Mei 2013 - Vaders Sellewie

Informatiefmaandblad
voor het verantwoord verzorgen
van uw aquarium, terrarium ofvijver
Afgiftekantoor: 8500 KORTRI JK 1 afdeli ngII.
Verantwoordelijke uitgever: Martin Byttebier, Kleine Brandstraat 12, 8540 Deerlijk
België/Belgique
P.B.
8500KORTRIJK1
3/4574

Kokugyo Koi' t Vi ske
De Breyne Peell aertstraat 25
8600 Diksmuide
Tel.: 051 50 42 37
SPECI ALITEIT: JAPANSE KOI
Open:
1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u. en 1 3. 3 0 u. t ot 1 8. 30 u.
Opzaterdagvan10.00u.tot12.00u.en14.00u.tot18.00u.
Zondag en f eest dagen van 1 0. 00 u. t ot 1 2. 00 u.
GESL OTE N OP DI NS DAG www.tviske.be

Index
Aquatropica , s infoblad
Jaargang 28 – mei 2013
Index....................................................................................................................1
Editoriaal............................................................................................................2
Anentome helena ...............................................................................................3
Nomorhamphus liemi ........................................................................................5
Veroorzakenvoedingsstoffenalgeninhetaquarium?..................................7
Degrootstegevarenuitdezee......................................................................10
Neocaridina heteropoda -vuurgarnaal.......................................................... 14
Zuiverzand ...................................................................................................... 17
Bacteriënuithetpotje ....................................................................................23
Zeeaquaristiekophoogniveau......................................................................30
Uitnodiging algemene bijeenkomst, vrijdag 3 1 mei
Colofon.............................................................................................................31
mei 201 3 – 1 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Woordj e van ...
Woordj e van ...
Gerrit Pl ovi e, c ont act persoon zoet wat er
Beste leden,
Mei, een mooie maand. De bomen pronken met hun
lentegroen. Je zou voor minder na zo een lange winter.
Heel belangrijk voor dat lentegroen is natuurlijk
de daglengte, warmte en de lichtintensiteit.
Dat is wat wij ook in een aquarium willen bereiken.
Prachtige plantengroei is voor de Hollandse bak een
vereiste en helpt daarbij de algengroei onder controle
te houden. In de zeeaquaristiek is het nog belangrijker
om een zeer goede belichting te hebben. Koralen,
zowel steen- als softkoralen en schijfanemonen
hebbeneenenormebehoefteaanlichtdoordatzij samenlevenmeteensoortalgen
(zoöxanthellen) in hun weefsel. Die algen verzorgen de stofwisseling van de koralen.
Zo kunnen zij groeien, en in het geval van de steenkoralen, het kalkskelet opbouwen.
Zo zien we dat, door toedoen van de opwarming van de aarde (zeewater), die algen in
het weefsel afsterven en dan spreekt men van coral bleaching. Koralen verbleken en
sterven af.
Daarom is het in de zeeaquaristiek belangrijk veel licht te steken om die algen te voeden,
maartevens zo weinig mogelijkwarmte op te wekken anders moetmen nog
koelen om de watertemperatuur toch beneden de 30 ˚ C te houden.
Om dit te verhelpen is men op zoek gegaan naar nieuwe verlichtingsbronnen. Ledverlichting
is het toverwoord. Leds al een tijdje present, maar steeds betere leds worden
op de markt gebracht met betere lichtopbrengst en warmtes (kleuren). Hoe minder
wattages des teminderwarmte ze producerenenookdes te zuinigervoordeportemonnee.
Tegenwoordig zouden de leds de waarden van T5 en HQI-lampen benaderen
en volgens de fabrikanten is de levensduurveel langer(50.000 uren) dan de conventionele
verlichting (4.000 uren). Natuurlijk hangt daar een prijskaartje aan vast, maar volgens
de fabrikant doe je nog altijd profijt gezien de lage energiekost en de levensduur.
Eerstzienendangelovenzegthetwijzespreekwoord.
Aqu atr opi c a Kortrij k – 2 – Jaargang 28

Zoet water
Anentome helena
Roger Veltens, De Siervis Leuven
Nu er een Europees verbod van kracht is op het verkopen (en houden) van appelslakken
willen we toch even rondneuzen in de verschillende slakkenfamilies
om te kijken welke soorten we dan wel kunnen houden.
Vele mensen zijn liefhebber van de nu verboden appelslak, maar verfoeien
alle andere soorten als de pest. Vooral de kleine torenslakjes die 's nachts opduiken
in het aquarium en zich bij de minste onraad laten vallen op de bodem
en zich dan snel ingraven, bezorgen menig aquariaan grijze haren.
Watzouje ervandenkenalswe nueens eeneffectiefmiddelzoudenvinden om deze ongenode gastenmetsucces te lijfte gaan? En wat is er dan beter
dandeoplossingvoorhetprobleemtegaanzoekenbijeensoortgenootmet
kannibalistische neigingen.
De Anentome helena ofgestreepte zoetwaterwulk, wordt in kennerskringen
soms ook wel de ‘slaketende slak' genoemd. Het is een vleesetende zoetwaterslak
die behoort tot de familie van de buccinidae.Hetiseenrelatiefagressief
wezentje dat zich niet laat afschrikken door grotere soortgenoten. Het diertje
heeft een langgerekt torenvormig huisje, met uitgerekte monding en een sluitplaatje.
De kleur van het huisje varieert van beige met bruine dwarsstrepen
naarbruintotroestkleurig.In
de langsrichting lopen er uitgesproken
dwarsribbels. Het
huisje is gemiddeld zo'n 1,5 a 2
cm lang. Deze slak is wat forser
gebouwd dan de torentjes die je
al die last bezorgen, maar eigenlijk
vallen ze, op de kleur
na, niet echt op tussen hun toekomstige
slachtoffers.
mei 201 3 – 3 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Zoet water
Ze stellen geen hoge eisen aan het water: ze voelen zich schijnbaar zowel in
zacht als hard water op hun gemak. De temperatuur mag variëren tussen de
20˚Cen30˚C.Zekomenvoorindetropischeklimaatzoneenjekanzeer
zowel in snel stromende rivieren als op modderige oevers aantreffen.
De mannelijke exemplaren bevruchten de vrouwtjes, die na een paar dagen
hun eieren op een harde ondergrond vastkleven. Meestal bevat een legsel
slechts 1 eitje en, afhankelijk van de temperatuur en de watersamenstelling,
kruipendejongennatweetotzeswekenuitheteitje.
Endankomthetmooie:hunbijzondere
eigenschap is dat ze andere
slakken en hun legsels eten.
En zoals reeds eerder vermeld,
schrikken ze er niet voor terug
om grotere exemplaren op hun
menukaart te plaatsen.
Het zijn niet direct de goedkoopste
opruimertjes, maar ze
pakken jouwslakkenplaag welgrondig aan. Numoetje natuurlijkookgeen
mirakels verwachten: een bak waar je de zandbodem niet meer ziet omdat hij
bedekt is met torenslakjes zal niet in één-twee-drie opgeruimd zijn, ofje moet
er natuurlijk een klein regiment helena'tjes in zetten. Maar zoals reeds gezegd,
zal dat regiment wegens de prijs van de slakjes nooit uit veel deelnemers bestaan.
En als die paar strijdertjes geen honger meer hebben, zullen ze de torenslakjes
niet voor het plezier gaan doodbijten (eigenlijk is het ‘doodslurpen',
want ze hebben geen raspmond). Best is dus om preventiefeen aantal diertjes
(bijvoorbeeld 5 slakjes in een bak van 1,6 m zitten) in je bak te zetten. Je zal
danweinigofgeenlastkrijgenvangrijzeharen.Jezalversteldzijnhoesnelze
totde aanval overgaan en je torenslakjes te lijfgaan.
Ofdeze slakjes dan geen oplossing zijn voor het appelslakken probleem in de
SpaanseEbro-delta?Niettegenstaandezegrotereexemplarentelijfgaan,zijn
er hier toch wel grenzen. Voor appelslakken en andere soorten van die grootte
tonen ze in elkgeval het nodige respect. Jouw, weliswaar verboden appelslakken
zullen ze zeker ongemoeid laten. Probeer het maar, je zult wel zien.
Aqu atr opi c a Kortrij k – 4 – Jaargang 28

