem in teftem adducunt tx libro de<br />

Nat.Hamtftis, (3 hh. deviil.Aut.(3c.2. Siexempladefídcrcntuncultro<br />

anatómico obvia.prodeat Foreftiu qui<br />

libr. 24. tbjervat.16. fcribit fe vidifle non modo,finum<br />

fe cavitatem renumexiguis calculis, veluri p.uvislapillis,replctam<br />

, quinctiam fubftafttia renum tales infardos.<br />

ítem Platerus, referens confpcdam multis annis<br />

de dolore conqueftam nephriticojxpiufque abortientem,in<br />

qua fuent repettus lapis, fola membrana, velut<br />

marfupio, lufpenfus íllic ubi ren fuent, lubftantia renis<br />

prorfus abfumpra. Et Euft. Rudtuscap. 4/. de Renibus<br />

dicens , Lapides nenfiolum renumfine contineri,<br />

verum etiam in ipforum fiubftantia reperiri, coxspertnm<br />

habet. 3. Nec deeft ratia, non enim eft, Cur enim arenulx<br />

vel calculi magis in ipfa renum fubftantiá, feu<br />

parcnchymate fibris contexto , quamin alveolis procrcenrur,<br />

quum in illos, veluri in locum amplioris fpa-<br />

»ii,nihilo tranfitum procludente,libere intromittantuí;<br />

in hanc vero utpote denfam Sí compadam,nonnifi difficulter<br />

fefeinfinuant. Charletoup.tof.<br />

W- Etfiapetamen albus excernitur) Fernelius ftatuit<br />

cálculos renales duros efle ac rubros,rcnifque fubftantiara<br />

Sí colorem manifefte retiñere j Sed licct calculus,<br />

aut fibulumnon in fubftantia,fed in cave renis producatur,<br />

poteft nihilominus tum colorem tum conliftcntiá<br />

renum parencbymati haud abfimilem fibi adfcifcere:<br />

accidit quippe utdode ZacuttuPr. Hiftar.lib. S.<br />

cap.16. rubrum confian calculum ex (angninis pornone,<br />

bilis, alteriufve fucci cornmixtione cum fucco, glutinis<br />

armulo, puta, tenaci pituita, ita ut c lenta pituitanonniíi<br />

albumaut fubeinecitiumcalculum produci contingat.<br />

Charle ton p. ¡07.<br />

*»• Et fiape albus) Triplex calculorum eftdiverfitas,<br />

A/barum, Rubrorum, Rufiorum , feu Flavorum ; Albi<br />

fiunt quando mucilago vifcidaex attritis membranuhs<br />

CAP. L X.<br />

<strong>Cap</strong>.L\<br />

renis tranfudans, íimul áprincípüs coa.<br />

crn » at>1 u J^<br />

corporis inquinabit; vel cá fede congeftum, iba lumbofque diftendet, lh é quibus etiam ap<br />

eute,diumultumque manat.<br />

•• Raro admodum illud) Vlcus in Renibus &veííca<br />

á tribus excitatur caufis ,AbficeJfiu difirupto poft inflammationem<br />

fuppuratam, Humorum acrimonia,ciaú\s eft<br />

ea.quxmidum cruentumemcit,qux intenfior fada,<br />

aut dilrans diutius , eas parces exulcerar, aut a Calculo<br />

afiperoÁidixs partes erodente: Poftrema hxc caufa frequentioreft,<br />

ac fere ordinaria, rcliqux vero infrequentiilira.e.<br />

Riverius.<br />

I' Rara ) Frequcntiffima caufá e&AéficeJfus (3 infiam-<br />

matiorenum, ututetiam catiuti j i o t e s , ^ ^<br />

rentes, fucceflivé eosad ulcerat.onem diipw ^ ^<br />

etiam quod vis acre, vehículo fenper r ei _ ^<br />

tum, eofdcm crodere & hinc exu ceraie / $ fluenspertinet<br />

etiara fanies aeris ex alus loe* ad, r ^<br />

Eofdem lúes venérea, fub¡ndeqaoo.K^^ jD.<br />

Horfirto ltb.4.abfi.4-3-^aú (¿gonarr^T *' ^ no0<br />

confultó fuppreíTam renum infign-s ardor. ^<br />

raro cxulccTauomfequi íolet. Etrnultir. ,. ^<br />

Ct<br />

<strong>De</strong> Vlcere & Vulnere Renum. 106^<br />

, c^en aecidat) Ínter fignadiagnofticaprimum deduc.ur. Riverius,^ funt ab mflammat.one fup<br />

Slt Zlt2%LxcretLamaim^aUaúús puratá, faciliüscmanrur, Cnix^^^ 10 «nrembuspe-<br />

^r C1 PT\n.^¡„nambusunnariislatensccrtifli- riculofiora, & non raro, n torras tenis coníumpt.onem<br />

' -vrans, Vlcus in partibus urinariis latenscertifli-<br />

F Mtendit' Vtrumveró*í*«anw^*» ulcereafh-<br />

111C n,r co2nofcitur ex fuu doloris, prora vel in regionSorum.<br />

vel in pube aut pecina» infeftai, Prxtern<br />

p á R_enibus procedensmelius codumelt, álbum<br />

Uirec lxvc, Sí minimé foetidum; quia parenchyraa re-<br />

Inmcarnofumrneliüsconcoquic , tum pus copiofrus<br />

í acurin* magis permixtum , qux ladi fim.l.s protdt^<br />

donec,on 8 c P oftrai¿tion rr ab eafepa "<br />

ur &m fundo relideat; E Vefied veróernananspu-<br />

Inta materia paucaeft. ñeque raultura urrax pet-<br />

2ta ñeque adeo concoda fed cruda.vanegata 8c gra-<br />

S L , pars erara exanguis , Sí debili calore prxd.ta,<br />

atLm fufficienter elaborare nequit: Ex calla autem<br />

Ví sT«ofio Renum eft á calculo, dolor mordicans &<br />

rodens in lumbis fentitur á fero acri & nitrofo, quod<br />

in tranfitu irritar Sí rodit, una cum jcalons fenlu. tt-<br />

U St lamen accidat)S\gm comraunia Renum vel ambotumvel<br />

unius exulceratorura , funt dolor erodens<br />

cumStavitate crea regionem renjsaftedi: Renes exu -<br />

ceratoshabentesdibere Se fine dificúltate mingunt, id<br />

quod in veficx exulcerationeminime cont.ng.t-. ^ex<br />

rapto apoftemate ortafit,cum urina,pus, fan.es, aur lamenta,<br />

aut carunculxparvx& oblongx &•nonnnncpm<br />

pili profluunt, tefte Hippoer.4.. aph 7S Sifongui-<br />

Lmaut pus mtngunt,autrenitmaut ^ f ^ ^ T<br />

ns^gntficat^ibuslimmA*^<br />

RoítbusexcernmtJr^alcetecxetononeta^^<br />

orto, firailiter ex calculi alperitate , ut .luimraraJanguis<br />

cura urinaemragitur fine d.fhculrate. Fr.foel.Pr.<br />

lib.6.p.3?4.<br />

prognotis.<br />

Cum omnia ulcera internapericulofafint iña etiam<br />

Widolofa Sí curatu difficilliraa cenfenda fura faqu<br />

dem perpetuus fit ad cas partes humorumaflflnxu... Li<br />

fit, hoc tamen locum habere pote«'» ft fi<br />

P foverc pof-<br />

vero pravihumores, ac e s ^ ^ <br />

tut, exulcerationem efhcete eamq^ r<br />

" t c e n t i a , ^ ^ ^ ^ - ; ^ ^<br />

pmnt,Inveteratave.o.ncraab. a a ** ^<br />

cutantur Renum & Veficx ulcera, n ,<br />

quando,fed nonnifi magno.labore Vlowqi«aclea<br />

lo funt Sí foventur, nonrafi e S f ^ T n S<br />

degenerara ; Qux funt ab erofione, periculoliora; qux<br />

magis inveteratacódifticiliüscurabilia: Alioquin ulcijRenumlumbos<br />

pcrforafTe,inque fiftulam generaffe»otatífi7/¿ídeurinis.<br />

Etmuller.<br />

Si ulcera Renum maligna fueiint, tum pus cxitfcctidumek;<br />

lividum, &rariflimé curari poflunt, prxfernm<br />

in feníbus, Renum exulceratiora fxpe vefiexulcus fuccedit.<br />

Fr. foel.<br />

'• Curationem) Si Renum inflammatio propofuis<br />

remediis difeuti nonpotuerit, fed ad fuppurationem<br />

tendat, quoddignofeetur ex febris , doloris, alíorumque<br />

fymptomatum incremento, tum etiam horróte Se<br />

vornitu , pondere circa partera majore, tum prxcipuc<br />

apparente, cum xger in partera fanam inclinat,monis<br />

VeHC,,autraeaCuramar.o> ^ ^ v £ ^ I S ! S ^ S ? £ £ ^ ^ ¿ ^ « ^<br />

ú í ^ ^ ^ ^ - ^ ^ ^ ^ ^ Z r i a s r l o -<br />

illiuscervicis,perpetuaadeftdy(uiia , SC con»"<br />

n0mminiméfierifolet3feddilucida funt dyfur.x&do-<br />

US<br />

cibt»(3herbtsemoll.femindií-,fior.ckamom. Quibus<br />

aodiSjtufiSjckctibratis, J adduntur/ÍÍ»'»*,^»-»»» adduntur farina,butyrum , , a»<br />

xungix&olea iifdem viribus ptxdita: Quibus nifi abfceflus<br />

ruptus cum urinis fefe expurgei, pus in ab­<br />

Inris intervalla. . , dominis cavitatem irrumpit, unde mots repentina-,<br />

Profundiori ulcere exiftente, íanguisinterdum co- vel febris hedica fuccedit: Aliquando foras Tumor<br />

piofus excernitur, qui difficíle cohibetur,fxp.ufqnera- prodit, tumquecauterio potentiali vel fcalpello ape-<br />

Lta partium cum puré , vel fangu.ne excernuntu , úendüseñ,R¿veriuf.Encb. M. Pr.<br />

Tempe carunculx ex renibus minurulx raplur.mum.al - 4- Djata, venafieñione Purgatione ) Qiu'n & vom.-<br />

quaído craffiores , qux per uréteres d.mc, era tranfi- tum commendant Avtcenna,Augenius l. i2:Ep.pag.693.<br />

Lhabentes, dolorem nephr.t.cum panunt. E vélica Valleriolalib.6.obfiervat.i. V. Vide íupra §. Curaiio-<br />

V£t6 fquaraul», feu pelliculxmerabranoíx cv lut nemuthumorum »%/?«)Reiicicauchor Enchir.Med.<br />

tóracexctuftulxdimanara: Acdenique in Vélica Pr. quia invomiru ulcus renum dilrumpitur ; Revera<br />

Sumo ulcere, Sí callofo, raucofa illa p.tuito a eaproptet in ulcere confirmarofufpeda funt,forté uti-<br />

ptoducitur , qux in calculo veficx defcnptaeft. Ri- lia eodem inchoantc, quo tempore revulfoms remediis<br />

locuseft. .<br />

4- D¿4M)^¿tí«fitiefrigerans,lemens, & humottó<br />

actimoniam obtundens: Fugienda ideo funt faifa omnia,<br />

acria, piperata& arómate condita: Venus, equitatio<br />

durior, exercitium immodicum,& quxcunque humores<br />

calfaciuntac commovent. Convenir (m Potu)<br />

Pnfanafodrofiacch.hotdeatum mundat. hydromelvalde<br />

aquoíum , m quo femana frígida ma,m, bull.er.nt:<br />

Lacafimnum , eaprtllum, cumfiacch.rofiato jumptum.<br />

Ench.MPr. .r.<br />

5- fen* feñione) Hxc patum condoc.t, n.íi.n corporibus<br />

plethoricis, biliofis& recnl.iad.s in qu.bus<br />

(i nrceflitas exigir, fec-rur vena hepática affedilatens<br />

pmw^demdcSítalaris.Fr.¿oel.<br />

6 - Etpurtratione) Ame V-S-quin Sí citra eam,plunmurrf<br />

contett crebro alvnm clyftere elucre : Multúm<br />

dicatur SC inenftrua Vamitio va curando ulcere<br />

Renum, & hoc unice curandn n clt,nealvus obfttuatuc<br />

Siveróconftnda fuent,ftitimvel jufculo prunorumdu/ciumfiaccharo<br />

cond.totum , un jufculo pingui<br />

ratíina,&ntglandt'bus,autlen. Enemate ieuieada apetiendaqüe<br />

erit. t .. .<br />

Tandera ftudiose coníiden-tur , qui poultimum viriofi<br />

humores, in corporc redundenc, lálfane pitnirtj<br />

aut recorrida bilis, ulcus exacerbans, & primüm prxparecur<br />

redundans humor ad edudionem, deindtí evacuetur<br />

leniter folventibus pharmacis: In Pituitosa causa<br />

fie pnrgetur. ... «<br />

y.. Diaphmn. 3x. aqu. eardui. ben. une. n> ms.j.<br />

m liZth biliofus retorridus humor, fequenti evacue­<br />

tur.<br />

' r '-. «1 r 1 ->•• n r.*«*iCs contufa maceren-<br />

%. M ^ S l & f i Z g ; ^ leniter ebulcur<br />

netnoaem wh- ^."í.r^tkeso.u autElcÜ.<br />

liara Cpto«^i^g£^ c d )¿V« mendu, i<br />

^funt&fovenulr,nollmup rmbCAU " w ^ , "' , *' ."ZZ r Htiuam fex hons ante cíou<br />

Sá?KS^«XíSii| m<br />


io6*eT <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LX<br />

7 ' lidem allapfi refrigerantibus ) Imó ante influxum&purganonem<br />

prxpareraur, & quidem li lit<br />

Pitaña.<br />

3¿. Rad.fttnic.pttrefeUiquir.ád.lb. hyffapi, card.<br />

ten. centaur.miH. a.í.m. R.fiemin. anifi.Janic. alkelring.<br />

aa.lii].pajfiuLmin. %0>.contufia (3'concifacoqu.in tbii.aq.<br />

duplici vafie per 2. hor.colat. addefiyr. de betón, dehyjfiopo<br />

áá. unc.iij. J~umat.rn.Z3 v. une. v.<br />

In biliosa causa humor fie prxparetur.<br />

3¿. Syr.decichor.cumrbab. vi0Ur.r0fiar.a3.anc. iij.<br />

aqu.fti/lat. cichor.petrofiel. áá. íbj. fiar Potio m.Sc v. cbi-<br />

benda. Fr.'jael.<br />

*• Nephriticis temperentur) Sunt quiacrioribusdiurcticis<br />

ulcus illud cergcra,&íiccannbusinttó fumptis<br />

ad cicatricem perducere conantur: Imó quidam ad exficcandura<br />

illud,confulunt ufum decoñi Guajacini, fed<br />

ciimabiis urina reddatut acrior.rcnis ulceran caro abfumitur.<br />

Ench. M. P.<br />

y - Terebinthina) In hoc affedu valde commcndarur,<br />

quia fimul alvumlaxac&alvum abftergit: Eaque cum<br />

pulverc tiquiritia exhibenda eft ad une. fi. cum aqua<br />

plantaginis Iota; Ptxcipué vero convenit , cum urina<br />

valde crafla Sí mueoía cft. Riverius. Nocuifle tamen<br />

nuperriméobfervavi exhibitamDom.Gui/lermet Aurifabro<br />

Genevenfi, ulcere veficx laborante.quam exMedici<br />

prxfcripto aflumpfit,qui calculo veficx illum laborare<br />

exiftimat, quamvis pauca hujus fint indicia; Vlcerisveró<br />

manifefta : A quo tempore á diuretftis Sí lithomtripticis<br />

abftinet, meliúshabet, ftranguria defiit;<br />

aliorfum, fcil.ad alvum.dedudisexcrementitiis humoribus,qui<br />

ad veficamuniverfi confluebant.<br />

*• Terebinthina) Cum urina valde crafla eft Sí mucofa,<br />

terebinth.in aquzparictaria & plantag. Iota utilis<br />

eft. Ench.m.P.Cyprinaoprimum eft auxilium, dercrgit<br />

renes Sí per inferiora derivar, Dofis á 5¡j- ad unc.fi, In<br />

fpecie convenir, íi ex abfccflu exulecratio fuent fada.<br />

Etmuller.<br />

*•• Tum urina antequam &c.) Caruncularum in uiinis<br />

repertarum non meminit, qux ortum fere fuura debent<br />

Vlcere laborantibusRenibus ,eorundemqae parnbus<br />

a corporc rciiquo feparatis , Sí una cum lotio excretis<br />

(Imó (3 lumbrifiormes excretas vidi a Generofijf.<br />

Dom. de 'Molondini auno t6fp. ulcere renum laborante,<br />

fieliciter mea cura reftituto)\\\3.tam curatio pendebit ab<br />

ulccris cutationc , qux fcliciterabfolvetur quotidianá<br />

balfiamifiulphuris ,fiuccinati vel juntperini ad gratas iij.<br />

vel iv. afliimptione.<br />

l0 - Tum urina) Carúnculas exiguas , in utinácrafsá<br />

exulceraría renibus apparere,eftconftantis veritatis,adftipulantc<br />

experimento (Hippocrat.authoritate 4-aphor.<br />

76. ) adeo ut decreto perpetuo ünciri in Mcdentum<br />

fcholis mereatur , modo cruditatis in venofo genere<br />

nulla pollit afferri excufario: Enimveró, ut dodé ibi<br />

Galmus, fi crafl^ fuerint utinx cum membranofis partibus,<br />

crunt fublhntix veficx exetementa , cum urina<br />

vero tenui licxcernantur carunculx, erunt ab hepare<br />

6c venís,partibufque diaphtagmati fuperioribus,ut in<br />

febribus magnis: Cura a renibus prodeunr carunculx,<br />

prxcellit dolor renum purulenta vrina , nec adeft febris;<br />

quxcumvchemens vrit, inrerdtim fanguisin renibus<br />

SC venís retorretur, & venarum fubftantiá, incen-<br />

Curatione.<br />

dio perufta, fodidumquiddam ,carunc JLw<br />

prx le terens:deperdit abiictóue. n„!I 11^<br />

; l<br />

' •! "- ;> « . . .<br />

mittitur, ícd runc urina non eft craífa foi rpr<br />

^r fia<br />

& 1<br />

lixivii fulgens, ob flararaeum & S ?<br />

colliqua<br />

bris udorcm," Charlatán dT&mípllT**"*^ *<br />

Cruenta ) Nonnunquam (3 carúncula ver<br />

num partes, hcet in aphot. Galenus id fe vidifl; « '<br />

6timendeLaff.Sím^,^at^JCZL<br />

ulcer.s acr.mon.a erofit parricidas Renumypi g<br />

in pulmonanis tabidis contingit partícula* n„i<br />

ex,pui,?,ndyferaer,apartefint?ftmí:1níd U Í<br />

• Perrot, Vidimus triinunas carúnculas,* non immerir<br />

p>tx& rece*.,* d.c. deberent ,quas fxpe emingebat ne<br />

que revera eratgruraus; has carúnculas prxcdit dolor<br />

pulíatilis, qui ad lumbos & coilas nothas extenditur &<br />

ligua renis cxulcer.iti ¡ in fanguine coiicretofc orobds<br />

urinisnon prxcedit. Hollerius. Exulceratio renum<br />

prxter dolorem 111 lumbis rodentcm plus mmusfimul<br />

•¿tí\-zntcm,urin* purulenta excretio oftendit,HincW;.<br />

4-f. 4.. Si quis languinem aut pus meiat, renumautveíicx<br />

exulceratio ügnificacur; Caufiasantecama ante<br />

cedentta fere oftendunt; In fpecie fi ulcus eft ex iniarnmatione.mulcúm<br />

puris apparctin lodo; & cúm mmgitur<br />

apparct album.fed curn ftecerit deponitur pus;quod<br />

fi bene eft codum, & urina fanorum íimilis, fuppurare<br />

folet; Si vero erofio eft á calculo, mingituí urina alba,<br />

inflar ladis ebutyrati, ftacim fublidet, &planéaliuscll<br />

confiftentíx inflar cincrum.quosetiamcolore referí,&<br />

minore gravitare excernitur. Etmuller.<br />

"• Si quanda obftruño ureteris capite 8?c.) Si quando<br />

obftrudo ureteris capite puscohibetur, idíenhm vel<br />

per emulgentcminmajores venas redundans, faoguinem<br />

habitumque corporis inquinabit, (qui ex caula<br />

quafi ex leucophlegmatiá calculofostumeceacpallefcere<br />

fxpe animadvern) vel ea fede congeftmii ilia<br />

lumbofque copia diftendet-eqüibus etiam aperta cute,<br />

diumultumque manan, Nonnunquam &illinc calcu.us<br />

ingenscum puro al ascxcc!Íit,aliasevulfuseft;HecCum<br />

accidant tota jampene Renis fubflantiaputredine confumpta<br />

cft , ¡llincqtie pus redundans Ínterpentonxi<br />

membranas fluduat;Hu/us copia interdum: vidimus<br />

totam ventris lumborrimque regionem diftendiA' P u!<br />

hinc tum dejedione , tumvomitioncreddi/ynceruni.<br />

Fernelius Pathll. 1.6. .. -.,<br />

*>• E quibus etiam apena ) <strong>De</strong> R**m ¿M*"<br />

extra vergentibusjfc Hippocrates 7- aphor.36.bt*»"<br />

ex renibus laborantibus adfiuertnt frtddU W » ^<br />

t3 dolores excitcntur circa ípinxmufculos , J' a P<br />

qua fioris fiunt percipiantur: Apopma fir* txg*<br />

Quod (i dolores' intr'o maris vergant, intas pott •<br />

petlandum apoftema. Ñam in doloribus oepW^<br />

tumor foris c renum regione confpicuus, luc<br />

fieos per meraftalineflundi in mufeulos dorfale:<br />

nos fignificat,adcoque abfceflumeo cX P c¿ten Jum0tc<br />

fe : Si vero dolores m.igis circa interiora hant. .-^<br />

¡n raufculos dorfales internos erTuíb; a P°rJ a ¿ jllic<br />

n.rum , In uens enim horran fe firmaveru *> »^g<br />

quoque abfceflum futurum móñítratur}N^^j^tie<br />

renibus ipiisíiippuratis, an folis rau(cuhs> a v^c<br />

nondum prxfinivit Hippocrates , Experientia<br />

omniafieri oftendit. Charlttonp. IJ4-<br />

1<br />

III. I4 . /* Curatione'5. ómnibus aluspalmam, '"•<strong>De</strong>coHumPetrofeUm* * hinojo inM'tthri^<br />

tecknU p. 150. defenptum, pr^riperc obfervavi.<br />

<strong>De</strong> Vulnere Renum hxc notaffe íatis crir. , ¿^<br />

' 7 - Cognofá, ex fitu, 1S I.<br />

- urinx íuppreílione vel diíficultate, cruentadonc, dolore ac<br />

na exteníb. rrníí»<br />

II. *6><br />

II. í 9 - Dividí in illud, quod eft in fuperficie.<br />

Et tum,nonmulrus fanguif prodir<br />

Et quod adipíam ufque esvitatempenetrat, & tum fanguis cum aqua egreditur<br />

In curattone, fangu.s eft fiftendus. Hoc fubfiftcntc glucinancia inimiftenda & imponenda<br />

ac valetluc ungucnwmfianclumAnd-rctd Cruce,epodinSennerto vide &c K,m P onenda »<br />

M« In curatione,ómnibus) Viden íum in his quid<br />

magis urgeat, quid contraindicet, Hinc licét refolventi3x*r<br />

Í¿OXÍV nephrítíca, expedúnt obftrudiones, &<br />

coagulum tarrareum ac pituitofum, ur urina; fecrerioni<br />

íccolledíoni líber detur trarifitus, adeoque calculolis,<br />

infitrdtui renum, & ureterum , edudioniaienulaiura,<br />

iíchurix unicé conveniant, archeumque renum debilem<br />

follicítent , attamen dantur cafus , ubi ftant poft<br />

principia Sí nociva potiús funt, quám proficua,quandonempe<br />

vel erofio adeft, ubi nonnifi remperatoria ex<br />

his íimul profunr, ut oculi cancrorum, ubi afperitas viatum<br />

lenienda eft, in exulcerationibus, ícabie , calculo,<br />

srdore&á cantharidibus, dolonbufq; inde produdisj<br />

quod de *oft»


106-3 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong> <strong>Abdominis</strong>. C<br />

fieri; cúm á cibo mcliús vomant, Sí aquam tepidam<br />

exhibctcumpauco oleo, fimul inungendoos ventri-<br />

IOICO lilior. ad ejufdem relaxationcm: Advertendum<br />

tamen Vomitum in iis efle prorirandum qui facilé<br />

vomunt, nam vchemens vomitus ulcus irritar.<br />

Poft debitas evacuationes Screvulliones ,ad <strong>De</strong>tergimtium<br />

ufum progrediendum eft: Quorum prxcipua<br />

fura Serum ¡aclis , matutinis horis in magna copia exhibitum<br />

.- Hydromel tenue, quod etiam mane fumi potcric<br />

ad ^vi. vel viii. &in Potu ordinario ufurpari. <strong>De</strong>tailum<br />

Hardei (3 liquir.eam fiacchar a, eodem modo eciam<br />

ufurparum,<br />

Cui pro Potu Hydrofiaccharum fimplex fubftirui poterit:<br />

In hydrometite autem, fi caliditas ejus metuacur;<br />

femina frígida majara, vel ad magis leniendum, radix<br />

liquir.t3fiummit. malvaincoctai poterunt.<br />

Loe etiam afininum non folúm detergit ferofa fui<br />

parte, fed & cafeofa confolidat, Non tamen exhibendum<br />

prxfente febte ; Vel ad detergendurn fimul Sí<br />

leniendum, <strong>De</strong>codum fequens componi poterit.<br />

If. Rad. alth.$&.fol.p¡aniag.agrimon.capil/iven.t3<br />

fummit. malva áá.m j.fiemin. malva (3 melonum cum<br />

cor tic. conrufior.áá. |fi. granar, alkel^ 5 vi. tiquirit. rafia<br />

l).hordei ineegr.p.]. Coqu. ad\%\). In colat. dijfalve mell.<br />

rafiac. jiii. fiacch. cand.%ii. fi. fulep. de que capiat $vüi.<br />

mane per x. dies.<br />

Qux ad Rcnum,veficx & uteri afFeduscxhibentur,<br />

magna dozi funt exhibenda, nc eorum vis in media viá<br />

diflipetur.<br />

Loco iftorum omnium utiliter ufurpari poflunt Aqua<br />

minerales aluminoja t3ferrata,c\uúes CantMeynenfies<br />

, quarum ufu diuturno corrigi poteft intemperies<br />

cahdior, ulcus mundifican & ad cicatricem perducí.<br />

Nonnulli commendant ad ¡chores, ulcus foventes<br />

abfumendos, 5c ulcera interna expurganda&confolidanda<br />

( in xgrís potiflimúm temperamenti pituitofi ,<br />

velfilue venérea aliquando fuerint infedi, & febris ac<br />

fanguinis fluxus non adfuerinrj <strong>De</strong>coñum fiudorifícum<br />

ex rad. Chinafalfiapar.aut ligno Sajfafrasyel etiamguajaconet<br />

xxx. aut etiam plures dies exhibitum; cum dccodo<br />

fecundario ad Potum ordinarium.viduque tcnui<br />

& exficcantc, Interea tamen nevifeera nimis inflammentur<br />

ufu iftius <strong>De</strong>codi, Jufculis refrigerantibus<br />

circa vefperam exhibitis, Sí inundionibus renum<br />

ex unguentis refrigerantibus temperan poftunt:Tuciús<br />

kutiliusin quolibet cafu <strong>De</strong>codum fequens ufurpari<br />

poterit.<br />

1£. Rad.fialfiapar. fiii. rafiligni lentifc.Q). lignifiafifiofras<br />

fj. raf.ebor. (3ce. áá. 3vi. jujubar.(3fiebeften.<br />

áá. ^fi. ligni nephrit. ^iv. hardei mund. i£ii. infunde<br />

per horas xíi. in aqu.fantis Ifev. coqu. ad ífeiii. pro<br />

vi. dozÁbus bis in diefiumendis, aromatizxntur Zú-cinnammom.<br />

Poft ufum <strong>De</strong>tergentium, ubi ulcus fatis mundificatum<br />

fuerit (quod cognoícitur quando pus cum urina<br />

minore quantitate excernitur , idque álbum & xquale<br />

ac minimé fotdidum ) ea qux adftringunr,<br />

exf.ccant , glutinant & confolidant , exhibenda,<br />

funt, e.g.<br />

If.. Boltarman.terrafigill.carall.r.zi.'ifú).gum.arab.<br />

{3 tragac.áí. |fl. Cum aqudagrimon.fi. Troch. pond. 3ii.<br />

capiat unum mané & feró cum lacle ovillo uftulato,<br />

vel <strong>De</strong>codo fymph.major. At reliquis prxfcruntur,<br />

imo omnium inflar habencur , ad Vlcera Renum Se<br />

Vclicx detergenda & conglutinando, TrochifieiGordonii,<br />

qui fimul dolorem lenrant Sí ardorem urinx contemperara<br />

, Eorum dozis eft ad jü. vel 3üi. cum hydro<br />

aplX<br />

¥.. Co »fi*tiefi*r.antiqui.o/ib. myrrha áá. d\v.fem.ftym.ú.<br />

bt t3 olltek¿ áá. 5¡fi. camph.Bij. terantur ommafrkiliffime,<br />

t3 additá terliá parte ponderis omnium ctrttfi<br />

antimonii , fieu diaphoret. vulgar. fixij!imi,cmf.<br />

hauftum, fingulis diebus matutinis máxime conferre<br />

teftatur Foreftus adulcerisconfolidationem, dicirquí<br />

hoc unum efle ex arcanis Prxceproris He¡idti,o^oi Se<br />

ulcus expurgat & fimul coníblidat.<br />

Quercetanus in Pharmac. commendat Aj»*» *•<br />

Gonorrhceam, qux aira ulcera ex gonorrheta contcact*<br />

confohdet, ídem in icnibus prxftare poteft.<br />

Hartmannus laudat Opiatam confectam ex cmjcrvi<br />

refipart.i]. & pulv.ficm.hyperici parte j. ¡n fine cutx p«<br />

aliquoc dies vefperi exliibitam : ídem curationem ulcerum<br />

felicuer ablolvi poíTe aíTerit, ufu Mrcurutmu<br />

odgr. ij. vel iij. in aquap/antag. quotidie íenwl atq<br />

iterum exhibiti, nj<br />

Majoris efficacix Mercurius diaphoreticits, e<br />

c ... fimistandemevaac<br />

rrcquenticalcinauone pararas, ut nxu»i<br />

dat, Sí igni fatis valido refiftat, qui ómnibusuicct<br />

internis perfanandis, juftá dofi,acdiu ufurp"us,<br />

biliter conducir. ¿ trM<br />

In ulceribus admodum inveteratis,^*"*"' '<br />

m.paratum in vino albo , &faccharoaddiiQ<br />

conrert. - ... QÍ1CÍI¡<br />

Animadverf.one dignum eft % quod fcnoi^ ^<br />

ab Harto, in urbe Goa, aloe» probé tufun, ^c$<br />

mixtam, iis propinan , qui Vlcere Renum ^jgtos<br />

laborant, ut qui purulentasexcernanturinas»<br />

illico curan'. . iavaBdaW.<br />

Exterius veroad confolidationcm ulceris (<br />

valet fequens Vneu. . . .r.rotitM'<br />

^iij. JC: aceti Succiplantag.t3fe^ iu litharg. tenuifitmepulver-o*- & S*'tíW'''' - j^,,-<br />

?fi. ^thiafiubtitiff.pulverrt,n\fiangu.draean.W<br />

tur omnia adfiarmam Nutriti- yulleri^-<br />

Sequensvalet abfentc inflaromatione^ .^r-<br />

1C, Ol. rofiat.mafttch.lentifie. fef>|- %""'¡hr^<br />

cocolía,fiangu.drac.ia.--,).*myli,tragac.iy -J<br />

lam.Sy cera alba q.fifiat ^«V R 'T e 'atos ren« e<br />

• Ómnibus alus palmam)r £xulc •melite, vel decodo hordei,Ci magis eft detergendurn, . ,<br />

g^ LM^'<br />

vd cum lacle capri/lo, aut potiús ovillo cum magis con- fentia flor, hyperíci comprimís Cimt.<br />

glutinandum: In eundera ufum. ^ Michoelis 15.0/"""<br />

<strong>De</strong> Vlcere ¿V Vulnere Renurri. ioV¿&<br />

gravis afFedara partera aífligit, Se *d»Bgu.na idhcu<br />

lofquedefcenditacextenditur^uandovunuseftm<br />

r « augentur. Suevas de Infp- Vuln. 1 are. r<br />

vulnéreos in lumbis , c reg.one^ren s d«t ,<br />

¿eind: per fex dies omnino fuit íappreüa.cam *<br />

ge«i pekns dolore* vefi^q-xec^nflauem,<br />

venj túmido Sí ^ ^ ^ ^ ^ ^ 1 -<br />

10 ex fangume á rene vulnero P t ure t ^ ^ ^<br />

«m defluxo SÍ in grumos concreto c<br />

Um medicamenta ad manum non c. ;<br />

8Weexcrementacoraraun.aedux.mus , <strong>De</strong>muele<br />

luentiaprxfcripfimus.<br />

Tom. II'<br />

y.. Rad.apii (adincifionem& fimul ad vulnerisdeterfionem;<br />

fixnic.petrafiel.iÁ.%). chtrefial. fiol. petrofiel.<br />

comm. t3 macedon.malva cumtoio,parittar.artcm.agriman.<br />

caul. rubr.melij]


I<br />

1070 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. C<br />

Calidum Ap»ftema,C\ diuriús duret,unacum urina<br />

pingucdincm ralear olei fuperhatantem ptofundit,qux<br />

renum liquefadionemoílendit, &quandoquepiíi rubei<br />

profluunt& in urina conglomerancur, qui Renum<br />

fubftantíam aflari fignificant.<br />

Progxoftica hxc prxcipua funt, ubi Apoftema niptum<br />

fuerir, & pus per uréteres in veficam, Sí ex veficá<br />

cura urina profluit, falutare eft: In calido fí adfit febris,<br />

Sí lingua nigricet, ratio turbetur, lethale eft: Scirrhofius<br />

five induratusTumor C\ perfeverec diutiús,rariflimc curatur;<br />

atq; fi dutities ex calidirate fie orea, coniiciet xgrumin<br />

tabcm;ii afr¡gidirateínhydropem,Quandoque<br />

rüpitur Apoftema, tum hominem rigorfebrilis invadir.-<br />

Pus cum urina rupto apoftemaceprofluens.fiin macula<br />

fubfideat,fitquealbum,lxve & non fcetidum, fequatnrquemítigatio<br />

doloris, falurare eft fignum, fecus fe habens<br />

malum, fcetorenim&colorfoedus faniei,perfeverantibus<br />

fymptomatibusmalum eft fignum.<br />

Curatio ovo macerix tumoremefficientis,6cqualitatis<br />

calida; vel frígida ratione varianda crinPerficitur vidus<br />

ratione.Vcnx fedione Sí materix fubdudioncqualita-<br />

tifque renum alteratione ,ac fymptomarum mitigado.<br />

ne cum remediorum intus & extra, qux apoftemata aut<br />

refolvura,aut ad maturitatem fuppurationemque deducura,ac<br />

indnrationcm prohibent adminiftratione.<br />

Viñus ratio qualitati cahdx renum frígida , frigidx<br />

calida prxfcribatur; Inunivcrfumalimentaomnia fint<br />

tenma Sí concodu facilia.<br />

Diurética omnia Sí materiam ad renes promoventia,<br />

non ante alimentis admifcenda,aut per fe offerenda,donec<br />

Apoftematis materia,clyftcribus,catharticis,fed l'enibus.lubduda<br />

íit,m urinifq; ligua maturitatis adpareanr.<br />

Ante venx íedionem fubducaturalvus , Sí artrahantut<br />

viciofi humores ex venis inefaraicis Sí epate leni clyftere:<br />

Evacuata alvo inplethoricis,& apofteraatc calido<br />

moliéda eft V.S.& primó aperta hepática brachii dexrrí,<br />

( edireñopotius.reniaffeñi)dcmde vena poplirís autfub<br />

mdleolo extenon; Vbi vero ex aliqua occafione V S<br />

impediatur.applicentur coxislumbifq-, cucurbitula cum<br />

fcarificatíone.<br />

A venx fedione humor vitiofus.five fu caiiditati.five<br />

frigiditari jundus prxparemr ac fubducatur , potillimúm<br />

Clyueribus,qui magis conducunt quám cathartica;<br />

Calidus itaque fíe praparetur.<br />

_ _ ¥•• Syr.de cühor.cum rhabarb.Zu.aqu.halicac.ononid.<br />

ad.fu ras. f. hauftus , perquatriduum mane & vefperi<br />

reiterandus, tepidéexhibendus.<br />

x<br />

Quintodiepurgetur humor calidas pulp*Cafii*5x.mt<br />

Q¿. Rhabarb^&.fiol.fenn.^ufiem.anifi 9i. contufamacerenturper<br />

noñem ¿n$v. aqu.ononid.mane ebttUimt,<br />

Colat.adde El.Lenit. gvi. f. hauftus tepidus in aurora<br />

fex horis ante prandium dandus; Alia vero violentiora<br />

remedia in Renum affedibus ftudiosé vitanda.<br />

Si Sitis urgeat, detur aqua hordei cum pauxillo cinnam.<br />

Dcinceps quotídie mané bibat liquorem Jadeum<br />

ex feminibus frig.hz paratum.<br />

¥•• 4.Scmin.frig. maj. aá.ffi. fiacch.candi §¡¿ fimul<br />

tenuiltame conterantür , mifceantur, in aqu. Onon. &<br />

etcbor.zi.lx.diiigenterfiíbiganruccolencur &c.<br />

Pono ad frigidum apoftema, tum ex cxtenuantibiis<br />

tum purgantibus fic paranda.<br />

¥" S r- de f^ocard.ben.deeupator.dd.U. aqu.ju-<br />

ap.LX<br />

»ip-5ft. aqu. betón. |i». fvHanftn. * -t<br />

per quatuor dies man! ¿ veíbeí "í***<br />

Poftea fubducaturalvus in r F<br />

T«.fU-f*&S\.fiEn*m!. {fi**^*^<br />

?£.DiaphandiatholM.^x.aa»«*•„/;/? ',<br />

Interea nec Tópica, in Á £ g £ ^ £ *<br />

Apoftematis confiftic, neg,Venda- In 5 ^<br />

rofiar.vioUr.Vc. Ineoíepído veiq t£*Sfr*><br />

diebus iníidcatxger.<br />

] "" aie >-*el alternu<br />

PoftBalneum,& fimul, fingulis diebus, bis RPn- ,<br />

fed. regio mungatur • nifiUpra¿¡*l^<br />

Renum) Admoveantur epithemata «r,«l r 'T*<br />

^e^pouuuc/X^a^<br />

Cavendum autem ne prxfcripta remedia fZ<br />

bris imponantur,fed ciria \ m ^ S S & S S i<br />

Sedato dolore cahdi apoftematis, emollienria, 75<br />

maturitatem deducentia applicanda erunt,e.g.<br />

mli'L^tr-<br />

CAP. LXÍ.<br />

a Ü b ' ff m »»¿ r -fi-t4*dch.<br />

mam.meltUz.rn.fior. hyperic.p. j. Puherata cm.cm<br />

JCatapL tepideexdupl. linte.s admovendura.<br />

]ly r f do ^P'>fiemate Balneum paretur ex íeq.krbif;<br />

_ ¥- ff c "'ulumariftar.avenac.rad.mdv.idMi.n.<br />

ZfíT m ' meUlot - a »eth.íL m. ivficm.fmnugr. Imií<br />

IB6. fiorum hyperic. m.iv. coquantur ; inf. Balneumcm<br />

crebro infidcatxger.<br />

A Balneoinungaturfequ. Linimento.<br />

Y- Ol.cbamtm. aneth. hyperic.ficorp,lattrini'ú.tl<br />

cera parum m.fi<br />

Poft mundionem imponatur Empl. de meliloto,aot<br />

fequ.cataplaíina.<br />

jC- Radalth.Zu.irid Illyr.baccar./auniíSiffica<br />

Ce/tic. majaran, melílot. áá.m. j. puherata mi. cum<br />

vini q.fi Impone repide.<br />

Iu Curatione Apoftemaris, Renum ftudíose avenaran,<br />

ne vel nimium refrigerando, vel im;<br />

faciendo tumor in fcirrhum abeu; Scirthoíum<br />

Apoftema cura Medico occmr.r, iuail.it eum ab e;us<br />

curatione abftinere, cjnía urpliumnim iocunéiie. Si<br />

ahquidIrogatus tentare cogicui^siaíaíifeftóincni -<br />

none fcirrhi eparis & lienis proponnntur.<br />

Rupto Apoftemate, quod ex purulenta urina cognolcitur,<br />

mundificantia& confolKÍantia,fimulqueu lurctl *<br />

carutoac commode exhiben pofTunr fnbinde itaq; bibat<br />

hydromel, Sí cum hauftulo vini afiumat crebnus ol.<br />

terebimh.gtt.ix,Fr./oel Pr.l.6.p.j?i.&{*


1072 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXll<br />

*•• c.ilcftlttsvefica 1 - quidfit, 4 -ex calculi renum definicionepercipi poteft.<br />

f- signa cm íunt,pruritus dolorque acerbus in eolio veficx, pubeec pcrinxo, qui pro<br />

fione& veficx diftentionc, ingenti cruciatu torquee, xgri 6 - pudendumfcalpere & *•&» tf<br />

ftendere íblenr, ac s -urinam fumrno cum dolore 9 - guteatim reddunr;eaque calculo coeuoL '<br />

uuis cft & ,c - clara,colorefubalb¡da, eodem concreto,olcaginis more fubfidere folet, "curn f<br />

dirnento arenofo, albo,fcabiei iímili, fi calculus fit friabilis. '^Pathognomonica fere funt l KB<br />

funt^v,<br />

íturire mcjendo,& mejere egefturiendOjCiim urina láctea,gravitare,in pube, ,+ -& perineo cL<br />

lorífque fi quando xgttcefp¡tatautofFenditfenfu.<br />

,f ,0<br />

• Caufa Se - Curado ex capite de Calculo renum petenda funt. Si comm inui Se expelli non<br />

poteft, exfeindendus eft: de quo vide Chirurgos.<br />

, 7# 8,<br />

" Commimcndo infervit' compofitum ex íalis Tartarí albi l).Sc Aquxpetrofelini lib.j. invicem<br />

fniftis,8¿ per chartam bibulam colatis, colore croceo per corcices aurantiorum donatura, '»•<br />

Aqua ex octiíts betuLe mox cum prorumpuntdeftillata, le -pttlvis leporis in Martie capti calcinad<br />

cum ''• aqua 11, laxifragix,¿/t'f


I074 <strong>Lib</strong> JV. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>i <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXll<br />

tenetrantufiq-,adcavitatem,Superficiariam3.h(]aidemí tioin fundo rcmaner, qux eft ¿ráfla II £<br />

"on tamen omnino lechalia : Profunda B-uvx-nQogfi, ~~ J<br />

quia non coalefeunt, 1. quia admodum dolorola , ob<br />

nervoíam membranofanique fubftantiam, unde affluxum<br />

humorum & phlcgmonempatiuntur, ^.quia vefica<br />

marula corporis eft; at urina, qua ejuscontentumuum<br />

ob acriinoniam,&mordacitatem,cum molem diftendetcmuumactualcm<br />

humiditatem vulnus coalefeere non<br />

íinit, 4.quiagraviafuperveniuntai;cideraia, febris, vigilix,<br />

inedix, fingultus , lipothymix & alia; Hac vero,<br />

nimirum colli, funt fanabdia, quia íceundum Galenum<br />

ad aphor.to.ó. Carnofum eft collum, ejus fidem faciunt<br />

quibus calculis veficalis eft extradtus , his enim<br />

collum diflectum: Cornmuniterauteminhominibus<br />

provectioribus.ob aíliduam veficx exercitationem, &<br />

urinx acrimoniam , ulcera fere comirantur ufque ad<br />

niorrem,<br />

Signo, quibus vulnerara vefica dignofeitur, juxta<br />

Celfium, C3 Fernelium l. 7. Pathol.c.8. funt, fi midió fit<br />

cruenra,eaque parcior,dolor adinguina devolviturxque<br />

ádteftes, urinaque fubabdomine collccta hydropisquandam<br />

fpeciem exhibet. Bernardus Suevus de<br />

Inft.Vkln.caf.tf.<br />

A Vefica lxsáfi fanguinis mictio proveniat, quia copiofus<br />

fanguis ob venarumpaucitatem vixab ca emanare<br />

poteft, remedia potiús Ixfioni,ut¡ inulceribus didtum<br />

accommodantur per exhibirá atque injecta,<br />

Qupd Ci perfeveret, undiones veficx regioni applicabuiuur.<br />

Si grumi fanguinis in vefica retineantur, eamque obftruanr,<br />

propinamus qux eos difeutiunt, utfiuccinum,<br />

coagulum hxdi , aliaque in mictionisdefeétu a grumo<br />

fanguinisproveniente, Sí alus hxmorrhagiis declarara,<br />

Imprimís Jatureiam lumptam,fanguinem in vefica coagulatum<br />

diíTolvcte docent, Sí ti raphano excavato virgi<br />

ÍFidatur,grumum Ge elici. Platerus Prax.l.$.p.m.<br />

706.<br />

*•• Calculus vefica') \I3-IM7-CU; noraen non folum lapidis<br />

gencrariunis/ed etiam reí genitx, feu ipfimct cálenlo,<br />

rariüs renali, Lepras veíicali rribuitur: Ita Hippocrat.\.aphar.2Íi.<br />

inrer morbos pueriles tecenCetlithiafin<br />

Cea calculum vefica ; Sí in furejurañdo Médicos fecare<br />

verar 15i\iíicáv¡xc, id eft calculo veficx laborantes, his<br />

namque folis deftinatur lithocomia,qux veriüs cyftotomia<br />

nuncuparetur; Menjotius Differiat. de Lithiafi.<br />

i' Quid fit) Sic ab Authore <strong>De</strong>finit. Medie, definítut,<br />

Lithiaíis, quod fit Lapidis procreatio in vefica, impediens<br />

urina excretionem. ítem AJfetlio dijlenfionem<br />

vefica infierens.<br />

"•• Ex calculi Renum definitionepercipi) Caufx materialis&Efhciens<br />

calculi Veficx exdem omnino funt<br />

qux ad Calculi Renum productionem concurrunt:<br />

Hxc rantum in eorum generatione diffcrentia annotanda<br />

eft , quod Pueri magis calculo veficx laborent,<br />

Senes ver¿) calculo Renum magis afficiantur : Cujus<br />

•ventusratio á Galeno tradita eft, lib.6. Epid.3. quia nimirumcraíiities<br />

urinarum, qux in pueris frequenrer ob<br />

ingluviem contingit, á calore illorum blando diílblvitur,acfimul<br />

diffiínditur, nec in renibus moram trahit,<br />

juvante expultvicc renum facultare, qux fortior cft in<br />

eaxtate; fedlapfa in veficam, ¡bi reíidet ac moratur<br />

diutius, quia pueri ludicris intcnti ,Sí diuturno fomno<br />

indulgcnres, longiora faciunt meiendi intervalla:Adde<br />

quód urina minusacris veficx expultricem non irritar,<br />

doñee copia gravans cfficiatur,& fie fxx ift.n rerinetur,<br />

ñeque poteft deinde commode" expurgari per exiguum<br />

adhi'c urinx can.iliculum ; Prxterea vefica ab urinx<br />

copia valde-diftenta, non poteft eam exacté CeCe contra-<br />

coagmentandis idónea :* Senes contra fie "'^<br />

rrangimt eam materiam qux in vefici contC^*<br />

phorque ductus patet ad ejus expulfionCm. ££?<br />

autem craflamentum illud raoratur, cuia vi'fr, '<br />

JUScít,<br />

ñeque poteft diflblviab efitóo «rf^£¡¡?*<br />

mícolajt<br />

ob ficcitatcm,&.quafiariditatem,in renib,<br />

J^m jara Co„.<br />

í?^!ÍÍ!Í!s?^ Cr ' Ín C0,, " X VuIr hl P'dem<br />

pnus excitent.<br />

ÍV. xtatisanno, u|<br />

2 , 11<br />

í- .SrpuJ Calculi veficalis Signa vel pmts<br />

fe aut - per confenfum afflictas , vel d i ,„..<br />

¡pfi p!iim^f;rt.<br />

diañum,ve\urinamcmijfam reípicjuut; IUcip,ai r 4<br />

partibus affliñts.<br />

Vaga adeft circa púbera ac perinamm á calculo obcrrante<br />

titillatio.<br />

Gravitas quxdam juxta anum imamcjue pudendi<br />

partera perfentitun falrationem,afcen!uminceirumquc<br />

per loca falebrofa difficilcm reddens.<br />

In maribus verenda pruriunr, prxfertim pntpií.<br />

tium, quod. urpote membranofum, Veíicaimaoiscommunicar.proindeque<br />

pudendas parres aegriaOicliiécontractanc<br />

, imó prxdolore has interdum ttahunr, quafi<br />

calculum cum vefica exempturi.<br />

Fccmina pariter oranaturalium maribus admotuSabere<br />

crebró coguntur , nonnunquam fi digitumdmmrint,<br />

ubi vefica cervicemisurget,calculumfe»tÍHHt,mciaitCe/fius<br />

l.2.cap.7.<br />

Virilia quoque erigufuur, & quodmirum,infantibus<br />

fxpiüs, quam adulris ( ctíi méntula: artettioinfanti-<br />

bus (ir ¿Aoyíf) quod veficx collum illis tenerum taaes<br />

conftat arque ieníile.ideoque faciliüs inílammerur,ntillcturque<br />

: Alias enim grandi calculo intra veficam<br />

gravitante, quemadmodum impeditur motus id<br />

veretrum tantam quandoq; patiturretnóhonem, utin«<br />

ter arrigendam arcus modo incurverur.<br />

Vana cieturdefidendi cnpiditas,ufque & uíqi'e nortato,ut<br />

útAuretianus , ineft provocarapod¡cc,utpotc<br />

•ssKiTüiy^ú^ui , adeo ucincerdume fede fuá prolabatui;ac<br />

ficuti calculofi vix unquam meiunt quiu egefturiant,IH<br />

nec viciffimcgeruntquinmiiflraiaiu.<br />

In genere aucem alvusin oleris faciendisferefemp tr<br />

pigrefeit , inteftinis veficx íympathiá exardefccntibus,<br />

Secunda fignorum claílis Mñíonemíf^' hxc ^<br />

tur intercifa eft vel ftranguriofa, ita minina I" 16 volun "<br />

tatepaulatimdiftillec ,hydatidastfgutttstf•*»«/& deprompra, at extera quoque ejus ligua<br />

prius eoutncxata non tantum diftributivé,fcd etiam<br />

collective fide ftuftrantur , nec lapidis magis quam<br />

ceterorum Veficx aftectuum opinionem prxbent.<br />

Átprxlertim occultus eft ille calculus , qui annectiturveficae<br />

paricribus , ara de ejus fumino pender, nec<br />

detegi poteft, quam dolorifica catheteris<br />

ira mi Ilion e, ejuíque diligenti in omnes velicx partes<br />

t'fcumdatione, nam cum vefica mollis exiftat,quicquid<br />

fieri contadu durum fonotumque percipitur,calculum<br />

rmculdubioarguit.<br />

Quinimo circa hanc artificiofam perferutacionem<br />

ttiaobfervandafunt, 1. Cálculos multa lubrica pituita,<br />

"que etiam cyftíde nonnunquam circumvolvi. a. ve-<br />

''«m juxta collum fuum.adinteftini rectilatera, plur<br />

'Umlapidumonere interdum fieri finuofam, hofque<br />

'fibi tanquam in cubili delitefeere: 3. Calculum intta<br />

v el¡caeduplicaturam aliquando detineri, quo loco ur<br />

«eresveficamíenfimncrorruofeingrediuntur , irá uc<br />

olv;( |"e lethali veficx dilaniarione a Lirhotomis evclli<br />

"equeant: Qua forfan de caufa in nonnullorumcorponb<br />

uspoft inüitem diffectis gemí', a quandoque appatuic<br />

veficx cavitas.una n2tuialis,altera afeitica á ecleulo,<br />

°i u 'mole ac pondere quafi faeculum marfupiumvé fibi<br />

tformavir, ur fertur de magno Cafiaubono.<br />

Si 'girar dictis de caufis Chirurgi, ucut folicité<br />

recontarais judicium eludatur, tune indito digito<br />

ln finum nmliebrem, Ci fcemina fuerir, caque adultior,<br />

v « in podicem , fi mas, ifque potillimum natu mi-<br />

,;or > poterit calculus fidelius exploran ; quin eriarala-<br />

P iQ Uin numerus, figura atque magnitud© hac arte cla-<br />

Tom. II,<br />

i°7í<br />

riiis pacefient, Veruintamen ñ con tinga t calculunt<br />

a veficx eolio longiús abeflé, nec ¡píe quoque digicus<br />

partí fceminesaut ano, utdictum eft, iufercus quic-<br />

quamcerti renunciabit.<br />

Sunt alii qui prxfcripco violento motu, ut falratio-<br />

ne&equitatione, xgris per tres quatuorve dies exhibeantlithontripcica,quoru.n<br />

ufu íi excernantur arenulx,<br />

de calculi prxfentianon dubitant, fecus veficam<br />

expurgara á calculi luípicione , Sed tentado ifta, 6c<br />

periculofa eft metu inli.imniationis ac dyluri.t;


lo^tT <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXlI <strong>De</strong> Veíicéí Calculo.<br />

ft'um allabitur, idque anguftat, ut urina effluere libere<br />

non poílir. Sebifius.<br />

10<br />

- Tennis eftt3doro) Quando nlmirum veficx<br />

orificiumanguftiuseftredditum,¡ut nonn.fi quod tenue<br />

eft atque aquofum exire queat. Sebifius.<br />

#. Claro, celare fiubalbida, eodem concreto, oleogitiismorc)<br />

Urinx albedinem, turbulentiam & craffiticra<br />

inter figna reptnit Pet.foh. Faber Pathol. Spog.a<br />

S7. Sed illa urinx albedo renes ex calculo obftruclos<br />

pctius quam veficx calculum fignificat, in hoc vero<br />

túrbida fempcr&craíTa, non vero alba comparere foler,<br />

<strong>De</strong>inde oleago quoque hic nonnegligendo, quxconcurrentibus<br />

reliquis calculum fignantibus indiciis diflblutioncm<br />

fubftantixatquepericulofum magis calculum<br />

indicat, Tándem fedimentuin quandoque etiam álbum<br />

, vifcidum, & fcabici non diflimile hujusmodi<br />

urinis «bfervari folet, quod nos pro animatx putredinis<br />

&infigni corruptionisnota tunchabemüs: Cum<br />

urina autem vermes quoque excreros fui (Te extant exeinpla.<br />

Chr. Langius.<br />

"• Cumfedimento arenofi ) Nempe fi calculus adfo<br />

friabilis.<br />

,2<br />

- Pathognomanico fere funt fíe.) Helidaus in calculo<br />

veficx ccrtiflimam notaraaílerir, fi prxrer urinx<br />

diificultarern inter mejendum etiam adfit defiderium<br />

excernendi fxces inteftinorum , Etfi dum aliquam paleara,<br />

aut fimile quid humi collere conantes fe iñclinent<br />

, in parre veficx fentiant punctionem. Etmuller.<br />

Dcfidendi defiderium , quod quafi tenefmum refert,<br />

accidit cum V falva v.adetrudi: renibustamenmateriale calculifu<br />

ped.tari, quod ab archeo veficx lxfo, quatenus ib,<br />

íegregatiomajor quám fieri nondebebat un coa8uiu<br />

.b,fat.fc.tA, non quódXpirituslapidificusfit¡nienibuj<br />

fura vefica, fed in ipfa materia coagulabili í¿]¡<br />

tartárea: conveniunt utraque generali illo maemat"!<br />

tattareiob.ee, differunt fpecialiús uc morbis ita¿<br />

remediis , habito tamenfemperadfe invicemrefpectu<br />

id quod etiam de miau cruento, diabete & ali« va|«<br />

WeácliusA.m.m.p.toS.<br />

' calculus eft grandior; rectum enim<br />

intefttnam veficx in íexu virili eft proximum; ideoque<br />

a calculo non fecus ac veficx cervix ad excernenl<br />

4um folicitarur. Sebifius.<br />

'?' Egefturirt meiendo) Tenefmus ac frequens defidendicupiditasmingendi<br />

cupidiratcm fequitur , ob<br />

confenfum fphincteris ani & veficx, uno enim irritare,<br />

alter etiam irritatur, quia ramos rccipiunt ab eodem<br />

ñervo. Riverius.<br />

'•»• Et Perinao)\?ondasinnet\nxo Sí tota pectinis<br />

r.e"ione, cum dolore gravante, grandioris calculi fignum<br />

eft. .Riverius.<br />

*í« Caufio) Caufa adjuvans gemina eft, i, debiliras<br />

veficx urinam non finís coquentis, nec crafilores ac<br />

rartareas ejus partes aqueis partibus exacté commifccntis<br />

, unde illx facile faturantur ac fnbíidunt á quo íenfu<br />

frígiditas veficx diciporeft accidentaria calculi caula.<br />

i. Anguftiaangiportusurinariijobquam tenuiori filo<br />

, Sí velut gracilefcente urina excernitur, manente<br />

intetim hujus craftamento ; Anguftiailla, autmorboíaeft,<br />

a carúncula vel tubérculo; aut naturalis: Quapropter<br />

bruta etfi túrbidas potent aquas, crudaquc ingerant<br />

edulia, tutbatas quidem ac fubjugales urinas<br />

effundunt, fed calculum non experiuntur, videlicet<br />

ob canalis uretjei amplitudinem : Mulieres quoque,<br />

quamvis proptet coctionem deteriorem plurimum congerant<br />

materix calculofx, tamen ob urinx meatum<br />

Iatiorem, íaxiorem, breviorem atque rectum, lotii<br />

crafliorisbeneficio, tutx cíle folenr á calculo veficali,<br />

huneque fi forfan conceperint crudelem fretum, minore<br />

nCgotio abigunt, quod vefica fibimec auxilian<br />

fufficiat. Menjotius.<br />

'í- Caufa (3 curatio ex cap. de calcula Renum) Quxcunqiie<br />

renibus eadem & veficx conveniunt; Officium<br />

enim habent mutuum&fororians, mirequefibi confentiunt&conncctuntut.<br />

Unde non alia funt medicamentapto<br />

veficx calculo, quám pro renali: nondjfferunt<br />

nifi loco , qui folus tamen attendendus probé<br />

eft, cum Sí ifchuria alia vefica plena, alia vacua fiat:<br />

Ñeque obftat in vefica quoque calculum augmentum<br />

capere& concrefeerepofie, utiad aliquot uncías fxpe<br />

excifus fuit, qui a renibus nunquam potuiíTet,<br />

V '<br />

' 6 - Curatio ex capite de Calcula renum) Exdem<br />

funt intenciones in utroque , ut nempe materia ante<br />

cedens evacuetur, revellatur, hujus generará)'pro<br />

hibcatur; Conjundta vero, feu calculus ipfc, ¡mmi<br />

nuatur, atteratur, & difiolvatur: Quibus intentio<br />

nibus profunt remedia in calculo Renum propofita<br />

Riverius.<br />

r<br />

'*• Curatio) Curationis medi dúo funt, unuspe<br />

Díxtam & Pharmaciam, alter per Chirurgiam; qu¡<br />

Lithotomia nomine venit: Diaita autem mágis ad pro<br />

phylaxin, quám ad therapeian conducit, Vitanda au<br />

temíunt qux faifa, aromatízala nimis , ctaíla item<br />

dura, lenta, vifeida, Sí glutinofa; In Pharmacia ulurl<br />

panda qux vim purgandi, abftetgendi, penetrando<br />

diílblvendique habent ; Utrum vetó Calculi vefical<br />

les pharmacis cedant, dubium eft; Sunt qui dicanl<br />

poílc eos liquari Sí fundí, qüod falfum eft, lapides el<br />

nim non Ut metalla liquantur: Sunt qui aílcverenl<br />

pofle frangí Sí diflolvi ufu lithontripticorura, Sed á¡<br />

índuratis , confummatis, Sí infaxeam filiceamvc duti|<br />

tiem converfis hoc affirmari j nequit, idejue verum eíl<br />

experientia probar: <strong>De</strong> friabilibus £k nondum prorfuj<br />

compactis hoc concedí poteft, excantque hujus reiexl<br />

empla apud authores non pauca. Supercftetgo UthoT<br />

tomia, quam multi adeo extimefeunt, ut mor. malint]<br />

quám illi fefubjicere, Necimmeritó , Pcriculolaenin<br />

eft Sí intolerabili cum cruciatu conjuncta, prxfertin<br />

fi calculus fit grandior ; Supervenire enim quandoqud<br />

folcntfpafmi& convulfiones , qux moriem acceriuntl<br />

Interdum urinx confequitur incontinentia, prppcea<br />

diftectum fphincterem veficx , Minores calculi vel<br />

non apprehenduntur, vel apprehenfi efTugiant, auf<br />

franguntur. In mulieribus extrahuntur calculi ciciuí<br />

ac faciliüs ob canalis urinarii brevitarem, '& amplitu-j<br />

dinem. Calculi qui fura veficx affixi, Sí quidernfirj<br />

miter, pene funt «S-^V^oi, quia citraveficx vulnej<br />

rationcm & dilacerationem extrahí non poflunc, Ihaj<br />

bentque figna obfeuriora quam foluti. Sebirim "Kq<br />

inferius %. Setlione. L<br />

Nonnifi fectíone tollitur, nec fie periculo catetj<br />

quin fecti, aut extracti licet, fxpius tamen aut inflani-J<br />

mationem veficx lethalem poft fe reí relinquunt, au<br />

fuperveniente fiftula txdiofana agunt vuam<br />

muller.<br />

'7- Comminuendo) Comminutionem per IB] 8a*A C<br />

.ftuxfipiptris, de folü indicamento ex meliora-to<br />

J'rptus eadem prxftarecomrnoda tradunt. Ioh. Lan-<br />

V LAetitSí Aegineta. Troglodyten efTe credo<br />

íincquemGermanotum vulgus Regulum vocat, fe-<br />

.. s 0bvoUntem crtbro, fi quidem huic ipfi deferip-<br />

1" jtitn pcrbedíC congenie , & DoctiíT Tanftellerus<br />

r§mitinf remedium ex Trag.'adyte ad hunc modum<br />

•^rJetius prxfcnpfit comperic Sí experrus eft in nli-<br />

MQtcdculofisefficaciffimum; foh.Ammon. Agrico-<br />

1 Rcccntiores quidam caudam tremulam, alias mo-<br />

«w7/1«wd¡ctamintcrpretantur5quos refcllit Gefinerus:<br />

Sed &alteri & diverfx á Regulo aví, id nomen coraestere<br />

poteft, pauló majori_, qux cavernas murorum<br />

plcrumqueincolir, & in iis nidificar; Noftri vocant<br />

ImteUu, vela raubore quo pectoris (brama pars ad<br />

noltrum ufque confpicua eft, vel quia murorum<br />

foraminacumfubit.<br />

Ad calculum in vefica incidendum magni func momenrih-'ePilulx.<br />

%. Stmin. milijSolis , petrofifiaxifir. (3 charefrUm.<br />

llfang. hircippti dufiucci liquir. 9ii. troch. alkel^fine<br />

»9fi. terebinth. Iota in aqua fieme. & apü deindepa-<br />

«wwí?*5ii. piamPilulx admodum exigux, fingulis<br />

diebus capiat 9í?. aut paulo plus. Ludov. Mercatus<br />

tuf. 6.<br />

'<br />

nesin veficam quídam tentara, fed quanró veficx per ^<br />

culo id fiat quando ad lapidem frangendum vel aci .<br />

velfalfa, veloleofa injiciuntur, oftendit Olaui• J>><br />

chius, Vefica incoóla acidis in mucilagmem abit tándem,<br />

Infaliisincraflatur, patiturque fe in phylirajs "I<br />

cari,commodius; Inoleofis, ut&liqUore íalis »'^'<br />

lium , ut tartarí herbarumque incineratarum,n°"<br />

craflatur, non alio in mucilagínem, feo qnati p ^<br />

candentibus impofita aduritur, patiturque le S<br />

in pulverem teri. Th. Barthol. Anat.Reform.{•*• '<br />

x<br />

7- Comminuendo infiervit) Ex animalium tami<br />

Pafifiercuti troglotyti diffipandi calculum vires e^<br />

Medieorum antefignani affignant; Hic fale tan<br />

maceraras, &crudus & integer comeftus ca<br />

conterit, & cumlotioexcernit, renafc.quc proru<br />

At cínis quoque integrí, jfl olla vitreata cornbuitn r |<br />

7 circulatum , de quo" Paraceljia lib. de Renovat. fj<br />

Resiaur. Et deíhilato inde fale , dicitur Ludus calcin&tus<br />

; quin pauco binarum horarum fpatio tocus erit<br />

convcrfusráfalem, Ludus ergo fie calcinatus, & in<br />

falem reduct'us, fibique xquiponderans, decurrat<br />

fuo fponte in húmido loco; Iftud autem íal refolutura<br />

claudaturherméticofigillo , inovolongi colli, & in<br />

arena bulliat continuó, igne fecundi gradus, doñee<br />

totusLudus, in parí fin pondere, fteterit inflar olei<br />

craflioris fuper aquam, quam ex aere cellarum haufit;<br />

tune namque totusludus eft Sal volatile, in forma falis<br />

oleofi reíbluci, habctquealiqualem urina: guftum,<br />

Ideoque per urinam cum potu vadit integns viribus,<br />

Atque difiolvit omnem calculum ubicunque incorpore<br />

dehtuerit; quia cft fal volatile , refolyitur in húmido,<br />

nec feparatur in digeftionum oflicinis, fed quia guftum<br />

lotii aliquatenus reptxferaat habetque ínterim amicus<br />

qualit3tes naturx noftrx, lubentec recipitur , lunuU<br />

que ad renes dimirtiiur : Dofis ejuseft gr. xiv. ufque<br />

ad xx. cum r.qiire fimplicis deftillatx cantillo; Et calculas<br />

inediocns magnitudinisin vefica relolvitur in<br />

neolimagnitudinein potillimum duabus hebdomac aais.<br />

Charletón p. 229.<br />

'<br />

- Comminuendo infiervit) NonfolíraiG"alcnus,ied<br />

lAvkcnna ac medjearum plurimi ad cálculos comminnendos<br />

Vttri pulverem cxtollunt; quo modo au-<br />

Kiiihic fierctplurimum infudavi, tándem qui ab^íTO^feompónicurmihi<br />

ex voto fucceílit -, <strong>Cap</strong>itur j<br />

titri albi SC perfp.cui fruftulum , quod rerebinthina<br />

collinire oportet totum , mox camdiu in prnnis deci-<br />

Kreutexcandefcat; hoedemum inaquaextinguitur,<br />

tptiefque iteratur; primo tamenlinitur, fecundo ex- ,<br />

coquitur, ultimo extinguitur, quo'peracto vitrum confairat,<br />

& in pulverem fubuliíTimum mutatur: Profwatut<br />

languentibus aU«i pondus vel 5i. cum vino aillo,<br />

& efficacirer cálculos comminuí experimur. Ant.<br />

itGrand. Camp Ex.<br />

A raultis probatura Sí experientia' corifirmatura infttiio<br />

hoc medí camentura.<br />

% Vitriajfati (3praparati *>* feorpian. uslor. 3y.<br />

^mmmterr.ufvor.t>\\ufemm.foenic. apü ana.gii.<br />

imim.fiangu.hircippti^iCi. m.fi. Pulvis, Dbíis 3"-<br />

W¡9ii. mvino albo jejuno ftomacho , & pluribus<br />

Aebus continuerur H Mtrcttriatis Pr. 1. ¡. c. 33.<br />

Piftot quídam habebat filiolain qux fxpiús cruen-<br />

'"mmeielct, medioque filo fufpendebaiur louum,<br />

c<br />

'«autempaílidum cura multo íedmiinc ac glutinofo,<br />

tcque vii vixeratannunu villica qua:dam narrar Pi-<br />

*»' ¡dera fibi olim comigiflejuflit afferri veficam tau-<br />

'"míryonis nondum nati: Veíicula ifta plerumque<br />

,c<br />

pl=taeft liquore faporis non quidem urraalis.fed alie-<br />

»'» cujus fineulo manébibit uncu, cum totidem vin.<br />

*: Superftcs din vixic calculi nefeia. ídem remedium<br />

I'«« aliquot puellaspauperes : Idemexembryonehtrct<br />

'^aturnacfelicius adhuc fucceílit. f,HelmantinsTr.<br />

"'Lithiaflcap.7- ^ - i ni :<br />

, '>• Comminuendo infiervit compofilum) <strong>Cap</strong>ualePh.-<br />

^horam perignemremedium, foluuom Dwfctti<br />

lua<br />

deftinatione comparatum, cft Liquor Ludí, a i a-<br />

*to> inventus, & fub metaphóra «que inaufi^-<br />

,av<br />

eiboruratenebt¡tate pofteristraduus hh. demora<br />

'**> c.20. Hujus autem veram & genuraam prxparatÍQ<br />

nem D. Van Helmont.zmc* fub brevi lyrmate mun-<br />

^ vix fatis propalatara, apeí t.on fenfa defcnofic, ub<br />

tali<br />

.elogio. D.cam tamen apertius , ut Philolophlx<br />

f7totechn.es ¿nari foli me capiant.<br />

. Teratur luLm pulverem,inmortario&íub p.ít.1lo<br />

» deindefubcotc, if, fifice , uerura , Tandera cal-<br />

^«ur non quidem igne totrido , fed addáturilh fal<br />

8 - Compofitum ex fialis Tartarí albi) Nobilis.hic<br />

eft liquor Nephnticus regius , ab IlluftrifT. quodam<br />

Principe mihi communicarus, cujus tamen ScParactlfits<br />

1. de Tártaro, licet óbleme meminit, Sí apud magnates<br />

inauguftifiimisarcanis habitus eft.<br />

If.. Tartarí albi pulv. q. v. in celia in vitro folvetiw<br />

in liquorem, qui ad ignem rurfus induraras calcinetur<br />

Scpulvererur: Hujus pulver $u ajfunde aq. petrofiel.<br />

}fei. mixiaque ad pul veris (olutionem relinquantucqua<br />

facta percolentur bis terve per charram, uc clarus Se<br />

pellucidusfiat liquor, qui corticibm maliarantii confractis<br />

injectifque in citrinum colorem tingitur Sí fervatur,<br />

Dofiscachl. i. cum vini albi unc.v. velm. aqua<br />

fragor.ditu'iexlubcxcCoko. Gal. Laurembergus Dif<br />

decalc.vefip. 17ínter<br />

Interna qux ad ejus exclufionem conferunr,<br />

funt omnia ea qux ad calculum renum ufurpari folenr,<br />

diutius tamen conrinuanda, quia longioremora vis eorum<br />

nonnihil infringitur. Hmc aqua perficaria ab<br />

Anglisin calculo veficx-laudatur, Vrina hirci haufta,<br />

fíerniariaae betónica in juficulo cornmm coda quotidie<br />

bibita laudaiutu. Potería cent. 3. tur. 72. <strong>De</strong>coñum<br />

malva eam butyr o S¿ melle ufurpatura ab Harftio Obfi<br />

p. 462. Experimentum de millepedtbus Lanrembcrgij<br />

& Hor. Autcnii confirmar Boy leus inExperim.<br />

ExiernaptkafaSa funt qux injiciuntur inveficam,ax.<br />

alteietur ab iis Sí confumatur calculus , Rara tamen<br />

fura hxc admodum , imohactenus nulla cognita. Sunt<br />

camen quifblutionem^CT'Cflw columb. eolcinaü cum<br />

decollo parietar. vel ejus Aquam pro hoc feopo coramendant,<br />

ítem Cataplafima ex emallientibus anodynis<br />

&blandepellentibus, in ufu funt, prxcipue decantatum<br />

ex capa alba cocta invino deeoílionis parietarix fif<br />

c/ío/cor/Níw.admovendumubiquam.calide fieri poceft,<br />

Hujus ufa convaluille refertur á calculo veficx qui jan.<br />

eundem exfeindendum decreverat; Litus ex oteaficarpim.<br />

Sí pingued. hircina, Sí in fpecie ex petralaa,<br />

ítem , ubi magis pcllendum , ex aleo deftiltato fiucciht.<br />

Etmuller.<br />

Aqua experta 5c mirabilis lapidem frangens in Ve-<br />

* A<br />

Í ica, ....<br />

ÍC. Rad.afbaragi,arund.fitxifir. virg^ áurea, mili,<br />

fioiis, omnium cum rad. ana. ÍB.i. aeetifijl^í m£t »•- • • 1 ff m ^,.„ftni ana. ÍBi. contrita<br />

£<br />

mon.&u. vimaduftt, poli* mantón* ana<br />

diftilla ,Doíis SJ&V* *


1078 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXll.<br />

<strong>De</strong> Vefic* Calculo:<br />

jgcax medícamentum conficitur ita,<br />

v, Cortic rad.raphaniacerrími ^i.vinum cum aqua<br />

c<br />

alculum vefíca» veficx, /. ?. Atrrieala Agrícola in Poppíum Poonütni p. o. 7p, ia. Vide ViH/> ibi ihi ÍOIÚ/,«»fteappofitxmulium<br />

valent, Et máxime vulpinas fianguis<br />

cum parietaria, anagall. raphanoSc finid.cum olea<br />

ficorpicn. Chrift. Guorinonitts confi.300.<br />

Ad veficx calculum laudarur caro kalicacabi cum<br />

faccharo candila, hcmmufius terr. cum vine alba coctus<br />

Sí epotus certillimo experimento calculum frangit.<br />

C¿. <strong>De</strong>odatm Panthei Hyg. p. 187.<br />

. Petroleum, ín quo bullieru lapis lynciscolatum 5c<br />

injectum per fyringammirabiliter lapidem veficx fianr<br />

gi t, Virga prius embrocara decollo malva. Joh.Baverius<br />

confi.4..<br />

Bart.TurrianusinIatrob. 1. 4. velicxcalculum jam<br />

% fcctioni deftinatum fregit propinato pulvere cryftalli,<br />

vel potiús fubftantiá ejufdem reíblubili: Fit autem cryftallusfiolubilis,<br />

h vel mínimum novies in fornace figulicalcinentur,<br />

tuncabitín friabileni fubftantiam , Sí<br />

in celia pofitus liquefeit, olei tartarí inftar: vel lapis<br />

cryftalli ignítusfepties extinguaturin aqua vel Jpiritu<br />

uriKi. minorie,<br />

Veficx calculus comminuiturEmpl. ex capa alba coila<br />

pectiniimpofito , tefte foh. Pravotio. Schroderus,<br />

commendat urinx (pjr¡cumj velé calculo humano factura<br />

; quem Sccgoíxpius probatura repetí. Wol-<br />

5fi. velllfiacch. vel mell. rofi. q. f. f. Potia.Qui quic<br />

faugus Hoefirus H. m. lib.3. c. 4..<br />

ulicucitcr horam dimidíam, cot Iapillos una cum uri­<br />

Gerardus Boat Molinxum quendam veficx calculo na excrevenint, ut fimul juncti nucis rnag<br />

laborantem ainaPerficariadeftill.admtegttim fanitatemperduxit;<br />

de eahauftlIm fingulis matutinis exhibendo.<br />

Rob. Boy le de mil. n. nat. p. 2. fien. 3.<br />

»• Aqua ex aculis betuU) Principes Gerraanix contraLithiafin<br />

quotannis in Maj0 bibunt quoridie hauftum<br />

liquoris, cornee vulneráisbetula ; quem liquorem<br />

prxfervant a corruptioncaeris affímdendo oleran<br />

olivarum: Vulneratur corttx Betula prope terram in<br />

trunco Menfe Martio, circa tempus quo folec vulneratavitisflorare<br />

novellumliquorcm. é tetra hauftmB, fcd<br />

nitud ' netn<br />

is liquor betulxeft pene infipidus. .%,<br />

aí.quisfpifficudinisniumdignorUmadLii^<br />

refertera : Nobilis fectioni deftinatus, hac Potione<br />

ufus, in dicto temporis fpatio ror Iapillos ejecit, ur<br />

fimul conjuncti ovi magnitudini refponderent. Tett.o<br />

vero die cum Potionemhaufifler, pauló poli máximo<br />

cum dolore lapidem, xque ur faba magnum, una cum<br />

urina excrevic. Cxtcrüm prxdictx aqux & pulveres<br />

diu Confervari poflunt prxter vinum rflphaninum ¿*<br />

fuecura hmon.fi quidem facile pucreícuiu. Alexis Pedem.<br />

ex quo Roder.d Fonfieca T. 1, canfiii, qui remedium<br />

aic cíle mirabile5c cxperuira.<br />

r<br />

. Efficax<br />

m H<br />

vnlneretur, inditáque lanf rcpl'eTrur^3<br />

quorem non mgrarura ac fnbacidum, qui etiam i„ ; L<br />

l.duafis tormento folatur afiliaos ad } vellt í P 0nidis dtlutum , infundantur radices, Hujus Aqux<br />

|iii. vel iv. pro vice exhibeantur, per ii. horas ante ci-<br />

W l,a, fidus Vidius Pr.l. 10. c 20.<br />

fumptus. Tenellos etiam fubnigrican eq'ue bt,<br />

leerme columbino Aqua f\c deftilletur.<br />

ramos ( undefcopx& virgx noftranum fiura qu *<br />

raentes geminas nondum frondofas habenr Z L Stircus columb. infortijfmo aceto pro juvene dies 8.<br />

fuper racudem vel lapidem conquaíW juffi ¿ ' p fene dies xx. macererur, poftea deftilla in Bal­<br />

qux ad cerevifiam fabncandaradeftinati, cui S f seo,Ex Aqua hac da quotí d _• cochlear.i.in Baln. hinc.<br />

f.x fipoftmodum dauci fiemen, aut beccabm«am2 Tf. ffyper.Malve,bijmahe,melil.albizm.f,f.coq.<br />

cavenm forocus fumerFectus ad lithiafis pf«aun„ ppgalaeain hoc íedeac xger per horam, da illi aquam<br />

ncmoptabi.es ; potentiorefque adhuc fi ifti ccrevln"<br />

;-er horam : ProbaturAqua"hxc in fili­<br />

hquor .fteraatt.-aliséfuperioribusramiscoliectus ¡níu abas, qui 1¡ in ift<br />

fus fu.ílet; poft fedationem maximam ebnll(00n,S<br />

fijx, quam vina & cerevifix in cadís fpofite tolcnmt<br />

Pompen namque mprimis, quodejufrnodi/wa, ¿ Bel<br />

tula diurencorum metum tollerct; eo quod dolores<br />

luhiahs-atque contracturas laxet, tam in lumbis quá<br />

inteftinis (hinc enim única lithiafis etiam cólicos dolo.<br />

res fufenat, non minusac fi fomes ejus inteftinis incf.<br />

fer;) prodeft criam dyfuriis 5c ftranguriis femlibus, calorem<br />

iremjccorismingar, primum, deinde tollir,<br />

foh. Helmontitis Tr. de Lithiafi c .?.<br />

10<br />

- Pulvis leporis (fe.) Pulvis expcrtiflimus exaqui<br />

fiíbfcribendis ínimixtus exhibendus.<br />

^¿T. Ciner. lepor. integri, cimbuñi infurnofia.partem<br />

x. Lepusfiuffiícari deber,na velJhnguim guita ex a<br />

pereatfiaxifrag. unc.v. bocear, laur. S'-ú.jimin. vnlar<br />

fruclus integri bardana herba,h. e. criciorimlappewai,<br />

velperfionaru ana. Q.fol. quercus jfú.pulverenturtMui<br />

fiubtilifftme *3 fierventur in ufium • Accipíatur quantt<br />

tote 5i • in vino albo mane jejuno ventrículo^'etum muí<br />

to cft efficacíor fi fequenti aquarum miftuta dúTol<br />

vatur.<br />

0/L. Aqua ex ftercore bovino in Maia menfe dtflillat<br />

|iv. vini malvatici, vel albipojentijfim, i» qui per hi<br />

ras xxiv. rapbaní contufi in vafe vitrea infitderint ^¡i<br />

aqua fragor, deftill. %i.fiucci aront. vel limón. 5¡ü. »•<br />

Palia tn aurora Jumen da.<br />

Hxc quanticas paulo major poteft aflumi, fi ph«t,<br />

5c adgratiam admifeeri poteft pauxillum^. cApiH.vi».<br />

vel mell. rofac. Sí per fe epotari: Vel fi eíficacius defideras<br />

Pulv.fupraftripti Ji.^ondus diflolvi, & fingulis<br />

diebus cum juvamentopropinari. Re¡». Solenander.<br />

ex Amoldo deVillanova Breviarü 12. c.32.<br />

u<br />

- Aqua) Optimum 5c perfectiflimum remedium<br />

in calculo renum Sí veficx ; In Majo fuper campos<br />

fumiro ftercoris bovis, ñeque nimiúm iccentis,<br />

ñeque nimium fieci quantum fiuis quod cum igne<br />

lento deftillatum fuerit, Aqua exibit infipida atque<br />

moderara (qux etiam ad lentigjnes Sí alias faciei<br />

maculas vslet, mané5c feró lavando) deinde fumü'ir<br />

r^A^tfwrminurimconcifus, 6cvinum Grxcum,Creticum,<br />

aut aliud injicito, moxadfolempcrdiempouico:Poft.<br />

jC. Hujus vini aqu. fiupro dícla áá. |ü. aqu.fragorh.fiuccilimón,<br />

ü'uautív.guitas, P'»lv.fuperiusprepar.<br />

1 -,«,• r- 1 . .. —lidam<br />

; atur in loco calido, vifebis<br />

mirabiliter refolvi 5c diflolvi fiüccs: Hxc Aqua a<br />

.'f. David Ritlandsís ph.Nov. p.p. 187.<br />

ProbaUMD remedium ?.d calculum.<br />

If.. Fimum columb. affunde vini malvar, q.fi. ftet<br />

¡.rnioácm, poft per alembicum deftilla , Spiíitus hic<br />

omnem calculum frangir 5c educu. loh.PoppiustMtd.<br />

lif. Í3*".<br />

'•'•• Saxifragia) Saxifr.atbaCCuigranulaqueedam<br />

atanda cotiandrí leminis magñitudine capilkmentis<br />

•iJicum innafeuntur) Sí radiéis decoctumex vino albo<br />

BBtum, renum cálculos frangir Sí educir, veficam ablt.;'<br />

; i & iiiinam provocar,Efiicacms tamen ü ex eodem<br />

áicoctoiadic. granofx fariña ~,u pondere propinecur:<br />

QciBoiamdatur cadera fariña per iecx vínogii. pon-<br />

5tre. Atqut felicius hxc potiofumitur dum aftedti in<br />

ü;o balneo fe fovent. Matthíolus.<br />

Sixifragiam magnam ¿u pondere ex vino hauftam<br />

¿islaudibiismihi conimendavit Fr. Calz.olarius\ y hatmcopccmis<br />

Veronenfis ad cálculos renum educendos,<br />

BMteipfa quoqueid mihi conílarct, mific is ad me<br />

•merolbscálculos, quorum plures magr.itudinem fa-<br />

«Inperabant, qui hujufceplantx potu ejecti funt;Cx-<br />

¡n adiiiuationenuiucicquod aliquot inter hos<br />

ut qui é vefica pocius quam renibus expulfi vi-<br />

' üecottum Hemiaria) Curavir Poterius quendam<br />

cíenlo veficx correptum folá Hemiaria cum Betónica<br />

B<br />

|Mcnlo coila; 5c fuñiendo lapidum aftacorum^ú.<br />

•i¡i;.sivefperis cumjíteco limonum viflO ínlíca<br />

vice ebu!liaiu,5c fíe exhibeantur, quod fie<br />

fal filuroin vinum deponanr. Qua rationefcio<br />

I v.ieuu.um nuiltnra emolumétunrpixftitifle in<br />

r^ololvcmln. ?.'tacSachsGammarol.p. 7XX-<br />

I . ' •dqua ex capis) máxima cft eflicacix, ait Ríveisufii<br />

per x!. dies continuare fe calculum fabx<br />

.Jiitiidinem fuperantem c vefica excretum vidifle<br />

I<br />

: 'vis millepeditm) Graviffimiauthores, 5cquo-<br />

'íperjentia docenc niedicamentis ore afíumptis<br />

;<br />

vix quidem calculum veficx diflolvi poflé;<br />

;<br />

ad lithocomiam umlurimúm confugiendiiin<br />

1<br />

l•••míen nonra.llx inveniunrurhiftorix calculo<br />

r -.um per medícameraa curatorum, nos prxci-<br />

L llC5 dnot;ibimus, uteuiqueliberumíit efficaciora<br />

fc/'r rem ' ?t ' in > priufquam periculofiííirax 5c terroris<br />

hú ecommi «ar Cliirragia:: Adde quod reperiun-<br />

Indo Calculi ¿tamolles Scarenoíi, aut recenrer<br />

rirn, et '. ,Ut eos diflolvere non fie¡mpoffibilemamduro-<br />

'lliceorom dífiolutio rainiraé fpcrabihsrft.<br />

i<br />

;«« Augenius Toma. Epift. Med.l.9. S. Ego, ¡n-<br />

^ l *'n hunc die'm calculum vefica firuüumvidi, priiiff*^°<br />

x delíberalione, atque matura confulratione<br />

\*' c «fiisfinir,Filium fundí Ponrificíi Typographí<br />

fe e ' X r"rgandum fiuficeperamus , ut poslea tutior ad<br />

iiif "ccederet: teutaverat enim anteo omnia remektfa<br />

• \ ener * , cum d Mediéis venetis tum Florentinis<br />

!H¡¡ a H'nerepr^anitükpharmoeum^dicebat fmarni u~<br />

Jns,de qua& mficipfia & ¡n aliu periculum frcJf ¿<br />

didebebat,liberabomni calculo nona dlfuú, Pharma-<br />

^mautema¡efiuitaeid.itumhoeetJ<br />

iuris'Jr^'^f- "V*"*" bto.*1*. vita H-.<br />

TmT<br />

> Cum vero nuil ir,; utilittitem fiubfiequi depreu<br />

Jec.tr¿ cupidus S.icerdotcmí jujíi-t accerfiri, utfi<br />

UmrUh -^ Ve/X - **" ^IsantepL<br />

Ego verejuvenemannorum xii. cal. (3 ficci teñipcra-<br />

^ratione 't'dottm tatius carpons,aqua , huic akcmisdarijuffi,Etpro<br />

fiabarum ®fr*Zorum<br />

^C. Satis tartarí albi |j. affunde aqu. petrofiel m. &<br />

per charrambibulamcola, & liquari calar croceus eortictbus<br />

auranttorum concilietur.<br />

Ufrapavicec.am geminara ¡liara Indicara , hiadk<br />

Hiipan.sd.aam, ad calculum frangendum celebcrrímam;Scd<br />

utrmfque remedii nullam vim deprehendjt-<br />

Ergo ínter rcl^a qUS ad calculum comrainuendura<br />

commendantur,Pharraacum« afiellis experiri volnir,<br />

quo dúosadoleícentes, Veficxcalculo laborantes felicuer<br />

fanatos elle Horatius Augenius profircrur: Ad<br />

cujus irairationem,prxmiflis univerfaíibus, 5c exquiíita<br />

v.aus ratione ¡nfticura, accepír Afiellarum prap.Qi.Spir:<br />

)unip3iujuriscncr.aib.l¡i.rubr.$x. Quo mané fumpró<br />

prima, 5c íecúdá vice á ííimpto inedicaméto rribusauc<br />

quatuor horis quandam peaoris coraprcflionem fenfir<br />

5c quafi iinraincns animi deliquium, utnecefle haberec<br />

theriaces 5¡. potioni admifeere.- atque ita remedio hoc<br />

retos xv. dies ufus eft,Scd toto hoc fpatio ne mínimum<br />

fabuh expurgan «Eperít, Itaque afia addenda. tatus<br />

fequenti medicamento ufus eft.<br />

jfang.roJar.fylvfem,n.violar.purpur.^.^ftecdiihonfr.<br />

aij.m.f.Anttdotum Cujus.<br />

T£. Bij. decoü.diur. frftir.juníperSij.<br />

Hoc .nedicamentumubi mané hora v, haufifTet fecunda<br />

v.ce.poft horas plusminús iv,fubpubis oíTe,ací<br />

Pauló poft parran ur.nxprofluebat, 5c curaea lamellx<br />

ex.gux, inftarfquamxpzfcis fubrubrx, quxliceraliquara<br />

v.fc.d.tatcm habere viderentur, ad tadum tamen<br />

ra fabulum refoWebantur; Ita ut raanífefté apparerec<br />

runicam velcruftam cíTeá majore calculo refoiraaraj<br />

Cujus medicamenti ufum cum coraínuarer, interdum<br />

quarto, nonnunquam quinto die, hujuíinodf lamell»<br />

craíiiores,5c fragmenta fxpe grsndiuícula profluxerunt;<br />

prxfertim ubi lavacro aqua: dulcís uteretur; Cum vero<br />

Se á calculo 8c abejus fragmentis,orificium veficx ef-<br />


<strong>ío8o</strong> <strong>Lib</strong>. <strong>IV</strong>-<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.<strong>LXH</strong><br />

2£. Rad. liquir. 9¡üj. dltb.gramin.ononid.ana.unc.G.<br />

lacear, halicacabo n 0 .xx.cicer.rubr.anc.iii\.unar.pajfar.<br />

vmc.i.femin.iv.frigid. mai.áá.du hordei m.\]. coqu, inamua<br />

alt^b<br />

ifummavefica adharefeit, & quafi ex illa propendet; & tum omnia fymptomata íliperius r ^<br />

fita, funt obfeuriora: vifi funt qui nullo dolore illum.gcftaruntúmó,nulla fere ratione rer<br />

*?• Dijferentia) Nec pratereunda qua dfiexu defiumi^<br />

tur,cum alia fit prognofis, inftituenda cum mutier calculo<br />

vefica labora , aliaque eduüionis ratio ; Hinc meatus urinarii<br />

in mutieribus t3 fitustf conformatio pranoficeda.<br />

ínter Pudendi partes meatus urinarius perferutandus<br />

venit,ne erreraus cum idiotis mulierculis, qux in urinx<br />

fuppreflione catheterem in vulvx vaginam injiciunt,<br />

credentes ex illa urinam reddi.<br />

Dígito circiter tranfverfo fub Clitoride, immediaté<br />

íiipra vagins orificium, Nymphas inter Meatus utinarii<br />

confpicitur exitus , qui ficuti reliqtiae totius^^<br />

paites, per quas humor aliquis notabih qua<br />

rumpere confuevit; aliquantulum Jtotcaoti,^j ^<br />

prominentiamftriaéloquendo mate Carun .#<br />

pellant Anatomíci, cüm nihil carnis m le fc(<br />

Eamqueurethrxorificium claudere volunt, [(<br />

nobís verifimile videtur , quandoqu.dem va<br />

fphinaer Veficx collum conftringendo uffica . e<br />

Latitudo urethrx facile feriptoru c ^mi c*<br />

fuperat,imólevi opera ita diiatari poteft, ut B<br />

<strong>De</strong> Vcíicx Calculo. 1081<br />

,m-faeilr|méfldraittát, Qiiod ab iis omnino<br />

¡^ auiadeurarainiilieium Veíiculxcalculo la-<br />

:<br />

' ,"'arceílentur , quoniam meatus ultetiori arltf<br />

lt<br />

" -' dilatar' poteft , ul calculi, inftarovi columbiteaSit;<br />

Aliquando vidimus incre-<br />

• -V'.'Jj.v'nitudinis cálculos artificio millo prorfiís<br />

¡mtéta&a» eíTe, abíque quod urinx ii><br />

quovisincommodo exinde I<br />

•gtíe mié. org.cap. vi. A Matrona féxjri m-<br />

Domina Godee,¡mno i668.Neo-<br />

un fuifle calculum ovi c.'illinacci masenilllJ.euít'-"<br />

.; .<br />

., nullo adiuvantei trolla fuolequuta noxa deínüiaiüs.obí.rvavi.<br />

i. ¡/¡¡dcircodffieitis) Calculi lignura cft, li xgn<br />

mn polüirir, Sí in uno loco mancre, icd<br />

iuiectíunt,cf«bro mdventur, ckírataaltcrna-<br />

:: fiuujor fit calculus , vixrccli fiare<br />

i .¡bulare, per lalebiola locfl,qma<br />

•jíóris cervix velicx a lapide coraraoto valde<br />

loutanditar. Riverius. •<br />

i'. Sétuno) Saliuveliernentiori motum caiculi ltt<br />

¿apcrcipiuiuigri, modo non fit adnatus: Nnra<br />

-ara nimis vcdcini, raembranxcjus<br />

, uttanquam in capfula calculum rcmdar.<br />

Etmtdkt. • '<br />

Hmr mierafit:rr)C.ikulivefica tndicium cjt^a<br />

ssrmingcndum mina fupprimatur, xger vero pcdifeinaltura<br />

fublaiis libere poftmodum m.ngerc po-<br />

I, i-mu/ler.<br />

i ín calculo grandiori furama adeft rnm'geftiliíli.ultas,cura<br />

fummo conaiu.partnrienciummore,<br />

toa:iíilhcidio,gurtatiracftlueutis,cuiiimiaraitio-<br />

::lcíC|iienti. Riverius.<br />

«•0,!


io82 L.b.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong><strong>Aff</strong>.Abdoimms. C<br />

facilior eft operario, tí periculi expers, quod latiorem<br />

habeant meatum urinarium , Sí nulla fcaione,<br />

fed fimplici dilatatione perficiatur. Riverius.<br />

Temeraria eft omnis medicina peftifera 5: fxpe mordiera<br />

, qux frangendo veficx calculo adhibetur, Cui<br />

Írofuent vidi adhuc neminem, per inultos autem quiusexieioilUfuíe,<br />

Sedunicum illud remedium calculofi<br />

, quodinfeaione pofitumeft, tara prxcepseft,ut<br />

íxpe in inccrtofit Medicus quid agendum , xgro flagitantcAyimploranteauxiliura.<br />

Duretus.<br />

38, Curari ti vix alia ratione) Mirabile eft^Egyptiorum<br />

ftudium in extrahendo lapide a vefica ablquc<br />

íncifione, quando noftrates Medicí lapíllarii fine illa<br />

faceré nequeant, idque cum magno languentiumvixx.<br />

pericufo: Hi ligneara cannulam accipiunt oao<br />

digitorum longitudine, St digiti pollicis latitudine,<br />

in opere abfolvendo: Hanc colis canali adraovent<br />

foctiterque infufflant; ne autem flatus ad interiora<br />

perveniat, extremum pudendi raanu altera perftringunt;<br />

foramen deinde cannulx claudunt, ut virgx<br />

canalis intumefcat, latforque fiat: quo paao miniíler<br />

dígito in ano pofito lapidem paulatim ad canalem<br />

virgx , atque in ejus vas extremum deducit: qui<br />

ubi ptxputio lapidem appropinquare fentit, cannulam<br />

á virgx canali fortiter impecuque amovet , Sí<br />

lapis extrahitur. Rrofifier Alpinus de Medicar.<br />

xAigypt.<br />

* Q»*m feclionc) Ad quam non confugiendnm,<br />

nifi de calculi prxfcntia ab explorarione, qux fie per<br />

catheterem , Sí digiti in anum immiíiionem, ut ¿fia<br />

indubia omnino reddatur conftitent : Etiarafi hoc<br />

fignum fit ex iis qux utplurimúm contingunt , non<br />

de iis qux utfemper; aliquando enim calculus fubftantiá<br />

mucosa, vel etiam cyftide obvolutus eft, ut<br />

certa illius exploratio fieri non valeat, Sí flebótomos<br />

quandoque in eo decipi videaraus : Quod<br />

tamen de cathetere prxcipué radiendum eft, nam<br />

exploratio qux fit per finmimoncm digiti in anum,<br />

longé certior eft , 5c non folum calculum<br />

adeíle oftendit, fed etiam illius difterentias; quoad<br />

raagnitudinem, figuram, 5c numerum patefacit. Riverius.<br />

}9 - Seüime) Si medícamen tis calculus frangí nequit,<br />

ad operationem devenire , quanturavis periculofiflimam<br />

, neceffiras exigir; ne xger cum diuturnis<br />

5c graviílimis doloribus randera conóciatur;<br />

Ea autem peritum artificem ; SÍ valde exeicuatum<br />

defiderat, ut debité adminiftretur, lie enim utplurimúm<br />

folet fuccedete, nofquc quamplurimos hoc<br />

modo fanatos vidimus : Mcdici autem munus hac<br />

"i paite eft ante operationem corpus prxparare, perv.<br />

- f >Ui p tionem ' vitamque idoneam prout reí ftatus<br />

judicabit : Notandum autem minime pericidofam ef-<br />

« in muheribus calculi cxrraaionem, quippe qux fola<br />

meatus urinarii, qui breviífimus eft , dilatatione perscitur.<br />

Riverius.<br />

. }9 ' Seat0 »e) Quoniam medicamenta lapidem com-<br />

»ranuent.an.hil te,llic eperantuc ob , ld¿ srandl0r¡s<br />

dum.em, ranea Ch,rurg,a fupereft, qux eran de-<br />

«hondo ra.ferum Kgtum a tam grav.bus tamque<br />

afíiduis mobtns^ dolorrbus pene inrelcrabihbus<br />

hberare poflit. Sed cUm hoc max¡<br />

habeat ad,unaura penculum , 'potiífimum in Cene,<br />

molhore corpore & cacochymia laborante,<br />

,«re oprimo clanfiim.,vn. reeufarunt hoc prxíidií<br />

gemís. Sed cum ex grav,fl,raoiUm virorum dc_<br />

crees , in prxcipit. cafu magis ex ufu fu ac i<br />

ge melius prxiidium aliquod gencroíbm . l¡c¿r in<br />

ceps adrainiltrare , quam dura! seré a:euni m««<br />

•mnjbus ad xgr. flatuní prxíen-em & futraran at-<br />

3 '• Quamfieclione) Hxc peritis committenda 1<br />

curnpr.miSfilap1Snhcexfitfoliditatis: S, verófnal<br />

lis fu .He, íea.o tamremercinftituendanon eft, CJ<br />

prxfidium illud fit crudele5ctxdiofum; Sedtumtcl<br />

pons potras conducent Clyjleres in veficam commi<br />

Jolitoquetnftrumento tnjecli.- qax injeOio arns per]<br />

adminiítracu tara faciiis eft, quam qua:inpo/}eriorif<br />

celebran lolet:addica tantum liaccautei^urdicli cly(<br />

res nimium acres non fint, ne vuga; ve! veficx<br />

quxdamínducacur. Chrift. Langius.<br />

.. In H H0 aliquas)Hippocr.e(t aphor.78.5. Qribh<br />

nrints arenojaJubfident, his vefica calcula Idirat;<br />

multorum toríic ingenia, Galenusin comm.aiceumnj<br />

nifefte mancum efie,quodHippocr.dimidiam illius pi<br />

tcm omiferit; five enim in renibus, fivein vefica ci<br />

cuhgenerentur, arenofa cum urinis fimul egtediuj<br />

tur; Iple Htppocr. contrarius eft; qui lib. de int. api<br />

veteres Médicos reprehendit, putañees arenam ügnuj<br />

eftecalculi in vefica; Cardanus in comm. teftatur I<br />

ab anuisxxx. arcnulas primo rubras, poftmodum vel<br />

albas copióse 5c quotidie cxcn;viire, fine ulla caled<br />

renum aut veficx fufjncione: Alleritetiaro vixedecel<br />

unum reperiri qui arenas cuín lotio non excemac, ri<br />

rosramen clfi: qui calculó renum labotcnt, rarior|<br />

multó qui veficx .- Referant etiam Hifpanos roag»<br />

ex parte arenas cum urina excernere , qui nroel<br />

parum lithiafi obnoxii funt, <strong>Cap</strong>ite de Reuum calculi<br />

diftinxinras arenas qux calculumfignificare poffunt.aj<br />

iis qux nullo modo indicant, fed diximus fignum cfil<br />

valde xquivocum, fie enim plerumque ut tobore ex<br />

pultrícisarenulx illx penitus excludaimu, nec ulh<br />

modo retintantur in renibus 5c vefica.- Et quaniv:<br />

ejuíraodi arcnulx certius indícarent, nunquam tamd<br />

folí velicx tribuí poffent; atque ita aphorifmus,ut verba<br />

íonant,lcmperfalfitaris convincitur: Bevervvíe»"<br />

explicationem afferrad ufum praxeos nihil conf«e"tera',<br />

fed fi hic aphorifmus ad ufum artis fit revocandus,<br />

exiftiraamus inrerprctationem á loh. Zecchio, t*<br />

artis oper.bus exerciratifiimo, propoiitam, reliqu |S<br />

ómnibus efle prxferendam , cuius beneficio f1gr» urn<br />

pathognomonicum ftabilitur calculi vaiicx, 5c nVgnus<br />

aphorifmi ufus clicitur, in medicina facicnda,<br />

cum fecundum omnes illas interpretaciones i"i>tilis<br />

reddatur.<br />

Sic autem haber laadatus Zecchius Confuh.med^fíippscrat.inqait,<br />

aphar. X9'4- a w *^> ñeque o L<br />

1 pío<br />

t' I» uno fine) Caufam cur fenes magis calculürenalj,<br />

pueri vero veficali, (fenes enim magis obvios<br />

elfe calculis rcnahbus docenr Hippocrates,<br />

^i'tntu , ahiqne arris proceres^ ttiphcem damus<br />

'• aftionum , Sí confcquenttr etiam cxpuliricis in-<br />

«mitatem, qux facit ut materia calculi in renibus<br />

«tineatuc diurius. í. craflbrum crudorumque hu-<br />

"Mium copiara , quam p3rir caloris debilitas 5c v¡-<br />

^ fcdentaria , cui fenes magis quam alix Xtates ob<br />

' Ir "ira languorem funt addiai. 3. Renum ficcítalein<br />

1 cujus nomine meatus renum lunt anguftio-<br />

,ts > ira ut cruda illaquc crafla materia non facile<br />

Neare queat.<br />

Pueri autem minus Renal, calculo funt ob-<br />

¡li ; 1. quia vis renum fortis eft 5c aliena ex-<br />

Peüic. 1. quia calor in illis clt .ntenlior, ííioi qu. re­<br />

Jliri1<br />

meatus dilatat. 3. quia renes eorum , fiera 5c<br />

^"«s alia*, humidx funt atque molles, 5c propte-<br />

" l ^'latanti calori facile obfequuntur, Craflbs vero &<br />

Witiofos humores calor ifte artenuar, ut hauddif-<br />

5"et tranfire 5c ad veficam abire poflit. Vefica-<br />

' Ut eiri calculo divexaraur , quoniam materia a re-<br />

°'J? Us ad veficam tranfinifTa inibi iterum cogitur 5c<br />

í'P'Hatur, lenrorcmque quendam concípic, diutius<br />

^K, idque ob veficam qux cum fit membraíl<br />

* paucique fanguinis, Sí ampiara habeat eavita-<br />

• * 1 ' fiigida eft. Itaque ob craifitiem 5c lentorem<br />

j. c ' 1(; a immoratur<br />

J" 1 '"duratur,<br />

^rrium-, vide 'Galenus comm. 3- § >5- 6 - £ P i( lll<br />

auce m crudafquc urinas pueri proprerea colny"<br />

1 > codera Galena tefte, quia partim voracioti¡,<br />

U , DC d.utiús , tandemque in lapiquod<br />

vero tenue eft 5C aquofum<br />

' Partim quia intempeftivis utuntur exer-<br />

15 5<br />

mox enim a paftu hinc inde cutiere variif-<br />

Tom. 11,<br />

<strong>De</strong> Veíicít Calculo! ko8|<br />

traentibusdiligenrer fummaque oberS ,v r<br />

eam ven. fententiam ut ad ¿rviTlr ***"*'<br />

deveniretur, paruá frti leüloa" ^'"<br />

iiu<br />

c ^<br />

lacerarey&lo V ^ * C T U<br />

vum admodum urina perpetua 2 ? * ' ICei<br />

prxterlaberecur : Hoc enfm 0D' r "'"^ k<br />

r^ce^eColent,at7uZZl!7Zc 0<br />

fervatum; ac prxfertim in Nob ¡T.Í<br />

U,t<br />

quideraceps feheera i z m ^ ^ V ^<br />

in reddenda urinagem.nam ob caufamHnl' ^<br />

baraur, eum grabara urinxegrefluS it * T<br />

quafi prodnurus, duradimov! u S a ? ^<br />

cerando ingentiramos pariteruriams r Pa ""<br />

fubmia,on 6 gM*»<br />

,s finem f f L S ^ S ^ ^<br />

5c conftringenteíncaufaeft, u fil*****<br />

que, at nuncutraque doloris cauf, Jnfi.<br />

oco celüc, % u i dL ¿ £ ¡ + ¿ £ ¡ £ 1<br />

fenfim continuo educicur neai.p Aiñ-- T i ''<br />

predio adftr.a.oque ^ ¡ X Z ^ «<br />

impol.ra tenu. argéntea aut plúmbea fiftu!a' VUJ<br />

apertura fervecur quafi i„ fiftulam CiM^2\<br />

fah Zecchius confia Tali curatione pasativa ja<br />

pndera ufos efle Médicos Parificnfcs, ait R Ja)<br />

t.nch.An.1.2. c.30.<br />

1 "' " ¿'"t ex P lic f'>l>**c pratulit fin- L que raodis fe exercere folenr. Sebifius ¿Manual<br />

¡Lio», Quj.bus in urina íabulofa íubíident, his pag.í4op.<br />

,(jci calculo laborar; Quam quidem fententiam fi **• Qui inipfia vefica naficitur) Fernelius novam d«<br />

\ritione admittamus quam interpres Galenus fiecalculi<br />

veficxortu opinionem propofiíit, dicens om-<br />

\mtr> M'<br />

( nem calculum in vefica contentum, rudiiuentum ¿n<br />

tm pwfa e í[ e ex eo facile conslat, quia<br />

y^ti firme homines urinamJabulofiam tato vita lem-<br />

'rtre)icere objervantur {(3 unus ex illis fium) cipUWt»<br />

vefica lithiafis fiujpicionem : quo fit, ut non<br />

Jim »o» Vl, ^ e renibus traxifle, 5c m vefica poftmodum incrementuin<br />

fumpfifTe,quandonímirum calculus é Renibus excídit<br />

per dolorem nephrirícum, fi grandiufculus íir, in urinl<br />

Galcnum ; (3 omnes alias poft ipfium<br />

fubfiftíc, ibique novx matenx appofitionc fenfim ac-<br />

íLtirfí admirari , quippe qui tanti moménti ad<br />

crefeit: Aflerir criamfe in conttítisve-ficx calculis, nú¿<br />

'tejjcinAm fiariendam ophorifi. vel non intellexerint,<br />

clcum quendam ¿n medio reperifle é renibus extutba-<br />

ulfiltem ob oliquam in eo difificultatem neglexetum,<br />

diveríi á relíquo integumento coloris 5c fubftana<br />

_,,_ Tota auttm propofita difificultatis explicatio ex<br />

tix, Ñeque unquam fealiquem oftendifTe calculum iri<br />

¿¡¡¡a iierbis, Sabulofa , proprio Jignificatu palamde-<br />

vefica habcnrera,qui nephriticis doloribus antea diver,<br />

etenim hac voce, fbulofa , Grace *«u.xatus<br />

non fuerin<br />

«¿ÍÍ*. rihil aliud Hippocrar. tntelligere viluit,quam<br />

fAníum crajfum, cui veluti térra pinguis fit ad- yeiumhxc fententia áprobarisauthoribus non pau-<br />

$jX!a, h.e. Imofitm, five argillofkm quia , velut eis rcjic.tur.qui fuá experimenta prxdiais conrraria af-<br />

itrium mucus, matula fundo tenaciter inhareficens; ferunr, quamplurimos nimirum cálculos ex puerorum<br />

fea»» Jane lapidis majoris in vefica concreti patho- veficis extraaos fe vidifleaírífentes, núcleos habentes i<br />

nmmicum, Sed quoniam in rebits humanis nihil relíquo integumento, nec colore, nec fubftantiá ullo<br />

iUferpetuum , mirari non oportet.Ji interdum confi- modo diflimiles :Et certé vulgaris experientia hobis amli<br />

tffeftu laborantes hac figna dejiituantur , quod perte demonftratpucros calculo veficx laborantes nlin-<br />

¡ifii tn vefica fie exiguus, ut in Illuftriffi. Cardinali quam doloribus nephrirícis afteabs fuifle;quod fipiíli-<br />

Piltoio cbfervavimus .- Caufam autem caenofii ilme contingeretjíicalciilorúrudimenraá renibus exturí«<br />

txcrementi olios fufiori fiirmone explicuimus: . barénir, Vetü quidé eft in adultioribus nó raro cálculos<br />

Ubi autem explicUCrít Zecchius, competerán nobis á renibus deturbatos in vefica continen,5c per no ve. ma-<br />

ion eft.<br />

terix additionc paulatim increfeere íed illud femper ira<br />

fieri negandum eft, &" cónftanrer afllrendum quamplurimos<br />

cálculos exordium (umere in ipfa \cíica.R¿vcrius.<br />

Nos vetó eam dilucide explicuimuscap.de calcu-<br />

) Renum, ubi oftendimus raucofam illam materiam<br />

Fernclio concedí pofle cenfemus, quód quídam vefi­<br />

[fe vefica: maleaffeax proprium excremenrum ; cüm<br />

cx calculo ortum á renibus traxerint, Atquodomne*<br />

niraiam fanguinis copiam, Sí fuperfluos humores ad<br />

in univerfumihde prodeant,nullufq; in vefica originera<br />

¡¡iianüniíTos concoquere Sí aflimilare non poreft,<br />

luam habere queat,idadmitti minimeporeft,Nam cuni<br />

tolijue in mucilaginofam iftam materiam convertir,<br />

Sí materia SÍ efficiens,Sílocus pro calculi genératione,<br />

iilkm pravam duuhefin veficx diathefin á calculo<br />

inibr feofterat, íi quiera ibidem etiácalciilü nafci poll^;<br />

Kplutimum excitari. Riverius.<br />

Quod fi oninis veficalis calculus originem haberet<br />

á renalí, certc omnes veficali calculo laborantes<br />

etiam nephriticis doloribus pnus huíTentdivexati: At<br />

iftud expeticntia redargüir. Tertio, líinreguménrunl<br />

illud c quo involutus eft calculus, qui a renibus<br />

in veficam defcendit ; lapideUm corpus cft , ut elle<br />

nemo fanx mentís diftiretUr , fleque illie adhaifii<br />

aliatarum fbrdiüm eft coagmencicum, tandemque<br />

in lapídeam fubftantiam inutatum , quis dubitet in<br />

vefica lapideum corpus pofle generari. Sebifius man.<br />

pag. 14.11.<br />

•* 3, Alius qui a renibus) An Calculus veficx rudimennim<br />

femper habeat á Renibus, an vero primaria,<br />

localí genératione in vefica concrefcerc quear,<br />

difquifuione dignUm í Nota, fed obfeurx indagíT<br />

nis fententia Coi. x- Epidemia cammene. 3. til. //. To<br />

fÁir xpurtv ruv*y¡¿n!, antequam urina fit, Iu ienibus enim<br />

nondum perfeaa eft xfwií , nec dum ¿llud Ceium,<br />

quod ad veficam tranfmittieur. nomea haber urinx,<br />

priufquam eo fuerit tranfmifllira, Se cune rvv»yfMi,<br />

feu coagmentatum lapidoiiim > inregene-<br />

1 atura; in veficam illabitur, corticacimquc porro in<br />

ea crefeit, rudimentumque illud calculi, in renibuá<br />

faai in vefica exparum more, lamellis novis de^<br />

muro incruftatur : Alcera matrix eft m vefic^<br />

f*tr ¿pum , In vefica enim ferum urinx nometl<br />

primo acquírit , cúm lapis coagulauoras lux fu<br />

damentum primo jacit 111 vefica , 5c coagúlate<br />

YYyy í<br />

|,.rll'<br />

•<br />

l


io84 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXllll <strong>De</strong> Veficx Inflammatione, Scabie ¿Ve iooc<br />

lapidosa, quam rvyctyp*, i*fm V xft¡riv, appellat +•• Qui fumma vefica odharelcit\ Sf.n,„i -J- .1 ' 9 a . i- ' í<br />

fítppocrotespet fe fit ,1 gluuríofo 5c crafTo huraore. res cálculos majores circa H f f i » ^ÍTÍ P 'l f^T?" ""fr^ ^fica. laceratur, aut abo t. / ^ ^ ^ m^^ ) , '<br />

o«f ftabulatur in vefica ¿bilí, ur plunbus explica, branas ejus velie in cvfti condrat?¿¡T "'f'l Ido I** 1 "' .4 fuminUm f f ** dlC ^ l ° \ m "' I d«m. ut affluens fanguis d.vertarar derivemr § lapidosa, quam rvveoypui» I*ITM In* xpqriv, appellat<br />

Hippocrates per fe fit, á glunriofo Sí craflb humore, ^'£^¡<br />

qui ftabulatur in vefica debili, ur pluribus explicas<br />

rZ<br />

Galenus in comm. 1. cir. Epidem. Rolfincius.<br />

Calculus in vefica generatur, vel primó poft emiaionem<br />

generaríincipit, cumfero expulfoaliquid in<br />

vefica rctinetur quod paulatim concrefeit: Vel fecundarlo,<br />

quando lapillus ex renibus in veficam decidit,<br />

5c poftea affluxu materix accrefeit. Walaus med. Pr.<br />

eap. tp.<br />

C&fialpinus alium locum exuftionis mateeix, alium<br />

concrctionis aflignat, Uftio fit in venis, Locus concretionisminuscalidus:<br />

renes Sí vefica.<br />

HmmAVef,CS ^ h T fcí ^ Szmú ^r^ rt3Cnnqueexcausa,corpus veficx laceratur, aut alio I s- /,,y;...:,<br />

^ v X r a c ^<br />

ttc.a renibus adhuc minores din^in ^ fe, ^¡atur £ qUI j a m Lgfc, &<br />

!- ÜS i!K!Í C * tU " kaS P er . re P«ntibus manebarí<br />

atque ¡me fenfim mole augebantur. Matron<br />

ter anecia longe ante obitum érneatu urinario re,(<br />

cu membranam craflam atque latam mai<br />

losa refertam, qux (uti poftea c'cadáver,<br />

a,one conftabat) fuit pars túnica interior» vefic»<br />

a calculisibidcminclufis atuna 6c difrupta. WiL<br />

de urinis cap. x.<br />

CAP. LXIII.<br />


io8íf <strong>Lib</strong> I V.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong> <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXllll <strong>De</strong> Vefica: Inflammatione, Scabie, Scc ÍOo><br />

fubftantiá<br />

fubftantiá<br />

prófundius<br />

profundius cvelluntur<br />

cvelluntur<br />

Htppocrati,<br />

Htppocrati,<br />

non<br />

non<br />

auau<br />

1 fit odorille odor iUe teterrimus; tcterrimuc- qux „„.,/: fiabfinr .ur w 7 "»&***..* i "?*. porrum,raphanus porrum,rapnanus efeulétus elculérus6cmarinus;.rem 5cmarinus;item valde válele íalita lam*<br />

—— - - " ' . t . ü j v i v i / i i U i J i\Jltl±i U 1 U U V »•»•—-£<br />

tolerabilius illi fc tunchabere folent. Chrift. Langius<br />

Path.An.p.4.97,<br />

terna funr pus acre abunde ad veficam fluens, humores<br />

bilioíi.poiracei 5c xruginofijurinaacris admodum, pi­<br />

Ulcus 1. fu ¡n fphinacre veficx crafla fanies gígnitur,<br />

tuita falfa,phlegmonc,in fuppurationera definens, rup-<br />

modo pus copiofum ac gtaveolens profluit: Sin vero<br />

toque abfceflu ulcus poft fe relinquens: denique calcu­<br />

ulcus fit incorpore velicx, aut etiam in ipfis urcteribus,<br />

tune dolor eftinrer renes 5c pubem, atque pus capillus<br />

aíper 6c acu tus. Sebiztius.<br />

lorum inflar narar in urina, qux continerí tune nequít<br />

Prognofis.<br />

5cc. Pet. foh. FjiberPath. jpag, cap_ /7#<br />

ExiguaJfei) Incurabilía, velfaltem curatu perrirU-<br />

,r<br />

- Signa ejusfiunt) Comhnmulcemam veficam íaciílima funt, tum quia ob madorem veficx perpetuuai»<br />

nici purulentxexcretio, ira quidem uc fi vefica incipit xgrecoalefeere pofliint, tum quód ab urina , qd«cx<br />

exulcerati,primoy2f»£#¿f exit;fi fie perfecta,pus. Si ma^- fuá natura íhllk cft, continuó irritantur, maximegis<br />

adhuc fiquama,Sí ramenta, Si gravis 6c confummata que Ct urina ulceriorcm acrimoniam adepta fir; Ma­<br />

eft exulceratio,gravis fcetor in urina eft;Dolotadeft grajor tamen fanationis fpes fi carnoíam ipfius cervivis<br />

in pcaore [perinao Sí pene) quoties xgri mingunr cem poflideant; minor fi membraneam ipfius fedem<br />

urinx difíiciilcas accedir, fxpe Sí tenefmus, 5c membií oceupet , cum harum continuitas Poluta vix repa<br />

virilís ercaio. Etmuller,<br />

rariarapliüs poflit, longequc difficilius, fi fubíbiu:- irn<br />

¡Itíitf omnino penetrent, nifi forte ob vicinamcamera,<br />

ícati in vulneribus velicx hoc accidere pofle novimus,<br />

^ ha;c velicx Ixfio ex ulcere fkaa, percoalitum<br />

(onfolidari queat,Hifce ulcenbus,fi calculus jungatur,<br />

curo continuo eaaffricando amplius Ixdat.nec ulcera,<br />

jifiilleauferarur, quod fieri non poteft, fanari queant,<br />

dífpcratum eft malum. Platerus.<br />

'!• Exigua sjei) Veficx ulcera omnia funt difficilliuecuiabilia,<br />

urplurimum incurabilia , pcriculoliora<br />

ql]íexcro(ione,graviflimaquxámagnocalculo , qux<br />

¡ne extraa© calculo curari nequeunt. Etmuller.<br />

"• Injlituitiir ad modum) VrxmíCñs internis univerfclibus,conveniunr<br />

j. acrimoniam humorum tempr.rr.n-<br />

Bí,proprer urinam imprimís, exulcerationcmfubi.ide<br />

(safperantera. t. Vlcus fine morlii abfttrgentia , feu<br />

tmdtfcantío, obfiermentumulcetis acidum, Sí hinc<br />

pus. 3.confialidantia, ob relolucionem partís exjfx. 4.<br />

/kstfyita, propter dolorem imprimís urgenrem. Etmlltr.<br />

''•hflituitur admodum) Curatio ulcerum Veficx, ut<br />

¿Renum,( videfupracap. de Vlceribus Renum) inftiinirat<br />

exhibitis detergentibus,qax ea áíordibus abfterfy cilm ab illis retentis auc ind.ieacis excrementis<br />

i^lum irritetur, Cavendo tamen á fortioribus, qui-<br />

S;is<br />

laturam excitando, dolorem potiús exacerbare-<br />

^•atque inrerim de ulcere nihil educeremus: Prxt<br />

^confertC


io88 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LX<strong>IV</strong>.<br />

<strong>De</strong> Meatus Vrinarii Anguftia.<br />

Myrrha,thur, ftiroc. mafticLgumm. trogac.fiem.po- 2£. Loe recens,fierumldElis,mHlfiam,fuccumeqmrcti<br />

pov.olbi, hyoficyami la. 3¡.<br />

vel plantag. Aquamfierrotam, in qu.xrad.fymphitinio<br />

Succi liquir. 5fl-<br />

dice bulhcrinr, aquam calcis viva, cura fief .-riba M,ar¡s<br />

Terebinth.venet. qu.fi.<br />

fecundum Barbette in Chirnrgia, vel InjeñionesPlateri<br />

Ms. f. Pi/ul. mognitudinepifi minoris. Vel abfterfiva ufuatx.<br />

3£. Troch.alkeking.de Cárabe, gypfi ufti áa.36. %. Rad. liquir. $ú. cicer.rub.p. j. cortic. fabar z¡<br />

Boli Armen, térrafitgill. cran.hum.íi.ifu<br />

fal.plantag.m.j. fiat <strong>De</strong>coñum ina^uaMde parum/u-/<br />

Terebint. ven.q.f.<br />

vii, Ettn decocli hujus ífei. dijfolve Terebinth. i„ melle<br />

MS.Pilul.pífi minoris mognitudine.<br />

ditfol*ta,%v. mifice, In graviori malo poteft addi Fnau<br />

Pilularumharumvelpriotum, quotidic mane 8c vef­ tAZgypt. * '<br />

peri xger vi. fumat.<br />

Ad ulcus rn eolio veficx prxter interna,& inde fan.<br />

3¿. Aqua colcit vivo §iii.<br />

guinisper pencm egrefliim,prxter interna convenir In­<br />

Plantag. §iii.<br />

jeaio. Forefti.<br />

SiefalbiRhafisSi-<br />

y.. Vitr. Rom. %\i.Aq. comm.%\.fi<strong>De</strong>eoñ. Etmuller,<br />

Mifice pro Injeaione , fingulis diebus quatcrve ufur- l9<br />

' Perfiphonem injeñus) Injeaiones per penis dupanda.aumin<br />

mafculis,permeatum cervicis uteriin fceminís.<br />

Per aquam calcis viva hoc loco nihil aliud intelligo in veficam,quo tameninmafculisxgréobduausobli-<br />

quam aquam communcm in qua parum calcis vivxexquitacem Se longitudincmperveniunt, Infceminis oh<br />

tinaaeft, verum prudenter tibí cave ,ne nimiumacris beeuitatera facihüs,undeScfxpe fine fucceífuin mariJ<br />

reddatur. P. Barbette Chirurg.p.m.22.<br />

bus,cúm rurfum dum infunduntur regurgitcnt; admiJ<br />

18,<br />

Pro confiolidotiaue ) Coníolidant decoñum lignor, niftrantur, Et fi altiús canalis inftrumentiad veficam uíl<br />

eum vulneroriis, uti agrimon.hyperic.plantago , quibus que adigatur, interdum lxdatur, ac fi ulcus in cervice (il<br />

addantur CaralUa,terrafigill. bolus armena, fiuccin.tinillud<br />

reír ¡cando plus obfit,quám profit hoc remedium]<br />

ílurafiulph.vitriol.tinclura antiphthifica 5cc e. g. Qux tamen Injeaiones neccífitate urgente, fi esteta<br />

3¿. RofiligniSoníli ffnurod.fialfiapar. liquir.cortic. non juvent, tentandx.<br />

rad.eryngii áá íi.fior.raf.violÁít.p.iij.h,agrimon.veron. Ad quas faciendas,fumimusque. ulcus dum firdidun<br />

beder.terr.zZ.m.fi.paJf.maj.%\&. caq.ad Ibii. capiatur eft,abfterganr, detergentio, poftea quxficcandi fanerul<br />

erebrius.<br />

quod cum mador continuus impediat.xgreperficimrl<br />

Injeaio confolidativa.<br />

Nihilominus tamen tentanda , Quibus Se ea qua: ardil<br />

^/Í.Herb.equifiplantag.Jem.hyper.íz.m.j.rad.biftorta, rem mingendi inde contrachim mitigant, fi iJIe urgeaí<br />

confiolida,lilior. 4&.áa.ji. cortic.granat.'Zfúi. caq.inaqu. mifcentur;vel illx Injeñiones anodyna hifee intermíícenl<br />

ferrat tfci. dtjfolvetrac. alb. Rhafifine opio^fs. bolíArm. tur.<br />

5¡. mifice. Etmuller. vide§. Perfiphonem injeñis) (3 §. Fiunt hx ex Lañe, quod lenit, abftergit & ¡-latinad<br />

sb.Inftituitur admodum.<br />

utimurque cum magis'leniendum, muliebri,yÁMuli\<br />

I9<br />

- Perfiphonem injcñus )In ulcere Veficx pcculiarirer Cum detergendurn caprino vel alio cum additione/»iccl<br />

conveniunrlnjeaionesbis in die ufurpatx , primüm vel mellis, vel oqutmulfia t3 fieri ¿aclis , Cum|/»f»»H<br />

detergentes ex hydromelite, fiero latlis , aut decollo hor- dum.Ovillo, vel alio uftnlaco,aut mifto cum Jacch/tn vd<br />

deicam pauco melle rofaceo; poftea vero adftringentes melle rofiaceo, Ex <strong>De</strong>coílione hardei, addendo interdurl<br />

Sí conlblidantcs ex aqua ferratd, in qua radix fiymphyti, con. fabarum, fiacchar.(3 mel. uti de hae di(ftum,lii odj<br />

myrrha, alumen, fiarcocolla (3 tragacanthum bullierint; tergens Injeaio. í<br />

máxime vero cóferent Troch. Gordoniiin lañe difloluti. Vmumalhum tenue injeaum feliciterpro rrmndifi<br />

Fabritius Hild. ulcus infigne veficx Injeaione fequ. cante adhibetur: huic fi aliquotguttx phlegmatts v\<br />

cum nonnullis aliis remediis curavit. obferv.69.cent.rn. triol* addantur, potentius operabitur.<br />

2C. Rad.confolid. maj.%\.hord. int.m.j.fol. agrimon. Pars vi. ferum lañis caprini,aliquot gatüsJj>tr-V'<br />

verán, fiord, alchymilla , fianicula anam.h'. coquantur<br />

ad%\. Incolat. dijfalve mell. rofitc. %ii. m.f.Injeñio.<br />

Advertendum Injeaiones iftas non tantúm per fyringam<br />

immittendas efle , ut vulgo fit, quia in veficx<br />

cavitatem non penettant, obftante mufeulo fphínaere<br />

exquificc claufo , fed immiflb in veficam catheteri fy.<br />

ringa aptanda eft , ficque injeaio ad locum afteaum<br />

facile deferctur: Ad Veficx dolores fequens Injeaio<br />

parabitur.<br />

flf.. Semin.fmnUgr.*3cydonior.ana"&i. macerentur<br />

per horam ¿atfeifí. decoñihordei ,pofteoper linteum exprimontur,fiMque<br />

mucilago fiatis liquida, cui adde olei<br />

amygd. dulcen, mellis rofi. colat. |i. m.f. Injeñio; At<br />

vero loe tepemrecenter muiaum frequenter injeaum<br />

prxftantifiimum cft anodynum, In quo fi trochifei Gar-<br />

Áoñii diflblvantur , omnes fcop¡ tum doloris fedandi,<br />

rumulceciscurandi adimpleri porcrunt. Riverius. Experra<br />

eftPotio Thoneri obfirvat.pagin.176. qux mira<br />

prxftitit, Sí exulcerationem cura urina cruenta fuftulir.<br />

3¿. H. agrimon.plantag. equifiana w.f?. liqu.mund.<br />

3¡i. coqu. in aqu. plantag. &¡ betón, ana q.f.ad confumptianem<br />

tertiapartts. fn colat.m&. dijfihe mellis rofi%\8.<br />

mifice. Ipfe xger fingulis horis per fyringam portionem<br />

in veficam in jecit. ínter Inücienda varia, vel per catheterem,<br />

vel per fyringam fice.<br />

fr 'i<br />

li affiífis inderergendo Sí mundificando prxditunaer.l<br />

<strong>De</strong>coñum pro Injeaione ad fanationem ulceris.<br />

T¡C- Rad.confioiid.$i8. cortic. cucurbficct\uh.cM<br />

plantog.falaniano m.j.fiar.rofihyper.ana p. ).i'/-fi m -r%<br />

major. Svi.f.<strong>De</strong>eoñio in decano hordei , dilfolve in Ibi<br />

mellis velfiacch. rofiac. §ii¡. ,,[<br />

Si majori ficcatione opus eft,poflirat de féquentibu"<br />

quxdam addi, de bupleur;polygono," vel hemiario,f> |<br />

filia, burjdpaft. citerach.betonica,geranio Robert.<br />

Narcífii radix, qux valde glutinat, femina itemp"<br />

taginis t3 portulaca. ..<br />

Succiplantag. equifieti, virgapaftor. diflbluti,vel mi |<br />

prxdiais, utiliceriniiciuntur,7fi«'rt'itemy*fí' a ' f /' fí ,<br />

id eft amylum, diflolurus etiam glutínac : "3 üX - i<br />

aarum plantarum aliquam quoque habent einci • |<br />

injeax, imprimís plantaginis, uri Sí myrti, fum""\<br />

rubít3olea,t3peculi rajar, centaurii,hyperici- I<br />

Chalybeata, per injeaionern/m?' aut chalybts^n \<br />

qua, juvat, vel in qazmplumbum,igne folutum aliq<br />

tiesinfufum fuerit.<br />

Mifiura pro Injeaione Rantg/utinantes, ut<br />

Tf.. SarcoeolU, nutrita in lañe 3¡. infiufig. tragac- "\<br />

Arob. ifi.faña in aqua plantag. ¿ifi. cerufit $5- j* n (»t»equ. qu. butyr. aut ol. oliv. omphae.frigetur, .frío frixa<br />

uní omnia efFundantur in aquam frigjdam, fuperna-<br />

Blata.<br />

tatisoleaceus liquot á fordibus fundum pecentibusfe- Vita régimen quod attinet, ídem fere guod in cura<br />

Mtaiusfervetur ad ufum. Hisquandoq; mifeentur qux mia.oms aidcnus fine ulcere convenit, eran 5c hic ille<br />

¿0|otem fimul fedanc.u t i 11 decanoJim.papav.albi. cortic. ardor iníu: In quo cibiqui glutine velutiobliirant vías<br />

tnndrag. Vel addimus»í*«/íi¡r.raardore mingendi ex­ utinx , ulcenbus hifce fe obducentes ; uc minus ab<br />

políeos, albumen ovi, quin 5c Opium.<br />

urina raolefta efticiene : Pinguia tamen hic, cum<br />

In ttlccribus pertinacibus conferí <strong>De</strong>coñ./ithargr.^ii. ulcera fcrdida reddanr, non adeo competent. Píateintqiui<br />

rajar, peculi t3 plantag. Jiv. vel miíceantur V1*t *<br />

rus.<br />

pradichslnjeaionibus , bolus , lapis colaminar, tuna,<br />

Temperandum lympha) Quia in Vlceríbusve-<br />

cffufa,plumb.uftum (3 lorumjntctdum Sí Antimon. Sí<br />

f.cx,(5c Renum) dolores plerumq; infefti efle folenr,<br />

to/attriius e lapide hamatite.<br />

eorum mitigado in toto curationis decurfu, quoties<br />

txcom.p&(\tisTrochifeis, qui per os fumpti compe- urgebunt molienda eft auodynis,ínterius5cexretius 11tunr,<br />

diflolvi poíTunt; Tt.Alkek^ Gordonii,defiuccino,de lurpatis, Interna erunt fiyrup. depapav.laudanum Opia-<br />

Tmitt($c.Vngu.Aegypt.exiguaportio, in fummcforditum,Sí hmc ufuipeculiariter deftinati Troch.A!kek¿ngi.<br />

disulceribus, ea mundificat, 5c a putredine prxíervat. Tum etiam Emulfionesfimin.frigid.cumfiem.papav.úhi<br />

hávefica cervicis (3penis duñus exulccrationesab- adduo; Si opus fuerit ivlopapav.Jyrupo,ac denique con-<br />

Icrgendas & curandas commendant Chymicifpiritum fiervoflor.alrhaa frequenter exhibirá, Exterius veroFo-<br />

wrairii dulcís cum aqua plantag.wel equifieti maj. per raentum fequens admoveatur.<br />

lyphunculum injeaum.<br />

^¿. Rad.alth.ln. foLmalv.parietar. violar, ana m.j.<br />

femm.lini,fienugr.alkek^ano^a. fior.chamom.melilot.<br />

Inuncliones.<br />

nymph.anap.j. F^it <strong>De</strong>coaio qua foveatur pars cum<br />

films, non autem cum fpongiis, ob falfedinem quam<br />

Innnaiones etiam conveniunt , Pulvis Sí peri­ habent á mari.<br />

ta fedes in veficx illiufque cervicis ulcere refri­<br />

A Fotu Linimentum fequens admoveatur,<br />

gerantibus oléis , ut rofaceo , violac. ¡nungi pore-<br />

3¿. Ol. violac.amygd.d.ana ¿ifi. ol. rofiac.$\.mucilag.<br />

lit: Et fi metuitur inflammatio ob dolorem, adalth.<br />

t3fienugr.ana ífiu croa dufi.Lmim. Riverius-<br />

(kndum oleum myrtíll. cydonior. ac ¡ parum aceti ad -<br />

Acre temperant Loe, althao,tiquiriiia,paJfula,viola,vié-<br />

peuationem : Hifce unguentis cerufiam, lichargyloria,femina<br />

iv.frig. maj. hinc decoaum chamapit. in<br />

itw (3Juccumplantag. equifietiia\Í3.qaeíiccínthalce-<br />

lañe mire laudatur á quibufdam crebrius iiíurpanuaufa<br />

admifeent, qua tamen foris inunaa parum ad<br />

tum: Dolorem leniunt Opiata, papaverina, laótici-<br />

olcusfanandum conducere poffunt; Et cúmconftrinnía<br />

in fpecie, fi á cantharidtbus fuerit malum. Etpdoduaum<br />

urinx, liberum ipfius tranfitum impemuller.bndo,<br />

ut major ardor fuboriatur efficiunt, fatiuserit 11<br />

rehxantibus Inunaionibus hafce vias dilatare, ut oleo<br />

• Aliudiüxta meatum urinorium) Colli veficx ul-.<br />

Mjgd. dulcium, chamamel. eoque magis eum 5c dolo<br />

cera.iífdem mediiscutintat(quibiísvefica)Sc quidem fa-<br />

Km fimul lenianr. Foius peñmti (3 ptrinai, ad dolorem<br />

ciliúsjimó longé adhuc faciliüs qux pencm infeftant, e-<br />

ralceiidum ex iifdem fieri pofliinr, at decano malva,<br />

tíamfi ex gonorrhcea virulenta contraaá\Hxc ab aliis Sí<br />

t(mlva,chamam. melilet. addiris fi calor adfit, etiam<br />

per locura dolentem,oc per cffluxum materix, ante vel<br />

RÍngerantibus, ucnymph.rad.fiar.violar. Sí ¿rail. Pía-<br />

poft urinxexcrctionemdifcernerepoflúmus;Nifímature<br />

ea curare ftuducris.ad interiora proferpet malum, 5é<br />

vel vefica,velperinxuperforabitur. Barbette Chir.p.2/3.<br />

Ftjliila -ve/tcte,<br />

111. **• Fiftula curationom vide in Langio<br />

*<br />

auol<br />

í%<br />

drac3í. dijfolvanturinlañeveldecano, autaquis q<br />

bufdam. -<br />

a c<br />

Ad Confiolidandum hxc Injeaio Oleácea útil iíhm<br />

^¿. Stercor.gallinalntci&fluidi qpl-hicinfirt*g\<br />

c i» injeícus prodeft.<br />

Vefica/¡J!uU.<br />

"' Fílenla curationem vide) A Cive ordinisSena-<br />

'^Ambergam accerfitus,qui ex luppurato in Perineo<br />

*talw,nitnis feró aperto,donec purulenta ichorís col-<br />

"^itsqux fuá acredine veficx collum arroferat,5c in fi-<br />

Eu<br />

°iis apoftematis anfraaibusillatebraverac fpontefua<br />

^petet, unde tandera ulcus cavernofum in Fiftulam<br />

^Huit, per quamlotiumacre, coníblídationem ira-<br />

^ietis deftillabar, non raro quoq; ímpetu erumpens,<br />

^rislabia d.ftendebar.<br />

Wethodum igitur curx á falubri viaus ratíone,caufis<br />

" 1 ** 5c ulceris confolidationemremorantibuscoraraaau<br />

l'picabar, 5c corpus univerfum á noxiis humori-<br />

"s-ad expullioncm, referatis obfttuais meatibus,prx-<br />

9r3t<br />

¡s 5c purgatis: Peraaa partim ferofí 5c acris humo-<br />

Sei£<br />

cretione,ut lotii acrimonia mitefeeret, 5c idmelcat<br />

isviribus imbueretur,defequentibus Paftillisquo-<br />

Is<br />

uie binos, mane 5c vefperi exhibui, qui fiunt.<br />

. *• Pinear. ftillatiiio rofiar, liquore praparat. 3¡i.<br />

**« melon.Biv.g. rragae.arab.anadi.g.cerafior.rad.li-<br />

• HtY -*na m.cinnam&.pemdiar&.fiacch.inaqurofi (3<br />

^*ana qf.%i\R. difo/uti fiantTabellapander.^R.<br />

, eflc Ub.yEpiftolá quinta. Succus cancrorum per fipho-<br />

Dum his vefeeretur quovís quarto dic,quia fymptoma<br />

nulluin obftitit, hauftum decoñi ligniguaiac.is.<br />

fudorificum dedi,quo acre fanguinis ferum expurgaremos,<br />

quis decoélum faftídir.is oxymcl.fci/lit.Ziftdijfolvat<br />

in aqu.fumar.Z3agrimon.ana |ifi. pro eodem feopo<br />

: TaiidemTopicis,caufticis,auc feaionc.Fiftulx callum,<br />

quo ulceris, aut fiftulx agglutinatio impedicur,<br />

quampriinum extirpare intendi -. Surculos rad.veratri<br />

nigri ínferui, qui ccrtiodiefiftulxcallumexterercnt;<br />

Poft triduum, exrractahellebor.rad.ee, cum inrerna fiftula<br />

pelliculaattraaioniconcumax non obfequerctur,<br />

ex Aegineta,Celfi Sic. confilio.ex arugin.^xii.armoniac.<br />

Siii.dfíM^ríexcepris.oblonga penfcilla finxi,qux citra<br />

iuppurationem callum arrodebant; ut fuppuratíone<br />

collíquefceret ex terebinth.zcpifcíum glutine,addito hydmgyno<br />

puiverepracipitato,nio modulo fiftulx turundas<br />

formabam,quatum ope ¿aafiíppuraríoneinrraz^.<br />

hoías callus liquefcebat, 5c cum fanie fruftullarim profluxit:<br />

Verum neofeulum Fiftulx anreexaaam mundificationem<br />

connivcrer,fru(rula ípongix oblonga Scma-^<br />

dida, fili ligatura coaraara filo depoíiro cavitati fiftulx<br />

¡mpofui , 5c fintis ulceris non albores quam fub cutaneos<br />

foteipe incidi,ut faníei effluvium undique p.\ietet<br />

liberum ; ne intra finuofos ulceris curacuios dehtef-<br />

*5cmcatuum urinxafpetitatem leniunt 5c cu-<br />

io?5><br />

fL 1<br />

1/<br />


IO^O <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXlV.<br />

«ensdnteftinum reaum 5c" ñervos teft.'um cremafteres<br />

arroderet; His qux ulceris cavernofi,5c finus callo obduaiindicationes<br />

exigebant, reliquum erar ur á fordibus<br />

purulentis abftergerctur, proinde fubfcriptum Linimentumdinamentis<br />

difccrptis exceptum, diligenter<br />

ahitería fanie indidi.<br />

3¿. Metl.rof.^). lerebinth.$v.rad.ariftal.rot3'uireos,<br />

myrrh.rub.á.15fl- arugin.$i.gr.v.fevi hircini^iii.Ex his<br />

fiebat ungu.quod fi defuiflet Vngu.Apoft.CabCiituifíem.<br />

Cum fub fordium lentote caro mollis fuccreviflet,<br />

Pf^ere prMpitatototam ulcus confperfi ,5¿ £mhl,.<br />

chyl.mollicooperui.Poft ¿o.hnr^ E~„. \- , , m ? lí(l cooperui, Poft 40. horas Empl. (ublar. *<br />

cus afordibus5c carne raolli ac fpuria pulvetis ¿j"<br />

fione dolons experteabfurapta , purum reperi, ac T<br />

blata hydrargyr. pulvere ulceris virulencia ,dh<br />

carnis rubra grandine pullularet.nil farcoticis q J"*<br />

v.tatcm carnis expíenme, fed Emplaftris epuloS?<br />

catncem obducent.bus opus fore arbicrabar &r /<br />

gins Epift.p. 898J3fieq».<br />

CAP. LX<strong>IV</strong>.<br />

G)e "Meatus urinarii angufik.<br />

M<br />

Eatus urinarii anguftia, eft ejufdem '• d cmfisfuisprofecía, ¿r urina fupprefiiontm indu'cens, h<br />

terceptio.<br />

*• Signa, Caufe,S¿ Curatio, fi in genere aífe&um iftum fpe£cs)níhil habent fingulare.<br />

Dijferentia ex caufis petuntur.<br />

I. Alia eft ab obftruclione, qua; fit 1. Aut a Calculo ; qux 1 - cognofcitttr ex eo, quod figna calculi!<br />

pra:ccíTere,urina modo liberé reddirur, modo incidente calculo ex fundo vefica: in ipfius orificium,<br />

repente fupprimirur, dolor ad radicem vefica? magis urget.<br />

Curatio-conñCtít in /cV/«onícur,5cd/ao mo­<br />

Wvino decocáa,quibus faliavolatiliacommodepoce- do ufurpatur. Iu malo lev.on , cande/a ex cera alba,<br />

""Wadmifceri. Fr.Sylvins.<br />

cui admiícetur antimonium erudum ,pulverifi vel, qui<br />

' Incidendum (3 attenuandum ) Si a pituita crafsa melior , crocus metallor. levíter aufert carunculam.<br />

"farut unnxfuppreflio, conveniet priiniim Purgado- Quod fi gravius auc pertinacius fuerit , magma ex<br />

^ifhcenicone cum r habar boro inboli formara rcdu-' Mercurio fiublimat. jjf viridi arts tum céreo applicef*fo><br />

ac deinde terebinthina cum pulvere liquiritix<br />

^ucnterexhibita ; poftmodum radie, aperientium<br />

«odumcum oxymel autJyrup.byz.ant. exhiberi po-<br />

""'inonomiífis interira clyfter.bus,fomemis 5c ferriic,<br />

lls<br />

jP > 5c aperientibus , Eaque conveniunt qux ad<br />

jetarad.flblvendum 5c expellendum proponuntut,<br />

°Qone fequenti mul.er brevi curaca eft.<br />

r- Bened. lax. 18, trochific. myrrh. 9ii. decoñi Sa-<br />

«u 5»i. m.<br />

. ' ce dundantispituitx copia in toto corpore velca-<br />

""xuriate videátur, Putgatio univerfahspcrapozcat3<br />

adj.vel4. dies inftituta, ab ipfomoibi principio,<br />

/ ""lillima , prxmifla phlebotomia : Si hujufmodi<br />

.pifiones urinx ti materia pituitosa oriundx fre-<br />

Í" Cer acurrara, nihil erit prxftantiysaquis thermaas<br />

nitrofis 5c fulphureis , quales fuñe Balerueana,<br />

^tuivipocu ; eum balneo materiam illam mucilagi-<br />

Ua<br />

» dilTolvere.abftergere, 5c abfumere facile porc-<br />

J¡) Riverius.- Vide cap. de Ifchuria. Chymíci ad re-<br />

" 0n «n humorum á parce affeaa Vomitoria ufurj-<br />

t,e °mmque beneficio non paucos fuifle confeftim<br />

2?yi gloriantur. ídem.<br />

,¡ widendum (3 attenuandum) Folio raphani,cam<br />

8 ta tur.<br />

Obfervandum autem, ne virgx aut candclx íint ex<br />

pura cera, quia facile nimis franguntur, fedaddenda terebinth.<br />

1¿. Ceraalb.Yb). lereb.ven.%}.liquefiatcerapejtadde<br />

terebinth. quibus liquatis ungantur ellychnia , fiantque<br />

candela.<br />

Vngu.Fuficum Fel.Wietzdicum melle rofi etiam carunculun<br />

abfumir.<br />

Applicentur tamen candelx corrofivis imburx caure<br />

ne ex nimia corro.'ione gangrxna oboriatur, Curus cxemplumhabet<br />

Lyfierusobf.p.2so.<br />

'*• Curatur abj'umentibus) Caruncula,quia pepafiní<br />

experseft, li irapedimentum fecerit«confumi deber,ab*<br />

ftergí ulcus, 5c claudi,ne moriaturxger (inanitHollerius)<br />

cogimur caruncuJam illam abfumere & nimpere<br />

: Remedio 11 aneulis eñOleum Cucumerisafi». te*.<br />

mixtura cum Vhgit. rofiato, cuipaucagranofiubtimati',<br />

velpraeipitaii adeturaur; Caurlel 1 ca ca iminitwrur docta<br />

manu , Vel hxc addunrra Vngu. de tenia. Quídam<br />

xxx. fere ann.s na laboraverac, rain.- femper tenuiflimé<br />

fluente his recreara fuit.<br />

82. 4.<br />

Heurnius od aphar.<br />

nis piperis decoquuntar , Sí indemelicra- Familiarehabeofecretum, quod cft arfenícum ery-<br />

5a<br />

tatur , quod muabilicer favet nephriticis, ftallmum, cumfiitcco limanum, hunc Solí oxpono,ut íic-<br />

5c quibus urinales vix obftruax funt. Hoti cetur, tum iterura diluo cum acetodiftillato,neiam I*<br />

co, 6c hoc quater fació ¡ ulumó autem abluo oquA<br />

IS.<br />

r<br />

1<br />

I<br />

,,«<br />

y


ioo2 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LX<strong>IV</strong>.<br />

