Kernen in beeld, gemeente Drechterland
Kernen in beeld, gemeente Drechterland
Kernen in beeld, gemeente Drechterland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld<br />
Gemeente <strong>Drechterland</strong><br />
Januari 2011
Colofon<br />
Uitgave<br />
I&O Research<br />
Van Dedemstraat 6c<br />
1624 NN Hoorn<br />
Tel.nr. 0229-282555<br />
Rapportnummer<br />
2011-1744<br />
Datum<br />
Januari 2011<br />
Opdrachtgever<br />
Gemeente <strong>Drechterland</strong><br />
Postbus 9<br />
1616 ZG HOOGKARSPEL<br />
Auteurs<br />
drs. Bianca de Haan<br />
drs. Marion Holzmann<br />
Bestell<strong>in</strong>gen<br />
Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever<br />
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
Inhoudsopgave pag.<br />
Samenvatt<strong>in</strong>g I<br />
1. Inleid<strong>in</strong>g 1<br />
1.1 Onderzoeksvraag 1<br />
1.2 Onderzoeksmethode 2<br />
1.3 Leeswijzer 3<br />
2. Demografie <strong>Drechterland</strong> 5<br />
2.1 Kenmerken bevolk<strong>in</strong>g 5<br />
2.2 Bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g 6<br />
2.3 Bevolk<strong>in</strong>gsprognose 7<br />
3. Hem 12<br />
3.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 13<br />
3.2 Ruimtelijk gedrag 14<br />
3.3 Mobiliteit 16<br />
3.4 Conclusie 17<br />
4. Hoogkarspel 19<br />
4.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 20<br />
4.2 Ruimtelijk gedrag 21<br />
4.3 Mobiliteit 23<br />
4.4 Conclusie 24<br />
5. Oosterblokker 26<br />
5.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 27<br />
5.2 Ruimtelijk gedrag 28<br />
5.3 Mobiliteit 30<br />
5.4 Conclusie 31<br />
6. Schell<strong>in</strong>khout 33<br />
6.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 34<br />
6.2 Ruimtelijk gedrag 35<br />
6.3 Mobiliteit 37<br />
6.4 Conclusie 38<br />
7. Venhuizen 40<br />
7.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 41<br />
7.2 Ruimtelijk gedrag 42<br />
7.3 Mobiliteit 44<br />
7.4 Conclusie 45
8. Wijdenes en Oosterleek 47<br />
8.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 48<br />
8.2 Ruimtelijk gedrag 49<br />
8.3 Mobiliteit 51<br />
8.4 Conclusie 52<br />
9. Westwoud 54<br />
9.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g 55<br />
9.2 Ruimtelijk gedrag 56<br />
9.3 Mobiliteit 58<br />
9.4 Conclusie 59<br />
Bijlage 1. Factsheet: de kernen naast elkaar 61<br />
Bijlage 2 Onderzoekverantwoord<strong>in</strong>g 67<br />
Bijlage 3 Vragenlijst 69
Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
Samenvatt<strong>in</strong>g
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
De <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> wenst meer <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> het huidige en toekomstige voorzien<strong>in</strong>gengebruik en -<br />
behoefte <strong>in</strong> de verschillende dorpskernen. Om die reden, is onderliggend onderzoek uitgevoerd. Er is<br />
ondermeer gekeken naar aspecten zoals wonen, werken, opleid<strong>in</strong>g, mobiliteit, sport en recreatie <strong>in</strong> de<br />
zeven dorpskernen. Om dit <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> te brengen zijn statistieken bestudeerd en is een onl<strong>in</strong>e en<br />
schriftelijke enquête afgenomen onder <strong>in</strong>woners van 18 jaar en ouder. Uite<strong>in</strong>delijk is bij 1.128 <strong>in</strong>woners<br />
de enquête succesvol afgenomen. De totale respons komt daarmee op 45%. Deze samenvatt<strong>in</strong>g<br />
beschrijft de belangrijkste resultaten en conclusies.<br />
Kenmerken dorpen<br />
In de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> wonen ruim 19.000 <strong>in</strong>woners verspreid over acht verschillende<br />
dorpskernen. De kle<strong>in</strong>ste dorpen zijn Wijdenes/Oosterleek 1 en Schell<strong>in</strong>khout met elk een <strong>in</strong>wonertal<br />
van m<strong>in</strong>der dan 1.500. De bevolk<strong>in</strong>gsopbouw <strong>in</strong> alle kernen is onderl<strong>in</strong>g vergelijkbaar. Circa een kwart<br />
is jonger dan 19 jaar en 14% is 65 jaar of ouder. Naar verwacht<strong>in</strong>g gaan deze verhoud<strong>in</strong>gen<br />
verschuiven; het aantal 65-plussers gaat volgens prognoses toenemen, terwijl het aantal jongeren <strong>in</strong> de<br />
<strong>gemeente</strong> daalt. Al met al zal de bevolk<strong>in</strong>gsomvang tot 2025 met nog circa 800 <strong>in</strong>woners groeien.<br />
De gemiddelde huishoudgrootte <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> bedraagt 2,5. Daarmee telt <strong>Drechterland</strong> per 1 januari<br />
2010 7.500 huishoudens. Circa een kwart van de huishoudens is alleenstaand, de rest is meerpersoons.<br />
In Schell<strong>in</strong>khout en Wijdenes/Oosterleek wonen relatief veel huishoudens zonder k<strong>in</strong>deren.<br />
De won<strong>in</strong>gvoorraad <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> kenmerkt zich door veel vrijstaande won<strong>in</strong>gen. Met name <strong>in</strong><br />
Wijdenes/Oosterleek wonen veel <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> een dergelijk type won<strong>in</strong>g. Hem telt verhoud<strong>in</strong>gsgewijs<br />
veel boerderijen en bedrijfswon<strong>in</strong>gen. De meeste won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> zijn eigen bezit. Circa één<br />
op de zeven woont <strong>in</strong> een (sociale) huurwon<strong>in</strong>g. In Westwoud is dat aandeel het hoogst, namelijk 22%.<br />
Sociaal economische status<br />
Vier op de tien huishoudens hebben maandelijks meer dan 1.900 euro netto te besteden. In Oosterblokker<br />
ligt dat aandeel een stuk lager. In vergelijk<strong>in</strong>g met het landelijk gemiddelde hebben de huishoudens <strong>in</strong><br />
<strong>Drechterland</strong> relatief veel te besteden. Eén op de vijf <strong>in</strong> Oosterblokker heeft een HBO of wetenschappelijke<br />
opleid<strong>in</strong>g genoten terwijl dat <strong>gemeente</strong>breed 30 procent is. Ook Westwoud telt relatief we<strong>in</strong>ig hoog<br />
opgeleiden.<br />
Bijna tweederde van de huishoudens <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> verricht (betaalde) arbeid. Verreweg de meesten<br />
van hen werken <strong>in</strong> dienstverband. De werkzaamheden worden voornamelijk buiten de eigen <strong>gemeente</strong><br />
verricht, maar wel vaak <strong>in</strong> de regio Westfriesland. Ongeveer een derde werkt buiten de regio. Het nietwerkende<br />
deel en het deel waarbij werk niet de hoofdactiviteit is, bestaat uit ongeveer een derde. Dit<br />
zijn personen die momenteel geen werk hebben, op zoek zijn naar een baan, scholieren, studenten,<br />
vervroegd uitgetredenen of gepensioneerden, arbeidsongeschikten, huisvrouwen en huismannen.<br />
1 De dorpskernen Wijdenes en Oosterleek zijn <strong>in</strong> het onderzoek samengenomen.<br />
I
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
Opvallend is dat verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel huishoudens <strong>in</strong> Hem <strong>in</strong> de eigen <strong>gemeente</strong> werken. Het dorp<br />
telt relatief veel zelfstandigen die vanuit de eigen won<strong>in</strong>g opereren. Ook de arbeidsparticipatie <strong>in</strong> dit<br />
dorp is relatief hoog ten opzichte van de andere dorpen. Schell<strong>in</strong>khout telt de meeste eenverdieners,<br />
Venhuizen daarentegen de m<strong>in</strong>ste.<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met eigen dorp<br />
Vrijwel alle <strong>in</strong>woners van <strong>Drechterland</strong> v<strong>in</strong>den het eigen dorp een (zeer) prettige omgev<strong>in</strong>g om <strong>in</strong> te<br />
wonen. Gemiddeld geven de <strong>in</strong>woners een 7,5 als rapportcijfer voor de leefbaarheid <strong>in</strong> het eigen dorp.<br />
In Oosterblokker en Westwoud is men iets m<strong>in</strong>der positief. Toch scoort de leefbaarheid <strong>in</strong> deze dorpen<br />
ook een ruime voldoende. De <strong>in</strong>woners waarderen vooral het landelijke karakter, de ruimte en rust van<br />
de eigen woonomgev<strong>in</strong>g. Ook de saamhorigheid en de gemeenschapsz<strong>in</strong> <strong>in</strong> het dorp worden als positief<br />
ervaren. De hecht<strong>in</strong>g met het dorp is groot. Dit geldt met name voor de <strong>in</strong>woners van Schell<strong>in</strong>khout.<br />
De bewoners van <strong>Drechterland</strong> zijn overigens geen grote verhuizers. Een groot deel van de <strong>in</strong>woners<br />
(79%) woont al tien jaar of langer <strong>in</strong> hun huidige woonkern en slechts een kle<strong>in</strong> deel is van plan op<br />
korte termijn te verhuizen.<br />
Circa de helft van de <strong>in</strong>woners geeft aan bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het eigen dorp te missen. In<br />
Schell<strong>in</strong>khout, Wijdenes/Oosterleek en Westwoud ligt dat aandeel een stuk hoger. Inwoners missen<br />
vooral w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen, een postkantoor en een bank/p<strong>in</strong>automaat. In de<br />
kle<strong>in</strong>ere kernen wordt eveneens een tekort aan openbaar vervoer ervaren.<br />
Oriëntatie<br />
Inwoners van Hoogkarspel en Venhuizen w<strong>in</strong>kelen voor de dagelijkse boodschappen vooral <strong>in</strong> hun<br />
eigen kern. Inwoners van Hem en Wijdenes/Oosterleek gaan meestal naar Venhuizen, terwijl <strong>in</strong>woners<br />
van Westwoud <strong>in</strong> Hoogkarspel <strong>in</strong>kopen doen. In Oosterblokker en Schell<strong>in</strong>khout is men voor de<br />
dagelijkse <strong>in</strong>kopen meer gericht op andere <strong>gemeente</strong>n zoals Hoorn.<br />
Werken doen de meeste <strong>in</strong>woners buiten de eigen <strong>gemeente</strong>grenzen, maar vaak wel <strong>in</strong> de regio. De<br />
auto wordt ondermeer <strong>in</strong>gezet om op het werk te komen. Bijna alle huishoudens <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong><br />
beschikken wel over één of meerdere auto’s. Alleen <strong>in</strong> Westwoud ligt het autobezit opvallend lager. Het<br />
pendelen naar het werk v<strong>in</strong>dt men doorgaans niet bezwaarlijk.<br />
Voor gemiddeld de helft van de <strong>in</strong>woners speelt het sociale leven zich af <strong>in</strong> het eigen dorp. Met name <strong>in</strong><br />
Hoogkarspel en Venhuizen is sprake van een grote gemeenschapsz<strong>in</strong>. Daar is ruim acht op de tien<br />
<strong>in</strong>woners lid van een verenig<strong>in</strong>g of club. Daarnaast is circa de helft actief als vrijwilliger.<br />
In vrijwel alle dorpen maakt men gebruik van onderwijsvoorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de kern zelf, zoals de<br />
basisschool en de peuterspeelzaal. K<strong>in</strong>deropvang is niet altijd <strong>in</strong> het eigen dorp aanwezig, maar veelal<br />
wel <strong>in</strong> een straal van 6 kilometer. Sport- en uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen zijn vaak wel <strong>in</strong> de buurt. Om<br />
familie/vrienden op te zoeken, te recreëren, een studie of opleid<strong>in</strong>g te volgen of culturele<br />
voorzien<strong>in</strong>gen te bezoeken, legt men doorgaans een fietsafstand van meer dan 6 kilometer af.<br />
De reisbereidheid naar voorzien<strong>in</strong>gen hangt af van het type voorzien<strong>in</strong>g. In de directe omgev<strong>in</strong>g heeft<br />
men graag basisonderwijs, een peuterspeelzaal, een p<strong>in</strong>automaat en k<strong>in</strong>deropvang.<br />
II
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
Ook het postkantoor, de huisarts, w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen, en sportvoorzien<strong>in</strong>gen heeft<br />
men het liefst b<strong>in</strong>nen de straal van 6 kilometer van de eigen woonplaats. Voor culturele voorzien<strong>in</strong>gen<br />
en w<strong>in</strong>kels voor niet-dagelijkse boodschappen is men over het algemeen bereid verder te reizen.<br />
Conclusie Conclusie<br />
Conclusie<br />
Het onderstaande schema toont samengevat de verschillen tussen de kernen op omvang en<br />
samenstell<strong>in</strong>g van de bevolk<strong>in</strong>g, b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met het dorp en het ruimtelijk keuzegedrag. De symbolen<br />
laten per aspect zien of de kern positief (+) of negatief (-) afwijkt van het <strong>gemeente</strong>gemiddelde, of<br />
gemiddeld scoort (0).<br />
Tabel 0.1 Kenmerken dorpen<br />
Hoogkarspel<br />
III<br />
Oosterblokker <br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Venhuizen<br />
Wijdenes/<br />
Oosterleek Westwoud<br />
Hem<br />
Kenmerken Kenmerken dorp<br />
dorp<br />
Schaalgrootte - ++ - -- ++ -- -<br />
SES 0 + - + 0 0 -<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g - 0 0 ++ 0 0 +<br />
Ervaren voorzien<strong>in</strong>genniveau<br />
Oriëntatie Oriëntatie op eigen dorp<br />
+ + - -- + -- --<br />
Sociale leven -- + -- -- + - 0<br />
Vrienden/familie 0 0 0 -- + -- 0<br />
Sporten - 0 + -- ++ -- --<br />
Uitgaan 0 -- 0 -- 0 ++ ++<br />
Bezoek dorpshuis + -- -- + ++ + ++<br />
Bezoek verenig<strong>in</strong>g - 0 - 0 + -- 0<br />
Vrijwilligerswerk<br />
Oriëntatie Oriëntatie op <strong>gemeente</strong><br />
0 0 - - 0 0 ++<br />
Werk ++ - - 0 + + -<br />
Dag. boodschappen - ++ - -- ++ + -<br />
Niet-dag. boodschappen - ++ - - + - -<br />
Bereidheid Bereidheid reizen reizen voor<br />
voor<br />
voorzien<strong>in</strong>gen<br />
voorzien<strong>in</strong>gen<br />
0 - - ++ ++<br />
o ++ ++<br />
--<br />
Opvallend is dat de <strong>in</strong>woners van de grotere kernen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> doorgaans sterker verbonden zijn<br />
met hun eigen dorp dan <strong>in</strong> de kle<strong>in</strong>ere kernen. Voor velen <strong>in</strong> deze dorpen speelt het sociale leven zich<br />
af <strong>in</strong> het eigen dorp. Daarnaast zijn het kernen met een breder aanbod aan voorzien<strong>in</strong>gen en<br />
activiteiten. Zo zijn <strong>in</strong> Venhuizen en Hoogkarspel bibliotheken en jongerencentra aanwezig en <strong>in</strong><br />
Hoogkarspel ook nog een zwembad. Hier maken vooral de eigen <strong>in</strong>woners gebruik van. Ook gaan de<br />
k<strong>in</strong>deren er naar school en men doet er de dagelijkse boodschappen. Het zijn ook deze kernen die een<br />
rijk verenig<strong>in</strong>gsleven kennen; circa acht op de tien <strong>in</strong>woners is lid van een verenig<strong>in</strong>g of club.<br />
Bij de kle<strong>in</strong>ere kernen ligt de focus meer op andere plaatsen. Dit komt mede doordat het<br />
voorzien<strong>in</strong>genaanbod er beperkter is. Voor de dagelijkse boodschappen en sociale activiteiten gaat<br />
men vaker naar elders.
