Jaarverslag - Suggnomè vzw - Forum voor HERSTELRECHT en ...

HERSTELFONDS
EEN GEZAMENLIJK GEDRAGEN ENGAGEMENT
Jaarverslag 2009 vzw Suggnomè - Forum voor herstelrecht en bemiddeling
Reeds einde 2008 ging de werkgroep Herstelfonds (gesitueerd binnen Suggnomè vzw, met medewerking vanuit
Justitie) op zoek naar mogelijkheden om het bestaande Herstelfonds structureel beter te verankeren, mogelijk
in het perspectief van een veralgemening van het aanbod in alle Vlaamse gevangenissen. Gesprekken werden
aangegaan met de FOD Justitie, de Vlaamse gemeenschap, het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en de
Vlaamse provincies.
In het werkingsjaar 2009 werden deze gesprekken op constructieve wijze verder gezet in de schoot van een
centrale stuurgroep Herstelfonds (met vertegenwoordigers van de administratie welzijn, de Vlaamse
provincies, Steunpunt Algemeen Welzijnswerk, de FOD Justitie, de universiteit Gent en Suggnomè). De Vlaamse
gemeenschap nam het voorzitterschap op. Deze stuurgroep vergaderde een aantal keren, waarbij werd
gezocht naar een uittekening en verfijning van de verantwoordelijkheden en opdrachten voor de verschillende
betrokken actoren in het kader van het Herstelfonds. Zo probeerden we tot een gezamenlijk gedragen concept
én afsprakenkader te komen.
Van de FOD Justitie wisten we al dat zij zich principieel achter de idee van het Herstelfonds schaarde. Reeds in
het najaar 2008 besliste de FOD Justitie om voor het werkjaar 2009 een bedrag van 35.000 euro ter
beschikking te stellen om het Fonds te spijzen. Het Directoraat Generaal EPI uitte daarbij wel de verwachting
dat het Herstelfonds (zo snel mogelijk) moest worden uitgebreid. In een eerste fase dacht men aan de
gevangenissen van Mechelen, Ruiselede en Oudenaarde. Daarnaast was het duidelijk dat het Herstelfonds in de
gevangenissen maar kan werken bij gratie van gevangenisdirecties die principieel een faciliterende rol
opnemen.
Aan Vlaamse kant kon men zich op beleidsniveau wel vinden in de opdrachten die in een eerste proeve van
concept werden uitgetekend voor de Vlaamse medewerkers in de gevangenissen, meer specifiek voor de
trajectbegeleiders, maar ook voor de organisatie ondersteuners en de beleidsmedewerkers. Deze sluiten in de
geest immers aan bij het Strategisch Plan Hulp- en Dienstverlening aan gedetineerden en het Bijkomend
Implementatieplan, waarin de herstelgedachte en het binnen brengen van oplossingsgerichte krachten vanuit
de samenleving, duidelijk naar voor komt. Het heeft daarentegen enige moeite en tijd gevraagd om ook de
trajectbegeleiders zelf hiervan te overtuigen. Er werd heen en weer gedebatteerd, onder meer over de
(on)mogelijkheid voor de trajectbegeleiders om een controlerende opdracht op te nemen ten aanzien van de
tewerkstelling door de gedetineerde. Evenzeer beriepen trajectbegeleiders (vooral de kleine teams) zich op de
omvang van de bijkomende opdracht in verhouding tot hun andere opdrachten, de beperkte personeelsequipe
en navenante middelen. Tot slot stelden sommige diensten vragen bij het concept op zich.
Uit eerste contacten in 2008 bleek al snel dat de Provincies warm liepen voor de idee van het Herstelfonds. Het
herstelfonds is hen niet geheel vreemd, mede gezien hun ervaringen met de reeds bestaande
Vereffeningsfondsen voor minderjarigen. Zij vormen een mooie schakel in het geheel, ook omwille van hun
intermediaire bestuurlijke en maatschappelijke functie. Een rol zagen wij voor hen weggelegd onder meer bij
het uitbouwen en onderhouden van een netwerk van tewerkstellende organisaties. De Provincies stelden zich
misschien eerder bescheiden en verkennend op, al namen medewerkers op het terrein toch ook al concreet
initiatief.
In april 2009 gaven de minister van welzijn en de députés van de provincies hun akkoord tot medewerking aan
het voorliggende concept (zie hieronder). Hiermee werd bekrachtigd dat de ‘conceptnota inzake de structurele
verankering en geleidelijke uitbreiding van het herstelfonds’ voortaan een door verschillende overheden
gezamenlijk gedragen initiatief betreft...
De werkgroep herstelfonds, ontstaan bij aanvang van het project in 2000, werd in mei ontbonden en ging
feitelijk op in de centrale stuurgroep. Deze werd begin 2010 uitgebreid met vertegenwoordigers vanuit de
lokale praktijken, en zal de implementatie van het vernieuwde concept verder faciliteren en ondersteunen,
evenals de werking ervan evalueren.
28 | P a g i n a