Februari 2009 - Vaders Sellewie

Iedere maand met uitzondering
van augustus kosteloos verstrekt
aan leden en sympathiserende
verenigingen.
Jaargang 24
Informatief maandblad
voor het verantwoord verzorgen
van uw aquarium, terrarium of vijver
P309825
februari 2 0 0 9
Opgericht in 1966 Lid van B.B.A.T.
Afgiftekantoor: 8500 KORTRIJK 1 afdeling II.
Afzendadres: Martin Byttebier Kleine Brandstraat 12 8540 Deerlijk
België/Belgique
P.B.
8500 KORTRIJK 1
3/4574

Kokugyo Koi ' t Vi s ke
De Breyne Peell aertstr aat 25
8600 Diks muide Tel . : 051 50 42 37
SPECI ALI TEI T: JAPANSE KOI
Open:
10.00u. tot12.00u. en13.30u. tot18.30u. Op zat er dag van 1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u. en 1 4. 00 u. t ot 1 8. 00 u.
Zon dag en f eest dagen van 1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u.
GE SL OTE N OP DI NS D AG www.tviske. be
Gr a af B o u d e wij n I Xl aan 2
8500Kortrijk (rechtoverderijkswacht) Tel . : 056/21 . 79. 90
Fax.: 056/20. 51. 76
de. kl okke. athene @telenet. be
htt p: //www. deklokkeathene.be

Index .................................................................................................................... 1
Editoriaal ............................................................................................................2
Aziatisch streek-, biotoop-, of speciaalaquarium ..........................................4
Voor u gelezen ...................................................................................................9
Vissendienietechtthuishoreninhetaquarium
Lake Victoria, in volle evolutie ... .................................................................. 15
Cryptocoryne griffith ii
.................................................................................... 20
Geluidsdemper voor het luchtpompje ..........................................................22
Wist je dat ........................................................................................................23
Ervaringen met de gestreepte pincetvis ........................................................24
De blauwe rotsleguaan ....................................................................................28
Petrosaurus thallasinus
Jaargang 24 – februari 2009
Uitnodiging algemene bijeenkomst vrijdag 27 februari ..............................31
Cichliden ...
Colofon .............................................................................................................32
februari 2009 – 1 –

Editoriaal
Gilbert Lapere, contactpersoon vijvers
De start van een nieuw werkjaar zal alvast de geschiedenis
ingaan met een voorzitterswissel.
De leden zullen er weinig of niets van merken, integendeel
zelfs. De coördinatoren staan te popelen
om hun programma voor 2009 met heel interessante
onderwerpen aan te bieden. Voor het bestuur
daarentegen zal het eventjes wennen zijn.
De nieuwjaarsreceptie was een ideaal moment om op gepaste wijze onze voorzitter
Erik, met het verdiende respect en veel lovende woorden, uit te wuiven.
In het bankwezen zouden ze hem een topmanager noemen, wij blijven bescheidener
en geven hem de titel van deskundige in de aquaristiek en
vereeuwigen hem als erevoorzitter. Waarom? Omdat zijn job onbezoldigd was
en hij zijn enorme kennis recht van uit het hart naar anderen overbracht.
Het was voor het bestuur dan ook geen sinecure om een evenbeeld (40 jaar ervaring)
te vinden die bereid was deze ernstige taak op zich te nemen. Om het
met de woorden van onze secretaris te verduidelijken, witte merels zijn eenmaal
een zeldzaamheid geworden.
Het bestuur zocht en vond in de persoon van Paul Goddeeris de ideale man
die niet alleen vijver en amfibieënfanaat is, maar daarbij ook heel veel interesse
heeft in alles wat leeft in de natuur. De vijverliefhebbers kennen Paul als
een sociaal en intellectueel iemand met heel veel zin voor humor, verantwoordelijkheidsgevoel
en leergierigheid. Het liefst houdt hij zich op de achtergrond,
maar wij als bestuur zijn ervan overtuigd dat hij zich binnen de kortste
keren zich zal profileren als een waardig kapitein en een ideale vertegenwoordiger
van Aquatropica binnen de BBAT.
–2– Jaargang 24

Paul, alles op zijn tijd, maar uw medewerkers staan garant voor een optimale
medewerking en kijken er naar uit om met u verder in zee te gaan naar nieuwe
vivariaoorden.
In naam van alle leden en het bestuur,
Erik, met alle waardering en respect nogmaals van harte
bedankt voor 40jaar inzet.
Paul van harte welkom en heel veel succes toegewenst.
Polyesteren van vijvers en algemene polyesterwerken
Vrijblijvende info op: 056 42 48 55
Muizelstraat4 B-8560 Moorsele
februari 2009 –3–

Marc Boulaert, Aquarianen Gent
De meeste liefhebbers houden een gezelschapsaquarium, waarbij velen een
goede combinatie vinden tussen vissen en planten onderling. Hiermee bedoel
ik dat levende wezens die uit verschillende delen van de wereld komen, harmonisch
naast elkaar kunnen leven als de liefhebber de behoeften van deze
wezens kent. Hij mag echter niet de fout begaan om extremen te willen samenbrengen.
We moeten daarom op enkele belangrijke punten letten:
F
Het is uiteraard zeer belangrijk voor onze waterbewoners dat we hun natuurlijk
milieu qua watersamenstelling zo goed mogelijk in acht nemen.
D aardoor is het bijvoorbeeld mogelij k om Zuid-Amerikaanse zalmsoorten
samen te houden met kleine barbeelsoorten uit tropisch Azië. Wat watersamenstelling
betreft stellen ze immers
quasi dezelfde eisen. Andersom is
het natuurlijk uit den boze om
Scatophagus en Mon odactylus ,
die eigenlijk brakwatervissen
en op latere leeftijd zeevissen
zijn, te willen
houden in een aquarium
met zacht/zuur water. De eerder
genoemde zalmen en barbeeltjes zullen
Scat ophagus argus (argusvis)
daar zeer goed in gedijen. In een gezelschapsaquarium
horen slechts die
dierensamendieonderlinggeenconflictenhebben.Cichlidenzijndikwijls
teagressiefenalleendekleineresoortenkomensomsinaanmerking.Eente
groot verschil in grootte kan ook soms aanleiding geven tot moeilijkheden.
Een vis van 25 cm kan, niettegenstaande het geen roofvis is, toch een kleine
neontetra als voedsel aanzien.
–4– Jaargang 24

F
Een laatste zeer belangrijk punt is het verwezenlijken van het technisch gedeelte
van het aquarium, ten behoeve van de dieren die je er in samenbrengt.
Als er kanjers van barbelen, zalmen en dergelijke in je bak zwemmen, dan
zal een aangepaste filtering er voor moeten zorgen dat de waterkwaliteit op
peil blijft. Dit filter zal heel wat groter moeten
zijn dan voor een gezelschap van dezelfde
vissen maar dan een kleine soort van dezelfde
familie. Ook qua belichting
moet men proberen de behoeften
van de planten in te vullen. De
echte waterplanten vragen immers
veel meer licht dan de
vele moerasplanten die in ons
aquarium voorkomen. Probeer
hiervoor een gulden middenweg te
vinden en hou er reeds bij de inrichting rekening
mee dat misschien de moerasplanten op
Monodactyl us argenteus ( zil verbl advis)
de donkerste plaatsen komen te staan.
Als de voorgaande zaken door de liefhebber zo goed mogelijk nageleefd
worden, dan zal hij/zij ook een mooi en harmonisch goed functionerend
aquarium bezitten.
De liefhebber die een tijdje van zijn gezelschapsaquarium heeft genoten en
zich iets meer verdiept in de onderwaterwereld, is al vlug geneigd om over te
stappen op een aquarium dat men met een groot woord aanduid als “biotoopaquarium”.
Ik hou eigenlijk niet zo van dat woord. Een biotoop is een stukje
natuur met een specifieke beplanting, bevolking en milieuomstandigheden.
Een aquarium is echter altijd een kunstmatig geheel, door ons opgebouwd en
onderhouden met de middelen waarover de moderne aquariaan beschikt om
dit artificieel geheel zo goed mogelijk in stand te houden. Biotoop- of streekaquarium
vind ik dus niet zo geschikt, het is een beetje teveel opgeblazen en iedereen
met de nodige dosis gezond verstand zal weten dat we geen biotoop in
de huiskamer kunnen brengen. We beschikken immers niet over alle elementen
die dat biotoop optimaal kunnen doen functioneren en het is een utopie daarnaar
te streven. Een biotoop voor een bepaalde soort vissen zal ook esthetisch
niet te vergelijken zijn met een mooi en goed aangelegd aquarium .
februari 2009 –5–

