01.05.2013 Views

Die Kerkblad November 2012.indd - CJBF

Die Kerkblad November 2012.indd - CJBF

Die Kerkblad November 2012.indd - CJBF

SHOW MORE
SHOW LESS

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

JAARGANG 115, NO. 3263 -<br />

NOVEMBER 2012<br />

1 VAN DIE REDAKTEUR<br />

<strong>Die</strong> Bybel is onvervangbaar<br />

2 UIT DIE WOORD<br />

As die mens swyg ...<br />

5 REDAKSIONEEL<br />

Gebed-sleur<br />

6 HOOFARTIKEL<br />

<strong>Die</strong> verbond in die Ou<br />

Testament<br />

9 BRANDPUNT<br />

<strong>Die</strong> stand van die Christelike<br />

godsdiens in Suid-Afrika<br />

FOKUSARTIKELS<br />

12 Christus se wederkoms is 'n<br />

sekerheid!<br />

14 Wag geduldig op Jesus se<br />

terugkeer!<br />

16 Wag wakend op Jesus<br />

18 Wag worstelende op Jesus<br />

se terugkeer!<br />

VRAAG V EN ANTWOORD<br />

20 Prediking vanaf die kansel<br />

22 “In sonde ontvang en<br />

gebore”<br />

IN DANKBARE HERINNERING<br />

23 Ds. Arie (Adriaan) van der<br />

Walt<br />

24 Ds. Ph (Flippie) Snyman<br />

ANDER A<br />

25 ArgiefNUUS!<br />

26 Kerkgebouekompleks van<br />

Bloemfontein-Oos verkoop<br />

28 Ds. Ferdi Postma - 40 jaar 'n<br />

bedienaar van Gods Woord<br />

30 Dr. Hubrecht van Dalsen<br />

word 80<br />

31 Ou goud weer blink gepoets<br />

TEOLOGIESE SKOOL<br />

32 Fakulteit Teologie ken grade<br />

toe<br />

34 Finalejaar teologiese<br />

studente<br />

38 Personalia<br />

Wel en Wee<br />

39 Lief en Leed<br />

Op die Kerkwerf<br />

40 Kleinadvertensies<br />

Webwerf: htt p://www.gksa.org.za/<br />

Redaksie, Bemarking en Administrasie<br />

Posbus 20008, Noordbrug 2522<br />

Tel. (018) 297-3986/7/8/9<br />

Faks: (018) 293-1042<br />

E-pos:kerkblad@gksa.co.za<br />

(arti kels, briewe ens.)<br />

Tydskrift e@gksa.co.za<br />

(Intekening, rekeningnavrae)<br />

bestellings@gksa.co.za<br />

(boekbestellings ens.)<br />

Redaksie<br />

Dr. CN van der Merwe (redakteur)<br />

Mev. J Fourie<br />

Ds. J-C Erasmus<br />

Prof. DF Muller<br />

Dr. JA Kruger<br />

Uitleg en tegniese versorging<br />

Joey Fourie<br />

Advertensies en kleinadvertensies<br />

Tariewe op aanvraag beskikbaar by dr. Wymie du<br />

Plessis: tel. (018) 297-3989.<br />

E-pos: wymiedup@gksa.co.za<br />

Intekengeld<br />

11 Uitgawes per jaar (posgeld en BTW<br />

ingesluit): R218.00<br />

11 Uitgawes per jaar<br />

(haal by Admin Buro af): R145.00<br />

11 Uitgawes per jaar<br />

(groepsintekening): R204.00<br />

11 Uitgawes per jaar<br />

(Ontvang elektronies): R145.00<br />

Intekengeld word jaarliks aangepas.<br />

Intekening moet skrift elik of telefonies deur die<br />

intekenaar gekanselleer word.<br />

Maak tjeks uit aan:<br />

<strong>Die</strong> Administrati ewe Buro<br />

Eienaars en uitgewers<br />

Deputate Kerklike Tydskrifte van die Gereformeerde<br />

Kerke in Suid-Afrika, Posbus 20008,<br />

Noordbrug 2522.<br />

Drukkers<br />

V & R Drukkery, tel. (012) 333 2462<br />

Menings uitgespreek in arti kels verteen-woordig<br />

nie noodwendig dié van die Re dak siekommissie<br />

nie.<br />

Tensy anders vermeld, word die hoof artikels<br />

deur die redakteur geskryf. <strong>Die</strong> Redaksie behou<br />

hom die reg van plasing van bydraes, asook die<br />

redigering, verkor ting en/of ver wer king van<br />

bydraes voor.


<strong>Die</strong> Woord van God het ’n onvervangbare plek<br />

in die lewe van elke gelowige. Calvyn noem die<br />

Woord die “siel van die kerk” en alle diens in die<br />

kerk is diens van die Woord.<br />

<strong>Die</strong> groot gevaar in die gebruik van handboeke,<br />

en si klopedieë, Bybelse Dagboeke, Christelike Tydskrifte<br />

waaronder die rakke in koopsentra en Christelike<br />

boekwinkels kreun, kan so maklik die Woord vervang,<br />

aangesien gelowiges net die kort dagstukkie in die<br />

dagboek of ’n opsommende artikel in ’n tydskrif lees<br />

en nie die Woord van God self nie. Gelowiges moet<br />

waak saam wees vir ’n tweedehandse weergawe uit<br />

’n boek of ’n tydskrif in plaas daarvan om God se<br />

Woord self te lees en die ander boeke as hulpmiddele<br />

te gebruik.<br />

As Christus in Johannes 10 sê dat Hy die goeie<br />

herder is en die gelowiges “sy eie skape”, vervolg<br />

Hy: “<strong>Die</strong> skape luister na die herder se stem” (vs 3)<br />

en “hulle sal na my stem luister” (vs 16). <strong>Die</strong> ware<br />

gelowiges ken die stem van Jesus Christus en hulle<br />

volg slegs wan neer hulle sy stem hoor. <strong>Die</strong> “stem” van<br />

die goeie Herder is niks anders nie as God se Woord<br />

waardeur die Heilige Gees in die Nuwe-Testamentiese<br />

tyd in die harte van die verbondslidmate werk.<br />

Paulus skryf aan die gemeente in Korinte: “Christus<br />

het my immers nie gestuur om te doop nie, maar om<br />

die evangelie te verkondig, en dit nie met woorde van<br />

menslike wysheid nie, want dan sou die kruis van<br />

Chris tus sy krag verloor. <strong>Die</strong> boodskap van die kruis<br />

van Christus is wel onsin vir dié wat verlore gaan, maar<br />

vir ons wat gered word, is dit die krag van God” (1 Kor.<br />

1:17-18). In jou lewe is die Bybel die bron waaruit jy<br />

deur die Heilige Gees gevoed en gelaaf word.<br />

Een van die ou Griekse wysgere het gesê: Bokant die<br />

ingangspoort na ware wysheid staan geskrywe: “Ken<br />

jouself!” Calvyn het hierdie spreuk noodsaaklikerwys<br />

gewysig en gekorrigeer. Hy het gesê: “Ware selfkennis<br />

is afhanklik van ware Godskennis.” Om waarlik as geska<br />

pe mens van God te kan lewe en dit sinvol te kan<br />

doen, moet die mens voor alles God ken.<br />

<strong>Die</strong> mens sou God nooit kon ken as Hy Homself nie<br />

aan die mens bekend gemaak het nie: God openbaar<br />

Homself in die Woord, daarom is die Heilige Skrif<br />

Gods openbaring. Alles wat God aan die mens wou<br />

be kendmaak, staan in sy Woord (Deut. 29:29). In Artikel<br />

7 van die Nederlandse Geloofsbelydenis bely die<br />

kerk:<br />

“Ons glo dat hierdie Heilige Skrif die wil van God volkome<br />

bevat en dat alles wat die mens vir sy saligheid<br />

moet glo, daarin voldoende geleer word. Aangesien<br />

die hele wyse waarop God deur ons gedien moet<br />

word, daarin breedvoerig beskrywe word, mag ook<br />

nie mand, selfs nie die apostels nie, anders leer as<br />

wat ons reeds deur die Heilige Skrif geleer word nie<br />

– ja, al was dit ook ’n engel uit die hemel, soos die<br />

apostel Paulus sê (Gal. 1:8). En aangesien dit verbode<br />

is om iets by die Woord van God te voeg of daarvan<br />

weg te laat (Deut. 12:31), blyk dit duidelik dat die<br />

leer daarvan heeltemal volmaak en in alle opsigte<br />

vol kome is. Ons mag ook geen geskrift e van mense,<br />

hoe heilig die mense ook al was, met die Goddelike<br />

Skrif gelykstel nie; ook mag ons nie die gewoonte<br />

of die groot getalle of oudheid of opvolging van tye<br />

of van persone of kerkvergaderings, verordeninge<br />

of besluite met dié waarheid van God gelykstel nie,<br />

want die waarheid is bo alles.”<br />

van die redakteur<br />

<strong>Die</strong> Bybel is onvervangbaar<br />

<strong>Die</strong> Bybel kom direk van God, daarom het dit<br />

God delike gesag. God is die eerste Outeur en die<br />

By bel skrywers is die tweede outeurs (2 Tim. 3:16; 2<br />

Pet. 1:21). Omdat die Bybel van God kom, is dit God<br />

se selfopenbaring en ook ’n betroubare woord wat<br />

sonder voorbehoud aanvaar kan word (1 Tim. 1:15).<br />

Terselfdertyd het die Bybel ook groot waarde “om<br />

in die waarheid te onderrig, dwaling te bestry, verkeerdhede<br />

reg te stel en ’n regte lewenswyse te kweek,<br />

sodat die man wat in diens van God staan, volkome<br />

voorberei en toegerus sal wees vir elke goeie werk” (2<br />

Tim. 3:16-17).<br />

In hierdie opsig is die Woord van God onvervangbaar<br />

in die lewe van elke gelowige en moet jy<br />

dit nie met enige ander leesstof vervang nie. CNM<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 1


Uit die Woord<br />

By die aanhoor van Rigters 19 kan ’n mens wonder of jy 'n berig in<br />

Rap port, Beeld of Sunday Times lees.<br />

Dit wat in Rigters 19 opgeskryf is, kon net sowel ’n item gewees het<br />

op die TV-nuus gister.<br />

<strong>Die</strong> weergawe van hierdie verskriklike en angswekkende stukkie geskie<br />

denis laat mens dink dat dit iets is wat gister of eergister in Suid-<br />

Afrika gebeur het.<br />

<strong>Die</strong> inhoud van Rigters 19<br />

In die berge van Efraim het ’n Leviet gebly wat vir hom ’n byvrou uit<br />

die omgewing van Betlehem geneem het. Hierdie byvrou was ontrou en<br />

het na haar ouerhuis in Betlehem teruggegaan. Vier maande lank het die<br />

man die situasie so gelaat en daar niks aan gedoen nie. Op ’n dag besluit<br />

hy om die saak met die byvrou te probeer regstel. Dit gebeur ook! Hulle<br />

versoen met mekaar.<br />

Daarna vertrek die man en vrou terug op die pad na Efraim. <strong>Die</strong><br />

nag oorval hulle spoedig en hulle wil in Gibea oornag. Hier neem hulle<br />

reispad ’n slegte wending! Op die stadsplein van Gi bea bied ’n ou man<br />

hulle slaapplek in sy huis aan. Hulle aanvaar dit met dankbare harte! Toe<br />

gebeur dit: Terwyl hulle eet, omsingel ’n klomp straatboewe die huis.<br />

Hulle eis van die ouman om sy gas na hulle uit te bring sodat hulle<br />

skandelike dade met hom kan pleeg. Hierdie manne was sodomiete,<br />

homoseksueles. Dit was ’n klomp “gay” mans wat na ’n nuwe prooi op<br />

soek was.<br />

Dan gebeur die skokkende: <strong>Die</strong> ou man skerm vir sy manlike gas:<br />

“Nee, vriende, moenie hierdie man kwaad aandoen nadat hy in my huis<br />

ingekom het nie. Julle moet hom nie so ’n lae ding aandoen nie” (vs. 24).<br />

Om die eer van sy gasvryheid te red, bied die ou man sy dogter vir die<br />

bende aan en ook die byvrou van die man. Hy sê: “Hier is my dogter, sy is<br />

nog ’n maagd, en die man se byvrou. Ek sal hulle uitbring, verkrag hulle.<br />

Doen met hulle wat julle wil, maar moenie hierdie lae ding aan die man<br />

doen nie” (vs. 24).<br />

Hierdie gesprek skok ’n mens diep. Hier kry ons ’n beeld van die<br />

Dr. CN (Nico) van der Merwe (emeritus) (Klerksdorp)<br />

As die mens swyg ...<br />

Teks: Rigters 19:28<br />

“Hy sê toe vir haar: ‘Staan op dat ons kan vertrek’,<br />

maar sy het nie geroer nie.”<br />

diep te van die sonde. Ons merk<br />

hoe diep God se volk sedelik verval<br />

het. Tot watter verskriklike en<br />

angs wekkende dieptes kan ’n<br />

mens daal!!<br />

Toe die bende slegte mans nie<br />

na die aanbod van die ou man<br />

wil luister nie, gryp hulle die<br />

by vrou van die man en stoot<br />

haar by die deur uit na die<br />

ben de.<br />

’n Mens sou nou graag jou<br />

oë wil sluit en liewers omblaai<br />

sodat dit wat daarna volg,<br />

oorgeslaan word.<br />

God steek nie die gruwelike<br />

son de van die mens weg<br />

nie. Hy laat dit opskryf: “Toe<br />

gryp die Leviet sy byvrou en<br />

stoot haar buitentoe, na hulle<br />

toe. Hulle het met haar geslagsgemeenskap<br />

gehad en<br />

<br />

haar die hele nag deur tot die<br />

môre toe verrinneweer. Toe die<br />

rooidag breek, het hulle haar<br />

ge los” (vs. 25).<br />

<strong>Die</strong> vrou strompel tot by die<br />

voordeur van die huis en daar<br />

sak sy inmekaar (vs. 26).<br />

Toe die man die môre wakker<br />

word en die deur oopmaak met<br />

die doel om sy reis voort te sit,<br />

“toe lê sy byvrou in die deur met<br />

haar hande op die drumpel” (vs.<br />

27). Hy sê toe vir haar: “Staan op<br />

dat ons kan vertrek,” maar sy het<br />

nie geroer nie (vs. 28). Sy antwoord<br />

nie. Want sy was dood!!<br />

Indirek was die ou man en<br />

die man van die vrou vir haar<br />

dood verantwoordelik, want húl-<br />

2 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


le het haar uit die huis gestoot, tus sen die klomp<br />

on beteuelde mans in. Direk was die bende mans vir<br />

haar dood verantwoordelik, want hulle het haar só<br />

verinneweer dat sy gesterf het. Ons kan van hierdie<br />

vrou sê, sy is opgebruik. Dit is soos vrugte wat jy eet, of<br />

’n mielie, en dan die pit of die stronk weggooi, omdat<br />

jy dit klaar gebruik het. Wanneer ’n papiersak klaar die<br />

mid dele gedra het wat jy daarin gepak het, frommel<br />

jy dit op en gooi dit weg. Soos ’n lemoen waarvan<br />

jy al die sap uitgesuig het en dit dan eenvoudig net<br />

weggooi, want dit wat jy uit die lemoen kon kry, het<br />

jy daaruit geneem en wat oorbly, smyt jy eenkant<br />

weg. Dit dien vir jou geen doel meer nie.<br />

Só is met hierdie vrou gemaak. Wat die mans<br />

uit haar kon kry, het hulle geneem. Wat sy in haar<br />

vrou wees gehad het, het hulle gestroop. En toe hulle<br />

genoeg gehad het, smyt hulle haar weg.<br />

Bewyse deur die eeue<br />

’n Verskriklike openbaring kom hier uit God se<br />

Woord: die bekendmaking dat een mens in staat is<br />

om ’n ander mens te misbruik en dan weg te gooi.<br />

Kom ons noem ’n paar voorbeelde uit die Bybel:<br />

Abel word deur sy broer Kain misbruik om die<br />

aan klag van ongeloof te smoor. Daarom word<br />

Abel vermoor (Gen. 4).<br />

Op dieselfde wyse het Simeon en Levi die Sigemiete<br />

opgebruik in hulle woede en wraak oor die<br />

daad van die man van Sigem teenoor Dina, hulle<br />

suster (Gen. 34).<br />

So het koning Dawid vir Uria, Batseba se man, in<br />

die oorlog laat sneuwel omdat hy sy skande met<br />

Batseba wou wegsteek (2 Sam. 11).<br />

Net so het Isebel en Agab die lewe van Nabot verkwis,<br />

toe Agab die wingerd van Nabot begeer het<br />

(1 Kon. 21).<br />

Ook die hoëpriesters het Judas Iskariot gebruik in<br />

hulle ywer om Jesus te vang, en toe hy met spyt<br />

die verraaiersgeld vir hulle terugbring, het hulle<br />

hom lag-lag weggestuur om selfmoord te pleeg<br />

(Matt. 27).<br />

Meteens doem voor ons oë op die miljoene der miljoene<br />

mense wat as slawe misbruik is deur die eeue<br />

van mensegeskiedenis. Want as ’n slaaf nie meer<br />

’n bate vir sy eienaar was nie, is hy omgebring of<br />

weg gejaag.<br />

Voor ons oë sien ons al die miljoene mense wat in<br />

oorloë gesterf het, soldate en burgerlikes, omdat<br />

hulle vir die ideale van een of ander heerser misbruik<br />

is.<br />

As ons die gordyn van die geskiedenis wegtrek,<br />

dan lê dit gestrooi met die lyke van miljoene mense<br />

wat deur ander mense vir eie gewin misbruik is. As<br />

ons tussen die lyke van die misbruikte mense loop en<br />

ons skud aan hulle om te sê: “Staan op! Gaan verder<br />

met julle lewens!! ... dan sak daar ’n doodse stilte<br />

toe op al die plekke wêreldwyd. ’n Groot stilte sak<br />

neer op die velde van misbruikte mense. <strong>Die</strong> mense<br />

swyg! Niemand roer nie!! Alles is doodstil rondom<br />

die gestorwenes.<br />

Hoor die stiltes<br />

Hoor ons hierdie stilte? <strong>Die</strong> stilte wat kom uit ...<br />

die gaskamers van Duitse konsentrasiekampe;<br />

die arenas van Rome;<br />

die massagrafte in Afrika, Viëtnam, Korea;<br />

die kampkerkhowe in Suid-Afrika;<br />

die slagvelde van die wêreld;<br />

die weggesteekte apartheidskampe;<br />

die afgeslote ruimtes van plaasmoorde;<br />

die bloedbevlekte grond van mensehaat.<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 3<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Uit die Woord<br />

Ons teks sê vir ons ... as die mens swyg ... is hy<br />

op gebruik, misbruik deur ander. ’n Wêreld wat geen<br />

antwoord meer het nie. ’n Wêreld wat geen liefde<br />

meer uitstraal nie. ’n Wêreld wat nie weet wat dit bete<br />

ken om te dien, te gee, te luister, te respekteer, te<br />

antwoord nie. <strong>Die</strong> wêreld weet goed wat is protesnotas,<br />

revo lusies, opstande, haat, vergelding, moord,<br />

marteling, uitbuiting, korrupsie, misbruik. <strong>Die</strong> wêreld<br />

weet goed wat dit is om te verniel, te verguis, te vertrap,<br />

te ge bruik vir eie gewin en eie voordeel. Waar<br />

elkeen in die malle gejaag om bo uit te kom, ander<br />

mense ver neder, bedrieg, te na kom, onderdruk, platdruk.<br />

Wat wil die mens in hierdie tyd waarin ons lewe?<br />

Hulle wil mekaar op die mond slaan en aan die keel<br />

gryp. Kyk maar na die tendens van padwoede.<br />

Mense loer op mekaar met haat en nyd en afguns,<br />

omdat die een nie die ander die sonskyn oor hom<br />

gun nie.<br />

Mense wat op soek is om ander te misbruik vir


Uit die Woord<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

eie wins en voordeel: Wat anders is dwelmhandelaars, pornografi everspreiders,<br />

geldwolwe, verkragters?<br />

Hulle is gedurig op die uitkyk na iemand om uit te suig ...<br />

’n dwelmslaaf aan wie pille verkoop kan word;<br />

’n seksueel verwilderde mens vir pornografi ese afset;<br />

onskuldige mense van wie beleggings gesteel word;<br />

vroue word onverwags oorval en verkrag en vermoor;<br />

mans word vir niks doodgeskiet nie;<br />

lotery- en dobbelverslaafdes word kaalgestroop.<br />

En wat gebeur? <strong>Die</strong> dwelmslaaf word net so eenkant toe geskuif om<br />

’n wrak te word of te sterf. <strong>Die</strong> seksueel verwilderde mens word houtgerus<br />

in die greep van pornografi e gelaat. <strong>Die</strong> onskuldige mense van<br />

wie beleggings gesteel word, word eenkant geskuif in die armoede van<br />

die oudag. Vroue wat oorval en verkrag word, word soos ’n uitgesuigde<br />

lemoen eenkant toe gegooi. Mans word doodgeskiet en net so laat lê met<br />

al die smart van familie, vroue en kinders. Lotery- en dobbelverslaafdes<br />

word lag-lag deur uitsmyters uitgegooi as hulle nie meer geld kan spandeer<br />

nie.<br />

Ons teksvers ruk ons tot stilstand om na te dink oor ons verhouding<br />

met medemense. Dit is tog waarom dit in hierdie Skrifgedeelte gaan. God<br />

het aan ons as sondige mense gedink toe Hy sy gebooie gegee het:<br />

In die vyfde gebod leer God dat daar perke aan gesag is. Mense moet<br />

bewaar word teen tiranne, diktators, onderdrukkers, outokrate.<br />

In die sesde gebod leer God ons eerbied vir die lewe, dat mense nie<br />

die lewe van medemense mag neem nie, maar dit hoog moet ag omdat<br />

dit van God kom.<br />

In die sewende gebod gee God voorskrifte waardeur die liggaam van<br />

mense bewaar word teen seksuele uitbuiting of seksuele misbruik.<br />

In die agtste gebod leer God ons agting vir ’n medemens se besittings.<br />

Dat jy jou hande daarvan afhou en eerder ander mense se besittings<br />

beskerm as beskadig.<br />

<strong>Die</strong> negende gebod is God se voorskrif vir die handhawing van die<br />

waarheid dat die een mens nie<br />

die ander misbruik by wyse<br />

van bedrog, leuens, kullery,<br />

mis leiding nie.<br />

<strong>Die</strong> tiende gebod is God se<br />

riglyne dat ons nie ons medemense<br />

te na kom of misbruik<br />

vanweë ons eie, selfsugtige<br />

be geertes nie.<br />

Merk u waarheen ons teksvers<br />

ons lei? As ons verbysterd is oor<br />

die praktyk waardeur mense deur<br />

ander mense opgebruik word, vra<br />

dit ’n drastiese antwoord. Dit kry<br />

ons in die Nuwe Testament by die<br />

kruis op Golgota. Daar hoor ons<br />

die volmaakte antwoord! By die<br />

kruis van Jesus Christus op Golgota<br />

verander die verhouding, want in<br />

die soendood van Christus aan die<br />

kruis hoor ons die liefdesgebod<br />

van die Vader: Jy moet die Here<br />

jou God liefhê en jou naaste soos<br />

jouself. By die kruis van Gol gota<br />

word jou eie begeertes diens<br />

aan jou medemens. By die kruis<br />

op Golgota stel jy jou eie-ek tot<br />

beskikking vir jou naaste, want<br />

jy sien dat Jesus Christus Homsélf<br />

geoffer het ter wille van jóú<br />

sonde. Daarop antwoord jy met<br />

’n lewe van liefde, eerlikheid, oorgegewe<br />

diens, toewyding. Dít is<br />

die gelowige se roeping elke dag<br />

van die lewe. DK<br />

4 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Sleur is nie ’n Afrikaanse woord wat dikwels gebruik<br />

