bekijken - digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren

D.H. Lawrence en de erotiek
19
Lawrence, of virtuous father virtuous son.
MILTON.
EEN franse vertaling van Lady Chatterley's Lover, veel goedkoper dan iedere engelse
tot dusver in omloop gebracht, en volkomen ongekuist, heeft opnieuw de aandacht
op dit boek gevestigd, dat ongetwijfeld een der belangrijkste is van dit tijdvak. Zoals
Edgar Poe met zijn drie Dupin-verhalen zonder het woord ‘detektive’ te gebruiken
en wellicht zelfs te kennen, de eerste volmaakte detektive-verhalen gaf, als bizarre
illustraties van een teorie betreffende het analyties vernuft, kan dit boek van Lawrence
later geciteerd worden als de vader van een nieuw genre, dat van de
psychologies-erotiese roman. En evenmin als Poe zal hij dit genre opzettelik hebben
willen beoefenen, ook hij kwam ertoe langs een andere weg. De terugkeer naar de
natuur, die zich bij hem langs verschillende wegen voltrekt, zijn haat tegen de
vervalsing van alle natuurlike waarden, hebben de erotiek met deze ernst en deze
natuurlikheid als een basis teruggevonden. Niemand hoeft te betwijfelen dat dit alles
niet doodernstig zou zijn, een met heilig vuur en intens aangeboden geneesmiddel
tegen het zedenbederf juist, een terugkeer naar de gezondheid, als zodanig alleen
reeds deugdzaam zoniet kuis. Niet om een erotiese roman te geven zoals er nog
geen bestond, werd dit boek geschreven, niet dus vanuit wat men in Frankrijk ‘les
livres du second rayon’ noemt, maar vanuit het hele oeuvre van Lawrence zelf, als
een soort konklusie en een laatste remedie (tot bestrijding, zegt Malraux, van de
menselike eenzaamheid), kwam het niettemin tussen de boeken van de tweede rij.
De waarde van Lady Chatterley's Lover als erotiese roman, en zelfs als
psychologies-erotiese roman alleen, is verre van onaantastbaar. Men zou vele
boeken kunnen opnoemen waarin de erotiek, hoewel meer verborgen, dwingender
en sterker aanwezig is, waarin niets meer ontbreekt dan dat men de personages
zou volgen, niet alleen in de alkoof, maar in de laatste sensaties van de alkoof, en
dan - vooral - met volledig gespelde woorden, om superieur te zijn aan dit werk. De
bizondere waarde van dit werk is
E. du Perron, De smalle mens