Duurzaamheidsmeter Gent

7. ENERGIE 164
De Europese commissie ontwikkelde het klimaatplan 20-20-20 met als doelstellingen: een verbetering van
de kwaliteit van het milieu, een vermindering van de invoer van fossiele brandstoffen, en een verbetering van
het concurrentievermogen en de werkgelegenheid door de ontwikkeling van nieuwe energie-efficiënte technologieën.
De acties in het klimaatplan omvatten o.a. labeling van apparaten, een verbetering van de brandstofefficiëntie
van auto’s en een efficiëntere elektriciteitsproductie- en distributie. Voor gebouwen wordt het
klimaatplan 20-20-20 vertaald in de Europese richtlijn ‘Energieprestatie van gebouwen’, waarin kostenoptimale
energieprestatiedoelstellingen opgelegd worden, en waarin bijna-energieneutrale gebouwen (NZEB,
Nearly Zero Energy Buildings) als korte-termijn-doelstelling naar voor geschoven worden. Bijna energieneutrale
gebouwen worden hierbij gedefinieerd als gebouwen met een hoge energieprestatie (gebouwgebonden
energieverbruik voor verwarming, koeling, verlichting, sanitair warm water, bevochtiging en hulpenergie
voor pompen, ventilatoren en sturingen, exclusief energieverbruik voor huishoudapparatuur, ictuitrusting,
industriele uitrustingen, ...) waarvoor de energievraag in belangrijke mate met hernieuwbare
energiebronnen (opwekking op de site of vlakbij) wordt ingevuld.
Het realiseren van bijna-energieneutrale gebouwen is gebaseerd op een hiërarchische structuur van ontwerpmaatregelen.
Deze hiërarchie ontstaat uit de verschillen in levensduur tussen maatregelen, en uit de
afhankelijkheid van de effectiviteit van sommige maatregelen van de randvoorwaarden.
De Trias Energetica legt drie hiërarchische niveaus vast:
• beperk het energieverbruik door beperking van de vraag ;
• gebruik hernieuwbare energiebronnen ;
• gebruik eindige energiebronnen efficiënt.
In eerste instantie wordt de energiebehoefte geminimaliseerd. Een goede daglichttoetreding, een regelbare
zonnewering, een goede isolatiekwaliteit en luchtdichtheid van de gebouwschil, en een aangepaste
ventilatiestrategie zijn hierbij de cruciale factoren. Gebouwschilmaatregelen hebben een zeer lange
levensduur en vormen een noodzakelijke voorwaarde voor de toepassing van passieve klimaattechnieken.
In tweede instantie moet nagegaan worden op welke manier kan gebruik gemaakt worden van hernieuwbare
energiebronnen. Op gebouwniveau vormen thermische en fotovoltaïsche zonne-energie, windenenergie,
biomassa en koude- en warmteopslag in de bodem, de basismogelijkheden.
Pas als derde en laatste stap worden maatregelen ingezet om de eindige energiebronnen op een efficiënte
manier in te zetten, waaronder:
• energie-efficiënte verlichtingstoestellen ;
• lage temperatuur verwarmingsystemen en hoge temperatuur koelsystemen ;
• hybride ventilatie (combinatie mechanische – natuurlijke ventilatie) ;
• vrije koeling ;
• frequentiesturing op motoren, pompen, ventilatoren en het beperken van snelheden in leidingen en
kanalen om de drukverliezen te beperken en zo het hulpenergieverbruik te minimaliseren ;
• wkk
...
Volgende specifieke accenten worden aangebracht voor de toepassing op economische sites:
• conform de herschikking van de EPBD (2010/31/EU) en in de lijn van de aard van de sites wordt in de
criteria-eisen de economische evaluatie van deelmaatregelen geïntegreerd ;
• het stramien van de bestaande Vlaamse regelgeving wordt gehanteerd en uitgebreid naar een breder
toepassingsgebied. Deze regelgeving omvat:
o Haalbaarheidsstudie naar alternatieve energiesystemen (Besluit van de Vlaamse regering van 23 november
2007)
o het Besluit energieplanning (14 mei 2004)
o het Ministrieel Besluit houdende de uitwerking van de CO2-neutraliteit op de bedrijventerreinen (1 oktober
2007).
De aanpak van deze duurzaamheidsmeter bestaat erin om op vrijwillige basis het toepassingsbereik en het
eisenniveau aan te passen, om zo een hoger ambitieniveau te bereiken.
In deze analyse zijn de klemtonen (1) het management van de energiebalans en CO2-uitstoot op siteniveau,
(2) het stimuleren van de beperking van de energievraag en (3) de inzet van hernieuwbare energiebronnen.
(4) Ook het benutten van opportuniteiten rond de uitwisseling van restwarmte en restkoude en sitegebonden
opwekking worden gevaloriseerd.
De economische evaluatie gebeurt op basis van de interne rentevoet (IRR - internal rate of return) na belastingen.
De interne rentevoet is de discontovoet die de netto actuele kosten (voor investeringen, onderhoud,