02.05.2013 Views

Rekeningkundige beleid - MGK

Rekeningkundige beleid - MGK

Rekeningkundige beleid - MGK

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

10 <strong>MGK</strong><br />

<strong>Rekeningkundige</strong> <strong>beleid</strong><br />

Die hoof rekeningkundige <strong>beleid</strong> wat deur die Groep gebruik is in die opstel<br />

van hierdie gekonsolideerde finansiële jaarstate word hieronder uiteengesit<br />

en stem in alle wesenlike opsigte ooreen met dié van die vorige jaar, met die<br />

uitsondering van die implementering van RE133 en die konsolidasie van die<br />

personeel aandele trust ooreenkomstig RE132.<br />

1 BASIS VAN AANBIEDING<br />

Die gekonsolideerde finansiële jaarstate is opgestel ooreenkomstig en<br />

voldoen aan Suid-Afrikaanse Standpunte van Algemeen Aanvaarde<br />

<strong>Rekeningkundige</strong> Praktyk. Die gekonsolideerde finansiële jaarstate is opgestel<br />

op ’n historiese kostegrondslag, aangepas met die herwaardasie van<br />

finansiële instrumente beskikbaar vir verkoop, finansiële bates en laste gehou<br />

vir verhandeling en alle afgeleide instrumente kontrakte.<br />

2 BASIS VAN KONSOLIDASIE<br />

Filiaal maatskappye synde maatskappye waarin die Groep, direk of indirek,<br />

’n belang van meer as een helfte van die stemgeregtigheid hou of andersins<br />

die mag het om beheer uit te oefen oor die maatskappy se bedrywighede,<br />

word gekonsolideer. Filiale word gekonsolideer vanaf die datum waarop<br />

effektiewe beheer oorgedra word na die Groep. Konsolidasie word gestaak<br />

vanaf die datum van verkoop van ’n filiaal. Inter-maatskappy transaksies,<br />

saldo’s en ongerealiseerde winste en verliese op inter-Groep transaksies<br />

word geëlimineer.<br />

3 BELEGGING IN GEASSOSIEERDE MAATSKAPPYE<br />

Beleggings in geassosieerde maatskappye word verantwoord volgens die<br />

ekwiteitsmetode. Hierdie is ondernemings waaroor die Groep ’n wesenlike<br />

invloed uitoefen, maar nie deur die Groep beheer word nie. Voorsienings<br />

word geskep vir permanente dalings in waarde. Ekwitering behels dat die<br />

gedeelte van die geassosieerde se wins waarop die Groep geregtig is, in die<br />

inkomstestaat erken word. Die Groep se belang in geassosieerdes word op<br />

die balansstaat gedra teen ’n bedrag wat sy deel van die geassosieerde se<br />

netto bates verteenwoordig, en sluit klandisiewaarde met verkryging in.<br />

4 VERKRYGINGS EN VERKOPINGS<br />

Met die verkryging van ’n maatskappy of besigheid word billike waardes,<br />

inaggenome omstandighede wat geld op datum van verkryging, aan<br />

afsonderlike identifiseerbare bates en laste toegeken. Billike waardes van<br />

hierdie bates en laste word bepaal met verwysing na markwaardes, indien<br />

beskikbaar, of met verwysing na die heersende prys waarteen soortgelyke<br />

bates gekoop kan word of verpligtinge aangegaan kan word.<br />

Waar die billike waarde van die koopsom die billike waarde van die<br />

afsonderlike identifiseerbare bates en laste oorskry, word die verskil as<br />

klandisiewaarde geboekstaaf. Waar die billike waarde van die afsonderlike<br />

identifiseerbare netto bates die billike waarde van die koopsom oorskry, word<br />

