Opvang en behandeilng van brandwonden - Belsurg
Opvang en behandeilng van brandwonden - Belsurg
Opvang en behandeilng van brandwonden - Belsurg
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Op<strong>van</strong>g</strong> <strong>en</strong> behandeling <strong>van</strong><br />
brandwond<strong>en</strong><br />
19.11.2011 dr. C. Lafaire
Brandwond<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />
vaak voor, thv. huid,<br />
slijmvliez<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
onderligg<strong>en</strong>de weefsels<br />
Hospitalisatie in 6 a 7%<br />
<strong>van</strong> de gevall<strong>en</strong>.<br />
3 a 4 % int<strong>en</strong>sieve<br />
verzorging nodig<br />
In deze groep is de<br />
mortaliteit hoog: 20 tot<br />
25%.<br />
Bij 80% was het letsel<br />
te voorkom<strong>en</strong>.
Etiologie 2000 - 2009
1. Eerste contact met brandwond<strong>en</strong>patiënt<br />
Beoordeling <strong>van</strong> de wonde<br />
Ambulant of doorverwijzing?
A. Beoordeling <strong>van</strong> brandwond<strong>en</strong><br />
volg<strong>en</strong>s:<br />
1.Diepte<br />
2.Grootte<br />
3.Etiologie<br />
B. Doorverwijzing<br />
C. Opnamecriteria
A. Beoordeling brandwonde<br />
1. Diepte
1 ste graad verbranding<br />
•Rood droog aspect<br />
•Gering oedeem<br />
•Pijnlijk
2 de graads oppervlakkig<br />
•Blaarvorming<br />
•De wondbodem is rood <strong>en</strong><br />
vochtig<br />
•Er is capillaire refill aanwezig<br />
•Pijnlijk
TWEEDE OPPERVLAKKIG
CAPILLAIRE REFILL
2 de graads diep<br />
•Wonde is rood <strong>en</strong> wit<br />
gemarbreerd<br />
•Wonde is minder vochtig<br />
•Ge<strong>en</strong> of verminderde<br />
capillaire refill<br />
•Minder pijnlijk
TWEEDE GRAAD DIEP
TWEEDE GRAAD DIEP
3 de graad<br />
Uitzicht afhankelijk <strong>van</strong><br />
etiologie<br />
•Vlamverbranding:<br />
bruin uitzicht<br />
•Contact of scaldverbranding:<br />
wit uitzicht<br />
•Chemische brandwonde:<br />
afhankelijk <strong>van</strong> het product
BRUIN GEBLAKERD BIJ<br />
VLAMVERBRANDING
WIT BIJ<br />
CONTACTVERBRANDING
Chemische brandwond<strong>en</strong>
Differ<strong>en</strong>tiaal diagnose / de pin prik test<br />
•1ste graad niet nodig<br />
•2de graad oppervlakkig niet nodig<br />
•2de graad diep nog lichte gevoeligheid<br />
•3de graad ongevoelig<br />
Juist uitvoer<strong>en</strong> !!!!!
2. Grootte
BSA = Body Surface Area<br />
•Is het perc<strong>en</strong>tage <strong>van</strong> het lichaamsoppervlak dat<br />
verbrand is ( normaal lichaamsoppervlak is 1,7 tot 2<br />
m²)<br />
•Er wordt gerek<strong>en</strong>d met de regel <strong>van</strong> 9<br />
•Gebruik bij twijfel de regel <strong>van</strong> de handpalm (<strong>van</strong> de<br />
patiënt)<br />
•Lund – Browder tabel<br />
•1ste graad telt niet mee
De regel <strong>van</strong> 9
De regel <strong>van</strong> de<br />
handpalm
Lund-Browder tabel
3. Etiologie
Vlamverbranding<br />
•Brand<br />
•Stookplaats (BBQ - kampvuur)<br />
•Explosie (soms sam<strong>en</strong>gaand met chemische<br />
verbranding)<br />
•Dikwijls ernstig<br />
•Vaak m<strong>en</strong>ggevall<strong>en</strong><br />
•Cave inhalatieletsels
VUURWERK
VUURWERK
Contactverbranding<br />
• de ernst <strong>van</strong> de verbranding hangt af <strong>van</strong><br />
de temperatuur <strong>van</strong> het voorwerp, de duur<br />
<strong>van</strong> het contact <strong>en</strong> de ev<strong>en</strong>tuele combinatie<br />
met druk<br />
• dikwijls diepe verbranding<strong>en</strong><br />
• komt voor bij epilepsie of bewusteloosheid<br />
• ook vaak bij jonge kinder<strong>en</strong>
Vloeistof of scaldverbranding<strong>en</strong><br />
•Meest frequ<strong>en</strong>t huis, tuin <strong>en</strong> keuk<strong>en</strong>verbranding<br />
•Vaak bij kinder<strong>en</strong><br />
•Meestal tweede graad oppervlakkig of diep<br />
•!!Heet water is vaak erger dat kok<strong>en</strong>d vet!!!!
