CT-colonografie met vezelarmdieetvoorbereiding - Catharina ...
CT-colonografie met vezelarmdieetvoorbereiding - Catharina ...
CT-colonografie met vezelarmdieetvoorbereiding - Catharina ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Radiologie<br />
Onderzoek<br />
<strong>CT</strong>-<strong>colonografie</strong> <strong>met</strong><br />
<strong>vezelarmdieetvoorbereiding</strong>
2<br />
Patiëntenvoorlichting<br />
040 ‐ 239 8413<br />
patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl<br />
Rad/ <strong>CT</strong>‐<strong>colonografie</strong> <strong>met</strong> <strong>vezelarmdieetvoorbereiding</strong>/01‐02‐2009
Inhoud<br />
Voorbereiding thuis 4<br />
Het onderzoek 5<br />
Verloop van het onderzoek 5<br />
Duur van het onderzoek 6<br />
Belangrijk om te weten 6<br />
Tot slot 6<br />
Bijlage 6<br />
De voorbereiding 6<br />
Wat u wél mag eten! 7<br />
Wat u niet mag eten! 8<br />
3
4<br />
Onderzoek<br />
<strong>CT</strong>-<strong>colonografie</strong> <strong>met</strong><br />
<strong>vezelarmdieetvoorbereiding</strong><br />
U heeft een afspraak gemaakt voor een <strong>CT</strong>‐<strong>colonografie</strong>. <strong>CT</strong> is de<br />
afkorting van computertomograaf. Dit is een apparaat dat <strong>met</strong><br />
röntgenstralen dwarsdoorsneden maakt van uw organen, botten<br />
en weefsels. In dit geval van uw dikke darm (het ‘colon’). Met dit<br />
onderzoek is het mogelijk eventuele ziekten en afwijkingen, zoals<br />
poliepen en/of gezwellen in de dikke darm op te sporen.<br />
In deze folder vindt u informatie<br />
over de voorbereiding op dit on‐<br />
derzoek en over de gang van zaken.<br />
Het is goed u te realiseren dat voor<br />
u persoonlijk de situatie anders kan<br />
zijn dan hier beschreven is. Als dit<br />
voor u het geval is, zal de arts u<br />
hierover informeren.<br />
Voorbereiding thuis<br />
Het is voor dit onderzoek nood‐<br />
zakelijk dat de dikke darm van<br />
binnen schoon is. Daarom moet<br />
u één dag voor het onderzoek<br />
een vezelarm dieet volgen. Dit<br />
dieet is beschreven in de bijlage<br />
achter in deze folder.<br />
Daarnaast moet u röntgencon‐<br />
trastmiddel drinken, een mid‐<br />
del waardoor de darm goed<br />
zichtbaar wordt. U hebt bij<br />
deze folder twee flesjes <strong>met</strong><br />
100 ml. Telebrix® meegekre‐<br />
gen. Dit moet u in 4 keer (50<br />
ml. per keer) innemen. U mag<br />
dit puur gebruiken of eerst <strong>met</strong><br />
een limonadesiroop vermengen<br />
en vervolgens opdrinken.<br />
Probeert u op de dag van het<br />
onderzoek nog enkele malen<br />
naar het toilet te gaan voor<br />
ontlasting, om ervoor te zorgen<br />
dat de darm zo goed mogelijk<br />
schoon is.<br />
Let op!!<br />
In de bijsluiter staat vermeld<br />
dat u Telebrix® <strong>met</strong> 950 ml wa‐<br />
ter moet aanlengen. Dit hoeft u<br />
niet te doen!<br />
Telebrix® veroorzaakt bij veel<br />
patiënten diarree. Zorg dat u<br />
tijdens de voorbereiding in de<br />
buurt van een toilet bent.