word nie. Sleur beteken traag, sloer, teësinnig. Dit<br />

is die handelswyse van iemand waarby die ou gang,<br />

of ou gewoontes, gevolg word sonder om regtig oor<br />

die saak te dink. Dit is om iets gedagteloos te doen.<br />

Een van die groot gevare wat die gelowige bedreig,<br />

is as die gebedslewe tot ’n sleur geword het. Dan is<br />

jou gebed sleurwerk. Dat jy dit uit gewoonte, sonder<br />

om daaroor te dink, doen. Dit word ’n gedagtelose<br />

geprewel van ’n klomp holrug-geryde woorde en<br />

sin ne. <strong>Die</strong> aanhoor van die belydenis en die wet in<br />

die erediens kan ook maklik ’n sleurtaak word, om<br />

nie eens van die formuliere te praat wat ’n lidmaat<br />

jaar vir jaar, oor en oor, hoor nie. Dink die gelowige<br />

dan nog dat hy met die hoë en ewige God spreek en<br />

met God deur die gebed gemeenskap het?<br />

Wisselwerking tussen God en mens<br />

<strong>Die</strong> gebed het ’n sentrale plek in die geloofspraktyk<br />

van God se kinders. In die gebed is daar ’n intense<br />

“wisselwerking” tussen God en die bidder. Daarom<br />

moet jou gebed bewustelik wees en nie ’n ydele herhaling<br />

van woorde en sinsnedes sonder om daaroor<br />

te dink nie. Dán is jou gebedslewe ’n sleur.<br />

Jy kan wel sê dat, al bid jy dieselfde woorde en<br />

sin ne, dit nie sommer sleur genoem kan word nie. Dit<br />

is moontlik, ja. Maar al is jou gebede in woorde en<br />

sinne dieselfde wat jy keer op keer gebruik, kan dit<br />

baie gou sleurmatig word. Dit is die groot gevaar. Dan<br />

verval jou gebede in geykte sinne waarin jou hart nie<br />

is nie. Dit wat jy weer bid en met dieselfde woorde<br />

en sinne volmaak, is nie meer fris en vars, daar word<br />

ook nie iets nuuts en oorspronklik tot God gebid nie,<br />

want dit vorm ’n deel van jou gebedsleur. Dan word<br />

dit dag na dag en week na week en selfs jaar na jaar<br />

dieselfde gedagtelose preweling wat jy gebed noem.<br />

Nie een dag is presies dieselfde as die vorige dag<br />

nie. <strong>Die</strong> omstandighede verander van dag tot dag.<br />

Jou emosies, jou gemoedstoestande, soos vreugde,<br />

smart, vrees, woede, ontroering is nie dag vir dag<br />

die selfde nie. As daar soveel andersheid in jou lewe<br />

is, dinge wat jy anders ervaar, behoeftes wat kom en<br />

gaan, hoe kan jy in jou gebed met dieselfde woorde<br />

volstaan? As jou persoonlike lewe of jou gesinslewe<br />

of selfs die landsomstandighede nie presies is soos<br />

die vorige dae en tye nie, dan verwoord jy dit tog<br />

op ’n eie, oorspronklike en spontane wyse. Dit vra<br />

’n egte gesprek met God en ’n omgaan met Hom in<br />

diep gevoelde en eg deurleefde afhanklikheid.<br />

Tradisie en sleur<br />

Gebede kan ook maklik tot tradisie en sleur ver-<br />

Redaksioneel<br />

Gebed-sleur<br />

word, omdat jy so dikwels met jouself en jou eie<br />

dinge besig is dat daar amper nie plek vir God is nie.<br />

En voordat jy dit weet, verval jou gebede in ’n groot<br />

stuk egoïsme. Kort voor lank raak jy uit-gebid … en<br />

verval in die gewoonte van gebed-sleur net om jou<br />

gewete te sus. As jou gebede egter ’n geloofsuiting<br />

en ’n geloofstimulans is, dan moet daarin die lofsang<br />

tot God wees (Fil. 4:6). Wie in opregtheid God loof<br />

en dank, kan dit nie doen in ’n ydele herhaling van<br />

woorde nie. God wil immers konkreet geloof, gedank<br />

en aanbid word. As jy egte behoefte het aan troos of<br />

as jy iemand anders vir vertroosting aan God opdra,<br />

weet jy presies wat jy moet bid en kan jy nie in vaste<br />

clichés vasgevang word nie. Daarin is die egtheid van<br />

jou gebede gewortel … in ’n welbewuste, toegewyde,<br />

oorspronklike gebed waardeur die inhoud van jou<br />

gebed spontaan in woorde en sinne voortkom. Van<br />

el ke gelowige word immers verwag om daagliks, siste<br />

maties en in stille afsondering jouself te verdiep in<br />

die Bybel sodat die Heilige Gees jou dan ook in jou<br />

ge bedslewe kan begelei.<br />

Samevatting<br />

Samevattend kan oor die gebed gesê word:<br />

<strong>Die</strong> gebedsomgang is die lewensasem vir die gelowige.<br />

Gebedsvoorreg is ’n wonder dat ’n sondaar met<br />

God kan praat.<br />

Gebedsverminking is die talle roetinegebede wat<br />

soos rympies opgesê word.<br />

Gebedsvrymoedigheid lê daarin dat jy as ’n kind<br />

van God deur Christus bid.<br />

Gebedstemming kry jy deur vrees en vertroue,<br />

deur ootmoed en oorgawe.<br />

Gebedsverhoring lê in sowel die ja en die nee as<br />

antwoord op jou gebed.<br />

Gebedshouding is gebuigde knieë en gevoude<br />

han de – die sprekendste houding.<br />

Gebedsgereeldheid is minstens oggend en aand<br />

en by ete.<br />

Gebedsoorspronklikheid lê in die ingespanne aandag<br />

en die oorgegewe gedagtes.<br />

Gebedsinhoud lê nie in groot en geleerde woorde<br />

nie.<br />

<strong>Die</strong> Bybel leer ons die regte insig. Sonder voort durende<br />

omgang met die Bybel is jy nie bekwaam om met<br />

God in gehoorsaamheid en gebed te wandel nie. CNM<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 5


Hoofartikel<br />

<strong>Die</strong> verbond in die Ou<br />

Testament<br />

God het die mens geskape om Hom in gehoorsaamheid<br />

met liefde te dien. Adam en Eva was egter ongehoorsaam<br />

en het eerder na Satan as na God geluister. <strong>Die</strong> mens sterf<br />

nie onmiddellik nie (Gen. 2:16-17), omdat God met sy<br />

genade intree. God soek die mens op en verbind hulle aan<br />

Hom.<br />

God laat die mens nie aan homself oor in sy ellende<br />

nie. <strong>Die</strong> verhouding tussen God en die mens is ’n<br />

verbondsverhouding waarin God genade en redding aan<br />

die mens gee en geloof en bekering van die mens eis.<br />

<strong>Die</strong> betekenis van die woord verbond<br />

Dit is Gód wat die verbond met die mens oprig. Dit spreek duidelik<br />

uit die wyse waarop dit in die Woord van God bekendgemaak word.<br />

In Genesis 2 waar God die verbond met Adam en Eva opgerig het,<br />

word deurentyd aangetoon dat dit die “Here God” is wat aan die woord<br />

is (Gen. 2:8, 9, 15, 16, 18, 21). <strong>Die</strong> betekenis van verbond word duideliker<br />

besef as gelet word op God se Verbondsnaam waarmee Hy Homself aan<br />

die verbondsmense bekendstel, want dit gee inhoud en betekenis aan<br />

die verbond.<br />

God se Verbondsnaam<br />

God laat die verklaring van sy Naam nie aan mense oor nie, want<br />

daar toe is die gevalle mens in sy sonde nie in staat nie. In Eksodus<br />

3:14 kom God Self om sy Naam te verklaar: “Ek is wat Ek is.” Dit is God<br />

se verbondsnaam wat Hy aan Moses bekendmaak. Aan die Naam is<br />

betekenis gegee in God se verhouding met Israel. Dit is belangrik om te<br />

weet dat God sy Naam in verhouding met die verbondsmense verklaar.<br />

Om dogmaties oor die verbond te handel, is die bekende manier van<br />

doen. In hierdie artikel word ’n ander weg gevolg, naamlik die Naam<br />

waarmee God Hom aan die volk as sy verbondsvolk bekendstel.<br />

In die Bybelse tyd het die name van mense betekenis gehad. Dit is<br />

juis waarna Moses hier vra (Eks. 3:13). Hy vra nie na die Eienaam van<br />

God nie, maar na sy karakter en<br />

hoedanighede. Moses wil weet<br />

wat God vir hom en die Israeliete<br />

is. Hy vra dus nie wie God is nie,<br />

maar watter soort God Hy vir Israel<br />

is. Moses vra wat die God van die<br />

vaders nou gaan doen. Hy vra wie<br />

God in sy dade is. Dit sluit baie<br />

nou aan by die rede waarom God<br />

sy Woord, die Bybel, gegee het.<br />

God se doel is:<br />

Om Homself aan die mens<br />

bekend te maak. Om te sê Wie<br />

Hy is.<br />

Om sy dade aan die mens<br />

bekend te maak. Om te sê wat<br />

Hy doen.<br />

Om sy wil aan die mens bekend<br />

te maak. Om te sê wat Hy wil.<br />

6 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012<br />

<br />

<br />

<br />

Daarom doen Moses navraag.<br />

Moses en die volk het God immers<br />

as die God van die vaders geken.<br />

Hulle ken Hom as die een wat die<br />

ryke beloftes aan Abraham, Isak<br />

en Jakob gemaak het. Israel is<br />

alreeds vir vier eeue (Gen. 15:13;<br />

Eks. 12:40-41) in Egipte bekend.<br />

Van geslag tot geslag is die<br />

Naam van God sedert die optrede<br />

van Josef en sy broers (Gen. 37-<br />

47) oorgedra. Israel ken God op<br />

daardie stadium net in Naam. In<br />

hulle toestand van toenemende<br />

slawerny ken hulle God nog nie<br />

as Verlosser en Redder nie. Hulle<br />

het God as ’n “God-sonder-dade”<br />

aange roep.


Nou kom daar egter ’n verandering. “Hulle geroep<br />

om hulp het tot God opgegaan. God het hulle gekerm<br />

gehoor en aan sy verbond met Abraham, Isak en<br />

Jakob gedink. Hy het die nood van die Israeliete<br />

gesien en dit ter harte geneem” (Eks. 2:23b-25). God<br />

sê aan Moses dat Hy die ellende van sy volk gesien<br />

het en hulle noodkrete gehoor het. Hy wil hulle van<br />

die mag van Egipte bevry en hulle laat trek na die<br />

land van die belofte (Eks. 3:7-8). Daarop vra Moses<br />

na God se Naam om presies te kan sê wie is die God<br />

van hulle vaders in sy dade. Met Wie het ons in God<br />

te doen? Eerstens het ons te doen met God van die<br />

belofte. ’n Volgende vraag is: Is God van die belofte<br />

net ’n God van woorde? Omdat die God van die<br />

vaders, Abraham, Isak en Jakob, gehoor het wat die<br />

inhoud van Moses se vraag is, het Hy geantwoord:<br />

“Ek is” het my na julle toe gestuur (Eks. 3:14b).<br />

“Ek is.” God se verbondsnaam “Ek is” beteken: Ek is<br />

werksaam of Ek sal werksaam wees. God beklemtoon<br />

sy aktiwiteite, sy optrede, dit wat Hy doen. Dít moet<br />

Moses vir die volk onderstreep. Daarom sê God<br />

vir Moses (Eks. 3:15-17): “Jy moet ook nog vir die<br />

Israeliete sê: ‘<strong>Die</strong> Here die God van julle voorvaders,<br />

die God van Abraham, die God van Isak, die God van<br />

Jakob, het My na julle toe gestuur.’ Dit is ewig my<br />

Naam, dit is die Naam waarmee Ek aangeroep moet<br />

word van geslag tot geslag. Gaan roep nou die leiers<br />

van Israel bymekaar en sê vir hulle: ‘<strong>Die</strong> Here die God<br />

van julle voorvaders, die God van Abraham, Isak en<br />

Jakob, het aan my verskyn en gesê: Ek weet van julle<br />

en Ek weet ook wat julle aangedoen word in Egipte.<br />

Ek het besluit om julle te laat wegtrek uit die ellende<br />

van Egipte na die land ... wat oorloop van melk en<br />

heuning.’”<br />

God beklemtoon dit vir Israel dat Hy dink aan sy<br />

beloftes aan die vaders en dat Hy Israel nou na Kanaän<br />

gaan lei. As hulle in die afgelope vier eeue gedink het<br />

God is net ’n Naam sonder om iets te doen, gaan<br />

die werklikheid vir hulle nou sigbaar word. God sê<br />

duidelik wat Hy gaan doen. God gaan hulle verlos.<br />

God gaan saam met hulle optrek in dade. Hy sal<br />

werksaam, aktief wees. God maak Hom bekend as: Ek<br />

is julle God, Ek sal nou aktief word as julle Verlosser.<br />

God sê vir hulle nie net wat Hy in sy goddelike<br />

Wese is nie, maar wie Hy prakties vir sy verbondsvolk<br />

gaan wees. Hy gee die volle openbaring oor sy handels<br />

wyse, sy optrede teenoor sy volk en sy kerk.<br />

Hoofartikel<br />

Met die Naam “Ek is” sê God vir sy volk dat Hy<br />

mag tig van daad is, ten volle aktief in die vervulling<br />

van sy verbondsbeloftes. In die Naam “Ek is” lê die hele<br />

program van die heilsdade van God se besluite. Eers<br />

het God Hom net as die Almagtige bekend gemaak.<br />

God die Almagtige is die eerste Verbondsnaam waarin<br />

God sy magtige beloftes gemaak het. Nou kom God<br />

met die tweede verbondsnaam, “Ek is”, om te sê dat<br />

die beloftes werklik vervul word. God is nie alleen die<br />

Spreker van die beloftes nie Hy is ook die Vervuller<br />

van die beloftes. Hy is nie net die God wat beloftes<br />

maak nie, Hy is God wat die beloftes verwerklik.<br />

<strong>Die</strong> verbondsnaam “Ek is” spreek ook van God<br />

se heiligheid, onbereikbaarheid en onbegryplikheid.<br />

Tog is die benaming “Ek is” ’n uitdrukking van God se<br />

teenwoordigheid, getrouheid en onveranderlikheid.<br />

Dit sluit aan by God se belofte in Eksodus 3:10 om by<br />

Moses te wees wanneer hy met die farao gaan praat.<br />

Wanneer God in Eksodus 3:15 ’n nadere verklaring<br />

gee as “die God van Abraham, Isak en Jakob” word<br />

die element van persoonlike verbondenheid binne die<br />

ver bond beklemtoon.<br />

<strong>Die</strong> doel van God se Naamsaankondiging<br />

Daar is nog een saak uit Eksodus 3:15-17 waaraan<br />

aandag geskenk moet word, naamlik: Wat is God se<br />

doel met sy Naamsaankondiging? <strong>Die</strong> antwoord is<br />

geleë in vers 15 se laaste deel: “Dit is ewig my Naam,<br />

dit is die Naam waarmee Ek aangeroep moet word<br />

van geslag tot geslag.” God sê vir die volk, in die verbond,<br />

in die kerk, dat dit so is: die een geslag gaan<br />

endie ander geslag kom. ’n Baie lang ry van geslagte<br />

van die verbond kom en gaan, van die een eeu tot<br />

die volgende eeu, maar God bly vir ewig, vir al die<br />

ver bondsgeslagte – die HERE, die Vervuller van sy<br />

heilsbeloftes. <strong>Die</strong> HERE bly onveranderlik aktief besig<br />

om te doen wat Hy beloof het.<br />

God het die volgende beloftes verwerklik: In<br />

Jesus Christus het “Ek is” oor en oor bewys dat Hy<br />

sy beloftes gestand doen. Hy is die Waarmaker, die<br />

Vervuller van sy verbondsbeloftes. Gelowiges moet<br />

met die waarheid bedien word dat die satansmagte<br />

deur geweld (die draak) en deur verleiding (die slang)<br />

die gelowiges onder die dwaling wil bring dat God<br />

nie doen wat Hy beloof nie. Satan wil die gelowiges<br />

verlei met die aanklag dat God net ’n Prater is. Hy is<br />

een wat beloftes op beloftes maak. Hy is nie ’n Dader,<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 7


Hoofartikel<br />

’n Doener nie. In Openbaring 1:8<br />

leer ons van God: “Hy wat is en wat<br />

was en wat kom, die Almagtige.”<br />

<strong>Die</strong> Een wat is, die Een wat was<br />

en die Een wat sal kom. Daar<br />

spreek dit duidelik: <strong>Die</strong> Een wat<br />

werksaam is, wat werksaam was,<br />

wat gaan kom om werksaam te<br />

wees om sy allerlaaste beloftes ’n<br />

werklikheid te maak.<br />

God se Naam spreek van al<br />

God se verlossingsaktiwiteite wat<br />

bedien word deur die Gees en<br />

Woord en wat die verbondsmense<br />

hulleself moet toe-eien.<br />

Samevatting<br />

God se Verbondsnaam is in<br />

die saak van die verbond van<br />

deur slaggewende betekenis. God<br />

se uitverkore kinders ontvang die<br />

verlossing deur die geloof alleen<br />

(Hab. 2:4; Rom. 1:17). In hierdie<br />

saak gaan dit nie om die waarheid<br />

dat jy glo nie, maar wat jy glo. Dit<br />

gaan nie net om die kennis van God se Naam nie, want dit ken Satan<br />

en die heidene ook. Dit gaan om die kennis en vertroue en deurlewing<br />

van dit wat God in die lewe van die verbondskind doen en sy antwoord<br />

daarop.<br />

Defi nisie van die verbond<br />

Dan word die verbond na sy inhoud so geformuleer: “Dit bestaan<br />

daarin dat God, nadat Hy die eis van die volmaakte gehoorsaamheid<br />

aan die Wet afgeskaf het, nou die geloof self en die onvolmaakte<br />

geloofsgehoorsaamheid as volmaakte gehoorsaamheid aan die Wet<br />

beskou en dit dan uit genade waardig ag om dit met die ewige lewe te<br />

beloon.” Wat sê hierdie omskrywing?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Dat die genadeverbond deur God die Vader met mense gemaak is.<br />

Dat dit tot stand gekom het deur die tussenkoms van die dood van<br />

Jesus Christus op God se wyse.<br />

Dat dit bestaan in die feit dat ons deur die geloof op grond van die<br />

soendood van Jesus Christus geregverdig en salig gemaak word.<br />

Dat dit ’n werklikheid is, vir sover jy die verdienste van Christus deur<br />

die geloof aanneem.<br />

Verbond en kruis hoort bymekaar. <strong>Die</strong> kruis is die grond vir die verbond.<br />

In die verbond gaan dit om deur middel van die regverdiging salig<br />

te word. Toe-eiening van die heil geskied deur die regverdiging deur die<br />

geloof, uit genade, en nie uit werke nie. <strong>Die</strong> geheim lê daarin: vir sover jy<br />

die verdienste van Christus deur die geloof aanneem. CNM<br />

Met die Naam “Ek is” sê God vir sy volk dat Hy mag tig van daad is,<br />

ten volle aktief in die vervulling van sy verbondsbeloftes. In die Naam<br />

“Ek is” lê die hele program van die heilsdade van God se besluite.<br />

8 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Prof. Nico Vorster (Fakulteit Teologie, Noordwes-Universiteit)<br />

Met die oorgang na ’n liberale grondwetlike<br />

demokrasie in Suid-Afrika het die politieke<br />

en sosiale landskap in Suid-Afrika radikaal<br />

ver ander. Apartheid is deur ’n liberale demokratiese<br />

orde vervang, gebaseer op die grondwetlike waardes<br />

van menswaardigheid, gelykheid en vryheid. <strong>Die</strong><br />

na sio naal-Christelike etos van die apartheidstaat is<br />

vervang deur die etos van ’n neutrale staat waarin<br />

vry heid van spraak en godsdiensvryheid beskerm<br />

word, segregasie (rasseskeiding) is vervang met inte<br />

grasie, terwyl ’n proteksionistiese ekonomiese sisteem<br />

(sisteem waar maatreëls gebruik word om die<br />

plaaslike ekonmie te beskerm) deur ’n vrye-mark<br />

eko nomiese sisteem vervang is.<br />

<strong>Die</strong> resultaat was dat Suid-Afrika aan ’n proses<br />

van modernisering blootgestel is. Met modernisering<br />

word bedoel dat Suid-Afrika sedert 1994 tot ’n baie<br />

groter mate blootgestel is aan internasionale invloede,<br />

liberale waardes, ’n groot verskeidenheid van<br />

sienings en die ontstaan van ’n verskeidenheid van<br />

nuwe sosiale sfere.<br />

<strong>Die</strong> vraag is: Watter invloed het die radikale proses<br />

van modernisering sedert 1994 op godsdiens in<br />

Suid-Afrika gehad?<br />

Statistiek<br />

Volgens statistiek het godsdienstigheid in Suid-<br />

Afrika sedert 1994 nie afgeneem nie. <strong>Die</strong> statistiek<br />

van die 1996 en 2001 sensusse lyk soos volg:<br />

Brandpunt<br />

<strong>Die</strong> stand van die Christelike<br />

godsdiens in Suid-Afrika<br />

<strong>Die</strong> 2006- en 2011-bevolkingsensus het nie opnames<br />

gemaak oor landsburgers se religieuse affi liasie<br />

nie. ’n Opname gedoen deur PEW-Forum in 2006, gebaseer<br />

op steekproefonderhoude met volwassenes<br />

ouer as 18, het die volgende bevindings gemaak met<br />

betrekking tot godsdienstige affi liasie in stedelike<br />

ge biede in Suid-Afrika:<br />

<strong>Die</strong> afl eiding van die bogenoemde opname is<br />

dat 83% van stedelike Suid-Afrikaners hulleself as<br />

godsdienstig op een of ander wyse beskou. Volgens<br />

die mees resente opname van PEW-Forum beskou<br />

ongeveer 80,9% van Suid-Afrikaners hulleself as<br />

Chris tene. Hierdie 2010-opname het bestaande databronne<br />

gebruik en toon geen merkbare verskuiwing<br />

in godsdienstige affi liasie sedert 2001 nie.<br />

Statistiek kan egter misleidend wees, en daarom<br />

moet teen verskeie slaggate gewaak word. Ten eerste<br />

is dit ’n algemene tendens dat bevolkingsensusse en<br />

statistiese opnames verskil van die amptelike statistiek<br />

van kerklike denominasies. Verskeie voorbeelde kan<br />

gegee word:<br />

Volgens die 1991-sensus het die Nederduitsch<br />

Her vormde Kerk 266 754 lede gehad, terwyl die kerk<br />

slegs 193 561 lede op sy boeke gehad het. Volgens<br />

statistiek van die 2001-sensus het die Metodistiese<br />

Kerk in Suid-Afrika 3.0 miljoen lede gehad, terwyl<br />

die amptelike kerkstatistiek van 2006 1,7 miljoen<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 9


Brandpunt<br />

lede toon; die Lutheraanse kerke<br />

het volgens die 2001-sensus 1.1<br />

miljoen lede gehad, terwyl die<br />

amptelike syfer in 2006 op 589<br />

503 gestaan het; en die Presbiteriaanse<br />

kerke het volgens die<br />

2001-sensus 832 497 lede gehad,<br />

terwyl die amptelike syfer in 2006<br />

op 548 000 gestaan het.<br />

Dit is sekerlik moontlik dat die<br />

ge talle van hierdie kerke sedert<br />

2001-2006 gedaal het, maar nie tot<br />

die mate wat ’n vergelyking tussen<br />

die 2001-sensus en amptelike getalle<br />

in 2006 sou suggereer nie.<br />

Dit is baie meer waarskynlik dat<br />

die bevolkingsensusse van 1996<br />

en 2001 persone as kerklidmate<br />

aan dui wat nie amptelik op die<br />

lid maatskapboeke van hulle kerke<br />

is nie. Dit is dus duidelik dat getalle<br />

van kerklike godsdienstige<br />

af fi liasie veel kleiner is as wat<br />

be volkingsensusse en opnames<br />

aantoon.<br />

’n Tweede slaggat waarteen gewaak<br />

moet word, is dat statistiese<br />

opnames nie inligting kan verskaf<br />

oor die intensiteit en kwaliteit van<br />

godsdienstige affi liasie nie. Sterk<br />

godsdienstige affi liasie word geken<br />

merk deur kerklidmaatskap,<br />

aan bidding, die toe-eiening van<br />

gods dienstige simbole, sterk spi ritualiteit<br />

en ’n leefstyl waarin godsdienstige<br />

waardes uitgeleef word.<br />

Swak godsdienstige affi liasie<br />

word gekenmerk deur ’n tipe<br />

gods dienstigheid wat breedweg<br />

met ’n godsdienstige lewens -en<br />

wê reldbeskouing geassosieer<br />

word, maar nie deelname aan<br />

gods dienstige aktiwiteite nie.<br />

Dikwels word sodanige tipe godsdienstigheid<br />

deur ’n aanhang van<br />

sekere godsdienstige waardes<br />

ge kenmerk, sonder dat dit met ’n<br />

geloof in ’n bonatuurlike god gepaard<br />

gaan.<br />

Daar is aanduidings dat sterk godsdienstigheid dramaties onder die<br />

blanke gemeenskap in Suid-Afrika afneem. <strong>Die</strong> Nederduitsch Gereformeerde<br />

