Rooibos drink nou uit een koppie - South African Rooibos Council
Rooibos drink nou uit een koppie - South African Rooibos Council Rooibos drink nou uit een koppie - South African Rooibos Council
Rooibos drink nou uit Deur AMELlA GENIS agenis@landbou.com Rooibosteeboere, -verwerkers en -bemarkers gaan 'n maatskappy stig om die belange van die hele bedryf op beplande en geko6rdineerde wyse te bevorder. bosteebedryf sal binnekort iets van G efragmenteerde die verlede weesoptrede as die inbedryf die rooi se bedryfsorganisasie tot stand kom. Boonop sal die gesamentlike liggaam rooibos 'n hupstoot gee deur gefokusde generiese bemarking en beskerming van die handelsmerk en genetiese materiaal. Betrokkenes by alle aspekte van die rooibosteebedryf het op Clanwilliam besluit om 'n verteenwoordigende raad, in die vorm van 'n nie-winsgewende Artikel 21-maatskappy, te stig. Dit sal as die "Rooibos Council of South Africa" bekend staan. Volgens mm. Dawie de Villiers, voorsitter van die raad totdat die maatskappy gestig is, sal dit alle pogings om die bedryf te verbeter op beplande en gek06rdineerde wyse laat plaasvind. "Ons gaan wegbeweeg van polarisasie in die bedryf, . die onstabiele aanbod en die gebrek aan 'n ge'r'ntegreerde ontwikkelingstrategie en fokus op die mark en kliente. Dit sallei tot groei, groter winsgewendheid en meer bemarkingsgeleenthede. " 'n Enkele verteenwoordigende bedryfsorganisasie sal homself ook beter kan posisioneer teen die bemarkingspogings van rooibostee se belangrikste mededingers, die groen-, swart- en kruieteebedrywe. Ander beginsels waarop die vergadering ooreengekom het, was dat die te stigte maatskappy die gesamentlike besluitnemingsmagte van die bedryf sal verbeter deur dit te ondersteun met 'n sterk inligtingsbasis, wat ook namens en tot voordeel van alle belangegroepe bestuur sal word. Die maatskappy sal hom beywer vir die volhoubare 22 benutting van Suid-Afrika se in- een koppie 'n Eie bedryfsorganisasie vir die rooibosbedryf kom binnekort tot stand. Dit behoort rooibos 'n hupstoot te gee deur gefokusde generiese bemarking en beskerming van die handelsmerk en genetiese materiaal. (Foto: Hugo Lo~hner) Hou baie kele nat ment van Handel en Nywerheid se afdeling agroverwerking gedoen is, stel 'n0ndersoek die totale jaarlikse na die rooibosbedryf rooibostee-omset wat inop2003 R462opmiljoen. inisiatiefDitvan sluitdienieDeparte die gebruik daarvan in skoonheidsmiddels, ystee en geneesmiddels in nie. Tee - verpak en in grootmaat - van R147 miljoen is in 2003 uitgevoer. Die waarde van die binnelandse mark was R315 miljoen. Volgens me. Soekie Snyman, die konsultant wat die verslag opgestel het, is 6 400 ton tee in 2003 uitgevoer, terwyl 4 200 ton binnelands verbruik is. Die PPECB se jongste uitvoersyfer vir die tydperk tot Desember 2004 is sowat 5 519 ton. Slegs 320 ton verpakte tee word uitgevoer. Die res word in grootmaat verkoop. Teeverkope was die afgelope paar jaar meer as die tot ale produksie en tekorte is uit die reserwevoorraad aangevul. Rooibosboere het in 2003 sowat 9 500 ton tee teen R12 per kg gelewer. In 2004 was die oes 7 500 ton en vanjaar word dit op sowat 6 500 ton geskat. Die afname in die oes is die gevolg van droe winters in 2003 