29.08.2013 Views

Rinoceros mei 2010 - Limburgse Jagers

Rinoceros mei 2010 - Limburgse Jagers

Rinoceros mei 2010 - Limburgse Jagers

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

INO<br />

personeelsblad 13 geMechaniseerde brigade • Mei <strong>2010</strong><br />

11 TaNkbaTaljON<br />

beReIdT zIch vOOR Op ‘WOelINgeN’<br />

• Fuselier kruist degens op nMk scherMen<br />

• honden zoeken explosieven voor 41 pagnbat<br />

1 RINO


RINO 2<br />

vOORWOORd<br />

Gister (12 april) kreeg ik een mailtje van de kpl 1 Imandt van de Sectie Communicatie.<br />

Of ik er wel aan dacht om het voorwoord voor de RINO op tijd aan te leveren. Tsja, een<br />

functionele aanwijzing van Imandt, dus aan de slag! Ik ben op het moment dat ik dit schrijf<br />

in Nieuw Milligen om met de brigadestaf en de brigadestafcompagnie te trainen voor onze<br />

taak als Hoofdkwartier voor de EU battlegroup. Vanaf 1 januari 2011 staat de staf van 13<br />

Gemechaniseerde Brigade stand-by om als Operationeel Hoofdkwartier ingezet te worden<br />

onder de vlag van de EU, samen met de nationale en internationale eenheden van de EU<br />

battlegroup. Meer daarover verderop in deze RINO.<br />

Ik kom net terug van een bezoek aan onze gewonden in Doorn. Ze waren zonder<br />

uitzondering ontzettend positief en gemotiveerd bezig met revalideren. Ik neem mijn baret<br />

voor hun af; wat een bikkels! Terug hier in Nieuw Milligen realiseerde ik mij dat het op de<br />

Legerplaats deze week erg rustig zou zijn. TFE 12 (o.a. 42 BLJ, 412 Pantsergeniecompagnie<br />

en het Hulppostpeloton) is intussen in zijn geheel ingeroteerd in Uruzgan. 11 Tankbataljon<br />

is op oefening in Beverlo en March en Famenne in België, net als een deel van 41<br />

Pantsergeniebataljon. Het 17e is druk met ondersteunen van de eindoefening van de<br />

Redeployment Task Force, waar ook mannen en vrouwen van onze brigade deel van<br />

uitmaken. De Geneeskundige compagnie is met de staf in het Maasziekenhuis in Boxmeer<br />

voor een oefening in het kader van Nationale Operaties en traint gelijktijdig met delen van<br />

de compagnie op de Oirschotse Heide. 42 BVE traint om zijn verkenningsvaardigheden op<br />

een hoger peil te brengen, de Bravo compagnie van 42 BLJ verbetert het voetoptreden met<br />

een oefening, de 11e Afdeling treft voorbereidingen voor schietoefeningen op het ISK. En<br />

dat alles ondersteund door 13 Herstelcompagnie. Een druk programma, maar zo hoort dat<br />

ook. We zijn ten slotte een volledig parate en wereldwijd inzetbare brigade. En dat maken<br />

we elke dag weer waar!<br />

Inzet in Uruzgan, de compagnie in de West vanaf medio deze zomer, het<br />

beveiligingspeloton voor Kandahar Airfield in de tweede helft van dit jaar, honderden<br />

soldaten en bijbehorend materieel met een zeer korte reactietijd inzetbaar voor Nationale<br />

Operaties. Om de capaciteiten en de kwaliteiten van onze brigade kan niemand heen!<br />

En dat zelfde geldt voor de andere eenheden van het Commando Landstrijdkrachten. De<br />

bijdrage van landstrijdkrachten aan de veiligheid in Nederland en de handhaving van de<br />

internationale rechtsorde is wezenlijk, nu en in de toekomst. Conflicten en crisissituaties<br />

worden ten slotte altijd op de grond opgelost!<br />

Het is jammer dat dit in de discussies over mogelijke bezuinigingen niet echt aan bod komt.<br />

Wij mogen trots zijn op wie we zijn en wat we doen: Professioneel, Kameraadschappelijk<br />

en altijd met volle Inzet. En we mogen daar ook over praten met onze familie, vrienden en<br />

kennissen. Ik ben in ieder geval trots op jullie!<br />

Commandant 13 Gemechaniseerde Brigade<br />

Brigadegeneraal Michiel van der Laan<br />

coloFon<br />

RINO is het personeelsblad van<br />

13 Gemechaniseerde Brigade en wordt<br />

uitgegeven onder verantwoordelijkheid<br />

van commandant 13 Mechbrig brigadegeneraal<br />

Michiel van der Laan.<br />

(Eind)Redactie & Samenstelling<br />

Korporaal1 Thijs Imandt<br />

(Eind)Redactie (Rino@mindef.nl)<br />

Korporaal1 Thijs Imandt<br />

Redactieadvies<br />

Kapitein Gian Santegoeds<br />

Fotografie<br />

Korporaal1 Joshua Laisina<br />

Layout<br />

Grafisch Dienst | AudioVisuele Dienst Defensie |<br />

Den Haag<br />

Druk<br />

OBT bv, Den Haag<br />

Adres redactie<br />

Generaal-majoor De Ruyter van Steveninckkazerne,<br />

Gebouw 20<br />

Eindhovensedijk 42<br />

5688 GN Oirschot<br />

Telefoon: 040-2665103<br />

Mail: Rino@mindef.nl<br />

Fax: 040-2665170<br />

inhoud<br />

6<br />

12<br />

20<br />

rino • Mei <strong>2010</strong><br />

verkenners 11 tankbat<br />

beReIdeN zIch vOOR Op ‘WOelINgeN’<br />

aRTIkeleN<br />

8. een dagje in het budelse bos Met de loopbaanlinters<br />

9. zien en beleven op de landMachtdagen <strong>2010</strong> in havelte<br />

10. 13 luchtverdedigingsbatterij heeFt bijzondere band Met 13 Mechbrig<br />

11. Majoor sentse draait zijn laatste uitzending in soedan<br />

12. explosieve stoFFen zoeken Met honden voor veiligheid in aFghanistan<br />

14. laatste loodjes voor oMlt’ers van 42 bve<br />

15. Fuseliers blijven scherp in deh rahwod<br />

16. isaF-gewonden delen ervaringen op lotgenotencontactdag<br />

17. 13 gnk neeMt kijkje in de ‘keuken’ van burgerhulpverleners<br />

18. ijzige oMstandigheden in noorwegen voor verkenners<br />

22. eu battlegroup per 1 januari 2011 stand-by voor inzet<br />

23. exFiltratieoeFening 42 blj is goed voor teaMgevoel<br />

rubrieken<br />

2. voorwoord generaal van der laan<br />

4. de opening<br />

20. rino sportieF: het nMk scherMen in den helder<br />

24. rino varia<br />

26. rvs-kazerneMededeling<br />

27. rinostalgie<br />

28. teaMgevoel: takelploeg van 13 herstel (11 tankbat)<br />

Vigilans et paratus (waakzaam en paraat)<br />

13 Gemechaniseerde Brigade voert in haar logo de rinoceros, beter bekend als de neushoorn. Het is een<br />

dier dat doorgaans van weinigen iets te vrezen heeft en vreedzaam van aard is. De rinoceros lijkt log<br />

en goedig. Wordt hij echter bedreigd, blijkt hij snel, wendbaar en in staat te zijn om de tegenstander<br />

onherstelbare schade toe te brengen. Zijn dikke huid komt hem dan goed van pas als pantser.


RINO<br />

4<br />

DE OpeNINg<br />

schieten<br />

in zuid-aFrika<br />

Sgt 1 Kim Verhees (41 Pagnbat) deed in maart met succes mee<br />

aan een internationale schietwedstrijd in Bloemfontein, Zuid Afrika.<br />

Haar prestaties liegen er niet om.<br />

Medailleuitreiking in de brabanthallen<br />

Honderden brigadegenoten ontvingen 5 maart de<br />

Herinneringsmedaille Vredesoperaties voor hun inzet<br />

tijdens de ISAF-missie in de Afghaanse provincies<br />

Uruzgan en Kandahar. Commandant der Strijdkrachten<br />

generaal Peter van Uhm reikte de decoraties samen met<br />

vertegenwoordigers van zowel de krijgsmacht als de<br />

Tweede Kamer uit in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch.<br />

Tijdens de uitreiking werd stilgestaan bij de hoogte- en<br />

dieptepunten gedurende de missie, die van juli 2009 tot<br />

en met februari van dit jaar liep. “Met andere landen<br />

hebben we er in Uruzgan voor gezorgd dat er een solide<br />

basis ligt voor opbouw”, zei van Uhm. Een fundament<br />

gegoten in Nederlands beton, dat nog lang zal blijven<br />

liggen.”<br />

• 1x individueel goud op 300 mtr, 10 schoten liggend, 5x 5 seconden<br />

• 1x team (4 personen) zilver op 200 mtr Sentry Match<br />

• 1x team (4 personen) zilver op 300 mtr inclusief rundown van 300 naar 100 mtr<br />

• 1x team (8 personen) zilver op Team Match, diverse afstanden van 100 t/m 400 mtr<br />

• 1x individueel brons met alle snelvuur (rapids) en snapvuur (bv 5x5 sec en 10x3 sec) bij elkaar opgeteld.<br />

• 15e (overall) in de TOP 100 (op de laatste dag voor de finale)<br />

• Beste vrouw overall (geen medaille gekregen want het betrof eigenlijk alleen de Zuid Afrikaanse vrouwen)<br />

Na de finaledag is ze 16e overall geworden van de in totaal 250 deelnemers.<br />

