6.2 Ontwerpgrepen - Universiteit Twente

1.2 Vorm-geven
Secundaire functionaliteit wordt bepaald door de expressie van het
object aan de ene kant en de betekenisgeving door de gebuiker aan de
andere kant. Adrian Forty (1995: pp.241-245) betoogt dan ook dat dit
voor een deel buiten de macht van de ontwerper ligt, aangezien deze
niet de interpretatie door de individuele gebruiker kan dicteren. Niettemin
kan de ontwerper de secundaire functionaliteit wel degelijk sturen
door aan te sluiten bij bijvoorbeeld algemene waarden en gedeelde culturele
ervaringen van zijn gebruikersgroep (Bürdek 1996: pp.223-232)
en omgekeerd geldt dat ook: ‘No design works unless it embodies ideas
that are held in common by the people for whom the object is intended.’
(Forty 1995: p.245).
In deze studie gaat het dus om vormgeving in de zin van de materialisatie
van een idee. Daarbij gaat het om de secundaire functie van vormgeving
als stuurder van de betekenisgeving door gebruikers. Die betekenisgeving
kan in dat geval zowel invloed hebben op de primaire- als de
secundaire functionaliteit van producten.
Omdat de verschillende termen niet helemaal samenvallen wordt in
het vervolg de tweedeling van Heskett aangehouden. Daarbij wordt het
begrip ‘utility’ vertaald met de term ‘bruikbaarheid’. Het begrip ‘significance’
wordt vertaald als ‘betekenis’ in de zin van waarde vertegenwoordigen,
of het belang dat de gebruiker aan een product toekent.
27