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
Inwoners van Schell<strong>in</strong>khout en Oosterblokker zijn voor de dagelijkse boodschappen voornamelijk<br />
georiënteerd op Hoorn. Inwoners van Hem, Wijdenes en Oosterleek gaan vooral naar Venhuizen terwijl<br />
de Westwouders w<strong>in</strong>kelen <strong>in</strong> Hoogkarspel. Ook voor veel andere zaken, zoals niet-dagelijkse<br />
boodschappen, k<strong>in</strong>deropvang, sportvoorzien<strong>in</strong>gen moet men het eigen dorp verlaten. Basisonderwijs<br />
en voorschoolse educatie wordt doorgaans wel <strong>in</strong> het eigen dorp genoten. Toch heerst er <strong>in</strong> deze<br />
dorpen een hoge mate van woonplezier. De verschral<strong>in</strong>g van het voorzien<strong>in</strong>genaanbod wordt er voor<br />
lief genomen; de meeste <strong>in</strong>woners zijn niet van plan op korte termijn te verhuizen en zijn gebonden aan<br />
het dorp. Reizen naar verschillende voorzien<strong>in</strong>gen doet men al en wordt niet per se als h<strong>in</strong>derlijk<br />
ervaren. De meeste huishoudens beschikken immers over een auto, die wordt <strong>in</strong>gezet om omliggende<br />
steden en dorpen te bezoeken en voorzien<strong>in</strong>gen te bereiken.<br />
In vrijwel alle dorpen zien we dat de <strong>in</strong>woners voor de niet-dagelijkse boodschappen en het werk het<br />
eigen dorp regelmatig verlaten. Ook vertier zoals uitgaan en recreatie zoekt men meestal elders. Toch<br />
v<strong>in</strong>den velen dit niet bezwaarlijk. Men is immers voor de rust en het landelijke karakter <strong>in</strong> het dorp<br />
komen wonen. De hecht<strong>in</strong>g met het dorp is groot en we<strong>in</strong>igen zijn van plan het dorp te verlaten.<br />
De <strong>in</strong>woners hechten belang aan de aanwezigheid van een basisniveau aan voorzien<strong>in</strong>gen. In alle<br />
dorpen bestaat die uit basisonderwijs en een peuterspeelzaal. Ook k<strong>in</strong>deropvang scoort hoog <strong>in</strong><br />
Oosterblokker, Schell<strong>in</strong>khout, Venhuizen, Wijdenes/Oosterleek en Westwoud. In Hem, Hoogkarspel en<br />
Schell<strong>in</strong>khout v<strong>in</strong>dt men daarnaast een p<strong>in</strong>automaat op korte afstand belangrijk. In Westwoud en<br />
Venhuizen wil men bij voorkeur een dorpshuis dichtbij. Ook een huisarts en postkantoor wil men graag<br />
<strong>in</strong> de directe omgev<strong>in</strong>g. Sportvoorzien<strong>in</strong>gen, een zwembad, uitgaans-, culturele en recreatieve<br />
voorzien<strong>in</strong>gen mogen op grotere afstand liggen.<br />
Toekomst<br />
Bij de toekomstige vraag naar activiteiten en ondersteun<strong>in</strong>g op het gebied van zorg en welzijn, speelt<br />
de vergrijz<strong>in</strong>g een rol. Volgens demografische prognoses zal de <strong>Drechterland</strong>se bevolk<strong>in</strong>g de komende<br />
jaren naar verwacht<strong>in</strong>g toenemen tot circa 20.000 <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> 2025; een groei van circa 800<br />
<strong>in</strong>woners. Het aantal jonge <strong>in</strong>woners zal afnemen en het aantal ouderen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> groeit. De<br />
vraag is op welke wijze dit zich zal vertalen <strong>in</strong> de behoefte aan voorzien<strong>in</strong>gen.<br />
De <strong>Drechterland</strong>se bevolk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de kle<strong>in</strong>ere kernen blijkt m<strong>in</strong>der gebonden aan het eigen dorp en<br />
bezoekt, afhankelijk van het aanbod, ook voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> andere plaatsen. Een reductie van het<br />
voorzien<strong>in</strong>genniveau hoeft dus niet direct tot problemen te leiden. Aan de andere kant blijkt dat er bij<br />
een deel van de bevolk<strong>in</strong>g wel degelijk behoefte bestaat aan meer voorzien<strong>in</strong>gen, zoals w<strong>in</strong>kels,<br />
openbaar vervoer en een p<strong>in</strong>automaat. Bovendien v<strong>in</strong>dt men dat primair onderwijs, voorschoolse<br />
educatie en een aantal welzijnsvoorzien<strong>in</strong>gen sowieso onderdeel moeten uitmaken van de<br />
basisvoorzien<strong>in</strong>gen.<br />
Verder zal de vergrijz<strong>in</strong>g er mede voor zorgen dat de oriëntatie op de directe woonomgev<strong>in</strong>g wat<br />
betreft zorg- en welzijnsvoorzien<strong>in</strong>gen sterker wordt. De meerderheid geeft ook aan op hoge leeftijd te<br />
zullen verhuizen naar een dorp met een hoger voorzien<strong>in</strong>genniveau. Indien men niet verhuist, is men<br />
aangewezen op het voorzien<strong>in</strong>genaanbod <strong>in</strong> het dorp zelf.<br />
IV
Hoofdstuk 1<br />
Inleid<strong>in</strong>g<br />
Inleid<strong>in</strong>g
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> • Inleid<strong>in</strong>g<br />
1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
Nederland is de komende jaren onderhevig aan vergrijz<strong>in</strong>g en ontgroen<strong>in</strong>g; demografische<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen die grote gevolgen hebben voor onder meer de zorgvraag en huisvest<strong>in</strong>g van<br />
Nederlanders. De <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> wil zich tijdig voorbereiden op deze demografische<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen en de hieraan gekoppelde verander<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de behoeften van <strong>in</strong>woners op het terre<strong>in</strong><br />
van maatschappelijke voorzien<strong>in</strong>gen. Om meer <strong>in</strong>zicht hier<strong>in</strong> te krijgen, is onderliggend onderzoek<br />
uitgevoerd. Doel van het onderzoek is om een goed <strong>beeld</strong> te krijgen van het gebruik en de behoefte aan<br />
maatschappelijke voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de dorpen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> - nu en <strong>in</strong> de toekomst.<br />
In totaal telt de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> acht dorpen: Hem, Hoogkarspel, Oosterblokker, Schell<strong>in</strong>khout<br />
Venhuizen, Westwoud en Wijdenes en Oosterleek. Per kern is gekeken naar de onderl<strong>in</strong>ge verschillen<br />
op onder meer leeftijdsopbouw, sociaaleconomische status (SES), opleid<strong>in</strong>gsniveau en <strong>in</strong>komen van de<br />
<strong>in</strong>woners. Ook wordt de b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met het dorp en de waarder<strong>in</strong>g voor de leefbaarheid beschreven. Al<br />
deze aspecten zijn van <strong>in</strong>vloed op het ruimtelijk gedrag.<br />
In dit rapport worden de uitkomsten van het onderzoek gepresenteerd. Met de uitkomsten kan de<br />
<strong>gemeente</strong> haar beleid voor de toekomst beter vormgeven. De <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> wil - <strong>in</strong> lijn met<br />
deze verscheidenheid - meer differentiatie <strong>in</strong> haar toekomstig voorzien<strong>in</strong>genaanbod. Van een<br />
basisaanbod <strong>in</strong> elke kern wil de <strong>gemeente</strong> steeds meer verschuiven richt<strong>in</strong>g maatwerk. Het onderzoek<br />
is <strong>in</strong> de periode november en december 2010 uitgevoerd door I&O Research.<br />
1.1 Onderzoeksvraag<br />
Doel van het onderzoek is het verkrijgen van <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> het huidige en toekomstige voorzien<strong>in</strong>gengebruik<br />
en –behoefte per dorpskern van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>.<br />
In dit onderzoek staat de volgende onderzoeksvraag centraal:<br />
Wat zijn de kenmerken van de <strong>in</strong>woners van <strong>Drechterland</strong> op kernniveau - nu en <strong>in</strong> de toekomst - en<br />
welk voorzien<strong>in</strong>genaanbod past daarbij?<br />
Deze onderzoeksvraag valt uiteen <strong>in</strong> de volgende deelvragen:<br />
• Wat zijn de kenmerken van de <strong>in</strong>woners per kern op het gebied van leeftijdsopbouw,<br />
opleid<strong>in</strong>g, besteedbaar <strong>in</strong>komen, type won<strong>in</strong>gen, verhoud<strong>in</strong>g huur/koop, woonduur en<br />
sociale hecht<strong>in</strong>g?<br />
• Wat zijn de demografische ontwikkel<strong>in</strong>gen van de <strong>in</strong>woners per kern?<br />
• Hoe is het ruimtelijk gedrag van de bevolk<strong>in</strong>g: waar gaan de <strong>in</strong>woners naar school, hoe is<br />
hun mobiliteit, waar werken, sporten en recreëren ze? En wat zijn de huidige en<br />
toekomstige behoeften op het gebied van voorzien<strong>in</strong>gen?<br />
1
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> • Inleid<strong>in</strong>g<br />
1.2 Onderzoeksmethode<br />
Om de onderzoeksvragen te beantwoorden, zijn de volgende onderdelen uitgevoerd:<br />
1. Deskresearch;<br />
2. Bevolk<strong>in</strong>gsprognose;<br />
3. Enquête onder de <strong>in</strong>woners van <strong>Drechterland</strong>.<br />
1. Deskresearch<br />
Allereerst is er feitelijke <strong>in</strong>formatie opgezocht over de kernen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong>. Daarbij kan gedacht<br />
worden aan cijfers over de huishoudensamenstell<strong>in</strong>g, bevolk<strong>in</strong>gsaantallen, leeftijdsopbouw, en<br />
won<strong>in</strong>gvoorraad. Deze <strong>in</strong>formatie is afkomstig uit registraties en diverse open (statistische) bronnen.<br />
In dit onderzoek is ervoor gekozen, om daar waar de feitelijke cijfers beschikbaar waren, de resultaten<br />
daarop te baseren. Indien deze niet aanwezig waren, zijn de resultaten gebaseerd op de<br />
enquêteresultaten.<br />
2. Bevolk<strong>in</strong>gsprognose<br />
Voor de lange termijn wil de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> graag <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> de te verwachten<br />
bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g per kern, om hiermee <strong>in</strong> het voorzien<strong>in</strong>genbeleid voor de toekomst reken<strong>in</strong>g te<br />
houden. Hoewel er geen bevolk<strong>in</strong>gsprognoses op dorpsniveau beschikbaar zijn, is die er wel op<br />
<strong>gemeente</strong>niveau. B<strong>in</strong>nen dit onderzoek is gebruik gemaakt van de meest recente Primos-prognose<br />
(2009). Om een <strong>beeld</strong> te krijgen van de demografische ontwikkel<strong>in</strong>gen per kern, is de prognose van de<br />
0-19 jarigen gepresenteerd, die tweejaarlijks wordt opgesteld ten behoeve van de leerl<strong>in</strong>genprognoses.<br />
De prognose geeft een zo realistisch mogelijk <strong>beeld</strong> van de toekomstige ontwikkel<strong>in</strong>g van de bevolk<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> op basis van de uitgangspunten en gegevens die op dit moment voorhanden zijn.<br />
Duidelijk is dat toekomstige ontwikkel<strong>in</strong>gen zoals won<strong>in</strong>gbouw, sterfte, geboorte, vestig<strong>in</strong>g en vertrek<br />
en diverse sociale en maatschappelijke ontwikkel<strong>in</strong>gen van <strong>in</strong>vloed zijn op de aantallen. Iedere<br />
prognose wordt uitgevoerd op basis van de op dat moment meest actuele en betrouwbare gegevens. Als<br />
gevolg van bijgestelde basisgegevens over bijvoor<strong>beeld</strong> bevolk<strong>in</strong>g en won<strong>in</strong>gbouw kunnen de<br />
uitkomsten van de prognose fluctueren. Een prognose dient daarom regelmatig te worden herhaald.<br />
3. Enquête onder de <strong>in</strong>woners van <strong>Drechterland</strong><br />
Om het huidige en toekomstige voorzien<strong>in</strong>gengebruik en –behoefte <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> te krijgen, is er een<br />
schriftelijke en onl<strong>in</strong>e enquête uitgevoerd onder de <strong>in</strong>woners van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. Om<br />
genoeg <strong>in</strong>formatie per dorpskern te verzamelen zijn 300 <strong>in</strong>woners (18 jaar en ouder) per kern<br />
aangeschreven met het verzoek om deel te nemen aan het onderzoek.<br />
De vragenlijst is <strong>in</strong> overleg met de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> opgesteld. De <strong>in</strong>woners ontv<strong>in</strong>gen een<br />
aankondig<strong>in</strong>gbrief van de <strong>gemeente</strong> met daar<strong>in</strong> het verzoek om medewerk<strong>in</strong>g aan het onderzoek te<br />
verlenen. Deze brief g<strong>in</strong>g vergezeld met een schriftelijke vragenlijst en unieke <strong>in</strong>loggegevens om de<br />
vragenlijst desgewenst onl<strong>in</strong>e <strong>in</strong> te vullen.<br />
2
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> • Inleid<strong>in</strong>g<br />
Inwoners die niet reageerden, ontv<strong>in</strong>gen een schriftelijke her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>g. De adresgegevens zijn verkregen<br />
uit de GBA. In totaal hebben 984 <strong>in</strong>woners de vragenlijst <strong>in</strong>gevuld, waarvan 833 schriftelijk en 151<br />
onl<strong>in</strong>e. De totale respons komt daarmee op 45% 2 .<br />
Westfriespanel<br />
Aanvullend zijn de leden van het Westfries burgerpanel woonachtig <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong><br />
uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. In totaal hebben 395 <strong>in</strong>woners per e-mail een<br />
verzoek ontvangen om deel te nemen aan het onderzoek. Uite<strong>in</strong>delijk hebben 144 <strong>in</strong>woners de<br />
vragenlijst onl<strong>in</strong>e volledig <strong>in</strong>gevuld. Dit is een respons van 36%.<br />
Totale respons<br />
In totaal zijn daarmee 2.495 <strong>in</strong>woners uit <strong>Drechterland</strong> uitgenodigd om deel te nemen aan het<br />
onderzoek. Uite<strong>in</strong>delijk hebben 1.128 <strong>in</strong>woners de vragenlijst volledig <strong>in</strong>gevuld. De respons komt<br />
daarmee op 45%.<br />
Tabel 1.1<br />
Responsoverzicht<br />
benaderd opbrengst respons<br />
3<br />
schriftelijk web totaal<br />
Hem 300 104 20 124 41%<br />
Hoogkarspel 300 130 33 163 54%<br />
Oosterblokker 300 110 12 122 41%<br />
Schell<strong>in</strong>khout 300 125 20 145 48%<br />
Venhuizen 300 127 18 145 48%<br />
Wijdenes/Oosterleek 300 117 26 143 48%<br />
Westwoud 300 112 22 134 45%<br />
* woonplaats onbekend - 8 - 8 -<br />
Westfriespanel 395 - 144 144 36%<br />
Totaal 2.495 833 295 1.128 45%<br />
1.3 Leeswijzer<br />
De resultaten van het onderzoek worden <strong>in</strong> de volgende hoofdstukken besproken. Hoofdstuk 2 gaat <strong>in</strong><br />
op de bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g van de <strong>gemeente</strong> en verwachte ontwikkel<strong>in</strong>gen daar<strong>in</strong>. In de<br />
hoofdstukken 3 t/m 9 worden per dorp de kenmerken en het ruimtelijk gedrag van de <strong>in</strong>woners<br />
beschreven. Ook bevat ieder hoofdstuk een paragraaf die <strong>in</strong>gaat op de b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met het dorp. Ieder<br />
hoofdstuk sluit af met een resumé. In de bijlagen zijn de resultaten van de verschillende kernen naast<br />
elkaar gezet <strong>in</strong> een factsheet.<br />
2 Zie voor meer <strong>in</strong>formatie over responspercentages bijlage 2
Hoofdstuk 2<br />
Demografie Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
<strong>Drechterland</strong><br />
4
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
2. Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
Dit hoofdstuk beschrijft enkele demografische kenmerken van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, alsmede de<br />
<strong>gemeente</strong>lijke bevolk<strong>in</strong>gsprognose tot 2025. Hoewel er geen bevolk<strong>in</strong>gsprognoses op dorpsniveau<br />
beschikbaar zijn, wordt per kern wel een ram<strong>in</strong>g gegeven van het aantal 0-19 jarigen.<br />
2.1 Kenmerken bevolk<strong>in</strong>g<br />
In <strong>Drechterland</strong> wonen per 1 januari 2010 19.282 <strong>in</strong>woners. Deze <strong>in</strong>woners wonen verspreid over acht<br />
kernen; Hem, Hoogkarspel, Oosterblokker, Oosterleek, Schell<strong>in</strong>khout, Venhuizen, Westwoud en<br />
Wijdenes. Momenteel is 26% van de bevolk<strong>in</strong>g jonger dan 20 jaar en is 14% 65 jaar of ouder. Dit wijkt<br />
nauwelijks af van het landelijk gemiddelde. Wel heeft <strong>Drechterland</strong> relatief veel huishoudens met<br />
k<strong>in</strong>deren en hebben de huishoudens verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel te besteden.<br />
Tabel 2.1<br />
Kenmerken <strong>gemeente</strong><br />
Gemeente Nederland Gemeente Nederland<br />
Inwonertal per 1-1-2010 19.283 16.574.989 Huishoudens per 1-1-2010 7.500 7.386.144<br />
0-19 jaar 26% 24% Gem. huishoudgrootte 2,5 2,2<br />
20-64 jaar 60% 61%<br />
65 jaar en ouder 14% 15% Eenpers. huishouden 24% 36%<br />
5<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 35% 30%<br />
Man 51% 49% Hh. met k<strong>in</strong>deren 41% 34%<br />
Vrouw 49% 51%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 7.496 7.104.518 Inkomen - 2007<br />
Koop<br />
Huur<br />
76% 3<br />
23% 4<br />
59%<br />
41%<br />
gem. persoonlijk <strong>in</strong>komen<br />
van personen met een heel<br />
jaar <strong>in</strong>komen<br />
gem. besteedbaar <strong>in</strong>komen<br />
per hh.<br />
€ 29.000 € 28.300<br />
€ 37.800 € 33.600<br />
aandeel hh met laag <strong>in</strong>komen 4% 7%<br />
3 Bron: CBS. Het CBS beschikt niet over cijfers over de verhoud<strong>in</strong>g koop/huur van de won<strong>in</strong>gvoorraad op dorpsniveau.<br />
Hiervoor zijn de enquêteresultaten gebruikt. Volgens de enquête bestaat 84% van de won<strong>in</strong>gvoorraad <strong>in</strong><br />
<strong>Drechterland</strong> uit koopwon<strong>in</strong>gen.<br />
4 Bron: CBS. Het CBS beschikt niet over cijfers over de verhoud<strong>in</strong>g koop/huur van de won<strong>in</strong>gvoorraad op dorpsniveau.<br />
Hiervoor zijn de enquêteresultaten gebruikt. Volgens de enquête bestaat 16% van de won<strong>in</strong>gvoorraad <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong><br />
uit huurwon<strong>in</strong>gen.
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
2.2 Bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g<br />
De bevolk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> is over de afgelopen tien jaar gemiddeld met 1,2% gegroeid. Op dorpsniveau<br />
zien we dat de populatie <strong>in</strong> Hoogkarspel, Venhuizen en Wijdenes/Oosterleek is toegenomen. In Westwoud,<br />
Oosterblokker, Hem en Schell<strong>in</strong>khout kent de bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g een grilliger verloop; tussen 2005<br />
en 2010 daalde en steeg het <strong>in</strong>wonertal. Vooral <strong>in</strong> Hem was tussen 2006 en 2008 sprake van een dalende<br />
trendlijn.<br />
Tabel 2.2<br />
Gemiddelde groei bevolk<strong>in</strong>g <strong>Drechterland</strong> per 1.000 <strong>in</strong>woners, 1999-2009<br />
1.580<br />
1.560<br />
1.540<br />
1.520<br />
1.500<br />
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 gemiddeld<br />
Groei <strong>in</strong> procenten 1,72 0,29 1,14 1,79 1,22 1,90 0,31 1,19 1,44 1,04 1,20<br />
Hoogkarspel Hoogkarspel<br />
Venhuizen Venhuizen<br />
8.000<br />
7.800<br />
7.600<br />
7.400<br />
7.200<br />
7.000<br />
6.800<br />
2005 2010<br />
2005 2010<br />
6<br />
4.300<br />
4.200<br />
4.100<br />
4.000<br />
3.900<br />
3.800<br />
3.700<br />
Westwoud Westwoud<br />
Hem<br />
1.800<br />
1.790<br />
1.780<br />
1.770<br />
1.760<br />
1.750<br />
1.740<br />
1.730<br />
2005 2010<br />
1.650<br />
1.600<br />
1.550<br />
1.500<br />
1.450<br />
1.400<br />
1.350<br />
Oosterblokker Oosterblokker<br />
Wijdenes/Oosterleek<br />
1.500<br />
1.450<br />
1.400<br />
1.350<br />
1.300<br />
2005 2010<br />
2005 2010<br />
2005 2010
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
880<br />
870<br />
860<br />
850<br />
840<br />
830<br />
820<br />
2005 2010<br />
Aanwas en migratie<br />
Er zijn diverse aspecten verantwoordelijk voor de bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g van een <strong>gemeente</strong>. Dit wordt<br />
enerzijds bepaald door de natuurlijke aanwas; ofwel het saldo van geboorte en sterfte. Anderzijds<br />
speelt het migratiesaldo een rol; het verschil van het aantal mensen dat zich <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> vestigt en<br />
vertrekt naar een andere <strong>gemeente</strong>.<br />
Het aantal geboorten <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> schommelde de afgelopen jaren. Toch is er over het algemeen een<br />
dalende trend zichtbaar. Deze ontwikkel<strong>in</strong>g doet zich <strong>in</strong> heel Westfriesland voor. Naast de natuurlijke<br />
groei is ook de migratie van <strong>in</strong>vloed op de omvang van de bevolk<strong>in</strong>g. <strong>Drechterland</strong> kende de afgelopen<br />
jaren een overwegend positief migratiesaldo; het aantal mensen dat zich <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> vestigt, is<br />
groter dan het aantal dat vertrekt. De jaren 2001, 2004 en 2006 vormen hierop een uitzonder<strong>in</strong>g. Toen<br />
waren er m<strong>in</strong>der vestigers dan vertrekkers. De laatste jaren is er een hoger positief migratiesaldo, dit is<br />
vooral uit de grotere won<strong>in</strong>gbouwproductie te verklaren. De mensen die zich de afgelopen tien jaar <strong>in</strong><br />
<strong>Drechterland</strong> hebben gevestigd, zijn vooral afkomstig uit andere <strong>gemeente</strong>n <strong>in</strong> Westfriesland. Ook de<br />
vertrekkers blijven veelal <strong>in</strong> de regio.<br />
2.3 Bevolk<strong>in</strong>gsprognose<br />
Het prognosemodel Primos prognosticeert dat de bevolk<strong>in</strong>g van <strong>Drechterland</strong> de komende 10 jaar –<br />
evenals <strong>in</strong> de rest van Westfriesland – toeneemt. Ook daarna is sprake van een lichte groei. Over<br />
vijftien jaar wonen er naar verwacht<strong>in</strong>g circa 20.000 mensen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong>.<br />
Tabel 2.3<br />
Bevolk<strong>in</strong>gsprognose <strong>Drechterland</strong> 2011-2025<br />
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020<br />
Bevolk<strong>in</strong>gsprognose 19.278 19.390 19.428 19.509 19.542 19.619 19.700 19.732 19.776<br />
2021 2022 2023 2024 2025<br />
Bevolk<strong>in</strong>gsprognose 19.809 19.858 19.943 20.015 20.071<br />
Bron: Primos, 2009<br />
7
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
Evenals <strong>in</strong> de rest van de regio krijgt de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> te maken met vergrijz<strong>in</strong>g van de<br />
bevolk<strong>in</strong>g. Het aantal 65-plussers zal toenemen. Naast vergrijz<strong>in</strong>g zijn de <strong>gemeente</strong>n van<br />
Westfriesland, net als Noord-Holland en de rest van Nederland, de komende jaren onderhevig aan<br />
ontgroen<strong>in</strong>g. Want ondanks de lichte groei van de totale Westfriese bevolk<strong>in</strong>g, wordt een dal<strong>in</strong>g van het<br />
aantal 0-19 en 20-64 jarigen voorspeld. Ook <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> neemt het aantal jongeren naar<br />
verwacht<strong>in</strong>g af. Opvallend is dat alleen <strong>in</strong> Westwoud een toename van het aantal 0-19 jarigen wordt<br />
geprognosticeerd.<br />
Figuur 2.1<br />
Ontwikkel<strong>in</strong>g bevolk<strong>in</strong>gsopbouw <strong>Drechterland</strong><br />
Feitelijke cijfers 2009-2010, prognose 2011-2025 (bron: primos 2009)<br />
14000<br />
12000<br />
10000<br />
8000<br />
6000<br />
4000<br />
2000<br />
0<br />
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025<br />
0-19 20-64 65 eo<br />
De Westfriese <strong>gemeente</strong>n zijn de komende jaren <strong>in</strong> ongeveer gelijke mate onderhevig aan ontgroen<strong>in</strong>g<br />
en vergrijz<strong>in</strong>g. <strong>Drechterland</strong> vergrijst van alle <strong>gemeente</strong>n het m<strong>in</strong>st sterk en <strong>in</strong> Medemblik en<br />
Koggenland zal de vergrijz<strong>in</strong>g naar verwacht<strong>in</strong>g het hoogst zijn.<br />
8
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
Figuur 2.2<br />
Huidig en toekomstig aandeel 0-19 jarigen, 20-64 jarigen en 65-plussers <strong>in</strong> de Westfriese <strong>gemeente</strong>n<br />
27,5<br />
13,7<br />
58,8<br />
22,2<br />
Opmeer<br />
22,4<br />
55,4<br />
27,1 22,4<br />
12,6<br />
60,3 54,1<br />
23,5<br />
Koggenland<br />
Bron: staat van de regio Westfriesland, 2009<br />
25,8<br />
13,0<br />
61,2<br />
21,4<br />
54,7<br />
23,9<br />
Medemblik<br />
9<br />
27,1 24,1<br />
13,2<br />
59,0 21,8 54,1<br />
25,0<br />
61,9<br />
13,1<br />
26,0 24,1<br />
60,9<br />
24,9 21,5<br />
13,1<br />
54,3<br />
21,6<br />
62,6<br />
12,5 22,0 56,6<br />
Hoorn<br />
Wervershoof<br />
<strong>Drechterland</strong><br />
24,8<br />
Andijk<br />
51,8<br />
23,4<br />
26,1 23,4<br />
12,6<br />
61,4 54,8<br />
21,8<br />
Stede Broec<br />
23,8 20,1<br />
14,2<br />
62,0 55,8<br />
24,1<br />
2008<br />
0-19<br />
20-64<br />
65 en ouder<br />
Enkhuizen<br />
2025<br />
0-19<br />
20-64<br />
65 en ouder
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Demografie <strong>Drechterland</strong><br />
Figuur 2.3<br />
Bevolk<strong>in</strong>gsontwikkel<strong>in</strong>g 0-19 jarigen dorpskernen <strong>Drechterland</strong> (m.u.v. Schell<strong>in</strong>khout 4-18 jarigen)<br />
(Bron: leerl<strong>in</strong>genprognose 2009, <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, Feitelijke cijfers 2005-2009, prognose 2010-2025)<br />
Hoogkarspel Hoogkarspel 0-19 19 jarigen jarigen jarigen<br />
Hem 0-19 19 jarigen<br />
jarigen<br />
2100<br />
2000<br />
1900<br />
1800<br />
1700<br />
1600<br />
1500<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
560<br />
540<br />
520<br />
500<br />
480<br />
460<br />
440<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
0<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
1.250<br />
1.000<br />
750<br />
500<br />
250<br />
0<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
10<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
400<br />
300<br />
200<br />
100<br />
200<br />
0<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
Westwoud Westwoud 0-19 19 jarigen jarigen<br />
Wijdenes/Oosterleek 0-19 19 jarigen jarigen<br />
jarigen<br />
Oosterblokker Oosterblokker 0-19 19 jarigen jarigen<br />
Schell<strong>in</strong>khout 4-18 18 jarigen<br />
jarigen<br />
Venhuizen Venhuizen 0-19 19 jarigen<br />
jarigen<br />
0<br />
2005 2010 2015 2020 2025<br />
150<br />
100<br />
50<br />
0<br />
2005 2010 2015 2020 2025
Hoofdstuk 3<br />
Hem Hem<br />
Hem<br />
11
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
3. Hem<br />
Hem is één van de kle<strong>in</strong>ere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. Er wonen circa 1.500 <strong>in</strong>woners; dit is<br />
8% van de totale <strong>Drechterland</strong>se bevolk<strong>in</strong>g. De leeftijdsopbouw van de bevolk<strong>in</strong>g en de samenstell<strong>in</strong>g<br />