MEESTAL 2DE<br />
OPPERVLAKKIG
Chemische brandwond<strong>en</strong><br />
•Van weefselbeschadiging tot inactivatie<br />
•CAVE systeem resorptie<br />
•Thermische brandwonde=/chemische brandwonde
Meest voorkom<strong>en</strong>de produkt<strong>en</strong><br />
> Pek<br />
> Natriumhydroxide<br />
> Zwavelzuur<br />
> Fosfor<br />
> Fluorwaterstof<br />
> Calciumhydroxide<br />
> Cem<strong>en</strong>t<br />
> F<strong>en</strong>ol
B. Doorverwijzingscriteria<br />
1. Scald bij kinder<strong>en</strong><br />
1. Donorhuidapplicatie<br />
2. Tweede graads diepe letsels<br />
1. Ev<strong>en</strong>tueel twee wek<strong>en</strong> afwacht<strong>en</strong><br />
2. Heelkundige ingreep<br />
3. Aanmet<strong>en</strong> drukkledij of silicone<br />
3. Circulaire letsels thv ledemat<strong>en</strong><br />
4. Derde graads letsels<br />
1. Heelkundige ingreep<br />
5. Chemische brandwond<strong>en</strong><br />
6. Electrocutieletsels<br />
7. Vlamverbranding aangezicht
C. Opnamecriteria<br />
Opname volg<strong>en</strong>s ABA Criteria<br />
1. 2 de - <strong>en</strong> 3 de graads brandwond<strong>en</strong> > 10%BSA<br />
(patiënt<strong>en</strong> < 10 of > 50 jaar).<br />
2. 2 de - <strong>en</strong> 3 de graads brandwond<strong>en</strong> > 20% BSA<br />
(patiënt<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 10 <strong>en</strong> 50).<br />
3. 2 de - <strong>en</strong> 3 de graads brandwond<strong>en</strong> met ernstige<br />
functionele of esthetische bedreiging <strong>van</strong> aangezicht,<br />
hand<strong>en</strong>, voet<strong>en</strong>, g<strong>en</strong>italia, perineum <strong>en</strong> andere crucial<br />
punt<strong>en</strong>.
4. 3 de graads brandwond<strong>en</strong> > 5% BSA in 1 locus<br />
5. Specifieke brandwond<strong>en</strong> door elektriciteit of bliksem<br />
of chemische ag<strong>en</strong>tia.<br />
6. Inhalatieletsels.<br />
7. Circulaire brandwond<strong>en</strong> ter hoogte <strong>van</strong> hals, thorax<br />
<strong>en</strong> ledemat<strong>en</strong>.
8. Voorafbestaande medische aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> die het<br />
herstel zull<strong>en</strong> verl<strong>en</strong>g<strong>en</strong> of bemoeilijk<strong>en</strong><br />
9. Pediatrische brandwond<strong>en</strong>patiënt<strong>en</strong> opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in<br />
hospital<strong>en</strong> zonder pediatrie.<br />
10.Concomitant trauma waarbij de brandwonde de<br />
grootste risicofactor voor overlijd<strong>en</strong> vormt. Voor<br />
transport eerst alle traumata stabiliser<strong>en</strong>!
2. Initiële behandeling
• Spoel<strong>en</strong> met H2O<br />
• Tetanusvaccin toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> zo nodig
Eerste graads brandwonde<br />
• Pijnstilling<br />
• Hydratatie lokaal<br />
>vb Flamigel<br />
• Hydratatie systemisch<br />
>Voldo<strong>en</strong>de drink<strong>en</strong>
Tweede graads oppervlakkige brandwonde<br />
• Pijnstilling<br />
>Dafalgan<br />
>NSAID<br />
• Wondzorg<br />
>Spoel<strong>en</strong> onder strom<strong>en</strong>d water<br />
>Flammazine 1x/d – Jelonet+Flaminal<br />
>Donorhuidapplicatie bij kinder<strong>en</strong>
LDI (Laser Doppler Imaging)<br />
• niet invasief<br />
• ge<strong>en</strong> contact met wonde<br />
• beeld = bloedflow in bw
LDI<br />
• wanneer: tss dag 3-5 PB<br />
• afstand: 30-70 cm<br />
• hoe voorbereid<strong>en</strong>: zalfrest<strong>en</strong> +<br />
blar<strong>en</strong> verwijder<strong>en</strong>.
