dpo_10214.pdf

V E R Z A M E L I N G
4
VAN
OPSTELLEN,
Gefthikt om de Ntderlandfcht Jeugd, door middel
van haare moedertaal, op etne ordenlijke en gemaklijke
wijze, tot de kennis der Franfche taaie
opteleiden; bevattende eenen reeks van uit eïkan.
der voordvloejende regelen, welke afzonderlijk en
allerduidelijkst, aan het hoofd van elke foort
deezer Opfeilen, verklaard worden.
UITGEGEVEN TEN GEBRUIKE
DER FRANSCHE SCHOOLRN
D O O R
ANTOINE NICOLAS AGROtf,
Franseh Kostfchoolhouder te Gorcum.
TE A M S T E R D A M ,
»ij J O H A N N E S A L L A R T ,
M D C C X C ï Y.

VOORBERICHT.
Dewijl men, in ons Vaderland, niet weinig
Schoolboeken vindt, welke men voorgeeft geheel
gefchikt te zijn om der jeugd den gemak-
Sijkften en kortften weg tot de kennis der Franfche
taaie te baanen, zullen veelen het misfchien
ondienftig oordeelen, dat ik derzelver getal,
door het tegenwoordige werk, nog vermeerder;
echter houde ik mij verzekerd, dat hij, die zo
wel in de Nederduitfche als in de Franfche taalè
ervaren is, en zich met het onderwijs van dé
laatstgenoemde bezig houdt, bij ondervinding
zal gezien hebben, dat dezelve in geenen deele
aan het heilzaame doeleinde beantwoorden,
Het is den kundigen taalmeester niet onbewust,
dat de Nederlander eene hem vreemd zijnde
taal, door middel zijner moedertaale, leeren
snoet, en dat men hem noodzaaklijk behoort
* » r

ÏV • VOORBERICHT.
aantetoonen, waarop die beiden overeenkomen
en waarin zij verfchillen; dit nu eene orbe^
mstbaare waarheid zijnde, zo "kan eene verzareling
van opftellen, ingericht volgends een
GRAMMATICA, die alken Voor Franfchen gefchreyen
werd , der Nederiandfche jeugd weinig
of geen nut aanbrengen.
Het is niet minder zeker? dat er, in het onderwas
eener «mie, z o wel als in dat van alle
andere kunflen en weetenfchappen, eene orde,
naar de bevatting des leerling* gefchikt, moet
plaats vmaen, - dat de regelen niet met verwarring
dienen voorgeteld te worden; maar dkander^ftapswijze,
cn„ volgends de natuur en
& geaartheid der taaie, moeten opvolgen - dat
J*en met den eerften en eenvoudigfen regel behoort
te beginnen, zich daarbij te bepaalen tot
**

V O O R B E R I C H T . ?
Deeze leerwijze wordt in geene der tot heden
toe mij bekende Schoolboeken gevonden, of zo
dezelve nog in'het-eene of andere plaats hebbe,
ziet men, bij ondervinding, dat deszeifs orde
bijna even zo fpoedig omver geworpen als begonnen
wordt.
Daar ik nu dit gebrek, reeds federt verfcheidene
jaaren, heb opgemerkt, vond ik mij ver*
pligr om met dit tegenwoordige Werk een' aanvang
re maaken, en, tot heden- toe, £e ver*
géefech verwacht hebbende, dat men eene geor*
dende leerwijze in het licht zoude geeven, vol»
tooide ik hetzelve, zo als het nu der Nederlandtche
jeugd wordt aangeboden.
Naardien het volftrekt noodzaaklijk is, dat
een leerling de regels, naar maate dezelve verf
•handeld worden, volkomen begrijpe, heb ik
hem dezelve, aan het hoofd van elke foort van
opftellen, verklaard; dit i deed ik in het Nedefduitsch,
dewijl ik het voor eene dwaasheid houdê
.öm iemand iet voortêftellen in eene taal, die hij
niet verftaat. Ik .trachtte tevens eiken regel zó
duidelijk uitteleggen, dat een opmerkzaam en
aandachtig leerling , na denzelven Van buiten
geleerd te hebben zonder möeite de daartoe
. betrekkelijke opftellen in 't Fransen zou kunnen
vsrtaakn. Op ae;ze wij/.e vervaardigde ik te ge-
* 3

*i- VOORBERICHT.
lijk een GRAMMATICA en een SYNTAXIS, welke,
zamen vereenigd, den taalmeester niet dan tot
het grootfte gemak , e n den leerling tot het
uitgeftrektfte nut kunnen weezen.
Schoon ik mijne uiterfte poogingen aanwendde,
om, m deeze opftellen, nooit iet te laaten
vloejen, waarvan, in den bovenftaanden regel,
de verklaaring niet gevonden wierd, was ik
echter fomtijds verpligt, o m e r, wegens den
•zamenhang der woorden, het eene of het andere
bytevoegen, waarin de leerling nog niet onderwezen
was: om deeze zwaarigheid uit den weg
te ruimen, heb ik zorg gedraagen, om, onder
elk opftel, door middel van cijferletters , de
betekenis te zetten van het geen ik begreep
dat hij met weeten kon, en het ge/lacht van
de naamwoorden door een m. voor het manlijke
en een f, voor het yrouwlijke aantetoonen; daardoor
befpaarde ik hem tevens, vooral in het
begin, de moeite, om zich, met het doorbladeren
der woordenboeken, bezig te houden, Ik
heb daarenboven nog, onder de eerfte opftellen,
de verklaaring van alle Franfche woorden,
zonder onderfcheid, opgegeven; met dit te doen'
is mijn oogmerk minder geweest om den eerstbeginnenden
te oefenen, dan wel om den meeettr
te* herinneren hoe aoodzaaklijk het i», dat

V O O R B E R I C H T . vti
hij, naarmaate hij van den eenen tegel tot deri
anderen overgaat, zijnen leerling een klaar denkbeeld
geeve van die woorden, welke daarin verhandeld
worden. Daar twee woorden bijeen gevoegd
waren, heb ik alleenlijk het laatfte verklaard;
insgelijks heb ik fommigen, die eigenlijk toevozgelijke
naamwoorden zijn, zelfflandigen genoemd,
bm dat dezelve in een' zelfjïandigen zin voorkwamen.
Om niet al te uitgebreid te zijn, tekende
ik de verfchillende foorten Van WèrmroW*
den, voornaamwoorden, voegwoorden, bijwoonden,
enz., niet aan, dewijl ik de verdere uitlegging
van dit alles aan de zorg van den meester
overlaat.
Na den leerling, döor middel der opftellen'
bver de bepaalde lidwoorden, grondig in de kenhisfe
van het gejlachi, het getal eh den naamval
der naamwoorden onderwezen të hebben, ging
ik terftörid over tot de vervoeging der behulpzaams
werkwoorden, hebben, avotr, en zijn, être.
Hier zal men zich welligt verwonderen, dat
ik mij niet bij de gewoone rantfchikking van
de deelen der rede bepaald heb; maar men is,
mijns bedunkens, niet verpligt, om zich, op"
eene flaaffche wijze, aan eene gewoonte te onderwerpen,
welke men, bij ondervinding, weet
i&aer ongegrond te zijn. Daar kan nooifi ésk
* 4

nu V O O R B E R I C H T .
samenhang i n e e n' z i n plaats hebben, zo men
er ten minden niet één der behulpzame werkworden
invoegt; men moet van dezelve alle
oogenbhkken gebruik maaken: des was het
noodig om den leerling terftond een algemeen
denkbeeld te geeven van den aart eens „ e r M.
voor*, zo wel als van de ^ e n
het mogelijk was; hierbij te gelijk aantonende,
hoe de woorden moeten gefchikt worden, wanneer
men of verzekereer- of vraagender- of o mkennender-wifze
fpreekt, als ook welke plaats de
woordjes *, k s, y ? ^ e n ^
bij de werkwoorden bekleeden moeten.
Dit nu afgehandeld zijnde, oordeelde ik het
raadzaam tot de overige lidwoorden, tot de
voornaamwoorden van bezitting en van aanwij-
g, tot de naamwoorden, en verders tot de
vervoeging der geregelde en «^«5*
* f overtegaan, e n dezelve duidelijk in ondericneidene
clasfen te verdeelen.
Om den leerling de vervoeging gemaklijk te
maaken, heb ik de vorming der tijden vooraf
aaten .gaan, met wier behulp hij, binnen zeer
korten tijd, alle geregelde e n grootendeels ook
alle ongeregelde werkwoorden leert vervoegen zon.
der dat hij zijne hersfeoen, door het verveelen.

V O O R B E R I C H T . ϣ
êè van buiten leerén en fchrijven der vervoeging
gen behoeve te vermoejen. Ik twijfel geenzins,
of men zal, hieromti^nt, eene orde en eene
noodzaaklijke uitgebreidheid vinden, welke men
Vruchtloos in andere Schoolboeken zoeken zou.
• Vóór de opfeilen, die over de vervoeging der ongeregelde
werkwoorden handelen, heb ik, in eene alphabetifche
orde, alle die werkwoorden geplaatst,
en tevens alle tijden, die zich niet naar de voorgaande
vorming der tijden richten, behoorelijk
aangewezen; zo dat de leerling, in deeze lijst,
alles vinden zal, w^t hij, tot het vextaalen der
volgende opftellen , nodig heeft.
Ik acht mij, bij deeze gelegenheid, verpligt om
reden te geeven van eene verandering, welke ik,
üi de fchikking der tijden., gemaakt heb.- Men
vindt, in de alom bekende en in "t gebruik zijnde
Schoolboeken van MARIN en anderen, den zogenP.amden
onvolmaakte: tijd ^imparfaiiy achter
den tegenwoordigen tijd van de bijvoegende wijze
geplaatst; dit wordt wel in de Latijnfche, doch
geenzins in de Franfche taal vereischt. De bijvoegende
wijze heeft, zo als het den taalkundigen
bekend is, flechts twee tijden, als: le prefent
en foptatif; dus moet de onvolmaakte tijd
(Timparfait) een tijd der toonende wijze zijn, en
dewijl, bij de vorming der tijden, gejeerd i&,
dat de onvolmaakte, zo wel als de toekomende
'5

£ V O O R B E R I C H T .
tijd, van de onbepaalde wijze wórdt afgeleid,
heb ik denzelvert niet beter kunnen plaatzen darï
achter den toekomenden tijd. Daar alle proetema
in de Franfche taal tijden zijn, die uit het voor-
ledene deelwoord en het behulpzaame werkwoord
zamengefteld worden, verkoos ik het getal der
tijden, buiten noodzaaklijkheid, niet te vergroo-
tcn, en mij alleenlijk bij die geenen te bepaa-
len, welke in het Schoolboek van , MARIN zijn
aangehaald.
3$a de vervoeging der werkwoorden afgehandeld
te hebben, ging ik over tot derzelver regeering,
en vervolgends tot de betrekkelijke en perjhon-
lijke voornaamwoorden. Het zal veelen gewis
vreemd voorkomen, dat ik hier wederom de ge-
woone orde van de deelen ckr rede ftoor; doch
dit was volftrekt noodzaaklijk om de volgende
redenen, wier gegrondheid niemand mij betwis­
ten zal.
Men weet, dat de betrekkelijke voornaamwoor­
den geplaatst worden vóór het werkwoord, waar­
van zij, ten opzigte van den naamval, afhan­
gen; dus kan de leerling onmogelijk begrilpen
in welken naamval het voornaamwoord ftaan
moet, ten zij hij geleerd hebbe welken naamval
het werkwoord regeert; wanneer ik zeg, bij
Voorbeeld:
Ds man, dié mij ziet, fhomme, qui me voi&

VOORBERICHT. xi
De vrouw, dié ik zie, la femme, que je vols.
De gezondheid, die ik geniet, la fanté, (lont­
je jouis, ' ' oh
Hoe zai de leerling weeten, dat het woordje
die, in den eerften zin, door qui; in den twee­
den door que, en in den derden door dom moet
vertaald worden , zo hij niet tevens weet, dat
in den eerften zin, qui de nominatif \& van het
werkwoord voit; dat, in den tweeden, que in
den accufatif flaat, om dat het afhangt van het
werkwoord voir, dat den accufatif regeert; dat
hij eindelik, in den derden zin, dont moet ge--
bruiken, om dat her werkwoord jouir, genie­
ten , den génitif of den ablatij regeert ? hij dient
de regeering der werkwoorden ook wèl te vcr-
ftaan, om te weeten, wanneer hij 7e, la, les,
en, of y gebruiken moet, en tevens geleerd te
hebben, dat de woordjes le, la en les bij een
werkwoord gevoegd worden, wanneer het dert
accufatif regeert, dat men en gebruikt, wanneer
het werkwoord den génitif of qblatif, en y wan.
neer het den datif regeert, naardien- zulks uit
het Nederduitsch doorgaands niet is afreleiden,
zo als uit de volgende fpreekwijzen duidelijk
blijkt:
Ik zie het, je le vnis.
Ik merk het, je m'en appercois.
Even zo is het ook gelegen met de ptrfoen*.

KW V 0 0 R B E R I C H Ï .
lijke voornaamwoorden le, la en lui; dewijl zr 0
in het Nedcrduitsch, dezelfde buekenis hebben,'
dient men de regeering van het werkwoord wèl
te kennen . om ite weeten, welke van die woord­
jes men gebruik-n moet.
Het overige van dit werk fchikte ik zoda->
nig, als mij. bi. ondervinding, het beste voor­
kwam; ik. heb de moejelijkfre regelen, als die
van de regeering der voegwoorden, die der deel­
woorden, en der eerfle en tweede voorled'me tijden,
achter aan gevoegd en ten Iaatften het werk be-
floten met eenige o f (tellen over de Gallicismen,
waarvan ik, tot gemak der vertaalers, tevens
eene lijst heb opgegeven.
Zie daar een zo beknopt denkbeeld van dit te­
genwoordige werk als het mogelijk is! Ik hoop,
dat de liefhebbers van de Franfehe taal uit het­
zelve zo veel nut en voordeel mogen trekken *
als ik daarvan, in mijne bijzondere onderwijzin­
gen, genoten heb. Het zal waarfchijnlijk nog
groot? verbeteringen kunnen ondergaan; doch ik
zal mijnen arbeid volkomen betaald rekenen, in­
dien ik . daardoor, Hechts den grondflag van een
meer regelmaatig onderwijs moeë gelegd hebben.
Wat den ftijl aanbetreft, 'dien heb ik., op
veele plaatzen , naar de bevatting des feerïings
moeten verdraaien, om hem de vertaaling ge-
maklijker te maaken.

K O R T E INHOUD
D I T W E R K.
I. Rage], Over de, bepaalde lidwoorden, bladz. 3
II. Regel. Over de onbepaalde lidwoorden, . 28
III. Regel. Over de deelende lidwoorden, • .
IV. Regel. Over de vervoeging van de behulpzaame
werkwoorden, hebben, avoir, en
37
zijn ofw-eezen, être, . • 49
V. Regel. Over de voornaamwoorden . 74
• VI. Regel. Over het zflffiandige en toevoegelijke
naamwoord, . . • 129
VII. Regel. Over de -werkwoorden en derzelver
vervoeging, , . • • J
73
VIII. Regel. Over de geregelde werkwoorden van
de tweede vervoeging, in de onbepaalde
wijze uitgaande op ir, . . 217
IX. R 'gel. Over de tweede foort van de gereregelde
werkwoorden der tweede vervoe*
ging; als fervir, partir, dormir, fenrir,
mentir, forrir, . . 23X
X. Regel. Over de derde foort van de geregelde
werkwoorden van de tweede vervoe­
ging , in de onbepaalde wijze uitgaande
op venir óf tenir, . , , s
. 23a
XI. Regel. Over de vierde en laatjïe foort van
dé geregelde werkwoorden van de tweede
vervoeging, in de onbepaalde wijze uitgaande
op vrir en frir; als ouvrir, openen,
ofFiir, aanbieden, . .
XII. Regel. Over de geregelde werkwoorden
vm de derde vervoeging, in de onbe-

I N H O U D .
paalde wijze uitgaande op evoir; ah
recevoir, ontvangen, . . bladz. 251
XIII. Regel. Over de geregelde werkwoorden
van de vierde foort 1\vi vervoeging in
ae onbepaalde wijze uitgaande op je, 25$
XIV. Regel Over de tweede foort van de reregelde
werkwoorden van de vierde vervoeging,
. . . 261
XV. Regel Over de derde foort van de geregelde
werkwoorden van de vierde ver-
• toeging , in de onbepaalde wijze uitgaande\
pp ire of' mxe, . , a 6 ?
XVI. 'Regel. Over de vierde foort van de geregelde
werkwoorden van de vierde vervoeging,
in de onbepaalde wijze, uitgaande
op indre;ah craindre, vreezen, •
**n £?T5 J f c
i l d e r e n
ï
i n d r e
> j° > ^egen, t75 XVII. Regel. Over de vijfde en laatfte foort va»
de geregelds werkwoorden der vierde
vervoeging J n de onbepaalde wijze, uitgaande
op dre, tre, pre; ah rendre,
wedergaven, battre, flaan, rompre,
breeken, . . ?
XVIII. Regel. Over de onderfcheidene foorten van
, werkwoorden. . t t 2gg
XIX. Regel. Over de onregelmaatige werkwoor-
« den,
XX. Regel. Over de onperfoonlijke werkwoorden
il est, il y a, c'est, . , 3 3 4
XXf. Regel. Over de regeering der werkwoor-
XXII. Regel. Over de betrekkelijke voornaamwoorden,
• . . . 36 7
XXIII. Regel Over de perfoonlijke voornaam.
woorden, . • • 38Ö
XXIV. Regel. Over de noemers van onderfcheidene
perfomen, . . \ fa

I N H O U D .
XXV. Regel. Over de bijwoorden, bladz. 405
XXVI. Regel. Over de bijwoorden van koeveelheid,
. . .
XXVII. Regel. Over het onderfcheid, dat er
is tusfchen mieux en meilleur, , 416
XXVIII. Regel. Over de regeering der toevoegelij
ke naamwoorden, . . 418
XXIX. Regel. Wanneer men de, a o/pour
voor een werkwoord moet plaatzen,
dat in de onbepaalde wijze fiaat,
of dezelven volkomenlijk weglaaten, 446
XXX. Regel. Wanneer men en voor een tegenwoordig
deelwoord moet plaatzen
of'niet, en wanneer hetzelve vervoegbaar
of onvervoegbaar is, . 453
XXXI. Regel. Over de opzichtlijke woordjes
le, en, y, ou, . . 46-
XXXtl, Regel. Over de naamen van de deelen
der wereld. Koningrijken, Keizerrijken,
Gewesten, Steden, enz., 470
XXXIII. Regel. Over de voorzetzels, . .481
XXXIV. Over het gebruik der bijvoegende wijze,
en over de voegwoorden, , . 48S
XXXV. Regel, Over het zelfde, . 495
XXXVI. Regel. Over het zelfde, . 497
XXXVII. Regel. Over het zelfde, . 4 9 9
XXXVIII. Regel. Over het zelfde, . 504
XXXIX. Regel. Over het voorledetie deelwoord, 514
"XL. Regel. Over den eerflen en tweeden
voorledenen tijd, . .
XLI. Regel. Over den afpand van de eent '
plaats tot de andere, en over den
tijd, die er van de eene gebeurtenis
tot de andere verloopt, . . 53
XLII. Regel. Over de plaats waar men is,
en waar men heen gaat, . 537

I N H O U D .
XLV. i?^/. Over den tijd, . * ^j 3
XLVI. Ötë :
;#enjuderdm±' ' '
%f$&* ^ ^del waardoor g
mm Rcgei, Over d/fpeeltuig'en, d e' f
en over de fom die men waagt, .

V E R Z A M E L I N G
V A N
O P S T E L L E N
V O O R D E
NEDERLANDSCHE JEUGD.
De deelen eener rede, dat is, de onderfcheidene
foorten van woorden, die in de Franfche taal gébruikt
worden, zijn negen in getal, te weeten:
•üarticJe, het woordlidje.
Le nom, het naamwoord.
Le pronom, het voornaamwoord.
Le vefbe, het werkwoord.
Le participe, het deelwoord.
Uadverbe, het bijwoord.
La prépofïtion, het voorzetzel.
La conjon&ion, het voegwoord.
L'interjeclion, het tusfehenwerpzel.
Van deeze negen foorten van woorden, zijn de
vijf eerften veranderlijk, en de vier overigen onveranderlijk:
men noemt die geenen veranderlijk, welke
verboogen of vervoegd kunnen worden; daar*entegen
zijn onveranderlijk, die men noch verbuigt
noch vervoegt.
A

9 Kaambuiging.
Over de naambuiging.
Varticle, het woordlidje, le nam, het naamwoord,
le pronom, het voornaamwoord, en le participe,
het deelwoord, als een naamwoord befchouwd,
kunnen verboogen worden; dat is te
zeggen, dat zij aan gedacht, genre, getal, nombre,
en geval,, cas, onderhevig zijn.
De wóórden, die een zaak of perfoon te kennen
geeven, als le livre, het boek, Phomme, de mensch,
en zoo voorts, zijn manlijk of vrouwlijk; dit noemt
men het geflacht, le genre.
Een woord wordt gezegd manlijk te zijn, als er
le of un voor ftaat, of voor kan ftaan; dus zijn
ie pere, de vader, un livre, een boek, van het
manlijk geflacht: een w-oord is vrouwlijk, wanneer
het la of une voor zich heeft of hebben kan; let
mere, de moeder, une fille, een dochter, zijn dus
vrouwlijk.
Een woord is ook enkelvoudig, Jtngulier, of
meervoudig, pluriel; dit noemt men het getal, le
nombre; het is enkelvoudig, als men van eene zaak
alleen fpreekt; dus zijn le pere, de vader, la mere,
de moeder, van het enkelvoudig getal.
Het is meervoudig, als men van meer dan eene
zaak fpreekt; les livres, de boeken, les mains, de
handen, zijn dire meervoudig.
De naamvallen, cas, zijn zes, die men noemt: le
nominatif, le génitif, le datif, Vaccufatif, le vocatif,
et ?ablatif; doch in het Fransch is de nominativus
gelijk aan den accufativus, en de genitivus
aan_ den ablativus: de vocativus wordt niet gebruikt,
dan wanneer men iemand roept of aanlpreekt,
6 hommel 6 mensch!
~ De woordjes, van, der, des, zijn het kenteken
van den genitivus of ablativus, en aan dat van den
dativus.

Woordlidjes. %
Over de Woordlidjes, Articles.
Deeze zijn driederlei, en worden onderfcheiden
in bepaalde, in onbepaalde, en in deelende woordlidjes.
Articles définis, articles indéfinis et articles
partitifs. Hierbij voegt men nog de woordlidjes
van éénheid, articles d'unité, als:
un, een, voor het manlijk
une, voor het vrouwlijk.
Over de bepaalde Woordlidjes,
des Articles définis.
Deeze zijn de volgende.
Voor de woorden die enkelvoudig en manlijk zijn,
en met een' medeklinker of luidende h beginnen:
Masculin jingulier, manlijk enkelvoudig.
Nom. et Ace. le, de, het.
Gen. et Abl. du, van den, van het, uit den, uit
het, der, des.
Dat. au, aan den, aan het.
Voorde woorden, die vrouwlijk enkelvoudig zijn,
-en» met een' medelinker of luidende h beginnen?
Feminin Jingulier, vrouwlijk enkelvoudig.
Nom. et Ace. la, de, het.
Gen. et Abl. de la, van de, van het, uit de, uit
het, der, des*
Dat. a la, aan de, aan het.
Voor de woorden, die enkelvoudig zijn, en met';
een' klinker of ftomme h beginnen:
Nom. et Ace. /', de, het.
Gen. et Abl. de /', van de, van het, uit de, uit
het, der, des.
Dat. a l\ aan de, aan het.
A 2

4
1
Bepaalde Woordlidjes.
Voor alle woorden, die meervoudig zijn: • •
Kom. et Ace. les, de.
Gen. et Abl. des, van de, uit de, der.
Dat. aux, aan de.
Voorbeelden.
Masculin jingulier, manlijk enkelvoudig.
Nom. et Ace. le pere, de vader.
Gen. et Abl. du pere, van den vader, uit den vader,
des vaders.
•Dat» au pere, aan den vader.
Masculin pluriel, manlijk meervoudig.
Nom. et Ace. les peres, de vaders..
Gen. et Abl. des peres, van de vaders, uit de vaders,
der vaders.
Dat. /7//.r peres, aan de vaders.
Feminin jingulier, vrouwlijk enkelvoudig.
Nom. et Ace. la mere, de.moeder.
Gen. et Abl. de la mere, van de moeder, uit de
• . moeder, der moeder.
Dat. h la mere, aan de moeder.
Feminin pluriel, vrouwlijk meervoudig.
Nom. et Ace. les meres, de moeders.
Gern^ et Abl. des meres, van de moeders, uit de
. • . • moeders, der moeder».
Dat. aux meres, aan de moeders.
Masc. et fem. jing., manl. en vrouwl. enkclv.
Nom. et Ace. Venfant, het kind.
fjpéö. et Abl. de Venfant, van het kind, uit het kind,
des kinds.
Dat. a Venfant, aan het kind.
Masc. et fem. plur,, manl. en vrouwl. meerv.
Nom. £t Ace. les enfans, de kinders, kinderen.
Gen. et Abl. des enfans, van de, uit de, der kinders,
kinderen.
Dat. aux enfans, aan de kinders, kjnderea.

Getallen der naamwoorden. 5
'• Om een woord, dat enkelvoudig is, meervoudig
te maaken, dient men op de volgende regelen te
letten.
1. ) Wanneer een naamwoord in het enkelvoudig uitgaat
op s, x of z, zoo is het meervoudig gelijk
aan het enkelvoudig; bij voorbeeld:
le fils, de zoon, les fils, de zoonen.
la voix, de ftem, les vötx, de Memmen.
le nez, de neus, les nez, de neuzen.
2. ) De naamwoorden, die in het enkelvoudig nipt
op s, x of z uitgaan, neemen een s aan in
het meervoudig.
le livre, het boek, les livres, de boeken.
la bonté, de goedheid, les bontés, de goedheden,
le rot, de koning, les rots, de koningen.
Vhabit, het kleed, les habhs, de kleederen.
Wanneer een naamwoord op nt uitgaat in het
enkelvoudig, zoo is men nu gewoon de t in een s
te veranderen:
F enfant, bet kind, les enfans, de kinders.
Ook tout maakt tous in het manlijk meervoudig.
Uitzonderingen.
V
lO De naamwoorden, die in het enkelvoudig uitgaan
op au, eau, eu, oeu, ieu en ou neemeu
een x aan in het meervoudig:
Peau, het water, les eaux, de wateren.
le feu, het vuur, les feux, de vuuren.
fe yoeu, de gelofte, les voeux, de geloften.
le lieu, de plaats, les lleux, de plaatfen.
k caillou, de kei, lés cailloux, de keien,
A 3

4 Qeflachten der mamwoorden.
maar bleu, clou, trou en matou neemen een s
aan in het meervoudig.
fi.) Die op al uitgaan veranderen al in aux:
le mal, de kwaal, les maux, de kwaaien.
maar bal, pal, cal, regal, loc al, en. carnaval
neemen een s aan in het meervoudig; en austral,
boreal, canonial, conjugal, fat al, filial, fin al,
frugal, naval, pastoral, pectoral, vénal, litteral
hebben geen meervoudig.
3.) Bail, ail, corail, émail, foupirail, travail, maaken
in het meervoudig baux, aux of aulx, coraux,
émaux, foupiraux, travaux; maar travail
de plaats betekenende, daar men de paarden
beflaat, maakt travails in het meervoudig.
Attirail, camail, détail, épouvantail, éventail,
gouvernail, mail, poitrail, port ail en ferrail neemen
een s aan in het meervoudig.
Bercail wordt in het meervoudig niet gebruikt.
Aieut, ciel, oeil en pénitenciel maaken aieux,
deux, yeux, pénitencieux: ciel, het verhemelte
betekenende, maakt ciels in het meervoudig.
. Over de Gedachten der Naamwoorden.
. ï.) Alle naamen, die mannen pasfen, zijn manlijk,
als een koning, un roi, een meester, un maiire.
a.) De naamen der dagen, maanden en getijden
, van het jaar zijn ouk manlijk:
'smaandags, le lundi.
een fchoone maand Mei, un beau mois de Mai.
een drooge zomer, un été fee.

Cefachten der naamwoorden. 7
g.) De meeste naamen van boomen:
Een eikenboom, ttn chêne.
Een esfenboom, un frêne.
Een appelboom, un pommier.
4. ) Alle andere woorden, die geen naamwoorden
zijn, maar als zodanigen gebruikt worden, zijn
ook manlijk:
Het roode, le bleu.
Het nodige, le nécesfaire.
Het bittere, Pamer.
Het eeten, le mangtr.
Het drinken, le boire.
Het flaapen, le dormir.
Het voorfte, le devant.
Het achterfte, le derrière.
5. ) Die op ment, ent en ant, als:
Het begin, le commencement.
Het toeval, P accident.
De nietigheid, le néant.
«.) Die op age, at, eau, al, ail, ton, en en die,
:
op in, en de meesten, die met een' medeklinker
eindigen, zijn manlijk, als:
Le courage, de moed.
Le combat, het gevecht.
Le canal, de gracht.
Le travail, het vyerk.
Le menton, de kin.
Le poumon, de long.
Le vin, de wijn.
Le fac, de zak.
llhabit, het kleed,
ie /wvte, het brood.
Le champ, het veld.
Le tréfor, de fchat.
A 4

¥ • Gefiachten der naamwoorden,
Vrouwlijk zijn alle naamwoorden:
1. ) Die op vrouwen pasfên, of de vrouwlijke kun-,
ne aanduiden.
2. ) De woorden, die op té of tié, ion, fin, ence,
elle, eur, ace, asfie, ure, iere, en die op meeif.
dan één' klinker uitgaan, zijn meest allen vrouwlijk,
als:
La bonté, de gqedheid.
La pit ié, het medelijden.
La punition, de ftraf.
La maifion, het huis.
La fientence, het vonnis.
La tutelle, de voogdij.
La faveur, de gunst.
La chasfi, de jagt.
La glacé, het ijs.
La nature, de natuur.
La lumiere, het licht.
Uaimée, het jaar.
La folie, de dwaasheid,
La foie, de blijdfchap.
La vue, het gezicht.
3.) De naamen van Keizerrijken, Koningrijken ei^
Provinciën die op e uitgaan, als:
La Rusfie, Rusland.
La Prusfe, Pruisfen.
La Hollande, Holland.
Die een anderen uitgang hebben zijn manlijk,
4«j Veele naamen van vruchten, als:
une poire, een peer.
une pomme, een appel, enz.
v.) Veclen die op our uitgaan, als:
la cour, het l«of, enz,

.Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlid]'e. 9
36;) Die op x, als:
la paix, de vrede, enz.
Men dient nog optemerken, dat er naamwoorden
zijn, die, in betekenis verfchillendc, ook van verlchillende
gedachten zijn, als:
un livre, een boek, une livre, een pond.
un manche, een ftcel, une manche, een mouw.
Anderen, dezelfde beteekcnis behoudende, zijn
•öf manlijk of vrouwlijk, als:
amour, liefde.
couple, paar.
épitaphe, graffchrift.
Van deeze onderfcheidene naamwoorden Wordt
een uitgebreide lijst in de Grammaire van WAILLV
gevonden; dus isfhet ounoodig dezelve hier te herhaaien.
•
Opftellen , betreffende de bepaalde Woordlidjes.
Thémes concernant les Articles déftnis.
N°. I.
Het loodwit 1 en 2 het vermiljoen, 3 zijn het blan-.
hetzel 4 der vrouwen 5; maar 6 het fortuin 7 is het
' blanketzel der mannen 8. De verachting 9 voor 10
de grootheden 11 der wereld 12 is de maat 13 van
de grootheid des menfehen 8. De meester 14 is
aandachtig 15 aan het werk 16, aan het welzijn 17
1 cerufe ƒ. fubH. 7 fortune f. fubft. 13 meuire f.fubft.
2 e t conj. 8 homme m. fubft. 14 maitre m. fubft.
3 vermillon m. fubft. 9 mépris m. fubft. 15 attentif adj.
4 fard m. fubft. 10 pour pré!/>. 16 ouvrage »». /i/S/ï
5 femme f. jubft.' tl grandeur /./JM. 17 Iwn-être in.
6 maïs ceni. ' 12 monde m$frb$, fubft.
A 5

to Opftellen, betrefende het bepaalde Woordlidje;
der kinderen 18, aan de vorderingen 19 en aan de
Opvoeding 20 der jeugd ai. De prachtigheden 22
der wereld zijn de liverijen 23 van de ifdelheid 24
*cn van de dwaasheid 25 der menfchen 8.
,J8 enfant m. fubft. 21 jeimesfe f. fabft. 24 vanité ƒ". /IM»
39 progres m. fubft. 22 magnificenceA 25 folie f. fublt.
20 éducation ƒ. fubft.
ƒ«#. 23 üvrée ƒ. fubft.
N°. 2.
De gelegenheid 1 is de moeder 1 des geluks 3.
Het /forf 4 des menfchen is de tempel 5 der gWl
6. De w>//ze 7 8 den prijs 9 des levens
10; maar de onbefuisde 11 ia de gevolgen
13 des doods 14. De kinders moeten 15 JW*
/

Opftetleti, betreffende het bepaalde Woordlid}e. II
«les geluks. De honing 4 is aan het hoofd 5 van
het leger 6. De koningen zijn aan de hoofden der
legers. De koning is de vader des onderdaans 7.
De koningen zijn de vaders der onderdaanen. "ÏJe
koningin 8 was met 9 de gravin 10. " Hij heeft
gefprooken 11 aan den koning, aan de koningin
en aan den afgezant 12. Men 13 plukt 14 in 15
den ouderdom 16 de vruchten 17 van den arbeid 18
der jeugd. De zwakheden 10 des ouderdoms zijn
meest altijd 20 de erfdèelen 21 van de ongeregeldheden
22 der jeugd. \
roi m. fubft, 12 ambasfadeur m. 19 foiblesfe/./utjf.
# 75 tête ƒ. /fib/t. ƒ«&ƒ{. 20 ordinairement
• t> 6 armee f. fubft. 13 on particule. adv.
7 fujerm. jwè/r. 14 cueiile verZ>e. 21 appanage m.
4 8 reineyi fubft. 15 dans prep. fubft.
. 9 avec pre'p. 16 vieilksfe f,fubft, 22 b

ïs Opfeilen „ betreffende het bepaalde Woordlidje.
de vérmaaningen der meesters. De grootheid 20 van
de majefteit 11 van 22 God 23 is de grootheid der
zonde 24.
20 grandeur/.fubft. 22 de art. 24 pêché m. fubft.
21 majeité/. fubft. 23 Dien jubft.
N°. 5-
• Dc 1 des Heeren 2 is /« 3 het 4 der
godloozen 5; maar de segw 6 is in 3 het 4
der vroomen 7. De w?«af 8 van God 9 is het beginzel
10 der wijsheid 11. De rmw 12 £M 13
gv?/ 14 aan den man 15 Adam van de vrucht ir5
van den boom 17 der kennisfe 18 des g-mfr 19 en
des kwaads 20; zij waren ongehoorzaam 21 aan liet
g-e^ö^ 22 des Scheppers 23, De 2o»

Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlldje. t$
maar de menfchen hebben overtreeden g het gebod 10
des Scheppers. De meester .prijst n de naarfhgheid,
de oplettendheid, en de gehoorzaamheid der
leerlingen; maar hij haat 12 de- nalaatigheid-13, "de
onoplettendheid 14, en de ongehoorzaamheid 15 der
kinderen. De wil 16 en de begeerten 17 der vrouwe
moeten 18 zijn 19 onderworpen 20 aan de begeerten
des mans. • l
9 transgresfé part. 13 négligenöe ƒ./«&. 16 \r&lonté ƒ.
10 commandement 14 inanrention ƒ. 17 ty' m. fubft.
m. ƒ«&/*. /ui/ï. 18 doiven: verte.
11 loue ver&e. 15 de.sobéisfance ƒ. 19 être verbe.
12 haït wrie. fubft. 20 foumis
N°. 7.
Dewijl 1 de leerlingen gelijken 2 aan de zieken,
de meester zal gelijken 3 aan den geneesheer 4;
ww«f 5 g-e///£ 6 de geneesheer /er harte neemt 7 de
geneezing 8 van de gebreken 9 des ligchaams 10;
«/sa» 11 de meester z«/ /er /wrte neemen 12 de ge 7
neezing van de gebreken des gemoeds 13. Het leven
14 des menfchen gelijkt ^^aan ne bloem 16
des velds 17; de £or/e */««r i8^*5e zwakheid 19
der bloem vertornt ons_ 20 de mftheid 21 en de
.broosheid 22 des levens.
puisque con;.
resfemblent verb.
resfemblera verb»
mèdeanm.fubft.
car conj.'
comme conj.
prend a coeur
verbe.
gvéiWonf. fubft,
9 défnut m fubft.
10 corps ?n. fubft,
11 ainfl
12 prendra a coeur
verbe.
13 coeur m. fuift.
14 vie ƒ. fubft.
15 resfemble veris.
16 fleur /. fubft.
17 champ m. fubft.
18 courte durée ƒ.
19 foiblesfe f. fubft.
2Q nous montre
verbe.
21 brieveté f. fubft.
22 fragilité ƒ. /«J/t.

H Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlidje,
N p
. 8.
De morgenftond i is de vriendin 2 der zaneffth
terTJ'
D
/ 4 e n d e
oprechtheid ^tn
het hart moeten 6 zijn 7 verknocht 8 aan de 12
der 131i "nf «•«•.f»** is de gezondheid^
»(/aw 17. Dc\ hefdaadtghetd 18 s de moeder der
22 de $seW 23 des levens. De tóm; n A 1«
7 ;
liet j-^v/25 der vriendfehap 26. ~ 4
2 arme f jubft. 11 esprit m. I 9 vertu £ & J
4 borte ƒ. j$ f anté ƒ. y-^ 2 , ij*'
5 hncéuief.futft.. I 4 amefi fuift. 22 al gepViVs
1 f£X? J.: W*' 2
4 flatrene f fub/h
9 don m. fubft. I7rag eB!.>V 26 ££ë*j$f
De « rf/««r 1 2 het 3, de rede *
liet 5, de 6 A V h e t amst
naame 8 en de 9 «ft»fe I O den 'ovS/oS fT
De ouders en meesters zijn w^g* l a ^a?*-
»«* IJxvroegujdtg 14 aan de kinderen d e i <
des vaderlands 16. De 17 der T«
1 mate f. fubft. , 7 recherche verfc. 14 de bonne heure
2 demande verbe. 8 agréable «#. ' «fr
4 rxlcm f. fubft. 10 exige verbe - idi^mme f fublt• •
5 unie , i filperflll „.^ . ^ ï f
6 amour propre m. 12 obligés part, fubft.
J ub
J u
J3 d'infpirer v$rbe. 18 mot «. fubft.

Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlidfe. 1$
is de rijkdom 19 der taaien 20. De godsvrucht 21
is de ziel 22 van den godsdienst 23. . De onweetendheid
24 is de moeder der bewondering 25, der
dwaaling 2,6, des bijgeloofs 27 en der vooringenomenheid28.
19 richesfe f.fmbft. 24 iernnrance ƒ. 27 fuperftition ƒ.
20 langue ƒ. /itó/t.
21 pieté ƒ. 25 admiration ƒ. «£8 prévention /.
22 maf. jubft. fubft. • /«i/f.
23 rélïgion ƒ. _/tró/f. 26 erreur ƒ. fubft.
N°. 10.
De onderdaanen 1 zijn verfchuldigd 2 de gehoorzaamheid
3 en den eerbied 4 aan de overheid 5, aan
den vors* 6, of 7 aan den koning. De bezolding 8
der zöw^e 9 is de dood. De huichelaarij 10 is eene
eerbewijzing n, *//'e 12 de ondetgd 13 ^oe/ 14 aan
de deugd 15. De begeerte is het £-e,£W 16 des harten.
De gezondheid der ziel is niet wisfer 17
dan 18 de gezondheid des ligchaams. De goeds
fmaak 19 komt 20 meer 21 van het oordeel 22 dan
van het verftand. De wijze zoon 23 is de vreugd
des vaders; maar de dwaaze is de droefheid 24 d»er
moeder.
1 fujet m. fubft. 10 hypocrifie ƒ. 18 que conj.
2 doivent verbe, f u
bft. 19 bon goüt m.
3 obéisfance ƒ. 11 hommage m, fubft.
fubft. f^bft. 20 procédé verbe.
4 respect m. fubft. 12 que pron. 21 plus aiv.
5 magiftrat m. fubft. 13 vice m. fubft. 22 jugement »n.

ï

Opfeilen, betreffende liet bepaalde Wmdlidje. if
N?. 13.
De palmboom 1 is het zinnebeeld 2 der overvAnfiing
3. Wzt-goud 4 en het zilver 5 zijn de afgoden
6 des 'gier igaart s 7. Hij is een liefhebber 8
vatl den wijn 9. Zié hier 10 den inhoud 11 van
het boek. Hij is bemind ia van den koning, vsn
de koningin, en van het volk 13. Hij was beroofd 14.
van het licht 15. Hij bewijst 16 eer 17 aan den
burgermeester 18 der ySW 19. Hij geeft zich over 20
aan het werk. Het ligchaam 21 is onderhevig 22 aan
de ( bederving 23. en aan de verrotting 24.
I palmier m. fuhft. 10 voici adverbe. , 19 ville ƒ. /ai/?.
3 fymbofe m 11 conrenu m.fubft. 20 fe Jivre veri?.'
.3 vi&oire f. fubft. 12 airr.é part. 2j oc-ps m.fubft.
4 or m. fubft. 13 peiip'e M. Jubft: 22 fajer a

'ïS Opftellen,betreffende'het bepaalde Woordlid]e*
het gezicht 14, aan de reuk 15, aan het gehoor 16
en aan het gevoel 17. De ledigheid 18 is het oorkusfen
19 des duivels 20. De ledigheid behaagt 21
aan de kinders; maar zij 22 mishaagtzxa de ouders.
14 vue f. fubft. 18 oifiveté f. jubft. 22*elle pron.
15 odorat m.fubft. 19 oreiller m.fubft. 23 déplait verbe.
j6 ome f. fubft. 20 diable m.fubft. .
17 tact m. fubft. 21 plait verte.
N°. 15.
Denken 1 aan de zaaken 2 van het ^z//.r 3. (?

Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlid]'e. 19
•fchen 3 der zee, over de vogelen 4 der hemelen, en
Over de dieren 5 der aarde. , Men 6 kent 7 den
boom aan de vruchten. Hij. heeft gefproken 8.aan
den zoon 9 van den koopman 10, en aan de kinderen
der moeder. De vrijheid 11 is aan de ziel 12 het
geen^ 13 het voedzel 14 is aan het ligchaam. De vier
getijden 15 das j aars 16 zijn: de-den te, de zomer 17,
de fer/}/ 18 en de winter 19. De plaats 20 van
gunfteling 21 is het voorwerp 22 van de eerzuchtig
der hovelingen 24. £
3 poisfon m.fubft. 11 liberté ƒ ƒ«&/?, 19 hiver m.fubft.
4 oifeau m. ƒ«&/?. 12 ame ƒ. ƒ«&/?. 20 poste m- fubft.
5 anima! m.fubft. 13 ce que pron. 21 favori m.fubft.
6 on particule coll. 14 nourriture ƒ. 22 objet m. /«^.
7 connoit verte. 23 ambitionf. fubft.
8 parlé part. jfe Mon f. fubft. 24 courtifan rofubft.
9 fils m. fubft. 16 année f. Jubft.
'10 marchand m. 17 éré m. fubft.
fubft. 18 automnem./ai/ï.
N°. 17.
De bekwaamheid i van den meester beantwoordt &
aan de_ leerzaamheid 3, aan de naarftigheid 4, aan
de v///V 5 en aan de aandacht 6 van d: leerlingen
7. 3§gf bewijzen 8 aan den /fer 9 van de
plaats 10. Betaalen 11 het geld ann de fchuldelfchers
12, De deur 13 en het w/^er 14 van het
huis zijn open 15. De Christenen ïó gelooven 17 de
enfterjlijkheid 18 der z/e/ 19 en de opftanding 20
1 capacité ƒ.ƒ«&/?. 9 feigneur «./aê/ï. 16 chrétien m./iM.
2 repondI verte. 10 lieu m. Jubft. 17 croïent verte.
3 dccdlté f. fubft. 11 païer verte. 18 immortalité f
4 diligence ƒ fubft. 12 créancier m. /aWt, '
5 zêle m. /ai/?, fuift. Ï Q a m e ƒ r„j«.
6 attention ƒ. 13 pone f. fubft. 20 réïunection ƒ.
7 disciple m. fubft. 14 fenêtre ƒ. fubft. fubft.
Z faire honneur 15 ouvertes part'.
verte.
B 2

20 Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlid]è.
der dooden 21. De hemel is het verblijf 22 der
gelukzaligen 23, en de hel 24 het verblijf der godloozen
25. Het 26 is niet geoorloofd 27 aan den
mensch te vieren 28 den teugel 29 aan de driften 30.
31 mort m.fubft. 25 impie m. Jubft. 29 brióe f. fubft.
32 féjour ?B. ƒ«&/£. 26 il pro». 30 pasnon ƒ. Jubft.
23 béatifie'm. /«fc/ï. 27 permis part.
34 enfer m. Jubft. 28 delacher verte.
• N°. 18.
Ik heb gegeeven 1 aan den koopman 2 het geld
der waaren 3. Wij hebben gefchreven 4 aan den
burgermeester 5 van het dorp 6. Zij hebben ge»
'zonden 7 het gefchenk 8 wze/ 9 den brief aan den
advocaat 10 van de plaats li, Gij hebt getoond 12
het boek, het papier fen de pennen aan den meester
en aan den ondermeester 13. Wij hadden gezien
14 dikwijls 15 den broeder, de zuster, en de
kinders van den Raadsheer 16. De weetenfchap 17
is de grondjlag 18 van de welfpreekendheid 19. De
huichelaars 20 */

Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlidje, %t
verbinden zich niet 4 aan de goederen 5 der aarde;
maar aan de hemelfchen 6. ï)e tuinier 7 zal mij
geeven 8 den jleutel 9 van den tuin 10 en van het
tuinhuisje 11. De fchoonheid 11 des ligchaams behaagt
13 aan de oogen 14; maar de mismaaktheid 15
der ledemaaten 16 mishaagt 17 aan he: gezicht 18.
Het geluk 19 des levens beftaat 20 in 21 de vergenoeging
22.
4 ne s'attachent pas 10 jardin m. fubft. 16 membre m.fubft.
verbe et coni. 11 maifonoette ƒ. 17 déplait verbe.
5 bien m. fubft. fubft. 18 vue f. fubft.
6 célesteaa)'. 12 beauté f. fubft. 19 bonheurw fubft.
7 jardinier m. /wt/f, 13 plait verbe. 20 confiste verbe.
8 me donnera verbe. 14 oeil m.fubft. 21 dans prep.
g clef f. fubft, 15 diffbrmiié ƒ. 22 contentementw.
fubft. fubft.
N°. 20.
Het gebod 1 des Heeren is een lamp 2 en de
vet 3 een //cvfo 4. De weetenfchap 5 is de toom 6
der jeugd, de vreugd 7 der ouderen en der meesters,
de rijkdom 8 der armen 9 en het cieraad 10
der r-y/fe» li. De deugd is het vaderland 12 der
vroomen 13. Vliedt 14 de luiheid 15 des ligchaams,
de domheid 16 der ziel, den wellust 17 des 18,
het oproer 19 der burgeren 20, en de tweedragt 21
van net huisgezin 22. De daaden 23 van den man
beantwoorden niet 24 aan de woorden 25.
2 commandement 10 ornement ro. 19 fédition f.fubft'
m. fubft. fubft. 20 bourgeois m.
2 lampe f. Jubft. n ricbe m. ,/K6/Ï.
3 loif. fubft. 12 patrie f. Jubft. 21 discorde f.fubft.
4 lumiere f.fubtt, 13 pieux m, jubft. 22 familie f. fubft.
5 Mence f. fubft. 14 Cuïez verbe. 23 action f. Jubft.
6 bride f. fubft. 15 paresfe ƒ. 24 ne repondentpas
7 joïe ƒ. /üfc/t. 16 ftupidité ƒ. Jai/ï. ver&e. .
8 richesfe f. Jubft. 17 volupté f. Jubft. 25 paiolef. fubft.
$ pauvre n», 18 ventre w» /afc/2.

*a Op/Zetten -, betreffende het bepaalde Woordlidjeé
W. 21.
De tegenfpoed i is de vijandin 2 der deugden;
de deugd is de weg 3 der wijsheid 4 en de wijsheid
is de zetel 5 des geluks. Het lezen 6 van den bijbel
7 verwekt 8 de godsvrucht 9. De tói 10 moet 11
»>«
1 2
de meester van het huis. God is de bron­
ader 13 der wijsheid. De gave 14 der nederigheid
15 is de moeder der deugden, De gezondheid
is het behoud 16 des ligclraams. Het leven des menfchen
is onderhevig 17 aan de wisfelvalligheden iS
des geluks.
1 adverfité ƒ. fubft. 8 excite verbe. 15 humtiité f. fubft,
2 ennemie./. fubft. 9 P^té f. fubft. 16 confervation f.
3 voief.fubft. 10 mari m.fubft. fubft.
4 fagesfj ƒ. 11 dolt virte. 17 (Ujette m. adj.
5 uège m.fubft. 12 ètre verbe. 18 vicisikude ƒ. .
6 ieöure f. fubft. 13 fource /./aJ/t. /«Wt.
7 biblef. fubft. 14 don 1». /aè/r.
N°. 22.
De beweeging 1 des ligchaams is j&? geneesmiddel
1 voor 3 het behoud 4 der gezondheid, en
voor de verfterking 5 der krachten 6. De fpraakzaa'mheid^
7 is de dochter 8 der beleefdheid 9. 'De
leerling is aandachtig 10 aan het werk, en w-
/èe/tf 11 het ^or 12 aan de vermaaningen I3 4en aan
de /

Opfïelleit, betreffende het bepaalde IVoordlidje. 25
woesting 16 der volken 17 en verjaagt 18 de kunften
19 en' de weetenfchappen 20. Zij verdroogt ar
dus 22 de bronader 23 van het geluk eens volks.
16 deftru&ion ƒ. 18 bannit verbe. 21 elle tarit «rbe.
fubft. 19 art m. fubft. 22 ainfi co»;'.
17 peuple m.fubfh 20 fciènce f.fubfl.i$ fource ƒ.
N°. 23."
De eenzaamheid 1 ontbindt ons 2 van de vermaaken
der wereld en verbindt ons 3 aan de vermaaken
des hemels. De vrolijkheid 4 is de ziel der
zamenleeving 5. God is het begin 6 en het einde 7
van alles 8, en hij heeft gegeven 9 de beweeging
en het wezen lo, aan de fchepzelen 11 van het heelal
is. Het vertrouwen 13 der kinderen jegens 14
de ouders is groot 15. De Heere Christus 16 is geweest
ontvangen 17 van den Heiligen Geest 18 en
is geboren 19 uit de maagd 20 Maria 21.
1 folitude ƒ. Jtó/^
t o u t 3
" ^'* *^ CM* 1
m. now.
2 nous détache verb. 9 donné part. propre.
3 nous attaché verb. 10 ètre «J. /wfi/t. 17 congu part.
4 gaïeté f fubft. 11 créature ƒ. jfoi/f. 18 faint Esprit s»,'
5 converfation 12 univers m. fubft. fubft.
6 commencement 13 confiance/fubft. 19 né part.
m. fubft. 14 envers prép. 20 viergef. fubft.
y fin f. fubft. 15 grande adj. 21 Mint f.nom prop.
'N°. 24;
De waarheid I verwijdert ons 2 van het kwaad 3.
4 yer/oor 5 't leven op 6 het foi-r/ 7 van
ï vérité f. fubft. 4 Seneque m. nom 6 par prép.
2 nous éloigne verb. propre. 7 ordre m. fubft.
$ mal m.fubft. 5 perdft verbe. t
B 4

*4 Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlidje.
ten keizer 8 Nero o. De Maarts 10 zijn bloots*,
fiehl II *m te berispingen 12, aan de verachting.^
en aan de 14, welke, 5 de meester oplest &
aan de 1 maarts; maar de kinders, welke 17 ïïm verbonden.
1% aan de naarftigheid aan de gehoorzaamhfid
i^en aan de oplettendheid 20, verdienen^ de.
23, de ^////«g- 23, en de genegenheid 24 der
ouderen en des meesters, en zij zullen ontvangen 2<
de beloantngen 26, welke reen /oe/cAtff 27 aan de
braave leerlingen 28.
8 empereur m. 13 mépris m. fubjt. 22 arr.our m. fubji.
fubjt. 14 punition f. fubft 23 estime f. fubfi.
O Neron w. nom 15 que pro». 24 ziïe£t\m f. fubft.
propre. 16 impofe verte. 25 rectvront verte.
10 paresfeux m. j 7 qu. p r a„. 2 6 récompenfe ƒ.
7«e/t. 18 auachés part. fubft
11 expofes part. 19 obeüfance/ ƒ„&. 27 destine verte.
12 reprimande/. 20 attentior.ƒ.>/;/?. 28 braves disciples
7«c/t. 21 mériten.t verte. m.fubft.
N°. 25.
i
De wijsheid 1 is de vrucht der ondervinding 2 en
Jut wantrouwen 3 is de moeder der zekerheid 4.
De beleefdheid 5 is het w/A/e/ 6 «« /e
n e t
5f» 7
h a r t e
l de genegenheid der menfchen.
De vader geeft 8 het geld aan den xoon en de
moeder geeft het 9 aan de dochter.' Het verftand is;
een gave des hemels. De faap 10 is de zuster des
doods. De leerlingen befleeden u den tijd der jeugd
aan het fpel en aan de ledigheid 12. De oudersom
13 is het graf 14 der fchoonheid. De voorzicht
tighetd 15 maakt uit 16 den prijs der dapperheid 17.
De weldaadigheid. 18 is de moeder der deugden
1 ftgesfe ƒ. j»#t. 7 puurgagnervert. 13 vieiflesfe f. fubft.
2 expenencef.fubft. S torn* verbe. " 14 toni beau
3 dei'acce/. fubjt. 9 !e donne verbe. 15 prudente/ /i*i/t.
4 (iJrete ƒ. /«i/ï. 10 fommeil JB >#f. ió fait verte.
5 ci^ilité f. Juhftt ix emproient verte. 17 bravoure f. kift
4 mvjteurmmenm.12 oifiv^é jyfubfi 18 bienfaiianci f.'

Opftellen, helt-effende het bepaalde Woordlidje. ag
N°. 26.
De grootheid 1 van den Souverein 2 hangt af 2
van de gehoorzaamheid 4 of van de ongehoorzaamheid
5 der onderdaanen 6, en de gwfife 7 of de
flechte toeftand 8 der onderdaanen van de bekwaamheid
9, of van de onbekwaamheid 10 van den vorst.
De groote 11 hangt af van den kleinen 12, en de
kleine van den grooten; de knecht 13 van den
meester, en de meester van den knecht; de vrouw
van den man, en dikwijls 14 de man van de vrouw.
1 grandeur f. fubft. 6 fujet m. fubft. 11 grand m.fubft.
2 fouverainm.fubft. 7 bon m. adj. 12 petit m. fubft,
3 dépend verte. 8 mauvais état m. 13 valer. m. fubft.
4 obéisiïmcef.fubft. fubft. ' 14 fouvent adv.
5 désobéisfance f. 9 capacité f. fubft.
Jubft. 10 incapacité/.fubft,
N°. 27,
De giefligaart I hangt af van het geld, de hovaardige
2 vjn de dwaasheid 3, de wellustige 4 van
de ondeugd 5, het geluk der wereld van de inbeelding
6, de verteering 7 van de inkomften 8 en de
inkomften van den arbeid der onderdaanen, de zeevaart
9 van den wind 10 en de oorlog 11 van het
geluk, de dieren van de aarde en de aarde van
de jaargetijden 12, de regen 13 van de wolken 14,
de wolken van de dampen 15 der aarde en het geheel
16 van de beftuurijig 17 der Godheid 18,.
1 avare m. fubft. 6 imagination ƒ. 12 fai'fon ƒ. Jubft,
2 orgueilleux m. Jubft. 13 pluïe f. Jubft.
Jubft. 7 uepenfè ƒ, Jubft. 14 nuef. Jubft.
3 foliè f. Jubft. 8 revenu ?«. y«&/fi 15 vapeur ƒ. ƒ«&/?,
4 voluptueux m. 9 navigation/../z«t. 16 tout m.fubft.
fubft. tóf vent «1. .17 direction ƒ.Jw&/?.
f vice m> Jubft. 11 guerre f. Jubft. 18 divinité ƒ.
B 5

«4 Opftellen, betrefende het bepaalde Woordlid]*.,
N°. 28.
De vrolijkheid 1 is de balzcm 2 des levens. De
inbeelding 3 is de moeder der droomen 4, Het vertrouwen
5 verfchaft 6 meer 7 aan de verkeering 8
dan 9 het verftand. het fortuin 10 en de zinlijkheid
11 regeeren 12 de wereld. De zwakheid 13 is
meer tegenovcrgefteld 14 aan de deugd dan de ondeugd.
De arbeid des ligchaams bevrijdt om 15 van
de kwellingen 16 van den geest. De wijsheid is aan
de ziel het geen 17 de gezondheid is aan het ligchaam.
De kleinheid 18 des verftands, de onweetendheid
19 en de eigenwaan 20 brengen voort 21 de
koppigheid 22.
3 caïeté ƒ- jubft. 9 que conj. 18 petitesfe f. fubft.
2 beaume m. fubft. 10 ibrtune f. fubft. 19 ignorance ƒ.
3 imagination ƒ. i 1 humeur /. fubft. fubft.
fubft. 12 gouvernent verb. 20 préfomption ƒ.
4 lbnge m. ƒ«/>/?. 13 fpiblesfe m.fuift. fubft.
5 confiance f. fubft. 14 oppofée part. 21 produilent verbe.
ó fournit verbe. 15 nousdelivre verb. 22 entêtement IK.
7 plus adv. 16 tourment m. fubft.
4 converfation ƒ. fubft.
Jubjl. 17 ce que pron.
N°. 29,
Het grootfte deel 1 der menfchen hechten zich 2
éèy^gr 3 aan het uiterlijke 4, dan aan het innerlijke
5 van een' perfoon 6, en de uiterlijkheden 7
bedriegen 8 dikwijls 9 ófe eege» 10, De pracht 11
1 plupart ƒ. /wt/r, 5 intérieur m.fubft. 9 fouvent aiv.
2 s'attachent verte. 6 perfonne f.fubft. 10 oeil m. fubft.
3 plutöt adv. 7 dehors m. fubft. u luxe m. fubft.
4 extérieur m.Jubft.' 8 trompent verte.

Opftellen, betreffende het bepaalde Woordlidje. $pt
der kleederen 12 verblindt 13 de oogen der aanfchouweren
14. Het goud 15 maakt recht 16 den
krommen 17, geeft 18 het verftand aan den dammen
19, de weetenfehap 10 aan den onweetenden 21,
de deugd aan den godloozen 22 en de verdienften 23
aan den omvaardigen 24,
12 habit m. Jubft. 16 redresfe ver&e. 21 ignorantm. /«&/?.
13 éblouit ver&e. 17 tortu m. Jubft. 22 i.mpie
14 fpectateur m. 18 donne ver&e. 23 méi ft.
fubft. 19 Rupide >«. ƒ«&/£. 24 ipdignè ,11.Jubft.
Jg or »«. /z/&/?. 20 fcience ƒ. JK&/£.
N°. 30.
De goedertierenheid 1 der vorften « 2 dikwijls
maar 3 eene listigheid 4 0;/? /e winnen 5 de genegenheid
6 der vo/fe 7. Het geluk- beftaat 8 in den
fmaak 9 en »/etf 10 in de dingen 11. De eigenliefde
11 verandert 13 den 14 en de natuur 15 der
dingen. De zuinigheid 16 is de. liefde 17 der gezondheid
18. De prachtig der begraajfenisfen'2.0 toont
ons aan 21 meer de ijdelheid 22 der levendigen 23
dan de eer 24 der dooden. De hersfenen 25 der
kinderen gelijken 26 aan het kladpapier 27.
1 bonté f. fuift. 11 chofe f. fubft. 20 enterrement m.
2 n'est ver&e. 12 amour proprewji ƒ«&/?.
3 que conj. fubft. 21 nous montre
4 artifice ?n. fubft. 13 change ver&e. ver&e.
5 pour gagnerver&. 14 état m.fubft. 22 vzuhé f. fubft.
6 aïïe&lonf.Jubft.'15 nature ƒ. ƒ«&/£. 23 vivant ,m. Jubft.
7 peuple'»»,ƒ»&/?. 16 fobrieté ƒ• ƒ«&#• 24 honneur JS.ƒ«&/?•
8 confiste ver&e. 17 amour m. Jubft. -2,5 cervem m-Jubft.
9 gout m. Jubft. 18 fanté ƒ. /i(&/L 26 resfemblent ver&.
10 non pas con/. 19 poar.pe f. Jubft. 27 papier brouiliard
IM'i ,ƒ«&/?.

2$ Opftellen, betreffende het bepaalde iVoordlldje.
-KW. " J > ,H33}0O 9D Cl ".v.'Vw? Er «t$t& \ V.
• i • N°. 31. :
De verfchillendheid 1 J/e 2 «e» 3 wró 4 in de
wezens 5, in de ftemmen 6 en in de fchriften 7
der menfchen, J/e»/ 8 0?» /e herkennen 9 de menfchen
des daags 10 aan de trekken 11 van het wezen,
in de donkerheid 12 aan het geluid 13 der
ftem 14, en geduurende 15 het afweezen 16 aan het
yr/zr//} 17. Het hoofd is de zetel 18 der vijf
nen 19: 20 van het gezicht 21, van het gehoor
22, van de reuk 23, van den fmaak 24 en
van het gevoel 25.> Het 26 van 't leven £e-
ftaat 27 in de rwrt 28 van den geest. De dood
beperkt 29 het bezit 30 der rijkdommen.
x diverfité f. fubft. 12 obfcm'iïéj. Jubft. 23 odorat m.fubft.
2 que pron. 13 fon m. Jubft. 24 goót m. Jubft.
•3 on particule. 14 voix ƒ. ƒ»&/?. 25 attouchemenr 7».
4 trouve verte. 15 pendant prep. ƒ«&/?.
5 vifage m. fubft. 16 abfence f. fubft. 26 ïèiicaé f. Jubft.

Over de onbepaalde Woordlidjes. Sg
Met behulp van dècze Woordlidjes worden vooreerst
verboogen alle eigen naamen van Perfoonen,
Steden en Dorpen, als:
Nom. et Ace. Francois, Franciscus.
Gen. et Abl. de Francois, van Franciscus.
Dat. a Francois, aan Franciscus.
Nom. et Ace. Anvers, Antwerpen.
Gen. et Abl,; ;d] Anvers, van.Antwerpen.
Dat. a Anvers, aan-Antwerpen.
Indien er dus voor de naamen van Perfoonen,
Steden of Dorpen geen Woordlidje ftaat in het Ne-
-derduitsch, moet er ook geen in het Fransch voorgezet
worden. Wanneer het naamen van de deelen
der wereld, Koningrijken of zelfjlandige naamwoorden
(fnhjrantifs) zijn, is het geheel anders,
zoo als in het vervolg zal geleerd worden.
Oök dient men in ;
'e volgende Opftellen optemerken,
dat het woordje de in het Fransch geplaatst
wordt tusfehen twee fubjlantifs, die volkomen van
elkander afhangen, fchoon er in het Nederduitsch
niets tusfehen beiden fta;
dus:een bos pennen,betekent une botte de plumes.
een boek papier, une main de papier.
een zilveren lepel, une cuiller cPargent.'
' een houten tafel, une table de bois.
een tinnen bord, une asjiette d'étain.
Want het is als of men zeide: een bos van pennen,
een boek van papier, een lepel van zilver,
een tafel van hout, een bord v a
n tin.
Wanneer de woorden Stad, Koningrijk, Keizerrijk,
Gemeenebest, of Provincie bij een eigen naam
ftaan, wordt in het Fransch het woordje de ook
tusfehen beiden geplaatst; bij voorbeeld:
De Stad Amfteldam, la ville d''Amfterdam.
Het Koningrijk Napels, le Royaume de Naples.

3° Over de onbepaalde Woordlidjes.
Het Keizerrijk Duitschland, P Empire d'Allemagne.
Het Gemeenebest Venetiën, la République de hnife.
De Provincie Holland, la Province de^Hollande. J
Maar men zegtr-r. brtjrfl - a ?i ut
De Noord-zee, la mcr dn Nord.
De Zuid-zee, /«
bevfnr e
r C e
17°° " A'^'f zich een adjeBif
i s a
S dV Zr/ " %eleid, zoS
wo.dt dat adjeclif, door een eigen ndam overeezet
achter het fubftantif geplaatft, en A S 8 &
een den g
7aa rvan d
'd Wann
r r m e
" d e
W s
P ' «3$ï
voorbed'!: ^ k
° m t £ k e n n e n bi
' J
tg •'. .^\\-s:y to j : .,;n,Oï ^r";,v • .
Franfi:he wijn, du vin de France
Deenfche osfen, des boeufs de Danneman:
I/alnanfche kousfen, des bas d'Ttalie.
Hollandse boter, du beurre de Hollande.
De Spaanfche zee, la mer d'Espagne.
'T is als of er ftond: van Frankrijk, van Denemarken
van taliën, van Holland, vin'Sna" ie
a wordt ook tusfehen twee fubftantifs gep aatst
wanneer men in een onbepaaïden zin te 1 e„ne'
wil geeven waartoe iet dfent; bij voorbeeld?è ei"
bierglas, dat is, een glas voor het bier, wordt in
het l-ransch vertaald door un verre a fiere.
Een wind-molen, un moulin a vent.
-Dan wordt het werktuig in het Fransch gezet vóór
de zaak waar het toe dient, fchoon het tegen.
.overgetelde m het Nederduitsch plaats vindefmaar
wanneer men met bepaaling fpreekt, zoo gebruikt
men hat bepaalde in plaats van het onbepaalde
Woordhdje, vóór de zaak waartoe het wffle
dient; bij voorbeeld: wcrstuig

Opftellen, betreffende het onbepaalde Woordlid]e, 31:
De melk-pot, le pot au. lait.
De iiikt-kruik, la cruche a Pencre.
De osfen-markt, ie marclié aux boeufs.
Schoon wij eerst in het vervolg over de deelende
Woordlidjes, Articles partitifs, zullen fpreeken,
kan ik niet naluaten hier bijtevoegen , ( daar
zulks in de Opftellen, over de onbepaalde Artikels
handelende, te pasfe komt',) dat, wanneer er voor
een fubftantifgeen woprdlidje of voornaamwoord (laat,
men het dan in 't Fransch overzetten moet, als
of er ftond van de of van het; bij voorbeeld:
Wij hebben wollen kous fan-, dit wordt vertaald als
of er ftond: wij hebben*van de kousfen van wol,
nous avons des bas de laine.
Hierop zijn wel eenige uitzonderingen, doch deeze
zullen wij in het vervolg uitvoeriger verhandelen.
Opftellen, betreffende de onbepaalde Woordlidjes,
en het plaatfen van de en a tusfehen
twee zelfftandige naamwoorden.
.MHtiüfiol nas bnsjlaj Jtbw.i wl \%iul »>/ 1 >w il
ïflisbbi 1 v M -N?* Usi d5rf E
|r
bod ga '.^ v. A 8c / . ' '. > 5s %f',v.Y> -r, '.:.:{
De meester heeft mij 1 gegeven 2 een bos 3 pennen
, een boek ,4 papier en een menigte 5 boeken.
Ik heb gedronken 6 bij 7 hem 8 een kopje 9 thee 10,
eii wij hebben gerookt 11 een pijp 12 tabak 13. Zie
daar 14 een wijnglas, hebt gij een glas wijn ? De
brouwer 15 heeft mij gezonden een ton 16 bier 17.
1 m'a. 7 chez. 13 rabacw.
2 donné. 8 lui. 14 voiia.
3 paquectn. 9 tasfa ƒ. 15 brasfeur m.
4 main ƒ. '10 thé m. 16 tonneau >'
5 quantité/. 11 fumé. 17 biere/.
f5 bu. 12 pipe ƒ.

ga Opftellen, betreffende het onbepaalde Woordlidje
Wij hebben in den kelder 18 een bierton. Indien
hij heeft een bierglas, hij zal hebben een glas bier 9
De W ao heeft gezet ai op 22 de tafel een
fiep- 23 kom a 4 en de kruid- a 5 atf< De wiTn
keeper a 7 zou hebben £Wt* 2 8 een
wijn aan den zoon van den burgemeester
18 cave ƒ. 22 f ur. 2 Ó ^
ife iftefo sff».
21 mis. a 5 épices/. p/. 29 ancre «1
' N°. 2.
Wij helden «£ f/w 1 te middag a van een
-kaljs- 3 fchenkel 4, van den fchaapen- 5 6 en
van een 7 ^ 8. Van w/« 9 hebt gij e»,.
r ~ 10 het n papier, dat 1, gij „
hebt? ik heb A« 14 ontvangen i s yan P^w 16
en ik heb het «-tóf 17 aan Antonlus 18. Aan
wien hebt gn geleend 10 het mes'20? Ik heb het
geleend aan Jacobus 21; maar niet aan Willem 22
Ik wenschte dat gij het haddet geleend aan Johannea'
Van waar 23 hebt gij ontvangen het /taaltje 24
(? T A 5
J k
, h e b h
? C ont
v a
"gen van Amfteldaml
lk had gedacht 26 dat 27 »;

'Opftellen, betreffende het 'onbepaalde Woordlid]'ft
W> 3-
Öe meid heeft verloren i een zilveren a kpel §
eh een zilveren vork 4. Men heeft in de huishou*
ding 5 verfcheidene 6 zaaken 7, als flaalen 8 vorken
4, tirmen 9 /^

34 Opfeilen^ betref en Je het onbepaalds JVoordlidje.
halfs- 19 kop 20, een osfentong, twee pond 21
fpek'22, en een = 3 fihaapen- 24 25. Hiï
heeft betaald 26 aan den koopman 2? een yjaw/w 28
gel is. Men wW/ ; 29 in 30 de /cA»/ 31 houten
tatels, houten banken 32 en looden 33 inktkokers 34.
igveaum. a^chair/ -
. 31 école.
20 tête ƒ. a6 païé. 32 banc m.
21 ivre ƒ. 27 marchand m. 33 piomb «,
22 lard ».
23 morceau m.
24 moutonw.
28 fomme ƒ.
29 trouve.
30 a.
34 encrier m.
De mentenen drvwgw 1 lakenfche 2 9 en
fiuweeien 4 frwfcs 5, »y

Opfeilen, betreffende het onbepaalde Woordlid]*-. %$
N°. 6.
Adam en Eva maakten zich i kleederen van v:f*
gebladen 2, Gods langmoedigheid 3 is groot 4. De
Heidenen 5 baden aan 6 de houten, de ileenen, de
ijzeren, de gouden, de zilveren, de koperen en de
meïaalen 7 heelden 8. God gaf 9 aan Adam en aan
Eva een proef 10 gebod 11. Salomon is geweest
Davids zoon. God gaf aan Salomon de wijsheid 14
en At-rijkdommen 13; hij heeft gewoond 14 in de
Stad Jerufalem. God beval 15 aan Noach 16 tc
bouwen 17 een houten arke iS.
1 fe firenti 8 ftatue f. 14 demeuré,
2 feuilledeftguier/. 9 donna. 15 ordonna.
3 longanimité ƒ. 10 épreuve/. 16 Noé.
4 grande/. 11 commandement 17 de batir.
£ Païen in. Vh. 18 arche/.
6 adoroient. 12 fagesfe/.
7 métal m. 13 richesfe ƒ.
N ó
. 7.
God heeft beloofd I dat 2 de ge/lachten 3 Z. ' 15 balie/.
2 que. 9 vivant m. 16 que.
3 nation/. 10 recu. 17 vendues.
4 être. II paquet m. 18 Leide.
5 bénies. 12 lettre. 19 marchand nu
6 femence/. 13 quelques.
7 fe nomme. 14 lajne/.
C *

• 3« Opfeilen, betreffende het onbepaalde fFoor
daar 20 een paar 21 handfchoenen 22. tweo
20 voiia. 2r O Up
2 6 ) 1
SSfi
3?v q
err J6?
#&flkr* |J Sri.. 32moulin w.
24 bas »z. 2 p manche jf

Over de 'deelende Woordlidjes. » 3?
JDuitschhnd 7, het Keurvorftendom 8 Brandenburg 9,
de Provincie 10 Holland 11 .het Gemeenebest ia
/W

3 S
Deelende Woordlidjes.
Nom. et Ace. ^ p
Gen. et Abl. van, uit.
^ aan.
Voor alle woorden die meervoudig zijn:
Nom. et Ace. des.
Gen. et Abl. de, d\ van, uit.
u a t
• " « aan.
Voorbeelden.
gen. e £ Abl. de pain, van, -uit brood.
a du pain, aan brood.
Nom ^*cfnp h,.iel, manlijk meervoudig. ,
rvom. et Ace. des pains, brooden
gen. et Abl. de pains, van, uit brooden.
a despams, aan brooden.
J.NU111. et ACC. rfe boisfon, drank.
Gen. et Abl. van, uit drank,
uat. a de la boisfon, aan drank.
f-V Vrouwli
i k
Nom fr^?^ r
"meervoudig,
r^' ^ J
o w
f * /"w, dranken.
S
Gen. e t Abl. de boisfns van, uit dranken.
vn- a des botsfons, aan dranken.
Singulier.
Nom. et Ace. ^ y a n^ a h w a f e^
• * aan water.

Opfeilen, betreffende het deelende Woordlidje. 39
Pluriel.
Nom. et Ace. des eaux, wateren.
Gen. et Abl. d'eaux, van, uit wateren.
Dar. a des eaux, aan wateren.
Deeze bovengemelde Woordlidjes worden partitifs,
dac is deelende genaamd, om dat zij maar een
gedeelte aanduiden; bij voorbeeld: als men zegt:
geef mij brood, donnez moi du pat», dan bedoelt
men hier niet al het brood, maar alleenlijk een gedeelte
daarvan. , ... ,
Fan voor een fubftantif Kaande, wordt altijd door
de of ï' overgezet, en aan, door a du, a de la,
è de r of a des, naar dat het fubftantif manlijk of
vrouwlijk, enkelvoudig of meervoudig is; zo als
uit de voorgaande verbuigingen gemaklijk te zien is.
Optellen, betreffende de deelende Woordlidjes.
Des /frticles partitifs.
N°. 1.
Brood 1, water 2 en vuur 3 zijn dingen 4, weika
5 zijn nodig 6 in 7 de huishouding 8. Geef 9
mij 10 'wijn, ik zal u geeven 11 vleesch 12! Men 13
14 aan hout 15, aan //'ser 16, aan koper 17,
aan 18, aan goud 19 en aan zilver 20 de gedaanten
21 M^/fe we» JWV 22. Appelen 23 en /

4° ^fielten, betreffende het deelende Wurdüd}*.
tros/en 34 en'een W, 0/35 not^J 3
30 esprit m. , 2 vn;,h
N°-. ft,
' ? 3
h m
en W&» ,,. e'e£..r S?J '. ?»• 3°
1 V O l , a
' 13 (el IK •
* pain m. , 4 f e m* t * J| PJPf /-
3 viande £ l s a c h e ! é
7
a b a
f ° ' - »•
4nune/. löpoislonta, 28 verrem
5 veau m. i7lésume/- °l m
-
6 asneau .» ,9 , ;
* 2 9 b o , s
»»• !
11 mette^.'y. 23 S'** 34 eonviennent.
12 vinaigre m. 24 fucrê m.
N°. 3.
Bien 5 £ £ r ^ s 7 v r o u w e ; j ^ %J
ïlffeÏ J J ^ K 7ily«.
S.étoffe/. 6 harde/

Opfeilen, betreffende het deelende Woordlldje. 41
te 8 werken 9 aan kant 10 en aan lint 11. Het
vee 12 eet 13 in den winter 14 hooi 15 of Awr 16;
en gras 17 & zomer 18. Waaraan 19 gw/* 20
gij den voorrang 21 ? aan gefoofo vfcw/z 22, aan
gebraden vleesch 23, aan visch, of aan wildbraad 24?
De zodloozen 25 gebruiken 26 listen 27, forfrog 28,
en 29. De wereldlingen 30 zijn Woo/£fr
31 aan voorfpoed 32, aan tegenfpoed 33. aa*
rijkdom 34, aan arwoe^ 35 5
aan ongemakken 37,
A A N
3»/ en
8 qui.
9 travaiilent.
ïP dentelle/.
11 ruban m.
12 bétail m.
13 mange.
j 4 en byver,
'15 foin m.
36 aveine ƒ.
17 herbe/.
18 en été.
19 a quoi.
20 donnez.
21 préférence/.
22 bouilli ni.
23 roti WJ.
24 gibier m.
25 impie m.
26 emploienr.
27 artifice m.
N°. 4.
28 tromperie/.
is 9 violence/.
30 mondain m.
31 expofés.
32 prospérité/,
33 adverfité/.
34 richesfe f.
35 pauvreté ƒ.
36 maladie/.
37 incommodité ƒ.
De akkerbouw 1 verfchaft ons 2 ƒ

4* Qfl^fc», Oefende het d e t I e t t d e
mosfek 29 en kreeften 30 TV -Lv
o o r z i e
"«32 van zalm 33, vzn %oekeL & *
van 35, jgf ^ 34, van karpers 35,
van ^/ v a u
z o
- H
«
2 1 v a n

Opfiellen, betreffende het deelende Woordlidjë. 43
de ondeugden 7 en aan de dronkenfchap 8, zal pluk'
ken 9 in den ouderdom 10 de vruchten 11 der ongeregeldheid
12. De jeugd fchrijft toe 13 aan ongebondenbeden
zoetigheid 14, w/fe 15 zij niet hebben.
De man 16 heeft moed 17, dapperheid 18,
yerftand 19, oordeel 20 en fchoonheid'21. Deg-ee»e22,
23 heeft eer 24, deugd 25, vergenoeging 26,
vrienden 27 en boeken, is r#£ 28.
7 vice M. 15 que. 23 qui.
8 ivrognerie ƒ; J6 homiue ra. 24 honneur m.
9 recueillira. 17 courage m. 25 vertu ƒ.
jo vieillesfe f. 18 bravoure/. 26 contentementw».
11 fruit m. 19 esprit m. 27 ami m,
12 déreglement m. 20 jugement m. 28 riche.
13 attribue. 21 beauté/.
14 douceur/. 22 celui.
N°. 7.
Hij is blootgefield 1 aan gevaar en 2, aan */tf«• z//'« 9 meni'chen,

44 Op ft ellen, betreffende het deelende Woordltdje,
N a
. 8.
Ik heb gezien i hoeren 2 en boerinnen die 4
5 dm ven 6, hoenders 7, patrijzen 8, fait
pen 9, eenden 10 en gvnx»* n, 'Hij is een lik
hebber 12 van W * * 13, van vinken U en van
D e
S**?» ^ ;
j z. w
n d e b o o m e n
*
1 6
^ & W -
19, aan de fi/ö?;/e« 20, aan
de kruiden 21 en aan de vruchten ï2,. De kóniiig
Salomo 23 vroeg 24 aan den Heere 25 wijsheid, en
4e Heere. gaf 26 hem 27 wijsheid, rijkdom 28 en
Jieerhjkheul 29. De ^ « 30 van het oosten li
booden aan 32, aan het kind Jefus, goud, wierook \x
en myrrne 34.
a
' 03
2Da,Vanm J3grive/.. 25 Seigneur m.
2 pailan m,
3 paifanne/.
14 p m con »?.
15 alouette/.
26 donna.
27 ] uj.
l
q m
- . 16 chaieur/. 28 richesfe/-.
Svendo^nt. 17 donne. apgloiref.
6 p.'geonm. g fertilité/. 30 fage m.
7 poule/. farbre». 3iortm«.
8perdrix«i. ^plante/. 32 offhrent.
9becasfe/. ,21 berbe/, 33 enCenS ra.
30 canard ra. 22 fruit «. 34 myrrhe f.
11 oie/. 23 Salomon. 7
12 amateurm. ' 24 demanda.
N°. 9.
De armen 1 »// 2 'swinters 3 elende 4. wanneer
5 de wateren zijn bedekt 6 met 7 ijs 3, en de
velden 9 met fneeuw 10; en zij zoufc» forven 11 z

Opjtelhn, betreffende het deelende Woordlid]e. 45
de rijken 15 htm niet 'verleenden 16 hulp 17. De Heere
Tefus beveelt ons 18 te doen 19 goed 20 aan de armen,
aan de ongelukken 21 en an.n ae zieken 22
De nenfchen zijn doorgaands 23. overgegeven 24. _ aan
de ïi =5.
a a n a
< n
hoogmoed 26, aan de qra,
baat 2-r, aan de onmatigheid
denheden 29.
28 en aan de o»^» f
jcrichem. 20 bien m. 26 org»e,l m.
16 ne leur don» 21 malheurenx m. 27 é g " m
noient
'
22 maiade m. 28 intempérance ƒ.
17 fecour's m. 23 ordinairement. 29 déreglement m.
18 nous ordonne. 24 adon^és.
19 de faire. 25 luxe m.
N°. 10.
De Heidenen 1 hebben opgedragen 2 gebedenj,
en w/o/fc» 4 aan heelden 5 van goud, van zilver,
van iraer, van koper en van hour. De wapenen 6
des oorlog: 7 zijn kruid 8 en lood. De zwaarte 9
is eigen 10 aan lood; de ^/AIM ÏI aan licht 12, cie
ügtkidn aan r«fcre» 14; de broosheid 15 aangto 16
en de vloeibaarheid 17 aan water: Indien wij hebben
geld, wij zullen hebben vrienden. De armoe,
de li berooft ons 19 gemeenlijk 20 van geld en van
vrienden. Zij hebben toegefchreven 21 het verlies 22
der goederen 23 aan ongelukken 24, die 25 zij met,
hebben voorzien 26.
j Païen m. lö propre. 19 nous privé.
2 addresfé. u écUt «. 20 ordinairement,
3 priere/. 12 fermere/. 21 attnbué. .
4 voeux m. 13 légereté ƒ. 22 perte ƒ.
5 flatue/. 14 plume ƒ. 23 bien m.
6 arme £ I5'fragili-é ƒ. 24 malheur r».
7 guerre ƒ. 16 verre m. 25 que.
8 poudre acanon/. 17 Hqu-dité ƒ. 26 prevus.
9 peianteur/. 18 pauvreté/.

A6 Öpjtelkn, betreffende het deelende WoordUdje
N°. i i .
De hakkers 1 kneeden 2 het meel 3 «fc* A melk c
|n water, om er van te maaken 6 broodi ' fJ
« f r « B ^yelke J«ÖM8
£f»23 en belooningen 24 aan de naarflig-en ic- Z*
f t r a f m 2 7
£?n df/? *\ ' , n
a S & ^ ï ï
aan de luiaarts 30 en aan de ongebondenen3i. 1 boulanger w.
2 paitrisienr.
3 farine/.
4 avec.
5 Iait m.
6 pour en faire,
7 poudre/.
8 fe fait.
9 charbon nu
10 foufFre m.
11 nitre m.
12 avare m.
13 resfemblent.
14 qui.
15 trainent.
16 boivent.
17 ane m.
18 portent.
19 mangent.
20 cbardon w.
21 donne.
22 prix !«.
N°. 12.
23 éloge m.
24 récompenfe/.
-25 diligent m.
26 fnflige.
27 punition f.
28 fait.
29 reprimande/.
30 paresfeux tu,
31 libertin m.
De kinders, & 1 nJet WAaL» 2 het ^ ,
»w* 4 aan vermaaningen 5, noch aan berisLZ„
1 qui.
2 ne prétent pas.
3 oreille/.
4 ni.
5 exhortatjon/.
6 reprimande/.
7 ne méritent.
8 nullement.
9 estime ƒ.
Jo mépris m.
11 fi.
12 respect 7».
13 pour.
14 vos.
15 pere et mere.
9

Opflellen, betreffende het deelende WoordUdje. 47
brui kt 16 dan 17 naarfligheid 18, oplettendheid 19
en gehoorzaamheid 20. Niets 21 is Jckandelijker 22
voor kmders , dan opteofferen 23 den tijd der jeugd
aan ledigheid 24, aan dwaasheden 25 en aan kinderachtigheden
26.
16 emploïez.
17 donc.
18 diligence/.
19 attention/.
20 obéïsfance/.
21 rien r.e.
22 plus honteux.
23 de facrifier.
N°. 13.
24 oifweté/.
05 f'o.ie/.
26" puerüité/.
De #f?en? I Tefus heeft wedergegeven 2 het ge»
zicht 3 aan blinden 4, de gezondheid aan zieken,
het gehoor 5 aan Jcwz 6, de fpraak 7 aan y?cw«
8, het grtöM 9 aan geraakten 10, ja 11 zelfs m
het leven aan gejlorvenen 13. De Heere Jefu' ««OTI4
jjwg 15 en flïjk 16, waarvan r7 hij 18 eea
zalf 19, en waarmede hij fineerde 20 de oogen van
een' blinden; en de blinde bekwam weder 21 het ge»
zicht. De Apostelen 22 hebben ook gedaan 23 ww»derwerken
24. M?/è* 25 fovzg? 26 fe/ze» 27
uit het flof 28 der aarde, waarin 29 de JSgyptenaaren
30 vonden 31 onmogelijkeid 32.
1 Seigneur ra,
2 rendu.
v u e
3 /«
4 aveugle ra.
5 ouië/.
6 fourd ra.
7 p-irole/.
8 muet ra.
9 c'émarc' 10
f-
10 paralycique m.
11 oui.
ia même.
13 décédé m,
14 pi"it.
15 faüve/.
16 boue/.
17 dont.
18 il fit.
19 onguent ra.
20 oignir.
21 recouvra.
22 Apotre ra.
23 fait.
24 miracle ra.
25 Moïfe.
a6 fit fortir.
27 pou ra,
28 pousfiere/.
29 en quoi.
30 Egyptien m.
31 trou verent.
32 imposfibilité/.

m
48 Opfeilen, betreffende het deelende WoordÜdje.
N°. 14,
De lieden van verïbtad zullén weven i den voor
rang 2 aan kunde 3 e n aan deugd? maar semzTml
nut gekocht 5, noch voor goud, noch voor zilver
&
«aar voor artodj *«* 6 anderszins 7 de riiS
3 l t , d ïï2&r$* ' 9 dan de armen. J
De
teerheden 0 manken gebruik 10 van hamers u ,
en de metzelaars 15 gebruiken 16 kalk 17, cement 18
enfieent9. Da 20 zijn dingen, die het niet past 21
aan kinders te weeten 22. as
1 donneront.
2 préférence/,
3 favoir m.
4 nuiiement.
5 ne s'achettent*
6 car.
7 autremenr.
8 plus heureux.
9 charpentier»«.
10 font ufage.
ïi marteau im
12 clou m.
1 3 hacbe/.
14 planehe ƒ*
15 macon m.
16 emploient.
17 -chauy ƒ.
18 ciment m.
19 pierre/.
sö ce.
21 qu'ii necönvjeni
pas.
22 de lavoir»
Adam en Eva hebben te tartten gehecht 1 vifcen- *
bladeren 3, en zij hebben daarvan 4. eemaaktzf/J
van 9V//M 8. Ik heb 9 I O d a t
leek 12 naar 13 Zl]de 14. Wij hebben gezien
d a t g d e e S Jf»-
A " aar
g° lld
' Het onderrcheiTll
dat er n 17 «Aft, 18 lafhartigheid 19,
1 attaché enfèmb.'e. 8 peau/.
2 figuier JMJ 9 vu.
3 feuille ƒ. Jo drap m.
4 en.
11 quii
5 fait.
12 resicmbloit.
6 vêtement ra. 13 a-
7 leur. 14 foie/.
15 fimilor >B,
16 différence/.
17 qu'ü y a.
18 entre.
19 lacheté/.

Vervoeging van de behulpzaams Werkwoorden. 49
heid 20 en dapperheid 21, is groot 22. Gij hebt ontvangen
23 linnen 24, dat is zo 25 fijn 26 als 27
papier. De tijd der jeugd is gelijk 28 aan wind 29
en aan rook 30. Wij hebben zien 31 glinfieren 32,
aan het uitjpanzel 33 eene menigte 34 fterren 35.
20 témérité/.
ai valeurf.j
22 grande.
23 regu.
24 Jinge m.
25 ausfi.
26 fin.
27 que.
28 femblable.
29 vent m.
30 fumée/.
31 vu.
IV. R E G E L .
32 briller.
33 firmament m.
34 multitude/.
35 étoile/.
Over de Vervoeging van de behulpzaaine
werkwoorden, hebben, avoir t en zijn,
of wee zen, être.
Men noémt een WerkWóord, verbe, een woord,
dat een doen, een beftaan, een bezitting of een lijden
te kennen geeft; des zijn fpreeken, parkr i
zijn, être, hebben, avoir, en, lijden, fouffrir, werk-
Woorden.
Het woord werkwoord komt van werken, om dat
alle werkwoorden eene werking te kennen geeveu.
Alle werkwoorden Worden vervoegd, dat is
te zeggen, zij veranderen hunne uitgangen doot
wijzen, modes, tijden, tems, en perfoonen, per~
f onnes.
De wijzen, die er in de vervoeging voorkomen,
zijn vier, alsï
De toonende wijze,' Pindicatif.
De gebiedende wijze, Pimpératif.
De bijvoegende wijze, le JubjonEtifi
en £)e onbepaalde wijze, Pinfinitif.
D

5© Vervoeging van de behulpzadme Werkwoorden. 1
De tijden, les tems, die in de toonende wijze,.
Pindicatif, voorvallen, zijn:
• Leprêfent, de tegenwoordige tijd, als: ik fpreek,
je parle.
Le i prétérit, de ifte voorledene tijd, ik fprak,
je parlois.
Le 2 prétérit, de 2de voorledene tijd, ik fprak,
je parlal.
De zamengeftelde tijden zijn, als:
Le parfait, de volmaakte tijd, fai parlé, ik heb
gefproken, je fuis forti, ik ben uitgegaan.
Le plusque parfait, de meer dan volmaakte tijd ^
favois parlé, ik had gefproken, fètois forti, ik
was uitgegaan.
Le futur pasfé, de voorleden toekomende tijd,
faurai parlé, ik zal hebben gefproken, je ferai
forti, ik zal uitgegaan zijn.
Vimparfait pasfé, de voorleden onvolmaakte tijd,
faurois parlé, ik zou gefproken hebben, je
ferois forti, ik zou uitgegaan zijn.
Le futur, de toekomende tijd, je parlerai, ik zal
fpreeken.
Vimparfait, de onvolmaakte tijd, je parlerois, ik
zou fpreeken.
Deeze laatfte tijd wordt ten onrechte bij veelerl
in de bijvoegende wijze geplaatst; zulks kan in het
Latijn gefchieden, maar niet in 't Fransen.
In de gebiedende wijze is eigenlijk maar één tijd,
die men des, bij üitneeuiendheid, ook maar de gebiedende
wijze noemt, als: zijt, fois, heb, aie,
fpreek, parle, en zo voords.
In de bijvoegende wijze, fubjontlif, zijn maar
t'.fee tijden, als:
Le préfent, de tegenwoordige tijd , op dat ik
fpreeke, afin que je parle, en Poptatif, de wen«
fchende tijd, que je parlasfe, dat ik fprake.

Vervoeging van de behulpzaame Werkwoorden. 51
Over deeze twee tijden der bijvoegende wijze zal
nader gefproken worden, wanneer wij de voegwoorden,
die de bijvoegende wijze regeereu, verhandelen.
De bijvoegende zo wel als de toonende en onbepaalde
wijze, heeft ook zamengeltelde tijden; maar
de geenen, die het Fransen door 't Nederduitsch,
of het Nederduitsch door 't Fransch leeren, behoeven
zich hierover niet te bekommeren; wanneer
zij de behulpzaame werkwoorden, hebben, avoir,
en zijn, étre, zullen kunnen vervoegen.
Les partlclpes, de deelwoorden, worden onderfcheiden
in
Le participe pré fint, het tegenwoordig deelwoord,
als parlant, fpreekende.
En le participe pasfé, het voorledene deelwoord,
als parlé, gefproken.
In de infinitif of onbepaalde wijze, veronder-
Itelt men maar één' tijd, dien men, bij uitneemendheid,
de infinitif noemt: een werkwoord wordt
gezegd in den infinitif te liaan, wanneer er in het
Nederduitsch te of wel terftond een ander werkwoord
dan hebben of zijn voorgaat; des, als men
zegt: te hebben, te zijn, te fpreeken, ik vuil leezen,
Itaan hebben, zijn, fpreeken, leezen in den infinitif.
In de vervoeging moet men naauwkeurig letten
op de perfoonen, in welken het werkwoord ftaat.
Er zijn drie perfoonen voor het enkelvoudig en
drie voor het meervoudig.
Het werkwoord wordt in den eerden perfoon geplaatst,
als men zelf fpreekt; zo zegt men in den
eerften perfoon van het enkelvoudig:
• Je fuis, ik ben, j'ai, ik heb, je parle, ik fpreek.
En in den eerften voor het meervoudig:
Nous fommes, wij zijn, nous avons, wij nebben,
nous parións, wij fpreeken.
D 2

-$2 Vervoeging van de behulpzaame Werkwoorden.
Het werkwoord wordt in den tweeden perfoon
geplaatst, wanneer men iemand aanfpreekt; zo zegt
men in den tweeden perfoon van het enkelvoudig:
tu es of vous ét es, gij zijt, tu as of vous avez, gij
hebt, tu parles of vous parlez, gij fpreckt.
En in den tweeden perfoon van 't meervoudig:
vous êtes, gijl. zijt, vous avez, gijl. hebt, vous parlez,
gijl. fpreek t.
Men gebruikt nooit tu, toi, dan wanneer men
met de grootfle verachting, of gemeenzaamheid
fpreckt, of ook in de gebeden, die men tot God
richt.
Je, ik, nous, wij, tu en vous, gij en gijl. zijn
zo wel manlijk als vrouwlijk.
De derde perfoon wordt gebruikt, als men van
iemand of van iet fpreekt. Zo is //, hij, bet kenmerk
van den derden perfoon voor het manlijk, en
elle, zij, voor het vrouwlijk enkelvoudig getal. Ik,
zij, voor het manlijk en elles, zij, voor het vrouwlijk
meervoudig getal; dus zegt men:
ƒ/, ou elle a, hij of zij heeft.
Ils, ou elles ent, zij hebben.
II, ou elle est, hij of zij is.
Ils, ou elles font, zij zijn.
Deeze woorden, je, tu, il, elle, mus, vous, ils
en elles worden periöonlijke voornaamwoorden, pronpms
perfonnels, genaamd, om dat zij den perloon
aanwijzen.
Men merke des op, dat het werkwoord altijd in
den derden perfoon liaan muet, als er noch ik,
noch wij, noch gij, noch gijlieden voor iiaat; bij
voorbeeld:
De man heeft verltand, fhomme a de Pesprit.
De boeken zijn hier, les livres font ici.
Men fpreekt ook op vierderleie wijzen: verzekerender
wijze, par affirmation, alsje fuis, ik ben,
fat, ik heb; vraagender wijze, par interrogation p

Vervoeging van de behulpzaame Werkwoorden. 53
ben ik? fuis je? heb ik? ai je? ontkennender wijze,
par négation, ik ben niet, je ne fuis pas, ik heb
niet, ƒ

5* Vervoeging van de behulpzaame Werkwoorden.
Wanneer bij het werkwoord, op één der vier bo-
n e t h e m h a a r
la,ï ' ' ' dezelve, hetzelve, ze.
les, hen, haar, dezelve, ze.
en, daarvan, er van, daarover, er over, enz
y, daar, er, aan de, of, het zelve, in de, of ia
hetzelve, daarin , er in.
m, mij, te,u, fe, zich, nous, ons.
vous, u, uheden, lui, hem, haar,/

Vervoeging vm de behulpzaams Werkwoorden. 55
en van den eerften en tweeden perfoon van het
meervoudig te verflaan : zo zegt men: donne-le,
geef het, donnons-le, laaten wij het geeven, en
donnez-le, geef of geeft het.
Hier bij is nog in acht te neemen, dat men achter
die perfoonen van de gebiedende wijze nooit zet:
me le, me te, me les, nfy, me la, nous le,^ ?ious la,
nous les, maar wel: moi, toi, lemoi, la moi, les moi,
y moi, le nous, la nous, les nous, bij voorbeeld:
Geef, of geeft het mij, donnez-le, ou, la moi.
Breng, of brengt ze mij, apportez les moi.
Toon, of toont mij daarin de gebreken, montrez y
moi les défauts.
Verhaal, of verhaalt het ons racontez le, ou la nous.
Zeg, of zegt ze ons op, recitez les nous.
Zend mij, envoiez moi.
Vergenoeg u, contente-toi.
Het werkwoord fchikt zich wel naar de woordjes
ik, gif, gijl-, hij, zij, wij, maar nooit naar de
voor-'of achter-ftaande woordjes u, uk, ons: men
zegt, bij voorbeeld:
Gij hebt ons gezien, vous nous avez vus.
en niet vous nous avons vus..
Hij heeft u gezien, 'tl vous a vu.
eu niet il vous avez vu.
Eindelijk, eer men tot de Opftellen over de
vervoeging der behulpzaame werkwoorden, hebben,
dvoir, en zijrt, étre, handelende, overga, zo diene
men optemerken, dat, wanneer men vraagender
wijze fpreckt, en er één der bijwoorden wa'arjfwat,
hoe vóórgaat , men het in 't Fransch woordlijfc
overzet, bij voorbeeld:
Waar is mijn degen? oü est taan epêe? .
Wat doet uw heer? que fait votre maitre?
Hoe vaart uw'broeder? comment fe porte votre frlre?
H,©e veel geld hebt gij? combien d''argent avez vous?
ö 4

$6 Op/lellen, betreffende de Vervoeging
! S
d i e
ï- " T Vraag m e t é é n
deezer bovengenoemde
bijwoorden niet begint, als:'Is datmïrf
te koop? dan zet men het over als of ei ftoS dat
paard is het te koop? ce cheval est-ilTZndrX
kookt het water? als of er (tonde: het water kook'
het? Peau bout-elle, en zo voords. *
Optellen, betreffende de Vervoeging der
behulpzaame Werkwoorden, hebben,
avoir x en zijn, fyre.
N 9
. i.
Ik heb f w A , ' i het boek, dat 3 ik had «r/*
ten 3 Wij hebben geweest 2 ^ 4 A/»We 5, dat
gij hebt gehad het genoegen 6 van het te hebben
wedergevende» 7. Gij zijt gelukkig 8 van niets te
hebben te vreezen 9. Zoudt gij zijn genoeg 10
awaas 11 u, te vergenoegen 12 iq de
14 van vriendfchap 15, die hij u heeft PT-
£*WI6? Wij zullen niet zijn zo i 7 dwaas fs.
Oij zult zijn m?//^ 19 van te zijn ^ r * » 2 o
aan dc W

van de behulpzaame Werkwoorden. 57
N°. 2.
Hij heeft mij gefchreven 1 een brief; ik zou
hem 2 hebben reeds 3 geantwoord 4, maar ik heb
het niet gedaan 5, om dat 6 zij ons hadden verzekerd
7 dat 8 hij was gegaan 9 buiten de ftaci 10.
"Wij zouden hebben kunnen 11 fchnjven aan de
moeder: maar zij is niet onderricht 12 van de zaak 13.
Zij zou zijn zeer verlegen 14, indien wij haar daarover
15 hadden gefchreven.' Gij hebt gedaan kwalijk
16 van niet te hebben geleend 17 geld aan een
vriend, die 18 er u 19 heeft geleend meer dan
eens 30 toen 21 gij hebt geweest in de verlegenheid
22. Gij zoudt hebben geweest zeer ondank.-*
baar 23, indien gij hadt vergeten 24 de dienften 25,
die 26 hij u heeft bewezen 27 in de tijden van te*
genjpoed 28 en van armoede 29,
1 écrit.
2 lui.
3 déja.
4 répondu.
5 fait.
6 paree que.
7 asfurc.
8 que.
9 allé.
30 hors de la ville.
11 pu.
12 inftruite.
13 affaire /.
14 embarrasfée.
15 en.
16 mal.
17 prêté.
18 qui.
19 vous en.
20 plus d'une fois,
N°. 3.
21 lorsque.
22 embarrasw.
23 ingrat.
24 oublie.
25 fervice nu,
26 que.
27 renduf.
28 adverfné/.
29 pauvreté/. (
Ik zou u hebben reeds I wedergegeven 2 her.
geld dat 3 gij hebt gehad de goedheid 4 van mi]
te leenen 5; maar zijt verzekerd 6 dat 7 de koopman 8
mij nog niet 9 heeft betaald 10 de waaren 11 die
ï aeja.,
2 rendu.
3 que.
4 bonré ƒ:
5 de me prêter.
6 asfuré.
7 que.
.8 marchand m.
D 5
9 pas encore.
10 païé.
11 marchandife ƒ.

Ofjhffe*, betreffende de Vervoeg^
% n % ^ t n ^ & & i"- di£n
«rm 15. dar 16 wiart lii
J
Z
even
de W.18. m e
3
over niet ïijn J veSld : JPfl«
12 lui.
13 vendues.
J4 ce que.
15 pauvres.
16 oU.
17 tantót.
18 ehambre /.
9 hadde
° Ude
n 2
" *«
i e t zi
J»
i7? ik was in
1 z o u i k
verneugd; hij is het waardig o
daar-
2.
N?. 4.
Zoudt gij zijn ^ 1 in ft de i«r* ,9 r>«
? dtel x? j ÏM
a d
« «4 de gewlZe'% fi
d C n b r k f a a
S"T *° " den koopi >? Wi het
mar W i^lri^ ~ ~ 2 t hette dln X
maar wij zijn 23 geweest over^hnM .J
ï d/manche.
2 it.
.3 églifè/.
4 disciple m.
o rc-us.
'7' Qj _
V WfiireT
19 quï.
20 appefè.
2J comment,
22 venu.
23 ici.
24 venu's.
2
5 par terre.
9 9ue.
1* c*r.
ii manquc.
J 2 de me ie dire.
13, comme.
14 toujours.
15 courumt; f,
16 de faire.
26 appris.
27 que.
28 négc-ce».
29 en.
30 aife.
31 pourquoi.
32 digne,
17 dit.
}& Jé.
?9 fait.
20 èciït.
21 intentionnéSa
22 de ie faire. '
*3 y.
24 portés.
n

1 trouvé.
2 le.
3 pas encore»
4 je crois.
1 diné.
2 chez.
van de behulpzaame Werkwoorden. 5> (
5 que.
6 rendu.
7 inftruit,
8 aifes.
N°. 6.
9 appris.
10 joué.
11 hérité.
12 défendu.
Hebt gij gegeten i gisteren bij 2 mijn' oom? Ik
heb er gegeten. Zij hebben er ook gegeten. Mijn
neef zou er ook geweest hebben, indien hij niet
had geweest verzocht 3 elders 4. Hij was geweest
verzocht bij zijn' oom. Zijn zij er allen 5 gebleven
6? of zijn zij er niet gebleven? Zij zijn er
3 invité.
4 ailleurs.
5 tous.
é restés»

ÓO Opfeilen, betreffende de Vervoeging
allen gebleven. Wij hebben er ook geweest, want
wij hadden er geweest verzocht 7, anders 8 zouden
wij er niet hebben geweest. Waarom zijt gij er
ook met 9 geweest? Ik zou er wel zijn gegaan 10
indien men mij had aangedaan 11 de eer van mij te
verzoeken 12. Men zal het hebben vergeeten 13.
Zoudt gij hebben reeds 14 uitgelezen 15 het boek
dat ik u geleend 16 heb? Ik zou het hebben reeds
uitgelezen, indien ik niet ziek geweest ware. Ik
heb de koorts 17 gehad.
7 invites.
8 fans ceia.
9 non plus.
10 allé.
11 fair.
12 de m'inviter,
13 oublié.
14 déja.
N°. 7.
15 achevé de lire,
16 prêté.
17 fièvre/.
Mijn 1 broeder 2 heeft u gezegd 3, dat 4 mijn
oom 5 ziek 6 was. Ik zou het u hebben gezegd
zo 7 hij het u niet gezegd had; maar ik heb het u
niet gezegd, naardien 8 hij het u heeft gezegd. Ik
heb daarom 9 ook niet 10 gedacht 11. Mij'n vader ia
heeft mij een boek gegeven 13. Mijn broeder zal
er 14 ook een hebben; maar zijn 15 boek zal niet
zijn zo 16 fraai 17 als 18 het mijne 19. Ik wenschte
wel dat wij het reeds 20 hadden! Gijlieden hebt
niet verleend 21 het oor aan de vermaaningen, die 22
wij ulieden hebben gegeven 23. Wij zouden ulieden
niet bekeven IA. hebben, indien 25 gijlieden
oplettend 26 geweest waart.
1 mon.
2 frère w.
3 dit.
4 que.
5 oncle 7»,
6 malade.
7 fi.
8 puisque.
§ y.
10 non plus.
11 penfé.
12 pere w.
13 donné.
14 en.
15 fon.
16 fi.
17 beau.
18 que.
19 mien ra.
00 deja.
21 preté.
«2 que.
23 données.
24 grondés*.
35 fi.
26 attentifïj

van de behulpzaame Werkwoorden. ot
N°. 8.
:
Waarom I hebt gij mij 2 niet wedergegeven 3 het
boek, dat 4 ik u had geleend 5? Ik had gedacht 6,
dat gij het mij zoudt hebben wedergegeven voor
langen tijd 7. Gij hebt daaraan 8 zekerlijk 9 niet
gedacht: wij hebben het 10 van noden \%. Wij
zouden het u reeds hebben wedergegeven, indien
mijn broeder het niet hadde gehad; maar wij hebben
niet geweten 12, dat hij het zou hebben gehouden
13 zo lang 14. Wij zouden het hem 15 niet
hebben geleend 16, indien wij het hadden geweten.
1 pourquoi.
2 me.
3 rendu.
4 que.
5 P r
ê'é.
6 penfé.
N°. o.
Hebt gij geproefd 1 van het vleesch 2, dat 3 de
vleeschhouwer 4 u heeft, u had, u zal hebben en
"u zou hebben gezonden 5? of hebt gij daarvan 6
niet geproefd? ik heb daarvan geproefd. Wij hadden
hem 7 bevolen 8 ÖOT O«X te zenden 9 osfenvleesch
10 en een halfs- 11 nierftuk 12; en hij heeft
ons gezonden jchaapenvleesch 13 en varkensvleesch 14.
De £Ö«" 55 zou ons hebben bezorgd 16 hoenders 17,
duiven 18 en eieren 19; maar hij is niet geweest
op 20 de markt 21. Wij hebben er 22 geweest,
1 gouté.
2 viande ƒ.
3 que.
4 boucher m,
5 envoïé.
6 en.
7 lui.
8 ordonné.
7 il y a longfems.
8 y.
9 certainement.
10 en.
11 befuin.
12 fu.
9 de nous envoïer.
10 boeuf m.
11 veau MI.
12 longe ƒ.
13 mouton m.
14 cochon m.
15 pai'fan m.
16 procuré^
13 gardé.
14 fi longtems»
15 lui.
ló prété.
17 j>oule ƒ.
18 pigeon m.
19 oeuf in.
20 lees aan,
21 marché nu
22 y.

Opfiellen, betrefende.de Vervoeging
maar wij hebben hem 23 er niet gevonden 24. Heeft
de meid. 25 gekocht 26 boter 27? ja, zij heeft er
van gekocht Ik dacht 28 dat zij daarvan niet zou
hebben gekocht, want de boter was duur 29.
23 Ie.
24 trouvé.
2£ iervante ƒ.
2 6 acheté.
27 beurre m.
28 je pen Ibis.
N°. 10.
29 cher.
Ik heb *w« morgen 1 mijn boek gehad en ik
heb het 2 niet meer 3. Ik had het nog, toen 4 gij
zijt ingekomen 5. Ik zou het nog hebben, indien
Jk het met haddet laaten 6 Jlingeren 7. Zoudt gij het
met hebben gehad? gij hebt het gehad zekerlijk 8
want wij hebben het u zien hebben 9. Het 10 \l
geweest op n de tafel. Het was van den morgen
nog- op 12 &z plaats 13. I 4 ft het heb
Ae?rf 15 gisteren. Het zou er 16 zijn nog wel, indien
gij het niet haddet genomen 17. Zoudt gij het
hebben genomen om te 18 hebben het vermaak l 0
van mij te plaagen 20 ? Ik zou hebben gedaan 21
zeer 22 kwalijk 23, indien ik het gedaan hadde met -4
het voorneemen 25 om u te plaagen 26.
1 ce maun.
2 Ie.
3 plus.
4 lorsque.
5 entrei
6 laisfé.
7 trainer.
8 certainement.
5? vu.
10 il.
11 fur.
12 a.
13 endrolt m,
14 ou.
15 mis.
16 y.
17 prïs.
iS pour.
19 pla'fir m.
20 de me tourmen.
ter.
21 fait.
22 trés.
23 mal.
1 24 dans.
25 intention ƒ.
26 de vous tourmentér.

van de behilpzdhme Werkwoorden» €*\
N°. ii.
Mijne i zuster a heeft mij 3 een' koker 4 gegeten
5, en zij 6 heeft mij gezegd 7, dat 8 ik zou.
hebben nog 9 iets anders 10, indien ik was gehoorzaam
11 aan de bevelen 12 des meesters. Heeft zij
ook 13 14 gegeven aan uwen broeder? Zij
had hem 15 wel beloofd 16 ietfij, indien hij zou
zijn zoet 18; maar naardien 19 hij niet is geweest
zoet, heeft zij hem niets gegeven. Gijlieden hebt
geenzins 20 beantwoord 21 aan de zorg 22, die 23
men genomen 24 heeft voor 25 u; daarom '26 hebt
gijlieden verdiend 27 de berispingen 28, welke men
ufieden gedaan 29 heeft./' Ik wenschte wel dat gijlieden
daaraan 30 haddet beantwoord; J«« 31 zouden
wij ulieden gepreezen 32 hebben; maar wij hebben
het 33 niet gedaan 34, omdat 35 gijlieden A

6& Opfeilen, betreffend* de Vervoeging
geweest in 7 de kerk 8; maar hij is er 9 niet se*
-weest. Ik zou hem er Wel hebben gezien, L
dien 10 hij er geweest ware. Zijnde gisteren li
lij ia uwen neef 13, heb ik daar gezien dén van
L f t i t A ^ gekocht 15 voorleden
jaar 16. Ik had het reeds gelezen 17; indien ik
het met hadde gelezen, ik zou u 18 daarom hebben
gevraagd 19. Ik heb daartoe 20 nu 21 geen' lust 20.
Waarom 23 zijt gij niet geweest op 't fchool 24 PVV-
/er«* OTor^-e» 25 ? het 26 was 27 te 28 JW 20
30 wij daaraan hebben gedacht 31; indien het
niet ware geweest te laat, wij zouden er zijn gekomen
32. ' ö
7
8 églife/.
9 y-
10 (I.
31 hier.
12 chez.
13 coufin m.
14 que.
15 achetés.
N°. 13.
Hebt gij, had gij, zult gij hebben, en zoudt gij
hebben ontvangen 1 den brief 2, rf/V» 3 mijn 4 focp-
5 u heeft, u had, u zal hebben en u zou
hebben gefchreven 61 Wij hebben hem 7 niet, wij
hadden hem niet, wij zullen hem niet hebben, en
wij zouden hem niet hebben ontvangen 8; indien
wij van hem y een' brief ontvangen hadden, zouden
wij hem reeds geantwoord 10 hebben. Ik wenschte
wel dat hij ons reeds gefchreven 11 hadde! Hebt
3 recu.
3 lettre ƒ.
3 que.
4 mon.
16 1'an pasfé.
17 lu.
18 vous,
19 demandé.
20 en.
21 a préfent.
22 pas envie.
23 pourquoi.
24 école ƒ.
5 marchand m.
6 écrite.
7 la.
8 resue.
25 hier au matin.
26 IL
27 déja.
28 trop.
29 tard.
30 lorsque.
31 penlé.
31 venus.
9 lui.
10 repondHs
11 écric.
gij -

van de behulpzaame Werkwoorden. 65
gij wel geweten 12 het geen 13 zij ons zouden hebben
gefchreven. Wij hebben het geenzins geweten
en wij hebben ook niet 14 daaraan ingedacht 16'.
Ik zou wel gewenscht 17 hebben, dat wij het 18 ge*
weten hadaen.
12 fu. |
13 ce que.
14 non plus.
15 y.
16 penfé.
N°. 14,
17 voului
18 le.
Hebt gij^et gemaakt 1 het op/lel 2, dat 3 dé
meester u hes^j u had, u, zal hebben en u zou
hebben gegeveriqfojk heb hef 5 nog 6 niet gemaakt;
ik zou het wel^glpaakt hebben, zo mijn neef
hier 7 niet g&weesrawe./Hij heeft mij 8 er van 9
afgehouden 10; maar'*iK\zal het wel gemaakt heb-
'ben, wanneer iï ik morgen 12 op fchool zal geko*
men 13 zijn. Ziit daatJbra-.juet bekommerd 14. Gij
zoudt met mij 15 ui:gegaan 16 zijn, indien gij het
gemaakt haddet. lk ;heb mijne les 17 niet kunnen 18
leeren 19, o»ófotf 2#ik mijn boek- verloren 21 heb.
Uwe 22 flofheid 23 is de oorzaak 24 van het JW-
Mes 25 van het boek. ,,
1 fait.
2 theme m.
3 que.
4 dunne.
5 le.
6 encore.
7 ici.
8 me.
9 en.
10 ernpêché.
11 quand.
12 demain.
13 venu.
14 inquiet.
15 avec moi.
ló forti.
17 ma lecon.
18 pu.
E
jQ/a||$èndre.
21 pefdjuv-^
22 votret h
23 négligWe
24 caufe f.'-i,
?5 perte ƒ.

€6 Opfeilen, betreffende de Vervoeging
N°. 15.
Waarom 1 hebt gij mij2 niet gegroet 3, wanneer 4
ik u ontmoet 5 heb? ik had niet gedacht 6, dat gij
zo onbeleefd 7 waart. Uw broeder heeft mij wel
verzekerd 8, dat gij nooit 9 geweest zijt,
en dat gij het 10 nooit zult zijn, om dat 11 gij nooit
hebt verleend 12 het oor aan de vermaaningen,
die 13 uwe 14 ouders en meesters u gegeven 15 hebben;
want zo gij daaraan 16het oor verleend haddet,
zoudt gij zo onbeleefd niet zijn. Ik wenschte wel
dat gij beleefder 17 waart. De kinders, die 18 eene
goede opvoeding gehad hebben, hebben nooit nage.
laten 19 te groeten 20 de geenen 21, die onder 2a
zijn dan zij 23.
1 pourquoi.
2 me.
3 falué.
4 quand.
5 rencontré.
6 penfë.
7 incivil.
8 asfuré.
N°. 16.
Zoudt gij ontvangen 1 hebben de boeken, die 2
ik u gezonden 3 had ? ik zou u dezelven 4 wel eerder
5 gezonden 6 hebben; maar het 7 is mi*' 8

van de behulpzaame Werkwoorden: 67
en mijn knecht 16 was ook niet 17 t'huiSi Ik had
hem elders 18 gezonden 19. Ik Wenschte wel, dat
gij dezelve vroeger 20 ontvangen 11 haddet!heb ik u
niet de redenen 22 gezegd 23, welken 24 mij belet 25
hebben, mij belet hadden, en mij zouden belet
hebben het te doen eerder. Mijn broeder heeft de
boeken niet gelezen 26. Hij had gisteren 27 in
•dezèlven 28 nog niet gezien 29.
ï6 domeftique «.
17 non plus.
18 aideurs.
ÏQ envoié.
ao plutöt.
21 regus.
22 railön ƒ.
23 dit.
24 qui-
25 empêché.
N°. 17.
20" Iu.
27 hier.
28 y.
29 vu.
Waarom r zijt gij niet gekomen 2, wanneer 3 Ik'f
11 geroepen 4 heb? ik zou Wel gekomen zijn, indien
ik gehoord 5 hadde, wanneer gij mij 6 geroepen 7
hebt; en ik zou u hebben gezegd 8, dat mijn neer 4
hier g L-wee't is , en dat 9 hij naar u 10 heeft gevraagd 11.
Ik weet niet 12 wat 13 hv u te zeggen 14 had; hel
Jpijt mij 15 dat gij het hem 16 niet hebt gevraagd.
Ik'denk 17, dat hij een' brief voor ï8 mij tg ont±
vangen 20 heeft van mijn' oom, die 21 mhfchien 24
z M 23 zal zijn. Ik heb er 24 nog nooit een' 25
van hem 26 ontvangen. Ik hoop dat ik er nu af
een' zal ontvangen hebben»
ï pourquoi»
2 venu.
3 1'Tsque.
4 appeilé
5 entendu.
6 me
7 appeilé.
8 dit.
9 qu».
10 vous.
11 demandé.
12 j'ignore.
13 ce que.
14 a dire.
15 je fuis faché.
jö le lui.
17 penfe.
18 pour.
£ *
19 moi.
20 reeu.
ai qui.
22 peut-être.
23 maiade.
24 en.
25 une.
26 lui.
27 a preien*»

óê Opfeilen, betreffende de Vervoeging
N p
. 18.
Wij hebben het werk i gelezen 2, dat % de Heen.
N.... gemaakt 5 heeft; wij hebben daarin 6 niets
fraais 7 gevonden 8. //(' weet niet 9 wat 1® mijne
broeders daarover 11 gedacht 12 zullen hebben. Ik
geloof niet 13, dat 14 zij daarover voldaan 15 zullen
geweest zijn, indien zij het 16 reeds gelezen hebben.
Mijn vader, het gelezen hebbende, heeft het
wedergegeven 17 aan mijn' oom, die 18 het hem 10
geleend 20 had: gij hebt het gelezen, wat. 21 hebt
gij daarvan gedacht? Is het 22 van uw' fmaak 23.
geweest ? wij hebben daaraan getwijfeld 24. ik heb
het aan den broeder van den Heere N.... geleend
gehad, die het mij 25 reeds zal hebben terug gezonden
26.
1 ouvrage m.
2 lu.
3 que.
4 Sieur m.
5 compofé.
6 y.
7 rien de beau.
8 trouvé.
9 je ne fais pas.
10 ce que. 19 le lui.
11 en.
20 prêté.
12 penfé. 21 que.
13 je ne crois pas, 22 il.
14 que. 53 goöt m.
15 fatisfaits. 24 dcuté.
16 le.
25 me le.
17 rendu.
18 qui.
26 renvoïé.
Ik heb vernomen 1, dat 2 Mijnheer uw broeder
efiorven 3 is; zijn dood 4 heeft u zekerlijk 5 zeer 6
f idroefd 7: het 8 is een £roo/ verlies 9; maar /fe 10
is tevens 11 zf&r 12, ^ 1 3 God het 14 15
1 appris.
2 que.
3 mort.
4 la mort.
5 certainemenr.
6 trés.
7 attristé.
8 ce.
9 grande perte.
10 il.
11 en même tem».
12 certain.
13 que.
14 le.
15 ainfi

•van de behulpzaame Werkwoorden. 8$
gewild 16 heeft; dat de dagen des levens bepaald 17
zijn door 18 den wil 19 van God. Het is ons geenzins
geoorloofd 20 te 21 ziin wederfpannig 22 aan de
begeerte 23 der Voorzienigheid 24 Indien 25 de
mensch van te vooren 26 bedacht 27 hadde, dat wij
flervelijk 28 zijn, zou hij niet zijn zo 29 bedroefd 30,
ah 31 hij het ongeluk 32 heeft w» ite verliezen 33
een' naastbeflaanden 34, 35 3°" ''V 37 is >
hem lief is geweest, en hem lief zou zijn.
16 voulu.
17 déterminés.
18 par.
19 volonté ƒ.
20 permis.
21 de.
22 rebelles.
23 défir ra.
24 Providence ƒ.
25 fi.
26 auparavant.
27 reflechi.
28 morteis.
29 fi.
30 attristé.
31 quand.
N°. 20.
32 malheur ra.
33 de perdre.
34 proche parent ra.
35 qui.
36 lui.
37 cher.
Wij hebben ondervonden 1, dat 2 niets is onflandvastiger
3 dan het geluk 4. Het ongeluk 5, dat 6
ons is, ons was, ons zal zijn, en ons zou zijn
overgekomen 7, heeft ons, had ons, zal ons hebben
en zou ons hebben gedompeld 8 in de elende 9. Ik
had nooit gedacht 10, dat het geluk zo 11 oufiand-'
vastig 12 was 13. Het 14 heeft ons, en zou ons
hebben toegelagchen 15 geduurende 16 langen tijd 17.
Wij hebben er aan 18 te zeer 19 verkleefd 20 geweest.
Indien wij daaraan niet zo zeer 21 verkleefd
geweest waren, wij zouden nu 22 niet zijn zo o««
1 expérimenté.
2 que.
3 plus inconftant.
4 fortune ƒ.
5 malheur m.
6 qui.
7 lurvenu.
g piongés.
9 rnilère ƒ.
10 penfé.
11 fi.
12 inconfiant.
13 a l'opt.
14 elle.
15 fouri.
16 pendant.
E 3
17 Iongtems.
18 y.
19 trop.
ao attachés.
21 tant.
22 a préfènt.

yo Op/lellen, betreffende de Vervoeging
gelukkig 22, als wij het 24 zijn. Niemand 2K is
ongelukkiger 26 dan de geene 27, die nooit gehad
heeft tegenjpoed 28.
8
33 malheureux. 25 perfonne ne. 27 celui.
2 4 J e
' 2ö plus malheureux. 28. adverfité ƒ.
N°. 21.
He heb dikwijls 1 2 //>^n 3, welken 4 hadden
bemerkt 5 in g ouderdom 7, d# g zii
hadden verwaarloosd 9 den tijd der jeugd: zij zou-
&a toen 10 wel hebben gementckt 11, dat zij Via
hadden de gelegenheid 13, welke zij hadden «rwaarloosd
14; zij zouden wel hebben willen 15 /«u
7* -3
1 7 z,
j 18 niet meer hadden
den tijd. Zijt aandachtig 19 aan het geen 20 u is
onderwezen 21 geweest, op dat gij in uwen ouderdom
geen beromv 22 hebbet van 'het verzuim 2%
van den tijd van uwe jeugd! Gijlieden hebt een'
meester, die geen moeite 24 heeft pefpaard oc,
noch 26 zou gefpaard hebben: gijlieden zult mis-
Jchien 27 met meer hebben de gelegenheid, die gijlieden
nu hebt. Veelen 28 zouden wel hebben gewenscht,
dat zij nog hadden gehad die 20 gelégenheid.
y &
1 fouvent,
2 vu.
3 gens.
4 qui.
5 remarqué.
6 leur.
7 vieillesfe ƒ.
8 que.
9 négligé,
ao alors.
11 fouhaité.
12 encore.
13 occafion ƒ.
14 négligée.
15 voulu.
16 app'rendre.
J7 lorsque.
18 en.
19 attentifs.
20 ce quu-
21 enlèigné.
22 pas regret.
*3 négügence ƒ.
24 aucune peine ƒ.
25 épargné.
16 ni ne.
27 peut-étre,
28 plufieurs.
29 cette.

van de behulpzaame Werkwoorden. 7$
N°. 23.
Wij hebben onderzocht 1 de zaak 2, waarover $
men gefproken 4 had, en wij hebben bevonden 5,
dat 6 men de waarheid 7 niet gezegd 8 heeft. Wij
zouden daaraan 9 ook nooit hebben geloof geflagen
10, indien gij het ons niet verhaald 11 haddet;
wij zouden daaraan 12 niet getwijfeld 13 hebben,
indien zij //# ons verzekerd 14 hadden. Zoudt gij
wel hebben de floutmoedigheid 15 om te zeggen 16,
dat gij het 17 nooit zoudt hebben gezegd? ik ben
er tegenwoordig 18 geweest. Wij hebben het nooit
ontkend 19; maar uw neef heeft het ons aldus 20
verhaald. De Heeren 21, die 22 hier 23 geweest
zijn, hebben ons daarover gefproken 24,
1 examiné.
2 affaire f.
3 dont.
4 parlé.
5 trouvé.
6 que.
7 vérité/,
S dit.
N°. 23.
Hebben zij u niet verhaald ï, waarmede a wij
gisteren 3 den tijd hebben doorgebragt 4? Wij hebben
gehad w;*?/ vermaaks 5; maar wij zouden gehad
hebben nog meer vermaaks 6, indien gij bij 7 ons
geweest waart. Veelen 8 hebben doorgebragt 9 den
1 raconté.
2 a quoi.
3 hier.
4 pasfé.
9
y*
10 ajouté foi.
11 raconté.
12 en.
13 douté.
14 nous en asfuré.
15 audace ƒ.
16 de dire.
5 beaucoup de
plaifir.
6 plus de plaifir.
7 avee.
E 4
17 le.
18 préfent.
19 nié.
20 ainfi.
21 Mesfieurs.
22 qui.
23 ici.
24 parlé.
8 plufieurs.
9 pasfé.

1% Opfeilen, betreffende de Vervoeging.
tijd met 10 fpeelen n; maar ik heb het 11 niet ge»
daan 13. Indien ik het gedaan hadde, zou ik het
alleen 14 gedaan hebben, om te behaalden 15 aan
de kinderen, die 16 bij ons waren. Hebt gij gezegd
17 aan mijn' neef 'het geen 18 ik u daarover 19
gezegd heb? ik heb fcm 20 daarover gefproken 21 y
toen 22 wij waren 23. Hij heelt mij 24 gezegd
de reden 25, die hem daartoe 26 hadden aangezet
27, en wij hebben niet bevonden 28, «fo 29
hij ongelijk 30 had, indien het 31 wvwr 32 is het
geene hij mij gezegd heeft.
10 a.
11 jouer.
12 le,
13 fait.
14 uniquement.
15 pour plaire.
qui.
37 dit.
18 ce que,
19 er!.
20 lui.
21 parlé.
22 lorsque.
23 feul.
24 me.
25 raifon ƒ.
N°. 24.
26 y.
27 porté.
28 trouvé,
29 que.
30 tort.
3« ih
3« vrar.
Ik heb bemerkt T, dat 2 gijlieden zijt Z

van de behulpzaame Werkwoorden. 73
overtuigd 19 geweest van logens. / Hebt gij wel
gehad vertrouwen in hun 201 Wij hebben in hun
nooit gehad vertrouwen. Men heeft- tot nog toe 21
altijd gehad vertrouwen in 22 uwen broeder, omdat
23 men hem 24 nooit heeft kunnen 25 befchuldigen
26 van logens. Zij hebben mij 27 daar*
van 28 ook nooit kunnen befchuldigen.
19 convaincu» 23 paree que. 27 me.
20 en eux. 24 'le. 28 en.
21 jusqu'a préfent. 25 pu.
22 en. 26 acculer.
N°. 25.
Ik ben zeer 1 ziek 2 geweest federt 3 gij mij 4
niet hebtgez/e» 5; ik heb gehad ook 6 pijn 7 in 8
het hoofd 9, en ik heb geen' eetlust 10. Sedert 11
wanneer 12 hebt gij geweest ziek? ik heb niet geweten
13 dat 14 gij waart geweest ziek. Ik zou
geweest hebben eerder 15 A/er 16, indien ik het
hadde geweten. Wij hebben er van 17, wij hadden
er van, wij zullen er van hebben, en wij zouden
er van hebben hooren 18 fpreeken 19, toen 20 wij
waren op 21 de buitenplaats 22 van uw' neef. De
bezigheden, welken wij hadden, hebben ons belet 23
te komen 24 eerder 25. Mijn vriend heeft daarvan
ook niets geweten; anders 26 zou hij u hebben
gegeven 27 een bezoek 28.
1 fort.
2 malade.
3 depuis que.
4 me.
5 vu.
6 ausfi.
7 mal.
8 a.
9 tête ƒ.
10 point d'appetit.
11 depuis.
12 quand.
13 fu.
14 que. '
15 plutót.
16 ici.
17 en.
1% eatendu.
19 parler.
20 lorsque.
E 5
21 a.
22 maifon de campagne
ƒ. /
23 empêcftés.
24 de venir.
25 plutór.
26 fans cela.
27 rendu.
28 vilite/.

