27.07.2013 Views

Hoofdstuk 3. Het toneelstuk Hendrik en Margriet en - Sint ...

Hoofdstuk 3. Het toneelstuk Hendrik en Margriet en - Sint ...

Hoofdstuk 3. Het toneelstuk Hendrik en Margriet en - Sint ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

<strong>Hoofdstuk</strong> <strong>3.</strong><br />

<strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> <strong>en</strong> zijn opvolgers.<br />

A. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1960.<br />

1. De voorbereiding<strong>en</strong>.<br />

Zowat onmiddellijk na de kermisgrap zette onder andere Evarist De Gelder, aanstoker Gaston<br />

Poelman aan om het gegev<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> <strong>toneelstuk</strong> te giet<strong>en</strong>. Gaston had in zijn jeugd in de ouderlijke<br />

herberg <strong>en</strong> zaal veel gezi<strong>en</strong> <strong>en</strong> veel meegemaakt. Schrijv<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> deel van de Kalk<strong>en</strong>se<br />

geschied<strong>en</strong>is mocht dus ge<strong>en</strong> probleem zijn. Er werd in eerste instantie e<strong>en</strong> feestcomité <strong>H<strong>en</strong>drik</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> gevormd.<br />

Gaston plaatste het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in de werkmand van het korte tijd later<br />

opgerichte reuz<strong>en</strong>comité. Er werd<strong>en</strong> in diezelfde groep nog twee <strong>toneelstuk</strong>k<strong>en</strong> voorgesteld: Ju<br />

met de Giete (1966) <strong>en</strong> Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e (1967).<br />

Illustratie 38. Affiche van de opvoering van het <strong>toneelstuk</strong> op 10 januari <strong>en</strong> 14 februari 1960.<br />

Verzameling André Van De Sompel.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 39


Gaston Poelman had grot<strong>en</strong>deels de beschikking over de toneelgroep Koninklijke Harmonie<br />

Kalk<strong>en</strong> die traditioneel toneelopvoering<strong>en</strong> hield<strong>en</strong> in de ouderlijke muziek- <strong>en</strong> toneelzaal. Toch<br />

blijkt hij e<strong>en</strong> aantal roll<strong>en</strong> op het lijf geschrev<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> van person<strong>en</strong> die hij regelmatig<br />

ontmoette <strong>en</strong> die hij geschikt vond om die roll<strong>en</strong> te spel<strong>en</strong>; zoals bijvoorbeeld Achiel Van<br />

Steirtegem (e<strong>en</strong> overbuur van de ouderlijke herberg Koninklijke Harmonie in de Koffiestraat) <strong>en</strong><br />

Palmyre Van Kerckhove die goed kon vloek<strong>en</strong> <strong>en</strong> blijkbaar regelmatig bij zijn ouders over de vloer<br />

kwam. Ook Angèle Copers, die toneel gespeeld had bij de VKAJ <strong>en</strong> bij de Koninklijke Harmonie,<br />

maar die er na haar huwelijk mee was gestopt, kon er toe bewog<strong>en</strong> word<strong>en</strong> e<strong>en</strong> rol op zich te<br />

nem<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> was het heel belangrijk dat de acteurs het Kalk<strong>en</strong>s dialect op scène goed<br />

kond<strong>en</strong> lat<strong>en</strong> uitkom<strong>en</strong> 1 .<br />

2. De opvoering<strong>en</strong>.<br />

Na lange repetities kreeg het stuk stilaan vaste vorm onder de regie van Edmond Lauwaet. Op<br />

zondag 10 januari 1960 werd het toneel voor de eerste maal met overdonder<strong>en</strong>d succes<br />

opgevoerd. Op 14 <strong>en</strong> 21 februari 1960 volgd<strong>en</strong> nog twee vertoning<strong>en</strong>, telk<strong>en</strong>s weer voor e<strong>en</strong><br />

bomvolle zaal! E<strong>en</strong> van deze vertoning<strong>en</strong> was t<strong>en</strong> voordele van de plaatselijke T.B.C.-lijders. E<strong>en</strong><br />

nieuwe vertoning werd gehoud<strong>en</strong> op Molek<strong>en</strong>skermismaandag 11 april 1960.<br />

We kond<strong>en</strong> bij b<strong>en</strong>adering berek<strong>en</strong><strong>en</strong> hoeveel toeschouwers de vertoning<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>d bijgewoond<br />

hebb<strong>en</strong>. De vertoning van 10 januari zou 264 toeschouwers gelokt hebb<strong>en</strong>, die van 14 februari<br />

blijkbaar 199 <strong>en</strong> die van 21 februari volg<strong>en</strong>s diezelfde berek<strong>en</strong>de gegev<strong>en</strong>s 238. Die drie<br />

vertoning<strong>en</strong> zorgd<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> totale winst van 13755,50 frank.<br />

Illustratie 39. Gaston Poelman <strong>en</strong> Remi Verschraeg<strong>en</strong> aan het begin van de voorstelling van het<br />

<strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, januari of februari 1960.<br />

Uit de verzameling van Gaston Poelman.<br />

1 Interview André Van De Sompel met Gaston Poelman, 9 april 2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 40


Illustratie 40. De familie Verschraeg<strong>en</strong> op de eerste rij tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> van de voorstelling<strong>en</strong> van<br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1960. Van links naar rechts (vanaf de pijl): H<strong>en</strong>ri Verschraeg<strong>en</strong>, Edith<br />

Lurka, Stanislas Lurka, Simonne Verschraeg<strong>en</strong>, Alice Middernacht, Remi Verschraeg<strong>en</strong>, Edmond<br />

Verschraeg<strong>en</strong>, Jean-Pierre Verschraeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> Anna Van Wass<strong>en</strong>hove.<br />

Verzameling familie Lurka – Verschraeg<strong>en</strong>.<br />

Dees Cafébaas in de<br />

Neushoorn.<br />

Achiel Van Steirtegem 1919-2003<br />

Steefke Zijn achtbare gade. Palmyre Van Kerckhove 1925-1984<br />

Rik De jongste zoon Michel Van Bogaert 1937-2002<br />

Philemon De oudste zoon André Stev<strong>en</strong>s °1943<br />

Louise De schoondochter Jeannette Van D<strong>en</strong> Abeele °1939<br />

<strong>Margriet</strong>je De toekomstige bruid Gaston Poelman 1924-2010<br />

Pros Cafébaas André Stev<strong>en</strong>s °1943<br />

Marie Zijn vrouw Jeannette Van D<strong>en</strong> Abeele °1939<br />

Charel Met de gulle lach Jean De Smet °1941<br />

Dolf van Vurste Marcel De Vogelaere 1924-2008<br />

Gust De c<strong>en</strong>ter Marcel Van De Velde °1941<br />

Kamiel Pijlkas Michel Van De Velde °1943<br />

Betty van Charel Klara D’Hollander 1932-2001<br />

Mietje van Dolf Angèle Copers °1927<br />

Trees van Gust Marie Onselaere 1910-2005<br />

Albert Taxichauffeur Frans Van Laere °1942<br />

Jules Zijn dubbelganger Frans Van Laere °1942<br />

Vi<strong>en</strong>tje Pijpe E<strong>en</strong> oude sloeber H<strong>en</strong>ri Baert 1913-1968<br />

E<strong>en</strong> kleine jong<strong>en</strong> Hugo Lauwaet °1949<br />

Tabel <strong>3.</strong> Acteurs van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1960.<br />

Frans Van Laere speelde eig<strong>en</strong>lijk de figuur van R<strong>en</strong>é Copers <strong>en</strong> Clara Stev<strong>en</strong>s vertolkte de rol<br />

van Agnes De Lausnay. Beide vertolking<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> niet specifiek in de roll<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> 2 .<br />

2 Gesprek met Frans Van Laere <strong>en</strong> Clara Stev<strong>en</strong>s, 12 september 2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 41


Bij de opvoering<strong>en</strong> van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1960 werd<strong>en</strong> de eig<strong>en</strong>lijke nam<strong>en</strong><br />

van de person<strong>en</strong> waarover het ging, niet gebruikt. Ev<strong>en</strong>min werd de juiste b<strong>en</strong>aming van de<br />

herberg gebruikt. M<strong>en</strong> gebruikte de b<strong>en</strong>aming “Neushoorn”.<br />

De auteur van het <strong>toneelstuk</strong>, Gaston Poelman, wou zich daarbij indekk<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> al te negatieve<br />

reacties van de betrokk<strong>en</strong> familie Verschraeg<strong>en</strong>. Dat bleek naderhand best mee te vall<strong>en</strong>, want<br />

naar verluidt woond<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies alle vertoning<strong>en</strong> bij. E<strong>en</strong> mooie familiefoto is trouw<strong>en</strong>s de foto<br />

met de ganse familie Verschraeg<strong>en</strong> op de eerste rij (zie illustratie 39).<br />

Illustratie 41. De acteurs van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, opvoering 10 januari 1960.<br />

Vooraan vlnr.: Gaston Poelman, Palmyre Van Kerckhove, Achiel Van Steirtegem, Michel Van<br />

Bogaert <strong>en</strong> Hugo Lauwaet.<br />

Midd<strong>en</strong> vlnr.: Michel Van De Velde, Maria Onselaere, Angyle Copers, Clara D’Hollander, Jean De<br />

Smet <strong>en</strong> Edmond Lauwaet.<br />

Gans achteraan vlnr.: Frans Van Laere, Marcel Van De Velde, Marcel De Vogelaere, Rosette<br />

Uytterschaut, Achiel Hanselaer, Jeannette Van D<strong>en</strong> Abbeele <strong>en</strong> André Stev<strong>en</strong>s.<br />

Uiterst rechts staat H<strong>en</strong>ri Baert.<br />

Achiel Hanselaer <strong>en</strong> Rosette Uytterschaut stond<strong>en</strong> waarschijnlijk in voor de logistieke steun.<br />

Verzameling Jeannette Van D<strong>en</strong> Abbeele.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 42


B. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1965.<br />

Illustratie 42. Affiche van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1965.<br />

Aanvankelijk war<strong>en</strong> twee voorstelling<strong>en</strong> van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in de versie van<br />

1965 gepland. Op vraag werd e<strong>en</strong> extra voorstelling ingelast.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 43


De korte inhoud van het stuk volg<strong>en</strong>s het programma bij de opvoering van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> op<br />

zaterdag 11, zondag 12 september <strong>en</strong> Kalk<strong>en</strong>kermisdonderdag 23 september 1965, in e<strong>en</strong> regie<br />

van Achiel Van Steirtegem, werd als volgt omschrev<strong>en</strong>:<br />

Eerste bedrijf: in het Café bij Pros.<br />

Bij Pros, op de Wijk Hussevelde, is het schieting. Gaston <strong>en</strong> Rik zijn er toevallige klant<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> ontmoet<strong>en</strong> er hun vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>-schutters Marcel <strong>en</strong> Gerard. De kermisstemming is er. De<br />

aanwezigheid van Rik br<strong>en</strong>gt Gaston op e<strong>en</strong> grap, nog dezelfde avond uit te voer<strong>en</strong>.<br />

Tuss<strong>en</strong> pot <strong>en</strong> pint wordt e<strong>en</strong> groots plan opgebouwd. Gaston zal zich verkled<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />

meisje, <strong>en</strong> Rik zal zijn verloofde voorstell<strong>en</strong> thuis!!!!.<br />

Tweede bedrijf: op straat “onder de lantaarn”.<br />

Rik is op de afspraak bij Gaston. Alles wordt tot in de puntjes uitgewerkt. Terwijl Gaston<br />

zich verkleedt, gaan Jef, Gerard, Marcel, Peer, Angèle, Dénise <strong>en</strong> Klara reeds voorop<br />

naar het Café van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies om de ontvangst voor te bereid<strong>en</strong>.<br />

Dit bedrijf speelt zich af op straat, Rik <strong>en</strong> Gaston (<strong>Margriet</strong>je) arm aan arm, op weg naar<br />

het “slagveld”! Er wordt nog e<strong>en</strong>s flink gerepeteerd terwijl moeder Lies met spanning<br />

wacht op de komst van haar toekomstige schoondochter!<br />

Derde bedrijf: de “Blijde intrede van <strong>Margriet</strong>je”.<br />

Na de blijde boodschap van haar zoon, heeft Lies gans haar huis gekuist met de hulp van<br />

haar schoondochter Anna. <strong>Het</strong> café is toe <strong>en</strong> de deur op slot. Doch Jef weet binn<strong>en</strong> te<br />

gerak<strong>en</strong> <strong>en</strong> op<strong>en</strong>t de weg voor de ander<strong>en</strong>. Zo is de dagelijkse stemming er weer. Uit de<br />

mond van Lies verneemt m<strong>en</strong> het grote nieuws. De aanwezig<strong>en</strong> amuser<strong>en</strong> zich kostelijk<br />

vooral als Sti<strong>en</strong> zijn intrede doet, goed beschonk<strong>en</strong> van de schieting bij Le<strong>en</strong>tje Baert, <strong>en</strong><br />

het nieuws verneemt. De plechtige intrede van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> is e<strong>en</strong> onverwachte<br />

aando<strong>en</strong>ing voor Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, niets van het complot merk<strong>en</strong>d.<br />

Dez<strong>en</strong>, die dit persoonlijk hebb<strong>en</strong> beleefd wat verder gebeurd is tijd<strong>en</strong>s deze beruchte<br />

avond, 6 jaar geled<strong>en</strong>, zull<strong>en</strong> dit nooit verget<strong>en</strong>. Hun aanwezigheid, gepaard met hun<br />

lofbetuiging<strong>en</strong> <strong>en</strong> gepaste plagerij<strong>en</strong>, zijn oorzaak geweest dat <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, in<br />

hun valse rol niet werd<strong>en</strong> ontdekt door de overmande Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies.<br />

Vierde bedrijf: ’s ander<strong>en</strong>daags... het dondert in Keul<strong>en</strong>!!!!<br />