van de huishoudens <strong>in</strong> Hem lijken <strong>in</strong> sterke mate op die van de rest van de <strong>gemeente</strong>. Hetzelfde geldt<br />
voor het opleid<strong>in</strong>gsniveau, de arbeidsparticipatie en het <strong>in</strong>komen van de <strong>in</strong>woners. Er staan <strong>in</strong> het dorp<br />
ongeveer 680 won<strong>in</strong>gen, waarvan de meeste (semi) vrijstaand zijn. Hem heeft verder - <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g<br />
met de rest van de <strong>gemeente</strong> - relatief veel boerderijen en bedrijfswon<strong>in</strong>gen.<br />
Tabel 3.1<br />
Kenmerken Hem<br />
Hem Gemeente Hem Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 1.502 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 680 7.500<br />
0-19 jaar 24% 26% Gem. huishoudgrootte 2,2 2,5<br />
20-64 jaar 63% 60%<br />
65 jaar en ouder 13% 14% Eenpers. huishouden 22% 24%<br />
12<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 35% 35%<br />
Man 52% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 44% 41%<br />
Vrouw 48% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 680 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 9% 29% Koop 89% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 64% 60% Huur 11% 16%<br />
Appartement 4% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 24% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 16% 13% Hoog 30% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 13% 16% Gemiddeld 31% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 11% 13% Laag 40% 40%<br />
≥ € 2.501 28% 30%<br />
zeg ik liever niet 32% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 41% 38%<br />
Eenverdiener 30% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 29% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
3.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Vrijwel alle <strong>in</strong>woners van Hem v<strong>in</strong>den het eigen dorp een (zeer) prettige omgev<strong>in</strong>g om <strong>in</strong> te wonen.<br />
Gemiddeld geven de <strong>in</strong>woners een 7,5 als rapportcijfer voor de leefbaarheid <strong>in</strong> het eigen dorp. De<br />
<strong>in</strong>woners waarderen vooral de rust, het landelijke karakter en de sociale structuur. Bijna de helft mist<br />
wel bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp, zoals een bankfiliaal met ruime open<strong>in</strong>gstijden, openbaar<br />
vervoer en een uitgebreid(er) w<strong>in</strong>kelaanbod met onder meer kled<strong>in</strong>gw<strong>in</strong>kels, een slagerij, een<br />
sportschool en een grote supermarkt.<br />
Ondanks dat veel <strong>in</strong>woners voorzien<strong>in</strong>gen missen, zijn de meesten niet van plan Hem op korte termijn<br />
te verlaten. Slechts één op de acht heeft plannen om <strong>in</strong> de komende twee jaar te verhuizen,<br />
voornamelijk vanwege persoonlijke redenen. De enkele <strong>in</strong>woners die van plan zijn te verhuizen naar<br />
een andere <strong>gemeente</strong>, richten zich bij het zoeken vooral op Amsterdam.<br />
Tabel 3.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 24 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,5<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 99%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 71%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp Landelijk, rustig, gemeenschapsz<strong>in</strong>, aanwezigheid<br />
voorzien<strong>in</strong>gen, evenementen<br />
Negatieve punten dorp Bereikbaarheid, verkeersveiligheid en hoeveelheid<br />
verkeer (teveel), verschral<strong>in</strong>g van voorzien<strong>in</strong>genaanbod<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden 48% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 13%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 25%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 25%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 50%<br />
Top vier verhuisredenen<br />
1. persoonlijke redenen 3. reistijd naar het werk<br />
Gemist worden: bank, openbaar vervoer, w<strong>in</strong>kels<br />
2. won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g 4. betere voorzien<strong>in</strong>gen elders<br />
13
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
3.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Waar gaan de <strong>in</strong>woners van Hem heen voor hun boodschappen, waar werken, sporten en recreëren ze?<br />
De meeste <strong>in</strong>woners van Hem doen hun dagelijkse boodschappen <strong>in</strong> Venhuizen en twee op de tien<br />
<strong>in</strong>woners gaan hiervoor naar Hoogkarspel. De niet-dagelijkse boodschappen koopt men vooral buiten<br />
de <strong>gemeente</strong>grenzen; veelal <strong>in</strong> Hoorn, Enkhuizen of Stede Broec. Over het algemeen w<strong>in</strong>kelt men<br />
m<strong>in</strong>stens één keer per maand voor niet-dagelijkse boodschappen. Ruim vier op de tien <strong>in</strong>woners werkt<br />
<strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>; dit is van alle kernen het meest.<br />
Voor voorzien<strong>in</strong>gen gericht op k<strong>in</strong>deren, zoals de basisschool of de peuterspeelzaal, zijn ouders <strong>in</strong><br />
grote mate op het dorp zelf gericht. Alleen voor k<strong>in</strong>deropvang gaat de helft van de k<strong>in</strong>deren naar een<br />
locatie buiten Hem 5 .<br />
Tabel 3.3<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Venhuizen (58%), Hoogkarspel (22%), Buiten de <strong>gemeente</strong> (13%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (93%), Hoogkarspel (5%), Venhuizen (2%)<br />
Werk <strong>Drechterland</strong> (42%), Westfriesland (32%), buiten de regio (27%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Peuterspeelzaal 100% 0% 0%<br />
Vrijwilligerswerk 71% 17% 12%<br />
Basisonderwijs 69% 31% 0%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 58% 22% 20%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 50% 50% 0%<br />
Sporten 46% 28% 26%<br />
Uitgaan 38% 11% 51%<br />
Vrienden/familie 16% 24% 60%<br />
Recreëren 4% 16% 80%<br />
Educatie 4% 4% 92%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 3% 97%<br />
Ruim vier op de tien <strong>in</strong>woners geeft aan dat het sociale leven zich vooral afspeelt <strong>in</strong> het eigen dorp. Dit<br />
geldt met name voor het vrijwilligerswerk en het verenig<strong>in</strong>gsleven. Driekwart van de <strong>in</strong>woners uit Hem<br />
is lid van een verenig<strong>in</strong>g of club. Vooral een sportverenig<strong>in</strong>g of bibliotheek is populair. De helft van de<br />
dorpsbewoners is actief <strong>in</strong> het vrijwilligerswerk, waarvan een kwart m<strong>in</strong>stens één keer per week.<br />
5 Vanwege de kle<strong>in</strong>e aantallen dienen de resultaten met betrekk<strong>in</strong>g tot de voorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren voorzichtig te<br />
worden geïnterpreteerd. Dit geldt voor vrijwel alle kernen.<br />
14
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
Andere activiteiten, zoals het bezoeken van familie of vrienden, uitgaan of educatieve activiteiten doen<br />
<strong>in</strong>woners met name buiten het eigen dorp. Vier op de tien dorpsbewoners v<strong>in</strong>den het (op dit moment)<br />
niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die niet <strong>in</strong> de eigen dorpskern aanwezig zijn. Op hogere<br />
leeftijd ziet 53% zich wel verhuizen.<br />
Tabel 3.4.<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 43%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 41%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 53%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 76%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 41%<br />
- Bibliotheek 27%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 10%<br />
Actief als vrijwilliger 49%<br />
Het dorpshuis <strong>in</strong> de eigen kern, het zwembad ’t Hemmerven en de bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen worden<br />
redelijk frequent bezocht door de <strong>in</strong>woners uit Hem. De voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Hoogkarspel, zoals de markt,<br />
bibliotheek en het openlucht zwembad trekken m<strong>in</strong>der bezoekers vanuit dit dorp.<br />
Tabel 3.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1 keer<br />
per week<br />
15<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 25% 13% 24% 38%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 20% 5% 13% 62%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 6% 27% 12% 55%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 4% 9% 29% 57%<br />
Jongerencentrum Access 2% 2% 9% 86%<br />
Jongerencentrum Loods 2 1% 0% 0% 99%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 0% 2% 2% 96%<br />
Zwembad Streekbad 0% 1% 1% 98%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
3.3 Mobiliteit<br />
Welk vervoersmiddel gebruiken <strong>in</strong>woners van Hem om bij voorzien<strong>in</strong>gen te komen? De meeste <strong>in</strong>woners<br />
uit Hem gaan met de auto of (brom)fiets naar het werk. Bijna 30 procent woont op een afstand van vijf<br />
kilometer of m<strong>in</strong>der van het werk af. De rest moet verder reizen. Het woon-werkverkeer is voor<br />
driekwart niet bezwaarlijk. Men gaat over het algemeen op de fiets of met de auto naar het centrum van<br />
het dorp. Voor het bezoeken van andere dorpen of <strong>gemeente</strong>n pakken de meesten de auto.<br />
Tabel 3.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (55%), (brom)fiets (14%) Goed 32%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (46%), auto (39%) Voldoende 37%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (76%), (brom)fiets (20%) Matig 24%<br />
Naar de stad Auto (91%) Slecht 8%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 29% (Zeer) bezwaarlijk 27%<br />
5 tot 30 kilometer 46% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 73%<br />
30 kilometer of meer 25%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 97% Geen 5%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (91%) 1 auto 48%<br />
Communiceren met anderen (66%) 2 auto’s 41%<br />
Producten/diensten kopen (44%) 3 auto’s of meer 7%<br />
De reisbereidheid van de <strong>in</strong>woners hangt samen met het type voorzien<strong>in</strong>gen. Zo v<strong>in</strong>dt de meerderheid<br />
dat een p<strong>in</strong>automaat, opvangvoorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren, een huisarts, dorpshuis en w<strong>in</strong>kels voor<br />
dagelijkse boodschappen <strong>in</strong> de buurt moeten zijn. Sportvoorzien<strong>in</strong>gen en de markt mogen iets verder<br />
liggen. Voor niet-dagelijkse boodschappen en culturele voorzien<strong>in</strong>gen is een aanzienlijke groep bereid<br />
meer dan zes kilometer te reizen.<br />
16
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hem<br />
Figuur 3.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
17<br />
0-2 2 km<br />
km<br />
P<strong>in</strong>automaat (70%)<br />
Basisonderwijs (69%)<br />
Peuterspeelzaal (64%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (62%)<br />
Huisarts/gez.centrum (58%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (57%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (53%)<br />
Postkantoor/servicepunt (50%)<br />
Bibliotheek (47%)<br />
Zwembad (40%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (31%)<br />
3-5 5 km<br />
km<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (54%)<br />
De markt (54%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (43%)<br />
Postkantoor/servicepunt (42%)<br />
Bibliotheek (41%)<br />
Zwembad (40%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (35%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (33%)<br />
6-10 10 km<br />
km<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschappen<br />
(56%)<br />
> > 10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (51%)<br />
3.4 Conclusie<br />
De <strong>in</strong>woners van Hem wonen met veel plezier <strong>in</strong> hun eigen dorp. Men waardeert de rust en ruimte die<br />
het landelijke karakter van de woonomgev<strong>in</strong>g met zich meebrengt, maar ook de saamhorigheid van de<br />
mensen wordt als positief ervaren. Men kent de leefomgev<strong>in</strong>g een mooi rapportcijfer toe: een ruime<br />
voldoende - 7,5. Hoewel bijna de helft van de <strong>in</strong>woners voorzien<strong>in</strong>gen mist <strong>in</strong> het dorp, lijkt dit geen<br />
aanleid<strong>in</strong>g om het dorp te verlaten. Vier op de tien <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>den het bovendien niet h<strong>in</strong>derlijk om<br />
voor bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen te moeten reizen. De meerderheid reist nu immers al meer dan 6km om<br />
uit te gaan, te recreëren, om vrienden en familie te bezoeken en onderwijs te genieten. Ook voor de<br />
niet-dagelijkse boodschappen en het werk verlaat men regelmatig de <strong>gemeente</strong>. Dit gebeurt doorgaans<br />
met de auto, waar de meeste huishoudens er m<strong>in</strong>imaal één van hebben. Van het openbaar vervoer<br />
wordt <strong>in</strong> m<strong>in</strong>dere mate gebruik gemaakt om op het werk, <strong>in</strong> andere dorpen en steden te komen.<br />
Wellicht komt dit omdat het openbaar vervoer een knelpunt vormt.<br />
Onderwijsvoorzien<strong>in</strong>gen en een p<strong>in</strong>automaat zijn voorzien<strong>in</strong>gen die men het liefst <strong>in</strong> de directe<br />
omgev<strong>in</strong>g heeft. Voor 43% van de <strong>in</strong>woners speelt het sociale leven zich vooral af <strong>in</strong> het dorp. Hem kent<br />
dan ook een rijk verenig<strong>in</strong>gsleven; veel <strong>in</strong>woners zijn lid van een verenig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het dorp zelf.<br />
Sportverenig<strong>in</strong>gen en het veelbezochte dorpshuis spelen daar<strong>in</strong> waarschijnlijk een belangrijke functie.
Hoofdstuk 4<br />
Hoogkarspel oogkarspel oogkarspel
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
4. Hoogkarspel<br />
In Hoogkarspel woont 41% van de bevolk<strong>in</strong>g van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>; ruim 7.800 <strong>in</strong>woners. De<br />
opbouw van de bevolk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de kern lijkt erg op die <strong>in</strong> de gehele <strong>gemeente</strong>. Qua leeftijd,<br />
opleid<strong>in</strong>gsniveau, arbeidsparticipatie en verdel<strong>in</strong>g van de huishoudens bestaan er nauwelijks<br />
verschillen. Er staan ongeveer 3.000 won<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp, waaronder relatief veel rijtjeswon<strong>in</strong>gen.<br />
Tabel 4.1<br />
Kenmerken Hoogkarspel<br />
Hoogkarspel Gemeente Hoogkarspel Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 7.831 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 3.050 7.500<br />
0-19 jaar 26% 26% Gem. huishoudgrootte 2,5 2,5<br />
20- 64 jaar 60% 60%<br />
65 jaar en ouder 14% 14% Eenpers. huishouden 25% 24%<br />
19<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 34% 35%<br />
Man 50% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 41% 41%<br />
Vrouw 50% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 3.058 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 36% 29% Koop 84% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 55% 60% Huur 16% 16%<br />
Appartement 6% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 3% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 8% 13% Hoog 30% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 15% 16% Gemiddeld 32% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 14% 13% Laag 38% 40%<br />
≥ € 2.501 33% 30%<br />
zeg ik liever niet 30% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 38% 38%<br />
Eenverdiener 29% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 32% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
4.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
De meerderheid van de dorpsbewoners woont (zeer) prettig <strong>in</strong> Hoogkarspel en voelt zich erg aan het<br />
dorp gehecht. Gemiddeld geven de <strong>in</strong>woners een 7,6 als rapportcijfer voor de leefbaarheid. Men<br />
waardeert vooral de aanwezigheid van het tre<strong>in</strong>station en de gemeenschapsz<strong>in</strong>. Over het w<strong>in</strong>kelaanbod<br />
is men m<strong>in</strong>der tevreden; veel <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>den het w<strong>in</strong>kelcentrum te beperkt en zijn bang voor een<br />
terugloop van het aantal w<strong>in</strong>kels. De helft van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde belangrijke voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />
het dorp. Het gaat onder meer om w<strong>in</strong>kels, (meer) supermarkten, een sportschool en een bank.<br />
Eén op de acht <strong>in</strong>woners is voornemens om b<strong>in</strong>nen twee jaar te verhuizen. De voornaamste reden om te<br />
verhuizen is de won<strong>in</strong>g of de woonomgev<strong>in</strong>g. De helft zoekt een won<strong>in</strong>g buiten Hoogkarspel. Zij richten<br />
zich vooral op steden, waaronder Amsterdam, Enkhuizen, Hoorn en Stede Broec.<br />
Tabel 4.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 28 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,6<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 97%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 73%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp Tre<strong>in</strong>station, gemeenschapsz<strong>in</strong>, sportaanbod, ruimte<br />
Negatieve punten dorp dreigende leegloop w<strong>in</strong>kelcentrum, we<strong>in</strong>ig te beleven/saai<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 12%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 33%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 13%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 53%<br />
Top drie verhuisredenen<br />
1. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
2. om persoonlijke redenen<br />
3. vanwege de sfeer/de mentaliteit van de mensen<br />
51% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: (meer) w<strong>in</strong>kels, supermarkten, sportschool<br />
20
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
4.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Inwoners van Hoogkarspel zijn voor hun dagelijkse boodschappen sterk op de eigen kern georiënteerd.<br />
De helft (53%) doet m<strong>in</strong>stens één keer per maand niet-dagelijkse boodschappen. Deze boodschappen<br />
worden vooral <strong>in</strong> andere <strong>gemeente</strong>n gedaan. Ook het werk is voornamelijk buiten de <strong>gemeente</strong>. Men<br />
maakt gebruik van de voorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren (peuterspeelzaal, het basisonderwijs en<br />
k<strong>in</strong>deropvang) <strong>in</strong> het eigen dorp. Alleen k<strong>in</strong>deropvang ligt wel eens verder gelegen.<br />
Tabel 4.3<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Hoogkarspel (93%), buiten de <strong>gemeente</strong> (7%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (92%), Hoogkarspel (6%)<br />
Werk Westfriesland (45%), buiten de regio (34%), <strong>Drechterland</strong> (21%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Peuterspeelzaal 100% 0% 0%<br />
Basisonderwijs 95% 5% 0%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 78% 22% 0%<br />
Vrijwilligerswerk 71% 13% 16%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 63% 22% 15%<br />
Sporten 52% 32% 16%<br />
Uitgaan 34% 17% 50%<br />
Vrienden/familie 16% 30% 54%<br />
Recreëren 2% 20% 78%<br />
Educatie 2% 17% 81%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 2% 98%<br />
Voor 53% speelt het sociale leven zich vooral <strong>in</strong> het dorp af. Dit geldt vooral voor vrijwilligerswerk, het<br />
verenig<strong>in</strong>gsleven en sport. Voor het bezoeken van vrienden en familie, recreatie en educatie gaan de<br />
meesten naar locaties buiten het dorp. De ruime meerderheid is lid van een verenig<strong>in</strong>g of club. Men<br />
staat vooral <strong>in</strong>geschreven bij sportverenig<strong>in</strong>gen of een bibliotheek. De helft van de dorpsbewoners<br />
werkt wel eens als vrijwilliger, waarvan bijna een derde m<strong>in</strong>stens één keer per week.<br />
Bijna vier op de tien <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>dt het niet erg dat zij moeten reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> de<br />
eigen dorpskern niet aanwezig zijn. Op oudere leeftijd worden nabijgelegen voorzien<strong>in</strong>gen van groter<br />
belang; 53% wil op hoge leeftijd om deze reden verhuizen.<br />
21
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
Tabel 4.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 53%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 36%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 53%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 81%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 42%<br />
- Bibliotheek 40%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 12%<br />
Actief als vrijwilliger 50%<br />
De helft van de dorpsbewoners van Hoogkarspel gaat m<strong>in</strong>stens één keer per maand naar de markt <strong>in</strong><br />
Hoogkarspel. Ook de andere voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp, zoals de markt, het zwembad, de bibliotheek en<br />
het dorpshuis bezoekt men redelijk frequent, <strong>in</strong> tegenstell<strong>in</strong>g tot accommodaties <strong>in</strong> andere kernen.<br />
Tabel 4.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1<br />
keer per week<br />
22<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 25% 26% 21% 29%<br />
Zwembad Streekbad 16% 6% 15% 63%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 11% 31% 15% 43%<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 6% 4% 13% 77%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 1% 0% 0% 99%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 0% 1% 0% 98%<br />
Jongerencentrum Access 0% 0% 1% 99%<br />
Jongerencentrum Loods 2 0% 1% 2% 96%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
4.3 Mobiliteit<br />
Bijna alle huishoudens <strong>in</strong> Hoogkarspel beschikken over één of meerdere auto’s. De meeste <strong>in</strong>woners<br />
gaan met de auto of (brom)fiets naar hun werk. Ruim een kwart van de <strong>in</strong>woners werkt dichtbij huis, op<br />
5 kilometer of m<strong>in</strong>der. De rest werkt verder. Ruim acht op de tien <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>den het reizen naar het<br />
werk geen probleem. Naar het centrum van Hoogkarspel loopt of fietst men doorgaans. Als men naar<br />
andere dorpen gaat, is het meest gebruikte vervoersmiddel een auto of fiets.<br />
De fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen tussen de dorpen worden over het algemeen positief<br />
beoordeeld. Voor verder gelegen steden pakt men vooral de auto.<br />
Tabel 4.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (49%), (brom)fiets (27%) Goed 45%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (58%), lopend (25%) Voldoende 39%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (54%), (brom)fiets (45%) Matig 11%<br />
Naar de stad Auto (73%) Slecht 4%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 26% (Zeer) bezwaarlijk 17%<br />
5 tot 30 kilometer 46% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 83%<br />
30 kilometer of meer 28%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 92% Geen 6%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (89%) 1 auto 66%<br />
Producten/diensten kopen (50%) 2 auto’s 26%<br />
Communiceren met anderen (65%) 3 auto’s of meer 2%<br />
De ruime meerderheid v<strong>in</strong>dt dat er een p<strong>in</strong>automaat, opvangvoorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren, w<strong>in</strong>kels voor<br />
dagelijkse boodschappen, een huisarts, postkantoor, markt, dorpshuis en bibliotheek nabij moeten<br />
zijn. Voor andersoortige voorzien<strong>in</strong>gen is de bereidheid om te reizen wat groter.<br />
23
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Hoogkarspel<br />
Figuur 4.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
24<br />
0-2 2 km<br />
P<strong>in</strong>automaat (93%)<br />
Basisonderwijs (89%)<br />
Peuterspeelzaal (88%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (86%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (84%)<br />
Huisarts/gez.centrum (81%)<br />
Postkantoor/servicepunt (77%)<br />
De markt (77%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (76%)<br />
Bibliotheek (75%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (56%)<br />
Zwembad (48%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (37%)<br />
3-5 5 km km<br />
Zwembad (39%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (36%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (35%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (33%)<br />
6-10 10 km<br />
km<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (50%)<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (43%)<br />
> > > 10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (42%)<br />
4.4 Conclusie<br />
Men v<strong>in</strong>dt het zeer prettig wonen <strong>in</strong> Hoogkarspel. Vooral de gemeenschapsgeest <strong>in</strong> het dorp wordt<br />
gewaardeerd. Maar ook de aanwezigheid van een tre<strong>in</strong>station waardeert men. De leefbaarheid krijgt<br />
een gemiddeld rapportcijfer van een 7,6. Toch ziet men ook m<strong>in</strong>der positieve punten; de helft mist<br />
belangrijke voorzien<strong>in</strong>gen en men maakt zich zorgen om de verschral<strong>in</strong>g van het w<strong>in</strong>kelaanbod.<br />
Ongeveer één op de acht <strong>in</strong>woners wil b<strong>in</strong>nen twee jaar verhuizen. De redenen hiervoor liggen met<br />
name op het persoonlijke vlak. Gemiste voorzien<strong>in</strong>gen of de woonomgev<strong>in</strong>g zijn nauwelijks een<br />
verhuisreden. Een derde v<strong>in</strong>dt het momenteel geen probleem om hiervoor te reizen naar andere kernen<br />
b<strong>in</strong>nen Hoogkarspel. Onderwijsvoorzien<strong>in</strong>gen, een p<strong>in</strong>automaat, w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse<br />
boodschappen, postkantoor, markt, dorpshuis en bibliotheek wenst men het liefst <strong>in</strong> de directe<br />
omgev<strong>in</strong>g. Voor de andere voorzien<strong>in</strong>gen reist men verder en v<strong>in</strong>dt men dit ook m<strong>in</strong>der bezwaarlijk. Zo<br />
werkt en doet men de niet-dagelijkse boodschappen voornamelijk buiten de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. En<br />
ook voor het uitgaan, het bezoeken van vrienden en familie, recreatie, educatie en culturele<br />
voorzien<strong>in</strong>gen legt de meerderheid momenteel meer dan zes kilometer af. Voor ongeveer de helft van<br />
de <strong>in</strong>woners speelt het sociale leven vooral af <strong>in</strong> het dorp. Dit geldt vooral voor het verenig<strong>in</strong>gsleven,<br />
sport en het vrijwilligerswerk. Toch verwacht meer dan de helft op hoge leeftijd te verhuizen naar een<br />
buurt met meer voorzien<strong>in</strong>gen.
