maart 2010 - Vaders Sellewie

Informatief maandblad
voor h et ver ant woor d ver zor gen
van u w aquarium,terrariumofvijver
Bel gi ë/Bel gi que
P. B.
8500 KORTRI JK 1
3/ 4574
maart 2010
Afgiftekantoor: 8500 KORTRI JK 1 afdeli ngII.
Afzendadres: Marti n Byttebi er, Kl ei ne Brandstraat 1 2, 8540 Deerlij k

Kokugyo Koi' t Vi ske
De Breyne Peell aertstraat 25
8600 Diksmuide
Tel.: 051 50 42 37
SPECI ALITEIT: JAPANSE KOI
Open:
1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u. en 1 3. 3 0 u. t ot 1 8. 3 0 u.
Opzaterdagvan10.00u.tot12.00u.en14.00u.tot18.00u.
Zondag en f eest dagen van 1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u.
GESL OTE N OP DI NS DAG www.tviske.be

Jaargang 25 – maart 2010
Index....................................................................................................................1
Editoriaal............................................................................................................2
Carinotetraodon travancoricus .........................................................................4
Deverzorgingvanaquariumplanten...............................................................8
Het inkorten van de wortels en het planten
Eenamfibieënpoelinjetuin.......................................................................... 11
Onzesponsorsin2010...................................................................................21
Meamaximaculpa..........................................................................................25
Rechtzetting huldiging verdienstelijk lid
DevloedbossenvandeAmazone.................................................................27
Allesoverbier..................................................................................................31
Uitnodiging algemene bijeenkomst vrijdag 26 maart
Colofon.............................................................................................................32
maart 201 0 – 1 –

Redactioneel
GeertVandromme, contactpersoonterrarium
– 2 –
Het is zover, de lente begint zijn eerste warmte
aftegeven.Terwijlikditeditoriaalaanhet
schrijven ben, schijnt een schuchtere zon. Ze
geeft een beetje warmte waardoor we waarschijnlijk
vandaag 10 graden zullen halen.
Door deze extra energie komt de tuin tot leven.
De krokussen staan reeds klaar om volledig
open te gaan en ook de paaslelies staan
alenkelecmbovendegrond.Ookdevijver
komt terug tot leven. Het fonteinkruid is nu
reeds volop aan het groeien en de moerasdotterbloem is bloemknoppen aan het
vormen. Ook het dierenleven begint op gang te komen. De eerste padden en salamanders
zijn tijdens de avonduren rond de vijver gezien. Maar ook de eerste
vijverproblemen steken de kop op. De algengroei is volop bezig. Draadalgen
hebben aan het wateroppervlakte net voldoende temperatuur om te beginnen
groeien. Voor zweefalgen is het nog een klein beetje te vroeg.
Maar dit probleem zou misschien binnenkort verleden tijd kunnen zijn. De
mensen van Philips zijn druk in de weer om een nieuw filtersysteem uit te proberenopvijvers.Alsallesgoedmeezitzaldittoestelvolgendjaaropdemarkt
komen. Het systeem is momenteel nieuw in het aquariumgebeuren door het
aquariumtezuiverenmetozon.Viaeenluchtpompwordtdeluchtovereen
ozonvormer gestuurd waardoor een bepaalde hoeveelheid ozon wordt gevormd.
Via een roterend verdeelsysteem in het aquarium worden kleine bellen gevormd,
hierdoor is de opname in het water verbeterd. Het ‘i fel goood' toestel is momenteel
te koop voor aquariums van 100 tot 350 liter, maar binnen enkele maanden
komtookhiereentoestelop demarktvoorkleinereaquariums eneentjevoor
grote aquariums. De verkoopprijs zal rond de 150 euro liggen (afhankelijk van
het type). Volgens Philips zou waterverversing beperkt worden tot tweemaal per
Jaargang 25

jaar en zijn alle andere filtertoestanden overbodig. Ook zou het aquariumwater
nog nooit zo helder zijn geweest en worden er verschillende visziektes onderdrukt
doordat de ozon bepaalde virussen zou doden.
Dus onze hobbyzieterinde toekomsthoopgevenduit. Gedaanmetwekelijks
water verversen, potfilters uit te kuisen, osmosewater aan te kopen en ook
minder energieverbruik(het toestel verbruikt slechts 2 watt).
Hetismisschienomdatwehierdoormeervrijetijdgaankrijgendathetbestuur
beslistheeftomdevergaderingvanmaarteenseenanderewendingtegeven.
Daar vriendschap iets is wat we binnen het bestuur hoog in het vaandel dragen,
is een activiteit als ‘teambuilding' zeker eens op zijn plaats. Het is hier vooral de
bedoeling om elkaar op een leuke manier beter te leren kennen en toch iets op te
steken. Nu zal ikzelfhet hebben over bier en in het najaar zal het over wijn gaan.
maart 201 0 – 3 –

CARI NOTETRAODONTRAVANCORICUS
Het zijnkleinevisjesdieeen
heel mooie kleur hebben en zijn
uitstekend geschikt om in kleinere
aquaria onder te brengen.
Wat willen wij nog meer? Zijn
wij in staat om dit interessante
kogelvisje onder te brengen in
een ingericht aquarium met enkele
schuilplaatsen en een flink plantenbestand, dan gaan wijveelplezierbeleven
met deze vissoort.
Over het algemeen is men de mening toegedaan dat kogelvissen enkel voorkomen
in zout- en/of brakwater. Meestal worden zijsamengehoudenmet
brakwatervissen zoals Scatophagus -soorten en zilverbladvissen (fam. monodactylidae
). De kleine Carinotetraodontravancoricus is echter een zoetwatervisje
dat afkomstig is van India.
Velen onder u weten dat kogelvissen
de eigenschap hebben
zich op te blazen in de vorm
vaneenkogel,vandaarhun
naam. Dit opblazen verwezenlijkt
hij door grote hoeveelheden
water tot zich te nemen.
Doorzijn elastische huid
kan hij deze hoeveelheid water
opslagenenkrijgthijeen
dubbel lichaamsvolume. Deze
eigenschap gebruikt hij om tegenstanders
te imponeren.
– 4 –
Erik Lievens, Aquarianen Gent
Scatophagus argus
Jaargang 25

In aquariumomstandigheden gaan
wijhemditzeldenofnooitzien
doen, gezien er in het speciaalaquarium
geen tegenstanders zijn.
Hetisookbekenddatkogelvissen
giftig kunnen zijn. Ookdit is een
manier om predatoren afte schrikken.
Het gif dat ze afscheiden
noemt men tetrodotoxine. Wees
gerust, onze Carinotetraodon travancoricus
is niet giftig. Wij hoeven
dusgeenschriktehebbenalswe
metonze handen in hetaquarium zitten te wroeten. Wel moeten wij
erop attent zijn dat we wel degelijk
metdeze soortte maken hebben
(sommige paddenstoelen kan men
ookmaareenmaaleten). Gr oen e k n ol a m a ni et (Amanita phall oi des)iséénvandegiftigstepaddenstoelenterwereld.
Men vi ndt de gr oene knol amani et meest ali nl oofbossen en dan voor al onder ei ken, beuken, hazelaarsenkastanjebomen.
Depaddenstoelkomtvoornamelijkvoorvanjulitotoktober.
E en kl ei n e h oeveel h ei d – 3 0- 50 gr a m – van deze paddenst oel k an dodel ij k zij n door ver gifti gi n g van
del ever. De Amanita phall oi desisverantwoordelijkvoorhetmerendeelvandedodelijkeongevallen.
Dit visje houden wij het liefst in een speciaalaquarium. Dit heeft een bijzonderereden:dezevisjeshebbendenegatieveeigenschapomindevinnenvan
andere vissoorten te bijten. Deze kogelvisjes gaan nooit Olympisch goud in
hetzwemmenhalen.Hetzijnheeltragezwemmersenhebbenhierdoorook
weinig ruimte nodig. Een aquarium met een inhoud van 50 liter kan men bevolken
met een zes- à achttal exemplaren. Het zijn territoriumvormende vissen
die wel elkaar gaan intimideren maar zeer zelden agressiefzijn.
Als wij ze gaan aankopen bij de handelaar worden ze over het algemeen vrij
jong aangeboden waardoor het heel moeilijk wordt om hun geslacht te determineren.
Zoals dit bij de meeste vissoorten het geval is, is een verhouding van één
mannetjemetdrievrouwtjeseenuitstekendecombinatie.Hetaquariummoet
maart 201 0 – 5 –