74 Over de Voornaamwoorden.
N% 26.
Hoe veel I hebben zij gegeven 2 war 3 deeze 4
boeken? ik heb gehoord 5, dat 6 zij «WKW 7 niet
hebben gegeven veel 8. Zij zouden daarvoor hebben
gegeven nog minder 9, indien ik niet geweest
ware op 10 de verhooping 11 der boeken. Wij hebben
er 12 geweest. Hebt gij gekocht 13 de boeken
, du 14 wij hebben gezien 15 gisteren ? ik heb
ze 16 niet gekocht 17, omdat 18 zij nog niet zijn
geweest verkocht 19. Zij zullen zijn verkocht morgen
20, en dan 21 zal ik ze hebben gekocht zekerlijk
22. Ik wenschte wel dat zij waren netter 231
ik zou ze hebben reeds gekocht vóór 24 de verkooping;
maar men heeft mij daarvoor gevraagd 25
te veel 26.
1 combien.
2 donné.
3 de.
4 ces.
5 appris.
6 que.
7 en.
8 beaucoup.
9 moins.
10 a.
11 vendition ƒ.
12 y.
13 acheté.
14 que.
15 vus.
16 les.
17 achctés.
18 paree que.
V. R E G E L .
Over de Voornaamwoorden.
Des Promms.
19 ver dus.
20 demain.
21 alors.
22 certainement.
23 plus propres.
24 avant.
25 demandé.
26 trop.
Een voornaamwoord is dat in de plaats van een
naamwoord Haat.
Men onderfcheidt zeven foorten van voornaamwoorden,
als:
1,0 De perfoonlijke voornaamwoorden, les pronoms
perfonnels. 1

Over de perfoonJijke Voornaamwoorden. 7^
2.) De bijvoegelijke voornaamwoorden, les pro*
noms conjonStifs.
SO De bezittelijke voornaamwoorden, lespronoms
posfesjlfs.
4. ) De aanwijzende voornaamwoorden, les pro*
noms démonflratifs.
5. ) De betrekkelijke voornaamwoorden, les pro*
noms relatifs.
6. j De onopzichtlijke voornaamwoorden, les pronoms
abfolus; en
7. ) De onbepaalde voornaamwoorden, les pronomi
indêfinis.
Over de perfoonlijke Voornaamwoorden.
Des pronoms perfonnels.
Deeze voornaamwoorden wijzen daadlijk den perfoon
aan, of ftaan in deszelfs plaats.
Voor den eerften perfoon gebruikt men je en
moi, ik, voor het enkelvoudig; nous, wij, voor
het meervoudig.
Deezen zijn zo wel manlijk als vrouwlijk.
De perfoonlijke voornaamwoorden voor den tweeden
perfoon, zo wel in het manlijk, als in het
vrouwlijk, zijn:
Tu en tot, gij, voor het enkelvoudig.
Vous, gij of gijl., voor het enkelvoudig en voor
het meervoudig.
Die voor den derden perfoon zijn:
II en lui, hij, voor het enkelvoudig ?
m H l l f c
lis en eux, zij, voor het meervoudig* J '

-6 Over de bijvoegelijke Foornaamwoorden, enz.
Elle, zij, voor het enkelvoudig?
en Elles, zij, voor het meervoudige vrouw
"jk.
On, men, wordt een algemeen voornaamwoord,
pronom général, genaamd, en kenmerkt den derden
perfoon.
Over deeze voornaamwoorden hebben wij reeds
gehandeld ter gelegenheid van de vervoeging der
behulpzaame werkwoorden; doch in het vervol 0,
zal ik hierover nog breeder uitweiden, ' "
Over de bijvoegelijke Voornaamwoorden.
Des Pronoms conjonStifs.
Deezen zijn me, mij, te en vous, u en ul., fe,
zich, nous, ons, lui, hem, haar, leur, hun, haar,
le, la, les, hem, haar, hen, en, er van, y, er aan,
en worden, zo als reeds bij de vervoeging der
behulpzaame werkwoorden gezegd is, voor het werkwoord
geplaatst in alle tijden, uitgezonderd in de
gebiedende wijze; hierover zal ik ook wijdloopiger
handelen. ,
Over de bezittelijke Voornaamwoorden.
Des Pronoms posfesffs.
Deezen worden aldus genaamd,omdat zij een bezitting
te kennen geeven.
Zij worden onderfcheiden in
Onopzichtlijke voornaamwoorden, van bezitting,
Pronoms posfesffs abfolus, en in
Betrekkelijke voornaam woorden van bezitting,
pronoms posfesffs, relatifs,

Over de onbpzichtlijke Voornaamwoorden. 77
Over de onopzichtlijke Voornaamwoorden
van bezitting
Des Pronoms posfesfifs abfolus.
Deezen worden altijd bij een naamwoord geplaatst ,
en zijn de volgende.
Voor een woord, dat manlijk enkelvoudig is:
Mon, mijn.
Ton, uw.
Son, zijn, haar.
Notre, ons, onze.
Votre, uw, ulieder.
Leur, hun, haar.
Deezen worden ook geplaatst voor een woord dat
met een' klinker of iiomme h begint, al is het
vrouwlijk.
Voor de woorden, die vrouwlijk enkelvoudig zijn,
en met een' medeklinker of luidende h beginnen „
plaatst men
Ma, mijne.
Ta, uwe.
Sa, zijne, haare.
Notre, onze.
Votre, uwe, ulieder.
Lear, hunne, haare.
Voor alle woorden, die meervoudig zijn:
Mes, mijne.
Tes, uwe.
Ses, zijne, haare.
Nos, onze.
Vos, uwe, ulieder.
Leurs, hunne, haare.

1\ Over de ompzichtlijke Voornaamwoorden.
Deeze bovengemelde voornaamwoorden fchikkcn
zich even als de woordlidjes naar de naamwoorden -
daar zr, byftaan in geflacht, getal en geval, men
zegt bij voorbeeld: '
Mon livre, mijn boek; om dat livre manlijk is.
Mes livres, mijne boeken; om dat livre. meervoudig
is.
Ma plume, mijne pen; want plume is vrouwlijk,
en zo voords.
Wanneer de woordjes van of uit, in het Nederduitsch
, voor één deezer voornaamwoorden geplaatst
zijn, dan ftaat het voornaamwoord in den Genitif
of Ablatif, en het wordt, in 't Fransch, overgezet
door de; als: het blad van, of, uit mijn boek, la
feuille de mon livre.
Aan, is een teken van den Datif, en wordt overgezet
door a; aan mijn boek, betekent des, a mon
livre, en zo voords.
Indien achter één deezer voornaamwoorden gevoegd
wordt es, s oï er, dient de leerling dit te
vertaaien als of het woordje van er voor ftonde:
de uitgang es toont altijd het enkelvoudig aan, en
er dan eens het enkelvoudig, dan eens het meervoudig,
het geen de uitgang van het fubflantif genoeg
leert onderfcheiden, bij voorbeeld:
Zijnes of zijns boeks, de fin livre.
Zijner moeder, de fa mere.
Zijner boeken, de fis livres.
Zijner moeders of moederen, de fis meres.
Me H dient hier nog optemerken, dat a getekend
wordt, indien het niet den derden perfoon van den
tegenwoordigen tijd der toonende wijze van het
behulpzaam werkwoord avoir aantoont
Son, fa, fis worden dan eens door zijn of zijne,
dan eens door haar of haare overgezet; leur en
leurt betekenen ook dan eens hun of hunne, dan

Over de onopzichtlijke Foornaamwoorden.
eens haar of haare. Zie hier den regel van het onderfcheiden
gebruik!
Wanneer men, in het Nederduitsch, wil aantooncn
dat iet aan vrouwlijke perfoonen of zaaken toebehoort,
gebruikt men haar of haare, (bij veelen
ook heur en heure,) zo wel wanneer het aan één
perfoon alleen, dan wanneer het aan meer dan één
toekomt; men zegt bij voorbeeld: waar is uwe zuster?
ik heb haar boek, haare pennen gevonden; en ook:
uwe nichten waren t'huis, ik heb haaren tuin gezien
, hier gebruikt men haar, haare of haaren voor
de fubftantifs boek, pennen, tuin, om dat het de
eigendommen zijn van vrouwlijke perfoonen; maar
men zegt, zijn, zijne, hun, hunne, als men van
manlijke of onzijdige perfoonen of zaaken fpreckt.
De voornaamwoorden, zijn, zijne, haar en haare
betekenen . in 't Fransch, altijd fon, fa, fes, wanneer
men de bezitting van één' perfoon alleen aanwijst,
bij voorbeeld:
Waar is uw broeder? zie daar zijn boek! ou est
votre frère? voila fon livre!
Waar is uwe zuster? zie daar haar hoed, haare
handfchoenen! oii est votre foeur? voila fon chapeau,
fes gands!
Haar, haare en hun, hunne, betekenen altijd leur
of leurs, als het aan meer dan één' eigenaar of eigenaarfter
toebehoort, bij voorbeeld:
Wat hebben die jongens gedian? zij hebben hunne
boeken verloren. Ou'out fait ces garfons-la?
ils ont perdu leurs livres.
Wat doen die meisjes ? zij bergen haare pennen.
Que font ces files-la? elles ferrent leurs plumes.
De leerling onderfcheide we!, wanneer, ons, hun,
haar, bezittelijke voornaamwoorden, pronoms posfafifi,
en wanneer zij bijvoeglijke voornaamwoorden,
pronoms conjonctifs, zijn, bij voorbeeld:

80 Over de onopzichtlijke Voornaamwoorden.
Zij hebben ons ons boek ontnomen, ils nous ont
otè notre livre.
Zij heeft haar haar werk gemaakt, elle lui a fait
fon ouvrage.
De dieven hebben hun hun geld ontftolen, les
voleurs leur ont pris leur ar gent.
Hier ziet men, dat de voornaamwoorden, ons,
haar en hun, die terftond achter het werkwoord
volgen, bijvoegelijke voornaamwoorden zijn, die den
perfoon aanduiden; daar in tegendeel de voornaamwoorden,
ons, haar en hun, op welke een naamwoord
volgt, bezittelijke voornaamwoorden zijn.
Het woord, zijn, is dan eens een voornaamwoord^
dan eens een werkwoord; bij voorbeeld:
Het zal zijn boek zijn, ce fera fon livre.
Zij zijn zijn gefprek moede, ils font las de fon
discours.
Het voornaamwoord, zijn, dat voor de naamwoorden,
boek en gefprek Haat, is een bezittelijk voornaamwoord,
en het andere zijn, een werkwoord, dat
men vervoegen kan.
Deszelfs en derzei ver, vooreen naamwoord Haande,
betekenen hetzelfde als de voornaamwoorden,
zijn, zijne, haar, haare, hun, hunne, bij voorbeeld:
Hij heeft deszelfs boek gehad, il a eu fon livre.
Zij hebben derzelver brieven gelezen, ils ont lu
leurs lettres.
Deszelfs, voor een naamwoord ftaande, betekent
altijd fon,feoï fes; en derzelver, betekent dan eens
fon, fa, fes, dan eens leur of leurs, naar dat het
op één' of meer bezitters ziet.
Over

Over de betrekkelijke Voornaamwoorden. 81
Over de betrekkelijke Voornaamwoorden van
bezitting.
Des Pronoms posfesffs reïatifs.
Deeze zijn de volgende:
Masc. fi/igi. Manl. enkelv.
Le mien, de, of, het mijne.
Le tien, de, of, het uwe.
Le fen, de, of, het zijne, haare, (heure).
jLe notre, de, of, het onze.
Le votre, de, of, het uwe.
Le leur, de, of, het hunne, haare, (heure.)
Fem. fingl. VrouWl. enkelv.
La tnienne. "*j
La tienne. j
La f enne. ' Het Nederduitsch
La notre. ? als boven.
La votre, \
La leur. J
Masc. plur. ( Manl. meerv.
Les miens, de mijnen.
Les tiêns, de uwen,
Les fens, de zijnen, de haaren, (de beuren»)
Les 'nOtres, de ónzeYi.
Les votres, de uwen.
Les leurs, de hunnen, de haaren, (de heurett.)
Fem. plur» Vrouwl. meerv.
Les inicnnes.~\
Les tiennes. I
Les fiennes. 'liet Nederduitsch
Les notres. j als boven.
Les votres. |
Les leurs. j
Deeze bezittelijke voornaamwoorden worden rela»
tifs, dat is betrekkelijk, genaamd, om dat zij niet

?2 Over de betrekkelijke Voornaamwoorden*
terttond voor een naamwoord ftaan; maar op eerr,.
dat vooraf gaat, betrekking hebben, waarnaar zij
zich in geflacht, genre, en in getal, nombre, fchikken;
het geen hen van de onopzichtlijke voornaamwoorden
v»n bezitting wel degelijk onderfcheidt, is,
dat zij altijd een bepaald woordlidje, artkle défini,
voor zig hebben, bij voorbeeld:
Mijn boek is beter dan het uwe, mon livre ess
meilleur que le votre.
Hier ziet le votre op livre, boek, dat manlijk enkelvoudig
is.
Zijne pen is beter gefneden dan de mijne, fit
plume est mieux taiïlée que la miemie.
Hier ziet la mienne op plume, dat vrouwlijk enkelvoudig
is.
Uwe Iesfen zijn grooter dan de zijnen, vos le*
gons font plus grandes que les fennes.
Les fennes is vrouwlijk meervoudig, om dat le*
gons vrouwlijk meervoudig is, en zo voords.
De voornaamwoorden, letien, les tiens, la tienne,
les tiennes, als mede ton, ta, tes, tu en toi, worden
niet gebruikt, dan wanneer men roet zeer groote
verachting of gemeenzaamheid, of tot God in her
gebed fpreekt; anders bedient men zijr, in derzelver
plaats, van le votre, la votre, les votres, votre^
vos, vous.
Men ziet, uit de hier boven opgenoemde betrekkelijke
voornaamwoorden van bezitting, dat de of het
haare, dan eens le fen, la fenne, les fiens. les fen*
nes, dan eens le leur, la leur en les leurs betekent.
Indien- men zig te binnen brengt, wat wij reeds
bij de onoozichtlijke werkwoorden van bpzitting over
fon, fa, fis, leur en leurs gezegd hebben, zal men

Over de betrekkelijke Voornaamwoorden. §j
'ligt begrijpen, dat het zelfde onderfcheid hier ook
plaats vindt, naamlijk, dat de, of, het haare, le
fien, les flens, la fienne of les fiennés betekent, wanneer
men de bezitting van één' perfoon alleen aan.
wijst, en door le leur; la leur of les leurs wordt
overgezet, als er meer dan één bezitter van dezelfde
zaak bepaald wordt, als:
Is dat de pen van mijne zuster niet ? neen, het
is de haare, (heure,) niet. Nest ce pas la la
plume de ma foeur? non,- ce n'est pas la fienne.
, Hier zegt men la fienne en niet la leur, om dat
het Ziet op de pen van mijne zuster alleen.
Zijn dit de boeken van uwe nichten? het zijn de
haare, (heure,) Sont ce ici les livres de vos coii*
finesP ce font les leurs:
Hier gebruikt men les leurs in plaats van les flens,
'óm dat het de eigendom is van uwe nichten, die
meervoudig zijn.
Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke Voor^
naamwoorden van bezitting.
Des Pronoms posfesffs abfoltts.
N°. i.
Mijn broeder en uwe zuster zijn, waren, hebben
geweest, zullen zijn en zouden zijn hij i uwé»
nicht, en wij hebben allen i geweest gisteren in
den tuin van haaren vader. Heeft uw broeder niet*
had hij niet, heeft hij niet gehad, en zou hij niet
hebben gehadt, haar boek en haare pennen? mijne
zuster heeft ze 3 gehad 4; maar zij heeft ze niét
meer. Zij heeft ze gegeven 5 aan haaren neef, als
'ook 6 de papieren, welke 7 zij had ontvangen 8 vart
1 chéz. 4 eus. 7 que.
2 tous. s donnés. 8 recuïé
3 les. 6 comme ausli.
F a

$4 Opfeilen, letreffende de onopzichtlijke
haare moeder. Mijne leerlingen zouden niet hebben
gekend 9 hunne ksfen, indien ik hun hadde
toegelaten ÏO uittegaan it. Hunne fchriften zijn
flecht 12 gefchreven 13; daarom 14 hebben zij verdiend
15 de verontwaardiging 16 huns meesters.
9 fu. 11 mal. 15 mérité,
ao permis. 13 écrites. 16 indignation ƒ.
si de lörtir. 14 c'est pourquoi.
N°. 2.
Zijn vader en onze moeder hebben geweest gisteren
bij uwen vriend. Ik heb nog niet, ik had
nog niet, en ik zal nog niet hebben ontvangen 1
een' brief 2 van mijne moei 3; maar ik heb er 4
een' ontvangen van haare dochter, welke 5 mij 6
heeft, mij had en mij zou hebben gefchreven 7,
dat 8 haare moeder en haare broeders welvaarende
\zijn 9. Ik heb ook reeds geantwoord 10 aan de
dochter; maar niet it aan de moeder. Mijn zoon
heeft niet zo veel vermogens 12 als zijn kind; maar
de naarltigheid en de oplettendheid van onze
dochter overtreffen l§ de naarftigheid en de oplettendheid
hunner dochters. De meester befieedt 14
•veel tijds IJ tot 16 de opvoeding 17 en tot het onderwijs
18 van mijne kinderen, en hij heeft gegeven
19 aan zijne kinderen de gelegenheid om tt
waak en 20 vorderingen 21.
1 recu.
2 lettre ƒ.
3 tante ƒ.
4 en.
5 qu>»
6 me.
7 écrit.
8 que.
9 fe portent bien. 15 beaucoup de
10 repondu. tems.
11 non pas. 16 a.
12 autant de capa- 17 éducation ƒ.
cité^ 18 inftruétion ƒ.
13 furpasfent. 19 donné.
14 emploïe. 20 1 e fafre.
21 progrès JM.

foornaamwoorden van bezitting. ?5
Onze meester heeft bevolen 1 aan zijne leerlingen
te gehoorzaamen 2 aan hunne ouders: hij heeft beloond
3 de oppasfendheid 4 zijner leerlingen. Zijne
bezigheden 5 hebben hem

é6' Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke
Zijn meester heeft het voorneemen 10 gehad, om.
te il fchrijven 12 aan hunne ouders, dat zij hebben
verzuimd 13 altijd hunnen pligt 14; maar hun.
ne traanen 15 hebben zijne gramfchap 16 ontwapend
17.
10 intention f.)
11 de.
12 écrire.
13 négligé.
14 devoir mi
15 larme ƒ.'
N°. 5.
16 colère f.
17 désarmé.
Zijn vader en mijne moeder waren gisteren hij- s
onze vrienden, en zij hebben er 2, zij hadden er,
zij zullen er hebben, en zij zouden er hebben gefproken
3 van hunne kinders, van hunne dienstboden
4 en van hunne bezigheden 5. Ik heb hun gevraagd
6, of 7 zij niets gehoord 8 hadden van onze
omftandlgheden 9. ' Zij hebben ons geantwoord 10,
dat zij er van 11 niets gehoord hadden. Hebben
zij er van niet gefproken 12 aan mijnen vriend en
aan mijne vriendin?'Zij hebben hun er van gefproken.
Ik heb gezegd 13 aan mijnen knecHt 14, aan
uwe meid 15 en aan hunne kinders het geen 16 onze
vrienden ons hebben belast 17,
1 ehez.
3 y.
3 parlé.
4 domestique m.
5 occupation.
6 demandé.
7 fi.
8 apprïs.
9 circonfiance ƒ.
10 repondu.
11 en.
i,2 parlé.
N°. 6,
13 dit.
14 domestique «a.
15 (ervante ƒ.
16 ce donr.
ï£ chargéso
Hebt gij gezien 1 het huis en den tuin van ongeil
oom? ik heb ze 2 gezien 3. Het huis heeft
2 les. 3 V1
?s.

Voornaamwoorden van bezitting, §7
mij 4 niet aangefaan 5. Wij hadden gehoord,
dat 6 hij het 7 heeft, hij het had, hij het zal hebben,
en hij het zou hebben verkocht 8 aan uwen
vader. Hij heeft het niet verkocht, maar hij heeft
het verhuurd 9 aan mijnen broeder en aan mijne
zuster. Hun huisraad 10 is er 11 nog niet ge*
bragt 12 geweest ; onze vrienden hebben het 13
hun 14 afgeraaden 15. Zondt gij wel de goedheid 16
hebben om mij te melden 17, of 18 gij het gefchenk
19 van mijne zuster ontvangen 10 hebt? Wij
hebben haar 21 haare, (heure,) klederen 22, haar
linnen 23 en haare boeken gezonden 24, omdat zij
ons daarom 25 gevraagd 26 had in haaren brief.
4 me.
5 plu\
6 que.
7 la.
8 vendue.
9 louée.
uo meubles m. pl.
ii y.
N°. 7.
Ik wenschte wel, dat wij waren in flaat 1 te
beantwoorden 2 aan de dienflen 3, die 4 uw vader,
uwe broeders en hunne vrienden bewezen 5 hebben
aan ons huisgezin 61 rhijn broeder heeft ook gedaan
7 veel vermaaks 8 aan uwen oom en aan uwe
moei. Wij hebben dikwijls hooren 9 fpreeken^ 10
van de bereidwilligheid 11 van uwe ouders om dienst
te doen 12 aan hunne vrienden,en aan hunne vriendinnen.
Mijn neef en mijne nicht hebben ook niet
1 en état.
2 de repondre.
3 fervice m.
4 que.
12 apportés.
13 'e.
14 leur.
15 déconfètllé.
1 6 bonté ƒ.
17 de me marquer.
18 fi.
19 prefent m.
5 rendus.
6 familie ƒ.
7 fait.
S beaucoup de
plaifir.
F 4
20 recu.
21 lui.
22 harde f.
23 linge m.
24 envoïé.
25 les.
26 demandés.
9 entendu.
10 par ler.
11 promptitude f.
12 a rendre fervic»,

fSï Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke.
geweigerd 13 aan uwe broeders hün verzoek 14. Zïï
hebben altijd getoond 15, «fe/ 4 z\\ w a r e n o n z a
vrienden.
13 refufé. J4 demande f. l 5 montré.
N°. 8.
#W 1 is het boek van Pieter 5 ? mijn broeder
heeft deszelfs boek niet. Waar zijn de pennen van
Sufanna 3? Mijne zuster heeft derzei ver pennen
niet gehad, Waar hebben de fchrijfboeken 4 van
mijne broeders geweest? Mijne neeven hebben der-
«elver fchrijfboeken niet gezien 5. Onze broeders
en uwe zuster, mijne moeder en haar kind, zouden
hier zijn, indien mijne vrouw 6 en hunne kinders
hier geweest waren. Zijt gehoorzaam 7 aan uwe
ouders en aan uwen meester! laaten uwe daaden 8
zijn onderworpen 9 aan hunnen wil 10 en aan hunna
begeerten Iï J
* °

Voornaamwoorden van bezitting.
aan haare meesteres 15, De koning Salomo 16 zegt 17
in z'jne fpreuken 18: mijn zoon! vergeet niet 19
mijne wet 20; maar dat 21 uw hart 22 bewaare 23
mijne geboden 24!
15 maitresfe ƒ. 19 n'oubliez pas. 23 garde.
16 Salomon. 20 loi ƒ. 24 cómmandement
17 dit. 21 que. »»,
18 proverbe m. 22 eoeur m.
N°. 10.
De kinders van mijnen broeder, van uwe zuster
en van zijne vrouw zullen binnen 1 een oogenblik 2
hier zijn. Ik wenschte wel, dat zij reeds fner waren!
Mijn voornemen 3 is goed 4; maar het voornemen
van zijnen broeder is niet, was niet, is niet
geweest, en was niet geweest zo 5 goed 4 als 6 het
voornemen van uwe zuster. Ik heb voorgelezen 7
aan uwen broeder den brief, dien 8 ik heb, ik had,
ik zal hebben, en ik zou hebben ontvangen 9 van
onze vrienden. Zij hebben ons kennis gegeven 10
van de veranderingen 11, welke 12 zijn voorgevallen
13 in hunne zaaken 14 door 15 den dood 16 van
hunnen vader.
1 dans. 7 lu. 13 arrivés.
2 moment m. 8 que. ,.' 14 affaire ƒ.
3 desfein 1». 9 reeu. 15 par.
4 bon. 10 donné avis. 16 mort/.
5 ausli. 11 changement m.
6 que. 12 qui.
N°. 11.
Mijtte zuster heeft mij 1 gefchreven 2, en zij heeft
mij verzocht 3 in haaren brief te doen 4 haare grottenisfen
5 aan uwe zuster en aan uwe nichten,
1
3 prié*. 5 compliment m.
a ecrit. 4 de faire.
F 5

9fiT Opjlelltn, lemffende de onopzichtlijke
die 6 altijd haare vriendinnen geweest zijn. Zij
heeft mij gemeld 7. dat 8 de zoon van onzen neef
is overleden 9. Heeft uw broeder,u ook gefchreven?
hij heeft mij niet gefchreven: hij heeft zeker,
lijk 10 daartoe 11 niet gehad den tijd; hij zou het 12
anderzins 13 wel hebben gedaan 14. De omftandigheden
ig van zijn huisgezin 16 verdienen 17 onzen
aandacht 18 en onze opmerkingen 19.
6 qui.
7 marqué.
8 que.
9 mort.
10 certaineinent.
11 en.
12 le.
13 autrement.
14 fait.
15 circonftance ƒ.
N°. 12.
16 familie/.
17 méritent.
18 attention f.
19 reflexion ƒ.
Aan wien 1 hebt gij, hadt gij, zult gij hebben, en
zoudt gij hebben gegeven 2 mijn papier en mijn pen*
nemes 3? Hebt gij ze 4 gegeven 5 aan zijnen neef,
aan uwen broeder of aan mijne nicht? ik heb ze
gegeven aan uwe medeleerlingen 6. De opvoeding 7
mijns broeders maakt uit 8 de eenigfte zorg 9 van
mijne ouders en van zijne meesters; maar mijn broeder
beantwoordt niet 10 aan hunne zorg II. De
vermaaken 12, welke uw oom toeftaat 13 aan uwen
neef, doen veel fchade 14 aan zijne ftudiën 15. De
ouders ft aan toe 16 doorgaands 17 te veel 18 aan
hunne kinderen; zij verwaarloozen 19 hunne opvoeding
20.
1 qui.
3 donné.
3 canif ».
4 les.
5 donnés.
6 condjsciple, m,
? éducation/.
8 fait.
9 unique fbin m. 1
10 ne répond pas.
11 foin m.
12 plaifir.
13 accorde.
14 font beaucoup
de tort.
15 étude ƒ.
16 accordent.
17 ordinairement.
18 trop.
19 négligent.
20 éducation /.

,:" ;
Voornaamwoorden van bezitting. " 91
' " • N°. i 3.. , •
Hoe vaart 1 uw grootvader en uwe grootmoeder ?
ik had gehoord 2, dat 3 zij ziek 4 waren : mijn grootvader
is altijd ziek/ijk *: mijne grootmoeder is wel
ziek 6 'geweest; maar zij is reeds herjleld 7 van haare
ziekte 8, ik had gedacht 9, dat haare zwakheid 10
haar zou hebben veroorzaakt 11 den dood. Is mijn
heer uw man reeds terug gekomen 12 van zijne
reis 13? Hij is nog niet hier; maar ons huisgezin
had hem 14 reeds van daag 15 gewacht 16, Hij zal
zekerlijk 17 zijne zaaken i8 nog niet hebben afgedaan
19; anders zou hij reeds t'huis zijn.
1 comment fe por- 7 retabüe. , 14 le.
1 tent. 8 maladie ƒ. 15 aujourd'hui,
2 appris. 9 penfé. 16 attendu.
3 iodébilité/. 17 certainement.
4 malades. 11 donné. 18 affaire/.
5 maladif. 12 revenu. 19 terminé.
6 malade- 53 voïage m.
N°. 14.
Hij is de fteun 1 van zijn huisgezin 2 en de
vreugd 3_ zijner ouders. Mijn buurman 4 is geweest
bij.5 uwen vriend; zijne vrouw, haar zoon
en haare dochters waren er 6 ook. Hebt gij gezien
7 het werk van hun kind? wij hebben 'het 8
gezien. Men heeft mij, men had mij, men zal
mij hebben, en men zou mij hebben 'zo veel 9 verhaald
10 van zijne bekwaamheid 11, van zijn oordeel
12, van zijne vorderingen 13 en van zijne
vlijt 14, maar ik heb bevonden 15, dat 16 zijn werk
1 foutien m.
2 familie/.
7 vu.
8 le.
13 progrès m.
14 zêle m.
3 joie ƒ.
a, voifin m.
9 amant.
10 raconté.
15 trouvé.
jfj que,
5 chez. 11 capacité/.
ö
y» 12 jugement m..

gi Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke
zeer 17 plecht 18 gemaakt 19 was; dat zijne oplettendheid
20 niet heeft beantwoord 21 aan hunne loftuitingen
22.
17 trés. 19 fait. 21 repondu.
il mal, 20 attention ƒ. 22 éloge m,
N°. 15.
Zijne manier 1 van leeven 2 heeft niet behaagd 3
aan zijne voogden 4. Hij is de faaf 5 van zijne
driften 6. Hij heelt gemaakt weinig gewag 7 van
de vermaaningen 8 onzer bloedvrienden 9* Zijne 0?/geregeldheden
10 en He verdorvenheid 11 van zijne
12 hebben verdiend 13 de 14 en de wachting
15 van uwe broeders, van hunne vrienden
en van mijne ouders. Zijn gedrag 16 heeft veroorzaakt
17 droefheid 18 aan ons en aan ons kuisgezin
19. Wij hadden gemeend 20, dat uwe berispingen
21, hunne verwijtingen 22 en mijne vermaaningen
23 zouden hebben gemaakt 24 indruk 25
op zijn gemoed 26.
ï maniere ƒ. 10 dércglement w. 18 affliêtion /. '
2 vivre. 11 dépravation /. 19 familie /,
3 plu, 12 rnoeur /. 20 penfé.
4 tuteur m. 13 mérié. 21 reprimende ƒ.
5 esclave »«. 14 haine ƒ. (de & 22 reproche m.
6 pasfion/. is luidend.) 23 aimonition ƒ.
7 peu de cas. 15 mépris JB. 24 fait.
8 exhortation ƒ. 16 conduite/. 25 impresfion ƒ.
9 parent m. 17 caufé. 26 coeur m.
N p
. 16*. •
Uwe goedheden 1 en nwe beleefdheid hebben mij,
hadden mij, zullen mij hebben, en zouden mij hebben
verzekerd 2, dat 3 gij mij zoudt hebben toege-
ï bonté ƒ. 2 asfuré. 3 l^e.

Foornaamwoorden van bezitting, pg
ftaan 4 mijn verzoek 5, indien gij daartoe 6 haddet
gehad de gelegenheid. Gij zijt geweest altijd zeer
bereidwillig 7 om dienst te doen 8, aan uwe vrienden,
zodra 9 uwe bezigheden het u 10 hebben,
het u hadden en het u zullen hebben toegelaten II>
Ik wenschte ook wel, dat 12 wij hadden de gelegenheid
om u te geeven 13 bewijzen 14 van onze genegenheid
15, van onze achting 16 en van onze
vriendfchap 17. Mijn voornemen 18 is goed ioj maar
mijne 20 is te 'ixhepaald 22.
4 accordé. II perm's. 17 amitié ƒ.
5 demande/. 12 que. 18 inteniion ƒ.
6 en. 13 de vous donner, 19 bonne.
7 prompt. 14 preuve ƒ. 20 pouvoir m.
8 a rendre fervice. 15 afflcticn ƒ. 2? trop.
9 dèsque ƒ. 16 estime ƒ. 22 borné.
10 vous le.
N®. 17.
De middelen 1, we/fo s onze meester heeft
z/gv/ 3 0?» te herflellen 4 mijne medeleerlingen 5 in
hunnen pligt. zijn niet geweest te vergeefsch 6.
Hun gedrag 7, en hunne* manieren 8 zijn nu zeer
gf-w/ 9; z.j hebben verkend 10 het oor 11 aan de
vermaaningen huns meesters. De meester heeft gevonden
11 het miidel om optewe> ken 13 hunne eerzucht
1.. Mijn broeder is gelukkig 15 in zijne ondernemingen
16; maar mijne zuster is ongelukkig 17
in haare ondernemingen. Mijn vader, zijne moeder,
uwe broeders, onze zusters en hunne vrienden
zijn vertrokken : ik hoop 18, dat 19 hunne
reis 20 gelukkig zal zijn.
1 moïen m. 8 maniere/, 15 heureux.
2 que. O bonnes. 16 entreprife ƒ.
3 emploïés. 10 prété. 17 malheureulè.
4 pour remettre. ir oreille ƒ. 18 j'espere.
5 condisciple m. 12 trouvé, 19 que.

54 Opfeilen, betreffende de onopzichtlijké
N°. 18.
Uwe dochter is zeer beminnelijk i; haar gedrag 2 j
haare manieren 3 en haare minzaamheid 4 hebben,
hadden, zullen hebben, en zouden hebben ingenomen
5 het hart 6 en de genegenheid 7 van alle È
haare bekenden 9. Uwe neeven zijn meer gevorderd
io in hunne Jludi'èn 11 dan 12 mijne broeders.
Schrijf 13 aan uwe moeder, dat z// u zende 14 uw
/7»»é» 15, uw kleed 16, uwen mantel 17 en uwen
Ao«/ 18! ik zal ook fchrijvm 19 aan mijne moeder,
dat zij mij zende mijnen rok 20, mijn camifool | i
en mijne kousfen 22. Onze neef heeft ook gefchreven
23 aan zijnen oom o« te zenden 24 zijne
boeken, zijn papier en zijne pennen.
1 aimable. 9 connoisfince ƒ. 17 manteau m*.
3 conduite/. 10 avance?. 18 chapeau Bi.
3 maniere ƒ. n étude/. 19 j'écrirai.
4 affabilité ƒ. 12 que. 20 habit m t
5 gagné. 13 écrivez. 21 veste/.
6 coeur m. 14 elle vousenvoïe. 22 bas m.
7 affeétion ƒ. 15 linge. 23 écrit.
8 toutes. " ïó habit. 24 de lui envoïer*
N°. 19.
Zijn grootvader 1 heeft gegeven 2 zijnen rotting 3
aan mijnen oom, en zijnen degen 4 aan mijnen vader.
Mijn vader heeft mij gegeven zijn horologie 5.
Mijne moeder heeft ook gegeven aan mijne zuster
haaren koker 6, veele 7 van haare mutfen 8 en van
haare linten 9. Onze begeerten 10 en onze wil li
moeten 12 zijn 13 onderworpen 14 'aan de geboden 15
1 grand pere m. 6 étui ?». n volonté/.
2 donné. 7 piufieurs. 12 doivent.
3 ranne ƒ. 8 bonnet w. 13 être.
4 épée /. 9 ruban m. 14 fbnmis.
5 montre ƒ. ' 10 dcfir m, 15 commandement
m. )

Voornaamwoorden van bezitting.
onzes Gods. God heeft bepaald 16 de dagerl onzes
levens: hij heeft zelfs 17 geteld 18 de halren 19
ouzes hoofds 20.-. Mijn kind! verleen ai het oor aan
de tucht 2a uws vaders, en veracht niet 23 het
gebod uwer moeder!
16 déterminé. 19 cheveux m. 22 discipline/.
17 mêrpe. 20 tête ƒ. 23 ne mepriièz pxs,
18 compté. 21 pretez.
Onze kinders hebben gehoorzaamd 1 aan hunne
bevelen 2. Uw broeder is geweest geprezen 3 van
zijnen vader ter oorzaake 4 van zijne naarftjgheid ea
van zijne oplettendheid. Onze vruchten zijn lekkerder
5 dan 6 de vruchten van uwen hof; hunne
boomen zijn beter j dan mijne boomen. Hun tui.
nier 8 legt zig toe 9 meer op 10 de kweeking 11
van hunne boomen dan onze tuinier. Mijn broeder
en uw neef zijn op de hooge fchool 12 om te 13 voltrekken
14 hunne ftudiën; maar hunne leerzaamheid
heeft tot nog toe 16 met beantwoord 17 aan
de onkosten die hunne ouders vsrpligt 19 ge.
weest zijn te maaken ao.
1 obéi. 8 jardiiïier m. 15 docihré /.
2 or jre ra. 9 s'appiique. 16 jusqu'a préfeaï,
3 loué. 10 a. 17 rep->ndu.
4 a caufe. 11 c.ilrure /. J8 fraix m.
5 plus déiicats. 12 acadéinie ƒ, 19 obligés.
6 que 13 p.Mir. 20 de faire.
•7 meilleurs, 14 actiever.
N°. 21.
De onders befleeden 1 bun geld tot 2 de bevordering
3 van het welzijn 4 hunner kinderen, en de kri>
1 dépenfent. 3 avancement m. 4 bien - êire m,
2 pour.

j)6 Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke
ders zijn, waren, hebben geweest, en zullen zijn van
hunnen kant 5 ook verpligt 6 te 7 beantwoorden 8,
door hunne oppasfendheid 9 en door hunne gehoorzaamheid
, aan de oogmerken 10 hunner ouderen. Ik
heb gevonden 11 zijne brieventasch 12 met 13 zijne
brieven. Zijn potlood 14, zijne fchaar fx$ en zijn
&M« 16 zijn er in 17, waren er in, hebben er in
geweest, zullen er in zijn, en zouden er in zijn.
Mijne nicht heeft gegeven 18 veel gelds 19 voor ao
haare fpelden 21, en voor haare naalden 22. Ik heb
gezien 23 haare kanten 24 en haare linten 25.
5 eóré m.
6 obiigés.
7 de.
8 repondre.
9 application ƒ.
10 but m.
11 trouvé.
12 porte-lettre m.
13 avec.
14 craïon m.
15 cifeaux m pJ.
16 peigne m.
17 y.
18 donné.
19 beau coup d'ar.
gent.
N°. 22.
20 de.
21 épingle ƒ.
22 aiguille.
23 vu.
24 dentelle ƒ.
25 ruban m.
Hebt gij in 1 mijnen tuin 2 geweest? mijne tuU
pen 3, mijne renonkeh 4,en mijne hyacinthen 5 zijn
de fraaifte 6 der wereld 7; ik heb er 8 niet geweest;
maar ik heb veel 9 hoor en 10 fpreeken li van uwe
bloemen 12. Onze bloemen zijn niet zo /r^/ 13;
maar onze vruchten 14 verdienen 15 uwen
*£zcfe 16. Mijn vader draagt groote zorg 17 wor 18
zijne boomen 19; de kweeking 20 der boomen maakt
uit 21 zijn vermaak 22. Mijne broeders bemoejen
zig
1 dans,
2 jardin w.
3 tulipe ƒ.
4 renonculë ƒ.
5 hiacinthe ƒ.
6 les plus belles.
7 monde.
« y.
9 beaucoup.
10 entendu.
11 parler.
12 fleur ƒ.
13 fi belles.
14 fruit m.
j,5 méritent.
16" attention f.
17 a grand foin.
18 de.
19 arbre m.
20 culture ƒ.
ai fait.
22 plaifir^m,

Voornaamwoorden van bezitting. $ft
sdch alleen 23 met 24 hunne ftudi'èn 25; zij bemoejen
zich 26 noch 27 met onze boomen, noch met onze
vruchten, noch met onze bloemen.
23 ne fe meient 24 de. 20 ne fe nselent
que. 25 étude /. 27 ni.
Opftellen, betreffende de betrekkelijke Voornaamwoorden
van bezitting.
Des Pronoms posfesffs relatifs.
N°. 1.
Mijn vader en de uwe, ohze moeder en de haare,
zijne dochter en de mijne zijn bij 1 hunnen broe-^
der. Uwe moeder en de zijne zijn voorzichtig 2.
Onze kinders en de hunnen zijn nalatig 3. Hunne
zusters en de onzen waten beleefd 4. Haare pennen
en de uwen hebben geweest beter 5 dan de hunnen.
Onze moeder en de uwe Zullen zijn rijk '6. Uwe
.boeken 7 en de onzen zouden zijn oud 8. Hebt gij
gefproken van de onzen, Van de zijnen of van
de hunnen V Ik heb gefproken 9 van de uwen. Uw
kleed 10 i's beter 11 gemaakt 12 dan het mijne. Uwe
kleederen zijn beter gemaakt 13 dan de mijnen. Uw
hoed 14 is fijner 15 dan de zijne* Onze hoedei-i zijn
fijner 16 dan de hunnen.
1 chez. 7 livre fa. 13 faits.
2 prndentes. 8 vieux. 14 chapeau m.
3 négligentSi 9 parlé. 15 plus fin.
4 civiles. 10 habit m. ï'6 plus fins»
$ meilleures, ïi mieux.
"ö riches. lfi faiu
N°. 3>
Geef mij 1 mijnen hoed 2 en dHpuwen, zijnen
rotting 3 en den onzen, en zet 4 zijne muilen 5 eïi
1 donnez-moiè 3 canné/. § panfoune f.
3 chapeau 1». 4 meuez»

'§t Opfeilen, betreffende de betrekkelijke
de mijnen onder 6 ons bed 7, en leg hunne muts 8
en de onze op 9 de plank 10 van het bed! Hang 11
zijn' japon 12 en den mijnen aan den kapflok 13!
Zeg 14 aan uwen knecht 15 en aan den mijnen;
maar niet 16 aan den hunnen, noch 17 aan den zijnen,
dat hij zadele 18 mijn paard en het uwe!
Geef 19 haar boek en het uwe aan mijne zuster;
maar niet aan de hunne ! Ik heb het 20 haar 21,
ik had het haar, ik zal het haar hebben,en ik zou
het haar hebben reeds wedergegeven 22. Ik was
geweest van voornemen 23 om het te geeven 24 aan de
uwe; maar niet aan de mijne, noch aan de zijne.
6 fous.
7 lit m.
8 bonnet m.
9 fur.
10 planche ƒ.
11 pendez.
12 robe de chambre
ƒ.
13 porte-manteau
m.
14 dites.
15 domestique m.
16" non pas.
17 ni.
18 qu'il felle.
N°. 3.
19 donnez.
20 le.
21 lui.
22 rendu.
23 intention ƒ.
24 de le donner.
Uw papier is witter 1 dan het onze. Haar inkt s
was zwarter 3 dan de mijne en dan de uwe. Zijn
gedrag 4 is beter 5 dan het hunne. Hunne zeden 6
zijn zuiverer 7 dan de zijnen, dan de uwen, en dan
de onzen. Breng 8 dat 9 aan zifnen knecht en aan
den onzen; maar niet 10 aan mijne meid, noch aan
de hunne! Mijn broeder is fpraakzaam jegens 11
alle 12 de menfchen; maar de uwe en de zijne zijn
het 13 niet, waren het niet, zullen het niet zijn, en
zouden het niet zijn. Is de naarlligheid van uw
kind niet, was dezelve niet, en is dezelve niet geweest
grooter 14 dan de naarlligheid van het onze s
en van het hunne?
} plus blanc.
2 encre ƒ.
3 plus noire.
4 conduite f.
5 meilleure.
6 moeur ƒ.
7 pjus pures.
k apportez.
9 ccla.
JO non.
11 en vers.
12 tous.
13 le.
14 plus graodfe

föórnadmwóorden van bezitting*
Wij hebben, wij hadden, wij zullen hebbeni eri
wij zonden hebben beloofd i aan iiwen broeder en
aan den zijnen, aari onze nicht en aan de hunne,
te doen S een wandeling 3 naar 4 onZen tuin. Wattr-
'Om 5 hebt gij het 6 niet, hadt gij het niet* zult gij
het niet hebben, en zoudt gij het niet hebben gedaan
7 gisteren 8? Wij hebben daartoe 9 niet gehad^
den tijd. Wat ïo zegt gij iï van zijne bekwaamheid
12? De zijne is zeker 13 grooter 14 dan de
üwe. Ik wehschte wel, dat de mijne zo groot 15
ware als de zijne! Ik heb daaraan 16 niet, ik had
daaraan niet;, ik zal daaraan niet hebben, en ik zou
daaraan niet hebben getwijfeld if. Hij is altijd ge-
Z t e r 1 8 vef
ïfuu* "M ee
fd 19 aan zijne ïtudiën, en wij
hebben het 20 geenzins 21 geweest aan de onzen,
1 promif, 8 hier. 15 fi grande-
2 de faire* 9 en. 16 en.
3 promenade/. io que. 17 douté.
4 a. 11 dites vous. 18 trés.
£ pourquoi. ïacapacité/. 19 attaché,
ö ie. 13 certainemenr. 20 ie.
7 fait- 14 plus grande; 21 nullerüénh
Mijne nichten en de uwen, hun vader eh dé ötize,
zijn broeder en de mijne, zijn gegaan 1 Haar iï
de buitenplaats 3 van hunnen broeder. Ik Wensch*
te dat zij waren gegaan naar de u\Afe, naar de
hunhe , öf naar dé onze! Heb de goedheid van te zen*
den 4 mijnen brief, en dén haaren aan onzen vriend 5
Want mijne broeders en zijn neef hebben reeds ge*
zonden 5 hunnen brief aan den hunnen. Zijn aam
1
al'és. 3 maifort de carn- 4 d'énvoïef.
* pagne/. g envoïé,
G «

IOC Opfeilen, betreffende de betrekkelijke
dacht 6 is groot 7; maar de hunne is beter 8 dan
de uwe en de mijne. De achting, die 9 uw broeder
heeft voor 10 miine zuster, is grooter 11 dan
de achting die wij hebben voor de zijne,
6 attention ƒ. 8 meilleure. 10 pour.
7 grande. 9 que. 11 plus grand*,
N°. 6.
Onze droefheden 1 zijn grooter a dan de uwen.
De letterkundigen 3 hebben veel verpllgting 4 aan
zijne kundigheden 5. Zijne kundigheden hebben
meer 6 toegebragt 7 tot 8 de verklaaring 9 van onzen
fchrijver 10 dan de uwen, dan de mijnen, en
dan de hunnen. Mijn broeder heeft gelezen 11 deszelfs
aanmerkingen 12 zo wel 13 als 14 de uwen,
als de mijnen, als de zijnen, en als de hunnen.
Hij heeft mij gezegd 15, dat 16 zijne verklaaring 17
was duidelijk 18; maar dat de uwe, de mijne en
de hunne niet verdienden 19 zijnen aandacht. Hij
heeft mij bewezen 20, dat de misfagen 21, welke
wij gemaakt 22 hebben in de onze, groot 23 waren.
j affliction ƒ. 9 explication /.
2 plus grande?. 10 auteur m.
3 philologue m. 11 lu.
4 grande obligation. 12 rernarque ƒ.
5 lumiere ƒ. 13 ausfi bien.
6 plus. 14 que.
7 contribué. 15 dit.
8 a.
16 que.
N°. 7.
17 explication ƒ.
18 ciaire.
19 ne meritoieni
pas.
20 prouvé.
2r faute/.
22 faias.
23 grandes.
Mijne zuster en de zijne zijn, waren, hebben
geweest, zullen zijn, en zouden zijn uit 1 de ftad.
Haar broeder is zieklijk 2; maar de hunne vaart
wel 3. Uwe zuster en de onze zijn hier met zijne
1 hors dé. 2 maladif. 3 fe porte bien.

" Voornaamwoorden van bezitting. lol
Bloeder en de mijne. Mijn vertrouwen 4 is grooter 5
dan het uwe. Mijn neef is altijd gehoorzaam 6 aan
zijne ouders en meesters; maar de uwe is het 7
niet, was het niet, is het niet geweest, en zal het
niet zijn aan de zijnen. De voorbeelden 8, die 9
onze meester geeft 10 aan zijne kinders, zijn beter
11 dan de voorbeelden, die de uwe geeft aan
de onzen.
4 confiance f. 7 le. IO donne.
5 plus grande. 8 exemple m. 11 meilleurs.
6 obéïsfant. 9 que.
N°. 8.
Zijne moeder is geenzins, was geenzins, en zal
geenzins zijn bemind 1 van haare dienstboden 2,
noch 3 van de mijnen. De uwe is zeer bemind van
de haaren, van de uwen en van de onzen. Ik
, wenschte wel, dat zijne moeder altijd ware bemind
van haare dienstboden ! Haare dienstboden hebben
hunne redenen 4, waarom 5 zij haat en 6 zijne moeder.
Haare grilligheden 7 hebben zeer verminderd 8
de achting en den eerbied, welke 9 haare dienstboden
hebben gehad 10 voor 11 haar 12. Mijn vader
is zeer bemind 13 van zijnen knecht 14, van den
onzen, van den mijnen, van den uwen en van den
hunnen.
1 aimée. 6 haïsfent. 11 pour.
2 domestique m. 7 caprice 12 elle.
3 ni. 8 diminué. 13 aimé.
4 raifon ƒ. 9 q j
e. 14 valet wt.
5 pourquoi. 10 eu.
N°. 9.
De meid 1 van mijnen buurman a heeft kwaad
gefproken 3 van haare broeders en van haare zus-
I fervante ƒ. a roifin m. 3 médit.
' G 3

fez Öpftelten, betreffende de betrekkelijke
ters; onze nichten zouden hebben goed gefproken 4
van de haaren. Mijn tuinier en de uwe f uwe mei.
den e n de hunnen, zijn knecht en de mijne, zijn,
waren, hebben geweest, en zullen zijn bij 5'onzen
buurman met hunne kinders en de onzen Mime
paarden en de zijnen zijn in 6 den /lal 7 van mizen
boer 8; haare koe jen 9 en de hunnen, mijne
fchaapen 10 en de uwen zijn in de weide 11 van
zijnen neef en van den onzen. Het gras 12 van,
Sijlfe ^.fi'sfcher 13 dan het gras van de
4 dit du falen. 8 païfan m I 2 herbe f.
Scbez. 9v 2cbe/. J u s /
? r , , I? mouton m.
7 ecune£ u pré w.
N?. 10.
Uw vader is altijd bij-i den onzen, en onze moeder
zal zijn b>J de uwe. Zijn huis zou zijn klei,
net 2 dan het onze; maar de kamers 3 van het on
ze zijn fraajer 4 dan de kamers van het ziine en
van het hunne. Heb.t gij het 5 gezegd 6 aan miinï
?i i! r
a a n
uV
m i j n
? z u s t e r
'
e n a a n
onzen broeder?
Ik heb het gezegd niet alleen 7 aan de uwen, maar
ook aan de zijnen en aan de hunnen. Heeft uw
zoon niet neter 8 gefchreven 9 dan de mijne, en
dan de zijne? Ja! het fchrift 1 0 v an uwen zoon is
heter n; maar de mijne en de zijne zijn ook niet 1»
%Q. 13. oud 14 als. 15 de uwe.
1
*
1 ayec, 6 dit. „ meiileure.
2 plus petue. 7 non feulemenr, 12 non plus.'
3 chambre f, g m i e u x .
1
fj ^ •
4 plus bellea. 0 écrit. I 4 agéSa
« B c
10 eeriture ƒ. J 5
qUe.

foornaamwoorden van bezitting,
' N°. li.
Haar tuin is grooter i dan de uwe; maar de boomen
van den uwen zijn niet zo vruchtbaar a als de
boomen van den onzen of van den hunnen. De
opvoeding, welke 3 mijne ouders geeven 4 aan hunne
kinderen, is beter 5 dan de opvoeding, welke
uwe ouders geeven aan de hunnen. Het gedrag 6
van uwen broeder is beter dan het mijne, dan het
zijne, en dan het hunne. Zijt gehoorzaam 7 aan
uwe ouders en aan uwe meesters! ik zat zijn gehoorzaam
8 aan de mijnen, en zij zullen het zijn
aan de hunnen.
1 plus grand. 4 donnent. 7 obéïsfants.
2 fertiles. 5 meüleure. 8 obéïsfanu
3 que. 6 conduite ƒ.
N°. 12.
Ik wenschte wel, dat ieder 1 ware te weden %
met 3 zijnen ftaat ! Uwe onvergenoegdheid 4 vertoont
zich 5 in uwe daaden en in uwe woorden; de onze
is niet zo groot 6 als de uwe. Waartoe 7 zouden
hun 8 hebben gebaat 9 de fchatten 10, die 11
zij hebben bezeten 12, indien zij niet waren geweest
te vreden met hun lot 13? Hebt geen vertrouwen 14
op 15 uwe rijkdommen 16! ik heb niet gefield 17
vertrouwen 18 op 19 de mijnen; want wij hebben
geweten 20, dat zij 21 zijn verganklijk 22. Zijn
onze deugden en de zijnen niet duurzaamer 23 dan
de rijkdommen der wereld?
1 chaqu'un.
2 content.
3 de.
4 méeontentement
m.
5 Te montre.
6 fi grand.
7 a quoi.
f leur.
9 fervi.
10 tréfor m.
11 que.
12 posfedés.
13 fort m.
14 point de con»
fiance.
15 en.
16 richesfe ƒ.
G 4
17 mis.
18 confiance/.
19 dans.
20 fu.
21 elles.
22 périsfables.
23 plus durables.

i*4 Oj>j!elIeH, betreffende de betrekkelijke
N°. 13.
Ik wenschte wel, dat gij haddet gevolgd 1 den
raad 2 uwer meesteren, ge/ijk 3 ik heb ^volgd
den raad van de mijnen, en gelijk zij hebben gevolgd
den raad van de hunnen! Onze meester heeft.
gegeven 4 vee/e 5 vermaaningen aan mijne kinderen
en aan de hunnen. Heeft de uwe ook niet gegeven
veele les/en 6 aan de zijnen? Ik wenschte wel
dat mijne kinders hadden gemaakt 7 gebruik 8 van
de vermaaningen van hunnen meester, gelijk zij
hebben gemaakt gebruik van de uwen!
1
i* uiv
'« 4 donné. 7 fait.
2 confeil nt, 5 plulieurs. § ufage m.
3 comme. 6 iecon ƒ,
N°. 14.
Aan welke 1 meid hebt gij het, hadt gij het, zult
gij het hebben, en zoudt gij het hebben gezegd 2?
aan de mijne, aan de zijne, aan de onze, aan de
uwe, of aan de hunne? ik heb het niet gezegd aan
de mijne, maar aan de uwe. Waarom 3 hebt gij
hem 4, hadt gij hem, en zoudt gij hem hebben toevertrouwd
5 mijn geheim 6 en het zijne? Wij hebben
hem niet, wij hadden hem niet, en wij zullen
hem niet hebben toevertrouwd het uwe; maar wij
hebben hem toevertrouwd het onze en het hunne;
want hij verdient 7 ons vertrouwen 8 en het hunne,
1 quel m, 4 lui. 7 mérite.
2 dit. ' 5 confie. 8 oonfisnee ƒ.
3 pourguoi, 6 fecnet m.
N°. 15.
Mijne broeders hebben toegeCchreven 1 hun onge*
]uk 2 aan uwe onvoorzichtigheid 3; maar niet aan de
1 attribué, 3 malheur m, 3 imprudence f-.

Voornaamwoorden van "bezitting. to$
onze, noch aan de hunne. Onze wederhoudendheid4
is hun geweest altijd beter 5 bekend 6 dan de uwe.
Haare ziekte 7 is gevaarlijker 8 dan de mijne, dan
de zijne, dan de hunne, dan de uwe. Ik heb toe-
efchreven p haare kwaaien 10 aan haare onmaatig-
fe
zid' 11. Hunne kinders, noch de zijnen, noch de
nwen, zijn niet, waren niet, en zullen niet hebben
geweest zo 12 wederfpamiig 13 als de onzen. Onze
broeders hebben bemind 14 de uwen, de zijne»
zijn niet gehaat 15 geweest van de hunnen.
4 circontbection ƒ." 8 plus dangereulè. 12 fi.
5 mieux. 9 attribué. 13 désobeisfants.
6 connue. 10 mal m. 14 aimé.
7 maladie ƒ. 11 intempérance ƒ. 15 haïs.
N°. 16.
Hoe veel 1 heeft gekost 2 uw boek ? ik weet niet 3
hoe veel het mijne mij heeft, mij had. mij zal hebben,
en mij zou hebben gekost; mijn oom heeft
•het 4 mij, had het mij, en zou het mij hebben gegeven
5. Ik heb hem 6 niet gevraagd 7 hoe veel
hij daarvoor 8 gegeven had. Noch uwe pennen,
noch de mijnen, noch de zijnen, hebben gekost
zo veel 9 als de hunnen. JViijn boeken-kas 10 is
grooter n dan de zijne, dewelke 12 niet is, niet
was, en niet is geweest grooter dan de uwe, welke
is klein 13 in vergelijkinge 14 van de hunne.
1 combien. 6 lui. n plus grande.
2 couté. 7 demandé. 12 qui.
3 je ne fais pas. 8 en. 13 plus petite.
4 'e. 9 tant. 14 en comparaifoa
5 donné. 10 bibliotheque ƒ.
N°. 1?.
;. JVelk 1 mes hebt gij daar 2? is het 3 het mijne?
j quel m. 3 la. 3 ce.
G 5

ÏOÖ Opfeilen, betreffende de betrekkelijke:
veen 4, het is noch het uwe, noch het onze; maar
s
t is het hunne, Zijt gij onderricht 5 van de bekwaamheid
6 van mijnen neef? ik ben niet onderricht
7 van de zijne; maar wel van de uwe. Aan
de zorg van wien 8 hebt gij toevertrouwd 9 uwen
zoon? ik heb hem IQ, ik had hem, ik zal hem
hebben, en ik zou hem hebben toevertrouwd aan
de hunne; maar niet 11 aan de zijne: ik wenschte
wel, dat gij hem haddet toevertrouwd aan de mijne,
4 non. 7 infïrüit, 10 Ie.
5 inftruit. 8 qui. n non pas.
6 capacité/. 9 confié.
N°. 18.
Aan wien 1 hebt gij gezonden 2 onze waaren 3?
ik heb gezonden de uwen aan uwen broeder, en
de mijnen aan onzen neef. Gij hebt gedaan 4 een
groot vermaak 5 aan uwen meester, toen 6 gij hebt
wèl geleerd 7 uwe lesfen, en toen gij hebt verleend
het oor aan zijne vermaaningen. Mijn meester heeft
gefchreven 8 eenen brief aan uwen oom en aan den
mijnen, en hij heeft gegeven 9 een goede getuigenis
10 van uwe oppasfendheid 11 en van de mijne,
t)e tucht 12, welke 13 uw meester onderhoudt 14
in zijne fchool, is beter 15 dan de tucht, die de
onze onderhoudt in de zijne.
1 qui. 6 lorsque. n application ƒ.
2 envoïé. 7 appris. 12 discipline/.
3 marchandife f. 8 écrit. 13 que.
4 fait- 9 donné. 14 maintienr.
5 grand plaifir «s. 10 bon temoignage 15 meilleure,
m.
N°. 19.
Uw correspondent 1 is niet zo 2 naauwkturig 3
% conespondant m, 2 fi. 3 ejacl, 1

Voornaamwoorden van bezittir% d
107
al» de mijne. De uwe is een bedrieger 4; maar de
mijne is net 5 geenzins. De waaren 6, welke 7 hiï
u heeft, u had, u zal hebben, en u zou hebben
gezonden 8, zijn niet, waren niet, zijn niet geweest,
en zullen niet geweest zijn zo goed o als
de waaren, die de mijne mij heeft, en mij zou
hebben gezonden; want de uwen zijn bedorven 10.
maar de mijnen zijn het niet, waren het niet, ziira
het niet geweest, en zullen het niet geweest zijn.
4 trompeur m. 7 que. Q bonnes.
I , AT J, 8
& marchandife ƒ.
eavoiés. 10 gatées.
Over de aanwijzende Voornaamwoorden.
Des Pronoms démonfiratifs.
Zij worden, even als de pronoms posfesfifs, ver.
deeld in pronoms démonfiratifs abfoius. onopzichtlijke
voornaamwoorden van aanwijzing; en In pronoms
demonfratifi relatift, betrekkelijke voornaamwoorden
van aanwijzing.
Over de onopzichtlijke Voornaamwoorden
van aanwijzing.
Des Pronoms démonfiratifs abfolus.
Deezen zijn de volgende:
3 i ^Ti' %' - iC d a t v o o r e e n w o o r d
' ' dat
* ?
? y
5 e
ï k
? ]v
? udl
gx, en met een' medeklinker of
luidende h begint, als:
Ce pere deeze, die vader, ce livre, dit, of,
dat boek. '
Cet P deeze, die, dit, ©f dat 9 voor een woord*

to8 Onopzii-klijke Voornaamwoorden van aanwijzing.
woord, dat 'manlijk enkelvoudig is, en met een'
klinker of ftomme h begint, als:
Cet enfant, dit, of dat kind, eet homme, dee«
ze, die man.
Cette, deeze, die, dit, dat, voor alle woorden,
die vrouwlijk enkelvoudig zijn, als:
Cette file, dit, dat meisje, cette époufe, deeze,
die vrouw.
Ces, deeze, die, voor alle woorden, die meervoudig
zijn, als:
Ces peres, deeze, die vaders.
Ces files, deeze, die meisjes.
Ces enfans, deeze, die kinders.
De bovengenoemde voornaamwoorden worden
aanwijzende of van aanwijzing, démonfiratifs, genaamd
, om dat zij de zaak of den perfoon aanwijzen:
zij worden verbogen even als de voornaamwoorden
yan bezitting, met behulp van de woord.,
lidjes de en a.
Deezes, deezer, dier, is zo veel als: van deeze,
van die.
Deezes, is altijd enkelvoudig,
Deezer en dier, zijn nu eens enkelvoudig, dan
eens meervoudig.
Deezer en dier, zijn even als: mijner, zijner,
uwer, haarer, onzer, hunner, altijd enkelvoudig,
wanneer het fubftantif, dat er op volgt, niet op
en of s uitgaat, als :
Deezer vrouwe, de cette femme.
Dier fmarte, de cette douleur.
Maar gaat het fubftantif'uit op en, s, zo is deezer
en dier altijd meervoudig:
Deezer of dier vaderen, de ces peres.
Deezer of dier kinderen, de ces enfans»

Betrekkelijke Voornaamwoorden van aanwijzing, sop
Over de betrekkelijke Voornaamwoorden
van aanwijzing.
Des Pronoms démonfiratifs relatifs.
Deezen zijn de volgendei
Celui, manlijk enkelvoudig, ^ deeze, die, dit,
Ceux, manlijk meervoudig, (, dat, de geene,
Celle, vrouwlijk enkelvoudig, i het geene, dif
Celles, vrouwlijk meervoudig, J of dat geene.
Zij worden betrekkelijke, relatifs, genaamd, om
dat zij, bij geen fubfiantif (taande, op een voor.
gaand fubfiantif betrekking hebben, naar het welke
zij zich fchikken in gellacht, genre, en in getal,
nombre, even als de betrekkelijke voornaamwoorden
van bézitting, pronoms posfesffs relatifs.
Zij worden ook met buhulp van de woordlidjes
de, van, en a, aan, verbogen.
Men merke nog op, dat men, wanneer er eene
vergelijking plaats vindt, achter het eene woord,
dat het naast bij is, fi plaatst, en la achter het
andere , dat het verst af is; bij voorbeeld:
Dit kind is grooter dan dat, eet enfant-fi est
plus grand que celui-la.
Er zijn nog twee aanwijzende voornaamwoorden,
als ceel, dit, en cela, dat, die onveranderlijk zijn.
Deeze, die, dit of dat, zijn onopzichtlijke voornaamwoorden,
en betekenen ce, eet, cette of ces,
wanneer er een fubfiantif op volgt, als: ce pere,
deeze of die vader 5 eet enfant, dit, dat kind. cette
•mere, deeze, die moeder, ces livres, deeze, die boeken;
maar zij worden door celui, ceux, celle, celles
overgezet, wanneer er geen fubfiantif o$ volgt, zo
als reeds gezegd is.
Achter celui, ceux, celle en celles, moet nooit ci
of la gevoegd worden, wanneer er nog meer op

HO Opfeilen, betreffende de ompztchtïijfo
volgt; bij voorbeeld: dit boek is fraajer dan het
geene gij hebt, ce livre est plus beau que celui que
vous avez, deeze vrouw is rijker dan die gii gezien
hebt, cette femme est plus ricke que celle que vous
avez vue.
Het geen, op geene bepaalde zaak ziende, betekent
ce que; bij voorbeeld: het geen gij zegt, is
Waar, ce que vous dites, est vrai; maar volgt op, bet
geen, een uitgedrukt voornaamwoord, zó laat men
que weg; bij voorbeeld:
Ik ondervind het geen, daar gij mij van gefproken
hebt, féprouve ce dont vous m'avezparlé»
Ik heb gezien het geen, waarop gij niet verdacht
waart, fai vu ce & quoi vous ne vous at*
tendiez pas.
Opftellen» betreffende de onopzichtlijke Voor*
naamwoorden van aanwijzing.
Des Pronoms démonfiratifs abfilus*
N

Foornaamwoorden van aanwijzing. xxt
N°. 2*
Dat kleed is beter i gemaakt a dan het uwe5
tnaar het laken van het uwe is fijner 3 dan dat laken.
De mouwen van deezen rok zijn wijder 4
dan de mouwen van den hunnen. Deeze kleêremaaker
heeft gedaan 5 aan dat kleed al het geen 6 heeft
afgehangen 7 van zijne bekwaamheid 8. Ik zou hebben
laaten 9 omkeeren 10 dit camifool, indien het u
geweest ware zo goed 12 als het uwe. Heb de goedheid
van te zetten 13 deeze knoopen 14 aan dien
rok; want die knoopen zijn fraajer 15 dan de uwen.
I mieux. 6 tout ce qui. n elle.
a
f ait
» 7 dependu. 12 bonne.
3 plus fin. 8 habilité ƒ. 13 de metrre.
4 plus largeg. 9 fait. 14 bouton m.
5 fait. 10 retourner. 15 plus beaux.
N°. 3.
De veranderingen 1, welken 2 ik heb laaten 3 maa»
ken 4 aan dit hui*, zijn grooter 5 dan de veranderingen,
welken gij hebt laten maaken aan het uwe.
Wij zouden hebben laten verwen 6 deeze deur en
deeze venfters, indien wij daartoe 7 hebben, wij
daartoe hadden, wij daartoe zullen hebben, en wij
daartoe zouden hebben gehad den tijd en de gelegenheid
Zij hebben, zij hadden, en zij zullen hebben
gekocht 8 op 9 die verkooplng \o deeze tafels, deeze
itoelen, dit kabinet, deezen fpiegel en deeze lantaarn
11. '
1 changement m.
2 que.
3 fait.
4 faire.
5 plus gra:
6 peindre.
7 en.
8 acheté.
9*.
10 vendition f.
11 lanterne f.

00ellen, betreffende de onopzichtlijke
N°. 4.
Ik heb veel 1 hooren a fpreeken 3 van'de onderwij-
•zing 4, J/'f 5 deeze meester. gv?

Voornaamwoorden van aanwijzing. 1*3
gij niet, hadt gij niet, en zoudt gij niet hebben
gezegd aan deeze heeren, dat wij waren hunne
vrienden. Deeze jongens zijn overgegeven 13 aan
deeze ondeugden 14. Deeze menichen moeten 15
zich 16 onderwerpen 17 aan die wet en aan de ge»
woontens van dit land.
13 abandonnés.
14 vice m.
15 doivent,
16 fe.
N°. 6,
17 foumettre,
Wat zegt gij 1 van deeze fchilderijen 2? Deeze
fchilderijen zijn fraajer 3 dan de mijnen, dan de
uwen. Ik heb gekocht 4 dit bed, deeze kusfens,
deeze deken en dit laken van deeze vrouw. Waar 5
hebt gij gekocht dit mes, deeze Haaien vorken,
deeze zilveren lepels, deeze tinnen kom èn deeze
porceleinen 6 borden? Ik heb ze 7, ik had ze, ik
zal zé hebben, en ik zou ze hebben gekocht 8
van deezen uitdraager 9. Het geluk of het ongeluk
van mijnen broeder, en van den uwen, hangt
af 10 van den uitfiag n déezer ondernemingen 12,
Deeze daaden beantwoorden 13 geenzins aan deeze
woorden 14.
1 que dites vous?
2 tableau m.
3 plus beaux.
4 acheté.
5 oü.
6 porcelaine ƒ.
7 les.
8 achetés.
9 revendeur m,
10 dépend.
N°. 7,
ï 1 isfue ƒ.
12 entreprile ƒ.
13 ne repondent.
14 parole f.
Wij hebben gebruik gemaakt i van deeze middelen
2, om te geraaken 3 tot 4 dit oogmerk g. Deeze
geneesmiddelen 6 hebben mij niet, hadden mij
1 fait ufage, 3 pour parvenir,
2 moïen m. 4 a,
B
5 but m.
6 medecfoe/.

H4 Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke
niet, zullen mij niet hebben, en zouden mij niet
hebben verlost 7 van deeze ziekte. Hij is zeer ge.
hecht 8 aan deeze gewoonte. Hij is nooit overgegeven
9 geweest aan deeze ongeregeldheid, noch
aan deeze vermaaken. Wij hebben geplukt 10 de
vruchten van deezen arbeid. Deeze ondeugden zullen
zijn de vruchten van deeze opvoeding. Brengt 11
deeze fchoenen en de mijnen bij onzen fchoenmaaker,
of bij den uwen; want de zooien 12 van deeze
fchoenen zijn verjleeten 13.
7 délivré. 10 cueilli. 12 femelle ƒ.
8 attaché. ïi apportez. 13 ufées.
9 adonné.
N°. 8.
Hebt de goedheid van te behandigen 1 deezen neusdoek
, deeze muts, dit hemd, deeze overhemden
en deeze kousfen aan deeze naai (ter of aan de zijne.
Zegt 2 aan mijnen tuinier, dat hij begiete 3 deeze
bloemen. Deeze droogte hee f
t ook doen 4 kwijnen
5 deezen boom. De pennen van deezen iongen
zijn beter 6 dan de pennen van dat meisje;
maar dat meisje fchrijft 7 beter 8 dan deeze jongens.
Deeze 'laan 9 bekoort \o het gezicht 11 der
voorbij gaanden 12. Ik heb doorgebragt 13 deezen
dag met te onderzoeken 14 de waarheid of de valsehheid
deezer tijdingen.
1 de remettre. 6 meilleures. 11 vue ƒ.
2 dites. 7 écrit. 12 paslant m.
o qu'iï arrofe. 8 mieux. 13 pasfé.
4 fai,. 9 allée f. 14 k examiner,
5 languir. 10 charme.
De vermaaken deezer wereld zijn niet dan ijdel*

Voornaamwoorden van aanwijzing. 115
heden. De geleerdheid 1 van dit gedeelte der wereld
overtreft 2 de geleerdheid van de inwooneren der
andere 3 deelen 4. Ik heb verzocht 5 dien koopman
van mij te zenden 6 een faalt je 7 van die waaren 8,
waarvan 9 gij mij hebt, gij mij hadt, en gij mij
zoudt nebben gefproken 10. Waaraan 11 heyflt
men toegefchreven 12 deeze wanorde 13? men heeft
dezelve 14 toegefchreven aan deeze flrafloosheid 15.
Wij hebben dezelve ook toegefchreven aan die zelfde
16 oorzaak,
1 favoir m. 7 échantillon m. 13 désordre ro.
a furpasfè. 8 marchandife ƒ, 14 le.
3 autre. 9 dont. 15 impunité f.
4 panie ƒ. 10 parlé. 16 même.
5 prié. 11 a quoi.
6 de m'envoïer. 12 attribué.
N°. 10.
Dit verhaal 1 heeft niet verdiend 2 uwen aandacht,
noch den hunnen, noch den zijnen, noch
den mijnen. Deeze luiaarts gelijken 3 aan deeze
ezels; maar die kinderen zullen hebben deel 4 aan
deeze belooning 5 ter oorzaake 6 van hunne naarftigheid
en van hunne gehoorzaamheid Deeze ftraf
zal worden opgelegd 7 aan dit kind, ter oorzaake
van zijne luiheid en van zijne ongehoorzaamheid.
Dit leven is vol 8 van deeze elenden 9. Dit ongeluk
heeft beroofd 10 deezen man van zijne goederen
11. Deeze zwakheid 12 is het uitwerkzel 13 van
deeze ziekte.
1 redt m. 6 a caufè. 11 bien m.
-2 mérité. 7 infligée. 12 fojblesfe ƒ.
3 resfemblent. 8 pleine. 13 effet m,
4 part. 9 mifère ƒ.
5 recompenfe. 10 privé.
fi 2

iï€ Opfeilen, betreffende de onopzichtlijke
N°. il.
De onweetendheid van deezen man is de oorzaak
van deeze eigenwijsheid i en van deeze koppigheid a.
Deeze hoogmoed 3 is de oorzaak van zijn verder/4.
Men moet wijten 5 deeze armoede en deeze elende
aan die pracht 6 en aan die Ongebondenheid 7. De
onvruchtbaarheid 8 der landerijen 9 is de oorzaak
deezer duurte 10, en de onvruchtbaarheid deezer
landerijen komt 11 van de luiheid deezer inwoonereii.
Deeze voorfpoed 12, dit geluk, deeze rijkdommen
komen 13 van deezen vlijt 14 en van deeze
naarftigheid. Deeze geleerdheid 15, deeze kunde 16
zijn de vruchten van deeze ftudïén 17.
1 préfomption ƒ.
2 entêtement ?».
3 orgueil in-
4 perte ƒ.
5 il fauc attribuer.
6 luxe m.
7 libertïnsge m.
8 ftérlHté ƒ;
9 terra/.
10 cherté ƒ»
11 provienr.
12 prospérité ƒ.
N°. 12.
13 proviennent.
14 zêle m
15 érudition ƒ.
16 favoir m.
17 étude f
Deeze man #>ra?fo 1 beter 2 dan die vrouw. De
gierigheid deezer kooplieden overtreft 3 de gierigheid
deezer burgeren. De wijsheid van dit kind is
grooter 4 dan de wijsheid van deezen man en van
deeze vrouw. Mijn vader heeft laaten 5 maaken 6
veele veranderingen aan deeze tafel, aan dit kabinet,
aan deeze venfters, aan deeze deur, aan dit
huis, en aan deezen tuin. Uw vader heeft laaten
maaken veele veranderingen aan zijn huis en aan
het uwe. Hij heeft dezelve 7 laaten maaken dit
jaar 8. Zijn huis zal zijn fraajer 9 drai het uwe,
•wanneer die veranderingen zullen .gedaan 10 geworden
zijn.
1 parle. 5 fait. 8 année.
2 mieux. 6 faire. 9 P lus
belle.
3 furpasfe.
4 plus grande.
7 les. IO faits.

Peornaamwoorden van aanwijzing. tij
N*. 13.
Deeze boer is de fterkfte 1 van dit dorp, en de
kinders van deezen boer zijn de' arbeidzaamften 2
van dit land. Hebt gij, hadt gij, zult gij hebben,
en zoudt gij hebben gezegd 3 aan deezen man, aan
deeze vrouw, en aan deeze kinderen, de dingen,
die 4 ik u heb gezegd 5? ik wenschte wel, dat gij
dezelve gezegd haddet aan mijnen vader en aan mijne
moeder! De toren van die kerk is hooger 6 dan
de toren van dit gebouw 7. Het begin van dit
werk zal zijn msejelijker 8 dan het einde.
1 le plus robuste. 4 que. 7 édifice m.
2 plus laborieux. 5 dit es. 8 plus di&cile. 1
3 dit. 6 plus haute,
N°. 14.
De leerlingen van deeze clasfe 1 zijn naarftiger t
dan de leerlingen van die clasfe. De kinders, welke
niet zijn, niet waren, niet zijn geweest, met
waren geweest, en niet zullen zijn ongevoelig 3
voor 4 deeze lesfen 5, voor deeze vermaaning, yoor
deeze bedreigingen 6, noch voor deeze verwijting,
noch voor deeze ftraf, hebben, hadden, zullen hebben,
en zoudeii hebben verdiend 7 te worden 8 verdreven
9 uit deeze fchool. Ik wenschte wel, dat
dit kind ware onderworpen 10 aan deeze tucht 11!
1 clasfe f. 5 précepte in. 9 chasfés.
2 plus diligents. 6 ménaee f 10 foumis.
3 infenfibles. 7 mérité. 11 discipline/.
4 a. , 8 d'êire.
H i

nS Op/lellen, het r effende de onopzichtlijke*
N°. 15.
Deeze gezondheid is te verkiezen 1 hoven 2 deeze
rijkdommen. Deeze jeugd gelijkt 3 aan deeze lente,
en deeze ouderdom gelijkt aan den winter. Het leven
der menfchen is onderworpen 4 aan dit ongemak,
aan deeze elende, aan deeze ziekten, en aan
deeze gevaaren. Dit pensen is blootgefield 5 aan
dit gevaar. Ik heb gehouden 6 deeze belofte; maar
gij hebt niet gehouden de uwe. Hij heeft ook niet
gehouden de zijne. Ik wenschte wel dat mijne
vrienden gehouden hadden de hunnen: wij zouden
altijd gehouden hebben de onzen.
1 préferable. 3 resfernbte. 5 expofé.
2 a
' 4 fujette. 6 rempli.
N°. 16.
Deeze raad 1 was zeer aangenaam 2 aan deezen
Heer 3. Die dwaas 4 verwerpt 5 deezen raad. Die
raad zou hem 6 hebben bevrijd 7 van deeze gevaaren.
Deeze ondeugd is het tegenovergeffelde 8 van
deeze deugd. De kinderen, welke 9 hebben de gelegenheid
om te keren 10 deeze kunst, deeze taaien
en deeze weetenichap, zijn gelukkiger 11 dan
dit kind, het welk beroofd 13. is van deeze gelegenheid,
van deezen tijd, en van deeze middelen.
Deeze jg>ngeis zeer dyergegeiien 13 aan deeze ledigheid
en aan dit fpel. Deeze ftelling 14 is ge.
grond 15 op 16 dccze ondervinding 17. '
1 eonfell m.
°i. agréable.
3 Seigneur m
4 inlente r?..
5 rejette.
i te.
7 déüvré.
8 oppofite m.
9 qui.
JO d'apprendre.
Iï plus heureux.
12 privé.
13 adonné.
14 fystjlêtne m.
15 fondé.
16 fur.
17 expérience ƒ.

Voornaamwoorden van aanwijzing. ïlj
N°. 17.
Deeze zee heeft doorgebroken 1 deezen dijk. Deeze
huizen zijn omver geworpen 2 geweest door de
golven van deeze zee. Dit koorn, deeze vruchten,
en deeze boomen, hebben geweest blootgefteld 3
aan deezen fiortregen. De fchepen van deeze kooplieden
hebben veel 4 geleden 5 in dit onweder. Die
hitte heeft uitgedroogd deezen akker. Deeze regen
heeft befproeid 6 deeze planten. Deeze rivier verfchaft
7 veel waters 8 aan deeze zee. Deeze wind
heeft veroorzaakt 9 meer fchade 10 aan deeze planten
dan deeze hagel.
1 rompu. 5 foufferts. 9 caufé.
2 renverfées. 6 arrolë. 10 pius de dom-
3 expofés. 7 fournit. mage.
4 beaucoup. S teaucoup.
Opltellen, betreffende de betrekkelijke Voornaamwoorden
van aanwijzing.
Des pronoms démonfiratifs relatifs.
N°. 1.
Die pen is goed 1; maar deeze is niet goed. Die
pennen zijn goed 2; maar de geene, welke gij daar
hadt, waren niet goed, Ik wenschte wel dat deeze
zo goed waren als de jiwen. De band 3 van dit
boek is fraajer 4 dan die van het uwe.' Zijn de
banden van die boeken niet fraajer 5 dan die van
de hunnen? Ik heb veel 6 hooren 7 fpreeken 8 van
deezen jongen en van dien, van deeze kinderen en
van de onzen. Dit dorp is grooter 9 dan het geen
dat wij gezien 10 hebben. Dat huis is fraajer dan dit.
1 bonne. 5 plus belles. 9 plus grand,
a bonnes. 6 beaucoup. ÏO vu.
3 relieure/. 7 entendu.
4 plus beUe. 2 parler.
H 4

Opftellen, betreffende de betrekkelijke
De venfters van dit huis zijn grooter i dan die
van het uwe. De naarftigheid van dien jongen is
grooter 2 dan de naarftigheid van deezen. E)e kundigheid
van de meesters uwer ftad is grooter dan
de kundigheid van dje van de onze. Deeze werklieden
3 hebben meer gewerkt 4 aan dit huis dan
aan dat. Deeze waaren behooren 5 aan die kooplieden,
en niet aan de geene, welke 6 hebben gewoond
7 in deeze ftad. Het fchrift van uwen zoon
is fraajer 8 dan dat yan den mijnen. De fchoopheid
van zijne dochter overtreft 9 die van de hunne.
1 plus grandes.
2 plus grande.
3 ouvrier ra.
2.
4 travaillé.
5 appartiennent.
6 qui.
N°. 3-
7 demeuré,
8 plus belle.
9 furpasfe.
Deezè man is meer overgegeven ,1 aan de ftudie
der wiskunst 2 dan aan die der fpraakkunst 3. Wij
hebben gevonden 4 meer fchoonheid 5 in dit fchilderij
dan in dat. De kleuren 6 van dit fchilden'j
zijn levendiger 7 dan de kleuren van dat, Deeze
kimflenaar 8 overtreft 9 den geenen, dien ik gezien
10 heb in onze ftad. Deeze tafel is langer i\
dan die. Die bank is hooger 12 clan deeze. Dit
mes is fcherper 13 dan het geen dat gij hebt. Dit
kasteel is ouder 14 dan dat. De uitgestrektheid
van dit land is grooter 15 dan dat geene, waar 16
gy geweest zijt.
T livre.
s mathématiques
/- £•
3 grammaire f.
4 ïrouvé. '
i beauté f.
6 couleur ƒ.
7 vives.
8 artiste m,
9 furpasfe.
10 vu.
u plus longue.
12 plus haut,
ij plus tranchant.
14 plus vieux.
15 plus grande.
16 oü.

Voornaamwoorden van aanwijzing» %.%%
N 9
. 4.
Deeze reis is geweest langer 1 dan 2 de geene,
welke 2 wij hebben gedaan 3. Er is 4 meer goud §
aan dit horologie 6 dan aaii het geen, dat ik heb.
Er is meer jlaal 7 aan dat mes dan aan dit. Er is
meer tin 8 in deeze kas dan in die van uwen vader.
Dit bed kost 9 meer dan dat. De lakens 10
van dit bed zijn fijner 11 dan die van het mijne.
Wij hebben gegeven 12 meer gelds 13 voor 14 deeze
fioopen 15 dan voor die. Die doelen zijn hoger 16
dan deeze. Dit flot 17 is grooter 18 dan het geen,
dat 19 is aan uwe deur of aan de mijne.
1 plus long. 8 plus d'étain. 14 de.
2 que. 9 coute. 15 taïe ƒ.
3 fait. 10 drap m. 16 plus hautes.'
4 il y a. 11 plus fins. 17 ferrure ƒ.
5 plus d'or. 12 donné. 18 plus grande.
6 montre/. 13 plus d'argent. 19 qui,
7 plus d'acier.
N . 5.
Deeze 1 is dikker 2 dan die. Deeze planken
3 zijn dikker 4 dan die van deezen zolder 5.
Deeze plaats 6 is grooter dan die, welke 7 is ÖC^ter
8 üw huis, of achter het zijne, Deeze oven
is wijder 9 dan die. Er is to meer lood 11 aan deeze
goot 12 dan aan die van uw huis. Ér is meer
water 13 in uwen regenbak 14 dan in deezen. Er
zijn meer duiven 15 in dit duivenhok 16 dan in dat
van onzen buurman 17. De glans 18 van deeze lier
is grooter 19 dan de glans van die.
1 poutre ƒ.
2 plus groslè.
3 planche/.
4 plus épaislè.
5 grenier w.
6 basfè cour/.
? qui.
8 derrière.
9 plus large.
10 il y a.
11 plus de plomb.
12 goutiere ƒ.
13 plus d'eau.
f-H. 5
14 citerne ƒ.
15 plus de pigeoss,
16 pigeognier m*
17 voifin Ni.
18 éclat m.
19 plus grand.

lil Opfeilen, betreffende de betrekkelijke
N°. 6*.
Het kleed i , dat z over 3 deeze tafel is, is
feltjker 4 dan het geen, dat over die tafel is. De
fpiegel, welke hangt 5 aan deezen muur, is PTO»ter
6 dan de fpiegel, welke hangt aan dien. Het
fchilderij, dat aan dien fpijker hangt, is fraajer 7
dan het fchilderij, dat aan deezen hangt. Neem 8
deezen rok van dien kapflok 9, en hang hem 10
aan deezen! Neem dit linnen uit deeze kas en doe
het 11 in die! Zet 12 deezen trekpot en deeze kopjes
13 op die tafel! Neem deeze ketting 14 van dit
horologie 15, en doe 16 die andere aan het mijne J
1 tapis ». 7 plus beau. 12 mettez.
2 qui. 8 otez. 13 tasfe/.
3 fur. 9 porte-manteau 14 chaine/.
4 plus precieus. m. 15 montre ƒ.
5 pend. 10 pendez.Te. 16 attachez.
6 plus grand. 11 mettez-le.
iVtfiMw Ï de ZW/OT 2 van die pennen, en doe ze 3
4 deeze! Z^/> 5 dit glas 6; en ra/ 7 dat van
mijnen vader en het mijne ! Koop 8 die waaren,
en zend deeze terug 9! Neem de knoopen 10 van
die kleederen, en zet ze aan deeze! Deeze kaars
is dikker 11 dan die. Dit bier is zoeter 12 dan het
geen, dat 13 in dit vat 14 is. De uitlegging 15,
welke 16 uw broeder heeft, had, zal hebben, en
zou hebben gegeven 17, van dit raadzel 18, is
s otez.
2 attaché/.
3 mettez-les.
4 autour de.
5 vujdez.
6 vene m.
7 remplisfez.
8 achetez.
9 renvoiez.
10 bouton m.
11 plus grosle.
12 plus douce.
13 qui.
14 tonneau m.
15 explication ƒ.
16 que.
17 donnée.
18 énigmew.

Voornaamwoorden van aanwijzing. I2J
"klaarer 19 dan die, welke 20 gij er van 21 zoudt
gegeven hebben. De middelen 22, die ik gebezigd 23
heb om te verkrijgen 24 deeze gunst 25. zijn wettiger
26 dan die, welke gij beproefd 27 hebt.
19 plus ciaire.
20 que,
21 en.
22 moïen m.
23 emploïés.
24 pour obtenir.
N°. 8.
25 faveur ƒ.
26 plus légitimes.
27 tentés.
De vreugd deezes levens is niet te vergelijken 1
bij 2 die van het toekomend leven 3. Er is 4 meer
zilvers 5 aan dien kandelaar dan aan deezen. Die
fnuiter 6 is grooter 7 dan deeze. Dit hout is groe-
'ner 8 dan dat. Doe 9 het water uit deezen emmer,
en giet het 10 in dien 1
De bladeren, welke 11
zijn aan deeze boomen, zijn grooter 12 dan de geenen,
welke zijn aan die. De lieden, welke zijn bezig
13 aan dit werk, zijn naarfliger
nen, welke zijn bezig aan dat.
14 dan degee-
1 comparer. 6 mouchettes ƒ. n qui.
2 a. 7 plus grandes. 12 plus grandes.
3 vie future ƒ. 8 plus Verd. 13 occupés.
4 f y a. 9 otez. 14 plus diligents,
j plus d'argent. 10 verfez-la.
N°. 9.
Deeze groentens 1 zijn gezonder 2 dan die. Die
peer is fappiger 3 dan deeze. Deeze inkt is zwarter
4 dan de uwe, en dit papier is witter 5 dan het
mijne. De nuttigheid, welke 6 ik heb getrokken 7
uit dit werk, is grooter 8 dan die, welke gij getrokken
hebt uit het uwe. Neem 9 dit ftuk vleesch
1 légume/. 4 plus noïre. 7 tiré.
2 plus falubres. s plus blanc. 8 plus grande.
3, plus fucculente» 6 que. 9 otez.

I2J Opfeilen, betreffende de betrekkelijke
uit die fehotel, en doe het 10 in deeze! Hoe veel it
hebt gij, hadt gij, zult gij hebben, en zoudt gij
hebben gegeven 12 voor 13 deezen hoed? Ik heb
meer gegeven voor deezen dan voor dien.
10 mettez-le. 12 donné. 13 de.
11 combien.
N°. 10.
De overwinning 1 van deezen koning is roemruchilger
2 dan die van den onzen. De voorzorgen 3,
Welke 4 wij genomen 5 hebben, zijn nuttiger 6 dan
die, welke gij genomen hebt. Dit gastmaal 7 is
kostbaarer 8 dan dat. De toegeevendheid c), die deeze
meester voor zijne leerlingen heeft, is grooter 10
geweest dan die, welke de onze heeft voor de zijnen.
Ik heb eerder 11 toegefchreven 12 den voord*
gang 13 van deeze zaak 14 aan de vlijt 15 van deezen
Heer dan aan die van uwen neef.
1 vicloire/. 7 repas m. II plutót.
2 plus glorieuTe. 8 plus fomptueux. 12 attribué.
3 précaution ƒ. 9 condescendance 13 avancement m.
4 qua. f. 14 affaire/.
5 prifes. 10 pius grande. 15 zêlem.
6 plus titiles.
N°. 11.
De naarftigheid en de oplettendheid dier leerlingen
verdient 1 de navolging 2 van deeze. Deeze
wandeling 3 is vermaaklij'her 4 geweest dan die van
gisteren 5. De overheid 6 heeft opgeofferd 7 haare
belangen's 8 aan die van het algemeen 9. Dit vleesch
zou zijn mal f her 10 dan dat; maar die groentens 11
1 mérite. 5 d'hier. O public.
2 imitation ƒ. 6 magiftrat »„. 10 plus tendre.
3 promenade/. 7 facrifié. H légume/.
/. D!HS agtéable. S intérst m.

Voornaamwoorden van aanwijzing. t»5
zullen niet zijn zo goed 12 als deeze. Wilt 13 gij
een Huk van dit vleesch, of van dat? Ik heb bevonden
14 aan deeze groentens een' anderen fmaak 15
dan aan die; het komt 16 dat 17 de vrouw» welke 18
heeft bereid 19 deeze groentens, niet heeft gedaan 20
aan deeze, het geen 21 zij heeft gedaan aan die.
12 bonnes. 16 eeia vient. 19 préparé.
13 voulez. 17 de ce que. 20 fait.
14 trouvé. 18 qui. 21 ce que.
15 autre gout m.
N Q
. 12.
Onze druiven zijn niet zo goed 1 als deeze. Geef
mij 2 een' tros 3 van die druiven, en een handvol 4
van deeze nooten 5! Deeze oorlog heeft veroorzaakt 6
meer fchade 7 aan deeze ftad dan aan de uwe. De
kortheid 8 deezes levens gelijkt 9 aan die van de
bloem des velds. Deeze jagt lo is geweest beter 11
dan die van mijnen vader. Ik heb gefchoten 12.
deeze haazen, "die patrijzen, en deeze eend. Van
wien 13 hebt gij ontvangen dit geweer 14? ik heb
het ontvangen van deezen Heer, die 15 heeft gefchoten
met dit geweer deeze lijsters. Dit geweer
is beter 16 dan liet uwe, dan het mijne, dan het
zijne.
i bons. 7 plus de dom- 12 tué.
2 donnez.moi.
3 grappe/.
4 poignée.
g noix ƒ."
$ eaufé.
mage ƒ.
8 brieveté ƒ.
9 resfemble.
10 chasfe ƒ.
11 meilleure.
N». 13;
13 qui.
14 fulil m.
15 qui.
16 meilleur.
Die Heer is een liefhebber 1 van het visfehen 2,
a amateur ?«» 2 pêche /;

125 Opfeilen, betreffende de betrekkelijke
Deeze vtsfchen 3 zijn veel 4 grooter 5 dan de gee*
iien welke 6 gij daar 7 hebt; ja, maar deeze zijn
lekkerder^ dan die. De eigenzinnigheid 9 onzer
borst 10 is ;zog- n wonderlijker 12 dan die de3/örtums
13. De hoogmoed 14 van deezen man uten»
/re/ï 15 dien van deeze vrouw. Deeze tegen/boe.
den 16 zijn niet te vergelijken 17 bij 18 de geene,
welke 19 wij hebben geleden 20. Deeze gans is vetter
2i dan die. Dit konijn is magerder 22 dan dat.
3 poislbn m.
4 beaucoup.
5 plus grands.
6 que.
7 la,
8 plus délicats.
9 caprice m.
10 humeur/.
11 encore.
12 plus bizarre,
13 fortune ƒ.
14 orgueil m.
15 furpasfè,
16 ad verfilé ƒ.
N°. 14.
17 a comparer.
18 a.
19 que.
20 fouffertes.
21 plus graslb.
2 a plus maigre.
De ondervinding deezes tijds leert ons 1 de 011lranavasiigheid
des fortuins. De Heidenen 2 hebben
toegefchreven 3 eigenzinnigheid 4 aan deeze godin.
Het komt niet toe 5 aan deeze meufchen; maar wel
aan die, om te oordeelen 6 over 7 de rechtvaardigheids
of over de onrechtvaardigheid 9 deezer zaak 10.
Het vleesch n van deezen haas is malfer 12 dan
het vleesch van dien. Het fap 13 van deeze citroenen
14 is beter 15 dan het fap van die. De dapperheid
16 van deezen foldaat is geweest grooter 17 dan
de dapperheid van dien. Pr is 18 meer te eeten 19
aan deeze vruchten dan aan die.
1 nous apprend. 8 juftice ƒ.
2 Païen m. 9 injuftice/.
3 artribué. 10 aflaire ƒ,
4 oprice m- II chair/
5 ii n'appartientpas. ï2 plus lendre.
C de juger. 13 jus m.
7 de. 14 citron m.
15 meilleur m,
IÓ bravoure/.
17 plus grande.
18 il y a.
19 a manger.

Voornaamwoorden van aanwijzing.
N°. 15.
Er zijn 1 meer kers/en 1 aan deezen boom dan
aan dien. Zij hebben gemaakt 3 meer verandering 4
aan die wee dan aan deeze. Deeze rivier hieft zijn
ontlasting 5 in die zee, en niet in deeze. Dit gevecht
6 is geweest bloediger 7 dan dat. Die rand 8
zal zijn grooter 9 dan deeze. Er is 1 meer touwwerk
10 aan dit (chip dan aan dat. Men heeft gevangen
11 die visfehen in de rivier, en deeze in de
zee. Men heeft toegefchreven 11 aan die onvoorzichtigheid
de ongelukken,' welke 13 men zou hebben
moeten 14 toefchrijven 15 aan deeze.
1 il y a, .6 combat m 11 pris.
2 plus de cerifes. 7 plus fanglant. 12 attribué,
3 fait. 8 marge/. 13 que.
4 plus de cliange- 9 plus giande. 14 du.
ment. 10 plus de cordage. 15 auribuer.
5 embouchure f.
f t
N . Ifj.
.De achteloosheid 1 van dit kind is grooter 2 dan
de naarftigheid van dat. Men heeft toegefchreven 3
zijne ongenade 4 aan die oorzaak, en men zou die 5
hebben moeten 6 toefchrijven 7 aan deeze. Zijne
elende fpruit 8 uit dit en niet uit dat. Wij hebben
gevonden 9 meer gelds 10 in dien zak 11 dan in deezen.
Gij hebt gevonden 9 aan dit brood eenen
fmaak, welken 11 wij niet hebben gevonden 9 aan
dat. Zoudt gijl. wel hebben gedacht 13 dat dit onderzoek
14 zou hebben vereischt 15 meer tijds 16 dan
dat? wij zouden het 17 niet hebben gedacht 13.
,i négligence/.
2 plus grande.
3 attribué
4 disgrace/.
5 Ia.
« du.
7 attribuer.
8 provient.
9 rrouvé.
10 plus d'argent.
11 fac m,
12 que.
13 penfé. 1
14 examen m>
15 demandé
16 plus de tems.
17 le.

lag Opfeilen, betreffende de betrekkelijk*
N°. i 7.
De moejelljkheden i, welke a zijn vèrknocht 3 aan
deeze uitvinding 4, zijn £roo/«- 5 dan de moejelijkheden,
welke waren verknocht aan de geene, welke
men reeds had gedaan. De vruchtbaarheid 6 van
deezert akker is grooter 7 dan die van den mijnen.
De b iomen van zijnen boomgaard 8 zijn vruchtbaarder
9 dan deeze. De kleuren 10 van die bloem zijn
levendiger ti dan de kleuren van deeze. Deeze vernieling
12 is geweest toegefchreven 13 aan dit onwe*
der 14 en niet aan dat.
1 difficulté/.
2 qui.
3 attachéeS;
4 invention/.
5 plus grandes.
6 fertilité ƒ.
7 plus grande.
8 verger m.
9 plus fertiles.
10 les couleurs.
N°. i8.
II plus vives.
ia ravage m.
13 attribué.
14 tempéte/.
Het gevoelen 1, dat a ik heb van deezen man,
overtreft 3 dat geen* het welk ik heb van deeze
vrouw. De fchacht 4 van deeze pen is dikker 5
dan die van de uwe of van de mijne. Ik heb niet
geloof geflagen 6 aan die tijdingen 7, maar wel aan
deeze. Die manieren 8 zijn beter 9 dan deeze. De
kinders hebben eerder 10 verleend 11 het oor aan
deeze les fen 12 dan aan die. Ik heb bevonden 13,
dat die weetenfchap is nuttiger 14 dan deeze. De
fchatten 15 van deeze kooplieden 16 zijn grooter 17
dan die, welke wij hebben bezeten 18; Dit uurwerk.
1 opinion ƒ.
2 que.
3 furpasfe.
4 tuyau tn.
5 plus gros.
6 ajouté foi.
7 nouvelle/.
8 mairiere/.
9 meilleures.
10 plutót.
11 prété.
12 précepte ?».
13 trouvé.
14 plus utile.
15 tréfor m.
16 négocianr m.
17 plus grjmds,
18 posféjé/.

'Voornaamwoorden van 'aanwijzing. m>j
'wérk ly is ontfteld 20, maar het uwe is het nK.
Ik wenschte wel dat mijn uurwerk ware zo goed il
als dat'. Deeze brief is langer 22 dan die.
19 horloge m. 21 bon. sa plus longue.
20 détraqué.
Vf. R E G E L .
Over het zelfftandig en toevoeglijk Naamwoord.
'£}u mom fubftantif et du nom adje&if.
Een naamwoord, nom., is een wóórd, dat eene
zaak of derzelver hoedanigheid te kennen geeft.
. Het naamwoord is zelfftandig, fubfiantif of toevoegelijk,
adjeciif
. Een zelfftandig naamwoord-, n$m fubfiantif, is
een woord, dat de zaak of den perfoon te kennen
geeft, gelijk reeds bij de woórdlidjes gezegd is.
Alle dingen, die men hooren, zien, voelen, ruiken
en lmaaken kan, zijn fubfiantif, bij voorbeeld:
Le fon, het geluid, farbre, de boom, la do-aleur,
de pijn, 'la puhnteur, de ftank, la délicatesfe,
de lekkernij.
In één woord, men kan fubfiantif nóemen alle '
woorden, die, alleen ftaande, verftaanbaar worden
door de voorzetting der woordlid ie s.
De woorden, die .den naamj&an een' perfoon
rivier, berg, wind, ftad, rijk, aantoonen, worden
eigennaamen, noms propres, 'genoemd, als: Dieu
Jean, Rome, les Alpes, le Rhin, F Est, enz. '
Een toevoegelijk naamwoord, nom adje£tif, geeft
de hoedanigheid en de eigenfehappen van een fubftantif
te kennen. De adjectifi zonden onverftaanbaar
zijn, indien zij niet bij een fubfiantif Ronden,
of er betrekking op hadden ; bij voorbeeld; een
groot boek, un grand livre. Het woord'groot,
grand, is een adjectif, de hoedanigheid van het
fubfiantif, boek , livre, uitdrukkende.
I

33® Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord.
Het zelfde adjeciif kan manlijk en vrouwlijk, enkelvoudig
en meervoudig gemaakt worden, naar
maate het fubfiantif manlijk of vrouwlijk, enkelvoudig
of meervoudig is5 bij voorbeeld:
Un grand homme, een groot man.
Une grande femme, eene groote vrouw.
De grands livres, groote boeken.
De grandes villes, groote fteden.
Hier ziet men dat grand manlijk enkelvoudig is
voor homme, grande vrouwlijk enkelvoudig voor
femme, grands manlijk meervoudig voor livres, grandes
vrouwlijk meervoudig voor villes.
Hoe een naamwoord, dat enkelvoudig is, meervoudig
wordt, is reeds bij de verklaaring van de
woordlidjes gezegd; des blijft ons nog over te
weeten, hoe een adjeciif, dat ïpanlijk is, vrouwlijk
gemaakt wordt: Iet dan wel:
1. ) Alle adjeclifs, in het manlijk, op een domme
e uitgaande, ondergaan in het vrouwlijke geene
verandering; dus zegt men:
Un garcon docile, een leerzaame jongen.
Une file docile, eene lesrzaaroe dochter.
2. ) Wanneer een adjeciif, in het manlijk, uitgaat
op 'é, ai, ï en u, of op een'medeklinker, zo wordt
er, in het vrouwlijk, een ftomtne e achtergevoegd;
bij voorbeeld:
Senfé. verftandig, manl., mvsktfenfée in hetvrouwi*
Vrat, waar, vraïe.
Poli, befchaafd, polie.
Ingénu, oprecht. ingénue.
Behalven favori, gunltering, favorite.
Grand- sroot, grande.
E?al, gelijk, égale.
Voitin, nabuurig, votjtne.
Prochain. aanftaande, prechaine.
Dur, hard, dure.

i Zelfftandig en toevoegeli'fk Naamwoord. l%%
Gris, grijs, manlijk, maakt grif in het vrouwIiiL
Peut, klem, p et; te, J
Ow

£32 Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord*
Gros, grof, maakt grosfe.
Net, zuiver, nette,
Sot, dwaas. fotte.
De volgenden maaken echter eene uitzondering
in den regel:
Mauvais, flecht, maakt tnauvaife» j
Ni ais, onnozel, niaife.
Ras, kaal, rafe.
Complet, volledig, complete.
Replet, vol, replete.
Secret, geheim, fecrete.
Prais, versch, fraiche.
Tiers, derde, tiercé.
Beau, fchoon, nouveau, nieuw, fou, gek, moti\
week, vieux,'oud, maaken ook in het manlijk bel,
nouvel, fol, mol, vleil, wanneer zij voor een fubftantif
ftaan, dat met een' klinker of ftomme h begint
; bij voorbeeld: men zegt: un bel enfant, een
fchoon kind, en niet un beau enfant, om dat het
fubftantif, enfant, met een' klinker begint, en zo
voords.
Van deezen manlijken uitgang komt de vrouwlijke;
als:
Bel, manlijk, maakt in het vrouwlijk belle.
Nouvel, nouvelle.
Fol, folie.
Mol, molle.
Fleil, vieille.
Maar Espagnol, Spaansch, maakt Espagnole.
Gentil, aartig, gentiHe.
Benin, gun (lig, bénigne.
Malin, kwaadwillig, maligne»
De volgende adfeclifs, als:
Antèrieur, voorgaande, maakt ante'rleure 9
Citérieur, aan deeze zijde liggende, citérieure.

Zrlffiandig en toevoegelijk Naamwoord. 135
Extérieur, uiterlijk, maakt extérieure.
Inférieur, beneden, inférieure.
Intérieur, inwendig, intérieure.
Majeur, meerderjaarig, majetire.
Mineur, minderjaarig, mineure.
Meilleur, beter, meilleure.
Postérieur, achter, postérieure.
Prieur, de Prior van een klooster, Prieure.
Supérieur, bovenst, fupéricurej
U/tér leur, laatst, ultérieure.
De adjeciif, van Franfche werkwoorden afkomftig,
veranderen doorgaands eur in 'eufe; als:
Chanteur, zinger, maakt chanteufe.
Porteur, draager, pa^eufe.
Danfeur, danfer, dan feu f.
Revendeur, wederverkooper, revendeufe.
Want die adje&ifi komen van de werkwoorden
chanter, zingen, port er, draagen, danfer, danfen,
revendre, wederverkoopen; behalven de volgenden:
Enchanteur, betoverend, maakt enchanteresfe.
Pécheur, zondaar, pécheresfe.
Vengeur, wreekend, vengeresfe.
Bailleur, geever, bailleresfe.
Defendeur, verdediger, défeuderesfe.
Demandeur, vraager, demanderesfe.
Er zijn ook verfcheide woorden, die men wel
voor fubfiantif houdt, maar die eigenlijk adjeciif
en afkomftig zijn van de Latijnfchen op tor uitgaande;
deeze veranderen teur in trlce, als:
AEteur, acteur, maakt a&rice.
Bienfaiteur, weldoener, bienfaitrice,
Sfccufateur, befchuldjger, accufatrice.
Confervateur, behouder, confervatrïce*
Débiteur, fchuldenaar, dèbitrice*
13

X34 Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord.
Z>is/ipateur, verkwister, maakt dhfipatrhe.
Elecleur, keurvorst, éleclrice.
Fauteur, begunftiger, fautrice.
Lecleur, leezer, leBrice.
Moteur, beweeger, motrice.
Promoteur, bevorderaar, promotrice»
Donateur, fchenker, donatrice.
Testateur, testamentmaaker, testatrice.
Tuteur, voogd, tufrice.
Auteur, daader, maakt ook auteur in het vrouwlijk.
De adjecllfs, op een x uitgaande, veranderen ia
het vrouwlijk x in fe, als:
Pleureux, gelukkig, maakt heureufe.
jfaloux, jaloersch, jaloufe.
En zo voords, uitgezonderd de volgenden:
Deux, zoet, maakt douce.
Faux, valsch, fausfe.
Roux, rosachtig, rousfe.
Perplex, neêrgeltagen, perplexe.
Préftx, bepaald, préfixe.
Wij hebben reeds gezegd, dat het adjcEtif zich
altijd fchikt naar het fubftantif, in gedacht, genre,
in getal, nombre, en in geval, cas; maar men dient
nns. optemerken, dat, wanneer twee of meer fubfiantifs
in getal of in gell.acht verfchillen, het adjeciif
zich dan naar het laattte fubftantif regelt, bij
voorbeeld:
Le vent et la plu'ie violente, de hevige wind en
regen.
Uavantage et les recompenfspropofées, het voorgemelde
vooroordeel en de belooning.
Maar komt er een werkwoord tusfchen beiden, dan
wordt het adjeciif in het'manlijk meervoudig gezet;

Zelfftandig en toevoegelljk Naamwoord. 13$
£? vent et la plu'ie étoient violens, de wind en
de regen waren geweldig.
Le mari et la femme font agés, de man en de
vrouw zijn oud.
Indien de fubftantlfs, die voor het werkwoord
gaan, beide vrouwlijk zijn, fpreekt het van zelf,
dat het adjeciif, 't welk er op ziet, in het vrouwlijk
meervoudig zijn moet:
La mere et la file font laides, de moeder en
dc dochter zijn lelijk.
Als bet volftrekt nodig is, dat het adjeciif voor
het fubfiantif 'kome, en verfchillen de fubftantifs in
geflacht of in getal, zo wordt het adjeciif voor elk
fubftantif herhaald:
Le bon garcon et la bonne fille, de goede jongen
en het goede meisje.
Wanneer voor een fubfiantif, dat meervoudig is,
een adjeciif ftaat, dat, in het Nederduitsch, geen
woordlidje voor zich heeft, zo zet men er doorgaands
in 't Fransen de voor; bij voorbeeld:
Groote mannen, de grands hommes.
Van groote mannen, de grands hommes.
Aan groote mannen, a de grands hommes.
Maar ftaat het adjeciif achter het fubftantif zonder
een woordlidje in het Nederduitsch voor zich
te hebben, wordt er doorgaands du, de la, de /'
of des voorgezet, zo als reeds bij de articles partitifs
geleerd is:
Wit brood, du pain blanc.
Zoet bier, de la bierre douce.
Gekookt water, de feau bouillie.
Aandachtige kinderen, des enfans attetttifs.
I 4

3S Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord.
. ^ klij f
t nog overig te vveeten, wanneer het ad*
jecftf voor of achter het fubfiantif (taan moet, naardien
hetzelve ip het Nederduitsch altijd vóór het
Jubjtantif ftaat. Voor eerst Worden achter het /«&.
>W// geplaatst de adjeciif,
nen geeven ; als:
die een kleur te ken­
Du pain blanc, wit brood.
Du vin rouge, roode wijn.
Un chapeau noir, een zwarte hoed.
Du drop vercl, groen laken.
2.) De adjeciif die volken aantoonen, als:
Un gentilhomme Atkmand, een Duitsch edelman,
pte ZW?e Franpoifi, eene Franfche dame.
Un proverbe Latin, een Latijnsch fpreekwoord.
- 3-) rP.s deelwoorden, les participes, wanneer ziï
als adjeciifs gebruikt worden: • •
Un chapon roti, een gebraaden kapoen.
Un homme ruiné, een bedorven man.
Un arbre feurisfant, eén bloejende boom.
roti, ruiné, fleurisfant, fchoon hier als adjeclifs befchouwd,
zijn deelwoorden van de werkwoorden
rotir, braaden, rainer, bederven, en fieurir, bloejenJ
4.) De adjeclifs', die eene gedaante te kennen
geeven, als: une table ronde, een ronde tafel, 'als
ook die een fmaak, (tof, hoedanigheid van het gehoor,
van het gevoel, en ook die eene werking te
•kennen geeven, ajs:
Une pomme algre, een zuure appel.
Les parties faliijes, de zoutachtige deelen0 Inftrument fonore, welluidend (peelt uig. :
'
Du bois dur, hard hout.
Un corps wou i e,en week hgchaam.
De ia viandc fraiche, versch vleesch.

•
Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord. 137
5. ) De adjeciif, die in het Fransch op ique uitgaan,
worden doorgaands achter het fubftantif geplaatst,
bij voorbeeld :
Un écrit authentique, een echt gefchrift.
Un esprit pacifique, een vreedzaame geest.
6. ) De adjeclifs, die alleen zonder fubfiantif zouden
kunnen gebruikt worden, als : faveugte. de
blinde, le boiteux, de manke, Ie riche-, de rijke;
deeze en dergelijke meer, bij een fupftantuf ftaande,
moeten ook achter hetzelve gezet worden:
Un enfant aveugle, een blind kind.
Un rót riche, een rijke koning,
en zo voords.
De overige adjeclifs, daar in den bovengemelden
regel niet van gefproken wordt, worden dan eens
vóór, dan eens achter het fubfiantif geplaatst, naar
dat de welluidendheid zulks vereischt.
Wanneer een fubftantif yan meer dan één adjeciif
verzeld is, en die adjeciif vóór (laan, zo wordt
in 'i, Fransch het woordlidje voor elk adjectif herhaald,
dat in het Nederduitsch geen plaats vindt;
bij voorbeeld: de oude en nieuwe foldaaten namen
even goed hunnen pligt waar; dit zet men over als of
-er (tonde: de oude en de nieuwe, les vieux et les
nouveaüx foldats firent égajement leur devoir; de_
groote en uiigeftrekte ontwerpen, gevoegd bij de'
ipoedige en wijze uitvoering, maaken den grooten
(iaataman uit;. ze,t men over als of er (tonde: de
groote en de uitgeftrekte ontwerpen, gevoegd bij
de fpoedige en bij de wijze ontwerpen — les grands
et les vast ei projets, joints a la prompte et a la fage
exécution font le grand ministre; maar om dat alhier
de adjeclifs, grands en vastes als ook prompte en
fage, geene tegenltrijdige hoedanigheden uitdrukken,
•zou men in deezen zin ook zeer wel kunnen zeggen
: les grands et vastes projets, joints a la prompte
et fage exécv.tion,
I 5

w
m
I
138 Zelfftandig en toevmgeüjk Naamwoord.
: Wanneer men in het Nederduitsch achter een adƒtó//voegt
er oïfte, 20 zet men er in 't Fransch
plus voor, en dit noemt men trappen van vergelijking
waaraan de bijwoorden, adverbes, ook grootendeels
onderhevig zijn:
Een beleefd kind, un enfant clvll.
Een beleefder kind, un enfant plus clvll.
Het belecfdlte kind, P enfant le plus clvll.
De grootfte fchelm, le plus grand coquin.
De eerfte trap van vergelijkinsr noemt men le pojtttf,
het vastftcllende, als: grand, groot; de tweede
le comparatif, het vergelijkende, als: plus grand,
grooter, en de derde le fuperlatlf, het overtreffen,
de, als: le plus grand, de grootfte.
Er zijn eenige adjeclifs die eenige trappen van
vergelijking hebben; deeze zijn: bon, goed, mellleur,
beter, le meilleur, de beste, moindre, minder,
le moindre, de minfte, mauvais, erg, pire, enter.
te pire, de ergfte.
r 6
Bon maakt ook wel plus bon en le plus bon, wanneer
dit adjectif goedaartig, of toegeevend betekent;
mauvais maakt ook plus mauvais en le plus mauvais,
als dit woord eene Hechtheid te kennen geeft:
Ce garem est bon, celui-ci est plus bon; cette file
est la plus bonne, die jonge is goedaartig,
deeze is goedaartiger; dat meisje is het goedaartigfte.
- • ö
Ce vin est mauvais, celui-cl est plus mauvais; mals
le mien est le plus mauvais de tous, die wijn
is flecht, deeze is Hechter; maar de mijne is
de flechtfte van allen. '••3 1
Wanneer een adjectif, in den fuperlatlf ftaande
achter het fubfiantif geplaatst wordt, zo heeft hei
altijd voor zich het woordlidje le, la of les; men
zegt bij voorbeeld:
Les hommes les plus habiles font fouvent les fautes
les plus grosfieres, de bekwaamde mannen begaan
zomtijds de grootlïe misflagen.
*

Zelfftandig en toevoegelijk Naamwoord. 139
Je parle de Penfant le plus fage, ik, fpreek van
het zoetfte kind.
jfe F al donné a la file la plus vertueufe - ik heb
het aan het deugdzaamfte meisje gegeven.
Dit vindt voornaamlijk plaats als er een betreklijk
voornaamwoord, pronom relatif, op volgt; bij
voorbeeld:
Hij is de geleerdfte man, dien ik ken , c'est
Fhomme le plus favant, que je connoisfe.
Hierbij kan men opmerken, dat het woordje, dan,
volgende op een adje&if, dat in den comparatlf ftaat,
altijd in 't Fransch door que moet overgezet worden
; als:
Deeze man is rijker dan die vrouw, eet hommefi
est plus riche que cette femme la.
Dewijl de meeste onbepaalde voornaamwoorden,
pronoms indéfinis ou indéterminés. denzelfden regel
volgen als de adjectif, behalven dat zij aan gee'ne
trappen van vergelijking onderhevig zijn 'dat is, nooit
plus voor zich neemen,), zo zullen wij dezelve hier
mede laaten volgen; als:
Otiiconque, al wie, quclqrfun of quelqu'une, iemand,
chacun, chacune, ieder, elk, aufrui, een
ander, perfonne in de betekenis van aucun, rien,
niets, l'un Pautre, Putte Pautre, les uns of les
unes les autres» de een en ander, quelque, eenige,
chaque, elk, certain, certaine in de betekenis
van quelque, quelconque, hoegenaamd, nul,
nulle. geen, aucun, aucune, eenig, autre, ander,
même % zelf, tel, telle, zodanig, plufeurs,
veelen, verfcheiden, tout, tous, toute, alle;
eindelijk die geenen, daar que op volgt, als:
quoï que ce fit, wie het ook zij, quoi que ce
fit, wat het ook zij, quel que foit votre bonkeur,
hoedanig uw geluk ook zij, quoique vous

ï40 Opfeilen, betreffende de zamenflemmlngvan
fasfiez, al wat gij ook doet, quelque mérite que
vous aiez, welke verdienden gij ook hebt, tout
habile homme qWil est, ,hoe een bekwaam man
hij ook zij.
Deeze voornaamwoorden, gelijk alle anderen,
worden verbogen met behulp der onbepaalde woord,
lidjes de tn a, behalven Vun Pautre, autre, même,
die de bepaalde woordlidjes le, la, les, enz,, voor
zich neemen.
Hier dient nog bij gezegd te worden, dat het onbepaald
Voornaamwoord, of adjeciif, tout, betekenende
elk, of ieder, of een iegelijk, geen woordlidje
noch vóór noch achter zich neemt; bij voorbeeld:
Elk,-een ieder, of een iegelijk mensch kan liegen
; maar elk mensch liegt niet. Tout homme
peut mentir; mals tout homme ne ment point.
Maar wanneer tout, alle of geheel betekent, wordt
er geen bepaald woordlidje vóór, maar wel achter
gezet; bij voorbeeld:
De geheele wereld, tout le monde.
Van, of aan de geheele wereld, de ou a tout
le monde.
Alle pligten, tous les devoirs.
Van, of aan alle pligten, de ou a tout les devoirs.
Qpftellen, betreffende de zamenftemming
van bet zelfftandig met het toevoegelijk
Naamwoord,
N°. i.
Een boek, een goed boek, goede boeken. Eene
goede pen, goede pennen. De vreeze Gods is het
begin van alle wijsheid. Een paard, een groot
paard, groote paarden. Een huis, een fchoon huis,
fchoone huizen. Het bock is goed, de boeken wa-

het zelfftandig met het toevoegelijk Naamwoord. 141
ren goed. Die pen is goed geweest; deeze zal beter
zijn. Zou de inkt zwart zijn? zij zal niet
bleek 1 zijn. Het blad 2 is groen, de bladeren zijn
groen. Ik wenschte wel, dat deeze boomen waren
zo vruchtbaar 3 als de uwen, öf als de zijnen. Dit
vleesch 4 is versch 5; maar het 6 is niet gezouten 7.
Het water is vloeibaar 8. Deeze balk is dik 9 en
lang; deeze balken zijn zwaar en vierkant 10.
1 paie. S frats. 8 liquide.
2 feuille ƒ. 6 i). 9 gros.
3 fertile. elle/. 10 quarré.
4 viande f. 7 fölé.
N°. a.
Mijn pen is te 1 ^ 2, zijne pennen zijn te flap
Het paard is jong 3 en fterk 4. Uw vader heeft
jonge en fterke paarden. De inkt is, dik 5. Het
papier is 'wit 6. Geef mij 7 zwart papier! Het mes
is fcherp 8. Uwe mesfen zijn niet zo fcherp als 9
de onzen. Dit kind is zoet 10; maar dat meisje iS
ftout 11. Deeze kinders hebben geweest vlijtig 12,
oplettend 13 en gehoorzaam 14; maar uwe zuster is
noch vlijtig, noch oplettend, noch gehoorzaam; zij
is kwaadaartig 15, lui 16 en koppig 17. Ik wensch.
te wel, dat mijne zoonen waren zo gevorderd 18 als
de uwen. De vorderingen 19, welke 20 de mijnen
gemaakt 21 hebben, zijn zeer gering 22 in vergelijking
van die, welke de uwen gemaakt hebben.
1 trop. 9 que. 1.7 têtu.
2 mol. 10 fage. 18 avancé.
3 jeune. II mécharrt. 19 progrès f».
4 fort. 12 diligent. 30 que.
5 épais. 13 attentif. 21 faits.'
6 blanc. 14 obéisfant. *2 petit.
7 donnez-moi. 15 malin.
% tranchant. 16 paresfeux.

%L% Opfeilen, betreffende de zamenftemtnlng van
N

het zelfftandig met het tGevoegelijk Naamwoord. 143
vol van elenden 8 en van tegenfpoeden 9. Het is
eene geduurige 10 aanéénfchakeling 11 van voor*
fpoed 12 en van tegenjpoed 9.
8 mifere/.
9 adverfité ƒ.
10 continue!.
11 enchainure/.
N°. 5.
12 prospérité ƒ.
De zonde der eerde menfchen is groot geweest.
De kamer van dit huis is zo groot als alle de vertrekken
1 van het uwe. De hooze 2 kinders beminnen
3 de fchandelijke 4 leugens 5 en de flinkfe- 6 bedriegerijen
7; maar de braave 8 kinders haaten 9
die ondeugden en beminnen de kostelijke 10 waarheid,
eii de zuivere 11 oprechtheid 12. De braave
ouders ftrajfen 13 alle de kwaade 14 daaden van
hunne ongehoorzaame 15 kinders. De begeertens 16
der menfchen zijn onbepaald 17. Het getuigen 18
van een goed geweeten 19 is de beste 20 vergenoeging
21 der wereld.
1 appartement m,
2 1 .échant.
3 aiment.
4 honteux.
5 menfonge m,
6 oblique.
7 tromperie/.
8 brave.
9 haïslènt.
10 précieux.
11 ptir.
12 fincerité f.
13 punislènt.
14 mauvais.
N°. 6.
15 désobéisfant.
16 défï'r m.
17 illimité.
18 témoignsge m.
19 confcience ƒ.
20 mcilleur.
21 contentement nit
De braave kinders mijden 1 het kwaad g-sze/fchap
2; want de kwaade gezelfchappen en de booze
redenen 3 bederven 4 de goede Zfiüfe» 5 De w

144 Op/lellen, betreffende de zamenflemmlng van
het lichts maar die der godloózen is duster; want
de godloózen vlieden n het licht, om dat hnnne
daaden zijn boos. God gaf 12 eertijds 13 zijne heilige
14 en godlijke wetten aan de Isracllten 15 op
den berg 16 Sinaï, gefchreven 17 op twee fteenen
tafelen. Het huis is bouwvallig 18. Die muur ii
gefcheurd iy. Deeze grachten 20 zijn diep. Deeze
uitvindingen 21 zijn geestig 22.
11 fuient;
12 donna.
13 autrefois.
14 faint.
15 Israëlite JM,
16 montagne/.
17 écrit.
18 caduc.
IS 9
. 7.
19 crevasfé.
20 canal m.
21 invention ƒ.
*2 ingénieux.
De booze kinders hebben Verachting voor 1 deri
goeden raad 2 der ouders en der meesters; maar
de braave kinders bewaaren 3 in hnn Hart het geheugen
4 der nuttige lesfen en der heilzaamë vermaaningen
hunner ouders en meesters. De roem 5
der wapenen 6 is eene deugd zo 7 oud 8 als 9 de
wereld. De welvoegelijkheid 10 is een volmaakte overeenkomst
11 der daaden met de rede 12 en liet gebruik
13. Deeze toren is hoog, deeze torens zijn
hóóg. Dit glas 14 is doorfchijnend 15. Het goud
is een metaal 16, het welk 17 is zeer zwaar en zeer
kostbaar. Zijne ziekte is doodlijk. Mijne oogen
zijri meer verzwakt 18 dan de uwen.
1 pour.
2 confeil m.
3 conlèrvönt.
4 fouvenir m.
5 gloire ƒ.
6 arme ƒ.
7 ausli.
8 ancien.
9 que.
10 bienféance ƒ.
11 convenance ƒ.
12 railbrj f.
13 uiage nu
14 verre m,
t§ transparent.
16 métal m.
17 qui.
18 affoibli.

%it zelfftandig met het ioeyoeg'elljk Naamwoord. 145'
N°. 3.
Het goed of" het kwaad geweeten i brengt voord 2
de gerustheid 3 of de ongerustheid 4 van den geest.
De vreeze 5 der wetten 6 en het verlangen 7 van
een' goeden naam 8 beteugelen 9 de ze^fe» io. Braave
kinders zijn aandachtig 11 aan de heilzaamë iz
vermaaningen des meesters. Een wijze eh goede
raad 13 is de grondflag 14 dér goede daaden. Alle
dingen hebben, hadden, zullen hebben, en zondert
hebben eene goede en eene kwaade zijde 15. Van
twee kwaaden 16 moet men mijden 17 het ètgftê 18.
De groote veldoverften 19 zijn vaste 20 pylaaren 21
van den ftaat 22.
1 cbnfclënce f.
2 produit.
3 tranquilité ƒ.
4 inqulétude/.
5 crainte/.

346' Opfeilen, betreffende de zamenffemming van
om te doen 20 lange 21 dingen 22. Eene flechte 25
opvoeding maakt 24 zeer dikwijls de kinders ongelukkig.
De beginzelen der kunften en der weeten*
fchappen zijn altijd moejelijk 25 en verdrietig 26*
20 de faire. 23 mauvais. 2,? difficile.
21 bas. 24 rend. 26 ennuïant.
22 chofe f.
N°. 10.
De godin 1 jïuno 2 was jaloersch 3 en woedend 4 J
de koning Ulysfes voorzichtig 5 en loos 6; de oude 7
Nestor wijs; de held 8 Achilles geweldig 9; de iJomeinfche
10 keizer Afero n wreed 12; Tullia 13 was
keerschzuchtlg 14 en wreed. Alle menfchen zijn
zw*z£ 15; hun te 16 is kort en w/ 17 van elenden.
Het grootfte gedeelte 18 der ffervelingen 19
zijn onftandvastig 20 en jvz/fcA 21. De 22 is
bitter 23. Het water der zeeën is zout 24 en dat
der rivieren is zoet 25. De klippen 26 zijn gevaarlijk
27. De wind 28 is geweldig 29. Het
eer 30 is groot. De reis 3,1 is gevaarlijk. De oorlog
is verdervelijk 32. De vrede is aangenaam.
1 déesfe ƒ.
2 Jünon.
3 jaloux.
4 fnrieux.
5 prudent.
6 rufé.
7 vieux
8 héros m.
9 impétueux.
10 Romairi.
JI Kéron.
12 cruel.
J3 Tullie ƒ.
14 ambitieux.
15 foible.
16 vie ƒ.
17 plein.
18 plupart ƒ.
19 mortel m.
20 inconftant.
21 faux.
22 thé m.
23 amèr.
24 falé.
25 doux.
26 écueil tw.
27 dangereux.
28 vent m,
29 violent.
30 lempêief.
31 voïage m.
32 ruineux.

hit zelfftandig met het toèvoegelijk Naamwoord. 147
N°. 11.
De affchuwelljke i armoede is dikwijls het gevolg 2
van eene nutlooze 3 verkwisting 4. De fchandèlijke
5 plunderingen 6 en de fchrikkelijke 7 moordenaarijen
8 zijn de droevige 9 gevolgen van het 0/»
irwr io'. De man en de vrouw zijn alle beiden 11
eigenzinnig 12. Deeze jonge en dat meisje zijn
niet alle beiden even 13 'naarftig 14, aandachtig 1$
ën gehoorzaam 16» De zorg, de moeite en de onkosten
zijn nutloos geweest. Zijtie rijkdommen
en hunne inkomftert 17 zijn overvloedig 18. Dit pa.
pier en deeze inkt zijn goed. Zijne gedachten en
zijne daaden zijn 'verdacht 19.
1 affreux.
2 fuite ƒ.
3 inutile.
4 disfipatïon ƒ.
5 honieuk.
8 pillage m.
7 horrible.
8 masfacre m.
' 9 triste.
io. fédition ƒ.
JI deux.
12 capricieux,
13 également.
N°. 12.
14 diligent.
J5 attcntif.
16 pbéïsfant.
17 revenu m,
18 abondant.
19 fulpect.
De geruchten 1 en de tijdingen 2, welke 3 meü
heeft, men had, men zal hebben, en men zou hebben
verfpreid 4, zijn valsch 5. Deeze jonge en dat
meisje zijn fchoon. De uiterlijkheden 6 zijn bedriet
gelijk f. De aanlokzelen 8 der wellust 9 en de vleijerlj
10 zijn verleidend 11 en verdervelijk 12. De
kwaadfpreekendheid 13 en de lastering 14 zijn haate*
lijk 15. De hoogmoed 16 en de heerschzucht 17 van
1 bruit m.
2 nouvelle/.
3 quej
4 repandus.
5 faux.
6 dehors m.
7 trorhpeur.
8 attrait m-
9 volupté ƒ.
10 flatterie ƒ.
11 féduéteur.
12 pernicieux.
K 2
13 médilance ƒ.
14 calomnie f.
15 odieux.
ló orgueil m.
17 ambition /.

