OM Opportuun 9 03.indd - Openbaar Ministerie

28
internationaal
Afdeling Internationale Rechtshulp
in Strafzaken (MinJus), tel. 070 - 370 74 68
jurisprudentie
Uitlevering van vrouwelijk PKK-lid aan
Turkije
Hoge Raad, 15 september 2006, LJN AV7387
Verzoek om uitlevering van de Turkse auto-
riteiten van een Koerdische vrouw die lid is
(geweest) van de Koerdische verzetsbeweging
PKK. Zij wordt verdacht van betrokkenheid bij de
training van terroristen en deelname aan gewa-
pende aanvallen in Turkije. De Hoge Raad ver-
klaart de uitlevering toelaatbaar maar adviseert
de minister van Justitie om de Turkse autoriteiten
te vragen om voorafgaand aan de uitlevering de
nodige waarborgen te geven tegen mogelijke
behandeling van de opgeëiste persoon (o.p.)
in strijd met het EVRM. De Turkse autoriteiten
geven aan dat de o.p. na uitlevering zal worden
behandeld in overeenstemming met de inter-
nationale verplichtingen, gelijk eenieder die in
Turkije gedetineerd is. De minister van Justitie
bepaalt dat uitlevering toelaatbaar is. Hiertegen
spant de o.p. een kort geding aan. De voorzie-
ningenrechter verbiedt uitlevering. Tegen deze
uitspraak gaat de staat in hoger beroep. Het
Hof stelt vast dat de o.p., als prominent PKK-lid,
na uitlevering een risico loopt op behandeling
in strijd met het EVRM. Uitlevering kan alleen
worden toegestaan als de Turkse autoriteiten
meer op haar persoon toegespitste garanties
geeft. Tegen deze uitspraak van het Hof stelt de
staat cassatie in. De Hoge Raad bevestigt de
uitspraak van het Hof en oordeelt dat niet kan
worden gezegd dat het Hof onvoldoende bete-
kenis heeft gehecht aan het vertrouwensbegin-
sel. Het Hof kon tot het oordeel komen dat een
toereikende garantie op zijn minst zou moeten
inhouden dat en op welke wijze de Turkse auto-
riteiten er in de praktijk voor zouden zorgdragen
dat de justitiële en andere functionarissen met
wie o.p. tijdens haar detentie en berechting in
aanraking zal komen, haar niet zullen martelen
of aan enige andere onmenselijke behandeling
zullen blootstellen. Voorts overweegt de Hoge
Raad dat een beslissing om iemand uit te leve-
ren waarbij is gesteld dat dit in strijd zou zijn met
het EVRM volledig getoetst moet kunnen wor-
den door de burgerlijk rechter. De klacht dat het
Hof ten onrechte zijn eigen oordeel ter zake van
de genoegzaamheid van de toezeggingen in de
plaats heeft gesteld van dat van de minister van
Justitie terwijl het Hof zich had moeten beperken
tot een beoordeling van de vraag of de minister
in redelijkheid tot zijn beoordeling heeft kunnen
komen is hiermee verworpen.
Opsporingsonderzoek n.a.v. infiltratie
Rechtbank Breda 11 september 2006,
LJN AY7915
Overlevering aan Duitsland. De raadsman stelt
dat de officier van justitie bij diens vordering ex
126m Sv heeft verzwegen dat er in het kader van
een rechtshulpverzoek vanuit Duitsland naar
Nederland een infiltrant was ingezet. De recht-
bank oordeelt dat de officier van justitie gehou-
den is bij vorderingen inzake bijzondere opspo-
ringsbevoegdheden de rechter-commissaris
te voorzien van alle informatie in die zaak die
nodig is om, in de uitoefening van diens wette-
lijke taak, tot een afgewogen oordeel te kunnen
komen. Aldus had het Openbaar Ministerie de
rechter-commissaris alle beschikbare informatie
over de inzet van een infiltrant moeten geven,
terwijl uit de beschikbare informatie niet blijkt
dat dit is gebeurd. Maar nu het OM het Duitse
rechtshulpverzoek wel heeft genoemd had de
rechter-commissaris de relevante informatie
over de infiltrant aan de hand daarvan kunnen
opvragen. Aldus is de informatie niet doelbe-
wust achtergehouden en kan het verzuim van
het OM niet leiden tot diens niet-ontvankelijk-
heid. Nu de informatie voorts geen ontlastend
materiaal bevatte is de rechtbank voorts van
oordeel dat er geen verdere consequenties in
de zin van artikel 359a Sv hoeven te worden
genomen. Op basis van het vertrouwensbe-
ginsel dient er vanuit gegaan te worden dat
Nederland de informatie op grond waarvan het
Nederlandse opsporingsonderzoek naar ver-
dachte is opgestart heeft verkregen op een naar
Duits recht rechtmatige wijze.