zodanig ingericht zijn dat elk individu zich kan verstoppen. Zo zijn de zwakste
onder hen in staat om zich te beschermen tegenover de sterkere exemplaren.
Als ze rondzwemmen, lijken ze als het ware op helikopters. Door hun ronddraaiende
vinnenbewegingen zijn ze in staat om rond hun as te draaien om plots naar
de bodem te duiken op jacht naar een prooi, bij voorkeur uit slakken. Het zijn
visjes die heel nieuwsgierig zijn en graag weten wat erin hun omgeving gebeurt.
Zezijnookinstaatomhunogenonafhankelijkvanelkaarvolledigtedoen
ronddraaien zoals kameleons dit kunnen doen. Zij weten na enkele tijd ook de
plaats te ontdekken waar hun voedsel aangeboden wordt.
Hun hoofdvoedsel bestaat uit slakken. Valt deze eigenschap voor ons, aquariumliefhebbers,
niet mee? Wij willen toch van onze slakken vanaf? Is het niet
beter om op deze biologische manier ons te ontdoen van deze lastdieren, dan
gebruik te maken van allerhande chemicaliën? Naast slakken zijn ze ook
verzot op muggenlarven en watervlooien. Waar ze zeker niet moeten van
hebben is allerhande droogvoer. Van vlokkenvoer tot pastillen hebben ze een
duidelijke afkeer.
Het woord tetraoden komtvanhetGrieksenbetekent:‘Vierdents',duidend
op huntanden. Opdathuntandenniettegrootzoudenwordenmoetenwij
hen de voor hen bestemde slakken aanbieden met hun huisjes. Doordat ze het
slakkenhuis met hun tanden verpulveren, slijten deze afen blijven ze klein.
Het is heel mooi om te zien hoe deze kogelvisjes met hun opengesperde muil
door het water zweven. Het lijken wel clowns. Als ze zich volgepropt hebben
met eten vertonen ze een bolronde buik (niet omdat ze water tot zich hebben
genomen).Zelijkendanalsaquarianendiepasterugkomenvanhunmosselsouper.Ookmoetenwijerzorgvoordragendatwijzenietgaanovervoederen.
Hebben ze pas gegeten en komen wij terug voor het aquarium te staan, dan
zijn ze daar terug. Hier niet aan toegeven, anders zou het wel eens kunnen gebeuren
dat hun buik ontploft.
Deze Carinotetraodon travancoricus voelt zich niet thuis in een aquarium met
grotere vissoorten. Is dit wel het geval dan zullen wij helaas niet veel merken
van onze kogelvissen gezien ze zich bestendig zullen verstoppen achter ons
kienhout ofplantenbestand. Over het algemeen laten ze het plantenbestand
– – 6 6 –
Jaargang Jaargang 25

Openvanma-za:09.00-18.30
Zon- enfeestdagen gesl oten
I nstall ati e en onderhoud van aquari a en vij vers
Kortrijksesteen weg 140
8530 Harel beke
0475 85 9219
info@aquaathome.be
Kortrijkstraat 47 8560 Wevel gem
Tel.: 056 42 35 53Fax: 056 40 47 58info@dierenzaaknoach. be
Openingsuren
ma: gesl oten
di: 1 7.30-20.30
wo: 1 7.30-20.30
do: 1 7.30-20.30
vrij: gesl ot en
zat: 09. 00- 1 8. 00
zo: 09. 00- 1 2. 00

Vrijblijvend
prijsofferte
Voorzetrolluiken
Rolluiken
Automatische rolluiken
Tonny Dierick
Molenhof28 Zwevegem
Tel.: 056 75 85 32
GSM: 0478 59 75 65
E-mail: dierick.tonny@skynet.be
ACL P OLYE STE R
P OL YE STE RE N VAN VI J VE R S E N AL GE ME NE P OL YE STE R WERKEN
VE R K OOP VAN GR ONDST OF F E N
Vrij blijvendeinfo op: 056 42 48 55
info@aclpolyester.com
www.aclpolyester.com

metrust.Ditkanwelaangeroerdwordenalszeopzoekgaannaareenslakof
slakken. Afhankelijk van de lichtinval kunnen hun ogen van groen naar blauw
uitkleuren. Als ze van hun welverdiende nachtrust genieten vertoeven ze op de
bodem. De ideale watertemperatuur ligt tussen de 24 ˚ C en de 26 ˚ C.
Opletten! Als we bepaalde literatuur
raadplegen dan bestaan er eigenlijk
twee soorten. Beiden komen voor in
het zuidoosten van India, meer bepaald
in de streek van Kerala en beiden
gelijken heelgoed op elkaar. Bekijken
wijzeechtervandichtbij,danstellenwe
vast dat het kogelvisje hier beschreven
een gemarmerdestructuurheeftop zijn
vissenlichaam in aanwezigheid van enkele
lijnen, terwijl de Carinotetraodon imitator kleine zwarte vlekken heeft verspreid
over heel zijn vissen lichaam.
Beide kogelvissoorten zijn echter op dezelfde
manier te houden.
Probeer het eens uit! Het is koddig om
deze visjes te zien rondfladderen in het
aquarium.
Keral a
maart 201 0 – 7 –

– 8 –
DE VE RZORGI NG VAN
AQUARI U MPL ANTE N
Hetinkortenvandewortelsenhetplanten
Ruud van der Horst, Kempvis Turnhout
Afhankelijkvan de plantensoortzijn hetafsnijden van de wortels en hetinplanten
verschillend. Met betrekking tot het leven van de wortels gelden bij
aquariumplanten andere regels dan bij landplanten. Het heeft geen zin om de
punten afte snijden, opdat de wortels zich beter zouden vertakken. Aquariumplanten
kunnen dat niet, omdat ze na verplaatsen de aanwezige wortels afstoten.
Iedere aquariumplant die uit de bodem gehaald wordt, moet na het opnieuw
inplanten nieuwe wortels vormen. Hieruit komen ook de groeimoeilijkheden
voort bij planten die meermalen kort na elkaar
verplantworden.Inprincipekunnenallewortels,
zonder nadeel voor de plant, afgesneden worden.
Natuurlijk moeten we bij bepaalde planten verschillend
handelen.
Alle stengelplanten worden als stekken zonder
wortel ingeplant en daarom wordt het onderste gedeelte
van het gewas boven de laatste wortels afgesneden.
Aan de nieuw ingeplante stengel in de bodem
groeienmeerenkrachtigerewortels.Hetonderstebladpaar
wordt verwijderd en de stengel wordt 3-5 cm diep
en rechtde bodem ingestoken. In geen geval wordtde
stengel zonder voorbereiding in het harde zand gestoken.
De meeste aquariumplanten hebben een stengel met tamelijk
grote poriën en zijn daardoor gevoelig. Bij het in de
bodem drukken wordt de zachte stam beschadigd en rot later
Bacopa caroliniana
Jaargang 25

