op de kaart - Lerenenwerken.nl

leren en werken:
op de kaart

2 ”
“
Duurzaamheid op de
arbeidsmarkt is juist in
economisch onzekere tijden uiterst
belangrijk. Door de specifieke
aandacht die leerwerkloketten
schenken aan het begeleiden van
werkzoekenden via scholing naar
werk, wordt deze duurzaamheid
bereikt. De belangrijkste
uitdaging daarbij is de totale
arbeidsmarktketen daarvan te
overtuigen en erbij te betrekken.
Jan Bijvank, Projectleider leren en werken
Utrecht

3
“ “De grootste uitdaging in deze tijden van bezuiniging is om de
samenwerking tussen partners zoals bedrijven, gemeenten, UWV
en kenniscentra te blijven opzoeken. Elkaar versterken, daar
gaat het om! De Leerwerkloketten adviseren hun klanten over
scholing en stimuleren EVC en werkend leren. De kenniscentra
zijn voor hen een onmisbare partner. De opleidingsadviseurs
van de kenniscentra komen dagelijks bij bedrijven over de
vloer. Zij hebben inzicht in de behoeften van werkgevers, zicht
op beschikbare leerbanen en kennen het regionale en sectorale
scholingsaanbod. Het Regionale Adviesteam Kenniscentra
ondersteunt de regio bij het maken van regionale sectorale
arrangementen gericht op het behalen van mbo-diploma’s, en
draagt zo bij aan duurzame oplossingen en levenlang leren.”
Renske Hamstra-Wiebes, Teamleider regionaal Adviesteam kenniscentra SBB
(stichting Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven, voorheen Colo)
”
“ Het leerwerkloket Utrecht heeft zich de afgelopen
jaren bewezen als verbinder en smeerolie tussen
de verschillende spelers op het terrein van
werken en leren. Dit heeft er toe bijgedragen dat
werkgevers, werknemers en werkzoekenden bij
elkaar werden gebracht via advies, ondersteuning,
arrangementen of een EVC. De grootste uitdaging
voor de toekomst is, de samenwerking te bestendigen
en in onderlinge afstemming leerwerktrajecten
te ontwikkelen die aansluiten bij de toekomstige
arbeidsmarktontwikkelingen.”
Betsie Gerrits, Districtsmanager UwV Utrecht/Flevoland
”
“ Het leerwerkloket Fryslân draagt in grote mate bij
aan de kennisontwikkeling van de mensen die in de
toekomst op de arbeidsmarkt onmisbaar zijn. Daartoe
hebben we een breed bestuurlijk netwerk opgericht
onder de naam Kennis Ontwikkeling Fryslân.
Paul Molenaar, Directeur rOC Friese Poort Bedrijfsopleidingen en
Over leerwerkloketten gesproken
voorzitter Kennis Ontwikkeling Fryslân
”
“ “Voor het MBO is het belangrijk om te participeren in de leerwerkloketten. Je ziet dat in elk
leerwerkloket wel een of twee ROC’s actief zijn. ROC’s hebben door hun BBL-trajecten van nature
al een hechte samenwerking met het regionale bedrijfsleven. Soms is de BBL-route of een volledige
BOL opleiding niet het best passende voor een werkzoekende, omdat iemand niet altijd een volledig
MBO-diploma wil of nodig heeft. Korte functiegerichte trainingen zijn dan de oplossing. Die kunnen
ROC’s vaak aanbieden via hun contractpoot.”
Pia Deveneijns, Beleidsadviseur MBO-Raad Renske Hamstra-Wiebes, Teamleider Regionaal Adviesteam

Leerwerkloketten
en EVC
Sinds medio 2010 functioneren in alle
arbeidsmarktregio’s in nederland een of
meer Leerwerkloketten. Deze hebben tot
taak de transparantie op de opleidingsmarkt
te vergroten en daarbij het gebruik
van EVC te stimuleren en werkend leren
te bevorderen.
Leerwerkloketten zijn samenwerkingsverbanden
tussen partijen die in de regio
bij leren en werken zijn betrokken: UWV,
gemeenten, onderwijsinstellingen, kenniscentra
en intermediairs van werkgevers
(zoals Kamers van Koophandel). Zij
vormen een netwerkorganisatie met korte
lijnen. Leerwerkloketten ontwikkelen
leerwerkarrangementen, producten en
diensten die aansluiten bij de behoeften
van werkgevers, werkzoekenden,
werklozen, werkenden of met werkloosheid
bedreigden.
Als uitvloeisel van het samenwerkingsverband
functioneert in elke regio minstens
één fysiek Leerwerkloket: een team van
leerwerkadviseurs op het werkplein, waar
werkenden, werkzoekenden en werkgevers
terecht kunnen voor onafhankelijk
advies over opleidingen, EVC en werkend
leren. Deze leerwerkadviseurs werken
samen met de overige professionals van
UWV, gemeenten en ROC’s en met andere
servicepunten zoals het werkgeversServicepunt
en het Jongerenloket.
Inhoudsopgave
Voorwoord
Leren en werken
Analyse
Breed bereik Leerwerkloketten
Cijfers
Leren en werken in cijfers
Leerwerkloket in beeld
Werelden met elkaar verbinden
De factor onderwijs in beeld houden
Participeren door kwalificeren
Gouden kansen pakken
Klanten aan het woord
Projecten
EVC-traject: zet je ervaring om in diploma
Zichtbaar maken: ik kan wel degelijk iets
Een schot in de roos
Jezelf opnieuw uitvinden
Wekelijkse workshop leidt jongeren
naar school en werk
Welslagen: een tweede carrière in de zorg
Aan de slag als fietstechnicus
Subsidiecalculator
Informatie
Leerwerkloketten: wie, wat, waar?
3
4
5
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
31
1

2
Leerwerkloketten toen en nu
Wim Zwanenburg, thans Hoofd Sociale Zaken
gemeente Leidschendam-Voorburg en tot
eind 2010 projectleider van de projectdirectie
Leren&Werken: “Zo’n vijf jaar geleden waren
leren en werken nog twee heel verschillende
werelden. Bedrijven hadden geen idee wat
mbo- en hbo-instellingen konden betekenen
voor hun personeel. Aanvankelijk waren er
tien leerwerkloketten die op experimentele
basis aan de gang gingen om partijen bij
elkaar te brengen. Ze kregen anderhalve ton
voor de initiatiefrol, voor de rest moesten de
betrokken instanties het zelf opbrengen. Dat is
goed opgepakt.
De loketten hebben zich eigenlijk vanzelf in de
loop der tijd uitgebreid tot de huidige veertig.”
Besloten werd de leerwerkloketten structureel
te maken en ze krachtiger te profileren in de
regionale dienstverlening aan werkgevers.
Positionering op de werkpleinen van UWV
was de voor de hand liggende optie. “De
economische crisis is voor de loketten gunstig
geweest, ze maakte het belang van investeren
in scholing eens te meer zichtbaar.”
Wim Zwanenburg vindt dat de loketten zich
stevig hebben ontwikkeld in de gewenste
richting. “Er is veel gebeurd. Overal zijn nu
fysieke loketten geopend die stevig verankerd
zijn in de regio en gedragen worden door partijen.
Er is echt een slag gemaakt naar verdere
professionalisering. Wat dat betreft is het
anders dan vijf jaar geleden. Er zijn bruggen
gebouwd. Nu doet ook de wereld van de scholing
mee in het debat over de arbeidsmarkt.”
Foto: Marianne Zoetmulder, Projectmanager Arbeidsmarktprojecten UWV WERKbedrijf
leren en werken
Het thema ‘levenlang leren’ staat al ruim een decennium op de politieke
agenda’s. Allereerst omdat de maatschappelijke wens om de kenniseconomie
te verstevigen een hoger opleidingsniveau van de beroepsbevolking vereist.
Daarnaast is het vanwege de vergrijzing van belang om meer jongeren te
interesseren voor beroepsrichtingen met de hoogste vervangingsvraag. En
tenslotte vragen de economische schommelingen om meer mogelijkheden voor
om-, bij- en herscholing en om bevordering van intersectorale mobiliteit.