Kerk het byvoorbeeld ’n daling van 20 718 lidmate in die periode<br />

vanaf 2011-2012 ervaar en meer as 200 000 lede vanaf 1980, die<br />

Nederduitsch Hervormde Kerk (NHK) het gedaal vanaf 193 561 lidmate<br />

in 1991 tot 123 531 in 2012 en die Gereformeerde Kerke van Suid-Afrika<br />

van 102 402 blanke lidmate in 1994 tot 77 036 lidmate (blank en swart)<br />

in 2012.<br />

Hierdie dalende tendense kan aan faktore soos emigrasie, dalende<br />

ge boortegetalle en die verlies van lidmate aan ander kerke toegeskryf<br />

word. Tog is ontkerkliking onder die blanke gemeenskap waarskynlik die<br />

grootste rede vir die dalende getalle. ’n Soortgelyke stagnasie het reeds<br />

in die 1920’s onder die Wesleyaans-Metodistiese, Kongregasionalistiese<br />

en Lutheraanse kerke begin, en hulle invloed onder swart Christene het<br />

sedert die 1970’s drasties begin afneem.<br />

As die hoë vlakke van misdaad in Suid-Afrika en die morele agteruitgang<br />

van die Suid-Afrikaanse samelewing in ag geneem word, word dit<br />

duidelik dat godsdienstige waardes nie op ’n ingrypende wyse die breë<br />

Suid-Afrikaanse samelewing beïnvloed nie. Statistiek dui daarop dat<br />

misdaad steeds op baie hoë vlakke is, terwyl korrupsie ’n bron van kommer<br />

is. Verder gaan Suid-Afrika gebuk onder ’n MIV/vigspandemie wat<br />

deels aan permissiewe gedrag en dwelmmisbruik te wyte is. ’n Onlangse<br />

studie van Eaton et al wys daarop dat ongeveer 50% van Suid-Afrikaanse<br />

jongmense reeds voor die ouderdom van 16 seksueel aktief is, en dat<br />

10-25% van alle mans in Suid-Afrika jaarliks met vier of meer persone<br />

omgang het.<br />

Ten spyte van bogenoemde gegewens sou dit voortydig wees om<br />

tot die gevolgtrekking te kom dat die Christelike godsdiens in Suid-<br />

Afrika agteruitgaan. <strong>Die</strong> term “agteruitgang” moet met groot omsigtigheid<br />

hanteer word. Hoewel dalende kerklike getalle daarop dui dat<br />

institusionele godsdiens taan, beteken hierdie tendens nie noodwendig<br />

dat mense sekulêre (nie-godsdienstige) alternatiewe najaag nie. Baie<br />

Chris tene vind byvoorbeeld ’n tuiste in huiskerke en studiegroepe of<br />

besoek verskillende kerke se eredienste sonder om ’n lidmaat by ’n<br />

denominasie te word. Patrone van kerkbesoek in Suid-Afrika het verander<br />

en dit vereis versigtige analise, omdat godsdienstige oortuigings binne<br />

’n skynbare sekulêre omgewing kan bly oorleef, maar in ’n minder sosiale<br />

en meer persoonlike en individualistiese sin.<br />

Hoewel die amptelike getalle van hoofstroomkerke in Suid-Afrika<br />

daal, is onafhanklike Afrikakerke en Pentakostalistiese groepe beslis besig<br />

om te groei. Volgens statistiek van die Wêreldraad van Kerke het die<br />

Afrika Onafhanklike Kerke reeds teen 2006 bykans 18 miljoen lidmate<br />

gehad. Dit is moeilik om te bepaal of hierdie statistieke korrek is, omdat<br />

getalle dikwels misbruik word ter wille van propaganda of op twyfelagtige<br />

waarnemings gebaseer is. Tog is kommentators dit eens dat<br />

hier die groepe op sigwaarde vinnig groei.<br />

10 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Belangrike tendense<br />

Uit bogenoemde gegewens kan verskeie belangrike tendense afgelei<br />

word. Hoewel die Suid-Afrikaanse samelewing nie noodwendig besig om<br />

is om te verwêreldlik nie, is die aard van die Suid-Afrikaanse Christendom<br />

besig om te verander. In blanke kringe is institusionele godsdiens besig<br />

om te taan. Aanbidding word meer informeel, individueel en persoonlik<br />

van aard. Kleingroepe, huiskerke, selkerke en studiegroepe kompeteer<br />

toe ne mend met kerklike denominasies. Kerklike vergaderings en predikante<br />

se standpunte dra minder gesag, terwyl godsdienstige ervaring ’n<br />

groter klem as godsdienstige lerings geniet.<br />

<strong>Die</strong> fi losoof Charles Taylor toon tereg aan dat ons toenemend in ’n<br />

tyd van outensiteit begin leef. Met outensiteit bedoel hy dat egtheid van<br />

godsdienstige uitlewing vir mense belangriker word as dit wat jy leer of<br />

sê. <strong>Die</strong> swart gemeenskap toon oor die algemeen min belangstelling<br />

in die hoofstroom-Christendom. Swart Christene vind toenemend<br />

’n tuiste in onafhanklike Afrikakerke wat Pentakostalistiese gebruike<br />

soos genesing, die uitjaag van duiwels ensovoorts, met tradisionele<br />

Afrika-godsdienstige gebruike verbind. ’n Nuwe verinheemse vorm van<br />

Christendom is besig om in Suid-Afrika wortel te skiet.<br />

Derdens word die kontemporêre Suid-Afrikaanse Christendom gekenmerk<br />

deur die ontwikkeling van ’n groter verskeidenheid godsdienste.<br />

Dit word in die ontstaan van ’n uiteenlopendheid van Christelike groepe,<br />

gods dienstige uitinge en praktyke weerspieël. Groter verskeidenheid<br />

lei tot kompetisie tussen Christelike groepe wat weer aanleiding gee<br />

tot die kommersialisering van die Christelike godsdiens. <strong>Die</strong> ontstaan<br />

Brandpunt<br />

van ’n groter verskeidenheid<br />

gods dienste het in lande soos<br />

Bra silië en Amerika tot groot<br />

godsdienstige groei gelei, omdat<br />

meer mense se godsdienstige<br />

be hoeftes aangespreek word. <strong>Die</strong><br />

vraag is egter: Wat is die prys?<br />

Slotopmerkings<br />

<strong>Die</strong> bedoeling van hierdie artikel<br />

is bloot om enkele harde feite<br />

op die tafel te sit, nie om aan te<br />

toon hoe die kerk haarself binne<br />

die nuwe konteks moet posi<br />

sioneer nie. Dit is duidelik dat<br />

die godsdienstige landskap in<br />

Suid-Afrika besig is om te verander.<br />

Hierdie veranderende milieu<br />

bring uitdagings, maar ook<br />

groot geleenthede. Indien die<br />

Gereformeerde Kerke ’n suk sesvolle<br />

omkeerstrategie wil ont wikkel,<br />

sal die nuwe gods dienstige<br />

ter rein terdeë in berekening gebring<br />

moet word. DK<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 11


Fokusartikel<br />

“Oor die tyd en<br />

omstandigheid wanneer<br />

hierdie dinge sal gebeur, is<br />

dit nie nodig om aan julle<br />

te skrywe nie, broers. Julle<br />

weet self maar al te goed<br />

dat die dag van die Here<br />

onverwags kom soos ’n dief<br />

in die nag. Wanneer die<br />

mense sê: ‘Alles is rusti g en<br />

veilig’, sal die ondergang<br />

hulle skielik oorval soos<br />

geboortepyne ’n swanger<br />

vrou, en niemand sal<br />

ontkom nie. Maar, broers,<br />

julle leef nie in die duisternis<br />

nie; dié dag sal julle nie<br />

soos ’n dief oorval nie. Julle<br />

is tog almal mense van die<br />

lig, mense van die dag; ons<br />

is nie van die nag of die<br />

duisternis nie. Laat ons dan<br />

nie slaap soos die ander<br />

nie, maar laat ons wakker<br />

bly en nugter wees. Dié wat<br />

slaap, is van die nag; en dié<br />

wat hulle dronk drink, is<br />

van die nag. Maar ons wat<br />

van die dag is, moet nugter<br />

wees; ons moet geloof en<br />

liefde as borsharnas dra en<br />

die hoop op verlossing as<br />

helm. God het ons tog nie<br />

bestem om gestraf te word<br />

nie, maar om deur ons Here<br />

Jesus Christus verlos te<br />

word. Hy het ter wille van<br />

ons gesterwe, sodat ons,<br />

of ons by sy koms nog lewe<br />

of reeds dood is, saam met<br />

Hom kan lewe. Praat mekaar<br />

moed in en versterk mekaar<br />

dan met hierdie woorde,<br />

soos julle trouens reeds<br />

doen.”<br />

1 TESSALONISENSE<br />

5:1-11<br />

Ds. CB (Christo) Swanepoel (Lyttelton)<br />

Christus se we<br />

<strong>Die</strong> mens soek na hoop<br />

God het die mens met die ewigheid in sy hart geskape. Binne<br />

die mens leef daar ’n soeke, ’n hoop op die toekoms. In die<br />

hart van die nuwe mens is hierdie soekende hoop ’n uitsien wat<br />

opgewonde bid: Maranata!<br />

As beeld van God berus geen gelowige in die tydelike nie. Daar is<br />

iets wat hom trek wat anderkant die teenswoordige lê. Alhoewel ons<br />

hierdie verborgenheid nie moet oorbeklemtoon nie, moet ons steeds<br />

weet dat God se beloftes ons in die geloof na die dinge daarbo laat<br />

uitreik.<br />

<strong>Die</strong> wêreld is onseker<br />

<strong>Die</strong> vraag bestaan egter of daar werklik redelikheid, sekerheid bestaan<br />

oor die wederkoms van Christus? Is dit maar ’n bruidsverwagting wat<br />

deur die wêreld as spekulasie afgemaak word? Is dit nie ’n illusie van<br />

die gees van die mens wat ’n ontsnappingsroete uit ’n spanningsvolle<br />

wêreld soek nie?<br />

<strong>Die</strong> kerk leef in ’n wêreld wat uiteenlopende toekomsverwagtings<br />

het. Aan die een kant is daar die teorie dat hierdie wêreld tot ’n<br />

katastrofi ese einde sal kom. Alles sal in duie stort, óf deur verbranding<br />

óf deur verstywing. Verbranding sou dan plaasvind wanneer die son<br />

langer as die aarde sal bestaan. Verstywing is die term wat gebruik<br />

word om ’n toestand te beskrywe waar die aarde langer as die son sal<br />

bestaan.<br />

<strong>Die</strong> teenoorstaande teorie van hierdie pessimisme is ’n optimistiese<br />

teorie van ontwikkeling en vooruitgang wat tot ’n paradys op aarde sal<br />

vorder. Tussen hierdie uiterstes is daar baie aanverwante beskouings<br />

oor die bestemming van die skepping. By feitlik al hierdie teorieë word<br />

daar geen steun gevind vir die geloof aan die wederkoms van Christus<br />

nie.<br />

Tog hunker die mens met sy hele wese na sekerheid. Daar is wel nie-<br />

Christelike godsdienste wat verwagtings ten opsigte van die toekoms<br />

koester. Hulle glo ook aan ’n eindtyd waarin geluk sal heers. Paulus<br />

skryf in Romeine 2:14-16 dat ’n sedelike regsgevoel selfs die heiden<br />

ingeskape is.<br />

Dis dus redelik en sedelik om te verwag dat Christus weer sal kom,<br />

anders sal alles ydel en tevergeefs wees. Geen mens met ’n ingeskape<br />

regsgevoel kan hom versoen met ’n idee dat die wêreld se toestand<br />

12 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


derkoms is ’n sekerheid!<br />

van agteruitgang maar moet voortduur tot aan die<br />

oneindige nie.<br />

<strong>Die</strong> kerk se antwoord<br />

<strong>Die</strong> kerk grond egter nie haar toekomsverwagtinge<br />

en hoop op ’n sedelike regsgevoel buitekant die<br />

Christelike erf nie. <strong>Die</strong> kenbron van ons geloofswaarhede<br />

is die Woord van God. Selfs in die Ou Testa<br />

ment is daar reeds fl itse van die wederkoms. <strong>Die</strong><br />

Psalms sing al van die komende koning. Daar is wel<br />

nie ’n skerp onderskeiding van sy eerste koms in<br />

die vlees nie. <strong>Die</strong> eerste koms en die tweede koms<br />

word op een lyn gesien. Daniël (7:9-14) en Sagaria<br />

(12:10 en 13:6) spreek reeds baie duideliker van die<br />

Messias wat op die wolke kom. Ja, die Jode wat Hom<br />

deurboor het, sal sien wanneer Hy weer kom.<br />

<strong>Die</strong> Nuwe Testament se getuienis aangaande die<br />

wederkoms is veel meer gerig en omvattend. Christus<br />

getuig self hiervan. In Matteus 24 handel Hy oor<br />

die tekens wat sy koms vooraf sal gaan. Ook die<br />

apos tels leer hiervan. Paulus (1 Tess. 4:16) en Petrus<br />

(2 Pet. 2:3) gee meer detail, wat sekerheid aan die<br />

eerste gemeentes bied. Daar word selfs daarop gewys<br />

dat daar spotters sal wees wat die belofte van<br />

die wederkoms as belaglik sal afmaak. <strong>Die</strong> siener op<br />

Patmos stel dit as ’n feit dat hy die wederkoms gesien<br />

het. Johannes eggo ook Sagaria se woorde dat hulle<br />

wat Hom deursteek het, dan weer sal sien (Openb.<br />

1:7).<br />

<strong>Die</strong> engele getuig ook van hierdie koms. By Jesus<br />

se hemelvaart verduidelik hulle aan die mense wat<br />

Jesus agterna staar dat Hy net so sal kom soos hulle<br />

Hom sien wegvaar het (Hand. 1:11).<br />

Christene moet die boodskap uitdra<br />

Christene wat in afwagting op die wederkoms<br />

lewe, is een van die sterkste getuienisse dat Jesus<br />

weer kom. <strong>Die</strong> sekerheid hiervan lê dus in ’n onwankelbare<br />

geloof dat God, wat deur die eeue al sy beloftes<br />

gestand gedoen het, beslis ook sy laaste be-<br />

Fokusartikel<br />

lofte gestand sal doen. Daar is geen rede om te<br />

twy fel nie. Dit hoor ons duidelik in Paulus se woorde<br />

(1 Tess. 5:11) dat die waarheid van die wederkoms<br />

van Christus so vas staan dat mense mekaar daardeur<br />

moet versterk, deur mekaar moed in te praat.<br />

<strong>Die</strong> kerk van Christus is die kerk van die toekoms,<br />

daarom bely ons dat ons glo aan die toekomstige<br />

eeu. Dit is ons roeping om die ware toekoms aan die<br />

wêreld te verkondig sodat die hede vanuit die toekoms<br />

gelewe kan word. So, dat die mensdom dit kan<br />

najaag, kan antisipeer en daarna kan gryp (Fil. 3:12)<br />

met ’n sekerheid wat aan jou aardse lewe sin gee.<br />

Jesus is die Een wat alles in heerlikheid sal voltooi en<br />

voleindig.<br />

<strong>Die</strong> boodskap van die wederkoms is die goddelike<br />

waarborg vir die toekoms en die ewige lewe. DK<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 13


Fokusartikel<br />

Wag geduldig op Jesus<br />

se terugkeer!<br />

Ons Here Jesus Christus kom weer! Ons weet dit.<br />

In die tyd waarin die Nuwe Testament geskryf is, het die gelowiges<br />

mekaar dikwels bemoedig met die Aramese woord: “Maranata” (Kom,<br />

Here). Dit is ’n uitdrukking wat ook dikwels by die viering van Nagmaal<br />

in die vroeë gemeentes gebruik is. Hierdie uitdrukking kom net een keer<br />

in die Nuwe Testament voor (1 Kor. 16:22) en dan as waarskuwing oor<br />

die oordeel van die Here. Verwysings daarna (of vertalings daarvan) kom<br />

meer dikwels voor: dit is as gebed van afwagting gebruik: “Kom, Here!”<br />

(kyk Openb. 22:20); en ook as blote herinnering: “Onthou, ons Here<br />

kom!” (kyk Fil. 4:5b).<br />

Daar is nog ander soortgelyke aanduidings in die Nuwe Testament oor<br />

hoe die vroeë gelowiges oor die wederkoms van ons Here Jesus Christus<br />

gedink het. Een ding is hieruit baie duidelik: daar was ’n duidelike en<br />

lewende afwagting op die wederkoms van ons Here in die vroeë kerk!<br />

Geduld wat so baie kan dra ...<br />

Hierdie entoesiastiese en byna oorverhitte afwagting op die wederkoms<br />

van ons Here, was een van die redes waarom Jakobus hieroor in sy<br />

brief geskryf het. Ons moet onthou dat hy die brief skryf aan gelowiges<br />

wat oor die wêreld versprei is (Jak. 1:1). Sy bekommernis was dat die<br />

gelowiges sal swig onder die versoeking om die geloof te los en in die<br />

aanbidding van hulle ou gode sal terugval.<br />

“Wag dan geduldig, broers, totdat die Here kom. Let op hoe<br />

die boer wag vir die kosbare oes wat die land oplewer. Hy<br />

wag geduldig daarvoor totdat dit die vroeë en die laat reëns<br />

gekry het. Julle moet ook geduldig wag en moed hou, want<br />

dit is nie meer lank nie, dan kom die Here. Moenie oor<br />

mekaar kla nie, broers, sodat julle nie veroordeel word nie.<br />

<strong>Die</strong> Regter staan al voor die deur. Broers, neem die profete<br />

wat in die Naam van die Here gepraat het, as voorbeelde<br />

van lyding en geduld. Ons noem hulle geseënd omdat hulle<br />

volhard het. Julle het gehoor van die volharding van Job en<br />

julle het gesien waarop die Here dit laat uitloop het. <strong>Die</strong><br />

Here is immers ryk aan barmharti gheid en ontf erming.”<br />

JAKOBUS 5:7-11<br />

Ds. GC (Awie) Verhoef (Wierdapark)<br />

Hy skryf die brief om gelowiges<br />

raad te gee om vanuit die geloof<br />

op verskillende situasies in hulle<br />

lewe te reageer. Hy wil eintlik sê:<br />

Laat geloof jou gedrag bepaal!<br />

(Jak. 1:3 en 4). Mens groei in<br />

jou geloof wanneer jy in elke<br />

om stan digheid bewustelik die<br />

keu se maak om vanuit jou verhou<br />

ding met die Here op jou<br />

om standighede te reageer. <strong>Die</strong><br />

res van die Jakobusbrief is ’n toepassing<br />

van hierdie beginsel op<br />

verskillende situasies: hoe jy in die<br />

geloof moet lewe as jy ryk of arm<br />

is; hoe jy in geloof met die Woord<br />

van God moet omgaan; hoe jy in<br />

geloof jou tong moet beheers ...<br />

tot hier in Jakobus 5:7-11 oor hoe<br />

jy in geloof oor die wederkoms<br />

van ons Here moet reageer en<br />

dink.<br />

<strong>Die</strong> eerste woord wat Jakobus<br />

daaroor sê, is: Wag dan geduldig<br />

totdat die Here kom! (vs 7). Hy<br />

verduidelik dit met die beeld van<br />

’n boer wat wag totdat die land<br />

sy kosbare oes lewer. Dit is in die<br />

hande van die Here wat die vroeë<br />

en die laat reëns sal gee (Joël<br />

2:23). Dit gaan die boer niks help<br />

om ongeduldig te wees nie. Dit<br />

gaan geen verskil maak aan die<br />

reën wat sal kom op die tyd wat<br />

die Here daarvoor bepaal het nie.<br />

Wanneer die saad met die eerste<br />

reëns in is, gaan dit steeds nie help<br />

dat die boer ongeduldig is nie,<br />

want die laat reën moet ook nog<br />

kom om ’n goeie oes te verseker.<br />

14 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Swaar tye of beproewings,<br />

waarna Jakobus in Jakobus 5:1-6<br />

verwys, sal die gelowiges in die<br />

ver soeking stel om ongeduldig te<br />

raak omdat die Here nie dadelik<br />

kom nie. <strong>Die</strong> waarde van die laat<br />

reëns om ’n goeie oes te verseker,<br />

laat die boer geduldig daarop<br />

wag. So moet die gelowiges ook<br />

geduldig wag op die Here wat wil<br />

verseker dat sy oes inkom voordat<br />

Hy weer kom.<br />

Waar kom geduld vandaan?<br />

Nou is dit so dat ons mense<br />

maar redelik ongeduldig is. <strong>Die</strong><br />

feit dat ons in ’n kits-generasie<br />

leef, maak dit ook nie makliker<br />

nie. Dit is nie natuurlik vir ons om<br />

geduldig te wees en geduldig te<br />

wag nie!<br />

Hierdie geduld wat ons aan<br />

die dag moet lê, kom vanuit ons<br />

verhouding met die Here. Wanneer<br />

ons God ken, sal ons geduldig kan<br />

volhard (kyk Kol. 1:10 en 11, en<br />

lees dit ook in ander vertalings).<br />

God openbaar Hom immers aan<br />

ons as ’n geduldige God (Eks.<br />

34:6). <strong>Die</strong> geduld van God word<br />

al duideliker wanneer ons in 1<br />

Timoteus 1:16 lees dat Paulus in<br />

dankbaarheid oor die genade<br />

van God in Christus Jesus jubel.<br />

Ons Here Jesus Christus het ook<br />

aan ons, verloste sondaarmense,<br />

al sy verdraagsaamheid (geduld)<br />

betoon, sodat ons deur ons lewe<br />

’n voorbeeld vir ander kan wees.<br />

<strong>Die</strong> goedheid en genade van<br />

God eindig nie daar nie. ’n Faset<br />

van die vrug van die Heilige Gees<br />

is dat Hy saam met die liefde,<br />

vrede, vreugde, vriendelikheid,<br />

goed hartigheid, getrouheid, nede<br />

rig heid en selfbeheersing ook<br />

nog geduld in my bewerk (Gal.<br />

Fokusartikel<br />

5:22-23). Omdat ek God ken en onthou dat Hy met my ook baie geduld<br />

gebruik, is dit vir my moontlik om geduldig te wees en God met sy<br />

tydsberekening te vertrou!<br />

Tog kom die Here gou!<br />

Om ons in ons geduldige afwagting nie moedeloos te maak nie,<br />

staan daar in Jakobus 5:8: “Julle moet ook geduldig wag en moed hou,<br />

want dit is nie meer lank nie, dan kom die Here.” <strong>Die</strong> geduld wat ons aan<br />

die dag moet lê, beteken nie dat ons nou maar kan dink en leef asof die<br />

wederkoms eers eendag gaan gebeur nie! Ons Here Jesus Christus het<br />

self gesê dat ons moet wees soos ’n slaaf wat vir sy eienaar wag tot Hy<br />

terugkom, sodat ons dadelik die deur vir Hom kan oopmaak (Luk. 12:36).<br />

Geduldig wag beteken nie dat ons moed verloor en ophou om te volhard<br />

nie! <strong>Die</strong> Here, as Regter, kom gou (Jak. 5:9). Hy kom om jou saak te<br />

bereg. Dit kan jy getroos wéét! Wanneer daar onreg teenoor jou gedoen<br />

word, is hierdie wete ’n groot bemoediging.<br />

Bemoedig deur ander gelowiges<br />

Om ons verder te bemoedig om in geduld te wag op die Here, noem<br />

Jakobus die voorbeeld van ander gelowiges. Hy praat van die profete<br />

wat groot geduld aan die dag gelê het en geseën is. Hy noem ook Job<br />

wat soveel seëninge deur sy volharding ontvang het. <strong>Die</strong> Here gee ook<br />

vandag gelowiges wat saam met ons op die pad is om ons hierin te<br />

versterk en te bemoedig. Dis die pad van geduldig wag, vertrou op die<br />

Here. Dis die pad van seëninge wat die Here ook vir ons sal skenk.<br />

Wat nou?<br />

Nou is die vraag: Wat maak ek met hierdie wete? Watter effek het dit<br />

en moet dit op my lewe hê? Dit kom daarop neer dat ek moet doen wat<br />

die boer doen tussen die vroeë en die laat reëns!<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Ek moet die radikale sprong maak deur te begin dink in terme van<br />

tyd as God se tyd. Dan sal ek geduldig op sy koms kan wag, maar<br />

ook elke geleentheid intussen kan raaksien en gebruik juis omdat dit<br />

sy tyd is.<br />

Dit beteken dat ek vandag – elke dag – moet leef asof die Here nou<br />

gaan kom en doen wat my hand vind om te doen, met die rustigheid<br />

dat die tyd in God se hande is.<br />

Ek leef rustig (geduldig) met hoop – ’n afwagting op wat vir my<br />

voorlê.<br />

Ek dink ook dat dit my leer om met geduld en liefde saam met ander<br />

se foute te leef sonder om geduld te gebruik as verskoning om dit<br />

mis te kyk.<br />

Ek kan almal rondom my versterk en bemoedig deur my: “Halleluja!”<br />

en: “Amen!” aan te vul met: “Maranata – die Here kom!” DK<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 15