weg. Iedere stek wordt afzonderlijk ingebracht. In een groep worden de
plantenopeenafstandvanminstensdebladomvanggehouden. Staanzete
dicht op elkaar dan krijgen de bladeren onvoldoende licht en sterven af.
Bij alle stengelplanten moet een belangrijke regel in acht genomenworden.Hunhartmagniettediepindebodemraken,
anders ontstaat er geen groei en zal de plant verkommeren.
Na het inzetten mogen alleen de wortels en de wortelhals
metzand bedekt zijn.
De wortels van de kleinere soorten, vooral als ze
maar weinig ofdunne wortels hebben, worden niet
of nauwelijks afgesneden, zodat deze wortels
kunnendienenalshouvastvoordeplant,totdatze
nieuwe wortels heeft gevormd. Tot deze planten behoren
de vallisneria's, sagittaria's en de dwergamazonezwaardplanten.
Vaneenplantmeteenkrachtigewortelstokwordendewortelstotop2tot3
cm afgesneden. Dan kan men de plant gemakkelijker inplanten. De stam
wordtloodrechtop de bodem gehoudenen doorvoorzichtigheen en weerte bewegen in de bodem gedrukt.
Als een grotere plant door haar bladeren weer
gaat drijven en niet in de bodem blijft, wordt ze
in geen geval dieper ingeplant. Ze krijgt wat
meer houvast als de wortelstok wat scheefen
dieper wordt ingebracht. Is dit niet voldoende
danwordthetrhizoom,totdathetwortelgeschoten
heeft, met een steentje verzwaardofmet een plantenklem
vastgezet.
Vallisneri a spiralis
maart 201 0 – 9 –
Echinodorusl atifolius
Ziekeenzwakkeplantengroeienzeldengoedverder.
Bij het kopen van nieuwe aquariumplanten letten we
daarom goed op dat de planten gezonde hartbladeren
hebben, bij stengelplanten op voldoende
lengteendatzetotonderaantoegezondebladeren

hebben. Een rozetplant moet minstens 5 à6 gezonde bladeren bezitten. Het is
zondermeer zo, dat een gezonde, krachtige, jonge plant in het aquarium beter
verder groeit dan een overmatig grote plant met veel blad.
Geduld is een schone zaak
Hebben we nu ons aquarium ingeplant volgens de normen, dan kunnen we nu
alleen maar een beetje geduld uitoefenen alvorens de eerste planten gaan
groeien. Aanvankelijk zullen we het maar een kale boel vinden en hebben we
de neiging om nog meer planten bij te voegen maar dit is verkeerd. Hou het bij
enkele mooie plantengroepen en het is zoals in een tuin. In een nieuwaangelegde
tuin moet je het pas geplante boompje ook zoeken, maar na tien jaar is
dit “boomke” misschien al te groot voorde tuin.
Zorg er ook voor dat zweefvuil en losgeraakte planten en blaadjes verwijderd
worden. Reinheid is het beste wapen tegen algen.
Water verversen
Wil je een gezonde plantenbak dan is het zeer belangrijkom regelmatig 10 à
20 % van de waterinhoud te verversen. Op deze manier komen op natuurlijke
wijze vanzelfsporenelementen bij. De beste preparaten en meststoffen bevatten
nooit alle stoffen die we in natuurlijk water vinden. Daarom volg de natuur
en ververs op tijd en stond water. Regelmatig dan nog wat ijzer toevoegen
en succes is verzekerd.
Nog een goede tip voor de liefhebbers onder ons die een lotusplant in hun
aquarium hebben. Geregeld drijfbladeren snoeien ofpas als je oppervlakte
bijnaisdichtgegroeid,datmaaktallemaalnietzoveeluit.Dochalsdebladeren
dun worden, en scheuren en gaten gaan vertonen is het een teken dat er
voedseltekort ontstaat voor onze plant.
Eenopmerkelijkeremedievoorhetvoedseltekortiseenfiksewandelinginhet
bos, en oude verdroogde konijnenkeutels verzamelen. Thuis gekomen blazen
we even uit en doen het volgende: naast de plant steken we een stuk oftien konijnenkeutels
bij de wortels.
Verder moeten we ookbij iedere waterverversing een beetje ijzerbemesting toevoegen.
De bladeren knappen nu zienderogen op, ze worden veel steviger en dikker.
Succes verzekerd.
– 1 0 –
Jaargang 25

EENAMFIBIEENPOELINJETUIN
¨
Departement leefmilieu, Provinciaal Instituut voor Hygiëne, Antwerpen
http://www.provant.be/publicaties/leefomgeving/milieu/publicatie_een_amfibie_npoel_i.jsp
Amfibieënpoel?
Een vijver in de tuin. De meeste mensen vinden het wel een aantrekkelijk idee.
Een kleine waterpartij voegt net dat ietsje extra toe dat je tuin echt bijzonder
maakt.Eneenvijverisnietalleenmooiomtezien,eengoedontworpenvijver
kan ookdienst doen als voortplantingspoel voortal van amfibieën: kikkers,
padden en salamanders. Met zo een amfibieënpoel kan iedere tuinliefhebber
meteen ookzijn steentje bijdragen aan het behoud van deze bijzondere diersoorten
in Vlaanderen.
Waarom zijn vijvers zo belangrijk voor amfibieën?
Amfibieënzijndierendie hunlevendeels inhetwaterendeels op hetland
doorbrengen.Veelamfibieënbrengenhetgrootstedeelvanhetjaarophet
land door. Maar om zich voort te planten hebben ze steeds een waterpartij nodig.
Dit is nog het best te illustreren aan de hand van een bekend voorbeeld, de
gewone pad.
Hetlevenvaneengewonepad
De pad is een amfibie die iedereen wel kent. Ze
heefteenwrattigehuidenverplaatstzichgewoonlijk
kruipend over land, wat ze onderscheidt
van een kikker die een gladde huid
heeft en zich met sprongen voortbeweegt.
Op haar menu staan allerhande kleine dier-
tjes. Datkan eens een mug ofeen anderinsectzijn,
maarookeen regenworm ofeen Ge won e pad
Bufo bufo
maart 201 0 – 1 1 –

slak wordt gesmaakt. Haar prooi vangt ze met de tong. Pas bij de avondschemering
wordtde padactiefenverlaatze haarondergrondse schuilplaats om
op zoekte gaan naar voedsel.
In de nazomer verlaten de padden hun zomerbiotoop en gaan op zoek naar
een overwinteringsplaats. Die plaats kiezen ze zo dat ze al wat dichter bij de
voortplantingsplaats ligt, want na de winter trekken de volwassen padden daar
massaal naartoe.
Gewoonlijk is die voortplantingsplaats de waterpartij waarin ze zelfgeboren
zijn. Wanneerdrukke wegen hun leefgebied doorsnijden vallen erhelaas veel
verkeersslachtoffers tijdens die zogenaamde paddentrek. Daar trachten
geëngageerde natuurliefhebbers iets aan te verhelpen door jaarlijkse paddenoverzetacties
te organiseren ofdoor de aanleg van speciale amfibieëntunnels
onder de gevaarlijkste wegen.
Eens de padden in het vroege voorjaar
nabij devoortplantingsplaats
gekomen zijn, kruipen de mannetjesvaakalopderugvaneen
vrouwtje en blijven ze zo zitten tot
ze in het water aangekomen zijn.
Daarlegthetvrouwtje3.000tot
8.000 eitjes afin dubbele snoeren
die tot 4 meter lang kunnen zijn.
Hetmannetjebevrucht deeitjes
zodra ze afgelegd worden. De
eisnoeren worden vastgemaakt aan rechtopstaande plantenstengels. De larven,
de dikkopjes, komen al na 7 tot 10 dagen uit en voeden zich aanvankelijk
met algen. Eens de achterpoten doorbreken, leven ze solitair. Eind juni begin
juliondergaanzeeengedaanteverwisseling,zezijndan10mmgroot.Openkele
dagen verlaten ze massaal de voortplantingsplaats. Drie jaar later komen
ze terug om zelfvoor nageslacht te zorgen.
Dit verhaal illustreert hoe belangrijk het water is voor de gewone pad. Voor de
andereamfibieënisdatneteender.Doordedichtebebouwingenhetuitgebreide
wegennet in Vlaanderen hebben amfibieën het net als veel andere soor-
– 1 2 –
Jaargang 25

