You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>nummer</strong><br />
<strong>51</strong> /<br />
52<br />
1 juli 2010<br />
Ongemakkelijk comfort van de hekstoel - Eerste Solotoer - Door de<br />
ogen van: Stadtship 54 - Veilig langs Dordt - Thuisblijver zeilt eigen<br />
wereldreis - Vliegende Motten - Tour de France - Boordaccu’s
in deze <strong>Zilt</strong>...<br />
Z ilt<br />
<strong>51</strong>/52<br />
4 Bureaublad Je zilte scherm voor de komende weken.<br />
6 Reflectie Een overpeinzing van de <strong>Zilt</strong>-bemanning.<br />
8 Ongemakkelijk comfort van de hekstoel<br />
Een instructeur op bijscholingscursus.<br />
20<br />
Marit wint - Droomstart in de Delta Lloyd Regatta.<br />
22 Door de ogen van... - Toerzeiler Rob Heijmerink over<br />
de Stadtship 54.<br />
32<br />
34<br />
38<br />
46<br />
48<br />
58<br />
Ruimte bij de boei - TP52’s op het scherpst van de snede.<br />
Veilig langs knooppunt Dordrecht<br />
Tips van een reddingbootschipper.<br />
Wind als spelbreker - Rondje Texel gedwarsboomd.<br />
Baas boven baas - De nieuwe Hugo Boss<br />
Thuisblijver zeilt zijn eigen wereldreis -<br />
Hoe vergaat het de achterban van wereldzeilers?<br />
Toerjakkerbak - Getransformeerde Vendée-racer.
66<br />
68<br />
Koud Kopenhagen - RC44’s in het noorden.<br />
In de Wind - Blik op uit de zeilwereld.<br />
72 Solotoer - Eerste editie trekt veertien deelnemers.<br />
80<br />
Motten slaan vleugels uit - Balans is alles...<br />
88 Agenda<br />
92<br />
94<br />
102<br />
108<br />
118<br />
122<br />
Rondje Wight - Prachtbeeld....<br />
<strong>Zilt</strong>e Spullen - Nieuws van de handel.<br />
Handtaszeilen - LV-Cup springlevend.<br />
Boordaccu’s - Welke kies je?<br />
<strong>Zilt</strong>e Wereld - Zeil mee met een droomreis...<br />
Bemanning - Zij maken <strong>Zilt</strong>.<br />
Voorpagina: Spinnakergeweld tijdens de Audi Med Cup.<br />
In veel artikelen<br />
kom je knoppen<br />
tegen zoals hieronder.<br />
Klik erop<br />
en <strong>Zilt</strong> wordt<br />
nog leuker...<br />
video<br />
meer foto's<br />
interview<br />
meer info<br />
mail<br />
download<br />
Z ilt<br />
<strong>51</strong>/52
foto: cc Tiarescott/Flickr
Veel dichter bij het ultieme vakantiegevoel dan met de foto van de<br />
ankerplaats voor het Caribisch St. Barts kun je niet komen. Of het<br />
zou met een aangenaam glas en goed gezelschap in je eigen kuip<br />
op dezelfde plek moeten zijn. Iedereen voor wie dat niet is weggelegd<br />
moet het met een achtergrond voor zijn computerscherm<br />
doen. Je nieuwe uitzicht download je door op de knop te klikken...
eflectie...<br />
Z ilt<br />
<strong>51</strong>/52<br />
Verantwoordelijkheid<br />
Zaterdag 19 juni was een zeildag met een zwarte rand. Op<br />
de Vinkeveense Plassen kwam een 57-jarige Valkzeiler om<br />
tijdens een klassenwedstrijd. Hij viel overboord en lag<br />
minutenlang in het koude water. Toen hulpdiensten arriveerden<br />
mocht reanimatie niet meer baten.<br />
Tijdens de zeilrace stond er een harde noordnoordwester.<br />
De zeiler droeg geen zwemvest. Knagende vraag is: wat zou<br />
er zijn gebeurd als hij dit wel had gedragen? Volgens de<br />
politie heeft hartfalen mogelijk een rol gespeeld bij dit<br />
drama. Was de afloop anders geweest met zwemvest?<br />
Een andere vraag die opkomt is: moet de organisatie bij<br />
zulk weer niet altijd de Y-vlag (zwemvest verplicht) zetten?<br />
Ja, zegt de een resoluut, maar een ander is voorzichtiger en<br />
wijst erop dat de verantwoordelijkheid te allen tijde bij de<br />
zeiler ligt. De kneep zit 'm daarbij in de aansprakelijkheid<br />
en het risico van schadeclaims. Vrijwillgers dragen het gros<br />
van de zeilwedstrijden en die willen gevrijwaard blijven van<br />
juridische gevechten. De discussie over de afbakening van<br />
verantwoordelijkheden zal weer oplaaien.<br />
Eigen verantwoordelijkheid namen tientallen deelnemers<br />
aan het Rondje Noord-Holland. Na een heftige aandewindse<br />
tweede etappe van Enkhuizen naar Kornwerd<br />
weken zij uit naar veilige IJsselmeerhavens. Deze keuze<br />
voor veiligheid getuigt van gezond verstand en ook moed.<br />
Want het afbreken van een race krengt trots en deukt<br />
imago's.
De organisatie van het Rondje Texel nam diezelfde zaterdag<br />
19 juni ook een moedig besluit en blies de 33ste Ronde<br />
op zaterdagochtend af. Te veel wind, maar meer nog: een<br />
gevaarlijke zee met brekers. Zo namen de organisatoren de<br />
gretige zeilers tegen zichzelf in bescherming.<br />
Ook een toerzeiler moet wel eens de afweging maken<br />
tussen 'gaan' of 'niet gaan'. Wind en water zijn immers niet<br />
altijd onze bondgenoten, maar soms een geduchte tegenstanders.<br />
De vakantie staat voor de deur en biedt ruimte<br />
voor lekker lange zeiltochten. Maar wat doe je als je<br />
onverhoopt verwaaid komt te liggen en de tijd gaat dringen?<br />
Of als je mede-zeilers gewoon vertrekken, terwijl jij<br />
twijfelt? Laat je dan niet gek maken en kies je eigen plan.<br />
De komende weken verwisselt de <strong>Zilt</strong>-bemanning muis<br />
en toetsenbord voor helmstok en stuurwiel. <strong>Zilt</strong> 53<br />
verschijnt daardoor op 26 augustus.<br />
Wij wensen iedereen mooie vakantie...<br />
Z ilt<br />
<strong>51</strong>/52
foto: © Ynke Piersma
HET<br />
ONGEMAKKELIJKE<br />
COMFORT<br />
VAN DEHEKSTOEL<br />
Wat als je zeilt vanaf je kindertijd en jarenlang zeilles geeft en je plotseling<br />
vindt dat je jezelf niet meer ontwikkelt? Dan ga je naar een zeezeilschool<br />
en ga je scheep voor een training zeezeilinstructeur. Michiel<br />
Scholtes ging naar zeezeilschool ‘Sail It’ en liet zich bijscholen.<br />
Dat viel hem niet mee.
Boven gebeurt<br />
er van alles<br />
en de schipper<br />
zit op de wc!<br />
Waarom wil ik ook alweer zeezeilinstructeur worden?<br />
Eh… ik vind dat ik stilsta, dat ik mezelf als instructeur<br />
herhaal. Ik wil groeien. Al langer klonk er een<br />
innerlijk stemmetje dat me hinderlijk uitdaagde: “Ben je bang<br />
dat iemand je wijst op je tekortkomingen of dat je door de<br />
mand valt in een groepsproces?” Dat blijkt waar, ik ben al<br />
jarenlang mijn eigen maatstaf, de gedachte aan de kritische<br />
beoordeling door gelijken maakt me nerveus.<br />
Goed dan. Met Gypsy, een Dufour 40, van Willemstad naar<br />
Harwich. Mooi weer, prachtige zeiltocht. Leuke mensen:<br />
Ruud die vanaf zijn 13de jaar met groepen zeilt, Ankie die<br />
haar Yachtmasterpapieren en nog een trits brevetten heeft,<br />
Marjolein die Zeezeilen IV wil halen, Ynke en Ton die naar II<br />
een III streven. En ik wil ook wel IV.<br />
Van Harwich naar Heybridge ben ik dagschipper. Ik voel me<br />
wat onzeker. Heel anders dan alleen op mijn Eenhoorn.<br />
Steeds vraag ik me af of ze vinden dat ik het goed doe. Het<br />
irriteert me en leidt me af. Ik zet Gypsy voor Felixtowe zowat<br />
op een modderbank! Gelukkig doe ik het daarna goed met<br />
een manoeuvrerende veerboot voor Harwich.<br />
“Nee, nee, achterlangs!”<br />
Ik zeg het besluitvaardig. Ik voel me weer stevig.<br />
Maar in het Medusa Channel moet ik naar de wc.<br />
Ben ik net klaar, loopt het toerental terug en voel<br />
ik een koersverandering. Even dat ellendige gevoel<br />
dat een situatie je door de vingers loopt en je<br />
waardigheid bestaat uit een rode clownneus; boven<br />
gebeurt er van alles en de schipper zit op de wc!<br />
Drie seconden later sta ik boven, terwijl ik met<br />
beide handen mijn drie broeken ophoud.<br />
“Wat gebeurt er!?” “Die koerskruiser was rond gegaan en wij<br />
moesten wijken. Jij bent ook snel boven!”<br />
Iedereen lachen en ik lach mee als een boer op zee…<br />
Maar het is plagen zonder venijn. Ik voel me steeds beter en<br />
ontspan.
foto: © Ynke Piersma<br />
De volgende dag liggen we binnen het sluisje van Heybridge aan de River<br />
Blackwater met een tweede veertigvoeter: Faro, met cursisten onder<br />
ervaren zeezeilinstructeur Laan.<br />
Na de middagmaaltijd geeft Ruud me een opdracht.<br />
“We gaan vannacht naar Sheerness. Michiel, jij schippert Faro, Ankie vaart<br />
Gypsy. Vanmiddag bereid je met je cursisten de reis voor.”<br />
Ah!
I<br />
Om te leren<br />
hebben we<br />
toch een<br />
k loop langs het schutkolkje. De sluisdeuren kieren. Aan de<br />
rivierkant klatert een straal vijf meter naar beneden en<br />
vloeit weg door een prieltje tussen vet glimmende slijk. Ik<br />
overzie het leeggelopen riviergezicht. Een leven lang ben ik dit<br />
risico systematisch uit de weg gegaan: met een diepstekend<br />
jacht zulke modder trotseren op het scherpst van het getij.<br />
Toch liep ik hier gisteren binnen… en de nachtelijke zee is mijn<br />
natuurlijke habitat, dus geen zorgen. Ik neem een diepe haal<br />
modderlucht en loop terug naar de Faro.<br />
Even later geef ik een kajuitcollege betonningssystemen en<br />
lichtherkenning. Mijn cursisten duiden, tellen en krijgen langzaam<br />
vat op wat ze straks gaan zien. Mijn suggestieve vragen<br />
helpen ze van de Blackwater via de kortste route naar Sheerness;<br />
daar loopt vannacht de eb niet zo fel als in de hoofdgeul.<br />
En de oversteek bij Spitway tussen Blackwater en Thames? Kan<br />
ruim. En die wrakken? Vrij varen langs de rode kant. Vervolgens<br />
maken ze een boeienlijst met onderlinge afstanden,<br />
koersen en veilige sectoren. In mijn hoofd vormt zich alvast<br />
een voorlopige taakverdeling: Ruaard schippert,<br />
Drost beheert de lichtenlijst, Cas houdt de kaart bij,<br />
Karst en Rolf kijken uit.<br />
Later buigen ze zich aan picknicktafels over kaarten<br />
en pilots en discussiëren ze over stromen en waterstanden.<br />
Als de bemanning van Gypsy wil spieken,<br />
klinkt er gejoel en gaan demonstratief de boeken<br />
dicht. Vrolijke wedijver. Ik heb het naar mijn zin.<br />
plan nodig! foto: © Ynke Piersma<br />
PLAN<br />
Op de Faro gebeurt iets vreemds. Bij afvaart geef ik Ruaard het<br />
stuurwiel en blijf zelf aan de bedieningshendel; ik wil ervaren<br />
hoe Faro versnelt en doorzet bij een bepaald toerental. In de<br />
schutkolk ligt al een jacht.<br />
“Prik hem er maar naast, als we klem lopen, drukken we hem<br />
in de stootwillen zachtjes langszij, dan kan Gypsy er nog achter.”<br />
Ruwaard blijkt ontevreden.
“Ik mis een plan, om te leren hebben we toch een plan nodig?”<br />
Ik sta paf.<br />
“Dít is het plan, langszij dit jacht afmeren. We liggen klem, de volgorde<br />
van vastmaken doet er niet toe. Wat moet ik daar verder aan voorbereiden?<br />
En wat we na de sluis gaan doen, hebben we gezamenlijk uitgewerkt,<br />
toch?” Maar Ruwaard houdt vol.<br />
“Ho Ruwaard, gun mij even tijd om deze boot te leren kennen, ik heb<br />
nooit eerder op Faro gevaren.”<br />
Ik laat het rusten.
Als we ons door het slik naar de geul hebben gewerkt en door de<br />
schemering motorzeilen, gaat er een theedoek over de plotter. We<br />
doen het op zicht. Maar het blijft aan boord onrustig. Ruwaard, Drost<br />
en Cas ruziën met elkaar over boeien en koersen en proberen elkaar te<br />
overtroeven. Ik sus, assisteer, leg uit, sta bij, ben overal tegelijk. Maar de<br />
onrust en opwinding nemen niet af. Wat doe ik fout?<br />
Als ik even binnen ben, neemt Laan me apart.<br />
“Ik sta versteld,” zegt ze, “we hadden het hier met Ankie en
foto: © Ynke Piersma<br />
Marjolein als dagschippers heel gemoedelijk. Nu is het een<br />
en al wedijver. Dat ligt ook aan jou. Trek je terug uit het<br />
gewoel, delegeer, blijf achterop zitten, stuur alleen aan op<br />
procesniveau. Je zult zien, dan keert de rust weer.”<br />
Onzeker installeer ik me aan bakboord tegen de hekstoel.<br />
Drie keer wil ik opspringen, aanwijzingen geven of het zelf<br />
doen. Maar ik beheers me. Met resultaat! Er ontstaat vanzelf<br />
nieuw evenwicht. Ik haal ze niet meer van hun taak als er<br />
twijfels zijn. Laan had gelijk, ik neem nu waar, houd overzicht.<br />
Ineens heb ik er plezier in. ‘Solist leert omgaan met<br />
groep’, kop ik in gedachten. Pas als de laatste drie groene<br />
lichtboeien voor Spitway over de verkeerde boeg liggen, stel<br />
ik weer een eerste vraag. “Drost, ik zie geen groene meer aan<br />
bakboord, klopt dat?”<br />
Onder de buiskap tuurt Drost op zijn lichtenlijst.<br />
“Maar we sturen deze koers en dan moet het volgende<br />
groene licht aan jouw kant komen.”<br />
Ah, de schijnzekerheid van het plan.<br />
“Het plan is maar papier, jongens, in de werkelijkheid heb<br />
ik aan bakboord geen groene lichten meer. Jullie moeten<br />
wat doen, want het gaat niet goed.” Stilte. Alleen het<br />
brommen van de motor en het sissen van de zee.<br />
HEKSTOEL<br />
Ruwaard hakt de knoop door. “Oké, twintig graden naar<br />
stuurboord. Cas, speur jij naar de eerste kardinaal van Spitway?<br />
Karst, hebben we de volgende groene nu aan bakboord?”<br />
Niemand betwist zijn gezag. Karst wijst: “Ja, nu klopt het<br />
weer… en ik zie die eerste kardinaal…”<br />
Ik blijf steeds meer op de achtergrond. Comfortabel nestel<br />
ik me tegen de hekstoel. “Dit is prettig,” zeg ik tegen mezelf,<br />
“laat ze het doen, ze leren en groeien. En jij, je groeit door<br />
niets te doen.”<br />
Het plan is<br />
maar papier,<br />
jongens!
foto: © Ynke Piersma<br />
‘Laat ze het doen, ze leren en groeien.<br />
En jij, je groeit door niets te doen...’