die verskil as negatiewe klandisiewaarde verantwoord.<br />

5 EIENDOM, AANLEG EN TOERUSTING<br />

Eiendom, aanleg en toerusting word getoon teen historiese koste minus<br />

opgelope waardevermindering. Waardevermindering word nie op grond<br />

voorsien nie. Waardevermindering word bereken volgens die reguitlynmetode<br />

ten einde die koste van elke bate oor die verwagte ekonomiese lewensduur<br />

daarvan af te skryf:<br />

Die afskrywingstermyne is soos volg:<br />

➣ Aanleg en masjinerie 4 – 20 jaar<br />

➣ Geboue 25 – 40 jaar<br />

➣ Rekenaartoerusting 3 – 5 jaar<br />

➣ Voertuie 3 – 7 jaar<br />

➣ Bruikhuurverbeteringe oor die tydperk van die bruikhuur<br />

Waar die drawaarde hoër is as die beraamde verhaalbare bedrag, word dit<br />

afgeskryf tot die verhaalbare bedrag.<br />

Verbeterings en toevoegings tot bestaande eiendom, aanleg en toerusting<br />

word slegs gekapitaliseer indien dit veroorsaak dat die verwagte ekonomiese<br />

lewensduur of bruikbare waarde van die betrokke item toeneem. Direkte<br />

uitgawes verbonde aan groot kapitaalprojekte word gekapitaliseer soos die<br />

uitgawes aangegaan word. Waardevermindering word egter eers teen die<br />

nuwe bate afgeskryf vanaf die datum waarop die bate kommersieel in<br />

gebruik geneem word. Normale herstelwerk word as uitgawe erken in die<br />

jaar waarin dit aangegaan word.<br />

6 ONTASBARE BATES<br />

(i) Klandisiewaarde<br />

Gekoopte klandisiewaarde, synde die bedrag waarmee die koopsom die<br />

billike waarde van die netto bates van filiale verkry oorskry op die datum<br />

van verkryging, word gekapitaliseer en op ’n reguitlyn basis afgeskryf oor<br />

periodes van een tot twintig jaar. Die drabedrag van klandisiewaarde<br />

word jaarliks hersien en aangepas vir ’n permanente daling in waarde<br />

indien nodig.<br />

(ii) Ander<br />

Geen waarde word deur die Groep aan ontasbare bates soos handelsmerke,<br />

bestuurskontrakte, agentskappe en patente toegeken nie. Uitgawes<br />

aangegaan ter verkryging van hierdie bates word teen inkomste erken in die<br />

jaar waarin die uitgawe aangegaan word.<br />

7 BELEGGINGS<br />

Die Groep het sy beleggings in sekuriteite as beskikbaar-vir-verkoop<br />

geklassifiseer. Die klassifikasie is onderhewig aan die doel waarvoor die<br />

belegging aangekoop is. Bestuur bepaal die klassifikasie van beleggings<br />

wanneer dit aangekoop word en herevalueer die klassifikasie op ’n<br />

gereelde basis.<br />

Beleggings waar dit die bedoeling is om dit vir ’n onbepaalde periode te hou,<br />

maar verkoop mag word indien rentekoerse verander of likwiditeit dit vereis,<br />

word geklassifiseer as beskikbaar-vir-verkoop, en word ingesluit onder niebedryfsbates<br />

tensy bestuur die uitdruklike bedoeling het om die belegging vir<br />

minder as 12 maande vanaf die balansstaat datum te hou of indien die<br />

belegging verkoop sal moet word vir bedryfskapitaal, in welke geval dit<br />

getoon word onder bedryfsbates.