tengroepen het erg moeilijktegenwoordig. De padden worden door drukke
wegen van de voortplantingsplaatsen gescheiden en sommige geschikte
plaatsen verdwijnen gewoonweg. Nieuwe voortplantingsplaatsen creëren is dus
erg belangrijk. Niet alleen poelen in landbouw- en natuurgebied, maar ook
tuinvijvers kunnen hier een belangrijke rol spelen. Maar hoe pak je zoiets aan?
Kiezen van een geschikte plaats voor een vijver
Je begint met het kiezen van een geschikte locatie in de tuin. Het beste is een
zonnige plaats, want amfibieën houden van warmte en de waterplanten
hebbenheelwatlichtnodig.Indienmogelijkkiesjeeenplaatsdiegemakkelijk
vanuit je woonruimte ofvan op het terras te zien is, zo heb je het meeste genot
van je amfibieënpoel. Bomen en struiken langs de oever van de vijver zorgen
alsnelvoorteveelbladafvalinhetwater,endatisslechtvoordewaterkwaliteit.
Plant je vijver dus zo in dat bomen en struiken er niet vlakbij staan.
Afmetingen en vorm
Hoe groot je de vijver maakt hangt eerst en vooral afvan de grootte van je
tuin. Algemeen wordt gesteld dat een grootte tussen de 25 en 100 m 2
ideaal is
voor amfibieën, maar kleiner kan ook zeer goede resultaten geven.
Doorsnedevan een goede poel( naar: Van Berkel & Steinhauer, 1 988)
maart 201 0 – 1 3 –

Zoalsreedsgezegdhoudenamfibieënvanwarmte.Daaromishetaante
raden om de meest zonnige oever, meestal de noordelijke, een erg lichte helling
te geven. Daardoor krijg je ondiep water dat snel door de zon opgewarmd
wordt. Deandereoeverskunneneventueelmetietssteilerehellingenaangelegdworden.Doorverschillendehellingshoekentegebruikenmaakjeeengevarieerde
leefomgeving waarin elke poelbewoner wel iets naar zijn gading
vindt. Maakde oeverranden zacht glooiend, zodat de amfibieën makkelijkde
vijver in en uit kunnen. De grootste diepte moet zich in het midden bevinden.
Een diepte van minstens tachtig centimeter – anderhalve meter is nog beter –
tot aan de bodemlaag, is nodig om er voor te zorgen dat bruine kikkers, die
onderin de modder overwinteren, en overwinterende larven niet bevriezen.
De vorm kan je vrij kiezen. Onregelmatige vormen zijn erg interessant voor de
poelbewoners, maar houd er rekening mee dat de aanleg van een grillige poel
ook moeilijker is. Een schotelvorm, zoals een soepbord, is erg natuurlijk, oogt
mooienisvrij eenvoudigaanteleggen. Jekaneventueelookeenondiepe
moeraszone voorzien.
In de meeste gevallen heb je geen stedenbouwkundige vergunning nodig voor
de aanleg van een vijver. Meer info daarover vind je op het internetadres op
heteindevanditartikel.
Materialen
Innatuurgebiedenwordenpoelenaangelegddoorsimpelwegtegraventot
onder de watertafel ofdoor in een ondoorlatende bodem een depressie te
makenwaarinhetregen- enoppervlaktewaterblijftstaan. Ineentuinis het
meestalnietmogelijkomzotewerktegaan.
Debestemanieromeenvijverineentuinaanteleggenismetgebruikvanvijverfolie.
Deze folies zijn in de vakhandel verkrijgbaar. Kies voor een stevige folie
vanminstens1mmdikmeteengarantievanmeerdantienjaar.Ombeschadigingvandefolietevoorkomenkanhetnuttigzijneenbeschermendelaagaante
brengen vooraleer de folie te leggen, zeker wanneer de grond erg stenig is. Die
laag kan bijvoorbeeld uit zand bestaan. Voor advies ga je best eens ten rade bij
een gespecialiseerde verkoper van vijvermaterialen. Om de vereiste lengte folie
te bepalen tel je de lengte van de vijver en tweemaal de diepte op, daar tel je nog
eens ongeveer60 cm bij voorafwerking van de randen. Voorde breedte idem.
– 1 4 –
Jaargang 25

Omdevijvertevullenkanjeleiding-,regen-ofputwatergebruiken.Leidingwater
kan bij grote vijvers duur uitvallen, regenwater is nogal zuur. Putwater
kan dan weer te veel voedingsstoffen en verontreinigingen bevatten. Welk
soortwaterjeookkiest,devijverzaldoorzijnzelfreinigendvermogenuiteindelijkwel
tot een ecologisch evenwicht komen.
Als vijvergrond tenslotte, moet je arme grond gebruiken met weinig organische
stof, een mengsel van zand en klei bijvoorbeeld, zeker geen compost.
Aanleg
Eens je een geschikte plaats gevonden hebt kan je aan
de slag. Je begint met het uitgraven van een put met
deafmetingenvandevijver.Houerrekeningmee
daterin de vijverzelfooknog een laagje grondgebracht
wordt, en dat er zich spontaan een sliblaagje opbouwt
waardoor de vijver iets minder diep wordt. Wanneer
je een beschermende laag voor de folie aanbrengt moet je de
dikte van deze laag ook nog eens extra uitgraven. Denk er aan
dathetdebedoelingiszachtglooiendeoeverwandenteverkrijgen.
Verwijder daarna alle scherpe voorwerpen en maak de put mooi glad. Breng
dan eventueel de beschermende laag aan. Tracht de rand zo goed mogelijkwaterpas
te maken en zorg ervoor dat het laagste punt zich bevindt op de plaats
waar de vijver eventueel mag overlopen.
Het plaatsen van de folie is een karwei die je best met twee uitvoert. Let goed
op dat je de folie niet beschadigt. Je kan reeds geplaatste stukken op hun
plaatshoudenmetgewichten(zonderscherpekanten).Wanneerjemeerdere
stukken folie gebruikt moet je die aan elkaar lassen.
Eensdefolieerligtkanjedevijvergrondaanbrengen.Eenlaagjevan10tot20
centimeter volstaat. Een stevige laag vijvergrond beschermt de folie tijdens het
ruimen (zie verder). Het vullen met water doe je best met een tuinslang. Leg
de sproeikop in het midden van de vijver en laat zachtjes lopen. Wanneer je de
vijver te hevig vult zal de vijvergrond opdwarrelen en wordt het water troebel.
maart 201 0 – 1 5 –

