6.2 Ontwerpgrepen - Universiteit Twente

iefings, reviews en programma’s van eisen. Bij het auteur-gestuurd
ontwerp moet men in de praktijk vooral vertrouwen op het talent en
de faam van de ontwerper. Zoals Andreas Brandolini een tip geeft aan
collega ontwerpers: ‘Eine Arbeit so lange liegen lassen, bis eine elegante
Lösung sich von selbst anbietet.‘ 69 (Borngraeber & van der Geer 1986:
p.8), of zoals Philippe Starck het formuleert: ‘When I design, I am both
very slow and very fast. Ideas can take up to 30 years to mature, but
when I came to draw them they never take more than three minutes to
complete. After that it becomes boring.’ (Sweet 1999: p.22).
4.4 Auteur-gestuurd
69 ) Er begint overigens wetenschappelijk
bewijs te komen dat
deze methode wel degelijk werkt;
de verdeling van hersenprocessen
in een bewust- en een (veel
groter) onbewust deel duidt erop
dat het brein onderbewust verder
kan werken aan de oplossing van
complexe problemen (Dijksterhuis
2007: pp.114-118). Het is evenwel
niet zo’n praktische tip als er een
deadline gehaald moet worden.
Vraag-gestuurd Auteur-gestuurd
Zelfs als de ontwerper uit de auteur-gestuurde ontwerppraktijk in
opdracht werkt, komt de persoonlijkheid van de ontwerper op de eerste
plaats. Richard Hutten (2008) bijvoorbeeld, vertelde op een bijeenkomst
van het Nederlandse Koninklijk Instituut van Ingenieurs (KIVI-Niria,
Ronde 60) dat hij zelf niet op zoek gaat naar klanten, maar dat de
opdrachtgevers naar hem toe komen. Toen hem gevraagd werd wat de
klant eigenlijk vroeg toen hij de ‘Table Sofa’ voor Sawaya and Moroni
ontwierp zei hij letterlijk: ‘Ze vroegen om een Richard Hutten’ [Figuur
4.33].
Een overzichtelijke karakterisering van beide versies van de ontwerppraktijk
werd geformuleerd door Jeroen Verbrugge (2008) op een bijeenkomst
van hetzelfde Koninklijk Instituut van Ingenieurs [Tabel 4.1].
Stijl van de opdrachtgever Stijl van de maker
Maakt eigen Maakt speciaal
Gestuurd door marketing en communicatie Individuele en intuïtieve beslissingen
Gestructureerd door processen en methodes Afhankelijk van creatieve invallen
‘Onzichtbaar’ design Mode gevoelig en ‘showy’
[Tabel 4.1] Eigenschappen van
Vraag-gestuurd en Auteurgestuurd
ontwerpen volgens
Verbrugge (2008).
Nog een ander verschil tussen de twee categorieën is de culturele en
economische betekenis. De firma Philips -vraaggestuurd ontwerpen- fabriceert
bijvoorbeeld twaalf miljoen anonieme scheerapparaten per jaar
tegen heel lage kosten. Op hetzelfde moment wordt de bekende ‘Chest
of Drawers’ van Tejo Remy door Droog Design beschouwd als een groot
161