<strong>Rekeningkundige</strong> <strong>beleid</strong><br />

vervolg<br />

Aankope en verkope van beleggings word erken op die verhandelingsdatum<br />

op welke datum die Groep homself tot die transaksie verbind. Aankoopkoste<br />

sluit transaksiekoste in. Beskikbaar-vir-verkoop beleggings word na<br />

oorspronklike teboekstelling teen billike waarde getoon. Gerealiseerde en<br />

ongerealiseerde winste en verliese wat voortspruit uit veranderings in die<br />

billike waarde van beleggings gehou vir verhandeling, word ingesluit in die<br />

inkomstestaat in die periode wat hulle ontstaan. Ongerealiseerde winste en<br />

verliese voortspruitend uit veranderings in billike waarde van beleggings<br />

beskikbaar-vir-verkoop, word in ekwiteit erken.<br />

Die billike waarde van beleggings word gebaseer op genoteerde bodpryse of<br />

bedrae afgelei van kontantvloei modelle. Billike waardes vir ongenoteerde<br />

sekuriteite word beraam deur gebruik te maak van toepaslike prys/verdienste<br />

of prys/kontantvloei verhoudings, verfyn om die spesifieke omstandighede<br />

van die uitreiker in ag te neem. Sekuriteite waarvoor ’n billike waarde nie<br />

betroubaar bepaal kan word nie, word verantwoord teen kosprys minus<br />

waardedaling. Wanneer sekuriteite geklassifiseer as beskikbaar-vir-verkoop<br />

verkoop word of ’n inskrywing vir waardedaling word erken, word die<br />

kumulatiewe billike waarde aanpassings in die inkomstestaat ingesluit as<br />

winste en verliese uit beleggings in sekuriteite.<br />

8 VOORRAAD<br />

Handelsware, grondstowwe en verbruiksvoorraad word gewaardeer teen die<br />

laagste van koste (gebaseer op ’n geweegde gemiddelde kosprys basis) of<br />

netto realiseerbare waarde.<br />

Klaarprodukte word gewaardeer teen die laagste van koste, insluitende die<br />

koste van grondstowwe, direkte koste en verwante vervaardigingsbokoste<br />

(uitgesluit rente) gebaseer op ’n geweegde gemiddelde kosprys basis, of<br />

netto realiseerbare waarde.<br />

Netto realiseerbare waarde is die beraamde verkoopsprys in die gewone loop<br />

van besigheid, minus die koste van voltooiing en verkoopkoste.<br />

9 DEBITEURE<br />

Debiteure word getoon teen oorspronklike faktuurbedrag na inagneming van<br />

waardedalings. ’n Voorsiening vir waardedaling word vasgestel wanneer daar<br />

objektiewe bewyse is dat die Groep nie alle bedrae, soos vasgestel in die<br />

oorspronklike terme, van die debiteure kan verhaal nie.<br />

Die bedrag van die voorsiening is die verskil tussen die drabedrag en die<br />

verhaalbare bedrag, synde die teenswoordige waarde van verwagte<br />

kontantvloeie, verdiskonteer teen die markkoers of die rentekoers van<br />

toepassing op soortgelyke leners.<br />

10 UITGESTELDE BELASTING<br />

Uitgestelde belasting word voorsien met gebruikmaking van die balansstaataanspreeklikheidsmetode<br />

op alle tydelike verskille tussen die drawaardes vir<br />

finansiële verslagdoeningsdoeleindes en die bedrae wat vir belastingdoeleindes<br />

