Betere resultaten met nieuwe dottertechniek - Catharina Ziekenhuis

JAARGANG 2 - NR3 - 10-2012
Neem
Gratis
mee
Betere resultaten
met nieuwe
dottertechniek
Verfijnde dottermethode duidelijk beter
voor de patiënt dan medicijnen alleen
Snel, effectief en
minder bijwerkingen
Nieuwe behandeling
bij borstkanker
‘Verwenzorg’
Extra aandacht
voor chronisch zieke
mensen
Het relatiemagazine van het Catharina Ziekenhuis
Huid-op-huidcontact
na keizersnede
Wel mogelijk in
Catharina Ziekenhuis

2
Werken op het OK-complex van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven betekent werken in een
jong, respectvol team aan complexe chirurgische ingrepen in een topklinisch opleidingsziekenhuis.
Waar iedereen veel verantwoordelijkheden krijgt en waar we dagelijks elk specialisme, inclusief
traumazorg met hoog complexe anesthesiologische zorg bieden. Om ons team te versterken zijn
we op zoek naar:
operatieassistenten en
anesthesiemedewerkers
Bij het Catharina Ziekenhuis werken we in een open, gastvrije en bovenal deskundige omgeving.
Waar de patiënt, maar ook de medewerker voorop staat. Werken bij Catharina betekent dagelijks
het enthousiasme en de gedrevenheid ervaren van ruim 3.000 collega’s.
www.werkenbijcatharina.nl/OK
Gedreven
door het
leven.
Lisette (24) Anesthesiemedewerker
facebook.com/OK.Prof.Lisette
Vandaag kennis gemaakt met mijn
nieuwe leerling Nienke. Samen dagje bij
de vaatchirurgie, leuk!
facebook.com/OK.Prof.Lisette
Vanochtend een leuk programma
gehad: een thoracaal laparoscopische
oesophagusresectie. Nu gezellig even
pauze met m’n collega’s…
Kijk ook op
twitter.com/OK_Prof_Lisette

Welkom In
4 Huid-op-Huidcontact:
als eerste mogelijk in
catHarina ZiekenHuis
10
verwenZorg:
dagje floriade
voor nierpatiënten
ColofoN
CAthARiNA is eeN mAGAziNe
vooR RelAties vAN het
CAthARiNA ziekeNhuis eN
veRsChiJNt vieR keeR peR JAAR.
het woRdt veRspReid iN oNs
ziekeNhuis eN biJ ANdeRe
GezoNdheidsiNstelliNGeN.
oplAGe: 10.000
redaCtie
mARketiNG eN CommuNiCAtie
040 - 239 8413. CAthARiNA@
CAthARiNAziekeNhuis.Nl
fotoGrafie
Audio visuele dieNst
4
5
6
8
9
10
12
13
14
15
16
17
18
19
Oog in oog, huid op huid
Op uw gezondheid!
Weerstand in het najaar
Nefroloog en huisarts
Samenwerking rond
nierziekten optimaal
Wat doet u hier?
Kort nieuws
Verwenzorg
Dagje Floriade
Kort nieuws
Nieuwe dottertechniek
Patiënt aan het woord
Kort nieuws
Profiel van een specialist
trauma-chirurg
Gust van Montfort
IORT
Nieuwe behandeling
bij borstkanker
Handig om te weten
De verpleegkundig
specialist
opmaak & vormGeviNG
CRedo.CReAtie
drukwerk
dRukkeRiJ sNep
dit nummer…
13
dotteren:
nieuwe manier leidt
tot betere resultaten
16
dakar 2013: een
uitdaging voor teamarts
gust van montfort
reChteN
CAthARiNA is met de GRootst
moGeliJke zoRGvuldiGheid
GemAAkt. Niets uit deze uitGAve
mAG woRdeN oveRGeNomeN
zoNdeR toestemmiNG vAN de
RedACtie.
Cover
iN NedeRlANd viNdeN
JAARliJks oNGeveeR 30.000
dotteRbehANdeliNGeN plAAts.
het CAthARiNA ziekeNhuis
heeft eeN Nieuwe, iNNovAtieve
dotteRteChNiek oNtwikkeld die
tot NoG beteRe ResultAteN leidt.
3

4
uit de
praktijk
Catharina Ziekenhuis
kiest voor
huid-op-huidcontact
na keizersnede
Het is een klassiek beeld: direct na de bevalling wordt Het kindje bij de moeder aan de borst
gelegd. Helaas is direct contact tussen moeder en pasgeboren kind bij een keiZersnede niet Zo
vanZelfsprekend. sinds kort wel in Het catHarina ZiekenHuis: nagenoeg alle moeders kunnen
Hier Het eerste contact met Hun baby ervaren.
“Direct huid-op-huidcontact tussen moeder en kind na
de geboorte is niet alleen fijn, maar ook een belangrijke
eerste stap in het hechtingsproces”, zegt lactatiekundige
Monique Bonné. Zij vond het dan ook heel
vervelend dat pasgeboren baby’s na een keizersnede
(sectio) niet bij de moeder mochten zijn. Toen zij in
patiëntengesprekken hoorde hoe emotioneel dit gemis
aan contact was, begon ze haar missie.
Baby aan de borst
Voor de borstvoeding is het belangrijk dat de baby
binnen een uur na de geboorte bij de moeder aan de
borst ligt, zo blijkt uit onderzoek. In het Catharina
Ziekenhuis lukt dit nu bijna altijd. Volgens een vrouw die
bij haar derde keizersnede voor het eerst direct
huid-op-huidcontact met haar kind mocht ervaren, is het
een wereld van verschil. Ook bijzonder is dat bij veel
keizersnedes het scherm waarachter de gynaecoloog de
sectio verricht, omlaag gaat op het moment dat de baby
uit de buik komt. Zo kan de moeder de geboorte
daadwerkelijk zien. Dit spreekt veel vrouwen aan: ook uit
andere delen van het land komen patiënten nu naar het
Catharina Ziekenhuis voor een keizersnede. En niet
alleen patiënten waarderen het: Monique Bonné is al 33
keer benaderd door ziekenhuizen waar ze het ook willen.
Protocol
Twee jaar geleden is dit huid-op-huidcontact vastgelegd
in een protocol en sinds oktober 2011 geldt het
ook voor geboortes met een (ongeplande) spoedkeizersnede.
“Mijn missie is geslaagd”, zegt Monique Bonné.
“Ik wist dat het niet eenvoudig zou zijn, maar ook niet
onmogelijk. In Nijmegen, Tilburg en het Belgische
Oostende bestaat al een dergelijk protocol. Toch wil dat
niet zeggen dat het zomaar ingevoerd kon worden. Het
grootste knelpunt is meestal: Bij wie ligt de verantwoordelijkheid
voor moeder en kind en is er voldoende
verpleegkundig personeel? Bij een keizersnede zijn
namelijk veel verschillende specialismen betrokken.
Hier hebben we duidelijke afspraken over gemaakt.”
Nog maar heel af en toe komt het voor dat de vader het
eerste huid-op-huidcontact doet. Dat gebeurt alleen nog
om medische redenen en bij hoge uitzondering. Zo gauw
het mogelijk is, gaat de baby dan alsnog naar de moeder.
Meer informatie:
Gynaecologie
Telefoon: 040 - 239 7100