Voorwoord
Binnen het thema ‘levenlang leren’ speelt een
goede aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt
op drie niveaus een rol. Macro gezien (politiek en
beleid) zijn transparantie, onafhankelijk advies en
adequaat aanbod aan de orde. Op mesoniveau
(arbeidsmarktpartijen) is het doel een optimale samenwerking
tussen de domeinen scholing, werk en
inkomen, gericht op vermindering van uitkeringslasten
en op duurzame inzetbaarheid en vacaturevervulling.
Op het microniveau (uitvoering) van regio’s
en sectoren tenslotte gaat het om de fine-tuning
van het scholingsaanbod, om de beschikbaarheid
van vacatures en om de kansen van individuen op
behoud en vinden van werk.
In 2005 initieerde de door de ministeries van OCW
en SZW ingestelde Projectdirectie Leren&Werken
een stimuleringsregeling op het terrein van leren en
werken. Met steun van de Projectdirectie ontstonden
in een aantal regio’s samenwerkingsconstructies
Leren en Werken. Eind 2009 verzochten de ministeries
van SZW en OCW aan UWV WERKbedrijf, deze
uit te bouwen tot een landelijk dekkend netwerk
van Leerwerkloketten. In alle arbeidsmarktregio’s
zijn intussen Leerwerkloketten gerealiseerd. Het zijn
gezamenlijke initiatieven van regionale partners op
het terrein van onderwijs en arbeidsmarkt, gericht
op versterken van de samenwerking tussen de bij
scholing en arbeidstoeleiding betrokken instanties.
Het leerwerkloket vormt de schakel tussen opleidingen,
beroepen, EVC-aanbieders en de vraag vanuit
de arbeidsmarkt (werkgevers, werkzoekenden,
werkenden en onderwijsvolgenden). De opzet en
inrichting van de Leerwerkloketten zijn aan de regio
gelaten, waardoor de samenwerkingsverbanden
kunnen aansluiten op de regionale arbeidsmarktsituatie
en sociaal-economische infrastructuur.
landelijk faciliteert UwV werkbedrijf de samenwerkingsverbanden
en de Leerwerkloketten op alle
mogelijke manieren.
“
In alle
arbeidsmarktregio’s
zijn nu
Leerwerkloketten
gerealiseerd
”
In de twee jaar van hun functioneren hebben de
Leerwerkloketten hun meerwaarde in de regio aangetoond.
Uit een evaluatie door Berenschot in opdracht
van het ministerie van SZW kwam naar voren
dat alle betrokken arbeidsmarktpartijen vinden dat
de Leerwerkloketten erin slagen op een laagdrempelige
wijze informatie en advies aan te bieden. Ook de
bediende klantgroepen werkzoekenden, werkenden,
scholieren en bedrijven toonden zich tevreden. Als
sterke punten van het Leerwerkloket gelden vooral
de gebundelde expertise en de slagkracht om een
passend aanbod op de vraag te helpen realiseren. In
dit boekje vindt u vele aansprekende voorbeelden
van de Leerwerkloketten in de praktijk.
Ook de komende tijd zullen de loketten zich
onverminderd blijven inzetten voor de aansluiting
onderwijs-arbeid en voor de concrete scholingsvragen
van hun klanten. Richting werkgevers zal
intensief worden samengewerkt met de regionale
WerkgeversServicepunten.
De financiering van de loketten blijft in 2012 ongewijzigd
gehandhaafd. In deze tijd van noodzakelijke
bezuinigingen betekent dat een stevige erkenning
van het nut en noodzaak van de Leerwerkloketten.
Aandacht voor verduurzaming van hun dienstverlening
blijft echter geboden.
Marianne Zoetmulder
Projectmanager Arbeidsmarktprojecten UWV
WERKbedrijf
3

4
Analyse
Breed bereik
Leerwerkloketten
In opdracht van UWV WERKbedrijf verrichtte CINOP een secundaire analyse op
de kwalitatieve en kwantitatieve opbrengsten van de Leerwerkloketten en hun
samenwerkingsverbanden. Het rapport ‘Zetje in de rug’ gaat dieper in op de doelgroepen
en sectoren die met de projecten duaal leren en EVC in 2010 zijn bereikt.
Beleidskader Matthieu Mes, senior manager
bij CInOP en een van de onderzoekers: “wat
opviel was, dat de Leerwerkloketten een goed bereik
hebben onder laagopgeleiden. Dat is belangrijk
omdat het strookt met het grotere beleidskader
van waaruit ze zijn opgericht: doorscholing van de
beroepsbevolking, in het bijzonder verhogen van
het aantal personen met minimaal een startkwalificatie.”
Hij vervolgt: “De loketten hebben vooral
een bijdrage geleverd aan het bevorderen van
werk-naar-werk bemiddeling. Door de crisismaatregelen,
met name de deeltijd-WW, was hier ook veel
aandacht voor. Bij deze trajecten is veel gebruik gemaakt
van EVC. Dit instrument blijkt vooral aan te
slaan voor de wat oudere leeftijdsgroepen. Logisch,
want die hebben een langere ervaring te ‘verzilveren’.
Voor werkzoekenden is de inzet van EVC wat
achtergebleven. Een probleem daarbij is natuurlijk
vaak, dat die geen werkgever meer achter zich
hebben. Het samenstellen van een goed portfolio
zonder ondersteuning is geen sinecure.”
Laagdrempelig Matthieu Mes vervolgt:
“Doordat we geanalyseerd hebben tot op het
niveau van crebo-nummers, kunnen we zien dat
de spreiding over sectoren en beroepen zeer groot
is. Er is dus veel maatwerk geleverd. Vooral in de
techniek zien we doorscholing, ook in de vorm van
intersectorale mobiliteit. Mensen stappen bijvoorbeeld
over van de procesindustrie naar de voedingsindustrie.
Verder valt op dat de instroom in de
zorg, waar veel werk is, onder jongeren opvallend
laag is. Hier zou een nieuw speerpunt van gemaakt
kunnen worden. Naar mijn mening worden de
leerwerkloketten als laagdrempelige voorziening
steeds belangrijker. De voortschrijdende digitalisering
van dienstverlening gaat over de hoofden
van een behoorlijke groep mensen heen. Denk dan
allereerst aan laaggeletterden, maar ook anderen
kunnen behoefte hebben aan een plek waar even
face-to-face wordt meegedacht.”

Cijfers
leren en werken in cijfers *
TAKEN LEERWERKLOKETTEN
BEgELEIDINg EN MONItORINg EVC EN SCHOLINgStRAJECtEN
BEDRIJFSBEZOEKEN
werVIng VAn leerBAnen
34 13 12 9 13 8 11
(in percentages)
INFORMAtIE EN ADVIES AAN BEZOEKERS
ORgANISEREN VAN SCHOLINgSARRANgEMENtEN
VOORLICHtINgSBIJEENKOMStEN
OVerIge ACTIVITeITen
*) Cijfers ontleend aan: Berenschot (2011). De functie en meerwaarde van de Leerwerkloketten. Evaluatieonderzoek in opdracht van het Ministerie van SZW
5

6
Cijfers
BEREIKTE DOELGROEPEN
44%
37%
19%
met werkloosheid bedreigden
werkzoekenden
werkende jongeren
zonder startkwalificatie
FINANCIERING LEERWERKLOKETTEN 2010
6,0
6,2
Bedrag in miljoen
COFINANCIERING DOOR
UWV, gEmEEntEn En rOc’S
RIJKSBIJDRAGE
SPEErPUntSEctOrEn
ZORG
TECHNIEK
ECONOMIE&DIENSTVERLENING

LEERWERKLOKETTEN
Leerwerkadviseurs
Loketten
Samenwerkingsverbanden
36
44
rESULtAtEn 2010
6.600
EVc- trAjEctEn
37.987
DUALE trAjEctEn
157
146.000
Sinds 2005 zijn in totaal ruim
146.000 EVC- en duale trajecten
gerealiseerd, 117% ten opzichte
van de ambitie (125.000)
7

Regionale arbeidsmarkt
Participatiegraad en opleidingsniveau van
de Zoetermeerse beroepsbevolking liggen
ver boven het landelijk gemiddelde. Het
Zoetermeerse werkgelegenheidsbeleid kent
als speerpunten: ICT, Leisure, zorgprojecten,
belangenbehartiging en biolife sciences.
Regionaal zijn de groeisectoren bouw, handel
en reparatie, horeca, zakelijke dienstverlening,
overheid, onderwijs en zorg.
Samenwerkingsverband
Het Leerwerkloket Zoetermeer wordt aangestuurd
door een stuurgroep waarin zitting
hebben: ROC ID College, gemeente Zoetermeer,
UWV WErKbedrijf en Dienst Sociale
Werkvoorziening. De activiteiten zijn ingebed
in de Sociaal Economische Agenda. Daarin
zijn de deelnemende partijen: raad Voor
Ondernemend Zoetermeer, Detailhandel Vereniging
Zoetermeer, Kamer van Koophandel
Zoetermeer, Vereniging Promotie Stadshart,
Koninklijke Horeca Nederland Zoetermeer,
UWV WErKbedrijf en gemeente Zoetermeer.
8
Foto: Coördinator Herma Derwort (links) en Ronald Roos
De werelden van
arbeidsmarkt en onderwijs
met elkaar verbinden
Coördinator Herma Derwort: “Het Leerwerkloket Zoetermeer is een voortzetting van
het project Leven Lang Leren dat sinds september 2008 in de regio Zoetermeer de
samenwerking op het gebied van leren en werken een krachtige impuls heeft gegeven.