LDI<br />
• hoe beoordel<strong>en</strong>:<br />
>kleur komt overe<strong>en</strong> met bloedflow<br />
• zwart/blauw/gro<strong>en</strong>/geel/<br />
oranje/rood<br />
>HP = healing pot<strong>en</strong>tial<br />
• HP>21d blauw – zwart<br />
• HP>14-21d geel – gro<strong>en</strong> - oranje<br />
• HP>14d rood
3. Doorverwijzing voor lokale behandeling<br />
A.Donorhuidapplicatie<br />
B.Heelkunde
A. DONORHUIDAPPLICATIE<br />
Scaldverbranding<strong>en</strong><br />
•Vaak baby’s <strong>en</strong> kleine kinder<strong>en</strong><br />
•Gev<strong>en</strong> hypertrofie of keloïde littek<strong>en</strong>s
•De wonde moet zo snel mogelijk bedekt word<strong>en</strong> met<br />
m<strong>en</strong>selijke donorhuid uit de donorbank
B. CHIRURGIE<br />
> Bij diepe tweede <strong>en</strong><br />
derdegraadsbrandwond<strong>en</strong>
WAT IS HET?<br />
> Laagje per laagje wegsnijd<strong>en</strong> <strong>van</strong> het<br />
eschar tot in goed bloed<strong>en</strong>d weefsel<br />
met e<strong>en</strong> speciaal mes<br />
(handdermatoom)<br />
> Bij diepe tweedegraads tot in de<br />
lederhuid.<br />
Bij derdegraads tot in het onderhuids<br />
vet.
WELKE TECHNIEKEN?<br />
> Excisietechniek<strong>en</strong><br />
> Tang<strong>en</strong>tiële excisie<br />
> Avulsie<br />
> Bedekkingstechniek<strong>en</strong><br />
> Klassieke:<br />
- Sheet graft<br />
- Mesh graft<br />
- Donorhuid<br />
- Meek – Wall procedure<br />
> “inovaties”:<br />
- Integra<br />
- Keratinocyt<strong>en</strong><br />
- PRP
TANGENTIELE EXCISIE<br />
wegsnijd<strong>en</strong> <strong>van</strong> het escar
AVULSIE<br />
“losrukk<strong>en</strong>” <strong>van</strong> het escar
HUID OOGSTEN VOOR EEN AUTOGREFFE<br />
De zo gewonn<strong>en</strong><br />
huid<br />
is zeer dun zodat er<br />
op<br />
de donorplaats ge<strong>en</strong><br />
littek<strong>en</strong> overblijft
SHEET GRAFT<br />
> GELAAT<br />
> HANDEN<br />
> ESTHETISCH BETER
DE HUID VERGROTEN<br />
Met het meshgraft<br />
dermatoom kan m<strong>en</strong><br />
vergroting<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />
1/1.5 tot 1/9<br />
bekom<strong>en</strong>.<br />
Meestal wordt 1/1.5<br />
of 1/3 gebruikt.
MESH GRAFT<br />
De bewerkte huid<br />
vertoont kleine<br />
sneetjes<br />
die de vergroting<br />
bepal<strong>en</strong>.
MESH GRAFT<br />
Bij het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
gaat m<strong>en</strong> de huid<br />
expander<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> mesh<br />
graft laat ook toe om<br />
e<strong>en</strong> contourprobleem op<br />
te loss<strong>en</strong> <strong>en</strong> geeft e<strong>en</strong><br />
goede drainage <strong>van</strong><br />
bloed.
MESH GRAFT<br />
Deze transplantatie<br />
groeit in ongeveer vijf<br />
dag<strong>en</strong> vast <strong>en</strong> de<br />
gaatjes zijn dan<br />
meestal ook geslot<strong>en</strong>.
VERBAND TECHNIEKEN<br />
> BEDEKKENDE VERBANDEN OM DRUK AAN<br />
TE BRENGEN EN WRIJVING TEGEN TE<br />
GAAN<br />
> TEGAPORE/TEGADERM CONTACT<br />
> MEPITEL<br />
> VETVERBAND bv. JELONET
DONORHUID<br />
>Tijdelijke bedekking<br />
>Sandwich – techniek<br />
>Skalds bij kinder<strong>en</strong>
TIJDELIJKE BEDEKKING
MEEK-WALL PROCEDURE<br />
> WAT IS HET ?<br />
> INDICATIES ?<br />
> TECHNIEK<br />
> RESULTATEN
WAT IS HET?<br />
> 1958 C.P.MEEK<br />
> “POSTAGE STAMP” autogreff<strong>en</strong><br />
> Speciaal dermatoom<br />
> Kurkje<br />
> Voorgeplooide gaasjes (surfasoft)<br />
> EXPANSIE RATIO 1:4 ; 1:6 ; 1:9
INDICATIES<br />
> UITGEBREIDE BRANDWONDEN MET<br />
BEPERKTE DONORSITES<br />
> NOOD AAN GROTE EXPANSIE<br />
> > MEEK
TECHNIEK<br />
• 1ste INGREEP<br />
> EXCISIE EN HEMOSTASE<br />
> SPLITT SKIN GREFFE<br />
> TWEEMAAL SNIJDEN<br />
> LIJMEN OP VOORGEPLOOIDE GAASJES<br />