Een speciaal- of studieaquarium vind ik persoonlijk een betere benaming en
op aanvraag van het bestuur zal ik hierbij proberen om u wat wegwijs te
maken in het tropisch gedeelte van Azië. Jarenlang werd ik gefascineerd door
het onderwatergebeuren van dat gebied en heb daardoor vrij veel informatie
hierover verzameld. Zoals reeds eerder vermeld kunnen we slechts met opgedane
kennis en de beperkte middelen die we ter beschikking hebben een bepaald
biotoop proberen na te bootsen.
Die biotoopkennis komt echter niet vanzelf, men zal in de voor handen zijnde
literatuur heel wat opzoekwerk moeten verrichten. De meeste boeken vermelden
daarover weinig of slechts sporadisch. Soms vindt men meer gegevens
in een tijdschrift. Op die manier blijft de kennis van de liefhebber groeien en
zal de nood ontstaan om de informatie te noteren en te verzamelen.
Liefhebbers die door de zure appel gebeten hebben en niet bang zijn om de
pen ter hand te nemen, kunnen ook altijd in het buitenland terecht. Wanneer
ze een briefje schrijven naar de plaatselijke instanties, eventueel mits tussenkomst
van de plaatselijk ambassades, kan heel wat informatie bekomen worden.
In Nederland kan men ook steeds terecht bij het Koninklijk Instituut
voor de Tropen. Misschien bestaat zo'n instituut ook in België, maar dat zou
eens moeten nagekeken worden. Dat een dergelijk schrijven geen grootspraak
is, wil ik bewijzen door de ontvangen informatie door te geven. Enkele voorbeelden
van biotoopbeschrijvingen zullen u in de toekomst mogelijks behulpzaam
zijn bij het inrichten of herinrichten van uw aquarium.
Junglebeek in Johore (Maleisië)
Dit is het levensgebied van (syn.
Trigonostigma heteromorpha Rasbora hetero-
), de ons alom gekende kegelvlekbarbeel.
morpha
A
Natuurlijk milieu: voor de kegelvlek schijnen twee wateren belangrijk te
zijn, beiden gelegen in de laagvlakten, namelijk
enerzijds de matig tot vrij snelstromende
oerwoudbeken (stroomsnelheden van 10 tot
15 cm per seconde) en anderzijds de moerassen en overstromingsgebieden
die met deze beken in verbinding staan.
–6– Jaargang 24

oac h
di er ensp eci aal zaak
Kortri jkstraat 47 - Wevel ge m - 056 42 35 53
ELEKTRO
BEKAERT ERIC nv
Zwevegemsestr. 71 - 8500 Kortrijk
056/21 95 26
voor al u w TL-l a mpen:
Syl vani a: aqua-star, gro-l ux
P hi l i ps: TL' D 8 3 0, 8 40, 8 6 5

Vrijblijvend
prijsofferte
Zancl us
Speci aal zaak voor zeeaqu ari u m
en zoetwater
Potterstraat 23
B-9170 Sint-Pauwels
Tel & Fax: 0032 (0)3/77.80. 229
Geselecteerdezeevissen&lageredierenvantopkwaliteit. E i gen fi l tersysteem m et afsch u i m i n g.
Exclusieveaquariummeubels uit eigen atelier.
H QI -verlichting op maat (ook wandmontage)
Openi ngsuren: Dinsdag, woensdag en vrijdag: 13u tot 1 9u
Zaterdag: 9u tot 1 8u
Elke eerste zondag van de maand: 1 1 u tot 1 7u
Gesloten: Maandag en donderdag
In juni, juli en augustus: op zondag.
Voorzetrolluiken
Rolluiken
Automatische rolluiken
Tonny Dierick
Molenhof 28 Zwevegem
Tel.: 05 6 75 85 32
GSM: 0478 59 75 65
E-mail: dierick.tonny@skynet.be

A
De bodem: overwegend worden bodemgronden aangetroffen die bestaan
uit steenslag van rode zandsteen, ter grootte van een rijstkorrel, en humus
(modder).
A
Plantengroei: planten bedekken grote oppervlakten van de modderbodem
met een zeer dicht wortelgestel. Voornamelijk is er
Cryptocoryne
vertegenwoordigd met de soorten , , ,
C. longicauda C. ciliata C. purpurea C.
cordata , C. griffith ii en C. sch ulzei . We treffen er ook Blyxa echinosperma
en (syn. )aan.
Sagiattaria sagittifo lia Sagittaria sinensis
A
Bevolking: kenmerkende vissen
voor dit gebied zijn uiteraard de
kegelvlekbarbeel, naast
Trich ogaster
leerii , (syn.
Pangio kuhlii
Acantophthalmus kuhlii ), Danio
albolineatus (syn. Brachydanio albolineatus
), Puntius eugrammus
(syn. ),
Barbus eugrammus P. fasciatus
(syn. Barbus fasciatus ), P. la teristriga (syn. Barbus lateristriga ).
Pangi o kuhlii
Biotoop op Sumatra
A
Bijzonderheden voor de aanleg: donkere bodem, bodembeplanting met
Crypto's en een overvloedige randbeplanting met fijnbladige planten.
A
Beplanting: , , ,
Cryptocoryne griffith ii C. cordata C. lutea C. pontederiifolia
,naast Barclaya motleyi , Hygrop h ila diffo rm is , H. stricta , H. polysperma
en (sumatravaren).
Ceratopteris thalictroides
A
Bevolking: (syn. ), ,
Pun tius oliogolepis Barbus oligolepis P. fasciatus P. tetrazona
(syn. Barbus tetrazona ), Trich ogas ter
leerii , T. trich op ter us , Rasbora dorsiocellata , R.
lateristriata , R. pauciperfo ra ta , R. trilineata en
als bodembewoners
Chromobotia macracanthus
(syn. Botia macracantha ) evenals Pangio
kuhlii en Nem ach eilus fasciatus .
Chromobotiamacracanthus februari 2009 –7–

Biotoop op Sri Lanka (Ceylon)
A Bijzonderheden voor de aanleg: donkere bodem met grote vlakken crypto's.
A
Beplanting: ,
Cryptocoryne becketti C.
,
lutea C.
,
nevellii C.
,
lucens C.
parva , C. walkeri , C. petchii , C. wendtii , C. undulata en C. willisii ,verder
Aponogeton crispus , A. rigidifo lius , A. natans evenals (Ambulia) en randbeplanting.
liflora
Limnophila sessi-
A
Bevolking: (syn. ),
Puntius nigrofasciatus Barbus nigrofasciatus P. titteya
(syn. ), (syn. ), (syn.
Barbus titteya P. cum ingii Barbus cumingii P. ticto
Barbus ticto ), P. filam en tosus (syn. ). Medebewonerszijn B. filamentosus
Devario malabaricus (syn. Danio aequipinnatus "malabaricus "), Rasbora
vaterifloris en R. daniconius .
Met deze bijdrage hoop ik u een duwtje in de goede richting gegeven te hebben
bij het inrichten van een speciaalaquarium voor dieren en planten uit tropisch
Azië. Veel succes!
Punti us ni grofasci atus Devari o mal abari cus
pur perkop r euzen dani o
–8– Jaargang 24

