Nummer 26 November 2008 - Trésor Rainforest

Samenwerkingsverband
in
Frans-Guyana
pagina 8
Donateursdag 2008
in de Botanische
Tuinen in Utrecht
pagina 9
Informatieblad over het Trésor
Natuurreservaat in Frans-Guyana
Nummer 26
November 2008
Herbouw carbet
is begonnen
pagina 16

2
Vijko Lukkien en Eric Augusteijn
Van de redactie
Trésor wordt 14½ km² groter!
Sinds enige jaren wordt door samenwerking van de
Association Trésor met het Conservatoire du Littoral
gewerkt aan een belangrijke gebiedsuitbreiding van het
oorspronkelijke Trésorreservaat.
Alle daarvoor nodige procedures in Frans Guyana zijn met
succes afgesloten en het wachten is nu nog op de formele
handtekening ‘uit Parijs’.
Vooruitlopend hierop is door financiële bijdragen van het
WWF en het bedrijf Greenchoice de aanstelling van een
extra boswachter, Charlotte Briand, gerealiseerd. Dit om
adequaat beheer van het nu veel grotere reservaat mogelijk
te maken.
Colofon
Trésor Nieuws
verschijnt 4 x per jaar
en wordt gratis
toegezonden aan
de donateurs van
de Stichting Trésor.
Redactie
Vijko P.A. Lukkien en Eric Augusteijn
Redactie-adres
Universiteit Utrecht, dep. biologie
Postbus 80084, 3508 TB Utrecht
Tel. (030) 253 74 36
Fax (030) 251 83 66
E-mail: bio.tresor@uu.nl
Op dit adres kunt u ook
adoptie-vierkante meters en
cadeaucertificaten aanvragen.
Gaat u verhuizen? Geef uw
adreswijziging door aan ditzelfde
adres
Bank
Bankrekening 78.47.36.618
t.n.v. Stichting Trésor, Utrecht.
IBAN NL44 TRIO 0784 7366 18
BIC: TRIO NL 2U - Triodos Bank Zeist
Website
http://www.tresorrainforest.org
Webmaster: Eric Augusteijn
E-mail eric@augusteijn.net
Vormgeving
Conny Groenendijk
Communicatie & Vormgeving
Universiteit Utrecht
Omslag
Xenodon werneri
foto: Marc Duncombe
Druk
Zuidam Uthof
Oplage
1600 exemplaren
Dit blad is gedrukt op Evolve.
K.v.K. Utrecht
41187239
Inhoudsopgave
Werkbezoek van bestuurslid Aart de Lang 3
aan Trésor
Geen Goudwinning in het Trésorgebied 6
Congres Biodiversiteit in Cayenne 7
Donateursdag 2008 9
Trésor op school in Amersfoort 10
REDD en het regenwoud 12
Associaton Trésor 15
Berichten uit het regenwoud 16
Een schat voor Trésor, een interview 18
Dank u wel 19
Hoe kunt u Trésor steunen? 20

Aart de Lang
Werkbezoek van bestuurslid
Aart de Lang aan Trésor
Bezoek van de directeur van WNF Nederland
Tijdens een interessante rondleiding die bij afwezigheid
van onze conservator Olivier Tostain (moest dringend
in Frankrijk zijn) en onze boswachter Kévin Pineau
(vakantie) werd gegeven door onze andere boswachter,
Charlotte Briand en Isabelle Delafosse, bestuurslid
van onze plaatselijke Association Trésor, was ik in de
gelegenheid Johan van den Gronden en zijn vrouw
Anja, alsook Dominique Plouvier (WWF Suriname)
een goede indruk te geven van ons Trésor-project. Ze
waren allemaal erg geïnteresseerd en onder de indruk
van de professionele aanpak, zoals die duidelijk werd
in de goed onderhouden trail en de nieuwe, (door de
Botanische Tuin in Utrecht geproduceerde) duurzame
en fraaie groene bordjes met daarop de gegevens van
de vele planten en bomen langs het pad. Maar helemaal
prachtig waren de grote themaborden die op een
soort totempalen waren bevestigd en die stuk voor stuk
goede en fraai geïllustreerde informatie bevatten over
Tijdens het lopen van de trail
geeft Charlotte uitleg aan v.l.n.r.
Anja van den Gronden, Anna
Teixeira Cavalcaonte, Johan van
den Gronden en Dominique
Plouvier
Van 15 tot 25 september bracht ik een werkbezoek aan Frans-Guyana. Tijdens dit werkbezoek heb
ik kunnen spreken met de leden van onze Association en met veel belangrijke relaties voor ons
Trésor-initiatief.
In een aantal gevallen kon dit gecombineerd worden met een bezoek aan ons reservaat, samen
met onze mensen van de Association. Hoogtepunt was het bezoek van de directeur van het
Nederlandse Wereld Natuur Fonds.
een bepaald aspect van het bos. Er zijn nu twee van
deze panelen geplaatst, er volgen er nog zes. In een
gesprek met Johan heb ik hem nog eens bedankt voor
de steun die wij van het WWF ontvangen en nog even
de aandacht gevraagd voor de salarissen voor onze twee
boswachters voor de komende jaren. Dit probleem is
urgent aangezien het contract met Charlotte voor eind
oktober moet worden verlengd. Johan ziet dit het liefst
geregeld via WWF France. (Binnenkort zitten we met
Allard Stapel en Alois Clemens van WNF aan tafel om de
definitieve afspraken hiervoor vast te leggen.)
Bouw carbet kan nu elk moment starten
De Association heeft nog een laatste wijziging in de
offerte van ONF aangebracht. ONF heeft daarop de
offerte aangepast. Zodra de Association deze laatste
offerte heeft goedgekeurd, kan ONF aan de slag. De
bedoeling is in oktober met de bouw te starten, zodat
het carbet er staat voor de regentijd in december
3