Ze schoot in de X-class, dat wil zeggen met de Diemaco C7A1.<br />

Minister van deFensie in een leopard-tank<br />

Minister Eimert van Middelkoop bracht op maandag 22 maart een<br />

bezoek aan de RvS-kazerne. Na een ontvangst bij brigadegeneraal<br />

Van der Laan en commandant 11 Tankbat, luitenant-kolonel Koek,<br />

klom de minister op de commandantenstoel van een Leopard 2<br />

A6. Vervolgens reed hij mee terwijl het tankpeloton een tactische<br />

verplaatsing, een vuuroverval en een tegenstoot uitvoerde. Hij gaf aan<br />

onder de indruk te zijn van de souplesse en de kracht van de tank.<br />

“De Leopard ziet er groot en imposant uit, maar beweegt zo soepel<br />

als een balletdanseres”, zei hij. “Het was een bijzondere ervaring<br />

om voor de eerste keer mee te mogen rijden. Het personeel is goed<br />

ingespeeld op de mogelijkheden van het voertuig. En de chauffeur<br />

hield zich zelfs nog in, omdat ik erin zat!” Eerste luitenant Franse van<br />

het Bravo-Eskadron was blij met het bezoek van de minister.<br />

“We hebben kunnen laten zien waar onze eenheid toe in staat is.”<br />

5<br />

RINO


RINO<br />

6<br />

EEN REGEN VAN BLOkkEN EN AutOBANDEN<br />

verkenners 11 tankbat<br />

BEREIDEN ZICH VOOR OP<br />

‘WOelINgeN’<br />

“Ik ben boos”, roept een stevige<br />

man van een jaar of dertig. “Jullie<br />

komen hier met je vliegtuig en met<br />

je agressie.” De stevige man blijkt<br />

een KMAR-instructeur te zijn die het<br />

verkenningspeloton van 11 Tankbat<br />

voorbereidt op zijn taken in Curacao<br />

in het kader van Cie in de West. De<br />

eenheid volgde in maart de cursus<br />

‘Beteugelen van Woelingen’; een<br />

variant van Crowd and Riot Control<br />

(CRC).<br />

Het begint allemaal met een week<br />

kaderopleiding in Apeldoorn. Hier krijgen<br />

de korporaals, de sergeanten, de opc en<br />

de pelotonscommandant handvatten<br />

uitgereikt om overweg te kunnen met<br />

verstoringen van de openbare orde.<br />

De KMAR-instructeurs leren hen wat<br />

voor bevoegdheden ze hebben en wat<br />

proportioneel geweld precies inhoudt.<br />

Maar ook de onderlinge communicatie en<br />

groepsprocessen van relschoppers komen<br />

aan de orde. “Bij ongeregeldheden willen<br />

we er graag achter komen hoe de groep<br />

die problemen veroorzaakt, in elkaar steekt.<br />

Willen ze gewoon rellen of willen ze graag<br />

“WE WILLEN ERACHtER kOMEN<br />

WIE ZE ZIjN EN WAt ZE WILLEN;<br />

WIE IS HEt BAASjE EN WIE ZIjN<br />

DE VOLGERS”<br />

gehoord worden? Wie zijn de baasjes<br />

en wie de volgers?”, vraagt luitenant<br />

Andreas Tabor, de pelotonscommandant,<br />

zich af. “Verder leren we hoe we in<br />

verschillende formaties kunnen optreden.<br />

Ook anticiperen op eventuele onverwachtse<br />

gebeurtenissen behoort tot de lesstof.”<br />

lastige houdingen<br />

In de eerste lesweek is het hele peloton<br />

weer compleet. Twee opperwachtmeesters<br />

van de KMAR leren mogelijke houdingen<br />

aan: vaardighouding en wapenstok hoog<br />

zijn enkele varianten. “Met een helm op,<br />

een beschermingspak aan, een schild in de<br />

linkerhand, een lange rubberen wapenstok<br />

in de rechterhand en een megafoon die de<br />

hele tijd aan je schouder bungelt, is het vrij<br />

“DEZE tON MEt BLOkjES IS<br />

SPECIAAL VOOR DE LuIt”<br />

lastig om die houdingen aan te nemen”,<br />

betoogt Tabor. Ondertussen beukt hij<br />

met de wapenstok tegen het stootkussen<br />

van zijn sparringpartner. Wachtmeester<br />

Schoonbrood, een brede kerel, is niet erg<br />

onder de indruk en laat even later zien<br />

dat het een stuk harder kan. “Afstand<br />

houden”, roept hij met luide stem. De<br />

opper van de KMAR kijkt tevreden<br />

toe.<br />

incasseren<br />

Dan is het tijd om te leren<br />

incasseren. Een groep staat met<br />

het schild voor de borst klaar<br />

om te ontvangen. De andere,<br />

iets enthousiastere groep, mag<br />

houten blokjes van een kubieke<br />

decimeter richting de collega’s gooien.<br />

Eerst onderhands om te wennen, dan<br />

bovenhands op 70 % van de kracht en<br />

dan maximaal. Vooral wanneer Tabor zich<br />

tussen de ontvangers begeeft, stijgt het<br />

gejoel onder de werpers. “Deze ton met<br />

blokjes is speciaal voor de luit”, roept een<br />

van hen. Tabor is duidelijk niet van plan<br />

zich over te geven en schreeuwt tijdens<br />

het gooi- en smijtwerk “kunnen jullie niet<br />

harder?”. De ervaringen achteraf geven aan<br />

dat het erg wennen is om de neiging om<br />

in elkaar te duiken, te onderdrukken. “Het<br />

is heel onnatuurlijk voor ons om een soort<br />

‘sitting duck’ te zijn”, vindt Tabor. Even later<br />

krijgen de groepen zelfs autobanden en<br />

pallets naar zich toe gesmeten. Een soldaat<br />

vindt dat niet veel voorstellen. “Waar ik<br />

vandaan kom, gooien relschoppers niet met<br />

autobanden, maar met tractorbanden”,<br />

kraait hij triomfantelijk.<br />

Op lINIe OveR de<br />

parkeerplaats<br />

Na alle groepsoptredens gaat even later het<br />

gehele peloton aan de slag. In verschillende<br />

formaties lopen ze over de kazerne. Op<br />

een parkeerplaats vol voertuigen gaat<br />

het wat moeizaam. Het peloton komt op<br />

linie, maar moet nu en dan gaten laten<br />

vallen om tussen de geparkeerde auto’s<br />

door te kunnen. De KMAR-instructeurs<br />

zijn uiteraard voor de gelegenheid even<br />

‘relschoppers’. Door gebruik te maken<br />

van de gaten die soms vallen, proberen zij<br />

door de linie heen te breken. Ze testen de<br />

linie al rennend, draaiend, schreeuwend<br />

en provocerend, maar de verkenners<br />

geven zich niet zomaar gewonnen. Telkens<br />

wanneer een ‘relschopper’ een uitval doet<br />

richting een gat in de linie, wordt dat netjes<br />

opgevuld door het aansluiten van een of<br />

meerdere soldaten.<br />

blauw optreden<br />

Korporaal Hilberdink, plaatvervangend<br />

groepscommandant (lader) bij het<br />

verkennerspeloton vindt de cursus<br />

‘Beteugelen van Woelingen’ een mooie<br />

gelegenheid om eens blauw op te treden<br />

met 11 Tankbat. “In Afghanistan werkten<br />

we samen met de KMAR in het Police<br />

Mentoring Team (PMT). We legden hen<br />

toen vaak het militaire optreden uit, nu<br />

kunnen we eens een kijkje nemen in hun<br />

“WAAR Ik VANDAAN kOM,<br />

GOOIEN RELSCHOPPERS NIEt<br />

MEt AutOBANDEN MAAR MEt<br />

tRACtORBANDEN”<br />

keuken en leren van hun werkwijze en<br />

manieren van optreden.” De inzet van<br />

wapens is een groot verschil. “Normaal<br />

hebben we een Diemaco C7, nu hebben<br />

we de wapenstok en als uiterste redmiddel<br />

een Glock. Dat is een behoorlijke<br />

omschakeling.”<br />

eindoeFening<br />

In de laatste week van de cursus vonden de<br />

individuele en gezamenlijke eindoefeningen<br />

plaats op een kazerne in Weeze (Dld).<br />

Alle militairen van het verkennerspeloton<br />

slaagden voor beiden. Luitenant Tabor is<br />

erg tevreden met het eindresultaat. “Dit is<br />

toch een vrij intense cursus. Je krijgt veel<br />

verbaal en fysiek geweld over je heen. En<br />

het verschil met het groene optreden is<br />

ook behoorlijk. Nu hebben we een ‘vijand’<br />

binnen een meter afstand staan, terwijl dat<br />

normaal toch minimaal vijftig keer zover<br />

is.” De KMAR-instructeurs krijgen ook een<br />

pluim van Tabor. “Ze pakken het goed aan.<br />

Ze houden goed rekening met het feit dat<br />

wij vaak om moeten schakelen vanuit onze<br />

‘groene wereld’.”<br />

7<br />

RINO


DERDE PRAktIjkWEEk GRONDOPtREDEN VOOR LOOPBAANLINtERS<br />

‘Ik ZIt LIEVER IN HEt bos<br />

DAN IN DE schoolbanken’<br />

In de eerste twee weken van de<br />

praktijkweken van de Mbo-opleiding<br />

Veiligheid en Vakmanschap in Budel<br />

(onderdeel van het Loopbaanlint;<br />

zie Rino 2) werden vooral de<br />

basis militaire vaardigheden en<br />

commandovoering beoefend.<br />

Deze week is er aandacht voor de<br />

waarnemings- en luisterpost (WLP),<br />

radio- en telefonieprocedures,<br />

patrouillelopen en het behandelen<br />

van krijgsgevangenen. Wat vinden de<br />

Loopbaanlinters er van?<br />

•In de klas zitten op het ROC of<br />

hier in het bos bezig zijn, wat doe je<br />

liever?<br />

Jori Hendriks (18) Niveau 2 – soldaat/<br />

korporaal: “Ik zit liever in het bos. De hele<br />

dag in een schoolbank zitten, is soms erg<br />

saai. Hier in het veld leer ik dingen die ik<br />

normaalgesproken nooit zou leren.”<br />

Rob Oerlemans (17) – Niveau 3 -<br />

onderofficier: “Voor mij ook het bos. De<br />

theorie die we op het ROC krijgen, blijft<br />

vaak maar half hangen. Ik onthoud het veel<br />

beter als ik het in de praktijk gebracht heb.”<br />

Ruud Vercoulen (17) Niveau 3 -<br />

onderofficier: “Het bos is veel leuker. Ik ben<br />

meer van het uitvoeren dan de hele dag te<br />

moeten luisteren in een klaslokaal.”<br />

•Wat heb je tot nu toe in de praktijk<br />

gebracht?<br />

Jori: “We hebben een tactische patrouille<br />

gelopen in verschillende formaties,<br />

zhkh beoefend, lessen ammunition<br />

awareness gehad en leren werken met het<br />

kaartkompas.”<br />

Rob/Ruud: “In februari liepen we onze<br />

eerste tactische patrouille, wat was het<br />

toen koud zeg. In de tweede praktijkweek<br />

gingen we verder in op commandovoering<br />

en het bevel. In de komende weken in<br />

Budel gaan we ook leidinggeven aan de<br />

jongens en <strong>mei</strong>den uit de niveau 2-groep.”<br />

•Wat leer je deze week?<br />

Jori: “Van 19.30 tot 07.30 uur zitten we om<br />

de beurt in de WLP, maar die moeten we<br />

eerst nog graven. We krijgen al wel twee<br />

dagen les over zaken die we vannacht nodig<br />

V.l.n.r. Jori Hendriks, Ruud Vercoulen<br />

en Rob Oerlemans<br />

kunnen hebben; de aanroepprocedure<br />

met daarin het wachtwoord-wederwoord<br />

systeem en hoe we om moeten gaan<br />

met eventuele krijgsgevangenen. Ik ben<br />

benieuwd hoe het gaat vannacht.”<br />

Rob/Ruud: “Wij gaan ook tot<br />

morgenochtend de WLP in. In de<br />

dagen daarna scherpen we onze<br />

instructiebekwaamheid verder aan<br />

door het geven van lesjes over diverse<br />

onderwerpen.”<br />

•Hoe zijn de instructeurs?<br />

(Ze luisteren niet mee)<br />

Jori: “Het zijn duidelijk specialisten. Ze<br />

geven goed gestructureerde lessen waar je<br />

veel van opsteekt maar waarin iedereen ook<br />

actief moet meedoen. “<br />

Rob: “Ze weten wat het vak inhoudt,<br />

echte professionals. Ik vind het fijn dat ze<br />

dingen net zo vaak herhalen tot iedereen ze<br />

begrijpt.”<br />

Ruud: “Ze geven naast de standaard lesstof<br />

ook veel extra informatie waar je veel aan<br />

hebt. Wel erg jammer dat ze soms mijn<br />

<strong>Limburgse</strong> accent belachelijk maken, terwijl<br />

ze zelf zo Brabants praten als maar kan; ik<br />

bedoel ‘een bietje’ kun je eten en betekent<br />

niet een beetje.”<br />

•Heb je al een idee waar je heen wilt<br />

na deze opleiding?<br />

Jori: “Ik heb een sterke voorkeur voor de<br />

marine. Van familieleden die daar werken<br />

heb ik al zoveel mooie verhalen gehoord.”<br />

Rob: “De pantserinfanterie trekt me wel<br />

vanwege de actie die je daar meemaakt.<br />

Maar ook het ‘sneaky’ optreden van de<br />

verkenners lijkt me wel wat.”<br />

Ruud: “Ik wil naar de verkenners van 42<br />

BLJ, hun band met Limburg bevalt me wel.<br />

Daarnaast wil ik graag met Fenneks werken,<br />

prachtige apparaten.”<br />

landMachtdagen IN HAVELtE<br />

de landMachtdagen koMen er weer aan. het<br />

landMachteveneMent vindt dit jaar plaats op<br />

28, 29 en 30 Mei op de johannes postkazerne en<br />

het daarnaast gelegen oeFenterrein in havelte.<br />

De Landmacht is over de hele wereld inzetbaar. Het thema van de Landmachtdagen<br />

<strong>2010</strong> is dan ook ‘Wereldwijd inzetbaar op missie’. Onder uiteenlopende klimatologische<br />

omstandigheden kunnen de landmachtmilitairen bijdragen aan vrede en veiligheid. Maar<br />

ook in ons eigen land kunnen militairen worden ingezet om steun te verlenen. Daarom is de<br />

Koninklijke Landmacht onmisbaar!<br />

Bezoekers kunnen in Havelte zelf zien en beleven op welke manier en met welk materieel<br />

de Landmacht wereldwijd kan optreden. En er kan kennis worden gemaakt met de<br />

verschillende missies, waaraan de Landmacht de afgelopen decennia heeft bijgedragen.<br />