Er zijn letterlijk duizende vissoorten beschikbaar voor de aquariumhandel en
de meeste daarvan zijn perfect houdbaar in een artificiële omgeving die het
aquarium toch is. Vele leven zelfs langer in een aquarium dan in hun natuurlijke
biotoop. Langs de andere kant betekent het aquarium ook het eindstation
voor vele vissen, die niet echt of zelfs helemaal niet geschikt zijn om hun
dagen te slijten in de beperkte leefruimte van een aquarium.
Laten we eens een paar vissen bekijken die volgens mij niet thuishoren in een
visbak.
Pangasiu s-soorten
Arti k el g e b as e er d o p “ S e v e n fi s h b est l eft i n t h e wil d”
Bob Mehem, http: //www.practicalfishkeeping.co.uk
Vrije vertaling en bewerking: Martin Byttebier, Aquatropica Kortrijk
Deze reuzenmeervallen maken spijtig genoeg veelal deel uit van het vissenassortiment
van de aquariumhandel. Meestal betreft het hier
Pangasian odon hypophthalmus
en . Klein zien ze er misschien best
Pangasius sanitwongsei
aardig uit, maar vergeet niet dat het zeer vlugge groeiers zijn. Binnen het jaar
zijn ze al uitgegroeid tot zo'n 30 cm. Volwassen kan 1,3 m
P. hypoph th almus
groot worden met een gewicht
van 44 kg.
Pangasius
wordt nog veel
sanitwongsei
groter, tot 3 m met een gewicht
van 300 kg. Het zijn
dus bepaald geen vissen om
Pangasius sanit wongsei
februari 2009 –9–

ondtezwemmenineenbakvaneenhobbyist.Aangezienhetzeervluggeen
nerveuze zwemmers zijn, zal het je niet verwonderen dat zo'n vissen, gehouden
in een aquarium, veelal letsels aan de neus en de ogen vertonen,
omdat ze constant tegen de aquariumvensters aanbotsen.
Tegenwoordig worden -soorten in de Mekong-delta (Vietnam) in
Pangasius
groten getale gekweekt voor de voedingsindustrie. Naar het schijnt gebruikt de
overbekende diepvriesproducent ‘Captain Iglo' nu ook pangasius in plaats van
kabeljauw.
In nog geen tien jaar tijd steeg de productie van pangasius van 45 .000 ton
( 1997) tot 500.000 ton (2006).
Dus, als je per se een pangasius in huis wilt halen, ga dan naar de plaatselijke
visboer en koop daar een pangasiusfilet. Je zal er veel meer plezier aan beleven
dan aan een pangasius in jouw visbak. Voor de bereiding van pangasiusfilet
bestaan er bovendien duizend-en-een recepten.
De pacu ( Colossoma macropomum) enaanverwanten
De populaire naam pacu wordt gebruikt voor een hele resem vissen van de geslachten
en .
Colossoma Piaractus
of zwarte pacu is familie van de piranha (chara-
Colossoma macropomum
cidae, serrasalminae), maar in tegenstelling met de piranha is de pacu geen
echte vleeseter. Zijn menu bestaat meer uit noten en planten, maar ook slakken,
insecten en zelfs kleine vissen versmaadt hij zeker niet.
Gezien de afmeting die de zwarte pacu kan bereiken ( 108 cm en 40 kg) is het
beter deze vis in zijn natuurlijke
omgeving te laten, waar hij op
zijn gemak op noten kan kauwen
in de ondergelopen Amazonebossen.
Col oss o ma macr opo mu m
De onderfamili e serrasalminae omvat zo'n 15geslachtenwaaronderdeberuchtepi ranha's(Pygocentrus).
– 10 – Jaargang 24

Roodstaartmeerval ( Phractoce phalu s hemioliopterus)
Nog zo'n gigant. Klein is deze vis met zijn lange baarddraden en zijn
mensachtige snoet best mooi te noemen. Helaas blijft hij niet klein; met zijn
lengte van 1,3 m mag je hem gerust een reus
noemen. Wie de Zoo van Antwerpen of de
Artis in Amsterdam heeft bezocht zal ongetwijfeld
de roodstaartmeerval opgemerkt hebben,
je kunt er niet naast kijken. Alleszins niet
in de Artis, waar de roodstaartmeerval samen
met bijv. de pacu en de al even indrukwekkende
arowana's ( )
Osteoglossum bicirrhosum
het enorme Amazonevloedbosaquarium bevolkt.
Je zal wel begrijpen dat zo'n vis een aquarium
verlangt dat ver boven de mogelijkheden reikt
van de meeste aquarianen.
Pu nt iu s denisonii
Ofdezebarbeelindelijstvantemijdenvissenthuishoortisonderwerpvan
discussie.
Aangezien ik van plan ben mijn aquarium helemaal opnieuw in te richten –
momenteel is hij niet om aan te zien, een vergaarplaats van alle soorten algen
als het ware – bracht ik begin december een bezoekje aan een van onze sponsors,
Poisson d'or. In een van de verkoopbakken trof ik jonge aan.
P. den ison ii
Mijn vrouw en ik waren direct gewonnen voor deze zeer prachtige vis. Dit veranderde
evenwel, toen ik volwassen zag rondzwemmen in een
P. denisonii
grote showbak. Ze waren nog
steeds oogverblindend, maar o
toch zo groot, ik schat zo'n 15
cm. Je kunt je wel voorstellen
dat deze scholenvis – ja het is
een scholenvis – niet past in
eender welk aquarium. Ze
vragen veel open zwemruimte.
februari 2009 – 11 –

In mijn bak van 120 x 40 x 50 zie ik ze niet rondzwemmen. Hier is toch een
bak van minstens 160 cm vereist.
Watwelpleitvoorhetniethoudenvandezevisisdathij–tewijtenaande
aquariumhandel – met uitsterven bedreigd wordt. Gelukkig worden deze
vissen in Indonesië commercieel gekweekt. Maar zolang de aquarianen wildvang
willen zal er in de situatie niet snel iets veranderen. Komt daarbij dat
men als klant niet kan weten of de vis wildvang of nakweek is. Dus adviseren
velen deze vis enkel te kopen, als men met zekerheid weet dat het nakweek is.
Tegenwoordig kan men soms zelfs niet echt meer zeggen of de betreffende vis
wel degelijk is. Enkele malafide kwekers hebben namelijk
P. den ison ii P. denisonii
gekruist met P. everetti (en waarschijnlijkmet andere Puntius -soorten).
Deze hybriden worden als echte aangeboden en enkel de kenners
P. denisonii
zien het onderscheid. De hybriden hebben lichtelijk misvormde afgeknotte
hoofdenmeteenrondprofielinplaatsvandegestroomlijndetorpedovormige
neus van de echte .
P. den ison ii
Mandarijnvis ( Synchiropu s splendidu s)
Nog een vis waarvan men zich kan afvragen of deze wel op deze lijst hoort te
staan. Het is een vrij veel voorkomende vis in de aquariumhandel en dit is niet
verwonderlijk. Het is waarschijnlijk een
van de mooiste vissen die verkrijgbaar
zijn. Ze zijn echter zeer moeilijk te houden,
omdat ze specifieke eisen stellen
aan hun voeding. Ze hebben namelijk
een constante aanvoer van copepoden
nodig. Een groot aquarium met veel levend
steen en een beperkte visbezetting
Foto: Luc Viatour (http: //www.l ucnix. be)
(geen voedselconcurrenten) is vereist. Indien
men dit niet kan geven, zullen de vissen de hongerdood sterven.
De maskerwimpelvis ( Zanclu s cornutu s)
De maskerwimpelvis is door velen beter gekend als Gill uit de film Finding
Nemo. Deze vis is een populaire importvis. Dit wekt verbazing, omdat deze
vishetwerkelijkzeerslechtdoetinhetaquarium.Inzijnnatuurlijkeomgeving
– 12 – Jaargang 24