> UITREKKEN<br />
> AANBRENGEN MET NIETJES
KURKJE
TWEEMAAL SNIJDEN
OP GEPLOOID GAAS KLEVEN
ONTPLOOIEN
VASTNIETEN
5 DAGEN TER PLAATSE
TECHNIEK<br />
• 2de INGREEP NA 5 DAGEN<br />
> SURFASOFT° VERWIJDEREN<br />
> GLYCEROL GEPRESERVEERDE ALLOGREFFES<br />
1/1.5<br />
> SEMITRANSPARANT POLYAMIDE VERBAND
NA WEGNAME DRAGERS
RESULTATEN<br />
COSMETISCH ACCEPTABEL
INTEGRA<br />
> HUID:<br />
- epiderm: bescherming <strong>van</strong> het<br />
lichaam<br />
- dermis: comfort <strong>van</strong> de huid<br />
souplesse<br />
beweeglijkheid<br />
expressie
INTEGRA = ARTIFICIEEL DERM
INTEGRA<br />
Dermal Reg<strong>en</strong>eration Template
INTEGRA
INTEGRA
INTEGRA
INTEGRA
20.07.2000
20.07.2000 EXCISIE<br />
argon electrocauter
PLATYSMA MEE VERWIJDERD
METICULEUZE TECHNIEK
10.08.2000 (na 21 dag<strong>en</strong>)
10.08.2000
Definitieve transplantatie<br />
• “ultradunne” split skin ?<br />
• Take 70 % weg<strong>en</strong>s infectie<br />
(staph.aureus)<br />
• Bijkom<strong>en</strong>de transplantatie op<br />
22.08.2000
aan<strong>van</strong>kelijk glad <strong>en</strong> ontspann<strong>en</strong>
CONCLUSIE<br />
> Voordel<strong>en</strong>: - ge<strong>en</strong> hypertrofie<br />
- ge<strong>en</strong> krimp<br />
> Nadel<strong>en</strong>: - prijs<br />
- operatietechniek<br />
- immobilisatie<br />
- infectiegevoelig
ESCHAROTOMIE<br />
Bij patiënt<strong>en</strong> met circulaire letsels ter hoogte <strong>van</strong> de hals,<br />
thorax <strong>en</strong> ledemat<strong>en</strong> bestaat er risico op constrictoir<br />
oedeem.<br />
Aan hals <strong>en</strong> thorax risico op respiratoire distress.<br />
Bij ledemat<strong>en</strong> kan er ischemie ontstaan.<br />
Dus bij alle getroff<strong>en</strong> ledemat<strong>en</strong> frequ<strong>en</strong>te controle <strong>van</strong>:<br />
> Temperatuur <strong>van</strong> de extremiteit<br />
> Capillaire refill.<br />
> Arteriële pulsaties (doppler toestel).
Indi<strong>en</strong> de ledemat<strong>en</strong> vasculair bedreigd zijn: dring<strong>en</strong>de<br />
escharotomie (herstel <strong>van</strong> de circulatie).<br />
Gevaar voor constrictoir oedeem blijft gedur<strong>en</strong>de de<br />
eerste 48 uur aanwezig.<br />
Strikte opvolging <strong>en</strong> docum<strong>en</strong>tatie absoluut noodzakelijk.<br />
Bij twijfel kan compartim<strong>en</strong>t drukmeting (meestal is<br />
kliniek voldo<strong>en</strong>de)<br />
Ring<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere juwel<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> zeer groot risico.
4. OPNAME VOOR SYSTEMISCHE BEHANDELING
1.ECG bij electrocutie, monitoring aanlegg<strong>en</strong><br />
2.Laryngoscopie bij vermoed<strong>en</strong> inhalatie<br />
3.Intubatie zo nodig<br />
4.RX thorax<br />
5.Plaats<strong>en</strong> <strong>van</strong> c<strong>en</strong>trale v<strong>en</strong>euze <strong>en</strong> arteriële<br />
catheters<br />
6.Bloedname afh <strong>van</strong> etiologie<br />
7.Vochtreanimatie zo nodig<br />
8.Plaats<strong>en</strong> blaassonde zo nodig<br />
9.Plaats<strong>en</strong> maagsonde zo nodig<br />
10.Doppler <strong>van</strong> ledemat<strong>en</strong><br />
11.Adekwate pijnstilling<br />
12.Wass<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbandzorg<br />
13.Toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong> antidoot
5. Chemische brandwond<strong>en</strong>
•Van weefselbeschadiging tot inactivatie<br />
•CAVE systeem resorptie<br />
•Thermische brandwonde /= chemische<br />
brandwonde
•Diepte bij opname is moeilijk te bepal<strong>en</strong><br />
•3de graad lijkt oppervlakkig<br />
•Herevaluatie is noodzakelijk<br />
Bel steeds het anti-gif c<strong>en</strong>trum 070 / 245 245
Maatregel<strong>en</strong> na blootstelling<br />