Hoofdstuk 5<br />
Oosterblokker<br />
Oosterblokker<br />
25
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
5. Oosterblokker<br />
Oosterblokker telt per 1 januari 2010 1.548 <strong>in</strong>woners. De <strong>in</strong>woners weerspiegelen grotendeels de<br />
kenmerken van de bevolk<strong>in</strong>g van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> qua leeftijdsopbouw, type en grootte van<br />
de huishoudens. Het gemiddelde opleid<strong>in</strong>gsniveau en <strong>in</strong>komen <strong>in</strong> Oosterblokker is wel lager dan<br />
gemiddeld, hoewel de arbeidsparticipatie dat nauwelijks is. In het dorp staan bijna 600 won<strong>in</strong>gen.<br />
Naar verhoud<strong>in</strong>g zijn er <strong>in</strong> Oosterblokker meer rijtjeswon<strong>in</strong>gen dan <strong>in</strong> de rest van <strong>Drechterland</strong>.<br />
Tabel 5.1.<br />
Kenmerken Oosterblokker<br />
Oosterblokker Gemeente Oosterblokker Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 1.548 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 590 7.500<br />
0-19 jaar 25% 26% Gem. huishoudgrootte 2,6 2,5<br />
20- 64 jaar 62% 60%<br />
65 jaar en ouder 13% 14% Eenpers. huishouden 23% 24%<br />
26<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 32% 35%<br />
Man 52% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 45% 41%<br />
Vrouw 48% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 586 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 35% 29% Koop 84% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 58% 60% Huur 16% 16%<br />
Appartement 3% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 3% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 21% 13% Hoog 20% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 22% 16% Gemiddeld 28% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 10% 13% Laag 52% 40%<br />
≥ € 2.501 19% 30%<br />
zeg ik liever niet 28% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 38% 38%<br />
Eenverdiener 25% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 38% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
5.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Inwoners van Oosterblokker zijn goed te spreken over hun dorp en de ruime meerderheid voelt zich<br />
(zeer) gehecht. Positieve punten zijn volgens <strong>in</strong>woners vooral de rust, de gezelligheid en de<br />
saamhorigheid <strong>in</strong> het dorp. Ook het landelijke en dorpse karakter wordt als prettig ervaren. Bijna zes<br />
op de tien mist wel voorzien<strong>in</strong>gen; met name w<strong>in</strong>kels en een goede verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g van het openbaar<br />
vervoer ontbreken volgens hen.<br />
Eén op de acht <strong>in</strong>woners van Oosterblokker verwacht b<strong>in</strong>nen nu en twee jaar te verhuizen, met name<br />
vanwege de woonomgev<strong>in</strong>g of de behoefte aan zorg. Ruim de helft van de verhuisgeneigden is van plan<br />
om Oosterblokker te verlaten.<br />
Tabel 5.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 31 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,1<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 99%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 73%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp rust, gezelligheid, saamhorigheid, landelijk<br />
Negatieve punten dorp we<strong>in</strong>ig w<strong>in</strong>kel- en sociale voorzien<strong>in</strong>gen en slecht openbaar vervoer<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
57% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: w<strong>in</strong>kels dagelijkse boodschappen en openbaar<br />
vervoer<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 12%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 46%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 15%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 54%<br />
Top drie verhuisredenen<br />
1. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
2. vanwege gezondheid/behoefte aan zorg<br />
3. om persoonlijke redenen<br />
27
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
5.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Ongeveer een kwart van de <strong>in</strong>woners doet m<strong>in</strong>stens één keer per maand niet-dagelijkse boodschappen.<br />
Hiervoor gaat men, evenals voor de dagelijkse boodschappen, meestal naar andere <strong>gemeente</strong>n. In<br />
Oosterblokker (en Schell<strong>in</strong>khout) is de uitvloei naar andere <strong>gemeente</strong>n voor de dagelijkse<br />
boodschappen hoger dan gemiddeld <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong>. Men bezoekt hiervoor vooral Hoorn en Blokker.<br />
Net als <strong>in</strong> de meeste andere kernen is men voor onderwijs en k<strong>in</strong>deropvang vooral georiënteerd op het<br />
eigen dorp.<br />
Tabel 5.3<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (88%), Hoogkarspel (7%), Oosterblokker (4%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (92%), Hoogkarspel (6%)<br />
Werk Westfriesland (45%), buiten de regio (35%), <strong>Drechterland</strong> (20%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Peuterspeelzaal 100% 0% 0%<br />
Basisonderwijs 88% 6% 6%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 80% 0% 20%<br />
Vrijwilligerswerk 64% 28% 8%<br />
Sporten 54% 36% 10%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 54% 33% 13%<br />
Uitgaan 39% 33% 27%<br />
Vrienden/familie 15% 33% 52%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 2% 39% 59%<br />
Recreëren 1% 17% 81%<br />
Educatie 0% 23% 77%<br />
Voor bijna vier op de tien speelt het sociale leven zich vooral af <strong>in</strong> Oosterblokker. De meerderheid doet<br />
hier vrijwilligerswerk, sport of is lid van een verenig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het dorp. Driekwart van de <strong>in</strong>woners is lid<br />
van een verenig<strong>in</strong>g of club, met name van een sportverenig<strong>in</strong>g. Bijna de helft is actief <strong>in</strong> het<br />
vrijwilligerswerk, waarvan 23% m<strong>in</strong>imaal één keer per week. Om te recreëren, opleid<strong>in</strong>gen en studie te<br />
volgen en vrienden en familie te bezoeken, reist men vaak naar elders.<br />
Zesendertig procent van de <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>dt het geen probleem om gebruik te maken van voorzien<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> andere kernen. Zes op de tien zou wel op hoge leeftijd willen verhuizen, naar een won<strong>in</strong>g met meer<br />
voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de buurt.<br />
28
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
Tabel 5.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 38%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 36%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 62%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 75%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 34%<br />
- Bibliotheek 18%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 12%<br />
Actief als vrijwilliger 46%<br />
In vergelijk<strong>in</strong>g met de overige kernen van <strong>Drechterland</strong>, is de bezoekfrequentie van <strong>in</strong>woners van<br />
Oosterblokker aan de voorgelegde voorzien<strong>in</strong>gen relatief laag. Het meest bezocht worden het dorpshuis<br />
<strong>in</strong> de eigen kern en de markt <strong>in</strong> Hoogkarspel.<br />
Tabel 5.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1 keer<br />
per week<br />
29<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 3% 7% 27% 63%<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 8% 3% 13% 76%<br />
Zwembad Streekbad 1% 0% 7% 92%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 2% 3% 0% 95%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 0% 0% 1% 99%<br />
Jongerencentrum Access 0% 0% 1% 99%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 0% 0% 1% 99%<br />
Jongerencentrum Loods 2 0% 0% 0% 100%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
5.3 Mobiliteit<br />
Vrijwel alle huishoudens <strong>in</strong> het dorp beschikken over m<strong>in</strong>imaal één auto. De meeste <strong>in</strong>woners van<br />
Oosterblokker gaan hiermee of met de (brom)fiets naar het werk. Drie op de tien <strong>in</strong>woners wonen<br />
maximaal vijf kilometer van het werk af. De rest reist verder. De meerderheid ervaart het woon-werk<br />
verkeer als geen bezwaar. Men gaat meestal per fiets of auto naar het centrum van Oosterblokker. Voor<br />
een bezoek aan de andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> of nabijgelegen steden pakt men doorgaans de auto.<br />
Een ruime meerderheid van de Oosterblokkers beschikt over <strong>in</strong>ternet. Zij surfen vooral over de digitale<br />
snelweg om <strong>in</strong>formatie te zoeken en te communiceren met anderen.<br />
Tabel 5.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (51%), (brom)fiets (24%) Goed 28%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (47%), auto (28%) Voldoende 41%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (71%) Matig 22%<br />
Naar de stad Auto (72%) Slecht 9%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 29% (Zeer) bezwaarlijk 21%<br />
5 tot 30 kilometer 55% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 79%<br />
30 kilometer of meer 16%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 87% Geen 9%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (86%) 1 auto 61%<br />
Communiceren met anderen (64%) 2 auto’s 24%<br />
Producten/diensten kopen (35%) 3 auto’s of meer 7%<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren, zoals k<strong>in</strong>deropvang en basisscholen heeft men bij voorkeur op maximaal<br />
twee kilometer afstand van de eigen won<strong>in</strong>g. Hetzelfde geldt voor de huisarts, p<strong>in</strong>automaat, het<br />
dorpshuis en w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen. Voor de overige voorzien<strong>in</strong>gen mogen de<br />
afstanden groter zijn. Voor niet-dagelijkse boodschappen en culturele voorzien<strong>in</strong>gen willen vier op de<br />
tien <strong>in</strong>woners wel meer dan zes kilometer reizen.<br />
30
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Oosterblokker<br />
Figuur 5.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
5.4 Conclusie<br />
31<br />
0-2 2 km<br />
km<br />
Peuterspeelzaal (89%)<br />
Basisonderwijs (87%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (87%)<br />
Huisarts/gez.centrum (71%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (68%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (65%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (60%)<br />
Postkantoor/servicepunt (40%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (40%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (37%)<br />
3-5 5 km<br />
Bibliotheek (61%)<br />
Zwembad (60%)<br />
De markt (54%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (51%)<br />
Postkantoor/servicepunt (50%)<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (46%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (43%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (40%)<br />
6-10 10 km<br />
km<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (42%)<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (43%)<br />
Oosterblokker is één van de kle<strong>in</strong>ere kernen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. Het dorp kenmerkt zich door<br />
relatief veel rijtjeswon<strong>in</strong>gen, het hoge aandeel laagopgeleiden en lage <strong>in</strong>komens. De <strong>in</strong>woners van het<br />
dorp wonen er desalniettem<strong>in</strong> met veel plezier. De leefbaarheid wordt met een ruime voldoende<br />
beoordeeld. Er zijn wel aandachtspunten. Zo worden er w<strong>in</strong>kels en sociale voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp<br />
gemist. Ook het openbaar vervoer wordt door velen als onvoldoende ervaren. Desondanks zijn de<br />
Oosterblokkers geen verhuizers: 82% woont al meer dan 10 jaar <strong>in</strong> het dorp. Verder heeft een<br />
m<strong>in</strong>derheid verhuisplannen. Voor het basisonderwijs, peuterspeelzaalwerk en k<strong>in</strong>deropvang is men <strong>in</strong><br />
sterke mate op het eigen dorp georiënteerd. Veel <strong>in</strong>woners zijn lid van een (sport)verenig<strong>in</strong>g of club <strong>in</strong><br />
het dorp en verrichten er vrijwilligerswerk. De focus op de eigen woonplaats is veel m<strong>in</strong>der als het gaat<br />
om de dagelijkse en niet-dagelijkse boodschappen, werkzaamheden, het volgen van opleid<strong>in</strong>gen en<br />
studies en recreëren. Bijna alle huishoudens beschikken wel over een auto om die afstand te<br />
overbruggen.