4
begint. Er is al een begin gemaakt met het zagen van de
planken.
(Het laatste nieuws is dat de laatste offerte door de
Association is goedgekeurd, dat de opdracht voor de
bouw definitief is gegeven en dat de bouw in de week
van 20-24 oktober van start is gegaan! zie pagina 16)
Bezoek Romain Renoux
(WWF France Outre Mer) aan Trésor
Een delegatie van WWF op bezoek in Trésor. Op deze plaats
wordt het nieuwe carbet gebouwd. V.l.n.r.: Isabelle Delafosse,
Charlotte Briand, Romain Renoux, Aart de Lang en Laurent Kelle
Romain Renoux, verantwoordelijk voor de Outre-Meractiviteiten
van WWF France, was in Frans-Guyana voor
het congres over biodiversiteit. Hij heeft ook Johan van
den Gronden en Dominique Plouvier ontmoet. Hij was
erg geïnteresseerd in ons project en we hebben hem op
zaterdag 20 september in ons reservaat ontvangen en de
trail gelopen. Charlotte en Isabelle Delafosse (bestuurslid
Association Trésor) gaven een toelichting. Hij vroeg
honderduit over ons project en ik heb hem uitvoerig
kunnen informeren over de ontstaansgeschiedenis van
Trésor, onze werkzijze, onze sponsors, onze donateurs
en de verschillende wetenschappelijke expedities die
door Renske en anderen naar het gebied zijn gemaakt
en de inventarisaties van de flora (en ook de fauna)
die gemaakt zijn. Ook was ik in de gelegenheid onze
educatieve projecten toe te lichten. Ik heb uiteraard
ook de status van ons reservaat aangekaart en onze
wens de status van ons Réserve Naturelle Volontair
te wijzigen in Réserve Naturelle Regional. Daartoe
moet het Conseil Régional vóór mei 2009 de daarvoor
noodzakelijke regels en voorwaarden opstellen. Om dit
voor elkaar te krijgen schaken we op een aantal borden.
Eén daarvan is onze MOU met het WWF. Romain Renoux
opperde dat we gebruik zouden moeten maken van een
publicitair aansprekend moment waarbij Antoine Karam,
President van de Conseil Regional, kan ‘scoren’ met het
bekendmaken van de steun aan Trésor.
Gesprek met de directeur van de DIREN
Tijdens mijn bezoek heb ik ook een gesprek gehad met
Jean Leduc, directeur van de Directions régionales de
l’environnement (DIREN). Onze Association had hem
een brief gestuurd om onze wens om Réserve Naturelle
Régionale (RNR) te worden nog eens onder de aandacht
van het Conseil Régional (CR) te brengen. Jean Leduc
verzekerde mij dat hij ons streven steunt en dat hij een
brief zou schrijven aan het Conseil Régional waarin hij
namens DIREN ons verzoek steunt en aanbeveelt dat het
CR ons de status van RNR verleent. Dezelfde week nog
kreeg ik een afschrift van zijn brief met die strekking aan
het CR.
Bezoek Conservatoire du Littoral uit Frankrijk
aan Trésor
Op woensdag 24 september staan Charlotte en ik om
6 uur ‘s morgens bij het kantoor van het Conservatoire
du Littoral aan de Rue François Arago in Cayenne.
Het nachtelijk duister maakt snel plaats voor de
ochtendschemering en daarna het licht van de volle dag.
De eerste die arriveert is Julie Mariton; zij gaat snel een
kopje koffie zetten. Daarna komen Marc Duncombe,
Mathieu Entraigues en Denis Clément aan. Denis is de
adjunct-directeur, de op één na hoogste baas van het
CdL in Parijs. Hij reist met Charlotte en mij mee in de
auto naar ons reservaat. Er ontstaat een heel geanimeerd
gesprek waarin ik Denis uitgebreid kan vertellen over
de ontstaansgeschiedenis van Trésor. Hij vertelt over de
doelstellingen van het CdL: in 2050 moet 25% van alle uit
natuurbeschermings-oogpunt waardevolle kustgebieden
van Frankrijk en zijn overzeese gebieden door het
CdL zijn aangekocht, zodat de bescherming ervan
gegarandeerd is.
Daarna lopen we de trail. Charlotte kan uitvoerig uitleg
geven. Op het pad treffen we een interessante slang aan
(later blijkt het de Xenodon werneri te zijn geweest).
Marc Duncombe maakt er een mooie foto van. Die staat
op de omslag van deze Trésor Nieuws. Marc is al vaker in
Trésor geweest. Hij is namens het CdL verantwoordelijk
voor alle Franse overzeese gebieden en heeft dus veel
invloed binnen de organisatie.
Interessant voorstel ONF inzake de ‘grote trail’
(Sentier de Grande Randonnée)
Op zondag 21 september hebben we ‘s middags in
Fourgassié een bespreking met het ONF (het Franse
Staatsbosbeheer) over de ‘grote trail’, de Sentier de
Grande Randonnée. Dit is een initiatief van ONF om het
Kaw-gebied, inclusief Trésor, veilig te stellen. Met de
aanleg van een grote trail over het hele Kaw-gebied,
van Roura helemaal tot Regina, zou dan een corridor
worden gecreëerd die bescherming moet bieden tegen
natuurbedreigende activiteiten als goudwinning.

In Frankrijk wordt er eerst altijd een hapje gegeten voordat er zaken worden gedaan. V.l.n.r.: Aart de Lang, Charlotte Briand, Jean
Obstencias en Marjorie Gallay bespreken een mogelijke samenwerking bij het bevorderen van eco-toerisme in en rond ons gebied.
We spraken met Jean Obstencia, het enthousiaste hoofd
van de afdeling Sylvetude van ONF. Deze afdeling is
belast met impactstudies, documentatie en toerisme.
Vergadering met de Association Trésor
Soms wordt er in de tuin achter het kantoor vergaderd.
Let op de ventilator!
Op vrijdag 19 september had ik een aangename en
nuttige bespreking met de leden van onze Association,
de mensen die het werk ter plekke leiden en uitvoeren.
Aanwezig waren: Olivier Tostain, Olivier Fortune,
Isabelle Delafosse, Elodie Gauld en Charlotte Briand.
Kévin was met vakantie.
Om te beginnen heb ik mijn waardering uitgesproken
voor het vele goede en harde werk dat zij doen. Het
is voor de meesten toch onbetaald vrijwilligerswerk.
Ik was ook nu weer onder de indruk van hun inzet.
Eigenlijk wordt er zo’n beetje elk weekend keihard
gewerkt aan de trail. Zo heeft Olivier Fortune heel
wat weekeinden gewerkt aan het voorbereiden van
het plaatsen van de totempalen met de informatieve
panelen. Hij heeft een ingenieuze, ondergrondse stalen
constructie bedacht en ook gemaakt (wat heel veel geld
heeft uitgespaard). Daardoor staan deze totempalen
stabiel en kunnen ze letterlijk en figuurlijk tegen een
stootje. Elodie besteedt veel tijd aan de boekhouding en
Isabelle is ook een toegewijde steun en toeverlaat. Maar
ik wil toch speciaal ook Charlotte noemen. Boswachter
van Trésor is niet alleen haar baan - ze ontvangt een
bescheiden salaris - maar ook haar passie. Dat merk je
De adjunct-directeur van het Conservatoire du Littoral uit Parijs
brengt een kennismakingsbezoek aan Trésor. V.l.n.r. Aart de
Lang, Denis Clément, Marc Duncombe, Julie Mariton en
Mathieu Entraygues bij de ingang van ons reservaat.
aan alles. Aan de bezieling waarmee ze in het gebied
werkt, aan de bereidheid ook in het weekend lange
dagen te maken (opstaan als het nog donker is en de
hele dag in touw), aan de goede organisatie van mijn
werkbezoek en aan het enthousiasme waarmee ze
bezoekers in het gebied allerlei bijzonderheden vertelt
en laat zien.
Al met al was het een nuttig, boeiend en vruchtbaar
bezoek. Trésor leeft echt in Frans-Guyana. We mogen
trots zijn op wat we zeker ook dankzij de onmisbare
financiële steun van onze donateurs tot stand hebben
gebracht!
Fo t o’s: AA r t d e LA n g
5

