31.07.2013 Views

Nummer 1 - O - Universiteit Leiden

Nummer 1 - O - Universiteit Leiden

Nummer 1 - O - Universiteit Leiden

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

INTERVIEW<br />

‘Hulp is prima, maar grijp niet<br />

zomaar in’<br />

Tonny van Breukelen over haar boek ‘Braille’<br />

Tonny van Breukelen (1946) hoorde in 1979<br />

dat ze lijdt aan de erfelijke ziekte Retinitis<br />

Pigmentosa, een progressieve oogziekte die<br />

langzaam het gezichtsvermogen vermindert.<br />

Naar aanleiding daarvan heeft ze in 2009 het<br />

boek Braille, een pleidooi voor onbeperkt lezen<br />

gepubliceerd. ‘Ik wil zeker niet ontkennen dat<br />

er een soort boosheid meespeelde.’<br />

Carlijn Keulen & Sebastiaan van Loosbroek<br />

Na haar studie Nederlands in <strong>Leiden</strong>, doceerde Van<br />

Breukelen tot halverwege de jaren ’90 Nederlands<br />

op een middelbare school. Momenteel bestaat haar<br />

werkzame leven onder meer uit het afnemen van<br />

interviews bij slechtzienden en het schrijven van<br />

artikelen voor het maandblad Zienswijs.<br />

Met haar boek wil ze bereiken dat mensen zich<br />

beter bewust worden van de manier waarop blinden<br />

en slechtzienden door het leven gaan. Bijvoor-<br />

Curriculum vitae<br />

Naam Tonny van Breukelen<br />

Geboren 1 augustus 1946, Den Haag<br />

Burgerlijke staat Getrouwd, drie kinderen,<br />

blindengeleidehond Freek<br />

Carrière Begon na haar studie Nederlands te<br />

<strong>Leiden</strong> als lerares Nederlands op het lbo, daarna<br />

op zowel havo als vwo. Later onderwees ze<br />

ook hoger opgeleide anderstaligen. Daar was<br />

ze werkzaam totdat haar ziekte het niet meer<br />

toeliet. In 1998 keerde een deel van haar gezichtsvermogen<br />

tijdelijk terug en besloot Van<br />

Breukelen les te gaan geven aan anderstaligen<br />

met een visuele beperking. Sinds 2005 richt ze<br />

zich op het lesgeven aan blinde en slechtziende<br />

migranten die moeite hebben met de taal. In<br />

2009 schreef ze haar eerste boek: Braille: een<br />

pleidooi voor onbeperkt lezen. Bovendien reist<br />

ze het hele land door om interviews af te nemen<br />

voor het blad Zienswijs. Daarnaast schrijft ze<br />

artikelen voor het blad. Momenteel is ze bezig<br />

met haar tweede boek, dat de problematiek van<br />

slechtziende migranten moet weergeven.<br />

4 Metaal 9 (2012) nummer 1<br />

beeld zou men zich beter bewust moeten worden<br />

dat slechtzienden niet altijd hulpbehoevend zijn<br />

en ook veel zelf kunnen. Bij Tonny van Breukelen<br />

thuis praten we met haar over de onwetendheid<br />

die leeft onder de bevolking, de mogelijkheden van<br />

het brailleschrift en haar pleidooi voor onbeperkt<br />

lezen.<br />

Hoe kwam u erachter dat u aan Retinitis Pigmentosa<br />

lijdt?<br />

‘Ik was 25 toen ik merkte dat mijn ogen steeds<br />

meer achteruit gingen. Ik snapte het niet en ging<br />

van oogarts naar oogarts. Op een gegeven moment<br />

was ik bij een oogarts in Rotterdam en die zei:<br />

“Kom maar terug na je vakantie.” Vanaf dat moment<br />

voelde ik nattigheid. Die arts wilde me heel<br />

goed onderzoeken in het oogziekenhuis, waarna<br />

ik de diagnose (Retinitis Pigmentosa, red.) kreeg.<br />

Dat was op 25 augustus 1979, die datum vergeet<br />

ik nooit meer.<br />

De arts zei: “Je kunt er tachtig mee worden”,<br />

maar ja, je kunt op heel vervelende manieren<br />

tachtig worden. Je weet gewoon niet wat je boven<br />

het hoofd hangt.’<br />

Was u bang?<br />

‘Ik dacht: ze liegen! Ik was ervan overtuigd dat

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!