gebruik word. Aftrekbare tydelike verskille en berekende<br />

belastingverliese word gebruik om die aanspreeklikheid vir uitgestelde<br />

belasting te verminder. Uitgestelde belastingbates word geskep indien dit<br />

waarskynlik is dat belasbare inkomste beskikbaar sal wees waarteen die<br />

uitgestelde belastingbate benut kan word. Aangekondigde belastingkoerse<br />

word gebruik om uitgestelde inkomstebelasting te bereken.<br />

11 AFTREEVERPLIGTINGE<br />

Die Groep dra by tot verskeie aftreefondse wat deur Sanlam geadministreer<br />

word. Die fondse is vaste bydrae planne en is onderhewig aan die Wet op<br />

Pensioenfondse van 1956.<br />

Die aftreeplanne word befonds deur bydraes vanaf werknemers en die Groep,<br />

inaggenome die aanbevelings van onafhanklike gekwalifiseerde aktuarisse.<br />

Die Groep se bydraes tot die vaste bydrae fondse word afgeskryf in die<br />

inkomstestaat in die jaar waarop die bydraes betrekking het.<br />

12 ERKENNING VAN INKOMSTE<br />

Inkomste (wat belasting op toegevoegde waarde uitsluit) verteenwoordig die<br />

netto waarde van goedere en dienste gefaktureer.<br />

Inkomste verdien uit die verkope van goedere word as inkomste erken<br />

sodra alle wesenlike risiko’s en eiendomsreg van die produk na die koper<br />

oorgedra is.<br />

Administrasie, kommissie, hantering, gradering en stoorkoste vir die bestuur<br />

van debiteure en graan-kommoditeite namens derde partye, word erken<br />

wanneer die diens gelewer word.<br />

Surplusse wat ontstaan met die hantering van graan word eers as inkomste<br />

erken wanneer dit realiseer.<br />

Rente word op ’n tydverhoudingsgrondslag erken, inaggenome die kapitaal<br />

uitstaande en die effektiewe koers oor die periode tot die vervaldatum.<br />

13 KONTANT EN KONTANTEKWIVALENTE<br />

Kontant en kontantekwivalente sluit kontant, batige en oortrokke<br />

bankrekenings, asook korttermynbeleggings en -lenings by finansiële<br />

instellings in. In die balansstaat word oortrokke bankrekenings onder<br />

bedryfslaste ingesluit.<br />

14 NAVORSINGS- EN ONTWIKKELINGSKOSTE<br />

Navorsings- en ontwikkelingskoste word as uitgawe erken wanneer dit<br />

aangegaan word.<br />

15 HERSTRUKTURERINGSKOSTE<br />

Herstruktureringskoste, synde personeel afleggingskoste, word te boek gestel<br />

in die periode waarin dit aangegaan word. Personeel afleggingsvoordele<br />

word slegs voorsien wanneer ooreenkoms bereik is met die toepaslike<br />

werknemer verteenwoordigers wat betref die terme van aflegging en die<br />

aantal werknemers wat daardeur geraak word, waar ’n kollektiewe<br />

ooreenkoms bestaan, of wanneer ooreenkoms bereik is met werknemers<br />

wat individuele kontrakte het.<br />

<strong>MGK</strong> 11


12 <strong>MGK</strong><br />

<strong>Rekeningkundige</strong> <strong>beleid</strong><br />

vervolg<br />

16 TESOURIE-AANDELE<br />

Verpligte omskepbare skuldbriewe wat deur die personeel trust in die<br />

Maatskappy gehou word, word as tesourie-aandele teen kosprys<br />

aangetoon. Die uitgereikte aandelekapitaal word met hierdie skuldbriewe<br />

verminder en die Groep se ekwiteit word met die kosprys van hierdie<br />

skuldbriewe verminder.<br />

17 AANSPORINGSTRUST SKULDBRIEWE<br />

Skuldbriewe in die maatskappy wat deur die Personeel Trust besit word,<br />

word gekonsolideer. Die kosprys van die aandele word vanaf die Groep se<br />

ekwiteit afgetrek.<br />

18 SKULDBRIEFPREMIE<br />

Die skuldbriefpremie word gelykmatig oor die termyn vanaf uitreiking tot en<br />

met omskepping van die skuldbriewe geamortiseer deur dit oor te plaas na<br />

behoue inkomste.<br />

19 LENINGS<br />

Lenings word aanvanklik te boek gestel as die opbrengs ontvang minus<br />

transaksiekoste. Daarna word lenings getoon teen geamortiseerde koste deur<br />

gebruik te maak van die effektiewe opbrengsmetode. Enige verskil tussen die<br />

