Werken met Factor-E Helpende
Werken met Factor-E Helpende
Werken met Factor-E Helpende
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E<br />
<strong>Helpende</strong><br />
(www.factor-e.nl)<br />
16-10-2012<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 1 van 31
Inhoud<br />
Methodeconcept <strong>Helpende</strong> ........................................................................... 3<br />
<strong>Werken</strong> vanuit opdrachten ........................................................................ 3<br />
Beroepstaken .......................................................................................... 3<br />
Leertaken ............................................................................................... 3<br />
Toolbox .................................................................................................. 4<br />
Verschijningsvorm van de <strong>met</strong>hode ........................................................... 4<br />
Audiovisueel ........................................................................................... 5<br />
Inhoudelijke opbouw <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> ........................................................ 6<br />
Beroepstaken .......................................................................................... 6<br />
Inhoud van de beroepstaken ..................................................................... 7<br />
<strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> in relatie tot het kwalificatiedossier .................................. 10<br />
Het KD in <strong>Factor</strong>-E ................................................................................. 11<br />
Het maken van een planning ..................................................................... 15<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een cursus ............................................................................ 16<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een training ........................................................................... 21<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een project ............................................................................ 23<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E ................................................................................ 26<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> de BPV-opdrachten ................................................................. 28<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 2 van 31
Methodeconcept <strong>Helpende</strong><br />
<strong>Werken</strong> vanuit opdrachten<br />
De opdrachten staan in <strong>Factor</strong>-E centraal.<br />
De opdrachten in <strong>Factor</strong>-E sturen het leerproces. Aan de hand van een grote<br />
verscheidenheid aan opdrachten verwerft de student actief kennis, vaardigheden<br />
en houding.<br />
Beroepstaken<br />
De <strong>met</strong>hode is opgebouwd uit zestien beroepstaken, gebaseerd op de<br />
werkprocessen uit het kwalificatiedossier. Een beroepstaak is een voor het<br />
werkveld herkenbare cluster van activiteiten en taken die de helpende in de<br />
praktijk uitvoert, dat als een afgerond geheel wordt beschouwd.<br />
De beroepstaken zijn:<br />
0 Introductieberoepstaak<br />
1 Schoonmaken van de woonomgeving<br />
2. Bieden van ondersteuning bij emotionele problemen<br />
3. Ondersteuning bieden bij activiteiten<br />
4. Creëren van een sfeervolle groepsruimte<br />
5. De was verzorgen<br />
6. Bed opmaken<br />
7. Wassen en aan- en uitkleden<br />
8. Het uiterlijk verzorgen<br />
9. Werkplanning maken<br />
10. Ondersteuning bieden bij het bereiden van de maaltijd<br />
11. Zorgvrager verplaatsen en bewegen<br />
12. Zorgvrager ondersteunen bij de toiletgang<br />
13. Handelen bij kleine ongelukken<br />
14. Handelen bij grensoverschrijdend gedrag<br />
15. Zorgvrager ondersteunen bij zelfredzaamheid<br />
16. <strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit<br />
17. Zorgvrager begeleiden een leven lang<br />
Beroepstaak 0 is een introductie. In deze beroepstaak maakt de student kennis<br />
<strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E, <strong>met</strong> het beroepsveld en <strong>met</strong> de doelgroep.<br />
Leertaken<br />
De beroeptaken zijn altijd opgebouwd uit de volgende drie leertaken:<br />
Cursus<br />
Project<br />
BPV.<br />
Daarnaast kan een beroepstaak ook nog een van de twee onderstaande<br />
leertaken bevatten:<br />
Training<br />
<strong>Factor</strong>-E.<br />
Elke leertaak benadert de beroepstaak vanuit een ander perspectief. Hieronder<br />