Deze vis, waarvan we geen Nederlandstalige naam gevonden hebben, is van
de hemirhamphidae-familie (*). Zijn natuurlijk leefgebied vinden we op het
eiland Sulawesi (Celebes) in Indonesië. Ze komen uitsluitend voor ten oosten
van de stad Maros in de Kalkbergen van Midden-Sulawesi. Ze zijn tussen de
10 à 12 cm en verkiezen een temperatuur tussen de 20 en 23 ˚ C, een dH van
7eneenpHvan7,5.
Bovent wee mannetjes, onderhetvrouwtj e.
Zoet water
No morha mphus li e mi
P. Smekens, Piranha's Diest
Hetiseentypischeoppervlaktebewoner.Debekisnaarbovengerichten
loopt onder de ogen. De grootte van deze geeft zeker aan dat we hier niet met
een vreedzame aquariumbewonerte maken hebben.
De vissen hebben een rechte rug en een ver naar achteren geplaatste rugvin.
Het vrouwtje is grijs-bruin-achtig van kleur. De staart-, rug- en aarsvin zijn getooidmetzwartevlekken.Somsisookeenrodevlekzichtbaarindestaartvin.
Het mannetje heeft dezelfde lichaamskleur, maar alle vinnen zijn fluweelzwart
gekleurd. Op de aanzet van rug-, staart-, en aarsvin loopt een blauwe zoom.
mei 201 3 – 5 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Zoet water
De onderkaak is slechts weinig verlengd. Erg opvallend is de grote zwarte
huidlap, een soort lepel die zich aan het uiteinde van de onderkaakbevindt.
Vooral bij het mannetje is deze lepel sterk ontwikkeld. Nut en functie zijn onbekend.
Oudere dieren vertonen ook zwarte vlekken over het ganse lichaam.
Als belangrijkste geslachtskenmerken kunnen we aanmerken dat het mannetje
iets kleiner en feller gekleurd is.
We gevenze eenzoruimmogelijkaquarium, metschuilgelegenhedenzoals
drijfgroen. De grootste vijanden van deze visjes zijn een te hoge temperatuur
en een te eenzijdige voeding. Hun favoriete voeding bestaat uit runderhart,
rode muggenlarven, tubifex en insecten. Minder graag worden watervlooien
en droogvoergeaccepteerd.
Best houden we ze niet samen met kleinere vissoorten. We moeten opletten
dat het aquarium goed afgesloten is want het zijn goede springers. Ookopgelet
met chemicaliën want daar zijn deze vissen heel gevoelig voor.
Hetvrouwtjeheefttweebaarmoederswaarinelkachtvisjeskunnen,dus
maximum zestien jongen. Deze vis is levendbarend. De eerstgeborenen zijn
25mm,delaatsten18mmgroot.Dejongediertjesdienenwebesttebeschermen
voor de vraatzucht van de ouders.
N. v. d. r. Aqu atr opi c a Kortrijk:
Voor h een beh oor de No morh a mphus, samen met Der mogenys, He mirhamphodon, Tondani chthysen
Zen arch opt erus t ot de f a mili e hemirhamphidae, onderfamilie zenarchopterinae.In 2004(Lovejoy et
al . ) bek wa m deze on derf a mil i e f a mil i est at us, zenarchopteridae.
Aqu atr opi c a a Kortrij k – – 6 6 – Jaargang Jaargang 28

Openvanma-za:09.00-18.30
Zon- enfeestdagen gesl oten
I nstall ati e en onderhoud van aquari a en vij vers
Kortrijksesteen weg 140
8530 Harel beke
0475 85 9219
info@aquaathome.be
Kortrijkstraat 47 8560 Wevel gem
Tel.: 056 42 35 53Fax: 056 40 47 58info@dierenzaaknoach. be
Openingsuren
ma: gesl oten
di: 1 7.30-20.30
wo: 1 7.30-20.30
do: 1 7.30-20.30
vrij: gesl ot en
zat: 09. 00- 1 8. 00
zo: 09. 00- 1 2. 00

Vrijblijvend
prijsofferte
Voorzetrolluiken
Rolluiken
Automatische rolluiken
Tonny Dierick
Molenhof28 Zwevegem
Tel.: 056 75 85 32
GSM: 0478 59 75 65
E-mail: dierick.tonny@skynet.be
ACL P OLYE STE R
PREFABVIJVERS OP MAAT
P OL YE STE RE N VA N VI J VE R S E N AL GE ME NE P OL YE STE R WERKEN
VE R K OOP VAN GR ONDST OF F E N
Vrijblijvendeinfo op: 056 42 48 55
info@aclpolyester.com
www.aclpolyester.com

Pl ant en
Veroorzaken voedi ngsst offen
al gen i n het aquari u m?
Gilles, http://aquascaping-blog.com
Algen in het aquarium zijn de grootste vrees voor elke aquarist. Zeker voor beginners
is dit een groot probleem en vaak betekent het ook het einde van de
hobby. Algenproblemen in het aquarium zijn echter ook vaak het gevolg van
verkeerde informatie die op internetfora (en zelfs boeken!) te vinden is. Dit artikel
legt in begrijpbare taal waarom dit zo is. Alle informatie is gebaseerd op
wetenschappelijk onderzoek en de jarenlange ervaring van enkele kenners,
waaronder Tom Barr van TheBarrReport.
Wat is de oorzaak van algen in het aquarium?
Heb je je al ooit afgevraagd waarom de bakken op de AGAAquascaping
Contest altijd volledig algenvrij zijn? Dat komt omdat deze aquariums zeer
stabielzijn. Algenhoudenvanaquariumsdieonstabielzijn. Watmaakteen
aquariumdanonstabiel?Teweinigbiomassa,onvoldoendevoedingsstoffen
en watercirculatie, onstabiele CO 2,testerkeverlichting,...
Eenvaakvoorkomende misvattingis dat een teveelaan nitraat offosfaat
algen veroorzaakt. Dit klopt echter niet en is gebaseerd op verouderde en achterhaalde
literatuur (zie ook: Bachmann et al., 2002; Canfield,
2007). Depraktijkheeftnamelijkuitgewezen(ookinmijn
eigen aquarium trouwens) dat een tekort aan voedingsstoffentotalgenleidt.
Vanzodraéénelementontbreektin
de voeding van de aquariumplanten, dan stagneert de algemene
groei van de plant (zie Wet van Liebig 1)
). Dooropregelmatige
basis nitraat, fosfaat, CO 2en micro-elementen
toe te voegen aan hetwater creëerje een optimalegroei plaatsvoorjeaquariumplanten.Jeaquariumplantenkunjeeigenlijkeen
beetje vergelijken als de natuurlijke “concurrenten” van je algen. Hoe beter zij
dus groeien, hoe minder kans de algen krijgen om zich te tonen.
mei 201 3 – 7 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Vermoedelijk omdat die stoffen voornamelijk uit vissenvoer en uitwerpselen
werd gewonnen. Tijdens het rottingsproces worden die producten omgezet in
nitraatenfosfaatdieophunbeurtdusalsvoedingvoordeplantenzorgen.
Helaasontstaantijdensdatrottingsprocesookanderestoffendiewelalgenveroorzaken,
bijvoorbeeld ammonium. Tegenwoordig kun je nitraat en fosfaat gewooninflesjeskopen,erkomtdusgeenrottingbijtepasendusookgeenalgen!
Wat moet je niet doen bij het bestrijden van algen?
Vaakwordtaangeradenommindervoedingsstoffentoetevoegenaanhet
aquariumwater. Dit heeft echtereen averechts effect en zal het algenprobleem
enkel nog vergroten. Algen hebben namelijk minder voedingsstoffen nodig
dan aquariumplanten om te gedijen. Door de algen te “verhongeren” ga je dus
eerder je planten verhongeren waardoor de natuurlijke concurrentie van de
algen volledig wegvalt en je eigenlijkvrij spel geeft aan de algen.
Een ander heikel punt is een te sterke aquariumverlichting, waardoor het onmogelijkwordt
omnog voldoende voedingsstoffen toe te voegen. Tot slot, de
sleutel tot succes is een goede en stabiele (!!) balans tussen macro-elementen
(CO 2,NO3– ,PO43– ),micro-elementen(Fe,Mn,B,...)enverlichting.
Algen bestrijden in het aquarium
Pl ant en
Waarom dacht men vroeger dan dat nitraat en fosfaat algen veroorzaakten?
Heb je toch algenproblemen? Dan ga je best na waar het probleem ligt.
Meestal is een onstabiele CO 2-toevoeging de oorzaak aangezien die het moeilijkste
te meten valt. In het artikel “CO 2inhetaquariummeten”
(http://www.aquascaping-blog.com/211/co2-meten-aquarium) lees je alvast
hoe je je CO 2kunt meten. Hieronder ook nog enkele tips om algenproblemen
op te lossen:
ìStofzuig het substraat, verwijder zoveel mogelijk alg en beschadigde bladerenen
doe een stevige waterverversing;
ìVoeg voldoende voedingsstoffen toe (in mijn bakbijvoorbeeld 30 ppm
NO 3– en 3 ppm PO 43– );
ìKijk je CO 2-systeem na en verifieer ofje wel voldoende toevoegt;
Aqu atr opi c a Kortrij k – 8 – Jaargang 28