ï43 Opfeilen, betreffende de zamenftemming van
deezen man zijn uit f eekend 18 groot en onver draa-gelijk
19, De aanlokkelijkheden, de bekoorelijkheden
2© en de vleiende 21 woorden 22 van dit
mensch 23 zijn bedriegelijk en verleidend.
2 8 extrémemem. 20 charme m, 22 parole ƒ.
19 infupportabie. 21 flaneur.. 23 perfonne ƒ,
N°. 13.
Bijna 1 alle dë Romeinfche 2 Keizers 3 waren
van een' wreed e Inborst 4. ür 2;)'» 5 fraaje fchilderijen
6 in het kabinet 7 van mijnen oom,, en in dat
van den uwen. Ik heb gezien 8 groote mannen,
fchoone vrouwen, kleine jongens en lelijke 9 dochters
10. Braave 11 ouders nebben dikwijls booze
kinders, en braave kinders dikwijls f echte 12 ouders.
God alleen 13 is onaf bangelijk 14. Hij heeft
gefchapen 15 alle de dingen in eene wederzijdfche 16
af'bangelijkheid 17. Het leger 18 der vijanden is
noch zo magtig 19, noch zo talrijk 20 als 21 dat
onzer bondgenooten 22.
2 presque.
2 Romain.
3 Empereur w.
4 caraftêre m.
5 il y a.
6 tableau w.
7 cabinet r».
2 vu.
9 laid.
10 fille ƒ.
11 brave.
12 mauvais.
13 feul.
14 indépendant.
15 créé.
N°. 14.
16 mutuel.
17 dépendance ƒ;
18 armée.
19 puisfant.
20 nombreux.
21 que.
22 aliié n.
De leerlingen van mijne clasfe 1 zijn noch zo vlijtig,
noch zo aandachtig, noch zo gehoorzaam, als
die van de uwe. Gelijk 2 de tedere 3 planten 4
verelfchen 5 een' goeden, vlijtigen en bekwaamen 6
1 clasfe/. 3 tendre. 5 demandent.
a comme. 4 plante /.' 6 capable.

het zelfftandig met het toevoegelijk Naamwoord. 149
tuinier; insgelijks 7 de kindschheid 8 vereischt 9 goede,
vlijtige en bekwaame meesters. Gelijk de beste
10 landen 11 niet altijd rijn zeer aangenaam
voor 12 het vermaak 13 der wandeling 14; insgelijks
de geesten 15, welke 16 zijn zeer vruchtbaar 17
in 18 groote gedachten 19, zijn niet altijd zeer aangenaam
voor het vermaak der zamenleeving 20.
7 de méme.
8 enfance ƒ.
9 demande.
so meilleur.
SI païs m.
12 -pour.
13 plaifir m.
14 promenade/.
15 esprit m.
16 qui.
NP. 15.
17 fertile.
18 en.
19 penfée ƒ.
20 converfation ƒ.
Alle dingen deezer wereld zijn onvolmaakt 1, iwgankelijk
2 en bedrieglijk 3. De goede daaden £0-
,

3^o Opf eilen , betreffende de zamenfkmming van.
duurige 4 kwaaien 5 van den ouderdom. 6, zijn dikvvijls
het erfdeqfj van het ongeregeld?, leven, dat 9
men geleld 10 heeft in zijne jeugd. De winter heeft
eene lelijke \x gedaante 12. Dikwijls het goed ofhet
kwaad fortuin is het werk van een enkel 13
oogenbllk 14.' De lange voorfpoeden 15 ver.oorzaaken i6|
gemeenlijk 17 twee groote kwaaien; want zij maaken
18 het geluk fmaakloos 19 door de gewoonte 20,
en het ongeluk onverdraagelijk. 21 door de nieuwigheid
22.
4 continue!.
5 mal m.
6 vieillesfe ƒ.
7 appanage m,
8 déréglé.
9 que.
io menée.
II, hideux.
12 figure ƒ.
13 feul.
14 moment m,
15 avantage m.
ió caufent.
N°. 17.
17 ordinairement,
18 rendent. "
19 infjpide.
20 coutume/.
ai infupportable,
22 nouveauté f.
Eene èf/t?/?^ x zonder uitwerking 2 is een fchoone,
boom 'zonder vruchten. De goede opvoeding der
jeugd is een zekere 3 forg- 4 van het geluk" eens
Staats; maar in tegendeel 5 eene flechte 6 opvoeding'
levert niet 7 dan flechte onderdaauen. Een gelukkig'
geheugen 8 is eene voortrefelijke 9 hoedanigheid 10.
Eene fchoone ziel 11 is 2a?/i&K 12 de bewoonfter 13'
van een fchoon ligchaanH Rouwen 14 fchooné huizen,
oprichten 15 w-yVe 16 en kostbaarégebouwen 17,
^a? « 18 verfchaffen 19' een volledig 20 onthaal' 21'
aan den verfindenden 22 tijd.
1 promeslè/.
2 effet m.
3 für.
4 garand m.
5 au contraire.
«5 mauvais,
7 ne fournir.
I rnérnoife/.
9, excellent.
10 qualité f
11 ame ƒ.
12 raremenr.
13 hotesfe ƒ..
14 batir.
15 ériger.
16 vaste.
17 édifice m,
18 c'est.
19 fournir.
20 ample.
21 régal «f, {
2,2 dévorarit.

het zelfftandig met het toevoegelijk Naamwoord. 151
N°. 18.
De nederigheid 1 eens Chrhtens 2, altijd toegewijd 3
aan de goede werken 4, is een gewis 5 pand 6 van
een eeuwig 7 en gelukzalig 8 leven. De menfchen
worden 9 weggevoerd 10 door den fchielijken 11 dwarlwind
12 des tijds, en het oogenblik jvan onzen in*
gang 13 in de wereld is niet ver 14 van onzen uitgang
15 uit de wereld: wij zijn geduurende 16 dit
klein oogenblik in eene geduurige 17 beweeging 18
van s/dele 19 vermaaken, van ijdele hoop 20, van
ij dele bekommernis fen 21, en van ijdele vrees 22. Het
leven des menfchen is te 23 kort om wèt te kennen 24
een' eenigen 2j mensch.
1 humiiité ƒ.
2 Chrétien m.
3 devoué.
4 oeuvre ƒ.
5 certain.
6 gage m.
7 éternel.
8 bienheureux.
9 écre.
10 emportés.
11 rapide.
12 tourbillon ra.
13 entree ƒ.
14 éloigné.
15 fortie/.
16 pendant.
17 continue!.
18 mouvement m.
N°. 19.
•
19 vain.
20 espérance /.
21 inquiétude/.
22 crainte ƒ.
23 trop.
24 pour bien connoitre.
25 feul.
De onverfchilligheid 1 voor den voorfpoed 2 en voor
de tegenfpoeden 3 van het leven, is niet altijd een
zekere 4 blijk 5 van de volkomene 6 onderwerping 7
des menfchen aan den heiligen 8 wil des Scheppers;
zij is dikwijls de uitwerking 9 van eene grove 10
dommigheid 11, of van eene buitenfpoorige 12 eerzucht
13. Men ziet 14 alle dagen nieuwe 15 ver»
1 indifférence ƒ.
2 prospérité ƒ.
3 adverfué ƒ.
4 certain.
5 marqué ƒ.
6 parfait.
7 réfignation ƒ.
8 faint-
9 effet m,
10 groslier.
11 Itupidité/.
12 extravagant.
13 ambition ƒ.
14 on voit.
ij nouveau.

Iga Opfeilen, betreffende de zamenfemming van
fchillen 16 aangaande 17 vcrfchlllende 18 f ukken ig
van den heiligen godsdienst 20. De kennis 21 van
zichzelven 1% is de grondfqg 23 aüer deugden, gelijk
24 de onkunde 25 van zichzelven is die van
alle ondeugden.
16 different m, 20 rél'gion ƒ. 23 bafe ƒ.
17 touchant, 21 connoïsfance ƒ. 24 comme.
ï8 différent. 22 foi-même. 25 ignorance ƒ.
ïp point
N°. ao.
De braave leerlingen zijn gelijk 1 aan de dappere
2 foldaaten. die 3 trachten 4 te behaalen 5 de
•kostelijke overwinning. Wij bedienen ons niet 6
van ós wreede wapenén des Moedigen 7 oorlogs;
maar onze wapenen zijn goede pennen, wit papier,
zwarte ipkt en nuttige hoeken. P^aaten wij maaken
8 een goed gebruik 9 van den kostelijken eu
korten tijd onzer jeugd, en laaten wij verkenen 10
aandachtige 11 ooren aan de heilzaamë ia lesfen en
aan de nuttige vermaaningen onzer ouders en meesters,
op dat wij' verdienen' 13 hunne achting en hunne
loftuitingen 14.
1 resfemblent.
2 vaillant.
3 qui.
4 tachenr,
'§ de remp otter.
6 nous ne nous
lervons pas.
7 fanglant.
8 faifons.
9 ufagem.
N°. ai.
10 prëtons.
K attentif.
12 falutaire.
13 afin que nous
méritions.
14 éloge m.
De fchoone prijs 1. der naarftigheid komt niet toe %
aan de luie', ongehoorzaame en wederfpahnige 3
leerlingen; maar alleen 4 aan de geene'n, welke 5'
1 prix ra. 3 revêche. 5 qui.
£ n'appairtient pas. 4 uniquement.

het zelfftandig met het toevoegelijk Naamwoord. 153
zullen zijn oplettend, gehoorzaam en naarftig. Dat 6
de geenen, welke zullen hebben tot nog toe 7 verzuimd
8 de kostelijke gelegenheid, welke 9 hunne
ouders en meesters hun hebben, hun hadden, hun
zullen hebben, en hun zouden hebben gegeven io,
ioonen 11 door een onberispelijk 12 gedrag 13, en
door een' verdubbelden 14 ijver IJ, dat zij hebben
een waar 16 eu oprecht 17 berouw 18 over 19 hunne
flechte 20 daaden.
6 que. 1 r montrenr. 16 vrai.
7 jusqu'a prelènr. 12 irreprénenfible. 17 fincère.
8 négligé. 13 conduite ƒ. 18 repentir m,
9 quë. 14 redoublé. 19 de.
ïo fournie. 15 zêle m. 20 mauvais.
N°. 22.
De iöostf 1 Hang heeft bedrogen 2 onze eerfte OUT
ders door zijne verleidende 3 redenen 4. De fchoonheid
des ligchaams is eene edele gave 5 Gods. De
fchoonheid des ligchaams beftaat 6 in eene goede
en juiste 7 evenredigheid 8 der ledemaaten 9, en die
der ziele beftaat in de veelheid 10'der uitmuntende n
deugden. Laaten wij hebben meer achting 12 voor 13
de fchoonheid der ziele dan voor die des ligchaams;
de eerfte is onverganklijk 14, en de andere is van
korten duur. 15. Een fchoon man is dikwijls een
groote gek 16, om dat 17 hij doet beft aan 18 alle
zijne verdienften 19 in zijne uiterlijkheid 20..
I méchant.
R trompé.
3 féduéteur.
4 discours m.
5 don m.
6 confiste.
7 juste. '
8 proportion ƒ.
9 membre m
10 multitude ƒ.
11 excellent.
12 plus d'estime.
13 pour.
14 impérisfable.
15 durce ƒ.
16 fat IQ.
17 paree que.
18 il fait confiste!',
19 mérite m,
20 extérieur t». j

*54 Opfeilen, betreffende de zamenflemming van
N». 23.
De droevige 1 val a onzer eerde ouders 3 heeft
gemaakt 4 alle menfchen elendig 5, en wij zouden
zijn gebleven 6 zeer ongelukkige fchepzelen ?, indien
God de Vader niet had gezonden 8 zijnen 9
Zoon aan ons elendige ftervelingen. Jefus Christus
10 heeft ons verlost 11, door zijn bitter ia lij*
den 13, van de vervloeking 14, 15 wij hadden
verdiend 16 door dë menigvuldigheid 17 onzer owtreedingen
18. De dood is dan 19 niet 20
een ftraffe 21 der zonde ; maar een doorgang 22
tot 23 het eeuwig en gelukzalig 24 leven.
1 triste. 9 unique. 17 multitude ƒ.
2 chute ƒ. 10 Jefus Christ. 18 transgresfion /.
3 parens »». n delivrés. 19 doncf
4 rendu. 1 2 amer. 2o plus.
5 miferable. 13 fouffrances ƒ. p/. 21 punition f.
6 restes. 14 maiédichon ƒ. 22 pasfage ra.
7 créature ƒ. 15 q u e. 2 3 1
8 envoié. 16 méritée. 24 bienheureux.
N°. 24.
^heginfelen 1 zijn, waren, zijn geweest, en zul-
Jen zijn moejelijk 2, »/^ 3, voor kleine kinderen,
maar ook voor volwas/enen 4; maar het «W« c
js zeer aangenaam. De moeite 6, welke 7 de //«ju
i^ndman 9 aanwendt 10 tot 11 de vruchtbaarmaaking
12 zijner **&rr 13, is groot; maar de
zoete vruchten, welke hem 14 verfchaft 15 daar.
1 commencement 6 peine ƒ. 11 p 0 Ur.
„ ., 7 que. 12 fertilifation
2 difficiie. 8 laborieux. 13 terre f.
3 non feulement. 9 laboureur m. 14 lui.
4 adulte m. ï 0 fe donne. 15 procure.

het zelfftandig met het toevoegelij k Naamwoord. 155
na 16 het geduurlg 17 werk 18 zijner onvermoeide 19
handen, verdrijven ao de herdenking 21 dier voorledene
1% moeiten 23; insgelijks 24 wanneer een perfoon
na 25 lange hoofdbreekingen 26 heeft bereikt 27
het eindperk 28 zijner nuttige en noodzaakelijke ftudiën,
vergeet hij 29 wcv£ 30 al het verdriet, dat 31
hij gehad heeft.
16 dans Ia fuite.'
17 asfiiu.
18 travail m.
19 infatigable.
20 bannislènt.
at fouvenir m.
22 pasfé.
23 fatique f.
24 de même.
25 après.
26 casfe - téte m.
N°. 25.
27 atteint.
28 terme m.
29 il oublie.
30 bientót.
31 que.
Een volmaakte 1 gezondheid is oneindig 2 beter,
dan zeer groote rijkdommen. De gezondheid is
des 3 een zeer groote fchat. Geen 4 mensch kan 5
zonder het zoet genot 6 van deeze kostbaare gezondheid,
fmaaken 7 het minst % vermaak in deeze
wereld. De voortreffelijke 9 fpijzen 10 en de keurige
11 wijnen hebben in zich 12 niets dan 13 fmaakeloosheld
14 voor den zieken. Het getal der jonge
lieden 15, welke 16 gewag maaken 17 van deeze
fchoone gaave 18 des hemels, is zeer gering 19, in
vergelijking 20 van het getal dier geener, welke
voor dezelve 21 niet hebben de minlre zorg, en welke
zich 22 over geeven 23 aan onmaatige 24 buiten?
fpoorigheden 25, zo fchadelljk 26 voor 27 de ge-
Zondheid,
1 parfait.
2 infiniment.
3 donc,
4 nul.
5 ne peut.
6 jouisfance/.
7 gouter.
2 moindre.
9 excellent.
10 mét tn,
11 exquis.
12 en eux meme.
13 que.
14 inh'pide m.
15 gens /. pi.
16 qui.
17 font cas.
18 don rn-
ig petir.
20 en comparai'fon.
21 en.
22 Ce.
23 livrent.
24 immodéré.
25 estravagance ƒ.
26 nuifible.
27 a.

.156 Opfeilen^ betreffende de zamenftemmittg van
N°. af5.
De waare i rust 2 hangt af 3 van een zuiver 4
geweeten 5. Het 6 is niet, het was niet, het is
niet geweest, het was niet geweest, en het zal
niet geweest zijn mogelijk 7, dat 8 godlooze 9 menfchen
10, verhard 11 in de haatelijke 12 misdaa-
'den 13, hebben 14 het zoet ^-ewojf 15 van de waare
rust. Die rust is alleen 16 het deel 17 der deugdzaame
18 en vroome 19 lieden, we/^e 20, aangefpoord
21 door het fe/V/g- 22 verlangen 23 o;« /* worden
24 gelijkvormig 25 aan hunnen hemelfchen 26
Vader, «irVf «fo/z 27 minfte 28 onrecht 29 aan
hunne naasten 30 in eenige 31 zaak; maar welke
uitdeelen 32 weldaaden 33, zonder dat 34 het «w7 35
eigenbelang 36 zij de fchandelijke 37 drijfveer 38
hunner handelwijzen 39,
1 vrai.
2 repos w.
3 depend.
4 P ur
' .
5 conlcience/.
6 il.
7 posfible.
8 que.
9 impie.
•jO gens 3».
i£ endurci.
12 odieux.
13 crirnc m.
14 pref. du fubj,
15 jouisfance ƒ.
16 uniquement.
17 partage m.
18 vertueux.
19 pieux.
20 qui.
21 incité.
22 fa int.
23 défir ?B.
24 de devenir.
25 femblable,
26 céleste.
N°. af-
27 ne font pas.
28 moindre.
29 tort ra.
30 prochain m.
31 aucun.
32 distribuent.
33 bienfait ra.
34 fansque.
35 fordidc.
36 égoïsme >«.
37 honteux.
38 resfort m,
39 démarche/.
Gelukkig*"zijn de kinders, die 1 hebben, in hunne
tedere jeugd, de kostelijke gelegenheid om te
ieeren 2 alle nuttige, noodzaakelijke en fraaje kunften
en weetenfch'appen,. en die hebben braave ou-
I qu ;
, % d'apprendre.

hei zelfftandig met het toevoegelijkNaamwoord. 157
ders, welke niet fpaaren 3 eenige 4 hosten 5 om te
maaken 6 hunne kinders bekwaam 7 en gefchikt 8om
te worden 9 waardige 10 leden 11 der menschlijke
12 maatfchappij 13. Er is 14 zekerlijk 15 een
groot getal kinders, die zijn beroofd 16 van deeze
fchoone gelegenheid, doordien 17 hunne ouders zijn
arm 18 en onbekwaam 19 om te laaten bej'chaa*
ven 20 hunne natuurlijke 21 bekwaamheden 22.
3 n'épargnent*.
4 aucun.
5 fraix m.
6 pour rendre.
7 capable.
8 propre.
9 a devenir.
17 puisque.
18 pauvre.
19 in capable,
20 de faire cuïtiver,
21 naturel.
2Ï capaené ƒ.
De wreede dood fnijdt af 1 rnet zijrïe fcherpe s'
/m 3 den dunnen 4 draad 5 van het leven der
den 6 en der kwaaden 7, der ryyee» 8 en der armen,
der grooten en der kleinen, der jongen 9 en
der ouden 10. De dagen onzes levens zijn onzeker
11. Het uur van onzen uitgang uit dit leven
is onbekend 12 aan eiken 13 Itervefing. Het 14 is
bekend 15 aan God onzen Schepper. Laaten 16 alk
onze daaden zijn als of 17 zij waren de laatflen i3
onzes levens, op' dat wij zijn altijd gereed 19 om
overtegaan 20 in de eeuwigheid met een gerust 21
gemoed 22, en met een waar 23 vertrouwen 24 o/> 2$
de voldoening 26 van Christus 27.
ï coupe.
SL trancbant.
3 faulx/".
4 mince.
5 frl m.
6 bon m.
7 méchant m.
8 riche m.
9 jeunes gens.
10 digns.
11 roembre.
12 humain.
13 focieté ƒ.
14 il y a.
15 cerrainement.
16 privé.
10 vieillard m.
11 incertain.
12 inconnu.
13 tout.
14 elle/.
15 connu.
16 que.
17 comme ü.
18 dernier.
19 pret.
£0 a paster.
21 tranquile.
22 coeur m.
23 vrai.
24 confian«e /.
25 en.
26 iatisfaöion ƒ.
27 Jefus Christ»

i5& Opfeilen, betreffende de zamenfiemmïng van
Ëen kind van eene goede inborst 1 is gelijk 2
aan eene tedere plant van een' goeden boom. Dé
opvoeding der kinders vereischt 3 eene groote maat 4.
Van voorzichtigheid j. Alle kinders zijn niet vari
dezelfde 6 inborst. Het verfchil 7 der inborlten
is zeer groot; dut 8 de opvoeding moei 9 worden id
gefchikt 11 naar 12 de verfchillendheid 13 van dé
inborlten der kinderen* Een braaf kind wordt 14
dikwijls zeer Hecht, wanneer zijne ouders en meesters
hem niet geeven 15 eene opvoeding overeen^
komflig 16 met 17 zijne inborst.
1 caraclère m.
2 femblable.
3 demande.
4 rnefure ƒ.
5 prudence/.
6 même.
7 diverfité ƒ.
8 c'est pourquoi.
9 doit.
10 être.
11 modifiée.
12 felon.
N°. 30,
13 diverfité/.
14 devient.
15 ne lui donnent
pas.
16 analogue.
17 a.
De gerustheid 1 der ziele is niet de ftaat 2 van het
tegenwoordige 3 leven; maar de belooning 4 van het
toekomende 5 leven. Een vijand is nooit zwak 6,
wanneer hij heeft goede vrienden. Het is beter te
hebben 7 een' wijzen vijand dan een' onweetenden 8
vriend. De flreehngen 9 eens vijands moeten ons 10
altijd zijn verdacht l i . De jeugd en da liefde zijn
twee fraaje verfchooningeu. 'De beruchte 12 Vriendfchappen
zijn niet, waren niet, hebben niet geweest,
en zullen niet zijn het werk 13 van eenen
1 tranquilité ƒ.
2 état m.
3 préfent.
4 récompenfe/.
5 futur,
6 foible.
7 il vaut mieux
avoir.
8 ignorant,
9 caresfe /.
10 nous doiventi
11 fufpeót.
12 fameux.
13 ouvrage».

* hst zelfftandig met het iaevoegelijk Naamwoord. 15$
enkelen 14 dag; maar eene naauwkeurlge 15 beproeving
16 veeier 17 ja ar en 18.
14 feu].
15 exact.
1 donnet.
2 c'est.
3 demande.
4 jus'e.
5 mefure/.
6 er're.
7 févériré/.
8 condescendance/.
9 trop.
10 emploié.
11 principalement.
12 k 1'éstard.
13 doux.
14 caraflère m.
15 capabJe.
ló de les décourager.
17 les accoutume.
18 année/.
18 a faire.
19 force/.
20 ce que.
21 autrement,
22 fait.
23 ambition/.
24 méchant.
25 les rend.
2é revèche.
27 infenfiblcr
De dagelijkfche 1 ondervinding 2, welke 3 is de
beste leermeesteres 4, 5 dat eene al te 6 groote
1 Journaillier.
2 expérience/.
3 qui.
4 maitresfe ƒ
5 prouve.
6 trop.

i6o Opfeilen, betreffende de zamenfiemmirig van
toegeevendheld 7 is even 8 fchadelifk 9 voor 10 de
jeugd, als eene al te 6 groote ftrengheld 11. Deeze
twee uiterften 12 zijn heiden 13 gevaarlijk 14. De
al te gtoöte toegeevenclheid der Offers en der meesters
is oorzaak, dat 15 de kinders niet hebben het,
m'tnjle 16 ontzach 17 voor 18 derzelver vermaaningen.
Het 19 zou zijn te wenfchen 2o| dat alle kinders
waren vatbaar 21 voor 22 redeneeringen 23; maar de'
droevige ondervinding geeft ons 24 klaare 25 blijken
26 van het tegendeel 27.
7 condescendance 14 dangereux/. 21 fusceptible.
ƒ. 15 que. 22 de.
8 ausfi. 16 moindre; 23 raifonnement m.
9 nuifible» 17 respect m. 24 nous donne.
10 a. 18 pour. 25 éclatant.
11 févérité/. 19 il. 26 preuve ƒ.
12 extrémité/. 20 a (öubaiter. 27 contraire w.
33 deux.
N°. 33-
Het voorwerp 1 van een deugdzaam 2 leven ratf/fó 3
'het menschlijke hart. De kwaade 'voorbeelden 4 der
geachte 5 perfoonen 6 zijn gevaarlijk 7, De eigenliefde
8 is altijd de waare 9 grondjlag 10 van alle
onze ondeugden. De nederigheid n is de waare
M/£ 12 van de Christelijke 13 deugden. De g-erustheid
14 des zondaars 15 »» midden 16 zijner
mlsdaaden 17 is eene geestlijke 18 f aapziekte 19.
De bewondering 20 is de moeder der wijsheid; want
zij heeft het eerst geopend 21 de oogen aan de
menfchen.
1 objet »z. S égoïsme». 15 pécheur r».
2 vertueux. 9 vrai. 16 au millieu.'
3 touche. JO fondement m, 17 crime?»,
4 exemple m. it humilité/. 18 fpirituel.
5 estimé. 12 preuve/. 19 léthargie/;
6 perfonne ƒ. 13 Chrétien. 20 admiraticn /.
7 dangereux. 14 tranquilité f. 21 ouvert.
N°. 34.

het zelfftandig met het toevoegelijk Naamwoord. iöl
N°. 34-
De mensch, flaande i de oogen op 2 het wijduit'
geftrekt 3 uitfpanzel 4 der hemelen, bewondert 5 die
ontelbaare 6 menigte 7 fchitterende 8 fterren, weikeg
houden 10 ttn'^geregelden n en geduurigen 12
/ÖO/> 13 Die heerlijke 14 orde, we/fo 15 hij op-
?»er£r 16 in het zamenftelzel 17 dier heldere 18 en,
lichtende 19 ligehaamen, 20 zijnen, aandacht
en ^oor/ A?w 21 tot 22 het naauw'keurig 23
onderzoek 24 van de godlijke oorfprong 25 dier ww^
treffelijke 26 dingen. De geheele 27 natuur draagt 28
duidelijke 29 kenmerken 30 der godlijke almagt 31»
1 portant. 12 non interrompu. 22 a.
2 vers. 13 cours m. 23 exact.
3 vaste. 14 msgnifique. 24 recherche/.
4 étendue/. 15 que. 25 fource ƒ.
5 admire. jfj remarque. 26 excellent,
ö innombrable. 17 fy.sthême n». 27 tour.
7 mulritude f. 18 elair. a8 porte.
8 brillant. 19 lumineux. 29 distinct.
9 qui. 20 reveille, 30 caraftère rt.
lö oM'ervent. 21 le pousfe, 31 toutepuisfancef.
JI regulier.
N°. 35.
De jeugd, zijnde kwalijk 1 hefteed 2, is dikwijls
een voornaame 3 hinderpaal 4 aan de wijsheid, aan
de godvruchtigheid 5, aan de vertroosting 6, aan het
geluk van het overige 1 des levens, en aan het eeuwig
welzijn 8. Een mensch, die 9 niets heeft geleerd
10 in zijne kindschheid, zoekt 11 de ongebondene
12 gezelfchappen 13 en het verdervelijk 14 fpel,
1 mak ^ 6 confolation/. n recherche.
2 emploie. 7 reste m. j 2 libertin.
3 pijncipal. 8 falut tn. 13 compagnie/,
4 og^cle 7». 9 qui, 14 ruineux.
5 pieté/. 10 appris.
L

lós Opfeilen, betreffende- de zamenftemming van
ah 15 het eenigfe 16 middel 17, dat iS hem 19 ver*
fchajt 20 tijdkortingen 21. Indien zijn geest ware
geweest gevormd 22 tot 23 de aangenaame ftudje
der fraaje kuntten en weetenfchappen, hrj zou zijn
eerder 24 gehecht 25 aan deeze laatfte oefening 2f>
dan 27 aan de eerite.
15 comme. 20 procure. 24 plutót.
16 feul. 21 recréation ƒ. 25 attaché.
17 moïennr. 22 fwmé. eo" exercice W,
18 qui. 23 a* 27 que.
J19 lui.
N°. 3x5,
De jeugd, welke 1 is de beste tijd m te leggen &
de neodzaakelijke gronden 3 van eene heilz-aame 4.
overdenking 5 der heerlijke 6 werken 7 Gods, en
van de aanbiddelijke 8 beftuuring 9 zijner voorzienigheid
10, en' voornaamlljk ti door het aandachtig.
/i?ezd?» ia en door het /woraz 13 van zijn godh'jk
en heilig woord 14, is een gedeelte van het leven,
dat 16 ongelukkiglijk 17 de ftervelijke menschdoorbrengt
18 f» 19 //VA.7

hel zelfftandig met het toevoegelij k Naamwoord. ié§
brengen 30 zoele en voedzaame 31 Vruchten in den'
tijd van den oogst 32.
30 ne produira aiors 3'1 ndurrisfanfc 32 rïioisfun ƒ.
nunplus.
N°. 37.
Elke i mensen., elk werk 2 , elke flap 3, ja zelfs A
élke deugd, heeft haare berispers 5. A'le vleesch Q
is tf/r 7 gras, en alle heerlijkheid 8 des merich-n
is als de bloem des velds, zegt 9 de heilige iê
fchrift.- De nieuwsgierigheid der kinderen is goed
en lofwaardig 11, wanneer zij heeft tot oogmerk 12
zulke 13 dingen, welke 14 hun voordeelig 15 zijn.-
De genegenheid 16, 17 de ouders hebben,
hadden, zullen hebben, en zouden hebben voor
hunne jonge kinderen, is groot. Hebben wij niet,
en hebben wij niet gehad, zeer groote redenen i"é
óm te prijzen 19 de oneindige 20 goedheid van den
almagtigen 21 Schepper, die ons heeft gegeven 11
** 2
3 grooten overvloed 24 alle dingen, welke onï •
zijn nuttig, noodzaaklijk en aangenaam?
ï tout. 9 dit. 17 que.
2 ouvrage tri.. io faint.. 18 raifon f.
3 demarche/. ii louable. 19 • « \ ïnpict menscirlijk ha'n eéne geduurlge 2
vÖOrdteeling 3jBan driften 1|, 20 5 de ondergang 6
1
y a
' 1 3 génération ƒ. 5 enforfe que.
2 perpetuel. « 4 pasfion ƒ
La
6 ruine/. *

ï$4 Opfeilen, betreffende de zamenftemmlng, enz.
van de eene is^bijna altijd de herfteUing 7 van eene
andere Alle driften zijn niets anders 8 dan verfchillende
g trappen 10 van de koude 11 en van de
hette des bloeds. Van alle driften de geene, welfce
12 is het meest 13 onbekend 14 aan ons zeiven 15,
dat is 16 de luiheid. Zij is zeer hevig 17 en zeer
kwaadaartig 18. Gelukkig is de mensch, die 19
heeft de verelschte 20 en voldoende 21 krachten 22
om intetoomen 23 zijne onpluimige 24 driften. Het
zijn 25 groote mannen, die 26 daartoe 27 zijn, daartoe
zijn geweest, en daartoe waren geweest bekwaam
28.
7 rétablisfement 7». 13 même. 22 force/.
8 autre cholè. t6 c'est. 23 pour reprimer..
9 différent. 17 violent* 24 bruyant.
30 dégré m. 18 malin. 25 ce font.
II froideur ƒ. 19 qui. 26 qui.
Ï2 qui. 20 requis. 27 en.
13 plus. »i fuffifant. 28 capahie.
14 inconnu-
N°. 39.
De blikfem 1 is een lichtende 2 flraal 3, wit of
rood, ongelijk 4 gefchoten 5 door de lucht 6, »wn£gebragt
7 in de wolken 8 van de dampen 9,

Opfeilen, betref, de trappen van vergelijking. 16$
gene 25 beleefdheid 16 en oprechtheid. Hij heeft de
voeten en liet hoofd bloot 27. Dat kind heeft de
handen en de voeten bedekt 28,
25 affeöé. 27 nud. 28 couvert.
20 civilité ƒ•
Over de trappen van vergelijking.
Des degrés de comparaifon.
N 9
. 1.
' "Men zegt 1 dat 2 die boer fterk is, zijne zuster
is nog flerker; maar zijne broeders zijn de fterkften
yan het dorp. Die koopman is rijk. Zijn zijne
neeven niet rijker geweest ? zij hebben het wel
geweest; maar zij zullen het niet meer 3 zijn. Ik
wenschte wel dat zij waren de rijkften van de ftad.
Zij zijn nu zeer arm, en veel armer dan wij. Het
armfte mensch van deeze ftad is niet armer dan zij;
wij zijn allen vergenoegd 4, gij zijt het niet; want
gij zijt altijd onvergenoegd, fchoon 5 gij hebt 6 de
.grootfte rijkdommen. Wij hebben niet groote rijkdommen
gelijk 7 gij; maar wij zijn vergenoegder.
1

jfii Qpflelkn, betreffende de ,
ongeluk des menfchen beflaat » doorgaands « jn de
ffferf**? 4. Het beste ptf*/ 5 om te keven 6 gelukkig
in deeze wereld, is, * ? „ , r t f^«
9 Art 10 de Voorzienigheid 11 ons heeft
ons had, en ons zal hebben gegeven 12. '
2 confiste. 6 de vivre. IQ ce que.
3 rdmairement. 7 d'être. ,, Providence f.
4 ïmagmation/. « 8 content. ia donné
5 moïen. 9 de.
N°. 3.
De %>» 1 is de /rty^ 2 aller ondeugden. Een
logenaar is bet verachteiijkfte fchepzel van den aard.
bodem 3. Bij verdient niet 4 het minlte vertrouwen

(rappen van vergelijking. se;-
beminnelijker, en zij zou zijn debeminnelijkfte deezer
ftad, zo 3 zij niet ware zo hovaardig 4. Uw neef
is de hovaardigfte van allen. De booze flang was
de loosfle 5 aller fchepzelen. De bedriegelijke 6 redenen
7 van deeze booze flang waren aangenaamer 8
aan de ooren van onze zwakke 9 moeder Eva, dan
het gebod van haaren Schepper.
3 fi. 6 trompeur. 8 agréable. 0
4 orjrueilleux. 7 discours m. , 9 foible.
5 rufé. , é• .
N°. 5.
De fcboone prijs der naarftigheid komt toe 1 aan
den naarftigften, aan den oplettendften, en aan den
gehoorzaamden leerling; maar geenzins 2 aan den
luiften, Zijt de naarftigfte van deeze fchool, dan 3
zult gij ook hebben den fchoonften en grootfteu
prijs. De eer van te hebben verkregen 4 dien prijs,
moet zijn 5 flreelender 6 en aanlokkender 7 dan de
innerlijke 8 waarde 9 des boeks. Men geeft uliedett
niet 10 dien prijs, om ulieden te maaken 11 rijker;
maar om ulieden aantefpooren la tot 13 eene grootere
naarftigheid. Dat 14 de geenen, die 15 ditmaal
16 den prijs gehad hebben, geeven 17 in 18
het vervolg 19 grootere blijken 20 van hunne oppasfendheid.
I n'appartient. 9 valeurfs 14 que.
a nullement. 10 on ne vous don- 15 qui.
3 alors, * ne pas. 16 fois ƒ.
4 remporté. 11 pour vous ren- 17 donnent.
5 doit être. dre. 18 dans.
6 flaneur. ia pour vous por- 19 fuite ƒ.
7 attraïant. ter. 20 preuve/.
8 intrinfeque. 13 a.
L 4
k>

Opfeilen, betreffende dit
N 14 de Godlijke'voorzienigheid eh
genade., De Christen 15", befchouwende 16 "God 17
den besten aller Vaderen, is altijd de gerustfle ié
in den tegenfpoed 19 en de onderdaanigfe 20 aan
zijnen heiligen wil. De wanhoop is ook het juiste 21
kenmerk van het zwakflre gemoed23, het welke 24
niet is /» flaat 25 te draagen 26 den zwaaren /aij 27
der tegenfpoeden.
1 déTespoir m. étre «, ^9 adveriïté &
s infpire. 11 tel. a 0 fpumis.
3 temeraire. 12 aucun. ai jusie.
4 desfein n-,. $3 confiance ƒ. 22 marqué /.
5 O,"'- 14 en. 23 coeur m.
6 fe livre. 15 Chrétieo m. 24 qui.
7 confidere. 16 confidérant." 25 en état.
8 comme. 17 comme. 26 de porter.
9 implacable. Ï8 tranquile, 27 fardeau w„
N°, 7.
De dtStator 1 Ofar was voorzichtiger dan Alexander
2. De hifloriekunde 3 is nuttiger dan .de z^wg--
4. De minfte logen 5 is een zonde. ' Uw
zoon heeft een veel levendiger 6 begrip. 7 dan de
onze. De zijne j§ de domfe 8 van deeze fchool:
het Jpel 9 maalt uit 10 zijne aangenaam (te tijdkorting
ri, maar de ftudie maakt uit zijue. verdrieie-
3 diöateur 5 menfonge m. 9 jeu «j.
2 Alexandre. 6 vif. 10 fait.
3 hiftoire fi 7 conception ƒ. 11 amulèment «ju
4. mufique /, 8 ftupide.

trappen van vergelijking. 16*9
lijkjie 11 bezigheid 13. Een mensch, die 14 be.
zit 15 de deugd, bezit den grooiften fchat 16. De
keizer Nero 17 was de wreedfïe aller vorften. Het
vaderlijk 18 gezach 19 is achtbaarder 20 dan alle
wetten.
11 ennuïant. 15 posfede. 18 paternel.
13 cecupation/. 16 treTor ra. 19 autorité/.
'4 qui. 17 Néron. 20 plus venerable.
N°. 8.
Zijne ouders bedenken 1 alle dagen de grootfte
vermaaken, 2 A«« 3 te maaken 4 het leven aangenaamer.
Het goed voorbeeld van den vorst is
het gefchiktfie 5 en het magtigfte 6 middel 7 om te
brengen 8 de deugd in een rijk 9, Het menschlijk
verftand is nooit fihrqnderder 10 dan in den nood 11.
De roem i« is veel grooter, wanneer men wederfiand
biedt 13 aan de gevaarlijke aanlokzelen 14 der
wellusten, dan aan de levendigfte aanvechtingen i£
der [mart 16. Niets is bedriegelijker dan de hoflij
kheden 17 der grooten, en niets js tevens 18 aatilokkender
19,
1 imaginent, 8 pour introduire. 14 attrait ra,
3 pour. 9 roïaume m. 15 atteinte ƒ.
3 'ui> 10 pénétranr. 16 douieur ƒ.
4 rendre. 11 danger in. 17 compliment n.
5 propre, 12 gloire f. j8 en même tem,,
ö puisfant. 13 réfiste. KJ actraianr,
7 moïen «.-
De huichelaars 1 zijn de grootlle Godvcrzaakers 2.
De ernfllge 3 v/«i>ry 4 is de gevaarlijklre van allen.
? hypocrite ra. 3 férieux. 4 fiatterie /.
2 athée s». . *

j?o Opftelkn i betreffende de
De landbouw 5 is de gefchihfe 6 bezigheid 7 om te
leiden 8 het gerustde en het gelukkigde leven. De
ftandvastigheid 9 in de zedelijke 10 zaaken 11 is de
heldhaftlgfle 12 der deugden. Het fortuin is doorgaands
13 meer 14 geëerd 15 dan de deugd en de
wijsheid. Het genot 16 is het zoetfte vermaak der
wereld. De kennis 17 der oudheid 18 is de noodzaakelijkde
voor de ftudie. De onfchuld 10 was algemeener
20 ten tijde 21 onzer eerde ouderen. De
deugd maakt ons 22 de gelukkigften ailer menfehen,
en de ondeugd maakt ons de ongelukkigften.
5 agriculture/. 11 chofe f, 17 connoisfance ƒ.
6 propre, 12 héroïque. 18 antiquiré/.
7 occupation ƒ. -3 ordinairement, 19 innocence/.
8 potr mer.er. 14 plus. 20 général.
9 conftance/. 15 honoré. 21 du tems.
10 moral. 16 jouisfance/. 22 nous rend.
N°. 10.
De matigheid 1 maakt 2 het eeuvoudigfe 3 voedzel 4
zeer aangenaam; zij verfchaft 5, met de 6
gezondheid, de zuiverde en de ftandvastigfte vermaaken.
Het zuiverde vermaak voor een edel 7
hart is dat van te zijn nuttig aan zijn vaderland.
De verblinding 8 der menfchen is de gevaarlijkfte
uitwerking 9 van hunnen hoogmoed 10. De erkentenis
11 van de meeste 12 menfchen, is eene geheime
13 geneigdheid 14 om te ontvangen 1^ grootere
weldaaden. De grootfte wijsheid der menfchen beftaat
16 in de kennisfe zijner dwaasheid,
1 tempérance ƒ. 7 biea né. 12 plupart ƒ.
2 rend. 8 aveuglement m 13 fecret.
3 fimple. 9 effet m. 14 inclination ƒ.
4 nourriture ƒ. 10 orgueil m. 15 de recevoir.
5 proeure. n rerannoisfance/. 16 confiste.

trappen van vergelijking. i ? t
N°. ii.
Van alle zichtbaar e i dingen, zijn er geen a hooger,
fchooner,' noch edeler, dan de fterren. Het
zijn 3 de oogen der wereld, de lampen van het
heelal, de gouden kandelaaren van den grooten tempel
der Natuur, de onftervelijke en onvergankelijke 4
bloemen, gezaaid 5 door de almagtige hand Gods
in het veld 6 der eeuwigheid, de vuurtorens 7 der
vaarenden 8, en', in 9 één woord 10, de helderfte en
zuiverfte fpiegel 11 van den Vader der lichten. Dit
is ook de waare reden, waarom de Heidenen 12 haar 13
hebben, haar hadden, en haar zouden hebben befchouwd
14 als Godheden, en zij hebben voornaamlijk
toegefiaan 15 godlijke eer aan de zon, welke 16"
fihljnt 17 te zijn de grootfte en voortrefelljkfte 18
Jter 19, om dat zij 20 is het digst 21 bij 22 onze
aarde.
4
1 yifible. 9 en. 16 qui.
a il n'y en a point. 10 mot ra. 17 paroit.
3 ce font. 11 miroir ra. 18 excellent,
4 permanent. 12 Païen m. 19 astre m
5 femé- 13 les. 20 il ra. elle f.
6 champ JB. 14 confiderées. 21 prochem.
7 phare m. 15 accordé. 22 de.
8 marinier m.
N». 12.
Noch 1 de krijgslisten 1 der grootfte overften 3,
noch de geregeldfe 4 verferkingen 5, noch de overwinnendfle
6 en zegepraalendfe 7 legers 8 zijn niet,
waren niet, zijn met geweest, en waren niet geweest
bekwaam 9 uitte feilen 10 een oogenblik de
1 ni. 5 fortification ƒ. 8 armée ƒ.
2 firatagême ra. 6 viftorieux. 9 capable.
3 général ra. 7 triomphant. 10 de retarder.
4 reglé.

i?s Opfeilen, betref, de trappen van Vergelijking,
fchrikkelijkè u aannaderingen 12 des wreeden doods.
De onvermijdelijke'13 dood haalt ons weg 14 uit.het
midden 15 der tr.ouwfte en waakzaam/te 16 wachters
17. De önverzoenelijke 18 dood verfchoont rite»
mand 19, al 20 zoude hij zijn wijzer dan Salomo 21,
fterker dan Samfon, kuifcher 22 dan Su/anna 23;
lijdzaamer 24 dan Job, rijker dan Crefus, en dapperder
25 dan Alexander 26.
11 'terrible.
12 approche »»•
13 inévitable.
14 nous enleve.
15 miliieu m.
16 vigilant.
17 garde/.'
18 implacable. •
19 n'épargne perfonne.
30 quand.
21 Salomon,
13.
2? chaste.
23 Sufanne*
24 patiënt.
25 vaillanr.
26 Alexandre,
De mensch bemint 1 dusdaniglij% 2 alle nieuwe 3
en huitengewpone 4 zaaken, dat 5 hij heeft zelfs
eenig 6 geheim vermaak /« 7 het z/

Over de Werkwoorden, en deraelver vervoeging. 173
gerukt 28 uit de gierigfte handen der aarde. Zijne
vermetelheid 29 heeft hem in de grootfte gevaaren
gedompeld 30.
28 arraché. «9 témérité ƒ. 30 plongé.
VIL R E G E L .
Over de Werkwoorden en derzelver vervoeging.
Wat door een werkwoord, door de vervoeging
en door de onbepaalde wijze, ^infinitif, moet verliaan
worden, is reeds, bij het verhandelen der
werkwoorden avolr en être, verklaard; men kan
hier nog bijvoegen, dat een werkwoord wordt gezegd
m den infinitif te liaan, wanneer er, in 't
Fransch, de, pour, h, of terltond een ander werkwoord
voorgaat, en ook wanneer het werkwoord
uitgaat op er, ir, oir, aire, ire, dre, tre, pre, ere,
ais: donner, geeven, punlr, (iraffen, recevoir, ontvangen,
platre, behaagen, rire, lagchen, rendrewedergeeven,
battre, flaan, rompre, breeken, valncre,
overwinnen.
De vervoeging wordt hoofdzaaklijk in vier foorten
verdeeld. Een werkwoord is van de eerlie vervoeging,
wanneer het in den infinitif uitgaat op er
als: donner, geeven. *
Van de tweede, wanneer het uitgaat in den infinitif
op ir, als: punlr, llraffen.
Van de derde, op oir, als: recevoir, ontvangen.
Van de vierde, op re, als: battre, flaan.
De werkwoorden worden onderfcheiden in regelmaatige
en in onregelmaatige.
_ Men noemt die werkwoorden regelmaatig, welke
in zekere clasfen en foorten onderfcheiden, en wier
tijden op dezelfde wijze gefchikt worden; daar de
onregelmaatige in allen deele aan die fchikkingen
niet gebonden, of eenig in hunne foort zijn.
Alle werkwoorden van de eerlie vervoeging zijn
regelmaatig, uitgezonderd aller, gaan, puer, {tinken,
envoler, zenden, en renvoler, terug zenden.

tf4 Over de Werkwoorden en derzelver vervoegingi
Die in den infinitif uitgaan op ger, als: négllger,
verwaarloozen, behouden altijd de e na de g, wanneer
er een o of a op volgt; bij voorbeeld:
Nous négligeons, wij verwaarloozen.
Je néghgeois en je négligeai, ik verwaarloosde.
Om een geregeld werkwoord, eri grootendeels alle
ongeregelden, wèl en gemaklijk te vervoegen,
dient meti maar wèl te kennen de onbepaalde wijze,
Vinfinitif, den tegenwoordigen tijd van de toonende
wijze, le préfent de Pindicatlf, den tweeden
voorledenen tijd, le fecond prétérit, en het voorleden
deelwoord , le participe pasfé; van deeze bekende
tijden kan men gemaklijk, naar de volgende regelen,
de overigen afleiden.
Van de onbepaalde wijze, T'infinitif, maakt men
den toekomenden en den onvolmaakten tijd, li futur
et Fimparfait, door in de eerlie en tweede vervoeging
r, in de derde oir, en in de vierde re in
rai, ras, ra, rons, rez, ront en in rols, rois, roit
Hons, rlez, roient te veranderen; dus:
Van donner, geeven, komt je donner ai, ik zal
geeven, en je donnerois, ik zou geeven.
Van punlr, ftraffen, je punirai, ik Zal ftraffen,
en je punirois, ik zou ftraffen.
Van recevoir, ontvangen, je recevrai, ik zal ontvangen,
en je recevrois . ik zou ontvangen.
Van battre, liaan , je battrai, ik zal flaan, en je
battrois, ik zou flaan.
Die op venir of tenir uitgaan, veranderen enir irt
iendrai en iendrois; dus:
Van venir. komen, maakt men je viéndrai, ik
zal komen, en Je viendrois, ik zou komen.
Van den eerften perfoon van het meervoudig van
den tegenwoordigen tijd der toonende wijze, du
préfent de Pindicatlf, maakt men den eerften voorledenen
tijd, le premier prétérit, door ons te yeran*
deren in ois, ois, oit, ions, iez, oient, dus:
Van nous donmns, wij geeven, komt je donnois,
ik gaf,

Ovèt de Werkwoorden en derzelver vervoeging. if$
Ook maakt men er van het' tegenwoordige deelwoord,
participe préfent, door ons in ant te veranderen;
als:
Van nous donnons, wij geeVen, komt donnant.
geevende. ?
Van den derden perfoon van het meervoudig van
dien zelfden tijd, maakt men de bijvoegende wiize
door ent te veranderen in e, es, e voor de drie
perfoonen van het enkelvoudig, en in ent voor den
derden van het meervoudig; de eerlie en tweede
perfoon van het meervoudig van den tegenwoordigen
tijd der bijvoegende wifze, zijn als de eerfte
en tweede van het meervoudig des eerften voorledenen
tij.'s.
Van ils donnent, komt des que je donne. dat ik
geeve.
J
'
Indien men den tegenwoordigen tijd der toonen.
de, en dien der bijvoegende wiize weet, zo volgt
de gebiedende wijze, l'itnpératif, van zeiven; want
de tweede perfoon van het enkelvoudig en de eerfte
en tweede van het meervoudig der gebiedende
wijze, zijn gelijk aan dezelfde perfoonen van den
tegenwoordigen tijd der toonende wijze; indien het
een werkwoord is, dat in den eerften perfoon op
e uitgaat, laat men in den tweeden perfoon van het
enkelvoudig der gebiedende wijze de s weg.
Be derde perfoon van het enkelvoudig en de de*,
de van het meervoudig der gebiedende wijze, zijn
gelijk de derde perfoonen van den tegenwoordigen
tijd der bijvoegende wijze.
Van den bekenden tweeden voorledenen tijd maakt
men den zogenoemden wenfchenden tijd, re weeten
van den tweeden perfoon van het enkelvoudig, door
«te veranderen in asfe, asfes, dt. asfons,' as fez,
asfenf ts m tsfe, tsfes, it, Isfons, isfez, isfnt; us
in usfe, usfes, ut, usfions, usfïez, usfent; ins in
tnsje, msjes, tnt, insfions, ins fez* insfent; dus:
Van tu donnas, gij gaaft, komt que je donnasfe\ da£
ik gave. * '
tupris, gij naamt, qm jeprisfe, dat ik name,

%?6 Over de Werkwoorden en derzelver vervoeging*
Van tu dus, gij moest» que je dusfe, dat ik moeste.
tu vim, gij kwaamt, que je vinsfe, dat ik kwame.
Het voorledene deelwoord, le participe pasfé, van
de werkwoorden van de eerfte vervoeging gaat altijd
uit op é; als: donné, gegeven.
In de tweede vervoeging op r'g als: punt, geftraft;
of op ert, als: ouvert, geopend.
In de derde op u, als: refu, ontvangen.
In de vierde op a, it of int, als: rompu, gebro»
ken, médlt, kwaad gefproken j craint, ge vreesde
NB. dit moet alleen van de geregelde werkwoorden
verftaan worden.
Indien men nu bij hét bekende voorledene deelwoord
een behulpzaam werkwoord, avoir of être, voegt,
20 kan mén alle zamengeftelde tijden bekomen;
als j\ai donné, ik heb gegeven.
favois donné, ik had gegeven 4 en zo voords.
Zie hier ëeri geregeld Werkwoord van de eerfte
Vervoeging, naar welke Vervoeging alle anderen van
dezelfde ioort zich fchikken; men hebbe maar op
het veranderen van er, den uitgang van den infi*
n'itif, te letten:
& infinitif donner, geeven.
Uindtcatif.
Le préfent.
Singulier, enkelvoudig Pluriel, meervoudig*
Je donne, ik geef. Nous donnons, wij geeven.
Tu donnés, gij geeft. Vous donnez, gij, gijl. geeft.
// donne, hij geeft. Ils donnent, zij geeven.
Le premier prétérit. /
Singulier, enkelvoudig. Pluriel, meervoudig.
Je donnois, ik gaf. Nous donnions, wii gaven.
Tu donnois, gij "gaaft. Vous donniez, gijl. gaaft.
Ildonnoit, hij gaf. Ils donnoient, zij gaven,
Le

Werkwoorden en derzelver vervoeging. jjf
Le fecond prétérit.
Je donnai, ik gaf. Nous donnames, wij gaven.
Tü don/jas, gij gaaft. Vous donnates, gijl. gaaft.
// donna, hij gaf. Ils donnerent , zij gaven.
[Le parfait.
'J°ai ~\ ik heb *)
Tu as i-donné, gij hebt £ gegeven»
II a J hij heeft J
Nous avons*) wij hebben")
Vous avez r donné, gijl. hebt £ gegeven»
Ils ont J zij hebben J
Le plus que parfait.
J'avois ~\ ik had *)
Tu avois $ donné, gij hadt /-gegeven,
II avoit J hij had J
Nous avions~\ wij hadden")
Vous aviez \donné, gij,gijl.hadt ^gegeven.
Ils avolent J zij hadden J
Le futur.
I Je dönn'erai, ik zal ")
Tudonneras, gij zult geeven.
II donnera, hij zal J
Nous donner ons, wij zullen")
Vous dennerez, gijl. zult ^geeven.
Ils donneront, zij zullen J
L'Imparfalt.
Je donnerois, ik zou ")
ÏH donnerois, gij zoudt r"geeven.
77 donneroit, hij zou J
M

tjS Werkwoorden en derzelver vervoeging»
Nous donner lans, wij zouden"]
Vous donnerfez, gijl. zoudt Vgeeven.
Ils donneroient, zij zouden J
L'imperatifi
Donne, geef, donnons, laaten wij geeven.
Qjfil donne, laat hij geeven, donnez, geeft gijl.
au 1
ils donnent, laaten zij geeven,
Le fubjonctlf.
Le prefent.
Que fe donne, dat ik geeve.
tu donnés, gij geevet.
il donne, hij geeve.
nous donnlons, wij geeven.
vous donnlez, gij, gijl. geevet»
ils donnent, zij geeven.
üoptatif.
Que je dennas fe, dat ik gave.
tu donnasfes, gij gavet.
il donndt, hij gave.
nous donnasfons, wij gaven.
vous donnasfez, gij, gijl. gavet.
ils donnasfent, zij gaven.
Les participes.
Participe préfent, donnant, geevende*
Participe pasfé , donné, gegeven.

Opft ellen, betref, de eerfte foort van vervoeg., enz. 179
Öpfrellen, betreffende de eerfte foort van vervoeging,
uitgaande in de onbepaalde wijze op er.
N°. 1.
Ik bemin 1, ik beminde, ik heb bemind, ik had
bemind, ik zal beminnen, en ik zou beminnen mijnen
vader en mijne moeder, om dat zij mij verfikafen
2, zij mij verfchaften, zij mij hebben verfchaft,
en zij mij zullen verfchaffen al het nodige,
en om dat zij trachten 3, zij trachtten, zij hadden
getracht, en zij zouden trachten mij te geeven eene
goede opvoeding. Zij zullen mij altüd beninnen,
indien ik ftudee'r 4, ik Ihtdeerde, ik zal fludeeren,
en ik zou hebben geftudeerd met vlijt 5. Indien
wij hen 6 eerbiedigen 7 en hen eeren 8 , wij heli
eerbiedigden en hen eerden, wij hen zullen eerbiedigen
en eeren, zal God ons overlaaden 9 met 10
kostelijke zegeningen.
1 aimer. 5 diligenlment. 8 honorer.
2 prociirer* 6 les. 9 combler.
3 tacher. 7 respe&er. 10 de.
4 éuudier.
N°. 3.
Uw broeder fpreekt 1 bijna nooit, fprak bijna
nooit, heeft bijna nooit gefproken, en zal bijna
nooit fpreeken, wanneer wij hem 2 iet 3 vraagen 4,
wij hem iet vraagden, wij hem iet hebben gevraagd,
en wij hem iet zouden hebben gevraagd. Wat 5
denkt 6 gij daarvan 7? wat dacht gij daarvan? wat
hebt gij daarvan gedacht, en wat zoudt gij daarvan
denken? Uwe medeleerlingen 8 verachten 9 niet,
verachtten niet, hebben niet veracht, zullen niet
verachten, en zouden niet verachten de heilzaamë
vermaaningen, die de meester hun geeft, hun gaf,.
1 parler. # 4 demander. 7 en.
2 lui
« 5 que. 8 condisciple m.
3 quelque chofe. 6 penfer.
Ma
9 méprifer.

ito Op/!elle» t Ittreffende de
bun zal geeven, en hun zou geeven; maar gijl»
verwaarloost io, gijl. verwaarloosdet, gijl. hebt
verwaarloosd, en gijl. zoudt verwaarloozen uwen
pligt.
10 négligeri
N°. 3. •
Bemint 1.gijl. wel, bemindet gijl. wel, hebt gijl.
wel bemind, zult gijl. wel beminnen, en zoudt gijl.
wel beminnen mijnen neef, die verkwist 2, verkwistte,
heeft verkwist, zal verkwisten, en zou
verkwisten al het geld, dat wij hem 3 geeven, wij
hem gaven, wij hem hebben gegeven, en wij hem
Zouden geeven ? Zijp broeder verdient 4, verdiende,
had verdiend, en zou verdienen de achting van
een ieder 5, om dat hij bewaart 6 zorgvuldiglijk 7 ,
bewaarde zorgvuldiglijk , heeft zorgvuldiglijk bewaard
, en zal zorgvuldiglijk bewaaren al het geen 8
men hem geeft. Verkwist nooit nutloos 9 uw geld,
en befpaar het 10, op dat men u 11 meer 12 geeve!
I aimer. ' 5 tout le monde. 9 inutilement.
3 depenlèr. 6 épargner. 10 le.
3 lui. 7 foigneufement. 11 vous en.
4 mériter. 8 tout ce que. 12 davantage.
De zon verlicht 1 en verwarmt 2, verlichtte en
verwarmde, heeft verlicht en verwarmd, zal verlichten
en verwarmen, en zou verlichten en verwarmen
het groote rond 3 van de geheele aarde; indien
de zwarte wolken niet beletten 4, niet belerteden,
niet hadden belet, en niet zouden beletten
aan de zon te 5 fchleten^ 6 haare gouden 7 ftraalen 8
1 éclairer. 4 empêcher. 7 doré%
3 échauffer. 5 de. 8 ralon m.
3 rond w. 6 darder.

eerfte foort van vervoeging,-enz, i8i
op ons halfrond 9. De zon blijft 10, bleef, is gebleven,
zal blijven, en zou blijven onbeweegelijk 11,
terwijl 12 de aarde draait 13, draaide, heeft gedraaid,
zal draajen, en zou draajen rondom dezelve
14 in den tijd van 3Ö5 (dagen, 5 uuren, 48 minuten
en eenige fee ouden.
9 hémisphere m. II immobüe. 13 tourner.
10 demeurer. 12 pendant que. 14 autour de lui.
N°. 5.
Uw neef bedriegt 1, bedroog, heeft bedrogen,
en zou bedriegen alle de geenen, welke fpeelen a,
fpeelden, hebben gefpeeld, zullen fpeelen, en zouden
fpeelen met hem 3. Gelukkig de geene, die
nooit fpeelt! Ik wenschte wel, dat gijl. nooit fpeeldet!
Verwerpt 4 gijl. niet, verwierpt gijl. niet,hebt
gijl. niet verworpen, en zult gijl. niet verwerpen
de berispingen uwer meesters, die niets beoogen 5,
niets zullen beoogen, en niets zouden beoogen dan
uwe vorderingen 6? Ik wenschte wel dat gij die 7
nooit verwierpt, maar dat gij in acht namet 8 allé
zijne bevelen!
1 tromper. 4 rejetter. 7 les.
2 jouer. 5 envifager. • 8 obferver.
3 lui. 6 progrès m.
N°. 6.
Braave kinders eeren 1, eerden, hebben geëerd,
zullen eeren, en zouden eeren hunne ouders en
hunne meesters, op dat God verlenge 2 de dagen
huns levens, gelijk 3 hij heeft beloofd 4 in zijn
heilig en godlijk woord, $\ in tegendeel 6 -verkort 7
1 hoénorer. 4 promis. 6 au contraire,
a prolonger. 5 parole ƒ. 7 abréger.
3 comme.
M 3

ï"8s Opfeilen, betreffende de
hij dikwijls, verkortte hij dikwijls, heeft hij dik.
wijls verkort, en zal hij dikwijls verkorten de dagen
der booze en ongehoorzaame kinderen, welke
behandelen 8, behandelden, hebben behandeld, zullen
behandelen, en zouden behandelen hunne ouders
en meesters met verachting 9. Dusdanige 10
kinders haaien zich op. den hals 11, haalden zich op
den hals, en zullen zich op den hals haaien de-vervloeking
12 des Heer en 13.
8 traiter. 10 tel. 12 malédiaion ƒ.
9 avec mépris. 11 s'attirer. 13 Seigneur m.
N°. 7.
Eert 1 gijl., eerdet gijl., hebt gijl. geëerd, zult
gijl. eeren, en zoudt gijl. eeren uwe ouders en
ïneesters? Indien gij hen 2 eert, gelijk 3 uw pligt
het 4 vordert 5,- het vorderde, het heeft gevorderd,
en het zal vorderen, dan zal God ook verlengen 6
de dagen uws levens, 'volgends 7 zijne belofte.' Eert
ook altijd de oude lieden,' en veracht hen 8 nooit!
Veele 9 kinders" hebben de godlooze 10 gewoonte n
om 12 hen le verachten; maar ik hid 13 u, ik bad
11, ik heb u gebeden, en ik zal 11 bidden, dat
fchandelijk 14 voorbeeld nooit natevolgen 15; want
gedenkt 16 dat gij met 17 dezelfde maat 18 zult
uitgemeten 19 worden 'ao, waarmede 21 gij de anderen
zult uitmeeten.
1 honyorer. 8 les. 15 de ne pas fuivre.
3 les. 9 plulïeurs. 16 penfer.
3 comme, 10 impie. 17 de.
4 Ie. 11 coutume/. 18 mefure ƒ.
5 exiger. 12 de. ig mefurés.
6 prolonger. 13 prier. 20 être.
7 felon. ' 14 honteujf. 21 dont.

terjle foort van vervoeging, enz.
N°. 8.
' Een goed en naarftig leerling brengt door i, bragt
door, heeft doorgebragt-, z al doorbrengen, en zou
doorbrengen den kosteiijken tijd zijner tedere jeugd
al i ftudeerende; maar een lui leerling verfpilt 3,
verfpilde, heeft verfpild, zal verfpillen, en zou verfpillen
zijnen kosteiijken tijd al fpeelende 4. Ik zal
nooit verwaarloozen 5 den kosteiijken tijd, om dat
hij nooit wederkomt 6, nooit is wedergekomen, en
nooit zal wederkomen; maar hij gaat voorbij 7 , ging
voorbij, is voorbij gegaan, en zal voorbij gaan a/* 8
de fnelle 9 wind.
1 pasfer. 4 j°"er. 7 pasfer.
3 en- 5 négliger. 8 comme.
3 disfiper. 6 retourner. 9 rapide.
N°. 9.
De geleerde 1 Efopus 2 verbaalt 3 ons, verhaalde
ons, heeft ons verhaald, zal ons verhaalen, en zou
ons verhaalen eene fraaje fabel van de hovaardige
kraai 4. Deeze hovaardige vogel vercierde 5 zijn
geheel zwart ligchaam met de 6 vederen van den
fchoonen paauw, welke 7 hij gevonden 8 had; maar
die fchoone vogelen ontnamen 9 hem terftond alle
die val'fche vederen, en hebbende van dezelve 10 ontbloot
11 dien hovaardigen vogel, verdreven 12 zij
hem 13 uit hunnen hof. Wij zullen trachten 14 in
het volgend opllel toetepasfen 15 op 16 ulieden den
zin 17 van deeze fabel.
1 favant. 7 q u
^ '3
2 Efope. 8 trouvées. 14 tacher.
3 raconter. 9 oter au 2 prét. 15 appliquer.
4 corneille f. 11 en. 16 k.
5 orner au 2 prét. 10 depouiller. 17 fens ra.
6 lees van de. 12 chasfer au 2 prét.
M 4

* 8
4 tyjjellen, betreffende de
l
hefis
dtT 2
N°. io.
u ik jh 3 h e t
^ ',
Sleurde dikwijls,
ren daf ^ J
• # ? ^ »
, £ t z ö u
'
d i k w i l s
J
S J K
g J
4. gij Hitfchreeft, gij hebt
uitgefchreven, en gij zoudt uitichrijven het werfc-
LTrachr a
" d
" e r
' ^ f ^ 5 , gij trnchttet, gij Tebt
getracht, gj z ult trachten, en gij zoudt trachten
wijs te maaken 6 aan den meester, dat het werk
dat gij hem y taant 8, het uwe is, en dat niemand
daaraan p _ d e h a n^ h e e f t ^ w ^ n
7;ïcr , ?
-. g
' J
'
g e l e e
, k t
Sij»
h e b t
8'j geleken, en zult
gij gelijken aan de hoogmoedige kraai 13, waarvan
14 wij u het voorgaande opftel gefproken hebben.
1 ' 1
)' . 6 de faire a. c.roire. 11 en ceci.
2 amver. 7 j u i. I a resfembler.
3 fouvent.
e r
4^?P' -
5 tacher.
8 montrer.
9>v
10 prêter.
13 corneille ƒ.
I 4dom. T
BI? :. II.
Gijl. ondervindt 1 ook, gijl. ondervondt ook,gijl.
hebt ook ondervonden, en gijl. zult ook ondervinden,
dat 2 wij wel kennen 3, wij wel kenden, wij
wel hebben gekend, en wij Wel zouden kennen het
middel 4 om 5 ul. te berooven 6 van die vnlfiV en
ent leende 7 vederen. D,e uitgebreidheid* van uwe
bekwaamheden 9 is toer 10 bekend 11 aan den meester
dan aan u 'zelven. Indien wij dan '12 bemerken
13, wij bemerkten, wij hadden bemerkt, en
wij zouden, bemerken, dat het gemaakte 14 werk
1 «périmenter. 6 vous depouüler. JI connu.
*

eerfte foort van vervoeging, enz. i9$
overtreft 15, overtrof, heeft overtroffen, en zal
overtreffen uwe bevatting 16, geeven wij ul. het17
wederom te maaken 18. De groote menigte 19 der
fouten 20 , dié 21 zich als dan 22 in hetzelve 23 bevinden
24, bewijzen 25 klaar 26 dat dat werk het
uwe niet is geweest.
15 furpasfer. 19 nombre m. 23 y.
16 eoneeption ƒ. 20 faute ƒ. 24 trouver.
17 te. 21 qui. 25 prouver.
18 a refaire. 22 alors. 26 clairement,
I^ 0
. 12.
De gr«ote Keizer der ongeloovige 1 Turken 2 regeert
3, regeerde, heeft geregeerd, zal regeeren,
en zou "regèereri in Afa 4, het welk 5 is het grootfte
deel 6 der wereld. De lieden 7 , welke woonen 8,
woonden, hebben gewoond, en zullen woonen in
Europa 9, de woonplaats 10 der Christenen 11, zijn
fchranderder 12 dan de geenen, welke woonen in 13
'de andere deelen der wereld. Het grootfte gedeelte 14
der' inwooners 15 w» Europa 16, en voornaamlijk
die van de verèènigde 17 Nederlanden 18 beftaan 19,
beftönden, hebben beftaan, en zullen beftaan door
den koophandel ao.
1 ïncrédule. 8 demeurer. 15 habitant ut.
2 Turc. 9 en Europe. 16 de 1'Europé.
3 regner. 10 féjour m. 17 uni.
4 en Afie. U Chrétien m. 18 Pais-bas«».
5 qui. 12 ingénieux. 19 fubfister.
$ partie/. 13 dans. 20 négoce n.
7 gens m. 14 plupart ƒ.
N

i8

eerfte foort va ft vervoeging tflettz, 187
de, zal aanwenden, en zou aanwenden, op: dat wij
zouden zijn gelukkig in het tegenwoordige 26 en toekomende
27 leven 28!
2(5 préfent. 27 futur. 28 vle.
N°. 15.
Gij verhaalt 1 mij, gif verhaaldet mij,, gij hebt
mij verhaald, gij zult mij verhaalen, en gij zoudt
mij vethaalen, dat 2 gij altijd wint 3, gij alt:jd
wont, gti altijd hebt gewonnen, en gij altijd zult
winnen, wanneer gij fpeelt 4, gij fpeeldet, gij hebt
gefpeeld, en gij zult fpeelen; maar denk 5, dat het
fpel is zo wel 6 het hedriegelijkfe 7 als het aanlokkelijk
fe 8 tijdverdrijf 9. Ondervindt 10 gij niet, on
dervondt gij niet, hebt gij niet ondervonden , en
zult gij niet ondervinden, dat het verlies 11 in het
fpel overtreft 12, overtrof, heeft overtroffen, en zal
overtreffen doorgaands de winst.
1 raconter. 5 penfer. 9 p^fe - tems ra.
2
que- 6 au.'.fi bien. 10 expérimenter.
3 gagner. 7 trompeur. n pene/.
4 jouir. 8 attraïant. 12 excéder.
N°. irj.
Het onmaatige 1 fpel veroorzaakt 2, veroorzaakte,
heeft veroorzaakt, zal veroorzaaken, en zou veroorzaaken
twisten 3, oneenigheden 4, en 2f?//J 5
doodlijke 6 gevaaren 7; hetzelve 8 9, fleepte,
heeft gefleept, zal fleepen, en zou fleepen dikwijls
geheele 10 huisgezinnen 11 in de uiterjle 12 elende
1 immodéré. 5 mêrae. 9 entrainer.
2 caufer. 6 monel. 10 entier.
3 quérelle/. 7 danger m. n famiile/.
4 disfenfion/. 8 il. J 2 dernier.

188 Opfeilen, betreffende de
en in de grootfte armoede. Ik heb nooit kunnen 13
begrijpen 14 welk 15 vermaak het onmaatige fpel verfchaft
16, verfchafte, had verfchaft en zou verfchaffen.
Wij verfpeelen 17 dikwijls in een enkel 18
oogenblik al 19 het geld, dat ao wij winnen 21,
wij wonnen, wij hebben gewonnen, wij zullen winnen,
en wij zouden winnen al 22 werkende 23,
13 pu- 17 jouer. 21 gagner.
ï4 concevoir. 18 feul. 22 en.
15 que! m quelle/ 19 tout. 23 travailler»
16 procurer. 20 que.
No. 17.
De dwaaze 1 jeugd verkiest 1, verkoos , heeft verkozen,
zal verkiezen, en zou verkiezen de ijdele
tijdkortingen 3 boven 4 de beoefening 5 der nuttige
kunften en weetenfchappen. De geerjen, die 6 beminnen,
beminden, hebben bemind, en zullen beminnen
de zuivere deugd, en die verachten 7, verachtten,
hebben veracht, en zullen verachten de
bedriegelijke $ aanlokzelen 9 der wellust 10, behouden
11, behielden, hadden behouden, en zouden
behouden een zuiver geweeten 12. Laaten wij beminnen
de bekoorelljke 13 deugd, en laaten wij verfoejen
14 de ondeugd, op dat wij verdienen 15 de
'achting van alle braave lieden 16!
1 f<
*>. 7 méprifer. . 12 confcience/.
2 preferer. % trompeur. 13 charmant.
3 amufement m. 9 appas m. 14 détester.
4 10 volupté ƒ.. 15 mériter.
5 exercice
6 qui.
ra. n eonfërver.
N°. 18.
16 gens de bien ra.
De lieden, welke 1 de kostelijke opvoeding der kin*
s qui 0

terftè foort van vervoeging, enz. 189
tiers verachten 2 en verzuimen 3, verdienen 4. die 5
niet, verdienden die niet, hebben die niet verdiend,
en zouden die niet verdienen oen naam van dwaa

loo Opfeilen, betreffende de
den, en laaten wij verfoejen 18 de kaatelijke 19 ondeugden
, welke 20 ons zouden berooven 21 van alle
verdienflen 22, welke het bezit 23 der uitgebreidfte
24 kundigheden 25 ons zoude geeven.
18 dérester. 21 priver. 24 vaste.
19 odieux. 22 mérite . 25 lumiere ƒ.
ao qui. 23 posfesfion/.
N°. 20.
Hoe zeer 1 zijn niet> waren niet, zijn niét geweest,
waren niet geweest, en zullen niet zijn,gelukkig
de kinders, die 2 ouders hebben, welke trachten
3, trachtten, hebben getracht, zullen trachten,
en zouden trachten hun te geeven eene goede opvoeding,
welke is beter dan de grootfte en kostelijkfte
rijkdommen , die 4 zij hun nalaaten 5, zij
hun nalieten, zij hun zullen nalaaten, en zij hun
zouden nalaaten. Maakt uw voordeel 6 dan 7 met 8
die fchoone gelegenheid, nadien 9 gijl. oudere hebt,
die niet ontzien 10, niet ontzagen, niet hebben ontzien,
en niet zouden ontzien noch li moeite 12,
noch kosten 13 om ui. wèl optevoeden 14.
I combien. r 6 profiter. 11 ni.
4 qui. 7 donc. 12 peine.
3 tacher. 8 de. 13 fraix.
4 que. 9 puisque. 14 élever.
5 laisfer. 10 épargner.
N°. 21.
Indien gij raakt 1; gij raaktet, gij hebt geraakt,
gij zult raaken, en gij zoudt raaken aan het zwarte
pik 2, zult gij bef netten 3 uwe zuivere handen;
.insgelijks 4 bederft £ gij, bedierft gij, hebt gij b|-
1 toucher. 3 fouiller, 5 gater.
2 poix 4 de meme.

eerfte foort van vervoeging, enz. 191
dorven, en zult gij bederven uwe zuivere zeden
wanneer gij verkeert 6, gij verkeerdet, gij hebt verkeerd,
gij zult verkeeren, en gij zoudt verkeeren
met 7 het kwaade gezelfchap; want het kwaade geze
fchap gelijkt 8, geleek, heeft geleken, en lal
gelijken aan het zwartlle pik. Vermijd 9 derhalven
10 den omgang 11 der kwalijk 12 opgevoede 13
kinderen en zoek 14 dien der deugdzaamen 15!
6 fréquenter. 8 resfembler. 12 mal.
7 dit woordje met 9 éviter. 13 éJevé
moet hier in _»t 10 donc. 14 rechercher.
fransch niet uit. 11 converfation f. 15 vertueux.
gedrukt worden.
N°. Ö2.
Het grootfte deel 1 der menfchen willen 2
widen hever, hebben liever willen, zullen lieve?
willen, en zouden liever willen wandelen 4. ot> <
den breeden 6 weg, om dat die weg bekoort 7 bekoorde
heeft bekoord, zal bekooren, en zou bekooren
het oog der zondaaren door zijne uiterlijke
fchoonheid Een zeer klein getal menfchen 4ken8,
zochten, hebben gezocht, zullen zoeken,
en zouden zoeken den fmallen weg,welke 9 leidt 10
naar n het eeuwige leven; om dat dezelve 12 niet
vertoont 13, met vertoonde, niet heeft vertoond,
niet zal vertoonen, en niet zou vertoonen aan hun!
ne oogen dan doornen en distelen 14.
1 plupart/. 6 fpacieux. is a
2 aimer. 7 charmer. ï 2 il'
3 mieux. g rechercher. 13 montrer
4chem,ner. 9 q u, ,4 35?..
S aans. jo mener.

192 Opfeilen, betreffende de
W. 23.
Wandel \ liever 20/3 den fmallen weg; want
fchoon deszelfs ingang 4 zij moejelijk 5 en onaangenaam,
deszelfs uitgang 6 is in tegendeel 7 de aangenaamfte
en de glorierijk/Ie 8. ' Wanneer wij zullen
zijn gekomen 9 aan het einde iö van deeze loopbaan
11, dan ia zullen wij vinden noch doornen,
noch distelen; maar wij zullen ingaan 13 in 14 hét
verblijf 15 der gelukzalige 16 en geloovige 17 zielen;-
in plaats 18 dat de uitgang van den breeden
weg ons niets vertoont 19, onS niets Vertoonde,
ons niets heeft vertoond, ons niets zou vertoonen
dan weeningen 20 en knersfngen 21 der tanden.
1 cheminer. 8 glorieux. 15 féjour m.
2 plutót. 9 arrivés. 16 bienheureux,
3 dans. 10 bout nu 17 fidele.
4 entree. 11 carrière ƒ. 18 au lieu.
5 difficile. 12 alors. 19 reprefenter.
6 fortie ƒ. 13 entrer. 20 pleur/.
7 au contraire. 14 dans. 91 giincement Mi
N°. 24.
Ik zal uï. heden 1 verhaalen eene iraaje fabel,
die 2 de fabel-fchrljver 3 Phaedrus 4 ons heeft nagelaten
5. Luistert 6 aandachtiglljk 7! De vos
vond 8 eens 9 een raaf, gezeten 10 op een* boom,
en hebbende In zijnen bek ii een lekker 12 13
kaas; zodra 14 de vos hem 15 ontdekt 16 had 17
prees hij 18 hem zeer 19, en verhief '20 hemelshoog 21
de
1 aujourd'hui. 8 2 j)r/t. 15 le.
2 que. 9 unjour. 16 appercu.
3 auteur de fables. 10 perché. 17 2 prét.
4 Phedre. 11 becm. 18 2 prét.
5 laisfée. 12 délicat. 19 beaucoup.'
6 écouter. 13 morceau m. 20 élever 2 prét.
7 attentivement. 14 dèsque. 21 jusqu'aux nues.

eerfte foort van vervoeging, enz. 193
de fchoonheid van deszelfs vederen en de zoete 22
welluidendheid 23 van deszelfs Item; daarbij 24 noï
voegende 25,_ dat 26 hij geleek aan den fchoonen
vogel Phoemx, den koning aller vogelen. De raaf
betoverd 27 door de vleiënde woorden 28 van den
vos, en beproevende 29 om te laaten hoeren 30 zime
fraaje ftem, liet hij 31 vallen uit zijnen bek het
Ituk kaas, dat 32 de vos fchielijk 33 opraapte 34
22 doux.
23 mélodie.
a 4 y.
25 ajouter.
2(5 quë.
27 cbarmer.
28 parole/.
29 esfaïer.
30 de faire enten,
dre.
N*. 2 5;
3 ï laisfer 2 prhi -
32 que.
33 bien vite.
34 ramasfer 2 prét.
35 gober 2 prét.
f r a a j e f a b e l v a n d e n
r iPf?? fhranderften 1 aller
tabeldtchteren jwwf 2, vervatte, heeft vervat, zal
vervatten, en zou vervatten veele 3 nuttige lesfen,
weikei met recht 5 verdienen 6 onze overdenking v\
deeze fabel leert 8 ons, leerde ons, heeft ons%e-
ns I e e
°-
, r e n
» e n z o u o n s l e e r e
" 5

Sffc Opfeilen, betreffende de
N». 26.
Verleent ï de mensch niet, verleende hij niet,
heeft hij niet verleend, en zal hij niet verleenen
gretig 2 het oor aan de laffe loftuitingen 3, welke 4
laage vleiers hem 5 geeven, hem gaven, en hem
zouden geeven? De booze Hang, welke 6 heeft verleid
7 Adam en Eva, toen 8 zij nog waren in den
ftaat van onfhuld 9, heeft wel bemerkt 10, dat n
hij niet was, noch zou zijn bekwaam 12 te verleiden
13 onze eerfte ouders dan door het middel der
vleiërij. De lieden van verftand verachten en verwerpen
14, verachtten en verwierpen, hebben veracht
en verworpen, zullen verachten en verwerpen
de ijdele loftuitingen.
I prêter. 6 qui. H que.
3 avidemment. 7 féduit. ra capable.
3 éloge ra. 8 lorsque. 13- de féduire,
4 que. 9 innocence ƒ. 14 reje\ter.
g lui. 10 remarquer.
Denkt 1 gij niet, dacht gij niet, hebt gij niet
gedacht, en zult gij niet denken dikwijls, dat 2
gij zijt de ongelukkigfte aller menfchen, welke 3
bewoonen 4, bewoonden, hebben bewoond, zullen
bewoonen, en zouden bewoonen deezen aardbodem?
echter 5 zult gij vinden een zeer groot getal
menfchen, welke zijn ongelukkiger dan gij, en welke
zijn tefens 6 vergenoegder De rijke gierigaart
vraagt aTtijd nog grooter rijkdommen, om dat hij
denkt dat hij er 7 nooit genoeg heeft. Vergeet
nooit het fpreekwoord, dat ons leert 8,. dat vergs-
1 penfer. 4 habiter. 7 en.
2 que. 5 néanmoins. 8 enfeigner,
3 qui, 6 en même tems.

eerfte foort van vervoeging, enz, %p$
'nbegen 9 overtreft 10, overtrof, heeft overtroffen,
cn zal overtreffen rijkdom!
9 contentement m. 10 furpasfer.
N°. 08.
Het vergenoegen 1 is de grootfte rijkdom en de
Stffe/ a der rust 3. Ik denk, ik dacht, ik heb gedacht,
ik zal denken, en ik zou denken, dat 4 ik
ben ongelukkig, om dat ik niet bezit 5, ik niet bezat,
ik niet heb bezeten, ik niet zal bezitten, en
ik niet zou bezitten groote rijkdommen; maar gif
vertroost 6 mij, gij vertroosttet mij, gij hebt mij
vertroost, en gij zoudt mij vertroosten, door mij
te zeggen 7, dat alle rijkdommen niet alleen 8 vergankelijk
9 zijn; maar ook dat zij vermeerderen 10,
vermeerderden 4 hebben vermeerderd, en zouden
vermeerderen de bittere 11 bekommernisfen 12, welke
13 kwellen 14, kwelden, hadden gekweld, eri
zouden kwellen het menschlijk verftand op deeze
aarde.
1 contentement m.
3 ïïége m.
g repos m.
4 que.
5 posféden
6 con/bier.
7 en me diïant.
8 non feulèmënt.
9 périsfable.
10 augmenter.
N 9
. 29.
11 amer.
I* inqufétüde/.
13 qui.
14 tourmenter.
De weldaaden 1 vermeerderen 2 of verminderen 3 5
vermeerderden of verminderden, hebben vermeerderd
öf verminderd, zullen vermeerderen of verminderen
de vrièndfchap 4. Bewaarheldt 5 zulks 6
de dagelijkfche ondervinding niet? liet 7 gebeurt 8
1 bienfait m 4 amitié ƒ. 7 il.
2 augmenter. 5 vérifier. g arriver.
3 diminuer. 6 Je.
N 3

lyÓ 'Opfeilen, betreffende de
wel, dat 9 de weldaaden de banden Io der vriend*
fchap naamver n toehaalen 12, wanneer wij te
doen 13 hebben met 14 braave lieden, die 15 wèl
denken ; maar de voorbeelden van ondankbaarheid 16
zijn veel 17 menigvuldiger 18. Wij vinden zelfs 19
lieden, die, 20 zo verdorven 21 zijn, dat zij de
grootfte weldaaden met de 22 wreedfte beledigingen
23 betaalen 24.
9 que.
30 1 fen m.
11 d'avantage.
32 referver.
13 a faire.
.4 a.
15 qui. 20 qui.
16 ingratitude ƒ. 21 corrompu.
17 beaucoup. 22 lees van de.
18 nombreux. 23 outragem.
19 même. 24 paier.
N°. 30.
Gebeurt 1 het 2 niet zeer dikwijls dat 3, wanneer
wij leenen 4, wij leenden, wij hebben geleend,
wij zullen leenen, en wij zouden leenen
geld aan iemand, die zelfde perfoon 5 ons mijdt 6,
ons mijdde, ons zal mijden, en ons zou mijden,
wanneer wij hem 7 ontmoeten 8, wij hem ontmoetten,
wij hem hebben ontmoet, en wij hem zullen
ontmoeten? Verwijt 9 echter 10 ook nooit aan iemand
11 de weldaaden, waarmede 12 gij hem vereert
13, gij hem vereerdet, gij hem hebt vereerd,
gij hem zult vereeren, en gij hem zoudt vereeren!
Zulke 14 verwijtingen 15 verdrieten 16 de geenen,
aan wie men dezelve 17 toevoegt 18; zij beneemen 19
ook aan de weldaaden alje haare waardij 20.
1 arnver.
2 il.
3 que.
4 prêter.
5 perfonne/.
6 éviter.
7 le.
8 rencontrer.
9 reprocher.
10 pourtant.
11 perfonne.
12 dont.
13 honorer.
14 tel.
15 reproche m.
16 chagriner.
17 les.
18 addresfèr.
19 öter.
20 prix ra,

eerfte foort van vervoeging, enz. 197
N°. 31.
Ik vermaan 1 u, ik vermaande u, ik heb u vermaand,
en ik zal u vermaanen dagelijks 2 om 3
niet te verzuimen uwen pligt; u bewijzende 4 teffens
5 dat 6 ik niets beoog 7, ik niets beoogde, ik
niets had beoogd, en ik niets zou beoogen dan
uw eigen 8 welzijn 9. JMijn pligt eisckt' 10 van
mij ii, eischte van mij, heeft van mij geëischt,
en zou van mij eifchen, om 12 u uwe gebreken
voor oogen te feilen 13; maar gijl. verwerpt 14, gijl.
verwierpt, gijl. hebt verworpen, en gijl. hadt verworpen
tot nog toe 15 deeze kostbaare vermaaningen,
die 16 ui. nuttiger zijn dan het fijnfte goud.
Ik hoop echter, dat gij van nu af aan 17 van gedrag
18 zult veranderen 19 !
1 exhorter. g propre. 14 rejefter.
2 journeliement, 9 bien-être nt. 15 jusqiTa préfent.
3 de. 10 exiger. 16 qui.
4 prouver. n moi. 17 dös a préfent.
5 en méme tems. 12 de. 18 conduite ƒ.
ö Que. 13 expofer. 19 changer.
7 ambitionner.
N 9
. 32.
God plaatfe 1 den boom der kennisfe 2 des goeds 3
en des kwaads 4 in het 5 midden van het aardsch
paradijs, eu de Heere zeide 6 aan onze eerfte ouderen
: gij zult eeten van de vruchten van alle boomen
des hof 7; maar gij zult niet raaken aan de
vrucht des verbodenen 8 booms; want, zodra 9 gij
er van 10 zult gegeten hebben, zult gij wederkeeren
11 tot 12 het flofi%, waaruit 14 gij genomen 15
1 placer 2 prét. 6 dit. 11 retourr.er,
2 connoisfance ƒ. 7 jardin m. 12 en.
3 bien m, 8 défendu. 13 poudre ƒ.
4 mal m. 9 dèsque. 14 d'oü.
§ lees aan het. 10 en. 15 pris.
N 3

|

eerfte foort van vervoeging, enz, 199,
siiet verfchaffen de lekkerfte vruchten en de welriekendfte
2 en fchoonfte bloemen? en eeten wij
niet, aten wij niet, hebben wij niet gegeten, en
zullen wij niet eeten in den winter 3 de vruchten,
welke 4 wij verzamelen 5, wij verzamelden, wij
zullen verzamelen, en wij zouden verzamelen in
den zomer en in den herfst? Dit jaargetij geeft ons
ook hout, op dat wij ons warmen 6 in den winter.
De winter bevrijdt ons 7, bevrijdde ons, zal ons
bevrijden, en zou ons bevrijden van allerlei 8 ongedierte
9.
2 odoriferant. 5 rasfembler. 8 toute forte.
3 en hiver. 6 chaufier. 9 vermine/.
4 que. 7 déüvrer. I
N°. 35.
Verdeelt 1 wèl uwe tijden en uwe uuren! Er is s.
een tijd om te 3 werken en er is een tijd om te
fpeelen. Een behoorelijke 4 rust en geoorloofde $
vermaaken vernieuwen ,6, vernieuwden, hebben vernieuwd,
zullen vernieuwen, en zouden vernieuwen
de krachten 7, welke 8 onze dagelijkfche bezigheden
9 vereifchen 10. Onze klndschheid 11 gelijkt
aan de lente; onze jongelingfchap 12 aan den zomer;
onze manbaarheid 13 aan den herfst, en onze
ouderdom 14 aan den winter. Ik zal u met weinige
woorden 15 in het volgende opftel aanwijzen 16 het
gebruik, dat 17 wij te maaken 18 hebben van deeze
vier getijden van ons leven.
1 partager. 7 force/. 13 age viril m.
2 il y a. 8 que. 14 vieillesfe ƒ.
3 de. 9 occupation ƒ. 15 en peu de mots.
4 convenable. 10 exiger. 16 indiquer.
5 licite. 11 enfance f. 17 que.
6 renouve^er. 12 adolefcence ƒ. 18 k faire.
N 4.

so®v Opfeilen, betreffende de,
N°. 3ö.
Werkt i en tracht 2 in nwe tedere jeugd te 3
verderen 4 uwe ziel «•/ tffe 5 fchoontte deugden,
en te verrijken 6 uwen geest «-/ 7 eene menigte 8
nuttige kennisfin 9! Die moeite en die ftudiën zullen
u verfchaffen 10 in uwe jon gelingfichap 11, en
in uwen manlijken 12 ouderdom 13, de aangenaam»
fte vruchten. Het verzuim van deeze verzameling 14
zou u 15 ^ 16 het verderf 17, en zou u
berooven 18 in uwen ouderdom 19 van de achting
der lieden van verftand, en misfchien van alle middelen,
noodzaakelijk tot ao het onderhoud 21 van
nw ftervelijk 22 leven. Gij zijt niet onbewust 23,
dat niemand 24 inoogften zal 25 het geen hij niet
gezaaid zal hebben.
1 travailier.
2 tacher.
3 de.
4 orner.
5 lees van de.
6 enrichir.
7 de.
8 multifude/".
9 connoisiance/.
10 procurer.
11 adolefcence ƒ.
12 viril.
13 age m.
14 recolte/.
ié mener.
16 a.
17 perdition /.
N°. 37.
18 priver.
19 vieillesfè/.
20 a.
2r fustentation ƒ.
22 mortel.
23 ignorer.
24 perfonne ne.
25 moisfonner.
_ Gelijkt 1 de goede opvoeding niet, geleek zij.
niet, heeft zij niet geleken, en zal zij niet gelijken
aan eenen vruchtbaaren 2 regen 3? indien die
regen valt 4, viel, zal vallen, en zou vallen op 5
eenen goeden akker 6, die akker zal draagen 7
•veele 8 fchoone vruchten; maar indien de akker
f eenachtig 9 is, zal dezelve 10 geene goede vruch-
I resfembler. 5 dans. 8 plufieurs.
a fertiie. 6 terre/. 9 pierreux.
3 pluïe fi 7 porter. 10 il.
4 tomber.

eerfte foort van vervoeging, enz. 201
ten draagen. Da geduurige n arbeid zal wel verbeteren
eemgzins 12 de onvruchtbaarheid 13 van
dien akker; maar dezelve zal echter altijd min of
w«ri 4 fteenachtig^ais, en zal draagen vrucht
akker! ë dan die van den goeden
11 asfidu. | 3 ftérilitë ƒ. 15 -ester
12 en quelque fa- 14 pi u s o u moins. 16 moins.
con»
A?Xvf$ heie
e e *£ ^
N°. 38.
e d e r
".
loomte deugden; maar
te onbefchaamdhetd*. is een fchandelijke 3 ondeugd
J " ^ 4 , verachtte, heeft verach?, zal verachten
en zou verachten de kinders, die S vraagen
alles wat 6 zich 7 vertoont 8 aan hun gelicht l
Len zedlg kind valt 10 nooit, viel nooit is noofr
gevallen, z a l n o o i t v a l ] ^ ^ nJ, is noolt de „ v a n e e n H j. «
fprak, hij heeft gefproken, en hij £?ipïeeken'fne?
de grootfte ingetogenheid 13, wanneer lieden, ^ '
£ z u t n ^
1 modestie/". 7 r„
h £ b b e n
° n d e
^ «
2 effrontené/. I Xter. !J nuf f
'
3 homeux. 0 y e u x w. J *'•
4 mépnfer.
i
1 0 entrer. ,5 Jui
q
' JU
.
ótoutcequ,.
11 discours m.
I 2 a u t r u }.
N°. 39j
7 ] e.'
l 8 interroger.
_5^>;// 1 de meester niet, bekeef hij niet, heeft
uLn" h
dte T' e
" 2 3 1 h i j n k t
beki ven deïeefüngen,
die a 3, verzuimden, hadden
1 ponder. , qu;. ^ ^ g

soa Opfeilen, betreffende de
verzuimd, en zouden verzuimen hunnen pligt? Wij
bekijven ul. echter niet altijd, wanneer gijl. den uwen
verzuimt; gijl. zoudt ons wel bezighouden 4 van
den morgen 5 tot 6 aan den avond 7, indien wij ul.
bekeven zo dikwijls 8 als 9 gijl. het verdient 10,
gijl. het verdiendet, gijl. het hebt verdiend, en gijl.
het zult verdienen. Het 11 gebeurt 12 zeer dikwijls,
dat wij ul. niet berispen 13, wij ul. niet berispten,
en wij ul. niet zouden berispen, hoopende
dat gijl. zeiven uwe gebreken zult opmerken 14, en
dat gijl. u daarvan 15 zult verbeteren 16.
4 occuper.
5 matin m,
6 jusque.
7 foir m.
8 ausfi fouvent.
9 que.
10 mériter.
11 il.
12 arriver.
N°. 40.
13 reprimander,
14 remarquer.
15 en.
16 corriger.
Wij moedigen aan 1, wij moedigden aan, wij
hebben aangemoedigd, wij zullen aanmoedigen, en
wij zouden aanmoedigen de leerlingen, die 1 wèl
befleeden 3, wèl befteedden, wèl hebben hefteed,
wèl zullen befteeden, en wèl zouden befteeden den
kosteiijken tijd hunner jeugd tot 4 de ftudie der
weetenfchappen. Wij bepaalen 5 ons niet, wij bepaalden
ons niet, wij zullen ons niet bepaalen, en
wij zouden ons niet bepaalen bij 6 loftuitingen,
maar wij deelen uit 7, wij deelden uit, wij hebben
uitgedeeld, en wij zullen uitdeelen van tijd tot 8
tijd prijzen, welke 9 verheffen 10, verhieven, heb»
ben verheven, en zullen verheffen de eerzucht 11
der kinderen.
1 encourager. S bomer. 9 qui.
2 qui. 6 a. 10 élever,
3 emploter. 7 distribuer. li arnbition/*
4 ïi, « en.

eerfte foort van vervoeging, enz. 803
N°. 41.
Studeert 1 naarfiglijk a! verzuimt 3 uwen pligt
niet! weigert 4 niet aan uwe ouders en meesters
den verfchuldigden 5 eerbied en gehoorzaamheid!
dan 6 zullen zij ul. achten, beminnen en prijzen
gelijk 7 gijl. het verdient 8; in tegendeel verfoejen 9
wij, verfoeiden wij, hebben wij verfoeid, en zullen
wij verfoejen de kinders, welke 10 vertreeden 11,
vertraden, hadden vertreden, en zouden vertreeden
met de 12 voeten hun eigen welzijn 13, en
welke te leur feilen 14, te leur Helden, hebben te
leur gefield, en zouden te leur ftellen alle goede
middelen, welke 15 de ouders en meesters in het
werk feilen 16, in het werk ftelden, in het werk
hebben gefteld, en in het werk zouden ftellen voor
derzelver geluk.
1 étudier. 7 comme. 12 lees aan de.
2 diligemment. 8 mériter. 13 bien-étrem.
3 négliger. 9 détester. 14 éluder.
4 refulêr. 10 qui.-' 15 que.
0 du. 11 fouler. i

204 Opfeilen, betreffende de
Groote heeft geregeerd 13 over 14 het grootfte g*.
deelte 15 der bekende 16 wereld; maar zijne driften
regeerden over hem 17.
13 règner. 15 partie/. 17 lui.
14 fur. 16 connu.
N". 43."
Is de gezondheid des ligchaams niet een zeer
groote fchat? Indien gij bezit 1, gij bezat, gij hebt
bezeten, gij zult bezitten, en gij zoudt bezitten
de grootfte rijkdommen, terwijl 2 gij beroofd 3 zijt
van de kostbaare gezondheid, gij zult echter 4 dan 5
zijn zeer ongelukkige fchepfelen. De geenen, welke
6 blootfl'ellen 7, blootflelden , hebben blootgefteld,
en zullen blootltellen hunne gezondheid in 8
alle gelegenheid, verdienen 9 den naam van dwaaze
lieden. Vinden wij niet veele 10 jongelingen 11,
welke 12 ondermijnen 13, ondermijnden, hebben ondermijnd,
zullen ondermijnen, en zouden ondermijnen
hunne gezondheid door een ongebonden 14 levensgedrag
15.
1 posféder.
2 pendant que.
3 privés.
4 pourtant.
5 alors.
6 qui.
7 expofèr.
8 en.
9 mériter.
10 plufieurs.
N°. 44.
11 jeunes gens.
12 qui.
13 miner.
14 disfolu.
15 conduite/.
Mijdt 1 zorgvuldiglijk 2 de kwaade gezelfchappen
en de booze redenen 3, op dat gijl. niet meer 4
ontfleeket 5 «we kwaade hartstochten, en zoekt 6
de goede gezelfchappen, op dat de goede voorbeeld
i éviter. 3 discours m. 5 enflammer.
a föigneufement. 4 d'avantage. 6 recherche!»

eerfte foort van vervoeging, enz. zmg
den ul. opwekken 7 tot 8 de betrachting 9 der zuivere
deugd! Vliedt 10 de voorwerpen, die 11 ul.
lokken 12, ul. lokten, en ul. zouden lokken in den
diepen poel 13 der fchandelijke 14 ondeugden. Die
ondeugden verpligten 15 ons, verpligtten ons, zullen
ons verpligten, en zouden ons verpligten te 16
mijden het gezicht 17 der eerlljkfe 18 en deugdzaamfte
m'enfchen 19. Niets mismaakt 20 meer, mismaakte
meer, heeft meer mismaakt, en zal meer
mismaaken den mensch dan de ondeugd.
7 exciter.
8 a.
9 pratique/.
10 éviter.
11 qui.
12 attirer.
13 abime m.
14 honteux.
15 obliger.
16 de.
N. 4 5.
17 vue.
18 honnéte.
19 gens.
20 défigurer.
De tijd der tedere jeugd gaat voorbij 1, ging
voorbij, zal voorbij gaan, en zou voorbij gaan,mee
eene ongeloovelijke 2 fnelheid 3. Verwaarloozen 4
mijne leerlingen niet, verwaarloosden zij niet, hebben
zij niet verwaarloosd, en zullen zij niet verwaarloozen
die kostelijke oogenblikken ? Ik hoop
echter, ik hoopte echter, ik heb echter gehoopt,
en ik zou echter hoopen, dat 5 gijl. dezelve 6 niet
meer 7 verwaarloozen zult. Ik wenschte wel, dat
gijl. dezelve nooit verwaarloosdet, en dat gijl. mij
nooit gavet reden 8 om ul. te doen 9 verwijtingen 10!
Zijt verzekerd 11 dat ik ul. liever wil 12 prijzen dan
ul. berispen 13!
1 pasfer.
a incroïable.
3 rapidité/.
4 négliger.
5 que.
6 les.
7 plus.
8 donner fujet.
§ de vous faire.
10 reprocne tuil
asfurés.
12 aimer mieux.
13 reprimander,

40(5 Opftelkn, betreffende iè
N°. 46.
De weldaaden, 'Waarmede 1 gij ons overlaadt 2j
gij ons overlaaddet, gij ons zult overlaaden, ert
gij ons zoudt overlaaden, verpligten 3 ons, en zullen
ons verpligten tot 4 de grootfte dankbaarheid.
Befchikt 5 ook vrijmoediglijk 6 over 7 onze perfoonen
en over onze goederen 8, indien zij u van eenige
9 nuttigheid zullen zijn; want wij zouden zeer
ondankbaar zijn, indien wij vergaten de weldaaden,
woarmede gij ons vereert, gij ons vereerdet, en
gij ons zült vereeren. Laaten Wij onze naasten io
behandelen 11 gelijk 12 Wij begeeren 13,- wij begeerden,
wij nebben begeerd, en wij zouden begeeren
dat men ons behandelde 14.
1 dont. 6 librementa 11 traiter.
2 combler. 7 de. 12 comme.
3 obligen 8 bien m. 13 défirer.
4 a. 9 quelque. 14 a foptatlf.
5 dispofer. iö prochain m.
N°. 47.
Het gefchenk 1, dat gij mij gezonden hebt, id
mij, was mij, is mij geweest j was mij geweest,
en zou mij zijn zeer aangenaam; maar de vriendfchap,
die gij mij teffens betoont 2, gij mij betoon»
det, en gij mij zult betoonen, is mij nog veel aangenaamer.
Ik Wenschte wel, dat wij ons ook besvonden
3 in het geval 4 om u te zenden een gefchenk
! Wij hebben daaraan 5 reeds gedacht en
wij zullen daaraan nog meer denken; zodra 6 wij
iet 7 zullen gevonden hebben, dat uwen aandacht
verdient 8, Zullen wij niet nalaaten 9 u het te zen-
1 préfent m. 4 cas irt. 7 quelque chol».
2 témoigner. 5 y. 8 mériter.
3 trouver. 6 dèsque. 9 manquer.

eerfte foOrt van vervoeging, enz. a»7
den. Vergenoeg 10 u intusfchen u met 12 onze»
goeden wil! ^
10 contenter. ir en attendant. 12 de.
N°. 48.
De kwaadaartigheid t en de luiheid /cA/Vft?» 2
lchooten. hebben gefchoten, zullen fchieten, en
zouden fchieten 111 uw hart de diepfte wortelen

20$ Opfeilen, betreffende de
te geleiden 8 tot 9 de vaste kennis 10 van de dingen
, welke 11 ul. zullen zijn zeer noodig om te
beklceden 12 de hoog ft e 13 eu de aanzienlij kfte 14
ampten 15! Misfchien denkt gijl., dacht gijl., hebt
gijl. gedacht, en zult gijl. denken, dat 16 gijl.
werkt 17, gijl. werktet, gijl. hebt gewerkt, en gijl.
zult werken voor uwe ouders en voor uwe meesters,
wanneer zij leerzaamheid 18 van ul. vorderen
19; maar gijl. bedriegt 20 u zeer 21.
8 mener.
9 a.
10 connoisfance ƒ.
11 qui.
12 occuper.
13 éminent.
14 honorable.
15 charge/.
16 que.
17 travailler.
N°. 50.
18 docilité ƒ.
19 demander.
20 tromper.
21 fort.
De roemrijke 1 deugd beftemt 2, beftemde, heeft
bettemd, en zal beftemmen eene onvergankelijke 3
kroon voor 4 den waaren 5 Christen. Het hoogfte 6
geluk 2 bef laat 8 alleenlijk 9, belfond alleenlijk,
zal alleenlijk beltaan , en zou alleenlijk beltaan
in de betrachting 10 der deugd; zij 11 alleen 12
•verfchaft 13 aan den mensch vergenoegen 14 en
rust 15. Alle andere vermaaken, waarin 16 fommigen
17 zich verbeelden 18 te vinden hun waar geluk
19, fleepen 20, fleepten, hebben geileept, zullen
fleepen, en zouden lleepen na 21 zich 22 naberouw
23, bekommernis 24, ongemakken 25 of tegenzin
26.
1 glorieux.
2 desfiier.
3 impérisfable.
4 lees aan.
5 vrai.
6 fouverain.
7 bien ra.
8 cor.fister.
9 uniquement.
10 pratique ƒ.
11 elle ƒ.
12 feul.
13 procurer.
14 contentement ra,
15 repos m. .','
16 oü.
17 quelques uns.
18 s'imaginer/.
19 félicité ƒ.
20 entrainer.
21 après.
22 eux.
23 regret m.
24 inquiétude ƒ.
25 incommodité/.
26 avedion ƒ.
N°. 51.

'ée'rfte foort van vervoeging^ enz. mu$
N°. 5ï.
Geeft een goede Vader niet, gaf hij niet, 'heeft
hij met gegeven, en zou hij niet geeven deeze drie
dingen aan zijne kinders; te weeten i: voedzeï *
Opvoeding en goede 'voorbeelden V Uwe ouders ver*
fcnafen 3 ui alle deeze dingen; indien gijl. daarvoor4.
met erkentelijks waart, zoudt gijl. met recht 6 den
naam van ondankbaarë kinders verdienen 7. Een
braaf kind denkt zonder ophouden 8 aan de "moeite
welke 9 zijne opvoeding kost 10, kostte, heeft gekost,
Ml kosten, en zou kosten aan zijne waarde
11 ouderen. Deeze èrnflige i4 overdenking 1"
hermnert 14 hem 15, herinnerde hem, heeft h-rn
herinnerd, en zal hem herinneren zijnen pligt.
I \ fêvpir. ö \ justé tittel 11 chér.
a nourriture/. 7 mériter. J 2 férieUx
3 procurer. 8 fans cesfe. 13 méditation A
t en
* . . . .
ï reconnoisfant.
9 que.
10 coüter,
I 4 rappefcré
15 rui. r
Bidt God, wascht uwe handèn en uw aavj?e
zicht 1, 2 uwe hairen en gro*/ 3 uwe ouders,
eer dat 4 gijl. ^ ? 5 naar 6 de fchool'
7 nooit f* 8 gaan naar de fchool, 'daar o
uwe ouders ul. zenden 10, én ul. zonden; indien
gijl hei ki «„W I a, gijl. het naliet, gijl; het
hebt nagelaten, gijl. het zult nalaaten, en eiü het
zoudt nalaaten\, cntfteelt 13 gijl., ontftooft gijl.,
«ebt gijl. ontltolen, en zult gijl. ontfteelen aan
uwe ouderen het geld, dat 14 zij befteeden 15, 'be.
1 vifage m. 6 h. 11 y
2 peigner, 7 négliger. , 2 fnanquer.
3 laluer. g de. 13 voler.
4 avant que. 9 0Ü. . , 4 q u e. '
5 prë/. sfa/at;. 10 envoier. 15 dépenfer.
O

4ÏÖ Opftellen, betreffende de
fteedden, hebben bedeed, en zullen befteeden om 16
te betaalen het onderwijs 17, dat de meesters ui.
geeven.
16 pour. 17 inftruftion ƒ<
N°. 53-
De Wrcedé dood rukt ï, rukte, heeft gerukt,
zal rukken, en zou rukken dikwijls de kinders uit
den fchoot 2 hunner tederfte moeders, en verplet*
tert 3 4, verpletterde dezelve, zal dezelve
verpletteren, en zou dezelve verpletteren « S tore
tegenwoordigheid. De dood fluit 6, floot, heelt
gefloten, en zal fluiten zijne ooren voor 7 tiltfineekins:en
8 van den beevenden 9 ouderdom en voor
die der frisfche 10 jeugd. De mensch tracht 11 te
verzeefsch 12 den dood te 13 ontwijken 145, /itj 15
dringt 1/, hij drong, hij zal dringen en hij zou
dringen*/» 17 de verborgenfte 18 en afgelegenfte 19
verblijfplaat/en 20.
1 arracher.
2 fein m.
3 écrafer»
4 les.
5 dans.
6 fermer.
;
z
8 fupplication ƒ.
9 tremblant.
10 frais.
11 tacher.
12 en vain.
13 de.
14 éviter.
N°. 54-
15 elle.
16 entrer.?
17 dans.
18 caché.
19 écarté.
BO féjour m.
De dood verfchrikt 1 ons niet, verfchrikte ons
niet, zal ons niet verfchrikken, wanneer Wïj he*±
befchouwen 3, wij hem befchouwden, en wijliein
zouden befchouwen als 4 eenen doorgang 5 van het
1 effraver. 3 confidérer. 5 pasfage M.
2 ia. 4 comme.

eerfte foort van vervoeging, enz. «Jft
eïendig leven, dat 6 wij hiden 7, wij leidden, wij
Zullen leiden, en wij zouden leiden hier op aarde 8
%r 9
^i\ r0e
T ]k
V O hs
f htin
S " van het koning,
rijk der hemelen, hetwelk 12 onze Zalijrmaaker ons
bezorgd 13 heeft door de volmaakte oferhande 11
van zijn kostelijk bloed op het vervloekte 15 kruis
G
q uev
ïo glorieux. 13 procurer.
7 mener. po.slèsfion ƒ. j 14 facrifice m.
8 ici bas. , a qUe. + m a m i u
N°. 55.
Veele 1 lieden réa» 2 j vreesden, hebben gevreesd,
zullen vreezen, en zouden vreezen de aan.
naderingen 3 des dopds, om dat hun geweeten 4
tiun 5 verwijt 6, hun verweet, hun heeft verwee.
ten, hun zal verwij en, en hun zou verwijten alle
kwaade daaden, welke 7 hun op den hals haaien 8
n
1 3
il
8 h a a
'
d e H
i
'
h u n
°P
d e n hal5
> hebben
gehaald, en hun op den hals zullen haaien de grainichap
huns hemelfchen Vaders. Laaten wij altijd
de zuivere deugd beminnen, en laaten wij hebben
het f geweeten vlekloos 9, dan 1.0 zal de dood ons
niet verfchrikken nl
ï plufieurs. s i e u r. 9 n e f >
2 redouter. 6 reprocher. 10 aiors.
3 approche m. 7 qüi. „ effraïer.
4 confcience ƒ, 8 attirer.
N°. 56".
Aristoteles, de vorst aller owfe 1 JViiszeeren *
het licht zijner eeuwe, het riikfte en prachtig(le \
aeraadi van zijne fecle 5 vindt niet, vond niet?
1 Phtr u
3 m a
n i f f £
g
2 Philorophe m. 4 ornement ?».
O 2
u e
l - # fecïe £
f

ftïS Opfeilen, betreffende de
heeft niet gevonden, en zou niet vinden eenig 6
hulpmiddel 7 noch eenige vertroosting 8 tegen 9 de
verfchrikkingen 10 des doods, niet tegenflaande 11
alle zijne fpitsvinnigheden 12 en zijne diepe kunde 13:
de angflen 14 des doods ontflellen 15, ontftelden,
hebben ontlteld, zullen ontflellen, en zouden ontflellen
zijn geweeten. De Christelijke 16 vertroostingen
17 alleen bieden wederJland 18, booden wederltand,
hebben wederftand geboden, en zullen
wederftand bieden aan de ijsfelijkheden des doods.
6 raucun.
7 remedew.
8 confolation ƒ.
9 contre.
10 fraïeur ƒ.
ïi malgré.
12 fubtilité /.
13 favoir m.
14 anxieté ƒ.
N

eerftè foort van vervoeging, 'enz. n j
N°. 58:
Een vroom mensch begeert 1 nooit, begeerde
nooit, heeft nooit begeerd, zal nooit begeeren, en
zou nooit begeeren eenige 2 andere vertroosting in
zijne kwaaien 3 dan 4 het geduld; hij verfoeit 5, hij
verfoeide , en hij zal verfoejen de wereldfche 6 vleierij
7, en hij zoekt, zocht, heeft gezocht, zal zoeken,
en zou zoeken geene 8 andere rijkdommen,
dan eene vaste 9 hoop 10 eener gelukzalige 11 eeuwigheid;
eindelijk 12 befchomvt 13 hij, befchouwde
hij, heeft hij befchouwd, en zal hij befchouwen;
den dood als 14 een gewisfe 15 blljk^ 16 van het
godlijk mededogen 17 en van de genatte, die de
Heere 18 Jefus voor hem 19 verkregen 20 heeft door
zijn geweldig lijden 21.
1 defirer. 9 ferme. moet achter het
3 aucun. 10 espérance ƒ. fubjl. flaan.
3 mal m. ir bien heurelix. 16 marqué/.
4 que. 12 enfin. 17 miféricorde ƒ.
5 détester. 13 confidérer. 18 Seigneur m.
6 mondain. 14 comme. 19 lui.
7 flatterie ƒ. 15 certain, dit adj. 20 obtenu.
8 point de. ai fouffrances/. pl.
N°. 59.
Üe Hemel is de oudfie 1 der Goden, volgends 2
het blinde gevoelen 3 van de Dichters 4 der oudheid
5 : zij melden 6 ons, dat hij een' zoon gehad
heeft, genaamd Saturntis 7, dien 8 wij befchouwen 9
«Z» 10 het zinnebeeld 11 des tijds, J«r 12 is ook de
13, waarom men hem 14 geeft een fis 15,
1 ancien. 6 marquer. n fymbole m.
3 felon, 7 Saturne. 12 ce.
3 fentiment. 8 que. 13 raifon ƒ.
4 Poëte m. 9 confidérer. 14 lui.
£ atuiquité. 10 comme. 15 faulx ƒ.
O 3

aï4 Opfeilen, betreffende de.
om dat 16 de tijd alles verflindt 17, alles verflond,
alles heeft verflonden, en alles zal verduiden, en
nog 18 om 19 ons te toonen 20, dat onze dood gewis
21 is; dat dezelve 11 niet [paart 23, niet fpaar*
de, niet had gefpaard, en niet zou fpaaren noch 24
den jongeling, noch den grijsaart 25 , noch den rijken,
noch den armen: men verbeeldt 26 hem 27
nog, draagende een' zandlooper 28 op het h

eerfte foort van vervoeging, enz. 3^5
N°. 61.
Wij ver geeven 1, wij vergaven, wij hadden vergeven,
en wij zouden vergeeven aan onze vrienden
de gebreken 2, die 3 ons niet raaken 4, ons niet
raakten, ons niet hebben geraakt, en ons niet zullen
raaken; maar wij bewimpelen 5 en verfchoonen ö",
wij bewimpelden en verfchoonden, wij hebben bewimpeld
en verfchoond, wij zullen bewimpelen en
verfchoonen zelden 7 de geenen, die op 8 ons beirekking
hebben 9. Indien gij de gebreken van uwe
naasten 10 vergeeft, zal uw hemelfche Vader u ook
de uwe vergeeven, gelijk 11 hij in zijn heilig en
godlijk woord 12 beloofd 13 heeft. Wij'bidden ook
in het gebed des Heeren 14: vergeef ons onze beledigingen
15 gelijk wij die 16 vergeeven aan de geenen,
die ons beledigd 17 hebben!
1 pardonner.
e défaut m.
3 qui.
4 regarder.
5 disfimule.
6 exculèr.
7 rarement.
8 fur.
9 relation.
10 prochain m.
11 comme.
'12 parole/.
N°. 62.
13 premis.
14 orailön dominicale.
15 olTenfe ƒ.
16 les.
17 offenfés.
Vmen 1 veele 2. menfchen niet, vïtteden zii niet
hebben zij niet gevit, en zullen zij niet vitten op \
de gebreken van anderen 4; terwijl 5 zij toonen 6,
toonden, hebben getoond, zullen toonen, en zouden
toonen, door hun kwaad gedrag, dat 7 zii er 8
meer hebben dan de geenen, welke zij bedillen 9,
bedilden, zullen bedillen, en zouden bedillen.
Haalt 10 eerst 11 uit uw eigen oog den balk 12,
1 critiquer.
2 plufieurs.
3 fur.
4 autrui.
5 pendant que.
6 prouver.
7 que.
8 en.
O 4
9 cenfurer.
10 arrachcr.
11 premierement.
12 chevron m.

filó* Opfeilen, betreffende de,
en dan 13 zult gijl. beproeven. 14, om 15 te haaien,
den fplinter 16 uit hét oog tiws naasten. Indien
gijl. niet nakomt 17, gijl. niet ' nakwaamt, gijl. niet
hebt nagekomen, en gijl. niet zult nakomen' deezen
pligt, zult gijl. u bloótflellen 18 aan de verachting,
aan de bejpottlng 19 en aan de berispingen 20.
II alors. 16 fétu m. 19 dérifion ƒ,
14 esfaïer. 17 pratiquer. 20 cenfure. "
15 de- $8 expofer.
63.
Pythagoras 1, die vermaarde 2 JVtjsgeer 3, Mfc-
4, heeft verpligt, en had verpligt zijne leerlingen
tot 5 eene flilzwijgendheid 6 van vijf jaaren 7 ;
ja, fotf 8 was hun niet geoorloofd 9. iet 10 te vraa*
gen geduurende 11 den tijd dat 12 zij waren /» 13
de fchool, om dat hij oordeelde 14, dat zij niet beè
Jcwaam 15 waren te fpreeken. Ik wenschte wel,
dat 16 gijl. ook nooit fpraakt, geduurende den tijd
tlat gijl. op fchool zijt , dan om '17 mij té vraagen
de verklaaring 18 van uw werk IQ ! Uw 'gefnap 20
verveelt 21 mij, verveelde mij, heeft mij Verveeld,
en zal m'ij v.erveelen. Ik hoop dat gijl. voortaan 22
niet zo veel 23 fnappen 24 'zult. Niets verdriet 25
mij meer, niets verdroot mij meer, niets heeft mij
.sneer verdroten, en niets zal mij meer verdrieten
dan wanneer 26 ik merk 27 dat gijl. fnapt, terwijl
28 gijl. heiig 29, zijt met flirijyen 30. :
3 Pythagore. 11 pendanr, 21 ennuier,
2 eé'ebre. 12 que. 22 dorenavant,
< Philofophe. 13 a'. 23 tan f
-
4 obliger. 14 juger. 24 babiller.
g a; 15 capable. 2a cfiagriner.
6 filence ». 16 que. 2*5 Jorsque.
7 an »n. 17 pour. 27 remarquer.
/: [1. 18 expliëation ƒ, 28 pendant.
y'përmis. iy ouvrage »». 29 occupés.
1© la'moindreohofe. babi! n. ' 30 a écrirc.

eerfte foort van vervoeging, enz.
N°. 64.
Indien wij het ongeluk hadden om 1 te verzuijrnen
de befchouwing 2 van de werken 3 Gods, zouden
wij blijven 4 onkundig 5 omtrent 6 or.ze pligten;
met er tijd zouden wij ons gewennen 7 zo
ferk 8 om 9 de werken Gods te zien, dat io zij 11
niet meer onze harten zouden aandoen 12 en /« /e-,
g«7

si8 Over de geregelde Werkwoorden
In de eerde clasfe rangfchikt men de geenen die
als pünir vervoegd worden.
In de tweede clasfe : die in de onbepaalde wijze
uitgaan op entir, fiervir, dormir, partir, menlir,
fortir.
In de derde: die in de onbepaalde wijze op venir
of tenir eindigen.
' En eindelijk in de vierde: die op vrir of frir ein.
digen; als: ouvrir, openen, offrir, aanbieden, behalven
appauvrir, verarmen.
Des volgt, dat de werkwoorden, die niet op entir,
fervir, dormir, partir, venir, tenir, of op vrir
of frir uitgaan, van de eerde foort zijn, en als
punir moeten vervoegd worden.
Vervoeging van 't werkwoord punir, ftraffen.
L''infinitif', punir, dralTen,
Vindkatif le préfent.
Je punis, ik draf. Nous punisfons, wij ftraffen.
Tu punis, gij draft. Vous punlsfez, gijl. draft.
II punit, hij draft. Ils punis fint, zij draffen.
Le premier prétérit.
Je punis fis, ik drafte. Nous punisfons, wij draften.
Tu punis fois, gij draftet. Vous punis fez, gijl. draftet.
Il punisfoii, hij drafte. Ils punisfoient, zij draften.
Le fiecond prétérit.
Je.punis, ik ftrafte. Nous punimes, wij ftraften.
Tu punis, gij draftet. Vous punit es, gijl. draftet.
IIpunit, hij ftrafte. Ils punirent, zij ftraften.

, d e
tweede vervoeging, enz. aig^
Ze parfait.
Tai ~, ik heb
Tu as y punl, gij hebt Êgeftraft.
II a J hij heeft J
2Vö«w -wij hebben"^
Fous avez > puni, giji. hebt f geftraft.
o n t
J zij hebben J
Le pjusque parfait.
J'avols ~\ ik had "|
7« «MMJ £ gij hadt ?>geftraft.
II avoit J hij had J
Nous avions~\ wij hadden")
Fous aviez !» gij,gijl.hadt S>geftraft.
Ils avoient J zij hadden J
Zi? futur.
Je punir ai, ik zal ~)
T« punir as, gij zult j>frraiTen.
.// punlra, hij zal J
Nouspunirons, wij zullen')
Fouspunirez, gijl. zult >• ftraffen.
Ilspuniront, zij zullen J
Vimparfait.
Je punirois, ik zou "1
TV punirois, gij zoudt f ftraffen.
ƒƒ punirolt, hij zou J
iVè»; punirions, wij zouden")
^ö«r puniriez, gijl. zoudt j>ftraffen.
//V puniroient, zii zouden J

420 Over de geregelde Werkwoorden, enz.
Vlmperatlf.
Punis, ftraf.
Qu'il punisfe, laat hij ftrafren.
Punisfons, katen wij ftraffen.-
Punisfez, ftraft gijl.
Qjfiils punis fent, laaten zij ftraffen,
Le fubjonctif
Le prefent.
Que je punisfe, dat ik ftraffe.
tu punis fes, gij ftraffet,
Hpunisfe, -. hij ftraffe.
- nous punisfons, wij ftraffen.
^ vous punis fez, gijl. ftraffet,
- ils punisfent, . zij ftraffen,
Pfoptatlf.
Que je punisfe, dat ik ftrafte.
'cu punisfes, gij ftraftet.
il punit, hij ftrafte.
#ÉW punisfons, wij ftrafte»!.
pattf punisfiez, gijl. ftraftet.
?7ï punis fent, zij ftraften,
Zfi participes.
Participe préfent, punisfint, ftraj'ende.
Participe pasfé, puni, geftraft.

Opfeilen, betreffende de tweede vervoeging. 22*
Opftellen, betreffende de eerfte foort der geregelde
Werkwoorden van de tweede vérvoeging,
in de onbepaalde wijze uitgaand©
óp ir; nis punir, ftraffen.
N°. I.
De meester haat 1, haatte, heeft gehaat, zal haaten,
en zou haaten de leerlingen, welke 2 bannen
3, banden, hebben geband, zullen bannen, en
aouden bannen uit hun hart de heilzaamë vermaaningen
en de nuttige lesfen, waarmede 4 hij
tracht 5, trachtte, heeft getracht, zal trachten, en
zou trachten het 6 te 7• vervullen 8. Laaten wij
trachten de genegenheid onzer ouders en 'meesters
te 9 winnen 10 door onze geduurige naarftigheid,
door onze uitfleekende n oplettendheid en door
onze deugden, op dat zij ons niet haaten; maar iu
tegendeel op dat zij ons beminnen 12. Uwe naarftigheid
en uwe gehoorzaamheid verheugen 13, verheugden,
hebben verheugd, zullen verheugen, en
zouden verheugen uwe ouders en meesters; maar
uwe luiheid en ongehoorzaamheid bedroeven 14 hen 15,
bedroefden hen, zullen hen bedroeven, en zouden
hen bedroeven.
1 haft. 6 le. 11 extréme.
2 qui- 7 de. 12 chérir.
3 bannir. 8 remplir. 13 réjouir..
4 dont. 9 de. 14 attrister,
5 tacher. 10 gagner. 15 les.
N°. 2.
_ Zegent 1 God niet, zegeede God niet, heeft God
niet gezegend, en zal God niet zegenen de kinde-
1 bénir.

ühi OpfteJlen, betreffende de eerfte foort
ren, welke 2 gehoorzaam zijn 3, gehoorzaam waren
, gehoorzaam hebben geweest, gehoorzaam zullen
zijn, en gehoorzaam zouden geweest hebben
aan de bevelen hunner ouders en meesters ? Zijt
hun dan 4 gehoorzaam, op dat God u zegene, en
op dat Hij uwe dagen verlenge 5, gelijk 6 hij het 7
ons beloofd 8 heeft. Wij beminnen 9, wij beminden,
wij hadden bemind, wij zullen beminnen, en
wij zouden beminnen de kinders, welke 10 onder-
•werpen 11, onderwierpen, hebben onderworpen,
zullen onderwerpen, en zouden onderwerpen hunne
begeertens aan den wil hunner ouderen en meesters.
2 qui. 6 comme. 9 chérir.
3 obéir. 7 le. 10 qui.
4 donc. 8 promis. 11 asiujettir.
5 prolonger.
N°. 3.
De wellusten 1 en de ongebondenheden 2 verzwakken
3, verzwakten, hebben verzwakt, zullen verzwakken
, en zouden verzwakken het ligchaam.
Zij 4 verft&mpens, verftompten, hebben verftompt,
zullen verftompen, en zouden verltompen den geest.
Houdt 6 altijd een goed gedrag, en vliedt 7 den
omgang 8 der wellustige 9 en ongebondene 10 jongelingen
11; dan 12 zult gijl. uwe krachten en uwe
gezondheid bewaaren 13, en gijl. zult alsdan geenzins
14 blootgefteld 15 zijn aan die groote zwakke,
den 16, welke 17 in den ouderdom 18 die geenen
overvallen 19, die een wellustig en ongebonden leven
20 in hunne jeugd geleid hebben 21.
1 volupté/. 8 converfation/. 15 expofés.
2 débauche ƒ. 9 voluptueux. 16 foiblesle ƒ.
3 affoiblir. 10 libertin. 17 qui.
4 elles. li jeunes gens m. 18 vieiilesfe/.
5 émousfer. 12 alors. 19 atraquer.
6 garder. 13 conferver. 20 vie ƒ.
1 éviter. 14 nullemem. 21 mener.

der tweede vervoeging, enz. £3.3
N°. 4.
Verbasteren 1 de-ledigheid 2 en de wellustigheid 3
•niet, verbasterden zij niet, hebben zij niet verbasterd,
zullen zij niet verbasteren, en zouden zij
•niet verbasteren den moed 4 der volken 5: maar
vergroot 6 een geouurige 7 denzelven 8 niet
vergrootte ZIJ denzelven niet, heeft zij denzelven
Jiiet vergroot en zal zij denzelven niet vergrooten ?
De Rometnjche 9 gefchiedenis levert 10 ons daarvan
11 leverde ons daarvan. heeft ons daarvan
geleverd, en zou ons daarvan leveren treffende 12
voorbeelden. De Romeinen 13 waren en bleven 14
onoverwinnelijk 15 zo lang zij vijanden vonden ió!
die 17 hun weerfland booden 18; maar zij zijn allengskens
19 verwijfd 20 en kleinmoedig 21 PWÖ/-df»
22 na .23 de verovering 24 v a ( 1 C«r//W ö 2 trouver.
17 qui.
24 prife f
25 Carthage ƒ.
b y
2 Ö f e u l.
S l
~' .
1 8
refister. 27 empire m.
9 Romam. 19 peu a peu. 28 disputer.
10 fournir.
r
N°. 5.
De koortfen vermageren 1, vermagerden, hebben
vermagerd, zullen vermageren, en zouden vermageren
het hgchaam; maar de goede fpijzen 2 voeden 3
het 4, voedden het, hebben het gevoed, zullen het
voeden, en zouden het voeden. Gijl. 'geniet 5,
1 amaigrir. 3 nourrir. s jouir.'
2 ahment m. 4 ie.

S24 Opfeilen, betreffende de eerfte foort
gijl. genoot, gijl. hebt genoten eene 6 volmaakte
gezondheid: bederft 7 dezelve 8 nooit door onmaatigheid
g ; de onmaatigheid verftompt, verftompte,
heeft verftompt* en zal verftompen den geest, en
zij bederft 10, bedorf, heeft bedorven, zal bederven,
en zou bederven de volmaaktfte gezondheid,
welke 11 is de grootfte fchat der wereld. Veele ift
menfchen 13 zijn zeiven 14, dikwijls de oorzaak van
de zwakheid huns ligchaams, doordien 15 zij zich 16
de buitenfpoorigfle 17 vermaaken niet ontzeggen 18,
en ep 19 die wijze 20 ftraffen zij zich zeiven ai
voor 22 hunne ongeregeldheden 23.
6 few van een. 12 plufieurs. ï8 refufer:
7 gater. 13 gens nu 19 de. _ .
8 ia. 14 eux mêmes- 20 maniere ƒ.
9 intempérance/. 15 puisque. 21 eux mêmeSi
10 ruiner. 16 fe. 22 de.
11 qui. 17 extravagant. 23 dérêglemènt ni.
N°. 6*.
De deugd veradelt 1, veradelde, heeft veradèld 4
zal veradelen, en zou veradelen den mensch; maar
de ondeugd verlaagt 2 hem 3, verlaagde hem, heeft
hem verlaagd, en zal hem verlaagen. Verbeeldt u 4
niet, dat 5 de waare adeldom beflaat ö, beftond,
heeft beftaan, Én zal beftaan in de voorrechten 7,
die de geboorte ons mededeelt 8, ons mededeelde,
en ons zou mededeelen; maar zij beftaat in de betrachting
9 der fchoone deugden. Iemand 10, die
de deugd niet oefent 11, onteert den adeldom, dien
hij van zijne voorouders 12 geërfd 13 heeft* Dé
fchoo»
1 erinoblir, 6 confister, 10 celui.
3 avilir. 7 prérogative ƒ. 11 pratiquer.
3 le. 8 communiquer. 12 ancêtre nu
4 penfer. 9 pratique ƒ. 13 héritée,
5 que.

der tweede vervoeging, 'enz. >
Fchoone deugden alleen 14 voorzien 15 ons, voorzagen
ons, zullen ons voorzien, en zouden onê
voorzien van de krachtigfie 16 bewijzen 17 van
adeldom.
14 feul. • iö" forr. 17 marqué/.
15 munir.
N°. 7»
De eendragt 1 maakt 2 dé w;/7g-f 3; zegt 4 het
fpreekwoord 5: niemand 6 zal de waarheid
w« 7 ontkennen o. Wij zullen altijd magtig 9 zijlij,
Wanneer ÏO wij handelen 11, wij handelden, wij
hebben gehandeld, wij zullen handelen, en wij
zouden handelen eendragtiglijk 12; maar wij zullen
ZHWS 13 zijn, wanneer de /w/jj? 14 en de tweedragt
15 óns fcheiden iö, ons fcheidden, ons zullen
fcheiden, en ons zouden fcheiden. Een Staat
bloeit 17, bloeide, heeft gebloeid, en zal bloejen,
zo lang als 18 het algemeen 'belang 19 de inwoo-
• fiers 20 van denzelven 21 verèénigt 22; maar dezelve
23 raakt 24 in verval 25, ztf

mS Opfeilen, betreffende de eerfte foort
fchen; maar hetzelve 3 verrijkt 4 hen 5 zeer zelden,
verrijkte hen zeer zelden, en zou hen zeer zelden
verrijken. Veele 6 fpeelers v zijn dikwijls de oor.
zaaken van het ongeluk hunner vrouwen en kinderen,
welke 8 zij, door dat middel, dompelen 9,
dompelden, zullen dompelen, en zouden dompelen
in de ulterfe 10 armoede n, ja zelfs, wanneer 12
wij winnen 13, wij wonnen, wij hebben gewonnen,
wij zullen winnen, en wij zouden winnen,
verarmen wij, verarmden wij, hebben wij verarmd,
en zullen wij verarmen onzen naasten 14.
3 il.
4 enrichir.
5 les.
6 plufieurr.
7 joueur.
8 que.
9 plonger.
jo dernier.
N°. 9.
11 pauvreté/.
12 iorsque.
13 gagner.
14 prochain.
Mijn broeder is zeer aangenaam in gezelfcbap 1;
want hij vermaakt a, vermaakte, heeft vermaakt,
zal vermaaken, en zou vermaaken ieder een 3 door
zijne vrolijke 4 inborst 5 en door zijne verfandlge 6
redeneeringen 7; maar men verfoeit 8, men verfoeide,
men heeft verfoeid, men zal verfoejen, en men
zou verfoejen uwe neeven, om dat zij bevlekken 9,
bevlekten, hebben bevlekt, zullen bevlekken, en
zouden bevlekken den goeden naam 10 van eerlijke
lieden door hunne lasteringen 11. Bevlekt nooit
den goeden naam uwes naasten 12! verfchoont 13
liever 14 de gebreken 15, waarmede 16 een ander
hen 17 bevlekt, hen bevlekte, hen zal bevlekken,
en hen zou bevlekken.
1 en compagnie.
2 divertir.
3 chacun.
4 enjoué.
5 caractère m.
6 ingénieux.
7 discours m,
8 détester.
9 noircir.
10 renommée ƒ.
11 calomnie/.
ia prochain m.
13 excufer.
14 plutót.
15 défaut mg
16 donc
17 les.

'def tweede vervoeging, eni*
N°. Ib-.
Alles bloeit i, bloeide, had gebloeid, zal hloejerij
en zou bloejen in den zomer 2; maar de boomen.
en kruiden 3 verwelken 4, verwelkten, zullen ver-»
welken, en zouden verwelken in den winter 5; ins-
f
elljks 6 de ouderdom 7 vermagert 8 en verzwakt 9
et flerkfle 10 ligchaam. Verrijkt ii in Uwe jeugd
uwen geest met 12 kunde 13 en uw hart met deugden,
op dat gij iet 14 hebbet in uwen ouderdom t
dat 15 de tijd niet vernielt 16, niet vernielde, nifi!
heelt vernield, niet zal vernielen, en niet zou vernielen
J De bekoorelijkheden 17 der jeugd venhvljnen
18, verdweenen, zullen verdwijnen, en zouden
verdwijnen; maar de kunde en de deugd behouden
19, behielden, hebben behouden, zuüert
behouden, en zouden behouden de haaren*
1 fleurif.
én été.
3 herbe f.
4 flétrir.
5 en bi ver.