volgt een beknopte uitleg van de vijf leertaken.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 3 van 31
Cursus<br />
In deze leertaak staat het verwerken van vakinhoudelijke kennis centraal. Het<br />
gaat hierbij vooral om de vraag ‘waarom’. Aan de hand van gevarieerde<br />
opdrachten verwerkt de student actief de theorie die bij de beroepstaak hoort.<br />
Door het uitvoeren van de cursusleertaak leert de student te redeneren als een<br />
professional. Elke cursus levert een beroepsproduct op.<br />
Project<br />
De student werkt tijdens een project in een groep aan een forse opdracht van<br />
een (fictieve) opdrachtgever. De student ontwikkelt tijdens het project een door<br />
het werkveld gewaardeerd product. Het project wordt vanuit de school begeleid<br />
en brengt diverse beroepsaspecten samen.<br />
BPV<br />
BPV-opdrachten zijn opdrachten waarbij de student grotere delen van de gehele<br />
beroepstaak uitvoert in de praktijk.<br />
Training<br />
Bij een training traint de student aan de hand van opdrachten<br />
beroepsvaardigheden die niet in één keer te leren zijn. Het gaat er bij deze<br />
leertaak om ‘hoe’ je een bepaalde vaardigheid moet uitvoeren. Alle vaardigheden<br />
zijn vastgelegd in een protocol.<br />
<strong>Factor</strong>-E<br />
Naast de bovengenoemde leertaken onderscheidt <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> ook Eopdrachten.<br />
Dit zijn opdrachten die het empatisch vermogen vergroten en de<br />
empowerment van de student versterken. Bijvoorbeeld: omgaan <strong>met</strong><br />
onzekerheid, ontspanningsoefeningen enzovoort.<br />
Naast de beroepstaken bestaat de <strong>met</strong>hode nog uit een ander kenmerkend<br />
onderdeel, namelijk de toolbox.<br />
Toolbox<br />
De toolbox is een ‘verzamelbak’ <strong>met</strong> instructies voor de algemene<br />
studievaardigheden die de student nodig heeft om de leertaken goed af te<br />
ronden. Voorbeelden van documenten die in de toolbox voorkomen zijn:<br />
Hoe maak je een mindmap?<br />
Hoe schrijf je een verslag?<br />
Verschijningsvorm van de <strong>met</strong>hode<br />
Geen boek, maar katernen<br />
De <strong>met</strong>hode wordt uitgebracht in katernen. Elk katern omvat één beroepstaak.<br />
In een katern zitten de volgende leertaken: een cursus, een project en eventueel<br />
een training (protocol zijn online beschikbaar) en BPV. In één katern zijn zowel<br />
de opdrachten als de theoretische achtergronden opgenomen. De BPVopdrachten<br />
worden niet verwerkt in de katernen, maar zullen online beschikbaar<br />
zijn. De katernen worden in twee delen aangeboden. Elk deel omvat dan acht<br />
beroepstaken. Ook zijn de katernen los verkrijgbaar.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 4 van 31
ICT & ondersteuning<br />
De <strong>met</strong>hode zal worden ondersteund <strong>met</strong> een website: www.factor-e.nl. Hier<br />
kunnen de docent en de student informatie vinden.<br />
Voor de docent zijn de volgende documenten beschikbaar:<br />
handleidingen (ter ondersteuning van cursus en project)<br />
toetsen<br />
videofragmenten (ter ondersteuning van training en <strong>Factor</strong>-E)<br />
protocollen, beoordelingslijsten protocollen (ter ondersteuning van<br />
trainingen)<br />
BPV-leertaken<br />
Studentregistratieformulier<br />
Toolbox.<br />
Voor de student zijn de volgende documenten beschikbaar:<br />
videofragmenten (ter ondersteuning van training en <strong>Factor</strong>-E opdracht)<br />
protocollen<br />
beoordelingslijsten protocollen<br />
BPV-leertaken<br />
Toolbox.<br />
Audiovisueel<br />
Ter ondersteuning van de protocollen, die horen bij de training, wordt<br />
gebruikgemaakt van videofragmenten. Ook zitten er bij een <strong>Factor</strong>-E leertaak<br />
twee videofragmenten.<br />
Zo is voor beroepstaak 1 Schoonmaken van de woonomgeving een<br />
videofragment gemaakt over het stofzuigen, dweilen en ramen wassen. De<br />
volgende beroepstaken worden ondersteund <strong>met</strong> videofragmenten:<br />
Beroepstaak 1 Schoonmaken van de woonomgeving (drie fragmenten)<br />
Beroepstaak 2 Ondersteuning bieden bij het bereiden van de maaltijd<br />
(twee fragmenten)<br />
Beroepstaak 5 De was verzorgen (twee fragmenten)<br />
Beroepstaak 6 Bed opmaken (één fragment)<br />
Beroepstaak 7 Wassen en aan- en uitkleden (twee fragmenten)<br />
Beroepstaak 8 Het uiterlijk verzorgen (één fragment)<br />
Beroepstaak 10 Ondersteuning bieden bij het bereiden van de maaltijd<br />
(één fragment)<br />
Beroepstaak 11 Zorgvrager verplaatsen en bewegen (twee fragmenten).<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 5 van 31
