Untitled - Schrijverij-Drenthe

derij hadden een drukke dagindeling, ze waren in touw van ’s morgens vroeg tot
’s avonds laat. Het zorgen hield pas op wanneer ze gingen slapen.
De slacht
De slacht nam wel een week in beslag. Op de dag dat het varken geslacht zou worden,
werd ’s morgens vroeg, zodra het licht werd, een grote kookpot met kokend
water klaargezet voor als de slachter kwam. Zijn komst was een jaarlijks terugkerend
ritueel: “Goedemorgen mensen. Bettie is het water aan de kook? Mooi! Heppe
zullen wij dan meteen het varken maar ophalen?” De slachter wist wat aanpakken
was. Het dier werd vastgebonden op een ladder, die over een kruiwagen en een
waterton heen lag. Het grote mes kwam en hup, daar stroomde het bloed.
Anna moest de emmer eronder houden en dan kwam moeder met de fles jenever
en kreeg iedereen een jonge borrel. In de keuken was er voor de vrouwen dan een
beetje jenever in een kopje met veel suiker, daar werd je lekker warm van. Het
kokende water werd over het varken gegooid en dan begon het krabben van het
haar. Alles moest eraf. Als dat klaar was, werd de ladder rechtop gezet. Het dier
hing ondersteboven aan z’n achterpoten en werd in de lengte opengesneden en aan
weerszijden van de ladder vastgezet.
Je kon dan alles mooi zien; de niertjes, ribben, hart en lever. De dikke en dunne darmen
werden apart gehouden. Die werden door de vrouwen schoongemaakt voor
de worst. De dikke darm voor de leverworst en de dunne voor de metworst. Een
vies werkje, maar heel belangrijk, want de darmen moesten wel goed schoon zijn
van binnen.
Het varken hing de hele dag buiten in de kou en werd dan ’s avonds in stukken
verdeeld. De blaas werd leeggemaakt en opgepompt. Daar kon je mee voetballen.
De kop, de wangen en de lever werden gekookt in de grote kookpot en van botjes
ontdaan. Dat werd dan verwerkt tot grove leverworst. Daar had de slachter een
speciale worstmachine voor meegenomen. De darmen stonden in een emmer water
klaar voor gebruik. Het bloed werd vermengd met roggemeel en stukjes reuzel. Dat
werd in katoenen zakken gestopt en tot bloedworst gekookt.
Spek, vlees, hakjes, ribben en schinken werden in het zout gezet, in een grote houten
ton die netjes met lakens werd afgedekt. Na tien dagen in de kelder was het
zout er genoeg in getrokken en moest het vlees drogen. Dan werd er een gaatje
in de hompen gemaakt. Daar ging een touwtje door. Vervolgens werd alles op de
pompestraat afgespoeld met heet water. Als het goed was uitgelekt ging er een spit
door en dan werd het in de keuken aan de zolder gehangen: de wiemel. Daar moest
het dan ongeveer zes weken drogen, anders bedierf het.
Varkenslappen werden in een weckfles gestopt om er later soep van te koken. Reuzel
werd in stukjes gesneden en gesmolten. Het vet werd koud gebruikt op het
brood en de kaantjes warm, ook op het brood, door een stamppot of bij de gebakken
bloedworst. Dat vond ik erg lekker! Als alles goed gedroogd was, ging het vlees
naar de zolder. Daar werd het weer opgehangen. De droge metworst werd bewaard
in een melkbus.
Ook al was het een barre tijd, de liefde hou je niet tegen en Berend ging op vrijersvoeten
naar Thijsje Luning die in Ansen woonde. Ook zij stond aan de goede kant,
wat natuurlijk wel belangrijk was. Eerst ging het nog wel een beetje stiekem. Hij
Patrouille van de landwacht.
18 1940 - 1945 Kind in oorlogstijd 1940 - 1945 Kind in oorlogstijd 19