29 en 30 <strong>mei</strong> <strong>2010</strong>, Havelte<br />

Landmacht<br />

dagen<br />

Wereldwijd inzetbaar op missie<br />

www.defensie.nl/opendagen<br />

Ook dit jaar staat het programma bol<br />

van demonstraties en activiteiten, waarbij<br />

bezoekers ook zelf de handen uit de<br />

mouwen kunnen steken. Zo is er een<br />

speciaal programma voor kinderen tot<br />

twaalf jaar. Voor de oudere kinderen staat<br />

ook een spannende en uitdagende activiteit<br />

op de planning, waaruit zal blijken of ze<br />

“geschikt of ongeschikt” zijn voor deze<br />

landmachtdagen.<br />

Op vrijdag 28 <strong>mei</strong> is de Johannes<br />

Postkazerne open voor alle werknemers van<br />

het Commando Landstrijdkrachten en hun<br />

familie en voor scholieren en reservisten. De<br />

Veteranendag wordt dit jaar gecombineerd<br />

met de Landmachtdagen en vindt op 28<br />

<strong>mei</strong> in Havelte plaats.<br />

praktische inForMatie:<br />

Adres:<br />

Johannes Postkazerne<br />

Johannes Postweg 7<br />

7973 JB Darp<br />

OpeNbaaR veRvOeR<br />

Vanwege de verwachte verkeersdrukte,<br />

wordt aangeraden met het openbaar<br />

vervoer te reizen naar NS-station<br />

Steenwijk of Meppel. Tussen deze NSstations<br />

en de Johannes Postkazerne<br />

pendelen gratis bussen.<br />

Met de auto<br />

Er rijden pendelbussen vanaf een achttal<br />

parkeerplaatsen in de buurt van de<br />

Johannes Postkazerne. Deze bussen<br />

worden ingezet op vrijdag van 13.00 uur<br />

tot 18.00 uur en op zaterdag en zondag<br />

tussen 08.00 uur en 18.00 uur. Tot een<br />

straal van 20 kilometer wordt de route<br />

naar de parkeerplaatsen aangegeven via<br />

bewegwijzeringboorden.<br />

RINO 8<br />

9 RINO


RINO<br />

10<br />

13 LuCHtVERDEDIGINGSBAttERIj ‘YPENBuRG’ MAjOOR SENtSE NEEMt DEEL AAN uNMIS<br />

eeN bIjzONdeRe baNd<br />

MEt 13 MECHBRIG<br />

Schematische weergave van het optreden van het 13 Luchtverdedigingbatterij ‘Ypenburg’.<br />

De luchtverdediging van de<br />

Koninklijke Landmacht heeft<br />

de afgelopen jaren enorme<br />

ontwikkelingen ondergaan. Daar<br />

waar voorheen 13 Mechbrig<br />

beschikte over een eigen<br />

pantserluchtdoelartilleriebatterij met<br />

de markante PRTL ‘Cheetah’ en de<br />

Stinger als hoofdwapensystemen,<br />

is de moderne KL-luchtverdediging<br />

gecentraliseerd en ondergebracht bij<br />

het Commando Luchtdoelartillerie<br />

(CoLua).<br />

Het Commando is gelegerd op<br />

luchtmachtbasis De Peel en heeft de<br />

beschikking over ‘state of the art’ materieel.<br />

Ook is de samenwerking met Groep<br />

Geleide Wapens (Klu) met de Patriot<br />

als hoofdwapensysteem geïntensiveerd.<br />

Het Colua beschikt nu over twee<br />

luchtverdediginsbatterijen, namelijk 13<br />

Luverdbt ‘Ypenburg’ en 11 Luverdbt<br />

‘Kaimana’ en een opleidingsbatterij.<br />

Iedere luchtverdedigingsbatterij beschikt<br />

ondermeer over een radargroep, een<br />

peloton dat beschikt over Advanced<br />

Medium Range Air to Air Missilles<br />

(AMRAAM) en drie Stinger-pelotons. Deze<br />

Stinger-pelotons hebben de beschikking<br />

over Stingerplatforms geplaatst op Fennek<br />

of MB voertuigen. De elementen van<br />

de batterij zijn uitwisselbaar; zo kan er<br />

afhankelijk van de opdracht een ‘op maat<br />

gemaakte’ luchtverdedigingsbatterij worden<br />

samengesteld.<br />

Eén van de grootste veranderingen is de<br />

wijze van optreden. Daar waar voorheen<br />

de PRTL ‘Cheetah’ en Stingers enkel via de<br />

radio met elkaar in contact stonden, is nu<br />

ieder systeem verbonden met een draadloos<br />

netwerk dat een groter bereik heeft dan<br />

het W-LAN bij mensen thuis (W-WAN).<br />

Dit netwerk dient niet alleen voor het<br />

vergroten van de ‘situational awareness’,<br />

ook de doelbestrijding kan nu effectiever<br />

en efficienter plaatsvinden. Een ander<br />

voordeel van het netwerk is dat men nu<br />

niet meer afhankelijk is van één radar. Men<br />

kan nu beschikken over een samengesteld<br />

luchtbeeld van meerdere radars, dat ook<br />

nog aangevuld of gedeeld kan worden<br />

met andere luchtruimgebruikers (F16,<br />

luchtverdedigings- en commando fregat,<br />

AWACS etc.). Ook het bereik, zowel in<br />

zicht als vuur, is aanzienlijk vergroot. Door<br />

al deze veranderingen is de kwaliteit van de<br />

luchtverdediging sterk verbeterd. Afgelopen<br />

periode bestond voor 13 Luverdbt<br />

‘Ypenburg’ uit het opwerken met de nieuwe<br />

systemen tot niveau II en III.<br />

Er bestaat geen commandolijn meer tussen<br />

13 Mechbrig en 13 Luverdbt ‘Ypenburg’.<br />

Echter de band tussen de twee is blijven<br />

bestaan. Deze is ook terug te vinden in<br />

het eenheidsembleem van de eenheid en<br />

wordt gesymboliseerd door de koereiger.<br />

De koereiger bevindt zich in de natuur in<br />

de nabijheid van de neushoorn om voor<br />

deze (vliegende) insecten af te vangen.<br />

De naamstoevoeging ‘Ypenburg’ verwijst<br />

naar de slag om Ypenburg in <strong>mei</strong> 1940.<br />

De lijfspreuk van 13 Luverdbt ‘Ypenburg’<br />

is AER MEA ARENA EST of te wel ‘HET<br />

LUCHTRUIM IS MIJN STRIJDTONEEL’<br />

Binnen de Sectie G3 van 13 Mechbrig<br />

is een liaison-officier luchtverdediging<br />

werkzaam. Voor vragen met betrekking tot<br />

luchtverdediging kun je bij hem terecht:<br />

*06 549 65034.<br />

‘soedan WORDt<br />

MIjN vIeRde<br />

EN LAAtStE uItZENDING’<br />

Majoor Sentse van Sectie G3 van de<br />

Stafstafcie 13 Mechbrig vertrekt in<br />

<strong>mei</strong> voor een half jaar naar Soedan.<br />

Hij neemt daar deel aan de United<br />

Nations Mission in Sudan (UNMIS).<br />

Sentse is bij de brigade stafofficier<br />

Information Operations maar werkt in<br />

Soedan als militair waarnemer. In die rol<br />

gaat hij na of de Soedanese bevolking zich<br />

aan het vredesakkoord tussen Noord- en<br />

Zuid-Soedan houdt. “Ik wilde graag naar<br />

Afrika”, zegt hij. “In 1994 zou ik ook<br />

gaan, maar toen werd de missie afgeblazen<br />

vanwege de oorlog die uitbrak tussen<br />

de Hutu’s en de Tutsi’s in Rwanda.” Het<br />

avontuur in Soedan wordt de vierde en<br />

tevens laatste uitzending voor Sentse;<br />

volgend jaar gaat hij met functioneel<br />

leeftijdsontslag. Eerder was hij al in Bosnië<br />

en Afghanistan.<br />

De eerste drie weken krijgt hij een VNopleiding<br />

in de hoofdstad Khartoem en<br />

slaapt hij in een heus ‘Holland House’.<br />

Daarna worden de waarnemers over de<br />

vijfentwintig compounds verdeeld. Op<br />

welke hij terechtkomt, weet Sentse nog<br />

niet. Wel staat vast dat hij met een vaste<br />

Nederlandse buddie samenwerkt; een<br />

kapitein van de KMAR. “Maar als we op<br />

patrouille gaan, doen we dat met een<br />

waarnemer van een andere nationaliteit”,<br />

legt hij uit. “Net als in Uruzgan doen we<br />

ook voetpatrouilles, dagpatrouilles met<br />

Landcruisers, weekpatrouilles met force<br />

protection en luchtpatrouilles met een heli.<br />

In het gebied van de rivier de Blauwe Nijl<br />

ook vaarpatrouilles.”<br />

uNMIS heeft als belangrijkste taak toe te zien op de naleving van het vredesakkoord<br />

tussen Noord- en Zuid-Soedan (2005). Belangrijke mijlpalen zijn de verkiezingen in<br />

april <strong>2010</strong> en het referendum in januari 2011 over de toekomstige status van Zuid-<br />

Soedan. De Nederlandse tweede kamer is onlangs akkoord gegaan met een verlenging<br />

van de Nederlandse militaire inbreng in Soedan, tot april 2011.<br />

Wil jij graag weten hoe het majoor Sentse vergaat in Soedan? Blijf dan de Rino in de<br />

