enkele opmerkingen over het gemengde, publiek ... - VU-DARE Home

More documents

Recommendations

Info

die ungenügenden Leistungen einer Privatunternehmung, namentlich bei Gaswerke und Straszenbahnen den Anstosz gaben, ein Kind der Not." Ook ons land ^) kan als voorbeeld van dergelijken gang van zaken worden genoemd. De snelle uitbreiding van de groote steden deed reeds vroeger de overheid tot naasting overgaan, maar de beslissende strijd ten aanzien van het overheidsbedrijf werd geleverd in de hoofdstad des lands in de negentiger jaren. ") Practische overwegingen deden b.v. in 1869 Rotterdam besluiten tot eigen exploitatie van de waterleiding, ^) practische bezwaren tegen de concessie's brachten Amsterdam tot een beslissenden strijd en deden het tenslotte voor het overheidsbedrijf kiezen. ,,De actie stelde geen dogma tegenover het concessiestelsel, er was niets leerstelligs in. Ze toonde eenvoudig de reëele nadeelen van de concessie's aan en vond er werkelijk stof genoeg in. De eigen qualiteiten van de concessie's hebben deze doen vallen." •*) Snelle uitbreiding van de steden, allerlei verbeteringen in de techniek (waarvan de noodzakelijke toepassing door particulieren achterwege bleef) veroorzaakten allerlei wrijvingen met hen. Het particulier belang kwam in conflict met het welzijn van de gemeenschap, zoodat tenslotte de eenige oplossing gevonden werd in het,,verlaten van de concessie's, om alzoo grooter vrijheid en zelfstandigheid te hebben tot behartiging van het publieke belang." ,,Het verlangen alzoo om bij monopolistische bedrijven ') Hiervoor raadplege men: Theodardus Eraonds: Gemeentebedrijven en concessie's in Nederland. Leiden (z.j.). ') Hierover: Mr. S. Zadoks: Geschiedenis der Amsterdamsche concessie's, proefschrift S. U. Amsterdam, 1899. ^) Men zie: J. Gerritsz: Modern Gemeentebeheer, met medewerking van: Mr. D. Hudig Jr., Mr. S. J. R. de Monchy, G. A. Ootmar en H. W. J. A. Schook, 's-Gravenhage (z.j.) bldz. 555. *) Geciteerd door Prof. Mr. P. A. Diepenhorst in Sociale Gemeentepolitiek. Utrecht 1919, bldz. 21. Men zie ook: Mr. S. Zadoks, t. a. p. bldz. 260. J. Gerritsz, t. a. p. bldz. 514. 5
de burgerij te beschermen tegen schade en willekeur, dat was het leidend motief, hetwelk met warmte voor eigen beheer deed partij kiezen." ^) Was het daarom nuchtere „Realpolitik", die de overheid dreef en waren het slechts de naar hun aard monopoHstische bedrijven, die het voorwerp van naasting waren en werd ten deze een opportunistisch standpunt ingenomen ^) (zij het dan in het ééne land gedurende langeren tijd, dan in het andere), thans wordt door velen een geheel andere houding begeerd en verdedigd. Niet bij wijze van uitzondering wordt thans het overheidsbedrijf verdedigd, maar veeleer omgekeerd zal het streven van de Overheid erop gericht zijn, om elk bedrijf tot zich te trekken en de geheele productie en distributie op zich te nemen. Het economisch-liberalisme, dat tot in het derde vierendeel der vorige eeuw met schier onbeperkte macht heerschte, dat „met een voor moraal en recht en voor de belangen der misdeelden ontvankelijk gemoed" was begonnen, werd door zijn buitensporige verheerlijking van de individueele vrijheid tot de door Carlyle zoo gesmade „dismal science", die haar lijfspreuk scheen te hebben in Cain's: „ben ik mijns broeders hoeder?" ^) Het vrije spel van de maatschappelijke krachten, de vrije ontplooiing van het individu, dat de verlossing zou brengen van alle maatschappelijken nood, bracht dan ook niets anders dan onuitsprekelijke ellende, deed in haar naam gruwelen van helsche tyrannie