lewensversekering en die aanwasbedeling - Crest Trust Services

LEWENSVERSEKERING EN
DIE AANWASBEDELING
IS POLISSE INGESLUIT OF UITGESLUIT?
Presented by
Leon Coetzee and Ian Brink

Heelwat navorsing is al in die verlede deur verskeie
rolspelers oor hierdie onderwerp gedoen en daar is
ook heelwat uiteenlopende opinies hieroor gegee in
regspraak, artikels deur prominente regsgeleerdes
en ander rolspelers in die bedryf.
Ons wil dan ook hiermee erkenning gee aan Marius
Botha en Wessel Oosthuizen met verwysing na ‘n
artikel deur hulle geskryf: Life Insurance and the
Accrual System: Policies in or policies out?

Gevallestudie
INLEIDING
– Is die polis in- of uitgesluit by berekening van die
aanwasbedeling
Wat sê ons skrywers
Praktiese implikasies
Polis op die lewe van ‘n gade met geen
begunstigde benoeming
Posisie waar oorledene sy gade benoem het as
begunstigde
Gevolgtrekkings

GEVALLESTUDIE
Naas en Karen getroud in 2001 buite gvg met aanwas
Nul waardes by aanvang
In 2009 sterf Naas. Karen se boedelwaarde = R1m
(Geen van haar bates is uitgesluit van die aanwas nie)
Naas se boedel bestaan net uit ‘n R4m lewenspolis (geen
kontantwaarde en geen begunstigde)
VRAAG: Moet die opbrengs van Naas se polis van
R4m in berekening gebring word vir aanwas?

WAT SÊ ONS SKRYWERS
Henckert: “ ... general opinion in SA law is that life
insurance should indeed be taken into account ...”
Herbst: onderskei tussen die kontantwaarde op die dag
voor dood en die opbrengs betaalbaar na dood. Volgens
hom moet lg nie in berekening gebring word nie.

PRAKTIESE IMPLIKASIES
As opbrengs ingesluit is:
Naas Karen
Netto waarde by dood 4 000 000 1 000 000
Min: Aangepaste aanvangsbedrag Nul Nul
Aanwas 4 000 000 1 000 000
Dus (4 000 000 – 1 000 000) ÷ 2 = 1 500 000
(Naas se bestorwe boedel is aanspreeklik om ‘n aanwaseis van R 1 500
000 aan Karen te betaal)

PRAKTIESE IMPLIKASIES (2)
As opbrengs uitgesluit is:
Naas Karen
Netto waarde by dood Nul 1 000 000
Min: Aanggepaste aanvangsbedrag Nul Nul
Aanwas Nul 1 000 000
Dus (1 000 000 – Nul) ÷ 2 = 500 000
(Karen is aanspreeklik om ‘n aanwaseis van R 500 000 aan Naas se boedel
te betaal!!!)

PRAKTIESE IMPLIKASIES (3)
Watter metode is korrek?
Die volgende faktore moet in oorweging geneem word:
– Die bates van die onderskeie partye
– Die presiese oomblik waarop die reg tot betaling
onvoorwaardelik in die “polishouer” vestig
– Watter persoon geregtig is op die opbrengs van die polis

PRAKTIESE IMPLIKASIES (4)
Huweliksgoedere Wet
Art 3(1): By ontbinding van die huwelik deur dood of
egskeiding.....
Art 4(1)(a): “...die verskil tussen die netto waarde van ‘n gade se
boedel by aanvang van die huwelik en die netto waarde by
ontbinding van die huwelik ...”
Enige bate wat onvoorwaardelik vestig in die langslewende gade of
die oorledene se boedel NA ontbinding van die huwelik moet
uitgesluit wees van die waarde van daardie gade se boedel vir
aanwas doeleindes.
Vraag: moet elke gade se boedelwaarde bereken word voor, met
of na ontbinding van die huwelik?

PRAKTIESE IMPLIKASIES (5)
Beide Art 3(1) en Art 4(1)(a) maak daarvoor voorsiening
dat die aanwas bereken moet word “at the dissolution of the
marriage”
Daarom moet alle regte wat op die presiese oomblik van dood
onvoorwaardelik vestig, in berekening geneem word vir
aanwas.

