LATVIJAS ZINĀTŠU AKADĒMIJA - Latvian Academy of Sciences

LETONIKAS I KONGRESSìimenes apstâkïu dçï viòi nejûtas spçjîgi sekot. Tâ ir traìçdija, tas nav pieòemami, unte ir valsts kategoriskâ nepiecieðamîba gâdât, lai mçs novçrstu zinâtnieku aizieðanu nozinâtnes vai aizplûðanu uz citâm zemçm.Ïoti bûtiski ir arî tas, lai mûsu zinâtnieki spçtu piekïût visâm tâm tehniskajâmiespçjâm, ko modernâ pasaule mums piedâvâ attiecîbâ uz visu savu darbu aspektiem.Kâ pirmos te varçtu meklçt avotus, kas ir tik fundamentâls jautâjums tieðihumanitârajâs zinâtnçs. Avoti — tas nozîmç ne tikai rakstu liecîbas par daþâdiemvçstures posmiem, tas nozîmç arî materiâlâs liecîbas, materiâlâs kultûras izpausmes,kas ir saistîtas ar to fizisko saglabâðanu, apkopoðanu un konservçðanu, aprakstîðanu,nodoðanu tâlâkai apritei, pçtniecîbai. Mani satriec tas, ka mums Rîgas pilî, Vçsturesmuzejâ, nav pietiekami un adekvâti nodroðinâtas visas iespçjas, lai lîdz ðim jausavâktos arheoloìiskos atradumus ar mûsdienîgâm metodçm konservçtu, arî spçtu tosizstâdît un padarît pçtniekiem pieejamus. Mani satriec tas, ka mûsu tautastçrpukolekcijas ir sabâztas cita citai virsû un saburzîtas ðauros skapjos, padotas pelçjumamun laika zobam. Ir daudz tâdu lietu, kas satriec mani un arî jûs.Mums ir ïoti nepiecieðams materiâlâs infrastruktûras labâks nodroðinâjums,grâmatas mums saçd pelçjuma sçnîtes neadekvâtâs bibliotçkâs, mums ir vesela virkneðâdu ïoti dramatisku vajadzîbu, un mums ir jâatrod lîdzekïi, lai ðos dârgumu bojâieðanasprocesus apturçtu un, tieði otrâdi, lai tos izceltu gaismâ un kâ dârgakmeòusnoslîpçtu un padarîtu visiem redzamus — gan pçtniekiem, gan citu valstu viesiem, ganmûsu paðu skolçniem un valsts iedzîvotâjiem.Letonikai kâ starpdisciplinârai nozarei tieðâm kâ upei jâbarojas no daudziemstrautiem, un es ïoti ceru, ka zinâtnieki, kas piedalîsies ðajâs divâs ïoti intensîvajâsdienâs, spçs gût arî ierosmes no tâ, ko dara viòu kolçìi citâs disciplînâs. Man paðaisavâ zinâtnieces karjerâ vienmçr ir ðíituðas ïoti interesantas ðâdas starpdisciplinâraskonferences, kurâs blakus savas specialitâtes idejâm un pçdçjiem atklâjumiem iriespçjams ieskatîties tajâ, kas notiek kâdâ citâ nozarç, bet kurâ, izrâdâs, ir kaut kâdiinteresanti atklâjumi, ir aspekti, kas palîdz paðam savâ darbâ. Blakus avotu apzinâðanaiun tehniskai saglabâðanai, protams, ir liels zinâtniskais un pçtnieciskais darbs,lai tos pârtulkotu, darîtu plaðâk pieejamus, analizçtu no visdaþâdâkajiem aspektiem.Tam visam bûtu jâbût pieejamam elektroniskâ veidâ, lai pçc iespçjas vairâk pçtniekuvarçtu tajos ieskatîties, tajâ skaitâ tie, kuri atrodas citâs zemçs. Tamdçï es domâju arîpar tulkojumiem angïu valodâ vai citâs pasaulç plaði zinâmâs valodâs. Tas ir lielsdarbs, kas stâv mums priekðâ, nerunâsim par tâm, kâ es uzskatu, neskaitâmajâmdoktora disertâcijâm, kâdas es saskatu jau atspoguïotas ðâ kongresa programmâ.Ïoti bûtiska ir arî savâkto un sakrâto atziòu, faktu pârcelðana vispârçjai publikaiun arî jaunieðiem, gan pamatskolas, gan vidusskolas, gan universitâtes studentiem,bçrniem un jaunieðiem pieejamâ un saprotamâ veidâ, arî tâdâ, kas jebkurampieauguðajam atïautu mûþa garumâ turpinât savu izglîtîbu. Lai nebûtu tâ, ka izglîtîba141