Seeds & Services Paprika - september 2012 (.pdf 4 - Rijk Zwaan

10
’Falco RZ het beste ras
met TM3-resistentie’
Toen Toon en Kees van Tuijl in 2007 net hun bedrijf hadden
uitgebreid kregen ze meteen te maken met tabaksmozaïekvirus.
Sindsdien nemen ze geen risico en planten ze rassen met TM3
-resistentie. In die jaren werd het niveau van deze rassen steeds
hoger, met als voorlopig hoogtepunt nieuwkomer Falco RZ.
In de jaarlijkse proeven van vader en
zoon Van Tuijl viel Falco vorig jaar
direct positief op. “Vooral zijn uniformiteit
is een sterk punt”, weet Kees.
“Hij blijft constant 85’ers geven met
een gewicht van minimaal 190 gram.”
Omdat ook de productie prima was
besloten de telers dit jaar de nieuwste
van hun twee kassen vol te planten.
Op 4 stengels, zoals ze dat gewend zijn
op die tuin. “Achteraf had ik hem beter
op 3 stengels kunnen zetten, zoals
in de proef op de oude tuin”, zegt Kees
nu. “Falco heeft namelijk een generatief
gewas en reageert sterk op licht. Gewas
houden is de uitdaging!”
Geen kunstgrepen
Om op de generatieve eigenschappen
van het ras in te spelen kozen de telers
vanaf de start voor een vegetatieve
Kees van Tuijl hoeft bij Falco RZ geen kunstgrepen uit te halen.
sturing. “We zijn meteen al begonnen
met plant maken, waarbij ons vaste folie
goed van pas kwam”, vertelt Kees.
“Verder heeft het ras geen diepe voornacht
nodig en gaan we ’s middags niet
hoger dan 26 graden. Onze vorige rassen
waren vaak groeizaam en moesten
we nog wel eens een beetje ‘pesten’,
door ’s avonds bijvoorbeeld nog even
een buis te geven. Bij Falco hoef je dat
soort kunstgrepen niet uit te halen: zetten
doet hij toch wel.”
De eerste oogst viel in week 14 en was
prima. “Hij is kort geblokt en erg uniform:
daarmee onderscheidt hij zich
van andere rassen. Verder is het ras
niet gevoelig voor neusrot of rijpheids-
stippen. Met name dat laatste is een
groot voordeel ten opzichte van ons
vorige ras. Daar moesten we er dicht op
Falco RZ
A. Van Tuijl
Telers te Zaltbommel
Oppervlakte: 2,8 ha
Zaaidatum: 21 okt. 2011
Plantdatum: 5 dec. 2011
Stengelsysteem: 4 stengels
Stengeldichtheid: 6,9 stengels/m 2
Productie t/m wk 35: 21,3 kg/m²
zitten met oogsten en dat ging ten koste
van de efficiëntie.” Sowieso is Falco
een arbeidsvriendelijk ras, vindt Kees.
“Qua scheutgroei is hij vergelijkbaar
met Nagano RZ en Davos RZ: er zit
weinig topwerk in. Verder is het gunstig
dat de meeste vruchten op de hoofdstengel
zitten: dat komt ook de kwaliteit
ten goede.”
Productiewinst
Halverwege juni ligt Kees met Falco een
halve kilo voor op vorig jaar, terwijl de
omstandigheden toen gunstiger waren.
“Eén conclusie heb ik al getrokken: een
beter ras met TM3 is er niet”, zegt hij
dan ook. Of het ras terugkeert hangt
echter ook af van andere factoren. “Na
2007 hebben we geen virus meer gezien,
dus de risico-afweging wordt toch wat
anders. In de andere kas telen we nu al
Nagano en ook Davos heeft onze interesse.