6
Aart de Lang
Geen goudwinning in het
Kawgebied
Sarkozy zet streep door plan Harmony van Iamgold
Het pleit lijkt beslecht! Opnieuw heeft de Franse
president Sarkozy de Canadese multinational Iamgold
(voorheen Cambior) de voet dwars gezet. Het
mijnbouwbedrijf is vele jaren bezig geweest vergunning
te krijgen om pal naast ons mooie Trésor-reservaat goud
te winnen. Een dergelijke mijnbouw zou onherstelbare
schade aanbrengen.
Onder de plaatselijke bevolking kwam een enorme
beweging op gang tegen dit project in met een collectief
dat 33 Guyanese organisaties, talrijke afgevaardigden en
persoonlijkheden, en uiteraard een grote meerderheid
van de Guyaanse bevolking verenigde. Een moeilijke
strijd waar ontzettend veel energie voor nodig was.
Nadat hun eerste plan op het nippertje door Sarkozy
was tegengehouden, was Iamgold nu bezig met een
charme-offensief. Hun nieuwe plan, ‘Harmony’, zou alle
bezwaren wegnemen. Daarnaast wees Iamgold subtiel
op de werkgelegenheid die het plan voor de plaatselijke
bevolking zou genereren, iets wat heel belangrijk wordt
gevonden. Daarmee probeerden ze steun te vinden in
de samenleving. Ze klopten voor steun ook aan bij WWF,
maar Laurent Kelle van WWF Frans-Guyana, is hier niet
op ingegaan. En dan nu het goede nieuws:
Het goede nieuws
in het dagblad ‘France Guyane’
van 25 september j.l.
Op de laatste dag van mijn werkbezoek, las ik in de
krant ‘France Guyane’ dat Iamgold na de verwerping van
het project Camp Caïman een nieuwe afwijzing moet
incasseren. De afgevaardigde Chantal Berthelot had een
schrijven ontvangen van de chef van het kabinet van
de president van de Republiek, Sarkozy. Deze bevestigt
daarin dat ook het plan ‘Harmony’ niet zal worden
aanvaard. Iamgold neemt ‘nota’ van de beslissing. ‘Dit
verandert niets aan de positie van onze maatschappij in
Frans-Guyana. Wij volgen nu met grote belangstelling
het volgende mijnbouwplan dat wordt opgesteld.’
Dit mijnbouwplan moet voor het eind van het jaar
door de overheid worden ingediend. In dit plan zal de
overheid bekendmaken in welke gebieden definitief
geen goudwinning zal zijn toegestaan. We vertrouwen
erop, en ik hoorde dat ook in de wandelgangen, dat
het hele Kaw-gebied hoogstwaarschijnlijk beschermd
zal worden. Dat betekent dat de goudwinning aldaar
definitief van de baan is. Een geweldige opsteker!

Aart de Lang
Congres Biodiversiteit
in
Cayenne
Van 16-19 september werd in het bestuursgebouw van het Conseil Régional (de Regionale Raad, een
gekozen volksvertegenwoordiging van een Franse regio) een congres over biodiversiteit gehouden
met sprekers uit alle Franse overzeese gebieden, zoals Guadeloupe, Martinique, Mayotte, la Réunion,
Nieuw Caledonië, Polynesië en St. Pierre-et-Miquelon. Het congres was georganiseerd door de
Conseil de la Culture, de l’Education et de l’Environnement. Meer dan honderd wetenschappers,
vertegenwoordigers van de overheid en studenten uit de Franse Outre-Mer-gebieden namen eraan
deel. Allen zijn werkzaam op het gebied van de biodiversiteit.
Samen met Charlotte Briand en Anna Rachel Teixeira
Cavalcante heb ik tijdens mijn werkbezoek delen van het
programma op woensdag en donderdag bijgewoond
en de gelegenheid aangegrepen om de banden met
bestaande relaties aan te halen en nieuwe banden te
smeden. Netwerken dus. (Anna is een juriste uit Brazilië,
die in Frankrijk studeert en in opdracht van de Peruaanse
overheid een document schrijft over de Franse wetgeving
op het gebied van natuurbescherming en daarbij Trésor
als model heeft gekozen. Ze is hier in Nederland geweest
en heeft ook hier contact met ons gehad.)
Ik sprak op het congres o.a. met Gilles Kleitz, een
hoge ambtenaar en technisch adviseur van het Franse
ministerie van Milieu en Ecologie; in zijn presentatie ging
hij in op het behoud van biodiversiteit en natuurlijke
hulpbronnen en hoe er steeds meer wetgeving in
Frankrijk en Europa komt om duurzaamheid en
biodiversiteit te bevorderen. Na zijn presentatie hadden
Anna en ik een interessant gesprek met hem, zij over
juridische aangelegenheden en ik over Trésor. Hij kende
ons project en vroeg of dit unieke project inmiddels
in Frans-Guyana navolging had gekregen. En dat is
natuurlijk inderdaad het geval. Sinds ons initiatief in 1995
zijn grote delen van Frans-Guyana inmiddels beschermd
als reservaat of nationaal park, zoals het vorig jaar
gecreëerde Parc Amazonien de Guyane (waarover later
meer). We hebben kaartjes uitgewisseld.
In deze prachtige zaal werd het congres over biodiversiteit in Cayenne gehouden.
Romain Renoux (WWF France Outre Mer) gaf een
presentatie waarin hij een somber mondiaal beeld
schilderde van de bedreigingen voor biodiversiteit:
verwoesting of aantasting van habitats, biologische
invasie, over-exploitatie van grondstoffen,
klimaatverandering.
Onze Olivier Tostain gaf een indrukwekkende presentatie
met prachtige beelden over een strategie om de
biodiversiteit te beschermen, gebaseerd op de biogeologie
van Frans-Guyana.
Na hem sprak Cécile Guitet, van het PAG, het in 2007
opgerichte Parc Amazonien de Guyane. Dit park beslaat
een groot deel van het centrale en zuidelijke binnenland
van Frans-Guyana, tussen de Marowijne (de grensrivier
met Suriname) en de Oyapock (de grensrivier met
Brazilië), waaronder Saül. Het heeft een oppervlak van
maar liefst 3,4 miljoen hectare en is daarmee het grootste
nationale park van Frankrijk en Europa. Doelstellingen
zijn o.a. het beschermen van de biodiversiteit, de
belangen van de oorspronkelijke bewoners, bijdragen
tot duurzame ontwikkeling en het bevorderen van
wetenschappelijk onderzoek. Het klonk me allemaal
bekend in de oren. Hebben ze misschien een voorbeeld
genomen aan ons Tresor-reservaat?
7