,efiac. tune aliquo cerato m.fceo , ra cm<br />

re<br />

a¿ diacbftoM cura «/« r«/«g «r- , & raao Empl,<br />

de cu.ommimam porcionera pono ra cxtrc.mratc candela:<br />

; Vel fihac non poteft penctrare.ra capite pcd.culiV.l'.raalvx.deralbcorricc<br />

exteciore.- Vel raucosacuminatos<br />

Vicentes, 5c in capite eorum acut.fli.uo .rapono<br />

portiunculam Vngucnii , inungendo prius janeara,<br />

deinde in canali pono, teñeras ra ienl.m penetret<br />

ínter callos , tune exnaho.Ecex hoc lucccdit lorian<br />

rehacer, poftea |iincum melle rolaceo> maderac.o.<br />

Sí impono, ad detergendurn lan.cra 5c l.c carunculamaufeio,<br />

Sí ulcus conlohdo quondic leincl vel<br />

his hoc fació : FaUbpuu Traillan. deTum.p. n.ca-<br />

Probarimraum mihi medicamentum eft, quodex^»'na<br />

pulver. 3 6. ac ccrati de muc.l.ig. |fi. paratur. AlfionfiusFerrius<br />

l.decarune.tollenda. Ex quo Fr.Peccetius<br />

' Sequens medicamentum pretiofum cft in difficultate<br />

mingendi ob callumcarnofum , vel verrucam inpene,<br />

& ad camera corapr.raendain in partibus valde lenl.-<br />

bil.bus. . ,<br />

¿C. Mellis crafliorq v. c.cmamtornace doñee auti<br />

colorem aflamar.<br />

U Hujus Pulveris $L fter c.conis%\. tortor salín 56.<br />

facch o!bt,alum. uftt,tuthiaaa. 5|. terantur0pulver 1jentur.<br />

,.<br />

2C Foliar.olivarec.contunde,addeparumvint albi,<br />

tune expref fuero adde ana finca p/anfag.ponaturad<br />

ignem, adde pr adíelos pulveres, benemrfce,adde tándem<br />

parum cera virid. (3me/l.roJdc. fiat. ungu. mulle. Fareftus<br />

l. 2f. O.to. vide ufum ibid.<br />

Valentiflimum remedium eft tale.<br />

%. Catas vtva,arjen.rub. utriufiquetino die in aceto<br />

maceran M.-ífi.ceran de mualag p- . . ._<br />

1£. Vitriol.Rom.auripigm.alum.roch virid.*rtsaa.<br />

36. In aceto per tres dies imcerentur, 5c nerum ficceurur,<br />

cerón de cerufia p. mi Ice, Quibus ómnibus cum<br />

diícreto raeré. Ofiv.Grembsp. 231.<br />

Cariincul.iraraveíicaaiuexx.diesexpcrimentoconfumit<br />

iftud Vnguentum.<br />

2£ Ol.rofilxv.cer.l\v.(%\*-)camp Sfi.(ofi.) tuna aq.<br />

rofiar prapar. \\. in mortonoplúmbeo mifcetur; Vbi Caedda<br />

céreaintinéta oleo, autbutyco rec. callumacungens,<br />

illa tenui 5c detrito linceólo involvatur, quoddiao<br />

uneuento extrema paitCi qux carunculam debet 1nungere,imbuuur,reliqua<br />

Oleo violar. Frane.Peceetius<br />

Gen.meth.p.p.<br />

Expeicuraefthoc Vngu-ad Penis carúnculas.<br />

1¿. mellis tucinerem'ufti,tutiaprap butyr.rec. terebinth.tita%€er*iÁ.l&<br />

olum.ufli S&.fi ungu.Pravatmsm.<br />

P.p.264.. n tobuumiSculteto in Armament.<br />

Piobatum medicamentum hoc eft.<br />

If.. Mjrabolatr. cofii, chebul áá. |g. nuc. cuprefii<br />

n"-iS-nuc.pin.;l\\s.rofar.p.).obfinth.Pont.m.j.gollar.gronor.myrú,<br />

fim.fiumacb. áá | . contunde t3 macera in vino<br />

auftero t3aquanuc.pim dijrillafigrcdnm aqua mire<br />

adftringens.Ho.c dccoCto tepuie madent.alintea adhibeancur,<br />

Euftach.Rudmt Pr.p.229.<br />

2¿T. Virid.aris,auripi0m.vitrioü, alumiri.roch.áá.^ú.<br />

omnia hxc aceto accernmo perfufa inter dúos porphyrites<br />

accuratifT.ducanrai-, & foli xftivo exponantur;hxc<br />

rurfus exficcata


ioj>4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXV.<br />

verá 6 nihil horum appareac, ad intemperiem partís J profundunt. Ob fpiritus vitatis privationem om '<br />

frigidamSíhranidamanimus convertendus eft, eaque I dam in fyncope gravi, uti funaioncs omnes ta"'? °"<br />

dcprehendi poterit ex caufarum tam internarum quam *{ conquicfcunt,fic& fphinaeris á&ioncceíK,,.- -? Ct<br />

externarum conftirurione, 5cefteaibusqui ab illis dependenc,quales<br />

funt totius corporis mollities , color<br />

albicans , nentofi gcneris 5c!partium gcnitalium laxitas,a:tas<br />

pucriíisaut fenilis, cacochymiapituitofa 6cfimilia.<br />

Riverius.<br />

*• Sphikñeris) <strong>Aff</strong>eaus prxternaturalis 5c veré morbofus<br />

Urinx incontinentiam commirtcns, in mufculo<br />

fphinaere committit, qui vel.fi/mpathicc afHcitur vel<br />

idiopachicé, Sympathice quidem , ut quoties accidit<br />

fumma totius corporis debilitas Sccaloris nativi cxolurio,ficut<br />

in morti proximis: Vel quando cotum corpus,<br />

aut pars illius dimidia afficitur paralyfis aut illx cantúm<br />

ncrvorum propagines , qux ab olle íacró exortx,<br />

ramum veficx communicant: Fit etiam aliquando hxc<br />

mufculi refolutio ob fimplicem códolentiam Sí vicinitatern,ut<br />

in gcavidis mulieribusob rumore vteti vel dolorem<br />

6c in majoribus reai ¡nteítini affeaibus. ldiopathice<br />

vero mufculus fphinaer variis modis afficirur,<br />

per vulnera fcil.illi infliaa ut in lithotomia contingit,<br />

aut ulcera profundiora illius contraaionem 6c occlufioneraimpedientiajPotiflima<br />

tamen caufa 6c frequentiífima<br />

eft frígida 5c húmida intemperies, qux ad partera<br />

íftamdebilitandam Sírelaxandam aptiíüma eft. Ad<br />

quam intemperiem producendam plurimum conferunt<br />

nativum cemperamentum frigidum Se humidum,<br />

atas puerilís aut fenilis, fexus muhebris, 5c morbi totius<br />

corporis,aut quarundam partium afligidaSchumida<br />

intemperie oriundi:quibus addi polfunt caufx externxhuicintempcriei<br />

producendx idonex. Riverius.<br />

4 * Sphinñeris rejolutíonem) Qai alias fibris filis círcularibus<br />

collum veficx tam anÜé claudit, ut nonnifi<br />

voluntatis imperio relaxaras, vrinx tranfitum permittat.<br />

Etmuller.<br />

$• Muficulorum abdominis convulfione) <strong>Abdominis</strong><br />

mufeulis in convulfione valida, una cum exteris mufeulis<br />

convulfis, vrinx fimiliter effluxus voluntarius quandoque<br />

evenit,cum vrinaob conftriaionemhancmufculoram<br />

abdominis, venrrifque compreflioncm ex vefica<br />

propulfa, etfi tune quoque fphinaer convellacur,<br />

ampliufque ftringatur, hunc vrinx ¿mpecuiu cohibere<br />

nequear. Platerus.<br />

í* Muficulorum abdominis convulfione) Sic namque<br />

illis conftciais fubjeaa comprimitur vefíca, vrínamque<br />

effluerc finit,ut Epilcpticis accidere comperimus in paroxifrao.<br />

Sebifius.<br />

&. Curatio) Ad corrigendum aliquo paao hoc vitium<br />

in illis qui in leaos mingentes eos madefaciuiu,<br />

arque fxpe faciendo tándem corrumpunt,convenict,li<br />

vefica bovis aut tauri, inflatx ficcaexque 5c alicubí apertx.virgam<br />

no&u ante foinnum inferant, ficque eara<br />

alligatam in lcao retineanr, exque vrinam influentem<br />

inter doimiendum excipiant, quod Se alio aptoinftrumento'fieri<br />

poterit. Alii Jpongiam admovent, vt vrinam<br />

concipíat, quod tamen citra madcfaaioncm aliquara<br />

vix efficirur. Platerus.<br />

*• Alio eft dnervorum) <strong>Aff</strong>eau per confenfura fi<br />

vefica laboret, mufculoium qui excrecioni illius inferviunt,<br />

caufa, Involuntariaaccedit miaio. Sphinaeris<br />

prxcipuc occalione , fi ejus funaio vel aboleatur vel<br />

¡mminuatur; quod illi ob defeaum fpiritus animalis<br />

accidit, tune enimrelaxatus, \úrefo/utui, ut vocant,<br />

omnino non poteft, vel faltem non fufficiencer conflringi,<br />

urinamqne fie quominus effluat, conrinere;<br />

Qm defeaus ob nervi motura fphjnaeri commuracanris<br />

affeaum procedit;fi ille una cum aliis vel totius<br />

corporis, in generali refolutione j yel quibuldam faltem<br />

escullís in paralyíi expoíitisafhcíatur,quáratione<br />

Sí a] -¡ & paralytici aliqui urinam involuntaric<br />

fponce profluít. Platerus.<br />

6.<br />

aaione cenante, vrma<br />

corrupti 5c fabefacht i<br />

Sphinaer enim feconftringere nequir. Sebifim<br />

7- Si medulia ¡finolis offeña ) Vnde paralyfis, hinc<br />

ípuuuum influorum deficiente radiólo influxu&im<br />

pecu, fibrx relaxarx minusfeconftnngunt. Contindt<br />

hxc interdum Uafiu ab alta in regionem Jumborum<br />

& ofhs facn, vb. nempe nervi ad (phinaerem derivati<br />

fere oríuntur. Sic pariter luxatio vertebrarum circa<br />

iftum locura fubinde urinx incontinentiam infere"<br />

Etmuller;<br />

*• Pro earum varietatt curatio) Sí ob refolucionem<br />

aut virium lapfum in apopleaicis, paralyticis,SÍanimo<br />

deficientibus accidat, cum gravíoris cafus'potiús<br />

quam hujus míaionis ratio habeatur, cura dlucdirigenda;<br />

Etfi in paralyfi generaliori,vel particulari vrinam<br />

ampliús contincre nequeant, hóceme incommodum<br />

perfeveret, unde leaum commode faciendo Qbi<br />

noxam ob excoriarionera in cute, qux inde fequitur,<br />

inferunt, non alia cura quam eaqux paralyfi debetut<br />

inftituitur,Topicáque tune remedia hujus refolutionis<br />

caufa etiam fpinxcirca lumborum regionem adhibentur;<br />

atque juxta podicem, ubi cervix veficx applicantur,<br />

fuffic ufque coin loco excipiuntur. Videcapucdc<br />

paralyíi. Platerus.<br />

*• A Sphinñeris ) Vel cum cft difiruptuí, quod in<br />

difficili 5c laboriofo parcu quandoque concingerc íblec.<br />

Vel diffeñu* , ur nonnunquam in lithotomia fit,<br />

quando calculus veficx extrahitur. Sebifius.<br />

,f> . Laxitate ^¡mallitie) Ob quam ñeque copiam,<br />

ñeque acrimoniam vrinx fuftincrc poteft . Eftque hzc<br />

caufa inpueruhs valde frequcns,fbmni cum primis tempore,<br />

quo vires animales, quafi funt fopica:, obfeuracque<br />

aáiones edunt. Evadic autem fphinaer molliot<br />

Sí laxior, ob crebrum fugacium fruáuum efum.alliduum<br />

ufum butyri, olei,pinguedinis 5c medulk. Potum<br />

nimium laais 5c aqux,frequcntiam',balneiiníaqua<br />

dulcí, Scc. In puerulis caufa eft temperamenti humiditas.<br />

Sebifius.<br />

"• Viribus animalíbm)\n^o\anx.VLÍam vrinieffluuiura<br />

contingit aliquando in affeaibus gravibus cerebri,<br />

Epilepfil, Apoplexiá,Syncope , confteraatione,<br />

ve 5c Ebrietacc,in quibus fenfus omnes interni prsfertím<br />

turbantur labefaaanturve,ita ut ad vélica; fphinaerem<br />

ScTanicam fibrofam nulli, vel conturbad tintura<br />

feranrur fpiritus animales; quocirca vel non rennetur,<br />

vel nohrafi confufe acinordinate, adeoque mvolunrarie<br />

tune retinetur, tura víciflim exprinutur vnna.<br />

Fr¿>ylvius Pr.l./.c.f6.<br />

"• Oritur ob intemperie frígida t3 húmida) Dubitare<br />

licec quomodo conrrarii affeóttis ab eadem causa<br />

producantur ? Hippocr. eniminCoacis a frígida intemperie<br />

vrinx fupprcffionem fieri pronuntiat. Exrefrtge'<br />

ratione ,inquit, interceptio urinapejfima, Incontinen-,<br />

ria vero interceptioni contraria eft: Dicendumquan o<br />

frígida imemperies folum veficx feníum imminuit,v<br />

abolet,fieri fupprcilionem vrinx, quia vefica non Uti"<br />

tatut ad expellendum : fi vero facultas moriva Ia:datur<br />

, qux eft in mufculo fphinaere , ab eadem intemperie<br />

fieri incontinentiam eo mufculo relaxato.<br />

Riverius.<br />

Nota fecundara 1 Veficx membranam Aquopendentu<br />

Se Bartholtni judicio potiús efle mufeulmnambiéntelo<br />

tocara veficam, quia fibras haber perfpicue carnoias a<br />

veficx mitrara infectas, ita ut quemadmodum mufculus<br />

ille cúcularis, fphinaer d¿aus,vcficam conftnng^<br />

<strong>De</strong> Incontinentia Vriñ*. l<br />

°9t<br />

jdinvolurftarie nobis urina effluat, ita hic mufcu­ 3r. pulverifiata Jubtitifime prtpínentur ad 3j. Etlus<br />

ad excrecionem vrinx faciat, dum fe contraríenmuller.lo veficam conftringit. Bartholinus AnOthd.t. c.20.<br />

Pulvis capul.glondíum in aqua vel vino chalybeatit<br />

Refrigéralo ergo .lio mufculo veficx conftriaivo, convenit promilcue tam diurna; quám noaurnx, ítem<br />

feu membrana fecunda, orirur interceptio urinx; te- Pulvis caftorai junioribus ad 9j. propínatur. Itera<br />

frigcratofphinaere.illiusinv.tuseffluxus.Ira ut diver­ l'kivisAuguftan. pro leaimingio. ídem.<br />

jas Izfioras adfcribenda fit diverfis partibus atfeais, N.hil melras eft, quám hicSyrupus,<br />

nequáquam ad fenfitiváautmotivam facúltate: cffen-<br />

3¿. Tormentilla cum tito part. íi. quinqué fal. cunt<br />

usreferenda, cum vix una non item altera patiatur.<br />

teto, anfirina íí.part. 6. cnmfiacch. f. Syrupus. Mich.<br />

"• Intemperies frígida & húmida) Ut cum vefica Crugnerp-3fo.<br />

vebcmcnterabaeie, aut natat.one in aqiia frígida, ara Hac patiuncula morbum hunc aliquando ex teto<br />

fdüone fuper lapide frígido, 5cc. eft refrigerara. H3¡g& 5í5. bullianr infe>i).vinim-<br />

"• la curatione) Hxc ad frigidam 5c humidam inbri,&aquafxbror. |ij thurisSi]. adjeñis,caletur.<br />

itraperiem, 5c mufculi fphinaeris laxiratein corrigen- Ex hoc mane & vefperi xger bibebat, 5c valde conáwi<br />

dirigenda eft; Qux enim per fyraparhiarh ab aliis tulit. Foreftmobfi.ij2.libar.<br />

mimariis affeaibus procedir,ad illoruma'ffeauum cu­ Scquens valde commendatur.<br />

ratione refci enda eft: Tum euara qux á vulneribus, ul- %£• Gran.myrtil!or,gla»d.torrefiiñ.cértic.thur. cumia-tibus,aliifq;<br />

affeaibus conípicuis exoruur, ab eorum ni,cyperi áá-3 \.f Pulvis,dozJs $\.cum Vino decoñ.thuris,<br />

curatione depcder:Hxc iraque curatio ita proponenda, Jumach balanft.tf cupul.gland. ídem obfi.21.<br />

aerara pueris,tum grandioribuslufliterevaleanmodó Qmdam adhibent fequentem Pulverem probatif-<br />

Lc-ivedioruní dekaus habeatur, ur nempe leniora firaum.<br />

pucris alfignentur, 6c pro raajori vel ininori annorum % Calicumgland.ffl.galang.maftécb ftemachgallin.<br />

cumeto eorum quancitas Sí cfhcacia augeatur vel mi- rtuc.mbJch.áLlft h.agrimo».alchim.ocül. cantr prepar.<br />

waiur. Riverius.<br />

ád. 5¡j ciner-erinoc. une ij. faecb. une. iij. m. Sach's<br />

In cura, inprimis caufa tftremovenda, adeoque ner­ Gammor.p.770.<br />

vina & adftriugentia hic primatumobrinent, quibus **' Velthermas^pnxntlkeús molliries &Iaxitas emen-<br />

licuada íimul ípecificaquxdam , modo non fatis exdaturomniumefBcacifiimeBílneis nnruralibus, nimiplóralo<br />

vrinx incontinentiam tollentia. Obfervandumrum fallís aluminofis, nirrofis Sí fulphureis. Prxterca<br />

timen, fí malum fir á vitio nervorum,tcmedii ifta ncrr arrepararisi iis adhíbicis fimplícibus qux vim ficca.nd¿<br />

lira non tam velicx quam lumbis, oílique facto , ubi habent, ve fura arigañum,calamiiith.hy¡pjpus, pu/erium .<br />

rae nervorum eft cxortus,convcnire. Etmuller. rofimar falvio, majar ana, nepetha,artemifi menthafir.<br />

Incontinentix vrinx cura confifbt in tollendo illo marrubfirpillum, thymw.,fil.lauri. jatúreia, ruta, ab-<br />

tártaro, quod potiílimum obrinebis fpiritu fialts tartarí fiynth. SJLMÍIUS.<br />

Wifieati (3 acido vitrioli.P.foh.Fabervniv¿>ap.l¿.c.2. ^•Valent inter alia Jpecifica^tovtietatetniaAzm ju-<br />

" Negleña venafieñione ) Qui i pituuola iiluvics Sí varecreduntur Ccc^nz . coaa vel afla comefta. Heri-<br />

''igtclaintemperie;huncafFcaum producir. Ndi forte etits, mures, pulmo ha di, cerebrum Se tefticuli lepar tt ae<br />

tonus plethorain juneniü corpore eam fuadete vídea- vttlpts, cerebrum vulturis vel aquiU, Sí odepsperdías.<br />

•• ¡dverius.<br />

Pulveres item exfequentibusin furi;o piras admodum<br />

+<br />

' Exficcandum ) Ad exficcandam mareriam illam exficcatis, vel etiam in ciñeres combufti parari, variifqj<br />

F'iuirofam , partcmqne illam relaxatam conftringen- modis exhibiti,uc/>*/i'«- vel cinishericii, capitisleporis<br />

«m.Pulveics, opiatXj vina medicara, Sí fimilia ufur- campedeuftí, veficorum bovis.porci,capra,ovis,evtamo¡¡,<br />

P'tMH.ilunt. E.g.<br />

qu^ in pifeibus ir\vcniuntut,pellicu!arumftomachiga¡li-<br />

>[•• Nucttm cupr. t3 myrti/l. torrefoñ. rofi.ebar. cana.gutturisgalli,<br />

tingua anferís. Platerus,<br />

ri<br />

**lpr«p.corall.r»b t3 cárabes áá.gij. fiad. 3¡. rad. Confetunr proprierarc Pulmo hccdi.adeps perdicis,<br />

tytngguanga áá. 3íi. cumjyr.condit.citri f.Opia- lingua anferís. Sebifius.<br />

'"> ¿t e/na capiat magnitudinem coftonea, mane ^ fiero Muirá proponuntur,t?4/


io^ <strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXV. <strong>De</strong> Incontinentia Vrihá%<br />

aloes refinofiexatlepulver. 5¡6\ m. f- pulvis pro aliquot<br />

doz.. da l).muresexficcati (3 pulverifivel in butyro elixi,<br />

(3 ita propinan fxpius expertum funt fpecificum, tam<br />

invigilanribus quam dormiciitibus. Vide M. C. Anni<br />

2.p.£6. Etmuller.<br />

Urina infantium (ut refert Btnediñus Veranenfis)<br />

muribus elixis in cibo datis cohibetur, Ego hoc expertú<br />

novi á quibufdam mulierculis <strong>De</strong>lphenfibus, qux pueris<br />

elixos mures commodc dederint. Foreftus fich. ad<br />

abfi.22.1.2/.<br />

Pifiéis in venere Lucii pifiéis repertus cxficcatus 3J.<br />

pondere fxpeexhibicus, fpecificum eft. Ph.Grulingius<br />

Pr.l.4.p.2.c.f.<br />

2£. Stomach.gallin. vino lotor. pulverat. cap, leporis<br />

vfti,maftiches aa.¡\ agrimon. 5v. ciner. erinacei comhuft.<br />

I¿. m. f. Pulvis, Dofis 5fi- mane cum vino rubro<br />

ftyptico. Plurimum valet hic Pulvis. G.PeucerusPr.c.tS.<br />

Singularehoceft experimentum.<br />

3¿. Cerebelti leporiscrudi, trajiciatur illud in veficam<br />

apri, Sí aflecuc vnactim vefica, in fornace: poft pulvcrifetur<br />

hujus.<br />

%. 5ij.pyreth.Apii, velfiemin. petrofiel.ad. 3fí. m. f.<br />

Pulvis qui detur cum vino nigro lub adftringente. Arn.<br />

Weichardus p.296.<br />

i? - Veficacapra) Vefica copra in clibano exficcata, 6c<br />

pulv. 5j- in una ftyptico cxhibita, fxpius repetendo<br />

ípecificran eft. Grulingius Pr.l.4. p.2.c.r.<br />

'S.Guttur Ga/li)Teftatur So/enander Ce feliciflimum<br />

vidiíle fucceílum ex medicamento ¿Gilberto Hollando,<br />

Medico Romano celebérrimo i n ufumrcvocaro, Accipiebitgutturga/ti,<br />

vrebar,ut non confumptum.fed toftum,<br />

exficcatumq; teri poder. Exhibebat pulvifculum<br />

ante ccenam cum taradlo vini rubri, Et fi xger vino vti<br />

non poíTct, cum hauftuoxycratidilutiilimi, idque per<br />

aliquot dies iterabir. Riverius.<br />

Eft unum ex decantatiílimis fpecificis ab ómnibus<br />

cómendatum.tam ad diurnam quam noaurnam vrinx<br />

incontinentiamdtavt etiam ad eam que_ cft a partu difficilicommendetur<br />

ab Hosfero t.m. pj+f. Etmuller.<br />

,? - Anvero fiarcimen,t3c.) Pudendumfuis,C\sevulvafiuUla,<br />

quocunque modo prxparata, prxftans eft experimentum,<br />

Oprime fit ex hocfarcimen, zgio propinandum,<br />

vel pulverisforma, egregié convenir, ítem cinispudendi<br />

fiailli convenir, quo ipfopuer18.ann.ab incuntextate<br />

hoc malo affeaus curatus dicitnt .Etmuller.<br />

Pudendumfuis, eum brafiica capieatá acidó & muría<br />

candila, infcio laboranti calide exhibui, Arcanum eft,<br />

poteft enim inde fieri farcimen, multotics eft á Mi*<br />

thaele probatum. Fr.Hofmannus m.m.p.3ss-<br />

Prognofis.<br />

xo - In fenibus) <strong>Aff</strong>eaus ífte in fenibus immedicabilis<br />

eftobexuperantem humiditatem,6c caloris nativi exolutionem<br />

qux irreparabilis eft. In febre acuta excretio<br />

vrinx involuntaria admodum pcriculofa eft-, vel enim á<br />

delirio procedit,velá fummafacultatum omnium exolurione,qux<br />

caloris nativi exolutioncm confequítur.<br />

InPuctiscurarur vrinx incontinentia xtatis nratationccujusbeneficio<br />

humidiras fuperflua fenfim abfumitur,8c<br />

parteslaxiores conftringuntur. Si vero ante aj.<br />

annumnon curetur, immedicabilis cft. Riverius.<br />

*•'• Incurabilis eft) Cum remediis non ceflat malum,<br />

vafeula queda arteadparanda & applicanda in maribus,<br />

quibus vrina continuó fluens colligatur,ut cum minore<br />

faftidio vivant. VideHildanum cent.6.obfiu-(3 Tf-<br />

». Vel dfictu uterum) Vel etiam propter prolapfum<br />

finus pudoris,oriri poteft. Sicra Bartholinus cenr.+.bift.<br />

2. vrinx ¡nconrinentiam refert ex vlcere veficx cum<br />

prolapfuvteri. Etmuller.<br />

*?• Quodvltimti menfibus ) Tune enim illis invitis,<br />

prxfcrcira tulficnribus, ridentibus, canentibus, auc claraantibus,<br />

urina excernitur.<br />

**• A lacer añone vefica) Interdum involuntaria n,<br />

¿lio á folutá continuicate veficx ptocedit, ucfi fnl, "<br />

aerveficx.qui vrinxeffluxum cohibec, vulneren^ y"<br />

in feaione ad calculum ex vefica extrahendum, Velii!<br />

lacer alione colli veficx in mulieribus fxpe evenir ut X<br />

cet vulnus fanctur.miaionem tamen oblxíioncrn han"<br />

mufculi diutius retiñere nequeant. Platerus.<br />

** Lacerotione vefica in partu) Pcrtinet huc obírctricuminertia,<br />

qux 111 partu fubinde dilacerantes veficx<br />

collum vrinx incontinentiam infetunr. Uttaceamus<br />

in difficiliori partu rumpi quafi vefica: fphinacrem.<br />

Etmuller.<br />

V- Velfieñione calculi ) Fibris fphinaeris difeiffis ve<br />

laceratis,<br />

"• Dieituream) A vulnere in fphinaere vefica;, illiufque<br />

cervice poftfeaionem,aut dilacerationem pro<br />

calculi extraaioftc faao, fi remanferit vrina: mia¡o<br />

involuntaria, fere hxc permanet, Inqua tamen aliqua<br />

remedia,in immoderate miaionis cura exponenda,qua;<br />

urinam contemperando, viafque nonnihil adfttingendo,<br />

nimiam miaioncm impediré nonnihil poffunt, hic<br />

quoque tentanda. Platerus.<br />

*** Dicttur eam Pulvis) Quidam hoc vngu. ceu<br />

fingulare commendant comía profluvium autítillicidium<br />

vrinx mulierum poft panuro.<br />

0£. Lapid. calamin. primo aceto,poft aqua rofi. ais vel<br />

ter loti £3 fiubeiliff. pulver. Il5. iithar. arg. Jij. cirttft<br />

prap. unc.j. al.rofi.chamom. da. jv. agitenturfimulpir<br />

2. horas, & c **m axung. hirci ¿n).f. vngu.] agitanda ad<br />

horx quadrantem , doñee coniiftciuiamdebitamacquirar.<br />

Hoc ipfo pars affe&a leniter illinenda, ac línreo<br />

cooperienda. Etmuller. Videatür fíeer obJu-Uh. 1.<br />

Vide Rotfinkium Ep.l.g.c.6.<br />

"• Dieituream )Sphinaerdifiéaus, aut diftuprus,<br />

xgre admodum coalefcicac propcerea vulnus illius ut<br />

plurímú incurabilemanet.Si quid tamen fit quodvulnus<br />

fanare valeat, partim Balnea funt, partim Pollones<br />

vulnerarix. Pro Balneis eligenda funt, B.ilnca: aluminóla;<br />

ferratx, 5cqux chalcantho funt infedx. Herbis<br />

ítem vulnerariis, vtfianicnla, alckimilla, pyrola,ofii"glojfo,<br />

millefblio, agrimon. centinodia, hippuridc,fla*Hverbena<br />

, prunclla, bugula, burfia poft. fol.rubi, querc<br />

radie, tormén tilla, biflor t a, confilid.maj.penttphytif<br />

tag. fruaibus, nuc. euprejjí, cents abietis,pyris, raeffd'<br />

fiarbis exficc.glandibus quercinis. Sebifius.<br />

*7« Alia eft noñurna ) Vero t3proprie diña vtins inconrinentia<br />

vigilantibus ac darmientibus paricer convenir.<br />

Quoad impraprie diñam,Ci\e quando dirn«t"'<br />

tes tantum ftragula permingunr,iftud vitium exaebmtate<br />

facultatis retentricis, vt vulgo loquuntur, n, e- e<br />

torporc aut defeaufpiriruumanimaliuin, duro-non "<br />

tis firmara tonam fibrarum fphinaeris, vefica; coni -<br />

aoriarum,undcvidemustenellisininfancibus," r0 P<br />

fpirituum torporemautfcgnitiem hoc vitium elle. 11 '<br />

quens; quin 5c fenibus ultimo fenio obvenit interdu<br />

Interdum etiam confuetudo hic fupervenit,cujusoc«<br />

íione perminguntur ftragula. Etmuller.<br />

*?• Alia eft noñurna, &c.) Duobus modis foletcojjtingete<br />

vigilantibus nempe, Sctunc caufa grav.or e »<br />

aut dormientibus,quod levius efle confuevit; q uan<br />

quidem tune temporis funaiones animales minas u<br />

re exercentur; Et hoc etiam duobus modis fit, ne r^<br />

debilítate 5c laxitate mufculi fphinaeris veficx, ^<br />

puerisómnibuskacntibus, mullís decrepitis, Sí 4<br />

bufdam adulcís accidit, aut imaginatíonis errore, o<br />

pauci enim reperiunrur,qra vel ex nimio potu, a<br />

quifiriore fenfu veficx, ara acriori vrina leaumP<br />

mingunr, concurrente quodaramodovoluraatisimp<br />

rio, dum per formaran imaginantur fe in parietem»<br />

aliumlocum vnnamcffundere, &huic vico itao»*ciin''<br />

10^7<br />

t> vt fine una veucx auc ípnincrens ejuidem prava l Hoc fi fi quid aliud fuiranopere fummoperé ja j vaba t in quodat*<br />

hefiidfi", ñeque eam medicamento l.bcrentur, I vrínamab .nfantiá non continente.<br />

uam pravx illius imaginatíonis mutationc, ut in puc- T£. Jldenth.calaminth.fior.refi áá-m.j. fialvia, ruta.<br />

1 ,(¡agro, vel in adnltis, fi Iocusille quem per infom-<br />

[ arigoni, ana no.j. rad. enul. calam. arom. acor i, cyparia<br />

j permingere putant, rebus quibufdam pretiofis aut ana 3q. thuris,cortic. granas. Jumach. copular. gíandL<br />

vc'netandis exornetúr, Sí illis fxpe fpeaandus propo- cuprejf. balauft. ana 3J. caque in vino rubroftyptico, ad<br />

uatur. Riverius.<br />

ftiifí. pro Fotú Pubis. Foreftus 0bf21.tib.2f.<br />

17. Alta eft noñurna) Accidit ejufm»di miaio vel<br />

vigilantibus, veldormientibus,vel vtrífquc. Vigilan-<br />

Diata.<br />

tilm cum prxter voluntatis arbícriúm, Sí facultatera<br />

Qui fe in forrino permeiunt, caverfc fibi debentj<br />

«paltricem fere noft, aut levirer concurrentem, vrina<br />

quantum pofliintá potu,6r potiflimum vini diuretici.<br />

clfiuit adeo ut homo eam effluere fere non animad-<br />

Pro Potu xger vtacur vino rubro auítero mcracioríí<br />

vertat 5 Id quod apopleaicis, paralytieis, fyncopticis,<br />

vel pauca aqua fertata diluto: Hydropotx vero Í0I4<br />

morti vicinís,in fumma vitium debilitate,6cc. accidit.<br />

aqua ferróla, vel in apafiemen ciriandri, aut tantilíun»<br />

pumtntibus, cüm mingendi arleft defiderium,5cima-<br />

majtiches bullierit. Vel denique, ad magis adftrirgennnationi<br />

ftimulus ad vrine. excretioncmoíFertiu;homo<br />

dum, aqua in ya regula recentes ignitx extinüx fue-<br />

autem ita fe tegerc, & excretori facultati imperare non<br />

rint} Eadémqueaqua omnes cibi decoqui polTunt; Pa­<br />

poteft,vt vtinam cominear. Sebifius.<br />

rum auténi bibendum eft praefcttim in cecna, Tum iñ<br />

x-Pueris ) Infantibus adhuc incunis jacenribus, 5¿ ingreftu lc&i urinam rcddat xger,ac rurfus media no-<br />

puerulis qui le permingunt, tumob fplunaecis molli- de ,excitctur ad mingendum, nec non ante auroramj<br />

ItmSclaxuatcm, tum ob judicii infirmitarem. Vefica Hoc non mínimum faceré pdtetit ad jmmutandam<br />

eam ob copiam & acrimoniam vrinx foliciíata eam confuetudincm. Rivtrm.<br />

itddit. ídem.<br />

v-Ebriis) Quando homo admodum profunde dor- Vrinx Retentio noafuffciens.<br />

mit,vefica autem cepleta eft arque diftenta, tune reten- Ad vtinx incontínentias in fpecie pertinet etiam vi-*<br />

oravatur 6c expultrix irritatur; ideoejue quod mo- tium i\lad,quando hacfiatis diu ruinen mquit,\d quod<br />

er.x<br />

itutn un eic eft expellirur expellitur; j Q¡¡ Qux caufa in Ebriis, qui ma- fere proptetcontinuum ac fenfiliorem in vefica ftimu-<br />

gnam vni cepiam ingurgitarunt > fatis cft frequens. lum contingit, vitium hoc veficx interdum a calculo ve*<br />

nit,! qui incumbáis eolio claufo , mole aut afpericatej<br />

aliave ratione irritando, mictionera urger. ídem<br />

Tópica.<br />

obvenit grávida , ultimis geftacionis menfibus, dura<br />

Exteriüs.pubi fcil. 6c perinxo, Tópica admoveaatur moles uteri, aut premit veficam, aut in partu diftenden-<br />

ijux calefaciant, roborent Sí exficcent E.g.<br />

do jam vicinas partes, etiam vaginam diftendit, ficque<br />

%. Rad. enul. camp. calam. aram. rad. aceri.cyperi, orificium veficx fimul dilatar; unde vel pauca prxfcnee<br />

to'lí.fo/fatv.mentb'.origani, calam. abfiynth. anam.ñ. urina hanc excernerecoguntur Exulceratio quoque,<br />

wuuf r.myr tillar.gallar.& balauft. ana$\. rofirub.p.j. aut excoriatia vefica, circa collum, pariter crebrius fti-<br />

ai


I05>8 <strong>Lib</strong>.lV. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVl<br />

inconvenicntem eftluxus, vel. ad mortem ufque durar, I ota, ab urina citius 6c antequam medíocris illius oua<br />

vel fi etiam evadant, nec ulcus tamen coalefcat , 5c<br />

occludatur, nihilominus permanet , ficuti illi cui in<br />

feñíane fiarcóceles vefica laja fuit,accidit, quod labiis<br />

vulnerura, tam in vefica quam carne Sí cute cicatrice<br />

obduais, vulnereque fie in fiftulam converfo , per<br />

eam ad hodiernam ufque diera urina effundatur, idque<br />

citra aliud incommodum , cum vrina per viam<br />

hanc illi extriníecus patefinícam extrorfura, nec in abdomen<br />

profluens , noxam intrinfecus nullam aíferat.<br />

Aliquando tamen in aliquibus,uc in eo cui bos cornu<br />

impreífo abdomen 5c veficam perfoderat, concigic ut<br />

vulnere iterran fánaco , 5c peuitus ocelufo , urina<br />

miaioni naturali rurfum redderetur , quod cum<br />

alias veficx corpori vulnus illatum non amplius coalefccre<br />

poflit, hanc ob caufam eveniíTe putamus, quia<br />

vulnus non membranam veficx , fed carnofám, cuca<br />

illius cervicem,fedem, ubi vulnera iterum coalefeere<br />

poflunc, penetraverit. Vel quod illie, aliave illius in<br />

fede vulnus infliaum , carra vicinx, qux fimul vulnerara<br />

fuir, itaintercoalcfcendumaccreverir, uc foramen<br />

in vefica faaum, veluri callo hoc fie obruraretur,<br />

atque ita minus in abdomen, aut vulnus externum,<br />

quod interea fimul f inatum fuit, urina effluere potuerit,6c<br />

proin adnaturalem fuam excretionem redierit.<br />

Platerus.<br />

Intempejliva & Frequentior miclio-<br />

Miaio frequens 6c intempeftiva ex confiuetudine mala<br />

quandoque nafeitur, fi vrinam inotdinate teddere<br />

aflucícunt. Cum enim in excretionibus alvi Sí miaione,<br />

natura iu illis qui in viveudi ratione non peccant,<br />

fuum fervet ordinem, cetto.que ad hxc obeunda ravitet<br />

tempore, fiordo hic illius anticipando, vel empando<br />

fxpius pervertatur , tándem ex confuetudine hac<br />

pervetfa exurgit, ut ad miaionem ante terneras conveniens<br />

impellancur. Ob quam 6c caufam infantes,!! noftu<br />

dotmicntes leaum commingete fxpius in eo delinqucndo<br />

aíhiefcancinvoluntarían! hanc Se intempeftivam<br />

miaionem tándem fibi familiarcm reddunr.<br />

Quod Sí adultisquibufdam,eandemob caufam evenir.<br />

Ob eonftitueionem quand&mpeculiarem, Renum (3<br />

vefica.micliionam quxdarn exurgunt genera: qualiseft<br />

fi fienfium exquifitum admodum vefica a natura «de­<br />

titas<br />

colligatur, ftimulum fcntiens, ad miaionem fí<br />

ctetur , unde intcrapeftivaoritur miáo. Qüx ¿<br />

caula forte cft in infam.bus,quodfrcqucntius1nin<br />

gant, noauque, nifi ur urinam reddanc excitentur iñ<br />

leaum urinam em.tcant, verum 5c exquifitus ¡Uevcfi<br />

ex íenfus, C\ rama acrimoniam majorera confequatur<br />

non folum ut tanto frequemius eam reddant emdet'<br />

fed 5c occafionem prxbebit,ut eo citius nnaio arde '<br />

as<br />

ab urina acri eveniat.<br />

Calidior Renum canftitutio,nondum praternaturalis<br />

fed á natura quibufdam infita, ut plus exteris íxpiuíque<br />

mingara caufam aliquam arierre poteritjcum ad fcgregationem<br />

citius abfolvcudam calor, vti omnes opcrationesacceleratjjuvaf.<br />

'•<br />

Quod & imíecilltar renumcaníUtutio fímiliter efficerc<br />

poteft, cum facúltate tune rearice debilitata ferum<br />

citius quamoportebac prauerlabatur.<br />

Quximbecillirasab ortu illis nonnunquam contingit<br />

, ob caloris debdnatem, aut fubftantiá; vaforumque<br />

illorum laxitatem nimiam 6c mollíricm. Alias!<br />

vero poftea primum ob crebram miaionem, a potatione<br />

trequenu piogreflam accedit, vel afi immoderata<br />

Venere, q'ix halce (edes debilitar, prodit.<br />

Vefica quoque imbecillitatem inde natam , quod<br />

molhor aut laxior lit , miaioni frequentiorem occafionem<br />

prxbere aliqui docent; Qux tamen potiús, C\<br />

nimíum arapliata tenuiorque exiftat , illud cfíiciet-,<br />

quod ab ortu quibufdam poteft accidere, alias vero<br />

ob longiorem urinx retentiopem in diu dutantibus<br />

conviviorum, 8cc. couvencibus, fi fa;pe hoc conrinuent.<br />

His quoque accedit imaginario forcís per infom-j<br />

nia, quibus le in loco aliquo commodo mingere nonnulli<br />

fomniant, fulcitata , faculratcm expultncem re<br />

num Su veficx ad fuum munus exequendum impcllen:<br />

Sí ftimulans.<br />

Ab intemperie frígida renum t3 vefica , fi reten-j<br />

ttix ipforumlibt-f-.aeuir, rraaio quoque frequcntioi<br />

reddi poteft, Q¿x a frigon; externo regionem hortin<br />

admodum ímpe.encc proficifeítun quam ob caul¿m &<br />

pedum trigus vehemens, per coníeníum hafcefede;<br />

quoque afficiens, 6c ad cas ufque perveniens, miaionem<br />

accelerar.<br />

<strong>De</strong> Diabete. l0 99<br />

* . PrX w« C « Í"T Í0 ' EífemU Cr ° á ?T lc "> 11 » ^rctipta, Tincluraftnara^dc qua<br />

fuperius Balnea ex aqua ferrartorum parata, "• forus ex ^fUmJL in aqua chaibel)'adecock<br />

norus fed exiguus ex decotlo cornu cervi. Cal CoralLinrum *A~ ^ ? cnaiybeata üecocta,<br />

Alius - Notous, qm o.n« airad elt quám - proHiivium vrina; colliquarivum, *< dum fucci i<br />

,* aut ipfa corporis fubftant.á ,n ferofam faniem tranfmutantur, qua, á renibus at rada' peí<br />

eofdem elabitur, inque veficam defcendit. ^ ^o^a, per<br />

'• Diabetes) Dicítur Diabetes im TS JfyGxímv, á<br />

panieando feu tranfeundo,,obcelerem vrinx traníi-<br />

BiTi.leurraduaionem , ficut aqua perfyphonem trajicituf,quani<br />

mechanici.tefte ColumeHa Sfyg^luj vocanr.<br />

Dicitur etiam Meamos i fiti inexplebili, 5c Hydrops ad<br />

nutulam proprer urinx copiara qux atlidue profundirur:<br />

Rariflimus eft affeaus, quem Galenus Ce bis tan-<br />

cura continuo 5c exubcranter per vrinam redditur id<br />

quod bibicurnihil plañe immutatum. Caftellus ínLcxict.<br />

Dicitur Diabetes iJfyGdw ,quod eft cito tranfeo,<br />

mutDiabetes proprié lie Ajfeílus in quopotulenta cito<br />

prnrpui tranfeunt ; Et propcerea raenoris doarinx<br />

pía, dillinguenda Diaberes in -veram (3 notham,Cea<br />

ipuciam; Vera tft immutaca per urinam excretio , Nb-<br />

^.copiofa 6c colhquativa vrinx excretio. Etmuller.<br />

Wtint'ra %. Alius tft Diabetes exquifitits.<br />

' diabetes) Dnbctes Siphenem vulgo denotar, per<br />

pnaqun ewoi^Qaü^ \ cccc vim erymijh.e. pertran-<br />

'•) unde Mediéis hoc nomen appofite omnino ad mi-<br />

^ofmí liphunculum craduaum cft. Chrift. Langius<br />

l *Uc.st. , ¿<br />

gemís colore fubflavo; Id enim notandum geminis<br />

parubus conftuui vrinam, Aquea &fialfia, qux íimul<br />

junar vr.nx componunt liquorem, (colore cirrino SC<br />

coníiftentia mediocri donacum : Unde poftquam<br />

copiolus, ac prxfeitim penetrans , adeoque diure-<br />

ticus aílumpcus eft pocus , quales func acidulx aqux,<br />

aim vidille refert 6. de loc.aff.c.j- Riverius.<br />

vinum cenuc , 5cc. qux primum 5c paulo poft cxcerní<br />

folec urina , non tantum colore , aft quoque<br />

Diabetes apud antiquos morbus adeo rarus fuir, uc fapore obfervatur aquea 6c infipida : Sieut ea qux<br />

multi celebres Media nullam ejus mentionem fece- poft abfolutam in ventrículo cículentorum fermenlint.<br />

In noftro auiem fxculocompotationibus, 5c imcationem prodic , non tantum colore plus minus<br />

primís vini meracioris ingurgitationíbus dediti, affe- flavefeente tíñela eft, at infuper faifa. Fr. Sylvius Pr.<br />

fiushujusexerapla Se inftantixfatiscrebrx, ne dicam tib.t. cap.ff.<br />

^uotidianxoccurrunr. Wtllis.<br />

4<br />

- Potus non tranfimutati) Quod plerique authores<br />

Eftvriux profluvium, Hydrops ad matulam, Hy- potum aut parum , auc nihil mucarum reddí aflérunrj<br />

iltopsmacellx.Dipficos, Hydrops invasurinale,Diar- a vero iongíflime diftat} quoniam urina in ómnibus<br />

ihcea ift vrina, AíotCiJTHf , vh^ «f ¿¡/.t^» , ¿s xg* (quos unquara me novifie contigit, 5c credo inuni-<br />

k¡f¡im u , II^XKOÍ , fi/nonima funt qux fignificanc verfis ita habere) tum á potu ingerto , tum a quovis<br />

hunioreincorpore noftro gigni íblito plurimum differens,<br />

quafi melle aut faccluroimbuta, mire dulcefcebar.<br />

Prxdiai erroris occalio ( vt opinor ) fuit urina»<br />

color, qui femper crudus, 5c aquofus, velut pica aut<br />

hydtopc laborantium, apparet Willis.<br />

Immoderata miclio.<br />

Ab vrinx quantitate nimia veficam implente Se ad<br />

excretionem ftimulante, copiofa exurgir minia, idque<br />

ob eorum qux materiam íéro , vnde vrina prodit prxbent,<br />

nimíum víiim, potufque inprimis ingurgitationera.<br />

A potatione largo plerumque evenit, ut ea qux<br />

bibunturníhil aut parum immutata, vel falrem cruda<br />

CAP. LXVÍ.<br />

S)e


iioo <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>- <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXVi. <strong>De</strong> Diabete.<br />

tioris feccecionem ac dimiflioñem male affeaum; toque per hanc excretionem veficx evacuaci/copiof,<br />

Vel ob fupprcíTos fudores , Alvive fluxum ferofum<br />

«(nietos , Afhcitur male fanguis ad copiófiorem fui<br />

•dimiffionem ab Efferveficentia vitali per fialia volatilia<br />

, SC alia diurética vbertim quov.s tempore affumpta,<br />

quodammodo vicíata; vndé non tantum tedditur<br />

fanguis fluidior , fed infuper minus coaaus,<br />

aefecundum partes fuas ferofas cum exteris minus<br />

coadunaras, quapropter 6c facüius Se abundantius<br />

fecedit ab ipfo in Renibus locíum. Francificus Sylvius<br />

lib.t.c.jf.<br />

Immoderata miaio fie d¡aa quando copiofior aut<br />

frequefttior exiftit, Si ex mala canfiuemdine, quam<br />

oblervato ordine, fxpius vrinam reddendo acquifiverunt,<br />

ut poftea frequentius quam pac ccat, mingere<br />

cogantur t natutam aflüefecerint , tune candem<br />

confuetudinem contraria fenfim corrigant, nec femper<br />

cum miaio urget , naturx obtemperent , fed<br />

differendo aliquandiu ad naruralem ordinem reducant,<br />

ficque huic ifteommodo molefto 8c turpi medeantur.<br />

Ob fienfiumexquifitijfimum vefica, fiplus quam par<br />

erar ad miaionem impellantur , tune ve vrina minus<br />

acris fit procurandum ; Se fi perfeveret nihilominus,<br />

fenfus nonnihiletiamobtundendus,remediisin ardeftti<br />

miaionc expofitis ; mitioribus tamen cum defeaus<br />

hic non adeo magni fit ut ille, momentí.<br />

Ob conftitutionem calidiarem Renum, nondum tamen<br />

prxternaturalem, fi plus folie© vrinam reddant,<br />

cum citra deteimentum hoc fere fiat , correaionem<br />

aliam non exígii,quám vt á calidioribusintro fumptis,<br />

forifque admotis, in vivendi ratione confueta fibi temperent,<br />

Se temperatis, vel ad frigidicatem aliquam inclinantibus<br />

porius veáncuc.<br />

Ab imbecillitate Renum, á caloris nativi aliquodefcau,vcl<br />

laxitate vaforum in ipfis,aut vefica dilatatione<br />

& attenuatione que. otocedit frequens minio, fi ab ortu<br />

eam imbecillitatem hx partes acquifiverint, xgre amplius<br />

hxc a teneris aífueta fxpius mingendi coníuetudo<br />

emendaran Si vero ea ob Patationem crebram,urine.que<br />

per vim retentionem; maximeque fi fxpe hoc fiar,<br />

accidat.tum paufas hafee omittendo.plerumque etiam<br />

hic imbecillitas remictit, uti 6í fi obyenerem nimiam<br />

renum imbecillitas originan traxericfi pofteafibi abea<br />

«mperent. . . .<br />

"O^ipd fi vero nec fie altiüs hxc impreífa debilitas ceffet,6c<br />

qux inde fequitur miaionis frequencia, cum ea<br />

non adeo vt vero alia pejora: accidentia qux inde fimul<br />

prodcunt,incommodet,fere negligitur, aliorum- 1<br />

raiaio fuperveniens , tum in nofidum adhuc x*<br />

tantibus , tum in morbis quibufdam , uc cachexj3~<br />

hydrope, aliifque, cum ad morbum fururum ¡n i<br />

lis prxcavendum , in hifce vero fanañdúm conferat<br />

nifi immoderata omnino fit, vtüis necelüria, faluciferaque<br />

exiftit.<br />

Si vero ob fubicaroatfatimquehanc, 8c períevfcranter<br />

faaam evacuationem vires admodum deiicíantur<br />

noxam quoque inferre poteft-, ficuti enim ih afeitícis<br />

pet paracentefin aperto abdomine, íi aqua una vice<br />

tota, Vel máxima illius pars emictatur, v.ribus fubiro<br />

lapfis, in periculum veniunt, pari ratione & hic licet<br />

natura per viam ordinariam humores fupeifluos evacuet,<br />

niniio tamen 5c confertim faao effluxu, periclitari<br />

poftiint.<br />

InFebribua iramodica hxc miaioconting?ns,finatura<br />

caufam illarum in febrium concimumm crifi<br />

atque intermitcentium deelinatione expmgcr , cura<br />

febris pichiñique pee hanc evacuationem folvatur,<br />

convenicns atque falutifera exiftit : Quod fi tamen<br />

nimium profuía Se perfeverans exiftat, maximeque<br />

ca, nondum concoaa materia, needum inflante adhue<br />

crifi in febribus cominuis Se in intermitteatibus nondum<br />

declinante febre eveniat,cum tune de morbi caufa<br />

parum evacuecur,aut mhihnec proin ¿gri indealleveraur,fed<br />

vires eorum omnino profternantur,íitis augeatur.corpufque<br />

marcefcat, Diabetes periculofilfimus<br />

ille affeaus fuboritur.<br />

In ejufmodiautem copiofioribus miaionibus, pee<br />

qiias caufa, qux motbos producere poflec, vel jam produxit,<br />

é corpore evacuatut, nihil quod eas impediré<br />

poflit, moliendum,fed tune viribus falcem nelabintur.<br />

profpiciendum. Platerus.<br />

1- Mitins copiofiui ) Licét non raro vtins profluvia<br />

copiofa córa.ngarit in febribus acutis aliifque<br />

cafibus, illa tamen ad Diabeten referenda non funt»<br />

quoniam in iis fymptomata alia , ut fuis inexhaufta,<br />

corporis colliquatio , 8cc. non repetiantur.<br />

Wiltis.<br />

6<br />

- Parum vel non mutatus) Explicara arduum videtur<br />

quare ¿Egrorum vrinx adeo mire dulcelcunt,<br />

five faporem melliruoi refetunt, cum potiús e contra,fijuxta<br />

hypbthefinnoftram.vide ^.Dumftuciiw<br />

que potiús caufa hifce imbecillibus prolpieiturdis qux<br />

6c tune hanc moleftiam inde natam poflunt emendare.<br />

Ab intemperie frígida renum & vefica, A frigore maximeque<br />

á pedibus refrigeratis, hifce fedibus contingens<br />

miaio frequentior fi accidat, cum non diutius<br />

2ract negligitur, fi vero hifce locis frígida intemperies<br />

jmptefla remanferit, arque fie miaioni incommoder,<br />

eadem qua in paralyfi veficx calefacientia remedia<br />

competunt, hic quoque locum habebunt; vti<br />

¿c íi imbecillitas nata fit; eodem modo procedendum.<br />

Ob vrinx copiam , á nimia vini ingurgitatione<br />

coacervatam , fi copiofa fequatut miaio , cum ea<br />

& conferac , 6í necefiario fequatur, correaione alia<br />

minime opus habet, nifivtne turpe aliquid committant,<br />

é menfa furgendo , vel ínter dormiendum<br />

caligas aut leaum commiugendo, ab ebrietate abftíneant.velmediisin<br />

noaurna involuntaria miaioneexpofitis,<br />

hanc quoque avenara.<br />

Ob fieri redundantiam in venit coacetvati, fiíbi-<br />

1 '<br />

nis) Sanguinis fulio , 5c ( qux propcerea fuccedit<br />

vrinx profufio ob falium combinationes accidat, ccrte<br />

liquor his ¿mprxgnatus potius falfus effet q»»" 1<br />

Verum huic referre obvium eft - d' cendt><br />

dulcís<br />

imprimís vrinam fapore íalfo privari , in quanc<br />

plutcs íales , qui diverfx funtindicis. ineacon<br />

nantur Nam hoc multiplici in Chymicis «pe£<br />

mentó conftat, quod cum falis, qui diverísdunt i<br />

dolis, uti fixus aut volarihs, cum acido mifcen^ ><br />

uttiufque acrimonia obtundicur, aut amittitut, fl<br />

re quod vrina Diabete laborantium minime f*"*<br />

non eft quod mitemur, Cur autem inflar faecnar<br />

mellis ea mire dulccfcat, nodus vindice d'g nU ' e '<br />

Hunc effeaum ex eo quiípiam oriri pucaret, quo<br />

cum fanguinis fero , per cenes excurrence , tu" 1 ^<br />

quot recens nutritius » tum íblidarum P 3 " 1 " 1 r fpicati fas fit urinam ih diabete adeo dulcefcere,<br />

id fahbus ra fero combinatis particulx quxdara<br />

f. \.ncx, ex colÜQuatione íblidarum partium del.ba-<br />

¡Eefcunc. Wiitis.<br />

vSttis continua oboritur, (je.) Quod laborantes fe-<br />

. nt g¡ valde fitiunt,ratio parcim eft,quoniam hu-<br />

. g¿ iucci,qmbus cum fanguis,cum folidx partes 5c<br />

k'ftantur 6c refrigerancur ^ continuo pCr diurefin<br />

o-ndio plus nimis exhauriuncur,, quare fauces<br />

jnt & prxcordia infigniter xftuant: 5c parrim quolaió<br />

nr^erice Naturx inftinau, cor Sí pulmones in<br />

piotus rapidiores vrgentiir, vt fanguis fero diluente<br />

firivatüs á coagulatione five concretione vindicari, ac<br />

¿¡circuíationedcbitaconcinuari pollit. Wtllis.<br />

%• ¡Mis Renum attrañricem^c.) Sic depingit hunc<br />

ikctumCafte/lus in Léxico Medico.Paflio hxc calis eft,<br />

milis circa alvum lxvitas inteftinorum Sí bulimosjEx-<br />

]nftio ut diceret quifpiam vtriufque virtutis 5c retenüicis<br />

& alteratcicis : i. de crifi. 12. CoHfen.it quidem<br />

fflodammodo vefica , 6c copia vrinx premitur , at<br />

nccipfemoibus , nec morbi caufa eft in vefica, fed in<br />

fclis renibus. Eft autem attrahendx vrinx inexplebiiiscjpitlitas,<br />

6c ejus retinendx imporenna. Atcradioitra<br />

tanum excitar vel calida Sí ficca Renum in.era<br />

píes,vel humor biliofus , acris , faifus, rcius aflidue<br />

iiritans.inque ipfo remira corpore impaaus, vel ve ait<br />

fctwtt, morbus aliquis acutus in rene firmaras, 6¿<br />

wcrilin , malignicatem fuam in eos deponens, vel<br />

ienenum ahqtiod deleteriura , ex eorum genere quareieam<br />

6c renes infeftanr, quale eft id quod a Dipla-<br />

Jcíundiiur: Hxc enim omnia Sitini ragentcm movenc,<br />

¡bquam aflidue xger bibic : Potum autem hunc v»lécenes<br />

attrahunt,antequam etiam in ventrículo concoquacur,<br />

fed eumob imbecillitatem non retinent,íed<br />

ulemefíimdunt qualis fumptuseft: Ora in re Diabe-<br />

Ksjppetentixcaninx períirailis eft. Nec vero id folian<br />

quod bibitur protinus crudum mingitur, fed hunor<br />

etiam copioftis á renibus colliquato corpore<br />

Bahitur, in eocjwc Diabeten proprie coníiftere Are-<br />

"«arbitratur, definiens efle r^Mj ^c-Aiwv-n-í x£$v<br />

fyfyt, hoc cft, carnium 5c raembrorum m vrinam<br />

non fatisfacit tamen hxc rario quaradiu non<br />

«aliét vim Attrañricem inejfe Renibus , quam illi<br />

áaa<br />

taxat tribuere non luíficit in quoque calis evinca-<br />

^ac probetur. Accedo autem illis magis qui, quan-<br />

18,1<br />

licet, omnia mechanice incorpore noftrope.fi-<br />

(la<br />

«tumant, Se mechanica demonftrari cup.unt. Id<br />

aQtc<br />

innunquam fier,niíi corporis fabricara cognofea-<br />

^.fic cum mechanicis organis fimilitudinem haberc<br />

'"^daiHus.<br />

Namgravicec mihi peccare videntur quotquot meftlni<br />

cas m corpore mutaciones vrgent, intenm om-<br />

? B!m<br />

v¡. Uborent fubterfugium , ex quo corporis noftti<br />

quamina amandarentur j quare non improba i P^iutn cum mechanicis inftrumentis fimilitudinem<br />

detur dulcedinem iftam ex fuccis hifce opnnis ^omiitatem dedúcete licer, Unde videas hic quopermixns<br />

conciliari : Verum erara vero ex "HFnonnullos quxvis pro lubuu corpori afhngcre,<br />

c— 1—i. ,, ¡nftar laccis, a " •• i %icam ;„/:.,„ J„: nonc ífta íápor tantum lenis mftar racl.s.<br />

„.r,;„n.iam comminiíc , non<br />

jufcuh carnium , blandc demulcens<br />

Ced non tn*<br />

liras excitabitur; quinimo ad hunc<br />

non fol« m<br />

„ "cam ipfius partium nefeioquam comminiíc., non<br />

^ takm aélu exiftere autopfiam dcmonftrare, quod<br />

^fornninoneceífarium, 5cc<br />

gratus, fed quodammodo pungens eft. Ipicul.» la Aquotiesobfervamus oculi Cribrum mulr.farus<br />

una ac mulcimma fi.lphur.ia (provt alibi oftend'" Jminib<br />

concurrere debent; Quare provtfaccharum Sí nw A'tic lemín; . . ..,:<br />

rito ad concreciones fauno iulphureas reren» ¡? ne iioí<br />

faeculis diverfis ad fingida foramína divería aífiixis;<br />

toties ad hujus exemplum co'ncipere poteft ingcn.um<br />

humanum in variis humara corporis parnbus<br />

circa extremas artenarum 5c venarum commiífuraS<br />

diverfx figurx poros 6c aperturas exiftere poffc, per<br />

quos ad aliquas quidem parres tranfeant, qna in<br />

fanguine fura magis fpirituoía , ad illas vero qux<br />

funt maap faifa ; ad alias iterara qux in ipfo finir<br />

magis oleofa, Se ad alias qux in ipfo funr magis aquea<br />

, 5c fie porto , An vero res ita fe habeat in<br />

corpore<br />

trunes ODieivainua uw« —— ,. *<br />

"'bus in diverfis locis ira perrufum , ut diver.x<br />

'«mina ilüconfufim impolita agicat.one ac qiiat-<br />

ipfius finraila fcorfimperconveniera.xfuxforíac<br />

figurse íoramiaa penetrent, ac colligantur ra<br />

;; «au , nondum inde liquctjUvr commeotum<br />

tale vwestur ratione confentancum , propter<br />

experimentum íimiíe in rerurn natuta exifrens atque<br />

fenfibus manifcftum. llio ergo experimento aliud<br />

nil evíncitur prxter poflibilitatcm fimilis efteaus non<br />

irem necellirss cjufdcm , nifi confter príus alio modo<br />

talem eftcaum prodáci non poífe , quod probare<br />

illis admodum difficile, imo ele impollibile illis<br />

qui omnes in rerurn natura cxiftentes agendi modos'<br />

non babent petfneáos.<br />

Utexemplum aliquod proferam. Si quis unqi.am<br />

aleum tartarí , a l'uo fpirira feparare íatagir , aur<br />

per chaitam bibulam , aur per virri fragmenta ,• 8c<br />

pulverem, ara per ciñeres, in quibus ómnibus,fiftuur<br />

oleum, dum aqua 5c fpiritus raox penetrara,<br />

5c colmtur , fi-i ncqrat quin ad hoc fpeaaculuni<br />

anxius fiat veritatem inveftipotis aniraus, dum hic<br />

materiam cum fanguine ..¡hrráatem ni.i/oreríi quam<br />

cum feminibus variis habentera obfervat, Mulriim<br />

enítn differunt femina, flus ccrminis confiftenti.i ,*"A<br />

íangüinealieras duntaxac ternuras conliftenreac fluido<br />

, ideoque cuín diftillatis ex tartarí ípiriru ac oleo<br />

iridem fiuidis conveniente. Quod vel ideirco<br />

addo , ur omnes hinc difeane quxvis f.milia non<br />

efle continué f.milia, nifi illa in primis parce qua<br />

conferuntur aut conferri debent,fint fimtha; AcqiiQ<br />

(entina ; Sí quxvis alia confiftentiam propriam , Se<br />

formam figuramque dcteimin,itam haberaia differunt<br />

ab iis qux fluida funt Sí hquida , ouHamqtfe<br />

figurara externara obtinenc certam ac dcfinitara,<br />

quia rebus ambiencibtis, ibquc coneinenribus debitara.<br />

Quomodo ergo fatis fol.de proceder illa íimilitudo<br />

a figura externa penca qux in altero i.milium cft<br />

cetra Sí raanifefta, in altero plañe vel nulla, vel íaltem<br />

incerta Sí dubia.<br />

Quod fi alicui liberet per íimilia hic progredi,<br />

petenda foretfimilitudo, nona' rebusficcis,fed humidis<br />

, quemadmodum hic ámefáaum in feparatione<br />

partís oleaje a Jpiritutfia (3 aquea tartarí , Se quidem<br />

per vanas vias,ubique tamen per raodran colaturx-<br />

Antequam vero rite pollit procederé limiluudo,<br />

debec ante omnia confiare de modo quo penetrat tum<br />

per chartam empoietícamuum per vitri pulverem; tuirt<br />

per ciñeres, fpiritus 5c aqua, dum in fingulis fiftituí<br />

oleum. <strong>De</strong>bec quoque confiare haaenus faltem,fimilem<br />

efle fanguinem liquori aquofo, fpirituofo 6c oleüfo<br />

ex tártaro diftillato.<br />

Id quidem confiar per experienfiam, Olea omnia<br />

herere ih pnediais chacta Sí pulveribus.Aquanf vero Se<br />

ípiritum per eadem penetrare. An vero iftiuS affeclionís<br />

utriulque diverla: ratio xque pateat valde dubito,magnam<br />

prxtetea diflimilitudinem obfervo inter fanguinem<br />

, quippe partes magis conjunaaS habentera...<br />

5c Liquorem Tartarí, quippe partes ádiftdlatione minus<br />

conjunaas oftentantem dum painbus aquess Se<br />

fpirituolis innatat oleum. Quibus rice obíervans, quis<br />

non videc, quam difficile fie aliquid «re., &c. confticuere.<br />

Aique hxc .., genere dífta ^° l h °¿<br />

do procedend. in rcrunfabftrulamn. cograno,„e cr<br />

raanifcftarura 5c jara no«n.m applicaconera &<br />

cudinem-


"<br />

iroá <strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXV-<br />

<strong>De</strong>lncontinentia Vrinaí. iioj<br />

ap.<br />

Uc autem quod eipiafiare vrina áSáguíne fecretaex- acidus, fed á volatili fpiritu quoque fola cohobadonc<br />

«retaque fufpicer paucis proponam, exiftimo illud vi­ ita ternperatur, ut fruftea ipfum ampliús quxras<br />

tium nmtam in Rcnibusquam in ipfo fianguine harere.<br />

Quod fi á CAe volátil., eoqne aeri, auc forinfeenj<br />

Nam fi quam ego non levibus argumentis motus af-<br />

afiumpto admiflove, ara quocunquedemummodoin<br />

fertam omnium examini fubmif. Efferveficentia nota-<br />

corpore noftro fecreto ac exiftenre producatur D«<br />

bilis Se in tenui intestino, Se indextri cordis ventrículo<br />

beles, vtique curario ipfius confiftet in prxdiai /fcj<br />

excitetur , ex confluxu bilis; Ibi quidem cum fucco<br />

volatilis acriorts contemperanone, tum per alcofa £j<br />

Panaeatico; hic vero cum Iympha fecundum natu-<br />

mulfiones puta hordei, amygd. d. fem. papav. albi &c|<br />

tam fubacidis.utque provt 6c ipfa Bilis erit varíe affeaa,<br />

lac dulce. Tum vez Acida, kd per vohnlem ípirirun<br />

& Succus Pancreaticus Lyraphaque erunt diverfimode<br />

contemnetM,JpiritumfiatisdHlcem, Sic. admiícendcj<br />

a ftatu fuo Se confticutionenatural! aberrantes., quin-<br />

illa cum potu conveniente, jufeulis, 6cc. nonrten<br />

imo provtVéncna pocentiora vel leviora ejjuncincor-<br />

cum Emulfionibus , aut hete, cum omni Acido con*<br />

pus Se fanguinem admifla, multis modis varians con-<br />

etefeere foleant. Sylvius de le Bie Append. Tr. V. §|<br />

tinget effervefeentia.<br />

303- *d 339. '*?<br />

fterum, fi eífcrvefcentix illius ucriufque ope Sangui­ *• Renum attrañionem intenfiam) Quod nonnulí<br />

nis partes] dívcrfiflimae laxo duntaxac vinculo inter fe pro Diabetis caufa Renum vim actraaricem allignanrl<br />

funt fub fponte mox mucabilis fanguinis forma confu­ nobis minime arridet, quippe fanguis ad Renes ñor?<br />

ir, utriqucjob wwwwptxferrimdioceftresqualefcun- attrahitur, fed motu cotdis pellitur -, Porro nec ferum<br />

Ique hominis corpus continens aut contentum á nacu- é fanguine eosperluenre hauriri, fed partim percolaj<br />

rali fuo temperamento pervertentes, ob Venena, in- eione, parcim fulione quadam, five ptxcipienioní<br />

«u»m , Sanguinem nimirum in ferum converrentia, (provt oñenfium fupra artic.4.C. z. %.fiecretia kditur ]<br />

confequenter facile copiofior vrinx in renibus fecrerio, íecerni videtut; quapropter Diabeten fanguinis pol<br />

»«x ¿ ad veficam delirio , denique per vrcehram ex­ tius, 8c immediatius, quam Renum affeétionem eíT<br />

cretio.<br />

credimus , 6cc. Kfillis. Vide infra §. Dumfucci m<br />

Ut autem innotefcat nobis in quo natura iflius Ve­ venis.)<br />

nen: copiefioremvrinajecreiioñemexcretienemqne cau- '• A valde calida ear undena intemperie) Caufa im-l<br />

fantis confiftat, expendenda funt omnia medicamento mediata & próxima hujus affeótusex Galeno /. c.<br />

Diurética di£ti, Se vrinx fecretionem, excretionemque ómnibus illius fequacibus, eft calida Renum incempel<br />

promoventia $ mox 5c in quo conveniant,fi non omnia rics, cujus opera ferum a renibus copioGflime crahuntl<br />

pleraque faltem illa Diurética confiderandum, quo lie 6c ad veficam tranfmittunt, tancam ejus copiam retil<br />

aliquis adkus parecur ad potentioris adhuc , ideoque nere nequeunces : Venx exhauftx ab hepate eanden<br />

nocentis Diurttici, hoc eft, quafiti venenipenetralta. trahunt materiam, hepar ab inteftinis , Scvenrriculc<br />

Notumautem per Expenentiam. i.Omnia fialiavo- unde fiéis continua exontur, potufque ingens apperi|<br />

laiiliaejfeDiurética. 2. PotentiflimaDiurética,cantha- tus, qui fimul atque aflumptus cft a venis, jscore &rc<br />

vides, vermes mátales; millcpedes, (3c abundare aut fa­ rabus denuo abnpieur, Se copia íua expulceicem irril<br />

le volatili aut fixo faltem. 3. hxc cadera diurética rans, ac rerenericem gravans, denuo ad veficam detucl<br />

potentiflima proximé" ad venenorum natucam acce­ barur. Riverius.<br />

deré , fi nimirum quantitate aliquanto majore exhi­ A calida intemperie Renum Diabeten produci plc<<br />

beantur.<br />

rique exiftimanr, quod tamen, cuín rariflimus fu arre-I<br />

Ex quibus ómnibus concludo, Venenum illud fan­ aus , Renum vero intemperies calida (¿pe evemaej<br />

guinem ad copiofioremferi produaionemcogens,auc nec tamen miaio adeo im.nodica inde fequatur, non<br />

eundemín ferum corrumpens, tenfiílere infialevolati- fieri fatis demonftrare videcur; Er quod li Renes fura J<br />

ü t3 valde aeri, uc pote cui prx rcbus aliis ómnibus moperc incalefeant, vel infl.imracntur, miaio mininw<br />

competitres quafvis corrumpere, Se ad fluidiiaris fta- augeatur, fed pochas minuatur, vel etiam íitpprimaturl<br />

tum deducere.<br />

Et per hanc illorum intemperiem vis atttacírix pociui<br />

Huic fi intime admixta fie Aciditas acérrima , & deftruatur,quaminrcndarur. .<br />

lateas tamen,putem potenrius,ideoque noecntius tune <strong>De</strong>in 6c liece Sitis , calar cotius corporis illiuíqui<br />

in fanguinem aaurum, ipfumcjue in fanguinem con- cenfiumptio, miaioni huic crebrx copulentur,<br />

verfutum.<br />

Et ne quis putet non pode Spiritum acidum acerri-<br />

*»um latere inmixtis,.SWJ¡>A»r vulgare propono exempli<br />

loco, in quo cniisjpiritum acidum acerrimum ignorar,<br />

is rerurn notiflimarum ignarus exiftit. An non<br />

talis fpiritus acidus in Arfinico ScAuripigmento latear,<br />

judicent Chymix perici , ac ptxfertim qui talen, in<br />

mercurioJublimato, corrafivo ideo diao, evidencem, in<br />

Dulei autem vocato latentcm norunt.<br />

Ñeque omnia in mixtis exiftentia actia 6c acida externis<br />

fenfibus mox fe produnr, cum non pauca tum<br />

demummanifeftentur,quandofublatafunt impedimenta<br />

Se vincula quibus vínaa coneludebantur quafi Se<br />

celabancur.<br />

Sic acidus in fnlphure lacens fpiricus fub corporc<br />

infipido acrimoniam fuam manifeftat, quampriraum<br />

accenditur & a parte oleofa recedic acida.<br />

Ab oleofa veromixeorum parte Acidam tegi Se obtundi,<br />

non tantum hxc prxfata fulphuris analyfis<br />

clariflima manifeftar, verum cujufeumque fpiricusacídi<br />

Sí acerrimí cum oleo lenrcdecoai fyntheíis Sí compages<br />

in fubftantiam butyri confiftentiam xmulantem<br />

ídem ovíncit. Non tantum ab oleoobtunditur fpirirus<br />

t f ne l<br />

nec hxc eam á renum calore proficifei comprobancl<br />

cum fitis ob omnem fere per hanc continuara mij<br />

aionem humoremcxhauftum poflit accidere ;Sccalol<br />

totius corporis calore folo renum.nifi inflammatio a -i<br />

fie, unde totius eam miftionemminusoftendemnj<br />

non poflit accendi, mtilroque minus confumi- *i/j<br />

propcer aliam potiús Diabetis caufam efle cerneen |<br />

camque vt infrequens affeaus eft, ita quoque raro *<br />

offerentem: mixcionem tamen accelerari aliquo p<br />

c renum intemperie calida, fi feri adfir q uanm . a .Vote,<br />

modo,ficutí etiam á conftitutione ipforum cali 1 ><br />

libenter concedimus. At vero coníuetam illam ce p<br />

fufara inde proficifei inficiamur. Platerus. .<br />

Renes xquo calídiores tune exiftere neceflu '<br />

fie enim plus attrahunt , atque validius em U^<br />

quam ut exigua hxc oficina ferré «.coque» jj^<br />

unde poftmodum omnimode cru dum hoe<br />

tranfeurrit, Se vafa cmulgentia paritec atque vreteu.uiiLiuiii<br />

, oc vaia cmujgcnn* p"»"— ---3 pjj:<br />

res amphficantur nimíum : Qmim vero Rene v^<br />

debilítate copíofras traaum ferum contm .«. Afaxus humorum acrium) lo caufx conjunax . immutata cum vrina reddita, Unde etiam P. Pavvi:<br />

.malíquam Renes quandoque accederé putamus, obfip.s. ir¡ Diabetc mortuo renes admodum flaccidos, a<br />

1<br />

ote quorum fermentum ita nonnunquam vitiari<br />

f¡. vt fanguinem non falislixivialis influxu.in debita<br />

• Loe atquefluidirarecominear, proindeut ferum<br />

^ ' «colacione ab eo feparetur, fed interdum acci-<br />

^iféleacido in renibus depofiro cruorem, dum eos<br />

'ctanlit, velucá coagulo quodam in feroficacem co*<br />

líim q<br />

"un[ür,<br />

valeant , ad veficam id protinus ablegare cog _<br />

vnde quoque ipfa vefica, vrinx quantitate prel»*bus<br />

afteais confentit. Chr. Langius.<br />

UíC moX P er vreceíes amandatur,prxcipitari:<br />

1 c 0bfetvare eft in plerifq; Nephritidi obnoxiis,pa-<br />

.(Inoingruenre urinara limpidam Sí copiofam red-<br />

•Cujus caufa cft quod humor acidus per dmítus nerjjjsilkicdclatus,<br />

Se dolorem excicans, imprimís fanjiaem<br />

renibus illabentem fundit, ferique ubcriori:, ab<br />

i,decelTum producir. Willis.<br />

"• itnumfiubftanii&impañorum) Nonñullis prxdihcuiÍJ<br />

videcur in(ulficiens,cumcalidarenum incerapaBsfrcqnentiílimus<br />

fie affeaus, Diabetes vero rarilias,ideoalíquid<br />

aliud valde infrequens hic continpcaíufir,<br />

nempe humorcm acrem,auc falfum,renum<br />

rjínchymaci irabibieum , i. e. bilem auc pituitam fallí<br />

qua: virtutem partís ateraaricemcontinuo irritar,<br />

tilín febtium biliofaium paroxyfmis continua fitis<br />

m, qua; nullo potu fedatur, ex humore biliofo total<br />

ventriculi impaao, aut vaporibus biliofis apartiks\ic¡nis(vbi<br />

bilis ftagnat, 8f in paroxyfrnofcbrili có-<br />

M(ewr)clevar¡s,8c vencriculum impeeentibus.<br />

ike fententia probabilis eft , illi tamen hoc addi<br />

¡áexiilimamus non folos renes in hoc affeau rentat,cum<br />

bilis Se alii humores adufti in hepace primum<br />

¡Kitentur, acque ica eos non poíle magna copia inre-<br />

K:nfluere; quin hepar eadem inrempcric,codemquc<br />

MiSciacur. lino vero fi nobis vlcerius in re obfeuiiBetanalogifmumratiocinari<br />

liceat, Poífumus dícetwienatam<br />

quandam qualicacem huic fympcomaci<br />

¡«ando idoncam prxcipue concurrere , Cum enim<br />

Wlerpeneis genus, quod Dipfacos appcllatur, 6c in<br />

tóu prxfertim reperitur, morfuo fuo Venenum<br />

^aaiinhomincs ¡nfinuet, quo fitis inextinguíbi-<br />

Wucitur-, limileeciam venenum in corponbus nofc,<br />

)«cecea ac peculiari humorum corruptela genc-<br />

^potetit, ad limilem fitím inducendam idoneum,<br />

""ipfo Galeno authore, venena varii generis in corpus<br />

noftris generan poílinr, exemplo illius quod<br />

V*pnobiam inducir,affeaumhuiccoiitrarium, 6cc.<br />

*»*«. He¿c vero fitis incompefcíbilís caufam artin-<br />

^''icquaquamceleris potus tranfitusdn quo Diabe-<br />

"^ntiaconftiruitur.<br />

' Ñiutid ampl'uudo) Quod attinet Diabetem ve-<br />

"•> oritur hxc ex nimia ¿axitate Se apertura viarum<br />

^^"«pocus ex primis viis ad renes velloca urinaria<br />

^¿atucconcurrcnce fimul pyloro laxo, elab. finence<br />

¡"•"«a» ceufluidiora, antequam perfeae lint alte-<br />

'"«equídem tales adhuc dum funt incognitx.fieri<br />

"^nequic uc femina coriandri Seanifi excreta, cum<br />

;uine<br />

rapi, 6c hinc inde per vafa capillaria rireulari<br />

* l ¡ ítem quia vinum rubrum, aucemullioamygk<br />

""le fangumi permifeeri fine infigniori alceraeio-<br />

^"eunc.adeoque qua daeur próxima vía ex primis<br />

J* vrinaria eranfeune, Confirmacur hoc ex eo,<br />

d l<br />

^tcaufiu remotas ad hanc Diabecendifponanc<br />

ff* acidula; ac vero hx, ve rcae aíferir. Helmont.<br />

endura fupra diaphragma, cum exdem vix hau-<br />

'"¡Pdmis coneinuaro ufu , fubito per urinam ttanv'^P'dxSe<br />

clarx; A cali igitur crebriorc ac.dula-<br />

¡*m hauftarum rrauficu, laxacx iftxvix,ec.am<br />

^"'s liberiorem faciunc cranfuum, Hic Hildanm<br />

'V'fr. ex vfu acidularum obfervatD.abecen ex<br />

!<br />

**»jpgdaL irarautacura traníivic. Et Pigraus m<br />

' el frequenti liquidorum eranfiru invenit,verum, ve exifti- j<br />

mo, non fiacciditate refiolutionis, alias enim pocius fupr<br />

primerecur vrina, fed fiacciditate nimia apertionis, qua<br />

renes inftar fpongix porofi6c flaccidi, fibrxque admodum<br />

permeabiles reddicx fuerine. Etmuller.<br />

"•• Nimiaamplitudovajorum) Nonimprobabile eflí<br />

imptio-ni copiofam aliquacenus a Renum mala conformacione<br />

pcocedere,in quancum fcil.hocum cubuli lym*<br />

phaeici nimis ampli Se patences, ferofum laticem nimis<br />

prompte excipiunt; 6c fine remora quavis celeriter<br />

tranfmittunt, propterea ut major ejus quantitas in vrinam<br />

excuriar. Verum enim vero uc cubulos hos quandoque<br />

, Se prxfertim in calculofis, nimis paceré conceT<br />

dam, attamen proindelotiumcrueraum pocius quar»<br />

copiofumexcernercrurjErrevera miaionem cruentara<br />

á cali potiflimum caufa exoriri putamus. Porro cum<br />

vrina copiofa 6c cruenta fimul exiftit, fanguinis dyícrafiam,<br />

cum mala Renum conformatione concurrere<br />

cenfemus. Willis.<br />

"•• Nimia amplitudo vafiorum) Induña a diureticorum<br />

generofiorum abufiu , fie a balfami fulphuris \<br />

ufu aliquando Diabeten in ftudiofo obfervavimus.<br />

Wedelius.<br />

J<br />

5" Curatio ) Cnratio confiftit in calida Renum alio-t<br />

rumque vilcerum intemperie corrigenda , eorundem<br />

imbecillitate ac laxitate reparanda, humorum ad eos<br />

conflnenciura tenuitate incraflánda, Se maligna qualítate<br />

oppugnanda. Riverius.<br />

Difficillimum videcur in hoc morbo veras medendi<br />

intenciones dcfignarc,in quantum caufa ejus ica profunde<br />

latee, aliafque adeo Se valde remocas origines<br />

ducic. Nam quod vulgo pucaeur Renes,aliafc|uc panes<br />

folidas, ferum 6c fanguinem concinentes aut tcanfmittentes<br />

peccare , quatenus contenta fuá prxpropcre nimis<br />

dimiciunc, proinde Adftringencibus potiflimum ac<br />

fere tantum infiftendumefle,dico huic tumhypothefi,<br />

tum ptaxi, Se rationem Sí experientiam refragari, in<br />

quanrum pauci, aut nulli hac methodocurantur, SC<br />

fummeimprobabile (vrnondicam impoflibile) eftdiurefin<br />

iftam a rali caufa procederé Willis.<br />

Mechodum curarivam ex Eodem, vide ¡nferúis.<br />

Prognofis.<br />

*+• Nimis difficilis ) Prognofis huius affeaus nonnifi<br />

funefta ¡nftitui poteft, malura enim incurabile eft, nili<br />

in principio curacio adhibeacur, Se hominem ad tabem,<br />

eclerrime perducir. In fenibus etiam periculofior eft,.<br />

rum eriam, fi poft immodicam Venerem , aut febles<br />

chronicas concingar. Riverius. Incipiens fxpe ac facile<br />

curacur,confirraacus aucem raro admodum & difh><br />

cillime.quarenus nempe fanguinis crafis paulatim laxa»<br />

ta fine magno negotio reducitur, illa vero raultum foluta,<br />

itavt plurirax partes alixab aliis fecedant, vix auc<br />

ne vix reftieui poceft. Willis•<br />

Quoad Prognofin, Diabetes vera parum habec pericuu,<br />

fiquidem incerdum fponee ceífac-, Diabetes veta,<br />

notha (videinferius §. Alius exquifituSjaUus uothus)e&<br />

periculofa fxpiufq; lechalis inprimis nifi mox in principio<br />

cogniro curetur, <strong>De</strong>ducit enim homines ad Tabem<br />

lechalem. Eadem quoque poft immodícum lab»-,<br />

rem, poft nimíum Veneris nfum, poft chronicas deinde<br />

febres plerumque incurabilis eft. Etmuller. .<br />

x<br />

í- Curatio inflituitnr&c.) Copiofior vrinx fecrecío,<br />

ob vitiofam canalium fubftancieve caruncularum confticucionem,<br />

curabicur medicamencis canalium laxitatcm<br />

coaraaneibus.íubftantieque caruncularum v.tram .*££<br />

emendanubus. In canahumlaxicate máxime opporrana<br />

«rt fe vidiífe grana coriandri duranre ac.dula- externa , emplaftriformalumbarí región., ex robo-.<br />

u<br />

•- poft paftum roborando ttomachoaffumpta, rantibus Se adftringentíbus parata 5 Sangras petíaha<br />

.11<br />

I<br />

1 II<br />

I


£*<br />

no4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXV<br />

volatilia, S-'c. nimium aflumpta fluidior, 6c ad feri fui<br />

copioíiorem dimiflionem male affeaus, reftituetur abftineado<br />

ab v ccriori notacocum abufu, 5c vfurpando<br />

temperara auftera. b. g.<br />

jf. Aqu.plantag. §iij. cinnam. %]. ftir.Alumin.gtt.<br />

xx. jyr. myrth. 5 j. fiat mifturafochlcatimfiumcnda, bis<br />

itrvtincbe. Sylvius.<br />

'!• Curatio inftituitur ) Manca eft curatio, ñeque<br />

omnes Indicationes curativx aíferuntur, Nam fi adfinr<br />

humores Renum fubftantiá impañi,\t in caufis dicitur,<br />

humores illi abítergendi firat Sí eluendi, nec folum<br />

concemperandi. Hinc P. foh. Faber Pathol. Sp¿*. e. s*.<br />

hujus mali curara prxcipue conftituit in collendo ac<br />

rclolvcndo illo carcaro , quod potiflimum obtineti ait<br />

á fiiritufialti tortor'* rcaificato Sí acido vitritli , cum<br />

primis vero aqua mlrcuriali, qux folajomncs materias<br />

earcareas refolvere pocenseft.<br />

Ad hxc Chr.Langius in Schol. Media curandi qux ab<br />

auchore hic preponuncur: pocius renum impuricaees,<br />

vnde illi incemperiem contrahunt, abftergunt. Sí faponaria<br />

exiftunc,quibus remocis,renes ad priftinum vigoren,<br />

rediré pofliinr, Sí reeenerix robur fuum vel ípontetecipic:<br />

Per acidum setovitrioli ftir.vitriolireñific.<br />

vel tart. vitriol. velJpir.vitr. caogulatum Auaorcm ¿ntelligere<br />

putamus , qux omnia contraaas in renibus<br />

cruditates,6c vicia cftkfiflime corrigere,achorum fubftanciam<br />

corroborare, adeoque per accidens adftringere<br />

vúent.Spiritusfialts tartart.t3aqua mercuriatis mediare<br />

hoc beneficium prxftara, non fecus ac Vomicoria<br />

frequenres vomicus fiftunr,<br />

'*• Inftituitur) In profufis Se immoderaeís miaionibust<br />

vires profternencibus, vel eciamraro illo in affeau<br />

diabete, in quo corpus fimul abfumicur, ficifquc fumma<br />

exoricur, mox occucrenduin; Quaproprcr tune feri<br />

proventus irapediendus.alioqj derivaron» per alias vias.<br />

evacuandü.dein illius ecnuicas,caliduas aeq; acrimonia<br />

incraflant¡bus,refrigerátibus6c lenientibus corrigenda,<br />

atquevixpetquas tercur,nonnihiladftringcndx araiorefque<br />

reddcudx, 6cvcftimulumminus fencianc,ftupefaciencibus<br />

nonnihil veficx fenfus minuendus ; qualia<br />

tnulca ejufinodi qux illud prxftanc inmiaionisardeneis<br />

curaexponuntur,6cc. Platerus.<br />

'!• Inftituitur) Clyfmata refrigerantia, Ievirerque adícringenria<br />

aliquid prxftabunc, addcndo rhabarb. Se<br />

tnyrobal. in decoao; Sunc qui ealia non folum ex de-<br />

wy<br />

rabal, citri-fiyup. rajar, ex infufione, quibus Sí alia ad-<br />

Itringent¡amifceiura-;fyrupi,decoaa, aqux, qualia in<br />

Pyfeoceria defcnbuntur, 8cc Platerus.<br />

Diabetes vero per adftringentia convenienter curanda<br />

, Ubi tamen cydonia fugienda vive íint ad-<br />

Bringentia , quia fura dra.etica ( vt (3 plurima auftera,<br />

meípila , pyra (3 í mA acerba > &t-)w no-<br />

<strong>De</strong> ífchuriá.' c noy<br />

tañe Barthalinus Sí Schenckim, Ergo Mortialia , ,te<br />

qux ex plantagini Sí tormemilla parancur, Icem D,<br />

coñumprunorumfylv. Scc. conveniunt, ítem Tmíl<br />

ra fiulphur. vitriali, bolus Armena, ierra figill. Cu<br />

eonfierva rofar. vitrialata vfurpatlua j ítem "decae!,,<br />

plantag. in aqua cha/ybeaea.<br />

Obfervandum i. quoad Pharmaciam , i„ prin<br />

pío curationis laudari Vomitum. Sic Brendeliut «<br />

83. ex Platero dicit.Vtincinium curationis C\t ybmit,<br />

jubendo vtdum xger máxima corquerur fiti, copioí<br />

aquam deglutiat frigidam , Inncque repente<br />

vomac, quod fiat fingulis quatuor diebus. Cert<br />

hoc eftauxilium pro revalfione. Icem Zacutus d<br />

ptodeft Vomttus, iis prxfertim quibus filia picuic,;<br />

ventrículo abundar, Vide Ferdmandum confi.37. Ho<br />

Augenium L12.Ep.13.<br />

Quo id remedia Diatetica , in pluribus cor.ve.<br />

hujus <strong>Aff</strong>eaus Curado cum heaica febre , quia<br />

fex rebus non naturahbus is ordo fecvandus, vt q<br />

pus refrigeretur Sí humeaetur.firmemur renes Sí<br />

rum exubetans caliditasattemperetur,vtloquitur<br />

cutus. Etmuller.<br />

'í* Inftituitur) Vena finia in principio morbi,<br />

ribus adhuc fans validis exiftentibus revulíionis<br />

refrigerationií caufa couvenirc poteft , parva qu<br />

titatc, Sí partitis vicibu? celebrara j Si vires<br />

dejcax fuerint, aut hic affeaus alteri fuccedac, n<br />

erit locus huic remedio : Evacuatit exereme,<br />

rum per c/yfteres moflientes Sí lenientes raolie<br />

eft.E.g.<br />

%. Ftl.lañuc.portulac. malva (3plmttg. aa<br />

hordei mundat. t3 rofar. rubr. áá. p. j. / Dicoftio<br />

tbifi. In colat. dijfalve Diaprun.limpl. 34 melro)<br />

(3 ol. amphac. áá. § j. / clyjtcr. fnftmttr m<br />

dendus.<br />

Tum etiam Purgatia blonda eft inftitnenh cm¡<br />

dulla cáfila (3 pulpa tomar. # styrob.cuajjr.refu<br />

Vomttus etiam a nonraillis commendatur ,<br />

decaño fiem. raphani Sí ebuli cum oxymel. qui vac<br />

Sí cevellic á partibus vrin iriis. Ad intemperiem •<br />

tem diaarum partium corrigendam , Sí nurrv<br />

incraílandos , conveniunt Jdlepi ex oquis vel at,<br />

ñis latinea , ponulac. ploma*, cum fyr- nfírhu.<br />

douior. (3fimi¿.2ta\ie etiam de papav. in módica qu<br />

titace , addendo pulv. diatragac. fing- trochife te,<br />

figill. tffm. Vel ad magis adftringendum in nmodum.<br />

1,L. Rad. confio!.. mo\. t3plantag. Sí. l\- fi l -P lan<br />

m. i. bolauft. t3myrobal.citr. áá 3j- Jemin.plwH-J<br />

tulac. a¿3&. r*fiar.rubr.p.i. coqu. ad%\- /**«•#<br />

Jyr. eydon. m.j. futip. in iij. dozjs. g<br />

In eundem huera Pulv» auc Opiata fien P 01 " 1 ;!<br />

IjL. Semin. plantag. panul, coriond.pup- 6 r0 P<br />

dd.l). corall.prap. boli Arm.morgar. pr&p- 6 r **ment.<br />

ad3).nucismofih.'5&.m.f. Pulvis.<br />

IC-ConJcrv.rofiantiq. |iv. boli Arm. cor'aH.fi<br />

ce. vfti aa3). cum myv'a cydonior.fi Optota-<br />

¡11<br />

cíca'ce 111 affeaibus huic nulo fimilibus víiup al Eraftus valde coramendat Jyr. ex radfr»>P'<br />

t3 prunisfylv. confeAum, quera (L-íiimma cuní í<br />

-<br />

¡fanir.<br />

Narcótica etiam, vt theriaca rec. fp'- de p a tt)"iiationem habent, v.Tceriimqiie intemperiem au-<br />

Si locus aliquis efle videacur,ex teraperatioribns<br />

, rad. Chinazat falfiapar. cum fio/, endiv.barrag.<br />

geetífr , decocíum parari poccrit; primo vero ¡11 confumpeis,<br />

fieri poterit ex decano pulli, aur galhnx junioris,<br />

uc fimul renucriciora corporis confulatur; Tutius<br />

vcro cenfemus externo Sudores elicere puta vapore<br />

p;coai convenientís in ligneo inftrumento,nudo corpore<br />

fufeepto.<br />

Ac illis prxvalent Diaphoreüca , qux fimul malignara<br />

qúalicatem oppugnare pofliint, ex quibus oleum<br />

\¡trioli prxcipuum eft, quia ad fitim extinguendam ,<br />

flusum cohibendum Sí malignicacem infringendam<br />

fsftanciflimum eft.<br />

F<br />

Pro Potu xger uututaquferratd,cumjyr.acidts Sí aflringentibus,<br />

Vel decoño prunarum Jylv.cnio remedio<br />

fere folo fe hunc morbum in puero curarte teftarur<br />

lrt$us> <strong>De</strong>nique (ymptomata hunc affeau tn comitantia<br />

\ Ut Vigilia, Sitis , canfiumptio aliaque remediis<br />

in propriis capícibus defcriptis mitígaraur. Rivtritu.<br />

Trochifci efficaciflimi hi funt.<br />

%. Mucilag. fiem pfiyllii cum qua in orbiculos digeliio<br />

fem.coriandr. ppti ífod. cara/1.Juccini, fangu. drae.<br />

fatal, rubr. far. áá. 2JÜ. campbor.*, 6. <strong>De</strong>ncur cum lalitovilla<br />

batyto exempeo. Al.BenediUusl1b.23.c20.<br />

Eft celebre auxilium, crémor fiymph. maj.cam deceño<br />

«püfeti, selfuccus ex viridi hería exprejfus.mhe enim<br />

¿Ucear, adftringic, retinet, P. Michael de Heredia Op.<br />

T. 4.. Diffwtj.cap.t.<br />

Egregié conferí hoc Eleauar.<br />

Ti/i. Mucilag.fem.cydon.%x\\.fiem.pfyllii'%s\. myrobal.<br />

t¡tr.ofium dañyl. Corall. r. áá. 3¡j. Cárabes 315- cerantur<br />

& addito facch.q.f.f.-£/*#. Dolis |fi. quotidic mane.<br />

tdatVidiue Pr. p. s/f/.<br />

Ifl<br />

Inftituitur) Quídam plures curavit,& ego quen-<br />

Jam invenem intra 4. dies curavi, qui p3tiebatur Diali«cn,6c<br />

raingebat in voluntario in leaum.<br />

X. Rofiar. jpod. áá. 'Sx.fiem portulac. cariand. fiantabr.<br />

herbaror.Í.3.. 31J. campher.^R. m.cumfiícco malar.<br />

fíMf. acetofie,f. Troch. quorum quilibetfitponderis gj.<br />

fotur unus mane f$ fiero cum aqua frígida Z3fyr.rofi.mifa-<br />

Bonum cft Sí expertum remedium ad hancpallio-<br />

«i!. Arnoldus Villanovanus Brev. I.2.C.36.<br />

Plurimum valet hic Pulvis.<br />

ty. Stomach. gallinar.vina ablutir.pulv.eaplepor, u~<br />

fomaftich áá. ilí. nuc.-tnofih. n°.\.apum 3v. cin. eriu<br />

'-cmibufti^'n\. m-f. Pulv. dox.ü ¿fí. ad ~,\.Arn, Wei-<br />

'k»dit6Thefip.27Í'.<br />

Pucr 7. annor. ufu Acidularum Griefpachenfíum in<br />

urinx profluvium incidit,ut an fimile vifuin lit<br />

«ubitem , viótus rationemprxfcripfi refrigeranwm &<br />

'["'ignicer nurrientcm -, Loco vini Se aqux lacamyg-<br />

*• Cí jufculo coftratorum caponum, dijfolutis ovorum<br />

'"itllis , Hac viaus ratione cum per aliquot dies ufus<br />

t C|<br />

" . vires Kcollegifleijyr.rofifiolut.compoficumrhabarb.<br />

"tjrobal.eitr. expurgaría fuir, Se per inrervalla Po-<br />

!;Bnc<br />

ulam exhibuimus.<br />

+•• rad.torment.biftortaJympb.ma.plantag.áá.Sijfrlt,<br />

P ^<br />

laudan. Op. prudenter vfurpata, pliiriraura pro<br />

porerunr.<br />

Períeverante affeau LacOviüum,mt<br />

afininum erit convcnienti.iiraiim , modo priu letí<br />

abfuraatur, injerís frequenter íihc.bus canden<br />

<strong>De</strong>tur mane ficut inahis affeaibus. ,. j.<br />

Sudorífica etiamcommendantur, quibus ICTO»<br />

raor ad corporis fupeiiicicra evocacur ,


iio6"! *<strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> Añ. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVUí.<br />

Inunaiones in • hepatis i .;, Se srrrnnm renum inflammatione deícri- deícri- Tobaci crafliciem Se Sí pinguedinem pineuedinem corporis cornoris infirmi... infifnitct¡<br />

ptx; quibus al.violar.nennpharfiuccus Uñuea raenthx fuifie immucaeam: In ómnibus his per collíquationís<br />

addi poterit: Iccm./«w» lumbric.onod pecul.aruer mi­ modum tam contencorum corporis, quam ipfius pin- I<br />

aionem compefcere crcdítur -,, dein 6c lem.na plantag. guedinis.hac ipfa intexturamferofamrefoluta illis mo- I<br />

ptrtu!.comphara,ConCetnntSíVngu.refr>gera»srenes ais fuerunt excreta; Sicut purgantia acriora, Cimili col-<br />

Rafae. cerot.fiontalin. quod potcntiusadftringu, ex •/.<br />

rifac.fiantal.rafis,Jfad.balo Se camphara concranatum,<br />

liquativa vi humores alccrare , Se flaccidam feri texcurara.murare<br />

folenr.<br />

Ep.chcma repellen* i ninflammaeionc hepatis Se renum<br />

propofitum:F.^renumregionis,velInfcffuseo ufque<br />

His poliris , arbicror maífam fanguineam, Sí primario<br />

parcemejus chyloíam, *>««ipfum rorem, Se fue-1<br />

íercingens,fic ex decaña plantag. burfa poft. thapfiborb. cum corporis nurcitivurn, Sí deniquc ipfam adeo pin­<br />

v„l.m*lv*,*jmph.frl.viti,,rofiar.balauftsm*cgranat. guedinem refolvi Se colliqueñeri, atque ita in formara<br />

granar.fiumach. berberís , myrtill ice. Ve major.s frac<br />

vircucis, fiar decoa-io in aquofobrar. vsl m qua [cana<br />

ferri fxpius ignicaexcinaafie. .<br />

Cataplafmata ex i.fdem deeoa.s SC coneufis fien<br />

poffunt , \idkzfor. hordei Se oléis conven.cnt.bus,<br />

Lnmbrki terr. contufi additi a quibufdam laudantur.<br />

atque confiftentiam laticis íerofi fatifcere , fubque tali<br />

forma períoca urinaria excerni, hinc enim urinx diabeticorum<br />

horum excretxmita dulcedo, expinguedinis<br />

aut roris chylofi líquefaai , cum falibus unnariis<br />

miftimutua temperatura. Se in dulcedinem vergentcI<br />

textura. Confer Wíllifium, cujus íencencia ¿afra adduA<br />

citur. §. Dumfiucci in venis.<br />

*""rotusex) Exterius admoveatur Fotus regioni<br />

lumborum, ex decebo rad.accufifalplantog.cortic.<br />

granat.fiemfumach. fjfimil. qu.bus aceu parum addatur.Vcí<br />

quod utilius erit , paretur Infeífus ex codera<br />

<strong>De</strong>coao : Eademque pars inungatur Vngu.rojii. fiautal.&C*mititf£C\mu\mixt\s.<br />

Vel<br />

% Ol.raffc.myrtin.ll.%Vfior,tol.rub.rofirubr.(oralLr.ii.d¡.fiucc*plantog.li.ceraq.fif.Vnguent.Ri-<br />

"• Exploxtagine) Vúett3p!*»tagointcnas,e)UÍque<br />

cflencia,excraaum,fyrupus,qux lax.tatcm renum<br />

diabcticam egregié corrigunc. Effent.a itera traumanca,<br />

pulvis Stypeicus. WedelÍHS.<br />

£. Atius eft Diabetes exquifitus,t3c. alius nathiu)<br />

Eo nomine dúo vicia vulgo inf.gniuntur idque prom.ícue,nec<br />

abfquc confufione; Nerape primo modo ( in<br />

Diabete noeho) dieta copiofa nimis unnx excrec.o,<br />

quam incenfiflima fitis, debilitas vitium .maces totius<br />

corporis, aliaque fymptomata.inftar heaicx conhimatx<br />

aut inflar tabis dorül.s.fxp'.us etiam mors fubfcquitur<br />

• Equídcm non rarumeft copiofiores unnx excretiones<br />

naturx o.pus eífe.qux motu critico, aut huic fimili<br />

fe ipfam á morbis libj:rat, unde cum xgri cuphoru<br />

eoncineicnec adeo diu durare folet,ita ucxger in principio<br />

hludadeo curet.fed fucceflive uber.or quantuas<br />

prodit, 6C quia cenuis,aquofa uno nom.ne^fic: dito<br />

¿ruda, quam Se orisficcitas, 6c fit.s, v.r.um defeaus Se<br />

vifeerum intetnorum quidam ardor.sfenfus,&c. comitantur<br />

• Quod fi urinam aliquando comineara xgri,<br />

iumbi.coxx Se teftes cum geavitate intumefcimt.<br />

Alio autem fenfu Se Diabetes dicuur,n.m.s cita potulentorum,<br />

aliorumque liquidorum aíruraptorura,aut<br />

plañe non, autpatum mucatorum,pervías minarani exírecio,<br />

ita ut non raro color, odor 6c fapor alfumptorumliquidorumin<br />

exceecís per uc.namadhuc fine íenfilcs,Imoobfervata<br />

etiam fuerunt grana aniiidem. coriandri<br />

integra; affeaus diftinaufimi uno nomine<br />

Diabetes dicuneur,quxeamen yoxprapne pofterion ar-<br />

feaui convenic. Etmuller. . .<br />

*4. Nathus, qui nihil aUudeft) Copiofifíirm ifttus<br />

urinx profluvii caufa inveftigacu perquam difficilis cft,<br />

Ee quidem dúo confideranda veniunc , i.Vnde tanta<br />

materia urinaria quantuas ? 2 .Quare iu fipecu eadem<br />

per vías urinarias, am&ndttur ?<br />

Quoad prius aliquoc locis afferunt exempla eorum,<br />

¡ jnfigniter licec obefiaccorpulenti, per ufum tamen<br />

remed.orum diureticorumadmodumemaciati fucrunr,<br />

medianee copiofo mne concitara urinx profluvio.Vidc<br />

Hujus calliqueficentiacaufa , Si inde geniea: copitjfas<br />

urinx, eft acrimonia infigras vilatilis acido faifa, fimilis 1<br />

aeri ifti volatili fali, qui .n contharidibus,afdlis, fiarabais,<br />

minetibus ac his cognatis inlcaulis deprehenditur,<br />

eafque ex primis vus deriuaca, Medianee chylc<br />

fanguini, Se hinc univerfo corporicommunicaca.quoc<br />

acre volatile frrmentun* attenuat, refolvic 8c fanguinem<br />

collíquat Se nutrimentum corporis chylcfum, &<br />

ex hoc produa*m pinguedinem, Id quod patee ex eoJ<br />

quodin Diabece incipiente urina acris, & obejus ro-j<br />

fionem cum ardoris fenfu excernatur, Icem, quod lid<br />

natha Diaiete, catetat inter alia fere per fimilia atejuj<br />

febris heaica, talia fcilicet qux acrimoniam comento!<br />

rum contraaam temperare valent; qualia funt hchcil<br />

nía: Etdeniquc quodhxc Diabetis_/^fCí>i «fíKintcl<br />

alias confias remotas ex abufu diunticarum , contentl<br />

corporis accenuancium ac renes ftimulantium excital<br />

foleac,Id quod conftacex obfervatione Tu!p¡>6 ¿M<br />

ti qui narrara ex ufu vini meracioris Se muría tccnnl<br />

marini natam Diabeten J Sic á nimio fute* betuU<br />

Ca Diabeces kchalisfaftcnus iuconfpicui,fcdquos adefle racio per(ua-<br />

*, V «fedc his Medicinam noftram Septtntrianalem<br />

,! Us 2.<br />

^'^am profiuvium urina eolliquotivum) He/man-<br />

' l "tmdiabcre tocum exuorem quandoque ra lo-<br />

^•nutari laaeum, vel pocius lerolam quaudamfa<br />

Tora. II.<br />

1117<br />

niem; Hxc támen Diabecís fpceíes reaius pro Diabete<br />

nochoiid cft pro uriñe profluuio colliquativojquam pro<br />

exquifico habendus eft. Chrift. Langius;<br />

Curatio Diabetis Notbi.<br />

In Diabete Notha 1. alterandum cft 6c corrigendurtí<br />

fermentum iftud colliquativum , fie diurcticum ac*<br />

tam per remedia ex fo.ue Pliarmaceucicb quam dixcetico.<br />

1. Narcoticorum incerpolaro uíiij & renum irritarío,<br />

& nimiafecrecio, forían, & nimia co.'/iqu;Jnñtoimpedienda,<br />

Etcpixpriori Jcopoconvenmat , Pharmaceutica<br />

quidem funr Cete abjorbentta acido


Ho8 <strong>Lib</strong>, <strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVII.<br />

Sanguinc rcforbentur, quinimo ipfarum rarcimenca<br />

ra hujus repararionera deliquclcünc , hinc<br />

ut morbo illo laborances plurimum finara & brevi<br />

eiuarefcanc; lcaque uc Diabetis caufam conjuna.ain<br />

Sí rabonera formalera defignare aufin, opinari<br />

ducor fanguinis crafin , five miftionem, ita laxari,<br />

Sí quadamtenus diflolvi ; uc parciculx aquolx á<br />

c.affionbuscoraineri nequeanc, quin illa: harura amplexibus<br />

cito elaplx, 6c falinis imbucx , per vias renum<br />

máxime patentes excurrara : Inccrim veto ad ianguincmdilucndum.&ácoagulaeione<br />

vindicandum, humores<br />

alii cum ab exera.tum incus in eum cotripiuntur,<br />

atque prxcordia magno ufque molimine inmocum rapidiorem<br />

urgencur; Prxterea camen in caufx conjun-<br />

0* parcem aliquam Renes quandoque accederé praamus;<br />

utpot» quorum fermentum nonnunquam vician<br />

lolet,( Vide §. offiuxus humorum acrium ) uti nec<br />

improbabile cft hi?v¡


mo <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.Abdomims. <strong>Cap</strong>.LXVlll<br />

Signis in affedu manifefto opus non eft.<br />

*• Crfw/ieftfaculcatisexpultricisfrufrratio. Sunt vero eriam qui tradunt radium paftinac<br />

marina: locoinfixum ubialiquis minxerat, urinam fiftere nifi evellatur.<br />

5 - curatio cft maturanda, ticinx.otwm corpus 4 -regurgirct, jécur opprimat,*- fanguinem i fi<br />

ciat, 8¿ fuffocationis periculum inducat. Satpé accidit, ut humores putrefeant, febres acce<br />

dantur, & nifi ante feptimum dicm,finempe rcliqua* via:, quibus per fudorcm, alviim vom<br />

tum evaeuatur, vel ad íummum duodecimum diem argri mingant, pereuar: "• quod íi poftea f<br />

perveniat, & dolor imminui videaturjndicat naturalem renum caloren, extincfum.argrumQu<br />

fub fudore frígido cum nervorum diftentione moriturum, 7 - folet tamen aliquando S¿ ad detimum<br />

tertium diem durare.<br />

Curataque eft undécimo in pugnante muliere. Curatam & décimo nono obfervavic Pifo<br />

Nullus aliquando dolor acutus fentitur , quia calculus íine dubio pituita obdu&us eft.<br />

Non curatur, fi ob lethalcs acceífionum concurfus fuboritur,j?ob fauciatam fpinam, aut<br />

vertebrarum luxationem,)* fingultus vel tenefmus fupervenit.<br />

'• Refpicit Curatio i. '• Ipfum¡ymptoma, ut nempe '*• urinaprovocetur.<br />

I. Comprimendum ergo abdomen, halitu comprelío.<br />

i. "• Immittendus catheter vel candela: cérea: oleo amygdal. illita: , nifi inflammatio<br />

obftet.<br />

3. '*• Applicandiacriores clyftcres S¿ glandes], propter inteftini redi cum vefica communioncm.<br />

4. lh Propinanda decoda rhamni, l41 -illorum tunic/ecumradiceinumbraficcatorumjfolior,<br />

dum.aquo partium fluidarumaque acfolidarum connexusvitiofus<br />

ortum habere folet, foluto autem huniorevifcidofeccderepoífuní<br />

faciliüs ab invicempartesfanguinis<br />

haud ira intime fibi alias juna^.<br />

Qiiodíiquisputet, fi humori viícido, in fanguine<br />

exíftenti, acque part.ura feceífum impedienti, adítribi<br />

debear urina; toties lethalis fuppreflio, pofle non in<br />

commode ab eadem viíciditace deduci qualem in<br />

icnum carunculis obftruaionem, urina: fecretionem<br />

autuanfcolatíonemímpediendo, ejufdem fuppreífionem<br />

caufancem, ucique cum illo non pugnavero,quin<br />

potiús utramque caufam conjungeudam,& fepitis conjunclampucavero,adeoucab<br />

illa cujufvis humoris in<br />

fanguine exiftenris vifeidirate, tum castera; fanguinis<br />

partes colligenrur intimius, & ad fui feceíTam reddancur<br />

inepciores, tum caruncularum pori obftruanrur .arque<br />

fie urinx tranfcolatio. fecrecio ,acque excrceío cohibeatur.<br />

Sylvius Append. Tr. v. §. 294..<br />

r - Facultatis expultricisfruftratio) <strong>De</strong>buté» diabeti<br />

contraria eft; in hoc malo prorfum urina fupprimitur,<br />

quoda taeearo nimis abundanri obftrienre Se ftupefa-<br />

<strong>De</strong> Jfchuna.<br />

un<br />

d?Jri^n n of? " P'*cor:<br />

^a.-egri Anob ferum copiofiusin vafis redundans L<br />

omnes funa,ones , ip¿rnqUe facci pancre,r fZ' &<br />

racionera y.t.ansí unde forfan Ídem fuecus v.riófE ex I<br />

?nr a • v an § uft,;,s '«explicabiles in ventrículo<br />

Snd^qtf Pr ° á r<br />

finnh.í , ^ íu PP«fl¡o.omnis excremerai ferocraíusied,rir.nonpetindeindioielocofuneresxgioum.<br />

ballonius Epid.p.n. °<br />

J• Solettamenaliquanda) Sí denuo xger anre 9<br />

d.em meiereracipiat, fervari poteft, fin J n m Z £<br />

rau,n mtere . Ecfi en¡m ? > J3¿^<br />

'<br />

^* rihes nigra, ligni nephritici lúteo & ca:ruleo tingentis, lignifia/fafrajfa, &c. in vino; nec non"*<br />

vinum tenue in quo folia rihes nigra maccrata, cum nuce myrifiica: I7# lixivium ex cinerihus rorifrnarini<br />

cum vino factum : oleumfeorpionum Matthioli a dr. j. ad i), in áceod:o,fuccusgammari<br />

piftati&pcr fetaceum tranfmiffi.-' 8 ' fal corticumfabarum. "<br />

5. '* Applicanda- 10 - pubi &C^túr\xo il - fomenta ex decoc~loparietar.meliltti, chamameli: ll -ipplicanda<br />

& Cattplafimata ex 1J - raphanorufiieano tufo &¿ in butyro frixo ; vel ex floribus)«KWms,figilli<br />

Salomonis, hederá arbórea &c. garata-, fpecifica vide inferius.<br />

11. i4 - Cau) ( dsfymptomatis de quibus inDiíferentiis.<br />

Dividiturlfchutfa duplicicer.<br />

'• Ifchuría) Nomen hic affeaus fuum haber á verbo mebane omnes lechi caufam fuifleurereres a lapide aut<br />

í«-%v«r, quod fignificat validum, potentem , Sí robu- materia íabulofa penitus obturaros : attamen difquififturncfle,<br />

Ec á nomine «¿j», urina .quoniam hoc in viríbneper ar.atomiam accuraciflimamadhibita,nulla omrio<br />

urina fupprimitur , Quafi vefica adeo pocens fie, uc nino in duaibus iftis obftruaio , aut lotii impedimen-<br />

nihil urina: cffluere finac. Sebifius man. p.1379. tum obfiervari potuerunt.- Similem huic abftrvatiinit»<br />

'• Ifchuría) Urina; fuppreflio omnímoda Ifichuria retutitmihi Vir Clariff. D.D. Lovver,Vbi nimirum If­<br />

ab auchoribus nominatur , Imminuta vero mingendi churía lethalis , nulla prorfus circa vias urinarias fui<br />

aa.o Stranguria dici folet, quamvis hoc vocabulum veftigia reliquerat : Hinc ut coniieere obvium íir, »<br />

latius multo paceac, & fimplieitet omne urina Stillici- quidcmRenes infuper farri teai erant,morbi cauíam<br />

dium comprehendat, quod fi abfque dolore fiac, Sí a- omnino in fanguinis concretione Se compaclione mrina<br />

ft.llacim effluat.eciam cumaliquo conacuumminu- mia conftinfle. Willis,<br />

ca eft Ifchucia ; Si veco fiac cum dolore, ad Dyfuriam<br />

pocius, feu urina; ardorem referenda eft. Riifichuria<br />

vitio Sanguinis preduÜ<br />

verius.<br />

u<br />

Caufa eft facultatis expultricisfruftratio) Doaiíf<br />

Riverius dúos refere xgrorancium cafus, in quibus Ifchuría<br />

toralis &plurium dierum fola phleboromia curabatur,<br />

& propterea morbi caufam adlcribit venis Emulgentibus<br />

fupra modura diftentís, adeo ut propter<br />

feri expulfionem fie contrahere nequirent, quemadmodum<br />

obfetvatur paffim in vefica urinaria , qua; valde<br />

iniplera non facile admiaioncm componitur: Verum<br />

enim veroin hiltonis iftis (uci pareftj fidem prxftamus;<br />

ifti tamen setiologix affenfus minime debeturj<br />

quippe vaforum Emulgcntium non illud munus eft,<br />

quod Vir Clarilf aflignavic, non vena: enim, fed arteria:<br />

ferum una cum fanguine, abfque ullo urina: plenitudinis<br />

aut rigiditatis periculo conftancer deferune:<br />

Cum autem ferum in vias patences non cito excuttat,<br />

ratio videtur quod cruorismafla ftrifib nim¡s & com.<br />

paaa, laticem aquofum intime permixtum éfinu fuo<br />

. jtgre dimittat; Huc facit obfervaeio Anaeomica fuper<br />

cadaverc Rever. N. qui diu calculofus, d«mum a fuppreífioae<br />

urinx diucurna facum obierac.- moxprxfu-<br />

1 -<br />

Urina: fuppreflio agnofeit forfan aliquandopro caula<br />

fuá ipfiumfianguinemda fcil.affeaum55¿fecundumvacias<br />

fui partes confufumacmixtü.urá cceerisfecedereac: ecerni<br />

nequeat ferum, in Renibus , Quod forcaíus trequentiusaccidit,quam<br />

quod ipfx renum carúncula: m<br />

raale affeax, cum prxfcrcim nulla noxa in Renibusoüfcrvaeur.quando<br />

máxime ipfi culpantur.<br />

Et certe ipfum fanguinem ita aífici poífe,ut parcesipfius<br />

ferofx ac urina: materiam fubminiftrantes exumifceanrurintimius<br />

, ac ideo ab illis fecerni nequean»<br />

plurima funt qua; perfuadere videntur , five quis*},<br />

rum fymptoraaca cune urgencia confidcraveritj;u<br />

randi rarionem per falia volaeilía expenderir, fiv F ,<br />

rimainchymicis mutaeionibus in dies oceurren<br />

muí coneulerir. r<br />

Nam uc de folo fale volatili, non fine graví cg^»<br />

propter non coneemnendam virium in ipl°<br />

ciuin notítiam.per multiplicem experienciam miW £ ftivo ortum haber, qui ficcicaee &: frigiduace fuá meatus<br />

impedie, acque impedic calorem renum nacívum,<br />

itautad expulfionem non fentiat ftimulantem urinx<br />

actiraoniam, imo quafi dulcen & iníipidam reddat uri-<br />

Dim: Obícurus tamen & obtufus ex diftenfione nimisreplecx<br />

veficx dolot adeft. P. foh. FaberPath. caj¡t.f.<br />

Indeterminanda caufa nimis eft obfeurus Aunar ut<br />

pote qux potiús in phintafia quadam confiftere videiut:Plerumquevcro<br />

ab obftruaionc ureterumacfiftu-<br />

Ixutinaríxoriri folet, veluci in calculo farailiaricercon-<br />

Iin rt:<br />

g Incerdura hoc malum fruaus eft abolici in vcfi<br />

calcnfus, cum ftimulum urinx non percipit: Auihor<br />

«me caufe fpeciem in tarrarum &c. Vel alkahfarum<br />

ítiamexcrementura, i.c.alkali horainisnativi acrimo-<br />

«m otu rollere; &hocquafi dulceredderc valec,unde<br />

«pulcricis pigntia quoque provenirc poteft. Eft ubi<br />

Jutiirniorrerencio urinx miaioniobftacut inTjchone<br />

W<br />

'&c. Chriftianus Langius.<br />

Prognofis.<br />

' Curmio eft maturanda ne ferum (3c. ) Grave ac<br />

F'cululum cft malum urinx fuppreflio: ac ifta qux fit<br />

'"Renum periculofior eft.quam ifta qux fie vicio vev<br />

'i Jupciveniuntaueem fymptomata varia, prout<br />

Pe leri urinari. in renibus plus minus alcerati.metaj|'<br />

^<br />

paratam,eoeies a me decancaco.aliquid dicam,ceH<br />

ipfum vim habere folvendi omnem humorcm v^<br />

Sact!:a ullatioinpartes (olidas varia, vel fanguinis<br />

uirnve contentorum alrcratio & immutario plus<br />

ttir S ,? tav ' s ^ ac ^ a fuerit, Sic anguftia & anxietates<br />

j. w Morum, torpor fienfiuum, Se facultatum animakt><br />

} n ° B raro e P'^eptica pathemata, inrerdum afeites<br />

iu- i HmtHm °res afdcma.toC\,vomítus, fudores, halífoí<br />

^ ^nusfietidí ac urinafi, Quod C\ in his urinoíi<br />

f,t , "*' adorts indicia obíerventur indicio cft alte-<br />

Utuv ' S cu Í u ^ am , jam á fermenco renali fiax, vel ira<br />

E<br />

perpelvimtranlicus íic incerclufus: Quod íi<br />

r<br />

°prieeacesabfinc, neincrocunéisquidemferi in<br />

, "P arer ichymaindiciumerir, ideoque fxpe lerhar<br />

C íc lu a<br />

*r J' - ^ " ' " « Si urinx fuppreflio eft á renum<br />

luí,•" " la ¡or.bus, eft ucpluriraum lethalis, Si arefioijfy-'<br />

* e »nm contingat, fere femper lethalis obferva-<br />

Ws * a( ^ eo ^ Uc a b Horftio retencio tocalis urinx in<br />

¡L- 0 ' " ne doloris fenfu, inflarais inoréis fignum efle<br />

/«r. Etmuller.<br />

»tn ff |" r ^"") Ad cerebrum ferum delatum coma-<br />

•"iic&<br />

UIU inducic.- Epilepfiam excitatam vidi,<br />

'fc|,q • ment| strporerainviro Rever, cui fatalis filie<br />

J. a, rura eft,quodI.chuc.ax¡. d.erura curara fuerír Ac.L<br />

m 6 p.,49 I„tcrim t jiJam dimi<br />

nusdraunnx fupprefli fuperviverepoffun?, Sicl.<br />

ftius l.+ 0bfi+f. fchuriara xiv. dierura, Fere ta.nen raerá<br />

jodies jugulantuí xjú; raroad xx. viv.,nt,&quidem<br />

fi fub urraa fupprell!, vel fudor, copiofus vel vorairuscrebnor,<br />

al.ave evacuatio exafio loco contragar,<br />

d.uc.usfuperv,verepolfunrxgri, SkFanfiecaT.2. canC.<br />

^.refere .non.alem Patav.nam, qua: fupervixic, licer<br />

per .nenies fex urina fuerie fuppreffa, quia fiídabae<br />

quotidie crea veneren Se umbihcum; Ipfemec<br />

obfervav. Ilchuriam vicio Reiram ad .7. dies, qux fuperven.ence<br />

Epilepfia denuo urinam reddebac, eciara<br />

curaca, exrccdivatamenlethalem, Etmuller.<br />

• Refficit Curatio) In Cura 1. caufa ¡mpedicnsex.<br />

crccionera unnx eft removenda, i. Interne Diurética<br />

ftxiemmfialina , vel acrimonia fuá urinam promovencia<br />

propinanda: 3. Externis fubinde veficx ftimulanda.<br />

Etmuller.<br />

•>• IpfitmJymptoma)Simalameftá vitio vefica, vel<br />

minus fenfilis, vel alias quafipaialycicx, incerne prxferrim<br />

malvatieum, junipermum, ol. defttll junip. auc<br />

terebinth. conveniunt, idque ad imicacionem Thoneri<br />

in obfi.p. i7S. qui ifchuriam &ftranguriam grav.flimam<br />

(prxm.flis íraerra's) abincemperíe veficx frígida Sí Iramida,<br />

cum humoribus phlcgmaticiscuravic pero/, deftilLfuccinigtt.<br />

vi. cum aqua petrofi Hinc propi'nentutPurgantia<br />

blanda, qux dum alvum proricant per<br />

confcníum íimul veficam ftimulando, eciam excretionem<br />

adjuvans; vel pro eodem feopo injic'antur difieres,<br />

i", quidem blande WW«, poftmodum e¿m,<br />

acres, éx centaur.mm.colacynth. Sí fimil.<br />

Mi<br />

7.die.<br />

Oí<br />

""guinem inficiat,fiufocatianis periculum indu-<br />

11<br />

w<br />

/^comprimacurabdomen, detineatur anhelitus,<br />

ut na vi quafi ur.naproliciaeur, quod nifi fiac Catheter<br />

ufurpetur, uc ejus medio urinx patefcat ex.cus.<br />

ítem. *<br />

t0<br />

- Vrina provocetur) Qux ad urinam promovendam<br />

facum iraernaexcernaque, miaionem copioíam<br />

facencia, vel illam accelcrancia,Diurctica,dicnntur, vel<br />

qu.a len cppiam gignendo urinas augent, vel quod illud<br />

aecenuando fluxile reddunr, & ut facile permeare<br />

poflir,& uc vocanc, á fanguine fegregari, Se lie i renibus<br />

ad veficam penecrare. Vel eciam quod dum ferum,<br />

SÍ per confequens urinam calídíora acrioraque olficiune3ut<br />

illud á facultare cxpulcrice, quam magis tune,<br />

folicitat,citius cum ad veficam, eum extra hanc in.<br />

miaionc propellatur, occafionem prxbenc. Platerus.<br />

l<br />

Jl Immittendus catheter vel candela certa) Quia<br />

A A aa a 4<br />

*~fl<br />

I


lili <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVl!,<br />

gravia, Sí fubinde periculofa fympcomaca vel raepee,<br />

Vel crebrius applicaeuscacheccr inferrc poteft, de quo<br />

vtd"Arftrús Ibfip. VO. Itera PanoralusPent.2.ab{.20<br />

Talasen cí/detocerea, melle auc oea^mygd.duti<br />

illica fi .mmiceacur , ad imitationcm SylynTr. decacne-<br />

XiaS.i7S. VclaCntoetutfiftulamcmbranaccasel coriácea<br />

ad imirat¡onemí&/w»/«7r. de Lithtafi c. ?• $•<br />

74- mediante qua, fimul per #/• Ww appl.cati liquores<br />

commode poflunt injic , utita.ftis medns recenta<br />

proliciacur urina. Etmuller. .<br />

* »• Immittendtu catheter) Qmbasobdiatmam morara<br />

, ebrictatcmve ampl.us jam excerra nequu ur.na,<br />

licet conentur ac velint, faciera modum excoguay. Se<br />

aliquoties cum fucceffu egtegio inftitu., per ramullam<br />

inurethram ufque ad veficx cavitatem candelam ceream<br />

tenuiflimam, li p.ius in fui execemo obcula reddatur<br />

& oleo illinatur; Hac vero utor loco Catheccrís,<br />

qui quoniam, mar.bus prxfcrcim racrud. nequ.e<br />

nifialiquacum difliculcace auc cainice dolore, adejus<br />

imieacionem hanc cencavi candelam, Se fuccefíum egregiura<br />

obfervavi. Quod arcificiura canto facendum<br />

majoris, quod ubique ad manus fere fit atque ab<br />

ómnibus ufurpari queac.dura cachetee noiraifi a peruis^<br />

& tune qu.dem cum moleftia intrudí poflit. Sylvim<br />

Tr.x.App.i.27f-(3¿76. . f<br />

« Applieandi chfteres) VirNob.ab urinx fuppref-<br />

- fione muleis diebus perfeveranee exteris irru.s fequenti<br />

Enematc, per duas horas retento liberaras cft.<br />

%. Rad. apij,petrofiel. brufici,gram*n. ajfarag. malva<br />

alth. áÜ. 3ii.portetor.rn.ii.Cem.anifi. fieme, anethi,<br />

,arvi, dauci, asneas, eorth. ruta, cumin.baceor.laur* aa.<br />

\Uor.chamom.melilot.antth.ftach.*í.p. u.coqu-tnvi-<br />

% alba admediosjn colot.%\. diffolvebutyr.rec.^umell.<br />

rafihi.fiacch.r.fubened.laxat.l&vite¡¡.av,n .j.alet nu-<br />

4um.antth.& fiem. liniana. Uncu. f. Clyfter. Rtverius.<br />

» Propinanda) Profune Julepüs ex fiucco parietar.<br />

ñénit. mar. £3 ¿man. Cüm oleo amygd. d. in curatione<br />

calculi Ren. deferipeus. Syr. Fernelii de raphanoad |u.<br />

petviecs exhíbicus: ExlW**^,oaogcnar,us l.x.v.o,<br />

ex ovorum teftis in cinerem redaais, cura vina Rhenona<br />

perraixcis,feraelaífumpco, ab unnxftillicd.o meegre<br />

íuie l.beraeus. Arnaldm Villan. refere Card.nalera , qu.<br />

Jara per quauiduUm Urinx abnegaeionem paflus erar,<br />

íure.dura, defperatum per potura vini alkck*ngt l.berarumefle,<br />

cujus vi profluxit urinahafigm co£*: Fit<br />

hujufinodi vinum, accipiendo frnñm Alkekinp j. 7.<br />

aucplurcs , & conrundendo cum bono vino albo, poftea<br />

colando Sí exhibendo.<br />

Afitlli camvino albo criti Se exhibu. ad unnam provocandamefncaciflimifunc.<br />

Cryftalli miner. ufus frequens fupprcflam urinam<br />

mover, prxcipue ubi mecuicur inflammauo, qux ab<br />

ipfa urina diu retenta fxpiflime concitatur in túnica interiore<br />

veficx.<br />

Spiritusfalis idem ptxftat, & multo eflicac.us.<br />

SUccusparietariadenantas ad §¡v. exhibnus cum<br />

facch.l&-Mm\Ccct\ votedfialprmella , vel fpiritus fia<br />

lis ( Ejficacifftmus fiuccus totius taraxaa) Riverius.<br />

Praaici porriguntfuccum milkpedum conchiliorum<br />

nigrot. cum incoaione^r*»*' uniuicanthar. aceto prius<br />

prxp.OJvb- Grembsp.2¡¡.ex Helmontia.<br />

Scribunc fupprcflioncm urinx 37. horar. curaram<br />

faiffe data olei fiuccim^&.mbilneo. ídem.<br />

Recocdor concuraaciífimam urinx recentionem ex<br />

calculo ufu ciñere* fabammor.Ceuequina catatatn fuifle<br />

pauliQuad.p.30.<br />

^.^»»fflW4pulverif.ad gi. cum taradlo mtri,us<br />

qn.busobcalculum urina luppnm.cut.ceufpec.facum<br />

valde commendatur Idemp. 1S2.<br />

<strong>De</strong>eofta fequencia conferunc. .<br />

T£. Rad. raphani |ii. rad. afparag. ononid. áá. \\,.rat.<br />

afiari tri D- l&.malv.pariet.z^.m.j.Jem.alkek^oú-fem.>ly}m.<br />

Q.Jem.apii Ifi.coqu.injurc cicer.rubr.Et b ibat haufimn<br />

Vel hoc.<br />

y., Bulbor. copar. t3 AÜii da. n°. j. coqu. i>¡ JHJCHIQ,<br />

do colat. Oxymeldiuretieum ufuacum elt medicameu'<br />

cum, cujus íii. cum aqua convenienci , vel vina .id urinas<br />

riendas propinancur movet: Patianes alia; í¡c<br />

nunc.<br />

¿£. Ol.fitlph. gtt.il ftir.vi fr.gtt.i. cum vino diluto 0qua<br />

conveniant i bibat.<br />

Tg.. Ole* fcorp.%Ci. bibat cum lañe vel vina.<br />

2£. Ol. amygd. d.od\ñ.bibat.eumcopiofio lañe.<br />

Oleum Ceraadgtt. ii. ni. vel plures in aqua única<br />

mai. cxhibjtum poteneiflime urinam pcllir.<br />

Succusmati Punid é malo rccenti preflb cxuau'si<br />

velégraniscorueftís deglucicus, auc alioquin expreffus<br />

& cbibicus copiofam miaionem paric. Vel fie.<br />

y. Rad. raphani rec.incifi; velraft & contufi, ¡rr<br />

ore tur vino fiortiffimo,velmalvatico,exprimaturfuecus,<br />

daunc.ú.<br />

2C. Succi parietar. §¡i. veliii. fiucci néítirt. unc.i.<br />

depurentur, adde vini q. v. addito facch. vel melle f.<br />

P° tt0 - ,. r<br />

Aqu-a, quia egregié penectant, hic pralercim conveniune,<br />

dando aquam parietar. alk. e k¿ Hmon. fj? *«cum,<br />

uc affacim bibane,\cl Aquamjtor.genifh^ddmdo<br />

parum aqua cinnamomi, Sunr Sí efticaces oque ra~<br />

phani > nafiurtii Üfimnis. mar ¿ni. Aqua ex nuclcis perficor.<br />

filis contufis in vino malvat. maceracis per díftiliacioncm<br />

cliciea eflicae¡filma. Balnm talcm devorare<br />

poffunc. ¿.. . .<br />

^£. Refina lar.vel terií*nth.lu.fitm.al^k¿^ccmi<br />

5fi. cumfiacch.fi. Bolus.<br />

Pilula ex ineracis paranrur.<br />

%. C Galbani,bdellii,myrrhaáá. 5(?•»'• /«f'f<br />

iv.Tefin. lorie, velterebinth. q.fif. PiluU parot, c*f>*><br />

Mi.provice. Riverius. ; .. ,<br />

Sumetur Canthar. di. pulver. ¡nfundancur ID vi»<br />

Rhenam 5iii. vel iv. vel ftir. vini, ftenc in intuüone<br />

per aliquoc dies, hinc filtra optimeper chartam, riujus<br />

liquoris cochl. i. da cum pauco vino vd ecicvilia. um<br />

duo5&fic deinceps cum felicí fuccelfu. ¡Urth***»<br />

cent.s.H.82. , Í-_,<br />

'3- Propinando decaña) Curabitur in primis hoc malum<br />

ufii rernediorum Diurecicorum diaoium» 6 '?^<br />

(ctttm^vblatmfueei^úa^fatitujvo /4f 'T^<br />

romanéis, quorum ope non tantum curacuc, le P<br />

venitur eam gravis,& eam fxpe lethalis urinx toJJK<br />

fio, in qua plurimum a u 8 e 7 r c c i r C ^^T^^<br />

Sylvius §. 2^3. Vide inferras §. Specijica) OÍ y<br />

le ^ m propinanda JMirifice huc facit^^w crjiW<br />

qui fie paracur. fijiirio-<br />

^¿. Cryftallipptiq.fifialveinfiuccakr»onum,\ow<br />

nem cum lkcharo coque inforrHamíyrupi- J» •<br />

kerus Here. Rediv. 1.2. c.3. ,. c[,m<br />

Lapides vulgares & eryftalli calcnencur, am^^<br />

parí quancitaceyí./íf ammen. fublimcncuijno ^<br />

Sfi.in aqua petrofel. velfpir.fal. f^dT^horias.<br />

man. conjunñi: mire eft efficax ad tollendas Ut"<br />

P. hh. Fabir unir.fiap. p. 312. -» m0.<br />

Experimenco mihi coniprobacum porenrra<br />

veré urinam virgam aureom lie. *. , . c0l0<br />

% Vah.fiol.Seramor. virgo áurea o>- °<br />

vino. Rad. dFonfiecaT.t.confi.97- 1 ft ;n fiíppr-<br />

Hoc arcanum meura fummopere prodeu,<br />

a calculo. . » iuife^-f-<br />

1¿. Semin.malv. olth.ro. 5"t. '^/"'J "¿.5„.<br />

frig.mai.dd3m.cicer.rub. ¿mftm.+.fr'g•*» • . r,<br />

hord. mundi |iu carie.pmg. +. ix.fibeften ». 1» »1f¿<br />

<strong>De</strong> Ifchuria.<br />

IU}<br />

,risi.coquein%\s.aqu.pluv.adconfiumpt.med.C.O' \ na ufhrpanda funt, qux non alia eflé debent,quam<br />

[./úra continuo Ujtenscalculum excrevit. Forcjlnsl.%%. } qux ad dolorem nephnticum proponuntur. ínter<br />

lnui'<br />

obf-16- . . .<br />

%. Succtni albi ppti. fem.nucís myrift. qui in offici-<br />

0Ü fewunapa/iurivocantm^Qiuaixgto invino : Ccrtam<br />

elt experimentum. fo-fi Schmid. Spec. Chir.<br />

Radix. centinod. cum aqua bibita máxime prxftar, ut<br />

vienten£3fal. trifiol. cum aqua cono (3 bibita? Ítem<br />

• Riba nutra ) Nilnl xque experrura haberaus,<br />

tpmfbl. Ribtsnigr. n>.¡. d^vt\\s.addete, etlialiquaní)tam<br />

VehemBnscftjtufanguinem firaul cura lotio e-<br />

' 5 ' Ribes nigra) Folia ribesnigra, urinx odorera ípirantia<br />

iKinara pellunt. Etmuller.<br />

inum tenue) Vinum Abfiynthites aftatim bibitura<br />

«tinarrimovet ,Vinumma¡vaticum,Ci


H24 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVIl.<br />

<strong>De</strong> Ifchuria. llI?<br />

''• .. Applieondo) Mnficus ex cortic. arbarum butyr o phona paraca remedia , fiuccus raphani, armaracis. radix<br />

frixus mire valet. Al. Benedillus p. 1107. Ad urinam vinoinfufa, mulcum valenc in ftimulanda urina. Et­<br />

•morantem evocandzm Linumcrudum ex fufis dcmpmuller.tum, cum urina fccmmx impofuum, calide , urinam *** Confias fiymptomatis) Legitima Ifichuria curaiut<br />

mari'bus ciec; Contta eadem fila cum morís urina íi im- remediis caulas eam producenresauferentibus, ac priponancur<br />

fceniiuarum pubi, ¡idem prxftare dicitur. mum fifiat á Veficx zatportiumvicinarum injUmma-<br />

ídem Ibid.<br />

tione remedia ex veficx inflammationis curatione mu­<br />

Hoc auxilium urinam fuppreflam máxime provocar. tua nda funr.<br />

1/L. <strong>Cap</strong>omintegr. Sí deiiiperfiane fi[furx4. fcpelia- Si vero fiat a calculo in veficx cervicem impacto<br />

lur incineribus'calidis, & ranilla al.fcorpian. quod be-<br />

Vide <strong>Cap</strong>ut 1. ortic. iii. Obslruñio colli vefica qua: ab<br />

nccoauro Sí concufum peaini apph'cetur G.Caldera<br />

inflammatione fit, propriis inflammationis remediis curabitunlnterim<br />

ramenfi urina diucius tetinebitur, candeHerediaPrampt.p-323dela<br />

cérea oleo amygd. d. illica, blande immitti poterit.<br />

Stercus bavti reeenrijfi. fi cum oléis appropnatis lo­<br />

omnino vitando catheterem,ne dolore excitara inflamcum<br />

fie, & eo peacn, & parces inCra anum & ceftes<br />

matio augeatur : Si á Carúncula; Si a Pituita crafTa,<br />

pauco (pació inungas, manabic atma.ZacutusPr.Adm.<br />

Grumo fanguinis , Puré, vide prxdicfum caput, Ad re-<br />

1.2. abfi 73'<br />

vulfionem humorum a parre affeda , Vomitoria com-<br />

Cura quidam ex recenta urina veficx diftenfionc lamendant Chymici, eorumque beneficio non paucos<br />

borarec, ufu cerefol.parietar. &pttrofiel.in butyro infiul-fuiffe<br />

confeftim hbcracos gloriancur. Riverius.<br />

Jifirixar. Se peaini applicac. prxfcnei vicx periculo me x<br />

-*- Caujos fiymptomatis) Cura potillimum confiftit<br />

fubduxilfe una vice circirer ifeiv.urinx.S.,P Quadr.<br />

in refolvendo carcaro illo narcocíco (vide$. Facult-t-<br />

pair. 2¡6,<br />

tis expultricisfrnslratia) quod obeinebis ajéis tarta­<br />

' Conficicbam Catapl. ex polenta probé cono c3 lúpulo^ rí Jpiritu rcñificato,t3acidovitriol¿,cum


