Duurzaamheidsmeter Gent

4. NATUURLIJK MILIEU 108
Zonder dat we het bewust beseffen, vergroeit West-Europa rondom ons tot één metropool. Deze extensieve
verstedelijking zorgt voor een versnippering van de open ruimte en veroorzaakt grote belastingen op het natuurlijk
milieu. Door de versnippering en vervuiling van de natuurlijke gebieden gaat de biodiversiteit sterk
achteruit. In de 20ste eeuw kwamen in Vlaanderen nog 40.000 soorten wilde planten en dieren voor. Vandaag
is daarvan 7 % verdwenen en staat 28 % op de lijst van bedreigde soorten! [4.1] Bovendien bleek onlangs
uit cijfers van de Vereniging voor Bos in Vlaanderen dat elke dag een bos ter grootte van anderhalf
voetbalveld verdwijnt! Een duurzame omgang met het natuurlijk milieu is dus onontbeerlijk.
Onder "natuurlijk milieu" worden drie grote thema’s verstaan: bodem, natuurlijk groen en water. Voor elk van
deze thema's moet een duurzamere aanpak nagestreefd worden:
Bodem
De bodem heeft een aantal vitale functies die zorgen voor een stabiel leefmilieu voor mensen, dieren en
planten, en die waar mogelijk in stand gehouden worden. Daarvoor zijn allerlei regulatiemechanismen werkzaam,
zoals demping (waarbij de bodem geluidsenergie absorbeert), zuivering (de bodem heeft een waterzuiverende
functie), ecologische kringlopen, … die we zorgvuldig en duurzaam moeten behandelen. Belangrijke
bedreigingen op economische sites zijn oa: verontreiniging, verdichting, verlies van organische stof,
verlies van biodiversiteit, en afdekking van de bodem.
Groen
Groen heeft een indirecte maar grote impact op de economie. Groen maakt de economische omgeving aangenamer,
trekt aan en creëert een positief imago, en zorgt zo voor meer dynamiek. Groen is een ideaal
ruimtelijk structurerend element, die basis van een duurzame economische site kan zijn.
Zoals groen een meerwaarde kan betekenen voor economische sites, zo kunnen economische sites bijdragen
tot het natuurlijk netwerk. Groen omvat onder meer groene ruimten zoals parken, tuinen, bossen... Door
de steeds verdere verkaveling van het Vlaamse land vervalt de groene structuur tot een aantal eilandjes,
losgerukt van elkaar. Deze eilandjes dienen niet enkel behouden te worden, maar versterkt en uitgebreid en
verbonden. Meestal hebben bedrijventerreinen een aanzienlijke oppervlakte en kunnen ze dus een opportuniteit
opleveren voor bepaalde soorten.
Water
Alle aspecten rond een duurzaam waterbeheer worden in hoofdstuk 5 "water" behandeld.
In tegenstelling tot de meeste bouwprojecten die gepaard gaan met een verlies aan natuurlijke kwaliteiten en
groene ruimte, wordt binnen dit meetinstrument gestreefd naar sites die een zo laag mogelijke impact hebben
op de natuur en bijdragen tot een versterking en ontwikkeling van de overblijvende elementen en waar
mogelijk, meerwaarden. Om dit te bereiken wordt een plan in 5 stappen voorgesteld:
1. Voorstudie van het terrein
In een eerste stap moet een algemene analyse en inventarisering van het gebied worden opgemaakt om op
die manier zoveel mogelijk informatie over de waardevolle natuurlijke elementen en structurerende processen
in te winnen.
2. Behoud van natuurlijke entiteiten
Op basis van de voorstudie van het terrein, dienen de waardevolle en bepalende natuurlijke elementen zoveel
mogelijk te worden behouden en geïntegreerd in het nieuwe ontwerp.
3. Beperking vervuiling van het natuurlijk milieu
Het bouwproject mag het natuurlijk milieu zo min mogelijk bijkomend belasten. Alle vormen van vervuiling
die de natuur in gedrang kunnen brengen moeten gemitigeerd of gecompenseerd worden.
4. Natuurontwikkeling
In een vierde stap wordt gekeken hoe men nieuwe natuurlijke entiteiten op de site kan aanbrengen om een
minimale negatieve impact van het project te verkrijgen, en de natuur kan herstellen en versterken.
5. Voorbereiding op groenbeheer
Afhankelijk van de gekozen begroeiing en het groenbeleid, vraagt de groene ruimte heel wat onderhoud en
veroorzaakt het niet verwaarloosbare afvalstromen (snoeihout, grasmaaisel...). Maatregelen moeten dus
genomen worden met het oog op een optimaal duurzaam groenbeheer.