8
Na afloop van het officiële gedeeltes van het
congres was er steeds ruimschoots gelegenheid
voor informele gesprekken. Hier ‘netwerkt’ Aart
de Lang met Bertrand Goguillon (WWF Guyane).
Frédéric Huyhn, directeur van de Unité Espace IRD uit
Montpellier, gaf een presentatie over Télédétection, een
nieuw hulpmiddel om de biodiversiteit vanuit de ruimte
te beschermen. Het aantal satellieten dat hiervoor kan
worden ingezet, was in 2003 23, in 2006 29, nu 54 en in
2010 73! Het is een soort Big-Brother-is-watching-you die
goede analyses van de impact van verstoringen van het
milieu mogelijk maakt.
Pierre-Jean Morel, directeur régional ONF (Office
National des Forêts) legde uit hoe houtwinning
mogelijk is met behoud van biodiversiteit. Charlotte
vertelde me later dat ONF dit inderdaad zorgvuldig
en met veel respect voor de natuur doet. Hoewel de
houtwinning, dankzij ONF, goed geregeld is, is de verdere
houtverwerkingsindustrie in Frans-Guyana nog lang niet
op orde, zodat er zelfs hout moet worden geïmporteerd.
Eric Hansen, gedelegeerde Outre-Mer van de ONCFS
(Office National de la Chasse et de la Faune Sauvages)
lichtte toe dat op het gebied van de illegale jacht de
regels worden aangescherpt. Het aantal arrestaties
stijgt en er volgen strenge straffen, tot wel 6 maanden
gevangenisstraf
Het dagelijks bestuur van de CENG. Charlotte Briand (tweede van links) bekleedt namens
Trésor de functie van vice-voorzitter.
Oprichting Conservatoire des Espaces Naturels
Guyane (CENG)
Woensdag 17 september was een belangrijke dag voor
Trésor. Tijdens het congres over biodiversiteit werd
aan het eind van de dag door een aantal organisaties,
waaronder Trésor, de oprichtingsakte getekend van de
Conservatoire des Espaces Naturels Guyane (CENG).
Dit is een samenwerkingsverband tussen le Group
d’Etudes et de Protection des Oiseaux en Guyane
(GEPOG), Trésor, l’Office National de la Chasse et de
la Faune Sauvage, l’Office National des Fôrets, le Parc
naturel Régional de Guyane, la Société d’Etude, de
Protection et d’Aménagement de la Nature en Guyane,
AGEP (dat is het Kaw-reservaat), en le Parc National du
Sud.
Al deze organisaties beheren een reservaat en hebben
daardoor met dezelfde problemen te maken, dus is het
slim om samen te werken.
CENG maakt deel uit van de Franse federatie van
Conservatoires, zodat we hiermee toegang hebben tot
deze in Frankrijk gevestigde federatie en alle faciliteiten
en contacten van dien.
Namens Trésor is ‘onze’ Charlotte benoemd tot Vicepresident.
De bij ons bekende José Gaillou zit als
president van het Parc naturel Régional de Guyane in
het bestuur van deze Conservatoire. Maar hij is ook vicepresident
van het Conseil Régional!

Frank van der Haak
Donateursdag 2008
Het was heel toepasselijk drukkend warm op de donateursdag 2008, het leken net de tropen.
Geweldige wolkenpartijen sierden de lucht net zo fraai als boven het tropische regenwoud. Ik
zat echter slechts op een terrasje achter de Tropische kas van de Botanische Tuinen in Utrecht.
In de volle zon zat ik te genieten van een lekker bakje pindasoep, met om mij heen vele andere
donateurs. Ik trof aan mijn tafel donateurs die evenals ik een reis naar Trésor gemaakt hadden,
maar dan een andere. Wij namen de gelegenheid te baat om onze ervaringen uit te wisselen.
Twee donateurs, die de reis naar Trésor nog op hun verlanglijstje hadden staan, luisterden vol
belangstelling toe en stelden zo nu en dan een vraag: ‘Slaap je onder een klamboe?’ en ‘Zijn
inentingen verplicht?’. Aan een andere tafel werd nagepraat over de presentaties van de ochtend
in een collegezaal aan de andere kant van de weg
Presentaties
Hans ter Steege vertelde daar over de biodiversiteit
van het Amazonegebied in het algemeen en van Trésor
in het bijzonder. Deze kenmerkt zich doordat weinig
soorten algemeen zijn en veel soorten zeldzaam. De
biodiversiteit is het hoogst op de plekken waar de
klimaatomstandigheden het meest vochtig en stabiel
zijn en de bodem het vruchtbaarst. Doordat Trésor tegen
de helling van een op de zee gerichte kom ligt, zit het
met dat vocht wel goed. De donateursreizen zijn altijd
in de droge periode, wat dus in de praktijk betekent
dat het niet constant regent, het is beslist niet droog.
In het verhaal van Hans was ook voor mij herkenbaar
de vaststelling dat de familie van de Fabaceae, de
bonenfamilie, goed vertegenwoordigd is in Guyana. Als
De voorzitter van de
Stichting Trésor,
jhr. L. de Geer van
Oudegein, heet ieder
welkom.
‘liefhebber’ van zaden was het mij al opgevallen hoeveel
planten bonen en peultjes hadden, van klein tot groot.
Pita Verweij was in haar verhaal ingegaan op het belang
van het regenwoud voor het vastleggen en bewaren van
koolstof. Dit is erg actueel in verband met de toename
van CO in de atmosfeer en de klimaatgevolgen daarvan.
2
Deze toename wordt voor 80% veroorzaakt door onze
fossiele brandstofconsumptie en 20% door ontbossing.
De wetenschap van deze 20% heeft ertoe geleid dat
landen die veel CO de lucht in laten vliegen gaan
2
betalen voor het behoud en herstel van oerwouden.
Het goede nieuws was dat Trésor hier ook van gaat
profiteren!
9

De lunch tijdens de pauze in de tropische kassen van de Botanische Tuinen
10
Daarna was het de beurt aan onze boswachters Kévin
en Charlotte. Ik had bij de welkomstkoffie aan de
start van de donateursdag beiden al de hand geschud.
Vooral de ontmoeting met Kévin deed me veel
genoegen, samen met Olivier heeft hij mij ingewijd in
de vogelwereld van Frans Guyana en mij daarmee een
geweldige tijd bezorgd. In zijn voordracht vertelde hij
over alle biologische onderzoeken die plaatsvinden
in Trésor, waarvan we in Trésor Nieuws regelmatig
verslagen vinden. Eén keer in de twee maanden
worden de netten geplaatst om de aanwezige vogels
te monitoren, ’s nachts dienen dezelfde netten voor het
vangen van vleermuizen. Ook amfibieën en reptielen
worden gemonitord. Men houdt deze dieren goed
in de gaten omdat er een duidelijke invloed van de
klimaatverandering verwacht wordt. Verder wordt
Bas van Ginkel
Trésor op school
in Amersfoort
Charlotte Briand, een van onze boswachters, in een bevlogen en
enthousiast betoog.
de invloed van jacht, de fenologie van planten en de
dynamiek van voorkomende boomsoorten onderzocht.
Charlotte wierp zich vooral op de educatie en
deed verslag van de vorderingen op dit gebied.
Informatiepanelen, een natuurgidsje en een nieuw carbet
zijn in de maak. De educatie is gericht op het vergroten
van het draagvlak voor natuurbescherming onder de
bewoners van de om Trésor liggende gebieden. Voor
het ecotoerisme is een vertaling van informatie in het
Engels en Nederlands erg handig. Twee donateurs boden
spontaan aan hiervoor te zorgen! Het Engels met Frans
accent was heerlijk om naar te luisteren. Charlotte moest
af en toe zoeken naar een woord, waarop de hele zaal
hulpvaardig haar het woord aanreikte.
Mijn naam is Bas van Ginkel. Ik zit op het Van
Lodensteincollege in Amersfoort, afgelopen
schooljaar in de tweede klas (VWO). Begin 2008
kregen wij de opdracht om een Europees land te
kiezen, een brochure erover te schrijven en het land
TE presenteren op een soort reismarkt. Met Kees
en Gerard Hogenhout koos ik voor Frans-Guyana,
voornamelijk omdat bij Kourou de lanceerbasis
van de ESA (de Europese ruimtevaartorganisatie) is
gelegen. Dat maakte het interessant om voor dat
land te kiezen. Hoewel het lijkt alsof het niet bij
Europa hoort, is het in werkelijkheid een gedeelte
van Frankrijk en behoort het zodoende wel degelijk
tot Europa.