Isttf OpHellen, betreffende de eerfte foort
en zou verfrisfehen de bloemen en de kruiden;
insgelijks de kinders, welke 12 niet kwalijk 13 gelijken
14 aan de tedere planten, neigen 15, neigden,
hebben geneigd, en zouden neigen naar 16
hun verderf 17, wanneer zij niet genieten 18, niet
genooten, en niet zullen genieten eene 19 goede
opvoeding en onderwijzing, welke zeer wel gelijken
aan den vruchtbaaren regen.
12 qui.
13 mal.
14 resfembler.
15 pencher.
16 vers.
17 perdition ƒ.
N°. 12.
18 jouir. '
19 Iets van eene.
Zijt gijl. niet gelukkig, dat I gijl. ouders hebt,
die 2 ul. bezorgen 3, ul. bezorgden, ul. hebben
bezorgd, ul. zullen bezorgen, en ul. zouden bezorgen
de gelegenheid, om 4 uwen geest te verrijken
5 met 6 de uitgebreidfle 7 kundigheden 8? maar
waartoe 9 flrekken 10, ltrekten, hebben geftrekt,
en zullen ftrekken alle deeze groote voordeelen 11,
indien gijl. niet waarneemt 12, gijl. niet waarnaamt,
gijl. niet hebt waargenomen, en gijl. niet zult waarneemen
uwen pligt, en indien gijl. voedt 13, gijl.
voeddet, gijl. hebt gevoed, gijl. zult voeden, en
gijl. zoudt voeden in uw hart de haatelijkfte ondeugden,
en eindelijk indien gijl. in u 14 vereenigt
15, gijl. in u vereenigdet, gijl. in u hebt vereenigd,
en gijl. in u zoudt vereenigen de luiheid
en ongehoorzaamheid?
1 de ce que. 6 lees van. 11 avantage m.
2 qui. 7 étendu. 12 remplir.
3 fournir. 8 connoisfance ƒ. 13 nourrir.
-4 de. 9 a quoi. 14 en vous,
5 enrichir. 10 aboutir. 15 réunir.

der tweede vervoeging, enz, s&p
N°. 13.
Wij gelukken 1, wij' gelukten, wij' hebben gelukt,
wij zullen gelukken, en wij zouden gelukken
in alle onze goede onderneemingen; maar gijl. gelukt,
gijl. hebt gelukt, gijl. zult gelukken, en gijl.
zoudt gelukken zelden 2 in de uwe; ik wenschte
wel dat hij altijd gelukte in de zijnen ! Ik verheeld
3 mij, dat 4 hij niet verkiest 5, niet verkoos,
niet heeft verkozen, en niet zal hebben verkozen
de juiste gelegenheid, noch de voordeelige 6 oogenblikken,
om 7 te geraaken 8 tot 9 zijn billijk 10
oogmerk 11. Hij zal, na dat 12 ik denk, niet kwalijk
13 handelen 14, indien hij zich wapent 15,
zich wapende, zich zal wapenen, en zich zou wapenen
met 16 geduld 17.
ï réusfir.
2 rarement.
3 imaginer.
4 que.
5 choifir.
6 avantageux.
7 pour.
8 parvenir.
9 a.
10 équitable.
11 böt m.
12 a ce que.
N°. 14.
13 mal.
14 agir.
15 fe munir.
16 de.
17 patience ƒ.
Gijl. bemorst 1, gijl. bemorstet, gijl. hebt bemorst,
gijl. zult bemorsfen, en gijl. zoudt bemorsfen
geduuriglijk 2 uwe papieren en de mijnen, zijne
boeken en de hunnen; uwe morsfigheld 3 verftoort
4 mij, verftoorde mij, heeft mij verftoord,
zal mij verftooren, en zou mij verftooren. Ik
-ivaarfchouw 5 ul., ik waarfchouwde ul., ik zal ul.
waarfchouwen, en ik zou ul. waarfchouwen, dat 6
ik ul.- gewislljk 7 zal jlraffen 8, indien gijl. voordgaat
9, gijl. voordgingt, gijl. zult voordgaan, en
1 falir. 4 aigrir. 7 certainement.
2 continuellement. 5 avertir. 8 punir.
3 malpropreté f. 6 que. 9 continuer.
P 3

j(3

der tweede vervoeging, eftz. 231
verwarmde, heeft verwarmd, zal verwarmen, en
zou verwarmen de koude lucht; doet herkeven 9,
deed herleeven, en zal doen herleeven de verwelkte
10 planten; maakt vruchtbaar 11, maakte vruchtbaar,
had vruchtbaar gemaakt, en zou vruchtbaar
maaken de aarde; brengt voord 12, bragt voord,
heeft voordgebragt, en zal voordbrengen de rivieren,
en geeft ons het water, dat 13 ons zo noodzaakelijk
is.
9 ranimer. II fertiüfer. 13 qui.
10 flétri. 12 former.
IX. R E G E L .
Over de tweede foort van de geregelde Werkwoorden
der tweede vervoeging; als firvir 9
pavtir, dormir, fentir, mentir, forlir.
Voorbeeld van vervoeging van één dier werkwoorden.
IPinfinitif, fiervir, dienen.
JJlndicatif le préfent.
Je fiers, ik dien.
Tu'fers, gij dient.
II fert, hij dient.
Nous fervons, wij dienen.
Fous firvez, gijl. dient.
Ils fervent, zij dienen.
Le premier prétérit.
Je fiervois, ik diende.
Tu fervois, gij diendet.
II feryoit, hij diende.
P 4

sg2 ' Over de tweede foort
Nous fervions, wij dienden,»
Fous ferviez, gijl, diender..
Ils fervoient, zij dienden.
Le ficond prétérit,
Je fervis, ik diende.
Tu fervis, gij diendet.
Il fervit, hij diende.
Nous fervimes, wij dienden,
Fous fervites, gijl, diendet.
Ils fervirent, zij dienden.
Le parfait.
Y-ai 1 ik heb "|
Tu as gij hebt i
l frvi, hV
l 5 e
Nous avons f J ü
'"x WIJ hebben f ö
,FÉW dwz I gijl. hebt
?? pn ^ gediend
Ils ont J -zij hebben J
Xe plusque parfait.
a
avols
?
~\ ik had 1
g

\der tweede vervoeging, enz, sgj
L'imparfait.
Je fervirois , ik zou
Tu fervirots, gij zoudt
// ferviroit, hij zou
Nous fervirions, wij zouden * *
Vous ferviriez, gijl. zoudt
Ils ferviroient, zij zouden J
IPimpérajifi
Sers, dien.
pV»7 ferve, laat hij dienen.
Servons, laaten wij dienen.
Servez, dient,
O}?ils fervent, laaten zij dienen.
ie préfent du fibjoncllf.
Oue je ferve, dat ik diene.
ferves, gij dien et.
// ferve, hij diene.
wow* fervions, wij dienen,
voor ferviez, gijl. dienet,
ï/f fervent, zij. dienen.
Uobtatlf.
Que je fervis fe, dat ik diende.
fervisfes , gij diendjet,
il fervlt, hij diende.
7zoi« fervis f ons, wij dienden.
yó«j fervi'sfez, gijl. diendet.
//ƒ fervisfent, zij dienden.
Z« participes.
, Participe préfent, fervant, dienende.
Participe pasfé, fervi, gediend.
Be werkwoorden fentir, dormir, partir, mentir %
P 5

S34- Opfeilen, betreffende de tweede.foort
worden even als fervir vervoegd, alleen met dit onderscheid,
dat men t of m gebruikt in plaats van
v, naar dat men, in de onbepaalde wijze, die letteren
voor Ir vindt; des in plaats van fervons, zegt
men fentons, dormons, part ons, mentons, en zo in
alle tijden en perfoonen.
Op dezelfde wijze vervoegt men ook de afftammende
werkwoorden, confentir, toeftemmen, resfentir,
gevoelen, presfentir, voorgevoelen, démenttr,
heeten liggen, endormir, in flaap fusfen, s'endormlr,
in llaap vallen, fe repentir, berouw hebben,
des fervir, ondienst doen, resfortir, weder uitgaan,
repartir,*wedeï vertrekken; maar resfortir,
onderhoorig zijn, is van de eerfte foort, en wordt
als punir, ftraffen, vervoegd.
Opftellen, betreffende de tweede foort van
.de geregelde Werkwoorden der tweede
vervoeging, in de onbepaalde wijze uitgaande
op ir, als fervir, fortir, fentir,partir,
dormir, mentir.
. N°. i.
Plet i fihijnt i dat 3 gijl flaapt, gijl. fliept, gijl.
hebt gcflapeu, gijl. zult llaapen, en gijl. zoudt ilaapen
alle morgens 4 tot 5 agt uuren en misfchien
langer f>. Uwe Ilordigheid toont 7 bet 8, toonde
het, heeft het getoond, zal het toonen, en zou
het toonen. Ik wenschte wel dat gijl. zo lang niet
fliept! Het al te 9 lang flaapen 10 verdooft 11, verdoofde,
heeft verdoofd, zal verdooven, en zou
verdooven de levensgeesten 12, verdikt 13, verdik-
1 il.
2 fembler.
3 que.
4 n atin m.
JS j*s*qa%
6 plus longtems.
7 prouver.
8 le.
9 trop.
10 dorm'r.
11 asfoupir.
12 esprits vitauxm»
13 epaisnr.

der tweede vervoeging, enz. 235
te, heeft verdikt, zal verdijken, en zou verdikken
te veel het Moed, en maakt het ligchaam verwijfd
14. Wanneer wij vroeg 15 opflaan 16, wij
vroeg opftonden, wij vroeg zijn opgeihan, en wij
vroeg zullen opftaan uit het bed, gevoelen 17 wij,
gevoelden wij, hebben wij gevoeld, en zullen wij
gevoelen eene grootere levendigheid 18 van geest dan
tegen 19 den avond.
14 amollir. löfortir. 18 vivacité/.
15 de bpn matin. 17 resfentir, 19 vers.
N°. 2.
Gijl. gaat uit 1, gijl. gingt uit, gijl. zijt uitgegaan,
gijl. zult uitgaan, en gijl. zoudt uitgaan dikwijls
, terwijl 2 gijl. hebt de hairen kwalijk 3 ge-
-kamd 4 en de handen ongewasfchen 5; ik wenschte
wel dat gijl. nooit uitginget, dan na 6 te hebben
de hairen gekamd en de handen gewasfchen! Uwe
flordigheid ergert 7, ergerde, heeft geërgerd, zal ergeren,
en zou ergeren eiken 8 mensch, die 9 eene
goede opvoeding genad heeft. Ik zal ook ftraffen
den geenen, die op 10 de fchool verfchijnen n zal
op 12 eene zo wanvoegelijke 13 wijze. Hebt berouw
14 over 15 deeze ondeugden, en neemt aan 16
hoedanigheden 17, welke 18 ul. verwekken 19 zullen
de achting en liefde uwer ouders en meesters!
j fortir. 8 chacun. 14 repentir ru.
2 tandis que. 9 qui. 15 de.
3 mal. 10 a. 16 adopter.
4 peigné. 11 lè prefenter. 17 qualité ƒ.
5 la ver. 12 de. 18 qui.
6 après.. 13 dégoutant. 19 attirer.
7 choquer.

*3

der tweede vervoeging, enz. 037
ên mijne daaden 8 alleenlijk 9 firekken 10, alleen^
lijk ftrekten, alleenlijk hebben geftrekt, alleenlijk
zullen ftrekken, en alleenlijk zouden ftrekken om it
ul. te maaken 12 gelukkig! Ik hoop niet dat uwé
daaden meer zullen tegenfpreeken 13 de beloften,
die gijl. mij zo dikwijls gedaan 14 hebt!
8 aótion ƒ. na. 13 démentir.
9 uniquement. 12 rendre. 14 faites.
IO fervir.
N». 5.
Ik ga -alt 1, ik ging uit, ik ben uitgegaan, ik
zal uitgaan, en ik zou uitgaan om 2 eene kleine
wandeling te doen 3. Het mooje 4 weder 5 nodigt 6
mij daartoe 7, nodigde mij daartoe, heeft mij daartoe
genodigd, zal mij daartoe nodigen, en zou mij
daartoe nodigen. Zult gijl. van den nademlddag 8
ook uitgaan ? ja wij gaan ook uit, wij gingen ook
uit, wij zijn ook uitgegaan, wij zullen ook uitgaan,
en wij zouden ook uitgaan; maar wij zullen
eerst 9 ons werk afdoen 10. Wij gevoelen 11 wel
wij gevoelden wel, wij hebben wel gevoeld, wij
zullen wel gevoelen, en wij zouden wel gevoelen,
dat i2 braave kinders verpligt 13 zijn hunne iesfen
te leeren 14 en hun werk te maaken 15 alvoorens 16
uittegaan.
1 fortir. 7 y. 12 que.
2 pour. 8 après midi. 13 obligé.
3 faire. 9 premierement 14 d'apprendre.
4
D e a u
- 10 acbever. 15 de faire.
5 tems vu 11 fentir. 16 avant de.
6 inviter.
N°. 6.
De Duivel heeft het eerfte 1 gelogen 2; toen 3 hij
I premiw. a mentir. 3 lorsque.

«3? Opfeilen, betreffende de tweede foort, enz\.
verklaarde 4 aan onze eerfte ouderen, dat zij zoudeii
zijn ah 5 Goden, wanneer zij van de vrucht des
verbodenen booms zouden hebben gegeten ; alle
woorden, die 6 uit zijnen mond kwamen 7, waren
listig 8 en bedriegelijk 9. Indien gijl. liegt, gijl.
loogt, gijl. hebt gelogen, gijl. zult liegen, en gijl.
zoudt liegen, zult gijl. zijn kinderen des duivels.
De logens dienen 10 alleen n, dienden alleen, hebben
alleen gediend, en zullen alleen dienen om 12
te maaken 13 den mensch nog haatelijker. Men
heeft nooit gehad het minfte vertrouwen 14 in 15
den geenen, die 16 genegen 17 is tot i8 de logens.
4 déclarer.
5 comme.
6 qui.
7 lörtir.
8 artificieux.
9 trompeur.
10 fervir.
11 feu!.
12 a.
13 rendre.
N°. 7.
14 confiance f
15 en.
16 qUi.
17 enclin.
li» hes aanv
Men v/Wf 1, men vond, men heeft gevonden*
men zal vinden, en men zou vinden lieden, diej
ons S (laat doen vallen 3, ons in flaap deeden vallen
ons in flaap zullen doen vallen, en ons in flaap
zou'den doen vallen, door huuhd laffe redeneeringen.
Als wÜ ons bevinden 1, wij ons bevonden, wij ons
zullen bevinden, eu wij ons zouden bevinden met
zulke lieden, vertrekken wij, vertrokken wij, zijn
wl vertrokken, zullen wij vertrekken, en zouden
w vertrekken van daar 4. De redeneeringen van
lieden van verftand Wekken op 5, wekten op, hebben
opgewekt, zullen opwekken, en zouden opwekken
den aandacht der toehoorderen. Ik fem toe 6,
ik ftemde toe, ik heb toegeftemd, en ik zal toëftemmen,
dat gij gelijk hebt 7.
1 trouver.
2 qui.
3 endormir.
4 de ;b.
5 reveiller.
6 confentir.
7 avoir ral fort»

Over de derde foort van de tweede vervoeging. 235
X. R E G E L .
Over de derde foort van de geregelde Werk
woorden van de tweede vervoeging, in
de onbepaalde wijze, uitgaande op
venir of tenir.
Voorbeeld van vervoeging van het werkwoord
tenir, houden.
L infinitif, tenir, houden.
Uindicatif le préfent.
Je tlens, ik hou.
Tu tlens, gij houdt.
Il tient, hij houdt.
Nous tenens , wij houden.
Fous tenez, gijl. houdt.
Ils tiennent, zij houden.
Le premier prétérit.
Je tenois, ik hield. Nous tenions, wij hielden.
Tu tenois, gij hieldt. Fous teniet, gijl. hieldt. *
II tenoit, hij hield. Ils tenoient, zij hielden.
Le fecond prétérit.
Je tins, ik hield. Nous tinmes, wij hielden.
Tutins, gij hieldt. Fous tlntes, gijl. hieldt.
// tint, hij hield. Ils tlnrent, zij hielden.
Le parfait.
Jai ~\ ik heb ï
Tu as > tenu, gij hebt £ gehouden.
// a J hij heeft J

É4Ó Over de derde foort van de tweede vervoeging*
' Nous avons~\ wij hebben!
Vous avez \ tenu, gijl. hebt > gehouden*
lis ont J zij hebben J
Le plusque parfait.
Javois "ï ikt|d ~)
Tu avois I gü hadt- I
e h o u d e l i
V.* Nous avions . } \ tenu, " ^iSden wij nadelen > *. g '
aviez \ gijl. hadt |
Ils avoient J zij hadden J
Le futur.
fe tiendrai, ik zal 1
Tu tiendras, gij zult j- houden»
// tiendra, hij zal J
Nous tiendrons, wij zullen -
},
Voustiendrez, gijl. zult f- houden*
Ils tiendront, zij zullen J
Vimparfait.
Je tiendrois, ik zou ")
77; tiendrois, gij zoudt >- houden*
// tiendroit, hij zou I
/Vfl«f tiendrlons, wij zouden^
^•»f tiendriez, gijl. zoudt > houden*
ÏZf tiendroient, zij zouden J
Vimpêratif.
Tiens, houd.
O»'// //e»»*, laat hl
J houden*
5V»o?z*, laaten wij houden,
ïfeffffz, houdt.
(Qa'

Over de derde foort va n de tweede vervoeging,
• Le préfent du fiibjonciif.
Qpè je tienne, dat ik houde.tu
tiennes, gji houdet;
// tienne, , hij houde.
nous tenions, wij hou ien.
vous teniez, gijl. houdet*
iis tiennent, zij houden»
' Voptatif
Que jetinsfe, dat ik hielde.
tu tinsfes, gij hieldet.
'{ tint, , hij hielde.
nous tinsfions, wij hielden*
vous Uns fez, gijl. hieldet. '
ils tinsfeut, zij hielden*
Les partlcipes.
Participe préfent, fenaiit, houdende*
Participe pasfé, tenu, gehouden.
Volgends dit werkwoord moeten allen, dre vaii
Venir of tenir komen, vervoegd worden»
Opftéllen, betreffende de derde foort der gere*
gelde Werkwoorden van de tweede vervoeging,
in de onbepaalde wn>e uit*
gaande op Venir en te/iïh
Waarom i komt gij niet, wanneer men u roept 1
ik zal komen, zo dra 2 ik daartoe 3 den tijd eh
de gelegenheid zal hebben. Ik beveel u te kömeil,
1
1 ue
' a dèsque.
Q
3 en»
x

2 42
Opfeilen, betreffende de derde foort
wanneer ik u roep. Het 4 betaamt 5 u niet, het
betaamde u niet, het heeft u met betaamd, en het
zal u niet betaamen bezigheden voortewenden 6. ifc
hoop dat gij niet meer wederf reeven zult 7 at 8
bevelen, die ik u geef. Van wien 9 ^J. 0
Jf.
wist gij, hebt gij geweten, en zult gij weeten_ de
tijdinlen, die gij mij mededeelt 11? ik ^nerm'ji*
niet, ik herinnerde mij niet, en ik zal mi] met herinneren
den 13 perfoon, die 14 mi] dezelve 15 verhaald
io-" heeft: ik heb zijnen naam niet onthouden
17: ik ftem toe 18, ik ftemde toe, ik heb toegeftemd,
en ik zal toeftemmen, dat die tijdingen
zeer verdacht 19 zijn.
4 il.
5 convenir.
6 prétexter.
7 contrevenir.
8 lees aan cie.
9 qui.
10 tenir.
11 communiquer.
12 fe fouvenir.
13 lees van den.
14 qui.
N°. 2.
15 les.
16 racontees.
17 retenir.
18 convenir.
19 fufpect.
Miin vriend zal hier kernen 1 indien geen 2 onvoorztn
3 toeval 4 hem 5 overkomt 6, hem overkwam?
hem zal overkomen, en hem zou overko-
S li verkrijg 7, ik verkreeg, ik heb verkregen
ik zal ve kri gen, en ik zou verkrijgen van
^ e ouders veele 8 dingen, die 9
niet verkrijgt, niet verkreeg, met zal verkujgen,
en nietïouVrkrijgen, om dat hij altijd. ongehoorzaam
is 10, bngehoorzaam was, ongehoorzaam 19
gtweest, ongehoorzaam zal zijn, ën ongehoorzaam
lou zijn aan hunne bevelen. Hij overtreedt u de-
Tehe il overtreedde dezelve, heeft dezelve overueden,
zal dezelve overtreeden, en zou dezelve
overtreeden alle oogenhlikken 13.
, v e n i r 6 furvenir. 10 désobéir._
' aucun. 7 obtenir. « contrevenir.
! m
3
Pf u
' ^Pif^ 13 k tout moment,
4 accident m. 9 Que. . J.
6 lui.

der tweede vervoeging, enzi ggg
N°. 3.
Wij onthouden 1 ons, wij onthielden ons, wil
zullen ons onthouden, en wij zouden ons onthoïï
SèVT/ 116 k w a
^ g^elfchappen, en ïïte
ijcieie redeneeringen. Ik wenschte wel, dat giil. u
2
QnthieldetJ Ik houd fiaande 3, ik
hield (taande, ik heb, ftaande gehouden, ik'zal
ftaande houden, ert ik zou ftaande houden, dat 4
ne kwaade gezelfchappen gelijken 5 aan de pest
weke aantaste, bejmet 7 V doodt S duizenSefg'
van menfchen 10. j s uw vader ziek? ja. hii is
fnHL Z
^ ;
/ n a a r hij
" 2 3 1 e r W e l v a n
opkomen 11,
indien God zegent 12, zegende, en zal zegenen de
geneesmiddelen, welke de Geneesheeren hem il
geeven.
3
1 abflenir, 6 ^ a q u e r i l Q f o m c ^
' ~ f. n
- . 7 fouiller» 11 revenir.
3 (outenift $ tuer. I 2 b é n i r.
4 q u e
; 9 millier m. | 3 ] Uj,
5 resfembler*
J
'°
N°. 4.
Aan wf'M 1 fc« 2 die boeken ? behooren zit
tan uwen broeder, aan den zijnen,of aan dehunnen?
Zij hebben mij toebehoord: zii zouden m!i
KoM 4, maar k heb dezelven verkocht aan deezen
jongen. De kinders onthouden < niet onthieldon
met, hebben niet onthouden, zullen niet ontlS
den, en zoudenJniet onthouden de vermaan Len
huns meesters; maar zij vergeeten 6 dJZ^Z^
ten dezelven, zullen dezelven vergeeten en zonden s
te e e i f i r S t
nt 7 ^ , e n
a Z e
--° berispinfen endïeig^S
ten houden 7 ul. n.et, hielden ul! niet, zullen 1
l qi11
* . . 4 vendus* ö oublier.
a appartemr. r retenir * ' fi.
^ lgS> 3 re
cemr. 7 eontenir*
Q ft

54* Op/lellen, betreffende de derde foort
niet houden, en zouden ul. niet houden in uwen
pligt. Wij zijn verpligt te gebruiken 8 de flreng»
fe 9 ftraffen om io ul. te houden n in den teugel
12.
8 d'emp'oïer. io pour. «en bride.
9 févere. n tenir. !
N». 5*
Een /7

der tweede vervoeging, enz. e^j
» onthieidet 4 van alle kwaade daaden« Onthoudt <
wel uwe lesfen en vergeet dezelven 6 niet'' Indien
gijl. wèl onthoudt, gijl. wèl onthieldt, gijl w è i
hebt onthouden, en gijl. wè! zult onthouden uwe
les en, komt gijl. voor 7, kwaamt gijl. voor. hebt
gijl. voorgekomen . en zult gijl* voorkomen de menigvuldige
8 yerwijtinge», die wij verpligt zijn ul
dagelijks te doen 9 over 10 uwe achteloosheid n.
4 s'abftenir.j
5 retenir.
6 les.
7 prévenir.
8 nomfareux. 10 fur.
9 de vous faire jour- 11 rjégligence /.
neüemenr.
De b,jbel behelst 1 behelsde, heeft behelsd, zaï
behelzen en zou behelzen *//« wat 2 dient 3, diende
heeft gediend, zal dienen, en zou dienen om
ons te maaken 4 gelukkig. Het 5 past 6 u niet
het paste u niet, het heeft u niet gepast, het zal
u met pasfen , en het zou u niet LfèïÏV /oeteet
genen 7 de dingen, die u niet toebehooren 8, u niet
toebehoorden u niet hebben toebehoord, u niet
zullen toebehooren, en u niet zouden toebehooren.
Indien wij ul. niet hielden 9 in uwen pligt.
gUl. zoudt worden onhefchelden 10 van dag tot dag ïi
Si, T < *} UW b o e k l
H het mijne
op 15 de plaats 16, daar 17 gij het gevonden hebt!
I contenir.
S tout co qui.
3 fervir.
4 a nous rendre.
5 ü.
6 convenir.
laat
7 de vou* appro- 11 tenir.
prier. j 3 Voi!a.
8 appartenir. 14 Jaisfèr.
9 contenir. 15 a.
10 infolent. 16 endroit m,
11 de jour en jour, 17 ou.

Over de vierde foort van de tweede vervoeging,.
XI. R E G E L .
Over de vierde en laatlte foort van de geren
gelde Werkwoorden van de tweede vervoeging,
in de onbepaalde wijze uicgaande
op vrir en frir; als ouvrir, openen,
ojfrir , aanbieden.
Voorbeeld van vervoeging van het geregeld©
werkwoord ouvrir, openen.
JP infinitif t ouvrir, openen.
Lindicatif le préfent.
"fouvre, ik open. Nous ouvrons, wij openen»
'Pu ouvres, gij opent. Fous ouvrez, gijl. opent.
U ouvre, hij opent. Ils ouvrent, zij openen.
Le premier prétérit.
jfouvrois, ik opende. Nous ouvrlons, wij openden,,
Tu ouvrcis, gij opendet. Fous ouvriez, gijl. opendet.,.
ƒ/ ouvroit, hij opende. Ils ouvroieni, zij openden,
Le fecond prétérit.
youvris, ik opende. Nous Ouvrlmts, wij openden,
Tu ouvris, gij opendet. Fous ouvrites, gi jl. opendet»
11 ouvrit, hij opende. Ils ouvrireiit, zij openden,
Le parfait,
Jf al ~\ ik heb ~\
Pu as Y suvert , gij hebt 5» geopend;..
Ha} hij heeftJ

Iver de vierde foort van de tweede vervoeging. 24?
Nous avons~\ wij hebben",
Fws avez > ouvert, gijl. hebt ï geopend.
lis ont J zij hebben J
Le plusque parfait.
yavois ~\ ik had ")
Tu avois | gij hadt I
II avoit \\\\ had •
Nous avlons \
o t t v e r t
* wij hadden \
Fous avlez \ gijl. hadt j
Ils avoient J zij hadden J
Le futur.
y ouvrir al, ik zal
Tu ouvrir as, gij zult 1
II ouvrira, liij zal !
Nous ouvrlrons, wij zullen | °P ei
ien.
Fous ouvrir ez, gijl. zult I
Ils ouvrir ont, zij zullen J
Vimparfait.
S e 0 e n d
P '
J'ouvrlrols, ik zou "]
77/ ouvrirois, * gij zoudt I
7/ ouvriroit, hij zou J ooenen
iVö«x ouvririons, wij zouden f " "
/^?«y ouvririez, gijl. zoudt |
ƒ/* ouvrir oient, zij zouden J
Ze préfent du fubjonclif.
,0«e fouvre, dat ik opene.
jf» ouvres, gij openet.
ƒ/ ouvre, hij opene.
KOZ/S ouvrions, wij openen,
war ouvriez, gijl. openet.
//f omrent, zij openen.
Q 4
•

£48 Over de vierde foort van de tweede vervoeging*
Uimpèratif.
Ouvre, open.
Qifil ouwe, dat hij opene.
Ouvrons, laaten wij openen.
Quvrez, opent gijl.
Qu'ils ouvrent, laaten zij openen.
L'optatifi
Que fouvrisfe % dat ik opende.
tu ouvrisfes, gij opendet.
// ouvrit, hij opende.
nout ouvrisfons, dat wij openden.
vous ouvrisfiez, gijl. opendet.
iis ouvrisfent, zij openden.
Les participes. \
Participe préfent, ouyrant, openende.
Participe pasfé, ouvert, geopend.
Appauvrir, verarmen, is van de eerfte foort, et^
ysrordt vervoegd als punir, ftraffen.
Qpftellfn, betreffende de vierde foort van de
geregelde Werkwoorden van de tweede vervoeging,
in de onbepaalde wijze uitgaande
op vrir en frir, als [ouvrir, ojfrir.
N°, i.
Ik bied u aan i , ik bood u aan, ik heb u aangeboden,
ik zal u aai.bicden, en ik zou.u aanbieden
mijne dienfeu 2, om dat gij mij aanbiedt, gij
pij aanboo'dt, gij mij hebt aangeboden,'gij mij zult
aanbieden, en gij mij zoudt 'aanbieden de uwen.
I ogrir. 2 fervjee j».

Opfeilen, betreffende de vierde foort, enz. 249'
Wij verdraagen 3 , wij verdroegen, wij hebben verdragen,
wij zullen verdraagen, en wi] zouden verdraagen
veele 4 dingen van uwe broeders en van de
zijnen; maar zij verdraagen niets, zij verdroegen
mets, zij hebben niets verdragen, zij zullen niets
verdraagen, en zij zouden niets verdraagen van de
hunnen. Hij is 5 een man, die 6 veel 7 lijdt, veel
leed, veel heeft geleden, veel zal lijden, en' veel
zou lijden door de tegenfpoeden 8, die hem 9 ter
neder f aan 10, hern ter neder floegen, en hem zul»
len ter neder flaan.
3 fouffrir. 6 qui. p l e.
4 plufieurs. 7 beaucoup. J 0 aceabler.
(5 c'est. 8 adverfiié ƒ.
N°, 2.
Het heilig 1 Evangelie 2 opent 3, opende, heeft
geopend, zal openen-, en zou openen aan alle menfchen
de poorten der godlijke waarheid, en biedt
hun aan 4, bood hun aan, had hun aangeboden
en zou hun aanbieden de onvergankelijke 5 kroon
eener gelukzalige 6 eeuwigheid, De huichelaars -
bedekken 8, bedekten, hebben bedekt, zullen bedekken
en zouden bedekken hun aangezicht met o
het masker 10 van godsvrucht 11; m a a r a/ s I 2 '
hen 13 ontdekt 14, hen ontdekte, hen zal ontdek,
ken, en hen zou ontdekken, vertoont 15 men ver
toonde men, heeft men vertoond, en zal men ver
ï faint. 7 hypocrite m. 13 les.
2 Evangile m,
3 ouvrir.
8 couvrir.
9 te van.
, 4 découvrir.
15 offrir.
4
° J'. n.,
5 impénsfable.
p bienheureux.
1 0 mas
qu2 m.
n pieté ƒ.
12 lorsque.
16 borribie.
,7 monftre m.
Q5

Opfeilen, betreffende de vierde foon
N°. 3.
Gijl. ontdekt 1 nog niet, gijl. ontdektet nog niet,
gijl. hebt nog niet ontdekt, en gijl. zoudt nog niet
ontdekken de groote gebreken, welke 2 befinetten 3,
befmetteden, riebben befmet, en zullen befmetten
uwf kostelijke en onftervelijke ziel, om dat dikke 4
fchillen 5 bedekken, bedekten, hebben bedekt, en
zullen bedekken uwe oogen. De, leermeesters 6 openen
7, openden, hebben geopend, zullen openen,
en zouden openen aan hunne leerlingen de_ poorten
der deugd, en zij wijzen hun aan 8, zij weezen
hun aan, hebben hun aangewezen, en zullen hun
aanwijzen het middel om 9 hunne gebreken te ontdekken
, en om zich van dezelven 10 te verbeteren 11;
maar zijne poogingen 12 gelukken 13 hem 14 zelden,
gelukten hem zelden, hebben hem zelden gelukt
, en zullen hem zelden gelukken.
1 découvrir.
2 qui.
3 (öuiller.
4 épais.
5 écaiile fi
6 précepteur.
7 ouvrir.
is indiquer.
9 de.
jo en.
4.
11 cörrïger.
12 tentatïve /.
13 réusfir.
* 14 lui.
De inbeelding 1 is nog gevaarlijker dan de onverfchilligheid
2, wanneer zij niet geregeld 3 is; zij
veroorzaakt 4, zij veroorzaakte, zij heeft veroorzaakt,
zij zal veroorzaaken , en zij zou veroorzaaken
verblindingen 5, welke 6 bedekken 7, bedekten,
hadden bedekt, zullen bedekken, en zouden bedekken
het gezicht, en welke verduisteren 8, verduisterden,
hebben verduisterd, zullen verduisteren, en
zouden verduisteren de rede 9. De geene, die
1 imagination ƒ. 4 caufer. 7 couvrir.
2 indifference ƒ. 5 éblouisfement m. 8 obfcurcir.
3 regie. 6 qui. 9 'aifon ĥ

der tweede vervoeging, enz. ' 251
zich verbeeldt io, zich verbeeldde, zich zal verbeelden
, en zich zuu verbeelden te zijn zeer wijs is
gekker dan de geene, die gevoelt u , gevoelde , h'eeft
gevoeld, zal gevoelen, en zon gevoelen zijne dwaas-
10 s'imaginer. 11 fentir.
XII. R E G E L .
Over de geregelde Werkwoorden van de
derde vervoeging, in de onbepaalde
wijze uitgaande op evoir; als recevoir,
ontvangen.
Voorbeeld van vervoeging van het geregelde
werkwoord recevoir, ontvangen.
L''infinitif, recevoir, ontvangen.
Le préfent de Vindicatifi
Je repois, ik ontvang.
Tu repois, gij ontvangt.
II regoit, hij ontvangt.
Nous recevons, wij ontvangen.
Vous recevez, gijl. ontvangt.
lis regoivent, zij ontvangen.
Le premier prétérit.
Je recevois, ik ontving.
Tu recevois, gij ontvingt.
Il recevoit, hij ontving.
Nous recevions, wij ontvingen.
Vous receyiez, gijl, ontvingt.
Ils recevoient, zij ontvingen.

45* Over de geregelde Werkwoorden
Le fecond prétérit.
Je refus, ik ontving.
'Tu repus, gij ontviftgt.
II reput, hij ontving. _
Nous repumes, wij ontvingen.
Vous reputes, gijl. ontvingt.
Ils repurent, zij ontvingen,
- Le parfait.
fat '\ ik heb 1
Tu as I gij hebt J
II a V r e. u hij. heeft j, ontvangen.
Nous avons \
r
wil hebben i
Vous avez \ gijl- hebt l
Ils ont j zij hebben J
Le plusque parfait.
favois 1 ik bad ~\
Tu avois I gij hadt I
II avoit ' hij had » ontvangen,
Nous avlons \ re
$ u
wij hadden r
Vous aviez ! gij', hadt
Jls aveient J zij hadden J
Le futur.
Je recevrai, ik zal
Ta recevras, gij zult J
llrecevra, hij zal . ontvangen.
Nous recevrons, wij zullen f ontvangen.
Vous recevrez, gijl. zult. j
lis recevront, zij zullen ,).

van de derde vervoeging, enz,

Opfeilen, betreffende de
Opftellen, betreffende de geregelde Werk*
woorden van de derde vervoeging* in
de onbepaalde wijze uitgaande op
evoir; als recevoir.
T
| tsa : . .SV-Y?*.V~ vm .
•*.:, t'ln^&ttpS'-.Gï . t^Wm'm \'k
1\ . i.
De hoop i moet 2 hooit, moest nooit, heeft nooit
moeten, zal nooit moeten, en zou nooit moeten
zijn zonder een' waar f hij nelijken 3. grond 4, en
wij moeten ook nooit hoopen 5 het geen 6 wij onbefuisdlljk
7"begeeren 8. Moeten wij niet, moesten
wij niet, hebben wij niet moeten, eh zullen
wij niet moeten dikwijls zeggen 9 dingen; die 10
wij geenzins 11 meenen 12, wij geenzins meenden,
en wij geenzins zullen meenen? Wanneer gijl. ontvangt,
gijl. ontvingt•. gijl. hebt ontvangen, gijl»
zult ontvangen , beleefdheden 13 van iemand 14,
past 15 het 16 ul. niet, paste het ul. niet, heeft
het ul. niet gepast, en zal het ul. niet pasfen
die 17 te 18 betaalen 19 met ondankbaarheid 20.
1 espérance ƒ. 8 défirer. 15 convenir.
2 devoir. 9 dire. 16 il.
3 vraifemblable. 10 que. 17 les.
4 fondement. II nullement. 18 de.-
5 espérer. 12 penfwr 19 pv'or.
6 ca que.' >3 civilité ƒ. 20 ingratitude ƒ.
7 inconfidèrément. 14 quelqu'un.
".^s.v.lTjN?. fl., !
De leerlingen zijn- verfchuldigd i, waren Veffchuldigd,
zijn verfchuldigd geweest, zullen verfchuldigd
zijn, en zouden verfchuldigd zijn aan
I devoir.

derde vervoeging, enz. 255
hunne ouders en meesters, achting, liefde, onderdaanigheid
2 en gehoorzaamheid. De heilige fchrift 3
gebiedt 4 het hun 5, gebood het hun, heeft het hun
geboden, en zal het hun gebieden. Waarom zouden
wij niet eerbiedigen 6 de geenen, aan wie wij
alles verfchuldigd zijn, wij alles verfchuldigd waren,
wij alles zijn verfchuldigd geweest, en wij
alles zouden verfchuldigd zijn na 7 God, en van
wie wij het leven ontvangen hebben? Een kind,
dat 8 zijne ouders en meesters niet eert 9, is het
ondankbaarüe fchepzel van de geheele aarde.
2 foumisfion ƒ. 5 le leur. 8 qui.
3 écriture/. 6 respecfter. 9 honorer.
4 ordonner. 7 après.
'^-^ N°. 3.
'^Wanneer ontvangt gij, ontvingt gij, hebt gij ontvangen,
en zult gij ontvangen de boeken, waarvan
i gij mij gefproken hebt? Ik denk dat 2 ik dezelve
3 morgen ontvangen zal. Ik zal u daarvan 4
verwittigen 5, zodra 6 ik het werk 7 zal ontvangen
hebben. Ik begrijp 8. zeer wel, ik begreep zeer
wel, ik heb zeer wel Toegrepen, en ik zou zeerwel
begrijpen, dat gij zijt nieuwsgierig 9 om 10 hetzelve
11 te zien: het is if een werk van het ulterfe 13
aanbelang 14 voor eenen liefhebber 15 van nuttige
kundigheden 16, gelijk 17 gij. Dat boek behelst 18,
behelsde, heeft behelsd, zal behelzen, en zou behelzen
veele 19 nieuwe 20 ontdekkingen 21, die 22
U zeer 23 zullen vermaaken 24.
1 dont. 9 curieux. 17 comme.
B
1 ae
' 10 de. js conr-ïnir.
3 les
« 1 r le. tg plu/ieurs.
4 en. 12 c'est. a o nouveau.
5 avertir. 13 dernier. 21 découverte f. .
6 dèsque. 14 imDortance ƒ. 22 qui. •
7 ouvrage BJ. 1.5 amateur m. 23 beaucoup.
8 eoncevoir. 16 connoisfance ƒ. 24 divertir.

*5Ö* Opfeilen, betreffende de derde vervoeging, eniïi
Ik ontdek t, ik ontdekte, ik heb ontdekt, ik zal
ontdekken, en ik zou ontdekken veele 2 mhflagen 3
in het werk 4, dat 5 ik ontvangen heb: ik begrijp 6
geenzins 7, ik begreep geenzins, ik heb geeuzins
begrepen, ik zal geenzins begrijpen, en ik zou
geenzins begrijpen, hoe 8 gij dezelven 9 niet ontdekt,
gij dezelven niét ontdektet, en gij dezelven
niet zoudt ontdekken; ik verwittig 10 udaarvan i\,
ik verwittigde u daarvan, ik heb u daarvan verwittigd,
en ik zal u daarvan verwittigen; ieder 12
bladzijde 13 verfchaft 14 er van 11, verfchafte er
van, heeft er van verfchaft, en zal er van verfchaffen
de fterkfte bewijzen 15, indien wij het
werk met aandacht onderzoeken 16.
1 appercevoir.
2 pliifieurs.
3 faute ƒ.
4 ouvrage m.
5 q ue
-
6 concevoir.
7 nullement.
8 comment,
9 les,
10 avertir.
11 en.
12 chaque.
13 page/.
14 fournir.
15 preuve f,
16 examiner*
XIII. R E G E L.
Over de geregelde Werkwoorden van de*
vierde foort van vervoeging, in de onbepaalde
wijze, uitgaande op re.
Men onderfcheidt dezelven in vijf clasfen of
foorten.
De geregelde Werkwoorden van de eerlte loort
gaan uit, in de onbepaalde wijze, op aire, als
plaire, behaageu- .
Die van de tweede foort op eitre, attre ot oltre,
als vonnoitre, kennen, repaitre, voeden, croltre,
groejen. ; ^

Qi'ér de eerfte foort der vierde vervoeging. Qfp
Die van de derde op ire en uire; als médlre,
Kwaadfpreeken *. nulre, fchaaden.
Die van de vrerde op thdfe; als craindre, vree»
Zen, pèindre, fchilderen, joindre, voegen.
Die van de vijfde, zonder op indre uittegaan,
nebben tot uitgangen dre, tre en pre; als rendre,
wedergeeven, 'battre, liaan, rompre, breeken.
Over 'de eerfte foort van de geregelde Werkwoorden
der vierde Vervoeging.
Voorbeeld van vervoeging van het geregeld
werkwoord plaire, behaagen.
V infinitif, piaire, behaagen.
Lindicatlf le préfent.
? 'e plaiu ik behaag,
u plais, gij behaagt.
Plplait, hij behaagt,
Nous plaifins, wij behaagen*
Fous plalfèz, giil; behaagt 1
»
Ils plaifint, zij behaagen.
Le premier prétérit
*fe plalfois, ik behaagde.
Pu plaifiois, gij behaagdet»
// plalfoit, hij behaagde.
Nous plaifi'ons, wij behaagden.
Vouspldifiez, gijl. behaagdet.
Ils plaifoient, zij behaagden*
Le fiecond pr 'étêriu
Je plus,, ik behaagde.
Lu plus, gij behaagdet.
// plat, hij behaagde.

538 Over de eerfte foort der vierde vervoeging.
Nous plumes, wij behaagden.
Fous plutes, gijl. behaagdet.
Ils plur ent, zij behaagden.
Le parfait.
J'ai 1 ik heb T
Tu as gij hebt [
l plu, hi
l. ^f* > behaagd.
2VO«J «ww f
Vous avez \
Ils ont J
» wij hebben f
gijl- hebt |
zij hebben J
Zff plusque parfait.
? "avols ~\ ik had "\
z. wy hadden j &
Vous aviez | gijl. hadt I
Ils avoient J zij haddenj_
Le futur.
' Je platrai, ik zal ")
Tu plairas, gij' zult j
'ZTfir.m, wij %m f W » »
ruw plalrez, gijl. zult |
7/f plalront, zij zullen J
Vimparfait.
? 'e plairois, ik zou "ï
u plairois, gij zoudt j
Il plairoit h9 zou l behaageïïa
iVbwj plairions, wij zouden | °
Vous plairiez, gijl. zoudt I
ƒ/* plairoient, zij zouden J

Over de eerfte foort der vierde vervoeging. £®
Limpératif.
P/ais, behaag.
Qff i} plaife. laat hij behaagen.
Piaifons, laaten wij behaagen.
•Platfez, behaagt gijl,
Qjiils plalfent, laaten zij behaagen,
Le préfent du fubjonêtif.
$>ue je plalfe, dat ik behaage.
tuplalfes, gij behaaget.
Uplaife, hij behaage.
nous plaifions, wij behaagen.
vous plalfez, gij!, betmget.
ils plalfent, zij behaagen.
L'optatlfi
£ae je plusfe, dat ik behaagde.
tu plusfes, gij behaagdet.
ilpMt, hij behaagde.
nousplusftons, wij behaagden,
vous plusftez, gijl. behaagdet»
•sis plus fent, zij behaagden.
Les participes.
Participe préfent, plalfant, behaagende»
Participe pasfé, plu, behaagd.
R s

%6a Opfeilen, betreffende cïe eerfte foort
Opftellen, betreffende de eerfte foort van de
geiegelde Werkwoorden der vierde vervoeging,
in "de onbepaalde wijze,
uitgaande op aire; als plaire.
. N°. Ti
Het goed gedrag I van Uwen broeder behaagt a,
behaagde, heeft behaagd, zal behaagen, en zou
behaagen aan alle de geenen, die 3 wèl denken;
maar uwe ongeregelde 4 zeden 5 mlshaagen 6, mishaagden,
hebben mishaagd, zullen mishaagen, en
zouden mishaagen aan de geheele wereld. Ik verzwijg
7, ik verzweeg, ik heb verzwegen, ik zal
verzwijgen, en ik zou verzwijgen het geen, men
mij toevertrouwt 8, men mij toevertrouwde, men
mij heeft toevertrouwd, en men mij zal toevertrouwen.
Ik verbeelde 9 mij, dat ik handel 10, dat ik
handelde, dat ik heb gehandeld, dat ik zal handelen,
en dat ik zou handelen zeer wij slijk 11.
1 conduite ƒ. . 5 moeurs ƒ. 9 imaginer.
2 plaire. 6 déplaire. 10 agir.
3 qui. 7 taire. li fagement.
4 dérèglé. 8 confier.
N°. 2.
De fchoonheid des ligchaams mishaagt i geenzins
2, mishaagde geenzins, heeft geenzins mishaagd,
zal geenzins mishaagen, en zou geenzins
mishaagen aan de oogen; de geenen, die 3 dezelve
4 verachten 5, en dezelve zullen verachten, zijn
daarvan 6 doorgaands 7 verftoken 8; maar waar-
1 déplaire. 4 la. 7 ordinairement,.
2 nullement. 5 méprifer. 8 privé,
3 qui. 6 en.

der vierde vervoeging, enz. aöi
toe 9 firekt io, ftrekte, heeft geftrekt, zal ftrekken
, en zou ftrekken een fchoon ligchaam, indien
hetzelve n niet bewoond ia is door eene zuivere
ziel. Eene fchoone ziel veradelt 13 en verfraait 14
veradelde en verfraaide, heeft veradeld en verfraaid)
zal veradelen en verfraajen, en zou veradelen en
verfraajen den rrjensclj meer 15 dan het fchoonfte
iigchaam.
9 ^ quoi. ' 1 3 habiter. 14 embellir.
10 fervir, 13 ennoblir. 15 plus.
11 il,
XIV. R E G E L .
Over de tweede foort van de geregelde Werkwoorden
van de vierde vervoeging.
Voorbeeld van vervoeging van het geregeld
werkwoord connoltre, kennen.
L'infinitif, connoltre , kennen.
Ulndicatif le préfent.
Je connois, ik ken. >
Tu eennois, gij kent.
// connoit, hij kent.
Nous connolsfions, wij kennen.
Fous connoisfisz, gijl. kent.
Ils connolsfent, zij kennen.
Le premier prétérit.
Je connoisfiois, ik kende.
Tu connoisfols, gij kendet.
II connoisfoit, hij kende.
Nous connoisfions, wij kenden.
Fous connoisfez, gijl. kendet.
Ils connoisfiient, zij kenden.
R3

»f}2 Over de tweede foort van de vierde vervoeging*
Le fecond prétérit.
Je connus, ik kende.
Tu connus t gij kendet.
77 connut, hij kende.
Nous connumes, wij kenden»
Vous connutes, gijl. kendet.
Bs connurent, zij kenden.
jj Le parfait»
Tai \ ik heb 1
Tu as gij hebt I
Vous avez \ gijl. hebt j
És ont J zij hebben J
Le plusque parfait,
y
avois
?
~\ ik had "\
u avois gij hadt l
II avoit ! hij' had « . ^
iVo«f f C
° m
' wij hadden f ^enc*
j?ó»f « 2 I gijl. hadt |
Ils avoient J zij hadden J
Je connoitrai, ik zal "V
Tu connoitras, gij zult |
II connoitra, hij zal . , n e„
Nous connoitrons, wij zullen j R
/Toz,j connoltrez, gijl. zult |
jZf connoitront, zij zullen J

Over de tweede foort van de vierde vervoeging. a6>
L'imparfait.
Je connoltrols, ik zou
Tu connoitrois, gij zoudt I
II connoitroit, hij zou !
Nous connoitrions, wij zouden | kennen.
Vous connoitriez, gijl. zoudt |
Ils connoitrolent, zij zouden J
Vlmpèrattf.
Connois, ken.
Qu"il connois fis, laat hij kennen.
Connoisfons, laaten wij kennen.
Connolsfez, kent gijl. •
Qtflls connoisfent, laaten zij kennen.
Le préfent du fubjonSlif.
Que je connolsfe, dat ik kenne.
tu connoisfes, gij kenner.
il connoisfe^, hij kenne.
nous connoisfons, wij kennen.
. vous connoisjiez, gijl. kennet.
ils connoisfent, zij kennen.
Uoptatif.
Que je connusfe, dat ik kende.
'tu connusfes, gij kendet.
il connüt, hij kende.
nous connusfons, wij kenden.
vous connus fez, gijl. kendet.
ils connusfent, zij kenden.
Les participes.
Participe préfent, connoisfant, kennende.
Participe pasfé, connu, gekend.
&4

s£4 Opfeilen, betreffende de tweede foort
Opitellen, betreffende de tweede foort dqr
geregelde Werkwoorden van de vierde
vervoeging, in de onbepaalde wijze uitgaande
op aitre9 oitre of oüre;. als
connpitre, paüre, crokre,
N°. t.
Kent i gij wel, kendet gij wel, hebt gij wel gekend,
zult gij wel kennen, en zoudt gij wel kennen
den Heer 2, die 3 gisteren bij 4 ons geweest
is? Ik ken hem 5 niet, ik kende hem niet, ik. heb
hem niet gekend, en ik zou hem niet kennen. Ik
wenschte wel dat wij hem kenden meer van nabij
61 Zijn onderhoud 7 is zeer leerzaam 8. Het 9
fchijnt 10, het fcheen, het heeft gefchenea, het
zal fchijnen, en het zou fchijnen dat de redenen 11
van den anderen, die bij 12 hem was, en dien wij
zeer wel kennen, alle beiden, u minder 13 behaagd
hebben. Het is waar 14, dat de redenen van den
laatften niet vermaaken 15, niet vermaakten, niet
hebben vermaakt, en niet zouden vermaaken het
gezelfchap zo als 16 die van den eerften, welke,
eene groote geleerdheid 17 te kennen geeven ig.
1 connoitre, 7 entretian w, - 13 moins.
2 Sieur BS. ,'ï'Mruaif. 14 vrat.'
3 qui. 9 f
«t:' f1
* 1
. "' f5' divertir.
4 chez. 10 paroitre. 16 comme.
5 le. 11 discours ijt. 17 favoir m.
6 particulierement. 12 aved^jwT
N°. I
18 annoncer.
Mofes 1 ontdekte 2 een brandend 3 braambosch 4,
ï Moïfe. 3 ardent. 4 buisfon m.
3 découvrir 2 prét.

der vierde vervoeging, enz. ac* 5
in 5 het welk 6 de Heere 7 God was, teen 8 hi?
weidde 9 de >F«^« io van zijnen fchoonvader x{
Jetro. Wij zullen ver fchijnen 12 allen na dit leven
voor 13 den /roa» 14 des Almagtlgen 15. Wii er
kennen 16 niet, wij erkenden niet, wij hebben niet
erkend, wij zullen niet erkennen, en wij zouden
met erkennen de weldaaden 17, waarmede 18 onze
Hemelfche 19 Vader ons overlaadt 20, ons overlaadde,
ons zal overlaaden, en ons zou overlaaden*
Hij zegent 21 ons, Hij zegende ons, Hij zal ons'
zegenen, en Hij zou ons zegenen op 22 de zichtbaarlij
kfe 23 wijze 24; terwijl wij overtreeden 2*
wij overtreedden, wij hebben overtreden, en wii
zullen overtreeden op 26 elk 27 oogenblik zijne
hethgfle 28 geboden 29.
J
5 dans. 14 tröne n. 23 vifible.
6 quel ra. 15 Tout-puisfantn. 24 maniére f.
7 Seigneur m. 16 reeonnoitre. 25 transgresfer.
8 lorsque. 17 bienfait ra. 26 a.
9 paitre. 18 donr. ' 27 tout
30 troupeau m. 19 céleste. 28 laint*
11 beau.péren. 20 combler, 39 commandement
12 comparoitre. 21 hénir. rn.
13 devant. 22 de. '
N°. 3.
1 fchijnt 2, het fcheen, het heeft gefchenen,
en het zal fchijnen, dat 3 gijl. niet kent 4,
gij. niet kendet, gijl. niet hebt gekend, gijl. niet
zult kennen, en gijl. niet zoudt kennen de nuttig
heid5, die 6 iw ul. 7 ontflaat 8, voor yl. ontftond,
voor ul. zal ontdaan, en voor ul. zou ontttaau
uit de naarftigheid, welke gijl. aanwendt 9
gijl. aanwendet, gijl. zult aanwenden, en gijl. zoudt
• 4 connoitre. 7 vous.
a paroitrc» 5 utilité ƒ. 8 revenir.
3 c ü e
l - ó qui.
K- 5
9 emploïer.
•

3.66 Opfeilen, betreffende de tweede foort, em.
aanwenden in de betrachtinge io van uwe pligten.
Zo il gijl. die 12 kendet, zoudt gijl, niet zijn
noch zo lui, noch zo onachtzaam. Ik wenschte
wel dat alle mijne leerlingen die kenden! Zij zullen
echter 13 hunne blindheid 14 erkennen 15, wanneer
zij tot 16 een' hoogeren 17 ouderdom 18 zullen ge-*
raakt zijn 19.
10 pratique ƒ. 14 aveuglement w. 17 avancé m.
j, fi 15 reconnoitre. 18 age m.
12 reconnoitre. 16 a, 19 parvenir,
13 pourtant.
W. 4-
De dagen van den ftervelijken mensch zijn als 1 het
hooi z; hij bloeit 3, hij bloeide, hij heeft gebloeid,
hij zal bloejen, en hij zou bloejen als de bloem
des velds; maar wanneer de wind er over 4 is ge.
paan K, is zij niet meer, en haar plaats 6 kent 7
~e 8 niet meer, kende ze niet meer, zal ze niet
meer kennen, en zou ze niet meer kennen zegt 9.
de Koning en Propheet 10 David, in zijnen honderd
en derden Psalm H. De tijd onzer jeugd verdwijnt
12, verdween, zal verdwijnen, en zou verdwijnen
als eene ligte 13 rook 14.. De tegenfpoeden
15, die 16 hij uitfiaat 17, uitftond, zal uitftaan,
en zou uiiftaan, neemen toe\%, namen toe,
h°bben toegenomen, zullen toeneemen, en zouden
toeneemen, in plaatfe dat 19 zij zouden hebbea
moeten 20 afneemen 21.
j comme. 8 la. c
15 adverfité ƒ.
'\ foin «. 9 dit. 16 que. _
n fleurir. 10 Prophéte. 17 fouffrir.
ó
v n Pfaume m.
t pker, lees heeft 12 disparoitre.
18 accroitre.
l i e u
19 « 1 ut
?gegaan.
13 léger. *0 devoir.
6 lieu. 14 umée/. ai diminuer,
7 cor.noitre. m

Over de derde foort van de vierde vervoeging. 2ê>
XV. R E G E L .
Over de derde foort van de geregelde Werkwoorden
van de vierde vervoering, in
de onbepaalde wijze, uitgaande op.
ire of aire.
Voorbeeld van vervoeging van het geregelds
werkwoord féduire, verleiden.
&'infinitif ', fèduire, verleiden.
Le préfent de Vindicatif
Je féduis, ik verleid.
Tu féduis , gij verleidt.
II féduit, hij verleidt.
Nous féduifons, wij verleiden.
Vous fédui fez, gijl. verleidt.
ils fédui fent, zy verleiden.
Le premier prétérit.
Je féduifois, ik verleidde.
Tu fédui [ais, gij verleidde..
II féduifoii, hij verleidde.
Nous féduifions, wij verleidden.
Vous fédui fez, gijl. verleiddet.
• Ils fédulfoient, zij verleidden.
Le ftcond prétérit»
Je fédui fis, ik verleidde.
Tu féduifis, gij verleiddet.
Il fédui fit, hij verleidde.
Nous féduifimes, wij verleidden.
Vous féduifites, gijl. verleiddet.
ils féduifirent, zij verleidden.

afft Over de derde foort van de vierde vervoeging.
NB De geregelde Werkwoorden, die in de onbepaalde
wijze wel op ire maar niet op uireuitgaan,
als médire, veranderen in deezen tijd/r*
in is, is, it, imes, ites, irent.
Le parfait,
fai "\ & heb
Tu as \ gÜ hebt
\ féduit, hl
l l
l et
£ L verleid,
J É
Nous avons \ ' wij hebben f
Fous avez \ gijl; hebt \
Ils ont J zij hebben J
Le plusque parfait,
Javois ~\ ik had ~J
Tu avois j gij hadt I
II avoit \ ... hi
J. h
, ac
* i verleid.
Nous avions. f J eautt
> wij hadden f
Fous aviez gijl. hadt
ƒ/. «w/ait j m hadden J
'Xe futur.
Je fèduirai, ik zal ^
. Taféduiras, gij zult 1
Ilféduira, hij zal . yer".^^
Nous féduis ons, wij zullen f
J^ca* féduirez, gijl. zult 1
Ils féduiront, zij zullen J
Vimparfait.
Je féduirois, ik zou 1
'ia féduirois, gij zoudt 1
II fèduiroit, hij zou » verleiden.
jVoa* féduirions, wij zouden f
Fous féduiriez, gijl. zoudt
Ijs féduiroient, zij zouden J .

Over de derde foort van de vierde vervoeging. 260.
Limpératif
Séduis, verleid.
Wil fédulfe, Iaat hij verleiden.
SèduiJoris, laaten wij verleiden.
Sédulfez, verleidt gijl.
Qtfïls fédui'fent, laaten zij verleiden. s 3 1
Le préfent du fubjonclif.
Que je fédui fe, dat ik verleide.
tu fédui fes, gij verleider.
tl fédui fe, hij verleide.
nous fédui f ons, wij verleiden»
vous fédui fez, gij), verleider.
ils fédui fent, zij verleiden. - M
Doptatlf
Que je fédui fis fe, dat ik verleidde;,
tu fédui fis fes, gij verleiddet.
il fédui fit, hij verleidde.
nous féduifisfions, wij verleidden.
vous féduifisfiez, gijl. verleiddet.
ils.fédulfsfent, zij verleidden,
NB. Naardien de geregelde werkwoorden, in de onbepaalde
wijze, uitgaande op Ire en niet op
uire, m den tweeden voorledenen tijd ire veranderen
in is, is, it, enz., zo volgt, volgends
de vorming der tijden, dat die zelfde
werkwoorden in den wenfchenden tijd eindigen
moeten, op isfe, isfes, it, isfions, isfiez,
isfent, en niet op ulfisfe, enz.
Les participes.
Participe préfent, féduifant, verleidende,
Participe pasfé, féduit, verleid.

s.yo Opfeilen, betreffende de derde foort
Circoncire, befnijden, maakt in het participe pasfé,
circoncis, befneden, in plaats van circoncit, anders
is dit werkwoord geregeld.
Dire, zeggen, en redire, herzeggen, zijn geregeld,
behalven in den tweeden perfoon van het
meervoudig: van den tegenwoordigen tijd der tooïiende
wijze; men zer: vous dites, vous redites, en.
niet vous difez, vous redifez.
Lire, leezen, reltre, herleezen, élire, verkiezen,
Zijn ongeregeld in den tweeden voorledenen, des
ook in den wenfchenden tijd en in het voorledene
deelwoord: men zegt in den tweeden voorledenen
tijd je lus, ik las, en in het voorleaene deelwoord
/*, gelezen
Luire, relüire, ghnfteren, en nutte, ictiaaden s
maaken in het voorledene deelwoord, lui, relui, geglinfterd^
en nul, gefchaad; de rest is geregeld,
«lis féclui^s»
De andere werkwoorden zijn of gebreklijk, of
Volkomen ongeregeld.
Opftellen, be-reffende de derde foort van de
geregelde Werkwoorden van de vierde vervoeging,
in de onbepaalde wijze, uitgaande
op ire en uire; als médire,
féduire.
N°. t.
De duivel heeft verleid i onzé. eerfte ouders in
het paradijs, en hij verleidt nog dagelijks het menschlijk
2 geflacht 3; hij verleidde het 4, hij heeft het
verleid, hij zal het verleiden, en hij zou het verleiden
door de bedriegelijke 5 aanlokzelen 6 der wellust
7. Verleiden de kwaade gezelfchappen niet,
1 féduire. 4 le. 6 attrait m.
2 humain. S trompeur. 7 volupté ƒ.
3 genre nu

- der vierde vervoeging, enz; S 7 I
verleidden zij niet, hadden zij niet verleid, zullen
fcij met verleiden, en zouden zij niet verleiden veele
jongelingen? de dagelljkfche Z ondervinding o
vestigt io het li, bevestigde het, heeft hef bevestigd
zal het bevestigen, en zou het bevestigen
fchade hebben fchade gedaan, zullen fchade doen
en zouden fchade doen zo veel 13 aan de goede zeden,
als 14 de roest 15 fchade doet aan. het ijze?
8 jonrnailüer. n le.
9 expérience ƒ. 12 hufre. 15 ruuille f
lo confirmer. 13 autanu *'
N°. 2.
Veele kinders. fpreeken tegen i, fpraken tegen
hebben tegengelproken, zullen tegenfpreeken en
zouden tegenfpreeken zeer dikwijls de geenen aan
wie zij eerbied verfchuldigt zijn 2 , eerbied verfchuldigd
waren eerbied zijn 5
l
verfchuldigd geweest „
eerbied zouden verfchuldigd zijn. Spreekt gijl. ook
met dikwijls tegen, fpraakt gijl. ook niet d kwiws
tegen, hadt g Jl niet dikwijls tegengefproken en
zondt gijl. niet dikwijls tegenfpreekef Le ouders
en uwe meesters, aan welken gijl. de grootfte eer!
bied verfchuldigd zijt, e„ die ul. echter \ nie£
zeggen 4, ul. niets zeiden, ul. niets hebben gezegd
en uk mets zullen zeggen, dan 5 het geef6
ftrekt 7, ftrekte, heeft geftrekt, en lal ftrfkken
i n g 9 G e d m
1 0
u zoZ\7hT ' ^ bidI S
u, zo als 11 het 12 past 13 aan braave kinders en
fpreekt hen 14 „ooit tegen, wanneer zij ul.", 1*
J 5
zullen zeggen 1
rcontredlre. 6 ce qui. 11 comme.
2 devoir. 7 rernr. I 2 ;i
Spourtant. «Ju 13 convenir.
4 d i r e
- 9 correöion ƒ. 14 \ e<
5 q^. I O condtiire. tg q u e J q i 3 e c b o f e >

«72 Opfeflsn, betreffende de derde foort
N°. 3-
Spreekt nooit kwaad i van wien 2 dat 3 het 4
zij! de kwaadfpreekendheid 5 is de gevaarlijkfle en
fch'andelijkde ondeugd. De geene die 2 kwaad
fpreekt, kwaad fprak, heeft kwaad gefproken, zal
kwaad fpreeken, en zou kwaad fpreeken van zijnen
•naasten 6, verdient 7, verdiende, heeft, verdiend,
zal verdienen, en zou verdienen den naam van lasteraar
8. De lasterzucht 9 is een ondeugd, die
ieder een 10 behoort 11, behoorde, heeft behooren ,
zal behooren, en zou behooren te 12 fchuwen 13
als 14 de pest. De Christelijke 15 liefde 16 beveelt
17 ons de gebreken 18 van onze naasten te
bedekken 19. Uwe kwaadfpreekendheid doet niet
alleen 20 fchade aan den naam 21 van üwen naasten
; maar zij doet nog fchade aan u zeiven; want
men erkent 22 u voor eèn' lasteraar, en gij belooft
23 u van het vertrouwen 24 der braave lieden.
1 médire»
2 qui.
3 que.
4 ce.
5 médifance ƒ.ó
prochain m.
7 mériter.
8 caiomniateur m-
9 calomnie/.
10 tout le monde.
11 devoir.
12 de.
13 éviter.
14 comme.
15 Chrétien.
16 charité ƒ.
N°. 4.
17 ordonner.
18 défaut 111.
19 couvrir.
20 non feulement.
2 r réputation ƒ.
22 reconnoitre.
23 priver.
24 eonfiance f-
Christus 1 heeft vervuld 1 alles wat 3 de Propheéien
4 van hem voorzegd 5 hadden. De meester ont-
Het 6 u nooit* ontzeide u nooit, heeft u nooit
ontzegd, zal u nooit ontzeggen, en zou u nooit
ontzeggen het genot 7 der geoorloofde 8 vermaaken 9,
1 Christ. 4 Prophéte m. 7 jouisfance ƒ.
2 accomplir. 5 prédirö. 8 licite.
3 tout ce que, 6 interdire.
l a i l i r m >
9 P

def vierde vervoeging, enz.
wanneer gijl. niet verzuimt, gijl. niet verzuimdet,
gijl. met hebt verzuimd, gijl. niet zult verzuimen
en gijl. niet zoudt verzuimen uwen pligt. De groote
verteeringen io brengen n,.bragten, hebben gebragt
en zullen brengen dikwijls den mensch totii
den bedelzak 13, indien zij.zijn inkomen IA. te boven
gaan 15. Laaten wij altijd onze verteeringên naar 16
ons inkomen .fchikken 17!
10 dépenfe./, 13 befaeë. i5 fur.
U reduire.
1 8 a
»
j 4 reVenu m.
15 excéder»
i7 regfer.
N ó
. ff*
Ik Wenschte Wel, dat gij mij züdet 1 wat 0 ifc
sal hebben te doen 3 ! ^ 4 mij 5 6 uwe
«ffngen7 of ^ 8 mij bij"iemand, die 9
daartoe 10 bekwaam 11 zij! TJtf neef zal mij 12
^nw* ÏÖ wel -onderrichten 13. Ik «/«rf g u ift
geleidde u, ik heb u geleid, Ik zal u geleiden, en
tT 1 U
p leide
h
e e " % -4 "' perfoon, die daarvan
de beste kennis heeft, en die u onderrichten zal
van al e gevolgen, die. daaruit voordvloejen 15 * u-.
iem VV.j zouden u daarvan wel onderricht hebben,
inaien wij daarvan de minltö kennis gehad •
g
hadden en een-.kwalijk 16 gegeven raad i ? z ou
U veel 18 jchade dóen 19. '
* rï"" 6,
£ T
. 8 conduite* 14 cfiez
1 2 m e
' «8 beaucoup.
N°. 6~.
Wij «ƒ I ? Wjj J ei d d e r t w i j n e b b e t l ^
t déduire.
s

«74- Opfeilen, betreffende de derde foort
geleid, wij zullen afleiden, en wij zouden afleiden
uit uwe eigene 2 woorden 3, dat 4 gijl. met ge­
n i e t
noeg doorgrondt 5, gijl- genoeg doorgronddet,
' gijl. niet genoeg hebt doorgrond, gijl. niet genoeg
lult doorgronden, en gijl. niet genoeg zoudt doorgronden
deeze zaak. Wij zullen u vereffenen 6 de
twaarigheden 1, die gijl. daarin 8 ontmoeten 9 zult.
De overdaad 10 doet meer fchade n, deed meet• fchade.
heeft meer fchade gedaan, en zal meer fchade
doen aan het menschlijk gedacht dan de grootfte
armoede 12. Er zijn 13 dingen, welke 14 blinken
15, blonken, hebben geblonken, zu ten blinken,
en zouden blinken in het donker ah 16 het
vuur.
2 propre.
3 parole ƒ.
4 que.
5 approfondir.
6 applanir.
7 difficulté ƒ.
8 y.
9 rencontrer.
10 luxe w.
11 nuire.
N°. 7.
12 pauvreté ƒ.
13 il y a.
14 qui.
15 luire.
16 comme.
Ziït verzekerd, dat de meester u zeer prijzen
zal wanneer gij wèl overzet 1, gij wel overzettedet,
gij wèl hebt overgezet, gij wèl zdt overzetten, en
oh wèl zoudt overzetten uwe opfeilen 2. De tijct
verwoest "3, verwoestte, heeft verwoest, zal vei-
C enfin zou verwoesten de fterkfte en grootfte
gebouwen 4. De pyramiden 5 van Egypten 6 die
gedenktekens 7 der menschbjke trotschheul 8, hebben
f S i 9 gevoeld ic. /fe/ 11 is ^ vergeefsch ia ,
d fde menfc&ny?/^ 13, ffichtte.r, hebben gefticht,
zullen dichten, en zondert ftiejten fterkj
muuren en torens, welke 14 den tijd /cA**«* 15 te
1 traduire.
2 theme m,
3 détruire.
4 édifice m.
- pvrsmide f.
6 Egypte.
7 monument m.
8 orgueil m.
9 fureur ƒ.
10 (êntir.
11 ce.
12 en vain.
13 conitruire.
14 qui.
15 fembler.

'der vierde vervoeging, gg& $j*fj|
töfcii irj, l 7 bij dezelven 18 vroeg of laat
fterkte!
1 5
'
te
^ enfiaakde a o alJ
e hunne
ïfc braver. jg l eg. 2 0 m a ! é
t? puisque. 19 renverfer.
XVI. R E G E L .
Over de vierde foört van de geregelde
Werkwoorden van de vierde vervoeging,
in de onbepaalde wijze, uitgaande op'
indre; als craïndre, vreezen; peindre,
fchilderen, joindre, voegen.
Voorbeeld vari vervoeging van het gei'egéldé
werkwoord craïndre, vreezen.
^infinitif, cralndrè, vreezen.
Le préfent de Findicatif
*pe cralns , ik vrëes.
Pu crains, gij vreesti
pi craint, hij vreest.
Nous craignons, wij vreezerts
Vous craignez, gij!, vreest.
Pis cralgaerit, zij vreezen.
Le premier pré'térlh
^e craignois, ik vreesde.
Pu craignois, gij vreesdeti
// craignoit, hij vréésde.
Nous cralgnions, wij vreesdëfh
Vous craigniez, gijl. vreeSdet.
Ils ctalgnolent, zij vreesden.
S 2

S7Ö Over de vierde foort van de vierde vervoeging.
Le fecond prétérit.
Je craignis, ik vreesde.
Tu craignis, gij vreesdet.
PI craignit, hij vreesde.
Nous craignimes, wij vreesden.
Vous craignit es, gijl. vreesdet.
Ils craignirent, zij vreesden.
Le parfait.
J'ai '\ ik heb 1
Tu as gij hebt j
H a
l craint
h e e t t
hij ï gevreesd.
c r m t a %
- Nous avons * wij hebben ? *
Vous avez gijl. hebt
Hs ont J zij hebben J
Le plusque parfait.
Javois ~\ ik had 1
T« »w"f j gij hadt J
// avoit \ . hij_ had y g evreesd.
Nousavions f cratnt
c v
-> wij hadden f *
^é»* ÖWVZ I gijl» hadt I
Ils avoient j zij haddenj
Le futur.
Je craindrai, ik zal 1
T« craindras, gij zult j
ƒ/ craindra, hij zal i v r e e z e n >
Nous craindrons, wij zullen.
/^o«* craindrez, gijl. zult I
[ /fe craindront, zij zullen J
Vimparfait.
ft craindrois, ik zou *1
!r« craindroiSy gij zoudt ?• vraezen.
ƒ/ craindroit, hij zou J

Over de vierde foort va» de vierde vervoeging. 477
Nous craindrions, wij zouden")
Fous craindrlez, gijl. zoudt £• vreezen.
Ils craindroient, zij zouden J
Eimpératifi
Cralns , vrees.
jQa'// cralgne, laat hij vreezen.
Cralgnons, laaten wij vreezen.
Cralgnez, vreest.
Qifils craignent, laaten zij vreezen.
Le préfent du fubjonStif.
Qtie je craigne, dat ik vreeze.
tu cralgnes, gij vreezet,
il craigne, hij vreeze.
nous cralgnlons, wij vreezen.
WOT craignlez, gijl. vreezet,
ï/f craignent, zij vreezen.
Uoptatif.
Qiie je craignis fe, dat ik vreesde.
/« craignis fes, gij vreesdet.
// cralgnlt, hij vreesde.
craignis f ons, dat wij vreesden.
craignis fez, gijl. vreesdet.
j/f craignis fent, zij vreesden.
s Z« particlpes.
Participe préfent, craignant, vrëezende.
• Participe pasfé, craint, gevreesd.
Op dezelfde wijze worden vervoegd die op undre,
olndre uitgaan, alleenlijk met dit onderfcheid,
dat men een e of een 0 gebruikt, in plaatfe van
een a, voor indre, naar dat men die in de onbepaalde
wijze vindt.
S 3

S78 Opfeilen , betreffende de vierde foort
Opftellen, betreffende de vierde foort van de
geregelde Werkwoorden van de vierde vervoeging
, in de onbepaalde wijze, uitgaande
op aindre, eindre en oindre; als
(framdre , peindre en joindr.e*
N°. i.
De godloózen vreezen i God niet, vreesden God
niet, hebben God niet gevreesd, zuilen God niet
vreezen, en zouden God niet vreezen; maar de
vroomen vreezen Hem a, vreesden Hem, hebben
Hem gevreesd,~ en zullen Hem vreezen. Laaten
wij God vreezen, want de vreeze Gods is het beginzel
van alle wijsheid. Ik beklaag 3, ik beklaagde,
ik heb. beklaagd, ik zal beklaagen, en ik zou
beklaagen de braave ouders, die 4 godlooze kinders
hebben , en de braave kinders, die flechte ouders
hebben. Wij overtreeden 5, wij overtraden»
wij hebben overtreden, wij zullen overtreeden, en
wij zouden overtreeden dagelijks de heilige 6 geboden
Gods.
ï eraindre, 3 plaindre. 5 enfreindre»
% le. 4 qui. 6 faint.
N°. 2.
Een goed Feldoverfe 1 voegt e, voegde, heeft
gevoegd, zal, voegen, en zou voegen de voorzichtigheid
bij 3 de dapperheid 4. 'Moedwillige 5,'ongehoorzaame
en luie kinders noodzaaken 6 ons,
noodzaakten ons, zullen ons noodzaaken, en zouden
on,s noodzaaken, door hun flecht 7 gedrag §,
ï Général m. 4 valeur f. 7 mauvais.
3 joindre» ' 5 revêche. 8 conduite./;
3 a. 6 contraindïe.

der vierde vervoeging, enz. 279
nen 9 te 10 ftraffen; naardien 11 wij ondervinden 12,
wij ondervonden, wij hebben ondervonden, en wij
zullen ondervinden, dat de goede woorden 13 niet
te weeg brengen 14, niet te weeg bragten, niet te
weeg hebben gebragt, niet zullen teweeg brengen,
en met zouden te weeg brengen de begeerde 15 uitwerhngen
16. Ik wenschte wel dat gijl. mij nooit
iioodzaaktet ul. te ftraffen, en dat gijl, u lietet 17
beftuuren 18 door goede woorden, dan 19 zou ik
mij niet beklaagen 20 over 21 de hardheid 22 uwer
tarten!
9 les.
10 de.
11 puisque.
12 expérimenter.
13 parole/.
14 produire.
15 dén" ré.
16 effet IK-
17 laisfer.
18 conduire.
IQ alors.
20 (è plaindre.
21 de.
22 dureïé ƒ.
Wij beklaagen 1, wij beklaagden, wij hebben
beklaagd, wij zullen beklaagen, en wij zouden beklaagen
met recht 2 de geenen, welke 3 verzuimen 4,
verzuimden, hebben verzuimd, zullen verzuimen,
en zouden verzuimen den kosteiijken tijd hunner
jeugd, welke nooit wederkomt 5, nooit wederkwam,
nooit is wedergekomen, nooit zal wederkomen, en
nooit zou wederkomen. Indien gijl. niet waarneemt
6, gijl. niet waarnaamt, gijl. niet hebt waargenomen,
en 'gijl. niet zult waarneemen de gele.
geilheid, die 7 wij ul. aanbieden 8, wij ul. aanboden,
en wij ul. zullen aanbieden, zult gijl. zekerlijk
9 betreuren 10 den verlorenen 11 tijd. "Voegt 12
des 13 de leerzaamheid 14 bij 15 de gehoorzaamheid,
en gijl. zult u daarover 16 niet beklaagen 17!
1 plaindre. 7 que.
2 a juste titre. 8 ofFrir.
3 qui- 9 certainement,
4 négliger. 10 regretter.
5 re venir. n perdu.
6 faifir. 12 joindre.
S 4
13 donc.
14 docilité/.
15 a.
16 an.
17 repentir.

«8$ Opfeilen, betreffende de vierde foort
Veele lieden veinzen i , veinsden, hebben ge-s
veinsd , zullen veinzen, en zouden veinzen ons
zeer 2 te 3 beminnen in 4 onze tegenwoordigheid;
terwijl 5 zij toonen 6, in ons afzijn 7, dat 8 zij
ons haaten, ons haatten, ons zullen haaten, en
ons zouden haaten. De oprechtheid'9 des hanen is
eene deugd, die 8 de heiligfteio mannen ons afmaa?
len 11, ons afmaalden, ons zullen afmaaien, en ons
zouden afmaaien als 12 zeer treffelijk 13. Een kind,
dat 14 voorgeeft, voorgaf, heeft voorgegeven, en
zal voorgeeven, door eene bedriegelijke 15 uiterlijkheid
16, te zijn 17 aangedaan 18'over 19 "zijne voorledene
20 mis/lagen 21, 'zonder dnt 22 zijn hart hierin
23 deel hehbe 24, is een onderwerp 25, dat de
verachting 26 van ieder een 37 verdient 28.
1 feindre.
2 beaucoup,
3 de.
4 en.
5 tandisque.
6 prouver.
7 abfence/.
8 que.
9 fincérité ƒ.
30 fainu
ït dépeindre.
11 comme.
13 excellent.
14 qui.
15 trompeur,
16 dehors,
17 d'être.
ï8 touché.
19 ce.
%o pasfé.
si faute/.
22 fans que.
23 y.
24 avoir part, p^ej.
du fulj x
25 iujet m.
26 mépris m.
27 tout le monde.
28 mériter.
Men zalfde 1 oudtijds 2 de koningen, de> hoogepriesters
3 en de propheeten 4. De //^re 5 ^è/yr
Christus 6 is gezalfd geweest 7 den heiligen 8,
Geest en met kracht' 9. Men zaltt, men zaifde,
inen heeft gezalfd, men zal zalven, en men zou
1 pindre. 4 prophete n. 7 lees van.
ij autretors. 5 Seigneur. ' 8 faint.
| facriScaujur m. 6 Jefus-Chrisl, 9 force ƒ.

der vierde vervoeging, enz, agr
zalven nog in io onze dagen de koningen en keizers,
wanneer u men hen 11 kroont ia. Wii W
zen, wij lazen wij zuilen leezen, en wij zouden
leezen ,n den bijhd, dat 14 Samuel zalfde{ 5TSaul
Koning over 16 Israël, teen hij de ezelinnen "an
fijnen vader zocht; het 17 is die zelfde Saul dilil
daarna 19 van God verhaten 20 werd 21, om dat
hij overtreden had22 het gebod, dat 23 God hem Z.
gegeven had, en welke noodzaakte 25 David dit
zijrx opvolger 26 werd 27, om zich te verbergen d
m het land 29 der Philistijnen 30. *
6, ï? f
r
? ce
- 24 lui.
er 6
' ^ qU
h 4contraindre2^
3 eouronner. \% Sonné t % e
*«» \
15 2jret. 2 2 enfreindre. 2 9 p a ï s w.
10 lur. a 3 q u e. 3 Q p^.^ ^
°r r
XVII. R E G E L .
wY ijfde
/ n
^
f o o r t v a
" ^ geregel,
de Werkwoorden der vierde vervoeging
de onbepaalde wijze, uitgaande 0% dn
tre.pre; als rendre, wedergecven, bat- '
f** flaan
> rompre, brecken.
Voorbeeld van vervoeging der geregelde werkwoorden
rendre, battre, rompre.
l y
infinitif, rendre, battre, rompre.'
ZSindicatif le préfent.
Je rend,, fi bats, fi romps.
Pu rends, tu bats, 'tu romps.
ürend, n bat, il rompt\
Si

a8z Over de vijfde foort der vierde vervoeging.
Nous rendons, nous battons, nous rompons.
Fous rendez, vous battez, vous rompez.
lis r endent, ils battent, ils rompent.
Le premier prétérit.
Je rendois, je battois, je rompols.
Tu rendois, tu battols , tu rompols.
Jlrendoit, il battoit, il rompoit.
Nous rendions, nous battions, nous rampions.
Vous rendiez, vous battiez, vous rompiez.
Ils rendolent, ils battoient, ils rompoient.
Le fecond prétérit.
Je rendis , je battis, je rompis.
Tu rendis, tu battls, tu rompis,
II rendit, il battlt, il romplt.
Nous rendimes, nous battimes, nous romplmes.
Vous rendltes, vous battites , vous romplt es.
Ils rendirent, ils batttrent, ils rompirent.
Le parfait,
. SM n
Tu as I
II a , ,
Nous avons? rendu, battu, rompu.
Vous avez I
Ils ont J
Le plusque parfait.
J'avois
Pu avois j
// avoit ! • T T
Nous avions \ rendu
Vous aviez \
Ils avoient J
> hattu
> r m
$^

Over de vijfde foort der vierde vervoeging» 283
Le futur.
Je rendrai. i e hattmi
fber- ïSi
S';^;t"^"t
f^*-? Trl^rZT.
L'imparfait.
Je rmdrois, j e battrm,
Tu rendrois {„ Til• '
J e rom
^is.
Ilrendroit l ft!* romprois.
SSÉT' «1»*
# ^ K J » . t s
fé&
Vimpératif.
Rends, ha te
^ilrende' &

aS 4 Over de vijfde foort der vierde vervoeging.
Oue nous rendlspions, .battisfions, rompisGms,
^ vous rendisfez, battisfiez, romptsjiez.
ils rendisfent, battisfent, rompis fent.
Les participes.
Participe préfent, rendant, battant, rompant.
Participe pasfé, rendu, battu, rompu.
Suivre, s'enfuivre, volgen, en pourfuivre, vervol,
gen zijn geregeld, en worden volgends de bovengenoemde
werkwoorden vervoegd, behalven in het
voorledene deelwoord; want men zegt fuivi, gevolgd
, en niet fiivu.
Pivre, leeven, fwvlvre, overleeven, en revivre.
herleeven, zijn ook geregeld, behalven in den tweeden
voofledenen en des ook in den wenfchenden
tiid: want men zegt je vécus, ik leefde, en des
Ae ie vécusfe, dat ik leefde, en in het voorledene
deelwoord, daar men zegt vécu, geleefd.
Faincre, overwinnen, convaincre, overtuigen,
z'in "-eregeld, met deeze uitzondering, dat de c
voor au verandert m a, e, i, o, als vainquant,
overwinnende, que fe vainque, dat ik overwinne,
Sn vamquis en je vaiiiquois, ik overwon, que je vainquisfe,,
dat ik overwonne, nous vainquons, wij overwinnen.^
^ ^ ^ ongeregelde werkwoorden,
die, in de onbepaalde wijze, op dre uitgaan:
Prendre, neemen, apprendre, leezen, comprendre,
begrijpen, déprendre, losmaaken, désapprendre,
verkeren, entreprendre, onderneemen, fe méprendre,
zich vergisfen, reprendre, berispen,
furprendre, overvallen, worden allen vervoegd
CoftSr^ naajen, découdre, het genaaide losmaaken
* recoudre, weder vastnaaien.
Moudre, maaien, émoudre, ihjpen, remoudre,
^SSiTopbsfen, alleen gebruikelijk in de onbepaalde
wijze.

Op/lellen, betreffende de vijfde foort, enz. 28 5
Abfoudre, vrijfpreeken > dhfoudre, ontbinden, r*-
Joudre, befluiten. '
niaïig! 0lgenden
' ° P t m d n d i g e n 2 i n o n r e e l
' J' S *
Mettre, plaatzen, admettre, toelaaten, commettre;
begaan, démettre, afzetten, entremettre, tusfchen
plaatzen, omettre, weglaaten , permettre
toelaaten. »
De overigen zijn geregeld.
Opftellen, betreffende de vijfde foort der geregelde
Werkwoorden van de vierde vervoeging,
in de onbepaalde wijze, uitgaande
op dre, pre en tre; als
rendre, rompre, battre.
N°. i.
Waarom i geeft gijl. niet weder 2, gaaft giil. niet
weder, hebt gijl. niet wedergegeven, zult S nS
wedergeeven, en zoudt gijl? liet wedergeef de
dingen, die 3 een ander ul. leent 4, ul. leende
en ul. zou leenen? Indien wij ul. niet wedergeeven
wij ul. niet wedergaven, wij ul. niet hebben
wedergegeven, wij ul. niet zullen wedergeeven, en
nn 1
» 1
enViif
m e t
z o u d e n
.. 1 wedergeeven het geen 5 gijl.
n'n g,jl
' ° n
, S
Ï^.Pil. ons hadt gefeend
HA t
e n e n
£ '
w i
J
z o u d e
" ons nraaken
6 zeer haatehjk. De meester verbiedt 7 ul., ver.
V £ r b 0 d e n Z a l u L
« n . ? ^ lf ' verbieden,
«n zou ul. verbieden u toeteèigemn 8 de dingen,
1 q U e
* 4 préter. 7 déTendre
2 rendre. 1 ce aue
e t e n a r e
0 ° *
a
* 3ue-
6 rendre. p r; e r
r

28fj Opfeilen, betreffende de vijfde foort
die O ul. niet toekomen io, die ul. niet toekwamen,
en die ul. niet zullen toekomen. Gijl. ver»
liest I I , gijl. verloort, gijl. hebt verloren, en gijl.
zoudt verliezen dikwijls daardoor 12 ons vertrouwen
13.
9 qui.
loappartenir.
11 perdre.
12 par Ja,
13 confiance ƒ.
Het kwaad gedrag 1, dat i gijh houdt, gnh
hieldt, en gijl. zult houden, bederft 3, bedorf,
heeft bedorven, zal bederven, en zou bederven
dikwijls de goede zeden 4 van veele 5 anderen. De
welvaart 6 van een' mensch hangt af 7, hing af,
heeft afgehangen, Zal afhangen, en zoü afhangen
van zijn goed of van zijn kwaad gedrag^ AHe
menfchen, zo wel 8 de goeden als 9 de kwaaden,
zullen uitgaan 10 uit het ftof der aarde op 11 deri
dag van het laatfle oordeel 12, en zij zullen hoogten
13 de ftera van den Zoon des menfchen, komende
op 14 de wolken 15 des hemels, om te oordeelen
16 de levenden 17 en de dooden 18; en ieder
19 zal ontvangen 20 alsdan 21 de ftraf of dé
belooning, die 22 hij zal hebben verdiend 23 door
zijn goed of door zijn kwaad gedrag.
1 conduite/.
2 que.
3 corrompre.
4 mueur/.
5 plufieurs.
6 bien-être m,
7 dépendre.
8 ausii bien.
9 que.
10 lortir.
I 1 lees aan.
12 jugement m.
13 entendre.
14 fur.
15 nuée/.
16 pour juger.
17 vivant m.
18 mort m.
19 chacun.
20 recevoir.
21 alors.
22 que.
23 méritêe.

der vierde vervoeging, enz. fij ?
N°. 3.
Indien gijl. kidt i, gijl. Ieiddet, gijl. hebt seleid,
en gij] z u[ t i eiden een ongebonden 2 leven
daalt gijl. neder 3, daaldet gijl. neder ziir Jn „«*
dergedaajd, zult'gijl. nederdalen?en -ïf
geiuKKen. -fl7/«fr 6 zorgvuldiglijk 7 de /rW/t/v« s
£*9 de duivel ul. 10/ul. fpandT il lal
e a SHTI' , U L Z 0 U f
!
» Bidf cod, óp da
Hij u geeve de noodige krachten, om te kunnenTr
weder/laan 12 aan de verleidende 13 drifien T de\
D r a k e n
r-i at, hebben afgebroken f n ?niu
afbreeken allen omgang met de%odlooZèn. ^
' Sé « (qigneufement. 12 réfister.
3 deSre J
S m
' fédufteur.
4 infenfib,ement. £5*. SSj*
|abyme M. u pour pouvoi, J S^?"-
N°. 4.
De goede God flrekt uit 1. ftrekte' mV h»»e.
mtgeftrekt, zal uitilrekken/ e n ioTSt&cSIL
vleugelen 2 zijner Godlijke W « J ? I Ï
^ fchepzeleii, en Hij 5, ftorfte, Veeft get
itort, en zal Horten z ne kosrplütf.
8
sarles& beS^rs
vreezen, Hem beminden en Hem vreesden H
? qr dre
' ^dWptai
fles oordeels, indien zij „
3 miiericorde/. 7 J"'" Trt ? vere,
8 Jeï>
" e
11 abufer.
.

t»8 OpHellen, betreffende de vijfde footy, enz.
zijne langmoedigheid 12. Laaten wij God beminnet!
en vreezen; want de vreeze Gods geleidt 13 ons
tot 14 de waare 15 wijsheid!
12 longanimité ƒ. 14 IS vrai.
13 conduire.
Wij fpannen I, wij fpanden, wij hebben gèfpand,wij
zullen fpannen, en wij zouden fpannen netten*
om de vogelen te vangen, welke klieven 2, klierden,
hebben gekliefd, en zullen klieven de luchË
met hunne vleugelen. Ik verlies, ik verloor< ik
heb verloren, ik zal verliezen, en ik zou verliezen
doorgaands, wanneer ik fpeel, ik fpeelde, ik heb
gefpeeld, en ik zal fpeelen. De Overheid verbiedt,
verbood, zal verbieden, en zou verbieden de kam- 3
helen 4, om dat zii fchade doen 5, fchade deeden,
fchade hebben gedaan, en fchade zuilen doen aart
de maatfchappij. Da verklaaring, die gij van dee :
zen fchriiver geeft, is valsch; gij verdraait 6, gij
verdraaidët, gij hebt verdraaid, en gij zult vefdraajen
zijne gevoelens 7.
j tendre. 4 je" »». 6 tordfe.
2 fendre. 5 nuire. 7 fentiment W,
3 hazard.
XVIIL R E G E L *
Over de onderfcheidene foorten vari
Werkwoorden. '
Men onderfcbeidt de werkwoorden in daadlijke
werkwoorden , verbes actifs, lijdende werkwoorden,
verbes pasftfs, onzijdige werkwoorden-, verbes neu*
tres, wederhoorige werkwoorden,.verbes réciproques,
7
en

Over de cnderfcheidene poorten van Werkwoorden, a8$
èh bhperfoönlijke Werkwoorden, imperfonneh'•
zonder de behulpzaame werkwoorden te rekenen"
over welken reeds genoeg gezegd is.
Over de daadlijke Werkwoorden*
Des Verbes zt&ift.
Men noemt eèri werkwoord daadlijk, actif, 'wan^
fteer _het-hjdend, A^A kan gemaakt worden, door
de bijvoeging van het werkwoord Worden • dus
Is tonner, geeven, een daadlijk 'werkwoord verbe
edtft om dat men het lijdend kan maaken, door
te _zeggen étre donné, gegeven worden.
. fVordèn, bij een deelwoord van een daadliik
werkwoord gevoegd, wordt in 't Fransch door het
behulpzaam werkwoord étre overgezet.
Över cfe lijdende Werkwoorden»
Des Verbes pasfifs.
he?wi?ki? de
/ Verk
7 ÓOrden zi n n i e t
J'
«aders dart
et werkwoord worden, étre, gevoegd bij het deelwoord
van een daadlijk werkwoord; dus étre dm
i s e e
Sït £?T T*"' "
fi
i dend
werkwoord;
Over de onzijdige Werkwoorden.
De-s Verbes neutres.
De onzijdige werkwoorden kunnen hooit in «v
onbepaalde wijze worden aanneemen: ïodSn "iin
t^'J^S en/
r /r
U i t g a a ' "' w-t m
nooit. geflapen worden , uitgegaan worden • ook
a
f t
£ . W y** d

figo Over de wederhoorige Werkwoorden.
Over de wederhoorige Werkwoorden.
Des verbes réciproques.
Men noemt in het algemeen wederhoorige werkwoorden,
verbes réciproques, dezulken, die in het
Fransch altijd, in alle tijden en perfoonen, verzeld
zijn van één der pronoms conjonélifs, me, te,fe 9
nous, vous, le; dus zijn fe promener, wandelen, fe
battre, vechten ,• wederhoorige werkwoorden: zij
worden wederhoorigen genaamd, om dat zij op den
perfoon of de zaak, die doet, terug zien.
In die werkwoorden plaatst men altijd me voor
den eerften perfoon, te voor den tweeden, en fe
voor den derden, van het enkelvoudig; nous voor
den eerften, vous voor den tweeden, en fe voor
den derden van het meervoudig; bij voorbeeld:
% me promene, ik wandel.
Tu te promenes, gij wandelt.
II fe promene, Kïj wandelt.
Nous nous promenons, wij wandelen.
Vous vous promenez, gijl. wandelt.
Ils fe promenent, zij wandelen.
Alleenlijk in de gebiedende wijze gebruikt men,
in den tweeden perfoon van het enkelvoudig, toi in
plaats van te, en de pronoms conjonélifs worden
in den tweeden perfoon van het enkelvoudig, als
ook inden eerften en tweeden van het meervoudig,
achter aan geplaatst.
Mee merke nog aan, dat een wederhoorig werkwoord
nooit met het werkwoord avolr, maar altijd
met étre in de zamengeftelde tijden vervoegd wordt,
zo als uit het volgende voorbeeld blijken zal,

Over de wederhoorige Werkwoorden.
Vervoeging van het wederhoorige werkwoord
je promener, wandelen.
L''infinitif le préfent.
Se promener, wandelen.
Le parfait.
S'étrèpromené, gewandeld 'hebben*
L'lndlcatifi Je préfent.
Tl £ romene
> ik wandel.
n£-f romenes
II fi promene,
* #f wandelt.
w a n d e I t
Nous nous promenons, wij wandelen,
lisje promenem, zij wandelen.
Le premier prétérit:
je mepromencds, ffe wandelde.
Tutepromenms, gij wandelder*
Ilfijt>romeno,t. MJ w a n d e l d e;-
Mous nous promenions, Wij wandelden
Ils fi promenmem, Ky wandelden,
./c?«W prétérit.
Je me promenai, ~\
Tu te promenas, 1
prometiates, \
Ils fe promenerent, J
T fl

Over de wederhoorige Werkwoorden.
Le parfait.
Je me fuis~\ ik heb ") -
Tu fes \ promenê, gij hebt \ gewandeld.
II s'est J hij heeft J
Nous nous fommes~\ wij hebben!
Fous vous étes 5-promenês, gijl. hebt J- gewandeld.
i7f /e /o»/ J z'

Over de wederhoorige Werkwoo eyt, SO3
Le futur compofé. _,
Je me ferai ~\ ik zal gj m|
Tu te feras f promené,%\\ zul' 5
'l
II fe fera j hij za*' n
* [gewandeld
Nous nous ferons~\ wij 7 .n f hebben.
Vous vous ferez }> promenês, gijl. zWt j
7/r ye feront J zij zulien J
Vimparfait fimpk.
Je me promener ois, ik zcni
Z« ^ promener ois, gij zoudt I
// /è promeneroit, larj zou «
iVowj promenerions, wij zouden j* wandelen.
/^«j w«j promeneriez, gijl. zoudt j
Zfr _/è promeneroient, zij zouden j
Vimparfait compofé.
Je me ferois ~\ ik ZOU "j
i« y^rö/j- > promené, gij' zoudt |
7/ fe feroit J hij zou ".gewandeld
Nous' nous ferions~\ wij zouden 1 hebben.
Fous vous feriez y pr omenés,gijl. zoudt I
yè feroient J zij zouden J
Vimpêratif.
Promene tot', wandel.
Ofiil fe promene, laat hij wandelen.
Promenons nous, laaten wij wandelen.
Promenez vous, wandelt gijl.
Qtt'ils fe promenent, laaten zij wandelen.
Le préfent du fubjon&if
Que je me promene, dat ik wandele.
tu te promenes , gij wandelet.
il fe promene , hij wandele.
T 3

M} Oy>., er f wederhoorige Werkwoorden.
Que nou ^us promenions, wij wandelen.
ro«j w promeniez, gijl. wandelet.
//y . p utromenent, zij wandelen.
Uoptati_ f
e premier et ficond prétérit
et Pimparfait.
Que je me promenasf, dat ik wandelde.
*w /ff promenasfes, gij wandeldet.
?7 yè promefidt, bij wandelde.
7zo#j- KO8J promenasf ons, wij wandelden,
vo«j j-'o»r promenasfiez, gijl. wandeldet.
i/r yê promenasfent, zij wandelden».
Ze parfait.
0ste je me fois ") dat ik hebbe
/o/f J* promené, gij hebbet I
tf/i/tó i bijhebbe
«085- nous fotons \ wij hebben f ^ ^
itfw w«i /wez }» promenés, gijl. hebbet J
1 s
ilsfefoient j zij hebben J
Z> plusque parfait,
Que je me fits fe "l dat ik hadde Y
tu te fusfes J> promené, gij haddet I
nous nous jusjwns^ wij hadden j ,
vous vousfusfiez \promenês, gijj.haddet | **•
ils fe fusfent J zij hadden J
Ijss participes.
Participe préfent, fe promenant, wandelende.
Participe pasfé, s'étant promené, gewandeld heb-,
bendq.

Opfeilen, betreffende de vervoeging, enz. 29J5
Opfretten, betreffende de vervoeging der
wederhoorige Werkwoorden.
Des Verbes réciproques.
N°, i.
Alle de geenen, welke zich toeleggen i, zich toelagen
zich hebben toegelegd 2, zich zullen hebben
toegelegd, zich zouden hebben toegelegd in hunne
jeugd op de 3 nuttige en fraaje kunften en weetenichappen,
winnen 4, wonnen, hebben gewonnen 5,
hadden gewonnen, en zullen hebben gewonnen de
achting van een leder 6, indien zij zich wèl gedragen
7, zij zich wèl hebben, zij zich wèl hadden,
en zij zich wèl zouden hebben gedragen 8.
Legt u daarop 9 toe bij tijds 10, op dat gij ook
winnet de achting van alle de geenen, die u kennen
11 u kenden, u zullen kennen, en u zouden
kennen! Gelukkig zijn de geenen, die zich onthouden
12, zich hebben, zich hadden, en zich zullen
nebben onthouden 13 van de ondeugd. Ik wenschte
wel, dat gij u daarvan altijd onthouden haddet!
1 s'appliquer.
2 appliqués.
3 lees aan de.
4 s'attirer.
5 attiré.
6 tout le monde. 10 a tems.
7 fe comporter. 11 connoitre.
8 comportés. 12 s'abftenir.
9 y. 13 abltenus.
N°. a.
De geenen, welke 1 verdrinken 2, verdronken,
zijn verdronken 3, waren verdronken, en zouden
zijn verdronken, houden zich vast 4, hielden ziek
1 qui.
4 fe tenir.
2 fe noïer.
T4
3 noïés.

Opfeilen, betreffend* de vervoeging- 1
vast, hebban zich vast gehouden 5, hadden zich
vast gehouden, zullen zich vast houden, en zouden
zich vast gehouden hebben aan al wat 6 zij
vinden. De kwaade tijdingen 7 worden verfpreid 8 ^
werden verfpreid, zijn verfpreid 9 geworden, zullen
verfpreid wprdea, en zouden verfpreid gewor»
den zijn eerder 10 dan de goeden. Veelen 11 bevlij-.
tigen zich 12, bevlijtigden zich, hebben zich bevlij-.
tlgd 13, hadden zich bevl'ijtigd, en zouden zich
bevlijtigd hebben, om 14 tijdingen te verfprelden \5r
welke de bewondering en de aandacht van het ah
gemeen 16 gaande maaken 17.
5 tenus. 10 plutót. 14 fc.
tout ce jjue. 11 plufieurs. 15 repandre.
7 nouvelle/. 12 s'étudier. 16 public.
S fe répandre. 13 étudiés^ 17 exciter.
g répandues.
3-
Wij hebben gezien 1 dat 2 eenige 3 vrouwen
yochten 4 hebben, na dat 5 haare mannen 6 met
elkander getwist 7 hadden. Wij dachten, dat die.
vrouwen elkander zouden vermoord 8 hebben. Zij
zijn echter met elkander weder verzopnd 9 geworden
door onze tusfchenkomst 10. Mijn neef heeft
aan zijnen vader geklaagd 11, dat wij altijd met
elkander twisten, en dat wij altijd met elkander
zouden hebben getwist. Zijne ouders zijn ten dien
' inde 12 gegaan 13 tot onzent 14, om 15 daarvan 16
•ennis te geeven 17 aan mijne ouders en aan de
5
I vu. 8 elkmdsr vermoor- 11 fe plaindre.
3 que. den,fe tuer.wr- 12 effetm.
3'auelque. moord, tuées., 13 gaan, fe rendre ^
4 £attues. 9 met elkander we- ' gegaan, rendus,
5 aprèsque. der verzoenen, fe 14 chez nous.
#rnari. reconcilier, ver* 15 pour.
7 met elkander twis- zoend, reconci. 16 en.
ten, fe quéreller, liées. 17 donner avis.
getuist, querellés. 10 entremi(t|/.

der wederhoorige Werkwoorden. 2 0 7
Uwen; maar zodra 18 wij dat bemerkt 19 hebben
hebben wij ook geklaagd 20, dat hij vecht 21 , dat
hij vocht, dat hij heeft gevochten, en dat hij zou
hebben gevochten met ieder een 22.
18 dèsque. 20 plaints. 22 tout le monde
19 appercus. 21 fe battre»
N°. 4.
De jeugd vermaakt zich 1 en houdt zich op a,
vermaakte zich en hield zich op, heeft zich vermaakt
en opgehouden 3, zal zich hebben vermaakt
en opgehouden, zou zich hebben vermaakt en opgehouden
met 4 beuzelingen 5, en zij geeft zich
over 6, zij gaf zich over, zij heelt zich, zij had
zich, zij zal zich hebben, en zij zou zich hebben
overgegeven 7 aan haare ongeregelde 8 driften 9. Gijl.
hebt u, hadt u, zult u hebben, en zoudt u hebben
tot nog toe 10 opgehouden n met de ijdellfe
beuzelingen 5 maar ik wenschte wel, dat gijl. u toelaget
12 en dat gijl. u haddet toegelegd 13 op 14.
de nuttige kunllen èn weetenfchappen i Indien gijl.
u onthoudt 15, gijl. u onthieldt, gijl. u zult onthouden,
en gijl. u zoudt hebben onthouden 16 van
die beuzelachtigheden 17, zult gijl. u maaken 18, en
zoudt gijl. u hebben gemaakt 19 aangenaam aan
uwe ouders en aan uwe meesters.
1 ft divertir. 8 déréglée. ,4 u a a j n,
2soccuper. 9 pasfion/. ï 5 s'abftenïr.
3 divertie.occupee. 10 jusqu'apréfent. 16 abftenus.
4 de. II occupés. 17 frivolité ƒ.
5 bagatelle. 12 s'appliquer. 18 fe rendre.
6 fe hvrer. 13 appliqués, 19 rendus.
7 ,iyrée.
Ti

ao8 Opfeilen, betreffende de vervoeging
N°. 5.
De huichelaar^ 1 is een zonde, tegen dewelke
de Heere Jefus zich verklaart 2, zich verklaarde,
zich heeft, zieh had, zich zal hebben, en zich
zou hebben verklaard in het nieuwe 3 testament.
De huichelaars 4 bedienen zich 5, bedienden zich,
hebben zich, hadden zich, zullen zich hebben, en
zouden zich hebben bediend 6 van het masker 7
van godvrucht 8; zij bedekken zich 9 daarmede 10,
zij bedekten zich daarmede, zij hebben zich daarmede,
zij hadden zich daarmede, zij zullen zich
daarmede, en zij zouden zich daarmede bedekt 11
hebben, om 12 aldus 13 de braave en deugdzaame
lieden te verleiden 14; maar indien wij neemen 15,
wij namen, wij hebben, wij hadden, wij zullen
hebben, en wij zouden hebben genomen de moeite
16 om 17 hen 18 te ontmaskeren 19; als dan 20
zullen wij ontdekken 21 monfterdieren 22, welke 23
zich op den hals hebben gehaald 24 de verfoejing 25
van alle eerlijke lieden.
1 hypocrifie ƒ.
2 fe déclarer.
3 nouveau.
4. hypocrire m.
5 fe fervir.
6 fervis.
7 masqué m,
8 pieté ƒ.
9 le co u vrir.
10 en.
11 couverts.
12 pour.
13 ainli.
14 féduire.
15 fe donner.
16 peine/.
17 de.
N°. 6.
18 les.
19 démasquer.
20 alors.
21 appercevoir.
22 monfire m.
23 qui.
24 s'attirer.
25 détestation ƒ.
Het 1 gebeurt 2 wel, dat wij ons verbeteren 3 en
dat wij ons hechten 4 aan de deugd, dat 5 wij ons
hebben, dat wij ons zullen hebben, en dat wij
1 il.
2 arriver.
3 fe corriger. 5 que.
4 s'attacher.

• der wederhoorige Werkwoorden.
ons- zouden hebben verbeterd 6 er, Jat
gullen hebben gehecht 7 aan \l ZJ?
W l J o n s
wij ons bevinden?Ls bev^ndl gd
-'-
W a n n c e r
ben, wij ons hadden wij o„ sïuM^iiT' ^
wij ons zouden hebben alrijdTlevond!n o^ v\^
me en deugdzaame lieden; maar ik verbeeld J }
ITtrSuver. ? Ï J E * * J * * *
aan ovSav n wif" 2
°/ er
S eeven
> wij ^ns daar.
o n s d a a r a a n
d Ls,?S ' • hebben, wii ons
daaraan hadden, WIJ ons daaraan zullen hebben en
7e S? daaraan
/ouden hebben overgegeven,,zuU
kn Wij ons «r

3oo Opfeilen, betreffende de vervoeging
té kunnen 19 beftaan 20 geduurende 21 den koüiea
winter: insgelijks 22 verrijkt 23 uwen geest met 24
de noodige kundigheden, op dat gijl., in uwen ouderdom,
altijd hebbet een middel 25 om 26 uwen
kost 27 te winnen 28!
19 pour pouvoir. 23 enrichir. 26 de.
20 fubfister. 24 Jsw van. 27 pain.
21 pendant. 25 moïen m. 28 gagner.
42 de même.
N°. 8.
Alle heerlijkheid 1, alle/iwAf 1, alle **wc& 3 «
«w** 4 deezer eeuwe is «Zf 5 een rook, dien de
wind wegvoert 6, en als een damp, welke verdwiint
7 , verdween, is verdwenen 8, en zou verdwenen
zijn; het Is 9 als eene fchaduw, welke
voorbijvliegt 10, voorbijvloog, is voorbijgevlogen 1I,
en zal voorbijgevlogen zijn, als een droom, die
in een oogenblik, voorbijgaat 12. Wanneer de
mensch, die naar 13 Gods beeld 14 gefchapen isgeweest,
zich ziet opgebeurd 15 uit het: ftof iö,
pronkt 17 hij, pronkte hij, heeft hij, had hij, zal
%\\ hebben, en zou hij hebben gepronkt voor
eehigen 18 tijd, en hij maakt zich 19 hij maakte
zich, hij heeft zich, hij had zich, hij zal zich hebben
en hij zou zich hebben gemaakt ontzachlijk 20;
maar zodra 21 de dood hem 22 treft 23, ^, e h e e r
_ -
liikheid, alle magt en alle glans 24 der inktte en
magtigfte monarchen 25 veranderen 26, en zuuen
ï magnifieenee ƒ.
2 gloire ƒ.
3 force/.
4 puisfance/.
5 comme.
6 emporter.
7 s'évanouir.
g évanouie.
9 c'est,
10 s'envoler.
11 envofée.
12 pasfer.
14 image/.
15 élevé.
jó pou3Üere ƒ.
17 fe pavaner.
38 quelque.
19 fe rendre.
20 rédomable»
21 dèsque.
22 le.
23 frapper.
24 éclat m.
25 monarquem.
26 fe converür.

der wederhoorige Werkwoorden. goj
zijn veranderd 27 In 28 ftof, en worden 29, werden
, en zouden zijn geworden 30 tot niéts 31.
27 eonvertls. 29 (ê redüire. 31 a néant.
28 en. 30 reduits.
Eenigen 1 hebben den mensch vergeleken 2 £ƒ/
^ff 3 opborrelingen 4 van het water, welke öpz»^
/ra 5 en wVl* verheffen 6, opzwollen en zich verhieven,
zijn opgezwollen f en zich hebben verheven
8, waren opgezwollen en zich hadden verheven,
en welke daarna 9 nederzakken 10 en terlVmd
wegvloejen 11, neder zijn gezakt 12 en weggevloeid 13*.
£w« als 14 er z//« 15 beeken 16, welke uitdroegen
17, uitdroogden, «/V zijn gedroogd 18, waren
uitgedroogd , zullen zijn en zouden zijn uitgedroogd
door de fterke hitte; insgelijks 19 alle vertroostingen,
welke nier afvloejen 20 van de bron ai des
levens, worden bevonden 22, werden bevonden, en
zijn bevonden 23 geworden zonder kracht 24, wanneer
de diepe droefheid, de fchrik 25 en de angst 26
zich meester maaken 27, en zich zullen hebben meester
gemaakt 28 van eene zondige 29 ziel.
1 quelques uns.
2 comparer.
3 lees aan de.
4 bouillon m.
5 s'enfler.
6 s'élever.
7 en fles.
8 élevés.
9 enfuite.
10 s'abaisfer.
11 s'écouler.
12 abaisfés.
13 écoulés.
14 comme.
15 il y a.
16 ruisfeau m,
17 fe tarir.
18 tarls.
19 de même.
20 découler.
21 fource/i
22 le trouvsr.
23 tiouvées.
24 efficace/.
25 fraïeur/.
ao" amtieté/,
27 lè fiiifir,
28 faifies.
99 péeheur.

304 Over de onregelmaatige Werkwoorden.
XIX. R E G E L .
Over de onregelmaatige Werkwoorden*
ABS» ACQ, ALL. ASS. BEN.
Abfiudre, vrijfpreeken > tnf., ƒ'abfous, ik fpreek yrife
tu abfous, 'il abfout, nous abfolvons, vous abfiolvez,
ils abfiolvent, préf. de Plnd,, abfous, abfoute, vrijgefproken,
part. pasfé; zo ook disfoudre. .
Acquérir, verkrijgen, infi, facquiers, ik verkrijg,
tu acquiers, il acquiert, nous acquérons, vous acquérez,
ils acqulerent, préf. 'de Plnd., facqui'sj
ik verkreeg, a prét., pacquerrai, ik zal verkrij.
gen, fut., acquis, acquife, verkregen, part. pasfé;
zo ook enquérir, requérir*
Aller, gaan, infi, je vais of je vas, ik ga, tu vas,
il va, nous allons, vous allez, ils vont, préf de
Plnd., fallai, ik ging, 2 prét., flrai, ik zal
gaan, fut., que faille, dat ik ga, que tu ailles,
qu'il aille; que nous allions, que vous alliez, qu'ïls
alllent, préf. dufiubj., allé, allée, gegaan, part.
pasfé.
In de gebiedende wijze neemt va, ga, een s
aan, als er y op volgt, vas y, ga er heen; maar
volgt er na y nog een werkwoord, dan laat men de
f weg; als: va y donner ordre, ga er bevel toe
geeven.
Asfaillir, befpringen, inf i nous asfaillons, wij bebefpringen,
vous asfaillez, ils asfalllent, préf de
Plnd-, fasfaillis, ik befprong, 2 prét., asfailli,
asfaillie, befprongen, part. pasfé, fasfatlhrai of
fasfaillerai, ik zal befpringen, futur. _
Bénir, zegenen, inf., je bénis, ik zegen; tu bénis,
il bénit, nous bénisfins, vous béntsfez, ils hémt*

Over de onregelmaatige Werkwoorden.
fcöjj
BOI. BOU. BRA. BRÜ. CIK. CLO. CON. COU.
fen, préf de Plnd je bénh, ik zegende, 2 prét •
bent beme oï hemt benite, gezegend, part!Z'sl
fié; bemt, tte gebruikt men, ais eFvanzaïkén
fproken wordt die door kerkelijke perfoonen "ezel
gend zijn; als: * bénlt, de PeaubénTe'
drinken, ƒ, i k drink, ,* * o / f „
de Itnd je bus, ik dronk, a prét,, bu bul'
gedronken, part. pasfé, zo ook rebolre. * '
Bomllir kooken, «f, bous, ik kook, #g ^
nous bouillons, vous houlllez, ils bouillent*
boutllirai of W W , ik zal kooken, ƒ«/ &f
«, gekookt, part. pasfé.
9
*
Braire, balken, //braif, bif balkt, /Yr braient
zxyh^en, prif de Plnd., il braira, Z irlt
ront, hij zal, zij zullen balken, futur.
Bruire raazen, infi, // hij raasde,
^^r^' 1
^' ^«-zendT,
Ctrconcirè, befnijden, //;/., «W/, i k b e f ..,
Clore oi clorre, 11 uiten, //;ƒ., c f e i k flaft. , .
cfcr, tl clot, préf. de Plnd.] {los, cllfie gXten
P^/'P^fi zo ook enclorre, reclorre.
8 U 1 0 t e n
'
Conclure, beOuiten, ,•«ƒ., i k b e f l .
o /.^ ' / ^ «/'«fi /

gc4 Over de onregelmaatige Werkwoorden*
COIL CRO. CUE. DEC» DIR. ECH» ECL. ECR É
de rindi, je coufis, ik naaide, 2 prét., coufu, ue ±
genaaid, part. pasfé, zo ook découdre, recoudre.
Courir, loopen, infi, je cours, ik loop, /& cours, it
court, nous courons, vous coürez, ils courent, préf.
de Vind., je courus, ik liep4 2 prét., couru, ue,
gelopen, part. pasfé, je courrai, ik zal loopen,
futur, zo ook accourir, concourir, discourir, eneourir,
par courir, recourir, fecourir.
Cr oir e, gelooven, infi, je crois, ik geloof, tucrois,
il crolt ,nous croïons, vous croiez, ils croient, préf.
de Plnd., je crus, ik geloofde, 2prét., cru, crue,
geloofd, 'part. pasfé.
Cueilllr, plukken, infi., je cuelllé, ik pluk, tu cueilles,
il cueille, nous cueillons, vous cueillez, ils cueillent,
préf. de Vind., je cueillis, ik plukte , 2prét.
cuellli, ie, geplukt, part. pasfé, je cueillerat^ ik
zal plukken y futur; zo ook accueillir, recuell/ir.
Déchoir, vervallen, infi, je dichols, ik verval, til
dèchois, il déchoit, nous déchoyons, vous déchoyez,
ils déchoient; fommigen fpreeken uit, en fchrijven^
déchéons, déchéez, déchéent, préf de P'md.^ zonder
eerften voorledenen tijd; je déchus, ik verviel,
2 prét., je décherrai, ik zal vervallen, fut.$
déchu, ue, vervallen, part. pasfé.
ï)ire, zeggen, infi., je dis. ik zeg, tu dis, il ditt nous difins, vous dit es, ils difient, préf. de Pind,,
je dis, ik zeide, 2prét., dit, dite, gezegd,part.
pasfé; zo ook redlre.
Ëcheolr, te beurt vallen, infi,, il échet, hij valt- të
beurt, préf. de Vind., féchus, ik viel te beurt,
2prét., fécherrai, ik zal te beurt vallen, fut. *
èchu, ue, te beurt gevallen, part. pasfé.
Eclorre, ontluiken, infi, of éclore, il èclot, hij ontluikt,
ils éclofent, zij ontluiken,/^ de Pipd, t
il éclorra, ils éclorront, zij zal, zij zullen ontlui*"
ken, éclos , éclofie, ontloken, part. pasfé.
Écrire, fchrijven, infi, fécris, ik fchrijf, tu écrls,
il écrit, nous écrivons, vous écrivez, ils écrivent,
préfi de Pindic., j'écrivis, ik fchreef, 2 prét ,
r
écrit,

Over de onregelmaatige Werkwoorden. 3bjJ
EIW. EXC. FAT, FOR. FAL. FRI. FUL
• écrit, écrite, gefchreven, part. pasfé; zo ook ré
/ 0 U S m r e
S > * e
> ProscWe, dï
Envoyer zenden, infi, fenvoie, ik zend, tu en.
voies, tl envOte, nous envoions, vous envoi> l
envoient, préfi. de Pind., fénZi T ^ t
*pr t fenverrai, ik zal zenden, fut énvot
jLxctare, v. tl uiten, nfo, W Ord t vervoegd al-, cm
dure, behalven ,n het voorledene deelloorl ZTt
»jxclus, exclufe of e Xclue, uitgeflote",'/-?
Failllr m\&n,finf., jefaillis % ik miste, 2 prét '
de, part. préf; zo ook défalllir. *
^/«, doen, inf.Jefhls, ik doe, // fy; t
• ils font, prlr
^ doen fiu,. que j e fis fi, dat ik doe , ^ ,«
qfflfasfie,.que nous fasfons, que vols fZ
fez, qiPils f as fent, préf. du jhbj fif, h Jufi
gzdzan, part pasfié; zo ook LLfilrtdéfilé'
refatre. fattsfaire, fiurfitlre. ' ,
Po,faire, malfaire, méfaire en parfalre, werden ailei,
in de onbepaalde wijze en in de wmeSelde
tijden gebruikt; als: il a malfiait, hij heeFkm.
lijk gedaan; maar men «gt „ie : Lus VafiX
fins; men zegt: nous fat lom mal. ^
Falhir moeten, infi, ilfi,ut, préf d e Plnd , U
. ffoit 1 prét , ilfifiut, apj., ilafiau parf
tl fiaudra fit. , il faudroit , irnparf.
P
'
1 9
fit tufirls, il
pasfé! J
' " ^hrzden , plrt.
/ W V
i k o n t v
TtT^ ff* > ' higt,
& ^ hfi 0US
fp'°" s
\^ fi-yez, ils fJent,
& £ • l
d
l>J e
f uls
> i k
ontvlügtte, 2 prét.,
l k b e n
\;; rf*'> ^Vlugt, parfi-; zo\,lien-
V

3c6 Over de onregelmaatige Werkwoorden.
LIR. LUI. MET. MOU. NAI. NUL OUI.
Lire, leezen, inf., je lts, ik lees, tu lis, il' Ut,
nous li [ons, vous lifez, ils li fent, préf de Vind.,
je lus, ik las, aprét., lu, gelezen, part. pasfé;
zo ook élire en relire.
Luire, glinfteren, inf, je luis, ik glmftef, tu luis,
il luit, nous luifons, vous lui fez, ils lui fent, préf.
de find,, je luifts, ik glinlterde, a prét., lm,
luie, gegHnrterd,-./>^. pasfé; zo ook reluire.
Mettre, zétten, inf., je mets, ik zet, tu mets, tl
met, nous mettons, vous mettez, ils mettent, préj.
de find., je mis, ik zettede, aprét.,. mts, mife,
gezet, part. pasfé; zo ook admettre, compromettre,
démettre, entremettre, omettre, per mettre.
Moudre, maaien, inf, je mouds, ik maal, tumoitds,
ilmoud, nous moulons, vous moulez, tls moulent,
préf. de find., je moulus, ik maalde , a prét.,
moulu, gemalen, part. pasfé, zo ook émoudre,
remoudre.
Mourir, (terven, inf., je meurs, ik fterf, tu meurs,
il meurt, nous mourons, vous mourez, ils meurent,
préf. de find., je mourus, ik llierf, a prét., je
fuis mort, ik ben geftorven, parfi, je mourrat,
ik zal fterven, fut.
Mouvoir, be weegen, inf, je meus, ik beweeg, tu
meus, il meut, nous mouvons, vous mouvez, tls
meuvent, préf de find., je mus, ik beweegde,
2 prét., mu, beweegd, part. pasfé; zo ook
émouvoir. ,
Naltre, geboren worden, inf, je nats, tk word
geboren, tu nais, il nait, nous naisfons, vous
nats fez, ils natsfent, préf de Find., je naqnts, ik
werd geboren, a prét., je fuis né, ik ben gebören,
parf.; zo ook renaitre.
Nuire, fcliaaden; zie luire,
Ouir, hooren, inf, dit werkwoord is alleen maar
in 't gebruik in de onbepaalde wijze, f infinitif,
in den tweeden voorledenen tijd. fouts, ik hoori
de, en in de zamengeltelde tijden fai out, ik hess
gehoord, en zo voords.

Over de -onregelmaatige Werkwoorden. 3öj>
PAL PLE. POU, PRE. PUE.
Paitre, weiden, inf.-, je pais, ik weid tu tak it
TrP£%f? 0
^ r s
* A
frej. de l tnd.; zo ook repaitre.
• Pleuvoir regenen inf il p k u t h e t -
A hnhïïfljtleaveit, het regende, i pr t %}
'hV^V **!em**i hef zal regenen,'// 2
net regenen, of, dat het regene, préf. du fubi
,
J J
pleuvant, regenende, part. préf. ''
Pourvoir, voorzien, inf., je pourvols, ik voorzie'
f jmmj.A tl pourvoit, nous pounvions , vfus
pourvojez, tls ponrvorent, préf, de find., jèpour.
vus l k v o o r z a g 9 ^. y ^
. pTr^tfé.^'' *
V 0
°- k
k%w/r, kunnen, inf, Je puls of ,V i k k n n
tu peux, tl peut, nous pouvons f 'vous pouvez/ih
peuvent,préj. dePind., je pus, ik kon, Tïrét
pu, part. pasfé, jepourral,\ z a ) kunnen fut
quejepuisf, dat ik kunne, pUf dVSt
y
/ W « , neemen /»/:, ^4 i k / "
prends, ,1 prend, nous prenons, vous prenez i s
prenttent, préf. de Plnd/, je pril ik J^?p\
prts ^ genomen» par^pasfé; zo ook appren'
dre, cemprendre, déprendre, desapprendre .entreprendre,
fe méprendre, refrendre furprendre.
Prevaioir, beter zijn, ƒ* pyevaix, .^ ben be.
. lm> taptevauX, ulPrevmt< mus prevalons, vous
prevalez, tls prevalent, préf. de Plnd., je preva.
lus, ik was beter, , ^ /, m w/«,'b e l£- ge­
weest ^ / e j ^ w ^ / j at 2ftl befe r
d e
• Syilf" ï l e
P revale
*
e
«'
da
t ik beter zij, ^
frévoir, voorzien
Puer (bnken,
wordt vervoegd a!s pourvvr. r
y e / M, i k \ ^ / t u
/ ;
put nous puons, vous puez, ils puent. «rtf\ö
^ ik Honk, 2 ir^f,
ïronken, part. pasfé. '
V e»!
' *
V a

3o8 Over 'de onregelmaatige Werkwoorden.
QUE. RES. RIR. SAI. SAV. SUI. SUR. TRA.
Quérir, haaleir, is, alleen in 't gebruik in de onbepaalde
wijze, met bijvoeging van aller, gaan,
envoyer, zenden, of venir, komen, H va quérir,
hij gaat haaien, enz.
Réfoudre, oplosfen, inf., je ré fous, ik los op, tu
réfous, il ré fout, nous réfolvons, vous refolvez, ils
réfolvent, préf. de find., je réfolus, ik loste op,
sprét., réfolu, opgelost, part. pasfé.
Rire, lagchen, inf, je ris 3 ik lagch, tu ris, il rit,
nous rions, vous riez, ils rient, préf. de find., je
ris, ik lagchte, 2 prét.,ri, rie, gelagchen, part.
pasfé.
Saillir, uitfpringen, inf, van wateren gefproken,
is geregeld, en wordt vervoegd als punir, ftraffen;
maar fallllr, uilfteeken in de bouwkunde,
maakt /'/ faille, ils faillent, préf. de find., ilfaiU
hit, 1 prét., il faillera, fut., il failleroit, imparfi.
qiPil faille, préf. du fubj., qifil faillit, opt.
Savoir, weeten, inf, je /'ais, ik weet. tu fais, il
fait, nous favons, vous favez, ils favent, préf.
de find., je fis, ik wist, 2 prét., je faurai, ik
zal weeten, fut., que je fache, dat ik weete,
que tu faches, qu'll fache, que nous fachions,
que vous fachiez, qtPils fachent, préf. du fubj.,
fachant, weetende, part. préf, fu, geweten,
part. pasfé.
Suivre, volgen, inf, je fins, ik volg, tu fuis, il
puit, nous fiuivons, vous fiuivez, ils fiuivent, préf.
de find., je fiulvls, ik volgde, 2 prét., juivi, ,
gevolgd, part. pasfé.
Surfeoir. opfchorten, infi, je fur fits, ik fehort op,
tu fur f ois, il furfolt, nous firfoyons, vous furfiyez,
ils furfiient, préf. de find.,. je fiurfis, ik fchortte
op, 2prét., je furfeoirai, ik zal opfchorten, fut ,
furfis, ife, opgefchort, part. pasfé.
Traire, melken, infi, je trais, ik melk, tu trais,
il trait, nous trayons, vous trayez, ils traient,
préf. de find., trait, gemelkt, part. pasfé.