Pl ant en
ì Verlaag je lichtsterkte en -duur (8 uur is voldoende voor de fotosynthese);
ì Zorg voorvoldoende watercirculatie, dit zorgt vooreen betere verspreiding
van de voedingsstoffen. Kies een filter die ongeveer tienmaal de aquariuminhoud
filtert (voor “high-tech” bakken);
ì Voeg algeneters toe aan je aquarium (bijvoorbeeld Amano-garnalen).
1) Wet van Li ebi g
htt p: //www.avc-vivaria.nl/?Verzorging_waterplanten:Redfield_Ratio_in_het_kort: Wet _van _Li ebi g
DewetvanLiebigkomtophetvolgendeneer:deopbrengstvaneengewasisvolgensdewetvan
het mini mum. Dat wilzeggendatdeopbrengst(groei)afhangtvandebouwstofdieerhetminst
aan wezi g i s. J e ku nt dan van all e an der e st off en er zoveel bij doen al s j e wilt;dieenebouwstof
bepaalt de groeisnel hei d. Vol gens de wet van Li ebi gis dus de groeisnel hei d opti maal als aan all e
gr oeif act or en mi ni maal vol daan wor dt.
Als er maar één bou wstof ontbreekt, bijv. kalium, dan kan de pl ant sl echts zo snel groei en als di e
bou wstof hettoel aat.
Dit gel dtvoor all e bou wstoffen, maarin het gevalvan onze aquariumpl anten dus ookvoor hetlicht.
Al sj e van één van de bou wst off en ( di et e wei ni gi s) méér geeft, dan wor dt een an der e st ofli mit er en d.
Bronnen:
Bachmann, R. W., Horsburgh, C. A., Hoyer, M. V., Mataraza,L. K. & Canfi el d, D. E.,Jr. 2002.
RelationsbetweentrophicstateindicatorsandplantbiomassinFloridalakes.Hydrobiologia
470: 21 9– 234 htt p: //l akewatch.ifas. ufl. edu /L WTEAMF OLDER/CanfieldPubs/macrophyte.pdf
Canfi el d, D. E. 1 983. Predi cti on of Chl or ophyll a concentr ati onsi n Fl ori da L akes: Thei mport ance of
phosphorus and nitrogen. JA WRAJournal ofthe American Wat er R es our ces Ass oci ati on, 1 9:
255 262. doi: 1 0. 1 1 1 1 /j. 1 752-1 688. 1 983.tb05323. x
mei 201 3 – 9 – Aqu atr opi c a Kortrij k

De koraalduivel (1)
Zee water
De grootste gevaren uit de zee
Auteur: onbekend
Met dankovergenomen uit Xiphophorus Oss (NL)
Jezouverwachtendateenvisdiekoraalduivelheet,dooraquariumhouders
vermeden wordt als de pest. Niets is minderwaar, want de prachtige maar
zeer giftige vis is een zeer populair huisdier. Hoewel er nooit dodelijke slachtofferszijngerapporteerd,kandevismetzijngiftigestekelszeerpijnlijke
steken uitdelen.
De koraalduivelwordtagressiefwanneer
hij zich geprovoceerd
voelt. Zo gebeurt regelmatig
dat bij het schoonmaken
van een aquarium
iemand ongenadig hard gestoken
kan worden. De steek
doet niet alleen pijn, je krijgt
er ook hoofdpijn van en je
kunt er van gaan overgeven.
De soort komt oorspronkelijk
uit de Indische en Grote
Oceaan. De vis is desondanks
een echte overlever,
blijkt uit een incident in
2009. Eenorkaanverwoeste
een aquarium in Miami,
waarbij zes koraalduivels ontsnapten. De vissen plantten zich razendsnel
voort en verspreidden zich langs de oostkust van de VS en de Bahama's en
Bermuda. Inmiddels hebben ze het Caribisch gebied bereikt. De vis zal niet
zomaar mensen aanvallen, tenzij – je raadt het al – hij geprovoceerd wordt.
Tweevan deti ensoorten( Pterois volitansen P. mil es)hebben
zi ch ondertussen gevesti gdl angsheen de oostkust van de VS
en in de Caraïben. 93 percent van de invasi eve popul ati e
bestaat uit P. v olit ans, derestuitP. mil es(foto)
Aqu atr opi c a Kortrij k – 1 0 – Jaargang 28

De steenvis (2)
Zee water
In tegenstelling tot het opvallende
uiterlijk van de koraalduivel,
is de steenvis een meester in
camouflage. Hij is daarom nog
gevaarlijker want zwemmers en
duikers betreden vaak per ongelukzijn
territorium, en daar is
hij niet mee gediend. De als steen
gecamoufleerde vis komtvoor in
ondiep tropisch zeewater in de
GroteenIndischeOceaan.Datis
Synancei a verrucosa
helaas ook een favoriete plek
voor snorkelaars.
Mochtjeopéénvandeveertiengiftigestekelsvandesteenvisgaanstaan,dan
moet je als de bliksem naar de eerste hulp. Naast een zeer hevige pijn veroorzaakthetgif–wanneerjehetnietlaatbehandelen-mogelijkookverlamming.
Tevens is er een kans dat het lichaamsdeel (meestal het been) afsterft en geamputeerd
moet worden. Zonder medische behandeling is er zelfs een kans
dat de steek je binnen een paar uur fataal wordt. Het tegengifis warmte. Een
slachtoffer wordt daarom vaakin een heet bad gelegd.
De doos- ofkubuskwal (3)
In Australië dragen strandwachten vaak panty's om
hunarmenenbenen.Zelopenmisschieneenbeetje
voor paal, maar deze aparte ‘look' kan hun leven
redden. Het voorkomt namelijk dat ze doodgestoken
worden door de doos- of kubuskwal, het giftigste
dier op aarde. Het beest prikt namelijk alleen wanneererdirectcontactgemaaktwordtmethuid.Doordejarenheenzijnstrandwachtenerachtergekomen
dat het dragen van panty's voorkomt dat ze
verschrikkelijke pijnen moeten doorstaan, hevig
moeten overgeven ofzelfs doodgaan.
mei 201 3 – 1 1 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Hetlichaamvandedooskwalisongeveer20centimeterlang.Aanalle
hoeken heeft de dooskwal tot 15 tentakels, van ongeveer 3 meter!!! De dooskwal
kan heel snel zwemmen, wel 1,5 tot 2 meter per sec. Een beet doet zo
verschrikkelijk veel pijn dat de meeste mensen in shock raken en verdrinken.
Degenendiehetwelluktomuithetwatertekomen,stervenmeestaldaarna
aan het gif.
Degroteblauwring-octopus (4)
Terwijl de meeste beten en steken
van zeedieren verschrikkelijk pijn
doen, is de beet van de grote blauwring-octopus
nietzo pijnlijk. Je zou
daarom ten onrechte denken dat de
aanval van het beestje minder gevaarlijkis.
Echter, hetneurotoxisch
gifleidt vaak tot verlamming en uiteindelijk
tot de dood.
Hetbeestjewordtzeldengroter
dan 20 centimeter en als zijn
blauwe ringen niet zo opvielen,
zou je de octopus over het hoofd zien. Er bestaat geen tegengifvoor de beet,
dusmochtjeereentjeinhetwildtegenkomenkunjezebestvermijden.
De zeeslang
Gelukkig is de zeeslang niet
agressief,wanteenaanvalvan
veel van de subsoorten zou je
niet overleven.
De samengedrukte zeeslang ( Pe-
lamis platura
(5)
)isdemeestge-
vaarlijke. Evenals alle andere gifslangen
hebben ook zeeslangen
lange giftanden in de bovenkaak.
Het dier komt voornamelijkvoor
Zee water
Aqu atr opi c a Kortrij k – 1 2 – Jaargang 28