eet hij grote hoeveelheden sponzen en
manteldiertjes. In een gemiddeld aquarium
is het gewoonweg niet mogelijk zo'n hoeveelheden
eten te produceren. Dit heeft als
gevolg dat ze vrij vlug sterven van de honger.
Als je werkelijk van het uiterlijk van
deze vis houdt, dan zou je beter de gelijkgevormde
sp. houden.
Hen ioch us
De gewone poetslipvis ( Labroides dimidiatus)
Nog een vis die in groten getale geïmporteerd wordt, niettegenstaande hij het niet
lang uithoudt in het aquarium van de doorsnee hobbyist. Deze poetslipvis leeft
van de parasieten die zich bevinden op het lichaam van de vis die ze poetsen.
Het verwijderen van de gemakkelijk te vangen poetslipvissen uit hun natuurlijk
poetsstationkanookeenschadelijkeffecthebbenopdegezondheidvanhet
rif. Het is enkel nu dat we het belang van deze vissen voor het rif beginnen te
snappen.
Er zijn natuurlijk nog veel andere vissen op te sommen die minder of niet geschikt
zijn voor het houden in een aquarium.
Er zijn drie aspecten die men in ogenschouw moet nemen om te bepalen of
een vis nu wel of niet geschikt is voor het aquarium: het moeilijk aannemen
van voedsel in gevangenschap, de niet-geschikte afmetingen van de volwassen
vis en de impact van het wegvangen van de vis op zijn natuurlijke omgeving.
Er zijn meer en meer mensen die onze hobby ethisch in vraag stellen. Door
vissentehoudendieabsoluutnietgeschiktzijnvoorhetaquariumgevenweze
enkel nog meer munitie om op ons te vuren.
De hobby en de industrie die onze hobby ondersteuntheeft de laatstejaren veel
inspanningen geleverd om meer ethisch verantwoord te werk te gaan. Er is
echter nog een lange weg te gaan. Als hobbyist kunnen wij de weg echter inkorten
door ons goed te informeren over de essentie van onze hobby. Hoe
minder mensen zo'n vissen kopen, hoe minder ze zullen worden geïmporteerd.
februari 2009 – 13 –
Zan cl us c or n ut us

Br onnen:
L e Nguyen Doan Kh o ( 2007). Verti cal i ntegr ati on as an alt er n ati ve gover n ance structur e of val ue
chain quality management: The case of Pangasiusindustryinthe MekongRiver Delta, Vietnam.
CAS Di s cussi on p a per No 5 5, Oct ober 2 007. http: //webh01. ua. ac. be/cas/PDF/CAS55. pdf
Puntius denisonii: http: //www. practicalfishkeeping.co.uk/pfk/pages/item. php?news=1899 Meh en, B ob. ( 2 008) . Seven fi s h best l eft i n t h e wil d. http: //www.practicalfishkeeping.co.uk/pfk/pages/bl
og. php?bl ogi d=21 6
Piranha, Pacus& Silver Dollars, SubfamilySerrasalminaehttp: //www.wetwebmedia.com/FWSu b-
WebI ndex/serrasal mi nae1. ht m
htt p: //www. artis.nl
htt p: //www. zooant wer pen. be/
Puntius denisonii threatened by aquariu m trade. http: //www.practicalfishkeeping.co.uk/pfk/pages/item.
php?news=1 899
Li st of Fi n di n g Ne mo ch ar act ers: htt p: //en. wikipedia.org/wiki/List_of_Finding_Nemo_characters
Ker al a gover n ment bans fi s hi n g f or Pu nti us deni s onii, Th e Hi n du. Sat ur day, dec 06, 2 008.
htt p: //www. hi n du. com/2008/1 2/06/st ori es /20081 20651 61 0200. ht m
– 14 – Jaargang 24

Dieter Anseeuw
http://www.cichlidae.be/lake_victoria.htm
Het Victoriameer is het grootste tropische
zoetwatermeer ter wereld en
wordt begrensd door de landen Kenia,
Tanzania en Uganda. Reeds
eeuwenlang kan de plaatselijke bevolking
voor zijn dagelijkse levensbehoefte
aan dierlijke proteïnen terugvallen
op de rijke visfauna van
het meer. Sindsjaar en dag voorzag
het meer de lokale vissers van een
rijkelijke buit onder de vorm van
meer dan 500 verschillende cichlidensoorten.
De laatste 30 jaar
wordt het meer echter geteisterd
door een opeenhoping van negatieve menselijke invloeden, zoals onder meer de
introductie van de nijlbaars ( Lates niloticus ), de accidentele introductievande waterhyacint ( Eichhornia crassipes ), ontbossing, erosie, verhoogde inspoeling
van nutriënten als gevolg van toegenomen landbouwactiviteiten, vernietiging
van de moerasgebieden, enz.
Vanuit wetenschappelijk oogpunt gaat een sterke interesse uit naar de verbazingwekkend
hoge diversiteit aan vissoorten in het meer. Van de (ooit) meer
dan 500 verschillendevissoorten, zijn er minstens ongeveer 250 soorten endemisch
voor het Victoriameer en komen dus nergens elders ter wereld van nature
voor. In vergelijking met het naburige Tanganyika- en Malawimeer (respectievelijk
6 à 7 en 2 à 4 miljoen jaar oud) is het Victoriameer met zijn
400.000 jaar een relatieve nieuwkomer. Recent geologisch onderzoek heeft
februari 2009 – 15 –

aangetoond dat het meer slechts 1 3.400 à 1 2. 500 jaar geleden nog compleet
droog heeft gestaan. Dit houdt dus in dat het grote soortenaantal in het Victoriameer
zich op zeer korte tijd ontwikkeld heeft, wat dit systeem zo uniek
maakt. Dé vraag die de onderzoekers dan ook bezig houdt, is wát er precies
aan de basis kan liggen van het snelle ontstaan van dit uiterst gedifferentieerd
soortencomplex.
Diverse cichlidensoorten uit het Victoriameer hebben zich geprofileerd om
zeer specifieke niches in te nemen. Zo zijn er de pedofagen die zich (bijna)
uitsluitend voeden met jongen die ze stelen uit de bek van muilbroedende
vrouwtjes. Daarnaast bestaan er ook gespecialiseerde slakkenkrakers, garnaleneters,
krabbeneters, schubbeneters, enz. Omwille van de unieke aanpassingen
aan die diverse levensstijlen, genieten de victoriacichliden een bijzondere
aandacht bij de evolutionaire biologen.
Bedreigingen voor het Victoriameer
De introductie van de nijlbaars in het Victoriameer is waarschijnlijk één van de
meest aangehaalde voorbeelden, om aan te duiden welke catastrofale gevolgen
ondoordachte menselijke ingrepen kunnen teweegbrengen. Aangenomen
wordt dat de eerste nijlbaarzen omstreeks 1962 in het meer werden losgelaten.
Vermoedelijk waren de uitgezette dieren afkomstig uit het Turkanameer. Hun
vlees zou een bron zijn van eiwitten, handel, enz. en moest de opkomende
commerciële visserij op het Victoriameer – die de kleinere haplochromiden
minder aantrekkelijk vond – tot een groter schaalniveau uitbouwen.
Vanaf zijn invoering heeft deze, tot 2 meter groot wordende, roofvis zich verspreid
over de ganse oppervlakte van het meer. Pas in het begin van de jaren
' 80 kwamen de eerste alarmerende berichten binnen over een ecologische
– 16 – Jaargang 24