Over de onregelmaatige Werkwoorden. 30^
VAL VAL. VET. VIV. VÖI. VOU.
Faincre, overwinnen, inf., je vxilncs, ik overwin,
tu vaJncs, il vainc, nous vainquons, vous vainquez,
ils vainquent, prfjt. de find., je valnquts, ik overwon,
2 prét., vaincu, overwonnen, part. pasfé;
zo ook tonvalncre.
Valoir, gelden, inf, je vaux, ik geld, tu vaux, il
va ut, nous valons, vous valez, lis valent, préf de
Vind., je valus, ik gold, 2 prét., je vaudrai, ik
zal gelden, fut., que je vaille, dat ik gelde, préf.
du fubj., valu, gegoldan, part. pasfé; zo ook
équi valoir, revaloir en pré valoir.
Fétir, kleeden, inf, jevêts, ik kleed, tu vêts, il
vét, neus vet ons, vous vêtcz, ils vétent, préf. de
find., jevétis, ik kleedde, 2 prét., vêtu, ue,
gekleed, part. pasfé; zo ook devétlr, revêtir, furvêtir.
Fivre, Ieeven, inf, je vis, ik leef, tu vis, il vit,
nous vlvons, vous vivez, ils vivent, préf. de Plnd.,
je vêcus, ik leefde, 2 prét., vécu, geleefd, part.
pasfé; zo ook revlvre en furvivre.
Volr,, zien, 1'inf, je vois, ik zie, tu vols, 11 volt,
nous voions, vous voiez, ils voient, préf de Vind.,
je vis, ik zag, 2 prét;, je verral, ik zal zien,
fut., vu, vue, gezien, part. pasfé; zo ook entrevoir,
revoir.
fouloir, willen, inf, je veux, ik wil, tu veux, il
veut, nous voulons, vous voulez, ils veulent, préf
de Plnd., je voulus, ik wilde, 2 prét.. je voudrai,
ik zal willen , fut., que je veuille, dat ik wille,
préf. du fubj., voulu, ue, gewild , part. pasfé.
Indien men nu de vorming der tijden niet vergeeten
heeft, kan men gemaklijk alle deeze onregelmaatige
werkwoorden vervoegen, door middel
der aangewezene tijden. Men lette teffens op,
dat, wanneer één dier werkwoorden niet in den
eerften perfoon van het meervoudig van den tegenwoordigen
tijd der toonendc wijze,préf de Plnd.,
vervoegd wordt, dan ook de tijden, die daarvan
V 3

gxo Opfeilen, betreffende de
gemaakt worden, ontbreeken, ten zij dezelve etbij
uitgedrukt liaan.
Gebeurt het, dat de toekomende tijd niet van de
onbepaalde wijze gemaakt wordt, zo vindt men den
toekomenden tijd er bij uitgedrukt; en zo met alle
andere tijden.
Hier zal ik nog bijvoegen, dat, wanneer een
werkwoord in den eerften perfoon van het enkelvoudig
van den tegenwoordigen tijd de. toonende
wijze, préf. de Find., op een ftomme e uitgaat;
als: je-donne, ik geef, fouvre, ik open; zulk een
werkwoord in den tweeden perfoon van het enkel,
youdig der gebiedende wijze met een s moet gefchreven
v/orden, als er en of y volgt; bij voorbeeld:
poriss en a ton frere, breng er van aan uwen
broeder, apportes y> des livres, breng er boekenj
miar volgt er noch en noch y, zo laat men de s
weg: donne moi, geef mij.
. Op.flellen a betreffende de ongeregelde Werk-
• woorden.
l'^jti ' | m i. \
Waar i zullen wij van daag- gaan 2? ik weet %
niet, v/aar ik gaan zal: ik zou wel naar 4 onzen
tuin gaan,, indien gij er met 5 mij 6 gïngt; maer
wij zullen er 7 niet gaan, indien gij met-ons er
niet wilt 8 gaan, Hoe 9 komt het, dat uwe broeilers
zo laat 10 naar de fchool gaan § zonden zij
niet weeten dat het 11 te laat 12 is? Zij weeten
het 13 wel; maar ik geloof'14 niet, dat zij zo laat
naar de fchool zouden gaan, indien zij niet voor-
1 ou. 6 moi. 11 il.
2 aller. j y. fca trop tard.
3 lavoir. y vouloir^ 13 ié.
4 a.- 9 d oü. 14 croire.
.5 avec. jo li tard.

ongeregelde Werkwoorden. ju
zien 15 waren van briefens 16 van verfchoonlng 17.
Gij zoudt wel willen dat uw vader naar buiten 18
ging. Hij zal er wel gaan, indien het mooi weer
ts 19: indien hij er ging, zoudt gij de vrijheid 20
hebben te 21 gaan, daar het u behaagen 22. zou.
15 munis. 18 a la campagne. 21 de.
16 billet m. 19 il fait beau tem^. 22 pla re.
17 excufe ƒ. 20 libené/.
N°. ».
Mijn vader zal mij 1 eenige 2 "boeken zenden 3„
Hij heeft het 4 mij beloofd 5, en hij zal zijn woord 6
gewis 7 houden 8. Hij heeft mij ook beloofd de
voorledene 9 w«i 10, dat hij mij geld zenden zou,
indien ik mijnen pligt niet verzuimde 11. Ik wensch.
te wel dat hij het 12 reeds deede 13; want hei 14
zou mij wel te pas 15 komen. Mijn meester zal
hem 16 een' brief fchrijven om 17 hem 18 te «jrz*-
***** J
v a n 9 mijne oppasfendheld 20 en van mijne
gehoorzaamheid; da» 21 vertrouw 22 ik, dat mijn
vader het rasch 23 doen zal. Ik weet 24, ik wist, ik
heb geweten, en ik zal weeten, dat zijne beloften
25 nooit blijven 26 zonder uitwerking 27; wij
kunnen, en wij zullen kunnen daarop 28 vertrouwen
29.
ï me.
2 quelque.
3 envoïer.
4 le.
5 proniettre.
é parole ƒ.
7 certainement.
8 tenir.
9 pasfé.
so ièmaine ƒ.
11 négliger.
12 le.
13 faire.
14 il.
15 » propos.
16 lui.
17 pour.
18 le.
19 asfurer.
20 application ƒ.
V 4
1
21 alors.
32 (e flatter.
23 bientót.
24 favoir.
25 promesfe/.
26 demeurer.
27 erfet ra.
28 y.
29 fe fier.

jïa Op/tellen, betreffende de
! m 3-
Wij oordeelen i dikwijls ligtvaardiglijk 2 over de 3
dingen, die 4 wij ten halven 5, of "ahemets 6 in
het geheel niet 7 verftaan 8. Deeze laatdunkendheid
9 veroorzaakt 19 dikwijls. dat wij ons de _/ƒ>£>'-.
temijen 11 of de berispingen 12 van de anderen o£

ongeregelde Werkwoorden. gig
en daarover -uilen berouw gehad hebben mlsfchleno
wanneer het 10 zal zijn te u laat 12. Veelen van
ul. zien echter niet, zagen echter niet, hebben
echter niet gezien, en zullen echter niet zien, dat
zij hunnen pligt verzuimden , en deeze 'verblind*,
hetd 13 verpligtte 14 nnj, en heeft mij dikwijls ver*
pligt om 15 hen 16 daartoe 17 te noodzaaken i8„
9 peut-être. 13 aveuglement m. 16 les.
1 0
"» 14 obliger. 17 y
ïi trop.' Ï S de. ,8 J- orcer< " '
12 tard.
Mijn medehandelaar zal mij eenige 1 waaren a
zenden 3; en indien hij zich van zijnen last 4 wèl
zal gekweten hebben 5, zal ik er ra» 6 eenige /W-
?;ew 7 aan mijnen broeder zenden, op dat hij zien
moge-8 of 9 zij te« 10 «w»^» w , en of hij
w/
7 échantillon ra. 14 bagatelle ƒ. 21 pouvoir.
V 5

3**
Opfeilen, betreffende de
N°. tf.
Veele lieden zenden i, zonden, hebben gezonden,
zullen zenden, en zouden zenden zeer dikwijls hunne
kinders naar de fchool, zonder te 2 onderzoeken
of 3 de meester, aan wien zij over geeven 4, overgaven,
hebben overgegeven, en zullen overgeeven de
zorg van derzelver onderwijs 5 en opvoeding, bekwaam
is of 6 niet; het 7 gebeurt dikwijls, dat zij
hem 8 niet dan bij 9 naam kennen 10. Ónze ouders
zullen ons niet zenden naar de fchool, dan na dat n
zij overtuigd zullen zijn van de bekwaamheid des
meesters, aan wien zij ons toevertrouwen 12; want
zij beoogen 13 niets anders 14, en zij beoogden niet*
anders dan ons waar IJ welzijn.
•i envoïer. 6 ou; 11 après que.
2 fans. 7 il. ia conlier.
3 li. 8 le. 13 envilager.
4 remettre. 9 de. 14 autre chofi».
£ ir,ltruflion ƒ. 10 eonnoitrs. 15 vrai.
N°. 7.
Ais 1 mijne leerlingen in de fchool zijn, loopen %
-zij, liepen zij, hebben zij gelopen, zullen zij loopen
, en zouden 2ij loopen dan kier dan daar 3, zonder
de minlte zaak ulttevoeren 4. Ik verbied 5 het S
hun, ik verbood het hun, ik heb het hun verboden,
ik zal het hun dagelijks verbieden; maar zij
kreunen zich 7 daaraan 8 niet, zij kreunden zich
daaraan niet, zij hebben zich daaraan niet gekreund,
en zij zouden zich daaraan niet kreunen: zij gaan
altijd denzelfden gang 9. Gijl. hebt ook de flechte
ï quand.
2 courir.
3 parci paria.
4 faire.
5 défendre.
6 ; e.
7 le foueier.
8 y.
9 train a.
;

"«geregelde Werkwoorden. jij
gewoonte,' dm m ah xi bezetenen 12 uit de fchool
te loopen. lk wenschte wel, dat «rijk zo ras niet
hepet, niaar dat gijl. naar huis' ginge?; zo aü t 3 he
aan welopgevoede 14 kinderen betaamt \ 5l . J
d e
1 2
1° ' forcené m,. 14 bien-élevé.
11 comme. , 13 comme. I S convenir.
•
N°. 8.
De deugdzaame lieden ontvlieden 1, ontvloden '
hebben ontvloden, zullen ontvlieden en zouden
inde?SrT? L jk
-,° 0k
? e e r a c h t e n £
n beminnen,
indien p . de luiheid en de ongehoorzaamheid, die
verjoejeltjke 2 ondeugden, ontvloodt. De grootfte
^deugden guiten 3, fproten, zijn gefloten,
0 U d e
te dl f
M J/ 21
/ c
f aan
' z
"-
W e
" f r u i t e n u i t d e
P l'digl
5,- zij deed fchade, zij heeft
z a l fchade doen
!i > e
« 4 zou
fchade doen aan het ligchaam en aan de ziel. &
aicn de kinders péh met 6 hunne lesfen en met
ve^ad
g
f
h i M m ?
'
Z
° U d e n n i 6 t d 0 6 n
^
l Sstable. i l
£ naitre. 6 a. •
N°. 9,
De jonge lieden 1, ftierven 7;?n
ven,- zullen fterven zo 2 wel S> W
den: de eene fterft, ftierf,^ ge b 3
r v?„ ^ , Ver"
yen, en zou fterven vroeger 5 d dan de ander/ S
** ^ 6 Wij ^ 7 / < m£ 8,^ erzif w^jtroVgE
1 mourir. 4 vieux „ ,
3. que. 6 ibit que. }J£' *• 1

yr6 . Opfeilen, betreffende de
ven, echter 9 de tijd onzes levens 10 is bepaald 11
door God, en wij zullen daarvan 12 nooit de eind'
paaien 13 overfchreeden 14. Het 15 zou dus 16 te 17
wenfchcn zijn, dat wij altijd deugdzaam 18 leefden,
dan 19 zou de dood ons niet verfchrikken'20. Wij
zouden few 21 met vermaak zien naderen, 0?» 22
Zo* te maaken 23 de banden 24, d/« 25 ons aan de
aardfche 26 rampen 27 hechten 28.
9 neanmoins,
10 vie ƒ.
n déterminé.
ia en.
13 borne ns.
14 paster.
15 f»
16 ainfi.
17 a.
18 vertueufement.
19 alors.
2.0 etfraier.
21 la.
22 pour.
N°. 10.
23 détacher.
24 lien m.
35 qui.
26 terrestre.
27 mal m.
28 attacher.
De weetenfchappen worden niet verkreegen 1, wierden
niet verkreegen, zijn nooit verkreegen geworden,
en zullen nooit verkreegen worden dan door
den arbeid en door de moeite; indien zij kunnen 2,
zij konden, en zij zouden kunnen gekocht worden 3
voor geld; dan 4 zonden zekerlijk 5 de rijkften ooic
tevens 6 de geleerdlten zijn. De geleerden verwer'
ven 7, verwierven, hebben verworven, zullen verwerven,
en zouden verwerven een' grooten naam 8
door hunne uitgefirekte 9 kundigheden. Legt u ook
geheel en al 10 toe II op de 12 weetenfchappen, op
dat gij in het vervolg ook een' grooten naam verwervet,
niet alleen door uwe uitgebreide kundigheden,
maar ook door uwe uitmuntende 13 deugden!
1 s'acquérir.
2 pouvoir.
3 s'aCheter.
4 alors.
§ certaiftement.
6 en même tems.
7 s'acquérir.
8 réputation/.
9 viste.
10 entierement.
11 s'appliquer.
12 lees aan de.
13 excellent,

ongeregelde Werkwoorden* 513?
Alexander 1 de Groote heeft de geheele bekends
wereld gewonnen zo wij geloof flaan 3 aan het,
verhaal 4 van den Hijloriefchtijver 5 Curtlus 6. Een
vredelievend 7 vorst, die 6 vergenoegd is 9, vergenoegd
was, vergenoegd is geweest, en vergenoegd
zal zijn met io Zijne Haaten, zich toeleggende 11
om 12 zijne onderdaanen gelukkig te maaken 13, ver*
dient 14 meer eens ieders 15 bewondering 16, dan
een heerschzuchtlge 17 gek, welke doorloopt 18, doorliep,
heeft doorgelopen, zal doorloopen, en zoii
doorloopen de geheele wereld, om iy tallooze 20
volken onder het haatelijke 21 juk 22 der favernijf 23
te doen bukken 24.
1 Alexandre.
2 conquérir.
3 ajouter foi.
4 recit w,
5 Hiflorien m.
6 Cu ree.
7 pacifique.
8 qui.
9 fe contenter.
10 de.
11 s'appliquer.
12 a.
13 rendre.
14 mériter.
15 tout Je monde»
16 admiration ƒ.
N°. 12.
17 ambitieux.
18 parcourir.
19 pour.
20 innombrabl®.
21 odieux.
22 joug m.
23 fervitude f.
24 plier.
Ik ken 1, ik kende, ik heb gekend, ik zal kennen,
en ik zou kennen lieden, bezittende 2 rijkdommen
3, welke 4 zij verkrijgen 5, verkreegen, zullen
verkrijgen, en zouden verkrijgen op 6 eene flinkfche
7 wijze 8. Het 9 is echter feter 10, het was
echter beter, het is echter beter geweest, en het
zal echter beter zijn te hebben gewonnen een' ftuL»
ver door den eerlijken n arbeid 12 onzer arbeid'
1 connoitre.
2 avcir.
3 richesfe/.
4 que.
5 acquérir.
6 de.
7 obJique.
8 maniere ƒ,
9 il.
10 valoir mieux.
11 honnêtt.
22 travail m.

(JjiS ,-Opfi''ellen, betreffende de
zaame 13 hand, dan te hebben verkreegen groote
fchatten 14 door bedriegerijen 15 en door onrechtvaardigheden
16. De vruchten, welke wij plukken 17,
wij plukten, wij zullen'plukken, en wij zouden
plukken van onze bedriegerijen, verliezen i3 daarna^
verloren daarna, hebben daarna verloren, en zullen
daarna verliezen veel van hunnen fmaak.
J3 laborieux. 1$ tromperie ƒ. 17 cueilïir.
14 tréfor m. 16 injustice ƒ. 18 perdre.
N°. 13*
Wanneer ik zie 1, ik zag, ik heb gezien, ik zal
zien, en ik zou zien de zotternijen 2, welke 3 ge~
fchieden 4, gefchiedden, zijn gefchied, zuilen gefchieden,
en zouden gefchieden, ah 5 ook die,
welke gezegd Worden 6, gezegd wierden, zijn gezegd
geworden, en zullen gezegd worden, kan 7
ik niét nalaaten 8 een Hecht denkbeeld 9 van het
menschlijk verftand te hebben. Gijl. vermaakt u 10,
gijl. vermaaktet u, gijl. hebt u vermaakt, gijl.
zult u vermaaken, en gijl. zoudt u vermaaken doorgaands
11 het meest 12, wanneer gijl. bedrijft 13,
gijl. bedreeft, gijl. hebt bedreven, en gijl. zult bedrijven
buitenfpoorlgheden 14»
1 voir. 6 fe dirs. 10 fe diven.'r.
2 fottife ƒ. 7 ik kan niet', je ne 11 ordinairement.
3 qui. faurois. 12 le plus.
, 4 fe faire. 8 s'empêcner. 13 commettre.
B comme. 9 opinion/. 14 extravagance f.
"•
Sa :
/• N
°-14. :
Gijl. ziet 1, gijl. zaagt, gijl/hebt gezien, gijl*
zult zien, eh gijl. zoudt zien nog dagelijks, dit
magtige en rijke perlóonen vervallen 2, ^vervielerf".,
I voir.. • | 2 déohepir.

ongeregelde Werkwoorden, g 1 5
zijn vervallen, zuilen vervallen, en zouden vervallen,
van het toppunt 3 des fortuins, waar 4 zij
meenen 5, meenden, hebben gemeend, en zullen
meenen te zijn in volle zekerheid 6. Gijl. leert 7
daaruit 8-, gijl. leerdet daaruit, gijl. hebt daaruit
geleerd, en gijl. zult daaruit leeren, dat gijl. nooit
moet 9, gijl. nooit moest, gijl. nooit hebt moeten,
en gijl. nooit zult moeten u betrouwen 10 op het u
fortuin, wanneer hetzelve ul. toelagcht 12, ul. toelagchte,
ul. heeft toegelagchen, en ul. zou toelagchen
geduurende eenigen tijd.
3 faite m. 7 apprendre. 10 fe fier.
4 °ü. 8 par ]h. u u es a a n n e t >
5 croire. 9 faloir. 12 löurire.
6 füreté ƒ.
N». 15.
Ga zitten 1 ah 2 het 3 u fe//Vf? 4. Ik bed
reeds gezeten; indien ik ga zitten, ik ging zitten»
ik was gaan zitten, en ik zou gaan zitten op deezen
bank, zou ik gevaar loopen 5 te vallen, doordien
dezelve gebroKen is; ik wenschte we) dar gij
ginget zitten ! Laaten wij bij 6 het venller gaan zitten;
wij zullen daar 7 te zamen kunnen praatende
hof verfchaft 8 ons, verfchafte ons, heeft ons
verfchalt, zal ons. verfchaffen, en zou ons verfchaffen
het fchoonffe gezicht 9 der wereld: indien
wij gisteren hier waren gaan zitten, zou oe tijd
ons niet verveeld 10 hebben. Ik wenschte wel, dat
gijl. ginget zitten, en dac gijl. uwe plaats n niet
verhetet zonder verhf 121
1 s'asfeoir. 5 couiir risque. 9 'vue ƒ.
2 fi. 6 prés de. 10 dureri
3 »" . 7 y- 11 place/.
4 plaire. S offnr. , i 2 permjsiion ƒ.

ig2C Opfeilen, betreffende de
N°. 16.
Ik voorzie i $ ik voorzag, ik heb voorzien, ik
zal voorzien, en ik zou voorzien veele ongelukken,
zo die twist nog lang 2 duurt; want ieder %
der beide 4 partijen 5 meent f>, meende, heeft gemeend
, en zal meenen gelijk te hebben 7; ik
wenschte dat zij niet elkander 8 een vergelijk 9
-maakten, en dat zij elkander verftonden 10! lk begrijp
ir niet, ik begreep niet, ik heb niet begrepen,
ik zal niet begrijpen, en ik zou niet begrijpen,
waarom zij niet willen, zij niet wilden, zij
niet hebben willen, en zij niet Zouden willen malkander
verft'aan 12. Het vetffe proces it niet opteweegen
tegen 13 het flegtfte verdrag. Die zaak 14
zal kunnen hebben droevige gevolgen, indien men
daarin 15 niet voorzie iö bij tijds 17.
1 prévöi'r. 7 avoir raifort. 12 s'entendre.
2 longtenjs. 8 entr'eux. 13 ne pas valoir.
3 chacun. 9 accommode- 14 affaire/.
4 des deux m. ment m. 15 y.
5 parti. 10 s'entendre» 16 pourvoir'.
6 croire. I I comprendre. 17 a tems.
N

ongeregelde Werkwoorden.
welke groejen io, groeiden, en zullen groejen
hier n beneden 12, en Welke 13' ftrekken 14, llrekten,
hebben geftrekt, en zullen ltrekken tot 15 het
gebruik 16 en tot het onderhoud 17 der levendige 18
1'chepzelen. //se 19 groot is niet de goedheid des
Scheppers, die zorgt 20, zorgde, heeft gezorgd,
en zal zorgen voor 21 alles, wat 22 in het wezen
«23, in het wezen was, in het wezen is geweest*
en in het wezen zal zijni
10 croïtré. 15 Ju 20 avoir foin.
it ici. 16 ufage. 21 de.
12 bas. 17 eniretién (n. 22 ee qui»
13-qui- 18 vivant. 23 exiiter*
14 fervih 1 9 combien»
N°. i t
Hout, iteeh, ijzer en meer 1 andere metaalen,
kunnen niet, konden niet, hebben niet kunnen, eh
zullen niet kunnen zich beweegen 2; om dat zijniet
dan ftof 3 zijn; daaruit 4 beftuiten 5 wij, bellooteft
wij, hebben wij befloten, en zullen wij befluiten,
dat wij meer 6 zijn dan die doode llgchaaraen;
want Wij leeven 7 en Wij beweegen ons, wij leefden
en wij beweegden ons, wij hebben geleefd en
wij hebben ons beweegd, wij zullen leeven en wij
zullen ons beweegen; maar dit leven en deeze be^
weeging 8 wordt ook ontdekt 9 ih de beesten; echter
zullen wij ook ligt 16 kunnen bemerken l i , dat
Wij meer hebben dan het leven en de beweeging;
want wij denken en wij redeneeren 12. Het tw*
mogen 13 van te denken en te redeneeren kan niet
zijn dan het kenmerk 14 van eene redelijke i§
1 plufieurs» 6 plus. n remarquér.
tt fe.mouvotr. 7 vivre, 12 raifonner.
3 mauere/. 8 mouvement m. 13 faciliré/.
4 de la. 9 Ie découvrir. 14 marqué/.
5 conclure. ib facilement. 12 raifonnabl^
X

5«2 Opflelkn, betreffende de
ziel, verbeven \6 boven 17 die der redelooze dieren
18.
16 éleve. 17 a/ 18 brute.
N°. 19.
d a t n e t
Ik verbeeld mij 1, dat te 2 r«g*«r 3»
regende, dat het heeft geregend, en dat het zal
regenen; mij dunkt 4, dat het nooit zo Jierk 5 geregend
heeft. Ik wenschte wel, dat het den geheelen
dag 6 regende; want wij hebben eene lange
droogte 7 gehad ; echter eene al te 8 overvloedige 9
regen 10 fchaadt 11, fchaadde, heeft gefchaad, zal
fchaaden, en zou fchaaden dikwijls zo veel 12 als
eene bovenmaatlge 13 droogte. Eene al te overvloedige
regen vernielt 14, vernielde, heeft vernield,
zal vernielen, en zou vernielen zo wel 15 de vruchten
en de graanen als de bovenmaatige droogte. De
boomen en kruiden zouden noch groejen 16, noch
bloejen 17, indien de regen hen 18 niet bevochtigde
19, en dat de hitte hen niet verwarmde 20.
1 s'imaginer.
2 il.
3 pleuvoir.
4 fembler.
5 fort.
6 journée ƒ.
7 fécheresfe ƒ.
8 trop.'
9 abondant.
10 p'uïe ƒ.
11 nuire.
12 autanr.
13 excesfif.
14 détruire.
N°. ao.
15 ausfi bien.
16 croitre.
17 fleurir.
18 les.
19 arroler.
20 échauffer, l'ept.
Weet 1 tij wel, wist gij wet, hebt gij wel geweten,
zult gij wel wecten, dat God is en dat Hij
is een helmier 2 der geenen die 3 Hem 4 yreezen,
Hem vreesden, Hem hebben gevreesd, en Hem zul-
1 favoir.
4 le.
2 rémunérsteur n. 3 qui.

•ongeregelde Werkwoorden, 323
Jen vreezen; en ook dat Hij ftraft, ftrafte, heeft
geftraft, en zal ftraffen de geenen, die Hem 5 ongehoorzaam
zijn 6, Hem ongehoorzaam .waren
Hem ongehoorzaam zijn geweest, en Hem ongehoorzaam
zullen zijn? Gij weet het zeerwel* maar
gij denkt daaraan 7 riiet. Indien gij leest 8, gij
leesdet, gij hadt gelezen, en gij zoudt leezen de hei.
hge Schriftuur, zult gij deeze godlijke waarheid
daarin vinden. Ik wenschte wel, dat gij in dezelve
dagelijks 9 lazet, en dat gij onthieldet 10 de zedelesfen
n , die 12 dezelve 13 vervat 14, vervattede
en zal vervatten.
5 lui. 9 journellement. 12 que.
6 désobéir. 10 retenir. 13 elle. *
7 y* 11 lecon de mora- 14 contenir.
S lire. le ƒ.
N°. ar;
Ik ken x, ik kende, ik heb gekend, ik zal kennen,
en ik zou kennen reeds mijne lesfen; maar ik
S elo
i e t d a t d e u w
?f* " ' en kent; want ik zie
u altijd lpeelen. Uwe neeven kennen nooit, kenden
nooit,'hebben nooit gekend, en zullen nooit
kennen de hunnen. Leert 3 uwe lesfen en maakt
uw werk! want weet, dat de meester u zekerlijk
ftraffen zal, indien gij het 4 nalaat 5. Ik wenschte
wel, dat alle leerlingen altijd hunne lesfen kenden!
zij zouden ze 6 wel beter 7 kennen, indien
zij ze leerden vóór 8 den tijd van de Tchool. Leest 9
en herleest 10 verfcheldene xx maaien 12 uwe lesfen,
eer 13 gij dezelve van bulten 14 leert 15, op dat
gij de woorden 16 wèl kunnet uit fpreeken 17!
1 favoir. 7 mieux. I 3 avantque.'
2 c r o i r e
-
3 apprendre.
8 avant.
9 lire.
14 p a r coeurï
15 préf. du fubf
4 y- 10 retire. ,6 mot m.
5 manqner, 11 plufieurs. 17 prononcer
6 les. ia fois.

3*4 Opfeilen, betrefende de
'NO. 22.
De boeken, die i ik daar 2 zie, zijn niet waardig
3, waren niet waardig, zijn niet waardig geweest,
en zullen niet waardig zijn het geld, dat 4
men er voor 5 betaald heeft. De man, die 6 daar
zit, daar,zat, daar heeft gezeten, en daar zou zitten,
is niet waardig, was niet waardig, is niet
waardig geweest, en zal niet waardig zijn het wa-
,ter, dat hij drinkt 7, dat hij dronk, en dat hij
zou drinken. Wij zullen gelukkig zijn, indien wij
niet willen 8, wij niet wilden, wij niet hebben gewild,
en wij niet zullen willen dan het geen wij
kunnen 9, wij konden, wij hebben kunnèn, en wij
zullen kunnen. Indien gij wilt het geen gij kunt,
zult gij altijd kunnen het geen gij zult willen.
1 que. 4 que. 7 boire.
2 la. 5 eu. 8 vouloir.
3 valoir. 6 qui. 9 pouvoir.
N°. 23.
Ik wil, ik wilde, ik heb willen, en ik zal willen
wederom hebben 1 het boek, dat 2 ik u geleend
heb; bijaldien 3 gij niet wilt, gij niet wildet, gij
niet hebt willen, en gij niet zult willen mij hetzelve
4 wedetgeeven 5, zal ik genoodzaakt zijn mij
er i over 6 te beklaagen 7 aan mijnen vader, die 8
u wel noodzaaken zal 9 het mij wedertegeeven.
Ik geloof 10 niet, ik geloofde niet, ik heb niet ge.
loofd, en ik zal niet gelooven, dat 11 gij het zult
verloren hebben. Gij hebt daarin 12 nog gisteren
gelezen. Ik heb het niet verloren; maar ik hes
I ravolr. 5 rendre. 9 contraindre.
a que. 6 en. 10 croire.
3 fi. 7 fe plaindre. n que.
4 le. 8 qui. ia y.

ongeregelde Werkwoorden. 3*5
daarin 12 nog dagelijks: zodra 13 ik het geheel 14
zal gelezen hebben, zal ik het u wedergeeven,
gelijk 15 ik het u beloofd heb. Wacht 16 nog eenige
dagen als 17 het u belieft 18!
13 dèsque. 15 comme. 17 fi.
14 entièrement. 16 attendre. 18 plaire.
N°. 24.
' Wanneer wij begaan 1, wij begingen, wij hebben
begaan, wij zullen begaan, en wij zouden begaan
eene dwaasheid 2, bemerken 3 wij dezelve 4
niet, bemerkten wij dezelve niet, hebben wij dezelve
niet bemerkt, zullen wij dezelve niet bemerken,
en zouden wij dezeive niet bemerken dan wanneer
zij begaan is. Wij worden allen geboren 5,
wij werden allen geboren, wij zijn allen geboren
geworden, wij zullen allen geboren worden, en wij
zouden allen geboren worden in de zonde. Zodra
6 de mensch geboren wordt, geboren werd,
is geboren geworden, zal geboren worden, en zou
geboren worden, begint hij te 7 lijden 8. Gijl. zegt,
gijl. zeidet, gijl. hebt gezegd, en gijl. zult zeggen
veele dingen, die 9 gijl. niet kunt, gijl. niet
hebt kunnen, gijl. niet hadt kunnen, en gijl niet
zult kunnen bewijzen 10.
1 commettre. 5 najtre. 8 fouffrir.
2 folie/. 6 uèsque. 9 que.
3 s'appercevoir. 7 a. 10 prouver.
4 en.
-v W. 25.
Veele lieden vervloeken 1 ligt a, vervloekten ligt,
hebben ligt vervloekt, zullen ligt vervloeken, eu
zouden ligt vervloeken een' anderen ; maar vervloekt
niemand, op dat God u ook niet vervloekei
I maudire. 2 aifémen.
X 3

$i$ ' Opfeilen, betreffend* de
Wanneer iemand ons tegenfpreekt 3, ons tegen- .
fprak, ons heeft te^cngcfprokerj.p;iijiis zal tegen- .
fpreeken, cn ons zou t s~É|§l het $
niet, betaauiie het bic P-S^' 'amd,
zal het niet botaamen, cn zeft^feï^niet betaamen
ons te vertoornen 6; het is genoeg 7, het was genoeg,
het is genoeg geweest, en het zal genoeg
zijn hem te overtuigen S door goede woorden 9, dat
hij mis heeft 10, mis had, mis heeft gehad, en mis
zou gehad hebben. Ik wenschte wel, dat de goede
woorden voldoende waren om 11 u te houden 12 in
uwen pligt!
3 contredire. 7 fuffire. 10 fe tromper,
4 falloir. 8 de le convainere. 11 pour.
5 il. 9 parole/. 12 contenir.
6 de nous mettre
en colere.
N°. 26.
Gijl. leest 1 veel, gijl. laast veel, gijl. hebt veel
gelezen, en gijl. zoudt veel leezen; maar gijl. onthoudt
2 het 3 niet en gijl. begrijpt 4 er weinig
van 5, gijl. onthieldt het niet en gijl, begreept er
weinig van, gijl. hebt het niet onthouden en gijl.
hebt er weinig van begrepen: ik wenschte dat gijl.
liever 6 minder 7 lazet, en dat gijl. onthieldet en
begreepet het geen gijl. leest! dikwijls verbiest 8
gijl., verkoost gijl., hebt gijl. verkazen, en zult.
gijl, verkiezen boeken, die 9 ul. meer fchaaden 10,
•ul. meer fchaadden, ul. meer hebben gefchaad, en
ul. meer zullen fchaaden dan zij ul onderrichten 11,
ul. onderrichtten, ul. hebben onderricht, ul. zullen
onderrichten in 12 nuttige dingen. Ik geloof '13
3 lire. 6 plutót. 10 nuire.
2 retenir. ' 7 moins. 11 inflruire.
3 le. 8 choifir. i3 de.
4 comprendre. 9 qui. i3cro;re.
6 en.

ongeregelde Werkwoorden. 31J
voorzeker 14, dat het te 15 veel 16'leezen 17 den
geest kwelt 18 en vermoeit 19, zo wel ao ah ai de
te groote hoeveelheid 22 van voedzel 23 de maag
overlaadt 24.
14 oertainemenr. 18 incommoder. a2 quantité ƒ.
15 trop. 19 fatiguer. 23 ncurriture ƒ.
16 continuel. 20 ausfi bien. 24 furcharger.
17 leöure ƒ. 21 que.
N°. 27.
Wanneer wij /^if 1 fchrijven 2, wij iet fchreven,
wij iet hebben gefchreven, wij iet zullen fchrijven,
en wij iet zouden fchrijven, behoort 3 het 4, dat
wij hetzelve 5 leezen 6 en hetzelve dikwijls herleezen,
om te zien 70/8 wij niet gezondigd nebben
tegen de [peiling 9 of 10 tegen de fiijl n. Gijl.
khrijft van daag f echter 12 dan gisteren; maar ik
hoop, dat gijl. morgen beter 13 zult fchrijven.
Uwe medeleerlingen fchrijven nu veel beter dan
gijl.; echter hebben zij gisteren nog veel beter gefchreven.
Ik zou met vermaak zien, dat gijl. beter
fchreeft 14; maar, al 15 fchrijvende, leert mén fchrijven.
Ploudt 16 de pen wel, en hebt eene ongedwongene
17 houding 18 ! De geene, die de pen
kwalijk 19 zal houden, zal nooit eene fraaje hand
fchrijven.
1 quelque chofe. 8 li. 14 foptatif.
2 écrire. 9 orthographe ƒ. 15 en.
3 falloir. 10 ni. 16 tenir.
4 ik 11 ftilem. 17 dégagé.
5 le. 12 plus mal. 18 conienance ƒ.
6 préf. du fubj. 13 mieux. 19 mal.
7 pour voir.
X 4

ajaS öppJellen, betreffende d»
N°. a8.
Het i zijn dwaazen 2, die 3 lagchen 4, lachten,
hebben gelagchen, zullen lagchen, en zouden lag-i
chen op 5 ieder 6 oogenblik, zonder daartoe 7 rei
den 8. te hebben; gif lacht, gij lachtet, gij hebt
gelagchen, en gij zult lagchen op 9 ieder woord,
dat gij /preekt 10, dat gij fpraakt, en dat gij zult
fpreeken. Gedraagt n u met meer zedigheid 12 s
indien gij niet wilt dat men u plaatze 5.3 onder het 14.
getal der dwaazen ! De molènaars 15 maaien 16,
maalden, hebben gemaald, en zullen maaien het
koorn; zij maaken er van, 17 meel, waarna de bak*
kers 18 het kneeden 19 met melk en water, het
hakken 20, het bakten, het hebben gebakken, en
het zullen bakken in den oven, en zij maaken er
brood van 17.
\ ee. 8 fbjet. 14 lees aan het.
2 fot m. 9 a. 15 mcunier JH,
3 qui. 10 dire. 16 moudre.
4 rire. 11 conduire. 17 en.
5 a, i2 modestie/. 18 boulanger m,
«5 chaq'JOj. 13 méare, au préf. 19 paitrir.
ff en. du fubj. 20 cuire.
N°. £9.
,
Wat 1 drt.nkts 2 gij s morgens., 3? drinkt gij cofiij
©f thee 4 ? Wij drinken, wij dronken, wij hebben
gedronken, wij zullen drinken, en wij zouden drinkuj
altijd thee; want men zegt, dat de coflij te
veel 5 verdikt 6, te veel verdikte, te veel heeft verdikt,
en te veel zou verdikken het bloed; en ik
drink, ik dronk, ik hab gedronken, en ik zal drinken
coffij; want men zegt, dat de thee het bloed
I que. 3 !e matin. 5 trop.
%. prendre. 4 thé m. 6 épaislir.

ongeregelde Werkwoorden. 32$
te veel verdunt 7. Ik weet niet, ik wist niet, ik
heb niet geweten, en ik zou niet weeten of 8 dat 9
waar 10 is of 11 niet 12; wij gelooven, dat geen
van beiden 13 fchaadt 14, fchaadde, heeft gefchaad,
en zal fchaaden aan de gezondheid des menfchen;
wanneer men dezelve 15 gebruikt 16, dezelve gebruikte,
dezelve heeft gebruikt, en dezelve zal gebruiken
met maate 17.
7 afoiblir. n ou. 15 en.
8 fi. 12 non. 16 ufer.
c e l a
9 -
10 vrai.
J3 nil'un nil'autre. 17 avec mefure.
14 nuire.
N°. 30.
Bef uit 1 gij niet, befloot gij niet, hebt gij niet
befloten, en zoudt gij niet befluiten uit het verhaal
2, dat 3 men ons doet, dat men ons deed,
dat men ons heeft gedaan, en dat men ons zou
doen, dat die zaak 4 kwaade gevolgen 5 zal kunnen
hebben? De meesters befluiten, beflooten, hebben
befloten, en zullen befluiten uit de nalaatigheid
hunner leerlingen, dat zij geen eerzucht 6 hebben.
Wij befluiten, wij befloten, wij hadden befloten
, en wij zullen befluiten uit de heldhaftige 7
daaden van iemand 8, dat hij moed 9 heeft. De
bijbel _/7»// 10, floot, heeft gefloten, en zal fluiten
bulten x\ het koningrijk der hemelen alle de geenen
die 12 God en zijne geboden verachten.
1 conclure. 5 fuite ƒ. 9 coenr m.
2 recit m. 6 ambition ƒ. 10 exclure.
3 que- 7 héroïque. 1 r lees van.
4 affaire ƒ. 8. quelqu'un. 12 qui.

83° .Opfeilen, betreffende de
N°. 31.
Die bloem is alreeds ontlooken 1: ik hoop dat 2
deeze ook welhaast 3 zullen ontluiken. Ik fchep 4 ,
ik fchiep, ik heb gefchept, ik zal fcheppen veel
vermaak om te 5 zien eene bloem ontluiken. Niets
maalt ons beter af 6 eene opkomende 7 jeugd, dan
eene versch 8 ontlokene bloem. Wij leeren 9, wij
leerden, wij hebben geleerd, wij zullen leeren, en
wij zouden leeren zo lang als 10 wij zien, wij zagen,
wij hebben gezien, wij zullen zien, en wij
zouden zien, dat wij niets weeten, wij niets wisten
, wij niets hebben geweten, en wij niets zouden
weeten. Veele menfchen zouden zekerlijk zeer
bekwaam geworden zijn 11; zo 12 zij zich niet verbeeld
hadden 13 van alles genoeg te weeten. Hoe
meer 14 wij gefudeerd hebben 15, hoe meer wij on»
ze onkunde 16 ontdekt hebben 17.
1 éclore. 7 naisfant. 12 fi.
2 que. 8 nouvellement. 13 s'imaginer.
3 bientór. 9 apprendre. 14 plus.
4 prendre. 10 ausli longtems 15 étudier.
5 a« quö' 16 ignorance ƒ.
ó dépeindre» 11 devenir. 17 mettre au jour.
No. 32.
Wij vergisfen ons 1, wij vergisten ons, wij heb.
ben ons vergist, en wij zullen ons vèrgisfen ligtïijk-
maar gijl. vergist u ook wel, gijl. vergistet u
ook wel, en gijl. zult u ook wel hebben vergist}
maar dat is niets: de verlicktfie 2 vergist zich wel,
vergiste zich wel, heeft zich wel vergist, en zal
zich wel vergisfen; ik wenschte echter wel, dat wij
ons nooit vergisten! Mij dunkt dat mijne leerlingen
terleerens, verleerden, hebben verleerd, zullen ver-
1 fe méprendre. 2 éciairé m. 3 désapprendre.

ongeregelde Werkwoorden. 3 3 I.
leeren, en zouden verleeren; want zij maaken, zij
maakten, zij hebben gemaakt, zij zullen maaken,
en. zij zouden maaken nog veele fouten in een opftel,
dat 4 zij van te vooren 5 zonder fouten gemaakt
hebben. Gijl. maakt weinig gewag 6 van de
regelen 7, die gijl. alle weeken opzegt.
4 que. 6 peu de cas. 7 regie ƒ
5 auparavant.
No. 33.
De rechters 1 deezer wereld zijn aangefteld 2 van
den opperften 3 Rechter des hemels en der aarde,
om te 4 ftraffen de mlsdaaden 5, welke 6 begaan
worden 7, begaan werden, begaan 8 zijn, begaan
waren, en zullen begaan zijn op de aarde; maar de
rechters deezer wereld ftraffen niet, ftraften niet,
hebben niet geftraft, en zullen niet ftraffen altijd
alle de misdaaden, welke 9 de menfchen begaan 10 •
want veele misdaaden worden begaan, die niet komen
11, niet kwamen, en niet zullen komen ter 12
ooren der rechters. God, die alles weet en ziet
is niet alleen onderricht 13 van alle misdaaden, die
wij begaan, maar hij kent zelfs alle onze gedachten
14,
1 juge m. 6 qui. n parvenir.
2
^ tabll
« 7 fe commettre. 12 lees aan de,
3 lupréme. 8 eommis. 13 inftruire.
4 Pour. 9 que. 14 penfée ƒ.
5 crime m. 10 commettre.
N*. 34-
Ik heb befloten 1 om a van daag niet uittegaan
om dat ik niet welvaarend ben 3, Ik wenschte wel
dat gij ook het beflult 4 namet om niet uittegaan!
1 réfoudre. 3 fe porter bien. 4 reïolution ƒ.
% £18»

gjt Opfl ellen, betreffende de
Wij zullen befluiten 5 om 6 eene wandeling te doen,
indien het wéér 7 het ons toelaat 8, het ons toeliet,
en het ons zal toelaaten. Ik hoop niet dat
het 9 regenen zal. Zij volgen 10, zij volgden, zij -
hebben gevolgd, en zij zullen volgen het voorbeeld,
dat men hun geeft. Ik vlied 11, ik vlood,
en ik zal vlieden het gezelfchap der godloózen;
maar ik weet, ik wist, ik heb geweten, en ik zal
weeten, dat gij niets verzuimt, dat gij niets verzuimdet,
en dat gij niets hebt verzuimd om 12 het 13
te zoeken. Weet dat hetzelve 14 fchaadt 15, fchaadde,
heeft gefchaad, en zal fchaaden aan den goeden
naam iöl
£r fe réfoudre. , 9 il. 13 ' a
-
6 a. 10 fuivre. 14'elle.
7 tems mi n fuir. 15 nuire.
8 permettre, 12 pour. 16 réputation ƒ.
N°. 35-
Wat 1 verkiest a gij, wijn, bier of water? 'ik
drink 3, ik dronk, ik heb gedronken, en ik zou •
drinken bier, als 4 ik geen' wijn heb; wij drinken,
wij dronken, wij hebben gedronken, en wij zullen
drinken water, als wij niet hebben noch bier noch
wijn. Veele lieden meenen 5, meenden, hebben gemeend,
en zullen meenen. zich te doen bewonderen
6 wanneer zij drinken, zij dronken, zij hebben
gedronken , en zij zouden drinken meer wijns dan
een ander; maar ik meen dat in te houden 7 meer
wijns dan een ander is de hoedanigheid 8 van een
vat 9. De geenen, welke leeven 10, leefden, hebben
geleefd, en zullen leeven in de onmaatigheid,
verkorten 11 hunne dagen.
I que. 5 croire. 9 tonneau m.
1 vouloir. 6 admirer. 10 vivre.
3 boire. 7 tenir. n abréger.
4 quand. 8 qualité ƒ.

ongeregelde Werkwoorden.
333
De geene,. die 1 ziek zeiven overwint 2, zich zeiven
overwon, zich zeiven heeft overwonnen, en
zich zeiven zal -overwinnen, is een grooter held
dan Alexander 3, die de geheele bekende wereld
had overwonnen 4. Gij!, bevlljtigt u 5 geenzins om6
u zeiven te overwinnen; maar gijl. fchept vermaak 7,
fchiept vermaak, hebt vermaak gefenept, en zult
vermaak fcheppen om te zijn de (haven van uwe
ongeregelde 8 driften 9, welke dikwijls fterker zijn
dan de magtigfte vijand. Laat ons dan 10 o^ze
driften overwinnen 111 indien wij daarin 12 flaagen
13, zullen wij gelukkig zijn, ja v.eel gelukkiger
dan de geene, die de grootfte rijkdommen zal verkregen
hebben 14.
* . :. tri fj ." o?) :ovO
1
1 ui
' 5 s'efforcer, 10 donc.
2 le vamcre foi- 6 a. n furmonter.
même. 7 prendre plaifir. 12 y.
3 Alexandre. 8 déregJé, 13 réusfir.
4 conquérir. 9 pasfion ƒ. 14 acquérir.
N°. 37.
Veele wijzen 1 uit het heidendom 2 wisten wel,
en hebben wel geweien, dat de ziel des menfchen
onftervelijk is; maar hun verftand is niet geweest
zo verlicht 3 als het onze. De heilige fchriftuur
overtuigt 4 ons daarvan 5, overtuigde ons daarvan,
en zal ons daarvan ten vollen 6 overtuigen. De duisternis
fen 7 der onweetendheid 8 zouden ons verftand9
nog bederven 10, zo de fakkel 11 van het Euangelium
12 dezelven 13 niet verdreven 14 hadde. De hei.
1 fage ra. 6 pleinement. 11 flambeau m.
2 paganisme m. 7 rénèbre ƒ. 12 Evangiie m.
3 éclairé- 8 ignorance/. 13 les
4 convaincre, 9 entendement m. 14 disfipées.
5 en. 10 couvrir.

334 Over de onperfoonllfke Werkwoorden,
lige epenbaarlng 15 leert 16 ons, leerde ons, heeft
ons geleerd, en zal ons leeren, dat onze ziel onftervelijk
is, en dat zij na dit leven zich weder vereenigen
zal 17 met het 18 zelfde ligchaam, waarmede
19 wij hier heneden 20 hekleed zullen geweest
zijn 21, en dat alsdan 22 het ftervelijke 23 de onfiervelijkheld
24 zal aandoen.
15 révélation ƒ.
16 apprendre.
17 fe réunir.
'ïS lees aan het.
19 dont.
20 bas.
21 revêtir»
XX. R E G E L .
22 alors.
23 mortel m.
24 immortel m.
Over de onperfoonlijke Werkwoorden il est,
il y a, c'est.
Het woordje het, voor het behulpzaam werkwoord
étre, zijn, ftaande, wordt dan eens door //,
dan eens door ce vertaald : het wordt door il overgezet,
wanneer er een toevoegelijk naamwoord,
nom adj., op volgt; bij voorbeeld: het is waar, il
est vrai; hier gebruikt men //, om dat er het toevoegelijk
naamwoord vrai, waar, op volgt.
Ten tweeden wordt het door // overgezet, wanneer
er tijd, tems, op volgt; bij voorbeeld: il est
tems de nous en aller, het is tijd om heen te gaan,
il fait beau tems, het is mooi weêr.
Het betekent ce, wanneer er een zelfftandig naamwoord,
.nom. fubfl., op volgt; bij voorbeeld: het
is een braaf man, eest un honncte homme.
Men zegt ook c'est, en niet il est, wanneer er
een bijwoord van hoeveelheid, aclverbe de quantlté,
volgt; c'est trop peu, het is te weinig, Pest asfez,
't is genoeg; ook voor een deelwoord, participe,
c'est ïien dit, 't is. wel gezegd, c'en est fait, het
is er mede gedaan, zijn deelwoorden.

. Over de onperfoonlijke Werkwoorden, ijgj
En eindelijk voor een perfoonlijk voornaamwoord.
eet moi, ik ben het
Cest wordt met de perfoonlijke voornaamwoorden
aldus vervoegd.
L'indicatif le préfent.
Cest moi, ik ben het.
Cet toi, gij zijt het.
Cest lui, hij is het, c'est elle, zij is het.
C est KOUS , wij zijn het.
C'est vous, gij of gijl. zijt het.
Ce font eux, of elles, zij zijn het.
Le premier prétérit.
Cétoit moi, ik was het.
Cé tolt tot, gij waart het.
Cétoit lui, elle, hij, zij was het.
Cétoit nous, wij waren het.
Cétoit vous, gij, gijl. waart het»
Cétolent eux, elles, zij waren het.
Le fecond prétérit.
r moi,
I toi, |
Ce fut \ lui. elle, ^ net Nederduitsch als
j nous, | boven.
L vous, J
Ce furent eux, elles.
Le parfait.
f moi, ik ben het \
J tot, gij zijt het j
Ca été 4 lui, elle, hij, zij is het '
j nous, wij zijn het f geweest
L vous, gijl. zijt het J
C'ont été eux, elles, zij zijn het J

Over dè onperfoonlijke Werkwoorden
Le plusque parfait.
{moi, ik was het
! toi, gij waart het I
Cavoit été 4 lui, elle, hij, zij washet !
i nous, wij waren het j geweest.
[jvous, gij, gijl. waart het I
Cavoient été eux, elles, zij waren het J
Le futur.
Cmol, ik zal ^
| toi, gij zult j
Ce fera\ lui, elle, hij, zij zal '
I nous, wij zullen {"
/ {.vous, gijl. zult I
Ce feront eux,elles, zij zullen J
L'imparfait.
n e t Zl
l a
°
f moi, ik zou "|
| toi, gij zoudt j
Ce feroitK lui, elle, hij, zij zou 1 »
t nous, wij zouden J
n e t z l
J n
"
Lw»*, gijl- zoüdt I
Ce feroient eux, elles, zij zouden J
Le futur compofé.
Xmoii ik zal T
| toi, gij zult .
C««f4 /«ƒ. elle, hij, zij zal » g* gejjest
I nous, wij zullen f «]n,oiMD
Lww,- gijl- zult I
t > e n
'
Cauront été eux, elles, zij zullen J

Over de onperfoonlij'k'e Werkmordtn. 33?
Vimparfait compofé.
{mol, ik zou
£, • j , \ toi
> SÜ zoudt I
Cauro.t été i M,elle, hij, «ij 2 0 U 'het gewéést zijn,
w w
> wy zouden f of hebbm
. .

338 Over de snperfoonlijke Werkwoorden.
Le plusque parfait.
Cmoi, dat ik het ware, hadde "J
\toi, gij het waret, haddet |^
Quec'eütétéi, lui,elle, hij, zij het ware, hadde y J
nous wij het waren, hadden j g
{vous, gijl. het waret, haddet r
Que c'eusfentétéeux,elles, zij het waren, hadden J
Dewiil nu ik Un het, enz., ook je le fuis, enz.,
beteS, zo zal het niet ten onpasfe zijn om hier
tevens aantewijzen het onderfeheid, dat er tusfchen
rVr? moi en ie le fuis plaats vindt.-
C
NeS in acht, >t, wanneer men «mjndstoj.
danieheid wil aanwijzen, men le voor het werK
woofd / ^ plaatst; 'bij voorbeeld vraagende: zijt
5? een eerlijk man? ja, ik ben het; * *»
f nnéte homme? oui, je le fuis; dat is, ik ben een
eerlijk man; maar ziet men alleen op den perfoon,
zo gebruikt men c'est en ce font met de perfoonlijke
voornaamwoorden moi, toi, lm , e Ie, nous, vous,
eux elles: wie heeft mij geroepen? ik ben het, die
u geroepen heb; qui m'a appeilé? c'est mot, qm
W
VJst a
%1l é
'y a worden alleen in den derden perfoon
van het enkelvoudig gebruikt, en betekenen
zo wel er is, als er zijn.
Voorbeeld van vervoeging van het onper.
foonlijke werkwoord // y a.
II y a, er is, of er zijn.
L'indicDtif le préfent.
Le premier prétérit,
11 y avoit, er was, of er waren.
Le fecond prétérit,
Jl y tuf, er was, of er waren»

Over de onperfoonlljke WerJmeorèift. 3^
Le parfait.
L'y a eu, er is, of er zijn geweest.
Le plusque parfait.
II y avoit eu, er was, of er waren geweest»
Le futur.
II y aura, ër zal, of er zullen zijn.
" Ulmparfait.
Il y auroii, er zoü, of er Zouden zijd*
Le futur compofé.
Il y aura eu, er zal, of er zullen geweest zijn, hf
f,. r. ' hebben.
L tmparfatt compofé.
Il y auroit eu, er Zoü, of zouden geweest zijn, of
r. r.r- -A&i hebben*
Le fabjonclif le préfent.
Qull g alt, dat ër zijj of zijn,
Üopiatïf.
jjSptf $ e
&> dat ër ware, of waren.
Le parfait.
Qjty ƒ alt eu, dat er geweest zij, zijn, hebbé,
• - r f hebben.
Le plusque parfait.
Qu'it y eüt eu, dat er geweest ware, wafeii, haddéj
hadden*

tj4o Opfeilen, betreffende de
Men zegt ook in • den tegenwoordigen tijd der
toonende wijze:
Hier ben ik, daar ben ik, me voici, me voila.
Hier zijt gij, daar zijt gij, te voici, te voila.
Hier is hij, zi j, daar is hij, zij, Ie, la, voici ,le,la voila.
Hier zijn wij, daar zijn wij, wow voici,. nous voila.
Hier zijt gijl., daar zijt gijl., vous voici, vous voila.
Hier zijn zij, daar zijn'zij, les voici, les voila.
In de overige tijden zet men het woordlijk over;
als:
Hier was ik, daar was ik, pitois iel, j'étoisla, en
zo voords.
Men dient eindelijk nog te letten, ózt,^ wanneer
na het onperfoonlijke voornaamwoord c'est moi,
e'est toi, en zo voords, het opzichtlijke voornaamwoord,
qui met een tweede werkwoord gevonden
wordt, zo moet dit laatfte werkwoord in den zelfden
perfoon ftaan, die door het voorafgaande onperfoonlijke
weikwoord aangewezen wordt: ik ben
het, die het doe, c'est moi, qui le fais; gij zijt
het, die het zegt, c'est vous, qui le dites; hij is
het, die komt, c'est lui, qui vient, en zo voords.
Opftellen, betreffende de onperfoonlijke Werkwoorden
il est, il y a, cest, er is, er
zijn, het is, enz.
N Q
. I.
Er zijn, er waren, er hebben geweest, er zullen
zijn, en er zouden geweest hebben veele verborgene
i dingen in de Natuur. Er is niets, er
was niets, er is niets geweest, en er zal niets ge-
! caché.

onperfoonlijke Werkwoorden. 341
weest zijn zo gevaarlijk 2 als 3 een kwaade tong.
Het is, het was, het is geweest, en het zal zijn
roemruchtig 4 te zijn nuttig aan zijn Vaderland. Is
het niet altijd tijd om het goede 5 te doen? Zou
het niet gevaarlijk zijn om zijne bekeering 6 uitteltellen
tot aan zijnen dood? Het is zeker, dat
het uur des doods ons niet bekend is. Het is volftrekt
7 noodzaaklijk dat de kinders ziek onderwerpen
8 aan den wil en aan de begeerten hunner ouders
en meesters.
2 de fi dangerenx. 5 bien m. 7 abfolöment.
3 que. 6 converfion ƒ. 8 fe foumettre. •
4 glorieux.
N°. 2. '
Het is eene vaste 1 zaak, dat de mhdaadigers^
verdienen 3 geftraft te worden 4; zou het wel geoorloofd
5 zijn de onfchuldigen 6 te ftraffen ? Er waren
gisteren veele menfchen in de kerk; ik"had gedacht,
dat er niet veelen zouden geweest hebben;
maar ik heb mis gehad 7. Er zijn van daag niet
veele leerlingen in de fchool geweest; er zijn verfcheidenen
8, die uit rijden 9 zijn gegaan. Ik
hoop, dat er morgen meer zullen zijn. Er zouden
gewis weinige leerlingen zijn, welke in de fchool
zouden komen uit hunne eigene beweeging 10, indien
het de vrees van geftraft te worden niet ware,
die hen n belettede 12 t'huis te blijven. -«*
1 certain.
2 criminel m.
, 3 mériter.
4 d'être.
.5 permis.
6 innocent m.
7 fe tromper.
S plufieurs.
9 en voiture.
10 motif m.
Ï3
11 les.
12 ernpêcher: mm
gebruike kiir d;n
wenfc henden tijd.

34*

onperfoonlijke Werkwoorden. %\%-
van alle menfchen het goede te doen en het kwaade
te laaten ? Ër is eene goede tucht 14 in on.
ze fchool. Er waren fchoone boeken in de boekerij
15 van uwen broeder.
14 discipline ƒ. 15 bibliothéque ƒ.
N°. 5.
Er zullen fchoone bloemen in onzen hof zijn ; ik
wenschte wel dat ze er reeds waren! zullen er ook
zijn in den uwen? Er zouden veele zijn, indien
mijn vader het hadde gewild. Het is zeker, dat de
tijd onzer jeugd de kostelijkfte van ons leven is.
Het is niet mogelijk om ieder een 1 te vergenoegen
a. Er is een tijd om te fpeelen, en er is ook
een tijd om te leeren. Leert dan 3 terwijl 4 het
tijd is om te leeren, en fpeelt wanneer het tijd aal
zijn om te fpeelen! Er waren veele Heeren bij 5
uwen vader; zullen er morgen veelen zijn? er zal
niemand zijn. Ik wenschte dat het waar 6 ware!
ik zou er over 7 zeer .verblijd zijn 8.
1 tout le monde. 4 «ndis. ' 7 en. '
a contenter, 5 chez. 8 aiiè.
3 donc. 6 vrai.
N°. 6".
Het is een fraai boek, dat 1 gij daar hebt. Het ft
zeer onvoorzichtig te zeggen alles wat men denkt.
Het is eene algemeene bekentenis 2, dat het geheel 3
zo groot is als alle deszelfs deelen 4 te zamen genomen
5. Waren er vlijtige jongelingen in de
fchool, toen 6 gij er waart? Het is jammer 7, dat
I que. 4 partie/. 6 lorsque.
a axiome m, 5 prifes enlèmble. 7 dommage.
3 tout m.
Y 4

344
Opfeilen, betreffende de
de Heer N. zo ongelukkig geweest is! het is zo
een eerlijk man! I3 er niets nieuw* 8'l Ik heb niets
vernomen 9. Hebt gij zijn huis gezien? ik heb het
gezien 10. Er is fchoon huisraad, en er is achter
het huis een fchoone en groote hof. Wij hebben
er in li geweest. Het is iet fraais 12. Er is in
het midden van dien hof eene fchoone fontein geweest:
ik wenschte wel, dat dezelve er nog warel
J de nouveau. 10 vue. 12 de beau.
9 apprendre, 11 y.
Over de onperfoonlijke Werkwoorden cest
moi, enz,, en over me voici, enz.
N°. 1.
ïk ben het, die hem 1 zeggen zou, dat hij wèl
zou doen te komen. Zijt gij het, die mij komt bezoeken
2? ik geloof dat hij het is, die u dit verhaal
3 gedaan heeft. Wij zullen het zijn, die het
verzekeren zullen, en waarom zouden zij het niet
zijn, die het geloven zouden? Zijn het deeze Heeren
niet, die met ons zullen gaan wandelen? Ik
ben verzekerd, dat zij het zijn zullen, die ons die
eer zullen aandoen. Waart gij het, die in den hof
wandeldet, toen wij er in traden 4? Ik ben het
niet geweest, maar het is mijn vader geweest, die
aan den tuinier bevolen heeft 5, om de groote laan 6,
te harken 7.
I lui. 4 entrer, 2 prét. 6 allee f. fa
3 venir voir. s ordonner. 7 ratelei>
3 rectt vi.
. 2,
Ik wenschte wel dat zij het waren, die 1 \\ eene
joede tijding 2 bragten 3! Het zal mijn broeder
1 3 nouvelle ƒ. 3 apporter, Pept.

onperfoonlijke Werkwoorden. 345
niet zijn, die Ar*» 4 eene flechte tijding zal brengen;
maar ik wenschte dat gij het waret! want hij
feit 5, flelde, heeft gefield, en zal ftellen al zijn
vertrouwen 6 op 7 u. ïk zal het evenwel 8 tiet zijn;
ik hoop dat gij het zult zijn. Zou dat daar y die
koopman met zijn, van wien gij mij gefproken hebt?
Hij is het niet, maar het is die, welken 10 gij gisteren
buiten 11 de ftad ontmoet hebt 12. Waar '13
zijt gij, mijn broeder? hier ben ik! Waar is mijn
Heer uw neef? hier is hij! Waar zijn uwe zusters?
hier zijn zij! Ik wist niet, dat zii het &1
ren 14, die daar flonden 15.
4 lui. 8 pourtant. 12 rencontrer.
5 mettre.
6 confience/.
7
9 ia.
J 0 que.
J 3 0fi.
i 4 A fopt.
en
* hors de. is fe tenir.
N°. 3.
Zult gij het niet zijn, die 1 hem 2 verwelkomen
zult 3? zonder twijfel zal ik het zijn: ik ben het
ook geweest, die van hem affcheld 4 genomen heb
toen 5 hij van hier vertrokken is 6, en zou ik het
niet zijn die hem verwelkomen zou? het zou zeer
onbeleefd 7 van mijn' kant 8 zijn, zo 9 ik het 10 na.
liet 11 Zijn het die lieden niet geweest, die u
zo 12 bedrogen hebben, of zijn het deezen peweest?
deezen zijn het geweest: zij zijn het, ;die 3fj in 13
dwaaling 14 gebragt hebben 15; maar zij zullen het
niet meer zijn die mij bedriegen zullen; want ik
ken1 hunne bedriegerijen 16 en hunne dubbelhartigheid
17. Het is fchandelijk iS de lieden te misleiden
19, die vertrouwen in ons hebben.
1
? u
.'- • ' 8
,
Pa»/. ,5 induire. '
1
* L" ... 9 fi. 16 tromperie-/-.
3 d,re le bienvenu. 10 y.
4 congé. n rnanquer.
I ? d u p i i c ; t é
coeur f.
'd 5 lorsque. 12 tant. ,g honrcux.
7 mcivfi. - 14 erreur ƒ.
Ï 5
^

346 Over de regeering der Werkwoorden,.
N°. 4.
Zijn het niet die zelfde Heeren, die te 1 Afflfterdam
woonen 2 en die u deeze fioffen 3 verkocht
hebben? het zijn dezelfden. Waar in is mijn boek?
hier is het. Waar zijn uwe pennen? daar zijn zij.
Weet gij niet waar 5 mijn zakdoek gebleven 6 is?
hier is hij. Zijt gij het niet, aan wien ik mijn mes
geleend heb? het is aan ons niet, dat gij het geleend
hebt. Wij zullen het zijn, die hem eenen
brief fchrijven zullen. Ik wenschte dat gij het waret,
die hem 7 een antwoord gaaft 8, dat 9 hem
aanflond 10! Zou hij het zijn, die mij uit de verlegenheid
11 zou komen redden 12? ik geloot het
niet. Hij is het zelf, die zich in de grootfte verlegenheid
der wereld bevond. Zou het mogelijk
zijn?
1 ï.
3 demeurer.
3 étoffe/.
S que.
6 devenir.
7 'ui,
9 qu';
10 plaire, anpz.
n embarrasw,
4 oü. « faire*
1 2 t i r e r
'
XXI. R E G E L .
Over de regeering der Werkwoorden.
Alle werkwoorden worden geregeerd en zeer vee-
Jen regeeren.
Een werkwoord wordt geregeerd, wanneer er een
perfoon of zaak voorhanden is die iet verricht, en
waarnaar het werkwoord zich in perfoon en in getal
fchikt. Zulk een perfoon of zaak, offchoou
die uitgedrukt of niet uitgedrukt zij, wordt gezegd
de noemer of nominativus van bet werkwooid te
zijn: ik fcrrrijf eenen brief, fécris une lettrei g\\
fpreekt van geld, vous parlez d'argent: God fchiep

Over de regeering der Werkwoorden. 347
de wereld, Dleu créa h monde: wij betrachten onzen
phgc nous fatfins notre devoir: zij, de menfchen,
bouwen huizen, tls, les hommes, bdtisfient des mail
Jons. •
? 6Z
e b o v e n t o a n d e
i
Tpreekwijzen ziet men,
dat 1* de daader, en des de nominativus is van het
werkwoord fihrifi, gij van fpreekt, Godvzn fihiep,
wij1 van betrachten, zij, of menfchen, vah bouwen.
Wanneer het een lijdend werkwoord is, zo noemt
men nominatif den perfoon of zaak, die lijdt of iredaan
wordt: ik wordt bemind, j e fiuls aimè- lz
mensch wordt geacht, rhomme est estimé: dus is
hier ik de nominativus van wordt bemind, en de
mensch van wordt geacht.
^ e
'V Z
jru d
, es
d a t h e t we '
r k
woord zich naar zijn
nominatif fchikt, in perfoon en in getal
Wanneer er meer dan één voor een
werkwoord gaan , dan moet hetzelve in het meervoudig
getal volgen; als: Cicero en Demosthenes
Si r
° 0 t e
/ e d e n a a r S
C '
k e r o n e t
BemosthZ
étoient de grands orateurs; gij en ik zijn het ééns
vous et mot fiommes d'accord. '
worden m het meervoudig geplaatst, om dat hun'
ne noemers Cicero en Demosthenes zo wel als Wf en
l*, fchoon elk op zich zeiven enkelvoudig, famen
gevoegd, meervoudig worden.
S
'
wamfeer nf'
V i
" d t g e
n e u i t z o n d
5 ^ng, dan alleen,
wanneer de noemers door een ander woordje dan
door en of noch verbonden worden; alsdan wordt
het werkwoord liever in het enkelvoudige geul 4-
^vlfnT T fl b k n
zet; als: de vader zo wel als de zoon heeft bevole
k
f & ' omland/kan
nf/% hec
/evoe1en d
« Franfche Academie,
kan na l un en Pautre, en na ni Pun ni Pautre her
ï e
in W
Ser rd W1,]ekeU
m ; is!iik 0f ifl h e t
ol: in het meervoudig geplaatst
',
worden;
enkeSüg
dus zeg?
L ê
ibn/bJJ ei zlia
f\
g o e d ; e n o o k r u n et
Vpudig ' d
° C h W
^ L
r-
V verkiest het meer-

348 Over de regeering der Werkwoorden.
Wij zullen op eene andere plaats zeggen in welken
perfoon het werkwoord flaan moet, indien het
noemers van verfchiilende perfoonen heeft; des zullen
wij overgaan tot de regeering der werkwoorden
zelve.
Bij de daadlijke werkwoorden, verbes aftifs, noemt
men le cas du verbe, den perfoon of zaak, die gedaan
wordt. God fchiep de wereld, Dleu créa le
monde; hier is de wereld, le monde, het cafus van
het daadlijk werkwoord fchiep, créa, om dat de
wereld de zaak is, die gefchapen werd.
Wanneer een daadlijk werkwoord gezegd wordt
den genitif of den datif te regeeren, zo moet alleen
daardoor verftaan worden, dat de perfoon of zaak,
die lijdt of gedaan wordt, en die achter aan volgt,
ten zij het een pronom relatif of pronom conjontlif
zij, in den genitif of datif moet flaan; bij voorbeeld
: hij geniet groote voorrechten ; dit moet
overgezet worden als of er ftonde: van groote voorrechten,
il jouit de grands avantages; om dat het
werkwoord jouir, genieten, in het Fransch den
genitif regeert of den ablatif, dat het zelfde is.
Hij heeft zijnen broeder een gefchenk gezonden;
dit zet men over: aan zijnen broeder, il a envoié
tin préfent a fon frere; want zenden, envoier, regeert
een datif van den perfoon, aan wien gezonden
wordt.
Indien een werkwoord gezegd wordt den accufatif
te regeeren, zo plaatze men flechts het cafus
van het werkwoord in den nominatif, om dat de
accufatif in 't Fransch gelijk is aan den nominatif,
ten opzichte der naamwoorden. Hij befchuldigt
het kind, il accufe l''enfant; het kind, ï''enfant, is
in den accufatif, om dat het werkwoord accufer,
befchuldigen, den accufatif regeert; het kind, f enfant,
is het cafus van het werkwoord befchuldigen,
zijnde de perfoon die befchuldigd wordt.
De werkwoorden étre, zijn, paroltre, fchijnen,
devenir, worden, hebben een nominatif vóór en na
zich: il est honnète homme, hij is een eerlijk man;
il paroit tout autre, hij fchijnt een geheel ander

Over de regeering der Werkwoorden) 3 4 p
mensch te zijn ; » deviendra un homme favant, hij
zal een geleerd man worden: honnéte homme, tout
Zl Zi. L°^ >e
{ ava
" f
ftaan i n d > nominatif,
betrekking hebbende op H, den nominatif van de
werkwoorden est, paroit, deviendra.
i',' behaagen, parvenir, gcraaken, fadomer*
zch toeleggen,. fW««r, zich ophouden, resfemh/er,
gelijken, appartenir, toebehooren, enz., zijn
onz.jd.ge werkwoorden, wrto» e W r«, die den geever
of datif regeêren:
-P/Mr* w io»,, fV* déplaire aux méchants, wanneer
men braave lieden behaagt, dan mishaagt
men de kwaaden.
a
iW»> aux honneurs, tot de eerampten geraaken.
Sadomier fe hvrer, Pappliquer aux études, Zich op
net Itudeeren toeleggen.
^hangen" * "m f'tf Qm?
i
e l i
5 JÖ^Aft' jfl §
e m a n d aa
"kleeven, aan-
k t
'
°P zi
inen vader,
Uafparttent a tous les Chrétiens, het betaamt alle
Christenen.
CV //?*» «f * dit boek behoort mij toe.
vl\\lT° rtUn
* f S $ Zij
e v r k l l d e n Iasii
'" S
Veele onzijdige werkwoorden regeeren den teeler.
le genitif: *
S'approcher de quelque chofe, de quelqu'un, tot iet
tot iemand naderen. '
Changer d'habit, van kleed veranderen, een ander
kleed aandoen.
tfavifer d'une rufe, eenen list verzinnen.
Se charger de la dépenfe, zich met de onkosten belaaden,
de onkosten op zich neemen.
e malheur
mij" * ° > d i t on
geluk bedroeft
$e vous prie d'une chofe, ik verzoek u om ééne

*5© Over de regeering der Werkwoorden.
Wanneer men te kennen wil geeven wien, waaraan
, waarheen, waarin, waartoe iet toe of behoort,
zo eischt het werkwoord den geever, le
datif; als:
Dltes li mon valet, zeg mijnen knecht.
Portez ce livre a rtionfeur, breng Mijnheer dit
boek.
Pendre Pépée au croc, den degen aan den haak
hangen.
d[etter a terre, op de aarde nederwerpen.
rirer au bui, naar het wit fchieten»
Aller èt Péglife, naar de kerk gaan.
Accoutumer un homme au travail, iemand tot het
werken gewennen.
Travailler h tin po'ème, aan een gedicht werken. *•
Prendre plaifir a la mufique, in de muziek vermaak
fcheppen,
jfe m'en prends a vous, ik houd mij deswegen»
aan u.
// ne fait, a qui s'en prendre, hij weet niet, wien
hij de fchuld geeven zal.
Etre prét, hablle, enclln, dpreh quelque chofe, vaar*
dig, bekwaam, genegen, greetig naar iet zijn.
"Etre le premier au bal, het eerst bij den dans zijn*
Etre heureux au jeu, gelukkig in het fpel weezen.
Indien het een perfoonlijk voornaamwoord iSj dat
in den datif moet ftaan, zonder dat er een anderd
cafus bij zij, dan moet het een volftrekt perfoonlijk
voornaamwoord, pronom perfonnel abfolu, zijn:
Parlez vous a moi? fpreekt gij met mij?
Ce n'est pas a moi, het ligt niet aan mij.
Avez vous penfé d moi? hebt gij aan mij gedacht?
// ne tlent pas a moi, het ftaat niet aan mij.
Je me fe bien d elle, ik vertrouw haar wel.
Fous tfètes pas propre a cela, gij deugt daar niet
toe.
Na de werkwoorden ouir, voir en fe laisfer, wordt

Over de regming der Werkwoorden. 35$
menigmaal een geever, datif, gezet, wanneer er
nog een werkwoord bij ftaat; als:
W a n n e e r
«
yai fouvent out dire il mon pere ou il un tel, ik heb
ren z J
)Jnen d e £ Z e n e n g e C n e n h o
eggen °*
Je lui ai out plufieurs fois conter cette fablt, ik heb
hem meermaalen deeze fabel hooren vernaaien
J at Jouvent, oüi par Ier de cela d mon hóte, ik heb
er imjnen waard menigmaal van hooren fpreeken.
je l at out dtre h certain gentilhomme, ik heb het
zekeren edelman hooren zeggen.
yai vu faire une belle cure d un operateur, ik heb
eenen arts eene heerlijke kuur zien doen.
Je lui at vu couper d?un coup un gros baton, ik heb
hem een' grooten ftok met éénen hak zien doof.
houwen.
Laisfez faire cela h un autre, laat dit een' ander*
doen.
Ilfaut laisfer faire de telles chofes a un infenfé, men
moet eenen onzinnigen dit laaten doen.
Chacun fe laisfe emporter it fa pasfton, elk laac
zich door zijne neiging regeeren.
Het werkwoord demander eischt een' geever, dartf,
vau den perfoon, die gevraagd, en den aanklaager
accufatif, van de zaak, waarom gevraagd of
welke begeerd wordt:
6
Demander quelque chofe it quelqu'un, iemand om iet
vraagen. *
De werkwoorden, waardoor iemand iet toegeschreven
of toegerekend wordt, en de werkwoorden,
die een gevolg betekenen, worden met den
geever, datif, gezet; als:
Tenir it honneur, voor eene eer houden,
A fa home, tot zijne fchande.
Zo ook de volgende fpreekwijzen:

35» Over de regeering der Werkwoorden.
Suivre quelqu'un d petits pas, iemand met kleins
fchreden volgen.
Pasfer Ie.tems d quelque chofe, den tijd met iet door»
! brengen.
Cagner au jeu, met het fpel winnen.
II a gagné beaucoup d'argeiit aux dez, hij heeft Veel
geld met dobbelen gewonnen.
Alle daadlijke werkwoorden, verbes aftifs, regeeren
een' aanklaager, accufatif:
jf'aime la vertu, ik bemin de deugd.
Porter un fardeau, eenen last draagen.
II pas fa fon chemln, hij ging zijnen weg.
De werkwoorden ai der, as fister, croire, favorifer,
remercier, fêcourir, fervir, affeétionner, féllciter,
congratuler, flater en prévenir, regeeren den aanklaa'.
ger, accufatif, van den perfoon; als:
Aider quelqu'un, iemand helpen.
Asfister les pauvres et fêcourir les affllgès, de armen
bijftaan en de bedrukten helpen.
II faut croire les miniflres et les médecins, men moet
de predikanten en de artfen gelooven.
II faut croire la Sainte Ecriture, comme la parole ' de
Dleu, men moet de Heilige Schrift, als Gods
woord, gelooven.
Favorifer les bons, de vroomen bijftaan.
Remercier ceux, qui nous font du blen, de geenen
bedanken, die ons wèl doen.
Sécourir une ville, een ftad bijftaan.
Croire wordt ook wel met een' datif gebruikt irt
deeze lpreekvvijze:
On croit plus aux yeux, qu'aux orellles, men gelooft
het gezicht meer dan liet gehoor.
En met het voorzetzel en:
Croire en Dieu, in God gelooven. g
Af

üver de r'ege'ering der Werkwoorden. 35$-
As f ster, wanneer het betekent tegenwoordig zijn,
tn fervir in de betekenis van helpen, nuttig zijn,
neemen ook den datif aan; als:
Asfster a une affaire, bij eene zaak tegenwoordig
zijn.
Lts petits hens fervent aux pauvres, de kleine goederen
zijn den armen dienltig.
Satlsfalre. vergenoegen, voldoen, regeert zowel
een' datif als een' accufatif;
Satlsfalre fa curiofti, zijne nieuwsgierigheid voldoen.
Ênfeigner en apprendre, voor leeren, eifchen een'
accufatif des perlöons, wanneer de zaak, die men
leert, niet daarbij gevoegd wordt, en een' datif,
wanneer men de zaak daarbij voegt; maar anders
alujd-een' accufatif der zaaken; als:
// faut ênfeigner les ignorants, men moet de onwee»
tenden leeren.
II infruit et enfeigne bie'n les enfans, hij leert en
onderwijst de kinders wel.
Ênfeigner une fcience a quelqu'un, iemand eene wee»
tenfchap leeren.
// lui enfeigne la phllofephie, hij onderwijst hem in 4
- de Wijsbegeene.
Ênfeigner les langues, de taalan leeren»
Het Werkwoord étudier, wanneer het fudeeren be*
tekent, vordert den naam der weetenfchap, die men
beftudeert, in den accufatif, of met een voorzetzel;
als:
II étudie le droit oü en drolt, hij ftudeert in de
rechten,
II étudie la medecine ou en medecine, hij ftudeert in
de medicijnen.
Wanneer het betekent leeren, nadenken, dan eisckt
het den accufatif; als;
Z

354 Opfeilen, betreffende de
II étudie fa lecon, hij leert zijne los.
II étudie un jlrmon, hij beftudeert eene predikatie.
En wanneer het toeleggen, zich bevlijtigen betekent,
dan eischt het den datif, als:
S'étudier a quelque chofe, zich ergens op toeleggen.
De werkwoorden jouir, genieten, ufer, gebruiken,
abufer, misbruiken, manquer, ontbeeren, avoir
befoin, van nooden hebben, regeeren den génitif;
als: § .
Jouir d'un avantage, een voorrecht genieten.
Ufer ou abufer de fon autorité, zijn gezach gebruiken
of misbruiken.
Je manque de tout, ik ontbeer alles.
Avoir befoin d''argent, geld van nooden hebben.
Over de regeering van het werkwoord jouer, fpeelen,
zullen wij op zijne plaats fpreeken.
Het geen hier, ter aanwijzinge van de regeering
der werkwoorden ontbreekt, kan, door de ondervinding
en het gebruik der Woordenboeken , vergoed
worden; daarenboven vindt men in de opftelfen
hierover handelende, het cafus aangewezen,
dat'het werkwoord zo van den perfoon als van de
zaak regeert.
Opftellen, betreffende de regeeting der
Werkwoorden.
N°. i.
De luiheid «ntleent i dikwijls den naam van rust,
«w 2 zich daardoor 3 te dekken 4 voor de billijke S
I emprunter. 4 fe mettre a cou- 5 j u
«te>
a pour. vert gén.
3 par 1*»

egeert ng der Werkwoorden. tggg
%laam 6, welke 7 zij verdient 8. Niemand vergeet
zijne vermaaken 5 maar weinigen 9 aan hunnen
pligr. De geenen, die 10 de armoede
worden 11 , en die rijkdommen trachten te 12
Verkrijgen 13, beginnen ook moede 14 worden
eerlijke lieden te zijn. Ik ledank 15 u voor den
raad, dien gij mij geeft. De geene, die eenen
anderen zijn geheim toevertrouwt 16, zonder ie voc*
ren 17 van deszelfs vroomheid 18 en ingetogenheid 19
overtuigd 20 te zijn, heeft groot onrecht 21 zich
teit beklaagen, indien hij komt verraaden 23 ^24
**WY/

gjc' Opfeilen, betreftttdc de
Wij moeten aan den uitflag io van eene zaak nier
wanhoopen 11. De galei- boeven 12 worden gevoed 13
met droog brood en met water, en worden gekleed
14 met flechte kleederen; die ongelukkigen
mo ten met hun lot 15 te vreede zijn 16. Niemand
zal gJukkiger zijn dan gijl., indien gijl. u vergenoegt
17, gijl. u hebt, gijl. u hadt, en gijl. u zult
hebben vergenoegd 18 met uw lot. De Heer N. is
aLijd zotuer geld, terwijl dat zijn broeder alle
jaaren de inkomften 19 van duizend guldens geniet
20 Ik verblijde mij 21, ik verblijdde mij, ik
heb mij, ik had mij, en ik zou mij htbben verblijd
over den gelukkigen ftatt zijner gezondheid.
10 réusfite f. 14 être vêtu gén. 3 8 contentés.
11 fedéfespérergen. 15 fort m. IQ revenu m.
12 forcat m. 16 fe contentergen. 20 jouir gen.
13 être nourri gen. 17 fe contenter gén. 21 fe réjouir gén.
N°. 3.
Een oneindig 1 getal 2 gevaaren dreigen 3 bier
tp aarde 4 de menfchen met den dood. Deezen
genieten 5, door de geheime orders der Godlijke
voorzienigheid, een langer leven dan anderen.
De zonde vervalt 6, vervulde, heeft vervuld, en
zal vervullen den geest met wantrouwen 7, en het
hart met vreeze en verwarring 8. De eene klaagt 9,
klaagde . heeft geklaagd, had geklaagd, en zou
hebben geklaagd over de armoede, de andere over
eei'ige onpasfelljkbeid 10; de eene dat 11 hij te 12
oud 13 is, en de andere dat hij niet oud genoeg is.
Ik zal den brief van mijnen oom terftond niet beantwoorden
14, om dat hij den mijnen ook niet ge-
ï infinï. 6 remnlir gén. van 10 indispofition ƒ.
2 nombre m. de zaak waarmede, ir que.
3 ménacer gén. van 7 défiance ƒ. 12 trop.
de zaak waarmede. S em harras m. 13 9gé.
4 ici bas. 9 fe plaindre gén. 14 repondre dat,
5 jouir gén.

egeering der Werkwoorden. 3$
woon 15 is terftond te 16 beantwoorden. Ik wenschte
wel, dat gijl. u meer toelaget 17 op dé kennis 18
van u zei ven, dan 19 op die van de gebreken van
uwen naasten 20.
i5 accoutumé. 17 s'appliquer dat. 19 qvc
ï6 de. 18 connoisfance ƒ. 20 piuchain m.
N°. 4.
God gebiedt 1 ons, in zijn woord, onze ouders
en meesters te a gehoorzaamen 3, en ons niet tegen
lumne bevelen aantekanten 4 De huichelaar 5 fpot 6,
had gelpot, zal hebben en zou hebben gefpot te
gelijk 7 met den hemel en met de aarde; hij is
van' God gehaat en van alle eerlijke lieden verfoeid.
Ieder een "belaadt zich 8, heeft zich, had z ;
ch, zal
zieh hebben, en zou zich hebben beladen met de
zorg om 9 anderen regels 10 van gedrag voortefchrijven
11 Een mensch, die 12 al zijn tijd tot zijne
vermaaken bsfleedt 13, loopt gevaar 14 om eens 15
de noodige dingen te mis/en 16. Wij oordeelen 17
over iemands zeden door zijn gedrag. Wij bemoeien
ons 18 dikwijls meer met eens anders 19 zaaken
20 dan met de onzen. Het zou te 21 wenfchen
zijn, dat 22 niemand zich bemoeide, dan
met zijne eigene zaaken.
1 ordonner. 10 regie ƒ. 16 manquer gén.
2 de. 11 prescrire dat. van 17 juge gén van den
3 obéïr dat. van den den perfonn. perfoon of zaak
perfoon 12 qui. waarover men *ot.
4 s'oppofer dat. 13 prodiguer , dat. deelt
5 hypocrite. van den perfoon of li fe méler gén.
6 fe moquergéj. zaak waartoemen 19 autrui.
7 touta la fois. befteedt. 20 affaire/.
S fe charger gén. 14 courir risque. 21 a.
g de. IS un jour. 2,2 qua.
Z 3

• Opfeilen, betreffende dn
N°. 5.
Het ïs onmogelijk ieder te behaagen 1; wan*
het geen den eenen behaagt, mishaagt 2 den anderen.
Ieder is niet voor de ftudie gefchapen 3.
Men. wordt de deugd ongevoeligiijk 4 ;;zo£^ 5, wanneer
men zich zeiven moede wordt. De wijsbegeerte
6 zegepraalt 7 ligtlifk 8 over de voorledene 9
en toekomende 10 rampen 11; maar de tegenwoordige
12 rampen zegepraalen over dezelve 13. Ik zal
morgen uit de ftad gaan, daarom moet ik mij tot
de reis 14 gereed maaken 15. Wij zijn verpligt
onzen naasten goed te doen 16, zo wij'ook willen
dat 17 men ons goed doe 18. Een rechte benijder
19 benijdt 20 zelfs den geenen, die 21 hem 22
goed doet.
1 plaire dat. van den 8 aïfément, 16 faire du bien dat.
perfoon. 9 pasfé. 17 que.
2 déplaire dat. van 10 futur. 18 p réf. du fubj.
den perfoon. 11 mal ni. ' 19 envieux.
3 être fait dat. 12 préfent. 20 porter envie
4 infenflblement. 13 lui »». , van den perfoon,.
5 Ce lasler gén. 14 voïage KJ. 21 qui.
6 philofophie ƒ. 15 fo préparer dat. 22 lui..
,7 triompher gen.
3NP. f5.
Er zijn lieden, die 1 aan hun toilet 2 geheele 3
uuren doorbrengen 4, en die niet kunnen, niet
hebben kunnen, cn niet zullen kunnen befluiten 5,
om 6 een uurtje tot het leezen. 7 /«. befteeden 8. De
roemwaardige 9 deugd /W 10 nooit zonder beloo-
1 qui. 5 fe réfoudre. de zaak waartoe,
2 toilette/. ' 6 a. ,
3 entier. 7 lecture ƒ. 9 glorieus.
| pas%. "f eroploier «ff, r«?j 19 lajsfer.

egeering der Werkwoorden. 359
nïng een' van alle de geenen, die zich aan haar 11
verbinden ia, zich hebben, zich hadden, zich zullen
hebben, en zich zouden hebben aan haar verbanden
13; zij deelt dezelve den Heidenen 14 mede
15, zelfs in dit leven, en zij bewaart 16 eene
onvergankelijke 17 kroon 18 voor den Christen 19 in
de andere wereld. De aankleeving 20 of onverfchilligheid
21, welke 11 de wijsgeeren voor het leven
balden, was niets anders 23 dan een fmaak hunner
eigenliefde 24, waarover 25 men niet meer behoort 26
te twisten 27 dan over den lfnaak der tong, en over
de keuze 28 der kleuren.
ir lui ?n. elle/. 17 impérisfible. 23 autrë chofe.
12 s'attacher dat. 18 couronne ƒ. 24 amour propre m,
j£ atrachés. 19 Cbrétien m. 25 dont.
14 Païen »*. 20 attacbement m. 26 ü faut.
J5 communiquer 21 indifférence ƒ. 27 disputer gen.
dat. van den p.rf. 22 que. 28 choix ƒ.
16 réferver.
N «"«*• van de» per/. 16 débile.
Z 4

36© Opfeilen, betreffende de '
feeten 17 ligchaarn. God heeft de onfterveli'ke ziel
met het ftervelijk ligchaam verbonden 18 door naauwe
banden 19, Men moet 20, men moest, men
heeft moeten, men zal moeten, en men zou moeten
de voorzichtigheid mat de dapperheid paaren 21
om 22 een' goeden krijgsman uittemaaken 23.
3
o Ufé
1 9 , i e n m
-' j ' , - z a a k
wtaméde.
IS linir dat. van de 20 il faut. n2 p 0 Ur.
zaak waaraan. 21 joindre dat, van de 23 l'aire.
N°. 8.
Ieder klaagt over zijn geheugen i ; maar niemand
klaagt over zijn oorda?/ 2. Men kan voor
zijnen moed 3 niet üt&nin 4, als 5 men zich nooit
in het gevaar bevonden heeft. Onze vijanden komen
nader 6 bij de waarheid in liet oordeel, dat 7
zij over ons vellen 8, dan wij zeiven. Wij moeten
werken om 9 onze driften 10 te beteugelen 11 en
om onze gezondheid te herf ellen 12, wanneer zij
ontfleld 13 is. De neiging 14, welke alle menfchen
geweien 15 om wenfehen 16 te doen 17, is een waare
blijk van de onvolmaaktheid aller dingen deezes
levens. De eerlijke man doet niemand fchade 18
en hij fpreekt nooit kwaad 19 van zijnen naasten!
Wanneer* eene leezing 20 u den geest verheft, en
dat zij u edele en moedige 21 gevoelens 22 inboezemt
23, zoek 24 dan naar geen' anderen regel

egeering der Werkwoorden* «jSt
N°. 9.
Alle dingen , die 1 onder den hemel zijn, dienen a
tot 's menfchen gebruik 3. Een braaf kind fchikt
zich 4 naar den wil zijner ouderen, en een braaf
leerling heeft zich gefchikt naar dien van zijnen
meester. Een oplettend kind antwoordt 5 altijd op
het geene, dat 6 men hem 7 vraagt. De eenigfte 8
zaak, waarop 9 de menfchen zich moesten toeleggen
10, is de kennis van zich zeiven. Een
goede vader zal zijne kinderen nooit de dingen,
die it hun fchadelijk zijn, toeflaan ia. Het Capitolium
13, van de overvalling 14 der Gaulen 15, door
het gefchreeuw 16-der geheiligde 17 ganzen 18, en
niet door de waakzaamheid 19 der fchildwachten 20,
bevrijd 21, is een hiflorifche 22 trek 23, meer gefchikt
24 om 25 het geluk 26 der Romeinen aantetoonen,
dan om hun krijgskundig 27 bevel 28 eer
aan te doen 29 in 30 die gelegenheid.
1 qui. 12 accorder dat. van 22 biftorique.
2 fervir dat. dm perfoon. 23 trait m.
3 ufage m, 13 capirole m. 24 propre,
4 fe conformer dat. 14 furprife/. 25 «.
5 répondrerfof van 15 Gaulois. a6 bonheur m.
de zaak waaraan. 16 chant ro. 27 militaire.
6 ce que. 17 facré. 28 commandement
7 lui. Ï8 oie ƒ. m.
8 feul. 19 vigilance/. 29 faire honneur
9 h la quelle. 20 fentinelle ƒ. "2ot.
10 s'appliquer. 21 délivró. 30 en.
11 qui. ,
N°. 10.
De inftellers 1 van den Heldenfchen 2 Godsdienst
hebben allerleie Goden en Godinnen tempels toegewijd
3; zij hebben niet alleen der deugden en der
I auteur m. 2 Païen. 3 dédier dat. van den
perfom.
z$

«,6s, Opfeilen, betreffende de .
gezondheid, maar ook der ondeugden en der ziekten,
als 4 der vrees, der lafhartigheid, der gramfchap,
der koorts, der pest, en aan eene menigte $
anderen, tempels opgericht 6; maar zij hebben er 7
den dood geenen 8 toegeheiligd 9 : dat was een
klaar bewijs, dat 10 zij niet wisten, hoe n zich
met hem ia te verzoenen 13; zij hadden geene offerhanden
14 om 15 zijne woede te fluiten 16. Zij
befchouwden hem 17 als den wreedlien en onverzoenlijkfen
18 Vijand. De naam des doods joeg 19
hun fchrik aan, en het was een der flechtlte voortekens
ao.
4 comme. den ter/oen. 16 réfister dat.
5 multitude ƒ. 10 que. 17 le.
€ ériger dat. van den 11 comment. 18 implacable.
perjoon. 12 lui. 19 infpirer dat. vm
7 en. 13 fe reconcilier. den perfoon.
8 point. 14 facrifice m. 20 augure m.
9 confaerer dat. van 1 s pour.
N°. tu
Het woord 1 volmaakt 2 wordt toegepast 3 niet alleen
op de perfoonen, maar nog op.de werken 4 en
op alle andere dingen, wanneer 5 de gelegenheid
het 6 vordert 7, het vorderde, het heeft gevorderd,
en het zal vorderen. Een zaak is geheel 8, wanneer
zij noch geknot 9, noch gebroken 10, noch
yerdeeld 11 is, en dat 12 alle haare deelen 13 zijn
te zamen gevoegd 14 of vergaderd 15 op 16 de wijze
ij zo als 18 zij het moeten zijn. Zij is volledig
19, wanneer haar 20 niets ontbreekt 21, en
1 mot m. 8 entier. 15 asfèmblé.
3 parfait. 9 mutilé. 16 de.
3 s'appliquer dat. 10 brifé. 17 ftfon ƒ.
4 ouvrage m. 11 parragé. 18 comme.
g lorsque. 12 que. 10 complet,
6 le. 13 partie ƒ. 20 lui.
7 requén'r. ' 14 joint, 2* mahquer.

egiering der Werkwoorden. 365
wanneer zij alles heeft wat 22 haar toekomt 23. Het
eerde dier woorden heeft meer opzicht 24. op het
geheel 25 der deelen 26, welke alleenlijk 27 J/e-
»*» 28 0?» 29 de zaak in haare wezenlijke 30 wZ/fomenheid
31 xc ftellen 32; het tweede heeft meer opzicht
op het geheel der deelen, welke dienen tot de
toevallige 33 volmaaktheid 34 der zaak.
22 qui. 27 fimplement. 31 intégrité/.
23 convenir. 28 fervir dat. 32 conftituer ace.
24 fe rapporter «at. 29 a. 33 accidentel.
25 totalité ƒ. 30 esfentiel. 34 perfeciion ƒ.
26 portion ƒ.
N°. 12.
IIet«s gevaarlijk

3 6
+
• ÖpJ!ellen, betreffende de
N°. 13.
Vraagt dien man dartr, of 1 wij op den 2 rechten
3 weg zijn.' Vraagt die menfchen hoe laat het
ss! Vraagt hem wat hij wil! Ik bid 4 u om vergiffenis
5. Hij bad hem om het leven. Naar wien
vraagt gij 6? ik vraag naar uwen broeder. Wij
zullen naar den weg vraagen- Wij houden 7 het
voor eer om 8 de eerften te zijn , en zij houden
het voor oneer 9 om geftraft te worden. Ik ben
bij die zaak tegenwoordig geweest 10. Men moet il
de onweetenden leeren 12. Hij leert 13 en onderwijst
de kinders wèl Hij leert 14' hun fchrijven15
en leezen 16. Wilt gij mijnen zoon die weetenfchap
leeren? Hij heeft mijnen neef de wijsbegeerte 17 geleerd.
Die man bemoeit zich 18 met de taaien te
leeren.
j fi. 7 tenir dat.
2 lees in den. 8 de.
3 droit. 9 déshonneur.
4 demander aec. van 10 asfiscer dat.
de zaak. 11 ü faut.
5 pardon. 12 ênfeigner ace.
§ demander ace. 13 inftruire.
N°. 14..
14 ênfeigner dat.
van den perfoon.
15 a écrire.
16 a lire.
J7 philofophïe ƒ,
18 fe mêler gén.
Men moet 1 alleen 2 zoeken wèl te 3 denken en
te fpreeken, zonder de anderen tot onzen fmaak en
tot onze gevoelens te willen overhaalen 4. Dat is
eene al te groote onderneeming. Men beklaagt zich
dikwijls, dat een ieder kwaad van ons fpreekt 5,
cn men denkt 6 niet aan zijne eigene gebreken. Het
mistrouwen is de moeder der veiligheid; maar alle
menfchen te betrouwen 7, en niemand te betrouwen,
1 il faut. 4 amener dat. van de 5 médire gén.
S feulement. zaakm wcltt wn 6 fe fou venir gén.
3 a. overhaalt. 7 fe fier dat.

egeering der Werkwoorden,
zijn twee gebreken; het eerfte verdient den naam
van domheid. en het andere dien yajn argwaan. Heb
niets te 8 doen met bedriegers, zij zullen uwe ligtgeloovigheid
9 misbruiken 10! Bemoei u 11 nooit met
de zaaken van anderen 12 ! Men merkt 13 de gebreken
van andere menfchen eerder dan ziine eigenen.
Laaten wij anderen het ongeluk niet wijten 14, dat
wij ons zeiven op den hals gehaald hebben 15 door
onze onvoorzichtigheid.
8 a. 12 aütrui. den perfoon.
9 crédulité ƒ. 13 s'appercevoïr 15 s' ttirer ace. van
jo abufer gén- gén. de zaak.
11 fe méler gén. 14 imputer dat. van
N°. 15.
Een moeder, die aan haare dochter eene goede
opvoeding wil geeven, zal zorgvuldiglijk i op alle
derzelver gangen 2 letten 3. De vrouwen, die zich
met niets dan met haare huishouding 4 hemoejen 5,
fpnaren 6 aan haare mannen niet alleen veel gelds,
maar ook veel verdriets 7. De koopman, noar wien
gij verneemin 8 wilt, heeft bankerot geppeeld 9.
Europa io is bulten twijfel 11 het bevoikfte en
vuehtbanrfte werelddeel en men vindt er bijna
alle*, wat tot het onderhoud en de gemakken des
levens dient ia. De lakenfche- en wn||en-kleeleren
befchutten 13 tegen de koude De Natuur had Efopus
„4 eenen vrijen geest gefchonken; maar de wet
der n enfehen had zijn ligchaam ter flaavernij 15 gefchikt
16. De geene, die zijnen naasten hinderlaag
I foigneufement. 7 ctogrin m. 13 eiarantir gén van
a démarche f. 8 s'intormer gén. de zaak waartoe. •
3 faire auention dat. 9 faire banque'- 14 Efope.
4 ménage m route. 15 fervitudeƒ.
5 fe mêler gén. 10 l'l' urope. 16 destmer dat van
6 éparane dat. van 11 fans con redit. de z*ak waart»*.
den perfoon. 12 fervir dat.

3fjfj Opfeilen, betref, de regeer, der Werkwoorden,
gen 17 legt 18, haalt zich op den hals 19 het kwaad,
dat hij anderen doen wil.
17 embuche/. 18 dresfer dat, van 19 s'attirer.
den perjoon.
N°. 16.
De hoofdfiofen t werken 2 Wederkeerigllfk % de
eene op de andere, volgends 4 zekere wetten, wel*
ke 5 uit haare betrekkingen 6 voordvloejen 7, en die
betrekkingen verbinden 8 haar 9 met de bergfloffen
10, inet de planten, met de dieren, en met den
mensch. Deeze, als de voornaamlte Jïamxx. flrekt
zijne takken uit 12 over 13 den aardkloot 14. De
foorten 15 en de ondeelbaare dingen 16 hebben be±
trekking 17 op de grootheid en vastheid 18 der aarde.
De grootheid en vastheid der aarde hebben betrekking
op de. plaats 19, welke 20 zij in het planeet
jtelzel 21 bekleeden 22, Het natuurkundige
beantwoordt 24 aan het zedelijke 25, en het zedelijke
aan het natuurkundige; beiden 26 hebben tot «7
«/ï«7?e 28 einde het geluk der verflandige 29 j*ju
»«x 30. Uit de betrekkingen, die tusfchen alle
deelen der wereld befiaan 31, en uit kracht 32 van
welke zij tot een algemeen 33 doel 34 zamenfpam
n e n
35 •> fprutt 36 de overeenjlemmlng 37 deezer we.
reld.
1 élement ?n. 14 globe w. 25 moral m.
2
agi r
- 1.5 espece ƒ. 26 1'un et Tautre.
3 réciproquement. 16 individu m. 27 pour.
4 fuiyant. 17 avoir du rapport 28 dernier.
5 q'u- oto. 39 intelligent.
6 rapport m. 18 iblidité /. 30 être 1»
7 refulter ge». 19 place/. 31 fubfister.
8 lier dat. van de 20 que. 32 en vertu.
zaak waaraan. 21 fystême plané^ 33 générai.
9 'es- taire m. 34 but w».
10 mineral m. 22 occupen. 35: concourir dat.
xi tronc m. 23 phylique m. ' 36 refulter gén. >
12 étendre.
13 ilir.
34 repondre. 37 harmonie'/.

0 v e r d e
Rekkelijke Voornaamwoorden, tff
XXII. R E G E L .
Over de betrekkelijke Voornaamwoorden.
Dss Pronoms relatifs.
Die pronoms relatifs zijn de volgenden:
Qfj. que, guoi dont, zo wel voor het manliike
j k e
als voor het vrouwlijke gedacht.
Le quel voor het manlijke; en
La quelle voor het vrouwlijke.
J?° m
* .,, die, welke, dat.
Oén. etAbl.

go'S Om de betrekkelijke Voornaamwoordeni
Het betrekkelijke voornaamwoord, pronom rélaiif,
fchikt zich altijd naar zijn antécédent, of vooraf»
gaanden perfoon of zaak, in gedacht en in getal5
maar het cafus hangt af van het volgende werkwoord:
Dieu, qui aime les hommes, God, die de men»
fchen bemint.
Var gent, que f ai dèpenfè, het geld, dat ik verteerd
heb.
La femme, qui m'a vu, de vrouw, die mij gezien
heeft.
Les files, dont f ai parlé, de meisjes, van dewelke
of waarvan ik gefproken heb.
L''enfant, d qui fat donné un livre, het kind,
aan wien of waaraan ik een boek gegeven heb.
In de eerde fpreekwijze is qui manlijk enkelvoudig
betrekking hebbende op Dieu, dat manlijk enkelvoudig
is; qui daat in den nominatif, om dat
het de nominatif is van het werkwoord aime, be-
^"in'de tweede heeft que betrekking op argent, eil
is des manlijk enkelvoudig; het daat in den accufatif,
om dat het de cafus is van het werkwoord
'depenfer, dat den accufatif regeert. ;
Dit zij genoeg ter verklaaringe der overige fpreekwijzen.
Wanneer men van zaaken fpreekt, en er voor
dewelke, hetwelke, enz., een voorzetzel daat, zo
gebruikt men altijd le qttel, les quels, la quelle, les
quelles, enz.; als:
La fttuation dans la quelle je me trouve, de omdandigheid,
in dewelke of waarin ik mij bevinde.
Wanneer er het voorzetzel en voorgaat, zet men
het ook wel over door ou, la fttuation, ou je me
trouve,
Zt

Over de betrekkelijke Foornaamwoordeti. So>
Le baton, fur le quel je me repofe, de ftok. oo
welken, of waarop, ik rust. ' P
Ook wanneer er eene keuze plaats vindti
^oSntgSt^ %
% V
° mP w e I k
Nooit gebruikt men de qui, wanneer men van
dieren o levenlooze fcheplèien fpreekt; du? zei?
jne.1 nooit, Pouvrage de qui je pari, m£TTe\ doft
je parle, het werk van het welke, of waarover t
fpreek. Als men van menfchen of van dingen
fpreekt, die als perfoonen voorkomen /is zS
onverfchilhg of men de qui, dont, du quel, e„7
* qui of au quel gebruikt, fchoon men zich alsdan
m'eest van -de qui, dont en a qui bediene. "
Jlui ftaat en wordt in den accufatif gebruikt
pTrSien^ietT
M t l d
di,
*« - « h
" ^
La file pour quj il a idnt cPamour, het meisje£
heeft
W W a a r v o o r
hij zo veel liefde
Le valei fur qui tl 'rejette la faute. de knecht
op wien hij de fchuld werpt. "necnt,
Hier ftaat ?«/ in den accufatif, om dat de voorzetzels^r
en/«r, dien naamval regeeren
in de betekenis van wie, en op perfoonen
Ziende, wordt aldus i n den accufatif ook Se?
voorzetzel gebruikt wanneer heT volgende werkwoord
den accufatif regeert; als:
8
^i/zfe'
3 e V
' ° !S> i k W S e t W k n
» o f w e I k f i l i
Hier is qui in den accufatif, en de naamval
van^het werkwoord «fe, V'den accufat^ri
Aa

370 Over de betrekkelijke Voornaamwoorden:
Zo ook indien men vraagender wijze en van perfoonen
fpreekt:
Qui vois je? wien zie ik?
Als het op zaaken .ziet, zegt men altijd que in
den accufatif: que voisje? wat zie ik?
Que is een voornaamwoord, wanneer het door
le quel, la quelle, enz., kan veranderd worden.
Venfant, que je vois, het kind, dat ik zie, is
even als men zcide: l''enfant, le quel je vois, het
kind, het welke ik zie.
Indien het dus niet kan veranderd worden, zo is
que geen voornaamwoord maar een voegwoord, conjonStion:
je fats, que vous avez tort, ik weet, dat gij ongelijk
hebt.
Hier kan men niet zeggen, le quel, les_ quels, la
touelle of les quelles, vous avez tort; des is que, m
deeze fpreekwijze, een voegwoord.
Quel, quels, quelles, worden pronoms abfolus genaamd;
zij zijn altijd van een naamwoord verzeld
waarnaar zij zich in gedacht, getal en naamval
fchikken, en betekenen in het Nederduitsch wat,
of welk; als:
Quel livre avez vous la? wat, of welk boek hebt
gii daar? „ _,, T ^
De quels garcons, ei de quelles files pflez vous?
van wat, of welke jongens en meisjes fpreekt gij#
Het geene, dat geene, zijn ook betrekkelijke voornaamwoorden
, en worden, in 't Fransch, door cc
mi, ce que, ce dont, overgezet, naar den naam*
val, dien het volgende werkwoord regeert:
Ce qui me perfuade, het geen mij overreedt.
Ce que je vois, het geen ik zie.
Ce dont vousparlez, het geen, waarover gij fpreekt.

Over de betrekkelijke Foomaamtvoorden. i n
Ook ia den datif gebmSTt men ce voor a qmi;
Ce a auoijepenfe, dat geene waarom ik denk.
lijk betrekkelijke voornfamwooS Z
" Z
" n e i e n
S "
voor werkwoorden *H
ren: W a n t de voornaamwoorden /, J J 'T^'
altijd m den betekVnAnrf* •
/ w
*
ftaa
' 1
kitsch, d * z e L % ^ ^ Neder-
' f ï ^ * ^ V * i manl
^ ^ ^ ^ * e
^^^es! je les vois, zie hier uwe boeken!
Cest un grand avnntage, Peu ioaïr h» r tl
groot voorrecht, ikfeblei hlc ' " m
II est en ville, hij is in de ftad.
Ce qui est en moi, het geen in mij is.
Aa a

37* Opfeilen, letreffende de
Opftellen, betreffende de betrekkelijke
Voornaamwoorden.
N°. i.
God, die, in bet begin, alle dingen, die in
wezen zijn i, gefchapen heeft, onderhoudt•% dezelve
door zijne godlijke voorzienigheid, lk hoop,
dat gij de brieven, die ik u fchrijven zal, wèl zult
ontvingen. De man, over wien ik gisteren gefproken
heb, is hij 3 uwen broeder gewe«t, di.
ongelukkiglijk 4 niet t'huis was De jongen, welken
gij eln paket 5, öat hij mij behandtgen 6 moest,
gegeven hebt, is niet tot onzent 7 geweest, om dat
Mvoor 8 Mijnheer uwen vader, dien hij ontmoet
heeft, een bood f hap 9 van de uiterfte 10 noodzaskeliikheid
11 te doen 12 had. De armoede is eene
omftandigheid 13 van fortuin , tegenover gefield 14
aan die der rijkdommen, in dewelke men van de
gemakken 15 des levens beroofd is, en uit dewelke
men niet altijd meester is te geraaken 16.
1 exister.
2 entretenir.
3 chez.
4 malheureux
5 paquet.
6 remetjre.
7 chez nous.
8 pour.
9 mesfage 1».
10 dernier. .
11 nécesfné ƒ.
N°. 2.
12 a faire.
13 fituation/.
14 oppofé.
15 commodité ƒ.
16 de fortir.
Ik hoop, dat gijl. de vermaaningen, welke IK
ul. dagelijks doe, niet zult verachten, dat gijl- het
werk, dat men ul. geeven zal, wèl zult maaken,
en dat gijl. de lesfen, welken gijl. zult moeten opzeggen
1, wèl zult kennen 2! De jongelingen, die,
1 réciter.
a favoir.

etrekkelijke Voornaamwoorden. 3/3--
zich van hunnen pligt wèl zullen gekweten 3 hebben
. zullen de belooningen 4, die de meesters aan
dusdaanlge 5 leerlingen toefchlkken 6, ontvangen;
snaar in tegendeel de geenen, die hunnen pligt niet
zullen waargenomen hebben 7, zullen zich de ftraf,
die hunne nalaatigheid en ongehoorzaamheid verdienen
8, op den hals haaien 9. Past dan Io wèl
op 11, want gijl. weet, dat gijl. alleen de vruchten
der moeite 12, die gijl. aanwendt 13, zult
plukken 14!
3 acquiiés. 7 rempl*. n donc.
4 récompenfe ƒ. 8 mériter. IÏ peine ƒ.
5 te!. 9 s'attirer. i% emploïer.
6 destiner. 10 prendre garde, 14 recueillir.
N°. 3.
De kinkers, die eene goede opvoeding zullen gekregen
hebben 1, zullen aan hunne ouders en meesters
den eerbied, die hun toekomt 2. bewijzen 3,
en zij zullen aan de zorg, welke zij voor hen 4
hebben, beantwoorden. De man, aan wien ik mijnen
brief gezonden had 5, om 6 het geld, dat ik
zijnen buurman geleend had, te ontvangen, is buiten
7 de ftad. Wij zijn verpligt 8 om 9 de lieden,
aan welken wij eerbied verfchuldigd zijn 10, te achten.
DeJonge lieden, die den tijd hunner jeugd,
welke kostelijker is dan goud, verwaarloozen,
worden u veracht van alle de geenen, die hm
kennen 12.
a recevoir. 5 envoyer. 9 de.
a appartanir» 6 pour. 10 devoir.
3 rendre. 7 hors de. j 1 être.
4 eux. g obligé. 12 connoitre.
A* 3

574 Opfeilen, betreffende di
N°. 4.
Zodra i men de oogen opent, opende, heeft
geopend, en zal openen, om 2 de dingen, die de
Heere gefchapen 3 heeft, en die Hij, door zijne
godlijke voorzienigheid, onderhoudt 4, te befchouwen
5, is men getroffen 6 door de indrukzelen 7
van eene wonderbaare H magt 9, welke in alle dingen,
die ons omringen 10, doorf raait 11, doordraaide,
heeft doorgedraaid, zal doordraaien, en
zou doordraaien, en die onzen geest uitlokt 12,
om 13 de oorzaak, die dusdanige 14 dingen heeft
yoordgebragt 15, te zoeken 16. Het is onmogelijk,
dat de floffe 17 zich zelve hebbe 18 gefchapen 19.
Het is nóodzaakelijk $0 dat zij een Schepper gehad
hebbe,
j dèsque. 8 étonnant. 15 produire.
2 pour. 9 puisfance ƒ. 16 rechercher.
3 crées. 10 environner. 17 matiere/.
4 entretenir. 11 rel uire. 18 préf du fubj,
5 contempler. 12 inviter. 19 créé.
6 frappé. 13 2i. 3 0 nécesfaire.
7 impreslion ƒ. 14 tel.
N°. 5.
Het betaamt 1 ons niet de vermaaningen, welke
enze ouders ons doen, te 2 verwerpen 3. Het is
van onzen pligt de dingen, die ons nuttig zijn, te
legren._ Het zal van uwen pligt zijn, de beloften,
die gij gaat doen, te vervullen 4. Cain, die
landman 5 was, "offerde 6 eens 7 aan den Pleere 8
eene offerhande 9 van de vruchten, die hij van de
1 convenir. 5 laboureur m- 7 un jour.
2 de. 6 offrir dat. van den 8 Seigneur n,
3 rejetter. perfoon, o" fopt. 9 offrande f
4 remplir.

etrekkelijke Foornaamwoorden. §75
aarde geplukt 10 had, en Abel, die herder was,
deed 11 aan den Heere eene oferhande 12 van de
eerstgeborenen 13 zijner fchaapskooje 14; maar de
ofterhande, die Abel offerde, was 15 aan God aangenaamer
dan die, welke Cain Hem offerde; want
Cain was godloos en Abel was rechtvaardig.
10 cueillis. r2 oblfcation ƒ. 14 bergerie ƒ„
11 faire 2 prét. 13 premier né m. 15 2 prét.
N°. 6.
De naarlligheid en de oplettendheid, welke'de
meester van alle leerlingen, wier opvoeding en
onderwijs hem zijn toevertrouwd 1, eischt 2, zijn
zeer nóodzaakelijk, om tot de kennis der dingen
te 3 geraaken 4, welken zij verpligt zijn te 5 weeten.
Dat is een man, die wèl fpreekt. Zie daar 6
de Dames 7, welke gij zoekt! Geef mij weder 8 de
boeken, die ik u geleend 9 heb! Het is van het
fortuin, dat ik alles verwacht 10. Het is een man
daar ieder 11 goed 12 van fpreekt 13. De verachting,
welke hij mij betoond 14 heeft, heeft de
vriendfchap, die ik voor hem had, zeer ver.
flaauwd 15.
1 être confié dat. 6 voila. 11 tout le monde,
van den perfoon. 7 dame/. 12 bien m.
2 exiger. 8 rendre. 13 dire.
3 de. 9 prétés. 14 témoigné.
4 par venir dat. 10 attendre. 15 ralentir.
5 de.
N°. 7.
De afflammelingen 1 van Noach s, die de foutheld
3 gehad hebben om eenen toren te 4 bouwen,
1 descendant 1», 3 audace ƒ. 4 de,
a Noé,
Aa 4

376 Opfeilen, betreffende de
wiens /pits 5 aan de hemelen moest raaken, zijn
verflrooid geworden 6 over 7 den geheelen aardbodem
, zo dat 8 zij genoodzaakt geweest zijn het
werk, dat zij begonnen hadden, te flaaken 9; want
God verwarde 10 hunne fpraak 11, zo dat 12 zij
elkander niet verfionden 13. ' Deeze verwarring 14.
heeft waarfchijnelijk 15 de verfchillende 16 taaien,
die men in onderfcheidene 17 Landen 18 fpreekt,
voordgebragt 19. Het oogmerk 20, dat de menfchen
gehad hebben dien toren ?t? 21 bouwen, was
waarfchijnelijk 22 om piet 23 van elkander te fcheiden
24, het geen tegenflrijdig 25 was met 26 het
inzicht 27 des Scheppers.
5 Pommet ra. 14 confufion ƒ. in 'f part.
ö" être disperfé, \g apparemment. préf.
7 par. 16 différent, 22 apparemment. •
8 enforte que. 17 divers. 23 afin de ne pas«'
9 fe aélister gén. 18 pais m. 24 fe féparer.
10 confondre 2prst. 19 produire. 25 contraire.
11 langage m< ao büt TB. 26 h.
32 teliement que. 2! en: het volgende 27 intention ƒ«
13 s'entendre. werkwoord moet
N°. 8.
De Heidenfche 1 fchrijvers 2 verhaalen ons deeze
gebeurtenis 3, van dewélke wij in het voorgaande 4
opftel melding 5 gemaakt hebben; maar ïu eenen
verbloemden 6 zin 7. Wij leezen dan 8, dat de reuzen
, die zij kinderen der aarde noemen, alle bergen,
die zij vinden konden 9, op elkander fiapelden
10, om den troon, van den God Jupiter te 11
beklimmen 12, die hén met zijnen bhkfem 13 van
a Païai. 6 flguré. entasfer 2 prét..
2 auteur w. 7 lens m. 11 pour.
3 événement m. 8 donc. 12 escalader.
4 précédent. 9 2 p«s, ig foudrc /.
g mention ƒ.

etrekkelijke Foornaamwoorden. 377
boven veder in'den afgrond 14 flortte 15. Uit deeze
fabel hebben zij nog afgeteld'rö? dat één dier
reuzen onder den vuurbraakenden berg 17 Etna
in 18 Sicilië 19 gelegen 20, begraaven is, waaruit
21 hij niet ophoudt vlammen te 22 23
ür zijn er, die met reden 24 meenen 25 dat de Hei"
denen veele gebeurtenisfen, welke zij daarna 26
naar 27 hunnen 28 hebben toegetakeld 20
30 de Jooden hebben overgenomen 31.
14 abïrr.e m. 1
20 fitné. 26 e n f u i t e i
35 preeipiter. 21 d'oü. 2 7 >!
16 déduire. 22 de. 2g „; ö t
Vvolcan'm. 23 vomir. 39 ar-scgr-s.
j 8
^ n>
.
2
4 avec raifon. 30 chez!"
19 Sicile, 25 croire. 31 prendre.
N°. 9.
_De menfchen, die geenen godsdienst hebben
zijn de verfoejwg 1 van allen de geenen, die hen
kennen. De lusthof2 van Eden, die het verblijf*
onzer eerfte ouderen geweest is, is niet meer in
wezen 4, en, door hunne zonden, hebben zii het
beeld5 van onfierveliïkheid verloren, naar het wel
ke zij gefchapen geweest waren. Uw broeder is
gisteren bij 6 mij geweest,, aan wien ik gezegd
heb dat de Heer , dien hij zocht 7, en dien hijver
angde te 8 fpreeken 9, uit was gegaan ie. Gel
.ukkig is de mensch, die, van de wereldfche bekommerntsfen
n ontheven 12, de aangenaamheden 1*
1 4
• f e , * » ; ^
l e m
'
e e n e
hekoorelijke 15 « / « ^
16 wr/c&i/* 17, en die de aardfche rijkdom-
2 paradis m. 8.de. , 4 g oö t er.
3 fejour m. 9 parler

378 Opfeilen, betreffende de
men, welke alle andere menfchen met zo veel
drifts 18 begeeren, weinig acht 19.
18 tant de pasfion. 19 faire peu de cas gén.
N°. 10.
Romulus, die een broeder had, genaamd Remus,
heeft het beruchte 1 Rome 2 gebouwd, dat
daarna 3 de hoofdflad 4 van de gantfche bekende
wereld werd 5. Romulus, die een Griek 6 was,
heeft de gewoonten 7 en den godsdienst, die hij
in zijn rijk invoerde 8, uit Griekenland- 9 medegehragt
10. Het is zeker, dat de Romeinen, die,
door hunne dapperheid 11 en krijgstucht 12, zo beroemd
geworden zijn, vlugtelingen 13 van verfchillende
volken waren. De Romeinen hebben altijd,
door hunne dapperheid, vermaard geweest, zo
lang 14 er vijanden waren, die hun het hoofd durfden
bieden 3,5, en die zij te 16 bef rijden 17 hadden.
1 fameux.
2 Rome/.
3 enfuite.
4 capitale ƒ.
5 devenir 2 prét.
6 Grec.
7 coutume.
8 introduire.
9 de la Grece.
10 transporrer.
ix bravoure/.
12 discipline militaire
/.
N°. 11.
13 fugitif.
j 4 ausfi longtems
"que.
ié faire faee dat,
16 h.
17 combattre.
Het gevaar 1, waaruit gij mij gered hebt, was
groot. Ik heb mijnen oom van de zaak 2, daar
gij mij gisteren over gefproken hebt, verwittigd 3,
die dezelve mijnen vader zal voordragen 4. Mijn
broeder heeft reeds het geld verteerd 5, dat hij gis*
ï péril m, 3 avertir. den perfoon.
2 affaire/. 4 propoler dut. van 5 dépenlèr.

I
betrekkelijke Foornaamwoorden.
379
teren ontving 6. Hij is een jongen, die het geld
niet verdient te hebben, dat men hem geeft, om
dat ti» hetzelve uitgeeft 7 z o d r a 8 h i j h*. o n t v a„.
gen heeft, De zaak, daar gij mij gisteren over
f e e d S
g e d a a n
f
* M
verhaalt, dat
Cromwel twintig kamers had, en dat zijne beste
vrienden nooit wisten in welke hij fliep. Een fchriiver
moet wèl letten 10 op de dingen, die hij zeJ,
en op de woorden u, die hij gebruikt 12.
6 recevoir 2 pró. 9 terminée. n terme m.
7 depenftr. 10 faire attention 12 fe fervir gén.
8 desque.
ë
N°. 12.
De vruchten , die de boom der kennisfe des goeds 1
en des.kwaads 2 droeg, waren aangenaam en be~
geerelijky, maar Adam en Eva, aan wie God verboden
had 4 om er van te 5 eeten , durfden 6 er
met zzn raakm 7. Zij hebben echter d'arvan gegeten,
doordien de flang, die listiger 8 was dan
alle overige 9 gedierten des velds, hen verleidde 10.
Ik hoop niet, dat gijl. de dingen, wier nuttigheid
gijl. nog niet bemerkt hebt 11, verwaarloozen
zult. De Apostelen 12 verkondigden ia het Euangelium
14 aan de geenen, die hen hooren 15 wilden,
ïk weet met aan welk der twee boeken, die gij
mij geleend 16 hebt, ik de voorkeuze 17 geeven zaU
1 bieti m. 7 t o u c h e r d a u I 3 a n n o n c e r <
\ défirabie artificieu^. 14 Evangile «.
2 ^& 1
4défendre.
9 a u t r e
* «5 écouter ace.
10 féduire 2 pr&s zl p.êcés.
'I n%r „ *

j8o Opftellen, "betreffende tte
N°. 13.
De zaaken, die het Euangelium ons vooffchr'tjft 1,
zijn nuttig en nóodzaakelijk voor het we;z jn onzer
onltervelijke zielen, die, na dit leven, eeuwiglij k 2
gelukkig of ongelukkig zijn zullen, naar 3 de werken
4, die de mensch zal gedaan 5 hebben Het
hlankétzel 6, dat de vrouwen gebruiken 7, is loodwit
8 en vermiljoen 9; maar het blankétzd, waarvan
de mannen zich veeltijds 10 bedienen 11, om de
kwaade gebreken te 12 bedekken, waarmede hun
hart vervuld is 13, zijn de rijkdommen, wier glans 14
de oogen der wereldlingen 15 verblindt 16. Ue weétenfchap,
op welke ik mij toegelegd heb 17, is zeer
nuttig.
1 prescrire.
2 éternellement.
3 felon.
4 oeuvre/.
5 faites.
6 fard m.
7 emploïer ace.
8 cérufe ƒ.
9 vermilion m.
10 fouvent.
11 fe fervir gén.
li pour.
N 9
. 14.
13 être rempli gên.
14 éclat «2.
15 mondaki m.
16 aveOgler.
J7 s'appliquer

etrekkelijke Voornaamwoorden. $\Sl
ningen der aarde afhangen. ' Hoe veele 12 groote
mannen zijn er niet geweest, wier groote daaien
en uitmuntend 13 vernuft 14 in de vergetenheid 15
zijn begraven 16 geworden!
j2 combien de.
13 excellent.
14 pénie m.
15 oubli m.
N° 15.
16 enfévelis.
Gij zult zekerlijk 1 de waaren 2 gezien hebben,
die men mij gezonden 3 heeft; indien gij dezelve
niet gezien 4 hebt, wenschte ik wel, dat gi' ze
zaget! Ik zal ze komen zien, zo dra 5 de tij 1 het
mij zal toelaaten. De geene, die de deugd betracht
6, en zich op de fraaje weetenfchappen toelegt
7, geniet een vaster 8 geluk dan de geene, die
zijn leven in de wellust en in de vermaaken doorbrengt
9. Wij luisteren 10 met vlijt 11 naar de
raadgeevingen 12 , welke ons gegeven worden door
de geenen, die onze driften weeten te vleien 13.
Hij heeft mij den brief laaten 14 leezen, dien gij
hem gefchreven 15 hebt. Ik ben hem zeer verpligt
16 voor de befcherming 17, daar hij mij medé
vereert 18.
1 certatoement.
2 marchandife/.
3 envoiées.
4 vues.
5 dès que.
6 pratiquer.
7 s'appliquer dat.
8 folide.
9 pasfer.
10 écouter ace.
11 docilité ƒ. -
12 confeii m.
13 flauer.
N°. 16.
14 faire.
15 écrite.
16 êire obügé a
quelqu'un.
17 protecticn,
18 honorer.
Wilt gij het huis, dat ik heb laaten 1 bouwen»
komen zien? ik zal het morgen komen zien, zo
1 faire.

#52 Opfeilen, betreffende de
mijne bezigheden het toelaaten, doch, bij aldien ik
verhindering i kwame te 3 krijgen 4, zal ik niet nalaaten
u daarvan te 5 verwittigen 6. Er zijn leerlingen
, die zeggen, dat zij eene zaak wèl begrijpen,^^;;
7 zij dezelve niet begrijpenL gijl. wilt
mij ook dikwijls doen gelooven 8, dat gijl. de regels,
welke ik u verklaar 9, wèl begrijpt , terwijl ik
overtuigd ben, dat gij dezelve niet begrijpt. De
huichelaars 10 bedekken zich 11 met het masker ia
van godvrucht 13, maar wij kunnen ons niet weerhouden
T 4 hen te 15 verfoejen 16, zodra wij hen
ontmaskerd 17 zullen hebben.
2 empêchement in.
3 a.
4 avoir.
5 de.
6 avertir.
7 quoique.
8 a croire.
9 expliquer.
10 hypocrite m.
11 fe couvrir gén.
12 masqué m.
N°. 17.
13 pieté/.
14 s'empécher.
15 de.
16 détester.
17 démasquées.
De deugd maakt 1 den mensch gelukkig, daarom
moeten wij trachten dezelve te verkrijgen; de on.
deugd, in tegendeel, maakt den mensch ongelukkig;
het is des 2 van onzen pligt die te vlieden 3.
De gezelfchappen der deugdzaame en geleerde lieden
zijn nuttig, het zal des van onzen pligt zijn
die te zoeken 4; maar dikwijls mijden 5 wij dezelve.
De redenen. 6 der vleiers zijn gevaarlijk, het
zou des van uwen pligt zijn aan dezelven het oor
niet te leenen 7. Onze ouders beminnen ons-; het
is des billijk 8 dat wij hen ook beminnen, en dat
wij hun dank weeten 9 voor de opvoeding, die zij
ons geeven. De vruchten, die niet rijp 10 zijn,
1 rendre
2 donc.
3 fuir
4 rechercher ace.
5 éviter ace.
6 discours m.
7 prérer.
8 juste.
9 (avoir gréa quei.
qu'un de quelque
chofe.
10 mur.

etrekkelijke Podrnaammorden, 3^3
zijn niet goed om te n eeten; wij zullen des wèl
doen met er niet van te 12 eeten.
zi a. 12 de.
De tucht 1 is zeer nóodzaakelijk in de fchoole om 2
den i w M 3 en de dartelheid 4 der kinderen te
beteugelen 5, zodat 6 een perfoon, die wèl denkr,
ÜezeWe ' iet verwerpen zal 7. Indien wijde moei
wtlhge 8 kinders van tijd tot 9 tijd niet ffrafren wii
zouden hen nooit in hunnen pligt kunnen houden 10.
De meesters, die hen nooit ftraffen, Zijn nooit in
ftaat hen wèl op te voeden it. De gelukkige begaafdheden
12 trekken uit de armoede de geenen
die er in geboren zijn, en de verkwisting 13 dompelt
er de rijken in. Ken geduurige 14 arbeid is
het hulpmiddel tegen de nooddruft 15, indien men
nalaat daartoe toevlugt te neemen 16, wordt zij eene
rechtvaardige ftraf der ledigheid 17. De wijze voorzorgen
18 komen het gebrek 19 voor 20; de overtollige
21 en onmaatige 22 verteeringen 23 veroorzaaken
hetzelve dikwijls.
1 discipline/.
2 pour.
3 mfolence/.
4 pétulance ƒ.
5 'eprimer.
6 enlorte que.
9 en.
10 contenir.
11 infi, uire.
12 talent m.
13 prodigalité/.
14 asfidu.
17'fainéantife ƒ.
18 précaution /.
19 difètte /
20 prévenir"
21 fuperflu.
2 2 i m, n odéré.
s S 'f ' nd
'e ence
17 fainéantife/.
18 précaution/.
19 dilètte ƒ.
20 prévenir.
21 fuperflu.
22 immodéré.
X reveche.
/- 23 confommarion/.
confommation/
16 avoir recours

jS4 Opfeilen, betreffende di
men, welke het gezicht 3 behooren 4, en Welke de
lucht met haare lieflijke 5 uitwaazemingen 6 vervullen;
maar w ;
j zien dezelve "niet meer in den
winter 7. Wanneer wij 's morgéns eene bloem
zien, met alle haare bekoorlijkheden 8 vercierd 9,
vinden wij haar fomtijds 's avonds geheel en al 10
ontbloot ir van alle haare cleraadjen 12. Het for»
tuin verheft 13 een' perfoon fomtijds tot 14 aan de
wolken 15, waarvan 16 zij hem, in één oogenblik,
in den diepften poel 17 van elende dompelt. Wanneer
wij de werken 18 der Natuur befchouwen 19',
vergenoegen wij ons ±o met dezelve te 21 bewonderen
22, zonder te denken aan den Schepper, die
dezelve heeft voordgebragt 23, en die dezelve onderhoudt
24 door zijne godlijke goedheid.
3 v
" e
/«
4 charmer.
5 fuave.
6 exhalaifon ƒ.
7 en hivpr.
8 ch?rme m.
9 paré.
10 entierement.
11 dépouillé.
12 ornement m.
13 élever.
14 jusqué.
15 nue ƒ.
16 d'oü.
17 abime m.
N 0
. 20.
18 oeuvre/.
19 contempler.
20 fe contenter.
21 de.
22 admirer.
23 produites.
24 entretertif.
Wat ongeluk vreest gij ? aan welke gevaaren gaat
gij u blootftellen 1 ? welke fouten hebt gij in uwe
overzerting gemaakt? Welke boeken hebt gtf daar?
over welke zaaken handelen 1 zij ? wat behelzen 3
zij? waarmede brengt gij uwen tijd door? wat vraagt
gij? Wat denkbeeld 4 hebt gij van zijne inborst gevormd
5? Wat z'jn het voor huizen, die men verkocht
6 heeft? Uit 7 welke deur ziit gij gegaan 8?
Over wat voor een ongeluk beklaagt gij «9?
op
1 s'exDofer. 4 idéé/ 7 par.
2 traitt-r. 5 fe f -mier. 8 for'ir.
3 renfermer. 6 vendues. ' 9 le plaindre

etrekkelijke Voornaamwoorden; 385
op io welke eene wijze 11 heeft zich dat toegedragen
12? Aan welken koopman hebt gij de waaren
verkocht? Aan welke lieden hebt gij het geld toevertrouwd
13? Bij 14 welke gelegenheid hebt gij
met mijnen vader kennis gemaakt 15?
ÏO de. 13 confier dat. van 15 faire connoisfan-
11 manierei den perfoon. ce.
12 fe faire. 14 a.
N°. ar.
Van welken wijn begeeft gij dat ik u geeve?
geef mij van den besten! Uit wat land zijt gij?
Wie heeft u dat gezegd? Wiens afbeelding 1 hebt
gij daar? het is die van mijnen vadèr- Wet wien
ïpraakt gij zo even? Wiens mes is dat? ik weet
niet aan wien het toebehoort. Wien zoekt gij?
ik zoek mijne zuster! Wat zou het zijn, zo gij
haat niet vondt? ik zou daarover zeer bedroefd
zijn. Waarover lacht gij ? fpot gij 2 met mij of
met hem? ik doe noch het een noch het ander.
Waarover bekommert gij «3? ik bekommer mij
nergens 4 over. Welken van deeze twee boeken
verkiest gij 5? welke Van deeze pennen vindt gij
de beste ?
1 portrait in. 3 fe foucier gén. 5 préférer.
2 fe moques gén, 4 rien.
N°. 22.
Waarover fpreekt gij? Waarvan maakt men dat?
Waarmede onderhoudt men deeze beesten? Waarvan
beflaat 1 hij? Waaraan denkt gif? Waaraan vergaaf
t 2 gij u? Waarmede fijt 3 gij den tijd? Wat
man zijt gij? over welke zaaken fpreekt gij? Tot
1 s'entretenir. 2 s'amufer. % pasfer.
Bb

Over de perfoonlijke Foornaamwoorden. 38;
hebben, den perfoon te kennen, of flaan in deszelfs
plaats.
Zij worden onderfcheiden in pronoms perfonnels
abjolus en pronoms perfonnels confon&ifs.
De pronoms perfonnels abfolus zijn je en moi ik
nous, wij, *« en /«, gij, vous, gij, gijlieden, //
en lui, inj, en zij; voor het manlijke
en elles, zij, voor het vrouwlijke foi, zich. •
Zij worden aldus verbogen:
Masc. et fêm. fngul. Manl. en vrouwl. enkelv.
Nom. je eu moi, ik.
Gén. et Abl. de moi, van mij.
Dat. a moi, aan mij.
Ace. moi, mij.
Masc. et fém. plur. Manl. en vrouwl. meerv.
Nom. nous, wij.
Gén. et Abl. de nous, van ons.
Dat. a nous, aan ons.
Ace. nous, ons.
Masc. et fém. fngul. Manl. en vrouwl. enkelv."
Nom. tu ou tol, gij.
Gén. et Abl. de toi, wm u.
Dat. a toi, aan u.
Ace. toi, u.
Masc. et fém. plur. Manl. en vrouwl. meerv.
Nom. vous, gij, gijlieden.
Gén. et Abl. de vous,.vin a, ulieaen.
Dat. a vous, aan u, ulieden
Ace. vous, u, ulieden.
Bb a

388 Over de perfoonlijke Voornaamwoorden.
Masculin fngulier. Manlijk enkelvoudig.
Nom. // ou lui, hij.
Gén. et Abl. de lui, van hem.
Dat. d lui, aan hem.
Ace. lui, hem.
Masculin pluriel. Manlijk meervoudig.
Nom. ils ou eux, zij.
Gén. et Abl. d'eux, van hun.
Dat. d eux, aan hun.
Ace, eux, hen,
Fèminin fngulier. Vrouwlijk enkelvoudig.
, Nom. elle, zij.
Gén. et Abl. d'elle, van haar.
Dat. d elle, aan haar.
Ace. elle, haar.
Féminin pluriel. Vrouwlijk meervoudig.
Nom. elles, zij.
Gen. et Abl. d'elles, van haar.
Dat. « elles, aan haar.
Ace. elles, haar.
Soi, zich, wordt pronom rêfléchi, en on, men,
pronom gènéral genaamd.
Soi, zich, wordt aldus verbogen:
Singulier Enkelvoudig.
Nom.
Gen et Abl. de foi, van zich.
Dat. ft foi, aan zich.
Ace. foi, zich.