opbrengs (netto van transaksiekoste) en die aflosbedrag word in die<br />

inkomstestaat erken oor die periode van die lening.<br />

20 FINANSIËLE INSTRUMENTE<br />

Finansiële bates word erken wanneer die Groep ’n reg of ander toegang tot<br />

ekonomiese voordele het. Sodanige bates bestaan uit kontant, ’n<br />

kontraktuele reg om kontant of ’n ander finansiële bate te ontvang.<br />

Finansiële laste word erken wanneer daar ’n verpligting is om ekonomiese<br />

voordele oor te dra en daardie verpligting is ’n kontraktuele verpligting om<br />

kontant of ’n ander finansiële bate aan ’n ander onderneming te lewer of<br />

finansiële instrumente met ’n ander onderneming te ruil op voorwaardes wat<br />

potensieel ongunstig is. Indien ’n wetlik afdwingbare reg bestaan om<br />

erkende bedrae af te speel en die Groep van voorneme is om netto te<br />

vereffen, word slegs die netto bate of las in die balansstaat getoon.<br />

21 AFGELEIDE FINANSIËLE INSTRUMENTE<br />

Afgeleide finansiële instrumente word aanvanklik teen koste in die<br />

balansstaat erken en daarna teen billike waarde herwaardeer. Die metode<br />

waarvolgens die wins of verlies erken word, word bepaal deur die aard van<br />

die item wat verskans word. Afgeleide instrumente word óf as ’n verskansing<br />

van die blootstelling aan veranderinge in die billike waarde van ’n erkende<br />

bate of las (billike waarde skans), óf as ’n verskansing van die blootstelling<br />

aan veranderlikheid in kontantvloei (kontantvloeiskans), geklassifiseer.<br />

Veranderings in die billike waarde van afgeleide instrumente wat kwalifiseer<br />

om as billike waarde skanse geklassifiseer te word en hoogs effektief is,<br />

word in die inkomstestaat verantwoord, tesame met enige veranderings in<br />

die billike waarde van die verskansde bate of las wat blootgestel is aan die<br />

verskansde risiko.<br />

Veranderings in die billike waarde van afgeleide instrumente wat kwalifiseer<br />

om as kontantvloeiskanse geklassifiseer te word en hoogs effektief is, word<br />

in ekwiteit verantwoord. Wanneer die voorspelde transaksie of vaste<br />

verbintenis die erkenning van ’n bate of las tot gevolg het, word die<br />

verwante winste of verliese wat in ekwiteit voorsien was uit ekwiteit<br />

verwyder en in die aanvanklike meting van die verkrygingskoste of ander<br />

drabedrag van die bate of las ingesluit. Andersins word die bedrae wat direk<br />

in ekwiteit erken was by netto wins of verlies ingesluit in dieselfde tydperk<br />

waarin die verskansde vaste verbintenis of voorspelde transaksie netto wins<br />

of verlies beïnvloed.<br />

Wanneer ’n verskansingsinstrument verval of verkoop word, of wanneer ’n<br />

skans nie meer aan die vereistes vir verskansingsrekeningkunde<br />

ooreenkomstig RE133 voldoen nie, word enige bestaande kumulatiewe wins<br />

of verlies in ekwiteit behou in ekwiteit en word erken wanneer die vaste<br />

verbintenis of voorspelde transaksie in die inkomstestaat erken word. Indien<br />

’n vaste verbintenis of voorspelde transaksie verwag word om nie meer plaas<br />

te vind nie, word die kumulatiewe wins of verlies wat in ekwiteit<br />

verantwoord was, onmiddellik na die inkomstestaat oorgedra.<br />

By die aanvang van ’n skans word die verskansingsverhouding en die Groep<br />

se risikobestuursdoelwit en strategie om die verskansing te onderneem, in<br />

formele dokumentasie omskryf. Hierdie proses behels dat alle afgeleide<br />

finansiële instrumente wat as skanse geklassifiseer word aan spesifieke bates<br />