amp. De grote vraatzucht van de nijlbaars zou verantwoordelijk zijn voor de
sterke achteruitgang van verschillende andere vissoorten (vnl. haplochromide
cichliden) in het Victoriameer. Een expertise uit 1973 wees uit dat ongeveer
8 0% van de visbiomassa uit haplochromiden bestond, terwijl nijlbaars toen
nog slechts 1 % uitmaakte. In 1 9 85 was de situatie drastisch gewijzigd: de
haplochromiden betekenden nog maar 2-3% van de biomassa, terwijl nijlbaars
80% van het visbestand omvatte. Het ligt voor de hand dat al snel de
conclusie kan (en is) getrokken worden, dat de nijlbaars de grote schuldige is
voor deze drastische ommekeer. Echter, sinds de jaren '70 hebben zich ook
een aantal andere veranderingen voorgedaan die mogelijks bijgedragen
hebben tot de afname van de cichlidenfauna in het Victoriameer.
De stijgende industriële activiteit, de intensivering van de landbouw, het aangroeiend
bevolkingscijfer, de veranderde levensgewoonte (het vette vlees van
de nijlbaars dient ter bewaring gerookt te worden, terwijl voorheen de kleine
haplochromiden in de zon konden gedroogd worden) werken de ontbossing
in het gebied sterk in de hand. De naakte gronden zijn bijzonder gevoelig voor
erosie, zodat geregeld ganse modderstromen in het Victoriameer terechtkomen
die het water vertroebelen. Door inspoeling van nutriënten is de productiviteit
van het meer (in termen van algengroei) verdubbeld. De doorzichtbaarheid
van het water daalde van ongeveer 8 meter naar 1 , 5 meter. In bepaalde
delen van het sterk geëutrofieerde meer doen zich sporadisch grote
vissterftes voor ten gevolge van zuurstofgebrek. Misschien heeft de nijlbaars,
die beter bestand is tegen de gewijzigde milieucondities dan de haplochromiden,
precies dankzij deze veranderde levensomstandigheden de bovenhand
kunnen halen?
Een ander probleem waarmee het Victoriameer te kampen
heeft, is de invasie van de waterhyacint. Deze drijfplant
stamt oorspronkelijk uit Brazilië en is vermoedelijk in 1989
voor het eerst het Victoriameer binnengedrongen. De waterhyacint
vormt dense tapijten op het wateroppervlak
(in september 1998 besloeg de plant ongeveer 400.000
ha aan de Keniaanse zijde van het meer) die de scheepvaart,
hydro-elektrische turbines, drinkwaterinstallaties
en de visserij ernstig hinderen. Doordat de waterhya-
februari 2009 – 17 –

cint grote hoeveelheden nutriënten opneemt uit het water en enige bescherming
biedt aan jonge visjes die zich tussen de planten ophouden, heeft de waterhyacint
toch ook een beperkt aantal voordelen.
Om de verdere uitbreiding van deze plant tegen te gaan, bieden zich verschillende
potentiële oplossingen aan. Ten eerste zou men de waterhyacinten mechanisch
kunnen trachten te verwijderen. De praktijk heeft echter geleerd dat
de plantenmassa veel te snel aangroeit om dit te kunnen verwezenlijken. Een
tweede mogelijkheid is het gebruik van herbiciden, zoals glyfosaat. Het inzetten
van chemische bestrijdingsmiddelen houdt echter gevaren in voor de
plaatselijke fauna en flora. Ook het rottingsproces van de afgestorven plantenmassa
zou een bijkomende bedreiging kunnen vormen voor het leven in het
meer. Bovendien kan dit alles een hypotheek leggen op de export van nijlbaars
naar de Europese markt. Een derde mogelijke oplossing is het introduceren
van een specifieke keversoort, wiens larven leven van de bladeren van de waterhyacint.
Een Zuid-Amerikaanse sprinkhaansoort en twee Australische
motten komen voor gelijkaardige doeleinden in aanmerking. Ten slotte
hebben onderzoekers een schimmelsoort ontdekt die de waterhyacint aantast,
maar onschadelijk is voor mensen, andere planten, dieren of vissen. De
schimmel komt zelfs van nature voor in de regio rond het Victoriameer, wat
dus inhoudt dat er niet weer een uitheemse soort zou moeten geïntroduceerd
worden. Of deze laatste methoden al dan niet resultaat zullen opleveren, kan
op voorhand niet met zekerheid gezegd worden. De laatste jaren blijkt de hoeveelheid
aan waterhyacinten af te nemen. De precieze reden heeft men voorlopig
nog niet kunnen aanduiden.
Zelfs wanneer men de waterhyacintpest
kan bedwingen, zijn de
problemen voor het Victoriameer
nog lang niet van de baan. De onderliggende
oorzaak, de influx
van nutriënten afkomstig van suikerfabrieken,
papierfabrieken,
landbouw, huishoudelijk afvalwater,
enz. blijft immers bestaan.
Pun da mili a nyer er ei
– 18 – Jaargang 24

Omwille van de grote beschikbaarheid aan voedingselementen kent het meer
een hoge productiviteit. Bij het verdwijnen van de waterhyacint zal diens
plaats vermoedelijk ingenomen worden door een groeiende hoeveelheid
wieren en algen. Het is dus van primordiaal belang dat de menselijke activiteiten
rondom het meer aan banden wordt gelegd. Slechts door de milieuomstandigheden
te stabiliseren en in de oorspronkelijke toestand terug te brengen,
kunnen nieuwe kansen geboden worden voor de cichlidenpopulatie in
het Victoriameer.
N aam:
Li dkaart 2009
DE KORTRIJKSE AQUARIUM-
TE R R AR I U M - E N
VI JVE RVE R E N I GI N G
Lidnr.:
Hierboven kan je je lidkaart van Aquatropica 2009 vinden.
Maak je bekend als lid van Aquatropica bij onze sponsors ... je kan nooit weten!
Het Bestuur dankt je voor het vertrouwen.
Indien er geen lidkaart aanwezig is betekent dit dat je
je lidgeldvoor 2009 nog niet vereffendhebt. Jammer dat je geen lid meer bent van Aquatropica.
Dit boekje is meteen ook het laatste dat je ontvangt.
We dankenje voor het vertrouwendatje de voorbije jaren in ons had.
Het Bestuur
februari 2009 – 19 –

Ph. Van Iersel - Pristella Schoten
Familie: araceae
Herkomst: Maleisisch schiereiland en Sumatra. Vooral in langzaam stromende
beken in het oerwoud. Ook komen meldingen van Indonesië en Zuid-
Thailand binnen.
Beschrijving: Het is een hoge en grootbladige plant met krachtig ontwikkelde
wortels. De stevige bladstengels met een goed ontwikkelde bladschede zijn
ongeveer 15 cm lang. Deze lengte varieert naargelang
de waterstand. De bladschijf is eirond, 5 tot
10 cm langen 3 tot 5 cm breed. De bladrandis vaak zwak gegolfd. De top is puntig of stomp en
de voet is afgerond en zwak hartvormig. Vaak
zitten ze asymmetrisch op de bladsteel. Aan beide
zijden van de middennerf lopen 2 tot 3 gebogen
zijnerven.
Deze nervatuur is zeer duidelijk te zien. De kleur
van de bladeren is aan de bovenzijde fluweelachtig
groen , terwijl de onderzijde lichter van kleur is en
niet zelden purper ge-aderd of gevlekt.
Verzorging: is een tamelij k moeilijk houdbare plant.
Cryptocoryne griffith ii
Nieuw geïmporteerde planten bloeien gemakkelijk maar doen dit nadien nog
maar zelden. Schijnbaar kunnen ze de concurrentie met andere planten niet
aan in een aquarium en verliezen ze snel hun vitaliteit.
Door zijn hoogte is de plant enkel geschikt als achtergrondbeplanting. De bloeikolfis
in totaal ongeveer 15 cm groot, de buis 2 tot 8 cm en de vlag ongeveer 1,5
cm. Deze laatste is eirond en aan de voet verbreed. Ze is nauwelijks gedraaid,
versmalt vrij snel en loopt uit in een kort staartje van ongeveer 1 cm groot.
Van binnen is de vlag wrattig en purper gekleurd. De wijde keel is eveneens
–20– Jaargang 24

purper met een smalle maar duidelijke kraag. De sluitklep is vrij groot. De
soort zou ook vaak submers bloeien en dit zelfs bij lagere temperaturen. De
vermeerdering gebeurt via uitlopers.
Synoniemen: en dit volgens De Wit, daar Jacobsen het
Cryptocoryne zukalii
alseenanderesoortblijftbeschouwen.
Het is een plant die moeilijk te onderscheiden is van aanverwante soorten zoals:
, , var. . Nauw verwant zijn ook
C. cordata C. purpurea C. cordata grabowski
de , de bloeiwijze heeft echter een lichtkleurige keel die met pur-
C. jacobsen ii
peren puntjes is bezaaid. Ook is duidelijk verwant. Bij deze is de
C. zewaldiae
spatha opvallend veel korter en is de stempel sterk verschillend.
februari 2009 –21–