\n


Hi8 <strong>Lib</strong>.1V. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVll<br />

acctpit. Fceminis quoquemenftruorum tempore movetur,<br />

uceri conlenfu, veficx lapis, Irem in ..H fluoribus<br />

ac teAcfmis, ex reai inceftini íy.mpachia. ijMcnjotttís<br />

de Lithiafíp. -tt.<br />

i5- Propter calculum) Calculus in vefica latens , fi<br />

magnus fie, quocies in cervicis veficx inicium prolabicur<br />

, illique fe infinuac, urinam rerincr vel impedir,<br />

eouíque doñee inde recedens , vel repulfus,<br />

viam rurfum aperiae. Sed & calculus , fi parvus<br />

fie, ¿n malcuíis, ulceríus nonnunquam in ductum<br />

hunc progreflus , Se alicubi , & ca fede ancequam<br />

peñera fub.t, vel illicubi fub pene fertur, fubfiftens,<br />

viam hanc obcurando, miaionem impedir. Platerus.<br />

i 6 ' Et alia qua fupra a/lata funt) Si anguftia fie<br />

agrumo fanguinis, pro hujus diflblucione interne<br />

conveniunc diflblueio lapidum cancrerum cum aceto,<br />

<strong>De</strong>coaum rad. rubia tinñor. decañ. artemifi eum core<br />

fol. troch. de Cárabe, fiferma ce ti, cffentia hyperic. efifentia<br />

traumática t3c- Excerne, aliis fruftrancis, aptum<br />

auxilium cñftercus boum quam recentiflimum, quo fi<br />

pcaen, pudendum,& perinxum pauco tempore inungas,<br />

manabic urina: Si defic recens , atete Jícco oléis<br />

appc#ptiaeis ad ignem permifto, Zacutus 2. Pr. Adm.<br />

tbfióy Alias Focus, aucInfeffus, cxemolhencibusauc<br />

refolvencibus fanguinis grumos.<br />

Si malum fita Purulentía nimia, Succinum cum vino<br />

propinatum eftegrcgium, Irem oleum deftillatum terebinth.zat<br />

balfiomusfiulph. terebinth. & lira, qux circa<br />

grumos íangumis fueie.nfinuara.<br />

Si obftruaio fie á materia vifieida Se mucilaginofia,<br />

conveniunc incerna raphanacea ex armorac. raph. communi<br />

Sefimil. qiix muclaginemcraflarn poeenecr incidunc<br />

, \tem fiuccus liman, ad^ii.iii.iv. appropriatiflimam<br />

cft remedium , Amatuscent. f. curat. 71. Vel ad<br />

imicacionem Riverii inobfi.comm.<br />

Jfi,. Vini albi dulc.hu. fiucci timón, \\-ffir. tereb. 5¡.<br />

mifice capiancur fuccerave.<br />

Icem fitecusparietar. cum o-v^we/. Experimentum eft<br />

Hetidai: hinc tortor.vitriolat.y el Jpir.fiaLdutiis locum<br />

ínveniunt. Etmuller.<br />

* 7 non fitis ¿doneam commoditarcm urinam fpontc fi<br />

primie: ,i. Dum urinx ft.mulus non percipitur,ob obra<br />

lum veficx fenfum , affeais nervis qui ad veficam def<br />

runrur, cum taraen illi qui fphinaericonftringendod''<br />

cae. (unt incólumes remaneant: quod cuidaniaccidilf<br />

teftatur Galenus 6. de lac. c. +. luxatis ípinx vertebiK<br />

Riverius.<br />

<strong>De</strong>lirancibushoc etiam nonnunquam accidit.ut dum<br />

intenri funtcogitationibusfuis, funaiones uti alias fie<br />

Se miaionem, qux magis ex volúntate noftia depen<br />

det, edere oblivifeantur, te tale incommodum poftea<br />

paciancur, Platerus.<br />

* Emulfione ex fiemin. violar um) Quod approptiatum<br />

cft, ex quo cum aqua appropriaca, raaa Emulfio,<br />

egregium eft remedium, fimul alvum laxans ac<br />

urinam promováis.<br />

Tf/L. Semin.vi0lar.purpur.5iii. Uthoff.^i. cum fi. q.<br />

aqua petrofel. fiat Emulfio, cui adde teftar. ovor. pulver.<br />

in fpecie fitiuthion.^x, edulcore tur parum, (. Emulfio.<br />

Etmuller.<br />

Illius ufum expertiflimumfe deprehendifle aie. Wedelius<br />

Am. m. m. p. 1S6. ex Cr otoñe Epift. p. +T7><br />

,s<br />

- Interdum tollitur) Nota quod Ce/fius zit Vrinam<br />

quofdam ptomptius reaos, quofdam refupínatos,maximeque<br />

hoc qui grandes cálculos habent, quofdam<br />

etiam inclinaros reddere: Hippocratem fequucus Coaca<br />

A/¡1. O* AiSiwmf ftni/taíjii&ívlíi ÍU?7Í ti» Alio» f*¡¡<br />

•BQCTmtx-mv jj-^jf ^ ¿¡nrm^i ejnüicós ¿pata-iv. Calculo<br />

laborantes eo habicuconftituri.ut ne in urinariam<br />

fiftulam calculus illabacur , prompte urinam<br />

reddunt.<br />

}9- Extenfie nimia) Fit intetdum fuppreflio á nimia<br />

urina copia diucius recenea, qux totum veficx corpus<br />

ica diftendit,ut ad expellendumffefe concrahere nequeat<br />

{fibris etiam mufculi univerfiam veficam ambientis,<br />

quibus fecunda ejtu túnica conslituitur, nimiopere<br />

extenfis, ut fefie amplius colligere, nec veficam<br />

conftringcre valeant) ex qua tenfione meatus eciam<br />

concrah.tur & obturatur : Rcpletur autem vefica ab<br />

urina nimis diu retenta, 1 . quando fanus aliquis ur-<br />

r<br />

Exempla aíferc Schenckfus. Quod malúm tituc ap.<br />

parenterlcve videacur, nihilominus tamen ordinario<br />

fere vefica infiammatto Sí hinc gangrxnalethalis íupetvenir.<br />

Etmuller.<br />

+0<br />

« Fomentisparietar.) Prxrer comprcfííonem cum<br />

manu,in fpecie convenir fiotusex parietar. anetho.fior.<br />

chamom. melilot. Catapl. ex charefil pariet. tj petrofttin.<br />

in butyr o frixis. Siman Pauii Quadr. p. 117. Vide §.<br />

applieondo.<br />

4I<br />

- A meatus urinarii anguftia) Qux variis ex caufis<br />

oriri poteft, Has inter funt inprimis Tumores undec<br />

un que in ejufdem radice obortí, feu intra veficam exiliara,<br />

feu extra, v. g. Pcrtinent huc Tumor'es proftatar<br />

rum g/andulofiarum crea collum veficx collocataruní<br />

feu fitarran: Fit fcil. nonnunquam, ut poft nimium exercitium<br />

Venereum fupprimacur urina, id quod obfervaePlaterus<br />

in Obfierv. Nam tumefi.ax proítatx glandulofx,<br />

fi diucius fubfiftac tumor, neaíurio compriraiinc<br />

urecerem, & icaitnpediunc urinxtranfitutn:Cum<br />

clfem Romx,moricbacur Princeps Tu r cianusexnimia<br />

urinx fupprcflione, quam ñeque cacheiet, ñeque candeta<br />

cérea, ñeque res ulla alia prolicere pocerac; Dilleao<br />

cadavere,nilmaliin meatu urinario, aucveücainventumfu.t,<br />

fed folxproftauglandulojk, adradicem<br />

penis fitx cumefaax invenex fuñe, a quo curtióte lechalis<br />

urinx fuppreflio.<br />

Ejufmodi urina fupprefiíenem ¡ethalem vidi anna 16<br />

menfie <strong>De</strong>cembri in Dom. foltvio mercotore Genevenfit<br />

fieptuogenario: malum adficribebatur fuficeptofrtgori, &<br />

quoinduñus ftupor vefica i mortui apeno cadavere caufa<br />

malí reperra fuit tumorglandularumpro/lataritmtid<br />

radicem penisfinar um, qua nucís iuglandts mo/em ods.quabant,<br />

Et in inflammatione rarius reñí inteslmt ,<br />

«• Vitio Renum) Uchurix ex v.t.o Renum triplex fewfubcftcaufc,<br />

i- ex meotuumrenoliurn abslruñiam<br />

Dobbo, z<br />

D,<br />

I Ichuna; mh<br />

m<br />


*<br />

H2o <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXVH. <strong>De</strong> Ifchuria.^ \nt<br />

fic'nfarau, i- ex lafofibrarum fifi ulofarnm renolium tm 1 aut etiam alia contenta vifcofa, feupimitofa ad!<br />

tona, fea torais lie relolutus, ut in disvl», leu fu \ urinaria rapiuntur, ibique mediante obftruclione<br />

nimis auafi ti; mus, ut in jpafimodica eonirallnra. 3. chañara inferunt, fie ex ufu terebinthina poft ciL<br />

exdcfeclu aut inertio fermenti renalis, cranlcolaiio- crudos & vilc.dos afTumpt.T, minara fupprcflamobfCr<br />

ncni&alceracioinm nonbenefe mentarais.<br />

vavir /íi/d.i»»/cent.5.obí.59. uti etiam<br />

Quoad primum vinum, uuet ea qux obftruunt centisnee ntedefteati obCetvzvitldemcei<br />

funr \. fionguis congrumotus, vel ex cafu aballo circa Etmuller.<br />

renes colleaus , vel ex aliis parcíbus per fangninis circulum<br />

ad renes derivaras, id quod caufa; antecedentes<br />

confiíraabunt, z. Eli pus vel ex ulcere remira, vel<br />

ex aliis panibus ad renes denvatura , quo ipfo fxpe<br />

urina fupprimitur; id quod parirer ex antecedentibus<br />

, vel renum, vel aliarum partium vomicis<br />

aut fuppurationibus fufpican licebit; 3. Obftrinrat<br />

renes humores croffi ac vificidi inprimis cura mina<br />

**• Non attrahunt) Serum adRen<br />

.-ibijlisattrahitur, fed una cum fangnineper" anenásre<br />

nales, convehirur rranfcolandus, Tranfcolatur autem<br />

in Renibus hoc modo:Sanguís una cum fero fibi admifloimpellitut<br />

in Renum uibílantiainglandulofanv huc<br />

impulíu ftarim per illius poros parricida: quídam tcnuiores<br />

feparantur in tubulos quamplurimos,qmbus<br />

confiar prxcipue interior renum fubftantiá, atque e:<br />

his definenribus in oao vel novera plerumque carun<br />

culas papulares , tranfeunr in pelvim 5 inde 1,1 uréteres<br />

Se veficam: Reliquum quod ad Renes venerar, partim<br />

ad venam cavam redit per venas Ernulgenrcs, (anguineraqueiuantediluit<br />

vehitque. Zyps.utmed.Pund.<br />

art.S.%.¡. Hinc conftat fi ferum actradlione ad Renes<br />

potus ad renes delati , vel etiam cum fanguine eo<br />

diftributi, qui infarcienres pondos, ineptos reddunc<br />

renes pro urina; fecrerione: Quo pcrtinee obfervatio<br />

Amoti cent. 6. Cur. 12. de puero llclnuia laborante<br />

ob c.'3Íliciem kaisnutricís.<br />

Iuuotefcit hoc vitium quando talium humorum<br />

prxlenria in corporcoblervatur , qua nempe ¡nceftina<br />

Sí primas vias obíidcnr, auc quando urina anrea effluic<br />

íóla, excernitur rurbida acémila, cum fedímento<br />

copiólo mucilaginoio, poftmodum cale contcncum<br />

ra rama deficíc, prxfcnce fimul gravicaee<br />

¿n lumbis. 4. Frequeneiíhma caufa Renes obftruens,<br />

ac unnx crajeaionem impediens, eft Caíanlas.<br />

Quoad alterum renum vitium , nempe vitiatum<br />

eorum /o»«K»,pertinethuc 1. eoiundem dtcvix , quam<br />

vulgo vocant imbecillitatem renum, exlxla facultare<br />

íecrerrice aur alteratnce natum -, Linquamus has facúltales<br />

illis, Se dicamus, fubefle tune aW«# renum,<br />

i. e. tale nervorum ac fibrarum hftuloíarum renaiium<br />

vicium, uedefeau inprimis fpiriruum influorum non<br />

fuftraeaiuur in debita teníionc ; quin potiús Sí nervi<br />

&iph ciin.tliculi fibroli quali fiíccefcanr, indeque orificia<br />

conniveant, unde parum vel nihil eo tranfmcarc-,<br />

ac ex languinefecerni poflit, Excmplum vide inBartbolini<br />

cent. 4.. Episl. 1S.3S. apud Heechftet. <strong>De</strong>e. s- c.w.<br />

ubi llclnuia lontríor ex renum refiioeracione. forfan<br />

pertinent huc morbi acutí, fiebres ardentes , varioU Sic.<br />

lübinde Itchuriam con]i.naam habentcs , Undelíchu-<br />

1 calera , abíque dolore (ripetvenicnteni nliis morbis<br />

acuris, ceulignum lethale,obcxtinaam facultatem<br />

habec Horftius l. j-.obfi 49. Pcrcincnc huc fupprelliones<br />

iftx urinx, qux ob vertebrar um luxarionem, auc<br />

iñum vcllapfium,zat vulnusfpinalismedulia accidunr,<br />

acin genere quxvis alia Kcuna vitio nervorum pl ns minus<br />

relolutorum eveniens-. Qrae ipfa ueuc magis veíi •<br />

eam afhccre videanrur, ramenquia Se renes afíiciancur<br />

abfque dubio videcur.<br />

Atonix huic concrarium cft vicium ftriñura pororum,<br />

Sí nimia fibrarumfiftulojdrum anguftia, fpaftno quafi<br />

qnodam conrraaarum , uri fie frequenter jn calculáis,<br />

dura uno rene lxfo , ac ácalculo irruaro ,alter fubindeccffa:.<br />

TrrtinmsRewn, vitimn crat Fermenti renalis alte -<br />

ratio, ejuídemnempedefeaus • aut inercia', non fufficiens<br />

altcratiomp ruomotioniurinx, ut fubinde in<br />

chronicis qmbuldam affeaibus plus minus hydropicis,<br />

nutadhydropemincliriaraibiis fere evidens cft.<br />

Etmuller.<br />

S°- Settoberroremextemum) Huc refer exrraordinariasqu.<br />

caulas, damvalidioraesxixcariaat dntrcz/crfiniempcftiveaflumpta<br />

nerape vel mox poft alimenca,<br />

vel antequam primas vias abftergentia prxmiffa<br />

funt, fubinde Ifchuriam inferunt; dum occafionc celerioris<br />

Si copiofiows feri urinnrii íecetionis, tanquam<br />

^ehicuii nutrimentí&excieraenci, una chylofa cruda,<br />

non perveniac, horum faculcacem atcra&ricem nonl<br />

culpandam, fed pocius Tranfcolationem fanguínísl<br />

aboliram vel imininutam , hinc expultricem , (i|<br />

conccdacur, lxfam , TranfcoLuio autem illa, vel<br />

tranferibratio, lxdi poteft ob morbos inrempe-l<br />

nei Se orgánicos, obftiuaionem , compreflionem al<br />

calculo Scc.<br />

í 1 ' Vel vitio Vreterum ) Urinx in veficam ex re-I<br />

nibus defluxus impeditur aliquando & inprimis obl<br />

anguftiam in ZJreteribus, eam ubi pelvi continuan-l<br />

tur, quam ubi velicx inter binas ejus túnicas iin-l<br />

plantaraur : Anguftia urinx tr.infirum uicteres ini-l<br />

pedíens fxpius obftruaio eft á calculo in PelwJ<br />

hxrente, atque ureterura ingreflum obturante, rarius<br />

ab eodem ipforum cum vélica conimillunm<br />

oppletue: Nonnunquam ab uno magno , pluti<br />

bufve calculis inediocribus veficx cavitatem replen-I<br />

ribus lifliiur diutius in Llretcnbus urina, aqua nonl<br />

'.¡.niel vidi tune fenfim amplíalos ac difiéraos metetes,<br />

pollicem non raro admitientes , acque un-1<br />

nam ufque ad Renes ipfos in fe continentes ¡ A C«-1<br />

culo in uieteribus ipfis hxrente vix putem impedir, j<br />

unquam , diu ("altera , hunc urinx traníitum, p°'M<br />

quara inveni aliquando in Ureteris medio, íbiflcm<br />

quára alibi magis explicaro Calculum ovi columbini<br />

magnitudúiera pene xquanrera , ad cujus<br />

rera defeendebae urina libere: quod inde patebae,<br />

quod nulla in eodem meceré concineremr urma,<br />

acnull.bi, prxtcrqtum ubi hxrebat calculusd.lt«n-|<br />

cus cnu uréter. Poteft quoque uriñe hicttzm<br />

irapediri a rumore quovis ureteris cum vélica >. j<br />

miili locum oceupante, atque ingrellum ibi LC<br />

dum naturam fatis angullum araplius anguítance<br />

Sylvius Pr. 1,1. c. f6. r<br />

Uréteres ferum non fufeipiune , n ec a . ,<br />

CVM demittunt, nroptec infiammationem vc<br />

ftruaíoncm a calculo , fanguinis grumo , F<br />

vel pituica craffa , vel ob compreflionem z tu<br />

ribus paiciurn vicinarum. Riverius. V.dc i-<br />

110 Renum). TfliU-<br />

F*' Vino uréter um ) Sacis vulgo notiim eftU ^<br />

rix fortioris & pertirracis caufam, íxpiuirne in<br />

ncscon(ir;im , oinriinoa duaibus urinarus pen.f"-"•<br />

fttiftis periderc ¡ Curaqueegomec plnrcsabunn" •<br />

lirer fupprefla tfefuudos aperui, va «anw«<br />

moctis caufam invincibilem ureteris unici, P 3 ' enS<br />

teapatcntis (altero dudom occlrffb, a csácu o<br />

irapadlo, obftruaioncra fuifle. Wi'Jts- vic>^<br />

ttrúm rarius mitb'o fupprimitur, cura en.<br />

iraní iinr , uno klo alter munus obué \ ^<br />

u« niíí z máxima caufa id fíen poteft, Qualis cft ob-<br />

¡}ruaio |neotUmÍnÍtÍ °' vel P ro gteffu, ijanguine.pualcult,<br />

quod tamen vix fieri poteft; Vel fi forte<br />

^"khtibtuardtntifiímti ambo uréteres exficcati conftri-<br />

• icéílent jAuc uniuslaecris, vicio conformacíonis,<br />

^etc abfenre, auc intorco, ficuti quoque in a-<br />

UI orne vidimus, alcer morbis prxdiais afficererur;<br />

Quorum caula fi fiat, vefica inani exilíente, nullo<br />

¿itínlionis dolóte , nullaque mingendi cupiditate<br />

aírente, miaio nulla fit. Platerus.<br />

j4. Vel abftruantur) Obftruaioni etiam obnoxii<br />

dmt Renes racione proprix conformacíonis, Vide fupra<br />

ÍMtuRtnum) Etmuller.<br />

«• Cnerum Specifica) Medulia in cavitatibus pentirum<br />

anferum exficcaca-, pulveraca , Se cum vino<br />

•ota, urinam potenter pellic, ídem & facic anima<br />

kécum pulverifata&pota.O/W. Crollitu Bafil.pag.4.0.<br />

Pío fecreto exhibent hoc.<br />

%. Songu. leporis Vbycum Svii. rad. fioxifrag. calcíneme<br />

in olla, de hoc cinece decur infanci cochl. feros<br />

cum vino albo vel la&e f. jure, quotidie jejuno fiomicho.<br />

Mitocilla combufta in craercm ídem prxltat auxiksA.<br />

Fran. Ferrariuslib. 4.C.10.<br />

Soiriias faltefiuccinatus peculiare hic cft remedium;<br />

Ulfitcciri cum fpir. falis digeritur , SC filtiatur,' Dofo<br />

gr. 16.16. ph. phardmundut Rbumeliut Bafi.ch.<br />

"EScax remedium expertus tum in tribus xgris, ex<br />

mera Pie* exficcato, Se cum vino albo propinato,<br />

hrra horam urinx fluxum promover. Riverius obfi<br />

tmm.p. 200. ....<br />

i 6 * Vermesterreni) Hivinoinfiufi &exprefii, item<br />

liriiiu lumbric. perputrefañíonem patatús egregie pro<br />

iuii'v, Etmuller. _<br />

"• Tejía «vi) Teftx ovorum caleinaexad 3¡. fi P r °pinencur,<br />

egregie utitiam pelicnt; poceneiores funr tehmrumftruthio-camelhciax.<br />

in Jpiritufialis difiolua,<br />

& fub nomine liquoris nephriuci propinatx, ue &<br />

ttfteovorum calcinarx vino ínfufx, & ita hauftx, uri-<br />

"«pellunt. Etmuller.<br />

fí ' Ttfta ovi) Forma Pulveris exhibenda, ( rchaa<br />

membrana interiore ) ad 5¡. Laudantur & Pulvetes<br />

feqaentes 5j. vel 5¡j. pondere exhibiri cum vinecere-<br />

4*> lañe, auc liquore alio conveniente, copiólead-<br />

**, vel fupetbibiris j qui, fi diu aflervari debent» in<br />

ahíleos redigantur.<br />

%• Stmin.nafturtXÚ.f. Pulvis.<br />

%. Glond.avellan.exficcat.infurna la. ^.f.Ful-<br />

^dandus cum lañe caprino mane & vefperi.<br />

. %• Rad.rub.moi.ofiori,fimfanic. petrofiel. leviíl. naw«,<br />

nigelk, alhek, áá- gi. valeriana^, f Pulvis.<br />

£ Rad.afari, phn.mei,acari,fiem.fwnic. aptt,petrafi<br />

^fefiLthlaff. áá. y\.fol.fabine,fichmnfticanard.cin-<br />

"^mi>fiper.3á.Sñ. crocidi.fi Pulvis. ¿<br />

%• Suecini, a.prunor.eerofiaz.^.refinalar.coña^.<br />

h'í fudoieijm. alkek^petrefi rad. ofiori áa. 3«. «*-<br />

"^•Bi./Pulv. 0. f<br />

.¥• nficas harengar. anas animas vocant n ..x./.<br />

. % Ciñeres a cambuflis, vel pulveres ab exfieeatis<br />

hfalumbr.cancr. fluvial- aa. gi- mifleped. ?(?• can-<br />

,h *-velricadar.ablatü atis tenuioribus, ^elfiapiol"»,Jib*ben<br />

pajfunt^.cinnam. 5''- coryaph. 3&.faccb.<br />

S<br />

'qucns valdeefificax, citoparandus néceflitateurente.<br />

.*> Cambar.„°.i¡. facch. c. ?>i. d,u fimulterantur<br />

^rcumaquamulfiocapiafiaMdecañolini, aut mul-<br />

* Vrimhir») Hxc calide pota, &cum totoo-<br />

Tom. II,<br />

memo Se inteftino ventrí appli'cata fiíbíto .omrjern retentara<br />

urinam ptopellir, Se calculum fimul forasmiccic.<br />

Ph.GmlingÍHS. Inabfi. (3Proxi.<br />

Si omnia defperara fuerint urina hirci &c. fubico urinam<br />

propellic, Sí calculum fimul, fi ille obllruaioneg<br />

facic, foras miccic. foh. Hartmannus.<br />

Vrina Secretio Imminuta.<br />

s9 ~ Vrina Imminutia) Urins fecretio imminuta eft»<br />

quando minús ejus per Renes rranfcolaturquam decer^<br />

rarione nempe proporcional i ad ferum in mafia fánguinea;<br />

Quando vero parum incft feri, uc quando hoc crcbrioribus<br />

fudoribus exhaurictí'r, auc non fufliciencec<br />

potu reftauracur, auc alibicolíig.cur, uc in Alcice, cune<br />

non poceftdici Imminura feri excreeio , quiaproporuonalircr<br />

feto in fanguine refiduo refpondet.<br />

Tune igieur eft imminuta Jicretio urina, quando<br />

proporcione non refpondec afliimpris , Sí inde collcao<br />

(ero in malla fanguinea, ficut Abolita , quando n.hil<br />

excernitur. Etmuller. ,<br />

Miaio Imminuta intetdum in prius fanis contingit}<br />

alias vetó cum aliis morbjs , ut cüm dolare cólica,<br />

nephritico, hydrope, febribus &c. concurrir. Caufa<br />

autem <strong>De</strong>feñus miñionis dependec , vel á materia,<br />

cujusporcio excrementicia urina eft, y?r« íc.licec, fi<br />

illud nongeneretur ,copiofe, auc alia feratur, auc eranficus<br />

illius impediatur: Vel ab inftrumentis míñtónis,<br />

renibus, in quibus tirinaá fanguine fecernitur, Sí ureteribtts,<br />

per quosin veficamdeftíllac: Vel Vefica, quaí<br />

eam excipic, Sí cervice illius per quam redduur: Serum<br />

, C\pztwz quantitate generetur, cum urina cune<br />

pauca colligatur , rariorem & pauciorem miaionem<br />

quoquefequi necefle eft, in illis qui minus bibunt liccioribusque<br />

cibis utuncur: Quod & fi fieri pars, qux X<br />

renibus attrahidcbebar, inhabitum corporis rap.atur¿<br />

ill.cque calore abfumatur, vel fudore manifefte exhauriatüt;<br />

evenir, ut ¡lliqui mulcum ficiune parum<br />

mingant: Quod &acciditfi per diarrhoeos, una cum<br />

fxcibusferum per alvum fimul copioíe profundara.-; m<br />

morbis ejufmodi: Auc ob cathártica fumpea, uc cune<br />

miaio diucius dilferacur , aur parum admodum reddacur;<br />

Qux parchís Sí rarius faaa miaio, ucnacura-<br />

lis adhuc, nec nociva , fie illa prxrernaturalis eft, Se,<br />

morbofa,fiabobftrucl:ionibus vifeerura hfcpatis, inprimis,<br />

cranficus feri impeditus miaionem facic tardiorcm<br />

& pauciorem, Sí fero alio effufo , hydrops<br />

afiches fiequatur , in quibus tam pauca cft miaio:<br />

Venina Sífierúm, fi tenuitaterh decentem non habeat<br />

, cum ob craífitiem craaam i renibus difticilius<br />

tune i fanguine fegregerur, Se, ut vocant coletur,<br />

íllorumque duaus penerret, miaionem rariorem<br />

facir; Quod ex afliimptis iis qux fanguinem &<br />

ferum fimul racraífant proficifeitur, ficuti ex vini rubri<br />

ftyptici ufu, aliifque fieri putant, quorum ufu<br />

veluci urinas minui, fie contrariis atecnuancibus calidis,<br />

diurecicis, urinas ptovocari videmus. Platerus.<br />

Si quia parum bibunt, ficciorique vivendí rarione<br />

ueuncur, aut quia mulcum fudarUnt ,auc per fedespurgantur,urinaminori<br />

copia rariufve reddatur, cmendatione<br />

cum nihil mcommodet , minime opus habent<br />

: Si objíruñis vificeribus in hydropicis retenro<br />

fero minus mingara , curatio adhydropem d'^nda:<br />

Si ob feri craflitiem, alTuliptorum caula, id acodar,<br />

vians rarione contralla, Sí prxfcrcim pocu remirare<br />

corrigitur. ídem. ,<br />

^Vrinaimminut¡a)Panciotqaando^ quara pro<br />

Pocus affurapc. copia decebat ««'"«»' ut L "' C<br />

J J «ir. nrinx ac iudons materiam,<br />

notandum eandem elle urm*<br />

, „n. jilos qu. mulcum ludant, minus<br />

underauum non eft .Hos q Bg b b b ¡<br />

r^


H22 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>: <strong>Cap</strong>LXVllI<br />

mc.ere, quin non eft quod fit Medicus follicitus<br />

de xgro minus urinx excernenre, qui mulcum fudaveric,<br />

quamvis grave poflic xgro cíle mulco fudore<br />

diñluere, nam longe magis áSudorc quam á lorio copiólo<br />

debilicaeur xger: Cum fudore namque omnes<br />

corporis vires debilitantur , exhauflis fimul fpiritibus,<br />

quod cum urina non contingit.- In urinx rtamque<br />

fecretione naturali nulli, aut paucí faltem fpiritus pereunt,<br />

quod tamen copiofc in omni contingit j ctiam<br />

minimo fudore , quem prxterea pro natutali<br />

excretione non habeo, quamvis non negem ipfum<br />

non raro efle xgris utilera, uti non inírcquenter<br />

iifilem, ut& (anís noxium,<br />

'• Stranguru) Vocabulum iftud Grxcum eft. Se<br />

componitur á chaione ?e$iy£' fc^tyaí, ñ> qux guteam<br />

fonat ,Sí nomine tpn, urina, £11 enim ftranguria ejufmodi<br />

veficx vitium.in quo urina llillarim guttatimque,<br />

&quidemcrebro admodum, cum vel fine dolore<br />

excernitur, Unde Se Stillicidium urina nuncupaeut:<br />

Adeft quippefrequensad mingendum ftimulatio; adeo<br />

Utfi cum dolore fiat,duplici nomine depravara fit miaio,<br />

tum ratione modi excernendi, tum racione doloris.<br />

Sebifius man.p.1390.<br />

*• Scranguria ) Ifichuria compararí (olee alvi conftipaeiou.;<br />

quemadmodum enim in hac fxces alviretinentur,<br />

fie in illa urina plañe fupprimitur , Stranguria<br />

aífimilatur Tenefmo , quia ficut in hoc affidua eft<br />

defidendi cupiditas,parümaucemexcernieur, ica india<br />

alfiduus eft mingendi appccicus, verum nonnifi<br />

guccacim ftillacimque reddicur. Dyfuria Dyfeneenam<br />

cacenus refere, quatenus in utroque affeau excrecio<br />

cum dolore pecagieur, ln illa quidem urinx, in hac<br />

fxcum alvi. Stbifiui man. p. 38+.<br />

Seringucia nihil aliud eft , quám m¡a.'o incercifa,<br />

five guttatim faaa, vel cum ardore, vel fine; cum<br />

dolore vel fine; Illa qux dolore carct iifdeni caufis accepta<br />

fettur, quibus ifchuria, fed levioribus ; Dolorificavero,<br />

de caufis Dyfurixnunquam non participare<br />

dicitur; Séneca ftranguriam ad tormenta veficx hinc<br />

refert. Chr. Langim.<br />

Dyfuriam non adeo valde á ftranguria dolorificá difcreparcexd.aispatet,<br />

Hi affeaus enim vix differunt,<br />

rafiquódSctangraiainutinsftillicidioconfiftac.InDyfiíria<br />

vero ardens urina fine íncerrupc.one reddatur, In<br />

rclíquis vero , ambo mala conveniunt propemodum.<br />

Dyfuriam proportione etiam dyl'enterixAuclorcs quidamrelpondeiíhnudabloneanuotirunr.<br />

fi quidem&<br />

in hac alvi excrementa, non fecus acin dyfuria lotium<br />

imcruciatu Se ardore dej.ciamur. ídem.<br />

eft quod idcirco valde folicitus fit Medií ICUs<br />

'Cumno<br />

in fanguine pcrmaneac tune ferum , verum<br />

poris habitu fecadac, ab ipfo hinc percorp •n cot<br />

evacuecur effundarurquc c corporc. onspol0<br />

Cxterum minus quam proalfumpto poriiderpk<br />

urina excerni folet utplurímum, quia minus ei„! r<br />

cerratur, Se quidem ob caufas diaas ( ubi de fin<br />

lionc utinx ) fed leviores, connexum puta „»•/'"<br />

partium fanguinis, Qf aliquarum in renibus ¡T"<br />

cularum obftruñtanem ab humore vificido famuim "¡'<br />

miffo ortumhabentem: Urina quoque obfervatur X<br />

quando parcior excerni in fummo corporis a;ft ° '*<br />

febrili ptxfertim, tune enim rainuitut humidita'^<br />

quea, ficque máxima urinx pars confumitur. ¿w<br />

VÍUS%.2p7.od¡02. ' J<br />

*? Vrina guttatim faña) Non íufEcienter miaio<br />

fie, tum quando rarius, vel minori quantitate, fi cum<br />

potu xftimetur, mingitur , Aficiticis peculiare: Alias<br />

autem difficulter redditur, quando dum menrur, nem<br />

continuo, uti par erat,fluit, fed vel ceíTat, ancequam<br />

vefica pcnuus inanicafuerit; in Djfiuria, feu mingendi<br />

dificúltate, vel incerruprisvicibuscummolcíliá excernicur;<br />

vel ftillacim & guttaeim emanar, in Strmg*ría<br />

feuStillicidio. Platerus.<br />

'• Cum vel fine dolore) Etmuller doloreríi>, eumque<br />

acerbum comitem facic urinx ftillicidíij cara<br />

in quam poft miaionem, remanente uní continua<br />

ad mingendum irricatione. Riverius ftranguriam<br />

ad Ifchuriam refert ; in qua ablata eft miclio»<br />

in ftranguria imminuta , quamhbec dolorracarn<br />

miaione.n ad Dyfuriam referens: Ac Imminuta miaio<br />

aliud vicium confticuic , poceft enim im rD1 *<br />

nui excrecio urinx, citra ftillicidium auc guta*<br />

cim faaam excreeíonem , quod vox Scranguria: denotan<br />

* Caufia) Próxima eft Vrina, idque fae dam<br />

á caufia externó oritur, aut in vefica forriiis itnB*<br />

cá, Se plus minus ¡nceriüs abrafá, auc nonnihil excoriara,<br />

Illud in vicio magis accidentali, Hoci" £0 '<br />

dem magis habitualí, Cea confirmólo : Eflque e0¡*<br />

próxima continua irritatio velicx , unde continua<br />

mingencium conatus cura ingenti dolore incer ra" 1 "<br />

gendum oricur : Quód C\ hoc vitium eft á caufa tX"<br />

ternd, feu urina vino, iftud hoc loco confidcrarattS'<br />

Quando vero cft d vitio ipfius vefica , iftud fub VJ"<br />

furia fimul confiderabimus. Etmuller.<br />

Hxrct caufa vel in Vrind vel in vefied,


ii¿4 <strong>Lib</strong>.lV.<strong>De</strong>AfT.<strong>Abdominis</strong>; <strong>Cap</strong>.LXVlIl. <strong>De</strong>St ftranguria. .<br />

quod ibidcrh innuere videtuí, quám per cOntraneta-<br />

tem, correao hoc modo fcrCcorreao fer mencoven- wclfimpl.velchalybeatiirwcCKiiinlocum<br />

muller.<br />

invenit. FL<br />

rncüli. Wedelius.<br />

Indacur in anum butyr um mójale, eoque inungatur<br />

b<br />

- Ab urinaacrimonia) Vis ca llimuland. nimia ra umb.hcus, Ec veficx regio illinatur axungií anferini<br />

urina fuícicacur, fi plus jufto ¿ncaíefcat& inflammetur] Sonatina.<br />

tune enim veluri urens , ardenceirt miaionem parir: 1£. Avena m.ij.bacc.junipJm.j,p„Ugrutt,alm¡¡<br />

Velfi vim deterfiariam zaterodenlem, ^olatMfi-<br />

ttZ a ÜT tSf : mÍ r n - akh ** ' Mentor. fi^f.Á<br />

ft^ibns ualner adra.fceripoffi.nt.ad dolo/em feníen-<br />

Cly V fterts n e, 3 Í7 0nrea,pC í andl ' md ° lorcm & ardo ><br />

ZoT 5 C °í ,even ' nc ' quídam videruiras<br />

&? t\ (craicup.o levaraen íufcepeiine. Rive-<br />

S^£?^^ i ^^^m<br />

juttatim&ciimílillicidioftciendam continuó excitan- f»r:hñc- -----—«.:<br />

veficx ftm ,d^uhf 1 S "T redd3tUr ' deinde ¿ 1 uia<br />

' 1 "!'ll° hci, \ mem «pultncem inteftinorum, vefinem<br />

af-fj.<br />

'* Exigtt) In Cura 1. acre acidum urinx corri^cnáum.<br />

2. Veficxqualifcnnque Ixfio reftituenda. Qupad<br />

pf.Vcncriculus reaificandus, ínter qnxin hoc malo<br />

coBtormdbi'i ptímatum bbtinent Vomitaría , quorum<br />

unlitatem commeudac Riverius, confirmar Hildanus<br />

iif.6.obf.f2 In quem fincm eci.ira pro feopo averfbno<br />

h'g,wtia,in fpecie ex 'jalapa cum terebinth. Extr.pan-<br />

^] ma *'•; Fer cafiíam & terebmthinam > Permifcentur all<br />

ae cogente : Abradicuf ulceraturque interne veficx ftjilV'. - T*<br />

g>gnmcamMercur.dtilciotovincntas ; Qtipad<br />

piimu-s conveniunc ca quxin Exulceratione veficx dicu<br />

ferac. Etmuller.<br />

redd3tUr ' de,iu,e & S<br />

fuperficies ab humoribus acribus eó delatis,& a ca/cu- cJ -, ' ha ' It3tem expultncem inteftinorum, vefibéeriirtbns,<br />

prxfertim ibi hxrentibns, atque ad cor- LTnT a*H T* "*"*** im P«tíumuc /Bolus<br />

1 « » ~>~i \ 'cuwtns noc pracltahir<br />

mnsmotum vehemenrem agicat.onem ac concuft.o-<br />

- ipíam fenfim fauciancibus. Fr. Sylvius Pr. lib. /.<br />

V rr<br />

cuT¿fa T ? " f f S & hen - lax W- *»*<br />

ebiJc.aa^R. fiemm. 4%^. ^.Jacch. q. fifi Bolus.<br />

^J


H2 ftranguriam edoraandam<br />

fideliterfuafu,quód eocum corpus,& perctonfequens<br />

corporis humores vi acefeenre oppido Ipolient;<br />

id ipfum comprobanre experienriá. ídem eftedlus<br />

ex tmñuro tortor i bonafide cxl. fiant Rotula afpergendx<br />

eljeftillcorticaranc. Dafis ?.6.S.&c. Vel<br />

%. Malvat.)unip,%vi.f)r.cort.arant%y fpir.carmin.<br />

m. Etmuller.<br />

17 '• Ualneum aq.dulcís) Externa remedia ad hujnímodi<br />

dolores temperandos nonpaiüm conducunt<br />

qualia funt2iW»M, vel Semicupio, Sí Fomenta pubi &<br />

pcrinxo admora , ex decoao herb.rcfri¡:erant. L,<br />

raca ; Linimento ex oleo rojac. nymph. nngurefioc.re)rn<br />

Gal.popul.cum capb. &mucil.pjyll.cxtr.in aqu.pUntl<br />

Renibus eciam & Jecori admovenda Epith.rcfri(..& f¿<br />

nimcncaprxdiaa, cum qux ad jecoris fií renum incemperiem<br />

corrigendam conveniunt. Riverius.<br />

,s - Vrina pramotionem) Afiparagorum ¡uñones novieer<br />

erum penecs comelli coai,longeque magis crudi, u,<br />

riñas feccidas reddunt , &ad fxpe urinam reddcndarn<br />

urgenc: Aeetarium parctur ex foliis recencibus inregtisportulaca,<br />

nafturtii hort.&aquat. c&refol. typetroi<br />

addcndo capas júniores cumradic. evulfas, permiícendu<br />

calcólas raphani quamplurimas.fi tempusiicidoneuro.<br />

Sífruñ.cucnmer. affundcndo aceiumalbum Sí oleum.<br />

qu.facis: <strong>De</strong> eo coraedae, miaionem admodum move<br />

bic,prxfcrcira fi cune parum ccenet.aucferc nihil. P,<br />

terus.<br />

A Calculo) A Calculo veficx ftillicidium urina:, cun<br />

mingendi conatu Se dolore fuboricur, quando ille i<br />

veficx cervicem fe infinuans eam irritando moleftat<br />

ubi quamdiu cara affligit, frequenter utinam redder<br />

coguntur, Si prora parúm illius per vicesegerurrequifl<br />

magnus fu , gravitatis fcnfum parit: Ejufmodi calculi<br />

a renibus plerumque primum pee uréteres invehan<br />

delabuurur,illicquereccnci ab afluente coneinuo eos 11<br />

rinaincremencum fumunc.<br />

10 • Avicinarumpartiumaffeñn) Hippocrates<br />

iS.ficñ.s. tres caufas ftrangurix tradic, intefiini red,<br />

infiammationem, Vteri inJtímationem,& renes fumín<br />

lis, Eft enim vefica in viris inteftino reaoeonrigua, ir<br />

mulieribus aurcm mero: ideoque utriquepartí vicini<br />

caiis jure comparicur, mquic Galenus in comm. partía<br />

paóenim& imcmpcriem,& infl-immaciontm, &itll«<br />

pereciam premura acque anguftacurapWcgmonejC¡u<br />

mero auc ineeftinoreaoinell.Puiulenciveto tenespi<br />

acre ad veficam per urcrcres ablegara, quod velieam*<br />

credinc fuá mordenseam ad excretionem im»c. *<br />

bizJtis<br />

«• vétate) Stranguria fenibus eft familias, quam<br />

ab caufam eciam Hippocratesaph.ultf.3- ' nt « afkétnS<br />

ferales eam commemorae, Ec quidem vel ob retenrn<br />

cis veficx imbecillicaeem, vel frigidieaccm, «l Jailsp.euitx<br />

feroíive humoris copiam. Sebirim^ 1 ^ U P<br />

Vel aliunde tranfimifiís. „..<br />

**• Refrigeratione & tum diagalang*& c -) .<br />

gus Ilarlochius <strong>De</strong>lphenfis fie curabat Stranguriam.<br />

T£. Flor.chamom.tbymiáá.q.f.Jol.Senn&W- «V<br />

inaqu.: chamam. hujus expreflionis cyathum P ro P^<br />

bat, Ad caufam frigidam teae valere arbitror. P.<br />

flus l.xs.abfi.3.<br />

Vrina Pinguis.<br />

adipí<br />

Pinguedo urinis aliquando innatans á Renum<br />

non eft deducenda.vcrüm ab ipfo fanguine," 1 1"° F .<br />

maturali ' r<br />

tes pingues non defune, qux áprxccr.<br />

calore excicaeo, vel ardore, aut pocius ab eadein ^<br />

ardorem iftum producence, ica poífunc aflici, u ^<br />

ris fecedant; Sí cum urinx materia in ^ e " L¡e' n,¿creta<br />

tándem cum ipfa cxcern3ntur,ac in fuper<br />

nifeftentur: Non negó in plerifquc tabis contar ^<br />

eixfpecitbus; qu.unvis non in ómnibus couW ¿e t3.<br />

fira pinguedinem, fed Se mufeulurura carnes,'<br />

raen nonpucofequi canden pinguedinem, e ^ L,¡<br />

cemaliquam cransferri in vafa Sí fie exce.n. CU1 "T[£.<br />

Nam nuil, debec efle ignocum fecundüm «turan<br />

n&confurai in nobis partes ipfas connnentes,ac r<br />

mis laxiores, quales funt pinguedo SÍ raufcuiorU"<br />

<strong>De</strong> Dyfuria.<br />

.... qux ni continué reparentur, deficiunt, illifque<br />

"lí'tuta ofla , cxtcrxque parces folidiores, adeoque<br />

•nu! ac fegnius macrelcentes corporis cabem indi cañe<br />

fcm.siiifeftanc. Sylvius Append.Try.%42.<br />

Vrina rarius reddita.<br />

Aliud eftminús excerni urinx, quám aflumpti potus<br />

uancicace oportebac , Airad eandem convenienti<br />

uítntitate, rarius tamen excerni, Quamvis enim raus<br />

quoquefolear fere excerni urina qux parciorpro-<br />

(iie acque parciorem urinam foleac confequi rarior ex-<br />

Ketjo ejus, fieri ramen poreft, ut fatis frequenrer, licce<br />

parcior excernacur urina; quin ue facis copiofa excercatur,<br />

licét rarius.<br />

Rarius proinde excernitur urina, vel quia non fatis<br />

ad lui excretionem excicacur, auc irritationem illam<br />

Dün fentic, aut fe exonerare non poteft vefica; Ad fuiei¡acuationem<br />

non excitatur Vefica, quocics urina minus<br />

exiftic acris [Sí faifa; Irritaeionem non feneit vefica i n<br />

1127<br />

candam, fed ¿Vad urediram humcaandam/ummé nccefl3iii,<br />

quod exemplo confirmar, Ouidamtzit, quod<br />

gráciles & penuria alimenU laborantes & fíceos haberet.obeam<br />

caufam vifits eft nobis,non pojfe min


U28 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>LXVllI.<br />

. . i .• i n..c -. r. .: X:C L ... „..-,•.,... : u_ :•_/-.._<br />

'• Dyfurioeft urinaardintis) Dyfuiia; feu urinx difficultacisnonirac.omnemdolonficamraiaionemineellim'mus,quam<br />

eriam Ardoris urina nomine Recenuores<br />

enunciare folenr: Cum Strangurtá fcrcconfunditurá<br />

quaraplraums .rathoribus, qu. inhacdolonhcam<br />

triara raiaionera confturainr,fed eam á Dyfnrt.i m hoc<br />

eanrum difteri-e volum, quód major uriose quanutas >n<br />

Dyfuiiáexcernacur, minor veióin Scranguria, quxetiamca<br />

ratione Stillicidium urinx norainatur; Verum<br />

maluímusclarioiis Doarinx gracia urinx quanritatem<br />

imminutam,qux fine dolore he Scranguriam nominare<br />

Se fub uno ca'pue cum Ifchuria comprehendere; Ex eo<br />

quód utiiquc eadem curacioadbibendaíic: Omnem vero<br />

miaionem dolorificam fubDyfueix nomine explicarc,propcerca<br />

quod ab iiídera cauíis omnes producaneur,<br />

iifdemque remediis cutentur. Riverius.<br />

Sic defccibit Etmuller,Dyfuna Gve Vrinx difliculcas,<br />

cft quando cura magno conacu Sí labore xgrii'accedente<br />

non levi dolore, urina eflluic; Dolor ifte concunens inter<br />

mingendum quafi acdoris fenfura inducicpropterea<br />

malura hoc Ardor urina dicicui : Cognatus eft, addit,<br />

Ídem, affeaus cum ftranguria, Diftetunc eamen, quód<br />

in Dyfuria urina non gurracim.fed fine incctruptione,ac<br />

fxpius debita quantitate effluat &e. Quod dolor iiucr<br />

mingcndum percpiacur, non vero ante Se poft miaíonem.uti<br />

in Scranguria. j.Quódin Dyfuria orificium veficx,aur<br />

meatus íalcem unnarius erofus, plus minus excorietur<br />

aat exulceretur, In ftranguria vetó interna veficx<br />

lüperficies plus minus arrofa¡&c.<br />

'• Dyfuria eft urina ardentis) Eft frequens urinx,<br />

excrec.o.cum magno conacu.&xgri dolore,aclabore,ardoris<br />

fenfura imprímente , fed fine racerrupcione accidens,exorcaab<br />

acrioribus acido-falfis urinx confticucivis<br />

in vias per quas cranfíc,íüafpicula infigencibus, vil<br />

efílueudo taita» compungencibus. funguen. Pr. Mcd.<br />

N sS -<br />

SignaJkntevidentio) Atcaufarum fignadiftinaione<br />

egenc, Si ex urina arimonia proccdac, illa tenuis appareoit.ac<br />

intenfo calore.interdum flammeo practica: vel<br />

admiilio b.liofx, picuicofx.auc purulenta materia Confpicua<br />

fiet: Vifcerum aderit intemperies.vel alimenta calida<br />

& acia , acris xftus Se iraníes caufx calefacientes<br />

prxccíferunt, Calculi autem $£ inflammationes illarum<br />

parriuiraex propnis fignis,fuislocs prupoíic.sinnotclcent.<br />

Riverius.<br />

^•.Caufitfiunt) Caufa próxima & immediata miaionis<br />

dolonficxeft folutio continui in mufculo fphinaere,<br />

vel canali veficx; acque adeo quxcunque folutionem<br />

continui in ilUspatcibusinferrc valera,dyfuriam,feuardorem<br />

urinx cxcicare pofliinc: Incer alias caufas pracipua<br />

Se magis frequens cft urina acrimonia , aliquando<br />

fimplex, Scfinc aliorum humorum permixeione , quam<br />

vifcerum, vel totius intemperies calidiot; velacriorum<br />

&calidiorumciborumufusexcitavit ; fxpius yero ex<br />

perra.ixt.one humorum acricrrum uc bilis


n }o> <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX.<br />

•Éficiant, ve cuidam Chirurgo Mediolani fucceflit, qui<br />

bis feoguíflis profluvio correpcus fuit per vrinam folum<br />

porrando caucerium ex cancharídibus in byrfa,ait<br />

jah.Michael Pafichaltus.<br />

•*• Et tum Lac) Damusea qux leniendo vrinx fummura<br />

fervoren , í quo vafotum emulgentium ofeula<br />

referantur, fluxufquehic concitatur.contemperentvel<br />

extinguanr, Inprimis decoñumJem./ini, lac.chalyb. affatim<br />

bibenda, ítem emulfianem quatuor fem.frigid. maj.<br />

Se papav. albi, amygdal. Icem olamygd.d. wel.rofiac.albnménque<br />

ovi, imucílag.ftm.pjyllq Sefimi/ia, Ec fi miaio<br />

cruenta perfeveret, tranfimus adalia remedia fuo loco<br />

expofita. Platerus.<br />

''• Aliaab Internis) His adnumera defeaum illius<br />

humoris qui glandulis praftatti ftillat, qui vrerhraream<br />

illinit&defenditabvrinxacrimonia,telle(7»Jacch.& nitro.<strong>De</strong>coñ.fior.malv.eum jujubis tf<br />

|¥Í». Nam,fi quid aliud, cene <strong>De</strong>coñum fiebeften zd<br />

p°mn¡ mane fumpeura iníigniter ardorem &dolo-<br />

/ IT1 Tina: lenire dicitur, in primis fi tantillum de croco<br />

1Uc<br />

¿-addicum.<br />

H<br />

» accedanc lañicinia Sí his Cognata oleofa, V.g. ol<br />

'^•¿.perquam eeregium fxpius vfurpatum.Itcra ol.<br />

*ffl*-d. cumfyr. dialth.^puh. ocul. caner. forma po-<br />

" ,s ano;<br />

iri¡fta, & crebrius vfurpaca.<br />

^°'«niune dCwo'e/?^ eft pulvis rad. alth. cumjoech.<br />

Jf*» Emulfiones ex amvzd. d. fiem- melón, nucí.perfic.<br />

10<br />

lapide penar, funt egregia.<br />

0, * Cc i%.c/¿r«.7j, quodiiuerdum folum fufncit,&<br />

: nia pulverifecue &mifceacur cum pulvere ofiium,addendo<br />

fiocchori q.fi Hujus Pulveris fumacur mane Sí vefperi<br />

quantumculcelh cufpisbis vcl eer cápete poceft, afliimatuc<br />

in fequenti miftura.<br />

y£ Syr.diatth.Fcmel.%ii).de cicbor.cum rhab. |j. aqu;<br />

nymph./añuc.chamom.áa.fyv. cinnam.'ifi.m. ítem.<br />

TjL. Lapid.percar. ofiisfiepia, cancror. c.ilcin. pulv.nue.<br />

mofihi áí.%É. Extr.optiBj. m. F. Pulvis. Etmuller.<br />

Seni ardore vrinxlaborancidiucurno, quidamMedicus<br />

exhibuie quoiidie Palverem nuceor.perfic.cum colycibusetizm<br />

concuíbrum,Ec brevi ex illius ufu in brodio<br />

decoñi liquir. vel piforura exhíbiri curarus fuit¿<br />

W.Gabelchefierus cent. 1. cur.,11.<br />

Ego in hoc cafu liquir. & alth. rad. cum momento<br />

nuc.mofich. in jure pulli decoxi, juíquc bibendum dedij<br />

quod in fenibus etiam veficx fcabiei obnoxiis fxpe<br />

experrus fum. ídem ibid.<br />

Ueerini dolores cum ardore vrinx;Bibat mane jejano<br />

Hornacho raparum brodtumCc


1132<br />

<strong>Lib</strong>. <strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXX.<br />

<strong>De</strong> Miau cruento, purulento, cVpilari. 1133<br />

Non eacebo Pulverem hunc in quo magnam habeo '• Materia alba Fj!añea)t\\adtez Se alba al<br />

fiduciara. .<br />

%. Fruñ. alkek¿ n.12. Jim.cucum. papav. albi aa.^fí.<br />

facc.albi q. fi Fiar Pulvis, ex quo femper anee alium cibumdegluciebac<br />

|fi. foh.ManardusEpift.12.1.13.<br />

%. Sa/.nitr.ppti.fiacch.c. áá.36. dacumaquapetrofielini,Expcttum<br />

eft. Joh.Pravotius Sccr.p.8*..<br />

Muabile h. e. in quo magnum experimenrum vidi:<br />

3¿. Sem.hyofieyam. apii,iañuc.papav.albi,fiem.melon.<br />

cucurb.cucumer.angur.moftichholi Arm.fiang. dracon.<br />

amytifiucci liquir.g.arab.opti, thuris, tragac. fem. alkek;<br />

áa.3ij.m. f. Pulvis, decur gj.cum brodiogallina, vcl decoño<br />

liquir. eunei cubieum. foh.Sioct\erusl.i.c.4t.<br />

'*• Eleñuar. Follopii) Eft Antonii Fumanelli!, quod<br />

fie habee,<br />

IC.Semín.lañuc.portu/.íz 3 M- papav.albi Ziü.ficartol.<br />

acelaja, endiv. áá.3j- pulpa fiebeften.prunor.damafcen, áá.<br />

|ij. amyli |iv. Jpod.decanna |j. tragac.g.arab. liquir.<br />

rofi áá.5¡j. mucílagfebeften.M. facch. cand.vio!. fviij.<br />

terantur, ($ cumpenidiis mificeantur, £$" fiacchar a, pasl<br />

coqu.infiuccigranat.dulc. ttiíí dozjs cochlear unum.<br />

,ú<br />

- Emulfia, &c. vel fieminum Jrigidorum) Emulfiones<br />

illas exfemimbus quatuor jrigidis major. {$papav.<br />

albo faaas improbar Chrisl. Langius,otontciez quod<br />

deíiibito acorem concrahant, adeoque malum potiús<br />

exafperare queanr,quam ut levamen al.'quod|hinC promittere<br />

licear.<br />

'7- Inflammatio ) Ab inflammatione Renum Ardentem<br />

miñionem, eorumque caliditaee oriri potius,quara<br />

Diabeten cenfecNam cune vrina i renum calore fervidiorreddica<br />

incer mingendum ardorem paric. Quod<br />

Se cicra inflammacionera ab ¡ntéperie fimplici hac fieri<br />

poeeft,vixearaé nifi prius jara vrina calorem Se acrimoniam<br />

ab aliis caufis adepta,vlteriorem calorem á renibus<br />

concipiens, amplius dum redditur urat. Platerus.<br />

n<br />

- Semen in moficulis)k femine in maículis éloco in<br />

quo continebatur commoto, neddum ejaculato,fcd retento,<br />

vrente acque irritante miaio ardens interdum<br />

fuboritur, Cum enim femen ex natura fuá acre admodum<br />

fit, licet in filis contineri poflit veficulis, nec eas,<br />

ficuti nec bilis fuam veficulam vellicandolxdat, tamen<br />

ex illis prodiens, C\ indu&u illius per quem projici debebat,<br />

angufto hxreat, cum túnica incrinfecus vix inveftitus<br />

nudus exiftat, mox illum nonnihil crodens,<br />

nonnunquam & exulcerans , facic vt vrina prxterlabente,<br />

haneque fedem afluente, ardor ille inter mingendum<br />

fentiatur, ficuti frequenter hoc illis contingit<br />

quibus per imaginaciones noaurnas, vel diurnas venéreas,<br />

aut aaus illius imperfeaos, femen concitaran,<br />

é fuá fede non fparg.tur.- Quod Se ob feminis paucitatem,<br />

Se virgx non fufhcienrem excenfioncm, in invalidis<br />

& fenibus máxime folet contingere, vt Se illi miaionem<br />

ardentem,qua jóvenesj.ó laboratunr,in fenio<br />

primumexperiantur. Keorruptofiemine, in Gansrrheea<br />

viriofad¡aa,hoc idem accidicuc non tancumquiaprxternatuvalem<br />

acrimoniam adeptum eft , ficuti in excretione<br />

feminis diaum elabatur, fed Se in tranfitu duaum<br />

illius erodat , maximeque fi portio fubfiftens<br />

illi adhateat,miaioncmq; ardentem pariat. Platerus.<br />

• 8 ...la materia,<br />

turbulenta quadam midao, purulenta nonadeo<br />

abfimihs, nifi quod albidioreft, cum mingendi atdote<br />

ineommodans procedit,qux eriam á|renibus , uti alia<br />

provenir; faifa tamen magis exiftit, quod ex ficcata materia<br />

, falem álbum colore & albore referente deprehendi,arquea<br />

feri felfedine, in illius renibus ferreeaei<br />

ne illic congefta proficifei, ilhcque ur aqua filfa fo|e:<br />

excoqui&craflefcerehac obfervaeionepocui colligere,<br />

quod alias ubi terreftreitatem majorcm poílidet,ín<br />

arenulas & calculum renum,vti in illorum generacioiic<br />

oftenfum convereatur. Platerus.<br />

Hxc nonnunquam, cum vrina copiofe emiuítur &<br />

ardorem vrinx inducir hanc vulgusMedicorum punílentameffcexiftimat&<br />

a renibus oriundam:Neeat vero^*»»»-/';»,eo<br />

quodetiamfi toti Renes in pusreíblvcrentur",<br />

non poílct tanta ejus copia, quanca interdum<br />

per aliquot feptimanas fingulis diebus excernitur inde<br />

íuppeditari : Sed arbitratur ipfe hanc materiam pro-,<br />

venire ex viriara coaione primum quidem ventticuli,<br />

deinde etiam hepatis cum prima coaionis ectot non<br />

poflit emendari in fecunda ¿ Unde chylus, & poftea<br />

eriam fanguis crudus relinquitur, ñeque a parcíbus fallís<br />

& tañareis mundatur, qux in prima codione feparari<br />

debenc, Sí illx poftmodum á renibus accra¿rx,&ad<br />

veficam tranfiniflx dolorem inter mingendumpariunt.<br />

Eamin fententiam fededuórum aic, quod vit quídam<br />

per aliquot feptimanas vrinx ardore laborans, & vrinam<br />

quidem fatis copiofam, fed tali alba materia adeo<br />

refertam,ut dimidium vrinalis occupareccum máximo<br />

dolore excemebac, Sí variis adhibitis remediis nihillevaminis<br />

fentiebat, tándem folius vini malvada' potu<br />

curatusfuit. Riverius.<br />

Hoc ipfo menfe Maio ann. 1684. eurandum habui<br />

virum Clanff. Senatorii ordmis phlcgmarici temperamenti,<br />

qui per bimeftre fimilem materiam cum urims<br />

excrev.t; Se fimul de dolore in hypochondiio dextto<br />

conquerebacur, comité apofieia, falivationemulta,aneai<br />

vencriculi indiciis. Materiam illam primo derivav.<br />

ad alvumerebro ufu Prifanx laxarais, exfoloíw»*<br />

infufocum rarraro, Vomitura femel inftitui, Poftmodum<br />

natura inclinationem ad vias urina adjuvi ulu<br />

decoñi tartarí & bocearumjuniperi:fic fenfim nypochondrii<br />

dextri dolor Sí gravitas, (in quo morbi focus<br />

& minera) evanuir, & vrina ad priftinam naturam rediere<br />

: Semicupii vfum optavit, quod concern dec 1nante<br />

morbo , quo liquefeeret pars craffior teitita<br />

Tándem potu AcidularumVicecomicenhum ex Atvernia<br />

allatarumintegramfanitatemadepcuscft.<br />

10<br />

- Cinaque a vitiata concoñioue ) Obfervandum in<br />

affea.bus Stranguria $ dyfiuria fimul fubinde excern<br />

maceriam craffam , mucilaginofam &P<br />

. Semen in mafiutis motum.) Pertincnt huc Praftataglandula<br />

juxea collum vefica male affeax,inprimis á<br />

contagio venéreo, vnde & Gonorthcex funt fubjcaum,<br />

¿C fubinde etiam exulecrantur, Exulcerara vero dum<br />

praterfluens vrina eafdem alluit, immenfe dolent;<br />

Qraa Se ita aífeax, loco lympha blandióris, elaborant<br />

fuecum acrem &virulentia corrofiva venérea infeaum,<br />

qui dum vrcthram , per quam fiuit, excoriar & ladir,<br />

hoc ipfo dyfutiam crudelem ififerre folcr. Difficillima<br />

cura eft talis Dyfuria, aut interdum in ulcus penis terminacur:<br />

quando & hac ipfa virulenta cum quibufdam<br />

confcncfcu oemoritur, uc obfervac Schenckitu in abfi<br />

Etmuller.<br />

ituit0 jj,m<br />

nihil aliud eft quam nurrimentum veficx, auc p<br />

illorum vrinariarum proximum, quod ex ifti'P a<br />

lxíis continuo exftillans, vna curo vrina fub formam<br />

cilaginis caifa aut laftea cxccrnicur;qux ípfarnucí^^<br />

hos ipfos affeaus infignicer augere folec&m 1 P ec ¿ccentet corpus ab humoribus excrementitiis, vnde qua uti illic pus ab vlcere, fie hfchanecemateriam ab-<br />

(,sc illuvies renibus adharefeens oritur, Se in ejufmoftergant. ínter qaxTerebinthiuavzlde convenir; Addi<br />

purulentam, vel pultaceam inarteriam convertitur, miniftrando interim etizmLenientia qox ardorem inde<br />

fie corpus purum reddamus, & caufam illius ancece- natummitigent; qualia in árdeme miaione exponundencem<br />

fubcrahamus. <strong>De</strong>in abftergentibus exhibitis ab tur, qua uti vrina acrimoniam contemperando iilic;u-<br />

hifce fordibus renes eluamus, urendo primum levio- vant,fic hic eandem quoque in hac materia retunden-<br />

:í,üsdetergentibits, in ulcerum Renum cura expofitis, do proderunt. Platerus.<br />

CAP. LXX.<br />

1. <strong>De</strong> Mi&u cruento > purulento, J<br />

4 u<br />

Signa funt, quod urina non fplcndeat, habeatque aqux, in qua recens ma&atorura anir<br />

maliiim caro abluitur, colorem.<br />

"• Caufa in definitione expofita eft: & in Difterentia plura dicentur.<br />

'• Curatio eft maturanda, íi eft malum inveceratum , ne in rabem vel cachexiam incidac li<br />

copiofe emittitur, ne in veficafubfiftat, & putrefeat.<br />

Ijnje<br />

naeum& excernendi laboren mirum intendere.<br />

refertVeslíngiusobfiAnat.Barthol.p.ió.qaodin ow<br />

tuis ex dyfuria deprchendatun vefica mucofa ce<br />

albicante materia plena. Etmuller. Tnrbu<br />

u<br />

• Curatur vniverfialibus prttmifft* ) •<br />

lenta miaiones , qux ab alba , loñea «>« "<br />

i renibus nondum exulceratis provemens,<br />

que ex illuvie quadam ibidem collecta ,, ^<br />

excoaa,vrinxque confufe nafcúor , cum<br />

quoque interdum mingendum pariant<br />

íeverent , tándem m Renibus Sí ***"*%.<br />

tionem quandam , vnde & ulcus feqoítur , r^<br />

fent indúcete ad utrumque avertendum .<br />

rara poflulant. Qux pcrficuur f. '"faga*<br />

8 . Ad caufam obverti debec, Symptoma,<br />

'• exteris paribus IO - adftringentia, condenfantia, & confolidantia repofeic, inter qux millefohm<br />

folio albo. Tinclura fmaragdi, arcanum agrimonix & quinquefolii. <strong>De</strong>codum Mynfichú; tx-<br />

/i/»///; pulverifdr.f. pondere cum pzuxiWo fmaragdi prxparari in aqua miUefolii; Terebinthina<br />

in qua vicrum uftum vicies extindum eft exhibita.<br />

'• Minio cruenta,purulenta,(Jc.) Addearenofam.<br />

Arenularum miclio citra vitium Renum<br />

aut vefica.<br />

Tametfi fitcerto certius, dari ejufmodi fabulofam,<br />

filian & tarcaream materiam, ex ardore hepatis Se ve-<br />

Mruin fanguinem adurenrecrilpatam, coagmentatam,<br />

fcatenularum fpecie concretam, qua una cum urinis<br />

dtula fimulacc lithiaun mentiatur,uu prxclareannobxmHturnius<br />

in aph.7y-4.Se Sennertus,deAJf.hippoth.<br />

«quamvis hifce ex granulis.modo á jccinorctranfmif-<br />

*ui cenibus, leu propcer eorundem ficcitatem , feu<br />

taolcaniúe denficarem , meatuúmve anguftiam diucius<br />

quampac fit fubfiftaiu, calculus coagulari pofle, qui<br />

j^gni fiant, novara in dies materiam accerfendo íibi<br />

occcílivc; attamen neino hinc inferat id genus are-<br />

'"asex cinefaao fanguine granulefcentcs,efle eau-<br />

^ calculorum univerfalem, & ómnibus convenire,<br />

j^nenimfequitur, non fundir fabulofa, ¡girar non<br />

ab<br />

°rat calculo, Qupt enim enumerarencur calculofi,<br />

1 Uo Wm in urinis ne arenula quidem per toeura vitx<br />

'ificuluHi apparuic unquarmNec converfo valecconequeneia,<br />

rubras arenulas minxir, ergo lichiafi obfictD<br />

c. Plerumque enim melancholix aut hypochonacae<br />

afteclioni impliciti quibus fanguis ad ciñeres<br />

c'? Ue dam in magna quanricaee cum locio excerni. Horurri<br />

nonnulli calculo Renum funtobnoxii atque paroxyfmis<br />

nepbriricis crebro cencari folent; Noví catnen alios<br />

finedolore, auc alio gravioi 1 íympcomate, longo tempore<br />

arcnofiímminxiflé : Urinx quxcunque fi in vafe<br />

plúmbeo, auc terreo vitreatoaliquandiu fteccrinr,ejufmodi<br />

fabulum rubrum maculx fundo Se lateribus affigunt,<br />

Nimirum fal urinx volatilis, cum fale fixo mctalli<br />

coagularas , fie quando fal atmoniacus limaturx<br />

chalybíSjfali marino autf*>ri'«flcooommixtus fubhmatus,<br />

flores elevati infignicer rubefeunt, quare vídetur<br />

quod ejufmodi arenulxrubrxin renibus g.'gnuntur,<br />

eo quod fel virina cum fxculentiis tañareis, circa anfraaus<br />

renum depoíiris coagulacur, (índeque materia fabulofa<br />

confiar) qua procuras a firoíblárice perrraftfeunce<br />

abluítur. Icaque arena qux ¡ea crebro minguntur<br />

; non funt ramenta calculi aiajoris ( uti vulgo cediera)<br />

verum fanguinis Se feri renum anfraaus perluentiura<br />

extemporánea produaa. Willti Troñ. de<br />

Vrinis c, /.<br />

'• Minio cruenta, purulenta ) Huc Se referti poceft<br />

miaio illa penicus aliena, in qua cum vrina ftercus excernitur,<br />

qualem in facum alvi dejeaionepracernacurali<br />

vidimus. Velafficula aliave arfumpea : vel monjes<br />

per vias vrina cum ea confufe cgeruncur. Ab ulcere<br />

aduritur haud raro, effundunt vrinas careareis cervicis veficc. miaio illa horrenda per quam ftercus Se<br />

Ja<br />

gulis,vitrea concha fe agglutinantibus > luculenter ofticula cum vrina excreca fuñe; Quod ulcus vel illic<br />

"Jl'petfas, qui tamen nelevilfimum nephritidis paro- primum incepit, vcl fceminis in vreri eolio, auercao<br />

ínceftino primo faaum, exedendo ferpendoque Cedes<br />

has vicinas permeans, & in vcrifquc apereura via faaa,<br />

vt qux in ínceftino continebancur, ftercora, vel etiam<br />

oíficula, incer traníeundum vrinx permifecrenrur, Se<br />

vice vería urina illis , fimulque fie confufa prodfrenr».<br />

effecic. Ob quam exulcerationem in fceminis etiam<br />

menfes veficam fubirc , urinxque permifceripoíiunr.<br />

Ad miSianem praternaturolem eriam varia alia genera<br />

referri poffunr, veluei hxc in quibus urina cinaa alieno<br />

colore aliaque.maceria, uri contenrís variis arenulis<br />

febuloque milla & perfufa cft • Platerus^<br />

x a C| dic<br />

- Miñus cruentus) Jj/nm^ W G« ? 'tur<br />

cum vrina- fanguine elt perrúfii Ideoque is fanguis<br />

qui fine vrina ab^c^obapertam^rupcanuaurexelam<br />

venara prodit, cuencam.aio haud quaquam voca-<br />

CCccc ? :<br />

N i? Unc l uam deguftarunc.<br />

do v n yp°diondriacum vidimus, quem lumborum<br />

cuit UC 0r contumax totum P er fepi enníurn excr '<br />

j lCu m arenularum incenfe rubrarum miaione mec,<br />

narecrcaii non poeuit, fed vi morbi tándem fatis<br />

nc eflit. Cnlavcre difleao, nullum calculum aut rejJi<br />

Usau i vefica imnaaura comperimus, led valá qua<br />

|n? e pate ad renes feruntur coagmento rubrorarrareo<br />

dJl^ueoblinita.&ad infignem ufque anguftiam<br />

^ tata - HU,K autem granula rubra eminxiflearbitra-<br />

^'^Pfopterquod ferum perenniter pracer labens,<br />

ti0 0resnia gifque iblubilescarcarex coagolariotria porítrif<br />

iuerir ' a cquefecuin ad renes Se veheam deduris<br />

u «*timp.+s.<br />

"taciirn eft arenulas rubicundi colorís á qnibuf-<br />

Tom. u.<br />

L 1


•<br />

ii34 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. Gap.LXX.<br />

tur, fed quando fanguis urina cft admiftus manavitque ftat , fi aliquandiu fteterit uno alterove die «aíT<br />

<strong>De</strong> Míflu cruento ¡ purulento ¡ &rpilari. 113f<br />

vel a vélica fphinaere, vel a corpore vefica, vel ab mentum deponere folet ex incenfe rubra quafi?<br />

uceceribus.vel á renibus', vel ab hepare, vel á aliene,vel grefeens, Se fenguinem grumofura exacíeTeCet^n" I<br />

á vaíis CeCe in duaus vrinarios exonerantibus. Sebifius Etmuller.<br />

Monualti p. 1400.<br />

h Sangninis una cum urina ) Quibufdam natuns<br />

fanguis eodem modo per vias urinarias excernitur quo<br />

aliis per nares, venas íedis, aut vomitum. Hoc ipfum<br />

praternacutam eft; Ejufmodi excreciones fanguinis excicanturfere<br />

veré inclinante, veris icaque inicio antevertendumeft.<br />

Ha/lerius.<br />

Nunc copiofiüs, nunc parcius huic permiftij unde<br />

interdum lotura carnium fimilis apparet urina , interdum<br />

intenfius rubet, ¿vel potiús ex opaco plus minus<br />

nigtefcit, ica uc eciam linteum immetfum fuo rubore<br />

inficiat. Etmuller.<br />

4- Signa fiunt) Diagnofis hujus affeaus rcfpicit illius<br />

fpeciem, parcem affeaam, Se caufam illam commiccentem.<br />

Afeñus /pecios CenCibas obvia eft , facile enim eft<br />

fenguinem urina permixcum agnofcere:eft enim locura<br />

carnium fimilis, & interdum exigui quidam ttumbi<br />

in ejus fundo refident, alias vero urina lixivio fimilis<br />

eft,quando diutius moratut in vefica, liquiden in illa<br />

mora fanguis denigraran Partem affcñam ficus doloris<br />

oftendit,íi enim in regione lumborumpercipiatur,renem<br />

affeaum fignificat, Ct vero in regione hypogaftrii,<br />

veficam. <strong>De</strong>inde fanguis a Renibus profluens urina cxquifice<br />

mifcecur , ex vefica veco pucus frequencer &<br />

impermixcus effunditut. Hanc diagnofin expreflic<br />

Hippocr. duobus aphorifmis,nempeaph.78.4. Qiticunque<br />

¡ponte £? repentefanguinemmingunt, iis d renibus<br />

•yenularuptafign¡ficatnr.Etzph.$o.c')uCdcmCc&.Sifianguiñen*<br />

mingant aut grumos, vel ftillicidium urina habeant,<br />

C$ dolor in imum ventrem ($ peñinem ,($ perinaurn,<br />

ad veficam labor eft. Si á calculo mideas fanguinis<br />

procedat, illius figna appatebunt; capite proprio relata.<br />

In horum defeau conjiciendum eft fanguinis copiam,<br />

acrimoniam hunc cffeaum producere. Copia<br />

fanguinis ex fignis plethorx apparebit. Acrimonia vero<br />

ex fiaras biliofi auc melancholici humoris in corpore<br />

dominarais, nim eciam pituita felfa qux per urinam excernitur,gravem<br />

dyfuriam & miaran fenguinis efficere<br />

confuevie, quod in fenibus frequenter contingie, huic<br />

pieuitxfalfx generanda valde obnoxiis. Ec hac ratione<br />

prxfertim difeernitur miaio fanguinolenta, qua fit ab<br />

«ctibus humoribus , ab ea qua fit á calculo,quod in<br />

hac nephritici dolores, aut etiam lapillorura excreciones<br />

praccíferura; in illa vero xger nunquam calculo<br />

laboravit, & urina clara ac limpida,multis heterogeacis<br />

contenéis intóla apparenr. Ec non folum a'.^ exercíeiis<br />

immodicis ( quod ucrique caufa commune eft)<br />

fed etiam á folis animi pathematis affeaus exciratur,<br />

quando ab humoribus acribus procedít,qui ab hujufmodi<br />

pathematis máxime commovcntur,ica uc huic<br />

affcaui obnoxií poft iram , aut marorem, aut animi<br />

contentionem graven, in miaum fanguinis plerumqj<br />

foleaftt incidere. Riverius.<br />

f- Omd vrina non ffle ndeat,) Probé diftinguenda<br />

rubedo urina fanguinea á" rubedine falina , quando<br />

nempe contenta copiofiora felina oleofa cum liquore<br />

continente exaae unita , idque fere vi acidi<br />

rubcum prafentant colorem : Hxc rubedo, qux eft<br />

fx fdlibus, perfpicua eft Se clara, aut qux prxcipitaca<br />

fcdimeiitum vcl ineenfe croceum , vcl inflar cinnabaris,<br />

vel incarnaci nonmhil colorís fuggerit; Qua<br />

vero eft a fenguine rubedo eft opaca, plus minus<br />

craíf.ufcula, peo copia commifti fanguinis, Unde<br />

etiara á folibus orta fplendet quafi, led qua eft d<br />

faniuine abfque fplendore obfervatur. Illa feorbuticisuibinde<br />

accidere folet, I etiam in aliis aigris<br />

deprehendicur,<br />

cns '<br />

6<br />

- Caufa) Non folüm ab urina admodum irrícam<br />

ardens miaio, fed Se cruenta, vix cansen poteft,<br />

gerc, cum fi calis fie, ad excretionem illius impelía<br />

diutius minime fubfiftatj Si tamen non folum ílimui r'<br />

fed Se vim erodentem adepta etiam veficam croché<br />

cune fanguine exúdame cruenca redditur. p/attr '<br />

Caufas acrimonia urinx, vide fupra artic.iv. <strong>De</strong> flr<br />

guria §. Ab urina acrimonia) Se %.Aut d caufis externü) i<br />

ítem §. Aut ab internis) *<br />

7- Curatio eft maturanda) Quod ad Prognofin fpe. I<br />

aat, Copiofa velfrequens fenguinis per urinas evacúatío<br />

valde penculofe eft, potell enim in tabem&hydtopem<br />

xgtum deducere-, Si vero diucurna fit, vlcus<br />

excitare poteft in ca parte a qua fanguis ematnat; íi arfa-1<br />

tim fanguis una vice emingacur, periculum cft neme-1<br />

tuendam excitet Ifchuriam in vefica conctefeens vcl I<br />

alia gravia fymptomata pariat in eadem puceícens&l<br />

pravam inducís qualicatem. Riverius.<br />

In genere miaus cruencus copiofior aut fapius recurrens<br />

periculofum malum eft,' variaque fyinpcomaral<br />

inferens qux hxmorrhagias confequuncur. Si exl<br />

pudendis fanguis eftluat,minori cum periculo junctum.l<br />

Pcriculofior eft quando ex vefica emanar. Omniuml<br />

máxime periculofus, fi ex renibus prxlenim eroíisj<br />

aut eorum, uc vocant, imbecillieate, malum oritur.|<br />

Etmuller.<br />

8<br />

- Ad caufiam convertí debet) Curatio pro varierate<br />

cauíarum varianda eft, Ac primum fi á fanguinis copia<br />

vel acrimonia producarur, curandus eft pnmum<br />

botomia, c diteCto renis aflea.' celebrata, parca mantJ<br />

Se frequencer, ve fiac major revulfio. Cui eriam con-j<br />

ferrépocerunr. Cucurbitula , Friñiones(¿Ligatttrt ifl<br />

partibus fuperionbus ; mío íi fanguis copióle nual<br />

Cucurbicula hypochondriis erunr admovendz : Ac<br />

<strong>De</strong>rivaeionem vero,fieñio malieaii, (3 operlio bxmorj<br />

rhoidum convenire poeeric.<br />

Quando humores ferofi auc biliofi fanguinis excrej<br />

tionem promovent, illi expurgandi erunt Vurgotmi\<br />

bus inHxmoptoe propofitis, per incetvalla repetitisl<br />

quibus eciam fequentia pro Medici arbitrio fubrogar]<br />

porerunt.<br />

If.. Rhabarb. parum torrefiañi & púber. %• cor allí<br />

prepar. Bfi. fieri caprill. aut aquxpl*»t*g- uncivl<br />

f. Potio. „ I<br />

2¿. Cáfila rec. extr. ffi. Pulpa tamannd. avii<br />

boli Armen, oritnt. 96. cumfiacch.fi Bolus. R>v« ,u! ¡J<br />

Pro varietatc cauíarum remotarum cura nonm j<br />

variandajln genere quxcunque hemorrbagias ípeen >:<br />

hic quoque conveniunt. In fpecie cum írequent"» •<br />

caufe ineerna folcat eflé acrimonia feri etodeaa!t ¡ilUI<br />

plus minus exulcerarais hanc acrimauiam tempe<br />

adeoque maximampartem¡adhxmoptyf inC ' r¡\<br />

ta remedia locum habent, Se hinc vulneraria ""11<br />

dantia conferunt, lmo cum ferum urinarium p u^<br />

ñus acre omnem miaran cruencum vndecunque _<br />

exafperare foleat, femper una attemperandi f 1<br />

probé attendendus venit, ande papaverina ^7.1<br />

item qua renum ac veficx exulcerationi con<br />

hic locum invenient. •<br />

Vena fieñio interdum locum habet. ^ ^ ¿ f ]<br />

talia non conveniunt, cum facile acrimonia 1 • l<br />

perare malum queant; Saltim rhaborb-dt qu.<br />

venit, & magis pro feopo alcerae.vc. « ^ " ;*<br />

Hinc , ic Pilula ex rhabarb. cumfiucco plontag.ncí P^^f^fJ^<br />

rhabarb. parum rorte&étí, & in fpece Pti** ,,<br />

bmth. cumrhaborb. aUmundocoauaaw^^<br />

c<br />

urina cruenta fi « fanguine con- exoeúmentaxn HoeferiinHMp- l •nferofiore corporis habito i autinacriori fanguinis gr. fiamach. myrtill. hypacyft. áá. 3ij. ealyc. gl,<br />

.rrimonia,<br />

simonía<br />

icem in renum imbecill.cace rheum opti- fiantaLr. & citr. áá. Jij; rafirub.p. iij. coqu. in<br />

«Bin. Etmuller.<br />

9. cateris poribus adftringentia ) lino calefacientia<br />

adm urebinthAiftilloto in ¡pío miaucruento vi balfemicafuá<br />

profunt. Wedelius Am.m.m.p.iQi.<br />

•°- Adftringentia, condenfiantia ) Poft debitas revalfiones<br />

Sí derivationes , vel eriam dum illx celebtmtur;<br />

íi res urgeac , ad ea veniendum eft qux fanepínem<br />

cohíbete, ac venas conftriugcre ac glutinnre<br />

Llfuiit. Qji?<br />

7*'& t<br />

ta nicn fl.uim apparentc fanguinis<br />

áaxu ufurpanda non funt , ne citius quam par fit<br />

cohibitus Se incrafluus alicubi gru.mefc.it. In hunc<br />

uínm máxime commendantur fiuccus plantag. recens<br />

tsttaclus ad vnc. iv. vel v. exhibicus , mane & fero<br />

¡iimptus, qui etiara ad quaracunque hx.norrhagiam<br />

uülillimus eft. Sí camen nimia vencriculi refrigeraliotimeatur<br />

, cum fecch.iro nonnihil decoquendus<br />

ell. Lacavi/lum máxime commendatur á Ferefto lib.<br />

'.i.ebf.i3.<br />

Szpe ,inquit, fenguinis m.clum folo ¿t¿7¿ ovillo,<br />

tempe fumendo jiv. lañis, Se 3j. boli Arm. cuavi:<br />

qai tamen prxcpicne poft ejus alfumprionemaliquis<br />

dotmiac , ñeque fe exereeac. Laudant idem Holleriwi<br />

Duretus , Ganiñaría, exHippecr. &Aviccnna.<br />

<strong>De</strong>codiones eciam ex centinodia, equifieio , portulac.<br />

tefummit. rubí func eficaces , addita j. patee fiucci<br />

¡rmator. acidar, vcl cydonitr. vel. ad fervoran fanguinis<br />

temperanduin utatur Apozemate in plures doicsmane<br />

Sí fero. E. g.<br />

Ifi. Fal. lañuc. portulac. canfiolid. maj. áá. m. j.<br />

fm.frigid. maj. & min. áá. 3j. jujubor. par. iij- Hpir.<br />

16. flor, nymph. violar. & rofar. áá. p. \.fi <strong>De</strong>tiíiio<br />

ad ibifl. colat. dtjfolv.g. tragac. 5¡íi. Jyr. violar.<br />

(¿ de rofi fice. áá. ?ifi. fiolis pr un. 58. trochific. alkek_-<br />

/«opio 3(3. f. fuíep.pro iv. doaibus.<br />

Ad magis incraflandum , Se fenguinem potcntius<br />

cohibendum poterit' addi Jyr. papav. une* j. Pulvet:s<br />

eciam fenguinis íluxura colubences , vt caralh<br />

tnhr.lapid. hamat. boli Armen, térra figill. exhiberi<br />

pfiHt, cum aqu. rajar, plantag. aut decoais prxdiftis.<br />

Si raorbiis tu diuturraor opiata fie parari<br />

poterit.<br />

%.Confierv.rofiradfiymph.ma. áí.fij. terr.figill.<br />

^Arm.fiang.drocen.'corall. r. lapidJiamat. & troúfi.<br />

de cárabe áa. § j . hypocift. gran. Kermes , Jem.<br />

( ! *»iag. áá. 9j. cum Jyr. papav. tfmyrt. áá. part.aq.fi<br />

°P*ta, dazjs mognitudo caílanea m. tfv.fiuperbibendo<br />

}»im aque plantag. _.<br />

<strong>Aff</strong>eau etiam pcfeverante , convenienciífimura<br />

•4 pet intervalla date decoñum myrebaL infiero lañis<br />

a<br />

"t alio liquore paratum. Holleritu Sí Duretus amt-<br />

^KTrochifieos Gordanii elfe inftacomnium,,Chr. o<br />

Vt<br />

l* trochifeos de Cárabe coramendat ex aqua plantag.<br />

"•que femel tantum hora fomni exhibitis íe huiicafteft<br />

«m curaífe aflirraat. r.<br />

p<br />

ro Potu ordinario conveniee infiufihm Lentijc*<br />

S* vino mixtura, mane etiam inflar Julep. exhiben-<br />

" n j. raj. rub.p. iq. coqu. in aceta<br />

ferrata & pauco aceto, pro Faeu tepidiuficule: Ex<br />

codera <strong>De</strong>coao poteft fieri Infiejfut auna dozi jimplicium.<br />

Tf» Vng. camit. &refrig.Gal. áá.|,fi. abluantur<br />

axycrato. Ungelumbos frequencer; vel ad magis conllrragendum.<br />

1f.. Succipiant.¡anguín: áá. Ji/. oeeti S;j. ale* amphac.<br />

|vj. bulltant adfuccarum confumpt. Adde fiang.<br />

drac. maft. cari. gran. áá. g'j, camph. 3Í5, vnguent:<br />

camit. 3ÍV. cera q, fifi. Ltnim. addcndo acitiparum<br />

unaionis cerapore. Lamino plúmbea raulcis foraminibus<br />

percufa, renibus appofita, vtilis.<br />

Inco Miau, qui fit ex humorum acrimonia. Jecotis<br />

ratio ineunda eft , Epichcmatis & vngu. illius regioni<br />

applicitis. Si fie á calculase Arenulis prxraiffis evacuancibas<br />

tevellencibus, acrimoniam dcinulcentibusa<br />

ad ca veniendum qua lenice abftergendo renes ab infarauhberarepoíuine.<br />

E.g.<br />

¿C. Majfpil.de tereb.cumRhab, §j. capiat 3ÍÍ. mané<br />

cum Jyr. de althoo cochl.ij. aliecnis diebus.<br />

Diebus vacuis ab vfu Pil. fumat altecnatim Pulv. fie<br />

módulos feq;<br />

"¡£. Liquir.r. 5Í). fiemen 4.flrigimai mund.áá.5j.<br />

fiem.portul.lotl. áí.$R. trach. de corabe.ee. vfti prtpv<br />

áá-9j. facch, adpond. omn. Fiat Pulvis tennis, dofi í¡\i<br />

cuín aquamolva in qua fiemen cydomar. aliquandiu ¿nfufum<br />

fuerin<br />

"y., Amygd. excortic. & pintar, mund. áá. 3ijfem.<br />

alth. alkek¿ áá.9j. fiem./añ.papav.a. áá.BR. amyli<br />

tragac. áá. Jfi. liquir. fij. facch. |vj. cum aqu. parietar.<br />

fiat confi. in morfiulis , capiat mane & veípe-<br />

Í-Í unc.fi.<br />

Efficaciora Diurética non conveniunc; ut pote qua<br />

fenguinis fluxum promoveré valent. <strong>De</strong>nique Aqua<br />

vitrialata ad fenguinem cohibendum tenes refrigerando*<br />

Se cálculos expellendos funt efhcacflima;<br />

Riverius.<br />

Hicfummum periculum eft vbigrümefcit fanguis,<br />

conandum itaque utincidanturgrumÍM7»«/. arremi-<br />

Jni,ftachade, aja odor. canyzA,fiem. raph. coagula; íummarim<br />

üs qux fanguinem comminuuntjdaris ex axym.<br />

Quibus li nihil eflicitur, incifo perinxo, quo modd<br />

calculi "educi debent , molienda curatio. HolleriuSi<br />

Ad vicandam ifchuriam, fyncopen Se vefica gangtanam.<br />

Duretus.<br />

10<br />

- Adftringentia , cindenfiantia , confialidantta)<br />

Prxmiflis univerfelibus remedia hxc valenc, v. g. mifturoiñzpolychrefta<br />

Sylviihic locum habet.<br />

^£. 'Aquaplantag. ?ij. cínnam. 5¡'¡. acetiftíllat.%&.<br />

coralürub. ppti 515- fiangu. dracon, 9fi, laúd, op.gr. j¡<br />

Jyr.myrth. |(j.m.<br />

Hxc mucura eochlearim fxpius fumpta curabit plerafque<br />

vaforum rupeuras fie lupia mulcorum expeaationem<br />

fanguinis effluxum brevi tollec ; fecundüm<br />

experienciam Graffii l. deorggen.vir.p.iS4.<br />

Cum vero ad acrimoniam leri vrinarr plus minus<br />

refpeaus habendus fie, pra exceris convenu hic por-<br />

«n. E.g. -<br />

tulaca , quovismodo ufurpata. Icem plontogo Seifle-<br />

, %> Lcntifcificci minutim concifil). aqmfiarttsXb^. ciaeim ejus fiucci unc.ij. vel iv. hauftus: hinc equije-<br />

Sndantur per horas xii. i» Mí- v«W« «pido, val. tum cjufiquedecoñum , item millefiol, flore albo, ejuf­<br />

ben<br />

eclaufo,colarraafervetucadutura.<br />

que decoaum egtegie confolídit: Hncc ra rpcae ad-<br />

. ^Jia vetofianguintigrimi quandoquein vélica te- daiBi agrimonia five Eupatorium vulgare, quod mi­<br />

"^nturfeva fymptoimra induccnrcs.prodiflolutiol]ire<br />

convenir in miau cruento quovis , in fpecie 1. ex<br />

vajet pofc/ Jpida bibita per incervaUa ex aqua erofione octus fuetit. Unde Lindonus «i"»''<br />

¡?-fe« &aceto albo non valde aeri: Acetum paucura qumquefalium, Se potentiUom <br />

"itttvixguftu percipiatur. ,<br />

£*tefiU\ Tópica admovenenr región, lumborum,<br />

tef<br />

tigerio & conftriaioni Renum idónea.<br />

, £. Rad. bijhru.fiymph. majar, áa. \y falplantog.<br />

^uUquiftti , palygo'n.burfiapoj}. áá.rmj. mojic.tf.<br />

Tam. II.<br />

{c *> k » iá f*¿Z~<br />

phcil contra miaím cruencum. H.lee inmfr<br />

c , a n d u m ^ ^ S / ^ S ^ ^ Í<br />

CCccc M£<br />

J<br />

*<br />

M<br />

\


m<br />

JI 36" <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX.| <strong>De</strong> Midu cruento, purulento, ¿V pilan. 1137<br />

^C, V. Herb. FTtrh- aarimen. agrimon. mi/lefol. millefbl. Cttmm. fiumm. hioer. hyper. mufei mufici • Si .Si a calculo& calmln ,V imnllr arenulis f,.Q-:. fueric, confule r._i . Rhen . I . . . I<br />

prun.Jyh. áá.ra.j. rad.fiymph. maj. Iij, ficm.kypcr.\&. Quod fi fedato miau cruento/*^ congtumacns<br />

incife Se contufá dentur. SignaJpecies.<br />

in vefica hxreat,fiye fuppreflionem vrinx inferat, „?<br />

Ex iis poteft fieri <strong>De</strong>coñum, vel in vino cui tempo- ceffe cft per remedia appropriata, qux tamen non ni.<br />

te ufus addatur parum de lapid. cancr. Vel in lañe, vcl mis cito danda, ne apenantur denuo vafa; Pradlac ti'<br />

in Jero lañis ehalyb. Se ita ufurpatum á quibufdam inprimis fiucrinum quod fenguinem coagalatum di?<br />

laudatur, vti Se beltis minar ac tota ejufdem planta, folvit Se cruentum cohiben Eimu/ler(<br />

<strong>De</strong>coñum Minfiñhi, In fpecie laííis ovilti §iv. cum Trochifci hi efhcacifluBi firat.<br />

boli Arm. 5j. propinatum omni mane experimentum lfi. Semin. melopepou. cucurbit. portulac. fhod. fucci<br />

eft, a Forefti probatum tib.24.abf. 10. Se Tima» lib.3. c.4. liquir. aa. 3ij. fem. lañuc. malva,amyli, rajar, trarae<br />

five fie ab acrimonia nimia feri erodcntis,five fie a fi­ fiem.papav. aa.ly fiem.gojfyp. cydanior. acetef.g.Jrab<br />

mili caufa.<br />

aa.5i(s. térra Armen, acacia áá. 5¡ifi. croci zfi. aim<br />

Ad hxc fuccinum Se omnia fuccinata , in Ipecie fiucco plantag. ms. tAZtÍMS.<br />

troch. de Cárabe funt egregium experimentum. Tima, Monacho fanguinem mingenri profuit aqmchalyb<br />

in Epiif.pag. 248. troch. de Cárabe cum bolo Arm. Se ut Se tragapogi, qux data in internis referacionibusmi-<br />

aqua plantag. cea probatum remedium laudantur. rabilis videtur. Eft Se aqua confina ex perfil, pimpin.<br />

Cutavi aliquando virum miau cruento laborantem Scportulaca , quam vidi valde profuifle. C.Guarino-<br />

ex acrimonia feri feorbucicanaeum, propinando troch. nius eonfii¡.<br />

de Cárabe cum ocul. cancr. & pauco facch. Saturni, Miaio cruenta fola tinñura fiulph. vitriali. Et ob<br />

Sed veve hxc juvarenc, conftaiuiaru fanicaeis confir- metum grumefeentis fenguinis, cjfeniiahyperia>n.aaimavic<br />

liquor Mortti Solaris , dofisgutt. x. ad xv.omní dam fenatus eft. Mific.C.Ann.ijbfi8S.<br />

mane ad aliquoc dies concinuatur. Hinc Se tinñura Canfiervafiamgmfiorba, cum ejufidemaqua dtftill.vd<br />

antiphthifica hic adhiberi poceft , "Icem lapis hemati­ exfol.quercus tenellis rub.deftil. exhibenda,mitc enim<br />

tes , auc ejus loco térra figill. prxfertim fi malum fit útiles funt. Salenanderconfi.27.fieñ.¡.<br />

á cantharid. Lapis hamat. cum copiofo lañe, quod Obfervavi ta&icamveronicam SepruneSam vinoin-<br />

acrimoniam infiguicer temperar, Propinaras eft ecoxifle Se miaum fenguinis diuturnum perfanaíTa, cjui<br />

gregius.<br />

antea curari non poterat, ídem ibid.<br />

Opiata per fe nota funt, in fpecie Eleftuar. Helidai Juveni, cum fanguinem ferofum & tenuem meje-<br />

?ad. pro fanguinis fputo.fie hic locum habet. rec itatim ufus fum iis qux refies debdiores fact's<br />

Quod fi Miaus cruentus ex affcaa vefica fit, prx- roborarene , venafque conftringercncadhibica vichis<br />

terdiaa Injeñiones fimiles conveniunc; qualis in vefi­ racione proba, fie Íimul lañe caprina ucens, poftea<br />

cx exulccraeionc propoíicx. In fpecie aqu.plantag.' eciam ovillo, cum nihil melius eo exiftimet. Avictma<br />

eam troch. de Cárabe 5j. injiciancur. Forrior eft Inje­ confirmandis renibus, dabam je juno u nc. vi .quibus adaio<br />

ex Emulfipapav. albi cum ¿op. hamat. prapar. vel I debam boli Arm.fy.Cic miaus fanguinis deCútJmjlHt<br />

fiuccus plantag. cum pulv. ¿apid.homat. Sec. obf. 10.1.24.<br />

*• Dijferentia •*• á partibus fanguinem fundentibus fumitur.<br />

I. Alius eft ab "• Externis cauíis ut a continuo ervi leu orobi & Chinx diutino ufu.<br />

Alius eft á ,4 - Renibus, qui ex eo cognofcitur,qabd copiofus fit, urina^-toti exquifitc permif-<br />

«eatur,ut eá quafi dilutus tcnuis fit, ,6 - rubicundus, liquidus ac minime concretus fubfidcat.<br />

11 ,s l0,<br />

• Oritur vel - a vafis alicujus iniis '^-anaftomofi: te tum copiofus & floridus redditur : autviolentiaaliqua,<br />

aut vulnus prxcefTit:~'-»ut plethorx figna adfunt; aut fanguis tenuitate peccaf.<br />

Vel ab **• ejufdem erofione, Sztum íanguis minore copia excernitur, in initio prcíertim. Vel • a<br />

Jfetzúña-i i sz tum urina leviter rubro colore tíñela t&^-Curatio etiam venar in brachio fe&ionem<br />

repofeit :«^am lí -adftringentiumintus& extra ufus cxcipercdcbct. 7w¿//r7 Gordonii l ' va-<br />

* cnt '<br />

Alius cfk^-ab Epate,vcl imbecillo vel fanguine gravato,vel iifdem morbis,ut jaffldixiaffe* 0 '<br />

tetum figna adfeáo rum renum nullaadfunt. <strong>Cap</strong>ut de epatis morbis confulendum eft- «u<br />

pertinet Harmorrhoidum fupprcífio, de qua fuo loco; ureterum a calculis tra*feuntibus vulnus»<br />

a quo pauciflírnus fanguis cffluit, &c. .<br />

Alius 18 - a Jphinftere cervicis mufculo .-& tum urina non arqualiter perfunditur, fanguis luí?<br />

oens ingrumos abit,dolor plxrumquemcjendo premir, ac veluti penis raáieem adurir, aha v<br />

ulceris vel rupta: vena: figna adfunt. Curatio eft eadem.<br />

19 conCr<br />

' Alius ab intimo virga meatu .& tum fatpe fine urina exit, qui cum urina effluií,<br />

tus ftatim fubfidet.<br />

Di enti<br />

ff.<br />

^"hferv.42. miaionts praulentx Se fengu.ncx ex ulc<br />

«c colli velicx propter carunculam ibidem loe. ex<br />

«dUmm vfu fuppuratum. Ex obufiu allit mitins<br />

«uentus obfervatur i Schenekio tn abfierv. Ex aloes<br />

«¡mió vfu vrina cruenta notatur in Añts Hafinienjtbus<br />

"•


ii}8 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX<br />

6ífcriuflet,Bili prxfertimadfcribereurinasmagisrubo-1 l 7- Oriturvel) Adhafce cruenramia'<br />

recíñelas , five illa moram prius aliquam in fanguine I continuitate foluta ptocedentcs etiam R niSCauí " as '3<br />

longiorem traxerir, five ipfa copiofiüs ad fanguinem ex ' cülitatem, nimiamque inde vafo'rum renu "? m ." nl>e '<br />

folliculo fuo propulia fuerit, five eadem quacunquedc<br />

caufa incendium íblitomajus conceperir,ab acris puta<br />

aftu.alimcntis acrioribus, & fale volatili oleofo abundantibus,<br />

vigiliis protraais, corporis exercitio vclagitatione<br />

vehemcntiore, iraSealiisanimi pathematísvehementioribus,<br />

fupprefla aliqua vacuatíone folita, fanguinis,<br />

feminis, fxcum alvi, Sec. Quo referri debent<br />

quoque afliimpta prxpoflere medicamenta, & in primis<br />

venena fale volatili acriorc Se oleofo , quod inprimis<br />

notandum ad remedia hincortis malis curandis<br />

conveniencia invenienda Se vfurpanda.<br />

Non cancum á Bile oritur vrinx coIor,íéd etiam non<br />

taro ab ipfo fanguine, quoties ejus aliquid una cum ipfa<br />

profunditurexcerniturque, Sec. Sylvius Append. Tr.<br />

v. §. 34S.<br />

Difterr autem rnbens d biti Sí fanguine vrina, cum<br />

ibi Se minus crafla & magis permanens fit in colore &<br />

confiftemia;»jc vero non tantum craflior, fed mox fedimentum<br />

cruentum, Se quandoque grumofurn deponens<br />

obfervetur vrina.<br />

Color idem rubens quando magis adhuc intenditur,<br />

Nigricans evadit, ab iifdem caufis, fed intenfioribus.<br />

ídem § 3si. (¿3/'.<br />

Vrina Foetens.<br />

Urinafoetorem notabilem acquirit, non tantum ob<br />

Pus, fimihaque fcedaSc fcetida fedimenta, fed etiam<br />

fecundüm totamfiuamfiubftantiam^cetot aucem omnis<br />

incorpore pucretaaionis alicujus fignum exiftit, non<br />

tantum i.ifxcibusalvi,fed Se ipfa urina Se fndore,cxteriíque<br />

excretis ómnibus. Pucrcfeaio auccm fequicur<br />

partium miíli feceflum ab invicem, adeoque miíli diffolurionempeculiaremjnequeenim<br />

quoties diflblvitur<br />

radium, toties id cum tectore contingit, fed inprimis<br />

quando effervefcentia concurrir cum partibus oleofis,<br />

rainus exaae eran exceris millis; lia ubi eífervefeentia<br />

contingit inter aceeum vinumvé acidiufculü oelixivum<br />

quodv.s forte,cui fulphur incoaum eft, aur quid fimile,tumfoetor<br />

intolerabilis cxcitatur,latiinx foetorem<br />

xmulans.<br />

Annon vero ex hoc fimili,ratio peti poflit fcetoris in<br />

humano corpore obfervandi, qualís Se major forfan in<br />

porcino repericur, nempe ex parce oleofa in bile cum<br />

falelixivo , fed volatili exilíente , ob fuccipancrearici<br />

aciduli affluxum ? ubi notandum non tantum tune<br />

quando fxces fimul propelluntur dcorfum , fcetorem<br />

illum obfervari, fed etiam tune Se máxime quando aliquando<br />

diutiusabftinuimusab alimentis, adeo ut tune<br />

yix aliquid prxter flatus Se parum materix pituitofx<br />

eum bile miftx cxpellatur-, quinimo non raro in diarthecafummus<br />

ftetor obCetvziat. Sylvius Aft.Fr.v §.358.<br />

Vrina fapor mutatus.<br />

Urinas fapor mutatus deprehenditur ab illis quibus<br />

vrinam guílare eft volupc , quialucrofum , aut faltem<br />

qui cafu eam aliquoties guftarunr, Notantenim ii urinam<br />

qux paulo poli aflumptum potum copiofum redditur<br />

fere infipidam efle, fed fallara obfervari, qux aliquot<br />

poft excernitur horis. Prxrernaruram vero efle<br />

aliquando infipídam^liapádQ (olito fia/fiorem, aliquando<br />

etiam de aciditate participare,vbi autem ^.n.infipida<br />

dcprehenditur.necefle eft partan felfem permanere in<br />

fanguine, quod noxium ; Ubi magis fialfia exiftie, plus<br />

falini ufurpatum, auc a reliquo fanguine fecretum.aut<br />

prius retentum jam excerni arguit; ÍXbiaciditas obCcrvatur<br />

in vrina, fignum eft plurimum acidi redundare in<br />

fucco pancreático vellympha,Eofdéve liquores copiofiüs<br />

in homine ex.ftere,aut ita eorrumpí, quemadmodum<br />

in gravedine fieri fxpius oftenfum. Sylvius App.<br />

Tr.v. %.¡6¡.<br />

.eferre pofllrraus: Unde tamen raia.o freraien^<br />

ñus, quam cruenta procedie, nifi jam aarrari. ^<br />

hxc acceda., ill.fque vt fanguis cieius elSSoS?<br />

tur. platerus. "fraile-<br />

^•Oriturvel o vofisaUeujiu)QZÜC^<br />

funt fangu.n.s copia vel aerinionia.vel calculasrenL<br />

.rapadlos. A copa fangura.s prxfercim ruptio vena ° *<br />

poceft conungere; abacr.moraa erofio , vel apeetio <br />

anaftomofisi a calculo ee.am erofio, Cea aterido venu<br />

larum, & ipfius renum parenchvmatis,quando calculi*<br />

e. .mnaaus per equ.tationcm, ambulationem celerem<br />

aut alium quemp.am motum celerem comraovecur &<br />

ra eo motu partes illas afperitace fuá dilacerar. Riverius<br />

Miaus hujufmodi cruencus, non fecus ac alia hamorrhagix,oncur<br />

interdum ex anaftomofi artcriolarum<br />

. ad vías vrinanas cendencínm: ineerdum, idq; frequentius<br />

Se crebrius ab carura diarefi,Ccu didrofi^naftomo.<br />

fu fie nunc vitio contentorum, in fpecie fanguinis.minc<br />

vitio ipfiorumvaficulorum renalium. Diarejti faltem vitío<br />

contentorum acrium, aut erodentium, aut alio modo<br />

lxdentium vafeula diaorum locorum ,quov. g.<br />

calculus pertinec, attriru fuo afperiori vafa Ixdens."<br />

Etmuller.<br />

| 8 - Avafis alicujus ) Cum vafa eorum pra copía,cenuitate,<br />

aut fervore fanguinis funt apena, Vcl cumretcntrix<br />

ob renum imbecillitacein fenguinem reciñere<br />

non poteft. Unde Hippocrates aph.78. fien. 4. qui inopinanter<br />

fanguinem meinnr, iis in renibus yenuíam<br />

rupeam cífe hgnificaeur. Sebifius.<br />

,0 - Anaííomojí, tf tum, ge.) Quoad hanc, michis<br />

cruentus nunc eft fpontancus , ruine non ffontmens,<br />

Cea fiymptomaticus, lile nunc eriticus, nunc periódicas,<br />

nunc vagus, £$c. Prxcedere autem folet dolorgravutivus<br />

Se tenfivus, vti Se comitari folet hujuímodicruen"<br />

tam miaionem hujufmodi pcrccpcibilis in ido loco, iu<br />

quo fanguis fummo Ímpetu anaílomofin infere. Sic<br />

Zacutus Pr.Adm.l.2¿>bf.6y. raiaum cruentumcriticura<br />

in febre ardente obfervavic. Pleutitides per fanguinis<br />

miaionem folutx, nocacxá Schenckio,Hildono 2. 31.<br />

Solenncs fanguinis evacuationes fuppreffas infequirur<br />

miaus cruentus. Foreftus lib.2.p.4¡7- inquit vrinam<br />

cruencam ex aleo delapfis ftatim emitei vidimus-,<br />

idque fxpius eciam ex nimia Venere in adolefcence<br />

nobili; In mulieribus eciam menfibus fuppreffis, &<br />

in viris hxmorrhoidibus fluere confuecis Se recencis;<br />

Truncara eciam manu vel pede, auc pleno corporc, ex<br />

abfeflibus vlcereque cruencam vrinam emiaam fuifle<br />

fcimus; Vide Hildanum cent. 1. Obfierv. 11. Periódica<br />

quibufdam vrinx cruencx miaio obfervacur. Pettinet<br />

huc vini abufius ad miaum cruentum difponens, vide<br />

Zocutum M. P. h. 139. Diurética fortiora aut acriora,<br />

v. g. poft Jpirit. therebinth. nimiam dozin. Hildaniu<br />

S- S2. Pettinet huc quam vocant Imbecillitas Renum,<br />

quorum poruli nimis aperti fenguinem vna tranfmitcant,<br />

cum lotio, adeoque á tubulis renum nimis aperéis<br />

miaum cruentum intetdum accidere reae aílerit<br />

Willis Ph. rae. p. 1. ¡06. eftque hujufmodi miaus fere<br />

indolens, minulque intenfe cinaura vrinx, miuufqf e<br />

erada. Tándem abufius Veneris anaílomofin vafoturn,<br />

Se fie eciam vrinam cruencam inferunt, dum inabuM<br />

Venéreo vafia fenguifera circa parces genuales «mis<br />

curaida hifeune Se ica fanguinem eflundunc; M -<br />

aum hinc oreum curavit Foreftus lj4.obferv.10. fong' 1 '<br />

acete calido infufe &lumbiscúcumpofica..£f»«''" r '<br />

I0 - Aut violenta aliqua) Alix caufx prxcer rcple-<br />

tionem,aut fenguinis copiam, ruptionem vaíorurne<br />

cere poífunt, ut cafus, ¡aus, ponderis gravioris elcvatio,<br />

vel geftatio, motus corporis vehemens, Se iuniM-<br />

RiveriUÍ - ix, Aut<br />

<strong>De</strong> Mi£lu cruento, purulento, árpilari. 1135<br />

u. Aut plethora ) Qui á plethora inducímr fluxus<br />

, u¡nisper urinas non femper morbofus cft,autíjrmomacicus,<br />

k¿ interdum contingit bonis xgri re-<br />

\ Natura onus fuperfluum per illas vias deponente;<br />

f ut refert Aretaus nonnuilos per quofdam circuías<br />

fanguinem mingere, eoque circuicu ceífance, canias<br />

dolores, oculorum calígines, Se vercigines exci-<br />

¡jji, Riverius.<br />

Quando ob fanguinis copiam Se impuricacem ra<br />

nlethoia, auc morbis inde pronatis , natran fangui-<br />

„ra ex vafis cinulgentibus in finus renum , indeque<br />

cita feto per vreteres in veficam expurgar, Unde fx-<br />

«tmulcum fanguinis ciera dolorem aliumve affeaum.<br />

Lar fe in aliis cruencx micTHonis caufis. oftenduní,<br />

ningeiido excernunt. Quod liece rarum , in febriles<br />

nonnunquam cricicé per hanc excrecionem eas<br />

diucas fuifle obfervatum eft. Platerus.<br />

Michis fanguineus fimilis tocas Cex feptimanas decijsit<br />

Nobililluraim Se generof.Dominum Samuelem<br />

Caumrium, SerenijfimoPrinc'tpi Longavillano d ConffuifiitiuSíOiiieJloremprimarium<br />

in Principara Neocoaicnf.;<br />

Vir erar quinquagenarius, plethoricus, pcdumob<br />

podagram, a vicennio officio privaras. Pluma<br />

remedia á me prxfcripca fuñe, eaque plethoram<br />

ccplentia, Venx feaiocecbra. cueurbiculx fcarificaiz'parcidixca,<br />

Sec. tándem fponte vrinx ad puritaitmnaturalein<br />

rediere , atque (ubironon pederentim;<br />

Eiiorcm illum impune Se innoxie tulit, radlumq; illi<br />

nk incommodum quam á remediorum vfu ; nec<br />

tamen inotilium , dempea plethora luperflua qux vl-<br />

KIUIS affeaum prodúcete potuiíTent. Vide §. Ana-<br />

¡Mtft.) _<br />

u - Ejufdem erofione ) Diorefis frequentior caula<br />

iriclus cruenti cífe folet, dum nempe á fero aeri va-<br />

'ukeroduntur ; Quo etiam pertinent exulceratiait¡<br />

renum Se veficx eroliones , quas non tantum<br />

mientas vrinx , fed Se lenfus doloris plus minus ro- ¡<br />

ácntis.aut etiam .-.lias in parte affcaa moleílus comitirat.<br />

Tali ex iaufe miaus nati cruenti fcotbuticis,<br />

tatatchpfis, 8cc. & fero acido felfiorc, aut alias plus<br />

ininuscotrofivo prxdicis accidere folenr. Vafculorum |<br />

'" locis vrinariis Ucerotianes ab afpericacc calculi,<br />

crebro vrinam Se cruentara rcddi faciunt. Pertinct<br />

l"ic miclns cruencus qui in Variolis fubinde accidit,'<br />

. l!> Vel d Jfymiüioi ) Tcnuitas nimia fangu.nis Se ,<br />

'«oleas hujus anaftomofis vcl diapedefis potras yaio-<br />

Iuni » in tenibus, vnde cruenta fie miaio , caufa elle<br />

f üt «ic; ob quam fanguis antequam á fero .n renib<br />

«s fegregetur , cum eo adhuc confuíus, vafa penef<br />

51 ». ad veficam prsterhbitm, vrinanique fanguino-<br />

'"wm, magis 'tamen quamfi puruseo feracur dducam<br />

^•Plateras. I", ,<br />

, 4 " Curatio cüamvena) Cruentamiaio.fila calculo<br />

^num , ¡Horum carnero dum lambí admodum<br />

^entur, contundente procedat, cura in ns paucus<br />

¿odum fanguis á renibus abfcedat, qu. yrinse per-<br />

^ eam cin|it, ñeque diu hoc durec, fed ceffane,<br />

^tuu.,na rurfura elarefeac, ciirationera vix aham<br />

f«* 4a* caufa; .llius calculo fcilic debetur re-<br />

Wit.<br />

Aodfivero á fínibiu renum, fenguinem nimiura<br />

C k>. miaus fCrinis proveniat, Se nacura cura<br />

0bfa nguims copiam, vel impuritatm auc mmtmm<br />

cum vrina confufum per miaionem expurget, quod<br />

tamenj infrequens exiftit, quia copióse tune plerunque<br />

fanguis excernicur, li diutius hoc perdurer, cura<br />

eritadhibenda; Qupd Sefi á Txfione ex cafiu vel iñu<br />

circa regionem renum ¡faaa cruenta hxc miaio fequanir<br />

faciendum , Qux omnia fequenribus perficiuntur.<br />

Revellimits fanguinem nimium flueneem per vena<br />

feñionem, Cucurbitulorum in excremiratibus applicaeione<br />

; cum fi lumbisadmoverenturjad Renes potiús<br />

fenguinem é venis majoribusallícerenc.<br />

Mundum reddemus Jangninem, Ci obfierafitaiem vel<br />

tmpuritatem ad renes feracur, lluxufque inde illeoriatur,<br />

Idque Purgantibus micioribus, qua Se íimul adfttingunt,<br />

ficuci Se aliis inde naeis hxraorrhagiis fieri<br />

folec?<br />

Siftirnus fluxum iis exhibitis qux fanguinem incraflant,<br />

vías adílringunt , additi» quandoque qux ftu*<br />

pefaciendo [ fcnfum partium minuunt ; repetenda<br />

ex cura aliarum himorrhagiarum ;. Valcnt Si íéqüentia.<br />

Pulveres dzátatfimplices vcl permifti invicem , per<br />

fe, vel addit fiacch. rofac.tobulato , aut ovo ¡ aut cum<br />

lañe chatib. vel ovilla, aut vino rubro ouftero , vel fin<br />

ahquo vt rofar.fice•otar,yel myrti/lorum,v'el aquí* conuenientibus,<br />

Suntqueidonc. Pulveres,equifieti, millefiol.<br />

rad. conjálíd. biftorta , pentaph. fiemin. myrctllor;<br />

ojfium dañy/or. vítor. Se vti vulc Diofcorides , elychriftSe<br />

fiemin. cumin.filv. alcerius -, Icem boli, vcl Ierra<br />

alicujus figill. lop. homatites, amianrii cora/l.rubr.<br />

quod Se fanguinis, fi adune grumos diflolveredicitat,fuccini,<br />

fiodii. g. trogacont. Arabici,acacia, 0c.<br />

Trechifici dtfuccino,alkek¿ Gerdonij , multaque ex illis<br />

qux adflringendo ín vlceribus renum juvant, hic quoque<br />

daca fluxum hunc fiflunc; Se íi ardor mingendi<br />

fimul adfu , eum quoque miciganr. Aqua , fiucci £¿<br />

decoña plantagin. portulac. millefbl. burfo pasl. fiumach.<br />

cydonior. Sec. propinanCur. Ex Norcoticis , Philon.<br />

Perfic. vti Se Troch. cum paratü Inprimis,/*»»». hyo-<br />

Extrinfecus Renum tegio his qux fangumis fluxu.d<br />

cohibene.inungenda, E. g.<br />

1¿T. Bili Armen, vel alterius térraglntinofia §fí. cortic,<br />

molorgronot. vcl gallar. %vp fiongu. drocan. olum.<br />

^erofione originen liabet, funeílus admodum , For- áá. 5j. al. ficarpian. q.fi.ad incorporandum , cum ov*<br />

f<br />

"i & ifti miaus cruenti qui in aliis febribus mali- álbum. Se Aceti parum , fiac Inunñio vel Emplaftrumi<br />

Enisobfervantur, huc pertinent, vt quando hxmor- quodefficacius fi oleran omiccacur, üliufque locofine-<br />

%« penis nimia in febri maligna dat hxmorrhagiam cus plantag. fumacur. Platerus-.<br />

x<br />

"«¡uralethalem. Hcecftetterus, <strong>De</strong>c.t. confi.3. InPeftt- í* Ad Extra) Summc cinis linteati vsli auxiliaeurj<br />

¡l<br />

»tk oBfecvata fuir vrina fenguinolcnta , qux ínter fi palmis admifceacur, aut epithematis. Soongia etiatn<br />

rtfuna tune refertur figna. Etmuller. Vide §. Ab ex- | pice liquida imbuta víla. Se epíthemaus admifta mirifi-<br />

'«tucaufis.) . tf i ce, fanguinis erupciones fiflic. Attius.<br />

Quicvie hoc fympcoma butyro Sáturni renibus applicaco<br />

intra 6. vcl 7. horas nec amplius rediit; Patatús<br />

eft foluto plumbo calcinato in aceto diftillato ; Ex<br />

qua folutione clarificara Se filcraca cum oleo violar, vel<br />

rajar. £ Ungu. feu bucyrum 5 Eft medicamentum fummopere<br />

refrígetans, adftringcns Se abílringens. foh<<br />

Pet.Faber Curat. 7f.<br />

Rufticus fupra lumbos cadens, fenguinem primo<br />

fecis purum mingebat, poftea etiam mulcum ac ccáffum,cumdoleree<br />

circa renum regionem , prottJWUbio<br />

venx in renibus ruptx erant; ad hictf .icc.tus»<br />

jufli vt ftatim fanguis ex vena baf.lica 8 irgione loci<br />

dolefttis ad averfionem decraherecur; deinde noc<br />

Linunencum , ad repellendum 6c conílr.ngcndura<br />

prxfcripfi,veeo locus dolens invngerctur.<br />

fangu.drac.tragac.g.Arob. **>?!>' J , á<br />

1 & , Ca,-. fiar I ic.mtntum , vti sera<br />

ter, cum oléis prxdiclis nac a-"-adjeaa<br />

Ceratum- íortftnt.<br />

\i<br />

I


1140 <strong>Lib</strong>.lV. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>- <strong>Cap</strong>. LXX<br />

<strong>De</strong> Morbis Teftium. 114*<br />

**• Votint) Utina fenguinca in Renibus, vefica vrí- conceptacula cecidit: Diflolvunt autem gramos<br />

naria, hujulmodi eolio, aut vrcrhra, Ixfi v.iíi.s fengui- in vefica, tum etiam alibi, fequentia fimplicia. '<br />

nei rcllis , curabitur (anaco Se conlblidato vafe faucio,<br />

Radices Angélica, ariftol. rubio tinñ, cord. ben c<br />

Valecmixcura fequens cochleacim lumpea,<br />

ryopbyl.pimpin.fiaxifr. vincetox. rhapont.rhabarb fc<br />

j£. Aqn.petrofiplantag. áá.|ir?. cinnam. ffl. fiangu. cifit,polygonati,gentiana,leviftici.<br />

drocon. 96. laúd. op. gr. ij. fpir. nitridulc. gil. x. vel<br />

acetiftillat. 5ij. Jyr.myrth. Ij. mifee. FrSylvius.<br />

"• Valent JTunccaute danda diutetica , prxftat<br />

tune vti tenéis Se alcalinis tcrapetannbus, craumacicis<br />

fimul, vt troch. dealkekingi , oculis cancr. Excerius,<br />

oleum terebinth. illini lumborum climaii poteft commodc.<br />

Wedeliui.<br />

*7. Mus eft ab Hepate) Si hepar oflicium nonfa-<br />

Cit, vrinx funduncur cruencx, bullís oblicx, ut inhydropicis.<br />

Judicabifnc ídcirco illius ruborcm efle ab<br />

inflammatione feri, aut quod mixcione bilis fecuratx<br />

frac ? Non, quia hepar hydropicorum duobus modis<br />

depravacum eft , auc per impedimencum taculcaeis<br />

hepacicx, aut alienanonc fanguificacricis faculcatis,vt<br />

in marafrao retorcido , in quo hepar attrahit quidem<br />

chylum , qui rudimeneum á meferaicis, per quas<br />

fertur , accipit , fed micificari non poceft ; Dico igitur<br />

venas eífe oblitas quodam cruore Se Carne , Se<br />

ideo vrinas reddi cruentas, fed bullís obfuas , forbihbus<br />

Se fixis , quod fignum eft intemperíei frigidx;<br />

tales vrinx veniunr a frigido, aaumeft.in propinquomors<br />

eft: tales vrinxfalutisdcfperationem afrerunt<br />

in hydropicís, quia laborar ab exhauílo hepar,<br />

alicnata ipfius facúltate fenguificattice Duretus in<br />

Hi/lerium.<br />

J<br />

Hetbx charefiol. veron. btton. chamadr. animan a<br />

lamintha, gratia <strong>De</strong>i.<br />

Flor, centaur. min. tilia, acacie, hyperícum. Mitinj<br />

fperma cetifuccinum álbum. '<br />

Arte faaa funt fequentia.<br />

Aqua charefiol. apii.fiuccifia ,gentiam, taraxacca,.<br />

fia/id. reg.card.be». veron.fior.til.grai.<strong>De</strong>i, levift.m.<br />

immotur. chamad, polygan.<br />

Unguent. Potabile, ad |fi. vel j. cum vina,vugu.¿<br />

eynogl. Auguft. Vtride Regin.Auguft.<br />

Addo fequentia experimenra.<br />

Infufio chamadr. in vino & aquaficab. Expreffio bi<br />

batur bis in die.<br />

If,. Aqua charefiol. unc.iv. carbón. tilii,ocul. cune<br />

propar. (¿pulv. áá.5fi. bibatcalide.<br />

IfL. Terr a figill. vel batí Arm. fiangu, droc, mumiÁ<br />

ál 5ij- fperm. Ceti Jj. Rhabarb. 5í>.f. Pulvis, Dozi<br />

pondere aurc. Rhenani cum vino vel aqua cherefil.<br />

IfL. Vngu, de eynogl. quant. nnc. jugland. dilfolvcj<br />

in brod.o, adde fferm. cet. quantum digitale capcti<br />

poteft.<br />

<strong>De</strong>coñum charefiol. in hydrom. vel brodia cxrúm<br />

vfurpetut aliquoties.<br />

NdCcczntut aquo charefiol. 1 Iiij. aqualevift.átjtuco»<br />

**• AJphinñere) Cum eftfauciaras, aut vlceratus fiol.reg. áá.|ij. produabus dozíbus.<br />

i cathetere nnprudenter Se violentct in veficam intru- p¡at m¡{tUra j n aqua charefiol. •harefel. giv. fiv. aa». cari btn<br />

fo. Ab arena crafliore Se afperiore, aut calculo , Sec. tórax. 5á. iij. Da bis in die.<br />

Sebifius.<br />

If.. Sperm. ceti dj.vel dR.dzcumcemifm^í»<br />

lg<br />

- Alius a fphinñere cervicit) Si fphinaer mafeu- tyro, Sebifius man.p.1403.<br />

lus añiciatur , aut virgx canaliculus , inde copiofior Grumos prxclare folvi rubia tinñ. catnfem.niy»r<br />

fanguis emanare poteft, vt in eífrxnata Venere inter­ ti* &ftermate ceti cum mumia, vt fiat Pulvis. tim<br />

dum contingit, inprimis fi proftatarum inflammatio niiisad aph.i'0.4.<br />

tx gonorrheca adfuerit. Riverius.<br />

<strong>De</strong>ntur remedia qux grumos ac arenillas folvunt<br />

**• Alius ab intimo ) Vide fupra ^.Miñus cruentus.) tale edtvitrum viciesuftum,zc in terebinth. excinclutí<br />

pocui dacum. ídem ad aph.3p.7-<br />

Grumos difiolventia.<br />

Pro fanguinis gcumofi diflblucione convenicc f>}'4<br />

tepida, bibiea per intervalla, ex aqua mate*<br />

Dicendum aliquid de difolutione Sanguinis in grumos<br />

marati, quod fit quando his extra propria fuá<br />

ÍC4CÍ "<br />

non valet aeri, Acetum vero Cu in mínima quancica<br />

vt vix gullu fentiatut. Riverius I.14. c.4><br />

II. !?« Mielas purulentas, eft ''• excretio faniei cum urina in vefica. congefta. 5l -Congeritur.<br />

1. *• Vitio ipfius vefica, feu quod ifta ulcere laboret, feu quod fanguis in vefica contení" 51<br />

faniem convertatur; Sí tum pus minus permixtum urinx, cuín fquamulis furíuraceis, exc<br />

mtur.<br />

II. Vitio ureterum, Sí tum paucum capillorum fpecie innatat.<br />

III. M « Vitio meatus urinarii-, vaforum ffiermaticorum , & paraftatarum &tura primo loco 1<br />

rum prodit. y<br />

iv. "• vitio Renum?*'- )ecoris,thoracis, quatcnus illa: partes pus per venas ad veficam tran<br />

tunt; Sí tum pus aecuraté uúaxpermifcetur,fiquid craftiusfeorfum eft,fubfnem manat.<br />

III. **• Miñus pilar is feu Trichiafis efl,ubi cum urina, materia muco/a nuncpilis aut capil' lS ><br />

tenuibus foliis fimilis excernitur. Pili ifti aliquando unius autduorum palmorum longit"<br />

a:quant. #<br />

Caufa illorum eft craffa 8c vifeida pituita, in venis á calore exficcata Sí coacta, qu* ' in<br />

go per anguilas renum & ureterum venas tranfitu, in támara longitudinem extendirur.<br />

Vide de eo Epiftol. Medicarum fed. quintana fto7?«. 40 : In curatione 4I - Spiritusterebt» 1<br />

,«. Minio cruenta purulenta) Cuidara cum in gran?mo<br />

renum dolore pus , fanguinem Se craíTam pimejerec,<br />

quia tumebae hxmorrhois,8edolor non<br />

'Tbac remediis, apercione hxmorrhoidum, incredi-<br />

Ui eclericate, dolor conquievic. Ballonius Paradigma<br />

,0l jfáftus purulentas) Grxcis ¡s^ris zrviehs dicnur,<br />

... jtut aucempus cum vel'fine urina, Illud prodit ab<br />

keraca vélica , vel á renibus ulcere affeais vel a<br />

"ite alia, rupco feilicee abfccífu , quod ineerdum in<br />

F<br />

íciiriti«le", peripncumonia, hepaticide; Se empyema-<br />

F<br />

¡cri folec, Hoc vero ab urerhra prodit exulcérala, In<br />

lC<br />

¡ir¡cafu pus unnx aecutate eftpetmiftum, aut fi for-<br />

¡e'cuod craífius feorfum eft, id fub fincm emanar; In<br />

phriori primo.pus exit fincerum, deinde punor fequi-<br />

„r urina. Sebifius manualis p. 140r-<br />

Curationcra'ficradere nihil atcinec: Oftenfura enim<br />

auomodo Vlcus Renum Se velicx, urerhra itera exul-<br />

Ltatraaanda fit: <strong>De</strong> puré quod in Pleur.ude Pcr.pneumonia<br />

, Se Empyemate minguuc fuo loco aaum.<br />

i¿»»¿. Accamenprophylaxis partibus per quas pus,<br />

natuia acre, decurrit, debetur', ne ab ejus acrimonia<br />

viol-ncur, ufu Emulfionura tcmperantium. Injea.onummulcentiumex'mucorem,<br />

quem oftendit pus in<br />

nanfituabradit.reparantiumSec.<br />

)'• Excretio fianieicum urina) Mucofa excretio glutinofx<br />

m.netici,citra fere miaionem é Pene aliquando,<br />

&in fceminis per raeatum veficx, cum ulcen Se calculo<br />

vefica, copuletur, non aliam quoque euram quam<br />

quiexctetioni purulenta Secalculolx debetur,requu.t,<br />

bjeaionefque prxfertim, qux pus iftud v.fcofum abliunt&abller^rnr.Quod<br />

nilícedat ,ut..n v.tga.nterdum<br />

pettinaciter hxret, fenfim nonnunquam trahendo<br />

illudeximitut, velfi virga raphano excavato iraponatut,<br />

in coque aliquandiu retineacur , pus fie aectaní<br />

evacuarique docenc.'. Platerus.<br />

!'• Congeritur) A quo non folum mi Üm ardens, Se<br />

¿«furia i fed Se crabule.ua reddipoceft: Id non folum<br />

abexulceracis renibus procedir, fed eciam ab alia.lluvie<br />

iDimpuris corporibus .Hic recenta, caloteque Renum<br />

excoaa,8í pur.s inflar macuraca mucura, qux puris ge-<br />

'<br />

%*1<br />

tumfyrupo Altbe* prxftat.<br />

30.<br />

r : ineerdum J..^ ^^rf.iinc acredine na fuaararnera per urinam expurgara<br />

dorcm Ínter mi.wendum, Se purulenram íimul mict.onem<br />

pioducunc,alias vero, illud prxfert.ra quod cera<br />

txulceractoiieragignitur, citra aliaaccidentia,n.fi quod<br />

cicca renum regionem gravedo ¡nterdum .quadam<br />

fentirur, curbuleneam miaionem cmcxt.Platcrus.<br />

»• Futo ipfiusvefico) A veficx ulcere, ra cervice ,1liusauc<br />

fundo exifteneis; purulenta quoque mia.oenafeitm,<br />

purc fe cum urina raifcente,Se cumxx k^exo-<br />

Ktante Aliquando vero praiset-ametra BH&onem<br />

.«exctetioneofteníL,fiprxfetc.nyncerv,c.sreraotiore,<br />

vefica fede ulcus üt : Quod pusur.nxofo<br />

úmodumgraveo/entemteddn. Alias vero,m j<br />

unax exiffens, quale in hifce raembranofis lo s g.goi<br />

i t<br />

folet,c,n,aumfubfidens fundo - « ¿ | ¡ g ' ¿<br />

cum dificúltate egeritur: H.fce ^ ' ^ ; ¿ l .<br />

áit, eoque raajor ^ ^ ^ Z ^ s o x e d o » * *<br />

locamoleftec; Prevenir autem 1 xc J' C ¡_<br />

* illis quoque illius lxfiorabus a S»*««««ni. m<br />

&o F S t : Ct illx in ¿ 3 - « g S ¿ 2 S infe<br />

' 4 :nus<br />

- Vitio meatus urinarii) Vide cum<br />

"• I-litio meatus unn*r»j<br />

Actic, 5. Abftergentio ^ X ^ L u m Putulen-<br />

»• Vitio Renum) Ab ^ " ¿ ^ L j ^ mmx conwhiiu<br />

eai-nerabiaam.Sequxpui<br />

dolor inter mingendum;<br />

&<br />

íl P Ui quam acquifierit, intetdum accedit» alias veto nullus<br />

vel exiguus : Coraltibas etiam aliis qux ab ulcere renurrt<br />

proficifcuntUr accidentibus: Exuíccrarionis caufas<br />

vide cap. de Vlcer. Renum. Platerus.<br />

. iS' Vitio Renum) Nephriticis familiare eft fanguinem,<br />

aut »«í-€amribcio ctebro excernere; ecenim á calculó<br />

majotijSeafperitatibus ptxdito.renUm caro facile,atteritur,<br />

8e vaforum ofeula referaneur, quibus fanguis exundans<br />

urinam cingit-, cumque folucioconciriuihoc<br />

modo in renibus excitacur, fxpiffirne ulcus fuccedic ¿<br />

quo pus Se fanies cum ferofo lacice perfuliduncur.Se fedimentum<br />

copiofum Se fcetidum in urina conflituunt-,<br />

dein ab ulcere continuum plus folvitur , Se fenguinis<br />

profufioncslargiores non raro fequuntur,atque ipfa renum<br />

caro attrita , Se fenfim exefa cum lotio eiicitur:<br />

Ólim in vifi mulierem annofam, qux per plures menfes<br />

cum urina purum fenguinem in magna copia qüotidic<br />

reddebat: Infuper carúnculas ingentes, carnium fraila;<br />

Vaforum exeforum velut tubulos,quoties mingebat,in<br />

magna quantitate excernere folebar, ut fufpicio<br />

eífjt renumalterum hoc modo totume corpore ablccffifle,<br />

poftea tamen á decoao vulnerario, cum fpintil<br />

vicrioli acidulara miaio ifta cruenta fiíleb.uiir, atque<br />

iftafcemina adhuc in vivis degit. WilltsTr. di Vrtn.<br />

ca s<br />

P- - t •A<br />

Ex Vlcere Renum poft fenguinis Se puris miaum j<br />

excreta vidi corpuícula lumbricií non abfimiua, triutíi<br />

Se quatuor digitorumcranfvciloium longitudincinxauantia,<br />

ablllullr.Dominode MotondiniSec. Pro principe<br />

in PrincipacuNeocomeníi,anno iotfo.Evafir is mea<br />

cura ope terebinth. cyprit coffiu medulia icmmx, decoaitrauraatici.expt'/^//*»<br />

, plantagme , a/chimilld,<br />

vinca perrinca, Sec. prxmiflb bolo ex troch. de atkgkinvi,<br />

Exterius admotum Vngu. fontal. & comitijjo,<br />

fuperdato ¡omina plúmbea pertufe., Lac chalybcatum<br />

refpuebat venteiculus, in quo protinus 111 corruptioncmabibat.<br />

„<br />

V-fecoris, fhoracis) Ab alterius partís quam Renum<br />

aut veficx affeau miaio prxternaturalis quandoque<br />

pi-ocedit, veluti** hepatis abfceffu in ulcus converio,<br />

pus fero, indeque urinx comm.iceri, p.uule.uamque<br />

miaionem fieri polfe aliqui exiflimarunt: Ve. Szpulmanibus<br />

& tharace inpleurittde acperipneumantO lupputans.atquc,^^,<br />

purulentamillam mater«m peí<br />

urinas quoque expurgari: Quod fi ab h.fce fed.bus eo<br />

nerveniíe poteft, cune eciam ab alus fed.bus internis•,<br />

abfceflu indeque ulcere tencacis, pus in vafa raneare, Se<br />

fie cum fero ad renes pervenire, urinxquem.fcer. , Se<br />

cum ea progredi valer. In Purulenta hac miftione ,<br />

naturx hic motus potiús erit gromovendüs, quam hftendus,<br />

exhibiris qux per urinam illuviem in fanguine<br />

contentara evacuara; Pet rcliqua, cura potras accommodabitur.<br />

Platerus.<br />

i<br />

'" •<br />

Tom. II.<br />

6 - Vniojecoris,thoracis,quatenuspartes illa&c.)veculiaris<br />

pororum in Renibus difpofitio, feüconfiguratiorequirituradtranfmiflionem<br />

puris é partibus fuperioribus,<br />

qux admodum obfcura Sí ignota eft: Naríi<br />

quod in Renibus,aut circaRenes,fiac fpecifica aliqua effervefeencia<br />

, feu fegregaciva fermentatio (hanc olim<br />

coaionem appellabant, qua feri pars una cum IPÍI zdmiftis<br />

imputitatibus , é fanguine feparacur. docenc<br />

tres ratíones. 1. Quod pleraque diurética mulroia.e,<br />

fermencacionem taleru facience redundenc, im<br />

ex iis felia funt, utfaliafabarum, ^ f f l g z H<br />

Sec.Qupd fudorifica( f ^ f í g S l S &<br />

feparatur ) effacac.a fiunc fii É» f^e, ucacecum,<br />

tiuiH,v..u6v».T-s^ „n¡r,irioiiem, fermentun» ñor<br />

obdebilcra hepatis coníticucione ^ D d d d


1¡42<br />

<strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl<br />

.nvenieos píxparetm, arque hinc e- ab hoc inufieato capillorum miau, qui iDfi i 1<br />

tn manens non fuíhcienccr a langui- reverccbaturquohbet i A die r, ¿r P ,dentlt facis validum Se conveniens<br />

tiara ferum crudum manens non fuflicientcr á fangui­<br />

revercebaeurquohbec, M ^ ^ ^ g leit, *<br />

ne feparctur, nec fatis attenuetur , unde urinx tune<br />

cuitare, fie canea perturbancorpot»¿££2,-<br />

pauciílimx excernantunlicet ferum in roto corpore rev.xíe<br />

concmerec ¡n cubili . á quantibiK i "'<br />

dunde. ,omneíqucmoIliores partes radematoíb tumore<br />

diftendat. Sed quomodo per illam effervefeenciam<br />

feri pars cum ipíiadmixtis irapuritatibus feparata , &<br />

qualem nancifeatur figurationem.ut fola per renum porofos<br />

meatus delabi poflit, ipfo fanguine ab iisexclufo,<br />

©bfeurum; Sic etiam peculiaris pororum in renibus<br />

diípofirio, feu configuiatio non minus ignota cft<br />

quam modo diaa fpecifica fermenratio , Nam<br />

quis quxfo ,explicabit quare ferum cum filis contemis<br />

liquoribus, per antediaam fpecificara fermentationan<br />

a fanguine ieparatum, per renum Se glandularurn<br />

poros, fine ullo fenguine ad veficam deícendar, cum<br />

uuetimpurulenta materia e thoracedelztz, ac fanguini<br />

peuicus adraifta,ipfo fanguine mulco craflior, per eofdc<br />

poros fxpe fine ullo fanguine traníiifle vife fit.<br />

tít<br />

modo medrara, modo digiti to£¡*¡¡ ?*«<<br />

ha ira.olutis,iu tato íepatatira, fcdplerumou c " 7<br />

banmprod.ennt; duranre qualibec acceffione «S f<br />

rae quaruor; in quibus licettoritinenter & Z l<br />

redderet urinam , tranfegit tamen relígaos S ?<br />

ne ullo cruc.atu ; ullove --- "-<br />

s capillorum miélu nf<br />

""<br />

"<br />

dum poftlirainio repetcretconuictareciprocandin? 1 "<br />

McótousTulpius obfiervat.lib.2.capk.¡2 ÍücZ<br />

tum. Pr. Adm. l,br. 2. obfiervat. 72.® ¿. * l¡b T<br />

Jtor. 134. Jr " e,ai -<br />

37- Miñus pilaris) Eft quando juxta cum urina i*,,<br />

puntas quxdam mueoía, capillis non adeo dífümilis c<br />

tmttiwrj quamvis noftro quidem ;udicio urinam hanc<br />

tune pocius cc.niformibus, Se valde cxilibusvermicu,<br />

hs, fed oblongis tamen, fcatere exiftimemus; ficuti lQ<br />

ipfo etiam fale corrupto vermes gencrari nullam OLOque<br />

eftdubiura. Chrift. Langius Pothal.Amn.coh}S.<br />

§.¿. & 7.<br />

Quídam dicunt hoc fieri propter pororum in renibus<br />

fpecialem apticudinem ac figurationem (hanc tamen<br />

deferibere nequeunt) cujus ratione pus ciaffum<br />

per illos dimitti , fengnis vero tenuior tranfire non<br />

poteft; cum in ctibrum rufticum, inquiunt, rotundis<br />

foraminibus prxdieum fimul iniiciunrurpalex cenues,<br />

Se pifa vel fabx, cune per ejus foramina craflx fabx<br />

vel pifefaciledelabuncur, paleis cenuibus oblongis in<br />

cribroremanencibus .Verum ecfi pororum apcicudo in<br />

rebus iiccis ealia prxftare poflir, tamen ualdedubuandum<br />

an eciam in liquidis Se omnino fluidis corponbus<br />

íimul mixeis hoc contingece queat, prxcipue ubi neutrum<br />

pinguedine alrerum fuperatf fcilicet inpuscmadruplo<br />

fanguine ,cralfras, propter folam diaam pororum<br />

figurationem tranfire pollit, per tam anguftos noros<br />

, qui fanguinem ci admiftum , multoque teñuiorcm<br />

, non tranfmittunt, fedfiftunt ; an etiam íanguis<br />

( qui adeo tenuis Se fluidus eft ut inrerdum per poros<br />

cutis tranfludare vifus fit) ad poros renum de-<br />

Vcniens , non «jque facile, imolonge faciliüs poflit figurati<br />

adformam pororum renumquam pus,quodcr.-if<br />

lranadeo eft ut vix per uréteres tranfire queat , eofque<br />

diftendendomultotiesgravirerexcrucier, Atque ita illa<br />

ratio de fprcíali pororum renum configuratione vix fufficere<br />

videtur ad diax evacuacionis explicationem.<br />

Sed quid dicemus de rcbus folidis ac duris an illx etiam<br />

ealiter figurar* funt ut per poros renum dirairti<br />

poflintjfenguine non concomitante, atqui varia exrant<br />

excpla rerurndurarú lincfeiiguinectimurina excretará.<br />

Hxc dura perpendo ut Se illi qui acidulas diuréticas<br />

vel etiam vinum diurericum bibunt copiofiüs, intra femihoixfpatiumfxpettcs<br />

quatuoivc aut plures feri libias<br />

emingunefinc nllacordisalteratione, Se vix vero<br />

fimilc vidfcatur quod tanta feri etudi Se non colotati copia,<br />

tam citó per cor.pulmones Se renes íineincommodo<br />

tranfire poíür,ccepi cogitare neceflarió prxter renes,<br />

deberé alias etiam dari quafdam vias,per quas copiolí us<br />

ferum, atque etiam res duriufculxad veficam devenire<br />

poflint; Vus has fufpicatus fum efle vafa ladea quídam<br />

, qux peí oceultos 8e haacnus incógnitos meacus<br />

ad veficam íeruntur 5 Se non quidem in ómnibus , fed<br />

inpaucis quibufdam hominibus verfus veficam adeo<br />

patub. funt, ut non tantum, ipfum chylum Jacleum &<br />

ieium copiofum, fed.« quoq; folidas, dums Sí oblongas<br />

tranfmutcrepoflint.Sufpicionemconfirmaju obfervationes<br />

medicorum qui interdum chylofam lacleam<br />

materiam excrctam v.derunt Sec. <strong>De</strong> Diemerbroecb<br />

Anot.Lt.capjy,<br />

Ü7> MiElus Pilaris.fivt urichiafis) Miftum capillorum<br />

viderunt Medicorum aliqui , ar quis reciprocantem<br />

ipfius periodum .' quam nobis evídentiflime obfulit fi-<br />

• ¡u¿ Coníillis Hornani, afíli&us quacuor ajmplíus anuos<br />

Trkhiafis 3 miclio Pitar is.<br />

<strong>De</strong> Filamentis,non fine caufeambigitur An cum mina<br />

crafla, vel mcdiocri,effufe, femper prodeantáRenibus,Secorirad¿fiibílanciáe(reinl.-raguoreidcircoemiiiticr,<br />

Galenus caufam capillitii refere inlentamcrudainque<br />

picuitam, calore renum intcníioriin oblongameV<br />

cerecera figurara Conglubatam. ^v;Vlr»»4Ínquicfi¡amenca<br />

fuam fbrtiri longicudinem in vaíis renum vela-<br />

Ais; cum enim per diurética laiieraur, fereaneutejue fe<br />

ex renibus l.iborare,qui calía niingunc in tenibus f«raam,<br />

obeinere.<br />

Añuarius l.decaufiurin.21. Vcroqucfeliciusremcxpeudifle-<br />

videcur, ad uretetes referens citra ullam hilicaeioncm<br />

-, Cum enim Renum firais pituita fereabundee,<br />

qua: raro ad arenas Se duelech in fura morarur.fepc<br />

fimul cum urina ad uréteres labicur, confentancura<br />

cft ut lentorc fuo infigni ureteribus adlmens, & prx<br />

calore craffeícens, inoblongam & teretem efBgiempili<br />

formara aflumat.<br />

Fernelius3. Path.capit. 16. fcribit fe animadvcrtilfe<br />

ea ex vaíis paraftatis derívari, in quibus teretem & pilaran<br />

formara fortíuntur, ex feminis materia, qua vi<br />

morbi fenfim defluens Craflefrit calore ; Appuere aurem<br />

iniis plurima, qui ferda exulcerataque gonorrhcc-3,<br />

correptí non ita pndem fuere, Se iis mulieiibus quibus<br />

albicantes menfes profluunt, aut urerus fceda<br />

colluvie turget; item Seíxpenumero. inurinaquxpnma<br />

fita concubicu.<br />

Vijcerus eandem arbitratur craflbs ejufmodi & lentos<br />

humores é quibus ifta fuamcraa percenuia enafcuntur,<br />

in venis quidem primum procreari & coacervan,<br />

confiftentiam Se effigiem pilorum accipere in anguft' 5<br />

renum mentibus,per quos una cum lat.ee feroíb phlcgma<br />

traníiwc veluti per cribri foramina capiüariavalide<br />

trajicere, poftea vero defeendere in uréteres , "»<br />

quibus magis adhuc exficcetur, doñee á lotio abluía,<br />

in veficam protrudatur: ob teuacitatem tamen non<br />

rumpatur Sec.<br />

Qnam f'ententiamut rationi magisaffinem amplecli;<br />

mur, Itaque cura ex ómnibus hifce Authorum placitis<br />

fit manifcft..m,non tantum in Renum ditione piocteari.feu<br />

fuá primord.afbrtiri,verum etiamabuniverfovenólo<br />

genere , íxpenumero ad Renes relegan hiij"''<br />

modi filaraenra, Se corran materiam efle furcos cralfü»<br />

ac lentos;calpre rorrefaaos,neobfervatur.<br />

J[.p"ita refialutione.Cea humoris crajfl&pituitofi.lo-<br />

^ b '«sadmiftionc id evenire indicarura haaenus fuir,<br />

s «rtholinHs laaearum thoracicarum á fe invenra-<br />

4s ni .& autopfia: beneficio, dcprehendir.necpiuiitam,<br />

c Pis verum, Cxteris paribus , efle femper id quod<br />

Tom. Ih<br />

n 4j<br />

laaisctafllqnis inflar,'« mina nonnunquam fubfedifte<br />

f emíl anbu !, pCr,a(acos eamm «binarteítn<br />

f g KS - Í ^ UaS P*K»dunr, & renes ipfosad.<br />

centes una cum fero delaram pofteaque íinral cum<br />

u -na excretum, Qm Se facilenrinncatrophia-partiran<br />

pnc crtim tho,-ac,carum (íi qux chvlofum ejuíinodi I<br />

ac 1 vir mr . V !Í míeC1 "" Ur) r3tÍOnem P«W «cep-<br />

llbmSí coníequenter marafirram inferent.bus.<br />

^xterum cnratio ( fi quamrequirac Seadmietat enara<br />

mnlum iftud) ,„ caula vel comprimentis d oh,<br />

ttrantIS)Vei quocunque.modo chyli diftributionemS:<br />

rao uran a,em d i e m i s ^ ^ £ ^ « «<br />

ñSnÍT eni, ' r, ? bofa, " one * s' andu i""'"q;rpto rite<br />

S Í e § re 8: ,t,0 " e &c -) «° cempetiem legitimara<br />

redníhone Cttzem. Gréfwein Hodeg,p.llSl,<br />

h<br />

Miclio Nigra. ¡,<br />

Miaio heic V«/»«A«v», fitas habet differentias<br />

ratione .ntenfionis Se rem.llionis, in colore nigto, habetqoe<br />

caufas varias externas atque internas.<br />

Externx funt ebus Se potus, Ab h.fce enimcai.fi;<br />

vanan Se mutan urinas in odore,colorc Se conf.ftencia,<br />

quotidianus rerum ufus teftatur.<br />

Internx funt humor mejancholícus , bilis ana,<br />

«Kp«rM, mortificatio caloris nativi, Fernelius addic<br />

Cilculum loco mot.vum, qui poftea non fine dolore é<br />

renibus extutbatur.<br />

Vtinas nigras Hippocrates lethales pronuntiat.qux i<br />

calonsv tx^rn preveniunt, Calido namque vivimus,<br />

eftque calor commune am'mx organum , ad omnes aaiones<br />

obeundas, qux fi ob caloriá deféáuni cclíeín,<br />

nil nifi ¡nors expcaanda.<br />

Qnx nigrx func ob nigroium humorum admiftionem,<br />

lechales non funt, imo fxpe.<br />

Salutares/ivc crieice á natura, five arte per cathartica<br />

Se diurerica contingagt. (Aetramenti inflar nigras<br />

p crajfas ctitice Se périodice, excretas vidi á Iuríf-<br />

Confitltcú ajfinieote gamiáttamihiconjunño ; Lienis<br />

ille moleftiis obnoxiasvixit, incujusmortui corpore aperto<br />

Lien extraordinaria motis & eonfirmationn fe videndumexhibuit,<br />

Illius biflor tam in Anat.nojlra Prañ.<br />

tradidimUs.)<br />

Tales utinx non raro ab illis excernunrür qui Lienoli<br />

funr, Se obílruaione aut tumore Lienis laborara;<br />

ítem qui (cabie, hypocliondriaca melancholia,<br />

arquatonigro, quar.cana, aliifque melancholicis afteet'.bus<br />

confliaanrur , equidera magno cum eorum<br />

commodo , quoniam Caufe illorum affeéluum íponte<br />

vel arte evacuatur.<br />

Curatio inftituenda cftperaper.'enria.díureuca Secathartica,<br />

tí natura nihil, vel non fufixcieraer m«»eat •<br />

Quieicendum-iutem.fi expellat criticc,&quidem¿.7¿cf"'<br />

integre, ]axtioph.2o.fieñ.i. *<br />

Cothartica, debent cífe melanagoga, de quibus conílat<br />

ex dicxis.<br />

Diurética ¿^ aperientia funt fequentia.<br />

Ex fimplicibus Radices, Apii, ononid.'fmmc. petrofel..<br />

alfar, ruj'ci, raphani, afiari, peucedani,ficyiU , acori veri<br />

ariftaloch. ntr.cyclam.<br />

Cor.ex tomar, rad. <strong>Cap</strong>par.<br />

Herbx ,ficolependr. verum,linguacerv.eacbleor.beccabungo<br />

, ñafian, hort. cufie uta, veron. fumar, cha-<br />

modr.<br />

Floresgenifta,centaur.min. lupuli.<br />

Semmzcochl.viticis,nafturt.fraxinigenifto, única.<br />

Ex arte faais Se compofítis func.<br />

Aoaxfumar.cufcue.lupuli,raph.nafturt.cach/.becc^<br />

berber. ¿infuocerv.apii,chamadr- anón-petrafi.veronie<br />

S<br />

D'Dddd^L<br />

"I


H44 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> AfT<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl. <strong>De</strong> Morbis Tefhum.<br />

Syrupi,fumar.cochl. luputi,veron.2. &s.rad^acetafi feturatiorem fcilicet primo viridem, poftea<br />

nip<br />

comp.axymel. comp. (3 diuret.<br />

acquirent,ac eundem fero impcrtient;Ecenim fi ¿fi, grum<br />

E/eñ. chalybeatum.<br />

va, cyft. fellea exempta,ac cucúrbita indita leni bal<br />

Pulvis ehalyb.<br />

calori exponatur eadem brevi víridefeet, aepoílea ne.<br />

Spiritus nitri, tomar.capparum,cochleor. ftaratramenti nigerrimaapparebit, quare in Iftero "<br />

Crémor tart.fimpl. (3 vitriol.<br />

gro.qui tantum eft flavus diuturna moraindeterius'"*<br />

Sal genifta, fumar.oxalid. tamarifci.card.bened. ab- veaus, nihil ufuatius cft quam urinas anatas redd^<br />

finth.fmiperi, Sebifius man. p.1406.<br />

Prxterea ejufmodi urinx , iu maligna febre ac peíle ¿<br />

<strong>De</strong> Nigtis urinis fie fentit Willis Trañ. de Urinis terdum apparenc,etiam non raro abepoto veneno, ato"<br />

cap. 11.<br />

inhoccafij fignum lethale pletumque exillunt-quipPe<br />

Quod ad urinam viridem Se nigram fpeaat,colores fenguinem valde corruptum,Se proflígaos ípíritibus ac<br />

ejufmodi feturaros ( quales fcil.porrum Se atramentum foluto mixtionis vinculo , velut VÍK^O-» affeaum ár-<br />

exaae teCetant) fateor me nunquam in lotio vidifle, guunt: Nonfecus ac cum pars aliqua in corpore noilro<br />

quin exiftimo ex bile flava intenfiore,viridiuficula,cx ea­ ulcere aífeaa, poftea gangrxna aut fphacelo corupimr<br />

dem cum miftura opaca Se nonnihil atrata Nigricantis illico fanies, qux prius copiofa,alba,aut flava effluxerat'<br />

«««i apparentiamdefumi.indeque ab Aurhoríbus Lo- nigra evadir, Quare^in affeaibus chatis, cum urina íii!<br />

tium viride G? nigrum zonellaxi.<br />

gticat, fero Se fanguine per totum vitiatis, etiam cutis<br />

Qux autem iftis modis urinx coloratx habentur, externa tali colore obfufeacur.<br />

vel ita conftanter aliquo tempore perftant, ut funt iae- Quod ad urinas calore viridi, ac prxfcrcim nigra pc.<br />

ritix; aut etiam cruoris virulencia quxdam affeai figna; riodicecinaasaccinet Cqux nimirum hypochon Prax.inft. lib.i.c.23.<br />

'• Morbi Tejliumpracipui ) Peccanc quoque Te tes<br />

n<br />

J»*, dura incra abdomen latitanr, vel in inguinibus<br />

c<br />

°Dcinentur. Exprimo illo fituin divortiis vui declary<br />

«ut lleriles,etiamfi validi, quia non funcloco naeurai<br />

¡ pofiti. .<br />

Ex prava conformarione peccanc in Numero, í. urx-<br />

CUs<br />

adfie,vcl triplex, ut iisqu. Triorches dicuntur, íala-<br />

,<br />

^<br />

manera, timidi funt Se pufillanimes, voccm edun •<br />

nuem, Calv. non fi.unt,&c. Tanta eíl Teflhim m «*<br />

corpus vis atque poteñzs,Sebifius mon.pog W?' ,<br />

Teftibus conceflumeft Fermentnm cui mcumDi<br />

horario íí-minis, id cumlanguine Se lympiía ex<br />

bus rehuís fenguinex maíf* permiftun>mfignem v<br />

Ccs nem Tefticuli Ixdunt. Sí fuerint exígui inflar avellana<br />

nihil valentad concepcionem. RiolanusEncheir.libr.t.<br />

cap.34.<br />

Cuca numerum Teftium, quirirur An Monorchidcs<br />

fi.it veré Monorchides ? Trio: chin Agatoclen memoranchiftorix,<br />

MonorchinG»/M»¡i: an tamen ve-re Mor<br />

norchin pronunciare oporceat,nifi prxviaanatome, mihi<br />

ambiguum eíl.fxpe enim tefticulorum alter in abdominis<br />

imo reconditus prxpropcra judicia confutac: Id<br />

cum alias tum clatiflime mihi ipeaacum in nobdijuvene,qucm<br />

anucroconllab.it nonniií unum inferotofení.ire<br />

tefticulum; Verum cum c vi vis excederet, pollinaoribus<br />

ut balfama fuá ingererent, omnia cava corporis<br />

lateexperientibus.prodnt ex abdominis linu laccnrc<br />

tefticulus alcer,non minus bene habitus firmufq; quam<br />

ille prior,imo toroíior plcniorque calore loci nucrimentum<br />

copiofiüs fuggerente. Olaus líorrichim.<br />

Mot.orchidis fcecundi meniinic Sal. BrauntiuMcd.<br />

Sspt. vol.t.p.8s


1146" <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl. <strong>De</strong> Morbis Teftium.<br />

