Nieuwe materialen - Centexbel
Nieuwe materialen - Centexbel
Nieuwe materialen - Centexbel
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Centexbel</strong> INFO 9-2009 p. 3<br />
<strong>Nieuwe</strong> <strong>materialen</strong><br />
<strong>Nieuwe</strong> <strong>materialen</strong> zijn multifunctioneel en/of slim en staan in dienst van de mens<br />
De ontwikkeling van de mensheid en de kennis over<br />
de toepassing van <strong>materialen</strong> waarmee in de<br />
behoeften van de mens wordt voorzien zijn heel<br />
nauw met elkaar verbonden. Zo benoemen we de eerste<br />
menselijke beschavingen (steentijd, bronstijd, ijzertijd) met<br />
de <strong>materialen</strong> die zij gebruikten. De beschikbaarheid<br />
of de schaarste van bepaalde <strong>materialen</strong> enerzijds en<br />
de kennis over de eigenschappen en de technologie om<br />
deze te bewerken anderzijds zijn bepalend voor het<br />
gebruik ervan in diverse toepassingsdomeinen. Zo is de<br />
productie van zonnecellen en andere geavanceerde<br />
elektronica onmogelijk zonder kennis over halfgeleiders.<br />
Veel materiaalontwikkelingen hebben jammer genoeg<br />
ook te maken met de duistere kant van de mensheid, en<br />
meer bepaald met oorlogvoering. De meeste synthetische<br />
vezels werden bijvoorbeeld vooral ontwikkeld om troepen<br />
beter te beschermen en om met speciale producten zoals<br />
camouflagenetten, parachutes… de vijand te misleiden of<br />
te verrassen.<br />
Materialen worden klassiek onderverdeeld in verschillende<br />
groepen op basis van hun stRuCtuuR:<br />
• aardolie en steenkool (1010 ton per jaar)<br />
• metalen: staal, legeringen van Al, Cu, Zn… en edele<br />
metalen<br />
• keramische <strong>materialen</strong>: beton, asfalt, glas, baksteen<br />
• polymeren: PE, PVC, PP, PET, …<br />
• andere: hout, natuurlijke vezels, composieten, …<br />
Deze materiaalklassen hebben doorgaans zeer<br />
verschillende mechanische, chemische, optische, elektrische,<br />
magnetische, … eigenschappen.<br />
Op basis van hun buitengewone eigenschappen kunnen<br />
bepaalde <strong>materialen</strong> verder opgedeeld worden in<br />
spECIALE MAtERIAALGROEpEN zoals:<br />
• halfgeleiders en andere elektrotechnische <strong>materialen</strong><br />
• biomedische <strong>materialen</strong><br />
• slimme <strong>materialen</strong><br />
Op dit ogenblik gaat de meeste aandacht uit naar<br />
FuNCtIONELE MAtERIALEN: <strong>materialen</strong> die niet gebruikt<br />
worden omwille van hun structurele eigenschappen maar<br />
juist omwille van hun opmerkelijke werking of functie<br />
zoals isolatie, geleiding (elektriciteit of licht), omkeerbare<br />
kleurverandering…<br />
Een nieuwe trend bij productontwikkeling is het groeiende<br />
belang van DuuRZAAMHEID en dit vooral in het kader<br />
van de opwarming van de aarde, de begrenzing van de<br />
olievoorraden die economisch ontgonnen kunnen worden en<br />
nieuwe begrippen zoals ecologische voetafdruk, “organic<br />
cotton”, biopolymeren, recycleerbaarheid, …<br />
<strong>Nieuwe</strong> <strong>materialen</strong>, die meestal slechts in kleine<br />
hoeveelheden geproduceerd worden, zijn vaak vrij duur<br />
en worden dikwijls alleen toegepast door zeer innovatieve<br />
bedrijven die de MEERwAARDE van deze <strong>materialen</strong><br />
ten volle kunnen benutten in geavanceerde toepassingen<br />
zoals vliegtuigbouw, autoconstructie, elektronica en<br />
telecommunicatie.<br />
<strong>Nieuwe</strong> textiel<strong>materialen</strong><br />
textielvezels worden gemaakt uit zeer uiteenlopende<br />
basis<strong>materialen</strong>, van plantaardige over dierlijke tot minerale<br />
en synthetische oorsprong. De op aardolie gebaseerde<br />
vezelproducten zijn veruit de belangrijkste groep (> 70%).<br />
De jongste jaren wordt, onder invloed van de olieschaarste en<br />
ecologische overwegingen intens gezocht naar alternatieve<br />
<strong>materialen</strong> ter vervanging van petroleumderivaten.<br />
tegelijk worden strengere ecologische (pesticiden) en<br />
humanitaire (zoals strijd tegen kinderarbeid) eisen gesteld<br />
aan de productie van katoen- en andere natuurlijke vezels<br />
(lees verder: http://www.centexbel.be/nl/made-in-green).<br />
Het (multi)functionaliseren van textielvezels door hen een<br />
speciale vorm te geven (holle vezels, poreuze vezels,<br />
vezels met speciale vezeldoorsnede), door meerdere<br />
polymeren (bi- en tricomponentvezels) te gebruiken en<br />
door het toevoegen van speciale (nano) additieven tijdens<br />
de vezelextrusie of door het gericht finishen (plasma,<br />
chemische behandelingen, …) deed het aanbod van<br />
speciale textielvezels sterk toenemen. Door textiel te<br />
functionaliseren kan het in heel wat nieuwe en diverse<br />
(technische) toepassingsdomeinen worden ingezet.<br />
De meeste textiel<strong>materialen</strong> worden vervaardigd door<br />
textielgarens te verweven. Naast textielgarens kunnen<br />
ook vele andere, min of meer “flexibele” <strong>materialen</strong><br />
zoals kunststoffolie, Alu-folie, leder, papier, … in stroken<br />
versneden worden en geweven, gebreid of gevlochten<br />
worden tot speciale textielstructuren met toepassingen in<br />
autozetels, serredoeken, tuinmeubilair... Deze “bandjes”<br />
kunnen uiteraard ook samen met klassieke textielgarens<br />
worden verwerkt tot koorden, weefsels, netten, breisels, ...