6.2 Ontwerpgrepen - Universiteit Twente

6.1 Communicatie
6.1 Ontwerpen als een vorm van communicatie
In het eerste hoofdstuk van dit boek stelde ik vast dat we de geschiedenis
van het tegendraads ontwerp kunnen beschouwen als een ideeëngeschiedenis,
waarbij het voornaamste criterium de visie is, waar vanuit
de ontwerper zijn of haar object ontwerpt. Hier werd het duidelijk dat
de visie van de tegendraads ontwerper voornamelijk gericht is op de
sturing van de betekenis van het object en niet op de functie an sich.
‘Ontwerpen als cultureel verschijnsel’ wordt hierbij dan ook gekenmerkt
als een manier om ideeën over te brengen. Voor een helder zicht
op de consequenties van de constatering uit de vorige paragraaf is het
zinvol om ‘ontwerpen als activiteit’ te beschouwen als een vorm van
communicatie, in modelvorm gepresenteerd door Crilly et al. (2004)
volgens figuur 6.14.
In dit model fungeert het product als zender (‘transmitter’) van de
boodschap van de ontwerpers (‘design team’) aan de ontvangende
consument. De consument vangt de ‘boodschap’ op via de zintuigen
en vertaalt die voor zichzelf naar een eigen betekenis (‘cognition’), een
bijbehorende emotie (‘affect’) en een bepaald gedrag (‘behaviour’). In
het introductiehoofdstuk hebben we geconstateerd dat veel onderzoek
op het gebied van ontwerpen en emoties geen houvast geeft voor het
daadwerkelijk ontwerpen van producten. Dit komt doordat het gepresenteerde
onderzoek zich allemaal bezig houdt met het rechter deel
van het model; de interpretatie en verwerking van de betekenis van een
ontwerp door de gebruiker. Zo verklaart het model van Desmet hoe
de consument zich een bepaald oordeel vormt van een product door
de stimulus te interpreteren -cognition- en te vergelijken met de eigen
waarden en normen, hetgeen resulteert in een bepaalde emotie; een
193