Boven de ondiepe Spitway verleggen<br />
we de koers naar het<br />
westen. We kruisen het heklicht<br />
van Gypsy, die blijft zuid-zuidoost<br />
voorliggen. Wat doen die<br />
nou? Nemen zij de hoofdgeul<br />
verderop? Waarom niet de<br />
onze?<br />
Weet Ankie iets over onze route<br />
wat ik niet weet? Maak ik een<br />
verschrikkelijke fout? Ik verlaat<br />
het comfort van mijn hekstoel<br />
en duik naar binnen, controleer<br />
de datum van uitgifte op de<br />
kaartrand, de bijgeleverde wijzigingen,<br />
de dieptes op de kaart,<br />
de wrakken, de marges. Dan haal<br />
ik de theedoek van de plotter en<br />
controleer de route. Dat is misschien<br />
niet avontuurlijk, maar<br />
wie aanvaart dat als verontschuldiging<br />
als we straks aan de grond<br />
of op een wrak zitten? Even<br />
overweeg ik Gypsy te volgen,<br />
maar verwerp die optie weer<br />
meteen. Zo vaar je niet op zee,<br />
zo neem je geen besluiten. Om<br />
me heen niets dan concentratie,<br />
overleg, een voortdurend over<br />
elkaar leggen van kaart en werkelijkheid.<br />
Ze zijn goed bezig.<br />
Het is een heldere sterrennacht,<br />
goed vurenzicht, er heerst geen<br />
verwarring en je kunt altijd nog<br />
terug.
foto: © Ynke Piersma<br />
Er hangt<br />
vriendschap<br />
in de lucht<br />
Even later zit ik weer op mijn plek tegen de hekstoel, geheel<br />
verzoend met mijn zelfstandigheid.<br />
Na uren in een wereld van knipperende lichtjes, een spannende<br />
ontmoeting met een zeekasteel dat net ankerop gaat,<br />
drukte in de hoofdgeul en de aanloop van de Medway,<br />
vinden we in de kleine uurtjes de meerboeien in de Swale.<br />
Iedereen is moe maar opgewekt. Mooie tocht. Veel<br />
geleerd. Pilspijpjes klinken. Ik krijg een knipoog en een<br />
lach van Laan – Laan die het goed zag - en we proosten<br />
op elkaar met bodempjes whisky.<br />
Anderhalf uur later doemt Gypsy op uit de nacht en komt<br />
langszij. Door een of ander wonder ben ik klaarwakker. Ik<br />
stap over op Gypsy en ontdek dat daar dezelfde sfeer van<br />
verbroedering heerst. Het zoemt er van de verhalen over de<br />
voorvallen van vannacht. Etmalen samen varen, afwisselend<br />
verantwoordelijkheid dragen, elkaar helpen leren: het heeft<br />
die ochtend ineens effect. Er hangt vriendschap in de lucht… Z
ADVERTENTIE
TUSSEN<br />
Delta Lloyd Regatta, vrijdagmiddag. Start van de Laser Radiaal. Een knoop of 18<br />
aan wind. Het vijfminutensignaal veroorzaakt een eruptie van territoriumdrift.<br />
Aanzwellend kabaal van klapperend zeildoek. Iedereen lijnt op voor de beste<br />
plek op de startlijn. Met veel geschreeuw: “Héé, Héééé!!” Ook Marit Bouwmeester<br />
bijt van zich af; die laat zich de kaas niet van het brood eten...
SPREAD<br />
MARIT WINT<br />
Delta Lloyd Regatta VIDEO<br />
Beng! Startschot. Massaal vallen de zeilen vol, waardoor het ineens wonderlijk<br />
stiller lijkt. Beng-beng, twee schoten: general recall, algehele terugroep. Op het<br />
startschip gaat de gevreesde zwarte vlag omhoog. Bij de tweede start is Marit<br />
goed weg: al na enkele meters heeft ze een halve bootlengte voorsprong. Later<br />
schrijft ze deze Delta Lloyd Regatta 2010 op haar naam... Z
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
MedCup<br />
Stadtship 54<br />
door de ogen van:
PRODUCTIE<br />
Rob Heijmerink<br />
Geregeld stellen we op deze plek een<br />
nieuwe of bijzondere boot aan je<br />
voor. Een boottest is het niet. Onze<br />
eigen mening doet er niet toe. We<br />
nodigen telkens iemand uit die<br />
recht van spreken heeft. Een<br />
zeiler met ervaring in vergelijkbare<br />
scheepstypen en<br />
met affiniteit met de boot<br />
die we uitlichten. 'Door<br />
de ogen van...' noemen<br />
we dat. In deze aflevering<br />
staat Rob<br />
Heijmerink achter<br />
het roer van de<br />
hagelnieuwe<br />
Stadtship 54.
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Rob Heijmerink<br />
Rob (52) is een echte toerzeiler die geleidelijk<br />
zijn grenzen verlegde. Een 2-jarig<br />
rondje Atlantic met een houten kotter<br />
stroomlijnde zijn ideeën over het ideale<br />
toerjacht. Het werd een Bestevaer 53 die<br />
hij niet alleen zelf afbouwde, maar waarin<br />
hij ook zijn soms eigenzinnige opvattingen<br />
verwerkte. (<strong>Zilt</strong> 26) Dat hij in het dagelijks<br />
leven architect is (www.zeerover.eu),<br />
speelde daarbij een niet onbelangrijke rol.<br />
‘ONE HAPPY OWNER’<br />
Vijf jaar geleden werd Rob Heijmerink's Bestevaer bij K&M Yachtbuilders<br />
gebouwd. De aluminiumlasser herkent hem direct: "Hé Rob, is je boot nu al<br />
te klein?" Maar het orderboek kan in de la blijven, Rob is helemaal tevreden<br />
en is hier om eens te zeilen met een boot van vergelijkbare lengte, maar<br />
waarvan de eigenaar duidelijk andere keuzes maakte. En bij K&M draait alles<br />
om keuzes maken. Geen boot die de werf verlaat is gelijk. Directeur Eeuwe<br />
Kooi over zijn filosofie: "Onze opdrachtgevers zijn ervaren zeilers met een<br />
goed beeld van hun ideale boot. Ik hoef niet te zeggen wat ze moeten willen.<br />
Wat ik bij een aflevering nodig heb is 'one happy owner', die al zijn specifieke<br />
wensen terugziet in het eindproduct. Er liggen hier nu twee Van de Stadt 56<br />
voeters die van buiten identiek lijken, maar als je naar binnen stapt geloof je<br />
niet dat de boten gebaseerd zijn op hetzelfde ontwerp."<br />
KEUZES<br />
De Stadtship 54 ligt tussen de twee 56 voeters en is behalve korter ook ruim<br />
een halve meter minder breed dan zijn buren. De boot oogt veel minder fors<br />
dan het lengteverschil kan verklaren. Dat komt ook omdat de opbouw van het<br />
dekhuis lager en strakker is dan bij de grotere broers. Eeuwe Kooi legt uit: "De<br />
vorige boot van de eigenaar is een slank Scandinavisch model met goede<br />
aandewindse kwaliteiten. Dat wilde hij ook in zijn droomboot, en volume is<br />
voor hem niet belangrijk omdat hij meestal alleen met zijn vrouw zeilt.<br />
Rob herkent wel iets in deze wens voor een tweepersoons boot: "Mijn<br />
Zeerover heeft ook niet het maximale aantal kooien en maar één natte cel.
Maar het is leuk om te zien hoe dat basisidee<br />
totaal anders kan worden uitgewerkt. Als<br />
architect kijk ik misschien wat vakmatig naar<br />
dit interieur. Wat me opvalt is dat ik nauwelijks<br />
het gevoel heb in een boot te zitten. Dat<br />
komt omdat de lichte ruimte is ingevuld met<br />
losse elementen, zoals vaak een huiskamer<br />
wordt ingericht door er gewoon een paar<br />
meubels in te zetten. Zo vind ik de eiken kast<br />
aan stuurboord meer op een dressoir lijken.<br />
En bij de keuken is het jammer dat je nergens<br />
meer de bolling van de romp ziet. Door het<br />
weglaten van een kastje had je hier meer<br />
gekromde vorm gezien die een scheepsinterieur<br />
zo uniek maakt. Maar het kan zijn dat<br />
deze eigenaar het bootgevoel juist niet zo wil<br />
benadrukken."<br />
Rob loopt met een kritisch architectenoog<br />
door de boot. De waterdichte schuifdeur<br />
naar de voorpiek oogst bewondering.<br />
"Vakwerk." En de RVS buis bij de langscheepse<br />
keuken is ook een goed idee. Op<br />
zee heb je hieraan steun en in de haven haal<br />
je de buis eenvoudig weg zodat er een prettige<br />
open ruimte ontstaat. "Wat me opvalt is<br />
dat het timmerwerk er erg goed uitziet. Ik<br />
heb het idee dat K&M de lat bij de afbouw<br />
elk jaar weer iets hoger legt."<br />
DE BESTE PLEK<br />
Veel van de bij de Friese werf gebouwde<br />
boten hebben een dekhuis. Dat op de Stadtships<br />
oogt modern, met een laag profiel en<br />
ramen die de rondingen naadloos volgen.<br />
Volgens Rob is zo'n plek goud waard.
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> foto’s interieur: © Birgit Schnaase
"Nachtwachten zijn nooit meer koud en bij regen kun je nog steeds<br />
zonder zeilpak. En in de haven heb je rondom zicht, dus zit je er vaker<br />
dan beneden. Maar een goed dekhuis ontwerpen is niet eenvoudig. De<br />
ruimte is beperkt en als je er stahoogte in wilt, moeten de banken<br />
onhandig hoog zijn om uitzicht te behouden. Dat maakt weer een<br />
aparte voetsteun nodig, die ik hier overigens mis. Jezelf schrap zetten<br />
wordt dan lastig. Mijn ideale dekhuis heeft een open verbinding met<br />
de lager gelegen kajuit, maar dat heeft vaak weer gevolgen voor de<br />
indeling beneden. Hier paste dat blijkbaar niet. Overigens zit je bij deze<br />
boot perfect op de twee verlaagde zitplaatsen in de kuip, net achter de<br />
opbouw. Het dak van het dekhuis loopt langer door dan bij mijn<br />
Zeerover. Op de Stadtship blijf je onder de 'luifel' ook buiten droog.<br />
Wat ik verder graag zou kopiëren is de mogelijkheid de ramen tussen<br />
kajuit en opbouw open te zetten. Hier zakken die ramen in een garage<br />
naar beneden. Het contact tussen buiten en binnen is zo optimaal."<br />
AAN DEK<br />
Bovendeks is het aluminium in een lichte kleur geschilderd en voorzien<br />
van een antislip-laag. Voor een teakdek kiezen maar weinig eigenaren<br />
van deze stoere reisboten, maar de kuip heeft wel met teak beklede<br />
banken en rugleuningen. Het valt Rob direct op dat de kuip een stuk<br />
verder naar voren zit dan hij gewend is. "Ik dacht even dat deze boot<br />
kleiner was, maar dat komt gewoon omdat ik achter het stuurwiel niet<br />
helemaal achterop sta. Dit achterdek is fors en dat heeft veel voordelen.<br />
Er kan zelfs een bijboot aan dek worden vastgezet. En het aparte<br />
luik waaronder een kleine RIB met lege tubes kan worden opgeborgen<br />
is een mooie vondst. Ook dit is weer zo'n punt waar je als koper van<br />
een op maat gemaakte boot keuzes moet maken. Wat wil je? Een meter<br />
langere kuipbanken of zo'n multifunctioneel achterdek. Moeilijk...<br />
Waar een potentiële koper waarschijnlijk minder lang over na hoeft te<br />
denken is de op de kajuitopbouw gemonteerde genuarails. Deze is niet<br />
voor een genualeioog, maar dient voor het aanslaan van je lifeline.<br />
Zonder jezelf steeds over te moeten klikken loop je snel en veilig naar<br />
het voordek. De rail doet ook dienst als extra handgreep als je<br />
kruipend over dek naar voren moet. Ik zie dit systeem voor het eerst<br />
en vind het geniaal bedacht."
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
ONDER ZEIL<br />
De Friese kust is hogerwal. Bij de stevige<br />
wind zonder golven gaat de boot als een<br />
mes door het water. Rob stuurt. Hij moet<br />
even wennen aan het andere gevoel op het<br />
roer. "Iets bedeesder," merkt hij op. Het<br />
forse grootzeil aan de lange carbon mast<br />
heeft eigenlijk een rif nodig, maar Eeuwe<br />
trimt het zeil wat vlakker en dan gaat het<br />
prima. Als de wind daarna toeneemt moet<br />
Rob bij vlagen flink hangen aan het roer om<br />
de boot op koers te houden. Hij vraagt<br />
Eeuwe naar de werking van het waterbalastsysteem.<br />
"De tanks zijn nu leeg. Net als<br />
bij jouw boot worden de ballasttanks door<br />
een pomp met buitenwater gevuld. Dat<br />
duurt ongeveer een kwartier. Maar het<br />
overbrengen van de ene tank naar de<br />
andere gaat anders. Ons nieuwe systeem is<br />
verbluffend simpel. Als je aan dit touwtje<br />
trekt gaat er een klep in de tank aan de<br />
hoge kant open en valt het water in ongeveer<br />
15 seconden door een brede buis naar<br />
de lage kant." Rob kijkt verrast. "Kan dat bij<br />
mij nog worden ingebouwd? Ik zou dat<br />
ingewikkelde buizenstelsel met die vele<br />
afsluiters en pompen graag kwijt zijn."<br />
We gaan een paar keer overstag. Bij het<br />
varen onder helling loopt Rob naar binnen<br />
om te kijken hoe het interieur in de praktijk<br />
op het water werkt. "Aan de lage kant zit je<br />
perfect op de bank in het dekhuis. En<br />
beneden is de lange bank, ook aan stuurboord,<br />
dan een prima zeekooi. Over de<br />
andere boeg zit je binnen echter nergens<br />
echt lekker. Daar zou ik nog wat aan doen."