Leven in de brouwerij
Wanneeralleconstructiewerkachterderugiszorgjezosnelmogelijkvoor
een beetje leven in je vijver, zo voorkom je dat één bepaalde soort snel de
overhand krijgt.
Een gevarieerde begroeiing maakt je vijver extra aantrekkelijkvoor de toekomstige
bewoners. Vooral planten die boven het water uitsteken en planten met
ondergedoken bladeren zijn interessant. Zorg zeker voor een aantal inheemse
zuurstofplanten.Dezeondergedokenplantenvoorzienhetwatervandelevensnoodzakelijke
zuurstofmet behulp van zonlicht. Planten met drijvende
bladeren zoals de waterlelie zorgen voor wat schaduw in het water.
Laatze zekernietmeerdan een derde van de vijverbedekken, wantteveel
schaduwhindert onder andere de zuurstofplanten.
Voorinheemseoever-enwaterplanten(zieonderstaandelijst)kanjeinde
handelterechtenuiteraardnietindenatuur.Inheemseplantentrekkenintegenstelling
tot uitheemse allerhande kleine diertjes aan die er zich mee voeden
en die trekken op hun beurt hongerige amfibieën aan. Een aantal niet-inheemse
water- en moerasplanten zijn ten zeerste afte raden: grote waternavel,
waterteunisbloem, parelvederkruid, watercrassula en reuzenbalsemien. Die
staan bekend als erg groeikrachtige planten en hebben de neiging te woekeren
enzobinnendekortstekerenalleandereplantensoortenteverdringen.
Samen met de oorspronkelijke plantensoorten verdwijnen dan ook alle dieren
die er van afhangen en ontstaat er als het ware een groene woestijn.
– 1 6 –
Myri ophyll u m aqu ati cu m (parelvederkruid)
Ludwigia grandiflora(waterteunisbloem)
Jaargang 25

Lij st van geschi kt e vij ver- en moer as pl ant en
Nederl andse naa m Wetenschappelij ke naam
Zuurstofpl anten Grof( gedoornd)hoornbl ad Cer at ophyll u m de mersu m
Wat er vi ol i er Hott oni a pal ustris
Puntkroos Lemnatrisulca
Aarvederkruid Myri ophyll u m s pi cat u m
Pl ant en met drij ven d bl ad Kikkerbeet Hydrocharis morsus-ranae
enl os drij vende pl anten Witte waterl eli e* Ny mph ae a al ba
Gelepl omp* Nu ph ar l ut ea
Fijne waterranonkel Ranuncul us aquatilis
Krabbenscheer Str ati ot es al oi des
Drijvendfonteinkruid Potamogetonnatans
Wat er genti aan * Nymphoidespeltata
Ge wone wat er pl ant en Zwanenbl oem Butomus u mbell atus
Dotterbl oem Calt h a pal ustris
Gelelis Iris pseudacorus
Wat er dri ebl ad Me n yant h es t ri f ol i at a
Groteboterbl oem Ranunculuslingua
Pijlkruid Sagitt ari a sagittifoli a
Grote water weegbree Alis ma pl antago-aquatica
Moer as pl ant en Koninginnenkruid Eupatoriu m cannabinu m
Moerasspirea Fili pen dul a ul mari a
Echtekoekoeksbl oem Lychnisfl os-cuculi
Penningkruid Lysi machi a nummulari a
Gewone wederik Lysi machi a vul gari s
Gewonekattenstaart Lyt hru m s ali cari a
Wat er mu nt Menthaaquatica
Moerasvergeet-mij-nietje Myosotis pal ustris
Moerasandoorn St achys pal ustris
Smeer wortel Symphytumofficinale
Echtevaleriaan Val eri an a offi ci n alis
Wat er aar dbei Potentill a palustris
Beekpunge Veroni ca beccabunga
* Enkel geschi kt voor gr ote vij vers
maart 201 0 – 1 7 –

Om snel een gezonde vijverflora en –fauna te krijgen bestaat er een éénvoudige
oplossing. Je neemt gewoon wat water uit een ecologisch evenwichtige
vijver en voegt dat aan je nieuwe vijver toe. Let wel op dat je geen amfibieën of
visjes meeneemt. De amfibieën zijn namelijk wettelijk beschermd en mogen
nietgevangenofverkochtworden.Devissenophunbeurtzoudendeeitjesen
larven van zich spontaan vestigende amfibieën kunnen opvreten, en dat is uiteraardnietdebedoelingineenamfibieënpoel!Omdezelfderedenhoren
trouwens ookwatervogels niet thuis in de poel.
Als je geen amfibieën mag vangen en ze ook niet kunt kopen, hoe geraak
je er dan eigenlijk aan?
Dat is makkelijker dan je denkt. Ze komen namelijk vanzelf! De eerste amfibieën
die een poel koloniseren zijn gewoonlijk de kleine watersalamander en
de alpenwatersalamander. Dit kan al in de eerste voortplantingstijd gebeuren.
De groene kikker is meestal
ook al aanwezig na een jaar.
De gewone pad gebruikt
poelen als er elders geen grotere
en diepere waters met mogelijkheden
voor het verankeren
van de eisnoeren te
vinden zijn. Ga zeker geen amfibieën
in de dierenwinkel ko-
Lissotritonvulgarisvulgaris(syn.Trit ur us vul gari s vul gari s)
– 1 8 –
pen. De uitheemse soorten die
daar soms verkocht worden,
bijvoorbeeld de brul- ofstierkikker, schrikken er vaak niet voor terug om de
inheemsealsprooiteverorberen.Eenszeindevrije
natuur terecht komen vormen ze een bijkomende bedreiging
vooronze inheemse amfibieën.
Om de eerste pad, salamander ofkikker te zien moet je
misschienweleenbeetjegeduldoefenen,maargeen
nood. Al in het eerste jaar zal je tal van prachtige diertjes
kunnen observeren in en rond je vijver. Libellen,
waterjuffers,watertorrenenwaterwantsenzijnvliegendeinsectenenweteningeentijdjevijvertevinden.
Enall agma cyathi geru m
(watersnuffel)
Jaargang 25

Onderhoudvan de vijver
Het meest voorkomende probleem in nieuwe vijvers is algenbloei. Een massale
groei van algen is meestal te wijten aan een teveel aan voedingsstoffen in het
water. Laat je echter niet verleiden tot het toevoegen van allerhande chemische
producten, die zijn vaak duur en niet bepaald milieu- en diervriendelijk.
Door regelmatig de algen te verwijderen wordt het water steeds voedselarmer
en dring je verdere algengroei terug.
Bladeren schep je best zo snel mogelijk uit de vijver. Je kan je trouwens veel
werkbesparendoorindeherfsteennetoverdevijvertespannen,zodatde
bladeren niet in het water terecht komen.
Wanneerdevijverdichtgroeit,ofwanneererzichteveeldodeplantenenbladereninhetwateropstapelenwordthettijdomdevijverteruimen,wantrottend
organisch materiaal is slecht voor de waterkwaliteit. Ruimen houdt in dat
jeovertolligeslibafzettingenplantenmateriaalverwijdert.Dezeklusvoerje
best uit van halfseptember tot eind oktober, bij zonnig weer. De meeste dieren
hebbendanhetwaterverlatenenzijndannogbeweeglijkgenoegomtevluchten.Hetgeruimdemateriaallaatjedannogeendrietaldagenopdeoever
liggenomdedierenerindekanstegevenomteontsnappen.Letwelgoedop
dat je bij het ruimen de vijverfolie niet beschadigt.
Veel onderhoudswerkzaamheden behoeft een vijver verder niet. Afgestorven
plantenstengels die boven het water uitsteken mag je gerust laten staan. Heel
watinsectenenspinnenwonenofoverwinterenindodehollestengels.Libellen
en waterjuffers gebruiken ze trouwens ook graag als uitkijkpost.
Je tuin amfibievriendelijk inrichten
Aangezienamfibieëneengrootdeelvanhun
leven buiten het water doorbrengen kan je ook de
rest van je tuin een stuk aantrekkelijker maken
voor hen.
Houtstapels, steenhopen, composthopen, hagen
en een dicht plantendek bieden beschutting en
vormen een gevarieerd jachtterrein voor de sa-
maart 201 0 – 1 9 –

