Duurzaamheidsmeter Gent

1. GEINTEGREERD PROJECTPROCES 36
Waar duurzaamheid klassiek gedefinieerd wordt vanuit de zogenaamde tripple P (people, planet, profit)
rijzen stemmen op om een vierde pijler aan het duurzaamheidsverhaal toe te voegen, met name
“governance”.
De kwaliteit van het beleid van een project is niet alleen een belangrijke voorwaarde om efficiënt tot kwaliteit
te komen, maar het wordt een waarde op zich als het democratisch gehalte, de sociale inbedding en de
betrokkenheid van alle actoren hoog worden ingezet.
Hier wordt het governance of de aansturing van een stadsproject gedefinieerd vanuit 3 subthema’s: projectbeheer,
participatie en integriteit.
Projectbeheer
Het (her)inrichten van een economische site is van in het begin een multidisciplinaire activiteit. Om de nodige
kwaliteitsgaranties te verzamelen is het noodzakelijk dat van meet af aan met een bekwaam team bestaande
uit vertegenwoordigers vanuit elke deeldiscipline rond de tafel wordt gezeten. Om verder een efficient
en gestructureerd procesverloop te garanderen is het van essentieel belang het te realiseren project
duidelijk te omschrijven en te vertalen in een eisenpakket. In een duurzaam proces komt het er op aan
zoveel mogelijk problemen, invloeden en vragen die zich voordoen in de verschillende fases van het project
vanaf de eerste pennentrek in te rekenen en zo vroeg mogelijk op te lossen.
Bij een ‘geïntegreerd projectproces’ probeert men een efficiënte samenwerking te verkrijgen tussen de leden
van een multidisciplinair team dat met een duidelijke ambitie dezelfde visie nastreeft. Het projectproces kent
dan geen strikte lineaire vorm maar wordt meer een cluster van verschillende deeldisciplines die elkaar
versterken. Deze vorm van geïntegreerd samenwerken heeft als voordeel dat mogelijke problemen, invloeden
en vragen die zich voordoen in de verschillende fases van het project veel sneller in rekening worden
genomen. Enkel op deze manier kan duurzaamheid van bij de start als uitgangspunt worden meegenomen
in plaats van het toepassen van achteraf toegevoegde duurzame maatregelen die veel minder efficiënt zijn
zowel naar investeringskosten als resultaat.
Bovendien is verduurzaming een fenomeen dat heel uiteenlopende aspecten behelst waarin zich steeds
nieuwe ontwikkelingen voordoen op het vlak van economie, milieu(technologie), ruimtelijke ordening, ... In de
praktijk is het ook van belang de algemene principes, gebiedsgericht en typologisch uit te werken. Niet ieder
principe is immers even eenvoudig toepasbaar op elk type (categorie) van bedrijventerrein. De ontwikkeling
van duurzame bedrijventerreinen vergt daarom een procesmatige aanpak, met voldoende ruimte voor de
nodige procestijd en met aandacht voor een duidelijke roldefinitie van de betrokken partijen.
Participatie
De graad van participatie vormt een kwaliteitsmeting van de besluitvormingsprocessen. Het begrip participatie
dekt de interactie tijdens het besluitvormingsproces tussen de verschillende actoren: bestuurders, ambtenaren,
experten, eigenaars, bewoners, gebruikers, instellingen en andere actoren.
Integriteit
Onder integriteit vallen thema’s zoals aansprakelijkheid, legaliteit, objectiviteit, rechtvaardigheid, transparantie
en zorgvuldige besluitvorming.
Het onderhavig document, de duurzaamheidsmeter, is een instrument dat toelaat om op een transparante
en objectieve wijze over duurzaamheidsdoelstellingen te communiceren.
Op een hoger niveau laat de duurzaamheidsmeter toe om doelstellingen te formuleren en maakt het een
geïntegreerde balans op van de bereikte waarden over de verschillende hoofdstukken. Hierdoor kan worden
nagegaan of op een evenwichtige wijze maatschappelijke doelstellingen zijn opgenomen.
Een ander instrument noodzakelijk voor zorgvuldige besluitvorming is de kwaliteitskamer, een onafhankelijk
orgaan dat zich over kwalitatieve aspecten kan uitspreken.
Referenties
(1) Han Vandevyvere, STRATEGIEËN VOOR EEN VERHOOGDE IMPLEMENTATIE VAN DUURZAAM
BOUWEN IN VLAANDEREN, toepassing op het schaalniveau van het stadsfragment, doctoraat KULeuven,
oktober 2010
(2) Filip De Rynck, Karolien Dezeure, BURGERPARTICIPATIE IN VLAAMSE STEDEN, Naar een
innoverend participatiebeleid, Rapport van de Werkgroep Participatie voor Minister Marino Keulen, Maart
2009