Over de perfoonlijke Fboornaamwserden. 3S9
Pluriel. Meervoudig.
Nom. eux mémes, elles mémes, zij zei ven.
Gén. et Abl. d'eux mémes. belles métnes, van hun, of
haar zeiven.
Dat. d eux mémes, d elles mémes, aan hun ,
haar zeiven.
Ace. eux mémes, elles mémes, hen, haar zeiven.
Mol, toi, lui, elle, eux, elles, foi même, nous,
wij, vous, gij, gijlieden, worden gebruikt achter
het onperfoonlijke werkwoord c'est; als:
C'est moi, ik ben het.
(f est toi, gij zijt het.
Cest lui, hij is het.
C'est elle, zij is het.
Ook in den datif:
Ce

390 Qyer de perfoonlijke Voornaamwoorden.
Ten vierden, na een voorzetfel:
ffe 'ne veux pas venir avec toi, avec lui, avec ètle- 9
ik wil niet met u, met hem, met haar gaan.
Wanneer ik, gij, hij, zij, enz., tot meerder
nadruk herhaald worden, zo wordt het eerfte altijd
door moi, toi, lui, elle, eux elles, overgezet:
Ik! zou ik het doen? moil le ferois-je?
Ook wanneer men met nadruk fpreekt, al valt er
geene herhaaling voor, gebruikt men altijd de pro*
noms perfonnels abfolus:
't Is aan hem, dat ik het zeg, c'est a lui, que je
le dis. '
Ik ipreek hem aan, je parle a lui.
Eindelijk, wanneer een werkwoord den genitif
of ahlatif regeert; als:
Ik zal hem, hen of haar gebruiken om die boodfchap
te doen, je me fervir ai de lui,, d''elle,
d'eux, d'elles pour faire cette commisfon.
De pronoms perfonnels conjonEllfs zijn me, mij,
fe, u, fe, zich, nous, ons, vous, u, ulieden, en
worden voor het werkwoord geplaatst, wanneer dat
Werkwoord den datif of accufatifregeert; als:
II me plaint, hij beklaagt mij.
Je te frappe, ik fla u.
II s'accufe, hij befchuldigt zich,
Cet homme nous évite, die man mijdt ons.
Ils vous ahandonnent, zij verlaat en u.
De perfoonlijke voornaamwoorden me, te, fe,
• nous, vous, ftaan , in de bovengemelde fpreekwijzen,
hl den accufatif, om dat de werkwoorden plaindre,

Over de perfoonlijke Voornaamwoorden, 39*
frapper, accufer, èviter en abandonner dien naamval
van den perfoon regeeren.
In de volgende zinnen liaan die vooniaamwoor..
den m den datif:
II me donne de Pargent, hij geeft mij geld.
Je vous_ dois beaucoup, ik ben u veel fchuidig.
Ils fe difent des Injures, zij zeggen elkander beledigingen.
Le maitre nous le défend, de meester verbiedt het
ons.
Want de werkwoorden donner, geeven, devoir;
fchuidig zijn, dire, zeggen, défendre, verbieden,
regeeren den datif van den perfoon.
. De pronoms perfonnels conjonStifs le, la, les, zich
m gedacht en getal fchikkende naar den perfoon
ot de perfoonen, op welke zij betrekking hebben,
worden geplaatst voor de werkwoorden die den accujattf
regeeren; als:
Je le vois, ik zie hem.
Je la connois, ik ken haar.
Je les aime,. ik bemin hen, of haar.
Voir, zien, connoltre, kennen, almer, beminnen,"
regeeren den accufatif.
Wanneer le, la, les op zaaken zien, dan noemt
men ze pronoms relatifs.
Lui, hem, haar, leur, hun, haar, worden ge.
plaatst alleen voor werkwoorden, die den datif van
den perfoon regeeren:
Je lui pardonne, ik vergeef hem, haar.
Je leur parle, ik fpreek hun of haar aan.
Par donner, vergeeven, en par Ier, fpreeken, regeeren
den datif vm den perfoon.
Haar wordt door leur overgezet, wanneer men
meer dan één vrouwlijke perfoon bedoelt.
Indien men van zaaken fpreekt, en het werk»
Bb 4

J9* Over de perfoonlijke Foornaamwoorden:
woord regeert den génitif, zo wordt dezelve, hetzelve,
het, ze, enz., door en overgezet en voor
het werkwoord geplaatst; als:
Ik geniet hetzelve, dezelve, fen jouis.
Maar indien het werkwoord den datif regeert,
en op zaaken ziet, dan gebruikt men y voor het
werkwoord:
yy fuis attaché, ik ben er aan verbonden.
Een wederhoorig werkwoord, 'verbe réciproque,
is, zo als reeds op zijne pjaats gezegd is, een werk»
woord dat altijd verzeld is van één der pronoms perfonnels
conjon&ifs, me, te, fe, nous, vous, fe, die
altijd of in den accufatif of in den datif Haan: om
nu juist te kunnen bepaalen, in welken van die
twee naamvallen zij Haan, zo merke men aan, welken
naamval het werkwoord regeert, daar het wederhoorige
van gevormd is; bij voorbeeld bij de we*
derhoorige werkwoorden;
Se noyer, verdrinken.
Se peigner, zich kammen.
Se battre, elkander liaan.
ftaat fe in den accufatif, om dat de werkwoorden
noyer, peigner, battre den accufatif regeeren; want
men zegt:
Noyer quelqü'un, iemand verdrinken.
Peigner quelqü'un, iemand kammen.
Battre quelqü'un, iemand flaan.
Bij de volgenden ftaat fe in den datif:
Se parle*, elkander aanlpreeken.
Se faire tort, zich nadeel doen,
Want parler, fpreeken, faire tort, nadeel doeu 3
regeeren den datif; dewijl men zegt:

Over de perfoonlijke Voornaamwoorden. 393
Parler ü quelqu'un, iemand aanfpreeken.
Faire tort d quelqu'un, iemand nadeel, onrecht
aandoen.
De kennis hiervan is ten uiterflen nóodzaakelijk
wanneer wij over de deelwoorden zullen handelen'
Opfeilen, betreffende de perfoonlijke Voornaamwoorden.
N°. i.
Zo gij Mevrouw uwe moeder bemint, moet gij t
haar gehoorzaamen, en alles doen wat haar behaagt.
Deeze plant heeft water noodig 2, men moet haar
hetzelve 3 geeven. In de opvoeding der kinderen
moet men tot 4 oogmerk hebben hun den geest
te oefenen en te befchaaven, en hen. des 5 te fchikken
6 om 1 wèl waarteneemen 8 de verlchillende
posten 9, die hun toegefchikt 10 zullen zijn; maar
vooral 11 moet men hun de godsdienfiige 12 oefening
13, die God van hun elscht 14, leeren 15.
Niets zet de kinderen meer aan 16 tot de oefening i?
der deugden, dan de goede voorbeelden, die men
nooit moet nalaaten 18 hun te geeven.
1 il faut.
2 avoir befoin gén.
3 en.
4 pour.
g ainfi. • •
6 dispofer.
7 a.
8 remplir.
9 poste m.
10 asfigné.
11 furtout.
12 religieux.
13 culte 1».
N°. 2.
•14 exiger.
15 ênfeigner.
16 porteraof, van de
zaak.
17 pratique/.
18 manquCr.
Een zekere 1 vos, de flimfle 2 en de vleiêndfle 3
ï certain, , « rufé. 3 flaneur,
Bb 5 v ;

594- Opfeilen, betreffende de
van allen, zag 4 eens 5 een raaf gezeten 6* op een'
boom, welke in zijnen bek een mik kaas hield 7:
zijne groeting 8 was 9 welhaast 10 gereed 11. Hij
had te doen 12 met een' gek, die er 13 nooit ontvangen
had; maar hij, die de kracht 14 der groe»
tingen kende, groette 15 hem op 16 deeze wijze 17:
Zijt gij het? mijn vriend, de Raaf? wat vind ik u
fchoon 18 van daag! wat doen u de lieden groot onrecht
19! ik verzeker u, dat*ik geen fchooner vogel
ken dan u. Wanneer gijl. dit opftel wèl zult overgezet
hebben, zullen wij ul. het overige 20 den
volgenden keer 21 opgeeven 2a. Let 23 voornaamlijk
wèl op de regeering 24 der werkwoorden, waarover
wij ul. voor eenigen tijd 25 onderhouden hebben
26.
.4 2 pnt.
5 un jour.
6 perché.
7 tenir.
8 falutation ƒ.
9 2 prét.
10 bientöt.
21 prêt.
12 avoir a faire
13 en.
14 force f.
15 faluer 2 prét.
16 de.
17 maniere ƒ.
18 beau.
19 tort m.
20 reste 7».
N". 3.
21 fois f.
22 dicler.
23 faire attention
dat.
24 régime m.
25 il y a quelque
tems.
26 entretenir.
De vos, voordvaarende 1 de raaf het woord 2 tee
.te voegen 3, 4 hem nog: voor mij, ik houde
mij verzekerd, dat niemand, beter 5 dan gij, verdient
6 de koning der vogelen te zijn, indien de
fraaiheid van uwe ftem die uwer vederen 7 evenaart
8. De raaf was zeer voldaan over de 9 loftuitingen
10, die men hem kwam te geeven, en den
bek willende openen, om zijnen vleier zijne fraaje
1 continuer. 5 mieux- 8 égaler.
•s parole ƒ. 6 mériter. 9 lees van de,
3 addreslèr. 7 plumage m. 10 éloge m.
4 2 prét.

perfoonlijke Voornaamwoorden. 395
Item te laaten hooren ij, Het 12 hij het ftuk kaas
vallen voor 13 den vos, dewelke, hetzelve fchielijk
opgeraapt 14 hebbende, hem zeide: leer 15 nu van
mij, Raaf! nooit vleiers gehoor te geeven 16, noch
hunne fraaje woorden te gelooven 171 Ik geloof,
dat de verklaaring van deeze fabel zo ligt is te 18
maaken, dat gij geene moeite zult hebben, om de
loepasüng daarvan zeiven 19 te maaken.
Ji faire entendre 14 ramasfer. i 7 aj 0uter foi dat.
dat. van den per. 15 apprendre iperj. 18 a.
. f."",- •• du fngul. 19 vous mémes.
72 Jaisler. jf, prëzer 1'oreille
13 devant. dat.
N°. 4.
Twee boezemvrienden 1 leefden gelukkig genoegde
een van hun het Fortuin, dat niet verre 2 van
hem was, niet kennende, wilde 3 alle plaatfen 4
daar 5 men van hetzelve fprak, doorloopen 6. Zijn
vriend zag 7 wel, dat hij te veel ingenomen was 8 met
hetzelve, om 9 hem te kunnen beletten 10 hem te
verlaaten 11. Wij zullen zien, zeide 12 hij, wie
van ons beiden 13 het gelukkigde zijn zal, of gij
die u zo om het Fortuin bekommert 14 , of ik, die hetzelve
gerustlijk 15 zal afwachten 16 Bij aldien nu
deeze fabel mijne leerlingen 'aanflaat 17, en dat
hunne overzetting beantwoordt 18 aan mijne ver.
wachting 19, zal ik hun in het volgende opftel verhaaien,
wie van hun beiden het Fortuin h et eerst
vond 20.
J iritime ami m. 8 être épris gén. 15 tranquilemenr.
2 éloigné. _ , p pour.
3 avoir envie zptèt. 10 empêcher.
4endroitm. 11 quiter.
l 6 attendre.
j 7 plaire dat
i8repondreto.au
| o ü
- . 122 prét. fubj.
6 parcoumr. I 3 deux. 19 attente.
7 2 ptet. 14 s'inquieter gén. 20 2 prét.

39 6 Opfeilen, betreffende de
De eerfte plaats i, alwaar a aankwam 3 de geene,
die het Fortuin wilde 4 opzoeken, was aan het
hof 5. Het is waar 6, dat hij er eenige voetfiappen
7 van het Fortuin vond door de gunften 8, die
deeze eigenzinnige 9 Godin dan 10 aan den eenon,
dan aan den an teren bewijst; maar hij kon tot hetzelve
niet naderen 11. Van daar 12 ging hij elders;
maar hij vond het nergens. Ziende eindelijk,
dat hoe meer 13 hij hetzelve zocht, hoe meer
het zich van hem verwijderde 14, kwam hij weder
15 tot 16 zijnen vriend, en hij vond het aan
deszelfs deur, terwijl dat deeze gerustlijk 17 fliep.
Wat dunkt 18 u van deeze fabel? gij zult zekerlijk
met mij toeflemmen 19, dat zij den grootften aandacht
verdient 20.
1 endroit m, 8 faveur /. 15 revenir 2 prét.
2 oü. 9 capricieux. 16 h.
3 arriver 2 prét. 10 tantót. 17 tranquillement.
4 2 prét. 11 s'approcher gén. 18 fembler.
5 cowf. 12 de la. 19 convenir,
6 vrai. ' 13 plus. 20 mériter.
7 tracé/, 14 s'éloigner.
N°. 6.
De hoog 1 kan niet 2 altijd. gefpannen 3 zijn,
insgelijks kan men de kinders niet verpligten altijd
te werken; men moet 4 hun fomtijds toelaaten 5
zich te vermaaken 6; want zo men hen altijd in de
fchool wilde houden, zouden zij in de ftudie een
weêrzin krijgen 7. Men moet de kinders op 8 zijden
tijd ftraffen en beloonen. Men moet hen be-
1 are TB.! S 4 il faut. 7 fe dégoóter gén.
2 ne fauroi*. 5 permettre. 8 a.
9 tendu. 6 fe dhertir.

perfoonlijke VooPnaamwoorasn. 39*
loonen, wanneer zij het verdienen 9, om 10 hen
aantemoedigen 11, en om hun fmaak voor de ftudie
der weetenfchappen in te boezemen 12 Men moet
hen ook berispen eu ftraffen,' wanneer men bemerkt
13, dat men hen met 14 goede woorden 15
niet meer beftuuren i_6 kin. De meester fchept
meer vermaak i?, 18 zijne leerlingen te prijzen,
dan om hen te ftrafEen. Hij eischt van hun niets
dan het geen zij aan zich zei ven verfchuldigd zijn 19.
9 mériter. 13 renarquer.. ' 17 fe plaire.
10 pour. 14 rar 18 h.
11 encourager. 15 parole f. 19 devoir,
12 infpirer. 16 gouverner.
N°. 7.
Ik kom u goeden dag zeggen:' ik zal binnen x
een oogenblik vertrekken: %\j doet mij veel eer
aan; maar heb de goedheid om 2 eerst met mij een
glas wijn te drinken! Hebt gij mij iet te 3 belasten
4? Zo gij onze goede vrienden komt te ontmoeten,
doe hun mijne groetenis 5! Gij hebt ons
zo dikwijls beloofd ons een bezoek te geeven 6, en
gij hebt tot nog toe bij 7 ons den voet niet gezet
8. Hebt gij eenige fraaje boeken om mij te
leenen? ik zal ze u wederzenden 9, zodra 10 ik ze
zal gelezen 11, of zodra gij ze zult van nooden
hebben 12. Hebt gij niets van mij hooren zeggen?
ik heb niets van u hooren zeggen; maar ieder 13
fpreekt van hun en van haar.
1 dans. 6 rendre vifite. 10 dèsque.
2 de. 7 chez. 11 lus.
3 a
- 8 mettre. 12 avoir befoin génl
4 ordonner. 9 renvoïer. 13 tout Ie monde.
5 complimentsm.pl.

0% Opfeilen, betreffende dt
N°. 8;
Mijnheer! neem dat boek; geloof mij; weiger
het niet! Lees het en onderzoek het ! Hetzelve
handelt i over de gebreken der menfchen. Er zijn
men

perfoonlijke Poornaatmvoordtn. 399
begin ik met 9 hun niets anders 10 te leeren, dart
het geen voor hun verftand vatbaar is 11, en
aan ieder ding, dat ik hun leer,, geef ik den tijd
firn 12 zich in hun geheugen 13 in orde te plaatzen
14, en op 15 die wijze ga ik voord 16, zonder
hun da hersfenen met andere moejelijkere dingen af
te matten 17,
9 par- n de. 15 de.
10 rien autre chofe. 13 mémoire ƒ. 16 continuer.
11 être a la portee 14 s'arranger. ,17 fatiguer. *
gén.
N°. 10;
Men kan zeggen, dat de meeste 1 menfchen bedriegers
zijn, en dat men op hen niet vertrouwen 2
kan; maar fel mij op de proef 3, ik bied mij u aan
met al wat mij toebehoort 4. Mijn neef heeft zijn
proces 5 gewonnen, na dat 6 ik heb hooren zeggen;
dat heeft zijne vrienden, zo wel als mij, vermaak
gedaan 7. Mijnheer D zegt, dat gij aan
alle vrienden, behalven aan hem, een bezoek gegeven
hebt 8. Gij hebt groote veranderingen aan uw
huis laaten 9 maaken, federt 10 dat hetzelve u toebehoort.
Het kost mij wel vier duizend guldens,
en ik geloof voor vast 11, dat het mij wel op 12 zes
duizend guldens zal komen te flaan 13, na dat 14
ik aan hetzelve de noodige veranderingen zal hebben
laaten maaken.
1
? lu
j' art
'/
5 rocès m
P - 10 depuis.
2 le tier dat. \ 6 a ce que. n pofitivement.
3 mettre a 1'epreu- 7 faire plaifir dat. 12 a.
ve
* 8 rendre viiite dat. 13 revenir.
4 appartennv o faire. 14 après que.

qoö ' :
Opftèllen, betreffende de
N°. II.
De Heidenen, die niet verlicht i waren door dé ü
fakkel der openbaaringe 3, baden houten, fteenen,
gouden en zilveren beelden 4 aan; maar wij, dié
Christenen zijn, weeten dat wij God moeten aanbidden
in 5 geest en in waarheid. Gij ziet mij
aan 6 eu zegt niets. Zij hebben mij gegroet en
zijn vertrokken. Ik zeg, en zal altijd zeggen, dat
de deugd meer verdient gezocht 7 te worden dan de
rijkdommen. Gij hebt het mij bewezen, en Zult
het mij nog meer bewijzen. Men zegt en fchrijfe
zo veel dat ik moeite heb om 8 het te gelooven.
"Verberg ons niet de verlegenheid 9, waarin 10 gij
Ti bevindt-! Gij zijt grooter dan ik. Zij is rijker
dan hij. Kom met ons, met hem, en met haar,
en wij zullen u fraaje dingen laaten 11 zien, waarover
gij u verwonderen zult ia!
j éclairés. 5 en. 9 embarras m.
2 lees van den. 6 regarder. 10 oü.
3 révélation ƒ. 7 recherchés. 11 faire.
4 ftatue. 8 a. .12 s'étonner gén.
N°. 12.
Spreekt gij 1 met mij, met hem, met haar, of
met hun? ik weet niet met wien gij fpreekt. Christus
zegt: komt 2 allen tot mij, gij, die vermoeid 3
en beladen 4 zijt, én ik zal u verligten 5! Het
ftaat niet aan mij om 6 u te helpen. Ik bid u, aan
mij te gedenken. Ik zal hem daarover 7 fpreeken,
zodra de gelegenheid zich daartoe zal aanbieden 8.
Ah
1 parler dat. van dm 3 fatigué. 6 de.
perjoon. 4 chargé. 7 en.
5 venir dat. S foulager. 8 piefenter.

perfoonlijke Foornaamwoorden, ^
Ah 9 iemand naar mij vraagt io, kom en roep mijl
Men gaf n hem een antwoord, dat hij niet verwachtte
i 2. Dat is een zaak, aan welke - waarheid
wij n.et twijfelen 13 tiet is een man, op wkns
gedrag men mets vindt te zeggen l 4 ; ik w£«S i«
hem meer dan iemand 16. Wij hebbed ahes gedaJJ
9
T , 4
3 dot
«ér
10 demander ace. 14 a redire dat.
11 faire ajfifc 15- fe fier dat.
ié perfonne.
I? pour. >i
18 détourner
12 s'attendre dar. ««ournei.
De eigenliefde 1 is achterdochtig 2; mên moe*
haar niet JW/TMWW 3. Zij is gevfarlifk- S is de'
oorfp rong , le Q n z e *• Jgfa «y is de
deugd is kostelijk; aan haar is hit, dat wij' onzen
liet dat men zijnen vlijt moet aanwenden o. De
tZ nlrA m
- hjk IO
> hj
art n o c h
j -> den jonge,
mfri"? • en
i nj
?l art
D e
; ' Gefchiedkunde il zeef
zl
L J J/^'f^ 11 ons van het wsr/«fc«* 12
en zij geeft ons lesfen voor het tegenwoordige i\
en voor het I 4. Leen mij uw 3 het
fhydt niet wel; ik zal het laaten 15 flZn WaaJ
is uwe pen? daar is zij! Zij i s niet goed ikTa
dezelve vermaaken 16. J
Ga niet op lief ijs ? het is
te broos 17: het zal breeken 18.
J
'
2 a
captieux P
'° Pre
2 captieux. * { 8 pour.
3fe fierdaf. 9 emploïer,
r é r e
« , P «' *
4 f u t u r
15 faire
4 dérèglement n. 10 inexorable; 16 retaiüer.
£ v
f a
!* ,
6 gloire/.
1 1
inftruirei
I a pasfé.. 17 fraeile '
^ J ^ .
Cc

%'öa Ove? de noemen van onderfcheidene perfoonen.
XXIV. R E G E L .
Wanneer de noemers van -verfcheidene perfoonen
bij een werkwoord gevoegd worden, dan moet hetzelve
zich naar den waardigften perfoon richten;
de eerfte wordt waardiger dan de tweede, en de
tweede waardiger dan de derde geacht; als:
Fous et moi favtnfs vu, gij en ik hebben het
gezien.
Vous et lui êtes amis, gij en hij zijt vrienden.
Vous et. nous fommes contens, gij en wij zijn te
vreden.
Eux et nous fommes mêprifês, zij en wij worden
veracht.
Merkt aan, dat hij, die fpreekt, zich zeiven altijd
het laatst noemt.
Wanneer ook hij met een ander perfoonlijk naamwoord
door het voegwoord, en, et, vereenigd
wordt, zo wordt het nooit door il maar altijd door
lui overgezet; en fpreekt men in het meervoudige,
dan gebruikt men nooit ils, maar wel eux, te weeten
voor het manlijke geflacht; als:
Hij en ik waren uitgegaan, lui et moi étlons
fortis.
Men behoeve hier niet te herhaalen, dat hes
werkwoord altijd in het meervoudige moet geplaatst
worden , wanneer het meer dan éénen noemer heeft;
dit is uit de bovengenoemde fpreekwijzen genoeg
te zien.

Vpftelkn, 'betreffende de noemers,
enz. 403
Opfeilen: wanneer het Werkwoord meer dan
éen noemer of noemers van onderfcheidene
perfoonen heeft.
N°. Ï.
W 3 r e n
£tt 'of eh^nvStr '
t e
^°°
het volk verLfen Zr "d g w" fi
en ik zouden gelukkiger geweest z\m ? Xr^*
hpu daarmede niet haddet 5 Gife/uwe
zuster rf„ 6 d e achting van ieder- Zr
tóch. enik zïlta " ^ , y ^ i j n"« f
J Clcéron. 5 ft miler jfr, „ ..
2 oreteur ut,

404 Cfftellen, betreffende de
van avond mij en mijnen vriend gezelfchap te honden
? gii en uw broeder zouden er mogelijk 6 Mijnheer
en Mejuffrouw N.... vinden. Zoudt gij en
hij mij en hem wel het vermaak willen aandoen, om
ons morgen avond een bezoek te komen geeven?
mijne broeders en ik zullen ten onzen huize 7 een
concert geeven. Gij en hij zullen er tegenwoordig
zijn zo gij wilt.
6 peut-être. 7 chez nous.
N°. 3-
Uw neef en gij zijn de eerften van de fchooï,
en mijn broeder en ik zijn de laatften. Mijnheer
N.... en ik hebben gisteren in 1 het gezelfchap
van zijnen neef en van den uwen geweest; wij hebben
ons zeer wèl vermaakt 2; maar wij zouden nog
meer vermaaks gehad hebben, zo gij en zij er geweest
waart. Is mijne nicht er ook geweest? zij
en haar broeder hebben zelfs met ons gefpeeld.
Mijnheer D... en ik zijn er niet langer dan tot
tien uuren gebleven; maar zij en haar broeder waren
er nog, toen Mijnheer N... en ik zijn weggegaan
3. Hij en ik zijn altijd beste vrienden geweest;
maar zijn broeder en hij verftaan elkander
niet 4. Uw broeder en ik hebben zulks zeer wèl
opgemerkt 5.
1 en. 3 s'en aller. 5 remarquer.
2 s'amufer. 4 s'entendre.
N°. 4.
Leeren uwe zusters de mufiekook? ja: zij,mijn
broeder en ik, leeren die allen; maar zij en mijn
broeder zijn meer gevorderd 1 dan ik en mijn neef,
1 avancés.

noemers van onderfcheidene perfoonen. 405
die niet begonnen hebben te 2 leeren dan de voorledene
week. Mijn neef en ik zouden wel wenfchen,
dat wij zo gevorderd waren als gij, die
reeds ver gevorderd zijt. Kent gij den Heer, die
gisteren in 3 het zelfde gezelfchap geweest is,
daar 4 uw vader, mijne moeder, gij, zijn broeder
en ik geweest hebben? niemand van ons allen kent
hem. Uw vader en ik meenen 5 hem ergens gezien
te hebben; maar wij herinneren ons 6 noch den tijd
noch de plaats. Ik heb vernomen, dat uw vader,
mijn oom en gij van voornemens zijt 7 eene reis te
doen. Mijn broeder en ik zouden wel van de partij
8 willen zijn, indien uwe moeder en gij het
goedkeurdet 9,
2 a. 5 croire. 8 partie/.
3 en. 6 fe fouvenir gén. 9 approuver.
4 ou. 7 avoir réfolu.
XXV. R E G E L .
Over de Bijwoorden.
Des Adverbes.
Het bijwoord, adverbe, is een woord, dat onveranderlijk
is; dat noch verbogen noch vervoegd
wordt; dat noch aan geflacht noch aan getal gebonden
is: het is een woord, dat eenige omftandigheid
uitdrukt van het toevoegelijke naamwoord,
de Padjectif, van het werkwoord, du verbe, of
zelfs van een ander bijwoord, daar het betrekking
op heeft; als:
God is oneindig rechtvaardig, Dieu est infiniment
juste.
Openbaar nooit het geen men u toevertrouwd
heeft, ne divulguez jamais ce que Pon vous a
confié.
God ftraft de godloózen zeer frenglijk, Dieu
punit trés lëvérement les impies.
Cc 3

4

Over de regeering der Bijwoorden. 407,.
faire notre devoir, fecondement nous ne devons
prendre que des plaifrs permis.
De bijwoorden van tijd worden dan eens vóór
dan eeas na het werkwoord gezet: '
• Heden is het mooi wéér, morgen zal het regenen
aujourd'hui, il fait beau tems, demain ilpleJ. vra, ot, tl fait aujoud'hui beau tems. il tleuvra
demain.
r
' Oomment, hoe, ou, waar, daar, alwaar, combien,
hoe veel, pourquot, waarom, quand, wanneer komen
vóór het werkwoord:
Oiï la voluptè denteure, il n'y a plus de retenue
daar, of alwaar, de wellust huistvest vind'
geene ingetogenheid meer plaats.
Over de regeering der Bijwoorden.
De bijwoorden van hoeveelheid, les adverbes de
-quaniité, als: beaucoup, veel, peu, weinig, moins
minder,frop, te veel, asfez, genoeg, point, niet'
geen, rien, niets, plus, meer, tant, autant, zo
veel, guere, weinig, bijna geen, neemen de na
zich, wanneer er een naamwoord op volgt:
Hij heeft veel gelds, il a beaucoup d'argent.
Wij hebben weinig vermogen, nous avons 'peu de
pouvoir. . r
Minder woorden, moins de paroles.
Al te veel eigenliefde, trop d'amour propre.
Tijds genoeg, asfez de tems.
Hij heeft geene vrienden, iln'a point d'amls.
Meer gelds, plus d'argent.
Zo veel gelegenheid, tant, autant d'occafon.
Weinig, of geene vijanden, guere cPennemis.
Cc 4

4c8 Over de regeering der Bijwoorden.
Men zegt ook met het bepaalde lidwoordje;
Meer dan de helft, plus de la mottig.
Veele menfchen, bien du monde.
Het bijwoord van hoeveelheid neemt pok de vqo*
zich, als" rien er voor gaat:
Rien de trop, niets te veel.
Beaucoup en peu neemeu ook wel de voor zichj,
wanneer zij eene vergelijking te kennen geeven.
11 est de beaucoup plus grand, hij is merkelijk
grooter.
Si vous êtes plus riche que moi, c'est de peu, zo
gij rijker zijt dan ik, zal het weinig zijn.
Beaucoup, peu, trop, asfez, en meer andere bij-s
woorden van hoeveel? of hoegroot-heid , neemen de.
of d voor zich, naar den naamval dien het voorafgaande
werk- of naam-woord regeert:
yai d faire 4 beaucoup de gens, ik heb met veele
lieden te doen.
II ufe de trop de familiaritè, hij gebruikt te veel
gemeenzaamheid.
11 est indigne dg tant d'estime, hij is zo, veel achting
onwaardig.
De bijwoorden van hoeveelheid neemen ook fomtijds
het bepaalde lidwoordje voor zich, wanneer
men in het Nederduitsch voor het bijvvqord fa of
het vindt. Haan; als:
De weinige moeite, die ik neeme, le peu de
peine, que je prends.
Eenige. bijwoorden-, als convenablement, pasfende,
ionfof.mément , overeenkomfliglijk , préférablement,
\\) voorkeuze, prlvatlvement, behalven, neemen, den
• pever, le datif, na zich; als:

Over de regeering der Bijwoorden. 405
Met zijnen ftaat pasfende, convenablement a fon
état.
Overeenkomftïglijk met uwe geneigdheid, conformément
d votre inclination.
Boven alle anderen, préférablement a tout autre.
Plus en davantage betekenen in het Nederduitsch
woordlijk wel het zelfde, doch worden onderfcheidenlijk
gebruikt.
Davantage wordt nooit gebruikt dan zonder ge-
Volg; bij voorbeeld:
De weetenfchap is achtenswaardig, maar de deugd
nog meer, la Jcience est esthnable, mals la vertu
Vest bien davantage.
Maar men gebruikt plus wanneer er een naamwoord
op volgt; als; .
Ongelukkig de geenen, die de rijkdommen meer
dan de deugd achten, malheur a ceux, qui est/ment
plus les rickesfes, que la vertu.
De bijwoorden van wijze zijn, even als de toe»
voegelijke naamwoorden, onderhevig aan de trappen
van vergelijking!
Volmaaktlijk, parfaltement.
Volmaaktlijker, plus parfaltement.
Op de volmaaktfte wijze , le plus parfaitemem.
Opftellen., betreffende de rangfehikking des
Bijwoorden.
N°. T.
Een wijs mensch fpreekt zediglijk van zich zeiven,
en zegt niets, zonder zijne woorden 1 zorgvuldiglijk
gewogen te hebben. Laaten wij altijd
1 parole/.
Cc 5

t,xo Opfeilen, betreffende ae
san anderen hunne misflagen vergeven even ah of'z
wij dagelijks misdagen begingen 3, en laaten wij
ons volkomenlijk van het kwaad afhouden 4, als
of wij nooit aan iemand iet vergeven hadden.
Waarfchijnelijk zou hij mij bedrogen hebben, indien
wij niet wèl op onze hoede 5 geweest waren. Ik
kan u oprechtlijk verzekeren, dat wij er niets van
geweten hebben. Ik wil volftrekt gaan zien, wie
de geene is, die u zo enbetaamelijk 6 behandeld
heeft. Vindt gij niet dat dit wonderlijk 7 wèl bemerkt
is? wij hoopen, dat zij wel haast zullen te
rug komen! Ik verzeker u, dat zij volmaaktlijk
wèl te zamen leeven.
a comme fi. 4 s'abflenir. 6 infolemment,
3 commettre. 5 fur nos gardes. 7 admirabiement.
N°. a.
Deeze man redeneert 1 overeenkomfllgiljk 2 met
zijne Hechte grondbeginzelen. Vooreerst moet gij
uw werk maaken, en niet fpeelen, dan na uwe
lesfen wèl geleerd te hebben. Vooreerst moeten
wij God liefhebben 3 boven 4 alles, en ten tweeden
is het onze pligt nooit aan anderen 5 te doen,
dan het geen wij willen, dat men ons doe 6. Uw
broeder heeft zich zo wijslijk gedragen, dat hij
daardoor ieders achting verdiend heeft. Ik geloof
niet, dat gij u wijslijker zoudt hebben kunnen gedragen.
Gij zijt onvermoejelijk 7. Het zou mij onmogelijk
zijn om S 70 aaneen 9 bezig te.wezen.
De inwooners, befloten hebbende 10 om 11 liever 12
te fterven dan 13 zich overtegeeven 14, booden 15
een' dapperen 16 wederfland 17.
1 raifonner.
2 conformément.
.3 aimer.
4 préférablement.
.> autrui.
6 préf. du fubj.
7 infatigable.
8 de.
9 asfidument.
10 déierminé.
11' a.
12 plutót.
13 que de.
14 fe rendre.
15 2 prét,
16 vigoureux.
17 réliflance /.

Bijwoorden van hoeveelheid. 4 ï t
Opftellen, betreffende de Bijwoorden van
hoeveelheid.
N°. f.
Doorgaands i vindt men meer onkundigen 2 dan
kundigen 3. -Er zijn, in de wereld, minder godvruchtige»
4 dan godloózen. Ik heb hooren zeggen
dat de Heer N . . . veel bekwaamheden, maar
weinig middelen bezit 5. Hij heeft middelen genoeg
om 6 ordentelijk 7 te leeven. Hoe veel kinderen
heeft mijnheer uw broeder"-' men heeft mii
gezegd, dat hij er 8 zes heeft. Hebt gij gelds genoeg
om 9 uwe reis te volbrengen 10? Zo git geen
geld hebt, zal ik het u leenen Er is niets beter 11
dan goede vrienden te hebben. Men leert 12 zé
kennen 13 in den nood 14. Doorgaands verfchaft
de wellust meer bekommernis dan vermaak. Er is
geen rust, alwaar 15 geen deugd is. De geenen
die regeeren 16, zijn gelijk 17 aan de hemelfchê
hebben" 12
"' ^
g k m
* 8 m a a r g e e n r u s t
ï ordinairement. 7 bonnétement. 13 connoïtr*
2 ignorant. 8 e n. b e f.
3 favant. 0 p o u r. ^ o ü >
1 0 a c h e v e r
5 t avoir. f^v*' - 16 gouverner.
u m e i J | e u r > ^ r e s f e m b l e r
u r
P P° ' ï2 apprendre a, 18 éclat m.
N°. 2.
itör» heeft veel verftands »« x o m 2 m e t
de grooten te keven. Er zijn weinige menfchen 3,
4 il faut. a p o u r s 3 ^

4i 2 Opftellen, betreffende ae
aan wie men een geheim zou kunnen toevertrouwen
4. Heb een weinig gedulds, ik zal bij 5 u zijn
binnen 6 een oogenblik! Ik heb mijnen knecht nog
veele 7 zaaken te zeggen. Er is meer levendigheid 8
dan imaak onder de menfchen, of, om 9 beter 10
te fpreeken, er zijn weinige menfchen, wier verftand
vergezeld 11 is van een' zekeren fmaak en
van eene oordeelkundige 12 berisping 13. Het al te
groote doorzicht 14 en de al te groote oprechtheid
zijn dikwijls gevaarlijke klippen aan het hof. De
geenen, die de meeste 15 vertooning 16 met 17 hunpe
geleerdheid maaken, zijn fomtijds de grootfte
weetnieten 18.-
4 confier. 9 P'°UF. 14 perfpicacité ƒ,
5 a. 10 mieux. 15 plus.
0 dans. 11 accompagné. 16 parade.
7 bien. 12 judicieux. 17 de.
2 vivacité/. 13 cntique ƒ. 18 ignorant.
N°. 3-
Wanneer men dikwijls ziet de weinige zorg, die
de onders en meesters neemen om 1 aan hunne kinders
en leerlingen eene goede opvoeding te geeven,
kunnen wij ons niet wederhoudeft 2 te zeggen, dat
de redenlooze dieren 3 hen hierin 4 verre 5 overtreffen
6. Zo wij geene 7 gebreken hadden, zouden
wij zo veel 8 vermaaks niet fcheppen 9 om 10
die in anderen optèmerken 11. Wij hebben geen
krachts genoeg, om der reden 12 altijd te gehoorzaamen.
Er is in de jaloersheid 13 meer eigenliefde,
dan liefde. Er zijn lieden, die veel rijker zijn
dan ik, en daar zijn er 14 ook, die minder rijk
1 pour. 6 furpasfer. ! 1 remarquer.
2 empêcher. 7 point. 12 raifon ƒ.
3 brute/. 8 tant. 13 jaloufie/.
4 en ceci. 9 prendre plaifir. 14 il-y-en»a.
5 de beaucoup. 10 k. . •

Bijwoorden van hoeveelheid, 41^
zijn dan gij. Hij geniet te weinig inkomften 15,
om zo veele verteeringen 16 te kunnen goedmaahen
17.
15 revenu m. 16 dépenfe ƒ. 17 fournir dat.
X X V I . R E G E L ,
Wanneer het voegwoord que, met een werkwoord
in de toonende wijze geplaatst, gevonden
wordt achter de bijwoorden plus, meer, moins,
minder, mieux, beter, pis, erger, of achter de
loevoegelijke naamwoorden meilleur, beter, moindre,
minder, en pire, erger, en meer anderen, in
den graad vin vergelijking ftaande, zo zet men ne
voor het werkwoord:
Hij is rijker dan gij denkt, tl est plus riche que
vous ne penfez.
Gij zijt minder ziek, dan men zegt, vous êtes
moins malade, qu'on ne dit.
Zij zingt beter, dan zij danst, elle chante mieux,
qttelle ne danfe.
Gij hebt het erger gemaakt, dan ik gedacht had,
vous avez fait pis que je ne penfols.
Zo is het ook gelegen met autrement, autre chofe
en autre, bij een zelfftandig naamwoord:
Het is er geheel anders mede gelegen dan gij
denkt, il en' est tout autrement que vous ne penfez.
De menfchen verbeelden zich geheel anders te
weezen, dan zij zijn, les hommes s'imaginent
être tout autres, qu'ils ne font.
Echter wordt het ontkennende woordje ne weg.
gelaten , wanneer op que een aanwijzend voornaamwoord
, pronom démonflratif, volgt, zo als dat
geene, de geene, het geene, enz.

#ï4 Opfeilen, betreffende het gebruik
Er is niets waarachtiger, dan het geen ik u zeg,
il ft'y a rien de plus vrai. que ce que je vous dis.
Geen huis is fraajer, dan dat de Heer N... heeft
laaten bouwen, point de plus helle maifon, què
celle que le Sleur N. ». a fait batir.
Opftellen, betreffende het gebruik van het ontkennende
woordje ne na een comparatif.
N°. i.
De rijkdommen zijn dikwijls fchadelijker dan de
armoede ongemaklijk is. Er zijn lieden, die beter
fchrijven, dan zij fpretken! Er zijn lieden, die
meer zeggen, dan zij in ftaat zijn te bewijzen i.
Die- dingen zullen droeviger 2 gevolgen 3 hebben,
dan men denkt. Gij eet meer, dan gij zult kunnen
verteeren 4. Wij verteeren 5 meer, dan wij winnen.
Hij doet meer dan hem past 6. De kinders hebben
van daag beter gefchreven, dan zij gisteren gedaan
hebben. Men heeft hem grooter dienften beweezen
7, dan hij verdient. Hij heeft meer geld in
één jaar verteerd, dan zijn vader geduurende al
zijn leven heeft kunnen winnen; en als hij voordvaart
8 met 9 zo verkwistend 10 te leeven, zal hij
nog armer worden, dan men denkt.
1 prouver. 5 dépenfèr. 8 continuer.
s facheux. 6 il eonvient dat. 9 a
3 fuite/. 7 rendre* 10 prodigalement.
4 digérer.
NO. 2.
Het kwaad gedrag van uwen neef heeft meer
verdriets aan zijne ouders veroorzaakt, dan de goede
zeden van zijnen broeder hun vreugde verfchaft
hebben i. Hij is wijzer dan hij fchijnt 2. Zij
f donner. 2 paro?tre.

van het ontkennende woordje ne. 413
fchijnt zotter te zijn dan zij in der daad is, De
pennen zijn beter, dan ik gedacht had. Het gevaar
was grooter, dan gij het u verbeeld hadt. Men
heeft hem meer eer bewezen 3, dan hij verdienr.
Uit zal hem nog gekker maaken 4, dan hij is Het
«•ï;*ouder, dan het voorleden' jaar geweest is.
Grij biedt 6 ermii minder voor, dan ik er zelf voor
gegeven heb. Een zot kan meer vraagen 7 doen
in één dag, dan een man van verftand in een iaar
zou kunnen 8 beantwoorden 9. De dood komt
doorgaands eerder, dan wij begeeren.
3 faire. 6 offrir. 8 favoir.
4 :endre. 7 question ƒ. 9 réfoudre.
5 li fait.
n i lu L f
rs 1 7
i
'l
N°. 3.
]ïl W l
z e r
'
'
d a n z
>i fchijnen.
lk heb bevonden 2, dat de zaak geheel o anders a.
was dan gij mij verhaald hadt. Ik verzeker u dat het
er geheel anders 5 mede gelegen is 6, dan gij meent.
De menfchen1 zijn tnwendiglijk 7 geheel anders dan
zij uiterlijk 8 fcmjnen. Ik zou wel ongelukkig ziin
indien ik anders dachte, dan ik zeg. De Franfchen
leezen en fpreeken de woorden geheel anders uit Q
dan zij fchrijven. Dit is eene gantsch andere zaak
dan het geen men mij is komen vernaaien. Er il
mets waarachtig, dan' het geen Gods woord ons
df^1^ :& m
°« k e r w
^*nap, dan
7 intén
! »»» ' eure
ment. u étudier.
4 autre. 8 extérieurement.

% 16 Over het oftderfcheid tusfchen mieux en meillear.
N°. 4.
Er is geen beter gebouw 1, clan het geen men
op vaste a gronden gebouwd heeft. Niets onthoudt
3 men beter, dan het geen men" in zijne
kindsheid geleerd, heeft. Wij zijn meer geneigd4
om ons te verontschuldigen 5, dan om onze mis/lagen
6 te bekennen 7. Het is fehooner zijne driften
te overwinnen, dan zijne vijanden te overwinnen.
Het werk is moejelijker, dan zij het zich verbeelden.
Uwe moeder is gieriger, dan uwe moei milddaadig
is. Ik geloof dat hij armer is, dan hij weet, en
hij gelooft rijker te zijn, dan hij is. Zijne ouders
wenschten wel, dat hij minder verteeringen maakte,
dan hij nu doet. De kinders fpeelen meer
dan zij leeren. Het is dat de ouders toegeevender 8
zijn, dan zij het zouden moeten weezen.
1 édiflce m. 4 porté h. 7 reconnoitre.
s folide. 5 s'excufer. 8 indulgent.
3 retenir. 6 tort m.
XXVII. R E G E L .
Over het onderfcheid, dat er is tusfchefi
mieux en meüleur.
Mieux en meilleur betekenen beiden beter in het
Nederduitsch; echter is mieux een bijwoord, en
meilleur, meilleure een toevoegelijk naamwoord.
Beter wordt door mieux overgezet, wanneer het
bij een werp woord ftaat, en te kennen geeft, dat
iet op eene betere wijze gefchiedt:
Hij fchrijft beter, il écrit mieux.
Het wordt door meilleur overgezet, wanneer hét
bijeen' fubftantif ftaat, of er opziet, om te kennen
te geeven, dat de eene zaak of perfoon beter Is dan
de andere:
Dit fchrift is beter dan het uwe, cette écriture
est meilleure gue la votre.
Op-

t)pftellen, betreffende mieüx en meilieuf. ifctf-
Öpflellen, betreffende het onderfcheid, dal
er is tusfchen mieux en meilleur.
Deeze jonge fchrijft beter, cian uw heef, en dé
letters van zijn lchritt zijn ook beter gemankt, dan
die van het uwe. Het gedrag van uwen broedef
is beter, dan dat van den onzen. Indien gij beter
begeert tc worden, dan gij zijt* zult gij u beter"
m^tm gedragen i, dan gij 7^ beden toé a gedaan 1
hebt. Het antwoord , c\at gij op 3 onze vraag gedaan
4 hebt, beantwoordt beter.ain ons inzicht 5
dan het geene, dat uw broeder ons gedaan Velt!
Hij meent 6 misleiden , dat ons inzicht nier goed
is, Maf ik verzeker li, d t liet onze béfpr is -San
het zijne. Ik wenschte, dat hij beter onderricht 7
ware van ae omttandigheden, in welken wij ons
bevinden. Ik zal trachten om 8 iiem betere onderrichtingen
nopens 9 dit onderwerp 10 te geeven, dari
hij tot nog toe gehad heeft.
t fe corripdrter. g intention /. 8 de.
2 jusqti'a prelènt. 6 croire. 9 touchant.
.8 °*. 7 inftruit. io fujöc mi
4 iaitö.
N°. si
Ik weet, dat gij nergens 1 een 3
zult vinden, dan den zijnen, én dat gij nergens
beter zult onderwezen worden, dan in zijné fchooL
Dit huis io beter gebouwd, dan het uwe- De bouw-
Jtoffen 2, die men gebruikt heeft om.% het te bott*
wen, zijn beter, dan die, welke mm'toi 4 het uW«l
i gulle part. 3' pour; 4 Pour4
a matêriaux ni, pt,
Dd
beteren mêUu

Over de regeering der
gebruikt heeft, lk zal u beter onthaalen 5, zodra
ïk mij in betere omftandigheden zal bevinden. Mijne
zaaken zullen wel beter gaan, wanneer ik betere
vrienden zal hebben. Gij zult beter doen te
wachten tot dat 6 gij daartoe 7 eene betere gelegenheid
hebt 8. Maak een beter fchrift, en fchnjt
beter, dan gij van den morgen gedaan hebt! Help
mij, op dat ik beter in ftaat zij mijn voornemen
uit te voeren 9! Ik had betere verwachting 10 van
hem, dan ik nu heb.
5 accueillir. 7 en. 9 exécuteri
6 jusqu'a ce que. 8 préf. du fubj. 10 opinion ƒ.
XXVIII. R E G E L .
Over de regeering der toevoegelij ke Naamwoorden.
Du régime des adjeclifs.
Sommige adjeclifs regeeren niet; anderen reges.
ren een naamwoord, nom; anderen een werkwoord,
virbe.
De adjectif, die een naamwoord regeeren, regeeren
den gènitif of den datif, dat is te zeggen, dat
het naamwoord. 't welk op zulk een adje&if volgt,
en er van afhangt, in één van die twee naamvallen
ftaan moet.
De adjeclifs, na welken het naamwoord in den
gènitif moet geplaatst worden, zijn grootendeels de
volgenden:
Digne, waardig, indigne, onwaardig, 'plein, vol,
content, vergenoegd, te vreden, mècontent, onvergenoegd,
misnoegd , fatisfait, voldaan, capable,
bekwaam, incapable, onbekwaam, cisriem,
nieuwsgierig, avide, gretig, las, moedr.

ioevoegelijke Naamwoorden 1
,
o -j w
Ën verders alle deelwoorden als adjecitjfs aangemerkt,
en afkomftig van werkwoorden, die den
gémttf regeeren; als: risp*, begaafd, van dotter,
begaaven; privé, beroofd, van pHver, berooven;
rempli, vervuld, van remplir, vervullen; pourvu,
Voorzien, vzn pourvotr, voorzien, en zo voords.
II est indigm des regards iPütt hohnête homme, hij
is het aanzien van een' eerlijken man onwaardie.
li est rempli Porgüeil, hij is vól hoogmoed.
De adjeiïifs die een' datif m zich neemen, z^r»
grootendeels de volgenden i .
Facjle, gemaklijk, dlffiilè, moejelijk, fujet, onderdanig,
odieax, haatelijk, femblable, gelijkvormig,
gelijk, gelijk, nuttig, ,vL
*//*, onnut, pen; cleux, verdervelijk, revêche *
weêrfpannig, rebele, oproerig, attentIf, aandachtig,
fourd doof, redoutable, ontzachÜjk,
fenfible, gevoelig, infenfible, ongevoelig,prompt,
fpoedig W//, traag, gereed, enclln,
geneigd, agréable, aangenaam, désagréa'ble, onaangenaam,
nuifible; fchadelijk, conhu, bekend,
incomrn, onbekend, posfible, mogelijk, imposfble,
onmogelijk, nécesfaire, nóodzaakelijk, pro*
pre, gefchikt, appllcable, toepasfeliik, relatlf,
betrekkelijk, conforme, overeenkomftig, mal
Jéant, kwalijk pasfende, profitable é avantageux,
yoordeelig, préjudlciable, nadeel^, en
redevable verfchuldigd, regeert een' datif vaii
den perloon en een' gènitif van de zaak,
Öhélsfam, gehoorzaam, désobéïsfant, ongehoorzaam
en verders ook alle deelwoorden, van werkwoorden
afkomftig, die den datif regeeren; alss
mvert, open, adonné, overgegeven, en zo voords.
// est propre d tout, hij is tot alles gefehikr,
Dd s

4»c Opfeilen > betreffende dt
La porte est ouverte a tout le monde, de deur is
voor ieder open.
Connu, bekend, op een' perfoon ziende, neemt den
gènitif na zich:
Ctt homme est connu de tout le monde, die man
is bij ieder bekend.
Maar connu, in de betekenis van openbaar, regeert
den datif.
'n
Opfretten, betreffende de regeering der toevoegelij
ke Naamwoorden.
N°. i.
Een mensch, die vol moed, en met de goederen
des fortuins niet begunflgd i is, is dikwijls meer
te 2 vreezen, dan de geene, die met deszelfs weldaaden^
overladen 3 is. De hoop moet altijd met
een wijs vooruitzicht 4 en met eene redelijke 5 vreeze
verzeld 6 gaan 7. Een trotfche Wijsgeer der
oudheid 8 zeide, dat niets in de wereld, noch de
vreeze noch de hoop van een' wijzen mensch waardig
9 was. De leerling moet zijnen meester, een
kind zijne ouders, eene dochtet haarer moeder, en
een dienstbode zijnen meester en zijner meesteresfe
onderdanig 10 zijn. Het is niet moejelljk 11 voor
eiken 12 mensch zijnen pligt te doen, Hij is een
man, die voor alle waarfchouwlngen 13, welken men
hem doet, doof 14 is.
t favorifé gén, 6 accompagné gén. 11 difficile dat.
a a. 7 être. 12 tout.
3 comb!é. 8 antiquité ƒ." 13 avertisfement a».
4 prévoyance ƒ. 9 digne gén. 14 fovird dat.
5 raifonnable. 10 foumis dat.

egeering der Gevoegelijke Naamwoorden, 4*t
N°. 2.
Zie daar opmerkingen 1 met wijsheid vervuld 2,
en eene deftige oorfprong waardig! De ziel is een
verflandig 3 wezen 4, tot goed 5, tot kwaad 6, tot
geluk, en tot ongeluk bekwaam 7, Weinige menfchen
zijn bekwaam eene goede daad te begaan 8
zonder getuigen 9. Die man is ongevoelig 10 voor
alle verwijtingen 11. Ik hoop, dat de leerling ge~
voelig 12 zijn zal voor de goedheid, met dewelke
de meester lien behandelt 13. Indien een kind zich
op zijnen pligt toelegt 14, zal hij een nuttig 15 lid
voor de maatfchappij 16 worden 17; maar hij zal
voor den Staat gevaarlijk 18 zijn, indien hij aan
de ongebondenheid 19 overgegeven 20 is. De grootfte
vergenoeging der gelukkige menfchen is, hun geluk
waardig te zijn.
1 réflrdon ƒ. % faire. ïjr utile dat.
2 rempli gén. 9 témoin m. 16 focieté f.
3 intelligent. 10 infenfible dat. 17 devenir.
4 étre m, , 11 reproche »n. 18 dangereux dat.
5 bien. 12 fenfible dat. 19 Iibertinage m,
6 mal. 13 traiter. 20 adonné dat.
7 capable gin, 14 s'appliquer dat,
NA 3.
De geene, die met ondeugden bezoedeld 1 is, is
de aanfckouwing 2 van een' eerlijken mensch 0»waardig
3. Men ziet een groot getal menfchen bekwaam
tot eene wijze daad; men ziet er 4 nog
een grooter getal tot eene jchrandere 5 en behendige
6 daad bekwaam; maar zeer weinigen zijn
tot eene edelmoedige daad bekwaam. Indien de
geest niet geoefend wordt, is dezelve gelijk 7 aan
1 fouillé gén. 4 en. 6 adroir.
2 regards m. pi. 5 ipgénieux. 7 femblable ést,
3 indigne gén.
Dd 3

42S Opfeilen, betreffende de
eene dorre 8 woestijn, of aan een boscb 9 vol distelen
en onkruid. Veefo 10 lieden zijn zodaniglijk
11 met eigenzinnigheid 12 en met verwaand-,
heid 13 opgevuld 14, dat zij niets goedkeuren 15,
pf aanneemen 16, dan het geen van hun komt. '
8 aride. 11 tellement. 14 rempli gén.
9 bois m,. 12 caprice m. 35 approuver.
10 bien. 13 pré'öniption ƒ. 16 admeure.
N°. 4.
Het gedrag 1, dat gij gehouden 2 hebt, is geen-,
.zins overeenkom/lig 3 met de bevelen, die men u
gegeven 4 heeft. Het geen gij gezegd hebt, is op
niemand toepasfelijk 5, dan op u. Deeze ftap 6 is
zeer nadeellg 7 voor zijn' goeden naam 8. De geenen,
die met oordeel, bekwaamheid 9 en middelen
'voorzien 10 zijn, om 11 iet te leeren, en die dit alles
verwaarloozen en verwerpen, haaien zich op.
den hak 12 de v'erfoejing van ieder 13. Den leerling
is het niet geoorloofd 14 tegen zijnen meester
wederfpannig 15 te zijn. Zijt den uwen altijd gehoorzaam,
gelijk u\ve broeders het den hunnen
aijn!
1 conduite f. 6 démarche f. 11 pour.
2 tenue. 7 préjudieiable(te. 12 s'attirer.
3 conforme dat. 8 réputation ƒ. 13 tout le monde.
4 donnés. • 9 capaciié ƒ 14 permis dat.
5 applicable dat. 10 pourvu gén. 15 rebele dat.
N°. 5.
De geenen, die zich op de kleine dingen toeleg-,
gen 1, worden. 2 gemeenlijk 3 onbekwaam 4 tot
de grooten. Het is gemaklijker de bedieningen 5,
1 s'appiiquer gin, 3 ordinairement. 5 charge/.
2 devénir. ' 4 incapasle gén.

egeering der toevoegelijke Naamwoorden. 433
die men niet heeft, waardig te fchijnen 6, dan die,
welken men waarneemt 7, waardig te zijn. Al te 8
misnoegd 9 over zich zeiven te zijn, is eene zwakheid,
en al te vergenoegd 10 over zich zeiven te
zijn, is eene zotheid u. Een der gefchiedfchrijvers
12 van Alexander zegt, dat, bijaldien de verever
aar 13 zijner dapperheid alles verfchuldigd 14
was, was hij het nog meer aan het fortuin, dat
hij alleen van alle menfchen in 15 zijne magt 16
had. Een huisbediende 17 aandachtig \% op zijnen
pligt, is een waare 19 Phenix.
6 parojtre. 13 corquérant m. 15 en.
7 remplir. 14 redevabie gén., f6 puistance ƒ.
8 trop. van de zaak. die 17 domestique m.
9 mécontent gén. men verfchuldigd 18 attentif' dat,
10 content gén, is, en de datif 19 vrai.
11 fbttile ƒ. van de zaak of
12 hifbrien m, , perfoon waaraan.
N°. 6.
De welfpreekendheld 1 is te verkiezen 2 boven alle
andere bevalligheden 3. De rijkdommen zijn meer
gefchikt 4 ter verfappinge 5 van den moed 6, dan
tot deszelfs vermeerdering 7. Het hart des vroomen
is voor de bedriegelijke 8 vleierijen der wereld
doof 9. Het is den mensch eigen 10 voor den
dood te vreezen 11. De deugdzaame mensch heeft
voor de dingen dezer wereld niet dan eene achting,
evenredig 12 met derzelver waardije 13, en
alle zijne begeerten zijn op de hemelfche goederen
14 gegrond 15 , die der veranderinge niet onderhevig
16 zijn. Er zijn kinders in de fchool, die
1 éloquence/. 7 aggrandisfement 12 proportionnéifaf.
2 préf'érable dat. m 13 valeur ƒ.
3 agrément m. 8 trompeur. 14 Hen «1.
4 propre dat. 9 fourd dat. jg fondé.
5 amollislèment m. 10 ordinaire dat. 16 fujet dat.
6 courage m. ll craindre ace.
Dd 4

Opfeilen, betreffende de
ongevoelig 1 7 zjj n voor alle vermaaningen, voor alle
bedreigingen en voor aile belooniugen, en onvatbaar
18 voor alle opmerking 19 en voor alle rede-,
peering 30.
J7 infenfible dat. 19 réflexion ƒ. ao raifonnement s\
18; infuseeptiblegék
JLyeurgus 1 was zeer gereed 2 tot het uitdeelen 3
der belooningen 4. Het Opperwezen 5 is zeer gereed
tot de goedertierenheid, en zeer traag 6 tot
da gramfchap. Er zijn lieden, die zeer geneigd 7
zijn tot de ongebondenheid. Het ftilzwijgen 8 is
ie verkiezen 9 boven het onbefchoft 10 ge/nap 11
van eenen windmaaker 12. Er is geene vergenoeging
gelijk 13 die, welke uit eene goede daad voordvloeit
14, De leugenair is bij God en bij de men-:
ichen haatelljk 15, De geest moet voor de waar-;
beid open 16 zijn. Men moet 17 alle menschlijkheid.
18 afleggen 19, om 20 voor het lijden 21 eens.
Qngelukkigen gevoelloos 22 te kunnen zijn.
3 Lycurgue. 9 p*éférab!e dat. 16 ouvert dat.
a pmmpr dat.. 10 impertinent. 17 il faut.
3 dhtribution ƒ. 11 bnbtl »p. J8 humanité/.
4 récompeiife ƒ. 12 fanfatónjpi, 19 fedépouilïergeVt,
5 être fuprême. 13 ièmblable dat. 20 pour.
6 't'ardif dat. 14 découler. 21 fouffrarices ƒ.
7 porré dat. 35 odieux afaft. 22 inlenfible dat.
$ iilence m.
N?. 9.
De mensch is aan ziekten, ongemakken, zwakheid,
eu meer 1 andere dingen onderhevig a. Het

egeering der toevoegelijke Naamwoorden. 4*5
voor het gezicht 4 aangenaam 5 en voor de reuk 6
onaangenaam 7 zijn. Het gezelfchap van een' wèlopgevoeden
man is ieder aangenaam. De leerlingen
zijn dikwijls meer met het fpel, dan roet de lludie
bezig 8. De menfchen flaan zich toe 9 veele uitfpanningen
10, die voor hunne gezondheid fchadefijk
11 zijn. Ik kan niet 12 begrijpen, welke de
beweegredenen 13 zijn, die u aanzetten 14 om 15 mij
dus te behandelen ió, naardien 17 ik altijd zo zeer 18
uwe belangens 19 ben' toegedaan 20 geweest.
4 vue ƒ. 10 récréation/. 16 traiter.
5 agréable dat. 11 nuilible dat. 17 vu que.
6 odorat m 12 je ne faurois. 18 fi fort.
7 désagréable dat. 13 motifüi. 19 iniérêt m.
8 occupé rfst. 14 porter, 30 attaché dat.
9 fe permettre. 15 a.
N°. 9.
Er zijn in de Natuur nog veele geheimen, die den
mensch onbekend 1 zijn- De overdenking a moet
gevoegd 3 zijn bij het leezen 4. Onze beste, nuttiglte
en noodzaai^elijkfte kundigheden zijn wij der
oudervmdiuge verfchuldigd5. De geenen, die meer
het fpel dan der iludie zijn toegedaan 6, flaan 7
bloot 8 voor geduurlge 9 berispingen en beltraffingen.
Is het niet fchandelijk, dat kinders, met verltand
en oordeel begaafd 10, op zulke zaaken aan.
dachtig 11 zijn, die niet alleen hun niet noodzaaklek,
maar nog, die hun fchadelijk zijn. De mensch,
die geen gedrag houdt met zijne pligten overeenkomftig
12, is den naam van redelijk fchepzel onwaar*
dig 13.
1 inconnu dat. fom vooraan, en 8 expofé dat.
2 méditation ƒ. de gen. van de zaak 9 continuel.
3 joint dat. die men verfchuU 10 doué gén.
4 leclure f. digi is. 11 attentif dat.
5 redevaMe dat. van 6 afteSionné dat. 12 conforme dat,
de zaak of denper- 7 être. 13 indigne gró»
Dd 5

|.a6 Wanneer men de, k of pour
XXIX. R E G E L *
Wanneer men de, a of -pour voor een werkwoord
moer plaatzen, dat in de onbepaalde
wijze, ïinfinitif, ftaat, of dezelven volkomenlij
k weglaaten.
Een werkwoord, in den infinitif ftaande, kan
onafhangelijk zijn, of hetzelve kan een werkwoord,
verbe, of naamwoord, nom, of voegwoord, cow
jonction, voor zich hebben, daar het van afhangt
of geregeerd wordt.
De infinitif is onafhangelijk, en neemt noch de
noch d voor zich, wanneer een zin daarmede begint,
zonder dat er een werkwoord, naamwoord
of voegwoord, vooraf ga; bij voorbeeld:
Eene goede opvoeding aan zijne kinders te geeven,
is zo veel als hun een tweede leven te
geeven, donner a fes enfans une bonne éducation
, c'est leur donner une feconde vie.
Wanneer twee werkwoorden op elkander volgen,
moet het tweede in den infinitif liaan, zonder de
behulpzaame 'weikwoorden avoir of étre hier onder
te begrijpen. f
Nu plaatst men voor het tweede werkwoord, dat
in den infinitif ftaat, één der woordjes, de, d of
pour, of men laat dezelven weg.
Men gebruikt de voor een' infinitif als er een ander
werkwoord voorafgaat, dat bidden, gebieden,
verbieden, verhinderen, vreezen, raaden, afraaden,
toelaaten, vergunnen, belooven, kaasten, ophouden,
rekenen, dreigen, te kennen geeft; bij voorbeeld:
Ik verzoek u te zwijgen, je vous prie de vout
taire.
Jk beveel, ik gebied u uittegaan, je vous ordon-
%e, je vous commande de fortir.

voor een werkwoord moet plaatzen, enz. 4a?
Ik verbied u te fpreeken , je vous défends deparler.
Hij beJet, verhindert mij te werken, 11 m'empêche
.de travailler.
Ik vrees u belet aan te doen. je crains de vous
Incommoder.
Ik raad ll, tl cr van aftehouden, je vous confeille
de m» en abftenir.
ft raad u if her te doen, je vous déconfeille de
le faire.
lk fta u toe tc fpeelen, je vous permets de jouer.
Ik beloof u er fe gaan, je vous promets d'y aller.
Ik ga] u fpyêd ducn maaken, je vous hateral d'aller.
li011 op tnct mij te plaagen! cesfez de me tourmen
ter!
Ik maak ftaat, ik denk te vertrekken, je compte
de partir.
Hij creigde hem te dooden, il ménaga de le tuer.
Zo in het algemeen, wanneer het eerfte werkwoord
den genitif regeert; daar men zegt: fe eontenter
de quelque chofe, zich met iet vergenoegen;
zo zegt men ook: fe contenter de faire une chofe,
zich vergenoegen met eene zaak te doen, s'ahflenir
de quelque chofe, zich van iet onthouden; zo ook
s'abflentr de faire une chofe, zich wederhouden van
iet te doen.
Te, na het werkwoord avoir, wordt door d overgezet;
als: gij hebt met een'eerlijken man /«•doen,
vous avez d faire a un honnête homme.
Ten tweeden gebruikt men a tusfehen twee werkwoorden,
wanneer iet gegeven wordt om te doen
of te maaken, en wanneer het tweede werkwoord
lijdend kan gemaakt worden; als:
Geeven om te maaken, donner è faire.
Hij zal genoeg te doen vinden, il trouvera asfez
a faire.
Ten derden wordt met tusfehen twee werkwoorden
door d overgezet:

418 Wanneer men de, k of pour
Gij zhlt niets niet twisten winnen, vous ne ga-
. gnerez rien a contester.
Ten.vierden, wanneer het eerfte werkwoord een
zoeken, vinden, vraagen, f rekken, dienen, of eenige
naarftigheid te kennen geeft, als ook met het werkwoord
aimer, wanneer het zo veel betekent als vermaak
cn lust ergens in hebben:
Iemand zoeken dienst te doen, chercher d rendre
fervice d quelqu'un.
Hij vindt op alles te bedillen, il trouve d redire
d tout.
Hij zal mij wijzen hoe dit te doen, il me mon*
trera d le faire.
Hij leert danfen, il apprend d danfer.
Hij houdt van lagchen, il aime d rire.
Hij vraagt u te fpreeken, il demande a vousparler.
Dit dient, of ftrekt, om u gelukkig te maaken,
ceci tend, ou fert, d vous rendre heureux.
Ten vijfden, wanneer men te vindt na het behulpzaame.
werkwoord être, zijn:
Het is te vreezen, il est a craindre.
Uij is te verontfchuldigen, il est d excufer.
Ten zesden, wanneer het eerfte werkwoord wedcrhoorig
is, en een' datif regeert, zo wordt ook
het tusfchenftaande woordje te, of om te, door d
overgezet; als: hij beijvert zich om verfen te maaken,
il s'étudie, il sapplique d faire des vers; want
men zegt: zich op iet toeleggen, s'appliquer a quelque
chofe.
Sommige Werkwoorden neemen de of a na zich,
ïiaar dat de welluidenciheid het vereischt; als : commencer,
continuer, contraindre, engager, exhorter, f oreer,
s'efforeer, manquer, obliger, tacher, met die
werkwoorden gebruikt men a, om de herhaaling
van de te ontgaan, en ook wel de, wanneer d meermaaien
voorkomt, of om eene gaaping, door d«

voor een werkwoord moet plaatzen, enz,. 43^
ontmoeting der klinkletteren veroorzaakt, wegteneemen;
bij voorbeeld:
Hij begon naar u te vraagen, 11 commenca a demander
de ros nouvelles.
Hij had zijnen brief begonnen te fchrijven , 11
avoit commencé cVècrlre fa letire.
Hij begint aftekomen, il commence. d descendre.
Hij noodzaakte mij dit voornemen te laaten vaaren,
// me forca d'abandonner cette entreprife.
Dat verpligtte hen zich vier mijlen van daar te
legeren, cela les obligea de camper d quatre
lleues de ld.
Contralndre, forcer en obliger neemen in een' lijdenden
zin'doorgaands de na zich:
zi \\, z\: ••' Ü ipfeïo»
Hij werd genoodzaakt terng te gaan, il fut cvn~
traint de fe retirer.
Hij werd gedwongen de piaats te verlaaten, il
fut forcé d'abandonner la placé.
Men is dikwijls vernligt iet met tegenzin te doen,
on est fouvent 'obligé "de faire une chofe' d contrt
coeur.
Na commencer gebruikt men oók wel par:
Veele lieden bemoejen zich met de wereld te ver«
beteren, maar niemand biina begint met zich
zelven te verbeteren; asfez de gens fe mélent
de réformer le monde, mais presque perfonne ne
commence par fe réformer foi même.
Dit gebeurt voornaamlijk, wanneer men de plaats
aanwijst, waar men begint.
Na engager, s'engager, exhorter, gebruikt men
meest d:
Ik heb hem overgehaald om ons een bezoek te
geeven, je F ai engagé d nous venir voir.
Hij verbindt zich om de eerfte aftekomen, il
s'engage d descendre le premier.

430 Wanneer men de, a of pour
Echter kan men na die werkwoorden ook de
gebruiken, om de herhaaling der klinkletteren te
mijden:
Hij verbindt zich om te Amfterdam te komen,
il s'engage de venir d Amflerdam.
Hij vermaande hem deszelfs trouw te beproeven.
il Pexkorta d'éprouver fa foi.
Sejforcer vereischt d na zich, wanneer het zo
Veel betekent als, ziek geweld aandoen, zich pijnigen:
Doe u geen geweld aan met fchreeuwen, ne vous
efforcez pas a crler.
S'ejforcer, in de betekenis van zijn best doen t
vordert de;
Ieder moet zijn best doen, zich bevlijtigen, om
in wijsheid toeteneemen, chacun doit s'efforcer
de croitre en fagesfei
Manquer, ontkennender wijze gebezigd, neemt
de na zich voor de volgende onbepaalde wijze:
De ongelukkigen laaten nooit na te klaagen, lei
malheureux ne manquent jamals de fe plaindre*
Ook zegt men:
Het fcheelde weinig, of hij was gevallen, il mam
qua de tombêr.
Manquer, zonder ne, vordert gemeenlijks d:
Ik heb nagelaten of vergeten het te doen, fat
manqué d le faire.
Tacher, eene bedoeling uitdrukkende, vereischt ai
Hij zoekt mij verlegen te maaken, il tdche fc
m'embarrasfer.

voor een werkwoord moet plaatzen, enz. 431
Tdcher neemt de na zich, wanneer het betekent,
alle ziïne poogingen iii het werk ftellen.
Tarder vordert d; als:
Hij heeft te lang gewacht met ons te helpen, il
a trop tardê a nous fêcourir.
Wanneer het als een onperfoonlijk werkwoord gebruikt
wordt, zet men er de achter:
Hij zou gaarne vertrekken, il lui tarde de partir.
Wanneer twee werkwoorden van elkander afhangen,
en het eerfte is één der volgenden; a.]&; aller,
•voir, venir, pen f er, croire, daigner, envoier, prétendre,
fembler, parol tre, f avoir, ofcr, valoir, pouvoir
of vouloir, zo zet men noch de noch ü tusfehen
beiden; bij voorbeeld:
Iemand gaan zien, aller voir quelqiïun.
Ik zie hem komen, je le- vois venir.
Ik kom u waarfchouwen, je viens vous avettir.
Doch wanneer venir zo even betekent, zet men
de tusfehen beiden:
Hij is zn even aangekomen, il vient d'arrlver.
Hij meende mij te verfchrikken, il penfa ni'effraiet.
Ik gel >of hem gezien te hebben : je crois F avoir vu.
Hij verwaardigt zich niet mij aantezien, il ne
da'gne pas me regarder.
Ik zal het hem laaten zeggen, je le lui enverrai
dire.
Ik meen gelijk te hebben, je prètends avoir raifon.
Hij fchijnt kwaad te zijn, // femble etre faché.
Hij weet niet te zwijgen, il ne fait pas fe taire.
Ik durf er naar toe gaan, fofe y aller.
Het is beter zich er van aftehouden, 11 vaut mieux
s'en abfenir.
Zo ook faire, in de betekenis van laaten of nood-
Viaken:

|3* Wanneer men de, a o/poui'
Je le lui fera't faire, ik zal het hem doen doen;
Je ferai faire une paire de ftuliers, ik zal een
paar fchoenen laaten maaken.
Het woordje te, of om te, wordt door pour overgezet,
wanneer men de oorzaak wil te kennen geeven,
waarom en tot welk einde men het doet, en
-wanneer iemand als een antwoord geeven wil op
de vraag waarom; als:
'Je fuis ici pour prendre congé de vous, ik' ben
hier om affcheid van u te neemen.
Hierbij' is ook aantemerken, dat het woordje pour
menigmaal voor een' infinitif gebruikt wordt, in
plaats van que of afinque:
Hij' is een al te eerlijk man, om mij dit te weigeren
, // est trop honnête homme pour me refufer cela.
Een werkwoord kan, zo als reeds gezegd is,
voor zich hebben een naamwoord, dat is, een ad*
jecllf of een fubfiantif, waarvan het afhangt.
Wanneer een adjectif het onperfoonlijke werkwoord
il est, het is, voor zich heelt, en er volgt op dien
adjectif een werkwoord in den infinitif, zo zet men
de tusfehen beiden; a;s:
Het is moejelijk te zwijgen, il est dijfcile de fe
taire.
Doch heeft een adje&if dat onperfoonlijke werkwoord
V est niet voor zich, en kan het volgende
werkwoord, 't welk in den infinitif Haat, lijdend gemaakt
worden, zo gebruikt inen d in plaats van
de; als:
Dit werk is moejelijk te maaken, eet ouvragé est
dijfcile d faire.
Hij of die perfoon

voor een werkwoord moet plaatzen, enz. 433.
De adjeBifs, die een' gènitif regenen, neemen, behalven
dat, de na zich, indien er een werkwoord ia
den wfmitif op volgt, dat niet lijdend, pasfif, kan
gemaakt worden: '
Hij is bekwaam om alles te doen, il est cababls
de tout faire.
Ik ben nieuwsgierig dit te weeten, je fuis ctt*
rieux de favolr cela.
Maar de adjectif, die een' datif van de zaak regeeren,
en het onperfoonlijk werkwoord il est, het
is, niet voor zich hebben, vorderen d voor den
infinitif; als:
De mensch is gereed om kwaad te doen, ?homme
est prompt a mal faire.
Hij is gereed om die daad te begaan, il est prét
a commettre cette a&ion.
Te, of om te, volgende op een bijvoegeh'jk naamwoord
van orde, als premier, ficond, dernier, enz.,
wordt door d overgezet; als:
Hij is de eerfte om tegentefpreeken, il est U
premier d faire des repliques.
Indien het werkwoord, dat in den Infinitif ftaat
van een voorafgaand fubfiantif afhangt, dat het deelende
lidwoordje en het onperfoonlijk werkwoord
it y a voor zich heeft, wordt te, of om te, door d
overgezet:
Er fteekt vermetenheid in dit te doen, il y a de
la témérité a faire.
Insgelijks, indien er een bijwoord van hoeveelheid,
adverbe de quantitê, ftaat, in plaats, van het
fubfiantif:
Er is niets te vreezen, // n'y a rien d craindre*
Ee

434 Wanneer men de, a of pour voor een werkw., enz.
Zo het fubfiantif 'het onperfoonlijk werkwoord
c'est voor zich heeft, gebruikt men que de:
Het is een vermaak te fpeelen, c'est un plaifr
que de jouer.
Is het fubfiantif vergezeld van een adjeciif. dat
den gènitif of den datif regeert, zojiangt het volgende
werkwoord af van het adjectif, maar niet
van het fubftantif:
Hij houdt een gedrag, waardig om nagevolgd te
worden, il tient une conduite digne d'être imitée.
Dit is eene gebeurdtenis, zeer gefchikt om mij den
moed te beneemen, voila une avanture trés propre
d me dècourager.
Behalven dat plaatst men de na het fubftantif:
Er is een tijd om te leeren en een tijd om te
fpeelen, il y a un tems d'apprendre et un tems
de jouer.
Wanneer een werkwoord in den infinitif ftaat,
en een voegwoord voor zich heeft, zo plaatst men
de voor hetzelve:
Om weder te komen, afin de revenir.
Alvoorens te fpreeken, avant de parler.
De voorzetzels, pripofitions, fans, pour, voor
een infinitif ftaande, vorderen noch de, noch di
als:
Zonder u te waarfchouwen, fans vous avertir.
Om u te dienen, pour vous fervir.

Opfeilen: betreffende de voor een' infinitif. 435
Opftellen: wanneer men de voor een' infinitif
plaatzen moet.
N°. 1.
Ik bid u mij te komen bezoeken t, zodra 2 uwé
bezigheden het zullen toelaaten 3; want het is langgeleden
4, dat wij de eer niet gehad hebben u "te
êien. Ik beveel u als vriend 5 het te doen. Ik
verbiede ü uittegaan, Voor dat 6 ik het u ze/o-e 7
Wij zullen u nooit beletten uwen pligt te doen*
Zij vreezen ons belet aan te doen 8; rflaar ik raad
hun zich daaraan niet te kreunen 9. Ik raad u niet
af 10 het te dóen. Vergun 11 mij met u te "-aan!
Sta mij toe li deezen man een woord te zeggen!
ik beloof u weder te komen 12. Haast u i\ dart
weder te komen. Het houdt op ia. met regenen.
De begeerte 15 om ü te zien, heeft 'mij hier gedreven
16. Ik zal blijde zijn de gelegenheid te hebben
u te dienen. Mijn vader heeft den tijd niet
om u te fchrijven. Hij is al te veel 17 met zaakeri
bezet 18*
1 venir voir. 7 préf dufdj. 13 fe hater.
2 desque. 8 incommoder. 14 U ceslè.
3 permettre. 9 fe foucier gén. 15 défir m.
4 ii y a longtems, 10 déconfeiller. 16 eonduire.
0 en ami. ii permettre; 17 trop,
ö avantque; ia tevèhif. i8oecupég«fo
N°. a.
Het is tijd orri heen te gaan 1. ik heb lust 2 mij
hier nog wat 3 op te houden 4. Ik ben bedroefd <
deeze tijding te vernoemen 6, en wij zijn bedroeft
ï s'en aller. 3 uh peu. 5 étre faehé.
a envie ƒ. 4 s'arreter. ö apprendrss
Ee 2

436 Cfflellen, wanneer men de
niets ontvangen te hebben. Onze vrienden waren
zeer verblijd 7 ons in goede gezondheid te zien.
Ik ben te vreden met te "betaalen het geen ik fchuidig
ben 8. Ik ben van voorneemen 9 hem eenen
brief te fchrijven. Wij zijn bekommerd 10 hem nog
niet gezien te hebben. Het is een lust 11 te fpeelen.
Het is een vermaak te rusten, wanneer men
n.oede ia is van werken. Het is een verdriet t'huis
te blijven, wanneer men lust heeft om uit te gaan,
Ket is een groot genoegen te paard te rijden 13.
Is het niet een groot verdriet voor den meester,
te zien dat de leerlingen geene 14 vorderingen 15
maaken ?
7 aife. 10 être en peinei 13 monter h chevaJ.
8 devoir. 11 plaifir m. 14 point.
9 avoir réfolu- 12 las. 15 progrès m.
N°. 3.
Het is goed aan zich zeiven te denken. Het
is raadzaam 1 daar naar te verneemen 2. De meester
heeft het gezach 3 u te beveelen 4. De rechter
heeft de magt 5 om den misdaadiger in de gevangenis
6 te zetten 7. Wij hebben verlof 8 om heen
te gaan 9. Ik zal het liever 10 verbranden, dan
het u te geeven. Het is geen geringe zaak 11 in
zijne gunst 12 te flaan 13. Dit is den tijd en de
inkt misbruiken 14 zulke 15 dingen te fchrijven.
Het is te verwonderen 16, dat zo veele 17 jonge lie-'
den niet eerder moede worden 18 hunne driften op
te volgen 19, dan wanneer de elende hen volftrekt 20
1, il est a propos. 8 avoir la permis. 13 être.
2 s'informer gén. üon. 14 abufer gén.
3 autorité/. 9 s'en aller. 15 pareil,
4 ordonner. 10 plutót. 16 étonnant.
5 pouvoir is. 11 peu de chofè. 17 tant.
6 en prifon, 12 bonnes graces ƒ. 18 fe lasfer.
7 mettre. fl, 19 s'abandonnerda».
20 abfolument.

voor een'' infinitif plaatzen moet. 419
dwingt 21 dezelve te verzanken 22. De godlijke
en menschlijke wetten beveelen hun deugdzaam te
zijn, en zich van het kwaaddoen te onthouden 23.
Zij verbieden hun ook de anderen, door hunne
kwaade voorbeelden, te bederven. Hunne ouders
bidden hen op hun tijdlijk en eeuwig welzijn acht
te flaan 24.
21 öbliger. 23 s'abftenir. 24 avoir égard dat.
22 renoncer dat.
N°. 4.
Deugdzaame en oprechte vrienden raaden 1 hun
de kwaade gezelfchappen te mijden, en de droevige
voorbeelden van de geenen 2, die in hun verderf $
gelopen zijn 4, moesten hen wederhouden 5 van op
hunne voetftappen 6 te treeden 7; niet te min 8, onaangezien
9 de zorgen van zo veele braave lieden ,
die op zich neemen 10 om op hun gedrag het oog te
houden n, ziet men echter, dat zij voordgaan 12
nalatig, wederfpannig 13 en hardnekkig te zijn. Ik
begeer niet te weeten, wie u deeze dingen verhaald
heeft, het is mij genoeg 14 er van onderricht 15 te
zijn. Er is een tijd om geboren te worden 16 en
een tijd om te fterven. Gijl. zijt gelukkig de gelegenheid
te hebben, om uwen geest met de kennis
der fchoone weetenfchappen te verrijken 17.
1 confeiller. 6 tracé/. 12 continuer.
a celui, celle. 7 marcber. 13 revêcbe.
ceux, celles. 8 néanmoins. 14 il me fuffit.
3 perte/. 9 malgré. 15 indruk.
4 courir. io fe charger. 16 naitre.
g empêcher. 11 veiller. 17 enrichir.
N®. 5.
De mensch zoekt te vergeefs de rust en de gerustheid;
de Voorzienigheid ftaat hem niet toe in
Ee 3

438 Opfeilen: wanneer men de
dit leven met werken op te houden i; en indien de
verveeling i of vermoejing 3 hem fomtijds zijn werk 4
doen flaaken 5, is het niet voor langen tijd: hij is
weldra 6 genoodzaakt 7 tot zijne taak 8 weder te
keeren 9, en om den ploeg 10 weder aan-te-grifpen
11. Er is geen grooter verdriet voor een 5
-
meester, dan te zien, dat alle moeiten, die hij
aanwendt tot 12 het welzijn zijner leerlingen, nutloos
worden; derhalven verzoek ik u naarftiger
en oplettender te zijn , dan gij tot nu toe geweest
zijt, indien gij genegen zijt 13 hem alle reden 14
van klaagen 15 te beneemèn.
1 cesfer. 6 biemöt. 11 reprendre.
2 enn.ui. 7 contraindre. 12 pour.
3 épuifement m. 8 tache f. 13 avoir envie.
4 labeur m. 9 retourner dat. 14 fujet m.
5 discontinuer. 10 charrue ƒ. 15 plainte/.
N°. 6,
Het rs wel waar, dat ieder niet in de verpligting
is, om alles te weeten^ de zaak zou volkomen onmogeliik
zijn; maar echter is het ieders pligt zijnen
geest "te oefenen 1. Ieder is niet bekwaam om te
Sudeeren; maar er zijn echter veele lieden, aan
wie de verhevenheid % van hunnen rang het gemak 3
en de gelegenheid verfchaft 4, om hun vcrltand te
volmaaken 5, en om hunne ziel met eene menigte
van kundigheden te verrijken 6; de geenen, die de.
laaglie clasfen bekleeden 7, hebben beroepen 8, die
eenen zekeren trap van kunde vereifchen. Ik heb
nu geene gelegenheid om u te fpreeken; maar ik
zal de vrijheid neemen om zelf morgen bij u te
komen 9.
1 cultiver. den perfaon. 7 oecuper.
2 élération ƒ. ' perfrftionner. 8 vocat'on ƒ.
3 commodité/. 6 enrichir gén. van 9 aller troimr ace. .
^ procurer dat. van de zaak wairmede.

voor eet? infinitif plaatzen moet. 43i»
N°. 7.
Alle menfchen hebben een allerfierkst belang in 1
het geen een ander leven betreft 2, en bij gevolg
is het voor hen van het uiterfe 3 gewlgt 4 rechte 5
gedachten 6 ten opzichte 7 van den godsdienst te
hebben, en dienaangaande 8 wèl te redeneeren 9.
Het is te vergeefsch 10, dat men zeggen zou: ik
heb den tijd niet om mij daarin te oefenen 11. De
dagelijkfche tusfchenpoozlngen 12 van rust in het 13
midden van den noodzaakelijkften arbeid, en de eerfte
dag van eiken week, onder de Christenen aan
de oefening der godsvrucht 14 toegewijd 15, verfchaffen
den allerbezigften altijd den tijd om zich
te oefenen.
1 en.
2 coneerner.
3 dernier.
4 importance/.
5 jusce.
6 idéé ƒ.
7 a 1'égardJ
8 a ce fujet.
9 raifonner.
10 en vain.
N°. 8.
11 s'inftruïre gén,
12 intervalle m.
13 lees aan het.
14 piété ƒ.
15 conlacré.
Het is de pligt en het wezenlijk I belaug van elken
2 redelijken 3 mensch, zijn verftand te oefenen,
zijn oordeel te richten 4, een' fchat van nuttige
kundigheden te verzamelen, en de kunst van
wèl te redeneeren te verkrijgen, voor zo veel 5 de
post, dien hij bekleedt 6, en de omltandigheden,
waarin 7 hij zich bevindt, en zijne natuurlijke bekwaamheden
hem daartoe 8 de middelen verfchaffen.
De gebreken van ons oordeel ftellen ons bloot 9 aan
duizend dwaalingen en aan duizend wanordes in
1 esféntiel. 5 autant. 8 en.
2 tout. 6 occuper. 9 expofèr dat. van ie
3 raifonnable. 7 o£i. zaak waarvoor.
4 former.
Ee 4

44° Opfeilen: wanneer men a
ons gedrag. Laaten wij ons wachten io om onbefutsdUjk
ii te oordeelen {i over de dingen d£
wij niet wèl begrijpen. «mgen, die
lofegarder. li étourdiment, is juger gén.
OpfteUen: wanneer men d voor een' infinitif
plaanzen moet,
N°. i.
ffif i, die zich aan het fpeelen overgeeft a. zal
doorgaands meer verliezen, dan hij winnen zaf. Uw
broeder is een zeer beminnelijk man; hij legt ziek toe *
om ieder dienst te doen. Er is in de fchool e»n
meester, die de jonge lieden leert 4 fchermen 5; een
andere, die hun leert op de 6 viool fpeelen: en
nog een ander, die hun leert danfen. Wii hebben
geleerd 7 te paard te rijden 8. Wanneer men niets
doet, leert men kwaad doen 9. Met de kreupelen 10
leert men hinken n. Dit kind begint te loopen 12
en te praaten. Ik begin- moede te worden wf Het
begint laat te worden 14. Het begint te regenen
Wanneer de zakpijp I 5 vol is, begint zij te fpee-
lreeken ^ ^
1 7
° f V o 1 m e n s c h he
S 5
1 ce'Mi. 7 apprendre. 13 fè" Jasfir.
* ^nner. 8 monter a clieval. 14 fe faire t a r d <
3 s étudier. 0 m a! fa; re. , 5 m i l ( e u e v q
*
4 montrer. 10 boireux. 16 Tonner. 7
5 faire des armes. n clccber. 1 ? füui 0 i«« van de. 12, marcher..
N°. 2.
Ik ben bereid 1 u te dienen. De mensch is eereed
2 om kwaad te doen. Hij is tot die. zaak. |L
4 prêt. 5 prompt,.

voor eer? infinitif plaatzen moet. 441
fehikt 3 als een ezel om op de 4 harp te fpeelen
Zij fpeelen om alles te verliezen. De mufikanten
winnen 5 hunnen kost 6 met zingen, en de danfers
7 met danfen. Hij is een man, die zijnen tijd
met ledigzttten 8 doorbrengt; maar zijn broeder
brengt denzelven door met (tudeeren. Gijl. brengt
ook bijna al uwen tijd door met fpeelen; legt u
hever toe 9 om uwen pligt te doen, gelijk het
braave jongelingen betaamt 10. Houdt u niet' op 11
met twisten is. Om de waarheid te zeggen doet
gij weinige vorderingen. Ik geloof, daUk genoodzaakt
zal zijn om ul. groorere lesfen te leeren en
meer werks te maaken te geeven.
3 propre. 7 baladin. 10 convenir dat.
4 lees van de. H rien faire. 11 s'amufer.
5 gJgner. 9 s'appliquer. 12 fe querciler.
0 vie.
N°. 3-
e e f
,. p J?.ii , te
,feten en te drinken, als het u be-
Iietr. Wij hebben veel te fchrijven. Ik heb eene
groote les te leeren. Zij hebben hunne fchoenen
te lappen 1 gegeven. Hij heeft mij een boek gegeven
om in-te-binden 2. De moeder heeft haaïer
dochter te naajen gegeven. Hij zal van daag genoeg
te doen hebben. Hij zal de tijd niet hebben
om uittegaan. In Italië 3 zijd veele lieden, die
hunnen kost 4 winnen met anderen te fiaan en te
vermoorden. Die man houdt 5 van lagchen en
boetten. Men moest vermaak fcheppen
% en Italië. 6 lire. 9 e6timer,-
Ee 5

44^
Opfeilen: manneer men ï
N°. 4.
Het is-zijne fchuld 1 niet: hij is te verfchoonen 2.
Gij doet kwalijk hem te mishandelen 3. Er is niets
te duchten 4. Ik zie, dat er niets is te winnen.
Zij zien, dat er niets goeds te hoopen is. Er zijn
veele hinderpaalen 5 te overwinnen. De fcherpzinnige
6 vraagen zijn als 7 de kreeften, waaraan S
meer te pluizen 9 dan te eeten is. Wat hebt gij
van de nadenmiddag te doen ? ik heb niets te doen.
Zoudt gij dan 10 lust 11 hebben om een wandeling
12 met ons te doen? Wij zullen niet nalaaten
om u wéér fhuis 13 te brengen 14. Ik heb nog
eenige boodfchappen te doen , die geen uitflel 15
lijden. Gij hebt van dien kant 16 niets te vreezen.
Hij zal het 17 hebben te verantwoorden 18.
1 faute/". 7 comme. 13 chez vous.
2 excufer. 8 oü. 14 reconduire.
3 maltraiter. 9 éplucher. 15 délai.
4 craindre. 10 donc. 16 coté m.
5 obftacle m. tl envie. 17 en.
6 fubiil. 12 tour de prome- 18 répondre.
nade m.
N°. 5.
Wij hebben eenen magtigen vijand te bef rijden 1;
maar zij zullen moeite 2 hebben om ons te wederftaan
3 De Christen heeft drie groote vijanden
te beltrijden, te weeten, de wereld, den duivel en
zijn eigen vleesch 4. Wij moeten flaat maaken 5
om allen eens 6 te fterven; daarom vermaan 7 ik u
te leeven , als of 8 gij op het punt 9 flondt 10 om
te fterven. Naauwlijks 11 heeft men begonnen te
1 combattre. g s'attendre. 9 point m.
2 peme/. 6 un jour. 10 être._
3 réfister. 7 exhorter. na peine»
4 cha:r ƒ. 8 comme fi.

voor een" infinitif plaatzen moet. 44J
ieeven, of men moet 12 denken om te fterven. Hij
had zijnen brief begonnen te fchrijven, toen ik inkwam
13, Hij verdedigde zich 14 zo lang 15 hij
kon 16; maar eindelijk werd hij genoodzaakt 17, om
zich over te geeven 18. Zijn Hecht gedrag heeft
Zijne vrienden genoodzaakt hem te verlaaten 19.
12 qu'il faur. 15 ausfi longtems. 18 fe rendre,
13 entrer 2 prét. 16 2 prét. 19 abandonner,
14 fe défendre2pc. 17 être obligé 2pr.
N°. 6.
Gelijk- de godsdienst ons verpligt de braave vorflen
te eerbiedigen, insgelijks zijn de vorften verpligt
den godsdienst te eerbiedigen. Leer 1 flilzwijgend
2 lijden, en gij zult niet misfen 3 den bijftand
van God te ondervinden 4! Men veracht den
geenen, die nalaat 5 de pligten van zijn beroep
waar te neemen 6. Ik weet, dat hij tracht 7 mij
te fchaaden 8, maar alle zijne poogingen 9 zijn
vruchtloos. Uw broeder heeft lang . getoefd 10 om
weder te komen. Ik begon verdrietig te worden 11.
Wij verlangen 12 te vertrekken. De gefchiedkunde
is gefchikt 13 om het hart te vormen en om den
geest te verderen 14. Ik heb geen lust 15 om mij
bloot te feilen 16, om om uwent wil 17 geflagen te
worden.
1 apprendre.
2 en filence.
3 manquer.
4 éprouver.
5 manquer.
ê. rernpiir.
7 tacher.
8 nuire.
9 effort m.
10 tarder.
11 s'impatienter.
12 defirer.
13 propre.
14 orner.
15 en vie.
16 s'expofèr.
17 pour 1'amour de
vous.

444
Op/lellen: wanneer men a
N°. 7.
Dc eigenliefde is een der magtigfte vijanden, die
de menfchen te bef rijden I hebben. De grooten,
die daarmede ingenomen 2 zijn, flellen zich bloot 3
om van pluimf rijkers 4 bedrogen te worden, die
zich daardoor 5 zoeken in hunne gumt 6 te wikkelen
7. Zo lang 8 men niet arbeidt om de denkbeelden
te fmooren 9, die de eigenliefde in 10 ons
verwekt n , zullen wij nooit onze gebreken leeren
kennen. De eigenliefde vervoert 12 den mensch niet
alleen om zich deugden toe te fchrijven 13, maar
zij noopt 14 hem ook om zijne ondeugden voor
deugden te houden ic. Hebt niets te doen met de
geenen, die uwe driften vleien; gij zult wèl doen
hen als de pest te fchuwen. De geenen, die het
meest te geeven hebben; worden doorgaands het
meest gezocht 16.
1 combattre.
2 épris gin.
3 s'expolèr.
4 adulateur m.
5 par la.
6 bonnes graces/^i
7 s'infinuer. 12 porter.
8 ausfi longtems. J 3 s'attribuer.
9 s'étoufier. 14 engaaer.
io"en. 15 prendre.
11 exciter. 16 étre recherché.
N°. 8.
Alles, wat uwe ouders u zeggen, flrekt 1 om
u gelukkig te maaken 2. Doet uw best 3 om de
begeerten en het verlangen 4 uwer ouders te vervullen.
Schept vermaak 5 in het leezen 6 van nuttige
boeken. De mensch is van natuure 7 gefchlkt 8
om zijne gebreken te verbergen, en om zijne deugden
te vertoonen. De oordeelkundige 9 en getrouwe
waarneemingen 10 der reizigers omtrent n de zeden
1 tendre,
2 rendre.
3 travailler.
4. attente/.
5 prendre plaifir.
6 lire ace
7 naturellement.
8 dispofé.
9 judicieux.
10 obfèrvation ƒ.
11 fur.

vooreen'' infinitifplaatzen moet. '44^
van de inwosneren 12 der aarde, brengen zoveel
toe 14 als 15 de naamvkeurige 16 befchrijving 17
der• plaatzen 18, om derzelver. berichten 19 belangrijk
20 te maaken. De waare menschllevenclheld 21
vordert 22 om niets op het Jïrengst 23 te behandelen
24, om de zwakheden 25 te verfchoonen 26 om
de gebreken te dulden 27, en om de moejeliikheden
28 en de eleiide des menfchen te verligten o 9
als 30 men kan. Kan men niet twijfelen 31 aan~de
wijsheid dier wetten, welke, in plaats 32 van de
twistgedingen 33 af te doen 34, alleen 35 dienen om
die te verlengen 36.
12 habitant m.
13 autant.
14 contribuer.
15 que,
16 exact.
17 déscription ƒ.
18 lieu m.
19 relation ƒ.
20 intéresianr.
21 humanité/.
22 con fister.
23 a Ja rigueur.
24 traiter.
25 foibiesfe /.
26 excufer.
27 fupporter.
28 peine/.
29 foulager.
30 quaud.
31 douter gén.
32 au lieu.
33 procés m.
34 terminer.
35 uniquemenfi
36 prolonger.
Onrijpe vruchten zijn niet goed om te eeten, en
verjchaalde 1 wijn is niet goed om te drinken. Men
geeft hem te. veel gelds om te verteeren 2. Het
geen fchandelyk is om te doen, is ook fchandelijk
om te zeggen. Ezelinnen-melk is gemaklijk om
te verteeren 3. riet werk; dat ik u geef, is mee
moejelijk om te maaken. Het podagra ï en de fteen
zijn moejehjk om te geneezen/ Dit is ligt 5 om t?
zeggen . maar moejelijk 6 om te doen. Het is fraai
om te zien. Gij zijt waardig geacht en geprezen
T rde
"- Z
'Jn gedrag maakt 7 hem onwaardig
om bevorderd 8 te worden. Dit zijn zaaken, die
1 éventé.
2 dépenfèr.
3 digérer.
4 goutte ƒ.
5 bien aifé.
6 difficile.
7 rendre.
8 avancé.

44.6' OpfeHeni Wanneet men de of h
wel verdienen 9 opgemerkt 10 te worden. Wij heb.
ben onzen tijd doorgebragt 11 met het leezen van
nuttige boeken, terwijl gij den uwen met fpeeleri
hebt doorgebragt.
9 mériter. 10 remarquées. 11 paster.
4
Opftellen: wanneer men de of a voor een
infinitif weglaaten moet.
N°. 1.
Ik zal gaan zien, hoe mijne moei vaart 1, maar'
ik zie mijnen neef komen, die er mij van zal kunnen
onderrichten*. Hoe vaart uwe moeder? ik heb
het genoegen 3 u te zeggen dat zij welvaarender is 4.
Hebt gij mij nog iet anders te zeggen? Ik meen
het boek gevonden te hebben, daar ik naar zocht.
Wanneer zult gij ons de eer aandoen van ons te
komen bezoeken 5? Mijne bezigheden laaten mij niet
toe het van daag te doen. Is uw broeder reeds
aangekomen? Hij is zo even 6 aangekomen. De man
van mevrouw N . . . is zo even overleden 7. Haare
vrienden 8 zijn gekomen om haar te troosten 9 over
dat verlies: zij verwerpt alle vertroosting 10: zij
fchijnt troostloos il te zijn: zij wil uit haare kamei
niet komen 12: ik durf zeggen, dat zij van droefheid
overflelpt 13 is.
1 fe porter. 6 il vient. IO confolation.
2 inflrm're. 7 mourir. II inconfolable.
3 fatisfaaion ƒ. 8 parem m. 12 fortir.
4 fe porter mieux. 9 confoler 13 aceableft,
5 voir.

voor eer? infinitif weglaaten moet, 44^
N°. 2.
Ik verzoek u te gaan zitten 1 zonder complimenten
te maaken. Waar hebt gij geweest, alvoorens a
hier te komen? Ik heb'eene wandeling weezen doen.
Uw broeder heeft mij laaten 3 zeggen, dat het hem
onmogelijk was te komen. * Hij had verfcheidene
boodfchappen 4 te doen. Bij wien hebt gij deezen
rok laaten 5 maaken ? Ik meen 6 het te weeten. Ik
wil het u dan niet zeggen. Die man is, federt zijn
fortuin, zo hoogmoedig geworden , dat hij ziek niet
verwaardigt 7 mij aan te zien 8. Indien gij wist
te zwijgen, zou ik u een wonderlijk 9 geval 10
verhaalen, lk ben niet van zins n u iet wijs te
maaken 12. Het is beter 13 niets te zeggen, dan
eene logen te zeggen. Het is eene flechte gewoonte
zich daaraan te gewennen ,14.
1 s'asièoir.
2 avant.
3 envoyer.
4 commisfion ƒ.
5 faire.
6 croire.
7 dnigner.
8 regarder.
9 étrange.
10 avanture/.
11 prétendre.
12 en impoier.
13 il vaut mieux.
14 s'accoutumer
dat.
Opftellen: wanneer men de, a of pour voor
een' infinitif plaatst.
N°. I.
Hij fpeelt om te winnen, en ik fpeel*alleenlijk
om mij te vermaaken 1. De gelegenheid, die gij
hebt om te fpeelen, firekt 1 om u ongelukkiger te
maaken 3 dan gij denkt. Het is zeker, dat het gefchiktfie
4 middel om de achting van lieden van
verftand te winnen, is, zich wèl te gedragen 5,
1 fe divertir. 3 rendre. 5 fe comporter.
2 fervir. 4 propre.

44-3 Opfeilen: Wanneer men de, rt of pour
en ziek op zijne zaaken toe te leggen 6. Ik heb
goederen 7 om mijnen vriend bijteftaan, zo hij ia
de armoede kwame te vervallen 8, en een arm pm
hem te befchermeno, zo hij In gevaar 10 ware van Zijn
leven te verliezen. De Heilige Schrift geeft ons
de vrijheid niet kwaade middelen te gebruiken 11,
om tot goede einden 12 te geraaken 13. De artfen
14 hebben het geheim niet om zich van den
dood te bevrijden 15, en de wondheelers 16 kennen
het middel, niet 17 om de"wonden te geneezen, die
dezelve 18 in hunne vergankelijke natuur maakt.
6 s'appliquer dat. 11 employer. 15 fe garantir.
7 bien m. 12 fin ƒ. 16 chirurgien m.
8 tomber. 13 parvenir dat. 17 ignorer.
9 défendre. 14 médecin m. 18 il m. elle/.
30 en danger.
N°. 2,
Ik heb aan mijnen vader eenen brief gefchreven»
om hem te verzoeken mij het gefchenk te zenden,
dat hij mij beloofd heeft. Hij zal niet nalaaten het
te doen; want ik heb hem geen reden gegeven om
misnoegd 1 over mij te zijn. Ik zal alles in het
werk 2 feilen 3 om mijn oogmerk te bereiken 4.
Wij hebben alle mogelijke middelen om hem van
zijne dwaalingen te geneezen. Ik heb geen inkt om
te fchrijven. Uwe manier van fchrijven ftaat den
meester niet aan 5. De kunst om wèl te fchrijvén
verftaat gij in het minfte niet 6. Hij heeft geen verftand
genoeg om dit geheim te doorgronden 7. Men
heeft het geheim om goud te maaken, nooit gevonden
, en waarfchijnelijk 8 zal men het nooit vinden.
Hij doet al wat hij kan om mij te plaagen, terwijl
ik in tegendeel mij bevlijtig y om hem dienst te
doen,
j mécontent gén. 4 parvenir dat. 7 approfondir.
2 en ceuvre, 5 plaire dat. 8 apparemment.
3 mettre. 6 point du tout. 9 s'étudier dat.
N°. 3*

Vsor eeii infinitif plaatst.
N°. 3.
Zoudt gij wel de goedheid willen hebben orri
tl wen broeder van dit toeval 1 kennis te geeven a<
Wij zien, dat hij groote begeerte 3 heeft om in dit
gezelfchap toegelaten te worden 4. Wij zullen tracht
ten hem de gelegenheid daartoe 5 te verfchaffen. Ik
zal mijn best 6 doen, öm hem dit vermaak te bezorgen.
De leerling verbeeldt zich, dat, wanneef
de meester hem flraft, hij het doet, óm hem te
plaagen, en mlsfchlen 7 denkt hij nog, dat de mees^
ter vermaak fchept 8 in hem te kastijden 5 maar laat
hij weeten, dat dit nooit gefchiedt9, dan om hem
beter te maaken 10 dan hij is, en om hem met
meer aandacht aan zijn werk te doen danken, dau
hij tot nog toe gedaan heeft.
1 accident mi 5 en, 8 prendre plaifi.-*
2 donner avis, 6 de mon mieux. 9 fe faire.
3 envie ƒ. 7 peut-être que. 10 rendre.
4 étre recu.
Ik ben heden heel vroeg 1 opgeflaan 2, om mljii
Werk te maaken, en om mijne lesfen te leeren; ërt
ik zal ook vroeg naar de fchool gaan, oni 3 der»
meester geen reden te geeven mij te bekijven. Wij
zullen doen al Wat wij zullen kunnen om ü ver*
maak te verfchaffen, indien gij ons de eer aandoet
van met ons té eeten. Ik héb moeite Om ér toe te
befluiten 4. De mensch eet en drinkt, om zijn liga
chaarn de noodige krachten té verfchaffen. Met is
noo.'ig,dat de arbeider ruste 5, om met meer moedsi
weder zim zijn werk te gaan 6. Men moet héÉ
werk niet flaaken 7, dan om zich uit te rusten
1 de grand matin. 4 fe réfoudre dat. 7 abaridohhëfj
2 fe lever. 5 fe repolèr. 8 fe repofef,
3 arln. 6 revenir.
ff
4.

Opfeilen: wanneer men de, aof pour
cn oin het met meer fmaak en drift 9 te hervatten
10. Veelen n pijnigen zich 11 om rijkdommen
te vergaderen 13, én fchijnen 14 alleenlijk iu de
wereld te zijn om geld te winnen,
9 ardeur. ' 11 plufieurs. 13 smasfer.
10 reprendre. 12 ié tuer. 14 fembler.
N°. 5.
Om gelukkig te leeven, moet men 1 met zijnen
ftaat te vreden zijn. Wij zullen heen gaan 2, pm
alle twist te mijden. Indien gij eene zaak niet begrijpt,
zult gij wel doen te zwijgen 3, om u niet
belagchelijk 4 te maaken 5 De geenen, die de magt
in handen 6 hebben, ontheeren 7 nooit voorwendzeis
8, om die geenen te onderdrukken 9, die van
hun gezach afhangen, en die zich aan hunne dwingelandij
10 niet kunnen onttrekken 11 De meeste iz
menfchen misbruiken hun gezach, om die geenen
te kwellen 13, die van hun afhangen De geenen
die anderen onder den last 14 hunner dwinglandij
doen zuchten 15, laaten niet na 16 voorwendzels
te zoeken om hunne onrechtvaardigheden 17 te verbloemen
18.
1 il faut. 7 manquer gin. 13 chagriner.
2 s'en aller. 8 préiexte m. 14 Rpidj m.
3 fe taire. 9 opprimer. 15 gémir.
4 ridicule. 10 tyrannie ƒ. 16 manquer.
5 rendre. 11 fe foustraire. 17 injustice ƒ.
é en maiu, 12 plupart/. 18 colorer.
N°. 6.
De grooten hebben altijd iet te verwijten t aatst
de geenen, die zij van zins zijn 2 te onderdrukken
3. Veelen misbruiken 4 hunnen rang, hunner?
1 reprocher. 3 opprimer. 4 abufer gén.
2 avoir envle.

' voor een'' infinitif plaatst. >q.$t
ftaat, hun vermogen, en hun gezach, om van hunne
minderen 5 onderdanigheden 6 en pligten te°-en
het recht 7 en de billijkheid 8, te eifchen 9. Het
gebeurt dikwijls, dat, wanneer twee perfoonen zamen
twisten 10 om hunne rechten te verdedigen 11
een derde 12 opkomt 13, die al het voordeel \ f van
hunnen twist 15 geniet 16. De Gefchieclfchrifvers 17
die het leven van Philippus 18 van Macedonië 19
geichreyen hebben, zeggen, dat die vorst altijd
zeer behendig 20 was 21 om zich Van de 'onéénigheden
22 zijner vijanden te bedienen. De geenen
die geweld 23 gebruiken 24 0111 beloften «/te dwingen
25, hebben het recht niet om die te doen uitvoeren
26.
5 inférieur. 13 furvenïr. 20 habile dat.
6 foutriisfion /. 14 avantage m. 21 q prét.
7 droït m. 15 quereile /. 22 différent m.
8 equité ƒ. iö jouir gén. 23 violence f.
9 exiger. 1 ? hiftorien m. 24 ufer gén.
10 disputer. 18 Philippe. 25 extorquer.
11 defendre. 19 Macedoïne. s6 exécuter.
12 tiers ni.
N°. 7.
De wetten der vriendfchap en der erkentenis zijn
niet fterk genoeg, om de booze 1 harten te noodzaaken
2 om de geenen, aan wie zij groote verpligtingen
hebben, wèl te behandelen 3. Het fchijnt
zelfs, dat zij zich bevlijtigen 4 om hen kwalijk te
handelen 5, om zich van het jak 6 hunner weldaaden
te ontflaan 7. De godloózen, die hunne kracht
of hun gezach misbruiken, om ieder al het kwaad
te doen, dat zij kunnen, hebben doorgaands een
droevig 8 einde. Men vindt zelden lieden belangloos
9 en milddaadig genoeg om groote gefchenken
1 mécbant. 4 affefter. 7 f e débarrasfer.
2 engager. 5 malttaiter. 8 facheux.
3 traiter. fj j 0ug m. g désintéresfé.
Ff 2

4 je Opfeilen: wanneer men de, a of pour
te geeven, zonder hoop van eenige io wedervergelding
n. Men tnoet 12 veel deugd en edelmoedigheid
bezitten 13, om tegen groote milddadigheden 14
heft and te zijn 15.
10 aucun. 12 il faut. 14 largesfe ƒ.
11 retour m, 13 avoir. 15 fe défendre.
N°. 8.
De mensch woont in de groote wereld Gods, en
ziet alle dagen zijne antelbaare werken 1, om Hem
te leeren kennen, dienen en verheerlijken. De lucht
moet gevoelig 2 zijn, om 3 op alle dingen te kunnen
werken 4, om de fchepen te doen zeilen, de
molens te doen maaien 5, de aarde te droogen, en
onze ooren te fireelen 6 door het bekoorelijk geluid
7 der fpeeltuigen 8. De lucht is ook zwaar,
om de dampen en "de wolken 9 te kunnen onderfeunen
10 en vervoeren 11. God geeft de fneeuw, om
de lucht te zuiveren, om de zaaden IE tot een
warm en ligt dekzeil^ te dienen '4 tegen de flrengheden
15 der witte nevels 16. De voeten zijn de
twee fchraagen 17 van het ligchaam, om het te
brengen, waar het weezen wil.
1 oeuvre/. 8 inftrument de 14 fervir dat. van ie
a ïenfible. mufique m. zaak waaraan, en
3 afin. 9 nuage m. gén van de zaak
4 agir. 10 foutenir waanae-
5 tourner. n transporter. 15 rigueur f.
6 flatter. 12 grain m 16 frimar m.
7 fon w. 13 couverture/. 17 fupport m.
N 0
. 9.
Veele groote mannen hebben zich toegelegd 1 om
de natuur der mensehlijke dingen en de oorzaaken
I s'appliquer.

nor een' infinitif plaatst. 4S3
•«Ier omwentelingen 2 tc onderzoeken, om er de nakomelingfchap
3 van te onderrichten. Efopus heeft
zich niet iang gepijnigd 4 met naauwkeurige 5 be.
paalingen 6 te zoeken, met lange redeneeringen 7
te doen, met groote voorbeelden, uit de geschiedkunde
8 getrokken 9, aan te haaien 10, om de menfchen
te overreeden 11, en om hen te verpligten 12
de deugd te beminnen en de ondeugd te vlieden 13.
Hij heeft, om hen te onderrichten, geen gebruik
gemaakt 14 dan van het behulp 15 der fabelen, en
om hun affchrik 16 te geeven van zekere daaden,
die de vogelen en andere dieren, van rede 17 ontbloot
18, en door de enkele 19 drift 20 der Natuur
befuurd 21, niet zouden willen begaan 22 hebben.
2 révolution ƒ.
3 postérité ƒ.
4 ('e tourmenter.
5 exact.
6 de'finition ƒ.
7 raifonnement m.
8 hiftoire ƒ.
9 tiré.
10 citer.
11 perfeder.
12 engager.
13 fuir.
14 fe fervir.
15 fecours m.
\6 horreur/.
17 raifon ƒ.
18 dépoutvu.
19 feul.
20 inftinö m.
21 guidé.
22 faites.
XXX. R E G E L .
Wanneer men en voor 'een participe préfent
moet plaatzen of niet, en wanneer hetzelve
vervoegbaar of onvervoegbaar is.
Het tegenwoordige deelwoord, le participe préfent,
gaat uit op ant; als: donnant, geevende',
haisfant, haatende.
Men plaatst er en voor, wanneer men den zin
kan omkeeren, en door toen of wanneer uitdrukken;
bij voorbeeld:
Ik heb hem onder het wandelen ontmoet, je l'ai
«. rencontré en me promenant. .
Ff 3

5.54 Wanneer men en voor een^
Men zon ook kunnen zeggen: ik heb hem ortjnoet
toen ik wandelde. '
Hij heeft zijn been in het afklimmen gebroken,
dat is, toen hij afklom, il s'est casfé la jambe
cn descendant.
En wordt weggelaten, wanneer de omfchrijving
gefchieden kan door het opzichtlijke voornaamwoord
die, dewelke, of door het voegwoord om dat:
Die man, merkende dat hij ongelijk had, zweeg,
eet homme, fentant qu'il avo.it tort, fe tut.
Dit is even als of men zeide: *ie man, die merkte
dat hij ongelijk had, zweeg; of: de man zweeg,
om dat hij merkte dat hij ongelijk had.
Men kan nog zeggen, dat men door te, door het,
met te, met het, in te, in het of al meest door en
overzet, en het volgende werkwoord in het tegenwoordige
deelwoord plaatst:
Gij hebt u haatelijk gemaakt door dat te zeggen,
vous vous e'tes rendu haisfable en difant cela.
Hij verliest veel tijds met niets te doen dan beuzelingen,
il perd beaucoup de tems en ne s'amafant
qiCci des bagatelles.
Zij hebben misdagen in het leezen begaan, ils
ont fait des faufes en li fint.
Al fpreekende leert men fpreeken, en parlant on
apprend a parler,
Wanneer het tegenwoordige deelwoord en niet
voor zich neemt, en hetzelve in het Nederduitsch.
op den naamval van het voorafgaande werkwoord
betrekking heeft; als:
Ik heb hem kezende gevonden.
Zo wordt eene dusdanige fpreekwijze overgezet,
•?ils of er ftonde:

particip e préfent vtoet plaatzen of niet, enz. 45J
Ik heb hem gevonden, die las, je Val trouvé,qui
lifoit.
Het deelwoord kezende ziet niet op ik, dat de
noemer is van het werkwoord gevonden, maar wel
op hem, dat deszelfs naamval is.
Men zou des niet kunnen zeggen: je Pal rencontré
en lifiint; want dat zou zo veel betekenen, als
of er Monde: ik heb hem ontmoet toen ik bezig
was met leezen.
Eindelijk dient men nog optemerken, dat het tegenwoordige
deelwoord, /* participe préfent, nooit
vervoegbaar is, dat is te zeggen, veranderlijk in
gedacht of getal, dan wanneer het behulpzaame
werkwoord, zijn, étre, vóór hetzelve zou kunnen
geplaatst worden; bij voorbeeld:
Een verpligtend mensch maakt zich bij ieder aangenaam,
une perfonne ohligeante fe fait aimer
de tout le monde.
Hier is het tegenwoordige deelwoord vervoegbaar,
om dat men zou kunnen zeggen: een mensch,
die verpligtend is, maakt zich bij ieder aangenaam.
Maar zulks vindt geen plaats in de volgende
fpreekwijze:
Deeze man heeft eene uitmuntende inborst, altijd
ieder verpligtende, wanneer hij kan, eet homme
est d'un excellent caraEtêre, obllgeant toujours
quand il peut.
Om kort te gaan, het tegenwoordige deelwoord
is aan gedacht en getal onderhevig, wanneer het
als een adjeciif gebruikt en aangemerkt wordt.
Ff 4

'4S ff
Op/lellen, betreffende en
Opftellen: wanneer men en voor een tegen^
woordig deelwoord plaatse of weglaat, met
eene herhaaling van het voorgaande.
Men verliest het zekere i door het onzekere a na
te faagen 3, en alles willende hebben , wordt men
dikwijls van zijne koop 4 vtrfloken 5. Efopus venliaalt
ons, dat de hond in de rivier een ltuk vleesch
Tiet 6 vallen, meenende 7 het tegen iet beters te ver*
wisfel&n 8. Dit voorbeeld is een goede les 9, om
de al te gretige 10 lieden n te leeren 12, dat de
cnverzadelijke 13 drift 14, om te bezitten het geen
zij niet hebben, hen het meest 15 bedriegt, en hun
doet verliezen het geene zij wezentlijk 16 bezitten.
D.e gierigaarts en de keerschzuchtigeti 17 kunnen
uit 18 die fabel leeren hunne gierigheid en hunne
heerschzueht te maatigen 19. De gierigaart vind}
zich bedrogen 20, meenende zijne Inkomflen 21 met
de nieuw 22 verkregene 23 goederen te vermeerde*
•ren 24, verliest hij zijn erfgoed 25, en vervalt 26
in doolhoven 27 van zaaken 28 en van procesfen,
dje hem bederven 29.
1 certain m. 11 perfonne ƒ; 21 revenu m.
2 iccertarn m. 12 apprendre. 22 nouvellenient.
3 pourfuivre. 13 inlatiable. 23 acquis.
4 espérances ƒ. pl. 14 défir ra. 24 grosfir.
5 frustré- 15 le plus (buvent. 25 patrmioine nu
6 laisfer 2 prei. 16 en effet. a6 tomber.
7 croire, 17 anibitieux. 27 Sabyrinrhe nu,
8 changer, 18 par. 28 affaire/.
9 inflruction ƒ. 19 modcrer. 29 ruiner.
5© avide. 20 fe troroper.

voor een tegenwoordig deelwoord.
45?
N°. 3.
Men leert fpreeken, door te hooren fpreeken,
gelijk i men zich zeiven onderricht 2 door de anderen
te onderwijzen. Niets doende, leert men kwaad
doen, en door met de boozen 07» te gaan 3, bederft
4 men zijne zeden. Ik en mijn broeder hebben
dikwijls, onder het wandelen, over deeze zaak
gefproken. De ladder 5 der Natuur wordt gevormd
6 door het overgaan 7 van het zamenfi'ellende
8 tot het zamengeflelde 9, en van het minst vol*
maakte tot het volmaaktlte. Het ligchaam van bij.
na alle infeclen 10 beflaat 11 uit een' reeks 12 ringen,
de eenen in de anderen fluitende 13, welke,
door zich zamen te trekken 14, of door zich uittezetten
15, door zich te verlengen 16 en te verkorten
17, door zich te verwijderen 18 of tot elkander
fe naderen 19, tot alle beweegingen 20 van het dier
medewerken %i.
j comme.
2 s'inftruire,
3 fréquenter ace.
4 corrompre.
5 échelle ƒ.
6 fe former.
7 pasfer.
8 compofant m.
9 compofé m.
10 infecte m.
11, étre formé.
12 fuite/.
13 emboité.
14 fe contraéier.
N°. 3.
1$ fe düater.
16 s'allonger.
17 (è racconrcir.
18 s'élargir.
19 fe rapprocher.
20 mouvement m.
21 concourir dat.
Mijn knecht heeft zich 'vergist 1 met te zeggen,
dat ik niet t'huis was. Mijn broeder, de onbezonnenheid
2 van mijnen knecht gehoord 3 hebbende,
is daarover verfioord geworden 4. Ik wenschte wel,
dat gij merktet 5, dat het niet is met fpeelen, dat
gij geleerd zult worden 6\ Gij zult groote vorde-
1 s'abufer. 3 apprendre. 5 fentir.
2 étourderie/. 4 f e facher gin. 6 devenir.
Ff 5

458 Opfeilen, betreffende ea
ringen doen, door te letten 7 op het geene men u
leert 8 en op het geen gij leest. Gij zult ieders
achting kunnen winnen, door u wèl te gedragen 9,
en door uw werk met aandacht te maaken. Mijn
broeder, uwe onpnsfelijkheki vernomen hebbende,
heeft niet nagelaten mij naar u te vraagen 10. De
meester, ziende, dat gij u niet aan zijne bedreigingen
1.1 foort 12, vindt zich verpligt tot daadlijkhe'
den 13 over te gaan 14.
7 faire attention dat. 10 demander de vos 12 fe lbucier gén.
8 enlèigi|er. nouvelles. 13 effer «j.
9 fe comporter. 11 menace ƒ. 14 pasier dat.
N

voor een tegenwoordig deelwoord.
N°. 5.
Men verkrijgt 1, men verkreeg, men heeft verkregen,
en men zal veikrijgen 'de kennis veeier
weetenfchappen door het leezen en door het ftudeeren.
Ik eindige deezen brief, door u te verzekeren,
dat ik de eer heb uw onderdaaniglte dienaar
re zijn. In het herleezen van het geen men gefchreven
heeft, vindt men er altijd iet in te verbeteren.
Dikwijls wint men iemands genegenheid
door hem beleefdlijk te groeten, of aan te fpreeken
2. Onder het fpeelen op 3 esnig 4 fpeeltuig 5,
•moet men 6 wèl letten of 7 men valsch 8 fpeelt of
niet. De pligten van zijn beroep 9 wèl waarneemende
10, behoeft 11 men niemand te ontzien 12. Mijn
broeder, het geraas 13 hoorende 14, dat er op ftraat
gebeurde 15, ging terltond naar buiten 16.
1 acquérir. 6 il faut. 12 ménager.
2 aborder ace. 7 iï. 13 bruit m.
3 lees vaD. 8 faux. 14 entendre.
4 quelque.. 9 vocation ƒ. 15 fe faire 2 prét.
5 infirumentdemu- 10 r»mplir, 16 fortir 2 prét.
lique. II n'avoir que faire.
N°. 6.
De geene, die op ieder woord vloekt dat hij zegt,
in het verhaalen van eene gebeurdtenis 1, haalt zich
de verachting op den hals 2 van zijne toehoorders.
Onder het fpeelen, moet men niet twisten 3. Het
is niet door zich aan zijne driften over, te geeven 4 ,
dat men gelukkig en vergenoegd leeft, maar door
dezelve in toom te houden 5. Ik zie, dat men u
niet eenen enkelen regel 6 wèl kan doen begrijpen,
dan door denzelven dikwijls te herhaalen 7. In het
1 avanture ƒ. 4 s'adonner. 6 régie ƒ.
3 s'attirer. 5 maierjer. 7 répéter.
3 fe quéreller.

4.6» Qpftellen, betreffende en
verhaalen van een geval, voegt 8 ieder 9 daarbij
van het zijne, en op 10 die wijze worde» de logens
ongevoeliglijk 11 grooter 12; zij gelijken niet kwalijk
atan fneeuwballen 13, welke, van een' berg vallende,
overal met fneeuw bedekt, alle oogenblik'
ken 14. dikker worden 15.
8 ajouter. n infenfiblement. 14 a tout moment.
9 chacun. 12 accroïtre. 15 groslir.
10 -de. 13 boule.
N 0
.-7.
Men voltooit 1 het geene begonnen is door voord
te vaaren 2 met er aan 3 te werken. Men eindigt
4 het geene reeds ver 5 gevorderd 6 is door er
de laatfte hand aan te flaan 7. Men zou zich belagchelijk
8 en verachtlijk 9 maaken 10 door zonder
ophouden 11 te vergeeven na verfekeidene 12 herhaalde
13 beledigingen 14 Men maakt zich 10 insgelijks
belagchelijk en verachtlijkdoorzich eens anders 15
roem 16- aan te maatigen 17. Mijn vriend, de lis-\
ten 18 van uwen neef mistrouwende 19, en voor
«enigen kwaaden trek ao vreezende 21, gaf voor 22
zich kwalijk te bevinden, zeggende, dat zijne onpasselijkheid
23 hem niet toeliet 24 uittegaan.
j achever. 9 mépn'fable. 17 s'approprier.
2 continuer. 10 fe rendre. 18 artifice m.
3 y. 11 fanscesfe. 19 fe défier gén.
4 finir. 12 plufieurs. 20 tour m.
g bien. 13 redoublé. 21 craindre ace.
6 avancé. 14 outrage m. 22 feindre 2 prét.
7 mettre. 15 autruï. 23 indispofition ƒ.
$ ridicule. 16 gloire ƒ. 24 permettre.

voor een tegenwoordig deelwoord.
N°. 8.
De hagel, gevormd wordende i door ontelbaare 2
droppelen regen, welke bevriezen 3 onder het vallen
van eene verbazende 4 hoogte, en gaande 5
door eene koude lucht, en digter 6 bij de aarde,
kan fomtijds het hoorn 7, en de glazen 8 van onze
huizen veel befchadigen 9. De ijsregen 10 beltaat
in kleine bevrozene 11 deeltjes 12 water, als een fijne
regen neêrvallende, zich aan de boomen met 13 vlokken
14 hechtende 15, en op de aarde eene effene 16
korst maakende 17 gelijk 18 aan een doorfchijnend 19
kristal 20. De vallende ftarren zijn vunrige ai ploffen
22, die men in de lucht ontdekt 23, en die al
brandende verteerd worden 24.
1 être formé.
2 ionombrable.
3 fe congeler.
4 prodigieux.
5 pasier.
6 prés gén,
7 bléds m.
$ vitre ra.
9 endommager.
jO verglas m.
11 congelée.
12 particule/.
13 par.
14 floccon f».
15 s'attaeher.
16 uni.
N°. 9.
17 former.
18 femblable.
10 transparent.
20 crisral >».
21 igné.
22 matiere/.
23 appercevoir.
24 fe confumer.
lk ken eenen man, die rijk geweest is , maar die
zich verarmd heeft 1 door aan anderen geduuriglijk
geld te leenen. ' Door in de ongeregeldheden te leeven,
bederft 2 men zijne gezondheid. Mijn neef,
aan anderen kwaad ziende doen, doet het 3 insgelijks
4, maar in tegendeel fchept hij vermaak 5 in
goed te doen, wanneer men hem hierin voorgaat 6,
Hier komende, had 7 ik het geluk hem in goeden
ï s'appauvrir.
2 ruiner.
3 en.
4 autant.
5 fe plaire.
6 en donner l'exsm»
ple.
7 a prét.

%Si. Over de opzichtlijke woordjes le, en, y, oü.
welfiand 8 te zien. Mijnheer D..., ziende dat alle
zijne poogingen vruchtloos 9 waren, ontveinsde 10
zijn verdriet, en zeide 11 in het heengaan 12, dat
hij zich daarmede niet meer bemoejen zou 13. Door
al te veel te eeten, overlaadt 14 men de maag.
Men fielt zich bloot 15 aan groote gevaaren, door
zich op het woord van verdachte 16 perfoonen te
ver laat en 17.
8 fanté. 12 s'en nll?r. 15 .s'expofer,
9 inutile. 13 fe mêler gén. 16 fuspect.
10 disfimuler 2pret, 14 fe furcharger. 17 fe fier dat.
11 stprét.
XXXI. R E G E L .
Over de opzichtlijke woordjes le, en,y, oh.
Het opzichtlijk woordje le, het, wordt gebruikt,
wanneer het werkwoord, waarvoor het geplaatst
wordt, den accufatif regeert, en het op eene onbepaalde
zaak of daad ziet.
Ik weet wat gij gedaan hebt: ik heb het gezien:
je fals ce que vous avez fait: .je Pat vu.
En gebruikt men voor eerst, wanneer het werkwoord
den gènitif of ablatif regeert, zonder dat het
op eene uitgedrukte zaak of daad betrekking behoeve
te hebben:
Heeft hij eenen brief ontvangen? ik ben er niet
van onderricht; a Pil recu une lettre? je htèn
fais rien.
Ten tweeden wordt die, het, dezelve, hetzelve,
*r, er van of daarvan, door en overgezet; wanneer
er maar een gedeelte bedoeld wordt van de zaak
waarover gefproken is:

Over de opzichtlijke woordjes le, en, y, oü. 46*3
Ik drink wijn, ais ik dien heb, je iois du vin.
quand pen ai.
Indien hij geld hadde, zou hij het mij leenen, t*i)
avoit de F argent, il trien prêteroiu
Daar ben ik zeker van, fen fuis asfuré. '
Ten derden gebruikt men en, wanneer men van
•ene zekere plaats terug komt:
Ik'ben er uit gekomen, fen fuis forti.
Wanneer op een naamwoord van getal, nom de
nombre,^ pf op een bijwoord, adverbe, een adjectif
of participe vol^t, zo plaatst men nog de voor de
laatst genoemden:
Er zijn twee gedood en drie gekwetst, U y en
a deux de més et troïs de blesfés.
Deeze regel moet vonrnaamlijk in acht genomen
worden, als het onperfoonlijk werkwoord il y a
vooraf gaat.
Het opzichtlijke woordje y plaatst men voor een
werkwoord, dat een' datif regeert, het zij de zaak
uitgedrukt of vooronderlteld worde:
Hebt gij gezien wat hij gedaan heeft? ik heb er
niet op geler; avez vous vu ce qu"tl a fait? je
tiy ai pas fait attentlon.
Ten tweeden wordt daar, er, er in. er heen, of
naar toe, door y overgezet, om de plaats aantewijzen,
daar men is, geweest is, of heen gaat:
Ik ben er, ik heb er geweest, ik ga er heen, fy
fuis, fy ai été, fy vals.
Zo ook daaraan, daarop, daarbij, daarin, daartoe,
of er aan, er op, er bij, er in, er toe:
Ik heb daaraan gewerkt, j'y ai travailli.

