2

Cindy Schwering

Assistent • zomer 2007

Voorlopige resultaten onderzoek

Waarom eten

honden poep?

coprofagie onder honden

Dat sommige honden poep eten,

is algemeen bekend. Maar

waaróm doen ze dit? Waar komt

dit ongewenste gedrag vandaan?

Het departement Dierwetenschappen

van de Wageningen

Universiteit startte twee jaar

geleden een onderzoek naar het

eten van poep (coprofagie)

onder honden. ´Om probleemgedrag

succesvol op te lossen,

moet je eerst weten wat mogelijke

oorzaken kunnen zijn´, stelt

onderzoekster en ethologe Joanne

van der Borg.

´Honden kunnen om verschillende

redenen poep eten. Toch zie

je dat veel deskundigen geneigd

zijn om direct oplossingen aan

te dragen, zonder eerst een

diagnose te stellen. Ik pleit voor

een diagnosegerichte aanpak;

eerst achterhalen wat de oorzaak

van het gedrag is en vervolgens

dáár de oplossing bij zoeken.´

Omvangrijke

onderzoeksgroep

Maar liefst 2.690 hondeneigenaren

hebben gehoor gegeven aan

de oproep in diverse kynologische

magazines en websites

om de vragenlijst in te vullen.

´Een grote onderzoeksgroep is

belangrijk voor de representativiteit

van de onderzoeksuitkomsten

- vooral bij probleemgedrag

waarover bijna niets bekend

is en dat ook nog eens in verschillende

vormen voorkomt.

We hebben daarom net zolang

gewacht met het verwerken

---

van de uitkomsten en analyseren

hiervan tot we tevreden waren

over de omvang van de onderzoeksgroep´,

aldus Van der Borg.

Hoewel aanvullend onderzoek

nodig is om tot de kern van het

probleemgedrag van de drie

verschillende vormen van coprofagie

door te dringen, laten de

eerste onderzoeksuitkomsten al

een aantal interessante resultaten

zien.

´Wat ik één van de meest waardevolle

resultaten vind, is dat

duidelijk geworden is dat het om

verschillende soorten poepeters

gaat en dat de overeenkomsten

tussen de honden binnen

dezelfde groep groot zijn.

Het lijkt er dus op dat er verschillende

oorzaken en risicofactoren

ten grondslag liggen

aan de verschillende vormen van

coprofagie.´

Coprofagie onder

jonge honden

Het onderzoek heeft ook duidelijk

gemaakt dat coprofagie vaker

voorkomt onder jonge honden.

Is daar een verklaring voor

gevonden? ´Nog niet, hiervoor

is meer onderzoek nodig.

Op basis van dit onderzoek

kun je wel voorzichtig stellen

dat coprofagie - en dan met

name autocoprofagie - vaker

voorkomt onder jonge honden

dan onder oudere. Je moet

natuurlijk niet vergeten dat

pups altijd alles in hun bek

nemen, dat is hun manier van

de wereld ontdekken. Mijn

advies is altijd: zorg ervoor dat

je pup niet de kans krijgt om zijn

poep op te eten. Heeft hij zijn

behoefte gedaan, leidt hem af

en loop meteen door. Loop

desnoods later maar terug

om zijn behoefte netjes op te

ruimen. Het is zo belangrijk

dat een pup niet de kans

krijgt om dit gedrag te ontwikkelen,

want eenmaal aangeleerd…´

Het onderzoek heeft ook duidelijk gemaakt dat

coprofagie vaker voorkomt onder jonge honden

Het eten van poep van andere dierensoorten blijkt

de meest voorkomende vorm van coprofagie

In het onderzoek is onderscheid gemaakt in drie vormen van

coprofagie:

Autocoprofagie: honden die hun eigen poep eten

Allocoprofagie: honden die poep van andere honden eten

Interspecifieke coprofagie: honden die poep eten van andere

diersoorten (bijvoorbeeld poep van paarden, katten of konijnen).

Opvallend is dat slechts een kleine groep van de onderzoeksgroep

(165 van de 2.690 honden) helemaal geen poep eet. Er

wordt rekening mee gehouden dat dit komt doordat juist baasjes

van poepetende honden zich betrokken voelen bij dit onderwerp

en dus gehoor hebben gegeven aan de oproep om de vragenlijst

in te vullen.

Bijna de helft van de poepetende honden laat slechts één vorm

van coprofagie zien, waarvan het eten van poep van andere diersoorten

met 85% duidelijk de meest voorkomende vorm is,

gevolgd door 9% die alleen poep van andere honden eet en 6%

die alleen zijn eigen poep eet. Ongeveer een derde van alle honden

vertoont een combinatie van twee vormen, waarvan de combinatie

van het eten van poep van andere diersoorten en het

eten van poep van andere honden het meest voorkomt (27,8%).