Een korte inleiding voorafgaand aan de rondleidingen door de Tuinen
Rondleiding
Na deze presentaties en de soep kwam er nog een
toegift in de vorm van rondleidingen door de Tropische
kas. Voor de algemene bezoeker van de botanische
tuin was het thema vleesetende planten uitgewerkt.
Maar speciaal voor ons waren enkele neotropische
specialisten aanwezig. Ik koos ervoor om mij te
verdiepen in de culturele gebruiken van Tropische
planten. Onder leiding van Tinde van Andel trok ik het
oerwoud in. Tijdens mijn Trésorreis at ik regelmatig
een rijpe mango, heerlijk! Nu ging het over een
broodje pom, gemaakt van de gemalen wortel van een
aronskelkachtige. Ook werden wij wegwijs gemaakt
in geestverdrijvende en geestverruimende planten.
Tot de laatst genoemde categorie behoorde een plant
met de naam ‘God is gek’, maar dan in het Surinaams.
Bolletjesslikkers baden in een bad van Begonia glabra
Toen we op zoek waren naar informatie en
materiaal, hoorden wij dat de Universiteit Utrecht
via de stichting Trésor een reservaat beheert in
Frans-Guyana. Dit reservaat betreft een deel van
het tropisch regenwoud. Het is bijna 2500 hectare
groot en er komen verschillende bijzondere
planten, bomen en dieren in voor. Van deze
stichting kregen wij verschillende prachtige posters
en ander materiaal, waar we anders nooit aan
hadden kunnen komen.
Op 4 juli werd de reismarkt gehouden. Deze markt
werd bezocht door leerlingen, docenten en ouders.
Wij zijn de stichting Trésor dankbaar voor het vele
materiaal dat we mochten gebruiken.
Tijdens de pauze: Pipasi in gesprek met sponsoren.
om relaxed, zonder argwaan te wekken, de douane te
passeren.
Afscheid
Het ons in het vooruitzicht gestelde afsluitende
tropische drankje had helaas het vliegtuig gemist.
Na afloop van de rondleiding konden we onze
vochtreserves daarom aanvullen met gewone westerse
drankjes. Dat mocht de pret niet drukken. Iedereen
leek zeer voldaan na een goed verzorgde dag met
een afwisselend programma. Ik nam met een goed
gevoel afscheid van diverse mensen en beloofde Kévin
binnenkort nog eens langs te komen in Trésor. Met twee
oude reisgenoten ben ik nog enkele andere delen van
de Utrechtse Botanische Tuinen gaan bekijken. Wat is
dat toch een prachtig complex! Ik sloot een voor mij
zeer geslaagde dag af met een Surinaams Cocosijsje.
Fo t o’s: sA n n e so m e r s
11

12
F o t o: Fo t o nA t u r A
Pieter Zuidema en Francis Putz, Prins Bernard leerstoel voor Internationale
Natuurbescherming, Universiteit Utrecht
REDD en het regenwoud
REDD staat voor de Engelse beleidsterm ‘Reducing Emissions from Deforestation and Degradation’.
Vrij vertaald wordt hiermee bedoeld de verlaging van uitstoot van broeikasgassen door het
verminderen van ontbossing en achteruitgang van boskwaliteit. REDD is op de internationale
klimaatconferentie in december 2007 in Bali gepresenteerd als een belangrijke maatregel in de strijd
tegen de klimaatverandering.
Wat is er precies aan de hand met ontbossing
en klimaat?
Tropische bossen herbergen een zeer groot deel van de
mondiale hoeveelheid koolstof. Er wordt geschat dat
een kwart van alle koolstof is vastgelegd in tropische
bossen. Een hectare tropisch bos bevat zo’n 150-200
ton koolstof per hectare (dus 150.000 kg per areaal van
100x100 m). Als een hectare bos wordt omgezet in een
akker of grasland, keldert de hoeveelheid koolstof die
deze hectare opslaat enorm, want akkers en graslanden
bevatten veel minder koolstof. Vroeger of later komt
een groot deel van die koolstof als CO in de lucht, door
2
brand of rotting.
De afgelopen decennia heeft ontbossing in de tropen
een grote bijdrage geleverd aan de uitstoot van
broeikasgassen. Geschat wordt dat 20-25% van alle
CO uitstoot het directe gevolg is van ontbossing.
2
Hierbij wordt ook de achteruitgang van boskwaliteit
meegenomen, omdat dit ook vaak zorgt voor een
verlaging van de hoeveelheid koolstof die het bos bevat.
Als een deel van het broeikasprobleem wordt veroorzaakt
p.a.zuidema@uu.nl
door ontbossing, dan kan ook een deel van de oplossing
worden gezocht in ontbossing. Dat wil zeggen: het
terugdringen van ontbossing leidt logischerwijs tot een
vermindering van de uitstoot van CO . Dat is precies wat
2
er het REDD mechanisme beoogt: het beschermen van
bestaande bossen om uitstoot van broeikasgassen te
verminderen. Er is grote kans dat REDD een belangrijk
onderdeel wordt van het nieuwe klimaatverdrag dat
eind 2009 in Kopenhagen zal worden ondertekend. Dit
verdrag moet het Kyoto protocol vervangen vanaf 2012.
Hout
De aandacht voor het REDD mechanisme heeft zich
de laatste tijd vooral gericht op het tegengaan van
ontbossing, en veel minder op het tegengaan van
bosdegradatie. Die bosdegradatie kunnen we grofweg
beschrijven als de achteruitgang van de kwaliteit van
het bos, vooral in de zin van hoeveel koolstof er in dat
bos is opgeslagen. Bosdegradatie kent vele gradaties
en is lastiger te definiëren dan ontbossing. Op de
onderhandelingstafel voor een nieuw klimaatverdrag
is dan ook weinig resultaat geboekt op het gebied van