Inhoudelijke opbouw <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong><br />
Beroepstaken<br />
De <strong>met</strong>hode is opgebouwd uit zestien beroepstaken aangevuld <strong>met</strong> een<br />
introductieberoepstaak en een verdiepingsberoepstaak.<br />
0 Introductieberoepstaak<br />
Cluster<br />
x<br />
1 Schoonmaken van de woonomgeving HV<br />
2. Bieden van ondersteuning bij emotionele problemen PW<br />
3. Ondersteuning bieden bij activiteiten A<br />
4. Creëren van een sfeervolle groepsruimte A<br />
5. De was verzorgen HV<br />
6. Bed opmaken HV<br />
7. Wassen en aan- en uitkleden ADL<br />
8. Het uiterlijk verzorgen ADL<br />
9. Werkplanning maken ADL<br />
10. Ondersteuning bieden bij het bereiden van de<br />
maaltijd<br />
ADL<br />
11. Zorgvrager verplaatsen en bewegen ADL<br />
12. Zorgvrager ondersteunen bij de toiletgang ADL<br />
13. Handelen bij kleine ongelukken PW<br />
14. Handelen bij grensoverschrijdend gedrag PW<br />
15. Zorgvrager ondersteunen bij zelfredzaamheid ADL<br />
16. <strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit PW<br />
17. Zorgvrager begeleiden een leven lang PW<br />
PW = professioneel werken<br />
HV = huishoudelijke vaardigheden<br />
A = Activiteitenbegeleiding<br />
ADL = Algemeen dagelijkse levensverrichtingen.<br />
Beroepstaak 0 is een introductie. In deze beroepstaak maakt de student kennis<br />
<strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E, het beroepsveld en <strong>met</strong> de doelgroep.<br />
In het boekje Zorgvrager begeleiden een leven lang wordt onder andere<br />
ingegaan op pathologie en ontwikkelingspsychologie. De katern zorgt ervoor dat<br />
de overstap van niveau 2 naar niveau 3 vergemakkelijkt. Ook kan dit katern<br />
worden ingezet voor een extra verdieping in het laatste leerjaar.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 6 van 31
Inhoud van de beroepstaken<br />
Onderstaand schema geeft een overzicht van de beroepstaken ingedeeld naar kerntaak.<br />
Beroepstaak Inhoud (samengevat) (Beroepsspecifieke) training<br />
0 Beroepstaak (introductie) <strong>Factor</strong>-E, cursus, training, project, BPV, eopdrachten,<br />
kwalificatiedossiers, POP, PAP,<br />
collega’s, arbodienst, werkvelden, doelgroepen,<br />
beperkingen, lichamelijke beperking, verstandelijke<br />
beperking, ziektebeelden (pathologie),<br />
kinderziektes, infectieziekten, maag- en<br />
darmaandoeningen, aandoening luchtwegen,<br />
aandoening bewegingsapparaat, aandoening<br />
zenuwstelsel, hart- en vaatziekten,<br />
huidaandoeningen, doelgroepen, STARR-<strong>met</strong>hode<br />
1 Schoonmaken van de woonomgeving Schoonmaak<strong>met</strong>hoden, Schoonmaakmiddelen,<br />
schoonmaakmaterialen, werkvolgorde, stofwisser,<br />
mondstukken, stofdoek, microvezeldoek,<br />
wonderdoekje, reinigen, reinigingsmiddelen,<br />
schuurmiddelen, gevaarlijke stoffen, gifwijzer,<br />
biologisch afbreekbaar, frequentieschema,<br />
verschillende (woon)ruimten, stofzuigen, dweilen,<br />
ramen wassen, planten en bloemen verzorgen,<br />
schoonmaakplan, etiketten/symbolen<br />
schoonmaakmiddel, gebruiksaanwijzing,<br />
gevaarsymbolen, veiligheid, opbergen van<br />
schoonmaakmiddelen, volgorde schoonmaken,<br />
milieu, groothuishouding, kleinhuishouding<br />
2 Ondersteuning bieden bij emotionele<br />
problemen<br />
Basisemoties, waarnemen, observeren, emoties van<br />
anderen, empathie, eigen emoties, beroepsgeheim,<br />
beroepscode, respect, begeleiden (emoties van<br />
anderen), gevoelens, lichaamstaal, normen,<br />
waarden, regels en gewoontes, empathie,<br />
gezichtsuitdrukkingen, Johari-venster<br />
3 Ondersteuning bieden bij activiteiten Soorten activiteiten, sociale activiteiten, sportieve<br />
activiteiten, educatieve activiteiten, (re)creatieve<br />
activiteiten, huishoudelijke activiteiten, verzorgende<br />
activiteiten, voorbereiden, uitvoeren, evalueren,<br />
activiteitenplan, activiteitenprogramma, stimuleren,<br />
motiveren, doelgroepen, geheugen trainen,<br />
zelfredzaamheid, reminiscentie,<br />
activiteitenprogramma, doelen, opruimen, Wvragen,<br />
materialen en middelen, veiligheid,<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 7 van 31<br />
N.v.t.<br />
Ramen wassen, dweilen, toilet schoonmaken,<br />
stofzuigen, woonkamer schoonmaken,<br />
koffiezetapparaat ontkalken, schoonmaken van de<br />
badkamer, schoonmaken van de keuken,<br />
schoonmaken van de koelkast, schoonmaken van de<br />
levensmiddelenkast, schoonmaken van de oven,<br />
schoonmaken van de slaapkamer, stof afnemen <strong>met</strong><br />
de microvezeldoek, stof wissen <strong>met</strong> de<br />
microvezeldoek, waterkoker ontkalken<br />
N.v.t.<br />
N.v.t.