Hoofdstuk 6<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
32
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
6. Schell<strong>in</strong>khout<br />
Schell<strong>in</strong>khout is qua <strong>in</strong>wonertal een zeer kle<strong>in</strong>e kern; het dorp telt 869 <strong>in</strong>woners en 343 won<strong>in</strong>gen. De<br />
leeftijdsopbouw van de <strong>in</strong>woners komt nagenoeg overeen met de rest van <strong>Drechterland</strong>, net als de<br />
opbouw van de won<strong>in</strong>gvoorraad en de huishoudens. Wel is het opleid<strong>in</strong>gsniveau bovengemiddeld en<br />
het deel tweeverdieners juist lager. De <strong>in</strong>komensverdel<strong>in</strong>g is vergelijkbaar met de rest van de<br />
<strong>gemeente</strong>.<br />
Tabel 6.1<br />
Kenmerken Schell<strong>in</strong>khout<br />
Schell<strong>in</strong>khout Gemeente Schell<strong>in</strong>khout Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 869 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 380 7.500<br />
0-19 jaar 22% 26% Gem. huishoudgrootte 2,4 2,5<br />
20- 64 jaar 62% 60%<br />
65 jaar en ouder 16% 14% Eenpers. huishouden 22% 24%<br />
33<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 40% 35%<br />
Man 51% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 38% 41%<br />
Vrouw 49% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 343 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 28% 29% Koop 88% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 62% 60% Huur 12% 16%<br />
Appartement 0% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 11% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 10% 13% Hoog 38% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 18% 16% Gemiddeld 27% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 18% 13% Laag 36% 40%<br />
≥ € 2.501 30% 30%<br />
zeg ik liever niet 24% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 29% 38%<br />
Eenverdiener 33% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 39% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
6.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Inwoners van Schell<strong>in</strong>khout zijn tevreden over het dorp; de leefbaarheid wordt gewaardeerd met een<br />
7,5 en 82% voelt zich (zeer) gehecht. Positieve punten v<strong>in</strong>den <strong>in</strong>woners vooral de karakteristieke,<br />
kle<strong>in</strong>schalige en landelijke uitstral<strong>in</strong>g. M<strong>in</strong>der positief is men over het voorzien<strong>in</strong>genaanbod;<br />
tweederde van de <strong>in</strong>woners (67%) mist bepaalde belangrijke voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> hun dorp. Dit is (net als<br />
<strong>in</strong> Westwoud) ruim boven het gemiddelde. Vooral aan w<strong>in</strong>kels voor de dagelijkse boodschappen,<br />
openbaar vervoer, een p<strong>in</strong>automaat en een postkantoor is volgens <strong>in</strong>woners een tekort.<br />
Acht procent van de <strong>in</strong>woners denkt b<strong>in</strong>nen twee jaar te verhuizen, waarvan de meeste Schell<strong>in</strong>khout<br />
naar verwacht<strong>in</strong>g zullen verlaten. De voornaamste reden om te verhuizen is het betere<br />
voorzien<strong>in</strong>genaanbod elders.<br />
Tabel 6.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 29 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,5<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 98%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 82%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp mooi, rustig, karakteristiek, kle<strong>in</strong>schalig, landelijk<br />
Negatieve punten dorp gebrek aan (w<strong>in</strong>kel)voorzien<strong>in</strong>gen en openbaar vervoer<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 8%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 20%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 0%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 75%<br />
Top drie verhuisredenen<br />
1. vanwege de betere voorzien<strong>in</strong>gen elders<br />
2. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
3. vanwege gezondheid/behoefte aan zorg<br />
67% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: w<strong>in</strong>kels voor de dagelijkse boodschappen,<br />
openbaar vervoer, p<strong>in</strong>automaat, postkantoor<br />
34
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
6.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Bijna drie op de tien <strong>in</strong>woners (29%) doet m<strong>in</strong>stens één keer per maand niet dagelijkse boodschappen.<br />
Inwoners van Schell<strong>in</strong>khout zijn vooral georiënteerd op w<strong>in</strong>kelvoorzien<strong>in</strong>gen buiten de <strong>gemeente</strong>, voor<br />
zowel de dagelijkse als niet-dagelijkse boodschappen. Voor basisscholen, de peuterspeelzaal en<br />
k<strong>in</strong>deropvang is de meerderheid overigens wel georiënteerd op de eigen kern.<br />
Tabel 6.3<br />
Oriëntatie op voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels en werk<br />
Dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (83%), Oosterblokker (12%), Venhuizen (4%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (96%), Hoogkarspel (2%), Oosterblokker (2%)<br />
Werk Westfriesland (46%), buiten de regio (29%), <strong>Drechterland</strong> (24%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Basisonderwijs 89% 11% 0%<br />
Peuterspeelzaal 67% 33% 0%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 67% 33% 0%<br />
Vrijwilligerswerk 52% 22% 26%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 40% 34% 26%<br />
Uitgaan 30% 39% 30%<br />
Recreëren 26% 8% 67%<br />
Sporten 25% 47% 28%<br />
Vrienden/familie 4% 18% 78%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 36% 64%<br />
Educatie 0% 21% 79%<br />
Voor bijna drie op de tien v<strong>in</strong>dt het sociale leven vooral plaats <strong>in</strong> Schell<strong>in</strong>khout. Dit geldt met name<br />
voor het vrijwilligerswerk en het verenig<strong>in</strong>gsleven. Acht op de tien <strong>in</strong>woners uit Schell<strong>in</strong>khout staat<br />
<strong>in</strong>geschreven bij een verenig<strong>in</strong>g of club. Men is vooral lid van een sportverenig<strong>in</strong>g, culturele verenig<strong>in</strong>g<br />
en bibliotheek. Ruim de helft van de dorpsbewoners is actief <strong>in</strong> het vrijwilligerswerk, waarvan een<br />
kwart één keer per week of vaker. Voor recreatie, sport en cultuur en voor contact met vrienden en<br />
familie reist men verder.<br />
Reizen naar andere kernen voor bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen v<strong>in</strong>dt ruim de helft van de <strong>in</strong>woners geen<br />
bezwaar. Dat is ten opzichte van veel andere kernen <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> een hoog percentage. Op hoge<br />
leeftijd wil 56% verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de buurt.<br />
35
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
Tabel 6.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 28%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 56%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 55%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 79%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 42%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 21%<br />
- Bibliotheek 21%<br />
Actief als vrijwilliger 45%<br />
Veel <strong>in</strong>woners uit Schell<strong>in</strong>khout bezoeken regelmatig het eigen dorpshuis. Zij doen dit frequenter dan<br />
<strong>in</strong> de andere kernen. Ook de markt <strong>in</strong> Hoogkarspel, het zwembad ’t Hemmerven en de bibliotheek <strong>in</strong><br />
Venhuizen trekt een groep bezoekers uit het dorp. De overige voorgelegde voorzien<strong>in</strong>gen worden<br />
nauwelijks gebruikt.<br />
Tabel 6.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1<br />
keer per week<br />
36<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 15% 15% 35% 35%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 0% 4% 10% 86%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 1% 2% 9% 88%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 1% 2% 5% 92%<br />
Jongerencentrum Access 1% 0% 0% 99%<br />
Zwembad Streekbad 0% 0% 1% 99%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 0% 0% 0% 100%<br />
Jongerencentrum Loods 2 0% 0% 0% 100%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
6.3 Mobiliteit<br />
Het autobezit <strong>in</strong> Schell<strong>in</strong>khout is relatief hoog: 96% beschikt over m<strong>in</strong>stens één auto. De meeste<br />
<strong>in</strong>woners gaan met dit vervoersmiddel naar het werk. Een kwart woont dichtbij het werk, op maximaal<br />
vijf kilometer afstand. Zeven op de tien <strong>in</strong>woners ervaart pendel als niet of nauwelijks bezwaarlijk. Het<br />
centrum van het dorp wordt meestal lopend of (brom)fietsend bereikt. Men gaat vooral met de auto<br />
naar andere dorpen of steden zoals Hoorn en Enkhuizen. In vergelijk<strong>in</strong>g met de andere kernen is men <strong>in</strong><br />
Schell<strong>in</strong>khout een stuk m<strong>in</strong>der positief over de fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen tussen de dorpen.<br />
Een ruime meerderheid van de <strong>in</strong>woners heeft de beschikk<strong>in</strong>g over <strong>in</strong>ternet. Zij gebruiken dit vooral om<br />
<strong>in</strong>formatie op te zoeken en te communiceren met anderen. Vier op de tien koopt ook wel eens onl<strong>in</strong>e<br />
producten en diensten.<br />
Tabel 6.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (60%) Goed 21%<br />
Centrum van het dorp Lopend (48%), (brom)fiets (46%) Voldoende 36%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (80%) Matig 26%<br />
Naar de stad Auto (76%) Slecht 17%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 26% (Zeer) bezwaarlijk 30%<br />
5 tot 30 kilometer 48% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 70%<br />
30 kilometer of meer 26%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 88% Geen 4%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (83%) 1 auto 56%<br />
Producten/diensten kopen (39%) 2 auto’s 35%<br />
Communiceren met anderen (65%) 3 auto’s of meer 6%<br />
De meeste <strong>in</strong>woners willen een p<strong>in</strong>automaat, opvangvoorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren, een huisarts,<br />
dorpshuis, w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen en een postkantoor <strong>in</strong> de buurt. Voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
die <strong>in</strong>spelen op de vrijetijdsbested<strong>in</strong>g, zoals sport, recreatie, cultureel en uitgaan, v<strong>in</strong>dt men het geen<br />
bezwaar om verder reizen. Voor culturele voorzien<strong>in</strong>gen zijn velen bereid meer dan 10 kilometer te<br />
reizen.<br />
37
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Schell<strong>in</strong>khout<br />
Figuur 6.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
38<br />
0-2 2 km<br />
km<br />
Peuterspeelzaal (76%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (75%)<br />
Basisonderwijs (75%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (71%)<br />
Huisarts/gez.centrum (66%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (64%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (62%)<br />
Postkantoor/servicepunt (62%)<br />
Bibliotheek (52%)<br />
Zwembad (48%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (36%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (26%)<br />
3-5 5 km km<br />
km<br />
Zwembad (54%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (54%)<br />
De markt (47%)<br />
Bibliotheek (42%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (28%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (28%)<br />
6-10 10 km<br />
km<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (50%)<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (39%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (37%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (28%)<br />
> > > 10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (54%)<br />
6.4 Conclusie<br />
Schell<strong>in</strong>khout is één van de kle<strong>in</strong>ste dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, qua <strong>in</strong>wonertal. Kenmerkend<br />
is het relatief hoge opleid<strong>in</strong>gsniveau en het lage deel tweeverdieners. De <strong>in</strong>woners van Schell<strong>in</strong>khout<br />
zijn zeer positief over hun eigen dorp. Men v<strong>in</strong>dt vooral het landelijke karakter en de rustieke omgev<strong>in</strong>g<br />
prettig. De leefbaarheid krijgt een gemiddeld rapportcijfer van een 7,5. Ruim tweederde mist wel<br />
voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp, zoals w<strong>in</strong>kels, een p<strong>in</strong>automaat en openbaar vervoer.<br />
Een kle<strong>in</strong> aandeel van de <strong>in</strong>woners (8%) wil b<strong>in</strong>nen twee jaar verhuizen. De meest genoemde reden<br />
hiervoor is vanwege betere voorzien<strong>in</strong>gen elders. Bijna zes op de tien v<strong>in</strong>dt het momenteel echter geen<br />
probleem om te reizen naar andere kernen b<strong>in</strong>nen de <strong>gemeente</strong>. Dat zal op hoge leeftijd wel anders<br />
zijn: meer dan de helft wil op hoge leeftijd verhuizen naar een buurt met meer voorzien<strong>in</strong>gen.<br />
Voor ruim een kwart speelt het sociale leven vooral af <strong>in</strong> het dorp. Dit geldt met name voor het<br />
verenig<strong>in</strong>gsleven en het vrijwilligerswerk. Ook doet men momenteel de dagelijkse boodschappen<br />
voornamelijk buiten de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. Hetzelfde geldt voor de niet-dagelijkse boodschappen<br />
en het werk. Voor uitgaan, het bezoeken van vrienden en familie, recreatie, educatie en culturele<br />
voorzien<strong>in</strong>gen leggen velen meer dan zes kilometer af. Voor onderwijsvoorzien<strong>in</strong>gen, een dorpshuis,<br />
p<strong>in</strong>automaat, w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen en een postkantoor willen de meeste niet meer<br />
dan twee kilometer afleggen. Voor andere voorzien<strong>in</strong>gen is verder reizen een m<strong>in</strong>der groot bezwaar.
Hoofdstuk 7<br />
Venhuizen<br />
Venhuizen<br />
39
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
7. Venhuizen<br />
In Venhuizen wonen ruim 4.000 <strong>in</strong>woners. Dit is 22% van de totale bevolk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong>. De<br />
verdel<strong>in</strong>g van de bevolk<strong>in</strong>g en de huishoudens volgt grotendeels de <strong>gemeente</strong>lijke lijnen; circa een<br />
kwart is jonger dan 19 jaar en het aandeel 65-plussers bedraagt 15%. Wel is de arbeidsparticipatie <strong>in</strong><br />
de kern iets lager dan gemiddeld. Bijna vier op de tien heeft momenteel geen werk, is op zoek naar een<br />
baan, studeert, is vervroegd uitgetreden, arbeidsongeschikt of <strong>in</strong> het huishouden werkzaam. De kern<br />
telt 1.620 won<strong>in</strong>gen, waaronder relatief veel vrijstaande won<strong>in</strong>gen en 2-onder-1-kap.<br />
Tabel 7.1<br />
Kenmerken Venhuizen<br />
Venhuizen Gemeente Venhuizen Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 4.262 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 1.610 7.500<br />
0-19 jaar 26% 26% Gem. huishoudgrootte 2,6 2,5<br />
20- 64 jaar 58% 60%<br />
65 jaar en ouder 15% 14% Eenpers. huishouden 26% 24%<br />
40<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 34% 35%<br />
Man 51% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 40% 41%<br />
Vrouw 49% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 1.620 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 22% 29% Koop 84% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 65% 60% Huur 16% 16%<br />
Appartement 6% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 7% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 17% 13% Hoog 33% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 17% 16% Gemiddeld 31% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 8% 13% Laag 37% 40%<br />
≥ € 2.501 31% 30%<br />
zeg ik liever niet 28% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 40% 38%<br />
Eenverdiener 22% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 38% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
7.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Drie kwart van de <strong>in</strong>woners uit Venhuizen is (zeer) gehecht aan hun dorp. Men beoordeelt de<br />
leefbaarheid <strong>in</strong> het dorp met een gemiddeld rapportcijfer van een 7,4. Positief is men vooral over de<br />
rust, ruimte en saamhorigheid <strong>in</strong> het dorp. De helft van de <strong>in</strong>woners mist een aantal belangrijke<br />
voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> het dorp, zoals een bank, een goede supermarkt en goede verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen van het<br />
openbaar vervoer.<br />
Zeven procent van de <strong>in</strong>woners van Venhuizen gaat naar verwacht<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen twee jaar verhuizen,<br />
waarbij de meesten een won<strong>in</strong>g buiten de kern (zullen) zoeken. Men wil doorgaans verhuizen vanwege<br />
persoonlijke redenen, vanwege de woonomgev<strong>in</strong>g of won<strong>in</strong>g of vanwege de sfeer/mentaliteit van (de<br />
andere bewoners van) Venhuizen.<br />
Tabel 7.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 27 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,4<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 97%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 75%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp rust, ruimte, kle<strong>in</strong>schaligheid, saamhorigheid<br />
Negatieve punten dorp w<strong>in</strong>kelaanbod, openbaar vervoer<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 7%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 22%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 6%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 61%<br />
Top drie verhuisredenen<br />
1. om persoonlijke redenen<br />
2. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
3. vanwege de sfeer/de mentaliteit van de mensen<br />
50% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: bank, supermarkt en andere w<strong>in</strong>kels, goede<br />
verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen met openbaar vervoer<br />
41
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
7.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Voor dagelijkse boodschappen zijn <strong>in</strong>woners van Venhuizen <strong>in</strong> sterke mate georiënteerd op het eigen<br />
dorp. Niet-dagelijkse boodschappen doet men meestal buiten de <strong>gemeente</strong>. Ruim de helft (57%)<br />
bezoekt m<strong>in</strong>stens één keer per maand dit type w<strong>in</strong>kels. Drie op de tien <strong>in</strong>woners van Venhuizen heeft<br />
een baan <strong>in</strong> de eigen <strong>gemeente</strong>, wat gemiddeld meer is dan <strong>in</strong> de meeste andere dorpen. Alleen Hem<br />
heeft een hoger percentage <strong>in</strong>woners dat <strong>in</strong> de eigen <strong>gemeente</strong> werkt. Verder bezoeken vrijwel alle<br />
k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> Venhuizen een basisschool <strong>in</strong> het eigen dorp. Hetzelfde geldt voor k<strong>in</strong>deropvang en (<strong>in</strong> iets<br />
m<strong>in</strong>dere mate) ook voor de peuterspeelzaal.<br />
Tabel 7.3<br />
Oriëntatie<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Venhuizen (65%), buiten de <strong>gemeente</strong> (29%), Hoogkarspel (6%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (95%), Venhuizen (3%), Hoogkarspel (3%)<br />
Werk Westfriesland (41%), buiten de regio (29%), <strong>Drechterland</strong> (30%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Basisonderwijs 100% 0% 0%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 100% 0% 0%<br />
Peuterspeelzaal 93% 7% 0%<br />
Vrijwilligerswerk 71% 12% 17%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 66% 21% 14%<br />
Sporten 62% 29% 9%<br />
Uitgaan 38% 14% 48%<br />
Vrienden/familie 21% 18% 61%<br />
Recreëren 6% 18% 76%<br />
Educatie 6% 9% 85%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 3% 98%<br />
Voor de meerderheid speelt het sociale leven zich voornamelijk <strong>in</strong> het eigen dorp zelf af. Dit geldt met<br />
name voor vrijwilligerswerk, het verenig<strong>in</strong>gsleven en sportieve activiteiten. Venhuizen telt<br />
verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel <strong>in</strong>woners die lid zijn van een verenig<strong>in</strong>g of club. Men is vaak lid van een<br />
sportverenig<strong>in</strong>g en bibliotheek. Bijna de helft is actief <strong>in</strong> het vrijwilligerswerk, waarvan 28% m<strong>in</strong>imaal<br />
één keer per week. Om te recreëren, educatie te genieten en culturele voorzien<strong>in</strong>gen en het bezoeken<br />
van vrienden of familie gaat de overgrote meerderheid naar andere plaatsen. Vier op de tien<br />
dorpsbewoners v<strong>in</strong>den het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die niet <strong>in</strong> de eigen dorpskern<br />
aanwezig zijn. Op hogere leeftijd ziet 54% zich wel verhuizen.<br />
42
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
Tabel 7.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 54%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 40%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 54%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 82%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 39%<br />
- Bibliotheek 27%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 17%<br />
Actief als vrijwilliger 49%<br />
Het dorpshuis wordt <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g tot veel andere kernen van <strong>Drechterland</strong> frequent door haar eigen<br />
<strong>in</strong>woners bezocht. Daarnaast bezoekt men met enige regelmaat de markt <strong>in</strong> Hoogkarspel, de<br />
bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen en ’t Hemmerven. Bij de andere voorgelegde voorzien<strong>in</strong>gen komt men m<strong>in</strong>der<br />
vaak.<br />
Tabel 7.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1 keer<br />
per week<br />
43<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 23% 16% 31% 30%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 3% 11% 35% 51%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 7% 26% 13% 54%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 13% 8% 8% 71%<br />
Jongerencentrum Access 1% 1% 6% 91%<br />
Zwembad Streekbad 1% 0% 3% 96%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 0% 2% 2% 96%<br />
Jongerencentrum Loods 2 0% 0% 0% 100%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
7.3 Mobiliteit<br />
Bijna alle huishoudens <strong>in</strong> Venhuizen beschikken over m<strong>in</strong>stens één auto. Ruim een derde heeft er zelfs<br />
twee of meer. De meeste werkenden gebruiken een auto of (brom)fiets voor hun woon-werkverkeer.<br />
Bijna driekwart reist meer dan vijf kilometer naar het werk. Deze pendel wordt door de meesten als niet<br />
of nauwelijks als bezwaarlijk gezien. Naar het centrum van het dorp gaat men over het algemeen met<br />
de fiets, per auto of lopend. Drie kwart gebruikt de auto om <strong>in</strong> andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> te komen.<br />
Naar steden zoals Hoorn of Enkhuizen gaat men doorgaans met de auto.<br />
De meeste <strong>in</strong>woners beschikken over <strong>in</strong>ternet. Zij gebruiken dit vooral om <strong>in</strong>formatie op te zoeken en te<br />
communiceren met anderen. Ruim vier op de tien koopt wel eens iets op het <strong>in</strong>ternet.<br />
Tabel 7.6<br />
Mobiliteit<br />
Venhuizen<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (47%), (brom)fiets (28%) Goed 26%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (57%), auto (21%), lopend<br />
(20%)<br />
44<br />
Voldoende<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (75%), (brom)fiets (21%) Slecht 6%<br />
Naar de stad Auto (84%)<br />
Matig<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 28% (Zeer) bezwaarlijk 23%<br />
5 tot 30 kilometer 50% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 77%<br />
30 kilometer of meer 22%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 89% Geen 7%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (90%) 1 auto 57%<br />
50%<br />
19%<br />
Producten/diensten kopen (43%) 2 auto’s 32%<br />
Communiceren met anderen (67%) 3 auto’s of meer 4%<br />
Voor een dorpshuis, basisschool en opvangvoorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren en een bibliotheek zijn de<br />
dorpsbewoners niet bereid verder dan twee kilometer te reizen. De overige voorzien<strong>in</strong>gen mogen wat<br />
verder gelegen zijn. Voor culturele voorzien<strong>in</strong>gen is 30% bereid meer dan 10 kilometer te reizen.
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Venhuizen<br />
Figuur 7.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
45<br />
0-2 2 km<br />
km<br />
Dorpshuis/buurthuis (87%)<br />
Basisonderwijs (78%)<br />
Peuterspeelzaal (74%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (61%)<br />
Bibliotheek (52%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (45%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (39%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (34%)<br />
3-5 5 km<br />
Huisarts/gez.centrum (53%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (52%)<br />
De markt (52%)<br />
Postkantoor/servicepunt (49%)<br />
Zwembad (48%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (41%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (41%)<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (40%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (39%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (36%)<br />
Bibliotheek (32%)<br />
6-10 10 km<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (44%)<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (41%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (32%)<br />
Zwembad (38%)<br />
Markt (32%)<br />
> > 10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (30%)<br />
7.4 Conclusie<br />
Venhuizen is één van de grotere dorpen van <strong>Drechterland</strong>. Het dorp telt ruim 1.600 won<strong>in</strong>gen<br />
waaronder relatief veel vrijstaande won<strong>in</strong>gen. Het dorp heeft verschillende voorzien<strong>in</strong>gen, zoals een<br />
bibliotheek, een jongerencentrum en een dorpshuis. Met name de laatstgenoemde wordt goed bezocht.<br />
Dit hangt waarschijnlijk nauw samen met het relatief hoge aandeel <strong>in</strong>woners dat lid is van een<br />
verenig<strong>in</strong>g of club <strong>in</strong> het dorp. De boodschappen doen de meeste <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> Venhuizen zelf, evenals<br />
sporten en vrijwilligerswerk. Vrijwel alle k<strong>in</strong>deren volgen <strong>in</strong> het dorp basisonderwijs, gaan er naar de<br />
peuterspeelzaal of k<strong>in</strong>deropvang. Voor studies/opleid<strong>in</strong>gen, culturele en recreatie voorzien<strong>in</strong>gen reist<br />
men meestal af naar elders. Een knelpunt daarbij is volgens de <strong>in</strong>woners het openbaar vervoer. Toch<br />
woont men doorgaans prettig <strong>in</strong> het dorp en de verhuisgeneigdheid onder de <strong>in</strong>woners is relatief laag.