gaten houden voor een verslag vanuit Afrika.<br />

UNMIS<br />

Totale stabilisatiemacht ±10.000<br />

Militairen / (NL) ± 9.000 (15)<br />

Militaire waarnemers ± 750<br />

Politieofficiers / (NL) ± 715 (12)<br />

Internationaal burgerpersoneel (ondersteunend) ± 825<br />

Lokale burgerstaf ± 2550<br />

Vrijwilligers van de Verenigde Naties ± 370<br />

Aantal landen dat militair personeel levert 71<br />

Aantal landen dat politiepersoneel levert 47<br />

11 RINO


RINO 12<br />

‘ALS jE SAMEN MEt jE HOND ExPLOSIEF MAtERIAAL VINDt, VOEL jE jE WERELDkAMPIOEN’<br />

CuRSuS ROutE<br />

OVERWAtCH<br />

search dog<br />

Wist je dat honden veertig keer zo<br />

goed kunnen ruiken als mensen? Vast<br />

niet. En zo is er nog veel meer dat maar<br />

weinig mensen weten over onze trouwe<br />

viervoeters. De Rino liep een dag mee<br />

met vier militairen van 13 Mechbrig die<br />

straks met hun hond in Afghanistan<br />

naar explosieve stoffen zoeken.<br />

Adjudant Willy Stevens, Hoofd<br />

Hondengeleiding (130 Squadron) op<br />

vliegbasis Woensdrecht.<br />

selectieprocedure<br />

“Als eenheden zoals 13 Mechbrig naar<br />

ons toekomen voor de cursus Route<br />

Overwatch Search Dog (ROSD) beginnen<br />

we met een selectieronde. Mensen die<br />

helemaal niets met honden hebben, kunnen<br />

we hier niet gebruiken. Verder moeten<br />

hondenbegeleiders standvastig zijn, goed<br />

kunnen werken onder stress en hun emoties<br />

kunnen tonen. Die eigenschappen zijn<br />

een vereiste om een goede band op te<br />

kunnen bouwen met een hond, want het<br />

samenwerken met deze dieren maakt veel<br />

los bij mensen.”<br />

Welke hONd<br />

bij welk teaM?<br />

“Als we eenmaal de juiste personen<br />

gevonden hebben, begint het aftasten.<br />

Tijdens een kennismakingsgesprek proberen<br />

we de cursisten zo goed mogelijk te leren<br />

“MENSEN DIE HELEMAAL NIEtS<br />

HEBBEN MEt HONDEN, kuNNEN<br />

WE HIER NIEt GEBRuIkEN”<br />

kennen. Ze mogen daarna om de beurt<br />

met een hond wandelen om te kijken welke<br />

volgens hen het beste bij hun karakter<br />

past. De uiteindelijke keuze is aan ons<br />

omdat wij de honden natuurlijk als geen<br />

ander kennen en weten wat voor ‘baasje’<br />

ze nodig hebben om zo goed mogelijk te<br />

functioneren. Aan iedere hond worden<br />

vervolgens twee cursisten gekoppeld, een is<br />

begeleider, een is assistent.”<br />

blOedlIjNeN eN<br />

geurenwereld<br />

“Ik werk al mijn hele leven met honden en<br />

vanaf de jaren tachtig met werkhonden hier<br />

bij de KLU, dus ik weet precies waar ze aan<br />

moeten voldoen om goed mee te kunnen.<br />

De meeste honden zijn herders maar we<br />

zijn ook net begonnen met labradors. Het<br />

begint allemaal bij de juiste bloedlijn, dat wil<br />

zeggen dat ze gefokt zijn vanuit een goede<br />

stamboom van werkhonden. Hierdoor is<br />

de kans groot dat ze goede eigenschappen<br />

als moed, apporteer- en buitdrift bezitten.<br />

Een uitstekend reukvermogen is bij deze<br />

cursus uiteraard het belangrijkste omdat<br />

de hond straks naar explosieve stoffen<br />

speurt met zijn neus. Volgens Amerikaans<br />

onderzoek ruikt een hond veertig keer zo<br />

goed als een mens. Als je die informatie<br />

omzet naar digitale gegevens levert dat bij<br />

mensen een A4’tje vol enen en nullen op;<br />

bij honden is de stapel A4’tjes 1.20 meter<br />

hoog! Het is maar goed dat de hond in<br />

deze geurenwereld leeft, want hij ziet niet<br />

bijzonder goed omdat hij bijna volledig<br />

kleurenblind is.”<br />

TRaININg<br />

“Tot ze een jaar of twee zijn en ‘aan het<br />

werk’ gaan, worden de honden constant<br />

op geuren getraind. De basisstoffen<br />

van explosieve materialen staan hierbij<br />

centraal. Als de geur van die stof de<br />

neus binnendringt en daarna die van zijn<br />

favoriete speeltje, associeert de hond het<br />

daarna met elkaar. Hij kan op die manier<br />

wel honderden geuren onthouden, naast<br />

explosieve stoffen bijvoorbeeld ook<br />

basisbestanddelen van drugs en de nicotine<br />

in een sigaret. Als een van onze honden laat<br />

zien dat er iets ligt, zijn er weinig mensen<br />

die mij kunnen overtuigen dat het niet zo is.<br />

Ik vertrouw volkomen op mijn honden en<br />

de cursisten moeten straks dat vertrouwen<br />

“DOOR HEt WERkEN MEt HONDEN<br />

LEER jE VEEL OVER jEZELF, ZE RuIkEN<br />

NAMELIjk HOE jIj jE VOELt”<br />

ook uitstralen, zowel naar de hond als naar<br />

de commandant van de patrouille waar ze<br />

mee onderweg zijn.”<br />

Sergeant 1 Alexandra (13 GNK) en<br />

korporaal 1 Paul (411 Pagncie) met<br />

hun Mechelse herder Tara<br />

Sergeant 1 Alexandra: “Ik ben gek op<br />

honden en dat is hier zeker een must.<br />

Zelf heb ik er ook vier. We begonnen hier<br />

met drie weken theorie: commando’s<br />

geven, EHBO, dressuur, verzorging en<br />

eigenschappen van de hond kwamen<br />

voorbij. We moesten slagen voor elk<br />

onderdeel door middel van een examen,<br />

best pittig. Tussendoor hadden we ook al<br />

kenneldienst; uitlaten, eten geven, hokken<br />

schoonmaken etc., zo konden we alvast<br />

kennismaken met de honden. Wij hebben<br />

Tara in ons team, ze is lekker rustig, kan<br />

heel goed luisteren en heeft altijd werklust.<br />

Gelukkig was ze al prima afgericht, zodat<br />

Paul en ik ons kunnen bezighouden met<br />

zoeken; daar draait het uiteindelijk straks<br />

allemaal om als we in de ‘zandbak’ zitten.”<br />

Korporaal 1 Paul: “Ik heb thuis drie honden<br />

dus ik heb al wat ervaring. Tara is een lief<br />

beest, maar ik had liever een wat drukkere<br />

hond gehad die voor wat meer uitdaging<br />

zorgt. Ik hou van uitdagingen. Mijn rol in<br />

het team is assistent, dat wil zeggen dat<br />

ik Alexandra overal bij ondersteun maar<br />

ook dat ik moet instappen mocht er haar<br />

iets overkomen. Tijdens het zoeken naar<br />

explosieven hou ik de exacte route bij die<br />

Tara aflegt. Wanneer we die route straks<br />

overleggen met de CAT-commandant, moet<br />

die wel kloppen qua schaal en afstanden.<br />

Assistent zijn is dus zeker niet onbelangrijk<br />

en bovendien een uitdaging.”<br />

Soldaat 1 Joël (413 Pagncie) en<br />

soldaat 1 Miloudi (13 GNK) met hun<br />

Hollandse herder Prins<br />

Soldaat 1 Joël: “We hebben thuis een pup<br />

van elf weken. Ik moet soms wel oppassen<br />

dat ik alles wat ik hier leer, niet thuis toe pas<br />

want daar werkt het toch allemaal anders.<br />

Onze herder Prins is beresterk en heel<br />

levendig en fit, ook al komt hij net terug uit<br />

Afghanistan. Met hem werken is geweldig.<br />

Als je samen met je hond een explosieve<br />

stof vindt, voel je je even wereldkampioen.<br />

Dan maak je er met zijn tweeën even een<br />

klein feestje van. Die enthousiaste reactie<br />

“ALS EEN VAN ONZE HONDEN<br />

LAAt MERkEN DAt ER EEN<br />

ExPLOSIEVE StOF LIGt, ZIjN ER<br />

WEINIG MENSEN DIE MIj kuNNEN<br />

OVERtuIGEN DAt HEt NIEt ZO IS”<br />

ziet hij als beloning maar stiekem worden<br />

we er allebei heel blij van. Bovendien redt je<br />

zo misschien wel het leven van jezelf of je<br />

collega’s.”<br />

Soldaat 1 Miloudi: “Een border collie en<br />

een rottweiler staan altijd te springen als ik<br />

thuiskom. Prins is net zo enthousiast als we<br />

met hem aan het werk gaan. Mijn favoriete<br />

onderdeel is het daadwerkelijk zoeken naar<br />

explosieven, dan heeft de assistent ook veel<br />

te doen. In die rol leg ik ondermeer de lijn<br />

klaar zodat Joël die alleen maar door hoeft<br />

te voeren om Prins vijftig meter vooruit<br />

te laten lopen. Daarnaast leer je door het<br />

werken met honden ook veel over jezelf en<br />

wordt je soms onverwachts op je minder<br />

sterke kanten gewezen. Ze ruiken namelijk<br />

hoe jij je voelt.”<br />

13 RINO


RINO 14<br />

‘GENOEG StOF OM StRAkS IN ONS uItZENDBOEk tE PLAAtSEN’<br />

LAAtStE LOODjES VOOR<br />

oMlt’ers VAN 42 BVE<br />

Het 3e Kandak (Afghaans bataljon)<br />

dat onder onze hoede stond is<br />

midden januari vertrokken naar<br />

de provincie Helmand om daar de<br />

verworven kennis verder in praktijk<br />

te brengen. Deze eenheid wordt pas<br />

midden april terug verwacht in de<br />

provincie Uruzgan en in de tussentijd<br />

hebben wij voor een deel andere<br />

taken toegewezen gekregen.<br />

door de wol geverFd<br />

De buitenpost, Patrol Base ATIQ, is nog<br />

steeds in ‘onze handen’, zij het samen<br />

met een andere Afghaanse eenheid.<br />

Deze ‘vereniging’ bestaat uit een mix van<br />

subeenheden van het 1e Kandak, het<br />

bataljon dat bijna af gaat zwaaien na drie<br />

jaar trouwe dienst. Lastig om te proberen<br />

er nog wat van te maken. Ze zijn immers<br />

al ‘zeer ervaren’ en door de wol geverfd.<br />

Kaartlezen kunnen ze echter nog niet. Laat<br />

staan meer formaties dan enkelcolonne<br />

en dubbelcolonne. De laatste noemen ze<br />

steevast zigzag hoewel het in de praktijk<br />

meer iets is van ‘doe maar wat’.<br />

hoe houd ik Mijn wapen<br />

niet vast?<br />

Daarnaast zijn er uit Kabul enkele<br />

honderden nieuwe rekruten gekomen<br />

die een stoomcursus ‘hoe houd ik mijn<br />

wapen niet vast’ en de basisbeginselen van<br />

exercitie bijgebracht hebben gekregen. Aan<br />

ons, samen met de Australische collega’s, de<br />

nobele taak om ze meer bij te brengen om<br />

ze eind februari af te stoten naar de diverse<br />

Kandaks en buitenposten. Met de nodige<br />

frustraties en het nog beter aanpassen aan<br />

de Afghaanse cultuur gaat het bijbrengen<br />

van meer vaardigheden wel lukken. Maar<br />

‘onze’ doelstellingen moesten regelmatig<br />

worden bijgesteld.<br />

gevaar op aFstand<br />

‘Maken ze dan niets mee?’, zult u als<br />

lezer wellicht denken. Nou, ook wij blijven<br />

niet verschoond van pogingen van lokale<br />

verzetsstrijders om ons het leven zuur te<br />

maken. Het oord beschikt over een aardige<br />

schutter die zich niet laat zien maar op<br />

afstand wel schade kan berokkenen. Hij<br />

vertraagt ons en belemmert ondermeer de<br />

activiteiten van ‘onze’ PRT man (Provincial<br />

Reconstruction Team). Begin februari reed<br />

een van onze voertuigen op een bermbom<br />

die tegen de verwachting in op het midden<br />

van onze ‘weg’ lag. Gelukkig stak al snel<br />

na het optrekken van de rook iemand de<br />

duim omhoog ten teken dat iedereen in<br />

het voertuig het zonder noemenswaardige<br />

kleerscheuren had doorstaan.<br />

plOeTeReN IN de NachT<br />

De schrik zat er echter goed in gedurende<br />

de rest van de patrouille die overigens<br />

gewoon werd voortgezet, zowel bereden<br />

als te voet. De terugverplaatsing door de<br />

woestijn en de bergen viel echter letterlijk<br />

in het water. Het had al enige dagen flink<br />

geregend en ook op die dag viel er meer<br />

regen dan gewoonlijk in een maand. Het<br />

terrein was dus eveneens onze tegenstander<br />

geworden. Na urenlang bergen, slepen,<br />

trekken en duwen in de pikdonkere nacht<br />

kon niet anders dan besloten worden om<br />

met een deel van het team de nacht door<br />

te brengen in, onder en tussen de modder,<br />

op slechts 2 kilometer van de buitenpost.<br />

Een deel van het het personeel kon na<br />

een nachtelijke verplaatsing te voet de<br />

base bereiken om vervolgens de volgende<br />

morgen in alle vroegte de ‘verzopen’<br />

collega’s op te halen met bergingsmiddelen.<br />

aankoMst in nederland<br />

Genoeg stof dus om in een latere fase<br />

in ‘ons’ uitzendboek te plaatsen. Bij het<br />

schrijven van dit stuk zijn er nog dik zeven<br />

weken te gaan in dit missiegebied alvorens<br />

wij via Kandahar (Afgh), Minhad (VAE)<br />

en Kreta op negen april aanstaande weer<br />

zullen landen op Nederlandse bodem.<br />

Korporaal 1 (tijdelijk wachtmeester) Vigotte<br />

42 BVE, OMLT 3 KANDAK<br />

FuSELIERS GOED BEZIG IN DEH RAWOD<br />

‘HEt IS SOMS LEkkER OM eveN WeG Te ZIJN<br />

vAN de ‘POTTeNKIJKeRS’ OP CAMP HADRIAN’<br />