lamanders,paddenenkikkers.Een‘natuurrijke'tuinkandusnietalleeneen
voortplantingsplaats, maar ook een zomerbiotoop en zelfs een overwinteringsplaatsvoordeamfibieënzijn.Meteenbeetjemoeitehebjedushethele
jaar door amfibieën in de tuin.
Veelsucces, envooralveelpleziermetje nieuwe tuingasten!
Liter atuur
Berkel C. J. M. ( van) & St ei nh auer I . A. 1 988 Drinkpoelen enslotenin het boerenland,L. O.N.L.,
Utr echt
Boer K. & Schils C. M. G.J.1993Ecologischgroenbeheerindepraktijk.IPC Groeneruimte,Arnhem
Hell emans B. & Will ockx R. 2002 Amfi bi eën, werken voor meer duurzaamhei d. Hyl a amfi bi eën en
reptielenwerkgroep
Wull aert J. 1 992 De wildetuin.Schuyt&Co,Haarlem;Stichtingleefmilieu–Kredietbank,Antwerpen;
Marc Van de Wiele,Brugge
Internet
Hyl a amfi bi eën enrepti el enwerkgroephttp://www. hyl a wer k gr oep. be
Sti chti n g r epti el en-, a mfi bi eën- en vi ssenon der zoek Nederl an d
htt p: //www.ravon.nl /tuinvijver.html
I nfo over vergunni ngen
htt p: //www2. vl aan der en. be/n ed/sit es /r ui mt elij k /ver gun ni n gen /si er vij ver. ht m
© DepartementLeefmilieu
ProvinciaalInstituutvoor Hygiëne
Kronenbur gstraat 45 2000 Ant wer pen
T032591200F032591201
E-mail:info@pih.provant.be
Pel ophyl ax kl . escul entus
De bastaardki kker is een kruisi ng tussen de
poelkikker( Pel ophyl axl essonae) en de meer ki kker ( Pelophylaxridibundus). Degroenekikkers behoordenvoorheentot het gesl achtRana. Het Provi nci aalI nstituutvoor Hygi ëne( PI H)is eeni nstelli ng di e zi chtoel egt op probl emeni. v. m.
pr eventi eve gezon dh ei dszor g, mili eu en n at u uri n de pr ovi n ci e Ant wer pen.
– 20 –
Jaargang 25

ONZE SPONSORS I N 201 0
DonaldSamyn, AquatropicaKortrijk
Nu ons clubblad in kleur is, heb jewellichtopgemerktdatookonzepubliciteit
beter opvalt. De prijs van het clubbladis behoorlijk gestegen maar ook de
waarde en de uitstraling heeft er bij gewonnen.
Niet iedereen kent alle sponsors, vandaar dat we ze toch even voorstellen. Er kan
er altijd eentje bij,maardatgaatnietzomaar!
Je zal twee dingen opmerken :
ì Vele sponsors zijn aquarium- ofvijverliefhebber net zoals u lezer, zie
symbool (**)
ì De sponsors in een kader geplaatst, horen er nu ook reeds 25 jaar bij!
Als dat geen betrouwbare sponsors zijn!!
DE KL OKKE
Onze lokaalhouder Frank is wel de bekendste van allemaal. Je kan er
altijdterechtvooreenbabbeleneenpintmaar,ookvooreenafzakkertjemetdevriendenwantdeKlokkeiseenwarmeplaatswaariedereen
mag komen!
'T VISKE(**)
Hans van 't Viske is vooral bij de vijverliefhebbers en door de koiliefhebbers
goed bekend. Op enkele tientallen meters van de
marktinDiksmuide,ishetzekerdemoeiteomereenseen
klapke te doen want Hans heeft tijd voor iedereen. Altijd
een koi van de maand!
maart 201 0 – 21 –

MARE N OSTRU M(**)
Weinigen kennen dat kleine winkeltje achter de kerk in Deerlijk. Enkel op vrijdagavond
en gans de zaterdag is het open. Je kan er gerust eens binnenlopen
voor een keurig aanbod van gespecialiseerde zeewater-technieken, maar ook
voor vissen en lagere dieren.
NOACH
Een dierenspeciaalzaak voor uw huisvrienden, gelegen langs de Kortrijkstraat
en met een ruime parking in Wevelgem.
K. O. M(**)
Staat voor Keukens Op Maat. De zaakvoerder Krist Hugelier, die de meesten
nog wel kennen als ex-coördinator van het zeewater is er de zaakvoerder en
zeker uwvertrouwen waard.
AQUA@HOME ( * * )
Deze originele naam moet je zeker eens gaan bezoeken, gelegen langs de
Kortrijksesteenweg, richting Harelbeke. Ook open op zondagvoormiddag.
TONNYDIERICK(**)
Hij is ook een ex-coördinator van de toenmalige werkgroep ‘Cichliden' en was
later in het zeewater actief. Hij kent zowat alles van rolluiken en met een blind
vertrouwen kan je op hem beroep doen.
ACL P OLYE STE R
Wie zelfeen vijver bouwt kan er alle producten bestellen, maar ook laten uitvoeren.
Voorzien van heel veel informatie kan je deze zomer gerust uw vijver
bouwen!
COIFFEUR NICO(**)
Wie eens “geknipt” wil worden voor een zeeaquarium van 2 000 liter
moet naar de Gentse Steenweg! Je zal er beslist plezier aan beleven!
DOMINIQUECALLENS
Bouwen ofrenoveren? Dominique mag je zeker niet vergeten bij je zoektocht
naar een goed en degelijk bedrijf.
– 22 –
Jaargang 25

HANS &SANDRALOUF(**)
Een slagerij uitgebaat door een aquariaan. Met liefde voor het vak en als familiebedrijfgelegen
in de Kortrijkstraat richting Wevelgem. Je moet er beslist
eens de bloedworsten proeven!!
TONYDECLERCK(**)
AlleevenementendiewijalsAquatropicaorganiserenwordendoor
onze huisverzekeraar behartigd. Reeds meer dan 40 jaar ons vertrouwen
waard.
DANNY'SKOICAFÉ
Bij Danny in Brugge kan je beroep doen op zijn 15 jaar koi-ervaring, een gedreven
koi-liefhebber met een passie.
OPTI E K PI ETE RS
Een opticien gelegen langs de K. Elisabethlaan met een veelzijdig
aanbod van brillen en optisch materiaal. Bij een gediplomeerd opticien
ben je meestal beter geïnformeerd dan in een winkelketen!
CORALWORLD(* *)
Lede is niet bij de deur gelegen, maar wie in de buurt is ofwie er een uitstapje
van wil maken metde vrienden, zal nietontgoocheldzijn. Bij Freddyvind je
altijd speciale zeeaquaristiek aan een zacht prijsje.
POISSON D' OR(* *)
Langzaam maar zekeruitgegroeid tot de grootste aquariumzaakvan
België! Meerdan4 000 m 2
bezoekje nietals een “tussendoortje”. Je
krijgterwelonderééndakallestezienwaterhedentendageinde
aquaristiek bestaat zowel voor techniek als wat vissen planten en lagere
dierenbetreft!
MARI O WOLLEGHEM(**)
Mariois en blijft een rasaquariaan, kweken is zijn hobbygeweest en laterheeft
hijzijnberoepgemaaktvanéénvanzijnhobby's.Vijversbouweninuwtuin,
de randafwerking van de tuin, afsluitingen en carports, alles kan!
maart 201 0 – 23 –

