22.08.2013 Views

Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

gestarte CAFE-programma.<br />

In dit perspectief is het voor<br />

wetenschappers van essentieel belang om<br />

de beleidsmakers te voorzien van adequate<br />

instrumenten om de impact van verschillende<br />

beleidsstrategieën te evalueren. Numerieke<br />

atmosfeermodellen zijn bijzonder geschikt<br />

voor deze taak. Ze beschrijven immers de<br />

atmosferische processen die voor ozonvorming<br />

en –afbraak verantwoordelijk zijn, zoals de<br />

emissie van precursoren, atmosferische<br />

dispersie en transport, en chemische omzetting<br />

en neerslag.<br />

Het IMAGES-model (Intermediate Model<br />

for the Annual and Global Evolution<br />

of Species) dat de <strong>onderzoek</strong>ers van<br />

BIRA ontwikkelden en gebruiken, is<br />

één van de modellen dat de verandering<br />

tracht te kwantificeren van de <strong>global</strong>e<br />

samenstelling van de troposfeer als<br />

gevolg van wijzigingen in antropogene<br />

emissies.<br />

Het EUROS (European Operational<br />

Smog) model is een atmosferisch model<br />

dat de evolutie van troposferisch ozon<br />

boven Europa op lange termijn simuleert.<br />

Het model werd oorspronkelijk door<br />

RIVM (Nederland) ontwikkeld. In het<br />

kader van het BELEUROS (European<br />

Operational Smog model adapted to<br />

Belgium) project koppelden VITO en<br />

IRCEL een nieuwe versie van EUROS<br />

aan een gebruiksvriendelijke interface.<br />

Het model werd bij IRCEL geïnstalleerd<br />

als instrument voor beleidsondersteuning<br />

m.b.t. troposferisch ozon. Het laat toe om<br />

de impact van mogelijke emissiereducties<br />

op ozonconcentraties te evalueren<br />

en laat onder meer het niet-lineaire<br />

verband zien tussen de troposferische<br />

ozonconcentratie en de concentratie aan<br />

precursorgassen. Zo leidt een reductie in<br />

Veranderingen in de atmosfeer 1<br />

NO x die niet aan een gelijktijdige afname<br />

van VOS is gekoppeld, vandaag niet tot<br />

een verlaging van de ozonconcentraties,<br />

integendeel zelfs. Daarentegen leidt elke<br />

verlaging in VOS wel tot een verlaging van<br />

ozon, doch in mindere mate dan bij een<br />

simultane reductie van de VOS en NO x<br />

emissies.<br />

1.2.5 Natuurlijke VOS en aërosolen<br />

Lang niet alle ozonprecursorgassen worden<br />

door de mens uitgestoten. Op wereldwijde<br />

schaal is de emissie van natuurlijke vluchtige<br />

organische stoffen met uitsluiting van<br />

methaan (NMVOS) veel groter dan deze die<br />

door de mens wordt veroorzaakt. Ook deze<br />

natuurlijke VOS hebben een grote impact op<br />

de troposferische ozonconcentratie en de<br />

oxidatiecapaciteit (zelfreinigend vermogen)<br />

van de atmosfeer. Ze hebben immers een<br />

meervoudige invloed op ozon en radicalen.<br />

Bovendien leidt hun afbraak tot de vorming<br />

van condenseerbare verbindingen die een<br />

belangrijke bron van secundaire organische<br />

aërosolen (SOAs) zijn.<br />

Numerieke modellen tonen aan dat de<br />

SOA-vorming als gevolg van de vrijzetting<br />

van natuurlijke VOS met een factor 3 tot 4 is<br />

toegenomen ten opzichte van het pre-industriële<br />

tijdperk. Een behoorlijke kwantificering van dit<br />

fenomeen is echter zeer moeilijk. Dit komt<br />

omdat de emissiemodellen voor natuurlijke VOS<br />

bijzonder simplistisch zijn: de emissies worden<br />

als eenvoudige functies van temperatuur, licht<br />

en type ecosysteem berekend. Dat staat in<br />

schril contrast met de bijzonder complexe<br />

chemie van deze natuurlijke VOS. Duizenden<br />

organische componenten en reacties moeten<br />

in beschouwing worden genomen, want ze<br />

hebben allemaal een invloed op de atmosfeer.<br />

De meeste van die componenten zijn echter niet<br />

eens in het laboratorium bestudeerd. Er is dus<br />

nog werk aan de winkel voor de <strong>onderzoek</strong>ers<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!