4 Creëren van een sfeervolle groepsruimte Sfeer, inrichten, kleurgebruik, planten en bloemen,<br />
functie van ruimte, veiligheid, decoraties,<br />
doelgroepen, kostenbewust, verlichting, smaak,<br />
sfeerblad, primaire kleuren, thematafel<br />
5 De was verzorgen<br />
Wasgoed voorbereiden, was sorteren, stoffen,<br />
handwas, behandelingsetiket, wasmiddel, kleuren,<br />
droogtrommel, strijken, wasserij, vlekken, milieu,<br />
wassymbolen, werking wasmiddelen, wasmachine,<br />
veiligheid, energielabel, textiel opruimen,<br />
grondstoffen en vezels, soorten wasmiddel,<br />
wasprogramma, wasserette, drogen van wasgoed,<br />
groothuishouden<br />
6 Bed opmaken Soorten bedden, bed verschonen, materialen op en<br />
rondom het bed, hulpmiddelen, bed opmaken,<br />
decubitus, werkhouding, wieg opmaken,<br />
bedlegerigheid, veiligheid<br />
7 Wassen en aan- en uitkleden Persoonlijke hygiëne, , <strong>met</strong>hodisch handelen,<br />
wensen en gewoonten, wassen van geslachtsdelen,<br />
kleding, tummy tub, baby, wassen van ouderen,<br />
wassen van zorgvragers <strong>met</strong> een beperking,<br />
hulpmiddelen, volgorde wasbeurt, afdrogen,<br />
s<strong>met</strong>ten, huidaandoeningen, steunkousen, oedeem,<br />
trombose, hulpmiddelen, observeren en<br />
rapporteren, assertiviteit, onzekerheid, zekerheid,<br />
culturen, WGBO, s<strong>met</strong>ten, culturen, ontspannen<br />
8 Het uiterlijk verzorgen<br />
Gezichtsverzorging, haarverzorging, hoofdluis,<br />
scheren, nagelverzorging, mondverzorging,<br />
kunstgebit, materialen en middelen, make-up,<br />
scheren, tandenpoetsen, huid, bril en<br />
gehoorapparaat reinigen,<br />
9 Werkplanning maken Soorten werkplannen, <strong>met</strong>hodisch werken,<br />
observeren en rapporteren, prioriteiten stellen,<br />
dienstrooster, werkschema, communicatieve<br />
vaardigheden, ADL, HDL,<br />
10 Ondersteuning bieden bij het bereiden van<br />
de maaltijd<br />
11 Zorgvrager verplaatsen en bewegen<br />
Boodschappen doen, recept, Schijf van Vijf, diëten,<br />
kasboek bijhouden, budgetbeheer, fifo,<br />
voedingspatroon, voeding in relatie tot doelgroepen,<br />
HACCP, sondevoeding, etiket, voeding klaarmaken,<br />
hygiëne, voedselvergiftiging, voedselinfectie, de<br />
maaltijd, afwassen, eetstoornissen, vochtbalans,<br />
voeding en cultuur, instellingskeuken,<br />
Hulpmiddelen, tilliften, verplaatsen in bed,<br />
verplaatsen van bed naar stoel (en andersom), de<br />
wervelkolom, ledematen, gewrichten, spieren,<br />
ondersteunen bij het bewegen, haptonomie<br />
N.v.t.<br />
Machinaal wassen, was drogen aan de waslijn,<br />
overhemd vouwen, was in de droger<br />
Bed afhalen, bed opmaken, bed opmaken en<br />
verschonen <strong>met</strong> zorgvrager in bed<br />
Handen wassen, aan- en uitkleden van een liggende<br />
zorgvrager, wassen van een zorgvrager op bed,<br />
wassen van een zorgvrager onder de douche,<br />
wassen van een zorgvrager aan de wastafel, het<br />
aan- en uitkleden en wassen van een baby, aan- en<br />
uittrekken van steunkousen<br />
Scheren (nat), vingernagels knippen,<br />
tandenpoetsen, gezicht reinigen, haren wassen<br />
N.v.t.<br />
Afwassen <strong>met</strong> een afwasstraat, afwassen <strong>met</strong> de<br />
hand, hygiënisch werken bij het bereiden van<br />
voedsel, tafeldekken, werken <strong>met</strong> een elektrisch<br />
kooktoestel of inductiekooktoestel, werken <strong>met</strong> een<br />
gaskooktoestel, werken <strong>met</strong> een magnetron,<br />
zorgvrager helpen <strong>met</strong> eten en drinken, fruithapje<br />
maken, flesvoeding<br />
Lopen <strong>met</strong> één kruk, lopen <strong>met</strong> twee krukken,<br />
verplaatsen van stoel naar bed, actieve lift, passieve<br />
lift, verplaatsen <strong>met</strong> een glijzeil.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 8 van 31
12 Zorgvrager ondersteunen bij de toiletgang Zindelijkheid, begeleiden naar toilet, materialen en<br />
middelen, sondevoeding, uitscheidingsproblemen,<br />
transfer, toiletgang op bed, katheter, canule,<br />
incontinentie, incontinentiemateriaal, bedplassen,<br />
13 Handelen bij kleine ongelukken<br />
Ongevallen (blaren, uitwendige wonden, vuiltje in<br />
oog enz.), flauwvallen, brandwonden, botbreuken,<br />
kneuzingen, vergiftiging, verslikken,<br />
verbandtrommel, brandgevaar,<br />
preventiemaatregelen, vermissing, protocollen,<br />
risico-inventarisatie,<br />
14 Handelen bij grensoverschrijdend gedrag Agressie, grensoverschrijdend gedrag, pesten,<br />
seksuele intimidatie, vernielen, stelen, bedreigen,<br />
discriminatie, machtsmisbruik, stress, assertiviteit,<br />
macht, machtsmisbruik, conflicten, groepsdruk,<br />
wettelijke normen, fatsoensnormen, Gordon<strong>met</strong>hode,<br />
professionaliteit, klachten,<br />
15 Zorgvrager ondersteunen bij<br />