De A-cie van 17 GFPI maakt deel uit<br />

van BG-11 is en vanaf 1 december<br />

2009 verantwoordelijk is voor het<br />

gebied Deh Rawod en bijbehorende<br />

area of responsibility (AOR).<br />

Hoe is het de A-cie van BG-11 tot op heden<br />

vergaan? Als een peloton zijn NFO-taak<br />

uitvoerde, ging dat altijd in de vorm van<br />

een CAT. Normale NFO taken zijn: het<br />

bevoorraden van de buitenposten Anar Juy<br />

en Coyote (zgn RIP), het beveiligen bij de<br />

wekelijkse terugkerende Trible Shura op<br />

donderdag en de Sunday Shura op zondag,<br />

“WIE tERuG kWAM OP CAMP<br />

HADRIAN WAANDE ZICH EVEN IN<br />

EEN PARADIjS IN AFGHANIStAN”<br />

de eendaagse patrouille en meerdaagse<br />

acties in ons gebied, meerdaagse genaamd<br />

Palang, (betekent Tijger in het Afgaans),<br />

QRF, onderhoud- en trainingsdagen en<br />

uiteraard het verblijf op de buitenpost<br />

Coyote.<br />

Coyote is een buitenpost waar, vergeleken<br />

met de thuisbasis Hadrian, het nog redelijk<br />

primitief is en de eenheid selfsupporting is<br />

qua koken, beveiliging enzovoorts. Maar<br />

men ging er graag heen, lekker even weg<br />

van de “pottenkijkers”van Hadrian en<br />

lekker eigen baasje zijn op het eigen kamp.<br />

Ook daar had men de nodige dag- en<br />

nacht patrouilles, gesprekken met locals<br />

en maliks aan de poort, onderhoud en<br />

schietmomenten en 24/7 de beveiliging van<br />

hun kamp. Ook zijn onze geneeskundige<br />

krijgers daar maximaal aan de bak gegaan.<br />

Ze maakten veel mee zoals half verbrande<br />

(kleine) kinderen en een local die van een<br />

steekpartij kwam met het mes nog in<br />

zijn lijf.<br />

Als men terug kwam op kamp Hadrian<br />

kwam men dus weer in een paradijs in<br />

“tIjDENS ONZE PERIODE<br />

HIER HEBBEN WE DE NODIGE<br />

tEGENSLAGEN tE VERWERkEN<br />

GEkREGEN”<br />

Afghanistan. Warm stromend water, een<br />

geglazuurde wc pot, de vuile was die weer<br />

gedaan kon worden, voldoende bereid<br />

voedsel, post die op hen lag te wachten,<br />

onbeperkt bellen en internetten en een<br />

ruime fitness. Ja, Hadrian is dan een<br />

ontzettend luxe camping.<br />

Ook met de overige bewoners van kamp<br />

Hadrian is het goed samenwerken. De<br />

Slowaakse bewakers van ons kamp voeren<br />

24/7 hun werk op zeer professionele wijze<br />

uit. Ook met onze Franse vrienden (OMLT)<br />

wordt er op stafniveau goed samengewerkt<br />

om zaken met de ANA af te stemmen voor<br />

combined optreden met onze Cat’s.<br />

Tijdens onze periode hebben we ook de<br />

nodige klappers te verwerken gekregen,<br />

waaronder vier suiciders op de bazaar<br />

(lokale markt) in het nabije plaatsje Deh-<br />

Rawod. Gelukkig waren er geen spelers van<br />

ons bij betrokken. Wel heeft de Role-1 hier<br />

de nodige werkzaamheden door gehad.<br />

Een peloton maakte een TIC mee en<br />

ook heeft elk peloton al meerdere malen<br />

een IED-find gehad. Dat betekent dat<br />

onze mannen goed werk verrichten en<br />

de genisten die in de eenheid meegaan<br />

hun waarde ruim hebben bewezen. We<br />

hebben dus al wat engeltjes verbruikt. Ik<br />

hoop echter dat er nog een aantal over zijn<br />

om ons allemaal een veilige en behouden<br />

thuiskomst te geven als we over enkele<br />

weken uitroteren. Hopelijk hebben onze<br />

opvolgers ook hun portie gelukbrengers<br />

meegenomen, anders laten we de<br />

ongebruikte hier bij hen achter.<br />

Nu is het moment aangebroken om niet te<br />

gaan verslappen. Scherp blijven is nu het<br />

credo. Tijdens het uitroteren eerst 2 dagen<br />

naar Kreta om “stoom”af te blazen om<br />

“Nu IS HEt MOMENt<br />

AANGEBROkEN OM NIEt tE<br />

GAAN VERSLAPPEN, SCHERP<br />

BLIjVEN IS HEt CREDO”<br />

twee dagen later weer voet op Nederlandse<br />

bodem zetten. Om daarna ergens na het<br />

uitschepingsverlof weer in het Oirschotse te<br />

gaan beginnen.<br />

Volo et Valeo<br />

CA A-“Tijger”cie<br />

Aooi Backx,<br />

Admeur A-cie<br />

Sgt1 Gerritsen<br />

15 RINO


ISAF-GEWONDEN kOMEN BIj ELkAAR IN OIRSCHOt<br />

lOTgeNOTeNcONTacTdag<br />

Meer dan vijftig militairen die<br />

gewond zijn geraakt tijdens hun<br />

missie in Afghanistan, kwamen<br />

donderdag 18 maart bij elkaar op<br />

de Lotgenotencontactdag. Deze dag<br />

werd namens het CLAS georganiseerd<br />

door 13 Mechbrig en stond in het<br />

teken van aandacht en erkenning<br />

voor deze militairen.<br />

Generaal Bertholee, commandant der<br />

landstrijdkrachten, benadrukt in zijn<br />

welkomstwoord het belang van de<br />

zorg voor militairen die vanwege een<br />

verwonding terug naar Nederland komen<br />

uit het inzetgebied in Afghanistan. “We<br />

hebben als werkgever een bijzondere<br />

verantwoordelijkheid voor jullie. Op het<br />

gebied van zorg zijn we nooit uitgeleerd.”<br />

De generaal brengt per jaar drie à vier<br />

“HEt SOCIALE VAN DEZE DAG<br />

IS ERG FIjN”<br />

bezoeken aan Afghanistan en heeft veel<br />

bewondering voor de vaak jonge militairen<br />

die daar de klus klaren. “Wanneer ik dan<br />

terug ben in Nederland, vraag ik me altijd<br />

af of ik dat op die leeftijd zou hebben<br />

gekund”, zegt hij.<br />

ervaringen uitwisselen<br />

Op het programma staan een aantal<br />

presentaties: over de maatregelen die op dit<br />

moment worden genomen tegen IED’s (de<br />

grootste bedreiging van ISAF-militairen),<br />

over het reïntegratietraject en een over het<br />

begrip oorlog- en dienstslachtoffer. Zeker<br />

zo belangrijk zijn de periodes tussen de<br />

presentaties door. De militairen kunnen<br />

dan ontspannen, informeel bij elkaar zitten<br />

en ervaringen uitwisselen over wat ze<br />

hebben meegemaakt in Afghanistan en<br />

in de tijd daarna, in het revalidatieproces.<br />

“Heel belangrijk”, volgens soldaat 1 Rik<br />

“GEWONDEN MOEtEN WEtEN<br />

WAAR ZE tERECHtkuNNEN; ZE<br />

StAAN NIEt ALLEEN MEt HuN<br />

PROBLEMEN”<br />

Pieters (in de Rino van december 2009<br />

lees je een interview met hem). “Het<br />

sociale van deze dag is erg fijn. Je bent<br />

samen met collega’s die een soortgelijke<br />

situatie hebben meegemaakt en vaak met<br />

dezelfde problemen zitten als jij.” Pieters is<br />

inmiddels weer begonnen bij zijn eenheid<br />

(17 Painfbat), één dag in de week, om weer<br />

te wennen.<br />

‘het was net een FilM’<br />

Luitenant Verhoef van 41 Pagnbat verwacht<br />

dat ze pas in augustus dit jaar klaar is met<br />

haar revalidatie. Ze maakte een behoorlijk<br />

heftige tijd mee, die vorig jaar op 6 april<br />

begon. “Ik was aan het douchen op Kamp<br />

Holland en ineens hoorde ik een klap en<br />

zag ik een flits. Later hoorde ik dat dat een<br />

raket was die insloeg in de natte fab. Het<br />

was net een film, ik was verdwaasd en<br />

in shock en overal zat bloed. Ik ben door<br />

collega’s uit de douche gehaald en met<br />

een LSV naar Role-2 gebracht. “ Na een<br />

operatie in Kandahar werd Verhoef naar<br />

het CMH in Nederland gebracht, waar<br />

ze een week later weer werd geopereerd<br />

aan diverse verwondingen. Ze hoopt in<br />

augustus weer inzetbaar te zijn, na bijna<br />

anderhalf jaar revalidatie. “Ik ben nu soms<br />

erg gefrustreerd omdat ik geen volledige<br />

controle over mijn lichaam heb. Deze dag<br />

is daarom voor mij van belang omdat<br />

iedereen hier in een soortgelijke situatie zit<br />

of heeft gezeten”, zegt ze.<br />

ruiMte voor verbetering<br />

Voor sergeant 1 Athanasiadis,<br />

instructeur bij School-Zuid, betekent<br />

de lotgenotencontactdag herkenning<br />

en erkenning van problemen rond de<br />

nazorg voor gewonden. “Gewonden<br />

moeten weten waar ze terecht kunnen.<br />

Ze staan niet alleen met hun problemen.”<br />

Zelf raakte hij in 2007 betrokken bij een<br />

IED-strike in Uruzgan en liep hij in de tijd<br />

daarna tegen veel zaken aan die ‘veel<br />

beter’ kunnen. “De communicatie naar<br />

de gewonden toe kan beter. Ook vind<br />

ik het een verantwoordelijkheid van een<br />

eenheidscommandant om zijn personeel<br />

te volgen, als dat in een nazorgtraject zit”,<br />

zegt hij. Kolonel Harold Jacobs, chef staf<br />

13 Mechbrig en mede-organisator van de<br />

lotgenotencontactdag, neemt aan het eind<br />

van de dag alle opmerkingen en suggesties<br />

van de gewonden tot zich en wil daarmee<br />

het zorgtraject in Nederland en Afghanistan,<br />

maar ook tijdens toekomstige missies,<br />

verbeteren.<br />

13 GNk MAAkt kENNIS MEt BuRGERHuLPVERLENERS<br />

‘eRvaRINgeN deleN eN<br />

elkaars taal praten’<br />

Terwijl brigadegeneraal Van der<br />

Laan een samenwerkingscontract<br />

ondertekende met het Academisch<br />

Ziekenhuis Maastricht, was 13<br />

Geneeskundige Compagnie op 10<br />

maart in Oirschot gastheer van een<br />

burgerinstantie op het gebied van<br />

hulpverlening en gezondheidszorg;<br />

Geneeskundige Hulpverlening bij<br />

Ongevallen en Rampen (GHOR).<br />

Zowel 13 GNK als de GHOR had een<br />

gewondenhulppost in de vorm van een<br />

tent opgebouwd op het terrein van de<br />

geneeskundige dienst. Zodoende konden<br />

ze mooi in ‘elkaars keuken kijken’. “Dit is<br />

hun eerste kennismaking”, zegt luitenantkolonel<br />

Backus, hoofd Sectie Operatiën<br />

van RMC-Zuid. “In de toekomst wil ik<br />

graag dat ze nog meer samenwerken. Zo<br />

kunnen ze elkaars taal praten en ervaringen<br />

uitwisselen.” Als 13 GNK een hulppost<br />

moet leveren in de veiligheidsregio Zuid-<br />

Oost, in het kader van Opplan 10, is de<br />

kans groot dat op dezelfde locatie ook een<br />

team van het GHOR aanwezig is. “Waarom<br />

dan niet alvast aan elkaar snuffelen, zodat<br />

we zien hoe de ander werkt”, vervolgt<br />

Backus.<br />

Jos Korner (foto) is commandant van dienst<br />

bij de GHOR. Ook hij vindt het interessant<br />

en handig om met 13 GNK samen te<br />

werken. In zijn functie houdt hij, bij een<br />

ramp of grootschalig ongeval, contact<br />

met de brandweer, politie en defensie. “Ik<br />

verwacht dat we veel van elkaar kunnen<br />

leren en ik weet na een dag als deze wat ik<br />

van defensie kan verwachten.”, zegt hij. “In<br />

tijden van krapte kunnen we elkaar prima<br />

ondersteuning bieden. Grote evenementen<br />

als het Extrema dansfeest in Aquabest en de<br />

Kennedy-Mars in Someren slokken veel van<br />

ons personeel op.”<br />

Sergeant Gerritzen van 13 GNK kijkt in de<br />

GHOR-tent naar materialen die hij en zijn<br />

eenheid niet hebben. “Ik zie hier een koffer<br />

speciaal ingericht voor kinderen. Dat zou<br />

voor ons ook fijn zijn, vooral in Afghanistan.<br />

Daar werken we voor meer dan 80 procent<br />

met kinderen.” Even later neemt GHORmedewerker<br />

Marcel de Greef een kijkje bij<br />

de Zau van Gerritzen. “Jullie hebben geen<br />

winterbanden”, bespeurt De Greef. “Nee,<br />

terreinbanden zijn voor ons handiger. We<br />

moeten tenslotte in het bos kunnen rijden,<br />

maar ook in de woestijn”, beantwoordt<br />

Gerritzen met een lichte glimlach op zijn<br />

gezicht.<br />

RINO 16 17 RINO


RINO 18<br />

VERkENNEN ONDER IjZIGE OMStANDIGHEDEN<br />

‘vaer sá torr soM Mulig (kEEP AS DRY AS POSSIBLE) = NIeT zWeTeN!’<br />

Wachtmeester 1 Recourt,<br />

ploegcommandant van het 1e<br />

peloton van 42 BVE, schreef het<br />

volgende verslag vanuit de oefening<br />

Cold Response in Noorwegen in<br />

februari en maart van dit jaar.<br />

peloton te wachten om samen met de rest<br />

van het eskadron, af te reizen naar het<br />

koude Noorwegen. Hier zouden we allen<br />

de verplichte koudweertraining volgen om<br />

vervolgens met het 1e peloton, onder bevel<br />

bij een Noorse eenheid aan de grote NAVOoefening<br />

‘Cold Response’ deel te nemen<br />

Niet zweten. Dit was de belangrijkste zin uit in de periode 21 februari tot 3 maart. Na<br />

de twee dagen theorie die vooraf gingen een kleine vertraging door een bus die ‘wat<br />

aan de koudweertraining, dus voordat het later’ kwam, konden we eindelijk vertrekken<br />