bedrijven. Dat allesbeheerschende beginsel van absolute staatsonthou- ') Men zie: Overheid en bedrijf, referaat door Prof. Mr. P. A. Diepenhorst gehouden voor het 2e Christelijk Sociaal Congres te Amsterdam. Maart 1919. ') Een geheel bijzondere plaatsneemt Italië hierin, waar het overheidsbedrijf van meet af onder sterk socialistischen druk stond. Zie: Dr. Fuchs, t. a. p. bldz. 121. Gisela Mirhels-Lindner: Geschichte der modernen Gemeindebetriebe in Italien. Schriften des Vereins für Sozialpolitik, 130e Band, 2e dl., bldz. 1 v.v. ') Aldus Mr. Treub: t. a. p. bldz. 82. f
Page 1 and 2: ^r ENKELE OPMERKINGEN OVER HET GEME
Page 4: VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM ENK
Page 7 and 8: Aan het einde gekomen van mijn acad
Page 10 and 11: HOOFDSTUK I. Het overheidsbedrijf.
Page 12 and 13: omvang van de steden vroegen om sne
Page 16 and 17: % 4 ding met zulke droeve resultate
Page 18 and 19: congres, in 1900 te Parijs gehouden
Page 20 and 21: hypothese geworden, die, welke scho
Page 22 and 23: mag, ja zelfs moet de overheid de e
Page 24 and 25: Aus diesem Dilemma kommt man bei de
Page 26 and 27: wel, dat het geen uitzondering is,
Page 28 and 29: Al deze bezwaren kunnen ons dan ook
Page 30 and 31: HOOFDSTUK II. Het gemengde, publiek
Page 32 and 33: We zagen dus, dat het „gemengde b
Page 34 and 35: en leveringscontract. ^) Bij het ee
Page 36 and 37: voor is gebezigd, is verschillend;
Page 38 and 39: In 1906 was reeds de arbeidssfeer z
Page 40 and 41: 24 plaatsen in den Raad van Commiss
Page 42 and 43: teneinde de concurrentie met het
Page 44 and 45: welke in het „Stadium der Vorverh
Page 46 and 47: Geheel anders staat het met de coö
Page 48 and 49: evredigen. Het meest is gebruik gem
Page 50 and 51: vraag geheel afhangen van het inzic
Page 52 and 53: zou zijn, omdat het hierdoor toch a
Page 54 and 55: en een geleend kapitaal van 2.500.0
Page 56 and 57: f schappij of ook doordat de partic
Page 58 and 59: Hoewel beperkt toegepast, is hier w
Page 60 and 61: Daarom werd dan ook regelmatig bepa
Page 62 and 63: gequaliflceerde meerderheid van de
Page 64 and 65:
§ 5. Het bestuur. 1) Bij het totst
Page 66 and 67:
als aandeelhouder van het „Elektr
Page 68 and 69:
§ 6. De Raad van Commissarissen^).
Page 70 and 71:
eantwoordt aan de verhouding van he
Page 72 and 73:
geval, wanneer het personen betreft
Page 74 and 75:
ihr gegenüber die Verpflichtung zu
Page 76 and 77:
aan te sluiten, over en weer elkand
Page 78 and 79:
Wat de tweede soort monopolie's bet
Page 80 and 81:
Waar zich hier ook de grootste vers
Page 82 and 83:
Zijn ze naar het inzicht van den bu
Page 84 and 85:
HOOFDSTUK III. Beoordeeling. Bescho
Page 86 and 87:
politiek geen onverdeelde instemmin
Page 88 and 89:
eschouwd, dat iedereen, ook de min-
Page 90 and 91:
zou worden ingericht en op particul
Page 92 and 93:
dan ook de verantwoordelijkheid moe
Page 94 and 95:
politiek.') In de laatste jaren voo
Page 96 and 97:
In veel gevallen heeft ook de overh
Page 98 and 99:
orgtocht verstrekt wordt. Ook de fa
Page 100 and 101:
Vrije, maatschappelijke, gezonde co
Page 102 and 103:
het gemengde bedrijf in het algemee
Page 104 and 105:
deelneming alleen mogelijk is van d
Page 106 and 107:
Will ein Gesellschafter sein Uberna
Page 108 and 109:
§ 15. Jeder Gesellschafter kann se
Page 110 and 111:
Jeder Beteiligte willigt darin ein,
Page 112 and 113:
Landesbank der Provinz Westfalen au
Page 114 and 115:
STELLINGEN. L De toepassing van het
show all

enkele opmerkingen over het gemengde, publiek ... - VU-DARE Home

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?