Er is slechts een kleine groep (11,6%) die alle drie vormen vertoont.

Lichamelijke oorzaken

Hoewel coprofagie meestal

direct als probleemgedrag wordt

bestempeld, blijkt in de praktijk

dat in een enkel geval het

gedrag een lichamelijke oorzaak

heeft. ´Daarom vind ik het zo

belangrijk dat er eerst een goede

diagnose wordt gesteld´, bena-

drukt Van der Borg nogmaals.

´Zo ken ik een voorbeeld van

een Dalmatiër die poep van

andere honden at. Nadat hij

door een dierenarts was onderzocht

en ontdekt was dat hij

problemen had aan zijn alvleesklier

en de hond hiervoor werd

behandeld, hield hij op met het

eten van hondenpoep. We moeten

hier nog verder onderzoek

naar doen, maar het lijkt alsof

er een relatie bestaat tussen

lever- en alvleesklierproblemen

en coprofagie. Behalve lever- en

alvleesklierproblemen lijkt een

tekort aan thiamine - ofwel vitamine

B1 - ook een aanleiding

voor honden te zijn om poep te

gaan eten. Dat heeft onderzoek

onder een groep Beagles in

Amerika jaren gelden al aangetoond.

In het vervolgtraject van

dit onderzoek willen we verder

onderzoeken doen naar de

Assistent • zomer 2007 3

---

Risicofactoren

Uit de voorlopige onderzoeksresultaten valt op

te maken dat er een aantal factoren* zijn die

een verhoogd risico geven op het vertonen

van één of meerdere vormen van coprofagie.

Leeftijd: van de honden die alleen hun eigen

poep opeten, blijkt meer dan de helft jonger

dan 1 jaar te zijn. Dit aandeel is bij de andere

twee vormen slechts 15%;

3 maaltijden per dag: het krijgen van 3 maaltijden

per dag lijkt ook een risicofactor te

zijn die aanduidt dat het eten van eigen

poep vooral onder jonge honden voorkomt;

Geslacht: binnen de onderzoeksgroep komt

het eten van poep vaker voor onder teven

dan onder reuen;

Chronische stress: het eten van eigen poep

lijkt vaker voor te komen onder honden die

lijden aan chronische stress;

relatie tussen lichamelijke afwijkingen

en coprofagie.´

Vervolgonderzoek

In september van dit jaar krijgt

dit onderzoek waarschijnlijk zijn

vervolg. ´We willen nu dezelfde

enquête uitzetten onder eigenaren

van spaniëls, retrievers en

waterhonden om te onderzoeken

of er aanwijzingen zijn voor een

erfelijke aanleg die ervoor zorgt

dat juist onder deze rassen

coprofagie vaker voorkomt dan

bij andere rassen. Maar we gaan

4

Assistent • zomer 2007

ook verder onderzoeken of er

tussen de risicofactoren - zoals

chronische stress of gecastreerd

zijn - een interactie bestaat.

Mogelijk hebben de factoren een

relatie met elkaar.´

´Ik werk al jaren met honden en

weet dat coprofagie veel voorkomt.

Ik vind het daarom

belangrijk dat hier voldoende

kennis over beschikbaar is zodat

dierenartsen en therapeuten een

juiste therapie kunnen inzetten.

Af en toe worden er zelfs blin-

Eetgedrag: honden die gecastreerd zijn lijken

vaker poep van andere honden te eten (eerder

onderzoek heeft aangetoond dat deze

honden meer honger hebben), maar ook

honden met een gulzige eetstijl, honden die

etensresten of afval en/of oneetbare voorwerpen

eten, lijken vaker poep van andere

honden te eten;

Ras: opvallend is dat honden uit de FCI

groep 8 (spaniëls, retrievers en waterhonden)

relatief vaker poep eten van ander honden

dan overige rassen en stamboomloze honden.

Hier wordt nog verder onderzoek naar

gedaan.

* Bij het achterhalen van de risicofactoren is

alleen gekeken naar de groep honden die uitsluitend

één vorm van coprofagie vertoont.

dengeleidehonden afgekeurd

omdat ze een vorm van coprofagie

vertonen. Dat is toch vreselijk

zonde?´

Deelnemen aan het

onderzoek?

Op www.dierenwetenschappen.nl

is de enquête

geopend voor uitsluitend

hondeneigenaren van spaniëls,

retrievers en waterhonden.