De meesten kennen me als plantenliefhebber en zullen wel raar opkijken als
ik over een luchtpompje begin, voor een plantenbak is zo'n pompje immers
uit den boze. In een kweekbakje of een klein aquarium is een luchtfiltertje
echter een heel goed en simpel hulpmiddelware het niet dat daar meestal zo'n
enorm vervelend brommend pompje aan vast zit. Een luchtfiltertje zelf
bouwen die weinig of géén geluid maakt en waar de garnaaltjes ofjonge visjes
lekker aan de bruine smurrie op het sponsje kunnen peuzelen is voor de
meestengeenprobleemenhetgeluidvanhetpompjedempenluktmeestal
ook wel een beetje.
Dat geluid bijna volledig op een héél eenvoudige manier dempen is eigenlijk
ook ongelooflijk simpel. Ik heb me gebaseerd op een geluidsdempend systeem
dat gebruik maakt van kleine loden bolletjes van verschillende grootte,
de geluidstrillingen die op die loden bolletjes botsen worden niet doorgegeven
omdat de loden bolletjes te zwaar zijn om mee te trillen. Omdat ze elkaar
maar op een klein oppervlak raken wordt daar dan ook nog eens gedempt en
na enkele bolletjes blijft er helemaal geen geluid meer over.
Hoe heb ik dat nu toegepast voor dat luchtpompje? Neem een bakje of stevige
doosdieenkelecmgroterisdanhetpompje(ikgebruikteervoordegekende
doos van het beste ijsroommerk van België). In die doos leg je een 2 à 3 cm
dikke laag van gewoon droog aquariumgrind (2-3 mm). Zet het pompje in het
midden van de doos (natuurlijk het luchtdarmpje reeds aangesloten) op het
grind en giet dan de rest van de doos vol met hetzelfde droog aquariumgrind.
Het pompje moet dus rondom volledig met een laag grind van enkele cm bedekt
zijn. De fijne grindkorreltjes remmen het geluid van dat luchtpompje ongelooflijk
goed af en laten tussen de korrels genoeg lucht door naar het
pompje toe. Bij eventueel onderhoud kan je gemakkelijk het grind uit de doos
gieten en nadien hergebruiken.
Veel knutselplezier.
Rik Verhulst, Exotica Roeselare
–22– Jaargang 24

Een nieuw gevaarlijk virus doet van zich spreken. Het heet
‘Worm Engaging & RecreationKiller' (afgekort: W.E.R.K.).
Je kan W.E.R.K. krijgen via je chef of via jouw collega's.
Raak het niet aan!
Het virus wist je privéleven. Op den duur heeft het
virus je zodanig in de ban dat het al om acht uur 's
morgens actief wordt (soms nog vroeger) en je er de
hele dag door geplaagd blijft. Bij sommigen gaat het zelfs
's avonds niet meer over.
Virusscanners helpen niet ... gewoon computer uitschakelen en op je luie kont
de rest van de dag doorbrengen.
De crisis drijft mensen vroeg naar bed en dat is fantastisch nieuws voor de
eroticabranche. Dat stelde althans de firma Cobeco Pharma donderdag 1 3
jan 2009 in een persverklaring.
Cobeco Pharma is de grootste handel in Europa in allerlei soorten erotische
stimuleringsmiddelenencosmetica.Zejuichtdathetdankzijdecrisisveel
beter gaat dan normaal. De laatste twee maanden van 2008 toonden een omzetgroei
van 12 procent en de trend lijkt door te zetten in het nieuwe jaar.
Cobeco Pharma ziet een gouden tijdperk
aanbreken: ‘Mensen blijven dankzij
de recessie thuis'. Seks is goedkoper dan
een avondje uit. De mensen zijn volgens
het bedrijf ook energiebewust en ‘knuffelen
zich warm onder de dekens'.
Br on: Tr en ds
februari 2009 –23–

Jacques van Ommen − Bron: www.zilverhaai.be
Bij veel liefhebbers heerst nog steeds de gedachte dat de gestreepte pincetvis
( Chelmon rostratus )absoluutnietbijlagere dieren gehouden kan worden.
Juist voor die mensen het volgende. De ene vis is natuurlijk niet de andere, maar
toch meen ik te mogen stellen dat de gestreepte pincetvis best te houden is in een
lagere dierenbak mits u een kleine veer wilt laten. Nietfinancieel gezien, want
deze vissen zijn niet duur, maar ik bedoel op het gebied van de kokerwormen,
wantjuist van die laatste zijn het echte liefhebbers.
Het is alweer een tijd geleden dat ik over deze vis in gesprek raakte met een
verkoper van de dierenspeciaalzaak waar ik vaak even binnenloop. Het gesprek
ging over deze vis, want die zou ik graag in mijn gemengde bak (aqua-
Foto: Luc Viatour (http: //www.l ucnix. be)
–24– Jaargang 24

ium gevuld met vissen en lagere dieren) willen zien zwemmen. De verkoper
was niet zo gecharmeerd van die gedachte, want ook hij – en deze man heeft
bijzonder veel kennis op het gebied van zeedieren in huis – vertrouwde deze
vissen niet in een lagere dierenbak. Oké , maar als rechtgeaard liefhebber
moet je toch eens wat uitproberen. Is het niet omdat je eigenwijs bent, dan
kun je toch altijd zeggen dat je dingen moest uitproberen om erachter te
kunnen komen wat er wel en wat er niet kan en/of er misschien wat aan gedaan
kan worden om het probleem op te lossen.
Ik besloot dus uit ‘wetenschappelijk oogpunt' deze vis aan te schaffen, zodat
ik later onze medeliefhebbers ten dienste zou kunnen zijn met mijn opgedane
ervaringen betreffende deze vis, gehouden in een lagere dierenbak. (Ik was natuurlijk
alleen maar eigenwijs en wilde de vis gewoon hebben.) Enfin, de vis
verhuisde naar mijn lagere dierenbak en na slechts enkele seconden, geen minuten
of uren, maar inderdaad na enkele seconden begon onze hoofdpersoon
al te eten. Dat is toch fantastisch nietwaar? (Een zeevis is niet te vergelijken
met een zoetwatervis als het gaat om overwennen en het aan het eten krijgen).
Maar, ik had nog geen voer in de bak gedaan.
In mijn bak, en daar was ik best een beetje trots op, groeiden honderden
kleine witte kokerwormpjes. De meeste zeeaquaristen kennen ze wel, die
kleine witte kokerwormpjes, die voornamelijk tussen en aan de achterkant van
stenen groeien en zo een waar tapijt kunnen vormen. Nu waren ze bij mij,
omdat ik regelmatig gericht voerde, tamelijk groot geworden en hadden verschillende
exemplaren een kokerlengte van 2 à 3 cm met een doorsnede van
bijna een halve cm. Voor deze soort een respectabele afmeting. Ze groeiden
zelfs aan de voorkant van de stenen. Ook groeiden prachtige rode exemplaren
in mijn bak. U begrijpt het al, van de driehonderendertien stuks, ik had ze de
dag ervoor nog even geteld, werden het er driehonderdennegen, driehonderdenacht,
driehonderdenzeven, enz. Ja, dat was wel even slikken (en dat gold
niet alleen voor de vis in kwestie). Ik had ook nog een aantal kleine glasanemoontjes
in beheer die waren ontsnapt aan mijn uitroeipogingen. Die verdwenen
ook zienderogen evenals mijn borstelwormen, waarvan ik er heel wat
had. Dit maakte natuurlijk weer een gedeelte goed. Helaas, de grotere exemplaren
werden met rust gelaten. Nu werd ik zo langzamerhand toch wel een
beetje bang voor het voortbestaan van mijn overige lagere dieren. In mijn
februari 2009 –25–