Zee water
indeondiepewaterenvandeIndischeenGroteOceaan.Hetgifuitdebeet
van de zeeslang leidt bij zijn menselijke slachtoffers vaak tot blijvende zenuwbeschadiging.
N. v. d. r. Aqu atr opi c a Kortrijk
1 ) Onder de noemer ' zeedui vel' vall en er een ti ental vissen van het gesl acht Pt er oi s(fam.scor paenidaeofschorpioenvissen).P. r a di at a,P. v olit ans enP.mileszijndemeestgekendezeeduivels.
2) Steenvissen behoren tot het gesl acht Synancei a(fam. synanceiidae). Dit gesl achttelt vijf soorten
waar van Synancei a verrucosaveruitdebekendsteis.
3) Doos- of ku busk wall en ( or de: cubomedusae,kl asse cubozoa) omvatten een groep van ongeveer
50beschrevensoorten.Velevormengeengrootgevaarvoordemensen,maarerzijntocheen
aantal di e dodelijk kunnen zijn. De zeewespen bijv. behorentot de dodelijksteschepselster werel d.
De Nederl an ds et er m' zee wes p' ver wij st meest al n aar Chir onexfl eckeri( één van de 1 9soorten zeewes
pen). Deze zee wes p kan menr on duit gevaarlij k n oe men. Zo' n 2 8 gr a m gifi sr ui m vol doen de o m
60 mensen naar de hemelte ver wijzen.Afhankelijkhoeenwaarmengestokeniskandedoodreeds
nadrie minutenoptreden.
Si nds het eerste r apporti n 1 893 zij n eri n Austr ali ëten mi nste 64 personen gest orven na een aanr aki
n g met C. fl eck eri . Dat het aantal Australische sl achtoffers rel ati ef beperktisiste danken aan preventievemaatregelen,zoalsnettengespannenvoordekust,deaanwezigheidvanazijnopvele
pl aatsen en het voorhanden zij n vantegengif en goede medischefaciliteiten. Op de Fili pij nen waar
er minder preventiefopgetreden wordt en waar de medische zorgenni etzo goedzijn,vall enerj aarlijks20tot
40slachtoffersdoorstekkenvanzeewespen. 4) De gr ot e bl au wri n g oct opus of Hapalochlaenalunulata(familie octopodidae) i s één van de vi er
geken de bl au wgeri n gde oct opuss en. H. l u n ul at a bevat vol doende gif om 26 mensente doden. Het
giftetrodotoxine, wordtgeproduceerddooreenbacterieindespeekselklier.
Desymptomenzijn:versl appingvan despieren,vaakvooraf gegaan doortintelingenrond de mond,
vertroebel d zi cht, moeilij kheden omte sli kken. Het gif kan al na 1 0 mi nuten de ademhali ngsspi eren
verl a mmen waar door h et sl acht off er sti kt. Vaaki s h et sl acht off er voll edi g bij be wust zij n maari s ni eti n
st aat o m t e r eager en. Er best aat geen t egen gif. De beh an deli n g best aat eri n h et sl acht off er kunstmati
gt e beade ment ot dat h et gif n a dri et otti en ur en uit ge wer kti s.
5) Pel amis pl aturais eensynoniemvan Hydr ophi s pl at urus.
Bron:
Sanders, K.L., et al. 2012 (in press). Multilocus phylogeny and recent rapid radiation of the
vivi parous sea snakes ( El api dae: Hydrophiinae). Mol. Phyl ogenet. Evol.,
doi: 1 0.1 01 6/j.ympev. 201 2. 09. 021
mei 201 3 – 1 3 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Wetenschappelijke naam: Neocaridina heteropoda var. Red
Nederlandse benaming: Vuurgarnaal
Engelse benaming: Red Cherry Garnaal, Red Fire Garnaal
Grootte: beide geslachten tot ong. 3 cm
Levensverwachting: 2jaar
Aanbevolen aquariumgrootte: vanaf12 l inhoud
Waterwaarden: Temperatuur: 15 - 26 ˚ C
pH: 6,5 - 7,8
Hardheid: < 20 ˚ dGH
Voer
In de natuur is deze soort een alleseter; in het aquarium gaat de voorkeur uit
naar het in de handel verkrijgbaar speciaalvoer voor garnalen, daarbij visvoer
in vlokken-, granulaat- en censuurvorm (het liefst met een plantaardig deel).
Dode bladeren, fijngestampte erwten en gekookte bladeren van spinazie of
voederbietworden eveneens graag gegeten.
Verzorging
Zoet water
Neocaridina heteropoda- vuurgarnaal
Met dank overgenomen uit http://www.hobbykwekers.nl
De vuurgarnaal is al in kleine
aquaria een dankbare zorgeling. Als
bodembedekking zijn zand, fijne
kiezels ofbassaltsplinters geschikt.
Als beplanting neemt men liever niet
te grootbladerige en hoge soorten.
Mossen, die men ookkan opbinden,
zijnveelgeschikter.Eenmooivertakte
wortel geeft het juiste accent.
Aqu atr opi c a Kortrij k – 1 4 – Jaargang 28