Fokusartikel<br />

Wag wakend op<br />

Jesus<br />

<strong>Die</strong> inbreker<br />

Vandat hulle laas by sy huis ingebreek en van sy kosbare<br />

besittings gesteel het, slaap Koos maar lig – sy<br />

pistool onder die kussing en sy knuppel langs die<br />

bed. Hy is nou gereed vir enige gebeure en sal nie weer<br />

toelaat dat hy in die nag oorval word nie. Dit is die bedekte<br />

voordeel van die hoë misdaadsyfer in ons land: Mense is<br />

nogal waaksaam en gereed om die aanslae af te weer.<br />

<strong>Die</strong> Here Jesus waarsku juis in Matteus 24:42-44 dat<br />

ons elke dag gereed moet wees, soos iemand “wat wag<br />

gehou het en nie toegelaat het dat daar in sy huis ingebreek<br />

word nie”. <strong>Die</strong> tema van hierdie paar verse van Jesus se<br />

profetiese boodskap is: Wees waaksaam (Matt. 24:42).<br />

Wakker<br />

<strong>Die</strong> oorspronklike woord vir waak of waghou, beteken<br />

“om die slaap weg te jaag”. As ’n mens slaap, kom jy nie<br />

agter wat om jou heen gebeur nie. Daarom loop die diewe<br />

in die nag om kwaad te doen. Hulle hoop jy is vas aan die<br />

slaap.<br />

Jesus is egter nie ’n misdadiger of dief nie, maar sal wel<br />

op die tyd kom wanneer die meeste mense dit nie gaan<br />

verwag nie. Hy sal die wêreld dus onverhoeds betrap. Hy<br />

sal baie aan die slaap vang. Dit is beter om die slaap weg<br />

te jaag. Bly wakker. Waak.<br />

Insluimer<br />

As jy wil waak, mag jy nie insluimer nie. Om so geriefl ik<br />

moontlik te raak en die lewe te gemaklik te neem, laat<br />

mense vaak raak en insluimer. Niks is dan dringend nie en<br />

uitstel is maklik: Ek sal my later bekeer en die belangrike<br />

dinge môre doen. Dis die manier om stadig maar seker in<br />

te sluimer tot jy skielik aan die slaap gevang word.<br />

Dit is die tye wanneer ons vergeet van die Bybel en die<br />

gebede verwaarloos. Dit gebeur dan dat omstandighede<br />

Ds. Maarten van Helden (Centurion)<br />

Al lyk elke dag maar<br />

net soos die vorige,<br />

behoort ons<br />

vandag nog meer<br />

gereed wees<br />

vir die<br />

wederkoms van ons<br />

Here!<br />

16 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


vir ons te veel raak en verhoudings vertroebel.<br />

<strong>Die</strong> enigste wat tel, is of jy jou sin kry en jou<br />

lewe geniet. Dit maak mense sorgeloos en laat<br />

die deur oop vir allerlei valse leringe om in<br />

jou hart te kom. Jy vergeet van jou geestelike<br />

vriende en jy kom minder in die kerk. Jy fuif<br />

tot laataand en as jy dan tog Sondag kerk toe<br />

gaan, sit jy en slaap.<br />

In Matteus 24:40 en 41 leer Jesus ons dat dit<br />

selfs kan gebeur as jy wakker en aan die werk is.<br />

Jy raak só besig met jou werk en met die maak<br />

van geld en rykdom dat jy maklik onverhoeds<br />

met die koms van Jesus betrap word. As alles<br />

om jouself draai en jy net ingestel is op jou<br />

eie geluk, verloor jy die fokus op die koms van<br />

Jesus Christus.<br />

Jaag die slaap weg<br />

<strong>Die</strong> metode van die bose is om ons stadig<br />

aan die slaap te sus. <strong>Die</strong> opdrag van Jesus is<br />

egter om die slaap weg te jaag. Hiermee word<br />

nie bedoel dat ’n mens letterlik nie mag slaap<br />

nie. Genoeg goeie slaap is immers gesond.<br />

Moegheid is juis een van die maniere van die<br />

bose om ons waaksaamheid te laat afneem.<br />

Om “waaksaam” te bly (Matt. 24:42), beteken<br />

eerder dat ons toegerus word met die nodige<br />

krag om die aanslag van die bose af te<br />

weer. So maak ons gereed vir die koms van die<br />

Here Jesus. Hy kom immers as ons Koning en<br />

wil sien dat ons besig is met die regte dinge in<br />

sy diens.<br />

Om dus geestelik gereed te wees vir sy<br />

koms, het ons die Heilige Gees nodig. Bid elke<br />

dag vir die kragtige werking van die Heilige<br />

Gees in jou. Dit is die Gees van God wat jou<br />

ver sterk en wakker maak om die aanslae van<br />

die bose raak te sien en af te weer.<br />

In antwoord op jou eerlike gebed sal die<br />

Heilige Gees jou die krag gee om geestelik te<br />

groei. So kom daar meer onderskeidingsvermoë<br />

waarmee jy kan besluit wat goed of sleg, en reg<br />

of verkeerd is. Dit gee jou egter ook die krag<br />

om keuses te maak om jou met die goeie besig<br />

te hou. Dit gee jou krag om jou te verweer teen<br />

groepsdruk en versoekings wat op jou pad<br />

kom.<br />

Om nie geestelik afgestomp te raak en in<br />

te sluimer nie, is dit nodig dat jy die Bybel ken.<br />

Nog meer: jy moet verstaan wat jy lees. Studie<br />

van die Woord van God is ’n onmisbare deel<br />

van wakkerbly! Studie alleen in jou binnekamer,<br />

maar ook studie saam met ander. Gaan kerk toe<br />

en laat jou met die Woord en die sakramente<br />

van die doop en nagmaal bedien. Deur deel te<br />

wees van die gemeente se aksies en kleingroepe<br />

waar die Skrif bestudeer word, kry jy hulp van<br />

ander om nie in te sluimer nie. So hou ons<br />

mekaar wakker.<br />

Volharding<br />

Goeie keuses en ’n leefstyl naby die Here<br />

en sy kerk is baie belangrik. Tog is volharding<br />

daarmee nog belangriker. Daar moet end-uit<br />

volgehou word. Totdat Hy kom! Staan elke dag<br />

weer op en word wakker uit jou slaap en dink<br />

daaraan: Jesus is op pad! Is ek wakker of nog<br />

aan die slaap?<br />

“Word wakker, jy wat slaap, en staan op uit die<br />

dood; en Christus sal jou lewe verlig.” DK<br />

“Bly dus waaksaam, omdat<br />

julle nie weet watt er dag<br />

julle Here kom nie.”<br />

MATTEUS 24:42<br />

Fokusartikel<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 17


Fokusartikel<br />

Wag worstelende op<br />

Jesus se terugkeer!<br />

tot die einde volhard, sal gered word.”<br />

Na aanleiding van hierdie woorde van<br />

“Wie<br />

Jesus Christus, is die tema van hierdie<br />

artikel: Wag worstelende op Jesus se terugkeer.<br />

Daarmee verstaan ons dat Jesus gaan terugkom<br />

en dat ons saam met Hom gaan verskyn en in sy<br />

heerlikheid sal deel (Kol. 3:4). Ons sal saam met Hom<br />

as oorwinnaars uit die aardse stryd tree. Maar totdat<br />

Jesus gaan verskyn, sal die gelowiges gedurig ag gee<br />

op Jesus se oproep om te volhard.<br />

Matteus 24 en 25 is profesie<br />

Matteus 24:13, waarin Jesus se oproep voorkom<br />

om te volhard tot die einde, is deel van Jesus se<br />

profesie wat handel oor die einde van alle dinge.<br />

Om dat Matteus 24 en 25 profesie bevat, beskryf dit<br />

gebeure in die tyd van die dissipels, maar ook gebeure<br />

wat ver in die toekoms lê. So dui die vernietiging<br />

van Jerusalem (Matt. 24:2) op God se oordeel oor<br />

die vervalle Joodse erediens en ook op God se<br />

oordeel wat sal plaasvind as Jesus weer liggaamlik in<br />

heerlikheid gaan verskyn (Matt. 24:3).<br />

<strong>Die</strong> tyd van Jesus se terugkeer is onbekend (Matt.<br />

24:36) en Jesus vertel die gebeure wat plaasvind voor<br />

sy terugkeer só dat ’n mens nie datums daaraan kan<br />

koppel nie. Gelowiges verstaan Matteus 24 en 25 dus<br />

só dat dit gebeure beskryf wat sal plaasvind vanaf<br />

die tyd wat Jesus opgevaar het in die hemel totdat<br />

Hy weer sal terugkeer. Hierdie twee hoofstukke se<br />

bedoeling is om Christene waaksaam te laat leef deur<br />

voortdurend te let op gebeure in die kerk, ons land<br />

en in die hele wêreld, nie verskrik te word nie (Matt.<br />

24:6) en tot die einde te volhard.<br />

Verstaan Matteus 24 reg, anders word jy verskrik<br />

Vanaf Matteus 24:4-13 kry ons ’n beskrywing van<br />

gebeure wat met Openbaring 6 ooreenstem. Dit help<br />

Ds. JH (Hans) Grobler (Louis Trichardt)<br />

’n gelowige om hierdie gebeure teen die agtergrond<br />

van die boek Eksodus in die Ou Testament te verstaan.<br />

Dikwels hoor mens dat die gebeure wat hier beskryf<br />

word, gelowiges bang maak. As ’n mens daaraan<br />

dink dat die oordele van God in die tien plae<br />

bedoel was om sy volk te verlos, kry ’n gelowige<br />

’n ander perspektief op die gebeure. Dan verstaan<br />

mens dat hierdie gebeure deel is van Christus se verlossingswerk<br />

wat sy eiendom heenlei na die nuwe<br />

wêreld wat reeds met Jesus se koms begin het.<br />

<strong>Die</strong> profesie van Matteus 24 wys op ontstellende<br />

gebeure in die kerk en wêreld<br />

Dit val ’n mens op dat die gebeure waarvan<br />

Jesus hier profeteer, op ’n groot skaal gebeur. Jesus<br />

sê: “Baie sal onder my Naam kom en sê: Ek is die<br />

Christus en hulle sal baie mislei”(vs. 5). “Julle sal deur<br />

al die nasies gehaat word omdat julle my Naam bely”<br />

(vs. 9.) “In daardie tyd sal baie mense van die geloof<br />

afvallig word ...” (vs. 10). “Daar sal baie vals profete<br />

kom en hulle sal baie mense mislei” (vs. 11). “Omdat<br />

die minagting van die wet van God sal toeneem, sal<br />

die liefde by baie verkoel” (vs.12).<br />

Dit lyk dus ook na ’n intense tyd van baie druk<br />

en spanning en kritiese keuses wat gemaak word<br />

vir die Here Jesus of teen Hom. Al die nasies sal die<br />

volgelinge van Jesus haat, omdat ons sy Naam bely<br />

(vs. 9.) Nie net sal daar konfl ik wees in die wêreld nie,<br />

maar selfs gelowiges sal onderling verdeeld raak en<br />

mekaar verraai en mekaar haat (vs. 7, 10). <strong>Die</strong> minagting<br />

vir die wet van God sal styg en die liefde van<br />

baie sal vriespunt bereik (vs. 12).<br />

Hierdie geboortepyne sal egter nie net op groot<br />

skaal plaasvind nie, maar ook sal die Here se verlossingswerk<br />

oor die hele aarde sigbaar word, want Jesus<br />

18 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


sê: “En hierdie evangelie van die<br />

koninkryk sal in die hele wêreld<br />

ver kondig word, sodat al die nasies<br />

die getuienis kan hoor. Eers<br />

dan sal die einde kom” (vs. 14).<br />

Juis in die verkondiging van<br />

die beloftes van die evangelie en<br />

die geloof daarin, lê die gelowige<br />

se groot sekerheid dat hy/sy tot<br />

die einde sal volhard. Matteus<br />

24:13 lê die klem egter daarop<br />

dat dit die gelowige self is wat<br />

volhard en sal volhard as vrug van<br />

God se werk in ons. Lukas (21:16)<br />

druk dit nog sterker uit as hy sê:<br />

“Deur julle volharding moet julle<br />

julself red.”<br />

Israel se voorbeeld dien as<br />

waar sku wing<br />

<strong>Die</strong> aanmoediging om te volhard,<br />

is baie belangrik teen die<br />

agtergrond van wat met Israel<br />

gebeur toe hulle deur die Here uit<br />

Egipte verlos is. Daar was baie lede<br />

van God se volk wat die begin van<br />

die verlossing ervaar het, maar<br />

nie die voltooing daarvan in die<br />

land Kanaän ondervind het nie.<br />

Dink maar hier aan Judas vers<br />

5 wat sê dat, hoewel die Here<br />

eenmaal sy volk uit Egipte verlos<br />

het, Hy tog daarna die wat nie<br />

geglo het nie, laat omkom het.<br />

Ook die Hebreërpreek wat sê:<br />

“Ons behou deel aan Christus as<br />

ons end-uit volhard in die vertroue<br />

waarmee ons begin het”<br />

(Heb. 3:14). Iemand skryf die<br />

egt heid van jou geloof word nie<br />

deur die intensiteit van die begin<br />

daarvan bepaal nie, maar of jy tot<br />

die einde bly glo.<br />

Wat volharding nie is nie<br />

Wyle prof. Christi Coetzee<br />

sê in sy studie oor Openbaring<br />

(Hand leiding by die NT, Band 6,<br />

1190:266): “Volhard is nie om<br />

soos ’n donkie gedwonge en kop<br />

omlaag maar net voort te strompel<br />

nie.”<br />

Totius skryf ook in ’n preek<br />

oor Openbaring 13:1-10 wat volharding<br />

(lydsaamheid) nie is nie.<br />

Hy sê om te verstaan wat volharding<br />

(lydsaamheid) nie is nie,<br />

moet jy na die rivier afgaan en<br />

na die rotse in die middel van die<br />

stroom kyk. Hy staan so stewig<br />

vas op sy fondament. <strong>Die</strong> rots,<br />

sê Totius is ’n uitbeelding van<br />

standvastigheid en niks meer<br />

nie. Dit is wat volharding (lydsaamheid)<br />

nie is nie. ’n Ander<br />

skrywer vergelyk weer volharding<br />

met die pilare van ’n brug wat in<br />

die sterk rivierstroom staan en<br />

on beweeglik vasstaan. Ook dié<br />

beeld is nie voldoende nie.<br />

Hoe is volharding dan wel?<br />

<strong>Die</strong> woord volharding het ’n<br />

aktiewe en ’n passiewe kant. Aktief<br />

beteken om te volhard om<br />

moe dig en met blydskap vol te<br />

hou om te glo in Jesus Christus<br />

(En gels: persevere). Passief beteken<br />

volharding om geduldig uit te<br />

hou (Engels: endure) in moeilike<br />

omstandighede. Totius sê as jy<br />

wil sien wat volharding is, moet<br />

“Maar wie tot die einde volhard, sal<br />

gered word.”<br />

MATTEUS 24<br />

Fokusartikel<br />

jy mooi kyk na die biesie wat aan<br />

die kant van die stroom staan met<br />

die water wat om hom heen rys<br />

en swel. As die watervlak styg,<br />

dan buig die biesie, want die<br />

waterstroom is swaar, maar die<br />

biesie staan. Met elke golfslag<br />

buig die biesie af en op. <strong>Die</strong> biesie<br />

hou uit totdat die rivier weer sak<br />

en dan juig die biesie weer in die<br />

sonskyn en is hy weer vry.<br />

Sommige geloofsleiers in die<br />

ge skiedenis mag dalk mense gewees<br />

het wat soos rotse in die<br />

sterk stroom kon staan, maar nie<br />

almal van ons is so nie. Meeste<br />

van ons voel soos die biesie wat<br />

dun en swak lyk en voel, maar as<br />

die krag van die Here in ons woon<br />

en werk, dan buig ons onder die<br />

gewig en die las van die swaarkry.<br />

Dan kom egter ook weer die tyd<br />

van sonskyn waarin ons vry-uit<br />

in die Here met die woorde van<br />

Psalm 42:5 (1936-beryming) jubel.<br />

Daarom sê prof. Christi Coetzee<br />

om te volhard, is om hoopvol jou<br />

oë op Jesus Christus gerig te hou.<br />

’n Ander skrywer (JP Versteeg)<br />

skryf dat in die Bybel jy nie die<br />

woorde volharding en berusting<br />

bymekaar kry nie. Nee, jy kry volharding<br />

en blydskap bymekaar<br />

(Kol. 1:11).<br />

Totius sê dan volharding<br />

(lyd saamheid) is “die uithou op<br />

grond van die innerlike oor winningsgevoel<br />

dat oor alle vyandige<br />

magte getriomfeer sal<br />

word” (Versamelde Werke deel 2,<br />

1960:254). DK<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 19


Vraag<br />

en Antwoord<br />

Prediking vanaf die kansel<br />

Neels Jordaan skryf per e-pos:<br />

In die boek: “Waarom is u lid van die Gereformeerde Kerk?” skryf<br />

ds. LS Kruger dat in die “Ware kerk” die prediking bestaan uit:<br />

“Woordverkondiging wat uiteenval in twee dele: Skrifverklaring<br />

en Skriftoepassing. In Esegiël vind ons die treffende voorbeeld<br />

van hoe ’n ware dienskneg van die HERE moet preek: So sê<br />

die Here HERE! Dit is alles wat ’n preek tot ’n preek maak. <strong>Die</strong><br />

in leiding van ’n preek moet wees: So sê die Here HERE. <strong>Die</strong><br />

inhoud van ’n preek moet wees: So sê die Here HERE. <strong>Die</strong> toepassing<br />

van ’n preek moet wees: So sê die Here HERE. En so<br />

ook die slot van ’n preek” (Hoofstuk 6: <strong>Die</strong> prediking van die<br />

Woord).<br />

Hy skryf verder die prediker is “slegs die mondstuk van God<br />

by sy volk. <strong>Die</strong> bediening van die Woord geskied in opdrag van<br />

Christus en is geen stigtelike toesprakie nie” en ook: “Van ’n Gere<br />

for meerde kansel sal u as preek nie net ’n stigtelike woord<br />

aanhoor nie en sal u nie vergas word op ’n aantal oorspronklike<br />

storietjies nie. <strong>Die</strong> kansel is vir die Gereformeerde die plek vanwaar<br />

hy die Woord van God bring en nie ’n leerstoel in die storiekuns<br />

nie.”<br />

Met dit in gedagte kom die vraag: Waarom dan deesdae,<br />

ook vanaf die Gereformeerde kansel, die volgende maniere van<br />

spreek: “Ek bedien vandag ...” en ook: “ONS lees vandag en ONS<br />

teksvers is ...”? Moet dan nie gehoor word nie: “<strong>Die</strong> Here spreek<br />

tot ons vanuit sy Woord ...”? So dikwels word gehoor: “ONS kyk<br />

na ...” En nog meer: “EK wys julle ...” en erger nog: “EK sê vir<br />

julle” (in Engels: “I’m telling you”); dan ook nog: “’n MENS moet<br />

...” en dan veral by predikers van ander denominasies: “EK sê<br />

vandag vir jou ...” by herhaling, alles in plaas dat gehoor word:<br />

“So sê die Here onse God!”<br />

Is dit reg as daar gehoor word: “ONS behandel vandag met<br />

MEKAAR in die erediens ...” en ook: “ONS kyk vandag saam” en<br />

dan word dit gebruik om aan te dui dat dit erediens is? Is dit reg<br />

as gesê word: “<strong>Die</strong> Here VRA van ons ...” Is die regte woorde nie<br />

eerder: “<strong>Die</strong> Here God se WIL vir ons is ...” nie? By geleentheid<br />

waar ’n preek, gelewer deur een van ons professore van die Teologiese<br />

Skool, oor die radio uitgesaai is, het ook van dié dinge<br />

deurgeskemer! Is dit reg of was ds. LS Kruger dan verkeerd? So<br />

kan verder aangegaan word oor ander dinge soos byvoorbeeld<br />

die ydele gebruik van die Naam van die Here in gebede, ja<br />

ook deur “Dopper”-predikante, ouderlinge en diakens! En ook<br />

hoe die dag van die HERE ontheilig word en hoe dit uitgewys<br />

word (of gebrek daarvan om dit uit te wys) en nog vele dinge!<br />

In Markus 13:37 staan geskryf: En wat Ek vir julle sê, sê Ek vir<br />

almal: Waak!<br />

Nou is die vraag: Dominee, daar op die kansel waar u<br />

die Woord van die HERE bedien, wat word daar gehoor? As<br />

daar van die dinge, hierbo uitgewys, gehoor word, waak u dan<br />

werklik? Word die prediking nie afgewater met sulke sêdinge nie?<br />

Is u nie besig om die Woord, wat die Here God tot sy gemeente<br />

spreek, die gesag te ontneem wat dit moet dra nie? As u sê:<br />

“Ek wys julle” in plaas dat u sê: “<strong>Die</strong> Here onse God sê”, het u<br />

die vrymoedigheid, omdat u deur die genadige werking van God<br />

die Heilige Gees gelei word, om te sê wat die Here HERE tot sy<br />

gemeente wil spreek en dan te spreek SOOS wat Hy self tot sy<br />

gemeente sou spreek? U ervaar mos werklik die leiding van God<br />

die Heilige Gees in u lewe en in die prediking.<br />

Soms word daar sulke ligtelike en oppervlakkige prediking<br />

gehoor, van geen toepassing op wat in die gemeente, in die lewens<br />

van die lidmate, aangaan nie (voel dit soos ’n lesing wat<br />

’n professor vir sy studente voordra). Is u amp dan nog vir u<br />

’n roeping of het dit maar net ’n werk geword? Dit roep weer<br />

die vraag op: Br. Ouderling, waak u oor die dienswerk van die<br />

predikant of laat u maar ter wille van “vrede” dinge so voortgaan?<br />

<strong>Die</strong> dominee is mos ’n geleerde man en hy maak nie foute nie,<br />

of hoe? In ons kerke sien ons sulke slegte vrugte, byvoorbeeld<br />

indi vidualisme, egoïsme, onbetrokkenheid, ongebondenheid,<br />

on ver bondenheid, louheid, doodsheid, respekloosheid en geen<br />

agting vir die Alhoë nie en gevolglik ook nie vir ander nie, ensovoorts.<br />

Groei hierdie dinge nie omdat daar nie hard en duidelik<br />

aangedui word dat dit nie vrugte van die Gees is nie? Of is ons<br />

dalk bang “mense” sal aanstoot neem en dan verlaat nog meer<br />

“mense” die kerk? Indien dit die geval is, verloën ons met die<br />

daad ons Hemelse Vader en is dit duidelik ’n teken van ongeloof<br />

aangesien ons Hom nie op sy Woord neem en nie glo dat Hy ons<br />

nie sal verlaat en nie sal begewe as ons nie links of regs afwyk<br />

van sy insettinge nie. Hou in gedagte sy duidelike opdrag aan sy<br />

profete om dit wat verkeerd, is uit te wys (Eseg. 3), maar is die<br />

profete nie besig om weg te kyk nie?<br />

Aan al ons predikante: Moet asseblief nie aanstoot neem<br />

met die skrywe nie (Heb. 13:22). Steek asseblief die hand in<br />

eie boe sem en ondersoek u dienswerk of dit vir die Here HERE<br />

aan neemlik en welgevallig is? Mag die Hemelse Vader aan u<br />

die genade betoon om werklik sy woorde aan u toe te vertrou<br />

en u die krag en leiding van God die Heilige Gees skenk om<br />

onbevrees te sê wat Hy aan sy gemeentes wil sê! Mag Hy, op<br />

antwoord van u en ons gebede, u dienswerk bevestig by “die<br />

onguns van die tyd”! Mag u die guns ontvang van veelvuldige<br />

vrug op die Woordverkondiging.<br />

Ons Vader, in die Naam van ons Here Jesus Christus vra<br />

ons dit dat u Boodskap suiwer en onbevrees gebring word, dat<br />

nie net gesê word wat U wil sê nie, maar ook soos U dit sou sê<br />

– ter wille van u gemeentes en u Koninkryk. Amen!<br />

Hierdie skrywe is nie ’n persoonlike aanval op enigiemand<br />

20 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


nie, maar wel ’n vermaning en oproep tot daadwerklike Geesvervulde<br />

prediking wat, met die seën van ons Hemelse Vader,<br />

nuwe lewe sal wek! Mag ons Hemelse Vader u seën in u lewe<br />

en u werk!<br />

Prof. Fritz de Wet van die Teologiese Skool<br />

antwoord hierop soos volg:<br />

Ons is dankbaar vir hierdie baie aktuele en goedbedoelde<br />

skrywe van br. Neels Jordaan, en dit bied ’n geleentheid aan<br />

almal wat geroep is om die Woord van die Here te verkondig om<br />

biddende selfondersoek te doen. Dit behoort inderdaad tot die<br />

hart van die gereformeerde belydenis oor die wese van prediking<br />

dat ons glo dat God aan die Woord kom tydens prediking.<br />

<strong>Die</strong> kern van ons geloof rakende prediking word duidelik<br />

ver vat in die woorde van Bullinger soos dit in die Confessio<br />

Helvetica Posterior (1562) geformuleer is: “Praedicatio verbi<br />

Dei est verbum Dei” (<strong>Die</strong> prediking van die Woord van God is<br />

die Woord van God). Iemand wat geroep is om die Woord te<br />

bedien, kan nie tydens prediking sy eie mening oor die woord lug<br />

of poog om net aan die verwagtingshorison van die hoorders te<br />

voldoen nie. Alhoewel die prediker (as iemand wat self grondig<br />

deur die Woord geraak word) en hoorders (op wie die Woord<br />

gerig word) integraal deel is van die kommunikatiewe gebeure<br />

wat tydens prediking voltrek word, kan dit wat deur die Woord<br />

oopgemaak word, nie op gelyke vlak met die mening van predi<br />

ker en hoorders geplaas word nie. <strong>Die</strong> kommunikatiewe driehoek<br />

wat tydens prediking ter sprake kom, kan visueel soos volg<br />

voorgestel word:<br />

Uit hierdie visuele voorstelling is dit duidelik dat die Woord<br />

(soos dit in op skrif gestelde vorm in die Bybele teks na vore<br />

kom) die boonste hoek van die kommunkatiewe driehoek beklee.<br />

<strong>Die</strong> verhouding van onderskeidelik die prediker en die<br />

hoor ders tot die Bybelse teks en die verhouding van prediker<br />

en hoorders tot mekaar word in ’n posisie van afhanklikheid<br />

van en gehoorsaamheid aan die Woord gestel. Alleen deur die<br />

Vraag<br />

en Antwoord<br />

teenwoordigheid van die lewende Christus (wat deur sy Gees in<br />

ons midde teenwoordig is in die kragveld van die verbond) kan<br />

die prediker in sy biddende besig wees met die Bybelse teks<br />

hom in alles aan die Woord onderdanig stel. Sonder ’n lewende<br />

geloofsverhouding met Christus sou die prediker se verhouding<br />

met die teks ontaard en skeeftrek en sou hy homself verhef tot<br />

’n posisie waarin sy mening oor die teks tot die ereposisie verhef<br />

word. Sonder ’n lewende geloofsverhouding met Christus sou<br />

die hoorders se verwagtinge en voorkeur bepaal in hoe ’n mate<br />

hulle bereid is om ontvanklik te wees vir die Woord. Sonder ’n<br />

lewende geloofsverhouding met Christus sou die verhouding<br />

tussen prediker en hoorders ook maklik kon disintegreer in die<br />

sin dat die prediker hom bokant die hoorders verhef as iemand<br />

wat van bo af met hulle praat – sonder dat hy besef dat hy net<br />

so onderdanig aan die Woord behoort te wees as die mense tot<br />

wie die Woord gerig word.<br />

Wanneer woorde soos “EK” of “ONS” in ’n preek gebruik<br />

word, behoort dit dus duidelik gemaak te word in die konteks<br />

waarin die prediker hierdie woorde gebruik, dat EK (as iemand<br />

wat nie op ’n belangelose afstand van die Woord staan nie,<br />

maar persoonlik daardeur oopgevlek word) met die gesindheid<br />

van Christus vervul is wat in alles diensbaar is aan die wil van<br />

sy hemelse Vader; en dat “ONS” (as mense wat in ’n geloofsverbintenis<br />

met mekaar saamgesmee is in die diens van die<br />

Here) ons geloofsgemeenskap in die eenheid van Christus tot<br />

eer van God en in gehoorsaamheid aan Hom alleen wil uitoefen.<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 21<br />