1e peloton naar Noorwegen vertrok op vanuit Eindhoven naar Groningen om<br />

zondag 7 februari. Wat ons te wachten hier het vliegtuig te stappen en naar onze<br />

stond, zou helemaal<br />

bestemming te<br />

afhankelijk zijn van de “ONZE NOORSE INStRuCtEuRS vliegen voor de<br />

weersomstandigheden WAARSCHuWDEN ONS VOOR komende vier<br />

in het toch wel koude LAWINES, BEVROREN LEDEMAtEN weken. Twee uur<br />

Bardufoss, gelegen EN AFGESNEDEN WORDEN en twintig minuten<br />

in de poolcirkel<br />

VAN EIGEN tROEPEN” later landden we<br />

volgens onze Noorse<br />

op het militaire<br />

gastinstructeurs. Van lawines tot bevroren vliegveld van Bardufoss, waar we op<br />

ledematen en zelfs overleven in een<br />

loopafstand gelegerd werden in prima<br />

sneeuwonderkomen, omdat je afgesneden gebouwen en fijne kamers. Na een goede<br />

kon worden van eigen troepen. Dit omdat Noorse maaltijd (met veel vis dus) kon<br />

er zware sneeuwstormen zouden kunnen eenieder met een voldaan gevoel de nacht<br />

opsteken en je kon zo gemakkelijk op tien in en wachten wat de volgende dag zou<br />

meter van elkaar verwijderd zijn, maar ook<br />

gemakkelijk tien meter langs elkaar aflopen.<br />

brengen.<br />

Natuurlijk waren dit allemaal de ‘worst Lessen te velde belangrijkste<br />

case’ scenario’s en horen deze verhalen nu leermomenten<br />

eenmaal bij een voorbereiding naar landen Het programma voor de eerste week<br />

met extreme omstandigheden.<br />

bestond uit herhaling van de theorie<br />

van koudweertraining en de koudweer<br />

Onderweg naar de kou in Noorwegen kledingdrills. Verder mochten we de<br />

Op zeven februari stond een gemotiveerd omgeving en heuvels verkennen met<br />

rugzak en de materialen die we verstrekt<br />

kregen voor het optreden onder Arctische<br />

omstandigheden. ‘Lessen te velde’ waren<br />

de belangrijkste momenten, omdat je de<br />

theorie meteen in de praktijk toe ging<br />

passen. Slapen in een zogenaamde Squad<br />

tent met een sectie, bleek in de praktijk toch<br />

echt een hele opgave. Zo moest je bij het<br />

verlaten van de tent, voor de zogenaamde<br />

‘brander wacht’, al gauw de halve tent<br />

‘weer’ wakker maken om buiten te komen.<br />

Vervolgens sneeuw smelten om water te<br />

koken voor het afvullen van de thermossen<br />

en de veldflessen. De laatste nacht sliep<br />

een ieder die geen bevriezingsverschijnselen<br />

(frostnip) had opgelopen in een<br />

noodonderkomen van sneeuw. Lekker op<br />

en in de sneeuw en sommigen lukte het<br />

zelfs om het vuurtje voor de ingang van zijn<br />

tijdelijke huis aan te krijgen. Het viel nog<br />

niet mee met het aanwezige natte hout een<br />

kacheltje maken.<br />

Wakduiken als verrassing<br />

De volgende dag liepen we met de<br />

overgebleven ‘survivors’ de berg af en<br />

dachten al aan de warme douche en lekker<br />

eten. We hebben nog wel geprobeerd de<br />

Noorse buschauffeur te misleiden en hem<br />

de verkeerde kant op te sturen, maar het<br />

mocht niet baten. We werden regelrecht<br />

in een val gelokt, waar we allen naar een<br />

bevroren rivier werden gesleept om daar<br />

het ‘wakduiken’ te beoefenen. Na de eerste<br />

hilarische taferelen waarbij je erin springt in het gebied van Setermoen en Bardufoss. we uiteindelijk weinig meegekregen, maar<br />

en het besef krijgt dat het water toch echt Het verschilt allemaal met Nederland. het uitzicht in de waarnemingsposten op<br />

te koud is om erin te blijven, spartelende Waar bij ons vele wegen en paden lopen, de Noorse Fjorden was adembenemend.<br />

collega’s, de een nog heftiger dan de ander, kom je hier met een weg en een pad goed We verbleven in totaal vier dagen in onze<br />

viel het achteraf allemaal wel mee. Nadat weg. Dat was ook meteen de beperking waarnemingsposten en moesten hierna<br />

je een koud en nat pak had opgelopen, die we onderkenden<br />

terugvallen en kregen een<br />

waren de eerste minuten erg koud. Snel je voor als we later “SLAPEN IN EEN ZOGENAAMDE nieuwe opdracht. Na een<br />

natte kleren uitdoen was de de truc, om in de oefening op SquAD-tENt MEt EEN SECtIE, aantal dagen onder een<br />

vervolgens droge kleren aan te trekken verkenning zouden BLEEk tOCH EEN HELE OPGAVE” Noors logistiek bataljon<br />

en met een voldaan gevoel de bus in te moeten. Alles stond<br />

gediend te hebben met<br />

stappen.<br />

in het teken van anders denken in extreme onder andere konvooibewaking/beveiliging<br />

omstandigheden, sneeuwcamouflage, en beveiligingstaken op de base, kwam<br />

‘Hier verkennen vereist andere<br />

hoe koud is het vandaag, hoe kleed ik mij er voor ons een einde aan de oefening op<br />

manier van denken’<br />

en neem ik mijn rugzak mee als ik een dinsdag 2 maart. We konden terugvallen op<br />

De tweede week stond in het teken van puntverkenning doe, enz. Dat resulteerde in onze eerste vredeslocatie Bardufoss en gaan<br />

voorbereiding op de NAVO oefening Cold een gedegen voorbereiding op de oefening, denken aan de terugreis die op vrijdag 5<br />

Response. Onze chauffeurs werden naar we waren klaar om onder bevel van een maart plaatsvond.<br />

een stoomcursus ‘Arctic Drivers Course’ Noors ISTAR bataljon te werken.<br />

gestuurd, ter voorbereiding op het rijden in<br />

Terugkijken op mooie weken<br />

het gebied. Door een uitval van een aantal Adembenemend uitzicht<br />

Samenvattend was het een geslaagde<br />

collega’s met ‘klein’ koude letsel, werd het Zodoende voerden we al snel onze eerste oefening met heel veel leermomenten op<br />

1e verkenningspeloton opgedeeld in twee opdracht voor de Noorse brigade. Twee het gebied van Arctisch optreden, zowel<br />

secties. Wat in de praktijk inhield dat de dagen vooruit op de oprukkende brigade uitgestegen als met voertuigen. Een goede<br />

Romeo-sectie uit drie Fenneks bestond en inzicht krijgen op terrein en vijand. De samenwerking met de Noren met hier en<br />

en de E- sectie<br />

Romeo-sectie daar wat verschillen in besluitvorming en<br />

eveneens uit drie “DE LAAtStE NACHt SLIEP IEDEREEN DIE moest hierbij commandovoeringprocedures. Maar die<br />

Fenneks. Normaal GEEN BEVRIEZINGSVERSCHIjNSELEN HAD, inzicht krijgen waren te overbruggen en ach, wij doen<br />

treed een<br />

IN EEN SNEEuWONDERkOMEN” vanaf het eiland het zo slecht nog niet in het grote plaatje.<br />

Andorja Attir Iedereen is veilig thuis met hier en daar<br />

verkenningspeloton met acht Fenneks op, en de Echo-sectie vanuit het eiland Rølla een koude vinger of teen. We kunnen<br />

maar voor de opdrachten was het zo prima Rάlli. Vanuit daar zouden we perfect<br />

terugkijken op een aantal goede weken,<br />

te doen. Er werden allerlei verkenningen zicht hebben op eventuele naderende waarin voor ons het pelotonsoptreden erg<br />

uitgevoerd op zowel bereden als<br />

eenheden, verplaatsend van het zuiden geslaagd is.<br />

uitgestegen doelen, op verschillens locaties naar het noorden. Van de vijand hebben<br />