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
UNIEK<br />
Met tegenzin stuurt Rob terug naar de haven. "Op een boot<br />
als dit wil je helemaal niet terug. Ik vind het geweldig dat er<br />
in Nederland een werf is die zulke specifieke reisboten bouwt.<br />
Er zijn genoeg werven die grote boten kunnen bouwen, maar<br />
voor dit segment, tussen productieboot en superyacht in, kun<br />
je bijna nergens anders ter wereld terecht. Het mooie van de<br />
Bestevaer- en Stadtship-serie is dat deze boten echt bedoeld<br />
zijn om mee te varen. Iemand die graag in de haven gezien wil<br />
worden met glimmend gelakt teak en een uitbundig design<br />
kiest voor iets anders. De stoere uitstraling van ongeverfd<br />
aluminium en een robuust ontwerp spreekt een specifieke<br />
groep zeilers aan. Dat de kwaliteit van een K&M product zijn<br />
prijs heeft is vanzelfsprekend, maar ze bouwen hier iets<br />
unieks. Het zegt al genoeg dat zo'n werf ook in moeilijke<br />
tijden een volle orderportefeuille houdt." Z<br />
Feiten en cijfers Stadtship 54<br />
Lengte over alles: 16,45 m<br />
Lengte waterlijn: 14,40 m<br />
Breedte: 4,50 m<br />
Diepgang: 2,50 m<br />
Waterverpl.: 18.800 kg<br />
Ballast: 5.200 kg<br />
Waterballast 1800 liter<br />
Grootzeil: 86 m²<br />
Genua: 65 m²<br />
Gennaker: 135 m²<br />
Prijs: Op aanvraag<br />
Ontwerper: Van de Stadt Design<br />
Interieurontw.: Birgit Schnaase<br />
Bouwer: K&M Yachtbuilders - Website: www.kmy.nl
ADVERTENTIE
foto: © Carlo Borlenghi/Audi Med Cup<br />
RUIMTE BIJ DE BOEI<br />
Het gaat er altijd al fanatiek aan toe bij de wedstrijden om de Audi Med Cup;<br />
het circuit waarbij TP52’s met professionele schippers en bemanningen langs de<br />
meest aangename zeillocaties van de Middellandse Zee trekken.
VIDEO<br />
Bij de wedstrijden voor Marseille was het niet anders. Ook daar werd weer op<br />
het scherpst van de snede om elke meter gestreden. En als daar dan ook de<br />
Mistral nog eens bijkomt, levert dat beelden als deze op. Z
VEILIG LANGS<br />
KNOOPPUNT<br />
DORDRECHT<br />
Rond Dordrecht ligt een van de drukst bevaren vaarroutes<br />
van Europa. Beroepsvaart en pleziervaart proberen<br />
samen hun weg te vinden. KNRM-schipper en<br />
Dordtenaar Robert Herks geeft tips hoe dat zo veilig<br />
mogelijk kan.<br />
Op de stromende wateren rond Dordrecht (Noord, Beneden<br />
Merwede, Oude Maas, Dordtsche Kil en Hollandsch Diep) vaart<br />
vrachtvaart van west naar oost op weg naar Duitsland en weer<br />
terug. Ook gaat veel beroepsvaart richting zuiden: naar België<br />
en Frankrijk en vice versa. Bovendien ligt hier de ‘staandemastroute’<br />
voor pleziervaarders van en naar Zeeland. Hier zoeken<br />
zeevaart, binnenvaart en recreatievaart in alle maten naast<br />
elkaar hun weg. Naast elkaar?<br />
Niet altijd. Soms drijft een jacht er stuurloos rond. Bijna elk jaar<br />
overvaart er wel een schip een jacht. De recreatievaart is<br />
kwetsbaar. Waar gaat het fout en waarom?<br />
Sector<br />
Heerjansdam,<br />
Marifoonblok<br />
kanaal 4<br />
VERSCHIL IN MASSA<br />
Robert Herks wijst op de kaart. “Wij hebben hier alles: hoofdtransportaders<br />
door stedelijk gebied, Nationaal Park de Biesbosch en het Hollandsch<br />
Diep waar het kan spoken bij stormachtige wind. Allemaal<br />
stromend getijwater. Op sommige plekken kan de stroom oplopen tot<br />
ruim vier kilometer per uur. Mensen realiseren zich dat vaak niet. De ene<br />
dag assisteren we twee op elkaar gevaren binnenvaartschepen, de volgende<br />
een sportvisser met motorpech, een waterrecreant met een hartkwaal<br />
of een jacht op een krib. Een paar jaar geleden hadden we een<br />
aanvaring tussen een zee- en een binnenvaartschip. Het binnenvaartschip<br />
zonk. Ook hebben we wel eens een gewonde zeehond proberen te vangen
Steek oplettend en haaks over<br />
bij de Dordtsche bruggen,<br />
wacht bij drukte met oversteken<br />
tot het even rustig is.<br />
Wachtplaatsen in de<br />
Leuvehaven<br />
Sector Dordrecht,<br />
marifoonblokkanaal 79<br />
Legenda<br />
aanbevolen vaarroute<br />
deze kaartjes zijn niet geschikt voor<br />
navigatie bron: www.varendoejesamen.nl<br />
Blijf op het Hollandsch<br />
Diep tussen hoofd- en<br />
jachtbetonning (2 m.)<br />
als u oostwaarts vaart.<br />
Hoge golven<br />
bij stroom<br />
tegen harde<br />
wind.<br />
bron: Dienst der Hydrografie<br />
Kaart mag niet voor navigatiedoeleinden<br />
worden gebruikt.<br />
Wacht bij harde<br />
wind beter weer af<br />
achter in vlucht- en<br />
overnachtingshaven<br />
’s-Gravendeel<br />
(Dordtsche Kil,<br />
westelijke oever).
en stand-by gelegen toen een verwarde man van de Merwedebrug wilde<br />
springen. Maar het gevaarlijkst zijn de aanvaringen tussen recreatievaart<br />
en beroepsvaart, want door het verschil in massa is de kans op slachtoffers<br />
groot. De KNRM participeert in het project Varen doe je samen. In de<br />
knooppuntenboekjes die worden uitgegeven, staan tips voor zowel<br />
beroepsvaart als recreatievaart. Je kunt ze heel eenvoudig downloaden<br />
van de website www.varendoejesamen.nl.”<br />
DE ADVIEZEN VAN ROBERT HERKS<br />
Onderschat de snelheid van<br />
beroepsvaarders niet; ze lijken<br />
log, maar gaan hard.<br />
Houd strak de stuurboordwal,<br />
stuur niet per ongeluk naar het<br />
midden door onoplettendheid.<br />
Kijk heel vaak achterom, laat je<br />
niet verrassen door een oplopend<br />
schip.<br />
Steek het vaarwater haaks over,<br />
vaar daarbij niet voor schepen<br />
langs.<br />
Blijf bij harde zuidwestelijke<br />
wind weg uit de monding van<br />
de Dordtsche Kil in het Hollandsch<br />
Diep (golven van ongeveer<br />
twee meter, vooral bij wind<br />
tegen stroom).<br />
Let extra op zeeschepen die<br />
oversteken vanuit de Dordtsche<br />
Kil naar het Zuid-Hollandsch<br />
Diep (zeehaven Moerdijk) en<br />
vice versa.<br />
Luister mee op de marifoon<br />
naar de passeerafspraken die<br />
schippers en loodsen met<br />
elkaar maken (VHF10).<br />
Vraag bij onzekerheid zelf wat<br />
een schip gaat doen (kan.10)<br />
Luister in een blokgebied uit<br />
op het blokkanaal van de sector<br />
en meld problemen bij de<br />
verkeerspost.<br />
Bij nood is de Kustwacht (Den<br />
Helder Rescue) op kanaal 16<br />
slecht bereikbaar, roep liever<br />
de Regionale Verkeerscentrale<br />
Dordrecht op (VHF 79).<br />
Bel desnoods alarm<strong>nummer</strong><br />
112.<br />
Vaar met nieuwe kaarten en<br />
raadpleeg voor details www.<br />
varendoejesamen.nl – knooppunten<br />
Zuid-Holland.<br />
Maak gebruik van de recreatiebetonning<br />
op het Hollandsch<br />
Diep.<br />
Tekst: Michiel Scholtes. Overgenomen uit: De Reddingboot.<br />
Met dank aan de KNRM en de Dienst der Hydrografie.
ADVERTENTIE
WIND als<br />
SPELBREKER<br />
De Zwitsersleven Zeilweek op Texel<br />
had weergaloos mooi zeilweer. Het<br />
hoogtepunt, het roemruchte<br />
Rondje Texel, werd om veiligheidsredenen<br />
afgelast: te harde wind, te<br />
hoge golven. <strong>Zilt</strong> ervoer de aanloop<br />
naar een anticlimax...<br />
Vrijdagmiddag, de pont naar Texel.<br />
Groepjes zeilers vinden elkaar en<br />
praten maar over een ding: het<br />
Rondje. Gaat het door of niet..?<br />
Veel mondhoeken bewegen naar<br />
beneden, de twijfel is groot. Een<br />
wijsneus verkondigt luid zijn eigen<br />
gelijk: “Mijn boot staat mooi thuis,<br />
ik ga geen schade varen. Met deze<br />
wind heb je zo golven van<br />
3 meter.” Die golfhoogte zal de<br />
komende uren alleen maar<br />
groeien in de gesprekken.<br />
VIDEO
Met het<br />
palmbomengevoel<br />
wil<br />
het niet erg<br />
lukken<br />
Afslag 14, Paal 17. De organisatie is geolied als vanouds.<br />
Honderden vrijwilligers staan paraat voor 'hun' Rondje. De<br />
eerste post bij het parkeerterrein is een belangrijk way-<br />
point voor een parkeerkaart. Wie een trailer achter de auto<br />
heeft, kan hem hier afkoppelen. De trekkerploeg transpor-<br />
teert de cats naar het strand. De shovelrijders hebben al<br />
veel werk verzet: het strand is een meter opgehoogd om<br />
de vloed bij de boten en het 'tentendorp' weg te houden.<br />
Rechts van de strandopgang staan gestapelde portacabins<br />
van de organisatie en de feesttent, terwijl het strand is<br />
omgetoverd tot surfarena. Daartussen, heel strategisch, de<br />
friettent; erboven hangen onophoudelijk meeuwen. Patat-<br />
generatie. Aan bakboord van de strandopgang begint de<br />
pitlane, een boardwalk met aan weerszijden boten van<br />
fabrieksteams. Hier is alles in het werk gesteld om de juiste<br />
sfeer te creëren: tenten, stands, barretjes, palmbomen in<br />
plastic potten en heel veel zitzakken en loungebanken.
Aan het eind van de pitlane, 'gewoon' op het strand, ligt<br />
een onafzienbare massa cats in alle soorten en maten. Met<br />
het palmbomengevoel wil het niet erg lukken deze vrijdag-<br />
middag. Wind buldert, zand stuift, tuigen fluiten, vallen<br />
tikken ritmisch, vlaggen klapperen oorverdovend. Regen-<br />
buien markeren genadeloos het eind van een week met<br />
fantastisch zeilweer.<br />
Toch wordt er gezeild en gesurft. Een paar teams zijn zelfs<br />
rond Texel gezeild in een poging het ronderecord scherper<br />
te stellen. Hans Bouscholte bijvoorbeeld, die met z'n broer<br />
Ronald zeilt. De harde wind en de golven deren hen niet.<br />
“Het is te doen,” zegt de technisch directeur van het<br />
Watersportverbond. Voor Aron McIntosh en Dorien van<br />
Rijsselberghe ligt dat net even anders. Ook zij keren terug<br />
van een rondje en maken zich op om te landen. Maar pal<br />
voor het strand gaat het mis: een breker grijpt hun<br />
gehuurde Nacra en kiepert hem over de kop. Gevolg: een
samengevouwen mast, gescheurde zeilen en andere scha-<br />
de. Op het strand zijn beide zeilers voer voor de pers.<br />
Nacra-baas Gunnar Larsen ziet het met lede ogen aan. Zelf<br />
behoort hij de veteranen, want<br />
hij gaat op voor zijn 20ste<br />
Rondje Texel. In 1997 en 1998<br />
waren hij en Gerhard van Geest<br />
2de en in 1999 wonnen zij. En<br />
dat is iets waar elke rechtge-<br />
aarde catzeiler van droomt:<br />
Rondje Texel winnen. Heeft hij<br />
een recept voor winst? Gunnar:<br />
"De start is het allerbelangrijkste. Je moet op de juiste plek<br />
zitten en veel risico nemen om je direct vrij te kunnen<br />
zeilen. Zodra je de vuurtoren voorbij bent en in de top 5<br />
zit, dan is het een kwestie van de race uitvechten richting<br />
de finish. Het moeilijkste stuk ligt dus tussen de start en<br />
vuurtoren, zeker zoals nu met een NNW wind en ruwe
omstandigheden. De golven<br />
zijn lastiger dan de wind. Je<br />
wilt namelijk laag hangen voor<br />
een maximaal momentum,<br />
maar die golven slaan je van<br />
de boot af."<br />
Behoort Larsen tot de vetera-<br />
nen, er is altijd een baas<br />
boven baas. Gerard Loos (57)<br />
kunnen we gerust 'master' noemen: hij staat voor zijn 30ste<br />
Rondje. En verdorie, in al die tijd nog nooit gewonnen. Ooit<br />
werd hij tweede. “Op 3 seconden,” benadrukt hij. De<br />
teleurstelling is nog voelbaar. Over Rondje zegt hij: “"De<br />
start is niet zo belangrijk bij een langeafstandsrace; al moet<br />
je wel in de eerste lijn zitten. Maar je wint vooral op<br />
uithoudingsvermogen, conditie, bootsnelheid en -handling.<br />
Je moet een getrainde bemanning hebben die de schoot<br />
goed kan dichttrekken. Dan ga je als een speer."<br />
Wilco Stavenuiter (25) is een Rondje-rookie. Hij gaat zijn<br />
eerste Rondje Texel tegemoet. Het ontbreekt nog aan zijn<br />
toch al rijke staat van<br />
dienst; als 470- en 49er-<br />
zeiler heeft hij namelijk<br />
heel wat evenementen<br />
gezeild. Veel tijd voor<br />
een gesprek heeft hij<br />
niet; want hij voert net<br />
wat reparaties uit. Een<br />
Franse tegenstander<br />
getoucheerd. Dat krijg je met die wind en golven... Wilco<br />
bemant bij Christa van Helden, die voor het eerst als<br />
stuurman het Rondje zal zeilen. Ze begon met zeilen op de<br />
Dat krijg je<br />
met die<br />
wind en<br />
golven...
Afgelasten is de<br />
enig juiste beslissing
otter van haar ouders - een wereld van verschil. Later werd<br />
ze gescout door het Boskalis-team dat talentvolle zeilers<br />
koppelt aan ervaren stuurlieden. Een steile leercurve voor<br />
Christa, die na een paar seizoenen bemannen nu het roer in<br />
handen heeft.<br />
Vrijdagmiddag 18.00 uur. De temperatuur daalt, de wind<br />
neemt toe en jaagt iedereen<br />
van het strand. Op naar het<br />
huurhuisje. Of de bar. Mor-<br />
gen weer een dag.<br />
Zaterdag 19 juni. 09.00 uur.<br />
Windkracht 6.<br />
Vlaggenmasten weerstaan<br />
ferm de rukkende vlaggen.<br />
Zon en wolken vechten om<br />
voorrang. De wind is afgelo-<br />
pen nacht iets van richting<br />
veranderd en heeft de zee<br />
opgestuwd. De branding is wit van brekers. Mooi<br />
gezicht, somber vooruitzicht. Zeilers arriveren,<br />
maar niemand tuigt z'n boot op.<br />
Om tien uur is de briefing, die tien minuten te laat<br />
begint. De burgemeester spreekt nog mooie woorden over<br />
het schone eiland Texel, maar Ronde-voorzitter Sidny van<br />
Zon brengt het hoge woord eruit: “Helaas hebben we moeten<br />
besluiten...” De boodschap is hard maar duidelijk. Geen<br />
Ronde om Texel in 2010. Hier en daar wat boe-geroep, maar<br />
de massa applaudiseert. Enig juiste beslissing. Volgend jaar<br />
beter.<br />
Z<br />
De boodschap<br />
is hard<br />
maar duidelijk
foto: © Mark Lloyd<br />
BAAS BAAS<br />
Op deze pagina’s spetteren geregeld bijzondere nieuwe boten voorbij; de een<br />
nog spectaculairder dan de andere. Maar het zijn de Open 60’s die ons<br />
persoonlijk het meest fascineren. Dat komt omdat ontwerpers er telkens weer<br />
in slagen om de grenzen van de toch al baanbrekende techniek verleggen,<br />
gecombineerd met de ultieme uitdaging om zo’n machine in je eentje rond de<br />
BOVEN
VIDEO<br />
wereld te zeilen. Het meest recente voorbeeld is de nieuwe Hugo Boss van Alex<br />
Thomson met zijn onconventionele manier waarop kuip en opbouw versmolten.<br />
Daarvoor is ontwerper Juan Kouyoumdian verantwoordelijk. Thomson<br />
bereidt zich voor op de Barcelona World Race, later dit jaar en staat ook weer<br />
op de voorlopige deelnemerslijst aan de Vendée Globe.