zelfredzaamheid<br />
Zelfredzaamheid, ADL, HDL, motiveren, signaleren,<br />
observeren, rapporteren, ondersteuningsdoelen,<br />
wetten<br />
16 <strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit Samenwerken, observeren, rapporteren, feedback<br />
geven/ontvangen, vakliteratuur, informatiebronnen,<br />
gesprekstechnieken, vergadering, werkoverleg,<br />
agenda, kritiek, ik-boodschap, assertiviteit,<br />
vergaderdoelen, evalueren, afstemmen,<br />
communicatieve vaardigheden, beroepshouding,<br />
kwaliteiten, valkuilen, arbeidsovereenkomst, cao,<br />
protocollen, landelijke regelingen, wgbo<br />
Zorgvrager begeleiden een levenlang Van cel naar orgaansysteem, spierstelsel,<br />
beenderstelsel, ademhalingsstelsel, cardiovasculaire<br />
stelsel, spijsverteringsstelsel, urinewegstelsel,<br />
integumentair systeem, zenuwstelsel, lymfestelsel,<br />
endocriene stelsel, bevruchting, zwangerschap,<br />
geboorte, ontwikkeling van de baby, dreumesfase<br />
18-30 maanden, peuterleeftijd 30-48 maanden,<br />
kleuter 4-6 jaar, jonge schoolkind 6-9 jaar,<br />
schoolkind 9-12 jaar, adolescentenleeftijd 12-22<br />
jaar, lichamelijke/motorische ontwikkeling, sociaalemotionele<br />
ontwikkeling, volwassenen, oudere<br />
volwassenen, infectieziekten, allergieën, autoimmuunziekten,<br />
welvaartsziekten, ziekten ontstaan<br />
door tekorten, sterven, veelvoorkomende ziektes<br />
(griep, astma, blaasontsteking, dementie,<br />
hartinfarct etc.) kinderziekten, vaccinaties<br />
Po geven in bed, urinaal geven in bed, urineschuitje<br />
geven in bed<br />
Handelen bij splinters, flauwvallen, brandwonden,<br />
stabiele zijligging, greep van Heimlich, Rautek-greep<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 9 van 31<br />
N.v.t.<br />
N.v.t.<br />
N.v.t.<br />
N.v.t.
<strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> in relatie tot het kwalificatiedossier<br />
<strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> kent een duidelijke verantwoording <strong>met</strong> betrekking tot het<br />
kwalificatiedossier. Elke beroepstaak kent een uitgebreide verantwoording.<br />
De verantwoording is gedaan voor het KD 2010-2011, 2011-2012 en 2012-2013.<br />
In de docentenhandleiding vindt u de specificaties <strong>met</strong> de verwijzingen naar de<br />
kerntaken, werkprocessen en competenties.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 10 van 31
Dekking van het kwalificatiedossier.<br />
De kwalificatiedossiers 2010-2011 en 2011-2012.<br />
De kwalificatiedossiers van 2010 vindt u op de site van Calibris.<br />
2010:<br />
http://www.calibris.nl/onderwijs/ksdocumenten.php?vw=cks&sid=3&jaar=2010<br />
2011:<br />
http://www.calibris.nl/onderwijs/artikel.php?guid=836ccbae-fbee-11e0-b68a-<br />
12313b031a14<br />
2012:<br />
http://www.calibris.nl/onderwijs/artikel.php?guid=c881acc0-2bad-11e1-8652-<br />
12313b031a14<br />
Certificeerbare eenheden<br />
Het KD van <strong>Helpende</strong> bestaat uit drie certificeerbare eenheden. In onderstaand<br />
schema is aangegeven hoe de beroepstaken van <strong>Factor</strong>-E kunnen worden<br />
gekoppeld aan de certificeerbare eenheden.<br />
Certificeerbare eenheid Beroepstaken (BT)<br />
<strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Zorg en Welzijn<br />
Hulp bij huishouden, wonen en<br />
BT 1 Schoonmaken van de woonomgeving<br />
recreëren<br />
BT 4 Creëren van een sfeervolle groepsruimte<br />
BT 5 De was verzorgen<br />
BT 6 Bed opmaken<br />
BT 9 Werkplanning maken<br />
BT 10 Ondersteuning bieden bij het bereiden van de maaltijd<br />
Hulp bij persoonlijke verzorging/ADL BT 7 Wassen en aan- en uitkleden<br />
BT 8 Het uiterlijk verzorgen<br />
BT 11 Zorgvrager verplaatsen en bewegen<br />
BT 12 Zorgvrager ondersteunen bij de toiletgang<br />
BT 13 Handelen bij kleine ongelukken<br />
BT 14 Handelen bij grensoverschrijdend gedrag<br />
BT 15 Ondersteunen bij de zelfredzaamheid<br />
Hulp bij (sociale) activiteiten<br />
BT 2 Bieden van ondersteuning bij emotionele problemen<br />
BT 3 Ondersteuning bieden bij activiteiten<br />
BT 16 <strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit<br />
Het KD in <strong>Factor</strong>-E<br />
Op de volgende pagina ziet u een overzicht van de beroeptaken in het KD.<br />
Per werkproces is aangegeven welke beroepstaken uit <strong>Factor</strong>-E ingaan op<br />
aspecten van het werkproces.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 11 van 31
Kerntaak 1: Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning<br />
Werkproces Beroepstaak Competenties<br />
1.1 Maakt een werkplanning<br />
op basis van het zorg-,<br />
leef-, begeleidings- of<br />
activiteitenplan<br />
1.2 Ondersteunt bij<br />
huishouden en de woon-<br />
of verblijfsomgeving of<br />
opvangsituatie<br />
1.3<br />
Ondersteunt bij<br />