Hoewel hij nu nog gelijk ligt met
Falco, denk ik dat daar nog iets meer
productie inzit. Bovendien heeft Davos
zich al op grote schaal bewezen.” Daar
staat echter tegenover dat Kees met
Falco nog verbetering ziet. “Als hij terugkeert
zou ik hem sowieso op 3 stengels
zetten en wat makkelijker dunnen. Met
dezelfde kwaliteit valt er dan misschien
nóg meer uit te halen.”
Nieuwe
stappen
gezet in
onderzoek
opkweek
Belichting en voeding staan in verband met koploosheid.
In de opkweek van de rassen Nagano RZ, Sapporo RZ en Davos RZ
ontstond de afgelopen jaren een relatief groot aantal afwijkende
planten. Nadat onderzoekers van Rijk Zwaan hier de afgelopen jaren
al veel kennis over hadden vergaard, heeft een recent afstudeeronderzoek
weer nieuwe inzichten gegeven.
Uit eerder onderzoek bleek al dat koploosheid
kan optreden bij een overmaat
aan kunstmatige belichting en dat
ook de voedingswaarde een rol speelt.
Vierdejaars student Chemie Vera Vermeulen
heeft hier het afgelopen jaar
in haar afstudeeronderzoek bij Rijk
Zwaan op voortgeborduurd. De stage
begon in 2011 en startte met een serie
interviews onder vertegenwoordigers
van plantenkwekers. 75 procent van
de plantenkwekers werkten hier aan
mee en gaf uitgebreid informatie over
onder meer kiemomstandigheden, belichtingstijden
en type verwarming.
Op basis van de uitkomsten is er vervolgens
een zogenaamde ‘ringproef’
uitgevoerd. Zaden uit dezelfde partij
werden op drie verschillende data gezaaid
op vier verschillende plekken:
bij Rijk Zwaan en bij drie plantenkwekers.
Bij Rijk Zwaan werd de ringproef
bovendien uitgevoerd onder vier
verschillende lichtomstandigheden: telkens
met een ander aantal uren kunstmatige
belichting.
Bevestiging
Zowel de interviews als de ringproef
bleken heel nuttig. Hoewel het niet ge-
Seeds&Services | Paprika | September 2012 11
lukt is de opkweekmethode verder te
optimaliseren, heeft er wel een belangrijke
bevestiging van eerdere conclusies
plaatsgevonden. Het eerder door
Rijk Zwaan opgestelde zaaiadvies blijft
van kracht: in de eerste drie weken van
de opkweek is hiermee het aantal afwijkende
paprikaplanten te minimaliseren.
Voor Rijk Zwaan heeft het onderzoek
bovendien nog een ander belangrijk resultaat
opgeleverd. Vera heeft namelijk
ook onderzoek gedaan naar de rasgevoeligheid
bij koploosheid. Hieruit is gebleken
dat er genetische verschillen zijn
tussen koploos en niet koploos gevoelige
rassen die mogelijk in verband kunnen
staan met het optreden van koploosheid.
Voor de veredelaars van Rijk Zwaan zijn
dit belangrijke aanknopingspunten om
in de toekomst rassen te kunnen selecteren
waarin het risico op koploosheid
geminimaliseerd kan worden.
‘Dank aan plantenkwekers’
Vera Vermeulen is inmiddels afgestudeerd op de specialisatie Life Sciences en
kijkt met veel plezier terug op haar onderzoek. “Het was heel interessant om het
probleem koploosheid te bekijken met verschillende invalshoeken: zowel vanuit
Rijk Zwaan als vanuit de plantenkwekers. Ook de combinatie van het theoretische,
op genetica gericht onderzoek en het praktijkonderzoek in de kas was heel waardevol.
Ik wil de betreffende plantenkwekers ten slotte bedanken voor hun tijd, inzet
en openheid tijdens het onderzoek.”
Vera Vermeulen studeerde af op een onderzoek naar koploosheid.
20124543 RZ S&S Paprika september 2012.indd 10-11 03-09-12 15:25