en laste gekoppel word of aan spesifieke vaste verbintenisse of voorspelde<br />

transaksies. Die Groep dokumenteer ook sy meting van die doeltreffendheid<br />

van die skans met betrekking tot veranderings in billike waardes of<br />

toekomstige kontantvloei van verskansde items, beide by die aanvang van<br />

die transaksie en op ’n deurlopende basis.<br />

Die Groep gaan verskeie oor-die-toonbank opsiekontrakte aan vir die koop<br />

en verkoop van kommoditeite. Alhoewel sekere van die kontrakte vereffen<br />

word deur fisiese lewering van die kommoditeit te neem of te maak in die<br />

gewone loop van besigheid, word die oor-die-toonbank opsiekontrakte geag<br />

finansiële instrumente te wees en word teen billike waarde teboek gestel<br />

ooreenkomstig RE133.<br />

Sodanige kontrakte word aanvanklik teen koste in die balansstaat<br />

verantwoord en daarna teen billike waarde herwaardeer. Sodanige afgeleide<br />

instrument transaksies kwalifiseer nie vir die toepassing van verskansingsrekeningkunde<br />

ooreenkomstig RE133 nie, alhoewel dit effektiewe<br />

verskansing bied ooreenkomstig die Groep se risiko bestuurs<strong>beleid</strong>.<br />

Veranderings in die billike waarde van enige afgeleide instrument wat nie<br />

kwalifiseer vir verskansingsrekeningkunde ooreenkomstig RE133 nie, word<br />

onmiddellik in die inkomstestaat erken.<br />

Die billike waarde van afgeleide instrumente wat op ’n publieke beurs<br />

verhandel word gebaseer op genoteerde pryse op die balansstaat datum.<br />

Die billike waarde van vooruit buitelandse valuta kontrakte word bepaal na<br />

gelang van vooruit wisselkoerse wat geld op die balansstaat datum.


<strong>Rekeningkundige</strong> <strong>beleid</strong><br />

vervolg<br />

Die gesigwaarde minus enige beraamde krediet aanpassings vir finansiële<br />

bates en laste met ’n termyn van minder as een jaar, word geag die billike<br />

waarde te wees.<br />

Die billike waarde van nie-bedryfs finansiële laste word beraam deur<br />

toekomstige kontraktuele kontantvloeie te verdiskonteer teen die huidige<br />

markverwante rentekoerse beskikbaar aan die Groep vir soortgelyke<br />

finansiële instrumente.<br />

22 VOORSIENINGS<br />

Voorsienings word erken wanneer die Groep as gevolg van gebeure in die<br />

verlede ’n regs- of konstruktiewe verpligting het wat waarskynlik sal lei tot ’n<br />

uitvloei van ekonomiese voordele en ’n betroubare raming van die verpligting<br />

gemaak kan word.<br />

23 BEDRYFSHUUROOREENKOMSTE<br />

Gehuurde bates waarvan al die risiko en voordele van eienaarskap effektief<br />

deur die verhuurder behou word, word as bedryfshure geklassifiseer.<br />

Bedryfshuurbetalings word op ’n reguitlyn basis oor die periode van die<br />

huurkontrak na die inkomstestaat gedebiteer.<br />

24 DIVIDENDE<br />

Dividende betaalbaar word erken in die finansiële state in die periode<br />

wanneer die aandeelhouers die dividend goedgekeur het.<br />

25 SEGMENT ONTLEDING<br />

Besigheidseenhede voorsien produkte en dienste wat onderhewig is aan<br />

risiko’s en opbrengste wat verskil van ander besigheidseenhede. Geen<br />

geografiese ontleding word gedoen nie, aangesien geen wesenlike segment<br />

in ’n afsonderlike geografiese ligging bedryf word nie.<br />

26 VERGELYKENDE SYFERS<br />

Vergelykende syfers is, waar nodig, aangepas om met openbaarmaking in<br />

die huidige jaar ooreen te stem.<br />

<strong>MGK</strong> 13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!