Het onderzoek<br />
<strong>CT</strong>‐<strong>colonografie</strong> is een onderzoek<br />
waarbij <strong>met</strong> röntgenstralen dwars‐<br />
doorsneden van de dikke darm<br />
worden gemaakt. De opnamen die<br />
door de computertomograaf (<strong>CT</strong>‐<br />
scanner) gemaakt worden geven<br />
een driedimensionaal beeld van uw<br />
darm. Zo is het mogelijk om van<br />
buitenaf beelden te krijgen van het<br />
binnenste van de dikke darm. Deze<br />
beelden lijken op de beelden die<br />
verkregen worden <strong>met</strong> een colo‐<br />
scopie, een inwendig onderzoek<br />
van de dikke darm. De <strong>CT</strong>‐<br />
<strong>colonografie</strong> is minder belastend,<br />
omdat dit géén inwendig onder‐<br />
zoek is en géén lange slang wordt<br />
ingebracht om de binnenkant van<br />
de darm te bekijken.<br />
Het onderzoek is niet pijnlijk, waar‐<br />
door het niet noodzakelijk is pijn‐<br />
stilling te gebruiken of een ‘roesje’<br />
toe te dienen.<br />
Verloop van het<br />
onderzoek<br />
Op het afgesproken tijdstip meldt u<br />
zich op de afdeling Radiologie. De<br />
röntgenlaborant vertelt u welke<br />
kleding u uit moet trekken en geeft<br />
u een wegwerpschort om aan te<br />
trekken. U ligt tijdens het onder‐<br />
zoek op een smalle tafel die lang‐<br />
zaam in de computertomograaf<br />
schuift. Dit apparaat heeft de vorm<br />
van een grote ring. Slechts een<br />
klein deel van uw lichaam schuift<br />
tijdens het onderzoek in het appa‐<br />
raat.<br />
Voordat het onderzoek begint zal<br />
een röntgenlaborant een dun slan‐<br />
getje in de anus brengen. Vervol‐<br />
gens krijgt u een injectie <strong>met</strong> Bus‐<br />
copan® in een ader in de elle‐<br />
boogsplooi. Buscopan® is een mid‐<br />
del dat kortdurend de darmbewe‐<br />
ging vermindert. U merkt zelf niets<br />
van het effect op de darm. Dit mid‐<br />
del heeft ook geen invloed op uw<br />
bewustzijn. Daarna wordt lang‐<br />
zaam, via de endeldarm, koolzuur‐<br />
gas in de dar‐men geblazen, door<br />
het dunne slangetje wat voor het<br />
onderzoek in uw anus is ingebracht.<br />
Tijdens het inblazen krijgt u aanwij‐<br />
zingen om afwisselend op uw zijde<br />
en op rug te draaien.<br />
Vervolgens wordt een scan ge‐<br />
maakt terwijl u op uw rug ligt en<br />
terwijl u op uw buik ligt. Tijdens het<br />
maken van de scans vraagt de rönt‐<br />
genlaborant u enkele keren om in<br />
te ademen en de adem vast te<br />
houden (circa 20 seconden per<br />
scan). Hierna is het onderzoek<br />
klaar.<br />
5
6<br />
Nadat het slangetje verwij‐derd is<br />
krijgt u de gelegenheid om naar het<br />
toilet te gaan om het kool‐zuurgas<br />
kwijt te raken. Daarna kunt u zich<br />
weer aankleden.<br />
Duur van het<br />
onderzoek<br />
Het onderzoek duurt in totaal 20<br />
tot 25 minuten.<br />
Belangrijk om te weten<br />
Als u zwanger bent of het ver‐<br />
moeden hebt het te zijn moet u<br />
contact <strong>met</strong> ons opnemen voor<br />
overleg. Tijdens de zwanger‐<br />
schap worden bij voorkeur<br />
geen röntgenfoto’s gemaakt.<br />
Omdat de voeding tijdens de<br />
voorbereidingsperiode sneller<br />
door de darm gaat dan normaal<br />
worden sommige medicijnen<br />
(ook de pil!) niet goed opge‐<br />
nomen in het bloed. De wer‐<br />
king kan hierdoor veranderen.<br />
Als u diabetes (suikerziekte)<br />
hebt, moet u overleggen <strong>met</strong><br />
uw behandelend arts over de<br />
voorbereiding op het onder‐<br />
zoek. De verandering van het<br />
eetpatroon / het dieet kan de<br />
glucosespiegel ontregelen.<br />
Hierdoor is de behoefte aan<br />
medicijnen veranderd.<br />
Om ervoor te zorgen dat u zo<br />
snel mogelijk uw normale eet‐<br />
patroon weer op kunt pakken,<br />
wordt uw afspraak zo vroeg<br />
mogelijk op de dag gepland.<br />
Tot slot<br />
Als u na het lezen van deze folder<br />
nog vragen hebt, dan kunt u telefo‐<br />
nisch contact opnemen <strong>met</strong> de<br />
Computertomografiekamer (<strong>CT</strong>‐<br />
kamer) van de afdeling Radiologie<br />
via telefoonnummer 040 – 239<br />
8557<br />
Bijlage<br />
De voorbereiding<br />
Voor een goede beoordeling van de<br />
dikke darm is het belangrijk dat u<br />
zich nauwkeurig houdt aan de<br />
voorbereiding die in deze folder<br />
beschreven is. Het dieet start één<br />
dag voor het onderzoek en bestaat<br />
uit vezelarme voeding. De vezelar‐<br />
me voeding zorgt ervoor dat het<br />
contrastmiddel Telebrix® zich goed<br />
door de darminhoud verspreidt.
