01.09.2013 Views

YARDEN MAGAZINE 12 02.indd

YARDEN MAGAZINE 12 02.indd

YARDEN MAGAZINE 12 02.indd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

‘wabe had hartfalen, maar zijn overlijden kwam toch compleet onverwacht.<br />

58 jaar is hij geworden. drie korte ademstoten en het was over,<br />

reanimeren lukte niet meer. daarna ging alles heel snel. we hadden<br />

niets van tevoren besproken, wabe en ik. dus moest ik, terwijl ik zijn<br />

dood nog nauwelijks kon bevatten, alles zelf bedenken. Jolanda heeft<br />

me heel erg gesteund en begeleidde mij stap voor stap bij de invulling<br />

van de uitvaart. Ze zorgde ervoor dat alles zo gebeurde zoals ik het<br />

graag wilde. wat ik bijvoorbeeld heel fijn vond was dat ik wabe zelf<br />

mocht verzorgen, wassen en helpen met aankleden, waarna hij hier<br />

u aan het woord<br />

Het is zomer. in de tuin van annette wessels’ “speelplaats voor creativiteit” strijkt Yola liefdevol langs de<br />

neus van het door haar geboetseerde hoofd. Het is een werkstuk in klei, gemaakt als herinnering aan<br />

haar overleden man wabe. Op aanraden van Yarden-uitvaartverzorgster Jolanda van der wal, die de<br />

uitvaart van wabe verzorgde, tracht Yola met boetseren het verlies van wabe een plek te geven.<br />

Creëren als vorm van<br />

verliesverwerking<br />

‘ Ik voel me nu een stuk<br />

zelfstandiger en kan na<br />

al die jaren eindelijk<br />

weer mezelf zijn’<br />

Yola<br />

thuis is opgebaard. Jolanda heeft me er echt doorheen geholpen. Het<br />

klikte ook direct tussen ons, dat maakte het heel veilig.’<br />

na de uitvaart hield Jolanda regelmatig contact met Yola. ‘standaard<br />

nemen we enkele weken na een uitvaart contact op met de familie,<br />

om te vragen hoe ze de uitvaart hebben ervaren en hoe het nu met ze<br />

gaat’, vertelt Jolanda. ‘ik merkte dat Yola het heel moeilijk had. Ze had<br />

me verteld dat bijna veertig jaar geleden haar ouders en zusje plotseling<br />

door een ongeval waren overleden. dat verlies heeft zij nooit kunnen<br />

verwerken en dit kwam weer keihard naar boven. ik realiseerde<br />

mij dat ze intensievere hulp nodig had. toen Yola mij vertelde dat ze<br />

graag iets met kunst en creativiteit wilde doen, heb ik haar in contact<br />

gebracht met annette wessels. ik kende annette al van haar schilderijen<br />

die in ons crematorium in meppel hangen. Ze had mij eens verteld<br />

dat zij in haar speelplaats voor creativiteit in nieuwleusen mensen<br />

via beeldend vormgeven, in een creatief proces helpt om inzicht te krijgen<br />

en hun wonden te helen. Omdat zij ook veel ervaring heeft met<br />

verliesverwerking, leek zij mij de aangewezen persoon om Yola te<br />

begeleiden.’<br />

Opgekropte woede<br />

in januari, drie maanden na het overlijden van wabe, gaat Jolanda met<br />

Yola mee naar annette voor een eerste oriënterend gesprek.<br />

annette: ‘ik moet een verbinding met mensen voelen, ze moeten<br />

ervoor openstaan. bij Yola voelde dat meteen goed. dat had Jolanda<br />

perfect ingeschat.’ Ook Yola was positief en ging direct bij annette aan<br />

de slag: tekenen, krassen, een taart maken van allerlei materialen.<br />

maar ook heeft ze keihard met een hamer dingen kapotgeslagen. ‘dat<br />

was echt heel goed’, vertelt Yola nu, ‘al die opgekropte boosheid eruit<br />

slaan; dat luchtte op.’<br />

‘ Ik realiseerde me dat<br />

Yola intensievere hulp<br />

nodig had’<br />

Jolanda van der wal, Yarden uitvaartzorg gelderland<br />

Het klinkt therapeutisch, maar annette haast zich om dat te ontkennen:<br />

‘ik ben geen therapeut, maar een creatieveling. ik ga met mensen<br />

een creatief proces aan, waarbij ik inspeel op wat er nodig is voor die<br />

persoon. neem Yola: door tijdens het proces iets met veel kracht ><br />

Yarden magazIne<br />

7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!