Hoofdstuk 8<br />
Wijdenes Wijdenes en en Oosterleek<br />
Oosterleek<br />
46
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
8. Wijdenes en Oosterleek<br />
In Wijdenes en Oosterleek samen wonen bijna 1.500 <strong>in</strong>woners. De bevolk<strong>in</strong>g uit Wijdenes/Oosterleek<br />
lijkt qua leeftijdsopbouw, huishoudensamenstell<strong>in</strong>g, <strong>in</strong>komen en opleid<strong>in</strong>g erg op de bevolk<strong>in</strong>g van<br />
<strong>Drechterland</strong>. Er staan <strong>in</strong> deze twee kernen 545 won<strong>in</strong>gen. Dit zijn verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel (semi)<br />
vrijstaande won<strong>in</strong>gen en boerderijen/bedrijfswon<strong>in</strong>gen.<br />
Tabel 8.1<br />
Kenmerken Wijdenes en Oosterleek<br />
Wijdenes/<br />
Oosterleek<br />
Gemeente<br />
47<br />
Wijdenes/<br />
Oosterleek<br />
Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 1.485 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 530 7.500<br />
0-19 jaar 25% 26% Gem. huishoudgrootte 2,4 2,5<br />
20- 64 jaar 61% 60%<br />
65 jaar en ouder 14% 14% Eenpers. huishouden 24% 24%<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 39% 35%<br />
Man 51% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 37% 41%<br />
Vrouw 49% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 545 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 15% 29% Koop 86% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 69% 60% Huur 14% 16%<br />
Appartement 1% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 14% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 14% 13% Hoog 30% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 15% 16% Gemiddeld 30% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 13% 13% Laag 41% 40%<br />
≥ € 2.501 31% 30%<br />
zeg ik liever niet 28% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 39% 38%<br />
Eenverdiener 28% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 34% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
8.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Vrijwel alle <strong>in</strong>woners uit Wijdenes en Oosterleek ervaren het wonen als (zeer) prettig en dat uit zich<br />
ook <strong>in</strong> het gemiddelde rapportcijfer voor de leefbaarheid; een 7,5. Driekwart is (zeer) gehecht aan het<br />
eigen dorp. M<strong>in</strong>der positief is men over het voorzien<strong>in</strong>genaanbod <strong>in</strong> de dorpen; 61% van de <strong>in</strong>woners<br />
mist belangrijke voorzien<strong>in</strong>gen. Onder meer w<strong>in</strong>kels voor de dagelijkse boodschappen, een postkantoor<br />
en een bankfiliaal/p<strong>in</strong>automaat zijn volgens <strong>in</strong>woners niet of <strong>in</strong> onvoldoende mate aanwezig. Ook goed<br />
openbaar vervoer wordt gemist.<br />
Eén op de tien <strong>in</strong>woners van Wijdenes en Oosterleek wil b<strong>in</strong>nen nu en twee jaar verhuizen. Negen op de<br />
tien zijn hierbij van plan hun dorp te verlaten. Zij verhuizen naar andere plaatsen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
<strong>Drechterland</strong> of zoeken een won<strong>in</strong>g buiten de <strong>gemeente</strong>. De voornaamste reden om te verhuizen ligt op<br />
het persoonlijke vlak.<br />
Tabel 8.2.<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 28 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,5<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 98%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 76%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp Rust, ruimte, saamhorigheid, landelijke omgev<strong>in</strong>g<br />
Negatieve punten dorp<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 9%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 10%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 40%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 50%<br />
Top drie verhuisredenen<br />
1. om persoonlijke redenen<br />
2. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
3. vanwege de sfeer/de mentaliteit van de mensen<br />
We<strong>in</strong>ig (w<strong>in</strong>kel)voorzien<strong>in</strong>gen, terugloop voorzien<strong>in</strong>genaanbod,<br />
openbaar vervoer<br />
61% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen,<br />
postkantoor, bank/p<strong>in</strong>automaat, openbaar vervoer<br />
48
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
8.2 Ruimtelijk gedrag<br />
Bijna de helft van de <strong>in</strong>woners van Wijdenes en Oosterleek doet de dagelijkse boodschappen meestal <strong>in</strong><br />
Venhuizen. Een derde gaat hiervoor naar andere <strong>gemeente</strong>n. Niet-dagelijkse boodschappen doet 42%<br />
m<strong>in</strong>stens één keer per maand en vooral buiten <strong>Drechterland</strong>. Het percentage <strong>in</strong>woners dat <strong>in</strong> de eigen<br />
<strong>gemeente</strong> werkt (30%), is <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g tot de overige kernen relatief hoog. Alleen <strong>in</strong> Hem is een<br />
hoger aandeel waarneembaar.<br />
Voor de peuterspeelzaal is men bijna zonder uitzonder<strong>in</strong>g georiënteerd op het eigen dorp. De<br />
basisschool wordt door zes op de tien k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> de eigen kern bezocht. Voor k<strong>in</strong>deropvang reist men<br />
verder.<br />
Tabel 8.3<br />
Oriëntatie<br />
Oriëntatie w<strong>in</strong>kels & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Venhuizen (47%), buiten de <strong>gemeente</strong> (33%), Wijdenes/Oosterleek (12%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (94%), Venhuizen (4%)<br />
Werk Westfriesland (37%), buiten de regio (33%), <strong>Drechterland</strong> (30%)<br />
Oriëntatie voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Peuterspeelzaal 100% 0% 0%<br />
Vrijwilligerswerk 62% 24% 14%<br />
Basisonderwijs 60% 30% 10%<br />
Uitgaan 51% 14% 34%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 51% 31% 19%<br />
Sporten 33% 33% 33%<br />
Recreëren 13% 8% 79%<br />
Vrienden/familie 9% 14% 78%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 2% 6% 93%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 0% 67% 33%<br />
Educatie 0% 7% 93%<br />
Voor 44% speelt het sociale leven zich vooral af <strong>in</strong> het eigen dorp. De meerderheid zoekt het<br />
vrijwilligerswerk, het verenig<strong>in</strong>gsleven en uitgaan b<strong>in</strong>nen Wijdenes/Oosterleek. Zeven op de tien<br />
dorps<strong>in</strong>woners staan <strong>in</strong>geschreven bij een verenig<strong>in</strong>g of club. Men is vooral lid van een<br />
sportverenig<strong>in</strong>g, bibliotheek of culturele verenig<strong>in</strong>g. De helft van de <strong>in</strong>woners is actief <strong>in</strong> het<br />
vrijwilligerswerk, waarvan een derde één keer per week of vaker. Voor zaken zoals recreatie en familie<br />
of vrienden reist men verder dan het eigen dorp.<br />
49
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
De helft van de <strong>in</strong>woners van Wijdenes en Oosterleek v<strong>in</strong>dt het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
die niet <strong>in</strong> de eigen kern aanwezig zijn; een relatief hoog percentage ten opzichte van de meeste andere<br />
kernen. Op hoge leeftijd wil 56% van de mensen verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met veel voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />
de buurt.<br />
Tabel 8.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 44%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 51%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 56%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 69%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 36%<br />
- Bibliotheek 18%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 16%<br />
Actief als vrijwilliger 50%<br />
De meest bezochte voorzien<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Wijdenes en Oosterleek is het dorpshuis <strong>in</strong> het eigen dorp. Een kwart<br />
gaat wel eens naar de bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen of de markt <strong>in</strong> Hoogkarspel. De overige voorgelegde<br />
voorzien<strong>in</strong>gen worden m<strong>in</strong>der vaak bezocht.<br />
Tabel 8.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1 keer<br />
per week<br />
50<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 18% 14% 30% 38%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 5% 11% 9% 75%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 2% 4% 17% 77%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 3% 4% 8% 85%<br />
Jongerencentrum Access 1% 1% 2% 96%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 0% 1% 1% 98%<br />
Zwembad Streekbad 0% 1% 2% 98%<br />
Jongerencentrum Loods 2 0% 0% 0% 100%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
8.3 Mobiliteit<br />
De meeste <strong>in</strong>woners van Wijdenes en Oosterleek gebruiken een auto voor hun woon-werkverkeer. Een<br />
kwart van de <strong>in</strong>woners hoeft m<strong>in</strong>der dan vijf kilometer te overbruggen om naar hun werkplek te komen.<br />
De pendel wordt door zeven op de tien als niet of nauwelijks bezwaarlijk gezien.<br />
Naar het centrum van het dorp gaat men over het algemeen op de fiets of met de auto. De fiets- en<br />
wandelpaden <strong>in</strong> <strong>Drechterland</strong> worden door 62 procent als ‘goed’ of ‘voldoende’ bestempeld. Acht op de<br />
tien <strong>in</strong>woners gebruiken de auto om <strong>in</strong> andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> te komen. Naar steden zoals<br />
Hoorn of Enkhuizen gaan negen op de tien <strong>in</strong>woners met de auto.<br />
Tabel 8.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (63%) Goed 23%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (38%), auto (31%) Voldoende 39%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (80%) Matig 23%<br />
Naar de stad Auto (89%) Slecht 15%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 24% (Zeer) bezwaarlijk 29%<br />
5 tot 30 kilometer 49% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 71%<br />
30 kilometer of meer 27%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 85% Geen 7%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (89%) 1 auto 51%<br />
Producten/diensten kopen (47%) 2 auto’s 34%<br />
Communiceren met anderen (65%) 3 auto’s of meer 8%<br />
Voor de meerderheid moeten voorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren en een dorpshuis <strong>in</strong> de buurt zijn. Voor<br />
andersoortige voorzien<strong>in</strong>gen willen <strong>in</strong>woners een langere afstand afleggen. Een aanzienlijk deel is<br />
bereid om meer dan zes kilometer te reizen voor culturele voorzien<strong>in</strong>gen, w<strong>in</strong>kels voor niet-dagelijkse<br />
boodschappen, uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen en de markt.<br />
51
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Wijdenes en Oosterleek<br />
Figuur 8.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
52<br />
0-2 2 km<br />
Basisonderwijs (76%)<br />
Peuterspeelzaal (70%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (64%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (62%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (57%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (46%)<br />
Postkantoor/servicepunt (41%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (36%)<br />
3-5 5 km<br />
Bibliotheek (62%)<br />
Huisarts/gez.centrum (57%)<br />
Zwembad (49%)<br />
Postkantoor/servicepunt (48%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (48%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (42%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (42%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (42%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (39%)<br />
De markt (36%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (32%)<br />
6-10 10 km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (51%)<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (57%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (35%)<br />
De markt (46%)<br />
Zwembad (32%)<br />
> > 10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (42%)<br />
8.4 Conclusie<br />
Wijdenes en Oosterleek zijn de kle<strong>in</strong>ste kernen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>. Er staan <strong>in</strong> deze dorpen<br />
verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel (half)vrijstaande won<strong>in</strong>gen, boerderijen en bedrijfswon<strong>in</strong>gen. Men woont<br />
doorgaans zeer prettig <strong>in</strong> het eigen dorp. De leefbaarheid krijgt een gemiddeld rapportcijfer van een<br />
7,5. Vooral de rust, ruimte en de saamhorigheid met de andere dorpsbewoners wordt gewaardeerd. Zes<br />
op de tien missen wel voorzien<strong>in</strong>gen en men verwacht een verdere terugloop van het<br />
voorzien<strong>in</strong>genaanbod.<br />
Een kle<strong>in</strong> deel van de <strong>in</strong>woners (9%) is van plan te verhuizen b<strong>in</strong>nen twee jaar. Niet het gemis aan<br />
voorzien<strong>in</strong>gen, maar vooral persoonlijke redenen liggen hieraan ten grondslag. De helft reist zonder<br />
bezwaar voor voorzien<strong>in</strong>gen naar andere kernen b<strong>in</strong>nen de <strong>gemeente</strong>. Een iets groter aandeel denkt op<br />
hoge leeftijd te verhuizen naar een buurt met meer voorzien<strong>in</strong>gen. Men v<strong>in</strong>dt het vooral belangrijk dat<br />
er een dorpshuis en school- en opvangvoorzien<strong>in</strong>gen voor k<strong>in</strong>deren dichtbij zijn. De k<strong>in</strong>deren worden<br />
ook grotendeels <strong>in</strong> het eigen dorp ondergebracht, alleen voor de k<strong>in</strong>deropvang is men aangewezen op<br />
een langere reistijd. Voor de overige voorzien<strong>in</strong>gen is een relatief groot deel bereid om verder te<br />
reizen. Dagelijkse boodschappen doet men vooral <strong>in</strong> Venhuizen, werken en de niet-dagelijkse<br />
boodschappen buiten de <strong>gemeente</strong>. Ook voor sporten, recreatie, educatie en het bezoeken van familie<br />
en vrienden legt de ruime meerderheid meer dan 6 kilometer af. Voor ruim vier op de tien speelt het<br />
sociale leven zich vooral af <strong>in</strong> het dorp, met name het verenig<strong>in</strong>gsleven en vrijwilligerswerk.
Hoofdstuk 9<br />
Westwoud<br />
Westwoud<br />
53
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
9. Westwoud<br />
Westwoud telt bijna 1.800 <strong>in</strong>woners. Qua leeftijdsopbouw verschilt de bevolk<strong>in</strong>g nauwelijks van de<br />
overige kernen. Het dorp heeft 660 huishoudens en een vergelijkbaar aantal won<strong>in</strong>gen. De kern<br />
onderscheid zich door het relatief grote aantal rijtjeswon<strong>in</strong>gen en huurwon<strong>in</strong>gen. Het gemiddelde<br />
<strong>in</strong>komen en het opleid<strong>in</strong>gsniveau liggen <strong>in</strong> Westwoud lager dan gemiddeld. De arbeidsparticipatie<br />
wijkt daarentegen niet af van de rest van de <strong>gemeente</strong>.<br />
Tabel 9.1<br />
Kenmerken Westwoud<br />
Westwoud Gemeente Westwoud Gemeente<br />
Inwonertal per 1-1-2010 1.786 19.283 Huishoudens per 1-1-2010 660 7.500<br />
0-19 jaar 27% 26% Gem. huishoud grootte 2,7 2,5<br />
20- 64 jaar 59% 60%<br />
65 jaar en ouder 14% 14% Eenpers. huishouden 21% 24%<br />
54<br />
Hh. zonder k<strong>in</strong>deren 35% 35%<br />
Man 50% 51% Hh. met k<strong>in</strong>deren 44% 41%<br />
Vrouw 50% 49%<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad per 1-1-2009 664 7.496 Opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 37% 29% Koop 78% 84%<br />
(Semi) vrijstaand 58% 60% Huur 22% 16%<br />
Appartement 0% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 4% 7%<br />
Netto gez<strong>in</strong>s<strong>in</strong>komen p/m Opleid<strong>in</strong>gsniveau<br />
≤ € 1.300 19% 13% Hoog 24% 30%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 13% 16% Gemiddeld 26% 31%<br />
€ 1.901 en 2.500 20% 13% Laag 51% 40%<br />
≥ € 2.501 25% 30%<br />
zeg ik liever niet 24% 29%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Tweeverdieners 39% 38%<br />
Eenverdiener 28% 27%<br />
Niet werkzaam/anders 33% 34%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
9.1 B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Het wonen wordt <strong>in</strong> Westwoud door bijna iedereen als (zeer) prettig ervaren. Verder is bijna acht op de<br />
tien <strong>in</strong>woners gehecht aan hun dorp. Gemiddeld beoordelen <strong>in</strong>woners de leefbaarheid <strong>in</strong> Westwoud met<br />
een gemiddeld rapportcijfer van een 7,2. Men is vooral te spreken over het landelijke karakter van het<br />
dorp en de rust en saamhorigheid die er heerst.<br />
Beduidend m<strong>in</strong>der positief is het oordeel over het voorzien<strong>in</strong>genaanbod <strong>in</strong> Westwoud. Bijna zeven op<br />
de tien <strong>in</strong>woners missen bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> hun dorp; het hoogste percentage van heel<br />
<strong>Drechterland</strong>. Vooral een supermarkt, een p<strong>in</strong>automaat en openbaar vervoer ontbreken volgens de<br />
<strong>in</strong>woners.<br />
Tabel 9.2<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Gemiddelde woonduur <strong>in</strong> eigen dorp 31 jaar<br />
Leefbaarheid<br />
Gemiddeld rapportcijfer leefbaarheid 7,2<br />
Aandeel dat (zeer) prettig woont <strong>in</strong> het eigen dorp 98%<br />
Aandeel dat (zeer) gehecht is aan het eigen dorp 78%<br />
Waarder<strong>in</strong>g dorp<br />
Positieve punten dorp rust, ruimte, landelijke omgev<strong>in</strong>g, saamhorigheid<br />
Negatieve punten dorp (w<strong>in</strong>kel)voorzien<strong>in</strong>gen, openbaar vervoer<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen die gemist worden<br />
Aandeel verhuisgeneigden b<strong>in</strong>nen 2 jaar 11%<br />
Verhuizen <strong>in</strong> eigen dorp 33%<br />
Verhuizen elders <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong> 25%<br />
Buiten eigen <strong>gemeente</strong> 42%<br />
Top vijf verhuisredenen<br />
1. vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
2. om persoonlijke redenen<br />
3. vanwege de betere voorzien<strong>in</strong>gen elders<br />
4. vanwege de sfeer/de mentaliteit van de mensen<br />
5. vanwege het werk<br />
68% van de <strong>in</strong>woners mist bepaalde voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Gemist worden: W<strong>in</strong>kels (vooral supermarkt), p<strong>in</strong>automaat,<br />
openbaar vervoer<br />
55
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
9.2 Ruimtelijk gedrag<br />
De dagelijkse boodschappen worden vooral gehaald <strong>in</strong> Hoogkarspel. Voor niet-dagelijkse<br />
boodschappen gaat men vooral naar andere <strong>gemeente</strong>n. Ongeveer de helft (53%) van de <strong>in</strong>woners doet<br />
m<strong>in</strong>stens één keer per maand niet-dagelijkse boodschappen. Werken doet men vooral <strong>in</strong> de regio; <strong>in</strong><br />
één van de andere Westfriese <strong>gemeente</strong>n. Een kwart werkt <strong>in</strong> de eigen <strong>gemeente</strong>.<br />
De meeste ouders sturen hun k<strong>in</strong>deren naar een peuterspeelzaal of basisschool <strong>in</strong> Westwoud zelf. Voor<br />
k<strong>in</strong>deropvang gaat de meerderheid van de k<strong>in</strong>deren naar een locatie buiten het dorp.<br />
Tabel 9.3<br />
Oriëntatie op voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Boodschappen & werk<br />
Dagelijkse boodschappen Hoogkarspel (71%), buiten de <strong>gemeente</strong> (22%), Oosterblokker (3%)<br />
Niet-dagelijkse boodschappen Buiten de <strong>gemeente</strong> (93%), Hoogkarspel (5%)<br />
Werk Westfriesland (42%), buiten de regio (35%), <strong>Drechterland</strong> (23%)<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen Eigen dorp B<strong>in</strong>nen straal van 6km Meer dan 6km vanaf eigen dorp<br />
Peuterspeelzaal 100% 0% 0%<br />
Basisonderwijs 93% 0% 7%<br />
Vrijwilligerswerk 78% 6% 16%<br />
Uitgaan 61% 14% 26%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 59% 15% 26%<br />
Sporten 41% 27% 33%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 40% 40% 20%<br />
Vrienden/familie 16% 28% 56%<br />
Recreëren 8% 5% 87%<br />
Educatie 5% 5% 91%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 2% 98%<br />
De helft van de <strong>in</strong>woners geeft aan dat het sociale leven zich vooral afspeelt <strong>in</strong> het eigen dorp. De<br />
meerderheid doet vrijwilligerswerk, gaat uit of is lid van een verenig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het dorp zelf. De ruime<br />
meerderheid is lid van een verenig<strong>in</strong>g of club. Men staat vooral <strong>in</strong>geschreven bij sportverenig<strong>in</strong>gen of<br />
een bibliotheek. Ruim de helft van de dorpsbewoners werkt wel eens als vrijwilliger, waarvan ruim een<br />
derde één keer per week of vaker. Activiteiten zoals sporten, vrienden- en familiebezoek, recreëren,<br />
deelname aan cursussen en opleid<strong>in</strong>gen en het bezoeken van culturele voorzien<strong>in</strong>gen spelen zich<br />
overwegend buiten Westwoud af.<br />
Drie op de tien <strong>in</strong>woners v<strong>in</strong>den het (op dit moment) niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die niet<br />
<strong>in</strong> de eigen dorpskern aanwezig zijn. Ruim de helft van de dorpsbewoners wil op hoge leeftijd<br />
verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor ouderen <strong>in</strong> de buurt.<br />
56
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
Tabel 9.4<br />
Gemeenschapsz<strong>in</strong><br />
Stell<strong>in</strong>gen % (zeer) mee eens<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp 50%<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn 30%<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt 56%<br />
Actief<br />
Lid van verenig<strong>in</strong>g 80%<br />
- Sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub 45%<br />
- Bibliotheek 20%<br />
- Culturele verenig<strong>in</strong>g 14%<br />
Actief als vrijwilliger 56%<br />
Inwoners van Westwoud maken <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g tot <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> de rest van de <strong>gemeente</strong> veel gebruik<br />
van het dorpshuis. Ook de markt <strong>in</strong> Hoogkarspel trekt <strong>in</strong>woners uit Westwoud. Verder gelegen<br />
voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Venhuizen worden niet of nauwelijks bezocht.<br />
Tabel 9.5<br />
Bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong><br />
Voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
m<strong>in</strong>stens 1 keer<br />
per week<br />
57<br />
één keer per<br />
maand<br />
m<strong>in</strong>der dan één<br />
keer per maand<br />
(bijna) nooit<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> eigen dorp 37% 13% 24% 26%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 22% 20% 21% 37%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 2% 16% 10% 73%<br />
Zwembad Streekbad 3% 0% 15% 82%<br />
Jongerencentrum Access 0% 0% 4% 96%<br />
Jongerencentrum Loods 2 1% 0% 0% 99%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 0% 0% 0% 100%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 0% 0% 0% 100%
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
9.3 Mobiliteit<br />
Veertien procent van de <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> Westwoud woont dichtbij het werk, op maximaal vijf kilometer<br />
afstand. De rest moet verder reizen. De meeste dorpsbewoners gaan met de auto naar het werk. Hoewel<br />
de meeste huishoudens m<strong>in</strong>imaal over één auto beschikken, is het autobezit <strong>in</strong> Westwoud relatief laag.<br />
Driekwart v<strong>in</strong>dt het pendelen naar het werk geen probleem.<br />
Men gaat over het algemeen fietsend of lopend naar het centrum van Westwoud. Over het algemeen is<br />
men positief over fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong>. Voor andere dorpen b<strong>in</strong>nen<br />
<strong>Drechterland</strong> of steden zoals Hoorn of Enkhuizen, pakt men vooral de auto.<br />
Tabel 9.6<br />
Mobiliteit<br />
Vervoersmiddel naar: Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen<br />
Werk Auto (55%), (brom)fiets (20%) Goed 24%<br />
Centrum van het dorp (Brom)fiets (43%), lopend (41%) Voldoende 42%<br />
Andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> Auto (65%), (brom)fiets (34%) Matig 27%<br />
Naar de stad Auto (81%) Slecht 8%<br />
Afstand woon-werk Ervaren afstand woon-werk<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 14% (Zeer) bezwaarlijk 24%<br />
5 tot 30 kilometer 51% Nauwelijks/niet bezwaarlijk 76%<br />
30 kilometer of meer 35%<br />
Digitale mobiliteit Autobezit<br />
Aandeel gebruikers <strong>in</strong>ternet 87% Geen 15%<br />
Redenen gebruik <strong>in</strong>ternet Informatie zoeken (88%) 1 auto 51%<br />
Producten/diensten kopen (33%) 2 auto’s 28%<br />
Communiceren met anderen (61%) 3 auto’s of meer 6%<br />
De meerderheid van de dorpsbewoners wil maximaal twee kilometer reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
k<strong>in</strong>deren, een p<strong>in</strong>automaat, een huisarts en een dorpshuis. Voor de overige voorzien<strong>in</strong>gen bestaan<br />
m<strong>in</strong>der bezwaren om verder te reizen. Een groot deel is bereid meer dan zes kilometer af te leggen voor<br />
niet-dagelijkse boodschappen en culturele voorzien<strong>in</strong>gen.<br />
58
De <strong>Kernen</strong> <strong>in</strong> Beeld • Westwoud<br />
Figuur 9.1<br />
Bereidheid tot reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen<br />
59<br />
0-2 2 km<br />
km<br />
Basisonderwijs (88%)<br />
Dorpshuis/buurthuis (87%)<br />
Peuterspeelzaal (79%)<br />
K<strong>in</strong>deropvang (76%)<br />
P<strong>in</strong>automaat (62%)<br />
Huisarts/gez.centrum (54%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (49%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (48%)<br />
Postkantoor/servicepunt (43%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (34%)<br />
Bibliotheek (33%)<br />
3-5 5 km<br />
km<br />
De markt (62%)<br />
Bibliotheek (60%)<br />
Zwembad (54%)<br />
Postkantoor/servicepunt (52%)<br />
Sportvoorzien<strong>in</strong>gen (46%)<br />
Uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (45%)<br />
W<strong>in</strong>kels dag. boodschap (44%)<br />
Huisarts/gez.centrum (43%)<br />
Recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen (31%)<br />
6-10 10 km<br />
km<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen (64%)<br />
W<strong>in</strong>kels niet-dag boodschap (57%)<br />
9.4 Conclusie<br />
Westwoud onderscheidt zich van de andere dorpen door het relatief hoge aandeel rijtjeswon<strong>in</strong>gen en<br />
verhoud<strong>in</strong>gsgewijs veel huishoudens met lage <strong>in</strong>komens en laag opgeleiden. Ook het autobezit ligt<br />
onder het gemiddelde. Dit verklaart mogelijk de behoefte bij <strong>in</strong>woners aan openbaar vervoer. Toch<br />
woont vrijwel iedereen met veel plezier <strong>in</strong> het dorp; een ruime meerderheid woont er al langer dan 10<br />
jaar en een m<strong>in</strong>derheid heeft verhuisplannen. Het meest gewaardeerd worden de rust, ruimte,<br />
landelijke omgev<strong>in</strong>g en de saamhorigheid. Gemist worden w<strong>in</strong>kels en een p<strong>in</strong>automaat. Volgens de<br />
helft van de <strong>in</strong>woners speelt het sociale leven zich vooral af <strong>in</strong> het eigen dorp. Men is met name<br />
georiënteerd op het eigen dorp voor het basisonderwijs, vrijwilligerswerk, uitgaan en het<br />
verenig<strong>in</strong>gsleven. Voor dagelijkse boodschappen, sportvoorzien<strong>in</strong>gen en k<strong>in</strong>deropvang gaat men vaak<br />
naar andere plaatsen <strong>in</strong> de directe omgev<strong>in</strong>g. Werken en niet-dagelijkse boodschappen doen de<br />
meesten op grotere afstand, evenals recreëren, het volgen van opleid<strong>in</strong>gen, het bezoeken van culturele<br />
voorzien<strong>in</strong>gen en familiebezoek. Alleen voor culturele voorzien<strong>in</strong>gen en w<strong>in</strong>kels voor niet-dagelijkse<br />
boodschappen is een grote groep bereid meer dan 6 kilometer te reizen.