Tijd<strong>en</strong>s het bezoek van Mon <strong>en</strong> Anna, gaat Rik tot bek<strong>en</strong>t<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> over <strong>en</strong> slaat op de<br />

vlucht... naar de jaarmarkt. De ontknoping slaat als e<strong>en</strong> bom in bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Was het<br />

maar e<strong>en</strong> droom geweest, maar jammer g<strong>en</strong>oeg, het is echt gebeurd. Er daagt reeds<br />

vroeg bezoek op, <strong>en</strong> gelukw<strong>en</strong>s<strong>en</strong> (!) want het nieuws doet de ronde in Kalk<strong>en</strong>, <strong>en</strong> het is<br />

jaarmarkt! Wie zou zich de collère van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ontgoocheling van Lies niet kunn<strong>en</strong><br />

voorstell<strong>en</strong>? Doch ze nem<strong>en</strong> alles goedhartig aan. Sti<strong>en</strong> veegt er de spons over <strong>en</strong> lacht<br />

mee.<br />

Zijn kermis was toch nog goed gelukt, beter dan andere jar<strong>en</strong>... want de kraan stond er<br />

niet stil!<br />

Bij de heropvoering werd<strong>en</strong> de echte b<strong>en</strong>aming<strong>en</strong> van de oorspronkelijke “spelers” gebruikt.<br />

De groep toneelspelers werd eind november 1965 in de rouw gedompeld. H<strong>en</strong>ri Lamm<strong>en</strong>s, broer<br />

van toneelspeler Cesar, verongelukte op 28 november 1965 te Zev<strong>en</strong>ek<strong>en</strong>.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 44


Sti<strong>en</strong> Cafébaas Achiel Van Steirtegem 1919-2003<br />

Lies Cafébazin Palmyre Van Kerckhove 1925-1984<br />

Rik Hun ongehuwde zoon Jules De Bruycker °1941<br />

<strong>Margriet</strong>je Gaston<br />

Gaston Poelman 1924-2010<br />

Valse verloofde van Rik<br />

Jef Trouwe klant Jean De Smet °1941<br />

Peer Metser Jules De Landtsheer 1916-1984<br />

Leon Be<strong>en</strong>houwer Frans Van Laere °1942<br />

D<strong>en</strong>ise Vrouw van Marcel Angèle Copers °1927<br />

Klara Vrouw van Jef Klara D’Hollander 1932-2008<br />

Anna Vrouw van Mon Klara D’Hollander 1932-2008<br />

Rachel Vrouw van Pros Annie Colman °1950<br />

Angèle Vrouw van Peer Annie Colman °1950<br />

Marcel Man van D<strong>en</strong>ise Marcel De Vogelaere 1924-2008<br />

Vi<strong>en</strong>tje Toevallige bezoeker Marcel De Vogelaere 1924-2008<br />

Pros Cafébaas André Stev<strong>en</strong>s °1943<br />

Mon Man van Anna André Stev<strong>en</strong>s °1943<br />

Gerard Schutter Georges Rogiers 1943-2007<br />

Jef II Taxichauffeur Georges Rogiers 1943-2007<br />

Kleine jong<strong>en</strong> Jean-Pierre Verschraeg<strong>en</strong> °1954<br />

Tabel 4. Acteurs in het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, 1965.<br />

Illustratie 4<strong>3.</strong> Volg<strong>en</strong>de acteurs <strong>en</strong> medewerkers bracht<strong>en</strong> in 1965 <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> op de<br />

plank<strong>en</strong>:<br />

Staand vlnr.: De Smet Jean, Rogiers Georges, Stev<strong>en</strong>s André, Lamm<strong>en</strong>s H<strong>en</strong>ri, Annie Colman, De<br />

Gelder Ernest, De Landtsheer Jules, De Gelder Evarist, Baert Gerard <strong>en</strong> Van Laere Frans.<br />

Zitt<strong>en</strong>d vlnr.: D’Hollander Clara, Van Steirtegem Achiel, Poelman Gaston, De Bruycker Jules, Van<br />

Kerckhove Palmyre, Copers Angèle <strong>en</strong> De Vogelaere Marcel.<br />

Gehurkt: Verschraeg<strong>en</strong> Jean-Pierre.<br />

Uit de verzameling van Gaston Poelman.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 45


C. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> Ju mee de giete in 1966.<br />

<strong>Het</strong> reuz<strong>en</strong>comité pres<strong>en</strong>teerde ter geleg<strong>en</strong>heid van Kalk<strong>en</strong>kermis 1966 (met opvoering<strong>en</strong> op<br />

zaterdag 10, zondag 11 <strong>en</strong> Kalk<strong>en</strong>kermisdonderdag 22 september) e<strong>en</strong> nieuwe Kalk<strong>en</strong>se klucht.<br />

Gaston Poelman schreef met Ju mee de giete e<strong>en</strong> <strong>toneelstuk</strong> in vier taferel<strong>en</strong> <strong>en</strong> met zang <strong>en</strong><br />

muziek. Gaston zorgde ook voor de regie van het stuk. Ju mee de giete werd aangekondigd als<br />

het vervolg van de onvergetelijke klucht <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>.<br />

Ju mee de giete werd e<strong>en</strong> vierde keer opgevoerd op zondag 20 november 1966, die keer speciaal<br />

voor de gep<strong>en</strong>sioneerd<strong>en</strong> die gratis inkom hadd<strong>en</strong>. De andere belangstell<strong>en</strong>d<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />

toegelat<strong>en</strong> aan 25 frank. Bij de aanschaf van e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ummerd programma, kon deelg<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> tombola met mooie gesch<strong>en</strong>k<strong>en</strong>. Daartoe werd<strong>en</strong> de handelaars <strong>en</strong><br />

sympathisant<strong>en</strong> opgeroep<strong>en</strong> prijz<strong>en</strong> te sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong>.<br />

Illustratie 44. Aankondiging van het <strong>toneelstuk</strong> Ju mee de Giete, 1966.<br />

Sti<strong>en</strong> Achiel Van Steirtegem 1919-2003<br />

Lies Anny De Moor 1942-1991<br />

Rik Jules De Bruycker °1941<br />

Anna Annie Colman °1950<br />

Robert Hubert De Gelder °1944<br />

Gaston DR Jules De Bruycker °1941<br />

Gaston P Gaston Poelman 1924-2010<br />

Jef Jean De Smet °1941<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 46


Taaf Gaston Poelman 1924-2010<br />

Voorbijganger Cesar Lamm<strong>en</strong>s °1947<br />

Pros Georges Van Trapp<strong>en</strong> °1946<br />

Vreemdeling Marcel De Vogelaere 1924-2008<br />

Jong<strong>en</strong> Jean Pierre Verschraeg<strong>en</strong> °1954<br />

Bedi<strong>en</strong>de 1 Marcel De Vogelaere 1924-2008<br />

Bedi<strong>en</strong>de 2 Hubert De Gelder °1944<br />

Burgemeester Gerard Baert 1922-1977<br />

Tabel 5. Acteurs in het <strong>toneelstuk</strong> Ju mee de Giete, 1966.<br />

Illustratie 45. De acteurs <strong>en</strong> medewerkers van het <strong>toneelstuk</strong> Ju mee de Giete, 1966.<br />

Vlnr. staand: De Vogelaere Marcel, Lamm<strong>en</strong>s Cesar, De Smet Jean, Van Trapp<strong>en</strong> Georges, De<br />

Gelder Hubert, Ost Petrus, Poelman Gaston, Verschraeg<strong>en</strong> Jean-Pierre, Van Rysselberghe Cyriel,<br />

Van De Velde Michel, De Gelder Paul, Van d<strong>en</strong> Abeele Marcel, De Gelder Evarist, Verschraeg<strong>en</strong><br />

Edmond <strong>en</strong> De Vogelaere Marnix.<br />

Vlnr. zitt<strong>en</strong>d: Poelman Constant, De Bruycker Jules, Colman Annie, De Moor Anny,<br />

Van Steirtegem Achiel <strong>en</strong> Baert Gerard.<br />

Uit de verzameling van Gaston Poelman.<br />

Gaston schreef over dat <strong>toneelstuk</strong> het volg<strong>en</strong>de:<br />

Inleiding<br />

Ju mee de Giete is e<strong>en</strong> greep uit het leutige volkslev<strong>en</strong> op d<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> stuk speelt zich af<br />

in e<strong>en</strong> volkscafé te Kalk<strong>en</strong>, het geboortedorp van de auteur <strong>en</strong> is eig<strong>en</strong>lijk het vervolg van de<br />

Kalk<strong>en</strong>se klucht <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> of de valse verloving, naar e<strong>en</strong> waar gebeurde grap te<br />

Kalk<strong>en</strong> in 1959.<br />

Ju mee de Giete speelt zich ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s af bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, de hoofdfigur<strong>en</strong> van de klucht,<br />

ditmaal in hun woonkamer. We g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> er van het pittige <strong>en</strong> sappige privélev<strong>en</strong> dat er door<br />

de caféstamgast<strong>en</strong> overvloedig met plagerij<strong>en</strong> <strong>en</strong> humor wordt gekruid. De klant<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

allemaal de weg naar de keuk<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar wordt dikwijls méér café gehoud<strong>en</strong> dan in de<br />

gelagzaal.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 47


Korte inhoud<br />

Lies, vergezeld van haar schoondochter Anna, gaat voor e<strong>en</strong> 3-tal dag<strong>en</strong> op reis naar de<br />

Wal<strong>en</strong>pays (Angleur) op bezoek bij haar dochter Simone. De voorbereiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> plaats<br />

in de kek<strong>en</strong> onder de lodderige og<strong>en</strong> van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar gast<strong>en</strong>: inpakk<strong>en</strong> valies, opkuis,<br />

richtlijn<strong>en</strong> allerhande aan Sti<strong>en</strong> die voor 3 dag<strong>en</strong> met de thuiswacht achterblijft.<br />

Tijd<strong>en</strong>s de afwezigheid van Lies krijgt Sti<strong>en</strong> overvloedig bezoek van medelijd<strong>en</strong>de (?)<br />

klant<strong>en</strong>. Er wordt zelfs e<strong>en</strong> spoedvergadering t<strong>en</strong> huize van Sti<strong>en</strong> georganiseerd. Tijd<strong>en</strong>s die<br />

vergadering wordt het Reuz<strong>en</strong>comité opgericht <strong>en</strong> word<strong>en</strong> de reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies gebor<strong>en</strong>.<br />

Sti<strong>en</strong> heeft méér dan zijn hand<strong>en</strong> vol <strong>en</strong> geraakt daarbij vreselijk overstuur.<br />

Bij haar thuiskomst in de namiddag vindt Lies tot haar grote verwondering de cafédeur op<br />

slot <strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> is afwezig. Binn<strong>en</strong> wacht<strong>en</strong> Lies <strong>en</strong> Anna e<strong>en</strong> warboel van je welste. Wat daar<br />

allemaal is gebeurd is eig<strong>en</strong>lijk de hoofdschotel van Ju mee de Giete e<strong>en</strong> uitdrukking aan<br />

Sti<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> <strong>en</strong> die hij in overweldig<strong>en</strong>de mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> meermaals uitkraamt.<br />

<strong>Het</strong> IVde <strong>en</strong> laatste bedrijf speelt zich af op het Geme<strong>en</strong>tehuis waar Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies plechtig<br />

ontvang<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>en</strong> waar de boeking in het Guld<strong>en</strong>boek wordt gedaan van de kermisgrap<br />

<strong>en</strong> het ontstaan van de Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> die hun naam drag<strong>en</strong>.<br />

Sam<strong>en</strong>gevat: e<strong>en</strong> brok volkse humor rond e<strong>en</strong> koppel geliefde volkstypes die lev<strong>en</strong> <strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />

lev<strong>en</strong><br />

<strong>Het</strong> eerste bedrijf speelt zich af aan de zijgevel van het huis van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, met de voordeur op<br />

het voorplan. Er is lantaarnverlichting.<br />

Sti<strong>en</strong>, tamelijk beschonk<strong>en</strong>, komt laat thuis van de schieting met boog, pijlkas <strong>en</strong> fiets. Heeft<br />

ge<strong>en</strong> sleutel mee <strong>en</strong> zet zich op de stoep want Lies is blijkbaar, doch uitzonderlijk, niet thuis.<br />

acteurs: Sti<strong>en</strong> – vreemdeling – Rik – Pros – Lies.<br />

<strong>Het</strong> tweede bedrijf speelt zich af in de keuk<strong>en</strong> bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies.<br />

Lies maakt voorbereiding<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> driedaags bezoek aan haar dochter. Sti<strong>en</strong> houdt 3<br />

dag<strong>en</strong> café in de keuk<strong>en</strong>.<br />

Acteurs: Sti<strong>en</strong> – Robert – Lies – Anna – Gaston D – Taaf –<br />

Jef – Vreemdeling – kleine jong<strong>en</strong>.<br />

<strong>Het</strong> derde bedrijf speelt zich af in dezelfde keuk<strong>en</strong>.<br />

Lies <strong>en</strong> Anna kom<strong>en</strong> terug van de reis. In café <strong>en</strong> keuk<strong>en</strong> vind<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> grote warboel. Sti<strong>en</strong><br />

is afwezig <strong>en</strong> komt later te voorschijn.<br />

Acteurs: Lies – Anna – Rik – Jef – Gaston – Peer.<br />

<strong>Het</strong> vierde bedrijf t<strong>en</strong>slotte speelt zich af in de raadzaal van het geme<strong>en</strong>tehuis.<br />

Twee bedi<strong>en</strong>d<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> voorbereiding voor receptie <strong>en</strong> ontvangst van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Intrede<br />

van de gast<strong>en</strong> <strong>en</strong> opname in het Guld<strong>en</strong>boek van de Reuz<strong>en</strong> van Kalk<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies.<br />