POLIS OP GADE SE LEWE
SONDER BEGUNSTIGDE
Hees v Southern Life 2000
– Man het polisse aan broer begunstig voor huwelik
– Langslewende gade betoog dis deel van gemeenskaplike boedel
– Stipulatio alteri – nomination could only be revoked in writing
– Wanneer vestig die reg? (by aanvaarding deur die begunstigde)
Warricker et al NNO v Liberty Life 2003
– Benoemde begunstigde
– Hof beslis dat opbrengs nie deel vorm van insolvente boedel nie

OORLEDENE BENOEM LANGSLEWENDE
AS BEGUNSTIGDE
Beneficiary nomination is a stipulatio aletri
(beding ten behoewe van ‘n derde)
Dat die derde in ‘n ooreenkoms sal gaan met een
van die aanvanklike partye.
Versekeraar sal aanbod aan begunstigde maak
wat, indien hy dit aanvaar, ‘n kontrak tussen hulle
daarstel.
Nominasie van begunstigde kan:
– Herroepbaar, of
– Finaal wees

OORLEDENE BENOEM LANGSLEWENDE
AS BEGUNSTIGDE (2)
Herroepbare nominasie:
– Kan slegs na dood aanvaar word
– Versekerde kan te enige tyd sy nominasie herroep
Finale nominasie:
– Kan aanvaar word voor of na dood
Henckert: waar die kontrak ‘n “no-benefits” klousule
bevat, kan aanvaarding glad nie voor dood gedoen word nie
In praktyk bevat die meeste polisse ‘n “no rights”
klousule.
– Warricker saak
– Wolmarans v du Plessis

OORLEDENE BENOEM LANGSLEWENDE
AS BEGUNSTIGDE (3)
Huidige posisie is:
As die kontrak nie ‘n ”no rights” klousule bevat
nie, dan kan die begunstigde voor of na dood die
benoeming aanvaar.
As die kontrak wel ‘n “no rights” klousule bevat,
dan kan die begunstigde eers na dood die
benoeming aanvaar
– As die langslewende gade die begunstigde is, dan sal die
aanvaarding uitgesluit wees van die aanwas.

1. Polishouer
GEVOLGTREKKING
– Benoem begunstigde
– Herroepbare benoeming
– Met ‘n “no rights” klousule
– Begunstigde aanvaar na dood
= opbrengs nie deel van oorledene se boedel nie
= nie deel vir aanwas van oorledene se boedel nie (hy het
geen gevestigde reg gehad by ontbinding van die
huwelik nie)
= nie deel vir aanwas van langslewende se boedel nie (het
eers na dood aanvaar)

GEVOLGTREKKING (2)
2. Polishouer
– Benoem begunstigde
– Herroepbare benoeming
– Met ‘n “no rights” klousule
– Begunstigde repudieer na dood
= opbrengs deel van oorledene se boedel
= nie deel vir aanwas van oorledene se boedel nie (reg
vestig eers in boedel na ontbinding van die huwelik)

GEVOLGTREKKING (3)
3. Polishouer
– Benoem begunstigde
– Herroepbare benoeming
– Geen “no rights” klousule
– Voordele vestig in begunstigde by ontbinding van die
huwelik deur dood
– Begunstigde aanvaar voor dood
= nie deel vir aanwas van oorledene se boedel nie (hy het
geen gevestigde reg gehad by ontbinding van die
huwelik nie)
= deel vir aanwas van langslewende (begunstigde) se
boedel (het voor dood aanvaar)

VRAE?
Dankie vir u tyd
Ir meer inligting oor hierdie en ander verwante
fidusiêre aangeleenthede, kontak ons gerus by:
IAN BRINK 012-665 4380 / 082 494 0097
LEON COETZEE 011-954 1637 / 082 854 2137
ian@cresttrust.co.za leon@cresttrust.co.za
www.cresttrust.co.za

FIDUSIÊRE DIENSTE
Boedelbeplanning
Trusts (nuut en hersienings)
Boedelbereddering
Administrasie van Trusts
Testamente (Plaaslik en Lewende)
Koop- en Verkoopooreenkomste
Ander verwante ooreenkomste en kontrakte