DK


Vraag<br />

en Antwoord<br />

“In sonde ontvang en gebore”<br />

Dr. LK van der Walt van Uitenhage skryf:<br />

Ek het voorheen in ’n <strong>Kerkblad</strong> die bostaande saak aangespreek.<br />

Dit gaan oor die vertolking van “in sonde ontvang en gebore”,<br />

waar daar in die Doopformulier en die Formulier vir die Afl egging<br />

van Belydenis van Geloof nie spesifi ek na die dogma van die erfsonde<br />

in die teks daarvan verwys word nie.<br />

Betreffende die betekenis van byvoorbeeld “in sonde ontvang”,<br />

verskyn dit nie in die Handwoordeboek van die Afrikaanse Taal<br />

nie. <strong>Die</strong> volgende frases met gelykwaardige betekenis verskyn<br />

eg ter wel: “in sonde lewe”, “in ontug lewe”, “kind van sonde”. In<br />

die lig van hierdie drie voorbeelde kom dit my voor dat “in sonde<br />

ont vang”, sonder verwysing na die erfsonde in die teks van die<br />

For mulier, beteken dat die ontvangenis “in sonde” plaasgevind<br />

het! My probleem is dus dat die dogma van die erfsonde nie in die<br />

bogenoemde Formuliere ingeskryf is nie, en dat jonger lidmate<br />

en besoekers van ander kerkgenootskappe (ook Engelse kerke)<br />

nie altyd bewus is van die konteks waarin “in sonde ontvang en<br />

gebore” by doop- en belydenisafl egging verstaan moet word nie,<br />

en deur hulle letterlike begrip van “in sonde ontvang en gebore”<br />

geskok kan word en selfs die opinie kan vorm dat ons Doppers<br />

glo dat die huweliksdaad wat tot bevrugting aanleiding gee, sonde<br />

is!<br />

In teenstelling verklaar die Huweliksformulier dat die huwelik<br />

’n Goddelike instelling is, en vermeld onder andere die volgende:<br />

“Hy het die huwelik so hoog geëer ...”, “<strong>Die</strong> menslike geslag moet<br />

deur die huwelik gebou word ...”, “U moet haar liefhê ...”, “En u,<br />

vrou, moet u man liefhê ...”, en “Mag ons HERE God ... u in alle<br />

god saligheid en liefde saam verbind ...” Sonder twyfel dus word<br />

u en my kinders in liefde en nie in sonde nie, ontvang en gebore!<br />

<strong>Die</strong> gewraakte frase in sonde behoort dus uit die Formulier geskrap<br />

te word en vervang te word met byvoorbeeld: ... ontvang en<br />

gebore met ’n oorgeërfde sondige natuur (of oorgeërfde neiging<br />

tot sonde).<br />

Ten slotte sluit ek aan by Shakespeare, die befaamde Engelse<br />

dramaturg van weleer: “So all my best is dressing old words (in<br />

sonde) new (... met ’n oorgeërfde sondige natuur).” Mag ons ook<br />

in hierdie verband bereid wees om te reformeer!<br />

Prof. Sarel van der Walt van die Teologiese Skool<br />

antwoord hierop soos volg:<br />

Op versoek van die Redaksie van <strong>Die</strong> <strong>Kerkblad</strong> probeer ek<br />

graag lig werp op die vraagstuk wat deur bogenoemde skrywe<br />

aan die orde gebring word.<br />

Dit is inderdaad so dat die frase “in sonde ontvang en<br />

gebore”, soos wat dit voorkom in die doopsformulier en die formu<br />

lier vir die afl egging van belydenis van geloof, nie by name<br />

ver wys na die leerstuk oor die erfsonde wanneer die betrokke<br />

frase in die twee formuliere voorkom nie. Om hieruit die afl eiding<br />

te maak “dat die dogma van die erfsonde nie in die bogenoemde<br />

formuliere ingeskryf is nie”, is egter nie korrek nie. <strong>Die</strong> frase wat<br />

hier ter sprake is, wil beslis wys op die totale verdorwenheid van<br />

die mens (dus is dit wel ’n dogmatiese of leerstellige verwysing<br />

na die leer oor die erfsonde), eerder as wat dit wil aandui dat<br />

“die huweliksdaad wat tot bevrugting aanleiding gee, sonde<br />

is”. Alreeds in die oorspronklike doopsformulier van 1578 word<br />

Psalm 51:7 op hierdie punt as teksvers aangegee (wat eweneens<br />

op die oorerfl ike sondige natuur van die mens dui en waar die<br />

son dige ontvangenis nie betrek word op die huweliksdaad nie,<br />

maar op die erfsonde), en hoewel hierdie teksverwysing by die<br />

hui dige doopsformulier weggelaat is, is dit steeds ingeskryf by<br />

die formulier vir die afl egging van belydenis van geloof, waar dieselfde<br />

frase tog gebruik word as in die doopsformulier.<br />

Uit bogenoemde wil dit dan duidelik blyk dat die bewoording<br />

van die betrokke formuliere die Skrif naspreek wanneer ons ’n bepaalde<br />

frase gebruik met verwysing na die leer oor die erfsonde.<br />

<strong>Die</strong> erkenning/belydenis van ons algehele doemwaardigheid<br />

voor God (en dat die erfsonde alreeds genoegsaam is om ons<br />

al ge heel doemwaardig voor God te stel) is immers een van die<br />

(eerste) grondstene van die gereformeerde godsdiens (vgl. Heidelbergse<br />

Kategismus, Sondag 3, vr. & antw. 7 asook vr. & antw.<br />

36). Daarom: hoewel “lidmate en besoekers van ander kerkgenootskappe”<br />

bepaalde begrippe of frases in ons formuliere<br />

vreemd op die oor mag vind, is dit my mening dat die formulier vir<br />

die doop sowel as die formulier vir belydenisafl egging in die eerste<br />

instansie aan die adres is van lidmate van die Gereformeerde<br />

Kerke; in die geval van die doop is dit gerig aan die ouers van<br />

die verbondskinders (of gerig aan volwassenes wat gekatkiseer<br />

is en eers belydenis van geloof moet afl ê), óf in die geval van belydenisafl<br />

egging kinders wat gekatkiseer is en opgegroei het om<br />

die volle diepte en omvang van die erfsonde te kan begryp. Ouers<br />

van kinders wat gedoop word, behoort volledig begelei te word in<br />

’n suiwere verstaan van wat die formulier en die doopbeloftes behels.<br />

Eweneens behoort kinders wat opgroei en mettertyd belydenis<br />

van geloof afl ê, begelei te word in die betekenis van die<br />

inhoud van die formulier asook hulle antwoord op die vrae wat<br />

daaruit voortspruit.<br />

<strong>Die</strong> skrywer trek die argument oor die erfsonde ongelukkig en<br />

uiteindelik op ’n syspoor en betrek die huwelik en die huweliksdaad,<br />

wat glad nie die oogmerk is van die gebruik van die frase<br />

nie. Om die betrokke frase dan ’n “gewraakte frase” te noem, is<br />

ongelukkig ook nie gepas nie, aangesien dit op ’n verkeerde afleiding<br />

berus.<br />

Indien beswaar oor die bewoording in enige van ons formuliere<br />

bestaan, sal dit raadsaam wees om die kerklike weg te volg sodat<br />

ons kerke saam kan besin oor grondige redes vir ’n moontlike<br />

ver andering in die bewoording van ons formuliere. DK<br />

22 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Ds. Cassie Aucamp (Bergsig/Andeon)<br />

Ds. Arie<br />

(Adriaan) van der Walt<br />

7 Maart 1924 - 1 September 2012<br />

Ds. Arie van der Walt was eintlik nog jonger as die bykans 79 jaar<br />

wat deur ons hemelse Vader hier op aarde aan hom gegun is. Nog<br />

vol lewenslus en ’n jonkheid van gees.<br />

Hy het nog in hierdie jaar gereeld eredienste by Elandspoort gelei,<br />

tot sy heupe hom ernstig begin knel het. Hy sou vir ’n heupvervanging<br />

gaan, maar het vir veiligheid eers ’n draai by die kardioloog gemaak vir<br />

’n angiogram, veral ook omdat hy in 1992 ’n ernstige hartaanval gehad<br />

het, waarvan hy wonderlik herstel het.<br />

<strong>Die</strong> ondersoek het getoon dat sy hart ernstig verswak is. <strong>Die</strong>selfde<br />

Maandagnag het tannie Rita die oproep van die Eugene Marais-hospitaal<br />

gekry: Kom in, ds. Van der Walt is ernstig. Hy was in ’n koma totdat hy<br />

die Donderdag, 13 Julie, na sy ewige woning oorgetree het. Ek was nog,<br />

benewens die hospitaalpersoneel, die laaste persoon met wie hy daardie<br />

Maandagaand laat gesels het.<br />

Adriaan van der Walt is in 1933 in die Kaapprovinsie gebore. Hy het<br />

op Vaalhartz matriek geskryf en is direk daarna PUK toe om hom voor te<br />

berei om te antwoord op die roeping om bedienaar van die Woord van<br />

die Here te wees. Sy aktiewe bediening het in 1958 in Belfast begin, en<br />

het met sy emeritaat in 1996 ook in Belfast/Stoffberg geëindig. Hy het<br />

met die gawes wat die Here hom gegee het, met groot vrug in die volgende<br />

gemeentes gearbei:<br />

Belfast-kombinasie (1958-1962)<br />

Schweizer-Reneke (1962-1965)<br />

Heilbron/Koppies (1965-1967)<br />

Bergsig (1967-1984)<br />

Stoffberg en later Stoffberg/Belfast (1984-1996)<br />

Uit sy huwelik met Ansie van der Merwe is vier kinders gebore, maar<br />

sy het hom op ’n vroeë ouderdom ontval. In 1982 is hy met tannie Rita<br />

Botha getroud, met twee kinders uit haar eerste huwelik. Saam het hulle<br />

’n geseënde huwelik van 30 jaar gehad. Sy het van die begin af haar plek<br />

as predikantsvrou in die gemeente volgestaan.<br />

Na sy emeritering het hulle hul in Bergsig gevestig, in die Mootgebied<br />

van Pretoria. Hulle het steeds ’n opbouende rol as meelewende lidmate<br />

in die gemeente gespeel. Ds. Arie se gereelde waardering vir ’n preek het<br />

altyd gespreek van sy kinderlike verwondering oor die Woord van die<br />

Here. Hy het in dié tyd in die gemeentes van Totiusdal en Elandspoort<br />

ge waardeerde diens gelewer, met eredienste, maar ook met die pastorale<br />

versorging van veral die ouer lidmate.<br />

Sy besadige, rustige geaardheid het ’n kalmte om hom uitgestraal.<br />

Hy wou altyd die ander se kant aanhoor voor hy oor ’n saak besluit<br />

het, en het nie ligtelik ’n oordeel gefel nie. In die vraagstukke waaroor<br />

daar op die kerklike akker so dikwels die strydbyl opgeneem word, het<br />

in dankbare<br />

herinnering<br />

hy ’n nugtere en gebalanseerde<br />

openheid gehad, en het altyd<br />

die heil en stigting van die kerk<br />

voor oë gehou. Van sy pastorale<br />

bewoënheid was ek self al getuie<br />

waar ons saam by ’n lidmaat ná die<br />

dood van ’n dierbare opgedaag<br />

het.<br />

Hy het ’n besondere sin vir<br />

hu mor gehad en het gereeld by<br />

’n gemeentesamekoms of tydens<br />

’n Wildtuinkamp met sy<br />

be sondere vertellings luister aan<br />

’n geleentheid verleen. Sy twee<br />

groot stokperdjies was tuinmaak<br />

en kosmaak en hy het tot op die<br />

end self sy tuin op ’n groot erf<br />

met groot toewyding versorg.<br />

Vir almal rondom hom en ook<br />

vir die gemeentes van Berg sig<br />

en Andeon is oom Arie se dood<br />

’n groot verlies. Vir my persoonlik<br />

was hy ’n vaderfi guur en vertroueling.<br />

Ons dank ons hemelse Vader<br />

vir die besondere gawe wat Hy in<br />

die lewe van oom Arie oor ’n lang<br />

tyd heen aan sy gesin en aan die<br />

kerk van die Here geskenk het.<br />

Ons is die Here ook dankbaar vir<br />

die besondere wyse waarop Hy<br />

tannie Rita bystaan om te midde<br />

van haar groot verlies die vrede<br />

van ons Here Jesus Christus uit te<br />

straal.<br />

Oom Arie was vir my die verper<br />

soonliking van die bekende<br />

woorde van Psalm 92:6:<br />

“’n Palmboom, hoog en rustig,<br />

’n seder sterk en skoon,<br />

met breë blarekroon ...” DK<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 23


in dankbare<br />

herinnering<br />

Ds. SD (Danie) Snyman (Pretoria-Magalieskruin)<br />

Ds. Ph (Flippie) Snyman<br />

7 Maart 1924 - 1 September 2012<br />

Ons beleef b l f die di ietwat i t t<br />

vreemde situasie dat my pa<br />

só lank al uit die aktiewe bediening is (in 1984<br />

geëmeriteer) dat bitter min van die dienende<br />

predikante hom nog goed geken het. Hy is ook só<br />

lank die lewe gegun dat al sy predikante-klasmaats<br />

en meeste van sy ander tydgenote al oorlede is. Daar<br />

is dus nie meer baie mense wat hom regtig goed<br />

geken het nie. Flippie Snyman is in die distrik van<br />

Mid delburg Kaap gebore. As jong seun in die 1920’s<br />

het hy nog ’n trek per ossewa beleef na ’n plaas in<br />

die Fauresmith-omgewing, waar hy as een van sewe<br />

broers en ’n suster grootgeword het. Hy het daar sy<br />

lewenslange liefde vir die veld en natuur ontwikkel.<br />

Nadat hy sy matriek daar behaal het, het hy vir ’n jaar<br />

lank in ’n mynkantoor in Brakpan gewerk, voordat<br />

die deur vir hom oopgegaan het om die studie, wat<br />

sou lei tot die roeping om bedienaar van die Woord<br />

te wees, aan te pak.<br />

In 1950 het hy as predikant in Colesberg begin, en in<br />

verskeie en uiteenlopende gemeentes in verskillende<br />

dele van die land gedien, totdat hy in 1984 as gevolg<br />

van swak gesondheid op 60-jarige ouderdom moes<br />

eme riteer. Veral in sy vroeë bedieningsjare was daar<br />

’n groot tekort aan predikante, met die gevolg dat<br />

daar baie beroepe gekom het en hy gereeld geskuif<br />

het. Hy was ook in die kerkverband aktief, en het meer<br />

kere op die moderamens van Partikuliere Sinodes<br />

ge dien. Hy was ’n tyd lank een van die kuratore van<br />

die Teologiese Skool in Potchefstroom. Hy het ’n besondere<br />

skryftalent gehad, en het dan ook artikels<br />

en korter stukkies vir verskeie tydskrifte geskryf. Hy<br />

het ook bydraes gelewer wat in publikasies van die<br />

Department Wetenskapsleer van die destydse PU vir<br />

CHO opgeneem is. Selfs toe hy al swak was in die later<br />

jare van sy lewe, het hy nog gereeld in Heidelberg<br />

kos telike stukkies van allerlei aard vir die weeklikse<br />

gemeenteblaadjie geskryf.<br />

<strong>Die</strong>gene wat hom in die bediening geken het,<br />

sal weet dat hy beginselvas was. Hy was baie lief<br />

vir die Gereformeerde leer en het dit met diep oortuiging<br />

geleer en gehandhaaf en verdedig. Maar hy<br />

was gemotiveerd beginselvas en het nie sommer net<br />

blindelings standpunte ingeneem nie. Hy het die<br />

Gereformeerde, Bybelse waarhede ook in sy persoon<br />

like en gesinslewe van toepassing gemaak.<br />

Vir die volk waarvan hy deur die beskikking van<br />

die Here deel was, het hy ’n besondere liefde gehad.<br />

<strong>Die</strong> stryd van hierdie volk om op te staan en hulle<br />

vryheid te herwin ná die Vryheidsoorloë teen die<br />

Engelse was vir hom van kleintyd af deel van sy lewe<br />

en gedagtewêreld. Sy pa en ander familie was self<br />

in Engelse konsentrasiekampe aangehou, en hulle<br />

vertellings het hom bygebly. <strong>Die</strong> saak van sy volk was<br />

een van die redes waarom hy die moeite gedoen het<br />

om hom ook in die Volkekunde te bekwaam.<br />

Hy was ’n gevoelsmens, met ’n hartstogtelike liefde<br />

vir goeie musiek. Hy was in sy studentedae self<br />

’n kitaarspelende lid van die Alabama-studente geselskap.<br />

Sy sin vir humor en hoe lekker hy kon lag vir<br />

goeie kwinkslae, sal ook deur almal wat hom geken<br />

het, onthou word.<br />

Hy is in 1950 met Alida Geertsema getroud, en<br />

hulle het vier kinders grootgemaak. Vir meer as 62<br />

jaar was hulle getroud en het ten tyde van sy afsterwe<br />

9 kleinkinders en 2 agterkleinkinders gehad.<br />

Natuurlik was die baie jare van swak gesondheid,<br />

waarvan hy vir meer as tien jaar vir alle praktiese<br />

doel eindes bedlêend was, nie maklik nie. Vir iemand<br />

wat in die Suid-Vrystaatse ruimtes grootgeword het,<br />

was die laaste 5½ jaar in ’n versorgingsafdeling baie<br />

moeilik, en nie sonder geestelike worsteling gewees<br />

nie. Maar die oorgawe aan ons Here, wat ons lewens<br />

beheer, het altyd gebly; ook die uitsien na die fi nale<br />

verlossing van siel en liggaam. Op 1 September 2012<br />

het dit vir hom werklikheid geword.<br />

Wie van ons sal ooit die werk van een van die<br />

Here se dienaars regtig kan beoordeel? Net die Here<br />

kan dit doen (1 Kor. 4:4-5). Maar ons is dankbaar vir<br />

genade wat ons by hom gesien het, vir harde werk en<br />

opofferings in diens van die Here waarvan ons bewus<br />

was, en ook vir baie wat hy ons en ander van die Here uit<br />

sy Woord uit geleer het. Dít veral sal ons altyd bybly. DK<br />

24 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Dankie aan almal vir die<br />