en 2004. Rooibostee is besonder gewild - in Suid-Afrika en in die bulteland. Dit word weerspieel in die jaarlikse toename in verkope wat die afgelope drie jaar 30 % was. Die totale verkope het met 150 % toegeneem sedert 1993, terwyl uitvoer met 742 % toegeneem het. Snyman se in 2004 het die sterk rand uitvoer met sowat 8 % laat daal. Volgens die departement se verslag kom sowat 150 van die boere wat rooibostee aan verwerkers lewer, uit histories benadeelde gemeenskappe. Altesame 30 van hulle is individuele boere, terwyl die ander k06peratief boer. Hulle lewer saam sowat 250 ton tee per jaar. Die grootste opkomende rooibosteeboer lewer jaarliks sowat 50 ton tee. Die voorheen benadeelde word op R4 miljoen beraam. boere se gesamentlike uitvoerverdienste vir 2003 I! heemse botaniese hulpbronne met die samewerking van bewaringsorganisasies. Aangesien die bedryf ten opsigte van produksie en die teemaakproses die afgel ope 40 jaar nie veel verander het nie, sal die raad volgens De Villiers op daardie gebiede veel he om te doen. Bemarkingspogings - veral om die afhanklikheid van die Duitse mark te verminder - sal in ander lande verskerp word. De Villiers se hulle sal wil he dat meer van die verwerking in Suid-Afrika gedoen word. "Ons onverpakte tee word taamlik goedkoop oorsee verkoop. (Berig hierbo) Die invoerders verwerk dit daar en maak 'n groot wins, wat in Suid-Afrika kon gebly het." Hy se die droe winters van die afgelope twee jaar in die rooibosboerderygebiede Landbouweekblad, 13 Mei 2005
<strong>Rooibos</strong> <strong>drink</strong> <strong>nou</strong> <strong>uit</strong><br />
Deur AMELlA GENIS<br />
agenis@landbou.com<br />
<strong>Rooibos</strong>teeboere, -verwerkers<br />
en -bemarkers gaan 'n maatskappy<br />
stig om die belange van<br />
die hele bedryf op beplande en<br />
geko6rdineerde wyse te bevorder.<br />
bosteebedryf sal binnekort iets van G efragmenteerde die verlede weesoptrede as die inbedryf die rooi se<br />
bedryfsorganisasie tot stand kom. Boonop<br />
sal die gesamentlike liggaam rooibos 'n<br />
hupstoot gee deur gefokusde generiese<br />
bemarking en beskerming van die handelsmerk<br />
en genetiese materiaal.<br />
Betrokkenes by alle aspekte van die rooibosteebedryf<br />
het op Clanwilliam besl<strong>uit</strong> om<br />
'n vert<strong>een</strong>woordigende raad, in die vorm<br />
van 'n nie-winsgewende Artikel 21-maatskappy,<br />
te stig. Dit sal as die "<strong>Rooibos</strong><br />
<strong>Council</strong> of <strong>South</strong> Africa" bekend staan.<br />
Volgens mm. Dawie de Villiers, voorsitter<br />
van die raad totdat die maatskappy<br />
gestig is, sal dit alle pogings om die bedryf<br />
te verbeter op beplande en gek06rdineerde<br />
wyse laat plaasvind. "Ons gaan<br />
wegbeweeg van polarisasie in die bedryf,<br />
. die onstabiele aanbod en die gebrek aan<br />
'n ge'r'ntegreerde ontwikkelingstrategie en<br />
fokus op die mark en kliente. Dit sallei tot<br />
groei, groter winsgewendheid en meer bemarkingsgel<strong>een</strong>thede.<br />
"<br />
'n Enkele vert<strong>een</strong>woordigende bedryfsorganisasie<br />
sal homself ook beter kan posisioneer<br />
t<strong>een</strong> die bemarkingspogings van<br />