Acteurs: bedi<strong>en</strong>de I – bedi<strong>en</strong>de II – burgemeester – Sti<strong>en</strong> – Lies –<br />

figurant<strong>en</strong> waaronder Gaston <strong>en</strong> Rik – geme<strong>en</strong>teraadsled<strong>en</strong> – muzikant<strong>en</strong>.<br />

Tijd<strong>en</strong>s de opvoering van het <strong>toneelstuk</strong> werd het publiek gevraagd niet minder dan zes liedjes op<br />

bek<strong>en</strong>de melodieën met aangepaste tekst mee te zing<strong>en</strong>. Gaston Poelman had <strong>en</strong>kele jonge<br />

muzikant<strong>en</strong> warm gemaakt de muziek live te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> af <strong>en</strong> toe mee te acter<strong>en</strong>. Die jonge<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> trad<strong>en</strong> later op als het orkest Teleboys Kalk<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> war<strong>en</strong> Cyriel Van Rysselberghe, Paul<br />

De Gelder, Luc De Wilde <strong>en</strong> Marcel Van d<strong>en</strong> Abeele.<br />

Hieronder volgt de tekst met al dan niet de melodieduiding.<br />

Zang 1.<br />

‘k B<strong>en</strong> naar Parijs geweest<br />

’t was daar e<strong>en</strong> Reuzefeest<br />

‘k heb er gedanst mee Jozefi<strong>en</strong><br />

‘k heb er de Moulin Roug’ gezi<strong>en</strong><br />

‘k heb mei e<strong>en</strong>s laet<strong>en</strong> ga<strong>en</strong><br />

‘k Vaeg er mijn voet<strong>en</strong> a<strong>en</strong><br />

‘k heb hem zi<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>, mijne Sti<strong>en</strong><br />

Hij heeft mei nie gezi<strong>en</strong>.<br />

‘k B<strong>en</strong> naar de Vaert geweest<br />

’t Was daer e<strong>en</strong> Reuzefeest<br />

‘k Heb er gedanst bei Le<strong>en</strong>tje Baert<br />

Maer ’t wierd verdikke veel te laet<br />

‘k Heb mei e<strong>en</strong>s laet<strong>en</strong> ga<strong>en</strong><br />

‘k Vaeg er mijn voet<strong>en</strong> aan<br />

‘k Heb hem zi<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> mijne Sti<strong>en</strong><br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 48


Zang 2.<br />

1<br />

We sta<strong>en</strong> voor ’t afscheid nu gereed<br />

Omdat w’op reize ga<strong>en</strong><br />

Drei daeg<strong>en</strong> weg van huis es wreed<br />

We hop<strong>en</strong> dat ’t zal ga<strong>en</strong>.<br />

Ik zeg u ge<strong>en</strong> vaarwel mijn schat<br />

Dra zi<strong>en</strong> w’elkander weer<br />

Maakt daer ’n neusdoek nie voor nat<br />

Of ’t wordt nog slechter weer.<br />

Zang 3 (uit '<strong>Het</strong> Witte Paard")<br />

Bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies in ons Stamcafé<br />

Daar staat de vreugd voor de deur<br />

Daar roept m<strong>en</strong> U toe Goede Morg<strong>en</strong><br />

En verget<strong>en</strong> w'er al onze zorg<strong>en</strong><br />

Bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies in ons Stamcafé<br />

Daar staat de vreugd voor de deur<br />

En verget<strong>en</strong> w'er al onze zorg<strong>en</strong><br />

in ons vrolijk Stam-Café.<br />

(BIS)<br />

Zang 5<br />

Op de Stille Kruis<strong>en</strong><br />

Stonn e<strong>en</strong> huisje klein<br />

G'hoord'r ge<strong>en</strong> geruisje<br />

't Lev<strong>en</strong> was er fijn<br />

Maer ge zult ga<strong>en</strong> hor<strong>en</strong><br />

'k heb mijn vel gescheurd<br />

Niemand kan gelov<strong>en</strong><br />

Wat er hier es gebeurd.<br />

2<br />

Zie dat ge nie te vele drinkt<br />

Maer dat ge liedjes zingt<br />

Dan zal de tijd veel rapper ga<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> zul'w'hier vroeger staan.<br />

Ik zeg U ge<strong>en</strong> vaarwel mijn schat<br />

Dra zi<strong>en</strong> w'elkander weer<br />

'k Zal schuifel<strong>en</strong> gelijk e<strong>en</strong> vink<br />

<strong>en</strong> zing<strong>en</strong> binst da'k drink.<br />

3<br />

't Es toch zo lastig om te scheên<br />

Straks sta<strong>en</strong> w'hier nog te schreên<br />

we zull<strong>en</strong> wulder dan maer ga<strong>en</strong><br />

d'horloge blijft niet sta<strong>en</strong>.<br />

Ik zeg U ge<strong>en</strong> vaarwel mijn schat<br />

Dra zi<strong>en</strong> w'elkander weer<br />

Ge moet daer niet naer ommezi<strong>en</strong><br />

als w'ons maer wederzi<strong>en</strong>.<br />

Refrein<br />

't Was op Kermismaandag<br />

'k Was toch zo cont<strong>en</strong>t<br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> kwam naer huis<br />

mee zijn mokke uit G<strong>en</strong>t<br />

Wie zou dat ga<strong>en</strong> peinz<strong>en</strong><br />

Dat e<strong>en</strong> valse was<br />

Ge ziet dat vanhiere<br />

Hoe kwaad dat ik was.<br />

Zang 4 (uit '<strong>Het</strong> Witte Paard")<br />

Ik moet e<strong>en</strong> wonderkind toch zijn<br />

Van Sti<strong>en</strong> bemind te word<strong>en</strong>.<br />

Wie weet waer dat hij nou kan zijn<br />

zie mei hier sta<strong>en</strong> mee al mijn zorg<strong>en</strong><br />

Maer als hij zal te voorschijn kom<strong>en</strong><br />

Zal mijne rugge kromm<strong>en</strong><br />

't Es mei verleed, sapristie,<br />

Di<strong>en</strong>e paling, hij zal bakk<strong>en</strong> in mijn zweet!<br />

(BIS)<br />

Op de Stille Kruis<strong>en</strong><br />

Es e<strong>en</strong> spel gespeeld<br />

Ge zoudt Uw schup afkuis<strong>en</strong><br />

als het U verveelt.<br />

't Heeft mij niet gespet<strong>en</strong><br />

Wel bijlange niet<br />

't Vrei<strong>en</strong> es geda<strong>en</strong><br />

Maer mee de leute nie...<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 49


Zang 6 (Slotmars)<br />

Leve 't bier<br />

't Schuim<strong>en</strong>d bier<br />

Tralalalalala (BIS)<br />

Met muziek wordt ge niet ziek<br />

Maar krijgt ge deugd<br />

<strong>en</strong> hebt ge gans Uw lev<strong>en</strong> vreugd<br />

Met muziek, wordt ge niet ziet<br />

Maar krijgt ge deugd<br />

pampampam perpampampam.. BIS<br />

Wij zing<strong>en</strong> <strong>en</strong> dans<strong>en</strong>, <strong>en</strong> mak<strong>en</strong> plezier.<br />

En wij drink<strong>en</strong> lekker 't schuim<strong>en</strong>d bier.<br />

Onze Reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies zijn hier.<br />

Laat ons vreugde mak<strong>en</strong>, tot laat in de nacht.<br />

't Lev<strong>en</strong> zal veel beter smak<strong>en</strong>.<br />

Leve lang, onze reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Leve lang.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 50


D. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e in 1967.<br />

<strong>Het</strong> derde <strong>toneelstuk</strong> van Gaston Poelman werd opgevoerd in 1967 <strong>en</strong> werd omschrev<strong>en</strong> als e<strong>en</strong><br />

volkse klucht in drie bedrijv<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> werd gepromoot met 75 affiches. Niet minder dan 24<br />

keer werd er gerepeteerd.<br />

Zoals bij de andere voorstelling<strong>en</strong> was er ook nu e<strong>en</strong> gratis tombola voor de aanwezig<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />

toegangskaartje kostte 25 frank.<br />

Illustratie 46. Aankondiging voor het <strong>toneelstuk</strong> Onz<strong>en</strong> Ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e, 1967.<br />

Louis Duiv<strong>en</strong>melker – cafébaas Jules De Bruycker °1941<br />

Stance Zijn vrouw Diane De Wilde °1941<br />

Kamiel Champetter Hubert De Gelder °1944<br />

Mr. Alfons Voorzitter comité Gaston Poelman 1924-2010<br />

Mister Jackson Amerikaans afgevaardigde Willy Bauw<strong>en</strong>s °1947<br />

Celine Vri<strong>en</strong>din van Stance Anni Roels °1945<br />

Bertha Vri<strong>en</strong>din van Stance Annie Colman °1950<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 51


Frans Duiv<strong>en</strong>melker-palingv<strong>en</strong>ter Roger Pieters<br />

Achiel Cesar Lamm<strong>en</strong>s °1947<br />

Jules Cyriel Van Rysselberghe °1950<br />

Prosper De Wilde Luc 1950-1969<br />

Georges Robert Baert °1949<br />

Taaf Marcel Van d<strong>en</strong> Abeele<br />

De Jantjes De Vogelaere Marnix<br />

De Vogelaere Patrick<br />

Tabel 6. De acteurs van het <strong>toneelstuk</strong> Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e, 1967.<br />

°1958<br />

°1959<br />

Ook voor dit stuk werd<strong>en</strong> extra acteurs aangetrokk<strong>en</strong>. Zo acteerde Annie Colman <strong>en</strong>kel in de<br />

<strong>toneelstuk</strong>k<strong>en</strong> die met het reuz<strong>en</strong>comité iets te mak<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> feit dat Annie de dochter is van<br />

reuz<strong>en</strong>drager Jules Colman <strong>en</strong> dat <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> voordi<strong>en</strong> Remi Verschraeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> Alice<br />

Middernacht goede afnemers war<strong>en</strong> van j<strong>en</strong>ever uit de zaak van Annie’s moeder, zal daaraan<br />

wellicht niet vreemd zijn 3 .<br />

Illustratie 38. De acteurs van het <strong>toneelstuk</strong> Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e, 1967.<br />

Vlnr. staand: Van Rijsselberghe Cyriel, De Wilde Juli<strong>en</strong>, Pieters Roger, Poelman Gaston, Bauw<strong>en</strong>s<br />

Willy, De Gelder Hubert, Baert Robert, Van d<strong>en</strong> Abeele Marcel <strong>en</strong> Lamm<strong>en</strong>s Cesar.<br />

Vlnr. zitt<strong>en</strong>d: Colman Annie, De Bruycker Jules, De Wilde Diane, Annie Roels.<br />

Kinder<strong>en</strong>: x, De Vogelaere Marnix, De Vogelaere Patrick.<br />

Uit de verzameling van Gaston Poelman.<br />

3 Gesprek met Annie Colman, 29 augustus 2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 52


Gaston schreef over dat <strong>toneelstuk</strong> het volg<strong>en</strong>de:<br />

Inleiding.<br />

In het landelijk dorp Kalk<strong>en</strong>, geboortedorp van de auteur werd<strong>en</strong> herstellingswerk<strong>en</strong><br />

uitgevoerd aan de tor<strong>en</strong> van de kerk. De haan werd verwijderd <strong>en</strong> na de herstellingswerk<strong>en</strong><br />

komt de haan er maar niet terug op. Er verlop<strong>en</strong> 6 jar<strong>en</strong> tot ergernis van de bevolking. Deze<br />

toestand heeft aanleiding gegev<strong>en</strong> tot het schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> opvoer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> klucht t<strong>en</strong> tijde van<br />

de voorbereiding<strong>en</strong> voor de eerste maanlanding. Heeft deze toneelopvoering drukking<br />

uitgeoef<strong>en</strong>d bij het geme<strong>en</strong>tebestuur of andere authoriteit<strong>en</strong>? Best mogelijk, want 3 maand<strong>en</strong><br />

later werd de haan terug op de tor<strong>en</strong> geplaatst.<br />

Korte inhoud.<br />

Stance <strong>en</strong> Louis zijn geliefde caféuitbaters in het dorp. Louis is duiv<strong>en</strong>melker. Zij zelf <strong>en</strong> hun<br />

talrijke gast<strong>en</strong> alsook de ganse bevolking erger<strong>en</strong> zich reeds jar<strong>en</strong> over het wegblijv<strong>en</strong> van<br />

de haan op de kerktor<strong>en</strong>. Er wordt e<strong>en</strong> Comité opgericht “tot opsporinge van d<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e van<br />

d<strong>en</strong> tor<strong>en</strong>”. Louis is lid <strong>en</strong> zeer bedrijvig. De champetter, Kamiel, krijgt e<strong>en</strong> speciale opdracht<br />

<strong>en</strong> wordt aangesteld als windopnemer t<strong>en</strong> behoeve van de bevolking. Die opnam<strong>en</strong><br />

gebeur<strong>en</strong> driemaal per dag vóór het café van Stance <strong>en</strong> Louis.<br />

Plots komt uit de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> van Amerika het bericht als zou de haan van de tor<strong>en</strong> van<br />

Kalk<strong>en</strong> zich op de maan bevind<strong>en</strong> in de Zee der Ocean<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> dier belemmert t<strong>en</strong> zeerste de<br />

opzoeking<strong>en</strong> van Kaap Karnaval (Cape Canaverall) <strong>en</strong> de haan moet er t<strong>en</strong> spoedigste<br />

verdwijn<strong>en</strong>. Er komt e<strong>en</strong> Amerikaans gezant naar Kalk<strong>en</strong>, Mr. Jackson, met e<strong>en</strong> speciale<br />

boodschap van de Presid<strong>en</strong>t Mr. Johnson. Iemand uit het Comité moet naar de maan. Hij zal<br />

afgeschot<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> raket naar de maan om de haan er weg te nem<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> lot valt<br />

op Louis die vertrekt voor de grote opdracht. Stance, zijn vrouw, alsmede de ganse bevolking<br />

lev<strong>en</strong> in grote spanning. Reeds 14 dag<strong>en</strong> onderhandelt Louis met de haan maar deze stelt<br />

uitzonderlijke voorwaard<strong>en</strong>. Stance beleeft ondertuss<strong>en</strong> lastige dag<strong>en</strong>.<br />