Loket in beeld: Zoetermeer
Het Leerwerkloket is uitstekend ingebed in het netwerk
van samenwerkingspartners rond onderwijs
en arbeid. Als ze ons nodig hebben, worden we
erbij gehaald en andersom werkt het net zo. Iedereen
kent elkaar en we weten wat we aan elkaar
hebben. Zo gaat adviseur Ronald Roos mee op pad
met bedrijfsadviseurs van Werkgeversservicepunt
en UWV om met werkgevers afspraken te maken
of hen te adviseren rond scholing en EVC en om te
kijken of zij mogelijkheden hebben voor stages en
BBL-trajecten. We proberen via scholing de talenten
van beschikbare werkzoekenden te verbinden
met de personeelsvraag van het bedrijf.”
Ze vervolgt: “Het Leerwerkloket is gespecialiseerd
in alles over opleiden. Hoewel wij als medewerkers
afkomstig zijn van ROC ID College, zijn we tevens
op de hoogte van het overige onderwijsaanbod en
kunnen vanuit wat de vraag is, verbindingen leggen
naar concrete opleidingen, EVC-procedures en
leerwerktrajecten. Onze expertise wordt erkend en
gewaardeerd. De meeste werkcoaches van UWV
kennen wel de hoofdlijnen maar verwijzen graag
door naar ons of roepen ons erbij, zodra het om
maatwerk gaat.”
Schakelen Adviseur Leren en werken Ronald
Roos: “Mede door onze inzet komen bijzondere
BBL-trajecten en leerwerkarrangementen van
de grond. Voorbeelden zijn Stichting Nelis, een
glazenwassersopleiding op niveau 1 bij een groot
schoonmaakbedrijf in Den Haag, waar ook Zoetermeerse
jongeren in participeren. Bij ADO is ook zo’n
route met leerwerkplekken als sport- en citysteward.
Bij een metaalbedrijf in Zoetermeer loopt een
BBL-opleiding waarbij de lessen grotendeels op de
werkvloer worden gegeven, de praktijkvakken door
“ Steeds weer moeten
inspelen op nieuwe
ontwikkelingen.
”
mensen uit het bedrijf. Dat vraagt om afstemming
met het ROC om te voldoen aan de exameneisen.
Dit type trajecten wordt ook georganiseerd in de
zorg, waarbij leerlingen les krijgen in het ziekenhuis.
Dat voorkomt veel uitval. Verder willen we een
leerwerktraject voor fietsenmakers opzetten met
meerdere gemeenten, zodat we aan voldoende
deelnemers komen. Voortdurend zoeken we naar
manieren om de werelden van arbeidsmarkt en
onderwijs met elkaar te verbinden. Onze kracht als
leerwerkloket is: snel kunnen schakelen. Daardoor
blijft het niet bij plannen, maar worden de leerroutes
daadwerkelijk gerealiseerd.”
www.zoetermeer.lerenenwerken.nl
Vraagbaak Het Leerwerkloket Zoetermeer
functioneert ook als vraagbaak waar werkzoekenden
en werkenden terecht kunnen met opleidings-
en loopbaanvragen. Herma Derwort: “Ons
front-office op het Werkplein is goed te vinden. We
hebben uitvoerige documentatie bij de hand over
opleidingen, bijzondere beroepen, open dagen en
dergelijke, die we waar nodig uit de kast kunnen
trekken. Ook hebben we binnenkort de mogelijkheid
om zelf beroepskeuzetesten af te nemen. We
willen graag dat de klant met een concreet advies
de deur uit gaat. Daartoe werken we met een klantformulier,
waar we de instanties en adressen op
aankruisen die nuttig zijn voor de betreffende klant
om stappen te kunnen zetten. Als partijen onderling
hanteren we het klantrelatiebeheersysteem CRM
om doelgroepen gericht te kunnen benaderen.”
Herma vervolgt: “In Zoetermeer is de digitale
dienstverlening aan werkzoekenden via e-coaching
al vrij ver, waardoor er sinds begin 2011 beduidend
minder mensen op het Werkplein komen. We maken
ons daarom ook op andere plekken zichtbaar
waar we kunnen, onder andere op informatiemarkten,
en publiceren in de plaatselijke kranten.
Binnenkort worden de UWV-vestigingen Pijnacker-
Nootdorp en Leidschendam gesloten, waardoor
hier weer meer ‘massa’ komt. Steeds weer moeten
inspelen op nieuwe ontwikkelingen zorgt ervoor,
dat het een uitdaging blijft.”
9

Regionale arbeidsmarkt
De grote sectoren in midden-Utrecht zijn de
zakelijke dienstverlening, zorg en welzijn,
detailhandel, openbaar bestuur en onderwijs.
Groei wordt vooral verwacht in zorg en
welzijn, zakelijke dienstverlening en horeca.
Onder laagopgeleiden is de werkloosheid
hoger dan het Nederlands gemiddelde.
Samenwerkingsverband
Het Leerwerkloket Utrecht wordt beleidsmatig
aangestuurd door een stuurgroep van:
gemeente Utrecht, UWV WErKbedrijf, KvK,
VnO-ncW, mKB Utrecht, Stichting Bundel,
ROC ASA, ROC Midden-Nederland, Hogeschool
Utrecht, Wellantcollege, Werkartaal en colo.
10
Foto: Jan Bijvank, projectleider Leren en Werken Utrecht
De factor onderwijs
in beeld houden
Jan Bijvank, projectleider Leren en Werken Utrecht: “Het Leerwerkloket Utrecht
opereert in zeer nauwe samenwerking met het regionale WerkgeversServicepunt van
het UWV en met Werk030, het werkgeversservicepunt van de gemeente Utrecht,
zodat gezamenlijk ingezet wordt op een eenduidige werkgeversbenadering.

Loket in beeld: Utrecht
We proberen via duale trajecten werkzoekenden en
de personeelsbehoefte van werkgevers aan elkaar
te koppelen. De techniek is een sector waarin
dat erg goed lukt. Er zijn veel moeilijk vervulbare
vacatures. We handelen doorgaans via het model:
eerst solliciteren, dan leren. Werkgevers bieden
een werkzoekende die hen bevalt vaak eerst een
werkervaringsplek aan, die als het goed gaat kan
worden doorgezet in een leerwerkovereenkomst.
We doen dit zowel voor individuele bemiddelingen
als voor groepen. De opleider, vaak het ROC, is ook
van meet af aan bij zo’n arrangement betrokken.
Voorbeelden zijn trajecten voor cv-monteurs en
installateurs. Ook leiden we regelmatig via detacheerder
Bikeflex fietsenmakers op. Verder hebben
we tijdens de crisis via het mobiliteitsfonds liefst
280 eVC-trajecten kunnen realiseren voor mensen
die net werkloos waren of met werkloosheid werden
bedreigd.”
Zichtbaar
Het Leerwerkloket is gevestigd op de beursvloer
van werkplein ‘t goylaan, en houdt ook zitting
op andere werkpleinen in de regio. Op de UWVvestigingen
werkt het Leerwerkloket samen met
werkcoaches en met de jongerenloketten.
Het Leerwerkloket heeft een goede manier gevonden
om zichtbaar te zijn voor mogelijke klanten.
“Mede dankzij een subsidie van de Provincie
publiceren we samen met Werk030, UWV en het
ROC regelmatig in huis-aan-huisbladen met actuele
informatie over opleidingen en leerwerktrajecten,
geïllustreerd met aansprekende ervaringsverhalen.
Dit werkt heel wervend. Mensen komen bij
ons langs of melden zich bij UwV werkbedrijf en
kaarten aan bij hun werkcoach: is dit misschien
iets voor mij? we laten ook voorbeelden zien van
werkzoekenden die een heel andere beroepsrichting
inslaan. De neiging is om te blijven hangen in
de functie en sector waar je uit kwam. Verder staan
we regelmatig op beurzen, markten en dergelijke.”
“
Ik hecht sterk
aan het in stand
houden van het
samenwerkingsverband
” Blijven ontwikkelen
Speciaal voor werkgevers organiseert het Leerwerkloket
regelmatig het zogeheten EVC-café. “Dat zijn
bijeenkomsten waarbij we HR-managers informeren
over de mogelijkheden en toepassing van EVC. Er
komen werkgevers aan het woord die er inmiddels
ervaring mee hebben, zoals Pro-Rail, Vitens
en Reynaerde, een grote zorginstelling hier in de
regio. Bij sommige grotere werkgevers is EVC al een
instrument in de HR-cyclus en wordt het gebruikt
voor medewerkers die willen doorleren. Wij geven
informatie, adviseren en helpen met zoeken naar
de juiste EVC-aanbieder.
Jan Bijvank besluit: “Al met al denk ik dat we een
maatschappelijk nuttige functie vervullen. Het is
ontzettend belangrijk dat de factor onderwijs goed
in beeld is als je het over de arbeidsmarkt hebt.
Alleen als mensen zich blijven ontwikkelen, benut
je hun talenten optimaal en bereik je duurzame
resultaten. Daarom hecht ik sterk aan het in stand
houden van het samenwerkingsverband.”
www.leerwerkloketutrecht.nl
Het Leerwerkloket Utrecht is een voortzetting
van het project Leven Lang Leren Utrecht. Eind
2010 werd de brochure Winst! uitgebracht om de
overgang naar het Leerwerkloket te markeren. In
de brochure komen verschillende mensen aan het
woord. Van strategisch denkende bestuurders tot
voormalig werkzoekenden, van onderwijsmensen
tot managers en personeel wervende werkgevers.
Met praktijkvoorbeelden van personen en bedrijven
die dankzij EVC en/of een leerwerktraject hun
perspectieven hebben verbeterd.
11