persoonlijke zorg/ADL<br />
Werkplanning maken<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
Schoonmaken van de woonomgeving<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Ondersteuning bieden bij het bereiden van<br />
de maaltijd<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Creëren van een sfeervolle groepsruimte<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
De was verzorgen<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Bed opmaken<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Wassen en aan- en uitkleden<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
J Formuleren en rapporteren<br />
Q Plannen en organiseren<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 12 van 31
1.3<br />
Ondersteunt bij<br />
persoonlijke zorg/ADL<br />
1.4 Ondersteunt bij (sociale)<br />
activiteiten en recreëren<br />
1.5<br />
Handelt in onvoorziene<br />
situaties<br />
Het uiterlijk verzorgen<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Zorgvrager verplaatsen en bewegen<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Zorgvrager ondersteunen bij de toiletgang<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Zorgvrager begeleiden een leven lang<br />
■ Cursus<br />
Ondersteuning bieden bij activiteiten<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
Handelen bij kleine ongelukken<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Handelen bij grensoverschrijdend gedrag<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
D. Aandacht en begrip tonen<br />
K. Vakdeskundigheid toepassen<br />
R. Op de behoeften en verwachtingen van de cliënt richten<br />
L Materialen en middelen inzetten<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
J Formuleren en rapporteren<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
J Formuleren en rapporteren<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 13 van 31
Kerntaak 2: Ondersteunen bij het zelfstandig functioneren<br />
Werkproces Beroepstaak Competenties<br />
2.1 Ondersteunt een<br />
cliënt/zorgvrager op<br />
emotioneel gebied<br />
2.2 Ondersteunt een<br />
cliënt/zorgvrager bij<br />
de zelfredzaamheid<br />
Ondersteuning bieden bij emotionele<br />
problemen<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
Zorgvrager ondersteunen bij<br />
zelfredzaamheid<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ Training<br />
Zorgvrager begeleiden een leven lang<br />
■ Cursus<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
D Aandacht en begrip tonen<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
Kerntaak 3: Uitvoeren van organisatie- en professioneel gebonden taken<br />
Werkproces Beroepstaak Competenties<br />
3.1 Werkt aan de eigen<br />
deskundigheidsbevordering<br />
en professionalisering<br />
3.2 Stemt de werkzaamheden<br />
af<br />
3.3 Evalueert de<br />
werkzaamheden<br />
<strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
Zorgvrager begeleiden een leven lang<br />
■ Cursus<br />
<strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
<strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit<br />
■ Project<br />
■ Cursus<br />
■ BPV<br />
■ <strong>Factor</strong>-E<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
K Vakdeskundigheid toepassen<br />
E Samenwerken en overleggen<br />
J Formuleren en rapporteren<br />
T Instructies en procedures opvolgen<br />
J Formuleren en rapporteren<br />
R Op de behoefte en verwachtingen van de klant richten<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 14 van 31
Het maken van een planning<br />
<strong>Factor</strong>-E voor <strong>Helpende</strong> is eenvoudig te plannen.<br />
De cursussen trainingen en projecten zijn over het algemeen even groot.<br />
Onderstaande tabel geeft een indicatie van het aantal studiebelastingsuren voor<br />
de student.<br />
Nr. Titel beroepstaak Cursus Training Project <strong>Factor</strong>-<br />
E<br />
BPV Totaal<br />
0 Introductie 20 - 20 - Nee 40<br />
1 Schoonmaken van de woonomgeving 20 20 20 - Ja 60<br />
2 Bieden van ondersteuning bij<br />
emotionele problemen<br />
20 - 20 20 Ja 60<br />
3 Ondersteuning bieden bij activiteiten 20 - 20 20 Ja 60<br />
4 Creëren van een sfeervolle<br />
groepsruimte<br />
10 - 20 Ja 30<br />
5 De was verzorgen 20 20 20 Ja 60<br />
6 Bed opmaken 20 20 20 - Ja 60<br />
7 Wassen en aan- en uitkleden 20 20 20 20 Ja 80<br />
8 Het uiterlijk verzorgen 20 20 20 - Ja 60<br />
9 Werkplanning maken 20 - 20 - Ja 40<br />
10 Ondersteuning bieden bij het bereiden<br />
van de maaltijd<br />
20 20 20 - Ja 60<br />
11 Zorgvrager verplaatsen en bewegen 20 20 20 - Ja 60<br />
12 Zorgvrager ondersteunen bij de<br />
toiletgang<br />
20 20 20 - Ja 60<br />
13 Handelen bij kleine ongelukken 20 20 20 - Ja 60<br />
14 Handelen bij grensoverschrijdend<br />
gedrag<br />
15 Zorgvrager ondersteunen bij<br />
zelfredzaamheid<br />