Bij zijn thuiskomst wordt Louis geestdriftig onthaald <strong>en</strong> niet in het minst door Stance die haar<br />

man om de hals vliegt. Bij dit maneuver verliest Louis zijn op de maan sterk gegroeide baard<br />

<strong>en</strong> snor. Stance ontdekt vals spel <strong>en</strong> inderdaad, Louis is niet naar de V.S. geweest <strong>en</strong> ook<br />

niet op de maan, maar verbleef de ganse tijd in de studio’s van BRT te Brussel waar e<strong>en</strong> T.V.<br />

opname werd gedraaid over de eerste maanlanding. De haan is niet terug maar Louis heeft<br />

wel <strong>en</strong> verrassing mee uit Brussel 4 .<br />

De drie bedrijv<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> zich af op dezelfde plaats, namelijk op e<strong>en</strong> brede terrasse vóór e<strong>en</strong><br />

dorpscafé: voorgevel met toegangsdeur, <strong>en</strong> duiv<strong>en</strong>hok(je) met toegangspoortje.<br />

Bedrijf I<br />

Louis roept vruchteloos op zijn duiv<strong>en</strong>... ze vall<strong>en</strong> niet.<br />

Cyriel, zijn vri<strong>en</strong>d, heeft reeds alle duiv<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>. Stance maakt haar beklag over het duiv<strong>en</strong>spel<br />

van Louis <strong>en</strong> als Kamiel, de Champetter, de wind komt opnem<strong>en</strong> wil ze méér wet<strong>en</strong> over de<br />

gerucht<strong>en</strong> die de ronde do<strong>en</strong> over de terugkeer van d<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e van d<strong>en</strong> tor<strong>en</strong>.<br />

Acteurs: Louis – Cyriel – Stance – Kamiel- Alfons – Jantje (loopjong<strong>en</strong>).<br />

Bedrijf II<br />

Nieuwsgierige vrouw<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> zich informer<strong>en</strong> over de gerucht<strong>en</strong> van de haan. Louis <strong>en</strong> Kamiel<br />

vang<strong>en</strong> ze heftig op.<br />

Mr. Jackson, afgevaardigde van Presid<strong>en</strong>t Johnson van de V.S. doet zijn intrede <strong>en</strong> Mr. Alfons,<br />

voorzitter van het Comité tot opsporinge van d<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e van d<strong>en</strong> tor<strong>en</strong> roept zijn led<strong>en</strong> in<br />

spoedvergadering bije<strong>en</strong> om de speciale boodschap van de Amerikaanse hoge gast af te<br />

kondig<strong>en</strong>. Louis vertrekt met Mr. Jackson naar de V.S. om vandaar naar de maan te vlieg<strong>en</strong> per<br />

raket om de haan van de tor<strong>en</strong> van Kalk<strong>en</strong> te gaan hal<strong>en</strong>.<br />

Acteurs: Bertha – Celine – Louis – Stance – Kamiel – Mr. Jackson – Alfons –<br />

Prosper – Taaf – Jules – Georges – Achiel <strong>en</strong> Jantje (loopjong<strong>en</strong>).<br />

4 Nvdr. Die verrassing was Mannek<strong>en</strong> Pis.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 53


Bedrijf III Eerste tafereel<br />

Stance lijdt onder de afwezigheid van Louis die al 4 dag<strong>en</strong> op de maan vertoeft <strong>en</strong> er met de haan<br />

onderhandelt die uitzonderlijke eis<strong>en</strong> stelt voor zijn terugkeer op de tor<strong>en</strong>. Frans, jonkgezel <strong>en</strong><br />

palingmarchand <strong>en</strong> ook de Champetter Kamiel, jonkgezel troost<strong>en</strong> Stance want ze will<strong>en</strong> allebei de<br />

plaats innem<strong>en</strong> van Louis als die niet meer terugkeert. Plots komt e<strong>en</strong> telegram uit de V.S. <strong>en</strong> Mr.<br />

Alfons br<strong>en</strong>gt goed nieuws: Louis is veilig teruggekeerd in de V.S. <strong>en</strong> is morg<strong>en</strong> terug thuis.<br />

Acteurs: Stance – Frans – Kamiel – Alfons – Celine <strong>en</strong> Bertha.<br />

Bedrijf III Tweede tafereel<br />

Stance, Celine <strong>en</strong> Bertha versier<strong>en</strong> de façade voor de blijde opkomst van Louis. Kamiel is daar niet<br />

zo gelukkig mee. Er kom<strong>en</strong> reeds bloem<strong>en</strong> <strong>en</strong> de muzikant<strong>en</strong> zijn onderweg. Louis wordt uit e<strong>en</strong><br />

helikopter gedropt midd<strong>en</strong> de wacht<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>igte. Stance vliegt hem van vreugde om de hals <strong>en</strong><br />

trekt daarbij, ongewild, de valse baard af van Louis.<br />

De ganse haan- <strong>en</strong> maangeschied<strong>en</strong>is was e<strong>en</strong> opgezet spel of e<strong>en</strong> T.V. productie van de B.R.T.<br />

over de eerste maanlanding.<br />

Acteurs: Celine – Bertha – Stance – Kamiel – Alfons – Louis –<br />

Amerikaan <strong>en</strong> Jantje – figurant<strong>en</strong> <strong>en</strong> muzikant<strong>en</strong>.<br />

Illustratie 46. Reclame voor het orkest Teleboys Kalk<strong>en</strong> op de keerzijde van het toneelblaadje<br />

Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 54


E. Balans van de toneelwerking van het reuz<strong>en</strong>comité.<br />

De drie <strong>toneelstuk</strong>k<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> opgevoerd in opdracht van het reuz<strong>en</strong>comité. Ze bracht<strong>en</strong> het<br />

nodige geld in het laatje om de werking rond de reuz<strong>en</strong> te kunn<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>, maar al het werk, de<br />

kost<strong>en</strong> <strong>en</strong> de bat<strong>en</strong> war<strong>en</strong> dan ook t<strong>en</strong> laste van datzelfde comité.<br />

We hebb<strong>en</strong> de indruk dat de twee <strong>toneelstuk</strong>k<strong>en</strong> die Gaston Poelman schreef in navolging van de<br />

opvoering van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1965 bedoeld war<strong>en</strong> als antwoord op de on<strong>en</strong>igheid tuss<strong>en</strong><br />

hem <strong>en</strong> Edmond Lauwaet.<br />

<strong>Het</strong> feit dat Edmond Lauwaet voor de regie van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1965 voorbijgegaan werd,<br />

kan meerdere oorzak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Onderwijzer Edmond was lid van het reuz<strong>en</strong>comité waarin ook<br />

e<strong>en</strong> andere Kalk<strong>en</strong>se onderwijzer aan de geme<strong>en</strong>telijke school, namelijk Evarist De Gelder e<strong>en</strong><br />

plaats had. Behalve de naijver in het lerar<strong>en</strong>korps aan de geme<strong>en</strong>telijke jong<strong>en</strong>sschool was er ook<br />

nog de naijver tuss<strong>en</strong> herbergier Edmond Lauwaet <strong>en</strong> herbergier Marcel De Vogelaere. Marcel De<br />

Vogelaere was bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> lokaalhouder van de Koninklijke Harmonie <strong>Sint</strong>-Cecilia Kalk<strong>en</strong> waarvan<br />

Evarist De Gelder schatbewaarder was. Evarist De Gelder zocht ook nieuw bloed voor de<br />

toneelmaatschappij van de Koninklijke Harmonie. G<strong>en</strong>oeg red<strong>en</strong><strong>en</strong> dus om te veronderstell<strong>en</strong> dat<br />

de verhouding tuss<strong>en</strong> de verantwoordelijk<strong>en</strong> in het reuz<strong>en</strong>comité onderling niet altijd zo<br />

gemakkelijk lag<strong>en</strong>.<br />

Na de opvoering van Onz<strong>en</strong> Ha<strong>en</strong>e zit op de Ma<strong>en</strong>e werd<strong>en</strong> de toneelspelers <strong>en</strong> medewerkers<br />

aan de revueopvoering uitg<strong>en</strong>odigd op e<strong>en</strong> souper op zaterdag 21 oktober 1967 in het lokaal bij<br />

Jules De Bruycker om 19.30 uur in de Koffiestraat.<br />

Illustratie 47. Uitnodiging voor het souper van zaterdag 21 oktober 1967.<br />

Uit de verzameling van Gaston Poelman.<br />

Gaston Poelman schreef nog twee andere toneelachtige sketches, eerder bedoeld als amusem<strong>en</strong>t<br />

van de groep medewerkers rond de Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> <strong>en</strong> ter geleg<strong>en</strong>heid van e<strong>en</strong> soort<br />

bedankingsfeest respectievelijk eind 1966 <strong>en</strong> op 23 december 1967. <strong>Het</strong> tweede stuk had zelfs<br />

e<strong>en</strong> rolverdeling die verwees naar de led<strong>en</strong> van het reuz<strong>en</strong>comité.<br />

Na de opvoering van Onz<strong>en</strong> ha<strong>en</strong>e zit op de ma<strong>en</strong>e viel de toneelwerking van het reuz<strong>en</strong>comité<br />

stil.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 55


F. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1982.<br />

Illustratie 48. Affiche van de heropvoering van 1982.<br />

Drukkerij André Braeckman, Koffiestraat, Kalk<strong>en</strong>.<br />

Verzameling Toneelgroep Cauci.<br />

<strong>Het</strong> is waarschijnlijk niet toevallig dat relatief kort na de heropstart van de reuz<strong>en</strong> in de periode<br />

na 1978 het succesvolle <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> herhaald werd. <strong>Het</strong> initiatief ging niet<br />

meer uit van het reuz<strong>en</strong>comité, maar wel van de Kalk<strong>en</strong>se toneelgroep Cauci. Tijd<strong>en</strong>s het<br />

voorjaar van 1982 voerde toneelgroep Cauci het oorspronkelijke stuk van Gaston Poelman op,<br />

maar wel in e<strong>en</strong> geautoriseerde nieuwe bewerking door Edmond Lauwaet <strong>en</strong> Robert Bracke.<br />

<strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> werd opnieuw in de Koninklijke Harmonie opgevoerd. <strong>Het</strong> was het eerste<br />

<strong>toneelstuk</strong> dat door toneelgroep Cauci in zaal Koninklijke Harmonie werd opgevoerd.<br />

De heropvoering van het <strong>toneelstuk</strong> werd op rijm aangekondigd:<br />

Zeg ev<strong>en</strong>, gij daar, KALKENAAR,<br />

Gij k<strong>en</strong>t toch goed ons REUZENPAAR?<br />

In stoet <strong>en</strong> feest zijn zij te zi<strong>en</strong><br />

En dans<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>: LIES <strong>en</strong> STIEN!<br />

STIEN <strong>en</strong> LIES, het leuke paar!<br />

Reeds méér dan volle 20 jaar<br />

Gaan zij vol zwier uw huis voorbij<br />

Of dans<strong>en</strong> vrolijk zij aan zij !<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 56


Hoe zij ontstaan zijn <strong>en</strong> gebor<strong>en</strong>?<br />

Ge zult er dra wat méér van hor<strong>en</strong>!<br />

Kom naar de zaal! Vergeet het niet:<br />

Kom zi<strong>en</strong> naar HENDRIK <strong>en</strong> MARGRIET!<br />

<strong>en</strong> het ging nog ev<strong>en</strong> verder:<br />

<strong>Het</strong> is e<strong>en</strong> écht <strong>en</strong> waar gebeur<strong>en</strong><br />

Van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies’ malheur<strong>en</strong>!<br />

Ge lacht u zeker scheef <strong>en</strong> krom<br />

En stellig komt ge nog weerom!<br />

Gaston Poelman van de zale<br />

Was destijds zo goed ter tale:<br />

Hij zette alles op papier<br />

Met veel tal<strong>en</strong>t <strong>en</strong> volle zwier!!<br />

Sti<strong>en</strong> Dook Van Steirtegem Achiel 1919-2003<br />

Lies zijn vraa Roels Myriam<br />

Mon uldere zeune De Keul<strong>en</strong>aer Erik °1941<br />

Anna de vraa van Mon Clem<strong>en</strong>t Nelly °1957<br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> ook ne zeune Remi Borglio<strong>en</strong> °1949<br />

Gaston ne maat van Riet Bracke Robert °1946<br />

<strong>Margriet</strong> ’t lief van Riet Bracke Robert °1946<br />

Wiet De Moor Heirman Marcel °1957<br />

Toom Costers Thiré Maurice 1925-1995<br />

Chompettere Baert Marcel 1947-1983<br />

Taaf De Fré Van Gyseghem Joseph °1948<br />

Kamiel Van<br />

Ackere<br />

Lagaet Eti<strong>en</strong>ne °1942<br />

Tseef De<br />

Lansheere<br />

Van Bogaert Marc °1947<br />

Peer Oste Van Gysegem Joseph °1948<br />

Marcel uit de zoale Van Poecke Hugo °1961<br />

Staantj<strong>en</strong><br />

Van Poecke Hugo °1961<br />

Poeleman<br />

Vrijere Van Poecke Hugo °1961<br />

D<strong>en</strong>ies uit de zoale Schep<strong>en</strong>s Carine 1964-2004<br />

Sti<strong>en</strong>ek<strong>en</strong> van d<strong>en</strong> blommist Vercauter<strong>en</strong> Katia<br />

Tabel 7. Cauci-acteurs die instond<strong>en</strong> voor de opvoering van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1982.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 57