Regionale arbeidsmarkt
In de Twentse werkgelegenheidsstructuur
zijn de metaal, energie en chemische sector
sterk vertegenwoordigd. Groeisectoren zijn
zakelijke dienstverlening, zorg en welzijn en
onderwijs. Door vergrijzing krijgt Twente
op korte termijn te maken met een dalende
beroepsbevolking.
Samenwerkingsverband
Het Leerwerkloket wordt aangestuurd door
het bestuurlijk platform Onderwijs, Werk en
Inkomen (POWI) waarin zijn vertegenwoordigd:
de gemeenten Almelo, Enschede en
Hengelo, UWV WErKbedrijf, rOc van twente,
Saxion Hogescholen en mKB nederland/
VNO-NCW.
12
Foto: Projectleider Marleen Baltussen
Participeren
door kwalificeren
Projectleider Marleen Baltussen: “Wij als leerwerkloket zijn de verbindende
schakel om ‘een leven lang leren’ te realiseren in de regio, een doel waarvoor de
partijen gezamenlijk verantwoordelijkheid hebben genomen. Daarbij hebben ‘de
drie O’s’: ondernemers, onderwijs en overheid, allemaal een taak.”

Loket in beeld: Twente
Eerst was er het project Leven Lang Leren. Het
fysieke Leerwerkloket bestaat ruim een jaar.
“We hebben ons in de eerste tijd erop gericht om
bekendheid te krijgen bij het bedrijfsleven. We
werken hier vooral met een sectorale werkgeversbenadering
waarbij wordt samengewerkt met de
brancheservicepunten en de werkgeversbenadering
vanuit het UWV. Het afgelopen jaar hebben we
een werkconferentie met partners georganiseerd
om samenwerkingsafspraken te maken hoe werkgevers
het beste kunnen worden ondersteund bij
hun HR-vragen. In twente bestaat het bedrijfsleven
vooral uit MKB. Dat biedt minder mogelijkheden
voor het vormgeven van arrangementen. Alleen in
de zorg loopt een wat grootschaliger BBL-project
via een vereniging van zorginstellingen. We hebben
in de regio twente wel uitstekend samengewerkt
om de extra mobiliteitsgelden zo goed mogelijk
te benutten. Dankzij deze middelen zijn voor met
werkloosheid bedreigde werknemers flinke aantallen
EVC’s en omscholingen gerealiseerd.”
Maatwerktrajecten
De derde ‘O’ bleef in twente nog wat onderbelicht.
“Op dit moment zijn we ook de aandacht aan het
richten op gemeenten. Met de gemeente Enschede
en het ROC van twente loopt sinds oktober een intensieve
aanpak voor het wwB-bestand via de zogeheten
routekaart naar de arbeidsmarkt. Degenen
uit het klantenbestand die hiervoor in aanmerking
komen, krijgen het aanbod hun arbeidsmarktprofiel
te versterken en worden op het spoor gezet van
scholing en werk. Als instap fungeert vaak de AKA
(algemene arbeidsmarktkwalificering) op niveau 1,
maar we kijken of vervolgens een beroepsopleiding
via werkend leren te realiseren is. Ook worden assessments
en empowermenttraining gedaan.
Om de toegang tot het onderwijsaanbod van het
“
Het kan immers
erg confronterend
voor de klant zijn
”
ROC van twente laagdrempeliger en gedifferentieerder
te maken heeft het ROC de P(articipatie)tool
ontwikkeld. Het is een site waarmee werkcoaches
bij gemeenten en UwV vanuit een concrete
vraag maatwerktrajecten kunnen samenstellen. Het
is een soort zoekmachine waarachter de gewone
site van het ROC zit en vanwaaruit direct contact
gelegd kan worden met de afdeling Maatwerk. De
site heet www.kwalificatieladder.nl verwijzend naar
de participatieladder van de VNg die gemeenten
hanteren bij de activering en toeleiding van hun
WWB-klanten. We zetten in op participeren door
kwalificeren.”
Tweedelijns
“Ook kennen we in de regio een brede aanpak van
laaggeletterdheid. Bij de intake voor de routekaart
hebben we enkele opdrachten vervlochten waarmee
je problemen met lezen en schrijven direct signaleert.
Mensen weten hun laaggeletterdheid vaak
slim te verbergen omdat ze zich ervoor schamen.
We sluiten dus aan op werkprocessen die er toch
al zijn. Als mensen bij ons of bij UWV WERKbedrijf
komen, nemen we ze en passant een leestestje af
als we denken te maken te hebben met iemand
die moeilijk leest en schrijft. UWV heeft haar hele
ww-bestand nu gescreend op indicatoren die vaak
samenhangen met laaggeletterdheid.
www.twente.lerenenwerken.nl
En de WWB-intake’s leidden maar liefst tot tweehonderd
onderwijstrajecten! Ook de AKA-intake
bij het ROC werd aangepast om laaggeletterdheid
direct op het spoor te komen. Het is wel zaak, dat
je dan ook concreet iets te bieden hebt. Scholing,
training of wat dan ook. Het kan immers erg confronterend
voor de klant zijn.
Hoewel wij als leerwerkloket fysiek te vinden zijn
op de werkpleinen, hebben we in de praktijk vooral
een functie als ‘tweedelijns specialist’. Dus op verwijzing
van werkcoaches en andere intermediairs.
Zeker nu er minder aanloop naar de werkpleinen is
door de nieuwe werkwijze bij het WERKbedrijf.
We werken daarom heel hecht samen met alle
instanties waar onze potentiële klanten binnenkomen,
zodat men ons nog steeds goed weet
te vinden.”
13

Regionale arbeidsmarkt
In rijnmond is een relatief groot deel van de
beroepsbevolking laagopgeleid. Het is ook
een relatief jonge beroepsbevolking. In de
werkgelegenheidsstructuur zijn de sectoren
IT en zakelijke dienstverlening, zorg en
welzijn, detailhandel, vervoer en telecom
sterk vertegenwoordigd. Ook de haven neemt
een speciale plaats in. Vooral in de zakelijke
dienstverlening, zorg en welzijn en onderwijs
neemt de vraag toe.
Samenwerkingsverband
Rond het Leerwerkloket Rijnmond is een
stuurgroep gevormd van: Gemeente Rotterdam,
Jeugd Onderwijs en Samenleving,
Sociale Zaken en Werkgelegenheid, UWV
WERKbedrijf, ROC Albeda, ROC Zadkine,
Hogeschool rotterdam, Hogeschool InHolland,
Scheepvaart- en Transportcollege, Werkgeversservicepunt
DAAD, KvK, VNO-NCW Rotterdam
en colo (vanaf 1 januari 2012 stichting
Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven
(SBB).
14
Foto: Projectleider Theo Wehkamp
Gouden kansen
pakken
Projectleider theo Wehkamp: “Als Leerwerkloket monitoren we onze
klantcontacten en analyseren welke trends er in zitten. Op dit moment kunnen we
terugblikken op zo’n duizend contacten en veertienhonderd vragen.”

