HEMELSGROEN EN DENNENBLAUW

More documents

Recommendations

Info

ploegen namelijk argeloos op een sterk vernielde Romeinse vloermozaïek, die sedert zijn restauratie door de keramiekfabrikant uit Mettlach in de 19de eeuw als de mooiste en grootste aan deze kant van de Alpen geldt. Wit als de hemel, uit hoeveel duizenden steentjes de bezienswaardigheid in de Romeinse villa in Nennig ook mag bestaan. Wat daarentegen wel bekend is, is uit hoeveel delen de mozaïek bestaat die de aardgeest bewaakt: exact 137.008. Het is de grootste keramiekpuzzel ter wereld en vormt de ”Wereldkaart van het leven“. Ieder afzonderlijk puzzelstukje kan symbolisch worden aangekocht als gift voor wereldwijde milieuprojecten. De vermelding van de naam op de steen bevestigt de aankoop. 1 | Het ensemble in de tuin van de "Oude Abdij“: "Aardgeest“ en "Wereldkaart van het leven“. 2 | "Homo Ceramicus“ in het park van de "Oude Abdij“ 3 | Refectorium van de "Oude Abdij“: waar ooit de monniken aten, hebben vandaag de kamermuziekdagen van Mettlach hun plaats gevonden. 4 | Kasteel Saareck, getooid in de kleuren van de natuur. 5, 6 | De barokke gevel van de "Oude Abdij“ begroet met zijn imposante portaal gasten uit de hele wereld. 7 | Rendez-vous in het park van kasteel Saareck. 8 | Eugen Boch voor de gevel van de "Oude Abdij“, kleinzoon van de oprichter van de firma Francois Boch. 9 | Ook vandaag worden enkele decoraties nog met de hand aangebracht. Voor de ontwerpen van de woonaccessoires konden in de loop van de firmageschiedenis beroemde kunstenaars en designers zoals Paloma Picasso of Luigi Colani worden gewonnen. 10, 11, 12 | Details uit de Lutwinuskerk, de "Dom“, zoals de plaatselijke inwoners hem noemen. 13 | Een zee van bloesems en kleuren siert de huizen vooral in de zomermaanden. 14 | Boven ieder venster zijn ze terug te vinden: de sluitstenen op de gevel van de "Oude Abdij“. 15 | Kasteel Saareck: een paardenkop herinnert aan de in 1854 opgerichte privé-stoeterij van Boch. 16 | In de "Keravision“ reeds te zien: het bruidsgezelschap van Octavie Villeroy en Eugen Boch in levensgrote witte gipsfiguren. 50 jaar later, voor hun gouden jubileum, verhief koning Wilhelm II. van Pruisen, keizer van Duitsland, de familie in de adelstand. 6 - 7 Waar stenen getuigen van de geschiedenis en verhalen aan sagen verbonden zijn Ze zijn de stomme getuigen van de geschiedenis van deze landstreek. Tot steen geworden biografen van een bewogen verleden, waarin de abten en monniken een belangrijke rol hebben gespeeld. Zorgzaam gerestaureerd portretteren ze de eeuwen en trotseren ze de tijd, net als de legenden en sagen, die er omheen zijn geweven. Ze vertellen van roem en eer, geloof en gelovigheid, ook wanneer tot op vandaag niemand weet hoe alles echt is geweest. De stenen, die zich opstapelen tot de ”Oude Toren“ in het park van de oude abdij, spelen een kat-en-muisspel met de geschiedenis. Het zal de toeschouwer verwonderen en dat is een geschiedenis waard. Bij het oudste sacrale bouwwerk van het Saarland staat de stilistische volgorde van de eeuwen namelijk op zijn kop: De bovenste rij vensters is romaans en rond, de onderste is gotisch en heeft spitsbogen. Vaak werd de ”Oude Toren“ in zijn meer dan 1.000 jaar oude geschiedenis omgebouwd, waarbij het gevoel voor de volgorde van de bouwstijlen soms achterwege bleef. Het achthoekige bouwwerk in zijn roodgele pracht is een imposante verschijning. De massieve buitenmuren richten zich hoog op naar de hemel. Veel meer is er jammer genoeg niet bewaard gebleven. Toch getuigen de stenen van de bewogen geschiedenis. Reusachtig moet het kloostergebouw geweest zijn, dat hier heeft gestaan voordat zijn plaats werd ingenomen door het barokke bouwwerk, dat ook vandaag nog te zien is. Hoe het tot de oprichting van het klooster is gekomen, vertellen de kloosterannalen van abt Remigius van Mettlach uit het jaar 994. Volgens deze annalen begint de geschiedenis van Mettlach met een schaduw. Het was de schaduw van een