aquarium groeien diverse softkoralen, sterpoliepen, oren, anemonen, ledergorgonen
met grote en kleine poliepen en doopvontschelpen en ... mijn
glasanemoontjes waren nu allemaal geconsumeerd. Gelukkig had de pincetvis
nu ook aardig de smaak te pakken van , , en krill. Zowel
Artemia Tu bifix Mys is
levend als vanuit de diepvries. Deze hapjes bleken of smakelijker te zijn dan
de aanwezige lagere dieren of vulden de maag zo goed dat er weinig behoefte
bestond aan verder eetgenot.
Het nut van die lange spitse bek was nu ook duidelijk geworden. Ook tussen
de spleten en in de gaatjes leefden geen kleine borstelwormpjes, glasanemoontj
es en kokerwormpj es meer.
Tot op de dag van vandaag, nu bijna drie jaar lang, heeft onze pincetvis de
overige lagere dieren met rust gelaten en ik durf nu te beweren dat deze vissen,
met uitzondering van kokerwormen en glasanemoontjes bij lagere dieren te
houden zijn. De poliepen van mijn gorgoontakkenzijn door deze vis met rust
gelaten. Nu zegt het gedrag van een enkel exemplaar natuurlijk niet veel. Ik
heb dan ook mijn ervaringen met deze vis bekend gemaakt aan de eigenaar
vanJBDeDierenwinkelinUtrechtdietoenookzo'npincetvisinzijngrote
showbak met lagere dieren liet zwemmen. Ook daar vertoonde de vis dezelfde
gedragingenalshierbovenomschreven.Doorwatnavraaghierendaarbijde
liefhebbersblekenerveelmensendezevismethetzelfderesultaattehouden
in een lagere dierenbak.
De gestreepte pincetvis is prima solitair te houden en laat de andere aquariumbewoners
met rust, ook de op de pincetvis gelijkende vlindervissen worden
na wat opgejaagd te zijn weer met rust gelaten. In de natuur (Indische en westelijkeStilleOceaan)levenzeooksolitairenpaarsgewijs.Wanneerzegoed
eten − en dat doen ze vrij snel wanneer u met levend voer ( )begint−
Mys is
blijken het sterke dieren te zijn die het lang uithouden.
Wanneer u van plan bent om de gestreepte pincetvis aan te schaffen, raad ik
wel aan om dit artikel nog eens goed te lezen. U dient er zich bewust van te
zijn dat er altijd risico's blijven voor wat betreft het consumeren van sommige
(steen)koraalsoorten en poliepen. De ene vis is nu eenmaal de andere niet.
Doordat ik zeewaterbakken voor o.a. bedrijven verzorg, ben ik in de gelegenheid
ook in die bakken uit te zetten. Inmiddels zwemmen
Chelmon rostratus
–26– Jaargang 24

COIFFURE
Gentsesteenweg 32, Kortrijk
056213689 TON Y D E CLERCK
AL L E VE R ZE KE R I N GE N
Damkaai 6 bus 2
8500 Kortrijk
056− 24. 38. 38 Fax: 056− 24. 38. 30

El ektri cit eit - s anit ai r - mets el wer ken
Domi ni que Call ens
Nor mandi estraat 1 52 8560 Wevel ge m
056/ 42 52 45 - 0474/ 22 11 1 5
Bekijk ook onze website: www.dominique-callens.be
OPTIEK PIETERS
Gediplomeerde opticiens
K. Elis abethlaan 60
8500 Kortrijk
056/3 5. 3 9. 96
Cor al Worl d
is gespecialiseerdin "Rifaquaristiek" Jongekoralenaansympathiekeprijzen. Kwaliteitsproducten. (Geenverkoopvanvissen.) i s geen kl assi eke wi nkel . We zi j n er voor u na afs pr aak.
Breng ons een bezoek en maak kenni s met ons ei gen a quari u m en techni ek.
Fr e d d y De Ge n dt Wi l genstraat9 9340 Lede
tel. na 1 9. 00 u.: 053 80 28 98
www. c or al worl d. be www. c or al worl d. eu
htt p: //fr e d dy. z ee wat er f or u m. or g /

hier en daar al flinke grote jongens zonder problemen tussen de lagere dieren.
Overigens, voor de gele pincetvis ( )geldtingrotelijnen
Forcipiger flavissim us
hetzelfde en is mijns inziens net zo veilig bij lagere dieren te houden.
Samengevat: De gestreeptepincetvis ( )endegelepincetvis
Chelmon rostratus
( )zijnvissendiebijlageredierengehoudenkunnenwor-
Forcipigerflavissim us
den. Er is wel een maar aan verbonden. Kokerwormen en glasanemonen
worden zonder pardon geconsumeerd. Dat heeft een
voordeel. Ik zet de Chelmon regelmatig uit in
bakken met een glasanemonenplaag. De
Chelmon helpt uitstekend de plaag te bestrijden.
Genoemde vissen worden in het
begin wel door o.a. de gele doktersvis (
Zebrasoma
) verjaagd. Dit kan ervoor zorgen dat het Forcipigerflavissimus
flavescens
wennen aan de bak en voornamelijk het eten worden verhinderd. Het zijn
geen beginnersvissen. In het begin vaak moeilijk aan het eten te krijgen. Met
behulp van levende is dat meestal geen probleem. Ik zou u aanraden de
Mys is
vis in de quarantainebak eerst enkele dagen te laten eten, zodat ze zijn aangesterkt
en gewend zijn aan het voedsel. Geen problemen met andere vissen.
Temperatuur: ongeveer 26 ˚ C
Lengte: tot 20 cm.
Voorkomen : Ze komen voor op koraalriffen in de Indische en westelijke Stille
Oceaan, solitair en paarsgewijs. De dieren zijn territoriaal. In het aquarium is
het houden van deze vissen als eenling uitstekend te doen.
Voedsel : vooral in het begin levend voedsel, bijvoorbeeld en .
Mys is Tubifex
Later wordt diepvriesvoedsel ook geaccepteerd.
Dé oplossing voor uw glasanemonenplaag.
februari 2009 –27–

DE BL AU WE ROTSLEGUAAN
PETR OSAURUS T HAL ASSI NUS
http://www.palmblad.nl/
Het schiereiland van Baja California
is een droog en warm
gebied. Een landschap van
rotsen en bergen, droog en
stenig met een spaarzame,
nogal stekelige vegetatie. In
dit onherbergzame gebied
leven de twee soorten van het
genus ; de rotsle-
Petrosaurus
guanen.
In het noordelijk deel, tot op
het grondgebied van de Verenigde Staten, is dat .Inhet
Petrosaurus mearnsi
zuiden,opdekaapendeeilandendaarindebuurt
komt Petrosaurus thalas-
voor. De laatste soort wordt met name in Duitsland regelmatig gesinushouden
en nagekweekt. Het is een forse hagedissensoort, die er onder de
juiste omstandigheden gehouden spectaculair uit kan zien.
De vrouwtjes zijn blauwgrijs met een blauwige kop en wat gele, oranje of rode
vlekken op het lijf. De mannetjes kunnen helemaal turquoise zijn of hemelsblauw
met oranje ogen en keelvlekken. Helaas hebben ze daar wel veel licht
bij nodig, zodat die mooie kleuren onder terrariumomstandigheden meestal
achterwege blijven. In de vrije natuur leven deze dieren alleen op rotsen, waar
ze zich in spleten verschuilen en ook behendig hangend onder overhangende
rotsen langs weten te lopen.
Een terrarium voor deze dieren moet aan deze wensen tegemoetkomen. De
dieren bereiken een lichaamslengte van tegen de 15 centimeter en hebben
daarom behoorlijk wat ruimte nodig. Verder veel klimruimte in de vorm van
–28– Jaargang 24