Op uw gezondheid!
GezoNd
Voorkomen is beter dan genezen
Het is herfst!
Tijd voor
extra vitamines?
Na een warme nazomer is het nu
toch echt herfst geworden.
Betekent dat ook tijd voor extra
vitamines? Vroeger wel. In het
najaar en winter was minder
variatie in voeding én minder
zonlicht. Zodra de ‘r’ in de maand
kwam, namen de mensen levertraan
om voldoende vitamine D
binnen te krijgen, de vitamine die
het lichaam uit de zon haalt. Het
grote verschil met vroeger is dat er
nu ook in de wintermaanden een
uitgebreid assortiment aan
voedingsmiddelen is, en dat
vitamine A en D volgens wetgeving
toegevoegd worden aan halvarine
en margarine. Extra vitamine D is
daardoor voor de meeste mensen
niet nodig. Alleen jonge kinderen,
ouderen en mensen met een
donkere huidskleur hebben meer
vitamine D nodig dan de voeding
kan leveren.
Meer informatie:
www.voedingscentrum.nl
Griepprik overbodig? Nee!
Weer minder interesse voor de griepprik, berichtten de dagbladen.
In 2011 liet 65,7 procent van de risicogroepen zich vaccineren ten
opzichte van 68,9 procent in 2010*. De daling is vooral zichtbaar in
de leeftijdsgroep van 60 tot 65 jaar: veel gezonde ouderen vinden de
griepprik blijkbaar niet nodig. Maar, wat is griep en hoe ernstig is het?
Hoe vaak hoor je mensen niet zeggen: ‘Ik ben wat
grieperig’, als ze flink verkouden zijn. Jaarlijks krijgt
een op de tien Nederlanders de ‘echte’ griep. Die
begint vaak met plotselinge hoge koorts en koude
rillingen. Ook hoofdpijn en spierpijn in het hele
lichaam, droge hoest en keelpijn zijn griepkenmerken.
Mensen met ‘de griep’ zijn een week flink ziek en
moeten daarna nog enkele dagen bijkomen.
Griep klinkt vrij onschuldig, maar jaarlijks
overlijden hier tussen de tweehonderd en
tweeduizend mensen aan, veelal oudere
mensen. Bent u 60+ of behoort u door uw
(chronische) ziekte tot de risicogroepen?
Dan kunt u de griepprik gratis halen bij
uw huisarts.
Wilt u meer informatie?
Kijkt u dan op www.rivm.nl/Onderwerpen/
Onderwerpen/G/Griepprik
* Dat blijkt uit de jaarlijkse monitor
van het nationaal programma grieppreventie.
Zorg voor licht en beweging
Hoe fitter u bent, hoe beter uw weerstand. Het is dus belangrijk om lekker
in beweging te blijven, óók in de herfst. De herfst kan schitterend zijn:
mooie gekleurde bladeren, lekker uitwaaien in de wind… Maar in de herfst
hebben meer mensen last van sombere gevoelens en zijn ze vatbaarder
voor een verkoudheid. Hoe fitter, hoe meer weerstand. En door te bewegen
maakt u het gelukshormoon serotonine aan, dat de kans op een herfstdip
verkleint. Veel daglicht doet dat ook, dus buiten bewegen is het allerbeste.
Een paar tips om fit en blij de herfst door te gaan:
• Maak dagelijks een wandeling. Liefst ’s ochtends,
want dan is het licht op zijn krachtigst.
• Eet minder koolhydraten (brood, pasta, aardappelen).
Van te veel koolhydraten raak je namelijk
vermoeid en daar word je somber van.
• Zorg voor een goed verlichte woon- en werkkamer.
5