kolossale adelaar, die een voorbijkomende jager bescherming gaf tegen de verzengende zon. De Frankische edelman, hertog Lutwinus, had ver gereisd en ging zitten om te rusten precies op de plek waar vandaag een kleine kapel aan deze gebeurtenis herinnert: De Lutwinuskapel boven de oever van de Saar in de richting van Saarhölzbach. Toen Lutwinus vernam wat er was gebeurd, beschouwde hij dat als goddelijk teken om hier in de vallei een klooster op te richten. In 695 werd het kloostergebouw opgericht, waartoe later ook de ”Oude Toren“ behoorde. Hij is gebouwd als grafkapel van de oprichter van het klooster. Lutwinus, die ook bisschop van Trier was, is de beschermheilige van de gemeente en haar omgeving. In brons gegoten waakt hij, met de Oude Toren in handen, over de markt van Mettlach. 8 - 9 tot zen Een rivier vertelt van abt Abten en het monnikenleven hebben hun stempel op de geschiedenis van Mettlach gedrukt. De grote verscheidenheid aan sacrale bouwwerken en vormen getuigt daarvan. De stenen leveren de historische sporen en uit de annalen blijken de verhalen, die daarachter schuilgaan. De kleine neogotische kapel van Mettlach heeft een verre reis achter de rug. Een gebouw dat op reis gaat? Ja, dat kan alleen Mettlach zeggen. Oorspronkelijk stond de kapel in het ruim 20 kilometer verder gelegen Wallerfangen en was het godshuis van Borromeus-nonnen. Toen de sociaal ingestelde echtelieden Eugen en Octavie von Boch deze kloosterlingen wilden winnen voor de verzorging van zieke mensen in Mettlach, stelden ze de verhuis van ”hun“ godshuis als voorwaarde. En zo geschiedde het. Steen voor steen werd in 1879 afgebroken en stroomafwaarts naar Mettlach vervoerd. Sedertdien staat de kapel op het terrein van het ziekenhuis in Mettlach. Bijzonder trots zijn de inwoners op de kerk St. Lutwinus. Wanneer men op Mettlach afstevent, springt ze als eerste in het oog. ”Dom“ noemen de inwoners van Mettlach het gebouw, waarvan de inrichting wordt gedomineerd door rijns-romaanse vormen. Het grote aantal mozaïeken op de vloer, op de wand en op het plafond van de koorruimte betoveren de bezoekers meteen. De plaatselijke mozaïekkunst spreidt hier haar volledige pracht tentoon. Ook een bezoek waard is de kerk St. Gangolf, waarvan de naampatroon een bitter lot had. De kleine gedenkplaat in de voorhal van het godshuis herinnert aan de catastrofe van zijn leven ongeveer 1.200 jaar geleden. Graaf Gangolf is namelijk vermoord op aansporen van zijn gemalin. Kort daarvoor was hij nog in Prüm bij koning Peppijn de Korte, zoals zijn in 762 neergeschreven testament documenteert. Bij zijn terugkeer vernam Gangolf de echtbreuk van zijn gemalin. Hij trok zich voortaan van de mensen terug. Het proces van de minnaar van zijn vrouw werd gemaakt, hij werd verbrand. Maar Gangolfs vrouw wreekte zich en liet nu haar echtgenoot vermoorden. Na zijn dood wordt Gangolf heilig verklaard en op een bepaald moment ook tot patroon van de kleine kerk verkozen, die tegenwoordig geliefd is als huwelijkskerk. Hier beleven geestelijken echt vredige tijden en genieten overal respect. ”Parkeerplaats voor de geestelijken vrijhouden“ beveelt het bord aan de toegangsweg naar de kerk de autobestuurders. Ook dat bestaat alleen hier … Een galante levensgenieter heeft eveneens zijn sporen achtergelaten in en rond Mettlach: Johann de Blinde, graaf van Luxemburg en koning van Bohemen. Zo onrustig als zijn leven was, zo onrustig leest het verhaal over de verblijfplaats van zijn beenderen. Het is een misdaadverhaal over de odyssee van het stoffelijke overschot van de koning van Bohemen, die in de helft van zijn leven blind werd. Als zoon van graaf Heinrich von Luxemburg was hij in het hertogdom geboren. Via het huwelijk met de Boheemse kroonprinses Elisabeth verkreeg hij het koningschap. De jeugdig mooie Johann sneuvelde in 1346 in de Slag bij Crécy in Normandië. Via meerdere tussenstations, waaronder ook de kamer van