Omdrabbigwatertevoorkomengebruiktmeneenmotorfilterofeenluchtaangedreven
binnenfilter. Door de beweging van het water wordt gelijktijdig
voor het benodigde zuurstofgehalte gezorgd. Bij hoge zuigkracht dienen de
aanzuigsteuntjes zo beveiligd te worden dat de kleine garnalen niet verdwijnen
kunnen. In sommige regio's dient men bij het verversen van het water aan het
leidingwater een vloeibare waterverbeteraar toevoegen, om schadelijke zware
metalen te binden.
Eengoedebelichtingiszinvol.Enerzijdsgarandeertzeeenflinkeplantengroei,
anderzijds worden de kleuren van de garnalen daardoor ooksterker.
Vermenigvuldiging
Zoet water
In een kleine groep dwerggarnalen zouden nakomelingen binnen enkele
weken geboren moeten worden, wanneer tenminste de overige levensomstandigheden
juist zijn. De vrouwtjes lijken sterker. Vooral wanneer ze onder het
achterlijf eieren dragen, is deze veel duidelijker dan bij het mannetje. De
jongen ontwikkelen zich in de zekere bescherming van het vrouwtje in ongeveerdrieweken,hetgeenmedebepaaldwordtdoordewatertemperatuur.
mei 201 3 – 1 5 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Gezelschap
De moeder ondersteunt hun start in het
leven als zij bij de jonge garnalen voorzichtig
de achterste schrijdpootjes van de
zwempootjes verwijdert.
Een worp kan tot 50 jonge garnalen omvatten.
Zij hebben allereerst zeer fijn voer
nodig (in de handel is speciaal opfokvoer
verkrijgbaar), maar naarmate zij groter
wordengaanzijoveropdegebruikelijke
voeding. Geslachtsrijp zijn ze al in de
derde levensmaand. Voor de gezondheid
zijn wisselende temperaturen bevorderend.
Dwerggarnalen kunnen met veel kleine vreedzame vissen samenleven. Ook
enkele slakken kunnen geen kwaad. Een gemeenschappelijke houding met
dwergkreeften van de Cambarellus -familiedienttewordenvermeden,daar
dezekreeftendedwerggarnalensomsnajagen.Kreeftenvande Cherax -familie
gedragen zich volkomen onverschillig tegenover dwerggarnalen. In een
naar evenredigheid groot aquarium is het samenleven geen probleem.
Bijzonderheid
Zoet water
Neocaridina heteropoda isreedsvanoorsprongzeergevarieerd.Ondertussen
heeftzichvanuitdehobbykweekeenrodeeneengelevariantgeëtaleerd.
Tipsvoorhetjuistinzettenvandedieren
De zakjes en/ofplastic schalen minstens 30 minuten gesloten in hetaquarium
laten drijven, zodat de temperatuur zich kan aanpassen, daarna het zakje of
schaaltje voorzichtig openen en de dieren met het water in een kleine emmer
overdoen en langzaam ongeveer dezelfde hoeveelheid aquariumwater toevoegen,
zodat de dieren langzaam aan de verschillende wateromstandigheden
kunnen wennen. Na ongeveer 20 minuten brengt u de dieren voorzichtig uit
de emmer over in het aquarium zonder het water uit de emmer.
Aqu atr opi c a Kortrij k – 1 6 – Jaargang 28

Ergens ver weg in een tropische zee
ligt er een zandbed, zo wit dat het
bijna pijn doet aan onze ogen om er
naar te kijken. De bodem bestaat er
uit sedimentatie dat enkel nog bestaatuitkalkdeeltjes,
afgebroken koraalfragm
en ten en zo m eer.
Soorten zand
Zee water
Zui ver zand
Auteur Tom Verhoeven
Met dank overgenomen uit Aquafile, Ocellaris
Welkevoordelenbiedzoeenwittebodemonsnu
enhoeverkrijgenwezoeenwittapijtinonzebak?
In onze aquaria kennen we tegenwoordig twee types zand. Het gaat beide om
koraalzand. De splitsing is vrij eenvoudig, we hebben levend koraalzand en
dood koraalzand. Beide soorten zijn er in vele korrelmaten.
De dode varianten komen van stranden waar dit materiaal aanspoelt. De industrie
zeeft deze aangespoelde kalkdeeltjes totdat deze gesorteerd zijn op
maat. Op het verzamelstrand spoelt echter nog meer aan. Zo zal je in dood koraalzand
ook schelpjes vinden en andere (ongewenste) stoffen. Als test zijnde
moet je eens met een algenmagneet over het koraalzand gaan. Je zal zien dat
hetookmetalenbevat.Wanneerweeengoedekwaliteitkopenwordtallesenkele
keren gespoeld en gewassen. Bij het kopen, let dan goed op de kwaliteit.
Het andere type zand dat we kunnen kopen is levend zand. Dit type is nu enkelejarenaaneenopkomstbezig.Hetgaatomzanddatuitdezeezougeschept
worden en in stikstofbewaard wordt om het zo te vervoeren naar onze
mei 201 3 – 1 7 – Aqu atr opi c a Kortrij k

systemen. In dit zand zouden alle bacteriën zitten en daarnaast een goede
huishouding aan sporenelementen. Dit alles is vrij gecommercialiseerd. Het
grote pluspunt wat mij opviel bij gebruik, was de witheid van het zand.
Hetwithoudenvs.voordelen
Zee water
Welke voordelen heeft een mooie witte zandlaag nu? Naastdeoptische
schoonheid werkt een witte bodem ook als een soort reflector. De lichtstralen
die wij vanboven afonze bakinsturen wordendoorde lichte zandbodem gereflecteerd
en terug naar boven gekaatst. Het licht wordt dus nog meer verspreid,
maar bereikt nu ook de onderkant van de koralen en van sommige stenen.
Gevoelige koralen zoals Acropora , Pocillopora en Seriatopora worden al
snelbruinofwit(soortbleaching)aandeonderkantdaardezedelengeen
lichtbestraling ontvangen.
Pocill opor a mean dri n a Dan a 1 8 46 ko mt voori n de Centr al e en Noor doost elij kI n di sch e Oceaan en
ookinde OostelijketropischeStille Oceaan.
Aqu atr opi c a Kortrij k – 1 8 – Jaargang 28

Zee water
Onze systemen, die meestal weinig tot geen dierlijk en plantaardig voedsel bevatten
voor deze dieren, zorgen dat de koraaldelen die niet belicht worden,
niet bijgevoerd worden. Het gevolg is dat deze delen vaak afsterven. Je ziet dit
vooral bij Pocillopora . Wanneerwe nueen witte bodem hebben en onze lichtstralen
doorheen de bak gereflecteerd worden, krijgen de onderste delen van
de koralen ookweereen beetje licht met als gevolg dat deze niet afsterven of
bruin worden.
Een ander voordeel is dat de kleuren van de vissen en koralen mooier zullen
gaanoverkomen.Esthetischgezienzullendekleurenvaneengeledokter
mooier uitkomen op een spierwitte bodem dan op een geelbruine bodem half
begroeidmetkalkalgen.
Hoehoudenwenuonzebodemwit?
Ditisdegrotevraag.Hetwithoudenvanonzebodemisnietzomoeilijk.Er
zijn tal van hulpmiddelen die we kunnen gebruiken. De mooiste is natuurlijk
de biologische methode maar zeker zo efficiënt als de biologische manier is
de mechanische aanpak.
De bodem schoon houden door elke week deze te doorwoelen met de handen,
kan zekergeen kwaad. Zorg wel datditwekelijks gebeurt. Wanneerwe
dit enkele malen zullen overslaan zullen er schadelijke stoffen ontstaan die
danvrijzullenkomen.
Nogbeterisomtijdensdeverversingafvaluitdebodemmeeoptezuigen
door middel van een hevelklok die eventueel voorzien is van een zeef. Als je
afhevelt door middel van een slang kan je met je vingers doorheen de bodem
woelen terwijl je de slang enkele cm boven de bodem houdt.
Als je een dunne bodem hebt is het zelfs raadzaam om iedere maand ofhoogstens
om de twee maanden deze te vervangen. Zo haal je eventuele gebonden
stoffen weg net zoals de organische sedimentatie. Je kan dit eenvoudig weg
doen door tijdens de verversing van het water de bodem mee afte zeven.
Een bodem krijg je evenwel nooit meer zo wit zoals in het begin.
Een andere manier is de biologische aanpak. We bedoelen hiermee het inzetten
van allerlei dierlijke organismen. Deze helpen je de bodem wit te houden.Eenkleineopsomming:zandhappers,lipvissen,Strombus-slakken
mei 201 3 – 1 9 – Aqu atr opi c a Kortrij k