AQUARI U M CENTER(**)
Johanrunterde enige engrootste aquariumzaakvanKortrijk. Waar
de liefhebberij op het bovenste schap staat!
Tot slot
De redactiewenst alle sponsors in2010 een goede gezondheiden een echte
professionele heropleving. Aquatropica heeft geen winkel ofdoet op geen enkelewijze
aan “kopenen verkopen”. We beperken ons totinformeren en
kiezen onze sponsors in vertrouwen, want:
AAlle aankopen die wij doen voor de club gebeuren indien beschikbaar bij
de sponsors. Zo is de hoofdprijs van onze jaarlijkse tombola een cheque
van € 100.00 die door de winnaar enkel kan omgezet worden in aankopen
bij één ofmeerdere sponsors van ons clubblad.
AAquatropicais reeds meerdan 44 jaareen aanspreekpuntvoorliefhebbers
die hun hobby uitbouwen met liefde voor de natuur. Objectieve informatie
overbrengen zowel in de vijverwereld als in de aquaristiek is onze
taak. Dat kan best in goede verstandhouding met onze sponsors die we
dan ook koesteren.
AAlle
sponsersstaan ooknog eens vermeldop onzesite, ziewww.aquatro pica.bemeteenlinknaarhunwebstek.
AAls een sponsor een opendeurdag organiseert dan hebben ze ook recht
op een gratis aankondiging in ons clubblad!
– 24 –
Wijkoesterenjullie als sponsors reeds 25 jaar
en hopen dat nog 25 jaar te kunnen doen!
Jaargang 25
Het bestuur

ME AMAXIMACULPA
Rechtzetting hul di ging verdienstelijkli d
DonaldSamyn, AquatropicaKortrijk
Tijdens onze nieuwjaarsreceptie werden drie leden extra verwend. Kees Snoeren
heeft jaren lang de verzending van dit clubblad gedaan en Gilbert Lapere en Lucien
Depaemelare zijn 20 jaar trouw lid bij Aquatropica. Spijtig genoeg is dat
beeldmateriaal van Lucien verloren geraakt. Maar dat maken we goed met onderstaand
plaatje dat Donald vorig jaar genomen heeft bij Lucien thuis.
maart 201 0 – 25 –

Nu we het toch over foto's hebben: In juni zullen Gilbert en Donald proberen
alle leden die een vijver hebben te bezoeken. Dat was reeds voorzien in 2009,
maar is door omstandigheden niet kunnen doorgaan.
Het is ook de bedoeling om zoetwater ofzeeaquarianen te bezoeken in 2010.
Hier is de datum minder specifiek vooropgesteld. Is je aquarium in zijn beste
dagen en zou je het op prijs stellen dat we er een kleine fotoreeks van maken?
Dan vragen wij niet liever: laat het ons weten a.u.b.!
De redactie
– – 26 26 –
Jaargang Jaargang 25

COIFFURE
Gentsesteenweg32,Kortrijk
05621 3689
TONY DE CLERCK
ALLE VERZEKERINGEN
Damkaai 6 bus 2
8500 Kortrijk
056− 24.38.38 Fax: 056− 24.38.30

El ektri cit eit - s anit ai r - metsel werken
Domi ni que Call ens
Nor mandi estraat 152 8560 Wevel gem
056/ 42 52 45 - 0474/ 22 11 1 5
Bekijk ook onze website: www.dominique-callens.be
OPTIEK PIETERS
Gediplomeerde opticiens
K. Elisabethlaan 60
8500 Kortrijk
056/35.39.96
Coral Worl d
is gespecialiseerdin
"Rifaquaristiek"
J onge kor al en aa n s y mpathi eke prij zen.
Kwaliteitsproducten.(Geen verkoop van vissen.)
is geenklassieke winkel. Wezijnervoorunaafspraak.
Br eng ons een bezoek en maak kenni s met ons ei gen aquari u m en techni ek.
Freddy De Gendt Wil genstraat 9 9340 Lede
tel. na 19. 00 u.: 053 80 28 98
www.coralworld.be www.coralworld.eu
http: //freddy. zeewaterforu m. org/

DEVLOEDBOSSENVANDEAMAZONE
Met dank overgenomen uit brochure van “Artis Aquarium Amsterdam”
Ooit lag de oorsprong van de Amazone in de Afrikaanse Sahara en mondde hij
uitindeStilleOceaan.Datwaszo'n150miljoenjaargeleden,toendeNieuwe
Wereld (Noord- en Zuid-Amerika) nog vastzat aan de Oude Wereld (Eurazië en
Afrika) en toen de Amazone dus nog van oost naar west stroomde. Met het op
drift raken van de continenten en het ontstaan van de Atlantische Oceaan – die
trouwens nog elk jaar enkele centimeters breder wordt – werden belangrijke veranderingen
op gang gebracht. Zo ontstond eerst een Amazone die in de bergen
van Oost-Brazilië ontsprong en nog steeds in de Stille Oceaan uitmondde.
Minder dan 20 miljoen jaar geleden werd door het ontstaan van het Andesgebergte
de rivier gedwongen de andere kant op te stromen. En uiteindelijk ‘vond'
de rivier een aantal nieuwe bronnen hoog in de Andes om – naar het oosten wegstromend
en veel bruin sediment met zich meesleurend – via een enorme delta in
de Atlantische Oceaan uit te monden.
AldieprocessenhebbenaanhetstroomgebiedvandeAmazoneeenvolstrekt
eigen karakter gegeven. Zij hebben ervoor gezorgd dat de stroomgeul een diepe
voorinhetcontinentheeftgegroefdendatzichlangsderiviereenrelatieflaaggelegen
boszone heeft gevormd. Pas op grotere afstand van de Amazone trefje
het hoger gelegen ‘terra firma' aan.
In en na de regentijd, als enorme hoeveelheden water moeten worden afgevoerd,
kunnen de Amazone en alle zijstromen het niet meer aan. Zij treden buiten hun
oevers en zetten het laaggelegen regenwoud, de ‘varzea', meters onder water. Nu
is dat buiten de oevers treden van de Amazone geen ramp. Sterker nog, alle biologische
processen in het bos zijn juist sterk afhankelijk van deze elk jaar weer
optredende perioden van hoog water. Voor veel bomen en struiken is het de
prikkel om tot bloei en vruchtzetting te komen, ontelbare vissoorten trekken het
bos in om er te paaien en zelfs de grote rovers van de rivier, zoals de verschillende
soorten kaaimannen en de roze dolfijn, gaan tot diep in het bos hun prooi
achterna. Een aantal spectaculaire bewoners van de vloedbossen vindt de Artisbezoeker
terug in het enorme Amazoneaquarium, waarin het vloedbos wordt na-
maart 201 0 – 27 –