inligting wat u verskaf het<br />

oor ons vorige twee foto’s!<br />

Ons het nog nie al die inligting<br />

ontvang nie, so as daar iemand<br />

is wat weet wie op die foto’s<br />

verskyn, skakel ons asseblief!<br />

<strong>Die</strong> argiefbewaarplek is ’n gesistematiseerde<br />

inligtings bron<br />

in diens van die Gereformeerde<br />

Kerke in Suid-Afrika. Dit dien<br />

van weë sy ryke inligtingsbron<br />

ook ander wetenskappe, beantwoord<br />

as instansie amptelike<br />

en akademiese navrae en gee<br />

aan navorsers voorligting in die<br />

metodiek van navorsing.<br />

<strong>Die</strong> funksie van die argiewe<br />

wat vir die versameling verantwoor<br />

delik is, is om:<br />

rekords/materiaal met historiese<br />

waarde te identifi seer, te<br />

bekom en te evalueer sodat<br />

dit kan dien as geheue;<br />

voldoende en behoorlike<br />

<br />

toestande te skep vir berging,<br />

beskerming en bewaring van<br />

die argiefrekords en ander<br />

versamelings;<br />

die nodige skoonmaak-, restou<br />

rasiemetodes toe te pas,<br />

voordat die dokumente/<br />

<br />

boe ke ontsluit en geberg<br />

word;<br />

argiefrekords en versamelings<br />

te orden en te beskryf,<br />

sodat hulle fi siese ligging<br />

gedokumenteer kan word;<br />

opsporingshulpmiddels voor<br />

te berei vir die aanbieding<br />

Argief NUUS!<br />

<br />

<br />

<br />

van naslaandienste en om navorsing te fasiliteer en beskikbaar te<br />

maak vir navorsers;<br />

toegang tot inligting te bied ooreenkomstig wetlike vereistes en<br />

skenkingsooreenkomste;<br />

inligting oor versamelings beskikbaar te stel aan belanghebbendes<br />

binne en buite die kerkverband; en<br />

met ander argief- en versamelbewaringsplekke te skakel op ’n<br />

kerklike, provinsiale en nasionale vlak.<br />

Hierdie maand het ons net een foto en die beskrywing lui: GK<br />

Potchefstroom Kerkraad 1940. Geen name is aangedui nie.<br />

Indien u enige inligting oor die foto het, stuur dit asseblief aan<br />

ons per e-pos by 155864@nwu.ac.za of skakel ons by 018 294 8952<br />

of stuur per pos aan Administratiewe Buro – Argief, Posbus 20004,<br />

Noordbrug 2522, POTCHEFSTROOM.<br />

As u bietjie meer tyd het, kom drink gerus ’n koppie koffi e by die<br />

Argief en deel u inligting!<br />

Vriendelike stof-groete,<br />

Alet-Elize van Jaarsveld<br />

Van Oraloor<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 25


Van Oraloor<br />

Kerkgebouekompleks<br />

Dis 4 Augustus 2012. Ek<br />

slaap nou al vir vier nagte<br />

nie meer met ’n gelaaide<br />

en geknakte haelgeweer langs<br />

my nie; die spanning van honde<br />

wat vir rondloper-kwaaddoeners<br />

in alle rigtings blaf en vreemde<br />

naggeluide wat jou in jou slaap<br />

laat stol, is nie meer deel van my<br />

lewe nie. Om 900 meter van ’n<br />

massiewe plakkerskamp te woon<br />

wat volgens die minister van<br />

veiligheid die onveiligste plek in<br />

die hele Suid-Afrika is, het sy tol<br />

geëis. Van die eens sorgeloosheid<br />

van my kinders wat fi ets en perd<br />

gery het en elfuur saans in die<br />

plaasdam geswem het en op die<br />

dak geslaap het, is niks oor nie.<br />

Wat ek hier skryf, is nie eens<br />

aan die kerkraad en gemeente<br />

be kend nie.<br />

Ekself het 32 geregistreerde<br />

klag tes by die polisie in die 28<br />

jaar wat ons op die plot gewoon<br />

het, aangemeld. Net in die laaste<br />

18 maande was ek en my werker<br />

en (swart en wit) bure en<br />

Dr. Piet Lourens (Bloemfontein-Oos)<br />

van Bloemfontein-Oos verkoop<br />

buurtwag by 10 inhegtenisnames<br />

be trokke. My bakkie is ’n duik ingeslaan,<br />

ek en my buurvrou is in<br />

die polisiestasie met die dood<br />

ge dreig, met ’n jagmes gedreig,<br />

talle kere in die hof net om die<br />

be skuldigdes ’n paar dae later<br />

weer op straat te sien. ’n Paar jaar<br />

gelede was daar drie misdadigers<br />

kwart voor vier (dis die tyd waarop<br />

die muurhorlosie wat in die tuin<br />

agtergelaat is, gaan staan het) in<br />

ons huis, die huis is effektief gestroop<br />

terwyl ons geslaap het,<br />

hulle moes ten minste 14 keer in<br />

26 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


en uit geloop het. Daar is deur die<br />

dak van die motorhuis ingebreek,<br />

by die kerk, kerksaal ... een van<br />

my werkers is met ’n byl op die<br />

plot langsaan doodgekap ... ek<br />

moes 18 maande terug ’n ou oom<br />

begrawe wat in sy huis gemartel<br />

en vermoor is en ’n maand later<br />

een van ons vriende wat by sy hek<br />

met klippe doodgegooi is ...<br />

Op 4 Januarie vanjaar, die nag<br />

voordat ek na die Sinode toe gery<br />

het, het drie misdadigers (ek kon<br />

hulle silhoëtte sien) die pastorie<br />

met klippe gegooi. Sedertdien<br />

die haelgeweer. Daarna het hulle<br />

my melkkoei se kalf skaars 30 meter<br />

van my slaapkamervenster uit<br />

sy gesweisde hok gesteel, drie<br />

maande gelede ’n windpomp 200<br />

meter van die huis af losgebout,<br />

omgetrek, gestroop en die hele<br />

toring op ’n kruiwa weggery (wat<br />

ek twee dae later by ’n skrootwerf<br />

gekry het). <strong>Die</strong> buitegeboue se<br />

dakke is afgesteel. Rondlopers se<br />

spore is ten minste twee maal per<br />

week naby die huis en kerk gekry.<br />

My NG-kollega is onlangs halfeen<br />

die nag in sy bed oorval. En tot<br />

die polisie is bang.<br />

Saans moes ek teen donker<br />

tuis wees, dan ’n hele ritueel om<br />

my vier boerboele kos te gee,<br />

seker te maak alle buitedeure is<br />

ge sluit, ganghek, traliedeur aan<br />

slaapkamerkosyn, alarm stel, geweer<br />

kluis ... net om telkens tog in<br />

my slaap onderbreek te word van<br />

bure se alarms, blaffende honde<br />

en ander vreemde geluide. Ek het<br />

die tyd saans gebruik om te studeer<br />

(PhD) om roepingsfokus te<br />

kon hou.<br />

Ná die verskroeide aardebeleid<br />

van die Anglo-Boereoorlog en<br />

Eerste Wêreldoorlog en depressie<br />

met die armblankevraagstuk is<br />

daar destyds plase<br />

rondom Bloemfontein<br />

opgekoop<br />

en in plotte opgedeel<br />

sodat elke<br />

ge sin ’n koei kon<br />

aanhou en tuin kon<br />

maak. Talle huise<br />

wat vandag nog<br />

staan, se rou stene<br />

se klei is deur die<br />

ge sin op die plot<br />

getrap en gedroog.<br />

Bloemfontein-Oos het in 1949<br />

van Bloemfontein afgestig. In<br />

1966 is hierdie kerkgebou in<br />

gebruik geneem met ’n lidmatetal<br />

van 674. Tans woon daar net 21<br />

lidmate. Drie Afrikaanse skole,<br />

eens al drie van Graad 1 tot matriek,<br />

het gesluit. Twee NG-kerke<br />

het gesluit, die hele gebied getuig<br />

van uiterste verwaarlosing,<br />

plundering en armoede. Talle inwoners<br />

het bloot gevlug, lyste in<br />

die koerant wat na eienaars soek,<br />

verskyn gereeld.<br />

Vanwee die ligging is ’n hele<br />

10 hektaar met pastorie, stoor,<br />

kerkgebou en kerksaal vir ’n<br />

skra le R1,7 miljoen verkoop aan<br />

Roadmap Ministries, afstammeling<br />

van die bekende TB Joshua van<br />

Nigerië vir wie hulle gereeld op ’n<br />

tipe pelgrimstog besoek.<br />

Ons woon nie meer daar nie!<br />

Naskrif: Omdat dié dinge oor<br />

jare heen gebeur het, het mens<br />

dit byna as “normaal” aanvaar, en<br />

omdat daar nie ’n ander uitkoms<br />

was nie, moes ons soos andere<br />

daar bly, al het die kerkraad hulle<br />

bes gedoen om ander plan ne te<br />

maak. Dit het ons as gesin van<br />

geloofsrealisme geleer, ver al dat<br />

hierdie wêreld nie ons wo ning<br />

is nie, dat ons nie allerlei gemaksones<br />

moet idealiseer nie,<br />

Van Oraloor<br />

dat elke dag ’n gawe is om voluit<br />

te lewe, dat geloof ’n gawe is<br />

wat vrede bring selfs in wat ons<br />

beleef het, dat die Heilige Gees ’n<br />

bonatuurlike kalmte oor ’n mens<br />

bring om ander op te beur. Ons<br />

het gebid en beleef dat die Here<br />

goed en getrou is. Ons het in talle<br />

insidente sy bewarende hand<br />

ver stommend grafi es herken. By<br />

nabaat blyk dit, waarskynlik om<br />

self sin te maak, dat ek ook gepreek<br />

het oor die groot le wensraaisel<br />

van Psalm 73, ook Psalms 91, 121<br />

en 139, die ander pelgrimsliedere<br />

wat ons situasie ge-eggo het,<br />

die sin van die lewe uit Prediker<br />

... Ons het versigtigheid aangeleer<br />

(ek was immers vir 21 jaar<br />

tot sy sluiting kapelaan van die<br />

Bloemfonteinse Dis trik kommando),<br />

ons het veiligheidsroetines<br />

gehad, kontaknommers<br />

... Hoewel ons nie bang was nie,<br />

wou ons ook nie braaf wees nie.<br />

Helaas is ons vertroue in mense<br />

geskend sodat, waar ons gemeente<br />

ywerig by sending betrokke<br />

was by Rusfontein, op die<br />

hoewe en in Botshabelo, selfmo<br />

tivering en motivering in die<br />

gemeente ’n knou gekry het.<br />

Ons deel dit graag omdat daar<br />

steeds gelowiges is wat daar (en<br />

elders) moet oorleef. DK<br />

(Foto’s van kerkgebou met erkenning<br />

aan ds. Gustav Opperman)<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 27


Van Oraloor<br />

Rina Grové (Kleinmond)<br />

Ds. Ferdi Postma<br />

40 jaar 'n bedienaar van Gods Woord<br />

Ds. Ferdi Postma het sy loopbaan<br />

as bedienaar van die<br />

Woord in die GKSA op 31<br />

Januarie 1972 in die gemeente<br />

Theu nissen begin. Met sy bevestiging<br />

deur sy pa was die strekking<br />

van die preek dat hy nie fokus in<br />

sy bediening moet verloor nie.<br />

By geleentheid van die dankfees<br />

wat op 16 September 2012<br />

deur die Geref. Kerk Kleinmond<br />

ge hou is, het ds. Ferdi in die preek<br />

daarop gewys dat predikante<br />

sowel as lidmate hulleself deurgaans<br />

moet weeg aan die Woord<br />

van God om seker te maak dat<br />

hulle steeds besig bly met die<br />

kernwaarheid van die kerk.<br />

In die kerk gaan dit om die<br />

ver houding tussen die ewige God<br />

en die gebroke mens. <strong>Die</strong> Here<br />

het die skat van sy Woord in die<br />

pre dikante, menslike “kruike”, se<br />

hande geplaas om te verkondig,<br />

en eie aan kruike is hulle maar dikwels skeef, krom en gebars.<br />

As teksvers by dié geleentheid is is Handelinge 3:6 gebruik: “...Geld<br />

het ek nie; maar wat ek het, gee ek vir jou: In die naam van Jesus Christus,<br />

staan op en loop.” Petrus en Johannes het deur die insig wat die Heilige<br />

Gees aan hulle gegee het, besef dat die behoefte van die verlamde man<br />

dieper lê as geld, wat sy tydelike behoeftes kan verlig. Nie net sal hy vir<br />

homself kan sorg as hy kan loop nie, maar hy sal ook sy doel op aarde<br />

– om die Here te loof en te prys – kan uitvoer.<br />

So is ons en die wêreld se eintlike probleem dat ons kreupel is sonder<br />

God. <strong>Die</strong> kerk bestaan nie uit volmaakte mense nie, maar gebarste<br />

kruike wat deur die Heilige Gees heelgemaak word. <strong>Die</strong> Here gebruik<br />

die kreupel kerk in die kreupel wêreld. Ons moet bid dat die Heilige<br />

Gees ons die krag en die woorde uit die Woord gee om mekaar met die<br />

Woord van God te konfronteer. Dit is ’n groot versoeking om silwer en<br />

goud (kitsoplossings) in plaas van God se oplossing van die kruis van<br />

Christus vir die wêreld aan te bied. Slegs versoening deur die kruisdood<br />

van Jesus Christus is die oplossing vir die wêreld se kreupelheid.<br />

Dit was opvallend tydens hierdie feesgeleentheid dat die beeld van<br />

die kruik dikwels deur die sprekers gebruik is. So dien ds. Ferdi steeds as<br />

’n kruik vol van die Here se genade gawes, wat hy veral deur die Woordverkondiging<br />

in die Kleinmondgemeente versprei.<br />

<strong>Die</strong> geleentheidspreker by die geleentheid was dr. Pieter Bingle<br />

(eme ri tus van Kaapstad), wat ook ’n neef van ds. Ferdi is. Hy het ons ’n<br />

interessante kykie in die Postmas se genealogiese afkoms gegee. Beide<br />

ds. Ferdi se pa, dr. Johannes Postma en oupa, prof. Ferdinand Postma,<br />

was deeglik geskool in Grieks en Latyn. Sewe van ds. Ferdi se neefs is of<br />

was predikante. Daarby is vier kleinseuns ook predikante en begin een<br />

agter kleinseun volgende jaar met sy teologiese studies.<br />

“’n Prediker het nét die woord (taal) as instrument. Daar is ’n verband<br />

tussen taal en denke. Dit gaan daaroor dat in mensewoorde God deur<br />

hom aan die woord kom (1 Pet 4:11). Ds Ferdi is ’n uitnemende beiteltjie<br />

as ’n toegewyde VDM, as woord-ambagsman van sy Opdraggewer, die<br />

Here ons God. Met ds. Ferdi se taalgebruik was (en) is hy werktuig as<br />

woordkunstenaar wat in uitnemende prediking met oratoriese gawes<br />

sy wêreld bemeester en aan sy hoorders die profetiese openbaring van<br />

God verkondig. Hy gló wat hy sê. En dankie, Ferdi, dat jy in prediking en<br />

as liturg nie relitainment (= kombinasie van religion en entertainment),<br />

godsdienstige vermaak, pleeg om toehoorders te trakteer met ’n hongerdieet<br />

nie. Baie dankie vir waarde wat jy gedurende 40 jaar toegevoeg<br />

het en nog steeds toevoeg in baie mense se geloofslewe.” (Dr. Pieter<br />

Bingle)<br />

Op meer persoonlike vlak het dr. Bingle gesê dat ds. Ferdi ’n<br />

28 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


gebalanseerde en beskeie mens is wat sy perke en beperkinge ken. Hy<br />

het ’n openheid vir die meerkantigheid van die waarheid en ’n fyn sin vir<br />

humor. Dan is hy ook lief vir sport en draf nog steeds en speel ook rolbal,<br />

is baie handvaardig en ’n toegewyde tuinier.<br />

Hy is reeds 40 jaar getroud met Martsophie Buyskes, ’n plaasmeisie afkomstig<br />

van Potgietersrus. As dieetkundige, alhoewel sy as onderwyseres<br />

en dosent in Voedseldiens gewerk het, was en is sy steeds baie ondersteunend<br />

vir ds. Ferdi as predikant. Veral in die stadsgemeentes is hoë<br />

eise aan haar as moeder van die gesin gestel.<br />

Ouderling Nols Swanepoel het ’n kort adres en ’n boek as herinnering<br />

aan die dankfees aan ds. Ferdi oorhandig. Daarna is ’n heerlike ete wat<br />

deur die susters, onder leiding van Corene Lessing voorberei is, geniet.<br />

<strong>Die</strong> geleentheid is deur drie van ds. Ferdi en Martsophie se vier kinders,<br />

naamlik Johannes en Marié, Mariëtte en Adriaan en Elbie en Gerrit<br />

bygewoon. Net Derek en Diani kon nie van Pretoria af kom nie. Vyf van<br />

hulle ses kleinkinders was ook teenwoordig, naamlik Ferdi, Ruben, Thade,<br />

Remi en Christina. Marié se ouers en Ferdi se jongste suster, Nellie, was<br />

ook teenwoordig. Al drie die kinders het ’n kort woord van waardering<br />

teen oor hulle ouers uitgespreek.<br />

Ds. Ferdi het eerstens die eer aan die Here, wat hom gebruik het in<br />

die groot taak as Woordverkondiger, gegee. Daarna het hy sy gesin en<br />

familie, sy “moskombersies”, bedank vir hulle bystand deur die jare. Hy<br />

het ook genoem dat sy ma ’n groot invloed op die ontwikkeling van sy<br />

denke gehad het.<br />

Ds. Ferdi het in die volgende vyf gemeentes gewerk:<br />

Theunissen – 31 Januarie 1972 tot 1975. Hier het die Postmas as’t<br />

ware grootgeword. Hulle twee oudste kinders is hier gebore en die<br />

boere gemeenskap het die jong dominee ruimte gegun om uit eie<br />

ondervinding te leer. Hy was nog jonk genoeg om vir die dorp rugby<br />

te speel.<br />

Van Oraloor<br />

Bloemfontein-Suid – 1975 tot<br />

1979. As tweede predikant met<br />

opdrag evangelisering van die<br />

jong mense, die vestiging van<br />

’n bruin gemeente in Heidedal<br />

en die ondersteuning van<br />

’n gemeente in Lesotho, het<br />

hy hier ’n reuse taak vervul.<br />

Dit was besige en soms onstuimige<br />

jare.<br />

Randburg – 1979 tot 1990. ’n<br />

Gevestigde stadsgemeente<br />

<br />

met rustigheid het hulle hier<br />

in gewag. Hulle twee jongstes<br />

is hier gebore en hulle bou die<br />

eerste keer huis.<br />

Wierdapark – 1990 tot 2004.<br />

In dié gemeente kry ds.<br />

Ferdi ruimte om sy eie bedie<br />

ningswyse te ontwik kel.<br />

<br />

In kombinasie met die buurkerke<br />

word intensief evangelisasiewerk<br />

gedoen en is<br />

gees telike groei waarneembaar.<br />

<strong>Die</strong> veranderde aanddiens<br />

en katkisasie het hieruit<br />

voortgevloei.<br />

Kleinmond – 2011 … ’n Nuwe<br />

uitdaging ná emeritering. <strong>Die</strong><br />

Sinode van 2012 bedink die<br />

om keerstrategie en ’n klein<br />

ge meente moet gelei word.<br />

Steeds word hierdie kleipot in<br />

diens van die Here deur Hom<br />

gebruik.<br />

Ons as die Kleinmondgemeente<br />

dank die Here dat hy op hierdie<br />

stadium vir ds. Ferdi na ons toe<br />

gestuur het. Met sy suiwere en<br />

vars Woordbediening prikkel hy<br />

’n gemeente met hoofsaaklik bejaarde<br />

lidmate om telkens weer<br />

na hulleself te kyk en nuwe idees<br />

te oorweeg. DK<br />

Ds. Ferdi Postma en sy vrou,<br />

Martsophie.<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 29


Van Oraloor<br />

Dr. Hubrecht<br />

van Dalsen word 80<br />

Dr. Hubrecht van Dalsen, geëmeriteerde predikant<br />

van die Geref. Kerk Bloemfontein-Noord, het<br />

op 4 Oktober 2012 sy 80ste verjaardag gevier.<br />

Ná die erediens op 30 September 2012 het ds. Kobus<br />

Botha, huidige leraar, gelukwensing oorgedra en ’n<br />

geskenk aan dr. van Dalsen oorhandig as blyk van<br />

waardering vir die jarelange verbintenis en bediening<br />

in die gemeente.<br />

Dr. Van Dalsen was vir 27 jaar die predikant van<br />

Bloemfontein-Noord. Hy is op 14 Maart 1971 hier as<br />

die derde predikant bevestig en het sy emeritaat op<br />

op 19 April 1998 aanvaar. Hy is in 1957 in sy eerste<br />

gemeente, die Outjo-kombinasie, bevestig, waar hy<br />

vir sewe jaar gedien het.<br />

Daarna verskuif hy na Wonderboompoort waar<br />

hy vir die volgende sewe jaar gedien het.<br />

Dr. Van Dalsen het oor al die jare student gebly<br />

en in 1995 sy doktorsgraad (DTh) in Teologie aan die<br />

Vrystaatse Universiteit verwerf.<br />

Hy het ná sy emeritaatsaanvaarding ook nog<br />

Dr. en mev. Van Dalsen saam met Fanie en Martie le<br />

Roux tydens die 50-jarige feesdinee op 16 Oktober<br />

2011. Dr. en mev. Van Dalsen was 27 van die 50 jaar<br />

leraarspaar van die gemeente.<br />

Gerrit Kruger (Bloemfontein-Noord)<br />

vir etlike jare opgetree as hulppredikant vir van die<br />

kleiner gemeentes in die Suid- en Wes-Vrystaat.<br />

Hy is in al sy jare in die bediening bygestaan deur sy<br />

eggenote Rita, vir 25 jaar orreliste van die gemeente.<br />

<strong>Die</strong> egpaar is steeds lidmate van die gemeente.<br />

<strong>Die</strong> egpaar, wat op 4 April 1959 getroud is, het vier<br />

kinders – twee seuns en twee dogters – en sewe<br />

klein kinders, twee seuns en vyf dogters. <strong>Die</strong> kinders<br />

woon verspreid oor vier kontinente, “ongelukkig nie<br />

een in Afrika nie”, volgens dr. Van Dalsen.<br />

Dr. van Dalsen het by die geleentheid gesê: “Een<br />

saak wat bo alles bly staan, is dat ons die grootsheid<br />

van God se genade in alles so kragtig beleef! Genade<br />

– nieteenstaande alles wat by ons verkeerd is. Genade<br />

om in sy diens te kon staan vir 41 jaar! En hier<br />

in Bloemfontein-Noord wil ons graag die laaste gedeeltetjie<br />

van ons aardse pad loop!” DK<br />

Dr. Hubrecht en mev. Rita van Dalsen in druk gesprek<br />

met ander senior lidmate tydens die lente-onthaal van<br />

die diakonie op 1 September 2012 vir senior burgers<br />

van die gemeente.<br />

30 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Drr. Braam Krüger en Christa Roux<br />

Van Oraloor<br />

Ou goud weer blink gepoets<br />

<strong>Die</strong> Heidelbergse Kategismus is ’n standaardwerk<br />

vir gereformeerde kategese. Dit word ook in<br />

die Geref. Kerk Benoni as deel van die leerplan<br />

van verbondskinders gebruik. Ons het egter oor die<br />

jare drie sake geïdentifi seer wat vir die gebruik in die<br />

gemeente daartoe lei dat die Kategismus nie na sy<br />

volle potensiaal gebruik word nie.<br />

Aan die een kant is die taalgebruik van die Kategismus<br />

nie meer so toeganklik vir hoërskool kin ders<br />

nie. <strong>Die</strong> sinskonstruksie en woordeskat is nie meer<br />

deel van alledaagse Afrikaans nie.<br />

Verder is dit so dat die Kategismus gebruik kan<br />

word as aanknopingspunt vir byna alle sake wat<br />

verband hou met die Christelike lewenswandel. Daar<br />

is leerstellige, etiese en vele ander sake wat aangeraak<br />

kan word by die verskillende Sondagsafdelings en<br />

nie duidelik aangetoon is nie. Daarmee saam is daar<br />

ook baie ander relevante teksverwysings wat van die<br />

sake wat aangeraak word, ondersteun.<br />

Laastens is daar ’n opvoedkundige tekort, omdat<br />

daar nie vrae geïnkorporeer is vir voorbereiding of<br />

her siening nie.<br />

Met hierdie werkie probeer ons hierdie behoeftes<br />

in die Geref. Kerk Benoni aanspreek. <strong>Die</strong> Kategismus<br />

is oorgeskryf – nie vertaal nie – in makliker Afrikaans,<br />

met frasering wat die hoofsake van mekaar onderskei.<br />

Dit alleen behoort die Kategismus reeds meer bevatlik<br />

te maak vir jonger lesers of iemand wat die<br />

Kategismus weer intensiewer wil ondersoek.<br />

Verder is daar baie voetnote aangebring, waarin<br />

daar verwys word na sake wat in ’n kategeseklas orga<br />

nies vanuit die Kategismus aangespreek kan word.<br />

By die Tien Gebooie is byvoorbeeld verwys na spesifi<br />

eke etiese sake wat uit elke gebod voortvloei. <strong>Die</strong><br />

voetnote gee ook heelwat teksverwysings wat die<br />

betrokke leerstuk uit die Skrif uitlig.<br />

Derdens is daar deur dr. Roux – ’n opvoedkundige<br />

– vrae vir elke Sondagsafdeling uitgewerk. <strong>Die</strong><br />

vrae is gerig daarop om nie net kennis te toets nie,<br />

maar veral om insig te bevorder en nadenke en<br />

bespreking aan te moedig. <strong>Die</strong> vrae sou ook kon dien<br />

as aanknopingspunt vir gesprekke rondom huisgodsdiens.<br />

<strong>Die</strong> kerkraad van Benoni het besluit om die<br />

boekie – wat opgestel is vir gebruik in die Geref. Kerk<br />

Benoni – in die kerkverband bekend te stel. Dalk kan<br />

’n gemeente of kategete baat vind daarby. DK<br />

Bestellings kan geplaas word by die<br />

Administratiewe Buro (Petro Kroeze, 018 297<br />

3986; faks 018 293 1042; e-pos bestellings@<br />

gksa.co.za) of<br />

Ina Bolt by die kerkkantoor van Benoni (084 339<br />

1136 of inabolt@gkbenoni.co.za).<br />

<strong>Die</strong> prys is R 60.00 met posgeld en verpakking<br />

wat bygevoeg moet word<br />

(Sien ook die advertensie op die agterblad van<br />

hierdie uitgawe).<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 31


Teologiese Skool<br />

Fakulteit Teologi<br />

D r. Christo Herbst het onlangs die PhD in Pastoraal aan<br />

die NWU verwerf met 'n proefskrif oor: Kogniti ewe<br />

herstrukturering na selfmoord van 'n huweliksmaat:<br />

'n Pastorale studie. Hy is predikant van die NG Kerk in<br />

Warmbad en het ook sy M-studies aan die NWU voltooi.<br />

<strong>Die</strong> promotor was prof. George Lott er van die vakgroep<br />

Prakti ese Teologie.<br />

Dr. Fazel Freeks van Potchefstroom verskyn<br />

saam met sy promotor, prof. George<br />

Lott er, op die foto ná die toekenning van<br />

sy doktorsgraad in Pastoraal aan die NWU.<br />

<strong>Die</strong> ti tel van sy studie was: The role of the<br />

father as mentor in the transmission of values:<br />

A Pastoral-Theological study.<br />

Dr. Freeks is verbonde aan die Fakulteit<br />

Ge sond heidswetenskap van die NWU en het<br />

vroeër sy M-studie oor die afwesige vader<br />

ge doen. Daarna het hy 'n doktorsgraad in<br />

Op voed kunde voltooi.<br />

32 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


e ken grade toe<br />

Ds. Johannes Petrus Bingle is op 13 Januarie 1951 in Pretoria gebore<br />

as seun van wyle prof. Hansie en mev. Salóme Bingle. Hy ontvang die<br />

volgende grade aan die PU vir CHO: BA (1971), ThB (met lof, 1975), ThM<br />

(met lof, 2000). <strong>Die</strong> ti tel van sy verhandeling was: <strong>Die</strong> verhouding tussen<br />