Verwegzeilers maken de reis van hun dromen.<br />
Daarover lees je genoeg. Maar hoe vergaat<br />
het de achterban? Marc Thiry beschrijft<br />
hoe het is om je kinderen en<br />
kleinkinderen bij IJmuiden<br />
linksaf te zien gaan...
Na een lange tocht met hun Marieholm langs de<br />
Engelse kust in 2003 meldden mijn dochter en<br />
schoonzoon: ”Wij gaan op wereldreis.”<br />
Mijn vrouw en ik, zelf enthousiaste zeilers, moedigen ze<br />
aan: “Moet je doen, het lijkt ons geweldig.” Dromen van je<br />
kinderen zijn om mee te dromen, vooral als je ze herkent.<br />
Ben ik als ouder<br />
doof voor hun<br />
verhalen geweest?<br />
KLEINKINDEREN<br />
In 2005 wordt ons eerste kleinkind geboren. ”Moet zo'n<br />
hummel ook mee? Dat kun je zo’n kind toch niet aandoen?”<br />
De verhalen over de wereldreis verdwijnen voor mij<br />
naar de achtergrond.<br />
Als de Marieholm te koop wordt gezet, voel ik mijn eerste<br />
weerstand. Laat eerst ons kleinkind wat groter worden. Ik<br />
heb immers stiekem de bouwtekening van een Flits te<br />
voorschijn gehaald...<br />
De Marieholm is snel verkocht. Het zoeken naar een<br />
geschikte boot voor de wereldreis begint. Het moet een<br />
stalen Koopmans worden. Daaruit blijkt dat de droom nog<br />
volop leeft. Ben ik als ouder doof voor hun verhalen<br />
geweest? Of alleen maar met mijn kleinkind bezig?<br />
Dan horen we dat ze een Koopmans 39<br />
hebben gevonden.<br />
We worden er fysiek bij betrokken en<br />
zeilen in april 2006 met zijn vieren de<br />
aankoop over naar Amsterdam. Onderweg<br />
spreken we onze zorgen uit over al het werk dat<br />
aan de boot moet gebeuren en dat in combinatie<br />
met hun drukke bestaan. Ze hebben allebei een<br />
hectische baan, een kind en dan ook nog de voorbereiding<br />
van een wereldreis. Mijn schoonzoon<br />
is dag en nacht bezig om de vertrekdatum van<br />
juni 2008 te halen. In september 2007 wordt<br />
ons tweede kleinkind geboren. Alles volgens<br />
plan, nietwaar?
REISSCHEMA<br />
Wij krijgen het reisschema gepresenteerd. Einddoel: Nieuw-<br />
Zeeland. ”Maar de reis kan ook heel anders verlopen,”<br />
waarschuwt mijn dochter. De bemanning en vooral de kleintjes<br />
bepalen wat het uiteindelijk gaat worden.<br />
Ze geeft ook de mogelijkheid aan dat wij de boot in 2010<br />
vanaf Nieuw-Zeeland kunnen terug zeilen. Het valt toch<br />
mooi samen met de ingang van mijn pensioen?
De dromen en daarmee de onrust slaan nu ook bij mij toe.<br />
Uiteindelijk kom ik weer met beide benen op de grond. Zij<br />
moeten eerst maar eens vertrekken en daarna zien we wel<br />
weer. Inmiddels staan al onze familiecontacten in het teken<br />
van vertrek. Als ik met mijn schoonzoon op pad ga,<br />
komen we steevast in een bouwmarkt of watersportzaak<br />
terecht. De dag van vertrek wordt bepaald op 4 juli 2008.<br />
Ineens veel zichtbaar geregel.<br />
‘Moet zo'n hummel ook mee?<br />
Dat kun je zo’n kind toch<br />
niet aandoen?’
MILITAIRE OPERATIE<br />
Elke keer als ik ze zie werp ik nieuwe zorgen op. “Hebben<br />
jullie wel gedacht aan...” Ze beantwoorden met veel geduld<br />
mijn vragen. Ondanks hun uitleg, kunnen ze mij niet helemaal<br />
gerust stellen. De voorbereiding verloopt als een militaire<br />
operatie. Ik kijk met verwondering hoe ze niet alleen de<br />
boot in topconditie brengen, maar ook nieuwe vaardigheden<br />
opdoen. Ze leren wonden hechten op een kipfilet. Dat hun<br />
huisarts tijd vrij maakt om ze te leren hoe je met gapende<br />
wonden omgaat, is een anekdote die het goed doet bij onze<br />
vrienden. Maar gapende wonden stonden nog niet in mijn lijstje<br />
van rampen en doen mijn hart dus weer sneller kloppen.<br />
Logisch dat ze drie maanden voor hun vertrek geen ruimte<br />
hebben voor onze dagelijkse verhalen. Integendeel, van ons<br />
wordt verwacht volop mee te denken, soms te bemoedigen<br />
als de twijfel toeslaat en op de kleinkinderen te passen als<br />
deze echt niet meer in hun voorbereidingsschema passen.<br />
Als thuisblijver blijf je echter buitenstaander, hoe je ook<br />
betrokken bent of wordt.<br />
TROUWFEEST...<br />
Als ze doodleuk melden dat<br />
ze op de dag van vertrek<br />
ook nog een trouwfeest<br />
geven, hebben mijn vrouw<br />
en ik het niet meer. Feest?<br />
Wat denken ze wel! Afscheid nemen van onze kinderen<br />
en vooral de kleinkinderen is treurnis. De dag van<br />
afscheid wordt bijzonder. De trouwerij op Pont 13<br />
aan het IJ vindt plaats onder een stralende hemel.<br />
Hun boot ligt ernaast, klaar voor vertrek. Af en<br />
toe verdwijnt iemand naar de wc om te huilen.<br />
Er wordt wat meer geknuffeld en vastgehouden<br />
dan anders, maar het is het waard.<br />
Ondanks hun uitleg,<br />
kunnen ze mij niet<br />
helemaal gerust stellen
Goed beschouwd is<br />
achterblijven ook<br />
hard werken...<br />
’s Middags stapt het kersverse bruidspaar met hun kinderen<br />
aan boord en vertrekken ze richting IJmuiden. Een waas van<br />
tranen blokkeert mijn zicht. Wij gaan naar huis. Leeg. Alleen.<br />
De volgende dag gaan wij zelf op vakantie met onze boot.<br />
Verder dan buiten de haven komen we niet. Het gemis en<br />
verdriet is zo sterk dat we terugkeren. Hals over kop boeken<br />
we een reis richting Kreta. Daar komen we tot rust. Een<br />
wereldreis voorbereiden is geen romantische aangelegenheid,<br />
maar keihard werken. En grotendeels buiten het zicht<br />
van de achterblijvers. Goed beschouwd is achterblijven ook<br />
hard werken.<br />
ONGEVRAAGD WALSTATION<br />
Na hun vertrek sta ik als achterblijver volop in de belangstelling.<br />
Iedereen vraagt hoe de reis verloopt, waar ze zijn, hoe<br />
de kleinkinderen zich houden. Ik hou iedereen, ook zij die er<br />
niet om vragen, minutieus op de hoogte. Elke dag raadpleeg<br />
ik de website en houd de weersituatie bij.<br />
Ik werp me op als een ongevraagd walstation. Mijn telefoon<br />
staat dag en nacht standby om direct te kunnen ingrijpen.<br />
Ook al weet ik dat het zinloos is bij een storm op de oceaan<br />
112 te bellen. Mijn iPod staat vol met<br />
foto’s, die anderen weinig zeggen. Er<br />
wordt beleefd naar mij geluisterd. Mijn<br />
vrouw sluit zich af van mijn verslag van<br />
de weerberichten. Van gribfiles wil ze<br />
niets horen of zien.<br />
EEN MANNETJE MEER...<br />
In augustus steken ze de Golf van Biskaje over. Een<br />
mannetje meer zou fijn zijn. Ik vertrek gelijk. Mijn<br />
vrouw vindt mijn betrokkenheid sterk overdreven.<br />
“Ze redden zich wel zonder jou. Gedraag je<br />
en pas je aan,” krijg ik mee als ik vertrek.<br />
Tenslotte ben ik slechts opstapper.
De oversteek van Camaret-sur-Mer naar Gijon is een belevenis.<br />
We vertrekken na een week wachten op aanvaardbaar<br />
weer. Tussen twee depressies in wagen we de oversteek. Bij<br />
de eerste dolfijnen en de eerste nacht onder de sterren heb<br />
ik weer het ultieme zeilersgevoel. We bereiken heelhuids<br />
Spanje, het land van Sinterklaas, volgens mijn kleinzoon.
RUST<br />
Na thuiskomst ben ik een stuk rustiger, nu ik weet hoe het<br />
er aan boord aan toe gaat, heb gezien dat mijn kinderen<br />
een goed team vormen, dat mijn kleinkinderen zich geweldig<br />
aanpassen en de boot oceaanwaardig is. Ik heb niet<br />
meer de neiging anderen lastig te vallen met de geweldige<br />
prestatie die mijn kinderen verrichten. Integendeel, ik volg<br />
ze nu met meer genoegen en beleef op een gezonde wijze<br />
hun avonturen. We bellen elkaar eenmaal per week, mede<br />
omdat wij postadres zijn. Ze blijven administratief verbonden<br />
met Nederland. Hoe verder de tijd verstrijkt, hoe<br />
minder spectaculaire verhalen ik hoef te vertellen. Het<br />
wordt gewoon.<br />
DROOM<br />
We volgen ze nu anderhalf jaar, zijn ze achterna gevlogen<br />
naar de Canarische Eilanden en hebben drie weken mee<br />
gezeild langs de Britse Maagdeneilanden.<br />
Dat is een absoluut voordeel<br />
van een achterblijver.<br />
Ik wil nog steeds stiekem<br />
om een hoekje kijken...<br />
Je zeilt in gebieden waar je<br />
nog nooit aan gedacht hebt<br />
te zullen zeilen. Als achterblijver<br />
wil ik nog steeds<br />
stiekem om een hoekje blijven kijken.<br />
Ik zal het maar bekennen, het liefst wil ik het<br />
achterblijverschap inruilen om bemanning te<br />
mogen zijn. Zij maken tenslotte mijn droom tot<br />
werkelijkheid. Z
ADVERTENTIE
foto: © Ivor Wilkins/JP54<br />
TOER
JAKKERBAK<br />
JP54: getransformeerde Vendée-racer<br />
Soms kom je boten tegen die je direct iets 'doen'. Alleen dat feit<br />
al rechtvaardigt het om er langer bij stil te staan.<br />
De JP54 is er zo een. Een toerjakkerbak van jewelste.<br />
Bloedmooi. Van binnen en van buiten. Op en top Frans...
foto: © Ivor Wilkins/JP54<br />
‘Ik vroeg me af wat voor mij<br />
het beste toerjacht zou zijn...’<br />
We begrijpen de Franse Vendée-veteraan Jean Pierre Dick wel. Als je<br />
eenmaal de adrenalineboost van de Open 60's hebt ervaren en rond de<br />
wereld hebt geracet, dan lukt rustig toerzeilen niet meer zo erg. Tegelijk<br />
verlang je op die super-Spartaanse nonstopracers wel naar meer gerieflijkheid.<br />
Met die wonderlijke combinatie van hang naar gang en de zucht naar<br />
comfort droeg hij het concept aan voor de JP54.
VAN RACER NAAR TOERSCHIP<br />
Tijdens zijn Vendée-avonturen dacht Dick wel eens na over zijn ideale<br />
toerboot. “Ik vroeg mijzelf af wat voor mij het beste toerjacht zou zijn.<br />
Uiteraard moest het een schip worden waarmee ik soepel over de zeven<br />
zeeën kan zeilen, maar waarmee ik ook leuke reisbestemmingen kan<br />
aandoen. Zo begon ik te bedenken hoe ik een racer het beste kon
foto: © Ivor Wilkins/JP54<br />
Kantelkiel en ‘kantelinterieur’<br />
veranderen in een toerschip. Het behoud van een lichte, stijve romp was<br />
buiten kijf. Met een licht schip is de lol van over golven surfen gegarandeerd<br />
en heb je een grote actieradius. Wat ik kon missen als kiespijn waren<br />
de extremiteiten die het zeilen met racers fysiek zo zwaar maken. 'Licht<br />
en stijf' was het uitgangspunt bij het ontwerp van de JP54 en logischerwijs<br />
is het schip geheel gebouwd in koolstofvezel: romp, dek, tuig. Over elke<br />
kilo aan boord is nagedacht.
De JP54 is uitgevoerd met een kantelkiel, voorzien van een 3 tons bulb; en<br />
dat bij een waterverplaatsing van 9 ton.<br />
Echt bijzonder is het kantelinterieur: kaartentafel en keukenblok zijn naar<br />
loef te schuiven! Dat gebeurt hydraulisch, met een druk op de knop. Een<br />
ballastsysteem dat uit de Vendée-racerij voortkomt. Het interieur ziet er<br />
trouwens schitterend uit; futuristisch en functioneel. 'Gemakkelijk te<br />
zeilen' was een ander uitgangspunt van de ontwerpers.
foto: © Ivor Wilkins/JP54<br />
Als solozeiler weet Jean Pierre Dick als geen ander hoe hij<br />
een boot in z'n eentje veilig vanuit de kuip moet mennen.<br />
Die ervaring is overgebracht op de JP54. Alle trim is vanuit<br />
de kuip te doen, zonder veel krachtinspanning, want de<br />
lieren werken hydraulisch.<br />
Eerder hebben we al toerversies van oceaanracers gezien,<br />
zoals de Whitbread 60, maar deze JP54 is van een totaal<br />
andere generatie en een klasse apart. Niet voor niets<br />
noemt de werf zich: ‘Absolute Dreamer’.<br />
Feiten en cijfers:<br />
Lengte over alles : 18,23 m<br />
Romplengte : 16,45 m<br />
Breedte : 5,30 m<br />
Diepgang : 3,50 m (gekanteld 2,50 m)<br />
Kruiphoogte : 25,10 m<br />
Waterverplaatsing : 9 ton<br />
Bulbballast : 3 ton<br />
Zeilopp. aan de wind : 216 m2<br />
Zeilopp. voor de wind : 434 m2<br />
Ontwerper : Guillaume Verdier<br />
Interieurontwerp : Stéphanie Marin<br />
Concept : Jean-Pierre Dick<br />
Werf : Absolute Dreamer<br />
Website : www.jp54.fr<br />
Z<br />
VIDEO
Marine Communication Specialists<br />
Rondje Azoren?<br />
Met uw eigen jacht in de zomer van 2011 drie maanden naar de Azoren<br />
Vanuit Vlissingen naar Zuid-Engeland. Biskaje oversteken naar La Coruna.<br />
De Spaanse Ria’s, Lissabon, Horta (Faial, Azoren) en terug via de Ierse zuidkust.<br />
Meer info en de volledige route vindt u op www.oceanpeople.nl<br />
Regel uw sabbatical en ga mee op de zeiltocht van uw leven.<br />
Ontdek dé manier van avontuurlijk maar ook relaxed reizen met je eigen jacht.<br />
Wie met OceanPeople meegaat heeft wat te vertellen.<br />
Azores Adventure Cruise 2011<br />
Commander<br />
Pro 7x50<br />
KLIK VOOR MEER INFORMATIE<br />
NAZ<br />
HARLINGEN<br />
bouwers van de<br />
Noordkaper 22-31<br />
KLIK EN VERGROOT JE VAARGEBIED<br />
ZILTE KLIKS<br />
WAYPOINT AMSTERDAM<br />
Klik hier<br />
voor een uitdagende<br />
zeilopleiding<br />
van bemanningslid<br />
tot Yachtmaster ®<br />
Vaar op zeker<br />
Verzekeringen en financieringen<br />
K L I K V O O R M E E R I N F O R M A T I E
foto: © Per Heergaard/RC44 Class<br />
TUSSEN<br />
KOUD KOPENHAGEN<br />
RC44’s voor het eerst in het noorden<br />
Voor het eerst streek de RC44-vloot neer in Noord-Europa. Kopenhagen was<br />
het decor van de spectaculaire boten met de handtekening van Russell Coutts.<br />
De zo traag op gang komende zomer was even wennen voor de bemanningen<br />
die meestal op aangenaam tropisch water acteren.