Loket in beeld: Rijnmond
“De meeste klanten krijgen we via persoonlijk
contact: banenmarkten, voorlichtingen, themabijeenkomsten,
en mensen die langskomen op de
vestigingen. Ook komen er vragen via internet,
maar dat zijn er veel minder. Onze vaste fysieke
plek is werkplein Schiekade, op de andere werkpleinen
houden we spreekuren. Onze bezoekers vinden
het prettig dat we de tijd kunnen nemen voor een
gesprek, zeker nu de werkcoaches van UWV daar
minder ruimte voor hebben.”
Als bepaalde vragen terugkeren, organiseert het
Leerwerkloket daar activiteiten voor. “Onlangs
hielden we een themabijeenkomst over leren en
werken in zorg en welzijn. Er kwamen vijfenveertig
deelnemers op af. Binnenkort volgt een soortgelijke
bijeenkomst over instroom in de techniek.” Het
Leerwerkloket bereikt ook potentiële klanten via
een twee wekelijkse speciale pagina in Metro regio
Rotterdam. “Hier staan vooral rolmodellen in, succesverhalen
van mensen die aan de slag kwamen
via een leerwerktraject. Daar gaat een wervend
effect van uit, we merken het aan een piek in het
website-bezoek na verschijning. Deze pagina wordt
gesubsidieerd tot eind van 2011 door het Albeda
College, ROC Zadkine, Leerwerkloket en Colo; in
2012 gaat de gemeente Rotterdam net als voorheen
weer meesubsidiëren.”
Makelaar
In Rotterdam bestaat een gemeenschappelijk
werkgeversservicepunt van gemeente en UWV,
DAAD. “Vanuit de brede dienstverlening die DAAD
biedt komen tal van arrangementen tot stand om
werkzoekenden te laten instromen op moeilijk
vervulbare vacatures. Vrijwel altijd speelt ook scholing
een rol. Het Leerwerkloket fungeert dan als
makelaar naar het betreffende opleidingsinstituut.
Een eigen initiatief van het Leerwerkloket is het
convenant dat is gesloten tussen de bouwer van het
nieuwe Erasmus Medisch Centrum (BAM en Ballast
Nedam) en diverse partners. De bouw loopt nog
ruim zeven jaar en biedt veel extra en duurzame
stageplekken. We vonden dat echt een gouden
kans. Achtereenvolgens bieden de verschillende
bouwstadia unieke opleidingsmogelijkheden. De
ruwbouw is achter de rug, op dit moment wordt er
veel glaswerk uitgevoerd.”
“
Daar gaat een
wervend effect
van uit
”
creatiever
Via het Leerwerkloket worden ook EVC-trajecten
gerealiseerd. “Een tijdje geleden had ik contact
met een gemeentelijke afdeling waar veel ongediplomeerden
werken. Die heb ik verwezen naar een
passende EVC-aanbieder.”
theo wil nog wel een aandachtspunt kwijt. “Het is
jammer dat de financiële mogelijkheden voor het
realiseren van leerwerkarrangementen afnemen.
We merken dat zowel bij de gemeente als bij UWV.
Zo heeft Rotterdam het voornemen de speelplaat-
www.rotterdam.lerenenwerken.nl
sen en ook hun toezichthouders weg te bezuinigen.
Dat scheelt werkervaringsplaatsen voor laagopgeleiden,
maar betekent ook juist in zo’n grote stad
verlies van een stukje sociale cohesie. De tendens
is dat het bedrijfsleven zelf meer moet gaan
bijdragen aan scholings- en instroomprojecten.
We zien vooral een knelpunt voor werkzoekenden
van boven de 27. Omdat ze wat ouder zijn, geven
werkgevers hen vaak niet als eerste een BBL-plek.
Ook zijn er minder mogelijkheden om een eVCprocedure
bekostigd te krijgen. Verhogen van het
opleidingsniveau van de beroepsbevolking is een
beleidsprioriteit, maar het wordt steeds creatiever
zoeken naar mogelijkheden om er handen en voeten
aan te geven.”
15

16
Klanten aan
het woord
goed geholpen klanten
bewijzen beter dan wat
ook, het succes van
de Leerwerkloketten.
Hieronder volgen enkele
ervaringsverhalen.
Foto:Maurice van Liempd

Klanten aan het woord
eVC-traject:
zet je ervaring om in diploma
Maurice van Liempd (32) heeft zijn halve leven als kok bij de marine gewerkt. Hij heeft
echter nooit zijn diploma zelfstandig kok behaald. geen probleem, dacht hij. “Ik kan toch
al koken? Wat maakt zo’n papiertje dan nog uit!” Maar nu hij buiten de marine een baan
zoekt, blijkt dat gemis hem flink wat kopzorgen op te leveren.
Goede ervaringen Als 15-jarig broekie meldde Maurice
zich aan bij de voorselectie van de marine. Net klaar met de mavo,
had hij geen idee wat te doen. tot hij een advertentie in de krant las:
kom erbij, bij de marine! Meer had hij niet nodig. Zestien jaar en vijf
maanden oud werd hij ingelijfd als matroos logistieke dienst & verzorging.
Kok dus, in normale burgertaal. “Verantwoordelijk voor het
voeden van een soms wel tweehonderdkoppige bemanning.”
tijdens zijn marinetijd heeft Maurice veel ervaring opgedaan als kok.
En, zoals de advertentie beloofde, veel van de wereld gezien. Hij
heeft aan boord van mijnenjagers gekookt, negen maanden op de
kazerne in Curaçao gezeten en was erbij toen Nederland fregatten
naar de golf stuurde. “Een geweldige tijd. Maar de lange periodes op
zee begonnen me op te breken. Dat is leuk als je jong bent. Maar na
tien jaar wilde ik iets anders.”
Helaas zat dat er niet in. Na een paar maanden op de Van ghentkazerne
kreeg Maurice opnieuw orders om uit te varen. Dat zag hij niet
zitten. “Mijn vriendin en ik wilden ons juist gaan settelen. Dan wil ik
het haar niet aandoen dat ik maanden op zee zit.” Juli 2011 hakte hij
de knoop door. Maurice nam afscheid van Defensie. Vrijwel direct
kreeg hij van het UWV-werkbedrijf een uitnodiging om deel te nemen
aan een EVC-traject, wat staat voor Erkenning van Verworven
Competenties. “Sommige mensen, zoals ik, kunnen meer dan hun
diploma’s aangeven”, legt hij uit. “Bij defensie heb ik vele cursussen
gevolgd. Probleem is alleen dat die niet worden erkend in de
burgermaatschappij. Kortom, ik heb zestien jaar werkervaring, maar
geen officiële documenten om dat te bewijzen.”
tijdens het EVC-traject gaat Maurice bewijsmateriaal van al zijn
kennis en ervaring verzamelen in een portfolio. Een beoordelaar,
ook wel ‘assessor’ genoemd, kijkt wat daar in zit, of het waar is en
vraagt hem soms iets uit zijn werk voor te doen. Vervolgens wordt
die kennis en ervaring langs een meetlat gelegd. Bijvoorbeeld één
met daarin de eisen die gesteld worden aan een mbo- of hbo-diploma.
Hierna kan hij zijn Ervaringscertificaat zelfstandig werkend kok
niveau 3 in ontvangst nemen. Dit Ervaringscertificaat zou vervolgens
kunnen worden omgezet in een diploma of vrijstellingen opleveren
voor de betreffende opleiding. “Zo kun je bij werkgevers aantonen
wat je waard bent”, zegt hij. “Het vergroot mijn kansen op de arbeidsmarkt.
Zodat ik hopelijk snel als burgerkok aan de slag kan.”
17

18
Filmpje
Bekijk hier het filmpje over
het ervaringscertificaat.
Foto: Petra Schellekens

Klanten aan het woord
Zichtbaar maken:
ik kan wel degelijk iets
De kinderkleding-keten waar Petra Schellekens (45) spin in het web was, raakte failliet.
Wat nu? Het samenstellen van een EVC-portfolio met haar ervaring en kwaliteiten leverde
haar niet alleen het mbo-4 diploma logistiek supervisor op, maar gaf eveneens hernieuwd
zelfvertrouwen. Een nieuwe baan heeft ze intussen ook.
Hart onder de riem Petra Schellekens: “Ik ben op mijn
vijftiende van school gegaan en gaan werken, zonder enig diploma.
Bij kinderkleding-keten Villa Happ ben ik ooit begonnen als uitzendkracht.
Op het laatst was ik assistent-productmanager en logistiek
manager. Ik verzorgde de logistieke kant van de inkoop. Vanaf het bestellen
van monsters bij fabrieken tot en met de leveringen per schip
en het bevoorraden van de winkels. Een pittige en veelzijdige baan.
toen Villa Happ in juli 2010 failliet ging, kreeg het personeel via
UWV een voorlichting waarbij ook de mogelijkheid van EVC werd
aangeboden. Ik heb daar direct ‘ja’ tegen gezegd. Met hulp van Hans
Leermakers van het Leerwerkloket in Den Bosch heb ik een portfolio
samengesteld. Doordat ik heel veel materiaal had meegenomen van
mijn oude werk, kon ik vrij gemakkelijk aantonen wat ik had gedaan.
Dit bleek bij de toetsing overtuigend. Ik moest nog examen doen
in nederlands en engels en daarna kreeg ik in één klap mijn mbo-4
diploma logistiek supervisor.
Het duurde overigens vrij lang voordat de procedure startte, pas in
december. Jammer, want als je een paar maanden in de WW zit krijg
je al gauw een negatief zelfbeeld. Maar het maken van mijn EVCportfolio
was echt geweldig om te doen. Je maakt zichtbaar: ik kan
wel degelijk iets. De begeleiding door Hans was heel plezierig. Hij gaf
me tips en stak me zonodig een hart onder de riem. Omdat ik zo lang
gewerkt heb bij Villa Happ, moet je toch door een soort rouwproces.
De EVC-procedure hielp om alles een plek te geven.
Ik heb behoorlijk veel gesolliciteerd en inmiddels heb ik een nieuwe
baan. Per 1 december 2011 ben ik logistiek coördinator van een
nieuwe brillenketen, Eyelove, bij de DA-drogisterijen. Ik werk nu in
de outbound, dat wil zeggen wat binnenkomt op de juiste plek brengen,
en word ingewerkt om de inkoop over te nemen. Ik vond dus
weer iets in de mode, dat vind ik erg leuk.”
19