rooibostee se belangrikste mededingers,<br />
die groen-, swart- en kruieteebedrywe.<br />
Ander beginsels waarop die vergadering<br />
oor<strong>een</strong>gekom het, was dat die te stigte<br />
maatskappy die gesamentlike besl<strong>uit</strong>nemingsmagte<br />
van die bedryf sal verbeter<br />
deur dit te ondersteun met 'n sterk inligtingsbasis,<br />
wat ook namens en tot voordeel<br />
van alle belangegroepe bestuur sal word.<br />
Die maatskappy sal hom beywer vir die<br />
volhoubare<br />
22<br />
benutting van Suid-Afrika se in-<br />
<strong>een</strong> <strong>koppie</strong><br />
'n Eie bedryfsorganisasie vir die rooibosbedryf kom binnekort tot stand. Dit behoort rooibos 'n<br />
hupstoot te gee deur gefokusde generiese bemarking en beskerming van die handelsmerk en<br />
genetiese materiaal. (Foto: Hugo Lo~hner)<br />
Hou baie kele nat<br />
ment van Handel en Nywerheid se afdeling agroverwerking gedoen is, stel<br />
'n0ndersoek die totale jaarlikse na die rooibosbedryf rooibostee-omset wat inop2003 R462opmiljoen. inisiatiefDitvan sl<strong>uit</strong>dienieDeparte die gebruik<br />
daarvan in skoonheidsmiddels, ystee en geneesmiddels in nie. Tee - verpak<br />
en in grootmaat - van R147 miljoen is in 2003 <strong>uit</strong>gevoer. Die waarde van die binnelandse<br />
mark was R315 miljoen.<br />
Volgens me. Soekie Snyman, die konsultant wat die verslag opgestel het, is 6 400<br />
ton tee in 2003 <strong>uit</strong>gevoer, terwyl 4 200 ton binnelands verbruik is. Die PPECB se<br />
jongste <strong>uit</strong>voersyfer vir die tydperk tot Desember 2004 is sowat 5 519 ton.<br />
Slegs 320 ton verpakte tee word <strong>uit</strong>gevoer. Die res word in grootmaat verkoop.<br />
Teeverkope was die afgelope paar jaar meer as die tot ale produksie en tekorte is <strong>uit</strong><br />
die reserwevoorraad aangevul.<br />
<strong>Rooibos</strong>boere het in 2003 sowat 9 500 ton tee t<strong>een</strong> R12 per kg gelewer. In 2004<br />
was die oes 7 500 ton en vanjaar word dit op sowat 6 500 ton geskat. Die afname<br />
in die oes is die gevolg van droe winters in 2003 en 2004.<br />
<strong>Rooibos</strong>tee is besonder gewild - in Suid-Afrika en in die bulteland. Dit word weerspieel<br />
in die jaarlikse toename in verkope wat die afgelope drie jaar 30 % was. Die totale<br />
verkope het met 150 % toegeneem sedert 1993, terwyl <strong>uit</strong>voer met 742 % toegeneem<br />
het. Snyman se in 2004 het die sterk rand <strong>uit</strong>voer met sowat 8 % laat daal.<br />
Volgens die departement se verslag kom sowat 150 van die boere wat rooibostee<br />
aan verwerkers lewer, <strong>uit</strong> histories benadeelde gem<strong>een</strong>skappe. Altesame 30 van<br />
hulle is individuele boere, terwyl die ander k06peratief boer. Hulle lewer saam sowat<br />
250 ton tee per jaar. Die grootste opkomende rooibosteeboer lewer jaarliks sowat 50<br />
ton tee. Die voorh<strong>een</strong> benadeelde<br />
word op R4 miljoen beraam.<br />
boere se gesamentlike <strong>uit</strong>voerverdienste vir 2003<br />
I!<br />
heemse botaniese hulpbronne met die samewerking<br />
van bewaringsorganisasies.<br />
Aangesien die bedryf ten opsigte van<br />