6
de
huisarts
Jos diJkmANs, huisARts
Samenwerking
rond nierziekten
is optimaal
Goede samenwerking tussen specialisten en huisartsen
is meer dan alleen prettig. Het is het beste voor
de patiënt en bovendien bespaart het kosten. Daar
zijn Stijn Konings, internist-nefroloog in het Catharina
Ziekenhuis en de Eindhovense huisarts Jos Dijkmans
heel duidelijk over. Gezamenlijk proberen zij de zorg
voor mensen met een chronische nierziekte zo optimaal
mogelijk te organiseren.
“Met een mooi woord noemen we dat ‘shared care’,
gedeelde zorg”, zegt Jos Dijkmans. “Bij complexe
patiënten delen we informatie, zoals de labwaarden en
medicijngebruik. De specialist geeft ons advies en zo
voorkomen we dat patiënten te snel doorgestuurd
worden naar het ziekenhuis.” Volgens Stijn Konings is
het prettiger voor de patiënt als die in zijn eigen
omgeving behandeld kan worden door de huisarts. “Die
kent de patiënt goed en kan op huisbezoek gaan. Dat
doet een specialist niet. Ons voordeel is dat wij meer
kennis in huis hebben doordat wij gespecialiseerd zijn
in nieraandoeningen. Als specialist en huisarts goed
samenwerken, is dat in het belang van de patiënt. Het
is ook nodig: het aantal mensen met chronische
nierziekten neemt zo enorm toe dat we hen niet
allemaal kunnen behandelen in het ziekenhuis.”
Korte lijnen
Huisarts Jos Dijkmans is blij dat hij de specialisten kan
‘consulteren’, dat wil zeggen hen betrekken bij de
behandeling in de huisartsenpraktijk en hen om advies
vragen. “De lijnen zijn heel kort, mede dankzij het
Teleconsult (zie kader). Dat is goed, vooral nu het aantal
patiënten blijft toenemen en de gezondheidszorg
steeds goedkoper moet.” Wat is de reden van de
toename? “Mensen worden steeds ouder, maar ook
lifestyle is een belangrijke factor”, zegt Stijn Konings.
“Bij 20 procent van de mensen gaat het alleen om een
nierziekte, bij 80 procent hangt de nierziekte samen
met andere aandoeningen zoals overgewicht, hoge

Teleconsult
De huisarts kan via een beveiligde computerverbinding
vragen voorleggen aan een nefroloog in het Catharina
Ziekenhuis. De nefroloog kan dan op maat een behandeladvies
aan de huisarts geven. Dit spaart ziekenhuisbezoek aan
de nierspecialist uit, en is veel patiëntvriendelijker doordat
patiënten in hun eigen omgeving behandeld kunnen worden.
bloeddruk, arteriosclerose (aderverkalking) en
diabetes. In het ziekenhuis richten wij ons op de
complexe patiënten. De andere patiënten zijn in goede
handen bij de huisarts. Zeker in onze regio. De
huisartsen zijn goed georganiseerd in zogenoemde
zorggroepen* en hebben meer kennis van nierziekten
dan de rest van Nederland.”
Regionale afspraken
Stijn Konings is zeer te spreken over de manier waarop
de samenwerking chronische nierziekten in regio
Eindhoven is vormgegeven. “Bijzonder is dat we samen
een richtlijn hebben opgesteld, Regionale Transmurale
Afspraak Nierschade (RTA). Er was al een landelijke
richtlijn, maar geen regionale. Als we deze RTA goed
implementeren, kunnen huisartsen de eindfase van
nierschade zoveel mogelijk voorkomen. Onze Dialyseafdeling
Nierdialyse is goed, maar veel liever
voorkomen we de dialyse.”
Toekomst
“Mijn wens voor de toekomst is dat het
zelfmanagement van de patiënten toeneemt”,
vervolgt Stijn Konings. “Dat betekent dat zij
meer zelf kunnen doen zoals bloeddruk meten,
bloedsuiker controleren in het geval van
diabetes, niet roken, gezond leven en voldoende
bewegen. Jos Dijkmans vult aan dat ook de
zorggroepen actief bezig zijn om dit mogelijk
te maken.”
* Volgens de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn (LVG)
zijn zorggroepen ‘organisaties die met zorgverzekeraars contracten
sluiten om de chronische zorg in een bepaalde regio te coördineren
en uit te voeren met als doelstelling de kwaliteit van zorg te
verbeteren’. In de regio Eindhoven zijn dat Praktijkondersteuning
Zuidoost Brabant (PoZoB), De Ondernemende Huisarts (DOH) en
Stichting Gezondheidscentra Eindhoven (SGE)
Meer informatie:
Inwendige geneeskunde
Telefoon: 040 - 239 7220
stiJN koNiNGs, iNteRNist-NefRolooG
7

8
wat
doet u
hier?
In en rondom het
Catharina Ziekenhuis
is het altijd een drukte
van belang. Iedere
bezoeker heeft zijn
eigen verhaal.
Gaby
Wilms
Het voelt Goed Hier
Gaby Wilms zit samen met haar
zoontje Joppe (2) in het restaurant.
“Twee keer per jaar kom ik naar het
ziekenhuis voor controle van mijn
huidkanker. Omdat we vrij ver weg
wonen – in Panningen – maken we er
een gezellig uitstapje van. Voor de
lichttherapie moest ik hier regelmatig
een hele dag zijn. Er ging steeds een
vriendin mee om lekker te shoppen
na de behandeling. Het kost me
kapitalen, al die ziekenhuisbezoekjes!
Joppe is hier geboren… het voelt
goed in dit ziekenhuis, ik word hier
serieus genomen. Dat is alle reistijd
en extra uitgaven waard.”
tHea
van avendonk
spannende daG
Thea van Avendonk uit Oisterwijk is
op weg naar haar moeder. “Ze heeft
vannacht een hartstilstand gehad.
Het is spannend of ze deze dag
doorkomt. Mijn moeder is al ruim
twee weken opgenomen. Ze heeft
een open-hartoperatie ondergaan
en daarna zijn er flink wat tegenslagen
geweest. De rest van de familie
is al bij haar en ik ga ook gauw naar
haar toe.”
mevrouW
van de aa
prima beHandelinG
Mevrouw Van de Aa is blij dat ze
weer voor 75 procent kan zien door
haar linkeroog. Drie weken geleden is
ze geopereerd omdat het netvlies los
zat. “Ik heb blijkbaar een zwak
netvlies, want dit is al mijn derde
operatie. Deze keer ging het heel
snel, ik kon dezelfde dag naar huis.
De arts hecht het netvlies vast, lasert
het oog en blaast een gasbel achter
het oog zodat het netvlies op zijn
plek blijft. Die gasbel vervaagt binnen
drie weken. Nu dus, ik kan weer bijna
normaal zien!”.
Jamel
Goede uitleG
Jamel (27) en zijn vriendin zijn
dinsdagnacht enorm geschrokken.
Jamel was onrustig, praatte vreemd
en voelde zijn rechterarm en –been
niet meer. Het bleek een herseninfarct.
“Mijn vriendin heeft 112
gebeld en ik ben met de ambulance
naar het ziekenhuis gebracht. Hier
zijn meteen allerlei onderzoeken
gedaan. Er bleken veel bloedpropjes
in mijn hersenen te zitten. Dat
gebeurt niet vaak bij jonge mensen.
Zelf dacht ik dat ik zo weer buiten
zou staan; dit had ik echt niet
verwacht. Ik hoop dat de artsen
achter de oorzaak komen en dat dit
me nooit meer gebeurt!”