Morbafo hujus loe. cft,quia modum valde excidit,^»fitus<br />

Man p. 1+19. , . , ,<br />

+• Calido) Cal.g húmida Cernen copiolum generat,ad<br />

Venerem quidem non adeo incitat fed tamen ea minus<br />

lxdit; Calidafiteca, adeft femen paucum Se craflius infi-rnisfalacitas,<br />

fed cito veneris finetas cft, püi cuiflime<br />

nafeuntur. Primirofius.<br />

í- Semine multo nimis & calido) Vlus Teftium quis<br />

fit,eruditx an.iquicací vidctur fuilfe inccttam.Htppocratts<br />

l.deGenit.\ll\s nullum aflignat oflicium, nili ur femini<br />

átoto aflato tranfitum lblummodo concedant :<br />

Ariftoteles nonndi accidéntanos in hifce partibus agnofeu<br />

ufus-, nam lib.s-de Pare. Amm.cap.7. zit, quemadmodum<br />

textr ices te/amiugajungentes, ej tamen diftendentes<br />

appenduntpondera qua lapides vocant,Eodem<br />

modo teftes fiunt appenfivafis jpermaticts.Miam ulum adducit<br />

, ut facianeadcordis robur, Sí Ce¿\. 4. probl. 2.4.<br />

Vt pondere fino ereñtanem tj tenfionem penis juvent.<br />

Non pauc. c Rcccntioribus, femen in teftibus gene tari<br />

negant;Plurimis adduais rationibus,Sequod hne teftibus<br />

quofdam generaffe compertum Cit, Sí Eunuch.<br />

teftibus fpoliati coeant.<br />

Atquod femen conficiant Teftes multis rationibus<br />

probari poteft, na porteriori hoc nonffimum, ablatis cnim<br />

teftibus feraen non amplius generatur, Sí animal fie<br />

fíenle; Imo teftibus folum refrigeratis viroseffoeminari<br />

, teftanrur milites brumx tempore per fluvios dua¡,<br />

affirmante Salmuth. centur 3. obfiervat.ji. 2. Teftium<br />

fubftantiá pultácea, Se femini confp.flato limillima,<br />

cujus fimilis non eft in totocotpote , feminis elaborationem<br />

approbare videtur. 3. In brucorum majorum<br />

teftibus circa membranam interioren infiniti arteriatum<br />

Se venarum confpiciuntur fanguine tumentes<br />

ramuh. Pro nutritione autem tanta fanguinis copia opus<br />

non erat, ideoque pro ufu alio , feminis nimirum<br />

confeaione copiofior adduceturfanguis,4.Teftes prxfentcs<br />

robur Se animofitatem corpori prxftant peculiarem:<br />

Quomodo autem iftud fiet, nifi peculiaris coaio<br />

in iftis celébreme? E contrario abhvri teftesanimalis<br />

temperamentum plañe mutant. Mmbius p.410.<br />

Sed máxime confirmathifloria zDodonaoallzta,Qm<br />

damtcftis dolore intolcrabili cruciatusdiu,fruftrarcntatis<br />

ómnibus remediis,maluit fibi amputar. Teftem interura<br />

Se incorruptum, quam diutius vitan, in tormentis<br />

trahere, Exttaaum teftem cum adhuc calentem<br />

per médium diflecaret, in faciem ipfius crupit Se<br />

profihit femen.<br />

6 - Venarum circa illos a fianguine turgeficentia) VzCz<br />

habent merque Teftium , 1. Arteriamunamex arcerix<br />

magnx trunco, Hifce arteriis hoc peculiarccft,*/r Z¿«<br />

danus, quod fuis conjugibus venis ubique inajores ampliorefquefunt,quum<br />

tamen alias in roto corpore venx<br />

arteriis frac perpecuo majores Se capadores; Verum<br />

quod hoc inrerdum , Se quidem in hbidinofis ica contingat,adraittimus<br />

, quod autem femper Sein ómnibus<br />

res ita fe habeat ¿v}o"» ;<br />

n<br />

1147<br />

V mTobfer IT Cft ,6 ' Infiammati ° } in **« ' 7 - Omtío^ (de rc/iquis enim non habeo,<br />

quoduicam j ouici va.<br />

,. Dum medicamenta illis applicantur, ligaturam femper verfus fuperiora tendere deberé<br />

ut minus dependeant, &tíuxusrninoriir. '<br />

t. Ad inrereipiendum fluxum, ad latus pubis, ubi ven* Sí arteria ex abdomine ad teftes Sí<br />

ferotum rendunt, IS - intercipiens ponendum efle.<br />

s<br />

3. * Laudar!, paribus cíereris, <strong>De</strong>coclnm agrimonias cum vino & aceto; radicem cucamevis a-<br />

greftisfimHircrdccoctam.tfer^wParidis viridem contufam&applicatam Sec<br />

Aut t0 - Scinbus, feu alius tumor frigidus Sí dum* "• qui ex mal¿ curará inflammatione fVnc<br />

oritur.<br />

- — j —<br />

gulis diebus hauftus, cum Rotul. Diacymini.<br />

III. «• Vlcera, qux:quia inToco húmido, fimtpericulofa, & inrerdum in cancrum feu<br />

gangririam abcunr. Lavandcbent decoclarofar.foliar.verónica, &plantagims. Vnouemo Apotór«/0<br />

inundan poflunt. ° • ' * r<br />

<strong>IV</strong>. 16 - Contttfio, qux cum ingentí dolore conjunda eft, ovalem ipforum íiguram corrutnpit,<br />

&:gignendi fepc facultatem demit. " • Occiirrcndum cft maturédolori, * g - ne afrluxus<br />

concitetur.<br />

V. Huc refer 1. x "-Spadones quia natura impotentes, feu quia tedas parvi aut ,0 - attritii<br />

feu, quia meatus feminis cccci; pofTunrque aliquando a natura reftirui. Hinc iplis petmiíTa<br />

1 iiiftiniano adoptado. }l - Concumbere iidem poffunt, S¿ ''-fecoñ aliquid cum quali quali titillationc<br />

emirtere, femen fa:cundum non irem.<br />

11. ^-Eunucbi feu Coftrati quibus H - excifi funt tefticuli. Utiisque dcferrur }í - humor genitalis,<br />

qui in femen a teftibus perfici debebar, i6 - aliquando ad caput, unde cira canicies,<br />

calvicies nulla , cujus diverfaapud au&ores ratio j aliquando ad tracheam , unde, hac anguítiore<br />

redditá vox acutior, Sí linguá nimis humectara, balbuties: aliquando in univerjum<br />

corporis habitum, unde pinguedo Sí proceriras; aliquando ad pedes Se erara, quxfupcrfluo<br />

humore emollita u Ice roía fiunt: aliquando ad fedem&: partes finítimas.- ideo etiam ut<br />

plurimum funt alvi lubricae.<br />

<strong>De</strong> Eunucbifrno abinfibulatione olim ufitato, nunc in equabus adhiberi fueto,vidc Celfuml.vii.<br />

k ex recentioribus Sinibaldum Geneanthropia 1. III. traci. 3. c. n¡<br />

J<br />

teflium magmtndo non naturalis Atropbix.' ¡<br />

1? " Tumor) Augmcntum teftis unius aut utriufque<br />

mturale, Sanguinis boníubcriorem per vafa aperriora,<br />

acccíliiiu , caulam agnofeit, ut Atrophia ejufdem inopiam,<br />

adeoque in qualitatibus vitium, calíditatem<br />

máxime acredinem, malignitaeem.<br />

Vil'ui uterque affeaus objicitur: Ab aliis autem intumefecntiis<br />

hxc diftinguitur, quod fenfim magis fiat,<br />

incotporebenefe habente, fine alterius cujufdam tu-<br />

morisfignis.<br />

Nilmali inferunt, Se fere iis commoriunturnomines.<br />

Curatio utrobique fanguinem refpicit, hoc autillo<br />

modo pro fui difpofitionc alcerari exigentem: hinc<br />

& Topicis paicifuccurrimus, In primo cafu iis qux re-<br />

^igerandi arque adflringcndi, Infecundo qux emolflendi<br />

magis virtute pollera f'otus, unguenti, empla-<br />

, * l¡ , quandoque Se cacaplafmacis forma ufurpacis. G.<br />

titaftití Ther. Sp. p. J1I-<br />

Notanda inxqualicas Teftium quoad 1n.1gn.cud.-<br />

'.nem , Seegregiumac in praxi uciliflimum Aquopen-<br />

**« in oper. Chirnrg. f. j. e. 73- prxcepcum, Vidi, /«-<br />

?*"*, plurimos ad me venientes, credentcs fe malehabe<br />

«>quod unum teftetnakero majorera in fe iplis ob-<br />

¡«ivarent, propter quam imaginationem v.debatur d-<br />

'« Teftem majorera doleré, Ego aucm cerros redd<br />

'd¡ i, natutale elle, ñeque ullura malum inde eventu<br />

rum: Adolefcens ejufmodi Teftium inxquilitntem<br />

^íeipfoobfcmns, oftendens hunc teftem opuario,<br />

'«dixitfe habereHerniam , Sí brevi moruutun nifi<br />

Tom. I f|<br />

extrahatur teftis, atque, ut brevius pcrílríngam , eó<br />

ligato , dum teftem extraauruseílet, aecurrens pater<br />

adolcícentis, rctira.itoperaríum , dicens fe velle.uc<br />

prius ego víderem patienfem , qui propterea folutus<br />

eft, Se cum me adiret dixi ipfum nullo prorfus malo<br />

detineti, Se ita fuit.<br />

Novimusaliquem Gouda, cujus Tefticulus finifter<br />

ad pugni magnitudinem íponte luaexcreverar, qualia<br />

fpoliafxpe reportara ii, qui in veneris Caftr.s militara.<br />

Regn. de Graefi. de Vtrorum organisp. 17.<br />

No vi Se juvenem ,arfeélionchypochondriaca laborante<br />

, qui quod altcrurrum teftem majorera deprehenderec,<br />

íarcocele affeaum fe efle credid.t; Remediis<br />

abflinereteum prxccpiflcm huic affeaioni dicatis, ad<br />

priorem curam dirigens, a pofteriori fimul ac femel<br />

liberavi.<br />

9- Tumor, quiautes7\) ksróíij^,» |£y í^yjmv, Intumefeuncinviris<br />

crebro Tefticuli, non fecus ac in mulieribus<br />

mammx, Differenrix turaorura (prxttr illum<br />

qui exhydrope naícirur , Se Ramicum Ipec/es)<br />

quinqué funt, Tumorinflammatus ÍJmguflfens» Tumor<br />

frigidus Se pituitoíus, Tumor duras & melancholicus<br />

, Tumoraquofus, Tumor flaculenrus ; Hi<br />

Tumores aut inScroto, ideft,capfula liih externa cute<br />

tefticulorum , aut inter alia cúio eorum involucra,<br />

aut in ipfa Tefticulorum fubftantiá. (qui omnium eft<br />

periculofiffimus)exc.tantur. Fr. foel. Prox. lib. 7.<br />

pag. 431.<br />

16 - /»^ww/iíi#)InrerTuinoresemincns cft inflam­<br />

matio Tellium , qux á caula extern;. írequen<br />

1111 raa<br />

let fubnalc. , inprimis caneufftone Tclhum, a ira<br />

DUddil "4<br />


d<br />

1140 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl, <strong>De</strong> Morbis Teflium."<br />

1 ' \<br />

"4^<br />

natum poftea fanandum: Sí remediis non cedattinduñ<br />

ratujque penicus fie Teftis, nec toleran poflit, pee<br />

Caftrationem, eo modo ut in farcocele execandus.<br />

Plateras.<br />

cquitatione,item camprefiiane violenta Se f.milibus qux<br />

comunduraSelaxantTeftiranfuftantum.<br />

Teftes inflammati redduntur admodum doloroíi:<br />

Dolor riipzttimlancinans,pammpnljans; accedic/>.«•* '<br />

tiumvieinarumrubedo tftenfio ; cellos tumorem Sí duritiem<br />

concra huncinfignem, Ecmulkr. P.i. pr. p.414.<br />

Caufia coneinenseh fanguis ifqucexcravalacus, Sí teftibus<br />

impaaus, Excravafacusob fanguinis abundantiam,<br />

ob fervorera ejus Se tenuitacem, ob percuihonem,<br />

Sec. Sebifius Man. p. 1112.<br />

Inflammario Teftium Cubico fie ob frequenna vafia,<br />

ibidem exillentia , Se ob fitumin parte inferiorc : Fu<br />

autem ab iau vel ulcere, vel ob medicamenta acia ad<br />

curationem frigídi affeaus adhibita, vel ob immiflam<br />

fiftulam, vel ob aliud quodvisinftrumentum. Rondeletius<br />

Pr. 1.1. c. 77-<br />

17- In cujus curatione) Curatur ut alix inflammationes<br />

fcil. remediis aftluentcm fanguinem avertentibus,<br />

derivantibus , repelieraibus, Íntercipientibus, Se<br />

eum qui influxit difeutientibus ; aut, fi fuppuratio arceri<br />

non poflit, eam juvantibus, Opus ergo venx feaione<br />

in cubito, rcvulíionis ergo, opus incifione venx<br />

inmaUeoloKflíT í^affeao tefti refpondentis , derivationis<br />

graria; quem in finem eriam arara fcarificari lolent-,<br />

Quodfi aliqua cacochymia adfic, biliofa prxfertim,<br />

expurganda eft.<br />

Materia ^íJpí//w»"»'»8eintercipiencium ,qux inicio<br />

adhibenda, Digerentium qux in progreflu, Sefiuppurantium,<br />

qux cencanda ubi phlegmone ad fuppurationem<br />

inclinaverir, patet ex raulcarum partium inflammatione.<br />

Sebifius.<br />

Si doloroboriarar, mitiganduseft iis, quxmajorcm<br />

vim relaxandi non habene; pars enim ob copiam humoris<br />

, vel recrementorum facile purtefeic, fiat ígiturfic.<br />

%. Molva,violar.fiolan.áÁ.m.\. fúrfur, p.ii.decaqu.<br />

in fupra Sí partí applicentur.<br />

Si vero mitiganduseft dolor inflammationis vergentisad<br />

fuppurationem, humidioribusutendum.<br />

y.. Rad.molva, bifmolva áá. m. j. fiar. Jrumenti q. j.<br />

fur.fcenugr. &'fiemin.tini.zz. |i. ol.vio/ac.pingued.porcizz.<br />

q.j. coqu. fccontufa per cribrum tranimutantur,<br />

f. Cataplafma.<br />

Sí hifce remediis parum profeceris, Catapl. ex fal.<br />

hyoficyami utendumerit,decoquanturhec íub cinenbus,<br />

&contufa excipiantur axungia porci, reducanturque<br />

ad formara Cataplafmatis , Dolorem fedat Se inflammationem<br />

maturar. Fu autem Catapl. fedans dolorem<br />

ex fariña hardei Sí laae.<br />

Si Tumor rcfolvatur, quod cognofeitur cum minuitur,<br />

fiatCatapl. exfarina oryz.a,vclcicerum, vcl<br />

trobicam oxymel. \e\fiapa, vel vina, Seapplicetur, vel<br />

Empl. ex chalcir. reduaum in formam cerati cum oleo<br />

antiquo, vel aneth. vel rutaceo, vel irino.<br />

Siveto difeuti non poflit, fed fuppuretur, ubi fuppuratus<br />

fuerit, tune cute ferro difeifla, pus excernatur,<br />

ulcerique, ut in aliis fordidis ómnibus moris cft medeatur.<br />

Rondeletius.<br />

Admirandum cft ad Teftium inflammarionem Cataplafma<br />

ex fiaba Aegypttaca decorticata, módico melle<br />

tríta Sí illita. Aetim.<br />

ídem fequens Ceratum prxfcribit, fiedlocum tantum<br />

habens cum inflammatio in ficírrhum vergit.<br />

2£. Cera, refina picea al. aneth. narciff. do. Ix. currara<br />

Qufimi afininipilos ii¡. fimum arefiañum, tere,<br />

cribra,eumq; admífice,deinde cerato liquefizo confice<br />

& applíca. Super cataplafm. lanam rojac. raadefaaam<br />

admove. Aetius.<br />

Eflicax efthocauxilituu.<br />

'¡f.. Vv*pajftpurg.3R.cicer. rubr. 3¡fi. cuminitfu<br />

fulph. 5viii. mtri li.refma 5i¡'»- cum meue Se imponacur , Al-Bcnediñus l. 24.c. 24,<br />

Valec declinante inflammatione.<br />

Prx exteris admirandum eft Cataplafma ex fiaba Ae<br />

gyptia Sec. Foreftus ex Aeno^ni Sí prxftantiír.mum a,"r<br />

Cerotum ab eodera prxfcriptuni.<br />

[hirió ad rcpcllendum admodum eflicax eft ljqUor<br />

ex oleo, aceto C? aquaroj. in quem drraittc iintea niol-<br />

Iiflima Se feroeo appone. Vidas Vidius Pr.p.b¡7.<br />

Cataplafma ex fal. ruta cum aceto deftill. laudatnt ab<br />

HartmannoMem. quud fit exfiol.nymph.Se nofturt.aau.<br />

cum oleo rofi<br />

Egregius eft Fotns ex decollo rad. China in cereviü*,<br />

prxíertimfiinflammacio fuerit ex gonorrhcea, bcniciiá<br />

vel maligna.<br />

Oritur interdum Inflammario ex applicatis acrioribus<br />

externis, optimus ibifutus ex lañe incoñisfior. chamam.<br />

Sífiombact.<br />

Hisirritisexpeaetur inflammationis fuppuratio ,ad<br />

quampromovendam optimum eft Empl. Jim Zachar.<br />

malaxatum cum ba/fiamofiulph. terebinth. quodablcell'us<br />

maturat. Etmuller. p. 411/.<br />

'<br />

mifceatur,<br />

8 - Íntercipiensponendum ejfe) Si íanguincdetracto<br />

ebrachiomajorecopia, fi vires ferant; Se cucutbitulis<br />

coxis cuín fcarificatione ad derivationem polltidie<br />

adhibitis , Dcfluxionon conftiterit, rcpellentibus eft<br />

ucendum, ut qux ex fuccis herbarumfrigidarum.Seadftringentibus<br />

, vel excarundem aquis paiantut ,addiio<br />

aceto módico, vierais partibus admovenda funt:Iis autem<br />

addere poflirarasRepellentiacralfi, utbolumAm.<br />

cortic. malí granan Sí Emilia, ut melius fluxio inhibeatur,<br />

Poftea catnplafm. ex rcpellentibus Se difeutientibus<br />

confeaisuti, quxparantur ex fiuccis fiempervmi,vcl<br />

plantag. velfiolani, Sí forma hordei,cortice.mAli¿wmti,<br />

rofis tyfimii. v. g.<br />

Tf. Succor. plantag. velfiolani Xbi.fiar. hord %(\.ref.<br />

rubr- con. malí granat. áá. Ji. ol. rofi. |iv./i Cataplafm*.<br />

SolanumtS plantago, quia ob frigidicuem repelhint,<br />

Se quodammodo flecara, magis conveniunt;<br />

Lithargyr. nurritum 111 aleo rofi.Sí aceto welfiícco ph"^<br />

digerirse refrigerar, Rondeletius.<br />

"• Lasfdarí) Quídam ex cquicatione violenta ¡nadie<br />

in Tefticuli dexcri inflammacionem, cum cumote<br />

infigni, Bis fbaafbitvenabrachii, femelinmallcolo,<br />

purgans exhibieran ; pars fovebatur aquarofitr. & > m "<br />

ponebztat Cataplajma exfarina fiobar. caño inoxycrato<br />

, itautquarta pars aceti cum tribus aqua! partibus<br />

miícerctur ; quod cataplafma nunquam me refellic in<br />

hoc affeaus; In hoc tamen xgro adeo teñera erat cutis<br />

feroti, utexcoriata fuerit ab aceto acriori,& c3t;1 "<br />

plafma ferré amplius nequiverit, fed ad rollendam a -<br />

crimonia.n acet. illud decoquendum curavi cum aut permiftum periconxum auc<br />

Saturo, in Icroeum delapfa , idque in Ramicc. Siduritíes zdñt, ea emollienda fenfim malaaicis:<br />

Siena funt ipCe curaor durus Se retiuens, doloris fenDiflicileemolliunturfcirrb<br />

Teftium , Se carnofa Herf<br />

-,utexiguo, aucproríiis nullo prxdicus, cujus color nia , Pars enim interna laxa eft , ob id facile recipít:<br />

•lúividus, feu fufeus, ex rubro Se nigro conftans; irem excrementa, Se recepta retinet involucris illis quibus<br />

" tius corporis habitus melancholicus.<br />

teftes integuntur, Ea autem materia corigelatione in­<br />

' rJ.f¡ tempeftive Se rite duri tumores traaentur, incudurara máximo cum negotio emolliti poteft Se evar<br />

jbíles evadunt, Se utplurimum incancrum , auc fero- cuari: Emolliunt Fotus ex oleo amygd.dulc. lilior. oleó<br />

- ulcera cetminaneur, Exquificus, i. e. qui prorfus om- decoais, velmfiapa, rec. butyro, vel axungiaporci nor>.<br />

ni fenfu carer, curari nequit; prxftat icaque ab ejus cu- anriqua exceptis : Poft Emolhcntium ufum digerenci?<br />

janone abftinere.<br />

bus uti convenit, Digetunc ol. amygd. amar, irinttm,<br />

Curatio in principio, Se nondum orara lenlu pn- rutac. aneth. Pofliraras admovere in eundem ufum<br />

vito, confiftit invenafieñione,viñusratione,humoris Empl. cereneum, ungu. dialth. & martiatum mift¿<br />

mUnchalieifiubtrañione Se Topicorum applicalione.<br />

cum ol. amygd. ($ violar. Quod fi hoium omnium u?<br />

Vena fecanda eft ubi vires Se alix cucumftantix<br />

íu longo tumor induraras emolliri nequeat, tentandura<br />

eft fequens cataplafma. mirabile.<br />

petmittunt, Se corpus eft plethoricum melancholicoque<br />

fanguine abundans, finiftri humeri, vel ea qux in- 3¿. Mandrag. ríc.fclJ. hyoficiom. alhekingizz.m.'].<br />

KtannularcmSí minimum digíxum eft fita infiniftra coqu.injapa percribrum fimul contnfa tranímittanturi<br />

manu, falvatellam vocant, Vicfus racío modicé calefa- adde apopan. |i. loco radiéis , quam in deco¿lione mar<br />

ciens&humeaansprxfcribacur, <strong>De</strong>inde concoqua- cerare, l.quare, deinde mifeere oportet,fiat ad formara<br />

iuf extenueturque melancholicus humor, tandera eva- Empl. addendo cerx parum; Vel ad formamcataplafcuandus;<br />

Topicis fimiliter iifdemqux in mammarum<br />

mitis zddendoftiracísi&. Si poft hujus carapLím.<br />

dmicamoriscuratione adducuntur. faelp.433-<br />

ufum Tumor durus permanferit, de ejus cura dcfpel0randran,nifi<br />

perabíciflionemvel caftrationem teftis<br />

- Aatficirrhus) Ad Glándulas induracas etiam<br />

auferatur. Rondeletius. ,<br />

TétsindurarosleCetimus , qui interdum fimul in mamm<br />

tuiaorem, adeoque fxpe immenfum, uc fero-<br />

Nob.lis ex inflammatione Se fuppuratione faaa in<br />

inm fucci repleti Se d.ftenti inflar dependent, excreí-<br />

fcrotOjduriun eo locifcirrhum contraxit, qui ovi aníerinimagnitudineadauaus<br />

eft, indolcns, qui tamen<br />

cimc augencurque, huneque affeaum Scirrhum te-<br />

impedimentumJprxíercim incer equicandum illi affefomtfib<br />

duritiem qua fcírrho fimilis eft,vocanr;Quem<br />

rebat; multis ufus eft remediis, verum nullam fentie-<br />

nosadglandulofos potiasTumares referimus, un Se<br />

bat diminucionem, doñee Bafileam veniens, fcquen-<br />

glándulas alias induraras fcirthodes appellamus. Platibus ufus, ccepit admodum diminuí atque emollirij<br />

terus.<br />

ita utdifcedens de impedimento amplius minime con-;<br />

Sen alias tumor frigidus) Teftes in tumorem cura quereretur, turnóte rere penitus ablato, fenluque io<br />

inñammauonem elati atque indutati, quod frequen- illo recupéralo.<br />

tius prius prxcedente inflammatione, tandera etiam<br />

Fomentari jufli primum hoc fotu fingulis noaí-<br />

[ctrrhofi(z&i fiepermanent, Semoleftiam ínter eqiiibus.tandum<br />

máxime pariunr, Et fi in utroque teftc hoc fie­<br />

Tf. Rad.bryon.irid.rec. do. fiii. rad. eyelom. |ifi.<br />

ra, vafaquefpermauca Íimul indurarentur., procrean-<br />

fiem.naji. lufiem.finapi^ií.rad.ariftel. >w.|í?. fiutph.iúi;<br />

dura impotentem hominem redderent: Mature vero ti caq. in lixivio & aqua ferrara pro fotu.<br />

huictumorioecurratur, ille rutfran tolli poie&.Pla- Empl. fequens apphcet dies noacfque geftandum<br />

ttrus.<br />

fxpiuíque renovandum.<br />

"• Qui ex mole cimta) Ejufmodi turnóte* gene- ^¿. G. ommon. bdellii do. %$. infunde in aceto forrancur"cx~riig.d.s<br />

craflifque humoribus, qualcs func tifli.no per biduum, Se dilfolvantur, addendo fulph.<br />

phleematici&melancholici: Nafctintur Se Med.co-<br />

vivi,fi>am. mar.ád. yii.rad. ariftal. rol. fem. urtic.zz.<br />

mraerrore , cum vcl in principioinflammauorasn.m.s<br />

gi. fiem. finapi^'S. eum pauca oleo ontiquijf. cera rubra<br />

frgida 8c adftringentia repercufíionis ergo applicue-<br />

C3 melle fi Empl.<br />

rant, Vel in progreflu validé exficcantia, Se d.lcut.cnthadmoventur,<br />

Sic enim fubt.l.ores maten* panes<br />

Ufus eft poftmodum fine Fotu quam diutiflime, Ec<br />

*genirttur quidem, & m vapores vertuntur, cralhocum<br />

molliritumor inciperet,utmelius procederet, ca­<br />

Rsaatemrcmanent, qux progreflu tempor.s exhe- tapl. hoc noau urijufli, mane Se interdiu, Empla-<br />

«nturSeitaindurantur, utfc.rthusindeobot.acur. ftro.<br />

<strong>Aff</strong>eaio cwmoficitur facile ex durit.c teftium, qu.<br />

%. Rad. bryon. ireosdilior. a(b. rec. zz. Ibi. coque j»<br />

lixivio 0 aqua ferratafiabr.addeg.amman.diRbl.in a-<br />

Plerumque dolóte caret, aut fi quem pcrc.p.unt, «ucetafortiffimo<br />

%&. fiulph.%\.fiem."finapi.butyr. rec. iiii.<br />

guus camen is eft acque levis, Expcrs eciam calor.s ac<br />

m.f.mireprofuic.<br />

febris. c Purgatus ab inicio fuit.venaquc feaa. platerus. /. J.<br />

Tametfi autem fcirthofum iftud vinum curam fac Obfip- 693.<br />

*fficile, remanda taracn fura, univerfahbus prxm.f- Máxime prodeífe dicitur lañucaradix ex mulfo co-»<br />

K qux vira emolliendi Síraod.cara v.ra d.fcutiend. aa, fi duritiesdiu inveterata fuerir, eam fiar-barde* aut<br />

^bent, Stbiftnsmon.p.i42S- .-. ,, , fienugr. & lini femine eam cepa decoña. Foreftus I.27.0 bfi<br />

"• Tol/irur) In cura Ul.us , p«miffi» Vf**¡*<br />

Pt^fidiis,diferenciaemollientibus raterea quxapph- 1. qui Sí commendat iftud carapl.<br />

«ttut prevalere debent, ne facle fuppuratio fequa-<br />

3¿. Mandrag. rec. 16». byefc. olkekingi **• m.j. coq.<br />

*


líyo <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>- <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>: <strong>Cap</strong>. LXXI.<br />

<strong>De</strong> Morbis TeíW tó|<br />

Valde etiam tumores fcinhofos diCcntitftcrcor.ca- certíflimum Rulandí, Pharm.yova p. 66.<br />

frin. cum aceto &pulv. fiar, chamom. (j pauca butyro.<br />

Arn'.Weickordus Th. $34-<br />

Tefticulorum Vulnera, Vlcera.<br />

*J- lnflotio) Teftes aliquando á flotibus intumeftunt,<br />

non fine dolore, idqueob diftcnfionem inVólucrorum<br />

in quibus concinencur, funtque illorum in<br />

fexu virili quacuor , dúo communia : qux ucrumque<br />

tefticulum invcftiunc, fcil. Scrotum, quod rugofum,<br />

pinguedinis expers , Seexcuriculaaccuce formatum,<br />

EcS*p7o{, ortum ápanniculocarnofo, venis Se arteriis<br />

lefertum, Excoriabile eft iftud involucrum , Se facile<br />

á ("crocofeparabile; / 3 Vulnera Teftium non funr lechaba , rucó enim de<br />

iftis parcicula poteft auferri •, Narrar LwdeniusCeAüoi<br />

gangrxna quafi dimidix Se inferiotis utriufquc ceílii,m<br />

parns curaffeexcifione ejus quod oceupatum eiatddos<br />

autem fanatos,non minus quam ante morbum perlñ!<br />

viífc conjugibus maritale debitum Se non tantum femen<br />

effudilfe, fed Se liberos fufcepiíre. Moebms<br />

rc/>r/¿icidemfunc dúo,Vogino- pag. 3p6.<br />

le,ÍAvú(j»^' quodáproceflibus perironxi oriri dici- Si folum ferotum fie vulneratuin , curatio fac¡Jís<br />

rur, Se Albugineum , a vafis fpermacicis produaum, eft; ar fi una cum feroco eciam tefticuli fauciaci fint<br />

hoc immediate cingic Se involvic : provcnire amera difEcilior, Vulneratur autem ferotum punclim.cxfim'<br />

videncur flatusvcl ab aquofa vel picuicofamaceria,ira- ruptim, Sccontufim.Danda ergo opera,ut fiat conlbbi<br />

colkaa, aucaliunde ad illos amandaca, Flatus aucem lidatio ; Glutinantium materia petatur ex capiübus<br />

frequencer gigni Tolera ex cibis Se pocibus flaculencis. de hepatis , lienis, renum Se ventricul. vulneribus.<br />

Sebifius man, p. 1413.<br />

Sebifius.<br />

l<br />

Tumor a flotibus oútatzb iis incer rúnicas obvolven- í- Vlcera) Ulcera hxc rurfus vel folius funt Scrotes<br />

colleais : XnPneumotocele. h, e. quando teftes fuc- ti; vel fimul etiam tefticulorum, Et autptoptias ha­<br />

Ceflive fiunt eumidi , cum tumore cenfivo, fimulque bent caulas fine prxvio aliquo affeau, autlcquuta af­<br />

.ferotum in fe cft adhuc rugofum , ica eamen uc teftis feaum alium; Om/wtrahunt, fi nullus prsceffit af­<br />

tumidus, fi contingatur manu, minus renitatur, Sí feaus alius, abaffluxuacrium Seerodentium humo­<br />

nunc plus nunc minus folet elle intenfus flatulentus rum , C*r4»/»rcarharticisraund¡ficaraibus, cedeter-<br />

tumor.<br />

geneibus, qux íiccandi vi funt prxdica: Maccria co­<br />

Origo hujus Infladoras teftium eft ex nutrimento pióla eradicurin ulcere mammarum, Hicaddimus*»-<br />

fpermatico, membranarum redes obvolventium, quod ga. de tuthia,deUtbargyro, Scquentiaduo magnarum<br />

vitiofe alteratum Se corruptura, plus minus ab acido<br />

Tunrvirium.<br />

vitiofb, per fermentationem induao , tranfmutaturín If. Succi ficrophul. olei comm. da. ftfi. ciqtt. ufque<br />

flacus. Nempe hic omnia poífene applicari, qux func ad fucci confumpcionem , colat. adde rtfins. olii.ftii.<br />

diaa de origine flacuum in Hornacho Se inteftiuis. terebinth. jifi. cera fiava q.fi. ad ungu. coiiíillca-<br />

Fiunt Se humidi eeftes ab Aqua inter eorundem memciam.branas contenta, qux dicitur alias Hydrocele. Et­ Aberran eft, If.- Refina a/bt milla eft, Ex folis<br />

ig,tiircaufisprocataraicisc,.nnngerecot.fiCCvir,quales<br />

juntlapfiB, autcafuséfublim:, in quo teftes in dulUm<br />

corpus impingurmir; Vioíeuta compreilio ab eqpindoM<br />

vehementíori, lelas á re- contundente in<br />

pugna, Se grandinm aaimalium rnorfus.<br />

Signo fuiítmanifefta , fit enim eorum contuíio cum<br />

intolerahüi dolore Se airara deliquio, Sepen'c ovaliseoi'jr.i<br />

figura.<br />

C¿hus.imbo Mfticuli funt contufi, iis ¡n rotlIm<br />

pctitgignendi faculcas ; Se fi folus dexter eft contuto,<br />

minquam makulos'j fifinifter> nunquam femellaígenerann<br />

«7- Occitrrendumeñ) Curandi ratio tora eft Chimtgid,<br />

opus tamen habet Medica prxcautíone, nec<br />

«ntufioni accedant fevá fi/mpromata, ainmi nimirum<br />

ikliquium , tumor ce inflammatio, Satis itaque erit<br />

quadam Tópica annotafle ; Primum itaque acerbus<br />

dolor mitigetur Epithemace calcfafto, Se duplicv.is<br />

nteoüs, aut lana fucsida excepto Se teftibus obvoato.<br />

%. 01. violar, nymph. rofior. aa. |¡. mucag. ex rad<br />

itó. (3 fiar, chamom. fimul maceraos in vmo conf.<br />

¡t,M.S.<br />

''<br />

illud cft.<br />

3¿. Aloes hepat. fiar cocolía, anethi combufti, éuru,<br />

lzpidhamat.áÁ.5ii. alum. ufti,acacia,fior. arisoa.y>fi.<br />

Pulvisoleorofiac. excipiendut: f. ungu. n<br />

Lavabat etiam ulcus cum <strong>De</strong>coño rofi. rubr. balan* •<br />

myrti/lor. cum módico alum. in vino rubro & W*<br />

plantag.<br />

Cicatrifabac ultimo cum XJnga.de minio.<br />

Hoc ungu. eciam prodeft quo Gardenias uticiu.<br />

~í£. Lithorg. Cerufia lata, cadmio, acack,cortic-gr*;<br />

nat. fiangu. droconistuthiada. 5¡i. aloesfarcacol'..'.hurt*¡<br />

alumin. áá. 5 i. fi. Pulvis, & cum ol. rofi p cera q.fi wg"'<br />

Bercrucius ucieur olio ovorum Foreftus I.26. Obfi. 10. (<br />

1( ¡ iU<br />

- Gontujioquocumtjc) jtiAi¿fhuitV¡» ?% l<br />

J<br />

Aut, ii tumor adfit, fiat Cataplafma ex íiii.fiar.fioy.(Sq.fi.<br />

lañis vaccini, fimul commixeis, Sí iníoinim<br />

pulcis concoclis , teftibufque circumpofitis.<br />

Sedara dolore , fublatoqüe tumore , Teftes contufi<br />

r;o:ufn fieri poceft, digitis rurfum in unam maflim<br />

alligantur, Se ad propriam formam redigancur: ac<br />

tedem fequenti carapl. fingulis diebus bis appoíño<br />

ülcnteconfolidenrur.<br />

%. Pulv. fiemin. lini.ficenigr. rad. alth. fiar, fabar.<br />

i.\\.herb. veron. jámenla, comar. hyperic. áá. í&.myrhithttr.<br />

áá. \\.coqu.t


U52<br />

<strong>Lib</strong>, <strong>IV</strong>-<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXXI.<br />

Aceorombonusibid. Voluotatem excitat non fcm.ras<br />

emiflio, fed (puuus qui face eu.llac.onem, Hoc^patee<br />

inquic Ariftot. ex pucr.s qu. nondum femen em.trerépoflunt,<br />

func camenprope illam xca.cmuc cmitrane<br />

Se ex iis viris qui femen non liabcnc, non minus<br />

éním deleelancur quaiti qui habenc. Hofmannas<br />

'%• E°unuchi)M^x»> vicompoficionis dicicur qui<br />

curandís leáis prxeft, ur ^ w • P " ^ ceux penuarix,<br />

ab «¿v-i cubile, t*«, tenco ,habeo ; Seahger<br />

Ex.p.W- Eunuchuseíl ñamen q.palltum, quo tegotar<br />

injuria notara faña fignificot enim tanquam fi diaam<br />

, lcéfci cuílodem , propterea quodad mulierum^ obfierv<br />

andampudicttiom adhibeamur, «% f wv tu*:<br />

Adremcubicularcmcumeligereutut hom.nes execiis<br />

teftibus, ideo Eunuchi dicebancur, quibus tefticuli,<br />

virilicatis notarü Se reliesademti erara, Eunuchi autem<br />

nil poflunt, ut meretriculaTerentiana (Eunuch.4.5. )<br />

noverat, ob decifum libidinis nervum, Se rom.tem<br />

caloris extinax Sec. Dietericm Iatreip. 49'- .<br />

3*. ExcifiíuntTeñiculi) Caftt atio non folum ntm<br />

iis quibus multcrum curo demándala, vel ob morbos<br />

«uofdamteftium, fed eciam interdum loco cucañeras<br />

inftituitur in maniacis , tefte Platero, ita en.m temperamentum<br />

mutatur, virilitas Scanim. fcroc.a compe 1citur,<br />

corpuslaxum Se humidum redditur, hominelquemeticulofi&effccminari<br />

emc.untur; Imo&Elephanticis<br />

olim caftratio, tefte Laurentio , fingulare<br />

«racprxfidium. Moebiusp. 397-<br />

?•• Excifi fiunt Tefticuli) Uracuique notum abninc<br />

aliquo cempore Tefticulorum excupationem, in hernia<br />

laborantibusadeo familiatem fuifle ut quidam Iaute<br />

¡fiac operatione viaum , & amiaum lucrarentur, Sed<br />

crudelis ac peticulofa nimis illa hernias curand. tatio,<br />

per fubligaculorum vel bracheriorum invencionera,<br />

ita obfolevit, ut jam vix aliquem reperias qui folum<br />

pancmhominum caftraiione lucrecur. Regn. de Graefi.<br />

iS- Aliquando ad caput &c.) Confeníus Teftium eft<br />

magnus, non folum cum capice, fed Se cum hypochondriis,<br />

Se parcíbus imo venere corltentis, cura corde,<br />

cum partibus thoracicis, cum afpera arteria, oculis,<br />

auribus , 1. Cum hypachondriti,inteftinis, ventrículo,<br />

hepatetí tiene, lis enim beneconft.tuus ,coOio<br />

indiais partibus fit laudabilior, qux non parum debilitaturfi<br />

contrario modo fe babeara: Quídam, tefte<br />

Zacuto Pr. adm. 1.2. obfi 118. madebae in tumorem<br />

umbilici, melonismagnitudine, renicentem Sí dotorificum,<br />

qui folo moderato Veneris ufu curaras eft;<br />

Zfywcr*ttjmefenrerii&inceftinorum confenfus cum<br />

teftibus meminic Epid.7. in fine: Impudens Scartatio<br />

dtffcultati inteftinorum medetur.<br />

II. Cumcorde,Teftes cordis quid prxftera vu.bus<br />

euuuchiSecaílracaanimaliateftantut, Imo Se venus<br />

immoderata virtutem vitalem profterrac, Se non raro<br />

in animi deliquium prxcipitac-, Vide Zacutum Pr.<br />

adm. 1.2.116. Epithema m Teftibus adhibita vires<br />

eordis mirum in modum reficiunt, Imo etiam ad<br />

fervorem fanguinis circa cor Se pulmones attemperandura<br />

in fputo fanguinis Se hxmorrhagiis profunt.<br />

III. Cum Palmonibus, Mammis, Tharace, Vidimus<br />

quendam fputo fanguinis laborantem, qui licet curatus,<br />

femper tamen in idem malum incidebat quoties vel rera<br />

cumuxorehabuiífer, vel poluuione noaurna laboraflec.<br />

Hippocr. Epid. 2. fien, /.meminit focietatis cum<br />

peaore, mammis, genitutx.Se vociscum Teftis intumuit,<br />

Vidc§. ubi de Tumoribus teftium.<br />

<strong>IV</strong>. Cum afpera arteria & eolio, \n juvenibus pubetibus<br />

voxmutatur &fit gnviot Hippoa.Epidfeñ.s.<br />

,- . • _ • ...Jl:. ir..:. :i;., __ • /•> .<br />

rationcmteddit, Vorisgraci/ítatem varix fiolvit ad fi.<br />

niftrum (3 dextram , abfique horum altera vix<br />

fien poteft utfiblvotur. Teftes fi ante pubettatem aufe.<br />

rantur, fitanguftior afpera arteria, Se vox permanec<br />

tenuis: Imo Veneris ufu afpcram arteriam carotides &<br />

iugulares diftendi Se ampliores fieri dicuntur: Unde<br />

Romanis olim familiaris erat colli commenfuratio, ex<br />

quapoftridie nuptiatumpuellam integtam vel corruptam<br />

cognofecbant.<br />

V. Cum^w*¿*J,Seaxtettoauresvcnx ílerilitatem<br />

inducunt tefte Hippocr. L de loe.<br />

VI. Cum Oculis, Iuvenibus Venerem nondum<br />

expertis oculorum cavum prope nares nativo colote<br />

florera Se tument, lafeivis fubíident, vena:que eo in<br />

loco fiunt confpicux Se demum livent; Matronam<br />

vichmus cui cum maritus extra modum Venercus contigiflet,<br />

tota oculorum circumferentia lividaerat,P¿jlofiophus<br />

2.degen. an.7. ait fiedesoculorum máxime omnium<br />

capitis locoramfieminalis eft.<br />

Vil. Cum ipfo cerebro & nervis, Ex veneris intemperie<br />

cerebrum & totumnervofum genus hedi authorum<br />

teftimonia pethibent; Sennertus in Inft. ait hoc<br />

accidere non folum ex fpirituum vitalium, fed & animalíum<br />

per ñervos eftufione Henr. ab Heer deliriiá nimia<br />

venere in fexagenario , qui iuvenem uxotem duxerat<br />

meminit; Vide Salmuth cent.2. obfi62.Epilc-p<br />

fixTeftium confenfu orrx exempla vide in Zacuto Pr<br />

adm. 1.2. Obfi 119. D.LeonoArt.med.c.14- latchinur<br />

9.14. Se alios. Mocbius Fund. p. 39*- ubi hoc confenfu.<br />

lura d<br />

P<br />

Gongrtna Teftium-<br />

Intet motbosTeftium ut rarus, ita graviffimuscjuoj<br />

queGangrxna, ubi tam caufia extetnx quam mterní<br />

in genere indicatx , rite applicacxlocum habent. Lo<br />

anoficuntur facile Se motbus, ipfrafque. midcnti* 1<br />

caufiaeiasmodo generatimtradica dcb.ee huc ttanse<br />

rancur, Vifus & caaus mulca hic pacefacic. Lema<br />

evádete poteft morbus nifi ablatione teftis vician w<br />

curramus, Curatio eadem hic locum invente qua; u<br />

aliis abarran partium gangrxnis quas manu traCUie<br />

cetprxcipuummedium videcur: Extirpa* y***<br />

facienda , vide in Chirurgia. G.BlafiusTherioc.Jfe<br />

p.311.<br />

Putredo.<br />

Hic nihil occuttit quod non ex prsgteuis qu°q^<br />

fatis conftet, five caulas fpeaes, five figna, » ^<br />

racionera ipfam ómnibus aliis fruftra tcntacis..<br />

ftirpationcm quoque five caftrationem pervemr<br />

mur. ídem.<br />

MagnitudoTeftium immfdicd, &c.<br />

Concingicnon raro ucrumque Tefticulum mw^<br />

tem magnitudinem excrefeere, un v.dcre e & ^<br />

obfierv. lib.t. ubi refert fe in hommetamo ^<br />

fto.ut vix pedeprogredi&incederepoU«,<br />

magnos& ponderofos obfervafle,uccapm1 m g<br />

nem adxquarent, Et River.as ^^ W ¿ 4 b ebat<br />

deN.N.qui tefticulos magnos admoduii<br />

natura , ut muleo ineexvallo fuperarenc w»g d<br />

tefticulorum equi, Ex quibusme refert, p°«<br />

cidcruntfrufta lapídea qux w.ceamdurue<br />

bancur, Se malleolo concufa in multas partes<br />

bant, ut exteri lapides. «na refert'*1<br />

Raram fimihterhiftoriam de hac materia* ,<br />

donas cent. f. obfi4H. de Hydtop.co in quo ,[<br />

dexceradovianferini raagratud.ncm.gg*' > ¿<br />

macetixcuidara Purulentx,oleagmolxüc a<br />

mixtis, infaraus repertus fuit. ffl%<br />

<strong>De</strong> Morbis Teftium.<br />

•TtKinmNameruí aunas) Tefticulos tres in una<br />

hurla aliquos geftafle, quos Triorcheti vocant, perk'betit;<br />

quod quidem fieri pofle, cum Se in aliis<br />

rtibus idem contingat, veriíiraile vídetur : Verum<br />

' en Uc hoc aílcverarent, impofuit iplis quod vaiis<br />

f minariis durities quxdam adnata infenfilis, veleondeni<br />

dilototiopermanens teftem reprxfcntans , ac-<br />

,cr¡r - ficuc ipfcmct contaau cum cxplorarem in<br />

nqibusdam deprehendi. Platerus.<br />

Tefticulorum dolor.<br />

Dolent Tefticuli graviílimelaefi lapfu , contufioue,<br />

vel eciam inflammati : Salmuth meminit inceníiífimi<br />

lioruin dolor.s, omnium aliarum parcium dolorem<br />

¡uperantis, a fola refrigeratiune in iis qui tempotc<br />

noaurno fub dio petnoaaflént , vel excuhus<br />

verno tempore egilfenc oborci , centur.f. ob<br />

h- 6 9-" • .. • v x 1<br />

A femine in iis cohibno dracurnum dolorem cxcitati»m,<br />

ait, Dodomus , Teflis dolore intolerabili<br />

Hiipanus diu vex.uus , fruftra tentaus ómnibus remediis<br />

, nialuu fibi amputan Teftem integrum &<br />

iocorruptum, quara diutius vicam in torraentis trahete,<br />

Extraaum teftem cum adhuc calcntem per<br />

¿dium diflecaret, in faciera ipfius etupit Seprofiliit<br />

femen.<br />

Teftes abfeonditi, retracli,convulfí.<br />

Situs Teftium eft notus, propendent nimirum extra<br />

abdomen, feroto involuti: Interdum, fed raro,<br />

mtra cavum abdominis latera , Se .enipore pubermisprorumpunt;<br />

Vide Paroum, Riolonum, Plamnil.2.0bferv.<br />

Salmuth. cop.i. Obfierv. 91. Th.<br />

Urtholinus cent.i. H. An. 36. l atei " e teftuulum<br />

iapuerub caufam tardions inceflus fuifle exitcimac:<br />

Si mtra abdomen manera viri in divorriis ,_au Rip.<br />

kms, deJarantur fterdes , etiamí. alias fine iac.s<br />

validi, quia non func loco natural, pofíti; Cabroimmfiuis<br />

bifloras, contrarium habet cxemplum,<br />

Qtíatiu mihi, au , 22. annos notus adoleficens, quem<br />

(?. exficc. &pulv. olib.mijlyrac.<br />

liquid. mufici qaerc. calam. aromot. ¡juca eelt. abfiynth.<br />

áá. |fí. pufvcrata coque cum decucto brulftca<br />

ad palta formara , adde nonnihil aceti rofiac. f. Cacapl.<br />

Per hqc remedia fi picuicofus humor non refolvatur*<br />

fed ad fuppurationem declinare videatm, quod ex<br />

mollicic partís cumcnCís deprehendi poteft, cura uc<br />

citoad maturitatem deveniat, applicetur Empl. diachyl.<br />

compof. aut fequ. Catapl.<br />

2£, Fol.malva,brancaurf.áít,m.].rad.alth. lilior. alb.<br />

cepar.fiemin. lini palv.da.^\. coqu.cumfiq.aqao,mmortariofiubiganturinpultisfbrmam,<br />

addita fermenti ($ axungiaporc.<br />

ad. q.fif. Catapl.<br />

Macuratus tumor aperiaeur, pus quotidie exprimatur<br />

Se a bfteigatur,In ulcus Vngu. Apoftot. cum lamento<br />

lintel imponatur , fequens Empl. donce conglutineturapponendo.<br />

2C. Ga/b. ammon.refine,picis,Jevi bubuli, olei veter.<br />

ád.p.oqu. Galbanum giammon. macerentuipernoaerh<br />

jn*fff0,&perlinteumtranfigantur ; Refina aute,pix ($<br />

fevumanz cum oleo ad lentum ignem refolvantur ac fimul<br />

commifceantur, f. Empl. loel.p. 433.<br />

Teftium Situs mutatus.<br />

Loco alieno continenctu Teftes , vel uterque vel<br />

unus, cum vel nimíum á corpore dependene; Vel intra<br />

ventrera imum , aurininguine hxrent.<br />

Illius caufa cremafterum edtdíjfeñio , aut laxatio, á<br />

caufa extetnzemoltiente,ut aqua in natationc balneum*<br />

medicamenta húmida applicata; aut tendente ut cft equitatio,<br />

faltatio, five idebilitate.<br />

Hujus vero, fi a natura non ita fuerir, n\ü\.\ arte reparandum)<br />

exficcotio cremafterum, five .i c.iuia inte rna<br />

humorali, five externa calefaciente.<br />

Oculis affeaus expofiti funt, Caufa: etiam per íe patera,<br />

quod fi enim externx nonadfiíerinc, internis diais<br />

tribuendum.<br />

Curatio caufas máxime refpicir, pro earum var.etate<br />

varianda, ita zliz dijfeñiam, al" l^ton ab humoribtu<br />

r ' •- -l... tvliccation* ab innammatione<br />

aut cauíis externis, alia expec*»"<br />

debetur. Blafiui\.c<<br />

EEee<br />

/<br />

I<br />

I


•<br />

tiJ4 <strong>Lib</strong>,<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXU.<br />

proftatarum morbi.<br />

Clandulx func fie ad radicem penes fitx, Inhisgcjieris<br />

omnis Tumores locum habent , quandoque Se<br />

Exulcerationes oaotam omnium caafafidnguti eft, hoc<br />

aut dio modo dilpofitus,loco peccans; vcl etiam fiemen,<br />

fubftantiá, quantitate, aut qualitate vitiatum.<br />

CAP. LXXII.<br />

(<strong>De</strong>M>rhis u Scroti.<br />

Morbum d.gnofccre ut hic difficillinmra ,<br />

d.fcernere myras grave-.gravítas ad penis radicem d<br />

aliquahunumeícentia, kminis re.¿e¡0,aucprav,fe'llD,<br />

rukra.excrec.o.ahqi.idfignificanc, aft valde mccSe<br />

Curatio, exgencral.bus pecenda, hic centari poflet fi<br />

de afteau poflemus elle cerc., quod qua vía fieri poffir<br />

vellera ab alio cognofeere. Blajius Therop. fi. p.3,3. '<br />

MOrbifcrorifunt 5- lnflammatio,Excoriatio,Vulnera,' r -Vlcera, ¿r Hernia. <strong>De</strong> illis non<br />

cít quod aliquid dicatur. Excoriatio, epidermideerosá farpe á lotio fit, Sipomfbolygis,veúmyrti<br />

aridx fubtiliilinjc tr¡ta:,cr¡bratx)cV:cum thure vclmirrhd raifta:,adfperíionc curatur.<br />

*• Scrati)\?et Scrorum intellíge Teftium perara aut tegmen,quod<br />

ex tunicis communibus, prxfertim cutícula,<br />

cute 8e panniculo carnofo confiare anatomedemóítrat:<br />

Qnjbus vero Se primara illam ex propriis involucris<br />

3ux tefticulis potiús competunt, nempe vaginalem<br />

¡aam, ex proceílibus pentonxi oriunaam, huc accenkrealiubefcit<br />

infuper, Iisper nos quidem idpropterea<br />

licet, quod hxc ipía tunica teftium globos non<br />

hnincdiate ambiat; deinde quod labórame feroto,<br />

proprix etiam tunicx, imo teftes ipfi facile in confenfum<br />

hujus affeaus trahi, arque fie pariter eodem infeftariiiificiquequeant.<br />

Chr.Langius Pathol. cap. S9-<br />

2><br />

Morbi Seránfiunt) Scrotum quo involvunturTeftes<br />

, iras obnoxium eft morbis, Inflammacur Sec.<br />

Gangrxna corripirur, , Pruritu non raro aftligitur<br />

tnoleftijjimo , Lapides inrerdum in eo, fed raro invemuncHr<br />

, cujus rei exempla proftanc apud Schenckium<br />

l.4.0bjervat.. Hiidan. cent. 6. obfi/7. Porro<br />

intumeficit variis á defluxionibus, five in tefticulis, recipiancur;<br />

Íleon vel omer.tum prolapfum facit Oficheoeelen,<br />

Se a*b hoc vocatusEpiplocele, abillo Entcrocele<br />

: Si aqua a ventris capacitare, aut flatus influanc,pariunt<br />

Hydrocelen vel Pneumaiocelen. Fonticulo in<br />

Scrotoaperco, hberabacur hydropicus apud Zacutum<br />

lib. obfi. Criricc in febribus interdum natura vitiofos<br />

humores ad ferorum defert, Vide apud Sennertam<br />

exemplum Se Glandorpium injpec. Cbir.Obfi.¡,$. Ida<br />

mcobfervacum in Viiolllullri qui cumanno 1680.din<br />

laboraflet colicis doloribus nothis, fado decubitu in<br />

ferotum fanatus cft Cataplafmate ex fariña fabar. mili],flor,<br />

chamom. Sec. Se melle0 brevi difeuflus tumor.<br />

G mgrxna córreptum ferotum Se abfedens vidi anno<br />

1654.. in fabro Perrario Grnevenfi, poft inflammationem,<br />

Nacuradefeaum reparante ac membrana denudaros<br />

ceftes inveftienec.<br />

Ser o ti Inftatio.<br />

*" Morbi Scroti fiunt) Adde his Scroti Inflationem<br />

leu intumcfcenMam , qux in Colicis plerumque<br />

doloribus fxv.flunis fe offcrt, qui deorfum in inguina<br />

protenfi, faciunt ne utrumque ferotum aliquo ufque<br />

iuflcrur; inqua inflacione infuper uterque tefticulus<br />

quandoque citcumvolvi , Se magna compref<br />

fione torqueri videcur.- Similiter Se inconatibus magnis<br />

diu concinuatishoc aliquando accidic; qux infirió<br />

crebro quidem remeat, fed mox iterara cv;vnefeit<br />

: <strong>De</strong> qua in colicis doloribus, egimus. Platera*.<br />

Scrotumafficitlnflatiq quxdam , alia a Pneumotocele,<br />

qux concigic in Colicis doloribus, c< conatibus<br />

dis, qunpropcerucrumqueícrocum nonnihil incumefeic.<br />

Infla tío illa cum non lie ftabilis, fed ceñante vi<br />

illa, fponte rurfum intumefeentia hxc levis iterum<br />

fubfidcat; nullam aliam c/iram requirit, nifi uc ne<br />

amplius redeac caufx auferamur, ne iterata cafeuius<br />

tandera quoque permanenrem inducat Pheumatocelen;<br />

cujus fi ahquod principinra appareat, matine<br />

Tópica, qux eoin cafu conveniunt, illud erit avertendum<br />

, flatuumquc in feroto collcaio impedienda.<br />

Platerus.<br />

Scroti tumor Scirrhofus,<br />

Hxc membrana folet tentari multis affeaionibus,<br />

potiflimum autem tumore fcirrhofo ac duro, dum excrementa<br />

vifcofa á tarcarea, qux ab alimenco Ícroti &<br />

teftium feparari íblent,ac poccncifpiricu patusejus cuílode<br />

non prorrudunrur,fed potiús ibi congératfnir&<br />

accumulantur.unde inhac parte contraausrarnorfcirthofus<br />

in dies magis indurcfcir.Se roro vita; tempore lie<br />

durus ibi remanctdta ut ambos fxpe teftes etiam is involvat,aliqiiando<br />

unum cancum includac. DilTolvamut<br />

hxc vifeida Se carearea excrementa fotu aqmfibor. ce<br />

catapl. ex fariña fiabar. aceto fttllat. malaxato tepide fa><br />

pins applicato,ita tamen ra prxcerea purgado ex antimonio<br />

noftro fxpius fiar, Se fudoriñea fxpius allümantur.<br />

P. foh. Faber.<br />

Quoad caufam hujus affcaus,fuflicir fcire degenera*<br />

cioncín nutrimenci,quoadfuftentationem acteredionem<br />

ícroti cransmiecitur, Se retencionem excrementi a<br />

prava hujus partís nutritione provenientem, inculpa<br />

cífe; veriílimum aurem cft quod llelmontiw ftatuit,<br />

Scirrhos cxrerna pétete fubfidia, non tamen<br />

negleais internis Se externis prxfidiis , prxíercimtalibus<br />

qux humorum contumaciam, tam per,fedes«<br />

urinam, quam per fudores Se infcnfibilem rranfpirat.onetn,<br />

cum vi.tute Sí generofa eficacia expeliere Scexpugnarcvalent;<br />

Remedia ab Auaore ptopofita ex *qua<br />

fiabar. Sic. quod hxc ipfa in execrgendis culis fordibus,<br />

ucut valdopere impac'cis (hmc quoque aqua<br />

diaaadcofmecicarefercur) necnon fuggdlacis, adeoque,<br />

Se perconícquens cumoiibus diícuriendis(qu°<br />

enim obfttuáis poris libertacem íiíaiu reftituit, 11 u ^<br />

infcnfibilem tranfpiracionemprocurare, S¿tumores<br />

dam curare valer) peculiarcm faculcatem habent.<br />

nobiliora adhuc prxíidia fcirihis exttinfecus adhib en j!<br />

da fuppecunr; Curatio enim nimis crafli Se f


•<br />

u^ <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlI. <strong>De</strong> Morbis Scroti;<br />

Tollitur Prapatü Pruritus lentis deceña cum cortic. imbutaque , quo caro circumpofitarnadet,putrefcnn(<br />

r nt<br />

malicani.<br />

Se emoriuncur.<br />

Scroti Gangrana, Et de Gangrxna in genere.<br />

Cum vero Cangrxna á variis excitetur caufis, Ptt<br />

ftuciram eft etiam curationem variare, qu* CUm a(¡<br />

Ganqrxna incipiens eft parva VÍ-MUI-IS, c-tpotKtAQs Ctururgos potiflimum fpeaet , eam prxterm¡rti<br />

perfeaaSeabfoluta , utrique vitio nifi matute fuccur- mus hic.<br />

raturfit, ut etiam vicinx partes corrumpantur; Eft autem<br />

gangrxna adhuc curabilis, eo fenfim perferuraur;<br />

Qua racione eciam Inflacio hxc non diuduraus feroti,<br />

¿cohatibus illis vahdis proceífum illum per vim ddatantibus,<br />

flatibufque per eum erumpentibus proficifeirar<br />

, per quem tamen mox iterum ceífatue hot ímpetu<br />

, flatusremeantes-in venerem, Scrotum detumefcit,<br />

nec Inflacio hxc, proceflu eo fe rurfum recolligente,.<br />

nifi nova vis accedar, redit. Plateras.<br />

'}• Puerifique máxime familiar is) Primó propter<br />

lacris Sí laaiciniorum ctebrum ufum ; i. propter<br />

voracicatem, qux cruditatis Se fl.ituum eft ge-<br />

«is continentis. Wedelius.<br />

8 nittix, 3. ptopter aqux copiofum potum cui pncri,<br />

- Species ipfius funt quatuor, fi diferentias Jpeñes)<br />

Se prxfertim grandiores, funtafliieti, Se quidem fxpius<br />

quentesHc:rnixin hodierna praxi cognirx(unt,£«- matutino tempore , quam ob caufam vencriculum<br />

"rocele, Herma Inrcftinalis; Ep/pticete, Hernia o- debilitara, qui debilitaras flacus procrear; aecurrune<br />

"cnulis , Pneumatoccle, Hernia ventofe» Hydrocele, tum máxime ad aquam, cumie vehementíusexercue-<br />

Hernia aquofa, Cirfecele, cum venx fpermacicx ita ratllrunt,<br />

Se ob auaum calorem fuiculofí Czüi íunc. ¿#-<br />

mefcune ¡n feroeo, uetercium tefticulum mentiancra,<br />

ti'miaveneris,cum Tefticuli impuro concubitu índutancur,<br />

Hernia humorolts, cura ferotum humoribus<br />

P^cernaturalibus repletur. Sarcocele, Hernia carno- das.» fc«*&»S'-¿ESS:,ÜZ<br />

"• Spermatocele, improprie a me appellaca , cum vas melancholicus elanchoLcus flatuum Haeuum cauta ^ , r<br />

^<br />

Jpculatorium corrugatum in Scrotum delabuur: Et<br />

h ra.<br />

*diferenti& fiunt Herniaficroti: Sunt prxterea Ora- Jem. amju jeentcm. E£eec<br />

h<br />

Tom. II,<br />

itf<br />

")7<br />

1


ny8 <strong>Lib</strong>-<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXll<br />

t.íi . . . . • . «.: .1 t*i . . . . . .<br />

v.¡r. cuín pasco o!. Laurino, Empl. de viga cum mercurio.<br />

Ench. m. Pr.<br />

Laudatur aqua carmín. Darucrellij cum Etiñ. de<br />

boccíslaari interne a D. Michaelisin MS.Extetncfior.<br />

chamom. Empl. de baccis lauri.<br />

Wekkardasin Thefi Phorm. coramendat catapl. ex<br />

far.fabar.aceti mocerata, baccis lauri, pulv. filar, chamam.<br />

fiem. camin.fiol.ruta, nitro tffiulph. in vino irenerofia<br />

coais , addica aqua vita, aceto Óptimo Se oteo '<br />

aneth.<br />

Vigierius in Chit. Fotum ex camino, baccis loar i,<br />

rata (¿ fiefiel. in vino auftero vel lixivio churo decoais.<br />

Icem Empl. ex maftiche, ládano, myrrha,<br />

bolo Arm. alai, corall. r. caryaph. oleo maftich. & ab<br />

finth. cum tereb. & cera nova q. fi. Icem Empl. de Ranti<br />

cummeri.<br />

Empl. de Camino laudat Sorberteinchir.<br />

' 4 - Curatur prxmijfis univerfialtbus car tutu ativis) Si<br />

a flacibus Se Aqua fimul fcrocum diftendcuibus prolicifcacur,<br />

eadem racione , prxmifla generali cura, qua<br />

aqux 6e flaruum provcntus impeditur, Tópica quxin<br />

Tympanite cum Afeite copulato conveniunt, (croco<br />

apphcaea profunr, uti Se ea qux in Hydrocele adducuncur,<br />

TumSe quxaquas abfumanc, flacuseciam<br />

dtílipcnr, vel, uti illicoftenfura, fi neceflicas requirat,<br />

per punñuram ¿eaquam Se flatus íimul educemiis:<br />

Infimplici vero Pneawatoceti, ubi flatus foli ferotum<br />

excendunc, tumgeneralís cura perquam flacuum gcneracio<br />

impeditur , genicique flatus difcraiunrur;<br />

tura parcicularis per tópica eos abfumentia , feroto<br />

applicaca.in Tympanite expolita , hic quoque locum<br />

habebunt ; Inprimifque conferet Cataplafma<br />

ex ftercanbits illic defcriptuin, addica eciam fulphuris<br />

§6. Vcl hoc.<br />

3¿._ Far.fobac.m&.fiar. bocear, lauri 51'1'i. fem. cywin.<br />

Tft.pulv. fot. ruWiñ.nrtri 5¡.fiu/ph.^m.coqu.invinagenerofio<br />

addendo aqua vito %\,f. Cataplajma.<br />

Fotos, Sacculi,Sajfitas, £¿ Inunñiones in Tympanite<br />

deferipci Icroto ucilicer quoque adhibentur, Vclinungatur<br />

hoc ungüento.<br />

"3/1. Oleirutac. unc.iii. ol. de Caftor. depiperíb. áá.<br />

unc.i. oLfiicoftill.'Bi.fiapon.'Ssi. aqua vita unc.iii. rad.<br />

gentiana, ímperot.zz. 316. rad. pyreth. cyclam.aa. 3¡.<br />

fiem. cymin.ftophid.ogr. áá. 5fi. Cmer. lumbric. 9¡. Terebinth.<br />

q.fif. Vngu.<br />

Auc fiac Emplofirnm addendo moftíches, thuris<br />

9-fi<br />

Mulcum in hoc affeau, uc Se aliis Hernixfpeciebus<br />

- Jptritu vim maceran<br />

.vaca, atque u. Imteolu hoc ftintu n*adef¿l<br />

cum íubíigaciuo apphcaea Se ahVata. '<br />

Nonn Lili, miüemorbiam, Ceafcrófulariam maiorem<br />

recentem , cum radicibuscoutufara Se decochun<br />

phcaca.n.inhocaftcctu.ut &al„s berma: incípíenm<br />

bus fummc Uudanr, qua- íi ut nummularia (üpra<br />

capto modo ptxparetut, adhuc efficacius o0L<br />

bitur. Platerus-. l<br />

ínter Fotus difcutientes ufítacus cft iftc ex du 1<br />

fabar. fiírin. & parr. yfiem. cumm. In quorum defecto<br />

comraode ufurpari poflbnt bacca laurixubactx cui ti<br />

movoccino rec. quod Cataplafma mire d.ícuut<br />

Valet quoque hic Fotus.<br />

3¿. Semin.amand. cvmJn.anmU. ~¡i aluwin.SR.<br />

Vtni&aqua áá. ífe:. coqu. invicem , Sí igiúicn panal<br />

applicentur locoHernu<br />

Coiiíeninc quoque hxc in Hydrocele, Uh; lamen djctisbaljdmtisjulpb.vel<br />

terebinth. vel , , C0IH.<br />

raodeadduur-, li nempe calide Hernia: tíauílents .liiuantur,<br />

iraponendo defuper Empl. diojiílph. Rulandi<br />

Si acrius fuerit, Se excoriatio nein ferod niir.nrur, i>oteft<br />

temperan tantilo olei nuc, mofich. exprefi. Etmuller.<br />

,J - Carminatívisintra & extra) Carminativa Het'niara<br />

inrcftiualem experimento Helmontii Si noftro<br />

curancTenlionem enim inteftinorum demendo eadera<br />

locis fuis decinenr, ne ípatium Iongms eccupando<br />

hcrniaminrolerabilcm vel incarceraram reddant, Cunfirmat<br />

id hifroria ab Helmontío l.f. Daumvir.p.2o3.Sc<br />

lib de Fiat. p. 344. curae.iim Heeniofoincurioadeauirismagn|tudinemincrevifletrumor<br />

Scroti, Se innimuifiecmJrum<br />

in modum, obtalithauftalumvinifime'<br />

bulltti cum fiemin. contufis anifi,carvi,fixnic!¿ coriandri,<br />

ftatim hinc emollitaduruie, Se hernia retro imnuif;¡, thao<br />

una,quod improbar tamen , prius/¿/« curtí laíit &<br />

ftefcote bi.bulo, Hinc remede illis femíneas ícr.b.t /.<br />

cilla corruptionim limulatque.icidiíacem materia: h><br />

hibere.cfleque ideo inteftinorum Ian¡<br />

Hxc fcil. eft methoduscuraudi Hernia» cJ/'»/" s, 'cem<br />

(JHeoJammcaicetatAm , Simphccm, inter.US ptopinandofiemin<br />

o 4. carmmotiv.i, cum fiemin* perfiliata,<br />

lapidibus 6n. cum fióle, quod iuffimus poli abura<br />

capereordinarie veluc tragema domefticurri: Extern»<br />

applicandofubligaculum, Se pro re naca, Empl- contra<br />

rupruram; Ileofam, interius per canainadva St<br />

purganria, prxmiflisquandoque Opiatis, urgentevomitu<br />

, Exterins -per Fotus eniollicntibus. <strong>IV</strong>edeb»'<br />

Am. m. m. p. 359.<br />

II '*• Alia eft Aquofa, feu ¿tauÍAv. qux l7 - Cognofeitur, quód fluctuado percipiatur, ferotum<br />

lucidumquafiappareat: tumor íemperejufdcmmaguitudinismanet., nec per compreflionem<br />

in abdomen recedir.<br />

Oritur ah l *- aqua,qua: plerumque ex abdomine influir, l9 - propter caufas quarum in hydrope<br />

menrio. *<br />

Curatur 1. w - prohibitione, ne aqupfus humor generetur, Ui vel aifíuat. dequa vide Difterentias.<br />

^<br />

t Aquaillapf* tvatmtione, vel"- infenílbili, cuifuperius etiam cataplafma infervir; %h * e!<br />

fenfíbili, per ícroti apertionem: de qua vide authores.<br />

** • Dividiturvzñc.<br />

1. Alia eillfola aquaferorura diftendente.<br />

Alia cciamaj&/* eidem coniunao,incujus curatione utriufque habenda eft ratio.<br />

•*• Alia á carne circa teft.culú concreta, 10 -cujus curatio cante inllitut-da/^nein eancru abeati.<br />

,s - Alia eft cum Bf drope, Sz tum curatio ad hydiopem ofevertenda eft.<br />

Alia l9 -fineHydrope,m qua etfi aqux tanta copia non eft, ut ventr¿ in tumorem attólíere po¡-<br />

Wialiquid tamen ejus in abdominis cavitate, ob partium imbecillitatem, accedente inpi ¡nu*<br />

externa<br />

<strong>De</strong> Morbis Teftium: II ,9<br />

tcrná causa, percuiTione, o¿c. colligitur.<br />

CX TumorWtotum ferotum oceupar. Vél unum faltem Iaíus;& J0, toHiifflor in membrana<br />

-diroidc teftem continente hxrec. Nunquam dexter, femper finifterinrumeícir.<br />

^ ''• vitium eft mfiniftro rene, per quem cum ferum defeendere non poflit, per feminalem<br />

arnabemulgentc íiniftrirenis procedentem,intunicamerythroidemdelabitur ;l\cujus cuciorte<br />

vel abftinendum, vcl ferotum in interiore duntaxat parte incidendum.<br />

¿trt non eft; SLtttm ferotum, in íuperiore parce prope inguina, urS¿ humor cvacuetur, c3¿* no-<br />

• jfftuxus per cicatricem erychroidis impediatur , fecandum eft. Vide Fabricji Obícrva-<br />

tioties.<br />

-, Alia eft, quando aqua inter erythroidem tumeamé' d/irton continetur, in qua tumor eft rotl¡ndior,inftar<br />

ovi, tefticulus vifui ¿¿cactui oceultatur: ferotum ipfum albidius eft, ¿¿nihil vel<br />

parum intenditur.<br />

Alia, quando **• extra eam, inter ipfam &pelliculas adyacentes, in qua tefticulus tafrui occuirir,<br />

ferotum magis intenditur.<br />

Alia, quando inpropriapellicuU,feu túnica fuper.agríala,\\\ qua tumor undiqueconglobatus, al­<br />

terius tefticuli imaginem refere.<br />

>'• Aliaeftaquofa, fieu üSt$K¿,M) Scrotum tumores<br />

dvatim oceupare folenr , quorum unus frequentior,<br />

L ferotum admodum intumefeit ponderoliuíque fir,<br />

cttihminhydropcafeite fcrocum quoque implen; dijimos.,<br />

hic frac eo fe offerens : Qui cura ab aquéferomreplente<br />

quoque uc inHydrope prodeu,Se rumo_irminfcroro,cujus<br />

tumores omnes KHKH dicuntur, efiáu,Hydrocele<br />

zppclhtut; quera Si oqnofum ficroti tuwm',Ccuillius<br />

Afeiten nominare pofleraus:Hic afeitas<br />

uci adulta , fie Se infaotibus fiepe accidit. Plo-<br />

Itrtts. .<br />

16 - Alia eft aquofa) Ditfta hic eft Hernia, a Gratéis<br />

apufrl á Larinis Ramox aquofits, eftque juxta Galemm;<br />

Ut Tum. p.n. cap.if. Tumor ex aquoñ materia<br />

pitas, qua in tunicis quxceftcs ambiunc: continetur.<br />

Continetur autem vel incer fcrocum Sí darton.vel<br />

lime hunc Sí v.iginalcm, vel incer iftim Se albugineam<br />

túnica» teftram. Sebifius m.p 1430 •<br />

'7- Qiistcognofiítar) H.c ab Enteracele, quod non<br />

ceda, fed aouS illum eflici.u ; quod caéra facile expióme,<br />

& adhibito lumine ,quo ferotum illuminetur,cer -<br />

Kiclicec.pociflimumdillmguicur. Plateras,<br />

'•>• Cognoficitur qaadfiuUuotta) Afteoeus cognofcitatextumote<br />

ícroti doloris expertc ,ex fluciaacione, li<br />

im prematurdigitisvex feroti pellucáduate , ü Mauram<br />

manu apprehendatur eique accenfa oppohatur<br />

|a • expetmanentia tumoris , fi máxime conemm<br />

»]i>am lemi'dere.non enim fafta coinpreílione rerroccdr,iu<br />

inteftraum in ferotum delapfura.<br />

Suomm ferotum tumet, aqua continetur ínter tuecas<br />

teft.um communes; Scrotum Se darton,Suelteraiolum<br />

eiuspars, dextra vel finiftra, ínterpwptw,<br />

^queralibetTeftiura diflinde regunc, ftabulaneur.<br />

^Aquaquaplernmiucexabdomine^nCcto-<br />

* generara raro, plerumque yuiohtpats aut hera<br />

inafeiteprovenit,..! quo aqua ex abdomine ,n p rres<br />

fubjiWse.nScrotum decumbit, Caufia funt:, v-I J-<br />

',n,,%ur ccimpr.meracs.collidentes^ perenne s.Ha:<br />

^n,,rhciuraut ferofus lnimor ex vai,sexcuc,au.U^<br />

¡«etntent vitia hepatis acl.enis,qua:ale.««&•««£<br />

So uti modo d.aura, aqua tepe inlubdusp -<br />


II6-Ó <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXf.<br />

qux hanc fcdem inferiorem ventris, ubi hi proccfl-is Ing..ini,qUapartefluxioillabirur,adraovendumfw<br />

•prodeunr continuo alluir , Se madore fuo humeóla., ploftrum contra ropmram,ut viis racerceptis coh.bc,?<br />

proficifei poteft, utnon majori vi opus (¡ti qua: tamen úl&pCas,Enchtr.Med.Prañ.p.296.<br />

ata<br />

ii accedac majorque inde fequarur dilatatio , vel etiam • Velinfienfibili)ExtetmspS£mS addantur^<br />

ruptura, via tune amplius patente, citius (crorum aqua thermales, nitroía: lulphurea:, faifa;, calcan* : Foml<br />

rcplebitur: Quod Se fi humeelacio fola in caufa fuerit, húmida v.g.<br />

evenier, magna acjux, ut in hydrope fit, pnefente co­<br />

¥.. Aquam in qua calx vivo extinóla . dei.<br />

pia: In Hydrocele vero tardius , cum pauca illius fit colara, eum cum fpongia applicata. lcem UxivU<br />

quantitas, eaque nonnili fenfim in abdomen , indeque ex eineribusquercinis,fiarment,t,u,^fiCHl„ei ¿ h<br />

in ferotum inílillet. Platerus.<br />

racoquipoSantongonumcalamintha, pKleñam\ fa<br />

l<br />

'->- propter caufits quorum in Hydrope fit mentio)Ca- reía.tbymus, hy¡fapus,abfinthium, rajmar.falvia r„tí<br />

jus colleétionis in abdomine in hydrope caufam , non Jerpill. nepeta tff.Ad h*C pulticulas tk cataplaf,n.ex¿<br />

folum folutam continuitatem vifcerum Se vaforum efle riña fiabar. orobi, bolo comm. vino rubro,autlmjas\o<br />

dixirmus , fed Se anaílomofin vel diapedefin venarum co ol.laur.rutac. abfinth. Sic. additisfipirít. anifi, fe<br />

mefeneericarum efle pofle oftendimus; A qua eciam cau­ vini, bocear.junip. Si firail. Sebifius.<br />

fa pocius,quam infigni alicujus paréis ladione ¡n hydro­<br />

Quídam hancHerniam patiebatut, quameítifli<br />

cele ferum in venerem cranlludare,vel é venarum oculis<br />

me<br />

removí oleofiuiph.quo eocum ramicem perungebat, m i<br />

exftillare,hoc comprobare viderur, quod in hoc cafu,<br />

iría-<br />

ne ac vefperi , ac applicabat ficculum « ealentiba<br />

nullo alio prxtcr Scroti tumorem graviore atíeclu , nifi<br />

cincribus faclum. M. Rulondus cur. 82. cent.g.<br />

alius accedac morbus, laborera; Se nonnifi longo tem­<br />

Parerur Cacaplafmaex/íríwr vaccina nc. be eertia<br />

pore hic tumor excrefcat, paulatimque per venarum<br />

parce pulv. boli Arm. Ad ídem máxime valec, &<br />

túnicas velofeula ferum efferawirjldqueabiifdem caufis<br />

w',h<br />

valde probacum cft Cacapl. fequens.<br />

a quibus hydropem quoque interdum prodire demon-<br />

1£. Stercor. copra f 1 f$. cochtiar. cum fitis teftis en<br />

ftravimus, fedlevioribus,Seproinminorem noxam af-<br />

tufi |j. cumin.pulv. fulph. pulver.ad.5n.m. MaM:<br />

ferentibus: Cum Se citra prauernatutalem caufam,na-<br />

Zecchius canfiult, 6j. Ex Rondetetio , qui cumin,<br />

ruralitcr fero continuo nonnihil exfudante,atque inte­<br />

omiíic.<br />

riora abdominis irriganre, eríi non adeo redundet, tamen<br />

patefaclis, vel ob ¡piras madorem, vel aliis de cau­ Infans xi. menfium laboraba r aquofa hernia dexfis<br />

hifce meatibus, in feroto fenfimcolligi, & proerum ceílem necupance , ica uc ovi exigtii im.<br />

•alum.^n. cequ.inoxymel.informamcotaplajmatis. ""<br />

iJein fi á relaxationeproceffus peritonat hoc dependeré<br />

, ex eo máxime quod mox redeac cognofeamus, ut<br />

eam conftringamus, viamque fie obcureraus,iifdem remediis<br />

quibus enterocele Seepiplocele, ab eadem caufa<br />

nac.s.mgmruappofiris illudpriftacur, hoc idemmolir.<br />

conabimur; c^nbus finih.l cfficiamus, non alio<br />

modo hujus atTe¿tus recurfra pnecaveri poterit, quam<br />

vinciendo hunc proceítum/ecl.one prius.n inguinefaüa,<br />

ra. 'nah.siJliusrelaxationibusSerupruris.perquas<br />

inteftina.n ferotum provolvuntur, fienfuevic: Quod<br />

cum non fine pénenlo vita:, Ve[ teftis amiflionc fieri<br />

poflir.&proin nec illic n.li magnaurgeatneceflitas faci­<br />

le fufcipiacur, ficlonge minus in hydrocele, inqua Callas<br />

eft levem hanc moleftianí íufferre , vel aliquoties<br />

per punéturam, qua: non adeo ardua, aquam emitiere,<br />

quamdefuprad.crispericluari. Platerus,<br />

Amioic^. obiit vir nonagenario proximus ,Dn>>-<br />

Berjon condicurarum arrifex egreraus ; hydrocelen<br />

quorannis fere paciens ab anno feptuagefimo; feliciíliraa<br />

alias ufus valetudine , temperatiflimus in viclu;<br />

quocies incuracfcebac fcrocum, (ibi illud aperiri lanceola<br />

curaban per Mag. ¿4¿íi»r«MchiriirgurnGenevenfem;<br />

Nullam aham moleftianí quamponderis cxpericbacui :<br />

Exibatlympha límpida.<br />

Vel infenfibili.<br />

Externe conveniunc.<br />

If. Vngu.dtaltb.Z\i\. balfamifiulph.terebinth. $"}•<br />

inungaturficrato calide.<br />

Si eftdebilius convenir hocEmpIaílrum.<br />

^fi. Empl.de baccis lauri, ftercor.caprill. do. une. IPfiemin.<br />

cum.flor, julphur. áá. 5¡j- maloxentur enm fif<br />

ilt*<br />

j¿ rntí 6 chamom.<br />

Valec amin hernia aqmfia,quam tumor ejcrotihydro-<br />

" foco hujus Empl. carminat.Mynfichti.<br />

* vjlor.chamom.parietar.zi. m. ¿j. farin. fabar. l\.<br />

tttar.caprini^ñ). ¡>ulv.teftar.cochtiar..f ij. cumfiq.otii<br />

\\0sm.^^etivini redigancurin formam Emplaftri.<br />

V¡turnin hydrocele confirmara nihil pncílabunt. Et-<br />

0¡ler.<br />

"• hfenfihili) Infenfibilis evacuatio procuranj,<br />

per abforbentia ficcantia Se difeucientia 0 quom<br />

maceria reperitur in mammarum, Ventricuii, in-<br />

[.-(linorum Se teftium inflatione. Sebifim.<br />

^Velfienfibili) Si Topicis Sec. non cedat Tumor per<br />

}&ünram curam aggrediemur, qua: lcvinegotio,Seíta<br />

acuita magnocú duíoie,inparre Scroti humíliorcpcr-<br />

Stitur,adigendofcalpellraTi per cutera illic diftentam,<br />

jquamquc doñee nihil amplius prodcateducendo, Se<br />

£quid tefiduli remanfit, exprimendo , vulnufque alipditiapertum,immiff.<br />

turunda, fci-vandum, vel<br />

¿orda per vulnus, pro aqux effluxu, alíudque pro<br />

¿oída: egreflii paratum, trahendadicque aqua: via pa-<br />

\ci retinenda. Platerus.<br />

In Hydrocele confirmara nihil prxftabunt Tópica,<br />

&!?»!!»confirmóla eft 1. quando tumor iterum circa redes<br />

cft admodum durus Se renirens radui, hoc enim<br />

indicar infignem fpiflitudinem membranarum , lymiifecontincntium<br />

2. Quando hic tumor eft perft:uo<br />

in magnitudinc eadem, non habet fuas vicilticu-<br />

Ircsífe pocius inerementum,qii.im decremenrum agir,<br />

Operaergo Chirnrgica eft vel Punüura , velCaJlratie.<br />

Mura tntiflime iuflituitur in hydrocele,In tumore<br />

i oti hydtopico non caree periculo, quia feroram<br />

IK le in gmgnenam abir, fed quia pun¿lura non radiáis<br />

malum curat, fubinde neceíle eft, uc exfeíndatur<br />

teftis cum eumore aquofo. Etmuller.<br />

Hydrocele, C\ cum hydrope jungacur, Scrorumqne<br />

MÍ cum abdomine aquaimpletumin tumorem excrefat,<br />

tune cura ut in Afcire inftitucnda; Si vero per fe<br />

íinalium morbummanifeflum in infincibus vel adultii<br />

nafcacur, Scrotumque folum fero plenum intumefw,cum<br />

impedimentum non niagnum doñee admociimaugcatiu-<br />

. aiTcrat, ab initio negligitut fere , nec<br />

dum doñee increraentum acceperit cura iliius fufcipi-<br />

"; J, i qiu-e iifdem topicis in afeite expofi.is, ut ferum fi<br />

fcti pollit exhautiamus inftituitur ; ínter qus Catartfñata<br />

ex fter core caprino velvaccino, i$ eoch/earum<br />

a "K fa¿b,ncglecl:is aliis qua: vifcerum caufa, fi ventri<br />

'iF' ic «i de&eant admífcencur,erunceflicaciora;vel fiat<br />

^ Cataplafma.<br />

¥•• Stercar. caprini vel vaccini ftíj. cochtiar. terr.<br />

wirumin lixivio & incifiar. minutim n°- xii. mifice<br />

c ^ftercoribus,& coqaantar denuofimalcum remonen-<br />

''"'llitts/ixivii, addendo fiar. fabar%\\\. femlcyminity.<br />

wjinapi gj. fiulphur.h.ciner.teftaram cochlear,rad.&<br />

%/;«,» brafiicacremat.\


n6"2 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>-<strong>De</strong><strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl. <strong>De</strong> Morbis Teflium.<br />

perfcalpellumapertio, tefte non fublato compertum<br />

eft: Ab aliquot annis finiflra parte hydrocele huic raolcfta<br />

fuerac.Cacapla (macis fruftra ac aliis remediis ufus,<br />

Tándem temerarii Chirurgí conidio acquiefcens,apcririfibi<br />

tumorem permific fcalpello: cffluxit ciro omnis<br />

humor, tumor quoque fubfcdit; fed cum teftis ipfe<br />

omnino eíTet corruptus , vicinas partes facile infecir,<br />

fubfequuto mox feroti univerfi, ac etiara penis cum<br />

tumoreS^ingenti dolore gangrena, dclirium cum ve-<br />

hementi febre, prx doloris magnitudine fupervenit<br />

non multo poft morsacceflit: Rcn hujus finifter Ji 1<br />

tuno corruptus.Sevenafeminalisin erythroídemdefcc<br />

0111.1<br />

dens valde corrupta.<br />

i-I<br />

»»• Quando extra eam inter ipfam) Artendaturva.<br />

netas aqiia colleóta , fc.hcet intra membranas intctn3!<br />

tumor cft obiongus inflar ovi: Si vero collcclus eft J<br />

mor intra túnicas intimas, non poteft percipi,namteftis*<br />

ipfe hunc relaxare folet. Etmuller.<br />

III. Alia eft Hernia Carnofa, feu "• Sarcocele, ?4 - ir» qua aliquid carnofum nafeitur.<br />

t. Cognofeitur ex tumore duro, fenfim aufto, fine inguínis tumore affligente 3f -qua ratione<br />

ab hernia inteftinali diftinguitur: i6 - plerumque in tefticulo dextto fit, quod natura fanguinem<br />

per venam ejus fcminalem,a cava ortum,commodi(limé ad teftes depellat.<br />

p - Oritur ex fanguine impuriore 58 - ad teftes &c ferotum 39 - affluente, fenfim ex membranis<br />

vaforum exftillante , & a natura nunquam otiofa , in fubftantiam carni fimilem mutato.<br />

1 °- Curatur i. Repreftione,""• per repellenria & exficcantia, pulvis radie, onontdis taudatur. n -1.<br />

Seclione, de qua vide Authores.<br />

Dividitur in fcirrhofam, in quanec dolor nec calor adeft; tkMalignam, in qua dolor pun&orius<br />

percipitur. 4 >- Sarcoceles miranda; hiítoriam, in qua modio majus ferotum, vide in Genr.<br />

<strong>IV</strong>.Epiftol.BarthoLp.519-<br />

"• Sarcocele) In facco Teft¡um,feu feroto, Carnofus<br />

tumor telhaccrefccns provenir, quiSarcocek,cam ómnibus<br />

tumoribus in Scroto genitis X-ÍAIJÍ nomen attribuatur,<br />

appellatur. Plateras.<br />

x. Cognofeitur) Color eft fublividus, fi materia fit<br />

melancnolica, concolor aurem li piruirofa in caufa extiterit<br />

¡Comprcfli non ceditut enterocele; nec in ventrem<br />

cum murmure recedit, ut ¡lia, fed femper lie ftabilifqueceftiadharcnspermanecí<br />

fenfimaucemincrefeir,<br />

& aliquando in cantammolem, uc totum ferotum impleat,<br />

idque miium in modum diftendat.íegroque pondere<br />

magnas creet moleftias; illumque in motu impedían<br />

Sebifius man. p.j427.<br />

Notandum, Caufam diligenter inveftigari deberé<br />

antequam ad operationem ipíam accedat Chirurgus,<br />

Paraftataenim adeo intumefaefta quandoque; tefticuli<br />

imprimís fcirrhoíis exiftentibus, ut hernia carnofa fpecie<br />

facile te deciperent, curieíé ad omnia haud artendentem,<br />

uti hoc aliquando concingerevidemus.i.Obfervandum<br />

eft vafa fpermatica fetoto detenta, fapius,<br />

naturx lufu, ipfos teftes magnitudine excederé, Nihil ''<br />

incommodi pracer merura folum adferentia ,quod verum<br />

in non uño obfervavi. Barbéete.<br />

Sicuti interdum materia genitalis in Epidymidibus<br />

colledfa, Se ibi fupprefla fpeciera farcoceles referre folei;<br />

Inveterara hydrocele ob denfitatem membranarum,<br />

Sarcocelen ineerdum mencitur. Etmuller.<br />

5+ * In qua aliquid carnofum naficitur) Tumor hic<br />

Tefticulorum vocacur Hernia carnofa, quia Teftibus<br />

folet adnafci ; nempe involvic Teftium parenchyma<br />

mcmbranofum,mufculofisfibris fimul inftruclum: Si<br />

ergo fiac occafione quadam exeerna, uc ladantur partimfibra<br />

nérveo, pztúmcarneo, citca dietas fibras lafas<br />

coagulaturSc oritur excrejcentiaoflxdzm carnea, medü<br />

gencris, inera fibras carneas Se nérveas, qua; eft nunc<br />

dolens, maligna £¿ cancrofia, mine indolens. Sarcocele<br />

hic, feu hernia notha, Seexcrefeentia carnofa,nunc adnaícieur<br />

Tefti, ejufque fuinmitati,nunc5«'#w,leu membrana:<br />

ferori, Etmuller.<br />

»• Qua ratione ab Hernia inteftinali ) Etfi in eo<br />

quod in Scroto confiftit cum Enterocele converaac, lamen<br />

ab illa facile diftinguicur.quod comprcífione non<br />

cedat , nec ventrera rurfum fubcat , (cd fenfim excreícens,<br />

nec (ubico uc ¡n encerocele eo delabens, femper<br />

fixus cellique adnacus permaneat , eumque plus<br />

minufve,aliquando & totum includat. Plateras.<br />

' 6 - Plerumque in tefticulo dextro) Hildonuscent.^.<br />

obf.Ú4.teCett quod Hernia carnofia plurimum fiancin<br />

cefticulo dextro, Aqaofa,in íiniftro.Sed nihil eft, quia<br />

promifeuc fiunt; Rio/anus enim in Antbropographiajnvenit<br />

in dextro tefticulo hydrocelen. Etmuller.<br />

> 7 - Oritur ex fanguine impartiré) Exudans ex carne<br />

fuecusjob cutis ttinicarumque, quibus obvolvitur,cjui-|<br />

bufque fuecus coé'rcetur, Se venarum fuecum hunc deferen.íum<br />

(arteriorum) ofeula oblitctamat,deftüum<br />

accidit, ut fi fuecus carni accrefcat, novanique veluti<br />

camera illi adharencem , Se ab ea protuberante.!, gignat,vatia<br />

Sorcomoto producantur, Velutiin ulcenbus<br />

carne impletis ,necdum cicatrice obduólis, fuccoex co<br />

expullulantc , cxcrcfcencia carnis gignkur;/«í»'»/í" ,í<br />

quoque cunicis carnofarum parciran divulíis, lncco<br />

extraipíasfe diffundcnte Sorcomota gigni polTunc, Sicuti<br />

ex coneuíione, per quam tantum illadivelluncur<br />

ofculaque?/¿/í>r»7» nonnihil pacefiuntmec dum gravioc<br />

lafio , utauc fuppuratio auc exulcerado fequitut, Ceníím<br />

quandoque catnofitates ejufmodi excrefcui' tre " n '<br />

quuiuurque. Atque ex contufiane vafiorum fpermoticoruminferoto,<br />

fuccoé vaíis illic quoque luxuciantcSdrcocele<br />

ineerdum oritur. Abundancia hujus fuccifi a cce '<br />

dat, enarrata caufa eo ciciushujufmodi lárcornaca ptodibune;<br />

Cui vel plechoraoccafionemdac, vel fanguinis<br />

adparcemaliquam, fapcrepetitaatttaócio, a variis canfia<br />

promoca, Incer quas Se ímpetus alii in parrem a 'quam<br />

cica lafionem facli, íuecum hunc in pirtemalH-<br />

cienres, hoepoflunt efficere: Quibus cum &fe» lonc<br />

incommoda, vel eqtiitando teftes, ipíifque adnaca va<br />

fcpevalidequeimpelluncur,licec nulla adhuc, uci<br />

clum, fiac lafio alia, fanguine ob id continuo eo altéelo<br />

Sarcocele interdum nafeitur; uti & íi ob itnniodetatara<br />

Venerem vaíis hifce dilatatis,ea ratione langum<br />

eo quoque fiar influxus: Quod ut in hac aliave<br />

fiat, partium p««i~»"i¿&—G.;.. difpofuio apta „~r„ adrecipiendum, ..-i •»^.„;oníliim. cujulrn cuiu<br />

Selax xitas illius exiftit, plurimum ad juvat,<br />

Cujus ca<br />

Se gingiva Cxpc adeo excrefeunt, Se Carúncula m ^<br />

oculi carne augetur, prafertim fi vis illa quam g'Uj,<br />

mafticando ; oculus friccione multa obpruricum P°<br />

patiuntur, infuper accedat. Platerus.<br />

VJ> Oritur a fanguine impuriore) Tum" tjf pr*t^<br />

naturalis ex fiongume impuro copiofiüs ad teftes éfr".<br />

te, ibique paulatim in car nem degenerólo, originen) ^<br />

Indcfinitione hac apud precipuos Médicos atque<br />

'*' p.os dúo notarivolo, 1. CaufamTumorishujus<br />

jjflc fanguinem ¡mpurura, cum etiam oprimus<br />

'"jptoducerere poflit. Nec fimpliciter abundante, cú<br />

'" jnCorporibus vnacilentis fe exhibeat; licet in bis<br />

¡'.'ccelericcr adeo generecur. nec ad eam raagnitudi-<br />

-,(ieveniat,quam in illiü,Sed enim veram hujus Her-<br />

'.caufam meo confillerc cxiftimo, cum membrana<br />

Imivafomm capillarium ofeula, ne íanguis nucrie.us<br />

•pjsfobicoin partera petfluar,claudere (olent,vel ero-<br />

¿ 'veldifiupta auc dilatara lint 5 nam tune eontingic<br />

ü fanguinis in partera mere, quam ad ejus nutritioí'-m<br />

teqaihtBf, Naeuta enim íanguincín, qui alias putticcect.in<br />

carnem mutac. 1. Carnem hanc quandoque<br />

tiidci cunicarum feroci commonium (ccunde,non veaieftículís,<br />

mío in cafu fine horum lafione, auc excii^ttol/ipoteft.<br />

Barbette Chir.cap.2s.<br />

Hite. .<br />

'•• Curatur ) In principio ubi fanguinis nimiam cofiímexire<br />

peemiteunt membranula vaforum erofa,<br />

tuptsaat dilatata , Venafetftionc, medicamentorumfi<br />

tepellentium Se adllringcntium u(b mulium effiwnuaj<br />

Ac angmeneum fi fumereinceperic.mcdicamen-<br />

Clibad malura averruncandiun , non fiífticiunt, camc<br />

nfequenribus mediis res cft remanda, Fiat foramen<br />

«iguum in feroto fuperion magis,quam iuferiori in<br />

paree: Per illud , petia ope medicamenta applicentur<br />

^Ppntatiri^uthoc modo lipoflib.le Cit, caroea tc-lh<br />

PoíTu.quavis tamen vifuatione pus illud non eft. edu-<br />

«ndum, ut tanto melius carnis reliquia: coníumi poffi<br />

«- Qnod Ct hac non fucceífennr, Tefticulus hmul<br />

•"n herma eft excrahendus. Barbette.<br />

MotthiolusCctxUteomm. in lib.3. Di0fe.cap.1S.nwikfequendam.qui<br />

pulvere carticam rad.ononidis pluritu<br />

« menfibus cum vino poto, Sarcocelen ablorpleru j<br />

tantea a Mediéis conclulum effetnulfo medicament0<br />

)íed chirraeia cum íiinari pofle.<br />

I»cer interna abfarbentia commendatur pulvts ono-<br />

»'*8cc. al.is ¡birit.fial. dale, quotidie ter ilhtus Se m-<br />

';»ad garras x. admiraras. Spir.xtem filis coagulot.<br />

f»Wh. balfiamfolugemm. .mus Sitor.s. Car.talpo<br />

h-(S pulver. quotidie ra aqua cinnomam. exhibí.<br />

l 16)<br />

mentaciones lran„da ex aceto deftill, fpir.viñiydecaí*<br />

odjhmg. V,de Farejhm 1.27.abfi23. ubipltsra. Gsefvven<br />

inllodegip.uoj.<br />

. 4 °' CttratHr ) Sarcocele vix dum (fútti adhn.c cñ I<br />

irnpcdin,multo minus cum cxcrevft, alia' ai<br />

amne, quacum noxa caftraciOnis rft,auferri i>ocefts ob<br />

camque caufam cura illius negligitur; Intcrca tamen ii<br />

ahquidImutare velimüs.rnatore ab inicio dnmin fi<br />

eft, fac,endum,Se vena léchonein pede, vel popl.'te fa-<br />

f A&'eftesCj ficrotum aff!tiente)Modns generacio-<br />

¡iicllduple/.alter per udj^o'niry.w, influxum,nlrer per<br />

ttyspiavA ¡rvypdeiv, c. ¡kvt:oiicm,íive congeftionem<br />

üclus (minus hac «onficntanea fiunt dattrina circulationi<br />

'is'Htut* , fi quidem arteria fianguinem pro nutritione<br />

wúttm invehant, vcnxfitpcrfi.Humreducunt, adeo ut<br />

M*ít9 l


n6"4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXl<br />

unde aque ac dum in hernia hac excindufttur, ea in<br />

ahlatum, tefticulo dextro cum vafis fpermaticis den<br />

fede ager caftratur, periculumquc non minusmagnum<br />

fubire cogitur, Quod minus eflec, fi non inguinc, fed fefl^*^<br />

neraru ulu<br />

feroti latee mínente, feroro dilfe£to,Tcftis cum carno-<br />

integre Se omnino reftitutum.<br />

teros.<br />

PJ<br />

fieaee illi adnata, per vulnus cxtiactusampiitaretur.qua 41.<br />

ratione porcellos, canes, aliofve mares cujufvis anima- Sarcocelesmiranda)Hic tumorinmagnammj<br />

Iiumgeneris caftrari,Se citra aliam curam,vel ligaturam, lera quandoque excrefeit faecumque teftfum^<br />

(ponte fanari, vulnulque rurfum coalefcere vidimus : piense* extendens depender, pondereque admo<br />

Quodfidum hoc fit, carnofuatis pars aliqua fedhone moieftus eft, non dolens alioquin Se concolotS<br />

citra teftis lafionem abfeindi poflit; Teftifque rurfum Tumoremraveteratum,fatis magnum,multis, rZ<br />

cum vafis in ferotum reponi, forte Se fie fuccederet, glandulofam carnem, carcilaginibus infanftum ¿Ch<br />

prafertim fi injediones ulcus fanantes fimul adhiberen- rurgo magra nominis excifum , & poft excifionem<br />

tur -, Hanc feclioncm non ¡ta arduam efle etiam hinc partes d.fledum, a Párente meoad operationem vide<br />

eolligi poteft, quod Scrotum feélione apertum, tan­ dam mtroduiftus.propius infpexi. Plateras<br />

quam fungofa pars, qua facile dilatatur Se conftringi- «• Repellentia & cxficcaniía) Emollieñtia Se Cu<br />

tur, melius Se citius qu3tn alia vulnerata partes iterum puranna non v.dentur prodefle i. quiafeitrhofan<br />

confohdctur, obfervavi enim dimidium Scroti ¡ntegu- adefl durmes i.quia caroemollientibusptomcyctt<br />

mcntum,a*iuftione pulveris pyrii, ex ictu fclopi bellici 3.auia.n loco calido humidoque pucredinem patitu;<br />

Sebifius.<br />

<strong>De</strong> Morbis Scroti.<br />

(t oléis, nnguentis, emplaftrís ceraris , Cataplafmati's;<br />

n ninduuque uc tefticuli geftentur fuípenfi ¿n fubiígacll|o<br />

vel ¡n fafcia.<br />

'Maceria piafidiorum funt, Radices tormentillabi-<br />

Jítr><br />

Zachar. Ceratum Oefypu<br />

Conficiumur fcCatapIafmata emollíencja ex fimpliebus<br />

enumeratis, co¿lis. piftatis cretis , quibus adraifcemur<br />

butyrum recens non foÜcuin; eefomt, pinguedo<br />

Jailla,galltnacea, anfirína, anatina, vitulina.<br />

Rofi rubra, balauftia, Bacca myrthi, nuces eupreffi,<br />

Oleum lilior alba amygd.dulcfiefiammum, Uní.<br />

ff,,//c, moheor. mefipilo,fiorbajiccata,hypocifthus.\ (<br />

¿ rH afí H Emolhene.bus aliquandiu ufurpan's accedendum ad<br />

Cgrdfit* b- f i - dracon.bolus Armen.terrafigilla- ddcut.entia, quorum materia ra Hernia aquoía fuit na­<br />

,msr.,Cortex berberum 1.fariña fabar. dita, Sebifius pag.i4jy.<br />

'pofterioris opinionis aflécla ufurpant balnea exde- Excompofitis CantAqaanucumcupr.évzCe duplí-<br />

¡$¡s rapar- dale.malvo, alth. mercurial, parietar.fiar. ci deft.llaea ptoFotuficroti.Batnea ex decoüoemotlfent.<br />

9. í¿ metilot. fiemin. malva ., alth. ¿mi , fie- Se diícuticntium in lixivio fatfta , Empl. ad Cirlocelen<br />

«Kf<br />

VigientChir.p.iis.de ammon. Forefti. Oleum amyad.<br />

Ex oflicinalibus emolliencibus proftant.<br />

dalc.cumbdeliiifilat.liliar.alb./inifiefiam.&c.GieJvveiii<br />

Emphftra de meliloto, diachyl. camgumm. Emplfilti Hodegip. 1206.<br />

<strong>IV</strong>. Alia eft Varicofa,fc\i **• cirfócele, in qua vafa tefticulos nutrientia 4f - varicummore díl<br />

tantur.<br />

'"'• Cognofeiturex eo,quod venx lint túrgida?; & capreolorum more intortx Se conglomer<br />

tx, tumor fit obliquus £¿ uva: in modum convolutus, veré ac autumnoAitcftinis á flatibus d<br />

ftentis, vel pedibus refrigeratis, dolor comitetur.<br />

4<br />

7- oritur ab humore melancholico crafloinvafaeíFufo.<br />

48 49<br />

- Curatur diíficulter, -Exficcantia, 6¿r teftium in fafcía fu/penfio profunt.<br />

Seclio vix fine Ixíione teftis fieri poteft.<br />

**• Cirfiocele, in qua) Graci hanc Herraj fi:eciem<br />

xi/nraicij'Atji'VOCanc^Tr» 12 x.lfr^«íwcxtuberant:funtquemollcs,fungoíx,continuó raadenr, male olenr, 5¿indics<br />

Wgentur aliquando ita, utglandem prxputium tegerenequear .-iiíquequimorho galh'co Iabora<br />

9-<br />

nc, familiares funt. Chirurgiam expoícunt.<br />

1<br />

Vrraa ) Virile membrum, aliis Penis aut Virga , ftelía , ira ut tándem figuram membro naturaleni rc-<br />

pitee vafa ordinaria fanguinea, proprié conftruicur ex cuperaverit Segcnuer;t.<br />

í«tibus duabus terctibus, fiftulolis, albicancibus, ex- '• Diftarfio ,fieuNodusverpi) Quidam quinquaginta<br />

lcr<br />

iusfolidis, Seduris, intuscellulis infiniris , humóte airaos natus, dedepravata Penis e.eíhone conqueri-<br />

!t|<br />

o purpureo oppletis, dillinftis, quas ligamento ca- turjflcelebatur cmm in modum Cornu invertí hypoga-<br />

Vlr<br />

"!>fii,zut corporanervofia vocare folent, Anatomici ílrium Sí verfus: Examinatur Penis , fub médium dimita<br />

°,uodipfis, capitis inftar impofitum eft, Bilano , feu eis glandem nodum exhibet patva avellana fimilcm<br />

Glande, <strong>Cap</strong>e moflí Se flaccida, fpongiofaque,fenfus pertinaccm, non vagüm, led fixum , quique ita, licét<br />

eí(<br />

!'iifniflimi, máxime dum turger,ob metobranamtc- varia exhiberentur remedia, permanfit, Viduas tamen<br />

S^tem, Quibus rercio loco urethra addi folet, Semi- iílcad fecundas tranfiir nupcias, auxitque etiam períis<br />

atiuaque emiflioni infervit. Blafius Ther. fice. p. durante afleclufamiliam. H.abHecrsobfi?.<br />

"•332.<br />

(• Diftorfio) <strong>De</strong>pravaturetiam Penis ere&io, apan­<br />

'' Morbi Vírgofiunt varii) Penis affecíJbus accenfe do quidem is erigiera , non ramen rite Se in debita fi­<br />

fdmafin,Paraphimofin. Hydrapem,Dolorem,Pruriium gura , Se is curvas eft, Se viciara ejus fiura emergír:<br />

Ht1<br />

»orrhagtamGlandem imperforatam, Fijjuras & ri-Quando<br />

ergo penis eredus contorlus apparec, ladírur<br />

"«Praputi^Tranulicoalitut».<br />

ejuldcmaólio , <strong>De</strong> hac ex caula externa n•hil poteft<br />

. '' ü'ftorfio) Figura vicium pracipuum Contorfio eft dici, Contingit taraen quandoque, vel fróni ritió, vel<br />

kl1<br />

Incurvatio, qua fere Veneris nimium ufum conle- proputn; Franulum quodattinet, fi nimis breve eft,5c<br />

^'. ad apb.63.fieil.f. qui membro ita oborto noli curvatür ; Sic non tantum generatioimpeditur, fed e-<br />

P^rant gignere, quod femen femper hafciaret. 11 cer- tíam dolor oritur: Hac ergo curetur Chirurgia, ubi fra-<br />

VlCe<br />

uten -, Huic pararas eft cánanculus plumbcns , vel<br />

niiin fimplici incifione fecetur: Obfervandum tamen<br />

^nteus.accommodacus craflicudi ni ipfius Peras in<br />

ut aliquid potiús derrahatur de membrana praputu<br />

quam de glande Proputii, veto ratione fit,fitanca ejus<br />

***** immiflb pene circumpofitaí & alligata func ci-<br />

FFrrr<br />

Tora. II.<br />

-<br />

u I I<br />


T164 <strong>Lib</strong>,<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong> LXXH].<br />

poft glandcra cft retraítío ut nequeat denuo retrahi,Ex quo affeda partícula confirmetur.<br />

violeneiori coitu id fere oritur.<br />

Cura hujus vicii fit per emollieñtia; Sí cum ut plurimum<br />

fimul adfit Tumor praputii,per dificntientia: Convenit<br />

v.g. Fotus exlañe,\n quoflores fambuci ebulliant,<br />

Vel Cacaplafma ex flor.chamom. parietar.rofi. rubr. cum<br />

latfte coélis Se applicatis v. g¡<br />

7¿. H. malva parietar. alth.az. mj. rad.alth. lilior.<br />

alb.zá.fy. fiororofiar.rubr. chamom. áí. p.i). coqu.in lañe<br />

ad confiftentiam pubis Si applica.<br />

Quod fi infignicer fimul doleat, addi poflet croa<br />

momeraum -, Et multum praftat commune Chirurgorum<br />

cataplafma ex pane tritíceo cum lacle.<br />

Quod fi vero anguis fub herba lateat , Se gonorthcea<br />

conjunchim fit hoc vitium, quod tantum non<br />

femper folet evenire Se hic quoque per interna profpiciendum,<br />

Purgantia, nimirum Se bolfamica terebinthinata<br />

&c. Etmuller.<br />

Interdum cirra arreékionem diftorqueruradlarerum<br />

alterum,Se vel fupra vel infra diftorquccur,quod vicium<br />

á convulfione alcerius mufculi, vel replccione Sí induracione<br />

nctvoforum Ügamcntoruin penis procedit, Heraclius<br />

Imperator ob cjufmodiCunatum Penera,nifi tabulara<br />

imo ventri apponcret , faciem permingebatj<br />

Uti feribit Zonaras libr.3. Ann. addens boc ei accidiflé<br />

ob inceftum cum fratris filia commiflum.- Vide<br />

fimile cxemplum apud Zacutum libr.3. Pr. Adm. obfiervat.<br />

1!.<br />

i- Diftarjie , aliis Nadas verpa ) Veneri nimium<br />

addichs rarura afflclionis gemís , anciquis ignocum ,<br />

quodfpeciei propaganda adverfuur, inrerdum accidit;<br />

Etenimgenicale diftentum, ac fpititU turgens,crifli<br />

cum doloris fenfu diftoiqucrur,qut> fie ue femen in raerum<br />

reíla ejaculari nequeac.<br />

<strong>De</strong> hoc morbi genere neminem reperio qui ita pertractarir<br />

; ut veram affeólus caufam novifle videatur,<br />

appellanc tamen Nodam Penis , nam etfi demiflb Se<br />

flaccido genitali nihil percipiatur incommodi, parciculam<br />

tamenpertraexanri parvulus quídam rumor , faba<br />

uel glándula fpeciem referens percipicur.<br />

Huic affeótui plerofque , caufa ignaros , emollieñtia<br />

adhibuifle vidi,quod arbitr.uentur fe duriuículamillam<br />

fubftantiam , quafi humore afíluxo imbutam, dileutere<br />

pofle; fed tantum abfuit ut id praftarent, quod<br />

etiam quotidie in pejus lapfi fuerint, nam arietis cornu<br />

in modum, in illud latus, quo tuberculum eft méntula<br />

refleílitur: Sed age caufam parefaciamus.<br />

Primum ramen in memoriam revocare oportet Genicale<br />

viri nihil áliud efle quam dúo ligamenca á pubis<br />

ofle exorta , rotunda, atqueiiuusarundinisin.nodum<br />

cava, fungoía tamen Sí rarafubftanria pradita ,<br />

qux fpiritu influente turgenr; Q¡fi vero Venen nimium<br />

indulgent, fiequenterque Sí diu , uc mulierculis placeara<br />

, diftento funt genitali, in hoc malum incidunt,<br />

Etenim fpiritus ille inclufus in aliquám alterius ligafcenti<br />

concavi partem impetum faciens ejus particulam<br />

ica impellit, ra eam relaxct, ac protuberare faciat,<br />

quo fit ue quantum lacicudini aneóla parciculx adiicin.r,<br />

tantum longitudinc detrahatur, Quod vero protuberat<br />

méntula , id cx propria natura ligamentali,<br />

non autem ob novi humoris affluxum accidit, ut<br />

morbus in figura non autem in magnitudine cenfendusfit.<br />

Satis igitur ex jamdiétis confiare videturquod emollieñtia<br />

adhibentesá ratione recedant Se arfeítum quotidie<br />

augeant, cum laxatum cópingi&toborarj poftuletj<br />

Conveniunt igitur qua procident. umbilico atque herniis<br />

defenpta funt; Fotu* praterea ex vino aufteromgro,<br />

in qaogalla,abfinth.myrtilli,balauftia ,fiumach, Se ejus<br />

aencris efterbuerinc: Commonefaciendi funeincerim<br />

i«r¡ ut á veneréis abftineant, vel pasee ütantur, ufque<br />

Sed hac ad novi affecjus cognidonem Se curatio.<br />

nem d.cta fint fat.s, fi m.hi ad hunc ufum probata T<br />

d.camencaadiecero. * IL "<br />

¥ Aquanucumpini, nuc.cuprefii, omphac.aau<br />

myrt,l/zz.ancu].ms.Se ex his tep.dis linceaínadefiL<br />

genitalequcobvolvatur. Aliud '<br />

|t Cortic.myrabal.ctirin.myrab.ehebul.za M.nueum<br />

cuprejftn.xs. nuc.pim *.,v. rajar.rub.p.j. abjLh. pZ<br />

mogollar.gran.myrt,, fem.fiumach. áá.uncj. contm<br />

domar,inctdantur, macerentur omnia tn vino niara m<br />

¡tero £? aqua nuc. pim ac deftillentur per Balneum E<br />

gr adietar aqua magno virtutisad canftringendam '<br />

Hac<strong>De</strong>coaionetepidamadentialinteaadhibeantur.<br />

pradi&o enim aftedui curando apiiffimaell.admirab-'<br />

íiquead pracavenduma luc Venérea facúltate poll'ct fi<br />

quis imbuta lintea ínter glandem Se praputium conti<br />

near, Se eadem aqua interdum mentulam laverit, E<br />

enim quafi antidotus, qua ptohibetur ne ob'infi<br />

¿la mulieris congreflum, quod longo ufii comper<br />

tum eft, venenofa morbi malitia concipiatur, ful<br />

Cofiar Aramias.<br />

Qmdamfexagenariusrepente fibi lunari eolemfen<br />

tít quoties irrigerct, Nodus caftanea craffior ce durior<br />

,ita furfum verfus mediam regionem occupanspe-J<br />

nem curvabat, Sec. Cum totam glandem in unum latus<br />

manifefte torqueri videret, a medicamentis abílincn<br />

dum judicavit; hancindecommoditatem fperans,quo<br />

uxorem cetco politu iniens reda in dextram matrici<br />

partem femen ejaculatur mafculam prolcm fpetarepofiet,cum<br />

priusfiliabuscahcumfamiliamauxiííec, &re<br />

''veraíucceflic, duorum enim filiorum pacerfuic.<br />

Hic mirum in lánguido Pene ñeque curvicaeis necju<br />

dnriciei ijuicquam deprehendi pocuifle; cum tamen i<br />

tumenri Ucrumque quam in cap rea cornu confpicuur<br />

magis effec : Solo ne flatu tamdraSe lunatidurcfccn<br />

res tam moflís poteft? Sin autem vel ligamenta, vena:<br />

vel arcerias, caflus aliquis iníedet j quomodo oculos<br />

quomodo ta6lum,Se pacierais Se medicorum eluditne<br />

ulla racione deprehehdicur,cum tumidum cornu duriu<br />

inguen erir i Henricus abHeers obfi. f.p.m.Sí.<br />

Veroíimile cft obítruclioiiem in uno penis lacere ad<br />

fuifle , quam perrumpere fpiritus in penis arreéliom<br />

non potuerint qui^inibi coercer; Se nodi fpeciem pr»<br />

berent, Se incurvationem párenme; lilis abfumpeis au<br />

remeancibus flaccidoque pene reddito, ucrumque<br />

noduin Se ctirvitaeem difparuiflc.<br />

4 - Inflatio) Incumefcic PenisinPriapifmo,inphlegmonc,<br />

in afeice Se anafarca: In Priapifino a flaribus.m<br />

Phlegmone a fanguine, in Afeice Se Anafarca ab hume*re<br />

aquofo, quando fcilicet ferum ita abundatjUt ex ab<br />

dominis caviíate in pudendum fcrocum,in inferiorelq<br />

artus defcendit: Hancque ob caufam inhydropicis adeo<br />

inrerdum pra nimia replecione penis contorquecur, ut<br />

figuram priftinam prorfus amittat; qui fit ut etiam urina<br />

recta emitti nequeat, fed nunc ad latera, nunc luchan<br />

deorfumve effluat, prout penis contorcus fuerit-<br />

Inflamr quoque alias fine hifce alfceftibus, á flatulenro<br />

folum fpiricu, qui eciam aliorum flacuoforum tumorum<br />

caufa cíle folet : <strong>De</strong> qua Inflatione hic agimus.<br />

Curacur, fi qua flacus in ciboac potu generan^<br />

viceneur, flacufque incusin corpore. Se forisin me ^<br />

bro difcuciancur; illiíquc prafidüs qua in Teftium u><br />

flatione Se hernia aquofa pofita. Pracipue autem '»*<br />

lcnt Inunéliones carminativa, Se fomenta cum ff 0 "*<br />

gia, lanaaut linteaminibus, decofloflatus difcutie"<br />

imbuta , pudendo circumligata. Sebifius Man-P*l'<br />

na 144-7. „ hi.<br />

Juvat Cacaplafma Bertrutii ex fimo calamb-fior-c"<br />

mam rata virid.fiem.lini, éneth.fermenti ,n*tr* vel;^<br />

nis,&ol.rofac. ' . r'<br />

' w J CztzphCra*<br />

<strong>De</strong> Morbis Virga.<br />

Cacaplafma Gerdonii ex furfure, pede columb. in vino<br />

¡¡¡lis concriris & impoficis.<br />

Focus ex mentha, chamom. abfinth. anetho, fiem. ti-<br />

¿Jaenic ruta&c. vel in aquacochs,8cpatmis duplic.<br />

impoficis, vel pro cacapl.redacfis.<br />

Quod fi vero dolpncalor, vcl inflaramacioconjuntíla<br />

(¡t, ejufmodi calida non conveniunc,fed eum aqua &<br />

(fí.»ympb. aq.ruta. caftitatis Mmfiílhi. Vngu.refrig.Cui-<br />

'linifofiat,Mefiues,Camphara,Sact;h.Saturni, Se iimilia in<br />

ufum vocanda,vel reliquis commifcenda.Gv'i'WW» Ho-<br />

¿egip./2oS.<br />

Adlnfluionem pertinent. Priapifimu* &Satyríafis,de<br />

cuibus inferius.<br />

4. Inflatio ) Peculiaris meminit H.abHeersobfierv.S.<br />

vidi, inqait, qui cum in imperforata diu valida latera escrcuiflet<br />

juvenis xv.annum agens, ad illam idem impullutus<br />

Venerifque nefeius, Glandisinfiationemmaximam<br />

Se lucidom, quam Lucccia cryftallinom vocanc,incurrit,<br />

cum infano penis dolore : Huic immiflb per<br />

pitentem praputii hiatum cicuta folio digitis leviter tri-<br />

10, fedaturbrevi dolor , eodemque repetíto tumor<br />

omnino difeuífus eft; Quod poftea íapius expenus in<br />

Ikrecis habui.<br />

Tumor five Apoftema Virga.<br />

5- Inflatio£5?Inflammatio) Aaropi(w*,Abfceffus virga,<br />

iiiplucimumadjunctJm fibihibec inflíinmaeionem, Se<br />

Gneis Q ft praferipeam viólus rationcm, humor vitiofils in<br />

\am incumbens, five fit biliofus,five falfus.five pi-<br />

'"''oiusjconvenientibus remediis praparetur, Se Ci nej<br />

e!¡ itas pofiulet, alvus lenibus clyfleribus crebro fub-<br />

Uc «ttl,Quibus pcamiflismoxzdTopica virga tumo-<br />

^fédancia, dolorem pruritumque raitigancia deve-<br />

' C| >ílum.<br />

¡ Pl| mum ¡taque Inflamraato tumentique pudendo<br />

PjoatnrtaleEpithcma. |<br />

,, >• Ltttei ovar cum álbum. n°- ij. eUofar. |j. fiucci<br />

[f^foiani. Uñuco áá. |j. acetírofiar.j). ms. admove<br />

J, utcis.<br />

Tom. II.<br />

Si ideo apoftema non detumefcat,ad humoris maturatioitem,<br />

Se in pus coaverfíonem díveniendum hoc<br />

modo;<br />

^£. Fol.malv.folani,violar. áá. m.j. fior.verbafcí.rof.íh<br />

mü. coqu.in aq.q.f.heibx caíto piftentur inmortorio, ad­<br />

defiar.•hord.lim,fanugrM.$i).oLvioL%i).vitel.ovor.w.\\i<br />

m.fi. catapl.bis quotidie imponendum,mitigat dolorem<br />

Se ad maturitatem deducit tumorem.<br />

Maturum Apoftema incidatur fecundüm Iongitudinem<br />

Se emundato puré curetur Sec.<br />

Tumor virga frigidus,<br />

Qui raro Sevix quí in hydrope contingit, fie curandus'<br />

If. Rad.ajphod.m. ij. Ulitr. a/kmj. conrerantur in<br />

mortano, adde facis vini |ij. fiar, fabar. & pulv.cjminl<br />

aa. ^j.mellis q.fi.ms.fi.Cataplajma.<br />

Aut maturetur tumor fequenti,<br />

2C. Vitellovor. n-iiy fiar.fimnugr.Uní & volat. in mo-<br />

endmu colleUt áá.|j. a»¡u decoti.militot (¿rad alth q f.<br />

coq tt. tn pultis firmara, fi Catapl.cui admifie parum ol.<br />

chamttm. Aut.<br />

¥¿ ^ c L ff ^.li ^"epat-aceti & aqua á¿><br />

^«./M/Cataplalma bis fingulis diebus applicandumf<br />

Maturatum Apoftema incidatur & eurecur Chirurgico<br />

proceflu.<br />

Tumoris intrinfecí remedia.<br />

Ubi autem Tumor intrinfecus ad meacum Virga<br />

tendir.tum pioqi.aliratc caufa.on.nía p.afcriptarcmldiacommode<br />

adhiberi poflunt, nifi quod liquidiora per<br />

liphonem impelli} duriora inílarcerea candclxconformata<br />

inferi debeanr. Fr. fiel.<br />

6 -Verraco^ Excreficentia ) Í^Kihí% w»,>u»,Puftu.<br />

la Virga, Puftulagenerali fignificationed.cuncurChirurgis<br />

Tun.cfculí, vel Extuberancia minores , incucó<br />

excieaca, quales func ftabiei cumufeuli, abe aduftione<br />

aquaferveBCÍsexcieaci,qnorüm maceria utphirimum<br />

tenuiorSe flatUofior eft,quam apoftemati.m feu tumoruin,<br />

Puftula autem virga femper exoriri folenr in ex*<br />

terna cute pudendi, aut in pellicula gland.'s.<br />

Duplices autem funt Puftula virga, Moltiores altera'<br />

St albicantes. Durioresautem Síinequales, rubentefive<br />

aut liventes altera. Quanto autem magis puftula Vir*<br />

ga ab albo colore ad Jividitatem aut nigtcdinem accefíerunt,<br />

canto funt duriores; Duriores Se fcabioíá Puflula,livefcentefque<br />

Batbaris Verruca;Arabibus Botliores<br />

nominantur,8eutplurimüm Praputio adharent.<br />

Caufia Puftularum Virga utpIurimumfuntPro.cat.arélica<br />

tantum, veluri funt contaiftus Se conjunélio vir­<br />

ga cum exulcerara parte uteri, aut ilh'tio Si defradatio<br />

virga cum virulenta colluvie putidaque fanie in útero<br />

contenta, Seillitio raenftrui fanguinis , id autem non<br />

contingit,nifi concumbentibus cum impuris mulierculis<br />

Se publicis feortis.<br />

Verruca veto, five duriufeula puftula virga exiifdem<br />

cauíis procatarcticis excitantur, potiflimum accedente<br />

v&wx$,n caufa, hoc eft ubi fanguis in corporc<br />

admitía melancholia eft defiedatus.<br />

Signa Puftularum virga funt manifefta, vifu enim<br />

ac taéku deprehendi poflunt.<br />

Puftula Se Verruca virga prácurfores funt morbi<br />

Gallici, Sí nifi cempeftive cureneur, in maligna ulcera<br />

degenerara.<br />

Curatio rota fere eft Chirnroica , ur tamen in aliis<br />

morbis , ira & in hifce afteiftionibus rario eft habenda<br />

Vidlus, Vena feclionís Se rcmediorum ufurpa-<br />

uoms.<br />

Viñas ratio or.dinandacft ralis, qua incemperiei<br />

corporis eft contraria Secanüic, frigídis calidis frígida.<br />

Vena fellío in fanguineis natuns ,& corponfuis pletho-<br />

J B FFfff a i<br />

l<br />

I<br />

I<br />

I<br />

I


116*6" <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. Abdornims. <strong>Cap</strong>.LXXlll.<br />

r¡ri.f.«n«nr«-^dere¿eb«,Sccanda ricis femper pracedete debecSecanda autem cft eft epatica | 11. y. Aqu. plantag. rofitr.'Ú.K. rajar, áá. ?ij. ficef. /e»/: 4#¿y£ albi fine m><br />

finiftri laceéis :Commode quoque adhibcntur V.rga 3¡j i i. íWi.<br />

hirudines fanguinem impurum chcicntes ,Si lcarinca-<br />

Pruritus Virga.<br />

tiones, Se fanguis irapurusdigitis per vulnulcula expnméndus<br />

eft.<br />

Pruritum vero, qui ex falfis acribufque humoribus<br />

Remedia digentia & vacaaniia pro humoris re­<br />

¡n Pudendu éxcítátur.mítigat Cataplafma fequens.<br />

dundarais in corpore conftirucione adhibenda lunt. If.. Violar.acetofiajmelilet. fumarflor.rofiar-fombuci,<br />

Tópica, magis experta hac habentur : Etfi autem zz.manS.conciJd coqu.in aqua q.fi.herba contundttntur<br />

íávüm Cu curatioras genus, tamen btevion tempore addendo aceti rofiac. iij. fiar.fabar. q.fi In leviori Pru­<br />

PuflulasSeVerrucas perfanat, Cauterium a£luale,m voritu fatis eric inungere Vngu. Popal, cui quandoq, noncant,<br />

hoc eft uftulatio puftula Se verruca cum ferro nihil alamin. ujli Cu zdmxxtam , hut medalla vitulina<br />

candente : ftatim vero ab uftionc toci verga fequens inungere. ir. foel.Pr.T. 3-p. 419.<br />

6<br />

remedium ¡nftiinmationem arcens imponendum. - Verraco) Méntula raonftrofa verrucis abundan-<br />

IjL. Álbum, ovor.n.i). conquofiotis odmifice oLrofiíc. riSjbociumamularais meminit Phil.Hoeckftetterus<strong>De</strong>c.<br />

'-,. fiucci plontogSfiolani zz.l&.m. tepide bis ra die<br />

nr.pone. .<br />

Qui uftionem ferré nequeunt, in profundion vulnufculoincidanrur,<br />

vulneri imponatur Vngu.Acgypt.<br />

auc Pulvistrecbific.c minio,, Vtrginis, qu. fie para»-<br />

6. obfi S.<br />

Variolarum in glande Penis cum gtavi dolore primo<br />

proriimpentium meminit. Salmulth,Cent.2.obf.6.<br />

7- h fummo glandis) Faber ferrarius á ten ais annia<br />

Verrucam in glandis fummirate , lentis magnitudinem<br />

vixexcedeiuem lubuii: exinde quidem nihil incommo-<br />

U<br />

2¿. Medalla pañis benefermentan l\. Mercar.futí.<br />

l\ minij \l. Simul diligentiflime conretantur , Se cum<br />

fiq. muedg. tragac. cum aqua rajar. fafta formencur<br />

exieui orbiculi.<br />

Hoc medicamentum non folum Verracas Se Púdralas<br />

in Virga,verum eciam corruptas carnes Se excreícenrias<br />

omnes in quibiiícmique vulneribus abfum.c Se e-<br />

di percipicns;in matrimonio antera fummus fubkquutus<br />

dolor;Verruca iftaincremeraú inftar capiris infarais<br />

recens nací capiencc,Se in monftrofuin cancrum abeunce,<br />

cum rectore fummo alufque fymptomaeis: AFobritiozatem<br />

centj.cbfi.S'S. cueacus fuic ífte cancet^bfceiílb<br />

quidem toco pene Se adhibicis aliis raedicamentis<br />

fanguinis fcacuriginem obcurancibus.<br />

Ganglium Penis.<br />

10<br />

Poft exefas Puftulas atque Veficas ulceri fequens<br />

Catapl. imponatur.<br />

y. Terebinth. |j. mell. rofi giij. fiucci apn,plantag.<br />

fá 3¡j fimulebulliant Se defacentur, adde far.hordei<br />

3v. fianocolU gii. croci 9j. ms. f. Catapl.his in die tepidum<br />

admovendum. ,,.*•'.<br />

Vlcus emundat Seabftergit ; quod ubi fatis emundatum,<br />

cidem Catapl. utiliter admifcentuí,ea qua carnem<br />

generare Se ulcus glutinare queant, qualis eft fequens<br />

Pulvis.<br />

2£. 7*»r¿ 5íj. 4/«i hepat. giij. w^* 3q. p«/w><br />

r«í«r*wj»«#»w&miíceantur.<br />

Ur ciciflime Ulcus ad cicatricem perducatur, inípcrcatur<br />

Pulvis hic. ¿. •<br />

V litharg.utr.íá.5i)-tuthlpr a a "<br />

quibus Myrmeciarum&T/ymorum nomine mdig ta<br />

extuberant ; continuo madera, malcolent, ac<br />

dies augentur , atque 3dco lape excrelctmc<br />

glandem tegere praputium nequeat: lifq ue 1 m , „,<br />

boGallico laborara familiares func: Heuneut^.<br />

in quodam Verrucas duas in glande , 1 u J tuB 'cl.rUC2'<br />

glande majonSe lxv. capirella manífeíb, i» ve . v ¿<br />

minores oftencabar, felieiteramputavit. Mw**<br />

Pbyf.c.20,n.2o.%. 13. . i¡c<br />

¿ Chirurgiam expoficant . Tolluntur vel mcffl<br />

mentís, velChirurgia Semanuum 0 F' c J tunCl ' irñU„<br />

rumfoifice ableindendo, vel bafin filo ler ' c0 " .<br />

levius , inde femper ar£lius ardiufque conltr ^ § rurlCU<br />

doñee alimento denegato,tandem decidanc: . „<br />

la delapfa, locus alumine confpergendus, c¿ ^<br />

aqua rofiacea, cui aliquid tuthia pr aparato an<br />

Cit, madidum imponendum. f. Ph. Giefivvein W<br />

p. i2to.vidc foelp. 1419-<br />

<strong>IV</strong>. ,0 JV " Vlcera, qua: funt varia.<br />

,0 -/'/m'1*, qua: lunt varia. ,, .J:camc nt<br />

T «• Alia funr Externa, qlia: vifui patent. ,t ' Si glandulis regio exulcerata elt, -me &<br />

ornoia--uccantiaeiredebent.Optiinacft¡.uecenti^,^y^<br />

tnethurnuflum. Mundarur ulcus hydromelite: fomenraex vmo in quo í ^ ^ r i u m , ^<br />

efferbuere , pannis lineis apponuntur : & poft unguentum álbum camphoratu? ,<br />

: , ; " ^ « ^ - - 4 - u , Si^^^to.iusefti-U.nM"-'-^ 1 1 1 1 |<br />

<strong>De</strong> Morbis Virgar.<br />

"¿7<br />

Si vero t? - circa glandem ¿r inter praputium, ulcus non poteft id propter penis tumorem vide<br />

r¡: debetque vinum cum melle rofaceo injici- fi nihil injici poteft, Catapl.cy.flor. chamomill.meliloii,<br />

rofltr-SC farinafem.fanugr, cum aqua Se lixivio paratum circumponi. Occurrendum Se g«n-<br />

««naiuosetui&ir.<br />

Aliafunt Interna in meatu urinario harrentia -. qux '*• cognofeuntur ex dolore a tranfeunte urináexcitato6£:<br />

,7 'pure ante urinam exeunte, pene-túmido &tenfo,diftingucndaá velicx ulce-<br />

ribu5.<br />

¿•Fiunt vel a materia fpermatica corrupta & ínter caput virga: &prxputium retenta: velab<br />

tirina aeri; vel ab aliis humoribus: velab apoftemate infiammationem infequente: veZ a calculis<br />

afperis, & anguloíís traníitum lxdentibus.<br />

C«w/debcnt maturc,tum quiafuntin loco exquifiti fenfus, calido Se húmido ,piitrefaclio-ñique<br />

facile obnoxio, & ' 9 - ideó periculofaevadunt: tum quia facile carunculx in meatu tuina-*<br />

rlo^ignuntur. In fenibus diflacillimé imo raro curantur. 10 -Abftergentia ¿¿glutinantia iT -pcr<br />

fiphonem injicienda.<br />

11. KWzpenetrant, ut tam externa: quam interna: paites exuleerentur, Se ulcus ad urinarium<br />

ufque mcatiim penerret. Aliaw* item,<br />

IH. Alia funt "• Antiquafhrdida, 6¿ pútrida, qux hydromelite cum vino bené abluuntur.<br />

Alia virulenta, qualia in lúe venérea obveniunt: in qaibnspracipitato, eum linimento conve-f<br />

niente mixto,doñee quod callofum cft, abfumtum fuerit, utendum. Gangrxna fi accedat vcl<br />

fphacclus, fecandum eft.<br />

i°- vlcera ) €Kotoait'\i **UAK, Virga frequencer exulcérame<br />

cum excernis cum inrernisejtisparcibus,Se£Aterno<br />

quidem ejus ulcera cxciranturauriníW*, aut in<br />

dande, aut in Proputio-Jnternaveto contingunt aut fub<br />

oite.autin meatu urina , aut in interna parce praputii,<br />

aut circa radicem pudendi.<br />

Signa funcevidencia, Se caufa: quidem procatarilico<br />

exswriconfeflionecognoícuraur', fed praegoamena ex<br />

totius corporis habiru.&intemperiedigflofcendaerunt.<br />

Prognoftiea liana notantur, Vlccri virga auc pracurforesauc<br />

comités funt morbi GallichVlcera nifi tempe<br />

lti«curentur,maligna redduraur , Sí vel inputrefaclioncm,<br />

auc 111 fiftulam , aue in cancrum degencrane,<br />

maximcea qux mera glandem auc circa radicem virga<br />

excicantur, Fr.foel Pr.l.7-p-4>7-<br />

10 - Vlcera, qua funt varia) Vlcens caufa hic funt<br />

humoresimpunores.acres.íanguis nempe inflammaciouvm<br />

cauíans; Aut parti vulnera», percuda /contrita<br />

¡tecedens, Semen corruptum pronrium , aut a muliere<br />

inconcubicu teceptum, intra prapurium Sí glandem<br />

rctentum , in uceo collcclus humor pravus ; Ea func<br />

•*tima,exter»a,fiuperficiarialprafiunda,Jiphn.zfijru<br />

H*,firdida,pur*,woltgna, benigna ,recentio, antiqua,<br />

fccPericuloía oran.;, funr, max.me álue Venéreacontcack;<br />

Dtutumaquenvh, Peíiettl Ipe auterre cogentia.<br />

G. lilafias Ther Spec.p-334- _<br />

PeniTvar'ia ulcera patitur variis in part.bus,al.a fura<br />

•naAKz extermuKut'ms externo aha fímt m glande,<br />

prapurio, vcl mentida, Intnn^clinextremito-<br />

% vel ,n radico, vel in medio. Hac facilítate Sí difluí.late<br />

curationís différunt, & medicamencorum toífms,<br />

íaculcatibufque. *«: Arque ifta ulcera noin-aroin cancrum degenera<br />

Wrdumin fohacelum, uc vel toca vaga , vel e us pa<br />

perdati itur. Foreftus üá.abfi^emymtc^uCdam qu, penis<br />

Poa mfl .mmítioncm ica rucrefaétus fuu, «txataplaf.<br />

^tiadharensrorusexciderir , Se purrcfatl.o ee.am<br />

dorara oceuparu, agro nihilominus fuperilue ruina<br />

«x venere per foramen cxilience. Zocatas Pr. Adm.hb.<br />

Tom. II.<br />

2. abfervat //¿.vidir quendam alias fanumdn quo totum<br />

pudendum intra dúos dies fuit corrofum , nam nigra<br />

pullula íbrim glandem oceupabar cuín aidore fummo,<br />

ita ut totum penern ferpendo arroderet.Hic vetetri amputationefervatus<br />

eft. MoebiasFund.Ph.p40s.<br />

ll i Siglandis regio) Vlcera cancroíd ei lúe Venérea<br />

Glandem infeftaréfblcnt, Curantur folo taCtugummi<br />

illius quod ex Mercuriofiublimoto gí antimonio educitur;<br />

Sicilhu balfa.no ftflpburis illmuntui.Se fie ad cicatricem<br />

perducantur. P.foh. Faber.<br />

In cura ulcerum cancroforum, ex lúe venérea provenicntium,ubi<br />

exetefeentia eti.uninftar verrucaium,<br />

gl.mdi adnata confpicíuraur , ptelidia ad luem<br />

dirigenda, Si matutanda veniunt , ne glans exulcerata,quadelicatitlima,pcnitus<br />

confnnwiar.Medendi<br />

rano quam butyro antim.t\at\ot.{ gummi hic voc.u)fed<br />

aliqíio'citsreéídicatoiriibtüit, opcime luccedere poceft,<br />

modo cauce adminiftrerar.nam única gratula ad lágen-<br />

(iamcancrofa verruca maliti.im lurlicie[;Vcl,quod cucius.hoc<br />

corroítvum gummi aqiu-ph.nug. v. g. ad aliqualcm<br />

aciditatem inllillan Se applicar poietil : Sin ulcera<br />

Ifta lint concumacia.íicur cancrofa (olent,tuncp\eCcriptus<br />

modus abfque haiitat¡oncadhibendii5;lnltaliahas<br />

Verrucas, Si ulceta Venérea, genicalisglandem circumgencia,<br />

non fecus ac ctiftasani.ferro Se igne curara.-<br />

Qiiid balfiamusfiutph. ÍH confolídahdis ulcenbus probé<br />

nuindificacis valeacnocum. Chr. LangiusPatholog.pag.<br />

m.foi.<br />

1Z - Si alandis regio) Qnoties in Phimofi aut Paraphímofi<br />

ex impuro coicu concracia , frígida medicamenta<br />

applicaniur, Semateiia illa maligna in partem aífe&am.<br />

lecludicu'r,cáiam acrimoniam acquirit,uc inde maligna,<br />

pUtrida,& virulenta ulcera,imo Se gangrana fequatur.<br />

In horum ulceium curatione non levis error comrrrfteicur<br />

ab iis qui aquafiarlisaqaa item p/antag.cum vitrtalo,alumine,virtdi<br />

aris,ungu.tAzgjpt.&fintil ulcera abluuc<br />

abaq; aeri•'. apphcanc; malum enim fie malo aflount, 1<br />

quidem dolor, quem acribas illis excic.imynuhos Iramores<br />

ad locumafFeftum crahichíiíc ¡iiflammatio.aliaq;<br />

fymptomttaiflchesaccrefeunt; blandí cn.mhumlmodi.<br />

1 n. J 1 i,.m 1 íiford.dafuer.nr,<br />

ulcera iractanda, nunc.n modum. «•<br />

abluancur fequenti decodlo. . '•'' _.,,


n68 L:b.<strong>IV</strong>,<strong>De</strong><strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlll.<br />

Ablutis ulceribus (oleo ab ¡nitio, dum dolor adhuc<br />

vehemens eft.applicareVngu.ex cera, terebinth. g. elemi.<br />

cum atoo amygdJ. ol.devitell.ovor. & croco, poftea<br />

cataplafma anodynum fupra defcriptum.<br />

Sedato dolore, Se fatis digefto alcete,pulverepracipitato<br />

quam diligeneiflime fpiricu vini rectificato fiepi<br />

ufque aquarofiae. abluto,mundificanda funt ulcera aut<br />

infpetfo pulvete per fe,aut cum butyro rec.velunguent.<br />

rafiac. mixto,8e filamencis impofito: Mundificato ulcere<br />

cicattix inducenda eñ.Vhgu. decerufa, de mimo,de<br />

pompholyge, aut fequenti collyrio.<br />

")£.. Aquar.plantag.tf rajar. zz.\\\.fiem.cydon.contufi<br />

9ij. maneant tn infiufiborti iv.co/atura fortiter expreffiaaddeplumbi<br />

fiquamm.&fiubtilijfi.triti, antimon. crudi<br />

diligenterpulverifiait,cornucerviufli,cerufia tita,lapid.<br />

calaminÁz. f\ j. carall.pt apar. 3fi. m. (3 tepide cum tintéis<br />

applica.<br />

In Phimofijubi glans detegi non poteft, pradidum<br />

deco¿lum fyringaquotidie quacer auc fexies incer prapucium<br />

& glandem iniicicndum, diligencerque pus abluendum:<br />

Ómnibus quoque modis laborandum, uc<br />

dolor federar Se intumefacuo membri auferaeur, quo<br />

ulcus praputio detegi, Se medicamenta ipfiimponi poflint;<br />

Dcccgicur autem purgarionibusiteraris, vena feéhone<br />

Se applicationc eacaplafmaeis: <strong>De</strong>ce&o baIano,fi<br />

ulcera adfucrint, curanda func fuperius praferipcis auxiliis,quibus<br />

fi non fanancur ulccra.Se luis venérea indicia<br />

adfuerint, propria ejus curatio adhibendaeft. Hildanus<br />

cent.f.obfif7.<br />

''• Medicamenta) Curatio exulcerationis virga confiftit<br />

in viñas ratione,Invitiefihumoris evacuatione, In<br />

•puris abfterfione, cjus.vcl diurecicis. Rondeletius.<br />

W<br />

" Abticrgentta &glutinantia) Curatio penis ex-<br />

¡"«tacionis, indeque nati mingendi ardoris , eodem<br />

" T «modo ficuc in vélica illiufque cervicis exulcera-<br />

Ü0Dc<br />

inftituitur, Se pleraque illic expofita tara adult|lífa<br />

nandum quam ardorem mitigandum , hic quo-<br />

•! !L 'P»irunt competeré , cumlioc ulcus Penis in eadem<br />

í,a<br />

T-'s cervici vélica continuatur, fit poíitum , ibi-<br />

1 Ue niamca fiar irritaeio, qua ardorem mingendi pa-<br />

' f ; ^aque ardoris, cauía q«í hxc comitatut cxh.bit.s,<br />

Cll<br />

»jec."lisEiicraatibus, alv.ura interdum laxabiraus,<br />

; íc f e tBentaquefiduiafinr, uc faciliüs proderau, e-<br />

^lieams.<br />

Ki<br />

"teusfianandam detergentto, fi íbrdidum fie, &<br />

A Cí!í<br />

"'«,il!Údqiiet;lucinaiiuaexhibica, illic deicripra,<br />

Tom. II.<br />

<strong>De</strong> Morbis Virga:. 1162<br />

aliquid praftarepoflunr, eam hoc uleds vefica cervici,<br />

vel fit proxiraum , vel faltem non procul ab eo<br />

difluum, in eodemque duóhi pofitum, adeo ut medicamenta<br />

qua vires fuas ad cervicem vefica ufque poffunrproferre<br />

, eciam hafce ulcerius huc ufque poflint<br />

exeendere, quas cum in locis illis diftancíoribus non<br />

adeo valide exeranr, ideirco per exhibirá fola vixdutrt<br />

curatio exulccrationum, tum in vefica, tum penis duílucxiftentiumpcrficitur,<br />

nifi ufus horum fit frequens<br />

Secoutinuus.<br />

Propinarique pofliinr in eum finem <strong>De</strong>cocfta in ulce*<br />

ris vefica cura deferipea , eum primum, quod ulcerí<br />

Se ardori conjundto fimul compecic, eran illud quod<br />

GK^MÍ-*» cum caterlsqua ulcus fanant , recipic; Pollones'item<br />

vulneraria dida, uci non folum ad vulnera<br />

, fed Se quadam ulcera excerUa intetnaque fananda<br />

exhiben folent, lie Seadillud quod in penis duclu<br />

eÁíftircurandum aliquando propinanrur , aChirurgis<br />

in hanc rem potiflimum praparari folita.- Succi, AquOf<br />

Lac, Refina, uti in ulcere vefica, fie hic quoque conveniunt,<br />

Pulverefique imprimís compofui 5 tumuíirati,<br />

tum illic deferipti: Ex fimplicioribus; pulvisglandium<br />

quercos, foliar, equifieti, vinca pervinca, fiepe exhibiti<br />

probantur.<br />

Ad dolorem, C¡ acrirer, ut íape fit, urge3C, non folum<br />

Narcótica , dicSis permífta competunt, fed Sfi<br />

per fe quoque exhibeneur , in árdenos mi¿lionis cura<br />

declaraca: Injecliones ñau:, Induncur Se ungüenta alia<br />

qua ulcera lañare pofliint, utpomphelygos ¡n virgam,<br />

Se ad ulcus ufque adiguncur cérea tereti candela<br />

muñera, illiufqueantetioti fedi appolica, ficque intruía.quodcommodius,<br />

minoriquenegotio Se dolore<br />

quam aliis fit iuílrumentis, cum candela ejufmodi<br />

molhsSelavisíu, fequead curvtim dudlura poílití<br />

dum fenfim imruditur , inllcclercficqueaccommodate,Oleam<br />

exfitmine hyaficyajmi exprejfum inftillaturn admodum<br />

dolorem compefeit: Inunñio linea, quam Suturam<br />

vocant, convenire poteft, Se Fotos , ad refrigerium<br />

ardetis ibi intus percepti; Se laxondas vías íi confínela,<br />

iifdem qua in ulcere vefíca rradunrur, doloris<br />

acerbi cania addito Opio .-Sanationí ulceris conveniunt<br />

ungüenta illic expofita, Idemque vita régimen. Plateras.<br />

Ad ulceris abfterfionem8efánationem fequentia pía*<br />

fcripíir ídem Obf. l.j. p. 8.16.<br />

jC. Amygd. d-muñdat. caftán.mund.g/and. mund:<br />

oryx.amund. áz. %i.rad. alth. confial. mai. liquir, az.^ú.<br />

fiem, plantag. panul, malva, alkeí^g. prunor. dar afir. &¡<br />

arab. áá. 5¡.fuccinipuri 5i&.bolipuhjf.ocul. cancr. fpodi<br />

exeboreuftezz. 3¡i. terebint. parum con. ut pulverari<br />

queat 3 íi t. fiucci liquir. %R. Omnia pulverata ££ commixtaexcipiantur<br />

infufianeg.tragac, fiaüo in aqua rajar,<br />

typlantag. addefiacch. quart.j. fotmentutTabula<br />

ponderis 3"-<br />

Unampulverifatamcum lañe caprino alternis diebus<br />

ad mínimum bibat.<br />

Plurimum profucuras experiencia me docuic, multaqueejufmodi<br />

ulcera8ediucurna8e fordida iis curaca<br />

cíTe: Quarumloco, fiadmanum non fine, eriarrt<br />

Trochific. alkck¿fine opio, & Troch. Gordonti HÍorpad<br />

poflunc, fedhaccompofu.oeft longe utilior.<br />

Inalioeodem affeólu laborante'; ad ah/lcrfíoncrrt<br />

purulenta materia, Sí conlblidatíonem hoc ordinavi.<br />

%. refino laricea, vel terebinth. l(s. dijfalve m<br />

Vitalia ovi, adde mellis pan ¿. /«*{ r f M \ \ U<br />

vinioenerofi §v.i. X&L & ^ '' ° "f ° IC " 3<br />

ahernis diebus, cujus operationem advd.an ñique<br />

• „",!»-o odore deprt hendí popercingere<br />

ex urina violáceo ou 1<br />

' • : efer ¡>¡!<br />

InjectioBcm dera abftcfivam ptai^n.^_<br />

4<br />

A


ii?b <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlll<br />

c analem in duélum penis injicercr, Vide ^.Perfiphonem)<br />

Fumiini ut per canalc.a brevcm in virgam intrufum,<br />

peralcmbicuin eo dirccuim in duélum penis immitteret,<br />

fuafi cxfequentibus Trochiíciscaibonibus impo-<br />

Íitis.<br />

2¿. Piéis naval. 3¡i. tbarti, mafiich. áá. $i.Jandorach.g.<br />

benzoin. áá. 3fi. cum refinaaliqua liquida.Fiant<br />

Trachifici.<br />

Poltremo iufli ut candelam ceream tenuem ac flexilem<br />

Se longam fenfim in duiftum hunc aliquouíquc intruderet,<br />

inunftum balfiamo Chirargarum nonnunquam<br />

addendo parum vern.cis cocía. ídem p. 819.<br />

M * Pirfiphonem injiriendo) lf. Rad. liquir. %u,corticfabar.\\.ciccr.<br />

rub.p.j. fot. plantag. ftcc.m.j. fiat<br />

<strong>De</strong>co&io in aqua , addcndo parum lixtvn, Se in colar.<br />

ftV. diflolvc laricea dijfiol. in melle íu.ungu. agyptiac.<br />

tantum quantum fierre poterit. Utatur ab initio ^doñee<br />

pus minui fentiat, Se partem admodum fenfirem<br />

fieri, adeoutagrelnjeótionem illamacrem ferat|, Poftea<br />

utatur fequenti.<br />

2C. Ramalor. equifieti, fal. plantag.fiem. hyper.aá. m.<br />

j. rad. confio/, bifiorta , bulbor. narcijfi'zá. fx.cortic.gronot.<br />

3iii. coqu. in fti. aqu. extinñ. fenifabri, In cuiat.<br />

fti. diflolvc Troch. alb. Rhafi fine apio |¡5. b'oli Arm. 5i.<br />

fiucci attriti a lapidegaloñue & hamatite 3 i. pro Injectione.<br />

ídem ibid.<br />

*'• Perfiphonem injiriendo ) InjeÜiones in virgam<br />

facía, cum cirius Se. faciliüs ad locum aff -¿tum, quam C\<br />

in vefica illi ufque eolio laiitaret ulcus, pervenianr,in<br />

curatione hujus ulceris pracipuas parees tenent: Conveniuntque<br />

limiliter in vélica ulccribus propofita Inje¿liones<br />

, quaptimurn abílcrgant, raox flecando<br />

ulcus fanent; Poífuntque fie Lac, <strong>De</strong>caña , fiucci, Aquamifturaque<br />

alia Se collyria illic nadita injici, atque<br />

unguentum Aegyptiacum, fi forditiem inagnam aut<br />

putredinemacquirant, permiíceri: Pracer quas Inje-<br />

ñianes in Penis exulceratione, cum deterfione<br />

eft, ralis herí poteft. r u<br />

f' Rad : *?**/ 6'^riic. fiaban 3vi. cieer. rubr<br />

velpifer.p.j. fiat decanía mfiero caprina, addendo „<br />

ram/ixivii, prora ferré poterit, Se nc nimium irL<br />

dicet,diflolvew*/.y4fffW*w,&parurn ¿^-^ ¿<br />

luta cum melle & vite/lo ovi,<br />

Ad fianandum& confalidandum aliamjc&io.<br />

Tf.. Rad. canfitid. |ifi. equifieti .planta?. ítm.j fi<br />

rbargyr. 3vudecoqu. in aqua ferrata, tf }H fti. ¿,¿,<br />

mellis rofiat. vel fiocch. rofi tabul.^ñ. refina ¡aricet. »<br />

ovi vite/lo dijfol. $i.f. Injeñie. Alia.<br />

Tf.. Cerujfia M. litharg. Jii. tuth. prap. 3i¡¡. .w, 1<br />

fiat l'ulvisfiabiitif quid-¡fotutos cum liquore injirióla<br />

vel inftilteturin glandem, vel fie.<br />

3¿. Troch. albor. RhafiM. lap. calamin. tuthti.plun<br />

bi usti, boli aá. 3 i. dijfolve cum aqua convenían ti Vá<br />

lacle, tyc.<br />

A:¡ua pro Injeñioneeflicax.<br />

Of.. Rad. confietid.míi.rad.biftart. tormén, áá. ?:¡<br />

narcifji bulbos u°. x.fiol. equifi. plantag. rec. ¡a, m.\<br />

fiumm. hyper.fiorid. rec. p. ii. alum. ¿i. mell.rifiqf. tv,<br />

confrañon°. xíi. fi árida frac herba, irrorciuui priu<br />

aqua plantag. deftillencur.<br />

Si hisInjeclionibus aliquocgattx ftir.vitr. falü: aa<br />

nitri, addantur, augebitur ipfarum virtusSi operario<br />

Imo li ejufdem fpiritus cum Coló fiero lañis capr. .iliquo<br />

cancum guceula: mifceantur , ad abfiergendum Sí cuiji<br />

lidandum, multum praftab.int, Parí vi in ahílergen<br />

do Se finando Balfi. fiulph. Rulandi inprimis opera<br />

bitur.<br />

Inllillata in glandem Injcólionesejufmodi, íiadul<br />

cus penetrare queunt, quod citius fict fi minus inproj<br />

fundo fit, conducent, Qua ratione Si Juca indi poí<br />

funt. ídem.<br />

lu A/iafiant antiqaa) Vide fupra §.curttr¡ debent)<br />

V. **• <strong>Aff</strong>ectibus hisfubjicio^-Pedículospubis, rotundos illos, fi¿ in dorfo nigra macula no<br />

tatos. Evacuatione prasmilTa per vomitotium ex fucci folior. afari dr. ij. cum dimidia ,oxymc!<br />

firaplic.unc. f. aqux hordei une. ij. paratum, movenda eft alvus. Hinc fovendus locus fomento<br />

ex arijlolocbia rotunda uncí, veratri albi une. f. herbar um marrubii, abftnthii ana. m.j- femin<br />

lupinorum S¿ ftaphifagriíe ana une. f Nitri dr. ii. in lixivio diluto cocuis, 8¿ duabus colacura li<br />

biis aceti fcillitici une. iv. additis compoíiro: **• quem infequi debet íllitus ungttenti ex femin,<br />