( Strombus luhuanus ), zandzevendezeesterren( Archaster angulatus ), etc.
Er zijn er vast nog, maar de hierboven vernoemde soorten worden regelmatig
in de handel aangeboden en zijn ookefficiënt.
Zandhappers zijn de hele dag in de weer om het zand te zeven op zoek naar
mogelijkevoedseldeeltjes.Letweldatjeeengrootgenoegoppervlaktehebt
voor deze dieren want wanneer ze niets te zeven hebben zullen ze, wanneer
men ze niet bijvoert, snel
sterven door een tekort
aan voedsel. Deze vissen
zijn met een niet al te dikke
laagtevredenenzijneen
mooie aanwinst voor je
aquarium. Vooral Valenciennea
puellaris (oranje
zandhapper) is een goed
houdbare werker.
Een andere vis is de lipvis. Deze vissen hebben vaak de gewoonte om 's nachts
in het zand te duiken om daar te overnachten. Dit is een verdedigingsstrategie
tegen mogelijke predators. Wanneer je een niet al te groot zandbed hebt, volstaatéénzo'nlipvisomelkeavondhetcompletebedtedoorwoelentothijzijn
rustplaats heeft gevonden. Let er wel op dat het zandbed dikgenoeg moet zijn
om te voorkomen dat de lipvis zich dood zwemt tegen de glazen bodem.
Een soort die vaakin de handel te
vinden is, is de diamant lipvis ( Macropharyngodon
bipartitus ). Een
minpunt is dat deze niet de makkelijkst
houdbare vis is en deze bijgevoerd
zal moeten worden.
MacropharyngodonbipartitusSmith1957
Komt voor i n de West elij k I n di sch e Ocean
langsheende Afrikaansekusttotaan Natal
(Zuid-Afrika) enin de Rode Zee, meer bepaal
din de Golfvan Akaba.
Zee water
Val enci enn ea pu ell ari s
Aqu atr opi c a Kortrij k – 20 – Jaargang 28

Zee water
We hebben naast de vissen ook enkele ongewervelde. De strombusslakken
zijndelaatstejarenookkomenopwaaienindehandelenwordentegenwoordigmassaalingevoerd.
Datzezogoedalsonbekendindehandelzijn
was te zien aan de inbeslagname in 2005. Duizenden slakken werden in beslag
genomen terwijl deze gewoon legaal gehouden en geïmporteerd mochten
worden.
Deze slakjes kruipen doorheen het zand en woelen door middel van hun
puntvormigslakkenhuisenslurfhetzanddoor. Dezerelatiefkleineslakken
zijn zeer efficiënt, maarje hebt er meerdere nodig om een middelmatig
zandbed proper te houden.
Een andere ongewervelde is een
lid van de familie van de zeesterren,
namelijk de zandzevende
zeesterren. Deze grijs/beige
sterren, dierelatiefgoedkoopin aanschafzijn, leven in het zandbed.
Ze banen zich een weg
doorheen het zand (met aangepasteuitsteekselsaan
de poten)
op zoeknaarvoedsel. Doorhun verplaatsing woelen ze het
zandbed door elkaar. Wanneer
je een dik zandbed hebt en dit in
Ar ch ast er an gul at us
de onderste lagen gebeurt, heeft
het natuurlijk geen effect op de witte bodem. Een dun laagje van enkele centimeters
volstaat om deze dieren de bodem wit te houden. Voer deze zeesterren
welbijdaarzeinonzebaksneleenvoedseltekorthebben.
Nu we enkele dieren besproken hebben merken we op dat ze allemaal voornamelijk
de bodem door elkaar woelen. Hoe wordt deze dan wit? Door het
doorheen halen van de koraalfragmentjes schuren deze tegen elkaar zodat de
vuile partikels loskomen. Door het woelen komt ook detritus vrij. Nu is een
goede stroming belangrijk daar deze vuildeeltjes niet zomaar verdwijnen.
Wanneer we een goede stroming hebben komen deze deeltjes in onze eiwitafschuimerterechtofonze
voorfilter.
mei 201 3 – 21 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Zee water
Wanneer we een te lage stroming hebben komen ze al snel weer terecht in de
bodemofachterde decoratie. Wanneerwe onze bodemdus withoudenzal
ditookeen goede invloed hebben op onze waterkwaliteit.
Besluit: Hoe houden we onze bodem nu wit?
Je gebruikt best meerdere methodes. Door zelfwekelijks met de vingertoppen
de bodem te doorwoelen en door middel van helpers die geschikt zijn voor
jouwbak. Staarjenunietblindopdesoortendiehierzijnweergegeven, want
er zijn er veel meer.
LACHHOEKJE
Vrouwen worden gediscrimineerd.
Mijnvrouwzegtmijdatzijalsvrouw
gediscrimineerd wordt, haar verhaal ...
Wie wordt er kardinaal?
Juist, de beste onder de bisschoppen.
Wie wordt er bisschop?
Juist ja, de beste onder de dekens.
Nu zijn we er hé ...
Wie is er het best onder de dekens?
Aqu atr opi c a Kortrij k – 22 – Jaargang 28

Algemeen
Bacteri ën uit een potj e
drs. Cora Oostendorp (Tijdschrift De Watertuin)
Indemodernebiotechnologiewordenbacteriënsteedsvakeringezetvoorhetzuiveren
van water. Ook voor de vijver en het aquarium zijn speciale producten ontwikkeld.
Wat doen deze producten en welke zijn goed voor de vijver ofhet aquarium?
Bacteriën zijn de kleinste levende wezens met een celwand. In een millimeter
afvalwater passen er wel een miljoen. Virussen zijn nog kleiner, maar hebben
geen celwand. Er zijn veel soorten bacteriën en we vinden ze vrijwel in elk milieu.Zespeleneenzeerbelangrijkerolinkringlopen.
De meeste bacteriën leven in de vrije natuur van dood organisch materiaal.
Zo ruimen ze de resten op en maken ze weer bruikbaar door ze om te zetten
tot anorganische stofdie weer als bouwstofkan dienen.
Bacteriën planten zich voort door zich te delen. Dit kunnen ze heel snel.
Sommige bacteriën delen zich onder gunstige omstandigheden elk halfuur.
Sommige soorten bacteriën leven in en van levende organismen. We spreken
dan van ziekteverwekkende bacteriën.
Biotechnologie
Al zo lang het bestaan en de werking van bacteriën bekend is, hebben mensen
geprobeerd deze kleine organismen voor eigen voordeel in te zetten. De bacteriën
worden hiervoor gekweekt op speciale voedingsbodems en dan ingezet
in een specifiek proces. Bekend is het gebruik van bacteriën bij de bereiding
van voedsel zoals kaas, yoghurt, wijn, bier, zuurkool.
Maar de afbrekende werking van bacteriën wordt tegenwoordig op veel meer
terreinen gebruikt. Zo heeft men ontdekt dat bepaalde plasticsoorten door
bacteriën worden afgebroken. Andere bacteriesoorten blijken ruwe aardolie
goed te kunnen afbreken. Men kweekt deze bacteriën en verspreidt ze op
plaatsen waar olie is gelekt. In rioolzuiveringsbedrijven gebruikt men nitrificerende
bacteriën om water op biologische wijze weer schoon te maken. Het
mei 201 3 – 23 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Algemeen
voedselrijke rioolwater wordt sterk belucht en gemengd met een bacteriecultuur.
De bacteriën vermenigvuldigen zich zeer snel. De grote hoeveelheden
bacteriënklonterensamenenzinkenalsvlokkennaarbeneden.Ditbezinksel
is zeer voedselrijk en wordt als rioolslib afgevoerd en gebruikt als meststof. Bij
de drinkwaterzuivering maakt men gebruik van denitrificerende bacteriën om
nitraten uit het water te halen.
Bacteriën uit de handel
Ook in de vijver- en aquariumbranche maakt men steeds meer gebruik van de
werking en levenswijze van bacteriën en van de biotechnologie. Sommige bedrijvenbewerkende
bacteriënzodanig(vriesdrogen) datze in drogevorm kunnen worden gebracht. Andere firma's leveren levende bacteriën op vloeibaarmediumin
specialeampullen. Soms wordende bacteriënnogmeteen specialebacterievoeding ofmetenzymen gemengd.
De meeste die te koop worden aangeboden zijn verschillende soorten nitrificerende
bacteriën. Sommige merken bevatten behalve nitrificerende ook
denitrificerende bacteriën. De verpakkingen vermelden niet altijd om welke
bacteriesoorten het gaat en wat er nog aan toegevoegd is. Een firma brengt
melkzuurbacteriën in de handel. Ze verbeteren de afbraak van organisch materiaal
en zijn gunstig als voorstadium voor de nitrificerende soorten. Er zijn bacterieculturen
voor startende vijvers, voor biologische filters, voor zoet- en zoutwateraquariaenspeciaalvoorhetverwijderenvanslibinvervuildesystemen.
ANitrificerende bacteriën
Eénvandebelangrijkstestoffenindekringloopisstikstof.Inorganismen
vinden we stikstofals onderdeel van eiwitten. Dat zijn zeer grote moleculen
die in stappen worden afgebroken. Speciale bacteriën, de ammonificerende,
brekendeeiwittenaftothetanorganischeammoniumdatoplosbaarisinwater.
Deze stofis giftig voor vissen, maar ammonium blijft niet in deze vorm.
Andere soorten nitrificerende bacteriën zetten het ammonium om. Eerst in
nitriet. Dit doetbijvoorbeeldde bacterie Nitrosomonas europea .Ookdeze
stofisgiftig.Nitrietwordtechteromgezettotnitraat,bijvoorbeelddoorde
bacterieNitrobacter winogradskyi .Nitraatisnietgiftigenkandoorplanten
gemakkelijk worden opgenomen. De nitrificerende bacteriën hebben voor
hun werk zuurstofen koolstofnodig. Zijn deze stoffen niet voldoende aanwe-
Aqu atr opi c a Kortrij k – 24 – Jaargang 28