produksie en die teemaakproses die afgel<br />
ope 40 jaar nie veel verander het nie,<br />
sal die raad volgens De Villiers op daardie<br />
gebiede veel he om te doen. Bemarkingspogings<br />
- veral om die afhanklikheid<br />
van die D<strong>uit</strong>se mark te verminder - sal in<br />
ander lande verskerp word. De Villiers se<br />
hulle sal wil he dat meer van die verwerking<br />
in Suid-Afrika gedoen word. "Ons onverpakte<br />
tee word taamlik goedkoop oorsee<br />
verkoop. (Berig hierbo) Die invoerders<br />
verwerk dit daar en maak 'n groot wins,<br />
wat in Suid-Afrika kon gebly het."<br />
Hy se die droe winters van die afgelope<br />
twee jaar in die rooibosboerderygebiede<br />
Landbouweekblad, 13 Mei 2005
'-<br />
het tee-oeste gek<strong>nou</strong>, maar hy glo dat aanplantings<br />
in die nuwe gebiede rondom Malmesbury,<br />
Aurora en Porterville <strong>uit</strong>koms sal<br />
bied.<br />
"Ek glo die moeilike jare is agter die rug.<br />
Ons het 'n goeie produk met groot potensiaal.<br />
Ons het iets spesiaals en uniek om<br />
dit suksesvol vir almal te maak."<br />
Die rooibosraad se belangrikste doelwitte<br />
sal die volgende wees:<br />
• Om die markaandeel van rooibosprodukte<br />
plaaslik en internasionaal te vergroot.<br />
• Om die <strong>uit</strong>voerverdienste van rooibos<br />
produkte te vergroot deur onder meer <strong>uit</strong>voerpromosies,<br />
'n hoer opbrengs en plaaslike<br />
verwerking.<br />
• Die doeltreffende generiese bemarking<br />
van rooibos.<br />
• Marktoegang vir alle belangegroepe met<br />
die fokus op swart ekonomiese bemagtigingsinisiatiewe.<br />
• Werkskepping op alle vlakke van die<br />
waardeketting.<br />
• Die beste benutting van regeringsgeld<br />
om die bedryf te ontwikkel, vert<strong>een</strong>woordigende<br />
strukture en groeistrategiee (<strong>uit</strong>voer,<br />
werkskepping en aandeelhouding).<br />
• Die verbetering van die volhoubare bestuur<br />
van natuurlike hulpbronne<br />
Die aktiwiteite van die maatskappy sal<br />
gerig wees op navorsing wat gehalte en<br />
volhoubare produksie ondersteun, produ-<br />
14121<br />
• if) \V\V 1£ I. ~1i<br />
'STAALSTRUKTURE<br />
OPRIGTING LANDWYD<br />
6x18x3m<br />
9x18x3m<br />
12x27x3 m<br />
R20300<br />
R27 330<br />
R53240<br />
siebeplanning in oorleg met bemarkingsbeplanning<br />
om aanbod en vraag te balanseer,<br />
generiese bemarking om die <strong>uit</strong>voerbasis<br />
te verbreed en markte te vergroot, marknavorsing<br />
om 'n mededingende voordeel te<br />
bewerkstelling en nuwe markte te ontwikkel,<br />
ontwikkeling van akkurate inligtingstelsels<br />
vir besl<strong>uit</strong>neming en voldoening aan<br />
gehaltestandaarde.<br />
Die bedryf wil SEB-Iandboubesighede in<br />
vennootskap met regerings- en ontwikkelingsinstansies<br />
ontwikkel en die bedryf se<br />
infrastruktuur, vaardighede en gel<strong>een</strong>thede<br />
vir werkskepping en verwerking vergroot.<br />
Geld vir die maatskappy se werk sal<br />
<strong>uit</strong> ledegelde en 'n bedryfsubsidie van<br />
die Departement van Handel en Nywerheid<br />
kom.<br />
Alle rooibosboere wat deur vrywillige heffings<br />