Uw voorbereiding in het kort<br />
Op de dag vóór het onderzoek<br />
Ontbijt : vezelarm dieet + 50 ml<br />
Telebrix®<br />
Lunch: vezelarm dieet + 50 ml Tele‐<br />
brix®<br />
Avondmaaltijd: vezelarm dieet + 50<br />
ml Telebrix®<br />
Op de ochtend van het onder‐<br />
zoek<br />
Ontbijt: vloeibaar dieet<br />
1 ½ uur vóór het onderzoek<br />
50 ml Telebrix®<br />
Algemeen<br />
Uitgangspunt van het dieet is<br />
dat vezels en vezelachtige be‐<br />
standdelen in de voeding be‐<br />
perkt worden.<br />
Veel voedingsmiddelen, zoals<br />
beschuiten, rijst of chocolade<br />
kennen varianten die noten,<br />
zaden of grove vezels bevatten.<br />
Kies niet voor deze producten<br />
maar neem een naturelle vari‐<br />
ant.<br />
Groenten en fruit bevatten veel<br />
vezels. Deze zijn slechts <strong>met</strong><br />
mate toegestaan.<br />
Zorg ervoor dat u voldoende<br />
drinkt (minimaal 10 tot 12 gla‐<br />
zen per dag)<br />
Na de avondmaaltijd op de dag<br />
vóór het onderzoek mag u al‐<br />
leen nog maar een vloeibaar<br />
dieet gebruiken: de toegestane<br />
dranken en bouillon. Dit moet u<br />
blijven doen totdat het onder‐<br />
zoek heeft plaatsgevonden.<br />
Wat u wél mag eten!<br />
Graanproducten<br />
wit brood, beschuit, toast (na‐<br />
turel)<br />
witte rijst, pasta (bijvoorbeeld<br />
spaghetti of macaroni)<br />
pannenkoeken<br />
custardpap, lam<strong>met</strong>jespap (rijs‐<br />
tebloempap)<br />
Groenten en fruit<br />
aardappelen<br />
gaar gekookte groenten, zoals<br />
wortelen, bloemkool, witlof,<br />
andijvie en spinazie<br />
vers fruit, mits goed rijp, ge‐<br />
schild en zonder pitten, zoals<br />
appel, banaan, peer<br />
Vlees, vis en gevogelte<br />
Alle soorten vlees, vis en kip<br />
7
8<br />
Soepen<br />
bouillon<br />
soepen <strong>met</strong> stukjes vlees/kip,<br />
soepballetjes, vermicelli, maca‐<br />
roni en rijst<br />
Beleg<br />
boter, halvarine en margarine<br />
kaas<br />
vleeswaren<br />
alle zoet beleg (behalve pinda‐<br />
kaas, marmelade en jam <strong>met</strong><br />
stukjes fruit)<br />
eieren<br />
suiker<br />
vlees, kip, vis<br />
Dranken<br />
vruchtensap zónder vruchtvlees<br />
frisdranken<br />
thee en koffie<br />
mineraalwater<br />
melk en melkproducten( zón‐<br />
der stukjes fruit en vezels)<br />
alcoholische dranken<br />
Tussendoortjes<br />
chocolade (zonder nootjes)<br />
snoep<br />
ijs<br />
cake (geen koekjes!)<br />
Smaakmakers<br />
De minder scherpe kruiden en<br />
specerijen: zout, peper, papri‐<br />
kapoeder, kaneel en nootmus‐<br />
kaat<br />
Verse kruiden: peterselie<br />
mosterd<br />
ketchup<br />
groene kruidenmixen<br />
Wat u niet mag eten!<br />
Graanproducten<br />
Alle volkoren graanproducten:<br />
bruin‐, volkoren‐ en rogge‐<br />
brood<br />
tarwe‐ en maïszemelen<br />
muesli<br />
volkoren‐ en meergranen‐<br />
pasta’s<br />
havermoutpap<br />
zilvervliesrijst<br />
Groenten<br />
Vezelige groenten, zoals asper‐<br />
ges, bleekselderij, zuurkool,<br />
snijbonen, sperziebonen, prei,<br />
doperwten, peulvruchten, tau‐<br />
gé, maïs, champignons, toma‐<br />
ten, rauwkost, ui en knoflook<br />
Fruit<br />
onrijp fruit<br />
sinaasappel, grapefruit, manda‐<br />
rijn, ananas, mango, kiwi<br />
gedroogde (zuid)vruchten zoals<br />
dadels, vijgen, pruimen, kren‐<br />
ten, rozijnen,<br />
kokos
Noten en zaden<br />
alle soorten noten<br />
sesamzaad, maanzaad, zonne‐<br />
bloempitten<br />
Overigen producten<br />
scherpe specerijen<br />
popcorn.<br />
9
Change language