openbaring, dogmavorming en doksa-uiti ng in die himniese stof van die<br />

Nuwe Testament. Hy dien as predikant in die volgende Gereformeerde<br />

gemeentes: Steynsburg (1976-1979), Bloemfontein-Suid (1979-1984),<br />

Middelburg MP (1984-2000) en Windhoek (2000-2010). Ds. Bingle aanvaar<br />

vervroegde emeritaat in 2010 weens gesondheidsredes. <strong>Die</strong> laaste paar<br />

jaar van sy dienswerk in Windhoek was ds. Bingle ernsti g siek en moes hy<br />

telkens behandeling in onder andere Pretoria ontvang. Dat hy gedurende<br />

hierdie ernsti ge siekte met sy studies kon voortgaan en 'n formidabele<br />

proefskrif kon voltooi, kan net as 'n wonder en genade van God beskou<br />

word. Johannes is met Betsie (gebore Du Plessis) getroud en hulle het een<br />

seun, Johan, 'n argitek in Windhoek.<br />

In sy proefskrif, <strong>Die</strong> dramati ese, epiese en liriese stramien van die<br />

liturgiese lied. Literêre dimensies en basisteoreti ese beginsels vir himnografi<br />

e in die himniese stof van die Openbaringboek, dui ds. Bingle aan<br />

dat geykte literêre argi-genres dramati ek, epiek en liriek die stramien van<br />

die him niese lof van die aanbiddingsgemeenskap vorm. Hy<br />

ont leed die verhouding waarin die argi-genres tot mekaar<br />

staan om dan te bepaal wat die betekenis daarvan vir liturgiese<br />

liedskrywing is. Vanuit die metateoreti ese literêre terreinverkenning<br />

word oorgegaan na die vasstelling van die<br />

samehang, verband, simbiose en sinergie tussen die literêre<br />

metateorie en die teologiese basisteorie.<br />

Vir die vorming van himnografi ese beginsels ontleed hy<br />

die boek Openbaring by wyse van 'n gepaardgaande kurso<br />

ries-eksegeti ese uitleg, en die himniese mikrotekste se<br />

betekenis deur detail-eksegese. Hy toon aan dat die stramien<br />

van die liturgiese lied in al sy fasett e woordkunsti g en<br />

Woordkunsti g suksesvol geïntegreer behoort te word deur<br />

literêre kwaliteit en Bybels-prinsipiële begronding.<br />

<strong>Die</strong> twee kundigste eksterne eksaminatore beskryf die<br />

proef skrif so: Dit is 'n uitstekende proefskrif wat die hoogste<br />

lof verdien. Nog selde is in 'n proefskrif sulke intertekstuele<br />

teorieë ontgin en op Openbaringshimnes toegespits. Dit is<br />

een van die beste proefskrift e wat ek in jare gelees het. Dit<br />

vergelyk baie goed met internasionale proefskrift e. In die<br />

geval van hierdie proefskrif sou ek selfs aanbeveel dat dit<br />

Summa cum laude toegeken word. DK<br />

Teologiese Skool<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 33


Teologiese Skool<br />

Finalejaar teologiese studente<br />

Dirk Kruger<br />

Dirk het in Pretoria grootgeword<br />

en by Hoërskool Tuine skoolgegaan.<br />

Ná skool het hy Filmwese gestu<br />

deer en vir vyf jaar gewerk voordat<br />

hy Teologie kom studeer het. Hy<br />

neem graag foto’s, spandeer tyd in<br />

die natuur en lees in sy vrye tyd. Hy<br />

skryf ook graag fi lmresensies vanuit<br />

’n Christelike oogpunt.<br />

Chaka Mathundela<br />

Ek is Chaka Mathundela van die<br />

Vrystaat (Phomolong, Hennen<br />

man). Ek was ’n leerling van<br />

Laer skool Amsterdam, daarna by<br />

Kweetsa Intermediêre Skool en Kheleng<br />

Hoërskool in 2005 en ek het<br />

my matriek met vrystelling geslaag.<br />

Ek wou nog altyd ’n bedienaar van<br />

die Woord wees. Ná matriek het<br />

ek dadelik na die Teologiese Skool<br />

in Potchefstroom gegaan. In my<br />

studentelewe het ek aan baie akti<br />

witeite deelgeneem. Ek was ’n lid<br />

van die Teologiese Studente Vereniging<br />

(TSV) in 2008. Ek is in die kerk<br />

gebore en grootgemaak. Ds. Masilo<br />

Letebele het vir my gewys wat my<br />

roeping is. Ek is van ’n groot familie<br />

van 10, ses susters en vier broers. Ek<br />

het ’n vreugde in die teologie gevind,<br />

en ek is oortuig dat geen wetenskap<br />

beter as die teologie bevesti g word<br />

nie.<br />

Nobington Murambadoro<br />

My naam is Nobington Muramba<br />

doro en ek is 35. Ek is van<br />

Zimbabwe. Ek is met Fortunate Muram<br />

badoro getroud. Ons het een<br />

kind, Asher, 5 jaar oud. Voordat ek<br />

in 2007 na die Teologiese Skool gekom<br />

het, was ek en my vrou albei gekwalifi<br />

seerde onderwysers. In 2008<br />

het ek begin met die organisering van<br />

Zimbabwiese uitreike met verskeie<br />

mense van ons Gereformeerde Kerk<br />

en ander van buite wat passievol oor<br />

die getuienis van Christus aan die Zimbabwiërs was. Van toe af stuur ek elke<br />

jaar een of twee spanne om in Zimbabwe te gaan evangeliseer. <strong>Die</strong> laaste span<br />

in Zimbabwe was op die een week Sept - October breek. Vanjaar was ek baie<br />

met kinderbediening en eredienste in die Princess plakkerskamp (Roodepoort)<br />

besig en daarom kon ek nie saamgaan nie. Verlede jaar het ek en my vrou<br />

twee gebedsgroepe vir Zimbabwiërs in Potchefstroom met die hulp van ’n<br />

ander paartjie in Ikageng begin. Beide hierdie groepe is nog aan die gang. In<br />

Johannesburg is ek by die Jwalang Kinder Ministerie betrokke. Ek hou baie van<br />

hierdie bediening. Elke Vrydag, Saterdag en Sondag is ek met evangelisasie in<br />

Princess-plakkerskamp betrokke. Aanvanklik was dit baie moeilik vir my, maar<br />

nou is ek al gewoond daaraan. <strong>Die</strong> Here het my die moed gegee om onder<br />

mense van verskillende nasionaliteite te werk. Daar is mense van Zimbabwe,<br />

Malawi, Mosambiek, Nigerië, Botswana en baie ander Afrikalande.<br />

Rynhardt Pretorius<br />

My naam is Rynhardt Pretorius. Ek het op ’n plaas naby Koster in die Noordwes-provinsie<br />

grootgeword. In 2006 het ek aan die Hoërskool Koster<br />

gematrikuleer, waarna ek die roeping wat die Here my gegee het, opgevolg<br />

het. In 2007 het ek begin om Teologie in Potchefstroom te studeer. Ek is baie<br />

lief vir sport, die plaas en hou myself graag met buitelug-akti witeite besig.<br />

Thys Lourens<br />

Prys die Here vir sy grootheid. Hy bly getrou aan al sy beloft es. Dit is met<br />

groot dankbaarheid dat ons kan sê ons sal gaan waar die Here ons stuur.<br />

Oor ’n tydperk van ses jaar het Hy ons deur geweldige uitdagende tye gedra.<br />

Ons is die familie Lourens en is ywerig om in diens te staan in God se koninkryk.<br />

Heel voor is kwaaitjie Michaela en ook die jongste en sy is vier jaar oud. Haar<br />

belangstellings is om met die honde te speel. Haar gunstelingrolprent is Lion<br />

King en op dié stadium is haar hartsbegeerte om met die held in Rooikappie,<br />

die houtkapper, te trou. CJ, wat agter sy ma sit, is soos wat hy lyk. Ondeund<br />

en vol streke. Altyd aan die gang en het al ’n harde pad in sy kort ses jaar gestap.<br />

Hy is tans ’n kanker-“survivor” en is al drie jaar in remissie. Hy het baie<br />

rooimiere en is gedurig in ’n boom of doenig met die honde. MJ, wat voor sy<br />

pa staan, is die grootman van die huis en is tans in graad twee. Hy hou van<br />

skaak, jag en rugby. Hy is ses jaar oud en ’n leerling van Laerskool Mooirivier.<br />

Hy kan nie wag vir die dag wat hy sy eie bok kan skiet nie. Karen en Thys is 11<br />

jaar getroud. Albei van hulle het gewerk voordat die Here hulle vir voltydse<br />

bediening geroep het. Karen het eers by Konica as verkoopspersoon gewerk en<br />

is tans in haar laaste jaar besig met haar onderwysgraad in die grondslagfase.<br />

Sy voltooi DV einde <strong>November</strong> 2012 haar studies. So ook maak Thys DV<br />

<strong>November</strong> sy studies klaar om beroepbaar te staan in die kerk van die Here.<br />

Hy het aan Hoërskool Rhodesfi eld in Kempton Park gematrikuleer en was 17<br />

jaar werksaam by die Suid-Afrikaanse Lugdiens as vlugkelner. Skoonma, wat<br />

egter die muur wegkruip, is ook geroep tot diens en is deel van die gesin en<br />

stap die laaste ses jaar die uitdagende pad met die gesin. Sy geniet lees en is<br />

’n helpende hand in die huis. Alle eer aan ons Hemelse Vader wat ons roep,<br />

versterk en ook bekwaam om diensbaar te wees in sy Koninkryk. Alles, alles is<br />

genade. Soli Deo Gloria. DK<br />

34 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Links bo: Nobington Murambadoro en<br />

gesin.<br />

Links: Dirk Kruger.<br />

Links onder: Chaka Mathundela.<br />

Regs: Rynhardt Pretorius.<br />

Regs onder: Thys Lourens en gesin.<br />

Teologiese Skool<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 35


36 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 37


Personalia<br />

Maandeliks wens <strong>Die</strong> <strong>Kerkblad</strong> die<br />

emerituspredikante, hulle eggenotes en<br />

die emeritusweduwees wat 80 jaar en<br />

ouer is, geluk met hulle verjaardae. God sê: “<strong>Die</strong><br />

getal van ons jare kan 70 wees, of as ons sterk is,<br />

80.” Toti us het dit in Psalm 90 berym: “<strong>Die</strong> sterkste klim ten hoogste tot die top van sewenti g of tagti g jare<br />

op.” Ons wil in <strong>November</strong> die volgende broeder en susters gelukwens:<br />

Mev. dr. JMS (Baba) Boshoff (Centurion) is op 15 <strong>November</strong> 85 jaar oud. Sy is die weduwee van wyle ds.<br />

HJ Boshoff en hulle was predikantspaar in die volgende gemeentes: Piet Reti ef (1949-1950), Philipstown<br />

(1950-1952), Petrusburg (1952-1955), Bergsig (1955-1967), sendeling Laeveld-kombinasie (1967-1975),<br />

Theunissen/Brandfort (1975-1985).<br />

Mev. HF (Drieks) Snyman (Clubview) is op 11 <strong>November</strong> 83 jaar oud. Sy is die weduwee van wyle ds.<br />

JLJ Snyman en hulle was herderspaar in die volgende gemeentes: Worcester/Paarl (1956-1958), Zeerust<br />

(1958-1962), Bloemfontein-Noord (1962-1966), Warmbad (1966-1975), Vaalwater (1975-1991).<br />

Dr. A (Ton) Lindhout (Durbanville) is op 18 <strong>November</strong> 83 jaar. Hy het die gemeentes Heilbron (1974-1976),<br />

Pretoria-Sunnyside (1976-1984) en Roodepoort (1984-1994) bedien.<br />

Mev. MFE (Marie) Aucamp (Huis Eikelaan) is op 16 <strong>November</strong> 82 jaar. Sy is die weduwee van wyle ds. JL<br />

Aucamp wat van 1955 tot met sy afsterwe in 1966 sendeling was in die gemeente Laeveld.<br />

Mag die Here u lewens vervul met die keur van sy seëninge. Vir die nuwe lewensjaar word u geluk en voorspoed<br />

toegewens. Saam met u is die lesers van <strong>Die</strong> <strong>Kerkblad</strong> dankbaar teenoor die Here vir die lewensjare wat hy vir<br />

u uitgemeet het saam met almal wat vir u lief en dierbaar is.<br />

<strong>Die</strong> redaksie van <strong>Die</strong> <strong>Kerkblad</strong> sal dit waardeer indien persoonlike nuus wat van belang is in die<br />

GKSA aan ons bekend gemaak word deur vriende en kennisse en lidmate. Stuur berigte aan dr. Nico<br />

van der Merwe, 018 468 1782 of e-pos: nico.vandermerwe@telkomsa.net; of Posbus 6433,<br />

Flamwood 2572.<br />

Kerssangdiens<br />

<strong>Die</strong> Gereformeerde Kerk Bloemfontein-Noord hou op Sondag 25 <strong>November</strong> 2012 om 18:00<br />

sy jaarlikse Kerssangdiens in die kerkgebou op die hoek van Dealeweg en Kip ling straat, Dan<br />

Pienaar. Bloemfontein. <strong>Die</strong> program is onder leiding van Lourie Coetzee, die orrelis, Tian van der Bijl<br />

en Rina-Maria Schepers. Alle belangstellendes word genooi om die geleentheid met die gemeente<br />

te deel. Verdere besonderhede is verkrygbaar by die kerkkantoor, tel. 051 436 2932 .<br />

38 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


VERJAARDAG<br />

Vermaak: Met groot dankbaarheid aan God ons<br />

hemelse Vader vier ons Piet Vermaak se 85ste verjaardag<br />

op 28 <strong>November</strong> 2012. Ons is dankbaar vir sy geseënde<br />

lewensjare. As dissipel van die Here is hy vir ons ’n groot<br />

inspirasie. Baie geluk, Pa, en mag ons Here Jesus Pa se<br />

lewensreis verder met genade en vreugde seën. Liefde –<br />

Hendrik, Wilma, Zania en Brendan.<br />

BEROEPE<br />

Beroepe ontvang<br />

Ds. HB Coetsee van Ontdekkers<br />

na George.<br />

Dr. VE d’Assonville van Marble<br />

Hall en Reformatories-Teologiese<br />

Seminaar, Hannover, Duitsland,<br />

na Vryburg.<br />

Ds. OJ Struwig van Delmas na<br />

Frankfort.<br />

Ds. JC van Dyk van Ventersdorp<br />

na Zeerust.<br />

Beroepe aanvaar<br />

Prop. SJB Lee na Ladybrand/<br />

Tweespruit-kombinasie.<br />

Ds. KP Steyn van Empangeni na<br />

Potchefstroom-Oos<br />

leraar.<br />

as mede-<br />

Ds. W van den Heever van Rietvallei<br />

na Vryheid.<br />

Ds. HB Coetsee van Ontdekkers<br />

na George.<br />

Beroepe bedank<br />

Ds. JA Berg van Vaalwater na Jeffreys<br />

baai.<br />

Ds. RN Makungo van Trans-Letaba<br />

na Malamulele.<br />

Ds. TJ van Vuuren van Heilbron<br />

na Newcastle.<br />

Dr. VE d’Assonville van Marble<br />

Hall en Reformatories-Teologiese<br />

Seminaar, Hannover, Duitsland,<br />

na Vryburg.<br />

EMERITERING<br />

Klassis Wesrand het op sy vergadering<br />

van 15 September 2012<br />

die volgende besluit geneem:<br />

1. <strong>Die</strong> Klassis het die dokumentasie<br />

waarin dr. ME Schalekamp aan-<br />

lief en leed<br />

DOODSBERIG<br />

Rudolph Marti nus van Niekerk: <strong>Die</strong> kerkraad met<br />

die gemeente van die Geref. Kerk Primrose kondig met<br />

leedwese die afsterwe van Dolf op 9 Oktober 2012 aan.<br />

Ons bede is dat die Here sy familie ryklik deur sy Heilige<br />

Gees sal troos met die belydenis dat ons enigste troos in<br />

lewe en in sterwe is dat ons aan ons getroue Saligmaker<br />

Jesus Christus behoort.<br />

op die kerkwerf<br />

soek doen om kragtens die reëling<br />

van Art. 13 KO te eme ri teer,<br />

asook die syfers wat deur die<br />

Admin. Buro voorsien is, ontvang.<br />

2. <strong>Die</strong> Klassis besluit:<br />

2.1 dat dr. ME Schalekamp op die<br />

mees eervolle wyse aan die einde<br />

van <strong>November</strong> 2012 emeriteer;<br />

2.2 dat die Klassis aan die Administrati<br />

ewe <strong>Die</strong>nsburo hiervan kennis<br />

gee;<br />

2.3 dat die kerkraad die nodige voltooide<br />

voorgeskrewe vorms aan<br />

die <strong>Die</strong>nsburo voorsien sodat die<br />

nodige reëlings met betrekking<br />

tot die emeritaat getref kan<br />

word.<br />

<strong>Die</strong> Klassis bid dr. Schalekamp en sy<br />

gesin ’n geseënde emeritaat toe.<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 39


kleinADVERTENSIES<br />

<strong>Die</strong> Bemarkingsafdeling, DIE KERKBLAD, Posbus 20004,<br />

Noordbrug 2522. Tel: 018 297-3989. Faks: 018 293-1042.<br />

E-pos: wymiedup@gksa.co.za<br />

TARIEWE:<br />

Advertensies en kleinadvertensies: Op aanvraag beskikbaar.<br />

Berigte: R0,20 per woord (min. R5,00) plus R2,20 per sentimeterkolom vir ’n foto.<br />

BTW is ingesluit. Volledige besonderhede is by bostaande adres beskikbaar.<br />

VAKANSIE EN VERBLYF<br />

NATALSE SUIDKUS<br />

UVONGO: 12-bed vakansiehuis. Mooi see-uitsig, loopafstand van<br />

strand. Alle geriewe. 3 Badkamers, ruim balkon, 9 X 5 meter. TV,<br />

mi krogolfoond, ruim ys- en vriesgeriewe. Tel. 013 932 2433 of sel<br />

083 944 5935; faks: 013 932 0581.<br />

UVONGO: LA CRETE SANDS NO. 1. 6-Bed luukse en moderne<br />

va kansiewoonstel met ’n 180º see-uitsig en brandersig. Slaap 6<br />

persone; ’n braai-area op jou eie balkon; Toesluitmotorhuise; swembad;<br />

TV, DSTV en beddegoed ingesluit by prys. Skakel Luzelle by<br />

011 678 5440 of sel 083 326 6329; www.uvongoholidays.co.za<br />

MARGATE: MARLICHT VAKANSIEWOONSTELLE. Aangename,<br />

see-uitsig verblyf in goed toegeruste 2, 3 en 4-slaapkamer selfsorgwoonstelle.<br />

TV en linne ingesluit. Gesellige, gesamentlike braaiarea<br />

langs swembad. Onderdakparkering. Perseel omhein met<br />

elek trifi sering en afstandbeheerhekke. “AA Highly Recommended<br />

PLUS 3 Ster TGCSA”-gradering. Skakel kantoorure vir verdere<br />

in ligting en kleurbrosjure. Tel. 039 312 1052 of faks 039 317 1870.<br />

E-pos: marlicht@uasa.org.za Webbladsy: wheretostay.co.za/<br />

marlicht<br />

MANABA-MARGATE: Geriefl ike 4-slaapkamer, selfsorgwoning.<br />

Slaap tot 10 persone. Mooi see-uitsig. Braaigeriewe, ens. Skakel<br />

Nita by 039 317 4146.<br />

SCOTTBURGH: Woonstel, heeltemal privaat, slaapplek vir 3,<br />

bad kamer, yskas, mikrogolfoond ens. TV, onderdak braaigeriewe.<br />

Bil like binne- en buiteseisoentariewe. Naby strand. Tel. 039 976<br />

0288 of 076 578 6346.<br />

AMANZIMTOTI DROMEDARIS 503: 2-Slaapkamerwoonstel op<br />

strand. Toegerus vir 6 persone. Skakel 031 903 8227.<br />

AMANZIMTOTI – STELLA MARIS: Pragtig, strandfront, luuks,<br />

veilig. 2-Slaapkamer, 2/6 persone, TV, swembad, braaigeriewe.<br />

Spe siale aanbiedinge, buiteseisoen. Tel. 031 903 5477. Faks 031<br />

903 5479.<br />

AMANZIMTOTI – AFSAAL 602: Ruim 2-slaapkamerwoonstel<br />

met see-uitsig. Toegerus vir 6/7 persone. Spesiale aanbiedinge<br />

bui te seisoen. Tel. 011 954 5288 of 082 335 7101.<br />

DOONSIDE (SHANGRI LA): (Twee km suid vanaf Amanzimtoti.)<br />

Twee- en drieslaapkamer vakansiewoonstelle vir tot 9 persone<br />

teen die strand. Rustige omgewing, vriendelike kompleks, seeuit<br />

sig, beveiligde onderdakparkering, kleur-TV, ens. Braaiplek en<br />

swem bad op perseel. Privaatbesit, billike tariewe. Skakel asseblief<br />

012 567 3933, of sel. 082 390 9465.<br />

GLENMORE – MUNSTER (naby Margate): 3-Slaapkamer meent-<br />

huis in veilige, omheinde gebied. Naby strand. Groot balkon, 2<br />

bad kamers. Pragtige see-uitsig. Buiteseisoen: R450 per dag (mini<br />

mum 5 dae). Skakel 084 504 6640.<br />

ELYSIUM: Het die Wêreldbeker julle vakansieplek gevat, kom bespreek<br />

by ons. Akkommodasie beskikbaar. Billike prys. Ten volle<br />

toegeruste 8-slaapplek huis en ten volle toegeruste 6-slaapplek<br />

huis. Kan apart of saam vir groepe gehuur word. Skakel Dinie by<br />

082 336 9326.<br />

NATALSE NOORDKUS<br />

LICORNA BEACH, UMHLANGA ROCKS, NOORDKUS: Volledig<br />

gemeubileerde luukse vakansiewoonstelle te huur. Skakel Durban<br />

031 561 2344 of 031 561 2986. Onmiddellik beskikbaar.<br />

WESKAAP / TUINROETE<br />

BELLVILLE/WELGEDACHT: Volledig toegeruste selfsorgeenheid<br />

in sekuriteitswoonbuurt. Onderdakparkering, pragtige uitsig. Luuks<br />

en billik. Skakel Elza Beekman 082 372 2647.<br />

BELLVILLE/OAK GLEN: DISA Selfsorg. Luukse, ruim, volledig<br />

toe geruste 1-slaapkamer selfsorgeenheid in rustige woonbuurt.<br />

Slaap 2-3, linne ingesluit. Sentraal geleë vir die Kaapse toeristeattraksies,<br />