Illustratie 49. <strong>Margriet</strong> wordt klaargestoomd…<br />

Verzameling Robert Bracke.<br />

Illustratie 50. De acteurs <strong>en</strong> medewerkers van <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, anno 1982.<br />

Vlnr. achteraan: Hugo Van Poecke, Joseph Van Gyseghem, Eti<strong>en</strong>ne Lagaet, Erik De<br />

Keul<strong>en</strong>aer, Maurice Thiré <strong>en</strong> Alain Huysveld.<br />

Vlnr. midd<strong>en</strong>: Braeckman André, Lauwaet Edmond, Schep<strong>en</strong>s Carine, Borglio<strong>en</strong> Remi,<br />

Bracke Robert, Clem<strong>en</strong>t Nelly, Baert Marcel, Vand<strong>en</strong>bossche Frits Siegfried.<br />

Vlnr. vooraan: Vercauter<strong>en</strong> Katia, Van Steirtegem Achiel, Roels Myriam <strong>en</strong> Van Bogaert<br />

Marc.<br />

Marcel Heirman ontbreekt op de foto.<br />

Verzameling Robert Bracke.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 58


Tijd<strong>en</strong>s de heropvoering werd<strong>en</strong> met Toom Costers 5 , Wiet De Moor 6 , Taaf De Fré 7 <strong>en</strong> Camiel Van<br />

Acker 8 vier nieuwe personnages toegevoegd.<br />

In het programmaboekje werd het stuk in het Kalk<strong>en</strong>s op e<strong>en</strong> gans andere manier voorgesteld<br />

dan bij de voorgaande opvoering<strong>en</strong>.<br />

Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies aai<strong>en</strong> café. Op n<strong>en</strong> dag, e<strong>en</strong> weeke veur Kalk<strong>en</strong> keirmesse, komt het<br />

bericht da Riet (<strong>H<strong>en</strong>drik</strong>) mee zijn lief naar huis ga komm<strong>en</strong>. Lies, wree kont<strong>en</strong>t,<br />

kuist heel heur kot op, steekt heur in ’t nief <strong>en</strong> spelt Sti<strong>en</strong> zijn lesse: “Ge<strong>en</strong><strong>en</strong> drank<br />

op keirmesmaandag zulle Sti<strong>en</strong>!” Sti<strong>en</strong> luistert moar mee e<strong>en</strong> halv’ore <strong>en</strong> komt half<br />

zat naar huis. Zijn kot zit vul mee labbers, die allemoal naar <strong>Margriet</strong>s<strong>en</strong> komm<strong>en</strong><br />

kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> die wet<strong>en</strong> da heel die histore n<strong>en</strong> toopgeschoteld<strong>en</strong> boel es. Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies<br />

lat<strong>en</strong> ulder vang<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze zijn wree opgezet mee da vri<strong>en</strong>delijk “meisk<strong>en</strong>” van G<strong>en</strong>t,<br />

die “G<strong>en</strong>sche mokke” lijk da Wiet zegt.<br />

Meer <strong>en</strong> ga’mer nie van vertell<strong>en</strong> of ’t <strong>en</strong> es de moeite ne meer da’ge blijft kijk<strong>en</strong>.<br />

Moar zij gerust, d’er gebeur<strong>en</strong> nog van alderande stot<strong>en</strong> <strong>en</strong> toer<strong>en</strong>, moar op ’t<br />

laatste zal ’t wel allemoal in oorde komm<strong>en</strong>.<br />

Ook de helpers achter de scherm<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> ludiek aangekondigd.<br />

Guido Braeckman stond in voor de soufflage <strong>en</strong> H<strong>en</strong>ri Van d<strong>en</strong> Abeele (°1929) klopte <strong>en</strong> plakte<br />

Sti<strong>en</strong> zijn café <strong>en</strong> d<strong>en</strong> Toom zijne staak aan elkaar.<br />

Mevrouw Onselaere-Uytterschaut <strong>en</strong> Siegfried Vand<strong>en</strong>bossche (schoonzoon van Edmond<br />

Lauwaet, 1941-2010) zorgd<strong>en</strong> voor de grime <strong>en</strong> de schminck.<br />

Achiel Van Steirtegem vertolkte driemaal de rol van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> was regisseur van het <strong>toneelstuk</strong><br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 1965 <strong>en</strong> regisseur van Ju mee de giete in 1966 9 . Dat maakt van hem e<strong>en</strong><br />

belangrijk persoon in de ganse Sti<strong>en</strong>- <strong>en</strong> Lieshistorie.<br />

5<br />

Lararus De Coster (Kalk<strong>en</strong>, 1886-1975) alias Toom Costers, verbleef e<strong>en</strong> flink deel van zijn lev<strong>en</strong> in het<br />

klooster te Kalk<strong>en</strong>. Afkomstig uit de Zomerstraat. Had de reputatie e<strong>en</strong> stevige drinker te zijn <strong>en</strong> begon dan<br />

te zing<strong>en</strong> <strong>en</strong> te discussiër<strong>en</strong>, zelfs met verlichtingspal<strong>en</strong>, ur<strong>en</strong>lang …<br />

6<br />

Charles-Louis Wiet De Moor (Kalk<strong>en</strong>, 1905-1964) woonde in de Meirestraat. Volksfiguur die flink in het glas<br />

keek. Verongelukt op de D<strong>en</strong>dermondseste<strong>en</strong>weg te Kalk<strong>en</strong>.<br />

7<br />

Octaaf Taaf De Fré (Kalk<strong>en</strong>, 1882-1960) woonde in Kalk<strong>en</strong>dorp. Hij was er onder andere herbergier <strong>en</strong> de<br />

laatste kerkbaljuw in de parochiekerk <strong>Sint</strong>-Dionysius Kalk<strong>en</strong>.<br />

8<br />

Camiel Van Acker (Kalk<strong>en</strong>, 1885-1968) was herbergier in de Vaartstraat.<br />

9<br />

Gesprek met weduwe Achiel Van Steirtegem, 18 augustus 2010: Achiel zou dat niet graag gehad hebb<strong>en</strong><br />

dat m<strong>en</strong> over hem schreef.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 59


G. <strong>Het</strong> <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in 2010.<br />

Illustratie 51. Affiche opvoering <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, 2010.<br />

Drukkerij Harlekijn bvba, Kalk<strong>en</strong>dorp, Kalk<strong>en</strong>.<br />

Sti<strong>en</strong> Peleman Marc °1951<br />

Lies De Ruyver Sonja °1958<br />

Gaston/<strong>Margriet</strong> De Croppe Frederik °1973<br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> Corveleyn Marc °1954<br />

Mon + figurant Rasschaert Wim °1970<br />

Jozef De Landtsheer De Paepe Jean-Marie °1952<br />

Vi<strong>en</strong>tje + figurant Rogiers Pieter °1981<br />

Peer Oste Verbek<strong>en</strong> Bruno °1973<br />

D<strong>en</strong>ise Poelman Van Malder<strong>en</strong> Nikki °1976<br />

Klara Poelman De Bock Anja °1969<br />

Pros Van Poecke Stev<strong>en</strong> °1972<br />

Rachel Van Rijsselberghe Erna °1939<br />

Jozef De Kegel + figurant De Landtsheer Filip °1984<br />

Marcel De Vogelaere Peleman Paul °1954<br />

Leon + figurant Braeckman Guido °1952<br />

Kind Van der Heyd<strong>en</strong> Margot °1999<br />

Figurant Bracke Abel °1944<br />

Figurant De Backer Gerd °1974<br />

Figurant Schack Kris °1973<br />

Tabel 8. Cauci-acteurs die instaan voor de opvoering van het stuk <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in<br />

2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 60


Op voorstel van André Van De Sompel ongeveer midd<strong>en</strong> 2009 werd door Toneelgroep Cauci<br />

graag ingegaan om het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> tijd<strong>en</strong>s 2010, in het kader van het Sti<strong>en</strong>- <strong>en</strong><br />

Liesjaar 2010, opnieuw op te voer<strong>en</strong>.<br />

De eerste repetitie voor de heropvoering vond plaats op 1 juni 2010.<br />

Robert Bracke regisseert <strong>en</strong> Mark Peleman ziet zijn droom in vervulling gaan: e<strong>en</strong> rol in het<br />

<strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> was iets waar hij heel veel voor over zou hebb<strong>en</strong>…<br />

<strong>Het</strong> stuk wordt gespeeld in de oorspronkelijke versie, zij het dan dat de nam<strong>en</strong> van de<br />

oorspronkelijke uitvoerders gebruikt word<strong>en</strong>.<br />

Illustratie 52. Repetitiefoto <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, anno 2010.<br />

Vlnr.: Lies (De Ruyver Sonja), Jozef (De Paepe Jean-Marie), Peer (Verbek<strong>en</strong> Bruno) <strong>en</strong> Sti<strong>en</strong><br />

(Peleman Marc).<br />

Verzameling Toneelgroep Cauci.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 61


<strong>Hoofdstuk</strong> 4.<br />

Ook Kalk<strong>en</strong> krijgt zijn reuz<strong>en</strong>paar (1960).<br />

A. Reuz<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>d aand<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan de kermisgrap.<br />

1. Iets over reuz<strong>en</strong> in het algeme<strong>en</strong>.<br />

We hernem<strong>en</strong> hieronder de tekst die specialist Marcel Daem (1914-2009) ongeveer dertig jaar<br />

geled<strong>en</strong> schreef als e<strong>en</strong> T<strong>en</strong> Geleide in de brochure voor het Reuz<strong>en</strong>feest naar aanleiding van de<br />

viering van 150 jaar Onafhankelijkheid van België in juli 1980 te G<strong>en</strong>t.<br />

Reuz<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> eerbiedwaardige uiting van ons volkslev<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong> eeuw<strong>en</strong>oude traditie<br />

vanaf de vijfti<strong>en</strong>de eeuw tot op hed<strong>en</strong>.<br />

Hun ontstaan, groei, bloei <strong>en</strong> snoei is innig verbond<strong>en</strong> met stad, geme<strong>en</strong>te of buurt.<br />

Reusk<strong>en</strong>s <strong>en</strong> reuzinnek<strong>en</strong>s lev<strong>en</strong> zoals de gewone m<strong>en</strong>s. Vel<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gedoopt als ze ter<br />

wereld kom<strong>en</strong>, nadi<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> ze k<strong>en</strong>nis, stapp<strong>en</strong> in het huwelijksbootje, krijg<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong>.<br />

En als de geme<strong>en</strong>schap, die h<strong>en</strong> ter wereld bracht, géén liefde of belangstellig meer heeft<br />

voor h<strong>en</strong>, dan sterv<strong>en</strong> ze naamloos weg.<br />

De rijke verscheid<strong>en</strong>heid van reuz<strong>en</strong> <strong>en</strong> reuz<strong>en</strong>dier<strong>en</strong> die we te zi<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>, omvat 130<br />

reuz<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong>de uit 45 lokaliteit<strong>en</strong>. De reuz<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> de taal van het volk. Hun verschijning<br />

<strong>en</strong> optred<strong>en</strong> drukt tal van gevoel<strong>en</strong>s <strong>en</strong> functies uit, die allerlei aspekt<strong>en</strong> van de<br />

geme<strong>en</strong>schap verton<strong>en</strong>: eerbied voor het historisch verled<strong>en</strong>, streek- <strong>en</strong> milieugebond<strong>en</strong>heid,<br />

ambassadeur of verteg<strong>en</strong>woordiger van handel of ambacht, zin voor humor, lidmaatschap<br />

van ver<strong>en</strong>iging. Ook reuz<strong>en</strong>dier<strong>en</strong> ontbrek<strong>en</strong> niet. Ze symboliser<strong>en</strong> de verbond<strong>en</strong>heid van de<br />

m<strong>en</strong>s met zijn leef- <strong>en</strong> werkmilieu.<br />

Reuz<strong>en</strong> <strong>en</strong> reuzinn<strong>en</strong> die eerbied will<strong>en</strong> opwekk<strong>en</strong> voor het verl<strong>en</strong><strong>en</strong>, ontl<strong>en</strong><strong>en</strong> hun naam<br />

aan historische personages die ter plaatse hebb<strong>en</strong> geleefd. Hun verschijning in de<br />

reuz<strong>en</strong>familie dateert vanaf de Romeinse overheersing tot <strong>en</strong> met de 19 de eeuw. Keizers,<br />

koning<strong>en</strong>, gans e<strong>en</strong> reeks edellied<strong>en</strong> <strong>en</strong> personaliteit<strong>en</strong> zijn verteg<strong>en</strong>woordigd in<br />

ommegang<strong>en</strong> <strong>en</strong> feeststoet<strong>en</strong>.<br />

<strong>Het</strong> sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> famili<strong>en</strong>aam aan reuz<strong>en</strong>, br<strong>en</strong>gt ons nogmaals in de streek- <strong>en</strong><br />

heemgebond<strong>en</strong>heid. E<strong>en</strong> hele reeks reuz<strong>en</strong> ontle<strong>en</strong>t haar naam aan lokale plaatsnam<strong>en</strong> van<br />

streek, buurt of straat. Zelfs de plaatsnam<strong>en</strong> van de Stad St.-Niklaas gaf aanleiding tot het<br />

mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> reus <strong>Sint</strong>erklaas, de grote kindervri<strong>en</strong>d. Ook reuz<strong>en</strong>dier<strong>en</strong> dank<strong>en</strong> hun<br />

ontstaan aan plaatsnam<strong>en</strong>: de reuz<strong>en</strong>katt<strong>en</strong> van de wijk Katte te Zelzate, de comerratt<strong>en</strong> van<br />

de wijk Comer te <strong>Sint</strong>-<strong>Margriet</strong>e. Zelfs Reinaert de Vos <strong>en</strong> Hermeline, figur<strong>en</strong> uit het<br />

middeleeuws dier<strong>en</strong>epos, ontbrek<strong>en</strong> niet op het appel <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> e<strong>en</strong> brok<br />

streekgeschied<strong>en</strong>is uit Lochristi in herinnering.<br />

Reuz<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> ook betrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij de viering of herd<strong>en</strong>king van e<strong>en</strong> actualiteit. E<strong>en</strong><br />

paar reuz<strong>en</strong> zijn ontstaan in 1930 bij de viering van 100 jaar Onafhankelijkheid.<br />