20
“ Ik moest er
wel even aan
wennen, maar
durf mezelf nu
te verkopen.
”
Foto: Alois Menhart (links) en Erica van Tussenbroek

Klanten aan het woord
een schot
in de roos
Dankzij goed samenspel tussen het Leerwerkloket Rivierenland en het WAPR
(Werkgevers adviespunt Rivierenland) vond Alois Menhart uit Beesd een leerwerkbaan
bij Bakker Bart in Culemborg.
Voor de achttienjarige Alois uit Beesd gaat er een nieuwe wereld
open. Dankzij bemiddeling van het Leerwerkloket doet hij sinds 30
december 2011 werkervaring op bij Bakker Bart in Culemborg.
Hij combineert deze leerbaan met een BBl-opleiding tot verkoopspecialist
(niveau 3) aan het ROC Rivor in tiel. Iedere maandag verruilt hij
de toonbank voor de schoolbank.
“En dat bevalt ontzettend goed, want ik ben een echte doener”,
legt Alois uit. “Ik vind het leuk om in de praktijk bezig te zijn.
Hiervoor volgde ik de bol-opleiding tot manager handel en verkoop in
Den Bosch. Maar ik ontdekte dat deze uit theorie bestaande leerweg
niet bij me paste. Eerder deed ik al eens werkervaring op in de winkel
van een tankstation. Dus ik wist al wat er kwam kijken bij verkoop en
klantbediening. Bij Bakker Bart heb ik tot nu toe al veel praktische
kennis opgedaan. Het is echt leuk en leerzaam om op deze wijze
een kijkje te krijgen achter de schermen van een bekende bakkerij
en broodverkoper.”
Al veel geleerd Zijn leerwerktraject kwam plotseling tot stand
dankzij een ontvangen e-mail. “Die was van het Leerwerkloket”, blikt
Alois terug. “Daarin werd ik geattendeerd op deze leerbaan. Vervolgens
heb ik gereageerd en mocht ik op gesprek komen. Daarna werd
ik uitgenodigd om een dagje te komen proefdraaien. Dit beviel van
beide kanten erg goed en zo is mijn leerbaan hier ontstaan.”
De werkzaamheden van Alois zijn erg divers. “Dan moet je denken
aan klanten helpen, schoonmaken en broodjes beleggen”, somt hij
op. “Maar momenteel word ik ook ingewerkt om brood uit te zetten
voor de volgende dag. Zo heb ik al geleerd om brood af te bakken
en zaadjes erop te doen. Alles werkt volgens een vaststaand proces.
Eerst moet ik de bladen goed leggen. Daarna kan ik de broden
laten rijzen. Het is interessant om te zien welke weg het brood aflegt
voordat we het kunnen verkopen aan de klant. tegelijkertijd leer ik nu
verschillende broodsoorten kennen. Dus wat dat betreft heb ik hier in
een halve maand al veel geleerd.”
Meegroeien Zijn praktijkbegeleidster Erica van tussenbroek
zag hem kort geleden binnenkomen. “Alois is een schot in de roos”,
vertelt ze enthousiast. “We zijn erg blij met hem. Hij is hier fluitend
aan het werk en past daarbij goed in ons team. Hij is onze eerste BBLer.
Zijn bijdrage bevalt goed. We leiden hem allround op. We hopen
zo dat hij meegroeit met onze winkel. Maar daar hebben we al een
goed gevoel over.”
Ook Alois is zeer te spreken over de begeleiding op de werkvloer.
“Als Erica er niet is nemen andere collega’s mijn begeleiding over. Die
samenwerking verloopt goed. Daarbij kom ik er zelf meestal ook wel
uit.” Op de maandagen gaat Alois naar school. “Daar krijg ik vakken
over handel en verkoop. Binnenkort komt mijn docent een kijkje
nemen op de leerplek. Ik ben benieuwd. Zoals het nu gaat ben ik
erg tevreden.”
21

22
“ Ik ben blij
met de
face-to-face
gesprekken
”
Foto: Dennis Alexander (links) en Steven van Rijsbergen

Klanten aan het woord
Jezelf opnieuw
uitvinden
Door de teruglopende omzet in de grafische industrie zag Steven van Rijsbergen (43)
aankomen dat hij zijn baan als offsetdrukker ging verliezen. Ruim voor zijn ontslag begon
hij zich al te oriënteren op nieuwe mogelijkheden. Een korte loopbaanbegeleiding door het
Servicepunt Leren en Werken Den Bosch gaf hem richting.
Kwaliteiten “Per 1 januari 2012 is mijn baan bij drukkerij De
Regenboog hier in Den Bosch komen te vervallen. In de grafische
industrie is de omzet enorm gedaald doordat veel wat vroeger via
papier gebeurde, nu digitaal gaat. Denk alleen al aan formulieren en
enveloppen. Ik dacht: ik sta nu nog aan de goede kant van de 45 en
ik moet nog 25 jaar werken. Ik had alleen geen idee wat mijn verdere
mogelijkheden zouden kunnen zijn. Een vriend van me kende Dennis
Alexander en zo ben ik bij leren en werken Den Bosch terecht gekomen.
Dennis heeft een paar gesprekken met me gevoerd en enkele
tests afgenomen. Daar kwam uit dat ik functioneer op hbo-niveau,
wel een opsteker omdat ik een mbo-opleiding heb. Op dit moment
ben ik bezig me verder te oriënteren. Ik vind heel veel dingen leuk
om te doen, maar heb nog geen scherp zicht op mogelijke beroepen.
Dennis heeft me geholpen met een goed CV en met het benoemen
van mijn kwaliteiten. Ik moest er wel even aan wennen, maar durf
mezelf nu te verkopen. Ik ben nauwkeurig, kan goed organiseren en
plannen, omgaan met tegenslag, ben gedreven en heb twee rechter
handen. Ook maak ik het mensen graag naar de zin. Bij elkaar tendeert
dat naar een facilitaire functie. Omdat ik oorspronkelijk uit de
bouw kom, zou interieurbouw misschien ook wel iets voor me zijn.
Ik loop nu een paar weken in de WW en dat is wennen. Ineens de
hele dag thuis, met voortdurend het gevoel dat je ‘iets moet’. De
contacten met UWV verlopen vooralsnog per mail. Ik ga kijken of er
misschien activiteiten van UWV zijn waar ik aan kan meedoen. In elk
geval ben ik blij met de face-to-face gesprekken die ik heb gehad bij
Leren en Werken waardoor ik wat duidelijkheid heb gekregen. Ik heb
dertien jaar geleden voor het laatst gesolliciteerd, dan moet je jezelf
toch weer een beetje uitvinden.”
23

24
Projecten
Leerwerkloketten zijn in hun regio initiatiefnemer
of partner in specifieke projecten en
arrangementen gericht op een betere aansluiting
tussen onderwijs en arbeidsmarkt. In de
interviews met projectleiders van de Leerwerkloketten
Zoetermeer, Utrecht, twente
Rotterdam kwamen we al enkele voorbeelden
tegen, zoals het Utrechtse EVC-café en
de door het ROC van twente ontwikkelde
P(articipatie)-tool .
Hieronder nog enkele voorbeelden van regionale
initiatieven rond leren en werken.
Foto: Sakine el Farissi