Jlapbifagr. une. f radie, veratri albi, alumiz/iszna dr. 1. argenti vivifublimati fer. xfaponii nigri dr.<br />

ij. axungia porcina quantum fuis,compoiiti.<br />

l i- AJfeñibas hisfi-bjicio)Adde his Prapurii Phimofin, 1<br />

& Poraphimofin.<br />

Nomen autem


1172 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlll.<br />

ut mirum in modum cxtendatur praputium.<br />

Quandoque Se ob acrimoniam ur.fta inflammatio<br />

fupcrvcnu, cataran, eran imperitos quofdam<br />

barbitoníbres infantulos hoc malo laborantes fcarificationibus<br />

profundis, ce applicationibus , medicamencorum<br />

acrium crudeliflirac traátafle fciam, placec<br />

hic adfcribere remedia, quibus multos feliciter fanicaci<br />

reflitui.<br />

emitiendo (quod fine moteftia folitis horis fi,<br />

indufium cahgalque ita madef<br />

quoufque faltem ejaculer, ut invifo hoc mado"^<br />

oraras mea fuppellechl.s prarefatlione hbcret- £?<br />

hmura faflu, inquam, Itaque tubum l.gneu'm<br />

pnncp.o ovalem fefquipedem longum, queni ?<br />

Italia attuleram,.pfidono, quo tirauía apphciro „<br />

Mantera matulam nullo negotio urinam fimdeLr<br />

Primo Nurrici vidlus rationem tenuem Se refriger.<br />

prafetibo, deinde fecundüm humoris pradominantis<br />

Itali, quum c.tat.s equis feruntur, feuticis fere UtUn<br />

tur, quibus manubrium, quale raeum etat,admoveni<br />

naturam ipfam expurgo. Si plethora adeft venam in fleque in medio curfu nec braceos nec equos madefa'<br />

brachio incido: hujus raedicamenti beneficio infans cientes meiunt.<br />

quoque purgabitur. Sin ablactaras fuerit á 5'.<br />

Jyr. rafifol. comp. exhibeo.<br />

3iü- Caterum cum ulterius quid tentandum dícerem, qui<br />

credebam ficur alias raeros prolapfos in finura pudoiris<br />

Ab inicio fi dolor Se inflammacio adfuerint, fequens capacibuscucurbitulis umbih'co applicitis cumflamma<br />

Cataplafma applico.<br />

luculenta revocaveram , ita iifdem rettahi in locum<br />

3¿. Mica pañis albi ^iii. pulv. rofirub. balaufí.ana. Penem pofle.-proclivius enim eífe gtavia defeendere<br />

%},crociBi. butyr. r. unc.i.cum oviviteltofi.Catapl. quam afcendere : Omnino bis Cucurbitarum ad-<br />

Si vero morbusadeo fuerit contumax, uc pradiftis motionem admifit, 8e jam balani redituti apex ad<br />

noncedat, admoveatur fequens.<br />

magnitudinem avellana fe oftendebat , cum ille fu0<br />

If.. Far.fabar.unc.n.pulv.fiumm. abjynth.flor. cha­ tubulo contentum fe diceret, ucc ulterius operam<br />

móte- fiambac- ana. giii. pulv.fiem. fienugr. 3ü- cumin. meam, quamvis gratuitam admitiere voluit: Dolui<br />

giii. coqu. cum vina rub.aufterofi Catapl. calide bis in fane fenilem per vicaciam tam raram curationem, quam<br />

dicadmovendum.<br />

certiflimam augurabar mihi invidifle. Henricus ob<br />

Si excoriatio aliqua adfuerit, loco vini fumo de- Heers Obfi 7.<br />

e. aftifior. chamom. melilot. fiambuc, rajar. Excoriationem<br />

fequenti ungu. inungo.<br />

Of.- Ol.rojac. unc.ifi. cerufia tita, tuth. propar. c,<br />

Longitudo Penis immodica, Brevitas.<br />

4.vjti& prap.carallor.prapar, ptambi fiquamm. ana.~¡ ifi. Longitudo Penis juxta Se conveniens efle debet<br />

... » , , .<br />

<strong>De</strong> Morbis Virgx. 117$<br />

inTeftibus, nimirum Inflatio, Inflammatio, Per- Irentur, decoro vulnerariaquxdam diurética addiculfio;<br />

vulnus, ulcus, venus nimia. Hinc curatid dimus, qua fanguinis grumos, jam íemieorruptos<br />

¡i illos affcchis dirigenda ; Dolorem ipfum leniunt ex vefica expeliebant, cenante fenfim cum. febte<br />

,- ¡HJ ex decano malvo , alth. fiemin. Uní fbenugr. finguleu ; paucis prater dieta medicamenris agrura<br />

^¡ih.pr. chamom. metiloti. Cacaplafma, ex íif- teftuuimus. Regn. de Groefde vir. org.p. 14**<br />

ienl paracum Aut ex medalla pañis albi lañi inco­<br />

I<br />

an additis ovor. vitellis , ol. rafiac. In intenfiori<br />

Vulnera Penis.<br />

dolore adde opii ranrillum cura croco. Ad Penis<br />

dolorem fedandum, ait Foreftus Obfi4. lib. 26. nihil<br />

Vulnera Penis non funt leehalia¿ Exemplum ha-'<br />

.tIílant¡us aqua álbum ovor. cum lañe muliebri &<br />

i0j>h.módico, calide excepca la qua a¿lu frígida wa<br />

tc[ tepence infufum membrum ftacun dolore pri-<br />

,j[UI.<br />

Hamorrhagiaper Penem.<br />

Hc " r ' Ab Hetrt ° hfirv - '• Vidi in Sp 3 »*" > Scnem<br />

IUuftrem, cui cum calculus colem ingreflus nulla arte<br />

eximí poffet, Glans ad pollicis lacuudinem fecari<br />

debute: Sec. claufo vulnere, fequenti auno nova molienda<br />

fuic feílio. Aliud addit exemplum defene<br />

nonagenario.<br />

camph-dififialnt. Inaquarofiar.'Si, ms. agitentur ramdiu fex vel o¿to digitorum rranfverforum, alioquiníilon-<br />

doñee formara Linimenti acquirant. Hiidanus cent.;, gior incommodat, ladítque mulierem in congrelTu,<br />

obfierv. sS.<br />

Se circulo laneo decurcandus eft. Si credimus<br />

Moneo hic , quandoque mihi advenifle infantu­ Galena , longior Penis generaeioni nocec , quia<br />

los , in quibus atfcclus adeo fuit contumax, ut ultra per longiorem ductum feminis vircus diíEpaciir,<br />

ttes feprimanas circa ipfos oceupatus eflem , prafer­ quod non credo. ( revira afinas , equus (je. alifa<br />

tim in quodam infantulo cujus nutrix erat admo­ que animalia egregie mu ron i ara prolifica uin effint.<br />

dum cacochymica; Apozemara huic fape exhibid, Si brevtir fueric Penis, nullam auc levem titillatio-<br />

graviter expurgavi Sec. Quantum ad externa, quia nem affere, nec eft prolificus. <strong>De</strong>ícribic Fallifim<br />

eis qua prafcripfi antea in mulcis ufus fueram feli- lib. de <strong>De</strong>coratione , modum magnificandi penem,<br />

ciflime, nihil mutarc volui, juxeapraceptum Hippocr. Riolanas Enchír, p. m. tfS.<br />

aph. f2.2. Sic. ídem ibid.<br />

Longieudincm Penis utplurimum unius fpithamaf,<br />

1+<br />

- Pedículos pubis) Alias Inguinales, qui circa in- vel dodrancalem, i. e. duodecim pollicum ftacuit<br />

guina in pube proveniunt, rotunda illa, Se in dor­ Graafi. de virorum org. p. n*. 43. Hiidanus centur. 6.<br />

io nigra macula notata animalcula Gallis Morpions Obfierv. 61. refere juvenem, Virginem oprimo cor­<br />

nuncupantur; Interdum Se alia corporis loca oceuporis habieu pradicam uxorem duxifle, qux in fepant;<br />

Sed pracipue pubem, five piloíam circa pucundüm annum non folum fterilis permaníic , fed<br />

denda cutíra, cui ut alte funt imprcli, fie majorera tándem quoque in cachexiam incidit, idque ob im-<br />

aliis pniritum inferunc, Crebrius item fudancibus, menfam longitudinem penis raariti , quae ipíí<br />

nec fordes tamen abluentibus aut abftcrgentibus, aftivo<br />

pracipue tempore familiares : A quibus tamen,<br />

quemadmodum ab immunda Venere urentibus per<br />

contagium quoque facile reportancur. Giejvvin Hodegip.<br />

i2ip.<br />

1+1<br />

Queminfiequi debet illitus) Unguentum fuum<br />

contra pedículos, magnificis, ut folet verbis , commendat<br />

Minjiñ. Vulgo noncrficacius fugari ac interim¡<br />

pofle creduntur, quam linteaminibus iftis quibus<br />

poculaaliavevafa.inaurataaurifabri abfterferunt, Et<br />

fubeft huic experimento ratio, quia vim ab argento<br />

vivoacquifiveruntlinteamina dicta, quod pediculorum<br />

mors eft: ídem ibid. Plura vide ubi de Phtiriaji.<br />

Penis retraclio.<br />

Auriga fenextantam Penis ioimum ventrem retrañionem<br />

paflus eft, ut nec lulum quod ullo fenfu percipi<br />

poffet, extaret; ínter pubem 8c ferotum nmula<br />

vifendam fe prabebat, vulvula labiis deftituta, aut vicnii<br />

pifeium quotundam fimillima , mínimum mcum<br />

digitum aliquoufque nullo negotio admittebat, rogavi<br />

quid me vellct, Si nihil aliud, inqait, fac ne urinam<br />

non<br />

folum in coitu , fed & á congreflu máximos dolores<br />

inferebat; a quibus feutum , ibi depiáum,<br />

longitudinem quafi diminuens eum liberavit, adeo<br />

ut deinceps gtatus fuerit congteflus.<br />

Hydrops Penis.<br />

Hydrops Penis fere tum adeft, cum aut imus venter,<br />

cum aut fine feroto, vel hoc folum aquofo humore<br />

turget,<br />

Adeoque caufam Hydropis in genere habet, vifui<br />

fe fatis confpiciendum exhibens; Periculi non mu -<br />

tum inferens , nifi quod urina excretionem quodammodo<br />

impediat. Cura, praterquam quodriy*<br />

dropem inuniverfumrefpiciat, fpcciarimhic exuf<br />

difeutientia atque exíiccantia medicamenta, fiquidcu 1<br />

Quae interna per fpongiofam Penis fubftantiarh<br />

ciirninc arceria duplices confpiciuntur, quorum aliquz<br />

pee corporum nervoíbrum fubftancianí repanc¡<br />

alia per fungofam urethra fubílantiam excurrant;<br />

ac ucuc exiles fint, ex membro virih , per ureihtam<br />

xiv. circiter fanguinis libra cuidam effluxere:<br />

Vir robuftus Se vegeeus, onuftus fucco tritici dum<br />

per afferem fupra aquam poli tum tranfiret, pedemijiie<br />

verfus marginem figeret, afler ira invertebatur,<br />

m intta ipfius pedes afleris acies exifteret, in quam<br />

pondete tritici ita comprimebatur ut perinai atque<br />

telHculorum mira contuíio adeflet, abfque vulnere<br />

tnerno , aut hamorrhagia , donce dimidia hora<br />

poli cafum urinam emicceret, cuac enim primo tria<br />

cochlearia circiter fanguinis effluxere, Urina ciara &<br />

lne fanguine fubfequente, qua acrimonia fummos<br />

¡n urethra excicabat dolores: cum peF 4. dies exigua<br />

ünguiíiis quantitas per urethram eftlueret, mal»m<br />

neglexit: quinto a cafu die, cum fupra fedem fefe<br />

ponens partes contufas aliquantum durius agitant,<br />

fanguis cum pulfacione tanto ímpetu cffluxit,<br />

ut adílantcs ipliim jamjam moriturum crederemj<br />

ce tamen omnis fanguis uno impera eftlueret aliquis<br />

partem anteriorem tamdiu comprimebat, doñee<br />

ülvenifTemus: Leifti tegumenta non aliter fanguine enntconlpracaca<br />

ac fi bos illo in loco jugulacus effa:<br />

Incclligences modum quo cecidilfec, Se quod<br />

per ouaeuor dies confcqueiitesfempet exigua fanguifis<br />

quanticas folum modo ante mina excretionem<br />

tffluxiflét, indicavimus fpongiofam urethra fubfcnnam;<br />

ejufque arterias lafas, licet tam impetuoíi<br />

fanguinis illius cffluxns caufas non fatis con<br />

^peremus.- Pracerea explorantes in inferiore abiicainis<br />

parte , immediate fupra pubis offa , tum<br />

°tcminftar capicis infantis magnum, afieruimus<br />

illl<br />

«n ob didtam penis conftritaionem á regurgitato<br />

^guine in velieam originem habere: Porro eum<br />

P»Hüm agri dcbilem ob copia fanguinis effufionem<br />

•""eniremus , harebamus dubii cui inter tot ac,<br />

a<br />

°« mala ptirao oceurveremus : veriti hinc ne i<br />

^uincm (iflcniibus fanguis in vefica nimium in-,<br />

«JlTareeur: hinc ab atcenuaneibus fanguis fluidior<br />

flft<br />

us, magis eftluercr: Ac potiori malo fuecur-<br />

?<br />

dolot aut inflammatio adfuerit, refrigeranribus ce<br />

peraca exigir, quandoque & infttumenta Chiturg<br />

turaotem apericntia. G. Blafius Ther.jp. p-333'<br />

Penis Dolor.<br />

Penis Pobrera excitant eadem fere excitant qu*<br />

nt «, á nimia virium debilitare , ob fanguinis cf-<br />

U!í<br />

«tn imminentc ; Sylvti mixtaram Prax. lib. 1.<br />

"f-'9. propofitam exhibuimus : ac perinao , cum<br />

,P 3 Quod Tulpius habet lib. 4. obfierv. 34. admirandum<br />

eft, Cuidam ab ineunte acacc plures lapilli in urethra<br />

(me ullo urina emitteuda impedimento fuccrek<br />

cebara, adeo ut coles tándem ad inftar pugni puerihs<br />

intumefceret, Sexto demum atatis anno fcalpelo<br />

aperas fuit Penis, xxv. lapilli máxima pifaamu»<br />

lantes cdufti, fie vulnus item fanatum: Imo totum<br />

Penem exfeindi pofle oftendit Fabritius cent.s.obfiM,<br />

Turca jam Eunuchis virilia omnino abfeindunt, teftibus<br />

Scaligero, & Bafibequio Epifi.3.<br />

Extingtiebatur ramen (ait Moebius Fandam. Phjfi.<br />

cap. 20.) paucos ante annos miles, cui ab. ancifla<br />

virgine, ob Vim ruri inferendam penis fécula auferebacur;<br />

fed dubio procul ob largam fanguinis vitalis<br />

é vafis libídine zftuantibus efrafionera, ,<br />

Referente Nicolao de BUgny Zodiaci med. GalL<br />

T, 1, Juvenis ChirurgUs in Jarrones incidit, cui virilia<br />

amputarunt quod nutnmis exhauílum depre-.<br />

henderint: fluentem ille fanguinem appofito mufiw<br />

obvio repreflit, Se monis periculum evafit.<br />

Gangrana Penis.<br />

Chirurgi curaturi colem gangrana obfeflumf ¡ron<br />

pofucre ¿ncifa cuti prater myrrham, alaen, extrañum<br />

abfiynthij Se Jfiritum vini , conveniens caraplafma,<br />

quo tamen parran aur nihil proficiente, devenere<br />

tandern ad ferramentacandentia , qua late profundeque<br />

bis inufta, adeo vitiolam hanc infregere<br />

labem , ut coles quera verebantur pefliim ¿terum.<br />

breva ad priftinum valetudinis ftatum fit reverfus»<br />

Tulpias lib. 4- obfierv. 33.<br />

rftianem, ubi opus eft, ferré pofle, etiam patet<br />

ex exemplo addudlo á Zacuto Prax. adm. lib, 2.<br />

obfierv. 112. qui vidic Penem hura duos dies axrofum<br />

a Chirurgo amputatum , locumque íau-i<br />

cium uftione 6e medicamenris convenientibus £natum.<br />

<strong>De</strong> Glande imperforata.<br />

Qui ñeque in Glaodc ipfa, ñeque in ejus vinculdt<br />

foramen hsbent, »7/»JTBI a Gracis appellantur, nam<br />

pertufi, non perforan, íeu non perterebrati, á privativa<br />

partícula«, Si verbo 1Í\&¡


I 9<br />

Ii74 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong><strong>Aff</strong> <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlll<br />

nam amerius reddcre non poflunt, nifipudendum ad<br />

púbero rcfledant i <strong>Lib</strong>eros etiam procreare ñeque-,<br />

Une, quod femen reda in urerum ejaculari non valea<br />

nr. .<br />

Diffcrunt autem ^rñ Im o&filuv* quoniam ilti<br />

ñeque in glande, ñeque in ejus vinculo foramen lia- i<br />

bent.<br />

Curatio manualem operam poftulat quam vide in<br />

Chirragia parte. Sebifius man. p. 14P,<br />

Interdum VrethradeeCt, quod obfervavit Tulpius<br />

I.4. obfierv. 38. in quodam cu. ftillabat urina per foramen<br />

exile in feroti rugís.<br />

Glans alieno loco perforatd.<br />

nofum Se valde magnum in quodam obfervavic ft|<br />

dañas Centur. +. obferv. Si. Sápe fit callofum ut rectal.<br />

nequeat, vide FaUopium :. Laborar Phimafi ($ pAU<br />

plnmofi.<br />

<strong>De</strong> Hermaphrodiris.<br />

erat, Se praignans, novem mafeulos vtero concluios,<br />

gcflit, non majores quam aliqua. magna fórmica., vivos<br />

omnes , Se in quibus cor pulíate vifiím eft : Erant<br />

huic omnia fce-minao» conftieueoeia geniíalia,<br />

" 7 Í<br />

vt infequcMti die pneamoris ceftro in paflioncm hyllericam<br />

¡nciderit, quameómprobarunrelevario abdomi­<br />

Fifpir*, Rima Praputii.<br />

. IHJfuris five Rimis praputii Sennenus Vnguc-ntu<br />

txrefinajrixa cum oleo rojac. & ovi vuelto ñufla<br />

I r a _J *. M A t?;*" A fj #fl,A f t\. •*% 1^^ tifa 1 T " í<br />

o/eoroJac.amylo&tbure.comnnpL.zdhibcz,<br />

<strong>De</strong> Franuli coalitu.<br />

Ad Phimofin percinct Tam membranula; o\3D¿<br />

praputium ofeulo tenus alligancis; Franum<br />

Aliquando foramen femen & urinam emittens,<br />

non in medio glandis, fed in lacere vel fubrus, ficuti in<br />

quibufilam abocen hoc accid.ífe vidi-, f icum cft : Vel<br />

eciam duclus alicubi fub pene fillula perfeveranic perforaras<br />

eft-, .ideo uedum femen cmiitie, cum recia interius<br />

orificium üreti afpicere non pollie, lemen conciri<br />

nequeac. plateras.<br />

Vrcthrx affe&us.<br />

Vlcera.<br />

' Vrethra fapius exalceratur, vel apoftemota intas<br />

aborto, vel ex femine aeri ac virulento, vel ex urina acri,<br />

vcl ex calculis afpcrioribus, vel etiam cathetere ab<br />

imperito immiflb ; Vlcera urethra plerumque luburiuntur<br />

in fuperficiaria illa prope glandem cavernul.1,111<br />

qua humor crodens in gononhcea vcl alio modo colhgieur,<br />

Se dolor in emiílione urina or.cur intolcrabilis.<br />

Objlrucíio, Angupa, Dilatatio.<br />

Obftraitar eadem interdum á puré, humoribus vifeofis,grumo<br />

fanguinis.Se calculis grandioribus: Zocatas<br />

Pr. Adm. lib. 2. obfiervat. 36. meminit Chirurgi qni ob<br />

urinam ad \j. dies vitio calculi grandioris in uterina<br />

harentis omnino fuppreflam obi.t, ítem alterius obfiervat.<br />

7/. quiob candem cautiim ad o.dies obftructionc<br />

urina laboraba!, Vrethra autem difiera, Se lande gran.<br />

xxx. extraño fervabatur.<br />

Valde dtlatoturin calcaláfis: Pr Alpinus adeo dilaratam<br />

in Aegypto vidit ut magnam avellanara admitrerct<br />

Se hinc facile inflari Se calculum exc:ahi poffe<br />

^á»ff«y?/drplusjuftd interdum formata cft , Poteft<br />

tamen feétionedilacari; quale exemplum habee Zocatas<br />

3. Pr. Adm 71.<br />

Occludicur ineerdum erróte natura, Se ita nati á<br />

Gracis vocanturvVe¡rsr«$ia¡


„76^L.b.lV.<strong>De</strong><strong>Aff</strong>.Abdom,n.s. <strong>Cap</strong>LXXiyl <strong>De</strong>Lafafcm,n1sgenereVVirg,ere£l,one. u77<br />

~ ^_ I v. Cum glans imterfbrata, ( Vide vhí A*.' ^ . . rr<br />

CAP. LXX<strong>IV</strong>.<br />

<strong>De</strong> Membrorum genitalium in viris fymptomatibus.<br />

í<strong>De</strong> Leefafemmiígenératione,


117» <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong> <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlV.I <strong>De</strong> Lafa feminis gener SeVirgíteredione. 1174<br />

animalium. animalium, in inmaenisanimicuris, niagnis animicuris, corporis motu ve- ve- eenerationem. fed fni rime rimóle* fi»cnn,L,Tv» «. I •». r. ..«».„'¿.„uJn,mJ /t~:a...t.. •.._ r. . . . . _ . . ' -?<br />

hcmenti, vel aliquUi Teftium debilítate, in frigidioribus<br />

dicíis: Aqaafias generatur femen , tam rarione<br />

fanguinis vniverfi.hinc fotfan Se fpiritus Animalis magis<br />

aquofi, tum ratione conftitutionis teftium mihi inexplicabilis,<br />

ob quam aquofa nimia fanguinis parsadíniccaeur<br />

ad femen conficiendum. Incer cautas excernas<br />

cercum eft Venerem frequeneiorem, frigus humiditati<br />

prafertim conjun¿lum,atquecontufionerB,non tameñ<br />

nimiam, non raro anfam prabere illi malo. Vificidius<br />

contra fit femeft ob caufas contrarias , ve Venerem rariorern.<br />

Fr. Sylvius Pr.l3.c1.<br />

'" Seminis ) Semen eft deciduum nurrimenti fuperflui,<br />

quod alias impeudebatur á natura ad augmentum<br />

corporis, Eft feri flos, adeoque yAi^e}^ > in generationem, fed fpiritus genitales fcecundum & pt0<br />

liferum reddunt femen, animantque ova fcemina ¡L<br />

quin fatua. Wtrdig.Medfipir. U.c 23.<br />

*• Vel ob defeñum materia) Nunquam ftimuhnij.<br />

cft Venus vltraquara fuppetat materia. Valer idlca¡.<br />

bus Comprimís , Se de aliis qui plus quam par elle,<br />

cretionis volupruofo hoc geuere deletftantur; Ut¡*<br />

fceminino fexu, ferius oeyus appeteme feneéhicc dd¡,<br />

ciimt menfes, ita Se in virili aliis citius , aliis tudiai<br />

déficit potentia Venetea, pro temperamenti Se rcodc.<br />

rationis refpcéb've legibus & diverfitate. Alia itaque<br />

paulo ratio eft habenda inhocfenum,vt magis ccmlet,<br />

vetur vigor hie Venereus quam exftimuletur: Senfim<br />

fenfimque tune déficit humidum radicale, fereum |"c¡.<br />

confiften- liece, omne vero femen á fero y\ixpv, nutnbili &<br />

tia, ípirituofus Se ¿tyctepuáhi in motu fufficienti in fpirituofo, Fruftra ergo fuerit acrioribus, piperatís,<br />

quantitate,cellulis feu vcüculis fuis ¿nclufum. Wede­ lolicitarc deficiencia membra, Se aquam quod dicunt<br />

lius A.m.m.p.476.<br />

ex puraice proliccre. Praftanc balfamica, Se caloran<br />

'• Lafio feminisgeneratio) Qax fere triplex efle fo­ juxea ac ferum vigorancia, arabraca Se fimilia; Par mió<br />

let , dum aut augetur, aut depravaeur, autimminui- eftah'orumj V.li funt á nimia venere eum fummede.<br />

tur. Etmuller.<br />

bdicaci, cum fanguinem ipfum tándem profúndenles<br />

4<br />

- Vel non tale) Seminis virilis occafione fterilitas a cantharidibus Si aliis. Nec fimulanda cft {•


ii8o <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong> Abdomine. <strong>Cap</strong>.LXXlV.I <strong>De</strong> Ufa feminis grner.& Vire* ereaione nS«<br />

accipe accioe quodií nnnd i i humano corpore obfervavi anno 1664. 1660. Seracn.nami. Semen, nam 1. «,f, vafa cvlni,, ex.gua f.ne,„ fenfim expanduntur, ._ ... part¡m<br />

Jeraj in theatroAnatomico publico diflccabatur fccmina frequcjMi blandoquc affridu, atque inunchone cum<br />

capitis fuppl.cium experta , In hujus cadaverc arteria ar.matic.s, z. materia Teftibus conveniens ac feffi<br />

fpermarica vtriufque latcris deíicie-ba*, ramulus tamen cieos reftitu.tur,curata hxmorrhagia qual.cunqUe ¿<br />

exiguusjab arteria hypogaftr.caad ceftesferebatur. vitandoan.mi lolhcitudines nimias, ni.rarumve co¿0<br />

Ha:c qua:de arteriis aflcio, de venis eciam Kerbrin- ns motum. }. roborando Teftes prxfatis aromaticis*<br />

gias probat Jpic. obfcrv.jz. Alar das HermannusCam- internis Se exterins. '<br />

memts.<br />

Aquofium fiemen corrigiera 1. curando fenguinem.<br />

Adjungi poteft Quxftio, Unde in horum vaforum aquofiorem, tum alccranc.bus.aromaricis prxfertim<br />

defe&u materiam nucru.onis Se feminis accipianc Te­ fed mediocrucr fixis, tum evacuant.bus , fieaqnasper<br />

fticuli? Hos erara in noftro fubjc&o (juvenefiuffendio alvuin, vrinas vel fiadores educentibus. 2.Roborandos<br />

necata,inqtio vtrinque quidem venas jfermancas , legi­ inprimis per externa aromática med.ocriter adilrintime<br />

oriundas, invenimos, fed arterias nullas. Studiofie gencia. •<br />

perferutatas omnia, fed ne veftigium quidem illorum, Vifcidius femen emendabicur vfurpande- medica-<br />

vel ex aorta loca confine ta egrejfut, vel tigitimi cum venis menea aromática, fed magis vol.uiha Se aquea, quibus<br />

progrejfus ) non deftiiucos fuifle luo pábulo illorum diluatut Se fanguis vniverfus,8e in fpecie feminis mate­<br />

magratudo , Sí reliqua facis bona condumio probav.t. ria, ad quam facile penetraraaromarica. ídem.<br />

Nec femine ex eo caruifle confiac, quod ftirauhs hic<br />

"•• Curatio ad caufas eft dirtgenda ) Impocemia Ve­<br />

valde eentaeus libidinis f nam ob futium commilfum<br />

neris curari (olee Mercaría noftro purgaco, deinde<br />

cum feorto deprchenfus fuit , fie alii alibi maritatum<br />

membro virili refocillaro, cum fpiritu vini óptimo, Se<br />

fuifle affirmarunt; At fine femine vixvel exiguus erit<br />

eorum alimencorum vfu qux fpiricum Se calorem na-<br />

fenfus libidinis.Vcnasartcriarumloco fuppeditaíTe fantivum<br />

reftaurare poflunt, vr funr jaícula cx perdicibus<br />

guinem pro nutritione Se genératione feminis, írigidi<br />

Se caponibus fa&a. Rcftaurat eciam vfus conrimius<br />

quamvis Se infcecundi, vicali fpiriru a corde per arce-<br />

effentia ambra, qux admirandx eftefficacix ¡molienda<br />

nas comunicando defticuci,refpondebunc ij qui corara<br />

Veneris impotencia, Nihil enim elleflicacius pocenciuf-<br />

circulationemfanguinis pugnara: Ac prxter ínviucibique<br />

ad fpiricus inflaurando, Sí calorem nativum rer'olem<br />

illius cerricudinem,obftac venarum ípermaricarui-n<br />

cillandumeflenriáillá, Sec. Petfoh.Faber.<br />

ftruaura valvuhs conípicuis prxdita. Si ad fuecum<br />

nutritium per ñervos influentem vcllcmus confugerc, Purgatiomercurialts re¿le cuncadhibetur fifacultas<br />

promptiflima Se nutritionis Se feminis adeílet mate­ vitalis ac robur naturx ab ¡mpuritatibusexcrcmentitiis<br />

ria. Nec illa nobis ad Ipermatofin deficerer, Cx eran obtundatur ac obruacur ; adeoque vires non a reiolu-<br />

Bilfio lympham acciperemus, per duílus Jymphaticos rione fed aggravatione exiftant deb.litaca^ci hinclan-<br />

ad telles delatam , Sed hxc fuo loco relinquendi, mihi guorvirilisdependcat; Hoc vniveríali prxmiílbobíta-<br />

valde probabile videtur naturam cum in hoc Se aliis culiíque remotis, non tam cibus ac potus refcclivus,<br />

vafa fabricant revehentia, aliunde, Se forte non incora- verum etiam analéptica fingularia optatiorem effeclura<br />

raodcex arteria hypogaftrica, cujus ramisalia, ifta re­ prxftare poterunt.<br />

gio rigatur, vafis fuccutriífe deferentibus, vt habeant Sin á ligarura Diabólica Ctve maleficio & encanta­<br />

Tefticuli ex quo Se nucriancur Sí Cernen conficiant. mento profeclus fuerit infauflus ille languor, nos fu-<br />

Carolos Rayger Med.Sept.vol.i.pJf4. Vide ibidem alia perllitiofa Se fufpecta auxilia averiantes, aliquoties,<br />

ftiufmodi cxempla.<br />

imo femper, prxfenriflimo cum fucceflu,Srv¡riiispoteftatis<br />

indubicaea refticucione, EJfentiam Satyriwis &<br />

"• Materiam minus commeaam In Semine czaCx florum hyperíci, ita vt vtriufque áá.5j- accipereiurpro<br />

funt fequentes 1. Seminis penuria, qua: icerum varias vna dozi, in hauftu vini malvat.ci, ante Solis ortunl<br />

habet caufas, nempe fenellutem , quae frígida, ficca, exhibuimus -.fiares enim Se herbam hyperíci pecaliatitM<br />

exanguis, debihs , morbos ácueos pariter Se chronicas, venena ac fpectra árcete á Paracelfia ftacuitur. Chrift.<br />

ut funt febres ardentes, colliquativx, he&icx, phthi- Langius.<br />

ficales , dolores ncphririci , colici, arthiuici , hy­ Jl<br />

- Curatio ad confias eft dirigenda ) Variar hxc pro<br />

drops, alii, quorum caufa leraen vel abforbctur Se variecate caufarum remorarum, i.fiucco chylofi pi"g<br />

conliimitur ,vcl prorfus non generatur , v-1 fpiritus<br />

Si calotdiífipantur, vt femen prolificum efle nequeat,<br />

neq; ad adlum connubialcm ftimulare. Adhxc nimiam<br />

corporis obefitatem, carrofitacem Se vaftitatcm, qux facic<br />

vt feminis materia,qux fanguis eft, in pinguedinem Se<br />

carnes convertatur.<br />

11. Seminis eruditas elí aquofitas) Profeéla ab infirmitate<br />

vaforum gnitahum, vifcerum, beparismáxime,<br />

cotdifque dyfctaíia frígida ; viña quoque crudornm,<br />

frigidorum Sí aquoforum humorum feraci , Unde<br />

Ariftoteles feñj.prabl 4. hoc nomine ebrioforum femen<br />

infcecandum icr«b-:- , quod renuc fir, crudum,<br />

atque aquex naturx. T de quoque reddunt medicamenta<br />

refrigerantisadmodum tacultatis,cujufmodi vel<br />

inprimis funr julepi Si emulfiones, quibus nonnuili in<br />

febribus ardentibus, Se diehiw caniculanbus magis<br />

quam conveniat utuntur. Sebifius,<br />

u<br />

- Curatio ad caufas eft dirtgenda) Vix vnquam curabuntur<br />

illi in quibus deteélus eft eotalis feminis; nifi<br />

forfan in Teftium, ineptitudine , folisaromaticís tum<br />

externis, tum internis quodammodo reparanda ; quo<br />

minus fuccedente, excuíándi funt tales ab opere generadoras.<br />

Faciliüs confuliwr iis in quibus pardas producirar<br />

... O * "!•<br />

UI »<br />

Sefpiriribus plus minus túrgido materia feminacopiofa<br />

fubmintftr anda. 2. Spuituofis volat.libus, addinsacrioribus<br />

Se aromaticis,^r»íí»r»»» teftium acuendum<br />

Se robuftius reddendum , 3. Tumores ipfi matute dilcutiendi,<br />

aut aperiendi, aur penicus ex fecüonc teltis<br />

cucandi. Etmuller.<br />

"5- Augent vero fiemen) Ex alimentofis qua: bene nurriunr,<br />

muleumque fanguinem generancconveniunc,<br />

eligunturque prxfertim qux alba Se medulloía lunt,<br />

qualia funr cerebro, teftes, falaciorum prxfertim animaliuta,<br />

vt gallarum, catumicum , pafferum, vmfU.<br />

Caro quoque casloris , forre quod teftibus prxvaleac,<br />

cura caraen veficx fine non telles; Se curo cas ,°i )<br />

torcm non poflint comedece, camera illius (upjtiru<br />

runt: Ec quia Lutra caftoris nacurx non adeo ablim<br />

lis, ilhus quoque carnem in hac re vtilem probarunt-<br />

Caro cancroram, oftreorum, teíladinum memeroli"^<br />

aliorumquc pifcium cartilaginoforum , ve Sip* ar<br />

polyporum. aU\s<br />

Ex humoribus animalium , tac & ova, Ex f ru* 1<br />

amygda/o, ave/lana,pinea, piftacta, costones P»*l"*<br />

fiaba, cicer álbum, oryza, hordeam, eynora echtnu-- *<br />

tzdicibus, p*ftinaca,rapum,napus,fifir corte fc* 5 *<br />

pogíradix, tjumcpz lacgignunc, lcmen eproque &<br />

jrcent; ítem capa, porrum, térra tubera. ínter herbas<br />

íf#ca, coates, ajftaragorüm tenerieates. Qux omnia fola,<br />

invicemque pa mixta , v.iriis modis prxparata, affumpeain<br />

cibis idprxílabuir,fi modo, vr in plerifque<br />

in illis, qu' a íñfipiaa funr,aromaribus opcime condian-<br />

,ur&fahantur.<br />

ínter 5í//*r/i« faccharata , mellita,aromatizata varia<br />

parantur, qux hic competunt, arque eo nomine vel in<br />

fineccená;, vd mte fomnum in poftcceuio , Epidorpifi<br />

mo Grecorum, forte ad hunc ufum primum inftiuito<br />

dantur.llc lime confesiones ficcx exfiruñibu* nueleatis<br />

Scfeminwus faccharo obduélis paratx , ínter quas<br />

meo, fiftici, fiemen truco, ñc condita referiincur. Vcl<br />

martius pañis clarar inprimis hic erit vedis.<br />

%. Amygd. avellan. excortic. áá. quart. j. pinear.<br />

mfiac.excart. áá. |j. probé contundantur, adde cinnam.<br />

U. piper.3). zJnzjb.caryopb. riuc. mofcb-cardam.mo.<br />

áá.3í5- fiem.eruc. 3'j- fiacch. q.fi.m. coquanturin cli-<br />

Uno forma placenta.<br />

Pañis vite, quem vocanc, admodum aroinatilatus Se<br />

mellitus valde convenit,qu^omniaVenerispromoveniz<br />

caufa primum excogítala fuiffe credimus: Eruca,<br />

iitijrurtiumhort. tjaqnae. alixque acres herbx, crudx<br />

cum garó pifcium, aut melle, vt Hiípani folent, come-<br />

Hainccena.ftimulumaddunt.<br />

Vtnamgenerofiam dulce, inprimis aromatizatum cinnim.<br />

Sí pipero, modérate furnptum , cum Univerfura<br />

corpus calefaciar , illudque vegetum reddat, hanc<br />

quoque a&ioncm inrendic , Tmmoderaté vero furnptum<br />

narcótica vi ad eam potiús ineptos reddit. Plateras.<br />

Quoad materiam medícam , qux copiofum fuecum<br />

fuggerunc, funt lac ($ lañea , inprimis tamen<br />

multebre , cx mammis íuéhim. Hinc fiemina fucco<br />

ladeo túrgida, amygdati dulces , pineo, caftanea, fiaccolata<br />

Inda oftrea, vinum dulce (j¡generofium, inprimis<br />

Hisfanicum Se malvaticum fub introitu le¿tí conveniunt;<br />

Ex his parantur EmulfionesfFarriminaex criftti<br />

(S tefticulis galli. Ecmuller.<br />

'•• Alífrem ver» fiemen) Exhibeneur eo nomine ea<br />

braco generara , quod genitum fuá copia Se actimonia<br />

ílimulum vencreura excicare, Sí ad hunc<br />

aícum membra re£le difponere valent. Sunt autem<br />

hxc qux dum fanguinem copiofum procreara, femini<br />

gignendo materiam vbcrioremfubminiftranr, Qmbus<br />

calefacienria permifeemus , vt fimguií calidior inde<br />

tedditus , femen ferventius , quod ad venerem eo<br />

magis incftet, generec, quod Sfi vt fanguis fie magis<br />

ca¡efa£lus Se attenuatus citius Se copiofiüs ad virgx<br />


li82 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX<strong>IV</strong>.<br />

<strong>De</strong> Uafa feminis gener.&r Virga eredione. 1182<br />

in radice corcex excerior cenuis eft Sí miras eft , unde 7. MumiaSatyrionti) Nihil prxflantius in hoc at<br />

erythraninm vocacur, de quo ipfe , fiertar , feribic de I fcdu cft Extraño diafiatyrionis, imo Se rad. mfius<br />

ea etiam adVenerem ftimu/arejíquu manu tOntum ra­ Satyrionti extrañum, fi detur Pilula vna mirificc rodicem<br />

geftoverit, fed cum vino pata id máxime poteft. vac ad coicum excieandum. R. a Fonfieca Tr.i. confite<br />

.8.<br />

Íib.j.cop.i3S.<br />

<strong>De</strong>fiuccelata IndaMinfiehti) C.mpktaaphro-<br />

Refere alicubi Kirsherus quendam obfervaífe quodifiaca óptima , incompleta minus proficua , vel actities<br />

in horco ad definitum locum prxrereundo exfpava. Completa vocamus qux omnem abfolvunc operiaretur,<br />

folicitacum fe ad venerem, cumque id plurirandi vira , qux Se quantitatcm Se qualitatem femibus,<br />

non vna vice, tencaflet, deprehendic tándem, Sanis neccflarii fuggerunt ; Incompleta qux minus,<br />

tyrii quandam fpeciem ibidem crefeentemin caufa frai­ fed alterum folum prxftant. Óptima hmc funt comle.<br />

Re vera SatynernmSc orchidum radices non incafpofua , inprimis nunquam fatis laudaca chocotado<br />

fum hunc in finen adhibcncur , pollera enim vifee- polycrefta , Se fine ulla noxa commendanda, cum'<br />

dine ftimulanee, qux Se odorc feminah poller, Sí fero primis in fcarulis, recens, feu cum lacle , feu cum vi­<br />

faminiaueorgafnu.ro conciliare apta cft. Wedelius. no Se faccharo , adde Se pane cricicco.pro libicu in<br />

Radix erchidis, cujus radix rubra cutícula tegitur,<br />

jufeulum apeanda; Hxc incer medicamencaalimenro-<br />

¡ncus vero alba cft,poeentiflime Venerem excitac, prxfa<br />

principacum cenec, ve incer mcdicame.uaipfa Rotulo<br />

ftimulantes Minfi cx fekaiffimis compolica aphtodifertim<br />

cum vino data. Crollius defignot. p.26. ídem Eífiacis.<br />

\t?idclitt*.<br />

feHtiam Satyrionis laudat cujus prxparationem tradit.<br />

BafiLp.224.<br />

II. ** pebres ffiermaticas-, a communibus diverfasdariS/'/«W^opinatur,eáfque Ephemtras,<br />

futridas & HeBicas.<br />

i.Ephemera oriuntur a fpiritus in feminali materia excandefeentia<br />

Cognofcuntur inde, quod lint mitiores, adíit veneris pruritus & titillatio, renes phlogofin patiantur,<br />

Se in vrina feminalis materia: vcftigium appareat.<br />

Curantur lenientibus S¿ refrigeranribus, nempe,balneo aqua: dulcís, frequente la£hica:ufu,<br />

l¿ rcfrigeranríum ad renes applicatione.<br />

II. Putridarum caufam "°- eíTe putat fpermatica: materiae, ob ventilationis defectum, ex rctenrione<br />

diutina, Se obft ruefíonem inmeatibus, & vaíis femen contincntibus. putredinem vel<br />

«orruptionem.<br />

Cognofci cx calore lento; pulfu tardo, parvo , fepulto ; vultu pallido, lánguido & gracili. Et<br />

tum, 1. íi materia in teftibus putrefcir, putredo erit pro minore vel majore feminalis materia: copia<br />

inrenfior vel extenfior.<br />

x. Si inglandulis, módica & vix febrera producens, quia humor noxius per vrinam expeüi<br />

poteft.<br />

5. Si in vafis deferentibus, alicujns nota;, afficietúrque collum vcíice per confenfum.<br />

4. Si inpraparantibus, dorfum & fpinalis medulia compatientur.<br />

5. Si in teftibus & in vafis dtfer entibas, parres circa veficam, peritona:ura ac pcrinxnni, curri<br />

tenfionc quadam puriginofa dolebunt.<br />

III. Heciica contrahitur,quando univerfis partibus fpermaticis di¿lis, venis nempe, arter "^<br />

nervis, oílibus, calor febrilis communicatur; quod tamen haud facile contingere potclr:quod<br />

ii contingit, nonoili forte tabe dorfali ab alia diftinguitur.<br />

19<br />

• Febres Spermaticas ) <strong>De</strong> his confule Tom. 1.1. de émine, cujus excretio hinc.feu Venus, modo legitime<br />

Febribus.<br />

fiat.adfanitatc non minus ac vlla alia res exnon natura-<br />

10<br />

- EJfeputat (pcrmatica)YzaCita eft illud Phyficorum libus eft nccelferia , ac tam in defeélu quam m excellu<br />

aflercum, vulgo licecacorum , íalcim quod hoc perfua- peccari poteft: Certum eft nimirum incerm.uam venelum,<br />

mire nocerc Venerem, mire lalfare , miré defraurem , per Narurx ftimulum celebrandam, cautam<br />

dare corpus fpiricibus,abbreviare vieam.Se qux alia fo-<br />

melancholix, manix,imó Se fiebnumí*pc<br />

leneeimercindc: felfa illa funr:conrinuo nacura completisaugmentis,<br />

vel quafi annis demenfum colligit pro<br />

III.<br />

poteft.<br />

ardent1 ^<br />

ncq;enim frequentius videasealdom.quamin juv<br />

bus,vegetis Se extera faris. Wedelius.<br />

Virga "* ereftio Ufa,feu**• Impotentia virilis, quando illa nullo conatu 1+ - erigi vel exttn<br />

<strong>De</strong> Signis non eft necelTe ágete. xL Caufa ¿V: 16, Curatio in DifFcrentiis exponuntur.<br />

Différentia fumuntur a cauíis.<br />

lU<br />

Virga ereñio ) Penis ex variis confiar partibus, membrana , oriuatur ab inferiore oflium pubis e ft<br />

quarum alix extetnx , live continentes; alix internx diftinifto á fe invicem principio , ac vrethrx incer<br />

five contentx appellaniur. Externa funt cutícula, cu­ trumque locum médium concedunCjlibi ver • r<br />

tis Se panniculus cardofus, piugnedine enim deftitui- bis derelinquuntfingula membrana quadam «nya<br />

tur,ne ereaio impediretur; aut in nimis magnam mo- tur,Se poftmodummcervencu íepti interjne<br />

lem excrefcerccvel ineftabilem voluptatem interpcllet.<br />

Interna partes func dito corpora nervofa.feptum, glans,<br />

mufculi 8e vafa, funt autem corpora nervofa quafi binxcapfulx,<br />

vclfolliculi oblongii qux in murauntur,<br />

undique excerius craíf* , alba, nervofa firmiíEmaquc<br />

áli ^e¿^0<br />

conjunguntur, quodquemagisad & h * de - *<br />

j? e¿iam<br />

magis aitenuatiir, Si ita vi antequam ad peni. ^<br />

per'venent, ab urethra inflar pcécmis P#°*¡* m t<br />

penis dorfura, dum vero ulterius excarrir,P .^<br />

fenfim itaariemianrur , vt prope GlandemM^j^<br />

d ? 0 * corpora ncr-^^<br />

voláis vniirn coakfcanr, Ac


fi*-<br />

11 34 Lrb.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong><strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXX1V.I DcL*fafcmínis«ncr.*Vir^creabne nR<br />

coque rflluxo Penis flaccefcerer.<br />

T<br />

rae<br />

im<br />

rfíluxo<br />

vero.tju.i<br />

Penis<br />

racione fanguis<br />

flaccefcerer.<br />

id prxílccinquirendü,<br />

-<br />

eft autem confiderandum/inguinem per arterias continuo<br />

ad Penis extenlionem prxftandam propulfum,in<br />

eo rennendum elle; quod cum contingere non poflit,<br />

nili venx.per quas rcfluit,claudantur,neceflarió aliquid<br />

td id prxltandum, antequam Penis erigitur,adeflc deben<br />

id autem cum ab adiacentibus partibus provenue<br />

nó poflit.neceflatio quxrendum eft in ipfis Penis partibus,qua:<br />

funt dúo corpora nervoía,Septü,Glans, Urethta,Va(á,Sequatuor<br />

MufcuLNon auté vim coarctádo<br />

venas reperies in corporibus nervofis,neq;infepro,neq;<br />

inglande, ñeque in vrethta, ñeque etiam in ipfis vafis,<br />

ergo neceffario mufculi illud prxftare debenr.quatenus<br />

videlicet venttes eotum.dum intumefcunt,corpora nervofa<br />

Se meatus.perquos íanguis náturalitcrrefluit,comprimunt,Se<br />

compr.mendo impediunt quo minus fanguis<br />

per arterias in corpora nervofa impulfus effluat;<br />

Unde patet fanguinem primariam Penis extenfion.s<br />

caufam efle; fecundariam vero Penis mufeulos, Seadjuvances<br />

ñervos cura ipfis corporum nervoforum itiembranis.<br />

Uc reí veriras elucefcat, examinetur tolummodo<br />

muth cent.3. obf.21. in duobus, quorum alter in illult' ... ^ *-»»w v ll^ct Cf CUIUÍIC. IIO<br />

quid i n horum mufeulorum operatione,dum Penis eriguur,<br />

naturaliter concingat,Se reperieturineorú aét.onc<br />

Penem tantillum rctrahi,ac eodem tempore corpora<br />

nervofa magis inflar., idque non alia ratione,quam quia<br />

mufculi, prxcerquam quod fanguinis rcfluxuin per venas<br />

impediant,ptincipium corporum nervoforum comprimendo,fapguinem<br />

verfus eorum finem, qu. in glande<br />

eft propell.uu.<br />

ídem qúoq;in Llredna obfervari poceíl.cujus fpongiofaparsin<br />

mufeulorum Vrethram dilatantium dicloruro<br />

actione magis ineumefeit, non quidem co in loco<br />

mufculi fupra vrethram excrarunt, nam ibi coarctarur,<br />

Secoarctatione illa vi quadam fanguis verfus glandem<br />

propellitur, caque ratione Penis inflationem atque erectionem<br />

adauge.;Quod vt paiiter clarum evadat, digitoco.nprimarur<br />

in tencigine vrethrx médium Se oblervabícis<br />

iu illorum muículorum actione,fa.iguin:m ímpetu<br />

quodam verfus digieran propclh, ibique lilli, qui<br />

alias ad glandamiilque cxcuirerer.<br />

Hac vrethrx comprt-lfione,é veficalis feminariis Se<br />

vafis deferentibus 111 vrethram propulfum, ibique cum<br />

mcnílruo fuo permixrum, vltctius expelí. poflc,firmiter<br />

nobis perfuaíum fuit, poftquam vidimus emifla urina<br />

illa, qua: in vrethra permanferat, magna vi in illorum<br />

mufeulorum actione vrethra propelli.<br />

Si petat aliquis, Qua ratione Penis in horum mufeulorum<br />

aélione erigatra,vti naturalitet videmus contingere<br />

fi mufculi , vti fuperiusdidum, Penem potius<br />

verfus infcriorare.rahancquam exigant t Dico id non<br />

immediace horum mufeulorura beneficio concingere,<br />

Jf tV muth cent.3. obf.21. m duobus, quorum alter ¡n ilfeftri<br />

gymnaho Portenfi,alter Paravii comburerecur. Itemin<br />

Mufieo quodam ob commifliim fcelus á hetoribus que<br />

fito,vc Se tn alio virgis cxdendo. ítem obfi 24. pj ¿ ¡n*<br />

definíais, vt in fenc quodam qui juvcnculcm duxet'at-<br />

In Turca quodam in bello Hungarico , Se in adultera<br />

•Wutcberga: decollato. Camberiaci, Sabaudix Mecro<br />

poli, anno \6^. cHm membra confr¡ngerentur,penis fe<br />

crexitSealiquo tempore poft obitum rigiflus permanfit.<br />

Quare hxc membri rigiditas non fimul enioriatur<br />

in demortuis quibufdam, hac reddit rationem Farelti<br />

Hí<br />

I.20. obfip. qui prater viñum calidum, an, ac humtdnn<br />

um,<br />

qua fiemen rurfus gignitur, etiam a tarpibiu defidi.<br />

eriis<br />

nonceJforunt,hi quoque poft mortem rcüumtf intentum<br />

habere pudendum deprehendi.<br />

"• Virgo ereñia Ufa ) Actus Venerei defeélus frequentius<br />

in manbusquam in lccminis,cum inhocadtu<br />

peragendo plus vir quam mulier preftet; obfervantur.<br />

Prxcipue ra eo quod membrum vnde, quodnon femper<br />

rcnliim, fed ne ímpedimentum affeitet, pendulum<br />

Se molle efle debuit, tune cum commixtio fie, ve dirigí<br />

poflit, non attollatur, indurcturque , quod voluneatc<br />

nollra perfici minime poteft.Hincque fie.tu qui hac impotencia<br />

laborar, Venerem exerecre omnino nequeanr,<br />

ob camqúe caufam Impotentes dicuntuc Sed Se huc<br />

referuntur illi,quibus licet membrum aliquacenus, ve<br />

eo nonnihil ad Venerem vei poflint, in:um:lcac, quia<br />

taman languidius quam oportebat exillic, fegnias &<br />

impetfecte fuum opus peragic, quos Lánguidos vocare<br />

poflumus. Platerus.<br />

x<br />

'- Virgo ereñia tifa ) Penis ereílio, ad eoirum necelfaria,<br />

leditur triphcúer, 1. quando déficit, 1.quando<br />

excedit, 3. quando deprávala eftin con venienti modo,<br />

nec debira figura tenditur; Primum vocacur Imfotentiovirilti,<br />

vtvt deficiens feminis Excretio ita dicatur,<br />

Etmuller.<br />

"• Virgo ereñia lafio) tiSumpii* ávetiolriMf's *toito><br />

Virgx ignavia, (cu erigendx impo. entiaelr.vbiinxtate<br />

connubio apta, V.rga ita enervatur,vt nullo modo erigí<br />

extendive queat, quod in dectepitis natutale eft» fed<br />

in media: xtatis homin.bus, ac poiiflimüm¡ncon]Ugio<br />

degennbus niftis Se ingrariílima eft affectio. Fr. foel.<br />

Pr.l.7.p.+22.<br />

*'• Impotentia virilis) Ur active fi magisgeront mares,<br />

ita in illis quidem vc.umq.ie valet, Se vt loborentur.nde<br />

ad Venerera,Seut femen frigidius rorpidumcji»<br />

alias .11 eis fpumelcacSí chaiucccrem fac.unditatisrecipiat:<br />

Hinc Impotencia proptic loquendo m<br />

*' fed mediace,quacenus nempe Penis mufculi coarctando<br />

corpora nervofa circa eorum exortum , fanguinem<br />

verfus Penis partem antctiotem propcllunt, atque (ic<br />

corporum nervoforum difteníionc erectionem adaugent;<br />

ficuti in dies videmus contingere in ínteílinonim<br />

partibus,quas Batu ve! aquadiflendímus, livnaeaium<br />

cxtremitas comprimatur , altera magis diílenta ftatim<br />

crigetunquid in Pene fimiliter contingere evidens eft.<br />

Ex dictis patet tribus modis Penis Erectioni fuecurri<br />

pofle, i.cxhibendo talia qua fpiricus animales augere<br />

poflunt, 2. ea qux fanguinis copiam augent, ejufque<br />

motum accelerant, 3. roborando mufeulos, qui conftrictionc<br />

fuá fanguinem inoorpocibus nervofis detinere<br />

debenc. Verum vero talia perinxo applicata id prxftare<br />

pQÍfint,experiri poflunt practici,qUorum auxilium<br />

nimia fiacciditate laborantes aliquando imploraran<br />

funt. R.deGraefdeviror.org.pog.m. 133.& jiq„,<br />

u<br />

- Virgoereílio)Miras Penis Erectioncs narrat Sal-<br />

a g is *<br />

v.iice prxdicaturdcmanbusdleriliras propciede Iccrmn.s,<br />

cumomnis viraprusad cocundu.n,etiamaptusiudiccturad<br />

generandum;Fo;m¡na vero omnis,qus rnenfeslíiosordinatospoflidcc,aptahabeatutadconcipi<br />

en *<br />

dumláltim pixfumpiive:Cxieroquiiipatíivefe g crun<br />

magis. Jffídelius.<br />

M<br />

- Engivel extendí poteft ) Diftinguendum int«<br />

Penis ereñionem, Se ejus turgeficentiam.Turgtfte»'*<br />

dependet álánguine arteriofo, qui influens in corp 0 '<br />

nervea,eadem replendodiílenf.onem Se rurgefcenti»'<br />

penis inferí; vt veto poftmodum reddacur firmior,<br />

Ereñio fiar, fie beneficio quatuor mufeulorum, cite<br />

radicem penis implantatorum,quorum virumq" e P ^<br />

dum contrahimr.Sc mufculi craflioresfiunr,tunc co «<br />

primum venara per quam fanguis arteriofus debec<br />

fluere, comprelfa ipfa vena, impeditur fanguis artet .!iri<br />

fi recurfus ad venam,8e fie firmiüs penis caput ateo ^<br />

Totum ergo negotium dependet d muficalis, qui cont ^<br />

ctione füa vena in dorfo penis concrahunc,ftringU!U.<br />

fanguinis r greflum impediunt. Etmuller P rJ ' J ^ff0<br />

2<br />

f- Caufia) Caufa eft tn?lex,l.jpirituum antm*»<br />

defeños,non contrahenrium mufeulos. Í - Dt l> c " n Prima caufa cft defieñus ftirituum animoltiim n. funt membra Se péndula. í<br />

contrahenrium mufeulos, quibus non contractis,vc-iiu-<br />

Terna caufia eft motificium Ceafioficiaum, quando iri<br />

la laxara cfl, vt penis flaccefeat.<br />

copula matninonialiSacerdotal., per maleficia, ferrara<br />

Sidcficiunc ípiritus animales, caufa Se vitium eft,vel cfaufam,cuItrumparictiinfixu.n,,Se fimiha impediunt,<br />

iapttrte, vel injpirieuum animalium motu Se ftimulo vt nequeat fien celcbratio coitus, quia deficit erectio;<br />

perturbato; Prius fit quando mufculi, aut nerti, funt Kcs mira eft vtvt enim erectum fie raenibrum, quan­<br />

íffefti, Sí vel paralyfi laboranc, aut eorum fibrx funt do tamen volútapptüpinquareconjugcm .ten.mfl.-.c-<br />

tcfolutx. Hinc ¿ caufis remotioríbus, ineerdum equitacelcit; vtvt comahisrem optime geranc, Multi putanr<br />

th nimia, coraprimendo Se conrundendo mufeulos, tile Imaginationtivithtm, Si ipeciem melancholíxhy-<br />

eofdem erectioni penis ineptos reddit. Cafas fuper os pocliondnucx,fcd experientia teílaturcontrarium.Non<br />

ficrum,percuffio crea partes vic.nas, vbí nervi horum .tamen prxc.íe ad Diabolum refeicndura eft, ferian<br />

1<br />

mufeulorum originen ducunr,8íc. difponuntad defi- imaginario ligarais multum in receflu habet V.dc<br />

cieucem penis crectioftem : Sic quoque ¿ojio capitti Helmont. de Curis magn. Etmuller.<br />

ejufque vulnera penis crectionem impediunr, nervo­<br />

Caulx sreíiy«,«^««, igaavix virgx funt. Nervorum<br />

rum vicia inferendo, Vide Hildanum c6.obfi.fp.<br />

v.rgxrclolut.o,exrefi-igerationc orta. Penuria flaiu-<br />

Pafteritu fir, quando in motu fino perturban fiunt Jpilentiumfpii-inium<br />

ex interceptis arteriis virge in ñervos<br />

ritusanimales Se plus minus latiguera, partim in vni- influcreproliibitorum j Coidis debilitas Se palpitatioveiíali<br />

eorum defieñu , debilitare Se viribus exhauílis, Sem.ms penuria & fngiditas, Ohlli-uctioncs ñervo- -<br />

vt in fenibus Se xgtis, vnde quando percipiraír srgri rum &: artenarum, vaforumque (permaticorumper frí­<br />

merobruinerigerecriíhirn,bonum Ggaum cll : Partim gidos humores,Renum inlignis refrigeran o. Procatar-<br />

vero in fpecie déficit erectio, in penurbatione mentís, ñica funt longimora Se converfatio in fr<br />

vtiiipudibundis, terrefectis, pavidis Sí fimilibus, vbi<br />

penis flacccfcir- propter ípirituiim animalium motum<br />

pcituibatum. Hinc ineerdum noviter naptis hoc accídit,<br />

in quibus ex nimio púdote déficit erectio debita<br />

penis ¡Huc faciunt qui ad melancholiámhypochondria-<br />

M« inclinara, qui propria imaginacioae deceptMe ira.<br />

potentes putanr, cum poílmodum curatio morbo hoc<br />

vitium ceflt-r. Vide Solmuth.cent.20.obfi.7S.<br />

Catifia fecunda erat deficiensjlimnlas, ex defcáhi vcl<br />

vitio feminis, quando fiemen déficit vil quaniio non<br />

tmgeficít, vel quando alio modo vitiaeum cft; Si enim<br />

femen rice conllieucum eft , ad venerem ftiraidat, feu<br />

noíhi.five interdiu id fi. t, ita deficiente hoc, flaccida<br />

[<br />

men, non fimulans ad Venere». 3. Fofemam leu^<br />

lehcium.<br />

; gida aqua locifóue<br />

frigidis ; Victus ratio 8e remedioium impenfe<br />

refrigerantium tum foris^umintrovfurpatio. Necvorum<br />

Se areeriaium virgx convulneratio; fal'cinatio diabólica.<br />

Fr.foél. V.dc fupra §. Virgo ereñio ) ex Reg.<br />

de Graafi.<br />

* K Curatio) Conveniunraplirod.íiica rum confbrtandx<br />

veneris grada, Gcabi natura íii hoc dcficiat fimplementoj<br />

tura eJccitandx , (i frigidior intemperies to-»<br />

tius vel partium minus huc propendeat Se incímeti<br />

Speciatim in impocentia feu perfecte tali, feu fecundüm<br />

quid cali, eaque per leges naturx curabili, adhibenda<br />

tamen cum píudentia. Wedelius.<br />

l 24 ty<br />

' Alia enim cft impotentia vi.ilis a femine defeclu, feu - quod non lir, feu quodvel - paucum,<br />

• vel crudum 1 "- non ftimiilcr: de quo íüperiüsdiximus.<br />

Aliacfl á lf! - Spiritusvitalis defeclu; vel quod paucus lir, propter í9 . cordis frigidirarem 8¿<br />

"ccitatem.<br />

VeP*'quod alio avocerur,quod in' 1, medirationibus, timore,verecundia^Sec. accidit.<br />

FeP 1 , quod á penis fubftantiá non recipiacur, feu proprcr membri ftuporcni; leu "-proprer<br />

wcantanienta.<br />

^/propter vlcus inreftlni reéti cujus fingulare exemplum apud Heerum in obíervationibus<br />

'Wenies.<br />

Venéfica impotcntiaj^-quaíinferturautligulcfiniftramanuligationejaut ferré comprclfionei<br />

au ,f<br />

tramiquerciniadrectumincurvari rerrajlorioíponíimadida: infixione, -rollitur ablutiolípudendorum<br />

decoclo aquilegia, ,h - quam fumiga tío dente demorrui pulvcrizato &carboni-<br />

''usínjecto excipere debet. ' r Vulgus noftrum percorollas vrinam emictere fuader: Se vel feo-<br />

^m de cornu tauri non caftrati vel pica? mané occifae cV. calcinara; pulverem, in aliquo liquore<br />

ex<br />

bibet. Helmontius laudat poriimcfra>//?


nocí <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlV.<br />

Venus conccíTa fir, in hoc quo major moderado adhibeu<br />

ios hxcactio,Se fecundüm naturx ductum<br />

peragitur. Plateras.<br />

14. Qnad non fin, fien Velpaucum ) A fanguinis penuria,qux<br />

femini gignendo non fufficiar,a£lus Venereus<br />

vix penitus fiftieur,cura illius non tanta requiratur copia,<br />

ob quam caufam Se qui inedias patiuntunparce tenuicerq-,<br />

vivunr,á morbo convalefcunt,& phthifici ipfi<br />

adhuc,ada


ii88 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX<strong>IV</strong>.<br />

ftimulantiamMinfichti. Curatur felicuer quod eventus<br />

probavit, nam pcractis novem mcnlibus patet<br />

falutatuseft primum, & hinc aliquoties. Conhharius<br />

quidam experitur, idem infortunium : Occulit<br />

id primum prx pudore, vidus tamen judo dolore Se<br />

defiderio rern nobis expofuit, adhibentur eadem, hbetatur<br />

extemplo ; Suafimus etiam iifdem eluuionem<br />

genitalium cum decodo flor, aquilegia Se hyperíci.<br />

Hxc ut veriflima funt, Seprobatxexpenenrix, ita<br />

(i.) quoque non minus conveniunt qux imfioni S$<br />

ludibrio Sotana debentur , ridicula hect, modo non<br />

fuperftitiofa, Sic midió fuper (copas ardentes , per<br />

annulum fponfálem , aliaque huc faciunt : Quídam<br />

ligaras non folum funeratam partem qua vir<br />

eratfentit, fed Se fimul iníignem anxietatcra; altera<br />

nuptiarum die id exponit amicis, fuadent ut alferem<br />

coé'mat, & cuneum remanentem a ramo arboris<br />

cuneo excutiat, Se per foramen illud urinam<br />

mittat, Didum, fadum , reftituitur. Incer expeximenra<br />

Michaélis probatiora refertur Se hoc , ad<br />

virilitatem nequitia ademptam reftituendam : Limetur<br />

cornu hirci in cufpide extrema, doñee ob exquifitura<br />

fenfura brutum id minus fecre videaciu.<br />

propineturxgro: Smuckias jubet ori luciípilcis immittere<br />

urinam, pifeeroque in aquam dimircete, lib.<br />

de car. morb.magn. pag. 58. ubi Sí alia habet; Inprimis<br />

vero novimus contigifle Fributge. Hcmandurorum.utdumligatus<br />

remedium quxrit, oblata fuerir<br />

herba, quam cum urina propria affufa coqueret, inter<br />

coquendum venit veiula, author maleficii, qux<br />

plagis excepta xgro potentia fuá rediit: Herbamhanc<br />

nominat, Se progreluim deferibit.<br />

Carriñheras lib. de morb. a fafic. p.m.158. nempe<br />

jubet recipere urinam agri q.fi per tres v.g. vices<br />

emiflam, antinhini ten. nattb. m. j. coquere eadem<br />

fimul in olla nova , operado teda, ua enim<br />

brevi vencurum maleficum ; ubi Se alia plora prxmittif,<br />

Inprimis tinguen, ex vifico coturno proinun-<br />

¿líone genitalium Sec. Hxc inquam , nofle conuiltumeft<br />

Se Medico, ita vero in ufum trahere, ne<br />

fuperftirio ulla in ipfum cadat, Admitti poflunt<br />

qux íupctbura fpiritura illudant, non qux padum<br />

implicitum alio novo folvaut. Wedelius.<br />

Qua inferior) Faficinatio , genérale in fagarum aétiónes,<br />

quodcadic vocibulum, proprie cfl raiperium<br />

fpiricuura in & fuper fpiricus, lubjugando eos, Se<br />

quafi ligando.<br />

TalisFafcinatio, ligatura fpiruuum Se fubjugatio,<br />

ftatim fefe offert Se accidit inFrigtdis ita commun.ter<br />

didis, quibus Venerem excrcendi potentia Se ftunulus<br />

quafiextindus eft; feu potiús, quorum (piricusgcnítales<br />

fubjugati lunt Sí quafi ligati, quin minus iurgefeant.<br />

, ,<br />

Infrigidatio illacomrouniterdida morbus eft Spirituran<br />

genitalium, iniumefecntia, turgefeentia oblata.<br />

Proprie ¿pyayfumiturdeanxia animalium & prxcipue<br />

fceminarum appcrentia, qux libidinis ímpetu concitatx<br />

in Venetem tuunt, earumq; corporaturgefeunt.<br />

Hincfponfx collum prima node Ventrera expertx<br />

íolicoucplurimumcraliiuseft , ita ut filo etiam deprehendatut<br />

exceífusfeu turgefeentia, Tali modo <strong>De</strong>mo«<br />

crituspucuzm Hippocr atis comitem, virginem primo,<br />

fequenti uetodie fceminam fahuarit, quod nodurnx<br />

deflotationis indicia forfan etiam ex hircífatione perciperet,<br />

Spiritus itaque genitales mfrigidit fuecumbunt,<br />

partes autem genitales non labotanc, in illis enim nnllú<br />

deprehendicur morbi needefedus veftigmrmHomo<br />

imperium habec racionefpiricuran in hominermquxcyiannisnoroinaripoceft,generoía<br />

adivuas: Anonnull.s,<br />

viis Se faculcas pbancafi*.<br />

Spiritus autem hominis imperare aliis hominis fp¡.<br />

ritibus, patet inde, 1. quia juxta icccptam Philofoprto.<br />

rum fententiam,Se quotidianam expciicritiain , al„u<br />

nafeitur Dominas, ratione fpirituum aliis dominantium<br />

, gcnerolbrum: alius natura nafeitur _/«~i/».f, qm,<br />

ob (piritus íerviles natutavuhfeivire.2. ex increp.uione,<br />

quando homo hominem increpar, una imperar, aut<br />

imperare fibi prxfumic alcerihommi: Hinc anfa data<br />

eft/'»ír»,naturalitec refledit incancamentumin<br />

fuum auchorem, a. Combuftione per ignem, ignis<br />

enim fubieda, vehicula, Se inedia fafeinationern confumit&<br />

annihilat, ligatofque fpiritus liberan j.per arcan&majora,cn\x<br />

omnem fpirituum exarthrofin & prxter-<br />

Mturalem conftitutioncm corrigunc. a.peivegetabilia,<br />

mmatia. lapidis,gemmar. mineralia, Se medicamenca<br />

(|UE ex iis defumuncur, fpecifice proficua inteena Se externa<br />

: Ejufmodi autem remedia hinc inde ab authoribus<br />

recenfencur, prxfertim á Carriñhera in Herbar, fino<br />

Helmantia in Opere fuo magno. Wirdig. Med.Spirit.<br />

firt.i. c.30.<br />

D'uta.<br />

Curacio excindx aut impeditx facultatis erigendx<br />

Vicgxpro caufárum diverfitate variabitur, Confiftit au-<br />

'einpotifliroumin Viñus ratione Se temediotam exca-<br />

Icfaciéntiuro.flatuofumquefpiritum generantium, Se<br />

femen augentium ufurpatione.<br />

In viñas ratione conveniunt omnia qux probé nuttiunt.Se<br />

copiofum flatuofumque generara fanguinem,<br />

Ipiritufq; vitales recreara, velut. funt carnes gal -<br />

litiatum,caponum,perdicum, potiflimum eorum ccreta.columbarum<br />

Seporcotumnoncaftratorum recens<br />

mactatorum, fimilieerSe vitulina Se avium montana-<br />

«ra.itidem prxflanr.Se peculiari facuitacead Venerem<br />

«citara tefticuli gallorum, porcorum Se vulpium opi-<br />

Parecodi,Item ova recentiaSedura , Ex legumin.bus<br />

"»tulentum fpiritura generant fabx.ciceres, Se ex fi-min<br />

'bus, erucx, fceniculi, anifi, paftinaexque; Ex radici-<br />

^utiliter efitantur rapx minores, quas ñapos vo-<br />

«ac.rad. paftinacx, carorx, cryngíi, cepas Se porrum.<br />

^Fruñibas profunr nuces pinex,avellanx,amygda!x,<br />

fic us,dadyli Se uvxpaflx; Fiudusitera,feucapicaC*'-<br />

»*«, Arttchaca vocanc, de quo vocac.<br />

Hunc tibí jasperpingue coquat,pr.tftantiar tnde eft,<br />

tbit&innumeros,fic venís apta fiaos.<br />

Ex aramatibas conducunc cinnamomum, Zinzíber,<br />

Cr °cuS,pipcr, cardamoinum 5 Ex Pifieibas (pecifica v.r-<br />

'^ femen augenreaneri, carabi Se conchx marinx,<br />

Nfereim oftrex ,Ex quibus ómnibus varia edulia parat<br />

'. cumiifdemque condiri poffunt, Potus fie vinum<br />

ferofum aliquod, malvaticum autatomatites.quod<br />

Tom. II.<br />

<strong>De</strong> Morbis Virga. 118<br />

claretum vocant, Se hydromel.- Verum ex iis qux impeníiiij<br />

exficcant eorum ufus moderatior efle debet,<br />

Conducir prxterea frequens exercicium , Se agitacio<br />

partium infenorum.. Se fridio moderara lumborum Se<br />

inguinum ; Pedis quoque calidis tegumentis muniend.<br />

funr, Se á frigore arceudi; Conducir infuper nonnunquam<br />

lavare in balneo aqux dulcís , in qua coda<br />

bm malva cum radicibus, flores chamom. & femina lini<br />

&fiasnugr. contufa. Fr. foel.<br />

"• To/litur ablueione) Si\z faficino eft, quxtitra, quo<br />

modo curan queat? In ufu eft batuta, miñus nempe<br />

per betulamrecentem: Potus cerevifia betulina experimentum<br />

eft Ilelmontii, vel fiuccus betulmus ex ramo<br />

ejus fauciato fluens: Aliisin ufucftmc (aserie pudenda<br />

urriufque fexus cum decodo herbar.^fiemin.ajui/egia,<br />

poft inftituune Suffitus ex corall. dente hominis mortui<br />

afemine antirrhino: Huic experimenco multum tribuit<br />

Hartmannus Coralito, Ganfius Tr. de Coralito: Ut fingulare<br />

fpecificum laudatut >*>*» campana eo in loco<br />

ubi piílillum eam ferít; alfumptacum pautopriari tauri:<br />

Excretio urint pir annallum Jponjaiitium, anee 8f<br />

poft copulaeionem , eaque reciproca inter euporifta<br />

commendatur; quo itriro alii recipiunt rafuramannuli<br />

ífonfialitii.<br />

Sed quoad hxc, quia adhuc hxramus in theoria, etiam<br />

hxremus inp-¿.v/,dub;tantesanfinc licita, an vero<br />

minus, interimobfervetur, quodprout variara me­<br />

dia, quibus inftituitur ligatio, ita etiam necefle fit va-:<br />

riarc remedia ; unde dum dubii fumus quomodo fada<br />

fit ligatura, etiam varia remedia tentanda funt. £/mutler.<br />

"• Tollitnrablutianc) T£. Vrin. agri q.v. coque ín<br />

olla bene claufa ad ignem , Et ille qui induxit veneficiumanxietarc<br />

magna a(ficiecur,ac fe ipfum prodet,lolvetque<br />

veneficium. Agrícola Chir.parva p.6f.<br />

Solo fufturrvgio dentis demortui mans, impotentia<br />

veneficio inductá curaca eft. P. Bayrus Pr.l.it.ci.<br />

3¿. Herbam Ricini, injice in ollam novam, Se fuperfunde<br />

urinam parierais, coque beneoperca olla lento<br />

igne, poftea fepelies in loco invio. Veneficx utplurimum<br />

poft codionem fanguinem cum dolore máximo<br />

cmittunt, vel intenfiíiimos dolores percip.unt.ufque<br />

duro xgrum a veneficio liberavetint. ídem ib.<br />

Pudenda cujufque fexus decodo aquilegia fimpl. diligentcr<br />

laventur,^ dente de mortuipalverifiato lie jfumigentur,<br />

In fterilitate per incantat.onem feda valet.<br />

Ph. Gru'.ingias Flarig.p.2g.<br />

Adincantatos, malcficatoj Sec. fecrerus eft Pulvis<br />

qui fit ex rojura campanapriapi cauri, & módico Croco.<br />

Hertodus Crocol.p. 20j.<br />

%• Tollitur) Ómiífis fupcrftitiofis nug's, qua ego<br />

curandi ratione ufus feheiter fuerim, Se naturalem<br />

potentiambreviter reftituerim.breviter comraemorabo.<br />

Primo cohorratus fum Patientem ne ob technas<br />

Diaboli Curis fe maceraren fed una cum conjuge perdies<br />

aliquot á Venere abftineret, Se <strong>De</strong>um 0. M. auihorem<br />

conjugii, ardentibus precibus.fatigaict, uc ip­<br />

fe per Filium fuum. J.C. deítrueret opera diaboli<br />

...aun í.i.r.ii lM>il


n.90 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXX<strong>IV</strong>.<br />

fpiritus naturales fimul purgentur, fuaíi Patienti ut intraretBdneumfudorificum<br />

, aflumeretque diaphoreticum<br />

fequens remedium.<br />

%. Thenaca Androm. 3 i. pulv. ficordii, xjedoarria<br />

ral. cara/t. rub. ppti. aa. 9i. Mi Ice cum aceti hauftuto<br />

Se ante ingreflum balnei ebibatur tepidus.<br />

Itapurgatis humoribus Se fpincibus, jufli ut fingulis<br />

diebus icuri cubicum ambo devorarent nucís juglandis<br />

quanticatem Eleñaar. diafiatyrii voeaci , Sí<br />

fuperbiberenc hauftum vini generoli, ac eandem poft<br />

horam, operam darent libens : Quo curandi genere<br />

non tancum priftinas vires nacurx, led Se fxcundicacem<br />

brevi reftieuimus. Fr.Ioel.<br />

,6, Qaom fumigatie tinte demartui) In morbis<br />

idealibus non femper opus cft purganone, eran non<br />

femper adfit humorum apparatus : Helmontius exringuit<br />

Ideas, Seobliterat per fubmerfionemín aquas,<br />

íodem modo ac gall.nis phantafia Se deíideiium incubandi<br />

ovis : Sed fateor vix exphcabile efle quas<br />

vires habeat Se imperium phantafix in fpiritus Sí corpora:<br />

Audiamus profundi ingenii fcnptoreni Rogerium<br />

Baconem , <strong>De</strong> fiecretti operibus artis ¿> natura, Conliderandum,<br />

ait, quia pentus Medicus, Se alter quicunque,habet<br />

animum excitare, carmina Se charaderes licet<br />

fidos utiliter,fecundum Conftantíum Medicum,poteft<br />

adhíbere, non quia ipfi charaderes aut carmina a-<br />

.¡quid opérenme , fed ut devotius Se avidius tecnia,<br />

Medicina, Se aramus pacierais excitetur Se coi.fi I<br />

liberius,fperet8egaudcat, quoniam anima excitar?<br />

poteft incorpore propria muirá renovare, ita uc Jínfirmitate<br />

in fanitatcm convalelcat, cx g.!Udi0 ce con<br />

fidentia i Anima multum poteft fupra corpus fuutn, '<br />

íuas arfed.oncs fortes , ut docet Avicenua, in l,¿, ¿<br />

An.&lS.h.anim. Se omnes fapientcs concordan!-<br />

Etideofiunr coram inhrmis ludí, Se res delecbbif'<br />

ofterunrur ; imo aliquando appetitui multa conceduntur<br />

contraria , quia vincit alfedus Se defiderium, &<br />

animx fpes fupra morbum. Sebaftianus Wndi?. mea<br />

Jpir.cap.24.lib.t. §.29.30.&31.<br />

1* Vulgosnoftrum) QIIXad incantatos fie ligaros<br />

folvendos operationes pertinent , ut pulvinaria<br />

excutere , ut per annulum fponfalem mieteanf,<br />

jubere, Vel per axím aratri , vel indufia invicem mutare<br />

ame congreflum , calccum finiftri pedís dextro in.<br />

duere,Se fim.l.a multa non noftri cft inftituii, aut etiam<br />

oflicii explicare: Sicuti nec amuleto, quibus, liab hac<br />

eaufa procedat ,magnam efhcaciam cribuunc; Ciñeres<br />

tamen fteliionts nigrt in petia hgatos, Se manu tiniftrageftatos,<br />

membrum virile engere etiam inaliiscauí.s<br />

docent.- Si vero in dextra teneacur, impediré. Platerus.<br />

Alia eft JS - a penis refolutione, ex 3 '-iis caufis fa£ra , quarum in capite de paralyfimenrio.<br />

Faciunt huc & peculiares externa, ut 4 °- vinum in eju* mullas interitt, fi lides vulgo habenda;<br />

nimius faccharifatumi ufus; falicis decodum jejuno ftomacho exhibitum , papaver eruticum,<br />

cicuta, &c.<br />

Alia a 4I - vulnere infura accepto, quod cuidam apud Balhnium accidir, qui ab eo quo vulnus<br />

in furaaccepir, licet nonmultus effluxerir fanguis, nee arrigerc quidem fuíficienterpotuit.<br />

Caufam dirficile eft reddere: videtur ramen Hippocrates id adumbraíTe, dum fcripfir,fe-<br />

&¡onemin malleolo infecundos reddere.<br />

<strong>De</strong> cutero ^fuccurruntimpotCTiúx. Calx auri fulmivans elota& cum eíTenriacrociinvino<br />

malvatico epota, corpore prius purgato. 4i - Efentia ambra cum fpiritu rofarum extrafta , &<br />

gr. 3.4- 5. fenibus inprimis pulular, forma exhibirá. Mumia


it>2 <strong>Lib</strong>.lV.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>LXX<strong>IV</strong>.<br />

modi fentiunt credionem, quam quod obfervavi-<br />

:;um , flacus nempe per<br />

rae*cuS;S.eraíní«5£ urinxcommunem excretos.<br />

2. Eífedum cúrgefeentíse, qualis llacus obfervitur<br />

in fermento painficum, cerevifia, vino fermentefcenre,<br />

imo eciam in bullis ex tapone Sí aqua oriundis , Ec<br />

hic nifi mceUigatur, fellie Galénica hypochcíis, &<br />

nuino hocfeníii.tiidcapias, longccft veriííimuní, Ipilitus<br />

iiL-mpe ínHat, quo inflame lomen curgeícic, turgefeens<br />

exitum arfe clac, non contentura loculis luis<br />

. ipunce narurx fxpe excidens .- Atque hoc ipfe<br />

!i¡nc 7» ¡¡¡yd» turgere, quatemis nempe femen<br />

: tum ticillationem majprem<br />

fccnerat.continentibus luis vcficulis , caique ad ex<br />

cretionemíacclfit;; fie fpiritus una nérvis ac mufeulis<br />

feongiolis copiofiores infere.<br />

Duplicis hxc funt generis. Sulphurea £2 Salina,<br />

utraque calorem cxkiicuancia, ce cum calore motum<br />

ac íliinulum ; Nec de vüs opus eft dubitare, quomodo<br />

ad rcmotifli;nas& velut extra corporis clima j»d<br />

momia locatas partes vis illa extimulans perriogefe<br />

poflic; quale enim ferum cale femen , unde videas neplirícicos<br />

fxpe Se archriciccs tentiginem pati veneream,<br />

ob fal feri acre fie has parces feríeos: Sulphurea balfanram<br />

quali & yto%& y > Salina motum «ggerunt ; Sic<br />

venerem éxcírpulantdulcía,ñípym*í¡S talia,ceu eflicaciora<br />

, ípeciatim «¡i/,quod hinc poliutionesnodurnas<br />

indifpofius fola fui comeftione toto die excitan Sic<br />

omnia arómala Sí aromática funt aphrodiíiaca, five<br />

alimentorum fiaril condimenta, ui/ca^/»», cochlearum,<br />

oftrearum, five per fe variis formis in ufum cedant;<br />

Pac ratio eft plantarum Sí radicum, nominatim pimpinello,<br />

erynfit-, apiilatifiotii, Se duplica qúidemhxc nomine,quod<br />

fiepartesobtinca.it (ulphutcas, Se felinas<br />

volátiles, iitiaíqiie(copo aptas, raicfadivas Se incentivas<br />

caloris: Sic Sí feotfim idem efticiune bolfiamicaSí<br />

fiulphurea , lignum aloes, ambra ei ufque ejfentia, mofichas,<br />

qui flacuoía fuá humidicate non eam credirur<br />

nejen* ¿^ej&tfiom» «nejfibüv, fed revera eflicaciter id<br />

prxftacj quod ipfum ¡llüfiSat rlatulentix illam rationem,<br />

nam cuín feminis (ubítamia ex mili fuperfluítate<br />

yívíciv adepca fuam fpiricus plena fir , quxcunque<br />

ipfum auc procreare , aut provocareapra funr,<br />

flaraofa func , fintellige hoc fenfu ) neceífe cft , ^<br />

TÍJÍ uy^-rniB? (puirwSaf patticipia , qua deftituunci.r<br />

ruta Sí vitex, quae hmc inter TW t<br />

C¿c. Etmuller.<br />

4 '- Illitus ex ovis ífc.) ">3ihil efficacius reperitur<br />

quam Iotusregionis uteri (perinai) ex oleodeü'<br />

voJantibus, quod fie fit.<br />

IfL. Formic.vo'ant.%1']. infunde diebus canícul. in<br />

oleo ad folem ftrvidum per 40. dies. Riverius obfi.<br />

tomm. ¡y.<br />

4Í - Illitus) Admovcntur extrinfiecusIllinitiones, quibus<br />

penis non folum prominens pars.íed Se ea qux fubtuiiii^ír/« Vel M3a ° leA exc, P lumUr<br />

* x "»gia caftorci,diáis locis illincndo.<br />

X- O/.caryopbvlLde/titl. adde grana aliquot vbett*<br />

**tihi áá. q.fi Fiat Balfiomus, qui icroto , celtibus Se<br />

tc gioni pubis iihni poceft.<br />

Spiritus formicarum excernc illitus incendie vener<br />

«n. Etmuller.<br />

Tom. II,<br />

"53<br />

W.cumrjufilemfalledtjjo'.utumjlandi illi,<br />

mni<br />

-" •t.Ph.GruliHgiusFloi<br />

il hoc Vi-<br />

1L. Ol.fiambac.^.pyreth.eaph. áá.gj. m<br />

m. mangAHlm Vola; manuum Se plantx pedu.n 8<br />

r/iir.Pr.l.yc.<br />

T£. tell. apn velverris S)-ít3R.me/tisparum ras,<br />

mu<br />

rfperinai regu>. Si addancuc cambar, iij.<br />

v riicaciílimum. ilVic.Pl<br />

dr ,11 v . .-' *<br />

• +! - ¡iiitus ) Arcmum Aphrodfeum hoc m<br />

rum eft virium.<br />

V" :''• '/• ilHnc glandem penis , mirum<br />

quanco valore baftam vuilüñ tmllcí, engato qu<br />

que cum Krminatum voluptatc odor ille (cntiatur ; adeo<br />

Ht á nonnullis habeatur pro arcano. Rolfincius confi<br />

l,lib. 10.<br />

Unguentum ad coitum mirabile.<br />

3¿. 01. ranar. el.ex capis comnidi, aleiin quo fórmico<br />

atara necato fuerint, olei ¡ti . pyretb. fiemin*<br />

J.fem. urticáz. £6. pulaierifentur<br />

oléis coquontur, adde cera q.fif. Vngu. qu<br />

tefticuli renes, perinxum expelen* Arn.Vttian»<br />

Brev. I.2.c.¡. tere, adde ol.<br />

I»»r, q.fi Si paramal, fpica tfceraf. VngU.<br />

Thermaram calidarum ufes calorem fovcndoSe rc-<br />

'ocandoin Refrigeratts didis fie imbecillioribus,veluti<br />

r^ílremum .^hibcturrcmedimTi; Quod Si Balncaftníftañes,Fotat.Pedamlociones<br />

ex calidisaduporeraia-<br />

1 ! datura , potenter juvar. P. Marquardus Pr. 1.4. c. ti.<br />

Avellano diu tn me/le macetatx plurin.um juvant<br />

Penisdifteníionem.Icem ,linguoonfieristota -fubftantiá<br />

venerem (limular. Róndela-<br />

MwhoBtenfe ti (umpuim membrum vitile<br />

valde erigit. Arn. WeiebardusThefip.392.<br />

ic poflunt efticere; Qualia ex <strong>De</strong>codo t.\d.Ireos,bex- +<br />

^nepetaCalamentha, ártico, Mojar ano, eruca,eryfimi,<br />

fa. lovendula,chomom!ltiSm\i\iúme\ne parari polTunr,<br />

Mibus quoque diligemer rnunire has partes, ur calor<br />

confervetur , Se pedes a frigore prxcavere ,cum ftigus<br />

v<br />

»lde noceat,calor jiuier.admodum prodenr. Plateras.<br />

hiternis-focientur Externa, fpeciatim Solfeamos opafleÜ.<br />

auC Venéreas Minfiñhi, Scroro illitus : Loco ho-<br />

»* oleum dcjiíll-mocis perinxo, regioni pubis Se ferotü<br />

blande ilíitum eft egregium poflunt ade<br />

x - Commendatur deniqae (j EleElunrium ) Eft fuá<br />

laus E/eñuariis, fed pignora paulo obfervantur , non<br />

minusicEffentia, fi eflentiam cantharidum excepetis,<br />

cx conf. alkermes Jj.- charolad.-; Inda íiij.clí caittbor, 3j.<br />

cumsp r tr.ma%namtt.(a¿kzm,oiui.m aliquandiu adlnhuimus;<br />

Próvida tamen cuta opus eft,ne quid nimis; Officium<br />

faciunt / ? */t/fr«,qualis eft áPlatera de/enptuscalidíoies<br />

fura , facile intemperiem corpori ffenerantes.<br />

Tacemascarnemgalltnaram carne vioerniopaÜMum,<br />

quod novimus ab Illuílr.quodam fruftra adhibuuui, licet<br />

ad generandum Se roborandimi magis femeni Habent<br />

Se locum Opiata , fed rarius, m ****>* ""S"»<br />

Se conforrandi macis voluptuofe fine adbibenda,Non<br />

potuimus mchorem effedum perfpicere quam a complerisaphrodiliaeis<br />

, qux * quanc.tacem Se qual.ca.<br />

c r tem leminis - - ¡- íuggerunc. ,„.r,r Cavcndum ^-' enim ne dum,<br />

vc „......,<br />

augcnduin ponas<br />

eft femen - exftimulemus<br />

HHhhh<br />

1<br />

w\<br />

\l l


1194 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXlV I H í i f ' \r<br />

itaftimulerousue fimul reficiamus, it.reficiemus,ut fura,inpharmacoerroremcomrairaimfu¡ffe, * '<br />

fim.,1 ftimnlemus. Wedelius. rrc í~iA^.r r.. _._<br />

lemiíllS geílCr.cV \ W%X CVCSlOnC' II OC<br />

u ,,,ul " c itaftimulerousue fimul reficiamus, itareficiemus,wt<br />

funt,in pharmaco errotem commiflum fuifle ex;;!<br />

fimul ftimulemus. Wedelius.<br />

tes. Odoresfiooves non eam recreando quam «itt.nian- vi 3 ? •<br />

Tímeos ftquencem mixcuram habet.<br />

ciendi Se penerrandi, ad Venerem «priores reddu, £<br />

¿fi. Aqua mognani. g*iij. cinnam. ejficnt.fiatyrion. áí.<br />

ex nsvehementes prxcipue, atmofehusej amtraQ.<br />

3¡ij. tinñ.corall.y\. ejfent. ambr. 3j. ms.<br />

veto. Plarcrus.<br />

In legitimo autem eorum ufu obícrvandum,ut femper<br />

hxc invicem permixta propinentur, non ftimulantia<br />

folum, quia imbccilles reddunc -, non lañea folum,<br />

quia vim genitalcm fpirituofam minus fuggerunt; ambo<br />

ergo combinanda. Hinc optimum eft ad imitationem<br />

So/enaodri, at lac recipiatur v. g. adiij.Seaddatur<br />

facch.($píper.zz.'5n'.atuodm fpecie temporexftivooptimum<br />

judicat. Vel<br />

3¿. Vinum generafi malvat. vel dulce, Se adde vitell.<br />

ovi recens, acuantur granis aliquot ambr. veljbec. aramat.<br />

Se bi bañe.<br />

Faciune huc Mixtura, Éfe»t.& fun.in ejufmodi cafibusufica.<br />

v.g.<br />

^¿. Spec. diafiar. |ij. diagalang. Jij.diambr. diamafich.<br />

d. zz.d>j. rament.pudendi cervi, dum erat in venere,<br />

$6. nuc.pincar.ptftac.amygd.d.áÁ. Jfi. fiemin.eruto,<br />

«afilan, áá. 9j. tere, &fiat com melle Canditum.<br />

Conveniens eft fi tale Condicum fxpius ircoretur<br />

«J.f,«>.nr« mP;,,nf i . - . . ^V<br />

cum aqua magnanimitatis,ve\fipir.Jang.galH.Etmuller.<br />

Eleduarium contra defieelumfieminis fit fequens.<br />

3¿. Confierv.rad.Eryngii, fiatyr.íi. hi\.Zinz.iber.vir.<br />

eand.cart. citr.cood.zi.^Ü. amygd.dnuel.pin.piftac.dailyLpulpanuc.myrift.zí.l\.priapi<br />

tauriS'j. femtn.paflin.<br />

eruea, Jinapi áá. 3>'j. piptr. albi,galanga, áá.26. ms.<br />

F.Etitl.<br />

Quidam adduntcantharides,kd non cofiven'ür, conveniunc<br />

lalcemcdarA.ubi deficic eredio pcms.Etmu/ler<br />

^C. Mellis auacard.butyr.rec.íz.$fi. coque fimul, ut<br />

infpitfentur, eptime mificenda, Dofis in introitu ledi ad<br />

quantitatem ciceris, Excitat venerem mirabiliter. fah.<br />

JSavcrius cenf.Bt.<br />

48<br />

• Cammmdatur deniqae ) Ex medicamentofis,<br />

Pulveres varii funt, qui cum vino, leñe , aliifve exhibencur,aucper<br />

fe, facchaco addit» pulverifata, aut tabulara<br />

dantur. E.g.<br />

Tf.. Piper.granax. confrada faltem ne fauces urant<br />

bibat in vino generofi cubitum iturus, vel lañe tepido.<br />

Vel If.. Piper. 3fl. crari 36. f. Pulvis, Jumatur ex<br />

bordeo.<br />

Vel y. Piper. gj.nuc, mofich. W-fatis |j. (ñ (amatar<br />

quo ftinci faliti fuerint, eritutilius ) fiamat ex ovo<br />

forbili.<br />

Vel T/L. Pip.%).Zinx.ib.fiem.eruc.porrizl.^.fiacch.<br />

3ij. detur 5j.<br />

Alius eflicax admodum.<br />

%. Sem. eruea ífi. fiem.paftinac. rapa , porri áá. 5j.<br />

fiemin. nafturtii.rad.pyreth. áá. jf?. piperZ\. Zinz.ib.rionam.ái.^&.crocid}.<br />

canthar.ablatís alisn.ix. baracis<br />

3¡. mofcbi,gr. aliquot facch. Ij. f.Pulvti fubtitijftmus,<br />

tapiat cochl. j. ab imito, aagendo dozdnfi nonfiuccedat.<br />

Bibat com Uñe tipida.<br />

Alius omnium validiflimus.<br />

V" Canihar.abruptti alis o. ij. cinnam3\.fiacch.cX].<br />

bibat in tañeJinon,Mverit,capiatfecundavicecanthar.<br />

tres.<br />

P.lulx ex ingratis fie fiunt.<br />

y.. Stercar muris Jfi. fa ^ » - fí<br />

canthar.atis abrupta n.w.txCifUHtHrf tere¡,¡„tk ca_<br />

piat 3j-<br />

Cathartica exhibita,fi calidis & atomatibus correda<br />

& leniora fint quam ut alvum vehementer moveant;'<br />

Vcl fi movent, quoque venerem vehementec (l.mulaté<br />

obfetvavimus , ita ut illis antequam purgare incipiant<br />

wr *,u.<br />

Hifce adde qux X*T* &g¿ Venerem armare diem<br />

tat at ombrom,mafich. Ztbert. cum ol.de/ttil.aromat Z<br />

bada &.mprxgnara.CW¿ PuppenheimhAairiñS<br />

^¿u^emc3cere¿el/ampafferismaauvenenottal<br />

fofli vel .nccrfec>; Pere.nee hac/¡.¡ritm ¿allí ex ("„<br />

grane galh ah^juancum pucrefado. Alii<br />

f'j r , J !:}Í'* mÍr * cu IP id - clt-n.i.faccher<br />

cafptd. cuítela n. nj. mixta probé cincribus, Si cal ¿<br />

blande coire permiteancur, quod una vice hauftum Ve<br />

nerem ftimulat. Etmuller. '<br />

0/C. Rad. morfius dtab.paon. torment.richoráíU. h<br />

antirrh. hyper. arigani, áá. mM\.£fccirnta, artmil al<br />

Itu. afonde Jpir.vimtf deftilla cahabanda aliquoties am<br />

novis herhis.<br />

Hinc }£. bonam quantitatem crftarumgahrttm<br />

gallinacearum, hxc ftatim antequam refnxcnnt, me<br />

cum fanguine FJ teftteulis exemptis coniiee tn prUiñum<br />

fipiritum.fiat EJfentia, qux in íummo pretio rabeada,<br />

Mích.Crugner Oper.p, jf.it,<br />

Egregiam Veneri prxftat operam hoc remedien.<br />

If.. Efent.Saryr.Crolt.ly ejfent.ambr.tn. ouripotab.<br />

AugLm.dofisaM. adB}. Ofiv. Grembs Oper/pam.<br />

32?: GrulinginsPr l^..p3.c.s.<br />

*• Eleñuartum) ínterEleduaria DiafiatyrhnN.il<br />

quantitate cxhbitum , hujus rei grana excogítala tft<br />

compofitio Anacardma quoque compofitio,quia vehementer<br />

accendit, juvat. Vel<br />

y.. Rad fiatyrion.tf eryng.condit. gg. ft.Zinrib.ctmd.<br />

conferv.acón veri áá. $&. pinearfifticor.muvdaúíf*.<br />

medulia nuc. Indic. 5 i i fiem./tni,fraxiniáá.^i. fem».<br />

eruea o&.fpec. diatnor^fp.^ fice.di ambr.dumtféi'ú.<br />

5í5. cinnam.^i. priapi cervi vel taiiri,velericii,itincir.<br />

carn.ficca áá.3fí. In mulieribus matrix lepirii íicca<br />

quoque additur, facch.^i. adde mellis q.fifi.Eleñ.dí<br />

3ij- velplus. Platerus.<br />

Vtatur hocmedicaminedivinitus reveíate<br />

3¿- Vitell. ovar.butyr. rec.veretri tauri, cicer.galanga,<br />

teft.fiatyr. Zedoar. Ztnzjb. cond.menth^tejliumgoS.<br />

áá. Ji. cerebr. calumbara pajfer.ií. ffeíi. medult. nuc.<br />

Indic.nacl.pini, piftac.zjzjph.amygd.d.iivell«*'<br />

dat. dañyl.fiemjoalva,mercarial. eroct.fem.Bu'M, cinnam.<br />

lingoo avti,ooc.mofih. áá. 5Í. caqueemniainloñe<br />

ovino, hinc omnia concundancur, Se addica§f>. ft'» cor -<br />

cum melle Se facch.ad ignem f. Eleduar. Dam. leo &''<br />

m.p. ójfj.<br />

Penis retraclia.<br />

Auriga fenex tantam Penis in imum vennern rettadionem<br />

pafliis eft, ra nec hilum quod ullo fenfu petdpi<br />

poflet, extaret, Incer pubem Se fcrocum ránula vi-<br />

(endam fe prxbebac vulvulx labiisdeftitutx, auc ncrai<br />

pifeium quorundamfimillíma, mínimum mcumdigi-<br />

.j.«.w.,u.„„,niiiiiuiil, IIIIllllllUin "• V .<br />

rnm ulin n.ini.lA... ll_j._„ I • U.. . R ÍV7HV1<br />

alio quouíquc nullo negotio adraittebat; Rog»» 1<br />

z me vellet? Si nihil ahud,inquit,fac ne urinam e-<br />

"»««'-"•"~ ' "-. -~"-i-—•r- , *» c,n tum al<br />

quidárneveiietPJii nih.i al.uddnquic,.mittendo,<br />

quod fine moleftia folitis horis fació, inda'<br />

fiumcahgafqueicamadefaciam , Se urinamaliquo faltem<br />

ulque ejaculer,uc inviíb hecmadore,Si: oinnis me*<br />

fuppclledilis putrefadione liberer.<br />

Facillimum fadu, inquam,Itaque tubumlign<br />

apanrí<br />

virga admodum er.gatur, ficuti mim al.quando fafli<br />

reutuntur,quibusmanubrium,qualemeum ew.«<br />

movcnt . f,cque ÜI medio curfu nec braceos, nec<br />

' ~* e(¡aos<br />

eurn,in<br />

ptincipio ovalcm, fefquipedem longum.quem ex Ita» 1<br />

attuleram.ipfi dono,quo rimiilx applicito in diftance<br />

maculam nullo negocio urinam fundebac; Itali CBl" £l "<br />

caéis equis ferunrur, quia lacera cquorum veredanofun*<br />

crebriscalcariumidibuscalIumobduxerunr,(cutic |S ' • ' -<br />

equos madefacientes mejunt.<br />

cüm eft, quia déficit materia, idque vel quoniam *b.<br />

Cxterum, cum ulterius quid tentandum diccrem ,<br />

íumiturincorporis nuuicionem.rain nimium pingui­<br />

qU¡credebam ficut alias úteros prolapfos in finum pu-'<br />

bus, vel qui.iobinediam, rabem, atrophiam,morbum<br />

dods capacibus cucurbitis umbilico apphcitis cum lu-<br />

qucmp.am diraurnum.aliafve ob caufas ablinnitur, ve<br />

culenca flamma revocavcra.n, ita iildem retrahi in locum<br />

penem pofle , ptocliviiís enim gravia defeendere:<br />

ouara afcendere omnino bis Cncurbitularum admotioneinadmific,<br />

& jam balani redituri apex ad magnitudinem<br />

avellaux fe oftendebat, cum ille fuo tubulo<br />

contentum dicerer, nec ulterius operam meam, quamvis<br />

gratuitam, admitiere voluit: doluifanc ícnilemp¿rvicaciam,<br />

tam raram curationem.quam certiflimam augurabar,<br />

mihi in vidiífe. Henr. ab Heers obfierv. Med.<br />

cap-7.<br />

Novi fenem prope feptusgenarium ,ftrigofum, prxcipue<br />

íanttavniu cura picuica moleíla eft.Se hyeiras ftrictiira<br />

frigus illum premie, quod neemuleiplicibus ve-<br />

(libus.ncc hypocauftojVÍx ignis prxlénnafupérare valet;<br />

Balanus illi femper nuda, canquamin recucicis fuir,<br />

jam prxpurium exilem Se contradam glandem obeegit,adcouc<br />

locium reddicurus,prxpuciumadducereteneaeur,<br />

uc via fiac exicurieuci urinx.<br />

. StcrHitas viráis.<br />

v.<br />

In Viris fiunt Ufa Seminis generatio , tafia Penis ereñio<br />

) Ad generationem eam in maribus quam fceminis,<br />

lequirirur parciumgenitaliumproba remper.es, conllitníto,<br />

Si incolumitásj; feminis fcecundi ubercas, Ejuldem<br />

attradio,retcncio, fanguinis macerni moderaraarfuíio.<br />

i,ln maribus igitiir, in genitaiibus vitium eft , fi Penis<br />

wionpouevíAriftoteles. de g. an.cap. ó.quemfequi<br />

lat Avicenna , quia feilicee femen in via refrigeracur,<br />

quati poflic Penis incoicu refrigeran, cujus calor undicjue<br />

HceriSe partium vicinarum calore fovetur, ipfiuí--<br />

'<br />

re ucuncur, quibus manubrium, quale meum erar, a<br />

m/M>..r.F . ^«i. ¡M m*/-lir> niri'n nec braceos, nec<br />

1<br />

quiaob Teftium refngerationem ex caufis internis vel<br />

exrernisnon generatur: Vriofiumautem icdditur. cum<br />

eft intemperatum , liquidum. tenue, aquoliim ac frigLdius<br />

m.nimcque (piriuiofum , ob totius corporis vcl<br />

partium principum vitium aliquod tam n;.tivum quam<br />

adlcititiura, aut ob caulas quaklam externas, cibos potufijue<br />

nimiuní refrigerantes: Imo anrjpatlliavirilis feininis<br />

cum muliebri generationem prohibet , Et hxc<br />

cania ad vinum feminis referri deber, Vel ex cauíis cxtexnis<br />

yitmirt lemen, ut ¡inmódica Venere ,ofc ,ob quam<br />

elhttafie lánguida reddun.urgcnualia, tamquarfenien<br />

qua<br />

Conficiuntquam qua: retiñera, Ipintus calorque innatus<br />

dilfipatur. Se reíblvitur pattclque principes imbecillitatem<br />

concrahunr, unde Mulus longiorís vitx efle<br />

credicur, contra animali i falacia,uc palferes, citius (ene<br />

feune. Si cebrioíis femen ueplurimum folet efle ¡n tos*<br />

cundum, quia aquofum cft Se malcconcoclum.fie hxc<br />

func magna ex pacte fterilitatis caufx.<br />

Sed fíippecrat l.a.a.Sel.cerciamaddie.fcilicet importunas<br />

cquitationes, qua ratione feribitScythaseíti: lie-,<br />

rilcs.quod aflidue equiuarenr fie fine ftapedibus, unde<br />

pendentibus femper crur.bus dolore corripiebantur.Se<br />

venas poft.unes abfeindebant,quibus abfeilfis evadeT<br />

bant fteriles, quia femen á" cerebro poft aures in fpmalem<br />

medullam delabitur fecundüm Hippocr.<br />

Verum caulamiftam non probar Loureutius, quia<br />

vafa adfune íucerna, per qu.i- poffee femen in cedes derivan'<br />

, nec poceft cicacrixadicuin prxpedire cum fanguis<br />

per hxc vafe fluac Se refluac, caufam ille reddit triplicem,<br />

equiracionem frequencem , dolorem ifchiadicum<br />

Si nimiam fanguinis profufioncm: Equitatiq<br />

frequens Se fine (tapedibus, renum¿V lumborum vira<br />

que penis glans ad parces incernas, qux calididres func, í exolvic: Exfrequenti equitatione dolore ifehiadico corpercingit;<br />

Et male cum afino, equo,aliifque aniraaliripiebaraur, qux altera eft caufa fterilitatis, quia dolor<br />

bus agereeur, quibus Naeura longiora fecic hxc mem­ reddit corpus infirmum ; ut autem dolori huic medebra:<br />

( Si fior tefterilitosea de confia contingit, ideo fit, rentur, venas pone aures incidebant, Se copiólo l.ui-<br />

u<br />

id membrum natura concejfit, quod nonfiajficiensfpicureffeeram Se infa-cundum; Verum Rtotanus in Annttium<br />

copia infiuat ad id animondum ) Probab.hus throp.czafam refertadactrnum glandularum pioftata-<br />

¿ii idem de breviore affirmanc quia non ram facile ferum , qux femen proptetea nonpottraracon tinere<br />

men in ucerum iniicicur: Cercum eamen eft ucrofque Primirofius14-.dem.rn ¡..i.<br />

pofle procreare, nam úteros vi infica.femen acerahic ad Diligencer inquieendum.num viri culpa aucdefedu,<br />

fefe, quamvis in ipfius finum non effundacur; Pocius generatio impedíame, fruftra enim niulier mulioiu.n<br />

fterilitas fie vicio Penis, fi perpecuo gracilis fie Se flacci­ remedíorum tifutorqueretur : Scerditasáviro procedas,<br />

ut erigi non poflit ad feminis excretionem : Si fit dens dignofcieurex motbis parces genicalcs illius obfi-<br />

"bliquus, diftoteus, vix feminis fint anguftiores, iddentibus, ut eeedionc lxfa, feminis defeclu, eefliculofu<br />

vel a natura, aut ob morbum ahquem poft ornim rum tumoribus", gononha'a, ali.fque: Hujus eriam rei.<br />

c<br />

ontradum.<br />

conjedu.ram feciet, íi vir timidusext.terit Se eftosmí-<br />

Vitio Teftium fiunt fteriles mares, fí intemperie lanatus,<br />

frigidus natura fit, barba carear, ac tarde febotenr,<br />

paralyíi,imbecillitaeeSe aconia , uc íngonormen<br />

excernat, idque fngidum habeat , quod tale-ab<br />

r uxore excrctionis tempore in útero fentiatur, nullam<br />

taa, & in iis qui cicius quam par fuir, aut nimium<br />

aut exiguam habeat coitus appetentiam , Se quam mi-<br />

Wri fefe addixerunr, tum quoque fi adfic inflarnmanimam<br />

in eo persipiat voluptatem,ac de ni que íi cau­<br />

"o aut alius tumor p. n. vulnus, uleus , auc loluno<br />

c fx prxceflerinr, qux femen intcecundum reddere va­<br />

°ntinui, ut ab extradione lapidis,fi aliquod ex vafis<br />

feara. Riverius.<br />

fcrninalibus exícindatur.<br />

£x Semine zatcm,Cipaucum fit, aut v.t.ofum, Pau-<br />

CAP. LXXV.<br />

V í)e Sd&citate 3 (pmpifíno O* Satyriitft.<br />

vert atar.<br />

Q Alachas eft nimia in venerem vitiofeminis propevjiv, h interdum etiam tanto; ut m furorem


n^xS" <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXV.<br />

*• Vitium feminis confiftit.<br />

I. In '• ejufdem copia ,feu ex fanguinis abundantia ,feu vaforum femini generando dicatorurn<br />

calore,cujus medio plus attrahitur.<br />

*• In Curatione íemen abfumentibus eft agendum; 7 - in quibus mentha, & 8 - faccharum fotu<br />

«excellunt, fed &'• vena fecanda eft, Se ,0 -atger purgandus.<br />

n. "• In acrimonia a cibis calidis, medicamentis & rebus acribus contra£ra,quibus occurrendum.<br />

*• <strong>De</strong> Salad tote, Priapijnee, Satyriafi) Salacitas hxc<br />

(videinfra §. Ereñio pudendi) li ulcerius procedac,<br />

uc coicu vix faeiari quear, vocari folec Satyriafis, qui cft<br />

fummusfialacitatisgradus. Hic eh\primusgradusnimix<br />

membri eredionis : Secundas gradas eft dum penis ica<br />

rigidus cft in omnem dinenfionem, uc exinde gravaer<br />

dotiat, Se dolorem cenfivum fenciac, unde in cahbus<br />

cum doloribus tenfivis menabri, nullum eft in venerem<br />

defiderium, unde in coicu nullum fpcrmaeruitcunt.Coitu<br />

non juvancur, fed potiús malum augetur : Motbus<br />

Priapifimus vocatur. Etmuller.<br />

1 - Salacitas eft nimia) Immoderatam ad venerem<br />

propenfionem Salacitatis nomine comprehendimus,<br />

flux variat primum in co quod eft continuos vel frequenter<br />

incitan* pruritus Se vehemens admodum Veneris<br />

defiderium, quod quando expíen nequir, admodum<br />

inquietos reddit, & nifi fibi temperare queant ut turpiafacinora<br />

committant adigit: Mafeulis , Se fceminis<br />

nonnunquam accidcnsjdiverfimode tamen in eo quod<br />

mares citius incalefeant, ferrainx difneilius tatientur:<br />

Altera fpecies longe gravior Se prxternaturalis magis<br />

eft, infiatiabilis venéreos furor, cum etfi eam exerceanr,<br />

ab ca minime levamur, fed potiús amplius accenduntur,<br />

vel non nifi diutius durante fzpeq; reperita Venere<br />

fatiantuí: Fceminis autem hxc Veneris nimia potentia<br />

citius contingere poteft quam viris : Sicuti impotentiamad<br />

venerem rrequentius viris,quam fceminis accidere<br />

diximus : Viris autem rarius hic Faror Venerem<br />

evenir :etfi enimaliqui admodum luxuriofi Venerem<br />

una node fxpius exercere poflint, hoc tamen<br />

ron naturx ftimulo quodam coadi, fed ut robuftiores<br />

efle videantur, tmtamentis ad illud prxllandum fe ipíbs<br />

pellicientes pcragunt:Inventi tamen etiam funt hac<br />

prurigine laborantes,cui plerumque virofia gonorrhaa<br />

con junda eft: Hunc autem afledum, quia membrum,<br />

quamdiu ille perfeverat, illis extenfran & rigidum eft,<br />

Priapijmum, Tentiginem, ££ d Satyriscpú lafcivi ereda<br />

Virga pingantut, Satyriafin vocant: Licet Se alium affeftum,<br />

in quo penis continuo riget, Se fupra modum intumefcitjled<br />

fine defiderio coeundi, Priapifmuro, Sefi<br />

cum palpitatione fiat Satyriafin , appellant. Plateros.<br />

Vide inferius dePriapifmo §. Ereñio Pudendi.<br />

*• Salacitas) Lafcivia, libidinofitas, Grxce AtpejSiriítíiKou,<br />

haya» >L ?^nyvd//oai, eft nimia Veneris appetentia,<br />

caque aut continua, aut faltem valde frequens,<br />

qua qui ardent expleri nequeunt, funtque hanc ob cau­<br />

fam valde inquicti, inftar equorum admiflariorum,cum<br />

libidinis ocftro fimt perciti: Vocarur á nonnullis. Faror<br />

Venéreos. Sebifius Man.p. x+sS.<br />

J- Interdum etiam tama) Fruftranea hinc fie abfurda<br />

funt confilia eorum qui contra natutamagunt, fie con-<br />

*raaculcum calcitrara,qui extraordinario dono cafticatis<br />

non gaudentes, volentes feientes repugnant, fie cxreroquin<br />

tamen corpori nihil derogara: Tu nihil invita<br />

dicas faciafve minerva,etiam hic valer. Hinccaucndum<br />

ne totum Ixdatur, quod fieri poteft fi \\\a¿ Horatianum<br />

illabamur. Stalti dumvitaat vitiain contraria enrrunt,<br />

quatenus duro rooderanda Venus,perxtatc, per natura<br />

lamen urgens, extinguitut; Veriflimum hinc eft ¡Uud<br />

Apoftali, fenfu etiam Phyfico, Melius eft nabare, feu re­<br />

medio uti per naturam , Se a fummo numineconceflb<br />

quam orí, feu lxdi corpus, rum igneis morbis, moni*<br />

febribus ardennbus; tum altero extterno evírari id i\ffum<br />

quod confeienrix ftigma inutit : Imminui femen<br />

nunquam debet ultra fphrram na'turx velhumanicanV<br />

In ufu eciamaneiphroíidiacorumcavendumiicí^aír»colos<br />

Ixdatur. Nullibi faciliüs hic lxdi poteft.quam ubi<br />

ipfealius fanus fufterre tamen cogicuc medicamencafibi<br />

adverfa; Singula vero quafi, fi acida exceperis, anei<br />

venérea facile lxdune eundem, uitrafa,alkalinaMtxrnina;<br />

unde nifi in his caveamus xgri gravicacem ventricuii,<br />

inappetentiam,laflitudinem ,aliaque malareportant.<br />

Wedelius.<br />

+ - Vttiam fieminis) Omnis íalacitaris immoderati<br />

caufa, vela feminis copia, vcl acrimonia, velcommtii-<br />

«ff,qusftimiilum Vencrcum commovent. Vclá fanguine<br />

t cujus aflluxu in viris membrum extendí in odia<br />

vencrci defedu oftendimus proficifeitur. Platerus.<br />

Caafa nimix falacitatis eft feminis naturaliter coallicuci,<br />

auc nónihil acriufculi,»w»»tfyiriw (J turgejitntia,<br />

Se inde natus ftimalus ad venerem , quem lecjiíitur<br />

determinar us fpirituum animalium monis Si penis eredio.<br />

Caufx remoto funr varix, omnia nempe qux genituram<br />

augent, fpirituum animalium impetuní excitara,<br />

aut acrimonia loca genitalia ftimulant, Hinc vita<br />

fedentaria , dixta lauta , cum aromatibus condiea,<br />

ad hoc malum difponunr. Etmal/er Pr.p.2 p'g''<br />

na 4.32.<br />

In caufa femen eft, idque admodum copiofum vcl<br />

prxcalidum, fpirieuofum Se acre, Vel Sí ahundans&acre<br />

fimul: Copiofiom fie á fanguinis ubereaee,qua:acornplexíone<br />

fanguinea , Sí a vidu %oKd\tj9?*"<br />

ftioaca, ñapos,ropa,fiaba,phafieolas,fifiarnm, tyedUn*<br />

C? naces juglandes virides. Huc pertinent & medicamenta<br />

fimili qualitate prxdita ; Prxterea qua: vim *<br />

mulandi Venerem in fe habent ; Fervor vaforum fe""'<br />

nalium, qua: muí tum fanguinisalliciunt,illumque in<br />

convertum ; <strong>De</strong>niquc ardor lumborum ficut &P 2 " 1<br />

vicinarum , rennm máxime, cu. occafionem P rlbu .<br />

runt tegumenta ex pellibus animalium confe& a ' ^<br />

decubitus fupinus, prxferriminculciciisanfermnP<br />

mis referris, vel frequens equitatio. Sebifius. ,<br />

U Ejufidem copia Semen fi copiofum generetiu,^<br />

Ci obplechoram,vcl calorem vaforum íéfflHialiMB» •<br />

guincm continuo allicientium,quia tune tedun<br />

turgenfque, ut vocant, ad fui excteiionem mtaí!lV< J- a_<br />

licitat, ut ad Venerem ianguinei magis feruntur<br />

Plateros. . ,v.<br />

*• In Curatione) Anrivenerea funt qux! P* 0 1 ^<br />

quam 8c fundo nt, adeoque y^x6' n ' m aC ^jj^utiam<br />

debitara dcflruunt; p*tim acrimoniam &<br />

lum tollunt ac diflipant, fpiritufque liganí * n * j¡<br />

quafi diluuntque ; parrim vias, poros Se vafciu M<br />

corrugara. Profunt vero hxc in vñus feminis, o- j ^<br />

<strong>De</strong> Salacitate, Príapifmo cYSatynaíl nS7<br />

(í ulibus variis libídine eífretii Se immodica, ejufqae<br />

Ipeciebus, Satyriafi Se priapifmo.pollutionibnsnodurnis.gonotrhasafimplici<br />

Se virulenta, ardore urinx ve­<br />

néreo, fluore albo mulicrum, pruritu genitalium &c.<br />

l'í'cdelius, A.m.m.p-493.<br />

6 - In curatione ¡ Procura in fialacitate&fiatyriafifefftn<br />

genitale imminuendam, fpirituum animalium fiervor<br />

ac ímpetusfiflcndus, Si li aliqualisadfit genítura a-<br />

„v?^fl»/'acetumrutac. liepius uíu.patum falacitaci frxnum<br />

¡"i) de, cum qu.buso/>¿a»íSeeamphora marieaudí funt,<br />

<strong>De</strong> felice res noca eft, nempe funt ramal* tenellifialicts,<br />

«quibus incilis liquor albas emanar,qui impetran Veneris<br />

folet extingúete.<br />

Vt Formulas aliquas adnedamus , egregia hic eft<br />

Emulfio Minfichti.<br />

If.. Semin.connab.tñ- o-frig.maj.áá.-'Si. camfi.q.<br />

íf.&r nymph. & rajar, f. Emuifadgxiv. adde Jyr.é Jateo<br />

'wilar.anc.ii.<br />

H.ecinPollutionenpdurna;fityriaíi priapifmo, Si<br />

ómnibus aliis á nimia feminis copia vel acrimonia<br />

ptoveniencibus affedibus cft nobiliflima.<br />

Vel If.. Semin.cannab. melón, áá 5ii. 4.°- fcmin.fri-<br />

Í'4-maj.a.á'Q. aqa.loñuc.ocetoj.fiiür.nymph.zz.'ijñ). f.<br />

imulfio dador anda cum fiyr.papav. albi.<br />

In forma Pulveris.<br />

1L. Pulv. aguí cafti,nitri depar.zí.Zñ. camph.dG.<br />

^nd Op.er.vi.m.<br />

Cum his Externe in ufu funt fomento genitalium,<br />

broti Qf peñoris cum aquanymph. in qua fit fubadum<br />

°?'«w , cum epithem. ex fucco fiempcrv.& lañuc. qui-<br />

^nitrum fie addicum. Vcl fiant Eptthemataex acete<br />

,cum fiuccoplantag.folani,femperv. (3 hyoficy. qui<br />

lu «i cum aceci módico liibadi ra forma Epithemacis<br />

'Pplicandi funt. Etmuller.<br />

Abftinendumá vino , cujus Joco bibenda aquazut<br />

itc oñum ex hordeo,rad. cichar.paJJulü,vio!is tf liquirit.<br />

^tpzndvt Acidulo, heztum üc copia; Alfuraenda fay^sacetaria<br />

cum aceto cj? otio^ex lañuca, panul, endi-<br />

Vl *-acetoJa parata. Pe dum lotio in aqua fingida valer,<br />

P'urimumque corpus refrigera!; hoc prxftabir cftica-<br />

Cl "s natatio inaquafugida; Immetlio membri vinlisin<br />

J'gidam mox illudflactiduro Se pendulum reddit. Se-<br />

Hm man.p.ijf.fj.<br />

A principio venofiecatar, deinde ad revulílonem vo-<br />

*"'oriHm commendatur, <strong>De</strong>inde polilevem Purgation<br />

«iTi,<strong>De</strong>codum fequens imperavi.<br />

¥•. Rad. nymph. cum fiare albo unc.fi. portulac. la-<br />

V mentha ana m.j.rau %n)-fiem. agnícafti 3.15. fiar,<br />

Valde id commendab.it, ideo frpe iteraran,.<br />

JLumbos inungere fecramshoc Ungu.<br />

t:.. r ^ refi '^<br />

G * 1 Et ut<br />

"i"fontal.anauuci.xn*.<br />

ra uttotra,, pnapum ,'nungeret Vogo.rafiac.<br />

^Sed n.hd xque profu.t ac radix nymph. decoüz ac<br />

hie^utendumeft^rW^cum aceto, Vr,le eít<br />

fiaecum limams (umere, coc;b.,m condire, b.hére aquam,<br />

parum comafere, frígida pedesabluereSere-<br />

Í S T S W * " emm F art,b « ls ^gnari, nunquam<br />

pen.s d.ftenditur aut engitur. Foreftust,br.26. abfer-<br />

Lampyrides,quxnoéiu luccnr.fimanducantur in<br />

totum venciera adimunt. Al.Benediñus ldr.2* capit.<br />

20. *<br />

P cniiare remedium eft h~ coriandri Xm. vel une »<br />

ex aqua (umaniur, add.toy2.fcA/iw. ídem.<br />

Optimum medicamentum eft quod .<br />

J.. Olei r«j:


Vi98 <strong>Lib</strong>, <strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXXV.I <strong>De</strong> Salacitate, PnapíimocV Satyna/í. 120L<br />

tiam Se vofetilitatem ac fervorem deftruunt, Notabile<br />

hujus rei exemplum refert Timoas lib.3. cafi.f2. de fiditine;<br />

nulla venere tañando , Se caftrationem tándem<br />

expetentc , cui fruftra adhibitis aliis Nitrum tn aqua<br />

nymph. folutum exhibuit, cujus ufu per menfem inregrum<br />

mane Se vefperi continúalo deferbuit plus<br />

fatis.<br />

Par tatio cft arcani duplic.Minfinitri antimonial,lap.<br />

fronell. Ec hxc quoque caufa forfan eft, quodfontes<br />

quidam cupidim medicamina exhibcanr, quam in rem<br />

videztat Barclajus in Satyr.pagin. 117. nbirationcm in<br />

Saturnina* plantas in ripiscrefeenresaliaque rcfcrr,(y )<br />

Enervara quoque huc fulphur y\ix,aj* Merconalia,<br />

interne Se externe.<br />

Nihil quicquam viíciditati Selenrori feti exentiendo<br />

magis infervitac Mercarías, ut in falivatione patet ad<br />

oeulum,non folum quod fluxilitatem tam evidentcm<br />

excieenc, verum Se rocoeo eempore membrum quafi<br />

ernorcuumlangueacquod criara megeftaeinne cinguli<br />

fadum obfervavímus : Quam in rem Se apud Schentleium<br />

obfervaeio oceurric cujufdam qui ad plattulas<br />

curandas inunxcraryl, abfinth. ruta, vitex, fiemin.cannob.Se<br />

alia.<br />

Ex campofitis egregia eft EJfentia caftitatis pelychre •<br />

fia Mich. ex hcrbis rota, menth.za. m.\\. fiol.fiolic. m. ij.<br />

atgni c.diptomn.Cronam.i].nymph.rn.i6. millefol.m.trad.<br />

irid. Flor.fji). biftort. torment. nymph. áá.^iij. fiem. rato<br />

5iü- agni c. Jiifi lañac.acetofi portal, endiv.plantog.zz.<br />

gii. m.extrabatar fpirit. rut.<br />

Nec alia ratione comphoro ínter antivenerea refertur;<br />

ita tamen ut id cum grano falis accipiatur, quatcnus<br />

nempe diflipat, Se confiftentix y?.i^p«'S« eft conrraria<br />

: Habet etiara locura pro di vei lítate quoque caulx,<br />

ubi fulphur magis peccat prx fale, alias enimrefinatores<br />

camphorx faris deprehenduntur Se libidinofi Se<br />

forcundi.(s.) Alterapt fulphur ichorefeens etiam Alhalia&Alkalina.<br />

Extat apud Schencie. locus ubi affirmatur<br />

gonorrhteam virulentam multos cucafle uiu<br />

lauliam faboram in cinerem redadarum ; jubentur<br />

caules deuri, cinis in aqua fluvíat per diem Se nodem<br />

macerati, colari, per inclinationem liquor alkalicus, Se<br />

per ttiduum propinan unc.iv. coramendat idem quoq;<br />

Lixivium fabarum Riverius etiam infimplici, Hoc<br />

quamvis in hodierna praxi minus confuerum (ir, albalina<br />

tamen infignem ufum alterando Se flecando, tum<br />

quoque ichorefeenriam fuo modo tollendo prxftant.<br />

Prxcipue celebre co nomine eft osfepio , ejufque magifterium<br />

ab Hartmanno laudatum.- Simplex prxparari<br />

poteft cum ^«4 caftitatis Se ad aliquot dies propinari,<br />

magis tamen in gonorthoea fimplici, rainus in maligna.<br />

Wedelius.<br />

Ñeque hic'mflatibuspellendis, abfiumendti , quos in<br />

caufa elle minime cenfemus, laboramus, Acetarium in<br />

ccena comeftum , paratum ex tanaca, portolaca, mentha,<br />

(qux Venerem proprictate exún^uit)fiotiis, addito<br />


noz <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXV.<br />

tia; quia forré lumbís& renibus calcfa&is incalefcunt, multoque fpiritu implentur; quodco<br />

piofo fanguine abundantibus accidir.<br />

In C«rNympb*a,fiemenviticis&c.ztfú.<br />

gcrantia.<br />

Priapifmus.<br />

*'• Priapifimus eft ereñio &c.) Oribofius l.^. de tic.<br />

aff. cur. Paulas libj.cap.p. Aetius tetr. sfiem.s. cop.32.<br />

Añuarius 1. m.m.cop. 22. Galenus9'. K.T.cap.o,(ecniati<br />

unanimiter Priapifmum definiunt quod fit Pudendi viril*/<br />

tentigo,five extenfio , five audio perjnanens ac<br />

conftans in longitudinem, Sein orbcm turacfadi, fine<br />

rei Venerexapperitu.<br />

Nomen haber, authoribus Aetti & Anuaria,! Priopo,<br />

qui apud Gentiles pro <strong>De</strong>o habitus fuit, fed inconriteniiflimo;<br />

ideoque intabulis arredo pene depingitu..<br />

Sebifius Man. p.i-f-f3.<br />

Arredio membri vmhs involuntaria morbuseft , Se<br />

Priapifmus ab infami illo <strong>De</strong>o, nempe Priape, qui xquo<br />

menculatior á Gentilibus fingiera ( unde hoc nosnen<br />

cciara ifti pani, qua viri fumus, impofieum frac)<br />

confueca notionc dicitur : Non tantum autem turpis<br />

hite affedio tune temporis dolorific3in inferr molcftiam,<br />

verum citra ullu.n eri3m Veneras defiderium virilia<br />

perfeveranrer Se caneopere rigent, uc citra crimen<br />

Ixfx virulentixin confpedum honeftiorum prodire (ic<br />

aftedi haud poflint. Chr. Langius Pathel.cap.s7. § "•<br />

' 4 - Ereñia pudendi ) Anecias eft dúplex qui oceurrit<br />

in nimia Eredíone , fecundüm duplicem modum quo<br />

fit, ita tamen atpors ajfeña femper fint mufculi, cuca<br />

radicem penis, qui contradione fuá comprimenda venam<br />

impediunt fanguinis refluxum Se peñero erigunt,<br />

quod tamen cum duplici modo fiat, etiam eft dúplex<br />

affeñus, i. enim, quando ex Venéreo ftimulo nimis in<br />

Venerem inhiara , hinc fxpius membri tenfionem Se<br />

pruriginem Veneream patiuntur, dicicur Salacitas, in<br />

qua per inregeam nodem tenfionem penis infignem<br />

percipiunt,quxraterdurn in tantum cxcedit,ut luperveniac<br />

quandoque deiirium,cx nimio feminis orgafmo,<br />

quod vix nifi feminis excrecione fedari poteft: Hicaftedus<br />

inmaribus eft fere idem, qui in mulieribus Furor<br />

uecrinusdici folet. Etmullerp.4*2.<br />

ís • Flataofe fpiritu, fiftulofium&c.) Caufa próxima<br />

eft cenvalfio mufeulorum penis, qui convdlfione continua<br />

, Se fpalmodica aftedione aftedi, venam penis penitus<br />

concludunt, Se fanguinem ibidem retineri Se penem<br />

intendi faciunt; Quinimo non improbabile eft,<br />

nunc cum fpafmo horum mufeulorum ipfa corpora nervofa<br />

penis tendi Si convullivi quid pati, unde poft inflationem<br />

membri,dilor tenfivas conjundus efle fbleC;<br />

£>i¿h ex convulfione Epileptieis quibufdam, iifque mfcusie<br />

invitisin paroxyfmo membrum tenditur; Hinc<br />

videtut oriri,quod interdum infiufpeofismembrum forticcr<br />

cenfñm invenicur. Etmuller.<br />

Accufatur cune vapor cralíus, ac fpiricus flatulentus<br />

quahs in coim.lfionibus etiam folcr,( undcP.foh. Faber<br />

etiam tétano víigam diftcndi dixit,) SeHofimannas<br />

hoc malum intet convullíones particulares repofuit.<br />

Chr. Langius.<br />

'*• Spiritus iftevaptrofius oritur) Caufia remota? tizpifmi<br />

eft irritatio quxcuuqUe continua mufeulorum />


±<br />

120 4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>. <strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>. LXXVI <strong>De</strong> Gonorrhcea. 120<br />

*• Ganarrhcea) Gonorrhcex, aiGalenus é.loc.aff. 6. faciunt, ob quam Se caufam convulli.id excrecione<br />

monee, ___3ner, accepir &n 72 yów»3 yoví?, á genítura five fe- hunc nihil cfticiunt, fed mocus ille inordinaeus, ilfed %<br />

mine genicali.Ec verbo ^w,tluo,quod inco affeducf- luis teccpcaculis propellic; Vci nec relolutis horui<br />

flucre íbleac.<br />

mufeulorum ra apoplcdicis eflluxum feminis, f.cuti<br />

'• Gonarrhma eft nimia & invita) Spermatica excre- vero urina pátir,cum hi mufculi, ríon uci fphindcr ad<br />

tio,eft effufio feminis in vito per virgam ; in finum ute­ recenuonem lintcomparati. Platerus.<br />

ri uaruraliCer fieri folica , Et prxternaturalis exiílic cum<br />

nimia e(l,vel citius quam debebat evenit, eoque magis,<br />

Nimia & invita) Aliquando Se cita nimis pCrexercitium<br />

Veuereutn feminis effufio , hoc cft cüm c<br />

fi viciofum infuper fie, vel per non decencem viam c- tius, quám oportebat mox inicio congreflus profundigrediatur<br />

: Nimia feminis profufio admodum, uci votur,undc imperfedus adus vcl inutilisad conceptio<br />

cancenervat, hoc eftlanguidum acque imbecillc corpus<br />

ad omnes fundiones edendas , difcolorarumque<br />

reddic,acfeniurauei& morcemaccelerac; Ficque hoc<br />

nem; quia hocabeq nimis férvida, aut etiam fioicti pro.<br />

ficifcjtur.LÍ^raatio eadem líe qui in G^oiibrriiteaáünis<br />

cauíis proteda. ídem.<br />

vel cum añu venéreo, alias fine eo ; Cum añu Venéreo, )• Seminis) Hxc eft Gonorrhcea vera, cjiundo Li­<br />

nimia fit feminis effufio, fi nimium eum exerceant, cui quor fiemin alis, in reftibus elaboraras eftluit, ifque cre­<br />

intemperantix indulgentes , luxuriofi mares fe ipfos brius $ copiofiüs, eam nodu citra tentigjnein, quam in-<br />

petduntjfccminxque prius vegetx fiunt invahdx ; Et terdiu, flaccido etiara penej fithincuc tegri<br />

prxrcrhxc viri ad procreationem , mulleres ad Con- gráciles circa lumbos, Se impoicnresin cnocu&t<br />

cepcionemínepcx: Ica uc, quod inmafculistarad ni in Gaaarrhaid Nothit. loco macerixfeminalis aliud li-<br />

obfervatur, tándem in coitu vix imam aut alterara ilquamen cffl'.ir. Etmuller. " "<br />

lius effundant , Vcl alioquin non fatis excodum Si '• Seminis &c. profufio ) Seminis receneio Se excre­<br />

crudum; nec non in quibufdam adhuc fubcruentum cio lxditur cribus modis. i. Quando femen ciña coi­<br />

-niiis, quám, uc aliqui voluerunc, fanguinem purum<br />

Ítico feminis ejicianc.<br />

Sine Venéreo añu femen involuncarié fi excidar,<br />

cum effundieur, i. quando in congreflu nimis citaeiaculatur<br />

; J. quando nimis tardé in coicu emicturit.<br />

Quoad primum , li fiac modérate tempore nocturno,<br />

Gonorrhcea vocacur, qux fi cum fenfu voluptatis fiac, cum inlomniis Veocreis.,vocacur Pollotio noñurna: Ve­<br />

quia donnientibus & fomniantibus nodu plerunque rum Ci excrecio feminis fiac nimis frequ«nter:copiofa,id-<br />

evenit; Noñurna Poliuria vocatur, Et fi fxpe conting.it, que citra rentiginem, feu inrerdiu, ¡cu noctli, vocitur<br />

quia tune xque ac fi cum adu Venéreo hxc emiflio Gonorrhcea, Hanc Gonorrbceam dodtinx inelions,gta-<br />

fieret, debilitat,pfxtetnatiir.ihs eft , lllaque longé matia, dividimos in veram&notbam. Etmuller.<br />

gis,fi nullo fenfu voluptatis.aut exiguo, valde tam ílor- *• Spermaticarumpartium vitio) Pars affeda fum<br />

raicntibus, guaní vigiiaraibüs accTclac "aa ,_Setnnc crudum veficulo fieminoles,inopias ex defierentibus defertur Íe­<br />

V^aqueumfere efflu.c; quod 11 períeverer, vires admomen, .Se in quibus folerxecineri, doñee vel fpontaneo<br />

dum proflern.r.<br />

íiTipctti, velín coitu deDcatelfundi. Etmuller.Vide iu-<br />

Vitiofitmfimen involuntaria Sí fine fenfu dc-lcdatiofra §. Veneris infiomnia.<br />

nis aliquando effunditur , quodnonforinam nanira- +• Gonarrheo vero Jdbjeñum) Sunt velicuk fernilem<br />

feminis , led virus quoddam albuni~~y"c:l .flayefcgns nales, á quibus ex detereiitibus vaíis, femen delatum<br />

refere ¿ güera fluxum purulen ujferpenem excretio retinerur.donecin ufum venire debcat,vel mcoitu.vel<br />

puris .ardorque incer nrai^endum.feciuicur.diciturquc fpontaneo impera.<br />

hic aftedus Gonorrhcea virulenta, íympioma plerum­ Nota vero gonorrboéa fiubjeñam , Sunt proíiatx<br />

que Luis Venerex.aliás etiam extra eam quibufdam, glandulotx, intra veficulas feminalcs firx.qux VCBÍCU-<br />

& prxfertim meretricibus impuris accidens, qua alii, lum feminal. materias prxbere Se urethrx lubricación:,<br />

qui cum filis rem habent inricrantur, Luémque di- item Se ririllacioni inlemine dicuntur.<br />

dam, velfalcem fimilem labem auc aliara contrahunc. Emulgencveeó hx proftaex lympham fui genetií,<br />

Huc quoque refetri porefl involuntaria feminis pro­ hinc liquorem aquoíum htnpidum tenuem , qui per<br />

fufio, cnixinepileptícis vel convulfivis fncefcfum fuper­ varios cubillos, in latera foraminum femen ejicientiuní<br />

venit, cüm licet inde nullum dectimentran accedat, detinenc.es, vel per le frequencer, uc hoc malo, ex rnalsa<br />

prxternaturalis rameo fit hxc illius excretio.<br />

fanguineá emulgccur, vel ordinario ului ancediclo M-<br />

Huc & refertur ea á femine procedens excrecio, in<br />

qua fiemen non fufliciencec; (cd portiunculam duncaxat<br />

illius , & velut fpumam dum vehemenii flimulo<br />

luralicer íní'ervit, feminalem materiam videlicet vehendo,<br />

Se urechram lubricando Sec. fungken P<br />

Venerem exercendi irritantur, fine fenfu,auc cxplecionevolupcaeis<br />

egerune; unde & licét nondebilite.icur,<br />

uc tamen adus poftea perfedé minime queat pcrfigi,efficit.<br />

Plateras.<br />

1<br />

- Invita) Per confenfum uafis fpermaticis aftedis,<br />

feminis involuntaria fequicur effufio, veluci nervorum<br />

in convulfione, in qua ob concuflionem validara<br />

, qua univcilum corpus exagitatur, vafa fpermatica<br />

fimul concuflá, femen intetdum.fi prxfertim redunde!,<br />

excutrant : Vci Se ob eandem violeneiam , accedence<br />

infuper conílridione mufeulorum abdominis,<br />

eciam veíica prefla minara profundic; Quod hac potiús<br />

ratione , Ht femen convulfis ineerdum promanec,<br />

accidere videiur,qu¡lm mufeulorumocafione, qui vaíis<br />

fpermaeicis prxhciuncui", licet Se hi ingenerali convulfione<br />

convcllantur: Nam ech m ipfo adu Vencreo.levicer<br />

vafa deferenria dilatando, pleniorem ipfius e&ctetioncm<br />

adjuvent, hoc tamen non pnús do nec jam temen<br />

é fuis vcficulis excidens, per hoíce dudus feratur,<br />

ftx ><br />

Med. 4.77-<br />

4<br />

- Veneris infiomnia) Eflluic femen inprimis dorniiec<br />

cibus,quando diuciíis dorio refup¡nar;incuiubunc,iic e*<br />

nim loca poílcriora admodum Sí intensé íncalefcunt, &<br />

a calore fanguis illorum locorum redditur fervidus»ur¡dc<br />

íemen nonnihil¡ncipítturgefeere Se ¿«impere. Rat 1<br />

eft canfa in vafis , qua: uc nodu faciunt ejacuiation e11<br />

feminis,, itainterdiu quoque: quod fit co taciliusqu ar ;"<br />

dó veficulxfeminalesfunt laxieresfcu Báccidiorc%<br />

levi turgefeentia femen per aperruram in uteinra<br />

tianlit, quod autem eflluit eft laudabde. Etmu/lef. ,<br />

>"• NatíoobtiiUttonitfienfio) Num 111 GonolthoW<br />

omni femper obledaminis fenlus pciraús defít," 1 ".<br />

crimine aílerendum non cenfemus; Eileramali^ 1 '-'<br />

noiihcea ícia.uinurum finetenlion¿-cl4ís-'& ouit"<br />

luptaie, cujus caularo uipliirirffum_ pa'rai^hn ltn ^ u "'r"<br />

Alia yero eft cura priapifmo , vel pot'iu'siatyiial', 9<br />

Se tenfionem dolorihciro, Sendutomiñus volup"' 1 -^<br />

quandam habet comitera i Caula oranmo o\v~<br />

eftin quodam vitio, velinfirmitate aclaxitatevalon"'<br />

ftu-*h<br />

**%*<br />

rmjnalium , quam plerumqueimmoderatum Veneris<br />

«ercitium párete folet. Chrift. Lanaias Pathol.c.s7.<br />

y.p^dearacilitastotius)Pollutionacloi , na,atgensminas<br />

.i¡„¡0Sc cui'.uid 1, Gwirrhtea vero non teronenda eft;<br />

Hiñe falluntur Se Medie. Se Aegn , h hi per xcatetn a -<br />

I isfani, etiam rrcquentiüs voto corripianturPollurio-<br />

• hinc fibi hulera fxpe perfuadenecs fe flerilcsfiliaros<br />

, fe tabe correpeum iri, unde videas hinc<br />

melancholicos, criilcs,pudibundos,& nihil non tacient„s<br />

unde fxpe exfanis xgri, qui non funt, fiunt Se redduncur.<br />

Non negamus,vel inrend.mus,pollutionc noclurná<br />

laborantes non curandos, loquimur láltim de<br />

gratis in excedu-vel defedu; Plures cutavimus folo<br />

confilio addito raedicaraeniis , ne inde moverentur,<br />

1 ("od^Himuro-r-ecipcrenc, nec timeicnt.tillum pericu-<br />

|im; fea fanéanimocoinpolito,miciüsadran fuic de<br />

corpore: Quod vetóGonotrhcearn quidam pro bono<br />

habenr ,-fi-fekem_tokribilis fie, iajninu<br />

concelferim ; Ponam bonara efle, ue caufam, quaicnus<br />

nacura hunc,exitum aíFcdac, Se edudo íchure<br />

Icrofo prxfervatur íeliquum corpus á morbis : non'<br />

bona cft utj%»«w,unde corpus facile degenerar in malum<br />

habitum. Wedelius.<br />

s - Cum pal/ore & cavitate oculorum) Conquerunnir<br />

de laflitudme, capttis debilitare, vifus Se oculorum<br />

fulgor perit; tandera fiunr tremuli; appetitus perit,S£adtabemdorfalempergunt:<br />