Algemeen
zig, dan verloopt de eiwitafbraaklangzaam en
onvolledigenkunnende giftige tussenproducten
als ammonium en nitriet zich ophopen.
Ook de zuurgraad van het water is van belang
voor het afbraakproces. Hoe zuurder het water,
des te slechter verloopt de nitrificatie.
Ni t r o b act er winogradskyi
ADenitrificerende bacteriën
Als erveelaanvoeris van dood organisch materiaal, omdat erbijvoorbeeld
veel vissen in de vijver leven ofveel wordt gevoerd, kunnen de bacteriën de afbraak
van het materiaal niet bijhouden bij gebrek aan voldoende zuurstof
en/ofkoolstof. Het organisch materiaal gaat zich dan ophopen tot een dikke
laag slib op de bodem van de vijver. In dit slib zit weinig zuurstof, waardoor
de afbraak nog verder wordt geremd. Ofer wordt wel nitraat gevormd, maar
de plantengroei kan met de opname de aanvoer niet bijhouden en het nitraat
hoopt zich op. Denitrificerende
bacteriënzoalsParacoccus denitrificans
ofPseudodomonas stutzeri
kunnen dit nitraat omzetten tot gasvormige
stoffen zoals stikstof en
lachgas. Deze gassen ontsnappen
uithetwaternaardelucht.Dedenitrificerende
bacteriën hebben hier-
Paracoccusdenitrificans voor geen zuurstofnodig maar wel
koolstofals voedingsbron. Hoewel het nitraat op zich niet schadelijk is, is de
ophopinghet wel. Hierdoorkunnen algen explosiefgaan groeien. Eris nog
een ander gevaar bij het ophopen van nitraat. Door schommelingen in de
zuurgraad kan het nitraat weer overgaan in het giftig nitriet.
AHandelsmerken
Een greep uit de vele bacteriënculturen die in de handel zijn:
FHS Denibac voor nitraatverwijdering en slibreductie in zoetwateraquaria.
FAqua-Bacter bevat melkzuurbacteriën, melkzuren, gisten en enzymen voor
de vijver.
mei 201 3 – 25 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Algemeen
F Bacterial filterstart (Velda), voor de start van een biologische filter. Het bevat
een vijftal nitrificerende bacteriën en een bacterievoeding
in droge vorm.
F Bacterialvoortuinvijvers(Velda)bevateveneensdroge
nitrificerende bacteriën. Voor een bestaande en nieuwe
vijvers ofvoor filters.
F Aqua-Filterstart bevat 500 soorten bacteriën en voedingsstoffen
voor aquariumfilters.
F Perfect Pond bevat ampullen met levende nitrificerende
bacteriëninvloeistofvoorvijvers.
F Bio Digest bevat ampullen met levende bacteriën op vloeistofvoor zoetwater-
en zeeaquaria.
F Biobac van vijvertechniek Nederland bevat droge
nitrificerende bacteriën voor vijvers en filters.
F Bacta-Purbevatvloeibare bacteriën.
F Bacta-PurKlearbevatvloeibarenitrificerendeen
denitrificerende bacteriën.
F Bacta-Pursludgebusters bevatvloeibare bacteriën
die slib en zwevende stoffen versneld oplossen en
afbreken.
Wanneer toepassen?
In een goed lopende, gezonde vijver ofaquarium, is het niet nodig een bacteriecultuurtoe
te voegenaanhetwater. Erkunneninzo'nkleinecosysteem
echter snel verstoringen optreden. Door het toedienen van een bacteriecultuurkanerinzo'ngevalsnellereennieuwevenwichtontstaan.
Bacterieculturen kunnen worden ingezet bij de start van een nieuwe vijver of
aquarium. Er is dan nog geen goed evenwicht. Door het toevoegen van verschillende
soorten bacteriën kunnen de kringlopen zich sneller vormen.
Een andere situatie waarin de hulp van bacteriën nuttig kan zijn, is als zich een
plotselinge verandering in de vijver ofhet aquarium voordoet, bijvoorbeeld door
de aankoop van nieuwe vissen ofdoor het toedienen van medicijnen.
Bij vervuiling van de vijver, waarbij zich slib ophoopt en vaak ongewenste algengroeioptreedt,kandetoedieningvanbacteriëndevijverweerinbalansbrengen.
Bacterieculturen kunnen algengroei helpen bestrijden. Ze nemen de stik-
Aqu atr opi c a a Kortrij k – – 26 26 – Jaargang Jaargang 28

COIFFURE
Wijmakeneronswerkvan

El ektri cit eit - s anit ai r - metsel werken
Domi ni que Call ens
Nor mandi estraat 152 8560 Wevel gem
056/ 42 52 45 - 0474/ 22 11 1 5
Bekijk ook onze website: www.dominique-callens.be
OPTIEK PIETERS
Gediplomeerde opticiens
K. Elisabethlaan 60
8500 Kortrijk
056/35.39.96
Uw vijverzaak te Wielsbeke
(metbinnenvijver)
Krokusstraat5–8710 Wielsbeke
GS M: 0474/ 200 336
info@kintaro.be– www.kintaro.be
Open op zat er dag vanaf 1 3 u. t ot 1 7.30u.(april-oktober)
ofopafspraaktijdensdewintermaanden
Voor i eder e vij ver ver bou wingofnieuwproject,
mail of bel ons (specialiteitkoivijver)

Danny's KoiCafé
Haarakkerstraat38Brugge
Open:zat.&zo.
10u.-12u.en14u.-17.30u.
ofafspraak
0478969662
www.dannyskoicafe.com