46*4 Over de epzichtlijke woordjes le, en, y, ouY
Doe er olij op, mettez y de Fnuik.
Doe er dit (tuk bij , ajoutez y cette piece.
Steek daar uw hand in, mettez y la main.
Giet er water in, verfez y de Peau.
Oü wordt veelmaalen gebruikt voor au quel, d ld
quelle, aux queis, aux quelles;
De tuin, waarin, of in den welken ik geweest ben,
le jardin . olt fat été.
De plaats, daar, of op dewelke, ik u gezien heb,
le lieu, oit je vous ai vu,.
De ftraat, waarin, of in dewelke gij woont, la
rue, oü vous demeurez.
De (traafe, waarin, of in denwelken, ik mij bevind,
F ét at, oü je me trouve.
D'oü wordt gebruikt voor du quel, de la quelle,
desquels of desquelhs, als men van plaatzen fpreekt:
De plaats. daar gij van daan, of van dewelke gij
komt, Pendroit d'oü vous venez. .
Par oü wordt insgelijks gebruikt voor par le quel,
par la quelle, par les quels, par les quelles, wan- 1
neer er een plaats door verftaan wordt:
Het land, waardoor, door hetwelke, of daar wij
doorgetrokken zijn, le pais, par oü nous avons
pasfé.
In plaats van oü wordt fomtijds que gebruikt,
naamlijk wanneer het voorafgaande woörd in defl
geever» au datif, ftaat, of van een 'voorzetzel,
prépoftion, verzeld geweest is:
Gij zult hem op dezelfde plaats vinden, daar gij
hem gelaten hebt, vous le trouverez au même
endroit, que vous F avez lalsfê.
Hi] is door hetzelfde gat uitgegaan, waardoor hij
ingekomen was, il est forti par le mtme trou,
qtPil étoit entrè.
Ou,

Opfeilen, betr.de opzicht!, woordjesle,en,y,oü. 45$
Ou, in betekenis van of, wordt niet getekend
gelijk oii, dat een bijwoord van plaats of een opzichtlijk
woord is;
Opbellens, betreffende de opzichtlijke woordjes
de, en; yi vü.
N°. ü
Het is niet waar, dat uw broeder in de kerk is,
Want hij gaat er naar toe, en hij zal er gewislijk
blijven tot i aan het einde van de predikatie 2.
Wilt gij er van hebben? neen, ik bedank er u
voor. h Horatius 3 een Latijnsch 4 dichter? ja,
het is er een. Is Namen, 5 een ftad ? ik geloof,
dat het eene is. Ik drink wijn, wanneer ik dien
heb. Is dat daar 6 geen courant 7? neen, liet xs
er geert, Zie daar een mof 8, fïeek ér de hand in.
Zie daar uw aandeel 9, daar is niet genoeg, lk
wil er meer 10 van hebben, Qij vraagt mij orri
geld; maar ik heb het niet: zo ik het hadde, zoü
ik het u leenen. Ik zou hem boeken geeven, zo
ik die hadde, maar ik heb ze zelf niet.
1 jusque. 5 Namur. 8 manchon m.
a fermon m. 6 la, g portion ƒ.
3 Horace. 7 gazette ƒ. 10 davantage.
4 Latin.
Heeft zij er niet genoeg van? Waar vari daas
komt het; dat zij er nipt genoeg van heeft? ik
weet het niet: indien ik het wiste, zou ik u daarvan
onderrichten 1. Hij heeft er drie. Is hij daarmede
te vreden 2? Hij heeft er genoeg van. Hij
Wil er meer van hebben, dajn hem toekomt 3. Hoe
1 inflruire, 3 content gin. 5 revenir.
Gg

#5

opzichtlijke wêordjes Ie, en, y, oü. 4Ö7
N°. 4.
Hebt gij reeds aan uw werk gedacht? wij hebben
er nog niet aan gedacht. Mifn broeder f» er
aan bezig 1. Wij zullen morgen veel vermaaks
hebben, maar zij zullen er geen deel aan hebben 2.
Wanneer zult gij er heen gaan? ik zal er morgen
gaan, zo mijne bezigheden het toelaaten, en zo ik
er den tijd toe heb. Daar is een glas wijn. Doe
er water bij. Is er niets voor mii? Gij hebt er
reeds van gehad. Waar komt gij van daan? komt
gij van buiten 3 ? ja, w"ij komen er van daan. Wij
zullen er morgen wéér heen gaan 4., om er de week
doortebrengen. Wij zullen daar morgen over fpreeken.
Zijt gij da.irmede te vredenV Ik ben er bedroefd
5 over. Hebt gij het boek ontvangen? ja,
ik bedank er u voor. Zoudt gij mij wel geld willen
leenen, indien ik het noodig hadde 6? Waarom
zou ik het u niet leenen? twijfelt 7 gij er aan, ik
heb er u geen reden toe gegeven.
I travailler a quel- 3 la campagne. 6 avoir befoin
que chofe. 4 retourner. gén.
3 avoir part a quel- 5 faché. 7 douter gén.
que chofe.
N°. 5.
Wilt gij eene fnedè 1 van dit osfenvleescli ? Geef
er mij eene fnede van, als het u belieft. Eet er
niet te veel van? Ik zal er mij wel voor wachten 2.
Doe 3 er faus 4 op. Hebt gij génoeg ? ik geloof ja.
Hebt gij mets van dien man gehoord? Het is ef
mede gedaan. Er is geen hulpmiddel 5 meer voor.
Hoe veel gelds hebt gij er voor gegeven? Ik geloof,
dat ik er één ducaat voor gegeven heb. Ik zal
r tranche/. 3 mettre. 5 remede.
% fe garder gén. 4 fauce f.
Gg 2

%68 Opfeilen, betreffende de
er eene kleine verandering aan laaten 6 maaken. Ik
heb veel moeite 7 genomen, om daarin te plaagen
8. Ik ken er veelen, die bet niet zouden gedaan
hebben. De omftandigheden, waarin ik mij
bevind, hebben mij daartoe verpligt. Het huis,
waarin gij woont, is zeer klein. Ik zou een ander
koopen, indien ik zo 9 rijk ware als gij.
6 faire. 8 réusfir. 9 ausfi.
7 peine/.
N°. 6.
Daar zijn twee huizen gebouwd en drie begon-"
nen. Hoe veel zijn er geftorven en hoe veel zijn
er ziek? Er zijn twee of drie geftorven en vijf of
zes ziek. In den laatften flag 1 zijn er veelen gedood
en nog meer gekwetst geworden. Hoe veel
misdaadigers heeft men gevangen gezet 2 ? Men
heeft er verfcheidenen gevat 3; en men zegt dat er
drie gehangen en zes gebannen zullen worden. Er
zijn meer armen dan rijken in de wereld. Er zijn,
in deeze ftad, meer rijken dan armen. De laatfte
brand 4 heeft groote verwoestingen 5 aangericht.
Er zijn wel honderd huizen door de vlamme verteerd
6. Veele menfchen zijn er de flagtoffers 7
van geweest, Ik hoop, dat de geenen, die hunne
huizen verloren hebben, daarvoor eenige fchadevergoeding
8 zullen hebben.
1 bajaille ƒ. 4 incendie m. 7 viétime ƒ.
2 mettre en prifon. 5 ravage m. 8 dédommagement
3 arrêter. 6 confumer. m.
N 9
. 7.
Wat zegt gij van den hof, waarin wij geweest
zijn ? Ik vind hem zeer fraai, en de boomen, die

opzichtlijke woordjes le, en, y, oü. 469
ik er in gevonden 1 heb, zijn zeer vruchtbaar 2.
Mijn vader zal er nog anderen laaten 3 planten. Ik
ben er zeer nieuwsgierig naar. De ftraat, waarin
wij woonen, is de langfte van de ftad. De ftaat,
in welken gij u nu 4 bevindt, is zeer verfchillend 5
van den geenen, waarin ik u voorleden jaar gevonden
heb. De tijden, waarin wij leeven, zijn flecht.
De plaats, daar gij van daan komt, is niet ver 6
van hier. Dit zijn zaaken, daar ik geene kennis
van heb. De ftraat, door welke wij gekomen zijn,
was zeer moriig. Waarmede wilt gij, dat ik beginne?
begin waarmede gij wilt. Door welke deur
zal ik uitgaan? ga door welke gij wilt.
1 vus. 3 faire. 5 différent.
2 fertile. 4 préfentement. 6 loin. [
N°. 8.
Gij zult hem nog ter 1 zelfde plaatze vinden,
daar gij hem gelaten hebt. Hij is door het zelfde
gat uitgekomen, door het welke hij ingekomen is.
Daar is het, dat ik het gelegd 2 heb. Ik vind het
er niet meer. Ik ben vertrokken ten zelfden oogenblik,
waarin fat gebeurde 3. Het gevaar, waaruit
hij mij gered4 heeft, was grooter dan ik dacht. De
weg, langs 5 welken ik u geleid 6, is de kortfte.
Ik geloof, dat gij er niet wèl van onderricht zijt.
De post 7, daar gij naar geftaan hebt 8, is zeer
achtbaar 9. Ik ken er vier, die er zin aan had'
den 10. Men moet magtige vrienden hebben n, om
er in gehandhaafd te worden 12. Ik waarfchouw 13
er u voor. Ik zal er naar vraagen 14.
1 lees aan de. 6 mener. 11 il faut.
2 mis. 7 posie m 12 étre maintenu..
3 fe faire 2 prét. 8 aspirer dat. 13 avertir, gén. de,
4 tirer. 9 respeétable. la chofe.
5 par. 10 avoir en vie gén. ia i'informer gén.
Gg 3

4?o Over de naamen'van Koningrijken ,
XXXII. R E G E L .
Over de naamen van de deelen der wereld,
Koningrijken, Keizerrijken, Gewesten,
Steden, enz.
Alle naamen van Koning-, of Keizer-rijken, Gemeenebesten,
en van de deelen der wereld, neemen
in den nominatif en in den accufatif het bepaalde
woordlidje voor zich:
Pe vier deelen der wereld zijn: Europa, Afia,
Africa en America; les quatre parties du monde
font: PEurope, l'Afe, PAfrique et PAmérlque.
Frankrijk is een vruchtbaar land, la France est
un pais fertile.
Holland is de magtigfte der zeven veréénigde Gewesten
, la Hollancle est la plus puisfante des
fept provinces unies. ,
Sommige naamen van Koningrijken of Gewesten
neemen het bepaalde woordlidje in den nominatif
of* accufatif niet aan; als: Valentien, f^alence, Corïa,
Corfuu, Rhodus, Rhodes, Napels, Naples, Venetien,
Pénlfe; om dat zij denzelfden naam voeren
als derzelver inhebbende fteden. Om nu de dubbelzinnigheid
wegteneemen, zegt men:
Het koningrijk Napels, le roiaume de Naples.
De ftad Napels, la vllle de Naples.
Het gemcenebest van Venetien, la rêpublique de,
Vénife.
De ftad Venetien, la vllle de Vénife.
De naamen van fteden of dorpen neemen, even
zo min in 't Fransch als in het Nederduitsch, het
bepaalde lidwoord voor zich in den nominatif of in
den accufatif:
Amfterdam is eene groote ftad, Amferdam esp
une grande vllle.

Keizerrijken, Gewesten, Stielen, enz. 47*
London is de hoofdftad van Engeland, Londres
est la capitale de P Angleterre.
Parijs ligt in het noorden van Frankrijk, Paris
est fitué au nord de la France.
Van of uit voor alle naamen, zo van koningrijken,
keizerrijken, gewesten, als van (redenen dorpen,
enz., wordt door het onbepaalde lidwoord de
overgezet:
Hij is «it Engeland terug gekomen, il est revenu
d' Angleterre.
Ik heb veel van Amfterdam hooren zeggen, 'fat
entendu parler beaucoup d'Amflerdam.
Echter behouden de volgende eigennaamen van
weinig bekende plaatzen het bepaalde lidwoord in
alle naamvallen; zo als: Mexico, le Mexique, Japan,
le Japon, Indien, les Indes, Peru, le Pêrou,
Florida, la Florlde, enz.; als ook de volgenden:
ie Mantouan, le Parmefan, PAbruzze, Is. Pikpanne
fe, le Perche.
De naamen van koningrijken, keizerrijken of gemeenebesten,
neemen in den gènitif ablatif ook
wel het bepaalde lidwoord, wanneer het fubfiantif
hoofdftad of grenzen er voor gezet, of derzelver
ligging bepaald wordt:
Parijs is de hoofdftad van Frankrijk, Paris est la
capitale de la Prance.
Welke zijn de grenzen van Holland? quels font.
les limites, les hornes de la Hollande?
Spanje ligt ten zuiden van Frankrijk, PEspagne
est fituée au fiid de la France.
Wanneer dezelve van een werk- of naam-woord
geregeerd worden, behouden zij het bepaalde lidwoord
:
Dit gewest hangt van Frankrijk af, is vast aan
Frankriik; cette province dêpend de la France,
est contigue d la France.
. 98 4

£7* Over de naamen van Koningrijken,
Wanneer men zegt, dat iet in een Koningrijk,
Keizerrijk, of Gemeejiebest gebeurt, of zich beyindt,
of het zij men er naar toe gaat, zo zet men
én voor derzelver naamen:
Hij is in Frankrijk, in Holland, il est, en. France,
en Hollande,.
Ik ga naar Engeland, naar Spanje, j.e vais en Angleterre,
en Espagne.
Ook zegt men: in den zomer, of zomers, en été,
in den herfst, en automne, in den winter, en hyver,
in Europa, in Ma, in Africa, in America, en Eu- '
rope, jen Ajle, en Afrique, en Amér.ique.
Indien het een naam van een ltad of dorp is, gebruikt
men het onbepaalde lidwoord a:
Hij is te, Amfterdam, il est, a, Amflerdam.
Hij gaat naar Leiden., il va a Leide.
Doch partir, r.epartjr en s'embarquer vorderen nog.
het voorzetzel pour:
Ik ga naar Amfterdam, je pars pour Amflerdam.
Ik ga weder naar London, je repars pour Londres.
Hij is naar America vertrokken, /'/ est partl pour
f Amérique.
De eigen naamen van Koningrijken, Keizerrijken,
Gemeenebesten, die in alle gevallen het bepaalde
lidwoord behouden, neemen in het bovengemelde
geval au, a la, a P of aux voor zich: naar Chira
gaan, aller d la Chlne, te Japan aanlanden, aborder
au Japon, in Indiën zijn, être aux Indes, in Mexico,
aankomen, arriver au Mexique, Zo ook : in, de.
lente, au prlntems, ten noorden , au nord, au fepïentrïon,
tén zuiden, au Jud, siu'midi, 'ten oosterj,
a Vest, ii Poriënt, ten westen, d l'ouest, d Foccident.
Hierbij zou men nog kunnen voegen, dat te, in,
e-f binnen, voor een' eigennaam van eene ftad ftaan-

Keizerrijken, Gewesten, Steden, enz. 473
de, door dans kan overgezet worden, wanneer men
andere omftandigheden dan de wooning of het verblijf
te kennen geeft:
Er zijn zes honderd duizend zielen binnen London
, // y a fix cent mille ames dam Londres.
Opftellen, betreffende de naamen van Koningrijken,
Keizerrijken, Gemeenebesten,
Steden, enz.
N°. I,
. De lieden, die in afgelegene 1 landen geweest
zijn, ah 2: in Perfie 3, in Frankrijk 4, in Duitsch-
\and 5, in Engeland 6, in Spanje en in veele andere
koningrijken of keizerrijken, verhaalen ons dikwijls
veele wonderen 7, welken zij doorgaands met &
logens opvullen 9, om den aandacht en de bewondering
der geenen, die naar hen luisteren 10, gaan.
de te maaken 11, zo dat 12 hun verhaal 13 alle geloof
14 te hoven gaat 15; maar men vindt elders,
als te Parijs 16, te London 17, te Madrid, te fVeetten
18, te Confiantinopolen 19, te Amfterdam, en
in andere vooniaame fteden, zo wel 20 dingen der
verwonderinge waardig, als 21 in Afia, in Africa 22,
ot in America 23.
\ éioignés. 9 remplir. 17 Londres V.
2 comme. 10 écouter ace. 18 Vienne-F.
S.Perfe R. 11 exciter. ig Conflantinople
4 France R. 12 enforte que. V.
5 Allemagne Emp, 13 récit m. 20 ausfi bien.
6 Angleterre R. 14 croïance/. 21 que.
7 merveille/. 15 furpasfer. 22 Afrique.
f de. 16 Paris V. 23 Amérique.
%i 5

474 Opfeilen, betreffende de naamen van
N Q
, 2.
Engeland is ten zuiden van Schotland i en ten
oosten van Ierland 2 gelegen 3, Portugal 4 brengt
veel wijn, olij, citroenen en oranje-appelen voord.
Bajoene 5 is een zee- 6 ftad van Spanje, gelegen in
Gallicie 7. Duitschland is een groot land, gelegen
in het midden van Europa, ten westen van Hongarijen
8 en van Poolen 9, ten zuiden van de Oostzee
10 en van Denemarken 11, ten oosten van de
Nederlanden 12, van Frankrijk en van Zwitzerland
13, en ten noorden van Italië 14 en van Zwitzerland.
De keizer Maximilianus de eerfte verdeelde
15 het in negen kreitzen 16, welke zijn, Oostenrijk
17, de Üpper-Rhijn 18, de Neder-Rhijn 19,
Peyeren 20, Opper- en Neder-Saxen 2ï, Frankenland
22, Swdben 23 en Westphalen 24,
1 Ecosfe R. 9 Pologne ƒ. R. 17 Autriche ƒ.
2 Irlande R. 10 mer baltique ƒ. i

Koningrijken, Keizerrijken, enz. 475
door ik getrokken ben, zijn deezen: Parijs is de
hoofdftad van Frankrijk, Madrid die van Spanje,
Lisjabon 6 die van Portugal, Dublin die van Ierland,
Edtmburg 7 die van Schotland, en London
die van Engeland. Parijs is gelegen op de SeSneK.
Lislabon op de Taag 9, Dublin op de rivier Liffi,
en London op de Theems 10.
6Lisbonne. % Seine/. 10 Tamife ƒ.
7 Ldimbourg. 9 Tage m.
N°. 4.
De Zee fcheidt 1 Sicilië 2, Sardinië 3 en Corfïca 4
van Italië. Het Canaal 5 fcheidt Engeland van
frankrijk. Spanje, gelegen ten oosten van Portugal,
is een groot koningrijk van Europa. Het
wordt verdeeld in verfcheidene provinciën die bijna
aften den naam van koningrijken hebben. Men
vindt_in het noorden: Nav/arre,.Blskayen 6, Astune;
in het westen Estrakadura- 7 en Gailicie* in
het zuiden Andalufien 8, Grenada 9, Murcia '10;
ten oosten Arragon en Katalonie u. l n het midden
zijn Leon m en de twee Kastiliën 13. Philadelphia
14 is een ftad van Noord-America i

47

Koningrijken, Keizerrijken, enz. iff
ropa, tusfehen het Alpifche gebergte 9 gelegen, dat
het van Frankrijk, van Savoye 10, en van de Middelandfche
Zee fcheidt li. Men vergelijkt* 12 Italië
bij eenen laars, waarvan het knie f uk 13 in ziek bevat
14 het genieenebest van Genua 15, Piemont irj,
het Mllaneefche 17, de' republiek van Venetië 18,
de Haaten van Mantua 19', van Ferrara 20, van
Parma 21, en van Modena 22. Naardien de tijd
ons voor het tegenwoordige niet toelaat de optelling
23 te doen. van de overige gewesten, zullen
wij dit opftel eindigen met te zeggen, dat Rome
de hoofdftad van Italië is.
9 Alpes pl. 14 comprendre. 19 Mantoue.
10 Savoye f. DucU. 15 Génes. 20 Ferrare.
11 féparer. 16 Piémont m. 21 Parme.
12 comparer. 17 Milanois m. 22 Modene.
13 genouillère ƒ. 18 Vénife. 23 énumération ƒ.
De zeven vëreenlgde 1 Provinciën zijn: Gelderland
2, Holland 3, Zeeland 4, Utrecht 5, Friesland
6, Overijsfel 7, en Groningen 8. Daarenboven
9 bezitten de Hollanders de noordlijke \ o gedeelten
van Braband n en van Vlaanderen ia, en
eenige fteden in het bisdom 13 Luik 14 en in het
graaffchap Namen 15. De overige tien Provinciën
behooren ten deele 16 aan het huis van Oostenrijk 17
en ten deele aan Frankrijk; te weeten: Braband,
Limburg 18, Luxenburg 19, Antwerpen 20, Vlaan*
1 uni. 8 Groningue, Pr. 15 Namur.
2 Gueldre f. et Ville. 16 en partie,
3 Hollande. 9 outre cela. 17 Autriche,
4 Zélande ƒ. 10 feptentrional. 18 Limbourg, Pm.
5 Utrecht, Prov. et 11 Braband m. Pr. et Ville.
Ville. 12 Flandre/. Pr. 19 Luxembourg,
6 Frife ƒ. 13 évéché m. Prov. et Ville.
7 Overysfel, 14 Liege. ao Anvers, Marquifat
et Ville,

^S; Opfeilen? betreffende de naamen van
jetrn, het Artoifche 21, Henegouwen 22, Namen-,
Pdechrfltn 23. Het aartsbisdom 24 Kamerik 25 en
het bisdom Luik zijn nog daarin gefloten 26. De
zeventien Gewesten zijn gelegen tusfehen Duitschlaud,
Frankrijk en de Noordzee. De Nederlanden
hebben eertijds aan Spanje toebehoord.
2t Artoi*- Pr. 23 Malines, Sei- 25 Cambray.
3a la Hainaut Pr. gneurie et Ville. 26 enclavé.
24 archevêché.
N°. 8.
'Cairo 1 is gelegen in Ègypten 2, Mekka 3 iri
Arabie 4. Middelburg 5, Vlisfingen 6 en Zierikzee
zijn lieden gelegen in Zeeland. Leeuwarden . Franeker,
Hariingen en Sneek zijn ^fteden van .Friesland.
Japan 7 is een groot land" in het oostlijke 8
gedeelte van Afie, met den tijtel 9 van keizerrijk.
Men onder fcheidt 10 Indien 11 in Oost-Indien 12 en in
West-lndiën 13. Ik heb eenige lieden gezien, waarvan
fommigen van Japan, fommigen van Mexico 14,
en janderen van Groot-Cairo gekomen zijn, Rhodu'i
15, Candia 16, en Corfu 17, zijn .eilanden van
de Middellandfche Zee. Gij fpreekt over de Koningen
van China-18, over die van Japan, en over
het goud van Peru 19; maar wij fpreeken over de
wijnen van Frankrijk, over de wol van,Spanje, en
over het porcelein 20 van Per/ie 21.
1 Caire m. Ville 6 Flesfingue. 14 Mexjque »..£>»]>.
iXAfr. 1 Japon m. Empire. 15 Rbodes.
2 Egypte R. 8 oriental. 16 Candie ƒ.
3 Mecque f. Ville 9 titre m. 17 Corfou.
d'Afie. TO distinguer. 18 Chine/.
4 Arabie,presqu'isle 11 Indes pl. 19 Pérou «2.
d'^te. 12 grandes Indes. 20 porcelaine ƒ.
5 Middelbourg. 13 petites Indes. 21 Perfe.

Koningrijken, Keizerrijken, MS, 47$
N°. 9. ,
Campen of da ftad Campen, Zwol of de ftad
Zwol, Deventer of de ftad Deventer, zijn gelegen
m de provincie Overijsfel. Men vindt dc munt 1
te Campen, en een gymnafum 2 te Deventer. Er
is van daag een fchip vol vreemdelingen van verfchillende
natëu aangekomen. Er waren eenigen,
die van Duitschland, van Spanje, van Engeland,
van Turkijen 3, van Denemarken, van Hongarijen,
van Pruisfen, van Italië, ja zelfs van Africa en
America hier aangekomen zijn, en er zal morgen
wederom een ander fchip vertrekken 4 naar America
met lieden, die zich herwaards § begeven 6'hebben
van Middelburg, van Leeuwarden, van Campen,
van Utrecht, van Amflerdam, en van verfcheidene %
andere fteden.
ï monnoie ƒ. 4 repartir. 6 rendus.'
2 gymnafe m. 5 ici. 7 plufieurs.
3 Turquie.
N° 10
• * * j
Soliman 1, de groote keizer der ongeloovige 2
Turken 3, had de groote ftad Weenen 4, in Oostenrijk
5 gelegen, belegerd 6; maar hij is van 7 den
Roomfchen keizer Karei den vijfden 8 verjaagd 9,
en verpligt geweest in Afie, zijn vaderland, te wit
ken 10, dat grooter is dan Europa, het .rijk der
Christenen De Turken hebben aan de Christenen
Conftantinopolen ontweldigd 11, die magtige ftad,
welke grooter is dan twee of drie andere fteden
van Europa. In Regensburg 12 wordt de rijks*
dag 13 gehouden 14, Jn Leipzig 15. bloejen de kun-
1 Soliman, 6 asfiéger. u eniever.
2 incrédüle. 7 p a r. 12 Ratisbonne V.
3 Turc. 8 Charles quirif, 13 diete f.
4 Vienne. 9 repousfer. 14 fe tenir.
5 Autriahe Prov. 10 fe retirer. 15 Leipzig K ,

$6 Of feilen, betreffende de naamen van
ften en de koophandel. In Amfterdam vindt men
rijke kooplieden. In Engeland vindt men geen wolven
meer. In Italië en in Frankrijk bloejen de zijden
fabrieken 16.
16 fabrique de foie ƒ.
in Weeneri woont 1 de Roomfche kéizer. De prins,
van Oranje houdt ...zijn hof 2 in 's Graavenhaage 3.
Men had aan 4 oudtijds 5 Diana 6 te Ephefen 7 9
en Minerva 8 te Athenen 9. De voprnaamfte Wijs-
eeren der oudheid 10 hebben geleefd te Athenen.,
f
oofdftad van Griekenland n. Uit Noorwegen
2endt men dé beste masten door gantsch Europa»
De eerlie wijnflokken 12 zijn uit het Óósten 13 naar
Griekenland, uit Griekenland naar Italië, en van
daar naar Zwi r
zerland, haar Frankrijk en _ naar
Duitschland gebragt 14 geworden. Wanneer is die
Heer uit Portugal hier gekomen ? Ik weet het niet:
maar hij maakt flaat 15 om de toekomende week
naar Holland te vertrekken.
i réfider; 6 Diane. ïi Grecé/.
s cour/. 7 Ephefe Ville. 12 fep de vigne «li,
3 la Haye. 8 Minerve. 13 Levant m.
4 adorer. 9 Athenes Ville. 14 transportés.
5 autrefois; 10 antiquité ƒ. 15 compten
N°. 12.
Daar is een fchip, dat voorleden, jaar vah China
vertrokken is, en dit andere is van Peru terug
gekomen. Mijn broeder heeft mij bij 1 zijne terugkaatst
2 uit Japan, veele k'ostbaare 3 dingen medege*
1)». 2 retour m. 3 prlcietix.

Koningrijken, Keizerrijken, enz. t$t
gebragt. De Spanjaarden 4 hebben uit Mexico eh
uit Peru veele rijkdommen gehaald 5. Wanneer
zullen dié kooplieden naar China gaan? ik geloof,
dat zij een reis naar Japan en naar Mexico zullen
doen, fen dat zij van daar naar Peru zullen over*
feeken 6. Deeze Jood heeft iang te Cairo gewoond.
Picardljên 7 en het Artoifche maakten eertijds een
éénig gebied uih Valentie 8 is eene det aangettaamlte
Provinciën van Spanje. Venetië is een der
fchöonlté^ der rijk(le 4en dér beroemdlte fteden van
de wereld. Iri den herfst vindt m'en bloemen en
vruchten te gelijk. Dat is in den zomer, maar niet
in dé lente noch in den winter gebeurd.
4 Espagnol. 6 paster. 8 Valence.
5 tirer. 7 Picardie/ Pm.
XXXlII. R E G E L .
Over de Voorzetzels. Des Prépoftiom.
Eén voorzetzel, prèpofitlon, neemt altijd een'gé~
hitif of ablatif, of een' datif of een' accufatif nü
zich.
J
De volgenden regeeren den gènitif of ahlatif; als i
A caufe, om, van wege, ter oorzaake; wegens.
.A cóté, op zijde, naast, arrière, weg, achter.
Aütour, rondom, om, aux environs, omtrent.
Au travers, dwars door, over dwars.
Au milièu, ih het midden, midden, op. in,
A Tégard, aangaande, ten opzichte-
Au desfus, boven, boven op,
. Au aesfóus, onder, beneden.
Au deed, aan deeze zijde.
Au dela. aan geene zijde.
Au devant, te gemoet, at/près, r>ïj<
Proche, nabij, digt bij.
Hors. buiten, loitt, wijd, ver, .
Mh

tfi% Over de Foorzetzels..
Prés, bij; vis-d-vis, tegen over»
Au dedans, van binnen, binnen.
Au dehors, van buiten; au lieu, in plaats.
Tout le long, langs, langs heen.
Le long, langs, d couvert, bedekt, vis-d-vis, reent
tegen over.
De volgenden regeeren den datif:
Jusque of jusques, tot, .quand, aangaande, par.
rapport, ten opzichte.
In den accufatif, dat hetzelfde is als de nominatif,
wordt het naam of voornaam-woord geplaatst
na de volgende voorzeifelen:
Après, d'après, na, d travers, door, avant, voor,
dam, in, binnen, entre, onder, tusfehen, environ,
omtrent, rondom, hors, buiten, hormis,
excepté, uitgenomen, malgrè, tegen wil en
dank, in weêrwil, nonohflant, niettegenftaande,
outre, boven, over par, door, parmi, onder,
tusfehen, pour, voor,"om, devant, voor, derriere,
achter, dehors, buiten, avec, met, chez,
tot, bij, ten huize, contre, tegen, dès, van,
van toen af, federt, desfus, op, boven, desfus,
onder, beneden, depuis, federt, en, in,
envers, jegens, pendant, geduurende, fans,
zonder, fans, uitgenomen, felon, naar, volgends,
fulvant, volgends, naar, fur, op, fous,
onder, vers, bij, naar, touchant, aangaande,
betreffende, ten opzichte, par desfus, boven,
over heen, par desfous, onder door, fnon, uitgenomen,
uitgezonderd.
Avant en devant hebben dit onderfcheid. dat avant
van den tijd, en devant van de plaats verfiaau
wordt, welke men dan ook menigmaal met de
woorden de en par gebruikt; als:
Avant le jour, vóór den dag.

Over de Pborzetzelt. 4^
Devant le logls, voor het huis.
Par devant notre logls, VOor ons huis voorbij.
Vtez vous de devant'moi, ga voor mij weg, heen.'
/« het huis, aan het huis, of naar het huis, wordt
altijd overgezet door chez, terwijl men er een per*
ioonhjk voornaamwoord achter aan voegt, om te
beeld" 1
g e e v e u w i e n s h u i s
^ men bedoelt; bij voor-
H i
J
i s
" o o i t
f n
mijn huis geweest, il n'a jamais
CVS Cf76Z f?tOi*
Ik ben aan uw huis geweest, fdi été chez vous.
Echter wanneer men in een huis ware, dat door
den evenaar niet bewoond wordt, zo wordt het
woordhjk overgezet; ali: ik woon nu in het huis
van den heer N., je demeure aStuellement dans la
mat Jon de mónfeur N.; dat is te zeggen, dat de
heer N. wel de eigenaar of bewooner is, of &.
weest is, van het huis dat ik bewoon; maar dat
iiij er nu. niet meer wormachtig is.
Na venir of fortir zet men nog de voor chez:
Je vlens, je fors de chez vous, ik kom van uw
iiuis, ik ga uit uw huis.
Dans en en worden niet onverfchilliglijk gebruikt
Dans geeft een' bepaalden, en en een' uitgebreid
den en onbepaalden zin te kennen:
De beleefdheid vindt meer plaats in de hoofdftad
dan in de provinciën, la polltesfe regne plus
dans la capitale que dans les provinces — dit is
eene bepaaling.
Maar in een' uitgebreiden zin zegt men:
Hij is in de gevangenis geworpen, // a eti mis
en prtfon.
Hh 2

484 Over 4e foorzetzels.
Maar wordt de plaats bepaald, het zij door eetf
adjectif of door een volgend pronom relatif, zo ge»
bruikt men dans:
Hij is in eene naauwe gevangenis gezet, il a été'
enfermé dans une étroite prifon.
Dans en en geeven ook den tijd te kennen. ,
Dans beantwoordt aan de vraag quand, wanneer,
en en duidt de langte des tijds aan t
De dood komt; wanneer f in het oogenblik, dat
er het minst aan gedacht wordt; la mort arrivé;
quand? dans 'le moment, qu'on y penfe
moins.
Hij zal dit in een oogenblik gedaan hebben, il •
aura fait cela en un infant.
Durant en pendant zijn hierirf onderfcheiden, dat
men het eerfte gebjuikt om eene geduurzaamheid
zonder tusfchenpoozing. uittedrukken:
De vijanden hebben geduurende den geheelen win.
ter, of den geheelen w'nter lang, in het veld
geweest; les ennemis ont été en campagne durant
tout rhiver.
Dit geeft eene duurzaamheid znnder tusfchenpoozing
te kennen; maar wmneer men zegt: hij heeft
er geduurende den winter aan gewerkt, zo gebruikt
men pendant: il y a travaillé pendant Fhiver; want
het, is niet waarfchij'-elijk of mogelijk, dat de werking
onophoudelijk zij.
Après, avec, en, entre, chez, par, neemen ve|4»
maaien de voor zich, als:
Ik fpreek volgends een' goeden fchrijver, je park
d'après un bon auteur.
Naar het leven fch lderen, peindre d'après nature.
Zijne vrienden onderscheiden van de geenen„ die
het niet zijn, distinguer fes amis d'aveff ceux^
qui ne le font pas.

Over de Fborzetzels. 485
De bovenkamer is grooter dan de benedenkamer,
la chambre d'en haut est plus grande que celle
(Fen bas.
Er zijn weinigen onderhen, il y en a peu cPentre
eux.
Van wegens, uit naam of gezach van den koning,
de par le roi.
Ik kom van uw huis, je viens de chez vous.
Hetzelfde vindt ook wel plaats voor auprès, dehors,
devant, derrière, desfus, des fous, zo als uit
de volgende fpreekwijzen te zien is:
Hij komt niet van het vuur, // ne houge d''auprès
du feu.
De buitenfte duisternis, les ténèbres de dehors.
De voordeur, de achterdeur, la porte de devant,
la porte de derrière.
De bovenfte en onderfte lip , la levre de desfus
et celle de desfous.
Dedans, dehors, desfus, desfous, neemen ook wel
par voor zich;
In- en uit-wendig, par dedans et par dehors.
Voor en achter de huizen, par devant et par
derrière les maifons.
Over of onder iet doorloopen, pasfer par desfus
ou par desfous quelque chofe.
Opftellen, betreffende de Voorzetzels^
des prépofitions.
N°. 1.
De meester is. dikwijls digter 1 bij u, dan gij
itenkt: dikwijls denkt gj, dat hij ver 2. van u is,
ï proche gén. 2 loin gén.
Hh 3

4§5- ' Opfeilen, betreffende de Voorzetzels.
terwijl 3 hij ooggetuige 4 is van uwe buitenfpoo,.
rigrieden. Doet «Ha uwe daaden, ah of 5 uwe
ouders en meesters altijd bij 6 u waren. Ik zal u
het boek zenden, daar gij mij om gevraagd hebt;
maar aangaande 7 het andere, ik heb het niet meer.
ïk heb het aan uwen broeder reeds wedergegeven.
Ik verzeker u, dat ik uw vriend zijn zal tot 8
aan den dood tos. Wij zullen u tot aan de deur
brengen 9. Wanneer de meester u ftraft, doet hij
het wegens 10 uwe nalatigheid eu ongehoorzaamheid.
Gaat uwe ouders en meesters te gemast ix"
in 12 al het geen hun aangenaam is 13!
3 pendanti 7 pour ace. n au devant gir.,
4 témoin oculaire, 8 jflsque dat. 12 en.
5 comme fi. Q conduire. 13 faire plaifir.
6 avec ace. j© k caufe gén.
N°. i .
r.
Een mensch, die met fhndvastifïhcid en geduld
gewapend 1 is,' is tegen alle aanvallen 2 des fortuins
gedekt 3. De verlangen des.meflfchea f rekken ziek
vit 4 tot aan- geene zijde 5 des grafs. > Ik zal hem
niets zeggen ten opzichte 6 van de oraftandigheden,
daar_ik mij in bevind. Wij leezen in de heilige
Schrift, dat de duivel rondom 7 ons heenen loopt 8
als 9 een brullende 10 leeuw. Ik fond 11 vlak 11
tegen hem over 13, toen hij naast 14 u gezeten
was 15. Er zijn visfehen die zich boven 16 het
water verheffen 17, om zich aan de vervolging van
anderen te onttrekken 18. Ik heb eenen man ge-
ï armé gin. 7 nutour gén. 13 vis-a-vis gén,
2 attaque/. ^ 8 tournee 14 a cóté ge».
3 a couvert géi. 9 comme. j.^ être asiis.
4 s'étendre. 10 rugir. 16 au desfus gén. •
£ au delk gen. i I fe tenir. 17 s'é/ever.
5 par rapport dat. 12 justement. 18 fe fbustraire.

Opfeilen, betreffende de Foorzetzels. 4S;
zien. die onder 19 het water kon zwemmen. Ik
heb buiten 20 de ftad eenen man ontmoet, die zijnen
mantel boven over -i het hoofd jloeg aa. Hij
wandelde langs 23 de rivier.
19 au desfous gén. 21 par desfus ace. 23 le long gén.
ao hors gén. 22 mettre.
N°. 3.
Hij heeft er twee gezien, die vochten 1 wegens a
zekeren hoon. dien de een den anderen had aangedaan
3. De een van hun flak 4 zijnen degen
door en door 5 het ligchaam van zijne tegenpartij 6,
in tegenwoordigheid 7 van drie andere perfoonen,
die, zo wel als hij, achter 8 eenen boom waren
gaan jïaan 9, om aanfehouwers Io van het gevecht
11 te zijn. Men heeft een fterk kasteel gebouwd,
dtgt bij 12 een fchoon dorp in een fraai
dal, daar een lange laan 13 is, naast 14 eene diepe
rivier Er is nog een groote herberg regt over 15
een' dikken toren, voor denwelken men eenen winkel
vindt, daar ik eenen ronden hoed gekocht heb.
Doe 16 uwen overrok 17 aan over uwen rok heen 18,
want het is koud!
1 fe battre.
2 au fujet gén.
3 faire,
fpasfer.
5 au travers gén.
é adverfaiie m.
7 en préiènce.
8 derrière ace.
9 fe poster.
10 fpf;ciateur m.
11 duel m.
12 proche gen,
13 allee f.
14 a coté gén.
15 vis-a-vis gén.
ió mettre.
17 furtout m,
18 par desfus ace.
De geenen, die buiten 1 de ftad zijn, zullen niet
op fchool komen. Veelen onder 2 ul. misbruiken 3
I hors gén. 2 d'entre ace. 3 abufer gén.
Hh 4

$88 Over het gebruik der bijvoegende wijze.
de goedheid des meesters. De menfchen gaan
voord 4 met kwaad te doen, in wetrwjl 5 van alle
de ftraffen, die de boosdoenclers 6 da^lijks ondervinden
7. Een blinde onderfeheidt 8 niet ' het witte
van 9 het zwarte. Men moet den fchuldigen van
den onfchuldigen onderfcheiden 10. De fterren, die
wij wachters 11 noemen, zijn kleinere kloot en 12,
welke zich bevinden bij 13 of rondom 14 groote
pïaneeten. Eén der wachters beweegt zich om Venus,
één om de Aarde, vier om Jupiter, en vijf
qm Saturnus 15. De loop 16 van onze aarde om
de zon, gefchiedt 17 in 18 driehonderd vijf-en-zestig
dagen, zes uuren, en eenige minuten.
4 continuer.
5 malgré ace.

en over de Voegwoorden. 48^
kennen, da» het naast volgen de werkwoord in ééne
Van beide wijzen geplaatst moet worden.
Het werkwoord wordt in de bijvoegende wijze
geplaatst na de voegwoorden afin que, op dat, cé
moins que, ten zij, avant que, voor dat, au cas
que, en cas que, in gevalle dat, malgré que, niettegenltaande,
bien que, encore que, quoique, fchoon,
alhoewel, de crainte que, de peur que, uit vreeze
dat, jusqu'd ce que, tot dat, pofiè ou fuppofé que,
vooronderfleld fat, pour que, op dat, pourvu que,
mids, quelque... que, quelque,quoique, welke of wat.
Jans que, zonder dat, fioit que, het zij:
Zijt deugdzaam, op dat gij geacht wordet, foiez
yertueax, afin que vous foïez estlmés.
Gij zult het niet gelooven, ten zij ik het u verzekere,
vous ne le croirez pas, a moins que je
ne vous raffirme. •
Ik zal het u zeggen, eer dat, of voor dat, hij
kome je vous le dirai avant qifll vlenne.
In gevalle hij het zegge, au cas que, olt en cat
qu'il le dlfe
Ik zal het, in weérwil van hem, doen, je le fe-
L rat, malgré qu'il en alt.
Schóón, of alhoewel, dit zo niet zij, bien que,
encore que, quoique cela ne fiolt pas alnfi.
Uit vreeze, dat hij er aan mogte (terven, de peur
que, de crainte qu'll tien meure.
Tot dat ik kome, jusqu'a ce que je vlenne.
Vooronderfteld dat hij gelijk hebbe, fuppofé qu'il
alt raifon.
Zo hij er maar op let, pour peu, qtiil y fasfe
attention.
Mids dat gij zwijget, pourvu que vous vous talfez.
Hoe belangrijk die tijding ook zij, quelque importante
que foit cette nouvelle.
Zonder dat ik hem er van. verwittige, fans que
je Pen avertisfe.
Jiet zij hij kome, het zij hij ga, foit qtiil vlenne,
foit quil s'en aille.
Hh 5

49° Over hei gebruik der bij voegende wfyze,
Na de voegwoorden d moins que, fans que, enz..
'plaatst men nog het ontkennende woordje ne voor
het volgende werkwoord, indien men in den voorafgaanden
zin ontkennender wijze fpreekt:
Ik zal het niet doen, ten zij, of zonder dat gij
het mij beveelet, je ne le feralpa\ a moins que.
ou fans que vous ne me 1''ordonnkz.
Er zijn eenige voegwoorden, als: Sinon que, f
ce n'est que , deforte que, enforte que, 'tellement que ,
de manlere que, die dan eens de toonende wijze,
t'indicatif dan eens de bijvoegende wijze, le fubjonclif,
na zich neemen.
Men gebruikt de toonende wijze, wanneer men
verzekeren wil, en de bijvoegende wijze, wanneer
men, zonder te verzekeren, zich op eene twijfelachtige
of wenfehende manier uitdrukt.
De bijvoegende wijze heeft, in 't Fransch, maar
twee tijden, die men noemt: den tegenwoordigen
tijd der bijvoegende wijze, le préfent du fubjonctif,
en den wenfehenden tijd, l'optatif, die men eigenlijk
beter den onvolmaakten tijd der bijvoegende
wijze zoude kunnen noemen; want de onvolmaakte
tijd, die in de lesboekjes van PIERRE MARIN gevonden
wordt voor den wenfehenden tijd, is in
't Fransch geen tijd der bijvoegende wijze.
Wanneer na een voegwoord, dat de bijvoegende
wijze regeert,een toekomenden tijd gevonden wordt,
zo plaatst men in 't Fransch het werkwoord in den
tegenwoordigen tijd van de bijvoegende wijze:
Ik twijfel zeer of hij komen zal, je doute fon
qu'il vlenne.
Maar vindt men, in het Nederduitsch. het werkwoord
in den eerften of tweeden voorledenen, of
in den onvolmaakten tijd, zo gebruikt men, in 't
Fransch, den wenfehenden tijd:
lk heb het gedaan, op dat hij hier niet zou komen,
je Pal fait, pour qu'il ne vint pas ici.

en over de Voegwoorden. 49*
In de zamengeftelde tijden lette men maar op den
tijd, waarin het werkwoord hebben of zijn Haat;
het voegwoord quand, al f eischi den onvolmaakten
tijd, Ichoon de tegenwoordige tijd in het Nederduitsch
gebruikt worde:
Al wiste hij het, quand il le faurolt.
Het is niet noodig aantewijzen, welke voegwoorden
volltrekt altijd de toonende wijze na zich neemen,
dewijl het zeker is, dat men dezelve gebruikt
wanneer de bijvoegende niet vereischt wordt. *
Opfeilen, betreffende het gebruik der bijvoegende
wijze, en over de Voegwoorden,
die dezelve regeeren.
N°. r,
Befleedt 1 wèl den tijd uwer jeugd, op dat gijl.
eens a waardiglijk de pligten van u\v beroep %moget
4 waameemen 5! Ik wenschte wel dar gij]
uwen tijd beter beiteedet, dan gij doet, op dat
wij geen rede 6 zouden hebben, om ul. van nalaatigheid
te befchuldigen! Wij zullen u verlof 7 geever,
om van daag uittegaan, op voorwaarde, dat
gij morgen met uit zult gaan. Alhoewel de heerschzucht
8 eene ondeugd zij, is zij echter de grondflag
vceier deugden. Al 9 waart gij nog tienmaal
iterker dan gij zijt, zult gij daarbij 10 niets winnen.
Men zoude het u toegelhai hebben, zonde*
dat gij de min (te moeite naamet. Ik heb voorgenomen
n hem te fpreeken, eer dat gij het doetf Hij
1 employer. 5 remplir. 9 encore que.
2 un jour. 6 Rijer. 10 y
3 vocation ƒ• 7 permisfion ƒ. „ réfoudre.
4 pouvoir. 3 ambition ƒ.

49» Opfeilen, betreffende hef gebruik
is hier geweest, eer dat ik het wist. Gij zoude
niets vorderen 12, indien gij er gingt, vóór dat ik
hem gelproken hadde.
J2 avancer.
N°. 2.
Laat 1 u door uwe ouders en meesters regec»
ren 2, die niets dan uw welzijn beoogen, tot dat
gijl. in ltaat zijt om u zeiven te heftuuren 3. Leert
Uwe lesfen van buiten 4 zonder fouten, op dat de
meester u achte en u beminne. Wij zullen het
doen, mits hij het ons gebiede 5, maar al 6 gebood
hij bet u, geloof ik echter niet, dat gij het
doen zoudet. Ik mérkte 7 wel, wat hij wilde, eer
hij mij zijne meening % zeide. Ik twijfel daaraan 9
niet, mits dat het geen gij mij zegt, waar zij. Hij
heeft ons het g*heim- toevertrouwd 10, mits dat wij
wisten te zwijgen. Wij zouden het u niet zeggen,
al 11 zoudt gij ons honderd guldens willen geeven.
Oyrus zeide, dat men niet waardig was te gebieden
12, ten zij men beter ware dan de geenen,aan
wie men bevelen geeft 12.
% laisfer. 5 ordonner. 9 en.
i» gouverner. 6 quand. 10 confièr.
3 lè conduire. 7 (èntir. n encore que.
4 par coeur. 8 penfée ƒ. 12 commander n
quelqu'un.
Berisp nooit een' ander', ten zij gij het beter weetet.
Ik zou het nooit gedaan hebben, ten zij fneo
mij daartoe gedwongen hadde. Wij hebben onzen
pligt gedaan, zonder dat gij ons daartoe gedwetfgen
1 hebbet. Wij zouden den weg wel gevonden
hebben, zonder dat gij de Kïoeite genomen
jt forens.

der bijvoegende wijze, enz.
fladder., ons dien te wijzen. Gij zult het niet randen
2, zonder dat wij het u zeggen. Ik zal het
gewis doen, ten zij gij mij bewijzet, dat ik ongelijk
heb. Het J>ast 3 niet aan kinders te fpreeken,
eer men hen ondervraage. Gij hebt dikwijls gefproken,
zonder dat wij u ondervraagd hebben.
Het past den leerling niet zijne plaats te verhaten
4, eer men hem roepe. Zou het niet des meesters
-pligt zijn, den leerling de eerlie grondregelen
5 der taaie te leeren 6, eer hij hen iet gave overtezetten.
•2 deviner. 4 quiter. 6 ênfeigner,
3 il sonvient dat. s princpe «r.
Jtk zal mij op u niet vertrouwen 1, voor en aleer 2.
gij mij niet van de oprechtheid uwer vriendfchap"
overtuigd zult hebben. Wij wisfen wel, wat hij
te zeggen had, eer gij kwaamt. Gij zoudt « niet
? ered hebben 3, ten zij wij hier gekomen waren.
_k zal niet gelooven, dat hij zo veel verflands heeft,
ten zij ik er bewijzen van hebbe. Wanneer gij in
Holland zijn zult, verzoek ik u ons ten fpoedigfien
4 te fcürijven, op dat wij van alles onderricht $
kunnen zijn. Ik beloof het u, mits ik daanoe den
tijd hebbe, op voorwaarde, dat gij ons telkens met
een antwoord vereeren zult. Ik ben verzekerd,
dat hij komen zal, het zij het regene, het zij het
mooi weèr zij. De partij 6 zal doorgaan - , hij kome
of kome niet. Wij zullen het gefchenk aanbier.
den, het zij hij het weigere, het zij hij het aanneeme
8.
1 fe fier dat. 4 au plutót. 7 fe faire.
2 avant que. 5 inflruit. 8 accepten.
% fe tirer d'affaire. 6 partie ƒ.

494 Opfeilen, betreffende het gebruik
N°. 5.
Er legt mij weinig aan gelegen 1, mits de waaren2
goed zijn. Maak /laat 3 op mij, in gevalle
ik het doen kan. Zoudt gij niet wèl doen te wachten,
tot dat men u kwame roepen? Spreek er met
mijnen oom over, op dat hij voor mij een goed
woord doe 4. Ik zal u niets verbergen, mits gij
mij beloovet te zwijgen. Wij zullen op (taanden
voet doen, wat men ons gebiedt, op dat men niet
over ons klagtig valle 5. Uwe ouders zullen noch
de moeite, noch de onkosten ontzien 6, mits gij
vorderet 7. Men gaf u veele fchriften te maaken,
op dat gij binnen kort wèl zoudet leeren fchrijven.
Hij zal niet naar fchool gaan, ten zij men het hem
beveele Gedraag u 8 dusdaniglijk, dat gij de achting
der welmeenende lieden 9 verdient.
ï peu m'importe. 4 intercéder. 7 profiter
2 marchandife ƒ. 5 fe plaindre gén. 8 fe comporter
3 compter. 6 ménager. 9 gens de bien ?J.
N°. 6.
Hij heeft zich zodaniglijk gedragen, dat hij zich
de verfoejing der deugdzaame lieden op den hals gehaald
heeft 1. Alvoorens 2 iet te onderneemen
neemt dusdaniglijk uwe maatregelen 3, dat gij u
zei ven niets te verwijten hebt, zo gij niet komt
te flaagen 4. Gij hebt regte maatregelen genomen,
zo dat 5 gij u niets te verwijten 6 zult hebben
, zo gij niet verkrijgt 7 b*t geen gij begeert.
Zij hebben hun werk wèl gemaakt, zo dat 5 de
meester meer reden 8 gehad heeft hen te prijzen,
1 s'attirer. 4 réusfir. 7 obtenir.
2 avant de. 5 enforte que. • 8 fujet
3 mefure ƒ. 6 reprocher.

der bijvoegende wijze, enz. '495
dan hen te bekijven. Gijl. gedraagt u fomtijds zodaniglijk,
dat de meester genoodzaakt is ul. te bekijven.
Ik wenschte wel, dat gijl, u zodaniglijk
gtódroeget, dat uwe ouders de onkosten niet beklaagden
9, die zij voor u doen!
9 regretter.
N°. 7.
Gij zondigt nog dusdaniglijk tegen de voorgaande
i regelen, dat ik genoodzaakt zal zijn op nieuw a
weder te beginnen 3, in gevalle gij niet oplettender
zijt, dan gij tot nog toe geweest zijt. Wij zullen
onzen pligt dusdaniglijk waarneemen 4, dat ieder
genoodzaakt zal zijn te zeggen, dat wij braave en
naarftige leerlingen zijn. Mijn werk zal zo even 5
gemaakt zijn, zo dat ik alsdan 6 met u zal kunnen
uitgaan Ik zal er gaan, op dat 7 men niet zegge,
dat de bevreesdheid mij wederhoudt; maar vooronderfteld,
dat die lieden mij gelijk gaven 8, zeg mij
dan, wat voordeel ik er van haaien 9 zal. Gij
zoudt mij dienst doen, indien gij die zaak afdeedet
10, zonder dat ik mij daarmede zou moeten
öemoejen.
I précédent,
a de nouveau.
3 recommencer.
4 retnplir.
5 bientöt.
6 alors
7 puurque.
XXXV. R E G E L .
8 donner railbn.
9 remporter.
10 terminer. rs:I
Wanneer men que gebruikt in plaats van de voegwoorden
fi, d moinsque, avantque, dèsque, ausfitê'tque,
fiottque, quoique, afinque, fiansque en de ce
que, zo wordt het volgende werkwoord in de bijvoegende
wijze geplaatst; bij voorbeeld: • *

gfjjjjj Opfeilen, betreffende het gebruik
Zo dat gebeurt eu ik het merke, f cela arrivé
et que je m'en appergolve ; is even als of er
ftoude: zo dat gebeurt en zo ik het merk.
Ik zou liet niet doen, ten zij gij het begeerdet
en hij hét toeftemde, je ne le fcrois pas, a
moinsque vous ne le voulusfez et qu'il n'y confentlt;
het is als of er ftonde: en tén zij hij het
toeftemde.
Ik zal hier zijn, eer dat fiij kome of het weeté,
je ferai ici, avantqu'il vlenne ou qu'il le fache;
om te zeggen: of eer dat hij het weete,> eri
zo met de overigen.
N°. 8.
Indien gij de gefchiedenis leest, en eenen vorst
zoekt te gelijk i van het fortuin begurtfligd 2 ert
vervolgd 3, zult gij dien vinden in den perfoon van
den Keizer Hendrik den vierden. Epaminondas, in
het gevecht 4 van Mantinea 5 gekwetst 6 zijnde;
heeft ha faal 7 uit zijne won.ie niet willen laaten
rukken 8, voor dat 9 hij de tijding van de overwinning
gekregen had. Scipio Emilianus 10 hield
niets vooi zich zeiven ever if, fchoon hij de meester
van Carthago 12 geweest ware, en hij zijne
krijgskrachten, meer nan eenig 13 ander veldheer $
verrijkt hadde 14. Zodra 15 da' gebeurde 16, en
hij mij naar de reden 17 vroeg, antwoordde 18 ik
hem* dat ik er niets van wist. Ik zeg her u, op
dat gij het weeten en op uwe hoede zijn zult 19^
Gij zoudt het moeten wee f|j
n zonder dat ik het
fc zeide, of u daarvour' waarfchouwde 20.
i ég-ilemenf.
£ favorifé.
g perfécuré.
4 haiaille ƒ.
£ Mantifiée.
6 blesfèr.
7 fer m.
8 a r
ncher.. 15 ausfifötque.
9 que. 16 arriver 2 pr.
ïo Scipïrh Emilien. 17 faifon/.
1 r )^rd( r 1 pr. 18 2 prét
12 Carthage. 19 étre fur les gar­
13 aucm
des.
14 earichire 20 averrir, gén de
la chofe

'der bijvoegende wijze, iiïti
PT. 9.
49?
Ik zou wel gewenscht hebben; dat deeze zaak
ren anderen 1 genomen hadde, ten zii gij andere
inzichten; en behendigheid 2 èn voorzichtigheid
genoeg hebbet om uw oogmerk te bereiken 3.
?wc7z 4 die zaak- bejlist was 5, en ik zag, dat er
Èiets meer aan té doen was, heb ik gemeend, dat
ik wèl zou doen mij daarvan te onthouden;, Zo
dra hij mij gezegd had, dat hij komen zou, en hij
ttij tevens verzekerde, dat zijn broeder met hem
komen zou, heb ik geen oogenblik willen toeven
óm u daar kennis van te geeven. Ik zal in mijn
befluit volharden 6, op dat men mij niet van ligtzinnigheid
7 befchuldige, en men niet zegge, dat
i'k onbezonnen 8 gehandeld heb 9. Ik ben verwonderd
10, dat gij u niet' hebt laaten 11 aandienen
12, en dat gij inkomt 13 zonder te groeten.
1 tournure /. 6 per'fister. 10 s'étonnsr.
2 habileté ƒ. 7 ,'égéreté ƒ. 11 faire.
3 atreindrè. 8 en étourdi/. 12 annonces
4 dèsque. 9 agir. 13 entrer.
5 2 prét.
XXXVI. R È G E ïi.
Zodra men met eenige twijfeling fpreekt, en het
eerfte werkwoord ondervraagender wijze wordt
voorgefteld, plaatst men het tweede werkwoord
hl de bijvoegende wijze; het zelfde gebeurt, wanneer
het eerfte werkwoord fi voor zich heeft, of
van het ontkennende woordje ne verzeld is; pij
voorbeeld?
Meent gij, dat hij boosaartig genoeg is om mij
nadeel te doen ? croyez vous, qtPil foit asfez,
fiféchant pour mei faire du tort.
n

Opfi'ellen, betreffende het gebruik
Ik geloof niet, dat men een groot man kan zijn,
zonder groote deugden te bezitten, je ne crois
pas qWon puisfe être un grand homme, fi Von
tfa pas de grandes vertus.
Indien ik geweeten hadde, dat gij niet zoudt gekomen
zijn, fi j'avois ju, que vous ne fusfiez
pas venu.
Maar wanneer men vastlijk verzekert, gebruikt
men de toonende wijze:
Denkt gij, dat hij niet rijker is dan ik? crotez
vous, qu'it n'est pas plus riche que moi?
Zo gij overtuigd zijt, dat hij gelijk heeft, fi vous'
et es perfuadéy qu'll a rai fon.
Que regeert ook de bijvoegende wijze in de ge.
biedende fpreekwijzen.
N°. IQ.
Meent gij, dat een eerlijk man achtenswaardiger i
is, dan een fchelm? Meent gij, dat men geleerd
wordt, zonder met orde 2 te ltudeeren? Ik geloof
niet, dat er waare vriendfehap zijn kan tusfehen 3
perfoonen, die niet deugdzaam zijn. Indien ik verzekerd
ware, dat hij van daag niet komerf zou,
zou ik weder aan mijne bezigheden gaan 4. Indien
gij overtuigd zijt, dat hij een eerlijk man is, en
dat hij uw welzijn begeert 5, zo volg zijne raadgeevingen.
Men zegge, wat men zal willen, ik
ben van het tegendeel 6 overtuigd. Laat ik doen,
wat ik zal kunnen, ik zal hem nooit van denkb"
ld doen veranderen. Laaten zij hier komen,
indien zij ons nog iet anders hebben te zeggen,
Laat hij heen gaan 7, op dat hij niet hoore, wat
wij zeggen.
1 estimable. 4 retourner. 6 contraire
2 méthode. 5 vouloir, 7 s'en aller.
3 emre.

der bijvoegende wijze, enz. -405
XXXVII. R E G E L .
, De opzichtlijke voornaamwoorden »«, dont.
ie quel, enz., regeeren de bijvoegende wijze
• Voor eerst» wanneer er een adje£lif vooraf gaat,
dat » den fuperlatlf ftaat, of wel eene onder'
vraaging.
Ten tweeden, wanneer men, door het Werkwoord,
dat op den fuperlatlf volgt, zonder te verzekeren,
eenen wensch, eeue voorwaarde, iet twijfelachtigs
of toekomends uitdrukt:
De beste getuigenis, die men hebben kan. is die
van een zuiver gewiste, le meilleur témóignage
qu on puhfe avoir, Pest celui (Vune bonne con-
Jcience.
Wie is de man, die mij zal kunnen verzekeren,
dat de zaak zodanig is? quel est Phomme, qui
puisfe m asfurer que la chofe est telle ?
Het opzichtlijke voornaamwoord qui, 'enz., de
woorden niemand, geen, niets, voor zich hebbende,
regeert de bijvoegende wijze:
Er is niemand, die het weete, il n"y a perfonne.
qui le fache.
Er is geen gevaar; of ik heb er aan bloot g e.
fteld geweest., il rfy a point de danger oü, au
quel fe n'aie été expofé.
Ik zie niets dat mij behoeve te verfchrikken j*
ne vois rien, qui doive nfeffraler. '
lk heb er geen' gezien, die bij deezen te vergelijken
zij, je rfen ai vu aucun qui foit cemparable
a celui- ei.
Quelque... que. quoi-què, en tout que, hebben omtrent
dfzelfde betekenis; echter regeeren de twee
eerften de oijvoegende wijze; tout que, in tegendeel,
eischt de toonende wijze:
li 2

$co Over het gebruik der bijvoegende wijze,.
Hoe gek liïj ook is, tout fot qu'il est.
Hoe billijk uwe klagten'ook zijn, toutes justes'
que font vos plainfes.
Hoe groot het huis ook zij, quelque grande que
foit la maifon.
NB. Men merke wèl aan, dat het adjectif altijd
tusfehen quelque en que, • of tusfehen fout
en que flaan moet.
Wat gij er ook van 'zegget, quoi que vous en
difiez.
Wanneer er een adjectif ftaat tusfehen quelque en
que, dan is quelque niet verbuigbaar, en aan geen
geflacht of getal gebonden:
Hoe groot de huizen ook zijn, quelque grandes
que foient les maifons.
Maar quelque is verbuigbaar, en aan gedacht en
getal onderhevig, zodra er een fubfiantif tusfehen
beiden ftaat, daar quelque zich naar fchikt:
Welke rijkdommen gij ook hebbet, quelques rlchesfes
que vous aiez.
Om kort te gaan, quelque-que, in de betekenis
van hoe ook, is onverbuigbaar; maar in tegendeel
is het verbuigbaar, wanneer het betekent wie ook,
wat ook, of welke ook.
Hoedanig wordt, in 't Fransch, overgezet door
quel-que, queis-que, quelle-que, of quelles-que, en dit
voornaamwoord neemt het zelfde getal en geilacht
aan, als het fubfiantif, daar het op ziet, en het
tusfehen beiden ftaande werkwoord wordt in de
bijvoegende wijze geplaatst:
Hoedanig uw beroep ook zij, quelle-que foit vetrr
vecation.

en over de Voegwoorden. §QI
* Het NeJe»duitfeIie woordje of wordt door het opzichtlijke
voornaamwoord qui,enz. /overgezet,wanneer
er, in ae voorafgaande fpreekwijze/ gevonden
wordt één der woordjes geen, niemand, niets, en
het volgende werkwoord moet in de bijvoegende
wijze geplaatst worden:
Er is geen mensch, of hij is ftervelijk, il n'y a
point d''homme, qui ne foit mortel.
Jk heb niets, of het is tot uwen dienst, je it'ai
rien, qui ne foit d votre fervice.
Er is geen boek, of hij heeft het gelezen, il n'y
a point de livres, qu'il n'alt lu.
In de twee eerfte fpreekwijzen worden of hij en
«ƒ het door qui overgezet, om dat hij en het noemers
zijn van het volgende werkwoord, en tevens
opzicht hebben op de voorgaande woorden mensch
en niets.
In de derde fpreekwijze wordt of het deor que
•overgezet, om dat het geregeerd wordt van het
werkwoord gelezen.
Indien des de noemer van het tweede werkwoord
geen opzicht heeft op het voorgaande, zo hangt
het opzichtlijke voornaamwoord af van het laatfte
werkwoord, en wordt of in den gènitif of ablatif,
of in den datif al accufatifgeplaatst:
Ik heb niets gezegd, of hij heeft er mij van gefproken,
je n'ai rien dit, dont il ne m'ait parlé.
Er is geen mensch, of hij heeft er de zaak aan
verhaald, // n'y a perfonne, d qui il n'ait ra.
conté 1'affaire.
Er is niets, of hij kan het doen, il n'y a rien,
. qu'il ne puisje faire.
Of wordt ook door que overgezet, wanneer zulks
door fans que zou hebben kunnen gefchieden:
Er is geen gevaar, of hij ftort er zich in, // n'y
fi point de péril, qu'il ne s'y plonge.
Ü 3

Soi Opfeilen, betreffende het gebruik
Men zou ook kunnen zeggen: fans qu'il ne sH
plonge.
1
Ook ziet men uit al het voorgaande, dat men ne
by het tweede werkwoord plaatst, indien men voor-'
at ontkennender wijze gefproken heeft.
De beste fioet i die een vorst heeft, is, het hart
zijner onderdaanen. Welke dwaas i is er, die verzekerd
is, al ware 3 hij in den bloei 4 van zijne
jaaren 5, dat hij tot aan den avond leeven zal.
.ten mensch, die geene vrienden heeft, vindt niemand
op wien hij ftaat kan maaken 6, en van wien
hij reden 7 heefc bijftand te verwachten. Hij
?s de grootfte dwaas, dien ik ken/ne. Zij is het
hoyaardigfte fchepzel, dat men ooit gezien hebbe.
Hoe 8 wijs hij ook zif, hij is niet in ftaat om er
op te antwoorden. Rome, altijd vast 9 in haare
grondheginzelen 10, had het oor voor hunne klagten
gefloten 11, hoe 12 billijk 13 dezelve ook waren.
Wat hij er ook van moae zeggen, zal hij
iiooit m ftaat zijn mij te doen zien, "dat ik oneelijk
heb.
6
1 cortége m. 6 compter. 10 principe m.
2 inienfé, 7 lieu. t l fermé dat.
3 encore que. 8 tout...que. ' 12 quelque... que.
4 fleur/. 9 ferme. 13 juste.
5 age m.
N°. 12.
Er ligt ons weinig aan gelegen, wat befluit gij
genomen hebbet. Welke rijkdommen gij ook hebbet,
en welke voorrechten gij ook geniet", zult gij niet
gelukkig zijn, indien gij uwe hartstochten niet weet
te beteugelen 1. Hoe verlicht en bekwaam wij ook
; répnmer.

der bijvoegende wijze, enz. 503
sijn, laaten wij niet op onze kundigheden roewen
2. Nooit zal hij te vrede zijn, tot welken trap
van eer men hem verhefe 3 Hoe verfchillend en
hoe tegenfïrijdig ook alle de volken der aarde door
hunnen aart, door hunne zeden en geneigdheden
zijn, komen zij echter allen overeen 4 in een dénig
en voornaam punt, naamlijk in het innerlijke 5 gevoel
6 van eene eerbewijzing, aan het Opperwezen
verfchuldigd 7. Men moet gcduuriglijk aan God
denken, in welke omftandigheden men zich ook bevinde.
Er is nog eenig hulpmiddel, hoe groot zijne
elende ook zij.
3 fe vanter gén. 4 s-accorder. 6 (èntiment m.
3 élever dat. van de 5 intérieur. 7 dü.
zaak waartoe.
N°. I 3.
Hoedanig ook uwe geboorte 1 en uwe waardigheden
zijn, moet gij niemand verachten. Een tijtel2 %
hoedanig die ook zij, is niets, indien de geenen,
die denzelven voeren 3, niet groot door hen zeiven
zijn. Hoedanig de middelen ook zijn, die hij aanwendt
4, zal hij nooit flaageu. Hoe goed de
meester ook zij, hij zal nooit toelaaten, dat gij
ilechte dingen doet. Er is geen mensch, of hij
kan zich uit de nooddruft 5 redden 6, ten zij hij
buiten ftaat zij te werken. Ik ken niemand, of
hij heeft gebreken. Er zal geen werk zijn , of het
zal berispers 7 vinden. Ër zijn geene gevaaren, of
hij heeft ze getart 8. Wij hebben niets gezien, of
wij hebben er van gefproken. Er zijn geene wellustigheden
9, of hij heeft er zich aan overgegeven
10.
1 naisfance/. 5 indigence ƒ. g braver.
2 titre m. 6 fe tirer. 9 volupté/.
3 porter. 7 cenfeur f». 10 fe Jivrer dat.
4 emploïer.
Ii 4

504 Over het gebruik der bijvoegende wijze,
XXXVIII. R E G E L .
Het voegwoord que regeert de bijvoegende wiize
na de werkwoorden rouloir, willen, exiger ei-'
lenen demander, vraagen, vorderen, fouhaiter,
Wenfcheu, défrer, hegeeren, verlangen, cmpêcher,
Deietten, déjendre, verbieden, permettre, toeflaan
ordonnex, commander, beveelen, gebieden, avoir
pin, jaire en forte, zorg draagen, attendre, wachten,
prter, bidden, Ilfuffit, het is genoeg, il faut,
men moet, men is verpligt, ils'enfaut, het fcheelt,
tl est tems,, het is tijd; en doorgaands na het onperloonhjke
werkwoord U est, wanneer het een ad*
jccttf bij zich heeft:
Je veux que vous y alliez, ik wil, ik begeer dat
gij er gaat.-
b
yexige,je demande je fouhahe, je dé f re que cela
je fasfe ikeisch, ik vorder, ik wensch, ik
^ begeer dat dit gelchiedc. *
fè feraitout ce que je pourrai pour empécher au'il
• ne-vtenne,, ik zal mijn uiterlte best aanwenden
om te beletten dat hij hier kome.
Ne permettez pas qu'on forte, 11a niet toe dat men
uitga. r '•'
Le maltre, commande et ordonne qu'on f ta'Te de
nieester gebiedt, beveelt dat men zal zwijgen
Atezjain, falies en forte, qu'on ne fen apfercoh.e
pas, draag zorg, dat men het niet merke
Attendez qne je jbrte avec vous, wacht, ik zal met
u uitgaan. * ^
Jeprie Dieu, qu'il vous bénis fe, ik bid God, dat
hij u zegene. • ' ,
Ilfuffit, que nous lui aiotss fait voir het is genoe"dat
wij hem aangetoond hebben.
b >
II faut, qu'on s'abftlenne du vice, men moet zich
van. de ondeugd aYhouden. '
27 s'en faut beaucoup, qu'il foit riche, liet fcheelt
veel, dat hij rijk zij.

en over de Voegwoorden. 505
It est tems qu'on vous le dife, het is tijd dat mea
het u zegge.
// est nécesfaire, que je Fen avertisfe, het is noo
dig, dat ik hem daarvan verwittige.
Men ziet uit het voorgaande, dat het tweede
•werkwoord ne voor zich neemt, wanneer het eerfte
werkwoord empêcher het voegwoord mie bii zich
heeft.
Het werkwoord twijfelen, douter, neemt in het
Nederduitsch of, en in 't Fransch que na zich. dat
de bijvoegende wijze regeert:
Ik twijfel, of hij, zonder uwen bijftand, zich
zou gered hebben 1. je doute, qu'il etit réusfi
fins votre fecours!
Heeft het werkwoord twijfelen een ontkenningswoordje
bij zich,"zo moet het tweede werkwoord
dat in de bijvoegende wijze ftaat, ook ontkennenper
wijze uitgedrukt worden:
Ik twijfel niet, of gij zult goed gezelfchap hebben,
je ne doute pas, que vous n'ayez bonne
compagnie.
'Indien men verzekerender wijze fpreekt, zo wordt
of na twijfelen ook wel door fi overgezet, en het
volgende werkwoord in de toonende wijze geplaatst:
Ik twijfel, of hij komen zal of niet: je doute, s'il
viendra ou non.
Het werkwoord vreezen, craindre, avoir peur.
het voegwoord que na zich neemende, zo moet het
volgende werkwoord ook in de bijvoegende wijze
'flaan-, en het ontkennings-woordje ne voor zich
hebben, wanneer men verzekerender wijze fpreektpij
voorbeeld:
Ik vrees dat het regenen zal, je crains qu'il ne
• pleuve.
Ii 5
J

5o6 Over het gebruik der bijvoegende wijze,
Ik was beducht, dat u een ongeluk mogt overkomen,
j'avois peur, qu'il ne vous arrivdt un
malheur.
Maar wanneer men met zulk een werkwoord óntkennender
wijze fpreeken wil, dan voegt men er
nog pas, point, rien, perfonne, jamais, plus, que,
of iet dergelijks bij; bij voorbeeld:
lk vrees, dat het morgen geen mooi weêr zijn
zal, je crains, qu'il ne fasfe pas beau tems
demain.
Ik vrees, dat niemand komen zal, je crains, que
perfonne ne vlenne.
Ik vrees , dat hij er niets aan doen zal, je crains,
qu'il rfen fasfe rien. '
Ik vrees, dat hij geen geld hebben zal, je crains,
qu'il n'ait point d'argent.
Ik vrees, dat hij nooit rijk zal worden, je crains,
qu'il ne devienne jamals riche.
Ik vrees, dat hij er niet meer van zal hebben,
je crains., qu'il n'en ait plus.
Ik vrees, dat hij niet dan laat komen zal, je
crains, qu'il ne vlenne que tard.
Zo is het ook met de voegwoorden de peur que,
de crainte que gelegen:
Uit vreeze, dat hij hier kome, de peur, de crainte
qu'il ne vlenne ici.
Uit vreeze, dat hij het niet doe, de peur, de
crainte qu'il ne le fasfe pas.
Doch indien het werkwoord vreezen, of het voegwoord
uit vreeze, de onbepaalde wijze, F Infinitif,
na zich neemt, zo fchikt zich 't Fransch naar
het Nederduitsch:
Hij vreest te moeten bukken, // craint de devoir
plier.

eu ever de Voegwoorden, gof
Ik vrees, niet te kunnen komen, je crains de ne
pas pouvoir venir.
Aangaande het werkwoord moeten, dient nog aangemerkt
te worden, dat het door il faut overgezet
wordt, wanneer het eenen pligt te kennen geelt.
Moeten betekent devoir, wanneer er eene volltrek-
wor" 0
^^ 1
^
1 1
f d W a n g t C k e n n e n
^ °
8 e
g8yen
Men moet de deugd betrachten, il fat» pratiquer
la vertu. *
Ik moet u zeggen, il faut que je vous dife.
Hij moet zwijgen, il dolt Je taire.
Wanneer het werkwoord moeten door il faut que
overgezet wordt, zo plaatst men deszelfs noemer
achter que, en het volgende werkwoord in de bijvoegende
wijze:
Men moet den godsdienst eerbiedigen, il faut
qu on respette la réllgion, of // faut respe&er.
Die zaak moest anders zijn, il faudroit. que h
chofe fut tout autre.
Volgt er de onbepaalde wijze op, zo wordt echter
de noemer achter aan gezet:
Gij moet u daar niet mede bemoejen, il ne faut
pas vous en mêler.
m , 4.
De ouders en meesters willen; dat de kinders
hun gehoorzaam zijn zullen. Ik wenschte wel
dat mijne leerlingen nooit reden aan den meester
gaven, om over het tegendeel te klaagen! Het is
noodig, dat de geene, die fpreekt, ziek verf aan-

5o8 Opfeilen,- betreffende het gebruik
haar maake i voor de geenen, die naar hem luisteren
a, en dat de geene, die fchrijft, van voorneemen
zij 3 zich te doen bevatten 4 van de geenen,
die zijne werken' zullen kezen. Het is genoeg 5,
dat een bekwaam 6 mensch niets verzuimd hebbe,
om eene onderneming te doen gelukken; de kwaa.
de uitflag 7 moet 8 zijne verdienften niet verminderen.
Ik w'ensch roet al mijn hart, dat dit gebeure;
maar ik vrees , dat men u zal misleid hebben l
1 fe mettre a la 3 avoir desfein, 6 habile.
portée gén. 4 comprendre. '7 fuccès m.
2 écouter ace. 5 il fuffit. 8 il faut.
N°. 15.
Uw vader wil, dat gij alleen naar binten zult
gaan; maar uwe moeder zal nooit toelaaten, dat
gij zonder mij gaat, uit vreeze, dat u eenig ongeluk
op weg overkome 1. Ik zal wachten, tot dat a
gij gereed zijt om met ons te gaan. Ik wenschte
wel, dat gij den man gezien, en dat gij hem gei'proken
haddet! ik twijfel niet, of zijne redeneenngen
zouden u behaagd hebben. Ik ben verwonderd
3, dat gij niet begrijpt het geen ik u gisteren
gezegd heb. Het is tijd, dat ik mij duidelijker
verklaare. Mij dunkt, dat het tijd is, dat ik ga.
Wij wilden nooit, dat uwe daaden uwe woorden
tegenfpraken 4. Wij zullen zorgen 5, dat men u
toefta te gaan en te komen, zo dikwijls het u behaagen
zal, mids gij deeze goedheid niet misbruiket 6,
1 arriver. 3 s'étonner. 5 avoir foin.
a que. 4 démentir. 6 abufer gm.
N°. 16.
Het is droevig 1, dat eene fchoone begaafdheid 2,
i facbeux. 2 talent m.

der bijvoegende wijze, enz. $0$
door de haatelijkfte aller ondeugden bevlekt geweest
is. Het was noodig, dat ik u met mijne raadgeevingen
bijftond 3, op dat gij u niet in de gtootfte
elende zoudet dompelen. Het is goed, dat wij t'huis
zijn, want het begint te jlormen 4. Het is niet mo*
gelijk, dat dit gebeure, zonder dat ik mij daarmede
bemoeje. Zou het niet noodzaaklijk zijn, dat gij
de regels, die wij doorgelopen 5 hebben, wèl begreept,-
eer wij tot anderen overgingen 6. Ik twijfel
geenzins, of ieder, die wèl denkt, zal van het
zelfde gevoelen zijn, en ik vrees, dat gij veel zult
vergeten hebben. Het is onmogelijk, dat een kwaa*
de boom goede vruchten voordbrenge.
3 asfister, gén. vm 4 faire gros tems. S pasfer dat. ;
de zaak. 5 parcourues.
N?. 17.
Het is wonderlijk, dat gij u mengt \ in jfttafcérTj
daar gij de minfte kennis niet van hebt. Het is
mogelijk', dat gij mijnen broeder ontmoet hebt. Ik
vrees, dat gij u zult bedrogen hebben. Het is zeker,
dat hij van de morgen niet wèl was 2, en dat
zijne onpaslijkheid hem het befluit bad doen neemen
om t'huis te blijven. Het is waar, dat hij dit
befluit genomen had, maar hij heeft zich weêr bedacht
3. Ik geloof niet, dat hij van de fierkfien 4
is. Zou het waar of valsch zijn , dat de Heer N.
den voorledenen nacht vertrokken is, zonder affcheld
te neemen 5. Het is zeker, dat. zijne zaaken
zeer verward 6 waren. Het is te verwonderen
7, dat het publiek het niet bij tljds 8 gemerkt
heeft 9.
1 s'ingérer.
2 fe porter mal.
3 fe ravifèr.
4 vigonreux.
5 dire adieu,
6 délabré.
7 étonnant.
8 a tems.
9 s'appercevoif génl,

£io Opfeilen, betreffende het gebruik
N°. 18.
Ik heb altijd getwijfeld, of dit huwlijk plaats zou
hebben i. Wij twijfelen, of uw broeder, zonder!
uwen bijftahd, in zijn voorneemen zou geflaagd a
hebben. Ik twijfel niet, indien gij daar 3 uw verblijf
gaat houden, of gij zult goeden wijn hebben,
en wèl onthaald 4 worden; maar ik twijfel ook
niet, of gij zult verpligt zijn wèl te betaalen. Ik
twijfel, of hij komen zal dan niet. Ik twijfel, of
wij goed weêr zullen hebben of niet. Ik vrees,
dat het regenen zal. Wij vreesden, dat niemand
komen zou. Ik heb gevreesd, u in uwe bezigheden
teflooren 5. Ik was beducht, dat eenig ongeluk
u' mogte overgekomen zijn. Wij zouden hem
wel geld leenen, maar wij vreezen, dat hij het ons»
nooit zal wedergeeven.
I avoir lieu. 3 IS. 5 troubler.
S réusfir. 4 accueilli.
N°. 19.
lk vrees, dat hij onverdraagelijk hoogmoedig zal
Worden, wanneer hij het ampt zal verkreegen hebben
ti Ik ken den man met 1 wien gij te doen hebt;
ik vrees, dat hij u onrecht zal aandoen, lk heb reeds
twee brieven aan mijnen vriend gefchreven, uit vreeze,
dat hij mij vergeten mogt; maar ik twijfel zeer,
of hij dezelve ontvangen 3 heeft; want hij heeft mij
tot heden toe niet geantwoord. Het is zeer mogelijk,
dat zijne groote bezigheden zijn filzwijgen 4
zullen veroorzaakt 5 hebben. Mijn oom is gisteren
ziek geworden 6. Ik vrees, dat hij van avond niet
zal kunnen komen. Gijl. doet uwen pligt, uit vree-
I obtenir. 3 recues. 5 caufer.
•3 a. 4 lilence w. 6 tomber malads.

der bijvoegende wijze, enz, 515
ze dat men ü ftraffen zal, Wij zullen ons met die
zaak niet bemoejen, uit vreeze, dat wij in het zelf-
Ce ongeluk gewikkeld 7 worden.
7 engagé.
N a
. ao.
' Wat zij er ook van zeggen, zij zullen zich aaü
de kracht der waarheid moeten over geeven 1. Wii
moeten zedig zijn, welke verdienden wij ook hebben.
Wij behoorden nooit, in welke omftandigheden
wij ons ook bevinden, tegen het getuigen van
ons gewisfe aan te gaan 2. Het is niet genoeg dat
een meester in de kuuften en weetenfchappen, die
hij onderwar, ervaren 3 zij, hij moet nog de goede
manier v a n te onderwijzen verdaan, en hij be-
•hoort gedulds genoeg te hebben, om er gebruik
van te maaken. Gijl. zult moeten doen, wat men
m. gebiedt, zo gij niet bekeeven noch geftraft wilt
worden. Phihppus zeide tot den rechtsgeleerden 4
Velascu»: ik Verwacht, dat, in alle twijfelachtige
Zaaken, gij tegen mij bejllst 5.
1 fe rendre. 3 verfé. 5 prononcer.
2 agir, 4 juriüconfulte m.
N

512 Opfeilen, betreffend: het gebruik
hart; zij geleidt den zondaar naar de fieilte 7, zonder
dat hij het weete; zij beneemt 8 hem zijne vrij^
heid, zonder dat hij zich daarover beklaage, en
houdt 9 hem in de boejen 10, zonder dat hij der*
-zelver 11 zwaarte gevoele. De adeldom is aan de
vaders gefchonken, om dat zij deugdzaam waren,
en zij is aan de kinderen overgelaten 12, op dat zij
het zouden worden. Wij moeten 13 beleefd zijn,
tegen wien het ook zij, dat wij fpreeken.
7 précipice m. 9 tenir. 12 laisfée.
8 oter, dat. van dm 10 fer wi. 13 il fau: qua;
perfoon. 11 §m
N°. 22.
De befchaafdheld 1 beflaat 2 in niets te zeggeri
èn in niets te doen, dat anderen zoude kunnen mis^
haagen. God, die oneindig goed is, laat niet toe;
dat wij boven 3 onze krachten verzocht 4 worden.
Er is geene ftad ih' Etiropa, die rijker 5 is dan
deeze. Om in de verkeering uit te munten 6, bekoort
men 7 aan de rijken gelijk te zijn 8, die al
hun goed in .9 gereed 10 geld hebben, eri men behoort
eene wonderbaare 11 tegenwoordigheid van'
geest en geheugen 12 te hebben, welke ons, met
even zo veel 13 fnelheid 14 als overvloed, zaaken en
woorden verfchaft. Ik heb in zijn huis niets gezien,
of het was fchoon en prachtig 15. Er is
geen huis, waar men grootere vertrekken 16 vinden
kan.
1 politesle ƒ. 7 il faut. 12 mémoire/.
2 confister h. 8 resfemb'er. 13 autant gén.
3 au desfus gén, 9 en. 14 rapidité ƒ.
4 tentés. IO comptant. 15 ma'gn;fique.
5 opulent. 11 admirable. 16 appartement m.
6 exceller.
• N°. 43-

'ê'tr bijvoegende wijze; "enz, |riPl
N ó
. a3. Een heidensch fchrïjver zegt: fpreek weinig en
ftenk veel,. zo gij wilt., dat men u voor een' man
Van verftand houde. Hoedanig de vriendfchap..zij*
die men voor iemand heeft, wil i de voorzichtigheid
nögthans, dat men in eene zaak van gewigt
met wederhoudetdheid 2 te wirk ga 3. De gaaf
otn wèl te fpreeken is zo groot, dat ik zeer twijfel,
of er ééri is* dié bij dezelve kan vergeleken
'worden 4. De Opperheer 5 der Natuur heeft gewild,
dat de menfchen zich wederzijdfche 6 hulp 7
zouden toebrengen 8, en dat ieder 9 dé rampen,
die hij voor zich zeiven vreezen zou, van zijnen
naasten zou afkeeren 10. Het zij wij w aken, het
«ij wij flaapen, het zij wij gaan of rusten, het zij
wij eeten of vasten, het zij wij werken of ledig
zitten 11, Wij naderen even wei ongevoeliglijk tot 12
het graf»
1 demander. 6* réciproque. 10 détnurner.
2 retenue ƒ. 7 fecours in. ï 1 être fans rien
3 agir. 8 fe donner. faire.
4 être comparé dat. 9 chaeuri. ia vers,
5 Maïtre ra.
W\ 34.
Dewijl gijl. ha den middag een öplteï om het
best 1 zult maaken, om te zien wie van ulieden
de eerfte zal zijn, vrees ik, dat gül. nog zult
zondigen tegen den regel der voegwoorden, fchoon
Wij denzelven dagelijks hei-haaien. Zou het mógetijk
zijn, dat eenigen onder 2 ulieden denzelvert
nog niet wèl begreeperï? Meent gijl., dat ik lust
hebbe om mij bij denzelven 3 nog langer op te houden
4? Ik wenschte wel, dat gijl. dit opftel zon^
1 a 1'envi. 3 y, 4 s'arreter,
a d'entre.

^14 Over het voorledene Deelwoord.
der feilen maaktet! Ik eisch niets, dat hoven ;f
uw vermogen 6 is. Er is niets in dit opftel, of
gij kunt het zonder feilen overzetten, mids gijl.
lettet 7 op den regel, dien wij ul., aangaande 8
het gebruik van de bijvoegende wijze, gegeven 9
lijjbben.
5 an desfus. 7 faire attention g touchant.
ö capacité/. dat. 9 donnée.
XXXIX. R E G E L.
Over het voorledene Deelwoord, du
participe pasje'.
Het voorledene deelwoord, ofparticipe pasfé, kas
Vóór zich hebben het werkwoord avoir of être; ook
wordt het fomtijds zonder één van beiden als eert
adjeciif gebruikt, en alsdan fchikt het zich altijd in
geflacht en getal naar het zelfftaudige naamwoord,
daar het betrekking op heeft:
Une ville asfégée, eene belegerde ftad.
Un habit rétréci, een kleed, dat naauwer gemaakt
is.
Des follicitatlons réitérées, herhaalde aanzoekingen.
Des livres reliés, ingebondene boeken.
Hier worden de deelwoorden asflégê, rétréci, réiteri,
relié, als adjeclifs befchouwd, zonder avoir of
être gebruikt wordende.
Indien een voorleden deelwoord het behulpzaame
Werkwoord être' voor zich heeft, moet het ook als
een adjeciif befchouwd worden, en fchikt zich naar
den noemer van het behulpzaame werkwoord être,
in gedacht en getal:
Hij is bemind, il est aimé.
Zij is bemind, elle est aimée.

Over hei voorledene Deelwoord. ". ijjg
Zij zijn gehaat, ils font hdis.
elles font holes.
Echter lette men, dat het deelwoord zich bii de
wederhoorige werkwoorden niet naar derzelver noemer
fchikt, fchoon die werkwoorden in de zamengefielde
tijden altijd met (ire, zijn of wezen, vervoegd
worden; maar het fchikt zich altijd in geflacht
en getal naai- de pronoms conjoncllfs, me,-te,
fe, nous, vous, fe, wanneer deeze in den accufatif
«aan: indien deeze voornaamwoorden in den datif
Honden, zoude het deelwoord onveranderlijk zijn
en geen geflacht of getal aanneemen; bij voorbeeld
men zegt:
II s"est noiê, hij is verdronken»
Alle s est noièe, zij is verdronken.
lis fe font noiés, \
Elles fe font noties, ƒ zi z i
J J n
verdronken.
Hier fchikt zich het deelwoord noiê, verdronken»
suet naar de noemers il, elle, ils of elles; maar naar
het pronom conjonclif fe, dat in den accufatif ftaat
om dat het daadhjke werkwoord noier, verdrinken
den accufatif regeert; want men zegt: noier mteU
•qu'un, iemand verdrinken.
Het deelwoord is onveranderlijk, wanneer men
Segt:
// s'est donné
Elle s'est donné 1
Ils fe font donné f beaucoup de peine.
Elles fe font donné-*
Hij of zij heeft, of zij hebben, zich veel
moeite gegeven.
Het deelwoord donné neemt hier geen geflacht of
getal aan. om dat het pronom conjonclif, fe, in den
datif ftaat; want het daadlijke werkwoord donner
regeert den datif van den perfoon, wijl men zegt
donner quelque chofe d quelqu'un, iemand iet geeven.
Kk 2

Over het voorledene Deelwoord.
Ook nog blijft het deelwoord van een wederhoc*
rig werkwoord onveranderlijk, wanneer het voorafgaande
pronom conjonclif \zn een achteraankomend
werkwoord geregeerd wordt; bi} voorbeeldt
II s'est fait peindre ^ H ; j o f z i j h e e f t z; c h
' fle sest fajt petndre, \ of zij hebben zich,
Ih fe fint fait peindre ? h a t e n u i t f c h i l d e r e n:
Alles Je font fait peindre
Hier fchikt zich het deelwoord fait niet naar fs^
dewijl het van het werkwoord peindre, en niet van
faire, geregeerd wordt,, dat ligt te bemerken is.
Wanneer het deelwoord verzeld is van het behulpzaame
werkwoord avoir, zo is het onveranderlijk;
bij voorbeeld:.
77 a aimé, hij heeft bemind,
• Èlle a aimé, zij heeft bemind.
Ils ont aimé, ?
Elles ont aimé ,5 ZI
J hebben bemind.
Uitgezonderd wanneer het werkwoord avoir, he"ö«
ben, een pronom conjonclif voor zich heeft, dat 'm
den accufatif'ftaat, als dan is het deelwoord veranderlijk,
en fchikt zich naar het gemelde voornaamwoord
in geflacht en in getal:.
jfai vu votre foeur; je Pal almée: ik heb uwe
zuster gezien; ik heb haar bemind.
Elle a vu votre frere; elle Pa- aimé: zij heeft nweiï
broeder gezien;' zi) heeft hem bemind.
Voila les livres; je les ai aehetés: zie daar de boeken
; ik heb ze gekocht.
Voici les plumes; je les at retalllèes,• zie daar de
pennen; ik heb dezelven vermaakt.
Een jonge "zal zeggen: elle m-a vu, zij heeft mij
gezien.
Een meisje daarentegen: // m'a miprifèe, hij heeft
mij veracht.

Over het voorledene Deelwoord.
Men zal tegen een' jongen zeggen: fe vous ai estfmé,
ik heb u geacht; en in het meervoudige: je
vous ai estimés.
Maar tegen een vrouw of meisje: je vous ai es*
timée; en in het meervoudige: je vous ai estimées,
ik heb ul. geacht.
Ten tweeden, indien het opzichtlijke voornaamwoord
que vooraan komt, zo fchikt het deelwoord
er zich ook naar:
U homme, que f'ai vu, de man, dien ik gezien heb.
Les hommes, que f'ai vus, de mannen, die ik gezien
heb.
La fille, que fai aimée, het meisje, dat ik be«
mind heb. /
Les filles, que fai aimèes, de meisjes, die ik be»
mii.d heb.
Doch het deelwoord wordt onveranderlijk, zolira
het opzichtlijke voornaamwoord in een' anderen
naamval dan in den accufatif ftaat, des is het deelwoord
onveranderlijk in de volgende fpreekwijzen:
La chofe, dont fai parlé, de zaak, daar ik van
gefproken heb.
La femme, a qui fal donné de Var gent, de vrouw,
aan wie ik geld gegeven heb.
Om te weeten, of het deelwoord veranderlijk of
onveranderlijk is, heeft men maar na te gaan van
welk werkwoord het pronom relatlf, of pronom conjoncrif
geregeerd wordt.
Het is onveranderlijk in de volgende fpreekwijzen :^
De weg, dien ik begonnen heb te houden, la
route, que fai commmcé a fulvre.
Hunne rijkdommen hebben hem doen eerbiedigen,
leurs grands biens les ont fait respecter.
Jk heb haar zien uitfchilderen , je Fai vu peindre.
Kk 3

fft$> Over het voorledene Deelwoord.
Commencé, begonnen, is onveranderlijk, om dat
que niet van commencer maar van fulvre afhangt;
dus wordt les van respecter, en niet van fait, la,
van peindre, en niet ,van vu geregeerd.
Maar het is veranderlijk in de volgende fpreekwijzen
:
r
liet yoorneemen, dat ik genomen heb, om naar
buiten te gaan, la réfolutlon, que faiprife d'ah.
Ier a la campagne.
De kinders, die men gedwongen heeft te wer?
ken, les enfans, qu'on a forcés de travalller.
Ik heb haar zien fchilderen, je Pal vue peindre.
Ik heb haar hooren zingen, je 2'ai entendue chanter*
In de eerde fpreekwijze wordt que geregeerd van
prendre, en niet van aller.
In de tweede fpreekwijze hangt que van forcer,
en niet van travailler af.
'fen derden wordt la geregeerd van voir, en niet
van peindre; en ten vierden is la de naamval van
entendre, en niet van chanter.
De deelwoorden pu en voulu blijven onveranderlijk
; bij voorbeeld:
Ik heb de (lappen gedaan, die ik heb kunnen, fat
fait les démarches, que fai pu.
Ik heb hem de boeken gegeven, die ik wilde, je,
lui ai donné les livres que fai voulu.
In de eerfte fpreekwijze hangt les af van het weggelatene
werkwoord faire, doen, en in de tweede
van het verzwegene- werkwoord donner, geeven-
Eindelijk is aantemerken, dat het deelwoord veranderlijk
is, en de voor zich neemt, wanneer er
?en getal of hoeveelheid uitgedrukt wordt, voor.
naamlijk indien het onperfoonlijke werkwoord il y a
voorafgaat:
II y a deux hommes de tuis et quatre de hlcsfês,
er zijn twee mannen gedood en vier gekwetst.

Opfeilen, betreffende het voerledene Deelwoord. 519
Opfrellen, - betreffende het voorledene
deelwoord.
N°. u
De ftad is belegerd 1 geweest, en de vijanden
zijn terug gedreven 2 geworden. De deur werd 2
opengelopen, en het venfter geopend. De pannen
zullen Pinnen 4 een oogenblik vermaakt 5 zijn. De
ftad is flormenderhand 6 ingenomen 7, en de huizen
zijn door de vlammen verteerd 8 geworden. Mijn
wil zal gedaan en mijn raad gevolgd worden. Hebt
gij de boeken gezien, die ik gekocht heb? ik heb
ze gezien ; zij zijn zeer netjes 9 Ingebonden 10.
Dit huis is zeer 11 duur 12 verkocht: ik zou het
gekocht hebben, zo het- goed kooper 13 verkocht
geworden ware. Wij hebben de waaren onderzocht
14, die gij ons gezonden hebt: zij zijn zo
goed niet, als die ik in de voorledene week gekocht
heb. De zaak, daar gij mij van gefproken hebt.
zal zo fpoedlg 15 niet afgedaan 16 zijn, als men
het denkt, I
1 asfiéger.
2 repousfer.
3 2 pit.
4 dans.
5 retailler.
é d'asfauu
7 prendre.
li confumer.
9 propremenr.
10 relier.
11 bien.
12 cher.
N°. 2.
13 « meilleur mar*
chés
14 examiner.
15 fi-tót.
16 tsrminer..
Hebt gij de vrouw 1 van Mijnheer N... gezien ?
Ik heb haar gezien, en ik heb haar gefproken. Zij
is gisteren naar bulten 2 gegaan. Wacht 3 tot dat 4.
1 époufe ƒ. 3 attendre. 4 que.
3 la «ampsgne,
Kk 4

5*a Opfeilen, betreffende hei
mijn brief gefchreven is, indien gij wilt, dat ik
met u yitga. Ik heb lust 5 om u hét beflüit 6 mede.
te deelen 7, dat ik genomen heb. ' Hebt gij de
brieven ontvangen , die ik u gefchreven heb? Ik
heb ze ontvangen eer dat ik uit Amfteldam vertrokken
was. Zie daar de v'erfen, die ik gemaakt
heb. Geef ze mij weder na dat gij ze zult nagezien
8 hebben! Ik bedank u voor dé goedheid, die
gij voor mij gehad hebt. Ik heb de handlchoenen
gevonden, die gij verloren hadt. Gij moet 9 de
glazen 10 betaalen, die gij gebroken hebt. Zij heeft
de goede gedachten verloren, die zij van u had
opgevat ii. De moeite, die mijne vrienden zich
gegeyen hebben, is grooter dan gij denkt.
5 avoir envïe. 8 examiner. 10 vitre ƒ.
6 réfolution ƒ. 9 il f am. u coccevoir.
7 communiquer.
De dingen, die door God gefchapen zijn, v/or*
den door zijne voorzienigheid bewaard en onderhouden.
De dieren, die in het begin gefchapen zijn,
werden 1 den mensch onderworpen 2. De geenen,
iiie van den wil huns meesters onderricht 3 zullen
geweest zijn, en die denzelven niet zullen gedaan
hebben, zullen dubbel 4 geitraft worden. De.
dingen, die u door uwe ouders en meesters geleerd
5* zullen zijn, verdienen wèl in uw 'geheugen
6 geprent 7 te worden. De ouders hebben zich
bedroefd 8 over de luiheid en over de domheid hunner
kinderen, die zich derzelver verontwaardiging 9
9p den hals gehaald hebben 10. De roem 11, dié
jfjnze voorouders 12 ons nagelaten hebben, is een
3[ 2 jr» s ênfeigner. 9 indignatión f.
3 asfujettïr, dat.van 6 mémoire ƒ. 10 s'attirer.
de zaak waaraan, 7 empreiodre. 11 gloire/.
3 mftrüire» ' 8 s'affligor gin, 12 ancêtre m,
4 doublement,

voorledene Deelwoord. §*i
trfgoed 13, waarvan de verdienflen 14 alleen ons d»
bezitting kunnen geeven.
1% héritage m. 14 mérite m.
N°. 4,
Ik twijfel zeer, of gij wel ooit gelezen zult hebben,
dat de oude 1 helden, door hunne uitfteekende
daaden, zich veel eer en een' grooten naam verworven
hebben, en zich dus eeretekenen 2 hebben
doen oprichten 3, welke van ieder gezien werden.
Hunne daaden werden in de jaarboeken 4' vereeu*
wlgd 5, op dat de nakomelingen 6 hun best zouden
doen 7, niet alleen om hen te evenaarten 8, maar
zelfs om hen te overtreffen, Wij leezen ook in de
heilige Schrift, dat de ontdekking 9, die Mardochai
10 gedaan had van de zamenzweering, tegen
den koning Asfuerus ge fineed n, in de jaarboeken
was aangetekend geworden 12, Indien de deugd en
de bekwaamheden nooit zonder belooning bleeVen,
zou men hedendaags oneindig 13 meer menfchen
Vinden, die dezelven zouden trachten, te verkrijgen.
1 ancien. 6 postérité f. fingl 10 Mardochée.
2 trophée m, 7 s'efforcer. n tramer.
3 ériger. 8 égaler. ia annoter.
4 chronique f 9 découverte ƒ. j 3 infiniment,
5 éternifer.
N'. 5.
Wij moeten ons toeleggen 1 om de goede en kwaade
hoedanigheden te ontdekken, met dewelken wij
geboren zijn; en na dezelven wèl gekend te hebben,
moeten wij werken om de goeden te vestigen
2 en om de Hechten te verbeteren. De kwaade
tijdingen hebben zich altijd rasfer verfpreid -3 dan
5 i^ppliquer. 2 fortifier. 3 f e rérandre.
Kk 5

4sc Opfeilen, betreffende het 1
c?e goeden. De ftudie ontflaat 4 ons van de dwaalingen
5, waarin de vooroordeelen 6 van de flechte
opvoeding ons gedompeld hadden. Ik heb u de
dingen niet geweigerd, die gij mij gevraagd hebt,
jk heb ze u toegefaan 7. Ik heb haar hooren zingen,
zij heeft eene fchoone (tem. Hebt gij haar het
lied hooren zingen, dat ik voor haar had uitgefchreven?
ik heb het haar hooren zingen. Ik heb hooren
zeggen, dat uwe zuster zich heeft laaten 8
nitfchilderen 9. Zij tekent 10 fraai, lk geloof het,
fchoon ik haar nooit heb zien tekenen.
4 affranchir. 7 accorder. 9 peindre.
5 erreur ƒ. 8 faire. 10 desiiner.
6 préjugé m.
N°. 6.
De lieden, die ik heb zien voorbijgaan, zijn in
de herberg gegaan t. De fchoenen, die gij hebt
laaten maaken, zijn reeds verfleten 2. De kamer,
die men gereed gemaakt heeft 3, is groot genoeg.
De foldaaten, welken men genoodzaakt heeft uittetrekken,
waren in groot getal. Zij heeft zich in
het zingen geoefend 4. Zij heeft zich eenen man 5
verkozen 6. De reden, die hij gemeend heeft dat
ik goed zou keuren 7, zijn deezen. Ik zend u de
boeken, die gij begeerd hebt, dat ik voor u zoude
koopen. Zend mij de fpecerijen, die gij gezegd hebt
voor mij te koopen. Gij hebt mij de dingen gevraagd
, die gij geweten 'hebt. dat ik niet in ftaat
zijn zou u te bezorgen 8. Ik heb alle middelen in
het werk gefield 9, die ik kon. Wij hebben de lesfen,
die de meester ons gegeven had, zo goed geleerd,
als wij hebben kunnen.
1 entrer. 4 s'exarcer a. 7 approuver.
a ufer. 5 man' m. 8 procurer.
3 préparer. 6 choilir. 9 emploïer.

voorledene Deelwoord. 3^3.
Mijne zuster is voor ast uuren niet opgeftaan i.
Wij zijn om 2 vijf uuren opgeftaan. Die juffers
hebben zich op de mufiek toegelegd. Zti heef L zich
welhaast den dood van haaren man getroost 3. Zij
hebben zich van de ftad meester gemaakt 4. Hoe
veel lieden zijn er niet, welke berouw gehad hebben
5 van zich in hunne jeugd op de fraaje weetenfchappen
niet te hebben toegelegd 6. Men moet 7
nooit, om in de ftudie der weetenfchappen te vorderen
8, van den rechten 9 weg 10 afgaan 11, welken
men beginnen heeft te volgen ia. Demetrius
Phalerus 13, vernomen hebbende, dat de Atheners 14
zijne flanclbeelden 15 omverre geworpen hadden 16,
zeide 17: zij hebben de deugd niet omverre geworpen,
die mij dezelven heeft laaten oprichten 18.
1
[ e ie
ver. 8 avancer. 14 Athénien.
2
«' 9 vrai.
3 fe confoler gén. 10 route/.
4 fe rendre maitre. ?i fe détourner.
5 fe repentir gén. 12 fuivre.
«5 s'appüquer dat. 13 Démétrius de
7 '1 f»ut. Phalere.
15 (laaie ƒ.
16 renverlèr.
17 2 pr.
18 dresfer.
N°. 8.
De wiskunst 1, op welke gij niet gewild hebt,
dat ik mij zoude toeleggen, is zeer nuttig. De gefchiedenis,
die ik u te "leezen gegevqn heb, heeft
mij zeêr aangenaam toegefchenen 2. De maatregelen,
die gij mij gezegd hebt te neamen, zijn deezen.
De regel, dien ik begonnen heb u te verklaa.
ren, is van groot belang 3. De dames, die ik heb
zien voorbijgaan, zijn dezelfden, die gij gszien
hebt. Veele vrouwen hebben zich aan de deur
1. lesmathómatiques/. 2 paroitre. 3 importance ƒ.

$24. Opfeilen, betreffende kat
vertoond 4, en ik heb ze laaten 5 doorgaan 6. Hij
beeft Van het hof 7 alle gunflen 8 verkregen 9, die
hij ge wil i heeft, Deeze itad is door den koophandel
bloejende 10 geworden n. Hij heeft de gelegenheid
verwaarloosd, welke hij gehad heeft om
den vijand te flaan. Zij is hem gaan fpreeken. Zij
zijn ons om raad komen vraagen.
4 fe prefenter. 7 cour ƒ. ro floris/lnt.
5 laisfer. 8 faveur/. ïi devenir.
6 pasfer. 9 obtenir.
N°. 9.
Men heeft mij een naauwkeurig verhaal 1 gedaan
van de elende, die de inwooners deezer ftad uitgedaan
hebben. De groote hitte 2, die wij gehad
hebben, heeft veele ziekten veroorzaakt. Deeze
dag is één van die geenen, welke zij aan de vermaaken
toegeheiligd 3 hebben. Ik hoop, dat gij
eindelijk den regel der deelwoorden, die u zo dikwijls
verklaard 4 geweest is, wèl zult begrepen
hebben; maar om dat ik vrees, dat gij denzelven
nog mogt vergeeten, indien wij er in het, geheel
niet meer van fpiaken, zullen wij denzelven van
rijd tot tijd herhaalen. Er zijn twee fchepen vergaan
en drie geflrand 5. Daar is niets zo verbom
gen, of het wordt eindelijk openhaar 6,
ï recit m. 3 confacrer. 5 éehouer.
9. chaleur/. 4 expliquer. 6 fe découvrir,
N°. 10.
Alle de geenen, wier geneigdheden 1 te veel aan
de wereld en aan de ijdele wellustigheden der aar»
«le gehecht s zijri, zijn b'lootgefteld aan alle gewei*
l ireunation ƒ, 2 attaché.

voorledene Deelwoord, gzg
denaarijen 3 des doods. De partijfchappen 4, dié
eenen ftaat verdeelen 5, zijn bekwaam denzelven ts
vernielen 6, hoe bloejend die ook zij. De ondergang
7 van het Romeinfche gemeenebest is een ontegenfpreekelijk
8 voorbeeld van deeze les 9; de inwendige
10 verdeeldh den 11 , en- de oneenigheid ia
der burgeren \%, hadden hetzelve veelmaalen14 otitfield
iï, en hebben bet eindelijk geheel en al 16"
verwoest 1,7. Ziedaar de fomma 18 gelds, die gij
mij g-leend hadt. Ik ben blijde, van de gelegenheid
om 11 diens: re doen gehad te hebben, en ik verzeker
u, dat ik dezelve nooit zal laaten voorbijgaan
19'.
3 "iolence ƒ. 9 maxime ƒ. 15 ébranler.
4 d'sfeniiün ƒ. 10 intestin. 16 de fond en cour
5 diWfer, 11 diviti^n /. We.
6 ruïrer. ja desunion ƒ. 17 ruïner.
7 ruïne/. 13 cit-ïen m. 18 fomme/.
8 authentique. 14 fouvent. 19 échapper»
N°. II.
De dampen 1 zijn ^zww 2 en onzichtbaare voch*
tigheden 3, die in de lucht drijven 4, en weikei*,
verdikt 5 en zichtbaar 6 geworden zijnde '7, wu/.
8 genoemd Worden 9, die de wind, welke maar
een flroom 10 van lucht is. hier en daar iï in den
dampkring 12 boven en drgt bij onze aarde doet
zweeven 13 Die dampen f ij gen op 11 van de aarde,
en van al wat zich er op 15 bevindt, en door
haare ligtheid 16 .(rijven zij in de beneden- 17 flreek r8
van de lm.hr, om deeze reden dampkring genoemd 19.
ï vapeur/. «& nuage m, 14 s'élever.
2 délié. 9 nommer. 15 y.
3 humidité ƒ. IO courant m. 16 légéreté /.
4 nager. II 9.1 et la 17 bas.
5 épaisfir. 12 at nosphèrem. 18 rétdon/.
6 vifible. 13 fiotter, 19 appelier,
7 devenir.

#20 Óver den eerften en tweeden voortedenen tijd.
De dampen, zich in de lucht tot 20 wolken 21 gevormd
hebbende 22, vervrolijken 23 ons gezicht door
haare geduuriglijk verfichtllende-24 gedaanten, befchutten
25 ons tegen den al te leevendigen glans 26
der zonne, verfrisfchen 27 de lucht, en, daarin 28
onzuiver 19 opgerezen 30 zijnde, worden zij er van
God gezuiverd en tot 31 eenen vruchtbaaren 34
regen gefchikt 33.
2 0 en
« 2 1
21 nuage m.
? garantir ge».
26 éclat m.
30 monter.
31 pour.
22 fe former.
23 réjouir.
24 différent.
27 rafraichir.
28 y.
29 impur.
32 fertile.
33 préparen
XL. R E G E L .
Over den eerften en tweeden voorledenen tijd*
De eerfte voorledene tijd wordt gebruikt, wanneer
er van eene daad of gebeurtenis gefprokert
wordt, die wel voorleden, maar echter nog eene
geduurzaamheid te kennen geeft; bij voorbeeld:
De volken, die in de duisternis waren, hebben
een groot licht gezien, les peuples, qui ètoient
dans les ténèbres, ont vu une grande lumiere.
Die tiid wordt ook nog doorgaands met het voegwoord
fi gebruikt, wanneer het zo veel betekent
als, bijaldien, indien, wanneer; bij voorbeeld:
Indien de jeugd wilde, en de, ouderdom konde,
fi jeunesje vouloit, et vielllesje pouvolt.
Men gebruikt den tweeden voorledenen tijd, wanneer
men Van eenen tijd fpreekt, die volkomen
voorbij is: er moet ten minften een dag verlopen
zijn, van dien tijd af te rekenen dat men fpreekt*

0>er den eerften en tweeden voorledenen tijd.
Men zoude dus niet wèl fpreeken,» wanneer men
zeide: het is deeze week, deeze maand, dit iaar
zeer koud geweest, il fit un trés grand frold cette
fematne ce mots, cette année-ci: men behoorde hier
den volmaakten tijd te gebruiken, en te zeggen il
afait om dat de-week, de maand, of het jaar,
Biet volkomen voorbij is. '
Ook zegt men niet: je regus ce matin la vifite de
Monfieur votre fiere, ik kreeg van de morgen een
bezoek van Mijnheer uw' vader; men behoorde te
zeggen: jat regu; want deeze morgen, moet als
een gedeelte van den tegenwoordigen dag aangemerkt
worden.
5
° ö
Maar men zegt zeer wèl: il yeut hier deux ans
quejarnvat de France, het was gisteren twee jaar
dat ik uit Frankrijk vertrok.
Den volmaakten tijd zou men nog in de volgende
fpreekwijze gebruiken: il y a qulnze jours que
je ne jms fiortt, ik ben in geen veertien dagen uit
geweest; naardien de veertien dagen nog niet ten
vollen verfcheenen zijn.
Deeze tweede voorledene tijd wordt ook wel his- '
tonfche tijd genaamd, om dat dezelve in den histonfchen
ftijl veel te pas komt:
Alexandre attaqua Dar lus, le vainqult deux fois
fit prifionnieres fia mere, fit femme et fes filles *
Alexander tastte Darius aan, overwon hem tot
tweemaalen toe, en nam deszelfs moeder, vrouw
en dochters gevangen.
Opflellen, betreffende den eerflen en tweeden
voorledenen tijd.
N°. i.
Het lust mij i, ulieden van daag eene fabej te
I j'ai envie,

52ê Opfeilen betreffende den
verhaalen, die ul. van groote nuttigheid zal kunne»
zijn, indien gijl. uit dezelve de noodige gevolgtrek*
kingen 2 weet te maaken 3. Twee kikvorfchen leef.
den in een moeras; maar de hitte der zon hetzelve
uitgedroogd hebbende, gingen zij beiden daar uit*
en zoehten een ander verblijf 4: zij kwamen 5 bij
eenen put, en fprongen er'blijmoedig in; doch het
water van den put, door de geweldige hitte der
zonne,. ook uitgedroogd geworden zijnde, kwamen,
zij elendig om 6, om dat zij niet bedacht hadden 7,
alvoorens 8 er intefpringen, dat zij niet weder uit
den put zouden kunnen komen 9, wanneer het wa.
ter daarin ook opgedroogd zoude zijn. Ik hoop, dat
deeze fabel u zal leeren te overdenken alvoorens té
beginneii!
* conféquerice/. 5 arriver. 8 avant;
3 tirer. 6 périr. 9 fortin
4 demeure/. 7 réfléchir.
Een zoon zeide eens 1 tot zijnen vader, dat hij
alle zijne vrienden ten eeten 2 genodigd had. De
vader, zijnen zoon de valfche meening willende te
kennen geeven , welke hij van de oprechtheid zijner
gewaande 3 vrienden had, fpoorde hem aan 4 hunne
trouw op de proef te feilen 5, en hun ten dien einde
wijs te maaken 6, dat hij zich in eén groot gebrek
aan geld 7 bevond, en dat hij, door zijne
fchuldeifchers gedrongen 8, niet wist, wat te beginnen
9. De zoon volgde den wijzen raad van zijnen
vader op io; err, toén het geheele gezelfchap aan
tafel was, vertelde hij aan zijne vrienden den hoogen
1 un jour. 5 mettre al'épreuve. 9 de quel boi» fake
3 a fouper. 6 faire accroire. fléche.
3 prétendu, 7 befoin d'argent. 10 fuivre.
4 engager, 2 presfé.

eerften en tweeden voorledenen tijd. 5*5
'gen nood ti j waartoe hij gebragt was 12. In het
volgende opftel zult gij), zien, dat geen van hun
den naam van vriend verdiende, en dat zij allen
Verdweenen, zodra hunne vriendfcbap op dè proef
gefteld werd.
11 extrëmitë. is être rédde*
W. 3.
Zodra hij het verhaal 1 zijner elende geëindigd
11 ad 2, verwonderde men zich daarover, en meri
kon niet begrijpen hoe hij. in 3 zo korten tijd, ert
door zo weinige verteeringen te doen, zich zodahiglijk
had kunnen in fchulden'jleeken 4; fornmigeri
verontschuldigden zich met 5 het onvermogen 6,
Waarin zij waren, om hem dienst te doen 7; de
anderen zoch:en hem met eene ijdele hoop te voeden
8; kortom 9, zij verhVfeu hem allen en verdwéenen.
De vader, op den volgenden dag. zijnen
zoon ondervraagd hebbende omtrent 10 den ultjlag
11 Van zijne list 12, zag deeze zich gedrongen
te bekennen 13, dat hij zich bedrogen had, en.
dat er onder deezé menigte 14 vrienden niet eeri
éénige geweest was, die hem had Willen bijftaan 15»
1 récit tó.
2 achever.
3 en.
4 s'ëndetter.
5 pari>
impuisfance ƒ.
7 rendre fervice. 11 fuccès m.
8 repaitre, gén. 12 rufe/.
van de zaak. 13 avouer.
9 enfin. 14 multitude ƒ*
10 fur.
ia asfisten
N°. 4.
Iemand bij eenen vriend aan tafel zijnde, alwaar
mén, oridér anderen, viseh opdischte 1 , wiens reiik
te kennen gaf, dat hij niet te versch 2 was ; hij
1 fervir. 2 frais.
LI

Opfeilen, betreffende den
nam den fchotel op 3, hield zijnen mond digt hij
den hop 4, van den visch, als of hij hem iet had
ingeluisterd 5; waarna hij den fchotel weder op zijne
plaats zettede 6. De geene, die onthaalde 7,
vroeg hem, waarom hij dat deed? De andere verhaalde
hem, dat het eenige dagen geittien was 8,
dat hij een' broeder op 9 zee verloren had, en dat
hij aan den visch gevraagd had, of hij er niets
van wist: en wat heeft hij u geantwoord, zeide
hem de gastheer 10? hij heeft mij geantwoord;
hernam 11 deeze, dat hij er mij niets van zeggen
kon, naardien het reeds zeer lang geleden was, dat
men hem uit het water gehaald had.
3 lever. 7 régaler. 9 fur.
4 hure f. 8 il y avoit quel- 10 hóte m.
$ chucheter. ques jours. 11 repliquer.
6 remettre.
N». 5.
Twee Kardinaalen, gekomen zijnde om den fchilder
Raphaël te zien, befchouwden 1 met veel aan?
dacht het fchilderij, waarop St. Petrus en St. Paulus
afgemaald waren 2. Na hetzelve wèl befchouwd 3.
te hebben, zeiden zij aan den fchilder, dat hij huu
het aangezicht te rood gemaakt had; deeze, daarover
ver foor d zijnde 4, antwoordde hun: mijne Hee.
ren 5! dat moet ulieden niet verwonderen, want
ik heb hen gefchilderd dusdanig als zij in den hemel
zijn, en het is de fchaamte van opvolgers te
hebben zo als 6 gijlieden, die hen doet bloozen. Ik
twijfel zeer of zij dit antwoord zullen verwacht
hebben 7.
X confidérer. 4 être piqué. 6 tel.
2 repréfenter. 5 Mesfeigneurs. 7 s'attendre dat.
3 examiner.

eerften en tweeden voorledenen tijd, £3 j
3N°. 6.
Een edelman, door den koning van Frankrijk in
'gezantfchap 1 naar het hof a van den Grooten Heer
gezonden zijnde, werd in de vergadering 3 gebragt
4 gelijk 5 de andere afgezanten 6; maar ziende,
dat de anderen gezeten waren, en dat er ^een
zitplaats voor hem was, deed zijnen mantel af 7,
en ging er met veel vrijmoedigheid 8 op zirten, en
flelde zijnen last 9 in 10 orde, en zonder dé minfte
ontroering 11 voor 11* De keizer, die zijne tegenwoordigheid
van geest bewonderd had 13, deed hem,
»« het verkenen 14 van het gehoor 15, herinneren 16
om zijnen mantel j^/er o/> te neemen 17; maar de
edelman antwoordde met bevalligheid18, dat de afgezanten
van den koning zijnen meester, de gewoonte
niet hadden om hunne zitplaatzen mede te
draagen 19.
1 en ambasfade.
2 cour f
3 asfemblee ƒ.
4 introduirei
5 comme.
6 ambasladeur m.
7 óter;
8 llberté/.
9 commisfion ƒ.
10 par.
11 trouble m.
Ia txpofer.
13 admirer.
N°. 7.
14 a la fin.
15 audiei:ce ƒ.
16 resfbuvenir.
17 reprendre.
18 grace.
19 poner avec euk
Een fperwer 1, zijnen dorst zoekende te lesfchenz 9
vond eene fles, die half 3 vol water was, zo dat
hij er niet bij kon komen 4. Hij wilde er in het
eerst 5 een gat met zijnen bek in maaken; maar
het glas was te dik; toen beproefde 6 hij dezelve
'omver te flooten 7; maar zij was te zwaar. Hij be.
'dacht 8 eindelijk een middel, dat hem gelukte: hij
ï épervier m.
2 fe dé.

-532 Opfeilen, betreffende den
wierp zo veel kleine (teentjes in de fles, tot dat
het water hoog genoeg rees 9 om er bij te kunnen
komen. Men kan zeer dikwijls door uitvinding
eerder dan door geweld in eene Zaak flaagen 10:
deeze fabel leert ons, dat de hinderpaalen, die wij
in het begin ontmoeten, ons niet moeten ter neder
flaan n, noch ons aan den goeden uitflag doen
wanhoopen 12; laaten wij onze poogingen 13 verdubbelen,
en wij zullen ondervinden, dat de volharding
14 veele zaaken mogelijk maakt.
9 monter. 11 rebuter. 13 effbrt m.
10 venir a bout gen. 12 fe désespdrer. 14 perfévérance f.
N°. 8.
De eerflemaal, dat Efopus toonde, dat zijn geest
oneindiglijk van zijn ligchaam verfchilde, was, toen
de andere huisbedienden vijgen opgegeten hadden,
die men voor zijnen meester bewaard 1 had; zrj
befcbuldigden Efopus die gegeten te hebben. Zijn
meester aan deeze lastering 2 geloof flaande 3, om
dat Efopus, die moeite had om zich uit te druk'
ken 4, niets tot zijne verdediging zeide, zou hem
ftrenglijk hebben laaten kastijden; maar Efopus?
verzocht hem om de ilrafoefening een oogenblik
uit te ftellen 5. Hij liep naar de keuken, bragt
laauw 6 water, dat hij inzwolg 7, en zich met den
vinger tot braaken 8 dwingende 9, gaf hij het water
zuiver 10 over n , naardien 12 hij nuchteren 13
was. Hij verzocht den meester, om aan zijne befchuldigers
te beveelen hetzelfde te deen 14, en
naauwlijks hadden zij het ge-dronken, 0/15 zij
1 réferver.

eerften en tweeden voorledenen tijd. 533
fpoogen het met de vijgen uit 16", en zij werden
geftraft zo als zij het verdienden.
16 rejetter.
N°. 9.
Men zegt, dat de Indiaanen 1 lompe 2 en domme
Meden zijn, echter ga ik u de fchranderheid 3 van
één' hunner verhaalen, het geen doet zien dat de
regel niet algemeen is: een Spanjaard 4 had het
paard van eenen Indiaan geltolen; deeze, ziende
dat de rechter hem van de misdaad niet kon overtuigen,
niettegenitaande alle de moeite, die hij genomen
had, wierp eenen zak over 5 den kop van
het paard , en vroeg aan den dief, aan 6 wat oog
het paard blind 7 was? de dief, zeer verlegen 8,
antwoordde in het honderd om 9, dat het aan het
rechter oog was; toen de Indiaan, den kop van het
paard ontdekkende, zeide: men ziet wel dat het
paard u niet toebehoort 10, want gij weet niet, dat
hetzelve noch aan het rechter noch aan het linker
oog blind is. De dief, overtuigd, werd geftraft zo
als hij het verdiende.
1 Indien m. 5 fur. 8 embarrasfé.
2 grosfier. 6 de. 9 au hazard.
3 finesfe/. 7 borgne. 10 être dat.
4 Espagnol m.
' N°. 10.
Eenige ridders van Malta fpraken zamen over het
gevaar, waaraan zij blootgefleld zijn zouden, indien
het gerucht, dat men verjpreidde 1, waar was,
dat de Tiirken hen dreigden aan te vallen 2 met
eene magtige vloot. Er was édn van die ridders,

SM Opfeilen, betreffende den
met alleen zeer klein, maar ook zeer gerimpeld 4
was: zo als die beden gemeenlijk de fpeelbal 5 der
anderen zijn, was er één onder hen, die zeide:
wat hebben wij te vreezen? hebben wij niet eenen
Samfon onder ons, die een geheel leger van Turken
verftaan

eer/ten en weeden veorledenen tijd. 535
N°. 12;
Zie hier weder een fabel, waardig om in uw
geheugen 1 geprent 2. te worden ! Een mierle ., die
in eene kooi voor het venlter hing,zong bij nacht:
een vledermuis vloog er naar toe 3, en vraagde
haar, waarom zij niet liever bij den dag zong, en
bij nacht fliep? De rede daarvan is, zeide zij, dat,
toen ik bij den dag zong, ik mij zelve verried, en
dus gevangen werd, daaruit heb ik geleerd, dat ik
wèl zal doen bij den dag te zwijgen; maar uwe
voorzorg is te laat 4,hernam 5 de vledermuis, want
gij zoudt wèl gedaan hebben te zwijgen, voor dat
gij gevangen werd. Veele lieden willen voorzorgen
gebruiken na dezelve zeer fchandelijk verzuimd te
hebben, toen het nog tijd was. De omflandigheid 6
van deeze meerle,leere u te overdenken 7 alvoorens
te beginnen,
I mémoire ƒ. 4 tardif. 6 (ituation f.
3 empreindre. 5 repartir. 7 réfléchir.
3 s'approeher gén.
XLI. R E G E L .
Over den afftand van de eene plaats tot de
andere, en over den tijd, die er van
de eene gebeurtenis tot de andere
verloopt.
De woorden, waardoor men wil aanwijzen, hoe
verre de eene plaats van de andere gelegen is, of
den tijd, die er verloopt van de eene gebeurtenis
lot de andere, worden na het werkwoord in den
datif, en de plaats, va» welke gerekend wordt, in
«en gènitif gezet:
* Ll 4

536 Opfeilen, 'betreffende den
DU is eene halve mijl van de ftad gefchied, cela
s'est fait d une demi lieue de la ville.
Een halve mijl; de afftand zijnde, wordt des in
't Fransch in den datif geplaatst.
Opftellen, betrelFende den afftand van de
eene plaats tot de andere.
Wij zullen een mijl van hi*er het middagmaal honden
i. Dit is gefchied een musketfchoot 2 van de
ftad. Dit huis is omtrent 3 een uur daar van daan.
De koets is een halve mijl van de ftad geplunderd 4.
Zijne buitenplaats is een uur van de ftad. Het fiot 5
is een mijl van de zee. Hij heeft een' man dertig
fchreden van hem af gezien. Het klooster é van
St. Dionyfius 7 ligt twee mijlen van Parijs.' Mid,
delburg is agt mijlen noord-oosten van Brugge 8 j
twaalf mijlen noord-westen van Gent 9, en negenen-twintig
mijlen zuid-westen van Amfteldam. WH
sijn dagelijks maar twee vinger breed van den dood.
Wij zijn maar tien pasfen van huis.
I diner. 4 pilfer. 7 St. Dénis.
3 la portee du 5 chateau m. g Brugss.
mousquet, 6 clcjtre m. 9 Gand. '
3 environ.
N°. 2.
Madrid, de hoofdftad van Spanje, is 106 mijlen
noord-oosten van Lisfabon, 250 mijlen van Parijs
300 mijlen zuid-westen van London, en 300 mifi
len van Rome. Ziet gij dien toren niet? hij ligt
ico roeden van ons af. Zwol ligt drie uuren van
Campen. Een uur van daar zullen wij een dorp

tifftand van de eene plaats tot de andere, enz. 53
vinden, daar wij ons zullen kunnen ververfchen 1,
De Had, die gij van verre ziet^ is drie mijlen van
ons af. Ik dacht, dat wij maar twee mijlen van de
ftad af waren. Ons huis is niet méér dan vijftig
fdireden van het uwe af. Die boomen flaan 2 zes
voet van elkander 3 af. De tuin van mijnen oom.
is wel een mijl hier van daan. Ik wenschte wel,
dat hij hier maar een quartier uurs van daan ware!
Bourdeaux is een zee-flad 4 van Frankrijk, gelegen
op de Garonne 5, 35 mijlen zuid-westen van Parijs,
j fe rafraichir. 3 1'un 1'atitre 5 Garonne ƒ. riv.
? être. 4 ville maritime.
XLII. R E G E L .
Over de plaats waar men is, en waar men
heen gaat.
De plaats, waar men is of waar men naar toe
gaat, wordt in den datif geplaatst; men zonderc
hiervan uit de naamen van koning- en keizer-riikin,
van fteden, enz., naardien hierover afzonderlijk
reeds gehandeld is:
Ik ga naar de kerk, je vals a Féglife.
Hij is in de fchool, il est a Pécole.
De plaats daar men naar toe gaat, of waar men
is, wordt ook door y overgezet:
Ik ga er naar toe, je m'y en vals.
Ik ben er, fy fuis.
Wanneer iet in een plaats befloten is, gebruikt
men het voorzetzel dans of en:
Er zijn fchoone vertrekken in het huis van mijnen
vader, // y a de beaux appartement dans la
matfon de mon pere.
LI 5

£3& Opftellen, betreffende de plaats
Op ftraat wordt altijd door dans la rue overgezet»
Na entrer gebruikt men meestentijds dans:
Hij trad in de kamer, ij entra dans la chambre.
Dans wordt in plaats van en gebruikt, wanneer
men met bepaaling fpreekt; dus zegt men:
Treed in de koets, montez dans le carosfe.
Hij zat in een koets, // étoif en carosfe.
Wanneer men zich boven op iet plaatst of bevindt,
of het eene ligchaam op het andere rust of
gezet wordt, gebruikt men fur:
Hij is op het dak, il est fur le foit.
Zo zegt men ook, pasfer fur un pont, over eene
brug gaan.
Opftellen, betreffende de plaats waar men
is, of naar toe gaat.
N°. i.
De meid is naar de markt gegaan, om boter
eieren, en andere eetwaaren i te koopen. Onze
knecht is naar ae hal gegaan, om vleesch te koopen.
Ik geloof, dat hij er kalfsvleesch en een fchaa»
penbout koopen zal. Wij hebben gisteren op de
kermis geweest, en wij hebben er veele fraaje dingen
gezien. Wij zullen morgen naar het koffijhuis
gaan. Zij zijn gewoon er alle dagen te gaan. Hebt
gij gisteren avond in den fchouwbürg geweest? wij
hebben er geweest. Wij zullen overmorgen naar
de buitenplaats van mijnen oom gaan, die maar een
mijl van de ftad is. De jongens, die op ftraat loopen
in plaats van op fchool te kqmen, verdienen
i denree/.

waar men is, of naar toe gaat. 53^
gèftraft ie worden. De regeering is op het ftad.
huis vergaderd 2. '
3 asfemblé»
N 9
. s.
Men vindt lieden, die liever willen 1 naar de
kroeg z, dan naar de kerk gaan. Ik ken eenen
man, dien men den geheelen dag 3 in de kroes
Vindt, en die er al zijn geld ver/peelt 4. Waarom
Zijt gij gisteren niet op fchool geweest? Het is mii
onmogelijk geweest er te komen; mijne onpaslijkheid
verhinderde mij uittegaan. Waar waart gij?
ik was op de beurs. Hij legt zich neder 5 in dê
ichaduw. Zij flaan 6 in de regen. De huishoud*
fter 7 fluit de- groenten 8 in den ••kelder. Er is in
deeze ftad niets bijzonders te zien. Die jonge
heeft mijnen hoed in het water geworpen; ik weet
niet hoe ik hem er uit zal haaien 9. Is Mijnheer
uw vader nog buiten?neen, hij is reeds in de ftad.
1 aimer mieux. 4 jouer. 7 ménagere f.
2 cabaret m. 5 fe coucher. 8 ?é"ume ff "
3 journée ƒ. 6 f e tenir. 9 retirer.
h e b
„o?r^
r b
?. n
° P
, d e
N°. 3.
? ans
P- arti
i geweest. Zij zijn
paar den fchouwburg m een koets gebragt 1. Laa
fen wij in de zaal treeden, als het u belieft. Waas
hebt gij mijne boeken gelaten? lk heb ze gelaten
op dezelfde plaats, daar gij z e gelegd hadt 2. Op
welke plaats hebt gij ze gezien? Ik heb ze op den
lesfenaar gevonden. De beeren kunnen 3 op de boo.
men klauteren 4 als de katten. Wij hebben eenen
blinden op de nieuwe brug gezien. Men moet
t = r . , f a v oj r, 4 g, r o p e r >

54» Ovtf de afmeetingen der ligchaamen.
over eene fteenen brug gaan om in de groote kerk
te komen 5. Gaat op de bank maar niet op de r%fei
zitten 6! Er zijn in uw huis meer vertrekken
dan ik dacht. Men vindt op de wallen 7 kanonnen,
om op den vijand te vuuren 8.
5 entrer. 7 rempart m. 8 faire feu.
ó s'aslèoir.
XLIII. R E G E L .
Over de afmeetingen der ligchaamen.
Wanneer men zeggen wil hoe hoog, hoe diep,
hoe lang, of hoe breed een ligchaam is, zo wordt
het werkwoord zijn in 't Fransch overgezet door
avoir, en het naamwoord, dat de hoogte, diepte,
lengte of breedte aantoont, wordt door een' fubftantif
overgezet, en na avoir in den gènitif ge.
plaatst.
Hoog wordt onverfchilliglijk door hauteur of haut;
breed door largeur of large; lang door Jongueur of
long overgezet. Indien de adjeclifs haut, large en
long gebruikt worden, in plaats van de fubftantifs
hauteur, largeur en longueur, zo let, dat dezelven
alsdan noch aan geflacht noch aan getal gebonden
zijn; bij voorbeeld:
Hoe breed is dat laken? combien ce drap a Pil de
large.
De berg is honderd voet hoog, cette montagne a
cent fieds de hauteur.
Wanneer men aantoonen wil hoe veel het eene
ligchaam langer, breeder, of hooger is dan het andere
, zo wordt het verfchil achter aan met het bepaalde
lid woordje in den gènitif geplaatst:
Hij is een hoofd hooger dan ik, il est plus grand
que moi de la téte.