19 RINO


RINO 20<br />

RINOSPORtIEF<br />

SCHERMkAMPIOENSCHAPPEN IN DEN HELDER<br />

‘HEt DRAAIt VOORAL OM DE techniek en snelheid’<br />

Jarenlang deed danny mee aan<br />

landelijke en zelfs Europese<br />

wedstrijden. Na een pauze van<br />

ruim anderhalf jaar wil hij nu zijn<br />

favoriete sport weer oppakken. Hij<br />

moet meteen ‘volle bak’ tijdens het<br />

Nationaal Militair Kampioenschap<br />

(NMK) Schermen in Den Helder.<br />

“Mijn oudere broer schermde al een tijdje<br />

en ik kwam altijd samen met mijn opa bij<br />

zijn wedstrijden kijken. Toen ik acht jaar<br />

was, wilde ik ook graag meedoen want<br />

ik vond het een prachtige sport om te<br />

“ONDANkS DE FELHEID EN<br />

AGRESSIE IS BIj SCHERMEN<br />

RESPECt HEEL BELANGRIjk”<br />

zien”, zegt soldaat 1 Danny Bakker, in het<br />

dagelijks leven boordschutter YPR bij de<br />

C-cie van 17 Painfbat. Hij kwam terecht<br />

bij schermvereniging ‘Les Falcons’in zijn<br />

woonplaats Barendrecht. “Ik was heel erg<br />

fanatiek. Drie keer per week groepstraining<br />

en zaterdag ook nog een privétraining van<br />

coach Aad van der Valk.” Al snel werd<br />

Danny een geduchte tegenstander voor<br />

veel schermers. Het NK-jeugd wist hij zelfs<br />

meerdere keren op zijn naam te schrijven<br />

De floret, de sabel en de degen<br />

De floret was het wapen waar hij mee<br />

begon maar al snel stapte hij over naar de<br />

degen. “De floret is eigenlijk meer voor<br />

beginners”, zegt hij. “Dan heb je ook nog<br />

de sabel maar die heeft me nooit getrokken;<br />

daar kun je bijna alleen mee ‘zwiepen’<br />

om punten te scoren en dus wedstrijden<br />

te winnen. De degen is mijn favoriete<br />

strijdmiddel. Het is een steekwapen en je<br />

mag je tegenspeler overal raken. Hierbij<br />

draait het vooral om techniek en snelheid.”<br />

Het NMK in Den Helder is Danny’s eerste<br />

schermwedstrijd, na anderhalf jaar geen<br />

degen te hebben aangeraakt. Over die<br />

periode is hij duidelijk. “Mijn trainer<br />

Aad stopte achttien maanden terug, zijn<br />

knieschijven waren versleten en hij trok het<br />

geven van trainingen lichamelijk niet meer.<br />

Ik wilde nergens anders trainen en ben dus<br />

gestopt.” Een oudere, grijze man die het<br />

gesprek zijdelings heeft gevolgd, roept in<br />

het voorbijgaan iets naar Danny. “Versleten<br />

knieën? Er is nog hoop hoor; ik heb twee<br />

ijzeren knieën en ik doe vandaag mee.”<br />

Geen exclusieve officierensport<br />

Een aantal weken geleden zag Danny de<br />

poster voor het NMK Schermen bij de<br />

LO&Sportgroep op de RvS-kazerne. “Ik dacht<br />

eigenlijk dat het een sport was die alleen<br />

door officieren beoefend wordt, maar tot<br />

mijn grote verbazing kon ik me zo inschrijven.<br />

Als het vandaag goed gaat, geef ik me op<br />

voor de maandelijkse schermwedstrijden<br />

van het CLAS.” Na de eerste ronde is zijn<br />

enthousiasme niet minder geworden, hij<br />

erkent wel dat hij vooral tactische training<br />

miste. “Als ik die had gehad, had ik in<br />

deze poule vier in plaats van twee partijen<br />

gewonnen.” Zijn speelstijl omschrijft hij<br />

als geduldig. Bij een eveneens geduldige<br />

opponent wil hij wel eens switchen naar een<br />

agressievere aanpak.<br />

Drie minuten schermen<br />

De schermers hebben per wedstrijd drie<br />

minuten om vijf punten te maken door<br />

de tegenstander met de degen te raken.<br />

De scheidsrechter bepaalt uiteindelijk of<br />

het punt geldig is. Als het na drie minuten<br />

gelijk staat, geldt; wie het eerst komt,<br />

wie het eerst maalt. Degene die het<br />

eerstvolgende punt scoort, wint de partij.<br />

De uitrusting van de spelers bestaat uit<br />

meerdere lagen beschermende kleding,<br />

handschoenen en een helm met een<br />

gaasvizier. De dikke kleding is nodig omdat<br />

de degen anders behoorlijk veel schade<br />

aan kan richten. “Ik heb wel eens van hier<br />

tot hier opengelegen”, beaamt Danny<br />

terwijl hij met twee handen aangeeft waar<br />

“VERSLEtEN kNIEëN? Ik HEB<br />

tWEE IjZEREN kNIEëN EN Ik DOE<br />

VANDAAG OOk MEE”<br />

het litteken op zijn been nog te zien is.<br />

“Ondanks de felheid en de agressie, is bij<br />

deze sport het respect voor de tegenstander<br />

en de scheidsrechter heel belangrijk.<br />

Vandaar dat we elkaar voor elke partij<br />

groeten met een soort saluut met onze<br />

degen.”<br />

Bijna gediskwalificeerd<br />

Danny wordt 21e in de tweede poule.<br />

Genoeg om door te gaan naar de volgende<br />

ronde. In ronde twee golft het spel van<br />

Danny heen en weer tussen goed en slecht.<br />

“Tijdens mijn tweede wedstrijd miste ik<br />

een trainer die tactische aanwijzingen kan<br />

roepen”, geeft hij toe. Na wedstrijd vier<br />

(5-2 verlies), smijt hij uit pure frustratie<br />

zijn helm van zich af. Als hij het gevaarte<br />

iets meer richting de scheidsrechter had<br />

gegooid, had hij zomaar gediskwalificeerd<br />

kunnen worden. Viermalig militair kampioen<br />

schermen kapitein-luitenant ter zee Michael<br />

van der Klip is de laatste tegenstander in<br />

de tweede ronde. Helaas heeft Danny niet<br />

veel in te brengen en verliest hij met 5-1.<br />

Toch speelde hij goed genoeg om in de<br />

derde ronde te mogen spelen voor plaats<br />

12 t/m 24 en in de laatste ronde zelfs voor<br />

13 t/m 18. Danny is uiteindelijk blij met<br />

zijn 17e plaats. “In de laatste ronde was<br />

ik iets minder gemotiveerd. Toch ben ik<br />

tevreden met de 17e plek, vooral omdat<br />

ik dat trots kan vertellen bij het 17e! Nog<br />

een geluk dat ik niet bij het 42e zit, dat was<br />

toch tegengevallen een 42e plaats, haha.”<br />

Binnenkort pakt hij het schermen weer op,<br />

samen met zijn broer. “Ik neem privélessen<br />

en elke dag na half vijf ga ik er helemaal<br />

voor.”<br />

BEN jIj OOk ALtIjD<br />

DE SCHuttER MEt<br />

DE MEEStE tREFFERS?<br />

DOE DAN OP 19 MEI MEE AAN DE<br />

MILItAIRE kAMPIOENSCHAPPEN<br />

PIStOOL- EN GEWEERSCHIEtEN IN<br />

HARSkAMP<br />

De wedstrijd telt mee voor de CLASbokaal,<br />

dus je kunt goede zaken doen voor<br />

je eenheid. Er wordt geschoten met de<br />

Glock 17, de Diemaco C7 en de Diemaco<br />

C7A1. De wedstrijden bestaan uit een<br />

combinatie van fysieke inspanning (twee<br />

keer 100 meter lopen) en schietproeven,<br />

bestaande uit oefeningen met meerdere<br />

schiethoudingen. De wedstrijd wordt<br />

gehouden in een estafettevorm, waarbij de<br />

deelnemers van een team om de beurt in<br />

actie komen. Het onderdeel dat met twee<br />

teams de hoogste klassering op geweer<br />

heeft, krijgt naast de punten voor de CLASbokaal<br />

de ‘Prins Bernhard Trofee’ uitgereikt.<br />

HOE DOE Ik MEE?<br />

• Vraag je commandant of je 19 <strong>mei</strong> mee<br />

mag doen<br />

• Maak binnen je onderdeel een team van<br />

vier schutters en een reserveschutter<br />

• Regel een coach die minimaal<br />

onderofficier is (dat mag ook een van de<br />

deelnemers zijn)<br />

• Meld je aan bij LO & Sport op de RvS<br />

LEkkER SPARREN<br />

IN DE DOjO<br />

Iedere dinsdagavond kun je je twee uur lang<br />

in het zweet werken in de dojo (gebouw<br />

142). Vanaf 13 april wordt er wekelijks<br />

op dinsdag van 19.00 tot 21.00 uur een<br />

MZV/Vechtsporttraining georganiseerd.<br />

Zowel beginners als gevorderden kunnen<br />

onder begeleiding van een sportinstructeur<br />

aan de slag. Alles wat je nodig hebt is een<br />

sporttenue en een bitje….en enthousiasme<br />

natuurlijk!<br />

21 RINO


Eu BAttLEGROuP PER 1 jANuARI 2011 StAND-BY VOOR INZEt<br />

13 Mechbrig WERkt<br />

uItVOERIG SAMEN MEt DIVERSE<br />

INTeRNaTIONale eeNhedeN<br />

Zestig militairen van de Brigadestaf en de stafstafcompagnie van 13<br />

Mechbrig staan vanaf begin volgend jaar paraat om als hoofdkwartier (Force<br />

Headquarters, FHQ) met de european Union Battlegroup 1 (eU BG 2011/1)<br />

op te treden. De stafstafcompagnie is bij inzet waar dan ook ter wereld,<br />

verantwoordelijk voor het reilen en zijlen van het FHQ. Hoe de eU BG verder in<br />

elkaar zit, lees je hieronder.<br />

wie:<br />

Ongeveer zestig militairen van de Brigadestaf en stafstafcompagnie van 13 Mechbrig,<br />

aangevuld met een nog nader te bepalen aantal personen vanuit de diverse eenheden van<br />

de brigade en andere onderdelen van het CLAS. De andere landen die de EU BG 2011/1<br />

vormen en/of ondersteunen zijn Oostenrijk, Finland, Litouwen en Duitsland. De laatste<br />

levert samen met Nederland ondersteunende eenheden op het gebied van verbindingen,<br />

genie, logistiek, en ISTAR.<br />

wat:<br />

EU BG is een uit meerdere landen samengestelde eenheid van de Europese Unie, die<br />

snel in te zetten is in landen waar de situatie uit de hand is gelopen of dreigt te lopen.<br />

De Battlegroup is georganiseerd rondom een licht, gemotoriseerd infanteriebataljon<br />

(kern geleverd door 12 Infbat Luchtmobiel) en heeft als hoofdtaak ingrijpen danwel<br />

ondersteunen.<br />

waar:<br />

EU BG kan overal ter wereld worden ingezet, de enige beperking is dat de plaats van inzet<br />

binnen een straal van zesduizend kilometer van Brussel moet liggen. Bij voorkeur bevindt<br />

het hoofdkwartier zich op de Main Operating Base van de EU BG, in de omgeving van een<br />

haven of luchthaven.<br />

wanneer:<br />

In de maand juni van dit jaar worden de stafleden van de andere nationaliteiten bij het FHQ<br />

betrokken in de oefening Noble Sword <strong>2010</strong> van het 1e (NLD/DEU) Legerkorps uit Münster.<br />

In september en oktober vindt de oefening European Rhino 1 plaats. Hierin worden de<br />

voornaamste subeenheden van de EU BG door zorg van het FHQ getraind. Het FHQ wordt<br />

in november tijdens de oefening European Rhino 2 in een Command Post Exercise getest en<br />

bij een goed resultaat gecertificeerd door het CLAS. Van 1 januari tot 31 juni 2011 staat EU<br />

BG 2011/1 gereed voor inzet, de maximale inzetduur is vier maanden.<br />

waaroM:<br />

De Europese Unie ziet de Battlegroup als een ‘initial entry’ eenheid, waarmee op snelle wijze<br />

een (opkomende) crisissituatie gestabiliseerd kan worden, dan wel om ervoor te zorgen dat<br />

andere eenheden de tijd hebben om te activeren en te ontplooien. Verdere inzetopties zijn<br />

evacuatie en assistentieverlening bij humanitaire operaties.<br />

BuLLDOGS VAN BRAVO-CIE 42 BLj ZIEN AF tIjDENS ExFILtRAtIE<br />

‘EEN oeFening ALS DEZE IS HEEL<br />

GOED VOOR DE groepsbinding’<br />

De geruchten gingen al een tijdje<br />

rond binnen de Bravo-compagnie<br />

van 42 BLJ; er zou een ‘geheime’<br />

oefening op handen zijn. In de week<br />

van 12 april was het zover; een<br />

exfiltratieoefening (met een mentaal<br />

randje) in het westen van Noord-<br />

Brabant. De mannen en vrouwen van<br />

de Bulldogcompagnie kregen het voor<br />

hun kiezen.<br />

De vermoeidheid is van hun nog<br />

halfgecamoufleerde gezichten af te lezen<br />

wanneer de Rino op bezoek is op de vierde<br />

dag van de oefening. Ze hebben dan ook al<br />

heel wat moeten doorstaan in de eerste drie<br />

dagen. De oefening kwam bij sommigen<br />

toch als een verrassing. ‘We zouden naar<br />

Beverlo gaan voor niveau 2 en 3 optreden<br />

maar toen stonden we maandag ineens<br />

hier’, klinkt het bij elk vraaggesprek. Bij<br />

aankomst in Ossendrecht was al snel<br />

duidelijk dat het geen ‘gewone’ oefening<br />

zou worden.<br />

Voordat ze het wisten, werden ze uitvoerig<br />

gefouilleerd en werd al het ‘eten in de<br />

mats’ afgenomen. Hiervoor in de plaats<br />

moesten ze genoegen nemen met WOLpakketjes<br />

en de overbekende blikken als<br />

rantsoen. Aansluitend werden ze bij een<br />

brug opgevangen door sportinstructeurs<br />

om te klimmen, abseilen en zelfs een<br />

pendulesprong te maken. ’s Avonds<br />

vanaf zonsondergang verplaatsten de<br />

pelotons zich te voet van Ossendrecht naar<br />

Woensdrecht. Ze maakten tijdens deze<br />

nachtelijke verplaatsing een wateroversteek<br />

met een drijfpakket, moesten een<br />

schuilbivak inrichten, een overval plegen,<br />

exfiltreren en koken op een zelfgemaakt<br />

oventje. Groepscommandant sergeant<br />

Tramper was achteraf tevreden over zijn<br />

groep. “Het mentale aspect is zeker aan<br />

bod gekomen tijdens deze oefening.<br />

Gelukkig hielden onze groepsleden de sfeer<br />

erin, want als er een gaat klagen, doen ze<br />

dat na een tijdje allemaal. Als je het zwaar<br />

hebt, geniet je ook van kleine dingen zoals<br />

een simpel snoepje uit een WOL-pakket.”<br />

Na wat overvallen, contact met partizanen<br />

en wederom een nachtelijke verplaatsing<br />

te voet, staat donderdagochtend het<br />

beruchte hindernisparcours Baan Arnhem<br />

van het KCT op het programma. Ondanks<br />

de vermoeidheid en een gebrek aan<br />

‘fatsoenlijk’ eten, vliegt de ene na de andere<br />

groep over de hindernisbaan. Ze helpen<br />

elkaar waar ze kunnen en schreeuwen zo<br />

nu en dan kreten als ‘sneller’ en ‘nog even<br />

volhouden’. Na een paar uur rust krijgt de<br />

hele compagnie les van een adjudant van<br />

het KCT over de juiste manier om een kip te<br />

slachten, te ontleden en te bereiden.<br />

“Als ik praat, wordt er niet gerookt,<br />

gegeten of gedronken. Mannen kunnen<br />

namelijk maar een ding tegelijk”, zegt hij<br />

om de aandacht te krijgen. Met verrassend<br />

gemak demonstreert hij de slacht van de<br />

kip. Hij laat zien wat wel en niet eetbaar is<br />

en daarna is het de beurt aan de Bulldogs<br />

om het zelf te ondervinden. De een heeft er<br />

wat minder moeite mee dan de ander. “Ik<br />

heb twee jaar bij een poelier gewerkt, maar<br />

nog nooit eigenhandig een kip geslacht”,<br />

zegt soldaat 1 Simonis. Volgens korporaal<br />

van Doorn smaakt de kip straks heel anders<br />

dan die uit de supermarkt. “Die spuiten ze<br />

vol water, deze is droger.”<br />

Donderdagnacht staat de <strong>Limburgse</strong> jagers<br />

nog een speedmars, een wateroversteek en<br />

een verplaatsing te wachten. Als beloning<br />

en als eindsignaal voor de oefening worden<br />

ze ’s ochtends bij het eindpunt opgevangen<br />

door een kraampje met de prachtige naam<br />

‘Friet van Piet’. Na het verorberen van<br />

alle welverdiende snacks zit de oefening<br />

erop. “Deze week was heel goed voor<br />

de groepsbinding en de onderlinge sfeer<br />

binnen de compagnie”, zegt een tevreden<br />

CC kapitein Wassenaar.<br />

RINO 22<br />

23 RINO


RINOVARIA<br />

tanks bulderen over a2<br />

Een colonne van vijftien Leopard 2-tanks<br />

zorgde maandag 12 april voor een<br />

opmerkelijk beeld op de A2 richting<br />

Maastricht. Begeleid door de marechaussee<br />

vertrok de colonne tanks, van 11 Tankbat,<br />

voor een training van anderhalve week naar<br />

het Belgische Beverlo.<br />

Drie jaar geleden reden voor het laatst<br />

Leopard 2-tanks over de openbare weg.<br />

Jarenlang was het een standaardprocedure<br />

om minimaal één keer per jaar een<br />

wegverplaatsing met de tanks uit te voeren.<br />

Door de missie in Afghanistan waren de<br />

verplaatsingen over de openbare weg naar<br />

de achtergrond verdwenen. “Nu de veren<br />

zijn geschud en we weer terug gaan naar ons<br />

organieke optreden, vind ik het belangrijk om<br />

ook deze oefening weer eens uit te voeren”,<br />

aldus de commandant van 11 Tankbataljon,<br />

luitenant-kolonel Kees Koek.<br />

zes keer de alpe d’huez op<br />

Om zoveel mogelijk geld op te halen voor het KWF kankerbestrijding wil Luitenantkolonel<br />