Ander<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> bij de bevrijdingsfeest<strong>en</strong> tot stand. De fusie van geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> verwekte ook<br />

e<strong>en</strong> paar exemplar<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> Jaar van het Dorp <strong>en</strong> het Jaar van het Kind war<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dankbare<br />

aanleiding om reuz<strong>en</strong>familie <strong>en</strong> –kroost aan te vull<strong>en</strong>. In al deze manifestaties ontdekk<strong>en</strong> we<br />

op welsprek<strong>en</strong>de manier de volksverbond<strong>en</strong>heid van de reuz<strong>en</strong> met de geme<strong>en</strong>schap. Ook<br />

voor feestviering <strong>en</strong> feeststemming van vandaag ontbrek<strong>en</strong> de reuz<strong>en</strong> niet bij de viering van<br />

150 jaar Onafhankelijkheid.<br />

Reuz<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> niet <strong>en</strong>kel ontspanning <strong>en</strong> show. Gelijktijdig vervull<strong>en</strong> ze de rol van<br />

ambassadeur. Ze propager<strong>en</strong> de roem van G<strong>en</strong>t als Bloem<strong>en</strong>stad, de bloem<strong>en</strong>teelt te<br />

Evergem, de roz<strong>en</strong>kweek te Wetter<strong>en</strong>, de nationale <strong>en</strong> internationale eierhandel te<br />

Kruishoutem. Via de reuz<strong>en</strong>kipp<strong>en</strong> vestig<strong>en</strong> ze onze aandacht op de pluimveeteelt te Deinze.<br />

De reus-handelaar of de reus-ambachtsman grijpt met voorliefde naar verdw<strong>en</strong><strong>en</strong> beroep<strong>en</strong>,<br />

de nadruk legg<strong>en</strong>d op het karig bestaan van: palingboer, palingboerin, puit<strong>en</strong>slager,<br />

ratt<strong>en</strong>vanger. Ook actuele beroep<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> bij de reuz<strong>en</strong> aan bod: tuinbouwer, bloemist,<br />

eierhandelaar, kipp<strong>en</strong>kweker, veeboer; zelfs het vrije beroep dokter is verteg<strong>en</strong>woordigd.<br />

E<strong>en</strong> groot deel van onze reusk<strong>en</strong>s <strong>en</strong> reuzinnek<strong>en</strong>s zijn de uitdrukking van geliefde<br />

volkstyp<strong>en</strong> die hun stempel drukt<strong>en</strong> op het lev<strong>en</strong> in de buurt: Pallieteriaanse zonnekloppers,<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 62


honderdjarig<strong>en</strong> of inwoner met oudste leeftijd, burgemeester, volksweldo<strong>en</strong>er, drinkebroer.<br />

Ook het vrouwelijke elem<strong>en</strong>t is verteg<strong>en</strong>woordigd in de persoon van: honderdjarige,<br />

eierboerin, bloem<strong>en</strong>verkoopster, schooljuffer.<br />

Begeleid<strong>en</strong>de reuz<strong>en</strong> vergezell<strong>en</strong> groepering<strong>en</strong> of maatschappij<strong>en</strong> om de activiteit of<br />

doelstelling van de ver<strong>en</strong>iging met e<strong>en</strong> blikvanger – onder de vorm van e<strong>en</strong> reus – te<br />

onderstrep<strong>en</strong>. De meest repres<strong>en</strong>tatieve, <strong>en</strong> óók de oudste reuz<strong>en</strong>, hier aanwezig: Mars,<br />

Goliath, Indiaan zijn van de D<strong>en</strong>dermondse schuttersver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong>. Van rec<strong>en</strong>tere datum zijn<br />

reuz<strong>en</strong> van: carnavalgroepering<strong>en</strong>, pompiers, volksdansgroep, trekkers, Hamse Wuit<strong>en</strong>s.<br />

Voornoemde grote verscheid<strong>en</strong>heid van reuz<strong>en</strong>types vormt e<strong>en</strong> rijke waaier van reusk<strong>en</strong>s,<br />

reuzinnek<strong>en</strong>s <strong>en</strong> reuz<strong>en</strong>dier<strong>en</strong>. Sinds méér dan drie eeuw<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> de reuz<strong>en</strong> eerbied,<br />

vreugde <strong>en</strong> blijdschap in onze geme<strong>en</strong>schap. Eeuw<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> war<strong>en</strong> ze de blikvangers in<br />

ommegang<strong>en</strong> <strong>en</strong> blijde intocht<strong>en</strong>. Die rol blijv<strong>en</strong> ze vervull<strong>en</strong>. Ook nu, op deze feestviering,<br />

legg<strong>en</strong> de aanwezige reuz<strong>en</strong> de getuig<strong>en</strong>is af van e<strong>en</strong> rijk historisch verled<strong>en</strong> <strong>en</strong> de<br />

voortzetting van e<strong>en</strong> aloude traditie.<br />

Bewonder<strong>en</strong> we onze reusk<strong>en</strong>s in hun kleur- <strong>en</strong> glansrijke verschijning omringd door muziek<br />

<strong>en</strong> dans.<br />

Begroet<strong>en</strong> we h<strong>en</strong> als welgekom<strong>en</strong> gast<strong>en</strong> uit het reuz<strong>en</strong>dom. Reusk<strong>en</strong>s, reusk<strong>en</strong>s, wees<br />

wellekom!<br />

2. Iets over reuz<strong>en</strong> in het Land van D<strong>en</strong>dermonde.<br />

De redactie van De Voorpost schreef begin 1963 over reuz<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> eerste bijdrage in e<strong>en</strong> reeks<br />

Onze Reuz<strong>en</strong> in eig<strong>en</strong> streek, het volg<strong>en</strong>de: E<strong>en</strong> paar maand geled<strong>en</strong> kwam<strong>en</strong> we eerder toevallig<br />

tot e<strong>en</strong> kurieuze vaststelling: ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele streek bezit zoveel reuz<strong>en</strong> als de onze. We hebb<strong>en</strong> dan<br />

ook beslot<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reeks artikel<strong>en</strong> te wijd<strong>en</strong> aan onze reuskes. In de overtuiging dat we hiermede in<br />

e<strong>en</strong> leemte op folkloristisch gebied voorzi<strong>en</strong>. We start<strong>en</strong> vandaag met Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, de reuz<strong>en</strong> van<br />

Kalk<strong>en</strong>. St.Gillis, Oudegem, Bugg<strong>en</strong>hout e.a. zull<strong>en</strong> met hun reuz<strong>en</strong>figur<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s aan de beurt<br />

kom<strong>en</strong>. We durv<strong>en</strong> hop<strong>en</strong> dat onze medewerkers overal de gew<strong>en</strong>ste inlichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> hulp zull<strong>en</strong><br />

krijg<strong>en</strong> om h<strong>en</strong> toe te lat<strong>en</strong>, degelijk <strong>en</strong> volledig werk te lever<strong>en</strong> 10 .<br />

B. <strong>Het</strong> eerste reuz<strong>en</strong>comité.<br />

1. De opstart.<br />

Na het formidabele succes van de eerste opvoering van het <strong>toneelstuk</strong> was iedere<strong>en</strong> het erover<br />

e<strong>en</strong>s dat de kermisgrap moest vereeuwigd word<strong>en</strong>. Maar hoe? M<strong>en</strong> werd het er over e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

reuz<strong>en</strong>paar te lat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. De reuz<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> natuurlijk de naam drag<strong>en</strong> van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, maar<br />

daarvoor was wel de toelating van de echte Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies nodig. M<strong>en</strong> was wel e<strong>en</strong> beetje bang,<br />

hoe deze het zoud<strong>en</strong> opnem<strong>en</strong>. T<strong>en</strong>slotte was het toch zo ver <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de stoutste verwachting<strong>en</strong><br />

war<strong>en</strong> de twee – die intuss<strong>en</strong> zelf al smakelijk gelach<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> met hun eig<strong>en</strong> goedgelovigheid –<br />

het roer<strong>en</strong>d e<strong>en</strong>s met deze beslissing; meer nog: ze war<strong>en</strong> <strong>en</strong>thousiast <strong>en</strong> moedigd<strong>en</strong> de mann<strong>en</strong><br />

nog aan.<br />

Ondertuss<strong>en</strong> was er e<strong>en</strong> reuz<strong>en</strong>comité gesticht, bestaande uit twaalf man, met burgemeester<br />

Werner Tibbaut als erevoorzitter, Jozef De Landtsheer als voorzitter <strong>en</strong> Gaston Poelman als<br />

secretaris.<br />

<strong>Het</strong> reuz<strong>en</strong>comité, e<strong>en</strong> feitelijke ver<strong>en</strong>iging, di<strong>en</strong>de te wak<strong>en</strong> over de reuz<strong>en</strong> én over het <strong>toneelstuk</strong><br />

<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> in <strong>Margriet</strong>.<br />

2. De vormgeving van de reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies.<br />

De Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> war<strong>en</strong> gemaakt naar het uiterlijk van Remi Verschraeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> Alice<br />

Middernacht. Hun kler<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> speciale betek<strong>en</strong>is, hun m<strong>en</strong>selijke ev<strong>en</strong>beeld<strong>en</strong> war<strong>en</strong> dan<br />

ook gewone volksm<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

10 De Voorpost, 9 februari 196<strong>3.</strong><br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 63


De reuz<strong>en</strong> og<strong>en</strong> heel e<strong>en</strong>voudig maar anderzijds robuust. Nochtans onderging<strong>en</strong> ze meermaals<br />

e<strong>en</strong> face-lift of kreg<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> ander geraamte.<br />

<strong>Het</strong> mak<strong>en</strong> van de reuz<strong>en</strong> had op korte tijd heel wat voet<strong>en</strong> in de aarde. De eerste reuz<strong>en</strong><br />

bestond<strong>en</strong> blijkbaar uit e<strong>en</strong> geraamte van hout<strong>en</strong> latjes op hout<strong>en</strong> koepels, in elkaar gestok<strong>en</strong> door<br />

Mell<strong>en</strong>aar Georges Parm<strong>en</strong>tier 11 . Kleermaker Michel Vergael<strong>en</strong> uit de Zomerstraat maakte de<br />

kleder<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maskerhandelaar uit Vilvoorde stond in voor de kopp<strong>en</strong> uit geperst karton. Die<br />

kopp<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> eerst geverfd <strong>en</strong> daarna gevernist.<br />

De reuz<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gemaakt naar hun lev<strong>en</strong>d ev<strong>en</strong>beeld.<br />

Ghislaine Cauw<strong>en</strong>berghe herinnerde zich dat ze de eerste bh voor reuzin Lies gemaakt had. Ze<br />

deed dat sam<strong>en</strong> met Gaston Poelman <strong>en</strong> Hubert De Gelder <strong>en</strong> ze beleefd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hele plezante<br />

namiddag. <strong>Het</strong> pass<strong>en</strong> gebeurde in de turnzaal van de geme<strong>en</strong>telijke jong<strong>en</strong>sschool 12 .<br />

Illustratie 5<strong>3.</strong> E<strong>en</strong> foto van de eerste aangepaste versie van de Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> werd uitgegev<strong>en</strong><br />

als e<strong>en</strong> postkaart in twee verschill<strong>en</strong>de afwerking<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> met gekartelde rand <strong>en</strong> e<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />

gave rand. Beide kaart<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door drukkerij D’hooge – Van De Sompel uit de<br />

Vromondstraat te Kalk<strong>en</strong>.<br />

11<br />

Georges Parm<strong>en</strong>tier was e<strong>en</strong> werkmakker van Marcel De Vogelaere in de brouwerij Huyghe uit Melle. Hij<br />

was kuiper <strong>en</strong> woonde in <strong>Sint</strong>-Liev<strong>en</strong>s-Houtem.<br />

12<br />

Gesprek met Ghislaine Cauw<strong>en</strong>berghe (°1931), 17 augustus 2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 64


<strong>3.</strong> De eerste uitstap ter geleg<strong>en</strong>heid van Molek<strong>en</strong>skermis.<br />

De eerste uitstap van de reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies gebeurde ter geleg<strong>en</strong>heid van Molek<strong>en</strong>skermis<br />

op zondag 10 april 1960 13 . Over die activiteit beschikk<strong>en</strong> we naast <strong>en</strong>kele krant<strong>en</strong>artikels ook<br />

nog over e<strong>en</strong> filmpje 14 .<br />

Illustratie 54.<br />

Aankondiging van de Plechtige Inhaling<br />

van de reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, zondag 10<br />

april 1960.<br />

Bijdrage uit <strong>Het</strong> Volk, donderdag 7 april 1960.<br />

Kalk<strong>en</strong>.<br />

Kalk<strong>en</strong> krijgt zijn reuz<strong>en</strong>. – Dat is weeral e<strong>en</strong> vrolijke nasleep van het spel ”<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>Margriet</strong>”. De echt beleefde Kalk<strong>en</strong>se lol, waarbij Sti<strong>en</strong> Dook <strong>en</strong> zijn Lies de zo vurig<br />

verlangde schoondochter op e<strong>en</strong> speciale manier hebb<strong>en</strong> verwelkomd, doch slechts e<strong>en</strong><br />

avond <strong>en</strong> e<strong>en</strong> nacht de zoete hoop mocht<strong>en</strong> koester<strong>en</strong> “dat ze met hun voet<strong>en</strong> van ’t ijs<br />

war<strong>en</strong>”, want ’s ander<strong>en</strong>daags reeds viel hun luchtkasteel in puin.<br />

