Wederopbouw%20in%20Schiedam%20deel%201

import van onbewerkt materiaal. (...)
Ondanks al deze initiatieven waren de nationale bouwplannen steevast te
optimistisch: van de geplande 10.000 woningen in 1946 kwamen er niet meer dan
1.100 gereed. In 1947 ongeveer 10.000 van de geplande 8.000. (...)
Zolang de bouwproductie achterbleef bij het noodzakelijke peil – en dat zou
nog jaren het geval zijn – moest worden volstaan met een paardenmiddel: een
nationaal noodwoningprogramma. (...) De internationale mix van noodwoningen
die tussen 1945 en 1948 in alle getroffen gebieden in Nederland verscheen, was
in 1944 voorzien noch gewenst. Niettemin deden zowel de bouwondernemers als
de leiding van de wederopbouw in deze periode ervaring op met de industrieel
vervaardigde minimumwoning. Zoals in het volgende hoofdstuk zal blijken, vond
de ongewenste verdringing van de streekeigen, ambachtelijk vervaardigde woning
door het geprefabriceerde gestandaardiseerde huis ook in de nieuwbouwstromen
plaats.’
Hoofdstuk 3
De woning als massaproduct
Overheidsbeleid
‘In de eerste tien jaar na de oorlog werd er gewoonweg veel te weinig gebouwd
(...) Voor het achterblijven van de woningproductie zijn verschillende verklaringen
te geven. In de eerste plaats moest de bouwnijverheid, die een aantal jaren
stilgelegen had, weer worden opgebouwd. Bedrijven waren opgeheven en
andere kampten met met een enorm tekort aanbouwmaterialen en geschoolde
arbeidskrachten. In de tweede plaats was er een tekort aan financiële middelen en
moesten er keuzes gemaakt worden. In het eerste jaar na de oorlog werd prioriteit
gegeven aan de wederopbouw van economisch belangrijke bouwwerken.
In 1946 begon Ringers met zijn pogingen volkshuisvesting onder te brengen bij zijn
Ministerie van Openbare Werken en Wederopbouw. In de loop van 1947 – Ringers
had toen al ontslag genomen – vond er inderdaad een ingrijpende verandering
plaats, die ook tot uitdrukking kwam in de naamsverandering tot Ministerie
van Wederopbouw en Volkshuisvesting.(...) Op provinciaal niveau werden de
directies vamn de volkshuisvesting op dezelfde manier samengesmolten met
de wederopbouwbureaus. De ook door de architecten van de Kerngroep zo
gewenste centralisatie van de wederopbouw en volkshuisvesting leek hiermee
gegarandeerd. Het ministerie stelde elk jaar een bouwprogramma op, bepaalde
de omvang van de woningcontingenten (quota), hield scherp toezicht op de
kosten van de woningbouwprojecten en nam commissies onder haar hoede, die
de opdracht kregen te werken aan efficiënte woningbouwmethoden (normalisatie,
standaardisatie, nieuwe productiewijzen). Het begrip “stedenbouw” kwam in de
naam van het ministerie nier voor, hoewel dit wel onder haar hoede was gebracht.
Het was kenmerkend voor de ondergeschoven positie die stedenbouw in de jaren
veertig en vijftig in zou nemen.
Pas in 1948, onder PvdA-minister In ’t Veld, kwam – onder andere door de
Marshallhulp – de woningbouw enigszins op gang en overschreed in dat jaar
zelfs het productieprogramma dat op 0.000 woningen gesteld was. In datzelfde
jaar werd in opdracht van het Rijk en met medewerking van de Kerngroep
Woningarchitectuur de ‘duplexwoning’ ontwikkeld en gepropagandeerd. (...)
‘In 1949 verscheen het eerste meerjarenplan voor de woningbouw. Dit plan
behelsde de bouw van 465.00 woningen in de periode 1950-1958, waarvan
er 195.000 als duplex gebouwd zouden worden. (...) De woningproductie die
[PvdA-minister] In ’t Veld nastreefde werd bij lange na niet gehaald. (...) Onder
de opvolger van In ’t Veld, de KVP-er H.B.J. Witte (195 -1959) werd duidelijk, dat
het woningtekort veel groter was dan eerder geraamd. Bovendien raakten bij de
watersnoodramp van 195 enorm veel woningen beschadigd.
In de troonrede van 1955 werd voor het eerst uitgesproken dat aan de woningbouw
de hoogste prioriteit gegeven zou worden. In 1956 kon de wederopbouw vrijwel
als afgerond worden beschouwd en kon het ministerie zich geheel en al richten op
de volkswoningbouw. (...) In 1958 werd een topproductie gehaald: ruim 89.000.