Gert Hoorman, hoofd Sie G4, op één dag zes keer de Alpe d’Huez beklimmen.<br />

De bergbeklimming in Frankrijk is elk jaar in een rit van de Tour de France te<br />

bewonderen en staat bekend als zeer pittig. Hoorman fietst al jaren en maakt deel<br />

uit van team Oosterhout dat bestaat uit meer dan vijftig fanatieke sporters. De actie<br />

‘Alpe d’Huzes’ leverde vorig jaar maar liefst acht miljoen euro op en dit jaar wordt tien<br />

miljoen euro verwacht. Het ministerie van Defensie sponsort het team van Hoorman.<br />

Alle informatie over het evenement op 3 juni kun je vinden op:<br />

www.opgevenisgeenoptie.nl en www.teamoosterhout.com.<br />

‘de beReNdageN zORgeN<br />

voor kracht, kennis en<br />

kunde’<br />

Een jaarlijks terugkerend fenomeen bij de<br />

Charlie ‘Beren’ Compagnie van 17 Painfbat<br />

zijn de Berendagen. Normaal zijn die in<br />

december maar door omstandigheden dit<br />

jaar op 24 en 25 maart. CC van de ‘Beren’,<br />

kapitein Bot ziet alleen maar voordelen<br />

aan de dag. “We zijn sportief bezig,<br />

soms ludiek en testen ook nog bijna alle<br />

militaire basisvaardigheden. Door het in<br />

een competitieverband te gieten, doen alle<br />

groepen hun uiterste best om er aan het<br />

eind van de twee dagen met de ‘Bronzen<br />

Beer’ vandoor te gaan.” De onderdelen<br />

die aan bod kwamen, waren onder andere:<br />

wapenkennis, kennis van het regiment,<br />

speedmars, zhkh en verbindingen. “De<br />

Berendagen hebben een positieve invloed<br />

op het gedrag van het personeel van de<br />

compagnie. De wedstrijd zorgt voor kracht,<br />

kennis en kunde”, zegt Bot.<br />

na vijF jaar even terug<br />

in oirschot<br />

Ruim een week na het bezoek van<br />

de minister van Defensie, was op<br />

1 april de Inspecteur –Generaal der<br />

Krijgsmacht Lex Oostendorp te gast<br />

bij 13 Staf en Stafcompagnie. De<br />

voormalige brigadecommandant<br />

van 13 Mechbrig (september 2004 -<br />

oktober 2005) werd geïnformeerd over<br />

ondermeer de voorbereidingen op een<br />

eventuele inzet van de brigadestaf in<br />

het kader van EU-Battlegroup en de<br />

leef-en werkomstandigheden op de<br />

legerplaats Oirschot. Oostendorp sprak<br />

met brigadegeneraal van der Laan,<br />

de Brigade Sociaal Coördinatoren,<br />

het Sociaal Medisch Team, de<br />

Medezeggenschapscommissie en<br />

personeel van de brigadestaf en de<br />

stafcompagnie.<br />

rood erekoord voor 13<br />

hersteller<br />

Adjudant van de Kimmenade,<br />

stafonderofficier toegevoegd bij Sie S2<br />

van het staflogpeloton van 13 Herstel,<br />

kreeg woensdag 7 april tot zijn grote<br />

verrassing het rode erekoord uitgereikt<br />

door luitenant-kolonel Rietbergen.<br />

Omdat hij al achttien jaar uitstekend<br />

functioneert en al vaak is onderscheiden<br />

met tevredenheidsbetuigingen en<br />

functioneringsgratificaties vond lkol<br />

Rietbergen het nu tijd voor een grotere<br />

blijk van waardering. De adjudant was blij<br />

verrast met het koord. “Ik keek er nogal van<br />

op”, zegt hij. “Ik roep altijd dat je gewoon<br />

je werk moet doen, daar wordt je voor<br />

betaald. Maar als je dan op appèl ineens dat<br />

koord om je schouder krijgt, voelt dat toch<br />

heel bijzonder. Hij gaat meteen aan mijn DT<br />

en het certificaat krijgt een mooi plaatsje op<br />

mijn werkplek.”<br />

apaches op het doel praten<br />

De Forward Air Controller van 13 Mechbrig, eerste luitenant Geutjes, oefende onlangs<br />

samen met het waarnemingspeloton van de stafbatterij 11 Afdra in de omgeving<br />

van Geldermalsen met Apaches. Na twee theoriedagen Close Combat Attack (CCA)<br />

mochten de waarnemers nu ‘live’met het helipersoneel van 301 Squadron aan de gang.<br />

In een Afghanistan-scenario kreeg een konvooi te maken met spotters, IED’s en TIC’s.<br />

Ze moesten met behulp van hun theoretische kennis en een IK de situational awareness<br />

overbrengen en de Apaches over de radio op het doel praten. Door de oefening werden<br />

zowel de waarnemers als het helikopterpersoneel getraind; de Apachepiloten vertrekken<br />

binnenkort naar Afghanistan.<br />

RINO 24 25 RINO


RINO 26<br />

HOuD DE geldIgheId VAN jE<br />

sMartcard/deFensiepas<br />

IN DE GAtEN!<br />

het kan voorkomen dat je smartcard of<br />

defensiepas niet meer werkt bij de toegangspoort<br />

van de kazerne. de kans is dan aanwezig dat<br />

je pas wordt ingenomen ondanks dat de datum<br />

geldigheid nog niet bereikt is. volgens het beleid<br />

van de beveiligingsautoriteit defensie moeten<br />

onbruikbare passen direct worden ingenomen.<br />

Enkele oorzaken hiervan kunnen zijn:<br />

- u heeft een contractverlenging gekregen,<br />

hierdoor vervalt de geldigheid (vanwege einde contract)<br />

- uw chip is defect<br />

- uw pasje is gescheurd<br />

- uw pasje is onleesbaar<br />

Wat kunt u hieraan doen?<br />

- zorg dat u bij contractverlenging tijdig<br />

een nieuwe defensiepas aanvraagt<br />

- gebruik het hoesje dat wordt verstrekt bij de defensiepas<br />

- gebruik het pasje alleen waarvoor het bedoeld is<br />

Wie kan u hierbij helpen?<br />

De kaartactor van uw eigen eenheid kan uw vragen<br />

beantwoorden.<br />

RINOstalgie<br />

17 september 1976<br />

De oefening EM-30 ligt alweer achter<br />

ons. De staven en stafcompagnieën<br />

van alle brigades namen hieraan<br />

deel. Ook onze eigen 13 ststcie was<br />

aanwezig. Toch is niet iedereen mee<br />

geweest. Sld Crins – werkzaam in de<br />

keuken – had met zijn vinger tussen<br />

de deur gezeten. Door deze omstandigheid<br />

kwam hij te laat bij het<br />

voertuig dat hem naar de Peel moest<br />

brengen. Hij heeft het wel gevoeld dat<br />

hij EM-30 niet meegemaakt heeft!<br />

6 april 1976<br />

13 Pagncie bracht een periode van<br />

twee weken door aan de bruggeschool<br />

van de Genie te Hedel. Een van de<br />

activiteiten bestond uit, hoe kan<br />

het ook anders, peddelen met lichte<br />

overgangsmiddelen waarvan hier een<br />

indruk.<br />

14 februari 1979<br />

De oefeningen van de bedrijfsbrandweer<br />

van de legerplaats Oirschot<br />

verlopen niet altijd bleek donderdag 1<br />

februari. Uit de in brand gestoken personenauto<br />

sloegen metershoge vlammen.<br />

De brandweer was vliegensvlug<br />

ter plaatse. Echter, door een defect aan<br />

de waterpomp van de gloednieuwe<br />

brandweerauto konden de spuitgasten<br />

niet meer doen dan proberen het vuur<br />

met schuimblussers in bedwang te<br />

houden. Verder moesten zij met lede<br />

ogen toezien hoe het vehikel tot de<br />

grond toe afbrandde<br />

27 RINO


RINO 28<br />

teaMGEVOEL<br />

teaM:<br />

takelploeg 13 Herstel (11 tankbat)<br />

Sergeant 1 Stephen Douglass<br />

korporaal 1 Ronald tromp<br />

korporaal 1 Ben Reuvers<br />

OveR…..<br />

het ‘geheiM van de sMid’:<br />

Onze vorm van optreden. We zijn altijd en<br />

overal inzetbaar met ons bergingsvoertuig<br />

de Buffel, een Leopard met een hijskraan.<br />

Verder zijn we erg informeel tegen elkaar<br />

en dat is heel bevorderlijk voor de sfeer<br />

binnen het team. We zijn pas sinds<br />

augustus vorig jaar met zijn drieën een<br />

ploeg maar we zijn al goed aan elkaar<br />

gewend en op elkaar ingespeeld.<br />

charMe van het vak:<br />

De vrijheid om te handelen is erg fijn.<br />

Onze hoofdtaak is het in orde houden<br />

van de voertuigen. Daarnaast zijn we een<br />

takelploeg en daarin worden we redelijk<br />

vrijgelaten, mede door de vele vakkennis<br />

die we samen hebben. Ook de afwisseling<br />

in taken vinden we mooi. De ene keer sta<br />

je op een vredeslocatie in het bos om een<br />

voertuig uit de sloot te bergen, de andere<br />

keer sta je in de hitte in Afghanistan of<br />

op een evenement om de landmacht te<br />

vertegenwoordigen. Geen dag is hetzelfde<br />

bij ons.<br />

saMenwerking:<br />

We zijn nog niet zo lang bij elkaar maar<br />

de samenwerking gaat prima. Als we een<br />

opdracht krijgen, gaan we met zijn drieën<br />

om de tafel zitten om een plan te smeden.<br />

Elkaars opmerkingen ter verbetering nemen<br />

we altijd serieus en proberen we in het<br />

plan in te passen. tijdens oefeningen zitten<br />

we geregeld op elkaars lip in de Buffel en<br />

kunnen we het goed met elkaar vinden in<br />

die ‘rijdende werkplaats’.<br />

vriendschap:<br />

Omdat we alle drie buitenslapers zijn,<br />

hebben we na vijven naast wat smsjes<br />

weinig contact met elkaar. Op de werkvloer<br />

zijn we naast collega’s ook goede<br />

vrienden. We waarderen de leergierigheid,<br />

spontaniteit en het doorzettingsvermogen<br />

van korporaal 1 Reuvers. korporaal 1<br />

tromp is overal voor inzetbaar en begeleid<br />

vaak onervaren collega’s. Daarnaast heeft<br />

hij ontzettend veel voertuigkennis; de<br />

technische handleidingen hoeven niet uit<br />

de kast, we vragen het gewoon aan hem.<br />

Sergeant 1 Douglass is altijd duidelijk<br />

in wat hij wil, maar neemt ook dingen<br />

aan van anderen. Dat maakt hem tot<br />

een perfecte teamspeler en een goede<br />

commandant.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!