Weet wie
u behandelt
Heeft u een afspraak in ons
ziekenhuis en wilt u weten wie uw
behandeld arts is? Kijk dan op de
website onder specialismen &
afdelingen > wie helpen u? Als u op
de foto van de desbetreffende
specialist klikt, kunt u zijn of haar
profiel lezen. Zo weet u door wie u
behandeld wordt.
Meer informatie:
www.catharinaziekenhuis.nl
Afspraakherinnering via de telefoon
Bent u ook wel eens uw afspraak in het ziekenhuis vergeten? Het Catharina Ziekenhuis
is een proef gestart om patiënten aan hun polikliniekafspraak te herinneren.
Sommige ziekenhuizen leggen patiënten die niet op komen
dagen boetes op. “Dat past niet in ons beleid van
gastvrijheid”, aldus Piet Batenburg voorzitter Raad van
Bestuur van het Catharina Ziekenhuis. Daarom experimenteert
het ziekenhuis met twee patiëntvriendelijke
systemen. Patiënten van de polikliniek Maag-Darm-Leverziekten
worden twee dagen voor de afspraak gebeld en
krijgen een ‘computerstem’ te horen die hen vertelt
wanneer ze in het ziekenhuis worden verwacht. In een
volgende proef later dit jaar krijgen patiënten van de
polikliniek Oogheelkunde enkele dagen voor hun afspraak
een herinneringssms’je.
Wachtverzachter
In het Catharina Ziekenhuis is een nieuw informatiesysteem
voor patiënten en bezoekers in gebruik
genomen. De bestaande TV schermen in de wachtruimtes
presenteren nieuwe informatie in een nieuw
jasje. Onderwerpen zoals het actuele weerbericht en
het nieuws, worden afgewisseld met specifieke
ziekenhuisinformatie over wachttijden en andere
relevante onderwerpen. Wij hopen hiermee de
eventuele wachttijd iets te verzachten.
kort
Nieuws
9

10
uitGeliCht
‘Verwenzorg’,
extra aandacht
voor chronisch
zieke mensen

Uit eten, een weekend weg of een
keer naar de kapper… voor chronisch
zieke mensen zijn dit geen
vanzelfsprekende dingen. Er gaat
veel tijd en ook veel geld zitten
in het ‘ziek zijn’. Daarom startte
Daniëlle Indencleef op de dialyseafdeling
met ‘Verwenzorg’: extra
aandacht voor chronisch zieke
mensen. Op 24 en 25 september
gingen 16 nierdialyse patiënten
naar de Floriade. De patiënten
genoten, en hun begeleiders ook!
De weersvoorspellingen waren niet
al te best, maar dat leek de
patiënten niet te deren. En de
vrijwilligers van sponsor ABN AMRO
ook niet. Samen trokken zij over het
uitgestrekte Floriade-terrein,
genoten van de voorstelling van
vlinderachtige steltlopers, de
bloemen, de bijzondere attributen
en het uitzicht vanuit de gondel.
“Dit is voor mij echt bijzonder, ik
kom bijna de deur niet uit”, zei een
van de patiënten. “Drie keer per
week ga ik naar de Dialyse, en daar
ben ik dan een halve dag. Met
vakantie gaan lukt niet: daar moet
teveel voor geregeld worden. Dat is
te moeilijk en ook te duur. Een dag
als dit is voor mij heel speciaal.”
Samen nagenieten
Anderen konden hun gevoel niet
onder woorden brengen, maar
genoten in stilte. De blik in hun
ogen sprak boekdelen. En ook de
grapjes die onderling gemaakt
werden. Want als je zoveel uur
samen doorbrengt op de Dialyse,
leer je elkaar goed kennen. Een
Oekraïense zanggroep trok aan het
einde van de dag de aandacht van
de patiënten. “Dit is echt muziek
maken, dit is puur’, zei een van hen.
“De zelfgemaakte instrumenten, de
meerstemmige zang. Als ik straks
thuis kom, ben ik moe. Dan ga ik
heerlijk de hele avond naar de CD
luisteren van deze groep. En, ik
neem de CD ook mee naar de
dialyse; kunnen we mooi samen
nagenieten!”
Even niet ziek zijn
“Als de patiënten genieten, doen
wij dat ook”, zegt Daniëlle
Indencleef, maatschappelijk werker
op de dialyseafdeling “De twee
dagen Floriade waren geweldig,
iedereen heeft daarvan genoten.
Maar vaak zijn het heel eenvoudige,
kleine dingen waar je de mensen
een groot plezier mee kunt doen.
Omdat de behandeling zwaar is, is
het fijn om de mensen af en toe te
verwennen. Zeker in een tijd dat
alles efficiënt moet en dat het niets
extra mag kosten.”
Verwenboom
Op de dialyseafdeling staat een
‘Verwenboom’. Patiënten kunnen
hun wens op een kaartje schrijven
en in deze boom hangen. Het team
‘Verwenzorg’ van de dialyseafdeling
hoopt af en toe een wens in
vervulling te kunnen laten gaan.
Het ziekenhuis heeft daar geen
extra financiële middelen voor en is
dan ook zeer blij met sponsors:
maatschappelijk betrokken
ondernemers zoals de ABN AMRO
en Van Hoeckel, partner in food
care die patiënten een appartement
aanbiedt op De Eemhof.
Daniëlle Indencleef: “Het liefst zou
ik alle wensen in vervulling laten
gaan, maar dat is niet haalbaar. We
doen ons best om buiten de
gewone zorg, extra aandacht te
hebben voor de groep langdurig
zieken en hen te laten genieten.”
Meer informatie over
Verwenzorg kunt u vinden
op: www.verwenzorg.nl
11