20 - 20 20 Ja 60<br />
20 - 20 - Ja 40<br />
16 <strong>Werken</strong> aan eigen professionaliteit 20 - 20 20 Ja 60<br />
17 Zorgvrager begeleiden een leven lang 40 40<br />
Totaal 370 180 340 100 990<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 15 van 31
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een cursus<br />
In de cursus worden de theoretische achtergronden behandeld. In grote lijnen<br />
bestaat de cursus uit theoriebronnen en uit opdrachten. De opdrachten sturen<br />
het leerproces.<br />
Een cursus leent zich prima voor een mix van klassikale uitleg en zelfstandig<br />
werken. U kunt als docent bijvoorbeeld een stuk theorie behandelen en<br />
vervolgens uw studenten een aantal opdrachten geven waar zij mee aan het<br />
werk kunnen gaan.<br />
U kunt uit de opdrachten ook een eigen selectie maken. Niet alle opdrachten<br />
hoeven gedaan te worden.<br />
Beroepsproduct<br />
De cursus begint <strong>met</strong> een casus. Deze casuïstiek kunt u mooi gebruiken om het<br />
onderwerp in te leiden bij uw studenten.<br />
Deze casus hoort bij het beroepsproduct.<br />
Het beroepsproduct werkt als een rode draad door de cursus. Bijvoorbeeld: ‘het<br />
maken van een was instructiekaart’.<br />
U kunt ervoor kiezen om het beroepsproduct te laten maken, maar u kunt er ook<br />
voor kiezen om dat niet te doen. Als u ervoor kiest om het beroepsproduct wel te<br />
laten maken, dan adviseren wij u om bij het begin van de lessenserie de<br />
beoordeling achter in de cursus <strong>met</strong> de student door te nemen.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 16 van 31
Opdrachten<br />
Na het beroepsproduct volgen de doelstellingen en de beoordelingscriteria voor<br />
de cursus als geheel.<br />
De cursus bestaat uit een grote serie opdrachten. Bij elke opdracht is <strong>met</strong> een<br />
poppetje aangegeven of het een groepsopdracht is of dat de opdracht alleen<br />
gedaan kan worden. Voor sommige opdrachten is het belangrijk dat de student<br />
eerst een stuk theorie bestudeert. In de rechterkantlijn is dan in een groen<br />
vlakje aangegeven welke theorie bij de opdracht bestudeerd moet worden.<br />
U kunt ervoor kiezen de theorie voor de opdracht te bespreken in een klassikale<br />
setting. Bij een groot aantal beroepstaken is ook filmmateriaal beschikbaar. Die<br />
kunt u natuurlijk ook klassikaal gebruiken.<br />
Boven de eerste opdracht staat: voorbereiding. Dit is bedoeld als de<br />
voorbereiding op het maken van het beroepsproduct.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 17 van 31
Uitvoering<br />
Na de opdrachten over de theorie volgt een opdracht die aanzet tot het maken<br />
van het beroepsproduct. Boven de opdracht staat dan ook: ‘uitvoering’. U kunt<br />
deze opdracht overslaan als u besluit geen beroepsproduct te maken.<br />
De laatste opdracht is een reflectieopdracht. Deze reflectieopdrachten zijn altijd<br />
heel concreet. De student kan hier aangeven wat hij/zij van de cursus vond en<br />
wat als moeilijk of makkelijk is ervaren.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 18 van 31
Leerpunten en beoordeling<br />
De student wordt aan het einde van de cursus gevraagd om de aandacht- en<br />
leerpunten te noteren.<br />
U kunt dit onderdeel goed gebruiken voor een POP- of PAP-gesprek.<br />
In de cursus is ook een beoordeling opgenomen. Dit is een beoordeling die hoort<br />
bij het beroepsproduct. U kunt deze bijvoorbeeld in een evaluatiegesprek <strong>met</strong> de<br />
leerling invullen.<br />
Toets<br />
Bij elke cursus hoort één formatieve toets. Deze wordt via de website<br />
(www.factor-e.nl) op twee manieren aangeboden. Namelijk in de vorm van een<br />
PDF en via een Word-bestand. De toets kan op verschillende momenten worden<br />
ingezet. Het meest logische moment is de toets kort na het afronden van de<br />
cursus in te zetten. Maar de docent kan er ook voor kiezen om aan het eind van<br />
de gehele beroepstaak de toets af te nemen. De toets is inclusief een<br />
antwoordmodel.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 19 van 31
Theoriebronnen<br />
Het laatste onderdeel van de cursus zijn de theoriebronnen. In de<br />
theoriebronnen wordt de theorie uitgelegd.<br />
U kunt de theoriebronnen gebruiken voor een klassikale uitleg.<br />
Naast de tekstbronnen zijn er ook filmpjes die zaken uitleggen.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 20 van 31
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een training<br />
Instructie<br />
In een training gaat het om het aanleren van vaardigheden. In het werkboek<br />
krijgt de leerling een opdracht.<br />
In de opdracht staat ook een verwijzing naar een filmpje en naar diverse<br />
protocollen.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 21 van 31
Protocollen<br />