Opfeilen, betref, de afmeetingen der ligchaamen. 541
Opftellen, betreffende de afmeetingen der
ligcha„men.
N° 1.
Mij dunkt, dat dn berg, die een mijl van óns
af ligt, wel vijfug roeden hoog, en ten minnen
honderd breed is. Zoudt gij wel gelooven, dac
die boom twintig voet hoög is, en zes voet diameter
heeft? Een mensch van zes voet is van eene
oede langte i. Deeze gralt is honderd voet
f
reed, en die toren is bijna veertig roeden hoog.
Er zijn dwergen, die maar één voet hoog zijn.
Wij leezen in den bijbel, dat Saul een hoofd grooter
was dan al het volk. Dit ftuk 2 laken is vijf
Vierdendeel ellen breed, en tien ellen Jang. Er zijn
boomen, die wel zes vademen dik 3 zijn. Men
zegt, dat er visl'chen zijn, die meer dan tien ellen
lang zijn, en men verhaalt, dat er in America Hangen
gevonden worden 4, die wel zestig ellen lang
zijn.
1 taille/. 3 circuit. 4 il fe trouve,
2 piece ƒ.
N°. 3.
Wij vonden gisteren eenen Heen, die agt voet
breed, zes voet lang, en twaalf voet hoog was.
Wij hebben in eene zekere kerk pylaaren gezien,
die.wel dertig voet hoog waram De olifant is vijftien
voet hoog, en zijn fnuit 1 is agt voet lang.
De berg 2 Etna is zesduizend, en de berg Fefuvtus 3
duizend fchreden hoog. De walvisch is zestig voet,
en zijne vinnen zijn lang ieder zeven voet. Eeni-
I trompe/. 2 mont m. 3 Véfuve m.

544 Opftellen, betref, de afmeetingen der ligchaamen
ge boomen zijn dertig tot zeven-en-dertig voet
dik. De eiken, de esfchen, en de cederboomen zijn
honderd-en-vijftig voet hoog. De Gangès 4 is
vierhonderd-en-zestig, de Donauw 5 driehonderden-vijftig,
en deEuphraató driehonderd-en-zestig
mijlen lang. Men verhaalt ons, dat Goliath zes
(Ellen lang was.
4 Gange m. riv. 5 Danube m. riv. Ö Euphrate m. riv.
N°. 3.
De haajen 1 leeven in de zee van roof. Er zijri
er, die elf of twaalf vademen lang zijn, en wier
buik twee of drie vadertien dik is; zij verflinden
al wat zij vinden. Pennant zag op het eiland Aran
eenen haai, die zeven-en-twintig voet en vier duim
lang was. Men heeft er ook gevangen, die zesen-dertig
tot veertig voet lang waren. Er is een
foort 2 van haajen, aan wie de Natuur ast vleeschachtige
3 vinnen voor aan 4 de borst gaf, welke
anderhalf voet lang en negen duim breed omtrent 5
het midden waren. Zijn lever 6 is vijf voet lang,en
geeft 7 traan 8. De Heer Hughes zegt in zijne
gefchiedenis van Barbados', dat de grootfte vleriermuizen,
die men op het eiland Madasascar ziet, zo
groot zijn als een kleine duif, en dat hunne vleugelen
van het eene einde 9 tot het andere agtieri
duimen wijd zijn.
1 requin m. 4 f ur le devant de. 7 fournir. ,
2 espece ƒ. 5 vers 8 huiie ƒ.
3 charnu. 6 foye m. 9 bous.

Over de zaak, waartoe iet dient, ent. 54$
XLIV. R E G E L .
Over de zaak, waartoe iet dient of gebruikt
wordt.
Wanneer men alleen aanduiden wil, waarfoé iet
gebruikt wordt, dan wordt de zaak, waartoe iet
dient, m den datif met het bepaalde lid woordje
gezet, wanneer er met bepaaling gefproken wordt.
N°. 1.
Men vindt lij 1 de kruideniers 2 kruid- * doozen.
Men ziet in de herbergen wijnkannen en bierkannen
Zet de waterkruik 4 op de plank van het
bed. Zeg aan de meid, dat zij mij het olijflesie
brenger Ik wil, dat zij naar de botermarkt 2
om boter te koopen. Ik ben op de osfenmarkt ge',
weest om eenen os te koopen. Wij hebben op
de korenmarkt geweest om koren te- koopen. Es
zal dit jaar geen paardenmarkt zijn. Hebt gij den
melkpot geborgen ? Ik heb hem bij de rozijnenkorf
gezet. Zie daar de hnnenmand; doe er uw linnen
m! De inktkruik is in de fchool. Zie of 5 e" iet
m is! Berg 6 die pennen in de pennendoos!
1 c h e z
- 3 épices ƒ. p[. 5 fi
sépicierw. 4 cruche/ 6 i'errer.
XLV. R E G E L .
Over den tijd.
Wanneer de tijd bepaald wordt, op welken iet
'TgTplaat*. W
° r d £ d e 2 e l V e d0Qr
' ^ndl in den £

544
Over den tijd.
Hij ïs te vijf uur aangekomen, // est arrivé è
clnq heures.
Hij .is te paafchen vertrokken, il est parti a
paques.
Wordt de tijd nog naauwkeuriger uitgedrukt,
door de bijvoeging van een gedeelte des dags of
des nachts, zo plaatst men dit tweede tijdvak achter
aan in den gènitif:
Wij hebben 's morgens te zeven uuren bij hem
geweest, nous avons été chez lui a fept heufcs
du matin.
Te middag, of te twaalf uur, wordt door a midi,
cn te middernacht door d minuit overgezet.
Échter zegt men in den accufatif of ia den nominatif
le matin, 'smorgens, le foir, des avonds, la
•nult, des nachts,
Indien iet op meer dan éénen morgen, dan ééneh
avond, dag of nacht gebeurt, zegt men tous lés
matins, tous les foirs, tous les jours, tout es lesnuits,
en zo voords.
:
Eene geduurzaamheid te kennen geevende, gebruikt
men altijd den accufatif:
Hij is een jaar te Amfteldam geweest, il a été
un an a Amflerdam.
Om den tijd uittedrukken, die er verlopen is,
gebruikt men il y a:
Hij is voor een jaar geftorven, il est mort il y a
un an, of tl y a un an qu'il est mort.
Het is omtrent een week geleden dat ik het ge.
hoord heb, // y a environ hult jours, que je
Fai appris.
Hierbij merke men op, dat veertien dagen overgezet
wordt door quinze jours.
Te-

'Over den tijd.
Tegen voor een woord, dat een tijdftip betekent,
wordt door vers, en binnen door dans overgezet:
Dit gebeurde tegen den avond; eed arriva vers
le foir.
Hij zal bihnen drie dagen hier zijn, // [era ici
dans trois jours.
Na vtrloop betekent ook danst
Hij zal na verloop van drie weeken vertrekken,
il partira dans trois fmaines d'lei,
Als men zegt, dat iet in den zomer, in deii
herfst, of in den winter voorvalt, gebruikt men
en, zonder lidwoord:
In den zomer, en été; in den herfst, en automne;
in den winter, en hiver.
In het jaar wordt overgezet door en Pannée of
Pan, zonder voorzetzel:
In het jaar eenduizend zevenhonderd drie-en-ne«
gentig, Pan mil fept cent nonante et trois.
Ook gebruikt men veeltijds en of dans wanneep
er een voornaamwoord voor het zelfltandige woord
gaat:
In dien tijd, en ce tems ld-,
In zijne ieugd, clans fa jeunesfe.
In dit oogenblik, en of dans ce moment ei.
Op deezen dag, en ce jour cl.
Op wat plaats, en quel endroit.
In den ouderdom wordt beter overgezet door d
Page, dan door dans Page.
üe dagtekening wordt in deh accufatif met hefi
bepaalde lidwoordje gezet:
. Dit gebeurde op den tienden maart, ceci arriva
le dlx de mars.
Mm

$/ rG Opfeilenbetreffende den tijd.
Hiertoe gebruikt men de hoofdgetallen deux, trois,
en zo voords, doch den eerften wordt altijd door
Ie premier overgezet.
indien men zegt den geheelen dag, den geheelen
nacht, het geheele jaar, en zo voorus, om te zeg.
gen: niet eens, geduurende al dien tijd, zo # plaatst
men de voor aan in 't Fransch:
Ik heb den geheelen nacht niet kunnen flaapen,
je 11 al pu dormir de toute la nuit.
Om te zeggen, hoe laat het is, gebruikt men
geen lidwoord :
Het is vier uur, tl est quatre heures.
Wanneer de dag en tevens een gedeelte van denzelven
uitgedrukt wordt, zo zet men dm dag inden
accufatif, en deszelfs gedeelte achter aan' 'm
den datif:
Zondag avond, dimanche au foir.
Opftellen, betreffende den tijd.
N°. I.
Hij is een vferde deel jaars te" Parijs en zes weeken
te Lion geweest. Hij heeft zich een jaar in
Frankrijk en agt maanden in I'alie opgehouden i.
Hij heeft drie of vier dagen h'

'Gpftelien, betreffende den tijd. 54?'
De oorlofdagen 4 worden gegeven te paafchen, te
pinxtereu, te kerstijd, en geduurende de kermis.
Men predikt alle zondagen in de kerk,
4 vacanceƒ.
Het is wel een jaar geleden, dat ik u niet gezien
heb. Ik ben blijde u van daag te zien. Ik
zal veertien dagen bij u komen doorbrengen, indien
mijne bezigheden het toelaaten. Ik zal ^genoodzaakt
zijn, om, binnen eenige weeken, weder naar Holland
te vertrekken 1. Wij zullen 'toekomende 2 jatr 3,
als het God belieft, een reisje naar Engeland doen,
en wij zullen er alsdan twee of drie maanden blijven.
Hier is voor .twee of drie dagen een groot
ongeluk gebeurd. De brug brak 4, en de overgan-
'gers 5 vielen in het water, zonder dat men een*
lénigen 6 kon redden 7. Dit ongeluk gebeurde des
nadenmiddags ten twee uuren. Ik geloof, dat hen
drie dagen geleden is, dat dit gebeurde.
1 s'en retourner. 4 fe casfer» (5 un &ul.
2 prochain. 5 pasfant m. 7 fauver.
3 annde ƒ.
N°. 3.
Is het reeds negen uuren geflagen? Ik kan het
ïiiet_zeggen; maar ik twijfel er aan, want de meester
is altijd gewoon om juist te negen uuren in de
fchool te zijn, en hij wil ook, dat de leerlingen «r
op dat uur zullen zijn. Het is zo even geflagen.
Het is reeds quartier over negen op 1 mijn horologie.
Hoe laat zijt gij gewoou aan tafel te gaan?
Wij eeten doorgaands om twaalf uuren; want wij
behooren des nademiddags op onzen tijd op fchool
Mm 2

54'2 Op/lellen, betreffende den tijd.
te zijn. Mijne broeders zijn de geheele week niet
op fchool geweest. Wilt gij mij de eer aandoen '
om nadenmiddag bij mij te komen? Ik zal het niet
vergeeten; ik zal tegen den avond komen. Gij zult
mij verpligten 2; wij zullen van avond goed gezelfchap
hebben.
3 obliger.
N°. 4. ' . /
Ik heb den geheelen nacht niet kunnen flaapem
Ik dacht 1 geduuriglijk om de gebeurtenis van gisteren.
Ik heb bij deeze gelegenheid veele dingen
vernomen, die ik niet wist. Dat gebeurde in het
zelfde oogenblik, dat wij zamen fpraken. Ik heb
uwen broeder het geheele jaar niet gezien. Hij is
het geheele jaar in Engeland geweest. Mijne zuster
is gisteren avond aangekomen. Hoe laat was het
toen zij aangekomen is ? Het was agt uuren. Zij
is een dag en een nacht op zee geweekt. Hij is
een man, die, in zijne jeugd, veele buitenfpoorigsheden
begaan heeft Er is in deezen tijd niet veel
gelds te winnen. De koophandel heeft reeds veele
jaaren gekwijnd. Er zijn kooplieden, die, voor
eenige jaaren, zeer rijk waren; maar die nu zesr
arm zijn, door het verlies, dat zij geduurende dera
oorlog geleden hebben.
•j réver a quelque chole.
N°. 5.
De olympiaden 1 dienden 2 tot tijdvakken 3 voor
de Gweken. Zij hebbèn haaren naam ontleend 4.
van de olympifche 5 fpelen, door Iphitus ingefteld f
1 olympiade ƒ. v m den perjoon. 5 olympique.
2 lervir, gén. Van 3 époque ƒ. 6 Mituer.
«e zaak, en dat. 4 prendre, .

, Opfeilen, betreffende den tijd. 549
7 eere van Hercules. Men vierde 8 dezelven
alle vier jaaren in den zonnen flilfand 9, omtrent 10
den negentienden Julij. De zondvloed gefchiedde
in liet jaar eenduizend zeshonderd zes-en-vijftig
van de wereld. De kinderen Israëls trekken 11 uit
Egypten in den jaare tweeduizend vijfhonderd endertien
van de fchepping De Mespas 12 werd geboren
13 in den jaare vierduizend van de wereld.
Het is nu eenduizend zevenhonderd en drie-ennegentig
jaar geleden, dat dit gebeurde 14. Het
is 15 doorgaands zeer heet geduurende de hondsdagen
16. Het heeft den voorledenen winter in de
maanden december 'en januarij weinig gevrozen.
7 en 1*. II arriver 2 pr. 14 arriver 2 pr.
8 célébrer. 12 Mtsfie m. 15 faire.
9 folfh'ce m. 13 naitre 2 pr. 16 canicule ƒ. I
ÏO vers.
N°. 6.
Men was het eens 1 omtrent 2 het getij 3, waarmede
4 het jaar beginnen moest. De Hebreeuwen 5
de Chaldeenen 6. de Egyptenaarcn 7,' en de Perfin
8, begonnen hetzelve in den herfst 9; de Grieken
omtrent 10 den zonnen-fiilfland 11 van den zomer;
de Romeinen 12 in'den zonnen-ftilftand van
den winter; de Mahomedaanen 13 juist in de dagen
nachts-evening 14 van de lente; de Heidenen 15
van Ltdi'èn 16 op den eerften dag van maart; de
Arabieren 17 bij den ingang 18 van de zon in het
teken van den leeuw.; eindelijk is het maar tweehonderd
en agt-en-twintig jaaren geleden, dat men
in Frankrijk begonnen heeft het jaar te tellen van
1 être d'accord. j 7 Egiptien. 13 Mahométan.
•2 fur. 8 Perlan. 14 équinoxe m.
3 faifon/. 9 automne. 15 Gentil m.
4 oü. 10 vers. 16 Inde.
jS Hébreux. n folftice w. 17 Arabe.
é Caldéen. 12 Romain. 18 entree/.
Mm $

föo Opfeilen, betreffende den tijd.
de maand januari] «ƒ19, uit hrachte 20 van ee»
2 1 v a n
Karei den negenden 22; want van te,
vooren begon het te paafchen. Het Pariemens
Jcnikte er 2/^23 niet naar, dan in het jaar vijftienhonderd
zeven-en-zestig.
x
9 P«. 2i ordonnance ƒ. 23 fe conformer
?0 en vertu. 32 Charles neuf, dat.
Christophorus Columbus 1, geboren te Genua n %
neeft anno eenduizend vierhonderd en tweeënnegentig
het vierde .gedeelte van onzen aardkloot
ontdekt, dat de nakomelingfchap America genoemd
heeft naar 3 eenen Amerlais Fespiiclus 4, een Fleren,
tyner 5 yan geboorte. Men geeft voor 6, dat het
eerite klokkenfpel 7 te Aiost in Vlaanderen in den
jaare eenduizend Vierhonderd zeven-en-tagti* gemaakt
is geweest. De eerfte chocolade 8 is u\i Mexico
9 door de Spanjaarden omtrent het jaar 1520 in
Europa gebragt. Emesius 10, hertog van Saxen-
Gotha 11, is geboren den 30 januarij anno 174c.
De ketzenn Maria Tfurefia 11, koningin van Hongaruen
en Bohemen, Aartshertogin 13 van Oosten-
1S
g
e b o r e
n den 13 mal anno 1717. Karei
oe derde, koning van Spanjen, werd geboren 15
den 20 januari) anno 1716.
1 Christcphe Co- 6 pr&endre. u Ssxc-(lorna.
n b
J°' * 7 carillon m.
2 Ijenes. g chocolat ra.
3 daprès. 9 mexique ra.
4 Americ Vespuee. 1® Ërnest.
12 Marie Thérefe.
13 Archiduchesfen,
14 Autriche,
15 naitre 2 «r,
5 Fforentm.
r

Over den ouderdom. •
XLVI. R E G E L .
Over den ouderdom.
Wanneer men vraagt: hoe oud zijt gij? zo zet
•men het over als of er Monde: wat ouderdom hebt
gij? quel age avez vous? en alzo door alle perfoonen
g
Ais men het getal der jaaren noemt, wordt oud
in 't Fransch niet uitgedrukt, maar het wetkwoord
«/«dooravoir overgezet'; bij voorbeeld: Wpswij.
tig jaaren oud; dit wordt overgezet als of er ftonde.
hij 'heeft twintig jaaren, tl a vtngt ans.
S
In den ouderdom wordt liefst (zo als reeds gezegd
is) door h Fage overgezet:
In den ouderdom van vijftig jaaren, h Fage de
cinquante ans.
Oud, ten opzichte van menfchen gefproken, die
veele jaaren oud zijn, zigt men agé:
Die man is reeds oud, eet homme est deja agé ou
avancé en age.
Jgé, zo veel betekenende als a Fage, neemt de
ïia zich:
Hij ftierf oud zestig jaar, il mourut a Fage, ou,
agé de foixante ans.
Oud worden wordt veeltijds door vim[JS"
wanneer men de jaaren van iemands leeftijd er bij
doet:^
jjgj werd honderd jaaren oud, il vécut cent ans.
Het werkwoord gaan, voor een zeker getal jaar
e n ftaande, wordt door entrer overgezet:
Zij gaat in haar agttiende jaar, elle entre dans fa.
dixhuitiems annèe.
Mm 4

N°. j.
*** oudere.
^ in * m
Hi.i» he\ g e h e e l T ^ ^
oud werd. &nhXl£f 7%^
d e
e n
, gewan E n o ' "T vijf jaaren oud zijn-
d £
a d e
f\Euoa, nog pgtKnÊïS ' "- ^booL
} ü V a d e r Ada
fnos gewan in zijn neeenSl , -
e e n e n 2
jaarna Kenan. Deez» S , Ë£ ^ , met
honderd e„ vijftig'S^^'^^e daarna nog'aV
E n o s
ouderdom van ne? P l / J Reikte 5 des den
o naicre 2 p r,
Jered was ouder toen hu
f
~ en
- ne
f gentig j a a c
a n t
««honderd twee-en^estiï^V * ^* ^d'nj
^d gewan Hen och; deeze g
Jf^3 ° Uf
'-
D e
«e £

Opjlellen, betreffende den ouderdom. 553
honderd ne?en-en zestig jaaren bereikte; zijn zoon
Lamech leefde maar zevenhonderd z ven - en - zeventig
jaaren. Deeze Lamech gewan Noach 4 di vyfc
honderd jaaren oud was, toen Sera, Cham en Japhet
geboren werden 5.
4 Noé. 5 naitre 2 pr.
N°. 3-
Er zijn menfchen, die eenen buitengewoonen ouderdom
bereikt hebben. Petrus Zonen, een boer
van Keveresch, ftierf den 5 januartj 1724, oud i8 é
iaaren. De jone/ït 1 van zijne zoonen was toen 90
jaaren oud. Johannes Jenkens, geftorven te Eiserton
in Yorkshire anno 1670, was 169 jaaren oud.
Thomas Parre, een boer van Shrophshire, overleed a
te London, alwaar Karei de eerlie, koning van Enreland,
hem ontboden had 3, in den ouderdom van
ï „ iaaren en 9 maanden. Hij was hertrouwd 4
in zin raofte jaar, en leefde na dit huwelijk.nog
02 iaaren. In 1648 ftierf te M.nshual l homas Danim
oud i5< iaaren. Chrhtiaan 5 Hartknoch,
eroo'tvader van Stephanus 6 Hartknoch, historiefchrijver
7 van Ptuisfen, is overleden in den ouderdom
van' 130 jaaren.
T cadet m. 4 fe remsrier. 6 Etienne.
I mourir 2.pr. 5 Chréiien, 7 histonographe m.
3 faire venir.
N°. 4.
TohannesEffingham ftierf den i6den februarij 1757,,
oud 144 jaaren. Christiaan Jacob Drakenberg is.
e a
overleden op den 2Silen juh'j anno 1770-. u> °
ouderdom van 1.46 jaar, na daags te vooren 1 zijne
vrienden als naar gewoonte bezocht te hebben, ril)
3 la veille.
Mm 5
*

554 Over fe, x e r t ! l l i g> fe ^
het i„de ja3r zifns'ïeve /vt
oétobèr.va* het «lfde , ?
duwe, genaamd S f r $ S
öofle^aar was. fchensch ^ dl
- e
'f"
of of 6
9o of ioo jaaren.
d a t
p d e i i 2
4^en
i n
° f d o
" W " SI"
7 5 l e e t c do
°rgaands
a étre empJoïé. 4 flo!te ^
Danois. , cé,,J^ Igggp-f*
XLVll REGEL.
ven, worden ^ # ^ | | 0 ^ ^
ES J o V ^ ^
m U Z i j d £
foie
« evoe
rd, ^ habit doublé ch
C C h t e r
entadSe^^^r^r"
in Plaats van den S/S J
B
'% a
o f
en zulks gefchiedt 3 ^

tn het middel waardoor iet gefchiedt. 533
Charger è bales, a mitraille, met kogels, met
fchroót laadcn.
Se battre a coups de polng, met de vuist vechten.
Se battre a Pépée, au pistolet, met den degen,
met het pistool vechten.
Tenir quelque chofe a-la main, iet in de hand
houden.
Pasfer le tems a faire quelque chofe, den tijd met
iet doorbrengen.
.Peindre a Phulle, met olijverwen fchilderen.
Ook wordt veeltijds avec en par voor het werktuig
geplaatst; zulks gefchiedt voornaamlijk op dé
vraag waarmede, of met welk ding of werktuig, en
yoords ook hoe of waardoor, door wat middel? als:
Avec.qu.oi avez vous fait cela? waarmede hebt

556 Opfeilen, betreffende het werktuig
Opftellen, betreffende het werktuig dat men
gebruikt, en het middel waardoor iet
. gedaan wordt,
N°. V.
'Er zijn kinders, die met de handen en voeten
flaan, wanneer men hun weigert hét geen zij vraagen;
indien de ouders en meesters zich bij tljds i
niet tegen deeze oplopendheden 2 met alle hunne
magt verzetten 3, zullen hunne kinderen, met er
tijd, onverdraagelijke 4 fchepzelen worden. Waar
komt u die buil 5 aan het hoofd van daan? Ik heb
het hoofd tegen de deur gefloten 6. Gij behoordet 7
van jchaamte 8 te bloozen 9 over uwe onvoorzichtigheid.
Indien gij het gezien haddet, zoudt gij er
van vrees over verbleekt zijn 10. lk verbeeld mij,
dat men nooit elendlger 11 omkomt 12, dan wanneer
men van honger of dorst fterlt. Ér zijn dieren,
die hunne maag vullen met alles wat zij vinden.
1 a tems. 5 bosfè ƒ. 9 rougir.
2 emportement m. 6 fe heurter. 10 palir.
3 s'oppofer dat. 7 devoir. 11 miierablemenr*
4 infupportable. 8 hqnte. 12 périr.
N°. 2.
Wat zult gij met aile die boeken doen? gij zult
er maar drie of vier noodig hebben. Weet gij
waar 1 mijne pen gebleven is 2? lk heb ze met
mijne eigene oogen gezien. Wij hebben ze met
onze eigene handen op de tafel gelegd. Waarmede
hebt gij uwen mantel laaten 3 voeren 4? ik heb hem
met trijp 5 laaten voeren. Ik houd niet 6 van klee-
l

dat men gebruikt, en hei middel, enz.. 55?
déren met goud belegd 7. Het is lang geleden, dat
ik mijnen broeder eenen brief gefchreven heb, ik
hoop, dat hij mij met den eerlten met een klein
antwoord 8 zal vereeren! Wanneer zult gij mij met
een bezoek 9 vereeren? Ik zal het doen, zodra ik
met geene bezigheden zal overlaaden 10 zijn. Ziedaar
een briefje, met uwe eigene hand geichreven!
7 chamarré. 9 viflte ƒ. 10 lurchargé.
ï mot de réponfe.
N°. 3.
Men is verpligt om de armen met zijne aalmoezen
i bij te flaan 2. De christelijke llejdaadlgheid'$
eischc het op de uitdrukkelijke 4 wijze. De Natuur
is met weinig vergenoegd; maar echter vindt
men bijna niemand, die zich vergenoegt met het
geen hij heeft. De gevangenen 5 worden dikwijls
gevoed met droog brood en water. Ik oordeel das
men raazend 6 moet zijn, om met den degen of
met het pistool te vechten, zonder daartoe 7 genoodzaakt
8 te zijn om zijn leven te redden a a
Neem dit boek met beide 10 handen aan 11; want
zonder dat zoudt gij het laaten 12 vallen! Het is
niet noodig, ik kan het op mijn gemak 13 met ééne
hand houden 14. Waarmede zullen wij morgen den
tijd doorbrengen ? wij zullen dien met het jaagen 15,
met het ylsfchen 16, of met het wanaeleu 17, doorbrengen,
zo gij het wilt.
I aumöne ƒ. 7 y. 13 aife ƒ.
a asiister. 8 forcé. 14 tenir.
3 charité/. 9 fauver. 15 chabfe ƒ.
4 expres. IO deux. 16 pêche/.
5 prifonnier m. 11 empoigner. 17 promenade/*
6 enragé. 12 laisfer.

£>58 Over de fpeelt uigen, de /pelen*
Waarmede hebt gij dat gemaakt? met mijne harii
den. Ik begrijp zeer ligt 1, dat dit niet met devoeten
kan gemaakt worden 2; gij doet dus 3 eene
dwaaze vraag 4. De inkt is te bleek, ik zal ze
met de pen omroeren 5. Men moet 6 met den lepel,
met den vork, maar niet met de handen eeten;
de welvoegelijkheid 7 eischt het. Veele bakkers kneeden
8 het brood met de handen, anderen doen het
met de voeten. Waarmede hebben zij hem geflagen,
met den ftok of met de hand? het heugt 9
mij niet meer. Neem deeze kool vuur met den
tang; want zo gij ze met de hand neemt, zult gij
u gewis branden. Ik geloof, dat deeze wijn met
water gemengd is, hij heeft er den fmaak van.
1 facilement. 4 question/. 7 bienféance/.
2 ie faire. 5 retnuer. ' 8 paitrir.
3 donc. 6 il faut. 9 ft fouvenir gén,
XLVIII. R E G E L .
Over de fpeeltuigen, de fpelen, en over
de fom die men waagt.
Het fpeeltuig, daar men op fpeelt, wordt inden
'allatif of gènitif geplaatst:
Hij fpeelt op de viool, il joue du vlolon.
Wanneer men een zeker fpel fpeelt, het zij met
de dobbelfteenen, het zij met de kaart, zo wordt
het Ipel.. dat: men fpeelt, of het middel, waardoor
zulks gefchiedt, in den datif'gezet; a^s:
Met de kaart fpeelen, jouer aux 'cartes.
Met de dobbelfteenen fpeelen, jouer aux dez.

en over de firn,- die men waagt. £5e>
Op het dambord fpeelen, jouer aux dames.
Met de bal fpeelen, kaatzun, jouer a la paume.
Blindemannetje fpeelen ,• jouer a colin malllard.
Het _g ld, of de goederen, waarom.men fpeelt,
die men in het fpel waagt, worden m den accufatif
of nominatif gezet:
Om hoe veel wilt gij fpeelen? comhlen voulezvous
jouer?
Ik fpeel om een' ducaat, je joue un ducat.
Ik fpeel_ nooit om grof geld, je ne joue jamals
gros jeu.
Insgelijks wordt in den accufatif 'of nominatif gezet
het geld, waarom men wedt:
lk wed om^ionderdducaaten, je gage cent ducats.
OpftelJen, betreffende de fpeeltuïgen, de (pelen,
en de fom die men waagt.
Rfs i.
Ik heb op het concert geweest, en ik heb aldaar
een' vermaarden muflkant hooren fpeelen. Hij fp^elde
volmaakt wèl op de viool i, op de bas 2, en
op de alt 3; en zijn broeder fpeelt ook mee.tc-lijk 4
op de claveclmbaal 5, op het orgel 6 fop de fluit 7,
en op de w'alihoorn 8 Dit tijdverdrijf'9 behoorde 10
'zekerlijk verkoozen te worden ir boven dat geene,
het welk ons dikwijls arm maakt 12. Wij hebben
eenen perfoon gezien, die zo lang met de kaart 13
1 violon m. 6 orgue;/. pl, 10 de 'oir.
2 hasle f. 7 flsjte/. 11 être préferé dat.
3 viole ƒ 8 cor de cbasfe m, 12 appiuvrir.
4 en rnaitre. 9 pasfetems mY 13 carte/.
5 clavecin m.

$6ö Opfeilen, betreffende de fpeelt-utgen,
fpeelde. tot dat 14 hij daardoor zijne vrouw ën
kinder.-- in de grootfte armoede gedompeld 15 had 16.
De uiuiiek is van alle ijdelheden deezer wereld de
nuttijifte er de aangenaamfte. Wanneer men op
eenig fpeeltuig 17 fpeelen kan i8„, is men altijd aangenaam
in gezelfchap; men vervrolijkt 19 het, eri
men trekt het dikwijls uit eene kwijnende 20 droef
geestigheid 21.
q ce que. 17 inftrument de 19 réjouir.
'r. miifique* 20 languisfant.
Fopt, 18 favosr. 21 métancolie/*
N°. 2.
Geen 1 fpel komt mij fchadelljker 2 *>00r 3 dafi
run geehè, dat Van het geval 4 afhangt. Er zijn
verfc.h-idene fpelen die maar van de bekwaamheid 5
en van de behendigheid 6 des fpeelers. afhangen, eu
1 :e tevens ved toebrengen 7 tot de gezondheid.
Men 1 an zich veel beweeging 8 geeven, wanneer
m n het trok' 9, het kolf- 10, of kaats- 11 fpel
f eelt. Schoon de kansfpelen door de Romeinfche
wenen ver oo ien geweest zijn 12, fchijnt 13 het
echter, Hat zij dikwijls met de bikkels 14 en dobbelfteenen
15 fpeel len. De keizer Augustus Verloor
eens op 16 éénen avond 17 m t het dobbelfpel
soooo fes tertien 18, en Nero waagde 19 er 40000
op één worp 20.
1 "ul. 8 mouvement m. 15 dé.
2 pi- nicieux. 9 b'lla'd n». 16 en.
3 p ? e 10 crosfe. 17 foirée f.
4 h e, d m iftl 1
P a n e
' ' '
1
^ festerce,
: hai •e é f. >üj

de fpelen, en over de f'om die men waagt, 561
N°. 3.
! Waarmede zullen 'wij den avond doorbrengend
Wij zijn juist met ons vijven, laaten wij dan Jan.
'turlu 1 fpeelen. Neem af 2 , als het u belieft;
maar eer dat 3 wij beginnen, zeg mij om hoe veel
gij fpeelen wilt; wïj zullen vijf ftuivers in den pot 4
doen 5; ik ben er mede te vreden. Heb de goed--
Heid van de kaart te geeven! Wat is 6 .troef 7?
Klaveren 8 is troef. VV'ie haalt dien flag? Het is
Mijnheer uw neef; ik geloof dat wij alle drie beest
zullen 'zijn 9; Ik ben van uw gevoelen; want hij
heeft niet dan troeven in de hand. Ik vind dat
wij al te grof 10 fpeelen. Ziedaar nu reeds vijf-»
tien ftuivers in den pot. Hóe veel kaarten moet
gij hebben ii ? Ik heb er geen van doen. Ik (peel
op mijn fpel. Gij doet wèl van niet mede te
doen 12, want ziedaar lanturlul
1 lanturlu m. 5 mettre. Q faire la béte.
2 couper. 6 faire. 10 gros jeu.
3 avantque Jubj. 7 a tout. 11 il faut.
4 jeu m. 8 trefle. 12 y aller.
N'o. 4*
Ik wed ï om honderd guldens, dat Mijnheer uw
fieef zijn proces winnen zal. Wij houden 2 veel
van op het fchaakbord 3 of op het dambord 4 te
fpeelen; want dan fpeelt men om geen geld. Het
verdriet mij 5 altijd, wanneet 1
ik zie dat men om
veel gelds fpeelt. Laaten wij van avond op het
ichaakbord fpeeleri. Ik ken geen edeler fpel dan
dat; maar ik wed öm een' ducaat, dat gij nfet altijd
winnen zult. Men ziet zelden met de kaarten
fpeelen, zonder dat 6 men eenjg geld in den pot
I gager, 3. échecs m, pl. 5 s'ennuïer.
is aimer. 4 dames c
- 6 fans que.
Nn

$S3 Over het uitlaaten van het woordje met.
zet 7. Wij wedden om al wat gij wilt, dat zij
op het laatst nog zullen twisten 8, zodra 9 de wijn
hunne hersfenen zal verhit hebben.
7 mettre préf. dufubj. 8 fe quêreller. 9 dèsque.'
XL1X. R_ E G E L.
Over het uitlaaten van het woordje met.
Het voorzetzel met, geen gezelfchap te kennen
geevende, en ook niet eenig mi.ldel waardoor iet
gefchiedt, wordt alsdan in 't Fransch volkomen
weggelaten; bij voorbeeld:
Hij viel mij aan' met den degen in de hand, il
m'attaqua Vépèe a la main.
Hij ging met het hoofd gebukt, il s'en alla la
tête balsfée.
Dit vindt voornaamlijk plaats, wanneer men het
voorzetzel met door hebbende of houdende zou kunnen
overzetten
Men lette wèl, dat men altijd het bepaalde lidwoordje
le, la ©f les, gebruiken moet, wanneer het
voorzetzel met weggelaten wordt:
Hij gaat met een gebukt hoofd, // marche la této
baisfée.
Behalven dat men zonder lidwoord zegt:
Met flaande trommen en vliegende vaandels, ta/i»
beurs batlans et enfeignes deplmées.

Op/lellen, betr. hei uitlaaten van het woordje met. 563
Opftelleh, betreffende het uitlaaten van het
voorzetzel met.
N°. u
Hij is. op ons afgekomen 1 met den degen in de
hand; hij was van nog een' anderen verzeld 2 , die
op mijnen makker is aangevallen 3 met het pistool
in de hand. Wij zijn echter blijven flaan 4, en
hebben hen afgewacht 5 met den degen in de hand.
Wij hebben ons gisteren avond zeer wel vermaakt 6'
er was iemand, die met eeii glas in de hand danste,
terwijl een ander het zeilde deed 7 met eene
fles in de hand. Zodra ik t'huis was, liep mijne
zuster mij te gemoet 8 met uitgebreide 9 armen.
Wanneer ik mijnen hond flaan wil, loopt hij weg
met de Haart tusfehen de beenen. Die arme lieden
baden mij met gevouWene 10 handen, hun eenig
geld te geeven.
t venir ibndre fur 4 tenir pied ferme. 8 aller au devant
quelqu'un, _ 5 attendre. de quelqu'un»
2 accompagné. 6 s'amulèr. 9 étendu.
3 venir attaquer. 7 en faire autant. 10 joint.
N°. 2o-
Het past 1 niet aan welopgevoede 2 kinders, hiirine
ouders en meesters met den hoed op het hoofd
aantefpreeken. Hij heefc ons zijne ongelukken vei*
haald met traanen in de oogen. Kent gij den man ,
die voorbijgaat met een gebukt 3 hoofd? Zij zijn
met ledige handen t'huis gekomen A. Onze dienstboden
brengen geheele 5 uuren door 6 met de armeri
1 il convient, 3 baisfé. 5 entier.
"3 bien né. 4 revenir.

£6*4 Over de wijzen, modes of mameren.
ever elkander geflagen 7. De beleefde menfcbéïï
fpreeken hunne meerderen 8 aan met den hoed af 9.
De krijgsknechten zijn uitgetrokken met flaande 10
trommels en met vliegende 11 vaandels 12. Depriesteresfen
13 van Bacchus liepen, geduurende de feestdagen,
met loshangend 14 hair langs de ftraaten vaa
Rome.
7 croifé. 10 battant. 13 prètresfe ƒ.
8 fupérieur rm 11 déploïé. 14 épars.
9 ba». 12 enfeigne/.
L. R E G E L .
Over de wijzen , modes of manieren.
De wijze, waarop iet gefchiedt, wordt in dert
dtt'f geplaatst met het bepaalde lidwoord, terwijl
men het toevoegelijke naamwoord in het vrouwlijke
geflacht gebruikt, om dat men er de vrouwlijke
zelfftandige naamwoorden node of maniere onder
verftaat; dus zegt men:
Op zijn Fransch, a fa Franpoif.
Op zijn Hollandsch, a la Hollandoife.
Doch het woordje als voor een zelfftandig naamwoord
ftaande, wordt door en overgezet; bij voor»
beeld r
• Hij was als een boer gekleed, il ètoit habtllé en
paifan.
Men ziet tevens, dat het voorzetzel en geen lid.
woord na zich neemt.

Opfeilen, betref, de wijzen, modes of manieren. 565
Op ftellen, betreffende de wijzen, modes of
manieren.
N°. 1.
Hij was op zijn Fransch gekleed. Dit vleesch
is op zijn Engelsen toebereid 1. Deeze kousfen zijn
op zijn Italiaansch gewerkt. Ik heb gisteren veele
menfchen gezien, waarvan eenigen op zijn Spaansch,
anderen op zijn Hollandsch, en anderen op zijn
Fransch leefden. Er waren op de botermarkt eenige
geringe lieden 2, waarvan fommigen als matroos:en
en anderen als bedelaars gekleed waren. Het
buis, daar ik gisteren in geweest heb, is op zijn
ouderwetsch 3 gebouwd; maar ons huis is op zijn
nieuwerwetsch 4 gebouwd. De fpijzen, op zijn Hollandsch
toebereid, zijn doorgaands zeer voedzaam 5.
De boeren zijn naar de oude mode gekleed. Men
wordt in deeze herberg vorstlijk gediend en gehuisvest
6.
1 préparé. ' 3 amique. 5 nourrisiant.
•2 gens du -commun. 4 'moderne. é logé.
N°. 2.
Wij hebben eenen heer ontmoet, die als een boer
gekleed was; ik was als een burger gekleed, toen
ik hem ontmoette. Veele jonge lieden leeven als
Josbandigen 1. Er zijn weinigen, die als Christenen
denken en handelen 2. Ër zijn lieden i die als
helden voor het vaderland geftorven zijn. Ik geef
u deezen raad als een oprecht vriend. Doe uwen
pligt als een braaf man, en foor u 3 niet aan de
kwaadfpreekers 4! Gehoorzaamt als braave kinders
1 libertin m. 3 fe foi cier gén. 4 médifant nu
§ .agir»
Nn 3

§66 Over de verfchUlende deelen van het ligchaam., enz,
aan de bevelen, die uwe ouders en meesters u geeven,
dan zullen zij u ook als braave ouders 'er,
meesters behandelen 5! zij zullen u ook alle dingen,
die gij hun op eene betaamelijke 6 wijze vraagen
zult, met al hun hart toe/taan 7. Wij ondervinden.
8 alle dagen, dat God' voor alle fchepzelen
als een getrouwe Vader zorgt 9.
5 traiter. 7 accorder. 9 avoir foin gén.
6 décent. y éprouver.
LI. R E G E L .
Over de verfchillende deelen van het ligchaam,
en van het gemoed, en tevens wanneer het
JNederduitfche woordje een door het
bepaalde lidwoord moet overgezet
of uirgclaaten worden.
Wanneer een deel van het ligchaam of gemoed
moet befchreeven worden, dan neemen de Franfchen
het bepaalde lidwoordje voor het zelffiandige
naamwoord, en zetten het toevoegelijke naamwoord
achter aan.
Hij heeft een dik hoofd', zet men over als of er
Itonde: hij heeft het'hoofd dik, Ha la t'i'te groffe.
' _ Zo wordt het woordje een ooit door het bepaalde
lidwoord overgezet; bij voorbeeld:
Ik wensch u een'goeden morgen, goedenavond,
je vous fouhaitc, je vous donne le bon jour, le
bon foir.
Ik heb niet een Huiver, je n'ai pas le fou.
Het lidwoord wordt, zoo wel als het woordje
ten, weggelaten, wanneer men te kennen geeft
van welke landaart iemand is;
Hu is een Hollander, // est Hollandois.

Opfeilen, betref, de deelen van het ligchaam, enz. 56*?
Opftellen, betreffende de verfchillende deelen
van het ligchaam en van het gemoed,
en wanneer men het woordje een
door het bepaalde lidwoord moet
overzetten of weglaaten.
N°. 1.
Alle volken hebben bet hoofd op dezelfde \vij.
.ze niet gevormd 1. De Europeaanen 2 hebben
eene ovaalronde 3 hersfenpan 4. De Indiaanen 5
hebben eene meer fpitstoeloopende 6 hersfenpan, een
kort" achterhoofd 7 en fterkere kaakebeeneu 8. De
Jlfrikaanen 9 hebben een fmal achterhoofd, een'
breeden nek, een kort neusbeen ip, een weinig uitf'eekend
11 kaakebeen; daarom hebben de Afrikaa.
nen ingebegene 12 neuzen en dikke 13 lippen. De
Nomadifche 14 Tartaaren 15, de Kalmukken 16, en
de overige volken, die digt bij de Caspifche 17 zee
woonen, en in de landen, die zich vandaar tot in
het noorden uitfl'rekken 18, hebben een langwerpige
3 hoofdfchedel, een plat voorhoofd, diepe 19
oogholen 20, korte neusbeenen, en een fpitfe 21 kin.
1 formé.
3 Europeen" m.
3 oblong.
4 crime m.
5 Indien m, 1
-
6 aboutisfant en
pointe.
7 occiput m.
8 machoire/.
9 Africain m.
10 os nafal m.
11 forrant.
12 épaté.
13 gros.
14 Nomade,
15 Tartare.
NA s.
16 Calmuc.
17 Caspien.
18 s'étendre.
19 avant dans la
• téte.
20 creux des yeux.
21 pointu.
Dit kind heeft een goed geheugen 1 en een zeer
ï mémoire/.
Nn 4

§63 Wanneer geen lidwoord, hoegenaamd,
levendig 2' begrip 3. Ik wensch u een' goeden dag.
Mij dunkt, dat gij een neêrflagtig 4 voorkomen 5
hebt. Hebt gij eenige kwaade ontmoeting 6 gehad?
Ik bevind mij in de verlegenheid 7. ik heb niet een'
Huiver in de wereld. Èfopus, die ons 200 veele
nuttige eh fraaje fabelen heeft nagelaten 8, was een
geboren Haaf; hij was daarenboven de lelijklte eri
tle mismaakjle 9 van alle menfchen van zijnen tijd.
Hij had een fpits hoofd, een platten'neus, een dikke
n en korten hals, dikke lippen, en een taanachtig 10
vel. Buiten dien had hij een zeer dikke buik, hij
Was gebult 11 en fcheef 12. Wij-zijn gisteren in
eene herberg geweest. Er waren veele vreemdelingen:
een van hun was een Kranschman, en een
ander was een Duitfcher, die ik voor eenige jaaren
in Engeland gezien heb.
3 vif. 6 rencontre ƒ. ï 0 bazané.
3 conception/. 7 embarras ?». n bosfü. '
4 abattn. 8 iaisfé. 12 tortu.
$ "is'. 9 dilforme.
LIL R E G E L .
\Vanneer geen lidwoord, hoegenaamd, voor
liet zelfftandige naamwoord geplaatst
' wordt.
Bij gelegenheid van de deelende lidwoorden is
geleerd, dat wanneer het zelfftandige naamwoord,
in het Nederduitsch, geen lidwoord of voornaamwoord
voor zich heeft", dat men het' alsdan gemeenlijk
oyerzet als of er van de of van liet voor
^tonde: de volgende fpreekwijzen maaken eene uitè
zondering op 1
den regel.
Dus zegt men in 't Fransch., even als in hetNe*
derduitsch, zonder lidwoord:

voor het zelfftandige naamwoord geplaatst wordt. 56$
Avoir faim, honger hebben, hongeren.
'Avoir foif, dorst hebben , dorfteu.
Avoir appétit, eetlust hebben.
Avoir envie, lust, genegenheid hebben.
Avoir desfein, yan voornemen zijn.
Avoir coutume, de gewoonte hébben , ge7 woon zijn.
Avoir chaud, froid, warmte, koude hebben, warm,
koud zijn.
Avoir pitiê, medelijden hebben.
Avoir peur, vrees hebben, bevreesd zijn.
Avoir horreur, af'chrik hebben.
Avoir tort, ongelijk hebben.
Avoir raifón, gelijk hebben.
Avoir occafon, gelegenheid hebben.
Avoir acqèS) toegang hebben.
Donner avis, bericht geeven, berichten.
Donner caution, v- rzekering geeven ,
ftellen..
borg
Donner quitance, fchril'tlijk bewijs van betaalijig
geeven,
Donner parole, zijn woord geeven.
Donner rendez vous, eene plaats beftemmen.
Donner cours, in zwang brengen.
Donner prife, vat, gelegenheid, aanleiding
tegen zich zeiven geeven.
Se donner carrière, zich goede dagen geeven.
Donner fentence, vonnis wijzen.
Donner raifon, gelijk geeven.
Donner tort, ongelijk geeven.
Demander pardon, ex* vergiffenis, verfchooning.
cufe, ' vraagen.
Entendre raifon, reden verftaan.
Entendre raillerie, boert, jokkernij verftaan.
Faire grace, genade doen, bewijzen,.
Faire voile, onder zeil gaan.
Faire naufrage, fchipbreuk lijden.
Faire banqueroute, bankerot fpeelen.
Faire alliance, een verbond maaken, een
verbintenis aangaan.
Faire plaifirt vermaak aandoen.
Nn 5

57« Wanneer geen lidwoord, hoegenaamd,
Faire front, face, tegen over Haan, het hoofd
bieden.
Faire bonne mine, een goed gelaat vertoonen.
Faire fortune, zijn fortuin maaken.
Faire tort, ongelijk aandoen.
Fnre raifon, belcheid doen.
Faire peur, bevreesd maaken;
Faire fustice, recht doen.
Faire honneur, eer aandoen.
Faire ménage, het huis beftuuren.
Faire fm, vuur geeven, vuuren.
Faire bréche, bres fchieten.
Faire violence, geweld aandoen.
Faire prifonnier, gevangen neemen.
Faire as faut > ltorm loopen.
Faire bon accueli, een goed onthaal aandoen.
Faire bonte, te fchande maaken.
Faire horreur, fchrik aandoen.
Faire pitié, mededogen verwekken.
Faire bonne ou mauvaife goede of kwaade cier maa«
chère. ken.
Faire connotsfiince, kennis maaken.
Faire tête, het hoofd bieden.
Faire attentlon, acht geeven.
Faire diligence, fpoed maaken.
Faire fond, ftaat maaken.
Faire mentlon, melding maaken.
Faire cas, gewag maaken.
Faire part, mededeelen.
Gagner pais, wegfpoeden.
Lier amitié, converfa- vriendfchap, gefprek, omtion,
commerce, gang maaken.
Mettre fin, e en einde maaken, eindigen.
Mettre ordre, toeftel maaken, in orde brengen.
Par Ier raifon, naar rede en billijkheid fpreeken.
Parler Francais, Alle- Fransch, Hoogduitsch, enz..
. mand, etc., fpreeken.
Pasfer maitre, meester worden.
Pasfer condamnatlon,] zich- fchuidig verklaaren.

voor het zelfftandige naamwoord geplaatst wordt. 57X
Porter honheur, malheur, geluk of ongeluk toebrengen.
Porter tèmoignage, getuigenis geeven.
Porter envie, benijden.
Cela porte coup, dat is van klem, nadruk.
Prendre patience, geduld neemen.
Prendre garde, zich wachten, in acht neemen.
Prendre jour, een' dag bepaalen.
Prendre langue, kondfchap inhaalen.
Prendre, reprendre ha- adem haaien, rusten.
lelne,
Prendre courage, moed vatten.
Prendre terre, aan land gaan.
Prendre confeil, om raad gaan.
Prendre occafion, gelegenheid neemen.
Prendre piti'é, medelijden hebben. '
Prendre partl, partij kiezen.
Prendre raclne , wortel fchieten.
Prendre cours, in zwang komen.
Prendre feu, vuur vatten.
Prendre naisfince, geboren worden.
Chercher querelle, dis- twist zoeken.
pute,
Rendre compte, rekening doen, rekenfchap
geeven.
Rendre honneur, honneur, eer aandoen.
Rendre obé'isfance, gehoorzaamheid bewijzen.
Rendre fentence, een vonnis wijzen.
Rendre tèmoignage, tèmoignage , getuigenis geeven.
Plendre raifon, reden geeven.
Rendre réponfe, antwoord geeven,
Rendre fervice, dienst doen.
Rouler carrosfe, eene koets houden.
Tenir école, auherge,
fchool, herberg,winkel houhoutlque,
houtlque ,
den.
Tenir table, tafel houden.
Tenir parole parole, , woord houden.
Tenir maifon, eene huishouding hebben.
Tenir confeil,
raad houden.
Wanneer een zelfftandige naamwoord in het Nederduitsch
een voorzetzel zonder lidwoord voor

572 Wanneer geen' lidwoord', hoegenaamd, enz.
zich heeft, zo gebruikt men er doorgaands ook
geen in 't Fransch:
Met drift, avec ardeur.
Met er haast, en diligence, '
Uit fpijt, par dépit.
Zonder geld, fans ar gent.
Tot belooning, pour rècompenfe.
Zo is het ook omtrent de naamen der Heiligen,
wanneer ze na één van deeze zelfftandige naamwoorden,
Rue, Porte, Eglife, Pont, Fauxbourg,
enz., gezet worden; als:
De St, Antonyftraat, la rue St. /ihtqine,
De St, Pieterskerk, Péglife St. Rierre.
Als het ontkennende woordje ni het werkwoord,
hebben, avoir, voor zich heeft, neemt het doorgaands
geen lidwoord na zich:
Ik heb noch goud noch zilver, je n'ai ni or ni
argent.
Het lidwoord wordt ook wel weggelaten, wanneer
er met hevigheid en beweeging gefproken
wordt:
Intirèt, honneur, confcienpe, tout est facrifé, belangen,
eer, geweten, alles wordt opgeofferd.
Na tout, ia de betekenis van allen of elk, laat
men het bepaalde lidwoord menigmaal weg; als:
Toute crèature cherche fa pat ure, elk dier ("alle
dier zonder onderfcheidj zoekt zijn voedzel.
Schoon tout, gantsch of geheel betekenende, altijd
een lidwoord of voornaamwoord na zich neerne;
teut le monde, de geheele wereld; toute ma v[e, a\
mijn leven.

Opfeilen: wanneer geen lidwoord, enz. $y$
Cpftellen, betreffende de gevallen wanneer geen
lidwoord, hoegenaarrd, voor het zelfftandige
naamwoord geplaatst wordt,
N°. i.
Nooit eet men met meer eetlust, dan wanneer*
men honger heeft. Geef mij te drinken, want ik
heb groote dorst J Het is reeds twaalf uuren; hebt
gij. geen lust i om aan tafel te gaan? ja, zekerlijk.
Ik heb reeds voor een uur honger gehad. Ik ben
van voornemen, om morgen een reisje naar 2 Holland
te doen. Mijn broeder heeft de gewoonte mij
te verzeilen 3. Ik geloof, dat wij van daag warmte
zullen hebben. Mijnheer D... heeft mij verzocht
om u honderd guldens te betaalen, die hij u fchuidig
is 4. Ik verzoek u mij een bewijs van betaaling
5 te geeven, na dat ik u het geld zal betaald
hebben. Hij zou u daarvan wel bericht gegevea
hebben, indien de"tijd het hem hadde toegelaten.
1 envie. 3 aecompngner. 5 quitance ƒ.
3 pour. 4 devoir.
N°. 2.
Hij is een man, die naar rede luistert. Zijn broeder
verftaat geen boert. Deeze zaak heeft reeds
lang genoeg geduurd 1, ik zal er 2 een einde van
maaken. Blijf 3 in 4 rust; ik zal daarop goede
orde ftellen. De koning is edelmoedig genoeg om
hem genade te bewijzen. Zes fehepen zijn voorleden
week in zee gelopen 5, en twee hebben er fchip-,
breuk geleden. Zij waren onder zeil gegaan naar 6>
t trainer. 3 demeurer. 5 entrer.
3 y. 4 er

574 Of ft ellén: wanneer geen lidwoord, hoegenaamd.
America. De koning heeft een verbond gemaakt
met de nabuurige mogendheden. Kent gij den man
wel, die deeze week bankerot gegaan is? Ik begeer
geen kennis met hem te maaken. Hij heeft den moed
niet om een' eerlijken man het hoofd te bieden. Heb
geduld! gij doet mij groot vermaak aan.
NA 3. '
Wij zulten wel acht 1 geeven 1 op het geene ons
te* doen ftaat 3. Wij zullen eenen dag bepaalen,
om hem te gaan fpreeken; maar, alvóorens 4 dit te
doen, zullen wij bij mijnen broeder om raad komen.
Met geduld komt men alles te hoven 5. Handel
6 niet met oploopendheld 7, gij zult er niets bij
winnen. Hij is met 8 er haast 9 vertrokken Hij
komf mij voor 10 een eerlijk man te zijn. Ik raad
het u als vriend. Zegt gij mij dat uit 11 fpijt ia
of uit hoert 13? Zonder geld en zonder vrienden
kan men niets verkrijgen i£. Men leert geen Fransch
fpreeken zonder moeite. Ter 15 belooninge van alle
de moeite, die ik genomen heb, elsch 16 ik nietÈ
dan oppasfendheid en gehoorzaamheid.
1 garde. 6 aeir. 12 dépit m.
2 prendre. 7 emportement m. 13 raillerie /.
3 rester a faire. 8 en. 14 obtenir.
4 avant. , 9 diligence. 15 en.
,5 venir a bout de 10 il me paroit. ïó demander.
quelque chofe. 11 par.
N°. 4.'
Welziju, eer, geweten, alles wordt opgeofferd
aan de ongeoorloofdfte 1 vermaaken. De deugd is
de dochter des Hemels: gelukkig de geene, die dezelve
betracht 2 van zijne kindschheid af 3. Hij
1 illicite. 2 pratiquer. 3 dis.

voor het zelfftandige naamwoord geplaatst wordt. 5f§
brengt zijne jeugd door zonder kwelling 4, zijne
manlijke jaaren 5 zonder kommer 6, en zijnen
ou ierdom zonder knaagingen 7. De St. Pieterskerk
die men te Rome ziet, is grooter dan de
St Pauluskerk van London. Men vindt het oudemannenhuis
in de St. Antonyftraat. De naam van
Lodewnks .haven is in den jaare i in veranderd in
dien van vrijen 8 haven. Met hem zijn aiie onderneemingen
gemaklijk 9, en alle hinderpaalen overkomelijk
10. Wat fcheelt u 11? altijd dezelfde verlegenheid
ia dezelfde ongerustheid 13, en dezelfde
behoeftigheid 14, De wijze vraagt noch rijkdom
noch armoede. Wij zullen ééns 15 rekenfchap geeven
van alle onze daaden.
4ag- ation /. 8 franc. I 3 embarras m.
3 yirmte/. oaifé. 13 inouiétude ƒ„
6 inquiemde/". ï 0 inlurmontable. 14 indigence f.
1 remord m. ,1 avoir. i 5 u n j o u r.
LUI. R E G E L .
Over de ziekten.
De kwaal, waaraan men ziek ligt of overliidt
beeldS^Wof ablai
'f geplaatst; bij vïor-
Hij ligt ziek aan de koorts, il est malade de la
fiévre.
Hij is aan eene beroerte geitorven, il est mort
a une paralifie.
datif g P
eze a
tI' ^
m e
" p ! j n g e V O e I t
» W o r d t i n d e n
Hij heeft tandpijn, // a mal aux dents.
aiA 3
k
n s o f u
w o r d t
f * \ ° ï Sgen, overgezet
als of er ftonde: de koorts hebben, avoir la fiévrl

576
Ovér de.ziekte ffi
, Aan de tering zijn^ of de tering hebben, betekent
être étique; en dus ook: hij ligt aan eene beroerte,
il est paralitique.
Wanneer het lidwoord een vooraf gaat, zo zet
inen de plaats, waar inen pijn heeft, in den gènitifi
Ik heb een zwaare hoofdpijn, fai un furieux mal
de tête.
NA ï.
_Mijn vader ligt ziek aan de kdorts; maar ik weer
hiet of het aan de anderdaagfche of aan de derdendaagfche
koorts is. Mijn moeder is voor een jaar
aan de darmpijn i overleden 2. De eené heeft pijn
in het hoofd, de andere heeft pijn in de keel, een
derde pijn in den buik, een Vierde pijn in de lenden,
en zo voords 3: het zijn kwaaien, waaraan
weinige menfchen fterven. lk ben den geheelen
dag met eene zwaare hoofdpijn gekweld 4 geweest^
welke mij allen lust benomen heeft om uittegaan. Ik
vind, dat men veel lijdt, wanneer men tandpijn
heeft. Ik geloof,*dat mij ftof in de oogen gevallen'
is, want ik heb groote pijn in de oogen. De geeneri,
die te veel eeten, hebben doorgaands pijn in
de maag.
1 colique ƒ. 3 ainfi du reste. 4 tourmenter.
2 mort.
N*. &
t Zii heeft een zweer 1 in de keel. . Hij heeft pijn
ïh de borst. Ik heb pijn voor het hart. Zij heh'A
ben pijn in het oor 'Wij zijn hier aan de tocht
blootgefteld. Ik heb er pijn van in den nek. lk
keü eenen man, die de teering heeft, en ik twijfel
«iet
i abcès m.

'Over het hezïti. voornaamwoord 'en hip. VJwoork $ff
niet of hij zal er binnen kort aan fterven. De wandeling
heeft mij vermoeid. Ik heb er pijn van aan
armen en beenen. De kinderen, die wormen hébben,
hebben dikwijls jeukte in den neus, en pijn in
den bufk. Mijn broeder heeft twee kinders gehad,
die aan de kinderpakjes 2 geftorven zijiy hij had
2e hun niet laaten inenten 3. , De geenen, aan wiè
— men ze heeft laaten inenten, fterven er zelden aan.
Zijne zuster is,aan de waterzucht overleden, waaraan
zij lang gekwijnd heeft.
£ petites véroles ƒ. 3 inocuier.
LIV. R E G E L .
Wanneer het bezittende voornaamwoord doof
een bepaald lidwoord overgezet wordt.
' Het bezittende voornaamwoord wordt zeef wèl iri
t Fransch door het bepaalde lidwoord overgezet 1
^anneer het in. 't Nederduitsch als Overtollig kan
belehouwd warden: bij voorbeeld, wanneer inert
zegt: hij heeft zijn been gebroken, zo zet men het
pver 4ls of ér ftonde: hij hééft zich het been ge*
broken, il s'est casfè la jambè. Men toont geA
noegzaam aan, dat het eens anders been niet geweest
is, door het voorafgaande werkwoord wederhoong,
réciproque, 'te maaken, of door bij het
aelve een perfoonlijk voornaamwoord te voegen,
dat den lijdenden perfoon bepaalt.
Echter wordt het bezittende voornaamwoord over>
gezet, wanneer men met nadruk fpreekt:
Ik heb hem mét mijne eigene oogen gezien* jé
l ai vu de mes propres yeux,
Óo

Opfeilen: betref, het bezittende voornaamwoord*
Opftellen, betteffende de gevallen waarin
het bezittende voornaamwoord door het
bepaalde lidwoord overgezet wordt.
N*. i.
Gisteren hebben wij eenen man gezien, die zijn
been brak. Er was een man, die zijne lendenen
brak, door van de trappen te vallen, waaraan hij
kort daarna overleed. Hij heeft zijnen arm ver*
ftuikt i. De hoogepriester Heli, vernomen hebbende
, dat zijne zóonen gedood, en de arke des
Heeren genomen was, viel van 2 zijnen zetel 3,
brak zijnen hals en ftierf. Ik heb het ongeluk gehad
om mijnen voet te branden. Indien men te
gulzig eet, loopt nien gevaar zijnen mond te branden.
Ik aal naar 4 den paruikemaaker gaan om mijn
hair te laaten fnijden 5. Mijn hoofd heeft mij den
geheelen dag zeer gedaan. Alle mijne leden doen
mij zeer. Ik heb moeite om op mijnen rug te
liggen.
I disloquer. 3 fiège nu 5 faire faire..
3 de desfus» 4 chez.
N». 2. :
Wie heeft uw aangezicht zo 1 zwart gemaakt z?
flet is mijn broeder, die het gedaan heeft. Hij
heeft zijne handen en zijn aangezicht ook zwart
gemaakt, om zijne makkers te vermaaken. Ik beveel
u, uw aangezicht en uwe handen terftond te
wasfchen. Veelen onder ul. hebben de flechte gewoonte
van met hunne elleboogen op de tafel te
leunen. Ik ben zo vermoeid, dat ik op mijne bee-
s tant. 2 noirejsi.

Wanmer er of daar door il overgezet wordt.
hen niet flaan kan. Mijne beenen doen mij zeer.
Ik h :b een' fteek 3 in mijnen linker arm gekregen.
Ik heb hem met mijne eigene oogen gezien. Toen
mijn broeder van hier vertrok, volgde ik hem met
mijne oogen, zo lang als ik kon. Wij waren tot
bp óns hemd toe nat. Ik zweeg, zodra hij zijneiï
mond opende.
3 un coup d'épée.
LV. R E G E Li
Wanneer het woordje er of daar door it
overgezet wordt.
Het woordje er of daar wordt veeltijds in het
Nederduitsch gebruikt om de plaats aantevvijzenj
en dan wordt het ih 't Fransch door y of la, overgezét:
Ik ben er, f y fuis:
lk zie daar eenen man, je vois la un hóntmé.
En alsdan gaat het in 't Nederduitsch nooiË
Voor den noemer van het werkwoord: ik ben er^
ben ik er? ik ben er niet, ben ik er niet?
Echter gaat het woordje er of daar dikwijls voor
den noemer en voor het werkwoord; alsdan wordt
het in 't Fransch door il overgezet, wordende het
werkwoord in den derden perfoon van het énkel-?
voudig, en de noemer achter aan geplaatst; bij
voorbeeld:
Er komt iemand, il vient quelqu'un.
Er vergingen twee fchepen, /'/ pèrit deux vaiif.
jèaux.
Men voegt er ook hog wei y bij é wanneer mcË
de plaats wil uitdrukken :
Oo i

Opfeilen, betreffende de gevallen, waarin
II y arrha des gens, daar, of er kwamen lig*
den aan.
Het woordje het wordt ook door il overgezet,
wanneer het volgende werkwoord geen' anderen
noemer heeft:
Het regent, ilpleut.
Het is mooi weêr il fait beau. '
Het is noodig, il est nécesfaire.
Maar indien het werkwoord een' anderen noemer
heeft, wordt het door 't werkwoord geregeerd-.
Hij heeft het niet noodig, il tien a pas befoin.
Opftellen, betreffende de gevallen, waarin
het woordje er of daar door il overgezet
wordt.
W. i.
Mij dunkt, dat er iemand komt om mij te fpreeken.
Wij waren aan tafel, toen er een perfoon inkwam.
Toen ik uit wilde gaan, kwamen er lieden,
die mij tegenhielden i. Indien er geen twee
juist 2 gelijkvormige bladen bef aan 3, beftaan er
met te meer reden 4 geen twee volmaaltt gelijke 5
menfchen. Er zijn misfchien, zegt Bonnet in zijne
'befchouwing 6 der Natuur, werelden zo onvolmaakt
piet betrekking 7 tot de onze, dat er niet dan wezens
8 van de eerfte of tweede clasfe gevonden worden
9 Tusfehen den laaglten en den verhevenften
trap der ligchaamlijke volmaaktheid, zijn er bijna
3 arrêter/ 4 s plus forte raifon. 7 relativement dat.
2 précilèment» 5 identique 8 être-m
3 exisier. 6 contemplation /. 9 fe trouver.

er of daar door il overgezet wórdt, yffÈ
•m OEeindig getal midden- io trappen. Indien er
tusfehen twee wezens, hoegenaamd n, eene ledig'
held 12 beftonde, wat zoude dan de reden zijn van
den overgang 13 van het eene tot 14 het aridere?
10 intermédiaire. 12 vuide m. 14 a, i
11 quelconque, 13 pasfage m», . ->i
N°. s.
Er is deezen winter weinig fneeuws gevallen. Het
heeft van den morgen gehageld. Er wandelen weinig
menfchen, wanneer het Hecht weêr is. Er gijn
eenige fchepen aangekomen, die de tijding medegebragt
hebben, dat er in Holland eene overfroo*
tning 1 heeft plaats gehad Er ligt ons veel aan gelegen
te weeteu of dit waar, dan of dit valsch is.
Er zijn twee nieuwe 2 fchöollieren op fchool gekomen,
indien het waar is, wat men mij gezegd heeft.
Daar ligt ons weiïiig aan gelegen. Het heeft den
geheelen dag geregend. Er zijn twee mannen verdronken.
Er heeft zich eene goede gelegenheid aangeboden
, om hem te doen begrijpen, dat het npodzaaldijk
is, dat hij vertrekke. Hem ontbreekt geld.
Het zal noodig zijn, dat ik het hem leene. Dunkt
hèt u, dat hij 'het noodig zal hebben ? Het fchijnt zo,
ï inondation/. 2 nouveau.
LVI. R E G E L . '
J Over de werkwoorden worden en zijn, bij *een
voorleden deel- of naam-woord
ftaande.
Het werkwoord worden, alleen of bij een naamwoord
ftaande, wordt door devenir overgezet a en
Oo s

Oj>er de •Wer'kiïöirden worden en zijn,
geeft eene verandering van ftaat te kennen; bi?
voorbeeld:
Hij wordt arm, g devientpauvre.
Doch wanneer worden bij een voorleden deelwoord
ftaat, wordt het een lijdend werkwoord,
verhe pasfif, en alsdan zet men worden door étrè,
over; dus zegt men: bemind worden, être aimé.
Zit hier eene vervoeging van het lijdende werk»
Woord bemind worden, étre aimé:
Vinfinitif le préfent.
Etre aimé, és, ie, ées, bemind worden.
Le parfait.
Avoi,r. i*i aimé, és, ée, èes, bemind zijn, of geweest
zijn.
II
Lindicatif le préfint.
Je fuis ik word "J
Tu es - l aimé, ie, gij wordt l
Pl, elle est * hij, zij wordt !
Nous fommes _ wij worden f bemind,
Fous Étes | aimés, èes, gijl. wordt
Pis, elles font zij worden J t
X étois
Lt premier prétérit.
- wei
"d" 1
Tu ét ois ï aimé, ie, gij werdt
// elle étoit * hij , zij werd I. . .
Nous êtions wij werden rocmmok.
Fous étiez \ aimés, &r,gijï. weidt J
lis, elles ètoient • zij werden 11

$?/ een voorleden deel- efnaam-woord JhtOiï&e. §8f
Le fecond prétérit.
*pe fus ik werd "Y
'Pu fits > aimé, ée, gij werdt I
Pl, elle fut * hij, zij werd '
jVo»* furies _ wij werden rbemind.
Fous fütes | aimés, èes, gij}, werdt |
ifr, «//«• fur ent' zij werden J
Xe parfait.
yai . ik ben "\ bemind,
Tu as ' | été aimé, ée, gij zijt j of beƒ/,
elle a fi bij, zij is imindga-
Nous avons - wij zijn f weest,
Fous avez i été aimés,ées, gijl. z ;
jt I of ge-
Ils, elles ont zij zijn J worden.
Le plusque paifait.
yavois ik was "J bemind,
Tu avois | été aimé, ée, gij waart of be-
II, elle avoii * hij, zij was ! mindge-
Nous avions _ wij waren Tweest,
Fous aviez ? été aimés, ées, gijl. waart | of ge-
11 s, elles avoient z\] waren j worden,
Le futur.
Je ferai ik aal ")
Tu fèras > aimé, ée, gij zult j
//, elle fera s
hij, zij zal ' bemind
Nous fier ons _ wij zullen f worden,
Fous ferez ? aimés, ées, gijl. zult |
Ui, elles fier ont zij zullen J
Le futur pasfé.
yaurai ik zal "| bemind
Tu auras i été aimé, ée, gij zult. I ge-
//, elle aura * hij, zij zal ! weest,
Nous aurons _ wij zullen Tof ge-
Fous aurez > été aimés, ées, gijl. zult I worden
lis, ellesauronï zij zullen J zijn.
Oo 4

'04 Over de werkwoorden, worden cn zijn,
I? imparfait.
*pe ferois jj^ _ z o u |
Pu ferois \ aimé,, ée, gij" zoudt j.
ëi ^ fcroit 0
hij, zij zou '.bemind
Nous feftons wij zouden f worden.
Fous feriez > aimés, èes, gijf. zoudt |
Ils,ellesferoient * zij zouden |
?
Uiniparfait pasfé.
yurois_ ft zou 1 bemind
« aurois | été aimé, ée, gij zoudt ge-
II, elle aurolt •> hij, zij zóu ! weest,
Nous aurions wij zouden jof'ge-
Pous auriez j été aimés, ées, gijl. zoudt | worden
Ils, elles auroiem zij zouden f zijn. ''
E'impératif
fe. , \ahné,ée, word>bemind.
öutl,qu
o n s
\
ümez
elk foit
«
* • ' laat hijol"z.ij ? bemind
? laaten wij J worden.
^/'«^j^, wordt, gijl. bemind. '
^ w^Sf» ellesfment laaten zij bemind worden.
2,tf futsjanctif le, préfent.
Que je fis
£«f.'*>'
dat ik
}
I | worde.
ain
?f dat gij wordet.
//, ?« «//

pij een voorleden duel- of naam-woord ftaande. 58$
Le parfait, r
Quefaie
Quetuaies
dat ik
\èté aimé, dat gij
- b e. zij.
mind zijt,
(jil'il,qu r
elleait •> f».«*V, dat bijtij s e
- zij.
gare nous aïons '. . • dat wij JJ^?' zijn.
Que vous.otez été aimés, d a t g i j L
Qu'ils,qu'ellesaient aimèes, dat zij
^ z ij t >
d

£86* Over de werkwoorden worden en zijn,
uitdrukt, zo zet men het behulpzaame werkwoord s
dat zulk een deelwoord verzelt, nooit in een' zamengeftelden
tijd, maar het moet Hechts woordlijk
in 't Fransch overgebragt worden.
Hij is, of wordt van ieder bemind, betekent, il est
aimé de tout le monde, naardien er eene voordduuring
vooronderfteld wordt, en il, de noemer van
est aimé, eenen perfoon uitdrukt.
Maar indien de noemer van het werkwoord eene
zaak kenmerkt, wanneer er volftrekt geene voordduuring
te pas komt, en dat tevens het deelwoord
van een daadlijk werkwoord af komftig is, zo wordt
het behulpzaame werkwoord iq een' zamengefteldert
tijd gebruikt:
Deeze brief is door mijnen broeder gefchreven,
cette lettre a été ècr'tte par mon f; ére.
Dit gefchiedt vooruaamlijk wanneer men zegt door
wien iet gedaan is.
Indien de noemer van het werkwoord eene zaak
is, en er niet gezegd wordt, waardoor of door
wien iet gefchiedt, zo gebruikt men bijna nooit den
zamengeftelden tijd.
De brief is gefchreven, betekent la lettre est
écrite; hier"gebruikt men est en niet a étéwant men
verklaart niet waardoor of door wien de brief gefchreven
is.
Bijaldien er ftonde: de brief wordt door mijnen
broeder gefchreven, behoorde men het lijdende werk»
woord in een daadlijk werkwoord aldus te veranderen:
" /
Mijn broeder fchrijft den brief, of is bezig met
dien te fchrijven, mon fré're écrit, ou est accu.
pè a écrire la lettre.
Indien het onzijdige werkwoorden zijn, als: aller,
gaan, arriver, aankomen, gebeuren, choir,
Vallen, déchoir, vervallen, éclioir, verfchijnen, te
beurt vallen, décèder, overlijden, enfrer, inkomen*

&j een voorleden deeU of naam-woord ftaande. $%f
hnUre, geboren worden, partir, vertrekken, rester,
blijven, fortir, uitgaan, tomher, vallen, venir, ko.
men: verder die werkwoorden, welken er van afko.
men, en anderen meer van die natuur; dan gebruikt
men nooit être iii een' zamengeftelden tijd: bij voorbeeld;
Hij is gegaan, il est allé.
Zij zijn aangekomen, ils font arrivés.
en zo met de anderen.
Een werkwoord, dat in het Nederduitsch als lijdend
voorkomt, wordt veeltijds in 't Fransch door
een wederhoorig werkwoord overgezet, wanneer
de noemer leevenlooze zaaken uitdrukt; bij voorbeeld:
De kwaade tijdingen worden eerder verfpreid dan
de goeden, les mauvnifes nouvelles fe repandent
plutót que les bonnes.
Hier wordt het lijdende werkwoord worden verfpreid
door het wederhoorige fe repandre overgezet,
om dat les mauvaifes nouvelles de noemer is, en
geen' perfoon aanduidt.
Echter gefchiedt dit ook wel, fchoon de noemer
eenen perloon aanwijze, voornaamlijk wanneer de
pronoms conjoncïlfs, me, te, fe, nous, vous, op den
doenden perfoon kunnen terug gebragt worden- bij
voorbeeld: ik word kwaad, betekent je me fache $
want het is als of men zeide: ik maak mij zeiven
kwaad.
Het lijdende werkwoord neemt de of par na zich •
dus zegt men: *
Hij wordt van ieder geacht, U est estimè de tout
le monde.
"rVome werd door Romulus gebouwd, Rome fut
bdtle par Romulus.
Men, gebruikt de, wanneer het werkwoord eene?

j?8 Opfeilen, betref, de werkwoorden 'worden en zijn,
daad uitdrukt, daar het ligchaam geen deel aan
heeft, zo als in het eerde voorbeeld; in tegendeel
drukt par eene daad van het ligchaam, of van iigchaam
en ziel uit; maar nooit plaatst men par voor
Dieu; dus zegt men:
De Jooden zijn door God geftraft, les Juifs ont
été punis de Dieu.
' N°. i.
De lieden , over welken wij voorleden jaar gefproken
hebben, zijn ze?r rijk geworden, want zij hebben
het hoogde lot uit de loterij getrokken; doch
zij worden nu niet meer zo i geacht als zij het
van te vooren geweest zijn; want zij zijn nu onverdrxageiijk
irotsch geworden. Zo iemand zijne
verteeringen niet naar i zijne inkomlteu fchikt,
loopt hij gevaar van fchielijk arm te worden. De
geene, die zijnen pligt verzuimd zal hebben, eu
ongehoorzaam zal geweest zijn, zal ftrenglijk ge.
{Iraft worden; maar de geene, die deugdzaam en
oplettend is, zal van ieder geacht worden. Wij
worden door de aanloklijkheden der wereidfche
Voorwerpen verleid, en wij worden door kwaadq
voorbeelden ligtlijk bedorven. Wij moeten aandachtiger
en n aardiger zijn, zo wij geleerder willen
worden dan wij zijn. De mensch is geduuriglijk
aap de wisfelvalligheden des fortujns blootge-*
field.
ï tant. 2 Oir.
N°. 2.
Gij doet iemand geenzins dienst i, door hem de
| otyiger, ;• _

ij een Doorleden- deel- of naani- wóórd ftaande. 589
kwaade gefprekken 2 over te brengen g, die over 4
hem gehouden wonen . en gehouden zijn; gij wordt
weldra voor uwe onbtfcheidenheid 5 betaald, en gij
wordt het eerfte voorwerp van zijnen wederzin 6
en van zijn verdriet. De opmerkingen 7 zijn niet
nuttig, dan wanneer zij juhf van pas 8 en in dem
tijd gemaakt worden, om daarmede zijn voordeel te
kunnen doeno; zij worden een onderwerp van verdriet,
wanneer men dezelven te laat maakt. Alles
wat zonder opmerking gedaan wordt, kan niet dan
bij geval goed komen 10. De kennis der dingen
wordt door veelvuldige opmerkingen verkregen.
De eerfte waardigheid moet alleen door den braafften
man bekleed worden. De driften kunnen de
reden niet aa>iva'len 11, wanneer zij door de wijs«
heid geholpen 12 wordt.
2 )iscours m. 6 averfion f. 10 réusfir.
3, raconter. 7 réfr'X'or ƒ.* n aciaq'uer.
4 de. 8 a propos. 12 fêcourir» .;
5 indiscrétion /. 9 profi;er'ge«.
N». 3. •
Het befluit is genomen. Dit befluit is door miü*
'nen vader genomen Dit werk wordt door mijnen
broeder gemaakt. De waaren worden goedkoop verkocht.
Hebt gij uwe baaien peper nog? neen, ik
heb ze niet meer; zij zijn verkocht. Aan wien
zijn zij verkocht ? Het heugt mij niet meer. Zie
daar een huis, dat door de vlammen verteerd 1
wordt. Het is nog niet verbrand. Ik heb een huis
gehad, dat voorleden jaar verbrand is. De kunften
•en weetenfchappen kunnen niet gekocht worden.
Ziedaar boeken, die ingebonden zijn I Ziedaar anderen
, die ingebonden worden! Door wien is dat
boek ingebonden? Ik weet het niet. Het dak is
door den wind netrgefmeten 2. Men heeft e£nen
2 eonfumer. 2 abattre.

gija Over de betekenis van het woordje bij.
man gevangen, die van dief/lal 3 befchuldigd wordti
De ftad is door de vijanden volkomen verwoest geworden.
Dit kind wordt van zijne ouders aangebeden.
3 vol nt.
N». 4.
Dat zijn dingen, die alle dagen gezien wordem
Mij is verhaald geworden, dat u een ongeluk overgekomen
was. Gij zijt kwalijk onderlicht. Het
zou mij zeer gelpeten hebben, indien gij aan dat
ongeluk blootgefteld geweest waart, is de brief
gefchreven? ik geloof, dat hij door mijnen broeder
gefchreven wordt. Men zal hem ü te leezen geeven
zodra hij gefchreven zal zijn. De reden is
den mensch gegeven,«op dat hij er zich naar fchlkke
1. De dingen, die in de jeugd geleerd worden^
worden niet ligtlijk vergeten Zijn vader is voorleden
week overleden; de zoon ontving er de tijding
van, zonder dat hij er over aangedaan 1 was.
De adeldom is door de ouden 3 uitgevonden, orff
de eerzucht der menfchen te voeden.
1 fe conformer dat. 2 touché. 3 anciens
LVII. R E G E L .
Over de betekenis van het woordje bij*
Het Nederduitfche voorzetzel bij wordt in \
Fransch overgezet op verfchillende wijzen; bij voorbeeld:
Hij ftaat bij mij, il fe tieni auprès de mol,
Hij woont bij mij, il loge chez moi.
Hij flaapt bij mij, // dort avec mou

Over de betekenis van bet waardje bij. ,• *$%
, Ik heb geen geld bij mij, je ifai point d'argent
fur moi.
Dat wordt bij de el verkocht, eela fe vend i
Vaune.
Iemand bij de hairen vatten, preftdre quelcun par
les cheveux.
. Bij voorbeeld, par exemple.
Bij de kaars werken, travalller h la chandelle.
*•) B'j-> wanneer het zo veel betekent als digt bif %
wordt door auprès overgezet, zo als in het
eerfte voorbeeld te zien is.
3.) Pfij wordt door chez overgezet, om te zeggen
in het huis van.
3. ) Pij kan de betekenis hebben van avec, wan»
neer het zo veel zegt als in het gezelfchap.
4. ) Bij betekent zo veel als fur, wanneer men iet
bij zich draagt.
5. ) Het gewigt of de maat, waarbij iet verkocht
of gekocht wordt, zet men in den datif.
En eindelijk wordt 6.) bij door par overgezet,
voornaamlijk na de werkwoorden vatten, grijpen, of
aantasten: ook gebruikt men par voor een naamwoord,
wanneer bij zo veej betekent als door mid.
del van.
Opfte.llen, betreffende de betekenis van heC
voorzetzel bij\
N°. 1.
Hij zou bij mij niet gebleten zijn, indien gij hem
geroepen haddet. Hoe laat is het? ik weet het niet;
ik heb geen horologie bij mij. Doe mij de eer van

£)& Ö0e!!en, betref, de betekenis van het woordje bij.
Bij mij tê komen! Ik zai voor u betaalen, indièn
gij geen geld bij u hebt. Het is bij geval, dat ik
mijn beurs bij mij op de tafel heb laaten liggén.
Kom bij mij in, ik zal het u wedergeeven! Ik heb
altijd tabak bij mij. Bij wien hebt gij denzelven
gekocht ? Bij mijnen buurman. Ik zal er vooreerst
een vierdendeel i van köopen. De tabak wordt bij
het pond, bij het halve pond, of bij het vierdendeel
verkocht. Gij weet , dat het laken bij de elj
en het bier bij het vat verkocht wordt.
i quarteron m.
N°. é.
. Slaapt gij alleen? neen,- ik flaap bij mijheh broe-J
der. Toen ik bij de brug Hond, kwam er iemand,
die mij bij de mouw trok, en die mij vroeg, of ik
lust had om bij u den nadenmiddag- doortebrengén»
Ik meende onbekend te zijn, maar hij noemde mij
bij mijnen naam. Het was mij onmogelijk hierin
toeteftemmen, naardien ik verfcheidene brieven bij
mij had, welken ik nog van daag zal moeten beantwoorden.
Ik verzeker u, dat ik verpligt geweest
ben bij de kaars te fchrijven. Indien gij toen bij
mij gekomen waart, zoudt gij mij bij het vuuf
hebben vinden zitten. Er zijn lieden, die liever
bij de lamp dan bij de kaars willen werken. Hebt
gij het boek bij u, dat gij mij te leezen zoudt ge*
geven hebben? Ik heb het bij mijnen broeder ge-"
laten.
Ver-

Ferklaaring der Gallicismen, 'ehi.' 59^
Verklaaring der Gallicismen of eigenaartige
fpreekmanieren, in de volgende opftellen
voorkomende.
tn het wild fpreeken. Parier a tort et d tresvers,'de
büt en blana
Waartoe dient dit alles? A quol bon tout ceci?
Ik verlta er geen woord jPe n'y entends gout'e.
van.
Iet op zijn' duim weeten. Savoir une chofe fur U
bout du doigt.
Nergens toe deugen. PP être bon a rien.
Het is met u gelegen. // en est de vous.
Veel getchreeuw en wei-- Beaucoup de brult et peü
nig wvl- • dè befiogne.
Leeven als vrolijk Fransje. Fivre au jour la journée.
Zijn goéd door de billen Disfiper fon bien.
lappen.
Jan en alle man. Le tiert et le quart.
iemand met de vingers Montrer quelqu'un au
nawijzen. dolst.
Iemands geduld ten einde Pousfir a bout la patience
brengen. de quelqu'un.
De kruik gaat zo lang te Tant va la cruche a Peau-,
water, tot dat zij barst. qu'enfin elle fie brifie.
Iemand redden» Tirer quelqu'un d'afairei
Het komt hier maar op aan. // ne s'agit lei que.
Iemand te gemoet gaan in Aller au clevant de quethet
geen hem gettoegén qiPun tn ce qui lui fait
geeft. plaifir.
. Het is beter laat dan nooit. Mieux vaut tard que ja-
•• 9 ma is.
Uwe eer hangt er aaa. II y va, il s'agit de votre
honneur.
SVcht bij kas zijn. Etre court d'argent. .
Effene rekeningen maaken Les bons comptes fint lel
goede vrienden, bons amis.
Pp

Ferklaaring der Gallicismen',
Iemand bij zijn woord Prendre quelqii'ifn au mor.
houden.
Honger is de beste fans. II n' est fauce qued'appétit.
Opdisfchen. Couvrir la table.
Zijn geduld gaat ten einde» II perd patience : Sa patience
est a bout.
Lust hebben. Avoir envie. Etre d'humeur.
Een nadenmiddag-flaapje
doen.
Faire la mèridienne.
Goed vinden. J u
g er
& propos.
Iemand voorbij zien gaan. Foir pasfer quelqu 7
un.
Het water in de eene Souffler le frold et le chaud.
hand en het vuur in
de andere draagen.
Ik voor mij. Pour moi.
Meenen het geen men zegt. Avoir le coeur fur les lèvres».
Ik houd niet van dat te Je n'qime pas h faire cela.
doen.
Kruipen (laagheden doen). Faire le chiên couchant.
Iemand zijne woorden we- Faire chanter la pallnodie
der in den keel doen
haaien.
U quelqu'un.
Ieders vriend zijn. i Etre ami de tout le monde:
Gij kunt bij mij te recht Je vous en fournlral.
raaken.
let onbeziens koopen of Acheter ou v.endre chat en
verkoopen. poche.
Men zal er mij niet toe On nem'y attrapperapas.
krijgen.
Een ezel floot zich geen Chat échaudé craint Peau
tweemaal aan
fteen.
éénen froide.
Wat gaat gij beginnen? Qu'allez vous faire?
Aan eene zaak tornen. Toucher a une corde.
Van den wal in den floot Tomber de fiévre en chaud,
vallen. mal de la poële dans la
braife.
Mis hebben. Se tromper.
jHet hembd is nader dan Charité bien ordonnèe cemde
rok. mence par foi même,
Zijn' eigenen kop volgen. Agir de fon chef.

of eigenaart ige fpreehnanieren, enz. 59/j
jjet gelag betaalen. Païer les pots casfés.
Aan iet fchuidig zijn. Etre coupable d'une chofe.
Haastige lpoed is zeidei l En presfant trop Palguille
goed.
on la perd.
Zich op iemand beroepen . En apbeller a quelqu'un.
Waar is hij gebleven? Pu' est tl de ven u?
Een boodl'chap doen. Fiire une commisfion.
Lang weg blijven. Tardet a re venir.
Ergens borg voor (Taan, Rèpondre d'üne phofe.
Te rijp in den mond zijn, A

i i9 2
Het op iemand munten.
Iet vast weeten.
Zich weg pakken, zijn
goedje bijeen pakken.
T)t bui is over.
Zijn' geest omtrent iet
gerust (lellen.
Er is hulp voor alles, behalven
voor den dood.
Geld met fpeelen verliezen.
Iet ner raaden.
Van (tukje tot beetje.
Er zijn te veel pannen op
het dak.
Voor dit oogenblik.
Buiten pas.
Zich kinderachtig aanbellen.
Ten halven.
lk weet waar het ufchorr.
Er ligt mij niet aan gelegen.
Het beste paard ftruikelt
wel eens.
Wij zullen daar een fpeldje
bij fteeken.
Zijn geld tegen vier ten
honderd uitzetten.
Dat ismetdepen gemaakt.
Van het eene meer houden
dan van het andere.
, Bij de kaars werken.
Jemand tot den bedelzak
brengen.
Voor omtrent één jaar.
Een' koets met vier paarden
houden.
Iet met ter haast en onbezonnen
doen.
let verkeerd doen.
Ferklaarlng der Gallicismen,
En vouloir a quelqu'un.'
Etreasfuré,fürd'une chofe.
Pller bagage.
La tempête est pasfée.
Avoir r esprit en repos fur
une chofe.
II y a remède è tout hormis
ó la mort.
Perdre fon ar gent au jeu.
T étre.
De fil en aiguille.
Les murailles ont des ereil»
les.
Pour le moment.
Hors de faifon.
Faire F enfant*
A demi.
Je fais oh le bat vous bles ft.
Peu m'lmporte.
Il n'est f bon cbaretier,
qui ne verf.
Nous briferons la desfus:.
Placer fon argent a raifon
de quatre pour cent.
Cela est fait a la plume.
Prèférer Pun a Pautre.
Travailler è la chandelle.
Réduire quelqu'un a la
mendicité, a la beface.
II y a environ un an.
Rouler carosfe d quatre
chevaux.
Faire une chofe a la hdte
et a Pétourdle.
Faire une chofe a rebeurz.

of eigenaartige /preekmanieren, tnz. ^Q}
Ten onrechte befchuldigen.
Zijn best doen.
Iemand iet naar den zin
doen.
Hij is geen overvlieger in
verftand.
Boven zijn bereik.
Orn de waarheid te zeggen.
Iemand komen bezoeken.
Te druk (te veel te doen}
hebben.
Hoe komt het?
Zijne kinders in 't wild
laaten loopen.
Iemand in het oog houden.
Een kind in den band
houden.
Met vrede laaten.
Met jan en allen man
twist zoeken.
Hoe vaart hij?
Die ziekte is doodelijk.
Dit maakt mij neêrllagtig.
Veel van iemand houden.
Van zijne ziekte opkomen.
Iemand voor liegen.
Op het fterven liggen.
Wat beter zijn.
Een goed woord vindt
eene goede plaats. ;
Me» wint meer door
Pi
Accufer h faux.
Faire de fon mieux, tout
fon posfble
Faire une chofe au grè de
quelqu'un.
Sa cervelle ne marche qu'a
pas comptès.
Au dela, au desfus de fa
portie.
A dire vrai.
Venir voir quelquun, lui
rendre vifite.
Etre trop af air é: Avoir
des occupations par desfus
la te'te.
D'oii vlent?
Laisfer courir les enfans
a Pabandon.
Avoir Poeil fur quelqu'un.
Tenir un enfant en bride.
I^aisfer en repos.
Qucreller tout le monde.
Comment fe porte t'il?
Cette maladie est mortelle.
Cela m'abat, me met dans
P abattement
Es timer quelqu'un beaucoup.^
Se relever, revenir defa maladie.
Mentir a quelqu'un.
Etre a Partiele de la mort,
d Pagonie.
Se porter un peu mieux.
Petite pluie abat grand
vent.
On attrape plus de mou-
3 V
1

£0$ Verklaaring der Gallicismen,
zachtzinnigheid dan
door kwaadaartigheid.
Als honden en katten te
zamen leeven. .
Alle blaffende honden bij-
~ ten' niet.
Een twistzoekende hond
loopt meest met gefcheurde
ooren.
Zijne drift maatigen.
Zich ergens wèl bij bevinden.
Ergens borg voor Haan.
Zich in acht 'neemen.
Nerg> ns om vraagen.
Een' geheel anderen weg
inflaan.
Iemand tot rede brengen.
Voet bij ftuk houden.
Iemand met den zelfden
munt betaalen.
Met iemand te doen hebben.
Gij weet, hos. ik belta.
Wat fcheelt u?
Niet weeten, waar zich
te keeren of te wenden.
Krullen maaken.
Elkander van ouds kennen.
Alles verkeerd opvatten.
Het ééns worden.
ches avec du mi el qu'avec
du vinaigre.
Sentendre comme chiens
et chats.
Tout chien , qui aboyé,
ne mord point.
Chien hargneux a fou*
vent roreille déchirée.
Mettre de F eau dans fon
vin.
Se trouver biend'une chofe.
Etre garant de quelque
chofe, répondre jFune.
chofe.
Prendre sarde a foi,
Ne fe foucier de riep.
S'y prendre cFiine toute
autre maniere. •
Mettre quelqu'un ét la raifon,
Tenir piéd a boule.
Rendre la pareille a quel-,
qiPun.
Avoir a faire a quelqu'un.
Vous favez, comment je
fuis fait. de quel bois,
je me chauffe.
pdavez vous ?
Ne favoirde quel bois faire
fiche, de quel cóté fe
t.oürner.
Faire des fapons.
Se connoitre ne longue main a
Prendre tout a contrtpoil,
S'accorder, s''entendre, i tri
cFaccord.

•Openhartig fpreeken.
ei'gemartige [preekmanieren, enz, 591J
Het wèl met iemand meenen.
Met iemand omgaan.
Zijn' goeden naam verbeuren.
Daar men mede verkeert,
daar wordt men meü
geëerd.
Zij verftaan elkander als
dieven op eene kermis.
-Laat hem begaan.
Var; voornemen zijn.
iemand een' lelijken trek
fpeelen.
iemand in het naauw brengen.
Iemand iet afraaden.
Het fap is de kool niet
waardig.'
Tot mijn leedwezen.
Dit wordt ia den wind
geflagen.
Het is te vergeefsch gefluit,
als het paard niet
pisfen wil.
Het is den moriaan ge>
fchuurd.
Zijn' gang gaan.
Ergens voor inftaan.
Het nadeelige van iet ondervinden.
Hals over kop in zijn
verderf loopen.
Die zijne billen brandt,
moet op deblaaren zitten.
Par ter a coeur ouvert, ouvertement,
Vouloir le bien de quelqu'un.
Fréquenter quelqu'un.
Perdre fa réputation, fa
bonne renommée; fe perdre
de réputation.
Dis-moi, qui tu frequentes,
je te dirai, qui tu
es.
Ils s'entendent comme larrons
en foire.
Laisfez le faire.
Avoir desfein, intention.
Jouer un mauvais tour
a quelqu'un.
Mettre quelqu'un a Fétroit,
plonger quelqu'un dans
. F embarras.
Dèconfeiller une chofe cc
quelqu'un.
Le jeu ne vaut pas la
chandelle.
A regret.
S'en aller a vau-Feau, fe
perdre en Fair.
On a beau précher d qui
n'a cure ie bien faire.
A laver la téte d'un dne,
on y perd la lesfve.
Aller jon train; pousfer
fa pointe.
Répondre d'une chofe.
Pa'ier la folie enchére.
Donner tête baisfée dans
fa perdition.
O ui casfe les verres, les
pa'ie.
Pp 4

éop . Fer klaar ing der Gallicismen,
Iemand knollen voor citroenen
verkoopen.
Fi] is van zesfen klaar.
Zeer kwalijk bij zijne
' zaaken ftaan.
Orde op zijne zaaken
ftellen.
Zijne verteeringen naar
zijne iukomften fchikken.
Met een' ftillen trom verhuizen.
Ergens een ftokje voor
fteeken.
Elendigopzijn' neus ftaan
kijken.
Van iet noch haring noch
kuit haaien.
Hoe zal ik er mede leeven?
Onder in de zak vindt
men de rekening.
Ik moet geld va'i hem
hebben.
Iet recht weeten.
Het is geen noernens
waardig.
Het gaat hem wèl in de
wereld.
In overvloed.
Zijn hof bij iemand maaken.
Deo vrijen flik hebben.
In de nood kent men
vrienden.
De kans verkeert.
Iemand de hakken laaten
zien.
Faire accroirelt quelqu'un^
que des vesftes font des
lanternes.
II est fait a tout.
Etre fort mal dans fes, affaires.
Mettre ordre d fes affaires.
Regler fa dépenfe fur fon
capital.
Pariir fans clire adieu:
Déloger fans trompette.
Mettre le hola a une chofe,,
Avoir un piéd de nez.
Ne retirer d'une chofe ni
piéd ni ai ie,
Comment m'y prendrai-je ?
Au hout de Panne faut /?
drap.
II me dolt de Pargent.
Savoir une chofe au juste.
Ce n'est pas la pelne d'y.
pcnfer: Ce n'est pas
grand chofe.
La fort une le favorife.
II a' le vent en pouppe.
A fol fon.
Faire fa cour d quelqu'un.
Ai 'oir houche en cour.
Cest au befoin qu'on connoit
Pami.
La chance toume: L'affaire
change de face.,
Montrer le talon, tour nep.
le dos a quelqu'un,,

af eigenaartige /preekmanieren , enz, dol
Er is bij hem niet meer
te haaien.
Iet in twijfel trekken.
Qoudene bergen belooven.
Iemands bijftand kunnen
rnisi'en.
Niets zonder inzichten
doen.
Eenen fpiering uitwerpen,
om eenen kabeljauw te
vangen.
Van geluk fpreeken.
Iemand aantreffen.
Op iemand vertrouwen.
Ai wat er van gezegd is,
is waar.
Ieder over den zelfden
kam fcheeren.
Het is duur koop leeven.
Als het zo voordgaat.
Niet weeten, wat aantevangen.
Van erger tot erger.
Of men zich al moejelijk
maakt of niet.
Het ongeluk wordt eens
moede ons te vervolgen.
pr is niets beter op dan
goéde moed in tegenfpoed.
Laat het loopen zo het
wil.
Meer dan éónen raad weeten.
Er is nog altijd wel wat
Voor mij te haaien.
11 n'y a plus h gruger
chez lui.
R évoquer unechofe en doute-.
Promettremonts et merveil*
les.
Pouvoir fe pasfer du fecours
de quelqu'un.
Avoir fes vues.
Donner un oeuf, pour
avoir un hoeuf.
Se dire heuret.'x: Avoir dn
bonheur.
Rencontrer quelqu'un.
Se fier a quelqu'un.
Tout ce qu'on en a dit,
est d la lettre.
Mefurer tout le monde d
la même aune.
II fait cher vivre.
Si cela dure.
'Ne favolr comment s'y
prendre.
De mal en pis.
On a beau fe chagriner.
Le diable n'est pas toujours
a la porte d'un
pauvre homme.
II n'y a qu'a avoir contre
mauvaife fortune bon
caeur. "
Vogue la galère.
Avoir plufieurs cordes a
fon are.
II faut que l'herbe foit bien
courte, pour que je ti y
trouve de quoi brouter.
?? 5

Ver klaaring der Gallicismen,
Die te veel onderneemt,
flaagt kwalijk.
Tusfehen twee doelen in
de asch zitten.
Het is beter te bedelen
. dan te fteelen.
Al te goed, is buurmans
gek.
Hij is niet van gisteren.
Hak om zijn' tanden hebben.
Als de nood aan den man
komt.
Muizen. nesten in zijn
hoofd hebben.
Zwaarigheid zoeken, daar
zij niet tc vinden is.
Eene zaak verkeerd aanvatten.
Eene zaak gantsch anders
aanleggen.
Dat gaat zo fchieiijk niet
als gij wel denkt.
Van de nood een deugd
maaken.
Dat is zonder kop of
ftaart.
Van den os óp den ezel,
of van den hak op den
tak fpringen.
Er wel een' eed op kunnen
doen.
Schoenmaaker • blijf bij
uwen leest.
ïn weêrwil van iemand.
Het oog van den meester
maakt het paard vet.
Een oog in het zeilhou-
Qui trop embrasfe, mal
étreint
Etre entre renclume et le
mart eau.
II vaut mieux tendre la
main que le cou,
Qui fe fait brebis, le hup
le mange.
II a vu le loup,
Avoir bcc et ongle.
Qtiand le cas Pexige.
Avoir des rats.
Se creufer des dijfcultit.
Mettre la charrue devant
les boeufs,
S'y prendre de toute autre
maniere.
Cela ne fe jet te pas en
moule: Cela ne va pas
comme la te'te.
Faire de nicesftè vertu.
II n'y a ni cap ni queue,
ni time ni raifon.
Faire des coq-d-Fdue.
En j'urer: En mettre la
main au feu.
Médecln ! guéris toi toi"
mime.
En dépit de quelqu'un.
PJoeil du maltre engralsfs
le cheval.
Faire la guerre a Foelll
Avoir Foell au guet.

of eigenaartige /preekmanieren, enz. 6o$
Met iemand te doen hebben.
Iet welftaanshalve doen.
Van eens anders leer is
het goed riem fnijden.
Mislijk worden.
Aan tafel ga,an.
De hand in den fchotel
fteeken.
Iet op zijn bord fcheppen.
Van tafel gaan.
Uit den fchotel eeten.
Iet naar den mond brengen.
Zijn' mónd ledig eeten.
Uit een glas drinken.
De pot verwijt den ketel,
dat hij zwart is.
Juist ter fnede komen.
Voor den braaven man
fpeelen.
Elkander geduurig in het
hair zitten.
Om een haverftroo twisten.
Met iet een einde maaken.
In zijne vuist om iet lagchen.
Om iemand lagchen.
Kort van ftof zijn.
Ik heb er rouwkoop van.
Uit kortswijl.
Geen woord meer hiervan.
Oude koejen uit de floot
haaien.
Aan eene zaak niet meer
tornen.
Bij verdrag overgaan.
Avoir d faire a quelqu'un.
Faire une chofe par bienféance,par
maniere d''acquit.
Du cuir d'autrui, on fait
large courroie.
Avoir mal au coeur.
Se mettre a table.
Porter la main au plat.
Fnprendre fur fonasfette.
Sortir de table.
Manger dans le plat.
Porter une chofe a la bouche.
Vuider fa bouche.
Boire dans un verre.
La pelle fe moquedu fourgon._
Vtnir justement a propos.
Faire l'honnêie homme.
Avoir quelque mallle dpartir
enfemble.
Dlsputer de la chape de
Vévêque.
Mettre fin d une chofe.
PLire de quelque chofe fous
cape , dans fa barbe.
Se rire de quelqu'un.
Etre de courte ctoffe.
yen porte la folie enchère.
Pour rire.
Brifons la desfus: N'en.
parions plus. -'
Réveiller le chal, qui dort.
Ne plus toucher d une af
faire.
Se rendre par capitulaiion.

6H Verklaar-ing der Gallicismen,
De wapens neêrleggerj. Mettre bas les armes.
Ergens toe komen. Se déterminer d une chofe.
Eene (tad ftormenderhand Prendre une ville d'asfaut.
inneemen.
Iemand over de kling laa­ Faire pasfer-quelqu'un au
ten fpringen.
fi de répée.
Van twee rampen moet
De deux maux, H faut
men den ergften ont­
é'viter le pire.
wijken.
Te vuur en te zwaard Mettre tout d feu et d
alles verdelgen. ,J
Ik ben er voor de fchrik
afgekomen.
De honger is een fcherp
zwaard
Zich elders neerzetten.
Voor iet gedekt of befchut
zijn.
iVïijns bedunkens.
Het zelfde doen.
Hét ongeluk afwachten.
Buiten iet kunnen.
In de fchaduwgaan zitten.
Heet zijn.
Het is twaalf uur.
De zon fchiet haare draaien
loodrecht op mij neêr.
Iet te eeten hebben,
Praatjes vullen den buik
niet.
Een uur van de ftad.
Het is mooi weêr.
De lucht betrekt.
Regen krijgen.
Het regent, dat het giet.
Dat zal ras over zijn.
De lucht heldert op, klaart
PP;
an
S'
yen ai été quite pour la
peur.
La faim chasfe le loup du
bois.
Planter fon plquet ailleurs.
Etre a F abri de quelque
chofe.
A mon avis.
En faire autant. ,
Narguer, braver le dan*
ger, rinfortune.
Pouvoir fe pasfer d'une
chofe.
Se mettre d l'ombre.
Faire chaud.
II est midi.
Le foleil me donne d plomh
fur la tite.
Avoir de quoi manger.
Ventre ajfamè n'a point
d'oreille.
A une lieue de la vllle,
Il fait beau tems.
Le tems fe cauvre.
Avoir de la pluie.
II pleut d verfe.
Cela fe pasfera bien-têt.
Le tems s'éclaircit, fe ms%
su beau.

of eigenaartige fpreekmanieren , enz. t>6£
Den hond in den poe vinden.
.Hij zal den hond in den
pot vinden.
Men zal al eetende naar u
wachten.
Zich met iemand gelijk
ftellen.
Het is alles geen goud,
wat er blinkt.
Kaal en knapjes.
Als een vorst gekleed gaan.
Op mij" woord van eer.
Zo arm als Job zijn.
Openhartig tegen iemand
zijn.
Iemand uithooren.
Zich eenen ftrop om den
hals werpen. **
Gemeenzaam met iemand
omgaafb
Voordm-.v.ken.
De handen aan het werk
flaan.
Twee vliegen in éénén
klap flaan.
Zich moejelijkheden op
den hals haaien.
Loop heen.
Iemand den kop warm
maaken.
Daar komt hij weêr aan.
Het fcheelt niet veel, of
ik ga heen.
Ik zal hem d&ir laaten
ftaan. , s
Diner par coeur.
On le pasfera maltre.
On vous attendra comnle
le tnoine Fahbè.
Se mettre en paralelle, de
niveau avec quelqiïun.
Tout ce qui relutt, n'est
pas or.
'Belle montre et peu de
rapport.
S'habiller en prince.
Foi cF homme d'honneur.
Etre pauvre comme un rat
d'Eglife.
Parler a coeur ouvert &
quelqu'un.
Tirer le ver du nez & quel.
qu'un.
Filer fa corde.
Vlvre de pair a compagnon
Wvee quelqu'un.
Se dépêcher.
Mettre la main a l'oeuvre.
Faire d'une pierre deux
coups.
S'attirer de mèchantes-affaires
fur les, bras.
Allez vous en! Allez vous
promener!
Echauff 'er la tête, la btle
d quelqu'un.
Le voila encore.
Peu s'en faut, que fe ne
m'en aille.
Je le planterai ld.

6oó* Verklaaring der Gallicismen,
Kwalijk begonnen, kwalijk
gedaagd,
Kasteden ia de lucht
bouwen.
Eén v gel in de hand is
beter dan twee, die er
vliegen.
Zich aan den uiterlijken
fchijn vergaapen.
Iemand met vrede laaten.
Niets met iemand te doen
hebben.
Iemand met den zelfden
munt betaalen.
'.Bij deeze gelegenheid
Iemand 'm de reden vallen.
Het beste, dat men doen
kan, dat er op z .
Hij heeft gedaan met
fpreeken.
Iemand uit eene netelige
omltandigheia redden
Er geen gat meer in zien.
Een kop grooter zijn dan
iemand.
Voor iemand wijken.
Het is niet genoeg dap-
. per te zijn, men' moet
ook voorzichtig weezen.
Hij mag vrij fpreeken.
Als een bezetene aangaan.
Iemand kloekmoedig af.
wachten.
Handgemeen worden
Eene zaak in hei vriendelijke
fchikken.
Beter is een half ei, dan
een ledige dop.
A mal enfourner, on fait
des pains cofnas
BiitIr des chateux en Vair.
Un tlens vaut mieux quel
deux tu l'auras.
Jugcr fur l'étiqttette du
fiac
Laisfer quelqu'un en repos.
N'avolr rien a dém&ler
avec quelqiian.
Pa'er quelqu'un de la mime
monnoïe
A cette occafon
Couper la parolè a quelqiiun.
Le meilleur est, le meilleur
parti d prendre, c'est,
II a fint de parler,
Tirer quelquun d'un man.
vais paS.
N'y tr onver, n'y voir plus
de remede.
Pasfer quelquun de latite:
Etre plus grand de la tae.
Ceder le pas a quelqu'un.
Il faut coudre la peau dit
renard d celle du hup.
II a beau parler.
Faire le diable d quatre.
Attendre quelqu'un de piéd
ferme.
En venir aux mains.
Arranger accommoder unè
afaire d l amlable.
Toujours p~che, qui eti
prend un.

of eigenaartige /preekmanieren, enz. &5f
Zijn welzijn met voeten
treeden.
Stille waters hebben diepe
gronden.
Een inneemend voorkomen
hebben.
Men doet onvoorzichtig
met zich daaraan te
vergaapen.
Mostaard na den maaltijd.
Het ergfte van alles, is..
Geene keuze hebben.
Hoe ik het ook aanlegge.
'ïis alles verloren moeite.
Iet te boven komen.
In den eerften opflag.
Eene zaak voor onmogelijk
houden.
Op iemand als op zich
zelv-'ti ftaat maaken.
Zich bij iet wèl bevinden.
Waar zal dit alles op
uitlöopen ?
Heen gaan.
Her wordt laat.
Tot wederzrens.
Fouler fa fortuneattxpieds.
II n'est pire eau que celle,
qui dort.
Avoir l'abord a Pair pré»
venant.
II y a de Plmprudence è
s'y laisfer at traper.
De la moutarde après diner
Le plus grand mal, qu'il
y a, c est..
N'avolr point d'alternative.
De quelle manlere que je
m'y premie.
Tout est peine perdue: Cest
tirer fa poudre aux moineaux:
Puifer de Peau
dans un panierpercé.
Venir d bout d'une cho/è.
Au premier coup d'oell.
Croire une chofe imposjible.
Faire compte de quelqu'un
comme de foi même.
Se trouver bien d'une chofe.
A quoi aboutira tout cecif
S'en aller.
II fe fait tard.
Jusqu'a tantót, a revoif.

*
"6oX Opfeilen, betrefende de Gallicismen^
Opftellen, betreffende de Gallicismen, of
eigenaartige Franfche fpreekmanieren.
N°. i.
Men behoort zo in het wild niet te fpreeken,
gelijk gij doet; want waartoe dient al die wartaal?
niemand verltaat er een enkel woord van. Gif zegt
dat gij alles op uwen duim, weet, en wij vinder*:'
dat gij nergens toe deugt. Het is met u gelegen, zo
als men zegt: veel gefchreeuw en weinig Wol. Gij
leeft als vrolijk Fransje; dat zal duuren^ tot dat
gij al uw goed door de billen gelapt hebt, en wanneer
gij niets meer in de wereld hebt, zal jan eft
alle man u met de vingers nawijzen. Gij hebt het
..geduld uwer ouders ten einde gebrast. De kruik
gaat zo lang te water, tot zij eens barst. Ik weetniet
meer hoe ik u redden zal. Her komt \u&
maar op aan T om u met uwe famiije te verzoenen*
Ik bid u, ga hen te gemoet, in al het geen hun
genoegen geeven kan. Het is beter laat dan nooit*
Uw eer, uw welzijn hangt er aan.
. N°. 2.
Mij dunkt, dat gij van .daag Hecht bij kas zijt".
Ik zal ditmaal voor u betaalen, mits gij het rnij
wedergevet. Dat is niet meer dan billijk. Effene
rekeningen maaken goede vrienden. Ik houd u bij
uw woord Wat zullen wii te eeten hebben? ik
weet het niet; maar honger is de beste faus. Ik
wenschte wel, dat men reeds opdischte! mijn geduld
gaat ten einde. Hebt gij lust, om na het eeten
eene wandeling te doen? Ik bedank u, want
ik ben gewoon, na hot eeten een nadenmiddag,
flaapje te doen Doe, zo als gij het goed zult
vinden! De man, dien gij daar voorbij ziet gaan,
fs

if elgettaartigs Franfcht fpreekmanierm. £09
is zeer gevaarlijk, want hij draagt het Water in de
eene hand en het vuur in de andere. Ik voor
mij, ik kan zijnen omgang niet dulden; het geen
ik zeg nieen ik; ik hou van geen kruipen. ..Men
kan hem zijne woorden weêr in den hals doen. haaien
, zo dikwijls als men wil. Hij wil ieders vriend
zijn', en dus is hij niemands vriend.
Indien gij lust hebt órh fchoon lijnwaat te koopen
kunt gij bij mij te recht raaken. Doe mij het
vermaak" van het te komen zien; want ik begeer u
niets onbeziens te verkoopen. Men zal er mij ook
nooit meer toe krijgen. Een ezel ftoot zich geen
tweemaal aan één' deen. Wat gaat. gij beginnen?
torn daar niet meer aan. Ik voorzie, , dat gij vaij
den wal in de floot zult vallen. Ik geloof dat gij
niet volkomen mis hebt; en buiten dien, het hemel
is nader dan de rok. Het is niet altijd goed zijn r
eigenen kop te volgen. Ik zou misfch.en tójAtó
betaalen moeten, zonder aan de minde zaak fcbMj
dig te zijn. Neem geduld! haastige fpoed is zelden;
goed. lk beroep mij op uw eigen oordeel. Waar
is uw broeder gebleven? hij is zo even van mij m
pegaau, om een boodfehap te doen. Hij zal niet
lang wegblijven; daar da ik borg voor.
N°. 4.'
Die man is waarlijk te rijp in den mond. Het
Zou goed zijn hem den mond wat te fnoeren ,• want
zijn gezwets (toot mij. Ieder demi het toe.. Hij
heeft eindelijk zijn' man gevonden, die hem de tanden
zal laaten zien. Ik wenschte wel, dat hij zc.
den baas niet. meer (peelde. Wanneer hij zich in
eénig gezelfchap bevindt, .heeft niemmd .gelegen,:
heid oin te Ipreeken, dan hij alleen. Wanneer men,
zijne redeneeringen op den keper belchouwc,' m

pi& Opflellen, betreffende de Gallicismen,-
grindt men b:j flor van rekening, dat hij. zeer veeï
aiet zich zeiven opheeft, terwijl idjne redeneerineen
maar een zamenweefzel van onbefcboftheden zijn
die verltandige lieden doodlijk verveelen Niet tegengaande
de waarheid van dit alles, ziet men, dat
hij bijna overal een' vrijen toegang vindt, daar ik
mij grootlijks over verwonder, want ik zie niet
bezit hlJ d e m i n f t e e e r b i e d e n s w
' aardige hoedanigheid
\. ^P^j^fm 1.3 n^rï'
Gij zijt van daag in geen' goeden luim. Gij zijt,
dunkt mij, kwalijk gemutst. Ik hoop niet, dat
gij het op mij zult gemunt hebben. Indien ik
dit vast wiste, zou ik mij fclvelijk wegpakken en
niet wederkomen voor dat de bui over ware kom'
kom! ftel uwen geest daaromtrent gerust. Er is huJrj
yoor alles, behalven voor den dood. Hebt eii ^eld
met fpeelen verloren < Ik hou niet v 3n het (bel.
Gij hebt het net ge.-aaden. Ik zou u nu wel alles
yan ftukje tot beetje verhaalen, maar merk op dat
er re veel pannen op het dak zijn' Uwe ingercgenheid
is voor dit oogenblik buiten pas. Ei lieve!
ltel u zo kinderachtig niet aan! wij weeten ten
ha ven waar het u fchort; maar wat ligt er aan
gelegen! het beste paard llruikelt wel eens. Laaten
wij er nu een fpeldje bij ftecken.
N°. 0.
Ik ken een' heer, die zijn geld tegen vier ten
honderd uitgezet heeft. Wij hebben tekeningen 2
Zien, die met de pen gemaakt, en wonderlijk wèl
SfZ er
hl waren,
i
WnnL u- T f"
tlïZ £ f k
Ik b0
, u meer van m&ffi
1 g e m a a k t
, zi
J* n H e t i s
' " i ^ goed
a i r S
' . t e t e k e n e n d a t
' bederft het
BffiS . Z'edaar een' man , die nu tot den bedelzak
?ebragt is, en die voor omtrent twee jaaren eene

of eigenaartige Franfche spreekmanieren. 6n
koets met vier paarden hield. Hij is een lompert!
al wat hij doet, doet hij met ter haast en onbezonnen:
hij doet alles verkeerd. Ik geloof dat
men hem ten onrechte befchuldigt: mij dunkt dat
Mi zijn best doet. Ik zie wel, dat hij u mets naar
den zin doen kan. Ieder weet, dat hijgeen overvlieger
in verftand is. Gij zult dan wèl doen van
niets van hem te eiichen, dat boven zijn bereik is,
N°. 7.
Om.de waarheid te'zeggen, het is lang geleden,
dat ik u niet ben komen bezoeken; maar geloot
mij' ik had het waarlijk te druk. Hoe komt het,
dat'die man zijne kinders zo in het wild laat loopen?
mij dunkt, dat het wel noodzaaklijk zijn zou
hen in het oog en wat meer in den band te houden.
Het zijn deugnieten, die niemand met vrede
laaten, en met jan en alle man twist zoeken. Hoe
vaart uw neef? Ik heb gehoord, dat zijne ziekte
doodlijk was, en dat de geneesheeren te vergeetsch
alles gedaan hadden, wat zij konden. Ik verzeker
u, dat deeze tijding mij zeer neêrflachtig maakte.
Het is een zo braaf man! Ik hou veel van hem.
Ik hoop, dat hij van zijne ziekte zal opkomen. Ik
wenschte wel, dat men mij voorgelogen hadde! ue
tijd zal leeren, wat er van worden zal: hij lag gis»
teren op 'c fterven; hij is van daag wat beter.
N°. 8.
' Een goed woord vindt eene goede plaats , zegt het
fpreek woord: men wint meer door zachtzinnigheid,
dan door kwaadaartigheid. Gijl. leeft dikwijls a s
honden en katten zamen. Weet gij niet, dat alle
blaffende honden niet bijten, en ook dat een twistzoekende
hond meest met gefcheurde ooren loopt.
•Maatigt uwe driften, en gij zult er u wel bij be-

6ii Opfeilen, betreffende 'de Gallicismen,
vinden! ik ita er u bor >; voor. Neem u in acht f
want zo gij naar mijne vermaaningen niet vraagt'
zal ik eenen geheel anderen weg moeten inflaan,om
u tot rede te brengen. Weest verzekerd , dat ik
voet bij (tuk zal houden. Doet niemand kwaad,
uit vfeeze dat men u met den zelfden munt ibetaale.
Met wien meent gij te doen te hebben? gij weet
nog met hoe ik beita. Wat fcheelt u? gij hebt
mij zo verlegen gemaakt, dat ik niet weet wat te
zeggen. Ik weet niet meer, waar mij te keeren of
te wenden.
N?. o.
Maak zo veele krullen niet, als het u belieft! wil
kennen elkander van ouds. Mij dunkt, dat gij alles
verkeerd opvat, en op dien voet zullen wij het
nooit ééns worden. Zijt verzekerd, dat ik ópenhartig
fpreek^, en dat ik het wèl met u meen! Ik
Verzoek ü met die lieden niet méér omtegaan: zij
hebben hunnen goeden naam al overlang verfpeeld.
Gij weet, dat, daar men mede verkeert, daar wordt
men mede geëerd. Zij verftaan elkander als dieven
op een kermis! Laat hun begaan. Wij zijn van
voorneroen hun een' lelijken trek te fpeelen, die hen
in het naauw zal brengen. Ik rnad het u af: het
fap is de ko

. of eigenaartige Franfche fpreekmanieren. 613
gij wel gelooven. dat met dit alles hij zeer kwalijk
bij zijne zaaken ftaat? a ik vrees, en niet zonder
grond, dat, zo hij er geene orde op ftek, en zijne
verteeringen niet naar zijne inkortiften fchikt, dat hij
ras zijn goedje bijeen zal moeten pakken, en met
een ftilleii trom verhuizen; zijne fchuldeifchers behoorden
er bij tijds een ftokje voor te fte-ken: indien
zij hem laaten begaan, zullen zij vroeg of laat
e'endig op hunnen neus ftaan kijken, en noch haring
noch kuit van hem haaien. Voor mij, ik weet wel,
hoe ik er mede leeven zou, indien ik in het geval
ware. Onder in den zak vindt men de rekeaing.
Moet gij ook nog geld van hem hebben? ik weet
het niet recht; echter, zo ik iet van hem hebben
moet, zal het niet noemenswaardig zijn.
N°, 11.
Wanneer het iemand in de wereld wèl gaat, heeft:
hij vrienden in overvloed, die bij hem bun hot
maaken, alleenlijk om den vrijen flik te hebben;
maar in den nood kent men vrienden. Zodra de
kans verkeert, en een onverwacht ongeluk hem tot
den bedelzak brengt, zullen alle die vrienden hem
de hakken laat.en zien, wijl zij merken, dat er bij
hemViet meer te haaien is. Dit is eene waarheid,
die nismand' meer in twijfel trekt. Zij belooven
goudene bergen, zo lang men hunnen bijftand misten
kan. Wanneer zij u een gunst bewijzen, doen zij
het niet zonder inzichten. Zij werpen eenen Ipienng
uit om eenen kabeljauw te vangen. Men mag wel
van geluk fpreeken, wanneer men er één eenigen
aantreft, op wien men vertrouwen kan. .6crioon
al het geen er gezegd is, waar zij, behoort men
echter alle menfchen over één' en den zeilden kam
iiiet te fcheeren.

614. Opfeilen, • betreffende de Gallicismen,
_S.:C :
N°. 12. , '
Het is hier zeer duurkoop leeven : als het zo'
voortgaat, weet ik niet meer wat anntevangen, om',
aan den kost te komen. Dat gaat van erger tot erger,
maar of' men zich al moejelijk maake of niet,
daar is niets bij te winnen; tegen wil en dank moet
men geduld neemen. riet ongeluk zal eens moede'
worden ons te vervolgen: niets is er beter op dan
goede moed in tegenfpoed; doe uw best! laat het
dan loopen zo als het wil. Een man van verftand
weet altijd meer dan éénen raad. Er is nog altijd
« w e l w a t
voor u te haaien. Men moet nergens aan
wanhoopen. Onderneem niets dat boven uw bereik
is! want die te veel onderneemt, Haagt kwalijk.
Help mij, bid ik u, met uw' raad! ik zit
tusfehen twee doelen in de asch. Het is beter te
bedelen dan te fteelen; maar ik hoop, dat God
HMj voor het eene en het andere behoeden zak -
tftöj l 3.
Al te goed is buurmans gek; dat is zeker: op
zijnen tijd moet men ook toonen, dat men niet van
gisteren is, en dat men hair op zijne-tanden heeft*
als de nood aan den man komt. Ik ben het met u
ééns. Mij dunkt, dat gij muizen - nesten in het
hoofd hebt. Zoekt geene zwaarigheid, daar zij niet
te vinden is ! Gij vat de zaak verkeerd aan. Ik
zou het gantsch anders aanleggen. Dat gaat zo
fchielijk niet als gij wel denkt: men moet fomtijds
van den nood eene deugd maaken. Ik vind noch
kop noch ftaart aan al wat gij zegt. Ik wenfdntë
wel, dat gij zo van den os op den ezel niet fpronget!
Ik geloof, dat gij u zeiven niet verftaat; ik zou er
wel een' eed op kunnen doen; en buiten dat, fefioenjnaaker!
blijf bij uwen leest. Ik kan uwe rïadgeevingen
wel misfen. Ik zal mijn' gang gaan, in weêrwil
van alles wat gij zeggen zult. Het fpijt mij! ik
verwachtte niets minder dan een dergelijk antwoord.

of eigenaartige Franfche /preekmanieren. -Cr*}
N°. 14.
Het oog van den meester maakt het paard vet;
dit wordt door de ondervinding bevestigd. Het is
goed, een oog in het zeil te houden, wanneer men
met dienstboden te doen heeft, die niets doen dan
welftaanshalven, en een geloofs-artikel maaken van
het fpreek woord, het welk zegt: van eens anders
leer is het goed riemen fnijden. Ik word mislijk,
wanneer ik lieden zie, die, even als de varkens,
aan tafel gaan, zonder zich gewasfehen te hebben,
hunne morlige handen in den fchotel fleeken, zonder
de moeite te neemen van iet op hun bord te
fcheppen, en eindelijk van tafel gaan, zonder gebeden
of gedankt te hebben. Heb past niet, uit
den fchotel te eeten, noch iet naar den mond te
brengen met den vork, den lepel, of het mes in de
hand. Eet uw' mond leêg, alvoorens te drinken,
en drinkt niet uit eens anders glas,
N°. 15.
Men ziet zeer dikwijls 1
, dat de pot den ketel verwijt,
dat hij zwart is. Dit fpreekwoord komt juist
ter fnede, wanneer de eene deugniet den anderen
zijne ondeugden verwijt, en voorden braaven man
wil fpeelen. Gij zit elkander geduurig in het hair,
en gij twist om een haverftroo. Ik wenschte wel,
dat gij rasch met uwe krakeelingen een einde
maaktet, want de ooren ruifchen er mij van! Ik
moet er in mijne vuist om lagchen. Ik hoop niet,
dat gij mij uitlagchen zult, want ik ben kort van
ftof, en waarlijk gij zoudt er wel rouwkoop van
hebben. Wees zo boos niet! ik zeide het maar
uit kortswijl. Geen woord meer van dat alles, als
het u belieft. Wij moeten geene oude koejen uit
de floot haaien; zonder dat, zouden wij nooit gedaan
hebben: ik vergeef u ook alles met al mijn
hart, mits gij aan die zaak niet meer tornet.

6lG Opfeilen, betreffende de Gallkhmtn^
_ De ftad is bi] verdrag overgegaan. De bezet,
ting heeft de wapens moeten neêrleggen. Indien
zij daartoe niet gekomen ware, zou de ftad ftormenderhand
ingenomeu geweest zijn, en alle inwooners
zouien over de kling hebben moeten fpringen. Zij
hebben wèl gedaan, tot den overgaaf te bedui,
ten, want van twee rampen moet men den ergften
ontwijken. De inwooners hadden gevreesd, dat
les te vuur en te zwaard zoude verdelgd geworden
zijn, maar zij zijn er voor de fchrik afgekomen.
Pe hongersnood perfte hen aan alle kanten, en de
honger is een fcherp zwaard. Veelen hadden reeds
hun goedje opgepakt, en zich elders neergezet,
om voor dat fchrikkelijk onweêr gedekt te zijn;
mijns bedunkens, hebben zij zeer wèl gedaan Ik
zou hetzelfde gedaan hebben. De voorzichtigheid
vordert, het ongeluk niet aftewachten, als men er
buiten kan.
N°. if.
Laaten wij in de fchaduw gaan zitten, want het
Is zeer heet, en behalven dat is het juist twaalf
uuren op deezen zonnewijzer. De zon fchiet haare
llraalen loodregt op ons neer. Hebt gij hier niet
wat te eeten V praatjes vullen den buik niet. Wacht
tot dat wij t'huis zijn i Wij zijn maar een quartier
uurs van de ftad. Het is den geheelen dag
mooi weêr geweest.' De lucht betrekt. Wij zullen
ras regen krijgen. Het regent, dat het giet. Laaten
wij onder cit dak voor den regen fchuilen. .Het
is maar een bui; zij zal haast over zijn. De lucht
begint reeds optehelderen. Laaten wij onze fchreden
verdubbelen, uit vreeze, dat wij den hond in
den pot vinden! ik ben het met u ééns. Zij zullen
mis'chien al eetende naar ons wachten. Het is nog
maar half één. Zij zijn nooit gewoon bii ons vóór
éénen te eeten. Wij zullen er nog bij tij'ds zijn.

$f eigenaartige Franfche [preekmanieren.

Éi S Op ft ellen,. betreffende de Gallicismen.
N°. 20.
Houd goeden moed! beter is een balf ei dan een
ledige dop. Ik vrees, dat gij door uwe halitarrigheid
uw welzijn met de voeten treeden zult- Vertrouw
niet op hem ! Stille waters hebben diepe
gronden. Hij heeft een inneemend voorkomen; maar
men zou zeer onvoorzichtig handelen met zich aan
hetzelve te vcrgaapen. Dat is nu mostaart na den
maaltijd. Het erglte van alles was, dat ik geen
keuze meer had, eu eindelijk, hoe ik het niTook
aanlegge, zal alles verlorene moeite zijn. Met geduld
te oefenen, komt men veele dingen te boven,
die men in den eerften opflag voor onmogelijk hieldt.
Maak ftaat op mij, als op 11 zeiven, en gij zult er
« wèl. bij bevinden! Wij zullen zien, waarop dit
alles uitloopen zal. Wij zijn altijd in ftaat hem
aantetoonen, dat hij ongelijk heeft. Ik ga heenhet
wordt laat. Tot wederziens. *