gebootst. Compleet met (namaak-)
woudreuzen in drie
meter diephelder Amazonewater.
Onder andere de pacu kom
jeertegen. Eengrote, toteen
meterlange verwantvan de beruchte
piranha, die echter anders
dan zijn neefeen planteneter
is. Hij is gek op harde noten
en komt afop elke verleidelijke
plons in het water. De ‘caboclo'
RozeofOrinocodolfijn(Iniageoffrensis) ZooDuisburg – zoalsde mens van het
vloedbos wordt genoemd – weet
dat precies en bootst die plons met zijn vislijntje na. Zo komt ook de mens er
aan voedsel.
Vlak onder het wateroppervlak in
het vloedbos zwemmen arowana en
arapaima. De laatste is de grootste
zoetwatervis in het Amazonegebied.Dearowanawordtookwel
‘springaap'genoemd. Hij loertop
insecten en spinnen, die soms wel
eenmeterbovenwaterzitten.Heeft
hij eenmaal een prooi gelokaliseerd,
dan springt hij met een
machtigezwiepvanzijnstaart
boven hetwateruit om met zijn
bek feilloos zijn nietsvermoedende
prooi te vangen. In de vloedbossen
van de Amazone komen ook zeer
geduchte rovers voor. Zoals de jaguar, de grootste katachtige van de Nieuwe Wereld,
die maar wat graag zijn prooi langs de waterkant zoekt en zelfs de kaaiman
te lijfgaat. En met de kaaiman, ofliever gezegd met de kaaimannen - de grootste
soort wordt zo'n vier meter lang - is een andere gevreesde predator genoemd.
Verder leven er zoogdieren die je met recht ‘aquatisch' kunt noemen. De reuzenotter
brengt het grootste deel van de dag in en onder water door en is een
– 28 –
Jaargang 25
Ar apai ma gi gas

echteviseter. De twee soorten
zoetwaterdolfijnen van het
Amazonegebied brengen,
Amazonel amantijn( Tri ch ech usi n u n gui s),ookwel Amazonezeekoe
of Zui d-Ameri kaansel amantij n genoemd.
evenals de Zuid-Amerikaanse
zeekoe, hun hele leven in het
water door. De zeekoe is een
planteneter en wordt momenteel
sterk in zijn bestaan bedreigd.
Beide soorten dolfijnen
– de roze dolfijn ofboto en de
grijze tucuxi die er als een miniflipper
uitziet – zijn viseters.
Alleen de roze dolfijn duikt het
vloedbos in; de tucuxi blijft in
de hoofdstroom van de Amazone. Beide soorten dolfijnen zijn in het bezit van
eengoed werkendsonarsysteem. Nietalleen wetenze in het koffie-met-melkbruinewatervandeAmazonehunprooitevinden,maarmethunsonarzijnze
zelfs in staat om hun favoriete vissoorten te selecteren.
In de Amazoneleeft ookeen aantalvoorde mens bijzondergevaarlijke dieren.
Zo zijn er zoetwaterpijlstaartroggen, die met de giftige stekel op hun lange staart
levensgevaarlijke verwondingen kunnen aanbrengen. Voor de rog is dat trouwens
een zeer efficiënte manier om zich tegen predatoren te verdedigen. Ook de sidderaalkunjebeterniettegenkomeneniniedergevalmoetjehemnietaanraken.
Zijn elektrische schokken, maximaal 600 volt bij 2 ampère, zijn in staat om grote
dieren zodanig te verdoven, dat verdrinking niet denkbeeldig is. En dan zijn er de
zeer kleine, parasitaire meervalletjes ( Vandellia cirrhosa ,candiru)dielichaamsopeningenbinnenzwemmenenzichdaarmethunweerhakenvastzetten.Ze
schijnen vooral op de geur van urine afte komen.
HelaaswordtookhetAmazonegebiedsterkbedreigd. Deenormearealenregenbos
worden niet alleen gekapt voor de houtopbrengst, maar ook om plaats te
maken voor weidegebieden met koeien voor onder andere de productie van hamburgers.
Bovendien is Brazilië bezig om in een groot aantal zijrivieren van de
Amazone dammen ten behoeve van de productie van elektriciteit aan te leggen.
Wellicht een zegen voor de mens, maar in ieder geval een ramp voor ontelbare
soorten planten en dieren.
maart 201 0 – 29 –

– 30 –
Jaargang 25

Ikkan me voorstellen dat de titel je afschrikt. Meer nog, je denkt in een
verkeerde vereniging terecht te zijn gekomen?
EntochzitjebijAquatropica.Wistjedatdewaterkwaliteitombierte
brouwen dezelfde moet zijn als om een aquarium te vullen? En dat een
regelmatige bierdrinker (met mate) gemiddeld twee jaar langer leeft? Logisch
gevolg is dat mensen die langer leven ook langer naar de vereniging
kunnen komen. Zo hebben ze ook twee jaar langer tijd om hun ervaring
te delen.
Zytholoog en bestuurslid Geert Vandromme zal gedurende een tweetal uur
uitleg geven over bier en tevens de mogelijkheid geven om op een ontspannende
manier bier te leren proeven. We zorgen ervoor dat de gepresenteerde
bieren geen aanleiding geven tot een te hoog alcoholgehalte in het
bloed. Want de meesten onder ons moeten nog naar huis. Minderjarigen
kunnen (veilig) meeproeven indien begeleid van een volwassen persoon.
Zoetwaterliefhebbers, zeeaquarianen en vijverfanaten, het zal voor iedereen
een leuke avond worden waar we voldoende tijd hebben om er
eens goed van te klappen hé.
Wanneer? Vrijdag 26 maart om 20 uur stipt
Waar? In ons lokaal de Klokke
maart 201 0 – 31 –

Voorzitter
Paul Goddeeris
Kasteelstraat cv15, 8500 Kortrijk
paul.goddeeris@skynet.be
Erevoorzitter
Erik Vansteenkiste
Langebrugstraat 4 bus 21, 8500 Kortrijk
erikvansteenkiste@skynet.be
Secretariaat
DonaldSamyn
Korenbloemlaan 15, 8500 Kortrijk
056 21 09 06
donald.samyn@base.be
Penningmeester-ledenadministratie
Filip Willen
Tolbeekstraat 1 1, 8560 Wevelgem
056 4228 76
filip.willen@telenet.be
Bankrekening
Argenta: 979-6236362-43
Contactpersonen
Zoetwater
Gerrit Plovie 056 40 24 56
gerrit.plovie@skynet.be
FreeDevos056444816
free.de.vos@telenet.be
Zeewater
JoachimMaes maes.joachim@telenet.be
Vijvers
Gilbert Lapere 056 35 84 19
gilbert.lapere@telenet.be
Terrarium
Geert Vandromme 056 71 82 07
terrarium@aquatropica.be
Verzending
DonaldSamyn056 21 09 06
donald.samyn@base.be
Verantwoordelijke uitgever
MartinByttebier056775927
nightowl@scarlet.be
De uitgever is niet verantwoordelijk voor de
inhoud van de advertenties.
– 32 –
Jaargang 22 – Januari 2007
Lidgeld 2010
Lidgeld: €22,-
Lidgeld + Aquariumwereld: €32,-
Redactie
Hoofdredactie
Martin Byttebier 056 77 59 27
redactie@aquatropica.be
Redactiemedewerkers
Jan Algoed 056 21 90 74
jan.pygoplit@gmail.com
DonaldSamyn056 21 09 06
donald.samyn@base.be
Webpagina
http://www.aquatropica.be
Lokaal
"DeKlokke"
BoudewijnIX-laan2,8500Kortrijk
056 21 79 90
de.klokke.athene@telenet.be
http://www.deklokkeathene.be
Jaargang 25

Mari o Woll eghe m
F Vijversinpolyestermetglasvezel
F Kleinhandelaquarium-envijvermateriaal
F Houtvoorindetuin:tuinhuizen
carports
houtenafsluitingen
houtenterrassen
Pelikaanstraat1 e-mail:mario-wolleghem@tiscali.be
8830Hooglede webpagina:www.mario-tuindecoratie.be
tel.:051 240673
fax:051 21 11 24
gsm:04954211 53

Despecialistindestreekvoor
TROPISCHEAQUARIA
&WATERPLANTEN
Sluitingsdag:dinsdag
NOORDSTRAAT27,8500KORTRIJKtel:056-36.09.95
http://www.aquariumcenter.be
info@aquariumcenter.be