Projecten: Noord-Brabant
Wekelijkse workshop
leidt jongeren naar
school en werk
Het Leerwerkloket Brabantse Wal
heeft het initiatief genomen om
vanaf half april 2011 wekelijkse
voorlichtingen te organiseren voor
werkzoekende jongeren van 18-
27 jaar. Leerwerkadviseur Chantal
Mulder vertelt.
Workshop “We organiseren deze workshop in
het kader van bestrijding van jeugdwerkloosheid. De
bijeenkomsten zijn bedoeld voor jongeren die op zoek
zijn naar werk, een leerwerkovereenkomst of opleiding.
De meesten hebben geen startkwalificatie. In de
workshop worden de jongeren ‘op maat’ begeleid bij
het vinden van een geschikte opleiding of leerwerkplek
of bij het zoeken naar een baan of werkervaringsplaats.
In elk geval komen het maken van een CV en het
schrijven van een motivatiebrief aan de orde, en verder
alles wat de deelnemers richting school of werk kan
ondersteunen. Ook worden gastsprekers uitgenodigd.
Er is vrije instroom; zolang een jongere nog werkloos is
kan hij of zij blijven deelnemen.”
Het Leerwerkloket geeft de workshop niet alleen.
“We werken in het kader van bestrijding Jeugdwerkloosheid
samen met trajectbegeleiders, jobhunters en
acquisiteurs van het jongerentaskforce-team van de
gemeenten Woensdrecht, Steenbergen en Bergen op
Zoom en met UWV WERKbedrijf. Omdat het werkplein
als locatie mogelijk drempelverhogend werkt en om de
jongeren weer aan een schoolomgeving te laten
wennen, wordt de workshop gehouden bij het Markiezaat
College in Bergen op Zoom, onderdeel van ROC
West-Brabant.”
De resultaten zijn positief. “De workshop is in 2011
tussen half april en kerst 24 maal gehouden. In totaal
hebben 88 jongeren een of meermalen deelgenomen,
en 68 van hen zijn uitgestroomd naar een (leer)baan,
opleiding of werkervaringsplaats.”
Sakina el Farissi (24) speelde in
de jongerenvoorlichtingen van 2011
een actieve rol als ambassadrice. Ze
werkt bij de afdeling Middelen van
de gemeente Bergen op Zoom, en
heeft haar verkorte BBL-opleiding
niveau 4 tot managementassistent
bijna afgerond.
“Op verzoek van leerwerkadviseur
Chantal Mulder heb ik als ambassadrice
meegedaan aan de workshops
voor jongeren van 18-27 jaar, waarvan
de meesten geen startkwalificatie
hebben. Ik ben er zelf een voorbeeld
van, en heb ervaren dat je dan toch
goed terecht kunt komen. Indertijd
was ik aan een administratieve opleiding
begonnen, maar heb die niet
afgemaakt en ben op mijn 21e gaan
werken. Onder meer als receptioniste
bij een bank en bij een callcenter.
Daarna vond ik voor korte tijd werk bij
een verzekeringsmaatschappij, maar
toen dat ophield ben ik met maar
veertien dagen werkloosheid ertussen
aan de slag gegaan bij de gemeente
Bergen op Zoom. Dit met hulp van de
trajectbegeleider en het Leerwerkloket.
Ik heb het naar mijn zin, het is erg
gevarieerd werk. Een van de workshopdeelnemers,
Ayse Kocabaspinar,
is nu mijn collega; zij is net met haar
BBL-opleiding gestart.
Bij de jongerenworkshops heb ik de
deelnemers geholpen met het op
orde krijgen en houden van hun CV.
Ik hield daar ook een archief van bij
zodat we hen gericht konden wijzen
op binnenkomende vacatures. De
bijeenkomsten vond ik erg zinnig.
De deelnemers voelden deze als een
steuntje in de rug. Ze konden tussendoor
ook bellen als ze bijvoorbeeld
even advies wilden over een sollicitatiegesprek.
Ik weet zeker dat de
bijeenkomsten hebben bijgedragen
aan de hoge uitstroom.”
25

26
Filmpje
Bekijk hier het filmpje hoe
Sjef overstapt naar de zorg.
Foto: Ingel Baaijens (bovenste rij 2e van rechts)

Projecten: Zeeland
welslagen: een tweede
carrière in de zorg
De Zeeuwse stichting ViaZorg ondersteunt de bij haar aangesloten zorg- en welzijnsorganisaties bij het
ontwikkelen van een gezamenlijk arbeidsmarktbeleid. Welslagen is een instroomtraject, ontwikkeld door Calibris
en uitgevoerd samen met een groot aantal arbeidsmarktpartijen, om werkzoekenden toe te leiden naar een
leerbaan in de ouderen- of gehandicaptenzorg.
“Het project heeft de status van een try-out”, vertelt Ingel Baaijens,
beleidsmedewerker bij ViaZorg. “Eerder is in West-Brabant een
vergelijkbaar project succesvol verlopen. In Zeeland is veel behoefte
aan personeel met een diploma verzorgende Ig niveau 3. Van de
ongeveer 120 vacatures die gemiddeld op de vacaturesite van
ViaZorg (www.ZZ.nl) staan, is grofweg de helft voor de functie van
verzorgende 3 Ig. De opzet van Welslagen is dat werkzoekenden, die
gemotiveerd en geschikt lijken voor een functie in de ouderen- of
gehandicaptenzorg, via een begeleidingstraject van 20 weken met
de functie kunnen kennismaken. Zo kunnen zowel zijzelf als de instelling
en het ROC kijken of hierna instroom op een leerwerkplek (BBL)
mogelijk is. Als het begeleidingstraject met succes wordt doorlopen
is er een garantie voor een leerwerkovereenkomst.”
Divers Door 10 Zeeuwse zorginstellingen werden in totaal
25 stageplaatsen beschikbaar gesteld voor het project. Een intensieve
wervings- en selectieperiode was nodig om eenzelfde aantal
geschikte kandidaten te vinden. “UWV WERKbedrijf en de gemeenten
hebben vooral gekeken naar mensen die geen zorgachtergrond
hebben, maar wel geïnteresseerd zijn en over kwaliteiten beschikken
waardoor werken in de zorg bij hen zou kunnen passen. De zorg als
tweede carrière dus. De leerwerkadviseurs hebben in het selectieproces
een actieve rol gespeeld. Zij hebben samen met ViaZorg en de
andere partners zowel groepsbijeenkomsten georganiseerd als individuele
gesprekken gevoerd. Een leuk bijeffect van het selectieproces
was overigens, dat al doende 18 personen direct op een baan in de
zorg geplaatst konden worden.” De deelnemers aan Welslagen hebben
uiteenlopende achtergronden, van administratief tot postbode.
“Bijzonder was, dat veel kandidaten zelf niet in eerste instantie aan
de zorgsector hadden gedacht.” Relatief veel van hen zijn vrouwen
tussen de 30 en 50, maar er zijn ook mannen en jongeren. Een zeer
diverse groep dus. Daardoor waren vele verschillende regelingen
van toepassing. Bij het daadwerkelijk benutten daarvan heeft het
Leerwerkloket eveneens een sleutelrol vervuld.”
Succes
Op het moment van dit interview is de stageperiode bijna afgerond.
“Het project is positief verlopen. Dat vinden zowel de instellingen
als de deelnemers zelf, en ook alle partijen eromheen. Er haken
wel deelnemers af, maar dat blijft binnen de perken. Er beginnen in
februari 18 personen aan een BBL-opleiding.” De samenwerking van
de betrokken partijen is mede dankzij het project verstevigd. Ingel
Baaijens: “We doen niet aan ellenlang overleg, maar briefen elkaar
waar we mee bezig zijn en spreken af waar de komende maanden
ons focus ligt. Via het Welslagen-project hebben we ook de zorgorganisaties
nog beter leren kennen. Een volgende keer plaatsen
we daarom gemakkelijker de juiste kandidaat op de juiste plek.
En ook erg prettig: met ROC’s zijn afspraken gemaakt over flexibel
instromen.” Alle seinen staan in Zeeland dus op groen voor meer
succesvolle instroomprojecten volgens het Welslagen-model.
Het Zeeuwse Welslagen-project is een gezamenlijk initiatief van:
Calibris, ViaZorg, Servicepunt Zorg en Welzijn, FluenZ, ROC Zeeland,
ROC Westerschelde, Hoornbeeckcollege, Leerwerkadvies Zeeland,
UWV WERKbedrijf en gemeenten. Ook ontving het project een
financiële bijdrage van Start Foundation.
27

28
“ Ik vind de
techniek die
in fietsen zit
prachtig
”
Foto: Bram van Wijk

Projecten: Utrecht
Aan de slag als
fietstechnicus
Nederland is een echt fietsland. Daardoor is de tweewielerbranche een stabiele,
uitdagende en innovatieve beroepssector. In de lente en zomerperiode, die van februari
tot en met oktober loopt, hebben veel tweewielerzaken behoefte aan extra medewerkers.
Daarom biedt BikeFlex, in samenwerking met Leerwerkloket Utrecht, UWV WERKbedrijf,
Werk030 en de gemeente Utrecht, een leerwerktraject tot fietstechnicus aan. Direct na de
opleiding worden ze ingezet in de praktijk bij een tweewielerzaak in de regio.
Leerwerktraject BikeFlex is een grote, landelijke personeelsdienst
in de fietsenbranche die fietstechnici of verkooppersoneel
op flexibele of vaste basis bij tweewielerzaken door heel Nederland
plaatst. Om de branche van voldoende goed opgeleide fietstechnici
te voorzien, leidt BikeFlex mensen op tot fietstechnicus. Dat doet
BikeFlex aan de BikeFlex Academie in Zeist. Binnen de Academie
werkt BikeFlex samen met de Accell group uit Heerenveen, bekend
van merken als Batavus, Koga en Sparta. gedurende één maand
worden de deelnemers - mét behoud van uitkering - opgeleid tot
vakbekwaam fietstechnicus. Ze volgen een intensief programma met
praktijkgerichte lessen en de benodigde theoretische onderbouwing.
Na een succesvolle afronding van het leerwerktraject gaan ze als
‘basis-fietstechnicus’ minimaal zes maanden aan het werk bij een
dealer van de Accell group met uitzicht op een vast contract.
Voldoening “Ik vind de techniek die in fietsen zit prachtig”,
vertel Bram van Wijk. Hij volgde in 2010 het leerwerktraject aan de
BikeFlex Academie en is inmiddels fietstechnicus bij het Banierhuis
in Houten. “Veel mensen denken ‘dat het maar een fiets is’, maar
een fiets kent ontzettend veel vernuftigheden en precieze technieken”.
Vanaf de eerste dag van de opleiding staat Bram hiervan versteld.
Hij houdt ervan om met techniek bezig te zijn en is nog steeds
erg blij met de bijzondere kans die BikeFlex hem geboden heeft.
Een fietstechnicus werkt vooral in de werkplaats, waar aan alle
mogelijke modellen fietsen gesleuteld wordt. Afhankelijk van het
bedrijf kunnen ze ook op andere taken worden ingezet. Bram bleek
al gauw in de wieg gelegd voor de verkoop van fietsen. Daarom
heeft het Banierhuis hem minder taken in de werkplaats gegeven,
en hem steeds meer verantwoordelijkheid in de winkel toegeschoven.
Hier is Bram erg blij mee. “Ik vind het ontzettend leuk om met
mensen om te gaan. Ik sta nu 90% van mijn tijd in de winkel en haal
veel voldoening uit het helpen en adviseren van klanten”.
29