Uitlevering aan VS wegens verdenking aan-
slag in Irak
Hoge Raad, 5 september 2006 www.rechtspraak.
nl/ljn.asp?ljn=AY3440
De Verenigde Staten (hierna: VS) verzoeken
om uitlevering van een Nederlander die zij ver-
denken van het in Irak samenspannen tot een
aanslag op de daar aanwezige Amerikaanse
troepen. Op grond van het bilaterale uitleve-
ringsverdrag tussen Nederland en de VS dient,
wanneer sprake is van feiten gepleegd buiten
het grondgebied van de verzoekende staat,
nagegaan te worden of de rechtbank van de
aangezochte staat in gelijksoortige omstan-
digheden rechtsmacht zou kunnen uitoefenen.
Nagegaan moet dus worden of Nederland
rechtsmacht zou hebben als Nederlanders
in Irak het doelwit zouden zijn geweest van
een persoon die niet de Nederlandse natio-
naliteit heeft. Artikel 4, lid 13 Sr geeft aan dat
Nederland rechtsmacht heeft voor feiten die
vallen onder de omschrijvingen van artikel 2
van het Verdrag inzake de bestrijding van ter-
roristische bomaanslagen en het feit is gepleegd
tegen een Nederlander. Hiermee is voldaan aan
de voornoemde verdragsrechtelijke dubbele
strafbaarheid. De raadsman stelt echter dat er
in Irak op het moment van het plegen van het
feit sprake was van een intern gewapend con-
flict waardoor krachtens artikel 19 Verdrag ter
bestrijding van terroristische bomaanslagen,
bomaanslagen niet vallen onder het verdrag.
Aldus heeft Nederland volgens raadsman geen
rechtsmacht zoals aangegeven in het uitleve-
ringsverdrag. De rechtbank oordeelt echter dat
er geen sprake is van een intern gewapend con-
flict aan de hand van de tekst van VN-resolutie
1483. De Hoge Raad geeft voorts nog aan dat de
aard van de uitleveringsprocedure zich er tegen
verzet dat de uitleveringsrechter met het oog op
de beoordeling van de vraag of is voldaan aan
de verdragsrechtelijke dubbele strafbaarheid
diepgaand onderzoek doet naar het bestaan van
enige bijzondere omstandigheid die volgens het
recht van de verzoekende staat dan wel dat van
de aangezochte staat tot gevolg heeft dat het
wettelijk voorschrift waarbij het feit waarvoor
de uitlevering is verzocht, strafbaar is gesteld,
buiten toepassing moet blijven, tenzij dit recht-
streeks volgt uit de door de verzoekende staat
overgelegde stukken of zonder diepgaand
onderzoek door de uitleveringsrechter door de
rechter kan worden aangenomen. In dit geval
is uit de stukken niet gebleken dat er van een
dergelijke omstandigheid sprake is. Het beroep
wordt verworpen.
Tekst: Linda Bregman
OPPORTUUN Nummer 9 – 2006 Verkeer 297
verkeer
Bureau Verkeershandhaving OM.
Voor complete teksten, bel 0346-333310
Rijgedrag: poging doodslag of
roekeloosheid?
Rechtbank Roermond 3 oktober 2006, resp.
04/620218-05 (LJN: AY9325) en 04/851049-05
(LJN: AY9328)
In beide vonnissen tegen resp. “de inhaler” en
“de ingehaalde” komt de rechtbank in tegenstel-
ling tot de visie van het OM tot vrijspraak van het
primair tenlastegelegde feit van “medeplegen
van een poging tot doodslag” en merkt het rij-
gedrag van beiden aan als “roekeloos”(ex art. 6
WVW94 jo 47 Sr). De rechtbank reconstrueert
dat de verdachten ieder in hun eigen auto over
een 80 km-weg reden. De één ging inhalen
terwijl de ander op dat moment ca. 100km/u
reed. De ingehaalde voerde zijn snelheid verder
op maar bemerkt dat hij niet voorbij de inhaler
komt omdat deze de snelheid van zijn auto had
verhoogd. Aldus rijden gedurende korte tijd
beide verdachten naast elkaar terwijl de snel-
heid inmiddels tot ca. 160 km/u was opgelopen.
In een flauwe bocht naar rechts gaat het fout: de
auto van de inhaler raakt kort van de weg, een
stuurcorrectie leidt tot een terugkeer op de weg
maar ook tot een botsing tussen beide auto’s.
Zij raken beide van de weg. Tengevolge daarvan
liepen de inzittenden van de auto van de inhaler
zwaar lichamelijk letsel op. In uitgebreide over-
wegingen en onder verwijzing naar het zoge-
naamde Porsche-arrest (van 15 oktober 1996, NJ
1997, 199) maakt de rechtbank duidelijk dat het
bewijs voor voorwaardelijk opzet ter afscheiding
van roekeloos handelen is gekoppeld aan zware
vereisten die het recht stelt aan een veroordeling
voor poging tot doodslag in een verkeerszaak.
“Bevel” ex art. 163 WVW94 (tot medewer-
king aan ademanalyse-onderzoek) of “vrij-
willig meegaan” in relatie tot art. 184 Sr.