SPREAD<br />
VIDEO<br />
VIDEO<br />
Wind, kou en uitstelvlaggen kenmerkten de wedstrijden. Opnieuw presteerde<br />
onze landgenoot Pieter Heerema uitstekend, maar op de laatste wedstrijddag<br />
moest zijn team dat van BMW Oracle voor laten gaan. Z
Witboek menselijk oog<br />
Rijkswaterstaat bouwt een Zeeverkeerscentrum<br />
op Terschelling, van<br />
waaruit met behulp van camera's en<br />
radar in het Wadden- en Noordzeegebied<br />
het scheepvaartverkeer<br />
wordt begeleid. De vuurtorenwachters<br />
op Terschelling en Schiermonnikoog<br />
gaan van de torens af. De<br />
Wadvaarders maken zich zorgen<br />
over de veiligheid als het menselijk oog verdwijnt. De vereniging gaat<br />
meldingen verzamelen van incidenten op de Wadden en de Noordzee,<br />
waarbij de waarneming door vuurtorenwachters van belang is geweest.<br />
Ze worden gebundeld in een 'Witboek menselijk oog' dat wordt gebruikt<br />
voor een evaluatie. www.wadvaarders.nl<br />
Oudedeuren Surfcup<br />
Wie 'm vorig jaar heeft gemist,<br />
krijgt een herkansing: op 19 september<br />
is de 2de editie van de<br />
Oudedeuren Surfcup op de<br />
Westeinder. Bestemd voor de<br />
oudere jongere van 40+ met een<br />
oude oerplank van minstens 3.65<br />
meter. Nu nog soepel in dat wetsuit<br />
zien te komen...<br />
www.oudedeurensurfcup.nl
INdeWIND<br />
Delta Lloyd IFDS Worlds 2010<br />
En weer heeft Delta Lloyd een zeilevenement<br />
geadopteerd. De verzekeraar is<br />
naamgevend sponsor van het IFDS Worlds<br />
2010 ofwel het Wereldkampioenschap<br />
Zeilen voor Gehandicapten. Van 6 tot 14<br />
juli is Medemblik de uitvalsbasis. Het WK<br />
geldt als kwalificatie voor de Paralympics<br />
van 2012. De zeilers komen uit in drie<br />
klassen: 2.4mR (eenmansboot), de Skud 18 (tweemansboot) en de Sonar<br />
(driemansboot). Sterke Nederlands troeven zijn Thierry Schmitter en het<br />
team Hessels. De organisatie is in handen van de Koninklijke. www.knzrv.nl<br />
Veilig het water op!<br />
Meer veiligheid op de<br />
vaarweg, meer onderling<br />
begrip tussen schippers.<br />
Dat is het doel van het<br />
project 'Varen doe je<br />
samen'. In het kader<br />
daarvan zijn Knooppuntenboekjes<br />
verschenen,<br />
met aanbevolen routes<br />
op drukke vaarwegen.<br />
Sinds dit voorjaar is er<br />
ook een folder met vaartips voor beroepsschippers en watersporters.<br />
Aan te vragen op 0800-8002 en te downloaden op<br />
www.varendoejesamen.nl. Op die site kun je ook de Knooppuntenboekjes<br />
downloaden. Foto SRN/Frank de Bruin
foto:© YSY<br />
Ruig rondje<br />
Veel uitvallers in 14de YSY Ronde Noord-Holland<br />
VIDEO
INdeWIND<br />
“Gewoon doorzetten en hard varen.” Zo vat Alex Brouwer<br />
van de Ponzani zijn eerste Rondje Noord-Holland samen.<br />
Het was een ruig Rondje, met een krachtige noordnoordwester.<br />
Brouwer, regerend Nederlands kampioen Pion,<br />
zeilde duohanded, samen met Gert Meinardi. En dat<br />
deden meer Pion-zeilers, zodat een groep van zeven een<br />
eigen klasse vormde. “Met z'n tweeën varen houdt je<br />
scherp, want je bent constant bezig,” aldus de Ponzanischipper.<br />
”Vooral de tweede etappe van Enkhuizen naar<br />
Kornwerd was zwaar. Dat was aan de wind hakken op die<br />
korte, steile IJsselmeergolven. We hadden 30 knopen<br />
wind over dek. Op dat stuk zijn tientallen deelnemers<br />
afgehaakt, want niet iedereen zag het zitten om vervolgens<br />
in het donker het Wad op te gaan.”<br />
De doorzetters die dat wel deden kregen wind en stroom<br />
tegen in het donker. “Lastig,” volgens Brouwer, “maar<br />
ook mooi, met die lichtjes om je heen en voorbij surfende<br />
grote jachten.” Daarna volgde de beloning voor het<br />
doorbijten in de vorm van een lang ruimwinds rak richting<br />
IJmuiden, al moesten er voor de havenmond venijnige<br />
brekers worden overwonnen. De Yeti van schipper<br />
Van der Pol pakte de line honours, hij werd om 4.56<br />
geklokt. De Ponzani-mannen finishten rond half negen in<br />
ochtend en eindigden als 3de in hun klasse.<br />
Als pluspunt noemt Alex Brouwer de rustmomenten bij<br />
de sluizen van Enkhuizen en Den Oever. Waar vroeger<br />
iedereen zo snel mogelijk wilde schutten, heeft de organisatie<br />
nu een ruime passagetijd ingebouwd. De deelnemers<br />
hebben per sluis twee uur de tijd voordat ze na de<br />
sluis weer over de startlijn moeten.
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Eerste Solotoer 2010 trekt veertien deelnemers
Zeezeilers Olav Cox en Mathijs Dijkma bedachten afgelopen win-<br />
ter de Solotoer. Een uitwaaitocht voor solozeilers. Alleen het doel<br />
stond vast: op zaterdag 29 mei om 16.00 uur een pint vatten in<br />
het wereldberoemde zeilerscafé Butt & Oyster.<br />
Verder niks: geen organisatie, geen website. Elke<br />
deelnemer moest zijn eigen plan trekken. Veertien<br />
zeilers noteerden hun namen in het Solotoerschriftje<br />
en dronken een door <strong>Zilt</strong> aangeboden biertje.<br />
Enkelen stuurden impressies van hun tocht.
Olav Cox<br />
'Spelen met tijd en<br />
mogelijkheden'<br />
De weerberichten worden ongunstiger, na<br />
weken van mooie noordenwind. Door een<br />
avond eerder te vertrekken, bereik ik met<br />
de Ritme, een Koopmans 33, de Engelse<br />
kust net voordat de wind zich in het zuidwesten<br />
nestelt en aantrekt. Je moet als<br />
solozeiler spelen met de tijd en mogelijkheden.<br />
Ondanks de mooie wind tijdens de<br />
eerste helft van de oversteek en een ontspannen<br />
stuk motoren in windstilte op het<br />
eind, voel ik me toch gesloopt. De 27 uur<br />
durende trip op de drukke Noordzee gaat<br />
me niet in de koude kleren zitten. Bij<br />
vertrek is er een knoop in de maag: je weet<br />
dat je het komende etmaal vrijwel niet aan<br />
slapen toekomt, terwijl je tot op het<br />
laatste moment alert moet blijven. Zaak<br />
dus om je reserves goed te bewaken en<br />
waar mogelijk rust te nemen. Voor Pin Mill<br />
pik ik een tonnetje op en val in slaap. De<br />
volgende ochtend blijkt dat meer solozeilers<br />
de uitdaging zijn aangegaan. Eén voor<br />
één komen ze binnen en er vormt zich een<br />
vreemdsoortig gezelschap van veertien<br />
mensen die elkaar niet kennen maar toch veel te vertellen<br />
hebben. Over solozeilen (van eerste keer tot zeer ervaren),<br />
over hun boten die in lengte variëren van 27 tot 44 voet,<br />
over de navigatie (van iPhone tot papieren kaart), over de<br />
voorbereidingen (van al maanden bezig tot eergisteren het<br />
idee pas opgepikt) en vooral ook over de tocht zelf. Een<br />
bijzonder samenzijn...
Ids Witteveen<br />
Kleinste boot van de vloot<br />
Op woensdagochtend vertrek ik om 08.00 uur vanuit IJmuiden<br />
met mijn Rocinant, een Granada 27. De kleinste boot in de<br />
Solotoer, naar later blijkt. De eerste helft van de tocht kan de autohelm<br />
het op de ruimwindse rakken niet altijd bolwerken, met de uitgeboomde
fok aan loef. Dus stuur ik<br />
veel zelf. In de tweede helft<br />
van de nacht valt de wind<br />
weg en moet ik motoren. Ik<br />
vaar de rivier op met de<br />
Noorse Jol Cornelia van Bert<br />
van de Broek. Hij pikt een<br />
mooring bij Pin Mill, ik<br />
besluit door te varen naar<br />
Woolverstone, waar ik na 27<br />
uur en met 127 mijl op het<br />
log afmeer. Moe!<br />
Joost Posthuma<br />
'Mooi alibi...'<br />
Tientallen keren<br />
schiet het op de<br />
heenreis naar<br />
Pin Mill door<br />
mijn kop: ik ben een idioot!<br />
Ik heb me laten verleiden de<br />
solo-oversteek te maken en<br />
krijg door de keus vanuit<br />
Vlissingen te vertrekken alle<br />
dikke schepen, vissersboten<br />
en windfarms van de zuidelijke<br />
Noordzee voor m’n kiezen.<br />
Lekker! Maar er is maar<br />
één manier om te reageren<br />
op de uitdaging van Mathijs<br />
en Olav en dat is: gáán!<br />
Geweldig, zo’n ‘plan zonder<br />
plan’, organisatie zonder
organisatie, uitdaging via internet. Zeilen met de watersportvereniging,<br />
stoere solotoertochten of wedstrijden,<br />
vrijwel allemaal voorzien van inschrijfprocedure, reglement,<br />
informatiebijeenkomst, barbecue, lijst van verplichte<br />
veiligheidsmiddelen, captain’s dinner, stempelposten en<br />
vaantje toe kunnen bij mij de vaarhonger niet stillen. Dus<br />
ligt er een zeewaardig uitgeruste schuit in de haven, die<br />
overal heen kan en is er nog één ding nodig om dat eens<br />
solo te gaan doen: een alibi…<br />
Geweldig gevoel op de heenreis: ga ik er wel komen? Alle<br />
wachten draaien en helder genoeg blijven om al die grote<br />
rotboten op tijd te zien? Komt er een hele horde andere<br />
zeilers of zit ik daar alleen in de kroeg? Da’s wel erg solo,<br />
maar zou een geweldige grap zijn…<br />
Maar er zitten veertien tevreden solozeilers in The Butt and<br />
Oyster aan een rondje Adnam’s bitter namens <strong>Zilt</strong>. En<br />
verdikkeme, er is tóch een vaantje bedacht… Ik heb het de<br />
bedenker vergeven. We zijn tevreden idioten...<br />
René Brammer<br />
Vertrek op de<br />
valreep...<br />
Dinsdagavond<br />
na Pinksteren,<br />
tijdens het<br />
avondeten,<br />
vertel ik mijn vriendin<br />
Gerrie over de Solotoer.<br />
Juist het vrije karakter<br />
spreekt mij aan. Ik ben<br />
zeker geen clubzeiler of<br />
liefhebber van georganiseerde<br />
trips. “Waarom ga
je dan niet?” vraagt zij. Bord aan de kant, weersites opgezocht<br />
en een blik op de zw-winden vanaf donderdag.<br />
Hmm. Een stukkie zeilen is leuk. Vanaf Lemmer naar Pinn<br />
Mill met een behoorlijke zuidwester vind ik niet leuk.<br />
Woensdag ziet er prima uit met NO 4, later afnemend.<br />
Maar dat is morgen al...<br />
Gevolg: ik pak 's avonds een tas in en handel woensdagochtend<br />
vroeg wat zaken af voor mijn werk. Om 11 uur<br />
gooi ik de Sparkling Too, een Bavaria 38 cruiser, los in<br />
Lemmer. Met prachtig weer en een lekkere wind zeil ik via<br />
Den Oever en Den Helder het zeegat uit. Een zwoele nacht<br />
volgt. Het is erg druk op de Noordzee waardoor het zelfs<br />
niet tot 10-minuten slaapjes komt. Genietend vlinder ik<br />
over de Noordzee. Eind van de ochtend passeer ik de<br />
centrale shippingline waarna de wind geheel wegvalt. De<br />
scheepvaart is rustig, ik kan een paar dutjes doen, waarna<br />
ik over mijn slaap heen ben. Op de motor vaar ik over een<br />
rustige zee richting Engeland. De laatste 25 mijl komt de<br />
wind terug uit ZZW en dat maakt de aanloop van de Orwell<br />
River net bezeild. Donderdagavond om 23 uur pik ik een<br />
mooring op voor Pinn Mill, maak schoon schip en slaap een<br />
boerennacht...