Etmuller.<br />

9 - Caufa) Seminis cnarraearum prxcernatiiraliuro<br />

tllluxuum caufx, vel ab irritatione, aut tmbecillitate,<br />

vcl anaftomofi, aut ab affedu/w confenfum dependet:<br />

Ab irritatione vafirum fpermaticoram , qux femen indufum<br />

continent , facultatem ipforum expultricem<br />

ftimulances feminis excretio nimia, veloimis cita,zui t-<br />

!¡am involuntaria in ucroque fexu fequicur. Platerus.<br />

9 - Caofia) Caufa Gonorrheet verxtriplicem agnofeit<br />

fontera 1. eft nimia copia & abandantia feminis , una<br />

cum kudabilicjufderoconliftencia,unde non tantum<br />

modbftimulus veneris crebt.oc urgec, fed ubi rurgelcere<br />

incipic, mox erumpic Se cum volupcate ejaculacur.<br />

a, Caufa eft nimia fanguinis acrimonia, 3. Caula eft nimia<br />

veficularum laxitas & fiaccidieas. Vide caulas<br />

¡Ihus I ixitatís ínfenus §. Nintium amplíala & laxata<br />

Etmuller.<br />

'• Caufia) Gonorrhceea eft involunrarium feminis<br />

effluuíum , tam in viris quám in mulieribus ; íxpiüs<br />

ismen in mulieribus : Semen erlluir, vel vitio Seminis,<br />

vd punir, Seminis quód nimis eft captafium, fleque ex<br />

'icludelicato,aut quando non excernitur; cúm in ipüxtat-<br />

copióse genetetur-, 2. croando nimis eft ocre,<br />

dique vel inexceflu qual.eacum , vcl in v.rulent.a,<br />

Ab exceflu qualicaturo, vel calidius vel senos, vel falláis<br />

exiftie, cúm oritur nimio ufu pipens, lahs.finapi,<br />

vino nimio, incubatione indorfo, equ.tai.one: i.j.<br />

Q«ando nimis eft aquafium, quod ot.iurob deb.l.ta-<br />

«« partes genitrices : debilitantur vero a higore.rumia<br />

Venere -, prxfertim quando quis eft ebnus: V*-<br />

'"lentum Cernen eft ex lúe Venérea, Se tura d.ctur<br />

^narrhmo virulento; Vitio Partium, quando n.mis<br />

íhnc apercx , hoc ell quando meacus in ureehraro ni-<br />

*» fiunt patuli vel exulcerati, magis patcnc a co-<br />

P¡á feminis paites d.ftendente, 2. a Gonorthcea n-<br />

["Icntá, i qua queque fir exulceratio in parcíbus il-<br />

'» : Has omnés caufas prornovent l.b.do,íomnrom,<br />

^ imaginario Venérea, fahann. Walaos Med.Pr.caí'te<br />

t9.<br />

9 - Caufia) Caufa immediata Vetx Gonorrhcex,queadmodum<br />

eft veficularum feminalium , ad (eromis<br />

CQ ncenci excreciemem prxternaturalis irntatio.five Go-<br />

"otcha-x nothx caufa ¡inmediata eft proftatarum<br />

Tom. II.<br />

ad<br />

)<br />

liquoris fui effufionem^ flimulatio.<br />

Proximioi-caula, non tft (olvíra abündantia feminis,<br />

fed Se nimia aquolitas, plurimampá :cate<br />

lili oleosa, Se ckbná cohfiílentiá dcftnuta ;ma»f ve.ó ^*»Xif*<br />

acidis patticulis ti.iCla,uiideSe .ibiijuc voluptuosa ti- »W. tf/if^<br />

tillationeeliinic, nonahterac .i pragancibiís) vci can- " \ N<br />

iharidum uluaccidere ¡oler. ^^ v* 1 ^ •»4<br />

Nothx verb gonon-hcex cauíarn proximiorem fup-'<br />

pedicant circuí:,.ituim humorum, vcl lymphx feíofie<br />

parrcs^dum illxucltiti pro repurgandá univerr-,<br />

l.inguiii-.a.i'.iii copióse Se Continuo delcrun-.ut. fung­<br />

^^^<br />

ken Prax. Med. p. +78. á.79? ~<br />

Prognofis.<br />

Gonorthcei grave eft malum ; liquide tn fi diutius<br />

duret, tándem aegros tales Ibfet interficere , vel eofdem *<br />

ÍBUjperatioúihus hebetat 5 inveteróla difticilé curatur, afltaryffa *^<br />

nec inveterata llacim fupp.iraenda, nefupprellj materia 7S^<br />

intci dum i natutali flatu deficiens, circa eeftesvaría in- TpfcM*^*'''^^*'<br />

ferac lympcomaca. Etmuller. ' " *jo —- • ^4»"<br />

I0 - Curatio) Seminis in ucroque fexu involuncarius *V ^ _ ^<br />

enluxus in G,¡noi-rhceádidá, fi fit noñurna illa pollutio Átá^i***** 9<br />

ob copiam feminis eveniens, cúm nonuifi eo redundan- «»# / C<br />

ce accidac,Se proin tancoperenon noce.ir,fere negliqt- t^ AtC ^<br />

turjvcl raaenmoniuro huic n.mix illius colleclioni, in- ~+ ~ / -*<br />

dequenacxprolulioni mcdcrur,In Ca! b.tu vero vi- J/ f\**> **"" '<br />

ventibiis,abil!isquxproventumilliusgignunt,illudque •*IQ ¡.tfoofi^ rtf ^<br />

facile commovcnc,abftinendum,S¡n objemeufervidius ^ ^ -<br />

auc acnus,Ltf\ parva illius litquantitas,Gonoirlieea fre- ^lipja^ UT"<br />

quencer inícflec, femen corrigendum.atquead incdiocriratemericreducendum<br />

: Si vero ob imbecillitatem<br />

w/Srw/wfpermaticorum aquofius redditum, facile effluat<br />

, Vel etiara ob laxitatem a nimio Veneris ufu contradam<br />

femen qualecunque fuent, diut.üs contineri<br />

nequeac, quia tune nec Gonorrhcea admodum debilieac:<br />

illi, vafa hxc roborando , lemenque incraífando<br />

profpiciendura. Qux alterando ad fiftendum hunefluxumpropinantur.prodiverlitate<br />

caufx iníliruuniur :Si<br />

ob Jemtnis copiam fiat, exficcantibus, Se qux praprietatt<br />

quadam illud abfumuiu, mmuimus , Si ob fervorem,<br />

aut acredinem, lententibus & refrigerantibus contemperamos.<br />

Quod fi femen aquofius aut Jluidius fit, illud<br />

incrofiamus: Si vofio fiemen continentia imbecillioro aut<br />

¿uxiora lint,illis adjlringentthus, calefioctentibus & ap-<br />

propriatis robur zddxmus.Ploterus.<br />

IO - Curatio in differentiis ) Ancivenerca , alia qualiraceinTeminis<br />

corngunc, alia motum Se ichocefcenctarrr;<br />

adeoque riorrconíundenda; Sic fngidis magis in p«dlur.onibus<br />

nodurnis mmuendis ptoiunc, cumpriráis acidula,<br />

ccrcea Se adfttingeraia ; calida magis in gonorrhcea<br />

fimplici:A7rr.venimper dida , Se ruta,fiuccinum,<br />

acque f.milia , in gonorrhcea ufum infignero habene,<br />

in Pollucione mmus piofunt, quia fxpe eundem promovent,<br />

quia nempe illo cafu ichorefe.miara leminis<br />

corriguiit, hoc veto lliniulum addunt potiüs, ciuámtollunt:<br />

quxcunque vetó fluxum feri augSnt , in<br />

fluxu feminis non locum habent, ut falia lixivs, nitrola,<br />

acida , filtim intentione , primaria : Qymd<br />

vero iWfrc«r*'«i/ííiattinet, illa quidem in gonorrhcea<br />

virulenta potiflimum in ufum dicuntur -MedeliusVide<br />

§. Qutlaivendicaeafamprafunt.<br />

"• Profiuviamfijht) Muher Gononhoeá lahorans^<br />

hoc uno 'decodo á profluvio feminis & unñxardore,<br />

poli univerfalia, ex incontinenti per me ctfrata.<br />

acacia, fiumach.za.d\- fe u -<br />

liara omnia ,11 aqua ehalyb praitiUo/at. adde troch<br />

^X •»»?.<br />

*^m<br />

^m 1<br />


i2oeT <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>.LXXVl. <strong>De</strong> Gonorrhcea.<br />

habebac. F0reftaslib.26.0bf.1s.<br />

3¿. Rad.irid. fem.agni c.coriandr.pr/tpor.áá.h fi-<br />

Conferva fruñas Brofeiz fti. ad %Lper aliquoc dies minum plantag. rofiar.ruta,alkelringi,foL mentha iá.Jfi.<br />

exhibirá Gonorrhceas multas curara. Samuel Formias fiuccini cor alii rub. áá. 51 • thuris vel maftiches g |5. f, pu|.<br />

vis lubtihlf. Dolis 5). per fe, vel eamfiacch.rafiac.aai li-<br />

obfi.47. ,<br />

quore aliquo diílblutus.<br />

Ídem prxftai agua ejufdem fruñas deftillata. Ídem.<br />

In Gonorrhcea commendacur Pulvis lequens, ^<br />

Cum amplius ficcandum Se adfttingendum.przdi-<br />

t&k*. T£. Fot mentha, momio, corall.r. agni c. cárabes aa.<br />

dis ex fequentibus quxdam addipo(funt,lemina myrti,<br />

gj.w./Pulvis, de quo fumatur mane aliquid jejuno<br />

berber. fiumach, folia millefaLagni cofti,rotst,lanugo,fru-<br />

ventriculo cum ovo trémulo.<br />

ños rofar. tí falta afplenii, glandes, balaustia, ciñeres<br />

inteftinorum tí petlicul.ftamachigallina,priapitauri<br />

Vchementiusjift'tprofluvium Cemims^Polverts offis<br />

vel cervi, pih ieporam ufti, rofi. eboris, bolus, hematites,<br />

foú~&i cum cdnjerv^rofian^'i • bisvcl terlumptus. cryftalias. Platerus.<br />

ExcelleiuiflmíimTeft magifcrtam ejafidem cum con­ 11<br />

• Profluvium Ulttt) Gonorrhcea tum Venérea, rum<br />

ferva rofar. anttqaa a gr. vi. addft.<br />

alia fequenti Bolo curatur. •<br />

Tmñura cerall.etizm rairabilicer ptodeft, Hartman- -'j¿. Medallacalííorecfi). rheijpt.pulver.^l tulver.<br />

nusFr.fip.26s.<br />

ollisfcpta 561jfimphor.oJ.amygd.daic.dij]oluuys. ñ*. f.<br />

Magnx hoc celebritatis eft, tum ad femen protun- Bolas, ter repetatutper tres auroras tubfequentes, Se<br />

denees, eum ad aflidua in fomnis profluvia.<br />

jonigantur Julapia refrigeraneia ex acetefap agreft»<br />

%. Semin.falic.Svi). Calaminta %v\. fim-artic.albt ada. P. foh. Fafer.<br />

* * * * *<br />

5v ruul&.femin.rata_5x\. com aqua inpafttttas dtge- Auehor Bolum laaancem prxfcnbir, qui fimul toborito,<br />

See.xjis.adporaJcx nucís magnitudínem cum pajrandi ficcandiquc vim obt.net; Medullacafita irapurieo:<br />

cjatbts iij. prxbetur. Aetius Tctr+.fienn. 4..C72. tates fuav.ter fubducendi,laxandi,lenicndique vimob-<br />

linee nobiles confediones endura ea ethociflima. tinet, ita tamen ucape.iat flecando , Sí lenieer purget,<br />

%. Nac.pineor.aqu. prius lot.piftoch fiemin Cusom. adllriclionis cujufdam benigracacem relinquendo;<br />

Cucurb. paJful.áá-Hs. cinnam macu,fiem.anifiagmc.aa. Rhabarb. uc benigne purgar, ica vigorem quoque ad-<br />

/Ir*^<br />

%. camph.i]. cumfiacch.Al Benediñas U4-.cS. Rodar. ftridoiiuro poftea oltendic, unde in ómnibus morbis<br />

dCaftro/.t.dem.m.p2.fii.cap.is.<br />

diflblutis, in quibus gonorrhcea,lingularieercommen-<br />

Ad Gonorrhce.m fingulare experimentum hoc eft. daruc, Os fiepta , Pradicorum confenfu, fpecifica &i<br />

1£. G. Arab. tragac. cárabe, mumio,bo/i Arm.man fingulari facúltate (excellencer ficcat)gonoriliccainli-<br />

dib.lucii id. q.fi pulver.tí cum jyr. de rofis ficen vel ftit: Qmdim m-igifteriumcrudopulveri (quemnon-<br />

myrtino fiant Pilula pondere d). capiat prima vice Pi-nulh<br />

cura aqua caftitatis prxparandum jubent)ptí-<br />

¡ol. iij. deinde uñara per plures dies. Crato Epift.pa- ferunt, nec male, quia fubtihusfie radum¡ílud os,<br />

majorem penetrandi potentiam habet -, Tándem Cam-<br />

*'"prxftantiflimum remedium eft mifeere filiquarum phara utihflime additur, prafertim fi Gonorrhcea viru-<br />

fabar timara , cum aqua plantag. ceiniicerefac.s malenra, 8cá morbo Venéreo fit oriunda, refift.t emmi<br />

gna quantitate. facob.Fontanus Pr.L3.c37- putredini, Se venenatura raalignumque fermentur<br />

' Quidamhacíolo Apozmate liberaras cft. vehementer compefeit. Nullatenus veto ea rationd<br />

2C. Rad. confol. maj. jfi. plantag. eqoifi bellid. min. confert,quod flimulum Veneris arcere, fperraa mintie­<br />

polyeani z'x.m-j. acetafo m. \6.femin.ploutag.%). ocetofio re, hincque generationem impediré poflic fea rrigidi-<br />

molv áá. 56. flor, rofir.p.j. Vvor.poJforM liquir. taee -, rapóte manifeíle calida , ídem confirmar quoti-<br />

r zm.Coqu.inaq.adhx. Colat.addefiyr.pirtutac.myrdianus Tinñura Betónica Mtchaelit ufes, cu]us bat'in.<br />

áá- ¿fi. th. f. Apozema pro ii;. doz.b.Matut.P.Falín conftituitcaraphora, Tantum enim abeft ut virititareftas<br />

1.2. obfi 12. . tis infirmitatem inducat, ut ponus prxter infinitase<br />

Ad Gonorihccam cutandam quoque egregie facit etíicu dignas, quas bona fide poflidet vireuces, coran<br />

foceus limon.zd f iv. cum cautione tamen, cum ímpo- nacuram mire confortet: Quod olterantia illa attmet,<br />

rentem hominem reddat.^»»»/9 tefte. ídem obfiervat. ea poeflimúm convenienc fi Gononhcea ab acnmoni<br />

IS tíio"-<br />

feminis nimia proveniac, quam acetofia tapssss.y<br />

Pulvis £¿9wGonotrhcEam Gallicam Se legitimara, agrefta remperat, atqüefic adftringendo quemvisn<br />

Se alios fceminarum afic-dns prxlentaneemedetur. C. xum fedat. . . • .<br />

~Cal¿er"a de Heredia lllujtr. p.3¡tr.<br />

Cxterum medicamenta ex Marte,vel etiam/»«'"<br />

»• Prefiaviamfiftit) Prxfidiis, non omiflis univer- ítem ex berba Lunaria veré parata quxvis in hoc ci<br />

falibus, malum certó cedit, modo non nimis invetera- fu pariter refpondem. Sin Lúes fit hujus Gonornw<br />

euro fit • Neutro padoaífquimur finem Vnguenns matet,cuta illi adhibenda. Se qux in illo aftedu P<br />

vel oléis, licet ptomifeue á Pradicis prxfcnbantur: fertim conveniunt, cumprimisMercurialia. Cor.<br />

Tanta: molis eft fegregare bonaámalis in materia medica<br />

quoque. Wedelius.<br />

• U, Comphoro) Cujus 0/w« perinxo & teftibus<br />

"• Prafiuviomfifttt) Pulvis exficcans , conítrin- tum commendacus.<br />

gens & ptoptietate agens.<br />

fDijferentiai.<br />

* V'tfferenúa fumitur a caufis.<br />

Alia eft ritió ffcrmaticarumptrtium.<br />

1. intempertei frígida & húmida, qua: -vel á cauiis externis tan vi pnrains,« ..««» • - ^<br />

ab humorum affluxu, inouo cafu evacuado 8¿ adftriaioc.lcf.cientibusadmiltisw ^<br />

Je?, oritur , & retentricem ipfarum labefadat , ftcilw ,4 titán. , .A -ngrcí"<br />

" curatur , modo<br />

cens. '-• .... . .<br />

1<br />

. intempertei frígida& húmida, qux vel á caufis externis tali vi prxdítis, ut: nimia ven ^<br />

ab humorum affluxu, inquo cafu evacuado 5¿ adftriaio<br />

i—.x $ or¡tur , & retentricem ipfarum labefadat , J<br />

Terebinthina pulvis cum ladte per xv. dies exhibitus, prodelt. ._ afl<br />

11. l >-laxit/tis, quando ,7 fm & laxara funt. -- Et tum, adítringentibus, ur, rofts^nil. eortieib.granatorum * m uL<br />

Si frígidfeas íimul adeft<br />

k<br />

-foll¡cutí femen continentesjvaíaque lUuddeferentxanini» ^<br />

lr - profunt therma, & bahlc.r artificiales, cVc<br />

Alia eir vitiofemims ipfius, quod eft<br />

ii. lí -^£ríc^^/tóW^ f -excretnccmítimuIans , ouod ex fiw««i.wfim;t; ^1<br />

,„ caloro. , ptovc„it , & l m priapirllllls g¿ U^T^t^^T^<br />

III. Crudum aattoCum(?tenue • idaue niel nb 1 pfiii.m f.-.r.:J-- r _<br />

In Curatione fíceantibus & roboranribus agendum LaudirnrJ7/K»*; a--z- / i- 1<br />

rciníyrupoAgrimoni*,^<br />

ra ob humorum virioforumin corpore, quzad vafa fne,rnarica mictuntur, abandanriami &<br />

M.Eva€uanubas,&".bonad«ta agendum. P^v.kcExtroa.gummi,,iaJcic^ ZriTvmi<br />

l ] Jf<br />

Urtmz. fadum, & gr. i,, pondere in aquaflantag. fxpius exhibitum<br />

Dolori oceurrit hdfamus Peruviamts, filo craffo albumincovidurato apPr.citus<br />

iv. . Virulentumémaligmim, *. quale in lúe venérea contrahitur, quod exinde<br />

Cognofeitur, quod principio virUS álbum auc fub_cirr?num, c vafis fpermar.Vic^. r.nf, exd. /^jt<br />

l¡^mvigila5ti^uátnjlormienii,quodte^ / j<br />

gr^FMit ^exulcem^ndedoj^r^irir^ peni JriEtcTidTr, & fa*+><br />

m cmictione tanquam in dyfuria acrii.s ftimular. Id inrerdum tam alte excavatt.r, út foras in<br />

penis fummam curcm emereic. 5í -Duraralii-mind,->fl(l dí-r/Tmium n~n~ ir<br />

WL- ' íed_quod pus ex_proitatis. "" ——<br />

Jritur l fpermaticorum vaforum S¿ teftium imbecillitatc,'«• ex venenara lúe contraerá, qua:<br />

tftcic, ut quicquid in his vafis coiligitur, in fcedum virus faceíT.u,quod conexione alium quemws<br />

contaminar. ° ^<br />

,s<br />

- Qtioad Curationem, eft ift 1 Difficilis in fenibus, in ómnibus, fi is prxter rationem fupprimaijr.<br />

Intus enim plerumque colligiturabfccflus,alÍjs quidem circa tefticulum in epidi lymidej<br />

alias in perinaio, qui rupta cure materiam fundir.<br />

Abftincndum *>• ab adftringcnúbus, ne retentan partes erodat. 4| - Exficcanria ¿V 4l -putre-<br />

Jmirefiftentia,ut funt, Aceto(a,Theriaca, Mithridatium, necnon quar 4 '- Luí veneres dicara funr,<br />

profunt. Laudatur 4 • Cantharid. integrar, infufum,cum olee amygd. dalc.fyrupoFernefii, fucco<br />

vffibarbaftjmúküt copiofe urina. Poceft^- & injeaio fieri mixtura ex facch. albi une j. vt-<br />

"d.arisune.ii). mi. iij. aefuadecoftis addit.colatura camphora inffiirtiu vini foluta dr. if. & pauxillo<br />

mia,quihus oculi contri ¿rjhr. hypericonis jungipoífunr.<br />

"• Dijferentia ¡similar d caufis) Gonorrhcex tres<br />

lunera ípecies ab auchoribus, quibus feh. Lan-<br />

X-' J * lib. 1. Epift. 5. addic quarram : Prima ípecies «0-<br />

''"maPa/tuito nuncupatur. Secunda ni Ipecie íibiGoío<br />

crhcxnomen vendicavit, Eam Galenus 6. locar, aff.<br />

%6. définit cwífpn¿!og '¿¡mKejriv ¿M\>riw, & venerem<br />

* r poipe-tov, invitom feminis excretionem Se in voluntatlJ<br />

m: Significantius fubdic, dixerti feminis Ssnx^icriv<br />

'''• !i XÜg yiyi/í¡u^tjv, aíliduam excretionem, pene haud-<br />

I a 'quam extenfo Se eredio.- Tenia Gonorrhcex fpecics<br />

v,f<br />

atenta eft illis familiaris,qui IttC Gallica funt infedi:<br />

\"«ta quam Langius addií noraen Gonorrhceo racreri<br />

n; ' u videtur, cum in illa non femen excernatm. ¿>¿//MW<br />

"***>[. 14.6+. Rieenda hxc.<br />

Gonorrhcea Notha non Maligna.<br />

Hsc , inquam Gonorrhcex nomen raereri non vi-<br />

'^"U-, cum in illa femen non excernarur, fed duntaxat<br />

Negma falíura, crudumve , qusd femenrum haber<br />

^"guiíiem crudum, & impuris humoribus permiílum,<br />

? c ^^Ka<br />

•pc longo<br />

tempoctí ¡rae, «Se quidem ciña magnam viriun»<br />

ja¿lraam; (>aod in veta Se ipi.cialiccrdici;a*Gononhcea<br />

fieri nequic. Sebifius I. e.<br />

GanorrhosoNotha benigno hxc eft, quando loco-materia<br />

fieminatis aliadliquameo cñluic j Accidicq-, uunado<br />

continuo, cicra caufam manifeftana, & pWegreCim<br />

aa-uravenereum,efnuicex pene liquamen aquofran,<br />

eenue, cicraullum ieníura.Huxusralis aquofus d.i.mK<br />

íubindecorairaiac, fine intürmiflione, Se citra mfignefri<br />

noxam; & hinc fere refponder fíuori albo mim<br />

tam , unde á quibufdam vocitur Gaoonbao cat.vrhatis.<br />

Subjeclum hujus Gonorrhcex funr Proft.it,: gtandtftifa;<br />

Dum igitur naturaliter fiíbiecia hxc ( de qmt-us<br />

videatur de Graef) emidgent lympli^n fin genei is , liyc<br />

humorem limpidum , aquolum, renuem . hinc ralis<br />

humor frequenter ibidem cmulge.urcxniafla fánguinea<br />

c3e fie continuo citra Weaetís eeercinnm effluit, uc<br />

fiar purgatio torius mafia: fanguirtex ! Nempe quod in<br />

aliunde ad vafa feminalia delatum ; Non efle autem faucibus tulfis ell.-Sein oculis ¿liaerymacio, hoc ralis<br />

lu<br />

«ioré illum verum feraen exinde patet, quoniáia»- 1 Gonorrhcea in viris.<br />

Tom. I¡.<br />

11 i i i 4<br />

^Aaia\ »-> «% A^<br />

i.» J<br />

v<br />

1


i2o8 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>. <strong>Abdominis</strong>. Gap.LXXVl <strong>De</strong> Conorrheea;<br />

. Caufa eft látex eapiofias , aqaefw tífierefius in mafia<br />

fanguinea, cx deficiente tam chylofiquam hxmatofi<br />

congeflus, qux fubílancia fe cofa , per dietas proftatas<br />

flandalefits utjeriuselicitur, unde quoque excernitur Se<br />

feparacur, & fi illx preftata, velfiaccidiores, vel maulares,<br />

alio modo lxfx cxiftunc, fit laticis excretio.<br />

Caufia remoto funt quxcunque occafionem fuggexunr,<br />

ut copiofus látex generetur in mafia fanguinea;<br />

In fpecie prxcedcre-folet flomachi labes non rice di-<br />

>- serenéis alimenea , unde crémor aquofíor Se tallior<br />

.xMfc^vi jAV'- iactus non poteft fuggerere fanguinem laudabi-<br />

Prxhabicis purgacionibus accemmodatiffimum<br />

atq me cfhcaciffirra remedium erit . qUot| ¿<br />

tur.<br />

m<br />

Tf.. Menih.ficco5ü\.jemin./oñuc. 5ij. fimin ru<br />

to, vinas ,rad. treas aa. 5j. fiacchar. albif. ? j ra i"<br />

Pulv.tenuifl.red.gantur,d0fis3.fi. cum oqu/planj<br />

3. hons anee prandium per aliquot raes. 'fob.Zccchit'<br />

ConJ. 16.<br />

Cuidam Gonorrhcea araiqua laborara.' praf,<br />

Purgationemí.v mercar. d.Bj. cumPil.£echiar<br />

áá.lequenn die venx ícehunem , <strong>De</strong>inde Buiúm H<br />

•^ \ lcrn^ quia^pjJJUS^ttbX-fimje&a ad cachcximrfflch- I -riitb.putv.5). cum tereb. 3nj. quem'crara'm.a'v'it per v<br />

nant. — -dreSTqucrpuTgaharür'j.aut 4 in dieTItéFúm íiimpfíeTr<br />

Malum eft máxime pertculofum , Se prodromus cft talas Mercuriales, Se prxdietum Bolum per alios quin-<br />

vel comes cachexix.<br />

que die,sac tándem aquam fequ.pet 8.d.es.<br />

Cura ad Gonotihceam minus dirigenda eft, eft e- ^. Menth.ficca liij. fem. lañac.ruto, agricafl.ü.<br />

nim faltim fymptoma,Scd radix morbi Se primus fons liS.treosFlor. iij. diñamoi cree. $x. facch. albifi fc<br />

corrigendus, nempe eruditas maffi (anguines; hinefe- omnia pulverentur, addendo tereb. Ven. ?v. vini alb<br />

Tum \u$i.Eadem i<br />

lore, & tempore p.n.funt; excrementa fcilicet vel to­ qux modo adducta ex Riverio.<br />

tius cqrpqrjs-vcl certaruj.n-paftium,qux~Natura hac via ^•Terebtnthino patvis) Vide infraTic.n.c.i.arc.8<br />

expurgan Ita in viris tale quid accidit, ex 6. tac. aff. 6. -%r€arabes. —•"•<br />

>*<br />

tíiprogn.37.Gonotihceam autemdihgenterdiftinguere<br />

opottet ab affe&u prxdicto, 1. Gonorrhcea in tin­<br />

'V- Terebinthioo po/vis ) Pr-a&ici omnes hic~rtm<br />

mendant rciebinchinam quam ad vias minadas matéis<br />

femper reprxlentat albura quid cum fubviridi, teriam derivando , hoc malum curare contendunr<br />

Pnafluiíium-xarioí-e^ores, pro corporis eontlitraione. "TrÓptcrea varias cx ea eoncinnanc formulas. Rivg<br />

2 Gonorrhcea urplurimum dat crailiimquid, Se vifei- commendat hoc, v. g. - """"<br />

dum , nonnunquam tenue Se ferofum, quorum neutrtim<br />

eft fcetidum , nifi quod urinx odorem crahie ex<br />

communi canali. 3, Gononhcea eft in corporibus floridis,8e<br />

accidit fere iis maribus qui Venere uti debebant,<br />

cum non liceat. Profluvium babee figna qux dixi ,<br />

4. In Gonorrhcea, nifi caute tractecur, Tabes eflpediíleqiía,<br />

idque intra paucos dies; eft Se in profluvio,<br />

fed intra annum : Ácc.dir fere per nodem, hinc<br />

ivH(3y¡*oe Pollutio nocturna.<br />

^£. Terebinth. opt. |iv. vitell. ev. n. ij. in mortari<br />

mixtis addeaq. agrimox.lb). tí mifce doñeeterebintbim<br />

eftfe/uta, tam pone per noñcm in ]VC mane calorad<br />

defeacchari tí fiucci liman q, lobet tí de hoc profinafi»<br />

gola mané Ifi.<br />

Vel ty. Tereb. venet. aq. plantag. lat.^adctmjij}<br />

can. Sj. Rhob. pulv. tiquirit.pu/ver.áá.Jj- Bolfitm.pern<br />

vían. d¡.Mife.fi. PiluLqaa dentur mane tívefiperi nddú<br />

Alicer vetó alfi (entrara, ex quibus Fortis Coníule<br />

'*• Curatur ) Gonorrhcea vera , Si fpecialiter dicta, 15. cene. 4. ica fcribit. In praxi ego ex diurcticisnilhu-<br />

in qua ob imbecillitatem, mollineen'Selaxitatem vafodabile vidi,propterea nec terebinthinarap.xbeo,niíiin<br />

rum fpermaticoriim íemen tenue, ctudum,& aquofum vaforum Se penis contractionibus Se convullioriibus;<br />

cftluit, requirit medicamenta ficcantia, calefacientia, feliciorem vero curarionem vidi, materia adatnbitm<br />

incraílantia, Sí adftringentia, qux vala illa conforten!;<br />

Corpus namque , ob diuturnum illum feminis effluxum<br />

refrigeracur ,<br />

tur.<br />

male concoquít ac debilita-<br />

Exfimp/icibus ergo conveniunt, abjynth.vnlg.Ponticum,<br />

mentha ,fialvia, cynojbata íiccata tí ex vino robra<br />

pata,eoriand.prop. fem. cannob. balauft. rojar.rabr.<br />

cotitn.aromat. maftiche, macis, caryoph. faccinam, cinnam.carall.<br />

r.lap. hamat.<br />

Ex compofitis funt.<br />

Syrupi abjynth. mmth.cinnam. cart.citr.fyrup.é vino<br />

Crética,miva ceromat. fiyr.maftich. corallin. Coníervx<br />

¿bfiynth. utr.mentha cr.falv. rajar, rubr. antiqaa , Nux<br />

mofich. cond. calam. arom. cond. cortic. aur. citri , caryoph.<br />

cend. z.z,.J»d. tf Chin.conditnm cynosb. condit.<br />

Species arom. rofiat. & caryoph. Xyloal. diambr. díagal,<br />

diacinn. Elect. dtacydoo, camfipec. T.nctura Coral!.<br />

Extern3,quslumbisapplicanda , Olea menth.abfiynth.<br />

maftic. nuc. mofich. myru». ftomach. Cratonis,<br />

Empl. maftich. Thermx alaminafe.<br />

Remedia óptima func Vencéis abílincntia, virium<br />

coll.iplárum per bonamD/' Carall.áá. unc.fi. conferva cynorrhad. q. l.f. op.aüpro<br />

8. doíib. macucinis.<br />

Ad fiflendam Gonorrhccam pilulx feq. valde commendantur.<br />

'<br />

% Radicum biftoru , tormentillo tí nymphea,<br />

hucor'am hederá, feminom , rato, tanaca, tí agni<br />


i2io <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>LXXVl.<br />

nocíu dormientibus aceidac, cum homo noctu dormicns<br />

femen emiccit, Se at Horaüus ait.<br />

Nañarnam viftem macalai ventremquefiupinum<br />

quanquam idem etiam vigilantibus quandoque interdiucontíngat,<br />

Obfervatum enim quofdam in venerem<br />

procliviores; cx foio mulieris, aut virginisve-<br />

«uftiorisSe gratiofxintuitu,hanePollutionem pcrpef-<br />

fos cífe.<br />

Profunditut vero femen utplurimum noctu p<br />

fomnialibidinis , autin attenurei Vcnerex cogitarione,<br />

idque bonum & laudabile; cum penis tenlione<br />

in viris, Se magna cum voluptace , IB mulieribus<br />

aucem cum pruricu & cicillationc partium obfecenatum<br />

: Qrabuldam camen eciam cicra imaginationem<br />

prxcedentem, cinaque fenfum femen noctu escidic.<br />

Caula varia eft, i. <strong>Cap</strong>ia feminis, qua vafa Tperm.itica<br />

rurgent; ea enim vafa illa gravat, ac proptcrea<br />

¿facúltate expultrice illorum expellitur. 2. Seminis<br />

calidius & fpincuoficas, nonnunquam Se illius acrimonia,<br />

qux nacuram ad irritationem ivriíat, ?. Pororum<br />

feminalium laxitas, quam frequens veneris u(us<br />

pañi: Vala enim fxpius vacuata, rurfufque nova afflucnte<br />

materia repleta , vixque rigatx, tándem lax.tatem<br />

Seamplitudinemacquirunc, per quam poftea facilis<br />

cft feminis, prxfercim fpiricuofi decutfus. 4. Imaginario<br />

rei Vencrcx.quam objecta, collocuriones Sec.<br />

excitant, Imaginacio enim alias femen moveré (olee.<br />

Si nocturnaPollutio rarius obringat, naturalis cft,<br />

nihilque nocumenti atfett, b iis píxfertimqui femine<br />

calido, multo ac fpir.tuofo, prxdiu funt: Sin eveniat<br />

crebrius, hominemque debilitet, femen mi-<br />

•nuendum , victu Se medicamentis ficcantibus i Refcigerandumquoque<br />

internis Se externis remediis: Vafi<br />

lpermatica adftringentibus roboranda & coarctanda:<br />

Adhxc femen incraífandum, idque prxtíd.is ad Salacicacem<br />

prxlctiptis. Sebifius.<br />

**• Copiofam , ex inter mifiioneVeneris) In corporibus<br />

floridis Se manbus.cx intermitlíone Veneris quandoque<br />

Gonorrhccamaccidiffe obfervatum eft, Ex rerencione<br />

namque feminis corrupeionem, ex hac acrimoniam,<br />

Si perconfequens vaforum fpermaticorum<br />

Ixlionem provenire, in fenfus defubito iucurrit. Chr.<br />

Langius.<br />

*?• Et tam veno fieñio tíc.) Copiofi feminis productio,<br />

hinc Se excretio , fi hominem debilitet ; Craabicur<br />

1. adhibendo medicamenca qux quodammodo<br />

conftringant, auc qux fanguinem magis condenfenc<br />

Spiricufque figanc, 1. abftinendo a Veneréis cogitation.bus,<br />

exercitio Venéreo &C.3. ufurpando prudenter<br />

medicamenta Veneri extinguendx adfctipta; Sic hominem<br />

ad venerem etiam lic


1-212 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong>LXXVl<br />

*'• Medicamentis refrigerantibus) Ben.Foventimu<br />

ínagno cum fucceflu Se experientia, fi Gonorrhcex<br />

adeflec dolor Si ardor, dabac eepide fepte.n diebus la*<br />

Bisovitliliii.aqu. plantag.velfucc* ejus %i. boli Arm.<br />

gf. Foreftus Obfi.is. I.26.<br />

D. Bentius ufus fuit fequ. Pilulis, ut fah. Hearnias,<br />

notavit inter fecrcra fuá remedia.<br />

3¿. Semin.lañ.papav.áá. 5iü. rad.nymph. 5'm.rofi<br />

rub. 5i. corall.r.Qi.camph. 3(1 fiem.agmc.izf\.cummu^<br />

al. tragac.fiat mafia Pil. Ex5¡- PiLwú. Ottho Heurmus<br />

Not. ad cap. 13.1. 6. Path. Fernelii.<br />

1J> - Rifirigerantibus Inunñionc) Exttinfecus ufurpantur<br />

Balnea., Fotus, Inunñiones, qux Salacicaeem<br />

reprimunr: Balneam vel Fotus perinai Se teftium cx<br />

rad. cynoglafií, vel <strong>De</strong>cocto herbar, pro Pulvere Se <strong>De</strong>cocto<br />

fumendorum , prxfcriptotum convenient<br />

Inunñiones refrigerando, uceando, adfttingendo,<br />

proptiecatéve operantes, Renibus ,fi calor ipforumin<br />

caufa qioque fu, vel perinxo Se teftibus adhibemur,<br />

Intei quas cale ungucntumprodctit.<br />

y.. Olei myrtill. lentife. maslich. cydonior. ad giii.<br />

ol. Iriniunc.ii.fiacciplantag.portul.lañac menths, aceti<br />

áá. *»c.ifi. coqu. ad fuccarum confiumptionem, adde<br />

Nuc. copr. velgallar, rad. irid. fiem. viticis áá. 5'« *tocio<br />

vel hypocyft. 3ii. sfiico Cicero q.fi.fi. Inunüio.<br />

Laminam plumbeam eenuiffimam renibus impofiraro<br />

, per noctem , uci falacieacemreprimere.fic Gonorrhceam<br />

emendare feribirur: Ltñolus vel pulvinus<br />

lumbis incer decumbendum fuppoficus , lana potiús<br />

quam plumis refertus, cui agnus casias Sí ruta cnifceaneur,<br />

aliquid juvare poflenc. Plateros.<br />

Regio lumborum 8eperinxiinrer fcrocum Se anum<br />

illinarur fequenci ungüento.<br />

TJL. Oleimañich. uncí, elei rutaSímenth. ana. gii.<br />

fiemin. agnicasli, ártico, rata ana. gr. vi. fiem. mentha,<br />

caryapbyllor. ana. gr. v. Ceract. l. t. unguenr.<br />

Profunt Sefohzportulaca Sí viticis lumbis fubditt,<br />

ñeque fragaria prxcercunda erit, quam 111 vino<br />

rubro coctam ac fxpius pubi Se pectini impoficara in<br />

pollurione nocturna efticacifíimam comperit Simón<br />

PaulU Quadriparr. Botan, p. 307.<br />

Optiraum quoque eft laminam plumbeam tenuem,<br />

five integrara , five multis in locis perforatam, lumbis<br />

alligare. Sic Se herbx refrigerantes cum rofi. rubris<br />

in faeculum contufx, lumbis apponi poflunt.<br />

Smaragdus etiam íibidinofaarcerepharaafmata, exteriíis<br />

loco amulcri gefttitus dicitut.<br />

Ex unguentis Se línimentis conducunt, RefirigeransGatini,<br />

Álbum Campberatam,rofiatam.<br />

1¿. Empl. de hjoficyam.Saturnin. uncS.JacchariJdturnt<br />

5i. Camphor. 9i. cum al. nymph. t. Empl.<br />

Ceracum lanralirann alucx roductum, hepatifque<br />

regioni apphcaeum, Celebracur zTimeo aliilque. Dolóos<br />

Encycloped. Med. p. 678.<br />

3 °- Inunñionc) Exterius adgonorrhoeam nonvirulentam,<br />

Pollucionem nocturnam Sí Fluorem álbum,<br />

commendatur decoñum fragaria cum vino rubro aliquoties<br />

pubi & pectini impoütum : Sic cerco mederi<br />

gonorrhcex burfam paftoris Tabemomontanas Se alii<br />

apud illum referum. Wedelius.<br />

?'• Crudum aquofum & tenue, idque vel ob teftium<br />

&c.) Si per ñervos influens fpiritus animalis fat.s copiofus<br />

Se fortis ad teftes deveniat, in iiíque in liquorem<br />

fpirituoíuro, una cum Ipiricuofa felfa fanguinis<br />

arteriofi parte coeatSí excoquaiur, lie femen bene coctum,<br />

fpiriiuofum ac foceundum , quod in veficulis<br />

feminariis craflefeens , colorís albicantis in libídine<br />

projicitur, Quod fi vero nimis parcus aut debilis ad<br />

Teftes confluac, tune femen crudum, mucofura, feu<br />

aquofum Se minus álbum generacut, ficuc. fit cum a<br />

nimio coicu, fpiritibus valde diflipacis, partes fper-<br />

maticx débiles frigidxque Se humidx rclinquunrurqua<br />

intemperie tune angufti nervolorum fines iutelte¡<br />

iUlincnrt.c. flimAi hnnr fis rr.i-.f-i.-l.,.-.*. ..- ...<br />

ític ruuuuniui , «n.-!»... nulv lunt ni fanguine, pet<br />

arterias fperroaticasaftluentc, non fir conveniens (e¿,<br />

menratio Se coctio, fed convertitur magna ejus par$in<br />

fuecumcrudum Se aquofum, qm fuá humídrtate poros<br />

crea urethraro laxans, fxpe fine fenfu, Se prxter<br />

voluntaren) fponte foras cftluit, hoeque pacto Gonorrkceomfimp/tcemfacir:<br />

Cui tamen femini, li impura<br />

aliqua venercx ma.lignitatis labes accelferit, cfqire corruptioncm<br />

valde acrem intuletit, tic Gonorrbceuvirulenta,<br />

quam multocies erofio cura exulceratione íbbfequicur;<br />

Hujufmodi aucem feminis crudi cffluvium,<br />

feugonorrhce.imíimplicem , xgri fxpe longo tempore.<br />

Se nonnunquam per airaos paciunrur, cum vinum<br />

haud magna dej.-ctione ; propcecea quod ille liquor<br />

fpiricuofus é nervis accedens, cali femini paucus admixcusfic,<br />

8e ad ejufdem excretionem pauciflimi vel<br />

nulii fpiritus animales concurran. ( (ponte enim.&infciis<br />

xgris effluir, fine ullo conatu) qui alioquiin coitu<br />

libidinofo copiofi verfus obfecenas panes confluac,<br />

Se cum virium jactura diflipari folent. <strong>De</strong> Diemtrbrocck^Anat.l.<br />

i.c. 27.<br />

**• Crudum , aqnofium tí tenue) Ab imbecillitarc<br />

vaforum fpermaticorum feminis involuntarias efíluxus<br />

in Gonarrhtxa dicta fiaborirur ; Cum aquofius femen,<br />

nec fufficicnter lactis fimilitudine excoótum, fed feri<br />

inftar diltitum crudumque redditur; Tune enim facile<br />

é filis receptaculis , utpote tenue Se fluidum, «cidít;<br />

Se fine fenfu, vel leViflimo elabicur, etiam nuil»<br />

alia prxcedente caufa, vel exigua faltem aliqua ircicacione,<br />

non folum in genicalibus finta,fed Se.íicucobfervacum<br />

eft ,in vicino podicc, dum dura excrementa<br />

egeruntur,aut, ficut Fernelius alicui accidiffe lefeit,canalis<br />

adclyfmainjiciendum inrrudicur: Que imbecillitas<br />

ab intemperie maximeque á refrigeratione, vel<br />

caloris nativi labe , in hifce fedibus, aut eciam alus umul,<br />

nonnunquam fie toco corpotc, á moibis vel áltate<br />

inducta , proficifeirur, qux ut aquofius femen tur,<br />

occafionem prxbet 1 Nam quod hxcaquoficas iemmis<br />

abexcrcmentis pituitofis aut ferofis proveliat, MU<br />

vcnfimile , cum illud ex fanguinegencrecur, q»i licet<br />

ille criidus ac picuitofus,uc vocant, exiftat; adlerninis<br />

tamen generationem, etiam in corporibus crudo l&nguine,<br />

vel aliis ejufmodi excrementis abundantibus,<br />

femper puriorem adhuc reftantem fanguinis po« 10 '<br />

nem telles, uc Se mamillas , ad lactis procreationem<br />

abtipete, ex eo quod Se cachcctici ineerdum procree-<br />

Se mulieres fimili affedu laborantes nihilominus 1 -<br />

fantes laclando nutrianc, conjicimus. Plat f^'Tm^<br />

>*« Seu ab hepatis intemperiem fimilem ) Ob 1 ^<br />

rem renum frigidam inductam vidic GonouncP.<br />

Rondeletius: Curacur difhculcer atfcctus, ait,<br />

caula cognofeacur. Ego novi Nobilcm qu. ab afj'l<br />

frígido renum, diu hoc morbo laboravit, ScrnuIw<br />

perhabuii decerius-, cum femen exirogueneibus S_<br />

dis vel calidis uterecur, Inftituicontraciam ' ' " ^<br />

tionem, jullique biberct vinum generofum, * e ,£!i.<br />

traque alimentis optirais exliccancibus, non *.,.<br />

cis , Se curaras eft. Is partes illas imbéciles »*£„<br />

ns , OC tuiams cu. »» pansa moa 1»— . • -fafl<br />

coitu frequentiore JLC , Ec Í.I ob uu tumorem llllliu..." renum tng H1CI1'<br />

multos mulcos humores crudos cuidos colligebat, á quibus<br />

mullí mulri generabantur; Hi vero dilatabant roeatM mean» T ^<br />

r<br />

maricos, mancos , diftendebant, diltenacoant, Si tx itr.tabant »"""""" -— femen ,1 ¡m*<br />

ejaculabatur noctu, poft quam ejaculationem cu 0<br />

beeillis erat, ut fefe continere erectus non ?°"'ci.<br />

ambulare, fed cogeretur in ledo decurobere, v<br />

thedracruribus elevatis. Randetitias Pr. c.S7^ gfl¡)<br />

\ r^Ti<br />

^\%^% <strong>De</strong> Gonorrhoea. 1215<br />

»• Pana D iota) In vitx regí mine, ficuti in falaci-<br />

[jre'dictum, liab eadem caufa Gononhcea fiat, fegetUic,<br />

mprimilquepro condimento Aceto frequenter<br />

ntanrurj quod mire Se calidicatem Se acrimoniam ci-<br />

Ijuiuin , uti Se feminis compelen-, Et fi femen nimis<br />

unía Se fluidum Cu, cibis craílioribus vcfcanciir, ínter<br />

qüos lentes, fiabafirixo , cum aceto ptobantur -, ítem<br />

aneo , amygdala , oryza comefta, icem ceftudines Se<br />

ridieespafln.ícx. Plateras.<br />

>>• BonaDíota) Dista inftituatur parca,exalimenlis<br />

quidem acdioribus, chylum minus femini aperan<br />

fuggcreneibus: Ec exerciciís ac vigiliis exerceacur corpus.<br />

In pocuin cedar aqua, Se (iibinde emulfiones,<br />

nilepi Se timilcs pocus fublhtuancur, ubi C.C.Etmaller<br />

commendat hmc raixcuram v. g.aq.rafi. ^úi.feocc.Citr.<br />

~r.ilb.avi crudi n.'y Mifce Se propinecur femel de die.<br />

v.l twt cale iníufuro alcerans.<br />

Jf.. II.rofi. rubr.pop. errat. ana.m.j. Santal.rubr.<br />

ptlv-lR. inc.fisSifpir.vitrioli irroratis aff.aquofieruent.<br />

ftiii. Tincturas extractxSe colarx adde aq. nymph.rofi.<br />

«w.tfefi. jyr. acetofi.Citr.tí face. atr. ana.q. 1. pro grato<br />

acoie. fungían. P.M.p.^SS.<br />

a. Cognoficitar) In his cftluit primo femen tcraiius;<br />

poftea tedditur pedetencim acrius-, hinc fupervenit doiitacethus,<br />

primario circa penis caput, ubi funt proka:<br />

glandulolx, Se quidem ralis dolor, ut nunquam<br />

Mina ¡me acerbo dolore, mitti poflit: Liquamcn quod<br />

cíiluie graves dolores excirac ,per univerfam urethram;<br />

Liquor efflucns degencrat fucceflive in pallorem citrium,<br />

tándem cxiulelcentem, fupervenit tune tumor<br />

peputii; Sec. Nam liquor hmc inde teliqraas ponit 111lupixputium,<br />

Se praulentum reddit, tándem tumoicm<br />

inferí, ut difticde poflit detrahí de glande , linde<br />

inconjunctione fiunt ukulcula; materia effluens in<br />

untum acrclcic, ut urethram tandera exulcera Se exorna;<br />

In illo loco concrcfcic ventíntala, qux voc.iiut<br />

Carúncula penis, qux eandem aucta urethram ob-<br />

¡hitendo urina; excretionem impedic. Etmuller.<br />

Tempore virus hoc putree Sí acrimoniam adfcifeit,<br />

team penis in tranlicu exeditSe exulcerar; Facturo<br />

vero jam ulcus efle oftendie dolor exorcus, Sec. Fernelius.<br />

Vide cap. de morbis virga.<br />

Virus ílhui, five virulencia fufpectiffi.na quxdam<br />

conumin.mim femen non tantum rlavum,verum fobviiidequid<br />

etiamreprxfentat, quodlignura majorero<br />

nuh Bwlígnitatem, Segraviorem corraptíoncm Hgm-<br />

•,-.í ; ucenim vúdditas naturalís exopcata augmenu<br />

itruní poll.cetur, Ge prxternaturalis vígorcm lumma<br />

rwtediuis, & incrementa calamitatis eertiffima poeicndit<br />

ac indicar, Cumptimis vero fungolx carnes,<br />

intra urethram potiflimum cx neghgenrer curato<br />

l'ocaffectu eme.gunt atque concrefcunc. Chnst. Lanías.<br />

Gonorrhcea maligna-, Virulenta.<br />

'•• Viralemam tí malignam quale in loe Vt•nerea)<br />

Cumprimisaccendcnda , & acerare rractanda elt Vimlcnw,<br />

feu maligna Gonorrha-a, qux ex lúe Venérea,<br />

»« ejus primordio ortum accipere confuevlt: Iropun<br />

tnimScinfeaifeorti contuberniuro uh falano ícrv.nummilitis<br />

fui compenfat; enroque,, vel organuro<br />

l'otiusquo ftrenuum fe pra:llitic, cuilhroa celer.tate<br />

"'ficit: Chr.Lanrias. .<br />

(h»0rrhceaml%amid¡gmiJj^^ ni Y am A<br />

iniñrirr^^^ innainata^ontrahitur, & qmdcm<br />

á Luis venéreo plerumque maligna vi procedens; feminique<br />

comnuinicaca: Quod Se in illis qui nondum<br />

hac lúe infecí'func, ab alia iioxiaqualitate poceft procederé,<br />

quam femen per concagium 111 congreflu ab<br />

afierras femine ratéelo concipit , indeque corruptum<br />

acrem illam vim adipifeitur, á qua involuntaria v¿riofa<br />

hxc excrecio, non folum a ltimulance illius vi<br />

procédie, fed Se liadeo ínvalcat illius acrimonia . ue Se /<br />

iimulerodatSecxulceret, purulegca quoque accedit /*^**—<br />

mictio. Platerus.<br />

i4, Virulentum tí malignum tí) Inflammatio proftatarurain<br />

gonorrhoea virulenta excit.uur ab aeri Se<br />

maligno cabo velh.litu fcerido, ad easincoicu parces<br />

per ureihram iniraiflb , cujus deinde acrimonia femen<br />

accenduur , f.rniencatur, corrumpieur, gl.ii.dulxincumefcuiicSe<br />

íiill unmancur, rupeo abfceflu lord.da Sí<br />

purulenta materia exie, qux modo (lava ,modo v.ridis<br />

^(roartTrplbTJTvTrús, bbiuhdres vcl ardenriores lunt<br />

aculei, hincureiraxcírulcerationcs Se oronfilm T.yper^ *H J O- A"Vj\<br />

farcofeíf ongo. Anonynius trañ. Med p m 2 \<br />

Non fe piolen (laura gononhicj, fed .11 alus perj.^^^C<br />

díesa'ut 4. latet, in aliis per x. raTó xv. dies de i<br />

raro .-ratera evenit,ui die concubuus fe- pmd.it."<br />

CTimpriraüinapparet , urinxaidote quodamemitricur,<br />

glandis iiifluiimatiir apex Si alba dluv.e madeti<br />

qux iridies augetur,acrior nc.eV colorem álbum, in<br />

flavnm Se viridem commutar, impcruinam dolouficaraque<br />

penis renrigmem uoclu potifüimim inducit«iq<br />

lecto canto cuciaru Se dut.t.e aliquando , ut penis 111curvetur<br />

ob inpentcm I $ •mcnroi um euis Se muí culoruin<br />

inllammarioiuní ck fir cune gonori-h«>e.i illa quam<br />

chordatam (ChaadepifjeCordce) appedían.,cjuxomniura<br />

petunia elt. Se qux poli teindelebiha ulcera" íete<br />

femper relinqtiir. ídem.<br />

~1>Darat aliquando ad decennium) In Curatione<br />

illud obiervandura, quod delideíata ccler.cacc<br />

prasftare omnino lie .n.poflibife, adeoque Medicus<br />

liujufcemodi cl.eneí, cura caídos habeat progri-ffus,<br />

hxcfan.itiopatientix ftudium , Sí uc nioralirer quoque<br />

fe pacientem prxftet, comme.id.ire debet: Huc<br />

tamen folario brevj tcrapoic cum rcacarc potería<br />

quod ex hoc morbo nullum amplius iininineat periculum:<br />

quoniamalioquin li ex cont3rain.uo congreflu<br />

1 ii-in¿inli.'bcatiii.-ilum , cxiiL-er.1110 piuluuli, vel ipla<br />

etiam lúes venérea haud díftieultei fucccefcexc poteft;<br />

adeoque Medicus jn hpc cafe nequáquam connivere<br />

huic malo , auc ncgl geneer eam rraelare cenebiiur.<br />

Chr. Langius.<br />

**• Sed quod pus exProftatis) Sub/cñum func Proftato<br />

flanduti,rato enim ulterius lerpit Icrmentuin vnuleutum<br />

, ut etiam ipfosrelies arripiat: Siquideraobfervaatur<br />

me..hbusxgris proftacx glandulola: ulceracx<br />

Se quafi excoriara ¡ Dammimiucouu incalefciinc parces<br />

genicales, ficuc ulcera vagina uterina exhalenc<br />

niialmaca aciia, qux le inlinuanc in cavum utcchtx>S¿<br />

^<br />

faiksAf***<br />

^pinetranc in p. glandulofas, deinde vi fciinen- t \<br />

lativainquinant lyñipham dict'artrRT ptoftatarum ; qu*<br />

lympha inquinara acrelcit, acelcit, Óe á natraalrftácTrchr * -^•*.Tf A ^ \!N<br />

^nlW^SmllGaW» iu vagina uteri cxcitavu,<br />

^enimfceróínx aprx íunt uc per counjnjraulen-<br />

^GtJSÍaamJsffUSuMS?^^^<br />

Et ! nu ,cr ;<br />

SitcThTOniau^gfeffll"» ab '?í e %l ml f e


u<br />

•l/¡Á*S) •<br />

ÜI4 <strong>Lib</strong>.<strong>IV</strong>.<strong>De</strong> <strong>Aff</strong>.<strong>Abdominis</strong>. <strong>Cap</strong> L^XVi.<br />

*»4<br />

<strong>De</strong> Gonorrhoca.<br />

fecta qux Ulcerara vagina uteri habet, haullum. i muñe eft, fi recip. Mercarías vivas, bulliat in ao'H<br />

-,<br />

Etmuller.<br />

V* I limolicioer aliauot hotas. hinn,min ifta->&, •*,«.-„ V<br />

19. Quoad curationem) Cura inprimis acidum Ve-<br />

•jtereampeccans corngit, hinc balfamica, dicta loca4¿flwrgentia<br />

Se confialidontia, Se reliquias ex cotpore Se<br />

mafia fanguinea removentia conveniunt, Anee omnia<br />

ergopunheetur corpus , five ¡nftituaturp*rpirio Merrrtriitfti;<br />

>3'-P' > ^ , . rttritllif; M'-mpt» praHrriftanriir pratfrrihanrnr Pilota/año mota pacta ex CX irtcr- Mer- muí uu^iw -^ ~ b~..~....^„ TUIUBUU -, vcium<br />

-* V * ÍX C^JÍQ ¿«/« cum extraña helleb. n. vel panchymag. quoque in fluore albo, venecei thions Ipecie: Ob-<br />

•QfvUü, Cro/lii.<br />

' fervatum enün cllin praxi tahdnodi •infulis & dc-co-<br />

If.. Extr. panchym. Croll. Mercar, d. áa.jr.xv.f.v/r.<br />

trach. alhanda/.gr.j.comfiq. terebinth. f.Pilula.<br />

Loco Mercar, dalas laudatur praripit. viridis cum<br />

talce viva paratus, videauít Schroderas : Ac hujus<br />

firxcip. vir. ufus primitus quidem videtur augete maum,<br />

fed|bonumeft fignum , fi enim conrinuacur.tandemceflat;<br />

Vcl fiara Pílala ex terebinth tí Mercar.<br />

A dulcí, qux noTtantunTlaxara^Jea^ Se_jjanorfMam<br />

j\9^a~--fr4ao íefpiciúnt.1£f«»«»//gr.<br />

/ Z. " Gonorrhccam virulenram Sylvius fequenti modo<br />

¿** • -^^^A curar, fermentúm illud virulentum Se acre ulcus excitans,<br />

fovens ,ac fanguinem cum femine corrumpens,<br />

corrigit eméndateme , aut c corporc plañe exturbar,<br />

ulcus veto ab ipfo productum íTiundat acconfolidatSe<br />

A hoc fe obtraerc feribit i. per remedia fpirituefia votatilia<br />

, Spintam vini, firomenti ac quemvis alium poft<br />

debitara miftorum fermentaeionem diftillatione prokctum.<br />

i.per fialia tixivafixo ,ex combuftarum rcrum,<br />

plamarummax.raccncnbus extracta, j. oleofa fie pinguia<br />

omnia, un func olea cx fructibus, feminibus Se<br />

nucleis~4_áddit aquea,qux non tam temperare efiot,<br />

ouám dilaetesp'iritom acidum.<br />

•*°- Abjhnendam ab adftringenübas) Gonorrhcea<br />

vinilcnta, non eam qua recineaeur, Se fluxus dluis nftatur,<br />

uci in alia,racionem curandi exigir, cura 6oxium<br />

reieneum loca illa exulceraret, fed potiús ne in<br />

locum illius quod natura evacuar, tale quid ex infeccione<br />

renafeatur, prov.dendurn, quod per curam<br />

qux ¿cneratim toti lui Venérea:, indeque natis etiam<br />

aliis vitiis debetur , fi in hac lúe hxc quoque le oíferat,<br />

integre inrerdum perficitur: Quod fi vero poft<br />

eam exulceratione quadam in penis dúctil, ob exefain<br />

eam federa , relicta , puris eftluxus fequatur , tune cura<br />

eadem quxin purulenta excretione traditur,hic locum<br />

babee. Un Se fi cttraLuem hanc , abalio impuro<br />

congreflu gonorrhcea hxc maligna fequatur , cum Se<br />

illa i n purulentam convenatur; cuta eadem competí!.<br />

Plateras.<br />

*°- Abftinendumabadftringentibus) Hoc virulento<br />

fluore prxpropere & prxter rationem fuppreífo, ¡mus<br />

plerumque abfcefliis colligitur; alias quidem circa<br />

teíticulum in corpore varicolb, alias in perinexo, qui<br />

rupta apertave cute materiam fundit: Fernchas.<br />

+ l<br />

- Exficcantia tí putredim refiftentia) Evacuato<br />

corpore eam Mercurio dulcí , leu femel feu «peritas<br />

vicibus, ufurpciitut balfamica apprapriata, di ¿la lo^<br />

L/CZabíteygenfia ,'ínter 1 ctis, máxime cum rad. alth.folf p.ir.fajfafras 8ÍC. .op.<br />

time curari pofle ejufmodi flúores; correcto, quod<br />

prxcipuum eft , fero, Se concéntralo. Wedelius.<br />

+}• Qua luí dícata fiunt prejunt) utMcrcuriali,!,


1<br />

ÍNDEX LOCUPLEflSSIMUS<br />

RERVM ET VERBORVM<br />

Qjr y£<br />

In hoc Operé Cominentur.<br />

Prior numems Paginara, Poíterior ita notaras §. Articulum indicar.<br />

B D O M I N I S Vificerum obftruñiones<br />

fiunt balneam caufaram latentium.<br />

64.3.<br />

Abrotonum in urina'fiopprejfione. 1/12.<br />

$•'3.<br />

Abíorbentia in Epatis imbecillitate. 7*6. §. j. 757. §.g.<br />

In ganorrhoa. 1208. §. //.<br />

Abftergencia modice hepar roborant. 74L<br />

Abílergentibus caraperientiafiont admifeenda in Epatitide.<br />

74.1.<br />

Abftergcntia quando ventriculum roborant. 294.. 291.<br />

i. re.<br />

Abílergenria balfamica evacúalo corpore in ganorrhoa<br />

virolenta. 1214.. $.t,<br />

Abftergencia ciborum Venerti appetitum tolla. noS.S.ó.<br />

Abfynthium eft aptimum Hepaticum. 741.<br />

Eftftomachkum. 2}}. appetitum excitat. ibid. ejus<br />

ufas in appetito canino¡ío. tn vomito. 40S. reborat<br />

ventriculum. 295.<br />

Abfynthites •vinum in fingida ventricuii intemperie.<br />

td\ 9í 'Í 99 ' '* anerexia d+9-353- >n ruílu. 4.U.+14..<br />

Abfynchii cflencia appetitum excitat. 351-354- ventriculum<br />

robar at. 29 s. %• 16.<br />

Abfynthium cum fer upo limonam ad vomitum. 420.<br />

ejus fiat. 39S- §• 16.<br />

Abfynchii íy.upus tí vinum ad intemperiem ventricuii<br />

cum morena.307,%. 22. in Pica. 369$. 21.<br />

Abfynchii focus iu -c/eniricati doloribus. 320 §. 12. Ote*<br />

ejus litas ad idem, ibid.<br />

Abfynthium & vinum abfynchices in aitorexia. 329 §.<br />

t7.3it.%-4-7-<br />

Ablynchium appetentiam veneris minait. 1196. %. 16,<br />

Abfynchices vinum adfiupprejfionem urina. 11/3. §. 16.<br />

Abfynchii fal. 10S9. §• m.<br />

Ablynchium in imbecillitate Epatis. 1S4. in Hydrope.<br />

'*9. i- 94- §¿2t. 97. in iÜero. "862. §. 122. in morbis<br />

ventricuii. 886, %.¡6. in Scyrrho lienis. 914%. 10.<br />

Abfynchii fuecus Se folia in imbecillitate epatis. 7


Index Locupletifsirnus,<br />

Acidulx au conveniant in abfieefifibns Mefenterii. 699.<br />

$.33. an tí quando in Mefenterii dolore. 79)-%$- tí<br />

§• 3°- . .«_ ><br />

Acidulx nativa tíf^' t,x in iftcr0 - *^ "'* cacnexia.<br />

77o.$. 29. in Hypochondriaco affectu. 947. §. 78.<br />

949. §.83.<br />

Acidulx an conveniant in Hydrope. 811. §. 69.<br />

Acidulx in genere quales vtrtaees hobeant tí quibus<br />

afeñtbus fint útiles. 949.%- $3-<br />

Acidulx profane quibus thermo nocent. ibid.<br />

Acidulx an conveniant in Phtyfi. 64. %.3¡*<br />

Acidulx Meyncnfes. 949- §• W- Valientes, ibid.<br />

Acidulx Spadanx.10u.fi3.SWalbaccnfes. ibidem<br />

Gricfbacenfes. 1105,$. 15.<br />

Acidularum»/5í^«í ¡io3.$.i2.W. §.'5- tí Ifehuna<br />

US4, §.S7.exct%to.<br />

Acor sitiólas ftomachi originem dat Arthntiat, tj<br />

ómnibus morbis Chronicis tí vificerum obftruñioni-<br />

bas. 392.<br />

Acori veri radix in anorexia. 354.<br />

Acetus in Chylificatione tifia. 393-<br />

Acotiveri extrañum in ventricuii imbccilUtíüe. 29S.<br />

§.16.<br />

Acori radix in Anorexia. 349.<br />

Adeps non fit ex crafifis vaporeasfanguinis ut vulgata<br />

feri fententia. 711.<br />

Adeps anferinus inter omnes máxime penetral, comendotur<br />

in PleuritidcLinimenti forma. 103. §. 5.'¿.<br />

At totas nitro imbuios eft. 206.<br />

At borealis tí afperior fanguinem coagulare valde aptos<br />

eft. 274'<br />

JEtis vitio ot ladatur rejpiratia. 156. %. 6.<br />

ALtis puri partícula nitrofia ad vitam nccejfaria fiaJit.<br />

ibidem.<br />

Aús ftatus húmidas tí eraffas car tórpidos tí ad motum<br />

ineptos fpiritus facial. 156. §.d.<br />

/Et cur ¿iberias trahaturfi&viente borea. ibid;<br />

/£r cur difftcilias trahaturfiante auftro. ibid.<br />

JEt an nitro fit imbuios. 2u6. %. 16.<br />

¿iris frigiditos boalinon caafiatur. 361.§ 3 £ '<br />

JEt ex arteria afipera in arteria,tí venopulmonalts ramajéalas<br />

penetral. 769. %.2l.<br />

Jais mutatio tniliter adhibetur adHydropis pracautionem.<br />

820. §. 94.<br />

JE-t quando par oxyfimum afthmaticum prodaett. 179.<br />

Mtis vis fita eft in facúltate quadam eluftic.i, qua nihil<br />

aliud eft quam rigiditas falium quorandam eam componentium.<br />

179.-<br />

Agaricus quid tí ejus dotes. 48. §. 9.<br />

Agni cafti pulvis ad venerem arcendam. 1197•<br />

Agrimonia in trnentis excretionibas vir tus. 1135.<br />

§.10.<br />

Agrimonia peniaphilium tí potentilla filena fimpheia<br />

admitlumfianguims curandum. 1135. §• 10.<br />

Acrimonia decoña ad inflammatioriem teftium. 1150.<br />

$. 24. ad imbccillum Hepar. Sio.J". 44- 851. JSV 54.<br />

7ó~..í.i4.<br />

Albigixci ufidsinangina.9.$.n.<br />

In ardore ventricuii. 345.<br />

Álbum grxcum m tinimentis ad oleaúúicm. IOJ.§. 5.<br />

1; ,.<br />

fcbía femen aagentia. 1191. §• 4*'•<br />

•ia conftant Jale alkali acidaque, comité<br />

fiilphurc . .%. 1.<br />

Alkckengi vinum ad calculum. 1040. ejus irochifii,<br />

1069..Í. 15.<br />

ad ftranguriam. 1226.%. 16.<br />

ad dyfiuriam. 1131. §. 14.<br />

ad Virgo ulcera. 1169. §. 20.<br />

Allii Suecas vermes i» pericardio enecat. 238.<br />

Allium SC rubia decoña ad Efydropcm.812. §. 79.<br />

Allii (ylvcllus junasexficcatus £5'pulverifiatusadStyr.<br />

rhum lienis. 914.<br />

Allium adullum tí'pulverifiatum fiedat dolores H&morrhoidum.<br />

67).<br />

Ventricuii mortificaciones fanal. SS4.<br />

Tritam tí*ppofiium capiti Virgtnis, & mnlieris pudendo<br />

orino fiupprejfionem cmat Utico. 1114. §. 19.<br />

Allii abaja mictus cruentus. H35-Í. ij-<br />

Aloe an rieat Homorrhoides. 664. ejus ufisi inHamorrhoidum<br />

fiupprejfitone. 6~~.<br />

Aloética omnia profiunt in intemperie ventricuii cum<br />

materia, ibid.<br />

Aloes dotes tí vinotes. 39?.<br />

Aloecicii conveniant in raña. 411.<br />

Aloes atfiomnium citat. 39S.<br />

Aloe eft b.tlfikmam natura, ibid.<br />

Aloe m fintrultu c abti corraptts. 404. tí 4 06 "-<br />

Aloes lignum in ventricuii imbecillitate, 295.^-16.<br />

Aloeticorum atilitat. 3so. §. 20.<br />

Ex aloes ojo cruenta minia. 113S. §• ¡3-<br />

Aloes in ajficñibus Hypochondriocis ufas tí KOXO, 45;.<br />

$-97-<br />

Alpium íncola car gutturofi. 20.%. 8. §. ta.<br />

Alterantia in Hydrope qua tí quomodo afurponia. m<br />

%. 70.<br />

Althex radix tí feminis mucilago ad dyfiuriam.n31.<br />

$.14.<br />

Alvi excrementa lotura carniumfimiliaimbectllitotem<br />

Epatis portendant. ts4- fa* fiangainisfmdta tndtcont<br />

intemperiem Hepatis cahdam. ibid.<br />

£xAluminc/or»j-, in vino rubro decoño ,i»h&m¡rrhot~<br />

dum dolaré. 677. ,<br />

Aluminis ufti ufas in Scrophulis.22.in Bronchoce*<br />

le. 27.<br />

Amalgama ex tinñura SatuiñiSeUetcatiiadJtiumia,'<br />

fcrapbulas 0cancrum* 2S'•$• ¿5- . . •<br />

Aroai-a detergant bilem tí eom ad inteftino />««/»'"»•<br />

7S7- §.¿-<br />

Amara Venerem extingant. 1198.<br />

Amatotnm inCochexia anillas. 770. §.29-<br />

Amaranthi purpureifios máxime ad glutinandm ""<br />

Ambragryfea»'» anorexia fenam. 392.394- a ^ 1 ''^<br />

venir ¿cali. 314- in appetitu canino. 360. tn t<br />

contnmaciori cum fiacchar 0.411- 4.87.8S.S9.90.p.j.6.;í;.<br />

Vrjah :::•••• troAsiafiOMed» ¡iliam partem. 17..Í.90.<br />

Laryngocotnia an- convenios, 17.$.<br />

''••''' v nam indiicat. ibid.<br />

Humorpeccans angina caufa fn- ntr_<br />

infioxum, qndmper a-uvKÍejKrpn, coaserv.uior.em<br />

congeriiar. 4, .$". 20.<br />

Prognofis angínat. *, $.3.1.$. T.7.7t.?.-\..y.y.^fieq.<br />

Curatio Anginx. 5-fí.7.8.§.29^o. 3,. tfjeq. Indicattones<br />

curativo. ;o.<br />

In Angina periculefia fcftinandumeft 6.f. 29, ?o.<br />

íu *WW ; raeijm •• falatts fpes cft coníhtiie-ida.<br />

6-%-32- 33. A nullo contra indicante retardari debet.<br />

muA.Faientibus menfibtu ¿>' lachiti tí' quocunque aravidttotis<br />

tempore fiangois magna copia detrohendus,<br />

ibui Si morbos non urgeat Venifeeñionipramittatur<br />

clyfter. ibidem. Non ona vice magna JanguinU copla<br />

detrahenda,fiedpartitc. 6. §. 34. 35.<br />

Ve.i.iuim raiiinaium apertionis attlitas 6.S.33.15.<br />

Venarum jugularium fectio Vtilijfima. 6.§. 32.<br />

Cucui-bicnlx tamficco quomfeanficatofiapulis, hmbkj<br />

en-viciotiles 6.5,36 Submtntoaffixa.6.%.37<br />

17. §. 8/>. Sub maxillis & fupra collum. i7.§, ¿>0.<br />

Lociones pcíium ex aqua calido plurimumonferunt,<br />

ibidem.<br />

Vefijcatoríum pofteriari partí cervicis admotum ft.itim.<br />

poft V.S.humoresdefiuenlispatenterrevel/u. ibidem.<br />

Eodem die fianguinem mittere licet tí purgare ¡6. §.31,<br />

7-S-3-<br />

Clylkrcs otiles. 7, §. 38.<br />

Au imiio puígaodom. 7.$- 39. An expeñanda humorom<br />

coñio. ibrdera. Hiera Militas' 7.Í. 38. Pnrgktio<br />

qualíf ejfe debeat. 7.^.39.<br />

Vomitona an in angina conveniant. 7. $.39. Quo morbi<br />

tempore conveniunt. 1 b J. Vomitoria ut projint. ibid.'<br />

Si abfeejfus vt apcriendus, Vltimum refugium eft vomitas,<br />

ibid.<br />

Vomitoria cum non poffuni deglutiri quidagendum'.<br />

ibidem.<br />

In Angina malignó tíquo per cantagiamafficita^rum •<br />

opnmum eft conjíltum mox initia propinare VomitoriHM.7-<br />

§«°?s<<br />

Repellentia ob initio admnvendo. 7.§- 40. Coate imprimís<br />

in maligna adhtbenda. *.$'. 4.0.<br />

Tópica pambus infiammatis applicabitta qualia ejfe<br />

debent.8.$. 40.<br />

Varianda pro varietatc remporum. 8. §. ad.<br />

Gargarifmianconveniant.%.%.Ai. Antíeurfiafpeñl.<br />

8. §. 41. Garpritmi v.iru. ibid.9Í.44,47. Garg.ir.fmusex<br />

ftííapi an «í/A...ibi¡!. Vrina humana tapida<br />

gargarifitto ceream & fiubitaneum eft remedium.<br />

ibid. MataranJ. 10 jf. 50.<br />

i ,(i'. 44.. Spiritus<br />

titira ad infiammationem extingoendarntí ad r.efelatianem<br />

Apoftematisproftanlijfimus eíc, 9.$. 44,<br />

¡tus fiolis armoniaci Militas. $.§.^1:,<br />

Digerentia remedia ad Anginam. 8. %. 4.7.<br />

Spiritus vini tífolia votatitia.ui canducant in Angina-<br />

9. §. 47.<br />

Digerentia medicamenta. 9. §.47.<br />

Quandia viget infL , rcfehentibas tí a -<br />

ftrir.gentibus aliquid vepeilent&o!» car addendam.<br />

ibidem.<br />

Digerentia rcpellentibus ad;K ; .fic>:da.io. jf- 49.<br />

MMaramia quando conveniunt tíearammater*a.\9.<br />

§-50.<br />

Tumorem fiuppuratum efe at ccgnoficitur. 10. §. 54. f><br />

Abfeejfus at rumpotar. U& 54- R"t tm * 'ura*4*t\<br />

\o,§. 54.11. Jf.6\. .L-ÉKJ<br />

Agarici Militas adrumpeudm abfeejjumd^m<br />

-s


Index Locupletifsimüs Rerurn & Verborum.<br />

•jSpertio ulceris exterius ut molienda. 11. Jf. 5+.<br />

PUris fub ipfis maxi/tisTtc etiam fupra collum<br />

faclis, cur Ota angina, ibidem.<br />

Apertio apoftematis moda medicamentis, modo<br />

mana Chirorgicd perficitur. ibid.<br />

Tópica Varia in Angina, ti. i. 57.<br />

Dista utinftituenda. 13. f. 67.<br />

An clyfteres nutrientes otiles, ibid.<br />

l)ifTerentÍe.varix. 13..Í. 6%. tí'feq.<br />

An laxatio vertebróram colli angina»* infirat.<br />

14. $.¿8.<br />

Spuria angina fpecies o tomar i fea tubérculo vértebras<br />

ab interiore trahtr.te. ibid.j<br />

Angina fiparia a pituitofik defiaxioné in fauces tí<br />

cervicis mafeuloi decumbente. 14. §. 69. Ejus<br />

caufa. ibidem.<br />

Anfiaxio tila fiat a capite vel Cerebro, ibid.<br />

Cutatio Angina pitaiiofa. 13.15. í. 70.<br />

Angina notha a lympha glándulas afficiente, frequenter<br />

occnrrit in Tonfitlarum inflammaiitne.<br />

Eorum formulo varia, ¡bidem.<br />

Purgantia*»^»»*»^ conveniunt. ibidem.<br />

Vomitoria cor ntiha tí eorum varia formula.<br />

ibidem.<br />

Diaphoretica quemado conferunt. ibidem.<br />

Diurética f ua ratione profunt. ibidem.<br />

Dixta qUalis obfervanda. Ibidem.<br />

Differentix vari*. t6o. §. 270.<br />

Animi deliquii Phyfiologiatíc. Ex mente Sylvií de<br />

le Boc. 273.fi/ff••<br />

Aiñkfemen prenliariter Jingultumfedat. 402. tjut ufní<br />

luffi. 217. Oleumftillatitiumin afthmate. 167.<br />

Anodina-iV» raucodine.ipá-»* pleuritide. 1*3.104.<br />

AnonVma fierba ad Venerem mire excitáis, ITOÍ.<br />

Anorexia quid.^i.§.i. 348Í.14. Signacaufartimlji.j'<br />

•§.¡. fiibjecliim.345.Í4.?4.<br />

Curatio extra paroxyfmum. 168.5.3 6.<br />

Lenientia conveniunt. ibidem.<br />

Praéparanth per aliquod lempas fiunt continuando.<br />

ate P e *<br />

ctoris. 13;. in raucedine. 191. in infiota vc'ñirrculo-<br />

Anwmonium diáphereticumín Phtvf?. 4i.$. j#.irt pleuritide.<br />

i04.jf.8.Jf.70.»»íaucedine.i9vf 5í '<br />

Antimonii o/eamfecretUm in Phtyfi.ócí. §.4í.S"'l' hur '<br />

inPhtyfi. 67.$. 46.<br />

Antimonii Clyífus in pleuritide pro expeñoratia»' f '<br />

movenda. 105. 5.6(. Cinnabari* in pUafitide.ili-<br />

$9.<br />

Antimonii diaphoretici fiares ad animi dehqiM*"''<br />

267. §. 26.<br />

Ancinephricicus liquorpotahilis. \oy¡. §.tosf.<br />

Antinephtiticum Hilvetii. 105/. §. 103.<br />

Anus quid. 646. %t.ejus inflammatio. 647-fi¿* á 't r '¿ Hl '<br />

jtica, ibid. curatio. ibid,<br />

Ani ihagades. 649. diferentia. ibid caufia. «W;^<br />

gnofis. ibid. curatio 640. condylomaia.5. 9-1 m ¡^<br />

ibid. qoalisdiffereutiafit inter verraco* tí e" ná f '<br />

mata, ibid:<br />

Hxmorrhoides cxcxqaandeqae Cándytomata dicuntar.ibid.<br />

Vario nomenclatnra ijitus morbi vcl<br />

faltem affeñuom ínter fe v1cinorum.649.3-9. Sigoa.ib.Signa<br />

caufit.649.§.to, Quandoquehaajfefliones<br />

fiunt maligne, tí virus venerei participes.<br />

6'49.%.n.advertantar etiam in pudendo motiebri.<br />

ib\d.Prognofis. 6*9 f. 12.<br />

Ani thymus quid fit.649. jf.ij.ejusfignatídifferetia. ib.<br />

Ani deas quid fint. 649 S.¡4.abi prater anamfeoleant oriri.<br />

\bid-quomodo dtjferant á thymo.ibid. quo ejus tlimoris<br />

caufa. ibid. Curatio. 650. Viñas ratio. t>Jo.$i.i$.<br />

VS-Statim in tnitio celebrando, ibid. peno melanagogo.<br />

ibid.<br />

Externa.650.§.15. emplaftra tí cataplafmata emollieñtia.<br />

ibid. Apertie tumoris maturi per Chiruroiam.650.<br />

§. IJ. mundificado tí cicatrifiatio. ibid.<br />

Si dolor magnas oafit quo anodina adhibenda. ibid.<br />

Si veneream viras contineant quid agendam. ibid.<br />

Si tpj'o adfit Venérea Lúes ad ipfiam curationis<br />

Scopas eft dirigendus. 650. §. 15. Medicamento ad<br />

hunc morbum varia, ibid. Medicamenta Córro:<br />

dentia tí condyloma conjumentia. ibid. Fumi ex<br />

cinnabari. ibid. eXtirpatio per chirurgiap*. ibid.<br />

Verrucaria. 650. §. 15. in infantibusfujficere poterit.<br />

ibid.<br />

Ani ulcus pravum eft per fa 651. Jf. 17. pejos infiftutam<br />

faitficens. ibid. Pefitmam Cacoethes tí concrofium.<br />

ibid. ejus curatio. ibid. Potiones Vulneraria, .bid.<br />

Lac copióse fumptum. ibid. Vetbas,cam qaoquomodo<br />

{ fumptum.ihid.Toptea.6fferentix. ibid. differentiarumnotx.iW.cutátib.65<br />

3. §. 16. diata. ibid. V. pedís S. ibid. purgado<br />

tí materia purgantium. ibid. pitia appropriato in<br />

hanc afeñam. ibid. Remedia externa. CÍ53.Í. 27.abftergentia<br />

tí mundificantia. ibidVng.zAigyptiacum.<br />

ibichrad.veratri nigriinfiftulam inficrenda.m\d.Sua<br />

pofitótium zdfiftu/os ani. ibid. raro curantur, 653<br />

$.27. olea in infUmmationibus fiafteña. 653. §. 29.<br />

variaremediaad fiftulas ani. iboi. Autipigracnri «<br />

fias in corandis ani fiftults. ibid. proparatio tí modas<br />

atendí, ibid.<br />

Ani intertrigo. ¿53- $• lo.qoidfit.6fA. corono ejns tí<br />

varia remedia. 653.Jf. 51 • £2 32.<br />

Ani dolor. ¿5J $• 33- *•>• c **f*- ibid - caratos applicationefianguifiaga.<br />

ibid. excítalos d terfione per chartampiperatam.<br />

ibid. curatio ob hac caufia pradañi.<br />

653. $.33.<br />

Aphrodifiaca remedia qu*. 1191.5.42.<br />

Appetitus quid. 344. §• 3'J*<br />

Appetitus vitia tíeorumcaafit. 343. J) .*• 355- 5-2.<br />

Appetitus eft opus naturatinon anímale. 344- §• 2 -<br />

Appetitus eft velnaturalti vel animalis. Ibidem, jy$.<br />

§.,.<br />

Appccicusílimuluse»/4^r/¿fA.§.5. Vtdtferant, Ibidem. #7. f. ¿.<br />

ecentixcnniBxdefinitio. 556'. Jf. 4.<br />

Qyeale srdSai in renibus eft diabetes, tale inftomacho<br />

Kuvoft^i». ibidem.<br />

Sympitmota illam carni tan tío. 3 56. §. 5.<br />

Car ogrim canina appetentia vomant, in Butime<br />

vero non. 357, §. 5.<br />

Signa cauíarum undepetenda.tf-j. j¡.¿.<br />

Cantse. 3J-.5.7.358. §. 13.14.15.16. iSy.§.tJ,*. S-9-<br />

Btyonix in afthmate. \66.<br />

Calcis tí moda*p*r«»d*.y^. :<br />

KftKKJC I<br />

'.t-i<br />

1<br />

ñ<br />

• •u,<br />

^<br />

V<br />


UdPblyfin.6t.$.42adHydropem<br />

tharacti. 177. §, tí.<br />

ad Diabeten. 1107. 5. */.<br />

adganorrhaam virulentam. t2*f. 5- 2f.<br />

Calcaría ad Hernias, ntío.<br />

Camomilix in ceiicd. 21a. §. 4JS.<br />

ad Ventris dolores. 310. Jf. 27.<br />

in pleuritide. 104.. 5.60.<br />

CatbancaMin Jynoope. 266. y<br />

•kqpz Carminativa Dorncreltii. n58. $• 13.<br />

cafticacis Mynfichtii. ti6f. §.4.<br />

cervi fanguinis ftillatitia in palpitationc cordis;<br />

249.150.<br />

fcinnarttomi ih virium imbecillitate. 278.<br />

¿«vencriculi imbccillicacc. 292:<br />

in anorexia. ^a.mpica. 354. ai vifceraroboranda.<br />

820.$. 94.<br />

Citri totius in paipitatione ocrdis. 232.<br />

Cotticisarantiorum tí'pampinarumvitti albttín<br />

Melancholiá. 364..<br />

Cora.nun.s líberaliter pota in dyfuria. 113O. §..4.<br />

Áqua diftillata é contentis in vemricuto bovis recens<br />

manatí. 997. $• 94-<br />

Diurética ad Tympaniúdem. 841. %. tf.<br />

Ad Hydropem ficorbutieaim. 102. §. 19.<br />

Aqua Leuticulx paluílris*» variis infidmatienibnsfi4.<br />

Aqux Meynenfes.ii30.§.i9.<br />

Mercarialisin dolorelaterís verminafi). 106.116.<br />

Mille ñotamjíve de fter core bovino compojita, ad<br />

calculum. 1078. §. 19.<br />

ad Lentigines. ¡bid.<br />

ad Angmam. !. 5.43.<br />

Aqua mirabiiis ad commtnuendnm calculum* 1077.<br />

§..>*.<br />

Aqua mulfa in phtift. 64. §.37. t>X- §• 4t>-<br />

Aqua nivis velgtacíri diftillata adinfidmatients.ti'ss.%>4-<br />

Aqua nicoiianx ad calculum. 104.0. §, 4.7.<br />

Aqux nieto fulphurex. 1160. 5- 21. »<br />

nucumcuprcffi. 116s. jf. 49.<br />

nucum viridium infingalta. 407.<br />

Perficarix ad calculum. 1178.5- ip.<br />

Peponum adreliquias fiavedinti tallenda's in ¡ñero.<br />

861. §,22.<br />

Philliridis in raatedine. 172.<br />

Piantag. ad Ventricoti infiammationem. 314,<br />

Ptunorum fylvtftriumin pleuritide. \io.<br />

Prophylact.ea adluem veneream. 1163. §.S3.<br />

Aqua raphani in Afthmate 774- §• 30.<br />

Aqua e tznstam fioribtts*n Afthmate. 173.<br />

Roía tum in 1r.fu1mmat10n1b1u.26t.<br />

Aqua Sambuci /'* ardore Ventricoti. 34.3.<br />

Aqua Spermatis ranarnm. 1155. §. 4.<br />

bcicoús columbmi ad calculum 1079. §.25. eam<br />

parandi modos, ibid.<br />

ftipitum Horum Se liliquarum iabztam.1040. §.47.<br />

Aqua Theiebiniinse^ÁÍWj/úf in orina pilari.i\42.%.4i.<br />

Theiiaealis. 183. eadem.in tremare cordis. 244,<br />

Aqua Verónica; in afthmate. 63.<br />

Aqua \ itx ctimpifiia ,¡» chy tifie añone tifia. 393.<br />

Aqua vitx Mauh.oli. 10.2. Jf. 15.<br />

Aqua vitx Iuaipcrina adCnlcalam. IOSS. §. li.<br />

V.tis albx in afthmate. 72. §. 2%.<br />

Aqua vitnolaca in miñientcruenta. 113S. $. 19.<br />

Vnidis Lantranci cum parandi ratione. toyi. §.i¿.<br />

Aqua unicx in Hamaptifi. 229.<br />

Aqua Zedoarix ad peños phlegmaiitliber'adum.170. %.p.<br />

Aquifegix femen tn emülfiombus diunticis. 861. $.22.<br />

Aranuoeum cortex tn flotibus ventricoti. ¡17, ,„ ¿oloribas<br />

ejusdem. ^29.<br />

ArcanuIH e vitriolo. 683. S90.<br />

Aicanuin duplica tum Minfychtü ad appetitum deje-<br />

'<br />

isdex Locupletifsimüs, Rerurn & Verb o rum.<br />

ílüm.385. inftrttmti. 2i-$-*4.adfebresgenerafumrc.<br />

médium fitis extingnenda ergo. 296. §.16.<br />

Arcanum tartati in tnfiatiane ventricuii. jtt, oppetitri<br />

dejeñione. 3*5.<br />

Arcanum falis nitri ad Hydropem. 814. §, 77.<br />

Arcanum Corallinuro (3 modos id parandi. sol. oriné<br />

obfiruñiones tollit finepericolo. ibid.<br />

Ardor raras vide Dyjuria„<br />

Atenxficca inftpuitus Hydtonicus Janainrjtf.f.f*<br />

Arenulx»» orina quomodoconque appareant fignafim<br />

affettarumgiandalarum,942$.3.<br />

Arenulx Jope minguntw a febricitantibos pracipue poft<br />

febris curationem. ie¡6i. Jf. 14.<br />

fítenalxintra vafafiangainiferageniu. 1014,$. 2e.<br />

Ari radices^ fócala tn appetitHproftrata.348.1n afthmate.<br />

17a. jf. 16,<br />

Ari pulvis compofitus ad Hippochondriaeam affiüitmem.<br />

947.%.77. adAtrophiama ftomachoortam.jíí.S.tf,<br />

Ariecis pulmo cales podici applicatosadHomorrhoid.fd<br />

Arillolochix rotunda radices. 4.11.<br />

Ariftolochix decoñum in inveteratit olceribns renum<br />

tí vefíca. 1068. §. 14.<br />

Armoniaci filis fpiritus. 997. %.p4- '002 S./íp.wú.f.^;<br />

Aromatum omnium ojos in appetitaproftrata.354. §./a.<br />

Acceriaca qno dicantor. 29. i. 10.<br />

Arccriaafpera quarefie diña. 27. $./. ejus divifio. ibi¿,<br />

intemperies tí ri* 6 caufiainterna. mid-externoj?,*,.<br />

2. Curatio. 28. $.3.<br />

Arrcrix afperx indaratio in ofifieam naturam, 28. §.2,<br />

Laryngis obftrañie. ibid.<br />

A.te.ix afperx afperftas. 28. $.3, figna. ibid. táufi<br />

2!.%.4.<br />

Artcriz afperx anguftia. ¿ó. $ 15. alia eft «aturdís,<br />

alia morbofia. ibid. morbofia quot diferentie. ¡bid.<br />

caufa ejosfiecondom Galenam qua. ibid.reftiroiio<br />

impedirá d confia externk.31. S.*9.internk.»u§.-«•<br />

Atterix afperx varia nlccra.3i.§.25.caufe&.§-**'&g Ylá<br />

$2.§.27- inenrabiliam. j2. $. 28.<br />

Arterix ajpera atiera curato dtfficiliafiunt quibm »'*«fiba*.<br />

12. §. 28. ratio hojas, ibid.<br />

Arterix afpera alcerom caofe externo. 32. §.26.<br />

Curatio. 3i.§.29.u/cus detergentia.tyd.lac humsnam,afininum.<br />

ibid. ratio cor lañicima tn hu &•<br />

gritudinibus apprime confierant. ibid. BnlniHrt<br />

aqua dulcís.32.$. iP-<br />

Atfcnici ufus in Broncheceti.27.<br />

in fcrophulis. 385,<br />

Aifenici pr aparatio feecreta ad confiamtndum tOruntutam<br />

meatus urinarii. 1092. §. 12.<br />

Archtitieos pttroxyfimos acidaaccerfiunt. 997. §P¿<br />

Afeites vide. Hydrops afeites-<br />

Afeüotam ofas in do/are Hamarrhaidom. tf;í. ,<br />

Afelli*'» vino albo maccrati,fañaexprcJfiionc pit»^<br />

breve faburram pa/monnm exbaariant. ¡69- §•''<br />

171. §. 19. conveniant in tnffii. 10%. §. ti.<br />

híelbfiunt ex proftantijfimis fpecificis contra 4^*J'Í<br />

181.5. 62. contra arthritidem vagam, caneresor<br />

fluías. 181. §. 62. modus atendí, ibid. ,<br />

Afelli praparati ad Hydropem ficorbntieum. 1002. i"9 J<br />

urinafapprefiionem. 1112. §.«3. , •<br />

Afini ftetcoris foceos tí fiyrapas adnimiumHomorri' '"<br />

damfiaxam. 667. f<br />

Afini n\etcoxerepletifiaccati incoñiin vino, carnet» 1<br />

dalenti applicandi in piearitide. 103. §•//• ^ ,<br />

Afini lienis pulvis ad digerendü lienti-fichyrrhí. ?'?•* "<br />

Alininumlacm afficitoHypochondriaco.949-^ 9Í \,7.<br />

Afparagi radices adHvpochondnacumaffeñá.947$<br />

Aftacoruin fiaviattiiam foceos ad nephritidtiO''<br />

§. 20;<br />

ad fieme» gener anúam. 107-1.<br />

Aílhma Hipochendriaenmtí ')tu taufa.949- MJ,,,.<br />

Aflhmatís Gibboforum eMufia. 31.<br />

"Afthma.li*.Ecyrnon. 164.$.,. <strong>De</strong>ftnitio.f^§2.Taffis<br />

Aftmatis quando eft comes. 164. §. ¡, S,gna ¡ncipient.s.64.<br />

Signa prxfenrís. 164. §. 4. ^ fe^aent.Signacaufarum.<br />

ibidem. Caufx. .¿5. §. 7.179. §.53.<br />

An fibi luí tn afthmate femper efe debet. 164.,%. f.<br />

Ajlhma an a frigiditate, an djiccitatefiat. i6s. §. 8.<br />

Afthmaeft vel humidum feo mamfiefiom, vel fiecum<br />

fie» accaltum. 156.5. /. Homidi definitiofides tí caáfio,<br />

¡bid. Curatio ejus. 169. §. 10.170.<br />

Afthma fiecum. i;6.§. fctfi. §• 27. Cor ita ditlam.<br />

161. Jf. 27. dicitur á Liodano Convulfio diaphragmatis.<br />

ibid.<br />

Caufx. itfSj. 161. i 27. Triplex eft ejtis diferentia.<br />

Eft vel mere pneamanicum , vel mere cotivalfivum<br />

velmixtam. m. Jf. 27. ,¡6.§. 5.169. tí feq.<br />

Sine peccáñtis materia indiciis afjliaere folet. 164.%. +1<br />

Ex improvisa irrüit in ogros alios oprime refpirantes,<br />

ibid.<br />

A(lhmaconvulfivumquidh5c;.í.5.iiSii.17. Eft ereberrimum.<br />

t6i.%.2-j.<br />

Ejuscaúfa ut Jubluxalio vertebrarom ejfepojfit. ibidem.<br />

Afthmatis conva/fivi caufia ex Ecmullero.i¿/íí.<br />

£ar Willifio. 161.163.<br />

Carficorb'otici tí hypochondriaci afthmatibas cOnvulfivis<br />

obnaxii, 161. %. 27.<br />

Car illis qui inunñionibus mercurlalibm iu cura luis<br />

venéreo molefiont trañati , Afthniata convnlfiria<br />

Jim familiaria. ibid.<br />

Afthmati convutjiva cui- añhritici confirmdti obnaxii.<br />

161. §. 27.<br />

Aftmaticis cur pedes infame fe ant. Í73. Afthma fit<br />

vel per epigihefin vel per metaftafin. 177. §.47^*78.<br />

.§.4.7.<br />

Quiinfadinismetallicis oceupati, au» mineratiá, aquas<br />

fortes, antimonialía,mercuriatia tratÍant,Afibmati<br />

fiunt ebnoxii. ibidem. Phthyficicur Afthmatici.<br />

¿88.5. 47. Sanguis ut Afthmatis fiat caufia. ibid.<br />

i\tinRumfiappreffioin mulieribus tí hamorrhoidñm in<br />

viris,at Afthmatisfit caufa. ibid.<br />

Cacheñici utfiant Afthmatici. ibid.<br />

Terrores ut Alihma ejficiant. ibidem.<br />

Quicquid fanguinis circolationem per pulmones qaocunquemodo<br />

fiufflominat, Afthma inferí, ibidem-<br />

Afthma ab humoreferofiofit fineftertore. 178.§.49.Venofeñione<br />

efificaciter oppognotor. ibidem. Aftmatici<br />

cor plerumque cachexia típtdum tomare ddematafe<br />

laboront. 178. §. 49.<br />

Aer ot Afthmatis evadat caufia. 179. Jf. s3-<br />

Afthmatici cor agrios hyeme qaam aflate fipiritum<br />

docant. 179. §. 53.<br />

Aer locoram patadaferum ti lacaftrium at Afthma<br />

prodacant. ibidem..<br />

AeT marinos ot Afthma ejflciat. ibidem.<br />

Aer admodum tennti tí tenis ut Afthmatis fiat caofia.<br />

ibidem.<br />

Aer cerroptus tí peftifitr Ut Afthmaticumparoxyfiüum<br />

invehat. ibid.<br />

Sanguis at afthmatis authar. ibidem.<br />

AfthmatisJpafimodíci periodici paroxyjmi onde oríantar.t79.§.}2.<br />

•dfthmatis caofia proripua tí máxime cemmñnes fipeñantairtmtifiaagninem,t79.§.53afthmatici<br />

cur leñam ingredi non audeant, fed fbtummode<br />

iucathedrd veftibns indati dormite pojfint.<br />

'8o.§.S4.<br />

Aflhmaticum pathema ut oriatur a pulmonum fibris<br />

ñerveii. 162. iij. Rarum eft humidum afthma, cui non<br />

tí fubinde convolfivum fupervenire fioleat. ibid.<br />

Afthma hypdchondriacum/«ij l £«*/Mftw», tí ejus<br />

eaofid. 160.161. §• 27.<br />

Tom, Il,BonetiThefauruj4<br />

Afthma moliebre fie» hyfterieim quid ti ejat caufia.<br />

I 161. §. 27.;;. Pars aífecta. ibid.<br />

Afthma feabiofumy?* d fcabieretreputid. li2.170.vr.<br />

Afthma a\omzc\xicam tí e \a* caofit.163.<br />

In Afthmaticis materia per as rejeña aliquando eft caufa<br />

morbi, tí aliquando effeños. 162.<br />

Afthma ab irritatione palmonam atcurefur.ibid. '<br />

In Afthmate kamido feu manifiefto ot cognoficitur materiam<br />

peccantem i» branchiis aut tn pulmonum fubftantiá<br />

contineri. 164.. Jf. 4..<br />

Afthma fipafimadicomfiaccejfo temporil quando ti qu*<br />

. ratione Pheumahicamfibi adjongat. t6s. $. 10.<br />

Aflhma penodietm & ejus caufx. 178.. 79 §. 52.<br />

Curacio. i¿9.§. 16. Paroxyfmurs imminens utfiafipe»^<br />

deudos, ibidem. tXecarfius paroxyjmi ue pracavendm.<br />

ibidem.<br />

Vornitoúifcreinqoovis Afthmate font egreria , non<br />

fioltemin húmido , fed etiam interdom in convaljivo.<br />

• tam inparoxyfmo, quam extra eum. 169.170. §.16.<br />

Purgantia in Afthmate canvalfiva minos conveniant<br />

170. ij.<br />

Sudorífica in Afthmate canvalfiva tam infine paroxyjmi,<br />

qüdm extra paroxyfimam non negligenda.<br />

170. iv.<br />

Opiato inparo'xyjmo qua ratione aÍHia.170. v.<br />

In jxovis paroxyfmoAfthmatis,tam homidi qoamficcití<br />

hinc concitatior fitngainis ti lympha motos ad<br />

partem probé attendendus tí ft nimios, nonnihil fufftaminandus.<br />

ibid.<br />

Prognofis. 165.' .11.<br />

Afthma ab humore crudo & vifeido ut cognofeatur,,<br />

&curetur.i66.<br />

Afthmatis Cutatio alia eft in pároxyfimo , alia extra<br />

paroxyjmum, 167.168.<br />

Curatio in paroxyfmo, 167. §. \¡;'. 169. §. 25.<br />

Vrgente paroxyfimo dúo fiimt proripua midtndi inkentfiones.ibid.<br />

Opiatorum ufüs. 167. $. ii,<br />

In ParexyfimoAn Vehxfectio ¿í/rfí. 175.jf.4j,<br />

Afthma a frigidxaqux potu vel admotidne ut curctur.<br />

170. vii.<br />

Afthmatis exfomti mctalÍicis,Mcrcurialibus tic. ortd<br />

Curatio. 170. viil. 180. %. 19.<br />

Salivatio Mcrcuriaíis an in ufeum vacando In Afthmate.<br />

. 17L<br />

Pediluvlotumufus in Afthmate conferí, ibid.<br />

Fiidiones tí cucurbitula profunt. 168.<br />

Veíicatoria brachiis(Jficapolisopplicota a» conducant.<br />

ibid.Sipeñoris medio apponantarin omniaftbmAtt ;'*vant.tgo.%,j6.<br />

Calida ti exficcantia. ¡7i-í-' g - .<br />

fus Galli recens an utite. 173^ *¡*<br />

Diata. 176.í. 46. Dorantepar oxyfimo abftineat agej<br />

riba ti p«t» & auare, Ü>jd. • '<br />

V<br />

. J l l 1<br />

I


•••bmaie anexhibendum.iSi.%.65.66.<br />

: cingeneiá i>: Gonorrha'a virulenta locum non habent,<br />

AB-^W qui vocantur. U73-<br />

Atrophix dejinúio. 875. jf./. nominti Significatio.876.<br />

Synontma. ibid.<br />

An nutriüotitladi peteftfie ti pofifit abolerifine mol*te.<br />

ibid,<br />

AtrophÍ3 ..tiotup/ex eft. 876. $. *.tí-¿-<br />

Arrophix definiiio fiecanduñ* Barbette. ibid.<br />

In Atrophia car pus decrefeitnon in longitudine fied in<br />

laútud'tne.876. f.3,<br />

DiminttUs hic offeñus dicitar marcar,aaños Acrbpliia,<br />

confiammatm Tabes tí maráfimas. ibid.<br />

Arrophix Caufa próxima. 876. §.4-<br />

Nucritionis corporis modas ti necejfitas. ibid.<br />

Subjeñum úniverfiatis Píttoonixtetum tft corpus, pariicalaris<br />

partes qaopiam. 875- §• $•<br />

Atrophia magis odjinfium ajficiantar partes moltis,dara<br />

minas. 876. tí *77'• §• 6 -<br />

Cor ad proportionem reliqñi car por is non contabeficit.<br />

877. §. 6.<br />

Si abfiamaiar pinguedo macies dici debet fecarofimul<br />

ti non reftttaúar cabes. 877. §-7-<br />

Signa atrophia. 877. %• »*•<br />

FaciCs Hypocracica quid. 877. S-S-<br />

<strong>De</strong>ltneatio elegons arrophix o Meniot. ibid.<br />

Aerophix confia efficiens aniverfialis eft defeñus infitixus<br />

fipiritaam animalinm, objeñtva alimenteram<br />

defeñus vel vitium. 877. §.9.<br />

<strong>De</strong>feftus influxus/iwV*ffl«* caufia.ibid.<br />

Cur non gener amar. ibid.<br />

Car abfamantar. ibid.<br />

AUmenti vitioram vario caufa. 878. §.p. I».«. «•


Index Locupletifsimüs.<br />

Curatio, vomitus biliafias quomodo compefccndus. ibid.<br />

ejus impeeom ad inteflina quttfijlant. Qualia remedia<br />

co/idacantadrevocandom bilem ¿malla fanguincj.<br />

894.<br />

Bilis//» nimia copia colligaturin vefica hilaría quomodo<br />

quaotitasejus minuendo. 894.<br />

Bouu Hercules vomitorium. 804. 5- 45- 'fi preparatio<br />

mercurti vtilisin Hidrope.io^.%. 6l. cujus tamen<br />

vfius fiafipeñus tft ob vehemcntiam. 809. jf.61.<br />

Bolus Armcna ir. appetentia canina. 560. tn afthmate<br />

cum vino lymphato exhibita calide. 1722.5.19.<br />

Bolus lenitivas in atiere virga.tióp.Jpecificus ingonorrhaa.<br />

1206.5. t f dn raucedine. 194. in dolore ventricuii.<br />

327. in ardore ventric, 340. in chytifitifia. 394.<br />

in vomitu. 424.<br />

Boletus cetvinus ad appetentia veneris excitandam.u^i.<br />

Bongne Indarum adidem. 1192.<br />

Botexfiante car Uberius Jpiremas.i^6.i-6.<br />

Botbotygmi vide rugitas.<br />

Borragow cordispalpitalione 250.<br />

Borrax cruda venerem excitot,calcinata eandemexlinguit<br />

tí eft remedium primo noto in gononhxa, unde<br />

tam contrarii effeñui in uno Phamarco.ti 1 i.í. 27.<br />

Botrys ejficaxin afihmate.i7i§.ta.iji.$.]it.i¡6').§.6.<br />

Boulimiam2»/«r«A« aerti frigiditas. 361.$.32.<br />

Boulimix dc&niúo.)6t.ctymologia neminis ^6i.§.i^.Bou<br />

limos tímagna funes dijferunt. 361 i.yO.Boultmi cauia.362-S.3i.<br />

Boulimos quomodo dijferatd KVVUPÍ^IOÍ five appetita<br />

canino. 362.$. 31. aliquando oritur d lambricis tí<br />

prafertim grandioribus alimentum pracipienttbas<br />

363.4.31 .jumentil hic morbus acctditfiecundum P/utarchumgeílantibas<br />

mola vel caricas, ibi. Butimus<br />

fibi comitcm habet Afroü/u^/a* tí ideo pernitiofia<br />

eft affeñio. tbid. vanorum varia fententia<br />

de Bouhmi caufa 362. tí 33- curatio ws«»» imprimís<br />

típrofervaiorium tí curatoriam remedium eft.<br />

%6>,S.35.lncvacüanúbusquodfiubfitpericulum.363. £.<br />

34. in vomilionibus timendum neoger tn choleram<br />

procipitetur tí quare.ibi.fiper inferiora purgatio tentctatdyíentetixmetusefttí^uare.ibíd.<br />

Pañis vino<br />

malvatico imbutus fipecificum ad Boulimo remedium.<br />

263.$. 3Ó.vínum Aromatilátum Hipocraticum diüum,vtileodBoulimon.vt<br />

tí aqua viro 363 $,.37. Tópica<br />

calida aña ti potentia ventrículo applicota.<br />

ibid.<br />

faoulimosfipoft alia remedia diluías dttret vomitorio eft<br />

eradtcandas.364.S38. Medicamento vomitoria adid<br />

commoda. ibid.<br />

Boulimo quoque conducunt bucyracea tí pinquia ti<br />

car iftud. 364.^.939.<br />

Bradupepfix definitio. fií.t.j.quotaplexfit erudicas.38;.<br />

$.8.rúdorofa quidfit.ibi.quidacida.ibi.quomodo ti pe<br />

quafiat alimentar um ca'tlio. 383 §.9. calor ventricuii<br />

tívicinarum partium eft principa/ti caufa coñioois.<br />

384.^,9'OrgKmenta illud probantia.ibi.tí non fetos calor<br />

coñtonem cffidt.ibi.mensiruum requintar appropriatum.tbi.Chymus<br />

quidfit. 384.^.9.quomodo differat<br />

dchyto.tbi. Qaidfníetmentamfive raeiiltruum i/tid<br />

requifitum ad ciborum in cloylum converfione.385 .Ter<br />

tium agens in hoc opere requintar nimium fpiricus animales.386.<br />

BradupepGas figna.'386.ÍA0. eadem fiunt figna apepfias<br />

& bradapepfios. ibid. dijferunt circa magis ti minas.<br />

3l64.to.ejus aiufx.388. 389. §.l-¡.tifequ vfqueadpag.<br />

/9i.$.27.prognofis.j9i. Catatio tí indicaciones.392.<br />

medicaminta.Salia lixiviojavo/atilibus alterata.392.<br />

í.2S.fpir¡tusfit/iscamfipirieavimcohobatHs.íbi.Salia<br />

^Bgfw¡i« armoniacum vel erada vel'volatilia<br />

WKJta.ibi.elixyrproprietatisrité proparatam. ibid.<br />

Quomodo ifthscinvfium ve -.<br />

adcaitfiís dinger.da !b.-d:Pir,-go>,iia.;giA.,x aromatica.iyjS-iQ.clixyrmentbt.ibi.oleum<br />

adin-bccillitatem ventricuii optimum remediuvaria<br />

nuil;,.WHi.t.i ad imbccütimcoctionoa .<br />

•vfiqueadpag.i?6.<br />

Bianchos quid. ;Sy -<br />

Rtzñicxfidiaiu Pleuricide.i o?, wmucedine.ro 5.196.<br />

Braílicx rubra decocción in empyemateA$¡.,<br />

Braillca crudo:< ,! calcuítmao^.^M.<br />

Bconchocele qttid.16. quomodo difictnatitx a llrunia. 16.<br />

§.3 x.rotio nomtnis ibtd.ejttscaula.26.5.j¿ .n¡,n ft .1 pituita<br />

neefierojo humore.ibid.fit untce a fti.tu.iljul.cur diipce -<br />

na & raucedo eam comitentur.ibid.quomodo fiat bronchocele.2ó.§.53.ritts<br />

prognoiis.ííw/.cu.at.u. 17. medicamento<br />

externa ¡bid. biierrut. ibid. pulvis alumnos ufli<br />

ibidptdvisad Bronchócele.tbid.olii daopulveres t§ctcei<br />

& vfitati tn hoc morbo, ibid. plurima medicamenta externa.<br />

27.<br />

Bryonix radix in afthmate i"]o.t"ji.§. zojtd fiuigttincm in<br />

pe¿torccoagnl.ttHHi.r]i.<br />

Bufo cactus &pro emplajhó fyhanchicis applicattts ,coufeflim<br />

eos liberal 11. §.48.<br />

B.ironum oleum in Ihumis.24.§.i8.<br />

Bufo transfoffui monageftotus Hxmoptoi medetar. 125.<br />

2,l6.tdem efficit in vomitu fanguinis.435.<br />

Bufo in olla -v/lus eft amulctitm efjiúixad vñnrincontwi:riam.ioQ-j.%.-io.<br />

Bugulai» phtifi. 65.§.42.<br />

Burla paftoris /» Hxmoproc.225.<br />

Buryrfi.inim.onii adfimandos caeros venereos.u67.£.iS,<br />

Buryrum faiurni i» raict.onc crucnca.n39.6.24.í(í/'.»"'!»di<br />

niodtts.tbid.<br />

Butyeum múzlein n K tan$¡utiaMí/s(..§.\o.nwditsvteiid'hib.<br />

Batftwa dicitur quinta herbar um ejfentto.io^.%. 1 )^. _<br />

Buryrum devoratamcum faccaro calculi genératione «»pedtixty<br />

.§.4¿..Electaarii de Butyro cowpofvto T/ÍIÍ &<br />

dofis ad Ailhcma.175.Jf.38.<br />

Bux. fioreriw pleuritide. 208.,§.70 w%.i£e.remediaaffeftus corporis externos curavti* 1<br />

aliquando cachexiamviducant.7'66..§.14- ,,<br />

Czcbexixfimdesaffeclionescum eanonco>ifi¡Kdsnd¿'t<br />

§15- v f. ,y<br />

Cacliexia levis in ojfenfis •vtfieribus quomodo otAUj»<br />

tema fuerit producía, ibid. ¡<br />

Cichexizpartietttiris unois membri^^S' t )-Qt! ítn . ¡ü<br />

¿«cachexia corpus minus nutriatur tomen tn rña\o<br />

motemereficot.766.^.17. ', jj.<br />

Cachexia caula mam iatis eft Lympha vittofio-l 6 !- 9 '<br />

mt& -vitium liquoris inUominaif e fal.va , lúteo f<br />

ceeacico, & bile coufiati.ibid.<br />

Cachexia Ccosbaúcz unde pendeat. 76M.i^<br />

Cachexix quale xris viñ/tn¡ pojjit cffe cauJft-7 6 9*' 1 ' Q.<br />

Rerurn &: Verborum.<br />

Cichexix ut caufa fie abajas fructuum horaríorum.<br />

769.Jf.22.<br />

Cachexia ¿Vifcerum WÍW.759.Í.23. A tenibus ferum<br />

tvacuontibus. 769.5.^4.<br />

Cachexixpituitoja fignum ^inipreíTib digiti comprirnenlis.<br />

770.5.27.<br />

Cachexia raclancholica elephantiafin minatur phuitef.i<br />

Leucophlegmaciam. 770,5.28..<br />

Remedia ad Cachexiam. 770. $.29. Pulvis cacheíttius<br />

Oaercetani. 770. §. 29. Tmtlure corallorum. ibid.<br />

Ehxyr proprietatis, Sinc acida, ibid. Acidulx «.§. \6. in oleo<br />

decaí li prubentlir. o dolores<br />

mitigiins.6j.f- 'basfiabvenit 6S4.<br />

Cancrorum« •aoptec. 225.<br />

Can. 1 afias. 1046. §. jí. ad plcufoteendos,<br />

tí calculum coinroi- .<br />

niiendum. 1013.5.13.<br />

Cancrorum vtHitas in phtyli<br />

7:. comba ¡lamín rinti in A<br />

Cánthati 1202.%. ¡6. eorum<br />

vfi.is in I lylri:,!..!), 1 3.5.69. 814. §. 76. minus nacent<br />

ir. 1t31.fi. i+.vtitir.is i» czlculoiis.<br />

1058. §.ia8.Ad D,' ; • í". 14 «¿/'Hydropem<br />

ibid.Sd v. prefEoBem five Üehuriam,ufusj<br />

fis ti parando m adus.111;. JS". 13.<br />

cuerera extinguendam 1197.<br />

Cani¡j}c>. ira.iz jf<br />

,;veñexpu.'visad>.\\ú.ttuv,My ' : .<br />

Caotifoliiexjiorib.it •$ fo/tis aqua ad ,' ).§.l\.f<br />

<strong>Cap</strong>iflratii ,í". n.<br />

<strong>Cap</strong>rilh fectis Jewm larga quantitate cbibitum ad dyl'iirian..;/^;,<br />

§. p.<br />

Caoonh afiifiuccus in fyncope. 227.<br />

Cárabes trochij'ci ad rytJMÍ Mii./y/.§./^..<br />

Carannxqttmmidotes. 28%. 12.<br />

Ca. 1 interdum cum cólica canfianditor ti<br />

contrd.332.<br />

Cardialgía vide dolor ventricuii.<br />

Caed '325.caufx.6.tí figna yj¡. 331. 332.<br />

ü'<br />

un/«/>«*'» pleuritide. 109.<br />

Cardu. benedicti vfiís in toffi.ioj.<br />

lui Marixfemen i»pleuiit¡iíey7.107. ofpcñiisfiortifanat<br />

dyfuriam, 129.$.o.<br />

Citii..;;. i.' mucronats prolapfiw. 151.152. §. x.Cari<br />

, fea mucronata quid, ibi-<br />

3e •urativfiís. ñvJ.cm. f; fa eon-<br />

:emvt pariot. 1^2. §.3. frequenter<br />

f.v. .¡rorfiamincarvatur. ibi­<br />

dem.In Je ni bta quandoque ojj'eam fin¡ n acquirit.<br />

¡S2. §. 5. Ejus deprefiionis J:j..,!. tfjt, §. 6. ¿jas<br />

Cartileginis E»J- Comprefe<br />

fio tí i'" logo adeo fiubjcñum hepar<br />

at. 151. §. 8. C<br />

ejusprolapfeu. 152.5 p. 10. Curacio. 152. §- n-H- 1 »^<br />

13.14.15^1 tducator:iS3i§-i4- Pti**<br />

ñortti eljicocio. Ibidem. Cucurbitula admeto vis,.<br />

'..¡¡•Enipiajlritm adid: ./»«$•**<br />

Callix tncommoda 95sS.p1 3-(¡as.<br />

boax& mtáxquatitates.ié<br />

maeione non eft exhibenda 6 ?****• 6 ^- adhflc Vt '<br />

rem ex arbore extraña tifdccaro candila inte,<br />

Epatis atdorera *Xti*¿»»> 1*9- 9* «redakofus<br />

angina.!. 5. o.«¿renum dolorem mitigante*<br />

ipjos exonerando* 1012. í-i-b »» '«nam jgg<br />


Index Locupletifsimüs.<br />

"tiene ib 10 5- 2i. i» renum calculo.i047.§.6i. in vlcere<br />

renum 1067.§.14.'» itranguria.il23. ,. 15. in<br />

dyfuria. 1129.5.7- «* mictu purulenro.1134. 5.8.<br />

taíloris caro comefta qoemafeñom caret.tii8oi.\$.<br />

Ca&oieumcamfeacco mentha in fingulru.408. in inunñianibus<br />

ad Tympan|cem,84 2. jf. 12.<br />

Cafloreum in aflhroate.' 171. in infiatione ventricuii.<br />

3¡8.infync0p(r.27O./'» fingultu a flatibus Hiflericis.<br />

3i8.«»cradialgia, fingultu tí iu¿tu.2n5.<br />

Caílorei txtrañum ¿«fingultu. 405. in ructu.411;<br />

Caílorisderaes ^/¿Ierran.862.5.22.<br />

Caftratiofíí& tefticulorum ámputatió.<br />

Caflrjíto extremum remedium ad falacitatem.i 19%.§.6.<br />

Cataplafma ad afcitem.815. §.8j./«/« ad detendum flavum<br />

colorem ictcricorum.861. §. 2. ex cicuta ad<br />

¡tenis ebftruñiones 902.90;. §. if.Ut Nicotiana viridi<br />

adidem 902.<br />

Cataplafma in Angina.5.5. p. 10. §.12.13.17. Anodynum<br />

in mefenterii dolore.706. §. 3^. Bertrncii ad intlationem<br />

penis.ii70.f.ij.*-< calculum ti vrtno fupprifefianem.1114.<br />

$• io. ex cxpa ti oteo fcorpionam ad calculum<br />

velicx. 1077.§. 18. ad dyluriam 1129. í.y.ad<br />

Empycma.28.«--Faba /Egyptiaca ad inflammattone»)<br />

teftium. 1148:§.i7.«íí Hidcocelen. 1160. «VHirundinum<br />

nido ad Angroam. 10. §.49. Hyoscyami<br />

tidinfiammatianemtenam.\\a%. §.17.de mica pañis.<br />

I02o.í.i9.«¿pleuritidem.io2.i03.i05.u8. «¿teftium<br />

¿nflacionem. 1.50. §. 24. «¿tellescontufos. 1151.5'.<br />

27. ad Phimofim ti Paraphimofim. 1171. in fingultu.407.<br />

ad ílrumas. 24. §. i?, in Scrophulis. 18. §.<br />

"io.ad virgx dolorem epane tritíceo tí tañe. 1164.»'»<br />

dolore ventricuii.328. «¿vermes. 339. in vomitu.<br />

420.424-415.437. Í» vomitu (anguineo.407.<br />

Catharrus contumax in pulmones fitpe phtyíin menti-<br />

tur.7os.$..42- , '<br />

Cataputia ad Hydtopem. 804.5. 45- ttHS °l eum - 8 4><br />

$.26, virtutes tí parandi modas tbid.<br />

Catarrhus fuffocatiuus quid. ? 184. 5-14. Caufx. 184.<br />

5.14185.14.187 §• 14- 15• Catarahas fiaffocattvur ti<br />

lApoptixía qnood externa apparentiam afelios fiunt<br />

fimitis.ita vt fitpe confondantur. Ibidem.<br />

Cztztthiumfiufocativom qoocomitentarfymptomata.<br />

184.5.14. Pognofis. 187.5.14.<br />

Curarlo..87.$. 14- n -,..-,.,<br />

VeíTxfcctio cur fere femper eft necejfarta. Ibidem.<br />

Cucuibitularum tfClyílcrum vttlitos.lbidem.<br />

Catharrus fuffocaiivus tiznoolexiz fimiles fiunt affeñas<br />

quoad extemam apparentiam. 184.<br />

Catheteris vfiot 1» calculo veficx.1088.§.19.1089.$.39.<br />

1078.5.3. ejuid peticali fiecum ferat.io$6.5.12.<br />

Cauterium in Hydrope.814.fi 7-'" lcyrrhoLienis.915.<br />

tibtainastum in feyrho fcpatis.747. un tn pihifi conveniat.6\.i.li.7y-inzKbmztc.i6o.iii.§.^.intzacedine.193.<br />

in firigiditate ventticuli.3J0.»« vómica<br />

pulmonum.20.§.1 i.vtrique Jfina ¡aterí ad lumborum<br />

dolorem.715.5.48.<br />

Celiaci^«.v*í caufa.673.<br />

Centaurium ma\tuJeo raponticum.677'<br />

Ccntautium minos ventriculum roborat. 295.<br />

Ceraforamnigiorvuncoméisvfios in angina.6. itemS.<br />

Cetatum fantalinum in intemperie calida Hepatis.720.<br />

intjus inflamraatione.741.<br />

Cc-ratumad ferophulas.22. 1$.»» ventricuii intemperie<br />

fririda.i^.Q.in tifa chyhricatkrae 392.Cratonis in<br />

/¿/¿Chylificatione.395.<br />

Ccrefoliom dolorem pleutiticorum tinit tídifieotii.'m.<br />

5. %a.prodeft ad vermes dorfi nccandos.109. §.21.<br />

Ce. vi priapus in pleuriridis principio.toi.§.70.iU rauluic.196.5.22.<br />

_<br />

k u tnparoxysmo afthraacico.i7*'.S.i¿.i22.5.19.<br />

in catarrho furFocativo. ¡87. §. 14. in tufTi.705. 5.:¿<br />

Chalybeaca remedia pro inictlione in veficam vlcer¿<br />

tam. 1088J.19.<br />

Chalybeatorum vfas in obftraÜione Epatis tí majen.<br />

tcrii.6jj,%. 69. tn lienis.fcyrrho 747.<br />

in Chalibeatorum vfiu cautela objervanda.690.<br />

Cbalybeatz per fe feemper objlergum. 690.<br />

Chalybeatorum rite propar atorumnato.úoo'.<br />

Chalybeata carnigro tinganifieces 690 .<br />

Chalybis limatara in fióme canina.^-].<br />

Chylificatio qaid.^o.quofet ejus caufa efificiens.\\\.<br />

lxfx caufx vide Bradypepfia.<br />

Chilofis aucta qaid. 383. caufx. ibid.catzao 383.<br />

Chilofis in febre cur labefioñatar. ¿84.<br />

Ghylificarionem auget calor ventricuii auctus, minan<br />

frigus ejufidem.-fiif.<br />

QXñlus non eft in inteftinis nec ventrículo, fed »'« vaíij<br />

lactcis.384.<br />

Chilificationis imminucx, lxfxC» abolitxíjfff3*.r. jpr<<br />

in Chilolcos lofione latitat fiundamplerorumque nrnk.<br />

rom Chronicorum.39i.<br />

Chocolata adappetitamvencxeum.'excitandum.uyi.<br />

Cholerx nommis aquivocUm.419. $.1 .etymologia.^,<br />

§. 1. dúplex eft húmida ti ficca. ^.39*. 5.4.$$. 5- fjif<br />

«.aula moterialti,ti fuecus ex prava] coñianestm.culi<br />

viriofus. ^]Q.§.7.cantrovertitur an bilis»» c«tfiam<br />

debeat vacan, ibid. fiententia Helmontii £í Lingií<br />

negativam tuentinm. ibid. Malpighii afhcmativam.<br />

ibid.Sylvii eandem coufiam ajfignantis cum fucco<br />

pancreático. 440. $. 3. ficca fefiertur ad affetlm<br />

Hypochondr. 440. j. 6. alia diftinüio in veíame<br />

notham. ibid cholerx difinitio. 440. $.7. caufa «jw<br />

efficiens. 440. j. 1 o. figna. 441. J. 1 r. íy mpcomaia (j<br />

inorbi ab ipfa produñi.^i. $. r 1. vfqde ad 15. caufa<br />

exiernx. 441. S. 16.17.18. ti 19. vfique ad. 16. 4<br />

quídam cholera periódica. 443. §.i8.periodum obfiervat<br />

tertianariam. ibid. Jopé vt videntrir teflicuci<br />

recidivam patiUntur ti quare. ibid.ejus petlima figna.<br />

444. Prognofis./W. infidiofus eft affcütu 6<br />

, vbi majar eft fpes fialutu fape jugülat. ibid. Cuntió.<br />

444. j. 30. methodus *««*«»


Index Locupletifsimüs<br />

dejeccSoHum. ibid. Signa difTerentiarum. ibid. Caufa.<br />

576.52. Ventticulasvidetar infonsti **«r


'Crurum pono calida e capite plurimum revellit.Á¿7\<br />

Cryftallorum ejfeutia «¿nephricim. 1091. f.12.<br />

Cryftallus fiolubtlti. 1Q78.&18.<br />

Cryflallus mineralis ad unnx fiappreffionem. i 113.<br />

§• «3-<br />

Cryftalli feropam parandi modas. im.$.i5.<br />

Ctyftallus mineralis bilis aroginofia antidotas. 757.5.6.<br />

Ctyftallus^!//* adcnoletzm morbum. 445.5.32.<br />

Cryflallus mineralis in ardore ventricuii. 343.<br />

Cryftalli proparatio ad Cardialgiam per MercUriam<br />

fublimatam caufiatam. 336.5.40.<br />

Cliryftallus ««'cardialgiam « bile arugihofia prodnñam.<br />

3j8-$.-4*. . .<br />

Cuculi Epar ad imbecillitatem Epatis. 7j.§.87.<br />

Cucumeris afinini oleum in extirpando canalis urinx<br />

carúncula. 1091.5.U.<br />

Curcumx radix ad Ictertim. 862. §. 12. 869. §. 56.<br />

757.$-7-°«<br />

Cucutbitx in degltitinatione/- 5 22. Curatio. ibi. Cly-<br />

(ler qualis efle debet. ibid. V.6. larga manuripetita.<br />

ibid. tópica, ibid. purgantia. 88. Hi idmes«»«<br />

admota 90.$.22. extremorum lo..o.\cs, ibi. fide-<br />

Mtium wftet ti vi&lix quid agendum. ibid. Victus<br />

ratio. ibid.<br />

Diaphragmacis cumotcs quemado diftinguantar a tumoribus<br />

Mefenterii.. 6941.<br />

Diaphragma eft procipaum libera reftirationis initrumentum.190.<br />

Diaphoretica remedio qao. ^29.<br />

Diarthxx dififerencix. S9*- %-44> Hepaehica diatrhxa."<br />

quid. 592. 5. 44. Pxcahs quid fit, eorum caulie,<br />

ibidem.<br />

Diarthxa pro ratione materia excreta dicitur fluxus<br />

biliofus, pituitefus, melanc;hohcus aut ferofus.<br />

ibidem.<br />

Diatrhxa «#« eft critica , afta fympromatica. 592.'<br />

Jf. 44. Alia fit a caufa interna , alia ab externa,<br />

ibid.<br />

Diarrhxa dicitur artificialis qua ope mediedmenti patgantis<br />

vel alterius Pharmaciprovecatur, nacuraí.s^vefponcanea<br />

quofitfine intentione agencis. 593.<br />

Dianhxa dicitur accidencalis que. inalluetis ob caafim<br />

aliquom externara ve/fialtemrar,ias agen tem accidit,<br />

Habieualis qaafolita eft velperfieverare vel recorreré,<br />

caafiamque habet in corpore fiahfiftentem. ¡bid.<br />

Diarchex piares mere fiant fymptomaticx tí -^ ****'<br />

affeñibus pendent.vnde earasn curatio penda ob ide-i<br />

rom affeñaomcuratione. 693. §.45,<br />

Diarrhxx qosidam fiont Epidemicx contagioí? fiímalí-i<br />

gnx. ibi. eorum figna ti curatioribí.<br />

Diarrhxa critica non eft medicando, g. quare. ibid.<br />

Diarthxa quoah aflumptis venenis coufata eftqaamed».<br />

curanda.596.§46. conveniant pingoia,-lac,oleum<br />

amygdaiarumdulcium,^. vomitona, ibid. opiata,<br />

Theriaca,diafcordium,c2"í.'^' ,. ',<br />

Diarrhw orta ab ajfamptione Bezoardicorum ti 1*»-<br />

., modo. 593. $. 46. ....<br />

Diarrhxa ab ufia opiacorum tí q»*r*> W-<br />

¡LHH J<br />

•<br />

\<br />

oC


Diarrhxa ab nfiu Quinquina:.<br />

Quomodo tiqaavimedicamento purgantiaoperationem<br />

fuam exerant. 593. Jf • 47.<br />

jicciditaliquandoutpnaimzco per vomitum exclufo,<br />

nihilominus patgaúofieliciter fiaccedat.594-<br />

Operatio Caeharticorürh eft irritare ti velhcare<br />

partes ti homares in quas incidant fermentare.ib.<br />

Catharticorú operatio mnfiabfiftit in primis viis. ib.<br />

Catbartici panicalai in fianguints maffiam trrampcre<br />

argumenta probando, ibid.<br />

Hypercatarlis qaibas caufis fíat. S94- %-48- ti 59S><br />

Hypcicathatlis etiamcontingit ab exhibitione leviflimi<br />

medícameati. S95- $• 48.<br />

Remedia ad Hypetcatarfiñ. 595. §. 49. bolus ex<br />

r.bctiaczc'amdqua cínnamomi.595. §-49- terra<br />

figillata .amimon'. diaphor. opium.<br />

p«-chirurgiam.i48.5.22._t>frPharmaca.i45'. DlXta '<br />

proprios dicitur morbos pilatis. 148.<br />

Dropax in afthmate. 180. .^ _;_<br />

Vulázoptime mntiunttfvccriculo sütaccept'll"»**¿<br />

Dulciumufuswwfttj^fxr in hepacis autü eniS '<br />

mefccncia.687.Jf. 16. <br />

Diarehex definitio.s79.ejus etymon. 579- §• '«__** ^-.<br />

latefiampticomprehendítomnem alvi ^ úiXl ff¡.rt.<br />

feumitar hoc in loco pro affectione dtfinitaMM J¿.<br />

candom confeactadinem egerunt non laboran<br />

rhxa etfi Septos in die egerant. Sí- . , foü¡,<br />

Diarrhxa quomodo diftinguatur ab aliis alvi W<br />

53o §.\.ln ventricolo tí iuteftiñu quo nam<br />

contineantur.580.%.3. i-üilt. Jb<br />

Diarrhex figna imminentis.}8o.§.S. Signa pri*"<br />

per confenfeum. ibidem,. __ irrita<br />

Dianhex caufz.^0.§.6.hamar velfierwetú acre 1 ^<br />

inteftino ti majfiom fanguineam *»*?*'/*'¿¿^/i*<br />

Rerurn ¿V Verborum.<br />

Difpofitio illius fermenti. ibid. talis effedebet qoaltieft<br />

facultos purgantium. ibid. potiús eft acidum quam<br />

b dio fum. ibidem.<br />

Diarrhex caufx antecedentes fiunt ventricuii fiermentum<br />

vieiofium. s8o. §. 5.<br />

Quocanque apta fiunt acidum ventricuii deftruereea<br />

ti diarrhceam excitant. 5ti. Jf. 5. Qui funt textura<br />

compaíliorti ij fitpius egerunt. ibid.<br />

Diarrhxa habí itialis _pro»¿i> o fermenti dtgeftivi ti bilis<br />

a natura/i crafialteratione. 58s. Jf. /.<br />

Vnde pendeat qualitos ti vis detectaría in Catharticis<br />

ti ómnibus caufis ventrem moventibus. 585.% 6.<br />

Timor tnfignis quare alvi egeftioneni caufeiur.<br />

Quare canis laqueo ftragulatus ftercus egerat. yír.5.6.<br />

In omni diarrhxa bilis peccat primario Velfialtemfie<br />

cándano, ibidem.<br />

Levior eft alvi fluxus quiproprium confequitur bilis<br />

vitium, gravior qui d fucco pancreático viúíoto<br />

dependet. ibid.<br />

Intellinotum motas excretorias qoamodo perficitur.<br />

ibidem.<br />

Inteftinorum fibrarum ordo. ibid.<br />

Inteftinorum motos dicitur vermtcalans ti yaa ratitne.<br />

ibid.<br />

Modus quo fit excrementoram egeftio. ibid.<br />

Motus excrementi per inteltina eft mere natura/is,<br />

volunrario mixtas eft in extremó reñí per muficulam<br />

fiphmñerem tí abdominis moféalos. s82.§.6.<br />

Quacaafit prater naturam inteílina adexcernendum<br />

irritent. ibid.<br />

Diarrhcei critica tiJjmptomatica qua ratione dijferant.<br />

5S2. §.7.<br />

Diat'bxxfiabjeñam adaquatum five pars principaliter<br />

ajfeña quo fit. 582. 5. 8.<br />

Diarrhxx prognofis. 582.5. o.perniriofx .?¿_r*«.ibidcm.<br />

pernitiofiíuma fluxus eolliejuativus. ibid.<br />

Diarrhceam feluit vomitas fuperveniens. 583.5.12.<br />

Diarthxa quando fiftenda. 383. i-14.<br />

Diarihex diífetenüxdmodofiendtpetita. 583. §.14.<br />

Diarthxa nihil nocet, ventrículo bene appetente tí co-<br />

. quente.583%.14.<br />

Diarrhxa mullís mirbti meditar tí quibus. 583.5 14-<br />

Di irrhxa íympromat.ca quibus in cafibói fijli debet.<br />

583J14. __ .<br />

Di itthxa ano die durans ut plurimum eft falut.-iris.j-íí.<br />

§• 14<br />

Diarrhxx curatio. ibidem. «¿ curandum diarrhxam<br />

obfiervandum an fie folitaria -wr/complicata. S84.S 16.<br />

an fit primaria vel fecundaría, ibidem. Si caufam<br />

contincntemtípcrfeeverantem habeat velnoñdb.<br />

Caufa cominens¡j»cu- eliminando, ibid.<br />

Methodus «¿diarrhxam curandam. ibid.<br />

Remedia gener alia ad curandam diarrhoam.ibidem<br />

Mixtura «¿ diarrhicam. ibid.<br />

Di.nhxa epidémica oppraprioto «««imalexipharmacz.ibidem.remedia<br />

ipfe medenúa-ibid.<br />

Diarrhxa habitualis quomodo curanda.ibi.in colliquativa<br />

7»¿¿ agendum. ibid.<br />

Diarrhxx calidos potas feemper convenit ratione ventri­<br />

cuii ajftñi. ibid.<br />

Diarrhxx condacit vomitus ubi ventrículos máxime laboral.<br />

384. provocandus etiam fluxu magis irrítalo.<br />

ibidem. .<br />

Aftringenria non conveniunt tíqu«re ibidem. Vacuatio<br />

per alvumnon conjert nifiprtosjedato irritationis<br />

fienfiu. ibidem. _<br />

Rhabatbari afiusin diarrhxa. 585. Jf. .7. 18.19- Polio<br />

ex ea. 585 Jñ 18. exh.bino in jare pulli. ibid.<br />

convenit máxime medicamentum ex rhabarbaro<br />

Myrobalanis ti maftiche. 585.5.19.<br />

Si pituirofus humor in ventrículo abundet quibus<br />

Tom. II. Boneti Theíaur.<br />

pnrgantibus utendum. 385.^.19- .&'biliofns quibus.<br />

ibidem.<br />

Vcnxfcüioqoibosin cafibus fie celebranda,quo tempore<br />

morbi ti quibus cautionibas. fg\, §.22.<br />

Cucurbitulas fcanficato-ubi affgendo. ibid.<br />

Diurética in diarrhxa conveniunt. 583. §. 24. <strong>De</strong>añumgranorum<br />

Junipcri.<br />

Sudorífera qua in fpecie diarrhxx conducant. 586.<br />

§.24.<br />

Vomitus in diarrhxa quando proficribendui. 580.<br />

§¿-Mf.<br />

Diarrhxx quando aftringenria conveniunt. 586. §.25.<br />

Cafens ovinusfífwx quomodo ad hunc ufum par andas<br />

ti eo quomodo tn diarrhaa utendum. ^86.<br />

§• 2S.<br />

Iliaca pojfio lethalis ex fiapprejfa ufu Cydoniati iutempeftivé<br />

diaerhcea. ibtd.<br />

TormennlU ti talia medicamenta non tam feunt<br />

adftringentia qHdm fpecifica vi fermenti acidum<br />

temperancia. 506. 5. 25.<br />

Varia fpecifica ad diarrhxam. 586.5. 26. Scriphií<br />

Gestnaniciyj»w»>8 abo ti potu ingeftum. ibid.<br />

Meípila$ loibns torminalis,cydoniatay»»r aftrtngentta<br />

offerendo ptft evoeuttiones. 5Í6. 5.16. La^pis<br />

Hít-:n;itit?s/»-y?rr/warnficialis egregium eft<br />

zMotbensribid. Arcanum prunorum filvefttium.<br />

587.5.18. Campofita varia «-\<br />

I<br />


Dyferaerix detínit¡o.6o8 totiusfumptumnomen dyfeenteria<br />

comprehendit omnes dejeñiones alvi croen tos<br />

c.vcfW¿ Hxmonhoidibus. 6o8.§.2. OJIO fileant per<br />

fiuxum dyfencericum excerni. ibid. aftectus ad Dyfenreriam<br />

referendus camfiummis ventristorminibas<br />

fine tamen dejeüionibus,« Sydenham deficriptus. 609.<br />

Index Locupletifsimüs. Rerum á Verborum.<br />

§•3. ^<br />

Caufa remotaDy fentetix eft utpldrimum (Aventrieulo.<br />

609. §.+.Inteftinay«»f adaquotumiftius ajfeñiouti<br />

fubjectum.ííij>.5 .f .eaquetaw Gerana quam craffa.<br />

ibid. Inteftina quomodo afliciantur. ibid. etiam<br />

partes vicina in confenfum trahuntur. ibid.<br />

In omni dyfenteria efe erofio ti *t* ulcas velfiens vet<br />

fañum. 609. jf. s-<br />

Helmontius valt inrcílina exulceran nonpojfe, refeonfia<br />

ad ipfius argumentum. 609. 5.<br />

Quo caufa fit efificiens ulceris inteftinorum. 609.<br />

%.6.<br />

Dyfenteria non poteft fien a bile fyncera.609.%.6.<br />

Dyferaerix Jpecies quatuor.610.5.7. eorum enumerario.<br />

ibid,<br />

DylTenteria incruenta. c>io.§.i8.<br />

Ejus Differentix. ibid. Symptomata. ibid, Species<br />

ejus epidémicalaboriofa,£í peúcalofa.ibid.nonfuit<br />

contagióla, ibid. «¿ Curationem nonprofuit evacuaxio.ibid.<br />

Gdidiflima cardiaca fueruntproficua, ibid.<br />

Theriaca cum vino generafe. ibid. plurima remedia<br />

fimplicia tí compofita. ibid.<br />

Tópica, pliCenta ex pane, tofto theriaca illíto ventri<br />

applicota. 610. $.7.diata. ibid.<br />

Jftios ajfeñus caofiam palam faceré difficiti eft. 610.<br />

conjeñura eft in fucci nervofi & nuttitii vitio<br />

qutrendam efle. ibid.<br />

Maña fanguinea collíquefeeus videtur etiam accufiauda.<br />

ibidi<br />

Caufas antecedentes ti procatarñícas difficiti esl afi<br />

fequi. 6». videtur refierendos ejfe ad folias aeris peculiarem<br />

ntqaitiam. ibid.<br />

Dyfenteria citra inteftinorum cxulceracionem.t3.i.§.<br />

o. caufa ejos ti modusfitindi.ibid. Signa £2 fymptomata.<br />

ibid. Prognofis. ibid. non caret péncalo ibid.<br />

St evadant Jope in Dyfienteriam ulceratam ea ajfieñi<br />

delabar.tur. ibid. Curatio.ibid. Inflammatio refirigerantibus<br />

toltinda.ibid.fi in ulcus degeneret ad modum<br />

Dyfenterix communti hoc tria trañanda.612. §.9<br />

Dyfenterix verx Signa. 6ia.§. 11. fymptomata '•oncamitantia.<br />

ibid Qua excernantur ««Dyffenrcria vt o<br />

ibid.quidfit Dyfenteria alb3. ibid. procedente fit parior<br />

ti fanguinis excretio ti quam ob caufam. ibid.<br />

Signa cauíarum 6\x. 5- II» qua caula fit immanium<br />

torminumr» hoc morbo. CÍ12.5.13. Aliquando febris<br />

tft (ymptoma ad Dyfentetiam ti contra quandoque<br />

Dyfenteria eft fymptoma «¿febrem. 613. Jf.15.<br />

Dyfenterix verx Caula. 613. §. it>. Paracelfius volt ejfe<br />

S ilem refolutam. ibid. varia chymicoram circa hanc<br />

plácito, ibid. Si homares acres phlegmatt plurimo diluanturfiíir.t<br />

diarthcea,yí" illo careant Dyfenterix ti<br />

tenefmifacerefcunt. 61}. §. 17.<br />

Humorum illorum arigo quibus debeatur. 613. §. 17.<br />

Dyfenterix in variolis lechales, ibid. in Pefte fiunt per<br />

amandationemveneni peftiferi ad partes ignobitiores.<br />

ibid tí*ta in omniDyientetizmalignitattiparticipe.<br />

ibid.<br />

Dyferaerix eadem de caufa acctdunt in lúe venérea<br />

prafertim ad ufum Mcrcutialium. 618. §. tp.<br />

Dyllentcria jope diarrhxx fupervenit ti quare. 618. ex<br />

uvarum ti peponum efiu Jope nata vij» tft. ibid.Efus<br />

camit animaltumCiffizñdah nutritorom Dyfenceriaro<br />

excitat, ibid.<br />

-era dio geftata ti tondent curato Dyfenceriam<br />

advocar ant. ibid.aliquor ibas plumbo mjeüitepatti<br />

A.<br />

nata Jope eft dy (entena, ibid. a nimio etiam facear»torumtf<br />

mclhiorumí/*.¿/í. ex adziazatepulvertfiato<br />

epoto producitur Dy!cnceria.i¿/¿.<br />

Quare com bilis xrugmofe ti porracea flmplicem<br />

diarrhceam excttarintpilisfimplex Dyfencerianm-*viorem<br />

ajfeñum preducat. 618 §. tp.<br />

Dyfentetia producitur o difpodu^^ caufia materialist<br />

maligna ti peculiariter inteftinis mfitfta. ibid.<br />

Dylentena epidémica producitur d patullan aeris «»tagio<br />

quod commanicatormtris modis, 618. §. ¿¡,<br />

Ad £)yien(ctizm populatem excitandam tria concurriré<br />

debent ti quo. 618. S. 22.<br />

Quomodo ti qui Afttotran asfieñus ad epidemicam<br />

Dyfenteriam conftitueneam concurrunt. 618.5.23.<br />

Dyfenterix quo xtzsfit obnoxia 615. §. 14.<br />

Éxternarum caufiarum Dyfenteria enumerado. 6¡s.<br />

Dyferaerix Prognofis. 615. §. 15. periculofa efiat magis<br />

vel minus. 616 §. 23. Maligna peflima. ibid. critica<br />

brevis falutans longior calamiiofa.i¿/¿. Qtthjymptomata<br />

gr aviara fiunt eo ift pe icoloftor. ibid. wgravidismtlus<br />

eft abottu, partu tempeftivo tiberátur.itj.§,<br />

26 poeri tifienes ptricatifiids tobar ant ti quare. 616.$,<br />

27.quo plures ajfeñus fiecum trahtt eo pravioremw:/tum<br />

minatur. 6i6.ti 617. Si henofís ti melancholicis<br />

fiuperveniatJope fit morbi lomtio. 617%.¡43S. falutans<br />

nonextenditurad tongos ¿/w.ibid.Lethalis Dyfenterix<br />

Signa. ¿17. §. 36. afqaead.40.<br />

Dyfenterix Curatio. 617.I.40. Si vifcerumnoturalium<br />

affeñíones morbofia concurrant ad eas dirigenda tft<br />

cutatio. 618. 5.40.<br />

Señes ti methodus Dyfenteriam curandi jecundum.<br />

Etmuller. ibid.<br />

Meihodus cucatoria fecundüm Riverium. 618. fy.40.<br />

Confcctio allcermes inter omnia medicamento nobti<br />

lifiimum. 618. §. 40.<br />

Venxfectio Uc purgaeio. 619.<br />

Purgacio alternis diebus iterando, ibid.<br />

Paregorica bis in die exhibenda. ibid. ,.<br />

Imo ipfa die purgacionisyW Pharmaco/** operoMM<br />

funño, ibid.<br />

Vomitus an ti quando conducat. 619 §. 4 2 -<br />

Sudorífica tí Diurética quare profint, eorum formula.<br />

619. jf. 4}.<br />

^«feoguinis mi(lío_/íf confiulenda. 619. §.44- vir(i<br />

fententia.ibid. affirmativa cum argumentiseomfe*'<br />

dentibus. ibid. Camiones ti conditiones fubqmw<br />

approbanda eft. ibid. ti t>*9- §• 45'<br />

Clyfteres ex aqua rofiarum cum Salís Saturai ¿#'*'<br />

tione. 620.^.46.SaccarumSacurni exhibitamods 10 -<br />

cum conferva rofiarum. ibid.<br />

Medicamenta erofionem , corrigentia. 620. §• 4 1 - lae -<br />

ibid. Abfüibenria corallia» ibid.Specáa aípn-P ut<br />

ceti. t»2cj. 5- 48. .__<br />

Dyfenteria in ipfe principio curationisrequiritCaM" ü '<br />

cora.62o.i.49.ratione 1 qua idjuadent.mid. van A co<br />

fiderationes in exhíbieianecathortici.ibid.<br />

qua purgantia ufurpandafint. 620. f.fo, ,<br />

Dobia circa porgationem. 620. §./¿. obfirvationes a<br />

tempore porgandi. ibid. _.<br />

Medicamentorum leraentíum ^w«/p« e S or,cor<br />

formula. 921. 5. 53.<br />

Extractum Cydouiorura pargans.621.i- Jf» , •<br />

Ejut praparatio. ibidem. Vtilitates RhabaiD»*<br />

ibid. 621. US ti >6- S7- 5*- , , -v.fynt<br />

Cautione,,»Clyfteium ufeu.522.% 6i.non «P'^^<br />

infundendi. 602.^.61. alliingentium ufe** q<br />

fiufipeñus. ibid .quando ti quo conveniant- ibid.<br />

teria ti formulxwr*»» fecundüm neceffitatem<br />

cattonam. ibid. ¿eft'<br />

Dyfentencis dolor gravan' vas fub umbiheo ana\r<br />

cedok «¿^.ó^.remedium ad hunc dolorem.»j^<br />

Ante anodynotum cfiumpramíttendáfium univerfalia.<br />

ibid.<br />

Dyfenteria circa noótem exafiperatur^23.5.64.<br />

Clyfteribus olea non admificenda ne ulcus fiordidu<br />

reddant ,nifiin principio rofaceum. 625. §. 6s.<br />

vari* clyfterum^t|^w/


penis dolor per immerjiontm ejus in deceñam malue<br />

mitigandus. 1129. §.0<br />

niectiones in veficam, ti earumformula.1129.%9.<br />

Clyfteres <br />

moptoe. 229.115.127.»'» tullí. 209. in raucedine.<br />

197. tn afthmare.175.4¿phthtyGn^5. eleñuartivariaad<br />

cacberizm.77o.%.2tt.od Epatis imbecillitatem.<br />

761 .$.i*.Cyphoides adroborandam Epar. 8154.9írcfiomptivamad<br />

ztto^bizm.S83-i.2i.de chalybe.jaj.<br />

5.15. Eaüapiiad dyfuriam ii2J.§i4.Thimxi eonira<br />

renum vlcus 1155.5.10. Helidxi«¿ íputum fanguinis<br />

ti fanguinis mictam. 1136. §.10.<br />

Elixyr menthxi» tuífi. 210. propciecatis paracclfi Sane<br />

acido, ad-cachexiam.770.§.29.ad aff-clionern<br />

Hypochond. 947. §. 77. phtyfi. 60. ai appeticum<br />

prollratum.71..*» tujfi.107. *n cordis palpitatione.<br />

3-4-9' . .<br />

Elixyr vicx Matchiolí in íyncope^ 2f>7.


