Implicaties van een sociaal kapitaal-concept voor politieke sociologen

More documents

Recommendations

Info

Kristof Decoster is Licentiaat in de Politieke Wetenschappen (KUL). Eerder verrichtte hij aan de UIA onderzoek over het Belgische middenveld en de EU, en was hij methodologisch onderzoeker bij de “Panel Survey for Belgian Households” (PSBH). In oktober ’98 startte hij in het kader van een FWOaspirantschap een doctoraatsproject op over het verband tussen sociaal kapitaal en democratische performantie in een Europese context. Op dit ogenblik maakt hij deel uit van de onderzoeksgroep M2P (Media, Middenveld en Politiek) onder leiding van Prof. Dr. Walgrave. Hij is bereikbaar per email op: decoster@uia.ua.ac.be.
1. Inleiding Vanuit diverse hoeken en academische disciplines werd de laatste jaren geprobeerd om een antwoord te vinden op de vraag: wat is “sociaal kapitaal” nu eigenlijk? “Sociaal kapitaal” mag dan al sinds “Making democracy work” (Putnam, 1993) aan een onstuitbare opmars bezig zijn, er blijft toch een waas van mysterie hangen rond het begrip. Sociaal kapitaal neemt zijn bijnaam “sociaal glijmiddel” bij momenten wat al te letterlijk. De aantrekkingskracht van het begrip lijkt er voorlopig echter alleen maar groter door te worden. In deze paper is het niet de bedoeling om een en ander nog eens in het lang en in het breed over te doen. Om een conceptualisering van sociaal kapitaal uit te werken die voor elke academische discipline min of meer bevredigend oogt, is het formaat van een reader immers meer aangewezen. Vraag is bovendien of een uniform geldig, interdisciplinair sociaal kapitaal-concept überhaupt wel mogelijk is. In onze visie moet het accent in eerste instantie liggen op het ontwikkelen van sociaal kapitaalconceptualiseringen binnen academische disciplines, later kunnen die (eventueel) geïntegreerd worden in een overkoepelend concept. Vanuit die invalshoek proberen we in de paper een antwoord te formuleren op de volgende vraag: vormt sociaal kapitaal ook voor politieke sociologen een relevant concept, en zo ja, hoe wordt het dan idealiter gedefinieerd? In een drietal paragrafen werken we naar dergelijke ‘politiek-sociologische’ conceptualisering toe. In een eerste deel wordt – zonder naar exhaustiviteit te streven – een chronologisch overzicht gegeven van de belangrijkste auteurs die de ”sociaal kapitaal-theorie” tot dusver hebben gekruid. Bourdieu, Coleman, Putnam en Portes kunnen we daarbij moeilijk over het hoofd zien, maar ook andere academici (onder meer auteurs gelieerd aan Wereldbankpublicaties) leverden een bijdrage tot het debat. Via deze beperkte literatuuranalyse proberen we enig zicht te krijgen op de reikwijdte van sociaal kapitaal. Wat wordt er vanuit diverse hoeken en disciplines onder begrepen, hoe ver reiken de tentakels van het concept? Vervolgens proberen we in een tweede nogal uitgebreide paragraaf inzicht te verwerven in de doolhof van sociaal kapitaal – conceptualiseringen. Welke zijn de overeenkomsten en verschillen ? In een derde paragraaf moet een en ander resulteren in een meer gelouterde politiek-sociologische visie op sociaal kapitaal, die zowel inhoudelijk consistent als operationaliseerbaar beoogt te zijn, zonder daarbij te vervallen in een overdreven operationalisme. De eerste paragraaf is eerder theoretisch-descriptief van aard, en vooral bedoeld voor mensen die maar een vage notie hebben van wat sociaal kapitaal is 1 . Vanaf paragraaf twee ligt de klemtoon op 1 In ruime mate komt die eerste theoretische paragraaf overeen met die van een vorige PSW-paper : “Sociaal kapitaal voor politicologen: een contradictio in terminis?” (2000). 3
Page 1: Kristof Decoster Implicaties van ee
Page 5 and 6: uilprocessen plaatsvinden. Een gepe
Page 7 and 8: Een effectieve norm wordt door Cole
Page 9 and 10: Vertrouwen tussen mensen die elkaar
Page 11 and 12: 2.4 Portes De economisch georiënte
Page 13 and 14: een mondiale interesse (horen te )
Page 15 and 16: consistenter politiek-sociologische
Page 17 and 18: netwerken of sociale structuren opl
Page 19 and 20: De Wereldbankauteurs erkennen ook d
Page 21 and 22: in functie van welk motief/doel iet
Page 23 and 24: anderen uit hun netwerk - , (2) de
Page 25 and 26: voorbestemdheid en aangepastheid,
Page 27 and 28: menselijke aard - kinderen worden i
Page 29 and 30: mensen leren samenwerken in een gez
Page 31 and 32: En wat met “tertiaire” 49 organ
Page 33 and 34: hielp socialiseren in een waardenpa
Page 35 and 36: moeten voordoen voor de variabele
Page 37 and 38: een prominente plaats in. Daarom ga
Page 39 and 40: ationele monitoring van risico’s
Page 41 and 42: collectieve en dus op het algemeen
Page 43 and 44: Louter informatie over de kwantitei
Page 45 and 46: component? Het enige échte tegenar
Page 47 and 48: veralgemeend vertrouwen) vormen op
Page 49 and 50: Sommige auteurs beschouwen ook “s
Page 51 and 52: geval, zodat je - als je de impact
Page 53 and 54:
component” van sociaal kapitaal w
Page 55 and 56:
waarschijnlijk op volwassen leeftij
Page 57 and 58:
Hetzelfde geldt voor collectieve er
Page 59 and 60:
veralgemeningsmechanismen zorgen er
Page 61 and 62:
COLEMAN, J. (1988), ‘Social capit
Page 63 and 64:
NORRIS, P. (1996), “Does Televiso
Page 65:
USLANER, E.M. (1998), “Social Cap
show all

Implicaties van een sociaal kapitaal-concept voor politieke sociologen

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?