•1 Verwijder<strong>en</strong> uit de schadelijke omgeving<br />
•2 ABC<br />
•3 Bescherming personeel<br />
•plastiek schort<br />
•rubber handscho<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
•beschermbril<br />
•ev<strong>en</strong>tueel gasmasker<br />
•4 Kleding verwijder<strong>en</strong> <strong>en</strong> in zak stek<strong>en</strong>
Maatregel<strong>en</strong> na blootstelling<br />
•5 Verwijder het chemisch ag<strong>en</strong>s<br />
•Voorkom<strong>en</strong> <strong>van</strong> diepere brandwond<strong>en</strong><br />
•6 Zo snel mogelijk 30-60 min. spoel<strong>en</strong> met zuiver<br />
watercave<br />
•uitzondering<strong>en</strong><br />
•7 Ev<strong>en</strong>tueel antidota<br />
•8 Herevaluatie diepte na <strong>en</strong>kele dag<strong>en</strong>
Pek / bitum<strong>en</strong> verbranding<br />
•Heeft e<strong>en</strong> spectaculair<br />
uitzicht<br />
•Verwijder<strong>en</strong> met tafelolie<br />
of boter<br />
•Behandel<strong>en</strong> als thermale<br />
brandwonde
HF / Waterstoffluoride / Fluorwaterstofzuur<br />
•Toxiciteit na:<br />
•ingestie<br />
•inhalatie<br />
•huidcontact ( meest frequ<strong>en</strong>t)<br />
•Symptom<strong>en</strong> afhankelijk <strong>van</strong> de conc<strong>en</strong>tratie<br />
•< 20 % pijn <strong>en</strong> erytheem delay 24 uur<br />
•20-50 % delay 8 uur<br />
•>50 % onmiddellijke weefseldestructie,<br />
ev<strong>en</strong>tueel systemische fluoride intoxicatie,<br />
botdemineralisatie
Fluorwaterstofzuur: behandeling<br />
• Bepaling <strong>van</strong> Ca++ in serum<br />
• Lokale applicatie <strong>van</strong><br />
Calciumgluconaatcompress<strong>en</strong>/4 uur<br />
• Toedi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong> iv calciumgluconaat<br />
• Plaats<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> omgekeerde arteriële catheter<br />
voor toedi<strong>en</strong>ing <strong>van</strong> calciumgluconaat<br />
• Nagelextractie zo nodig<br />
• GEEN PIJNSTILLING!
Natriumhydroxide: behandeling<br />
• Dit is e<strong>en</strong> sterke base, die lang <strong>en</strong> diep<br />
doorbrandt<br />
• Rode letsels word<strong>en</strong> conservatief behandeld<br />
• Witte letsels word<strong>en</strong> initieel conservatief<br />
behandeld <strong>en</strong> secundair geëxcideerd <strong>en</strong> gegreft<br />
• Bruine letsels noodzak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vroegtijdige excisie<br />
<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> <strong>van</strong> donorhuid, pas in e<strong>en</strong> tweede<br />
tijd kan veilig e<strong>en</strong> greffe geplaatst word<strong>en</strong>
Brandwonde met Na OH
F<strong>en</strong>ol<br />
•Geeft e<strong>en</strong> acute intoxicatie<br />
•huidresorptie<br />
•inhalatie<br />
•Ingestie<br />
•Heeft als antidoot Polyethyle<strong>en</strong>glycol
F<strong>en</strong>ol
F<strong>en</strong>ol geeft niet <strong>en</strong>kel huidnecrose
Lijn<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> voetbalveld bevatt<strong>en</strong><br />
soms CaOH
Batterijzuur op de huid geeft diepe letsels
Cem<strong>en</strong>tletsels zijn niet zo bek<strong>en</strong>d
Zwavelzuur geeft e<strong>en</strong> typisch uitzicht
Zwavelzuur / Vitriool H2SO’
Fosfor
Fosfor
6. Elektrocutie
Elektrische brandwond<strong>en</strong><br />
•Elektrocutie flash of boogverbranding<br />
niet te beoordel<strong>en</strong> op zicht.<br />
De schade ontstaat <strong>van</strong> binn<strong>en</strong>uit<br />
•Bot warmt op tot hoge temperatuur <strong>en</strong><br />
verbrandt het omligg<strong>en</strong>d weefsel<br />
•Soms is de huid bijna niet aangetast<br />
•In <strong>en</strong> uitgang is niet altijd duidelijk te<br />
zi<strong>en</strong>.<br />
Bij elektrocutie steeds hospitalisatie!!!