12
kort
Nieuws
Aandacht
voor
levensvragen
Ziek zijn is vaak ingrijpend en roept diverse
levensvragen op. Onze geestelijk verzorgers
staan voor u klaar bij ziekte, na een onverwachte
uitslag van een onderzoek, bij moeilijke keuzes of
een calamiteit. Ze bieden u en uw naasten ondersteuning
met een luisterend oor, een gesprek of
een ritueel.
Het Catharina Ziekenhuis heeft een kapel en een
aparte moslimgebedsruimte op de tweede etage,
route 68. U kunt hier vierentwintig uur per dag
terecht. Elke zondag is er om 10.30 uur een
oecumenische viering met een open karakter,
bedoeld voor iedereen. Op woensdagmiddagen om
12.15 uur en 13.00 kunt u in de kapel terecht voor
een gezamenlijk meditatiemoment.
Meer informatie:
Telefoon: 040 - 239 8520
‘Het zit in mij’
In de week van 6 tot 12
oktober organiseerde het
Catharina Oncologiecentrum
een informatieweek
voor patiënten, medewerkers
en andere belangstellenden.
Het programma
startte met de presentatie
van het bijzondere boek:
‘Het zit in mij’ van Sonia
Kneepkens.
In dit boek zijn uitspraken van
mensen met kanker over de
beleving van hun ziekte
gecombineerd met tekeningen. De uitspraken gaan
over hoe de ziekte het dagelijks leven beïnvloedt, de
tekeningen communiceren de emoties en ervaringen
waar de patiënten mee te maken krijgen. De kanker is
altijd aanwezig en dringt door in elk aspect van het
dagelijks leven. Niet alleen de patiënt wordt gedwongen
om er dag in dag uit mee bezig te zijn, maar ook de
mensen in de omgeving worden erdoor beïnvloed. De
relatie met anderen, de relatie met het ziekenhuis, de
moeilijkste en de mooiste momenten, het lichaam, de
tumor, de kleine vervelende dingen, de zorgen, de
toekomst, het dankbare en pijnlijke… Al deze aspecten
zijn terug te vinden in dit boek.
Dit boek is een hulpmiddel voor patiënten met kanker
bij het herkennen van de emoties die ziekte en
behandeling oproepen, zodat ze die kunnen delen met
omgeving en hulpverleners. ‘Het zit in mij’ kost € 25,-.
Meer informatie:
www.soniakneepkens.com
Op zoek naar de eerste
Catharina IVF-baby
25 jaar geleden zag de eerste IVF-baby het levenslicht
in het Catharina Ziekenhuis. Of beter gezegd baby’s,
want in 1987 werd een vrouw uit St. Oedenrode
dankzij IVF moeder van een tweeling. Het Catharina
Ziekenhuis wil heel graag met hen in contact komen.
Heeft u informatie? Dan kunt u mailen naar:
25JAARIVF@catharinaziekenhuis.nl

Betere resultaten
met nieuwe
dotterbehandeling
In Nederland vinden jaarlijks ongeveer 30.000 zogenoemde ‘niet-acute
dotterbehandelingen’ plaats. Cardiologen van het Catharina Ziekenhuis
ontwikkelden een nieuwe, verfijnde dotterbehandeling die tot betere
resultaten leidt dan de traditionele manier van dotteren.
Vernauwingen in kransslagaders
(aderverkalking) komen veel voor.
25% van de Nederlanders ouder
dan 50 jaar en 40% van de
Nederlanders ouder dan 60 jaar
hebben één of meer vernauwingen
in de kransslagaders. Een deel
hiervan is relatief onschuldig en kan
veilig met medicatie behandeld
worden. Een ander deel heeft baat
bij een dotterbehandeling.
Alleen zinvol dotteren
Dotteren is het oprekken van een
vernauwing in een bloedvat van het
hart door er een ballonnetje in te
brengen en dat met grote druk op
te blazen. Vaak wordt daarbij een
stent geplaatst, een stalen veertje
dat in opgevouwen toestand wordt
ingebracht. Bij het opblazen van de
ballon springt dit veertje open
zodat het bloedvat niet opnieuw
dicht kan klappen. Op de traditionele
manier kijkt de cardioloog met
behulp van röntgenbeelden of er
een stent geplaatst moet worden.
“Het nadeel is dat op röntgen niet
goed te zien is of er sprake is van
zuurstoftekort”, zegt cardioloog
Pim Tonino. “Alleen als er zuurstoftekort
is in dat deel van de
hartspier dat achter de vernauwing
ligt, is stenten noodzakelijk.
Dergelijke vernauwingen geven
namelijk klachten en verhogen het
risico op een hartinfarct. Als er
geen sprake is van zuurstofgebrek,
kan stenten juist tot extra
complicaties leiden zoals een ‘stent
trombose’. Plaatsen van een stent
zonder dat er zuurstofgebrek is, is
dus zinloos, onnodig duur en
levert zelfs onnodig risico op voor
de patiënt.”
‘Onschuldige’ en ‘gevaarlijke’
vernauwingen
Het Catharina Ziekenhuis ontwikkelde
een nieuwe, innovatieve
techniek om het onderscheid te
maken tussen ‘onschuldige’ en
potentieel ‘gevaarlijke’ vernauwingen:
de FFR-methode. Pim Tonino:
“Met deze techniek dotteren we op
basis van de bloeddrukmetingen
voor en achter de vernauwingen in
een bloedvat, de zogenaamde
FFR-metingen. Zo weten we exact
of en in welke mate er sprake is van
zuurstoftekort. We plaatsen alleen
stents in vernauwingen die een
afwijkende FFR-waarde hebben.”
Internationaal onderzoek
Deze dotterbehandeling leidt tot
veel betere resultaten dan de
traditionele manier van dotteren,
zo bleek uit een groot internationaal
onderzoek (FAME 1 studie,
2009) dat geleid is vanuit het
Catharina Ziekenhuis. Het plaatsen
van stents aan de hand van
FFR-metingen leidt daadwerkelijk
tot meer kwaliteit van leven en een
langer leven. Deze manier van
dotteren is opgenomen in de
internationale richtlijnen voor de
behandeling van patiënten met
kransslagadervernauwingen.
Meer informatie:
Catharina Hartcentrum
Telefoon: 040 - 239 7000
dR. pim toNiNo
Vervolgstudie FAME 2
uitGeliCht
De volgende belangrijke vraag was
of deze verfijnde dottermethode
ook beter is dan het behandelen
van kransslagadervernauwingen
met alleen medicijnen. Cardiologen
van het Catharina Ziekenhuis
hebben samen met cardiologen
uit Aalst in België en Stanford in
de USA in de vervolgstudie FAME
2 onderzoek gedaan onder 2.000
patiënten naar deze vraag.
Cardiologen dr. Pim Tonino en
prof. Nico Pijls zijn bestuursleden
en onderzoekers van de FAME 2
studie. De studieresultaten tonen
aan dat de verfijnde dottermethode
duidelijk beter is voor de
patiënt dan medicijnen alleen,
met name in het voorkomen van
spoedopnames bij een dreigend
hartinfarct. Deze baanbrekende
bevindingen zijn recent gepubliceerd
in een gezaghebbend
internationaal medisch tijdschrift.
13

