Nummer 1 - O - Universiteit Leiden
Nummer 1 - O - Universiteit Leiden
Nummer 1 - O - Universiteit Leiden
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
INTERVIEW<br />
‘Hulp is prima, maar grijp niet<br />
zomaar in’<br />
Tonny van Breukelen over haar boek ‘Braille’<br />
Tonny van Breukelen (1946) hoorde in 1979<br />
dat ze lijdt aan de erfelijke ziekte Retinitis<br />
Pigmentosa, een progressieve oogziekte die<br />
langzaam het gezichtsvermogen vermindert.<br />
Naar aanleiding daarvan heeft ze in 2009 het<br />
boek Braille, een pleidooi voor onbeperkt lezen<br />
gepubliceerd. ‘Ik wil zeker niet ontkennen dat<br />
er een soort boosheid meespeelde.’<br />
Carlijn Keulen & Sebastiaan van Loosbroek<br />
Na haar studie Nederlands in <strong>Leiden</strong>, doceerde Van<br />
Breukelen tot halverwege de jaren ’90 Nederlands<br />
op een middelbare school. Momenteel bestaat haar<br />
werkzame leven onder meer uit het afnemen van<br />
interviews bij slechtzienden en het schrijven van<br />
artikelen voor het maandblad Zienswijs.<br />
Met haar boek wil ze bereiken dat mensen zich<br />
beter bewust worden van de manier waarop blinden<br />
en slechtzienden door het leven gaan. Bijvoor-<br />
Curriculum vitae<br />
Naam Tonny van Breukelen<br />
Geboren 1 augustus 1946, Den Haag<br />
Burgerlijke staat Getrouwd, drie kinderen,<br />
blindengeleidehond Freek<br />
Carrière Begon na haar studie Nederlands te<br />
<strong>Leiden</strong> als lerares Nederlands op het lbo, daarna<br />
op zowel havo als vwo. Later onderwees ze<br />
ook hoger opgeleide anderstaligen. Daar was<br />
ze werkzaam totdat haar ziekte het niet meer<br />
toeliet. In 1998 keerde een deel van haar gezichtsvermogen<br />
tijdelijk terug en besloot Van<br />
Breukelen les te gaan geven aan anderstaligen<br />
met een visuele beperking. Sinds 2005 richt ze<br />
zich op het lesgeven aan blinde en slechtziende<br />
migranten die moeite hebben met de taal. In<br />
2009 schreef ze haar eerste boek: Braille: een<br />
pleidooi voor onbeperkt lezen. Bovendien reist<br />
ze het hele land door om interviews af te nemen<br />
voor het blad Zienswijs. Daarnaast schrijft ze<br />
artikelen voor het blad. Momenteel is ze bezig<br />
met haar tweede boek, dat de problematiek van<br />
slechtziende migranten moet weergeven.<br />
4 Metaal 9 (2012) nummer 1<br />
beeld zou men zich beter bewust moeten worden<br />
dat slechtzienden niet altijd hulpbehoevend zijn<br />
en ook veel zelf kunnen. Bij Tonny van Breukelen<br />
thuis praten we met haar over de onwetendheid<br />
die leeft onder de bevolking, de mogelijkheden van<br />
het brailleschrift en haar pleidooi voor onbeperkt<br />
lezen.<br />
Hoe kwam u erachter dat u aan Retinitis Pigmentosa<br />
lijdt?<br />
‘Ik was 25 toen ik merkte dat mijn ogen steeds<br />
meer achteruit gingen. Ik snapte het niet en ging<br />
van oogarts naar oogarts. Op een gegeven moment<br />
was ik bij een oogarts in Rotterdam en die zei:<br />
“Kom maar terug na je vakantie.” Vanaf dat moment<br />
voelde ik nattigheid. Die arts wilde me heel<br />
goed onderzoeken in het oogziekenhuis, waarna<br />
ik de diagnose (Retinitis Pigmentosa, red.) kreeg.<br />
Dat was op 25 augustus 1979, die datum vergeet<br />
ik nooit meer.<br />
De arts zei: “Je kunt er tachtig mee worden”,<br />
maar ja, je kunt op heel vervelende manieren<br />
tachtig worden. Je weet gewoon niet wat je boven<br />
het hoofd hangt.’<br />
Was u bang?<br />
‘Ik dacht: ze liegen! Ik was ervan overtuigd dat