Algemeen
stofverbindingen sneller op dan de algen en zijn zo een voedselconcurrent.
Hoewel een bacteriecultuur de vijver ofhet aquarium op de goede weg kan
helpen, moeten we toch altijd zorgen voor een goede hygiëne. Zorg ervoor
dat de aanvoer van nitraten niet groter wordt dan de planten kunnen opnemen,
anders krijgt u bijvoorbeeld een overmatige algengroei. Dus ga na ofer
nietteveelvisseninde vijverofhetaquariumzittenofgeefmetmate voer.
Zorg voor afvoer van organisch materiaal (planten oogsten). Zorg voor veel
zuurstofplantenofeenzuurstofpomp,zodatzevoldoendezuurstofhebben
om hun werk te kunnen verrichten. Zorg eventueel voor aanvullende voeding
voordebacteriënindevormvaneenkoolstofhoudendevoedingsbronzoals
bijvoorbeeld stro. Veel organisch afval in de vijver is afkomstig van vissen of
bladerenenditbevatrelatiefveelstikstofenweinigkoolstof.
Goed ofslecht?
Het is moeilijkte zeggen ofhet toedienen van een bacteriecultuur goed of
slecht is en wat goede ofminder goede bacterieculturen zijn. Een goede uitwerking
hangt van veel factoren af. Bacteriewerking kan worden geremd door
slechte omstandigheden zoals een overmaataan nitrietofnitraat, zuurstoftekort,
koolstoftekort, de aanwezigheden van medicamenten, de aanwezigheid
van zware metalen, een overmaat aan slib. Bij het gebruik van nitrificerende
bacteriën is het belangrijk voor een goede beluchting te zorgen, daar er anders
giftige tussenproducten zouden kunnen ontstaan.
Licht is schadelijk voor bacteriën. In een goed biologisch filter moet het
donker zijn. Wordt een bacteriecultuur in het water gestrooid, dan moet het
daarna niet te zwaar doorlucht worden. Want dan blijft het water teveel in beweging
en kunnen de bacteriën niet naar de diepere onderlagen zakken.
In een ecologisch systeem hangt alles met elkaar samen. Het toedienen van
een grote hoeveelheid bacteriën van een paarsoorten verstoorthetbestaande
evenwicht. Er ontstaat plotseling een andere verhouding in de aantallen bacteriën
en wat het uiteindelijke resultaat daarvan zal zijn is onvoorspelbaar.
Bacteriën hebben ook natuurlijke vijanden. Ze zijn zelfvoedsel voor kleine
diertjes zoals het pantoffeldiertje ofprotozoën.
Een andere onduidelijkheid is het product zelf. Volgens de ene opgave zouden
nitrificerende bacteriën geen sporen vormen en dus niet kunnen worden ge-
Aqu atr opi c a Kortrij k – 27 – Jaargang 28

Algemeen
droogd. Droge producten zouden daarom weinig tot geen nitrificerende bacteriën
bevatten, alleen veel enzymen. Volgens een andere opgave bevat het product
wel nitrificerende bacteriën in een vriesdroge vorm. Bacteriën nemen alleenopgelostestoffenopuithetwater.Vastestoffenwordeneersttotoplossing
gebracht door speciale enzymen die de bacteriën uitscheiden. Veel bacterieculturenzoudendaaromdaarnaastenzymenbevatten,hoewelditnietisvermeld.Opzichzijnenzymennietschadelijk.Eenfirmawaarschuwtdatdooronjuiste
opslag van bacterieculturen zich andere, misschien schadelijke, bacteriën
zouden kunnen vestigen op de meegeleverde voedingsbodem. Het is
raadzaam om de handen na gebruik goed te wassen en de verpakking na gebruik
goed te sluiten en droog te bewaren.
mei 201 3 – 28 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Aqu atr opi c a Kortrij k – 29 – Jaargang 28

Uit nodi gi ng
Zeeaquaristi ek op hoog ni veau
Uitnodi gi ng al gemene bij eenkomst, vrij dag 31 mei
Hans Louf, Aquatropica Kortrijk
Verkindere Jean-Pierre, op het forum beter gekend als “jimpiv”, komt
zijnprachtigebakvoorstellen. DezemanuitRollegem-Kapelleheeft
eenaquariumvan170cmmeteendieptevan80cmeneenhoogtevan
70 cm. Het hele systeem is ongeveer 850 liter. JP heeft al 25 jaar ervaring
en dat zie je ook. Hij is, net zoals de meeste onder ons, begonnen
met guppy's en neontjes. Daarna naar die iets moeilijkere cichliden om
danovertestappennaarhetzoutewater.
Wezullendeevolutievanzijnhuidigebakvoorstellen.Wezullenmeerdere
foto's zien van de bakonderT5 en HQI. Momenteelhangteral
een led boven het rifen dit al anderhalfjaar.
Hetidealemomentomjouwvrageninverbandmetdezeverlichting
mee te brengen naar Wevelgem. Met led zijn er mogelijkheden zat om
denatuurnatebootsen, vanzonsopgangtotdeheetstemiddaguren
om daarna over te gaan naar zonsondergang. Zelfs een wolkje ofeen
onweer behoren tot de mogelijkheden.
Jean-Pierreisookeenmeesterinhetinrichtenvaneenaquarium.De
juiste plaats vinden en bovenal het plakken van koralen zit in z'n vingers.
Een mooi dieptezicht creëren ofkleurtjes combineren, dit alles ga
je kunnen zien op de vele foto's.
Iedereen moet erbijzijn, zowel een starter als iemand met ervaring want
het gaat een kleur- en leerrijke bijeenkomst zijn.
Wanneer: vrijdag31meiom20uur
Waar: zaaltje Van Boven, Kortrijkstraat 138a, Wevelgem
mei 201 3 – 30 – Aqu atr opi c a Kortrij k

Voorzitter
Paul Goddeeris
Kasteelstraat cv15, 8500 Kortrijk
056 2262 81
paul.goddeeris@skynet.be
Erevoorzitter
Erik Vansteenkiste
Langebrugstraat 4 bus 21, 8500 Kortrijk
erikvansteenkiste@skynet.be
Secretariaat
DonaldSamyn
Korenbloemlaan 15, 8500 Kortrijk
056 21 09 06
donald.samyn@base.be
Penningmeester-ledenadministratie
Filip Willen
Tolbeekstraat 11, 8560 Wevelgem
056 4228 76
filip.willen@telenet.be
Bankrekening
Argenta: BE66 9796 2363 6243
Contactpersonen
Zoetwater
Gerrit Plovie 056 40 24 56
gerrit.plovie@skynet.be
Zeewater
Hans Louf
hans.louf@telenet.be
Vijvers
Rik Valcke
rik.valcke@scarlet.be
Terrarium
GeertVandromme056718207
terrarium@aquatropica.be
Verzending
Hans Louf
hans.louf@telenet.be
Verantwoordelijke uitgever
MartinByttebier056775927
nightowl@scarlet.be
De uitgever is niet verantwoordelijk voor de
inhoud van de advertenties.
Col ofon
Jaargang 22 – Januari 2007
Lidgeld 2013
Lidgeld: €22,-
Lidgeld + Aquariumwereld: €32,-
Redactie
Hoofdredactie
Martin Byttebier 056 77 59 27
redactie@aquatropica.be
Redactiemedewerkers
JanAlgoed056219074
jan.pygoplit@gmail.com
DonaldSamyn056210906
donald.samyn@base.be
Webpagina
http://www.aquatropica.be
Lokaal
"ZaalVanBoven"
Kortrijkstraat 138a
8560Wevelgem
Aqu atr opi c a Kortrij k – 31 – Jaargang 28

Mari o Woll eghe m
F Vijversinpolyestermetglasvezel
F Kleinhandelaquarium-envijvermateriaal
F Houtvoorindetuin:tuinhuizen
carports
houtenafsluitingen
houtenterrassen
Pelikaanstraat1 e-mail:mario-wolleghem@tiscali.be
8830Hooglede webpagina:www.mario-tuindecoratie.be
tel.:051 240673
fax:051 21 11 24
gsm:04954211 53

Despecialistindestreekvoor
TROPISCHEAQUARIA
&WATERPLANTEN
Sluitingsdag:dinsdag
NOORDSTRAAT27,8500KORTRIJKtel:056-36.09.95
http://www.aquariumcenter.be
info@aquariumcenter.be