ijlagen<br />
60
Bijlage 1. Factsheet: de kernen naast elkaar<br />
Tabel b.1<br />
Kenmerken per kern<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
Aantal Aantal Aantal <strong>in</strong>woners <strong>in</strong>woners<br />
1.502 7.831 1.548 869 869 4.262 1.485 1.485<br />
1.786 1.786<br />
19.283<br />
19.283<br />
% van totaal 8% 41% 8% 5% 22% 8% 9% 100%<br />
0-19 jaar 24% 26% 25% 22% 26% 25% 27% 26%<br />
20-64 jaar 63% 60% 62% 62% 58% 61% 59% 60%<br />
65 jaar eo 13% 14% 13% 16% 15% 14% 14% 14%<br />
Aantal Aantal huishoudens huishoudens<br />
680 680 3050 590 380 380 1610 1610<br />
530 530<br />
660 660<br />
7500<br />
Eenpers. huishouden 22% 25% 23% 22% 26% 24% 21% 24%<br />
Huish. zonder k<strong>in</strong>deren 35% 34% 32% 40% 34% 39% 35% 35%<br />
Huish. met k<strong>in</strong>deren 44% 41% 45% 38% 40% 37% 44% 41%<br />
Gem. huishoudgrootte 2,2 2,5 2,6 2,4 2,6 2,4 2,7 2,5<br />
Won<strong>in</strong>gvoorraad Won<strong>in</strong>gvoorraad<br />
680 3.058 3.058<br />
586 586 586<br />
343 1.620 1.620 1.620<br />
545 664 664<br />
7.496 7.496<br />
7.496<br />
Rijtjeswon<strong>in</strong>g 9% 36% 35% 28% 22% 15% 37% 29%<br />
(Semi) vrijstaand 64% 55% 58% 62% 65% 69% 58% 60%<br />
Appartement 4% 6% 3% 0% 6% 1% 0% 4%<br />
Boerderij/bedrijfswon<strong>in</strong>g 24% 3% 3% 11% 7% 14% 4% 7%<br />
koop 89% 84% 84% 88% 84% 86% 78% 84%<br />
huur 11% 16% 16% 12% 16% 14% 22% 16%<br />
61
Tabel b.2<br />
Sociaal economische status<br />
Inwonertal Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
Inko Inkomen Inko men p/m<br />
< € 1.300 16% 8% 21% 10% 17% 14% 19% 13%<br />
€ 1.301,- en € 1.900 13% 15% 22% 18% 17% 15% 13% 16%<br />
€ 1.900 en 2.500 11% 14% 10% 18% 8% 13% 20% 13%<br />
> € 2.501 28% 33% 19% 30% 31% 31% 25% 30%<br />
zeg ik liever niet 32% 30% 28% 24% 28% 28% 24% 29%<br />
Opleid<strong>in</strong>g<br />
Opleid<strong>in</strong>g<br />
hoog 30% 30% 20% 38% 33% 30% 24% 30%<br />
midden 31% 32% 28% 27% 31% 30% 26% 31%<br />
laag 40% 38% 52% 36% 37% 41% 51% 40%<br />
Arbeidsparticipatie<br />
Arbeidsparticipatie<br />
tweeverdieners 41% 38% 38% 29% 40% 39% 39% 38%<br />
eenverdieners 30% 29% 25% 33% 22% 28% 28% 27%<br />
geen werk 29% 32% 38% 39% 38% 34% 33% 34%<br />
Werkzaam <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong><br />
<strong>Drechterland</strong><br />
Werkzaam <strong>in</strong><br />
Westfriesland<br />
Werkzaam buiten de<br />
regio<br />
42% 21% 20% 24% 30% 30% 23% 26%<br />
32% 45% 45% 46% 41% 37% 42% 42%<br />
27% 34% 35% 29% 29% 33% 35% 32%<br />
62
Tabel b.3<br />
B<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
Gem. Gem. woonduur woonduur <strong>in</strong> <strong>in</strong> dorp dorp 24 24 jaar 28 28 jaar jaar<br />
31 31 jaar jaar<br />
29 jaar jaar<br />
27 27 jaar 28 28 jaar 31 31 jaar jaar 28 28 jaar<br />
0-2 jaar 6% 2% 1% 2% 3% 6% 1% 3%<br />
3-4 jaar 14% 5% 7% 8% 13% 7% 9% 8%<br />
5-9 jaar 13% 11% 11% 10% 9% 9% 9% 10%<br />
10 jaar of meer 68% 82% 81% 81% 76% 78% 81% 79%<br />
Tabel b.4<br />
Leefbaarheid & voorzien<strong>in</strong>gen<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
Leefbaarheidcijfer Leefbaarheidcijfer<br />
7,5 7,5 7,6 7,1 7,5 7,5<br />
7,4 7,5 7,2 7,5<br />
Woont (zeer) prettig <strong>in</strong><br />
eigen dorp 99% 97% 99% 98% 97% 98% 98% 98%<br />
Is (zeer) gehecht aan<br />
eigen dorp 71% 73% 73% 82% 75% 76% 78% 75%<br />
Mist voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />
eigen dorp 48% 51% 57% 67% 50% 61% 68% 54%<br />
Verhuisgeneigdheid 13% 12% 12% 8% 7% 9% 11% 10%<br />
63
Tabel b.5<br />
Oriëntatie op eigen dorp<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud<br />
Dagelijkse boodschappen 7% 93% 4% 0% 65% 12% 1%<br />
Niet-dagelijkse boodschappen 0% 6% 1% 0% 3% 0% 1%<br />
Peuterspeelzaal 100% 100% 100% 67% 93% 100% 100%<br />
Vrijwilligerswerk 71% 71% 64% 52% 71% 62% 78%<br />
Basisonderwijs 69% 95% 88% 89% 100% 60% 93%<br />
Verenig<strong>in</strong>gsleven 58% 63% 54% 40% 66% 51% 59%<br />
K<strong>in</strong>deropvang 50% 78% 80% 67% 100% 0% 40%<br />
Sporten 46% 52% 54% 25% 62% 33% 41%<br />
Uitgaan 38% 34% 39% 30% 38% 51% 61%<br />
Vrienden/familie 16% 16% 15% 4% 21% 9% 16%<br />
Recreëren 4% 2% 1% 26% 6% 13% 8%<br />
Educatie 4% 2% 0% 0% 6% 0% 5%<br />
Culturele voorzien<strong>in</strong>gen 0% 0% 2% 0% 0% 2% 0%<br />
Tabel b.6<br />
Reisafstand naar werk<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 29% 26% 29% 26% 28% 24% 14% 26%<br />
5 tot 30 kilometer 46% 46% 55% 48% 50% 49% 51% 48%<br />
30 kilometer of meer 25% 28% 16% 26% 22% 27% 35% 26%<br />
64
Tabel b.7<br />
Stell<strong>in</strong>gen (% (zeer) mee eens)<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar<br />
een won<strong>in</strong>g met meer voorzien<strong>in</strong>gen voor<br />
ouderen <strong>in</strong> de buurt<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong><br />
mijn eigen dorp<br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor<br />
voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> mijn dorpskern niet<br />
aanwezig zijn<br />
Tabel b.8<br />
% wel eens bezoek voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>gemeente</strong><br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
53% 53% 62% 55% 54% 56% 56%<br />
43% 53% 38% 28% 54% 44% 50%<br />
41% 36% 36% 56% 40% 51% 30%<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud<br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> uw eigen dorp 62% 23% 24% 65% 70% 62% 74%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen 45% 2% 1% 8% 46% 25% 0%<br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel 43% 71% 37% 14% 49% 23% 63%<br />
Zwembad ’t Hemmerven 38% 1% 1% 12% 29% 15% 0%<br />
Jongerencentrum Access (Venhuizen) 14% 1% 1% 1% 9% 4% 4%<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel 4% 57% 5% 0% 4% 2% 27%<br />
Zwembad Streekbad 2% 37% 8% 1% 4% 2% 18%<br />
Jongerencentrum Loods 2 (Hoogkarspel): 1% 4% 0% 0% 0% 0% 1%<br />
65<br />
55%<br />
49%<br />
39%
Tabel b.9<br />
Lidmaatschap & vrijwilligerswerk<br />
Lid Lid Lid van van van verenig verenig<strong>in</strong>g verenig <strong>in</strong>g of of club<br />
club<br />
Actief Actief <strong>in</strong> <strong>in</strong> vrijwilligerswerk<br />
vrijwilligerswerk<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
76% 81% 81%<br />
75% 79% 82% 82%<br />
69% 80% 80%<br />
79%<br />
79%<br />
49% 50% 50%<br />
46% 45% 45%<br />
49% 50% 56% 56%<br />
50%<br />
ja, dagelijks 2% 5% 2% 2% 3% 2% 4% 4%<br />
ja, meerdere keren per week 7% 10% 9% 12% 13% 12% 16% 11%<br />
ja, 1 keer per week 17% 16% 12% 10% 12% 18% 17% 15%<br />
ja, m<strong>in</strong>imaal 1 keer per maand 11% 10% 10% 14% 12% 12% 13% 11%<br />
ja, m<strong>in</strong>der dan 1 keer per maand 12% 9% 12% 8% 10% 6% 7% 9%<br />
nee 51% 50% 54% 55% 51% 50% 44% 50%<br />
Tabel b.10<br />
Mobiliteit<br />
Hem Hoogkarspel Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Venhuizen Wijdenes/Oosterleek Westwoud Totaal<br />
Autobezit 96% 94% 91% 96% 93% 93% 85% 93%<br />
Oordeel fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen tussen dorpen<br />
Goed 32% 45% 28% 21% 26% 23% 24% 34%<br />
Voldoende 37% 39% 41% 36% 50% 39% 42% 41%<br />
Matig 24% 11% 22% 26% 19% 23% 27% 18%<br />
Slecht 8% 4% 9% 17% 6% 15% 8% 7%<br />
Internetgebruik 97% 92% 87% 88% 89% 85% 87% 90%<br />
66
Bijlage 2 Onderzoekverantwoord<strong>in</strong>g<br />
Respons<br />
Een goede respons bij onderzoek is van belang voor de betrouwbaarheid van het onderzoek. De<br />
respons hangt veelal samen met de onderzoeksmethode, het onderwerp en de doelgroep. Zo ligt de<br />
respons bij een webenquête vaak een stuk lager dan bij een schriftelijke enquête. Daarnaast<br />
responderen ouderen veelal beter dan jongeren. Afhankelijk van het onderwerp en de doelgroep, wordt<br />
bij een schriftelijke enquête gecomb<strong>in</strong>eerd met een onl<strong>in</strong>e enquête (met rappel) een gemiddelde<br />
respons behaald van 35% tot 40%. Bij dit onderzoek is de respons met 45% dus bovengemiddeld hoog.<br />
Betrouwbaarheid steekproeven<br />
Steekproeven zijn onderhevig aan onnauwkeurigheid en onbetrouwbaarheid doordat niet iedereen,<br />
maar een gedeelte van de totale populatie geënquêteerd wordt. Dit kan alleen omzeild worden door<br />
alle mensen <strong>in</strong> de populatie te ondervragen. Omdat dit enerzijds vanuit beleidsmatig oogpunt meestal<br />
niet nodig is en anderzijds het f<strong>in</strong>ancieel en organisatorisch vrijwel ondoenlijk is om iedereen aan een<br />
enquête te onderwerpen, wordt door middel van het trekken van een steekproef getracht de<br />
werkelijkheid zo dicht (of zo goed) mogelijk te benaderen, uitgaande van een a-priori gewenste<br />
nauwkeurigheid en betrouwbaarheid.<br />
Doorgaans wordt <strong>in</strong> onderzoek een betrouwbaarheid van 95% nagestreefd. Op basis van de<br />
steekproefomvang (en populatieomvang) kan aangegeven worden wat de nauwkeurigheidsmarges zijn<br />
bij verschillende steekproefuitkomsten. De nauwkeurigheidsmarge geeft aan welke afwijk<strong>in</strong>g de<br />
werkelijkheid kan hebben <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g met de steekproef. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de<br />
standaardformule voor het berekenen van nauwkeurigheidsmarges, waarbij p staat voor het percentage<br />
<strong>in</strong> de steekproef dat voldoet aan een bepaald kenmerk. En n heeft betrekk<strong>in</strong>g tot de omvang van de<br />
steekproef.<br />
Nauwkeurigheidsmarge:<br />
In dit onderzoek is een respons behaald van 1.128, uit een populatie van 19.283. Uitgaande van een<br />
betrouwbaarheid van 95%, is de nauwkeurigheidsmarge 2,83%. Stel dat uit het onderzoek zou blijken<br />
dat 50% 6 van de <strong>in</strong>woners gehecht is aan zijn eigen woonplaats dan schommelt het percentage <strong>in</strong> de<br />
werkelijkheid tussen 47,2% en 52,8%. Indien uitsplits<strong>in</strong>gen worden gemaakt (naar bijvoor<strong>beeld</strong> kern)<br />
wordt de nauwkeurigheidsmarge groter, omdat dan over een kle<strong>in</strong>ere steekproef wordt gesproken.<br />
Representativiteit<br />
De resultaten van de steekproef zijn gewogen naar kern en daarmee gelijk gemaakt aan de<br />
verhoud<strong>in</strong>gen van de populatie <strong>in</strong> de kernen, waardoor de uitkomsten representatief zijn voor de<br />
<strong>in</strong>woners van 18 jaar en ouder. Indien <strong>in</strong> de tabellen en grafieken de percentages niet optellen tot<br />
100%, is dit (tenzij anders aangegeven) het gevolg van afrond<strong>in</strong>gsverschillen.<br />
6 Dit is een fictieve uitkomst.<br />
67
Cijfers omtrent won<strong>in</strong>gen, <strong>in</strong>komen, opleid<strong>in</strong>g en arbeidsparticipatie<br />
Aspecten zoals de opbouw van de won<strong>in</strong>gvoorraad, de bevolk<strong>in</strong>gsopbouw, het opleid<strong>in</strong>gs- en<br />
<strong>in</strong>komensniveau en de arbeidsparticipatie van de <strong>in</strong>woners <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> kan op twee<br />
manieren <strong>in</strong>zichtelijk worden gemaakt:<br />
1. door middel van de feitelijke aantallen;<br />
2. aan de hand van de enquêteresultaten.<br />
In dit onderzoek is ervoor gekozen, om daar waar de feitelijke cijfers beschikbaar waren (bv via het<br />
CBS), deze <strong>in</strong> het onderzoek te vermelden. Het gaat om de volgende cijfers:<br />
• <strong>in</strong>wonertal;<br />
• bevolk<strong>in</strong>gsopbouw (leeftijdsopbouw, verhoud<strong>in</strong>g man/vrouw);<br />
• aantal huishoudens;<br />
• huishoudensopbouw.<br />
Voor de aspecten:<br />
• opbouw won<strong>in</strong>gvoorraad (type won<strong>in</strong>g, koop/huur);<br />
• huishouden<strong>in</strong>komen;<br />
• opleid<strong>in</strong>gsniveau;<br />
• arbeidsparticipatie.<br />
zijn geen gegevens op kernniveau beschikbaar en zijn de enquêteresultaten gehanteerd. Deze cijfers<br />
kunnen afwijken van de feitelijke aantallen. Dit kan ondermeer veroorzaakt worden doordat bepaalde<br />
doelgroepen meer/m<strong>in</strong>der hebben gerespondeerd <strong>in</strong> het onderzoek en daarmee iets<br />
over/ondervertegenwoordigd zijn.<br />
68
Bijlage 3 Vragenlijst<br />
Vragenlijst<br />
De <strong>Kernen</strong> van <strong>Drechterland</strong> <strong>in</strong> <strong>beeld</strong><br />
U U kunt kunt deze deze vragenlijst vragenlijst ook ook gemakkelijk gemakkelijk <strong>in</strong>vullen <strong>in</strong>vullen op op <strong>in</strong>ternet:<br />
<strong>in</strong>ternet:<br />
Website: www.<strong>in</strong>terviewunit.nl/drechterland<br />
Id: <br />
Wachtwoord: <br />
69
Het <strong>in</strong>vullen van de vragenlijst<br />
In de bijgaande brief hebben wij aangegeven dat de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> het bijzonder op prijs stelt als u<br />
meedoet aan deze burgerpeil<strong>in</strong>g. Het onderzoek is bedoeld voor de <strong>in</strong>woners van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>.<br />
• Let op: de vragenlijst dient te worden <strong>in</strong>gevuld door de persoon aan wie de brief is gericht!<br />
• U kunt aan het onderzoek meedoen door het <strong>in</strong>vullen van deze schriftelijke vragenlijst. U kunt de<br />
vragenlijst ook digitaal <strong>in</strong>vullen door <strong>in</strong> te loggen op www.<strong>in</strong>terviewunit.nl/drechterland<br />
Uw <strong>in</strong>logcodes staan op het voorblad van deze vragenlijst vermeld.<br />
• Wij zouden het zeer op prijs stellen als u de <strong>in</strong>gevulde vragenlijst b<strong>in</strong>nen 10 dagen opstuurt. De<br />
uiterlijke <strong>in</strong>zenddatum is 26 november. U kunt de bijgevoegde antwoordenvelop gebruiken. U hoeft<br />
géén postzegel te plakken.<br />
• Wij verzoeken u vriendelijk bij iedere vraag één vakje aan te kruisen bij het antwoord dat voor u het<br />
meest van toepass<strong>in</strong>g is. Als u meer dan één antwoord kunt geven, dan wordt dit duidelijk vermeld<br />
met de opmerk<strong>in</strong>g ‘Meerdere antwoorden mogelijk’.<br />
• Heeft u zich vergist? U kunt een antwoord verbeteren door het foute vakje helemaal zwart te<br />
maken en vervolgens <strong>in</strong> het vakje voor het goede antwoord een kruisje te zetten.<br />
Bijvoor<strong>beeld</strong>:<br />
Bent Bent u u van van plan plan te te verhuizen? verhuizen?<br />
verhuizen?<br />
ja goed<br />
nee fout<br />
• Als u een antwoord aankruist waar achter staat: ‘Ga naar vraag ..’ dan mag u de tussenliggende<br />
vragen overslaan.<br />
• Er zitten ook zogenaamde open vragen <strong>in</strong> de enquête. Bij deze vragen v<strong>in</strong>dt u een tekstkader waar<br />
u uw antwoord kunt <strong>in</strong>vullen. Aangezien de enquêtes bij terugkomst automatisch door de computer<br />
zullen worden verwerkt, is het van belang dat u met BLOKLETTERS schrijft.<br />
• Verder verzoeken wij u de vragenlijst met zwarte of blauwe pen <strong>in</strong> te vullen en de hokjes duidelijk<br />
aan te kruisen, anders worden de antwoorden niet door de computer 'gelezen'.<br />
Alvast hartelijk dank voor het <strong>in</strong>vullen van deze vragenlijst!<br />
70
De De ker kernen ker nen <strong>in</strong> <strong>beeld</strong> 2010<br />
Wonen<br />
Wonen<br />
1. In welk dorp van de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong> woont u?<br />
Hem Oosterblokker Schell<strong>in</strong>khout Westwoud<br />
Hoogkarspel Oosterleek Venhuizen Wijdenes<br />
2a. Hoe lang woont u al <strong>in</strong> dit dorp?<br />
71<br />
jaar<br />
2b. Hoe lang woont u al <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>? jaar<br />
3. Wat v<strong>in</strong>dt u van het dorp waar<strong>in</strong> u woont?<br />
