Joodse begraafplaats - Gemeente Amersfoort

12
DE LANDSCHAPPELIJK SITUATIE
afbeelding 11, uitsnede uit de bodemkundige
kaart. Het niet gecarteerde
deel - de bebouwde kom- is grijs.
De rode cirkel markeert de locatie
van het onderzoeksgebied.
afbeelding 12, het onderzoeksgebied bij
aanvang van de opgraving, met de drie
verschillende niveau’s aangegeven.
Bodem
De bovenlaag van de grond verandert
onder invloed van klimaat, flora en fauna.
Het proces van aanvoer, omzettingen en
afvoer van stoffen heet ‘bodemvorming’. In
de doorsnede van de bodem kan men verschillende
lagen onderscheiden. Deze
lagen - met ieder hun specifieke eigenschappen
- worden ‘horizonten’ genoemd.
Een indeling van bodems naar typen wordt
op basis van de verschillende horizonten
en hun kenmerken gemaakt. Bestudering
van de bodem levert informatie over het
gebruik.
De bodemkaart van Nederland geeft aan
dat de bodem binnen de bebouwde kom
van Amersfoort niet gekarteerd is; over de
bodem van het onderzoeksgebied zijn geen
gegevens bekend. 5 Anders dan bij de
geomorfologische kenmerken, zijn bodemkundige
gegevens moeilijk te interpoleren
en te herleiden. Gezien de
stedelijke bebouwing lijkt het
ook niet zinvol; de (natuurlijke)
bodem is daarbij vaak
verstoord of zelfs geheel verdwenen.
Hoogte en reliëf
De hoogtes van de dekzandruggen
en van de stuwwal zijn
nog steeds in het stadsbeeld
waarneembaar: bijvoorbeeld
bij de Varkensmarkt, de Hof,
de Bloemendalsestraat en de
Kamp. Het onderzoeksgebied
ligt aan de noordkant
van de hoogte bij de
Bloemendalsestraat.
1
2
3
Binnen het onderzoeksgebied zelf zijn
enkele opvallende verschillen in hoogte te
onderscheiden; het had een terrasachtige
aanblik, met drie niveau’s:
niveau 1 - straatniveau / maaiveld. Een
strook van een paar meter breed parallel
aan de Bloemendalsestraat op circa
NAP + 5 meter.
niveau 2 - ontgraven voorafgaand aan de
werkzaamheden ter plaatse. Het niveau ligt
bijna 1 meter onder straatniveau, op circa
NAP + 4,20 meter, de hoogte waarop de
eerste botresten zijn aangetroffen
niveau 3 - een strook langs de oever, vlak
boven het waterniveau. Het laagste punt
nabij het water van de Singel lag ruim 2,5
meter onder straatniveau, op circa NAP +
2,20 meter.