Index Locupletifsimüs<br />

Ipatis alii tnroores. 890. ftruma, fteatoma meliceris<br />

athcrama. ibid. Tumor in pecorum jecore repereus<br />

vetmibasfecatens. ibid. Tumores*» poto biliario,<br />

ibid. Obfervatio ftrumarum ad maxillas cum ftrumofo<br />

jecore complicataram. ibid.<br />

Epaticus fluxus. 641. improprie ita vocatur ti feub<br />

faifa hypothefi Epar fianguificare. tf.f Í.5-5- nihileft<br />

aliad quam apettio arteriarum fleniearum.642,<br />

Epaticus fluxus dúplex */?Exquifitus,(2»o«exquiticus.<br />

tf^a.§.tf. Exquifiti figna. ibi. ti §• 7- fi « calida<br />

intemperie fiat. ibid. fió frígida, ibid. Humidx<br />

i*el ficcx inlemperiei figna. ibid.<br />

Epaticus fluxus dignofeitar per dejeñiones loturx carnium<br />

íimiles. 642.5.8. vnde fit ille calor tn cjufmo*<br />

di excrementti. ibid. vnde fit in hoc morbo pedum<br />

intumefeentia vt ti palpebratum. 642.5.11.<br />

Epatici flaxus caufx proximx ti ancecedenies Jecundum<br />

Riverium. 643. Jf. 12. Secundum Diemerbreeckjft<br />

epacis ferrnenrum •w'ri«f/»«.ibid. Secundum<br />

Sylvium. ibid. Secundum Menjat. ibid. fipar<br />

femper idiopathicehic laboral.647.^.Prognofis ejus,<br />

pcriculofus eft ajfeñus. 643.$. 14. Spurius non ita<br />

mali eft ominis etfi fit d&áliscurationis. ibid. Qua<br />

peí icula ex illius (Vippreffione immineant. 644.<br />

Epacici fluxus curatio. 644. §. 18. Purgarioni vix<br />

ticuieft. ibid. prodejfiepoterit ihabarbarum. ibid.<br />

item Myrobalaui. tbid. Clyfteres etiam parvo fiant<br />

utilitatis. ¡bid. remedia fecundüm vanetatem accidentium.<br />

644. §.19. Sudorífera ti diurecica «liquidjpei<br />

ajferunt in ferofa co/lavie. ibid. corroentilla<br />

plantago ti hojas generis medicina quandoque<br />

vtiliter oferuntar. 644. §. 20. Vulneraria etiam<br />

ti aftringenria c «m opiacis confcrunt. ibid.<br />

Gclacina ce. cum aqua cnnamomi _ü;j?-«/«.ibid.<br />

Epatis imbecillitate, lcyrrho aut obllructionc quicunque<br />

tenentar ne gattalam fudoris emittnnt, 644.<br />

§. 20.<br />

Epactco fluxu laboran* fabarum rabrarumex lactecoñarum<br />

longo vfu reftitutas, nil aliis medicamentis<br />

preficienúbtu. 645. §• 10. <strong>De</strong>coctum mira vtilitatis<br />

in hac morbo, ibid. Tálpa in fumo Jiccata ti<br />

pulverifiata ex vino albo ebibita mirabile eft Empiricumremedium.<br />

ibid.<br />

Epatici fluxus plurima remedia fpecifica interna etsfexrerna,<br />

fimplicia ti compofira. ibi. Emplaítrum<br />

ad fluxum Epaticum. 645. §. 20. Palmarium ti<br />

inter medicamento huic morbo dtiata Corallium ti<br />

ex eo parata. 646.5.2*.<br />

Epatis fluxus fpatius quid. 646.JK 14. quomodo dififiert<br />

d DyíTcntcria. ibid.<br />

Epatici fluxus fpurii Synonima. 646. Jf. 14. Ejus<br />

differentix. ibid. caufx. ibid. quomodo dijferat<br />

a legitima Epatis fluxu. 646. §. 15. Curatio ejus<br />

per ftercus Hirundinumpulverifatum titn vinoexhibitum.<br />

641. §• 17. fec chalybeatum ti non chalybeatum.<br />

647. 5. 27.<br />

Epaticus fluxus indicus. 647. §. 18. ejus notitia petenda<br />

a Bonito, ibid. Caufa ejus ti curacio. ibid.<br />

per refrigtranita ti extrañam croci. ibid.<br />

Epichema ¿«fyncope £?«»"«* deliquio. 268.§.34.<br />

in VOIHÍCU. 410. hepar ti tenes refirigerans, tn<br />

dyfuria. 131.5.14. a(t dolorem teftium. 1.51.5.27.<br />

««Epiléptico poroxjfmo. 188.Jf./.<br />

Epiglottis quid. iSS. 5.1.<br />

Epilepfia ob dolorem teftium. 1152. $.82.<br />

Epiplocele. 1154- §• 82.<br />

Equifeci vfius in vrina cruenta. 1135.5. i°- »« vomitu.<br />

35.<br />

Equini_/?«-í-r« fpiritus vel oleam propinatom in angi-<br />

.^ia. 12. §.6z. /«pleurinde. 107. 5.7-i09._f.72.<br />

Equi marini five Hippopotami dens proparatus go-<br />

nonhxam7{/?/í. 67.<br />

Equi Ipumx vfosin angina, j.<br />

Errhina an i» angina conveniunt. 15. an in defluxione<br />

pituitofai» fauces ti cervicis mufeulos. //. §. 7t><br />

in raucedine. 19.<br />

Exyf\mi firapus «¿raocedinem. 296. §.22. 297. § 2.<br />

ejus pulvis carat taucedinem diatamom.ibid. '<br />

Erynacci caro , pulvis ti cinis iu arma ementa.<br />

1095.5. *• •<br />

Eflentiafanguinis humani in ajfeñibus mefreDtcrii.tfflo,<br />

caftitatis Minfiychti ad coercendum veneris appetitum.<br />

1198. anifi in tuétu. 42. myrrlix, rorellz<br />

ti Helenii in raucedine. 195. §. 22. roenthie. ibid.<br />

pulegii in anorexia. 35. §•/•<br />

Eflcntix Citri, coralli ,'mehfíx ,ambrx'£_j i-'bethi tn<br />

fyncope. 267. 5--& a ' oes ''g ni ** ventricuii imbecillitate.<br />

295.5.i £ »- ati'fi > cinnamomi, cortic.<br />

citri, nucis mofehatx, Catyophillomm Cor roborant.<br />

508.5.23.<br />

Eflentia fulphuris in Afthmate. 173. ' anodyna in tau»<br />

cedine. 195. royrrhx in raucedine. 195. térra: figillatx<br />

in cordis palpitan 253. croci/» fincope.t^.<br />

caftorci in paralyfi parttam deglutttioni injeritlenr«'«i».iíp.Ab(ynchü««'<br />

venericulutn roborándome^,<br />

Eunuchi an hobeant vfiamyeneteotum 1152. JM femen<br />

ejfandant ibid.<br />

Exííccata humectare difficilius eft quam humieja flecare<br />

ti quare. 290.<br />

Expcctoranti.i remedia qua. 62.^.32.<br />

Exfpiratio cur faciliüs peragitur quam infpiratio. 20L<br />

§. 4. expiraeio pervertitur in afthmacc £y q ribas.<br />

ibid.<br />

ExCractum acori veri in ventricuii imbecillitatem. 29S><br />

$.16. Mumix in phcyfi. 66. § 42.<br />

Helenii in raucedine. 196. catduí benedicti in culi.<br />

207. ligni aloes in cordis palpicacione.2y3.caflo.is<br />

in cordis palpitar. 255. Theiiacalein fyncope.167.<br />

Catduí bened. Ccneaurii rainorií,galangx,calami<br />

aromar, granorum Junipcri Zedotinx i» chyhficatione<br />

tafia. 392. Caftorci tn ruftu. 411* Elu"<br />

purgaos in Phymofi. 1171. idemin gonorthaaw»*tinta.<br />

ibid.<br />

F<br />

F<br />

Abx cum fiaccaro in Pica. 369. §,21.<br />

Fabarum ft.pitum ti flotum in detradindo calculo<br />

efficatia. 1058._f.111. earomSal. ibid. tf!»-*»••<br />

in fuppreflionc vrinx. ItU.J.13. in dyfuria- uU-<br />

5.14. in Sarcocele. 1173. $• 4«- e * rm llX1V ' Um<br />

¿«appetentia venérea minaenda, 1198.<br />

Fabarix radix eft fpecificum remedium tn Hím°" h01 *<br />

dum fluxu nimio. 667.<br />

Facultares attractrix , rctentrix tift>»desJÍi» tex ? ü '<br />

gendx ti imaginario. 866. §. 44<br />

Vacies Hippocratica quid. 877-<br />

Fames canina ti lupina cur ito diña. 35 f& 2 '<br />

Fames qaid. 343. . _<br />

Famis imininutx aut auctx fiepe faliva caula cu. ya<br />

Faftidiura determíoatum oppvmtur pica tí i» ali,¡; ' * ^<br />

Faucium morbi. . ff0.<br />

Faucibus boli fihireant ut eorum defcenfiH fit f '<br />

vendas. 184.5.12. adhibe¡" r<br />

Fau fel aqua ftillatitta cum máxima fiuccejju aa<br />

in alvi fluxu. 586.%.26.<br />

Fcbrium crraticaium ti vagarum curatio. ?*''-. ¡fa<br />

Febris dyfenteria comes vt plurimum eft ett«<br />

6"l3.5.15. a\Htt^'<br />

Febns Hxmiuicxa plerumque ob mtefttnoruin w<br />

fenieiii liiflomm.iftonibas. 694.703. §•*• ri v!ft<br />

,„.v ;„ „„.,;..„ -«« .11 i\moton>¿tie* J c Febris acura in angina «o* eft jymptom-dico "<br />

eflenriahs cui fupervenit angina- /.$• "*• febrií<br />

Rerum ¿V Verborum.<br />

Febris in angina non femper adeft. ibid.<br />

Febris in angina quandoque typum terciana obfiervat<br />

continua. 5. §. 22.<br />

Febris lenta in cachexia. 763. $. 8.<br />

Continua vcl intetmittens vel ex utraque compofita.<br />

ibid.<br />

Febres ephemerx fpermaticx qua caufa oriuntur.<br />

1181. Jf. 19. funt triplicis generis. ibid. eorum<br />

diagnofis. ibid. cueacio. ibid.<br />

Febres Ipermacicxpucridx. 1182. caufx earum. ibid.<br />

Venus moderaea ab iis prafervat. ibid. Signa diagnoftica.<br />

tiS2.5.20. Signa naturam materia in tefttbui<br />

putreficentti indicantia. ibid. fimztetizfit in<br />

vafis proporantibus quo indicent. ibid. fipotrefi<br />

cal in glandalis. ibidem. fi tn vafis di ferentibos.<br />

ibidem.<br />

Fibris heciica fpermatica quomodo fiat. ibid. confundían-<br />

cum cabe dorfiíli. ibid.<br />

Febris Lypiria a renum inflammatione. 1017.5.5.<br />

Fermentarlo ti eferveficentia quid diferant. 341.<br />

5-18.<br />

Fermenri digeilivi vitia ut anarexiam indacant.<br />

34>' i- 4-<br />

Feímentum digeftivum ob quas caufas deficiat. 345,<br />

346'• §. 4' animalia in fuo corpore habent determinatum<br />

fermentum dtieftivum. ,6ó.§,i2.<br />

Fcrmentu.n d.geslivum eji appetitus ca&fia.<br />

Ficus cum Jptritu vini combuíii in iujfi. 205. Jf. 12.<br />

decoñum ad dianheam malignam. ¡toe. jf. 46.<br />

cum carthami fiemine comefta ad alvum molliendam.<br />

11 f3.<br />

Ficus folia homorrhoides cacas aperiunt. 677.<br />

Filipéndula vfius ínfirumís. 1021. 5.14. radiéis earum<br />

pulvis ad dyfienteriam. 626. Jf. 71.<br />

Filiéis rádíx tn ómnibus obftruñionibus ti ómnibus Heñís<br />

afeñtbus. 907.^.18.<br />

Filum cannabis apphcatum ad dyfenteriam. 1113.<br />

S.19.<br />

Fimus columbinas ad Pneumatocelem. IIÍO. ad<br />

Hydrocelem. ibidem. alvi fluxum ftringit tritus<br />

ti cum fiar ti aceto fióla tus, vmbilico applícotas.<br />

589.Jf.33riiiHls<br />

camnus ad dianhoam. 586. $.t6.<br />

Fiaras ut fiant. 3/7. §. 37. vt ex raphano, otitis ti capis<br />

ger.eremur. ibid.<br />

Fui us dificoiientta medicamenta qua. 317. in curatione<br />

fiat uum majar eft habenda ratio caufia quam ipferum<br />

fiatUum. 319. §. 39.<br />

Fluctuofitas ciborum in ventrículo unde oriatur.<br />

41 f.<br />

Fluxus alvi adipojus quando fiat. 647. §.2p. ejus caufia<br />

ti curatio. ibid.<br />

Fluxuspurulentus exiguus unde procedot. 647. copiofiüs<br />

ande. ibid.<br />

F<br />

l"xus alvi quid fie. $66. ejus dtferentia. ibidem<br />

2.<br />

l f<br />

ces fiahguinotinta finé dyfenteria ti quid eas tales<br />

ejjrcíat. 580.5.3.<br />

h<br />

°niancll¿ intempeftive ócelufie fianguinis infieñionem<br />

confiantur ti Hydropis pafunt fieri caufia. 846.<br />

í°nt¡culi, vide Cauteria.<br />

*"onticuli amibas inuftiadhJypochand.afenionem.94f.<br />

S- 68. inficorbóto. 980. 5.46.<br />

i0t<br />

^atitISt„ afeite. Si$.§. Í,.<br />

'» Epatisficyrrho. 747.<br />

"fiuxu hamarrhoidum nimio non debet applicari<br />

Cl<br />

*lidé. 666.<br />

F;°i. icS.<br />

adjtiamas. 13.24. in pleuritide.<br />

TOS teftium ti pudendi in virium imbecillitate. 229.<br />

Jtligims caminí in pleuritide. 104,<br />

Tom. II. Boneti Thefaür.<br />

Fragatix decoctum adiñerum. 869. §. 57. in ficyrrho<br />

lienis. 747.<br />

Fraxini Jal ai lapidem comminuendum. ioj__j. §. 14.<br />

eius oleum in afthmate. 171.S.12,<br />

Fricciones in fincope. 267. ad Ilypercatarfin. 271.<br />

tn inflammatione ventric. 313. tu vomitu fanguinis.<br />

434.<br />

Frígida vt peñori inimica. 29 §. 11.<br />

Fructus horarií cachexiam excitant. 760. 5. ¿2. choltramgignunt.<br />

407.<br />

Fulminar.s lapidis vfius in iñero. 861.$. 22.<br />

Fuliginis 5t?. cum aquacardui ben. tn pleuritide. lo¡q.<br />

5. 109. ufti pulvis fiedat doloris hamerrhotdum<br />

671.<br />

Fungorum firangulatorioram noxo ti eorum alexipharmaca.<br />

183.<br />

Fúrfur in fiaecuto inctufium pro fotu in pleuritide.<br />

'o3$-S-i<br />

(pvo-tio'ts wdd-otDieclis carislii an fit afcü 10 fíyptchandriaca.<br />

929,<br />

G Alanga in ore detenta rañum curat. 320.$. li.<br />

Flatus difiutii flama, hi. 290.<br />

Galbanctum Par*-eili¿«'/V


E<br />

G J<br />

»ngrxna fepe af citur Scrotum in aficiticis & quare.<br />

n f6.<br />

Medicamenta quadamfiunt'frígida ti quídam calida,<br />

ibid.<br />

Calidorum fiyIva. Ibidem.<br />

Refirigerantiam tijíceantiumfieries. 1156.<br />

Ganglium quid. 1166. 5.7.<br />

Ganglium virilismembri. ibid.<br />

Genitalium maficulinoram morbi. 1x44.<br />

Gcncrandi impotentia quos ob morbos accidat. 1176.<br />

Partes afeño, ibid.<br />

Quo nomine voeentur hac atTectione laborantes.<br />

1176. §. /.<br />

A vitiofemínarisrum vaforum. 1*76. §.2.'<br />

In ea curando quo fint Medici partes. ii¡6.<br />

Avitio ipfios feminis. 1176.<br />

Avttio membri vpnitzbs. 1176.<br />

Curacio dirigendaad caufios. ibid.<br />

yí-virio Scminariorum vaforum ind-catto nulla ulitis.<br />

1177.<br />

Curacio orto a vitio membri genitalis videatar<br />

Index Locupletifsimüs Rerum ¿V Verborum^<br />

cap. de virgo morbis.<br />

Curacio ¡i d vitio feminis procedat. 1177.<br />

Indicaiiones ti methodus curativa, ibid.<br />

Seminis defeñum reparantia, ¡176. Victus ratio.<br />

1177.<br />

Medicamenta varia fimplicia ti compofita frigidam<br />

femen carrigenlia ti copiam ejus fiuggerentia.1177.<br />

Ad genitalis feminis produñionem qua concurrunt.1177.<br />

%-3-<br />

Solidiores fanguinis partícula concurrunt tanquam<br />

materia ad fieminisproduñionem, ti argumenta<br />

¿¿probantia. 1.77.$.}.<br />

Prater fanguinem concurrit Jfiritus animaUs. 1.77.<br />

§•3-<br />

Modus quo ex concarfia fanguinis ti Spiritus ««/malisfitjperma.\i77.§.<br />

3.<br />

Ouore veteres dixerunt venerem ortam mari.<br />

"71-§-i- ' . . . . .<br />

Etiam concurrunt in feminis conftitutione partícula<br />

falinx ti fulpliurex. 1177.<br />

Oaotmadis tidatar feminis produñio. 1177. j. 3.<br />

Semen generativumquidfit.i\7°. Jf. 3.<br />

Ante pubertatem tn corporis incrementum abfiumitur.<br />

1178. §-3-<br />

Seminis penuria aut mola difpofitio ílerilitatem<br />

ixducunt.i^Z. $• 4.<br />

Semen capocitatem uteri implere debet ut fiat conceptio.<br />

H78.§. 4.<br />

Exhaafiio nimis feequens vaforum feminalium<br />

impotentiam generandi producir. 1178. $.4.<br />

Qui fiat ut fenes proveñi aliquando generenc.<br />

ll 78.§.4« n .<br />

Genitale femen crudum generadora eft meptum.<br />

"78. §.4.<br />

Qay-ct.a.{imlefemenproducat. ibid.<br />

<strong>Lib</strong>eri ab hoc feroinegeneran quatisfintti quibus<br />

morbis obnoxii. 117». §. 4..<br />

Vndependet facultas generandi fibi fimi/e. 1178.<br />

Jf-4-<br />

Seminis partes crafwres nihil confierant ad gencracionem.<br />

1178. 5.4.<br />

Spiricus genitales animant ovafeeminea alioquin<br />

infacunda. ii78-$.4-<br />

JMenjbllicitanda Venus ultra quam fiuppeditat materto.<br />

1.78. $.5.<br />

lALtatis progrefu vis generativa) minaitar.<br />

-178- $• 5- , .. „ .<br />

ftí generativa non irritando acribus ti ptperatis.<br />

1178. §,,.<br />

m<br />

Generacrix facultas confervanda balfamicis, am.<br />

bratis , ti humidum radícate fovencibus<br />

1178. í-5-<br />

Pencula ex tntempeslivé fibllicitata venece.<br />

1178. $.5.<br />

Ineptitudmem ad concumbendum prodacentia<br />

1178. §. 5.<br />

Caufia externa femen exhaurientes. 1178,<br />

§.6.<br />

Animofitasmilitam imminuta ob tranfitum per aquam<br />

frigidam. ibid.<br />

Virilicas fiublata per inunñionem unguenti mercurialis»<br />

reftitataufiu olei de fpica. 1.78. §.


Index Locupletifsimüs Rerum & Verboruítt<br />

/¿«¿«Gonorrhxa affeñum. 1212.<br />

Curacio ,/¿tuspermedicameitt* calefacientia. ibid.<br />

Dixta//Í4/ «i copia feminis fí/ activitate. 1113. §. 32-<br />

Acerum ti acetato utilia. ibid.<br />

Dixtafifiot ob cenue WÍ'WHM tifluidum femen. i¿/'¿.<br />

Potiones ordinario ad firim. «¿/'¿.<br />

Gonorrhex virulencx Signa.223. .5".».<br />

Excretum per gonorrhxam viride 9«»'¿ portendat.<br />

1213. $.*. _ .<br />

Quamobrem carationi gonorrhxx virulencx/o///«íí<br />

uicmnbtndum. 1213. § 34.<br />

Ouomodo contrahiíur hic mqtbus. ibid.<br />

Goíiorihxa vi.ulenca«/«OTy?wlue venérea accidere<br />

poteft. ibi d.<br />

Caufia próxima ti fymptomata venerex gonotrhex.ib.<br />

Signa ejus incipientis,«W» confitraatx ti Cordatxjf-<br />

8 idque vil medic-araentis velfet-<br />

10. ibid. Si per apenas nimia fiat profufio quomodo<br />

providendum.ibid.Si non latís fiuant quomodopromovebuntur.ibid.<br />

hirudinesy«»í optimur» aaxiliam ad<br />

illas aperiendas. ibid.<br />

Hxmorrhoidum etiam apertio procar abitar per frictíoneméx<br />

fiolitifici contufis, 678.Í.68. apcuioperphlemotomum.ibid.per<br />

fetaiamporcinarampMnñurá. ib.<br />

Hxmorrhoidibus excis purgantia non conveniunt vatida.Ó78.§.<br />

69.qua conveniant. ibd. modus applicandi<br />

Hitudines. 678.5.70. utilitas¿«//« remedii. ibidem.<br />

Medicamenta ad abfumendas Hamorrhoides. 679.ti<br />

mi dura ad eas mortificand.1s.679.<br />

Hxmorrhoidum / c*r«prxfervat.va.68o.<br />

Hxmorrhoidibus afcclorum p..xta. 680.<br />

MMm<br />

•<br />

• I<br />

ai<br />

\ü'


Tiagia natium peripneumonicisfiuperveniensan<br />

na. 47.<br />

rliagia cririca febres ardentes foluic. 41.<br />

Hcctica marttorum.lSp?.<br />

HtfdérX radixpulverrfatatr. júrepatti ¡adufea, ad dolorem<br />

Epatis. 8S9.<br />

H:<br />

Hcderx terteftris Syrufus in phtyfi.6r. in pleuritide in<br />

í<br />

Hsk-iiii radix c«í¿/>«»«tufli. 2¡i.z« anorexia. 314<br />

!-fep.nicum tabtammiiigat urina acrimonia. ;c/p.§./£.<br />

prsparationesad calculum. 1079.5.13.<br />

Hermaphroditx qui dicantur. 1174. an dentur perfieñe<br />

utrumque Sexum pofidentes.1174.<br />

Exempla perfieñorum in utraque fexu fed mafeulo<br />

in abdomine recóndito, ibid.<br />

An poft utrumque fexuro perfieñe pajfidens, ex fe fine<br />

alterius perfiena intervenía conctpere. 1174.<br />

Exempla Herrnaphrod. *a«//»feipfis ti gencrarüntcj£<br />

conceperunr. 1174.<br />

Hermaphrodirx fecundüm Ariftotetim non dantur nifi<br />

unios perfeñi Sexus. 1174. Oblsrvatio contraria,<br />

ibidem.<br />

Quanqaom perfeñum utrumque fexum haberent,difcife<br />

tamen eft atin fe generen! ti quare. Ü75.<br />

Obfervatio hominis arabigui fexus. ¡175.<br />

Hetmaphroditariim Varia exempla. 1175.<br />

Hernia inteílinalis qaidfit. 477. nominis etymologia.<br />

4.78, Synonima./¿/¿. fub.ectum. tbid. Significatio<br />

propria. ibid. impropria, ibid. ex inteftinis dúo tahtnmpofunt<br />

offeñum hunc incurriré excum ti Heum.<br />

478. §-i. Heum nonnifi infiniftram ficroti partem illabitur.<br />

ibidem. cxcumfaci/e in dextram incidit.<br />

ibidem.<br />

Hernix inteftinalis figna. 478. §. 5.<br />

Communiz ómnibus fipeciebus Herniarum.479. Qaomodo<br />

d.feram laxaciones á ruprionibus. ibid. Signa<br />

propria Hernias inter fe diftinguentia. ibid. qui ceda<br />

tipofi revertitur Cele appellaiur. ibidem. Epip/oce/e<br />

quidfit.479. Enterocele quando vocaiur. ibid. Enterocele<br />

in mulieribus jopios fit in inguine, in viris<br />

Sopias in feroto. ibid. ratio cur huic tumori dolor abfit.<br />

479. §-7. qda caja fiat dolor¡ficus. ibid.<br />

Heinix inteftinalis C««/i. 479- $• 8.<br />

Siperitonaí fiat extenfio aqualis ut in Hydrope ti ingefil.ittincftetus.nulla<br />

fit hernia ti'quare'.ibid./'» ptir i fique<br />

Hernits per 1 tonri (único interna diferumpitUr, externa<br />

dlftenditur. 479. %• 8.<br />

Hernix inteftinalis caufia remota, ibidem. procatarÜico.<br />

480.<br />

Hxrnix inteftinalis prognofis. 481.<br />

Periculum imminensfinegligatur curatio. ibid.<br />

Hctnix inteftinalis curacio. 481.5.13. quam primum in<br />

losumfiuum reponendum r/?ementum vel inceftinum.<br />

ibid. pericula qua ex remórala repofieionc fint<br />

metuenda.ibid. facile curantur in infancibus in fenibus<br />

difiiciSime. 481. 5-13. incatcerata inteftina quando<br />

dicantur.4S2. incarceranrur ut plurimum ob Scy-<br />

, balatiindtirat* excrementa, ibid.<br />

Hernia inteftinalis omnium eft periculofitTima.481.5.13.<br />

qoa ab íleo prolapfijitpericu/oftor eft quam qua a cxco.<br />

ibid. Febres finguituoíje infiammaii i/ei fiymptomata.<br />

ibid.etdém monis prodromi. ibid.Symptomar.i<br />

aUd'Ü&prelapft. ibid.<br />

I [etnix imcftinales decumbentes ¡»ter pc\\em ti didymum<br />

nififaceurratur inter xv.aa* xx. dies incurab.lcs<br />

fiunt. ibid.<br />

lia: ex frigote fubitaneo lechales. 481. §. t c.<br />

uñones v«r/« ad curationem necefiario. .bid.<br />

Jicationes. 481.5. '5-<br />

Índex Locupletifsimüs Rerum & Verborum. 1<br />

dliuum/'» abdomenreponindi'.ibid.<br />

Cauciones/'» has aperatione.ibid. quidatendumfictas<br />

vel excrcmenca repofitionem impediant. 48? f<br />

17.&18.<br />

, '*"<br />

Medicamenta ««" flacus difpandes, ibid.<br />

Ad emollienda Scybala. ibid. remedia adeapoft]tepo.<br />

íinonem confinando, ibid. remediaran* Gmplicium<br />

ti compofv.otumcarminantiamjyha. 483.§.¡g, _y¿<br />

inteftina valde inezteetata Jim nec fiacilereftituantur<br />

fotos ex zvena.ibtdem fimin. 4°- calida majora.»nium<br />

medicamentorum óptima fi flacus adfintufu inrerno<br />

ti- iWUtoio.4,84; 5-18-<br />

Iliaca palfio quando huic offeñui fidecreficat. 484. §.<br />

2?. repofito inteftino non omne periculum vitotum.<br />

ibid.<br />

Hernia quando ti quomodo per Chirurgieam operationem<br />

curetur. 484. §'• 24.<br />

Operatioñü in inguine fiañopeticulum.tbid.minusejl<br />

periculi pin alio loco abdominis adminiflretur. ibid.<br />

Herniam repofitam continendi modus. 484. jf. 15. rerinaculafivemachino<br />

&railiumcnta Chirurgica. ibid.<br />

in doríum decubitus eft vera hernia panacea. 484<br />

§.2f. tetmaculum,fafciay»w fübligaculum nu/lomodo<br />

eftfipernendum. 485. §. 2f.<br />

Herniam curantium remediorum fpecificorumjy/M.<br />

4*5- S- 26.<br />

Paradygmata dúo curationum herntifiorum quibus<br />

medicamenta ti ordo ícrielque curatiants indicantur,<br />

ibid.<br />

Hernia affeñis dixta conveniens. 486.<br />

Herniarum differentia. 4S6. §.\t. ¿/?Inteftinalis,.mentalis<br />

vcl mixta. 487- §.; 1. « Ruptione peritanti,vel<br />

ab ejus laxauone. tbid. Signa ruptionis^87.§.34.<br />

Caufx. 487.5. 35. remedia. 487.488. 5.39- .«etna.<br />

489. §. 40.<br />

Emploftrum de pclle Arietin3. 490. 5.4'- formuti<br />

medicamentorum multíplices, ibid. ti feq- Sec'bo eft<br />

poftremum remedium,quibus cafibus tentando.ibid.<br />

HcTiiiatum piares feries ab auñortbm non deferí ¡¡tu,<br />

491. §• 4f.<br />

oa-yyoyiM quando fiat ti quid fit. 487'.ti 49 S- §• 4 tí -<br />

ejus Signa, ibid. caulx. ibid, curatio ti remedia plurima.<br />

Bubonocele ti «ar/srAo-ceAij quando fiantti' quid fint.<br />

,487ipjQuteyjtM<br />

five í £OU?>#AOÍ- qaidfit. 487.ti 49 2 - ^"'<br />

terocefe 5; epiplocele quomodo mternoficantur.49 2,<br />

Curatio ad Omphalocelem. 492. §. f3.<br />

Herniarum Proghybxis.<br />

Hirci ctuotin pleuritide. 107.ejm utilitas /»renum obftructione.<br />

1013. i. 22.<br />

Vrinx recent is ti omenti ufiu in calculo. i"/4- l0 $9"<br />

io68.§.i6. aqua ti eam parandi modus. io54-§-89-<br />

Hinidinesffw»/» vitili applicandoquo cafiuM6\ 9in<br />

Scorbute. 983.5.46.in hamorrhotdibus caed


Index Locupletifsimüs Rerum ¿V Verb orum.<br />

febres autumnales tongas Jope fiquitur.<br />

Hydrops , caufo btijusr/'iyí.zz.<br />

Curatítrfocile hic Hydrops aperientium & catharticorum<br />

itfit fimodo recens fuerit.tb¡id-<br />

'Kon curabitur tomen mfi prius curata febre. ibid.<br />

Si vrgeat pr úfente febre quib'lu remeiñisfitprofliganda.ibi.<br />

Varii ^ujfliyátcpísfi'unditrft Meniot.7$j.§.22.<br />

Caufia Hepatis intempeñi calida Jecundum Mentot. 785.<br />

$.:?. cor in Hydrope afkitur & rationes. 7%SM.<br />

Methodus natura tn ccnfuiendo fanguine,785.§ 25.<br />

Sanginficatio j?/ in ómnibus corporis partibus fied prafertim<br />

in corde.7^6.í.i5. ,<br />

Chylus tn carde quomodo rubefiat.^%6. §. 25.<br />

Hydropis Curatio.768. §.z6.<br />

Indicationes a¿ curationem Hydropis. ibid. varia ratio-<br />

cinta cuca ¡hmc curationem ad mentem Sjlvü. 787. Salivar»<br />

(0x ejusdem dictamine) inunllionibus racrcunaXibus<br />

provócala febid. modus falivationem provocandi<br />

per inunclionem. 787.^//.* ratio provocandt falivationem<br />

per fumum cinnabaris ore acceptum quem<br />

modümprafieri itranctiora & cur. ibid. cauttones tn<br />

faliv am provocantium ufu. ibid.<br />

Lanrii methodus hydropem curondi. 787.5.16. clyIter.<br />

éid. pilulx cotholica maritales, tbid. fpiricus cepholicm.<br />

ibid. eflentia juniperi.ibid. , .<br />

Hydropis prognofis.^. §^7-f(tcilti ctiratwnu & fritas<br />

eventus.vel e contra funefiíjfimi ormms fecundüm differentiam<br />

caufiarum. tbid.<br />

QUO curam Hydropis difciüorem reddant. tbid. Hydrops<br />

"cuifinpervcmt titfis dejperatus cft exaphor.7.47-C" 6,5.<br />

Signabani vel moiieventus. 788-•§..27.folvituraliquando<br />

converfiwne aquarumad aluum. ibid. ex aphorMx..<br />

ibid- Itrminatur funeñcper alvi fluxum. ibid. evaciiationeraaquarumconfiefiimfaclam.ibiiUpoplecltca{atfocationc.W.Recidi<br />

va non cft fanabílis. ikd. Ex liberaliori<br />

pota fiacüi curatur, ¡bul. temó nchhvaús non<br />

curatur. ibid. vrina troceo Cum frbre continua mortem<br />

inflare oftendit. ibid. Anafarca per apoplextam vi plurimum<br />

terminotur. 788. §. 27. Alares quando periclito<br />

fior. ibid. Si aliquis Hydropt fuperfles fit bonis viseeribus<br />

eum efenecefe eft ex Hipp.tbid.<br />

éignz bono dijpofitionis vifeerum unde de evcnttt Hydropis<br />

pronuntiandum- 788. §• 17'•<br />

Qui per bimeáte Hydrope laboiarunt fianari nequeunt.<br />

788.5.17. obfrrvaúones circo prognosin Hydropis.<br />

788.5.28. '.<br />

Hydrops per fe morbits efe chronicus & five adfialutemjive<br />

ad nipxtemterminetur longos habens periodos.783.§.i9>.<br />

Quomodo terminetur Hydrops felutaris. ibid.<br />

Hydtopicijkpemorumturexcoccygts gangtxna qui ulterius<br />

protraett'-ri effent vitam. tbtd.<br />

i-xemplummtdieris ftxagenar'uperfieñe curato & remedia<br />

quibus ufe cfatoS. ?i.<br />

J» curatione Hydropis methodo cutatonx tnfijkndtinu<br />

789.J.U.<br />

. Hum eonoborationi vifcerum & fianguimi vacamtfs catharüus<br />

fuperfidendum ejl-7%9- §-P-<br />

Tortitti vicibui & alternan)» alterantia remedia cum<br />

putgznubus fum offerenda. ibid.<br />

Dixta. 78-?- i- V-iiks ficaonbus ábandm eft oger. ibid.<br />

Dulcía vitondoábid.<br />

Cum patgtndumftñHdnequáquam fiaaendumper Epicrafin,ftd<br />

generofioribus caihart.cis vtendum & ra-<br />

tionestHim.1^9- Í'i3'<br />

Cathartica confiefiim exhibenda & aura medicamenta<br />

.1 etica & corroborando fin 1 inttr,ni¡fumee exhibendo<br />

fimt ne inducía 'morbo concedenda Jmtjbul.<br />

¡^ropsii/^íric tft alcites..tynipanices aut anafarca.<br />

.Histribia addit.'tr quarca quando partes omnes<br />

fcpbragmateinntmcfitmt dicto d milis anafarca<br />

patticúlaiis. /8¡J 5.i.<br />

Hydropis afeitis.defimitio.7%9. ejus nominis Etymologia<br />

789.5.2.<br />

Hydrops afeites dúplex e/íuniverfalis & particulaiis,<br />

vniveifalis dicitur calicillo humoris ferofi in ab domine<br />

feroto ej^pedibus. 790.5.2. pacricularis eíitalkSio<br />

ejusdem materia in quadam infigniori abdominis capacitóte,<br />

ibid.<br />

Hydrops afeites particularis aliis fectebus Hydropis til<br />

frequenúor & caufa hujus. 790. %.z.fapef¡t vifceribusyá/-i>«<br />

& valorara //; ntefenterio lacteorum culpo,<br />

ibid. locus quis fit ubi coacervatur ferum. ¡bid. vocatur<br />

ab Hippocr. hac Jpecies Hy drOps hecus. tbid.<br />

Hydrops fiecus non (fi tympamtes. 790.$. 2. ejmHydropis<br />

figna & fymptomata. tbid. quare dicatur liccu's. ibid.<br />

vnde oriatur & ejus caufa. tbid-<br />

Pericttlofiiu eft afeites particularis fied mués vniverfalí,<br />

omnis Hydrops efl dif ci « cmáüoois;, 79°-§-' ? .<br />

Hujus alcuis indicationes curativa. 790. 5. z.evítcuandd<br />

colija continens, puigantibus, fudonteris ó-diuteticis.<br />

ibid: Hic imprimís locum habet Paracentclis.790.<br />

5.2. ifiü per aclis roborandum & edujo inttrnaremovende.ibid.<br />

Lindanus curat filo ufu vtni Rbaum & nitri<br />

itid. procefius curationis lindant. ibid. fignum cure perfecta,<br />

tbid.<br />

Cuiano hujus hydtopisfifiat vitio betearum & indicationes<br />

quos hxc caufa fuggerit. 790.5.1.<br />

Hydrop'i afeites quare fiat tn partibus tnfra diaphtagma<br />

& oceupat abdomen & pedes. 790. §. 3.<br />

Hydrops quo LX. libro fieri effluxerunt. 79°-$-4-<br />

Hydtopis delimito paracclíica fftcmdum tpfumprofiptem<br />

principalibm mernbrts feptent funt ípecies Hydropis.700.§.


*)iftinñiofiacti*da ínter potentia ti vchcmentia mtdicamentaficat<br />

eft inter blanda ti imbecÜia.íe^.^.^?<br />

Ad precavendum Hydropeminufiu purganciumá mitioribuspracipue<br />

rhababaro eft incipiendum.%05.%.47.<br />

In Yiydtopefi purgandum valentioribus non imbecllis<br />

agendum ,ratio cur.¡bid.<br />

Catbatúcnmexhil/iturx* debet prohoficere an oger fiacite<br />

medicamentis moveatur nec ne.ibid.<br />

Hydragoga quahqukm vehemencia in iti'quiper idiofincrifiam¿^«7¿purgancurparüm«£«»z<br />

ti vehementer<br />

coñtmovene, fimedioctibaspurg ant ibas dcfi<br />

commade mificeontur flimulum addunt ti bono fe- \<br />

quitur catbatfis.ibid.<br />

Sirupi de Spína ceriíina vtilitos in Hydrope , quibus<br />

conveniot ti in ipfius ufu cautiones.8ot.%.+7'<br />

Obfervatio notando in ejus aja. ibid.<br />

Mechoacannx in afeice ufus ti dofis.8o5.$.n%.<br />

Ialappx in afe.ee ajas ti dofis cum cautiontbus,ti damna<br />

ex'abufii.%0^.^.4.9.<br />

Cortex fambuci oque valide vomicum ti fedet movet<br />

atque crocus mecallorum.8o6.5-jo.<br />

Ircos fuecus ctudus omnes Hydropes fanabiles curat<br />

aullare Gordonio.%o6.§.ri.<br />

Paria parata in Hydropem ex Jaece ireos medica<br />

menta.tbtd.<br />

Pílalo Hydropice Bontii &'earumproparatio.%o6.§yj<br />

Valenciffima ti vehemencia in aquis exhauriendis medicamenta.<br />

806Í.54.<br />

Gummi gueex intervehementia fedfirequentifiima Hydropis<br />

r«»


f<br />

Qaídfignificet rox ida. ibid. quomodo dice poflit Hidrops<br />

fiecus- ibid.<br />

Hydropis definitm Willifiana. 833. Jf. 2.<br />

Non dotar Tympanites vniverjdlis. 833.Jf.2-<br />

Inflacio qua con f irisar per totum corpus in vulneribus<br />

Thoracis Timpanites non cft. ibid.<br />

Timpanitis afeclio eft ve ouratu ita difrilis cognitu.<br />

Í33-Í.M.<br />

Etfifignis externis feries ejus agnofeatur.caufia tamen<br />

raro veniunt in lucem ti quare. ibid.<br />

Timpanites trañu temporisfibi afcitem confiociat. ibi.<br />

Dubium circa rimpanit.dis caufam conñnente. 833.^.2.<br />

Quafit czufzefciens flartium. 833. §. 3.<br />

Flatus caloris non frigorisfoíoles fiunt. ibid.<br />

Materia unde ñztusgenerantur quanamfit. ibid.<br />

Vnde procedat. ibid.<br />

Quibus caufis abdomen diftendi ti intumeficere fibtiat.<br />

8.3.5.4.<br />

Quognodo rumoresfiolidiabdominis tumorem excitent.<br />

ibid. quid iis prafientibuscontingat quod molem abdominis<br />

augeat. ibid.<br />

Human aqi,ofe quando turgeat abdomen. 834.S.4.<br />

Flatus a cruditateproduBí inteftina repienses abdomen<br />

intumeficere faciunt. ibidi<br />

Anpoftremahae afeflio non fit colicsti Tympanitídispareas,<br />

ibid.<br />

Alia caufia fiabitam ticnormem inflationem imive-ntfís<br />

producen*' ibid.<br />

Hi ajfeñus nonjunt Tympanites ¡id non raro in eam<br />

degenerant. ibid.<br />

Afeites ti Tympanites ferie di ferum non grada.<br />

*34"%-S.<br />

• Qna diferenñam conftítuunt efentiatim horum dúorum<br />

afehluum. ibid.<br />

Nec afeites flatu nec Tytfípanires omnino aqua'carent.<br />

ibid. tii.6.<br />

Tympanites improprie dicitur Hydcops. 834. Jf. j.<br />

Hydropis fice alia acceptio explícala capite proceden<br />

ti. ibid.<br />

Quaritur an Hydrops Hippocr. ficcasfitis de quo fub<br />

nomine címpameidis. ibid.<br />

Locus Hippocr. 3. coacar. vbi eft explicatio Hidropis<br />

(ícei nequáquam Timpaniri conveniens. ibid.<br />

Rationes demanftrames Hippocr, Hydtopem fiecum<br />

jn>8_7w/^S-Tympanitidem. ibid.<br />

Afeitis feectes qua ventor humoribus repletas tenditur<br />

ad duritiem, mixta figna habens ex afeite ti tympanitide.<br />

834. f. 6.<br />

&£»« Tympanitidis. 834.5.7.<br />

.¿/¿..//¡^«Tympanitidis. 835. 5.7.<br />

Signa prafinñiTympanitidis fiunt feienñfica ti indahta.<br />

tbid.<br />

Dolores circa vmbilicum ti tambos implacables fia-<br />

'»>'« tympanitidis fiunt indubiaprafiagia. 8)4. %. 1.<br />

Caufa Tympanitidis 83^.4.<br />

Nonejt copia flatuum qua folet tn inteftinis colicam<br />

pafwnem excitare , etfi Tympaniti fiuperveniant.<br />

835. §.9-<br />

Secundum Willis caufia continens timpanitis fiunt firitus<br />

anímales inordinati ti irritan, ibid.<br />

<strong>De</strong>monftratioiJriusParadoxi. ibid.<br />

Ligato ñervo oñavi parís i„ ventriculum diftribato,<br />

ftatim totas ventnculus flatibus intuuiefeit. ibid.<br />

Hiftonaytvenis inaxilla lofi, vulnere punñi in accepto,<br />

qui tranfiacla notle, totus humidus ex tyropanitide<br />

vniverfiali apparuit. 83 6.5.9.<br />

Paria fententia circa hunc cafium. ibid. Wtllis fententia.<br />

ibid. <strong>De</strong>ftrutlto conjeñurarum Smttii ti<br />

Sennerti. ibid. Spiritus irritan ti inordinati concurrentes<br />

illius inflationis fuerunt caufia. ibidem.<br />

ab eadem caufa venena fimilem tumefactioncm<br />

Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

eaufantur. ibid. Vocatur talis afeñio ab Helmontia<br />

indignarlo Acchxí. ibid.<br />

Quare defuntlarum abdomen in molem flatuofJm<br />

aito/tatur. ibid. modas quofiritus animales talen<br />

afeñionem prodacunt. 836. S. 9. Dif cultas adver.<br />

tendí caufas hujus morbi precatarñicas. 836Á.10,<br />

Qui morbi facile tympanitew* accerfiant. 837.Sj.10.<br />

CaafaTimpzniúdis fecundüm Sylvium.837. $•'"•<br />

Pituita vifeida eft caufia materiatis Timpan.tidis,eff.<br />

ciens bilis acrimonia fita vel oteofieate volatili in fa<br />

tus eam refelvens. ibid.<br />

Timpznitesfitd calare debilípartium prime digeftioni<br />

dicatarumquo materia atimentofa imperfeñe cotia in<br />

flacus converñtttr. 837. i. ir.<br />

Ex parte materia aliquando enafeitur Tympanites» fi<br />

ea digeftioni minas apta fiacultatem coñrticm tludu.<br />

«37. §. 12.<br />

Imo aliquando calor retorridus vifcerum in humorem<br />

melancholicum agens, eam exagitae ti in flatus<br />

convtrñt. ibid.<br />

Flatus hi quos efeñuspreducant fecundüm partemvbi<br />

injinuantur. 837. §. 13.<br />

MfzxusTympamiñcorum vel cantinentur in cavitace abdominis,<br />

vel in epiploo vel in ipfis inteftinorum anfraclthus.<br />

ibid.<br />

Confia Tympzniúáxs fecundumPlaterum. 837.Sj.t4.<br />

Non convenit inter aunares de tico vbi cantinentur fatasTympaniticorum.<br />

í38.§.14.<br />

VlztusTimpamñcorum non evacuanturper puncluram<br />

five Patacentefin. ibid.<br />

./áparacencefi tympaniñco fono mars fiubita. ibid.<br />

Tympanicicorum abdomine apeno nalliu flatus fuit<br />

eduñus. ibid.<br />

Inteftina in Tympaniticis apertisfuerunt rtptrta flatibus<br />

tumentia. 838, $.14.<br />

Per quas vias flatus ex ventrículo ti inteftinis in abdominis<br />

capacitatem erumpant. 8384.14.<br />

Tympanites eft teterrima hystiopti feries, ibid.<br />

Qoa caufa flatus retineat in inteftinis ne ermnptre<br />

yaleant. 838.$. //.<br />

Modus quo ex coliczfiat Timpanises. 138&¡7.<br />

Tympanites a flatibus in inteftinis contendí. 838.<br />

§. 18.<br />

Apernó Tympanitici cajas inteftino ita flatibus dilntata<br />

fuerunt, ti membrana eorum attenaat» • vt<br />

levi con taña difilient, ti excrementa in diftans tjicerit.<br />

839. $.18.<br />

Obfiervatio authoris de putro Tympanitico. ibid.<br />

Prognofis Tympanitidis. 8j5).§. r8.<br />

Creditur in curabilis ti car. ibid.<br />

Tándem afcitem Ubi fiociamfitmit. ibid.<br />

Quare Timpanitis ziciic fit deterior. ibid.<br />

Et quare celeriits mor tem accerfat. 8tf.$.i8.<br />

Tres fiunt úmpznitidis feries ti iua. ¿fO.S.tf.<br />

Terna rarior aliis. ibid.<br />

Prima feriesquibus caufis fiat. ibid.<br />

Quo cafu aliqua curationisfes fit. ibid.<br />

Ejus curario. ibid.<br />

Remedia, ibid.<br />

Altera feries Timpanitidis. ibiw.<br />

Ejus caufia cantineas, ibid.<br />

Cum afeite complícatur. ibid.<br />

Periculofioreft. ibid.<br />

Curatio fere cum cura zfeitidis convenit. ibid-<br />

Inquo duntaxot diferant. ibid.<br />

Medicamenta ferialiter conferentia. 840.^.19- ..<br />

Tenia feries Tympanitis a qua caufa produc atar- ^<br />

Rarior eft caterts. ibid. <strong>De</strong>teriarque. ibid. á¿*<br />

cafibus majas periculum immmeat. ibid. ..^<br />

8404.19. Purgantia quaintentione exhibenda. 1<br />

Enemata. ibidem. ^¿¡^<br />

Medicamento alterantia qua ti m quem finem abid.<br />

Ventricuii profiirtim hobendo roño. Cardo curationis<br />

in dificuftane flatuum vertitur. ibid.<br />

Indicationes pnefervativx. 840. 5. /p.curativix.»'¿/.wídicamentis<br />

parumproficilur. ibidem. unde colligitur<br />

confian* hujus afeño* non efe bene notam.ibid.<br />

Alia curationismethodus. 840. §. 19. Sanguinis miffio<br />

hic efl noxia. ibid. Cathartica non conveniunt.<br />

ibidem.<br />

Diaphoretica etiam non fiunt ex ufu ti quare. ibidem.<br />

Medicatio poñfimum confiftit in diureticorum ti *nematum<br />

ufu. ibid.<br />

Tópica etiam utilitate non carent. 841. %. *9. Quo<br />

tópica hic afilia fint ti qua noceant. ibid.<br />

ínter Alterantia volatilia plus naxo quam utilitatis<br />

afferunt ti quare. 841. $. 10.<br />

Medicamenta ad Timpanitim fimplicia ti compofita<br />

plurima. %¿i.§. 19.<br />

^«/«diurética, ibid. Millepedcs contufi ti magna copia<br />

inproferiptam aquam exprefi. ibid.<br />

Externa medie amento non calida ti difeuttintia adhibenda.^1.%.19.<br />

Adhibendo funt fai.bus volatilibas ti nitrofis prodita.<br />

ibid.<br />

Qua alterantia intusfami debent. 841. Jf. 19. Vina<br />

chalibeaca. ibid.<br />

Electuarium e rofata novilla, ibid.<br />

Indicationes ad fymptomata toHendo. ibid.<br />

Clyfteres varii in has indicationes ex vmo ti aliis paran.<br />

841. §.20.<br />

Clyfter ex infiufione ftercoris equini in decoño cham.<br />

Virtum laxattvum Horflii. 841.5.20.<br />

VinuraFír¿/'»««/(_iantipneuroaticum184i.8e 842.5.15.<br />

ejus afín. ibid.<br />

Caftoreum ininunñionibusCarminañvis. 841. §• 12.<br />

in vino hanftum.$.26.<br />

Cucurbitula magna circa umbilicumeum multafiam-<br />

•««,841.5.13.<br />

Pulveres peptici carminativi. 841. §. icn<br />

Aurura fulminans in Timpanitide. 841. $. 26.<br />

Oleum i cuzpuiixjiminibus. ibidem. modus parandi.<br />

ibid. mira efcaria in Tympanitide ti ofeHibus flatuofis.<br />

842. §• 2


Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

Ouyt dicantur hujus afeñionisrefieñu remedia roborantia.b'ji.Jf-55.<br />

Eleñuariam roborans. ibid. Chalybeaca ¿«f omnes indicationes<br />

replent fed cum diftinñione ufurpanda.<br />

ibidem.<br />

Quo propar añones martis fint útiles, qua noxia.<br />

ibidem.<br />

Varia medicamento chalybeaca ti fi* e marte, ibid.<br />

Pono ad fitim ordinaria, ibid.<br />

Partium tumidarum fub (ole in arena calida immtrfio<br />

hic plus cenducit ti fit cum majan frullu qudmin<br />

afeite, ibid.<br />

Vana medicamenta externa, ibid.<br />

Liniroenta ti fotus ti eorum materia, ibid. Balnea<br />

Sicca.<br />

Veficatoria quo ufu ti ubi applicanda. 8^3. %. 75.<br />

Cauñones ti perteula tn eorum ufa. ibid.,<br />

Efcharocica minus habent periculi ti non minorem u-<br />

Jiim, quo paño appllicanda. ibid.<br />

Empyrica methodus non culpando in ufiu hujus remeda,<br />

ibid.<br />

Punctio per acumfiartoriam qualis deficripta fuit capite<br />

de Hydrope afeices. pag.825. §. 110.<br />

Dixca in Anafarca.<br />

Afeñio Hypochondriaca qUidfit. 928. Origo nominis.<br />

ibid.<br />

Sinónima tiqaomodo vocetur abArabibus. 918. §. 1.<br />

Quidjint Hypochondria. ibid. Mirach apud Árabes<br />

qaidfit. ibid. <strong>De</strong>finiño Ralfincii. 918. 5. 3. Etmulleri<br />

definttio, ibid. hujus affeñtonis caufa ti modas agendi.<br />

928. §. j.<br />

Venniculus ti Lien magnum habent confiar tium cuth<br />

cerebro ti ratio ejus. 919. §. j.<br />

Succi lienaris «¿ fipiriltts animales AcUindos quis fit<br />

ufius. 929. . .<br />

Licnofi^««re pro ingeniofis habeantur. ibid.<br />

In vehementtbuspafiombus oriuntur circa finiftram<br />

hypochondrium commotiones ti pal fanones. 929.<br />

Caufia externa afeñionis Mirachialis ibid. ñvnns^lat,<br />

ventricuii ti Epatis. ibid.<br />

Efentia iftius ajfeñus ñau confiftit in vaporibus i liene<br />

emijjtiyfied in fafimode difipofitione nervorum. 921).<br />

j morbus feccatorius Hyppocrat. an conveniat<br />

cum hac afeñione. ibidem. affectus ab Hippocr. deficripti<br />

cum hoc convenientes. 929.<br />

Varia acceptiones vocabuli íüius Hypochondriaca<br />

afeñio. CJ29. í. 7.<br />

Hiiterica_o«/?Zff etiam hoc nomine vocatur. ibid.<br />

Quid hic loci per hoc nomen fit intelligendum. ibidem.<br />

Harbelte exiftimai efeaffeñionem ventricuii. ibid.<br />

Valri circa afeñionts Hypochondriacx naturam, federa,<br />

caufam ti fymptomata, fiententia. 9ip.§.8.<br />

Variatpithetatinomcnclañencs afritas Hypochondriaci.<br />

929.%. 9.<br />

Signa & fymptomata hujus afeñionis. 930$. ta. fiunt<br />

mhsi^o^é-polyd&dala. ibid.<br />

PhxnomenSnrté afentone hac prodeuntium explicaño<br />

Jecundum Hypothefin qua tríbuuntar lieni. 931.<br />

Secundum Htgmori Hypothefin ea tribaentis ventrículo.<br />

93 ¿ - §• "• li *-o Hypothefis impugnatur. ibid.<br />

Treqtienturis ^paiúonh iH afeatine Hypochondriaca<br />

caufa. P32.§.12.<br />

Cur Jote muco obdmatur lingua in afeñu Hypochondnaco.<br />

932./. 12.<br />

Cur ínfikiatur fapore ingrato, ibid.<br />

Cur urgeontur nausea ti vomicu. 932. 5, _*<br />

Vomitas ir. Hypochondriafi Jope linguam ti os ulcerot.<br />

932. §.it.<br />

tus erumpentet fiupra ti'infera, familiare fiymptama<br />

ílypóchondtiacis unde procedat. +¡¡2.9.16, §.17.<br />

Animi deliquium qua caufia tn hac afeñione oriatur<br />

933- §•/*•<br />

Pulfus aliquando in hoc animi deliquio fiupersles<br />

ibidem.<br />

Mira varietos pulfus in hac ofeñu.ibid.Sc 9^.5.42.<br />

I itpía-ejirií calida raro frígida eñam obfiervatur i¡<br />

hoc afeñu, pejor eft frígida quám calida. 933.$,,^<br />

Vnde oriantur ventricuii dolores. 933. §. 2i.<br />

Quare poft evacuationem ventricuii hi dolores cefiint.<br />

ibidem.<br />

Quare in hac afeñione alvos fit adftriñiar, raro laxior.<br />

933. 5.22.<br />

Origo oftus quafi inflammatorii in Hypochondriij.<br />

933' jf-z-f.<br />

Excreñones pro acrimonia oleo vitrioli comparando<br />

in afeñione Hypochondriaca. 934. Jf. 24,<br />

Succi hujus malina inehylum diftnbuta quid malí efe<br />

ficiat. ibid.<br />

Quare Hypochondriaci leventur flatus emifone.934.<br />

§- 2S.<br />

Qualis generis febris hanc afeñioncm comitetur.<br />

ibidem.<br />

Qua fit rubedinti malarum ti fiociei caufa. 954.<br />

§.26.<br />

Vrinx quales canfipiciantar, ti Phanomenar in urina<br />

roño opodtñico, 954. §. 27.<br />

Cavitasy«¿Hypochondriis jope oceufiatur efe ifitisu<br />

malifiedes. 935. %. 29.<br />

Anxietas circa pr acor día qua habeat caufam. 93^.30.<br />

Cordis palpitatio fiymptama non infrequens ande procedat.93].§.3i.<br />

Vulíatio finiftrí Hjpocbohdrii unde procedat. 93i-§d¿'<br />

Quaab illa meiuenda.936. §.32.<br />

Quomodo afeñio Hypochondriaca refipiraiionisfacilítatemtoUat.<br />

936. §$33.<br />

Afthma Hypochondnacum ti ejus caufia peculioris fc~<br />

cundum Etmuller. 936. f. 34. ,<br />

Epilepfia ventricuii, cordis palpitatioabeadem caufa<br />

fiant efeñtu. ibid.<br />

Cetebn perturbaño cumvariis acridenñbus quomodo<br />

oriatur ex afeñione Hypochondriaca. 936. $.35-<br />

<strong>De</strong>lirium Hypochondriacum. 936. §.37.<br />

Vcrtigines undeprocedant. 937. §.38.<br />

Vigilix quid producant. 937. §. 39.<br />

Strangulationis metas fimilis füfocañoni Hyfierki,<br />

imo ípfia fuftocatio Hyfterica diña ¡films mirla fe»*<br />

tfeñus.937.§.4°.<br />

Ructus acidi Jymptoma frequens quam caufem h*><br />

beat.937.i-42.<br />

Exempla íuctuiira quantitate mira emiforut»- ibid-<br />

Saliva famis auna vel imminuto caufia. 937. §• 4 2 -<br />

Sitisauña procedit a bilefialfiare. 937, §,42. Imminuta<br />

a quo procedat. 938. $. 42.<br />

Quare rugicus percipiantur in Hypochondria. 9¡ f -<br />

Vnde tinnitus aurium in afeñione Hypochandrios».<br />

938-§.42.<br />

<strong>De</strong>jen iones nigtxundepronedant. 9 38. §.42-<br />

Generalticaufia affeñuum Hypochondtiac. 93?&M-<br />

Picuica quid fit ti unde procedat. ibid.<br />

Bilis noturalis quibus conftet. ibid.<br />

Picuica natura/ti quibus conftet. ibid/<br />

Qua Bilem naturalem in prater naturam convertí •<br />

ibid. qua inde oriantur incommoda. ibid.<br />

Picuítam naturalem corrumpentia. 939%. 44><br />

Que. ex pituita p. n. oriantur pericula. 939- §• 44- .<br />

Mixño horum humorum male difofitorum e " £tV .<br />

centiam excitat afeñaum Hypochcndriacoru&r<br />

rens. 940. jf. 44. , - -n(<br />

Gener anlur humores melancho/iri mole afeüt« »<br />

ofeio non fungente. 940- $ • 4f> ^¡^<br />

Ojfeium lienis quod eft. ibid. excrementa dturumgenerum<br />

habet craílum ti tenue craífiím meluncljot-.i<br />

efl. Ibidem.<br />

Quid natrtraliter fiat ex illo excremento. 940. jf. 4$.<br />

Tenue excrementum lienis diiplex eft. ibidem. mitc ti<br />

arre. tbid. Ex his mole conltitutis afeñio Hypochondriacaquomada<br />

oritur. 940.%. 4S.<br />

Senterfti.'plures circa materiam afeñionis Hypochond.<br />

tn imam coincidunt. ibid.<br />

0 liare tanta fit varíelas circa fubjeñumfiypocbondriacx<br />

afeñionis. 940. ^.48.<br />

Repetí ño variarum defubjeño ti natura afeñionis Hy*<br />

pséiondriaca fintenñarum. 94.. 5. 48.<br />

Errores exeerni afeñionis Hypochondriacx caufiaprocatorñico.<br />

941. Jf. ¡3.<br />

Veré tihntumnofemptoneata Hypochandriacaingravefeunt.<br />

ibid. erira, mores, follicitudines magnum<br />

momentum hic aferunt. 942. §. ¡3.<br />

Nec minus copia ti quali tas alimentar um vel venenarus»,<br />

ibid.<br />

Prognofis afeñionis Hypochondriaca. 042. tinga eft<br />

ti difeilis curationis afeñio. ibidem.<br />

Facilis efl cúrala in principio, dif ciliar in progreflu,<br />

impoflibilis confirmóla, ibid.<br />

Signa an ad falutem terminabitar an ad morreen.<br />

943-<br />

Quarevocetar hic afeñas ffegellum medicorum.944.<br />

* 55- .<br />

Niger vomitus fignum efttethole. ibid.<br />

Sc'ybala«V« retenta quidmmentur. ibid.<br />

Motus cura't incipientem Hypochondriacam afeñio-<br />

«>». 944.5.55.<br />

Evacuañones fpontanex naturales hunc afeñum tiv«»r.<br />

ibid.item. 945. jf. £1;$. 61.<br />

Intermietens pulfus non terrendum Signum hac in afeñione.<br />

944 5. 55-<br />

Hxmorrhoidibus naturaliter fiuenñbus magna fpes<br />

fanationis, arre aperñs non tanta eft. 944.5. 57.<br />

Mares rarius, ficeminos contumacias hic morbus afigit.<br />

944. 5- 58.<br />

Quo temperamento proditosfetiat frequentias eccupare.<br />

994.5-59-<br />

Obefi pofunt hoc morbo cerripi ti obefitatem fuam<br />

non deponen, ibid.<br />

In Cerebrum irrepens melancholicus humor quos ingentes<br />

morbos gener et. 945. 5- 6" 3.<br />

Siin pulmones quos etiam morbos mognimomentipariat.o^t.%.<br />

64.<br />

Curario Indicationes. 945.5. 67. ti methodus cUratiO'<br />

nis. ibidem:<br />

SecundumRolfincium. 'mid,Sc^Undum Vi/lis. ibid. Secundum<br />

Sylviam. ibid.<br />

Prxfidia Chirurgica. 945. Jf. 68;<br />

Venx (ectio qua ti ubi. ibid,<br />

Hxmorihoides. ibid. fonriculi at tubas iM»/?»'.ibidem.<br />

Ciicurbirulx partibus fub diaphragma applicita ciim<br />

ficoríficatione. ibid.<br />

Cauñones ex natura fianguinis extrañi. 945. jf. 6^.<br />

Incido venarum nafi velpuppis cum pracouñontbas<br />

requifitis. ibid.<br />

Jugularium apernó. 946.5. 69.<br />

Remedia quibus prevocantur Hxmorrhoidcs 946. $.<br />

7i.Quo anni tempore ti quoties in anUo evacuañoper<br />

Hxmorrhoides eammode fiat. ibid.<br />

Quomodo fit lapfis Hirudinibus , fianguis effluat ninttus<br />

venial compefeendus. ibid.<br />

Pharmaceucica medicamenta in quo*fines fint dirigtuda.<br />

906.9.71- •<br />

planeta purgaciones tam ocvu quám nüru .946.ij.7i.<br />

atieran lene, ibid.5. 75;<br />

Pilulx tartárea 'Bonñi.ix.x.ozr&TtK*\ ibid.<br />

Pilulx alia lenitiva, ibid. Clyfter. ibidem.<br />

PafTuliepurgantes varia defcriptíonis. 546. §. Jt'.<br />

Clyfteres varii ad varias indicationes. 946. 5.74. ex<br />

urina quando conveniunt. ibidem. ex Iixiviis cum<br />

melle, ibid. ex lacte cum fiaccaro in doloribat.ibid.<br />

Aloecica iri Hypochonduaco afeñu nociva quare. 946.<br />

%.7~4- exirátlum a'oesmilitar exhibetur.ibid.<br />

Vomitoria aliis remediispreferendo ti catharcicií tinge<br />

excellentiora ti quare. 946. §. 7 j.<br />

Ínter digefti va elixyr pptis. 947. §. 77.<br />

Ari pulvis compafitus. 947. §. jy. deciñum gallí ve»<br />

teris. tbidem.<br />

Acidulx. 947. $.78. Marcialia. ibidem.<br />

Poft marñalia volacilia offerri debent. 947.1.78.<br />

Spiritus falis armón, comp. aleo fus. 947. §. 78. ejus<br />

prtparaño. ibidem.<br />

Tettzfeliata Tartarí, ibid.<br />

Salía J"*«, Arcanum duptteatum Minfiycht. 947.5.78,<br />

Peccantes humores pituita-feos ti bi/tofes comgenña.<br />

947-%.79-<br />

Pirüicofus corrigitar acidum domanñbus fialibus lixiviofis.<br />

947. §. 79.<br />

Cavenda in ufiu eorum. ibidem. Securius prarnftruntur<br />

concentrantia fipiritus acidas , Creta, ocal*<br />

cancri. ibidem.<br />

Acetum fecittiticuni in Hypoch. afeñione ib pituieam<br />

acíd. 947.^.29.<br />

Biliofus humor peccans in Hypoch. Curatur per acida.<br />

947-$-79-<br />

Cauetá in eorum ufu. ibid.<br />

Vomicus tanta necefitatis in afeñ. Hypochond. ut fine<br />

ipfe relíquo remedia cafafint.948.<br />

Quare dicatur literata femelin menfie «¿ ebrietaceni<br />

bibere deberé, ibid.<br />

Hypochondriaci* purgantia proprie diña nocenf.<br />

948.<br />

Poma adáfeñionem Hypochond. 948.<br />

Dulcía tifioccarata nocent. 948.<br />

Pomaceum in mcloncho/icis ab atrabilario lia moni<br />

omnes potianes vmcie. 948.<br />

Pomacei quaUtates ti quale fit bonum.9/^.<br />

Simpas pomorum redolentiam. 948. %. 82.<br />

Scopi duh in curatione afeñionis Hypochondriaca;;<br />

948. §.83.<br />

Vtimus uddifirafiam fanguinis ti lienis frigiddm.ibidL.<br />

Pilula. ibid. fleñuarium, ibid. Spiritus fuliginis./í/¿;<br />

Spir. Sanguinis. ibid.<br />

Thcc ti CatTé ufius. 948. 5.83.<br />

Ad nimiam tyituo-iv opiata appropriata. 949. §. 81. ,<br />

Lac afininum in afeñione Hypochand.fi atrophia dd-<br />

/¡wi/.949.5-8:¡.<br />

P11 rg a 1 u i a per epicrafin. i b i d.<br />

Pilulx diatarftarum Fonfeco. ibid.<br />

ThetmxadHypochondriacumafeñum.^Q. §. 83.<br />

Acidulx «¿ idem. 949. §. 85.<br />

Chaly beata remedia adafentinen* Hypochondriacam:<br />

9¡e. §. 86.<br />

Medicamenta torrigentiazeidum. 950. §.8>.<br />

Sirupus magiftralis adpurgandum perioSiri. " LLIII i<br />

ii


Index Locu pletifsimus<br />

fealneus aqua dulcir. 951.5- 9-- Piifilttm femícupium.<br />

ibid.<br />

Cauñones circa balneum ratione ventricuii. ibid.<br />

Roborantia intermedio tempore. 951. §.94.<br />

Opiata antepqftum fiumenda. ibid. tabello a'd eundem<br />

ufium. ibid.<br />

Ambra gtifea «¿gr. v. exhibita. 952. §. 94.<br />

•/» curatione aftñiouti Hypochondr. por liba* ctimpatienñbus<br />

aitendendum. 952. §. 94.<br />

Curatio ad Paroxyfmum. 952. §.45.<br />

Medicamenta variar* debent Jecundum varia fiubjeila,<br />

quod condacit uní alter* obeft. 951.5- 45-<br />

Miftura «¿ fiufocationem, Hy fter ica fimilem in afeñione<br />

Hypoch. 952. Í.95.<br />

Serum lañis. 95;. §. 95.<br />

Dixta Hypochondriacarunt. 95;?. §. 99.<br />

Afeñio Hypochondr. dúplex eft primitiva {^fecundaría.<br />

955. §. 100.<br />

Secundaria qHotttfkxfi¡t.a.ft,%. IOX.<br />

Afeñio Hypochondriaca mcfetaica. ibid. deficriptio<br />

ox Hippocr, 9S6.<br />

Caufa ejus ti fymptomata Curatio ab Hippocrati<br />

titulo morbi ficcatorii tradíta in quibus confiftat.<br />

ibidem.<br />

Afeñio Hypochondriacx Spleneticx deficriptio ex<br />

Hyppocr.pss-<br />

Caufa, Symptomata ti curatio, ibid.<br />

Afeñio Hypochondriaca Stomachica Signa, caufa,<br />

jymptamatum caufia. 956. 5. 101. Curatio. 957.<br />

5. io4.<br />

Afeñio Hypochondriaca Hepática. 957. $. 105. ejus<br />

fignadiagnoftka. 957. §. 106.<br />

Caufia externa, ibidem.<br />

A dupUci caufia ef ciento oritur calida vel frígida.<br />

ibidem.<br />

S_!*«frig'dds, ibidem. Signa Calidoe. 957. §. 108.<br />

Curatio. 957. §. 108.<br />

Afeñio Hypochondr. Hyfterica. 657. 9- 108. Signa,<br />

caufiati ti fymptomata ex Hippocr.mid. ti 9tf.<br />

Curatio (£ indicationes. 958. §. 110. cauñones fi alia<br />

partes confentiant. ibid.<br />

Confideraliónos in purgatione obfervanda. ibidem.<br />

Remedia varia, ibidem. S* Cor tn confenfum trahatur,<br />

aux lia. ibidem. Sí cerebrum. ibid. Diata.<br />

959. Curario ejufedem morbi confirman, ibid.<br />

Cavendum ne clyfteribtu acribas irritetur alvus.<br />

ibidem.<br />

Cauteria ti fetacea cruribus in afeñu contumaee.<br />

ibidem.<br />

Afeñio Hypochondriacx Hxmorthoidx ¡Commoda<br />

ixaperrianecit'notthoidamoririfelita. 959.§.nl.<br />

Ex Hippocr. a quibus morbis prafiirvet. ibid. Signa<br />

necelfuatti ejus. ibid. remedia, ibidem. Si ob caufas<br />

aperire ipfias non liceat quo cura adhibendo ibid.<br />

AjftUio Hypochondriaca cardiaca. 960. Eft Jobo/es<br />

morborum Chronicorum. ibid. quomodo ab iis producotur,<br />

Caufa tam interna quam externa hanc afifetliontm<br />

faventes. ibid.<br />

Curationis difficnltas pendet ex natura caufiarum.<br />

f 4e. Remedio (3 varia indicationes cum cautionibas<br />

nec efariis. ibid.<br />

Diata in hoc afeñu. ibid.<br />

Objervanda in fanguinis miflione. 960. quomodo cordi<br />

proficiendum. ibid.<br />

Caufa variorum ¿fl/»r«prprautitidem , Hepatitidero<br />

vel alies morbos mfétienituM, ab afeñione Hypochondriaca<br />

procedeuñuM.fift.<br />

Hydromel anriphrymram. 65.<br />

purgan* i» hydKppefiUtuafio.437.<br />

Uyofciamifi/iorumujks tn Epatis feyrtho. 748.<br />

Hvpcricwn«¿r«MM» ulcera. toS9.$-i5"<br />

Ad feanguinis miñionem. 113s- %• 10. Efientja §jui<br />

balfeamica contra fiofcinum ti maleficium. 1187,<br />

$.33-<br />

j<br />

Acxa alba confien in ftrumis. 14.jf.18.<br />

Jalappa quas habeat facúltales. 805. jf. 49. ejus dofis<br />

ibid.<br />

Periculaexdqfiaulla, ibid./'» quibus augeri velminui<br />

debet.ibid. in febribus acutis non afferenda.ibidem.<br />

Cui tempetieiyíf eommoda. 8of.§ 49. quibus atTectibus<br />

condncat.ib\d.quandoatiomedicamenti vis ejus eft<br />

acuenda,ti quo. ibid.<br />

Jalappa correñtane non indiget. ibid. quo cavenda in<br />

ejus ufa. Scó. $.49.<br />

Quo cafu damnam infierat. ibid. infancibus «¿«m txhibetur<br />

ti quos in afinas, i bid.<br />

Sumnum conciliatmiñafiua operationis quinan trcendus.<br />

806. § 49.<br />

Caufticara illi inefevim d quibufdam dicitur. ibid.<br />

Ichorefccntiayír. quidfit. tío. § 48.<br />

Ictcrus quataptixfti. f/j. Icterus quomodh diftinguatUr<br />

o pafiíono i&cticz, 855. §.u<br />

Ab affiñibusfinitimti. ibid.definitioiüeri proprie diili.<br />

Ictcrus albusab hac diftaiñone excluditur. ibid.<br />

Sai Virginei morbi nomine deficribitur. ibid. Ictcrus<br />

fiavus firequentior eil, niger rartar. 855. $. 3.<br />

Ictcrus tifymptoma qualitatis mulata, ibid.<br />

Qaodfit feubjcñum Icteri. 85$• §. 4. interna quoque ti<br />

lctero colore ñzvotnficiuntur. ibid, ejus varia exempla.<br />

ibid.<br />

Iíteri Prognofia. 855. per fe non eft lethalis. ibid^-tfcidenti<br />

poteft, ¡ofunt a caufia iftcti praduri purhi<br />

tothales. ibid.<br />

In fenibus ti obcfis titcurabilti eft afeñio. ibid. nigec<br />

na vo eftpertiulefior. 8jj. §. 4.<br />

Icterus eft tupiar-imam lethalis fi d veneno, non quidem<br />

ob iótetifed venenimalitiam. ibid.<br />

Aliquando Hydropem pracedit ti quando. ibid.<br />

Icterus non eft diuturnus , fiavus ti aliquot ditrum,<br />

Niger admenfees producitur. ibid.<br />

láetusfalutaris fienfim obtitiraiur , mnfalutari offiñus<br />

lethales fiuperveniunt. £ítf.§. 4.<br />

Etyroologia nominis. Sj6.5.5 Aurigo etiam viesf»r<br />

ti morbus teghxs ratio tftarum naminum. ibid. Arenaras<br />

etiam vocatur ti quare. ibid.<br />

Signa icteri tijymptomata eum concomitanti*. *5°*<br />

i- 6.<br />

Caufx variorum fiymptomatum. ibid. & 857-$• ? -9-<br />

10.11.<br />

Signa caufiarum unde petenda. ibid. «• ir «<br />

Procefliis ti ' crics fjmptomatum quo in hoc opUtate<br />

fiuccrefeunt. Si icterus contingot in febre maltg» 4 <br />

veneno quo partes fiavedine inficiantar. 75 6 ** '<br />

Outmodo cognofeatur anfit Crináis. *b'd- ..,-M.<br />

An «¿incempecie e«//¿« Epañs,an vera imbécil"<br />

ejufdem. ibid. .^<br />

Quomodo intelligtndus Hipp. quando dicit Kteric<br />

non efefiatulentos. ibid.<br />

Euturi iñeri Prxflgia. ibidem. . t<br />

An verum fu vulgrium illud ictéricos flava vavre «-7<br />

jeñ*.8>a. 9.6. .jfa,,<br />

Qolarum ictericoíum differentia. ÍJ7- §•?; ? L¿o<br />

que colorís finéunam agnoficunt cauptft*. ibid.<br />

etiam habent curandimethodum. ibid. ,¿<br />

la volts manuum ti nngoibus ftatim a pri>*f<br />

í&etasmanifrftat. 8^7. §. 8.<br />

Quare in albo ocul* magis fe pradal. %S7- 9- 9' . (f¿<br />

Icteri caufa. 8,7. $.12. bitarti pori obftru¿£Íe un-«<br />

tinga!, ibid. pifié<br />

Rerum ¿V Verborum.<br />

Vorialaca vbi poteft contingere. ibidem.<br />

Calculus in vefica biliaria velin ipfius duñibusfive<br />

vafis. ibidem.<br />

An Obftruñio icteri caufia femper fiat in vafis inter<br />

Epar ti veficam. ibidem.<br />

Icterus non femper fit veficx fcllex culpo fed a caufaex-<br />

/«•»« fpiritus fellis nimium axaltante. ibid.<br />

Venenum a mar fes viperx hac ratione icterum f«¿«ctt.<br />

ibidem.<br />

An bilis fiat a cyfti felfea an veri in Epate habeat<br />

artginem. ibid. Sanguinis vitium in ic\etocons~li<br />

tuendo non caret culpa. 8/8. 5.12. ejus culpx indi -<br />

cia. ibidem.<br />

Tertiana febris quare fitpe in icterum termmetur.<br />

ibid. Vrina ictericorum cur non fit amara. 8¡8.<br />

§. 13. ti '4.<br />

A qua caufia fiecundum Paracelfium producatur colar<br />

fiavus ictericorum. ibid.<br />

in lctero tota mafa fiangutnea fiavedine eft infieña, vehiculum<br />

ferum imprimís, ibid.<br />

Bilis excrimenñño eft caufia tingens cutemflavo colore,<br />

ibidem.<br />

Modus quo fiat icterus. 8s8i.13.14.1y.ti 16.<br />

Ratio cur bilis effusa non infiammationemparior. ibi.<br />

Hepate ti cifti fellea cum fuis vafes bene conftitutti<br />

nonpottfi oriri icterus. 8f8.§.t2.i3.t4.ti tf.<br />

Caula ¿inmediata ti próxima. Icteri. íjp.Jf./tf.<br />

<strong>De</strong>monftratto ejus caufia. ibid.<br />

Quando imafo fiangutnts nonfieparatur bilis, ibid.<br />

Qualem efeñum producat in fianguincjipar año bilis<br />

impedita. ibid.<br />

Caufis remota Jiparattinti [fellis « fianguine impedita.<br />

ibidem.<br />

Nonfiemper cifti felfea lapillti occupatafii icterus. ibi.<br />

Si lapilli meatum obfideant contumacísimas dicitur<br />

icterus. 8<br />

In principio morbiEmetia. ibid.<br />

Curado caloris furireft antis poft morbofiam conftitit«<br />

ñonem curatam. ibid.<br />

Pocio in illum vfum. ibid.<br />

Balneum púrgalo corpore. ibid.<br />

Ftiíhoncsdeeerfiva. 861.^.21. Cataplafmafaclis, ibid,<br />

¿/fiavus colorfiuperfttinoculiserrhintivtendum.ib.<br />

Errhrai deficriptio. ibid.<br />

Aqua peponum diftillata ad reliquiasflavedinis tal-<br />

. leudas. 86t. 9.2*.<br />

Purgato corpore Diaphorecica conducant.ibi d.<br />

Emulfiodiapbotericzexfemín. aquileg. ti aliis. ibid.<br />

Emecica Jope juvant.86*. %.zz.<br />

Formula variorum emecicorum. ibid.<br />

Trapechum minerale inter vomitoria hoc in cafe/<br />

eminet. ibid.<br />

Sudorífera quomodo profint. ibid. Píurericorurrj<br />

vfius .ibi. Croceum colorem in facie delentia.861,9,23.<br />

Flaviñem oculorum delentia. 861.Jf .24.<br />

Pulvis lapidisfuIminaris,É9 lapidesetun i vefica feU<br />

leaTaurifiuntforifica/»Ictero. ibid.<br />

Cannabis/?«'# ti fzpo venetus fferificl i&etomedentur.<br />

862. § ^2. Vnde procedat virtus illa feecifica.<br />

ibid. Crocus , opfum ti cun£ia oleofa ictero<br />

medeneur ti quare. ibid. Enumeratio fecificorum<br />

«í/icterum. 862.%.22. , ,<br />

Icterus a fumo eabaci caratus per confervamgcniftxti<br />

calcndulx. ibid. Radix cuteumx prafertim ficalculi<br />

ciftim obfideant. ibi. Varia medicamento c»mpofita<br />

«¿icterum.862.§.24.<br />

Specifica in dcclmatiem vjurpanda. 862. 9-2t.<br />

Sid difufiene bilis vet 4 veneno ortum habeat ictetas'fom<br />

d principio diaphorericis agendum. ibid.<br />

Ch«lidoniuro inter plantos- fectfice in ictero conducentium<br />

primar ia.863.,§ 20",•<br />

Pediculorum in ictero vjus. 863. §.28.<br />

Gravidis mulieribus non Ucee afierre diurética nec cathartica.<br />

863. §. 29. Loco illorum in vteto medicamentum<br />

pedum piarais applicandum tirios compofeño.ib.<br />

Tincx vivaappttiatio umbiltco.863 § jt.tisa^<br />

icteri curatio íympathica per remedium in diftans, £¡f<br />

ejus remedii deficriptio, 863. Jf. 33.<br />

Alia remedia mágica «¿icterum ti' tr anfión taño-<br />

nem morbi. 864. §. \¡.<br />

Caufia externa icteri. 864. 9.37. ,<br />

Viperx.canisrabidi, arancarum morfits iélerum inducant.<br />

864. §.38.<br />

Icterus /á/A«///«OT«»¿«r«r/«»íftaphidis agrise. ¡bid.<br />

Medicamento «¿icterum « merfiu venenatorum ani-<br />

. ma/ium. 864.^.39,<br />

Cucurbitulx cum aliis remediis debent applicari<br />

vulneri. 86s- 9-}9- ti 40.<br />

In omni ictero acido auílerum primum digeftionti<br />

ef ciens peccat. 86y.%.4p.<br />

Raña cur fupervenit ictcrus in febribus tiwft V.&<br />

abufetm. 86-i. §.41. ...<br />

Bilis naturalis ti alimentaria vi ñafia quemadofué<br />

culpa iiXetnmfaciat. ibid.<br />

Quare excrementa in ictero nunc catarata ti mox<br />

difecolora appareant. ibid.<br />

Vnde oriantur dif miles colores ictericorum niger<br />

:puta viridis fiavus. tbid. .<br />

Spiritufealis vrinx icteric. immtxto fidimentum fa-<br />

,ñum eft Wmde. 865 9-4>- •<br />

Omnia amera hepañ, acido ftomacho árnica fiunt. ib.<br />

Cardialgía idteti periodiri pródromos cum acido fapad<br />

re bracuntc & ejus curario. ibid<br />

NNngg |<br />

¡J<br />

k


índex Locupletifsimüs<br />

hUS rerum fialtem eft eligendus ti non mificendi dúo •<br />

, vel piares ti qaore. ibid.<br />

Venx feclio fopiuspro viribusrepeñta. 4¡?. §.<br />

curatio. 1117.5. ji. „ fA<br />

Ifchuria a fpafmo fphincterus vefica. mf+íl'<br />

¡f afini. ibi. Remedia, ibid- -trchuri-<br />

Rerum & Verborum. 1<br />

Ifchuria « cbntorfibne cervicis vefica. 1117. §. 34. Error<br />

pericutifus Chirurgorum in hoc afeñu. ibid.<br />

Ifchutia * vulnere íphincteri infliño « Chirurgo lithithomiam<br />

vel caftrationem imperite exerceute. 1117.<br />

í- 34- .<br />

Ifcuria « prxfcntia calculi in meatu -urinario, ti quintado<br />

perfttus mutañonem calculas demoventur ti<br />

fiat vrina effufio. 1118.5.38.<br />

Ifchuria a nimia veficx repletione. m 8. Jf .Jjj.<br />

Caufia externa illitu ptinttudinis. ibid.<br />

Periculum ab illa ptinitüdine etfi videatur par vi monten<br />

ti. ¡bid.<br />

Quid agendum in hoc caja. 1118.5.40,<br />

Ifchuria « tumefoñti proftacis poft coitum vel aliam<br />

caufam. 1118.5- 41.<br />

Exempla dúo iftius cajos, ibid.<br />

Ifehurix varia caufa prater commemoratas. ibid.<br />

Obfiervaño caruncularum meatum vrina abfitruOntium<br />

per lithotomi* operationem extroñarum.<br />

ibidem.<br />

Ifehurix caufias expiarandi modus. 1119. 9.41.<br />

Cachececis vfius non folum ad explarandam calculum<br />

vel alias caufas obstruñionts, fed etiam removendas.<br />

1119. Jf. 43.<br />

Compceflio vefica túmido abfque alio remedio , fitpe<br />

vrina exclafionem efeit. ibid-<br />

Ifehurix a vefica femptamatapleraque conveniunt etiam<br />

ifehurix renali. 1.19.5.45.<br />

Ifchuria ñocha quarum partium vitio fiat. n 19.<br />

§•4*-<br />

Ifchuria renalis ti efees caufa. 1119. f. 4!.<br />

Ifchuria renalis vitio mofe fanguinea quare ti quomodo<br />

fiat. ibid.<br />

Ifehurix renalis figna. ibid.<br />

Indicationes curañva. 1119. $.49. tifufias. $.49.<br />

Ifchuria renalis producitur aliquando a fanguinis copia.<br />

1119. $.49.<br />

Quomodo fiat. ibid.<br />

Remedium prafentaheum. ibid.<br />

Ifcuria cotalis defieñu renum vel vreterum rarum eft<br />

jymptomo ti quare. ibid.<br />

Ifehurix chu renali ejfirienda cum fanguinis vitio fitpe com-<br />

cúrrit caruncularum renum obfli uctio./Í>/¿.<br />

Ifchuriaípfierum renum vitio quot mndisfiat.1120.9.49,<br />

Obitructio mcatuum in renibus quibus caufis ti quomodo<br />

contingat. ibid.<br />

Obfervatio meatuuro renum in infante, ab crafitiem<br />

lañis exvberefiuñi. ibid. Obflruñtonem. ibid.<br />

Modus exptorañdi caufas renes obftrucntes.íbid.<br />

Ifehurix abitad* renum caufia. tbid.<br />

Huic contrartus afeñus ftnctura pocorum ti anguftia<br />

fiftulorum cenal.um. ibid.<br />

Ifchuria «fermenti renalis alceeatíone. ibid.<br />

Quando alteretar fermentum renale. ibid.<br />

Quomodo ifchuriam ejus vitium producat.<br />

Ifhuriá «¿erróteexterno. 1120.jf.50.<br />

Ifchuriam quomodo diurética valida ti intempeftive<br />

vfurpatapariant. ibid.<br />

Obfervatio fuppreflx vrinx ab vfu therebintinx ti vini<br />

uon defecan, ibid.<br />

Modus quofit feti tranficolatioper renes. ¡i2oi%.si.<br />

Nullomodo ad iftud opus concurrit renum imaginaria<br />

atiranto, ibid.<br />

Si non procedat feri tranficolatio in aliis afeñibus tri-,<br />

buen dum , attraÜiani renum deficienti nequáquam.<br />

I ibidem. •<br />

Ifchuria « vititi vreterum. 1120. Jf.j¿..<br />

Anguftia eorum five in origine ad pelvím renum,<br />

five in injertione inter vefica túnicas ejusesl caufia.<br />

$$* - - . -. *.<br />

Safé fita) enícola in felvihareute. iuo.$.¡2{<br />

Rarius fit a calculo eos obftfuent* ad inferttinim íes<br />

vefica. ibid.<br />

Nonnunquam calculus vel plurot calculi in vefica<br />

conten ti horcates circo ipfiorum infernara earum<br />

obturant vnde vrinam in veficam non efúndante<br />

• 1120.5- 52- • ...<br />

Obftruñio vreterum « calculo pertinacem ifchuriam<br />

; confiare non pofunt ti roño ejus. ibid.<br />

Vitio vreterum raro fit totalis fuppreflio ''vrina &<br />

cur. 1121. 5. 52.<br />

Per ardenñftimat febres potril fieri exficcaño vnde<br />

vrino abaliño, ibid.<br />

Quandoque contingit vt d natura anas ureterum<br />

vel defictat, vel figuram innritim habeat , unde<br />

faeilts in ifchuriam lapfiui per alterius affeütinem.<br />

ibid.<br />

Ifchuriam curamia fecifica remedia.\iu§.^.


Isactis ufius inDyfiuria. 1130.5.14- caprinum quemado<br />

bibendamin calculo. 1044- 9-47- ovi Uum in urina<br />

cruenta. 113S. §. /"• chalybeaeum «¿ gononhoam,<br />

i2t. §. 27- in Diarrhaa. ¡28. in Dyfenteria. 61 f.<br />

Lacticinioium large epotorum ufius in Dy fiaría profierñmd<br />

Canthariclibus. 1131. §. 14.<br />

Lac Sulphuris/» Phtyfi. 68.in Heñicis.f99.<br />

Lagopi folia ti femen in diarrhaa. ¡86. §.26.<br />

Laftipyridcs mandúcate venerem exñngunt.í¡9?. §.$•<br />

Lanx luccidx ufus in angina. 9.<br />

Lapis Pyrites inficyrrh» Epatis. 747.<br />

^Emathiies in homoptoe. 228.<br />

*s£mathites naturalís ti praferiim afcificialis<br />

egregium abfiorbens ad Diarrhxam. s86. §. 26.<br />

/Bmathites in Phtyfi. 6s. 42.<br />

Lapis Bezoar infiyncope. 267.<br />

Lapis Ceraunius«¿/zWr0_p*0í. 820. $.93. ad iñerum.<br />

Index Locupletifsimüs<br />

S61.9.Z2-<br />

Lapides erutié cifti fellea ad iñerum. 861. §. 22.<br />

Lapislázuli adebftraniones ftenis. 905.<br />

Lapis Judaicus adnephriñm. io¡f. §. 88.<br />

Lapidis five ludi humani ufius in vefica calcula, 1077.<br />

jf. 77. ejus propar año in eum ufum. ibid.<br />

Lappx radix inpleuriñde. ¡08.109.<br />

Larynx ScPharinx utdifferant. i.<br />

Laryngis exttnaaño. 28.<br />

Laryfigotomia an in angina conveniat. 117*<br />

Laflirudo fpontanea in cachexia 762. 5- 8.<br />

Laudanum opiatum in doloribus calculi, 1080, §. 27.<br />

Laudanum perlatum/««»_£/'««. t2\<br />

Laudanum tartariiatum in afthmate. 167.<br />

in cólico dolare. S3e. §. 33.<br />

Laudanum inraucedine.19;. in tufi.207. in hamoptyji.<br />

223.228. in tipothymia ab Hypercatharjí. 271. an tn<br />

langore ventricuii. 277. in dolare ventricuii. 327.329.<br />

339. in cynorexia. 360. in fingultu. 807.410. in diffenleria.<br />

628.9 410. indiffenteria. 628. §. 80. in íleo. ?i8.<br />

§. 8*. in vimitu. 424. 428. in doloribus calculi. l©8o.<br />

S. 27.<br />

\.zatifirupus inruñu. 411.<br />

Lencífci infufiumin miñione fanguinis. I/Í7.<br />

Lenticula paluftris in homoptoe. 226.<br />

Lencium decoñio in vomitu. 424.<br />

Lepus marinus fubftantiáproprietatt inimicus eft pulmonibus.<br />

33. 5. /.<br />

Leporis cali in ruñu. 411.<br />

Leporis pellis fuper ve,atriculum geftata eum roborat.<br />

308. 9.24.<br />

Lepufculi ambuftitipulverifati iu afthmate proprietatt<br />

valenl.\72.%. 19.<br />

Leporini fanguinis ufus inpleuriñde. 109. ex eo injeñionetin<br />

vulnera theracts.122, f. 123.<br />

Leporina caro Se pellis in calculo. 10^4.%.%^ 1078.<br />

§• 19.<br />

Leporis fanguis in ifchuria renali. mi.tf. 55.<br />

Leviftici radix «¿ calculum. 1154.5. 8 8.<br />

Leucophlegmatia Vtde Hydrops anafarca.<br />

Lienis morbi. g94,. Lienis añio orgánica qua fit.<br />

Ejus confarmotio. ibid. quomodo liquor fubacidus<br />

in illo vifecregeneretur. ibidem. per quas vias Ule liquor<br />

deflaat ad hepar. 894. §>¡u<br />

Qualis ufus fin illius liquoris acidi. ibid.<br />

Qua incommoda eveniamfiañio lienis non bene procedat.<br />

894. 5-1.<br />

Lienc debili qua naficantur incommoda. ibid. lienis<br />

moibofi fymptomata augentur d vittofia difofiñane<br />

'.-i- Pancreatis. 895. §.i.<br />

Quam eontraxtiper vitiofios fuccos ipftd liene amandatos,<br />

ibid.<br />

Varia quo ab utraque hocvifcete moti fe gerente oriantur<br />

mala. ibid.<br />

Mefencerium vafa láctea quos inde contrahanwn.<br />

indines. ípj. 5- •'•<br />

Vnde Morbi nafecuntur diñi melancliolici Ifeni ajfi.<br />

gnañ. ibid.<br />

Quo fymptomata ti morbi proveniant a defina fermenti<br />

lienofi in fanguine. 89- jf. t.<br />

Si fuecus lienofus_//«e fiermentum nimis exaltetur M<br />

nimis fpir itualifetur qua metuendafint. Sgf. 5. /.<br />

Lien dicitur Epar noihum, epa.i miniftrat. 89 j. §. |_<br />

<strong>De</strong>monftratio iftiui axiomatis quod nempe líen hepati<br />

minifttet. 895. §. 1.<br />

Lienefl Hits fiolis animalibus qui epar$ renes habent<br />

895.$. 1.<br />

Lien difonit ferum ti fianguinem addecentemfiparotionem.<br />

ibid.<br />

Quare copiafifjíma in henchí arterix veris ««-«MI».<br />

co, in Heprte centra. 896- §• *•<br />

Lieni nataraliter ineft acíditas, 896. §. 1.<br />

Sanguis£5» Lympha per moram in liene acorem blandum<br />

contrahunt. 896. jf. /.<br />

Quare copiofe nervi in Xitncfint implantan, ibid.<br />

Vnde fíat ut doleat hypochondr iamfiniftram a cutfu<br />

'velmota nimio. 896. §. i.<br />

Sí fianguis in liene non fatis meveatar, ti trohat moras<br />

nimias, etiam plus fatis acefeit unde affetlus _».<br />

n. ibid.<br />

Qafd infeerviat acidum lienis. 896.<br />

Acidum bilí eft contrarium. ibid.<br />

Acidum imprimitur feanguini in liene ut facilititur<br />

bilis fecretio in Epate,%o6.<br />

Acidum lieni eft proprium. ibid.<br />

Quo fenfu Melancholia dicatur nigra. ibid.<br />

Lien ventriculum juvat calore ti fermento fiuo. 896.<br />

Líen finaremfidnguink promovet. ibid.<br />

Quomodo appareat de confienfiu lieuis chucen', ibid.<br />

Lien etiam flúores fieri promovet. 897.<br />

Lien non fiangajficat fed eam ipfeum deptirat. ibid.<br />

Lien an fit vificus inutile. ibid. an pofiit extirpan vita<br />

ti añionibus fifipiñbus. 897.<br />

Lien ti capuc plurimis morbis fiunt obnoxia. 897<br />

Jf.i.<br />

Quí morbi Lieni accidant. ibidi<br />

Confio eorum morborum. ibid.<br />

Lien vocatur fpinofus ob Helmonña ti quare. ib/d-<br />

Lien auetus mole femper male conftitatus eft. 897.<br />

Sylvius tiConringtus lienem infontem faciunt plerortanque<br />

morborum quorum dicitar pareas. 897-<br />

Sylvius multos difecuit Hypochondriaces timetincholia<br />

afinos quibus lien fanus apparuit. ibid.<br />

Tumores ti durities illius vificeris in affeñibus Chranicti<br />

non fiunt caufia morbi fied effecñus. %<br />

Scyrrhus. tbid.<br />

Qui lienofi dicantur. ibid.<br />

Quid fit lienis obftructio. 898. §. 3.<br />

Caufia ejus ef cientos, ibidem.<br />

Caufia continens obftruñionum. ibidem.<br />

Crudicas eft morborum parens. 898. .,• 1<br />

Vndt oriantur Cruditate* obftruatinurñ caufis, 1 '<br />

prime coñtinis crudicares fiunt defieñu ventricuii.<br />

ibidem.<br />

Sccundx ab lienis imbecillitatem fed ha rartires<br />

ibid.<br />

Frígida intemperies lienis in calidam converñtar ti<br />

cur iftud. 898.5.3.<br />

Quid fequatur adimperfiñam añionem litnis.ibid.<br />

Quo caufa adañionempropriom exercendam tneptum<br />

reddant lienem. 899. §. 3.<br />

Vafia quo habeat lien. 899. §.3.<br />

Vfius illorum Vafiorum. ibidem.<br />

Vas breve nec ad lienem nec ad \entiicalum fanguinem<br />

defert.899. §.4.<br />

Quo fine lien copiofet acripiat firilus animales.<br />

ibid.<br />

Piccaturfi in liene fianguis nimium firitualifetur, ti<br />

fi nonfiufcienter. 899.Jf. 4.<br />

Error eorum qui lienem concretara quoddam exiftimant<br />

ad futriendo vafa eanftruñum Malpighii rañanibus<br />

expugnatus. 899.%,;.<br />

<strong>De</strong>feripña lievusgraphiead Malptghio. 899.1. 5.<br />

Lienis fubftantiá infeams, confiftens ti firma, tn quibufdam<br />

morbis mollis fit ti facile diffolubilis. ibid.<br />

Quibus fignis obftrnñio lienis dtficernaiur a morbis<br />

Epatis. 8p9. §. 6.<br />

An poft toñu percipi lienis durities. ibid.<br />

Qualcsfint urina Licnoforum. ibid.<br />

Quo ratione juvent urtnacmeútñ fiedimenñ. 900.5.6".<br />

Qua partes compañantur Lieni ti quomodo. 900.9.7.<br />

Qua affeñianesprater naturam ab indifiofittone iftius<br />

vificeris ortum ducant. ibid.<br />

Color faciei ti reliquicorporis naturalís permanens tn<br />

lienis obftruñtane quid portendat. 990.5. 8.<br />

Lividus ti plúmbeas quale fignumfit. ibid.<br />

Quid a calida lienis intemperie metuendum. 900.<br />

§•9-<br />

Curatio ejus Q' indicationes gener ales.ibid.<br />

Quo vitanda in regirmne viñus ti remediar um adminiftrañone.<br />

900 9.9.<br />

Lien codidus aajrtgtdus dici mereatur. 901, Jf. 10.<br />

fregnoftiobftruñionts Lienis. 901.5.10.<br />

Hifficitis ti diuturnus afeñus fiacé/e in fecyrrhum<br />

abit.<br />

Medicamento quibus curari debent tumores Lienis.<br />

901. $.11.<br />

Purgatio ex Mercurio dulci. ibidem.<br />

Spiritus Mercurii Omnes obftruñiones tolíit ti lienem<br />

liberal, ibid.<br />

Praftantius adhuc agit arcanum corallinum. 901.<br />

§. 11.<br />

Quid fie illud, ti medusparandi. ibidem.<br />

Spmcus faturni animalis. ibidem. ítem metalífera<br />

901.<br />

Medkamtnta e tarcaro, marte fale t^ gummi ammoniaco<br />

parata, ibid.<br />

Si laboret defieñu firituum animalium quibus rcmeditsfint<br />

reparondi. 901. §. 11.<br />

Salia volaiiíii tn imbecillitate lienis. ibid.<br />

Oxymel fimptix ti firillittium in objtrutlionibas lie-<br />

111S.90T. §. JI. #<br />

?»/«/* de Ammoníaco. ibid.<br />

Clulybeaca. 901. aqua (etkztz pro potu. ibid. Acetum<br />

infieibus, 902. J<br />

Ciiap/afma ex cicuta, ibid. <strong>De</strong>coñum Chinx. ibid. 1<br />

-*» per vasbteve aliquid fiar ature liene in vemricufern.<br />

902.%.t2.<br />

St nnx fiuutiates. 902. 5.13. ejus dofis. ibid, ti modus<br />

offerendí. ibid. varia ex ea proparañones. ibid.<br />

lartarea.^** ratione pnrganñbm admificenda. 902. 5.<br />

•'3-tii4><br />

Lle nivolatiliora t^fubtiliora medkamtntaquam qus,<br />

Rerum & Verborum.<br />

Epati, cejulucunt. 903.5.14.<br />

Dulcía lieni obfiunt. ibid. qua hac regula excipiuntur.<br />

ibid.<br />

Cauñones in ufiu. confeñtinti Alkermes in hoc morbo<br />

903.9.14.<br />

Cauñones in ufeu aperiencium. 903.%. t$.<br />

(¿ua ratione Splcnecici bene Ji hobeant ad diurética.<br />

ibid.<br />

Medicamentorum Chalybeacoeum diverja formula.<br />

903.5.16.<br />

Splenecica medicamenta qua dicuntur. 904. 9,t8.<br />

Spleneeicorura medicamentorum fylvo. 90?.<br />

Splenecicorum medicamentorum varii modi operandi<br />

ibidem.<br />

t¡tPrecipitando abforbendo, fixando. Sec.905.<br />

Acida quomodo ti quo juvent tn lienis morbis. ibid.<br />

Varia medicamenta externa Splenecica, 906. §.18.<br />

Lienis inflatio quid. 900.5.21.<br />

Quomodo lien raflari poílir. $G6. §. zz.<br />

Signa niflaii licnts. 906".<br />

Ejus inflarionis caufa continens. 906.5.23. procataretiex.<br />

ibid.<br />

Antecedentes. 906. §.24. G»uatio.¡?oí. 9.26.<br />

Purgario ex rad. filias ti fenna. 907.5. ¿7.<br />

Spnitm. S.iti'ini. 90Ó. §.2(5. Externa. 907. 5.28.<br />

Lienis renlu/»» Scyrrho. 907. Siyna ejus. ibidem.'<br />

ti Sym\:tomzi-.¡. íbía. Caulx.ibtd. Remedia Extr.<br />

hcllebori nigri. tbtd.<br />

Mercurius duicis. tbid. pilulx ex his ti Mercurio<br />

vitx. tbid.<br />

Radix filiéis uñlis in ómnibus Splenis atTcctibus./¿/¿,<br />

Externa, Cataplafma ibid.<br />

Lienis inflararaatiu^«/¿, 907.<br />

Tumor lienis tedcmatolus quando contingit. 908.<br />

Jf. i-<br />

Caufa. ibid. Signa ti Symptomata. ibid. Prognofis.<br />

ibidem.<br />

Ad ipfam curandum decera Cauteria in Splencm<br />

tnurendo. ibid. Ex Hipp.<br />

Lienis inflammatio raro contingit. 908. $. 1.<br />

Caufa ut aliarum inflammationum Sangras*^ extravafiatus.<br />

908.9.2.<br />

Extravalationis caufia. ftidem. Signa infiammationti<br />

Lieni* ti fymptomata inde emergentia.^oil.^.^.<br />

Caufx Symptomatum. ibidem. Quare pulfiañantsfienfius<br />

non percipiatur in lienc bene conftituto «'«inflammatione<br />

e/us moteftusjic. ibid.<br />

A» per contactum finijhi fíypochondrii cegnofei<br />

queat. 908.9- J.<br />

Tanta fuit lienis infiammati pulfatjo ut iñuum fionuí<br />

exaudiretar ab adftanñbus. 908. $. 8. ' p¡e-<br />

Qua di caufa Spiritus innatus inflammationes producat.<br />

909.%. 10.<br />

Prognofis. 908. jf. /i. non oque pericutifit efl inflammatio<br />

lienis ac Epatis. tbtd.<br />

Pericolofio tomen ibid. in quos morbos fopé deecntret.<br />

.bid. ' ¿<br />

Ctiílsfiopi contingit fialutaris ti qualis. ibid<br />

Cutatio eadem fere qua tn Epatis tnfiommartine. mi,<br />

V. S. cum minore eduñionefianguinis quam in Hepatitide.»¿/¿.<br />

- 7<br />

-*»Salvatellx apmio confieras, ibid.<br />

Topiczfimiftro Hypochondrio admovenda funt. 900.'<br />

5.12.<br />

Indicationes in Lienis infiommattini. ibid.<br />

Viñus rano, Vinum tenue concedí poteft. ibid.<br />

Clyfter ante vena Sentina»* inúciendus. íbiÜ.<br />

Medicamentorum purgantium formula. 909.$. /«<br />

Lienem corroboran»* medUamintapoft purgantim<br />

ufum. 919.<br />

i,<br />

A


Littu ex vino eepido auftero , oleo cydontirum mafticheÜ"<br />

aceto, tbid.<br />

Sicculus pro fotu. 910.<br />

Empl.de Cicuta cum oleo Camphorx malax.ibid.<br />

Theriaca cum Sacc. Sacurni. ibid.<br />

Hxmorrhoidum apernó. 910. §. 12.<br />

Lienis Scyrrhus. 911. jf. 13.<br />

Scyrrhus lienis exquificus quid fit. ibid.<br />

inexquifitus. ibid. quando fiat. ibid.<br />

Vario ejus definiñones. 911, 5- 15.<br />

Aliquando eft ddriitii lapídea. 911.$. 14.<br />

Evaiti in fenibus aliquando i» oíTeum £í cartilagiaciirn.<br />

ibid.<br />

yS^na-air-iñ^CTÓns fcyrthüm diftinguentia. 911.<br />

§. iy.<br />

5t¿«« caufa matetialis. ibid. Symptomata. ibid,<br />

Caula. 9.2. §. 16. augetur in dies nifi tollatur.<br />

ibid.<br />

Morbi qui Scyrrhum lienis procederé fiolent ti<br />

qui eum producunt. ibid.<br />

Iifdem caufis materialibus ti efcientibus calculus<br />

in liene producitur. 9*2. $.17-<br />

Faciliüs generatur calculus in liene quam in Cyfti<br />

felfea ti quare. ibid.<br />

Scyrrhus lienis confirmotns elt doloris expert. 912.<br />

Index Locupletifsimüs Rerum ¿V Verborum.<br />

§• '7-<br />

Obftruñitnumgeneratio debetur Tártaro, ibid.<br />

Omnes nephritici e#Podagtici_/«»/ Hypochondriaci»<br />

912.5-17-<br />

Omne extravafatum in corpore iners eft. ibid.<br />

Prognofis. 912. §• 18. Carona difcilisfocilier tomen<br />

quam hepatis ti cur. 912. §.18.<br />

Scyrrhus frigidus ti exquificus liefiis eft incurabilis.<br />

912. jf. 18.<br />

Ptjor eft a melancholia quam pituita, ibid.<br />

Exquifitus tr« curari poteft Ut homo diufuperftes efe<br />

queat. ibid.<br />

Cavendam in eum finem ne Epar in confenfeum trahat.<br />

ibid.<br />

Curatio fer ari poteft per medicamento Chymica.<br />

913. 9- ti-<br />

Indicationes Curatoria. 913, §. 19. cautiones. ibid.<br />

Medicamenta eadem qao in Scyrrho Epaeis. ibid.<br />

Opiata aperiens, cmolliensti purgans. ibid.<br />

W.S.anuti/ti. ibid. Specifica, inter ea Galeopfís.<br />

Fotus ex fongia imbuta aqua calcis. ibid.<br />

Tincx pifcis admotio mirandi effeñut. 913. 5. 20.<br />

Curatio per eranfplantationem. 911. 5- *!•<br />

Digerentia qnantafint ef cario. 9/3. §, 22.<br />

Afini lienis pulvis. ibid. folla Cetetzcbrad. <strong>Cap</strong>parum<br />

ti althex. ibid.<br />

In exhibiñone horam remediorum ducenda eft alvus<br />

fingulis decem diebus. 913- §• 22.<br />

Clyfteres ex albo veratro, ibid.<br />

Pulvis tamarifei ex vino ehalyb. exhibitus. 914.<br />

§.22.<br />

Pilulx admirabiles. i/Eñi, ibid.<br />

Vinum chaljbeatem omnium qua offeruntar valentififiimum,<br />

9t+,<br />

Proparatio ejm. ibidem. modusutendi.ibid.<strong>De</strong>co-<br />

*}um ex abfynihio Romano. 914.5.22.<br />

Migifterium feccati Sáturni fecificum. ibid.<br />

Vcficatoria applicAnda lateri finiftro quot ti quan-<br />

¿f. JW5-§•'*•<br />

Cautetia quando ti ubiinuri debeant. 91;.9- '4.<br />

Hoc remedia non debent fieri nifi „i,u proficienñbus.<br />

ibid.<br />

Lieni quo loco tópica fint applicanda. 9^, 5. {+,<br />

Topicaad lienis duritiem. ibid.<br />

Limroenmm. ibid. Emplaftra. tbid.<br />

Catapfelmata. 915. §.15.<br />

Varia medicamento externa, ibid.<br />

Specifica varia, ibid.<br />

Lutum divi petri, Helenx. 915.5-14.<br />

In curatione lienis ¿«r» molhentibus ti difeutientibus<br />

addendo funt aftringenria ti car. 91^. §.is.<br />

Ceratum Forefti de Ammoniaca. 916. §. 16.<br />

Vnguentum e bufione vivo. 916.<br />

Dijferentia Scyirhorum Lienis. 916. 5. \Q.<br />

Hxmorrhoidum in Scyrrho lienis apernó. 917, j_<br />

2£>.<br />

Tumor in Hypochondt io./í»»/?r« > tangibilü, dmidii<br />

pami magnitudinis, médicos tenens dubios ,paft martem<br />

apparuit in liene. 917- §• 10<br />

Signa qua pars lienis Scyrrhofa fie indicantía,<br />

ibidem.<br />

Lien fupernos ti Lien declivis quafint ficjrrhi Uenti<br />

differentia. 917. §. 20.<br />

Signo ti' fiymptamata utriufqut affeñui. ibid.<br />

Magnus lien qaidfit. 917.<br />

Diverjas eft hic morbus a lienis fcyrrho. 917.5.21,<br />

Lienis magnitudo ti figura naturalís qua. ibid.<br />

Frifii habent Magnos lienes ti quare. pt!.<br />

Magnitudo rara lienis. ibid.<br />

Quare magnitudo lienis// morbofa. ibi 1.<br />

Qui ampias habent venas fitpe habent h'enes magnos,<br />

ibid.<br />

Exemplum magni lienis cum omnibui fymptomiúi<br />

antecidenñbus ti fiubfiequeniibus cjufique prognofis<br />

curatione. 918.<br />

Eraplaftrum de eicuta magni ufius in hac carmine.<br />

919.<br />

Lienis fitui notUralis quomodo & qua caufa mutilar.<br />

919.<br />

Que incommoda inde oriantur. ibid.<br />

Dixta f¿tyu,Koo-ssKo>{vair, vinum medicinóte, ib d_.<br />

Vafia e Tamarifice. ibid.<br />

Lienis ulcera, 920. eorum Caufx. 920.§. 1.<br />

Quandoque uñliterper urinas fit puris evacutíti.<br />

920. $.2.<br />

Curatio tentatur per. remedia qua. 920.%, 3-<br />

Efficax per uftionem. 920. §. /. modus tar» sdmi'<br />

niftrandi. ibid.<br />

Aliquando fit externe «¿ lienis regionem. 920.1-'-<br />

Aliquando fit apeno abdomine in ipfio\licni¡ psrtif<br />

chymate. ibid.<br />

Inftrumenta quibus fieri poteft. 929.9. /•<br />

Vritur aliquando lien in carfioribus. ibid.<br />

Exempla ejus. 920. §. modus quo illis lien tüTu<br />

fuit. ibid.<br />

Vulnera lienis. 920. Jf. 4.<br />

An lien fit fmpliciter ad vitam neeeff*r tttí " 9 l '<br />

í-4-<br />

Differentia vulnerum lienis. ibid. . ,<br />

Prognofis eorum. 92a. 5. 4- Saperficia/ia *»"'?]<br />

riculofaj ptofandzpericulononcarent.it» -f<br />

re ' ibid ' r ndivul-<br />

Signa lienis vulnerad. 910. §. 5.%»* protón 01<br />

neris. ibid. ^ fJC,<br />

Curatio magisperfieitur a natura 1"*-*.% '.je*<br />

g.6. potiones Vulneraris./


Index Locupletifsimüs<br />

TeTi-s folíate tareetriiu phtyfi. 6a. §. 31.<br />

C. C. Sucrinotas iñ pathematis hyftericis morbifiqae<br />

cenvulfivis HüHti. 270. Jf. 40.<br />

Reflaurans in animi deliquio. 278.<br />

Alrnjicus ad dolorem ventric. y,8. %. ti. diftillatü*<br />

limacum ad atrophiam. 884. 9- 21.<br />

Liquiririx fuecus in raucedine. /$./. §. 22.<br />

Liquiritia «¿ Dyjuriam. lije, §. 14.<br />

Lithargiri decoñum. 1089. 5./p.<br />

Lixivia adleucophlegmatiam. 849. ad orine fuppreffionem.<br />

1113. jf. 17.<br />

Lohoc de fymplmo in Fbiyfi. ¿o.depapavercin raucedine.<br />

¡ps. mtuffi. 204. 210. 212-118.<br />

In htmoptoe. 227. in afephagi inflammatione ti intemp.<br />

calida. 282.<br />

In cefiophagi atceribas; 2S6. in angina. 9. §. 47,peripneumonia.<br />

45. §. 22.<br />

Dolorem ti ardorem phñficorum leniens. 71. §. 57.<br />

In afthmate a vificofe humare. 168.9-15'• 17 S .9-34-<br />

Botryos in afeñionibus peñoris. 175. §. 34.<br />

In raucedine. 19X. jf. 22.196. 5- 22. adtufitm. 204.<br />

Lordoíis Gibbofitalis jpecies. 14^.<br />

Lolii pulveris fiaftus ad Hemorrhoides. 677.9.71.<br />

Lurabomm atrocifiimi dolores unde oriantur. 681,%.<br />

711. 714. caufia. 710.<br />

Lumborum diftenrio ferofa. 714. prognofis. 6tj.<br />

Curatio. ibidem. Dieta, ibidem.<br />

Car perpetuofiunt conjanñi cum doloribus mefenterii-<br />

703- 9.5.<br />

Lumborum delores qui in febribus accidunt ti eorum<br />

confie. 714.5. 47.<br />

Lumborum dolor vocattis oVipi'«Kyí«ibid.<br />

Tortas lambas cenftituentes. ibid. elumbes velelum-<br />

bati qui dicantur- ibid.<br />

Lumbago quid. 714. 5- 47.<br />

Qaenam partes lambas leieré pofunt. ibid.<br />

Lunx prxparaciones «¿ Hydropem. 808.9- ¡9.<br />

Extrañam ti pílalas parandi modas, ibid.<br />

Lumbricorum decoctum. ii97-§. 94. Spiritus ti liqaor.<br />

ibid. ti1I21-9- 5¿.<br />

Ludi humani liquor. 1077. ejus propar año. ibid. ufas ti<br />

dofis. ibid.<br />

Lunaria betbzticx ea parata medicamenta in gonorrhea.<br />

1296.5. /.<br />

Lymphxaciditascdw/S objhuñtinis renum. ion. 5.4.<br />

Quomodo corrigenda. 1002. §. 16.<br />

Que ejus fit caufia. íon.Jf. 4. & 1013. §.17.<br />

Acrioris permifttone aliquando fanguis coagalatur.<br />

1013. §. 17-<br />

A fipiriñbus animalibas edulcoratur. 767. $,21.<br />

Ejus aciditas cachexiam producit. ibid,<br />

Lymphx acrimoniam corrigentia. j»»e alai profluvium utile. 586. §.26,<br />

Lycopodium ti ejus fiares. 1046.<br />

M.<br />

MAc.lenti quos ad morbospronioresfiant quam obeft<br />

fSeaufe.yn.<br />

Magifterium oflls fepí¿ «¿ appetitum veneream minaenium.<br />

H-9%Mgonorrbeam. 1206.5. concharon!<br />

oculiformiara ir, a•AgínX.x^,%.s^.Tzbzci in angina.<br />

ibid. Eboris in dolare ventricuii. 330.Saccari Sáturni<br />

odficyrrhumlienis. 9.4. §.u.<br />

Magnetia Saturnina meteorifaia quidfit.329.<br />

M.dacia Vide appetitus depravatm.<br />

Mala nrmeriiaca chotiramgignam. 4^.<br />

''Mala cydoniata w/curtipendula excavataticera alba<br />

mupleta,ftib cineribus coña , Sepias vorata dyfiintcfEku*<br />

curam. 62$. §. 91.<br />

ICJ qui dicantur, .180. §. 12.<br />

ák<br />

Malvx jakulum fi-cam vcKÍ:rv; ,.<br />

Malvx arborefecntis conferva cum nidio parata curar<br />

Epathis fecyrrhos. 748.<br />

Malvx fiorum conf- •• pletttitidc» .7.<br />

Manna non eft purgondam in doliréMofeñtetii ;/¡wvitr:olü producir.tfc.9.87.<br />

MaitialiaScyrrhoñenti profane conrirmato noten'.. %.<br />

eorum ufus in fanguims vomitu^ip. a¡ ipetitum profternunt.<br />

341^0. eorumufiustf¿C.ichexi.im,772.§.<br />

3i.«¿Hypoehondr.aftectione.n. 947.5.78. «¿Scorbrauni.982.984.<br />

«¿diarrhceam. ;•'<br />

Maitispr&porañones vario ad Hydropem. 821.5 ¿i-<br />

Martis okumdalce ad leniendo doloresHemorrhoidum,<br />

ti cicatrifitndam, in erofione earum. 671.<br />

Maftichis magifterium ¿«iwr/rfe.imbecill.tate. 291.<br />

Maílícacoria in raucedine. 194. §. zt.<br />

Maftichis degluññaad debibtacém ventric. 294. ejus<br />

oleum «¿ícyrihum ventric. 3 t¿.»« vulneribusí'«tric.<br />

22..212.117 vomicii. 419.<br />

Mechoacannx radiéis dcfecriptic%utilitasejasti' ! fe s '"<br />

hydrope. So¡. íwdiarrhrca.85.<br />

Msdiaftrai inflammario. 85. ejus Signa ti fytnptomara.<br />

85.5.1 quomodo difecernatur a perípncumonia. d'dquomodo<br />

ii Pleuritide.Í/;/¿.quemado difcernaturá?cricardío<br />

mflamraaro. ibid. quare adfit ir. hoc morbo<br />

tañiscum fputis coloraris. 85.Jf. i.agre dificernitur'a<br />

diaphragmatis inflammatione. 85.5.2. dtftinguitur<br />

ab eaabfinña delirii.ibid.vocaturaliquando Mcdiaítiiii<br />

pleuritis 86.5.3.<br />

Medicamentorum chymicorumiV/M*;. ¿fio. $.!«•<br />

Medicamenta purgantia umbilico applicota cur alvum<br />

moveont. ¿81. ¿Si.<br />

Medkzm^túmmcrebriorufus ventriculum lodit. 591.<br />

Medicamenta «¿ Diarrhxam fiFlendom omnia fkperat<br />

maftiche cKTWcydonii malifoccofiumpta.


•orem affirat. ¡bid.<br />

Tria tamarun* genera fieri poffunt, fanguinem, láñeos<br />

tiaquofius. ibid; Tumor fanguineus an fit<br />

pbkgmane. ibidem.<br />

Jvfefefltcrii tonus vitia-tur. 701. §. 36.<br />

Mefenterii tenacitas vel cahorentia viñata, quibus in<br />

a fenibus reperiatur. 701. §, 36.<br />

Mefenterii raollit¡cst2?/«A7r«í in quibus affcñibus ob-<br />

. fervetur. ibidem.<br />

Mefenterii dolor quid i 702. Jf, 1. Eft adulterinum colici<br />

doloris gehus. ibid.<br />

Ejus fames ubifidbfiStat. ibid,<br />

Cur ñeque in fiomenttiynec clyfteribus nec aliis remediis<br />

colicis déliniri aut averruncaripoteíi. ibid.<br />

Cur in Mefenterio apoftemata maltones diu oceulta<br />

latent, antequam ab tAzgro vel Medico fiatis ptrficipofiint.<br />

ibid.<br />

Signa fututi doloris. 702.70^,5.3. Signaprxfentis.<br />

ibidem.<br />

Signainvalefeentis. 701.703. §. 6.<br />

Cur in Mefienterii dolare lumborum ermiatut fint<br />

perpetuo conjunñi. 708. §. J.<br />

Cur Mefienterii dolor ad extremos artus fie diffundit.<br />

703.Í.9.<br />

Vt dijiinguatur « doloribus Vteri, Renumftliiftjchia^<br />

etico. 703. §. 10.<br />

Caufx. 702.703.704, jf. 11. Humores pituitofí ti<br />

frígida intemperies cur caufa efe non poflint. 7oa¿,<br />

9-ti.<br />

Ex Mefenterii ti lumborum fiympathia oritur Non<br />

doloris colici ti porolyfieos, nec non aliorum gravifiiniorum<br />

affeñuumin Cerebro, mutua feneceffio.<br />

704. §. 12. vi.<br />

Morbum hunc Rstñuofeum Vocat Hippocrates.<br />

704. §.13. . . . .<br />

Majori ex parte a thronicti febribus, aliifique biliofi*<br />

ac difficilis fotutionis morbisprofiuit. ibid.<br />

Prognofis.704.705. 5-15.£2 feq. Carin Mefenterii<br />

dolores vires non fiunt ex pulfiu eftimando. ibid.<br />

Curatio. 704. $. 14. 705. §.24.2j.2


Index Locupletifsimüs<br />

Conrafcmahimbricis//»f7¿« ab ulcere renum enata,<br />

cum urina emicta , quibus remediis curato.<br />

Aliquando fit mictio puculenta ab Epatis abfeeiTu<br />

ti partium que in thorace fiunt, quo in cafe* non<br />

medicamentis fiftenda. 1141. §. 36.<br />

Oaomodo quibiisqae vüs materia purulenta d<br />

prenominatis locis poffet in renes appetlere. 1142.<br />

Solano ifitiiis queftionis ardua, ibid.<br />

Vario fententia confútalo, ibid. Refonfio ad poftu-<br />

4m. ibid.<br />

Mictio pilaris periódica d \a\.diebusin lidies cum aliis<br />

Jymftomaiti. 1142. Jf. 37.<br />

Pili/* urina miñi fiunt apparentiapilorum non realieos.<br />

1142. §.38.<br />

Caufia pilorum in urinis. ibid.<br />

Apparet hoc fiymptoma crebro in gonorrhxa qaan-<br />

. doque in mictione poft coituan, ef /'» mulieribus<br />

quando meníesfluunt.ibid.<br />

Modus'7«0 filamenta idagenerentur ti * tt veficam<br />

deficendant. ibid.<br />

Non fiunt renum partícula «Duelech abrafa utfiamniavit<br />

Paraceljtis. ibid.<br />

Materia vera eorum ti caufia ef ciens. ibid.<br />

Anfint prefintis vel adfutarí calculi Signum. 1143.<br />

S.37-<br />

InScium Duelech non funt quin ponas eorum extrufia<br />

a calculo vindicat. ibid.<br />

Ifto afeñu laborantes diureticis omnes fuerunt perfonati.<br />

ibid.<br />

> Mulier pilos duriores inflar Setx porcina mingens,<br />

n45.Jf.40.<br />

Tenuia folia, adfeciememiña. 1143.5.39. quid<br />

erant. ibid.<br />

Vbi ti qua ratione pilota illa ex cremento fer mam illam<br />

acquirant. ibid.<br />

Corono T£M.iatsríus urinalti. 1143. Jf. 40.<br />

Mi¿lio láctea. 1143. §. 41. qoidfit.ibid.<br />

Fita mixtione humoris albentis com urina, ibidem.<br />

Is humor felpe picuica albefeens cralfa , feeptus ipfe<br />

chylus. ibid. modas, 42. ti caufia qua chylus in<br />

urinam transfiiratur. ibid. Curatio ti indicationes.<br />

ibid.<br />

Mictio nigra. ibidem.<br />

Plus vel minus nigrefcit. ibidem.<br />

Caafie extetnx. ¿bid. incernx bilis ana, ti mortificarlo<br />

caloris nativi. ibid. Prognofis. ibid.<br />

Quo per admiftionem nigrx fiant, periculo vocant,<br />

ibid;<br />

Aliquando fiunt falutarcs. ibid. a quibus ti qualiicr<br />

conftitatti í/«mingantur. ibid. Curatio ti indicationes,<br />

tbid. Purgantia que. 1143.5.41.<br />

Diurética convenientia. ibid.<br />

Varia materia ef prxparacioncs ad curationem mictionis<br />

nigrx. ibid.<br />

Vindis vel nigra urina ita faturacé cotirata vix unqttam<br />

vifii, ¡bid.<br />

Donantar his nominibus atinx fi' aliquantunt in hos<br />

colores inciixent, ibid.<br />

Quomodo urinx colares viridem vel nigrum acquirant.<br />

¡144.<br />

Bilts flava cyfti exempta r¿ cucúrbita indita, leni calore<br />

colorem_/«/w«/¿ viridem acquirit, trañu<br />

dein temporil impense nigricat. ibid.<br />

Inde deditcendum quare fetuminfeétomin ictero flavo,<br />

bile flava, paa/oñm colorem iñericoram de<br />

flavo in viridem mutet. ibid. ef confequenter in<br />

jk* nigrum «««Mr flavo fie nigerarquacus. ibid.<br />

ue virides ef nigrx ab epato veneno, tbid.<br />

¡¡•««febre x.ibtd.<br />

%<br />

In pefte. ibid.<br />

In gangrena, ibid.<br />

Quid tn talibus cafibus urinx nigrx prxfagiant,<br />

1144.<br />

Millepcdum ufius in Hydrope. 814.5.74.<br />

Millepedes oteo incoñi «¿anginam. 11. §, 37. Siccati &<br />

pulverifiañ com melle oblan, f2.5.tfc./# Phtyfi.


paralyfi partium deglatitioni injervienñum. 289.<br />

§.6. tabelle exea ad eandem vfeum commodias<br />

exhibentur. ibid. Tafea ad diarrhxam. 586.9¿6.<br />

Nux juglans in naufea d fumpto Pharmaco. 417.<br />

Cóndilo in imbecillitate ventric. 328. Purgan*. 317,<br />

Nuclei perficorum in dyfuria. 1157. tf. 14. Gcanatorum<br />

«¿ diarrhxam. 586. §.26.<br />

Nummulacia in pneumatoccle. 1158. jf.14.<br />

Nux mofehata Cornelia in lxfa chylificatione. 393*<br />

Nymphex¿*ee¿?»*»«¿ dyfuriam. 1131.jf.14.<br />

ad Salacitatem nimiam. 1197. §.6.<br />

O<br />

OBeG lientetiis Rheumacifmis tifimilibus affiñíonibus<br />

minus funt obnoxii quam macilenti.<br />

711.<br />

Obftructiones fiunt ob vitium coctionis. 684.<br />

Purgatianibas non to/tuntur. ibid.<br />

Oculi cancri in fenguine coagúlalo. 273. in cholera.<br />

296. in inñztione ventric. 318. indolora ventricuii.<br />

330. 338. in ardore venctic. 343. in<br />

cruditate acida. 398. in ructu. 412. in fanguinis<br />

vomita. 433.434. in phtyfi. 60.9.3'. 61.9- 32.<br />

6$. $.42. in canina appetentia. ^J7.§ 8.<br />

Odoszmentzvtitiainñncopc. 268.Jf.28.30.31.32.<br />

Carne fceminis afferenda. 268.§.fo.<br />

Oefbphagi morbi qui fint. 280.<br />

Oefophagi anatómica deficriptio. 280.281.%. 1.<br />

Ejus tunicarum vfius ti afcia. ibid. AnfitmUfcu-<br />

Ift*. 281.9-1- Cur raro morbis tentetur. 281.9.2.<br />

Oefophagi intemperies quid ? 281.5. /. Signa. 281.282.<br />

$.2. Cur omnti dolor gala feu afephagi, adfeinamdorfiperfeenñiur.<br />

i82.$.2.<br />

in Oefophagi affcñibus cur tópica non antica corporis<br />

pañi, fed dorftfinafunt applieondo. ibidem.<br />

Intemperies afephagi calida , húmida ,<br />

ficca. 2í/.<br />

frígida,<br />

Oefophagi inflammatio, eju* figna, caufia, ef curatio.<br />

282.9.3-<br />

Calida afephagi intemperies ab exficcatione in fiibr'tbmorta,<br />

vt curando. 282.^.6.<br />

Oefophagi calida intemperies , tirios caufia ti figna.<br />

ii2.9.7- Curatio. 282. Jf. 8.<br />

Oefophagi abfcefliis vt curandus. 282. §.3.<br />

Oefophagi tumor quid ? 282. Signa, caufa, differentia,<br />

prognofis. ibid. Cara1io.2S2.283.9.12.<br />

Oefophagi anguftia. 283.§.i.<br />

287.%. 6.7.8.<br />

Signa ti'caufa. ibidem.<br />

Oefophago res alienx infixa , vi rejiciantur.<br />

&feq.<br />

Oefophagi vulnera titorumfigna, 23f.§.9,<br />

283.^.2.<br />

Oefophagi vulnera profunda, tranjverfa, ti prope ventriculum<br />

imfliñacur lethalia.286.%.12,<br />

Oefophagi \lceia.28¡.§.to. Signa, Diferentia.ibidem.<br />

Coufe,285. §./o. 286.9.13.14.15. Prognofis. 286. 9.12.<br />

Curatio. 286.9.13.<br />

Oefophagi vlcus ortum d Mercurio ut curandum.<br />

286. 5. «4,<br />

Oleran abfynthii ¿« ¿otire ventriculi.328. amygd.amararum<br />

«¿£>«z¿i fijrrbum. 74$. amygd.dulcium<br />

inangina.11. tujfi.303¡ adHomorho1d.doleres.67t.<br />

tn afuero arteria afeítate. 28. in erofione ventricuii<br />

d Cantharidtbus. 336. in fingultu d medícamenos<br />

aeribm caufato. 40+, in pleHritide. ¡96. in<br />

ifechuria.¡H2.9.i¡. in C«/Í«/»./«3,.§.;^_ in afthmate.<br />

168.9.17.172,919.<br />

Oleum ammoníaci «¿ inerum.869.Amf1 in paratyfipar-<br />

)^ium deglutiñoni dicatar um. 289. in afthmate.tSt.<br />

anifi, anethi, carvi in cardiotgiafingultu, ruñu.<br />

295.9.16. in ventricuii imbectl/itatcifldn venirte.<br />

Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

Íf¿^-if.ff^dotes33o. Anñmani dulce<br />

adHamarrhatd Jo/ores. 674. odphthifim. 66.<br />

O feu ut reñifieetar tiob empyreumate libentur 2?0«<<br />

Olea aromática diftillata in ventric.dalare vehsml.r<br />

ftmo.329.%19. aromática infiyneope.267 aromar;"<br />

rum deftiltatum odftrongJL. Lo. ¡[ ^ £ a<br />

tamjampeti ad renum abftruñ,onem.ta, ¿K ,,<br />

Oleum de Been «¿ dolores Hamorrhaid. 67%.<br />

Bufonuro adHemorrhoid. dolores. 67^. ad rheuma<br />

tifmum. 24. adftrumas. 249.1S,<br />

Czmcmxliftiltaññum vfu tam externo qukm interno<br />

ad colicam. 328.9 13. inappet.canina. 360. %.2t ,„<br />

dolore ventric. 328. §. 12. Carvi in dolore venirte<br />

319. incardfingultutiruñu. 295. §.l6. Q "<br />

ph.llorum««' ídem. ibid. in patpít. cordtiu:., «,<br />

fincipe.16. de Caftoreo in Bronchocele. l?. (¿m_<br />

putix ex femine. i^.9.26. Cctx,advrinlt:'fHppr < er~<br />

fitonem. H02.5-1 ?• Cerx Chymiee extrañti» pUuri<br />

«¿e.ni.5.84. Cinnamomiinfiyncope. 26. fenme<br />

imbecillitate. 241. Chylificatione lafa. 591. ym¿<br />

tu.a.2.0.<br />

Oleum corticum Citáin cordis palpitatione. 251. Cm-<br />

. tra fungos venenólos. 18$. Syncope. 292. Corticís<br />

ztanúotamadftranguriam. 1116.5.ir5. invenirte.<br />

imbecillitate, 295. in car dialgia fingultu, e? ruñu.<br />

205. Cotlinum inftrumis. 23. tnflat.ventric. :i¿<br />

Cucumeris afinini adRheumatifimum. 24. injhu.<br />

mis..21. §.16. Cucurbícarum feminis ad Htmorrhoid<br />

dolares. 674.<br />

Oleum foeniculi, anifi ti ammeas in ventric. infiatione.<br />

316. Formicarumadfacutiatemgenerativam.iqy.<br />

id parandi modm.ib. Hyofeiami od Hemorrh.dalircs,67$.<br />

Wcpzúslupi inEpateimbecillo.%o6.9.e,ast<br />

Oleum latxisadrheumatifmum. 23.tf.17.<br />

Laccrtarurri adftrumas. 123. jf.17.<br />

Lachyridis vehemens hydrágogum. 806.tf.54. Quomodo<br />

eofit vtendum. ibid. Lini in Hemoptifi. 114.<br />

in pleuritide. 97.106. IIJ. Macis inventriculi imbecillitate.<br />

295. indolora ventric. 327. in anorexia,<br />

354. Marcis dulce mire anodtnum. 675.5.60.<br />

Maftichis in fiefrrho ventricuii. 316. Margaricaium<br />

in ulcenbus a fer o arteria. 32. Menchx inventriculi<br />

imbecilltt. 195. dolore ventric. 329, §• 19.<br />

Vomitu. 425.<br />

Oleum momordicx «¿hxmorrhoides. 675. Myrrtiz"»<br />

ficyrrho ventric. 316. Nardinum in dolore •ventric.<br />

331.332. Nucleotum perficorum «¿ dolorem hemorrhoidam.<br />

67a, Nucurn recens in tymponiiide<br />

haaftum cum vinogenerofe. 843. 5.26. Nucum iu<br />

quo afelli bultierint ad dolores Hamorrhaid. 673*<br />

NUCÍS mole haca; in ventric. imbécil/. 195- dolare<br />

ventric.}z$. Chylificatione tafia. 391. Vomitu. *,*-)•<br />

Ovorum ad Hemonhoidum dolores. 678.<br />

Oleum petrofelini Alexandrini adftrumas. 24.5- fS -<br />

de Piperibus in bronchocele. 27. Porci axungix *d<br />

fcrophutas ftillatitium Scrophularum porci centra<br />

Jirumas. 23.5.17. Papaveris «¿ Hemonhouhw*<br />

dolores. 677,<br />

Oleum Ranarum in angina. 11 .§.57. Kotiímatim1»<br />

afthmate. 115. Rubrum ftdlatitium exftercorifU<br />

columbarum in pleuritide. 110.5.77. Rutx adpri*'<br />

pifinum. 1201.5.17.<br />

Oleum SacczxUnagiftrale inafthmate. 175.$- )9- ^* n *<br />

¿tum ex fenguine humano infincope. 367- S Jtu **<br />

in phtyfi. 66. Saluia in paralyfi. 289. Vauástu •*•<br />

Scorpíonum ad Ifchuriam. 1111.5.13. ** "ti<br />

1054. tf. 87. Sctaminum «¿ Hamanhoides. *1*\<br />

Scanni in infiatione ventric. 318. Stomacni 1 *<br />

Craconis in Chylificatione lefia. 392. ejos dejen? ^<br />

395. Succini reñificatam in fyncape. i¿7- .<br />

Paralyfi partium degluñtieni fervientiani. _• J'<br />

Sulphuris «¿ ifchuriam. 1112.55.13. in Mpztisficyrrho).<br />

747. Olrifiulphurti jigüite aliquot in libra vna<br />

aqua immittantar, mire vermes enecatur.47S.9-7i.<br />

Oleum Tarcari «¿ curandam vlcus afephagi. 2S6.<br />

Therebinchinx ad ulcera pútrida ti tubérculo dora<br />

tollenda. 652. Thuris in phtyfi. 60. Veneris in<br />

phtyfi. 66. Vierioli quafi abfeeffus in angina tangatorUticorumpitur.<br />

\i.%.54.<br />

Oleum Zedoarix ininflatione ex flatibus ventric. 317.<br />

in vomitu. 425.<br />

Oleum probatum in Epate infiammato. 741.<br />

Oleo cuitibet cum dulcedme tncft acidi tas. 18.<br />

Olibam virtus inperipnenmonia. 43. inpleuriñde. 108.<br />

in afthmate. ni.<br />

Omenci/>«r.f quenam vitio feos humores poñfftmomfaficipit.qu.<br />

E]asconnexio vitiofa.qii. Situs mutatus.<br />

712.5.73.<br />

Omentum ««/¿.711.5.4o. Ejm vafa. ibid. Eftfiaccm<br />

magna* multis aliis fiaccis minoribus adipis congeriem<br />

conttnenñbus refinos. 711. §./p.<br />

Omentum com liene per ramos fíenteos communicat.<br />

711.5.40. Ejus vfius. ibid.<br />

Ómcncum cur recipiendis humoribm aliunde confluentibm<br />

idoneum.jt2.§.^.<br />

Omencum naturatiter fe hahens vix librefiimis ponetiu<br />

excedít. ibidem.<br />

Omenci humores « Mefienterii humoribm nulla arte<br />

diftingui valent. ibid.<br />

Omenci moebi. 712.713. jf.43.<br />

Omencum non minus at Mefenterium , ac Páncreas<br />

pluribus morbis quare ebnoxium. 71 j.5.43 •<br />

Omencum in ficorbaticti firiabitiredditar. ibid.<br />

Omenci dccuccacio.713.^3.<br />

Omenci gangtxna. ibid.. .Signa diagnoftica ti prognoftico<br />

ti Curatio. ibid.<br />

Omenti intemperies varia, ibid.<br />

Omenci magnitudo auna, figna, prognofis ti curatio.<br />

ibidem.<br />

Omenti magnitudo imminuta,Caufie, Signa, Diagnofis,<br />

Prognofis, Curatio. ibid.<br />

Omenti Jims mutatur. Caufarumfigna. ibid.<br />

Omenti connexioviñata. ibid.<br />

Omenti fainas ti ruptura, ibidem. Confio ti curatio.<br />

ibidem. 714.5.44.<br />

Ompbzciumfive finceos agrefte cyatus vnas eba/liae parum,<br />

tipoftetarificatianem in tribus doftbus ebibitum,curatdyfhtteriam.<br />

Secrcrum. 626.<br />

Ónonyd.s decoñum hemorrhoides abfiamit. 674.<br />

Opiatztipipzvctmafimulphñficorum tuftmfiedant ti<br />

fiadores nañarnos colliqoañvos eompeficunt. 64.<br />

Opiata «¿ Epatis imbecillitatem. 767. §. 14. «¿ flatus<br />

difcuñendosq-]"]. Quando prefiní tn morbis lienis.<br />

9oj.§.i8.<br />

Opiata five electuarium molle ad morbos lienis. 913.<br />

an conferat ad Veneris appetitsm modérandum.<br />

1191.5-6. Ejus vfius in fm^ulta. 404. /«Ictero,<br />

862. §.22.<br />

Orthopnxa f»/'¿ 178. §.51.<br />

Orrhopnxa affiñi citrafiíjfocationispericulum decambere<br />

non poffunt. ibid.<br />

Ratio hujus. ibidem.<br />

Orifogalaquid. 623. §. 68. Eain C'yffierii* difentericcrum<br />

mtfeenda. ibid.<br />

Oris collutiones ex aquisfrigidisjingultumfidant. 403.<br />

Olcheochele. 1154. 5.2.<br />

Os Sxpix inftrumis. 21. Jf.i4. Ad vlcus vefica. 1198,'<br />

Magifterium ejus ad idem.ibid.<br />

Oflíura combaftornm vfius in angina ti, tifa deglmitione.<br />

289.<br />

Offifragi inteftini extremitas umbilico alligata colícznifianat,<br />

531. $.35.<br />

Ofliculum extremum ale dextro corvi veteris, inter<br />

croci tandum ínter fien,, amuletum praftat callo geftandam<br />

in cólica. 53'.§. 2 5*<br />

Ofíiumfragilitas mirajeorbatica, 100^.9.128.<br />

Ofcirationis caufa. 274.<br />

Ofccdo«««'¿.963. 5-8.<br />

Ovillura ftercus in pleuritide. tío.<br />

Ovilli cafei veteru in diari hxa vfius. •¡86.5.15.<br />

Modus eum pr eparandi ti e -' vtendi. ibid.<br />

Ovi crudi vfius in raucedine. 197. $. 195. In hxmoproe.<br />

223. recentifimum abfoluium prefeens auxilium<br />

in dyfuria. 1031. 5.14. Albumen vorotam crudum<br />

»» vomitu fang. 43$.<br />

Ovis vix quicquam citius nidorem contrahit.ty?.Vitellí<br />

ad duritiem ceñi ¿«canina appctcncia. 360. 9.2i.<br />

Eorum eeftx combafea conveniunt in súnxfiupprejjione.<br />

un. *«ftranguna 1126. $.16.<br />

Oxyctacum vriti in Hsimoptyfuií^,Sanguinem ti* ventrículo<br />

coagularan, diffalvit. 34<br />

Oxydrclxum «¿ teftes inflammatas 1.48.4.17.<br />

Oxymel límplexeí mlliticá ad obftruñiones lienis. 9br.<br />

j.n. ftillieicum/»afthmace. ¡66.167.t74. Eftfangorum<br />

venenatortím alexipharmocum. 183. In<br />

tufli. 209. in pulmonum anguftia orto é fianguine<br />

obftruente\alferan* orteriam. 46.48,9.4. cum agárico<br />

uñ/ijftmum ad pulmones ex purgandas dando<br />

mane cochlearia dúo. 174. f.28. Heíleboraium in<br />

afthmate. 174. $.18.<br />

Oxymel HcIleboracumJidiara«¿_t>//¿»OT.pj/..íp.<br />

Oxymel de Peco ti 'jas ufas. 173. f. 17. Afíhmaticam<br />

Pocerii. 173. $. 17.<br />

Oxyrrhodinum Veneris appetitum tollit fi in co tefte»<br />

immergantur. 119 8.<br />

§.19.<br />

Opiata valde conducunt in feoibuto ti in quos ujiu.<br />

985.5.6. Instilare cólico. 528.tf.19.<br />

Laudanum opiacum«¿¿««^ r »««' w PAlma Chriíli vehemens Hydrágogum. 806.9.5 ij-f.<br />

Pzlambv caiculofes juvant. 1043. S.so.<br />

Eas ad ejitmpreparandi modus. ibid. • -' -•.<br />

Pampinorum viris albx aqua diftillata ad Picam, 369.<br />

§.23. Modus eam parandi. ibid.<br />

Pancccas vnde dictum. 6Z4..S.7.<br />

. 7^-§-3- Páncreas quid? 706i.34.<br />

Opiata an in afthmate conducant. 170. tunara fiunt in Pznctezsglandutifeumti earnofium,vt dferant. ibi.<br />

afthmate fleco quamnam1do.170.intzaced1ne.t94. rafia ejus quonamfint. ibid. Ponereañeam duñum'<br />

§.19. in cufli. 203. in peripneumonia. 42. $.11. in invcnitWirfungas, ibid. Fnde rfirjangianusdi-<br />

phtyfi coate exhibendam opium ti quare. 74-77. ñus, ibid.<br />

Opiatorum vfium Phtyfici oprime fierre pofunt. ibidem. Pancteas Afellianum quid} ibi. Dicitar Páncreas glan-<br />

«»i»f»r«pleuritidis conveniant. iu.tf.8i. Opor dalofiom. ibid. Cur vocaturglándula lañea. ibid. •<br />

tunum tempa* in pleuritide exhibendorum quale Panccearisvfus Se oflicium. 706.J07 í.35. Hippocrat';-<br />

fit. ibid. Quare non fint exhibenda in flatu morbi. inteftinorum glándula ommum máxima dicitur.<br />

1 111.5.81.<br />

Opiieflentia alternis diebus afferenda in rheumatifmo.<br />

707.9.35. Eft corpusglondalofiam ex cenfeuglándularum<br />

congtimeratarum. ibid. ^ A<br />

( 998J-97. .<br />

Opium an fiacuttatem habeat advenetem excitan da.<br />

Íi¿i,In9bftruñislenibas, 1a13.tf.7-ef 1001.5,10.<br />

Páncreas quomodo fianguinem depuret. 700.9.37. ^<br />

Rancreatis motbiqainamfint. 7084.36.<br />

Pancieatisobftructio.7»6.7oS.Í-jtí. In quolihet hujus<br />

1<br />

I I<br />


u<br />

ínate Locupletifsimüs<br />

partie afcñumneeeftrio cur adeft. ibid.<br />

Dúplex inpancreate contingit abftruñio. ibid. Car<br />

momni Pancreatti afeñu, deopilancia^w;// in ufiu.<br />

ibidem.<br />

Pancreatis obftructionis cur a Prañicti vulgo mentía<br />

nullafiat. 709-9-37- •<br />

Pancreacis obftructiora's Signz.ibi.Cur diffcilime taña<br />

deprehendi poteft \bid. Curacio. 706.709.9-38'<br />

Pancreatis fcitrho exñnñaseft Aaguftus Thuanus. 708.<br />

$.36.<br />

Pancreatis abfccflus./¿t¿. Signa, ibid.<br />

Pancreatici fucc inatara&viña.707.%.3S.709-3-3 6 ''<br />

. Vicia vt curencuc. 710.^.38.<br />

"Pañis Martii compofitio ad debilitatem in congrefu Venéreo<br />

repar andam. //*/.§./?.<br />

Pañis vitx«¿ eandem vfium.ii8i.9-i3.<br />

Pañis i fumo extrañas ti por médium finas ti in butyro<br />

recenti liquido immerfius lateri dolenñ applicatus<br />

calide materiam impañamin pleuritide patentar<br />

refolvit. 103.<br />

Pañis calens ventrículo admotus in fingultu. 408,<br />

Sábucinus in diarrhxa ef tu parandi modm.s88.9.29<br />

Pañis replano cur pefftma. 39 o '<br />

Pañis porcini aquam afthmate. 172.^-19.<br />

Papaveris erratici dotes in pleuritide. 104. £f «í. §.7/.<br />

Speciftcum eft per totum motbi decurfiumvñle. 111.<br />

9,Si. Ejus aquaeífyrupus in peripneumonia, 42.<br />

Paralyfis partium deglatiñoni fervienñum. 289. $.6. Vt<br />

curetur. ibidem.<br />

Paraphymofis. F/¿fPhymofis. 1170. §.#.<br />

Paracentefis vetus ti nova. %22. $.10.<br />

Paíacentefis an fieri debeat in Hydrope thoracis.t?7.5./p.<br />

an in pleuritide. ///.tf .86. an in Empyemate.i0.5-iJ.<br />

Paracentefis in afeite quot modis fiat.822. 9.uo. nullum<br />

per fe infert periculum. ibid. Sañas hoc remedium<br />

experiri quam egrum certa neci relinquere.ibidem.<br />

que obfierv ando in ejm adminiftrañone abid. Quid<br />

boni cené expeñandam ex hac operatione,etiamfi eaer<br />

moriatar. 822.9.10. Quid ab inf entone humotisper<br />

vulnmprodeunttifiit ominandum. ibid. Cur<br />

raro contingat ut vfiu hujus remedti videamm agros<br />

fífiitutos. ibid.<br />

Paracentefis nova quomodo adminiftrari debeat.822,9.10<br />

Secari-or efl veteri ti quare. ibid. Feftinandam eft ea<br />

vti ti quare. ibid.<br />

Vat*ccntefis,Rtverii confilio nunquam eft tendanda.822.<br />

§.//. ti ^r. ibid.<br />

Paraphrenitis. 89. 90.<br />

Paregorica remedia que. 553-%-"°-<br />

Paridis herbx bocee cum oleo cañe fiunt opñmum remedium<br />

in hemorrhoidtbm cecistifarentibm. 677-<br />

Parietaria cum olee vet butyro firixa uñliter applicatur<br />

Uteri in Pleuritide. 103. §.//. Ejus fiuccus cenducit<br />

««Ifchuria. 1012.ff.13.<br />

Parotidum caufia. sa6. 9.6.<br />

PafletTtoglodytes calculofios juvat pr apriétate fiubftantia.t04S.^,33,<br />

eam ad eum ufium parandi modm.ibi.<br />

Vaffálxfiaccarau «¿atrophiam. 887.<br />

Purgantes. ¡j46 §,72, ¡,48.<br />

PaiTulariim purgantium elegans compofitio. 984.^.60.<br />

Pafluix ad fluxum fanguineam. 645. rob.ti opiata ex<br />

illis. ibid-<br />

PalTulx an Phtyficti vtiti*. 73.76.<br />

Paflíilx Épati amice. 74*-<br />

Paítilli «¿ fingultum,«¿Phiyíin.2?.<br />

Pectoris mala conformatio ad phryfm promptiusfiaficipiendum<br />

pulmones difonit. 52.9 1,.<br />

Pectotismale confirman dao fiunt feries, gibbofitas ti<br />

Rfeapula velut alata. 52 9-'


Index Locupletifsimüs<br />

infáns,quemado purgandusdbid.Cztzphfmz anodynum<br />

ab ¡niño applicandam. 1172. odiad fi dolor<br />

non eeferitibid.fiexcoriatio adfuerit, loco vini<br />

quid in cataplafmare jubrogandam fit. ibid. migad<br />

excoriañones.ibid.<br />

PhÜoníum perficum ad dyfenteriam. 623.<br />

Phillocele vide teftium tnfiaño Phlegmone nunquam eft<br />

fine febre. 503.9.27.<br />

Phcyíis ecyroon. 52. §. 1. varia acceptiones. ?¿. §.1.2.<br />

<strong>De</strong>finirioi52.§.2.53.§.2. Phtyfis proprie quid? 5».<br />

jf. 2. eft morbm contogiojus. So.tf 105. fubjectum.<br />

5.5.0. interne ti externe.<br />

Caufx. yi.§. 2. ?.8.51. 9- ti.fequ. 75- *•&. 76.ff.Z1.<br />

77.§.%1.7%.'§.%>:.S6.tifequ.<br />

Phtyfeos caufea ejl mala pulmonum confirmatio.fi.<br />

ínterpht)feos pulmonar is confias ,firequenñar tft exulceratio.<br />

51 §. 2.<br />

Nm fola pulmonum exulceratio eft phtyfeos caufia.<br />

Ibidem.<br />

Pulmones fine phtyfi exulceran vififiunt. Ibidem.<br />

Pulmonum culpo vt oritur tabes.51.9-3-<br />

Febri lente phtyficoram non raro pútrida conjungitur<br />

51.54.<br />

Phtyfica dif afino vnde introducatur. 51.5.3.8.<br />

Phtyfis ex abfeeffa mefenterii obfervata.51.<br />

An ab humoris d cerebro in pulmones depluvio oriatur.<br />

5i.§.9.75.5.82.78.5.99-79 § r-<br />

Adpheyfin dif afino hereditaria in quo confiftit. 52.<br />

Jf. 10.<br />

Phtyfeos caufee ex parte pulmonis que non fint. ¡t.%-8.<br />

Peñoris maja confiar mano ad ph tyfin promptias contrahendampulmones<br />

dtfonit. 52.9.11.<br />

Succatinñ ti °heji cur minus evadant phtyjici. 52.<br />

S.I3-<br />

Phthynodes qui dicuntur. J2.9.Í4.<br />

Phtyfeos caufiafecundüm veteres eft catharrhus ti vene<br />

rupño, quibus empyema additur. 7$.9-Í2.<br />

Tajfiis inveteróla vt phtyfeos fit caufia. 7^. §.82.<br />

Prhyfeos caufa ex Helmoneio. 76.5. 82. ex Paracelfo.<br />

Ibidem.ex cbymicis.Ibtdem ex carcefianis.77.tf.18.<br />

Epar, fíen, renes vt phthyfeos fint coafia.77.9-81.<br />

Sanguinis ti UqUoris nervei viña vt phthyfin inducant.<br />

77.%. 84.<br />

Ab inflammatione pulmonum in peripneumonia ti<br />

pleuritide, vtphthyfis excitetur. 7Í.5.85.<br />

Car a fianguinis futo phtyfis oriatur. 78.5.87.<br />

Pbthyfis pulmonalis d vómica pulmonum vt dtfferat.7%.<br />

§.89.<br />

Caufia interno fircquenñfiima efl nimia fianguinis ti<br />

lympha acrimonia ti'fiolfedo muriatica.ji.%.00.<br />

Amenftroisfiupprefiis vtindacaturphthyfis. 79. §.<br />

97. martialia cur conducant.Ibidem.<br />

Pituita in pulmone patreficens non fiemper illum exultar<br />

at. 7P-5-98- «¿ exulcerañonem efciendam que<br />

rcquirantur. Ibidem.<br />

Catarrhus contumax in pulmones deplaens fiepe ve- ,<br />

rom-phthyfin ementítur.7^,%. 99.1/í diftinguendus<br />

dvcrktht'tyfijaxdem.<br />

phthyfisex ulcere pedís fia» ato orta.79-$.ioo.S3. tf i?-<br />

Phthyfis quomodo fuperveniat peripneumonia zALgrorum<br />

ti Medicomnt culpó. 80. 5.102.<br />

Empyema vt phthyfeos caufia. 80,5.103.<br />

Phthyfís interdum aliorum peñoris afeñuum provia-<br />

' rom aut praduñam aut con fequens eft. 80 5.104.<br />

Phthyfis ínter morbos hereditarios principem locumebtinet.<br />

81. tf 106. 107. Dijpofitionis tllms hereditario<br />

ad phthyfin caufia. Ibidem.<br />

IW^"" ^ Bmfli ulcere pulmonum mox phthyfis producitur<br />

yfied ab ipfio perdurante, nectn temproe cura-<br />

11. 8 5.107.<br />

,. phthyfeos incipientis. 53-§. I5.X4-§-I8.8Z.S3. §.<br />

i09.Confiimatx54. §.16.18. prxfentis. 53.5.15,<br />

Qua otate phthyfis contingat. s3.57. §.23.<br />

Ad diarrheam coiliquátívam proni fiunt phthyfin.<br />

53-U5-<br />

Phthyficorum tufiis non fiemper eftpulmonalis, fied feri<br />

I tn principioftomachalis.54 5.17.<br />

Puris expeñoraño , etiam eam raf, non fiemper ex<br />

pulmonibus fie. ¡4.9.19.<br />

Phtbyfitas infieporahile fignum eft pm continuo cum tus-<br />

Ji excretum. 54. %. 20. Non efe vniufmodi, fed<br />

valde diverfam ob illis excernttur.Ibidem.<br />

Phthyficorum fiebri lento, témpora progrefu aliquando<br />

quoque fiebres errático ti tertione fiefe afjociant.<br />

S-f •§•!£».<br />

Prognofis. 57.5S.59-phthyfis oMnisan Ietholis sr-^.za.,<br />

Vt curationis fes adjit requifito ex Hippocrate.<br />

ibidem. lethalis figna. 58. tf 16.27 28. ti feq.<br />

Cur fiputi fiapprefiio inflare mor tem defignat.s9S.i0,<br />

Curacio phchy feos. 60. Indicaciones cucacivx. 60.5,<br />

31.61.5.32.<br />

In vlcere pulmonum fice anda pracipua phthyfis cura<br />

confiftit.63.%.1,2.<br />

<strong>De</strong>cano lignarum an conveniant.61.9.31.<br />

Oftrearum vfius optimm in phthyfi. ibid.<br />

Phthyfici ac tafiientes a poto piar imam abftincrc debent,<br />

61.ff.32.<br />

Lañts afinini, vaccini aat capr illi dotes in phthyfi. 61,<br />

%-32-<br />

An putgandi phtyíici? 63.5.32-/» principio phdrjfieos<br />

vatenriora etiam purgantia vfiorpari pofunt.<br />

Ibidem.<br />

Vomitoria an conveniant.64.9 32.<br />

Alterantia purgan ti bus preferenda ti qualia ejfe debent.ibidem.<br />

Cauñones adhibendo in vfiuexpeñoranñumM-hl-<br />

<strong>De</strong>terfivis expeñoranñbu* quandiu infiftendum.<br />

64- %-3S- . , s<br />

Pulmonum vlcus mundificanña ti detergerá*. 64 $,<br />

3s-36.37.tifeq- , £, w,<br />

Primis valetudinti fignti ablucentibus non conpaot mtdictti.64,9.37.<br />

_ . .<br />

Serum pulmonum domefticum nunquam mmts expecandum.<br />

64.9.36.<br />

Anñphthyfica remedia varia. 62.65.<br />

Dulció fiaccharata ti mellita car tabidss quibm' JI<br />

admodum noceant.6s.ff.39.<br />

Syraporum ufim in phthyfi debet efe moderan**- «•<br />

%-39-<br />

Pulmonis vulpti vfius in phthyfi. 64-Í-37-* 5'•§•**• , ,<br />

Mel ti myrrha ficreaium promoventibus qH*'t*><br />

dendd.6f.ff.42.<br />

Quati* o'ér conveniat.7o.§.fó.<br />

Qualis contrar'm. 54.70.l- 5«r««d!«ianguinein.626,tf¿dyfenter.ií,<br />

Pingucdi l:icn pifias in tujji-ii¡.<br />

I , ipei/«ltciimis.ii.§.i4.<br />

Pipcns grana integra devórala in lefio chylofi.393. /;/ ruda<br />

ando 413.<br />

Piperitidis ifjicacia tn cruditate acidd.\6%.<br />

Piftacia ad Atrophiam,885.jt.2i,<br />

Pituica/'wma'^a/ a puré d1fi111g11.ttur.19.ff.99.in pulmone<br />

putrefiois ¡ion femper pbiyñm generat.79-§-o§.fidfit<br />

eft attxbilis foboles & af¡iis.u.$.i 3 .non que-vis nocet fed<br />

acida C>falla.2i.§.73.<br />

Pir liquida mpilidis ad pulmonum abfceflum.iio.§.78.<br />

Plancaginis-lacifolix decoctum tn hydrope.8»2.§.7"o. Acutx/»dyícnteria.6i7./iíí<br />

diarihxam.586.§.26./« mi-<br />

• {kafitngutnis.ny,.<br />

Planta Hollaiii dicta eft Hemiaria.485. 5- 2?-ejus nohiles<br />

facúltales tn tamice curanda.aüi. tf. 29.<br />

Platulxpedtcalorttmgema abomin.ede.jfi'o. $.68.<br />

Plcncizia.91.pleura quid 91. i.l.plturon quidftbid.pleuritit<br />

legitima & ¡furia quidribid. Plettñtidis deñniüo. 91.5.<br />

2. paisaftccta.91.5. .3.91. 5-6. Non folum pleura fed etum<br />

mufculi mejopleurici interpi infiammatur & qttar.ib.<br />

An momni pleuritide fimul etiam inflammentmpulmones.<br />

91.$.3.91.5.6.<br />

P ennúdi%vere&nothe dijirimen.9.%. 1.92.5.4.93.<br />

Curpleura fireqitciitius quam alia membrane inftammotione.<br />

aific¡tur 91.9. 6. vt a.peripneumonia difiínguitur<br />

pleuritis.^, §. 7;<br />

Doloris acutí &puncíarii caufia in pleuritide. ibid.<br />

Pulfus plcurittcorum cm durus.93.ff.%.Ano-ames qui<br />

ferratunt habentpulfium Jimpl«urtia.g¡l.9 .9<br />

Signa pleuritidis.91.92.02.5. 7.8.9.1 o.ó-ficq.no.fignapethognomonica.^y.i.<br />

\\. Tufiis pleur¡ticorum merum<br />

eft pulmonum femptomo^nequaquam picure autmufcttlarum<br />

íntercoftalium 93.jf. II. ínterptiuritidcm &±<br />

peripneumontar» magna ejl affinitas.pi.^.ti.aó. §•$-<br />

Febrispleuriticorumanfit efientialis vel Jymptomatko.<br />

i 93- • '4-<br />

Pleuritis an fiemperfit cum febre.ai-ff- u-')- 1 '^<br />

Pleuritidis febris fere femper coma efe pottus qua»<br />

.: effeclus.Q}.9.15.<br />

Pleuriiicoruin/iWqtiiLeiiigrti'H" 1 ""dignus.99-9. 4.4.<br />

Pleuritis qua ratione mutetur mperipneumomam , phrentg,<br />

tint Aiigwam.§-91.§- 11 )- , n<br />

Caufa- medíate proximiores.94- Jf.i6.Caufe próxima.<br />

94.5. .7.Cauía/«.v/.i Herméticos , Hclmontium,<br />

Caitcfium. 94- §• »7- Calor & doler ut pleuritMii<br />

PPp


I<br />

Index Locupletifsimu<br />

fint £«,' diaphoretica an convcniant.ioa,.9-S9- Exbibita<br />

tcinpeftiv} fiídorificopleuritis abfiquevlla Jkngiums<br />

ntijfifne curarur.ibiá. üuomodotdjiot. 104.5".<br />

59- 6 Omniaftecifica que conveniunt in pleuritide, etiam ¡n ,-,tus<br />

tnflaimnattontbuip.;, lJünt.iQ%*§.-jo. fa^<br />

guints coaguladoncm impedientia 109.5.7 2.<br />

Siperfuñexpeihrationem non defimant ptiuraperip-<br />

Mumanie-Mceffe tft vt fuccefcvifuppurentur inflamodones<br />

& abeantin perfeclum abfieffim.ao.%.'¡%.<br />

Apertioneniabfcefusfaélam ejfe unde cognofectur.ibid. TÍ<br />

rumpatur.ibid.Rnptus vt cutetKt.ua .78.§.~Q.<br />

<strong>De</strong>coñum labact ¿- illius fumas nitrum efl medicammtií<br />

ad rumpendam vomicam fiippuratarum.i 10.i.y^.<br />

Pix liquida in pilulasr et,i acta & exhtbtt.i.abfecefium faclumapertt.ibid.<br />

Opiata in citrapleuritidis an coveniant.i\\.§.'&\nHO tem.<br />

pore exhibcnda.ibi d. in flatu car vitanttii.ih'iá.<br />

Papaver erratiatm in eooptimum fipedficumin toto morbi<br />

decurjü locum babet.ibid.<br />

Paracentefis an tentando inp/euritide.\ii.§.S6.<br />

Pleuritis curato, opería latera iww.ibid.<br />

lltriidinum partí aféele admetarum vtHitas.iu.%%6.<br />

Pleurie.d.s differencix notha eft & ligitima-i 12.116.5.106.<br />

legitime divifionis.ibid.<br />

Exataitonespleurtticorum funtpituitifiormes. JI;. f. 87.<br />

Pieuritidis d fanguine bdiofio figna.i\4$. Ü9A pituitofo.<br />

114.5.90. AmelancholicaMóf.9 91.pleuritis notmsftl<br />

turgente humore oritur. ibid.<br />

Pleuritis Aficendens & defienden* quid & cur ita diño<br />

"4 í-94-<br />

Phtibotomio anpurgatiom anteferenda.An purgatio convemt<br />

& qualis efe debeat.114 9.96.In pleuritide vera<br />

quando convemt.ibid. procedente fiputo abjlinendum<br />

a purg.uionc.ibid.<br />

Vomitoriacurnaxia.i 14.115.$. 9^-<br />

Pleuricis dorlalis cjuid.ii5§.97.í/«í figna pathognmonicA.'<br />

ibid.E/Mj curado in qtiofita.ibid.<br />

Pectori non applicanda calida & flatus dificutienfui exptriendi<br />

confían vira vel falsa Jit pleuritis.uy§.ioi.<br />

Sperma ceti cum tontillo tartarí quoincajk exhibetiditm,<br />

115.$. 101.102.<br />

Venefieclio quando noxia.W). jf.103.<br />

Pleuritis furia quid ? 114.5.93.1.6. §. 106. Ejus f¡grt.i.ibt.<br />

Ejuic.iuf.b d,infiorl'unas&lúevenéreatnfieñ'tsnm<br />

raróbfavatur. ibid.-v/ o vera dignoficitur.ibid. Mtliits<br />

dicitur dolorpleunticus ibid.Dolor lateríspum'<br />

tivi mentiens.i \6.S.i oj.An V.S. epnferotwj.%^-<br />

Ptiuriddes maligne diaphoreticis & hydroticispoim ct"<br />

dunt,qwhii alus medicamentis.i\~¡. $.108.<br />

Pleuritis cachéete lita mereuriali turata.iij.9.i°9-<br />

Pleuritidis rigente hyemeexcítatecaufa}ii'J.f.uo. -An<br />

venajectio mtperanda.ibid.<br />

An inomni laterís dolorevena fecanda.w¡.§.iu •<br />

Pleuritis Epidemia. 117.5.1 ii-efiptiruniquenuilign '<br />

io5i.$.So.«¿ S,ngiunis mtiíum.ii^.9- ic^g on0 "<br />

rhxam.nu.<br />

Pneumacocele vide teflium ¡nflotio.i^*-<br />

Polypus tn cordegeneralus. 154.<br />

pulmonum intemp-i<br />

l.il.icitate ntmta.it9~j.9 5.<br />

Poligonum Hemoptyji. i25.polydipfia quid. ^9-<br />

Pona acid.iradices.tddiairhxam.sS/.Jf-^.<br />

Pomum Quercetan- ad _'leuntidcm.i7'-$-5»- ,,<br />

Vumotá ejusutduadvitandom. \)m&vnpaj¡mt»' 1^<br />

Rerum ¿V Verborum.<br />

t-u-fufeéta eft obfiybola diu retenta,^ 4.5.72.<br />

Poraaccum in melamholiás, ómnibus pottontbus efl praferendum.94%.<br />

1 r J<br />

Pomorum pucridoraru nulr>E cataplasma cum enea<br />

.leum« Bubonocele caafiatum, aliis remediis irr.it,sperfianavit.5,4.$.72.nomam<br />

um CHm ^<br />

re tic ad afthma. 171. ff.29.<br />

Pofca bib¡tayS¡»f.«^*/


Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

'differentia. ibid. Qtte caufa refipir adonis nullius<br />

'ihid.qae pauciotis.ifóí. que nimix. 34. §• 2. Co-<br />

Jumcllx ufius eft aerem in pulmones intromittendumtemperare.<br />

ibid. ea deftituñ (libitb fiepe moriantar.<br />

ibid.Fndc fiatfluxioirruénsin pulmones<br />

escullím excitons. 3+. S-4-. varia indteatati contra<br />

indícala in affeílionibus thotacis. ibid. Pulmonibus<br />

que jini mímica, ibid.<br />

Pulmonicis/i'í pectorahbiis medicamentis matifiaccaramadditar,raño<br />

hujus. 34. jf. 6. faccaracamellica<br />

ti dulcía acefiunt in peflore. ibid.<br />

Que preficribenda in pectoris affeílionibus. 34.<br />

~~^ff.