zeer prettig onprettig weet niet/geen men<strong>in</strong>g<br />
prettig zeer onprettig<br />
4. Hoe gehecht bent u aan het dorp waar<strong>in</strong> u woont?<br />
zeer gehecht niet gehecht weet niet/geen men<strong>in</strong>g<br />
gehecht helemaal niet gehecht<br />
5. Welk rapportcijfer zou u geven voor de leefbaarheid <strong>in</strong> uw dorp? (1=laag; 10=hoog)<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Weet niet<br />
<br />
6 Wat v<strong>in</strong>dt u positief en negatief aan uw dorp?<br />
Positief:<br />
Negatief:<br />
7. Bent u van plan <strong>in</strong> de komende twee jaar te verhuizen?<br />
ja<br />
nee ga naar vraag 10<br />
weet niet ga naar vraag 10<br />
8. Waar zoekt u naar een nieuwe won<strong>in</strong>g? (MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK)<br />
<strong>in</strong> mijn huidige dorp<br />
elders <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong><br />
niet <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, namelijk <strong>in</strong>:<br />
9. Wat zijn de belangrijkste redenen voor u om te verhuizen? MAXIMAAL 2 ANTWOORDEN AANKRUIZEN<br />
vanwege gezondheid/behoefte aan zorg<br />
vanwege de sfeer, de mentaliteit van de mensen<br />
vanwege een opleid<strong>in</strong>g/opleid<strong>in</strong>gsmogelijkheden<br />
vanwege het werk (bijv. een andere functie of andere baan)<br />
vanwege de reistijd naar het werk<br />
vanwege de won<strong>in</strong>g en/of de woonomgev<strong>in</strong>g<br />
vanwege de betere voorzien<strong>in</strong>gen elders<br />
om persoonlijke redenen (zoals relatie, huwelijk, k<strong>in</strong>deren)<br />
om een andere reden, namelijk:
Maatschappelijke Maatschappelijke voorzien<strong>in</strong>gen<br />
voorzien<strong>in</strong>gen<br />
10. Waar doet u meestal uw dagelijkse of wekelijkse boodschappen? Denkt u daarbij aan levensmiddelen,<br />
drogisterijartikelen, alcoholische dranken, tabak en schoonmaakartikelen. ÉÉN ANTWOORD MOGELIJK<br />
Hem Venhuizen<br />
Hoogkarspel Westwoud<br />
Oosterblokker Wijdenes<br />
Oosterleek weet niet<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Ik doe mijn dagelijkse boodschappen buiten de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, namelijk <strong>in</strong>:<br />
11. Waar doet u meestal uw niet-dagelijkse boodschappen? Denkt u daarbij aan kled<strong>in</strong>g, schoenen, elektrotechnische<br />
artikelen, tu<strong>in</strong>artikelen. ÉÉN ANTWOORD MOGELIJK<br />
Hem Venhuizen<br />
Hoogkarspel Westwoud<br />
Oosterblokker Wijdenes<br />
Oosterleek weet niet<br />
Schell<strong>in</strong>khout<br />
Ik doe mijn niet-dagelijkse boodschappen buiten de <strong>gemeente</strong> <strong>Drechterland</strong>, namelijk <strong>in</strong>:<br />
12. Hoe vaak bezoekt u de volgende voorzien<strong>in</strong>gen/<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen? (PER REGEL ÉÉN ANTWOORD AANKRUISEN)<br />
dagelijks<br />
72<br />
meerdere<br />
keren per<br />
week<br />
één keer<br />
per week<br />
m<strong>in</strong>imaal<br />
één keer<br />
per maand<br />
m<strong>in</strong>der<br />
dan 1 keer<br />
per maand<br />
bezoek ik<br />
(bijna)<br />
nooit<br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Hoogkarspel <br />
Bibliotheek <strong>in</strong> Venhuizen <br />
Jongerencentrum Access (Venhuizen) <br />
Jongerencentrum Loods 2 (Hoogkarspel) <br />
Zwembad ’t Hemmerven <br />
Zwembad Streekbad <br />
De markt <strong>in</strong> Hoogkarspel <br />
Dorpshuis/buurthuis <strong>in</strong> uw eigen dorp <br />
W<strong>in</strong>kels voor niet-dag. boodschappen <br />
13. Heeft u (ook) k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> de leeftijd van 0 tot en met 12 jaar?<br />
ja<br />
nee ga naar vraag 15<br />
14. Kunt u aangeven of uw k<strong>in</strong>d(eren) gebruik maakt/maken van de volgende voorzien<strong>in</strong>gen en <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen, en zo ja waar?<br />
(PER REGEL ÉÉN ANTWOORD AANKRUISEN)<br />
ja, <strong>in</strong> mijn eigen dorp<br />
ja, op m<strong>in</strong>der dan 6<br />
km reizen vanaf mijn<br />
dorp<br />
ja, op meer dan 6<br />
km reizen vanaf mijn<br />
dorp<br />
aantal km reizen:<br />
(bij benader<strong>in</strong>g)<br />
maakt mijn<br />
k<strong>in</strong>d geen<br />
gebruik<br />
van<br />
Basisschool <br />
Peuterspeelzaal <br />
K<strong>in</strong>deropvang <br />
15. Kunt u voor de volgende stell<strong>in</strong>gen aangeven of u het ermee eens of oneens bent.<br />
(PER REGEL ÉÉN ANTWOORD AANKRUISEN)<br />
eens neutraal oneens weet niet/geen men<strong>in</strong>g<br />
Ik wil op hoge leeftijd wel verhuizen naar een won<strong>in</strong>g met<br />
meer voorzien<strong>in</strong>gen voor ouderen <strong>in</strong> de buurt<br />
<br />
Mijn sociale leven speelt zich vooral af <strong>in</strong> mijn eigen dorp <br />
Ik v<strong>in</strong>d het niet erg om te reizen voor voorzien<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong><br />
mijn dorpskern niet aanwezig zijn
16. Mist u belangrijke voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> uw dorp?<br />
ja, namelijk:<br />
nee<br />
weet niet<br />
Oriëntatie<br />
Oriëntatie<br />
17. Waar gaat u meestal….? (PER REGEL ÉÉN ANTWOORD AANKRUISEN)<br />
<strong>in</strong> mijn<br />
eigen<br />
dorp<br />
73<br />
op m<strong>in</strong>der dan<br />
6 km reizen vanaf<br />
mijn dorp<br />
op meer dan 6<br />
km reizen vanaf<br />
mijn dorp<br />
aantal km<br />
reizen (bij<br />
benader<strong>in</strong>g)<br />
dit doe ik<br />
(bijna)<br />
niet<br />
sporten <br />
recreëren (denk aan uitstapje maken,<br />
bezoeken van strand/bos of speeltu<strong>in</strong>)<br />
<br />
naar een café of discotheek <br />
naar een museum, schouwburg,<br />
theater of galerie<br />
<br />
naar vrienden of familie <br />
naar cursussen/opleid<strong>in</strong>gen <br />
18. Bent u op de één of andere manier actief als vrijwilliger? (bijv. functie <strong>in</strong> club, verenig<strong>in</strong>g, kerk, buurthuis, politiek)<br />
ja, dagelijks ja, m<strong>in</strong>imaal 1 keer per maand<br />
ja, meerdere keren per week m<strong>in</strong>der dan 1 keer per maand<br />
ja, 1 keer per week nee ga naar vraag 20<br />
19. Waar verricht u meestal vrijwilligerswerk?<br />
<strong>in</strong> mijn eigen dorp op meer dan 6km afstand vanaf mijn dorp, namelijk op:<br />
op m<strong>in</strong>der dan 6 km afstand vanaf mijn dorp km reizen (bij benader<strong>in</strong>g)<br />
20. Hieronder staat een aantal verenig<strong>in</strong>gen en clubs genoemd. Van welke verenig<strong>in</strong>gen bent u lid? (MEERDERE ANTWOORDEN<br />
MOGELIJK)<br />
sportverenig<strong>in</strong>g of sportclub bibliotheek<br />
hobbyclub (tekenen, schilderen, fotografie, etc) scout<strong>in</strong>g/padv<strong>in</strong>derij<br />
politieke verenig<strong>in</strong>g of partij anders, namelijk:<br />
culturele ver. (bv toneelver., koor, dansgroep) jeugd- of jongerenclub<br />
organisatie natuurbescherm<strong>in</strong>g/milieu ik ben nergens lid van<br />
21. Waar neemt u meestal deel aan deze verenig<strong>in</strong>gs- en clubactiviteiten?<br />
<strong>in</strong> mijn eigen dorp op meer dan 6 km afstand vanaf mijn dorp, namelijk op:<br />
op m<strong>in</strong>der dan 6 km afstand vanaf mijn dorp km reizen (bij benader<strong>in</strong>g)<br />
22. Maakt u wel eens gebruik van <strong>in</strong>ternet?<br />
ja, dagelijks ja, m<strong>in</strong>der dan 1x per week<br />
ja, een aantal keren per week nee<br />
23. Waarvoor gebruikt u meestal <strong>in</strong>ternet?(MEERDERE ANTWOORDEN MOGELIJK)<br />
om <strong>in</strong>formatie op te zoeken om te communiceren met anderen (chatten, mailen)<br />
om producten en diensten onl<strong>in</strong>e te kopen anders, namelijk:<br />
Mobiliteit<br />
Mobiliteit<br />
24. Over hoeveel auto’s beschikt uw huishouden?<br />
1 auto 3 auto’s<br />
2 auto’s Meer dan 3 auto’s<br />
Ik beschik niet over een auto
25. Hoe verplaatst u zich meestal naar:<br />
lopend per (brom)fiets per auto per bus anders, namelijk:<br />
uw werk <br />
het centrum van uw dorp <br />
andere dorpen <strong>in</strong> de <strong>gemeente</strong> <br />
naar de stad (bv Hoorn/Enkhuizen) <br />
26. Hoe ervaart u de fiets- en wandelpadenverb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen tussen de dorpen van <strong>Drechterland</strong>?<br />
goed matig weet niet/geen men<strong>in</strong>g<br />
voldoende slecht<br />
27. Wat v<strong>in</strong>dt u een acceptabele afstand om af te leggen naar de volgende voorzien<strong>in</strong>gen? (PER REGEL 1 ANTWOORD AANKRUISEN)<br />
0-2 km 3-5 km 6-10 km > 10 km Weet niet/geen men<strong>in</strong>g<br />
w<strong>in</strong>kels voor dagelijkse boodschappen <br />
w<strong>in</strong>kels voor niet-dagelijkse boodschappen <br />
basisonderwijs <br />
k<strong>in</strong>deropvang <br />
peuterspeelzaal <br />
dorpshuis/buurthuis <br />
huisarts/gezondheidscentrum <br />
postkantoor/post servicepunt <br />
bibliotheek <br />
sportvoorzien<strong>in</strong>gen <br />
uitgaansvoorzien<strong>in</strong>gen (disco, café) <br />
culturele voorz.(bv musea, theater, schouwburg) <br />
recreatieve voorzien<strong>in</strong>gen<br />
(bv wandel- en fietsroutes, speelplaatsen)<br />
<br />
zwembad <br />
p<strong>in</strong>automaat <br />
de markt <br />
Werken<br />
Werken<br />
28. Welke bezigheid v<strong>in</strong>dt u het meest op u van toepass<strong>in</strong>g? (ÉÉN ANTWOORD MOGELIJK)<br />
werkzaam <strong>in</strong> dienstverband<br />
werkzaam als zelfstandige/<strong>in</strong> eigen zaak<br />
meewerkend <strong>in</strong> familiebedrijf<br />
werkzaam <strong>in</strong> eigen huishoud<strong>in</strong>g ga naar vraag 33<br />
volg een opleid<strong>in</strong>g (scholier/student) ga naar vraag 33<br />
zonder werk ga naar vraag 33<br />
gepensioneerd/vervroegd uitgetreden ga naar vraag 33<br />
29. Hoeveel uren per week werkt u gemiddeld?<br />
uur<br />
30. In welke <strong>gemeente</strong>/gebied bent u (het meest) werkzaam?<br />
Andijk <strong>Drechterland</strong><br />
Enkhuizen Hoorn<br />
Koggenland Medemblik<br />
Opmeer Stede Broec<br />
Wervershoof Alkmaar, Heerhugowaard, Langedijk<br />
Amsterdam e.o. (Schiphol, Amstelveen) Kop van Noord-Holland (o.a Schagen, Den Helder)<br />
IJmond (Haarlem, IJmuiden, Velsen, Beverwijk) Zaanstreek, Waterland (o.a. Zaandam, Purmerend)<br />
anders, namelijk:<br />
74
31. Hoeveel kilometer bent u onderweg om naar uw werk te komen?<br />
m<strong>in</strong>der dan 5 kilometer 30 tot 40 kilometer<br />
5 tot 10 kilometer 40 tot 50 kilometer<br />
10 tot 20 kilometer meer dan 50 kilometer<br />
20 tot 30 kilometer<br />
32. Hoe bezwaarlijk v<strong>in</strong>dt u het pendelen tussen werk en huis?<br />
zeer bezwaarlijk nauwelijks bezwaarlijk weet niet<br />
enigsz<strong>in</strong>s bezwaarlijk niet bezwaarlijk niet van toepass<strong>in</strong>g<br />
33. Welke situatie is voor u van toepass<strong>in</strong>g?<br />
ik woon alleen<br />
ik woon met partner en 1 of meer thuiswonende k<strong>in</strong>deren<br />
ik woon met partner zonder thuiswonende k<strong>in</strong>deren<br />
ik woon met 1 of meer k<strong>in</strong>deren, maar zonder partner<br />
ik woon <strong>in</strong> bij ouder(s), verzorger(s) / bij broer(s) of zuster(s) / bij andere familie<br />
andere woonsituatie<br />
Indien Indien u u een een partner partner heeft heeft vragen vragen 34 34 34 t/m t/m 36, 36, anders anders door door naar naar vraag vraag 37<br />
37<br />
34. Welke bezigheid is het meest op uw partner van toepass<strong>in</strong>g? (ÉÉN ANTWOORD MOGELIJK)<br />
werkzaam <strong>in</strong> dienstverband<br />
werkzaam als zelfstandige/ <strong>in</strong> eigen zaak<br />
meewerkend <strong>in</strong> familiebedrijf<br />
werkzaam <strong>in</strong> eigen huishoud<strong>in</strong>g ga naar vraag 37<br />
volg een opleid<strong>in</strong>g (scholier/student) ga naar vraag 37<br />
zonder werk ga naar vraag 37<br />
gepensioneerd/vervroegd uitgetreden ga naar vraag 37<br />
35. Hoeveel uren per week werkt uw partner gemiddeld?<br />
uur<br />
36. In welke <strong>gemeente</strong>/gebied is uw partner (het meest) werkzaam voor uw huidige baan?<br />
Andijk <strong>Drechterland</strong><br />
Enkhuizen Hoorn<br />
Koggenland Medemblik<br />
Opmeer Stede Broec<br />
Wervershoof Alkmaar, Heerhugowaard, Langedijk<br />
Amsterdam e.o. (Schiphol, Amstelveen) Kop van Noord-Holland (o.a Schagen, Den Helder)<br />
IJmond (Haarlem, IJmuiden, Velsen, Beverwijk) Zaanstreek, Waterland (o.a. Zaandam, Purmerend)<br />
anders, namelijk:<br />
Uzelf<br />
Uzelf<br />
37. Bent u man of vrouw?<br />
man<br />
vrouw<br />
38. Wat is uw leeftijd?<br />
jaar<br />
39. Wat is uw hoogst genoten opleid<strong>in</strong>g?<br />
geen opleid<strong>in</strong>g HBS, HAVO, VHBO, VWO, Gymnasium<br />
basisschool/lagere school MBO (bv. MTS, MEAO, Middelbare Tu<strong>in</strong>bouwschool), ROC<br />
VBO, VGLO, LBO, (bv. LEAO, LTS, IHNO) HBO (bv. Sociale Academie, HTS, HEAO)<br />
VMBO, MAVO, MULO universiteit<br />
anders, namelijk:<br />
75
40. Wat is het netto <strong>in</strong>komen per maand van uw huishouden?<br />
m<strong>in</strong>der dan € 950,- per maand tussen de € 2.501,- en € 3.150,- per maand<br />
tussen de € 951,- en € 1.300,- per maand meer dan € 3.150,-<br />
tussen de € 1.301,- en € 1.900,- per maand dat zeg ik liever niet.<br />
tussen de € 1.901,- en € 2.500,- per maand<br />
41. Wat voor type won<strong>in</strong>g heeft u?<br />
eengez<strong>in</strong>swon<strong>in</strong>g, tussenwon<strong>in</strong>g bovenwon<strong>in</strong>g, flat, appartement met lift<br />
eengez<strong>in</strong>swon<strong>in</strong>g, hoekwon<strong>in</strong>g bovenwon<strong>in</strong>g, flat, appartement zonder lift<br />
eengez<strong>in</strong>swon<strong>in</strong>g, 2/1 kap boerderij of bedrijfswon<strong>in</strong>g<br />
eengez<strong>in</strong>swon<strong>in</strong>g, vrijstaand anders, namelijk:<br />
benedenwon<strong>in</strong>g van etage of flat<br />
42. Heeft u een koop- of huurwon<strong>in</strong>g?<br />
koop<br />
sociale huur / huur van won<strong>in</strong>gbouwverenig<strong>in</strong>g<br />
particuliere huur<br />
anders namelijk:<br />
43. De <strong>gemeente</strong>n van Westfriesland leggen regelmatig actuele onderwerpen voor aan <strong>in</strong>woners van de regio door middel<br />
van een onl<strong>in</strong>e enquête. Op deze manier weten de <strong>gemeente</strong>n beter wat er leeft onder de bevolk<strong>in</strong>g. Bent u bereid<br />
enkele keren per jaar, door middel van het <strong>in</strong>vullen van een onl<strong>in</strong>e enquête, uw men<strong>in</strong>g te geven over actuele kwesties?<br />
Het verplicht u tot niets en u kunt per keer bekijken of u wel of niet meedoet. Vanzelfsprekend zullen we vertrouwelijk<br />
met de door u verstrekte <strong>in</strong>formatie omgaan: uw persoonlijke gegevens worden losgekoppeld van de vragenlijst.<br />
ja, ik neem graag deel aan onl<strong>in</strong>e onderzoeken van de Westfriese <strong>gemeente</strong>n<br />
mijn gegevens zijn:<br />
voorletters:<br />
achternaam:<br />
e-mailadres:<br />
nee, ik doe liever niet mee aan de onl<strong>in</strong>e onderzoeken<br />
44. Eventuele Eventuele belangrijke belangrijke op op- op of of of aanmerk<strong>in</strong>gen aanmerk<strong>in</strong>gen op op de de vragenlijst vragenlijst kunt kunt u u hier hier plaatsen.<br />
plaatsen.<br />
Hartelijk Hartelijk bedankt bedankt voor voor het het <strong>in</strong>vullen <strong>in</strong>vullen van van de de vragenlijst.<br />
vragenlijst.<br />
76