Bij elke training horen een aantal protocollen. Deze protocollen staan op de<br />
website (www.factor-e.nl). Het voordeel van protocollen op de website is dat u<br />
deze kunt aanpassen aan uw eigen situatie of de situatie in de BPV.<br />
Naast de protocollen staan er op de website ook beoordelingslijsten voor de<br />
vaardigheden<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 22 van 31
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> een project<br />
In een project gaat het erom dat de student een grotere opdracht maakt. De<br />
student wordt uitgedaagd om zelf informatie in te winnen, <strong>met</strong> anderen samen te<br />
werken.<br />
Het project hoeft niet noodzakelijkerwijs na de training en de cursus gedaan te<br />
worden. Het project kan ook prima voor de cursus gedaan worden. In dit geval<br />
moet de student wel zelf informatie verzamelen.<br />
Casus<br />
Het project begint altijd <strong>met</strong> een casus, Hierin wordt een opdrachtgever<br />
geïntroduceerd die een opdracht heeft voor de student. In dit geval een<br />
instructieboekje.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 23 van 31
Vaste structuur<br />
De projecten in <strong>Factor</strong>-E hebben een vaste structuur. Dit geeft de student<br />
houvast en duidelijkheid.<br />
De onderdelen van een project zijn:<br />
- Opdrachtomschrijving<br />
- Voorbereiding<br />
- Vooronderzoek<br />
- Ontwerp<br />
- Uitvoering<br />
- Oplevering<br />
- Evaluatie.<br />
In de projecten staan ook blauwe teksten. Dit zijn teksten waarbij de student<br />
bijvoorbeeld een ‘go’ moet halen bij zijn docent of het verslag moet bijwerken.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 24 van 31
Beoordeling<br />
Het project eindigt <strong>met</strong> een beoordelingsformulier.<br />
Dit kunt u ook downloaden van de website.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 25 van 31
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E<br />
In de <strong>Factor</strong>-E staat het versterken van de empowerment en empathie van de<br />
student centraal. Aan de hand van een reeks opdrachten en oefeningen werkt de<br />
student hieraan. De <strong>Factor</strong>-E begint <strong>met</strong> de doelstellingen gevolgd door twee<br />
casussen.<br />
De casuïstiek zorgt voor een inleiding op de <strong>Factor</strong>-E. Het is aan te bevelen om<br />
de casussen samen <strong>met</strong> de studenten te bespreken.<br />
Een <strong>Factor</strong>-E bestaat verder uit opdrachten en oefeningen. De oefeningen<br />
hebben een vaste structuur en veronderstelt in de meeste gevallen sturing en<br />
begeleiding vanuit de docent. De gewenste docentenondersteuning wordt ook in<br />
de handleiding beschreven.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 26 van 31
De <strong>Factor</strong>-E wordt niet <strong>met</strong> een beoordeling afgesloten. Het gaat immers om het<br />
versterken van het zelfvertrouwen en het inlevingsvermogen.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 27 van 31
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> de BPV-opdrachten<br />
Bij elke beroepstaak hoort één BPV-opdracht. Alleen de opdracht voor de BPV is<br />
opgenomen. De voorbereiding die hieraan vooraf door de student kan worden<br />
uitgevoerd, staat op de website www.factor-e.nl.<br />
Elke BPV-opdracht begint <strong>met</strong> een inleiding gevolgd door de opdracht, de<br />
doelstellingen en de beoordelingscriteria waaraan voldaan moet worden.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 28 van 31
Naast de opdracht staat er rechts in het kader de verwijzing naar de<br />
voorbereiding en het beoordelingsformulier. Dit kunt u vinden op<br />
www.factor-e.nl.<br />
Aan de hand van de voorbereiding bereidt de student zich via opdrachten voor op<br />
het uitvoeren van de BPV-opdracht. Voordat de student kan beginnen <strong>met</strong> het<br />
uitvoeren van de BPV-opdracht, dient de student eerst zijn werkplan voor te<br />
leggen aan de BPV-begeleider. Hij bepaalt of de student zijn BPV-opdracht mag<br />
gaan uitvoeren.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 29 van 31
Na de uitvoering van de BPV-opdracht is er een moment van reflectie. De<br />
student wordt gevraagd om terug te kijken op de uitvoering en hiervan een<br />
verslag te schrijven.<br />
Elke BPV wordt afgesloten <strong>met</strong> een beoordeling. De beoordeling wordt zowel door<br />
de student als door de docent ingevuld. Beide beoordeling kunnen als<br />
uitgangspunt dienen voor een reflectiegesprek.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 30 van 31
Na de beoordeling formuleert de student zijn eigen leerdoelen en bespreekt dit<br />
<strong>met</strong> zijn begeleider.<br />
<strong>Werken</strong> <strong>met</strong> <strong>Factor</strong>-E <strong>Helpende</strong> Pagina 31 van 31