Zoonlief had e<strong>en</strong> loopje met h<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Zijn lief was maar e<strong>en</strong> doodgewone kameraad<br />

gewest, maar die dan de rol van “<strong>Margriet</strong>je” buit<strong>en</strong>gewoon knap had vertolkt.<br />

Dit Breugheliaans gebeur<strong>en</strong> werd tot e<strong>en</strong> toneelspel omgewerkt door de h. Gaston<br />

Poelman <strong>en</strong> tot driemaal toe, telk<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> bomvolle zaal, opgevoerd.<br />

<strong>Het</strong> feestcomité “<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>”, onder erevoorzitterschap van burgemeester<br />

Tibbaut, was van wal gestok<strong>en</strong>, eerst met de opvoering<strong>en</strong> t<strong>en</strong> bate van liefdadige <strong>en</strong><br />

culturele werk<strong>en</strong>; de plaatselijke toneelgroep verle<strong>en</strong>de zijn medewerking. Daarna werd<strong>en</strong><br />

de kopp<strong>en</strong> nogmaals bije<strong>en</strong>gestok<strong>en</strong> <strong>en</strong> het plan vooropgezet “reuz<strong>en</strong>” aan te schaff<strong>en</strong>,<br />

13 Opvall<strong>en</strong>d bij de viering van de Kalk<strong>en</strong>se Reuz<strong>en</strong> ter geleg<strong>en</strong>heid van Meulek<strong>en</strong>skermis 1960 was de<br />

datum: 10 april 1960. Dat betek<strong>en</strong>t dat de kermis to<strong>en</strong> de tweede zondag van april werd gevierd. Dat blijkt<br />

ook uit e<strong>en</strong> overzicht van de Kalk<strong>en</strong>se wijkkermiss<strong>en</strong> anno 1959-1960. Mogelijk veranderde<br />

Molek<strong>en</strong>skermis van datum (namelijk de derde zondag van april, behalve indi<strong>en</strong> het dan Pas<strong>en</strong> is – dan<br />

vierde zondag) na de verdwijning van de herberg<strong>en</strong> in de onmiddellijke omgeving van het kruispunt van de<br />

Kruis<strong>en</strong>straat met de Schriekstraat. De kermis di<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> nieuwe locatie toebedeeld te word<strong>en</strong>. Die werd<br />

gevond<strong>en</strong> achtere<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>s op e<strong>en</strong> braakligg<strong>en</strong>d terrein in de Bieststraat ter hoogte van het kapelletje <strong>en</strong><br />

later, waarschijnlijk reeds vanaf 1964 op de plaats waar de eerste geme<strong>en</strong>telijke jong<strong>en</strong>sschool gevestigd<br />

was. Dat gebouw werd afgebrok<strong>en</strong> in de periode 1963-1964.<br />

14 Verzameling Philippe Tibbaut. <strong>Het</strong> filmpje behandelt de opstelling van de reuz<strong>en</strong> aan het voormalige<br />

kasteeltje van de familie Tibbaut langs de huidige D<strong>en</strong>dermondseste<strong>en</strong>weg, op twee huiz<strong>en</strong> van de vroegere<br />

herberg van Sti<strong>en</strong> Dook.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 65


die de hoofdpersonages van die pittige geschied<strong>en</strong>is in e<strong>en</strong> folkloristisch verband zoud<strong>en</strong><br />

vereeuwig<strong>en</strong>.<br />

<strong>Het</strong> plan kreeg rap vaste vorm. “Sti<strong>en</strong>” <strong>en</strong> “Lies” do<strong>en</strong> hun eerste uitstap op<br />

“Meulek<strong>en</strong>skermis”, nu zondag.<br />

Na de koers voor liefhebbers zull<strong>en</strong> ze e<strong>en</strong> wandeling do<strong>en</strong> tot bij de echte “Sti<strong>en</strong>” <strong>en</strong><br />

“Lies” waar de inhuldiging gepaard met e<strong>en</strong> plechtige receptie, zal plaatshebb<strong>en</strong>, in het<br />

bijzijn van het schep<strong>en</strong>college <strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>teraad. Daarna, voorafgegaan door de<br />

Koninklijke Harmonie zal m<strong>en</strong> de kermis van de Kruis<strong>en</strong> opluister<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bezoek.<br />

Om maandag 11 april gaat e<strong>en</strong> vierde vertoning door van “<strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>” in de zaal<br />

van de Koninklijke Harmonie, ditmaal t<strong>en</strong> bate van de reuz<strong>en</strong>.<br />

Kalk<strong>en</strong> krijgt door die geschied<strong>en</strong>is nieuw bloed. We mog<strong>en</strong> niet voorbarig zijn, maar dat<br />

will<strong>en</strong> we toch verklapp<strong>en</strong>: als de Reus <strong>en</strong> de Reuzin van goede wil zijn zal wellicht deze<br />

zomer e<strong>en</strong> “Rikske” of e<strong>en</strong> “Grietje” of misschi<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong> “<strong>H<strong>en</strong>drik</strong>” of “<strong>Margriet</strong>” gebor<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong>.<br />

(getek<strong>en</strong>d) S.L. (Cyriel Seghers, Laarne).<br />

Bijdrage uit De G<strong>en</strong>t<strong>en</strong>aar van 12 april 1960<br />

Nieuw Reuz<strong>en</strong>paar te Kalk<strong>en</strong>. Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies in de aktualiteit op Kruis<strong>en</strong>-Kermis!<br />

<strong>Het</strong> was “Kruis<strong>en</strong>”-kermis <strong>en</strong> Kalk<strong>en</strong> dat nu ook e<strong>en</strong> reuz<strong>en</strong>paar bezit, zou van deze<br />

geleg<strong>en</strong>heid gebruik mak<strong>en</strong> om hun reuz<strong>en</strong> “Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies” op plechtige wijze in te<br />

huldig<strong>en</strong>.<br />

Inderdaad, het feestkomitee had niets onverlet gelat<strong>en</strong> omdat alles kant <strong>en</strong> klaar kwam.<br />

Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies zoud<strong>en</strong> bij deze kermis hun eerste uitstap mak<strong>en</strong>. Op de kruis<strong>en</strong> had de<br />

plechtige inzet plaats. De koninklijke harmonie, onder leiding van meester De Gelder<br />

zorgde voor de muzikale noot. Ook burgemeester Tibbaut, schep<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> raadsled<strong>en</strong>,<br />

woond<strong>en</strong> de plechtigheid bij. Burgemeester <strong>en</strong> schep<strong>en</strong><strong>en</strong> met voltallige raad werd<strong>en</strong><br />

verwelkomd <strong>en</strong> de burgemeester verklaarde gelukkig te zijn dat Kalk<strong>en</strong> nu ook e<strong>en</strong><br />

reuzepaar bezat <strong>en</strong> w<strong>en</strong>ste h<strong>en</strong> veel sukses, waarna de erewijn werd gedronk<strong>en</strong>.<br />

Stoetsgewijze trokk<strong>en</strong> ze door de wijk, danst<strong>en</strong> op de vrolijke not<strong>en</strong> <strong>en</strong> of Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies bij<br />

hun eerste uitstap reeds sukses k<strong>en</strong>d<strong>en</strong> hoeft ge<strong>en</strong> nader betoog.<br />

Illustratie 55. De dans<strong>en</strong>de reuz<strong>en</strong> op 10 april 1960. Let op het verschil in kledij van de reuz<strong>en</strong><br />

in vergelijking met die in illustratie 5<strong>3.</strong><br />

Beeld uit het filmfragm<strong>en</strong>t van de inhaling van de reuz<strong>en</strong> ter geleg<strong>en</strong>heid van<br />

Kruis<strong>en</strong>straatkermis. Fragm<strong>en</strong>t van de voorgevel van het her<strong>en</strong>huis van de familie Tibbaut op<br />

de achtergrond.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 66


Bijdrage uit <strong>Het</strong> Volk van 14 april 1960.<br />

Kalk<strong>en</strong> kreeg zijn reuz<strong>en</strong>.<br />

Zoals gemeld dank<strong>en</strong> de reuz<strong>en</strong> van Kalk<strong>en</strong> hun ontstaan aan e<strong>en</strong> goede grap. Gewis<br />

heeft H<strong>en</strong>ri nooit gedacht dan zijn lol dergelijke gevolg<strong>en</strong> zou hebb<strong>en</strong>. Zondag kwam dan<br />

de bekroning, want uit deze historie werd<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies gebor<strong>en</strong>.<br />

Omstreeks 17.30 u. begaf de Koninklijke harmonie, onder leiding van hoofdonderwijzer<br />

Evarist De Gelder, zich naar de Kruis<strong>en</strong>.<br />

<strong>Het</strong> was de h. Jozef De Landtsheer, voorzitter van het Reuz<strong>en</strong>comité, die alle g<strong>en</strong>odigd<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> toeschouwers welkom heette <strong>en</strong> in pittige bewoording<strong>en</strong> het grote paar voorstelde. De<br />

muziek besloot dit eerste gedeelte met het Vaderlands lied <strong>en</strong> de Vlaamse leeuw, waarna<br />

burgemeester Tibbaut de reuz<strong>en</strong> als nieuwe Kalk<strong>en</strong>se inwoners begroette.<br />

E<strong>en</strong> receptie volgde in de woning van notaris Tibbaut, waar de erewijn vloeide. Daarna<br />

werd e<strong>en</strong> kleine stoet gevormd om de nieuwe burgers aan de bevolking voor te stell<strong>en</strong>.<br />

Hiermee bezit Kalk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> attractie te meer ter opluistering van zijn feestelijkhed<strong>en</strong>. Sti<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> Lies zull<strong>en</strong> voortaan hun woordje meeprat<strong>en</strong>. Leve het reuz<strong>en</strong>paar!<br />

(getek<strong>en</strong>d) S.L. (Cyriel Seghers, Laarne).<br />

Illustratie 56. De Koninklijke Harmonie maakt zich klaar om e<strong>en</strong> ser<strong>en</strong>ade aan de reuz<strong>en</strong><br />

te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Zondag 10 april 2010. Beeld uit het filmfragm<strong>en</strong>t van de inhaling van de<br />

reuz<strong>en</strong> ter geleg<strong>en</strong>heid van Kruis<strong>en</strong>straatkermis.<br />

4. De ontvangst op het geme<strong>en</strong>tehuis.<br />

De Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies werd<strong>en</strong> noch gedoopt noch in het bevolkingsregister van de<br />

geme<strong>en</strong>te ingeschrev<strong>en</strong> zoals bij zoveel andere reuz<strong>en</strong> gebeurde. De reuz<strong>en</strong> <strong>en</strong> het reuz<strong>en</strong>comité<br />

werd<strong>en</strong> wel op 29 mei 1960 plechtig op het Kalk<strong>en</strong>se geme<strong>en</strong>tehuis ontvang<strong>en</strong>. Bij die<br />

geleg<strong>en</strong>heid werd het ontstaansverhaal van de reuz<strong>en</strong> in het Guld<strong>en</strong> Boek van de geme<strong>en</strong>te<br />

Kalk<strong>en</strong> ingeschrev<strong>en</strong>.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 67


Illustratie 57. Plechtige ontvangst op het geme<strong>en</strong>tehuis van Kalk<strong>en</strong>, 29 mei 1960.<br />

Vlnr. veldwachter Cyriel Verstuyft, Oscar Onselaere, Jules De Landtsheer, Remi Duquet, schep<strong>en</strong><br />

Louis Van Poucke, Gaston Poelman, Werner Tibbaut, Anna Van Wass<strong>en</strong>hove, Alice Middernacht,<br />

x (verdok<strong>en</strong>), Euge<strong>en</strong> Bogaert, Romaan Vion, Remi Verschraeg<strong>en</strong>, Jozef De Landtsheer, Edmond<br />

Verschraeg<strong>en</strong>, Alfred De Lausnay, Prosper Fiers, Petrus Ost <strong>en</strong> Gerard Baert.<br />

Verzameling Hubert De Gelder.<br />

5. <strong>Het</strong> reuz<strong>en</strong>comité.<br />

Kort na de opvoering van het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong> in februari 1960 werd e<strong>en</strong> plaatselijk<br />

reuz<strong>en</strong>comité gevormd.<br />

<strong>Het</strong> lag in de lijn der verwachting<strong>en</strong> dat burgemeester Werner Tibbaut erevoorzitter <strong>en</strong> Evarist De<br />

Gelder p<strong>en</strong>ningmeester van de nieuwe ver<strong>en</strong>iging zoud<strong>en</strong> zijn. E<strong>en</strong> aantal andere led<strong>en</strong> leek zeer<br />

goed uitgekoz<strong>en</strong>. Zowat uit elke geleding van het Kalk<strong>en</strong>se sociale <strong>en</strong> economische lev<strong>en</strong> was er<br />

e<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordiger aanwezig. Zo was m<strong>en</strong> er min of meer zeker van dat de nieuwe werkgroep<br />

goed onthaald zou word<strong>en</strong>.<br />

<strong>Het</strong> reuz<strong>en</strong>comité had e<strong>en</strong> aantal aandeelhouders die elk 500 frank veil hadd<strong>en</strong> voor de opstart<br />

van het comité: Gaston Poelman, Jules De Landtsheer, Evarist De Gelder, Euge<strong>en</strong> Bogaert,<br />

Marcel De Vogelaere, Petrus Ost <strong>en</strong> Romaan Vion (twee aandel<strong>en</strong> van 500 frank). Met de<br />

inschrijving van de bedrag<strong>en</strong>, ter beschikking gesteld door de aandeelhouders op 6 april 1960,<br />

begint het kasboek dat voor de periode 1960-1969 werd bijgehoud<strong>en</strong>.<br />