14
patiëNt
aaN het
woord
‘Het
leven
is mooi
geworden’
Acht jaar lang werd het leven van Erik de Jong beheerst door de ziekte van Crohn, een chronische darmontsteking.
De ziekte had enorme impact op zijn leven, zijn werk en zijn gezin. Maag-darm-leverarts Erik Schoon liet
de moed niet zakken en greep in. “Dankzij hem is het leven mooi geworden”, zegt Erik.
Binnenkort loopt Erik de halve
marathon en volgend jaar hoopt hij
een hele marathon te lopen. “Ik
ben een sportmens”, zegt Erik,
“maar ik heb lang niet kunnen
sporten. Ging ik een stuk hardlopen,
dan moest ik meerdere keren
een toilet opzoeken omdat ik
enorme buikkrampen kreeg. Nu
kan ik zonder problemen 22 km
hardlopen. Ik stond elke dag op
met buikpijn. Door de ontsteking
schommelden mijn bloedglucosewaarden
enorm; ik heb namelijk
ook diabetes. Daardoor was ik vaak
humeurig en liep de spanning in
ons gezin op. Mijn kinderen kon ik
nauwelijks opvoeden: mijn vrouw
was vader en moeder tegelijk.
Dokter Schoon bleef tegen mijn
ziekte vechten, terwijl ik de moed
al bijna had laten zakken. Tijdens
een van de vele ziekenhuisopnames
stelde ik voor de darm eruit te
halen en mij een stoma te geven,
maar dat wilde hij niet. Hij lapte mij
weer op en stelde voor om mij bij
de volgende aanval aan een infuus
te leggen met een medicijn dat de
afweer onderdrukt. Het resultaat is
dat ik mijn leven weer terug heb. Ik
kan weer sporten, ravotten met
mijn kinderen, ik ben flink wat
kilo’s afgevallen en ben weer
volledig aan het werk. Vaak heb ik
mij ziek moeten melden, waardoor
ik geen verantwoordelijkheid
kreeg. Nu doe ik een opleiding en
kan ik straks misschien wel als
leidinggevende aan de slag.
Onvoorstelbaar. Een keer per acht
weken krijg ik nu zo’n infuus. Of dat
de oplossing is, weet ik niet. Het
heeft in elk geval wel voor een
omslag in mijn leven gezorgd!”.

Binnen 24 uur
eerste onderzoek
en
behandelplan
borstkanker
Het Catharina Ziekenhuis heeft opnieuw
‘het roze lintje’ ontvangen van Borstkankervereniging
Nederland (BVN). Belangrijkste
reden hiervoor is de snelle behandeling:
patiënten kunnen binnen 24 uur
terecht voor het eerste onderzoek en
krijgen dezelfde dag hun behandelplan.
Bovendien is het mammacentrum van het
Catharina Ziekenhuis in staat om
patiënten met borstkanker op de dag
van het onderzoek de uitslag mee
te geven. De verpleegkundigen
en medisch specialisten van
het ziekenhuis scoren hoog
bij de patiëntenenquête van
de BVN. De omgang met onze
patiënten en de persoonlijke
aandacht worden gewaardeerd. Ook de samenwerking
tussen de verschillende zorgverleners wordt als prettig
ervaren, evenals de korte wachttijd. Met het uitreiken van
het roze lintje erkent de BVN dat het ziekenhuis goede zorg
levert aan borstkankerpatiënten.
Derde keer op rij
De Monitor Borstkankerzorg is ontwikkeld door
Borstkankervereniging Nederland en Mediquest, met
medewerking van Stichting Pink Ribbon, Stichting
Miletus en de ziekenhuizen. De lintjes werden voor de
derde keer toegekend. Ook in 2010 en 2011 kreeg het
Catharina Ziekenhuis ‘het roze lintje’ uitgereikt.
Meer informatie:
Mammacentrum
Telefoon: 040 - 239 6600
Nieuwbouw
kort
Nieuws
Live meekijken met de bouw van de nieuwe
polikliniek? Dat kan! Kijk op:
www.catharinaziekenhuis.nl/bouwenvoorbeter
Werken in
het Catharina Ziekenhuis
Werken in het Catharina Ziekenhuis is boeiend,
leerzaam en uitdagend. Bij ons werken alleen
gedreven professionals, allemaal met één doel:
de beste zorg verlenen. We investeren dan ook
veel in de ontwikkeling en opleiding van onze
medewerkers, omdat het altijd nog beter kan.
Past ons profiel bij u en bent u op zoek naar een
nieuwe baan? Bekijk dan ons vacatureoverzicht
op onze website.
Meer informatie:
www.werkenbijcatharina.nl
15

