BEZUINIGINGENRAKEN - Limburgse Jagers

Oude op civiele EHBO gebaseerde protocol vervangen door ‘groene’ versie
INVOER NIEUwE zHKH
PROTOCOL VAN START
Het vertrouwde protocol Zelfhulp kameradenhulp
(ZHkH) gaat op de schop. Uit de lessons learned van
recente militaire operaties blijkt het huidige op de
civiele leest (EHBO) geschoeide protocol niet optimaal
te werken. Het is dus tijd voor iets nieuws. De nieuwe
ZHkH maakt korte metten met onpraktische elementen
uit het oude protocol en is puur gericht op het
handelen onder gevechtsomstandigheden.
Uit lessons learned van recente operaties blijkt
dat de civiele benadering van ZHKH in een
militaire setting minder effectief is. Zorg
moet ook onder vuur kunnen worden
uitgevoerd, het meenemen van hulpmiddelen
is beperkt en het evacueren van gewonden
is niet altijd direct mogelijk. De oplossing
lijkt voor de hand te liggen. Alle eerste
hulphandelingen die op het gevechtsveld
niet van belang zijn, zoals reanimatie,
worden niet meer opgenomen in het
protocol. Doel: een vergrootte overlevingskans
van een gewonde collega onder
gevechtsomstandigheden. “Een vernieuwing
van het protocol was hard nodig”, zegt
majoor Henk Jonker van het Opleidings- en
Trainingscentrum Logistiek. “Internationaal
is men al langer bezig de eerste hulpverlening
voor militairen aan te passen. Wij
wilden ook toe naar een model beter aansluit
bij de militaire omgeving.”
Verschillen
Het nieuwe ZHKH wijkt drastisch af van het
huidige protocol en is door het volgen van
het ‘Keep It Simple Stupid’ (KISS) principe veel
eenvoudiger, korter en praktischer. Het zorg
verlenen onder gevechtsomstandigheden
staat centraal. De link met EHBO is grotendeels
verdwenen en reanimatie verdwijnt als
militaire basisvaardigheid. Aan de grondslag
van dit besluit ligt een heldere redenering: De
kans dat een militair op het gevechtsveld een
acute hartstilstand krijgt, is zeer gering en bij
een gewonde met een penetrerend letstel
werkt reanimatie juist averechts. Maar er zijn
meer noviteiten. Zoals het onderscheid
tussen Care Under Fire en Tactical Field Care.
Care under Fire
Er is een directe dreiging voor eigen leven en
is de te verstrekken zorg minimaal.
Tactical Field Care
Er is geen directe dreiging meer en is de zorg
beperkt tot snelle controle van vitale
lichaamsfuncties en gericht op snelle afvoer
naar een veldhospitaal.
Een andere grote wijziging is het vervangen
van het begrip PAMAN (Persoonlijke
veiligheid waarborgen, Andermans veiligheid
waarborgen, Markeren, Alarmeren,
Noodzakelijke hulp verlenen) door TMT
(Toestand, Melden, Triage). In het nieuwe
concept wordt onderkend dat in bepaalde
situaties één hulpverlener voor meerdere
gewonden moet zorgen. Er moet dan een
handvat (triage) zijn om een behandelvolgorde
vast te stellen.
Invoering
De invoering van ‘ZHKH nieuwe stijl’ is
ondertussen begonnen. Al zal nog niet
iedereen daar onmiddellijk wat van merken.
Eerst is de beurt aan de instructeurs van de
eenheden. In de loop van 2011 wordt per
compagnie één functionaris aan het Instituut
Defensie Geneeskundige Opleidingen (IDGO)
tot ZHKH trainer opgeleid. De trainers
instrueren op hun beurt de onderofficieren
van het eigen organisatiedeel en fungeren als
vraagbaak in de methodiek. De onderofficieren
rest uiteindelijk de taak hun onderdeel de
juiste wijze van ZHKH bij te brengen. Zo zal
de inktvlek zich uitbreiden tot het bij alle
landmachteenheden is ingevoerd. Pas in april
2012 moeten alle CLAS eenheden (uitgezonderd
NATRES) volgens de nieuwe procedure
zijn opgeleid. Een snelle afvoer van de
gewonden blijft de prioriteit. Dit nieuwe
protocol en de daaruit voortkomende
herziene werkwijze hebben ook gevolgen
voor de persoonlijke uitrusting. In de
toekomst krijgt elke militair bij operationele
inzet de tourniquet (CAT), een wonddrukverband
(Israëli bandage) en een gecomprimeerd
gaas. Voor het O&T-aspect worden
per eenheid trainingspakketten verstrekt.
Het aantal hangt af van de trainingsverantwoordelijken
per eenheid.
18 > RINO APR 2011 RINO APR 2011 < 19