Schadebeperkend kappen in tropisch bos zorgt voor een
vermindering van de CO uitstoot. Bron: Putz et al. 2008.
2
bosdegradatie. Dat is jammer, want de tweede D in REDD
kan een belangrijke financiële prikkel geven voor het
verbeteren van de praktijk van selectieve houtkap in de
tropen. Hoe dat in z’n werk kan gaan, leggen we in de
rest van dit artikel uit.
Hier moeten we eerst even uitleggen wat we verstaan
onder selectieve houtkap. Het gros van het tropisch
hardhout wordt verkregen uit natuurlijke bossen – dus
niet uit plantages. De bomen die uiteindelijk de meranti,
jatoba en tropische ceder opleveren die bij ons in de
deurposten, de tafel of de vloer zit, wordt verkregen van
grote en oude bomen. Meestal staan er in één hectare
tropisch bos maar een paar bomen van soorten die
geschikt hout opleveren en groot genoeg zijn om gekapt
te worden. In bossen waar selectieve kap wordt toegepast
worden dus slechts enkele bomen per hectare geveld.
Na houtkap blijft er dus nog bos over, zij het met enkele
gaten in het kronendak.
Gaten en schade
Als je door een bos loopt waar selectief bomen zijn
gekapt, merk je dat het wat lichter is dan een natuurlijk
bos. Naar boven kijkend kan je wel zien waar die gaten in
het kronendak zitten. Soms zijn ze groot, als de gevelde
boom een woudreus was. Maar zo’n gat kan ook fors
zijn doordat de kroon van de gevelde boom met lianen
vastzat aan die van de omringende bomen en zo die
omringende bomen in zijn val heeft meegenomen. Of
als degene die de kettingzaag hanteerde onvoldoende
rekening heeft gehouden met de valrichting van de
boom. De schade die het vellen toebrengt aan het
bos hangt dus voor een groot deel af van planning,
voorbereiding en training.
Wat ook veel uitmaakt is de efficiëntie waarmee de
bulldozers te werk gaan. Zij halen het hout uit het bos
en zijn dus noodzakelijk kwaad. Maar ze veroorzaken
wel veel ‘collateral damage’, bijkomende en onbedoelde
schade. Door de paden die bulldozers moeten volgen van
tevoren in kaart te brengen en te markeren in het bos,
kan die schade flink omlaag.
In het gros van de tropische bossen waar selectieve
houtkap plaatsvindt, wordt weinig rekening gehouden
met de schade die het vellen en uitslepen van hout
teweeg brengt. Voor elke boom die wordt geveld,
sneuvelen zo’n 10-20 andere bomen. Dat aantal kan
flink omlaag als voorzichtig en planmatig te werk
wordt gegaan. Al sinds de jaren ‘80 bestaat er een serie
technieken om schadebeperkend te kappen. Dit heet
‘Reduced Impact Logging’. Die technieken omvatten
onder andere: het plannen van bulldozer-paden, het
markeren van waardevolle bomen, het bepalen van
de valrichting, en het doorsnijden van lianen vóór de
houtkap. Hun effectiviteit is bewezen, en de toepassing
is veelal zonder netto kosten. Het is spijtig dat ze nog
weinig worden toegepast. Naar schatting wordt slechts in
5% van het areaal aan bossen waar houtkap plaatsvindt
schadebeperkend gekapt.
Koolstof en hout
De schade aan het bos na selectieve houtkap kan je ook
beschouwen als een vorm van bosdegradatie. Er gaat veel
koolstof verloren als je op een onvoorzichtige manier te
werk gaat. En dat draagt bij aan het broeikaseffect. Dat
wil zeggen dat het toepassen van schadebeperkende
technieken ook een bijdrage kan leveren aan het REDD
mechanisme. We houden op die manier meer koolstof in
het bos.
Met een internationaal team van onderzoekers hebben
we berekend hoeveel de CO uitstoot kan worden
2
verminderd door het toepassen van schadebeperkend
kappen wereldwijd. Laten we eerst kijken naar de
situatie in een stuk bos in Maleisië waar de verschillende
kapmethodes zijn vergeleken in een grootschalig
experiment. De grafiek geeft resultaten weer van
13

14
F o t o: Fo t o nA t u r A
veldmetingen voor de eerste vijf jaren na kap en
modelberekeningen voor de resterende periode. Normale
houtkap zorgt voor een halvering van koolstof in het
bos direct na kap, door het verwijderen van de gekapte
bomen en door de schade aan andere bomen. Daarna
treedt enig herstel op van de hoeveelheid C (koolstof). Na
30 jaar, de periode waarna houtkappers terugkeren naar
het gebied voor de volgende oogst, is nog steeds de helft
van de koolstof ‘zoek’. Die is als CO de lucht in gegaan.
2
Bij schadebeperkende kap is de initiële afname veel
minder groot dan bij normale kap. Ook herstelt het bos
zich beter. Het gevolg is dat er veel meer C in het bos
behouden blijft. Het verschil tussen de twee methoden
geeft weer hoeveel koolstof je in het bos kunt houden
door schadebeperkend te kappen. In de Maleisische
situatie, kun je per hectare dus 30 ton koolstof in het
bos houden als je netjes kapt. In andere bossen is dat
vaak wat minder doordat er minder bomen per hectare
worden geveld.
Vervolgens hebben we een schatting gedaan van de
totale hoeveelheid uitstoot die voorkomen kan worden
door het wereldwijd toepassen van schadebeperkend
kappen. Dat hebben we geschat voor de 350 miljoen
hectare aan tropisch bos die op dit moment officieel
aangewend wordt voor selectieve houtkap. Onze
voorzichtige schatting laat zien dat dit een vermindering
van C-uitstoot oplevert van 160 miljoen ton per jaar. Dat
is evenveel als drie keer de totale Nederlandse uitstoot, of
die van Groot-Brittanië.
Al met al lijkt het er dus op dat het tegengaan van
bosdegradatie door slechte houtkap kan leiden tot
minder uitstoot. Op globale schaal lijkt het misschien
weinig, maar alle beetjes helpen. Met het nieuwe
REDD mechanisme op komst, zou het toepassen van
schadebeperkend kappen ook nog financieel lucratief
kunnen worden. Maar dat weten we pas als de
regeringsleiders in Kopenhagen hun handtekening zetten
volgend jaar.
Of tropische houtkap ook klimaat-neutraal kan worden
valt te bezien. Dan zou de schadebeperking zo goed
moeten werken dat de bovenste lijn in de grafiek
binnen 30 jaar helemaal terug is bij de beginwaarde.
Op die manier zou er netto geen CO uitstoot zijn. We
2
blijven dit onderzoeken met veldmetingen en nieuwe
modelberekeningen. De wetenschap is immers nooit
klaar.
Bronnen:
Putz, F.E., P.A. Zuidema, M.A. Pinard, R.G.A. Boot, J.A. Sayer, D. Sheil, P. Sist, Elias and J.K. Vanclay, (2008). Improved
tropical forest management for carbon retention. PLoS Biology, 1368-1369.

Fo t o: PA t r i c k in g r e m e A u
Charlotte Briand
Olivier bij de mayouri
Olivier in het veld
Association Trésor
In 1999 werd in Frans-Guyana de dochterorganisatie
van Stichting Trésor opgericht: de Association Réserve
Naturelle Trésor. In de Association hebben medewerkers
uit de regio zitting. Zij zijn samen verrantwoordelijk
voor het dagelijkse beheer van het reservaat en voor de
contacten met relevante organisaties en overheden in
Frans Guyana.
Onze boswachters, Kévin Pineau en Charlotte Briand,
zijn in dienst van de Association. Voorzitter is onze
conservator Olivier Fortune. Verder hebben een secretaris
en een penningmeester zitting in de Association
Olivier Fortune, voorzitter van de
Association Trésor
Olivier Fortune is geboren in Parijs. Op jonge leeftijd
verhuist hij met zijn ouders naar Bretagne en daar
maakt hij kennis met de natuur. Vanaf zijn veertiende
doorkruist hij de moerassen van de Morbihan op
zoek naar amfibieën. Hij is dan al vrijwilliger bij de
plaatselijke vereniging voor natuurbescherming, “La
Société pour l’Etude et la Protection de la Nature en
Bretagne” en tijdens de weekenden waadt hij door de
kikkerpoelen om inventarisaties uit te voeren.
Zijn leven lang zal hij, ondanks zijn verlegenheid, teams
van vrijwilligers samenstellen om te werken in de
natuur. Samen met zijn broer heeft hij meegedaan aan
het herstel van bijzondere leefgebieden in de Bretonse
natuurreservaten,. Als middelbare scholier, werkt hij tijdens
zijn vakanties als seizoenshulp in de beschermde gebieden
om te helpen bij de bewaking van de landschappen.
Olivier bij het vogelonderzoek
Omdat hij geen diploma heeft op het gebied van
het milieu, gaat hij werken als scheepsmonteur, en
vervolgens als lifttechnicus, waarvoor hij een opleiding
van een jaar volgt in Angers. Naast zijn werk gaat
hij door zijn vrijwillige bijdrage te leveren aan het
natuurbehoud en hij gaat reizen buiten Europa maken.
In 1998 krijgt hij de kans te gaan werken in Frans-Guyana,
waar hij zijn hartstocht voor het bos-ecosysteem kan
botvieren.
Via zijn partner Isabelle Delafosse (secretaris van de
Association Trésor), leert hij Sylvia Lauchon en Alain
Menseau (penningmeester) kennen, allebei enthousiaste
vrijwilligers van het vrijwillige natuurreservaat Trésor. Hij
wordt dan en is nog steeds een van de vrijwilligers waarop
het team van Trésor en de Stichting Trésor kunnen rekenen.
Bij het vertrek van Alain en Sylvia, neemt hij de functie
van penningmeester van de Association op zich, en blijft
deelnemen aan de weekendactiviteiten (onderhoud van
het pad, verschillende mayouris, inventarisaties…)
In 2006 wordt hij voorzitter van de Association. Hij
geeft met name leiding aan de betaalde krachten en
steekt zelf zijn handen uit de mouwen bij de uitvoering
van veel projecten zoals de totems, het onderhoud en
schoonhouden van de grote open plekken langs het
pad, en tijdens het weekend zijn aanwezigheid in het
reservaat om het team van de boswachters te versterken.
Fo t o: PA t r i c k in g r e m e A u
15