ADVERTENTIE<br />
MOREL
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
MOTTEN<br />
SLAAN HUN<br />
VLEUGELSUIT<br />
De International Moth klasse dateert al<br />
uit de jaren twintig van de vorige eeuw.<br />
Waarom de boot toen een mot werd<br />
genoemd hebben we niet kunnen achterhalen.<br />
Maar sinds die naamgenoot van<br />
een vliegend insect ook daadwerkelijk<br />
vleugels kreeg, is het een toepasselijker<br />
benaming dan ooit.<br />
<strong>Zilt</strong> nam een kijkje bij een evenement met<br />
een intrigende boot.<br />
VIDEO
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Als hij op het strand van Muiderzand<br />
ligt, kan zelfs een<br />
buitenstaander zien dat de<br />
Moth geen gewone boot is. Het<br />
gebruikelijke zwaard of de kiel zijn<br />
vervangen door twee ragdunne<br />
profielen met onder elk een vleugel.<br />
Die draagvleugels of hydrofoils<br />
zorgen ervoor dat de boot niet<br />
door, maar óver het water scheert.<br />
In zo’n concept is gewicht, of liever<br />
het ontbreken daarvan, cruciaal. Niet zo verwonderlijk dus dat alle<br />
onderdelen, inclusief romp en mast van carbon zijn gemaakt. Een<br />
compleet getuigd exemplaar weegt maar weinig meer dan 30 kilo.<br />
VERNUFTIG<br />
Koos Winnups is voorzitter van de Nederlands/Belgische Moth<br />
klasse en legt graag uit hoe de Moth uit het water komt. Vanzelfsprekend<br />
produceren de vleugels alleen voldoende lift als de boot<br />
genoeg snelheid maakt. Een knoop of zes is een voorwaarde. Bij dat<br />
proces speelt de stand van de beide tabs, achter de vleugels een<br />
belangrijke rol. De voorste wordt hoofdzakelijk automatisch ingesteld<br />
door een even vernuftig als simpel mechanisch systeem. Een<br />
verticale spriet wijst vanaf de boeg naar beneden en registreert hoe<br />
ver de romp uit het water is gekomen<br />
en vertaalt die informatie naar de vleugeltab.<br />
Ook de achterste vleugel,<br />
tevens het roer, heeft een tab maar die<br />
wordt bediend door de joystick te<br />
draaien alsof het een gashendel is. Het<br />
is een delicaat samenspel van krachten,<br />
want: “je kunt ook te ver doorstijgen,”<br />
vertelt Koos. “Dan komt de voorste<br />
vleugel uit het water en verliest hij<br />
onmiddellijk al zijn lift…”
...geen enkele<br />
andere tegendruk dan<br />
het lichaamsgewicht<br />
van de ‘piloot’<br />
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong>
“Een delicaat samenspel<br />
van krachten...”
foto’s: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
BALANS<br />
Het zeilen met een hydrofoil Moth vereist veel gevoel voor balans,<br />
zo blijkt tijdens het evenement. Terwijl de meer ervaren zeilers op<br />
topsnelheid voorbij flitsen, moeten andere Mottenbestuurders de<br />
ene na de andere duikvlucht voor lief nemen. Dat is niet zo vreemd;<br />
de windkracht in het Moth-zeil ondervindt immers geen enkele<br />
andere tegendruk dan het lichaamsgewicht van zijn roerganger (In<br />
Moth-kringen circuleert ook de term ‘piloot’). “Goede open botenzeilers<br />
zijn dan ook beslist in het voordeel,” weet Koos Winnups. Als<br />
geen ander spreekt hij uit ervaring; zijn vorige boot was een zeeschouw…<br />
GEEN NIEUWE KLASSE<br />
Opmerkelijk is dat de draagvleugel-Moth helemaal geen nieuwe<br />
klasse is. De ‘foils’ zijn een optionele aanpassing die nog steeds<br />
binnen de klassevoorschriften valt van de International Moth. De<br />
Moth’s met een conventioneel<br />
zwaard – de low riders – zeilen dus<br />
gewoon in hetzelfde veld als de<br />
‘foilers’. “Bij weinig wind zijn die<br />
zwaard-Moth’s zelfs in het voordeel,”<br />
legt Koos uit: “Dan zit al dat spul wat<br />
wij onder water hebben, alleen maar<br />
in de weg…” Feit is echter dat er sinds<br />
2004 geen niet-vliegende wereldkampioenen<br />
meer waren.<br />
ENERVEREND GENOEG<br />
De geplande wedstrijden voor Muiderzand komen niet verder dan<br />
een aantal proefstarts. Nadat het startschip een aantal malen<br />
ankerop moet om omgeslagen deelnemers te assisteren, hebben de<br />
vijftien knopen wind het veld zozeer uitgedund dat er te weinig<br />
boten overblijven voor een echte race. Toeschouwers, noch deelnemers<br />
malen erom. Vliegen met de Moth is ook zonder onderlinge<br />
krachtmeting al enerverend genoeg… Z
JULI 2010<br />
t/m 3 juli WK J/22. Scheveningen. www.j22.nl<br />
2-4 juli Zomerevenement Marieholm. Medemblik.<br />
www.marieholmvereniging.nl<br />
2-11 juli 40ste Deltaweek. Kajuitjachten en platbodems.<br />
www.deltaweek.nl.<br />
3-4 juli Vrijbuiterweekend. Loosdrecht. Eenheidsklassen.<br />
www.vrijbuiterweekend.nl.<br />
6-14 juli WK Gehandicaten. Medemblik. www.knrzv.nl.<br />
7 juli HvH-Scheveningen vv. Cats. Hoekse WS. www.hwsv.nl<br />
8-11 juli Rondje om de Noord. Almere-Texel vv.<br />
www.wsvalmerehaven.nl<br />
9-11 juli Hargen Sail. Open cats, www.cat72.com.<br />
9-18 juli WK 470. Scheveningen. www.ned470ko.nl.<br />
10 juli Hurleydag. Huizen. www.hurley800.nl.<br />
10-11 juli Jan Haringrace. Monnickendam. Platbodems.<br />
www. janharingrace.nl.<br />
10-14 juli 90ste Kaagweek. Eenheidsklassen. www.kwvdekaag.nl.<br />
15-17 juli EK Jeugd Yngling. Lelystad.<br />
www.championshipssailing.org<br />
18-23 juli WK Yngling. Lelystad. www.championshipssailing.org
19-23 juli EK Splash.Lelystad. www.championshipssailing.org<br />
19-23 juli Eurocup Flash. Lelystad. www.championshipssailing.org<br />
17 juli Van Loon Hardzeildag. Veerse Meer. Hoogaarzen,<br />
hengsten. www.hoogaars.nl.<br />
17-18 juli Loosdrechtweek. www.loosdrechtweek.nl.<br />
17-21 juli Zuidlaardermeerweek. Kropswolde.<br />
www.zvzuidlaardermeer.nl.<br />
17 juli Start Colin Archer Memorial Race. Lauwersoog-Larvik.<br />
www.camr.nl.<br />
17-18 juli Katwijk-Noordwijk. Catamarans. www.skuytevaert.nl.<br />
23-29 juli 65e Schildmeerweek. www.zvoss.nl.<br />
24-25 juli Westlandcup. Cats. KZV 's Gravenzande. www.kzvg.nl.<br />
23 juli-1 aug. Travemünder Woche. www.travemuender-woche.net<br />
24 juli-6 aug. Skûtsjesilen. Friesland. www. skûtsjesilen.nl.<br />
25 juli EK Flying Junior. Muiden. www.fjeuropeans2010.nl.<br />
EVENEMENTEN<br />
8-11 juli Delta Marina Boatshow. Kortgene.<br />
15-16 juli Visserijdagen Bruinisse, Grevelingenmeer.<br />
agenda@ziltmagazine.nl
AUGUSTUS 2010<br />
6 aug. Reunie SSRP en VSRP. Koudum. Rond en Plat.<br />
www.vsrp.nl.<br />
7-14 aug. IFKS kampioenschappen. Friesland. www.ifks.nl.<br />
14 aug. Mosselrace. Platbodem en SW. O'schelde.<br />
www. mosselrace.nl.<br />
14-15 aug. Benelux kampioenschappen. Grevelingen.<br />
open eenheidsklassen. www. kwvdekaag.nl.<br />
14-15 aug. NK Hobie Cat. Noordwijk. www.hobieclass.nl.<br />
20-22 aug. Alkmaar Open. Open eenheidsklassen.<br />
www.alkmaardermeer.nl.<br />
20-22 aug. Flevo Race IJsselmeer. Enkhuizen. www.knzrv.nl.<br />
20-28 aug. WK Tempest. IJsselmeer. Hoorn.<br />
www.tempestworlds2010.nl.
21-22 aug. NAM-REM Race. Zandvoort. Cats. www. wvzandvoort.nl.<br />
27 aug. 46ste Delta Lloyd 24 Uurs. www.kustzeilers.nl.<br />
27-29 aug. Breskens Sailing. IRC jachten. www.breskenssailing.nl.<br />
EVENEMENTEN<br />
7-8 aug. Havendag Breskens. www.visserijfeesten.nl.<br />
19 aug. Sailparade. IJmuiden-Amsterdam.<br />
19-23 aug. Sail Amsterdam.<br />
27-29 aug. Vlissingen Maritiem. www.vlissingenmaritiem.nl<br />
31 aug.-5 sep. Hiswa te Water. IJmuiden. www.hiswatewater.nl<br />
agenda@ziltmagazine.nl
foto: © Thierry Martinez/J.P. Morgan Asset Management Round the Island Race<br />
Rondje Whight<br />
Het Britse Rondje Texel gaat rondt het eiland Wight en is geen meerromperonderonsje,<br />
maar staat open voor elk type boot. En dat waren er op 19 juni niet<br />
minder dan 1754. Ze zorgden ervoor dat - op hetzelfde moment dat ‘Texel’<br />
werd afgelast - de deelnemers aan de J.P. Morgan Asset Management Round
VIDEO<br />
the Island Race, de Solent veranderden in een kaleidoscoop van spinnakers.<br />
Francis Joyon’s tri Idec was als eerste na 4 uur en 24 minuten weer terug in<br />
Cowes. Een andere winnaar was de Franse topfotograaf Thierry Martinez die<br />
met deze plaat thuiskwam.
Zien en gezien worden<br />
In een paar jaar tijd is de aanwezigheid van en AIS ontvanger op zeegaande<br />
zeilboten bijna gemeengoed geworden. Als de doorbraak van AIS transponders<br />
net zo hard gaat, dan ligt er voor BlueAIS een grote markt open. Het<br />
vernieuwende aan deze transponder is dat de techniek en de antennes<br />
(VHF en GPS) zijn samengebracht in één behuizing. Dat maakt het installeren<br />
van de BlueAIS bijzonder eenvoudig. In plaats van drie kabels, naar<br />
marifoonantenne, GPS en de stroomtoevoer, sluit je dit 'standalone' apparaat<br />
aan met een enkele kabel voor de stroom- en kaartplotterverbinding.<br />
Een antennesplitter of een<br />
tweede kabel met antenne is dus<br />
niet meer nodig. Fabrikant EMA<br />
levert verschillende montagesteunen<br />
om de transponder op<br />
de hekstoel, mast of radarpaal te<br />
bevestigen. Importeur AMSSA<br />
denkt dat de prijs van de BlueAIS<br />
inclusief montagesteun en 15<br />
meter kabel op ongeveer 1100<br />
euro komt te liggen. Optioneel is<br />
de ConBox, met een drukknop<br />
waarbij transponder wordt uitgezet<br />
maar de receiver actief blijft.<br />
Die zal ongeveer 180 euro gaan<br />
kosten. www.amssa.nl
ZILTESPULLEN<br />
Nooit meer naar de pomp<br />
African Cats presenteert met de 45 voets Green eMotion een volledig<br />
autonome catamaran zonder verbrandingsmotor. Volgens bedenker en<br />
bouwer Gideon Goudsmidt is de boot uniek vanwege de 'fossiel-vrije'<br />
voortstuwing en energievoorziening. De grote accubank wordt gevoed<br />
door intrekbare elektrische motoren die zeilend elektriciteit kunnen<br />
generen, de Motogens. Wanneer de motoren met draaiende schroef als<br />
generator werken lever je twee knopen snelheid in, maar dat zal minder<br />
pijn doen als je de beloofde snelheden van tegen de 18 knopen haalt.<br />
De snelheid op de motoren is maximaal 9 knopen. Voor anker liggend<br />
zorgen de grote zonnepanelen op de vaste bimini en een windgenerator<br />
bovenin de mast voor de nodige ampères.<br />
De ontwikkeling van de in Zuid-Afrika gebouwde Green eMotion heeft<br />
zeven jaar geduurd. Na de proefvaarten van drie maanden en 11.000<br />
mijl is het systeem nu klaar om in een acht tal catamarans van African<br />
Cats te worden ingebouwd. Vervolgens zal het Green-Motion systeem<br />
ook voor andere schepen beschikbaar zijn.<br />
www.africancats.com
Onbreekbaar en zonder anker<br />
Het kan dus toch, een kunststof<br />
servies zonder anker, kompasroos<br />
of ander nautisch<br />
motief. De Lange Scheepsservies<br />
(DLS) introduceert een<br />
kunststof servies dat eruit ziet<br />
en voelt als porselein maar<br />
dat toch onbreekbaar is. Het<br />
DLS servies is strak en wit en<br />
gemaakt van melanime. Er is<br />
een ronde en een vierkante<br />
versie verkrijgbaar. Zeilers die er aan de kajuittafel niet nog eens op<br />
gewezen willen worden dat ze aan boord van een boot zijn, kunnen voor<br />
dit design-servies terecht op www.scheepsservies.nl<br />
Hoekig is het nieuwe rond<br />
Styling wordt steeds belangrijker<br />
in de botenbouw. Een onvermijdelijk<br />
gevolg is dat jachtontwerpers<br />
meegaan in modetrends. En<br />
bij trends is hoekig het nieuwe<br />
rond. Lewmar speelt hierop in<br />
met een serie rechthoekige bootramen.<br />
Dat patrijspoorten al eeuwen<br />
rond zijn of op z'n minst<br />
ronde hoeken hebben doet er<br />
blijkbaar niet toe. Misschien is<br />
het een kwestie van wennen. Lewmar levert de rechthoekige patrijspoorten<br />
in de standaardmaten 0, 1 en 4. Als je een oud luik wilt vervangen zul<br />
je nog wel even met de figuurzaag aan de slag moeten om het gat passend<br />
te maken. www.lewmar.com
ZILTESPULLEN<br />
Zeilend vakmanschap<br />
Al dertig jaar werkt Zeeman<br />
Jachtbouw aan boten van<br />
anderen. Het bedrijf specialiseert<br />
zich in scheepstimmerwerk<br />
en restauraties. Twee<br />
jaar geleden vond Arne Zeeman<br />
het tijd worden om zijn<br />
vakmanschap te presenteren<br />
in een zelfgebouwd jacht. Het<br />
bouwen duurde iets langer<br />
dan gepland, maar onlangs<br />
ging de eerste Zeeman 41 te<br />
water. Het is een ontwerp van<br />
jachtarchitect Arjen Keer met<br />
een aluminium romp en een<br />
houten opbouw. De bouwer<br />
uit Enkhuizen wilde een boot<br />
die klassieke lijnen combineert<br />
met moderne zeileigenschappen. Nu de eerste proefvaart achter de<br />
rug is, meldt Arne Zeeman dat de 41 voeter zo zeilt als hij had verwacht:<br />
als een snel en comfortabel toerjacht. Wij gaan dat graag voor je checken;<br />
de vaart met de <strong>Zilt</strong>-redactie staat al gepland.<br />
Gegevens Zeeman 41<br />
Lengte over alles: 13,47 m<br />
Lengte waterlijn: 11,15 m<br />
Breedte: 3,80 m<br />
Diepgang: 2,00 m<br />
Waterverplaatsing: 13,5 ton<br />
Grootzeil: 45,5 m2<br />
Stagzeil: 22,5 m2<br />
Fok: 45,0 m2<br />
Ontwerper: Arjen Keer<br />
Bouwer: Zeeman Jachtbouw<br />
www.zeemanjachtbouw.nl
Evolutie op 30 voet<br />
Bénéteau neemt vernieuwing serieus. Voor de ontwikkeling van de First<br />
30 is de Franse mega-werf een samenwerking aangegaan met ontwerper<br />
Juan Kouyoumdjian (Juan K.) en topzeiler Michel Desjoyeaux. Juan K. is<br />
baanbrekend geweest in de laatste winnende ontwerpen van Volvo<br />
Ocean racers en America's Cupper BMW Oracle. Topteams uit de hele<br />
wereld weten de weg<br />
naar zijn kantoor.<br />
Desjoyeaux, winnaar<br />
van talloze solo races,<br />
deed de technische<br />
fine-tuning van het<br />
30 voets ontwerp,<br />
waarmee de werf een<br />
stap zegt te zetten in<br />
de evolutie van hun<br />
sportieve Fisrt serie.<br />
De eerste boot gaat binnenkort te water. Juan K. en Desjoyeaux gaan dan<br />
direct meedoen met Franse wedstrijdserie. Tijdens die wedstrijden zullen<br />
ze de lay-out optimaliseren en deze aanpassingen worden dan nog deze<br />
zomer doorgevoerd op de boten die al zijn besteld. In deze fase worden<br />
ook andere topzeilers en First fans uitgenodigd mee te denken. De<br />
bevindingen worden bijgehouden op www.teamfirst30.com. Bénéteau<br />
denkt met deze aanpak tot een topproduct te komen en daarmee een<br />
grote groep zeilers aan te spreken. De prijs voor deze geëvolueerde 30<br />
voeter zal rond de € 79.000 liggen. www.nautischkwartier.nl<br />
Technische gegevens<br />
Lengte over alles: 9,81 m<br />
Lengte waterlijn: 9,52 m<br />
Breedte: 3,20 m<br />
Diepgang: 1,90 m<br />
Waterverplaatsing: 3750 kg<br />
Ballast: 1090 kg<br />
Grootzeil: 32,9 m²<br />
Genua: 26,6 m²
ZILTESPULLEN<br />
Smakelijke verhalen uit de kuip<br />
Geert van der Kolk is een zeilende Nederlandse schrijver die in de<br />
Verenigde Staten woont. In De drang van de zee maakt hij met zijn<br />
benedenmodale Dufour Arpège tochten<br />
langs de Amerikaanse oostkust, zeilt hij in<br />
de Caraiben en gaat hij naar Groenland.<br />
Maar veel meer dan de bestemmingen zijn<br />
het mensen die centraal staan in de 31 op<br />
zichzelf staande, korte hoofdstukken.<br />
De auteur vertelt over ontmoetingen met<br />
andere zeilers, de lokale bevolking of zijn<br />
opstappers. Het is het type verhalen dat<br />
elke vertrekker wel kent en dat het goed<br />
doet bij een glas in de kuip. Die associatie is<br />
allerminst een diskwalificatie, en zeker niet<br />
als Geert van der Kolk die verhalen vertelt.<br />
Hij blijkt niet alleen een begenadigd schrijver,<br />
maar staat overduidelijk ook midden in<br />
de wereld van de langeafstandszeilers. Eens te meer toont hij aan dat een<br />
verhaal niet per definitie ‘smakelijk’ is door het onderwerp, maar vooral<br />
door de manier waarop het verteld wordt. In sommige hoofdstukken<br />
doet zijn stijl zelfs denken aan mijn favoriete zeilschrijver Jonathan Raban.<br />
Een echte vakantieaanrader dus. Want met De drang van de zee onder de<br />
klep van de kaartentafel, zou je bijna gaan verlangen naar een verwaaidag.<br />
RK<br />
De drang van de Zee wordt uitgegeven door uitgeverij Nieuw Amsterdam<br />
en kost € 16,50.