een bakker, kwam het stoffelijke overschot terecht in een mansarde van de keramiekfabriek Boch-Buschmann in het Luxemburgse Septfontaines. Bij de verhuis van de keramiekfabriek van de Bochs in 1809 naar Mettlach belandde koning Johann opnieuw in een mansarde, deze keer onder het dak van de ”Oude Abdij“. Toen de latere Pruisische koning Friedrich Wilhelm IV. tijdens een reis ook deze fabriek bezocht, was hij ontzet en gaf de beroemde bouwmeester Friedrich Schinkel de opdracht, een waardige grafstede te bouwen voor de verre naverwant. Een plateau op de rotsen hoog boven de Saar, niet ver van het plaatsje Kastel, werd als geschikt beschouwd. In een zwarte marmeren sarcofaag, die gesierd wordt door de Boheemse kroon, wordt Johann in 1838 daar gelegd. Nog een keer, meer dan 100 jaar later, wordt hij definitief overgebracht naar de kathedraal van Luxemburg, naar de plaats waar alles toen begon. Wat de abten voor de inwoners van Mettlach betekenden met de dienst aan de geest, betekent ”zen“ voor vele mensen die op zoek zijn naar gezondheid met de dienst aan lichaam, geest en ziel. In en rond Mettlach kan men niet alleen heerlijk op de historisch belangrijke paden van de vroomheid wandelen, maar ook – wanneer men daarnaar op zoek is – met behulp van de oosterse leer genezen. 1 | Op de achtergrond de Saarschleife volgens een oude gravure. 2 | Burcht Montclair: de huidige gerestaureerde muren stammen uit de 15de eeuw. Arnold von Sierck kreeg in 1428 van de aartsbisschoppen Otto en Raban von Trier de toelating om de burcht te bouwen. Vondsten uit de 12de eeuw tonen aan dat hier voordien al een burcht moet hebben gestaan. 3 | In het jaar 1864 werd de huidige kloosterkapel van Mettlach in Wallerfangen gebouwd. In 1879 werd ze door Eugen Boch zorgvuldig afgebroken, de goed geordende stenen werden per schip naar Mettlach gebracht en in 1882 boven het familiegraf van Boch weer opgebouwd. 4, 5, 6, 7 | Artistiek en beschouwelijk: detailafbeeldingen van de kloosterkapel. 8 | De ”Vogelrots“ bij Saarhölzbach. Steil rijst hij aan de rechter oever van de Saar op en begroet de wandelaar al van ver. 9 | Op de achtergrond de ”Serriger Klause“ [Kluis van Serrig] bij Kastel, waar vandaag nog de sarcofaag van koning Johann de Blinde wordt bewaard. 10 | Ter ere van de heilige Lutwinus bouwden de medeburgers van de door hem omstreeks 695 opgerichte benedictijnenabdij van Mettlach, stroomafwaarts aan het einde van het stadje hoog boven de Saar op een plateau op de rotsen, een kapel. In het jaar 1892 opnieuw opgebouwd op de oorspronkelijke fundamenten, is de Lutwinuskapel ook vandaag nog een rustpunt voor vele wandelaars en fietsers. 11 | Kasteel Ziegelberg werd in 1878 gebouwd en is vandaag in bezit van de gemeente. Van daaruit heeft men een prachtig uitzicht over Mettlach. 12 | Kasteel Saareck: idyllisch gelegen te midden van een park, ontstond reeds in de jaren ’50 van de 19de eeuw naar de plannen van de Münchense tuinarchitect Seitz. 13 | Een oude grafsteen bij de kerk St. Gangolf uit het jaar 1829. 10 - 11 Waar golven deinen, water bruist en rust door het lichaam stroomt Een storm heeft het ”Gezondheidscentrum Saarschleife“ zijn plaats gegeven. Als ”Wiebke“ niet ook over dit deel van het Saarland met geweldige kracht had geraasd, wie weet waar het dan was gebouwd. Toen werd namelijk ook het oude bomenbestand op het huidige terrein van het centrum het slachtoffer van de orkaan met de Noord-Duitse vrouwennaam. Dit creëerde vrije ruimte voor de planners. De atletisch gebouwde vrouwenfiguur op de oprijlaan herinnert daaraan. Uitgestrekt naar de hemel balanceert ze de wereldbol op haar handen en lijkt de goden om genezing en weldaad voor het lichaam te smeken. Regeneratie of fitness, ontspanning of filosofie – het aanbod is veelzijdig. De natuur heeft ook de plannen van de architecten gesmeed. De Saarschleife vormt het model voor de vorm van de ruime kliniek – alsof de steen, slechts enkele meters van de ”Cloef“ verwijderd, de loop van de rivier kopieert. De idyllische omgeving effent het werkzame