Electrocutie<br />
• WARMTE EFFECT VOLGENS DE WET VAN<br />
JOULE<br />
J = I² x R x T<br />
• HOGERE WEERSTAND GEEFT HOGERE<br />
TEMPERATUREN
WEERSTAND WEEFSELS<br />
BOT<br />
VET<br />
PEES<br />
HUID<br />
SPIER<br />
BLOEDVAT<br />
ZENUW
Electrocutie brandwond<strong>en</strong><br />
> De schade ontstaat <strong>van</strong> binn<strong>en</strong>uit<br />
> Bot warmt op tot hoge temperatuur<br />
<strong>en</strong> verbrandt het omligg<strong>en</strong>d weefsel<br />
> Soms is de huid bijna niet aangetast
Huidweerstand<br />
> Vochtigheid - vascularisatie – dikte - perspiratie<br />
> normale handpalm = 5000 ohm/cm²<br />
> natte handpalm = 1000 ohm/cm²<br />
> vereelte handpalm = 1 à 2milj.ohm/cm²<br />
> mucosa = 100 ohm/cm²
Ontstane schade<br />
> stroom:<br />
>type<br />
>spanning<br />
>int<strong>en</strong>siteit<br />
> weerstand weefsel<br />
> duur <strong>van</strong> het contact<br />
> afgelegde weg
LAAGSPANNING<br />
> tot 1000 volt<br />
> stroom volgt de weg <strong>van</strong> de minste weerstand<br />
> Bij wisselstroom ontstaat het<br />
no-release f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> (afh. <strong>van</strong> frequ<strong>en</strong>tie)
Hoogspanning<br />
> MEER DAN 1000 VOLT<br />
> stroom volgt de kortste weg tuss<strong>en</strong> bron <strong>en</strong> aarding<br />
> lichaam werkt als e<strong>en</strong> volume conductor
Elektrocutie kan massieve weefseldestructie<br />
veroorzak<strong>en</strong>,niet gecorreleerd aan de oppervlakte
Stopcontact <strong>en</strong> breipriem<strong>en</strong>
Amputatie noodzakelijk
7. Heatstroke
• wat?<br />
> c<strong>en</strong>trale t°≥40°C <strong>en</strong> CNS dysfunctie<br />
> onev<strong>en</strong>wicht tuss<strong>en</strong> productie <strong>en</strong> afvoer<br />
• wie?<br />
> jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> (atlet<strong>en</strong>, militair<strong>en</strong>) die zware<br />
arbeid do<strong>en</strong> zonder voorbereiding in hitte<br />
> ouder<strong>en</strong> met cardiovasculaire problem<strong>en</strong>
• soort<strong>en</strong><br />
> heat-cramps:<br />
>spierpijn na oef<strong>en</strong><strong>en</strong> in warme omgeving<br />
tgv zouttekort<br />
> heat exhaustion:<br />
>moeheid, spierzwakte, tachycardie,<br />
syncope bij rechtstaan, nausea, brak<strong>en</strong>,<br />
defecatiedrang tgv deshydratatie <strong>en</strong><br />
hypovolemie<br />
>t° > 39°C<br />
> heat stroke
• fysiopathologie <strong>van</strong> heat stroke<br />
> beschadiging <strong>van</strong> par<strong>en</strong>chym <strong>en</strong> vasculaire<br />
organ<strong>en</strong><br />
> cytokine geïnduceerde activatie <strong>van</strong> inflammatie<br />
> CNS erg gevoelig<br />
> lever + nierschade<br />
> sub<strong>en</strong>docardiale schade soms transmuraal infarct<br />
> DIC
• symptom<strong>en</strong><br />
> aan d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> bij neurologische verandering<strong>en</strong> in<br />
warme omgeving<br />
> t° >40°C (intrarectaal)<br />
> duizelig, hoofdpijn, nausea, spierzwakte<br />
> paarse huidskleur<br />
> tachycardie (140 à 170/min)<br />
> CVD<br />
> BD<br />
> tachypnoe 60’min resp. alkalase<br />
> pulmonair oedeem + bloederige secretie<br />
> dehydratatie
• labo<br />
> Na normaal of<br />
> K<br />
> AST, LDH, CK<br />
> proteïnurie<br />
> DIC (laag fibrinoge<strong>en</strong>, fibrine afbraakprod.