Gaston Poelman blijkt naast het zoek<strong>en</strong> van de geschikte person<strong>en</strong> voor het weergev<strong>en</strong> van de<br />

belangrijkste personages in het <strong>toneelstuk</strong> <strong>H<strong>en</strong>drik</strong> <strong>en</strong> <strong>Margriet</strong>, ook de eerste reuz<strong>en</strong>dragers<br />

aangesprok<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> 15 .<br />

In het kasboek vond<strong>en</strong> we voor het werkjaar 1960 de nam<strong>en</strong> van twee reuz<strong>en</strong>dragers, namelijk<br />

Achiel Hanselaer <strong>en</strong> Juli<strong>en</strong> De Wilde. Zij kreg<strong>en</strong> per uitstap e<strong>en</strong> kleine vergoeding.<br />

15 Interview André Van De Sompel met Gaston Poelman, 9 april 2010.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 68


Tijd<strong>en</strong>s het eerste werkjaar ging<strong>en</strong> de reuz<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal keer op stap: ter geleg<strong>en</strong>heid van<br />

Husseveldekermis (21 juli of de zondag daaropvolg<strong>en</strong>d), Koffiestraatkermis (15 augustus) <strong>en</strong><br />

Vaardek<strong>en</strong>skermis (laatste zondag van augustus). Voor die uitstapp<strong>en</strong> kreeg het reuz<strong>en</strong>comité<br />

e<strong>en</strong> kleine vergoeding uitbetaald.<br />

<strong>Het</strong> reuz<strong>en</strong>comité liet blijkbaar e<strong>en</strong> aantal schieting<strong>en</strong> inricht<strong>en</strong> waarvan de opbr<strong>en</strong>gst naar het<br />

comité kwam. Onder meer bij Remi Sti<strong>en</strong> Dook Verschraeg<strong>en</strong> <strong>en</strong> op de wijk<strong>en</strong> Hussevelde <strong>en</strong><br />

Eesvelde werd e<strong>en</strong> schieting gehoud<strong>en</strong>, respectievelijk bij Prosper Fiers <strong>en</strong> bij Madeleine Baert.<br />

Met die twee herbergiers <strong>en</strong> de rond hun herberg gegroepeerde schuttersmaatschappij<strong>en</strong> had de<br />

familie Poelman <strong>en</strong> De Vogelaere e<strong>en</strong> goede verstandhouding. Onder andere tijd<strong>en</strong>s die<br />

schieting<strong>en</strong> werd ook e<strong>en</strong> tombola gehoud<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> andere bron van inkomst<strong>en</strong> was de opbr<strong>en</strong>gst van e<strong>en</strong> revue die blijkbaar op het einde van<br />

1960 werd t<strong>en</strong> tonele gebracht. Verdere gegev<strong>en</strong>s ontbrek<strong>en</strong> hierover nog, maar de opbr<strong>en</strong>gst van<br />

bijna 2000 frank was e<strong>en</strong> niet te verwaarloz<strong>en</strong> bedrag.<br />

Tot slot werd e<strong>en</strong> souper gehoud<strong>en</strong> waar bij e<strong>en</strong> omhaling ook nog wat geld in het laatje belandde.<br />

Teg<strong>en</strong>over al die inkomst<strong>en</strong> staan de uitgav<strong>en</strong> met betrekking tot de outfit van reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

Lies. Die uitgav<strong>en</strong> beliep<strong>en</strong> bijna 4500 frank. De sluiers rond de hals van de twee reuz<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />

na de officiële voorstelling ter geleg<strong>en</strong>heid van Molek<strong>en</strong>skermis 1960 aangekocht <strong>en</strong> kostt<strong>en</strong><br />

sam<strong>en</strong> 137 frank.<br />

6. De historie van Adhemar.<br />

Wat Marcel Daem <strong>en</strong> Cyriel Seghers zag<strong>en</strong> als mogelijk logisch gevolg van het sam<strong>en</strong>br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van<br />

twee reuz<strong>en</strong> als koppel, namelijk e<strong>en</strong> uitbreiding van het reuz<strong>en</strong>gezelschap met e<strong>en</strong> “kindreus”,<br />

gebeurde uiteindelijk niet.<br />

Dat over het mak<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> kindreus gepraat werd, is ev<strong>en</strong>wel duidelijk. Euge<strong>en</strong> Bogaert, e<strong>en</strong> van<br />

de “aandeelhouders” van de reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies, vertrouwde mij meer dan twintig jaar geled<strong>en</strong><br />

toe dat die kwestie voor on<strong>en</strong>igheid zorgde in de schoot van het reuz<strong>en</strong>comité. Gaston Poelman<br />

anderzijds verwoordde het onlangs zo: E<strong>en</strong> klein reuske zou uit de toon vall<strong>en</strong> 16 .<br />

Wel hadd<strong>en</strong> herbergiers Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies e<strong>en</strong> pop die in hun herberg in e<strong>en</strong> hoekje zat. Uit de notities<br />

van Gaston Poelman haald<strong>en</strong> we het gegev<strong>en</strong> dat Adhemarke tijd<strong>en</strong>s de G<strong>en</strong>tse Feest<strong>en</strong>periode<br />

van juli 1960 “gebor<strong>en</strong> was”.<br />

Rond pop Adhemar werd e<strong>en</strong> nieuwe kermisgrap opgezet. Op kermismaandag 23 september 1960<br />

werd Adhemar uit de herberg geschaakt. Mogelijk had Gaston ook in dit gebeur<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vinger in de<br />

pap, alhoewel zus D<strong>en</strong>ise Poelman onlangs beweerde dat Gaston onmogelijk die ontvoering op<br />

zijn gewet<strong>en</strong> kon hebb<strong>en</strong> omdat hij to<strong>en</strong> in het buit<strong>en</strong>land vertoefde 17 .<br />

Bij e<strong>en</strong> ontvoering hoort het vrag<strong>en</strong> van losgeld om de ontvoerde opnieuw naar zijn of haar<br />

leefomgeving te lat<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> vraag tot losgeld werd ook aan Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies bezorgd.<br />

De inhoud van die losgeldbrief volgt hierna integraal.<br />

Zeer geachte Heer Sti<strong>en</strong>,<br />

Bacht<strong>en</strong> de Pinte de 2<strong>3.</strong>7.1960 18<br />

U zult met ontzetting de verdwijning van Adhemark<strong>en</strong> vastgesteld hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarom kom<strong>en</strong><br />

we heel vlug Uw groot leed herstell<strong>en</strong>.<br />

Wees gerust, Adhemark<strong>en</strong> bevindt zich op 't og<strong>en</strong>blik in heel goede hand<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt met de<br />

beste zorg<strong>en</strong> omringd. Wanneer m<strong>en</strong> zijn verstandig <strong>en</strong> mollig snoetje bekijkt zou m<strong>en</strong> niet<br />

zegg<strong>en</strong> dat hij op sluwe wijze aan de liefde der zijn<strong>en</strong> is ontrukt. <strong>Het</strong> is niet ons doel Uw<br />

zorg<strong>en</strong> te verzwar<strong>en</strong>, integ<strong>en</strong>deel, we verlang<strong>en</strong> zo spoedig mogelijk de kleine Reus aan de<br />

liefde zijner pleegouders terug te bezorg<strong>en</strong>. <strong>Het</strong> spreekt vanzelf dat heel wat voorwaard<strong>en</strong><br />

hieraan zull<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> we twijfel<strong>en</strong> er niet aan, gezi<strong>en</strong> Uw grote zorg<strong>en</strong>, dat U<br />

hiermede volledig zult instemm<strong>en</strong>, zoniet zou het lev<strong>en</strong> van de kleine Reus in gevaar word<strong>en</strong><br />

gebracht.<br />

16 Interview André Van De Sompel met Gaston Poelman, 9 april 2010<br />

17 Toevoeging D<strong>en</strong>ise Poelman tijd<strong>en</strong>s gesprek André Van De Sompel met Gaston Poelman, 9 april 2010.<br />

18 Dit zou eig<strong>en</strong>lijk moet<strong>en</strong> zijn 2<strong>3.</strong>9.1960.<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 69


Luister nu aandachtig naar de volg<strong>en</strong>de eis<strong>en</strong>. Adhemar zal teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> losprijs van fr.<br />

100.000,- word<strong>en</strong> afgeleverd. U ziet dat we ge<strong>en</strong> stropers zijn <strong>en</strong> dat de liefde van e<strong>en</strong> kind<br />

heel veel meer waard is.<br />

Hier volg<strong>en</strong> de strikt uit te voer<strong>en</strong> bevel<strong>en</strong> om de teruggave van Adhemar teg<strong>en</strong> onze losprijs<br />

te bekom<strong>en</strong>;<br />

- het geld zal (in) e<strong>en</strong> kist word<strong>en</strong> verpakt;<br />

- het geld zal bestaan uit volg<strong>en</strong>de coupures:<br />

Frs. 25.000 in briefjes van fr. 500<br />

Frs. 25.000 in briefjes van fr. 100<br />

Frs. 10.000 in briefjes van fr. 50<br />

Frs. 10.000 in briefjes van fr. 20<br />

Frs. 10.000 in stukk<strong>en</strong> van fr. 100<br />

Frs. 10.000 in stukk<strong>en</strong> van fr. 50<br />

Frs. 5.000 in stukk<strong>en</strong> van fr. 20<br />

Frs. 5.000 in stukk<strong>en</strong> van fr. 5<br />

- de kist moet vertransporteerd word<strong>en</strong> per steekkar door Uzelf bestuurd <strong>en</strong> niemand anders.<br />

- de kist moet afgeleverd word<strong>en</strong> in het café bij Le<strong>en</strong>tj<strong>en</strong> Baert, op Eesvelde<br />

op wo<strong>en</strong>sdagnamiddag 27 a.s. om 3 u.<br />

Daar zull<strong>en</strong> twee, voor U onbek<strong>en</strong>de mann<strong>en</strong> hun boterhamm<strong>en</strong> aan het opet<strong>en</strong> zijn. Die<br />

twee mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> Le<strong>en</strong>tj<strong>en</strong> Baert zult ge met e<strong>en</strong> trappist trakter<strong>en</strong>. Op dit gebaar zal e<strong>en</strong> van<br />

de mann<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> gaan, e<strong>en</strong> pak drag<strong>en</strong>d waarin Adhemar verpakt zit, <strong>en</strong> dit op Uw steekkar<br />

zett<strong>en</strong> waarna hij de kist zal wegnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> overplaats<strong>en</strong> in zijn wag<strong>en</strong>. De inhoud ervan zal<br />

onmiddellijk word<strong>en</strong> nagezi<strong>en</strong>. Is alles in orde dan zull<strong>en</strong> de beide mann<strong>en</strong> zonder U<br />

moeilijkhed<strong>en</strong> aan te do<strong>en</strong>, vertrekk<strong>en</strong> na U van harte e<strong>en</strong> dank<strong>en</strong>de blik toe te werp<strong>en</strong>.<br />

Doch indi<strong>en</strong> de inhoud van de kist moest vals zijn, st<strong>en</strong><strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong> of soortgelijk bedrog, dan<br />

wordt U door de beide mann<strong>en</strong> meeg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong> onbek<strong>en</strong>de bestemming. (Heel<br />

waarschijnlijk wordt U na <strong>en</strong>kele dag<strong>en</strong> per valscherm neergelat<strong>en</strong> in het Noordpoolgebied<br />

slechts met Uw broek aan).<br />

Ook Uw vrouw zou e<strong>en</strong> dergelijk lot te wacht<strong>en</strong> staan. Ze zou ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s het slachtoffer<br />

word<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> ontvoering. Haar zou ge<strong>en</strong> letsel word<strong>en</strong> gedaan doch we zoud<strong>en</strong> haar lat<strong>en</strong><br />

parachuter<strong>en</strong> in Belgisch Kongo waar voor 't og<strong>en</strong>blik blanke vrouw<strong>en</strong> erg in de smaak vall<strong>en</strong><br />

bij de heetgebakerde negers.<br />

Indi<strong>en</strong> U het ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s zoudt wag<strong>en</strong> de politie van het complot op de hoogte te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

waardoor U ons eer <strong>en</strong> lev<strong>en</strong> kunt in gevaar br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> zal U nog aan ergere gevolg<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

blootgesteld.<br />

U hebt er dus alle belang bij onze eis<strong>en</strong> strikt na te lev<strong>en</strong>.<br />

Moest U over het nodige geld niet beschikk<strong>en</strong> dan verzoek<strong>en</strong> wij U beroep te do<strong>en</strong> op het<br />

Reuz<strong>en</strong>comité.<br />

We rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op e<strong>en</strong> prompte uitvoering.<br />

Uw zeer g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong> onbek<strong>en</strong>de di<strong>en</strong>aars.<br />

We kunn<strong>en</strong> ons de hilariteit van de Kalk<strong>en</strong>se geme<strong>en</strong>schap om die nieuwe grap voorstell<strong>en</strong>.<br />

Wat er verder allemaal exact gebeurd is, is onduidelijk. Zeker is dat Adhemar in oktober 1960<br />

terug thuis was bij Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies.<br />

Volg<strong>en</strong>s D<strong>en</strong>ise Poelman werd Adhemar gevond<strong>en</strong> in de reg<strong>en</strong>put van de herberg van Alfons Van<br />

Acker. Die herberg stond naast herberg De Koninklijke Harmonie in de Koffiestraat. Wat de rol van<br />

Alfons Van Acker in het ganse verhaal was, is waarschijnlijk niet meer te achterhal<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong><br />

wou Alfons e<strong>en</strong> beetje meeprofiter<strong>en</strong> van de heisa rond het reuz<strong>en</strong>paar <strong>en</strong> zo extra klant<strong>en</strong> in zijn<br />

café lokk<strong>en</strong>.<br />

Voortaan zou Adhemar echter e<strong>en</strong> nieuwe plaats vind<strong>en</strong> in de slaapkamer van Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies…<br />

Vrucht<strong>en</strong> van het Platteland 24. – Vijftig jaar Kalk<strong>en</strong>se reuz<strong>en</strong> Sti<strong>en</strong> <strong>en</strong> Lies. Pagina 70

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!