profiel
vaN eeN
speCialist
16
Sporters klaarstomen
voor topprestaties
de voorbereidingen voor dakar 2013 Zijn in volle gang. wil de brabantse trucker gerard de
rooy opnieuw de rally winnen, dan moeten Hij en Zijn team topfit Zijn. een uitdaging voor
teamarts gust van montfort, die ook trauma-cHirurg is in Het catHarina ZiekenHuis en
teamarts bij psv. “ik Heb Het mooiste beroep van de wereld.”
Gust mag dan zelf geen topsporter zijn, zoals hij zegt, hij
speelt wel een belangrijke rol in het leven van topsporters.
En dat allemaal naast zijn fulltime job in het
Catharina Ziekenhuis. “Het is geweldig om jonge, actieve
mensen klaar te stomen voor topprestaties. Toch zou ik
niet alleen sportarts willen zijn. Ik wil ook mijn patiënten
in het ziekenhuis blijven begeleiden. Aan de ene kant
mensen helpen met bijvoorbeeld een galblaasontsteking
of een botbreuk. En aan de andere kant topsporters zo
begeleiden dat ze niet ziek worden en topprestaties
kunnen leveren. Die afwisseling vind ik mooi!”
Gewone jongen uit Bergeijk
“Ik kijk alweer uit naar DAKAR 2013. Moet je je
voorstellen: dan rijd je op een hoogte van 4800 meter
met de trucks door het Andesgebergte. Daar word ik
stil van, dat is zo fascinerend. Ik ben maar een gewone
jongen uit Bergeijk, maar ik heb het mooiste beroep
van de wereld.” Dat het zwaar is, heeft Gust ook
ondervonden. Gerard de Rooy brak twee keer zijn
ruggenwervel. “Het was voor hemzelf en voor mij een
uitdaging om die rug weer goed te krijgen. En het is
gelukt: Gerard werd dit jaar eerste!”
Teamspeler
Tijdens zijn tijd als arts-assistent in het St. Anna
ziekenhuis in Geldrop werd hij gevraagd voor het
medisch team van PSV en toen ‘DAKAR-dokter’ Ab van
Erp stopte, mocht Gust van Montfort zijn plaats
innemen. Sinds kort wordt hij ook ingeschakeld door
NCO NSF. Wat is het geheim van deze chirurg? “Ik ben
een teamspeler. Dat moet ook wel als je 24 uur per dag
op elkaars lip zit zoals bij Dakar. Om sporters klaar te
stomen voor topprestaties moet je én de juiste expertise
hebben, én een teamspirit hebben. Ik denk dat ik dat
heb. Ik vind het in elk geval geweldig om te doen!”
In januari van dit jaar heeft trucker Gerard de Rooy de
33ste editie van de DAKAR-rally gewonnen. Een
knappe prestatie, aangezien hij twee keer eerder zijn
rugwervel brak. Teamgenoot Hans Stacey, die in 2007
won, werd tweede. Op 5 januari 2013 gaat de 34ste
editie van start in Lima, Peru.

Nieuwe behandeling
bij borstkanker
uitGeliCht
Sinds 1 oktober is voor een aantal patiënten met borstkanker in het Catharina Ziekenhuis een nieuwe behandeling
mogelijk: Intra Operatieve Radiotherapie (IORT). Dit is een effectieve behandeling waarbij gezond omliggend
weefsel volledig wordt gespaard. De operatie duurt slechts 1,5 uur en de patiënt kan dezelfde dag nog naar huis.
De voordelen van de IORT-behandeling zijn heel
duidelijk. Bij de huidige standaardbehandeling wordt de
gehele borst na de operatie in kleine beetjes bestraald.
De patiënt komt na de operatie dus nog drie tot vijf
weken lang, vijf dagen per week naar het ziekenhuis
voor bestraling. Een IORT-behandeling duurt 1,5 uur en
de patiënt kan dezelfde dag nog naar huis. Deze
behandeling kost de patiënt veel minder tijd en energie.
Ook ervaart de patiënt minder bijwerkingen en herstelt
sneller na de ingreep. Met IORT wordt heel nauwkeurig
het aangetaste gedeelte van de borst bestraald. Het is
mogelijk om tijdelijk een hoge dosis straling te geven,
geconcentreerd op het risicogebied. Dat betekent geen
kans op schade voor omliggende gezonde weefsels
zoals de longen en gezond borstweefsel.
Speciale operatiekamer
Het Catharina Ziekenhuis is een van de weinige ziekenhuizen
in Nederland die beschikt over IORT. Bovendien heeft
ons ziekenhuis als een van de weinige in Nederland sinds
1994 een speciale IORT-operatiekamer. Deze operatiekamer
is voorzien van alle faciliteiten die nodig zijn voor het
toepassen van deze behandeling, waaronder dikke
betonnen wanden om te voorkomen dat mensen in de
omgeving van de kamer straling ontvangen. In en om deze
operatiekamer zijn speciale veiligheidsvoorschriften van
toepassing.
Meest effectief
IORT is niet bij alle borstkankerpatiënten mogelijk. Een
patiënt komt voor deze behandeling in aanmerking als
zij ouder is dan 60 jaar en de tumor kleiner is dan twee
centimeter. Ook moet de patiënt gevoelig zijn voor
vrouwelijke hormonen. Bij uitzaaiingen in de lymfeklieren
en aanwijzingen van tumorgroei op andere plaatsen
kan IORT niet toegepast worden. Een multidisciplinair
mammateam binnen het Mammacentrum van het
Catharina Ziekenhuis bekijkt per situatie welke
behandeling het meest effectief is tegen de borstkanker.
Hierbij wordt ook bekeken of IORT tot de mogelijkheden
behoort.
Meer informatie:
www.catharinaziekenhuis.nl/iortbijborstkanker
17