‘rotswanden' en een droge en warme
omgeving met overdag temperaturen
tussen de 30 en 35 graden. De verlichting
moet behoorlijk intensief
zijn en een groot uvb-aandeel bevatten.
Hoe meer licht, des te mooier
de dieren worden. Onder een spot
mag de temperatuur plaatselijk oplopen
tot ver boven de 40 graden. In
de nacht willen de dieren een behoorlijke
afkoeling, tot ongeveer 22
graden. Met een beetje sproeien
wordt dan ook de luchtvochtigheid een stuk hoger.
Nietgewendedierenzijnergzenuwachtigenkunnenalszeopgepaktworden
hard en pijnlijk bijten. Ze kunnen een ploppend geluid maken als ze opgewonden
zijn. Gewende dieren zijn levendig en nieuwsgierig en hoewel ze niet
graag opgepakt worden, laten ze zich door de verzorger makkelijk manipuleren.
Als ze worden beetgepakt, laten ze al snel hun staart vallen.
Als een echte woestijnbewoner eet deze hagedis alles wat maar als eetbaar zou
kunnen gelden. Bloemen en bessen, groene kiemplantjes, maar ook allerlei insecten
en zelfs andere hagedissen. Wat dat laatste betreft, doet hij niet echt
onder voor erkende kannibalen als de halsbandleguaan ( ). In-
Crotaphytus
secten vormen de hoofdmoot en de rotsleguanen eten alle typen: van krekels
tot sprinkhanen, wasmotten en
meelwormen tot zelfs fruitvliegjes.
Voedsel is meestal geen probleem,
zeker niet met in gevangenschap
gekweekte dieren. Ze
hebben zelfs een speciale techniekvoorhetvangenenetenvan
bijen en wespen. Het enige probleem
is dat de dieren ook makkelijk
te veel eten en dan moddervet
worden. In de praktijk
Cr ot a ph yt u s c oll ari s
moeten aan het voedsel voor de
februari 2009 –29–

zekerheid nog wat extra vitaminen en mineralen worden toegevoegd. Wie veel
insecten voert en wat op de lampen bezuinigt, zal dat in ieder geval met een
dagelijkse dosis vitamine D3 moeten compenseren.
Om tot voortplanting te komen moeten de dieren een rustperiode in de winter
meemaken.Zereagerenophetverminderenvanhetdaglichtinduurenintensiteit
door in rust te gaan. De dieren moeten gedurende twee maanden in een
daglengte van 8 à 9 uur zitten. Daarbij hoeft het een poosje niet zo heel warm
te worden. Tot net 20 graden overdag en een graad of vijftien in de nacht. De
hagedissen zijn in die periode niet actief. Na deze rust, als de lichtduur en intensiteit
weer worden opgevoerd, gaat het mannetje het vrouwtje het hof
maken en is daarbij nogal ruw in de omgang. Paringen vinden ook verticaal
hangend aan de achterwand of zelfs op z'n kop hangend plaats. Drachtige
vrouwtjes vertonen grote, donkeroranje vlekken op hun lichaam. Het afzetten
van de eieren gaat heel zorgvuldig. Het vrouwtje zoekt er typische hagedisssenlegplaatsen
voor uit, zoals hoekjes met licht vochtig zand of een hoop
dode bladeren. Na de leg bedekt ze de eieren nauwkeurig, zodat bijna niet te
zien is waar ze begraven zijn. Desalniettemin jaagt ze andere hagedissen nog
een tijdlang van de legplek weg. De eieren moeten worden uitgebroed in een
licht vochtig substraat. Te veel vocht is dodelijk voor de embryo's. Na bijna
tien weken komen de eieren uit. Jonge dieren zijn bijna net zo gekleurd als de
ouders en kunnen op een soortgelijke manier worden verzorgd. De dieren zijn
binnen een jaar geslachtsrijp, maar dan nog niet uitgegroeid. Het is beter de
vrouwtjes het eerste jaar nog niet te laten leggen.
–30– Jaargang 24

Ui t n odi gi n g al ge men e bi j een ko mst
vri j d a g 27 f e br u ari
Als we ons archiefbekijken, dan is het minstens drie jaar geleden
dat we op een vergadering bij Aquatropica nog iets over deze bijzondere
soort tropische aquariumvissen hebben verteld. Cichliden
zijn heel boeiende vissen. Wij gaan dan ook voor een heel bijzondere
spreker!
Dieter Anseeuw, ex-lid van Aquatropica, heeft enkele jaren terug
een Malawi-onderzoek gedaan aan de KUL-AfricaMuseum-Inst
voor natuurwetenschappen. Nu is hij werkzaam aan de Katho. Hij
kan over de cichliden uren vertellen.
Dieter zal zich wel beperken tot onze aquaristische bedoelingen,
maar zal ook vertellen wat hij weet uit wetenschappelijk en uit biologisch
oogpunt. Hoe je dat in je aquarium kan aanpassen en/of
waarnemen.
Als 15-jarige was hij er door gepassioneerd, nu kan hij er met veel
liefde over vertellen. Het zijn zonder twijfel de mooiste tropische
zoetwatervissen die, mits de juiste aanpassingen, juwelen zijn in je
aquarium.
De verscheidenheid van het Malawi-, Tanganyika- en het Victoriameer
zal zeker aan bod komen. We zijn er zeker van dat na zijn
verhaal er liefhebbers huiswaarts zullen keren die “cichlidenliefhebber”
geworden zijn!
Wanneer? Vrijdag 27 februari om 20 uur. Vanaf 21 :30 uur praatcafé
over alles en nog wat van je hobby.
Waar? In ons lokaal De Klokke, dat ondertussen weer bereikbaar
geworden is.
februari 2009 –31–

Voorzitter
Paul Goddeeris
Kasteelstraat cv 15, 8500 Kortrijk
paul.goddeeris@skynet.be
Erevoorzitter
Erik Vansteenkiste
Langebrugstraat 4 bus 21, 8500 Kortrijk
erikvansteenkiste@skynet.be
Secretariaat
Donald Samyn
Korenbloemlaan 15, 8500 Kortrijk
056 21 09 06
donald.samyn@versateladsl.be
Penningmeester-ledenadministratie
Filip Willen
Tolbeekstraat 1 1 , 85 60 Wevelgem
056 42 28 76
filip.willen@telenet.be
Bankrekening
Argenta: 979-6236362-43
Contactpersonen
Zoetwater
Gerrit Plovie 056 40 24 56
gerrit.plovie@skynet.be
Free Devos 056 44 48 1 6
free . de .vos @telenet.be
Zeewater
Joachim Maes
maes.joachim@telenet.be
Vijvers
Gilbert Lapere 056 35 84 1 9
gilbert.lapere@telenet.be
Terra riu m
Geert Vandromme 056 71 82 07
terrarium@aquatropica.be
Verzending
Kees Snoeren 05 1 30 47 0 1
kees.snoeren@telenet.be
Verantwoordelijke uitgever
Martin Byttebier 056 77 59 27
nightowl@scarlet.be
De uitgever is niet verantwoordelijk voor de
inhoud van de advertenties.
Lidgeld 2009
Jaargang 22 – Januari 2007
Lidgeld: € 22,-
Lidgeld + Aquariumwereld: € 32,-
Redactie
Hoofdredactie
Martin Byttebier 056 77 59 27
redactie@aquatropica.be
Redactiemedewerkers
Jan Algoed 056 21 90 74
jan.pygoplit@gmail.com
Donald Samyn 056 21 09 06
donald.samyn@versateladsl.be
Webpagina
http://www.aquatropica.be
Lokaal
"De Klokke"
Boudewijn IX-laan 2, 8500 Kortrijk
056 21 79 90
de.klokke.athene@telenet.be
http://www.deklokkeathene.be
–32– Jaargang 24

F Vijvers in polyester met glasvezel
Mari o Wol l e g h e m
F Kleinhandel aquarium- en vijvermateriaal
F
Hout voor in de tuin: tuinhuizen
carports
houten afsluitingen
houten terrassen
Pelikaanstraat1 e-mail: mario-wolleghem@tiscali.be
8830 Hooglede webpagina: www.mario-tuindecoratie.be
tel.: 051 24 06 73
fax: 051 21 1 1 24
gsm: 0495 42 1 1 53

De specialist in de streek voor
TROPISCHE AQUARIA
&WATERPLANTEN
Sluitingsdag: dinsdag
NOORDSTRAAT27, 8500 KORTRIJKtel: 056-36.09.95
http://www.aquariumcenter.be
info@aquariumcenter.be