Hoge Raad 12 september 2006 nr. 01441/05
(LJN: AV6178)
In de door verdachte (zelf politieman) ingestelde
cassatieprocedure komt de procureur-generaal
in een uitgebreide conclusie met vele verwijzin-
gen naar eerdere rechtspraak en wetgeving tot
het oordeel dat in casu sprake is geweest van
vrijwillig meegaan van verdachte om zich aan
de ademanalyse te onderwerpen. Dat verdachte
het hazenpad had gekozen toen de verbalisante
de benodigde apparatuur ging halen, kan niet
(ook) begrepen worden onder art. 184 Sr. Ook
daar is sprake van het niet voldoen aan bevel of
vordering. Als verbalisante een verplichting tot
medewerking van verdachte in het leven had
willen roepen, had zij verdachte een bevel moe-
ten geven aan de ademanalyse mede te werken
en alle in dat verband gegeven aanwijzingen op
te volgen. Gelet op het stelsel van verplichtin-
gen in art. 163 WVW94 zou toepassing van art.
184 Sr neerkomen op het scheppen van extra
verplichtingen voor een verdachte bestuurder.
Volgens de procureur-generaal zou aldus het
stelsel dat aan de wetgever voor ogen heeft
gestaan op ongeoorloofde wijze worden door-
kruist. Als art. 184 Sr. Van toepassing zou zijn op
de verdachte bestuurder aan wie het bevel van
art. 163 WVW94 niet is gegeven valt niet in te
zien waarom ook niet de verdachte die zich aan
aanhouding probeert te onttrekken door weg te
rennen zich aan het misdrijf van art. 184 Sr. zou
schuldig maken. De HR volgt die visie, vernietigt
de uitspraak van het hof en wijst de zaak terug
om opnieuw te berechten en af te doen.
Overhandigen van kleurenkopie rijbewijs
(=gebruikmaken van vals geschrift ex art.
225, lid 2 Sr.)
Hoge Raad 19 september 2006, 02062/05; LJN:
AX5810; NJ 2006, 523
Tijdens een verkeerscontrole overhandigde de
betrokkene aan een agent een rijbewijsmapje
waarin een kleurenkopie van het originele rij-
bewijs zat. De raadsvrouw van de betrokkene
heeft in hoger beroep voor het hof gepleit voor
vrijspraak van haar cliënt omdat geen sprake
was van kwaad opzet ten tijde van het vervaar-
digen van de kleurenkopie. Het kopiëren is
volgens haar niet aan te merken als het valselijk
opmaken of vervalsen van een geschrift en ook
overigens had de betrokkene geen opzet gehad
om de kopie te gebruiken als ware het echt en
onvervalst. Het hof was van oordeel dat betrok-
kene door het overhandigen van het mapje en
daarbij niet mede te delen dat het een kopie was,
deze kopie als een echt en onvervalst rijbewijs
heeft willen gebruiken. De betrokkene had in
het proces-verbaal verklaard dat hij wist dat hij
de agent een kopie gaf, omdat het origineel van
zijn rijbewijs normaal thuis ligt, maar door een
invordering op het parket te R. lag. Omdat hij
in meerdere auto’s reed en daardoor vaak zijn
rijbewijs kwijt was, had hij verschillende kleu-
renkopieën gemaakt en in rijbewijsmapjes in de
betreffende auto’s gelegd. De procureur-gene-
raal bij de HR is onder verwijzing naar hierna te
noemen jurisprudentie van mening dat buiten
kijf staat dat een kopie van een vals geschrift zelf
ook weer een vals geschrift is (HR, NJ 1972,79).
Als men wél met het oogmerk om het geschrift
als echt en onvervalst te gebruiken van een
uniek origineel een getrouwe kopie maakt, zal er
wel van het misdrijf van art. 225, lid 1 Sr. sprake
zijn, omdat dan de bedoeling van het aanmaken
van de kopie is, om het als ware het het origineel
te gebruiken. En de kopie is onder omstandig-
heden niet gelijk te stellen met het origineel.
In casu is de kopie door de verdachte zelf aan-
gemaakt en is niet door de Dienst Wegverkeer
afgegeven (art. 105 Reglement Rijbewijzen). De
Hoge Raad is van oordeel dat het hof geen blijk
heeft gegeven van een onjuiste rechtsopvatting,
meer in het bijzonder niet omtrent de term “vals
geschrift” en komt tot een verwerping van het
door de betrokkene ingestelde cassatieberoep.
Tekst: Koos Spee
Zie verder op OMtranet:
• Snelheidsoverschrijding kort ná
wegkruising (ervóór 70 km/u, erná
100 km/u toegestaan)
Gerechtshof Leeuwarden 21 september
2006 WAHV 06/00746
• Dodelijk verkeersongeval tijdens
wegrace; roekeloos rijden
(art. 6 WVW94)
Rechtbank Zwolle 26 september 2006,
resp. 07/607258-06 (LJN: AY8850) en
07/607259-06 (LJN: AY8852)
• Onvoldoende wijzen op mogelijkheid
van tegenonderzoek?
Hoge Raad 3 oktober 2006, nr. 02874/05