tot die navorsingsfonds bydra, is outomaties<br />
lede, terwyl alle ander moet aansoek<br />
doen. Die verwerkers sal boerelede<br />
se vrywillige heffings in elk<strong>een</strong> se ledegeld<br />
omskep. Korporatiewe lede - verwerkers,<br />
vervaardigers, verpakkers, bemarkers,<br />
kleinhandel/handelsmerkverpakkers - sal<br />
ledegeld van sowat R3 000 per jaar betaal.<br />
Spesiale kategoriee vir lidmaatskap deur<br />
nie-winsgerigte organisasies en nuwe besighede<br />
sal deur die raad ingestel word.<br />
Die direkteure van, die te stigte maatskappy<br />
is mnre. Dawie de Villiers (voorsitter),<br />
Martin Bergh, Niklaas Slinger, Wil-<br />
lie Nel en Elton Jefthas en mee. Mientjie<br />
Mouton en Donnee McDougal. Daar is 'n<br />
posisie vir 'n plaaswerker-direkteur, maar<br />
die direksie het opdrag gekry om 'n manier<br />
te vind om die mees vert<strong>een</strong>woordigende<br />
persoon aan te wys.<br />
De Villiers van Cape Natural Tea Products<br />
en Bergh van <strong>Rooibos</strong> Bpk. vert<strong>een</strong>woordig<br />
die verwerkers, Slinger en Nel<br />
die boere, Mouton van Carmien Teas en<br />
McDougal van National Brands die bemarkers<br />
en Jefthas van Agribusiness in Sustainable<br />
Natural <strong>African</strong> Plant Products die<br />
histories benadeelde gem<strong>een</strong>skappe. 'n<br />
Onafhanklike konsultant, me. Soekie Snyman,<br />
sal as koordineerder optree.<br />
De Villiers, Bergh, Mouton, Jefthas, Snyman<br />
en me. Lizette Joubert van die LNR<br />
Infr<strong>uit</strong>ec was lede van die loodskomitee<br />
wat verlede November op 'n algemene vergadering<br />
opdrag gekry het om die stigting<br />
van 'n bedryfsorganisasie te ondersoek.<br />
Daar moet <strong>nou</strong> by die Registrateur van<br />
Maatskappye aansoek gedoen word om 'n<br />
Artikel 21-maatskappy te registreeren om<br />
dit as 'n bedryfsraad by die Departement<br />
van Handel en Nywerheid te registreer.<br />
Daarna kan aansoek gedoen word, besigheidsplanne<br />
en projekvoorstelle voorgel8<br />
word om te kwalifiseer vir 'n subsidie<br />
ingevolge die Departement van Handel<br />
en Nywerheid se sektor,-spesifieke ondersteuningskema.<br />
I!<br />
Koop aanlyn by<br />
http://www.makoti.co.za<br />
MA:{\QT'<br />
ONGEEWENAARDE GEMAK EN GEHALTE GEWAARBORG<br />
superieure gansdons<br />
allergievrye duvets I allergievrye kussings I opknap van donsprodukte I 100 % perkaalkatoen-bedlinne<br />
Caledonstraatnr 281- 287 1Uitenhage,62291Tel:+27(41)9922395 I Faks:+27(41)9922935<br />
15x36x3,6m<br />
18x36x3,6m<br />
20x36x3,6m<br />
SLEGSSWAARSTAALWORD GEBRUIK.<br />
Oprigting en BTWingesl<strong>uit</strong>. Ander groottes beskikbaar.<br />
Koper verskaf sement,sand en ,klip.<br />
INGENIEURSERTIFIKAATKAN,GEREELWORD.<br />
VIR VINNIGEDIENSEN KWALlTEIT,SKAKEL<br />
NEELS, 082 899 0655<br />
Faks 0122576123<br />
Nag vir nag ...<br />
slaap die wereld met ons<br />
Kom besoek ons by NAMPO BOEREDAG 17 - 20 Mei, lIopefieldsaal<br />
16001<br />
R86 195<br />
R106900<br />
R123540<br />
Skakel (011) 790 8200<br />
of./aks (011) 7908250<br />
- riI' meer inligting.<br />
Landbouweekblad, 13 Mei 2005 23<br />
16ACA