18
haNdiG
om te
weteN
Bezoekadres
Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven
Postadres
Catharina Ziekenhuis
Postbus 1350
5602 ZA Eindhoven
Algemeen
telefoonnummer
040 - 239 9111
Bezoektijden
Dagelijks van 13.30
tot 14.15 uur en van
18.45 tot 19.45 uur.
Bezoekersrestaurant
Maandag t/m vrijdag:
07.30 tot 20.30 uur.
Zaterdag en zondag:
12.00 tot 20.00 uur.
Agenda
Ponsplaatje
Bij de Patiëntenregistratie
in de centrale hal kunt u
een (nieuw) ponsplaatje
laten maken. Neem
hiervoor een bewijs van
inschrijving van uw
zorgverzekeraar en een
legitimatiebewijs mee.
Parkeerabonnement
Komt u vaker in het zieken-
huis? Dan kunt u bij de
receptie een persoonlijk
parkeerabonnement ko-
pen. Dit kost € 35,- per jaar.
Bloedprikken
Dagelijks geopend van
08.00 tot 17.30 uur (op
woensdag tot 20.00 uur).
U kunt zonder afspraak
terecht. Locatie: route 66.
Informatieochtend voor mensen met trombose
Donderdag 25 oktober 2012 van 09:00 tot 10:30 uur
Dinsdag 20 november 2012 van 09:00 tot 10:30 uur
Dinsdag 18 december 2012 van 09:00 tot 10:30 uur
Thema-avond ‘Etalagebenen’
Woensdag 7 november 2012
Informatiebijeenkomst ‘Stoppen met roken’
Woensdag 14 november 2012
Woensdag 12 december 2012
Informatieavond ooglaseren
Dinsdag 27 november 2012
Ga voor meer informatie en aanmelden naar
www.catharinaziekenhuis.nl/evenementen.
Spoedpost Catharina
‘s Avonds, ‘s nachts en in
het weekend kunt u bij
onze Spoedpost terecht
voor dringende medische
zorg. Locatie: achterzijde
ziekenhuis (Churchillaan).
Telefoon: 0900 - 8861
(10 ct/minuut).
Patiëntenvoorlichting
Voor extra informatie
over ziekten, onderzoeken
en behandelingen.
Locatie: route 21.
Telefoon: 040 - 239 8413.
E-mail:
patienten.voorlichting@
catharinaziekenhuis.nl.
Patiëntenbelangen
Voor het opvragen van
uw medisch dossier of
het bespreken van een
klacht. Locatie: route 16.
Telefoon: 040 - 239 8140.
Cliëntenraad
Belangenbehartiging van
patiënten en hun naasten
binnen ons ziekenhuis.
Telefoon: 040 - 239 8920
(Maandag, dinsdag en
donderdag van 08.00 tot
14.00 uur).
E-mail: infoclientenraad@
catharinaziekenhuis.nl.

ColumN
de verpleeGkuNdiG speCialist
Ze Zijn geen arts en geen verpleegkundige: de verpleegkundig
specialisten. dankZij een gericHte mediscHe opleiding kunnen Zij
artsen ondersteunen in Hun drukke praktijk. jennifer demelinne
is verpleegkundig specialist oncologie in Het catHarina
ZiekenHuis. in Haar column leest u over Haar werkZaamHeden.
Laagdrempelig
contact
In de toekomst gaat u ons steeds
vaker tegenkomen in het ziekenhuis:
de verpleegkundig specialisten.
Maar wat is een verpleegkundig
specialist eigenlijk en wat kunnen
wij voor u betekenen? We zijn
verpleegkundigen met een academische
opleiding, waardoor we
bevoegd zijn tot medisch handelen
op een bepaald gebied. Ieder heeft
zijn of haar eigen specialisatie.
In mijn geval is dat oncologie. Ik
begeleid bijvoorbeeld patiënten met
kanker van het maagdarmstelsel.
Zomaar een voorbeeld uit de
praktijk. Ik krijg een telefoontje van
een meneer. Bij zijn vader is in een
ander ziekenhuis alvleesklierkanker
geconstateerd, met meerdere
uitzaaiingen in de lever. Er is hem
verteld dat hij niet meer zal
genezen, maar dat chemotherapie
het ziekteproces kan vertragen. Hij
vraagt of er in ons ziekenhuis nog
andere mogelijkheden zijn om zijn
vader te behandelen. De man klinkt
verslagen en gejaagd tegelijkertijd.
Ik leg hem uit dat de kans groot is
dat zijn vader, op basis van wat hij
me door de telefoon vertelt, bij ons
hetzelfde advies zou krijgen. Er is
helaas nog geen andere behandeling
als de ziekte zich al in dit
stadium bevindt. Tegelijkertijd
vertel ik dat ze beiden welkom zijn
op het spreekuur bij de chirurg voor
een second opinion. Om teleurstelling
te voorkomen leg ik wel uit dat
we hen waarschijnlijk niets anders
kunnen bieden, en dat ze er rustig
over na kunnen denken of ze een
second opinion willen. Voor de
verwerking kan het belangrijk zijn
ook de mening van een andere
specialist te horen. Met name om
het gevoel te hebben dat je er alles
aan hebt gedaan.
Ik begrijp deze zoon. Als het in mijn
familie zou gebeuren zou ik
hetzelfde doen. De man zal het
overleggen met zijn vader. Het is
hartverscheurend om iemand zo’n
boodschap te geven. Ik heb het
gevoel dat we niks voor zijn vader
kunnen doen. Toch zegt hij aan het
einde van het gesprek: ‘bedankt, u
heeft me heel erg geholpen’. En ik
realiseer me opeens weer wat ik als
verpleegkundig specialist kan
betekenen: een luisterend oor
bieden en uitleg geven. Patiënten
en familie de mogelijkheid bieden
om laagdrempelig contact op te
nemen bij vragen of onzekerheid.
19

20
www.catharinaziekenhuis.nl