Nr. 45 - Brabants Heem
Nr. 45 - Brabants Heem
Nr. 45 - Brabants Heem
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4<br />
dezelfde hoogste rechter en tenslotte: de kring heeft door haar activiteiten<br />
voor het grote publiek (stadgidsen, tentoonstellingen, etc,) laten zien dat ze<br />
meer is dan alleen een soort biljartclub.<br />
Waarom dan dit artikeltje? Om u op het ontwerp-statutenartikel te wijzen<br />
voor <strong>Brabants</strong> <strong>Heem</strong> gemaakt door notaris Dierckxens. Daarin worden nadrukkelijk<br />
“archeologische monumenten” apart genoemd naast ‘monumenten’<br />
en zijn ‘cultuurhistorische waarden’ en ‘natuurhistorische waarden’<br />
opgenomen.<br />
Jan Fr.<br />
Acht Zaligheden<br />
Het artikel van laureaat Cor van der Heijden (NRC-Handelsblad 13-01-11,<br />
p.20) over de acht <strong>Brabants</strong>e dorpen waarvan de naam op –sel uitgaat, heeft<br />
voor mij een spraakverwarring opgelost. Ooit vertelde een dorpsgids in Eersel<br />
dat de term ‘zaligheid’ was afgeleid van Belgen ter plaatse die zich ironisch<br />
over het voedsel uitlieten. Ik heb dat brutaal tegengesproken en verwezen<br />
naar de etymologie van –sel = zaal (bijv. in Oldenzaal). Zaal is dan<br />
een germaans woord voor een grote houten bouw bestaande uit één vertrek<br />
(vgl. zaalkerk).<br />
Nu blijkt dat de gids het niet had over etymologie maar iets had meegekregen<br />
van de reden waarom de seligheden met zijn achten gekoppeld werden.<br />
En niet door Belgen maar door verwende Hollandse militairen in de oorlog<br />
met België. Die spotten met het karige voedsel als ‘zaligheden’. Waarom<br />
moesten het er acht zijn? Dat was een allusie op de acht zaligheden = zaligsprekingen<br />
uit de bijbel (Matteüs 5:3-12). Overigens gaan niet alle –el en<br />
–sel-toponiemen terug op ‘zaal’. Bladel niet, maar ook Reuzel niet. Hulsel en<br />
Eersel hebben voor 1200 een oude vorm ‘laum’ of –lo (bos) als tweede deel.<br />
Netersel, Steensel en Sterksel zijn wel naar zo’n centrale woning-met-stal<br />
genoemd en wellicht ook Duizel.<br />
Jan Franken<br />
Cultuurprijzen<br />
Op maandag 10 januari zijn in Oss alle erfgoedprijzen van 2010 uitgereikt.<br />
De meest prestigieuze was de Cultuurprijs 2010 van de provincie. Het onderwerp<br />
was afgelopen jaar het hergebruik van Monumenten. De verrassende<br />
winnaar was de stichting De Kildonkse Molen (Heeswijk-Dinther) en<br />
is € 20.000 daar terecht gekomen waar het geld het hardst nodig was. Naast<br />
de molen waren het Klokgebouw (Eindhoven) en het prachtige zorgcentrum<br />
in de voormalige Heilig Hartkerk (Roosendaal) genomineerd. De winnaar<br />
werd bepaald door het <strong>Brabants</strong>e publiek via de website van de provincie<br />
(7.700 stemmen).<br />
brabantsheem_nr<strong>45</strong>.indd 4 24-1-2011 12:48:51