•<br />

•Renum morbi. tifí. eorum ílructura, .tioffcium vetar<br />

ibus incognitam. 1006. §. 1,<br />

Sunt partes miniftranses unum Epati alter fleni.<br />

ibidem.<br />

Excrementa alvi morantur in carpiré circiter horas<br />

24. renum fcilicet urina , hora una aut altera.<br />

1096. §. /.<br />

Renes non fiant glandulx eñamfi fini ghndofi. ibjd.<br />

Ffim renum eje feparare lympham cum aliqua parte<br />

bilis, ti fiolis e maffafanguinea. 1006.9- '•<br />

Qaidfit lympha defeiílcns. 1007. §. 1.<br />

Lympha cumfianguinc emitti confiaeta alterius eft<br />

notara quam urina, ibid.<br />

Vrina qtudfit, ibid.<br />

Non ejípeculiare renum, excrementum. ibid.<br />

Serum non efturina antequam inpelvim renum deficenderit.<br />

.bid.<br />

Materia propria urinx. ibid.<br />

Quomodo in renibus^«r urina. 1008.9. t.<br />

Sanguinis non fer tur ad renes nifi per emu/gentes arterias.<br />

1008. §. /.<br />

Vrina ti fudor materia non dijferunt. 1008.9-t-<br />

Renes habent faeuhatem fibi propriam ¿eyaro/q7ix.;u<br />

qua ferum « mofa fianguinis fieparant, 1008. §./.<br />

Nullam habent fiacnltatem accractriccm utfingebant<br />

antiqui, 1009.$. 1.<br />

Sanguínem defecant ti excremento purgant. ibid.<br />

An direcle generationi ferviant. 1009. 9. /•<br />

Naltimodo habent fiacnltatem o-mpiMi'imoíti-n-<br />

*»¡v nec fiubeft nullus duBus d renibus tn teftes./'¿/¿<br />

Si dicantur femen producere id eofenfiu intilligendum<br />

quod in lumbis fiunt fiti, unde vafes fieminariis<br />

origo. t'009. §. /.<br />

Ratio cur fupinus decúbitos pollutiones nocturnas<br />

provocet. ¡bid.<br />

Non debet tribuí renum íncatifecenñe. ¡bid.<br />

Progreffnsdepurañontifianguinis poftquam é corde<br />

emiffus eft. 1009. ff. 1.<br />

Qu&cunqae pars defiecandifianguinis habet offeium<br />

id facit mediante fermencopropria. ibid,<br />

RenumjW/>/o»z«'« aclionis tifa. ibid.<br />

Renum morbi. 1009. §. 2.1010. §. 3.<br />

Vnius defeílus cognofei non poteft ti quare.1009. ff.2.<br />

<strong>De</strong>ferios vivunt quibus eftunicus rcn. ibid.<br />

Luxaficur interdom ti*n hypogaftrium delabantur,<br />

non fine vite dificrimine. 1009.5.2.<br />

Infido impermanentes fi magnitudine aut pondere<br />

peccent-, fluporem cruris ejafidem loterti inducunt,<br />

ticur. 1009.5.2.<br />

Itinon totaliter obftructio quid accidat. ¡oto.<br />

Si totaliter obftruancur qaid. ¡oía. %. 2.<br />

Renum interiorefiabftanñaulcerata urina manat purulenta,<br />

ibid. • \<br />

Vena rupta, exxsá aut quacunque modo referatá urinzfi.<br />

cruenta, ¡bid.<br />

Renibus affeñis cur vomitus ti afentines ventricuii<br />

oriantur, \o\¿,<br />

Renum cúcnXi fiHntin eorHm cavitatibusutplurimum.<br />

¡110. §.i-<br />

Renum tibes quid': ibid.<br />

Renum qua eft propria aílio. 1010. 9- 3-<br />

Nenfeparaam totumktsz. á feanguine, partemremiftunt<br />

in cavam. ibid.<br />

Quomodo fiat illa fieparatio. ibid.<br />

fit d pecultari fermentó, mediante peculiari etiam<br />

pororum renum oonfiermañane, taia. §.3.<br />

Iftiits operoñenis dilucido explicaño imp0j},bilis.ibid.<br />

iyx*iftírií ad expltcandum qua ratione ferum<br />

ti pus permeant renum poros, fianguim vero per<br />

tilos via non fit. io¡o. 9.3-<br />

Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

Pretor viam renum etiam alie vio fero feunt in veC<br />

cam,non ita beri'e cognite. ¡o¡o.ff,3.<br />

Per illas vias lacteus fuecus ti aliquando feolida in<br />

veficam defecend.unt, ibid.<br />

An oleula venaran* emulgcntium coeant in renibus<br />

eam ofeulis arteriarum. 1010. ff. 4..<br />

Arteriarum emulgentium ofeula tn renibus defimunt<br />

in exiles glándulas vaficulis urmariti adhtrenta,<br />

ibid-ti ioi7i|o-«f chymica adilluftrandam Ái&o&olijriv .ibi.<br />

Convellitar. ibidem.<br />

Proceffas tobazioi-áo-ius fecundüm Ethmollerum.103^.<br />

Renum calculum Iarifiperitus quídam contraxit alparago.ura<br />

efiu. ibid.<br />

Renum calculi fundamentum confiftit in alteratione<br />

fermenri renalis. ¡034.<br />

Renum calculus nihil eft aliad qtiamfiol volatilis uri­<br />

ñe coagulaiusab acido, ibid.<br />

Indiffofitti naturalitervel quaqaomodo ad calculum,<br />

quali tos a/imenti multdm facic ad produñionem<br />

illius. ibid.<br />

In dtffofitis ad calculum ex omni ribo plus minufive<br />

materia calculofx colltgitar, ubi tila dif afino non<br />

eft, calculi non fiant. 103+.<br />

Ex cafei&latíliciniorum ufiu indiffofitti fucilefiuut<br />

calculi. ibid.<br />

Obfervationes dae cúcuMgeniñ ex coptifeo cafei efiu.<br />

1134..<br />

Sententia Menjotii de materia calculi cum demonfirañanibus<br />

quibas uñtur. 1034 9.36.<br />

Varia fententia circa generationem calculi. 1035.<br />

Vrina in matulo diutius ftagnans tartarum deponit<br />

Tom. 11, Boneci Thefaut.'<br />

in calculoíam duritiemconcrefeení, 1035. _j. ?¡J.<br />

Vrina colla ad humtdi confiampñonem lapidem exhibet.<br />

ibid.<br />

Renum calculi corono diffcilk eft ti dubia ti aurne,<br />

*°l5-ti 1036.%. 39.<br />

Eceminefi calculo afificiuntur gravidefiaila periculum<br />

mortti vet abortus fiubeunt. ibid.<br />

Cajos varii unde difificultas oritur curondi calcMlofibs.<br />

1035.<br />

Remira calculo affcElifiin miugenda bullx urinis fia*<br />

pernatent diu perfeverantes, quati fignum fint, ti<br />

unde bullí ille procedan!. 1037. ti 1038.9.40.<br />

Vrina Jubtilti in calculo perjeverans quid mdicat.<br />

tojS. 9. OS.<br />

Renum dolori fupervenitns extremorum frigus, aut<br />

ludatcsfingid^um ifchuria moréis proptnquefiune<br />

indicia, ¡037.§. 39.<br />

Kennm-difipafiño calculofa hereditaria vix curatur.<br />

ibid.<br />

Indicationes prefiervatoria. 1035. Medicamenta ad<br />

precauñonem, ibid.<br />

Indicationes curateria. *03s. Remedia in calculi curatiane.<br />

1035. Prognofis. 1037.9.39.<br />

Senes difificulter curontur.ibid.Arihriñci facile fiunt<br />

calculofi ti quare. ibid.<br />

Arénala in mina fiunt r amento calculi./yy¿.$.¿j.<br />

P'ndc prodttcantur arenulx in cotiulojis. ibid.<br />

Renum feubftanña non eft narcncbyma. 1013. §.24.<br />

Renum jubflantio quid fet. ibid.<br />

Arenulx/» urinaproducuntarex aduftione hume-<br />

rem in venís. 1014. §. 23.<br />

Rudimentum accipiunt in jecore. ibidem.<br />

Perficiuntur in renibus c^ vefica. 1014.5.25.<br />

Arenulx rubrx renum albx veficSe calculum indi"<br />

cant, ibidem.<br />

Arenulx non fiunt calculi necefarium Signum, 1014»<br />

ff.2S,<br />

Senes crebrius lenum , pueri veficx calculo laboranc.<br />

ibidem.<br />

Arena in urinis quomodo d fimilibut immixñs dificernatur.\oii,.§.2f.<br />

Arenulx urinis fine ullo calculi fiufipiciojie. 1014.<br />

9. 26.<br />

Renum intemperies calida. 1014.5.18.<br />

Ejos Signa,Ca»fie cxiernoJnternefiorañaAoXl^^^G,<br />

lv.num intemperiesSicca. ioi4rarusaffeiltis. ibidem.<br />

Remedia. ibid.Dieta. ibid.<br />

Renum intemperies frígida ti hmriida. 1014/ Caufia.<br />

1015. Signa, ibidem. Prognofis. ibidem. Curatio.<br />

1015.<br />

Renum debilitas. lotj. quidfit. ibidem. Confie antecedentes.<br />

ioi5.procaiarclico, ibid.<br />

Signa, ibid. Prognofis. ibid.<br />

Indicationes curoioru fi cum intemperie cMida. ibid.<br />

Curatio. toif.<br />

Renum debilicacis eam frígido intemperie curatio.<br />

Renum Laxitas. 10.5. hic aféelas ab intemperiedependet<br />

frígida ti ham*da,ti mdepetenda ejl curatio.<br />

10.5.<br />

Renum morbus in magnitudine vitiofa. ioi¡. cujus<br />

magnitndinis naturaliter renes efe debeant. ibid.<br />

mojares fiunt in lalacibus. ibjdem. s¡e P ¿ in,er f e<br />

inaqualis mognitudinis. ¡oís- obfervatio manftrofa<br />

magnitudiiiis.<br />

Renum (itus mutatus. io. 5. earum Sitas naturalís qati<br />

fit. ibid.<br />

Qoando ti ejud causo in hfpagoftrium delabuntur,<br />

10lf.<br />

Situ dimoti tándem patreficant. ibidem.<br />

Exemplum Situs renum matan tn matrona ti vana<br />

Symptomata. 1015-<br />

J r rPppp 4


» 1 •<br />

Index Locupletifsimüs<br />

R-etíüm motbus in numeró, ioií; Aunas, ibidem.<br />

Diminutas,ibid.<br />

Renum putrcdo ti gangrxna. tole?.<br />

Renum fiftulx. ibid.<br />

Renum vermes, ibid. Varia exempla illíiis affectus.<br />

ibidem.<br />

Renum inflammatio. ibid.<br />

Renum inflammacioftisyJW nephritidis definiño. 1016.<br />

1017. Jf.i. _<br />

Sanguis extravdfiatltt in renibus infiammationem<br />

parit. Yo¡7. §.3.<br />

Caufia. ibíd. Signa ejus. 1017.5.5.<br />

Febris \inyuainfieparabilis ab inflammatione renum.<br />

¡bid%<br />

Aliájympfomatá. ibidem.<br />

Renum inflarnmarioni fiuperventint dolor gtavativus<br />

quid indicat. 1018.tf .6.<br />

PuI(atorius7»í¿. ibidem.<br />

Rcnuminflammacionem diftinguentid a cólica 1016 §.7<br />

A dolore calculi. ibid. Ado\orein inteftini coli<br />

inflammatione. ibid. Plerumquefit vi vna renum<br />

'infiammato alcec ab aff rio ceffet. ¡o¡8.5- »"•<br />

Stupot manuum in nephritide. 1018.9.10.<br />

Crurum. ibid. Confie intimo nephritidis. t018.ff.12.<br />

Externa, ioip.%.14.<br />

Renum inflammatio frequentior quam exiítímaeur.<br />

ibid. In curatione dtareñeti non utendum nifi fiedata<br />

infiammanone. ibid.<br />

Renes c»r/>«/rí^w»


índex Lócuplenfsimus<br />

Qua confederandoinmenjfruofio!vehle£i\ca\um.tt>H<br />

§.íj. Dantur calculum carrodenña &rampenña<br />

queventriculum tibios portes non bffendunt. ibid.<br />

rara fiunt tfpauca vera hthoncripcíca. ibid.<br />

laparoxyfmodiutcyci 'moderañeraufeurpandafiunt.<br />

ibidem. Interimnonvfurpanda nifi prepáralo carpore.ibid.<br />

nequefrequenter tis vtendum. ibi. Quoties<br />

inmenfec. ibid. Therebinthina tamen frequentius.<br />

ibi. Damna.intempeftivum pctlentium diureticorum<br />

ufumjéqacnña. 1083.9.87. Balfami.nacuralis<br />

veri vfius in calculo. 1053. ff.SS. Refinx vñles in<br />

calculofis,/0/.f.5.#_?.. Pahdttu speranturfein vitello<br />

ovifiolvantur.ibi. Puivcresti ciñeres Scorp.onum<br />

tf aliorum quorundam animalium pituca quantitate<br />

ti canteexhibendí-, caufeo. ibid.. Lapis Judaicus.<br />

ibi. Plerarumque medicamentorum nephritic^rum<br />

Catalogus. ibid. Compofita medicamento adcotcu-<br />

Ium.to56.9.9B. <strong>De</strong>cocta. 10f6.ff.p9. Vina medtcata.<br />

.1056.9.10 Aqua vitxjuniper.na. 1056.5.101. Modus<br />

eam parandi. ibi. /^/«pocioncs./o/^.t»,;. Ancinephricicuro<br />

Hetvetii. 1077. §103. Modas eum parandi<br />

ti vfius, ibid. I Quare cum fit acidum principium<br />

calculi conftituñvam, fpiricus tamen minerales<br />

acidiflimi eam cur ant. 1057.9.108. refonfio adtd,<br />

ibi. Spiritus hchoncriptici e variis fahbus, magna<br />

* tjjwaria.íbi. Pulveres varii lichoncriptici./ff/í .§./«.•.<br />

Renum calculi datore faviente ad nntcoúcz licet confugere.tes9.9.it8.<br />

Narcocica *'* clyfteribus. ibid. In<br />

poñone. ibid. Vulneraria neptunio quet ibidem.<br />

ínter ea Plantago tf cautio in ejus vfia. 1066.<br />

Acrimoniam acida miñaant tf quo cafu. ibi. Hepaticum<br />

rubru.ro. ¡079. § ñ. Campofetionesvaria ano­<br />

dine tn calculiparoxyfimo. ioc>0.5.ilS. •<br />

Renum calculus qua rañone tam dtrocem dolorem excita,<br />

ibi. Si 4-ngu/oJns culculm remoVerincqueat,quid<br />

agendum. 1060 5.119. Exempla calculi herenttsper<br />

ángulos, ibid. PanainumStionesaddoloresfepiendos<br />

ibi. Se:mc»[>\a.ad dolores.IÓ6-9.Ú. Caeaplaftnataanodina.lui57.9.i22.C\yñi;tcs<br />

anodini.u>6g.9.i23<br />

Nephroromixa» locus efle poft. io4i 5.1*0. Nevbiotomnficentaridefieatnon<br />

ren ipfe¿ncidendus,<br />

. Jedfecltofeert.debetin partibus Viciáis, ibid.<br />

Renum vlcera d calculis inducía cur fine fe curationis<br />

mortifrrafint. 10CÍ5 5-' •P. Calculorum djferentia J<br />

quoadfiguram.1062.ff.lii. Quandoque brachtati<br />

fiunt inftar cor aliorum. ibid. Ouandoque alterius<br />

figura, ibid. Aqua caufia pendeat hee differentia.<br />

1063 5.130. Differentia calculorum quoadfiub<br />

ftanñom lonfiftunt tn eo quod vel fiint ictibd s vel<br />

eonfifientiedoüotis. ibid. Quoad colorem vel fiunt<br />

alb'1/»/rubn iW varii,colorís, ibid. Ratio horum<br />

differentiarum. 1063. §. 131 Quoad numerum vil<br />

plures fiunt vel vnus. i¿/¿, Rcn.des ut plurimum<br />

numero Junt tf minores , veficefialtem plerumque<br />

"v-us. ib.. Anretionis calculi nullus prsfixus ter-<br />

•mimu. ibjd. Differentia quoadíirum. 106^.Jf.132.<br />

Nongtnerantor m vreteic tf tur. ibid..<br />

Rcnuiv T&/JC.W,, 7«^_ ¡c63.ff.132. Qu,¿ fu facultas<br />

AiS-oaro/wf. ibid. Cur oephririí « pare»ñbus ad na<br />

tostrar.feot ibid Qjyti remira frequeniiks oficia*<br />

tur. ibid. Ai.qu.„do lapilli per renum fubftantiam<br />

¿tffemtnantur. 101.4.%^ Caufie eo\vii\m diverforam<br />

in iv.lcnl.s Ma-í-iof. Calculi per totum<br />

forptv. gener-anpuffunt. toó+. §.y_j_<br />

v Olcüiuí.n¿nena magno vnde tnorbi exitiotis.<br />

Reminívuhieifl tf ulcera. 1064..<br />

Ulceris renur. tunjo e-'' 4. tf í. Freque„tljfima calculi<br />

renes «• www ú>ti Lúes vcne.e.. ibidem.<br />

Gonoxibxi fuui)tfia. ibíd*m. Acrimoniafiutniu<br />

UmixfeA ran Ejus figna. loé $•/,$.».<br />

#w:iniia, ibidem.<br />

fiada d'jhngucndi £üic,K¡t'iam)anproiedit djenibu/<br />

vela vefica ,065.5.1. Signa indkantia onpri<br />

dum vel(aperfictale fit vlcus. ibidem.<br />

Renum ulcem prognofis, cur eafint penculofa $ cura<br />

tioms difícil, ¡bid. Quando corationti tlej*s7<br />

ibid. Nonpofinnt curan ¿ calculo fació mfipr,h<br />

ex t, uro calculo.iW. Symptomata ulceris renum*.<br />

tbtd. Qua, prafagiaex puris notara.<br />

Renum ulceris curatio. Qu-indo inflammatio ai fita,<br />

parañonem tendit quid agendum. 1065S.3. Sitia<br />

,1 uppu.arionis fientis.ibid, Qiiand»mantranñbui<br />

eftopm. ibid. Si iibldiTus/J^'urin.s nonexpurgetur<br />

mors expeñanda. tbid. Fri faltem Heciica<br />

incurabilis. ibid. Si tamen turnot ad externa fe<br />

prodat,quidagendumibi. Vomitus anprobondus.<br />

ibi. P~.S.\\cexefiafto non magni eft ojia, tos;. Que<br />

venafeecando. ibid.Se ¡066.9.4.. PurgatiojV.S. precederé<br />

debet. ibi. Alvus debet Clyfteribus füicitari.<br />

1 066 5 °". Qmdconftderandom in uju purgantium./¿»¿.<br />

Remedio purgantia. icc>7.§. '.Hitmores<br />

ante púrg.iuoncmpreparji-.tdebcnt.tese tf?<br />

Remedia humores pr apar anuo bid.<br />

Renum vlcus curantta medicanur.-A ,,e, bikicismifieri<br />

debent.1066.9.8. <strong>De</strong>coñum Guajaci. ibi. Therchinihma<br />

medicamentum hic in cajo magni vfius.<br />

1066 §.9. (Jiiomod,propinawdum. ibid. Ubfirve-<br />

'tumaliqua.-!dé n»cuiffe b:. Carunculx 1» urroi.<br />

?bjerv.ittqa-dde»otent, u6i.9-io. Lurob forme:<br />

excre'oti *b ouclore curato. ¡b¡i (¿orapeí balfiamum<br />

¡u ahur k face motum ti jamperinum. ibid,<br />

•?«.',3 dignofeendi partí um afecciones per contenta in<br />

vnn.s. 10669.10, Carunculx c«w vrinis exenta<br />

fiant fape vera renum partícula. 1066. %. ti. £t<br />

.««proeeferumfigna ulceran renis. i¿/¿<br />

Renum vlcerum caufas antecedentes indicando fi^n».<br />

ibidem. Si vretere obftruño pus ab ulcere renum<br />

procedens vían* qua excerni poft interclufa» hsbeat,qui£<br />

accidat. 1066. ff. 12. .<br />

Abfcefiu rupta ad Zumbos aliquando magnas calculi»<br />

excretus eft. ibidem.<br />

Abfeeflus a purulento rene quando expetlandus. loit.<br />

9.' 3. quofignafint ipfius vergentü ad externa, ibi,<br />

Qj*e ad interna. 1 b 1 d.<br />

Remire» vketum indicationescuratorie. .067.9 114-^1dicamenta<br />

Ciccanaz quarefelféela, ibid. Abller-<br />

; gentia fine mordacitate funt commada. ibidem.<br />

Ultis iactis quemado ti Job quibus cáwiontbus vtüif.<br />

i bid. C .5 p. iu. mmor quantuas quam vaecim tai-<br />

• banda eft ti quare. ib i d.<br />

Topiut aferiugentia parum vñlia. ibi. Forus fidoi*<br />

dolorem. ibid. Si dotar adfet venx (ectioprefi 7 *íatur<br />

in bfachto tf pop/ite. Indicationes ad pulga<br />

1 HUÍ ti formula purgañonum. ibid.<br />

Vomitus*» tf qoando procurahdus. ibid.<br />

Sen lactis v¡us ad detergendurn. ibid.<br />

Lac afininum m eundem finem. 1067. $.14-<br />

Medicamento 1 ompafita ad detergendurn. ibid.<br />

AraixmiRcr.desalura'!C!la¿í'fcirux. ibi- Sodorifica<br />

decollo, ibi. Cum qoibui cautiemibui jumendt.<br />

Renum vlcete juftenter dele:fia,qttx fronda remedia.<br />

1067. ff.14. Trochifct Goriioni!. ibid.<br />

Opi ,tj;,)U¡cp., • iluia-í* eandem ujdm. ibid. Aqu»<br />

Quercecam od G-norrhaam. ibidem. M¿rc utluS<br />

di phvrcícus hic magni ufen decentar ufeurpoi'U',<br />

ibid. Ariftolochixrotundo decoñum inuleeidu*<br />

inveteran*, ibid.<br />

Renum ulceri medicamento externa. ¡068,9 >4-<br />

Hypencum prai ipuum advterra renum. io6$.9-'í'<br />

TrechifeideA¡ktke.i_¿i. ibid Andulx.ibid.<br />

Series tf materia medicamentorum od ulcera renurr»<br />

ipó9.Í.J5&ié. .. m<br />

Renis vulneia.¡^»«. iot)9.§.i7. fuvcmtinrentdextro<br />

vulneran curaña. i©D9.5-i8.<br />

Diffirerit*<br />

Rerum ¿V Verborum.<br />

Di fer en •• scHt»renum. 1 o^V). §..


_<br />

r<br />

m<br />

Index Locupletifsimüs<br />

Retetltíbneen alv! eam dnririe excrementarum quemado<br />

Inedis. efe i at. íbtd<br />

Rítcnno-ilvi,^/ plerunqui fucci pracreatici vitio. 560.<br />

{5./4-.etiamfit o calore ventricuii 'tipurtium vici>fdrum..f6ii.§.tf,<br />

Retenrionc alvi quare labor'ént frequenter qaifedenta-<br />

« gemía<br />

•im vitam agunt ti eqnites. ibid. Quo adílrin-<br />

dicuntuc Se funt reverá non tn ómnibus<br />

fubticlis ídem operantur, quandoque aluum lax^iiit.5


Cornil Cervi in fyncope. 270. in cordis tremore.<br />

244. /«peripneumonia. 42. 5« 22.»* pleuricide.<br />

104. tfíjj.'09. §• 7í>"/chylificatione lxla.391.<br />

Sal corallotum «¿ fluxiis languineos. 644.<br />

Sal feb.iti.ro «¿ urinam movendam. 318. Geniftx «¿<br />

idem. ibid. Hyperíci *s pleuritide. 108.<br />

Sal Hyperici tn pleuritide. 107.<br />

Salia lixi va fi xa ti volarilia in appetitu canino.3 57.5-8.<br />

Sal prunellx/» angina. 1. §. 8.«¿fitim mitigandam in<br />

febtiuro ardore. i


Index Locupletifsimüs<br />

Scorbuto dlcata remedia. pJ/.Purgantia an admitti debeant<br />

ti caufa dubitandi. 981, conveniant, fed quibus<br />

cautionibas ti qualia. ibid. Quo medicamenta<br />

catharcicis_/í»f prafnittenda. 981. Digcftiviím<br />

Ancifcorbucicnm MoUenbrsc. ibidem. Voroicoria"<br />

ut prefiní in Scorbuco. ibid. Ouejuntfiejtialitcr<br />

ufiarpanda.981.Vomicorio tivi ti pauca quantitate<br />

exhibito.Setum lactis copiífam eftfiuperbibendam<br />

ti irritando* vomitus penna vel dígito inguttur<br />

intrufio. 981.9. 4?. quo beneficia ab hac meehodo<br />

ti que vitentur incommoda. 981. §. 49.<br />

Scorburicorum remediorum magna efe variétds. 981. ff.<br />

fo.ingenereintikoibiiúcz Jitnt fermencum ventricuii<br />

refipicienña aat Specifica fanguinis crafim<br />

reftituenña. 982. Jf. 51.<br />

* Vemticnlifermentum digeftivum fpeñamia remedia<br />

antifeorbuñca. 982. §. 81. Menftcua dao ad<br />

riac7*>"«/ancifeocbucicas extrahendos idónea, ib.<br />

<strong>De</strong>co¿\zpaaca inhoc morbo ufeurpantur ti quare.<br />

9X2.%. 52.<br />

Scorbuto.fpccificarura herbarumti frañaumfuecus<br />

expreffus eft preferendus earum decocto ti quare.<br />

982. §. 52. bit aut ter in die ufiurpanda* eft.<br />

ibidem.<br />

Simp/iciam proprie diñorum antífcotbutica ¡, enumerada.<br />

982. tf. 53.<br />

In eorum ufu que covenda ti que ad temperandam<br />

acrimoniam qua pollent admifeenda. ¡82.5- f3.<br />

Modus iis utendi. ibid.<br />

Scorbuto dicatorum remediorum compofttorum enumeratio.<br />

ibid. ti 9$l • tf f5.<br />

Strobilorum abietís albx five Pini in Scorbuto<br />

militas, modas iis utendi coltiñio, praparaño ti<br />

dofis. 983.<br />

Cavenda in ufiu remediorum ex Pino. ibid.<br />

Marrialia medicamento. 28+.§. f9. Purgantium/ormule.<br />

984.960. Camiones in ufu purgancium. 985.<br />

%.6\.Gummatum ufas inter ñus fiufpeñas inhoc<br />

morbo.Cautio in iis exhibendis. 985.9. 6¡.<br />

Scorbuto convenienña diurética medicamenta. p8f.<br />

$. 6¡.<br />

tScotbutica cardiaca medicamenta varia Jimplicia ti<br />

compofita. 915. ff, (4.<br />

Scorbuto peculiariter conveniunt narcótica. 9S5. ratio<br />

car conveniant ti quos effeBus produednt.<br />

ibidem.<br />

Quo in hoc cofia fiunt ufiurpanda. 589. tf. 64.<br />

Scoibnticornai Jymptomatum enumeratio. 987. eorum<br />

caafie. 988.9. 6j.ti 9S9.990.<br />

Refpirationis lefio remedia. 990.9.69.<br />

In cafu precipiti ti ubi metas eft fiuffocationis hac<br />

in única ferie afthmatis unte eft ti fiummnm remedium<br />

tinctura Laudara opiati ad guitas X.<br />

txhibita. ibid.<br />

Enemata valida, ibíd. Sudorifera £? diuretica^o.<br />

$.69.<br />

S«orbutica gingivarum pruritus ti corruptio sop.»-<br />

JC«*IW) dicta. 990.5.70.<br />

A feliva fale feorburico infacla oritur. ibíd. Curatio<br />

iftius afeñiom,, 990.9.71. remedia, ibid. Prxfervariva<br />

ne dences varillantes ab hac egrttudine txcidant.<br />

991- tf 7>.<br />

Sal mirabile G7«//¿«-/(3tinctura; h&ex mire juvant<br />

iu ulceribas orti Scorbutic-ls_ 991. Secretor» ad<br />

Gingivarum putredinem. 991.jf.71.<br />

Scorbuticx macule, ti interdum exanthemáta in cruribus<br />

quam proximam caufam haíeant. 991A.72.<br />

quid earum colar indiett. ibid. nafiquam tales apparent<br />

nifim pefte, tibst Venérea, ibid.<br />

demedia «¿macula* ti exanchemata Scotbutica.<br />

?9Z.tf7*<br />

Scorbutici dolores crurum & pedum intalerab:<br />

enfriantes, prafertim in lecto decumbentes. m&<br />

75. caafie hos dolores protacentes. ¡bid. Quomodo<br />

hi dolores diftinguendi fiunt a doloriba/veneréis<br />

Oj-esitoVoií diñis. 992. ff, -iQt<br />

Medicamenta illos doUres mitigantia. 993.5.77<br />

Fotus effecacipnus ad illos dot0res makendos. feíd;<br />

Scorbutici dolores ventris. 993, $. 78.<br />

Hi dolares vix ullts remediis ceduni,nifi narcoticis<br />

ibid. Caufea colicx Scorbucicx. ibid.curijh morí<br />

bo perJevcrante dolores per totum corpus dffnndontur.<br />

994- inter omnia Scorbuticarum ñmpt9\<br />

mata Colicus dolor eft gravifitmum. ib. Curatione"<br />

requirit celerem ti quarriibid.Remedta.^rjA &<br />

81. 82.83. Spiritus carminacivus deuibus. g9V<br />

§.84. Hyoíciamus viridis appofitus,99c «• g "<br />

Scorbutici dolores imytriti artubus. 995.$. 86, curatio<br />

ipfiorumper medicamenta tópica, ibid; acuunturpernoüem.ibid.<br />

ti *d afium mcrcutialium<br />

995-tf 87.<br />

Scorbutici dolores nunc vagi, nunc fixi circa Hypochondria.<br />

995.5.88.<br />

Scorbutici dolores nephriticos amalantes. 99;. jf;<br />

89.<br />

Scorbucica Ccphalalgia. 995. Jf. 90. ejus caafie. ibidem.<br />

ñoña ingraveficunt. 995.5.91. remedia, ibiu.<br />

Oleum buxi. /¿/¿.lactis vacciniufius. ibid.<br />

Scorbucica Arrhricis vaga.*'/>í¿. bacaffecliVaúvcl<br />

Vareni dicuntur. 995. 5.92.<br />

Hac afeñio ab Arabibus Nalcis dicitur. ibid.<br />

Curambuli ti veredani vermes etiam dicuntur de<br />

hoc affeñu. ibid.<br />

Qiñdfitknbmis vaga Scorbucica. ibid.<br />

Curitaappellctnr. 996. ff. 92.^93- ejus Signa, ¡bid.'<br />

Subjectum ejus funt partes nervofxtj? cendinofx.<br />

ibidem. ejos fpecie* dúplex,alia eam minore,<br />

alia fine rumore. 996. §. 93. tn urinis in hac<br />

fipecie Scorbuti fia/en t in urinis ti edvi excrementisfipecies<br />

vermium obverfari. ibid.<br />

Scorbucica arthricis currens quid. 996". ejus Signa, ibi.<br />

perfiftens quid. ibid.<br />

Quomodo ab arehrieide vera differat ti dificernittitr<br />

ab ea. ibid. differentia utriujque caufarmi.<br />

ibidem.<br />

Differentia curationis. ibid,<br />

Scorbucica arthricis hoc habet fingulare quodfitlocus ufe<br />

fritas linteo calido fricetdf, ceffat dolor ¡alibi f**"<br />

co intervallo prehenfarus. ibid. Medicamenta tópica<br />

in ///«arehrieide ufiurpanda. ibid.<br />

Scorbucicx arthritidis vario caufia. 006.997.<br />

Scorbuticorum dolor non urnas eft generis. 99l-<br />

§•95-<br />

Obvarietatem vix deferibi poteft. ibid. _ ...<br />

In Scorbuticis quibufidam medulia ofliüm veSicert videtur.<br />

ibid.<br />

Varii Scorbuticorum dolores, ibid, ..<br />

Scorbuti caufia conñnens. 997. Jf. 96. eft Sal volatile<br />

tartarcum. ibid.<br />

Experimenta iftud evincentia. ibid.<br />

Paroxyfmi ejus cito fiunt ti cito finiantur. ibiu. cA»;<br />

fia illa noncvwff malignicace. ibid.<br />

Quo caufea Scothmi fccundumWdbs. 991 $• 9 6 '. -<br />

Scotbutici falis dif afeño ut dolores Scorbuiicosp»rt*t-<br />

997. Jf- 06. . ,, -1<br />

In Scotbmico paroxyfimo fianguisnon efferveficit-^'<br />

Succus nervoíus quomodo Salí Scorbucico copule'<br />

ti quis exilia copulaeffeñus. ibid. v.<br />

Qaalespartes magis affctatSúScorbnticut»- 99''<br />

§.96. .<br />

Scorbuticus Rheumacifmus, Vtde Utera. R.<br />

Scotbutica Paralyfis. 999. tf, 104» ^<br />

Rerum & Verborum.<br />

Canfx ejus. ¡bid. differentia a paralyfi vera. yap.<br />

§-«05.<br />

Sympcomaca, ibid. prognofis. 1000. 5.106. Curario<br />

per vomitan* inchooKda.ibid. Caucio de vomitu.<br />

ibid. Medicamenta ad Paralyíin Scorbutic.nn.<br />

ibid. Medicamenta maccialia. ibid. Lac ti feriini<br />

lañie cum anñfiorbuñcti in leviori affcñio ne.ibid.<br />

l>i graviori quid offerendum. icoo. §. ¡06.<br />

Remedía varia, ibid. e.trerna eadem que preficripta<br />

in Arthriride vaga. ¡bid. Specialitrr Galbanecum<br />

Porocelfe, IOOO. 5. 106.<br />

Scoibuco procedentes morbi Secundan.', contra methedum,curamprineipalem<br />

adfee evocor.t.iooa.S.107.<br />

ebfeervandain curatione circa differenñam ínter<br />

mocum convulfivum é^convuliioncm ibid.<br />

Convulfivi moeus /«paralyfi feorbucica curantur<br />

Jacte in quo diffblutusfet Sapo Venetus. ibid.<br />

Remedia «¿moeus convulfivos /«paralyfi Scotbutica.<br />

1000. Jf. 107.<br />

In Scorbuto que fit caufia eontrañionis nervbium. 1000<br />

§.108.<br />

Morborum Scorbuto fiupervenientium enumeratio<br />

cumfiingulorum caufis. 1000. ti 1001.<br />

Curatio conveniens tu vomitu feoibutico. loe».<br />

Jf. 113.<br />

Spiritus fuliginis magni ufius. ibíd.<br />

Medicamentavaria ad c orondos ajfeñus veritticuli<br />

. , /'«Scorbuto. loo.. 5-113.<br />

Scotbuti confirman Symptomata. toot. §,14. Gingivarum<br />

putrefactio, oris fcezor ti alia undeproce<br />

dant. ibid. Aladas eapracavendi.¡oo¡. tf.;/. Vttandus<br />

ufiu Mercurii ti cw.ibid.<br />

Scotbutica diarrhxa. 1001. $. 116. ejus caufia. ibid. non<br />

fiftiturfencpericuio.ibid. curatur bene per acídalas<br />

ferro ti vitriolo imprégnalas, ibid. javant<br />

medicamento chalybeaca. tbid. purgatio per<br />

rheum iterata parvo intervallo. ibid. Remedia.<br />

, 1001.5.116. \ ,. •<br />

In veteri Scorbuto/' fanguinis excretio per varia<br />

loca. 1002. ff. ¡¡7. ejusJymptomañs caufia. ibid. curatio.<br />

¡bid. ti 1005. ff. ttS.<br />

Scorbuti comités febtes errática ti fubitx caloris frígonfique<br />

perfufiones. 1002. §. 118. f Hydtocelcs^^.u.g.^,^<br />

• caufa. ,b.d. locas ubi aqua continetur. 1159. §.,6.<br />

quomodo dificcrnatur ab aliis hernix feciebus. 1159.'<br />

M7-^««> praveniat aqua in Hydrocele. /159.<br />

Y 18. raro generatur in ipfe feroto. tbid.<br />

Hujus ajfeñus externe caufa. ibid.<br />

Serofiorumtumarum caufiageneroliseftlymphz mol<br />

1 tusimpedttus. uj9. §. !g_<br />

Limphañcorumvafierum in tefttiasdiftriboño. ibid.<br />

htiocclujisíeú recurfusprepeditus unde Hydrocc-<br />

Modus quo aqua ex abdomine/// Scrotum definís',<br />

»S9-N§-I8.<br />

Secundum Platerum eadem eft caufa Hydroccles<br />

que Hydropis, Sedremifiíor. 1160tf.19.<br />

Qaidfiactendam adpreeavendá. Hydroce le. ri6Q.5.2o


Index Locupletifsimüs Rerum & Verborum.<br />

Ex internis evacaantébas primas tenet Elarerium.<br />

ibid. aftringeutia qua ratione in Hydrocele prafe<br />

cribenda.n6o.S. 21.<br />

Signo Hydroceles d relaxatione Perironei. ibidem.<br />

Curatio Chirurgtia per punctum diñum aureum.<br />

ibid. periculum iftius eperationisjdiideni. Curatio<br />

p«//ww/i'«í.ibid.Emplatlrura contra rupturam.ibidem.<br />

aqux thei-males, ibid. fomenta, ibid. remedia<br />

piara ad Hydrocclera. 1160. tf 22. Hydroceles<br />

curan paradygmacam ferie remediarum.<br />

ibidem.<br />

Hydroceles anuuatim revertentis, per puncturam<br />

feroti, curationis fieltiis exemplum. ¡bid.<br />

Hydrecelcm carantiaper infenfebilem refeoluñonem.<br />

ibidem.<br />

Modus adminiftrando punctionís «¿ aquas educendos.<br />

n6¡. 9. 23.<br />

Scroti Hydroceles confirmóte Signo, ibid. huic debetur<br />

enroño Chirurgica.ihid.tuto adminftroturSctoti<br />

punctura. tbid. in hydrope hec operatio quare<br />

periculofia n6t. 9.23. quando neceffe cft ad Hydroceles<br />

curationem devenire ad reíticuh amputado»<br />

cenem. ibidem.<br />

Hydroceles differenñe. ndi.%.24.. ejus complicañones<br />

eam ahisfipeciebas hernix. ibid. cum farcocele<br />

complícala quomodo cognofeitur.i 161,5. 25.<br />

In Hydroceleproceffos curationis. 1.61.jf. 26,Cancer<br />

in ea poft operationem exortus. Ii6¡. jf. 27.<br />

Hydrocele afeiri compticatur ti etiam fine ea exiftit.<br />

n61.jf.28. Se 29.<br />

In Hydrocele lympha quandoque ínter proprios teftium<br />

rúnicas continetur. 1169. 5- 30.<br />

Gangrxna poft operationem Hydroceles ab imperito<br />

Chirurgo tntraduna. 1162. §. 31.<br />

Scroti Hernia carnofa five farcocele. 1161. §.;;. ejus<br />

Signadiognoftica 9.a, Cauñones indiagnofi. ibíd.<br />

maligna ti cancrofe. H6i.§. 54. quandoque indolens.<br />

ibid. fiepe adnafeitur cefti, fepius Scroco.<br />

1162. $.34.<br />

Quomodo difeernatar ab Entetocele. 1162. tf. 3 5. fit<br />

ut plurimum in porte dextra , Hydrocele in finílira.<br />

1162. $. 36. Caafie ejas inrernx. 1162.5-37-externx.<br />

ibid.<br />

Sarcocele Scroti tunicis adnata fine periculo teftis<br />

extirpan poteft. 1163.9.37. ejas curatio.<br />

Sarcoceles curatio fit per Pharmaciam aat Chirurgiam.<br />

u6$.S. 40. per phaxmaciamvix Jperanda.ibid.per<br />

chirurgiam certioriseftfipei. ¡bid.<br />

Indicationes curativo. 1163. Jf • 40.<br />

Curandi per chirurgiam_/w amputatione ten\is,methodus.<br />

ibidem.<br />

Car/if/cp'/Teltis ampmationcm. ibidem.<br />

Medicamenta que in -ophtalmiam fiantpreficripto,<br />

funt huic eurattoni idónea, ibid.<br />

Sarcocelis imipientiscuratio. 1.63. 5.40.<br />

Si fiuppwctur quid agendum. ibid.<br />

Emplofirittn vigonis enm mercurio uñ/ieer adhibeturfed<br />

metus eft ne vin/itatemtol/at.ibid.<br />

Modus extrahendi te(lcra per inguen.1164.tf.4r.<br />

Exempla feroti abfcmp[¿ & reftituñ. ibid.<br />

Emollieñtia ti fe*Pparanña in farcocele inuñlia ti<br />

quare. 1164- Jf-44.<br />

Scroti hetnia viticoíafeve Circofele. 1164. 9.44. etymotigia<br />

vocabu/i Mnu Citcofele, tbid.<br />

Ejus defintño. ibid. Signa hernix varicofx. 1164<br />

$. 46. Quid fint varice, v.6^. §. ^ extHm ca„.<br />

Ja. ibid. in quibus partibus jtiri confiueverant.<br />

ibid.<br />

Caufia betnix varicofx.uc>4. JT-47- */** curatio.<br />

1164.$. 48. Dieta, ibid. purgatio. ibid. Tópica<br />

ajtringenña. 1164. 5- 48.<br />

Recentioris per medicamenta curatio. ibid.<br />

Medicamentorum fiylvo ad circofelem. 1165.5. ¿.A<br />

Secundínx mulieris ti umbilici infiantis ufiuad fero.<br />

phulas. 24.<br />

Sebeílen «¿dyfuriam. 1131.tf.14. Sedum Felephium<br />

«¿ Hxmorrhoidcs. 674.<br />

Semen humanum, Vide Sperma, ejus emíiTio in añu<br />

venéreo nimis tarda. 1214. caufia ejas. -.bid. ad curationem<br />

conveniunt aromara ti lpiricus animales<br />

augentia. 1214.<br />

Seminis impedirá excrecio. 1214. caufia iflíusfemptimatis.<br />

1215.remedia, ibid.<br />

Seminis nimis cita ejaculacio.iai5. caufa.ibid. curatti<br />

per blande ajtringenña. ibid. opium £5? opiata<br />

quomodo in hunc affeñum conducant. 121;. arcanum<br />

ir ambra ti opio inpilu/as redañumibiá.<br />

Semen fi ad levifmam titiltañonem emittaiur.iaffeüit<br />

eft adgonorrhaam refriendo. 1215.<br />

Segmenta unguium purgont fupra ti infira. ¡94. §.8f.<br />

Semen íophix chirurgorum preftantijfimum aftringtns<br />

in diarrhxa. 886.5. .26.<br />

Ad Hernias inteftinales. 486. %. ¡29.<br />

Semicupia «¿calculum. 1015.<br />

Sempeivivum majus«¿Ang!nam./. %.S.<br />

Sennx faeultates. 902. %. 13.<br />

Serpentis ex.ivrium exficcatum,pulver.in anam immiffinm<br />

dolores cólicas fiedat. 542. ad fcrophulas otile<br />

eft. 22.<br />

Serpentinus lapis adexfeccandum Hydropem. 817. 9.92.<br />

Sxpíx ofla «¿ Scrophulas. 21.<br />

Scrpillum in dyfuria. 1131.5.70.<br />

Serum in primo coñionegignitur.847. 9-43-<br />

Serum lactis in Scorbuto. 978- 981.<br />

Sctacei afeas /«raucedine. 198.ff.27.<br />

Siligitíis vitx pulvis ad dolores Homorrhoidum. 677.<br />

Singultus quid. 398. §. /. ejus etymon. ibidem. ejl ¡fecies<br />

convn\(iohis ventricuii. jpy 5-/. quare fonus iu<br />

fingu1tii_/fr acutus. ibid. quomodo differat motus<br />

hic canvalfivus d motibus £ffKW///?w.repilepcic¡s.<br />

399.9-3. Quomodo dfferant moeus cenvullivusc?<br />

con vid lío. tbid.<br />

Que pars in ventrículo próxima af datar in finguU<br />

(11.400.5.4. §.9.<br />

Quomodo fiat (íngulcus. ibid.<br />

Singuhus mntantism ventricuii fed ti diaphragmatis<br />

eft offeñio. ibid.<br />

Singultus caufa matecialis d caufa vomitus , differentia.<br />

400. §. 9.<br />

Singultus cur cobibeaturxe(bim\one.mfiftendo.40i-9-9-<br />

/«Singultu cur compañatar diaphragma, ibid.<br />

Singultus non eft afeñus pulmonis. 40 2. 5?'<br />

Singultus «» debeat diciafeñio ventricuii an diaplitagmacis.<br />

401. & 401. §. 9.<br />

Singulcura ut caufeiar venenóte putredo in ventricuii<br />

contenta. 4.02.%. to.<br />

Singultus quare fit exilíale Signum in morbis grovtjjimisftipreferlim<br />

infiebribus malignis. 4 02 - §•'"'<br />

Singultum ef ciens qualitos ípititalis qaid fit-4 n2 \ 1 '<br />

Singultus cur aña. 402. ff. ¡2. Vomhosfi egerjacilr j'f<br />

ratytterandas ubi ufius mV.ibid.Cucurb.iuIa dorio<br />

applicota ad regionem ventricuii. ibid.<br />

Ventricuii per fifc.am conferiftio. 4°* §•'*• . •<br />

Semen anifi facúltate fipecia/iter creditar "ng"<br />

prodrffe. ibidem. Aceium fcilliticum/*./-.<br />

Singuiiiisa (anguinis mi fiarte percuratus. 404.5.17.<br />

Singultus próxima caufa. 407. $. iS.<br />

Singultus caufa mediata, ibid. A fpir i ms compreffionc<br />

( curandifingnltum intentione) f.ifl.i ortum pro<br />

fluvtumímguinisper nares periculo fum. 406. i. 23.<br />

Aloética in fingultu magni ufas ti qaarc.406.9 25.<br />

Singultos a caufiaprocatarñica ti externa orri coratio<br />

volgakisper firitus comp.eluoncm Gargarifma<br />

frígido, ti fternucarionem. 406.5. 22.<br />

Remedia p/arimá ad Cin°n\nim d quacunque caufa<br />

ortum, ti adeos accommodata. 406.407.408.409.<br />

Serones qutdfint. 461. Jf. 4.<br />

Sitis \IIXQ\3, fine OTOAUSIJ/ÍOÍ qaid fit.369, ejus dcflmtioabid.<br />

Qaandoti quacaufa oriatur naturaliter.úvd.<br />

Ejas varia nomina fecundüm gradum differentem.<br />

370.9- 2.<br />

Sicis quot modis denravetur. ibid. « que agente fetiat<br />

imminni.ibid. non imminuta dicitur ¡n iis qni ob<br />

de\iúnm eam non fentiunt. ibid.<br />

Quecoufefint firis auctx.370.5.2. 5-<br />

Qaomado difeernitur ftciiliras,//ne viri velfcemi-iix.<br />

1195.


Index Cocupletifsimus<br />

Venia ceti /*rauced.i95- l 97. in tufli. 205. in Hxmopiyü.225.<br />

refioluit ticmoüit .pulmonum morbis<br />

co>idurit.3f. in colic. 543. §.77. in pleuriti-<br />

1¡ veneris roborar ftornachum. 297.5.16. i» a<br />

mate.174.5- 82. in injcñionibus ad vlceta virili]<br />

membri.¡170.tf..f.vitrioIi tarrarilatus.914.<br />

Rerum ¿V Verborum.'<br />

de, íoS.Spinxfractura.i^tf.<br />

Spiritus vrinx in peripneumonia. 43.5.-21. tn plcuritid.<br />

Spina vetMol'afitofale venenóte fubftantiá o fum ini- 107.5. 70-i09.%-7¡.<br />

fnico.997-%-7- ...<br />

Spiritus Zedoatix ad liberan dam vifcerum fiabanam.<br />

"Spiritus animales irritan ti inordinate carfitdniet • *70.%.i6.ío afthmate./¿/¿.<br />

Tympaniridis caufiafiunt. 836.ff.9-<br />

Spiritus volátiles/» appetentia canina.36o.J.2i.w/í«.cc.<br />

Spirru;; abigtfs a/baftrobiioram. 9*3. tf 13- ejus ufius in /»peripn,42./»aílhmacc. 167 fuliginis in peripn.<br />

ficcrbdiú ti'porandimodun.ibid.<br />

43./» aílhmace; 167. viperx in cord. palpit. 252.1a<br />

SpinruV abfynchii in ructu. 4*4. m vomitu.423. Aceti. fincope.2f>7.<br />

61 o. acetofus in dyfe.pfia.39o.<br />

Splcn afini vel equi odmorbos lienis.9 ¡7,tf. 7<br />

Spiritus ./¿.¿.<br />

formule purgacionum. tiul. Tempérala; peñones. vrticic majoris.tbtd.<br />

1125.5. 20. Lac capr.llura recens emulítum. ifiídSudores<br />

noaurni cur Phtificisoccidont.7ir.9,77.„tprlcoratx<br />

mutanx decoñum. ibid. alte decoclornm forvcantitr.ft.74.77.ovlüm tales reprimit fiadores'.-] a.<br />

mulo. .125. 5- 20.<br />

<strong>De</strong>coctum malux cum firitpo violac. Ínter experta re- SuffirusRi!landi«,/ftrangurÍ3m.i¿24.5.io./'« Phrvfi. etí<br />

media.ibid.Sylvoremediorumad ftranguriam.;¿i¿. 5l-6i.6g.caimonesmfaflitibm adlubendis. ¿9.5.51Í<br />

bnu i molus lulplrarcus l'/hyfilaboranttbia pl„ñ-<br />

Sttangunara curantia per acídotum preupuationem.<br />

r r<br />

1116.J. 16.<br />

tftmcon4ucit.6Q.9.¿j.<br />

ínter hujus generis medicamento eminet Ti.ictur.-i tarta-<br />

SufTocaeioIcilrangulario «7,^.^,81.5., " • 182.'<br />

9.2.P&3. S.t.áJeq. Different ? &mde*maur..^r/.cancr.na<br />

remedía, tbid. formule varié retitr.<br />

ii>i.9.y Alta eft a caufis externis, alia ab intermediorum-tbid.nis.<br />

182.<br />

Strangurix remedia extern3.1126.tf 17.<br />

SufTocatio a vaporóos cloacarum &puteomm vtfiat. 18;,<br />

Stranguriá fenibus famUiaru & quare. ilnd. ad<br />

fenum.<br />

ad Strangun'am remedia.ibid.<br />

Suffocacio a carbonum vapore orto ut citretor.1%2.%. $,vomtteria<br />

vtilia.ibid,<br />

Strobilotumpin. ad Scorbutum vtilitas & eorum prepárala»,<br />

ufius, & dofis. 982.tf.51<br />

Sub aquñ fuffocati vtnftttucndi. 18/.tf. 10.<br />

Sufroc.uio/¿,,y?r,/«£«/../ZÍ, afimigorum malina orta}vt cu*<br />

Struroxquid:- 17. ,8.5.!. pars affeéta. ,8.


Index Locupletifsimüs<br />

¿¡r.272. Jf.54- * veneno caufiate quomodo jitccurmidum.iV-'i-il-dn<br />

venxfectioi» fyncope flomarebica<br />

convenios.2J7.9- 65.<br />

Sy no vía Paracelfio & Hclmonño quidfit. 879. Jf. li.<br />

Svnipus ¿írabfyrah¡o«¿/Anafarcam.851.jii/ ventriculum<br />

roborandum.354.. in pica.369.iB fingultu.407. Acacixí»<br />

fcorburo.988i.accrofus ad intemperiem calodam<br />

renum,i i4.5.2Ó.fanctiAmbrofii ad fudorcm eiiciendum.9jO.§.')i.ejuscompofitio.<br />

ib.'d.¿í A\\io,preparatio<br />

ejus & dofis in phtyfi. 61.Antiphtyficus.566.<br />

ad animi deliqutüm.i7%.odtikbmi.ifA.Afthmaticus<br />

Michaelis.170.<br />

Syrupus de Betónica ad Ánafiarcam. 851. §.54. Baccarüm<br />

Iuniperi|¡a/7K in phcy-<br />

(\.6g/»/. ibid. Obfervatio tefticuli ««nis<br />

pnbertatts demumfee exerentis. ibid.<br />

Teftium calor vtvifecus quam energiam corpori canfic-<br />

_ raí. ..4J.5.3.<br />

Teftium marbt limilares. n 45. 5.4.<br />

Intcmpcrici calide figna ti caufa. ibid.<br />

Vfius eorum veteribus incertus. 1146. ff.7.<br />

Teftes oeoterteti quibufdam non funt Seminis aunares:<br />

1146.5.5. Rationes eorum. ibid.<br />

Contra revera teñes habent fiacnltatem feminifieam,'<br />

ti probañones. ¡bid.<br />

Teftium vafa. 1146.5.6.<br />

Atterix majores quibus danantur, feecunditatem eorum<br />

arguunt. ibid.<br />

Sanguis ««// feminis materia. 1146". 5.7.<br />

. Proceffus natura in Upcrmategenerando. ibid.<br />

lellramincemperiei calidx curatio. 1146, §.8.<br />

Frigidx^»,». ibid. Frígida- ficca:. 1146. ff$. Se MC<br />

Harum intemperierum caufa. 1146. tf .11.<br />

• Curatio. i 14,6.tf./.-.<br />

Teftium intemperies húmido. 1146. 5.13,<br />

Caufie. ibid. Signa, ibid. Curatio. 114tf.jT.iJ.'<br />

Sicca.1.46. 5.14.<br />

Ejus caufie tifizfio. ¡bV. Differenñe.atia eft Hectíca;<br />

alia á-XtTiK¿. Hcdicj curationem non rectpit4<br />

ibid. Sccücxpregncfis. ¡bid.<br />

Corana. 1146. tf. 14.<br />

Teftium eumor. 1147.5.15.<br />

Teftium inccemcncum ad raolem nimiam ti ipfiorum<br />

immínucio, cum viriufique ajfeñus caufis, praanofe<br />

& curatione. ibid. Moles vnitu teftis confio fmaltona<br />

alterum excedenñs , ti fine naxa. 1,4.7.<br />

§• if. .<br />

Teftis unius morbofia magnícudo ab infieñiane venérea<br />

procedens. ibid. ítem ab afeñione Hypochondnaca<br />

Varii rumores reftium morbafe. ,,4.7 9 ,<<br />

reltiiiminflammario. 114.7. §.¡6, '<br />

Caufa excema ejusfrequens,conttmo eorum d diver-i<br />

fts caufis. 1148. 9.16.<br />

Symptomata teftium inflaromatorum. ibidem.<br />

oanguis excravafarus eft caufa continens inflammationis.<br />

ibidem.<br />

Exrtavafarioms./^i.w-f caufia externo, ibíd.<br />

Curatio. u48. 9,17. V. S. prima in hochio, deinír^<br />

ma/tioti. ibid. Scarificañontspedum. ibid.<br />

Purgatio/ adfit cacochymio. ibid.<br />

Remedia communia reliquis injlammañouibus.1148V'<br />

. tf- 17.<br />

Dolor mitigandus cavindiab iis queque relaxandi<br />

• vim habent. ibid.<br />

Caufa ejus cauñonü. ibid. Si tumor ff »¿«; adfupZ<br />

purañonem quid agendum. ibid,<br />

Cataplafma Hyofeiami. ibid.<br />

I


índex Locupl ocupietifsimus<br />

Si tumor videaturrefolviqaid.1148.%,17, Cataplafma<br />

rcfolvens. ibid. Si refelvi non potuerit tifuppuratus<br />

fuerit operario Chirurgica«¿pus evacuandam.<br />

ibid.<br />

Teftium ¿nflammatíoni varia tópica remedia, ibid.<br />

faino morbi ad repeltindam oxydrxleum convenit.<br />

ibid. \F01us ex decoña chinxjí tumor ex gonorrhcea<br />

procedat. ibid.<br />

ítem ex lacte incoñtifiorAus chámemxli cjffambu'ci.<br />

ibidem.<br />

Tumore ddfappürattonemvergente, remedium. ibid.<br />

Medicamenta in principio poft V'.S. ufiurpanda. 1148.<br />

9-iS. Exemplum infiammañonis tefticuli dextri<br />

ab equitat'tone confióte, remedia ti curandi procejjus.<br />

1148. Jf. 19.<br />

Apernó apoftematüfaña cauñico. ibid.<br />

Teftium inflammatio « Gonorrhea virulenta tiprefeens<br />

remedium. ibid.<br />

Teftium tumorfichirrofus. 1148. §.20. SignaÁbid.<br />

Caufia antecedentes. 114.9.9.20, Proguops. ibid.<br />

Curatio non confirman fcyrrhi. ibid.<br />

V. S. cum cautionibas ad eam. ibidem.<br />

Salvacellx apernó, ibidem.<br />

Vietus ratio. 1148.5- 20. Medicamenta. ibidem.<br />

Teftibus induratis 8c cumefactís generatio impeditur,<br />

fed fi maturo oceurratur ¡curatio poffiéitis. 1149.<br />

Jf. 20.<br />

Quomodo ab errare ih medicamentorum vfu hic<br />

morbus ortum habet. 1149.9-2t.<br />

Teftium tumor frigidus ti fcytrofus dolore carel fimul<br />

ti febre ti calore, ibid. Ejas Curatio. 1149. §.22.<br />

Que caveri debeant iniño cUrationist ibid.<br />

Remedia qua. ibid. Si fuppuratio accidat, qua remedia,<br />

ibid. Quid tándem fi perfeñd curatio fit<br />

def erat a,fit agendum. ibidem.<br />

Teftium durities Utfianetur^uid agendum. ibid.<br />

Cataplajma poft coterorum emotltentium ti digerektiumvfium,<br />

quo admoto finan fit curatUs ager,fis<br />

uu/larestat nifi in cafteacione. ibid.<br />

Exemplum curationis iftius morbi cuiri remediis<br />

vfiurpatti,ti earum ferie*, ibíd.<br />

Teftium inflatio. ¡150.^.23. .<br />

Non carel dolore hoc afeñio. ibidemi<br />

Ejas caufa. ibideni.<br />

Teftium confiormañonti andlyfis. ibid. ínteredrum túnicas<br />

flatus cumulantur. 1150. ff.23.<br />

Hi flacus teftium inflationem faciunt. ibidem.<br />

Vnde fiant ii flatus. ibid. Vide Pneumatocelem.<br />

Tumot teftiamfirofeus. Vide Hydrocelem.<br />

Teftium vulneta £? vlcera. 1150.Jf.24.<br />

An fint tithalia. ibid. Parte tefticuli extirpata,fiacultas<br />

generandi non tollitur. ibid.<br />

Prognofis teftis vulneran, ibid.<br />

Curatio eiufidem. ibidem.<br />

Teftium ukerum differentia. 1150. %• 2$.<br />

Eorumcaufafiprotop'añce laborent. ibidem.<br />

Curatio. ibid. Medicamento dúo magnarum in eo<br />

cafiuvirium. ibidem.<br />

Ulcera ícroti fi tefticulos affciant, funt maligniora.<br />

ibidem. Indicationes eo in cafu. ibidem.<br />

Prxfetvatio ne malomaugeatur. ibidem.<br />

Purgaciones. 1150.5-¿r.<br />

Medicamenta mundificantia.»¿/¿.<br />

Corana ti' remediorum fierñ,ryformula, ibidem.<br />

Teftium concufio. 1151. §• -•<br />

Caufie.'xbid. Signa.ibid.<br />

Dolor intolerabilis cum animi deliquio, ibid.<br />

Figurx teftis naturalís mutatio. ibid.<br />

Prognofis. ibid. Cur año fit per operationem Chitur-<br />

gicam. ttft. 9.27.<br />

Prophylañica Medid eftafeif,<br />

Medicamenta tópica, ibidem.<br />

Epithematis deficriptio ad dolorem mulctndum.'bid.<br />

Cataplajma ad eundem vfium fi tumor adfit' n*¿<br />

ff.27.<br />

Operatio Chirurgica ad ovolem fiormam tefti reftti<br />

toen dam. ibid.<br />

Exemplum curationis ti totUs procefus cumfierie remediorum<br />

tn nobilt contulionc teftium laboran-<br />

_ ie.wji.%.28.<br />

Sudones qui dicantur. 1151. §•*?•<br />

JEunuchifmus'fer infibulaeionem. 1147.5.3?.<br />

Eunuchi qui. .147.5-33.<br />

Teftium atiricio caftrandi modus eft fineJiñíone. ni;];<br />

§. 30. Non certum efe ex hac eperatione virtutemgeneratricem<br />

aba/eri. ibid.<br />

Si in ¡amoribas adminiftretur.cerñore evento aeneratio<br />

prepeditur. ibid.<br />

Eunuchi«« generare pofiint. 1150.5f.31.<br />

Spadones «»tententur veneris defiderio. 1178. §.32,<br />

An hobeant femen. ibid.<br />

Vnde volaptatem in veneris vfiu capiant. 1152.^.31,<br />

Teftium excirpaeio «¿ curandam maniam. ¡¡52.^.34,<br />

Ad curandam herniam. ibid.<br />

Tefticulorum com aliis partibus cs>nfenjus.t¡52.%,3s.<br />

Cum parcíbus imt ventris. ibid.<br />

Quídjuvet bbna i/tirum conftitutti. ibid.<br />

Quid prava naceat. ibid..<br />

Tumor «¿ vmbtlicum metinis magnitudine, per contubitum<br />

curatos, ibid.<br />

Teftium cum corde confenfu*. 1172, §.35.<br />

Epithemata reftibus adhibita cor ti pulmones recreant.<br />

ibid.<br />

Teftium confenfuse*»/ pulmonibus,mammis ti feorace,<br />

ibidem. Cum crachxa ti eolio, ibidem.<br />

Hinc procedii in adultioribu* voris mutatio ut ($ in<br />

eunuchis. ibid. Et colli intumefeentia deptrdiü<br />

virgínitate. Uf2. §-31¡,<br />

Teftium confenfuscww nnúbüs.ibid. Vhdejeñevenx<br />

pone aures ílerilitatem inducunt. tif 2.9.35.<br />

Teftium cbnfienjks cumocnMs. ibid.<br />

Teftium confienjas cum cerebro ti nervis. ibid.<br />

Teftium Gangrxna. 1152.5.35. Rarus afeñus. ibidem.<br />

Signa, ibid. Lethalis efe poteft. ¡bid.<br />

Curatio. ibidem. Confiftit profiertim in cx,tirpatie-<br />

He. ibid.<br />

Teftium Putredo. 1152.5-34.<br />

Teftes magnitudine excedentes, u^ií.-i^i<br />

Varia exempla. ibid.<br />

Teftes lapidofi. ibid.<br />

Tefticulus infiarñus materia non natural*, ibid.<br />

Teftium numerus «//¿2*x 1153.5.34.<br />

Teftium dolor, ibid. Caufie. ibid.<br />

Afumma refrigeratiojie. ibid. Intolerabiltiaicnietione<br />

fpermatis. ibid,<br />

Teftes intra abdomen reconditi. ibid.<br />

Caufa fiunt divortii Jecundum juriferitos, ibid.<br />

Ita affeñi generandi facúltatepallen t. ibid;<br />

Curatio. ibid. Retrahuntur aliquando intrd abdomen<br />

d caufis morbefis, ai immoderata coicu £5<br />


Index Locupletifsimüs<br />

'índtiAlioñes curativa. ¡37.%. 16.<br />

Dieta qualis. 137. §06. Remedia varia, ibid.<br />

l'urgans valídius cur non exhibí»dam. 137.%- >?•<br />

Mercurios dulcís cum Mercurio vita ita correllus.vt<br />

per inferiora tantum purgei, máxime convenit. ibi.<br />

Dimeiicafrequentervjurpatavtilia. 137. §.'/«•.<br />

Sudorífica adftrofeam materiam educendam vñtiffi-<br />

««.ibid. ,<br />

Aoerño thoracis an ti quomodo ientanda.137. tf/p.<br />

Precautio. 137.9. io. _ _ ¿ . ..<br />

Tinca viva vmbilico applic. ad curandum iñerum.<br />

. sÓ3-§-33-<br />

Lieni adfecyrrhum.cm.%.20. .<br />

Tincturaanciphtyííca.62. Gummi ammoníaci in afthmate.<br />

167. Sulphuris , caftotci, afije fcetidx in<br />

afthmate. 16J. Jf./tf.<br />

Tareari in Taffi. 2J0. Vitrioli martis in tuffi. 210.<br />

Sulphuris vitrioli inHomoptoi. 224.<br />

Corallorum in Homoptoe. 228.<br />

fet cordis palpitatione. 249.<br />

Chalyb¡s«¿/¿*/».ibid. Sroaragdi in Hemoptoe.249.<br />

Abfynthii/» ventricuii imbecillitate. 295.<br />

Succini, cinnamomi indaloreventriculi. 327.<br />

Tartaci in dolore ventricuii. 330.<br />

Abfynthii, Zedoarix, Imperacorix ti «oci in appetitu<br />

ciborum imminuto. 353.<br />

Stomachalís Hertoditi' ejus deficriptio. 354.<br />

Ambrx in chylificatione tafia. 392.<br />

Abfynthii ad idem' 391.<br />

Bellidis cum firitu vitrioli Philefióph. in cruditate<br />

nidorofa. 398. .<br />

Tattari adidem. ibid. Opii in fingultu. 204.<br />

Balfami Tolutani in vomitu. 423.<br />

Bezoardica Michaelis in vomitu a veneno afumpto.<br />

4'9-<br />

Coralli efiucco citri adidem. 429.<br />

In vomitu fianguinis. 435.<br />

Tinétura in Hydrope thoracis. 137.<br />

Tinctura Martis invomitu fianguinis. 435.<br />

Sulphuris Vitrioli adidem. ibid.<br />

Tcrcx iigillarx, lapidis hxmaticis. ibid.<br />

Adidem falis tartarí in vomita.437.<br />

Sulphuris in vómica pulmonum fiuppurdta. 49.<br />

jf.n.<br />

Sulphuris in phtyfi. 61.5.32. 62.9.45.<br />

Antiphtyfica Vedelii. 64.. §.32.<br />

Schroderi. 67. §.42.<br />

Aniipleuririca. 107. §. 70.<br />

Nicotianx in afthmate. 172.173.ff.22".<br />

Tinctura Sroaragdi omnes dyfentertas curans. t>\(>,<br />

tf. 14.<br />

Sulphutis, Vitrioli, lapidis Hxmatitis in dyfienteria.<br />

626. 9.72.<br />

, Cotallorum «¿ idem. 627.<br />

T.nttuiaaperitiva Mrebii adfftinem.oof.<br />

Ejos fruparaño. ibid. Nephritica «¿ cachexiam,<br />

€•*• § 19. Tartarí compofita ad cachexiam. 776.<br />

$•-?• Ad Hydropem. 814. §.81. Ad Tym-<br />

paniiem.%4,.$.10><br />

Tincturx varix o¿fiorbutum.9ti.%.5i.<br />

Tinctura Tornaiolis quidfit. 9of. Ejus miro vir tutes.<br />

ibideni.<br />

Tificluta aperitiva Knofelii infeorbuto. 985. §.63.<br />

Ejus praparaño. ibidem.<br />

Tinctura diurética'xADhfonitro.gg^, $_¿,<br />

Coralloru'm in alvi fluxu. ¡44. §. 88.<br />

Tinex é fpongiis Cynorrhodon pahtrífata ad vermes.<br />

47}.,<br />

Toftfill3rum/»j2i«w»»«/M ¿^angina notha. ..$,;,<br />

Tonfílix cum gnrgulione inter partes in angino affici<br />

fainas nanierantar. 2, S, 6.<br />

Ejus afeñe figna ti caufia. 2%. 7.8.9. Oritur potifc.<br />

. mam d Lympha vitiota per glándulas oris ea delata.<br />

4. ff.18. Curatio. 6.9.29. Cataplafma c nido<br />

hirundinum ti ejus compofitio. 1 o. Canis ftercus<br />

albus. 12.ff.61. Vide Anginam.<br />

Tópica five medicamento localia quid fint. to¡2. %.8o.<br />

Quare juvent. ibid.<br />

Tópica. Vtdepaflimper totum opus.<br />

TatmenúWz ti ejus exrractum in diatthxa. jí«, §.2,<br />

In dyfenreria. 637. Trachxx arterix vfius. 137.<br />

Ejus afeñionis ti cur añones.Vide Arteria aferá.27.<br />

Tragxa tn célica JlatUtinta. ff3.%.¡20.<br />

Tragxa gtanorumactes «¿ diarrhaam, 5i8.ff.29,<br />

Tragachancx maci/ago in dyfienteria. 632. ff,<br />

Tragopogiy»cc«< in erofione ventricuii.^336.<br />

Tríroliumaquacicum adficirbutUm. 903. Jf.6j.<br />

Trophifci de abfynehio «¿ Hydropem. 821.9.97.<br />

<strong>De</strong> rhabarbaro «¿ confortando vificera. i21.tf.57.<br />

<strong>De</strong> rofis »» diarrbea. f8f. Ramich «¿ diarrhtem,<br />

587.9-29. Varii trocbiCci ad idem. ibid.<br />

<strong>De</strong> fuccino albi rhajti , Ramich, de fpodio', de cecea<br />

figillata, «¿ dyfienteriam. 626. <strong>De</strong> cárabe addy-<br />

. fiuriam. ii3i.5.i4.~AIkekeng¡«¿/¿í»». ibidem.<br />

Alkekcngi«¿ vlcera virgo. 1169. §.20.<br />

Gordonii «¿ dyfuriam. 1131.5-14. Hdem «¿ulreta<br />

renum ti vefica. 1.68. Jf.14. Itemad vlcera virgx,<br />

• 1169.5.10.<br />

Varignana ad dyfuriam. Ii 31.5.14.<br />

Fumales adulcera virgo. 1170.5.20.<br />

Trochifci /«raucedine. 195.197.<br />

in Tufli. 204.. 212.<br />

<strong>De</strong> althea cum opio in lañe caprino in hamoptie. 215,<br />

<strong>De</strong> Spod. de corallis , de térra figillata in Htmoptoü.<br />

226. In frígida Ventricuii intemperie. 299,<br />

/«Angina, id.<br />

/«Phtyfi. 63,<br />

Antiphtyfici. ¿"5.<br />

Tuyphera Saracenica ad diarrhaam. 7/J.5. *9- _<br />

Tunicx fiares cum radice in umbraficcati cum vino ch<br />

doniorum in ffupprefftone vrina. 1J 69. tf. 20.<br />

Turbith minerale «¿ abfamendam carunculam meatum<br />

vrindrium objtruentem. 1091. 5. '-•<br />

Ad icterum. 861, 5-2*.<br />

Turtur proprtitate fabflantia juvat in diartheajonufliu<br />

affns.590.%.34.<br />

In dyfenteria. 632.<br />

In Epatico fluxu. 64.J.<br />

Turqucti Calomelas ti ejus compofitio. 544. ÍJ8.<br />

Tufiis definitio. 100.$..•.{$ 2.<br />

Omnem tuffis añum i»fir año Jubito intenfior fricedle.<br />

200. 9.3.<br />

In Tufíí ««Vy? complícala oñio. 201. 9-5-<br />

Vndeexargit Jiñas qaiin tuffpercipitur. ibid.<br />

Ad tafitm excitandam quanam partes canenrront.<br />

ibidem.<br />

Tullís eft morbus dúplex, vnus natnralti,alter animalis.<br />

ibidem.<br />

Pars aSefki fiunt nervi ac mufculi in motum convrifevumañi.<br />

201.9.6. . 2<br />

Vnde fit vt auricule membrana interiore vellicAt<br />

fty/o, creatur tuffis monis, ibid. 206.ff.18-<br />

Tuffis eft motus conVu/ftvus expirationti thoraíi'-<br />

200. ff.2.<br />

Tuffis quomodo fiat. ibidem.<br />

Omnem tuffis añum inffirañe jubito intenfitr P r '<br />

ceda. 200. 9.3. _<br />

Tuffis convulfiva fine vitio partium ffirttriW<br />

201.9-6. . . (tí.<br />

Tufles convulfiva Hypochandriacit ti hyfttricis j"<br />

familiar et. ibid. ,.<br />

Tuffis ratione generis diagnofin non paftulat, ¿ot.j)••<br />

Rerum &r Verborum.<br />

Tuffis hoc cum amere tificabie habet commune quod<br />

celar 1 non poffit. ibidem.<br />

Signa Tuffis rationefiubjeñi ti caufiarum. 201. 202<br />

JT-7-<br />

Caufa immediata, toa.jf.8.9.<br />

Cur moleftia naribus., palote aut gula influía, tafifim,<br />

Jen patios tuffiendi mxum , licet iuanem<br />

conettat. 220.9.9.<br />

Caufx Tuffis ivúmivxfuntmulñplices ti variis in lacuconfiftunt.<br />

¡bid. 006.$.,+.,7.t(,t7, yfi„<br />

Tuffis caufa fecundüm Cartefianos. ¡02. tf.p.<br />

Tuffis ferina eam in infanñbus qodm adultti mari-<br />

bus herniam, pragnanttbus aboreum in ferré poted,<br />

102.9.10,<br />

r<br />

Tuffis prafertim peñari & capiti «íe.r.ibidcm.<br />

Tuffis gibboforum caufa. 31. 5.1 g.<br />

Tuffis Phthyficorum non fiemper eft pulmonar**, fed<br />

m prtnctptoftomacbalis. 74.%. 17.<br />

Vt tivetur. 61. §. 57.<br />

Prognofis. 201./.10.<br />

Curatio ti indicationes therapeutice. 2o?.5efequ.<br />

9-io.n. ti feq.<br />

Remediorum ad tufitm farmulo quadam fitina. 203.<br />

Tuffihúmido fiaciti fiuperventi tuffis convulfiva. 205.<br />

S-13*<br />

Tuffis húmido tam ftomacbalti quam peñoratis fere<br />

-f „ c P ítcari tíf>»al afligerefitint. 205.^,3.<br />

I uffis dirtereiu.x. 207. ti 207.<br />

Venx fecT'o an conyeniatinTuffi. 203. tf.ri.<br />

I lypnotici fere femper juvamtiqaare. ibid.<br />

Dccocla peroraba */ Tuffifiuceurrant. ibidem.<br />

Medicamento ex fulphüre parata cur contra Tafitm<br />

l adeo tnfigniter juvont. ibid. ,<br />

Purgantia tenia cur in Tuffi vñlia. 20j. tf.. 1. 11.<br />

Diaphoretica ti Diurética «» ti qoando ti qaare ,n<br />

Tufii adhibendo. ibid.<br />

Tufiis ficca noócurna vecurerur. 205. tf 12<br />

Tullis/ov. tihumidati atraque tomftomachalti quam<br />

Ptctoralis. 2o6.%j4„<br />

Tuffis Pcctoralis.yíc-í-jeMjv/i. 206. §.17 ZD8.<br />

Tuffis tngravefeentts cum egri leñumpetunt, caofa-,<br />

206.9. i¡. * J<br />

Tufiis Epidémico caufia. 206. i.16.<br />

Transfiraño difficilis inhibita , */Tu turo inducit.<br />

ibidem.<br />

Tuffis « firigiditate arta ut euretur. 207- ff.22.<br />

Air frígidos ut Tuffim fiuom excitat. ibidem.<br />

Tuffis Pecloralis caufie.218. §.24,<br />

Tuffim ñonncbilcm fere Jilee comitari fiebrti catarrhalti.<br />

ibid.<br />

Tatis febris catarrhalis caofa. ibid.<br />

Non fit « Catarrhis e cerebro deplueo'ibus. ibidem.<br />

Tuffis vesfierñne ti noñurna tempore infiejfantis caufia.<br />

ibidem.<br />

Tunes que in principio variolarum ti morbiUoram<br />

fiolent afigere , ex Lymphe vitio generanlur.<br />

ibidem.<br />

«¿ Tuífes peñérales pertinent ifto húmido qua posl<br />

febres ardentes prafertim minus acut.u conñngunt.209.<br />

9-24.<br />

Tufiis Peñoratis cum ftomachica non confundendo.<br />

ibidem.<br />

Corana Tuffis humidx Pectoralis. 209J.24.<br />

Vomitoria ti modérala Purgantia conveniunt, poli<br />

expeñarantia. ibid.<br />

Tuffis ílomachaJis. 209.tf.24.<br />

Occafienalti fames in tefopbago ti venir tinte iatitat.<br />

209.9.24-<br />

Tom. II. Boneti Thefaur.'<br />

Tuffis -an d ventrículo dari pejñt. ibidem.<br />

Tufles que tn principio fiebrium intermittentium VH+<br />

atterave hora antecedjint fiunt ftomachatis. ibi.<br />

dem. ,<br />

Tufles húmido interdum orinntur exftomacho' Cedroñus.<br />

209. §.24. '<br />

Tuffis ftomachalis figna. ibid.<br />

Tafíisfenum caufa. ibid.<br />

Tuffis Arthriñcorum caufia. ibid.<br />

Tuffis ftomachalis, ficcx, ferinx, Curatio. -»10<br />

rl!núT m 'í°r a , CeHV T'' Hti Vt tíoptata.'ibidem.<br />

Tnñisftomaehaiis humtde Curaña. z}¿. iy. g„ l6¡<br />

27. Se feq. T '<br />

Sudorífica an conveniant, 210. §.27.<br />

Catharticis an locum. 231. 5.10.<br />

Remedia interna. 21 o.ni.212. c>Cc,<br />

Remedia externa. 213.214.<br />

VAporaeio húmida ti ficca in Phtyfi. 61.<br />

Vapores utdyfnaam excitant. 160.<br />

P Um C taCarHm 1<br />

°mJ"T mant, jjn. * ' l"»*" ' '*"»'-<br />

Varix quid fu ti caufa. 662.1164.5.4,.<br />

Vari ti Varen, quidicantur. 995.5.01.<br />

Venaron, laclearum abftruñio. 6J4.5. j.<br />

Earum per mefenterium diffemtnaño. 6859.S.<br />

Venx Sectio ,n Hxmorrhoidibus cxc.'s furencibuj,<br />

. 6 74-f-59-<br />

Non debet inítttui in imbecillitate Epatis nifi parftffima.<br />

75?. §. 14. J r •<br />

nec in ex ea nata cachexia. 774. §.j6.<br />

Venx fectio /«.inflammatione lienis, eo9.§.ÍZ.<br />

In Scyrrho cjtu. 9/3.5.10.<br />

/«ictero nigro. 017./.1J1.<br />

/« atroplu: yuo cafa ticeatvenamapirire, «/.§,,5,<br />

884. 9.26.<br />

-^affectionemHypochondriacam. 945.§. 68.<br />

Venx annotinx qútd\fint. 88f.§.2f.<br />

Venx falvatetlx apernó an conveniatm morbis jienij<br />

927. 9.24.<br />

An in afeñu Hypochondtíaco. 945.J.68.<br />

Í5Í ítranguria. .148. 5.20.<br />

In Salacíratc. iipy. 5,6.<br />

Venx fectio '*nephntidc^.jd»,;«í)?rj.w¿4. JO^9I<br />

In inflammatione renum. 10J9.<br />

/n inflammatione vefica. 10S1.<br />

In teftium inflammatione. 1.48.<br />

In teftium tumore ficyrrbafio. nao.<br />

In ftranguria. IUJ. 5. +.<br />

In ómnibus fenguinis profluviis. 66%.<br />

/«.Hepatis calida intemperie. 720<br />

Inflammatione ejufdem tiqaañesti qua quantitate<br />

- feooguis mietendus. 741. . ' ' """ T '" t<br />

Vcnrr fea.owfcyrtho^/»!/^^^,-<br />

Jtem tn Epatis vteeribus. 7j¡, '*''<br />

ítem /'«anginamaligna. 2.<br />

Venx Jugularis/,ñí(, i» angina. ff- & s . ^ ¿<br />

Venx iccl.o;« perineumonía. ^. /„P¿y/í. ^.5.^.<br />

In Pleurrade; 99. In .fthmate. ,65. /&//'• "¿<br />

An i» fuftocat.s. 183. A» ,'*raUf;«i¡nc.',jpí.<br />

In tufli. 203. In Hxmoptyfi. 221. 212.226.<br />

Iñ cordis palpit. 254.259. I» Syncope quando utti<br />

: tu. 272. Inintemp.yenmc.cum materia. 205.<br />

In ómnibusdnflaromarionibusinternistiéxternts.^.;.<br />

In V omita gravidarúm. tft- In dolore ventric. 320.<br />

'«In malacia. 368.369. /* vomitu (anguín. 414,<br />

Venarum puppisefnarium«_5ír//tf*« Hypochondr. affieñione.<br />

94¿. f- *>•<br />

RRrrr 2<br />

i<br />

•<br />

r


lugularittm /'* affeñione Hypochondr.946.%.69.<br />

Ventee tfitulínus tanquamfierculum excallas in tachono<br />

fitppofitus, unde fiamas in aluam intromittalUr ad<br />

curationem anguftix intcftinoruiti..*/? •§.*-.<br />

Ventricuii gallinx tunicx pulvis, in anorexia.353,<br />

Ventricuii medela dextré compofita pturimos morbos<br />

perfiahat.90.<br />

Ventricuii zddoeft Apptñtuiti ctñio five chytifis 32f.<br />

jf./.<br />

Appeñtus vt ladatur.ibid.<br />

'Chytijtsquótmodtiledatnr.ibid.<br />

Ventricuii motus eftrelaxaño ti coarñatio que fieri debtnt<br />

circa c/¿cr.ibid.<br />

Ventricuii motuí dtpravatur in fingultu ti Ruñudbid.<br />

Ruminatio fiymptomatis ventricuii accenfer i debet.ibi.<br />

In ventrículo tres partes plurimum inter fie dificrepantesfiunt<br />

confideranda.32f.9.3..<br />

Ventricuii reacio,prejertimin Jcrobiculocordis ¡veteribus<br />

cur K»fdíot vacatafiait.33.19.23.<br />

Ventnculi orificium fiaperius car admodum fienfibiti.ibi.<br />

Ventricuii moxbi.29i.ventriculi ufius.29t.9a-.<br />

Ventricuii deferiptio $ compofitio.292.9-3.<br />

Ventricuii intemperies quid? 291,292.9.1.2.^' fieqW^iz.<br />

i9i.292.5-5.Caufa.29i.29i._5.6.CH>-«i70.<br />

Ventricuii imbecillitas ab ejufidem iaxitate timollitie.<br />

índex Locupletifsimüs<br />

292.5.4-<br />

Ventriculum rtborantiaremediavaria.295.%.t6.<br />

Aftringcnña vt ventriculum roberani.ibid.<br />

Vcntr.'cuh intemperies cur fine materiá.¿¡?7.5.'.<br />

Dif ciltds cognofeuntur quam curantur intemperature<br />

ventricuii. 297..§.2.<br />

Intemperatura finemateriár'arofiunt./¿/¿.figna...97.<br />

9-3- Differentix..2p7.<br />

Ventricuii intempeties calida figna, caufx. 197. §4<br />

Curario.397.398.tf.5.6\<br />

Ventricuii intempeties frigida,££ ejusfigna.298.299. tf í.<br />

C3.ntx.298.299.9.9.Cnatio.299.%- io.ti.12 .ti feq.<br />

Vini abjynthiñs dates. 299.9.15.<br />

Ventricuii intemperieslramida,fj'wjjV»«c2í caufa. 300,<br />

$.i8.Curario.¿ec §.ip. Curfacihus curatur quam<br />

ficca.ibiá.<br />

Vctriculi intempeties ücc&tiejusftgna ¿íw.J.al.Caufx.<br />

300.301.9.21.22.fie catar corpus utti *pfe ventricülus<br />

quadrupltci i*cdojoi.§.-ii. frognoíís.joi.fj^. Curacio.<br />

301. §.24.302. ti feq.<br />

Ventricülushnmeñari defiderat ¡nonlaxari. 301,5.24.<br />

Dixta.302.5.26".Lactis vfus convenít.301.5.26.17. vt<br />

ti Balneum ibid.Lac afininum cur nan exhibendü.ib.<br />

Vencriculi calida ti húmida intemperies ue curanda.<br />

30yff-3"'<br />

Ventricuii frígida ti húmida intemperiri cura.303.9Ai.<br />

Ventricuii intemperiri frígida ti ficca vt fuecurrendum.<br />

303. jf.22.Balfam1T0lutanivis.303.ff.31.<br />

Ventricuii incemperiescum mueziá..qutd, 303. Differentia<br />

ejus fiunt varia.ibid.<br />

Ventricuii intemperies « materia in ventrículo genito.<br />

¿«y.Ejus curatio.^ .304.%12.tifieq.<br />

Vomitus«» conferat.30i.9,2.omnia atiericaprofiunt. 104..<br />

S-4-<br />

Ventricuii intemperies _i materia aliunde illapsd. 304,<br />

9.f.vt humor ahonde in ventriculum fiaffundttur.<br />

ibid.Ci\Zilio.304.§.(.<br />

Vomitus ar+conveniat.ib.9.7.g.pi¡ui¿ va¡idiares cur non<br />

convemat.ib.Terebinthino vfiu eji opportunifiimus. ib.<br />

Ventricuii intemperies biliofa Eius fi4.$.p. Caufx.304.01^10,304.305.5.10.».<br />

^y^.<br />

Vomitoria «« ti quomodo exhibcnda.3os$ta<br />

purgatj0<br />

«» ti qualis esnveniat. 305.Jf.11.12.<br />

Abjyntbii decoñum ti vinum in ventrículo bile affectoprodeft,2,oí diftinguatur ab ///«.ibid.<br />

Signa.3ii.5.4.Prognofis.3i2.5.6.Cii»-«í«rríH/»/(ír(r.<br />

jolvatur, qukmfifiuppuretur ti quare.hid.<br />

i¿a\iCx.iu.ff.7'.$.9.tifequent.Cur rarius ¿nfiammeiur<br />

ventricülus. }¡ i.§.p. Curatio.313.Jf.10. Aa curanda<br />

admodum aliarum inflammañonum.ibid.<br />

Purgantia «» ti quando conveniant.^,9.11.<br />

Clyllerum vtilitas. ibid. veneíectio fopiiii rtpttita<br />

prodeft. 313.5.14.<br />

Hemarrhoidum apernó ancenveniat.'ibid.<br />

Cucutbitulx ficarificata £J'ficcafecapulti,dotfia, ti fiatibus<br />

admotaprofiunt. ibid.<br />

Repelfenria«MC-»«.j23.5.ij.iE'A-í'ír»it.3i3.5.'4P r0 8 n0 "<br />

iis.323.tf 18. Cutatio 32;.tf..?24.S.i> lo.tifcl-<br />

Ventricuii Erofio, Tabes feu phtyfis quid. 314-<br />

CiaCx.ibidem. Hac confiumpño nan ómnibus medien<br />

eft cognita.ibidem.Cniziio. ib'id.infetqaens efiaffeñus.ibid.<br />

Vencriculi fymptomata quonamfint ? 3i0.\-Ru m **~<br />

ño ventricuii Jymptamañbus eftaicenfenda-ibw.<br />

Ventricuii dolor.325. fynonima.325.S.23¿- 2 -*".* , ' x j'<br />

<strong>De</strong>finido, ibid. Ad quod genos fiymptomatis refieren-<br />

¿//í.325.5.4. fobiec\amfienpars ajfeña. j}°-y u<br />

5.2i.figna. 326.$.7.33^-9-45-tí fiq- a . *cvt<br />

Cardialgía non fiemper affltgit in parte epigo/tfi^J^<br />

anteriore abdominis quin ponas etiam e regí<br />

ventricuii dorJumaffitgit.732.ff.14.. , , ¡uí<br />

Interdum cum cólica confunditur ti ' COKtra ' .<br />

parfeubieñumfeupars,2_26.§.7-fegndcdujarut»-i<br />

9.7.at. 9.4-5. .#<br />

Caufx. 725.9.5.306.%.6.3S7- %.4i-4 2 -W&* 2, + i '<br />

4f-tijeq.339.%-y-l409.5*fhtíf te i-<br />

Caufx :.<br />

.¡íes.tbid.quoinlocointraintefl'inafial antnajei. Vermes jaunofiomacho magiUnfieflant.ibid.<br />

4Ór.§.4 Que caufa eos producat-bid. Quomodoper- Vermes ra okoviverepoffuntwt.airiHo quidem tempere,<br />

rcphnt ¡npkraqne vifí cra.ibid.<br />

111 zcetopoffttnt, ratio bit\us.4,6%.$.%,<br />

Vcnnibus non denegando cft vinas vrwx-t fe ipfios feren- Qtia ratione vmum vermes «rav.ibid.<br />

di.46i.í.6.Caiifio •vtvacit.itis m infieña a putredme<br />

ortitndü, difeurfeus rhiiofeophkus. 461 & 462.<br />

Oieura miró ajjumendum ad vermes necandos mira<br />

efcacie.46% 9y.<br />

Medicamento putredinem arcenlia/KH/amhelmincica<br />

feve io¡itravernies.^2.t.2.<br />

Oleum Heraclnmm ad\'ermes.a6p.§yj-<br />

Acecum antimonii adidem.ibid.<br />

ínter omnia medicamenta crninet femen faraónica<br />

inaiiflatumfeucaro^ÓQ.<br />

Cuiparrallettis eft nml'cus cotalUnns.iíid.<br />

Ad yermes necandos rarucompofetiones. 470.Jf.50.<br />

Medicamenta tópica ad vermes. 470.5.51.<br />

ínter owcgmúapreSfanti/fiínttm í^ih.ibatbarum.47'1.<br />

RRrrr 3


Index Locupletifsimüs<br />

iei'cuiius & quomodo in ufum votandus di vermes<br />

necandos five crudus five prxpatanis. 47L 1<br />

$•"• • ,- . • - '<br />

Mercurius intra fiméñdus mértincari non debet, alias<br />

fitpeñctdojiu.ibid.<br />

Vcrracs Jipi medicamento nonexcÍuiunturjed,t\ienixnt\ix<br />

&itaamandantur.4.ii.9-)^-&'i9-<br />

\~cimts cucaibhini vriutitur a vermibus latís.473. §.60.<br />

Txnia vecatuslatus ejlvermis.474.560.<br />

Vermes in inteftinis hewttesjiíagignurit excrementa, quomodo<br />

ex his Abdomen intumeficit. 474.§-6t. Ruta <strong>Cap</strong>niiz<br />

ftatim enecat vermes. 46a?. §. 6~¡. An txni»;<br />

fit animal, an vero membrana vel pituita recoña.<br />

476.5.7 8. Medicamenta ad afcarides.477.tf.61.<br />

Vermes dracontii in infontibus quid. 886.5.34.<br />

Verónica»» Empycmate. 129. in Phtyfi. 60.§. 3»- 65.<br />

5.42.66.5. 42. ea in apoftematis internis mleficoctus<br />

.127. Jf .21-22.<br />

Vertebfárum dorfi luxati» vide Gibbofttas.vtf.<br />

Vertigines in afeñu Hypachondlioco.oyj.9.1%.<br />

Vértigo cur contingat infiorbuto & ejus remedia'<br />

Vefica quibus morbis laboret. 1071. $.7. calculus quid fit.<br />

1072. ejas figna. ibid. fitus veficx mutatus. 1072.<br />

morbus ii magnitudine. ibidem. fymptomata. ibid.<br />

Veficx colli morbi. ibid. ejus ulcus turatu non ita eft dif -<br />

fale. ibid.<br />

Veficx colli obftructio. 1071. caufie obftructionis tres,<br />

ibid. infrr eos fungofa excrefientio. ibid. caufis, tilias<br />

fungofx excrcfcentix. ibid. periculum ab ea.<br />

1071. novas modus explorandi morbosveficx. ibid.<br />

Veficx vulnera , vlcera. 1073. fiígna vulnetata. ibid;<br />

putrcdojgangraena. ibid. eorum prognofis. 1073.<br />

Veficx inremperies.1073. mñ folet laborare calida , nee<br />

ficca. ibid. frígida, ibid. figna. eduje. ibid.f«ratio.1072.<br />

..<br />

Veficx vulnerum prognofis. 1073. ea fitiiota. ibid.<br />

eorum diferimeíi. ibid.<br />

Corporis ejus vulnerum fiymptomata. ibid. cur profunda<br />

fint lcthalia.i¿/¿. cur cervicis fint cnrabUio.<br />

ibid figna ejus vulnerum.ibid.RfWfdw. 1073.<br />

Veficx calculus quid. 1074. §-3- caufa. ibid. pueri<br />

frequemiusin tllunf incurrunt fenes calculo renum<br />

crebrius ofáuntur. ibid.t> quare. ibid.figna. 1074.<br />

§. 5. ¿^1075. 1076. 5'» 0 - é"úi vr " M arenóla<br />

an calculum indiett. 107}. §.3.<br />

Veficx calculus adhxrcns dtfficilu cognitu. ibid. Catheteris<br />

intromifione fecuriits cognoficitttr calculus.<br />

ibid. cbfiervanda circa expiarañonem per catheterem.<br />

ibid. exploratio per digitum in finum rnuliebrtm<br />

imnúffum- 1075.5- -5- l in anum in<br />

mafiu/o. ibid. dificultas hujus optrottonis. ibid. exploratioper<br />

medicamenta & vehemens exetcitíum<br />

fhtfiallax. ibid. fi exiguus fit calculus difficilior efl<br />

txp¡o\aíto.<br />

Veficx cafeuli figna apud Hippocr. ibid. apud Riverium.<br />

,0 7S- 9.1"). ejus caufia adiuvans. 1076. Jf. 15.<br />

Btuta caku\o veficx 00» affuuinm. ibid. molieres<br />

rarius fiunt calculofie.ibid.<br />

Veficx calculi emano fimilis calculi renum. 1076.5.1c».<br />

per dietarn- ibid, pír pbarmaciam. ibid. an calculus<br />

pofit medicamentis liquaii. 107c». §. 16. an<br />

pofitcoinminui. ibid.<br />

Veficx calculi curatio per Chirurgiam. ¡076. 5- i6-nitdti<br />

hanc operationem perñmcfeu„t & meriib. ibid.<br />

tft periculofia & dolorifiíco. ibíd. que metuendo<br />

funt ex hac operattone. ibid. faciliüs admimflratur<br />

in mulietibus«««/w in mafeulis c> quare. ibid,<br />

calculi adherentes per hanc operationem tum exiluduntur.<br />

ibid.<br />

Veficx quid accidat ex ufiu medicamentorum litbontriptinvruni.<br />

1076- ff- 17'• pafler Trogloditcs in hac<br />

afeñione remedium fpecificum. ibid. quid fit ksc<br />

avis, an Rcgulus. ibid. an eadem que Mocacilla.<br />

ibid. «« «w.Vi&'Boutefcu. ibid. commendatur<br />

vitium afanan ad commmmndum calculum.1077.5.17-<br />

Hujuor ludí. ibid. ejus preporat. ibid. tffeSus&dofis.<br />

ibid.liquOr contentus in vefica urinaria viitdi erabryonis.<br />

Veficx calculo medicamenta T«r¿rf.iO77.LiqU0r(W fa|e<br />

tartarí albi./¿/¿.millepedes. 1077.$. 18, ac.Uápcr_<br />

ficaria. ibid. iniectiones in veficam. ibid. (teteus<br />

columbinum calcinotum oblatum cum aqua parietaria.<br />

ibid. aqua mirabilis ad cakulum.ibid.<br />

Qurota eflentia falis. ibid. medicamentorum advefue,<br />

eatiulum, tum fimplicium, tum ctrmpofitorum fenei<br />

\o,%.& 1079.1080.<br />

Clyfter in veficam ex oculis cancri diffolutíi in (tituí<br />

vrine.i07S.5.i9.nícorianx£i¿Tw/'»«£/w(árirragi;c<br />

exhibitus generationem calculi impedir, ibid. leporis<br />

pulvis. /078. Jf. 20. Jpecificum nñrebile ex aau.<br />

miilcflofum & aliis compofita. 1078.5.21.<br />

Liquor c< , /í¿em?«ííJ-«í/ai'/ff«calculum.Í029.5.26.<br />

Veficx calculi curatio ad Jymptoma vrgens. 1080.<br />

$.17-<br />

Laudanum & opiata, ibíd. emplajhum ex czpa<br />

alba. 1080.5. 28.<br />

Calculorum dtffirentie.i 080.5,29»<br />

Vcfice. calculum tn mulieribus per catheterem medusa*<br />

plorandi. ibidem.<br />

Que fit latítudo naturalís canalis vtinatii in mulieribus.<br />

ibid, qua caufia p. n. ddatetui: ibid. ddataño<br />

tanta vt lap'idi majufculi exitum prebeat.<br />

i o 81. Jf.29.<br />

Calculus ad ovigallinacei motan fint damno ptr ca-<br />

nalem illum excretas.ibid.<br />

Quidfit materia mucofa & vifeida quofibltt cum vriña<br />

excerniAbid. materia illa ó'fignum certttm calculi,<br />

ibid. modus eam difternendi a mncofimli ?/? Clíra[{gfl¿i ¿ .. ^<br />

JechallS.lo8?.5 7 Spnnmr.^ J /- t"" H "1* e<br />

i»i»afu* WA\ rr . :>C P t od '< !a < í fnmmum ter-<br />

«««/^..bid./yír^ eolio veficx me liaru eft omtnis.ibid.ft,es<br />

eft p0fe fuppurari. ^¿. oLdd<br />

..ppuracone expriUndum fit. ibíd. aleando<br />

tranftt tn fcynhum. , ogc. tf 7. ¿m¡ffrie¿ \urata<br />

gangrxnam«c«ryí>.,'bid\<br />

Veficx inflararoatío^^^W7Í/ it/t dlfficil¡sCHrétio_<br />

ntstipericHiofteventus. 1085.$ 7<br />

Curatio ejus. 1085. $i cautio prima &prtncipalis. ib.<br />

medicamento. ,b.d. Clyfter«lactc ti nieVo. ibid.<br />

tfel" T °T"rP m ^ mibus tí diurecicis.<br />

tfrd decoñum hordei cum nhro. ibid. emulfiones<br />

8a£A g,d ^<br />

1085.5.8. ti5. 9. >nfeflus vel earum tico foeus. ib.<br />

rojectiones ex oléis frig.'dis ti Caraphora. MM<br />

5- 9- Cacaplafma i» metugangrxnx. ibid.<br />

cono.ibid.ratiojympiamatum.ibid.Sedero ulceris<br />

fignademonfiranña.ioU. 5.11. Signaperfiñi aut<br />

incipiente lúceitidbid: Sigua tndtcantia an ulcus<br />

• iu tn vefica, eolio ejus aut ucechra. 1086.5.11<br />

Veücx ulcerum caafie. 1086.jf.i4.*«ír*íe.rbid. W»*.<br />

ibiáprognofes.ib.cur hec ulcera paucamfem curattanisprebeaniMd.<br />

quibus in cafibm mojar ff es<br />

habeatur.ib.a calcula non curatur nifieo exepto.ib.<br />

Veficx Vlcerum curatio.10Z6.ti 1087.5.15. indicationes.ib.debet<br />

fieri admodum renum ulcerum.»/-. urinx<br />

ardor per totam curationem mitigan'dus.<br />

1087. tf ¡6. Si dolor itrgeat etiam ftupefaciencia<br />

exhibenda. ibi./calculus adfitt comminüenña ad-<br />

• denda.ib. cum quibus cautionibus id agendñ. ibid.<br />

v ehcxulcus c//r««¿/>rt.«/j.A,o87.jr.16.leniencia exhibenda<br />

ti quare.ib.Ahetznúz.ib.xcün* laricea ti<br />

formula eam exhibendt. ibid. Trochifei Gordonii.<br />

Alkekengi pulverum compofitoru varia formule.<br />

ib.os (xnix tirio* roagifterium.iÁpilularum^rmula.ib.decoñum<br />

mundificacivú. 1087.5.17. Thexebincinacawt-¿/mptomata. 1093.<br />

VCÍICÍC mearas urinarii anguftia 1000 « , ,«./• t<br />

fi^-^d,fferentLo0\2%t l""o >"?<br />

Veficx meatus ntinuimfi abftruatur Ioní<br />

rañSnempoftulat 100,Tí < P t*^^"<br />

Veücx.nflammac¡or^«/r/íV.S.^^


um<br />

Index Locupletifsimüs<br />

Vi¿a Wí.¿,r(í/.í«¿Dvferaer¡am.625.tf.7i. Antipneumaticum<br />

ferdinandi.84i.fii 841.$. ai. chalybeatum ti<br />

tjus defcripñones due. 903.5.15.. «¿ Scynbum'liénis<br />

vaicntiffimum. 914.9.22. adaíj'tñnmtíynochondriacum.945.§-f58./«<br />

ictero ra'gro'^ay.tf 24. Laxaeivura<br />

Hcrjlii in Timpanite.8'41 -"i-io.<br />

Vinura riñere fufllp- infieuum Hydrí iravil ,fied<br />

quo jucceffu.fti4.9-7383.Uxi\-i?.\impiarima.8!4.9-74.<br />

Vmvmédicata«¿Hydropcm.*/j.tf7.2.Rtííci adide.ibi.<br />

Magiftrale compofitnm adrbjdxooe.813.ff.72. ehalyb.<br />

ad ide Si4 %.72.ad l&cr.S«9$.é2.*d Afama Jo¡.f.43-<br />

0.irei\\Mynfichñi.772.§.}2.'U.A-¡mcíxHortmonni.<br />

ad cachexiá./¿.«¿ Hvdrop.Sr/. ff .99. Medicara plurimaad<br />

QúUSáatíuTfóJS.29. anriícorbucica. 893.5.<br />

52. Paftinacx adcorroborondom Eparca obfirañwnesfolvendos.<br />

757. tf. 7. Abfynchices «¿ Hypochondr.<br />

afeñionem. 949: i. 83.<br />

Vinca peevincx exerañum , ex fioliis decidas ad dyfienteriam.<br />

6i6.9-7 s -<br />

Violaria in lañe caña ad pultis confiftentiam mire dolores<br />

Ilemorrhoidumficdat.673.<br />

Viperarum c«r adferophul.ií milis. 21. 9- '4-<br />

Viperx caput Ruteólo involatom, coito applicatum meditar<br />

Angina.12.S 6z.<br />

Taretsr«S/ai qm dicantur. 1173.<br />

Vifi' virilis «w¿/'.n65. ejus diftorfto. ncJj. 5- J<br />

Virgx dejeriprio. 116;. §.'.. ejus morbi qai ti quotftftit.<br />

iÍ6;:§.i:Contorfionis qaófitcaafa.vó:.^. fympcotna<br />

inde procedens ib.curaño chirargica. ibi. exempld<br />

hoc morbo offeñi cujas caufia fiúitfingularis.ibid. Hoc<br />

morbo ajfeñus non fuit inepeus generationi. iií>3- tf 3-<br />

Car año chirargica ti caátio obfierv ando.ibid. Stfiai<br />

ex prxputi. vino d quali caufia tale vitium procedat.<br />

ii(,4.9.^curatióti remedta.ibid. Dolorem mitigantia.<br />

ibid. methodus curandi fi compliceinr cum gonorrhcea.<br />

1164.5-}-<br />

Virgx dtftrañio ad alicrutrum latas fuefum Vil deor-<br />

fum. .164.5... iftius morbicaufe. ibid.<br />

Virgxdiftorfio d Venere nimia, ibid. fiympiamatainde<br />

procedenña.fo.veioe. nodnsfive nodasincanaliuriue<br />

fabe magnituiints,figarom pañis dfformans ,nec<br />

indolens.xbid.caafioyfims ajfeñus bacafique incógnita.<br />

1Í64. 5.3» error in vu/gari curatione morbum aagens.<br />

ibiá.Curatio.ibid.Caañonesibid.remediorumformU'<br />

At.. 164.5.3. aqua huic cafeut ulitis qua etiam gonor-<br />

• ihcei"iB>-¡ec«2'í'/»''.!b¡d. .<br />

Vi.ilis membri concordo ad parte dextro fono 4 nodo<br />

vcipx,admaJcu!igener.-itionecotu!ittiqaare.iiÍ4-9-3-<br />

Vitga ^«««¿0 mfleturpj.ii^-M- in Hydrope curinfieuir.,b\d.ofiotulento<br />

sfirtta/ib. corana virgo inflotiomsper<br />

medicamenta calida, ibid. f1igida.1165.tf. 4.<br />

Virgx inflatio ab violentum congreflum. 1165. ulcufculum<br />

Chriftallina diñum ab ea caufia ortam.ibid. Carado<br />

ftrimrodañam in uriñe meatum foliam Cicu»<br />

tx. n6s. 5.5.<br />

Virgx inflimínati© tiabfcelfus.i i68.Jf.5.Tumor virga<br />

auotuptixfit.\\ii¿.cauJa continentes nimoris calidi. ib.<br />

t\ : iaidi.u6¿-%-yPracaiarñ¡ceciUdi.ib.(cig¡di.ib. ca-<br />

]idi progñofes.u6 , i.§.^curatia.ibid.V .S- advenasbrachit<br />

tipophñs.ibiá.vúluí rano. 1168. 5-5- que conveniant<br />

remedíafiecundum diffcrenñam confiar um.ibi.<br />

Tópica. 11 $5. tf-4-<br />

Vfrgx apoftema maturitatem adeptom aperiendam fie-<br />

• ñiaxein longitudinem fono. 116j, §. 5.<br />

-i-i- rumor frigidus raras, ibid. medicamenta. ibid<br />

atrás ihtrurgpa aperiendas. ibid.<br />

umor inrrrafecus.i i65.tf5.puftulx mbifiunt.nó-j.<br />

! •/; 1 cutíe.ibid.dor¿ores five verruex i»*/Bothoereni<br />

ai plurimum prxputio.ntíí.5-6. earum<br />

S.JÍ'.6.veriTicaiuin caiif£.:bid.Curat¡o.\bid.<br />

1...-••. . «.'.-o.ibid.r.A'.hiiiulincs vn>¿xadmoie. 116Ó.<br />

5. 6. Scarificaciones.ibid. remedia e PÍarm<br />

1166.§.6. Cautetium/»»i"í»¿«»» vecrucís. ib, remedium<br />

poft'uftionem ton virgo oppücandum.ibi.<br />

qui uftionem fierre nequeunt quo remedio uti.debeant.ibid<br />

proceffus curationis ti remedia ufque<br />

adperfellam cicarnlimonera, n o6.§.6.fymptomata<br />

ab ulcenbus pultulavum ti vetrucaium^i-ocfdentia<br />

quomodo ti quibus remediis curantur.<br />

tl66. ff. 6.<br />

Virgx pruritus unde fiat. 1.66-5- 6.catap/afmaadennr<br />

affeñam. ibid. verruca méntulas roomtrófa. tbid.<br />

Vaiiolx in glande cum dolore. ibid. Cáncer m<br />

glande a verruca per coitum irriíata, curotUs exftirpoñonepenis.<br />

1166. §. 6.<br />

Virgx glangl.uní quidfit. 1166. §. 7. pars afina que.<br />

ibid,<br />

Symptomata. ibid. quibus file-at contingere. 1165.5.7;<br />

curatio, ibid.<br />

Virgx ulcera. 1167. 5-10. differentia. ibid'.<br />

loci offeñi in membro. ibid.<br />

Signo, ibid. Caafie procatarñica ibid. antecedentes.<br />

ibidem. Precedant aat comñontiir \i\o\bm\i gat-<br />

IÍCUITJ. ibi. quid mmentar nifi carentur ternpeftive.<br />

1167. tf. 10. que indicara ulcus tactum. Ité8.<br />

ff. ¡6. dolorfubtenfeui a glande per totam urethram<br />

gallicé dtñus Chande pille Cordée.<br />

Oai ulcere penis ajj'eñi Jane, ti uñ/tter in prima<br />

menjaoomzti prüriacomedant ti qaare. n6«»'«n<br />

i ncominodi.ibid.qaomodo huic incommodooecarrendum.ib.<br />

Brcvrorisnimia incommoda.ibid.<br />

Virilis membri Hydrops. 1172. 5.24.<br />

ejoscaratío. ibid. .<br />

Virgx dolor. 1172. caafie ti remedia. 1173. dtjtrtW 1<br />

arteriarum per virilia. ibid. Exemplum enorrm<br />

hxmorrhngix/w penem.i¿/¿. Seriesremediaru<br />

in hoc cajú feiiciter adminiftratoram. *>?}•<br />

Virgx vulnera leihalia non fiunt.ii73- §• 24- elAtm j"<br />

exfeeüafeuperftiteponente, ibid. . ., .j_<br />

Vi.gx gangrxnam per pharmaca curandi ratio.<br />

per ult.oncm Jecurior. ibid.<br />

Virga ad glandem imperforara.' 1175. .. -^<br />

¿bivtii vocantttr hoc affeñu laborantes. rWjb^<br />

verbí etymoloria. 1173. ¿mswo&ioi qUiJ>» •<br />

Merque morbus eft a confiormoñone »*"**',„,<br />

incommoda a tali confiormañone procedente<br />

curatio mere' Chirargica. ibid.<br />

Virgx erectio lxfa qoando fit. ¡182. §-21.<br />

Virgx virilis. matóme, ibid. rf<br />

ejas conftracfionis explorado in inflota pose •<br />

nem ti exficcata. 1183. 9--'- ,¿tc* unl '<br />

nouerigitarope mufculoromdtñorum eie ^<br />

¡bid. nec etiam officium dilatatotum Útero<br />

dilatare, ibid. Difer<br />

¡ni<br />

Rerurn ¿V Verborurrr -•<br />

<strong>De</strong>ficriptio vaforum penis. 1183.?. 21. quibus partibus<br />

penis erectio debea'ur. bid. iyx¿tn*-if iddemonftrans.<br />

ibid. modus ti ratio quafiangnis tn carpera<br />

nervofa intromiffus eccctionem'fot¿at. 1184.$.<br />

21. ex illa hypothefi qaibu* modis erectionis virgx<br />

lefeonifiuccurri poffet. ibicf.<br />

Virgx erectioiu'srigidxiniisqai violenta morcedecedant.exempla.11i4..<br />

§. XI-<br />

Virgx erectio qaot modis tedatur. 1184. 5-2.<br />

Impotentia dicitur deviris fterilitas cammunius de<br />

fceminis. 1.84. Jf. 23 ¿<br />

Virgx Turgelcencia debet diftingni ab ejas ereñione.<br />

1184.5.14fit<br />

tuigeícentia « fanguine in nervofa corpora influjo.<br />

ibid. Etectio per mofeólos ad radicem penis fitas<br />

comprefftant regreffam fanguinis impedientes. ibid<br />

Virgx erectionis imbecillx caofa. 1184. 9- 27. defeñus<br />

fírituum animalium que caofa. 1185, 5- *5«<br />

Virgx erectio iropedita per fafeinum ti maleficium.<br />

1185. §. 25.<br />

Virgx erectionis impedicx caufea antecedente*, ibi. Curatio.<br />

1185. 5-16.<br />

Pocencia venerem exercendi «« abeleatur per fanguinis<br />

penuriam. 1186. tf. 24. Vasáis viñas dif 0fiñonem<br />

adañam veneream miuuit. ibid.<br />

Vnde oriatur imporencia Venérea. 118-5.5- M«<br />

Siab feminis crudi tatem fintus ftímulantes dfeciant<br />

quibus remediis utendum. n86.5.i7materia<br />

feminis non id eft quod facit ipfium fcecundum.<br />

11»6. tf. 28.<br />

Qoidícecnn dicacero femini confierat.ibid.<br />

Virgx virilis defectu inepcieudo«¿ coicum.1186.5.32.<br />

Virga cruncata<br />

barans. ibid.<br />

Dubta circa i/lamherbam, an Bongue indorum.<br />

ibid.<br />

0|-.irai «»habeatfiacnltatem aphrodifiafticam.ibid.<br />

Quomodo opiata *¿ Venerem excitant. ibid.<br />

Tempos anni ti diei quo afferenda fiant venerem excitan<br />

tía. ibid.<br />

loictna in illum finem externis effieaciora. ibid.<br />

Vitis nigcxradix fiubcineribus cotia inter Apbradi-<br />

(iafttca nabüiftmum. ¡193. 5 42.<br />

EtiñuariUmadSeminis defeñum, 1 ¡p4-<br />

Pulvis omnium valenciffimus «¿ Ve*"""* exc * ta *~.<br />

Medicamentorum knhíodiidicotnmjylva. ,b.d.<br />

Cathartica quandoque ¿niño aperationu venetem<br />

ftimulant. ibid. . „ , ....<br />

EleauariumWeneteamd¿vinitusrevelatum.ibiá.<br />

C^omodoviTgxlonpwdogenerationtobjti.iW.<br />

Oaarequimaturi u*mti veneri Umunt *****.<br />

fiant. ibidem-<br />

/'••<br />

•<br />

•<br />

V M


i<br />

.<br />

,Viríum imbecillitas Vide aniini deliquiitmi<br />

Virium robur #»¿' pendet. 26f.<br />

V.ícusqnercinura fijjPyri adScraphulos. ¿2.<br />

Vi(cenjjmbotica, fiymboliris morbis afficinntur ti 'furfbus<br />

remediis tal/Un tur. 687.<br />

Vitíligo albo quidfit ti ande fiat. 766. 9. i?.<br />

Viris nigrx radiéis ujat inScrophulis. 21.<br />

Viris s.\bxrdt¡aa in afthmate. 172.5.22.<br />

Vitrioli dotes. 690;<br />

Vitríolüm qaare mceat fulmonibus.¿3- J« X.<br />

Vitrioli Martis tinctura Ludoyici.772.9-32-<br />

Vicrioli arcanum. H90. ejus oleum in Homoptoe. 214,<br />

Vicnolum Mariis inter precipua remedia adaffeñionem<br />

Hypochondr 946.5. 69.<br />

Vitrioli fpiricus »/?Polycreftus,coagulanvus,aperiens,<br />

diurcticus , ti nephricicus. 269. Jf. 26. ejus ajas<br />

ad vermes necandos. 417. ff. 6. ad anorexiam.3fo.<br />

Spir.vicrioli veneúsventriculumroborat. 296.9.¡7-<br />

Vicrioli falis, ajas ti dotes. 307.<br />

Vit'riolatum ehxir Mynfychtii ad vomitum.42). i. 28,<br />

Vitriolumvegetabde quidfit. 940. §.47.<br />

Vitulinx carnis decoñum ut in dyfenteria fit condacens.<br />

6f¿ §-93-<br />

Vlceta omnia paulo ««fímortera ceffant pus producere.<br />

69- §• jo.<br />

Vicos abftergenña. 753-<br />

Vlcns infie triacompleñitur,Solurionem continuij partís<br />

fubílant¡x;«¿7ar«w,£?erofionem. 752.<br />

Vlcus Pulmonis, Lienis, Renum. Sec. Vide Pulmonum<br />

ulcus. tic:<br />

Vlmaria in imbecillitate Hepatis. 759, §. 14,<br />

Vlmi folia- ad purulentas excretioncs. 6f. ff. 42.<br />

Vmbilici infands ufius inftrumis. 24- i. 'tf.<br />

Vhguenturo digcrens inptiuriñde.iti.9. 84. PetriCávallt^«¿Hxmorrhoidum<br />

dolores. 677- de Cicuta<br />

Tabriñi Hildani ti *j H1 preparatio, 747. ejus ufus in<br />

Epatis Scyrrho. 748. «¿ Scrophúlas. 22.23.24.<br />

Viiguenrum «¿ Pleuritidem, 167. «¿ gibbofítatfcm.<br />

745.pectorale ad tuflim. 213. infirig. ti Stcc.ventr.c.<br />

intemperie.303. in infiatione venttic. dolorifixa.319.in<br />

Singulto. 404. tn Vomitu. 425./» dolore<br />

lumborum- 717.5- 4*. /ígyptiacum «¿ Fíftulo*<br />

/tni. 8$. 9- -b-<br />

Vnguenta ofíícinalia ad Hydropem. 81 f. $.8x. magiírra-<br />

lia «¿ eandem afféñum- ibid.<br />

Vnguentum dialthcx. 103.Jf.56.57. e\iuvirtutei. ibid.<br />

Vocis depravaño. ¡88.ff.t-2.<br />

In relpiíarione alpetx arteria* laxitas requiritur,in<br />

voce edenda tenfio eft neceffaria. t88. $. 8.<br />

Voci fea loquelxfiS?réfpirationi _w«#/?gloccis. 188.5.3.<br />

Vocis abruprx fií cífractx caufa. 200.5. 39.<br />

Vox rauca arfiat. .88- Jf. 2.198.199. $, 3.<br />

Raucitas dtcitar vsxB-Q' ¿frnz*oni.ti. 189.<br />

v occm máxime vittat vehementior pulmonum calor,<br />

«»t humiditas, aut refrigcratio.198. %. jo.<br />

Vocis tavdx caufa. 200. ff, 40.<br />

Vocis trémula» caufia. 200. Jf.37.<br />

Vocis tinnicntisc^ftridentisf«»y«. 199.5.31. curiofx,<br />

clarx ti retoñarais, ibid. gravís. ibid. Suavis, dulcís,<br />

aniena:,bVandx, auditu gratx caufie, ibid. fufc.v,afperx,<br />

confijfe.jjbid.<br />

Vista quibus caufis minoaturtideb t lite tur. i99.j-.32.<br />

Vocis (emivocalis «•«#/«. ibid.<br />

Febricitantes ti. morbo calido gravi laborantes cur<br />

vocemfenent acutara , iremulam , caíTam, delectara,<br />

ibid<br />

Vocis Clangofx ti ftridult canje. 199. $ _^_<br />

Voeis clathniodis , plorabundx, luduofa ti lugubtis<br />

caafie. 199.535.<br />

£ur qui metoont voce,manibus ti labio inferiore tretnoni.2ua.<br />

§.3?.<br />

•<br />

Index Locupletifsimüs Rerum ¿V Verborum.<br />

Vulnerarapeñorevexfit fobmiíTa ti vix intellipíl •<br />

lis. 199.5.32.<br />

s '*<br />

Nervorum recurrenñumzhevo vulnéralo homo fit<br />

femivocalis. ibid. , ¡,t<br />

Vocera clangofam coüi longioris hominesti alia ani.<br />

malta feient edere. 199. 5. 34.<br />

Vómica pulmonum Vide polmonom vomica,47,a% ,Q<br />

Vomiroria in angina «» conveniant. 7. §. j0. fa '*£'<br />

neumonía nocent. 43. in Phtyfi 4»i conveniant.Z~<br />

79.anin £mpyemate./2».i» Afthmate. 167.168<br />

169. tn fuífocatis. 183. ««in raucedine. 104' 19/<br />

in tuílí. 205.209./» Syncope. 269. in Syncope liomáchica.<br />

270. /» Syncope á veneno. 272. ininiemp.<br />

Venxxic.cum materia. 303.304.206. an i»<br />

Erylipelate Ventris. 320. in dolare venrriejío.-'-o,<br />

in adftrictione Ventric. 333.<br />

Vomi cion is difeultatis caufa. 287.<br />

Vomitoria ««repletione Ventricuii. 335.336. /«dolore<br />

ejufdem. 338. in anorexia.349.350. in appetitu<br />

canino.360.tn boulimo.363. /«Malacia.368,<br />

««bradypepfia. 396. in Singultu. 402.404. 40K.<br />

406. in ruttu. 411.412./«vomitu.412.424.i2_<br />

457-<br />

Vomitus««/« afthmate conveniat. 160.171. $.16.176.<br />

Jf 143. Quando afthma per vomitum curetur.206.<br />

Voriiitoriapofiant expectorancibus commifeert fed minar<br />

i dafi. ¡7a. 5. ¡6.<br />

V omendi defider1um a fumo carbonum haufilo ortum.<br />

183.9- S. in ftrangulacione ab efiu fungorurn tánjala<br />

quomodo Vomicus condacat. 183.9. ti.<br />

Vomicus in qiiavis tuffi efe proficuo*. 205.9. > 2 - *" con -<br />

tumaciori vero prafertim llomachi eft neceforins.<br />

ibidem.<br />

Vom i tus cur convenía! in animi deliquii. 269 • § -36-<br />

Vomitus anconveniatinveniriculí inflammatione hittofia.<br />

30f.9.1a. an in intemperie frígida^ . §..7.<br />

307.5.21.<br />

Vomitus aninomni ventricuii plenitudine prodift.¡fe-<br />

S.3Í-<br />

Anprodejlin Cardialgía.;'^, jf.! 34.9.<br />

Vomiius definido. 417. 419. eft Symptomatícus vil atacas,<br />

ibid. Late ¡ampia hec vox comprebtiiiit<br />

omnem dejectionem per os fioñom fivefit /«'<br />

cefoph3gum7nv«r^


Index Locupletifsimüs<br />

Vomitus hypochondtiacorüm quatis ti unde oriantur.<br />

932.5- i?-14-15-<br />

Vretrx ulcera ,« ^«« c«///«prodacantur. 1174. punt plerumque<br />

in cavernula propeglandem>ubi dolores in<br />

excretione urinafientiuntur. ibid.<br />

Obferuñio a quibus caufis fiat. 1174.<br />

Valde dilatotarin caIculofis.//7^.<br />

Anguftior funñiones tidens quomodo dilatando.<br />

ibidem.<br />

'Obftructio ab eXcreficenñis obartis. ibid.<br />

Inflammatio, Caufie, tijymptomata. 1174-<br />

Vrina quibus conftet. 1007. $. /. prater alia tarrarumcoȖnet<br />

materiam calculi. ibid. Color fiavus uriñe<br />

non procedit a felle epropria vefica lilac amándola.<br />

1009.9. t. naturati* color urina aureus eft five<br />

Citrinos, ibid. in ea confiderando que. ibíd.<br />

Vrinx vitia. tbid. peccat vel ratione partís aquofa vel<br />

ratione fialium. ibid.<br />

Vrinx nigtx in inflommattinibus quid por tendant. 1018.<br />

Vrinx fecretio imminuta. 1121.5- 59- Qoando dicitur<br />

imminuta. ibid. Sepe imminutio feqaitur ad varios<br />

morbos ti I" 05 - ¿bid. Caufie. ibid.origo caafiarum.ibid.Carkxnmcopiose<br />

non generetur. ibid.<br />

Ouando alio transferatar. ibid.<br />

Pa~rcita* xxxmxin iis cafibus anfit morbofa. ibidem.<br />

Quando debeat diri morbofa ti cur. 1121. tf. f9-<br />

Ouem morbum accerjkt. ibid.<br />

Quanamjit ti ande oriatur d'fip'ofiño illapaaciiatem<br />

urinx confiaos, ibid. Vnde proveniot croffiiñes feri.<br />

ibid. Remedia. ¡¡21. %. 77. naturalís urinx paocitas<br />

curatione non egel. ibid. Curatiofiab obftruáione<br />

vifcerum procedat quomodo molienda. ¡u¡.<br />

9- fi.Qai multitm fudant parum mejunt.U2i.9-59-<br />

Sudore copiofe oritur corporis debilitas.1122.5- f9-<br />

Vrinapingois. ¡126.9.21. qaomhabedt caafiam urinx<br />

pinguedo. ibid. Quomodo fiat. ibid.<br />

Vrina ierras reddita-1127. quid drfferdnt Urinx raritas<br />

ti ejus p.iucitas.ibid. Confia rantatis. ibid. Confia<br />

ejufdemficundum Galenum. 1127. remedia ad illam<br />

fecundüm illam hypotefin. ibid.<br />

Vrina frcquentiüs excreta quas habeat confias. tu?,<br />

Vrinx ardor Vide dy fiaría.<br />

Vrinx roconcinentia.W»/ definido. 1093. §. /. caufea. 9- ¿.<br />

Signa. 9.3. caufiarum differentio,io94-9- 4-<br />

CaafatiSigna hujusaffeñusfe iymozúiiccJiat. ¡bid.<br />

Si idiopathicc. ibid. caafie antecedentes tijuvaníw.ibid.Sphincteris<br />

refolutió. tbtd, mufculocurrt<br />

abdominis convulfio. 1094.S. 5- curatiopalliañ-<br />

•va. ibid. nervorum fphincteris relaxatio.i094.$.6.<br />

Spinalis mcdullx paealyfis 3 luxaeiofte vercebrarum<br />

proveníaos. 1094. §.7.Curatio fecundüm has<br />

caafias. 1094. $. 8.<br />

Vrinx incontinentiam Sphincteris tuptio aut fectio<br />

caufians. 1094.5- 9- Laxitas ejufdem mufculi &<br />

caofa eam prodúceos. 1094..5.10.<br />

Intemperies veficx (xigidt.Vtde Vefica frígida intemperies.<br />

Curatio incontinentia ab intemperie fle laxieaufplljnctcris1or


y<br />

r J<br />

• ' ' l<br />

••<br />

•<br />

' ' " . ' •<br />

gn^<br />

Visara<br />

. 9¿¿gr5<br />

éiW®<br />

• -T':_V-<br />

_<br />

ÍBSW* ^*¿t'<br />

3k ^m<br />

7<br />

*K - - F *c ^•H<br />

79 \<br />

í3S<br />

• ' - -<br />

?<br />

^<br />

Míf<br />

w<br />

'm

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!