• prev<strong>en</strong>tie <strong>en</strong> behandeling<br />
> prev<strong>en</strong>tie:<br />
> langzaam opbouw<strong>en</strong> <strong>van</strong> oef<strong>en</strong>schema ifv. tijdstip<br />
<strong>van</strong> de dag<br />
> veel drink<strong>en</strong><br />
> middagur<strong>en</strong> rust<strong>en</strong><br />
> behandeling:<br />
> snel afkoel<strong>en</strong>: patiënt sproei<strong>en</strong> met 15° H 2O,<br />
ijsbad, ijspackings<br />
intrarectale t° volg<strong>en</strong>: t°=38,9°C extreme cooling<br />
stopp<strong>en</strong><br />
> O 2 gev<strong>en</strong>, zo nodig intubatie<br />
> vocht + electrolyt<strong>en</strong> ~ CVD/BD/urine-output<br />
> bij DIC R\ Heparine<br />
> soms inotropica
• prognose<br />
> slecht indi<strong>en</strong><br />
> t°>42°C<br />
> coma >2 uur<br />
> shock<br />
> hyper K<br />
> AST > 1000 units/L<br />
> 10% mortaliteit bij correcte R\<br />
> vroege mortaliteit tgv. hers<strong>en</strong>beschadiging<br />
> late mortaliteit tgv. nier, lever –<strong>en</strong> hartfal<strong>en</strong>
8. Vrieswond<strong>en</strong>
• wat?<br />
> bevriez<strong>en</strong> <strong>van</strong> weefsels<br />
> ijskristall<strong>en</strong> in <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> de cell<strong>en</strong> VC <br />
ischemie<br />
> huid <strong>en</strong> spier<strong>en</strong> gevoeliger dan pez<strong>en</strong> <strong>en</strong> bot<br />
(lagere O 2 nood)<br />
• hoe?<br />
> blootstelling aan koude<br />
> metaal of gas<br />
> bij geg<strong>en</strong>eraliseerde hypothermie
• symptom<strong>en</strong><br />
> forstsnip: voosheid + blanching bij blootgestelde<br />
del<strong>en</strong> (neus, kin, vingertopp<strong>en</strong><br />
> vrieswonde: frostbite: gevoelloos, pijnloos, wit<br />
aspect<br />
> superficial: huid + onderhuids weefsel<br />
> deep: diepere del<strong>en</strong><br />
> na opwarm<strong>en</strong>: paars, pijnlijk, gevoelig, blar<strong>en</strong>
• behandeling<br />
> opwarm<strong>en</strong> in H2O 40-42,2°C 20 à 30 min.<br />
> ontdooi<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel als pt warm gehoud<strong>en</strong> wordt<br />
> blar<strong>en</strong> ter plaatse lat<strong>en</strong>, antiseptica + topical<br />
ointm<strong>en</strong>ts ge<strong>en</strong> zin<br />
> vasodilatatie ag<strong>en</strong>tia of hk sympatectomie ge<strong>en</strong><br />
zin<br />
> langzame spontane heling met demarcatie <strong>van</strong><br />
dode zone <strong>en</strong> langzame loslating<br />
dus vroege D/ onmogelijk<br />
afwacht<strong>en</strong>de houding, best ge<strong>en</strong> hk
• prognose<br />
> herstel tot normale functie bij goede R\
9. Respiratoire letsels
• respiratoire letsels bij bw<br />
> belangrijkste doodsoorzaak na bw is respiratoir<br />
fal<strong>en</strong> of complicaties thv. luchtweg<strong>en</strong><br />
inhalatieletsel, aspiratie, bact.pneumonie,<br />
pulmonair oedeem<br />
> rookinhalatie<br />
> CO intoxicatie<br />
> bov<strong>en</strong>ste luchtweg<br />
> onderste luchtweg
• CO intoxicatie<br />
> wanneer:<br />
> brand in geslot<strong>en</strong> ruimte<br />
> wat:<br />
> 200x hogere affiniteit voor Hb<br />
> linksverschuiving oxyHbdissociatiecurve<br />
> symptom<strong>en</strong>:<br />
> >20 <strong>en</strong> tss 40 <strong>en</strong> 60% CHHb: hallucinaties, confusie,<br />
atoxie, collapscoma<br />
> >60% COHb: fataal
• stoff<strong>en</strong> belangrijk bij rookinhalatie?<br />
> welke?<br />
> houtvuur: aldehyde gas (=acrolein)<br />
irritatie mucosale membraan<br />
> plastiek (polyurethaan): gass<strong>en</strong> nl. CN - , zwavelzuur,<br />
Chloor<br />
> gevolg<strong>en</strong>:<br />
> mucosa oedeem + loslating<br />
- cave plugs <strong>en</strong> atelectase<br />
- bronchiolitis bronchopneumonie<br />
- chemische tracheobronchitis ARDS<br />
> D/ RX thorax<br />
sputumkweek<br />
bronchoscopie
Nabehandeling<br />
> UV protectie<br />
> Hydratatie<br />
> Druktherapie/silicone<br />
> Kinesitherapie<br />
> Spalk<strong>en</strong> <strong>en</strong> prothes<strong>en</strong><br />
> Psychologische begeleiding<br />
> Aanvull<strong>en</strong>de chirurgische correcties<br />
172
Waarom druktherapie<br />
> Minder zwelling <strong>van</strong> het lidmaat<br />
> Minder jeuk<br />
> Beter uitzicht <strong>van</strong> de letsels<br />
> Betere mobiliteit<br />
173
Druktherapie<br />
174