besigheidsentrums, hospitale en winkelsentrums. Sien<br />

www.wheretostay.co.za/disa of skakel Fenny van der Hout by 021<br />

910 0561 of 084 771 0312 of e-pos: dvanderhout@gmail.com<br />

BLOUBERG, KAAPSTAD: Luukse woonstelle, selfsorg, seefront,<br />

DSTV, verhitte swembad. Tel: 051 654 0504, faks 086 684 5458.<br />

E-pos: blouwberg@mweb.co.za Webadres: http://mysite.mweb.<br />

co.za/residents/blouwberg<br />

SOMERSET-WES: Groot 4-slaapkamerhuis, 2-sl- en 1-sl-woonstel.<br />

Volledig en luuks toegerus. DSTV, ens. Ideaal geleë naby N2<br />

en op wynroete. Billike tariewe. Chrisna Aucamp 072 139 0000.<br />

STRAND/BLOUBERG/GORDONSBAAI/STELLENBOSCH/<br />

BET TIES BAAI/WATERFRONT/BELLVILLE/KAAPSTAD: Vakansie<br />

verhuring van woonstelle, huise heeljaar en Desember! Kontak<br />

083 313 4215 of cosybeach@absamail.co.za<br />

STELLENBOSCH: KIERIE KWAAK selfhelpeenhede en gastehuis<br />

(2, 3 en 10 persone) geleë op ’n plaas buite Stellenbosch. Skakel<br />

Sonja of Koos van Zyl: faks/tel 021 883 3163 / 082 551 4784 of<br />

www.kieriekwaak.co.za vir verdere inligting.<br />

GORDONSBAAI: BERG EN SEE. Ten volle toegeruste vakansiehuis<br />

(6 persone) enig in sy soort. Geleë teen berghange met<br />

180º see-uitsig oor Valsbaai en Hottentots-Hollandberge. In veilige,<br />

rustige woongebied, loopafstand vanaf Bikini-swemstrand en<br />

40 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


dorpsentrum. 3 Slaapkamers, 2 badkamers, aparte stort, groot<br />

sondek, braai-patio, toesluitmotorhuis en DSTV. Vir meer besonderhede<br />

skakel Jonker 083 325 4369.<br />

GORDONSBAAI: HOOGGENOEG. Selfsorg, 3-slaapkamer vakan<br />

sie huis. Slaap 5. Uitsig op see en berge. Veilige parkering.<br />

Foto’s op aanvraag. Tel. 021 856 0736 of 082 320 6577.<br />

GORDONSBAAI: Kom geniet die liefl ike Kaap vanaf ’n nuwe,<br />

luuk se, volledig-toegeruste 2-slaapkamer, 2-badkamerwoonstel.<br />

Goeie sekuriteit, parkering in kelder. See- en berguitsig, 50 m<br />

van af hoofstrand en restaurante. Slaap 4, geen kinders onder 12<br />

jaar. Tariewe: R300 – R500 per dag. Skakel Marianne by 082 325<br />

3699.<br />

DANABAAI: Net 7 km buite Mosselbaai en naby alles. Stil, rustig<br />

met natuurskoon, strand en see-uitsig (180º) uit alle vertrekke en<br />

braai-area. Ruim, netjies, skoon woonstel met 2 slaapkamers en<br />

dubbelslaapbank in leefarea. Volledig toegerus met badkamer,<br />

stort, kleur-TV, privaat buitebraai en toesluitmotorhuis. Slaap vir<br />

maksimum 6 persone wat kinders insluit. Binneseisoen @ R750<br />

per dag vir woonstel. Buiteseisoen @ R280 per dag. Naweektariewe<br />

beskikbaar @ R750 per naweek (net buiteseisoen).<br />

Skakel nou Gerrit Badenhorst 083 274 6493 (sel); e-pos: gerrit@<br />

gerritbadenhorst.co.za<br />

HARTENBOS: Vakansiehuis te Hartenbos. R570 per dag. Goedkoper<br />

en onderhandelbaar buiteseisoen. Skakel 053 631 1623 of<br />

083 288 6973.<br />

HARTENBOS: VILLA RIVIERA. Voor op lagoon. Stapafstand na<br />

see. Skakel 082 780 3407.<br />

JONGENSFONTEIN: Ten volle toegeruste 3-slaapkamereenhede<br />

(6 slaap). Handdoeke en beddegoed ingesluit. Onbelemmerde<br />

see-uitsig. Kontak Jan of Marlene tel. en faks 028 755 8119 of sel<br />

072 460 4508.<br />

GOURITSMOND: 3-Slaapkamerhuis met 2 badkamers (slaap<br />

6). Slegs vir volwassenes. Laaste twee weke van Desember en<br />

eerste week van Januarie nie beskikbaar nie. Tarief Des – Apr<br />

R600 per dag, Mei – Nov R480. Gedeeltelike see-uitsig. 400<br />

meter vanaf strand. Skakel Bernard by 051 436 3451 (na-ure) of<br />

082 770 6662.<br />

GLENTANA: Ruim selfsorgwoonstel, baie netjies en volledig<br />

toegerus, TV, ens. Slaap 4/6; 80 m vanaf see. Skakel 044 879<br />

1381 of 082 871 5859.<br />

GLENTANA: Strandhuis met 4 slaapkamers, 4 badkamers. Lieflike<br />

omgewing. Toegerus vir 9 persone. Loopafstand vanaf swemstrand.<br />

Fantastiese uitsig oor die see en swemplek. Buiteseisoen:<br />

R450 per dag (minimum 5 dae). Skakel 084 504 6640.<br />

GLENTANA: 1 Selfsorg eenheid. Slaap 2. Spesiale tarief buiteseisoen.<br />

Skakel 044 879 1360 of 082 346 5886.<br />

SWELLENDAM: Geriefl ike bed- en ontbytverblyf by GRACE<br />

WALK in ’n prentjie-mooi omgewing. Beskikbaar 4 dubbelkamers<br />

en-suite met privaat ingang en ’n mooi uitsig op die berg. Kom<br />

geniet ware gasvryheid en ’n heerlike ontbyt. Skakel my by 028<br />

514 3432 of 082 458 8224.<br />

PLETTENBERGBAAI: Strandhuis, 5 min. se stap na hoofstrand.<br />

Slaap 9. Minimum 2 nagte. Skakel 021 913 5552 of 084 503 5552.<br />

PLETTENBERGBAAI: Ten volle toegeruste selfsorghouthuisie te<br />

huur by “The Dunes” vakansie-oord, 6 km vanaf Plettenbergbaai.<br />

Slegs 500 meter van ‘n liefl ike strand! Kan 8 persone huisves. Twee<br />

slaapkamers met dubbelbeddens en een met 4 bunkerbeddens.<br />

Oopplankombuis/woonkamer, stoof, mikrogolf, DSTV en braaiplek.<br />

Linne en handdoeke beskikbaar. Onthou eie swemhanddoeke.<br />

Kontak: Marjan 071 836 7871. E-pos: marjanvanrenssen@gmail.<br />

com<br />

HERMANUS/VERMONT: Gesellige, ten volle toegeruste 2-slaapka<br />

mer vakansiehuis. Slaap 4-6. Tel. 028 316 3904 of 072 386<br />

3904 of e-pos: knersis@itec.co.za<br />

OOSKAAP<br />

GRAAFF-REINET: KADASH GASTEHUIS op die plaas Damesfontein.<br />

Moeg van die gejaag? Ons bied u: rus en vrede, ’n geriefl<br />

ike gastehuis, kaggelvuur-aande, plaasmuseum, fossiele,<br />

bos siepad, wandelpaaie ... Karoostilte. U is baie welkom! Kontak<br />

Marguerite by tel/faks 049 845 0253, sel 082 4130 579. Webbladsy:<br />

www:kadash.co.za<br />

GRAAFF-REINET: BUITEN VERWAGTEN GASTEHUIS: Twee<br />

self sorgeenhede asook luukse kamers in pragtige omgewing.<br />

Swem bad & braaigeriewe. Drie restaurante binne loopafstand.<br />

E-pos: info@buitenverwagten.co.za of skakel Peet/Cheré by 082<br />

819 4488 of 049 892 4504.<br />

JEFFREYSBAAI: Woonstel en huis by die see. Sel 082 828<br />

4344.<br />

JEFFREYSBAAI: Dubbelverdieping-, drieslaapkamerhuis met<br />

pragtige see-uitsig, ten volle toegerus, loopafstand van see.<br />

Huis bestaan uit 3 slk, 2 badk, 2 ruim leefvertrekke, ten volle toegeruste<br />

kombuis, 2 TV’s, videomasjien, DVD-speler. Slaapplek vir<br />

8 persone. Foto’s van huis en uitsig per e-pos beskikbaar. Dwarsdeur<br />

die jaar beskikbaar, skakel vir tariewe. Tel/faks: 016 428 1495<br />

of sel 082 374 2700. E-pos: j.dutoit3@absamail.co.za<br />

ASTONBAAI (NABY JEFFREYSBAAI): Strandhuis te huur. Pragtige<br />

see-uitsig. 300 meter vanaf strand. Woonkamer, sitkamer, 4<br />

slaap kamers, 3 badkamers, 1½ kombuis, waskamer en balkon.<br />

Goed toegerus met TV, videomasjien, skottel, buite braaiplek, ens.<br />

1 motorhuis. Buiteseisoen R500 p/d. Skoolvakansies en eerste<br />

helfte van Desember R600 p/d. Desember/Januarie-skoolvakansie<br />

R800 p/d. Minimum tydperk 5 dae. Skakel Ansie du Plessis by 073<br />

166 8166, faks 086 219 2193. E-pos: jakduplessis@absamail.<br />

co.za<br />

JEFFREYSBAAI: Netjiese 1-slaapkamer selfsorgwoonstel. Seeuitsig.<br />

Braaigeriewe. Afdak. Billike tariewe. 1-3 persone. Helena<br />

082 576 4285 / helena.xpac@gmail.com vir foto’s.<br />

BOKNESSTRAND: DOPPERSNES op Boknesstrand. 2-slaapkamerhuis<br />

met 2 badkamers asook ’n 2-slpk woonstel met 1 badk.<br />

8 minute se loop vanaf swemstrand. Verhuring regdeur die jaar.<br />

50% afslag vir senior burgers (buiteseisoen). Kontak Callie van<br />

der Merwe by 082 784 4519.<br />

KAROO<br />

kleinADVERTENSIES<br />

BEAUFORT-WES: RUSTHUIZ GASTEVERBLYF. Veilige, stil<br />

woonbuurt met binne-parkering. Weg van hoofstraat. Besondere<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 41


kleinADVERTENSIES<br />

gehalte en atmosfeer. Vullende ontbyt. Skakel 023 414 3516 of<br />

082 829 4591.<br />

COLESBERG: KAROO HUISE. Oornag in gerestoureerde dorpshuise,<br />

nasionale gedenkwaardighede met antieke meubels. <strong>Die</strong><br />

geriefl ike huisies is selfsorgeenhede, geleë in ’n stil straat. TV,<br />

braaigeriewe en veilige parkering. Restaurante binne loopafstand.<br />

Kontak T Vorster 051 753 0582; e-pos: hvzvorster@absamail.<br />

co.za; web: www.karoohuise.co.za<br />

COLESBERG: Rustige oornagakkommodasie, veilige parkering.<br />

HERBERG 051 753 0147.<br />

COLESBERG: ONZE RUST GASTEHUIS EN KARAVAANPARK<br />

(ook vir tente). Rustige oornagakkommodasie met eie badkamer<br />

(koffi e, tee, handdoeke, seep, beddegoed) sekuriteitsparkering,<br />

nagwag, weg van hoofstraat, buitedeure, selfsorg. Chalets en<br />

gastekamers vanaf R100 tot R150 p/p (kinders by Chalets R55;<br />

gastekamers R65) en tentakkommodasie R60 p/p. Kara vaanpark<br />

rolstoelvriendelik – tente en karavane. Beskikbaar: toesluitparkering,<br />

braaigeriewe. Alle etes. TV, DSTV asook kitskombuisie.<br />

Earl Haigstraat 18. Skakel Rina van Jaarsveld by 051 753 0249 of<br />

082 768 0616. E-pos: prvj1@xsinet.co.za<br />

COLESBERG: OUDE HOSTEL. Luukse kamers met privaat badkamer<br />

en TV. Billike prys, veilige parkering, swembad. Tel. 051<br />

753 0131.<br />

COLESBERG: GUINEA-FOWL GASTEHUIS. Geleë in stil omgewing,<br />

weg van hoofstraat, veilige parkering op die erf. Alle kamers<br />

het eie buitedeur en eie badkamer. TV in gesamentlike sitkamer<br />

vir gaste. Billike tariewe. Stapafstand van eetplekke. Koffi e- en<br />

tee geriewe in elke kamer. Skakel Jan en Louise Augustyn by tel/<br />

faks 051 753 0197 of 082 899 3964.<br />

DRIE SUSTERS: RONDAWEL GASTEPLAAS 300 meter vanaf<br />

N1-roete tussen Richmond en Drie Susters. Kom geniet ons veilige<br />

Karooplaas vanuit die gerief van u eie kliprondawel. Braaipakke,<br />

ligte aandetes en vol ontbyt beskikbaar. Skakel Tereza van der<br />

Merwe, sel 082 442 1567.<br />

DRIE SUSTERS: Selfsorg oornagakkommodasie op rustige, privaat<br />

en baie veilige Karooplaas beskikbaar. Ten volle toegerus,<br />

baie naby N1 roete, tussen Richmond en Drie Susters. Skakel<br />

Retief 049 851 9222, sel 083 406 6236.<br />

HOPETOWN: Selfsorg akkommodasie op rustige, veilige<br />

Karooplaas. 17 Km van N12. Halfpad tussen Gauteng en die<br />

Kaap. Ses slaapplekke. Swembad en braaigeriewe. Braaipakke<br />

en etes beskikbaar. Jaggeleentheid in seisoen. Tel/faks 053 203<br />

8044. Sel 082 682 8909. E-pos: ecniesing@vodamail.co.za<br />

ORANIA: REHĖBOT SELFHELP TUISHUIS. Gesellig, skoon,<br />

netjies, toegerus, bekostigbaar. Skakel Jeanette by 053 207 0134<br />

of sel 082 782 2985.<br />

MPUMALANGA<br />

SABAAN VAKANSIE-OORD: Volledig toegeruste woonstelle.<br />

Ge leë tussen Sabie en Hazyview. Goed geleë vir dagritte na Wildtuin<br />

en ander besienswaardighede. Vir bespreking, skakel 013<br />

737 8114.<br />

DULLSTROOM: Volledig toegeruste 5-slaapkamerhuis op ’n<br />

plaas, 10 km vanaf Dullstroom. Ontbyt op aanvraag. Visvang,<br />

stap, ens. Skakel Sarie 082 550 1126.<br />

GRASKOP: Sentraal geleë buite malariagebied. Binne ’n uur vanaf<br />

talle toeriste-aantreklikhede, insl. Kruger Wildtuin. Naby Fanie<br />

Botha-staproete. Volledig toegeruste selfsorgvakansiehuis met<br />

drie slaapkamers vir tot 7 of 8 persone. Skakel Seakle of Elsa 012<br />

335 4810, 082 395 7582 of e-pos godschal@mweb.co.za<br />

MARLOTH PARK: Langs Kruger Wildtuin. Slaap 8. Tariewe vanaf<br />

R1 000 naweke of mid-week. Skakel Rika 082 434 7313; Webblad:<br />

www.toevallig.co.za<br />

NELSPRUIT: Selfsorg verblyf, slaap 4, toegerus. R400 per<br />

nag, eie beddegoed, en handdoeke. R460 per nag beddegoed<br />

en handdoeke voorsien. Tel 013 741 2386, faks 013 741 2801.<br />

E-pos: creature@absamail.co.za<br />

NOORDWES<br />

POTCHEFSTROOM: Geniet en beleef ’n boomryke oase 5 min<br />

vanaf Teologiese Skool en Universiteit. Ruim en gemaklike selfsorg<br />

tuinwoonstelle met veilige onderdakparkering. Ontspan langs<br />

die Mooirivier. Vanaf R400. Skakel Annemarie by 082 826 3310.<br />

VRYSTAAT<br />

BLOEMFONTEIN OORNAG: Luukse oornagwoonstel met veilige<br />

parkering, TV. Skoon en netjies. Gasvrye en rustige atmosfeer.<br />

Ska kel 051 522 6035 of 082 726 9959.<br />

BLOEMFONTEIN: KOMWEER B+B vir billike, huislike en gasvrye<br />

oornagverblyf. Naby N1 en hospitale. Veilige onderdakparkering.<br />

Navrae: tel. 051 522 3778, faks 086 670 8251 of 083 709 0684.<br />

E-pos: ventersg@mweb.co.za Webbladsy: www.komweer.za.net<br />

BLOEMFONTEIN: Selfsorg oornagkamers elk met: minikombuis<br />

en badkamer, lugreëling, braai- en vriesgeriewe, TV, veilige onderdak<br />

parkering. Slaap 1-4 en 1-5 persone, naby N1. Skakel Piet of<br />

Belie by 051 433 2635 of 072 342 7530.<br />

MIDDENDEEL GASTEPLAAS: Middendeel Gasteplaas, 100 km<br />

vanaf Bloemfontein en 75 km vanaf Kimberley. Geskik vir kerkkampe<br />

en familiebyeenkomste. Slaap 30 persone. Kontak Callie<br />

van der Merwe by 082 784 4519.<br />

CLARENS: Kom geniet die winkeltjies, rustigheid en natuurskoon<br />

van Clarens by Larola 38. <strong>Die</strong> selfsorgeenheid vir 4 is goed toegerus<br />

met beddens, kombuis, DSTV, leefarea met ondermatverhitting,<br />

bad of stort, stoep, braaier en onderdakparkering. Kontak Jane<br />

Ball, 082 650 1503 of mezzo.jane@icon.co.za. Koste is R290<br />

pppn en kinders is R150 pppn.<br />

LIMPOPO<br />

POLOKWANE/PIETERSBURG: COME-A-LONG AKKOMMODA-<br />

SIE. Oornag- en langtermyn akkommodasie. Netjiese, toegeruste<br />

selfsorgeenhede. Met bespreking meld verwysing “<strong>Kerkblad</strong>” vir u<br />

10%-afslag. Sel 082 776 7760. E-pos: comealongaccom@gmail.<br />

com<br />

42 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


GAUTENG<br />

JEUGHUISE: Gereformeerde Kerk Meyerspark. Aangename verblyf<br />

vir jongmense in rustige woonbuurt. Twintig ruim slaapkamers,<br />

woonkamer, kombuis en waskamer met alle geriewe, swembad,<br />

braai-area, veilige parkeerafdakke en pragtige tuin. Skakel Elsje<br />

082 940 5804 of Liza 083 309 1340.<br />

WAVERLEY, PRETORIA: Te huur: Dubbelverdiepinghuis te Waver<br />

ley, Pretoria, teen R6 800 per maand. Vier slaapkamers, twee<br />

badkamers en twee motorhuise. Baie veilig op agtererf. Geen<br />

huis diere toegelaat nie. Skakel mev Mien Bron by 012 332 0943.<br />

ALLERLEI<br />

OPMETINGSINSTRUMENTE: Bukswaterpasse (dumpy levels),<br />

teodoliete, meetwiele, laser vir konstruksie. Protea Opmetings Instru<br />

mente. Tel. 011 976 2070. Sel 083 259 8931 of 083 265 7272.<br />

E-pos: sales@protsurv.co.za<br />

BINDWERK: Flinke bindwerk van hoogstaande gehalte. <strong>Die</strong>nste<br />

sluit in die:<br />

Inbind van proefskrifte en verhandelinge<br />

Herstel van ou of beskadigde boeke<br />

Inbind van tydskrifte, sowel as<br />

Gespesialiseerde binddienste<br />

Kontak Lukas van Vuuren, tel. 011 477 4183.<br />

OUTYDSE TRAPORRELS: Vir herstel en/of restourasie van outydse<br />

traporrels, skakel mnr. Jan Zielman. Tel. 012 330 3087 / 083<br />

338 3240 of e-pos: janzielman@mweb.co.za<br />

DIE UITTOG: Bybelstudie-werkboek deur Edmund de Beer en<br />

Anneke Botha. <strong>Die</strong> betekenis van hierdie groot gebeurtenis vir<br />

ons vandag. Vir enkelinge of groepe. Foto’s en kaarte. R40 (posgeld<br />

ingesluit). Bestel by Hester 082 857 7347.<br />

FOLMER BOEKHANDEL: Vir ’n groot verskeidenheid goeie<br />

Christelike boeke:<br />

Petro – 012 543 3597, e-pos: folmerboek@telkomsa.net<br />

Pretoria: Irene – 012 333 8064, e-pos: folmerpta@telkomsa.net<br />

Kaapstad: Petrie – 021 982 1402, e-pos: eendenkooi@telkomsa.<br />

net<br />

OPSTEL VAN TESTAMENTE: Praktiserende prokureur stel gratis<br />

testamente op en doen bereddering van bestorwe boedels<br />

lands wyd teen mededingende pryse. Kontak Anneke Meyer by<br />

083 635 3399, of Posbus 470, Menlyn, 0063.<br />

EIENDOMME<br />

BLOEMFONTEIN: Vir al u eiendomsbehoeftes. Woonhuise,<br />

meent huise, studenteverblyf, hoewes en plase beskikbaar. Besoek<br />

gerus ons webtuiste: www.cheetahprop.co.za vir foto’s & inligting.<br />

Skakel Dirk Coetzee, 082 784 1993. Cheetah Eiendomme.<br />

OP SOEK NA BOEKE<br />

Ek soek na die volgende boeke (uitdruk) om aan te koop:<br />

1. Beknopte Dogmatiek. Kampen:Kok. 1992. Van Genderen, J. & Velema,<br />

W.H.<br />

2. <strong>Die</strong> vreemde God en sy mense. Human & Rousseau. 1998. Willem de Klerk<br />

Skakel dr. Nico van der Merwe, tel 018 468 1782.<br />

E-pos: nico.vandermerwe@telkomsa.net<br />

kleinADVERTENSIES<br />

BOEKE VAN MARNIX<br />

Deur prof. V.E. d’Assonville. Pryse sluit posgeld en verpakking<br />

in.<br />

Bestel by: MARNIX, Posbus 38174, Faerie Glen, 0043. Tel<br />

en faks: 012 991 2009. E-pos: marnix@absamail.co.za<br />

<strong>Die</strong> Groot Diamantroof (anneksasie van Vrystaatse diamantvelde),<br />

R138.<br />

SJ du Toit van die Paarl (biografi e, hardeband, 450pp, 50 foto’s)<br />

R175; (genommerde eksemplaar: R225).<br />

Dit is Toti us (biografi e, hardeband, 284pp, 50 foto’s) R83; (genom<br />

merde eksemplaar R108).<br />

<strong>Die</strong> boek Openbaring (Lig van God se Woord op die wêreldgebeure.<br />

Sagteband, tweede nuutverwerkte uitgawe, 250pp),<br />

R98.<br />

Kerk op die Wit Hooglande (’n Gedenkboek oor die Gereformeer<br />

de Kerke in Kenia met volledige doopregisters. Harde band,<br />

128pp, foto’s) R58.<br />

Gereformeerde Doopsformulier (God se beloft es en eise aan<br />

ons. Hardeband, 114pp) R18.<br />

Gids vir Kerkgeskiedenis (’n Omvatt ende oorsig oor die kerk geskiedenis<br />

vanaf die eerste eeu nC. Sagteband, 245pp) R38.<br />

Kerkgeskiedenis in 30 lesse (’n Katkisasie-handboek. Ook baie<br />

geskik vir nuwe lidmate wat in die gemeente verwelkom word.<br />

Hardeband, 117pp) R20.<br />

Dogmageskiedenis (Gids vir die Gereformeerde leer. Sagteband,<br />

83pp) R15.<br />

Calvyn verdedig sy stad (<strong>Die</strong> dramati ese geskiedenis rondom<br />

een van Calvyn se belangrikste geskrift e tydens sy ballingskap.<br />

Sagteband, 16pp) R7.<br />

Majuba (Ongeloofl ike Boere-oorwinning oor Groot-Britt anje op<br />

27 Feb. 1881. Sagteband, 75pp met foto’s) R45.<br />

Majuba (Engelse uitgawe. Sagteband, 82pp) R45.<br />

Kruger en Rhodes (<strong>Die</strong> berugte Jameson-inval in 1896 en die<br />

aanslag van Milner teen Transvaal in 1899. Sagteband , 82pp)<br />

R45.<br />

Bloedrivier (Een van die grootste dramas in Afrika – keerpunt<br />

van ’n beskawing. Sagteband, 70pp met foto’s) R65.<br />

Blood River (’n Engelse weergawe van bogenoemde boek.<br />

Sagteband, 71pp met foto’s) R65.<br />

Toti us se oorlogsdagboek (<strong>Die</strong> digter Toti us se ervarings as<br />

Kaapse rebel 1899 – 1900. Sagteband, 72pp met foto’s) R45.<br />

Op die bodem van die Vaaldam (Dramati ese geskiedenis van<br />

’n Boereplaas wat in 1936 deur die Vaaldam se waters toegestoot<br />

is. <strong>Die</strong> aangrypende episodes van hierdie mense in die<br />

An glo-Boereoorlog, die krygsgevangene- en konsentrasiekam pe<br />

en die Rebellie van 1914 saam met genl. De Wet. Sagte band,<br />

211pp, 55 foto’s) R108.<br />

<strong>Die</strong> Psalms sing van Christus (’n Dagboek oor die Psalms wat<br />

ons van God se beloft es verseker. Sagteband, 194pp) R98.<br />

<strong>Die</strong> koms van Christus en die Anti chris (<strong>Die</strong> kerk wag elke dag<br />

op die koms van Jesus Christus. <strong>Die</strong> Anti chris is egter al reeds<br />

daar, maar word tans nog teëgehou totdat die Evangelie eers<br />

klaar verkondig is. Kardinale vrae word beantwoord. Sag teband,<br />

104pp) R65.<br />

<strong>Die</strong> Van der Merwes van Middendeel VE d’Assonville en Nico<br />

van der Merwe. R158 posgeld ingesluit.<br />

Eugène Marais en die Waterberge (ook in Engels) R108.<br />

Generaal De Wet in die Vredefortkoepel R158.<br />

<strong>November</strong> 2012 DIE KERKBLAD 43


44 DIE KERKBLAD <strong>November</strong> 2012


Bestel by:<br />

<strong>Die</strong> Administratiewe Buro, Afdeling Publikasies, Posbus 20008, Noordbrug, 2522.<br />

Tel: 018 297 3986 Faks: 018 293 1042 E-pos: bestellings@gksa.co.za<br />

R55<br />

BTW Ingesluit Posgeld en verpakking addisioneel

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!