30
Noord-Holland Noord
Subsidiecalculator baant
weg door regelingenwoud
De subsidiecalculator is een instrument waarmee werkgevers snel en overzichtelijk
informatie vinden over alle regelingen en subsidies die van toepassing kunnen zijn op een
toekomstige of pas in dienst getreden medewerker.
Uitkomst Initiatiefneemster Anita Kerssens van het Leerwerkloket
Noord-Holland Noord: “Ik vond het niet handig bij werkgevers
te moeten aankomen met een dikke klapper vol teksten en formulieren.
Dat moet toch handiger kunnen, dacht ik.”
De subsidiecalculator is ontwikkeld door bedrijfsadviseur Ronald van
Ammers in samenwerking met Leerwerkloket Noord-Holland Noord
en wordt inmiddels landelijk gebruikt. Het is mogelijk ook regionale
regelingen en gemeentelijke informatie toe te voegen.
In de decembereditie van het UWV-personeelsblad U&UWV meldt
ronald: “De subsidiecalculator is niet alleen een uitkomst voor
werkgevers maar ook voor arbeidsdeskundigen, adviseurs werkgeversdiensten,
leerwerkadviseurs en werkzoekenden zelf. Zij kunnen
op deze manier alvast voorwerk verrichten en de werkgever attent
maken op financiële voordelen. Na het invullen van enkele vragen,
verschijnen de regelingen in beeld, die van toepassing zijn op een
kandidaat of werknemer. In één oogopslag ziet de werkgever wat hij
aan premies en subsidies kan ontvangen. De aanvraagformulieren
staan erbij en zijn eenvoudig te downloaden.”

Leerwerkloketten:
wie, wat, waar?
De adressen en overige contactgegegevens van de Leerwerkloketten zijn te vinden op
www.Lerenenwerken.nl. Ook kunt u hier doorklikken naar de eigen regionale website
van elk Leerwerkloket. Bellen naar het Werkplein kan ook. De contactinformatie vindt u
op www.werk.nl. Het Klantcontactcentrum van de betreffende UWV-vestiging verwijst bij
scholingsvragen door naar het Leerwerkloket.
www.lerenenwerken.nl
Leren en Werken is de landelijke publieksgerichte website
over leren en werken. Ook op deze site staat een overzicht
van alle Leerwerkloketten.
www.kennisbanklevenlangleren.nl
kennisbank vol documenten die leven lang leren tot een
succes maken.
www.werk.nl
De website van UWV WERKbedrijf. Met alles over werk
zoeken en een doorklik naar de digitale zoekhulp werkblad.
Op werk.nl is ook actuele landelijke, regionale en
sectorale arbeidsmarktinformatie te vinden. De site heeft
een aparte ingang voor werkgevers. Ook op werk.nl zijn de
contactgegevens van alle Leerwerkloketten te vinden.
www.s-bb.nl
Site van de stichting Samenwerking Beroepsonderwijs
Bedrijfsleven (voorheen Colo).
Hier vindt u informatie over de kenniscentra en regionale
basiscijfers op het gebied van stages en leerbanen.
www.beroepeninbeeld.nl
Deze website, ontwikkeld door de SBB, informeert over
alle beroepen op mbo-niveau via filmpjes en beroepsbeschrijvingen.
Ook wordt informatie gegeven over de
arbeidsmarkt.
www.stagemarkt.nl
Deze site biedt 400.000 stageplekken en leerbanen
verdeeld over meer dan 223.000 erkende leerbedrijven.
Stagemarkt.nl is de gezamenlijke website voor stages in
het beroepsonderwijs van de 17 kenniscentra beroepsonderwijs-bedrijfsleven
die meer dan veertig verschillende
branches vertegenwoordigen.
www.kenniscentrumevc.nl
Alles over het Ervaringscertificaat (EVC). Uitgesplitst naar
werkenden, werkgevers, werkzoekenden en bemiddelaars.
Met register van erkende aanbieders.
www.subsidiecalculator.nl
Overzicht van mogelijke subsidies, premiekortingen en
afdrachtvermindering voor werkgevers.
31

32
colofon
Uitgave
UwV werkbedrijf
Afdeling Communicatie
Postbus 58285
1040 Hg Amsterdam
Tekst
Saskia den Broeder
werkende woorden
Eindredactie
Marianne Zoetmulder
Danny Schuit
Fotografie
Erik Kottier
Vormgeving
kris kras Design

“ “De Friese leerwerkloketten zijn een voorbeeld van
noordelijke nuchterheid. Het netwerk is overzichtelijk,
we komen elkaar op meerdere plekken tegen. In
het samenwerkingsverband Kennis Ontwikkeling
Fryslân vinden we elkaar rond leren en werken. We
willen vooral resultaten laten zien: iets gezamenlijk
organiseren en elkaar verder helpen om de
doelstellingen te realiseren. In 2012 is de uitdaging de
samenwerking te handhaven ondanks de bezuinigingen
bij alle partijen. Het vinden van nieuwe werkvormen
die passen in deze tijd.”
joke Hoftijser, Vestigingsmanager UWV Werkbedrijf Leeuwarden
”
“ “Het Servicepunt Leren en Werken
is voor de regio ‘s-Hertogenbosch
een aantal jaren geleden het
startpunt geweest van de duurzame
samenwerking tussen ondernemers,
onderwijs en overheid. Nog steeds
brengt het servicepunt elke dag de
meerwaarde van deze samenwerking
in de praktijk. Bijvoorbeeld in
scholingsplannen voor werkgevers,
arrangementen en de leerbon voor
mensen zonder startkwalificatie. De
urgentie voor HRM-bewust werken
neemt sterk toe. Daar liggen kansen
voor werkgevers en gemeente.”
Bart Eigeman, wethouder gemeente
‘s-Hertogenbosch en voorzitter Regiegroep Leren
en werken regio ‘s-Hertogenbosch
”
“ “Ik ben vol lof over de samenwerking tussen de O’s
bij Leren en Werken in de regio ’sHertogenbosch. Wij
richten ons vooral op de gebieden Food, Health en
Farma. Maar daarnaast leiden we ook op voor allerlei
andere beroepen op MBO-niveau en voor doorstroom
naar het HBO. Door goed samen te werken bestrijden
we de jeugdwerkloosheid en dat lukt heel aardig.
Brabant heeft de laagste jeugdwerkloosheid van de
hele EU! Werkloosheidsproblemen kunnen het beste
regionaal worden opgelost. Wij doen wat de regio nodig
heeft en wat met de instroom van leerlingen mogelijk is.
En daar zijn we redelijk succesvol in.”
Cor van Gerven, Lid College van Bestuur koning willem I College en
lid regiegroep leren en werken regio ’s-Hertogenbosch
”
Over leerwerkloketten gesproken
33

“
“Investeren in de kennisontwikkeling van mensen is van cruciaal
belang voor Brabant, nu en in de toekomst. Alleen in nauwe samenwerking
kunnen we er met elkaar voor zorgen dat de arbeidsmarkt
niet langer Achilleshiel is van de economische ontwikkeling in onze
provincie. Daarom hebben ondernemers, onderwijsinstellingen en
overheden in oktober 2011 het Brabants Arbeidsmarkt Akkoord
gesloten. Voor ‘een Leven Lang Leren’ zijn de Leerwerk-loketten
van groot belang. In Brabant ontwikkelen we die loketten tot
hrm-servicecentra. De uitdaging is om samen te werken een goed
gecoördineerde werkgeversbenadering en geïntegreerde dienstverlening.
Die uitdaging ga ik graag aan!
Bert Pauli, gedeputeerde Economische Zaken en Bestuur Provincie Noord-Brabant
”
34

lerenenwerken.nl