Loft style<br />
De vergelijking van<br />
een kajuit met een kelder<br />
gaat bij Hanse<br />
Yachts niet op. Bij de<br />
aankondiging van de<br />
Hanse 445 gaan ze<br />
zelfs zo ver om het<br />
interieur te vergelijken<br />
met een loft. Dat<br />
belooft wat. De ontwerpers<br />
Judel-Vrolijk<br />
& Co kregen de opdracht een 44 voeter te tekenen met een lange waterlijn,<br />
verbeterde zeilprestaties en 15% meer volume. Daarnaast zegt de werf een<br />
volgende stap te zetten in het toepassen van modern design in het<br />
interieur. Licht en ruimte, daar draait het om bij de Duitse bouwers. De<br />
boot dicht het gat tussen de 40 en de 47 voeter in Hanse serie.<br />
Prijzen volgen binnenkort. www.hansewest.nl<br />
Victron zonnestroom<br />
Energiespecialist Victron voegt deze maand de BlueSolar zonnepanelen toe<br />
aan het programma stroomopwekkers.<br />
Victron meldt dat de<br />
BlueSolar panelen zijn voorzien van<br />
verbeterd glas, waardoor ze stijver<br />
en sterker zijn. Belangrijker is dat de<br />
opbrengst bij weinig zonlicht, zoals<br />
dat meestal in Nederland het geval<br />
is, verbeterd is. Door gebruik te maken van een 'bypass diode'<br />
is er tevens minder terugval in de stroomopbrengst als er schaduw over een<br />
deel van het paneel valt.<br />
www.victronenergy.com
ZILTESPULLEN<br />
Blogboek<br />
Echt ervaren zijn Rob en<br />
Nienke Peters niet als ze<br />
met hun Nika vertrekken<br />
voor een vijf maanden<br />
durende reis naar de Lofoten.<br />
Aan het begin van de<br />
trip moeten ze erg wennen<br />
aan hun net aangeschafte<br />
Hutting 40. Door<br />
weinig wind tijdens de 315<br />
mijl lange oversteek van<br />
Harlingen naar Mandal<br />
valt die grote stap de zeilers<br />
uiteindelijk toch mee. Eenmaal in Noorwegen volgt de Nika de ruige<br />
kust naar einddoel de Lofoten. Onderweg houdt Rob Peters een weblog<br />
bij. Noorderzon is een bundeling van deze blogberichten. De verzameling<br />
losse teksten leidt niet tot een verhaal met een goed doordachte opbouw<br />
maar storend is dit niet. Het boek krijgt er juist een persoonlijk karakter<br />
door. Dat Peters zijn zeilbelevenissen met een gezonde dosis zelfspot<br />
beschrijft helpt hier zeker bij. De 224 pagina's van deze paperpack staan<br />
bol van de foto's. Voor €19,95 stop je Noorderzon in je vakantiebagage.<br />
www.hollandia-boeken.nl
foto: © Sander van der Borch/Artemis<br />
HANDTASZEILEN<br />
Motten willen vliegen<br />
LV Cup springlevend<br />
Zonder dat nog bekend is hoe het verder gaat met de America’s Cup, strijden de<br />
voormalige deelnemers in een spectaculaire wedstrijdreeks om de Louis Vuitton<br />
Cup. De voormalige AC-boten reizen de hele wereld over. Dit keer streken de<br />
volgelingen van de tasjesfabrikant neer in het Italiaanse la Maddalena.
VIDEO<br />
Dat de boten van een generatie zijn met misschien wel wat gedateerde<br />
klasseregels deert niemand. De wedstrijden zijn spannender dan ooit en<br />
bovendien leveren ze ouderwets lekkere beelden op. En net als vroeger<br />
wonnen de Nieuw-Zeelanders. Z
Elke zomer is er een nautische variant van de Tour de France. Een<br />
grootscheepse zeilwedstrijd in etappes langs de Atlantische en de<br />
Mediterrane kust van Frankrijk. De leider van het klassement krijgt<br />
geen gele trui, maar een rode (profs) of blauwe (amateurteams)<br />
spinnaker. De drie deelnemende Nederlandse teams zijn: Brunel,<br />
Mummaduck en TU-Delft. Met hun Farr 30's hebben ze dit voorjaar<br />
voor Scheveningen gezamenlijk getraind en elkaar sterker gemaakt. In<br />
de volgende editie van <strong>Zilt</strong> krijg je een uitgebreide reportage van onze<br />
‘embeded’ verslaggever. Nu tellen we de ploegen aan je voor.
Brunel<br />
Veel oud Delftenaren verenigden<br />
zich in een nieuw<br />
team. De schippersrol<br />
wordt gedeeld tussen<br />
olympiër Pieter Jan Postma<br />
en Bart Verwerft. Brunel<br />
vaart in de amateurklasse.<br />
www.brunelsailing.nl<br />
TU Delft<br />
Het team van de univeriteit<br />
van Delft is een oudgediende<br />
in de Ronde. Ook<br />
deze keer is een hoge klassering<br />
in studentenklassement<br />
de inzet. Schipper is<br />
Bert Schandevyl.<br />
www.delftchallenge.nl<br />
Mumma Duck<br />
Ook Mumma Duck heeft<br />
ambities, met schippers Laurent<br />
Pages en Bouwe Bekking<br />
zou een hoge klassering bij de<br />
amateurs zeker mogelijk<br />
moeten zijn. De North Sea<br />
Regatta was een goede generale<br />
met een eerste<br />
plaats.www.mummaduck.com
Bergetappes<br />
en tijdritten<br />
4<br />
Pléneuf-Val-André<br />
2<br />
1<br />
3<br />
Dieppe 1<br />
Calais<br />
Duinkerken<br />
TOUR DE FRANCE<br />
À LA VOILE<br />
26 juni - 25 juli<br />
2010<br />
Net als de<br />
wielrenners die<br />
5 Lorient<br />
Frankrijk ronden, 6 Talmont-Saint-Hilaire<br />
moeten ook de zeilers<br />
van alle markten thuis<br />
zijn. Het klassement<br />
wordt niet alleen<br />
7 Royan<br />
bepaald door het traject<br />
tussen de etappeplaatsen,<br />
maar ook door series<br />
wedstrijden vlak voor of in<br />
Marseille La Seyne-<br />
Port Camarque 8 Sur-Mer<br />
9 10<br />
de haven. Wat de Tour voor zeilers extra<br />
zwaar maakt, is dat er nauwelijks rustdagen zijn. Na een lange tocht over<br />
zee wordt de boot onmiddellijk geprepareerd voor wedstrijden rond de<br />
boeien. In de tussentijd moet de bemanning weer op krachten zien te<br />
komen door voldoende te eten en te rusten. Ook voor de walteams is de<br />
Tour de France à la Voile dus echte topsport.<br />
De route verschilt elk jaar, maar begint steevast aan de Atlantische kust. Deze<br />
editie start op 26 juni in het Noord-Franse Duinkerken waarna de vloot in<br />
relatief korte etappes naar Calais en Dieppe zeilt. Het inslingeren duurt echter<br />
maar kort; in de daarop volgende drie etappes wordt in totaal zo’n 500 mijl<br />
afgelegd. Dat traject met z’n lastige navigatie en sterke getijdenstromen is<br />
waarschijnlijk het meest veeleisende stuk van de hele race.<br />
Twee etappes later bereiken de boten het Zuid-Franse Royan en gaan ze over<br />
land naar de Middellandse Zee. De wedstrijd wordt voortgezet met 3 etappes<br />
en opnieuw dagelijkse series havenraces aan de Côte d’Azur. Precies een<br />
maand na de start, wordt de beker uitgereikt in la Seyne-sur-Mer.
Stroom opwekken<br />
is makkelijker<br />
dan opslaan<br />
Keuzes bij de aanschaf van boordaccu's
In de afgelopen maanden besteedde<br />
<strong>Zilt</strong> veel aandacht het opwekken van<br />
stroom. Een onderdeel kwam daarbij<br />
echter nog niet echt aan bod; het<br />
opslaan van energie is misschien wel<br />
het duurste en zeker het meest veronachtzaamde<br />
deel van het verhaal. De<br />
toverdoos 'accu' die we nu aan boord<br />
gebruiken is loodzwaar, duur en vereist<br />
een goede behandeling. Zijn<br />
opvolger, de Lithium ion accu, staat<br />
echter al klaar. Lichter, kleiner en een<br />
langere levensduur zijn precies de<br />
eigenschappen waar we op zitten te<br />
wachten. Maar helaas zijn die<br />
moderne accu's ook nog schreeuwend<br />
duur. Gelukkig dalen de prijzen snel.<br />
'Geen gezeur een accu is een accu en het<br />
verschil zit alleen maar in de prijs'. Het is<br />
een veel gehoorde opvatting op de steiger.<br />
En inderdaad, als je in de afvalbak<br />
van een jachthaven kijkt, zie je geregeld<br />
kostbare merkaccu's van maar twee, drie,<br />
of vier jaar oud liggen. En dat terwijl bij<br />
normale slijtage een loodaccu toch echt<br />
vijf tot zes jaar mee kan gaan. Iets gaat er<br />
dus niet goed, want niemand gooit zo<br />
maar 500 euro aan waarde weg. De oorzaak?<br />
Slechte behandeling en verkeerd<br />
gebruik.
EEN BAK MET ZUUR<br />
Alle lood-zuur accu’s bestaan nog steeds uit loden platen<br />
in een bak met zuur. Een plaat bestaat uit een loden<br />
rooster dat wordt opgevuld met een pasta van zuiver lood<br />
of loodoxide. De plaat wordt gescheiden van de andere<br />
platen door een isolator. Door de bovenkanten van de<br />
afzonderlijke platen met elkaar te verbinden wordt er een<br />
groep gevormd. Een groep negatieve en een groep positieve<br />
platen wordt met separatoren in elkaar geschoven en<br />
in een afgesloten cel van de accubak geplaatst. Deze cel is<br />
een 2 volts accu. Door de cellen in serie te schakelen,<br />
ontstaat afhankelijk van het aantal cellen een 12 V of 24 V<br />
accu. Hoewel het natuurkundige principe gelijk blijft,<br />
komen er ook constructieve varianten voor. Zo gebruikt<br />
Optima geen vlakke maar gewikkelde platen, die een<br />
hogere stroomafgifte bij vergelijkbaar volume hebben, zo<br />
claimt de fabrikant.<br />
De kwaliteit van een accu wordt bepaald door de zuiverheid<br />
van het gebruikte lood, de hoeveelheid pasta en de<br />
constructie van de roosters. Ook de lassen en isolatoren<br />
spelen een rol, net als de hoeveelheid gel. Voor een groot<br />
deel worden de soms aanzienlijke prijsverschillen door die<br />
componenten verklaard. Hoewel je geluk kunt hebben met<br />
goedkope accu’s.<br />
START, SEMI-TRACTIE EN TRACTIE<br />
Aan boord gebruiken we de accu’s voor verschillende<br />
doeleinden. Voor het starten van de motor, het laten<br />
draaien van de boegschroef of een elektrische lier is in<br />
korte tijd een hoge stroom nodig. Zo’n 100 Ampère is niet<br />
ongewoon. Koelkast, verlichting en navigatieapparatuur<br />
verlangen echter een heel andere belasting. Zij vragen<br />
relatief weinig stroom maar doen dat wel continue en<br />
gedurende lange tijd. Bij dat verschil in gebruik horen<br />
verschillende type accu’s.
LADEN<br />
Bij het berekenen van de laadcapaciteit wordt uitgegaan van<br />
een tijdsduur van ongeveer acht uur. Als een 100 Ah accu in<br />
die tijd geladen moet worden is daar dus een laadstroom<br />
voor nodig van 100Ah / 8 uur = 13 A. Wordt de accu<br />
tegelijkertijd belast, met bijvoorbeeld 8 ampère, dan is de<br />
benodigde laadstroom dus minimaal 13 + 8 = 21 A.<br />
Tijdens het laadproces neemt de inwendige weerstand van de<br />
accu toe, waardoor de lader minder gaat leveren. In de<br />
praktijk zal die 21 A dus niet eens voldoende zijn en kom je<br />
uit op een lader van misschien 25 A. Een overcapaciteit van<br />
20% tot 25% is een goede vuistregel.<br />
Prijzen van acculaders varieren van een paar tientjes tot<br />
duizenden euro's. Dat heeft alles te maken met het vermogen<br />
van de lader en het type lading. Accu’s raken pas echt vol bij<br />
een laadspanning van 14,2V tot 14,4 V afhankelijk van de<br />
temperatuur en tijd.