16
Het fundament voor het carbet wordt gelegd.
Charlotte Briand, Kévin Pineau, Vijko Lukkien, Eric Augusteijn
Berichten uit het regenwoud
Herbouw carbet begonnen
Op 21 oktober j.l. zijn de eerste stenen gelegd voor het
nieuwe carbet. Het oude carbet, het ontvangstgebouwtje
voor bezoekers van het reservaat, brandde geheel af op
13 december 2005.
Wat de oorzaak van de brand was is nooit helemaal
duidelijk geworden, gedacht wordt aan vandalisme of
onopzettelijke brandstichting.
Sindsdien zijn bijna drie jaren verstreken. Dat lijkt heel
lang, maar er is in die tijd veel werk verzet. Het verkrijgen
van een bouwvergunning kan ook in Frans-Guyana
lang duren. Naast het verzekerde bedrag moesten de
nodige gelden verzameld worden en dat is gelukt, dank
zij particulieren en bedrijfssponsoren in Nederland en
Frans-Guyana. Er moest een aannemer gekozen worden;
uiteindelijk is daarvoor het ONF (Office National des
Forêts, het Franse Staatsbosbeheer) als degelijkste uit de
bus gekomen.
Verder is het bouwplan aangepast, zodat het gebouwtje
in de toekomst ook toegankelijk zal zijn voor
gehandicapten, beter termiet-bestendig zal zijn en een
betere tentoonstellingsruimte zal hebben. Bovendien zal
op het dak een uitzichtplatform komen met een
schitterend panorama over het kronendak van het
oerwoud.
F o t o: VA n e s s A siA u d e A u
F o t o ch A r L o t t e Br iA n d
Al deze verbeteringen waren het wel waard om tijd aan
te besteden. Wij hopen het nieuwe carbet omstreeks
januari 2009 in gebruik te kunnen nemen.
Bijzondere waarnemingen
De Vlaamse vleermuizenkenner Pieter Blondé heeft
onderzoek gedaan naar het vóórkomen van vleermuizen
in het reservaat. Zeker 50 soorten zijn met zekerheid
geïdentificeerd. Hierover leest u meer in het volgende
nummer van Trésor Nieuws.
Pieter Blondé met een van de grootste vleermuizen van
Frans-Guyana, Chrotopterus auritus.

Totems geplaatst
Langs het botanische pad
(de ‘trail’) in het reservaat
zijn door de mensen van
de Association Trésor met
hulp van vrijwilligers de
eerste totems geplaatst.
Op deze hardhouten palen
zullen aluminium-kunststof
(alucobond) panelen bevestigd
worden als voorlichting voor
de mensen die de trail lopen.
Deze panelen zijn door de
Association Trésor ontwikkeld.
Fo t o gu iL L A u m e FeuiLLet
Guillaume Feuillet fotografeerde een vogelspin (Teraphosa leblondii) die een slang (Atractus
badius) doodde. Deze slangensoort wordt niet langer dan 40 cm en dit was een jong
exemplaar. Guillaume Feuillet fotografeert voor Kwata, een natuurbeschermingsorganisatie in
Frans-Guyana.
F o t o ké V i n Pi n eA u
Twee vrijwilligers, Thomas Luglia en Pieter
Blondé, plaatsen een ‘totempaal’.
Dendrobates ventrimicalutus
(een pijlgifkikkersoort), die voorheen
voorkwam in de bromeliaceën van de
parkeerplaats van het reservaat, maar daar
lange tijd niet was waargenomen, lijkt er weer
teruggekomen te zijn.
F o t o gu iL L A u m e FeuiLLet
Schreeuwuil
Deze prachtige Megascops watsonii
(Donkerbruine schreeuwuil) werd
door Kévin gefotografeerd in het
lage deel van het reservaat.
17

18
Interview door Aart de Lang
Een schat voor Trésor!
Er komt heel wat voor kijken om als Stichting met als
doelstelling natuurbescherming en educatie een stuk
tropisch regenwoud in het Amazonegebied van Zuid-
Amerika op duizenden kilometers afstand goed te
beheren. En ook al heb je op school jarenlang Frans
gehad, het is toch niet je moederstaal. Communiceren
met instanties, overheden en mensen in Frans-Guyana die
een rol spelen in dat beheer, staat of valt met een goede
vertaling. Daarom zijn we zo blij dat er in Nederland
vrijwilligers zijn die ons op dat gebied met woord en
daad terzijde staan. Want goed vertalen is geen sinecure.
Vertalen is een creatieve bezigheid
Bij het vertalen van wetteksten en officiële stukken komt
het op letterlijkheid aan. Bij vertalingen van andere
stukken gaat het er ook om de sfeer, de geest en de
bedoeling zo goed mogelijk over te brengen; dat vereist
soms een wat vrijere vertaling, zonder overigens de
integriteit van het origineel geweld aan te doen. Kortom,
er is een gevoelige hand van schrijven en een speelse
geest nodig. Beide zijn volop aanwezig in de persoon
van een van onze vrijwilligers die we in deze uitgave
van Trésor Nieuws even in het zonnetje willen zetten:
Annemie Posner-Janssen.
Van website tot wettekst
Annemie is als vrijwilligster al jaren verbonden aan Trésor.
Ze stond aan de wieg van de Franse vertaling van onze
Annemie
Posner-
Janssen
Aart de Lang interviewt
Annemie Posner tijdens de
donateursdag in de Botanische
Tuinen in Utrecht
website waar we terecht zo trots op zijn. Ik herinner me
nog goed de buitengewoon verbaasde blikken waarmee
hoge ambtenaren op het Conseil Regional in Frans-
Guyana onze drietalige website www.tresorrainforest.
org bekeken en de promotie die daarop in feite ook voor
hun land wordt gemaakt. Aan die website heeft Annemie
een stevige steen bijgedragen. Toen er in verband met
de dreigende goudwinning vlak naast ons gebied actie
moest worden ondernomen, was het Annemie die de
ingewikkelde, relevante stukken en wetgeving voor ons
in het Nederlands vertaalde.
Maar ook de Nederlandse vertaling van het door onze
medewerkers in Frans-Guyana ontwikkelde Plan de
Gestion (beheerplan) en de onderliggende stukken is
van haar hand. Dankzij haar harde en deskundige werk
konden wij als bestuursleden van de Stichting Trésor
de Nederlandse vertaling bestuderen van ingewikkelde
Franse wetgeving op het gebied van nationale en
regionale natuurparken en aldus een weloverwogen
keuze maken welke status voor ons Trésorgebied de beste
zou zijn om onze doelstellingen te bereiken.
Goede communicatie
Annemie maakt ook de Franse vertaling van de notulen
van onze bestuursvergaderingen, zodat die beschikbaar
komen voor de leden van onze Association in Frans-
Guyana en zij maakt de Nederlandse vertaling van de
notulen van de vergaderingen van de Association. Dat
F o t o sA n n e so m e r s