Silicon<strong>en</strong>therapie<br />
> sam<strong>en</strong>stelling:<br />
> polymer<strong>en</strong> op basis <strong>van</strong> e<strong>en</strong><br />
silicon<strong>en</strong>elem<strong>en</strong>t<br />
- verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong>:<br />
vloeibaar<br />
gelvorm<br />
solide<br />
> gebond<strong>en</strong> aan zuurstof<br />
> 2 de meest voorkom<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t in de<br />
aardkorst
Silicon<strong>en</strong>therapie<br />
CH 3 CH 3 CH 3<br />
CH 3 – Si - o – Si - o – Si - CH 3<br />
CH 3 CH 3 CH 3<br />
x
Combinatietherapie:<br />
Druk <strong>en</strong> silicon<strong>en</strong><br />
> wat:<br />
> silicon<strong>en</strong>elastomer<strong>en</strong> drukkledij<br />
> maskers<br />
> pelottes (opvulling<strong>en</strong>)<br />
opblaasbare silicon<strong>en</strong> pelottes (ISIS)<br />
doel: - druk regelbaar mak<strong>en</strong><br />
- occlusief verband<br />
> praktische tips:<br />
> silicon<strong>en</strong> R/ progressief opbouw<strong>en</strong><br />
> goede hygiëne
Voorbeeld siliconekraag
Splinting
Massage<br />
> wat:<br />
> doel:<br />
> immatuur littek<strong>en</strong><br />
R/ rekking<br />
verzachting<br />
cave blaarvorming<br />
> rijp littek<strong>en</strong><br />
R/ diepe massage<br />
suctie<br />
> hydratatie<br />
> teg<strong>en</strong>gaan verkleving<strong>en</strong><br />
> verbeter<strong>en</strong> huidelasticiteit<br />
> welke product<strong>en</strong>:<br />
> vettige neutrale crème (greff<strong>en</strong>)<br />
> voed<strong>en</strong>de crème (greff<strong>en</strong>)<br />
> hydrater<strong>en</strong>de bodymelk (ds)<br />
!NOT EVIDENCE BASED!
Cremes <strong>en</strong> lotions<br />
> sam<strong>en</strong>stelling:<br />
> vitamine A, E, D<br />
> cyclosporines<br />
> collage<strong>en</strong>inhibitor<strong>en</strong><br />
> corticoïd<strong>en</strong><br />
> collage<strong>en</strong><br />
> zink<br />
> silicon<strong>en</strong>oliën <strong>en</strong> gels<br />
!NOT EVIDENCE BASED!
Microdermabrasie<br />
> wat:<br />
> Sinds 1950<br />
> steriele kristall<strong>en</strong> word<strong>en</strong> via vacuumtechniek over huid<br />
gespot<strong>en</strong><br />
kets<strong>en</strong> op huid <strong>en</strong> oude <strong>en</strong> dode huidcell<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> los (vgl.<br />
zandstral<strong>en</strong>)<br />
> voordeel:<br />
> int<strong>en</strong>ser dan scrub<br />
> veiliger dan chemische peeling<br />
> toepassing:<br />
> (rest) acné<br />
> littek<strong>en</strong>s<br />
> rimpels<br />
> vergrote poriën<br />
> huidverkleuring<strong>en</strong><br />
> R/<br />
> 1x per week tot gew<strong>en</strong>ste resultaat<br />
> erna alle 4 tot 6 wek<strong>en</strong><br />
- opfriss<strong>en</strong> huid 4 – 5 R/<br />
- littek<strong>en</strong>s 12 – 15 R/<br />
> na R/: liposomaal extract serum UV block
Camouflage <strong>en</strong> perman<strong>en</strong>te maquillage<br />
> sam<strong>en</strong>werking met gespecialiseerde<br />
schoonheidsinstitut<strong>en</strong>
Haarstamceltransplantatie
Haarstamceltransplantatie<br />
• Toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong><br />
> Anrog<strong>en</strong>tica man/vrouw<br />
> Areata<br />
> Frontal Fibrosing Alopecia<br />
> Pseudopelade <strong>van</strong> Brocq<br />
> Transg<strong>en</strong>der<br />
> Agv externe schade<br />
> bw<br />
> operatie<br />
> aangebor<strong>en</strong><br />
> eerdere haartransplantatie(s)
HST- donorgebied
HST- donorgebied<br />
Graft
HST- extractie
HST- de grafts<br />
0 1 2<br />
cm
HST- na extractie<br />
0 1 2<br />
cm
HST-implantatie<br />
> Middels “stick & place” word<strong>en</strong> de<br />
grafts in het littek<strong>en</strong> geplaatst<br />
> Minimale schade <strong>van</strong> de huid<br />
> Mogelijkheid tot e<strong>en</strong> zo hoog<br />
mogelijke d<strong>en</strong>siteit<br />
> Minimale korstvorming
HST- herstel donorgebied<br />
Voor het uitnem<strong>en</strong> <strong>van</strong> HaarStamcell<strong>en</strong>
HST- herstel donorgebied<br />
Één week na het uitnem<strong>en</strong> <strong>van</strong> HaarStamcell<strong>en</strong>
Na behandeling<br />
Resultaat na 3 maand<strong>en</strong>
Vóór behandeling<br />
Resultaat
Vóór behandeling
Einde behandeldag 1 e HST
Resultaat
Bedankt voor jullie<br />
aandacht !<br />
Vrag<strong>en</strong>?
Change language