Startaccu’s zijn bedoeld voor het leveren van een kortdurende<br />
hoge stroom, bijvoorbeeld voor het starten van<br />
een motor. Ze zijn relatief goedkoop en de levensduur<br />
bedraagt 50 tot 80 cycli. Een cyclus is een genormeerde<br />
manier van ontladen en laden. Daarover later meer.<br />
Semi-tractieaccu’s, service- of verlichtingsbatterijen zijn<br />
gemaakt voor langdurige ontladingen zoals bij normaal<br />
boordgebruik voorkomt. Ze zijn bij uitstek geschikt voor<br />
verlichting, koeling, en instrumenten. De levensduur van<br />
deze batterij is beduidend langer dan die van de startaccu<br />
en ligt op 200 tot 300 cycli. Met deze accu’s kun je ook een<br />
motor starten en de lieren laten draaien, maar daarvoor<br />
zijn ze niet echt bedoeld.<br />
Tractieaccu’s zijn speciaal ontwikkeld voor langdurig<br />
zwaar gebruik voor bijvoorbeeld elektrische boten en<br />
auto’s. Ze zijn veel duurder dan andere types, maar onderscheiden<br />
zich door een levensduur van 900 tot 1000 cycli.<br />
Aan boord zie je ze zelden vanwege hun hoge gewicht en<br />
de onhandig hoge laadspanning van 18 V.<br />
NAT, GESLOTEN, AGM, GEL<br />
Lood-zuur accu’s zijn te koop in drie varianten:<br />
De normale ‘natte’ batterijen met vuldoppen. Deze<br />
moet je geregeld bijvullen met gedestilleerd water. Ze zijn<br />
zowel in start- als in verlichtingsuitvoering leverbaar onder<br />
duizend en één merknamen. De kwaliteits- en prijsverschillen<br />
zijn groot. Voor gebruik aan boord zijn deze accu’s heel<br />
geschikt, maar bij extreme helling is lekkage van accuzuur<br />
door de doppen niet helemaal uit te sluiten.
SLIJTAGE IS CAPACITEITSVERLIES<br />
Accu’s slijten en verliezen daardoor capaciteit. Na een jaar<br />
beschikt onze goedkope voorbeeldaccu niet meer over zijn<br />
oorspronkelijke 100 Ah maar nog maar over 80 Ah. Een<br />
kwaliteitsaccu heeft dan zo’n 5 Ah ingeleverd. Dat proces zet<br />
zich voort en versnelt zich met het ouder worden van de<br />
accu.<br />
Accu’s slijten door:<br />
Corrosie van de platen als gevolg van de inwerking van het<br />
zuur. Dat proces wordt versneld door hoge inwendige temperatuur,<br />
bijvoorbeeld door een verkeerde afstelling van de<br />
dynamo of acculader.<br />
Actieve loodmassa-uitval door regelmatig laden en ontladen.<br />
Hierdoor verandert het volume van de massa in de<br />
accuplaten voortdurend. Door gasontwikkeling kan de massa<br />
losraken en uit de platen vallen. Vooral als dunne platen van<br />
startaccu’s langdurig worden gebruikt voor verlichting zijn ze<br />
gevoelig door massa-uitval. Dat is de voornaamste reden,<br />
waarom een startaccu niet geschikt is als servicebatterij.<br />
Sulfateren. Tijdens het ontladen vormt zich loodsulfaat in<br />
de accu. Dat hoort bij het proces en is op zich niet schadelijk.<br />
Wordt de accu echter heel diep ontladen, regelmatig slecht<br />
of onvoldoende geladen of wordt hij heel lang niet geladen,<br />
dan gaat het loodsulfaat uitkristalliseren en raken de platen<br />
verstopt. De combinatie van corrosie, massa-uitval en sulfateren<br />
kan ervoor zorgen dat ook heel erg goede accu’s<br />
versneld overlijden.
Onderhoudsvrije ‘natte’ accu’s zijn helemaal gesloten<br />
met uitzondering van een opening waardoor alleen wat gas<br />
kan ontsnappen. Dat is nodig omdat ze anders zouden<br />
kunnen barsten bij verkeerd laden of ontladen. Deze accu’s<br />
zijn gevuld met een overmaat aan zuur en water. Hoewel<br />
dit type accu primair is gemaakt als startaccu, is het ook<br />
geschikt als universele batterij. De voordelen zijn een<br />
lagere zelfontlading, minder gewicht en geringere afmetingen.<br />
Worden deze accu’s tot onder 10,5 V ontladen, dan<br />
raken ze ernstig beschadigd.<br />
AGM accu’s met Absorbent Glass Material technologie<br />
worden snel populairder. En terecht. In deze accu’s staan<br />
de platen heel dicht bij elkaar, geïsoleerd door glaswol.<br />
Daardoor zijn ze compacter en kunnen ze desnoods liggend<br />
worden gemonteerd. Door hun bouw kunnen ze de<br />
grote stromen voor boegschroef, lieren en startmotor<br />
makkelijk aan. Nadeel is dat ze niet snel kunnen worden<br />
geladen omdat ze hun warmte slecht kwijtraken. Om die<br />
reden is aangepaste laadapparatuur nodig.<br />
In de geheel gesloten onderhoudsvrije gelaccu is het<br />
zuur opgesloten in een pasta. Zelfs als de accu lek raakt,<br />
loopt er niets uit. Het noodzakelijke transport van waterstof<br />
en zuurstof gebeurt door de vele duizenden barstjes<br />
in de gel. De gelaccu is uitstekend geschikt is voor gebruik<br />
aan boord. Hij is bruikbaar als start- en serviceaccu, ontwikkelt<br />
geen gas en kan niet lekken. Ook bestand kan hij<br />
goed tegen langere grote ontladingen zoals nodig voor<br />
bijvoorbeeld elektrische lieren. Een nadeel is de wat<br />
hogere prijs.
LITHIUM ION ACCU’S<br />
De nieuwe generatie accu’s heb je waarschijnlijk al lang in<br />
huis; ze zitten nu al in je camera, notebookcomputer en iPod.<br />
Dat ze daar de traditionele batterij al hebben vervangen is<br />
niet zo vreemd. Ze zijn lichter, kleiner en snel te laden en<br />
hebben een lange levensduur. Precies de eigenschappen die<br />
we ook graag voor onze boordaccu’s willen zien.<br />
De eerste exemplaren worden inmiddels al aangeboden.<br />
Helaas hebben ze meer gemeen dan alle opgesomde goede<br />
eigenschappen, ze zijn nog schreeuwend duur. Maar de<br />
ontwikkeling lijkt niet meer te stuiten.<br />
Mastervolt verkoopt een 12 volt 320 Ah accu voor de<br />
watersport en breidt het programma uit. En binnenkort gaat<br />
Gybe Engineering zelfs cellen in Nederland fabriceren.<br />
De Mastervolt accu’s is opgebouwd uit acht cellen van 40<br />
Ah en daardoor leverbaar in 160 Ah bij 24 volt of 320 Ah bij<br />
12 volt, 13,25 V nominale voltage. De laad- en ontlaadstroom<br />
is nominaal 100 A, en kan maximaal 320 A bedragen. Het is<br />
een krachtpatser van 48 kg en 62x20x35 cm groot. Imposante<br />
getallen maar realiseer je wel dat drie gelaccu’s met<br />
dezelfde capaciteit samen 115 kg zouden wegen.<br />
Gybe Engineering gaat losse cellen van 2,5 tot 32 Ah voor<br />
starten en verlichting bouwen en zal die met elektronica ook<br />
koppelen tot grotere units. Speciale laders zijn in ontwikkeling.<br />
Met een Li ion accu van 32 Ah kun je makkelijk een dieselmotor<br />
tot 50 pk of groter starten door de hoge koudstartstroom.<br />
Zo’n accuutje is ongeveer 12x8x31 cm groot en<br />
weegt ongeveer 5 kg.
Wie zich verdiept in boordaccu’s, ontkomt helaas niet aan<br />
techneutenjargon. Weten wat die begrippen inhouden is<br />
echter onvermijdelijk bij het maken van de juiste keuze.<br />
Capaciteit: wordt altijd aangegeven in ampère-uren<br />
(Ah). Hoe hoger dat getal, hoe meer energie er in de accu<br />
kan worden opgeslagen. Tussen 80 en 150 Ah zijn gebrui-<br />
kelijke waarden voor een boordaccu. Daarachter staat<br />
nog een nadere aanduiding, bijvoorbeeld: C 20. In dat<br />
geval kan de accu 20 uur worden ontladen met een<br />
stroom van 5 A. De capaciteit is dan 5 A x 20 h = 100 Ah.<br />
Helemaal lineair is die berekening overigens niet. Is de<br />
afgenomen stroom slechts 1 A, dan levert de accu geen<br />
100 uur stroom maar bijvoorbeeld 130 uur, voordat de<br />
eindspanning van 10,5 volt is bereikt. En omgekeerd; gaat<br />
het om een stroom van 10 A, dan is de accu niet na 10<br />
uur leeg, maar bijvoorbeeld al na 8 uur.<br />
Koudstartstroom: voor het starten van een diesel<br />
van ongeveer 40 kW (55 pk) is volgens de motorfabrikant<br />
een capaciteit nodig van ongeveer 60 Ah. Het presteren<br />
van een accu is echter temperatuurgevoelig. Bij lage<br />
temperaturen neemt het vermogen af. Om te bepalen<br />
hoeveel, wordt bij –18C gemeten hoe groot de maximale
stroom is die een volledig geladen accu levert zonder dat<br />
de spanning na 30 seconden beneden de 9 V daalt. Laat<br />
je overigens nooit misleiden door de afmetingen van<br />
startaccu’s; hun grootte zegt niets over hun capaciteit. Er<br />
bestaan kleine accu's die een grote startstroom kunnen<br />
leveren.<br />
Cyclus: is de eenheid die wordt gebruikt om de<br />
levensduur van een accu aan te duiden. Een cyclus<br />
bestaat uit het volledig ontladen (20%) en weer volladen<br />
(100%) van een accu. Lastig is dat zoiets in de praktijk<br />
nauwelijks voorkomt. Daarom staan bijvoorbeeld twee<br />
cycli tot 50% of vijf cycli tot 80% staat gelijk aan een<br />
volledige cyclus. Goede accu’s kunnen zo 300 cycli aan<br />
met een ontlading tot 20% van de capaciteit, 600 tot 50%<br />
en 1200 tot 75%.<br />
Zelfontlading: door de inwendige weerstand loopt<br />
er een kleine interne stroom in de accu, die ervoor zorgt<br />
dat de accu lading kwijt raakt. Zelfontlading is het grootst<br />
bij normale ‘natte’ batterijen. Gesloten onderhoudsvrije-<br />
en AGM batterijen hebben er minder last van. Bij gel- en<br />
lithium ion accu’s is zelfontlading uiterst gering.
foto: © Bemanning Brandaan
ZILTEWERELD<br />
Indianenrivieren bij Chesapeake Bay<br />
Maar liefst 50 rivieren komen uit in de enorme baai<br />
aan de oostkust van Amerika, Chesapeake Bay. Voor<br />
de twee kinderen aan boord van de Brandaan is het<br />
een ideaal zeilgebied. Plat water, weinig wind en<br />
bijna elke dag een nieuwe ankerplaats tussen het<br />
groen op rivieren met oude Indianennamen als<br />
Choptank, Susquehanna, Potomac, Patuxant, Poquoson,<br />
Piankatank en Great Wicomico River.
foto’s: © Bemanning Job<br />
TWEE JAAR IN 13 MAANDEN<br />
Het standaard Rondje Atlantic lijkt uit de gratie. Steeds meer vertrekkers<br />
plannen een uitgebreider Rondje. De reis naar de Carieb gaat niet meer<br />
vanzelfsprekend van de Canarische Eilanden rechtstreeks naar Barbados<br />
of St. Lucia. Vaker wordt er eerst een stop gemaakt in Brazilië of Suriname.<br />
En de terugweg gaat niet meer altijd van Sint Maarten naar de Azoren. Een<br />
stuk Amerikaanse oostkust past bij hedendaagse plannenmakers prima in<br />
de route huiswaarst. Zo'n groot rondje kost natuurlijk meer tijd en een<br />
jaar is meestal niet voldoende.<br />
EXTENDED RONDJE<br />
Toine en Mira Straathof lukt het wel om de gebruikelijke route fors uit te<br />
breiden en toch binnen 13 maanden weer thuis te zijn. Op weg naar het<br />
Caribisch gebied doen ze met hun Hallberg Rassy 40 Brandaan eerst<br />
Gambia en Suriname aan. Toine: “Wij kunnen zonder stress zo'n 'extended'<br />
rondje doen, omdat we ervoor hebben gekozen minder tijd in de Carieb te<br />
besteden. We vinden het hier erg druk en hebben er bovendien al een paar<br />
keer gecharterd. Onze planning loopt soepel, omdat we het ook geen<br />
probleem vinden om langere stukken te zeilen met nachten erbij. Daarnaast<br />
houdt onze Hallberg Rassy 40 het echt prima; een voorwaarde voor zoveel<br />
stukken varen is een boot die geen mankementen vertoont.”
ZILTEWERELD<br />
ENORME TEGENSTELLINGEN<br />
De Brandaan vliegt door de Carieb, maar doet wel de Domicaanse<br />
Republiek en Cuba aan, landen die veel zeilers overslaan. Mira bevalt het<br />
reizen op deze manier goed: “In elk gebied blijven we zo'n twee weken,<br />
wat eigenlijk prima is om een streek te verkennen. Deze reis is een<br />
fantastische ervaring, zowel voor ons als voor onze twee dochters Eline en<br />
Marinthe van 10 en 8 jaar. Het varen langs de oostkust van de VS maakt<br />
onze trip extra afwisselend. We zeilen hier twee maanden. In Florida zien<br />
we de lancering van spaceshuttle Discovery vanaf onze ankerplaats. In<br />
grote stappen varen we daarna over zee naar het noorden. Om Cape<br />
Hatteras te vermijden pakken we een stuk Intra Coastal Waterway en we<br />
scharrelen drie weken rond in de Chesapeake Bay. En dan volgt New York.<br />
Een week ligt de Brandaan aan een mooring in de Hudson rivier, op<br />
steenworp afstand van Central Park en Broadway. Deze kust biedt enorme<br />
tegenstellingen tussen prachtige natuur, traditionele dorpen en grote<br />
Amerikaanse steden. Het maakt onze reis helemaal af. We blijven nu nog<br />
twee weken in de Long Island Sound en maken ons daarna op voor de<br />
lange trip naar de Azoren. Ondanks het forse aantal mijlen van ons rondje<br />
zijn we dan weer op tijd terug voor het nieuwe schooljaar van Eline en<br />
Marinthe.”<br />
Z
emanning<br />
Z ilt<br />
<strong>51</strong>/52<br />
De bemanning van <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> bestaat uit:<br />
Ruud<br />
Kattenberg<br />
Henk<br />
Huizinga<br />
Hans<br />
Martens<br />
Sjors<br />
van der Woerd<br />
Jimmy<br />
Lengkeek<br />
Laurens<br />
Morel<br />
Laurens<br />
van Zijp<br />
Pieter<br />
Nijdeken<br />
Saskia<br />
van der Sluis<br />
Michiel<br />
Scholtes<br />
Robert<br />
van der Weerdt<br />
en vele<br />
opstappers<br />
Aan de kajuittafel<br />
Onze manier van werken is even onconventioneel als <strong>Zilt</strong> zelf.<br />
Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn<br />
het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed<br />
verhaal.<br />
De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en<br />
keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en<br />
Skype.<br />
De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan:<br />
redactie@ziltmagazine.nl<br />
De inhoud van <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong> mag op geen enkele wijze worden overgenomen<br />
zonder schriftelijke toestemming van de makers. Bij overtreding geldt het tarief dat<br />
daarvoor door de Nederlandse Vereniging van Journalisten is vastgesteld.<br />
De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie.
foto: © <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
<strong>Zilt</strong> Zoekt Zeilers<br />
Abonneer je nu en ontvang gratis:<br />
- elke week het zeilersweerbericht<br />
- elke maand <strong>Zilt</strong> <strong>Magazine</strong><br />
Ga naar www.ziltmagazine.nl<br />
en vul je e-mailadres in
Change language