maakt een goede communicatie mogelijk en voorkomt
veel misverstanden. Daarnaast vertaalt Annemie nog tal
van andere stukken die wij als bestuur nodig hebben
om uw en ons reservaat daar goed te beheren. U kunt
zich voorstellen hoeveel tijd en energie er in al dit werk
gaat zitten. We zijn dan ook heel blij met de inzet
van Annemie en haar collega’s en vonden dat wel een
bloemetje waard! Maar wie is Annemie eigenlijk?
Kosmopoliet
Annemie is een echte kosmopoliet. Ze woont in Spanje,
niet ver van Valencia, maar een deel van het jaar
verblijft ze in Nederland. Ze heeft op Curaçao gewoond,
waar ze 17 jaar lang conrector was op een middelbare
school, voor de klas stond en Spaans en Frans gaf.
Ook woonde ze een tijdje in Oostenrijk. Ze is dus een
echte wereldburger. Daarnaast is ze sinds enige tijd
de buurvrouw van bestuurslid Frans Maas Geesteranus
en zijn vrouw Marga. Frans en Marga hebben haar
Vijko Lukkien
Dank u wel
eigenlijk ‘ontdekt’ voor Trésor. En Annemie zei, toen
haar gevraagd werd of ze als vrijwilligster voor onze
Stichting wilde werken, volmondig ja. Ze is geen type om
haar dagen louter te vullen met sociale verplichtingen
als ontvangsten en uitnodigingen. Ze wil nog steeds
iets bijdragen aan een betere wereld. En toen Frans en
Marga haar vertelden over het mooie en onbaatzuchtige
werk dat wij als Stichting doen, samen met organisaties
als het WNF, de IUCN en de groene energieleverancier
Greenchoice uit Rotterdam, alsmede de meer dan 1200
gedreven donateurs die ons werk ondersteunen en die
helpen ons Trésorscheepje financieel drijvend te houden,
was ze meteen enthousiast.
Annemie is een vrouw met het hart op de goede
plaats, ze stelt royaal haar tijd, energie, creativiteit en
deskundigheid beschikbaar en daarnaast is ze gewoon
heel erg aardig. Kortom Annemie is een schat voor
Trésor!
Het Trésorproject is vooral zo succesvol geworden doordat vele donateurs ons ieder jaar opnieuw financieel
blijven steunen. Daarnaast is het zo verheugend dat wij regelmatig bijzondere blijken van steun mogen
ontvangen in de vorm van giften.
Ook zijn er donateurs die zeer bijzondere initiatieven nemen om ons te steunen.
Zo nodigde afgelopen zomer de heer M.P. Drop te Amsterdam ter gelegenheid van zijn 40ste verjaardag alle
genodigden uit, vierkante meters Trésor voor hem te adopteren. Het resultaat: bijna 100 vierkante meters
werden op deze wijze bijeen gebracht.
Jan en Carla van Tienen namen een zelfde prachtig initiatief, dit naar aanleiding van hun gezamenlijke 125ste
verjaardag. Ook dit initiatief werd rijkelijk beloond met 81 vierkante meters.
Bijzondere bijdragen werden ook ontvangen van de heer Hütter en van de heer Mollevanger.
Namens het Bestuur van de Stichting en Association Trésor: dank u wel !
19

20
Eric Augusteijn
Hoe kunt u Trésor steunen?
Het instandhouden van een stuk regenwoud kost meer dan men op het eerste gezicht zou denken.
Een groot deel van de inkomsten wordt opgebracht door bedrijven en particuliere personen en we
zijn erg blij met iedere bijdrage, of het nu de adoptie van 1 m² betreft of een schenking van een
paar duizend euro.
We zetten de mogelijkheden nog eens op een
rijtje:
Vierkante meters adopteren
U kunt één of meer vierkante meters Trésor ‘adopteren’
voor € 12,50 per m². U ontvangt daarvoor een certificaat
en U draagt dan bij in de beheer- en onderhoudskosten
van dat stukje Trésor.
Vierkante meters cadeau doen
U kunt één of meer vierkante meters cadeau doen. Van
deze mogelijkheid wordt veel gebruik gemaakt, b.v.
door grootouders die voor een kleinkind een certificaat
bestellen (of omgekeerd). Bedrijven en instellingen
laten graag hun groene gezicht zien, door certificaten
cadeau te geven, in plaats van de obligate fles wijn, b.v.
aan een gastspreker.
Automatische donatie
U kunt de Stichting Trésor machtigen om jaarlijks een
donatie van € 25 of meer van uw bank- of girorekening
af te schrijven.
Een project sponsoren
U kunt als particulier of als bedrijf een project geheel of
gedeeltelijk voor uw rekening nemen. Wij hebben een
lijstje van projecten, waarvan de kosten variëren van
enkele honderden tot honderdduizenden euro’s.
Bedrijfssponsor worden
U kunt het imago van uw bedrijf een groene uitstraling
geven door sponsor van Trésor te worden. Van bedrijven
die een substantiële schenking doen plaatsen wij het
logo aan de voet van onze webpagina’s, met een link
naar de website van uw bedrijf.
CO compenseren
2
Als u een vliegreis maakt of op andere wijze veel
CO -uitstoot veroorzaakt, dan kunt u deze uitstoot
2
compenseren door bij te dragen aan het onderhoud en
de uitbreiding van Trésor. Voor een bijdrage van
€ 20 (voor een vliegreis tot 4000 km) tot € 60 (voor meer
dan 16000 km) verzorgen wij de bomen die uw CO2 vastleggen. Zie ook Trésor Nieuws 23.
Periodieke schenking
Als u notarieel laat vastleggen dat u gedurende
minstens 5 jaar een vast bedrag aan Trésor schenkt, dan
betaalt u over dat bedrag geen inkomstenbelasting.
Schenkt u periodiek € 120 of meer per jaar dan betaalt
Trésor de notariskosten. Zie ook Trésor Nieuws 24.
Meer informatie over deze manieren om Trésor te
steunen vindt u op onze website, www.tresorrainforest.
org onder het kopje ‘Financiën’. Natuurlijk kunt u altijd
contact met ons opnemen door middel van een briefje
naar Stichting Trésor, Postbus 80084, 3508 TB Utrecht,
een e-mail naar bio.tresor@uu.nl of een telefoontje naar
030-253 74 36.
[Faculteit Bètawetenschappen
Biologie]