pad voor genezing en ontspanning. Het architectonische pronkstuk van het gezondheidscentrum is de markante rotonde. En zo dicht bij de rivier gelegen, vertrouwt men hier ook op de genezende krachten van het water. De inzichten van de moderne westerse academische geneeskunde en van de eeuwenoude Aziatische kennis worden hier verbonden tot een harmonieus geheel. Klassieke fysiotherapie en watertherapie vullen Qi Gong en Thai Chi aan – west en oost ten dienste van lichaam en geest. Het gezondheidscomplex wordt aangevuld door het eind 2003 voltooide congres- en kuurhuis. Met een veelzijdig evenementenaanbod – voordrachten, seminaries, concerten, tentoonstellingen – krijgen de praktische toepassingsmogelijkheden van het gezondheidscentrum een culturele uitbreiding. En hoe zou het anders kunnen: ook hier is de natuur medebepalend voor de plannen van de architecten. Glasgevels die een vrij zicht op het bos bieden en hout als bouwmateriaal ondersteunen het effect van de galerij. Want ondanks ”Wiebke“ wordt het landschap naast de rivier nog altijd vooral gedomineerd door het dichte bos. 1 | De bronzen figuur "Wiebke“ staat op de rotonde van de toegangsweg naar Reha-centrum. 2, 3 | Zwemplezier en zwembadlandschap in het "Gezondheidscentrum Saarschleife“ in Orscholz. 4 | Uitzicht op Orscholz vanuit Orkelsfelsen. De gemeente telt ca. 3.500 inwoners, is een erkend luchtkuuroord en met de "Cloef “ een bekende bestemming voor excursies. 5 | Klaterende beken met klinkende namen doorkruisen de valleien als aders: Gliederbach, Salzbach, Steinbach, Hudelbach, Wolfsbach,... 6 | Het christelijke meditatiecentrum Neumühle biedt talrijke seminaries voor de reis "naar het innerlijke zelf“. Zen en Japans boogschieten, meditatie, contemplatie, yoga en een vastenkuur zijn slechts enkele van de aangeboden cursussen. 7 | Tai Chi op de muur van de "Cloef“ met de Saarschleife op de achtergrond. 8 | "Kuurhuis“ 9 | Bank voor de ”Orkelsfelsen“: de rots gaf de plaats waarschijnlijk haar naam. De eigenaar moet een Frank genaamd Orko geweest zijn. Historische bronnen tonen aan, dat daar een burcht moet hebben gestaan. 12 - 13 Waar ooit de keizer wandelde en men zo veel routes kent als een fiets spaken heeft Het is een groene landstreek, die de Saar doorkruist tot ze uitmondt in de Moezel. Voor het oog van de toeschouwer ontvouwt het groen zich in zachte heuvels, fruitweiden en bergruggen, bont besprenkeld door kleine dorpen. In de volksmond wordt de omgeving het ”groene district“ genoemd. Twee derde loofwoud staat hier tegenover één derde naaldwoud - ideaal om te wandelen en te fietsen. De Kaiserweg is één van de mooiste wandelwegen. Wie echter denkt, zich hier sportief te kunnen trainen op adellijke paden, heeft het mis. Niet een keizer, maar de hogere bosbeambte Otto Kaiser heeft hem – evenwel in de tijd van de keizer, namelijk in 1912 – in opdracht van de Pruisische regering aangelegd als deel van de Europese interlokale wandelweg Atlantische Oceaan – Ardennen – Böhmerwald. Zo komt de weg aan zijn te veelbelovende naam. Hij begint in noordoostelijke richting kort achter Mettlach en leidt naar het bos. Het ruikt hier fris en aangenaam en diep beneden kronkelt de Saar langsheen de berghellingen. Steeds opnieuw ziet men het blauwe water oplichten. Het midden van de in totaal 18 km lange wandelweg is Taben-Rodt. Langsheen de Michaelskapel voert hij uit het bos naar het dorp. Om het ontstaan van het mooie godshuis hoog boven de Saar is een legende geweven van een edele ridder op de vlucht voor zijn vijanden. Met zijn paard aangekomen voor de gapende afgrond, zag hij geen andere mogelijkheid dan de sprong in het diepe te wagen. Voordien zwoer hij echter de heilige Michael nog snel dat hij op deze plaats ter ere van hem een kapel zou oprichten als zijn voornemen lukte. Ros en ruiter haalden de sprong, zo wil de le-
Page 1: HEMELSGROEN EN DENNENBLAUW Een onts

HEMELSGROEN EN DENNENBLAUW

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?